GENEALOGISCHE EN HERALDISCHE GEDENKWAARDIGHEDEN



UiTasaavEN met steun van het Ministerie van Onderwijs, — Kunsten en Wetenschappen —



GENEALOGISCHE EN HERALDISCHE GEDENKWAARDIGHEDEN
IN EN UIT DE
KERKEN DER PROVINCIE ZUID-HOLLAND
BESCHREVEN DOOR Mr. P. C. BLOYS VAN TRESLONG PRINS
DEEL IIB
A. OOSTHOEK — UTRECHT — 1922






Ned. Herv. Kerk te Pijnacker.
De mededeelingen in het Maandblad De Ned. Leeuw 1884, blz. 37 kunnen aanmerkelijk worden aangevuld. De oude kerk, die in 1884 bestond, en waarschijnlijk in 1831 is verbouwd, is in 1892 door eene nieuwe vervangen. Daardoor zijn nagenoeg alle aanwezige zerken zichtbaar geworden.
Op de zerken leest men:
1. P. van der Valk. (no. 17)
2. C. van Buisen. (no. 26)
3. Sacred to the memory of Julia Mary daughter of James <£ Harriet Lardner of Exminster in the county of Devon. She was born at Hampton wiek in the county of Surrey in England on the third of June 1815 died at Vredelust the fifth of March 1826.
4. Wapen: geschaakt van acht rijen; helmteeken een vlucht. Jan Daniël van Vreeswijck schout van Pijnacker nu Mi chiel Daamen van Vreeswijck.
5. Pr. van Gelder.
6. C. v. Di.... (no. 34)
7. Christus is mijn lot.
Hier leit begraven Antonis Cornelisz. van Delf dienaer des woorts Gods ende starf ao. XVIc II op den XXVI Octobris out sijnde LVII jaer IX maenden ende de kereke van Pinaken bedient hebbende XIX jaer en V maenden.
Die Christum voor zijn/altoos hieldt in zijn leven/
Dien is Christ tot zijn lot / in zijnen doot ghegeven /.
Hier leit begraven Maritgen [Starcks van den Bosch] huisvrou van Antonis Cornelisz. ende starf ao XVIc n 0p den XVII Septembris. (no. 33)
8. Ditgraf hoorttoe Cornelisjansz. Nieuwerkerck. (no.26)



Pijnacker. 310
9. Dirck Adriaensz. van der Morsen. M. W. (18)
10. Leenaert Adryaens Reesloot. (19)
11. Chirurgijn.
12. Pieter Cornelis tot Delfgau.
13. Reier Pele.
14 tejaen ... rechts. (60)
15 met Sijtgen van Delff.
16. Dit graf hoort toe Cornelis Arentsz. int Noort en hiér leit begraven Trijntgen Cornelisz. sijn huisvroue storf op
Meyavent anno 1626 en Cornelis Arentsoon voornoemt storf den 31 Maert 1640 out 79 jarë. (no. 26)
17. Crijn Pouel • Catwick
Job Jacobs.
18 n is gestorv....
anno 1680
obsen van
ven den 5 No IA *'
03 zijnde .bey....
....enMarytie.... -
19. Dit graf hoort toe
Cornelis Leendertse van Es.
20. Ao XVc en XXIII starf OedeCorneli sdr. Peter Cornelisz. schout va Pyack wijf bt vr die ziel.
21. Dit graf hoort toe Wouter Dircks zoon van der Sterre. Johannes Pietersen Plaspan. (no 85)
22. Cornelis Gerritsz. (Een ster.) Jan Gerritsz. van Hoogervost. Jan Doon. (13) .



Pijnacker.
311
23. K. <G. nu Cornelis Jacobsen Roodenburg. (no. 67)
24. Dirck Cornelisz. nu Jan Goedeman nu Pieter Ariensen Bieslant. (42)
25. D. C. Warmen.ove. (no. 43)
26. Adriaen Dirckszn. Vermeer.
27. Dese twee grave hooren toe.... Delff nu Anthonis .... Hier leit begraven Anthonis Jorisz. is gestorven in het
jaer ons Heeren 1669(?) den... Augusti oudt 73 jaer. Nu A. v. Slot en A. van Leeuwen 1762.
28. Jacob Janz. Tuinder, (no. 44)
29. C. D. (merk) C. D. — J. D. nu Cornelis Symonsen de Bye. (no. 44)
30. P. R. v. O. (no. 33) M. D. Ket (merk).
31. De eerste steen gelegd door Joh. Hm. Ph. Kroesbeek oud 41/» jaar op den 3 July 1838.
(Vermoedelijk is deze steen gelegd bij eene verbouwing van de oude kerk en is hij bij dé laatste verbouwing in den vloer terecht gekomen.)
32. H. C. v. B.
33. I. H. v. Gouw. (no. 58)
34. C. v. Diest. (42)
35. nu A. v. Doorene 1766.
36. Wapen: een St. Andrieskruis met klavervormige uiteinden, vergezeld van 4 klaverbladen, boven het bovenste klaverblad een vogeltje; helmteeken een vogel met uitgespreide vlucht.
Clasina Pijnacker huysvrou van Isaac Brant geb. 1
December 1684 st 1740 Isaac Brant schout van Pijnacker
geb. 3 Augustus 1685, obiit 30 Maart 174..



Pijnacker.
312
Petronella Pijnacker huysvrouw van Pieter Post schout van Pijnacker geb. 28 July 1706 obiit 9 Mei 1765 alsmede Pi eter Post geb. 9 December 1692 obiit 1 February 1776.
37. Wapen uitgekapt, vermoedelijk een St. Andrieskruis.
Catharina Swalmius huysvrouw van Pieter Claesz. Brants schout van Pijnacker en Nootdorp obiit 10 Nov. 1661 ende de schout starf 16 Aug. 1666. % .
Volkera vanderMeyde huysvrouw van Jacobus Brants schout als boven obiit 7 November 1685 en Catharina Pijnacker tweede vrouw als boven obiit den 13 April 1718. Jacobus Brants voornoemd obiit den 5 Augustus 1727 oud 84 jaren 9 maanden en 28 dagen.
Op een heerenbank een wapen: een St. Andrieskruis; op den kap boven den ingang hetzelfde wapen. Wellicht stond dit wapen ook op de zerk sub no. 37 en heeft het dus betrekking op de familie Brants.
Ned. Herv Kerk te Reeuwijk.
Men ziet hier de volgende grafschriften:
1. Hier leit begravë Heer Claesjansz pastoor va dese Kercke
XVIII jaer ghewest ende sterf ao. XVc en XL den XV dach
Octob. bidt voer die z. (In het midden een miskelk.)
2. Hier leit begravë eeus Gerritsz pastor van deser
kerc was XIX jaer en starf ao. MVc en LIX den XXIII dach Junü. (In het midden een miskelk.)
(Men heeft hier dus de graven van twee elkaar opvolgende pastoors.)
3.. Hier leyt begraven de Heer Cornelius Oosterlaen P. R. obiit 11 Augustus 1704.
Hier leyt begraven de Heer Jacobus van Rijt P. R. obiit 7 february 1713 (?).



Reeuwijk.
313
Hier leyt begraven de Heer Fredericus Jan Kramer P. R. geboore d. 28 April 1669 obiit d. 5 October 1741.
Hier leyt begraven de eerwaarde Heer Petrus Beekhof pastor te Randenburg obiit 16 July 1784.
4. Hier legt begraven Vincent van Eyck schouten secretaris van Reeuwijck en Middelburgh baljuw schout en secretaris van Suytwijck obiit den 28Junyao. 1733 en Margareta Ravesteyn sijn huysvrouw obiit den 22en february ao 1702.
(Wapens uitgekapt; helmteeken een vlucht.)
5. Boyenjansz. H. Blonck schout tot Reeuwijck rust ano 1623 aetat. 53 Mart. 23 (?).
Frater flos nostrae stirpis bene orate valeto aedibus in patris te sed adibo brevi. v M. H^ B1 o n c k M. D. moerens posuit.
Corns Boyensz. H. Blonck schoudt tot Reewijck ruste de 13 Sept. ao. C. 1636 aetat. 43.
Pietertgen Aertsdr. sijne huysvrouwe ruste den 21 Sept. ao. C. 1636 aetat. 29.
Maria van Leewen Cornsd. weduwe wijlen schout Boyen Blonck ruste den 6 Septemb. ao aetat. 84 C. 1651.
Jan Boyenz. Blonck bode tot Reewijck ruste den 4 Aug ao. aetat. 47 C 1652.
(Wapen uitgekapt.) (Onderaan een rijksappel tusschen PI en I H.)
6. Hier leyt begrave Cornelis van Eyck baljuw van St. Huybertsgerecht schout en secretaris van Noortwaddinxveen obyt den 22en Juny ao 1669 en Huybert van Eyck bode tot Reeuwijck obiit den 6en December ao. 1672.
(Wapen uitgekapt.)
7. Hier leyt begraven Adriaan Maartensen Ravesteyn obiit den 26en Maart ao 1690.
XWapen uitgekapt.)
8. Hier leyt begraven Adriaen Huybertsen van Eyck schout tot Reeuwijck obiit den 4en December ao. 1693 en Grietie Centen sijn huysvrouw obiit den laetsten Augusti ao. 1679.
(Twee wapens uitgekapt.)
9. Hier leyt begraven Janjacopsz. Leeman obyt den 8en Januarifao. 1718.



Rhoon.
315
heemra^t in Poertugael ende scheepen in Albrantswaert, scheepen in Schraven Ambacht sterft den 24e Januarij anno sesienhondert vieTr en twintigh.
6. Wapen een dwarsbalk, vergezeld van drie vogels (2 en 1); helmteeken een vogel tusschen een vlucht. Bovenaan de zerk een gevleugeld engelenkopje tusschen een zandlooper en een doodshoofd.
Hier leyt begraven Gerrit Pieterse Velsenaer sterft den 18 December ao. 1633 out 55 jaaren 2 maenden 18 dagen.
7. Wapen en versiering als op de zerk sub no. 6.
Hier leyt begraven Adriaen Pietersen Roonaer in sijn leven heemraet ende schepen van Roon sterft 'heemraad van den lande van Poortugael den 17en December ao. 1652 out 72 jaer en 10 maenden.
8. Hier leyt begraaven Neeltien Willem s^e^dehuisvrou van
In^i D.'nt. j - r->_ i . . .2T7i<
J°" 1 'ciciac ue Kaei oua öo jaaren sterft den 7 Maart .1h j
• (ya."Ide ?<?rken> vermeld sub 4—8 bevinden zich waterverftekeningen in het familiearchief van Baron MelvillvanCarnbee.)
9. Hier leyt [begraven]
den Ouwe
leyt begrafven]
Wouters D
huysvrouw
leyt begrav[en]
Teunissen ,.
begraven
Maartens
huysvrou
Dese serk in
gebracht
van Maarten
Molena
10. Hier leyt begraven Bastiaen Leendertsen Wercker sterif den 15 Januarij anno 1639 out geweest over de 74 jaren ende sijn huysvrou Meyntgen Cornelisdochter sterif den 27 October anno 1651 out gheweest over de '



Rhoon.
316
11. Hier leyd begraven .... as Leenderts Koorn^eef is gestorven de .. September ano. 1675 oud sijnde 43 yaren.
Hier leyd begraven Pi eter Bar en dregt in sijn leven dljkgraeff van het binne- en buyteland van Roon, heemeraadt van den Molepolder en schepen van Rhoon is gestorven den 23 februarius ano. 1778 out 84 jaren en 7 weeken.
12. Hier leyt begravë Rokus Jacobse van der Es, hij sterf den 14 April ano. 1653 out sijnde 33 jaren.
(Wapen uitgekapt.)
13. Twee wapens uitgekapt; opschrift onleesbaar.
14 Hier leyd begraven Cornelis Klaasz. Koornneef in sijn leeven leenman van de halsheerlijkheyd van Roon mitsgaders dijkgraaff van het binnen en buytenland van Roon en Pendrecht is gestorven den .. februarius ano 1705 out sijnde 42 yaren en 5 dagen.
15. Hier leyt begraven Cornelis Leendertse [Santlwegh oudt 49 jaren is gestorven den 19 Yuly anno 1701.
16. H. L. B. G. A. 1. D. (Een merk.) E. (of F).
17 Hier leit begrave Marike Pieters de Neve(?) huysvr. za Willëzone was en sterf ao. XVc LII1 de XIX Septembris.
18. Hier leyt begraven Hendrick Ariensen Fonkert in leven dijkgraaf van het Binnenland en heemraed van het buitenland van Roon, gestorven den 15 September ao. 1803 oud 70 jaere en 7 weeken.
19. Hier leit begraven Cornelia Pieters 't Hart sterf den 1 februarij anno 1715 out 47 jaar.
20. Hier leyt begraven J a c o b A e r s V i n c k in sijn leven mansman van den hove en hooge vyerschaer van Suythollandt ende hoogdijckheemeraet van Rijderkerck is geboren int tiaer 1596 den 15 September sterf den 3 April 1659.
21. Hier leyt begraven Leenaert Cornelissoon Robohhij sterft den eersten Junij int jaer ons Heeren Jesu Christi 1600.
22. Hier leid begraven Bastiaan Fonkert overleeden den 9 Mey ... oud 78 jaren en circa. 11 maanden.
Hier leid begraven Adriaentje Pieters(?) Leeuwenburg



Rhoon.
317
huisvrouwe van Bastiaan Fonkert overleeden den 10 Maart ao. 1806 oud 75 jaar en circa 5(?) maanden.
Onder de planken liggen o.a.:
23. Hier leyt begrave Franchois va Roen .... knape, in zijn baliu en scout tot Rotterdam.
24. Eene abdis met een staf.
In den rand: Venerabilis ac rliga- dna Adriana de Roeden abbatissa huius loei cui pemineter ultra triginta pfuit anos, die XIIII Junii ani 1527 obyt orate p. ea.
(Een afgietsel van, deze zerk bevindt zich in het Rijksmuseum te Amsterdam: cat. pleisterafgietsels no. 1012.)
Op het koor is het monument der graven Bentinck van Rhoon, zijnde eene tombe, waarop in wit marmer het wapen Bentinck, waaromheen: Honi soit qui mal y pense, en daaronder eveneens in wit marmer de wapens:
BentinckXVilliers en BentinckXTemple. (Hans Willem Bentinck, heer van Rhoon en Tendrecht, de vriend van Koning Willem III, X 1°. 1678 Anna ViUiers en X 2°. 1700 Jane Martha Temple; vgl. Ned. Adelsboek 1912, blz. 156.)
Op het koor bevinden zich voorts drie wapenborden:
1. Het wapen Bentinck en de kwartieren:
Bentinck Temple
Bloemendal Yarner
Ittersum Hamont
Ittersum Harrison. Ao. MDCCLXXIV Obiit XIII October.
(Dit bord betreft Willem des H. R. Rijksgraaf Bentinck, heer van Rhoon enz. f huis Zorgvliet bij 's Gravenhage 13 Oct. 1774, gehuwd met Charlotta Sophia des H. R. Rijksgravin van Aldenburg: vgl. Ned. Adelsboek 1912, blz. 156.)
2. Het wapen Van Aldenburg Bentinck en de kwartieren:
Bentinck Aldenburg O Temple Hesse Darmstadt
Bloemendal Tremoille Ittersum Weissenwolf. Ao. MDCCLXVIII. Obiit 1 April.
(Dit bord betreft Christiaan Frederik Anton des H. R. Rijksgraaf Bentinck. heer van Rhoon, enz ■ vgl. Ned. Adelsboek 1912, blz. 157.)



Rhoon.
318
3. Het wapen. Bentinck (met een gouden ster (8) in den rechterbovenhoek) en de kwartieren:
Bentinck (a.v.) Temple Bloemendal Yarner Ittersum Hamond Ittersum Harrison. Ao. MDCCLXXVIII. Obiit VIII Maart.
Op een koperen lamp ziet men drie schildjes, waarop: li Cornelia Pieters 't Hart.
Jl ï°tnelia ?ieterS 'f Hart heeft deze ^oon vereerd aan de kerk van Rhoon 1715.
3. Een wapen: op zilver een hert in natuurlijke kleur dat over een bruin hek spring; alles op een grasgrond.
(Zie ook: J. W. Regt, De Zwijndrechtsche waard, blz. 266.)
Ned. Herv. Kerk te Ridderkerk.
In deze kerk liggen nog verschillende grafzerken, enkele met wapens welke echter zijn afgehouwen. In het koor is de voormalige grafkelder derfamilie Groeninx van Zoelen, waarvan een ijzeren plaat, hangende aan het hek, met het wapen in kleuren
Vóór dien kelder ligt een steen, waarop: 1. Al wie zich in het hart verheugd
Om Edelmoedicheit en deugd,
treed vrij maer met veel eerbied nader.
Hier word het overschot bewaerd
van Otto Groeninx
van inborst gul
die door veel amten eer en achting heeft vergaert
Doch meest als Burgervader.
overleden ^
q M > MDCCLVIII. begraven £ £ )



Ridderkerk.
319
Onder de banken vóór het koor, die op een vasten planken vloer staan, moeten nog eenige steenen liggen. De grafschriften der steenen, welke onder de losse banken en planken liggen, volgen hieronder:
2. Hier leyt begraven Jan Damissen. Hij sterf den X July anno 1614 out 98 jaer.
3. Dirck Leendervelt die sterf den .. January 1675 out sijnde ....
4. Hier leyt begraven Aert Aertszen. Hij sterf den 27 October anno 1622.
5. Hier leyt begraven PietBastiaens. Hij sterff den 18 December anno 164. out sijnde 85 jaren.
6. Hier leyt begraven Dierck Wouterse Verduien sterf .... anno 1632.
7. Hier ligt begraven Lijntgen Dirck huysvrou van
Japhet .... In 't Velt sterf den .... out sijnde 35 jaren.
8. Hier ligt begraven Neeltje van der Zegen huysvrou van Willem Lagerwurff overleden den 3 Dese.mber 1758 out 76 jaaren 6 mad.
9. Hier leydt begraven Pieter van der Putten oudt 35 jaren is overleden den 11 Juny 1735.
10. Hier legt begraven De WelEed. Gestr. Heer Willem Welfa orn oud schepen der stad Batavia geb. te Dordrecht 77-7^
2 M 14 IJ
ao. 1720 gest. te Ridderkerk yj™ ao. 1771.
Dees grafzerk dekt Het lijk van Welborn Die veel jaren Door allersmertelijkst wee gekrenkt wierden verteert. Terwijl zijn edle geest AH 't aardsche leed



Ridderkerk.
320
ontvaaren Hier boven over Dood en smerten Triomfeert.
11. Hier leyt begraven Heindrick Pieterse Bijkerk in sijn leven Hoogh heemraet tot Ridderkerc sterf den 23 Augustus 1664.
Hier leyt begraven Nelletgen Japhets huysvrouw van Heinderick Pietersen Bijkerck sterf den 8 October anno 1658.
12. Hier leyt begraven Bastiaen Aertse Nuchteren is gestorven den '5 November 1706 out ontrent 57 jaer.
13. Hier leyt begraven MarijkenAryensdr. de huysvrouwe van Adryaen Cornelisz. Baes. Sij sterf den 19 January anno 1613.
14. Hier leyt begraven Adriaentie Cornelis van Alleblas sterft den 3 January 1702.
15. Hier leyt begraven Wouter Pluenen op Leeuwenbergh out 76 jaren sterf den 5 September anno 1666.
Met sijn huysvrou Neeltien Cornelisz. sij sterf den 8en Januari anno 1669 out sijnde 86 jaren.
16. Hier leyt begraven PUentie Wouters Leeuwenborgh de huysvrou van Leendert Leendertse Cappedijck. Sij sterft den 20 September anno 1693 out 74 jaren.
17. Hier leyt begraven Pieter Arryen Svager, hij sterf den 25 November 1603.
Hier leyt begraven Pieter Arriense van Noort is gestorven den ....
18. Hier leyt begraven Adryaen Pouwelsen Cranendonck is gestorven op den 29 September anno 1646 out sijnde omtrent 79 jaren.
19. Obiit den XVII September MDCCVIII M. D. B.
20. Hier leyt begraven Bastiaen Bastiaensz. Waelman in



Ridderkerk.
321
de hooghevierschaer van Neu Roderweert hij sterf den 5den October an. 1605.
21. Hier leyt begraven Gent Frans Danckaert ende sterft anno 1652.
22. Aard Welboren ao. 1721 8 m. 18 D.
23. Hier leyt begraven Pieter Henderik van Bijkercken in sijn leven geweest Hoogh- ende Leegh Heemraet tot Ridderkerk sterf den 5 January anno 1653.
24. Hier leyt begraven .... Gilst rentmeester ende secretaris kerck gest. 7 September 1564.
25. Hier leyt begraven Neeltgen... dochter huisvrouwe van Pieter Hendriksen Bijkercken sterf den 7 Augustus met haren soon Huych Pietersen Bijkercken sterf den 9 Augustus anno 1652.
26. Hier leyt begraven Grietien Pieters Ari Swagers in haar leven gewoont op Slickerveer sterf den 6en Sebtember 1653 out sijnde 63 jaren.
27. Hier leyt begraven Aryen Pietersen Langenboer is gestorven den 2 October int jaer ons Heere 1623.
Nog hangen in de kerk zwarte borden waarop de 10 geboden enz. en waarop talrijke wapens in kleuren.
Op den weg van Ridderkerk naar Slikkerveer passeert men links eene boerderij „Het huis te Woude", in den gevel waarvan een steen gemetseld is, waarop Van Holy en twee wapens in kleuren.
Ned. Herv. Kerk te Rockanje.
De vloer dezer kerk verkeert in slechten staat. Op twee zerken is nog iets te lezen:
21*



Rockanje.
322
1 Pollepel
op den 21
anno XVc LVIII oudt
ende Tryntie
sijn huysvrou
op den 29 Mey ano XVIc LVI oudt 26 jaren.
2. Hier leit begraven Gerritge Cornelisdr. huysvrouw van Jacop Reyers soon sterft den .. december anno 1639.
Op een heerenbank de wapens van St. Anna po ld er en Rockanje.
Op eene andere bank het wapen van: Van der Goes met hartschild: een dwarsbalk.
Groote Kerk te Rotterdam.
De volgende grafschriften ziet men hier. Te beginnen bij den ingang van het Kerkekantoor ten zuiden van het afgesloten koor:
1. Hier leit begraven Cornelis Adriaens Klei scheepstimmerman is gestorven op den 4en februarius anno 1625. (130)
2. Johannes Gerrardi Calff natus 11 Aprilisobiit..Julii 1635. (Wapen uitgekapt; helmteeken een vogel met uitgespreide vlucht.)
ende Machelgen Gerrits de huisvrouwe van Jan Jan z. Calff out ontrent 60 jaren gestorven op den 4 July anno 1638 (?).
3. Anno 1621. L. 1. anno 1622 C. (een merk) P. (123) Anno 1623 P. P.
Anno 1661 M. K. V. W. Hier leit begraven Jan Fransz. Tol obyt den 24 juliy 1663.



Rotterdam.
323
4. Hier leit begraven Cornelia Bommersen starf den 7 Juni ano. 1616. Hier leyt begraven Maria Pieterson huysvrouw van Jan Bommerson obit den 13 Juli 1649.
(Wapen uitgekapt.)
Hier leit begraven Franco is Bommersen ende is gestorven den 27en Julius anno 1625. (126)
5. Hier leit begraven Adriaen Jacopsen van Waerden in sijn leven timmerman van 't Hooghheemraetschap van Schielant sterf deh 7 December 1640 oudt 80 jaeren. Hier leit begraven Jacob Adriaensen Timmermanssoon van Schylant out 17 jaer ende starf den 17 October anno 1605. (133)
(Twee wapens: L een ster (6), waarboven een kroon; II. (?.))
6. Jan van den Bro ek. (128) (Wapen uitgesleten.)
7. Hier leggen begraven Cornelia Ulricx de huisvrouw van Joost van Zoelen starf den lesten Meie ao 1624 out sinde J$ jaren. Joost van Zoelen Ottensoon starf den 21en October ao. 1626 oudt sinde 70 jaren.,
(Twee wapens uitgekapt.)
8. W. Kley. (.121)
9. Alewin Jacobz. Pinckeveer. (Een merk.) (117)
10. Hier leyt begraven Jan Lievensz. Beeckman out 60 jaeren sterf de 10 Marty 1629. Noch leit hier begraven Ni es gen Rijnen de huysvrou we van de voornomde Jan Lievensen Beeckman gestorven den XI Julius ao 163. (Wapen uitgekapt.)
Hier onder desen steen daer leit Lievinus Beeckman neergespreit hij heeft hier door sijn leer en licht tot Rotterdam veel volcx gesticht Sijn siel die rust in Christi schoot De kerck heeft 't aardsche (?) Sterf den len January anno 1632.
11. Hier leit begraven Isac Leendersende Meyer sterf den 17en Augusti ao. 1633 oudt 104 jare. Adriaan de Meyer.
(Wapen uitgekapt.)



Rotterdam.
328
van Antwerpen ende is gestorven op den 22en Januarius anno 1632 oudt sijnde 71 jaeren met sijne huisvrouwen Maria Claessen van Emden sterf den Hen Meert 1607. Barbera Verhulst van Antwerpe sterf den 16en November 1612. Janneken Jacobs van Coesvelt sterf den 20en Febrewary 1624. (In het midden: no. 83.) Volhart altijt. (Wapen uitgekapt.)
39. Hier leyt begrave Pieter Jacobz. Buitewech starf den IIII feb. ano 1615.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een bos struisveeren.) (77) Hier leit begraven Willem Pietersz. Buitewech starf den XXIII Septemb. anno 1624.
40. Hier leyt begraven Judich Willemsdochter lest sijnde getrout geweest met Hubert Michielszoon Punt ende is gestorven op den XXIIen April anno 1630.
(Wapen uitgekapt.) ( 76)
41. Hier leit begraven Heindricgen Harmansdr. van der Vuldt huisvrou van Jan Heindricxz. Crackou brouwer in de druif is gestorven den 4en M.... anno 1641 oudt sijnde .... Harman Tielmansz. van der Vuldt oudt ontrentLXX jaren starf op de 7en Januari ano 1624. Hier leit begraven Trijntgen Jansdr. van Quakernaeck huisvrou van Cornelis Harmans z. van der Vult out XXXI jaer ende starf den XXIIII Augustus ano 1633.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een vlucht.)
Hier leit begraven Mattgen Cornelis de huisvrou van Harman Tielmanse van der Vult out ontrent 70 jaeren sterf op den 28en January 1635 met haer dochter Barbertgen Harmansdr. van der Vult is gestorven op den 19e October anno 1635 oudt sijnde ontrent 28 jaere. (no. 75)
42. I P. (no. 73)
43. B. B. V.
44. Hier leyt begraven [Gerijt] van der Moeien Diericxz o e n storf ano MVc en LUI den XXVIe Septembris bidt voer zijn ziel ende Machttelt Jacob Trompperdochter sijn huis-



Rotterdam.
329
vrouwe was ende starf anno 1572 op ten eerste dach injunyus. (Een engel, die een uitgekapt wapen vasthoudt.) (no. 70) Hier leit begraven Katharijna Jansdr. van Honthorst
starf den XVIe Meye anno 1620.
Hier leit begraven Kathrijna Jacobs Trompersdochter
de huisvrou van Pieter van Neck Hendricksen ende starf
den 26 Mey ano 1598.
45. D'Ed. Heer Johan de Liefde ridder viceadmirael van Hollant en Westvrieslant sterf door een canoncogel int leste gevecht tegen de vloten der twee Koningen int ofslaan van dese custen den 21 Aug. 1673.
(Wapen uitgekapt; dit was volgens de afbeelding bij mr. W. van der Lely: gedeeld: I. op rood een zilver kruis; II. doorsneden, boven op zilver een groene berggrond waarboven een zwemmende visch, beneden op rood twee beurtelings gekanteelde gouden dwarsbalken; gekroonde helm.)
(Deze steen ligt achter een hek voor het monument.) (Vgl. Wapenheraut 1897, blz. 162.)
46. Een monument vertoont het beeld van J. de Liefde en een zeegevecht en men leest er op:
De Liefde d'eer der Maes rust onder dezen steen,
Die in acht krijgen en vervaerlijke oorloghstochten
den Teems, de Seine en Zont en Iber heeft bevochten,
en winnaer, aen den Taeg vertoonde zijn trofeen;
De faem ter grafzerk van den zeehelt uitgeborsten,
strekt hem een tombe, langh verschuldicht aen zijn zwaert;
vervult al 't aerdrijk met zijn glorie en vervaert
noch met de schrik zijns naems de vijantlijke vorsten,"
al wiert de zee geverwt met zijn doorluchtich bloet
ent lichaem hier vergaet doch leeft "hij door zijn moet.
P. Antonides van der Goes.
47. Hier leyt begraven Jan Adriaensz. Boon is gestorven op den 26en September anno 1630 oudt zijnde 28 jaren. (no. 53)
(Twee wapens uitgekapt.)
48. Hier leit begraven Jufv. R u f i n a B i c k wedw van DHr. Johan Verrijs ontslapen in den Heer ao. 1719 out 73 jaren endehaer



Rotterdam.
330
dochter Anna Maria Verrijs huisv. van dHr. Johan Steen out 50 jaar in'den Heer ontslapen ao. 1719.
49. (Wapen een schaap en lam.) H. van Meel. (44)
50. (Wapen uitgekapt.) Heymen Geretz. Bick. (55)
51. Twee wapens: I. vier molenwieken over een dwarsbalk; II. Pauw (de Goudsch-Amsterdamsche familie).
....ysnoves van Nes. (57)
52. Hier leit begraven Barent Jansz. Ste Smet in sin leven starf den 4 December 1609 out wesende 31 jaer.
(Een merk.) (no. 58)
53. Hier leit begraven Capiteyn Adryaen Brech Liefhebber van Reimerswaele starf den lOen October 1608 vuer Duinkercken gheschoeten ende hier ghebracht ende begraven.
(Wapen uitgesleten.) (no. 59)
54. Hier leyt begraven Den ij sjans z. Verburg in sijn leven vlaskooper is gestorven den 15en October anno 1669 oudt sijnde 49 jaren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 60)
55. Hier leit begraven Gooswijn Adriaens van Groenhout gewesen schepen ende president deser stede Rotterdam sterf den 10 November anno 1633 oudt sijnde 86 jaere ende Dirckgen van de Graef sijn huisvrouw sterf den len Januari ano 1610 oudt 63 jaere. Hier leyt begraven Machtelt Jans de Groot huysvrouw van Willem Schoonebeeck is gestorven op den 14en January ao. 1667 oudt sijnde 37 jaaren.
W. (Een merk.) S.
(Wapen uitgekapt.) (no. 61)
56. Hier leit begraven Willem I etterhuis geboren van Dorsten gewis de hier 35 jaren kerckmr. ende 79 jaren oudt sijnde in October 1625 gestorven is. Hier leyt begraven Nee 11gen Jacobs de Ayala oudt 85 jaren 3 maanden huisvrouwe, was van Willem Letterhuis is gestorven den 13 September ano 1919. ( 64)
(Wapen uitgekapt.)



Rotterdam.
331
57. Hier leit begraven Mathias van den Abeele ende is gestorven op den 22e Januarius anno 1638 oudt sijnde 65 jaren.
Hier leyt begraven Jan van den Abeele out 13 jaer sterf den 5e Juni anno 1616 ende Anna van den Abeele out 70 jaren is gestorven den 3 Augusti ao. 1673. ( 52)
58. Hier onder leit begraven Toentgen Jansdochter de wedevene van Cornelis Aerisen 1597. Hier leit begraven Pleuintgen Dircksdr. sij starf op den 24den September anno 1633. Hier leyt begraven Jan Gerritsz. Bolm is gestorven den 21e September 164.. ( 51)
M. (Een merk.) D.
59. Hier leit begraven Gillis Marinisz. Groenincx in sijn leven raet ende vroetschap deser stadt Rotterdam oudt sijnde 48 jaren ende starf den 21 April anno 1624.
Hier leit begraven AnnetgenVrancken de huysvrou van Gillis Marinisz. Groenincx ende is gestorven op den 17 Junius anno 1627 oudt sijnde 49 jaren. (no. 49)
(Wapen uitgekapt.)
60. Sepulture va Marynis Mateeus Soutman geboren van Reimerswael starf den 28 February ano 1601. was doen Lichtemis verleden 80 jaren out en met sijn huisvrou doen getrout geweest 60 jare.
Den 17 Mey anno 1609 is gestorven Kormintien Jansdochter van Rijmersvael huysvrou van Maerynis Mateusz. was doen out 80 jaren en 6 maenden. (no. 48) (Maerynis Mateusz. heette: Groeninx.)
61. M. (Een merk.) M. T. (no. 48)
Hier leit begraven Grietgen Cornelysd. de huysvrou van Adriaen Marinissen is gestorve de 26 September anno 1632 snachts ten half twee. Hier leet begraven Jan Marijnisz. Schipper va Reimerswael sterf 28 July ao. 1595.
62. Hier leyt begraven Heindrick Clemmentz. Metselaer ende sterf den 15 April anno 1592.
Hier leit begraven Maertiejansdr. de huysvrou van Hendrick Clemmentsz. ende is gestorven op den 15 October anno 1617.



Rotterdam.
334
77. Hier leit begraven Neeltgen Jansdr. huysvroue van Cornelis Jongeneel de jonge en starf den 21enOctob.ano. 1619. ende Cornelis Cornelisz. Jongeneel de Jonge gestorven regerend burgemeester der stadt Rotterdam op den 17 Martii
anno oudt sijnde. .jaren met Jacomina van der Dussen
sijne tweede huisvrouwe gestorven den 16 Januari 1646 out zijnde 23 jaren, met Reynier Laermansz. is gestorven op den 29e July anno 1639 oudt sijnde 36 jaren.
Hier leit begraven Johan van Kerrebrouck gestorven den 10e April 1674 out 54 jaren ende zin huisvrou Catharina Jongeneel sterf den 11 July 1688 oudt 63 yaeren. (no. 4)
78. Monument van wit marmer in den muur; wapen uitgekapt (dit wapen was volgens Mr. W. van der Lely: op zilver drie zwaarden faasgewijs boven elkaar met de punten naar rechts, overtopt door een wassenaar); helmteeken een geharnaste hand, die een zwaard vasthoudt.
H. S. E.
Chalonerus Eduardi Chute de La Vine in comitatu Hautoniae apud Anglos armigeri filius natu secundus; qui novus advena huc appulsus quo ad mercaturae studium animum adjungeret, febre correptus mortem in aedibus venerabilisadmodum dominae de Staveren1) praematuram obiit, qua exemplum in se statuit illustre, quam sanctissime foedus inter Anglos Batavosq. ictum colat Belgia, nee minus privatis beneficiis et benevolentia, quam sociis armis, certet obsignare. Morienti illa, prope jam parentis in loco hospitii primaevi jura humani ingenii animiq. Christiani officia, nee non matris teneras implevit vices; tumuliq. proprii in hac ecclesia depositum honore tandem. dignata est. natus Octobris IVto MDCLXXXVIIIto
( est die ) l anno aerae)
) mensis f / Christi (
denatus Maii Vto MDCCVto
L de Vou fes. 1706.
') Hij woonde bij Apollonia van der Lely weduwe van Cornelis van Staveren om de negotie te leeren.



Rotterdam.
335
79. Hier leit begraven Abraham Jansz. de Reus in sijn leven out burgermeester der stadt Rotterdam en gecommitteerde raden van Hollant is gestorven op den 24e Augustus anno 1637 out sijnde 67 jaren met sijn huisvrou Grietge Cornelisdr. de Haes is-gestorven op den 7e October anno 1635 out sijnde 70 jaeren ende Janneken Abrahams de Reus starft op den eerste April anno 1631 ende Gerritge Abrahamsd. de Reus starft op den 24e October anno 1635 ende Maria Bolle huisvrouw van de Heer Johan de Reus starf op den 20en September 1650.
Hier leit begraven Heiltgen Oirckx weduwe van Dirck Jansz. van Coelen starf den Hen Augustus anno 1611 out was 83 jaren.
Noch begraven Aegtge Abrahams de Reus starf den 5 Janwari 1625.
(Twee wapens uitgekapt.) (no. 30) ■
80. Hier leit begraven de Hr. Eewout Eewoutse Prins in sijn leven out schepen deser stadt sterf den 3en September 1662 oudt sijnde 40 jaer en 7 maenden.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een wiel tusschen een vlucht.) (no. 26)
81. Hier leydt begraven de Heer Burgemeester AdriaenBesemer in sijn leven vroetschap deser steede halsheer van Bleiswick ambachtsheer van Oost- en West Blommersdijck geseit Cool ambachtsheer van een ghedeelte van Overschie, leenman van den Hooven van Geervliet ende landen van Putten, hooghheemraet van Charlois ende aenexsen polders bewinthebber van de OostIndiese compagnie ende is ghestorven den 7den dach van September anno 1657 out 73 jaren.
(Twee wapens uitgekapt.)
Br. Adr- Leen. Besemer. Hier leyt begraven Leendert Besemer in sijn leven schepen ende raetsheer van Schielant sterf den 11 Juni 1641 out sijnde 32 jaeren. (no. 28)
82. Hier leit begraven S i m o n G o v e r t s e R ij s w ij t is gestorven op den 22 Juli anno 1635 out sinde 68 jaeren.
Aeltgen Hendricx de huisvrou van Sijmon Govertz Rijs wijt was out ontrent 61 jaren starf den 14 february 1621.



Rotterdam.
341
haer susten Altgen Clas starf op 6 October 24 medt Ariaentgen Joris d'huisvrou van Pieter Willemsz. starf den 7en September ao 1633.
103. Hier liggen begraven Petrus Hofstede in leven professor hon. en predikant te Rotterdam overleden 1803 en deszelfs huisvrouw Ignatia Maria Visch overleden 1774.
Hier leyt begraven Willem Visch is gestorven den 20April 1668 out ontrent 66 jaren zijnde regerende Burgermeester deser stadt en desselfs huisvrou Eva Bischop sterf den 12 Augusti 1684 oud zijnde 84 jaere 5 maenden en 2 daege. (no 212)
104. Drie wapens uitgekapt. Aan weerszijden een zittende engel. Hier leyt begraven Adriaen de Vet is gestorven op den 5en
October 1666 oudt zijnde 57 jaeren ende AnnaJansd. zijn huysvrou is gestorven op den 8en July 1667 oudt zijnde 53 jaeren. (no. 217)
105. Twee wapens uitgekapt; helmteeken een boom. Scire mori sors prima viris.
Hier leit begraven Jasper Moermans is'gestorven den XVIII Juli 1632 ende Aeltge van Zoet wed. van Jasper Moermans sterf den 1 (?) ste Novemb. 1650 oudt zijnde 90 jaren.
(no. 218)
106. Hier leit begraven Jan Hendricksen van der Plas schipper is gestorven den 4en April anno 1625 met sin huisvrou Sitgen Pieters is gestorven den 24 April int jaer ons Heeren 1625.
(Wapen uitgekapt.) (no. 219)
107. Twee wapens: I. gekroonde helm; helmteeken uitkomende adelaar tusschen vlucht; II. ruitvormig, vastgehouden door een engel. (no. 220)
Onderaan twee kwartierwapens; I. een dwarsbalk; II. drie pompebladeren (2 en 1).
ende Ingetge Reyers dochter van der Hoeff, Jan van Zoelen huisvrouwe was en starff int jaer XVc LUI op ten XXI Januarii. (In Gothische letters.) (Later is op de zerk geplaatst:)
Hier leit begraven Jan Gisbrechts Tromper sterf den 21 en Januarius 1621.



Rotterdam.
342
Hier leit begraven Ghijsbrecht Adriaensoon Trom per out weesende 80 jaeren starf op den 2en Augusti anno 1613.
Hier leit begraven Pieter Adriaensz. Tromper out 77 jaere starf op den 17en Jannevary anno 1614.
108. Cr ij n Willemsz. starf op den XVIen Augusti anno 1626 ende sijn huisvrouw Trintgen Harculesd. starf op den Hen Augustus anno 1631.
(Wapen uitgekapt; was gedeeld.) (no. 222)
Hier leyt begraven Lijsbet Krinendr. sterf den 28 ... . 1646. Hier leit begraven Hester Dirckx va Eyck huisvrou van Jan Leunisse de Goede gestorven de le October 1652 en Ariaentie Dirckx van Eyck huysvrou van Ysbrant Verhagen sterf den 2en Feb. 1678.
109. Hier leit begraven Willem Crinsen starf den 6 November 1595 ende Cornelis Krinsen starf den XX November 1595.
Hier leit begraven Hester Crjjnen ende is gestorven op den 3 Maert anno 1613. Hier leit begraven Maria Crijnendr. ende starf den 22 December ano 1618.
(Wapen uitgekapt.) (no. 223)
110. Hier leit begraven Neeltgen Maertens van der Segen bejaerde dochter is gestorven den 22 November ano 1661.
(Wapen uitgekapt.) (no. 224)
111. Hier leit begraven Louw ij sa van Alphen huisvrouwe van Johannes Proons sterf den 4 October ao. 1651 out sijnde 21 jaren.
Hier leydt begraven Johanna vandeLuefel huisvrouw van Johannes Proons oudt sijnde 28 jaeren obydt den 15en Maert anno 1658.
(Wapen uitgekapt.) (no. 227)
112. Hier leit begraven Anneken Vernijend. huysvrou van Lodewijc de Potter starf den 24en April ao. 1608.
Hier leit begraven Lodewijc de Potter starf den 5en November 1615.
Lodewijck (Een merk) pijn.
(no. 228)



Rotterdam.
343
113. Twee wapens uitgekapt. Twee engeltjes aan weerszijden van de zerk. Melisant Soelen.
Hier leyt begrave Jan van Melisant starf ao 1546 ende sijn huysvrou joffrou Margrieta van Soelen starf anno 1545 ende Willem van Melisandt hoochheemraèdt ende oudt bourgemeester der stadt Rotterdam starf de 27 August, ao 1609 en joffrou Margrita van Nusenborch sijn huysfrou starf anno 1580 ende Diric van Melisant ambachsheer van Wtwijck ende in Melisant sterf den 16en Juli anno 1621. (no. 230)
114. Hier leit begraven Eeltgen Jansdr. ende starf den 11 (?) Janewari int jaer 1603. Hier leit begraven Mertgen Cornelis Schutens ende sterf den (no. 236)
115. Samuel Coopmans.
(Twee wapens uitgekapt; helmteeken een vlucht.) (no. 234)
116. ... van Nicolaes van Teylingen.
(Twee wapens aan een boom hangende uitgekapt.)
117. Hier leyt begraven meester Clement Jansz. de Goer lisentiaet in de rechten starf den 26en Junius anno 1610 (?) en Ingetien Elandts Trompersd. is gestorven op den 13e februarius 1626.
Hier leit begraven Johan Clemensz. de Goor starf den 28 October 1608. Hier leit begraven Ingetje Ghijsbrechts Tromper dochter van der Horst huysvrouwe van johan Clementsz de Goorstarf den 27 Juni anno 1615 ende He lena Eelans Trompers sterf den 2e September anno 1645 out 47 jaren. (no. 236)
118. Hier leit begraven Maertgen Gerrebrantsd. sterf den 18 Maert ano 1609 ende Soetgen Jansdr. de huisvrou van Gerrebrant Nanningsz sterf den 15Jannuary ano 1617.
(Wapen, een ruit, uitgekapt.) (Een merk.) (no. 237)
119. Hier leggen begraven IJsbrant Aerensz. Jonsten starf den 18 September 160. Met Anneken Aeriens out ontrent . . yaeren starf den .. April 1607. Noch begraven IJsbrant Adriaensz. Blanckert gestorven op den Vllen October anno 1639 oudt sijnde 42 jaren. Hier leit begraven Maertgen Dircksd.



Rotterdam.
344
van., ghe werf weduwe van IJsbrant Adriaense Blanckert gestorven den 13 September 1649 (?) oudt sijnde .. jaren. (no. 238)
120. Hier leyt begraven Jan Jacobsz. Roos Burgemr. die op den 3en Paesdach ao 1572 van de Spaniaerde int incomen is doorschoten ende Catarina Goosensd. sijn huisvrou starf de 27 Juni 1575. Noch Jacob Jansz. Roos starf den 8en Octobris anno 1610. Noch begraven Maritgen Jansd. Verschoor weduwe van de Burgemeester Jacob Jansz. Roos ende is gestorven op den eersten December anno 1625 out 71 jaren.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een vlucht.)
Hier leit begraven Mr. Henrick Roos in sijn leven secretaris deser stede is gestorven de 11e September 1630 out sijnde 44 jare met sijn huisvrou Margareta Isbrants Kievitsdr. gestorve op den XXXe Meye ao 1636 out sijnde 50 jaeren. (no239)
121. Wapen uitgekapt; helmteeken een wolf (?) tusschen een vlucht, (no. 240)
122 en 123. Hier leggen begraven Mr. Antonis Willemsz. Doctor in Beyde rechten ende oudt secretaris deser stede is gestorven den VHIIe July anno 1638.
Adriana Pieters van Walenburch huisvrouwe van mr. Antonis Willemsz. doctor in Beyde Rechten ende out secretaris deser stede sij sterf den XlXe Meye ano MVIc XXXIV.
(Wapens uitgekapt.) (nos. 241 en 242) (Vgl. Mdbl. Ned. Leeuw 1900 blz. 209.)
124. Hier leit begraven Brechgen jansd. Vermey huisvrou van Maerten Huigen van Noorden ende is gestorven den 12en April ano 1632. Maerten Huighen van Noorden oudt schepen der stadt Rotterdam ende is gestorven op den 18en Augusty anno 1642 oudt sijnde 81 jaren.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een vlucht.)
Hier leit begraven Trijntgen Aergensd. de huisvrouwe van Maerten Huygen van Noorden die out was ontrent56 yaren is gestorven op den 14 Septem. anno 1618. (no. 243)
125. Hier leit begraven Huibert Bontenbal ende is gestorven op den 21 en Maert anno 1632 oudt sinde 74 jaere. Hier leggen begraven Lidewi Jacobs van Ve..en de huisvrou



Rotterdam.
353
trans geleit en gefondeert en doe ware kercmeester WilIê~Bisscop Pietz., Aert Kerste z. en Ja Veen Janz.
173. Int jaer ons Heere MCCCC en XCI doe wt dat hooch choer geleit en gefondeert en doe ware kercmeesters Rei er Janz., Wille Bisscop Pietz. en Ja Ween Ja~zT
In den vloer:
174. Hier leggen begraven Daam Alewijnssoon van Nideck out 71 jaaren starf den .. Januari anno 1637. Grietgen Damen van Nideck jonge dochter is gestorven op den 29en September anno 1635 ende Sijtgen Gerretsdr. de huisvrou van Daem A e 1 w ij n s z. v a n N i d e ck is gestorven op den 4en April anno 1636.
(Wapen een leeuw; helmteeken een vlucht.) (no. 185) Daem Alewijnsz. van Nideck. (Een merk.)
Hier leyt begraven Pieter Cornelisz. Dortsman sterf den 17 Maert ao. 1659 out 56 jaren en 10 maenden.
175
Hier leit begraven Pieter Jacobsz. van den Bosch houdtkopar sterf den lOen December anno 1631.
!7'™Hier leÜ begraven Aeltgen Jacobs Roos huisvrouw sal (?) _ ... Jansen Haerwech (?)... deser stede is gestorven de 1 .. Anno 1630 out sijnde ... jarë
(Twee wapens uitgesleten; helmteeken een uitkomend hert) (no. 178) '
177. Pieter Arentsz. Kividt in sijn leven brouwer in de Druyf sterf den XHen Septembris ano. MVIc XXIHI.
(Wapen doorsneden : boven (?), beneden een olifant naar rechts ; helmteeken een kievit tusschen een vlucht; vier kwartieren in de hoeken:
I. doorsneden: boven een II. de Lange (hetschaap boom (?), beneden een voor den boom)
olifant
III. een druiventros (?) IV. (?).)
Brechtgen Willemsd. de Lange huisvrou van Pieter Kivit brouwer in de Druif starf int jaer ons Heeren 1613 den 21en Augusti ende Willem Pietersz. Kividt is gestorven op
23*



Rotterdam.
359
Hier rust Vrouwe Ermina de Ruuck huysvrou van d'Hr Mr. Henderick van Rosevelt secretaris van de weeskamer deser stat sterft den 14 Juni 1721. DHeer Mr. Hendrick van Rosevelt in sijn Edl. leven secretaris van de weescamer deser stadt Rotterdam overleden 22 November 1728. (no. 40)
206. Hier leit begrave... Jans Pesser huisvrouw [vanJacob van Kouwehove den 13en Junius.... ende heer Jacob van Kouwehove sterf den .. August. 1661 out ..jaren], (no. 39)
207. L. P. Busch (no. 49)
Hier leit begraven Cornelia Gerrits van der Buis huisvrouwe van Leonard Busch starf op den 19enDesemberanno 1633 out sijnde 45Va jaeren.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een uitkomend hert tusschen een vlucht.) (no. 49)
Noch Maria Busch jonge dochter out 22 jaren is gestorven op den 6en April 1634.
(Vier kwartieren uitgekapt.)
(Vgl. Wapenheraut 1914 blz. 74.)
208. Hier leit begraven Jan Willemsz. Dom ijs in sijn leven coopman ende brouwer tot Rotterdam starf den ... Juny anno...
209. Hier leyt begrave Dirck Jansen Pesser in sijn leven brouwer in de swarte leeuw sterf den len September 1651 oudt 64 jaeren.
Hier leit begraven Hasie Jacobs Kleyburch huisvrouwe Van Dirck Janssen Pesser sterf op Paesdach des jaers 1641 oudt sijnde 58 jaeren.
(Twee wapens uitgekapt tusschen twee engelen; helmteeken een leeuwenkop tusschen een vlucht.)
Hier leyt begraven Jacob Pesser oudt 31 jaeren sterf den 31 Mey op Pynsternacht in den jaere 1648. (no. 50)
210. Hier leggen begraven Gerrit Janse van Sassem in sijn leven afslager van de visch is gestorven den 7en December anno 1636 oudt sijnde 79 jare.
(Twee wapens uitgekapt.) (no. 51)
211. Hier leyt begraven Theuntge Gerbrants Bosch weduwe



Rotterdam.
360
wijlen Joost Wouterse van Vueren is gestorven op den 28en April ao 1671 out sijnde 68 jaren ende Pieter Bosch out 59 jaren is gestorven op den 13 Janu. 167. (Wapen uitgekapt.) (no. 52)
Noch Catharina Bosch wed. van wijle Martin de Reus is gestorven den 6 Julii 1683 out 74 jaren. (no. 52)
212. Twee wapens uitgekapt, (no. 53)
213. Wapen uitgekapt. H. K.
C. C. Swalem (no. 54)
214. Hier leit begraven Heinderick Laurensz. sterf 22Mei 161 . Dirck Willemsz. Nobel sterf primo Argusty ao. 1628 out 64 jaer. Floertge Cornelisdr. sijn huisvrou sterf dë 17en April 1638 out 62 jaer ende de Heer Mr. Wilhem No eb el in sijn leven Raet en vroetschap deser stadt ende gecommiteerde raede int E. M. collegie ter admiraliteyt in Seelant obydt den 11 Maert anno 1667 oud sijnde 34 jaeren.
(Hieronder een groote krans van rozen, waaruit het wapen is weggekapt.) (no. 63)
215. Hier leit begraven [Gerrit] van Ackere geboren van., tri... in sijn leven coopman laest mael woonende tot Middelburgh in Seelant staerf binnen dese stadt Rotterdam den 20 April ao 1602 oudt
(Een merk.) (no. 64)
216. Hier leit begraven Dirk Verburgh out 42 jaaren obiit den 23en Mey 1700 ende Pompius Hooglander out 52 jaaren obiit den 4en October 1717. P. I. S.
(Wapen uitgekapt.) (no. 65)
217. Hier leit begraven Francoys van Lansbergen geweest in sijn leven dienaer des Heilligen Evangeliums en doctor in de medicine deser stede Rotterdam den tijt van 42 jaren starf den 18en Mey ano. 1626. (no. 72)
218. Van Wou 1623. (Over twee zerken nos. 83 en 84) (Twee wapens uitgekapt.)



Rotterdam.
361
219. Qui tumulum cernis cum non mortalia spernis. Tali namque domo clauditur omnis homo
(een geraamte) Terra terram expectat.
220. Hier leyt begraven Anna Beatris van Lintzenich huysvrouw van Bartholomeus van Be ver wij ck is gestorven den 5en January ao 1681 out sijnde 38 jaeren. (no. 73)
(Twee wapens uitgekapt.)
221. Silentio et spe.
Hier rust Hermannus Grevinchovius Caspari soon oudt 23 jaren in sijn leven dienaer der Kercke Chri tot Hillegontsberg starf den 9 January ao 1605.
Ao.Dni. 1606 den 18 Sept. starf CasparusGrevinchovius ende leyt hier begraven geboren van Dortmand oudt 56 jaren ende 27 jaren lang dienaer der gereformeerde kercke tot Rotterdam. Noch leyt hier begraven Casparus Grevinchovius de jonge sone van Nicolaus Grevinchovius sterf den XlXen April anno MVIc XXIX oudt XIV jaeren in VI maenden ende sijne moeder Sara Schaelkens is gestorven op den XVIen Junius anno MVIc XXIX oudt LI jaeren. (no. 74)
222. Hier leggen begraven Mei n d ert Syevertsz. van Duinen sterf den 19en May ano 1617 out 27 jaerë Noch Syevert Meindertsz. van Duinen sterf den len februari ao 1629out 74 jaren.
(Twee wapens uitgekapt.) (no. 75) ende Mr. Simon van der Haven doctor in beyde rechten en brouwer in 't Zwerte paerd is gesturven den 4en January 1650 ende Yda van Banchem zijne huisvrou is gestufven den 25e September 1650. S. /r, „ M
v (Een merk.) "
223. Paulus Timmers. (no. 76)
224. Famielegraf van den Heere Hend. Joss. van Dooren te Rotterdam, (no. 77)
225. Hier leit begraven Capiteyn Niclaes Adriaenz. den Bout starf den Hen July anno 1609. Noch begraven Docter



Rotterdam.
367
245. Twee wapens uitgekapt, waaronder B... Jochemsd. (no. 44) Hier leit begraven Sara Hendrickx Kellenaer dr. outöl
jaren de tweede huisvrou van Adriaen Fransz. Pieck sterf den 29 September 16..
246. Twee wapens uitgekapt.
.... Pieck is gestorven den 26en Julius anno 1636 oudt sijnde .. jaeren met sijn dochter Neeltgen Jans is gestorven op den lOen September an. 1632 oudt sijnde 10 jaren.
247. Twee wapens uitgekapt. Willem Jansz. van Bergen.
248. Hier leggen begraven Arent Arentsz. van Alsem in sijn leven geweest coopman in de Rijnse wijnen sterft den 26 Maert ao. 1666 out sijnde 56 jaren 8 maenden 26 dagen en sijn huysvrouw Bartha Schul is gestorven op den 20 february ao. 1670 oudt sijnde 58 jaren.
(Wapen uitgekapt.)
249. Hier leit begraven Elsken Jeronimis van Obbergen is geweest de huisvrouw van Tonis Huygen Keyser starf den 2 October 1629 out sijnde 58 jaer. Hier leit begraven T o n i s Huyghen Keyser meester metselaer out sijnde 65 jaren sterf den 14efebruari anno 1636. Hier leit begraven Jeroen Tonisz. Keyser out sijnde 22 jaren starf den 16 October anno 1635.
250. Hier leit begrave" Claes Pietersz. van Antwerpen speldenmaecker starf den 4en September int jaer ons Heeren 16.. out 66 jaer.
Hier leit begraven Claes de huisvrou van S... Cornelisz. sterf den 23 ... 1643 out sijnde 51 jaeren. (Een huismerk.)
251. Hier leyt begraven Dirck Cornelisse van Duyvendijk out sijnde 69 jaer sterf den 26 (?) Jannuwary ao 1676.
(Een merk.) (no. 4)
252. Hier leit begraven Aechte Cornelisd. out 78 jaer en is gerust den 27 Mey anno 1619. Hier leit begraven Josina Ridders Dirks dochter is gestorve den 28en October 1647 oudt sijnde 58 jaren.
(Een merk.) (no. 21)



Rotterdam.
368
253. Hierleit begraven Sijmen Adriaensen Stierman ende starff den 9 Maert oudt wesende 59 jaeren anno 16.0.
(Wapen uitgekapt.) (no. 23)
254. Hier leit begraven Maertgen Cornelii de huisvrou van Michiel Vrerickx Backer is gestorven den 4 february 1628.
Hier leit begraven Michgiel Vrederickx Backer is gestorven op den 13en Maert anno 1629 oudt sijnde 80 jaer. (no. 26) M. (Een merk) V.
B.
255. Hier leit begraven Cornelis Willemsz. de Ni et gestorve op den .. November anno 1689 oudt sijnde 46 jaeren.
Leendert Crijnen starf anno 1603.
256. P. £ V.
w
257. Jan Erlantsz. de Vrome. (Een merk.) (no. 57)
258. Hier leit begraven Ari Willemz. van Swieten ende is gestorven op den 18 Augusti anno 1640 out sijnde 44 jaren.
259 r leit begr
s labat de ....
....o 1617 Hier....
rit Elias
ember an ....
r leit be
wer Mae
.... huisvrou va....
abat sterf
Maert anno 1627.
Hier leit begraven
.... bertgen Pietersdr
huisvrou van Henderic
van Heel sterf den 30
September anno 1629.
(Een merk met de letters G. E. L. B.) (no. 72)



Rotterdam.
369
Hier leit begraven Heindriek Diercsen van Heedel is gestorven op den tweeden Junius anno 1637 oudt sijnde 73 jaeren. V
H (molenijzer) D H
260. Hier leyt begraven Aghtjans Soet huysvrouw van Jan Besoyen obiit den 26 January 1681 oudt sijnde .. jaren. Hier leyt begraven Maertie Aryens Qroenevelt huysvrouw van Jan Besoyen obiit dent 9 Augustus 1685 oudt sijnde 59 (?) jaren. Noch leght hier begraven Jan Besoyen obiit den .. Augustus 1693 oudt sijnde 65 (?) jaeren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 70)
261. Twee wapens uitgekapt; helmteeken een hoed, waarboven een bos pijlen, (no. 68)
262. Een ster (6). Claes Cornelisz. Verbout H. L. B. Pieter Alber....
Hier leit begraven Teuntgen Vraneken starf den 21 february ao. 1617.
263. Hier leit begraven Willemtgen Frans Juidits dochter gestorven op den tweeden July anno 1638.
(Wapen gedwarsbalkt (6 st.): op le balk 4, op 3e balk 3, op 5e balk 2 St. Andrieskruisjes.)
264. Hier leit begraven Elisabeth van Bruch sterf den 4en April ano. 1625 (?).
265. Hier leit begraven Jochem Jansen van Hoochkercken ende is gestorven op den .. en September int jaer ons Heere •. oudt sijnde 60 jaere.
266. Hier leit begraven ... en Pieters out 34 jaren die huysvrouw was van Adryaen Fransz. Pieck si sterf den 20 Juli ano. 1625 en Jannetgen Adriaen Pieckxd. sterf den lOen October 1650 out 30 jaren.
(Twee wapens uitgekapt, waarboven een engelenkopje, A. F. Pieck.)
24*



Rotterdam.
370
267. Hier leyt begraven Mengsien Dirckz. Korekraay is gestorven den 10 November 1679 out 60 jaere. Hier leyt begraven Maarty Dierckz Koorekraay de huisvrouw van Ary Jansz. Katoor is gestorven op den Hen Mey 1681 oudt sijnde 35 (?) jaren ende Betie Dirckz Koerekraey is gestorven op den 19 May 1684 out 68 jaren.
Dti graf hoort toe Bettie Dirckxd. Korekraey. (no. 40)
268. Hier leit begraven Jan Jansz. Bleicker en starf den 4en September anno 1617. (no. 6)
(Hieronder twee gekruiste sikkels en de letters I. I. en tusschen de sikkels een merk.) B.
269. Hier leit begraven Willem Willemsz. de Langhe jonckgesel starf op den 3en Junius int jaer ons Heeren anno 1617.
(Wapen, uitgekapt, was het schaap voor den boom.) de Lange (134)
270. Hier leit begraven Alida lajeunesse huisvrouw.van Vincent..erincx obit den 24 October 17..
271. De gedaghtenisse
digen sal tot s
Hier legt begraven
baare vrome g
Maria Coolbr
vrouwe van Isaa
in den Heere
ontslapen
out sijnde
272. Hier leit begraven Marighen Pieters van Haerlem de huisvrou van Jan Pietersen Bessel gestorven ano 1578.
Hier leit begraven Jan Pietersen Bessel is gestorven den 26 Desember ano 1602. Hier leit begraven Cornelis Cornelis Vroesen in sijn leven oudt schepen der stadt Rotterdam is gestorven op den 11 en October anno 1625. (Twee wapens uitgekapt; helmteeken een vogelhalsO Hier leyt begraven Marya Willemsd. van der Wilde starf den 7 April 1622. Hier leit begraven Ja nn et gen Cornelis Vroese dochter is gestorven den 28 Januari ao. 1649(?).



