co
MANIFEST.
DE NATIONALE VERGADERING RE PRE SENTEER EN DE i?et VOLK van NEDERLAND.
De Bataaffche Natie, andermaal door het Ryk van GrootBrittannie onrechtvaerdig aangevallen, heeft de wapenen opgevat: — Dat verongelykt, verdrukt, vertrapt en onder fchyn van vriendfchap geplonderd Volk, door de vryheid bezield en aangevuurd, en voor het eerst zedert zoo langen tyd adem haaiende, herneemt de oorfpronglyke veerkragt van zyn braaf en dapper karacter, heft het hooft moedig op en zal zich niet langer door nydige nabuur en in zynen welvaart laaten ondermynen; het zal zich niet langer m het ftof laaten vertreeden, en een fpeelbal zyn van eerlooze en heerschzugtige Engelfche Staatsdienaars, die door den glans van geroofde fchatten het zich vry waanend Engelfche Volte de oogen verblinden voor de gruwelyke rampen, die zy Europa en het menschdom berokkend hebben; het zal zynerechten verdedigen, zvne önafhanglykheid handhaven en het Vaderland van den gedreigden ondergang redden!
Kan Europa nog twyfelen of de Bataaffche Republiek met recht het zwaerd uit de fcbede hebbe getogen, ofzy tot eene reehtvaerdige zelfverdediging genoodzaakt worde?' Kan Europa nog twyfelen of Nederland door de verderllyke Haatkunde van datzelfde Ministerie op den rand zyns verderfs geweest zy F Kan Europa nog twyfelen of het hervormd Bataafsch Gemeenebest zal, met hulp van zynen glorieryken bondgenoot, de trotfche overheerfching van het Engelsch Kabinet kragtdaadig afweeren en de zoo duur en zoo hachlyk verkregen vryheid, zelfs ten kosten van alles wat het dierbaar is,
bevestigen? ■■" . ,
Toen Engeland, zyne Amerikaanfche Volkplantingen door onderdrukking tot eenen rechtvaerdigen opftand gebragt hebbende, dezelve door krygsgeweld zogt t' onder te brengen, en toen het vuur des oorlogs ook tot andere Ryken overüoeg, bevlytigden zich de Staaten Generaal der Vereemgde Neuerlanden om een ftipte onzydigheid in acht te neemen. Zy Honden niet toe dat de Nederlandfche Schepen andere goederen naar America vervoerden dan die by den uitdrukkelyken inhoud der Traólaaten voor vrye goederen verklaard waren;men droeg zorg de fterkfte precautieën te neemen, dat geene oorlogsbehoeften naar de Americaanfche Volkplantingen vervoerd zouden worden, en dat 'er geen frauduleufe handel met dezelve konde plaats hebben; precautieën, die onze eigen com-
A ^eï-



mercie m de West-ïndiën niet weinig belemmerden en benadeelden: Dan weinig kon het Nederland baaten de tractaaten naauw in acht te neemen omtrent het geen daar by verboden was,- het Engelsen Ministerie, alleen zyne temporaire convenientie raadpleegende, betwistede het nog het geen door diezelfde Tractaaten was toegeftaan; het wilde Nederland die voordeden van het Tractaat niet laaten genieten, dewelke Engeland m een diergelyk geval zelf genoten had, maar, met ichendmg van het recht der Volkeren, eigende het die vrye laadingen door een gedwóngen koop de Kroon toe, en Gebruikte de materiaalen ten behoeve van 'sKonings 'Marino; andere wierden door arbitraire vonnisfen van partydi«-e Gerigtshoven verbeurd verklaard. De Engelfche Cömmis1<ev?arers en gewapende Schepen, ziende dat hunne rove^n z&wettigd wierden, vermenigvuldigden hunne vexatien en dagelyks wierden de Hollandiche. koopvaarers de 'flMtoffers van hunne baldadigheid; eindelyk rees de euvelmoed van het Brit^ch Ministerie zoo hoog, dat het de vlag van den Staat n|et m^er ontzag, maar een convooi Hollandfehe fehepen in de havens van Engeland opbragt, de ryk gelaaden bodems prys verklaar» de, en vervolgens ons neutraal territoir, zoo in als buigen Europa, ónderftond te fchenden.