Rotterdam.
372
282. Hier leit begraven Leendert Jansen ...oom schipper op Amsterdam sterf den 23 September ao. 16.. (Een merk.)
283. Vier kwiertieren uitgesleten.
Den 28 Marty ano 1612 sterf Annetgen
284. Wapen uitgekapt, (no. 128.)
285. Noch Teuntgen Gerritsd. van Robijn huysvrouwvan Cornelis Ghimersen van Oosterhof starf den eersten Augusty 16.. ende Raguel Cornelis van Oosterhof starf den 29 July 1636.
286. Hier leit begraven Cornelis Jansen van 't Hof is gestorven op den 21 November anno oudt sijnde .. jaren.
(Merk en 113.)
287. Hier leyt begraven De Eedel manhaften Heer Cornelis van den Heuvel in sijn leven ordinaris capitein ter zee resorteerende onder het Eedel mogent collegie ter admiraliteyt tot Amsterdam sterf den 3 November anno 1670 oudt 34 jaren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 98)
288. Hier leyt begraven Jacob Joppen van der Cloet marktschuitvoerder op Delft is gestorven den 14 Augustus anno 1625 out 54 jare. (no. 97)
289. Hier leit begraven Maertgen Jans Kividt de huisvrou van Claes Willemsen van der A out sijnde 83 jaer starf op den XXIX April anno 1624. Hier leyt begraven Aeriaentgen Claesdr. van der A starf den 23en October anno 1632. Hier leyt begraven Jaspar KLaesz. van der A starf den 12en Ocktober ao. 1635.
(Wapen gedeeld: I. drie ruiten (2 en 1); II. drie dwarsbalken; helmteeken een vlucht.) (no. 116)
Hier leyt begraven Damas Pesser is gestorven den 7enMey 1692 oud sijnde 18 jaeren en 6 maenden.
290. Hier leit begraven Annetgen Dirckx dr. de huisvrou van Jeroen Cornelisz. Constapel tot Rotterdam is gestorven op den 20en Juli 1628 oudt sinde 30 jaren. (no. 18)
I (Een merk) C



Rotterdam.
373
Hier leit begraven Jeroen Corneliszn. in sin leven stadtsconstabel van Rotterdam is gestorven op den 6en Martii ano 1630 oudt sijnde 52 jaere.
291. Hier leyt begraven Ermtghe Cornelisz. de huisvrou van Jacop Jochemsen timmerman ende is gestorven.op den 19en Jannevary ao. 1629 oudt sijnde 65 jaere. (no. 118)
I. (Een merk.) I.
292. Hier leit begraven Trintgen Willems de huisvrouw van Leendert
(Wapen gevierendeeld: I. gekroonde leeuw; II. vlucht (?); III. drie vogels (2 en 1); IV. (?).)
293. Een schip in een vierkant.
Hier leit begraven Jacop Teunisz Plaatenaer in sin leven gheweest beurtschipper op Delft ende is ghestorven op den .... van September anno 16.. oudt sijnde (no. 122)
294. Hier leit begraven Maertgen Joeppendr. de weduwe van Willem Schalken van Slingelandt ende is gestorven op den 14en Mey anno 1632 oudt sijnde 70 jaer.
295. Hier leit begraven Aeriantgen Arensdr. dochter van Arent Sieren starf anno 1613. Hier leyt begrave Barbara Gijsbrechtsdr. de huysvrou van Arent Sieren starf den 5 Maert ao. 1616. Hier leit begraven Arent Sierenz. is ghestorven op den 6en february ao. 1638 oudt sijnde 84 jaren.
(no. 119) A. (Een merk.) S.
Hier leit begraven Clemmet Harmensz. is gestorven op de Xlen October ao. 1635 out 22 jaeren.
296. Hier leit begraven Jacob Francken Stierman starf den 7 Mei anno 1624. (no. 117)
(Drie gekruiste lijnen in een cirkel.)
297. Hier leit begrave Jasper Pietersz. Romein en starf den 3 Maert 1630.
(Wapen doorsneden: boven een adelaar met open vlucht, beneden een vliegende vogel; onder het schild Roma; boven het schild twee gekruiste sleutels en een kroon, waarop een kruis.)



Rotterdam.
374
Hier leit begraven Neeltien Pieters huysvrouw van Ael wijn Corneliss. de Ruiter sterf den 6 Augusti ano 1640.
298. Hier leit begraven Adriaen Ewoutsz. de Lange sterf den 27en January 1628 was
... Adriaensz de Lange sterf den 25e September 1629 ende Neeltgen Adriaensz. de Lange is gestorven op den .. April anno 1630 oud sijnde 26 jaere" ende Jan Adriaensz. de Lange is gestorven op den 2en Mey anno 1630 oudt sijnde 27 jaeren.
(Wapen uitgekapt, gedeeld: I. (?); II. een tak met bloemen.) vno. 102)
299. Hier leit begraven Gerit Jansz. van Randen steenhouwer starf den 28 Juni 162. en Anneken Jansdr. huisvrou van Dirck Heynrick Koogel starf den 6en Maert 1624.
(Wapen: een kasteel achter een gekanteelden muur.) (no 103) Hier leit begraven Teuntgen Harmansdr. wedewe van Jan Egberts van Randen starf den 2en Juny 1627. Hier leit begraven Jan Egbertz van Randen starf den 16en Maert ao. 1607.
300. Twee wapens: I. drie boomen op grasgrond; II. gedeeld: 1. drie bollen (2 en 1), 2. een adelaar; helmteeken een boom; onder het wapen: H. K. v. Hoochstraten. (no. 147)
Hier leit begraven Hugo Christiaensz. van Hooghstratë starf dë 25 January 1614 (?) oudt ontrent 48 jaren.
301. Een wolf, waarboven A. F. (no. 140)
302. Hier leit begraven Adriaen Jansz. Schoemaker op den hoeck van de Gousvagestrat gestorven den 10 Juli anno 1600.
(no. 148) A. (Een merk.) I.
Hier leyt begraven Maertgen Adriaensd. in haer leven huisvrouw van Jan Pietersz. ende was wedewev 38 jaer nae sijn doot en starf den 26 Junius 1611. Bidt voor de siel. f.
303. Twee wapens: I. gedwarsbalkt zes stukken (1, 3 en 5 resp. beladen met 5, 3 en 2 St. Andrieskruisjes) (v. Persijn?); II. drie ketelhaken naast elkaar; aan de middelste hangt een keteltje, en daaronder drie violen (v. Swijnsvelt ?). Helmteeken een St. Andrieskruisje tusschen een vlucht.
P. A. d. W.



Rotterdam.
375
304. Hier leit begraven Huibert Frartschen Tol schipper .... ende is gestorven
305. Hier leit begrave Geurt Gerrits va Wiel wijf starf ao. XVc ... dach bit voer die ziel.
(Twee wapens aan een tak: I. een bijl; II. (?).)
306. Hier leyt begraven Jakes Gleinsz D'Hoogen en starf den lOen November 1622 met sijn huisvrou Clara Gerrits van Sant is gestorven op den 24en Aprilis anno 1640 oudt sijnde 70 jaren, (no 181)
(Wapen een V, vergezeld onder van een lelie en boven en op zijde van een blad(?).)
Hier leit begraven Joost Jacobsz. D'Hoogen ende is gestorven op den 29en October anno 1640 oudt sijnde 31 jaren.
307. Hier leit begraven Marines Pietersz. Oelentrouver in sijn leven geweest capiteyn van de jacht van Priens Hendrick van Nassau is gestorven op den eersten Mey 1627out sijnde 67 jaeren. Hier leyt begraven Anna(?) Huybrechts
van capiteyn Marinis Pietersen Oelentrouver
is gestorven op de .. Mey 1644.
308. Hier leit begraven Heindrick Heimansen van Melisdij ck is gestorven den 21 en September anno 1623 ende Gieltgen Heindrickxd. de huisvrou van Heiman Jansen van Melisdijck is ghestorven den eersten October 1623.
(Twee wapens uitgekapt; helmteeken eene meermin.) (no. 197) Hier leit begraven Heyman Jansz. van Melisdijck starf... (Dit klopt niet met Mdbl. Ned. Leeuw 1908 blz. 265.)
309. Hier leit begraven capitein Aert Aertsz. is gestorven op dë 8en Marty anno 1631 oudt sijnde 49 jaere.
(Merk en no. 199.)
310. Hier leyt begraven Pieter Aeriensoon den Vijl stierman is ghestorven den 6en Julius anno 1622.
Hier leit begraven Ary Pietersz. Starreman is gestorven den 22 October anno 1652 out sijnde 51 jaren. (no. 213 (?))
311. Droesbeecke. (Wapen: drie klaverbladen, waarboven een barensteel; het wapenschild in ruitvorm.) (no. 23 (?))



Rotterdam.
376
312. Twee wapens: I.(?); H. drie bollen (2 en 1); helmteeken een leeuw tusschen een vlucht, (no. 228)
Vier kwartieren, waarvan alleen te zien de twee linksche nl.: [van der Duyn] Brouwer (drie bollen,
2 en 1)
[Groenewegen] een griffioen.
Hier leyt begraven joffrou [Arendina] [Bro]uwers huisvrou was ... Frans van Duyn .. 9 Mey 1624 [ende haar sjoon joncheer Arenou [van Duyn] starf den 26en [September] 1629.
(no. 228)
313. Va Bijlenburch. (no. 216)
Hier leyt begven Cornelis Jostenz. Brouwer starf ao. XVc L III de XXIIII Mey.
314. Hier leit begraven Hans Kareis Laeckencoopersterf den 3 Mei anno 1622. Hier leit begraven Joost Jansz. sterf den 16 Julius anno 1622.
(Wapen uitgekapt.) I. (Een merk.) I.
315. Hier leit begraven .... Vredericxz... A c k e r out sijnde 8 jaer is gestorven op den 9en November anno 1621. Hier leit begraven Trijntgen Simonsdr sterf den 17 februari ano 1627.
S. (Een merk.) V.
316. Hier legt begraven Mattheis Willimsen de soone van Ghillyam Teysken ende
Hier leit begraven Gilyan Tijsken in sin leven brouwer int Lam ende is ghestorven op den 30 dach van Juny int jaer onsen Heere anno 1621 als hij out was ontrent 67 jaren. Hier leit begraven Maria Willemsdochter huisvrou van Nicolaes Pu ick ende sij is ghestorven op den achsten desember anno 1625 oudt ontrent .. jaeren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 244)
317. Hier leyt begraven Ysbrant . .fthuyse gestorven de .. Augusty snags ano 167.
318. Hier leit begraven Maerten Antonisz. (Twee wapens uitgekapt.)
Hier leyt begraven ...rek Cornelisz. sterf den 31 July 16..



Rotterdam.
377
319. Wapen: drie vogels (2 en 1). (no. 249)
320., Hier leyt begraven capiteyn Bartholomaeus Reyniersz. den jongen boer is gestorven op den 17en Septembris anno 1638.
(Twee wapens onder gekroonde helm: t rechts geschuind: boven drie kronen (2 en 1), onder M. (een merk) R.; II. aanziende koeienkop.) (no. 251)
321. Twee wapens: I. doorsneden: boven gedeeld 1. viool, 2. gepaald, beneden een molenijzer vergezeld van vier arrebellen; II. drie vogels (2 en 1). Helmteeken : viool tusschen vlucht, (no. 252)
322. Hier leit begraven capitein Jacob Jans. Boer ende is gestorven op den 11 .. anno 16.. oudt sijnde 5 jaeren.
323. Hier leit begraven Jan Aergensen Meulenaer sterf... anno 1613 ende Leintgen
Hier leit begraven Teunis Jacopse van der Hoef gestorven den 1 Juli 1669 out 65 jaer.
324. Hier leit begraven Trintgen Gerrits huysvrou van Bastiaen Heindrickxz. Bouman starf den 22e Desember anno 1603.
(Wapen uitgekapt; onder het schild :AbrahamMotte.) (no. 319)
325. Hier leyt begraven Heindrickx Bouman met sijn
vier sonen starf den I6en Desember anno 1603.
(Wapen uitgekapt, waaronder: Abraham Motte.) (no. 320)
326. Hier leit begraven Pieter Adryaens Hoogendijck ende is gestorven den eersten January ende was oudt 48 jaren in 't jaer onses Heeren anno 1653 ende AdrianaHoogewerf sijn huysvrouw overleden den 25 february ao. 1689 oud 82 jaere.
(Wapen uitgekapt.) (no. 321)
327. Hier leyt begraven Henrick van den Heuvel in sin leven raedt ende vroetschap der stadt Rotterdam is gestorven den 20 Decembris anno
(Wapen uitgekapt.)
328. Hier leit begraven Gerrit Ke is gestorven de 11 Juny
1711 out 62 jaere en sijn huisvrou Justina... (no. 326)



Rotterdam.
378
329. Hier leit begraven Grietgen Harmans van Vervult die huisvrou van Gijsbrecht Gerret Claver is gestorven den Hen Marty anno 163. oudt sijnde 38 jaere.
(Wapen uitgekapt.) (no. 327)
330. Pieter Pelt. (no. 328)
331. Nicolaes Pedt. (Wapen uitgekapt.) (no. 345)
332. Hier leit begraven Eynout Jacobsz. Couwenhoven in sijn leve" waechmeester is gestorven de 27 Desember ao. 1648 out sijnde 55 jaren en de sijn soö Ny claes van Couwenhov? waechmeester is gestorven de 3 Juli ao. 1654 out sijnde 30 jaren ende sijn dochter Cornelia van Couwenhoven is gestorven op den 16 September 1655 out sijnde 15 jaren.
(no. 343)
333. Wapen, vastgehouden door een wildeman met knods over de rechterschouder, (no. 341)
Hier leggen begraven Evert [Courtse(?)] Kam ende is gestorven op den vierentwintichsten October anno 1631. Hier leit begraven Claesie Meese wedewe van Evert Court is gestorven den 30 October anno 16.2 oudt sijnde 85 jaren en . . maende.
334. Hendrick ... Palm den 22 Mey ao
(Wapen uitgekapt.) (no. 342)
335. H. K. (een merk) in de drie noortse Balcken.
336. Hier leit begraven Govert Willems van Goeree was in sin leven raedt vroetschap en out burgemeester deser stede Rotterdam en gecommiteerde in de Staete Generael van wegen de gheunieerde provintiën van Hollandt starf den 2. September anno 1625.
(Twee wapens uitgekapt.)
337. Hier leit begraven Ermtge... weduwe van Willem.... den Drom in sijn leven Roedragher der stede Rotterdam.



Rotterdam.
380
bris en Grietge Hobbe Huges huysvrouw was starf ao. XVc XXXV dë XXVI decëbris. bidt voer die zielen, en Mach telt Cornelisd. Starf op Kersavont anno 1606. Hier leit begraven Simon Pietersz. Couwael oudt borgermeester deser stede gestorven op den 25en Septembris anno 1598.
Hier leit begraven Maertgen Adriaens Jonge dochter van Hoogeveen ende is gestorven op den VIII Augustus anno 1638.
344. Hier leit begraven Frans Cornelisz. Kyvit ende hij is ghestorven op den 25 dach de huysvrou van Frans Cornelisz. Kyvit ende zij starf ... dach in October ao. 1574.
Hier leit begraven Meinsjen ende is gesturven op den
19 dach in Mey ao. 1571. Hier leit begraven Dirck Dircksen Diert ende is gestorven op den 25en September int jaer ons Heeren anno 1650 oudt sijnde 43 jaren. Hier leit begraven Willemjen Hobbendr. van der Meer de huysvrou van Cornelis Pietersz Kyvit ende zij is ghestorven op den 21 dach in January ao. 1564. (no. 222) (Vgl. Eigen haard 1914 blz. 1002.)
345. Hier leyt begraven Johan Reynierz. van Beaumont is gestorven op den 27en November 1655 out sijnde 62 jaren.
(Twee wapens uitgekapt: Jan van Beaumont.)
346. Hier leit begraven Cappeteyn Jan Enghelen de Light oudt sinde .. jaeren ende is gestorven den 25 January int jaer ons Heeren 1626. (no. 5)
347. Gerrit Costerman. (no. 18)
A. (Een merk.) C.
348. Hier leit begraven Jan Janz. Kardon in sijn leven meester beeldhouwer ende stëhouwer sterft den 7en Januari 1644 out sijnde 44 jaren ende sijn huysvrou Aeltge Jans van der Hees sterft den 8en Mey ano 16.. out sijnde omtrent 70 jare.
(Twee wapens uitgekapt, vastgehouden door engelen, waaronder: Jan Jansz. Kardon Aeltge Jansd. v. Hees.)
Ende sijnen soon Gilles Janz. Kardon steenhouwer in sijn leven is gestorven den 23 October anno 1664 oudt sijnde 28 jare ende sijnë soon jan Jansz. Kardon meester beeld...



Rotterdam.
381
349. Hier leit begraven Jan Goversz. Strienaer ende is gestorven op den 19 November anno 1650. Hier leit begraven Aeghtien..ris d'huisvrou van ... Goverz. Strynaer sterft den 29en November ao. 1638. I. G. Strienaer
(Twee wapens uitgekapt.) (no. 66)
350. Hier leit begraven Willem Eeuwoutsz. Prins in sijn leven brouwer in de werelt is gestorven op den 12de November anno 1632 oudt sijnde 52 (?) jaar.
(Twee wapens uitgekapt, waaronder Willem Eewoutz. Prins.)
Hier leit begraven Gri etgen Maertens Storms huisvrouwe van Willem Cornelis Sebastiaense van Sant ende is gestorven op den .. July anno 1632 oudt sijnde 62 jaere.
351. Hier legt begraven Antoony Nijs in sijn leven geweest brouwer in den Os en is gestorven de 19en September int jaer 1649 oudt sijnde .. jaeren. (no. 22)
352. Hier leit begraven Christiaen Prins, licentiaet ende advocaat in de rechte is gestorven op den 23en December int jaer ons Heeren anno 1632 out sijnde 47 jaren. (no. 23)
(Twee wapens uitgekapt; helmteeken een vogel tusschen een vlucht.)
353. Hier leit begraven Dimme Cornelisz. Prins brouwer in de drie haringen ende is gestorven op den 20en Junyus int jaer ons Heere" 1626 out 43 jaeren. (no. 24)
354. Hier leit begraven Gerritjansz ende brouwer in den Bril is gestorven
(Twee wapens uitgesleten.)
355. Hier leit begraven Annetie Jacobsdr. van de
van Willem Moriaen den 11 October int
jaer 1591.
356. Hier leit begraven Cornelis Cornelissen es
metselaer oudt sijnde 67 jaeren en is gestorven op den 17en September anno 1626. Hier leit begraven Helena Soetemans ende starf den 7 Mei 1627. (no. 12)



Rotterdam.
382
357. Wapen uitgekapt.
Hier legt begraven Nicolaas Terhorst gestorven den 13 Juni 1699out 1V2 jaar. Hier legt begraven Johanna Eelemans huysvrouwe van Lourens Terhorst gestorven den 25 Maert 1712 out 55Vs jaar. Hier legt begraven Adriana Terhorst jonge dochter gestorven den 18 Mey 1716 out 24V»jaar. (no. 13)
358. Hier leit begraven Dirck (?) Michgyelsz. en starf op den 31 July 1611.
Hier leit begraven Aeltgen Harmens ende is ghestorven op den 21 Desember anno 1614.
(Wapen uitgekapt.) (no. 26)
M. (Een merk.) D.
Hier leyt begraven Machteltgen Michgielsd. huysvrouwe van Claes Adriaensz. is ghestorven den 23 Maert ao. 1626.
359. Twee wapens uitgekapt, (no. 27) Euwout
storVen den 7en
de 48 jaren
360. Hier leit begraven capiteyn Isack van Nievelt
out .. jaeren starf den .. October anno 16.. ende sijn huisvrouw Ariaentje Willemsdr. sterf den 8 April 1659 als sij hadde geleeft 87 jaeren ende Susannetje Isacks weduwe van Abraham Konincksvelt starff den 12 October 1661.
(Wapen uitgekapt; helmteeken; een tak met rozen.) (no. 28) I. (Een merk.) I. ende Maertie Isacks van Nievelt out«82 jaren sterft den 19 februwary ao. 1680.
361. Wapen uitgekapt, waarschijnlijk drie borstbeelden.
Hier leyt begraven Lubbert Klaesz. van der Veer in sijn leven meester speldemaecker is gestorven den XI December anno 1683.
(Een merk.)
362. A. Basel.
(Wapen uitgekapt; helmteeken drie bloempjes.) (no. 42)
363. Helmteeken drie takjes met een bloemknop er aan. (no 40)



Rotterdam.
383
364. W. C.
365. Hier leyt begraven Maertgen Willemsd. Appelkoester die huisvrou van Jan Jansz. Schoelapper starf den 29en Noevember ao. 1608.
I. (Een merk.) C.
366. Hier leit begraven Pieter Willemsz. Baeck starf den 3 September 1624 ende sijn huisvrou Maertgen Cornelisdr. sterf den 30 Augusti anno 1630.
A. W. (Een merk.) G. S. W. (Wapen uitgekapt.) (no. 59)
367. Hier leit begraven Jan Cornz. van't Wedde is gestorven den 5 Januari 1637 ende sijn huysvrou Trijntge Maertens van Hardenburch is gestorven den 18en September 1662.
(Wapen uitgekapt.) (58)
368. Hier leit begraven Heindrick van den Mierop is gestorven den 18en October anno 1644 out sijnde 32 jaren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 54)
369. Jannetgen Pa. is (53)
370. Hier leit begravenJannetgenjansdochterdehuysvrou van Jan Willemsz en starf op ten 23 Apryl anno 1619.
I. (Een merk.) I.
Hier leyt begraven Jan Jorisse keurmeester van den Harinck ende sterf den 10 Desember anno 162.
Hier leit begraven Joris Jansen Korekraey ende is gestorven op den 5o Julius anno 1640 out sijnde 65 jaren.
Hier leit begraven Meinsgen Dirckx de huisvrou van Jan Jorisz. is gestorven op den 8e Desember anno 1640 oudt92 jare.
Noch Maertie Jans Corekraay sterf den 2 Juni 1672 out 96 jare.
371. Hier leit begraven Claes Woutersz. Block stierman sterf den 13 Desember 1626 met Elisabet Willemsdr. Mouthaen weduwe van Claes Woutersz. Block ende is gestorven op den 12 (?) Mey anno 1641 oud sijnde 74 jaren.



Rotterdam.
389
3. drie violen onder elkaar liggende, 4. drie zwemmende visschen boven elkaar; helmteeken een uitkomende leeuw.
Hier leggen begraven Isbrant Huberts van der Meer starf dê~ 22 Nove. 1560. Hubert Hubertz. van der Meer starf den 11 february 1579.
Margarita Huberts van der Meer starf den 14 July 1619.
400. Vier kwartieren, (no. 122)
I. een merk II. een duiventil, waarop een
duif zit, vergezeld boven van twee rozen III. (?) IV. (?).
Hier leit begraven Inggetgen Gerritsd. weduwe van Wi 1lem Pietersz. Sar ge en sterf den 5 Juli 1625. Hier leit begraven MachteltgenWillemsd. de huisvrou van Gij sb recht Hubrechtsz. Duyfhuisen ende is gestorven op den 26en Juni anno 1642.
401. Twee wapens uitgekapt.
Jan Lambrechts van Eick. (no. 136)
402. Hier leit begraven Maerten Ysbrantsz. in sijn leven ... de cust van Cormandel op 't casteel Geldriae obyt Octob. ao. 1610 en Jacobus van Goch.
Mr. Henrick van Gogh raad en vroedschap alhier en raad ter admiraliteit in Zeeland S. S. T. S. overleeden den 10 Marty anno 166.
403. Hier leit begraven Neeltge Cornelis sterf den len Novemb. 1655 ende was de huisvrouw van Jacob Jansen Gouwenaer ende Ingetie Jans van 't Wende huisvrouw van Cornelis de Haen is gestorven den .. Novemb. 165.
404. Hier leit begravenGeertie JacobsTrompertsweduwe was van gestorven 1680.
405. Hier leyt begraven Johannis Aryensen Koorekraey ende is ghestorven den 8 Augustus int jaer onses Heeren oud weesende 29 jaren anno 1655. (no. 110)
406. Hier leit begraven Haesken Ariensd. sterf den 17



Rotterdam.
390
October anno 1623 sij was de huisvrou van meester Dirck... (Merk.)
407. Vier kwartieren:
I. liggende leeuw II. twee gekruiste bijlen (van
Bijl?)
III. drie rozen (2 en 1) IV. zes smalle golvende dwars¬
balken.
In het midden twee wapens:
I. doorsneden: 1. liggende leeuw, 2. drie rozen (2 en 1),
II. doorsneden: 1. twee gekruiste bijlen, 2. twee smalle golvende dwarsbalken.
Helmteeken een roos.
Hier leit begraven Johan van der Duyn raet ende vroetschap deser stede gecommitteerd raet ter admiraliteyt ende bewinthebber der Oostindische compie sterf den 5en October 1630 out 49 jaer. Hier leyt begraven joffrou IngetieAdriaensvan Bij 1 wert weduwe van saliger de Heer Johan van der Duyn oudt sijnde 72 jaren obyt de 2en Febri 1652. Hier leyt begraven de Heer en Mr. joan van Driel in sijn leven oudt schepe deser stadt oudt sijnde 49 jaren obyt de 19en April 1656. Hier leyt begrave Joffrou Maria van der Duyn weduwe van salige de Heer Joan van Driel obyt den 16en Jannewary 1657. Hier leyt begraven de Heer Andries Soury in sijn leven oudt Burgemeester raet en vroetschap deser steede obyt de 21en Juny 1664 oudt sijnde 80 jaeren ende sin huisvrou Joffrou Johanna van der Duyn overleden den 5 Augusty 1672 out sijnde 72 jaeren.
408. Hier leit begraven Cornelis
Hier leggen begraven Trijntgen Dircksd. huisvrou van de Burgermr. Cornelis Jongeneel out 66 jaren sterf den 9en Maert 163. ende Cornelis Jongeneel out Burgermr. deser stede ende halsheere van Bleiswijck out 75 jaren sterf den 28en Januari 1632. (no. 159)
(Wapen gevierendeeld: I. een vogel; II. drie vogels (2 en 1); III. drie krabben (2 en 1); IV. drie moorenkoppen (2 en 1).)
409. Hier leit begraven Maergen Leenderts Besemer den 17(?) November anno 1602. Hier leit begrave Anna Claesdr. de huisvrou van Adriaen Leenderts Besemer is gestorve den 20en Juny anno 1623. Hier leit begraven Cornelia Bese-



Rotterdam.
393
424. Hier leyt begraven Heiltge Jacobsdr. en was de huisvrou van Abram Joosten sterf op den 9en Desember anno 1619. Hier leyt begraven Grietgeft Cornelisd. en was de huisvrou van Joost Willemse Verbijn sterf den 6en April anno 1620. (no. 260)
(Een merk.)
425. Hier leit begraven Jan Jansen ende is gestorven op den 21en Julius int jaer ons Heeren 1627 oudt sijnde 9 jaeren.
(Twee wapens uitgesleten evenals het bovenste opschrift.)
426. (Een merk met de letters A. E. E. P.)
427. Jan van de Polder
an 1790 no.
428. Hier leit begraven Lu kas Antonisz. in sijn leven kerckmeester geweest van deser kercke 10 jaeren ende is gestorven op den 12 feberwarie an 1640 oudt sijnde 60 jaerë (rest uitgesleten). (299)
429. G. v. Bergen.
(Wapen uitgesleten.) (no. 315)
430. Hier leit begravë joghe Ariaen Gherrits sterf ao. XVc XXXVII de Xte dach february en N y e s (?) J a c o p s d o c hit, zijn wijf
sterf ao. XVc XXXIII dë Vte dach Novëbris out bidt
voer de ziel. (338)
431. Hier leght begraven Anna Maria Broeckman huysvrou van Johannes van Heusde in den Heere ontslapen den 14 September 1717 out sijnde 54 jaren. De gedaghtenisse des Reghtveerdigen sal tot segeninge sijn. Prov. 10:7.
432. (Brokstuk.).. huisvrouw vanGerard..empelfort starf op den 10 October anno 1666 oudt sijnde 48 jaren. (342)
433. B. (Een merk.) G. (269)
434. Hier leyt begraven Barbara Christoffels huysvrouw van Arie Huyghen van Beyeren in sijn leven burgemeester deser stede ende starf den 11 Meye anno 1616.



Rotterdam.
397
Wapen Van Vollenhoven: Wapen Van Staveren:
I. gedeeld: 1. zilveren ster (6) II. gedeeld: 1. op goud een op blauw, 2. op goud een rood halve zwarte adelaar, 2. op hert op grasgrond staande tegen groen twee gekruiste door een een boom. zilveren band vastgebonden
gaffels.
4. MCMIX Anno Domini MCMX
Opgedragen aan H. M. Koningin Wilhelmina en Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden door de burgerij van Rotterdam ter herinnering aan de geboorte van H. K. H. Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina prinses van Oranje Nassau, hertogin van Mecklenburg enz. enz. op dertig April van het jaar 1909.
Wapens:
Koningin Wilhelmina Prins Hendrik der Nederlanden Prinses Juliana Gemeente Rotterdam
Prins Willem I Prins Maurits wapens
Prins Fred. Hendrik Prins Willem II der
Prins Willem III Prins Willem IV 11 provinciën
Prins Willem V Willem I
Willem II Willem III Wilhelmina.
In een kapel is in den muur een steen, waarop: Door gecommitteerden tot de zaken der Nederduitsch hervormde gemeente is op 15 Juli 1915 deze gedenksteen geplaatst als een blijvende dankbare hulde aan hun architect den Heer Barend Hooykaas Jr. naar wiens plannen en onder wiens leiding de groote restauratie van dit kerkgebouw in de jaren 1911 tot 1915 is tot stand gekomen.
Tevens worden met waardeering gememoreerd de goedé diensten daarbij verleend door den Heer C. H. van der Perk opzichter der kerkgebouwen die gedurende dieh tijd belast is geweest met het dagelijksch toezicht op den gang der werkzaamheden.
Daaronder is een kleine steen, waarop: De sluitsteen van deze belangrijke herstelling is geschonkén door mejuffrouw E. van-Vollenhoven.



Rotterdam.
398
Achter het koor is in den muur een zwarte steen, waarop : In de jaren 1855 tot 1863 is dit kerkgebouw uitwendig geheel hersteld.
in 1878 en 1879 werd het inwendig, zeer vervallen zijnde, in den oorspronkelijken schoonen stijl en toestand teruggebragt. Dit voor de arbeiders zoo gevaarvolle werk is binnen die twee jaren, onder Gods zegen, zonder
eenig ongeluk voltooid. Alleen uit de fondsen en aanzienlijke bijdragen der gemeente werden de onkosten gevonden.
Kerkmeesteren waren: A. Verwey Szn., H. Kruyff, C. van Andel, G. Mees R.Azn., S. van Ravesteyn,
A. P. J. van Rossem, A. Hartevelt A.Hzn, M. Wijt Jr., Mr. M. L. A. Vorstman,
N. van Oosterzee, T. Wildeboer, J. J. van der Willigen, H. P. A. Voorhoeve.
Aan den Bouwkundigen opzichter der kerkgebouwen W. J. van Ettinger was de geheele uitvoering toevertrouwd.
In de kerk hangt een schilderij, waarop eene bijbelsche voorstelling en vier wapenschilden:
I. op zilver de letters I. D. V. L. boven een merk.
II. op goud twee beurtelings gekanteelde roode dwarsbalken (Van Schoonhoven).
III. op zilver een gouden bisschop (Kayser).
IV. op zilver een blauwe dwarsbalk beladen met twee gouden sterren (8) en vergezeld van twee groene vliertakjes, de bovenste is links vergezeld van een gouden ster (8) (Van VIiren).
Onderaan leest men:
In 't jaer 1641 waeren hooftmannen van 't metselaers gilde JanDenisenvan Lays, Cornelis Martensz. van Schoonhoven, Hugo Antuenis Kayser, Sa nder Tobiassz.van Vliren.
Volgens een handschrift op het gemeente-archief, waaruit ik vorenstaande aanteekeningen hier en daar kon vergelijken en aanvullen, waren vroeger nog te lezen:



Rotterdam.
399
Op het choor.
448. Hier leit begraven Johannes Ursinus in sijn leven predikant alhier geboren den .. Yuny ao. 1635 ende gestorven den 8 January 1688 ende Frederika sijne huysvrouwe geboren den .. february 1631 ende gestorven den 21 Juny
(no. 18)
449. Hier leit begraven Melis Jans Bijlewerff ... September.. Hier leit begraven Adriaen Jansen Bijlewerff ... out 72 jaren overleden den Xlden April anno 1642. Hier leit begraven Johan van der Duin de jonghe out 12 jaren overleden den 30en Martio anno 1627... melus Jansz. Kooyleck gestorven den 28 february 1674.
450. Hier leit begraven Trijn Jansdr. uit Hamburch de huysvrou van Cornelis Aeriens starf op ten darden Maii ao. 1558
ende haer dochter Mareitien Cornelis de huysvrou die
starf op
ende haer joncste dochter Grietien Cornelis
ende zij starf op ten dartienden november ao
Hier leit begraven Grietien Cornelis dr. ende starf den 17 Auchustus anno 1606. Hier leit begraven Ba er ten Cornelis dr. ende starf den 10 Junius anno 1613 G. I.
Hier leyt begraven Cornelis J op pen sterf den 19enjanuarius anno 1649 oudt sijnde 40 jaren.
Hier leit begraven Trintie Klas gestorven anno 1619.
Hier leit begraven Jannetie Daniels gestorven op den 23 Mey anno 1657. (Traps no. 2)
451. Hier leit begreven Adriaen Willemszn. Molenaer den oost siide is gestorven op den 11e februarius anno 1636 oudt sijnde 53 jaere. (trans no. 3)
452. Hier leit begraven Adriaen Heindricksz. Heynsoon in siin leven havenmeester deser stede ende starf op ten 27 September ano 1609. (trans no. 15)
453. Hier leyt begraven Pioen Maertensz. ende starf den ... Ocktober 16..
Hier leit begraven Cr ij n Jansz. starf den .. Ocktober 1584. (trans no. 17)



Rotterdam.
407
501. Hier leit begraven Jan Ariensz. van der Duyn bleicker ende is gestorven op den ... October Anno 1630.
(Wapen: een boom met aan weerszijden en er onder de naam van den lateren eigenaar van het graf J. C. Vichter.)
502. Hier leit begraven Doen Symonz. Papa, Raedt ende Vroetschap der stad Rotterdam ende starf op den 3 September anno 1610.
Hier leit begraven Maritgen Andriesdr. Cleywegh weduwe van Doen Simonsz. oud 81 jaer starf op den 15 November anno 1623.
(Wapen: een klimmende griffioen naar rechts.)
503. Cornelis Verwey.
(In het midden met helm en helmteeken (een pompeblad) een wapen: doorsneden: twee pompebladen boven en een ster (8) beneden.
In de vier hoeken de wapens, waarvan er twee zijn uitgesleten: beneden rechts: drie pompebladen (2 en 1), boven links: gedeeld, 1 drie balken, 2. een band.
In den rechter bovenhoek het jaartal 1558.)
504. Hier leydt begraven Jan van Engele overleden den 29 October 1717 oudt sijnde 57 jaren.
505. Hier leit begraven Susanna Michielsdr. de huisvrou van (Pauls) Jansz. van At(ten) is gestorven Hen (dach van) Mey anno 16(2)1.
506. Pieter Claesz. Harinckooper. (Wapen uitgesleten.)
507 sterf den XI July ende heer Ariaen Lauwez.
sterf den IIII Jujy ende A1 b
Hier leit begraven Symon Matijssoon stierman; hij starf opten 15 dagh in Augusty ano. 1588 ende sijn huisyrou Leen Fransen sterf den 21 Desember Anno 1596.
(Een spoel, een handmerk en een mes tusschen de letters L. S. T. F.)
508. Den 26 Januari 1604 Aefge Pieters sijn huysvrou Anno 1603.



Rotterdam.
408
509. Otto Selkart en Maria van Wou.
(Wapens: I. een ster (8) boven drie balken ; II. een vogel naar rechts.)
510. (Hier leit) begraven Trijn (dochter) van Gherrit
Joosten is ghesturven op den 22 (Jun0 Anno 1604.
(Ook) leit hier begraven Jan (Gherri t)z en scheeptimmerman (sterf) den 13en September Ao. 1622.
(Ma)ritgenjacobsd.sijn (huysvrou) starf den 12 Mey Anno 1622.
Hier leit begraven Jakop Cornelisz. Breughom huistymmerman is gestorven op den 9en November Ao. 1638.
(Wapen: op een schild een handmerk, vergezeld van de letters J. C.)
511. Hier leit begraven Maerten Claesz. Sorgh is gestorven op den len Januarius Anno 1642 oudt sijnde 84 jaren in sijn leven geweest 46 jaren martschipper op Dortdrecht.
(Wapen : gedeeld: rechts vier molenwieken, links twee gekruiste lansen; helmteekens de molenwieken en de twee gekruiste lansen.)
512. Hier leit begraven Capitein Pieter Claes Rokese is gestorven op den 19en Februari Anno 1640 oudt sijnde 87 jaren.
Hier leit begraven Maertyntghe Bouwensd. in haer leven huisvrou van Capitein Pieter Claes Rokese is gestorven den 4en Maertii anno 1631 en hadde met haer man in den houwelijken staet geleeft 53 jaeren en 9 maenden oudt sijnde 80 jaeren.
(Wapen: links Rokese of Sorgh, rechts een rond schild met twee klimmende leeuwen, die een kop tusschen zich in hebben.)
513. Jakes Gleinse de Hooge, gestorven 10 Nov. 1622.
514. Hier leggen begraven Leendert Jansz. Heerman is gestorven op den VII Mey Anno 1626 oudt sijnde 22 jaren met sijn broeder Fransjansz. H e e r m a n is gestorven op den Villen November .anno 1639 oudt sijnde 28 jaren.
(Een handmerk, vergezeld van de letters G. J.)
515. Hier leit begraven Jan Kien ende is gestorven den 12 Desember Anno 1610.
(Een handmerk op een schild.)



Rotterdam.
409
516. Twee wapens uitgesleten.
517. (Hier leit) begraven Jan Gijsberecht in sijn leven
onderschout van de stede Rotterdam sterf op den Januari
Anno 1613 oudt sijnde (omtrent) 50 jaren.
Met de afbeelding van een ridder in harnas; boven in een banderol: Bidt voer die ziele, en beneden het handmerk met de letters J. G. P. en ... B.
518. Wapen: gedeeld: rechts een adelaar, links een zwemmende eend naar rechts.
519. Hier leggen begraven Pieter Simonsz. Cowael doctor
in beyde rechten ende Bar Cornelis sijn huisvrouw
beyde gestorven den 7 September Anno 161(0).
Ende Grietgen Cornelis Kividtsd. de huysvrou van Simon Pietersz. Couwael oudt-burgemeester deser stede is gestorven op den 7 Septembris Anno 1620.
Met Huybrecht Barentsz. Hooghewerf is gestorven op den 19en Novêmbris Anno 1634.
Met Wilmpien Symonsz. Couwael huysvrou van HuybrechtBarentsen Hooghewerf sterf den 19en Juü anno 1646.
(Wapen: Couwael, een zwemmende eend naar rechts.)
520. Hier leit begraven Cornelys Hobbisz. van der Meer
ende hij is gestorven Hier leit begraven Ma chtelt Huigen
starf Ao. XVc XXX11 der XV dach in Septembri en
Hobbe starf Ao. XVc XLII den VIII Septembris.
Ende Grietgen Hobbe Hugenz. huysvrou was starf ao. XVc XXXV de XXVI decembris. Bidt voer die zielen.
ende Machtelt Cornelisdr. starf op Kersavont
anno 1606.
Hier leit begraven Symon Pietersz. Couwael oudt-borgermeester deser stede is gestorven op den 25en Septembris anno 1598.
Hier leit begraven Maertgen Adriaens jongedochter van Hoogeveen ende is gestorven op den vijfden Augustus Anno 1658.
(Wapens nagenoeg allen uitgesleten.)



Rotterdam.
411
Anna Fisher overleden den 8 Maart en begraven den 11 Maart 1822 oud bijna 68 jaaren.
William Sheperd overleden den 25 October 1824begraven 29 October 1824 oud 83 jaren. (no. 145)
Onder den vasten planken vloer moeten zich nog grafzerken bevinden.
In den muur der kerk zijn vier steenen, waarop:
1. Gedachtenis
der eerste steenlegging dezer kerk, door Jakob van Hersele Adriaanszoon Op 'sLaCht-maands Drie WerV'-zeste Licht Is dëerste steen Van dit gestlCht
Hier Bil Van HerseLe geLelt; Op Iakobs RVst-steen zett' het grond, Gen. 28-18 Ten Gods- HVIIs, Van het nleVW' Verbond, Van eendraCht en Bestendigheid.
I. Oudaan.
2. Als Burgemeesters waren/De Heeren/ PaulusTimmers/ Dominicus Roosmale/Pieter de Mey/Mr. Franko du Bois. Fabrijkmeesteren / De Heeren/Dirk Dan en oud-burgemr./Adriaan van Hersele oud s./.
3. Dit geheele werk van den eersten grond- / paal tot het laatste schali-stuk / onder Gods genadigen zegen, / zonder ongeval, zonder weerspoed, / met verheuginge volbracht / binnen den tijd van XVII maanden / geduurende de Regeringe der vorige / Heeren Burgemeesteren / als Fabrijkmeesteren waren/de Heeren/Willem B. Schepers/Dirk Danen oud burgemeesteren.
4. Op den spoed dezes werks De laatste paal wierd ingeslagen Na dat hier dëerste steenen lagen, Als dëerste jaarmaand zestien dagen
in 't jaer van een en tachtig telt, waarop we 't werk zoo vordren zagen, dat dëerste dienst in welbehagen op nieuwe jaarsdag voorgedragen. Dit Gods genaade en zegen meld.



Oude-Schotsche Kerk.
Deze kerk is afgebroken in 1911.
Volgens Dr. E. Wiersum, Grafschriften uit het Schotsche kerkje, in het Rotterdamsche jaarboekje 1913 p. 106 vlg., vond men in die kerk de volgende grafschriften.
1. L. G. C.
(Een pijl als merk.)
2. A. D. (Een merk.)
3. Hier leyt begraven Susanna Le Petyt weduwe van Herkul us Cruis, out sijnde 76 jaaren sterf den 30 November Anno 1690.
4. Hier leit begraven Pieter van H(emert) is gestorven den 26 Decembri 1642 oud 87 jaren.
(Wapen uitgesleten.) Van Heme(rt). '
5. Dit is het graf van Gerrit Claessen van Tilburch, ballemaker.
(Een merk.)
6. Hier leit be(graven Huybert) Cornelisz. Meulman out sijnde 83 jaer 24 Juny Anno 1635.
(Wapen uitgesleten.)
7. Hier leit begraven Gerrit Lambrechtsz. van Oosterhout ende is gestorven op den 5den April Anno 1639.
(Een merk, vergezeld van de letters G. L. v. (O.).)
8. Hier leit begraven Maertge Toonis weduwe van Aerien F eisen is gestorven op den 17en Februari anno 1635 oudt sijnde 77 jaeren.
9. Hier leit begraven (An)netge Joosten ende is gestorven op den 25sten September Anno 1635.
(Wapen uitgesleten.)



Rotterdam.
413
10. Hier leit begraven Leentje Marinis weduwe van Arent Janse Stierman, sterf den 25 September 1635, out 62 jaren.
11. Hier leyt begraven F ij tje A r i e n s weduwe van (Teunis) Claese van Dongen ende is gestorven den 25en January ao. 1659 out sijnde 59 jaren.
(Een merk, vergezeld van de letters A. J.)
12. J. C. Belmans.
(Wapen: twee mannen die een bel houden.)
13. C. D. K. (Een merk.)
14. Jan Jansz. de Visser.
15. Hier leit begraven Joris Jorissen Antom is gestorven den .. Febriwary in 't jaer ons Heeren 1638 óut sijnde 66 jaren.
(Wapen uitgesleten.)
16. Hier leit begraven Metgen Jan Paes weduwe van Bartellomeus Lambrechts ende is gestorven op den lesten October Anno 1636 out sijnde 64 jaeren.
(Wapen: drie St. Andrieskruisen (2 en 1).)
17. J. D. K. (Een merk.)
18. Hester Adriaensen Overveldt. B. D. G. (Een merk.)
19. jans October 63 jaren beyde. Anno 1636.
20. Hier leit begraven Gijsbert Adriaensz. van Camerick, beenhacker, is gestorven op den 28 Martii Anno 1636 oudt sijnde .. jaeren.
(Wapen uitgesleten.)
21. Hier leit begraven Lievens van de huisvrou
van Cornelis Engele Silvergieter out cap 69 jaren
sterf 29 December 16(62).
C. E. S. G. (Een merk.)



Rotterdam.
419
19. Hier leit begraven Annetgen Lubbertsd. huisvrou van Richard le Bourgeois is gestorven op den 7en Septembris 1639 oudt sijnde 55 jaren.
(Wapen uitgesleten.)
Richard le Bourgeois.
20. Hier leit begraven de Jongedochter Frans ij ntgen Teunis ende is gestorven op den 19en Aprilis Anno 1640 oudt sijnde 20 jaren.
(Wapen uitgehakt, een visch.)
(Een merk, vergezeld van de letters I. I.)
21. Pieter Jansz. Kluit. (Wapens uitgesleten.)
22. J. v. Oosterwijck. (Wapen uitgesleten.)
23. K. H. V. V. • T. P. H.
(Een merk.)
24. Hendrik Jansz. (N)iele(n). (Wapen uitgehakt.)
25. Hier leyt begraven Henderick Keessa oudt 35 jaer sterft den 14 September anno 1661.
(Wapen uitgesleten.)
(Een merk tusschen de letters H. en K.)
26. A. (L.) Bes(e)mer. (Wapen uitgesleten.)
27. Hier leyt begraven Jacob Pouwe(l)sen schipper in sijn leven out sijnde 56 jaer obiit den 9 Octo(ber) Ao. 1666 met sijn huysvrouw Jannetie Cornelisd. Minne is gestorven den 5 Janwar(y) Anno 1676 oudt sijnde 64 jaeren.
(Wapen uitgesleten.)
28. Hier leit begraven d' Heer Jasper Liefhebber in sijn leven geweest sijnde Vice-Admirael over Hollant ende West-



Rotterdam.
421
38. Hier leit begraven Alewijn Damen van Nydeck, is gestorven op den 27en Maerti Anno 1642 ende sijn huisvrou Annetgen Jans Tierens starf den (l)Oen Mei 1643.
(Wapen uitgehakt.)
39. Hier leit begraven Andries Willemz. Cantier is gestorven den 21 October 1675 out sijnde 77 jaren met sijn huysvrou Maertie Jans Pieck is gestorven den eersten December 1679 out sijnde 87 jaren.
(Wapens: I. eene naakte vrouw met loshangende haren, staande op een anker; II. drie vogels, 1 en 2.)
40. Hier leit begraven Eckbertus Stedum in sijn leven dienaer des Goddelijcken Woorts der Remonstrantse Gemeente is gestorven den 12en December Anno 1652 oudt sijnde 60 jaren.
(Een merk en onder het schild: Egbertus Stedum.)
41. Tonis Dirckxz. Metselaer.
42. Hier leyt begraven Catharina Sas oudt sijnde 56 jaer sterff den 12 Maert Ao. 1666 en Catharina Crackouw oudt sijnde 12 jaer overleden den 19 Maert Ao. 1666.
(Wapens: I. gedeeld: 1. een palm, 2. een dubbele arend; II. doorsneden: 1. een klimmende leeuw, 2. een sprinkhaan.) Jan Hendricksen Crack(ou).
43. Anna C. van Berkel. (Wapen uitgehakt.)
44. Hier leit begraven Jan Jacobsz. Stout en sterf den26en Februari 1646 out 27 jaer ende Eeuwitgen Baltensd. de huisvrou van Jacob Jansz. Stout starf den 7en Maert 1652 out 69 jaer ende Jacob Janse Stout sterft den 1 Juli .Anno 1655 out 76 jaren.
45. Hier leit begraven Mart e Jans de huisvrouwe van M a t h r s Dirckse van Griethuisen sterft den 20 October Anno 16(4)6 Hier leit begraven Mathijs Dircksz. Griethuisen sterf den 9 October Ao. 165(.).
(Wapen uitgehakt.) .



Rotterdam.
432
Nieuwe Mart oud sijnde 66 jaren is gestorven den 21 Maert Anno 1669.
146. J. P. S. - C. L. V. M. (Een merk in een schild.)
147. Hier leydt begraven Grietie Roelants, de huysvrouwe van Egbert Lambrechsen Burchuysen is gestorven den 19en Februwaery Anno 1661 oudt sijnde 36 jaare.
148. Isaack Barensen Vroombroock.
149. G. van den Bos. (Wapen uitgehakt.)
150. Pieter Adriaensen van Overvelt.
151. Dese sarck ende dit graft hoort toe J acobus van Gouders. Hier leydt begraeven Hendrina Haaselaer de huysvrou van
jacobus van Gouders gestorven den 6 December in 't jaer 1661 out sijnde ontrent 19 jaeren.
152. Hier leyt begraven Adryaen Vereist in sijn leven geweest schoudt deser stadt Rotterdam gestorven op den 15en December oudt sijnde 36 jaaren Ao. 1666.
153. Rustplaats van Gerrit Muyser gestorven den 2(3) in Loumaand 1683 en sijn huisvrou Maria Snel gestorven den 25 Febr. 1701.
154. C. v. B. Dit graf hoort toe Cornelis van Biessum. (Een merk in een schild, hangende aan een boomtak.)
155. De Grafstede van Elisabeth Wagens.
156. Hier leit begraven Stuffel Adriaensz. den Uul stierman ende starf den 12 Mey Anno 1611.
Hier leit begraven (Frans) Adriaensz. den Uul ende starf den 20 Meie anno 1616.
Hier leit begraven Jan Adryaensz. den Uul ende sterf den 3 October Anno 1622.
157. Piasier.
(Een merk, vergezeld van de letters C W.)



Ned. Herv. Kerk te Rozenburg.
(Dorp Blankenburg.)
Boven den ingang leest men op een hardsteen: De eerste steen van dezen toren gelegd door
Leendert Reeser, in bijzijn van de Edel Achtb. Heeren L. D. J. Reeser, burgemeester, K. Kleywegt en A. Quak assessoren A. van Marion, K. Barendregt D. A. Noordam leden. W. Richter secretaris van den gemeenteraad van Rozenburg den 16 July 1839.
Boven de consistoriekamer op een steen:
De eerste steen der Konsistorie is gelegd door Johannes Eliza Steenbakker Morilyon Loysen in bijzijn des Kerkeraads P. Morilyon Loysen president, A. van Marion, Q. Riede, J. van der Vlugt en J. Marsman den 16 July 1839.
Als stoep dient een steen, waarop:
De eerste steen bij de vergrooting der kerk is gelegd door Bruin Noordam Az. - in bijzijn van H. H. Kerkvoogden A. Noordam presid. N. Kleywegt, A. van Marion, K. Kleywegt, J. C. van Dorsser sec. den 16 July 1839.
In de kerk ligt een zerk, waarop: 1. Rustplaats van mejufvrouw J. J. Blaauw, wede P. van der Korte overleden den 24 Januarij 1825 oud 76 jaren en 11
28*



Rozenburg.
434
maanden en van mejufvrouw M. H. Loysen gebn. K1 ey n overleden 11 Mei 1828 oud 41 jarert 11 maanden en 11 dagen. Het leven was voor Christus. Het sterven gewin.
Op het kerkhof naast de kerk leest men:
2. Hier rust Cornelis Johannes Welle laatst dienaar des Evangelies te 's Gravenmoer geb. te Middelburg den 4 Juny 1797 ontslapen te Rozenburg den 25 Mei 1859 ten huize van zijnen zoon, herder en leeraar dezer gemeente.
Openb. XIV. 13.
3. Grafplaats van de gebroeders Klaas Barendregt Kz. overleden 5 December 1863 en Adam Barendregt Kz. overleden 4 Februarij 1864.
4. Hier leit begraven Jop Jacobse Berckel in sijn leven Kerckmeester van dese plaats sterft den 9 November ao. 1661 out 51 jaer.
(Wapen: drie gewende leeuwenkoppen, 2 en 1.)
5. Wapen: een hertebok.
Hier leyt begraven Leendert Engelen van Elynghen in sijn leven K. meestér van dese plaets sterf den 20 Junij ao. 1663 out 53 jaer.
Dit graf hoort toeReyerPietersevanAdrichem. (Wapen: de gekronkelde slang.)
Ned. Herv. Kerk te Rijnsaterwoude.
Boven den preekstoel is het wapen der gemeente in kleuren: op blauw een gouden dwarsbalk, vergezeld van drie zilveren wassenaars (2 en 1).
Op grafsteenen leest men: 1. Hier leyt begraven Gerritgen Gerrits dochter de huysvrou van Jan Dammisse starf op den 14 Julyus anno 1615.