Het eenigst hulpmiddel, dat ter vermyding van deze ongehoorde onrechtvaerdigheden, zonder ópenlyk mét het Rvk van Groot-Brittannie te breeken, by de hand was, zou door Hun Hoog Mogenden geamplecteerd zyn geworden: dit middel beltondm, zoodra mogelyk, toe te treeden tot het Verbond der drie Noordfche Mogendheden, dat Haare Rus Keizerlyke Majesteit beraamd had en dat ftrekkm moest om zonder fchendmg der Tractaaten, de rechten der Neutrale Mogendheden, die omtrent alle Natiën min of meer dó-or* Engeland gefchonden wierden, gewapenderhand te befchermerT' Hun Hoog Mogende zouden, zeggen wy, voorzeker tot dit Veroond zyn toegetreden, zoo zy niet door de heülooze machinatien van het Engclsch Kabinet daarin waren verhinderd geworden. Dit was het fein voor Engeland om alle banden te verbreeken, brieven van Marqué en Reprefailles tegëns de Ingezetenen van Nederland en derzelver goederen vatte vaardigen en eenen openbaaren oorlog tegens dezen Staat aan te vangen; de voorwendzelen daar toe konden een Ministerie niet ontbreeken, voor welk alle middelen even goed zyn; het was Hun Hoog Mog. egter niet moeielyk de ongegrondheid van alle deszelfs pretenfe bezwaaren aan te toonen; doch wat kon zulks by een roofziek, hardnekkig en onrechtvaerdig Ministe*! ne baaten , dat het verlies zyncr Colonien op eenen vreedzamen Bondgenoot wilde vernaaien, en met den buit, door eenen onverhoedfen aanval gehaald , het gemor der Engelfche Natie , ten minlten voor een tyd, wilde fusfen.
Men hoorde ook wei dra dat de Nederlandfche fehepen, die m verre afgelegen zeeën voeren, op by voorraad gegeven ordres, door de Engelfche Esquaders en gewapende
vaar-
co



vaartuigen wierden opgeligt, fchoon zy, zonder iets kwaads te vermoeden, op de trouw der Tractaaten voeren; men vernam hoe deerlyk men het Eiland St. Euftatius geplonderd, en zich de eigendommen der byzondere kooplieden, die fchatten bedroegen, had toegeëigend, terwyl de uit den Oceaan t'huiswaards ftrevenende ryk geladen bodems in het Canaal onverhoeds door kleine vaartuigen overvallen wierden, die dezelve tot eene gemaklyke prooi maakten. Door zulke laaghartige maatregulen, eener edelmoedige natie onwaerdig, onteerde het Britsen Ministerie de vlag van zynen Koning — want wat is dit anders dan onder Koninglyke Vlag, de rol van Zeerovers fpeelen ? . I De Nederlandfche Republiek wierd dan emdelyk, na zoo veele fchaden, gedwongen op haare verdediging te denken, haare rechten en onafhangclykheid door de wapenen te handhaven , en haaren koophandel en hare bezittingen te befchermen. En och of zy onder de Banieren der Vryheid geftreden hadd'! Hoe zou het Engelsch Ministerie zich zyner vermetelheid en trouwloosheid beklaagd hebben! doch het kende zynen invloed hier te Lande; het wist dat men den aanbouw ten oorlog in de Republiek wel zou itremmen, het wist dat het in Holland medehelpers zou vinden , die het onze oorlogfchepen in de handen zouden fpeelen, en die de ontwikkeling onzer kragten zouden weeten voortekoomen; het gevolg toonde wel dra dat het zich niet misrekend had; het dreef den fpot met onze magtelooze pogingen, die, eer zy ter uitvoer gebragt wierden, reeds door deszelfs aanhangelmgen hier te lande in haaren oorfprong waren verlamd;het kreeg door diezelfde aanhangelmgen kennis van alles wat hier beraamd wierd; ja dê ordres, door Hun Hoog Mogenden gegeven tot eene verééniHng van een Nederlandsen Esquader met de Franfche Vloot, mogt? men, door den invloed van den Stadhouder gefterkt, ft'-fifloos te leur ftellen. — Door zulk een verraad kon het Eno-elsch Ministerie ligt voordeel in deezen oorlog behaalen; en dat noemde het Glorie! — maar toen eene Nederlandfche Vloot eene enkele reis, als by toeval, in de gelegenheid kwam om haaren moed en haare dapperheid den vryenteugel te vieden, toen deeden de Bataaffche zeelieden, fchoon nog nieuwlino-en in het ftryden, zien dat zy van den moed hunner voorvaderen niet ontaart waren, en het zugtend Vaderland vond zyne helden weder; zy deeden de Engelfche Vloot met fchaamte en fchande naar haare havens terug keeren, zonder dat zy zelve een eenig fchip van de koopvaarers , die onder hunne befcherming waren, verloren hadden.