Rijnsaterwoude.
435
2. Hier leyt be
Louweris J.... starf dë 28 Novemb. anno 1611.
3. Begraven d' Heer
S van Ercke....
.... rtien veen.... [gestjorven op de.... [van] 't jaer 1678.
4. Hier leyt begraven Annetgen Cornelisdr. sterft op den 29en November 1634.
5. Hier leyt begraven L a u r[e n s e v a n W e ... uyt de Roelofaren [sveen] en is gestorven op Mey 1705.
6. Hier leyt begraven Jansdr.de Huyl Louweris
Jacops van Leeuwen ende starf de... Jannewary anno 1614.
7. Hier leydt begravë Balitge Jansdochter wt die overwaert van Reynsaterwoude is gestorven den 17en Jannuary 1647.
8. Hier leyt begraven Ma thuis... starf den 13en Meertanno 1616.
9. Jacob de Waal.
10. Hier leyt begrave Willem Jacobse Fortuyn uyt de Veen sterf den .. Yuny 1695.
11. Deze zerk bedekt het stof van Suzanna en Fransiskus van der Breggen, de eerste sterf in den ouderdom van l1/» jaar op den 23 Mey 1783 en de laatste in den ouderdom van 252/s jaar op den 29 September 1806.
Met welke laatste alle blijde hoop der ouderen voor deze wereld werd vernietigt doch welker schrijende oogen zich verheffen tot Hem die den dood heeft verslonden tot overwinning en welker geprangde zielen met gelatenheid berusten in den wil des eeuwigen. ,.<'■,■>''
12. Hier leyt begraven Cornelis Laurenssen van de Oudwateringhe en hij is gestorven op den 28en Julius int jaer 1674



Rijnsaterwoude. 436
ende noch is hier begraven Annetien Cornelis dochter de huysvrou van d' bovengenoemde Laurens Pietersen. Sij is gestorven op den 9en Julius int jaer 1680.
13. Hier leyt begraven Aryaantje ... sdochter die huysvrou
van Joosten timmerman tot Rijnsaterwoude ende sij sterf
óp ten Augusty int jaer onses Heeren Jesu Chrysty 1646.
14. Hier leyt begraven Crijn Arissen Langevelt van Reynsaterwoude ende hij is gestorven op den 5 Juny 1692. Noch leit hier begrave Femmetie Filip Verlonck huysvrouw van den bovenstaende Krijn
15 Hier leydt begrave Pi e t e r J a n s z o o n van de Ouwe Wetering.
16. Hier leyt begraven Jacob Aldertszoon wt Roelevaertgesveen hij is gestorven op den 14e October int jaer onzes Heeren Jesu Christi anno 1650.
17. Hier leyt begraven Jan Jansen de Groot soon van den Bovenstaande ende is gestorven den 22en er 1711.
18 begrave
Teeuwis....
eve huysvrou
... . em Willemse
es Romeynse
.... 'Pieterse de .... [u]yt de Roelof[arendjsveen en is [gerust] op den 28en ....mber 1701.
Tusschen Rijnsaterwoude en Oudshoorn bevindt zich aan den weg een steenen monument, waarop een wapen: op goud een groene dwarsbalk, vergezeld van drie blauwe ruiten.
Verder de jaartallen 1747 en 1913 en:
Herinnering aan het verdwenen dorp Jacobswoude.
Geen muren / verduren / der uren / geweld. /



Rijnsaterwoude. 437
Aan den overkant van dit monument is aan den weg een bank, waarop:
„Voorheen stond hier de Jacobwoudsche kerk"
„in 1586 verdween dit oud historisch werk."
O. Verheul bouwk. Woubrugge 1916.
Onder in den bank is een grafsteen gemetseld, waarop:
Hier leit begraven GijsbertBeuwensz. vanMiddelborch gestorven den 22 November int jar ons Heeren 1620 ende Lijsbet Aertsdr. van Middelburgh sijn huysvrouw sterf den 2 Juny 1630.
Ned. Herv. Kerk te Rijnsburg.
Voor in de Kerk op een steen ziet men het wapen van Rijnsburg en ao. 1618.
Boven den preekstoel op een steen: Door kragt van Godes geest vergroot vermeerde Christi looten gevoedert met het merg ao der onvervalste leer
dat men in korte tijdt 1660 mij tweemaal sag vergrooten
Lof sij wel Christi kneght maar Godt vooral de eer.
Op den lezenaar van den preekstoel eveneens het wapen Rijnsburg.
In den muur van het koor ziet men op steenen:
1. Ada filia Wilhelmi primi comitis Holladie i Rijsburch abatissa obyt ao 1248.
2. Twee bustes in ovaal. Memento mori en: Wilhelmus primus comes Hollandie obyt ao 1223. Al ei dis filia comitis Geldrië uxor ejus obyt ao. 1218.
3. Petronella [ao 1132]. (En een nonnenhoofd.)
(Zie de afbeeldingen hiervan in de collectie van Mr. W. van der Lely.)



Rijnsburg.
438
In den vloer:
4. Het wapen Van Matenesse en: [Bidt voor vrouwe Elisabeth va Matenesse, abdisse des cloesters van Reynsburg hier begrave in het jaer ös Herë 1494] den vierden dach in November.
(Zij was de dochter van Adriaan van Matenesse en Alijt van Spangen.)
5. Wapen: de Lalaing en vier kwartieren:
[Lalain] [D'ostreel] drie vogels
(2 en 1)
[Lire] (twee rechter- [Griboual] drie spoor-
schuinbalken) raderen (2 en 1).
[Cy gist feu mor. J. D. Lalaing. nat. de] Divions é êt tres*ao. 160[8 Jul. 16].
6. Hier leyt begraven Pieter Symonsen van Overvoorde, sterf den XXIste September 1666.
7. Hier rust den geleerden en Godsaligen Heer Mr. Arnoldus de Sterke in leven vrijhr. van Esselijkerwouden en heer van St. Jacobswoude, die in den Heeren sterf den 19 December 1713.
8. Noch Elysabetge dochterken van Matthias Havius soone van de voornoemde Elysabet Grutters sa. sterft den 26 desember 1638 out 54 dagen.
Volgens eene afbeelding in Zelandia Illustrata (bl. 11, Deel II) zag men hier oudtijds een zerk, waarop:
9. Hier leyt begrave Vrouw Beatris Jansdr. van Reymerswael, abdisse des cloesters van Reynsburch ende starf int jaer XVc en XXIX op ten eersten dach van February. B. v. d. z.
(Met de wapens: Reimerswaal en Schoonhoven) en daarboven tusschen drie brandende harten:
„Met reynder harte dient God."
Nog zag men hier oudtijds de volgende zerken: (vgl. Ned. Heraut VIII bl. 137.
10. Hier leyt begraven Vrou Marie H. George Schenck vrijheer van Tautenburch's dr., abdisse van Reynsburch, die sterf int jaer ons Heeren XVc en Lil den XIII dach Decêb.



Rijnsburg.
439
Met de wapens: Schenck van Toutenburg en de Vos van Steenwijk en de kwartieren:
Schenckvan Touten- De VosvanSteenwijk burg
von Tettau Mulert.
11. Hier leyt begraven Vrou Elburch van den Boetseler genaemt van Langerack abdisse van Reynsburch, die sterf int jaer MCCCCCLXVIII. opten IX dach in Meert.
Met de wapens: Van Boetzelaer en Arkel, vastgehouden door een engel, boven welke op een fladderend lint: Ick betrou in Godt.
en vier kwartieren:
Boetzelaer Arkel
De Mol Broeckhuysen.
(Vgl. het venster sub. no. 5 in de kerk te Gouda.)
12. Hier leyt begraven frou Elysabet van der Does, religieus van Reynsburch, die sterft ao. 1502.
Hier begraven joffrou Geertr. van Reytnerswael die wijff was van Adriae van dr. Does. Met het wapen Van der Does en de kwartieren:
Van der Does Van Roemerswael
Matenesse Van Egmond
Van Vlaardingen De Gavre
Van Spangen Van Zevenbergen.
13. Willem van Scherpeseel starft den 17 Meert ao 1598 ende Geerit van Scherpeseel starft den 26 Aug. ao. 1594. (Met het wapen Van Scherpenzeel.)
14. Hier leyt begraven Vrouwe Adriaen Florisdochter van Botland abdisse van Reinsburch die sterft ao. XVc XXXVden XI1II dach in April. b. v. d. z. Het wapen Van Botland en de kwartieren: Botland Haeften Brakell Haemstede. (Voorts was deze zerk versierd met een dorren boom met wortels, hulstbladeren en een wereldbol.)



Rijnsburg. 440
15. Het wapen Van Oostende.
(Vermoedelijk doelende op: Magaretha van Oestende, die f 8 Nov. 1452 en in 1441 abdis van Rhijnsburg werd.)
16. Hier leyt begraven joffr. Stefana van Rossu abdisse en vrou van Rijnsburch, Boscoop etc. ende sterft int jaer ons Heere XVIc ende drie opten 27 Deceb.
Met een engel, die de wapens Rossum en Zuylen van N ij e velt vasthoudt en de kwartieren:
Rossum Nievelt Hemert Brouchuse. (Boven den engel: Niet sonder Godt.)
17. Nog te zien : twee wapens: I. (?), II. drie pssekoppen (2 en 1).
In de Ned. Heraut VIII blz. 147 worden ook de volgende wapenborden vermeld:
18. Decembris 27 — ao. 1603.
Wapen Van Rossum in ruitvorm en de kwartieren: Rossum Nievelt Hemert Broeckhuysen Groesbeek Montfoort. Herlaer Groesbeek.
19. Ob. ao. 1611 Sept. 16.
Wapen Van Oyenbrugge in ruitvorm en de kwartieren: Oyenbrugge 't Seraerts
Ursele Pots *
Bouchout Nispen Cruningen Van der Noot.
(Zie over deze kwartieren de Ned. Heraut t.a. p. blz. 15C. — Dit bord betreft Barbara van Oyenbrugge, abdis te Rijnsburg.)
20. 1602 en het alliantie wapen :VanderJDuynXdeRubempré.
21. Alliantiewapen VanBronckhorstXVanDuvenvoorde.
(Waarschijnlijk betrof dit bord Adriana van Duvenvoorde t 1557, echtgenoote van Gijsbert van Bronckhorst. Vgl.Obreen, Het geslacht Van Wassenaer blz. 153.)
22. Alliantiewapen Van der Duyn X Van Assendèlft.
23. Wapen Me rode.



Rijnsburg.
441
24. Wapen Van Loenersloot gevierendeeld met Meurs.
(Zie over deze borden uitvoerig het aangehaalde artikel in de Ned. Heraut VIII blz. 157-160.)
Ned. Herv. Kerk te Rijsoord.
Boven een uitbouw van de kerk is een steen, waarop:
De W. E. geb. vrouwe A. Crena wed. van den Heer D. van Poelien van Nuland ambachtsvrouwe van Rijsoord die de stichting van dit kerkgebouw mede bevorderde deed uit haren naam daarvan den eersten steen leggen op den 1 juny 1832.
Boven een ingang op een steen:
Mattheus XI 29.
„Leert van mij dat ik sagtmoedig ben en nederig van herte en gij zult ruste vinden voor uwe ziele 1764."
Blijkbaar is de kerk in 1832 dus vernieuwd.
In de kerk is niets te zien.
(Zie: J. W. Regt, De Zwijndrechtsche waard blz. 130.)
Ned. Herv. Kerk te Rijswijk.
Op het koor liggen enkele zerken, waarvan twee half onder de banken. Te lezen is:
1 zoen sterft ao XVc en vijff den Vllle decebris en joffrou
Diewer Jan Kiekens dochter zij"huysvrou sterff ao XVc XVII ....
2 Hier leyt begrave Meest. Ja va Ilpëdam Pieterz ende
starff marti.... en jonckvrou .... netie mans dochter
3. Dit is het graft van Nicolaes van Velsen.
4 ert die starf anno MVc I de aprilis en jocvrouw
.... der Burgh sijn huysvrou sij starf ao ....
(Wapen: rechts boven: drie heiblokken, 2 en 1.)
5 begraven Helt sterft 1660 soon van ... tot ...



Rijswijk.
442
6. Hier leyt begraven Gerritgen Jansdr. huysvrouwe van Winantjans tot Rijswick sterf den 20 Septemb. 1612.
In de kerk:
7. G. V. O. (no. 118)
8. Francken. (Een merk.)
9. Hier leyt begraven Jan Jansz. Buyck gestorven den 8 September 1673.
10. Hier liegt begraben der entseelte corper des Weil. W. E. W. Herrn Johannis Coleri in seiném leben gewesener hochteutscher prediger der Lutherischen gemeinte im Haag natusDusseldorpiae ao. 1647 Janua.. 5 denatus Hagae ao. 1707 Juli 19.
11. Hier leit begraven Aeriaen Korsz. va Naeldwijck en starf....
(Drie gekruiste stokken.) en Maryge Philipsd. va Wateringe zij huysvr. en starf de .... ti April ao XVc LXH. (149)
12. Hier leit begraven Maritgen Jansdr. weduwe van Cornelis Yansz. Cley starf den 24 Septemb. ao 1608.
13. JanJansOsterhock...74... (nos. 100 en 101)
14. Hier leit begraven ...eitgen Ariaens den 15January...
Marten Clas st... November ao 1 Hier leit begrav. Jan
Jansen Boutestein starf den (no. 50)
15. 'T graf van H. Govert van Vliet. (Een miskelk.)
16. Ano.XVcXLIl sterff heerPhilHps de Bloodt Oode ... z. de VII Octob. en heer Cornelis va d. Does Pietersz orgelist sterf ano. XVc LV dë XXIX mey.
Buiten de kerk in den muur of daartegenaan:
17. johanna Jacoba Geertruida Schultze geb. .. feb. 1813 overl. ... July 1814.
18. Hier rust Isaak Theodorus de Haan Hugenholtz van den 1 Yuly 1810 tot den 5 April 1812 predikant in de gemeente van Rijswijk ontslapen in den ouderdom van 27 jaar en 21 dage.



Rijswijk.
443
19 Hier rust Petronella Agatha Boudina Baud geboren Suringar overleden te 's Gravenhage 29 July MDCCCXX in den ouderdom van 21 jaren 5 maanden en 19 dagen.
Op het orgel twee wapens in kleuren:
lo. gevierendeeld : I. en IV. op goud een verlaagde zwarte keper, vergezeld van drie zwarte vogels; II. en III. weder gevierendeeld : 1. en 4. op blauw een zilveren leeuw, 2. en 3. op rood.
2o. gevierendeeld: I. en IV. op goud een zwarte ossekop; II. en III. op rood een zilveren bel.
Op den preekstoel in het koor het wapen van R ij s w ij k en 1645.
Op een bord een wapen: op zilver twee gekruiste zwarte gaffels, onderaan verbonden door een zwarte streep, zoodat zij daar een driehoek vormen.
Jacob Pouwelsz. de Loose, in sijn leeve waert tot Delfgou gebore tot Rijswijck den jongsten soone van Po uwe ls Verspeck is overleden den XVHIen Decemb. 1628.
Een schilderij in zwarte lijst vertoont een wapen: op blauw drie zonnen (2 en 1) van goud. Daaronder een vaas en bloemen.
Tergedaghtenissedat de Weledele Heer Mr. Hendrik Ravesteyn schout en secretaris der ambachtsheerlijkheid Rijswijk den eerstgemelden post vijftig jaren bekleed hadde en dien heugehjken feestdag plegtig vierde den XXIII van Slagtmaand MDCCLXXXII hebben tot een duurzaam teeken van bijzondere hoogachtinge en ter vereeuwiginge van deeze zeldzaame gebeurtenisse dit monument doen vervaardigen. Cornelis Huysman
Gerrit Wijkamp Gerrit Borsboom \ ambachtsDaam vanZeventer en Johannes van Dorp ) bewaarders
Hendrik Riem Daniël Overvoorde Johannes Kraan Gerrit Wijkamp Alexander van Hern
Johannes Overvoorde. Cornelis Huysman ) en Pleun Dijkshoorn \ ouder'ingen
Willem Joris van Kapel )
en Johannes van Dorp \ diakonen
kerkmeesters



Rijswijk.
444
J. Brill Jz. predikant. Overleeden den XVI November MDCCLXXXXVI Voorts vertoont dit bord, allegorisch voorgesteld, de Godsdienst, de Gerechtigheid, de Vredelievendheid en de Milddadigheid.
Verder ziet en leest men nog op borden:
3. Twee merken: I. de letters I. S. S. en de 4 op een omgekeerde 4; II. de letters M. C. H. op elkaar; en het jaartal l614.
4. Twee wapens: I. doorsneden: boven in drieën gedeeld: 1°. op groen een zilveren dwarsbalk, 2°. op zwart twee afgewende zilveren zalmen, 3°. als 1°; beneden eveneens in drieën gedeeld: 1°. als 2°. hierboven, 2°. als 1°. en 3°. hierboven, 3°. als 2°. hierboven; II. op goud een groene grasgrond, waarop een groene boom en een zilveren hond. 1615.
5. Wapen: op zwart drie zilveren pijlen (1 en 2) gepunt en gevederd van goud; de letters C. I. v. B.
Daaronder een tekst en aan weerszijden daarvan: Klaes Claesz. Boutesteyn Claes Jansz. Boutesteyn met sijn zoon met sijne zonen
Claes Meesz. Boutesteyn Jan Claesz. Boutesteyn met sijn zoone Adriaen Claesz. Boutesteyn
Jan Claesz. Boutesteyn LeenaertClaesz. Boutesteyn ende TielmanClaesz. Boutesteyn
Mees Claesz. Boutesteyn.
Anno duysent vijfhondert twintich en acht den Vlen Maert
Als de Gelderse met Cleyne macht vergaert
dees kerck en dorp wilden branden
gaff hem Claes Meesz. Boutesteyn in handen
van de Geldersse tot een rantsoen ' ^ i
waersdoor sij lieten alzulcx te doen.
Ten versoecke van schout, regenten en pastoor, lach hij den heelen somer en wintertijt (als 't vroor) 't Uytrecht diep onder d'aerd met sober tractement of hij wel is voldaen dat is de Heer bekent.
Op een portiek en op een heerenbank het wapen van 's Gravenhage.



Ned. Herv. Kerk te Sassenheim.
Een kolossale zerk ligt onder de banken. Te zien zijn 2 wapens onder een veelpaarlige kroon: I. gevierendeeld': l.een leeuw; 2. drie lelies (2 en 1); 3. en 4. onzichtbaar; II. gevierendeeld: 1. en 4. twee bloemknoppen aan stelen naast elkaar; 2. drie lelies, waarboven een hoorn; 3. onzichtbaar.
Hier 1....
den H
obit d
oud 3....
(Volgens den koster ligt hier de laatste bewoner van het huis Oud Alkemade.)
2. I. H. Ho veld den 9 Juny 1802. (no. 1)
3. Hier leyt begraven
endersz. van
den 24
anno 1638.
(Wapen uitgekapt.)
4. Hier legt....
Gerretge
is gest
2 October anno 1612.
(Hieronder 3 staande halve manen.)
5. In den muur:
In a vault below are deposited the remains of Lewis Wil lm. Boode esqe. he was born in the colony of Essequibo in 1772 and married in 1798 Margaret Dannett of Wavertree in the county of Lancaster, he died in 1800 at het Huis ter Wegen in this township leaving issue and only child Mary Anne afterwards the wife of the Honbie. Edwd. Cust M. P. MDCCCXXV.



Sassenheim.
446
Op de oudere zerken op het kerkhof:
6. Huygens 1834.
7. J. F. Kauderer 1836.
8. George Christiaan Zoutman kapitein ter zee Ridder der orde van den Nederlandschen Leeuw kommandant van het korps mariniers overl. 11 Maart 1855.
9. P. van der Sloot 18i 45.
6
10. Hier rust Vrouwe G. M. Hartingh echtgenoot van W. Verbrugge geboren 30 July 1777 overleden 15 Augustus 1863.
11. S. W. la Lau predikant alhier 18^56 — 18-^ 66.
o 3
12. Elisabeth Muntz echtgenoot van Christoffel Binkes overleden 2 Juny 1860 in den ouderdom van 66 jaren.
Christoffel Binkes overleden 20 April 1868 in den ouderdom van 76 jaren en 8 maanden.
13. Kruyff.
14. Charbon.
Ned. Herv. Kerk te Schelluinen.
De kerk is in 1900 geheel nieuw opgebouwd. De aanwezige zerken zijn toen verhuisd naar den stal van de pastorie (het zgn. kasteel Schelluinen). Daar dienen twee zerken tot ondersteuning van den tentwagen van den predikant. Een zerk ligt omgekeerd voor den uitgang van den stal.
Men leest op vorenbedoelde twee zerken: 1. Hier onder leyt verborgen 't lichaam van Gijsbertus van Doorn, die in alle getrouwicheyt in leer en leven dese kudde van Schelluyne als leeraar heeft geweyt en is in den Heere



Schelluinen.
447
ontslapen den 4 November 1714. Hier leyt begraven den Weleerwaarden Heer Petrus Laurentius Boerma gebooren te Brielsnieuwland den 13 Yanuary 1742 tot predicant bevestigt te Schelluynen den 12 Yuny 1768 en is in den Heeren ontslapen den 27 Maart en begrave den 31 Maart 1775 beyde dese verwachtende de opstandinge des vleesch met de geloovigen.
2. Hier leyt begraven Geisbert Arentsz. die sterf int jaer.... februwary ende Anna Jansdr. sijn huysvrou sterf ao. 1611 den 3 September. (Wapen een merk, waaronder A. I.)
Hier leyt begraven Jan Geysbertsen van der Hoof 6terft den 22 April ao. 1639.
Oude Ned. Herv. Kerk te Scheveningen.
Van grafzerken en grafmonumenten is alleen nog zichtbaar een monument, waarop een wit marmeren vaas.
Op het voetstuk in wit marmer een wapen, zijnde: Van Heemskerck (de klimmende leeuw); daarboven een kroon en daarboven weer twee gekroonde helmen. Helmteekens: I. een dubbele adelaar onder een keizerskroon; II. een uitkomende leeuw. Schildhouders rechts: een adelaar met een band om den hals, en een L op de borst, waarboven een keizerskroon; links een griffioen. Naast het schild twee banieren, op I. de dubbele adelaar met kroon boven de koppen; II. een leeuw.
Daaronder: Ossa Cornelii ab Heemskerck.
Blijkens het bij 's Gravenhage reeds aangehaalde boek van A. F re se waren in 1778 nog de volgende grafschriften te zien:
2. Hier is beg. Adriae Jansz. Hoeck sceepen in den Haghe en sterf den 4 November anno 1580 zaliger gedt.
3. Hier legt begrave Hieronymus Vorselius was dienaer des woorts hier 24 jaer, sterf den 8 Juni anno 1608 en sin huisvrouw Aelgetis dochter sterf anno 1608.
4. Hier leydt begraven Cornelis Arents Schagen schepen van den Haghe sterf in den jare 1611 den 24en December Cors (?) avont oud 52 jaren.



Scheveningen.
448
5. Hier legt begraven den E. Godtsaligen Welgeleerden Wijnandus H. Z. Schuil in sijn leven Bedienaer des Heyl. Evangely tot Scheveningen, is saliglyck in den Heere ontslapen
op den 15 Febr. 1623 in den jare sijnes levens in sijnes
dienstes 21.
6. Hic jacet mortale quicquid R. D. L. D. M. Joannes Courtenii, dum viveret pastoris in Scheveningen, aetatis suae XXX, immortale quicquid fuit coelum tenet. obiit 12 Junii ao 1645.
7. Hier rust Dirck Philips de Krae in sijn leven XXVIII achtereenvolgende jare schepe van Schevelinge sterf den XVII Juni MDCLXXXI ende sijn huysvrou Annetje Gerrits sterf den X february MDCLXXVII.
8. Hier leyt begraven Pieter Josselet vaendrigh onder het regiment van den generael luytenant Sint Amant sterf den 2 • October 1711 out 33 jaren.
9. Hier rusten onder deze steen, / vijf kindren al volmaekt / van leên, /'t eender dragt ook 't saem / gebooren: / uit Kniertje
7
Gerbrands / kan men t hooren/anno 1719 -r^-.
lo
(Over deze geboorte raadplege men voornoemd werk van A. Frese pag. 331.)
10. Hier leidt begraven Claas Maartense de Wit schepen tot Scheveninge out sijnde 74 jaren en 12 dagen, en geregeert 25 .jaren 10 maanden en 20 dagen, en begraven den 25 January 1723.
11. Hic jacet
C. B. D. M. A. S. Ule M. P. A. nee C. nee I. D. O. M. Augusti XXIII Anno 1727. (Dit zou beteekenen: Hic jacet Carolus Bada dilectae memoriae apud suos; i 11e moriens posuit animam nee cupidus nee invitus.)



Scheveningen.
449
(Het monument betrof Jean Charles Francois de Bada du Jardin, kolonel in Staten dienst, grootmeester van het huis van den Landgraaf van Hessen-Philipsthal.
12 Hier legt begraven den Eerw. Godsaligen en Welgeleerden Heer Eppo Sparringa, in zijn leven bedienaer der Goddelijken woorts te Scheveningen en overleden den 10 Mei 1757 in den ouderdom van 52 jaeren en 5 maenden; hebbende bijna 25 jaaren 't Heylig Dienstwerk alhier verrigt.
Tegen een gaanderij is het wapen van 's Gravenhage.
In een hoek is voorts de bekende walvischkaak ten toon gesteld, waarop een vers werd gemaakt hetwelk men ook bij A. Frese kan lezen.
Het is: „Alzoo gedicht in den jare 1617 den 20 January door Ds. Wijnandus Schuil ten dien tyde bedienaer des goddelijken woords alhier."
Het gedicht werd: geschreven door Jan Spruit 17-g-58.
Ned. Herv. Kerk te Schiedam.
De grafzerken met opschrift, voor zoover geheel of grootendeels zichtbaar, zijn: Op het koor. ,
1. Grafkelder van den Heer Jan Albert Pichot Raad en burgemeester.
2. Hier rust de Weledele geboren vrouwe Francina Benjamina Nijssen in leven echtgenoote van den Heer Mr. Joan nes Burgerhoudt geboren op 2 Augustus 1769 gehuwd op 6 Mey 1793 en gestorven op 27 July 1814.
3. De grafkelder van D. Hr. Robert Gordon Jacobssoon.
4. Hier rust Bartholomaeus van Pelt overleden den 17 October 1809 oud 73 jaaren 3 maanden 10 dagen en desselfs echtgenoote Anna Soek overleden den 6 Juny 1821 oud 80 jaaren 8 maanden 3 dagen.
29*



Schiedam.
450
5. Hier leit begraven Dries Matijsen van Schieveenoudt was ... jaren ende sterff den 8 December ao. 1612.
6. Hier rust Agatha van Essen in leeven huisvrouw van Jan Verlouw overleede den 27 february 1784 oud 36 jaaren 11 maanden 20 daagen.
7. Hier rust Anna Uyterweer overleden 30 Juny 1814 oud 65 jaar 3 m.
8. Grafplaats van Cs. van der Brugge Az.
9. Sepulture van den Heer Joan Cuperus in zijn leven predikant alhier obiit 8 Janu. 1709 en sijn huysvr. juffr. Johan na de Jongh obiit 16 April 1702.
10. Grafplaats der familie Mispelblom Beyer.
11. (Voor no. 10 tegen een pilaar.) Grafplaats der familie Mispelblom Beyer.
(Wapen: een leeuw met een zwaard in de voorklauwen; helmteeken de leeuw uitkomende.)
Mr. Jacobus Mispelblom Beyer heer van Zuid Scharwoude burgemeester en oud raad van Schiedam overleden 8 Juny 1757.
Hendrik David Mispelblom Beyer kolonel der cavalerie overleden te Rotterdam 29 Augustus 1776.
Jan Jacob Mispelblom Beyer heer van Zuid Scharwoude raad en regeerend schepen van Schiedam overleden 6 July 1810.
Theodorus Martinus Mispelblom Beyer overleden te Leiden 24 December 1818.
Jan Jaco.b Hendrik Mispelblom Beyer overleden te Overschie 20 September 1821.
12. Hier leit begraven Pieter Jochemse van der Meer sterf den VI1I1 april 1617 ende Geret Toniszoon van Bredae sterf den 22 Augusti int jare anno 1625 ende sijn huisvrouw Brechgen Cornelis Onna'sdr. sterf den (Een merk.)



Schiedam.
451
13. (De helft van den zerk is afgehakt.) .... nder rusten
ol in sijn leve
.... de en koster
ck 13 December
.... 9 jaren en
a Noorwitz sijn
7 Maart 1661
.... en haar
lisabeth Kool
van Jacob van
ugustus 1673
ren en haar
nelis Kool in
.... ijsende bode .... 1683 oud 40 jaar
ogter Klara
november 1716
.... ar.
n Aron Matijse Kool
.... koster van dese
dam gestorven den
anno 1719 oud 71 jaren.
14. Grafstede van Abram. van der Schalk L Z. overleden den 27 September 1792 en van deszelfs echtgenoote Neeltie van Erpecum overleden den 26 December 1809.
15. Twee wapens uitgekapt.
Vrouwe Anna van Bockholt huisvrouw van den Hr. Dr. Adam van der Heim obiit X November MDCCVI oud LVIII jaren.
16. Twee wapens uitgekapt.
Grafplaats van de hr. Hendrik van der Heim raad en schepen der Stad Schiedam obiit den XIV Augustus MDCLXVH, aet. LXVIII. Juffrouw Margareta van Bleiswijck sijn huisvrouw obiit den VII April MDCCI aet. LXXXIII.
17. Hac ibimus omnes.
(Twee wapens uitgekapt; schildhouders twee engelen.)



Schiedam.
452
In deze kelder legt het lijck van Vrouwe Aemerentia van der Stael in haar leven huisvrouw van de Heer Mr. Th eodorus van Bleiswijck overleden den XXV May ao MDCXCII oudt XL jaren IV maanden VIII dagen en de Hr. Mr. Theodorus van Bleiswijck gecommitteert in de Hollandsche Reeckenkamer hoogh heemraedt van Schielandt raedt oud burgemeester en kerckmeester deser stede overleden den 17den Januarij XVIIc oudt XLIIII jaeren en thien maenden en vijf daegen.
18. Maartje en Jacomina Schieveen 1803.
19. Begraafplaats van juffr. Sara Rodenburg overleden den 7 Maart 1775 out ruym 69 jaare.
20. Grafstede van Jan Carel Schoorn in leven predicant bij de Nederduilsche hervormde gemeente deser stad overleden den lOen July 1808 en van deszelfs echtgenoote Cornelia v.d. Hoeven overleden den lèn October 1806.
21. Grafkelder van de Heere Thomas Pigeaud oud burgemeester, dezer stad.
22. Hier leyt begraven salige Jacob Simons Gijsen out 72 jaren gestorven den 12 December anno 1665.
23. Grafplaats van de Heer Pieter van Gilse: Hier leit begraven mejuffrouw Anthonia Johanna Bosschaert huysvrouw van de Heer Pieter van Gilse overleden den 9 November H54 oudt 30 jaaren en 7 maanden.
24. Juffrou Maria Theresia Raesens huysvrou van de Heer Hendrik Kerssemakers oud 88 jaaren gestorven'
I7I2.76. D'Heer Hendrik Kerssemakers oud 82 jaren ge3
storven 17^79. 25
g
25. Vrouwe Margaretha Boon obyt 17 ^68. Franciscus
7
Andreas Kerssemakers obyt 17-^-71.
Isabella Josepha de Bruyn van Aalst weduwe Fran4
cisco Boon obyt 17 71.



Schiedam.
453
26. Hier leyt begraven saliger Jacob A1 e w ij n s e out 70 jaren gestorven den 25 September anno 1667 ende sijn huysvrouw Suzanna Bom sterf den 9 December 1671 out 65 jaar.
27. Hier rust Anna Magdaiena Maas in leven huysvrouw van Jan van der Schalk A. B.zn. overleden den24September 1813 oud 23 jaren 2 maanden 15 dagen.
Maria Catharina van Oosterom in leven huisvrouw van Hendrik Maas Cornsz. overleden den 13 Juny 1814 oud 47 jaren 9 maanden 21 dagen.
28. Begraafplaats van Anthony van den Berg overleden den 29 November 1773 oud 75 jaar 11 maanden en 20 dagen en deszelfs huysvrouw Kr ij na van Watering overleede den 10 April 1772 out 75 jaare en een maant.
29. Twee wapens : I. drie springende windhonden (2 en 1) en daartusschen een ster (6); II. een jager met een valk in de rechterhand en aan zijn voet een wapenschild, waarin een molenijzer' Helmteeken een vlucht.
De Heer Carel Bosschaert in zijn leve gecommitteert in Hollants Rekenkamer Raad, burgemeester, hoofdingelande van Schielant en kerckmeester deser steede sterf den 30 November 1723 oudt 73 jaare en desselfs huisvrouw vrouw Cornelia Wei mans sterft 31 Mey 1746 out 92 jaaren.
30. Twee wapens uitgekapt.
Hier leit begraven Philips Hodenpil is overleden den 15 £ Augustus 1709 oud sijnde 79 jaren en zijn huysvrouw Hillegont Roodenrijs overleeden den 6 April anno 1719 oudt zijnde 78 jaren.
(Vgl. De Wapenheraut 1904 blz. 199; de daar bedoelde wapens zijn thans weer verdwenen, op wiens last dit geschiedde, is onbekend.)
31. Hier leyt begrave Mr. Servaes Pietersz. Fabri van de Hoghewerff fondator van 't oude manhuys binnen Schiedam ende sterf den IX february anno MVc LXIIII. Hier leyt begraven Cornelis Jacobs Fabri ende sterf den VII Octobris anno MVc LXXXIH. Hier leit begraven Arent Danckertss van Smalevelt burgem. sterf den 18 Mey ao. 1605.
Hier leit begrave Goeltje Cornelis Fabry huisvrou van Burgemr Maerten Coy sterf den 17 April ao. 1658.



Schiedam.
454
32. (Wapen uitgekapt.)
Hier leyt begraven AeltgeWillemsHilsinckin haer leeven huisvrou van Isaack Andriesen Hissing ano 1661 den 2 Augusty. Noch rust onder desejuffrou Susanna Timmers in haer leven huysvrou van Isack Hissingh raet.
33. Grafstede van Gerbrand Elias in leven theol. doet. en predicant bij de Nederduitsch hervormde gemeente dezer stad overleden den eersten Aug. 1814.
34. Begraafplaats van Cornelis Schieveen overleden den 21 Januari 1808.
35. Hier leit begrave Dominus Rempko Hayens in leven leeraar in de gemeente deezer stad Schiedam beroepen 1732, 15 December en overleeden 1762, 26 September.
36. Rustplaats van Jan Rijnbende oud kolonel en kapitein der Nederlandsche marine geboren binnen deze stad den 3den November 1758 te Rotterdam overleden den llden Augustus 1828, den 15den daaraanvolgende herwaarts overgebragt en toen alhier begraven, zoomede deszelfs echtgenoot vrouwe Antje Wuyster alhier geboren den 20sten february 1754 en overleden den 12den Maart 1810 en van derzelver dochter Johanna Rijnbende alhier geboren den 15den december 1784 en overleden den 28sten November 1810.
In de kerk:
37. Hier leyt begrave Cornelis Jacobszoon Backer starf
den Hen April ao. 16.. en Heyndrickgen nsdr sijn
huysvrou sterf den 29 Maert anno 1602(?). Jan Kornelissen Sc.age kapitein van 't .... vaendel sterf den 19 february anno 16.8.
(Wapen uitgekapt.)
ende Elyzabet... eys huysvrouw van
(Het gestippelde ligt onder zware schragen en planken.)
38. M. W. W.
39. Hier leyt begrave Johan Batist, van Dorp sterf dèn 24 Juny 1644. Droit et avant.
40. Ns. Schieveen ao. 1789.



Schiedam.
455
41. Dees sark het lichaam overlegt van Heere Symon van der Vegt die meermaals burgemeester, regt van dese stad is opgelegt
sterff den 19 October 1689 oud zijnde 71 jaren. (Wapen: drie armen met een zwaard in de vuist (2 en 1); helmteeken een arm met een zwaard in de vuist.)
42. Hier leyt begraven Cornelia Anthonisdr. sterf den lOen April ano. 1645 en Daniël Jorisse Oosterbaen oudt burgemeester sterf den 31 Maart anno 1651.
43. Hier leggen begraven Huybrecht Corsz., ambachtsheer van Naters alias Eloys en sterff anno .... den february ende Martgen Yoostend. van Berendrecht huysvrouw van HuybrechtCors. voorsT en sterff ao. 1584 den 5en December ende Grietgen Pieterse twede huysvrou was van voors. Huybrecht Cors. starff anno 1598 den 20 November.
44. Hadewij Claesz. van Beveren is hier begraven gherust in den Heere 15 December 1621 huysvrouw was van Jacob Pieterzn. van Cleef out schepen weesmeester ende vroedschap deser stede is gestorven op den 23en... (Onder de banken.)
45. Hier leyt Maert je Corne weduwe van A... Leen-
dersse Kr ij sterff den 1. September anno....
46. Maerten Raes Bran ... Brander.
47. (In den muur gemetseld.) Hier leit begraven de Heer Abraham van Cleef in sijn leven Hooghheemraad van Schieland raad ende borgem. deser stad obiit XIX Junii anno CDDCLXX aet. LXXXII ende juff. Jacomina du Bois desselfs huisvrouw obiit XII Januari anno CDIOCLXXIII aets. LXVI.
(Wapen: drie vliegende zwaluwen, 2 en 1).
48. (Eveneens in den muur.) Wapen : een Jerusalemskruis. Hier leit begraven Cornelis Geridtsen van Berendrecht ende hi is ghestorven den 8 Junii anno 1603. .



Schiedam.
456
49. (Twee wapens uitgekapt.)
Hier leit begraven de Heer Hendrick de Man in zijn leven Hoogdijckheemraet van 't lant van Altena en schepen tot Ghiesen notaris en capitein van de burgerij deser stadt natus 1631 den 3 January obijt den 20 Octobrys ao 168.
50. Hier leyt begraven Trientien Francken van den Berch sterf den 26 Junius anno 1646 ende Franck Cornelis Ors van den Berch sterft den 26 April anno 1649 en sijn huisvrou Maertie Cornelis sterf den 1 Jan. 1643 out 84 jaer. De Heer Cornelis Ben oudt schepen dezer stad overleden den 10 Mey anno 1710.
51. Aeltje Ysbrants wedewe sterf den 6 April ao. 164..
52. Depositum Philips ij James filii 2di / perhonorifici viri Dni/Canei James de Chrishall/ in EssexiensiapudAnglos agro / Baronetti / summae spei fuit adolescens / at subito / variolarum morbo in hac / urbe correptus diem obiit / sibi ipsi / non dubitamus felicem / a piis parentibus / semper dolendum / die octorbis 19°/anno salutis nostrae 1710/aetatis suae 15°/ut peregrinae hac/charae reliquiae / non solum hospitii/sed legis jure/intemperatae dormirent / donec a Christo / fuerunt redintegratae. / Pater amantissimus / hunc sepulturae locum / ubi suis que / proprium pretio fecit.
53. Hier leyt begraven AeltgenAntoniMuysde huysvrou van Aryaen Danckertss van Smaelevelt sterf den 6 Mei ao 1602.
54. (Twee wapens uitgekapt; helmteeken een roskam tusschen een vlucht.)
Hier leyt begraven J ohan nes Soeten sal. in sijn leven dienaer Christi in dese zijne gemeente van Schiedam sterf den 30 Junij 1666 in het jaar van zijn ouderdom 69 en van zijn dienst 44 en alhier rust Anna van Kleef sijn huysvrouw sterf den 16 feb. ao. 1679 out .8 jaren, ende LouiseSoeten huysvrouw van den Hr. Pieter van Kleeft sterft den 9 July 1670. noch de Hr. Pieter van Kleeft in sijn leven raad en oudt burgemeester der stad Schiedam sterft den 20 Augusty 1691.
'55. Hier leit begraven Pieter Pietersen van der Burch in zijn leven oudt burgemeester van deser stede Schiedam oudt 65 jaren,



Schiedam.
457
(Wapen: twee dwarsbalken; boven den bovensten een vogel, onder den ondersten een bol; helmteeken een roos.)
Voor het orgel:
56. Grafkelder van Cornelis van Boles.
57. Grafkelder van den Heere Daniël Pichot raad in de vroedschap en burgemeester der stad Schiedam en luytt. admiraal van Holland en Westvriesland obiit den 24 Mey 1803 en zijne echtgenoote vrouwe Catharina Maria Buyk obiit den 16Julij 1779.
58. Grafstede van Casparus van Herwerden in leven predikant bij de Nederduitsch hervormde gemeente dezer stadt overleden den 14den April 1822.
Tegen een pilaar een epitaaph van marmer, waarop: Deo Triuno S. Cornelij Haghae, viri illustris qui, Constinopoli annos XXVIII legatione fungens, post in suprema Hollandiae Selandiaeque praeses foris ac domi et de patria bene meritus fuit; et
Alitheae Brasseriae, spectatae virtutibus matronae, quae cum coniuge XXXII annos pie et peramanter vixit. Haghae defunctorum intra eundem annum animabus coelo redditis heic ubi a sacro baptismate primum ille spiritum hausit ex utriusque voti mortales conduntur exuviae dum immortales



Schiedam.
458
resurgant. Nat.
Ille XIDLXXVIII Jan. XXVIII
haec XI3LXXIX
denat.
ille XIDCLIV Aug. XII
haec XDCLVJuly XXIV.
Terra utriusque levis
sit, qui graves nemini
fuerunt cinibus benegni
memoriae P. P.
communes amborum haeredes A. D. XIDCLVI. (Twee wapens: I. een beer, die op een grasgrond zit met eenë ketting aan een halsband, die weer vastgemaakt is aan een paal (Haga); II. drie plompebladeren (2 en 1) (Brasser).
Op het orgel ziet men het wapen van Schiedam.
Op een- bord de wapens: Holland, Oranje Nassau en Schiedam en 1619.
Op een ander bord de wapens Schiedam, Oranje Nassau, drie zandloopers (2 en 1) op goud op rood drie gouden bollen; op goud een zwart anker, waaromheen de letters A. A. en M. eveneens zwart; op goud een zwart huismerk, waaromheen de letters C. C en B., en op goud een huismerk en de letters H en D. Ao. 1617.
Op een bord een wapen, gedeeld: I. op zilver een rood kruis; II. op goud een rood figuur, nl. een letter H, waarvan de uiteinden uitloopen in kruisjes; midden door den dwarsstreep een lange streep, die ook weer aan beide zijden uitloopt in een kruisje.
Op een venster: Onder 't stadhoudersschap Van Willem I pr. v. O. werd dese kerk in gebruik genomen ao. 1672. In het midden het wapen Oranje Nassau en aan de zijden de kwartieren: Nassau Nassau Catzenellenbogen Chalon Vianden Oranje Dietz Genève. Aan weerszijden van dit venster is een venster, waarop de wapens Schiedam en Holland.



Schiedam.
459
In de verzameling pleisterafgietsels in het Rijksmuseum te Amsterdam bevindt zich onder no. 1060 een afgietsel van den grafzerk van St. Ledwina uit het St. Ledwina gesticht te Schiedam. Men ziet er op eene geestelijke zuster, boven haar hoofd twee engelen, die een kroon vasthouden. In de hoeken de zinnebeelden der evangelisten. In den rand: Int jaer ons Heren MCCCC ende XXXIII opten XIIII dach in April doe staerf L i e d e w ij d. macht tot Scydam.
Ned. Herv. Kerk te Schipluiden.
Schuin tegenover deze kerk lag oudtijds het huis Keenenburg; hiervan bestaat nog het hek, dat toegang gaf tot die plaats, en op de steenen pilaren ziet men nog het wapen zijnde op blauw drie zilveren lelies (2 en 1).
In de kerk leest men op grafzerken: 1. Ingang tot den grafkelder van het huis Keenenburg.
2' Twee wapens afgekapt; helmteeken de hals en kop van een aanziend hert. Gekroonde helm. Aan weerszijden vier kwartieren, eveneens afgekapt: Egmondt Heerman Bloot Persijn Raaphorst Verdoes Pots Poelgeest. Hier leyt begraven Heer Otto van Egmondt, ridder, heer tot Egmondt, Kenenburgh, Maeslant en Schipluy, starf den 9 Octobris anno 1586 en Vrou AgnesCroesing, vrouw tot Bloot, Kenenburgh etc. sijn huysvroue starf den 22sten September anno 1585.
3. Wapen gevierendeeld: I. en IV. een kruis; II. en III. drie takjes of plantjes naast elkaar. Harlschild uitgesleten. Helmteeken een vlucht, waartusschen de drie plantjes.
Hier leyt begrave Ariaentgen Claesdochter, huysvrou vanüilGab]rie 1 Dircxsen van der Hoove starf den 9 Juny anno., 163.. Paföö



Schipluiden. 460
Hier leydt begraven Gabriel Dircxsen van der Hoove starf den 17 Juni anno 1649.
4. Dit graf behoort toe Daem Pietersz. Bergman anno 1665.
5. Mr. Cornelis Cornelisz. de LelyopdenHoorenao. 1691.
6. JostCornëOlyer.
7. D. G. B. H. Pieter Pietersz. Pas anno 1675.
8. Dit graf hoort toe Adriaen Cornelissen van der Hoof 1642.
9. Pieter Gooversz. van der Vaert — C. A. V. S.
10. Dit graf hoort toe Cornelis Harmensz. van den Bos anno 1674.
11. D. G. B. die weduwe van Simen Fransz. van den Berg ao. 1696.
12. Dit graf behoort Aryen Arent Dircksen van den Berg. (Merk: twee gekruiste gaffels met een streep dwars door het
kruispunt.)
13. D. G. B. H. Daem Cornelisz. van Duin ao. 1681.
14. Cornelis Joppen.
15. Dit graf hoort toe Aem Joppen.
16. Dit graf hoort toe Claes Willemssen 1647.
17. A. C. D.
18. D. G. B. H. Willem Arensz. de B lois. C. P.
19. Dirck Cornelissen Goutappel.
20. Ary Jansen Tiongh. — A. P.
21. Isaacus Daasdonck es in Schevelingen exspectat
resurrectionem, obiit XXII Aug. MDCLXXXI.



Schipluiden. 461
22. Dit graf hoort Mr. Adryanis Pols anno 1679.
23. D. G. H. T. C. Loper mr. verwer en glasemaker en L.Q. van Dijk 1761.
(Een schilderskwast, een hamer en een teekenhaak door elkaar.)
24. Dit graf behoort Cornelis Cornelisz. van derBurch 1682. C. L. v. Rijck.
25. Hendrick Vischeim 1695. (Merk.)
26. D. G. B. H. Pieter Claesz. van den Acker anno 1675.
27. Dit graf behoort Vincent Gerrits van Duin anno 16.. G. L.
28. D. G. H. T. Abraham Lugtigheyt 1767.
29. D. G. H. T. Joris Claesz. Hooger..vo.. anno 16.. (Merk.)
30. Dit graf hoort toe Teunis Jacobssen van Vliet anno 1651. (Merk.)
31. D. G. B. T. Symon Jeroensz. van den Bergh. T. D. (Merk.)
32. Dit graf hoort toe Aerren Aerrensen in den Boogaert op den Hooren anno 165 ..
33. Dit graf hoort Pieter Pietersen Kerpershoeck Den ... korenmolenaer tot Schipluy 16 ..
34. A. C. — C. W.
35. D. G. B. H. Pieter Pouwels Konij nenburgh 177..
36. Leennert Aerensen in Hodenpijl - Joris Jansz. Quack.
37. Dit graf behoort Adriaen Dircksz. van Krimpen.
38. D. L V. A. — A. P. D.



Schipluiden.
462
39. A. A. v. R.
40. Hier leyt, leest dit bequaem, begraven beyt te saem Jacob Karei nu hede
met Brechie sijn vrouw mede. Karei was sonder fout net tnegentich jaer out. Hij was op April twee gebore en storf op April twee wilt hoore. anno 1682. Nu hoort dit graf toe M. J. K.
41. D. G. B. H. Dirck van der Schilt'anno 1672.
L. P. — H. K.
42. D. G. B. T. Janjochemse van den Bosch meester timmerman tot Schipluy anno 1682.
(Passer en haak door elkaar.)
Jochem Pieterse van den Bosch anno 1717. (Merk.)
43. D. G. H. toe Qui rijn van Dijk mr. timmerman tot Schippeluy 1761 en Elysabet van der Burg.
44. Dit graf behoort Pieter Jansz. Keerom en M. P. van Noorden anno 1692.
45. D. G. B. H. aan Leendert Jansz. van den Bos mr. metselaar. L. T. Vrankestein ao. 1712.
46. Dit graf behoort Jan Pietersz. Langelaen ende A. I. D. 1662.
47. Jan Adriaensen van Koppel.
48. Cornelis Cornelisz. van Borgonjen 1675.
49. Dit graf hoort toe Cornelis Isaackssen Breedervelt. 1642.
50. Dit graf hoort toe Jacob Janssen van



Schipluiden.
463
Het maandblad Ned. Leeuw 1884 blz. 24 vermeldt nog drie grafschriften, welke ik niet zag, nl:
51. Teunis Jacobsz. van Vliet, anno 1651.
52. Cornelis van der Coq, 1662.
53. Simon Andriesz. van Alphen 1697. Buiten de kerk ligt een zerk, waarop:
54. Mr. Adriaan Bachman heer van Schipluiden en Hodenpijl, ridder der orde van den Nederlandschen leeuw geb. te 's Gravenhage den 11 Augustus 1755 overl. aldaar den 18 April 1846 en deszelfs zuster Sabina Henrica mede geb. te 's Gravenhage den 13 Junij 1759 overl. aldaar den 4 Januari 1837.
Op een heerenbank uit 1662 ziet men een wapen onder een veelpaarlige kroon: op goud een naar rechts gewende meermin met twee stokken in de handen; in den schildvoet twee verlaagde dwarsbalken (Bachman?).
Op een koperen boog over den ingang naar den preekstoel (den tuin) ziet men het wapen Schipluiden.
Op een koperen kroon zijn vier schildjes in kleuren: I. Het wapen Van Dorp; II. het wapen Van Hodenpijl (op rood twee gouden schuinbalken); III. het wapen van Schipluiden; IV. Dit schenkt de jeugt uit drie geweste/Voor haar zij deugt en vreugt ten beste/Schipluiden, Dorp en Hodenpijl.
Tegenover den preekstoel, achter het orgel, bevindt zich een monument, waarop:
CDIDCCLXXXVIII Den WelEdle gebooren heer WilhelmHendrik van Steenberch, in leven heer van Schipluyden, Hodenpijl, St. Maartensregt, Dorp en Keenenburg, oud raad van politie, crimineele en civiele justitie der colonie Surinaamen, gebooren te Venlo den 19 April 1725, overleden op den huise Keenenburg den 8 Dec. 1788.



Schipluiden.
464
Aan weerszijden vier kwartieren:
1. Van Steenberch
2. Schas
3. Van Steenberch
4. Van Leeuwen
5. Bachman
6. VanGangelt
7. Van Hildesheim
8. Pittenius.
1 en 3: op goud drie aanziende leeuwekoppen in natuurlijke kleur (2 en 1); de onderste met een zilveren ring in den bek.
2: op goud drie zwarte vogels (2 en 1) met een blauw schildhoofd, beladen met een rood en stappenden leeuw.
4: op zwart een roode keper, betaden met drie gouden St. Jacobsschelpen.
5: op goud een vleeschkleurige meermin met zilveren staart. 6: doorsneden van zilver en goud, het zilver beladen met een omgewenden zwarten paardekop en hals. 7 : op goud drie rechtopstaande zwarte knoestige boomstronken. 8: op goud een moorenkop met hoofdwrong.
Boven de deur van de consistoriekamer leest men op een zwarten steen :
Kerkenraadskamer gesticht in 1854 onder hét bestuur van de heeren L.J. L. van Neck predikant. D. van der Eyk| H. van den Dool en S. van der Kooy kerkvoogden.
Op een balk leest men:
K.voogden W. v. d. Berg, P. D. Bruyn, C. D. Gooyer 1828.
Achter het orgel ziet men boven het koorhek twee wapens:
I. vastgehouden door een aanzienden op de achterpooten zittenden olifant, zoodat de kop, snuit en voorpooten boven het schild uitkomen, is gevierendeeld: 1. en 4. op goud twee zwarte gekanteelde en tegengekanteelde dwarsbalken, 2. en 3. Egmond.
II. een ruitvormig gouden schild, waarop een rood springende eenhoorn, het schild vastgehouden door een aanzienden op de achterpooten zittenden eenhoorn, wiens kop en voorpooten boven het schild uitkomen.
Op een heerenbank ziet men een wapen in kleuren: op zilver drie zwarte figuren zijnde een omgekeerde klok op een steel, waardoor twee kleine dwarsstreepjes gaan, en in een rood vrijkwartier een gekanteelde en tegengekanteelde dwarsbalk, vergezeld boven



Schipluiden.
465
van een liggende wassenaar overtopt door een kroon en beneden van een ster (6), alles van goud.
Boven het schild een kroon van drie bladeren en op iedere daartusschen gelegen punt drie paarlen. Schildhouders twee omziende gouden leeuwen.
Op de draagsteenen, waarop de dwarsbalken van het dak der kerk rusten, ziet men twaalf gekleurde wapens:
I. op goud twee gekruiste en gekrukte verkorte zwarte palen, vergezeld van drie zwarte vogels, twee op de boven uiteinden, een in den schildvoet.
II. op zwart drie zilveren goud getopte rozen (2 en 1).
III. geschaakt van zilver en zwart (6X6 stukken).
IV. op zilver drie zwarte palen.
V. gedeeld: a. gevierendeeld: 1. en 4. op goud twee zwarte gekanteelde en tegengekanteelde dwarsbalken, 2. en 3. Egmond ; b. op zilver een roode klimmende eenhoorn.
VI. gedeeld: a. Egmond; b. doorsneden: boven op goud een zwarte dubbele adelaar uit de snijdingslijn komende, beneden op zilver een gouden ladder.
VII. gedeeld: a. op groen een stappend bruin paard; b. op blauw een merk, zijnde de twee gekruiste V, op dit figuur een dwarsbalkje, waarop een paal en door die paal een S, alles van goud.
VIII. op blauw een ster (6) tusschen de letters W. en A., alles van goud.
IX. doorsneden: boven op goud een roode keper, vergezeld van drie zwarte lelies (2 en 1), beneden op groen drie zwarte meerls (2 en 1).
X. als- IX, doch hier is tusschen de bovenste twee zwarte meerls een gouden ster (6).
XI. als Va. -jwf
XII. Egmond.
In de consistoriekamer hangen vier wapenschilden:
1. Egmond.
2. gedeeld: a. Egmond; b. op zilver drie blauwe lelies.
3. gedeeld: a. Egmond; b. gedwarsbalkt van zes stukken, zilver en zwart.
4. gedeeld: a. Egmond; b. op goud een rood ankerkruis.
30*



Schipluiden.
466
Op den koperen lezenaar van den preekstoel ziet men de letters: P. I. V. A. G. A. V. H.
Voorts ziet men nog een wapen: gedeeld: I. op goud een halve zwarte adelaar; II. op rood een zilveren troffel, overtopt door een gouden kroon en met een gouden handvat.
Ned. Herv. Kerk te Schoonhoven.
Door den toren binnenkomende, leest men links op grafzerken :
1. Joost Cornelisz. Lakencooper sterf huysvrouw
2. Wapen: twee gekruiste haken.
Jan Buis (?) Jansz. sterf ao. 1635 bit voor die ziel.
3. B. v. Erckel.
4. Dit graft hoort toe Aerien Jacopsen Ventiager anno 1645. (Een merk.)
5. Twee wapens: I. uit den linkerschildhand komt een bosch, waaruit op een grasgrond een haas wegloopt; II. (in ruitvorm) twee gekruiste sleutels met de baarden omhoog.
(Later is er op gebeiteld: Huybert Kuypers.)
6. Wyllem...
7. Jan Aertssen Schoenmaker.
8. Ingen Jans weduwe van Aert Mattheessen 1599. (Een merk.)
9. Dit graft hoort toe Gerrit Jacobsoon in de groene mantel anno 1612.
(Een merk en een wapen: rechts twee smalle palen, waartegen een leeuw klimt.)



Schoonhoven. 467
10. Jan Janz. Gertgen sijn huysv. 1598. (Een ster (8).)
11. Een merk, waarin de letter V.
12. Aert Teesen 1631.
(Een bijenkorf met twee vlieggaten.)
13. Jan Lammertsen Kort 1635. (Een merk.)
14. Willem Hooly. (Een merk.)
15. Dit graft hoort toe Eeriiek Berntsen. (Een merk.)
16. Cornelis Cornelisse Blommert sterft den 1 Aapril anno 1708 en sijn huysvrou Melsie Pietersz. sterft den 14 Julius ao. 1728.
17. Hier leyt begraven Annichgen Bartelomeusd. de huysvro. van Jacop Cornelisse Krul sterf ao. 1622.
18. Dirck Dirckz. Cleyn.
(Wapen: drie manshoofden met hoeden op.)
19. Dit graft comttoejan Heyndricksen. Is begraven Eijgen Jans sterf den 17 August 1622 en Belygie Jans sterf den 25 July anno 1625.
(Een merk.)
20. Hier leyt begraven de huysvrou van Claes Cornelis Eversen 1627.
(Een merk.)
21. Cornelis Jansz. Duc. (Een merk.)
22. C. S. van Hemert.



Schoonhoven.
468
23. Dit graft hoort toe die erfgenamen van Louwerens die L a n c k.
(Een merk)
24. AnnaMertens 1635. (Een merk.)
25. De Groet.
26. I. D. B. — C. D. 1705.
(Een bijenkorf met twee vlieggaten boven elkaar.)
27. I. B. S. C.
(Een merk, bestaande uit vier gekruiste stokken, die een ster (8) vormen.)
28. I. (Een rijksappel.) S.
29. Hierleyt begraven Huybert Willemse van Muyen gestorven d. 12 Februaryus ao 1700.
(Wapen: een gewende aangezichtswassenaar, vergezeld in den schildvoet van drie sterren sterren (6), 2 en 1.)
30. A. E. van Meyieren. (Een schoen in een schild.)
31. C. P. tusschen twee merken: le. bestaande uit de letters V.M.; 2e. de 4 op een drievoet, gewend.
32. G. van der Weyden ao. 1710.
33. De letters P. O. K.
34. Hier leyt begraven Niesgen Lambert de huisvrou van Yakis Nauwens sterft den 28sten October anno 1636.
A. v. D.
35. H. L Bock.
(Wapen gedeeld: I. een dwarsbalk, vergezeld van drie meerbladen; II. in den schildvoet een graspol, waaruit waaiersgewijze drie gesteelde bladeren komen.)
36. A. D.



Schoonhoven. 469
37. Dit van Oudenborch
(Een merk.)
38. Hier leyt begraven Gerrit Huybertsen. Hi sterft anno 1618. G.
39. Hier leyt begraven Elysabeth Willemsd. huysvrou van Aert de Poorter.
(Wapen uitgesleten.)
40. De letters H. H. en een merk.
41. Daniël Geeritsz. Keyser.
42. Goose Korf ao. 1706.
43. Aert Bastiaensz. Vynck. Dyt graft hoort toe de erfgenamen van Symon Lambertsen.
44. Mr. Leendert de Listyghe.
45. H. Cort.
46. Van Kempen.
(Drie klaverbladen, 2 en 1.)
47. Dit graft comt toe Pietergen Segers Bo...
48. Jan Mesman. Crijn Claesen van der Prongh starf den 21 Augustus 1630.
49. Pieter Truer. (Een troffel.)
50 san .. e
.... [ch]yrurgyn .... et ma .... us docter.
(Een merk.)
51. Hier leyt begraven-Arien Willemsz. Peer. (Wapen een pereboom.)



Schoonhoven. 470
52. Aelbert Swane.
53 Jacobsen Crul.
54. Hier leit begraven Thonnis Ariaenzoen Nieupoort starf op den 12 Mey anno 1603.
(Een merk.)
55. Dit graf hoort toe Heindric die ouwe Keyserinne
Machgeltien in die Vlasblom.
Ten zuiden van het orgel:
56. Dit graft behoort toe Jan Anthonisz. Soos. (Wapen: drie eggen, 2 en 1.) H. H. (Een merk.)
57. Dit graf hort toe Gertruy den Nijs 1712.
58. Berent Cornelisz. van Hessel. (Een merk in een schild.)
In het noordertransept:
59 Putte (?) majoor geworden den 23 Sept. 1673 sterft
den 17 Febriw. ao. 1708.
60. W. W. Vroom. (Twee gekruiste gaffels.)
61. S. T.
(Een pot met drie pootjes.)
62. Van der Poel.
63. Lyp.
64. LA. 1697. (Een merk.)
65. Hermen Gerrits. 1625.
66. Jacob Jansen Vlyet.
67. Hier leyt begrave Wouter Cornelissoon ende hij sterft op den 23en Desember ao. 1609. Hier leyt begrave Jan Comeli sen Buys 1622.



Schoonhoven.
471
68. Dit graft hoort toe Heyltie Dircx Wijntrack met de twee naergelatene kinderen van capteyn Anthoni Verhaer genaemt Gihliam en Catharine Verhaer. Hier leyt begrave Gieliam Verhaer doctoor medecine en raet out schepen deser stede sterf den 13 February 1663.
69. Crijn Tomissen Hameter 1637.
Dit graft hoort toe Treingen Crijnen Hameter. (Een merk.)
70. A. van Aartrijk en zijn huisvrouw G. van der Lugt.
71. Johannes van Kempen.
72. Adriaen Dercksen.
73. Hier leyt begrave Foppo Jansen out burgemeester deser stede out 90 jare, sterft den 17sten April ao. 1636.
(Wapen: een doodshoofd, daaronder twee gekruiste doodsbeenderen en daar beneden een lelie; helmteeken een vlucht.)
Hier leyt begrave Barbaer Thonisd. sy sterf den 13 Juny ao. 1589; hier leyt begrave Machtelt Dirckxdr. sij sterf de 22 July ao. 1599.
(Vgl. het wapen: Van de Groef op den verbouwingssteen hierna.)
74. Hier leyt begraven schipper Pieter Pieterse van Dort in sijn leven schipper op Oostiniën gestorven den 12 Juny ao. 1704.
I. Coerten.
Door den toren binnenkomende, rechts:
75. Hier leyt begrave Hendrick vanBorckelooout60jaren sterft den 29 November 1645. (Bij het orgel.)
76. L. A. Caesarius.
77. Breenen obyt 30 Aug. 1640.
78. C. L H.
79. Hier leyt begr. Nelle Daems entz. va Noordeloes
en sterf ao ....



Schoonhoven. 472
80. Dit graft hoort toeHilligheLuycas wedevrou van salyghe Arie Clasen Vosberghen.
81. ... van Lynken jan Meerlantsdochter .. januari anno .. 01.
Op het koor:
82. Hier leyt begrave Merchgen Claesdr. de....
30
83. Hier zijn begrave 17^58 Mr. Jacob Baert raad deeser stad
en 17 ^ 66 Cunira van Peursum desselfs huysvrouw. 17 ^61 Anna Cornelia Baert desselfs dochter.
Het regt betaald tot 18 ^ 26
84. Twee wapens onder één helm; helmteeken een geknopte ruit tusschen een vlucht.
I. Drie geknopte ruiten (2 en 1); II. drie lelies (2 en 1).
Hier leyt begraen Beatarus van Rietvelt sterft den 26 November anno 1631. Hier leyt begraven Gijsbert van Rietvelt sterft den 12 Martyn anno 1636.
Jan Gerritz. Rietvelt.
85. Adriana van Moerkerken.
86. Claes Jansen Heicoop.
87. Cornelis Egberts.
88. Van Alen.
89. Den 24 febjruari] 1615 is hier [begra]ven Jonch[eer] van Moer [kerken].
•90. Hier leyt begrave Baptista van Regemortes praesident schepen der stede Schoonhoven sterf den 9 Novemb. 1633.
91. Hier leyt begrave Adriaen Claessz. de Langhe ambachtsheer in sijn leven van Molenaersgraef sterf int jaer ons Heeren XVIc ende seven den XXVIIIen dach Decembris.



Schoonhoven.
475
Hic ille est totum velis qui circuit orbem et a Magella quartus Oliverius.
(Deze steen staat in den muur en dekte eens het graf van 01 ivier van Noort.)
106. Pieter Adriaensen Montanus sterft 12 October 1631 ende Ghrietgen Barents Botter sijne huysvrouw sterf den 14 Desembris 1637.
107. Hier leyt begraven Anna Aerts Blocklant saliger out 10 jaer sterft den 30 Janwar 1645.
(Wapen : gevierendeeld: I. een boom; II. een gekanteelde dwarsbalk ; III. drie vogels (2 en 1); IV. drie ruiten (2 en 1); helmteeken een boom.)
Hier leyt begraven Merichen Aerijens Thoom de huysvrouw van Niclaes Hoola obyt a. Dy. -30 Septembris ao. 1664.
108. Dirkje van Rees weduwe Harmanus van der Linden. (Wapen: gevierendeeld : I. twee gekruiste gaffels; II. een schaap;
III. een hert; IV. een ahkerkruis; helmteeken twee gekruiste gaffels tusschen een vlucht.)
109. Juynboll. Drie steenen naast elkaar, over alle drie heen leest men:
Hier legt begrave de Heer Nicolaas Juynboll in zijnleeve Burgemeester der stad Schoonhove mitsgaders hoogheemraad van de Crimpenrewaard ent tweemaal gecommitteert geweest int collegie der admiraliteit te Harlingen in Vriesland. Sterft den 13e October 1684.
110. Onder één helmteeken, t.w. een boom, twee wapens: I. gedeeld: a. onder elkaar twee kronen, twee hamers en een huismerk, b. een boom; II. gedeeld : a. vijf dwarsbalken, tusschen de bovenste twee een ster (8), b. twee ruiten naast elkaar en daaronder een halve ruit (onderste helft).
Dit graft hoort toe Geerloff Laurenssoon van 's Heeraers berg actum den 19 Desember 1618 ende hier leidt begrave Ariaentgen Jansdochter de huysvrou van Geerlof Laurenssoon van 's Heeraersberg ende sterft op den 7 dag Mey 163..
Hier leyt begrave Geerjlof Louwerise Seeraetsberch heer out



Schoonhoven.
476
borgemeester van Schoonhoven obyt de 12 Julü 1653 ende sijn huysvrou Hi 11 ige Luycas van der Kal obyt de 5 Septemb. 1665.
Voorts hangt op het koor een wapenbord, waarop het wapen Vos (op goud een springende roode vos; helmteeken de vos uitkomende) en de kwartieren : *_ Vos Blom Sipman Van Campen.
Ter gedachtenis van wijlen den Hoogedelen gestrengen Heer Gerard Jan Vos schout bij nacht van Holland en Westvriesland etc. etc. geboren den 23 November 1717 overleden den 11 December 1789.
(Het wapen Sipman is: op groen een zilveren paal, beladen met drie groene plompebladeren.
Blom: op blauw een gouden meteoor, vergezeld links boven en rechts beneden van een gouden wassenaar.
Van Campen: gedeeld: I. op blauw drie gouden sterren (6); II. op zilver een grond, waarop een zwarte vogel, vergezeld links van een groene struik.)
Op een bord met de Wet des Heeren leest men: 1614, en ziet men de wapens der graven van Blois (ChStillon) en van Schoonhoven.
Op het bord van het schippersgilde ziet men de wapens van Holland, Oranje Nassau en Schoonhoven. Hieronder drie wapens:
1. drie eggen (2 en 1), Jan 't Soos.
2. gedeeld: 1. (?); II. op zilver drie zwarte vogels, Pieter Cor...keel(?).
3. op zilver drie roode goudgeknopte rozen (2 en 1), Gijsbert
Voorts in het rond de namen:
Cornelis Claes Cloosterma, Melser Streng, Tijs Pieters, Gerrit Jans, Meeus Teunisz., Ariaen Teunisz., Dirck Cleyn, Jan Taets, Lambert Lamb-, Geerard Streng. Anno 1607.
Tegen een balk leest men: Anno 1653, en ziet men een wapen: op blauw drie halve roode leeuwen (2 en 1).



Schoonhoven.
477
Op het bord van het schuttersgilde leest men psalm XL1III vers 1111 en ziet men met allerlei vlaggen en schuttersattributen de wapens : ChStillonenSchoonhoven. Aan weerszijden voorts een wapen: op zilver een rood ankerkruis. 1613.
In den muur is een gedenksteen betreffende den herbouw der kerk, waarop:
Ao. 1657 de noorderkap geheel vernieuwt ent verder defect deser kercke volmaeckt int jaer 1658 bij de Heeren Burgemeesteren ende kerckmesters in der tijt.
Geraerd van der Linden, burgemeester.
Hugo Blom vliet, bailliu deser stede ende lande van Beloys.
Adriaen Block, burgemeester.
Johan van de Groef, out burgemeester ende regent van de kerck.
Olivier van Panburch, boeckhouder van de kerck.
Henderick van der Stad, schepen ende regent van de kerck.
Voorts de wapens dezer zes heeren in kleuren:
Van der Linden: gedeeld: f, doorsneden, boven op goud een zilver kruis, beneden op zilver een zwarte roodgetongde leeuw; II. op goud een zwart St. Andrieskruis, bestaande uit aaneengesloten ruiten (5 in iedere balk).
Blom vliet: gevierendeeld: I. en IV. op goud drie groene knoppen van plompebloemen (2 en 1); II. en III. op blauw een zilveren beurtelings gekanteelde dwarsbalk.
Block: gedeeld: I. geschaakt van zilver en rood, negen rijen van vier stukken; II. op zilver een roode leeuw.
Van der Groef: op goud boven elkaar een doodskop, twee gekruiste doodsbeenderen en een roode lelie. (Vgl. de zerk sub no. 73.)
Van Panburch: op zilver een dubbele zwarte adelaar.
Van der Stad: kepersgewijze doorsneden van zilver op zwart; op het zilver een zwarte barensteel van drie hangers, vergezeld beneden van twee zwarte hoefijzers; op het zwart zes zilveren lelies (1, 2 en 3).
Deze wapens ziet men ook boven in het gerestaureerde noordertransept.
Boven aan den toren ziet men het wapen van Schoonhoven en het jaartal 1650.



Spijkenisse.
484
Hier leyt begraven Govert Gabrielssen van der Helden jongman hij sterf den 2 Juny int jaar onses Heeren JesuS Christi anno 16.3 out zijnde 70 jaren.
15. Hier leit begraven Lijsbetgen Govertsdochter de huisvrouw vaGabrielCoolensz. samen getrout geweest zijnde 54 jaeren sij sterf den 4 December anno 1661.
16. Hier leyt begraven Gabrielsen van der Helden
in sijn leven schepen van Spijkenisse ende hij sterft den 21 Julius int jaer
17» Hier leyt begrave Gabriel Arensz. Couckendorp is jonck geweest dë9 April 1636 hij sterf den 5 Juli int jaer onses Heeren ende Salichmakers Jesu Christy 1656.
Lysbet Ariens Kouckendorp huysvrouw van Pieter Neeringh sterf den 1 Septemb. ao. 1678 out zijnde 39 jaren en 6 maanden.
18 out sijnde 63 jaren ende sijne huysvrouw Aertie
Jans Versteeg sterf den 3 November anno 1678 oudt sijnde 63 jaren. Hier leyt begraven Pieter ...mmersse van Wingerden in sijn leven president schepen van Spijkenisse ende Brabant hij sterf den 17 September int jaer onses Heren Jesu Christi ao. 1687, oudt sijnde 48 jaren.
19. Hier leit begraven Adryaen Claesz. Langstraet hij sterf den 12 Maert in het jaer onses Heere Jesu Chrysti 1636.
Op een heerenbank de wapens Repelaer en Backus en MDCCLXIX.
(Deze wapens betreffen Pieter Pompejus Repelaer, 1736— 1782, begraven te Dordrecht, die in 1769 huwde met Margaretha Backus, 1747—1783, begr.a.v, o.a. vrouwe van Spijkenisse. Vgl. De Wapenheraut 1910 blz. 369 onderaan.)



Ned. Herv. Kerk te Stad aan het Haringvliet.
De kerk is eenige jaren geleden afgebrand tengevolge van eene onhandigheid bij het uitbranden van een bijennest. De zerken liggen thans onder een vasten planken vloer.
In den buitenmuur is een steen, waarop:
Den Weleerwaarden Heer O. Spoelstravan Gochpredikant dezer gemeente overleden den 5 Juny 1828 in den ouderdom van 25 jaren en acht maanden ligt alhier begraven.
1828 den 16 November overleed mejuffer Maike van Goch in den ouderdom van 30 jaren en 4 dagen zuster van bovenstaande ligt alhier begraven.
(Zie: Beschrijving van Goedereede en Overflakkee door B. Boers blz. 299.)
Ned. Herv. Kerk te Stellendam.
Boven den ingang is een groote steen, waarop: D. O. M.
Op uitdrukkelijke begeerte / van wijlen den Weledelgeboren / Heer Mr. Iman Cau en deszelfs/ vóór overledene echtgenoote/ vrouwe Adriana Agatha van Bueren/in leven ambachtsheer en vrouwe / van Stellendam, is ter dankbare / erkentenis voor het welgelukken / van de bedijking dezer polders / alhier ter plaats, waar voorheen / de zee stroomde, door derzelven / descendenten, ter eere Gods / en ten dienste van de Hervormde / gemeente van Stellendam / gesticht dit kerkgebouw / waarvan den eersten steen / is gelegd den 20 Mei 1819/door Mr. Jan Jacob Cau,/ambachtsheer van Stellendam /.
In de consistoriekamer hangt het portret van Mr. Isman Cau in pastel, door: de Champuis 1786.
Op een heerenbank de wapens Cau en Van Bueren. (Een St. Andrieskruis.)
(Vgl. Geschiedenis van Goedereede-en Overflakkee door B. Boers blz. 133.)



Ned. Herv. Kerk te Stolwijk.
Niets te vermelden.
Ned. Herv. Kerk te Streefkerk.
Niets te vermelden.
Ned. Herv. Kerk te Strijen.
De meeste zerken, die in de gangpaden liggen zijn geheel of nagenoeg geheel afgewandeld ; ook onder de banken moeten nog grafsteenen liggen.
Te zien en te lezen is:
1. Twee wapens, aan een tak, uitgesleten.
Hier leyt begraven Conrian Jan Jansz. hij sterf int jaer ons
Heeren en Jaepge Pietersdochter sij huysvrou
sij sterf
2. Wapen een kruis, waarvan élke arm rechts uitloopt in een blokje, zoodat het geheel op een scheprad lijkt.
Opschrift onleesbaar.
3. Hier leyt begraven Jan Willemse gestorven
Feberwary 1697.
Hier leyt begraven Aeltyen Willemse Boe., out 35 yaer gestorven den 4 Yuly 1699.
4. Een alliantiewapen, vastgehouden door een gevleugeld engelenkopje.
Opschrift bovenaan uitgesleten. Te lezen is:
anno XVc XCVIH.
Onderaan:
Ende .... d. van Symonshaeven sijn huysvrou en sij sterf den .. October XVc XC.
5. Twee wapens, aan een tak, uitgesleten. Dit graf nooyt te openen 1785.



Strijen.
487
6. Hier leyt begraven Arien Aertse Aer.. out 60 iaer sterf den 9 Februwary anno
III.
7. Wapen: een boom boven drie beurtelings gekanteelde dwarsbalken ; helmteeken de boom.
Hiér leyt begraven Jacob Cornelissen Esseboomout74 jaer in sijn leeven dijckgraef van den Ouden ende Nieuwen Noortcavel van den Brouck sterft den 6 April ao. 1654 ende sijn huysvrouw Adriaentie Ariensdochter oudt 83 jaren sterf den 1 Junius ao. 1658 ende haerluider soon Cornelis Jacobse Esseboom out sijnde 34 sterf den 8 Maert ao. 1655. Hier leyt begraven Ary Jacobs Esseboom in sijn leven dijckgraef over den Ouden en den Nieuwen Noortcavel van den Brouck ys out 5. gestorven den 28 January
8. Wapen: een boom op een grasgrond. (De steen ligt voor V« onder een andere.) Leesbaar is:
[Hier ljeyt begraven .... ck Dirxsen van
den sterff den
.... ember ano. 1689 .... t 39 iaeren.
9. Alliantiewapen in een cirkel.
t; De letters"A. C. B. en een anker, waarvan de steel over de letter C. heengaat; 2. een kievit.
10. Naast elkaar een wapen dat uitgesleten is en een loopende engel, die een bazuin vasthoudt in de rechterhand; de bazuin rust met den tromp op een doodshoofd. Op het onderkleed van den engel ziet men een ovaal schild, beladen met een dubbele adelaar. Bovenaan is te lezen:
Arent Andriese Meerenburgh
regeerende schepen
vierschaar van
de heerlyckheyt van Strien
et van Oudt Bonaventuyra.
februwary 1664 ende •
oud geweest vier en veertig iaren.



Strijen.
488
Onderaan: Ende sijn dochter Cornelia
Arentsen Meerenburgh sterf
.... October ao. 1665.
en sijnen soon Cornelis Arentsen
Meerenburgh ionckman is out gheweest
20 iaer. Hij sterf den 13 April 1676.
11. In de hoeken de zinnebeelden der Evangelisten.
Hier leet begraven Hawygen Marten Martijnszoene en
hij sterf int jaer July des dynsdaghes voer Sinte Oionysius
dach bidt voer z.
12. Een alliantiewapen uitgesleten; helmteeken een uitkomend varken door een degen doorboord. Een doodskop en een zandlooper.
Onderaan is te lezen:
Job Welborn
sche polders
Strijensche sas.
Strijensche polder.
1610 in sijn leven.
13. Hier leyt begraven den eersamen Pieter Corstiaensse Spruyt oudt 68 jaren in sijn leven schepen ende burgemeester van de dorpe van Strijen. Hij sterf de 22 October
14. Een alliantiewapen in een cirkel tusschen een doodshoofd en een zandlooper; helmteeken een uitkomende Fortuna.
Hier leyt begraven Den Ers- Jan Jansen van Antwerpen in sijn leven deickgraef van de Nieuwe Klem sterf den 15 Desember ao. 1616.
15. Hier leyt begraven NeeltyenAryensdochter huysvrouw van Coornelis Jansen Hoekse Wech oud .. jaeren sterf den .. Augusty anno
16. Opschrift uitgesleten.
Wapen: in den schildvoet een driehoekige berg, vergezeld van drie vogels (1 en 2); helmteeken een vlucht. Later is er opgebeiteld: P. B. Dit graf nooyt te openen 1785.



Strijen.
489
17. Hier leyt begraven Ariensdocht Symon....
Op een zilveren plaat op den bijbel leest men: Geschenk van Dk. Bresser predikant bij de Hervormde gemeente te Strijen 1841—1875.
(Vgl. De Wapenheraut 1916 blz. 408.)
Ned. Herv. Kerk te Terheide.
Op grafzerken leest men (vgl. ook de Wapenheraut 1902 blz. 196):
1. H. L. B. Cornelis Yeroene Ruygrock sterft den 18 September 1733.
2. H. L. B. Jo.ost Pieterse van Teylinge sterft den 29 Maart 1740.
3. H. L. B. Hendrikie Patijn sterf den 8 iuly 1785.
4. H. L. B. Louwrens Ruygrock sterft den 22 July 1745.
5. Wapen: drie plompebladeren (2 en 1); helmteeken een plompeblad.
H. van der Meer anno 1779 den 6 julius.
6. H. L. B. Neeltie Arents Storm overleede den22 Augustis anno 1737.
7. H. L. B. Cleophas Coccius sterft den3februaryao. 1770 en Catrina van der Meer stierf den 27 februarij ao. 1786.
8. H. L. B. Bettie Jeroene Ruygrock sterft den 27 July 1745 en haar man Cornelis Franke Jonker sterft den 30 April 1749.
9. Voor den preekstoel:
H. L. B. den Wel Eerw. Zeer Geleerde Heer Martinus Zijnen in leven predikt- alhier stierv den 10 Febr. 1781 in den ouderdom van 48 jaaren 10 maanden en 15 dagen.



Terheide.
490
10. Hier lit begrave Willem Jan Vranke Jonker den 27 Mei 1732. Den 27 Juli is Heiltje Jas van der Heide ano 173
11. H. L. B. Corstiaan Jansz. Storm sterf den 23 December ao. 1747.
12. H. L. B. Maria Cornelis Storm sterf den280ctober 17..
13. H. L B. Cornelis derse Jo sterft d
September
14. H. L. B Leen
cker
.... en 27 .... t 1735.
15. H. L. B. Ary Willemse Burger sterft den 26 Augustus 1729.
16. H. L. B. Marya Leenders van Onse le sterft den 9 Mey ao. 1752.
17. H. L. B. Neeltie Arense Jonker sterft den 18 September 1760.
18. H. L. B. Neeltie Aryens Hogeveen sterft den.18October 1730.
19. H. L. B. Jan Teunisse Koen sterft den 4 Maart 1737. (Een merk.)
20. H. L. B. Rusie Arys Storm sterft den 16 September 1764. Pieternella Ielisse Burger stierf den 11 Juny 1779. Ary Jansse Storm sterft den 14 October 1785.
21. H. L. B. Klaas Ar en tse Storm sterft den 2 December 1748.
22. H. L. B. Fytie Pieters Burger sterft den 21 Mey 1754.
23. H. L. B. Jacoba van Medelen stierv den 14 July 1725 en Esther Klinkhamer huisvrouw van Johannes Theodorus van Medelen predicant alhier stierv den 9 July 1742.



Terheide. 491
24. H. L. B. Ariaant je Willemse Zeeman jonge dogter stierf den 18 September 1774.
25. H. L. B. Huyg Willemse Burger sterft den22September 1756.
26. Betie Corse Hogenraat sterft den 25 January 1760.
27. H. L* B. Zent Dirckse Overweyde sterft den 19 Augustus 1728 en Maghteld Olivierse Jonker sterft den 21 Maart 1742.
28. H. L. B. Annetie Cornelis van Duynen sterft den 15 July 1729.
29. H. L.B.Maria Claas Storm sterft den 2 february ao. 1735.
30. H.L.B. Rusie Jans Hoogerveen sterft den 1 Augustus 1745.
31. H. L. B. Geertie Klaas Storms sterft den 20December 1740.
32. H. L. B. Cornelis Gillise Burger sterft den 21 Augusti '1737.
33. H. L. B. Rusie Cl aase Storm sterft den 7 November 1765.
34. H. L. B. Leuntie Cornelis Jonker sterfden 11 November 1736.
Willem van der Heide sterft den29October 1787.
35. H. L. B. Fytie Huyge Burger sterft den 10 October 1741 en Claas Jansz. Storm stierf den 24 Augustus 1772.
36. H. L. B. Huyg Sente Looye jonkman sterft den 30 Augustus 1765 en Cors Sente Looye jonkman sterft den 15 November 1768.
37. H. L. B. Lenajans Storm stierf den 6 April 1771 en Phullis Co|rnelisse Storm stierf den 8 Juny 1781.
38. H. L. B. Willem Gillisse Burger sterft den 7 April 1730.



Terheide.
492
39. H. L. B. Neeltje Claase van der Heide stierf den 21 April 1769.
40. H. L. B. Catharyna Aroy wed. Van Raat sterft den 20 January 1733.
41. H. L. B. Willemyna Lagerwey stierf den 2Mey ao. 1771.
42. H. L. B. Sybregtie Willmse van Roon sterft den 14 Desember 1777.
43. H. L. B. Willem Claase Hogerveen jonkman sterft den 9 Julius 1725 en Trijntie Klaas Hogerveen sterft den 6 Septb. 1738.
In het voorportaal.
44 Hogenraad....
45. H. L. B. Corn. Dani&ls Coning sterf den 22 Januari en sin huisvrau Baartie Arents van Rijs sterf den 29 April 1691.
46. H. L. B. Esther Maria van Bremen storv den 14 Septemb. ao 1678 en Agatha de Bruyn huysvrou van Nicolaes van Bremen pfedicant alhier storv den 24 January ao. 1680.
Op een bord leest men:
Gebouwd 1667 Herbouwd 1720 Den eersten steen geleid Van 't voorig kerkgebouw door Prins Willem in die tijd de derde van Nassouw. Bij dit bord hangt nog het schootsvel, dat de Prins bij die gelegenheid heeft voorgehad, waarbij: Ps. D'Orange.
Een oud schip hangt in de kerk met een vlag, waarop de letters L(eendert) P(ieter) S(charp).
Op een koperen koorboog ziet men een vrouwenbeeldje met het wapen van Enkhuizen. Op den rug leest men: Jacob Visch, Wigger Laav. 1668.
(Jacob Visch was de eerste predikant van Terheide en de zoon van den burgemeester van Enkhuizen.)



Vianen. 499
58. Mr. Jan van Haarlem, (no. 480) (Hart als voren.)
59. Hier leyt begraven Jan Ghiisbertsen van Heycop outborghemeester, sterf den 13 September 1637 ende Amelia Hoevenaer sijn huysvrou sterf den 30 October 1637. (no. 510)
Tweede rij in de kerk van rechts naar links:
60. Gerard van der Hoeven Dijckgraeff. (no. 435/432)
61. Adriaan Norbertszn. van Leent sterft 29 luli 1617 (no. 433)
62. A. van Milder, (no. 432)
63. Cornelis Gerritsen; Jan van Setten. (Twee gekruiste haken.) (no. 431)
64. Jacop Berhtsen. (nos. 430(?) en 429)
65. Kelder van F. van den Berg Pz. (no. 428/427)
66. Den Heer Luy tenant Jan Ka ar-1774.
67. Dirck Willemse de Montenegro, (no. 423)
68. B. van Barle. (no. 423)
69. Roemers, D. v. W. (no. 420)
70. De Wed. Manschot. (no. 419)
71. Kinderen van J. C. van Nimwegen. (no. 418)
72. W. van Goch. (no. 415)
73. G. Hol. (no. 414, 413)
74. J. Vink 1800; G. van Kesteren. (no. 412)
75. Ernst van Vianen. De Wed. Jochems. (no. 408)
76. D. Bakker, (no. 407)



Vianen. 503
132. Speyer. - G. J. van Suylen. (no. 348) (Een anker.)
133. Van den Bosch. (no. 349)
134. Steven Pellen, (no. 350)
Zesde rij, tegen de banken, rechts van af den rechterzijmuur:
135. Joost van der Velden, (no. 317)
136. Jan Hendricksen van Beeck nu D. Sterk in de Wiel. (no. 316)
137. Helmich Claesz. Kemp. (no. 314/5)
138. J. Lemker 1814. (no. 313)
139. J. van Lieshout, (no. 312)
140. Niclaes Diercksen van Lontem Blom. Janjacopsen Timmen. (no. 310)
Zevende rij, rechts in den zijgang tusschen de twee rechtsche pilaren:
141. C. van Donge, C. van Eltere.
142. W. Brouwer, (no. 282)
143. B. van Reyssel. (no. 283)
144. A. Verhuët. (no. 285)
In het rechter zijpand tusschen de derde en vierde rij pilaren en in het vrijliggende deel, waarop geen banken.
145. Hermen Hendrikse van Zoelen. (no. 235)
146. Justus van Veen. (no. 234)
147. G. Rutten. (no. 233)
148. Jacob Cornelissen, M. Vellenaer. (no. 202)



Vianen. 504
149. J. v. Loenen. G. H. Berten. (no. 237)
150. A. [Vogel]sang.
151. P. D. Riet. (no. 174)
152. L. L. Vreeswijck. (no. 173)
In het dwarsschip in het vrijliggende deel, waarop geen banken:
153. Wapen: Een dubbele adelaar; helmteeken een vederbos. Michiels van Riensdijck obiit Amd. A. V. C. — Joh.
de Bruyn. (no. 127)
In den rechterzijbeuk van het dwarsschip:
154. P. van Sasburg.
(Wapen : drie dwarsbalken met vijf getinde en gepoorte burchten, geplaatst 2, 2 en 1 ; helmteeken eene gekroonde maagd met schild en zwaard.)
155. Abraham Symonse van Zevenhoven f 20Mei 1636 en sijn huysvr. Barbara Willems Verhoef f 22 Jan. 1641.
156. H. van Westerveld.
157. Dirk Schade heer van Domselaar.
(Wapen: gedeeld: I. een schaap op grond; II. gevierendeeld: 1. en 4. een springende granaat, 2. en 3. een toren met een omvallend bovenstuk.) (no. 93)
158. Bernt Florentz. Bernt Gerritsen Tucker. (no.75)
159. Pieterja ns en Kroes e. (no. 423) (Wapen: drie kroesen.)
160. Van Hamel. Mechteld van Heteren. (no. 92) Jacob Teunis van Leerdam.
(Wapen: gedeeld: I. twee koppen van harken; II. een dubbele adelaar.)
In het dwarsschip voor de tegen het orgel staande banken:
161. Gerrit Gijsbertsen Lap. (no. 86)



Vianen. 505
162. Bernt Hendryna de Man. (no. 84)
163. Bart Gijsbertsen. (no. 79)
164. Cornelis de Waal f 19 Dec. 1791. (no. 81)
165. N. C. de Groot. (no. 80)
In het dwarsschip linker deel, te beginnen in den linker hoek:
166. Losser, (no. 142) (Een stappend schaap.)
167. Mr. Johan Huysinga f6Jan. 1820. An n a Elisab e th Braan f 22 Febr. 1822.
(Wapens: I. vijfmaal heraldisch rechts ingehoekt; II. een rechterschuinbalk, waarop drie evenwijdig geplaatste horentjes.)
168. Jacob Petersen van Essen.
169. Aryen Teunisse de Beydeker met beyde sijn susters 1664.
170. Jan van Romen.
171. G. van Haarlem den ouden. (no. 472)
172. H. Kurver e. s. vrou. (no. 243)
173. Janneken Diercks Stout.
174. Nelichgen Cornelis wed. Alart Minten. (no. 183)
175. B. B. van Oorschot.
176. Peter Kruyt, gerechtsbode deser stad Vianen. (no.476)
177. Pieter de Greef. (no. 431)
178. Joost Tucker. (no. 2)
179. Ot Baltussen van Roomen. (no. 4)
180. Muyden. (no. 52)



Vianen.
506
181. Steven Nelissen Kleermaker, (no. 106)
182. Peter Petersen van den Briel. (no. 153)
183. Casparus van de Venne f 1636. (no. 154)
In de kerk vóór het dwarsschip links vóór het linkerportaal:
184. P Boe Haard. (no. 193)
185. Hendrik Jans de Man. (no. 217)
186. Kinderen Van Nijmegen, (no. 219)
187. Hier leyt begraven Van Beel sterf den 5 Jan. 1593.
In het dwarsschip, middengang vóór het orgel links:
188. Dirck Cornelisse. (no. 63)
189. J. Portengen. (no. 58)
190. De Weledele Jonker Jaques de 1'Homme, heer van Lafare, drossart der landen van
191. Hier ligt begrave de frêle de Bale va Brederode 1578 sterf 22 Augusti.
Boven een heerenbank ziet men dé wapens Van Brederode en Van Nassau. Daarboven een merk, en daaronder: Antes meurtq. que mudado.
Voor den ingang van het praalgraf leest men buiten: „Ladieu tue 1542 Ung metout."
Binnen in den kapel: Sacellum illustrium Dnoru ac Dnarude Brederoede et de Vianen.
Het praalgraf werd in 1554 vervaardigd door Jacob Col ij n uit Utrecht. Er liggen op: Graaf Hendrik Reinoud van Brederode en zijne gemalin Philippotta van der Marck.
Men ziet er de wapens VanBrederode en Van derMarck (aan'twee zijden) en aan de vier hoeken de volgende wapens:



Vianen. Ned. Herv. Kerk. Katafalk van Reynout van Brederode (f 1556) en Philippote van der Marck.






Vianen.
507
I. Van der Marck (op goud een dwarsbalk, geschaakt van rood en zilver (drie rijen), en een halve roode leeuw, genageld en getongd van blauw, uit den balk komende).
II. Gevierendeeld: 1. en 4. op goud drie roode dwarsbalken, 2. en 3. op goud drie roode bijlen (2 en 1), steelen omlaag, en over alles heen een schild gevierendeeld: 1. en 4. drie aangesloten gouden ruiten op rood, 2. en 3. een roode lelie op goud (Croy).
III. Op zwart een zilveren dwarsbalk.
IV. Van Brederode.
In de kapel is ook een altaar, waarop nog de volgende wapens zichtbaar zijn. Als men er voor staat links:
1. Drie gouden lelies op blauw (2 en 1).
2. Een gouden dwarsbalk op zwart.
3. Op rood tien gouden ruiten aangesloten en paalsgewijze geplaatst (3, 4 en 3).
4. Een roode leeuw op goud.
5. Drie gouden lelies op blauw (2 en 1).
6. Drie zwarte leeuwen (2 en 1) op goud.
7. Een roode plant, bestaande uit een rechte steel en aan weerszijden drie zijtakken op goud.
8. Gevierendeeld: 1. en 4. drie zwarte ankerkruisen op goud, 2. en 3. gedwarsbalkt van vair (blauw) en goud.
Als men er voor staat rechts:
9. Van der Marck.
10. Gevierendeeld: 1. en 4. op rood een gouden leeuw, 2. en 3. op goud een zwarte leeuw.
11. Het wapen beschreven aan de tombe sub II.
12. Gevierendeeld: 1. en 4. op goud een zwarte dwarsbalk, 2. en 3. op goud een dubbele roode adelaar.
13. Op goud zeven aangesloten roode ruiten (2,3 en 2) paalsgewijze geplaatst.
14. Op goud een roode rechterschuinbalk, beladen met drie gouden lelies in de richting van den balk.
15. Als no. 13.
16. Gevierendeeld: 1. en 4. een roode leeuw op goud, 2. en 3. Beieren.
De nos. 1—4, 5—8, 9—12 en 13—16 staan naast elkaar.
Boven een steenen brug, dicht bij de kerk, ziet men het alliantiewapen Van Brederode-Solms Braunfels en daaronder:



Vianen. 508
Louyse Cristine geboren gravinne van Solms Brunfels, gravinne douarière van Holland Brederode ets. regente in haeres soons Wolphard minderjarigheyt heeft dese voert doen maecken int jaer 1652.
Ned. Herv. Kerk te Vierpolders.
Op den koperen lezenaar van den preekstoel leest men: Ten geschenke aan de kerk van het Nieuwland door P. Lelyzee van der Waall schout en secretaris.
I. Hoogvliet presid. schepen H. van der Ban schepen, I. de Vries schepen H. Krijnsz. Nieuwland schepen H. Scheigrond schepen.
Anno MDCCXCI. .
Op den bijbel bevinden zich twee zilveren platen, waarop men aan de voorzijde leest:
Ten geschenke aan de kerk van het Nieuwland genaamd de Vierpolders door derzelver ambagtsvrouw, Vrouwe C. A. d e S a 1 i s de Marchelins geb. Baronesse van Leyden MDCCXC.
Aan de achterzijde het wapen, nl.: op rood een zilveren dwarsbalk, beladen met drie zwarte vijfbladen oi zeesterren (5) en vergezeld van drie gouden leeuwen (2 en 1); boven het schild een kroon van vijf bladen (Van Leyden, zie Nederl. Adelsboek).
Voor den preekstoel, half onder de vaste banken, ligt een zerk, waarop: Hier legt begraven de Weleerwaarde Heer Petrus Boer in leeven predikant
geb. in Groning den
1702 hier tot pred. bevestigd
Juny 1729 gestorven den
Febr. 1763 en begraven



Vierpolders.
509
Grafschrift.
Een trouwe
die ruim drie en dertig jaar
hier als een nijvr
vorst Jesus standaer
was de eerste
die zijn beendren hier
zijn ziel is hemelwaarts
terwijl zijn naem hier
G. C. V. O. pred
In de kerk bevinden zich twee gebrandschilderde vensters:
1. Het wapen van Vierpolders t. w. op rood een zilveren zwaard met gouden gevest, den punt naar boven, paalsgewijze geplaatst, vergezeld van tien zilveren penningen, beladen met een kruis, vijf boven elkaar aan de rechterzijde, één boven op den punt van het zwaard en vier boven elkaar aan de linkerzijde van het zwaard.
Daaronder: Vierpolders. D' tiende 'pennings eijs gaf ons dit heerlijk wape Want als men Alba's wet, 't wreet na 't geit sag gape Was niemant hier gesint te geven dese munt Maar voor het tiende stuck boot ieder een de punt. 1721.
2. Zes wapens en bovenin de Gerechtigheid en de Voorzichtigheid.
1. Heer Jan Hoogerwerff schout van Vierpolders en Swartewael leenman van dn. lande van Voorne 1721. Wapen: op blauw een groen water, waarin een waterbaars zwemt; helmteeken een gouden ster (6); Dekkleeden blauw en goud.
2. Leendert Meuldijk cap. en schepen 1721. Wapen: op zilver een bruine molen op een groenen grond; helmteeken een vlucht, zilver en rood; dekkleeden zilver en rood.
3. Crin janse Nieuwland schepen 1721. Wapen : op zilver een rood bonte koe op grasgrond ; helmteeken een vlucht, zilver en rood ; dekkleeden zilver en rood.



Vierpolders.
510
4. JanCornelisseLeuijedick cap. en schepen 1721. Wapen: op zilver een blauwe druiventros met twee groene blaadjes; helmteeken een vlucht, zilver en blauw; dekkleeden zilver en blauw.
5. Leendert van Doorne schepen 1721.
Wapen : op rood een beurtelings gekanteelde zilveren dwarsbalk; helmteeken een vlucht, zilver en rood; dekkleeden rood en zilver.
6. DHeer Pieter de Boo secretaris van Swartewael en Vierpolders 1721.
Wapen: gedeeld : I. doorsneden: boven op blauw een gouden zon met aangezicht, beneden op zilver drie groene boomen op bruinen grond naast elkaar; II. op rood drie zilveren zwaarden met gouden gevest, de punten omhoog (2 en 1); helmteeken de zon; dekkleeden blauw en goud.
Ned. Herv. Kerk te Vlaardingen.
Doordat in deze kerk een vaste houten vloer is gelegd, is van zerkea niet veel meer te zien. Hier en daar in een portaal vindt men nog eenige opschriften, nl.:
1. Graf van Jacobus overleden inden ouderdom van 8 maanden.
2. Een kruis bestaande uit drie hoofdletters P. en een R., als de wieken van een molen geplaatst.
Hier leyt begraven Pieter Philipz. Pijnaker in sijn leven schoolmeester aen de kappel en is gestorven op den 9en february anno 1669.
3. T. G. D. S.
M. J. D. 1693.
4. Hendrik den Bak.
5. Jacob Meessen van Assendelft. (Een huismerk.)



Westmaas.
530
ende
schepen... sterf de... 1646.... (Rest uitgesleten.)
3. Hier leyt begraven Gerritgen Aeriensd. die huysvrouwe van Jacob Heyndericksz. van de Gyesse sterft den Xllen junius op Odulphus dach anno 1624.
4. Hier leit begraven Geert C Cornelis Pietersen van de Mey ao. 1601 sturff op den XX. LX jaere.
laes van Strij en huisvrou van r Schoor is geboren op den .. . Jannewary ao. 1662 out sijnde
5. Hier leyt begraven Aertgen Symensdr. de huisvrou van Anthonis Dirckz. van der Koei sij sterft int jaer ons Heeren op den eersten november 1637.
6. Hier leit begrave Bastiaentgen Zegersdr ter die
huisvrouwe van Dirck Aeriense Fonckert overleden deser werelt int jaer ons Heere
7. Hier leyt begraven Marijghe Cornelis Blaucamer die huysvrouwe van Heynderick Wouterse van Leent, sij sterf op den VII Mey anno 1665 ende den selve Hendrick Wouterse van Leent sterft de XXIIII April anno XVIc LXXIIII.
(Een bouwhuis op een ruitvormig schild.)
8. Wapen : drie kraanvogels (2 en 1); helmteeken een kraanvogel tusschen een vlucht. (Opschrift verdwenen.)
9. Hier leyt begraven Dirck Adriaensz. Fonckert in sijn leven dyckgraef vant Westmaessche Nyeuwe lant ende van oudt Beyerlandt van wegen die van Cromstrijen ende de Group sterft den 20 Januarius 1631.
10. Hier leyt begraven Anthonis CiaessoonSpruyt
hij sterft den XXXen December int jaer ons Heere 1609.
11. Wapen: een leeuw; helmteeken een vlucht.



Westmaas. 531
Hier leyt begraven Dirck Janse Vrij jongman sterft den 11 November 1725 in sijn leven heemraat in Beverland van de gronde van Cromstrije oud 28 jaer.
12. Hier leyt begrave Tonis Cornelis Pieter ... ano.XVc 45 den XXIII dach decembris en .. florys doch ter sijn huysvrou sij sterf ano. MVc
13. Hier leyt begrave Neelken Jacopsdochter huysvrou van Claes Jacobsz. Lem sij sterft den 6 April 1696.
14. Hier leyt begrave Tuenis Dircksen van der Cooy sterft den 10 Mey anno 165| (?).
15. Wapen: doorsneden: boven een visch, beneden gedeeld: I. drie vogels (2 en 1); II. drie potten met hengsels (2 en 1); helmteeken een vlucht.
Hier leyt begrave Aeryaentgen Gielys Vinck huysvrou van Yemen jacobse Lem'is geboren int jaer 1603 sterft int jaer 1653.
16. Hier leyt begrave Crin Cornelissen van der Tas in sijn leven geweest dickgraef van Nieuw ende [Crom] Strien sterf den .. April 1627.
17. Hier leyt begrave Cornelis Symonssoë van Maesnieulant sterf int jaer va 57 de 23 dach Octobris.
18. Hier leyt begrave Claes Cornz. van Driel hij sterf den Xlen November 1603 ende sijne huisvrou Haesken Cornelis ende sterf ao. 57 den X December.
19. Hier leit begrave Neeltgen Geerits van Herp jonghe dochter oudt sijnde 48 jaren en is begraven den eersten Junius anno 1652.
20. Hier leyt begraven Pluentie Cornelis de huisvrou van Willem Aertsen is gestorven den 24 April 1641 out sijnde 76 jaer.



Westmaas.
532
21. Hier leyt begraven LyntgenPieterdr. geboren van Noordeloos de huysvrou van Adriaen Roelofsz. sij sterf den XlIIden Junius anno 1608.
(Wapen in ruitvorm: gedeeld: I. drie ringen naast elkaar, waarboven twee eivormige figuren en beneden (?); II. een ster (5).)
22. Hier leit begrave" Anna Ariensdochter. die sterf int jaer 1591.
C B
23. In een schild „' g'
H. L. B. G. Cornelis Bouwens Roobol overleden den 6 (?) Mey ao. 1678 ende sijn huisvrou Arijaentie Foppen overleden den 20 (?) Mey ao. 1671.
24. Hier leyt begrave Willem Cors Pietersz. wijt mijns Heer? landt.
Luthersche Kerk te Woerden.
De preekstoel is versierd met twaalf schildjes, boven elk der zes paneelen twee.
Op de voorste twee ziet men rechts van den toeschouwer een wapen, nl. een leeuw, waarboven G. de Wit; links een naar rechts gewende mansbuste voor welks borst een naar rechts gewende zwaan staat; daarboven leest men: D. Lutherus(?).
Op het eerste paneel, links van het voorgaande, ziet men rechts het wapen: drie vogels (2 en 1), waarboven M. v. Hogerscheyen links het wapen: een merk bestaande uit twee hoofdletters M, de rechtsche gewoon, de linksche omgekeerd, zóó dat de aangrenzende beenen van de letters elkaar dekken en bovendien uit een streepje naar rechts, uitgaande van het gemeenschappelijke been; boven dit merk ziet men een hart, beneden een vogel en boven dit wapen leest men M. Mosch.
Op het eerste paneel rechts van het voorste ziet men het wapen G. Griffioen, vastgehouden door een griffioen, zijnde: drie korenaren (2 en 1), de middelste overtapt door een kelk-



Ned. Herv. Kerk te Wijngaarden.
Op het orgel leest men: Dit orgel is geschonken door ambachtsheer en vrouwe dezer gemeenteC. Vroege van Wijngaarden 29 Augustus 1916.
Ned. Herv. Kerk te IJssehnonde.
Verschillende grafzerken liggen onder planken. Het was mij mogelijk de volgende grafschriften op te teekenen: 1. Hier leyt begraven Willem Derksen Aryswager hooghedick hemerat van Dircksmetsland ende Verkensoort sterft den eersten Julius anno 1637 out sijnde 58 jaren.
2 Wapen een scheprad.
H. L. B. G. N H. S. F. D. 28en July 1659 out 75
jaar. Hier leyt begraven Dirck Pieters Verschoor in sijn leven hemraedt int Oostijselmonde sterf den 3 Januarius anno
1663 oud sijnde 86 jaren. Hier leyt begraven Jan Verschoor
hij is in den Heere gerust op den 6 Maert out sijnde 68
jaer.
3. Hier leyd begraven Johan van Lieshout sterf den 22en febr. 1688 out 70 jaeren.
4. H. L. B. B. G. A. I. V. Gerrit Aryensen.
5. Hier leyd begraven Maria Pieters Huysvrouw van Hendrik Lansbergen schout van IJsselmonde sterf den 15en februari 1688 out sijnde 57 jaeren.
6. Gerrit Aeryensen out 77 jaer.
7. P. B. S. B. out 26 jaren is dese werelt overleeft den 15 february 1706.



IJsselmonde.
541
8. Hier leit begraven ... ken Hendrickx out 85 jaer starf den 5 Desember ao. 1594 en't is achhondert en zeven haer
kinderen of .. kinderen daer sij beste ofte overbeste mueder
of was in haer leven.
9. Hier leyt begraven Aryaenke Ghijsbrechts de huysvrou in haer leven van Adryaen Aertszoon sterff
10. H. L. B. G. I. I. v. D.
11. A. Hoogendijk ao. 1682.
12. Hier leit begraven Cornelis Yansen Int Velt de Jonge hij sterft den 14 July 1637 oudt 32 jaer.
H. P. v. Gooien 1706.
13. Hier leit begraven Leentken Foppen een dochter van Fop Dirricksen de huisvrouwe van Cornelis Gerritsen. Sij sterft op den 23 dach van December anno 1619.
Hier leyt begraven Cornelis Gerritsen hij sterf
den ... Augusty anno 1666 oud zijnde ontrent .. jaer.
14. Hier leyt begraven Cornelis Willemsen Noortdijck in sijn leven gheweest heemraet van het Westambacht van Yselmonde; hij is in den Heere gherust op ten Hen Junnius anno 1660 oudt sijnde 4. jaeren.
Hier leyd begraven Neeltie Claes huysvroüw van F lor is Pouwelse Verschoor sterft den 10 September 1693 out 51 jaeren.
15. S. Overschie 1722.
16. H. L. B. G. Trijntie Pieter.s is gestorven op den
in het jaar
17. Hier rust Johanna Delfsiel huysvrou van Roelof Verse veld sterft den 29 April 1719 out 40 jaren.
18. Hier leyt be
Pietertie Ge..
gestorven d
Yanuwary
out 79



ljsselmonde.
542
19. Hier rust Krijntie Snellen huysvrouwe van Frans Lansbergen out sijnde .8 yaren gestorven den 21 January 172.
20. Hier leyt begraven Aert Pluenen Ouens sterf den 15 februarius anno 1663 out sijnde 66 jaren. Noch leyt hier begraven Maertiejacobsdr. twede huisvrou van de voormelde Aert Pluenen out 60 jaren sterf den 19 September anno
21. Hier leyt begraven Joost Jacobse Verhey ende sijn huysvrou Aeltgen Michgiels van Velthove sij sterft den 28 Mey out 56 jaeren anno 1630. Haren man sterft den 31 Mey out ontrent 85 jaeren anno 1650.
(Wapen uitgekapt.)
22. Hier leit begraven Do. Gerhardus Ten dam predicant te ljsselmonde overleden te Rotterdam den 16 February ao. 1759 oud 41 jaren 10 m. 15 d.
Hier leit begraven Anna Maria van Bergsland sijn huysvrou geboren den 2 Januari 1713 gestorven den .. July 1768.
23. Hier leyt begraven Adryaen Aertse Hacke out sijnde 16 maenden hij is in den Heere gerust opten achten Augusty anno 1648.
Hier leyt begraven Aert Adryaense Hacke schoudt van West Isselmonde en dijckgraef van Verckensoort is gestorven den 23 Novembe ao. 1652 out sinde 53 jaere.
(Wapen een dwarsbalk, vermoedelijk boven vergezeld van twee springende honden.)
24. Hier leyt begraven Pietertie Pietersdochter va Pieter Adriaens Aerieswager de huisvrouwe van Hermen Leendertse Timmerman sij sterf den 18 Maert anno 1620.
Hier leyt begraven Harmen Leendertz. Vrancken gemeenelans timmerman hij sterf de 9 Augusty anno 1656 out ontrent 70 jaer.
25. Hier is begraven Adriaen Gerretsen van der Boot sterf den 28 April 1668.
26. Hier leyt begraven Huygo Pieters Craenendonck hooge dijckheemraet van Smeetslant out 70 jaeren sterf dë 28e Augusti ao. 1615.



Ned. Herv. Kerk te Zegwaard. **>
(Gemeente Zoetermeer-Zegwaard.)
De kerk is van 1642, is blijkbaar in 1785 vernieuwd, want in den buitenmuur bevinden zich twee steenen, waarop:
De Hand dees drietal jongelingschap heeft dëersten steen aan dit gebouw gelegd tot fundament en trap voor 's mensen heil en godsdiensttrouw den 13 April 1785 door Thomas van Leeuwen oud 11 jaren, Hugo Maaskant oud 10 jaren en Adrianus Overvliet oud 10 jaren.
Deeze kerk anno 1787 volbouwd toen de Heeren I. Kerkhooven en H. I. Vonck schoutten en C. van Leeuwen en C. Maaskant kerkmeesters waren van Soetermeer en Zegwaard.
Op het koor liggen de volgende zerken met opschrift: t. Wapen.Van Eys in ruitvorm.
Hier legt Jonkvrouwe Jacoba Alida van Eys geboren te Amsteldam den 13 April 1719 overleden te Zegwaard den 6 en begraven den 13 April 1768. Melior post aspera fata resurgo.
Vrij van kerkerechte tot den jare 1816.
2. Hier leyt begrave Gerarde Wijten in sijn leven schout van Segwaert en secretaris van Benthuise sterf den 17 Januari 1682.
3. Hier rust Hillegond Hoflant huysvrou van Symon Berckel notaris alhier sterf den lOen July 't jaar 1693.
4. Hier leit begraven Teunis Heindrickse van der Does is gestorve den 20 Yanuari ao. 1681 out 74 jaer.
Hier leit begraven Cornelis Teunisse van der Does is gestorven den 15 April ao. 1681 out 50 jaar.
5. Hier rust Abraham Vorspreet deese gemeentensals predicant bediendt hebbende 23 jaaren overleeden den 16en Maart 1692.
6. Hier legt begraven Den Wel Ed. Gestm. Heer SimonHeymrijk Hoogop in zijn Wel edelen Leven collonel en capiteyn van een compagnie infantery in diensten dezer landen overleden
35*



Zegwaard.
546
in Soetermeer op den 26 October 1768 in 'den ouderdom van omtrent twee en vijftig jaren ende is dit graf ter occasie van de voors. begravinge aangekogt bij den Heer Adriaan Hoogop schout van Soetermeer voors. en stadsrentmeester etc. op Delfshaven.
7. Hier rust Aart Maas overleden te Segwaard den lsten en begraven den 6den van October 1769 en Sara Ketelaar overleden te Segwaard den 24sten en begraven den 30sten van October 1761.
Op een heerenbank het wapen van Zoetermeer en aan weerszijden de wapens:
L drie hanen (2 en 1); II. gevierendeeld: 1. en 4. twee sleutels met de baarden omhoog, 2. en 3. drie ruiten (2 en 1). Hartschild een breedarmig kruis.
Op een heerenbank allerlei boeken en attributen van het recht: Onus leve pondus grave.
Op een heerenbank een wapen: een boom, waartegen twee paardeh staan; rechts (her.) van het .schild een banier, waarop een leeuw, links een banier, waarop drie kepers (Zegwaard). (Over de klok zie men: Bijdrage tot de geschiedenis van het Bisdom Haarlem Xe deel blz. 289.)
Ned. Herv. Kerk te Zevenhoven.
In deze kerk is op genealogisch en heraldisch gebied niets te zien. De aanwezige grafzerken liggen niet meer in de kerk, doch op erven in de buurt*
(Vgl. Algemeen Ned. Familieblad 1894 blz. 140.)
Bij den heer J. A. Kiebert te Nieuwveen lagen:
1. Hier leyt begraven Maritgen Willems huysvrou van Isaack Jacobszoon houthandel (?) op ten 28 August....
2. Hier leyt begraven Arent Janszoon Moesman ende is gestorven op den 22en October in 't jaer ons Heeren 1669.