Een oorlog, aldus gevoerd, moest noodzaaklyk met een voor dezen Staat nadeelig vredes-verdrag eindigen. -— In plaats van vergoeding te erlangen voor de onmeetlyke fchaden zynen koophandel toegebragt, achtte men zich nog gelukkig, door de tydige hulp der Franfche magt, welke de Engelfche in Oost in West wist te fnuiken, niet meerder van zyne bezittingen verloren te hebben, en men was ge-
A 2 dwon-
(3 )



jongen het aangelegen Comptoir van Negapatnam, op dó K st van Coromandel, aan zynen Vyand afteltaan, en 'de Brft fche Schepen de yrye Navigatie door de Molukfche Eüanden
Sn onzen OnTi? fA™"^ dan e^ne geheele ondermynmg w?; ? 0os5-ïndifchen Handel ten oogmerk had. ë Wy zullen met omftandig fpreekcn van het geen 'er in her vervolg van tyd gebeurde f toen de Bataa^Nróe? ztnde dat haare belangen overal en altoos aan die van haare aloude mededing ter wierden opgeofferd door diegeenenzelven die haare rechten befchermen moesten, eene grondwTtöPe 'h rftelhng van hare Regeeringsvorm had voorgenoomen *v zullen niet m het breede ophaalen hoe Eng&dTwtet^L dat de^uiking en vermindering van den ^ïertr^ï^^*
fi Treim Tët Van den StadhoudefoofzyLn vloed in dit Gemeenebest verminderen zoude, toen deelt fe westen door vreemde krygsbenden overweldigd?en 'er Te
ie°"dei^ Plondermgen In'dwang'1 gt
piee6d wierden, hoe, zeggen wy, het Engelsen Mini^ri-
ofheTte' ™l7°Lhet #flaD^ Volkje ilS S ; or net te hulp te koomen; deeze verwoesting en onderdrukking met een kwaadaartig genoegen befchouwdef en toen het volbragt was, het fyftcma van geweld en ^hVerfchSf dat
Toen de Franfche Natie, de ondraaglyke tyrannvhaarerKn
WOrden aaildeel ™ deezen tegens df vryhe* b£ en de ^iS ^ ^^emen, verklaarde het° Britsen Mysterie Provïmfön den houder der Zeven Vereen^
SffeffilCS ^ynen aanhanglingen den oorlog. Bus heM aan SS'' ^1 wederom door haareondergeFchik* feen ooi log gcl eept; haare fchatten wierden jrefoild alle hure Arienaalen bykans geledigd, om de buitenste ontweïpen van Pttt en zynen aanhang te dienen. Men zond Engelfche hulpbenden in deeze Republiek, en toen eene nederlaag, die een gedeelte van de Franfche Armee aai de Maas ondergong, een kortltondig voordeel gegeeven had nooH zaakte men het leger van den Staat midf over dkernen te trekken, die van Frankryk te overlchryden, en dSS
tet%n»g ^ Ift ^"fchen fn *«e kanten hunne vyand^tót^-Sif^^611 Staffche hQSen weeken van g U dag mar onze frontieren; de Republiek geraakte op
den
(4)



den oever van haaren ondergang, dewyl het zich liet aanzien dat het oorlogs-toneel in het hart van derzelver beste Provintiën zoude verplaatst worden, en men het geheel land onder water zoude zetten; nimmer ftond Nederland zoo veeg sedert den Spaanfchen Oorlog; dan uit dezen nood rees deszelfs verlosfing. De Voorzienigheid verydelde de heillooze raadüagen van deszelfs vyanden, die deze Republiek eerder wilden vernielen dan haar vry laaten worden. — Toen de rivieren door de vorst eenen overtogt toelieten, dreeven de dappere Franfche Troepen de Engelfche benden zoo fnel voor zich henen, dat zy geen tyd hadden om hun helsch ontwerp ten uitvoer te brengen; zy' vlugteden» maar tekenden hunnen weg met de fpooren van brandftichting en plondenng; niets dan hunne overhaaste en foelie" aftocht reddede de Republiek van eene totaale verwoesting. Men zag weldra het ongewoon fchouwfpel van burgers van alle partyen hunne armen naar de overwinnaars, als naar hunne eenigfte verlosfers, uitftrekkende; men zag bondgenootfehaplyke troepen pionderen en verwoesten, en zy, die men vyanden heette * de algemeene en byzondere eigendommen eerbiedigen*
Aldus wierd Nederland van zyne gevaarlykfte vyanden ver-^ lost: de Stadhouder verliet laaghartig zyn vaderland en zyne vrienden, en zogt eene fchuilplaats by den Engelfchen Koning : De ftandaard der Vryheid wierd hier alom geplant, terwyl het Bataaffche Volk door de Franfche Republiek tot een vry Volk verklaard en in zyne oorfpronglyke rechten herfteld wierd.