Zevenhoven. 547
Bij den Heer J. J. Kiebert te Zevenhoven: 3 Hier leyt begraven Athonis Jacobs bode tot Sevenh ende Noorden sterff Februarius anno 1 . (?)
(Wapen (?).)
4. Hier leyt begraaven Gerrit Heindricksen starf den 9 Jannewarris anno 1618.
J. H. Z. V. H.
5. (Wapen (?) en in een schildhoofd drie rozen.)
..... a van Sevenhoven obiit den 15 December; Anna van Sevenhoven den 19 dito, kin. van Cornelis van Sevenhoven scout beyde begraven den 23 dito 1699.
6. [Int jaer ons Heeren] 1563 dë 16 februarij starf Jan Simë zo scout va Sevenhove. Hier leyt begraven Jan Janszoon Jan Oom ende sterf op ten 27 April in het jaar anno 1638.
7 Hier leyt begraven Jacopse gestorven den .... „aer
int jaer wcr
P. G. V. — A. Bubbenius.
ff.?". .Cyt b?raVe" Anthonis-" dier die man van
Lijsbet Jacobs sterf den anno 1608
Dit graf hoort toe de kinderen van Diert Anthoniszoon.
F HHirr 'rf n8??" A0na V- C Wi,,emsd. huysvrouw P. 14 Sept fm d6S H' E' t0t Zevenhove" ^erff den
A. B.
lTÜ4(Matn «eynaericks Vanëïhoe,,
H=re»"„XriUI"°,gen 'HeimCr' *" iMr°»S 12. W. E. K.
Ao 1592 sterf Aeltie Gijsberts die huysvr. .... Ouwe Jan Jacobs. vuWC
13 Hier leyt begraven Harmen Korneliszoon Verhoeff ende is ghestorven op den 12 September anno 1642.



Zevenhoven.
548
Hier leyt begraven Annetgen Hermansd. ende starf opten 1 July 1647.
Hier leyt begraven Anna [Geertru ] ut Jans van der Jacht huysvr. van Jacob Harmensen Verhoeff en is gestorven den 9 Septembris anno 1686.
Noch leyt hier begraven den voorn. Jacob Harmensen Verhoeff en is gestorven den 30 Maart ano 1688.
In een stal naast de R. Kath. Kerk te Nieuwveen liggen de volgende zerken, uit deze kerk afkomstig:
14. Hier leyt begraven Cornelis Thonissoon ende sterf ano 1620 den 12 Augustus. Hier leyt begraven Jan Cornelis zoon ende sterf in die maent November anno 1639.
15. Hier is begraven tou de huysvrouw van Jan
Jansen van Vleuten en is gestorven op den 31 January 1682. Noch is hier begraven den voornoemden JanJansenvanVleuten en is gestorven op den anno 1690.
16. Hier leyt begraven Kornelis ErSsmuszoon en is ghestorven op ten ... September anno 1648.
Ned. Herv. Kerk te Zevenhuizen.
Op het koorhek zijn, in hout uitgesneden, de volgende wapens te zien. In het midden twee wapens:
I. een leeuw; D. gedeeld: 1. onder elkaar een roos, twee vogels, een visch, een vogel en een geschaakt St. Andrieskruis, 2. onder elkaar twee vogels, een visch, een vogel, een geschaakt St. Andrieskruis en een roos.
Als men naar het koor ziet rechts twee wapens: I. drie plompebladeren (2 en 1); II. van Wassenaer. Als men naar het koor ziet links twee wapens: ï. een bal, waaroverheen een koord als een kruis aangebracht; II. een leeuw met een schild op de borst, beladen met een paal.



Ned. Herv. Kerk te Zoeterwoude.
Men ziet in de kerk de volgende grafschriften:
1. Memento mori Jacobus Slootweg ende Maria van der Go es. 1782. (no. 200)
2. Sta wandelaar beziet dit graf en deze steen hij die hier onder rust ging stil vertrouwend heen. Zijn viertal kinders
om steeds aan zijn deugd te denken
verkozen deze steen
hem op zijn graf te schenken.
J. V. D. Helm overleden den 27 December anno 1817.
3. Hier leyt begrave Kors Claesz. starf op de leste dach van Julius int jaer ons Heeren anno 1602.
Hier leit begraven Annigen Leendersdochter ende starf den 20 Mey anno 1620.
4. Hier leit begraven Willem Cornelisz. Quant(?) sterf den 16 November 1620 out ontrent 77 jaer.
L. G. V. R. V.
5. H. L. B. I C. D. 81. 1611.
6. H. Y. D. V. R. V.
7. Hier leyt begraven Dirckgen Arijnsdochter Vas de huysvrou van Geerret Willems ende steerf de 8 dach van October inyt jaer ons Heere anno 1613.
8. D. I. V. F.
9. Hier leyt begrave Aefgen Joostendr. de huysvrou van Willem Floriszn. ende starf den 13en Januarius ano 1606.
10. Wapen : een zwaan.



Zuidland.
556
Int jaer MCCCCLXXXVI de XXVI dach i December sterf Marigë Domis Vranckez dochter Jacob ... wijf waes bidt voer die ziel.
20. Hier leit begraven Cornelis Heindrickx Weever en is ghesturven den 2en July ao. 1615 out sijnde 67 jaren.
(Een merk, nl. een schuinkruis, waarop een spoelhamer staat tusschen de letters C. en H.)
(Hij was de laatste baas wever te Zuidland.)
21. Hier leyt begrave Meester Franck Leendersz. sterf den 2 januari ao. 1603.
(Een merk, nl. een omgekeerde hoofdletter V, waardoor twee dwarsstrepen, tusschen de letters F. en L.)
22. Int jaer MCCCC en LXXII opten XXVIIsten dach T January starf Lieve Claes pastoer van deser kercke en leyt hier begraven.
(In de hoeken de zinnebeelden der Evangelisten.)
De Heer Van Toledo, onderwijzer te Zuidland en groot kenner van de historie dezer plaats heeft onder de banken nog de volgende grafschriften gevonden. Ook deze zerken zijn vernield.
23. Hier leyt begraven Jan Willemszoon genaempt Mager paerd is gestorven op den XVIII November anno 1653.
24. Hier leyt begraven Claerken Cornelis van Goeree out 43 jaer sterft den 28 Desember ao. 1629.
(Wapen: de Hollandsche tuin.)
Hier leit begrave-H endrickjac hij starf.. Januwary anno
1629.
(Een merk boven de letter W.)
25. Hier leyt begraven Machteltien Waddendochter sterf den 5 Maert anno 1642.
(Deze zerk was van geaderd marmer.)
26. Anno 1639 op den 30 October sterft Adryaen Jacobse Overthein Borgemeester van 't Suytland ende leit hier begraven. Hier leit begraven Pietertien Ariensd. Overthein oud



Zuidland.
557
sijnde 17 jaer sterf op den 12en Januarius in 't jaer ons Heeren anno 1626.
27. Hier leit begraven Domis Pyrsz. die sterft den 17 November 1587.
28. Hier leyt begrave Lenaert Claesz. Spoen schoudt van 't Suydtlant starf op den 9e November anno 1672 oudt sijnde 65 jaer.
29. Hier leit begraven Lijsbet Jansdr. de huisvrou van Cornelis Jansz. Boenisse en starf op den 27en Mey anno 1605.
(Een lanspunt tusschen de letters L. en I.)
30. Hierleyt begraven Jan Cornelisz. Cruyswegh hij ster den 7en dach Mey ao. 1605.
31. Hier liggen begraven Marya Philps gestorvëin December Ao. 1618 ende Marya Hiole gestorve den 30 December ao. 1628 beyde huysvrou van saliger Johan van Almonde in sijn leven secretaris van Westenrijck.
Marya Pasquier huisvrouwe van Willem Leendertz. Hoogenhouck gestorven den 18 Januari ao. 1653.
(Marya Pasquier was de dochter van Johan, secretaris van Westenrijck, en Maritgen van Almonde, die weer de dochter was van Johan van Almonde en Marya Philps.)
Omtrent deze Van Almonde's vermeldt de N. R. Ct. van
26 Juni 1918 het volgende:
De kinderen, gesproten uit de huwelijken (vermoedelijk slechts uit het eerste, omdat het tweede'kinderloos zal geweest zijn) van den evengenoemden Johan van Almonde, vertrokken op één na naar den Briel, waar dus kwamen te wonen: Johan van Almonde (geh. met Bastiaentgen van Son), Pieter van Almonde (geh. met de zuster van den vermaarden zeekapitein Jacob Cleijdijck, en hoogstvermoedelijk de vader van den zeeheld Philips van Almonde) en Cornelia vanAlmonde (geh. met Isaak van Son). Alleen in Zuidland bleef achter Maritgen van Almonde en huwde daar met Johan Gerards, Pasquier. Van haar kinderen trekt de aandacht een zoon, die
27 Nov. 1644 gedoopt werd, en wel omdat hij den naam Philip-



Zuidland.
558
pus ontving. Ruim een maand later, 30 Dec. 1644, werd in den Briel óók een P h i 1 i p p u s geboren, de latere admiraal P h i 1 i p p u s van Almonde. Belangrijk waren die opschriften op de Zuidlandsche grafsteenen dus ook, omdat uit hen bleek, hoe de naam Philippus in het geslacht Almonde gekomen is.
Ned. Herv. Kerk te Zwammerdam.
Op een zerk het wapen Van Loon (Ned. Adelsboek) en: Hier leidt begraven Mr. Nicolaes van Loon in zijn leven
Baliu van de Dorren en Landen van Voshol overleeden den
eersten Maart 1680.
(Zie: Elias, De vroedschap van Amsterdam blz. 441.)
Op een andere zerk: Rein Bisschop obiit 2 Juny 1685.
Op den lezenaar van den voorzanger een wapen, zijnde: een burcht, waarboven een zwaan. Schildhouders twee leeuwen.
Op een heerenbank twee wapens:
I. gedeeld: 1. op rood een gouden driehoek, in de richting van een linkerschuinbalk, de punt naar boven, 2. op zwart een klimmende vos.
II. op blauw een roode burcht, waarboven een zwaan; de burcht staande op een groenen grond. Schildhouders: rechts een griffioen, links een leeuw.
(Zie ook: Leidsch jaarboekje 1904 blz. 167.)
Ned. Herv. Kerk te Zwartewaal.
Op het orgel: Geschenk van de ambachtsvrouwen M. A. en J. J. Hofkes 1 Juni 1902.
Op zerken leest men: 1. Hier leyt Pieter van— geweest schout tot Swartewaal ende is ge...



Zwartewaal.
559
2. Hier leyt begraven Pieter Eeuwitse den Beenk sterft op den 13 October out zijnde 76 jaaren en 2 weeken en 2 daagen anno 1732.
Hier leidt begrave Anna Gerrits Brouwer huisvrouw van Pieter Eeuwitse den Beenk sterft den 17 September oud zijnde 59 jaar 5 maanden anno 17.14.
3. Hier leyt begraven Geertyen Yans sterft den 4 November anno 1652.
4. Hier leyt begraven Cornelis Leendertz. Boete van Swartewael stierman was in sijn leven en starf den 6enApril ao. 1609 ende Anna Pouwels sijn huisvrou sterf den 5 februaryus ano 1611.
(Een merk op de letters C. L. en B.)
5. ' Hier leyt begraven Marike Wouter Bots huysvrouwe van Jan Dircx van dér Wael sij sterf den 2 July int jaer 1615.
(Wapen: drie ringen, 2 en 1.)
6. Hier leyt begraeven de huisfrou van Aeriaen Jacopzn. Serlmaeker Cruniertgen Dircxdochter ende sterf op den 30en Julius anno 160..
Hier leit begraven Aeriaen Jacopse Seilmaecker ende sterf den 28en September anno 1617 out 68 jaer.
T. C. D. (Een merk.) H. V. V.
7. Hier leyt begrave Geertgen Jans jonge dr. sij sterf den X Nove. 1603. Hier leyt begrave Poppen Pierssen.
8. Hier legt begrave Gerrit Hoyer waelvreedsamelijke in den Heere gerust op Sondag avond den 1 Augustus 1723 oud sijnde 66 jare en elf maende. Hier legt begrave Aagtien van Walchren lieuwaarde huisvrouw van Gerrit Hoyer vreedsaamlijk in Gode gerust op den 25e May 1719 oud 60 jaar 4 maanden.
9. Hier leit begrave Cornelis Janse Coppert starf den vierden Juni anno 1643 out 52 jaer ende Aefie Gherrits sin huysvrou starf den ... anno 16.. out .. jaer ende Claeske Cornelis hare dochter starf anno 1631.



Zwartewaal.
560
10. Op de dood van Do. Nicolaus Canzius in sijn leven predicant tot Swartewael gestorve den 12 Junius anno 1680.
Canzius rust hier, die soo godlijk lichte,
wiens wijsheyt, leer en leve stichte;
wiens trouw noch ijver ruste nam,
voor dat sijn Heyland tot hem quam. Hier legt begraven de Heer Petrus Bormans in sijn leven predikant deser gemeynte van Swartewaal alhier beroepen den 14 November 1703 en overleden den 22 february 1744 in den ouderdom van 63 jaren en 27 dagen.
11. Opdesalige doodt van Teuntie Cornelis Klerksdochter sterf den 23e MartJi ao. 1685 oudt 14 jaren en 9 maanden en 9 dagen.
Dus leyt het lichaam hier in ruste; 't Was vaders vrucht en moeders luste; en voor al Hare vrienden eer, Doch rust haar ziel bij God den Heer. Hier leyt begrave Cornelis Cornelisse Klerck.
12. Hier leit begrave Jan Gerritz. Prouwert in sijn
13. Hier leit begrave eltie Cornelisdr. sterf den 16
Juny 1623 of 1625.
Ned. Herv. Kerk te Zwijndrecht.
De aanwezige zerken zijn bedekt door een vasten planken vloer. Op een bord, waarop de tien geboden, zijn twee wapens:
I. op zilver een zwarte adelaar; helmteeken de adelaar.
II. (in ruitvorm) op zilver een blauwe rijksappel; boven het schild een engel.
Op den lezenaar van den voorzanger en op een heerenbank ziet men het wapen van Zwijndrecht, nl. op goud drie zwarte ketelhaken naast elkaar.
Op den lezenaar staat onder het wapen: 1654.



Zwijndrecht.
561
Op een bord, waarop anno 1634 en de tekst van Psalm CVII vs. XXIII:
Ter memorie van Job Jaspersz. schiptimmerman gevaeren van Swindrecht naer Oostindiën ende is aldaer gestorven den 3 January anno 1630.
(Zie ook : J. W. Regt, Beschrijving van den Zwijndrechtschen waard blz. 52.)
Ned. Herv. Kerk te Zijderveld.
Niets te vermelden.
36»






Kerken in Zuidholland.
1. Aar, ter.
2. Aarlanderveen. " 3. Abbenbroek.
4. Alblasserdam.
5. Alphen a. d. Rijn.
6. Ameide.
7. Ammerstol.
- 8. St. Anthonypolder.
9. Arkel.
10. Asperen.
11. Barendrecht.
12. Benthuizen.
13. Bergambacht.
14. Bergschenhoek.
15. Berkel.
16. Berken woude.
17. Bleiswijk.
18. Bleskensgraaf.
19. Bodegraven.
20. Bolnes.
21. Bommel, den
22. Boskoop.
23. Brandwijk.
24. Brielle.
25. Charlois.
26. Cillaartshoek.
27. Delfshaven.
28. Delft.
29. Dirksland.
30. Dordrecht.
31. Dubbeldam.
32. Everdingen.
33. Feyenoord.
34. Geervliet.
35. Giessendam.
36. Giessen Nieuwkerk.
37. Giessen Oudkerk.
38. Goedereede.
39. Gorinchem.
40. Gouda.
41. Gouderak.
42. Goudriaan. -43. Goudswaard. '44. 's Gravendeel.
45. 's Gravenhage.
46. 's Gravenzande.
47. Grootammers.
-48. Groote Lindt en Heer Oudelandsambacht.
49. Haastrecht.
50. Hagestein.
51. Hardinxveld.
52. Hazerswoude.
53. Heenvliet.
" 54. Heerjansdam.
-55. Heer Oudelandsambacht.
56. Heicop en Boeicop. * 57. Heinenoord.
- 58. Hekelingen.
59. Hekendorp.
60. Hellevoetsluis.
61. Hendrik-Ido-Ambacht.
62. Herkingen.
63. Heukelom.
64. Hillegom.
65. Hillegersberg.
66. Hoek van Holland.
67. Hoog Blokland.
68. Hoogmade.
69. Hoogvliet.
70. Hoornaar.
71. Kaag.
72. Kapelle a. d. IJssel.
73. Katwijk a. d. Rijn.
74. Katwijk aan Zee.
75. Kedichem.
76. Kethel. '77. Klaaswaal.
78. Koudekerk.
79. Kralingen.
80. Krimpen a. d. Lek.
I 81. Krimpen a. d. IJssel.



564
82. Kijfhoek. 130. Oud .Alblas.
83. Langerak. -131. Oud Beyerland.
84. Langstraat. 132. Ouddorp.
85. Leerbroek. -133. Oudenhoorn.
86. Leerdam. 134. Ouderkerk a. d. IJssel.
87. Leiden. 135. Oudetonge.
88. Leiderdorp. 136. Oudewater.
89. Leidschendam. 137. Oude en Nieuwe Wete-
90. Leimuiden. ring.
91. Lekkerkerk. 138. Oudshoorn.
92. Lexmond. 139. Overschie.
93. Leer, de. 140. Papendrecht.
94. Lisse. 141. Pernis.
95. Loosduinen. -142. Piershil.
- 96. Maasdam. 143. Poortugaal.
97. Maasland. - 144. Puttershoek.
98. Maassluis. 145. Pijnacker.
99. Meerkerk. 146. Reeuwijk.
100. Melissant. 147. Rhoon.
101. Middelharnis. 148. Ridderkerk.
102. Moerkapelle. 149. Rockanje.
103. Molenaarsgraaf. 150. Rotterdam.
104. Monster. 151. Rozenburg.
105. Moordrecht. 152. Rijnsaterwoude. ^106. Mijnsheerenland. 153. Rijnsburg.
107. Naaldwijk. -154. Rijsoord en Strevelshoek.
-108. Nieuw Beyerland. 155. Rijswijk.
109. Nieuwenhoorn. 156. Sassenheim.
110. Nieuwerkerk a. d. IJssel. 157. Schelluinen.
111. Nieuwe Tonge. 158. Scheveningen.
112. Nieuw Helvoet. 159.- Schiedam.
113. Nieuwkoop. 160. Schipluiden.
114. Nieuwland. 161. Schoonhoven.
115. Nieuw Lekkerland. 162. Schoonrewoerd.
116. Nieuwpoort. "163. Simonshaven en Biert.
117. Nieuwveen. 164. Sliedrecht.
118. Noordeloos. 165. Sluipwijk.
119. Noorden. 166. Sommelsdijk.
120. Noordwijk a. Zee. 167. Spijk.
121. Noordwijk binnen. 168. Spijkenisse.
122. Noord wij kerhout. 169. Stad aan 't Haringvliet.
123. Nootdorp. 170. Stellendam.
- 124. Numansdorp. 171. Stolwijk.
125. Oegstgeest. 172. Streefkerk.
126. Ooltgensplaat. -173. Strijen.
127. Oosterwijk. 174. Terheyde.
128. Oostvoorne. 175. Tienhoven.
129. Ottoland. 176. Valkenburg.



565
177. Vianen. 191. 't Woud.
178. Vierpolders. 192. Wijngaarden.
179. Vlaardingen. 193. ljsselmonde.
180. Voorburg. 194. Zegwaard.
181. Voorhout. 195. Zevenhoven.
182. Voorschoten. 196. Zevenhuizen.
183. Waarder. 197. Zoeterwoude.
184. Waddinxveen. -198. Zuid Beyerland.
185. Warmond. -199. Zuidland.
186. Wassenaar. 200. Zwammerdam.
187. Wateringen. 201. Zwartewaal.
188. Westmaas. 202. Zwijndrecht.
189. Woerden. 203. Zijderveld.
190. Woubrugge.






569
Arragon, II 86
Arrixhouck, II 171
Arzele, van, II 274, 303
As, van, I 237
Asbeek, van, I 47
Asperen, (van), I 14, 15, 213, 241, 298, 299, II 65
Asschevanger, I 54
Assen, van, II 535
Assendelft, van, I 29, 38, 80, 93, 126, II 34, 35, 64, 74, 148, 149, 169, 171, 187, 207, 440, 510
de Coningh, II 225
Assengy, d', I 78
Atten, van, II 407
Attendoorn, I 290
Augustinus, II 237
Aumale, d', II 171
Aurasiaca, I 317
Ausbach, I 180
Axelle, II 9
B.
Baeck, II 383 Baeckel, I 176, 200 Baelde, I 79, II 157, 159 Baan, I 33, II 283, 293 Baenst, II 80 Baer, van, II 340 Baerdwijk, van, I 160 Baerens, II 246 Baerl, I 212 Baerlandt, II 264 Baerle, van, II 45, 67, 499, 520 Baars, I 319 '
Baarsdorp, van, II 24, 25, 171
Baarsel, van, II 534
Baersenburch, van, I 99
Baert, II 472
Baerthout, II 526
Baes, (den), I 266, II 109, 258,
293, 320 Baeselr, I 78 Babier, I 96
Bachelyer, I 106 Bacherius, II 171 Bachman, II 463, 464 Bachus, I 175
Bada du Jardin, de, II 448, 449 Baden, (van), I 301, 302, 307,
II 78 Baggerman, I 47 Bagherach, II 53 Bayen, van, II 58 Bakelier, I 213, II 522 Bakenes, van, II 250 Back, (de), I 191, 199, II 53,
333, 340, 510, 511 Backe, I 70
Bakker, I 28, 72, 96, 102, 136, 218, 232, 235, 294, II 94, 129, 137,' 211, 250, 252, 253,. 257, 287, 299, 368, 454, 499
Backus, II 484 Bacx, I 193, 200, 212 Balbian, van, I 274 Baldes, I 9 Bale, van, I 293
van Brederode, van, II
506
Balemans, II 415 Balen, I 202
Blanken, van, II 495
Balestel, I 279 Balckenende, I 161 Balkom, van, II 496 Ballieur, I 111, 112 Balten, II 421 Balthus, I 183 Ban, van der, II 508 Banchem, van, II 146,166,171, 361
Bandt, den, I 214 Banheyningh, II 160 Banckerijs, II 171 Bankert, I 216 Bannincx, II 14, 60, 171 Bar, de, II 76 Barbancon, I 301 Barbry, II 160 Bardund Wolga, I 302



570
Barendrecht, van, I 54, 65, 66, 186, 205, 208, 230, II 99, 259, 316, 433, 434
Barense, II 481
Barentsz., I 55, II 138, 405
Baresteyn, I 171, 172
Barlaymont, I 314
Barmer, I 153
Barnevelt, van, I 237, 238, 247,
II 129, 138, 243, 244 Baroen, I 134 Barradot, II 184 Barre, I 307 Bartels, II 154 Barten, II 121
Bartholomeusz. (dr.), 1176,189, II 424, 467
Bartholt, II 50, 51, 68
Bartijn, I 40
Bas, II 117
Basel, II 382
Bashüysen, van, I 157
Basijn, II 152
Basius, I 130
Bassecour, de la, I 63
Bastiaens(en), I 16, 218, 230, 272, 284, II 224, 246, 286, 314, 319, 320, 402, 473
Bastyane, II 223
Bataille, II 420
Batenburg, II 65, 254, 255
Baud, II 443
Bautershem, II 127
Bave, I 223, 224, 226
Bax, II 33
Beaumont, van, I 33, 39, 117, 171, 179, 188, II 43, 54, 69, 71,- 115, 380
Beauvoir de Chatelus, de, II 76
Becourt, de, II 166
Becq, du, II 81
Beeds, van der, I 83
Beefting, van, I 105, II 495
Beek, (van der), I 42,170, 231, II 198, 503, 526
Beekendorp, II 164
Beekhof, II 313
Beechuysen, van, I 99
Beeckman, II125,171, 323,415 Beel, van, II 506 Beels, I 58 Beelaerts, I 208, 209 Beemden, van, I 186 Been, de, I 133
van Wena, de, I 161
Beens, I 212, 233, II 72, 364 Beenk, den, II 559 Beer, de, I 36, 45 Beerendonk, II 171 Beerland, II 127 Beers, I 74 Beerwouts, I 244 Beest, van, I 268, II 482 Beets, I 72, II 187 Behault, de, II 43, 71, 76 Beydeker, de, II 505 Beydenwellen, II 138 Beyens, II 107 Beyer, II 401, 416 Beieren, van, I 122, 150, 161, 302, II 273, 274, 398
van Schagen, van, II
63, 64, 209, 255 Beyert, van, II 333 S Beys, I 198
Beek, II 40, 50, 51', 57, 68 Beke, van der, II 53, 57, 58 Bekker, I 65, II 67 Beckinck, II 157 Beljers, II 5 Bell, I 42 Belle, van, II 325 Bellinckhove, I 223, 225 Belmans, II 413 Belouka Kohanoosky, de, II428 Bemmel, van, I 260 Benninck, II25, 33,60,149,185 Benoy, I 60 Bens, II 418, 456 Benschop, van, A 213 Bentfort, I 288
van Valkenburg, II 550
Benthuisen, I 28 Bentijns, II 298 Bentinck, II 185, 317, 318,516 - van Rhoon, II 317



571
Bentum, van, I 290, 300 Berchern, van, II 11, 26, 127,
171, 264 Berendrecht, van, I 142, 148,
II 455
Beresteyn, van, I 39, 78, 90, 91, 112, 123, 129, 150, 152, 159, 171, II 54 Berewout, II 253 Berg, van den, I 3, 10, 58, 84, 95, 133, 156, 160, 197, 200, 287, 312, II 90, 98, 123, 171, 203, 204, 208, 218, 237, 244, 262, 282, 283, 332, 453, 456, 460, 461, 464, 499, 525, 539
Bergambacht, I 11, 12
Bergen, (van den), I 128, 301, 308, II 48, 135, 254, 255, 268, 336, 367, 393
Berghes, van, I 306, 307, II 41
Bergman, II 460
Bergsland, II 542
Bergsma, II 171
Berck, I 34, 169
Berckel, van, I 39, 82, 156, 244, II 45, 56, 75, 171,340, 346, 421. 434, 545
Berkels, I 160
Berckenbos, II 340
Berkenrode, van, II 171
Berckhey, II 149, 152
Berkhout, van, I 23, 91, 92, 259, II 124
Berlecom, van, II 171
Berlijn, I 253
Berlicom, II 66
Berlo, van, II 521, 522
Bernard, I 228
Bernfels, II 199
Berntsen, II 467, 499
Bernuy, II 52
Berten, II 504
Bertling, I 76
Bertoens, II 73
Besemer, II 224, 335, 390,
403, 419 Besoyen, II 34, 35, 369 Bessel, II 370
Best(en), de, II 30, 141, 241 Bethune, II 41 Bets, II 137, 535 Bettenz., II 215 Beudt, I 213
Beukei, (van den), 1 304, 311,
II 219 Beukelaar, I 180, II 25 Beuningen, van, II 47, 70 Beusekom, van, II 418 Beusinchem, van, I 305 Bever, van, II 186 Bevere, de, I 277 Beveren, van,134,54,167—169,
173—175, 186, 196, 200,
203—205, 207—210, 215,
217, 223, II 53, 72, 75, 76,
99, 110, 455 Bevernink, van, I 277—279,
312, II 69 Beverwijck, van, I 174, 175,
186, 210, 215, 268, II 361 Bex, II 54 I Bichon, I 9
| van ljsselmonde, II395
Bie, (van) de(r), I 15,92,118,
140, 292, II 4, 8, 44, 76,
113, 261, 311 Byemont, van, II 22, 47, 48,
55, 200, 305 Bien, du, II 336, 392, 502 Bienhoven, van, I 198 Bier, II 533 Bierkens, I 188 Bierties, I 199 Bies, van der, II 115 Biezenaar, I 318 Biesheuvel, I 46 Bieslant, II 311 Biessum, van, II 432 Bijkerk, II 320, 321 Bijl, van der, II 346, 390, 554 Bijlaar, van, I 308 Bijlenburch, van, II 376 Bijier, II 172
Bijleveld, I 290, II 57, 520 Bijlewerff, II 399 I Bick, II 329, 330



572
Bikberge, II 256 Bicker, II 22, 44, 51, 144,145, 185, 295
van Zwieten, II 115,
185; 296 Bylandt, van, I 236, II254,479 Billettes, I 123 Byman, II 172 Bincken, II 63 Bynkershoek, II 49 Binkes, II 101, 446 Binnendijk, II 495 Binsvelt, van, I 277 Birkenfeld, van, II 88 Byron, II 85 Bisdom, I 5
van Vliet, II 96—98
Bisschop, I 276, II52, 74,326,
840, 341, 353, 358, 363, 364,
403, 558 Bitters, I 249 Blaesvelt, II 522 Blaauw, II 116, 251, 433 Bladegem, I 179 Blair, de, II 13, 47 Blanken, II 299 Blanckenburg, van, 1287, II102 Blankert, I 197, 262, II 166,
167, 171, 326, 332, 343, 344,
379
Blauwcamer, I 154, II 530 Bleeker, den, I 47 Bleyesteyn, II 35 Bleycker, U 171, 370 Bleykersveld, II 171 Bleys, I 319
Bleyswijck, van, I 29, 80, 87, 98, 102, 107, 114, 117, 121 —123, 125—127, 132, 133, 135, 142, 147, 148, 150, 161, 163, II 19, 75, 391, 451, 452
Blencvliet, I 78, 79, II 352
Blesius, I 129
Bleuland, I 276
Blij, I 231
Blijdenberch, van, I 6 Blijenburg, van, I 82,178,183, 206, 217, II 124, 189.
Blinckvliet, van, II 384 Blocquery, van de, II50, 69, 70 Bloem, van, II 285 Bloemendaal, I 93, II 317, 318,
325
Bloemers, II 517 Bloemesteyn, I 12 Bloeteling, II 204 Blois, de, II 460, 476 van Treslong, I 54, II
206, 207 Block, (van der), I 53, 269,
274, II 146, 383, 430, 481,
477, 517 Blokhuis, II 198 • Blockhuizen, van, II 18, 80 Blokland, (van), I 223, 238, II
142, 270, 394, 475, 481 Blom, (de), I 185, 223, 266,
267, 286, 291, II 111, 158,
348, 476 Blommaert, I 236, 247, II 46,
213, 467 Blommendael, van, I 76, 98 Blomvliet, H 477 Blondel, Jogny gezegd, II 11 Blonk, I 265, 271, 277, 279,
311, II 107, 313 Bloot, de, I T61, II 442, 459 Boddaert, II 70 Bodec, von, II 171 Bodegem, van, I 142, 147 Bodegraven, II 286, 289 Boedonck, van, I 191, 227 Boef, II 119—121 Boegart, I 200 Boekesteyn, II 138 Boeckholt, van, II 521, 522 Boekhorst, van den, I 49, II
249, 250, 254, 255, 514 Boel, II 3, 184, 245 Boelen, I 292 Boelens, II 185, 294, 379
Loen, II 292
Boelhouwer, II 554 Boellaard, II 112, 606 Boels, I 194 Boem, I 176



581
Estourmel, II 29, 72
Eswilders, I 191
Etten, (van), II 11, 174, 264
Ettinger, van, II 398
Everaers, II 42
Everdingen, II 46
Eversdijk, van, II 32, 43—45,
51, 204
Evertsen, II 50, 51, 55, 68,
161, 467 Evertsz.(dr.), I 103,143, II160,
324 515 Everwijn, I 33, 34, 186, 194,
II 110 Ewoutsdr., II 211, 403 Exel, van, II 336 •
F.
Zie ook op V.
Faes, (van der), I 154, II 494 Faber, I 55 Fabius, II 299 Fabri, I 279
van de Hoghewerff, II
453
Fabricius, I 227
Fagel, II 23, 42, 46, 48, 51,
52, 54, 55 Faget, II 47 Fayette, de la, II 76 Faian, (du), I 42, II 203 Faille, de la, II 41, 62, 70, 71 Faillie, la, II 91
Fannius, II 115, 117 Farnague, II 155 Fauvarcq, I 40 Feel, ï 286 Feisen, II 412 Feyten, II 60, 65 Felbier, I 304, 312 Felix, II 152 Feit, II 66 Feitrum, II 69, 70 Fenacoly, II 211, 212 Fene, II 325 Ferand, de, II 62
Fericen, von, II 65
Ferleman, II 71, 72
Fessen, van, II 76
Fèvre de Montigny, le, II96,97
Fyaene, II 83
Fijck, I 123, 152
Fijter, de, I 245
Fyool, II 346
Fisher, II 410, 411
Fitteri, II 284 #
Flant, II 528
Flechin, II 41
Flodorff, II 66
zu Leuth, II 65
Florisz.(dr.), I 72,97, 140,235,
258, II 134, 169, 251, 504,
531, 549 Florsen, II 95 Focqueday, II 43, 55 Foye van Delfthaeve, II 304 Focker, I 17
Fonckert, II 223, 316, 317, 530
Fontaine, la, II 522
Fop Smit, II 237
Foppen, II 145, 274, 532, 541
Foreest, van, I 142,249, II62,
188, 519, 521, 522 Fortuyn, I 26, 267, II 435 Foullon, II 19 Fourmenstrara, II 114 Francius, II 325 Francq van Berkhey, le, II168 Franckenz.(dr.), 1 142, 143,182,
198, 292, 294, II 138, 149,
182, 296, 331, 369, 442, 497,
500
Franckot, I 183 Frans(en), I 94, 258, 267, II 190, 201, 232,253, 351, 407 Frederikse.(dr.), I 20, II 265 Freeris, II 357 Freyman, von, II 87 Freys van Cuinre, II 187 Fremery, I 6, II 498 Frensel, II 91 Friesland, I 63 Frijtom, van, I 135 Fris, II 174



582
Fritsen, II 291 Frossaart, II 56 Fuchs, de, II 232 Fuick, van der, II 428
O.
Gaegh, van der, II 208 Gael, (van), I 136, 159, 184,
II 174, 184 Gaels, I 50
Gaepgoei van Souburch, I 269 Gaasbeek, van, II 174 Gabor, I 199 Gabry, I 268
Gabriels, I 167, II 133, 483 Gailliet, II 114 Gallas, I 41 Gand, II 9 Gangeloe, II 174 Gangelt, van, II 431, 464 Gans, I 44 Garre brants, I 78 Gaseau, II 76 Gast, de, II 480 Gastgebius, II 174 Gavre, de, II 439 Geefs, I 88 Geel, van, I 15 Geelgieter, II 536 Geelkuers, II 428 Geemans van Capel, I 214 Geemen, van, II 518, 520 Geen, van, I 290 Geens, I 68
Geer, (van) de, I 171, II 75, 138—140, 186, 215, 281
van Rijnhuizen, de, II38
Geering, I 269
Geertens, I 203
Geertruidenberg, I 298
Geervliet, I 219
Geest, van der, I 287, II 174
Geffen, van, II 385
Geistmann, I 57
Gelder, van, I 232, 264, II63,
120, 281, 285, 304, 309, 327,
500, 501 Geldsack de Backenis,! 171,172
Geleyn, van, II 160
Gelen, van, 1 192, II 356,405
Gelre, I 76, 307
Genderen, van, II 286
Gendt, van, II 62, 63
Genève, II 458
Gennep, van, II 12, 263
Gerbode, de, I 40
Gerbrands, II 185, 343, 448
Gereyn, II 154
Geresteyn, van, II 327
Ggrnau, van, I 178, 187
Gerretson, II 138
Gerritsz.(dr.), 1 4, 13, 28, 52, 66, 71, 74, 76, 83, 97, 140, 232, 240,251, 255—257,290, 293, II 105, 168, 181, 182, 203, 218, 226, 227, 240, 246, 253, 282, 310, 312, 322, 332, 345, 352, 353, 377, 379, 388, 389, 393, 404, 408, 416, 431, 434, 448, 470, 499, 501, 512, 517, 541, 559
Gersom, II 174
Gerstecoren, II 174
Gert, II 246
Gerwen, van, II 296
Gessel, van, I 60
Gesselaer, van, II 12
Geul, II 29
Gevaerts, I 171, 172,11 54,71 Gevers, I 198, II 302, 303,336
van Endegeest, II 261,
262
Gheriber, van, I 3 Gheschyere, II 148 Ghielen, I 25 Ghijsbrechts, I 101 Ghysenburch, I 94 Gybeland, I 33, 34, 136 Gybels, I 227 Gideonsdr., II 209 Giellissen, I 176, 186 Gier, de, I 56 Gyesber, I 261
Giessen, (van der), I 145, II5,
69, 417, 530 *— van Giessendam, 1232



583
Giesen Nieuwkerk, I 224 Giessenburg, I 224 Gijsbertsz., II 193, 213, 218,
226, 288, 333, 373, 401, 505,
541, 547 Gijselaer, de, II 69, 286 Gijseling, II 40, 44, 50, 51,55,
68.
Gijsen, II 105, 151, 166, 452 Giibrechtsz., I 253 Gille, II 201
Gillisz., I 92, II 61, 62, 279 Gillon, le, I 278, 279 Gillot, II 495 Gilse, van, II 452 Gilst, II 321 Gimberg, I 65 Ginkel, van, II 263 Gyplant, van, I 104 Gyselvecht, I 262 Gystelle, I 301 Glabbeeck, II 89 Glenzer, II 125 Glimmer, II 519 Glimmert, de, I 253 Gnephoek, II 291 Goch, van, II 389, 485, 499 Godde, van der, II 128, 150 Godin, II 40, 67, 70, 75, 76 Godschalk, I 84, 85, II 39 Goede, de, II 342 Goedeman, II 311 Goedhart, II 288, 418 Goedt, II 174 Goemans, II 483 Goens, van, II 42, 86, 174 Goeree, van, 1110, II354, 378, 402
Goereede, I 298
Goes, van der, I 54, 127, 132, 163, 196, II 10, 11, 32, 37, 54, 76, 83, 184, 322,329,549
Goese, II 286
Goethals, I 99, II 227, 228
Goetland, I 162
Gogel, II 116, 118
Goyer, de, II 285, 464
Gooi, I 266, II 66, 79
Gooien, van, II 541 Goor, van, II 63, 343 Goorie, van, II 66 Gooris, I 51, II 174, 257 Goose, II 274 Goosens, II 344, 417, 429 Gooten, van, II 154, 160 Gordon, II 164, 449 Gordonius, I 105 Gorinchem, I 298 Gorkom, van, II 28, 55, 302 Gorter, I 122, 263, II 138 Gosenson, I 288 Goske, II 84
Gouda, I 298, 304, 315, 316,
318, II 295 Goudappel, II 460, 481 Gouders, van, II 432 Goudswaerd, I 59, 60, 285,
II 107, 258, 259, 420 Goutsmid, I 41 Gouw, van, II 311 Gouwenaer, II 389 Govertsz. (dr.), I 8, 141, 152,
258, II 214, 227, 236, 279,
484
Goverts van Raveswaey, II 273
,Graef, van der, I 30, 33, 42, 65, 85, 95, 101, 109, 110, 112, 114, 124, 126, 129, 133, 137, 151, 152, 189, 193, 199, 276, 294, 297, 303, 311, II 48, 137, 185, 206, 296, 330, 365, 479, 480, 482, 498, 543
de Vapour, van der, 119
Graafland, I 8, II 116, 496
Graafmaker, I 98
Gracht, van der, II 41
Gray, I 195
Graft, van der, I 86, II 174, 296
Gramaye, II 28
Grande, de, II 48
Grassteck, van, II 174
Graswinkel, I 80, 97, 107, 123, 130, 139, 150, 151, 154, 160, 162, II 7, 32, 40, 63, 75



584
Grault, de, II 41
Grave, (de), I 163, 164, 222,
225, 274, II 135, 214, 420,
493
's Gravenhage, II 324, 444 's Gravesande, I 110, 118, 135, II 174
's Gravewech, van, I 267 Grebber, I 135, II 75, 174 Grebert, II 115 Greef, de, II 505 Greeve, I 232 Gremynck, II 9 Gressen, van de, I 238 Grevenbrouck, II 65, 523 's Grevendijk, van, II 174 Grevinchoven, II 361 Gribius, I 127 Griboual, II 438 Griethuisen, van, II 421 Griffioen, II 532, 533 Griis, II 87 Grijp, I 98, II 406
van Valkestein, II 307
Grijssen, I 111, 112 Grinwis, II 275 Groef, van de, II 471, 477 Groen, I 86, 100, II 19, 201, 270, 333
in 't Woud, I 1
Groeneyk, II 534 Groenendijck, I 57, 304, 313,
317, II 261, 293, 480 Groenevelt, I 100, II 75, 135,
202, 217, 218, 240, 269, 369,
473, 535 Groenewegen, van, I 54, 82, 83,116,128,144, 150, 151, 153, 163, II 200, 256, 376
— van der Made, van, I 163 Groenewerf, II 529 Groenheyden, II 257 Groenhout, van, II 330, 336 Groenhove, II 46, 58 Groeninx, II 318, 331
.Groeninx van Zoelen, I 31, II 395, 396
Groenrijs, I 74
Groesbeek, II 440
Grommee, I 161, 162, II 10, 42, 151
Grommeldijk, van, I 188 ,-Groot, de, I 64, 76, 80, 81, 90, 105, 106, II 113, 121, 149, 165, 213, 330, 436, 468, 505
Groot-Brittanie, I 106
Grootebroek, I 298
Groothe, de, II 95
Grootveld, van, II 349 Jjruyter, I 69
Gruythuysen, II 44
Grundyure, I 307 ^Gruter, II 394, 428
Grutters, II 438
Gueribalde, II 76
Guiche, de la, II 76
Guie, I 46
Guldecroon, I 150
Guldemond, II 198
Guldewagen, I 227—229
Gulich, I 308
Gulckers, I 318
H
Haaf ten, van, I 14, 31, 45, 56, 300, II 1,61,81,188,354,439 Haeck, I 279, II 70, 141, 291,
294, 298 Haakman, II 496 Haemstede, II 439
kHaan, de, I 128, 195, 297, II 2,83,137, 138, 161,238, 241, 387, 389, 502 — Hugenholtz, de, II 442 Haer, van der, I 210, 248, II
52, 72, 73, 156, 196, 521 Haarlem, (van), I 298, II 35, 39,
295, 499, 505 Haerles, I 270 Haarsma, II 174
Haas, de, I 24, 39, 128, 197, 11164,174,276,335,351



585
Haas van Coenraedsheym, de,
II 63, 65 Haesbroeck, II 196 Haaselaer, II 432 Haesendonck, van, II 385 Haexman, I !18 Hacfort, II 229 . Halfwassenaer, II 57 Haga, II 457, 458 Hageman, I 127 Hagen, (van der), I 46,55,59,
60, 190, II 11, 69, 144,339,
481
Hagendijk, II 238
Hagers, I 45, II 201
Hayens, II 454
Hack, II 63
Hacke, II 542, 544
Hal, van der, II 174
Halewijn, van, I 195, II 34
Halkett, II 84
Hall, van, II 260, 338, 401
Hallewijn, I 301
Hal li nek, I 34, 176, 190, 200,
203, 215, 217, II 44, 51, 110,
115, 363 Halluin, I 314 Halmmans, I 261 Hals, I 149
Ham, van den, I 43, II 159 Hamberg, II 118 Hamel, van, I 46, II 497, 504 Hamer, II 240 Hameter, II 471 Hammius, II 500 Hamont, II 317, 318 Hamsum, I 232 Hanegraaff, I 5 Hanecop, II 75, 115 Hangues, II 65 Hannecop, I 210 Hanneman, II 38, 39 Harcules, II 342 Hardenburch, van, II 383 Harder, (de), I 30, 194 Hardy, I 270 Harduin, I 86, II 124 Harencarspel Decker, van, 1268
Hargen, II 522
Haringkarspel, van, II 294
Haringkooper, II 407
Harleus, I 55
Harmeien, van, II 203
H arm enz., II 382
Harms, II 501
Harmsen, II 161
Harn, van, I 277, II 58, 66
Harp, II 366
Harperisse, II 166
Harrentse, II 275
Harrison, II 317, 318
't Hart, I 12, 255, II 90, 162, 203, 316, 318
Hart van der Woett, I 2,3,106
Harten, van, I 293
Hartevelt, II 398
Harthals, (van), I 290, II 97
Hartingh, II 174, 446 Hartje, II 174
Hartman, II 327, 474
de Custer, II 40, 50,
51, 67, 68 Harts, II 138 Harwood, II 85 Hasevelt, I 297 Hasius, II 161, 294 Hassel, van, I 103 Hasselaer, II 296 Hasselt, van, II 260 Hatert, van den, I 177, 192 Hattum, II 192 Haucourt, II 65 Haussart, du, I 279 Hauwert, van, II 525 Haven, van der, II246,345, 361 Haverman, I 197 Havius, II 438 Havreck, II 41 Hazard, I 221
Haze, de, I 86, II 40, 43, 47,
69, 72, 197 Hazenberg, II 174 Heedel, 0 369
Heeden, van der, I 70, 152,
242, II 401 Heeckeren, van, II 7, 156, 520



586
Heel, van, II 368
Heemskerck, van, I 83, 106, 115,120, 121, 141, 153, 155, 157,180, 1128,41,46,47,49, 55, 70, 174, 244, 447, 520
■ van Beest, I 54
Heemste, van, II 153
Heeneman, II 59
Heenvliet, I 62
Heer, de, I 214
's Heeraartsberg, 111,12, II475
Heerdt, van, II 248
Heeren, II 73
Heermale, I 306
Heerman(s), I 62, 167, 173, 174, II 24, 174, 314, 408, 459
Heerselle, van, II 165
Hees, van, I 21, 22, 76, II50,
51, 67, 68, 380 Heeterbeek, I 269 Hey, (van der), 197, 256, 270,
309, II 348, 500 Heyde, van der, I 86, 94,149,
II 41, 63, 86, 332, 490-492 Heyden Hompesch, van, II 93 Heidenrijk, I 203, II 164 Heye, I 309 Heyermans, I 290 Heykoop, II 190, 217, 472,
482, 499 Heyligersdr., II 418 Heim, van der, II 48, 54,248,
333 395 451 Heymans, I 186, 205,208, 210 Heimbach, II 174 Heymbeecke, II 8 Heimert, II 547 Hein, I 119 Heyndijk, II 266 Heynen, I 200, 214, 274 Heyningen, van, II 101, 135 Heynmarck, van, I 96 Heyns, (van), II 156, 174,363,
394, 399 Heynsbergen, van, I 9, 36,173
Heinsius, I 123,124, II54,174, 497
Heyst, van, I 185 Heitmeier, II 296 Heckenhoek, I 193, II132,258 Helbach, II 174 Helden, van-der, II 484 Helduwier, I 227 Helen, I 72 Heil, van, I 127 Hellemans, II 52 Hellemont, van, I 170 Helling, I 279, II 115 Helm, van der, I 85, 260, II
549, 550 Helman, II 23, 52 Helsdingh, van, I 49 Helt, II 441
Hemert, van, 1228, 318, II412, 440, 467
Hemken, II 358
Hemony, II 255
Hendriksz. (dr.), I 16, 42, 6870, 107, 193, 195, 196, 213, 231, 241, 243, 250,259,309, II 2, 133, 143, 144, 181,199, 223,252, 259, 260,332, 335, 345, 347, 352, 375,387,467, 512, 538, 541, 547, 555
Heneman, I 261
Hengel, van, II 234
Henneberg, van, II 199
Henneron, I 152
Hennik, van, I 36
Henriquez, II 36
Hensbeeck, van, 1271,291,303
Hensbergen, van, II 184
Hensbroek, van, I 160
Herbers, I 254, 256
Herbert, II 85
Herberts, I 311
Herde, II 174
Herder, de, II 554
Hereman, I 44
Herenbras, I 274, 286, 287
Herf, van, I 48
Herfst, I 5
He ring, I 197



597
Laan, van der, I 38, II 66,
283, 284, 304 Laerman, II 334, 354 Laet, de, I 171, 172, 252, 272 Laav, II 492 Labadie, I 261 Labeen, I 183 Labots, II 138 Lafors, I 252, 271 Lagerwey, II 492 Lagerwoud, II 267 Lagerwurff, II 319 Laguo, II 57
Laignier, II 63 , Lays, van, II 398 Lakenkooper, I 52, 85, II 352, 376
Lalaing, de, II 438 Lam, II 65
Lambertsz., II 119, 137, 413, 468, 469, 476
Lambrechtsz. (dr.), I 54, 82, 181, 265, 11 482
Lamers, I 171, 172
Lamioo, II 150
Lammeree, II 193
Lammers, II 138
Lamot, II 219
Lampsins, II 40, 43
Lancaster, II 36
Landas, de, I 152
Lande, van der, II 84
Lanen, van der, II 420, 423, 426, 427
Lange, de, I 93, 234, 242, 268, 270, 272, 276, 281, 285-287, 290, 296,316, II 11,37, 208, 223, 293, 340, 353, 370, 374, 403, 423, 468, 472, 516, 517
Langelaen, II 462
Langelaer, II 132
Langenboer, II 321
Langerak, I 14, 287, 300, II 212
Langereys, II 474
Langestraat, I 37
Langeveld, I 223, II 133, 151, 250, 429, 436, 517
Lange veis, van, II 159
Langstraet, II 484 Lannoy, II 72 Lans, II 136, 234 Lansbergen, van, II 360, 540, 542
Lanschot, II" 184
Lanscron zu Tomberg, II 65
Lansvelt, I 141, 155
Lantman, I 69
Lap, II 504
Lapidanus, II 229
Lardner, II 309
Laren, van, II 185
Laterveer, II 149, 160
Latrymoille, I 301
Lau, la, II 446
Laubegoies, I 142
Laurensz., I 16, 55, 100, II 254,
272, 360, 435 Lauwen, II 125, 407 Lebret, II 307 Lebuwins, I 185 Ledeboer, I 20, 249, II 176 Ledo, van, II 256 Lee, van der, I 31, 131, II 201 Leede, van der, I 316 Leefdael, I 244, II 72, 127 Leely, I 48
Leeman(s), II 313, 520 Leemput, II 427 Leenderis, II 4
Leendertsz., (dr.), I 16, 30, 43, 48, 57, 151, 152, II 103, 107, 126, 221, 252, 258, 272, 276, 355, 386, 388, 543, 549, 556
Leendervelt, II 319
Leenheer, I 17
Leent, van, II 149,176, 499, 530 Leerdam, (van), I 298, 299, II
504, 517 Leermans, I 191 Leers, I 10 Leertouwer, I 264 Leesten, I 186, 188 Leeusvelt, II 160, 176 Leeuw, de, I 135, 213, II 101,
141, 260, 262



598
Leeuwen, van, I 53, 69, 80, 94, 116, 123, 254, 261, 262, 270, 286, 306, II 32, 54, 58, 164, 176, 185, 261, 262, 292, 311, 313, 424, 435, 464, 527, 535, 545
Leeuwenburg, I 18, 142, II107, 316, 320
Leeuwenhoek, I 145, 146
Leeuwenschild, II 201
Leeuwenson, II 95
Leevoot, II 65
Leffen, II 150
Legers, II 62
Legewerff, II 238
Leydecker, II 366
Leyden, (van), I 53, 54, 298, 314, II 53, 158, 170, 184, 189, 252, 262, 266, 295, 352, 495, 508, 520
van Westbarendrecht,
van, II 54, 90
Leyniers, II 272
Leysten. Zie: Leesten
Leek, van der, II 34, 245
Leksmond, II 194, 282
Lely, van der, I 129, II 203, 205, 222, 460
Lelivelt, II 536
Lelyzee van der Waall, II 508 Lem, II 531, 536 Lemke, II 520 Lemker, II 503 Lemmerzaal, II 125 Lenaertsz., I 58, 85, 139, II 278 L ene man, II 431 Lenersz., I 293 Lennip, van, II 228 Lens, II 523 Leopold, I 149 Lepelaer, I 265, 266 Lepoole, II 176 Lestevenon, I 317, II 22, 190 Leth, van der, I 83 Letmaet, I 253, 305 Letterhuis, II 330 Leuyedick, II 510
Leuningben, van, I 148
Leur, van de, II 280
Leutering, de, 1 148,155, II 298
Leuven, (van), I 245,252, II483
Leveque, II 176
Lever, II 187
Leversteyn, I 71, 73, 74
Levesque, I 183
Levin, II 76
Lextebedde, II 424
Licht, de, I 255, 257, II 1, 380
Lydius, I 66
Liebergen, I 128
Liedewij, II 459
Liefde, de, II 329, 401
Liefhebber, II 330, 419
Lieftingh, 185, 124, 134, IL294
Liens, II 123
Lier, la, II 39, 67
Lyere, van, II 11, 76, 126, 127,
188, 264, 523 Lieshout, van, II 503, 543 Liesveld, van, I 171, 172, 179,
II 54, 282, 540 Lievens, II 414 Ligne, I 314 Lijn, van, II 162 Lyklama, II 63, 64 Lylbleycker, van, I 198 Lillers, van, II 41 Limburg, van, I 264 Stirum, van, II 247,
248, 396 Lingen, van der, I 189 Lindeman, II 391, 418 Linden, van der, I 179, 180,
190, 198, 202, 300, II 57, Hv 151, 154/281, 475, 477, 482 Lynden, van, II 29, 30, 64,
192, 523 van Nederhemert, van,
II 248 Lindenburg, II 292 Lindern, von, I 5 Lindt, de, I 34, II 9J Lyningen, I 307 Lintelo van Reshede, van, II 63 Lintzenich, van, II 361



599
Lyp, II 470 Lire, II 438 Lis, van, II 210 Lisse, van der, II 72 Listyghe, de, II 469 Lit, van, I 268, II 139 Litzeraedt, II 522 Locht, de, II 213 Lodder, I 166, II 275 Loddeus, I 15
Lodensteyn, van, I 80, 92, 98, 104, 107, 115, 116, 121, 122, 127, 136, 152, 155, 156, 161, 162, 262, II 176
Lodewijcksz., II 406
Lodijk, II 224
Loe zu Fundern, II 65
Geistund, II 65
Loen, (van), II 185, 222
Loenen, (van), II 296, 501, 504
Loenersloot, van, II 441
Loete, van der, I 61 ' Loeverst, II 208
Loghes, de, II 153
Lohmeier, II 88
Loyd, II 410
Loydunck, I 174
Loysen, II 433, 434
Lokeren, I 12
Lockhorst, van, I 11, 1161,63,
64, 519, 521, 522 Lommens, II 159 Loncq, I 279 Longerspee, II 176 Longeval, II 65 Longyn, II 80 Longuineau, II 65 Lont, I 7
Lontem Blom, van, II 503 Loo, van, I 54, 167, 180, 181,
II 83, 138, 176, 358, 517 Loogen, II 114 Looy, I 254, 285 Looye, Sente, II 491 Loon, van, I 127, 158, 173, II
8, 32, 116, 117, 222, 550,
558
Loopwijk, II 291
Loosdrecht, II 296 Loose, de, II 443 Loosen, (van), II 30, 92 Loper, II 461
Loreyne, I 270, 277, 289, 308
Lorye, I 270
Los, II 233, 234
Losser, II 505
Lossert, II 195, 196
Lost, II 338
Lotharingen, I 306, 314 Lotsy, II 119 Lotten, II 164, 165 Loudesteyn, II 300 Lourensz., I 156 Louris, II 176 Louveris, II 417 Louwerens, I 97 Louwerst, I 260 Louwijck, II 91 Lubbertedr., II 419 Lubeck, I 122
Lucht, van der, 149,161, II471 Luchtenburg, van, II 332, 420, 551
Ludermont, II 152 Luefel, van de, II 342 Luffelen, van de, II 420 Lugtigheid, II 94, 202, 461 Luydt, I 272 Luyk, van, II 123, 183 Luyken, II 498 Luïscius, I 71, 143 Lucas, II 148, 472 Luleven, II 286 Lunenburg, I 285 Luningen, van, II 28 Lus, I 243 Luxemburg, I 306 Luzac, II 176
M.
Maele, van, I 37 Maelsteede, II 127 Maerlevelt, van, II 101 Maerschalck, I 251, 297