I-Iet Britsen Ministerie , woedend dat deze Republiek nog aanwezig en echter niet in zyne magt was, trachtede haar ten minften op eene andere wyze te bederven door derzelver aanzienlyken koophandel geheel te ruïneeren. Meer dan honderd meest ryk geladen fchepen, die, hetzy om tegenwind , hetzyuit voorzorg , de wyk in Engelfche havens genoomen hadden, benevens verfcheiden Nederlandfche Oorlogfchepen wierden onderembargo gelegd , als of het ware op dat zy niet in handen der Franfchèn zouden vallen. Hun Hoog Mogende zonden wel Commisfarisfen naar London. om dezelve te reclameeren, die met de bondi«fte bewyzen aantoonden dat de Nederlandfche Republiek, na de& plechtige Vry ver klaaring, niet meer onder het gebied van Frankryk ftond, en dat het zich jegens de Bataaffche Natie als jegens een onafhanglyk Volk gedroeg; dat de Nederlandfche "kooplieden het niet'waagen zouden hunne fchepen m de havenen der Republiek te laaten binnen komen, als het zoude zyn om die aan de Franfchen over te leveren; doch het Engelsch Ministerie had reeds toen beflooten zich dezen roof ook wederom toe te eigenen; en, om dien buit nog te vergrooten, zond het allerwegen valfche berichten van den ftaat der zaaken hier te lande uit, om de in zee zvnde Nederlandfche koopvaardy- fchepen insgelyks m hunne havens te lokken; naderhand wierd het recht der volkeren geheel door hen gefchonden, en alle Nederlandfche fche-
A 3 Pen*
(5)



(6)
pen, welken zyne Majefteit de Koning van Groot-Brittannie zyne hooge protectie verleend had, met verkragting van het Tractaat van Breda, trouwlooslyk voor goeden prvs verklaard. '
Doch het geen het zegel drukt op de daden van vyandfchap en kwaade trouw door het tegenswoordig Britsch Ministerie tegens deze Republiek gepleegd, is de verraderlvke wyze, waarop het getragt heeft zich van hare Coloniën meester te maken. Te dien einde zond het brieven, door den Prins van Oranje ondertekend en gedagtekend te Kew den 7. February 1795, naar verfcheiden Nederlandfche Coloniën in de Westïndie, en naar de Kaap de Goede Hoop af, waarin deze trouwlooze gewezen Minister en Opperbevelhebber van deezen Staat, na alle zyne charges verlaten te hebben, op zyn eigen gezagde refpe6live Gouverneurs ordonneerde de Coloniën van den Staat onder prote&ie van de Engelfche wapenen te fteïïen, dat is, in de gewoone listige taal van het Engelfch Ministerie, die aan Engeland over te geven. Schoon nu deze verraderlyke trek in de meeste Coloniën mislukt is door de getrouwheid van derzelver Landvoogden, die de list gemaklyk gewaar wierden, heeft zulks egter niet kunnen beletten dat de Kaap de Goede Hoop m de handen der Engelfchen is gevallen, en verfcheiden gewigtige bezittingen van dezen Staat in de Oost-Indien hetzelfde lot hebben moeten ondergaan.