602
Mil, van, II 113
Milan Visconti, de, II 63
Milder, van, II 499
Millaert, I 266
Milligen, van, II 93
Milt, van der, I 287
Minne, II 147, 419
Minnebeeck, van, II 401
Minners, II 133
Minten, II 505
Miony, I 307
Mirell, de, I 63
Mirkinius, II 112
Mispelblom Beyer, II 450
Mist, de, II 177
Moei, I 253, 254, 267
Moeien, van der, II 15, 249,328
Moeners, de, II 285
Moens, II 187, 423
Moer, 1 107
Moere, van den, II 9
Moerendaal, I 305
Moerieu, II 392
Moerkerken, (van), I 162, II
37, 472 Moermans, II 341 Moermondt, I 179 Moers, I 301, II 78, 289 Moes, I 186 Moesman, II 546 Moy, de, II 47, 190
Lambert, il 362
Mol, I 180, 181, 183, 213, 286, II 39, 439, 500
van Leedtberg, I 14, 300
Molenaer, II 377, 399, 502, 517 Molewater, I 51, II 35 Molijn, de, 1130 Mols tot Suyddorp, van der,
II 11 Mom, I 270
Monnikendam, I 298, 315 Monseurs, I 198 Monster, II 35, 66, 219 Mont, II 394 Montagne, II 177 Montani, II 240 Montanus, II 475
Montauban van Swijndrecht, II 216
Montenegro, de, II 499, 501 Montens, I 210, II 62, 76 Montfoort, van, 13, 115, 301,
II 184, 440 Montigny gezegd de Suiry, II29 Montis, II 11
Montmorency, de, II 60, 523 Montoye, II 522 Mooyman, II 256 Moons, I 319 Moor, I 293
van Immerzeel, de, I 317
Moordrecht, II 220
Moorrees, II 158
Mor, I 306
Moraas, de, II 479
Moret, II 41
Morgan, I 111, 112
Morilyon Loysen, II 433
Mornay, II 76
Morre, I 268
Morsch, van der, II 310
Mortier, (du), I 152, II 177
Mosch, II 532, 533
Mosselman, I 32
Motte, II 377
Moucheron, I 53, 54
Mouthaen, II 383
Muyden, I 298, II 296, 505
Muyen, van, I 237, II 468, 521
Muyl, van der, II 356
Muilman, II 191
Muylwijck, van, I 203, 236, 241, 242, 248, II 32, 46, 119, 120, 123-125, 143, 394
Muys, I 97, 100, II 456
de Brauw, II 131
van Holy, I 34, 54, 138,
167, 168, 173, 179, 180, 186, 200, 201,203, 205, 210, II 70, 99, 130, 131
Muyser, II 432
Muyssart, II 50, 72
Mulder, I 46
Mulerius, II 534
Mulert, II 438



603
Muiiers, II 404 Mullaer, I 39 Mullem, van, II 164 Muller, I 13, II 495, 517
van Bredenburch,II426
Massis, II 177
Munkerus, I 168
Munninckhof, van, II 195
Munster, van, I 286
Munt, de, II 167
Munters, I 42
Munts, I 141, II 446
Musch, I 54, 209, II 206, 402
Muelens, I 181
Muer, van der, II 147'
Muerbreker, II 177
Mues, II 177
N.
Naaktgeboren, II 5 Naelhout, II 385 Naeltwijck, van, I 21, 301, JI 61, 62
Naerden, (van), I 298,299, II77 Naber, I 318, 319 Nachtegaal, I 180, 181, II 95,
150, 177, 182 Nagel, II 63, 156 Nagge, I 59 , Nahuys, II 123 Nannenz., II 104 Nanning, II 343 Nannius, I 283 Napels, II 184
Nassau, van, I 78, 87, 88, 106, II63,167,188, 207, 230, 255, 276, 277, 295, 375, 397., 458, 476, 492, 506, 511, 519, 521
Nath, van der, I 49, II 57, 79
Nattenhove, II 177
Nauta, II 153
Nauwens, II 468
Neale, van, II 10, 42
Nederburg, II 520
Nederland, I 318, II 513
Nederveen, I 37, 39, 162
Neel, van, II 186
Neer, van der, I 135
Neeringh, II 484
Neercassel, (van), I 239—241,
II 365 Neeten. van, I 189 Nehem, II 254, 255 Neille, de, I 171 Neyt, de, I 99
Neck, van, I 174, 291, II 27,
185, 191, 293, 329, 464 Nelis, II 210 Nelling, II 83 Neomagus, I 20 Nes, van, I 32, 57, 154, 167,
II 53, 245 246, 330, 358 Neufville, de, II 48, 54 Neukirchen gezegd Nijvenheim,
van, II 104 Neuspitzer, I 194 Neut, van der, II 135 Neve, de, II 316, 497 Neverom, van, II 115, 117 Nichtevecht, II 296 Nideck, van, II 340, 353, 421 Nyehoeven, II 204 Nielen, I 68, II 419 Nyenrode, I 38, II 66, 73, 74,
115, 117, 198 Nierhaeren, I 199 Nierstrasz, I 6 Niet, de, II 368 Nieupoort, II 44, 470 *Nieustadt, (van der), I 44,177 Nieusteeg, II 270 Nieuwenboer, II 134 Nieuwenhoven, van, I 166 Nieuwenhuisen, van, I 47, II
385, 493 Nieuwerkerck, II 309 Nieuwland, van, I 310, II 508,
509 Nigier, II 76 Nijgh, II 215 Nijhooven, van, I 86 Nijmegen, van, II 498,499,506 Nijs, de, II 470 Nijssen, I 186, 11 119,381,449 Nijvenheim, II 104



604
Nijverhuisen, van, II 332 Nicolaesz. (dr.), I 182, II 22, 96 339
Nicolaï, I 39, 90,112,159,171,
II 69, 127 Niland, II 19 Nyot, I 12, 176 Nipius, II 215
Nispen, van, I 195, 285, II 2931, 41, 45, 46, 49, 192, 440 Nissen, (van der), II53,71,230 Nytszem, van den, II 314 Nobel, I 239, II 187, 360, 405 Nobelaer, I 226, II 8 Novelles, II 41, 65, 523 Nol, van der, II 203 Nolf, van der, I 76, 127 Nolleman, II 209 Nonneman, I 28 Noom, I 252
Nooms van Aarlanderveen, II
192, 194, 195 Noord, van (der), I 36, 39, 43,
58, 303, 305, 309, II 109,
151, 177, 320, 475 Noordaa, van der, II 146 Noordam, II 433 Noorde, van, I 101, 137 Noordeloos, van, I 236 Noorden, van, I 82, II 344,
371, 462 Noordhoeck, II 20, 43, 71 Noordijk, II 263 Noortbergh, I 187 Noortdijk, II 541, 543 Noorthey, II 302, 303 Noortschor, I 176 Noortwijk, van, I 11, II 187,
188, 249, 252, 255 Noorwitz, II 451 Noose, I 271
Noot, van der, II 192, 440 Nooten, van, I 285 Noothoven, II 500 Norden, van, II 177 Noris, II 11, 188, 264 Norwits, II 49, 74 Nourisse, II 517
Nouts, I 200 Nozeman, II 221 Nuchteren, II 320 Nuyen, II 298 Nuys, van, I 238 Nuyts, II 54, 84 Nulck, (van der), I 31, 123 Nusenborch, van, II 343 Nutius, I 183
O.
Obbergen, van, II 367 Obry, des, II 149 Oegstgeest, II 261, 262 Oelentrouver, II 375 Oem, 1 45, 167,168, 173, 174,
176, 179, 200, 205, 214,
315, II 46, 99
van Barendrecht, I 34
Wijngaerden, I 62,
315
Oever, van den, II 96 Oeveren, van, I 244 Oyen, van, II 156 Oyenbrugge, van, II 440 Oirschot, van, I 189 Oirttens, II 177 Oiseleur de Villiers, 1', I 34 Okhuyzen, II 98, 534 Ockers, 1 94, II 271, 293 Oldenbarnevelt, van, I 21, II
61, 62, 70, 78, 349 Oldenborch, van, II 427 Oldersomke, II 63 Oldcamps, van der, II 27 Olyer, II 460 Olis, I 191 Olyslager, II 473 Olivier, II 158, 392 Ommers, van, II 177 Ompteda, II 24, 60 Onder de Linden, I 188 Onderwater, I 33, 34, 110, 136,
154, 184, II 25, 308, 528 Onima, II 519, 521 Onna, II 450 Onoff, II 426



605
Onsele, van, II 226, 490 Onversaecht, I 36 Oom, II 547 Oomen, II 526 Ooms, I 11, II 239 Oordt, van, II 495 Oorschot, van, II 505 Oorthuis, I 57 Oos, den, I 56 Oostdijk, II 43 Oostée, van, I 89 Oosten,van,1 143,11 73,480,517 Oostende, van, II 215, 440 Oostendorp, II 186 Verbrugge Klein-
hoonte, II 520 Oostenrijk, (van), I 307, II 36,
78, 428 Oosterbaen, II 455, 482 Oosterdijk, II 177 Oosterhof, van, II 372 Oosterhout, II 412, 497 Oosterlaen, II 312 Oosterlant, II 267 Oosterlingh, I 262, 294, II134 Oosterom, van, II 192, 453 Oosterwijck, van, II 419, 534 Oosterzee, van, II 398 Oosthoock, I 76 Oostvoorne, II 266 Oostwalt, II 109 Ooterlingh, I 273 Op de Kamp, I 182, 214 Ophoven, van, I 102, 103 Opmeer, van, I 163, II 292 Oppelaar, I 31 Opsie, II 296
Oranje, van, II 33, 90, 145,
207, 230, 255, 295, 397, 458,
476, 492, 511 Oranje-Nassau, I 29, 63, 87,
88, 106, 165, 298, 311,314 Orlers, II 177 Ormea, I 53, II 63 Osbrecht, II 77 Osch, van, I 74, 115, 237, 245,
265,292, II 112,500 Oskam, I 11, 271
Ossefort, I 214 Ossinski, ,11 414 Osterhock, II 442 Osti, II 518 Ostreel, d', II 438 Ostrel, II 41 Otten, II 222, 405 Oudaan, II 411 Ouden, den, II 224 Oudenborch, van, II 469 Ouderkerck, van, II177 Oudermeulen, I 100 Ouderogge, II 47, 255, 283,
324, 339, 478 Oudeveldt, I 251, 274 Oudewater, (van), 1 298, 303 Oudshoorn, (van), I 153, 231,
II 47, 69, 163, 177, 192,251,
290, 291, 293-296, 298,526,
536 Ouen, I 26 Ouseel, II 151 Outeren, van, II 159 Outgaerden, van, I 186 Outheusden, van, I 92, 123 Outhoeck, van, I 147 Outhoore, I 83 Outhuys, II 165 Outhuysen, van, I 273 Outraed, I 16, 17 Outva, van, II 251 Ouwegen, I 8 Ouwejan, I 104 Ouwelant, II 182 Ouweling, I 268 Ouwen, II 74, 297, 542 Ouwendijck, II 93 Ouwerkerk, II 276, 288 Oveling, I 198 Overduyn, II 152, 209 Overeynder, II 216, 517 Overgaen, van der, I 150 Overgoor, I 42, 260, 287 Overlander, II 298' Overschie, van, I 80, 106, 130,
148, 158, II 91, 207, 541 Overschuer, van, II 339 Overslingelant, van, II 245



611
Rollema, II 185 Roman, II 52
Romeyn, 1 4, 16, 230, 232,
275, II 106, 373, 384 Romeynse, II 436 Romen, van, II 502, 505 Ronaer, I 150
Roo, de, I 83, 199, 203,' 276,
II 227, 525, 528 Roobolle, II 91 Rooden, de, II 317 Roodenburg, (van), II 46,137,
201, 285, 311, 452 Roodere, de, II 46 Rooy, de, I 65 Roock, de, II 500 Rooken, II 259 Roomer, II 386 Roon, van, I 54, 101, 222, II
65, 314, 317, 356, 492, 498 Roonaer, II 314, 315 Roongna, I 193 Roos, (de), I 16, 18,100, 189,
II 33, 241, 344, 353, 501 Roosendael, van, I 220, 221,
280, 281, 283, 316 Roosenschoon, II 138 Roosing, II 428 Roosmale, I 18, II 411 Roothuis, II 394 Roovre. Zie: Rovere Ros, II 95
Rosa, II 23, 24, 42, 48 Rose, I 78, II 35, 86 Rosenburg, I 39,171, 172,176 Rosevelt, van, II 359 Rosiers, I 247 Roskam, II 170, 425 Ross, I 40 Rossem, II 63, 398 Rossum, van, II 440, 536 Roswinckel, II 178 Rota, I 156 Rotshoeck, II 394 Rotterdam, I 29, 298, 314, II
221, 295, 397 Rottermond, I 206 Rotteveel, I 100
Rouvairolle, II 148 Rouvery, de, II 118 Rouw, de, I 191 Rovere, de, I 34, 180, 186,
210, II 53, 62, 99, 100 Rubempré, de, II 440, 523 Rudiger, II 178 Rue, de la, II 44 Rugge, II 268
Ruychrock, I 38, II 132, 278, 279, 299, 489,494
van de Werve, II28
Ruyfelaers, I 272
Ruigen, den, I 287
Ruighaver, I 299, II 31, 32
Ruyl, II 40, 547
Ruys, (van de), II148,262, 482
Ruysch, I 203, 223, 224, 306,
310, II 534, 539 Ruyssenaars, I 197 Ruitenburg, van, 1279,280,315,
II 53, 292, 295 kuiter, de, I 32, 67,193,1162,
219, 263, 374, 386. Ruyven, (van), I 38, 81, 86,
113, 158, 164, 242 Rus, II 357
van Alkemade, I 142
Rust, van der, I 54 Rusting, II 533 Rustorf, van, II 15, 16 Ruts, I 102, 188 Rutten, II 120, 121, 503 Ruebs, I 223, 224, 226 Ruedt—Collenberg, von, I 228 Ruuck, de, II 359 Ruuter, I 258 Ruever, de, I 9 Ruven, II 80
S.
Saeckma, II 63, 64 Zaal, II 536 Zaalberg, II 186, 233 Zaan, van der, 1 295, 296 Saar, II 230 Saarbrugge, I 301, 307 Saerloes, II 552



612
Saarsen, II 226, 227 Sagenu, I 302 Zayer, I 199 Saint Omer, II 523 Saint Simon, I 301, 306 Saintgenoys alias Ladeux,II 178 Saintim, I 3 Sayve, de, I 198 Saksen, I 302 Saldenus, II 93 Sale, II 238, 239 Salengre, de, I 134 Salis, de, II 54, 55 —— de Marchelins, de, II508 Salland, II 192 Salm, van der, I 36, II 22 Samson, II 498 Sande, van, II 163 Sandelijn, I 168, 205 Sandeling, I 143, 200, 209 Sandelingenambacht, II 110 Sanden, van der, I 102 Sander, II 88, 276 Sandick, van, II 42 Sandlijn van Herenthout, II 80 Sandra, II 150, 159, 167 Sandwijk, I 154, II 502 Zanen, (van), I 11, 12, II 184, 333
Sanisson, I 254, 257 Sannen, II 217 Sannf, II 299
Sant, van 't, II 123, 375, 381 —Santen,van, I 27, 80, 84,99,110, 113-115, 117, 120, 125, 129, 134, 136,144, 149,158, 161, II 9, 27, 50, 51, 67, 68, 70, 71, 157, 219, 428
Santheuvel, van den, I 185, 186
Santvoort, van, II 52
Santwegh, II 316 . Sareloos, van, II 259
Zarwerden, I 307
Sas, I 290, 312, II 239, 421
Sasbout, I 77, 84, 106, 120, 126, 138, 139, 141, 148, 157, 160,161,163,207,208, II249
Sasburg, van, II 504
Zasse, II 230
Sassem, van, II 359
Sassen, van, I 97
Scaliger, II 178, 181
Scanarowski, II 414
Scutin, II 9
Schaak, II 40, 75, 158
Schaelkens, II 361
Schaap, I 179, II 296, 536
Schade, (van), I 48, II115, 504
Schaffers, II 24, 60
Schagen, (van), I 99,103,107, 110, 113, II 43, 63, 64, 71, 206, 209, 249,255, 263,447, 514
Schagt, II 229 Schalij, II 123
Schalk, van der, II 48,59,451, 453
Scharlaken, van, I 173, 174,
186, 190 Scharp, II 492 Scharrenberg, I 152 Schas, II 464 Schatter, I 305 Schaut, van der, 177 Schee, van, I 251 Scheenhoek, in den, I 94 Scheepmaeker, II 208 Scheigrond, II 508 Schelhammer, II 86 Schelhavere, de, I 223,224,226 Schelhoeck, II 483 Schellach, II 72 Schellebeeck, van, I 177, 178 Schellingh, I 18, 189 Schellinger, II 55 Schellingerhout, van, I 1, II 297 Schellingwouw, van, II 137 Schelluynen, van, II 474 Schelper, I 64 Schelt, van der, II 148 Scheltinga, van, II 47 Schelve, van, II 260 Schenk van Nideck, II 63 van Tautenburch, II27,
438, 439



613
Schenckevelt, II 292
Scheg, II 500
Schépens, I 197
Schepers, II 53, 148,178,410,
411, 416 Scheperus, I 294 Schepman, II 307 Schepper, van den, II 84 Scherm, van der, II 74 Scherpehisse, van, II 183 Scherpenzeel, van, II 64, 249,
439
Schets, I 207, 208, II 83 Schetter, I 305 Scheuting, II 9 Schie, van, I 123, 155 Schiedam, I 298,299, II 295,458 Schieveen, van, II 450, 452,453 Schift, I 177 Schijff, II 283 Schilder, de, II 178 Schildhouwer, I 89, 246 Schilfgaarden, van, II 550 Schilman, II 190 Schilperoort, I 84, 92, 94, 96,
136, 148, 153, 186, 283, II
365, 388 Schilt, van der, II 462 Schiltman, II 1 Schiltvinck, II 326 Schim, II 207 Schinckel, I 101, 158 Schinckelhoeck, II 202 Schipluiden, II 463 Schippert», I 20, 25, 37, 43,
95, II 109, 239, 240» 250,
331, 386 Schlusselfelder, II 178 Schmettau, von, II 231 Schmidt, I 75 Schoemaker, II 374 Schoenlapper, II 383 Schoenmaker, I 59,11242,253,
466
Schoere, II 146 Scholart, II 178 Scholl, I 137 Scholte, I 288, 293
Scholten, II 50, 69, 155
Scholtingh, II 178
Schone velt, van, 113,287, II495
Schoon, I 270
Schoonburg, I 214 XSchoonderwoert, I 30
Schoonebeeck, II 330
Schooneman, I 62
Schoonhouwen, I 277
Schoonhoven, (van), I 94, 128, 298, 299,1163-65, 127, 198, 199, 208, 211, 274, 295, 303, 398, 401, 438, 476, 477, 519, 521, 525
Schoor, van der, I 64, 214, II 298, 530
Schoormans, I 193
Schoorn, II 452
Schooten, van, II 79
Schore, I 306
Schotel, I 201
Schott, I 163, II 62
Schotte, 1 142 ^Schouten, I 26, 230, II37, 65, P 178, 396, 496, 524
Schouwen, van, II 27
Schouwenburg, I 43
Schraeifwech, I 94
Schraepwech, II 388
Schrap, II 58
Schrauwelens, I 9
Schrave, I 318
Schregel, de, II 155, 159
Schrevelius, I 102, 154,11160, 178, 189, 262
Schriek, I 293, II 534
Schrijver, I 67, II 219
Schruder, II 387
Schuyl, I 94, 129, II 70, 178, 448, 449
Schuylenburg, I 131,11 12,22, 33, 40, 43, 46, 47, 49, 5355, 57, 58, 70, 71, 184
Schul, I 194, II 367
Schulerus, I 23, 24
Schultz, II 63, 442
Schuten, II 343
Schutick, II 354 - Ö *



614
Schutter, I 89
Schuurman, I 318
Schwartzburg, I 302 «»4t&
Schweinitz, (van), 1132, II 207
Scrappelin, I 85
Sebastiaens, I 16
Sedlnitsky, II 414
Zee, de, II 46
Zeedijck, II 555
Zeeland, I 63
Zeeman, II 491
Zeeuw, de, II 5
Seeverts, II 111
Zeewoldt, I 290
Segen, van der, II 205, 319,
340, 342, 384 Zeghers, II 37, 301, 425, 530 Segvelt, van, I 86 Segwaard, van, I 47, 93, 96,
167, 168, II 178, 546 Zeiden, van der, II 234 Seylmaker, I 75, II 202, 559 Seyst, van, I 143, II 180, 533 Selkart, II 408 Zeiler, van, II 195 Sempel, II 385 Semsdr., II 25 Zene, II 126
Senn van Basel, II 395, 396 Sennewaert, van, I 125 Sens, II 265 Sente, II 200, 278 Sente Looye, II 491 Senten van Mervestein, van, II 227
Senus, van, II 137 Seraerts, 't, II 440 Serff, I 112 Serclaes, 't, I 244 Zerneman, II 180 Serwouters, II 163 Setten, van, II 499 Seunties, II 220 Sevenbergen, van, I 243, 301,
II 35, 72, 439 Sevender, (van), 1194, II 64,266 Sevenhoven, van, II 236, 498,
504, 547
Zeventer, van der, II30,206,443 Severijn Kerkwijk, II 240 Shaw, I 61
Syberg—Voirde, von, I 228
Wischling, von, I 228
Sybrants, I 17 Sicherer Smit, II 550 Sieling, I 21 Sieppendr., II 252 Sieren, II 137, 373 Sieverts, I 6
Sijdelaecken, van, II 166
Sijden, van der, II 106
Sijdervelt, I 222, II 124
Sijl, van, I 100, 237, 303,305, 309, II 222, 236, 239, 240, 287-289, 473
Zijnen, II 489, 493, 494
Sijp, van, II 161, 163 j Sijpesteyn, van, II 115
Sijsbergen, van, I 99, 150
Sijthoff, II 520
Sille, I 191
Silvius, II 324
Symeren, I 307
Simonides, I 124
Symonshaven, van, II 486 *Symonsz.(dr.), 1 8, 17, 75, 93, 263, II 12, 226, 235, 285, 355, 376, 407, 530, 531, 538, 544, 547
Zinderen, van, II 199
Sinkelaar, II 502
Sipman, II 476
Zirikzee, van, I 248
Six, Ir228, II 51, 118
Slachtoe, I 104
Sleenackers, II 229, 230
Sleght, II 333
Sleiden, van der, II 207
Sleydregt, II 21 I
Slicher, 1109,153, II68,69,187
Slijpe, van, I 225, II 3
Slijpers, de, II 165
Slingeland, van, I 167, 173, 174, 177, 179, 185, 186, 190, 202, 210, 211, 237, 261, 316, II 75, 251, 252, 327,'373



623
Vlooswijk, van, II 296 Vloten, van, II 81 Vlucht, van der, II180,250,433 Vlugge, II 69
Vogel, (de), 1 162, 184, II 42,
152, 385, 502 Vogelen, van, I 279 Vogelius, II 180 Vogelsang, I 235, II 504 Vockestaert, I 94, 99, 116,155 Volbregtsz., II 118, 129 Volgaerts, II 404 Volckenaer, II 518 Volker, I 40, 49 Vollenhoven, van, II 396, 397 Volpertsz., I 259 Vonck, I 226, II 3, 151, 157,
404, 545 Voogd, (de),I 42, 113,191,199 Vooys, de, 1 290 Voolen, van der, I 81 Voorburch, (van), I 78, 123,
155, 156, II 44, 512, 513 Voorde, van de, II 69 Voorduin, I 290 Voorheul, I 150 Voorhoeve, II 398 Voorhoudt, van, II 79 Voorn, I 106 Voorschoten, II 516 Voorst, van, II 69 Voorstad, 1140 Voort, van der, I 13, II 43, 71 Voorts, II 196
Vor,de, I 252, 11496,498,502
Vorselius, II 447
Vorspreet, II 545
Vorstman, I 116, II 357, 398
Vorwonisz., II 4 . Vo$, de, I 15, 22, 153, 189, 256, 260, II 45, 50, 51, 56, 68, 95,133, 165,299, 418, 476, 534
van Steenwijk, de, II 439
van Zijll, II 282
Vosbergen, van, II 19,20,71,472
Vosmaer, 1 25, 153, 157, 293, II 13, 135, 552
Vossenburg, I 303, 311 Vou, de, II 334 Voxdael, II 127 Vrancken, II 542 Vrankestein, II 462 , Vredenburch, van, I 127, II 44,
94, 184, 379 Vreeswijck, van, II 309, 504 Vreughden, II 129 Vrient, I 235, II 294 Vries, de, I 81, 94, 175, 176,
285, II 50, 69, 125, 508 Vriesendorp, I 200, 203, 204 Vrij, (de), I 36, 53, 193, 260,
298-300, 313, 315, II 531 Vrijberghe, van, II 72, 73 Vrijenberch, I 96 Vrijslag, II 180 Vrint, de, I 275 Vroe, de, II 534 Vroege van Wijngaarden, II540 Vroese, II 44, 365, 370, 392 Vromans, II 164, 180, 189 Vrome, de, II 368 Vroom, II 470 Vroombroock, II 418, 432 Vroulingh, I 84, 125 Vugt, (van der), I 197, 216 Vuldt, van der, II 328 Vuren, van, I 33, II 360
W.
Waaghal, II 144 Waaghes, II 144 Waeyen, van der, I 171, 172,
II 47, 48, 54 Wael, (van) de(r), I 97, 98, 274, II40,106,133, 307, 435, 505, 559 —— van Vronestein, de, II192 Waalboer, II 180 Waelichs, I 94 Waalswijk, van, II 180 Waalwijck, (van), I 239, 241,
II 180, 222 Waelwijn, I 247 Waerden, van, II 323 Waerdt, (van der), II 127, 147












Ned. Herv. Kerk te Rhoon.
Verscheidene zerken liggen onder vaste banken. Te zien zijn:
1. Hier leet begraven Vrouwe Elisabetvan Roon weduwe wilen Heren Charles van den Nytszem in sijn leven ridder en president van Vrieslf en sterf op den 4den dach Julij anno MDLXXXII.
(Wapen en vier kwartieren uitgekapt; helmteeken van het hoofdwapen is een moorenkop en hals.)
Optimae piae atque bene de se merite matri sue unicus filius atque heres Matinus de Nytszem mosius hoe monumetu in memoria poni curavit.
(Vgl. de Navorscher 1883 blz. 415.)
2. Hier leyt begraven Joncvrouwe Cornelia de Heuyter weduwe wijlen Joncheer Johan Pijnsen in zijn leven heere van Offem en
Wapen en kwartieren uitgekapt; onder de kwartierwapens leest men:
Heuyter Bruesen en Heerman.
3. Hier leyt begraven InghenBastiaenendochterdie huysvou van Jan Coornelis den Wercker sij sterf den24September anno 1613.
4. Onder een troonhemel het wapen De Ra et in ruitvorm, nl. een St. Andrieskruis, vergezeld van een vogel in de vier hoeken. Boven aan de zerk een gevleugeld engelenkopje tusschen links van den toeschouwer een zandlooper en rechts een doodshoofd.
Hier leit begraven Adriana Jans de Raet in haer leven huisvrouen weduwe van Adriaen Pietersen Roonaersterif den 25en April ano 1653 out 60 jaren.
5. Het sub no. 4 beschreven wapen De Raet en dezelfde versiering.
Hier leyt begraven Jan Pietersz. de Raet in zijn leven schout ende schepen in Roon, leenman in den lande van Putten,



Rotterdam.
324
12. Hier leit begraven Huibrecht notaris — 25Janu
en sijn vrouw dr. sterf den 2.... en Jacob Jacob
huisen notaris den 9 Y
13. Hier leit begraven Jan Cornelissen Ouderogge geschuten clockeghieter tot Rotterdam steerf den 29 Augustus ao. 1625.
(Wapen : een halve leeuw; helmteeken drie pluimen; wapen en opschrift op koper.)
14. " Hier leit begraven Daenyel Evertsz. was in sijn leven meester steenhouer starf den 3en October ao 1610. Hier leit begraven Pouwels van de Kerckhof in sijn leven cappytein ordinaris vant colegie ter admiraliteyt alhier is gestorven op de 23 Mey 1658 out sijnde 44 jare.
D. (een merk) E. (11)
15. Hier leit begraven Anna Pieters de huisvrouw van Jacob Teunisz. is gestorven den ... November 1648 out sijnde 69 jaren ende haren man Jacob Teunisz. is gestorven den 10 Maert 1656 out sijnde 86 jaren.
(Twee wapens uitgekapt.)
16. Hier leit begraven Doen Dirckz. van Driel en sterf den 24 february anno 1613. Hier leit begraven Jan Harmansz. van den Heuvel is gestorven den 26 Jannewary 1638 ende sijn huisvrou Emmetje Doene van Driel en is gestorven eerste Junii 1649 en Heyndricktie Goosens Schravenhage huysvrou van Jan Jansen van den Heuvel is gestorven op den 6 July anno 1672 out sijnde 47 jaren. Hier leit begraven Jan Jansen van den Heuvel is gestorven den 30 September ano 1673 out sijnde 51 jaren.
17. P. M. Dullaert starf den .. December anno 1598 (?) B. I. sijn huisfrou sterf den 23 Juli 1602 (?).
(Wapen uitgekapt.)
Johannes Silvius dum viveret, juris utriusque doctor, in Athenaeo Roterdamensi patrio juris utriusque professor, item scholae Erasmianae patriae Rector, Salutem Christi hic exspectat natus anno CI0I3CXXXX1I, XVII Novêmbris, denatus anno C1DI3CCXXIII, XXII Novêmbris.
Beateris Huegen de van Huigo Dullert.
18. Hier leit begraven Jan van Waesberghe out 70 jaeren sterf den 25 Mey 1626.



Rotterdam
325
(Wapen: gekroonde leeuw met blokjes; helmteeken gekroonde leeuw uitkomend.) ( 104) (Bovenaan de zerk: Jan van Waesberghe.)
19. Hier leit begraven Aeltgen Jacobsdr. van Arckenboudt de tweede huisvrou van den Ed. Heer Maerten Harpers Tromp admirael over Holland ende Westvrieslandt is gestorven den 13en April anno 1639 oudt sijnde 36 jare.
(Twee wapens: I. op zilver een fluitspelende roode aap op een groenen grond, voor zijne voeten ligt een lier (Tromp); II. boven elkaar drie hazen, elk lqopende op een grasgrond; helmteeken een uitkomende man met een anker (?) in de rechterhand.)
Capn. M. H. Van Tromp.
Hier leit begraven Dingnom Cornelisdr. huisvrou van
Capitein Maerten Harpersz. van der Tromp starf den
20e November ano 1633 out 34 jaren. (107?)
(Vgl. Mdbl. Ned. Leeuw 1900, blz. 213; zie de afbeelding bij mr. W. v. d. Lely.)
20. Hier leit begraven Bouwens huisvrouwe van Jan
sse schipper sterf den 9 Januwar ano. 1646.
(Wapen: drie pauwen, 2 en 1.)
21. Hier leit begraven Clara Fene(?) vedue van Maliaert van Belle is gestorven den . 1 Maert 1650 out omtrent 86 jaeren.
(Twee wapens uitgekapt; helmteeken een arm met hand.)
Hier leit begraven Rebecca spe huisvrou van Hui b recht
van Belle is gestorven den 25 ...ber 1654 out sijnde 50 jare
22. Monument van wit marmer, achter een hek. Borstbeeld van Johan van Brakel.
I. Bloemendael fee. Daaronder het wapen, zijnde op zilver drie zwarte brakkenkoppen (2 en 1); (volgens afbeelding bij mr. W. v. d. Lely). Invicti herois Johannis a Brakel praetoris, ut vocant, nocturni manib. ac memor. sacrum hoe tegitur saxo Brakelius aquorrs horror, qui flamma et ferrum cessit et unda maris. fallimur an flammas et nunc vomit adspice jam jam ferrea qui rupit vincula, rumpet humum.
P. Francius.



Rotterdam.
326
Op denzelven. Door ketens, donders, loot en staal en bliksemstraalen te vliegen en een roof op 'svijands grond te haaien was Brakels werk, die zijn triomf rukte uyt den brand zijn naam en krijgsdeugd cierd zijn graf en vaderland.
J. Pluimen
23. Eveneens van wit marmer en achter het hek:
Hier rust d'Heer Johan van Brakel schoudt bij nacht van HoUandt en Westfrieslandt geschooten in de Baetaelje tegens d' France Koninghsvloot den 10 Julius 1690. (100)
24. C. I I * B.
25. Hier leyt begraven de Heer Dyderickjansez. Schiltv i n c k in sijn leven schepen der stadt Rotterdam is gestorven den 13 Maert ao. 1639 ende Petronella Dams huisvrou van de Heer Pieter Janse Blanckert is gestorven den 25 Mey ao. 1644 out sijnde 46 jaren.
(Twee wapens uitgekapt.)
ende D. Hr. en Mr. Johannes Pieterse Blanckert in sijn leeven schepen van Schielant is gestorven den 3 Mey 166. out sijnde 26 jaer 8 maenden. (87)
26. Hier leyt begraven DHeer Barthout Dryelenburgh obyt den 19 februarius 1681. (no. 78)
(Achter een hek van zwart marmer en hardsteen.)
27. Het einde van alles. (no. 89)
28. Hier leit begraven Mengsye Dingemans de huisvrouw van Jan Adriansz. van Rietvelt is gestorven den 9enMaert 1642 out 77 jaer. .Hier leit begraven Jan Adriaensz. Rietvelt is gestorven de 29 November anno 1650 was out 83 jaer.
(Wapen uitgekapt.) (90)
29. Hierleggenbegraven Philips Adriaensz. van Emmers sal. is gestorven op den 9en April anno 1622 met sijn huisvrou Geertruyt Pieters Bisschop is gestorven op den lOen October anno 1626.
(Twee wapens uitgekapt.) (91)
30. Hier leggen begraven Hans van der Eist coopman geboren binnen Brussel is gestorven op den 7en September anno



Rotterdam.
327
1635 oudt sijnde 73(?)jaeren en Elisabet Jans van Gerest eyn huysvrou van Joan van der Eist de Jonge geboren tot Amsterdam gestorven op den 5 September 1649 oudt sijnde 49 jaren. (92)
31. Wapen uitgekapt. (93)
.... overleden .. April ao. 1597.
32. Alhier leit begraven Toenis Aergensz. schoenmaecker van Doorn starf op ten 17 dach Augusti anno 1601. (94)
33. Lucia Slingelant sterf den 13 Marti anno 1647. (Wapen uitgekapt.)
34. Hier leit begraven Jan Cornelisz. van Swam en is gestorven den 16 februarius anno 1631. (97)
Cor. Jans V. (Een merk.) S.
35. (Een merk.) P. (Een merk.) W.
van de Corf. (98)
36. Ps. 90 vs. 12. Heere leert ons te dencken dat wij sterven moeten opdat wij verstandich worden.
Sara Velthuisen starf ao. 1620 September 22.
Job. C. 19 v. 25. Ick weet dat mijn verlosser leeft ende sal mijn hier namaels uit der aerden opwecken, v. 26. ende ick sal daerna met deser minen huit omvangen worden ende sal in minen vleesche God sien. (85)
37. Hier leit begraven Jan de Mars wincooper starf den 15 Maert ano 1623 met sijn huisvrou Cornelia Jacobs van Gelder starf den 6 September ao. 1624. Dese sarek behoort toe de erfgenamen van Jan de Mars sal.
(Wapen uitgekapt.) (84)
Hier leit begraven Jacobus de Mars obiit 19e Augustus anno 1653 out sijnde 43 jaren ende sijn huysvrou Leonora Rijckewaert obiit 23en Junii out sijnde 43 jare ano 1654.
Hier leit begraven . leisabet de Mars de huisvrou van Lodewijck Pi.... starf op den 12en November ano 1633.
38. Hier leyt begraven capiteyn Hendrick Hartman geboren



Rotterdam.
332
Hier leit begraven Annetgen Claesdochter de huysvrou van Gers Heyndricxz. ende starf op den 24 feberwary 1641.
Hier leyt begraven Kors Aeindrycksen Messelaer ende is gestorven op den 11 November anno 1643 out sijnde 78 jaren.
Hier leyt begraven Annetgen Kersse isgestorveden 1 .Mey anno 1658 out sijnde 54 jaren. (no. 47)
63. Hier leit begraven Isabella dë Berch huisvrou van Pieter Jansz. Blanckert is gestorven op den 10 September anno 1640 oudt sijnde 46 jaere.
(Twee wapens uitgekapt.)
Hier leit begraven Jan Pietersz. Blanckert is gestorven op den 25en feberwarii ao. 1656 oudt sijnde 17 jaer en Hr. Mr. Dirck Pieterse Blanckert raet ende vroetschap desersteede misschaders gecommitteerde raet ter admiraliteyt in Zeelant sterf den 21 en April 1665. (no. 44)
64. Hier leyt begraven Koenraet Gerretz. starf den 15
1631 out sinde
G. (Een merk.) L (no. 41)
65. Twee wapens uitgekapt; gekroonde helm. (no. 40)
66. Als voren. (no. 35)
68. Hier leggen begraven dese naevolgende parsoone Arien Cornelis van Nijverhuisen ende gestorven op den 5en November anno 1601 ende Geertgen Tonisdr. sijn huisvrou is gestorven op den 24en December anno 1622.
Tonis Ariens van Nijverhuisen jonckgesel is gestorven op den 3n Juni ano 1631. ( 33)
69. Hier leit begraven Elisabet van Luchtenburch huisvrou van Pieter van der Heyde is gestorven op den .. Augustus anno 1625 ende Gregorius van der Heyde is gestorven op den 5en September anno 1635 met J ohan Bord els is gestorven op den 19en Julius anno 1636. ( 31)
70. Hier leyt begraven Alfina Rijckewaert dochter van Jan
67. H. L.
(Een merk.)
A. (no. 34) D.



Rotterdam.
333
Huberts Rijckewaert is gestorven den 15en December 1672. ( 21)
71. Capeteyn Jan Tijssen Brouwer.
Hier leit begraven Cappetein Jan Tijssen Brouwer is gestorven op den 6 October int jaer ons Heeren 1638 out sijnde 73 jaer. Hier leit begraven Futgen Gi6brechtxdr. de huisvrou van Capiteyn Jan Tijssen Brouwer is gestorven op den 30e Maert int jaer ons Heeren 1637 out sijnde 71 jaeren. (no. 20)
72. Hier leit begraven Jan Claesz. van Dobben carmosijnverwer ende starf op den 9en September ano. 1618.
(Wapen uitgekapt.) (no. 36)
Hier leit begraven Maertien Janssen van Zanen ende sterf op den 20en September ano. 1633.
73. [Hier leit begraven Jan Stoffels z. van Haerlem houtkooper tot Rotterdam ende starf den 22 Maert anno 161 ..]
Hier leit begraven Thonis Pietersz. Groen in sin leven steenhouwer starf den 21en October anno 1617.
Hier leit begraven Annetgen Cornelisdr. starf den .. Meye ano 1616. (no. 23)
74. Hier leyt begraven Barbara Christoffels huysvrou van Ar ie Huyghen van Beyért in sijn leven burgemeester dezer steede ende starf den 11 Mey anno 1616. ( 22)
(Wapen uitgekapt.)
75. De wapens Sleght en Van der Hei m in koper, en het jaar 1703: I. gevierendeeld: 1. en 4. een ossenkop, 2. en 3. een dwarsbalk, vergezeld in het hoofd van drie hamers; II. bekend; helmteeken een uitkomende vos.
Hier leit begraven Margarieta van der Heim overlede huysvrouw van Adriaan Sleght storf den 13 January 1705 out 34 jaaren.
Adriaan Sleght storf den 25July 1737 out68 jaaren. (no. 9)
76. Hier leyt begraven Jaques de Baek ende is gestorven op den 9en Julyus anno 1627 oudt sijnde 64 jaere. (no. 11)
(Wapen uitgekapt.)



Rotterdam.
336
Hier leyt begraven Jannetgen Gerrits Groenhout sterf op den 3 Augustus anno 1625. (Wapen uitgekapt, waaronder S. G. Rijs wijt.) (27)
83. Hier leit begraven Samuel Hoorn out 52 jaeren gestorven den 27e November ano. 1652.
(Twee wapens uitgekapt; helmteeken een arm, die een ring vasthoudt.)
84. Hier leit begraven Anna Pietersdr. du Bien weduwe van Maerten van Bergen sterft den 2 Maert 1631 out sijnde
61 jaeren ende haer dochter Dieuwertge Hillegont
Pieters du Bien (no. 5)
85. Hier leit begraven Mathijs Jansen Hoepstock in sijn leven geweest commendeur op Groenlant is gestorven op den eersten Meye anno 1630 oudt sijnde 64 jaeren met Maertgen Adriaensd. de huisvrouw van Mathijs Jansen Hoepstock is gestorven op de ... Meye anno 1630 oudt sijnde .. jaeren.. (15)
86. Hier leit begraven Jan Hendricksen Gevers is gestorven den .. Augustus. (Een merk (?) op een schild.)
Hier leit begraven Maertgen Janse Gevers huisvrou van Antoni Adriaens Hofdijck speurwachter der stadt Rotterdam sterf den elfden February anno 1626. Hier leit begraven J o s i n tgen Cornelis van Exel, weduwe van Jan Hendrickse Gevers sterf den .. november ao. 162[6]. (no. 19)
87. Op een monument van wit marmer, achter een zwart hek, de liggende beeltenis van Witte Cornelisz. de With met verschillende attributen, betrekking hebbende op den oorlog ter zee. Onderaan een zeeslag.
Meritis et eternitati Witteniï Corneliï de With equitis
qui magnitudinem suam eidem elemento debuit cui praecipuam hac tenus Hollandia debet totum terrarum ambitum. Circum navigavit utramq. Indiam nauta, miles, praefectusq. nautarum, ac militum vidit expugnato speculatorio navigio, cum viribus ipse multum inferior, animo major esset; argentiferae classi Americanae capiundae viam pate fecit; innumeras variarum gentium naves cepit, incendit



Rotterdam.
337
submersit per omnes gradus militiae navalis; eluctatus
propraetor patriae classes et expeditiones
maritimas annis XX rexit decies quinqies classib.
collatis cum hoste eonflixit raro aequata
glade, plerumque victor ac triumphator e
praeliïs rediït; restabat magmis tot belli
facinorib. imponendus dies VIII Novembr.
anni CIDIDCLVIH in freto maris Balthici
Supremum virtutis opus edidit; ibi primus in praelium ruens
praetoriam Suecorum invasit, aflixit dein
propraetoriam, ac praegrandes aliquot eorund.
alias armis, viris, animis, instructissimas sola
propraetoria sua rejecit, afflixit, submersit
donec a sociis undio desertus ab hostib.
undiq. circumfusus discerpto globis
corpore bellatrieem animam coelo reddidit.
Corpus ipse rex hostis generosa forti-
tudinis hostilis admiratione splendide
compositum in patriam remisit.
Sic redeunt, quos honos ac virtus remittunt.
Vwcit annis LIX.
88. Op een monument aan de overzijde van de kerk op dezelfde hoogte als no. 87:
Heroi incomparabili Egberto Bartholomaei a Cortenaer archithalasso Hoe virtutis et gloriosae mortis monumentum posuere nobilmi Dni praefecti rei maritimae ad Mosam
De Heldt der Maes verminckt aen oog en rechterhandt en echteryoog van 't Roer de vuyst van 't vaderlandt.
De Groofe Kortenaer
de schrick van 's vijants vlooten D'ontsluyter van de Sondt,
leyt in dit graf beslooten.
G. Brandt.
22*



Rotterdam.
338
De volgende zerken liggen ten noorden van het afgesloten gedeelte van het koor schuin achter het monument Kortenaer:
89. Hier leyt begraven Jan Gillisz van Hal in sijn leven raet ende vroetschap der stadt Rotterdam oudt sijnde 83 jaren ende is gestorven den 28en January anno 1621. Hier leit begraven Otho van Zoelen Joostensoon ende is gestorven den 12 December anno 1637 oudt sijnde 45 jaren ende Catharina Jans van Hal wed. van Harmen Lost sterf den 7en Feb. 1652 oudt sijnde 80 jaren. Hier leyt begraven Maria Loost de huysvrouw van Otto van Soelen is gestorven den Men februarius oudt sijnde 55 jaren anno 1660. Hier leyt begraven de Heer Har man Cock in sijn leven schepen deser stadt stierf den 8 Maart 1676 oudt 48 jaren.
(Twee wapens uitgekapt onder een vlucht: I. (?); II. drie schelpen (2 en 1) en in den schildvoet water.) (no. 191)
Hier leyt begraven Mester Ulrick van Soellen Othenss o o n is gestorven den 22en April oudt sijnde 421/* jaren anno 1666 en sijn huysvrou mevrwe Catharina Cock hertrouwt sijnde geweest aen de Hr. Har man van Zoelen presidt- Burgmeister der stadt Rotterdam en bewindhebber van d'Oostindische compagnie stierf den 10 December 1683 oudt 51 jaren en 9 m.
90. Hier leyt begraven Maerten Arentsoon Kyvidt ende starf op den eersten October ano 1612 ende Clasina Thomas Doesburghs huysvrou starf op den eersten Mey ano 1614 post fosq. (?) requies.
(192) (Twee wapens uitgekapt.)
91. Adriaan van der Hoop. (no. 193)
92. Hier leggen begraven Simon Ockersz Pesser is gestorven op den tweeden Juli anno 1628.
Emmerentia Jansdr. huisvrou van Simon Ockersz. Pesser en starf op den XXIIIen Decembris ano. 1625. Hier leyt begraven Adriaen Jansz. van Wijngarden stierf den 22 September ano. 1666 oudt sijnde ontrent, 57 jaren.
(Twee wapens uitgekapt.) (no. 194) S. O. P.
Hier leit begraven Jan Simonsz. Pesser in sijn leven brouwer in den Hollantsen tuyn ende is gestorven op den XXIX Augustus anno 1632.



Rotterdam.
93. Hier leyt begraven Meyntien Willemsdr. huisvrou van Jacob Andriesz. starf op den 26 October 1602 ende Teun Jorisdr de huysvrou van meester Gregorius Niclaesz. Doctoor in de medesijnen was starf op den 23en Maert ao 1611. ende Mr. G r e g o r i u s v a T e 11 i n g e n sterf dë 13 Juny 1645. (195)
<55h Wapenheraut 1915 blz- 79 onderaan. - Mdbl. Ned. Leeuw XXXIV blz. 266. — En Ned. Adelsboek 1918 blz. 50 sub VI.)
94. Hier leyt begraven ... Jansd. de huisvrou van Cornelis Aertsen Klockemaeker sterf op den 31en October anno 1618. (no. 198)
(Wapen uitgekapt.)
Hier leit begrave Dirck Cornelisz. Outerogge starf den 12e Januarius anno 1645.
95. Wapen een opschrift uitgekapt en uitgesleten. Om het wapen heen:
„Die sijn eygen baet voor 't laets welvaren soeckt hi is waer„dig gehaet en van vele vervloekt, (no. 199)
96. Hier leit begraven ....dewitge Cornelis van...ck de huisvrou van Jan Adriaensz. van Hagh is gestorven den 31 Julij 1649 ende Elysabedt van Couwenhove sijn huisvrou is gestorven den 17 Mey 1664 ende Jan Aderiaense van Hagen is gestorven den 17 Novemb. 1668 ende Jacob van Hagen is geboren den 22 Mey 1651 en gestorven den 3 Juny.
97. Hier leit begraven Steven Stevensz. Vermaet sterf den 26 November 1653. Hier leit begraven Steven Stevensz. Vermaet den jongen sterf den 4en Januari 1654.
(Twee wapens uitgekapt; in het schild: I. y Si) (no. 202)
Hier leyt begraven Govert Govertz van Overschuer
boormaker is gestorven op den 31 January 1649 oudt sijnde
ontrent 74 jaren.
98. Twee wapens uitgekapt; het tweede in ruitvorm wordt vastgehouden door een griffioen.
Hier leggen begraven Reynier Arentsz. starf den XVIen September ano XVIc VI. Hier leyt begraven Anna Reyniersdr.



Rotterdam.
340
in haer leven huisvrouw van Mr. DirckvanderWolf schepen deser stede sterf den 13en November anno 1615. Hier leyt begraven Mr. Willem Biscop in sijn leven ontfanger generael van 't collegie ter admiraliteyt alhier sterf den 30 July anno 1617.
In den rand: Noch Mr. Heyndrick Bischop raedt ende vroedtschap deser stadt obyt den 2en January ao 1652 out sijnde 50 jaeren.
Laurentia van Baer eertijts huisvrou van Reinier Arentsoen sterf den 27en April anno 1601.
Lijsbet Dircks v. d. Wolf sterf den 9 September ao 1624 out 13 jaer. Catharina Dirckx v. d. Wolf huisvrou van Pieter Adriaensz. de Lange sterf den ..December ao 1633 out 18 jaer. (no. 203)
99. Hier leit begraven Claertien Joosten starf den 2 April 1610 en Grietien Wouters starf den .. November 1631. noch leit hier begraven CatrinaCornelisdr. sterf den 8en Mey ao 1637 out 29 jaer. (no. 204)
100. Jan Damen van Nideck. (Twee wapens uitgekapt.)
Hier leit begraven Jan Damen van N ij deck is gestorven op den 12 October 1635 oud sijnde 44 jaeren ende Ingetgen Rochus van Berckel sijn huisvrou sterft den 23e December anno 1649 out 67 jaer. (no 206)
101. Hier leit begraven Aelbert Jorysz. Berckenbos en starf den 13 Jannewary anno 1620.
Hier leit begraven Aeltgen Crinen van Dijck weduwe van Aelbert Jorisz. Berckenbos ende sterf den 4en September ao. 1635 out 74 jaeren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 207)
102. Hier leit begraven Joris Joosten Vlaming ende is gesturven op den XVIII Augusti int jaer ons Heeren MVIc XIX oudt sijnde LUI jaren. Maertge Gerrits van der Segen huisvrou van Samuel de Back.sterf de 10 februarii 1636.
(Twee wapens en vier kwartieren uitgekapt; op wapen II. als helmteeken een schelp.)
Maertgen Claesdochter van Driel huisvrou van Joris JoosteVlaminck starf dë 16 April 97 met 2 cinderen ende



Rotterdam.
345
van Hubrecht Bontenbael is gestorven op den tweeden Meye anno 1627 oudt 75 jaeren. Jacob Bontenbael is gestorven op den VIHIen November anno 1628 oudt 39 jaeren.
Hui bert Bonteball
(Wapen uitgekapt.) (no. 246)
126. In de vier hoeken de wapens:
I. drie klaverbladen op II. een leeuw takje (2 en 1)
III. drie boomen, waarvoor IV. twee klimmende toegeeen heg wende hazen (?) herten (?).
Begraeffenis Ghyelis Handerix en Brecht'kë Aellers sij huysvr. beyde tsarne ongglclijck verdronckë dë 19 Decëb. 1617 en sij gevonde en begran de 8 Junij 1618. (Wapen uitgekapt.) (no. 261)
Hier leit begravë Gijsbert Simonsz. van der Haven Brouwer int Swerte paert is gestorvëden 15en January anno 1639.
127. Hier leyt begvë Symon Joosten Spijkoort starf den len Maert ano MVc XCIIII ende Cornelia Willemsd. sijn huisvrou starf den 27en September ano MVIc XV.
Twee wapens uitgekapt, waaromheen:
Joest Jansone Spijkoert ende Katrijne Toenis ende sijnen kijnren. heer Godt ontfermt onser zielen, (no. 260)
128. Hier leit begraven Margriete Gerritsd. de huisvrou van de Burgemeester Simon Janse Verhaven is gestorven op den 4en November ao 1630 oudt sijnde 68 jaeren. (no. 273)
G. Cooll. B. Cooll.
(Wapen uitgekapt, waarboven een engelenkopje.)
129. Hier leit begraven Jan Carel Wante is gestorven den . . en Meert int jaer ons Heeren 1625.
Hier leit begraven Cecilia Brantsd. weduwe van Jan Carel Wante salr. starf op den 19en December ao 1631. (Wapen uitgekapt.)
Hier leit begraven Capitein Carel Wantë ende is gestorvëop den 3en September anno 162.
Hier leit begraven Cornelis Wanten ende is gestorven op den 19en anno 1632. (273)



Rotterdam.
346
130. Wapen uitgekapt, (no. 272)
131. Hier leggen begraven Jacob Jansz. Kogel Mr. steenhouwer is gestorven jongman oudt 38 jaren den 14 163.
' (Wapen uitgesleten; daaronder Kogel.)
ende Jan Dircksz. Kogel Timmerman ende Roymr. deser stede is gestorven den 30 November 1644 oudt 72 jaren met Maertgen Cornelis van der Podt sijne huisvrouwe is gestorven dë 18en October 1650 oudt 80 jaren.
132. Hier leit begraven Gerret Willemsz. van der Bijl ende is gestorven op den eersten Marti anno 1640 oudt sijnde 59 jaren.
Hier leit begraven Hillegont Allertsd. de huisvrou van Hollandt Pietersen Pols starf op ten 18 October ano 1601. (Een merk.)
Hier leit begraven Hollandt Pietersen Pols raet en Burgemeester der staet Rotterdam en starf den 20 November ano 1616. Hier leit begraven Pieter Jacobsz. Fyool jongman is gestorve op den 27 Mey 16.. oudt sijnde 69 jaren. Jacob Fyool sterf den 1 Juni 1623.
(Wapen uitgekapt.) (no. 269)
Hier leit begraven Neeltgen Jacobs Fyool de huisvrou van Gerrit Willemsz. van der Bijl ende is gestorven den 17 Juny anno 1620.
133. Hier leit begraven Cornelis Pietersz. van Walenburgh starf den 20 January ao. 1617.
(Vier kwartierwapens uitgekapt.) ende Anna IJsbrants Kievidt sijne huisvrou starf den 30 Decemb. 1630. (no. 256)
(Vgl. Mdbl. Ned. Leeuw 1900 blz. 208.)
134. Johan van Bercke4 Hooge Heemraed van Schieland en oud-Burgem. der stad Rotterd. mitsgs. ontfanger generael van Holland en Westvriesland sterf den 12 May anno 1662. (no. 254)
(Twee wapens uitgekapt; op I. is onderaan te zien een ster (6); helmteeken een bos struisveeren.)
(Vgl. Mdbl. Ned. Leeuw 1900 blz. 209.)
135. Twee wapens uitgekapt; het rechtsche in ruitvorm wordt vastgehouden door een griffioen, (no.253) Vier kwartieren uitgekapt.



Rotterdam.
347
Hier leggen begraven Pieter Adriaensz. van Walenburch in sijn leven Hoochheemraet van Schielant ende Burgemeester deser stede sterf op den 12en September anno 1620 ende Maria Pietersdr. van Varicq sijn huisvrou starf op den 29en Augusti anno 1622.
(Vgl. Wap. 1913 blz. 302, en Mdbl. Ned. Leeuw 1900 blz. 208.)
136. Wapen uitgekapt, (no. 252)
137. Hier leit begraven meester Pieter Dircksz. van der Stock licentiaet inde rechten starf den eersten dach October anno 1602.
Hier leit begraven Eeuw.... van der was out LXIX
jaer ende starf den XVIII November ao 1617. (Wapen uitgekapt.) (no. 251)
138. Hier leit begraven Ghisbrecht van Zoelen gestorven den 22en Mey 1642 ende sijn huisvrou MaritgenHenricken
, si is gestorven den 6e September ao 1608. (Wapen uitgekapt), (no. 250)
139. Hier leyt begraven Vernandus(?) Meysterus in sijn leven notaris en procureur alhier is gestorven den 6en January out zijnde 66 jaren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 265)
140. (Een merk.) W. (Een merk.) P. D. (no. 263)
141. Hier leggen begraven Meer'sd. sijn huisvrou starf
den XXIII Mey ao 1622 was out LXXV jaren. Noch begraven Jacob Hobbenz. Winter is gestorven op den 16 Augustus anno 1638 met sijn huisvrou Ma ertge IJsbrant sd. is gestorven den 13 April anno 1639.
. (Twee wapens uitgekapt.) (no. 262) (Een slapende engel in een vierkant.) ende Johan Jacobsz. Wijnter is gestorven op den derden november anno 164. oudt sijnde ... jaren.
142. Hier leydt begraven Cappe R. y w ij t (?) A d r i a e n-
sen ...oudt sijnde 62 jaer en is gestorve den 4e Desember int jaer 16ö|(?).
(Een huismerk.)



Rotterdam.
348
143. Hier leit begraven Matea van Driel out 16Yi~jaer gestorven den 25 (?) Augustus 1649.
(Wapen uitgekapt.) (no. 249)
144. Hier leit begraven Gijsbrecht van S o e 1 e n is gestorven op den 27 November anno 16..(?).
(Wapen uitgekapt.) (no. 233)
Voor het koorhek liggen:
Vorenbeschreven 10 zerken worden evenals de volgende zeer veel bewandeld, zoodat groote gedeelten der opschriften onleesbaar zijn geworden.
145. [Hier leyt in d'aerd der Ma bloem
Wien en roem»
Fama moet melden
die nooit besweeck maer loont alom
Zijn trou en vlijt en aert der helde, . . Hein die... rei meest quelde
geen creegh'der eeren croon.
Dies Godt dees twee verwinners stelde Uit Neptuins velde in 's Hemels woon.]
den 18 Juni an° 1629. (no. 10)
(Betreft den zeekapitein Blom.)
146. Hier leyt begraven Dirck Danielse van der Hey is gestorven den 25 November ao. 1667 oudt zijnde 59 jaeren en 10 maenden.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een uitkomende leeuw.) (no. 9) Hier leit begraven juff. Al ij da Boogert gestorv den 31 Maert 1676 ende juff. Marija van Kouwenhove gestorven den 18 february 1681 beyde huysvrouwen van Daniël van der Hey. (Vgl. Gen. Her. Bladen 1908 blz. 588.)
147. Hier leit begraven Dammen Jansz Pesser sterf den 17 Mey 1670 oud sijnde 79 jaren en sijn huysvrou Dorothea Adriaens Keysers sterf den 12 Septemb. 1675 oud 76 jaren.
(Twee wapens uitgekapt.) -
[en] M... Pesser oud burgemeester gestorven den 1
Maert 1... oudt .. jare en sijn huysvrouw Geertruida [van Cou]enhoven gestorven den 21 ... erii 1... oudt .. jaren.
Cornelia Pesser overleden (no. 8)



Rotterdam.
349
148. Twee wapens uitgekapt.
[Hier leit begraven Maria Joriisd. 't Hooft.... huisvrou van den heer Jacob Niclaesz. Duiin bailliu ende diikgraef van Schielant is gestorven op den .. October anno 16.7 oudt siinde 61 jaeren.
Hier leit begraven Jacob Niclaesz. Duiin in siin leven bailliu ende diikgraef van Schielant . . . .] (no. 17)
149. (Bovenste gedeelte afgesleten.)
dienaer des godliken wort deser stede was oudt 29 jaer en starf den 17en Junii anno 16... (Wapen uitgekapt.) (25)
150. Hier leit begraven Heer Helias van Oldenbarnevelt ridder heere in Middelharnis, raedt ende pensionaris van Rotterdam sterf den 20 July anno 1612.
(Wapen uitgekapt; gekroonde helm.) Vier kwartieren:
I. (?) II. (?)
III. lelies (Weede) IV, gekroonde leeuw.
Hier leggen begraven de kinderen van Doctor Helias van Oldenbarnevelt ende joffrou Petronella van [Grootveldt]. Johan die sterf den :. September 1602. Geertruyt, die sterf [den 19 Mey] 1604. [Petronella] die starf den 17 Augusti 1604. (no. 16)
(Vgl. Mdbl. Ned. Leeuw 1886 blz. 47 en 1915 blz. 213.)
151. Hier leyt begraven Willem [van] Couwenhoven in leven raet der admiraliteyt en Burgemeester deser stede obyt den
19 July met Eva Welhoeckx sijn huisvrou obyt den 6
September 1651.
(Twee wapens uitgekapt.) (no. 23)
152. Hier leit begraven Pieter Leendertz Busch in sijn leven Burgemeester deser stede Rotterdam ende starf op den 13 December anno 1606.
(Wapen uitgekapt.) (no. 22)
153. [Hier leit begraven Pieter Michielsz Dullaert (?).... is gestorven den Maert anno 161 .
Jansz. de Le ven op den 5en february int jaer
ons Heeren]. Twee wapens uitgesleten, (no. 24)



Rotterdam.
350
154. Hier leit begraven Willem Willemsz. starf opten Hen Juny ao. 1616 en Maria Pieters van Walenburch sijn huisvrou sterf den le Januarii anno 1661 oudt 77 jaeren.
(Vgl. Ned. Adelsboek 1918 blz. 254 sub V.) Hier leit begraven [Marteyn] van Walenburch sterf den 12 Sept. 1631 oudt 16 jaer ende Adriaen van Walenburch
sterf den 8 february 1632 oudt .. [jaer in sijn leven
out schepen deser stadt sterf den .. april an° 16.. out 65 jaeren].
155. De wijsheyt die ons riep Op doen kompt alles aen. Gaet hier te rust
en hi heeft sijn werck nu afgedaen. Hier slaept Mathysius en 't lichaem dat hier leyt verwacht sijn siel sijn loon sijn God in d'eeuwigheyt
Hugo Collens(?). (no. 12)
156. [Hier rust d'Edele gebore HeerHendrick Rammelman in sijn leven Burgemeester raet en bewinthebber van de Oostindische compagnie alhier stierf den 19 January des jaers 16.. en d'Edele gebore Vrouwe Maria van Hogendorp vrouwe van d'Ed Geb. Heer Hendrick Rammelman bovegemelt stierf den 27 Maart des jaers 1659.
Hier rust d'Edele gebore jonckheer Hendric k Rammelman stierf voor Maestricht den 6 Augusty 1676 oudt 21 jaeren.] (Twee wapens uitgekapt.) (no. 2) Johan van Hogendorp 1629.
157. Hier leit begraven gen Pouwendr. huysvrou van ...
ende'. Cornelis Bosche . . .
starf den 25 Mey anno 1631 out sijnde 92 jaeren. (no. 38)
G. (Een merk) B.
Achter het afgesloten deel van het koor, eveneens met twee hekken afgesloten, liggen:
158 ende Huibrecht Michielsen Punt is gestorven
op den 25en November anno 1635 oudt sijnde 77 jaeren.
H. (Een merk) M.



Rotterdam.
351
Hier leyt begraven Pieter Huibrechtse Punt oudt 77 jaren sterf den 19 April anno 1677. (no. 136)
159. Hier leit begraven Qeertgen Cornelisd. de huisvrouw van Janse Deen sterf den .. January
Hier leit begrave Cornelis Jansz Deen ende is gestorven op den 24 November ao. 1640 oudt sijnde 60 jaeren. (no. 134) (Wapen uitgekapt.)
160. Hier leit begraven ne Fransd. starf den ..Juni
ao. 1616.
Hier leyt begraven Frans Jacobse Kraay is gestorven int jaer anno 1667 den 7 Janua. oudt sijnde 80 jaeren. (no. 140) (In een wapenschild de letters I. I. C.)
161. ende is gestorven op den 22en Marty (?) int jaer ons Heeren
162. out sijnde 10 jaren. (no. 141) (Wapen uitgekapt.)
162. (Een merk.) (no. 144)
163. Hier rust verwachtende de comste onses Brudegoms en SaligmakersJesu Christo de eerbare vrouwe Cornelia Costers de huisvrou was in haer leven van Dominicus Bouwens en starf den_5 November anno 1619 en Dominicus Bouwens in sijn leve haer man sterf den 30 November int jaer ons Heeren
Salichmaker Jesu Christo 1631 wiens lieffelijcke sij
verwachte.
Comt ghij
(Wapen uitgekapt.)
Op hoope wij Bouwen trouwe dienstknecht over 't weynige hebt ghij getrou geweest over 't meerdere sal ick u setten. (143)
164. Hier leit begraven d'Eerbare Neeltie Aerts Verstolc huisvrou van Jan A. de Haes sterf den 12en Mey 165. (183)
165. Hier leyt begraven Johannes van Reyn is gestorven den 10 Juny 1693 oudt sijnde 59 jaare. Hier leyt begraven Herman van Reynjanszoon gestorven op den 11 Juni 1720 out 34 jr. (no. 157)



Rotterdam.
352
166. Hier leyt begraven Aeltgen Huigen de huisvrou van Gerret Jansen Bleincvlyet ende is gestorven den Villen Augustus anno MVlc XXV. (154)
(Wapen uitgesleten, een ankerkruis.)
167. Hier leyt begraven Gerrit Dirckxz. Laeckenkooper van Noortwijck-binnen oudt wesende 60 jaren ende is gestorven den 6e Mey anno 1613.
Hier leit begraven MaertghenAdriaens de huisvrou van Gerret Dirckxz. Lakenkooper out wesende ontrent 74 jaeren ende starf op den derden October anno 1616.
Hier leit begraven Jan Aeriens van Leiden metselaer is gestorv. op den 25en Maert ano 1634 oudt sijnde 72 jaeren. (no. 150)
G. (Een merk) D.
168. Hier leit begraven Gherit Hindricksen Lootghieter in sin leven ende hey starf op den 2en Mei 1621 als hei out was ontrent 60 jaren. (152)
G. (Een merk) H.
169. Hier leyt begraven Griettge Jans jongedochter ende sei starf op den 14 (?) dach van November int jaer onses Heere anno 1619. D (Een merk) G. (163)
Hier leyt begraven Maertgen Yansdochter de huisvrou van Dirck Gerritsen ende sterf op den 26 Junius anno 1621.
170. Hier leit begraven Jannetge Claes de huisvrou van Ariaan Joosten van Brakel is gestorven den .. Maert 1654 out sijnde 37 jaren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 168)
A r y j o s t e.
171. Hier leit begraven Pieter Cornelissen gestorven
den-y- IIII April annoXVIc XXXVI oudt sijnde LXXII jaeren. (169)
(Twee wapens: I. een zwemmende visch, waaronder een merk (kruis) tusschen de letters P. en C.; II. een zwemmende visch; helmteeken een uitkomende visch.)
In den muur:
172. Int jaer ons Herë MCCCC en LXXXVIII doe wert desen



Rotterdam.
354
den XXVIen Julii anno MVIc XXXIIII. Noch begraven Arend... Kividt is gestorven op den XXI November anno XVIc XXXXII
ende Mr Kividt doctor der beyde rechten sterf den....
Maria Kividt (no. 181)
178. Hier leit begraven JanJostevanderMij is gestorven den XI April anno 1626.
Hier leit begraven Adriaenszn van der Mij ende is
gestorven op den .. Januari anno 1631 (?).
179. Hier leyt begraven Eerbare Deuchtsame MaryaWillems dochter van Doornick de huysvrou van Reynier Albertsoon Laerman ende is ghestorven op den 13 Augustus anno 1635 out seynde twe en veertich jaeren.
(Twee wapens: I. uitgekapt; II. (in ruitvorm) gedeeld: l.ChStillon, 2. gevierendeeld: 1. en 2. een leeuw, 3. twee dwarsbalken, 4. (?); helmteeken een kroon opgehouden tusschen twee armen.) (no. 187)
Hier leyt begraven de eerbare jonge dochter AngenitaJansdochter ende is ghestorven op den 10 December anno 1635 out sijnde 65 jaeren.
Hier leyt begraven de eerbare jonge dochter Elisabet Aelbertsdochter ende is gestorven op den .. January anno 163 . oudt sijnde .. jaren.
180. Hier leit begraven Teu... (?) Fransenz. Valck cappetein te water oudt wesende 49 jaer ende hi is gestorven den 16en Augusty anno 1627.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een vogel.) (no. 148)
181. Hier leit begraven Adriaen Leendertsz. van Goeree(?) ende starf den elfden Augustus anno 1611. Hier leyt begraven Jan ...onsz. van [Hjaeften starf den .. Januwari anno 1625.
A. (Een merk) L. Hier leyt begraven Jan Pietersoon de Korf van de Kluyndert sterf den tweeden Maert anno 1636. (147)
182. Hier leyt begraven B o u d e w ij n Michielsen Boollaert starf op den 8en Marty ano 1616. Hier leit begraven Willem Michielsen Schutick den ouden en starf op den vierden febervary ano 1618. (no. 156)
(Wapen uitgekapt.)



Rotterdam.
355
183. Hier leit begraven Heyltgen Adriaensdr. Kam tweede huisvrou van Cornelis Matelief den ouden starf op di 25 Maert ann. 1615. Cornelis Matelieff de oude gestorve 8 September .. Hier leggen begraven Pieter Cornelisz. Matelief starf op den 2 Juny ao 1619. Hier leyt begraven Aeriaentie Matelief out 79 jaer is gestorven den 18 January 1664. (153)
Op het koor achter het hek:
184. Hier leggen begraven Kornelis Klaessoon van Driel hoochheemraet van Schielant out Burghemeester deser stede halsheer van Bleisick out sijnde 64 jaren starf den 17en Augustus' anno 1636.
Hier leyt begraven joffrou JanHetieJans Thooft weduwe van saliger de Heer Cornelis Claes van Driel oudt sijnde 77 jaren en is gestorven den 23en September 1652. (no. 36)
185. Wapen uitgekapt, (no. 35) Johan Simonsz
186. Hier leyt begraven Jacob Claesz. Roch van Amstelredam ende is gestorven op den eerste November anno 1628 oudt sijnde 84 jaere. Hier leyt begraven FrederickJacobseRoch out sijnde 35 jaren is gestorve den 11 Juny 1636. (no. 58)
(Wapen uitgekapt.)
Hier leyt begraven de Heer Jacob Frederick Roch in sijn leven out scheepen deser stadt out sijnde 35 jaren is gestorven de 26 Febrewary 1665.
(Vgl. Elias, De vroedschap van Amsterdam blz. 407.)
187. Hier leyt begrave die Edele Joncvrouwe Mechtelt [Coninck] de huisvrouwe van [capitein] joncheer Willem [Suermonts] starf op den .. October anno 1615.
(Wapen en twee kwartieren uitgekapt.) (no. 37)
188. Hier leggen begraven Daniël Andriesz van der Mee ende is gestorven op den 14en Novêmbris anno 1638 oudt sijnde 37 jaeren ende Andries Willems van der Mee in sijn leven Mr. Timmerman van de Oostindische compangye alhier is gestorve op den 18en Maert anno 1642 oudt sijnde 77 jaren en Weintgen Leenderts sijn huisvrou is gestorven den 21 Octobris anno 1642 out sijnde 73 jaeren ware tsaem getrout 53 jaer.



Rotterdam.
356
(Wapen doorsneden: boven (?), beneden de letters A en W aan elkaar, daaronder: Eerlick of ongedaen.)
Hier leyt begraven Cornelis Leendertse Valck in Sijn leven capt. v. t. coligie ter admiraliteyt alhier ende luytenant van de burgerij ende is gestorven op den 20en July ao 1657 out sijnde 50 jaren en Yda Cornelis Valck huisvrou van Sr. Coenrad van der Muyl is gestorven den 3 September 1666 out 32 yaer en Coenraad van der Muyl is gestorven den 5en September anno 1677 oudt sijnde 61 jare. (no. 48)
189. Hier leit begraven Elandt Cornelissoon ende starf op den 14 November anno ...
(Wapen uitgekapt.) (no. 47)
(Vgl. Wapenheraut 1914 blz. 74.)
190. Hier leit begraven Heiige Jansdochter huisvrou van Jacob Toenisz. schepstimmerman ende is gesturve op den 6
April anno 1616. ■ v I. T.
(Wapenschild, waarop een merk en S. M. T.) (no. 60)
1613.
191. Dese sarck hoort toe Huyge Cornelisz. Rhoon brouwer in de twee Roo dimmende leèwen. Hier leggen begraven
» Maria Jacobsd. de huisvrou van Hugo Roon is gestorven op den 20en September anno 1635 ende Hugo van Roon oudt 54 jaer en is gestorven op den 17 February 1645. (no. 59)
192. Hier leggen begraven Dirck Pietersz. van der Veen in sijn leven schepen deser stede sterf den len Meie 1628 oudt ... jaer. Aechtgen Cornelis Verhouen de huisvrou van Dirck Pieters van der Veen starf den 1 Oen Desember 1620 oudt sijnde .. jaere. Leentgen Dirckx jonge dochter is. verongeluck in 't ijs int Harinckvliet op den eersten februarius 1619 oudt 18 jaeren. (no. 57)
(Wapen en vier kwartieren uitgekapt.)
193. Hier leit begraven Jan Fransoys de Susio ende is gestorve op den29en Juli anno 1624 met sijn soon Jacob Jansen de Susio is gestorven op den 22en September anno 1624(7).
sen v.. Gelen sterf 19 Mei ano 1619.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een uitkomende arm.) (no. 56)



Rotterdam.
357
Hier leit begraven Maycken Jacobs Freeris de huysvrou van Jan Fransoys de Susio is gestorven op den 16en October anno 1598.
194. Begraafplaats van Joh. Christ. Vorstman predt. te Rotterdam.
Adriana Ida Carter deszelfs echtgenoote overleden den 7en begraven den 13en December 1820 oud 48 jaren 5 M. 20 Dn. (no. 71 Vi)
195. Hier leit begraven Aeltgen Pietersdochter de huisvrou van Pieter Huigensz. Rus ende starf op ten 7en Juny anno 1617 en sij was out 96 jaren. (no. 82)
196. (Twee wapens uitgekapt.) Cornelis Matelief de jonge, Die Malacca heeft besprongen
's Konings vloot gebracht te schant
9. galioenen genomen en verbrant.
De Ternatanen waren verdreven
Wederom haer lant in gegeven.
Was aldaer admirael
en hier State Generael
Oock Burgemeester deser stede
Raet en vroetschap mede.
is den 17 October 1632 overleö\
en alhier begraven in vreden. Hier leyt begraven Claes Matelief out 79 jaer gestorven den 6 September 1654. Hier leit begraven Cornelis Koninck van der Maets oudt 58 jaer is gestorven den 8 Juli anno 1680. (no. 71)
197. Hier leit begraven Jan Willems-en den Ouden Bucs ende starf den 15 September 1607. (no. 79)
(Een merk.)
198. Hugo Visch in sijn leven ambachtsheer van Beloys schepen der stadt Rotterdam en bewinthebber van de Oostindische compangye starf den Xlen Juny 1639.
(Twee wapens en vier kwartieren uitgekapt.) (no. 67)



Rotterdam.
358
199. Hier leit begraven Mevrouw G e e r t r u i d a d e n Dubbelde overlede huisvrouw van de H. Aert van Nes Lt. ad. van Hollant en Westvrieslant van 't collegie ter admiraliteyt op de Maas is gestorven den 27 January 1684 oudt sijnde 36 jaaren.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een molenijzer.) (no. 34) Deze zerk ligt onder de koperen deur.
200. Twee wapens, vastgehouden door engelen, uitgekapt.
Hier leit begraven joffrou Pietronell huisfrou fan Willem Jans fan Loo sterf op den 8 April ano 1606. Hier leit begraven Lieve Willemszoon fan Loo starf den 11 January anno 1618. Hier leit begraven Aeriaen Cornelis Spirinc in sijn leven raet en froetschap deser stede sterf den 12 Mei ano 1618. Hier leit begraven Willem Jansz. van Loo sterf den ..Juny anno 1618. (no. 32)
(Vgl. Wapenheraut 1914 blz. 422.)
201. Hier leit begraven [Pieter] Reyniers Biscop in sijn october XVIc XVI. (no. 31)
202. Hier leggen begraven [JasperDircksen] Cock brouwer in den Haes is ghestorven den .. Julius anno 1654 oud sijnde 54 jaaren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 30)
203. Hier leyt begraeven Arnout Hofflant is gestorven den Xlen September 1668 out zijnde 65 jaeren. (no. 38)
204. Hier leit begraven Captein Arien Hemkensz. ende is gestorven op den 3en february anno 1627.
(Wapen uitgekapt.) (no. 41)
Hier leit begraven juffer Annetgen Pieters de doocht. van capitein Pieter Hemkens ende is gestorven op den 29 November anno 1629 ende Hadewij Jans de doocht. van Jan Cornelisz Speelman is gestorven op den 3en Mey ano 1634 out sijnde 14 maende. Hier leit begraven Jan Cornelisz. Speelman is gestorven den 2 Desember ao 1648.
I. (F.en merk) C. (Vgl. Ned. Adelsboek 1917 blz. 300.)
205. Onder een kroon een gedeeld wapen, uitgekapt.



Rotterdam.
362
Jacobus [de Carpentier] en is gestorven den Hen January anno 1625.
(Twee wapens uitgekapt; zij waren volgens de afbeelding bij Mr. W. van der Lely: I. doorsneden: boven op blauw een zeepaard uit het water komend, beneden op goud een zwart anker; II. (in ruitvorm) een zwarte dwarsbalk beladen met een zilveren keper, vergezeld boven van drie zilveren wassenaars op rood, en beneden van drie groene klaverbladen op zilver.)
Aan weerszijden van die wapens Neptunus op een schelp en een vrouwspersoon op een dolfijn.
Hier legt int graft een held manhaft
Moy Lambert Henricksoon
die in sijn tijdt tot Spanjaars spijt
Haar trots heeft thooft geboon.
Sijn deftigheyd was oock verbreyd
Onder, de" Turken naci
Die hij dickmal met sijn metaal
Verwon in korten spaci.
Naar vriend van Mars en Neptuns bars
een kaatser van den donder
Kanary tuygt Sint Thomas buygt,
Gibralts Duynkerkers wonder;
peylder der son die niemand won
maar altoos heeft verwonnen;
door schoot noch stoot maar d'alder doodt
heelt hem op 't lest verslonnen.
't Gebied ter zee was hij na mee
Vic admiraal kloeckhertig
heeft trouw het land gedient constant
de jaren ses een dertig.
Doch doen hij heeft alhier geleeft
tseventig en vijff jaren
naar Goede faam, is uyt 't lichaam
De siel bij God gevaren.
Maert seventhien int jaar sesthien
hondert en twintig vijff
gerust eerbaar ende daar naar
int graft gelegt het lijff.
Noch begraven Neltgen Aertsd'huisvrouvadenvicadmirael Moy Lambert sterf den 4 Desember 1625. (no. 85)



Rotterdam.
363
226. Hier leit begraven Neeltge Pieters de weduwe van Joris Cornelis Starman en is gestorven den 24 Mey 1657.
(Twee wapens uitgekapt: I. was volgens de afbeelding bij Mr. W. van der Lely, op goud eene zwarte omheining met een hek aan het rechte eind, getopt rechts met een zwarte vogel; II. in ruitvorm: op groen twee toegewende leeuwen met de voorklauwen een gebaard aanziend manshoofd vasthoudend (de Reus).) (no. 86)
Hier leit begraven joffr. Anna Niclaesd. de Reus weduwe van den Ed. Heer Pieter Pietersz. Heyn in sijn leven admirael luitenant generael over Hollant ende Westvrieslant is gestorven op den lOen November anno 1640 oudt sijnde 75 jaren.
227. Hier leit begraven Jacob Gerretsz. Visch is gestorven op den 5en July anno 1629 oudt sijnde 32 jaeren. Willemtgen Pietersd. Hallinc weduwe van saliger Willem Jansz. in sijn leven Raedt ende vroetschap deser. stede is gestorve op den 24en Maert anno 1641 oudt sijnde 79 jaren.
Hier leyt begraven Arent Bisschop is gestorven den 3en October 1644 oudt sijnde 55 jaeren ende Maria van der Aa weduwe van saliger Jacob Visch sterft den 26en April 1668.
(Wapen en vier kwartieren uitgekapt.) (no. 89)
Noch begraven Margareta Visch sterf den 20 April anno 1685 en Gerart Visch Jacobszoon in sijn leve Raedt eh vroedschap deser stadt sterf den 20 Mey anno 1685.
Nog begrave DorotheaVisch gestorven den 20 April ao 1702.
228. Arckenboudt
Hier leit begraven Cornelis Lodewicksz. Arckenbout in sin leven Raet ende vroetschap deser stede is gestorve op de 4en November 1640 oudt sijnde 47 jaeren ende sijn huisvrou Maria Claesdr. sterf den 17en December ao 1643 oudt sijnde .. jaeren.
(Vgl. Gen. Her. Bladen 1908 blz. 587.) (Een wildeman met knods tusschen twee uitgekapte wapens. Op C
schild I. de letters T T T, en aan weerszijden dier wapens een
vaas met bloemen; aan het uitgekapte deel van den zerk, waarop bovenstaand opschrift, hangen twee hoorns.)
Hier leit begraven Lodewick Cornelisz. Arckenbout is gestorven op den 4en December 1634 oudt sijnde 17 jaeren. Hier



Rotterdam.
364
leit begraven MariaArckenboutCornelisdr. huisvrouwe van Mr. Johan vaKouwenhovë sterf de 22e September ao 1646 oudt 23 jare. (no. 90)
229. Hier leit begrave Neeltgen Frans Beens sterf dë 5 Juni ao 1626.
230. Wapen en acht kwartieren uitgekapt; helmteeken een uitkomende leeuw. (no. 91)
231. Twee wapens uitgekapt. Het eene wapen heeft als helmteeken een bemmel tusschen een vlucht; het 2e wapen, in ruitvorm, hangt aan een engelenkopje.
Hier leggen begraven Arent van der Wolf is gestorven op den 4 Augusty anno 1651 out sijnde 70 jaren. GertruitPauw huysvrou van Arent van der Wolf is gestorven op den8Mey ao 1639 oudt sijnde 47 jaeren. (100)
232. Hier leit begraven Christina Mattewisd. van de Poel geweesen huisvrouw van Gerrard Martens den ouden en heeft geleeft 43 jaren en is in den Heere ontslapen den 29 Maert 1618. (no. 107)
233. Hier leit begraven Elisabeth Biscop overleden huisvrouw van Johan Verboom obiit 15(?) January 1695.
Hier leit begraven Johan Verboom in sijn leven out schepen deser stadt is gestorven den . . februarius 1722 out 80 jaaren. (no. 104)
(Vgl. Maandblad Ned. Leeuw 1899 blz. 141.)
234. Hier leit begraven Maertgen Coenendochter de weduwe van Al e wijn Cornelisz. ende starf op den 25 Augusti anno 1611.
Hier leit begraven Adriaen Alewijnsz. van Crayesteyn is gestorven den derde October anno 1630 oudt sijnde 53 jaere. (Wapen uitgekapt.) (no. 98)
235. Hier leit begraven Tanneken Pateyns die huysvrouwe was in haer leven van Jan Proons en sij sterf op den 14dach van December int jaer ons Heeren anno 1621 als sij out was ontrent tachentich jaer. Hier leit begraven Jan Proons out sijnde LXXXIII jaren ende is gestorven den X Maert anno



Rotterdam.
365
MVIc XXIIII. Hier leyt begraven Gerrit Jansz. Proons starf den elfden february anno 1634 out sijnde ontrent 59 jare. (no. 96)
236. Hier leyt begraven de Heer Pieter Sonmans salr. in sijn leven halsheer van Bleyswijck oudt burgemr. raet en vroetschap mitsgaders kerckmr. deser stede in den Heere ontslapen den 22en October ao. 1660 oudt sijnde 72 jaaren.
Hier leyt begravenjuffr. Maria van Schilperoort gewesen huisvr. van de Heer Burgemr. Pieter Sonmans gestorven den 3en Septembr. ao 1650 oudt sijnde 59 jaaren.
Hier leyt begraven juffr. Henriette Vroesen huysvr. van de Heer Jacob Sonmans oudt vrede mr. en bewinthebber van de Oostindische compangye overleden den 25en December ao. 1657 oudt sijnde 21 jaeren.
P. S. M.
Hier leyt begraven dHeer Borgemr. Johan Timmers in sijn leven raad en vroedschap deser stede mitsgaeders ambachtsheer van Oost en West Bloemersdijck ende den landen van Kool alsmede leenman van den hove van Geervliet ende den landen van Putten ontfanger van de gemeenlandtsmiddelen over 't quartier van Rotterdam is gestorven op den 3 December anno 1672 oudt sijnde ontrent 54 jaeren. (95)
237. Dese grafstede hoort toe Simon Kocx (no. 88)
238. Hier leit begraven Sr. Wouterus van de Graaff is gestorven den 17en Augusty 1652 oudt sijnde 25 jaren.
(Wapen uitgekapt.) (no. 94)
Grafstede van Henryck van de Graaff is gestorven den 12en ende hier begraven den 19en Maert 1649 out 63 jaeren ende joffr. Anna van Neercassel sijn huisvrouw gestorven den 5en ende den Hen April 1657 hier begraven out sijnde 65 jaaren.
Hier leit begraven Willem Willemsz. van de Graaff is gestorven den XXII Decembris ano XVIc XXI.
Hier leit begraven dHeer Mathias van de Graef in sijn levêT schepen deser stede gesturven den XV December CIOIDCLIX out XXXVII jaren.
239. Hier rust het lijck van juffr. Maria Soury gewesene huysvrouw van de Heer Harmen van Zoelen oudt burgemeester en Raet mitsgaders bewinthebber van de Oostindische



Rotterdam.
366
compay-alhier obiit den 10 Juny anno 1676 oudt sijnde 40 jaeren. Hier leyt begraven de Heer Adriaën Soury oudt burgemeester en vroetschap deser stede oudt 60 jaere 7 maende obyt den 26 December anno 1688.
(Twee wapens onder één helm; helmteeken een muis tusschen een vlucht; I. gevierendeeld: l.en4. een muis op een takje met de staart in de lucht, 2. drie sterren (6) (2 en 1), 3. (?); II. doorsneden : boven een liggende leeuw, beneden drie rozen (2 en 1).)
Op het koor achter het hek een Regeeringsbank, waarop de wapens Holland en Rotterdam ano 1618.
In een berghok van den schilder-timmerman.
240. Hier leyt begraven Maertye Maertens de huisvrouwe van Harman Harmansen Leydecker is gestorven op den 8 Marty ao 1654.
241. Jacob Jansz. Jong ende is gesturven op den.. December anno 1632 out sijnde 55 jaren ende hier begraven. Jan Ari ensz. Part ende is gestorven op den 2en December anno 1632 out sijnde 23 jaren. M. A. V. R. (Een merk.)
242. Hier leit begraven Annetgen Pieters dr. out sijnde ... sterf den 6 Juny....
Hier leit begraven Seger Cornsz. ende is gestorven op den 8en Juny anno 1637 out sijnde .. jaren. Hier leit begraven Pi eter Mathijsz. ende is gestorven op den...
Ten noorden van den toren.
243. Hier leit begraven Ariaentgen Cornelysdr. de huisvrou van Jan Vasterszn. Harp is gestorven op den 18enjuly anno 1628 oudt sijnde 51 jaeren. Hier leit begraven Jan Vastersen Harp is gestorven den 22 January ao 1661.
Hier leit begraven Jan Vastersen Harp den jongen gestorven de 9 Maert ao 1661. Hier leit begraven Vaster Jansen Harp is gestorven den 8 April ao 1661. (no. 11)
244. Hier leit begraven Barber Adams is gestorven op den 15 Februari ao 1653 out sijnde twee en dertich jaren en Adam ... is gestorven op den 11 July 1679 out sijnde 50 jaren.



Rotterdam.
371
273. Dirck Willemsz. van Noorden, (no. 104) D. (Een merk.) W.
274. Hier leyt begraven de Heer Ary de Va p o u r in sijn leven ■ raet en vroetschap deser stede...
275. Hier leyt begraven Geertgen Pietersdogter is gerust den (no. 105)
276. Hier leggen begraven Meester Hugo Revert van der Swiep chirurgijn alhier is ghestorven den 26 Augustus anno 1665 oudt sijnde 42 jaren elf maenden en een dach.
Mr. Huich Reverts van der Swiep. (Twee wapenschilden met letters er in; om het ruitvormig wapen de letters L. C. V. H.) (no. 106)
277. Hier leit begraven Huybert Cornelisz. ende starf den 24 September anno 1603. (no. 108)
278. Hier leit begraven Magdalena Claesdochter huisvrou van Dirck Jacobs de Wit en sterf op den..September 1602.
Hier leyt begraven Dirck Jacobsz. de Wit out sijnde 84 jaren ende sterf den .. Maert 162.
R. B. H. — P. B. (109)
279. Adriaen van Aller 1650. (Wapen uitgekapt.) (no. 110)
280. Hier leit begraven den 7en October 1604.
Hier leit begraven Pieter Ockersz. Pesser en hij starf
den 9e february anno Hier leit begraven Claes Hein-
drick k ende starf den 11 Augusti anno 1612. Hier leit
begraven Ewoudt Ockersz. Pesser is gestorven op den Hen Mey anno 1640 oudt sijnde 74 jaren. Hier leidt begraven Jan Adriaansz. van Wijngaarden sterf den 26 Mey 1671 oudt 88 jaren elf maanden.
(Twee wapens uitgekapt.) (126)
281. Hier leit begraven Mijntgen Dircksdochter de
huisvrou van Thonis ...chelisz ende is gestorven den 6en July anno 16..



Rotterdam.
379
Ten zuiden van den toren.
338. Hier leit begraven Margrita Prins huysvrou van Willem van Vredenburch out 27 jaren sterf ultimo Juli 1646. Hier leit begraven Juffrou Clara van Wouw huisvrou van Willem van Vredenburchsterf op den30Mey 1652. (no. 157)
Wapen: Van Vredenburch (nl. doorsneden: boven een roos, beneden een haring) en vier kwartieren, waarvan te zien:
1. ? 3. burcht met een anker in de
poort (Walenburch)
2. ? 4. doorsneden: boven twee ge¬
kruiste bijlen, beneden (?). Hier leit begraven DHeer Willem van Vredenburch raedt ende vroedschap deser stede sterf den 5 Mei 1653 out 38 jaeren.
(Hij was de zoon van Willem van Vr. en Maria van Walenburch en kleinzoon van Willem van Vr. en Maartje Boelens en van Pieter van Walenburch en Maria van Varick.) (Vgl. de nos. 154 en 135.)
339. Hier leit begraven GrietieBaltensVerbeecqweduwe van zak Jeremias Claasz. Persoons is gestorven den 16en Juny 1669 out zijnde 69 jaren.
340. Maertgen Jorise Blan ckerts ...
341. Nae het zwaert de croon. Daaronder eenige hebreeuwsche letters. (Twee wapens uitgekapt.) (no. 256)
342. Hier leit begraven Willem Gherritsen en starf op den 25 dach van Jannewary anno 1604. Noch leit hier begraven Jan Gherritsen en starf op den 23 dach van Desember anno 1606.
(no. 203)
(Wapen :Van Vredenburch als sub no. 338, helmteeken een uitkomende arm, die een haring vasthoudt.)
Hier leit begraven Fittgen Jansdr. van Wijck de wedewe van Gerrit Huichensz. in sijn leven schepen deser stede ende is gestorven op den lOen Mey ano 1614. Hier leit begraven Gerrit van der Horst is gestorven op den 26en July anno 1641 oudt sijnde 31 jaren. (203)
343. Hier leit begraven Machtelt Hugen starfao.XVc XXXII de XV dach — ende starf ao. XVc XLII de VIHSeptem-



Rotterdam.
384
Hier leyt begraven Leentgen Claes jonge dochter is gestorven op den 12 Mey out sijnde 55 jaren ao. 1650.
(Een merk.) W. K. M. H. 1655.
372. Hier leit begraven Pieter Ge Verbos starf op den
22e Mey ao. 1623 en sijn dochter Maertgen Pi eters huisvrou van Adriaen Leendertsz. van Blinckvliet starf den 30en April 163.
(Een merk.) (no. 66)
373. Hier leggen begraven Josina Corstiaens is gestorven op den 25 Augustus anno 1635 oudt sijnde 17 jaren en Sara Corstiaens is gestorven den 29en Augustus anno 1635 oudt 13 jaeren. Sara Romeins is gestorven dë 6en September anno 1635 oudt sijnde 58jaeren.CorstiaenCornelisz.isgestorven den 9en September anno 1635 out sijnde 62 (?) jaeren.
(Wapen uitgekapt; helmteeken een hart.) (no. 71) Sara Thomas is gestorven op den 19 September anno 1635 oudt sijnde 64 jaere.
374. Hier leit begraven Ewoudt Maertensz. Reus is gestorven op den 20en Julius anno 1630 oudt sijnde 56 jaeren.
Hier leit begraven Nelis Pietersz. Vythouck is gestorven op den 5en April ao. 1649 oudt sijnde 40 jaren. Hier leyt begraven Maarten Eewoutse de Reus out 53 jaar gestorven op den 29September 1662. Noch Weyntge Jacobs van der Zegen wed. wijlen Eeuwout Maarten ze de Reus oudt sijnde .9 jaren is gestorven den 24en Feb. 1667. Noch Margarita de Reus huisvrou van Pieter van Se ven.... is gestorven den
9 ber 1667 out 24 jarë
(Een Merk.)
Noch Alida de Reus overleden huysvrouw van Simon Jodocus Kruger bedienaer des goddelijcken woortstotBerckel is gestorve den 7 Septemb. 1679 out sijnde 30 jaeren. (no. 72)
375. Hier leit begraven Aerdt Dyerckxsoon Swaertveger en is gestorven op ten 14en dach van September anno 1602 ende Floris Jacobsz. Swaertveger starf de 3 Octoberano. 1614 ende Dyerck Aertsen starf den 11 Ocktober anno 1614.



Rotterdam.
385
Hier leit begraven Leendert Jansz. Sempel oudt sijnde 36 jaren gestorven den 6 October 1650. (no. 92) (Wapen uitgekapt.)
376. Twee wapens uitgekapt.
Hier leyt begraven Nicolaus Na el hou tin sijn leven capiteyn van het Ed. Mog. collegie ter admiraliteyt van de Maes obiit den Hen februari 1673 out sijnde 41 jaeren ende sijn huysvrou Cornelya Cruysse gestorven den 30 Juny 1674 out sijnde 37 jaren. (no. 90)
377. Hier leggen begraven Daniël Sonmans oudt XXXII jaren sterf den XXIX Juli anno MVIc XXIIII. Anna Prins (?) weduwe van Jacob Sonmans sterf den lillen Augusti ao. MVIc XXIIII oudt ontrent LVI. Anna de H..use huisvrou va Govert Sonmans sterf den Vlen September anno 1635 oudt sijnde IX jaren. (no. 89)
(Wapen uitgekapt; helmteeken een zon.)
378. Hier leit begraven Aeryaentgen Thonisd. de huisvrou van Cornelis Gerritsz. de Vogel starf den lesten dach van October anno 1623. Hier leit begraven Cornelis Gerrits de Vogel is gestorven op den Hen September anno 1639 oudt sijnde . 9 jaren.
C. (Een merk.) G. (no. 86)
379. Hier leit begraven Aerien Claesz. van Haesendonck ende sterf den 2 September anno 1600. Hier leit begraven Ar ie Ariensen van Hasendonck out 56 jaer is gestorven den 20 April ao. 1636.
(Twee wapens uitgekapt.) (no. 85)
380. Hier leit begraven Elysbeth Claesdr. van Geffen de huisvrou van Cornelis Joosten van Nieuwenhuisen starf den XI Maert 1624. (no. 83)
v (Een merk.) N
381. Hier leggen begraven Cornelys Jansen Pijck geboren anno 1543 en is overleden den Hen October anno 1614 ende Treyntyen Claes die de huisvrouwe was van Cornelis Jan-
25*



Rotterdam.
386
sen Pijck ende is geboren anno 1543 en overleden op den 16 dach van April ao. 1623. (no. 63)
382. Hier leit begraven Lisbet Lendersd. de huisvrou van Claes Franssez. Schipper sij is ghesturven den 19en Desember anno 1623. Hier leit begraven Frans Claesz. opperkuiper in den Bril is gestorven den 2 September anno 1637 oudt sijnde
(Een merk.) C. (Een merk.) F. (Een merk.) Hier leit begraven Pieter Claesz. den Ruiter in sijn leven martschipper op Delft is gestorven den 17en September anno 1638. (no. 79)
383. Hier leggen begraven Ingetje Claesdr. van der Horst weduwe van Maerten Mae rtensz. Thoofling starf den 17en Augusty anno 1614 out 75 jaren ende Claes Maertenszi, Thoofling oudt ontrent 45 jaren sterf den 2en February ao. 1625 ende Maerten Maertensenz. Thoofling oudt ontrent 54 jaren ende is ghesturven den Hen September anno 1627 ende Geertgen Jobpen van der Cloet weduwe van Maerten Maertensz. Thooveling is gestorven op den 3en October ao. 1631 oudt ontrent 52 jaere. (no. 62)
(Wapenschild aan een bandelier vastgehouden om den hals van een zittend hert; wapen drie hoorns, 2 en 1.) ende Jan Barentsz. Rees obyt den . 6en November ao. 1666 oudt zijnde 62 jaaren.
384. Hier leit begraven Jan Dircksen Crat ende sterft den 30 January anno 1612. Hier leit begraven Betgen Aeriens Crat out weeseflde 88 jaer en starf den 22 Maert anno 1613. Hier leit begraven ...ert Dircksenz. Crat ende sterf
V. (Een merk.) D.
385. Hier leit begraven Jacop Franken Effent de Kluiten beenhacker in sijn leven en was oudt op den XVII Julius LXXX jaren ende gestorven int jaer ons Heeren anno 1632. A
386. Twee wapens: I. gevierendeeld: 1. een achtspakigwiel,2. een omgekeerd zwaard, 3. drie vogels (2 en 1), 4. drie roemers (2 en 1). (82)
Roomer sterf den .. Augustus ao. 16..



Rotterdam.
387
387. Hier leyt begraven C r ij n t g e C o r n e 1 i s d. de huysvrou van Ariaen Pietersz. den Haen ende sterf den 27 Novêmbris 1597 ende Aerien Pietersz. den Haen sterf den 13en Februarius ao. 15..
(Wapen uitgekapt; helmteeken een haan.) Pieter Aeriensen den Haen starf den Hen October anno 1605.
388. Hier leyt begraven Eytgen Joris de huysvrou van G o osen Dammassoon starf den 8en Februari ano 1635.
Fredrich Schruder piquer deeser stadt anno 1748.
G. (Een merk.) D. (no. 103)
389. Hier leyt begraven Neeltgen Dircksdr. weeduwe van Warnerjansenz. ende zij is gestorven op den 23en Februarius anno 1636 out sijnde 84 (?) jaren met Dirck Thonisz.scheepstimmerman is gestorven op den X-^-HI Februari anno 1641 oudt
sijnde .. jaren metLijsbet Heindricksdr. weduwe vanDirck Tonissen oudt .. jaren is gestorven den 23 April 1648 (?).
390. Vier kwartieren: I. drie zwemmende dolfijnen of palingen boven elkaar, de koppen naar links; II. geschaakt; III. (?); IV. gedeeld: 1. drie ruiten (2 en 1), 2. een kruis. (no. 131)
Hier leit begrave Aem Reyersz. ende hij starf op den 5 dach in September ... ende Hillegont Dirck Boochmacker dochter de huysvrou va Aem Reyersz. was ende sij starf op den .. in April 1575. Hier leit begraven Matijs Ariensz. Boochmackr ende hij is ghesturven op den 13 dach April ao. 1577.
Hier leit begraven ...cop Boochmakers docht de huysvrou van Matijs Aeriensz.
391. A. (Een merk.) H. (no. 99)
H.
392. Wapen uitgekapt; helmteeken een uitkomende adelaar, (no. 113)
393. Hier leit begraven Cornelis Ariensz. Keizer ende sterf op den 23 April anno 1594.



Rotterdam.
388
394. Hier leit begrave Maertgen Lenderts van Schilperoort is gerust op den .4 September anno . ..5. (no. 106) (Twee wapens uitgekapt.)
Hier leyt begraven De Heer Pieter van der Meyde saliger is gestorven regerende burgemeester dezer stede op den 10 (?) Septembris anno 1638.
395 Hoofdwapen: drie jacobsschelpen (2 en 1), en vier kwartieren: j (?) 3. een duiventil, vergezeld
boven van drie bollen (Duyfhuysen, vgl. no. 400) 2. een paard 4. een bot (paalsgewijze).
Hier leit begraven ..gen Leindertsdr. de huysvrou van Jonge (?) Simon Pietersz. van Couwael ende sij starf op den .. dach in Mey ao. 158.
396 Hier leit begraven Elysabet Cornelisd. de huisvrou van Claes Maertense Quaest is gestorven int jaer ons Heerë 1628 op den Xlen October oudt sinde 65 jaeren. Hier leit begrave" Anna Jans de huisvrou van Roelant jacobs is gestorven op dë 7e Januarius 1645 out sijnde 42 jare ende N e e 11 g e Leunis Hollaer de huisvrou va Abram Schraepwech sterf den 14 November 1657.
397. Twee wapens: I. een leeuw; H. gedeeld: 1. een leeuw, 2. drie hoorns (2 en 1). _
Hier leit begra Hubrecht Hugensz. va der Meer en starf ao 1540 dë 13 Septembris en Meyntge Ysbrantsd. va Cattendijck sijn wijff starf ao. 1559 de 28_Septembris. Hier leyt begravë Ysbrant Claesz. die timerma sterf ao. XVc en XXI de"XdeOctobriserTMargrietCattedijck zijn wijf ao. XVc XXX op Sinte Annë dach en Lijsbet hun dochter ao. XVc en XXXI dë VHdë Novebris . .
398 .... etgen Gerritsd. de huisvrou van Jan Jans
stierf op den 5en Maert ao. 1612. Hier leit begraven Ieftgen Jans de weduwe van Jan Jansen saliger ende is gestorven op den ...ius int jaer ons Heeren 1631 oud sijnde ... jaeren.
(Merk en no. 120.) 399. Wapen gevierendeeld: 1. een leeuw, 2. drie hoorns (2 en 1),



Rotterdam.
391
mer Adriaensdr. de huisvrou van Marten Aldersz. van der Duin is gestorven den eersten Meye anno 1623. (Wapen een leeuw; helmteeken een uitkomende leeuw.) (no. 171)
410. Hier leit begraven Leenaert Ariaensoon de Croon ende is gherust den XXIIII December anno 1552 ende sijn huysvrou Maertgen Huygensdochter is gerust des .. daechs naer Pincxteren anno 1574. Hier leyt begraven Pieter Jansen Bock sterf den 25 Augusti anno 1601. (no. 187)
411. Wapen gevierendeeld: l. en IV. drie linten (2 en 1); II. en III. drie maliën (2 en 1) (als in het wapen van Panhuys).
Gekroonde helm; helmteeken een vogelhals.
Hier leit begraven LievenLyndeman sterf dë 7 f eberwari 1625.
412. Wapen in ruitvorm: drie bollen(2en 1) (Van Bleiswijk), waaronder:
Michgielz. Bogaert.
Hier leit begraven Sara Adriaensdr. van Bleiswijck huisvrou van Abraham Bogaert sterf den 9en Mey oudt 33 jaeren met haer dochter Sara Abraham Bogaertsd. in haer arm sterf den 12en Mey out 7 dagen en sijn samen begraven den 13en Mey ao. 1630 en Claesgen Abraham Bogaertsd. sterf de 2en Juny 1629 out 7 dagen. (no. 192)
413. Noyt tyt sonder nijt. (no. 226)
414. Hier leit begraven Geertien vrouw van Crin Janz. Verhaven is was out 66 jaer. (no. 185)
(Wapen gedeeld: 1. een zesspakig een klimmende bok.)
415. Ary Janse Blo... (no. 189)
416 Elyas weduw van ic de Ketel anno
(Merk.)
417. Wapen gedeeld: 1. drie hoorns (2 en 1), 2. een ster (6); helmteeken een hoorn tusschen een vlucht.
418. Hier leit begraven Jan Jacobsz. Eynnout eertijts schilder
Pieters Bock de huisgestorven den 25 July 1638
wiel boven een plant, 2.



Rotterdam.
392
ende hij starf op den .. dach in Junio ende Katrina Melis dochter de huysvrou van Jan jacobsz Eynnout was ende zij is ghesturven op den 14 dach in Januario ao. 1571. Hier leit begravë Katrina Claesdochter de huysvrou van Pieter Jansz. du Bien was en sij is ghesturven op den 13 dach in Januario ao. 1575. Hier leit begraven Elisabet Jan Eynouts dochter weduwe van Andries Jacobssoon en starf den 3 Junio ao. 1581.
Hier leit begraven Hillegont Andriesd. die huisvrouwe van Dierick Aersen sie starf den 9 Desemb. ao. 1594. Hier leit begraven Hillegont P ietersdochter du Bien starf den 13en April ano. 1630.
(no. 223.) Vier kwartieren:
I. slang (dwarsbalksgewijze) II. drie klaverbladen (2 en 1) III. drie klaverbladen (2 en 1) IV. St. Andrieskruis van aansluitende ruiten.
419. Wapen: een vogelkop en hals, vergezeld van drie rozen (?) (2 en 1). (no. 43)
Hier leit begraven Jacob Jansz. Vroese sterf den 14 Juli ao. 1617.
420. Hier leit begraven Sara Moerieu sterf den 23Desember 1615. (no. 233)
(Een merk met de letter M.)
421. Wapen gedeeld: 1. tien aangesloten ruiten (3, 3, 3 en 1),. 2. een leeuw waarover een barensteel (van der Duyn). (no.222)
Hier leit begraven Hughe Jacobsdochter van der Duyn Jan Olivierz. wed. en starf ao. XVc XXVIII den XXIHte dach in Julio bidt voer die ziel en Aecht Jan Oliviersdr. Dirck Toenisz. wedewe starf ao. XVc LVI dë XXVI Desember.
422. Hier leit begraven Jan Clase Paap'is gestorve den 16en Maert 1623 out sijnde 42 jaren. (235)
(Een merk met de letters I. C. P.)
423. Hier leit begraven Isbrant Jacopzoon Pols Cuper ende sterf den 22 Augusti 1614.
(Wapen twee gekruiste lansen, waartusschen boven een kuip.) (261)



Rotterdam.
394
Voor het orgel.
435. Twee wapens: I. drie boomen naast elkaar; II. een beer vóór een boom. (no. 63)
C. (Een merk.) C.
436. Hier leyt begraven Jan Claesz. Vettekeucke starf den 17 December int jaer ons Heeren 1622. (76)
437. Hier leyt begraven Elisabet Pieters de huysvrou van Dirck Harmense van der Boom is gestorven den 17 Juny anno 1661.
D. (Een merk.) H. (no. 665)
438. Hier leit begraven Willem Hendrickz. Rotshoeck out 62 jaren sterf den 7 Mey ano (68)
439. Hier leit begraven Pieter Heindricks van Bloclant en starf 11 Desember ano 1616.
(Twee wapens: I. een scheprad of molensteen ; II. drie bloemen, 2 en 1.)
440. Hier leit begraven Aeltge n Jorisd. de Gruter huysvrou van Bouduwijn van Muylwijck out baliou ende vroetschap deser stede starf den XXXen November 1622 out 57 jaren. Hier leit begraven Boudwijn van Muylwijck in sijn leven XXVIII jaren baliou ende daer nae burgemeester deser stede starf burgemeester sijnde op ten XI Meye in den jaere MVIc XXV out LXXIIII jaren. Hier leit begraven Mr. Willem van Muylwijck in sijn leven raetsheer int hof van Hollant sterf den 2. Februari anno 1644 oudt sijnde 57 jaren. Hier leyt begraven Jouffrou Clementia Muylwijck.weduwe van mr. Cornelis Smout in sijn leven raet ende secretaris deser stede starff den 24e September ao. 1654 out sijnde 65 jaren.
441. Hier leyt begraven Byatris Kerckhoove huisvrou van Dirck Roothuis ende is gestorven in den 5e Meye anno 1660.
442. Jacob Jansz. Mont.
443. A Hier leyt begraven... burch Dirckx de ... starf den 30 Nove. anno 1629, (no. 54)
444. Hier leyt begrave" Pieter Heynnëz en sterf ao. XVc en XLVII dë XIII January.



Rotterdam.
395
445. Hier leit begraven Adriaen Dirckxz. Winter starf den 2 Septembris ao. 1522. Hier leit begraven Wi 11 ent Adriaensz. Winter starf in Augusto anno 1558. Hier leit begraven Geerburch Hobben de dochter van Hobbe Willems Winter en was out den en 20 dagen.
In den muur bij het orgel zijn twee wit marmeren platen/waarop:
446. Rerum satori pneumaticon hoe organum dicant sacrantque Rotterodamensium Sacris tuendis aedibus triumviri
Primum fundamentis lapidem solemniter posuerunt eorumdem III virorum S. ae. t. nepotes duo filius unus
Marinus Cornelius Bichon Joannis Adriani filius V. A. Jani toparchae in Iselmunda saepius cos. nepos.
Jacobus van der Heim Antonii filius Jacobi V. A. saepius cos. nepos.
Bartholomaeus Marinus Joannis van der Staal . Claudii V. A. saepius cos. filius A. S. CIOIDCCXCII. Coss. V. V. A. A. Joanne Gerbrando van Mierop Petro van IJzendoorn Diderico Lodoico van Cattenburch Antonio Gulielmo Senn van Basel cos. suffecto in Locum defuncti cos. Cornelii Groeninx van Zoelen toparchae in Ridderkerk.
447. Aan den drieeenigen God Wordt dit orgel eerbiedig geheiligd
door de Ed. Achtb. Heeren kerkmeesteren der stad Rotterdam De eerste steen is plegtig gelegd door twee kleinzoonen en een zoon vah gemelde H. H. Kerkmeesteren namentlijk
Marinus Cornelis Bichon Johan Adriaanszoon kleinzoon van den Ed. Gestr. Heere Jean Bichon Heer van IJsselmonde Burgem. enz. enz.
Jacob van der Heim Antoonszoon kleinzoon van den Ed. Gestr. Heere Jaicob^van d.'er Heim Burgem. enz. enz.



*
Rotterdam. 396
en Bartholomeus Marinus Joannis van der Staal zoon van den Ed. Gestr. Heere Claudius van der Staal Burgem. enz. enz.
in den jaare MDCCXCII als burgemeester waren de Ed. Gestr. Heeren Joan Gerbrand van Mierop Pieter van IJzendoorn Dirk Lodewijk van Cattenburch Anthony Wilhelmus Senn van Basel de laatste in plaats van den overleden Cornelis Groeninx van Zoelen heer van Ridderkerk.
Op gebrandschilderde ramen ziet men:
1. MDCCCXIII MCMXI1I
Portret: Portret:
Koning Willem I. (Komst van den Souv. Graaf van Limburg vorst te Rotterdam.) Stirum. Portret: Portret!
Graaf van Hogendorp. Graaf v. d. Duyn v.
Maasdam.
Geschonken door het college van gecommitteerden ter herdenking van het honderdjarig bestaan van Neêrlands onafhankelijkheid. 17 Nov. 1913.
2. Openb. Joh.
21 : 10
Aangeboden door het college van collectanten ter instandhouding van den openbaren eeredienst bij de Nederd. Hervormde gemeente bij gelegenheid van zijn honderdjarig bestaan op 3 Januari 1912.
3. Bergrede van Jezus.
Ter gedachtenis aan haren geliefden echtgenoot Antoni van Vollenhoven overl. 22 Juni 1913 werd dit raam geschonken door zijne weduwe Johanna Adriana van Vollenhoven geboren Van Staveren ao. Di. 1915.
H. Veldhuis inv. pinx. Jan Schouten Prinsenhof
Delft.