Terwyl dit alles gebeurde, was het Britsch Ministerie bedagt, om dit vry Gemeenebest ook te land aan te vallen, en daar toe die Militairen te gebruiken, die, meer aan den Prins van Oranje dan aan hun Vaderland verkleefd , op de verleidende beloften van Engeland, uitgeweken waren. Deze overlopers wierden niet alleen in de Duitfche Staaten van zyne Brittannifche Majesteit wel ontfangen, maar zelfs door Engeland bezoldigd, en indien men zyn oogmerk had kunnen bereiken om het grootfte gedeelte van het Leger der Republiek te doen overlopen; lydt het geen twyffcl of zy zouden order Engelfche bevelhebbers tegens hun vaderland zyn aangevoerd om, ware het mogelyk geweest, alhier de toneelen van 1787. te vernieuwen en, gelyk in de Vendée, eenen verderflyken burger-oorlog te ftichten, en de Bataaffche Republiek dus door inwendige beroeringen te verfcheuren.
Wat Wonder dat het thans vry Bataaffche Volk zig tegens zo vele en zulke ongehoorde beledigingen en mishandelingen zogt te fterken door eene nauwe verbintenis met eene Re^ publiek, die het uit de klaauwen van zynen vyand gered had. Daar wierd dan op den zestienden Mey 1795. een Traótaat van Vrede en Alliantie tusfehen de twee vrye gemeenebesten, de Franfche en Bataaffche, in den Hage gefloten en getekend, en dus dat verbpnd van onderlinge befcherming gecimenteerd, waar door de vrye Nederlandfche Natie, met de hulp van eenen magtigen Nabuur gefterkt, en door geenen invloed van een Buitenlandsch Ministerie de handen gebonden wordende , in ftaat zal zyn in het toekomende hare



re kragtcn tegens hare aanvallers te werk te fteliën en heil met gelyke munt te betaalen.
Hot heeft, eindelyk, na het pleegen van zoo veelevyahdlykheden , Zyne Majefteit den Koning van Groot Brittanmö goed gedagt door zynen Staatsraad op den 19. September 1795 een Manifest van Oorlog tegens deze Republiek uit te vaerdigen, doch waarin geen een eenig feit van bezwaar teeens dezelve word aangevoerd. Het is waar, Zyne Majefteit zegt daarin dat 'er onlangs in de Vereenigde Provintien verjcheiden honende daaden zyn gepleegd, ftrydig tegens de eer van de Kroon van Zyne Majefteit en de wettige rechten van hoogstdeszelfs Onderdaanen, en dat de Oorlog fchepen, uit de havens der Vereenïgde Nederlanden uitgelopen, ordres bekomen hadden, om alle Engeljche vaartuigen te neemen en te vernielen. — De daaden, ftrydig tegens de eer van Zyner Majefteits Kroon, in Nederland gepleegd , zyn de daaden van Zvner Majefteits eigen legerbenden , en de Engelfche Natie'zal ongetwyffeld derzelver bewerkers vroeg 01 laat ftraffen. En wat de ordres belangt, die aan de Nederfche Oorlogfchepen gegeven zyn, om geweld met geweld te kecren. — Zou dan de vrve Republiek, zoo deerlyk mishandeld, zich geene verdediging veroorloofd hebben? Zyne Majefteit was vergeeten dat Nederland niet meer onder eenen Stadhouder bukt, en dat Zyner Majefteits Ministerie allen invloed in de vrye Bataaffche Republiek (zoo wy tot welzyn van 't vaderland hoopen) voor eeuwig verloren heelt. t
Het is dan met vertrouwen op die vaderlandliefde, energie en heldenmoed, welke de vryheid alleen eene lang getergde natie kan inboezemen, dat het vry Bataaffche Volk, door zyne wettige vertegenwoordigers, in het aanzien van Eurona ülegtigverklaart dat het, door de fnoodfte en tergendfte mishandelingen van het nabuurig Ryk van Groot Brittanme tot zvne verdediging gedrongen, alle aanvallen op zyne vryheid " onafhanglykhcid, wettige rechten en bezittingen zal afweer en, en alle middelen, welke in zyn vermogen zyn, gebruiken, ten einde voldoening en vergoeding te erlangen voor de onafmeetbare nadeelen , aan hetzelve door eenen trouwloozen Bondgenoot toegebragt, in het volle vertrouwen dat de Godiyke Voorzienigheid, die dit land zoo wonderdadig voor eenen totalen ondergang behoed heeft, zyne wapenen zal zegenen en niet dulden dat geweld en overheerfching immer weer op Zynen vryen grond hunnen lcnroomlyken Zetel vestigen.
Gegeeven in den Hage den 2. Mey 1796.
Het tweede Jaar der Bataaffche Vryheid.
Was geparapheert, D. €. de Leeuw, (Onder ftond) Ter ordonnantie van dezelve. D van Lacr.
( ? )