Rotterdam.
400
454. Hier leit begraven Juffr. H meester huisvrouw van
D heere W Cornelis de With ridder.... vice
admirael van Hollant en Westvrieslant gestorven den XXIV Augusry MDCLIV out 65. (trans no. 29)
455. Hier leit begraven ....gen....ouwen... huisvrou van
Cornelis Bosch ende starf den ende Cornelis
Bosch starf den 25en Meie anno 1631 out sijnde 92 jaren.
(trans no. 38)
456
sterf den 2en Yulius anno 1620
end Hier 1...
Corn Aeryen
Gerr starf
457. Hier leit begraven Harmen Dircxz. is gestorven in Augustus anno 1632 oud sijnde 70 jaren.
L F. Pieck
Hier leit begraven Maritge Piecks dochter ende is gestorven op den 21en October anno 1642 oudt siinde ontrent 15 jaren. (45)
458 gestorven op de derden november anno 1629 oudt
sijnde 65 jaeren. F. O. Hunter 14 Septembre 1745. (no. 46)
Volgens een handschrift van Van Buchell inde verzameling van de Rijks Universiteitsbibliotheek te Utrecht las men op steenen in den toren:
459. Anno MCCCCXLLX op Assentionis avont is begonnen te delven dat fondament van desen toorn ende op St. Jans Baptisten avot daer aen worden den eerste pael ingeheyt ende des dijnsdaechs nae Alderheyligen soo worden den eersten steen geleyt; dese kercmrs waren op die tiit Gerrit Aertsz. ende Bouwen Martensz.
460. Anno 1547 op den 12 dach in Martio is den eersten steen geleet van Gijsbert Aerts Trompervande tweedemetselerie tot de jegenwoordige hoochte toe als het werck stil gestaen hadde 97 jaer. Dese kercmri. waren op die tiit Jan van Zoelen



Rotterdam.
401
Gijsbertsz., Joost Fijck van den H ove Dircksz. en Melis van Hogeveen Adriaensoon.
Onder de planken vloer bevinden zich, volgens Dr. E. Wiersum, Grafschriften uit de Groote kerk te Rotterdam (Rotterdamsch jaarboekje 1917 p. 1 vlg.), de volgende zerken:
In het middelpand.
461. (Evert) Hendrik(z) de Liefde. (Met Renaissance wapen.)
462. (G) e r 1 o f s z. v a n D e 1 f t starf in 't jaer ons Heeren MCCCO
XCVIII opten dach in September. Bidt voer zijn ziel om
g(enade). (Een miskelk.)
463. Van der Heede. (Wapen uitgesleten.) J. G. du Bois. (Een handmerk.)
464. Hier leit begraven Arent Pauelis en Neelgen zijn wijf sterfen ao. XIIIIc ende LXXXV (d)en III Mae(rt).
Hier leit begraven ie (Ys)brantzoen starf op den 23
anno 1553 (ende sijn) huysvrou Reyers starf den
April anno 1560.
Hier leit begraven Ysbrantszoen (ende starf) den
30en January
Hier leit begraven Maertgen Reyersd. (huys)vrou van Jan Gillis van Hal (ende) starf den 27 Augusti anno 1600.
Hier leit begraven Aeltgen Reyersende sterf den .. October anno 16...
465. Hier leyt begraven Gheertruyt Ghijsbrechts ende starf anno 1561. Hierleyt begraven Maritgen Jacobsdr. van Schoenhoven, sterf anno XVc LVIII den XXIX Maert.
Hier leyt begraven Henderick Willems van Minnebeeck, sterf den 3 Juny ao. 1597.
Hier leit begraven Cornelis Heindricxz. van Minnebeeck sterf den Xlen Juli Anno 1630.
(Met wapen: Van Minnebeeck, drie zwanen (2 en 1) ziende naar links.)
466. C. J. B. (Een handmerk.) Cornelis Jacobsz. Beyer.
26*



Rotterdam*
402
467. Hier leyt begraven C(or)nelis van de Reviere is gestorven den 17en Januarius Anno 1667 oudt sijnde 58 jaeren.
(Wapen uitgehakt.)
468. Wapen een ster (6.).
469. H. (V.) D. (Wapen uitgehakt.)
470. Hier leyt begraven Mattheus Bastiaensz. ende is gestorven den Xlen Augustus Ano. MVIc XXV.
(Wapen: een boerenwagen naar rechts; het wapen op het ruitschild is uitgesleten.)
471. Hier leit begraven Bruyn Willemsz. Dedel starf den 21en Juny 162(5) out 45 jaren.
(Wapens uitgesleten.)
472. Hier leit begraven Maria van Hofdijck ende is gestorven op den 8 October int jaer ons Heren 1626.
Hier leit begraven Maragrieta van Goere jonghedochter is gestorven op den 30en A van het jaer ons Heere 1631.
En ...vrou Marya Musch wedewe van den heer Docktor Pieter van Goeree, in sijn leve Burgemeester en Raet en Vroetschap deser stede, sterf den 2en Desember 1660.
(Wapens Van Goedereede en Musch.)
Hier leit begraven de heer Doctor Piter van Goedereede in sijn leven (Borg)hemeester ende Raet deser stede, is gestorven den 12 Desember int jaer ons Heeren 1631.
473. Hier leit beg(ra)ve Baertge Hugendochter ende starf ao. 1551 Ven Janu(ari).
Leit begraven Fransz. ende (is ghest)orven op den
(Oct)ober anno oudt sijnde 51
(Wapens uitgesleten.)
474. Hier leit begraven Margrita Miede, huysvrou van Pieter Dirkz. koster van alle de publieke kereken, is gestorven den 10 November 1719, oud sijnde 26 jaer.
475. Hier leggen begraven Elisabetjacobs Winter d'huisvrouwe van Adam Pietersz. van der Horst is gestorven op



Rotterdam.
403
den eerste Augustus Anno 1(6)40 oudt sijnde 59 jaren ende A d a m vanderHorstis gestorven op den XX Ven Januarius int jaer ons Heeren 1642 oudt sijnde ... jaren.
(Wapens: in het midden een mannelijk en een vrouwelijk schild met uitgesleten wapens en er onder: Anno 1655. In de vier hoeken: L Van der Horst, drie baren; H. Winter, een
vierkant; III. Van , een loopende vogel naar rechts; IV.
Van , een punt.
476. Hier leit begraven PieterBiscop Willemsz. endestarf Ao. XVc ende XXX up allezielendach. Bidt voor die ziel.
Hier leit begraven (Seger) Pieterszoon Bisschop.
C. P. B. (Een handmerk.)
(In elke hoek een uitgesleten wapen.)
477. Pieter Willemsz. Hontom starf den 10 December 16(4)5 oudt 76 jaren.
(Wapen: een band met drie ovalen er in en aan weerskanten een hondekop, de bovenste naar rechts en de onderste naar links.)
478. Hier leit begraven Cornelis Hugez. Besemer, in sijn
leven burgemeester deser stede, starf opten Juni anno 1567
ende Adriana Ewoutsdr., zijn huysvrou, die starf den 12en Novêmbris 1574.
(Wapens: I. C. H. met een handmerk; II. drie balken (Van der Horst).
479. Wapen: een burcht met een anker in de poort (Van Walenburch).
480. Hier legd begraeven Mejuffrouw Beliana van Braam oud 75 jaeren en 6 maanden overleeden den 4 Augustus 1746 en begraven den 9 dito.
Hier legd begraeven de heer Johan van Campen oud 79 jaeren en 24 daegen overleeden den 1 July 1748 en begraven den 5 dito.
481. Wapens uitgehakt; schildhouder van het vrouwelijk schild een klimmende hazewind, die van het mannelijk schild is uitgesleten.
482. Hier leggen begraven Catharina de Langhe huysvrouwe van Adrian van der Tocq die sterf den 5 Julius anno 1635.



Rotterdam.
404
Ende Adriaen van der Tocq sterft den 30 December 1661 oud 76 jaren, geweest 49 jaren boeckhouder van d'Oost Indische Compie.
(Wapens uitgehakt, met-meerminnen als schildhouders.)
483. Hier leit begraven Pieter
Een handmerk en de letters P. (of D.) M.
484. Hier leit begraven Adriaen Ewouts Prins is gestorven den 26 Januarius anno 16.. oudt sijnde 44 jaaren ende C o r n e 1 i s Ewouts Prins is gestorven (6) November 1654 oud sijnde 6. jaaren ende (Anthony) Claes (van Akerts) is gestorven op den 22 October anno 1666 oud sijnde 78 jaaren.
(Wapens uitgesleten; helmteeken een vogel.)
485. B. H. (Een handmerk.)
486. Hier leit begraven Maria Gerrits de huisvrou van Pieter Jansen Cachiopin oudt 42 jaren, sterf op den 1 Februarii anno 1627.
Hier leit begraven Pieter Jansz. Cachiopijn starf op den I2en Februarii anno 1631 oudt sijnde 64 jaren.
Hier leit begraven Jacob Muiiers oudt 47 jaeren sterf den 3 September Anno 1646.
Hier leit begraven Jan Muiiers sterf den 11 Februari 1648 oudt 50 jaeren.
(Wapens uitgesleten.)
487. (Hier leit begraven) Cappetein Willem Doot geschoten den 10 Augustus Anno oud 44 jaeren.
(Wapenschild met de letters E. G.)
488. Hier leit begraven Ermtgen Dircxd. huysvrou van Gillis Joosten 1621.
Hier leit begraven Cornelis Wassenaer sterf den (l)6en Jannewary anno 1639 oudt 38 jaren.
Hier leit begraven Aernt (V)onck is gestorven op den ... October anno 1652 oudt sijnde 37 jaren.
489. (Hier leit) begraven Petronella Teresia Volgaerts gewesene huysvrou van Bartholomeus van den Brande oud 46 jaren gestorven den 12 October 1703.
(Wapen uitgesleten; helmteeken een vlucht.)



Rotterdam.
405
490. Hier leggen begraven Maertgen Otten jongedochter ende is gesto(r)ven op den 18en Novembe(r) 1631 oudt sijnde 72 jaeren.
(Wapen uitgesleten.)
491. Hier leyt begraven Jan netge Dircx weduwe van Daniël Barents salig(e)r ende sterft op den lOen Ju(n)i Ano. 1649out sijnde ontrent 65 jare(n).
(Wapen: een -handmerk op een schild met de letters D. B.)
492. Hier leit begraven Daniël Barentsz. out wesende 5. jaeren sterf o(p) den 4en Maert 16...
(Een handmerk met de letters D. B.)
493 Hier leit begraven Willem Hendricksz. Rammelman, brouwer van de Roode Son, starf den 16 Augusti Anno 1614.
van (Ge)len boeckdrucker out Hier leit begraven Willem Willems. (Nobel).
(Twee uitgesleten wapens, waarvan het bovenste een vogel naar rechts als helmteeken heeft, het onderste een vogel naar rechts tusschen een vlucht.)
494. Wapen uitgehakt. Schildhouders: twee engelen met een vleugel aan het hoofd, de linksche met een doodskop boven zijn hoofd, de rechtsche met een zandlooper.
495. Hier leyt (begraven) Anna van Swijndre(g)t (huysvrouw) van Heyndryck Paake(n) en 11 maande
sterf
Hier leyt be(graven) NeeltieVisser hu(ysvrouw) van P a u 1 u s
van Sw(ijndregt) oudt sinde 64 jae(r) maande in den
Hee(re) op den 20 Dec(ember 1749) en Paulus van
(Swijndregt) overlede in het (jaer sijns) ouderdoms op
den
496. Jan 's Jacob.
(Wapen uitgesleten.) " ;<.'
497. (Hier leit) begraven Pieter (Gherritsz. Bras) starf
November 15(70), (met sijn huysvrouwe) Wy (Ar)yens
starf. den 17 April



Rotterdam.
406
Hier leit begraven Janjan(se) ho(op)maker starf in September 1594.
Hier leit begraven Christina Bras huisvrou van Jan Jansz. hoopmaker starf den 18 April in 't jae(r) ons Heeren ano. 1581 out 88 jaer.
(Joost) Jan(sen) Bras starf den 28 M(ey 1657) ende sijn huysvrou Neeltie (Ary)ens starf den 28 Jan(wary) 1664.
Bastyaentien Cornelis huysvrou (van) Jan Joosten Bras starf den 14 Juni
Jan Joosten Bras is in den Heerege(rust)den 27May 1670.
Hier leyt be(graven) Cornelis Bras starf den 23(Mey 1678) out sijnde 37 jaer. Hier leit b(egraven) Gillis van Vliet (in sijn) leven (man van) Cornelia Bras storf den 14 A(pril 1701) out 57 jaar.
Noch leit hier begraven Cornelia Bras in haar leven weduwe van Gillis van Vliet starf den 27 (Maart) 1706 oud zinde 68 jaaren.
(Een handmerk.)
In het Noordpand.
498. Hier leit begraven Gerrit Corstiaensz. van Willigen sterf den (23 Octo)ber 163(6) out sijnde 83 jaren.
Hier leit begraven Susannetgè Gerrits van Willigen is gestorven den 24 April Anno 1642 out sijnde 49 jaeren. (Wapen uitgehakt.)
499. Hier leit begraven Jan (Jac)obsz. Grijp (ende) is(ge)storven op den ? ou(dt) sijnde 78 jaeren en (sijn) huisvrou
500. Hier leit begraven
«Hier leit begraven MariaLodewijckxde huisvrou van Johan de Colonia is gestorven den 15en October anno 1638.
(Wapens: een dubbel stel mannelijke en vrouwelijke schilden, waaronder een banderol. Van het eene is alles uitgesleten, het andere heeft op het mannelijk schild een ster (6) met een kroon er boven, en het vrouwelijk schild is gevierendeeld: I. twee gekruiste weerhaken; II. drie Bourbonsche lelies; III. onduidelijk figuur; IV. een dier (varken ?) naar links met drie Bourbonsche lelies er boven.)
In de banderol: Johan de Colonia.



Luthersche Kerk te Rotterdam.
Op het uurwerk over den preekstoel: Willem Prins Rotterdam fecit.
Op een bord daaronder:
Door
Daniël dejongh Junior en
Agatha Maria Croll is de eerste steen gelegt van dese kerk Den V van Wijnmaant ao. MDCCXXXIII.
Op het orgel: Usui et ornamento datum MDCCXL1X. Renovatum MDCCCLXXXVH.
Op den preekstoel drie wapenschilden:
I. een merk, bestaande uit een 4 rustende op de letter A en door den steel de letter G.
II. gedeeld: 1. doorsneden: boven een halve leeuw, uit de snijdingslijn komende met een appel, waaraan drie blaadjes in de rechterklauw, beneden op blauw een kèper vergezeld van drie appels, waaraan drie blaadjes; 2. gekeperd van 6 stukken rood op goud.
III. uitgekapt of blank gebleven.
Oosterkerk te Rotterdam.
Er zijn drie zerken met opschrift onder de losse banken:
1. Cornelius Lloyd. (no. 119)
2. Hier leit begraven Johan van de Poel sterf den 6 April anno 1709 oudt zijnde 73 jaren. (no. 120)
3. Kaptein William Sheperd. Ann Fisher anno 1802. Catharina Sheperd overleden den lOen begraven den 14 April 1802 oud 7 jaaren.
Cornelia Crevecoeur overleden den 17 Maarten begraven den 21 Maart 1814 oud™64 en^!5 dagen.



Rotterdam.
414
Jannetgen Lievens, de vrouw van kapitein Cornelis Engelen, werd begraven 31 Dec. 1662. Zij
22. Hier leyt begraven M r. M a 11 h ij s B r u i s ke n s in sijn leven voorsanger en voorleser in de Groote Kerck sterf den .. July
anno io^ó) out srjnae OD jaren. (Wapen: drie laarzen, 2 en 1.)
23. Hier leit begraven (Maritge) Joris huisvrou van Olivier van Vlierden is
Anno 1636 oudt sijnde 57 jaren.
(Wapens uitgesleten.)
24. Icy gist damoiselle Anne Sedlnitsky femme du sieur le colonnel de Maisonneufve morte le 22me decembre Ao. 1635.
('Wapen gevierendeeld: I. en IV. De Perponcher; II. en III. Sed lnitsky.)
Aan weerskanten vergezeld van vier onSer elkaar staande kwartierwapens, waarvan de mannelijke bijna geheel zijn uitgesleten. Het zijn, zooveel als uit de resten in verband met de vermoedelijke voorouders van Peter de Sedlnitsky, den vader van Anne de Sedlnitsky, was op te maken, waarschijnlijk geweest:
Se dl n i tsky,
Szanarowski (klaverblad van drie), Ossinski (twee torens naast elkaar), Choltitz.
De vrouwelijke kwartieren zijn beter bewaard. Toch zijn ook deze nog niet met zekerheid vast te stellen, in verband met de vermoedelijke voorouders van Agnieta Spiering, de moeder van Anne de Sedlnitsky, mag men met vrij groote waarschijnlijkheid aannemen, dat het de volgende zijn:
Spiering (doorsneden: boven een rad, beneden drie bijenkorven, 2 en 1),
Koenen (een molenijzer),
Van Cuyck van Mi erop (acht vogels, 3, 2 en 3), Van der Aa (geschaakt met een vrijkwartier beladen met een merel).
(Zie verder over deze steen: Rotterdamsch jaarboekje 1913, p. 110.)
25. Wapens uitgesleten.
16 J. G. Copmans 37.
van (Antum) de gestorven op den



Rotterdam.
415
26. R. C. (Een merk.)
27. Wapen: vier korenschoven paalsgewijze geplaatst en er onder een varken naar rechts met een zwaard door den kop.
28. J. S. D.
(Wapen gedeeld: I. een beer naar links; 11. drie sterren, 2 en 1.)
29. Hier leit begraven Jan Claesz. martschipper op Berghen op den Zoom ende is gestorven op den 3en April anno 1636 oudt sijnde 64 jaeren.
(Een merk, vergezeld van de letters J. C.)
Hier leit begraven Catalina Matijssen, weduwe van Jan Claesz. martschipper op Bergen op den Zoom is gestorven op den 9 Junio anno 1653 oudt sijnde 77 jaren.
30. Hier leit begraven Janneken Balemans de huysvrouwe van GuilUrn- van der Sluys, gestorven den 25 September 1647 en hun dochter Marya van der Sluys, gestorven den 30en November 1651.
31. Wapen uitgesleten.
16 J. L. Beeckman 37.
32. Pour Pierre Descourrege's, Ecossine van den Bogart. Hier leit begraven Pierre Descourreges gestorven den21
September anno 1642 out 71 jaren.
33. Hier leit begraven Everaert Gillis z. van den Bossche is gestorven op den 3en Februarius Anno 1637.
(Een merk, vergezeld van de letters E. G. V. B.)
34. A. J.
(Een anker als merk.)
35. J. C. V. W. (Een merk.)
36. A. G. (Een merk.)



Rotterdam.
416
37. Mees Cornelisz. Dievetge Dirckx.
(Een merk, vergezeld van de letters M. C.)
38. De Heer Derkxz(?).
XI Augustus Anno 1624.
39. Hier leit begraven Maerytgen Gerritsdochter starf den 6 Maert anno 1614.
16 B. G. Cornelis 31.
40. Hier leit begraven Maerytge(n) Gerritsdochter sterf den 6 Maert anno 1614.
(Een merk, vergezeld van de letters C. I.)
Nieuwe Schotsche Kerk te Rotterdam.
In deze kerk is op genealogisch en heraldisch gebied niets te zien. In den voorgevel ziet men de wapens in kleuren van:
W. B. Schepers (gevierendeeld: 1 en 4 van rood met een zilveren leeuw; 2. en 3. van blauw met 3 gekruiste pijlen, de einden gekoppeld, en samengehouden door een kroon, alles van goud; hartschild: een zwart paaschlam op zilver).
J. van der Hoeven (van zilver met een springend rood hert vóór een hek van hetzelfde, op een groen terras).
G. van Teylingen (van goud met een rooden leeuw, met blauwen barensteel over de borst).
J. Steenlack (doorsneden: a. van goud1 met een zwarten griffioen, b. van groen met 5 (3 en 2) zilveren achthoekige liggende geslepen diamanten (?)).
F. du Bois (van zilver met een zwarten leeuw).
J. Beyer (van blauw met 3 gouden klokken).



Prinsenkerk te Rotterdam.
Deze kerk is in 1910 afgebroken.
Volgens Dr. E. Wiersum, Grafschriften uit de Prinsenkerk in het Rotterdamsche jaarboekje van 1912 p. 7 vlg., vond men in die kerk de volgende grafschriften.
1. Hier leyt begraven Beatris van Borren huysvrouw van Johannes Giesse is gestorven den XIX Ja(nua)rius anno 1682.
2. (Hie)r leit (begraven) (An)netgenLouveris huisvrou van Jan Jansz. Palm is gestorven op den 29en Augustus Ao. 1651.
3. Hier leggen begraven J. J. M. A.
Een ketel tusschen de lettersj. J., - een burg tusschen de letters M. A.
4. Matheus War(d)enier.
(Wapen doorsneden: I. een staande leeuw; II. drie posthoorns (2 en 1), — en een wapen: — een klimmende leeuw.)
5. Hier leit begraven (I)ngetiePleunen weduwevanPieter Claesz. houtcooper gestorven op den 8 Mei Ao. 164(6).
6. Hier leit begraven Pieter Stevensz. huidevetter oudt 60
jaren gestorven den len Juli Anno 1651. (Een merk, vergezeld van de letters P.S.) Pieter Stevens.
7. Hier leggen begraven Teunis Gijsbersen den 11 September 1649 en Maertge Goossens Teunis Woel sterf den 25 November Anno 1656.
(Wapen: drie rozen, 2 en 1.)
(Teuni)s Gijsbrechts Woel.
8. Anthony van Kempen. (Wapen uitgesleten.)
9. Anthony van Kempen. (Wapen uitgesleten.)
27*
Woel sterf wedue van



Rotterdam.
418
10. De drie meelbalen. (Wapen uitgehakt.)
Leendert Pietersz. Spaen.
11 60 jaren. Hier leit begraven Maddeleentge
Stevens, de huisvrou van Steven Stevense Bottyng is gestorven op den 8 November 1657 out sijnde 63 jaer.
(Een merk, vergezeld van de letters S. S. B.)
12. C C. B.
13. Hier leit begraven Annetge Jacobs Bonstoe, sterft den 10e Junius Anno 1649 ende Maria Bens Heindricksdoctiter, sterft den 8en November Anno 1643 ende hare suster Lysbeth Bens Heindricksdochter, sterftMeyavont Anno 1649.
(Een merk tusschen twee H's en er onder: Bens.)
14. Hier leit begraven Capt. Hubert Cornelis Vos out 66 jaren, sterft den 14 Mei 1644.
Hier leydt begraven Sara van der Wolf, huisvrou van Cappeteyn Hubert Cornelissen Vos is gestorven op den 21en January in 't jaer 1664 oudt sijnde 73 jaaren en 5 maenden.
15. Hier leyt begraven Leendert Jansz. Goethart in zijn leven schipper van 't binneveer op Amsterdam sterft den Hen January Ao. 1674 out zijnde 62 jaren.
(Wapen uitgehakt.) L. 1. Goethart.
16. Hier leyt begraven Trijntgen Heyligersd. weduwe van Lieven Lindemans is gestorven den 6en Juny Anno 1649 oudt sijnde jaren.
(Wapen uitgesleten.)
17. Jan Aetz. van Beusekom. (Wapen uitgesleten.)
18. Jan Barentse Vroombroock. (Wapen uitgesleten.)



Rotterdam.
420
Vrieslant is op den 28 Mey anno (16)41 gestorven, re(ge>ende schepen (deser stede). (Wapen uitgehakt.)
29. Heindrickgen Corn(elis). (Wapen uitgesleten.)
30. Dit graeft hoort toe Meester Gerrit van Luchtenburch. (Een merk en de letters M. R. C.)
31. Hier leit begraven de Heer Pieter van Goudtswaerdt in sijn leven commijs-generael van de convoyen en licenten sterf den 15en Juny Ao. 1660 oudt sijnde 45 jaeren. Ende sijn gewesene huysvrouw JosinaBattaillje sterf den 5en September 1679 oudt sijnde 63 jaren.
(Wapens uitgehakt.)
32. Maria Grave stierf den 4en April ende den Hen dito 1662 hier begraven.
Alles wat aen. mij was sterflijk, Dat is in dit graf besloten; Maer in mijnen man leef ick noch En twee zoons mijn jonge loten. Graeft in Liefde.
(Wapen uitgehakt.)
33. Hier leyt begraven Johan van de Luffelen oudt sijnde seven en vijftich jaeren obiit den 5 October Ao. 1655.
(Wapen uitgehakt.)
34. Capt. Marinis J(u)inbol. (Wapen: drie uien, 2 en 1.)
35. I. I. D. Walsche.
(Wapens: 1. een paard naar links; II. drie bokkekoppen naar
links, 2 en 1.)
36. S. van der Lanen. (Wapen uitgehakt.)
37. J. H. (Een merk.)



Rotterdam.
422
46. D. P. K. (Een merk.)
47. Hier leit begraven (Cornelis) Jansz. Crooswijck is gestorven op den .. Maert anno 16(3)9 oudt sijnde 70 jaren.
C. I. C. W. en een merk.
48. J. C. Crooswijck.
(Wapens: I. een stier naar rechts; H. gedeeld: 1. drie bourbonsche lelies (2 en 1), 2. doorsneden: a. twee sikkels en een bourbonsche lelie er tusschen, b. effen.)
49. Jacob Dirckxz. (D)anen.
(Wapen: een klimmende leeuw met een kroon boven zijn kop.)
50. Hier ligt begraven Geertruid Stedums de huysvrou van Albertus Holthenus storf den 8 October Ao. 1668 out 36 jaren.
51. Hier leit begraven mester Dirck J(a)nsz. cappellaenende starf Ao. XVc 32 den 20 dach Septembris mit sijn ouders.
Op de zerk in eene gotische nis een hostiekelk en daaronder het wapen: een wolkam, en daaronder weer: Bidt voer de ziele. Op de hoeken de symbolen van de evangelisten: arend, os en leeuw.
52. D. J. G.
(In een cartouche met een merk.)
53. I. V. K. (Een merk.)
54. Hier leit begraven (Bel)ijtge Willems de huisvrou van Jan Gerritsen Winter ende is gestorven op den 3enMaertii Anno 1640. j|>;;;
(Wapen: een dubbele arend.)
55. A. J. S. (Wapen: een haas.)
56. Hier leyt begraven M. Pouwels Pieters van DychxOordt, chirurgijn, is gestorven den derden Augusti Anno 1639 out 56 jaren.
(Wapen: drie klaverbladen, 1 en 2.) Monogram P. P. v. D.



Rotterdam.
423
57. Jacob Jansz. Moens. Monogram I. Mo.
58. Hier (leit begraven) Mae rtge Jansd. (van) Stee nhuisen is gestorven op den 15 November Ao. (16)39 out 25 jaeren.
Hier leit begraven Jan Dirckcz. van Steenhuisen is gestorven den eersten Mey Anno 1645 oudt sijnde 61 jaren.
Hier leit begraven Neeltjen Ariensd. de weduwe van jan Dirckxe van Steenhuisen gestorven den 14 Januari Anno 1647 oudt sijnde 57 jaren.
(Wapens uitgehakt.)
J. D. van Steenhuisen.
59. Jan Pietersz. Hollaer. (Wapen uitgehakt.)
60. Claes Verhelst.
(Wapens: I. een korenschoof; II. gedeeld door een verticale balk: 1. één posthoorn, 2. twee posthoorns paalsgewijze geplaatst.)
61. Hier leit begraven Mr. Bruno van Walenburch, in sijn leven doctor in beyde rechten, sterf op den VIHen Martii Ao. MVIc XXXVI ende Geertruydt de Lange Laurensd. huisvrouwe van Mr. Pieter van Walenburg, doctor in beyde rechten ende schepen dezer stede is gestorven den Vllen October anno 1641.
Hier leydt begraven Mr. Pieter van Walenburg, in sijn leven doctor in beyde de rechten ende schepen der stadt Rotterdam, sterft op Vllen November anno 1642, oudt sijnde 54 jaren.
(Wapen: Van Walenburch.)
62. H. J. B. (Een merk.)
63. Hier leit begraven Sara van der Lanen is gestorven op den (5)en October 16(4)2 out sijnde . 4 jaren.
64. Hier leit begraven (L)eendert Leendert(sen) de Jonghe sijn huisvrou Anna Leuven van Waddinghsveen sterf den lOen Februwari out sijnde 55 jaren.



Rotterdam.
424
65. Hier leggen begraven Jan Laurensz. Lextebedde is gestorven op den 15en September Anno 1639 out sijnde. 1 jaren.
(Wapen uitgehakt.)
66. Wapen bijna uitgesleten: drie posthoorns en een figuur in het midden (Lextebedde?).
67. Hier leit begraven Maertgen Bartholomaeus weduwe van capiteyn Jacob Stevensz. van der Vlies alias Visser is gestorven op den 20en April anno 1640 oudt sijnde 71 jaren.
(In een merk: J. V. M. B.) (Wapen: een kookpot.)
68. Hier leyt begraven Pieter Jacopz. Duyfhuysen is gestorven den 22en September Ao. 1677 oudt sijnde 69 jaren.
(Wapen: een duiventil tusschen de letters J. D. en boven aan weerskanten nog een figuur.)
69. A. C. M. (Een merk.)
70. Hier leyt begraven Rokis Klasen van der Stel in zijn leven huystimmerman is gestorven op den 12en Februarius Anno 1668 out zijnde ontrent 63 jaren.
A. J. V. K.
71. Hier leit begraven Dirck Jansen van Steenhuisen jong(man) out sijnde 24 jaer(en) is gestorven den 27en September Anno 1649.
72. Hier leit begraven Maeiken Cornelis de huisvrou van Krijn Cornelisz. Ketelaer is gestorven den 22en Januari 1657 out sijnde 69 jaren.
Hier leit begraven Krijn Cornelisz. Ketelaer starf den Hen Decembris 1644 out 59 jaren.
(Wapen: een arm met een troffel in de hand en op den troffel een K.)
73. Hier leit begraven Maertgen Aeryens va(n) Leeuwen, de weduwe van Jan Cornelisz. uut de Ketel ende is gestorven den 26en January Anno 1642, out omtrent 70 jare(n).



Rotterdam.
425
Hier leyt begraven (Corn)elis Dierckz. (Roska)m out sijnde 56 jaren is gestorven den 9en Augusti Anno 1652.
74. Wapen : een schaaf in een cartouche en een merk op het schild.
75. Een monogram M. G. B. V.; een suikerbrood.
76. Hier rust Maertgen Aerts wedue van Govert Segers is (gestorven) den (3)0 Aprili(s) Anno 16(4)9 ende (S)eger Goverse Vereist 56 jaren.
77. C. S. V. (Wapen: een zwaan.)
78. Hier leit begraven Hertoch winckel ende is gestorven op oudt sijnde 54 jaren.
(Wapen uitgehakt.)
Corstiaensz. van Hoesden len October Anno 1643
79. Hier leit begrave(n) Simon Cornelis van der Muelen in zijn leven huistimmerman ende is gestorven op den (20) September wesende Sondach vóórmiddach tusschen 10 ende half elven anno 164(3) oudt sijnde 70 jaren.
(Wapen uitgesleten.)
80. G. P. V. B.
81. Hier leit begraven d'Heer Raatsheer Mr. Philipsvanden Brand e in sijn leven gecommitteerde raedt ter Admiraliteyt deser stede van wegen Zeelant ende is gestorven op den 9en Julii anno 1642.
Item de Heer David van den Brande vaendrager van een compangnie te voet ende is gestorven op den len Meye anno 1642. D'Edele Welgeboren V(an) d(en) Brande graf. (Wapen: Van den Brande.) Mr. Philips van den Brande.
82. P. V.
83. Hier leit begraven Evert Wiggertsz. van (D)oorn is gestorven (9 December 1643) oud .. (jaer).
(Een merk.)



Rotterdam.
426
84. Hier leydt begraven Geleyn Pietersen Onoff is inden Heere ontslapen den 6en November in 't jaer ons Heeren Ao. 1657 oudt sijnde 82 jaaren. Noch leydt hier begraven Aeltie Maertens overledehuisvrouwe van Gellijn Pietersen Onoff is in den Heeren ontslapen den 27en October in 't jaer ons Heere Ao. 1657 oud sijnde 78 jaaren.
(De naam van den man in een monogram of merk.)
85. ' Hier leit begraven Willem Joosten is gestorven den 30en Maart Anno 1644 oudt sijnde (47) jaren.
(Een merk in een ovaal.)
86. Hier leit begraven Franchois Kool out 75 jaren sterff den Hen Februaryus anno 1653.
(Een merk, vergezeld van de letters F. F. C)
87. Hier leit begraven Dirckgen Willemsd. is gestorven op den 3en October Anno 1642 oudt sijnde 77 jaren.
(G. P. met een merk.)
88. R. F. W. B.
89. Hier leit Heeltgen (Pieters Uuthoeck) de huisvro(u)
(van Rijck) Rijckensz speui(wachter) is (ge)storven den
(2)8 De(cember) anno 164(2) out sijnde .. (jaer).
90. J. P. Muller van Bredenburch. (Wapen: een dolfijn.)
91 rncijs Hendrick Ve..d...
(Wapen uitgesleten.)
92. Jan Dam(en) Cool. . (Wapen uitgesleten.)
93. Hier leyt begraven Willemtje Jansd. van der Hes overlede huysvrou van Willem van (der) Lanen (s)tirf den 22en Maart Ao. 166(6) out zijnde ontrent 67 jaren.
Hier leydt begraven Willem van der Lanen in zijn leven Meester steen- ende beeldhouwer stirf den 26en November Ao. 1667 oudt zijnde ontrent 66 jaren.
(Wapen uitgesleten.)



Rotterdam.
427
94. Clara van der Lanen. (Wapen uitgesleten.)
95. W. E. B. — A. H. B. (Een merk.)
96. Hier leyt begraven Jan Cornelisse Leemput out sijnde 50 jaer is gestorven den 24 Januarius Ao. 1665.
97. C. I. M.
(Een merk; wapen: een ster.)
98. P. W. B. M. in een schild.
99. Jacob Burger. (Wapens uitgesleten.)
100. Hier is begraven Claas Maertensz. Cudde sterff den 13 Mey ao. 1657.
101. Hier leit begraven Arent Dircksz. van de(r)'Meeris gestorven den 26en Augusti Anno 1651 oudt sijnde 47 jaren.
Hier leit begraven Teuntgen Pieters weduw(e) van Arent Dircksz. van der Meer is gestorven op den 16enMaert 165(6) out sijnde 52 jaren.
(Een merk tusschen de letters A. V. D. M.)
102. Hier leit begraven He(y)ndrick Willemsz. garebieicker en is gestorven op den 2en September Ao. 1641 out sijnde 39 jaren.
(Een merk.)
103. Begraven Adriana Simonsd. van Swieten ende is gestorven op den lOen December 1640 oudt sijnde 41 jaren.
(Wapen uitgehakt.)
104. Hier leit begraven Willem Willemse hordebreider is gestorven op den 2 Maert 1645.
105. (H)ier leit begraven (J)an Meynen van Oldenborch die sterf den 4en Jan(uar)y Ao. 164(1) (o)ut ontrent 57 jaren.
(Een merk.)



Rotterdam. 428
106. Obijt den 21 Juny 1687, is hier begraven WillemArinSe Don(ck) out 8 jaren.
(Wapen uitgesleten.)
C. T. van Oostenrijck.
107. Hier leyt begraven Angeniesge Willems van Santen /ende is gestorven op den 6en September Ao. 1644 oudt sijnde
28 jaeren ende haer man Symon Samuelse Gruterus in sijn leven doctor in de medicinen is gestorven op den 6 Maert Ao. 1649 oudt sijnde 43 jaeren.
(Wapen gevierendeeld: I. een kandelaar voor drie kaarsen; II. een druif ?; III. drie bollen (2 en 1); IV. geruit.)
108. W. van Zon.-Geelkuers. (Wapens uitgesleten.)
109. Cornelis Rees 1720.
110. Hier leit (be)graven Leentgen (Ad)riaensd. van der Fuic(k) huisvrou van Jan Jansz. van 't Middellant is gestorven 29 November 16(4)2 oudt 51 jaer.
(Wapen uitgehakt.)
111. Ci git un gentilhomme russe André de Belouha Kohanoosky Né en Ukraine a Poltava le 10/22 Fevrier 1805 Décédé a Rotterdam le 1/13 Juin 1829.
P. Roosing fecit.
112. Hier leit begraven Jan Jansz. Ritterszen is gestorven op den 2 Juni 1642.
113. Hier rust jofvrouw Anna de Wijn weduwe van de E. Heer Johan van Broeckon was in sijn leven governeur in Indie over Ternaten sterft den 10 July 1642 oudt 51 jaren.
(Wapen: drie vogels, 2 en 1.) D. Wijn.
114. Hier leidt begraven Sara Vlaming de huisvrouw van • Daniël de Stoppelaer sterf den 26 November Ao. 1654.
(Wapen uitgehakt.)
D. de Stoppelae(r).



Rotterdam.
429
115. Jan van Vliet. (Wapens uitgehakt.)
116. G. G. (Een merk.)
117. (H)ier leit begraven (M)aria Goosensdoch(t)er de huisvrou van (G)ijsbert Cornelisz. (E)lsenwael ende is (ge)storven op den 6 (September 1641).
118. Hier leit Aeltien Pouwelsdr. de huisvrou van Daniël van Vlierden en is gestorven op den 5 Maert anno 1645, oudt sijnde 33 jaer en 5 maenden min 1 dach.
(Wapen uitgehakt.)
119. Dirck Jansen Langevelt.
120. Hier leit begraven Maertgen Pietersd. Clei n-Prof ij t de naergelaten weduwe van saliger Pieter Willemsz. den Doonael ende is gestorven op den lOen January Anno 1643 oudt sijnde ontrent 70 jaren.
121. Hier leit begraven Isaack Harmence Vinck in sijn leven voorlesér van de groote gereformeerden Kercke deser stede, is gestorven den 4en April 1648 oudt sijnde 39 jaren.
122. Hier leyt begrave(n) Jan Cornelisse Doetmenuyt in sijn leven Equipaeyemeester van de Oost-Yndische Kompangye ter kamer alhier. Obijt den Hen JutyAo. 1655 out sijnde 91 jaren.
(Een merk met de letters J. C. D.)
123. Hier leit begraven Maertgen Jansd. is gestorven den 6 Augusty 1646.
(Een merk tusschen de letters J. T.)
124. C. J.
Hier leit begraven M(a)tgen Jansdochter huisvrou van Cornelis Jacobsz. Breugom ende is gestorven op den 1(5) December anno 1642 out sijnde 59 jaren.
(Een merk in een cartouche.)



Rotterdam.
430
125. Hier leyt begraven Isack van (Wijc)k sterft den 29 September 1666 oudt sijnde 43 jaeren.
(Een merk, vergezeld van de letters I. I. V. W.)
126. Heyndrick (Aert)man.
127. Hier leit begraven Anna Dierkins de huisvrou (v)an Pieter van de Wolfput is gestorven den 6en April Anno 1643.
(Wapens uitgehakt.)
Pieter van de Wolfput.
128. Hier leit begraven Cornelis Reynsz. is gestorven den (2 April 1643) out sijnde 68 jaren.
(H)ier leit begraven (N)eeltjen Engelbrechs die weduwe was van Cornelis Reynsz. stirff den 8 July 1653 out sijnde 72 jaren.
(Wapen uitgehakt.)
129. Hier leit begraven Maritgen (Dircx) huisvrou van Heindrick Adriaens Pil, is gestorven op den 17en October Anno 1641 out sijnde 53 jaeren.
H. A. Pil.
130. S. D. L. (Een merk.)
131 Hier leit begraven Anneken Rijchalsdr. huisvrouw van (Dullaert) 22 16..
132. A. Dz. Driemer.
Hier leit begraven Adriaen Driemer is gestorven (den 11) December anno (1643) out sijnde 29 jaren. (Wapen uitgehakt.)
133. Hier leit begraven Pieter Dirxz. Block is gestorven den 19en Mey Ao. 1651 oudt 71 jaren.
Hier leit begraven Jannetge Jans weduwe van Pieter Dircksz. Block is gestorven den 9 December 1657 out sijnde 79 jaeren.
(Een merk tusschen de letters P. D.)



Rotterdam.
431
134. Hier leit begraven Aeryaentje Cornelis de huisvrou van Job Joosten is gestorven den 4en Junius Anno 1646 oudt sijnde 35 jaren.
(Een merk tusschen de letters J. J.)
135. Hier leit begraven Lendert Jansen Leneman. (Een merk.)
136. Hier leit begraven Clara Qerritsd. weduwe van Jan Joppen Koopmans. Starff den 25enJulyAo. 1644out62jaren.
137. M. M. V. R. (Een merk.)
138. Hier leit begraven Adriaen Mighiels, wijnkooper,starff den 17en February Ao. 1656 out sijnde 57 jaren.
(Wapen uitgehakt.)
139. Hier leit begraven Claes Maertens(Block) is gestorven den (19) April Anno 164(3) oudt sijnde 65 jaren.
(Wapen uitgehakt.) J. M. Bloc(k).
140. (J)eronimus Walvi(s). (Wapen uitgehakt.)
141. (Hier leyt) begraven dëerbare ende (d)euchtsame B (a) r b a r e van Gangelt gewesen huisvrou van Wilhel(m) Kockartz, is Godtsalig gestorven op den 12 September Anno 1646.
(Wapens uitgehakt.)
142. Hier leyt begraven Anna van Welsenes huysvrouwe van Jan Eeckhout, sterft den lOden Septembris 1661, out sijnde 27 jaren.
(Wapen uitgesleten.)
143. Hier leyt begraven (Ge)rret Maertensen (Kon)inck in sijn leven (M)eester timmerman oudt sijnde 41 jaren gestorven den 15 Augustus anno 1....
(Een merk met de letters G. M. K.)
144. J. P. S.
145. Hier leydt begraven Pieter Clemense Kirber(g) in sijn leven mes(se)maecker in De gekroonde A. B. C. woonende op de



Schoonhoven.
473
(Wapen gedeeld: I. een leeuw; II. uitgesleten; helmteeken een uitkomende leeuw.)
92. Pieter Jonckheyn.
(Wapen: drie plantjes, die uit den grond komen.)
Een schip.
93. Hoe sepulchrum
Hovy Essendiensis ....
H o v i e s ejus frater
XXXV quarto die feb.
nee non Quilielm
eodem saxo sept
bris anno 1635.
94 t begraven
.... ndrick Hoeck
den Heer
den 24 Julie
no 1690.
95. Dit graft behoort toe de weeskinderen van Bastiaanjansen Olyslager ende Eytghe Jans sal. in haer leven woonachtig tot Gornichem.
(Wapen: een dubbele adelaar; helmteeken idem.) Hier leyt begraven Jan Bastiaenz. zalr. out twaelf jaeren sterft in de maent november 1637.
96. Hier leyt begraven Anna van Zijl in leven huysvrouw van Thomas van Kempen junior sterf den 11 Mey 1756 oud 58 jaren 4 maanden en 11 dagen.
(Wapen: gedeeld: I. een dwarsbalk, vergezeld boven van een halve leeuw, beneden van negen bollen (4, 3 en 2); II. drie plompebladeren (2 en 1); helmteeken een vlucht.)
97. D e J o n g e.
98. Begraafplaats van Steven Groenvelt.
99. V. D. Bosch.
(Wapen: gedeeld: I. drie pilaren (?) (2 en 1); II. een ster (6) boven de onderste helft van een 8 spakig wiel; helmteeken een ster (6) tusschen een vlucht.) (Vgl. no. 103.)



Schoonhoven.
474
100. Livinus van Borre dien wij sagen ontrent 40 jaar in bosschen velden en hagen te Schoonhoven en elders int openbaer prediken Godts woort suver en claer legt hier die sonder gevaer des levens sadt met een volstandich naerjagen is gestorven in January veertien dagen. (Hij f 1610.)
Rutger ten Houte. Hier leyt begrave Doms. Petrus Langereys in sijn leven bedienaer des goddelycken woordts deser gemeynte in den Heere God saligh ontslapen den 16 february 1692 ende Livina Snellius sijn waerde huysvrouw sij sterf den 29 December 1676.
101. Wapen: gedeeld: I. een rechterschuinbalk beladen met drie sterren (5); II. een huismerk; helmteeken een uitkomende krijgsman met een sabel in de rechterhand.
Abraham Hartman heer Raet en vrotschap der stadt Cornelia Martens huisvrouw.
102. Grafschrift. Hier leyt begraven Cornelis Hoogwerf in sijn leven commies van 's lands magazijn alhier sterft den 1 July ao. 1718.
103. Twee wapens: I een ster (8) boven een half wiel; II. drie springende honden (2 en 1); helmteeken de ster (8) tusschen een vlucht. (Vgl. no. 99.)
Hier leyt begrave ....
Gerrit
sterf den 8 September anno 1608.
(De letters G. R. onder het wapen.)
104. Hier leyt begraven D. Theodorus van Schelluyne geweest 48 jaaren waardig predikant te Amsteldam overleden 9 Maart 1776 en zijn ew. huysvrouw Maria van der Snoek overleden 20 Maart 1765.
105. Dit graft hoort toe de Heer Adriaen Hartman raet en vroedschap. (In den rand.)
Verder ziet men op den zerk een schip, eenige sterren en een wapen, zijnde^een gegolfde dwarsbalk.



Ned. Herv. Kerk te Schoonrewoerd.
In de kerk ligt een houten vloer, of er zerken onder liggen wist men mij niet te zeggen.
Boven een achterdeur: Aleer ghij in Godtshuys in gaet Soo overdenckt U sonden quaet hebt een oprecht berou en leetwesen Soo sal Godt uyt genad om Christy voor Biddingh U alles vergeven Christus alleen is de ware hoecksten.
Psalm 118 V. 22. ano 1701. J. D. Bruyn.
Ned. Herv. Kerk te Simonshaven.
In deze kerk, in 1854 gebouwd, is niets te zien dan een oude klok, afkomstig uit de afgebroken kerk te Biert. Op dien klok leest men:
Johannes Rijckelen, predicant, Heerman Tijsse schout, Symon Cornelissen, KKmeester van Biert.
Cornelis Ouwerogge fecit en D. i. O. Rotterdam 1633.
Ned. Herv. Kerk te Sliedrecht. Niets te vermelden.
Ned. Herv. Kerk te Sluipwijk.
Enkele brokstukken van zerken zijn zichtbaar. Op een is te
lezen: de Hoogheborch
huisvrouw van
ende sterf



Sluipwijk.
479
Op den weg van Sluipwijk naar Hekendorp passeert men rechts een hofstede, waarvoor een groot hek, waarop Wiltenburg. Daarboven van hout een groot uitgesneden wapen, zijnde op groen een roode lelie met gouden rand. Boven het schild een kroon ; schildhouders twee leeuwen. Wapenspreuk: „Quam parva nulli cedo."
Ned. Herv. Kerk te Sommelsdijk.
. Naast een portaal leest men in den muur: Ano XIIIIc en XCIX doen wort dese kerck toegeleit in die Mey maet.
In het portaal op een steen:
Anna Elizabeth van Bosheyden leide den eersten steen aan dit voorportaal den 20 Juny 1794.
De kerk is in 1632 afgebrand en in 1635 herbouwd; 23 Sept. 1799 weer afgebrand en 7 Juli 1807 weer ingewijd, toen kerkmeesters waren: Mr. Christiaan van Adrichem, pres., Francois Papet, Gerrit de Veer, Dr. Samuel de Moraasz. en Jan de Graaff.
Dit alles vindt men vermeld op een groot bord, waarop tevens zijn vermeld degenen, die bijgedragen hebben tot het nieuwe orgel, die den toren hebben ingewijd en de namen der burgers, die zich daarbij verdienstelijk maakten.
Op het kerkhof ziet men een kapelletje, waarop Anno 1782 en Memento Mori. Het kapelletje is afgesloten door een deur, die voortdurend open staat, en daarvoor is een verroest ijzeren hek. In de diepte achter de deur ziet men een openstaande lijkkist vol doodsbeenderen. Dat zijn de overblijfselen van 18 leden der familie Van Aerssen van Sommelsdijk. Niemand schijnt zich deze beenderen en dit monument aan te trekken, zoodat het wel gauw geheel in verval zal wezen. Vroeger werd het onderhouden op kosten van Mr. C. J. E. graaf van Bylandt te 's Gravenhage, doch na diens dood werden geen gelden meer toegestaan voor het onderhoud.
(Het kapelletje werd afgebeeld in de genealogie Van Aerssen in het Adelsarchief.)



Sommelsdijk.
480
Op het kerkhof ziet men verder de namen: de Graaff,.van den Broek, van Oosten, Bochove, Groenendijk en de Gast.
Over een tombe, welke vóór den brand van 1799 nog in de kerk was, zie men: Beschrijving van Goedereede en Overflakkee door B. Boers blz. 233.
Men vindt deze tombe ook afgebeeld in de collectie van Mr. W. van der Lely op de Koninklijke Bibliotheek te 's Gravenhage.
Op een verheven tombe bevond zich een groot kussen met kleed er over heen, waarvoor biddende op de knieën lagen Frangois van Aerssen f 27 Dec. 1641 en zijne echtgenoote Petronella Borre f 12 Jan. 1653.
Op het monoment zag men verder de wapens Van Aerssen van Sommelsdijk en Borre en het volgende opschrift:
Francois van Aerssen, ridder van de ordre van St. Michiel heer van Sommelsdijk, Plate, Bommel ende Spijk in zijn leeve dëerste ordinaris ambassade in Vrankrijk wegens de Vereenigde Nederlande, noch twee extraordinarice aldaer noch vijf in Engelandt noch eene aan de Republicque van Venetiën in hoochste eere ende voordeel van dezen staat uytgevoert hebbende naderhant in de Raad van State lastelijck ter vergaderinge van de State Generael uyt de Ridderschap van Hollandt gedeputeert is onder de sijnen uyt deze tijdlicheyt gescheyden eeven soo stichtelijk als hij die eerlijk ende dienstech den vaderland hadde toegebragt
In 's Gravenhage den XXVII Decemb. CDIDCXLI.
Voorts waren vroeger in de kerk verscheidene wapens, betrekking hebbende op de familie Van Aerssen en o.a. een wapenbord, hetwelk men ook bij Van der Lely afgebeeld ziet.
Een standaard verbeeldende een wjtte hermelijn op een groen landje rondom in een moeras met daaromheen het devies: Liever te sterven dan mij te besmetten Liefde getrouwheyt godvrugt geregtigheyd.
(Het wapen Van Aerssen en de wapens der 5 heerlijkheden.)
De HoogEdele welgeboore Heere mijnheer Francois Baron van Aerssen heere van Sommelsdijk, St. Adolfsland dat men noemt Oeltgensplaat en den Bommel, vrijheer van Spijck voor een derde eigenaer in de geoctroyeerde societeyt van Suriname rivieren en districten van dien mitsgaders vice admirael van Holland ende



Sommelsdijk.
481
Westvrieslandt etc. etc. etc. geboore den 24e Juny 1668 gestorven in 's Gravenhage op Dingsdag den 19 July 1740 begraven in Sommelsdijk op Donderdag den 27en dito.
Ned. Herv. Kerk te Spijk (Z*. Hd.).
Deze kerk ziet er allerongelukkigst uit. Bij regenweer stroomt het water binnen, alles wat van hout is, rot weg en op verschillende plaatsen in de kerk vormen zich poelen. Wie steekt hier eens de reddende hand uit?
Men ziet de volgende grafschriften:
1. Hier onder rust juffr./Elizabet Barense n.v./voorgodes throon/hoog verheven/en sal noch door haar /groote deugt en lof/ook altiet leven/. Obiit den 13 April anno 1704.
2. Vermeulen sterf den 14 Juny 1665.
3. Hier leit begraven Cornelis Herme is gestorven...
26 December anno 1647.
4. Dit is het graf van Herman Hagen.
(Wapen: drie molenijzers (2 en 1); helmteeken een vlucht.)
5. Hier leit begraven NeelkenKorstiaens huysvrouw saliger vanRutgervanBlocklant sterft den 22en September anno 1647.
6. Johannis van der Ameyde sterft den 8 September anno 1633.
7. Hier rust de predikant Daniël Goudappel, na slechts 15 maanden deze gemeente door leer en voorbeeldigen wandel gesticht te hebben, werd hij op den 9 van oogstmaand 1820 in den jeugdigen leeftijd van 27 jaren plotselijk uit dit leven gerukt.
Dit graf nimmer te openen.
8. (Wapen: gedeeld : I. drie rozen ; II. (?); helmteeken een vlucht.) Dit is het graf van Jur phaes van Velen.
31»



Spijk. 482
9. GualtherusKolff predikant te Spijk obiit 24 Aug. 1786.
10. Hier leit begraven Aeriaen Van Veen ende is gestorven op den 21 November anno 1647.
11. W. v. d. Linden obiit 6 Jan. 1803.
12 begraven Aeri... Cornelisen is gestorven op den
lOen Julius anno 1644.
13 Wapen: een keper, vergezeld boven rechts van een springende hond en links van een boom en beneden van een springende hond. Kien.
14. Hier leit begraven Jasper Huybertsen van der Werf was out 70 jaeren ende sterf den 24 Juny anno 1650.
Op het kerkhof ziet men de namen: Van Beest, de Graaff, Tromp, Heikoop, de Jong, Oosterbaan, Stenis, Sn ieder, Zwakhals, den Dekker, Konijnenburg.
Ned. Herv. Kerk te Spijkenisse.
Men vindt hier de volgende grafschriften:
1. Hier leyt begraven Jan Jansz. van Putten hij sterf den 2 January anno 1606 ende sij n huisvrouw LeentkenLambrechtsdochter sterf den 23 Maert ao. 1605.
(Twee gekruiste gaffels.)
2. Wapen: gevierendeeld: I. een kruis; II. boven elkaar 2,3 en 2 eendjes en een leeg vrijkwartier (H o 1 y); UI. een linkerschuinbalk met sterren beladen, waartegen een leeuw klimt; IV. 3 harten (2 en 1); helmteeken een vlucht.
Dit is 't wapen van Willem Willemsz. van Holy.
Hier leit begrave Willem Willemsz. Holy ende is gest
3. Hier leyt begrave N...tie Cornelis Ruys huisvrouwe van Huig Andriesz. Vlielander zij sterf den ... October



Spijkenisse.
483
4. Hyer leyt begraven Ariaentgen Claes ende sij sterf de 28 Septembris 1605.
5. Hier leit begrave H end riek Philipsz. en Philips Huygensz. hij sterf den 19 Decembris anno 1616.
6. Hier leit begrave Claes Jansz. hij sterf d$28January 1619. (Twee gekruiste gaffels.)
7. A. C. B. Ann
(In een ovaal een V.)
8. Hier leit begraven LaeuAdriaensz. sterff den achtsten dach novêmbris ano. XVc drie ende negentich.
9 Leuvendochter de huysvrouwe van Beye Wolle-
brantsz. sij sterf den 9en April anno 1626.
10. Hier leyt begraven Cornelis Cornelisz. Camp gemeenlantstimmerman geweest hebbende ontrent 32 jaren hij sterf den 30 October anno 1638.
Hier leyt begrave"Mertge Cornelis Campsdr. huisvrouwe van Jacob Joosz. sij sterf de 20 Mey int jaer 1663.
11. Hier leyt begraven Claes Adriaensz. Bra et hij sterf den 2 Meert anno 16..; Grietgen Claes sterf den 25 Septemb. ao. 1610. Lenaert Claesz. sterf den 15e May ao. 1611.
Hier leit begrave Jacob Claesz. Br aet hij is gestorven den 21 April int 't jaer 1648.
12. Hier leyt begraven Jannetgenjacobsdr. de huysvrouwe van Gabriel Claesz. sij sterf den 16 Augusty anno 1612.
Hier leit begrave Annetgen Gabrielsdr. de huysvrouwe
va Jacob Gabrielsz. Schelhoeck sij sterf dë .. Maert anno 1667.
13. Hier leit begraven Ysbrant Cornelisz. Goemans hij sterf den 8 November anno 165..
14. Hier leyt begraven Gabriel Coolensse hij sterft den eersten Maart int jaar onses Heeren 1676.



Terheide.
493
Op den torenklok leest men:
AnnoDomini 1721 mefecitJan Albert de Grave Amstelodami. Wanneer mijn luybare stem Sal koomen tot U oore Soo brengt U vriend in 't graf Of komt Gods stemmen hoore.
Op het uurwerk, dat afkomstig moet wezen uit Scheveningen leest men:
1604. Jan Toms Veem en het half uur is gemaect Nieuwenhuysen
Naast den preekstoel hangt een bord, waarop bovenaan onder een gouden kroon een wapen:
op goud een groene boom op grasgrond ; uit den boom vliegt een zwart en witgevlekte vogel; om den stam kronkelt een groene slang. Grafschriften
voor den Zeer Eerwaarden Heer Martinus Zijnen, hooggeacht, en teder geliefd leeraar, in de gemeente van Jezus Christus op ter Heyde overleden den Xde van Sprokkelmaand MDCCLXXXI.
Een regt trouwhartig vrind, in voor- en tegenspoed,
Rondborstig van bestaan, godvruchtig van gemoed;
Een waardig leeraar, door wiens overtuigend preeken ■ Het diamante hart zo vaak in stuk kon breeken,
Daar veelen door zijn dienst bekeerd ten spijt der hel,
Gehegt zijn aan de kroon van vorst Emanuel.
Een man, zo ijverig in de leer, als braaf van wandel,
Een Christen, niet in schijn, maar in zijn doen en handel;
Een onderwijzer, en een leidsman van de jeugd,
Der armen toeverlaat, der vroomen lust en vreugd.
Een trouwen herder, die op 't nederig ter Heyde
Sint twee en twintig jaar zijns meesters schaapjes weidde.
Met zulk een tedere zorg, zo veel lieftalligheên!
Den braaven Z ij n e n! Ach ! Rust onder deesen steen.
A. C. S.
Een trouwe godsgesant, heraut van 't vree-verbond Den leeraar van Ter-Hey den spreker van Gods mond, Een onverzaagde held, een pijlaar van de kerck, Mijn vriend, mijn waarden oom, rust onder desen serk.
C. C.



Terheide.
494
De eerste predikant ter plaatse Jacob Visch voornoemd heeft nog eenigen tijd gepreekt op den zolder van het gasthuis te Terheide. Boven den ingang van dit huis leest men: Gasthuis gesticht van wegen Capn- Olivier van der Faes
wiens huisvrouw was Jor- dementia van der Mast in 's Gravenhage Anno MVIc LH.
Aan weerszijden een wapen: links van den toeschouwer: doorsneden met een gouden dwarsbalk over de snijdingslijn heen, boven op blauw negen gouden spijkers (5 en 4), beneden op blauw drie gouden zwijnen (2 en 1); rechts van den toeschouwer: op blauw een gouden dwarsbalk, vergezeld van drie gouden rozen (2 en 1).
Aan een der zijden van het gasthuis leest men op een steen: Ds. Martinus Zijnen predicant alhier heeft van de twede
herbouwing aan dit gasthuys den eersten steen gelegt den 4
Juny ao. 1762.
Op een bord in den regentenkamer leest men:
Dit gasthuys is voor de twede maal herbouwt ao. 1762 door de regenten dier tijd met naame:
Ds. Martinus Zijnen predicant alhier.
Teunis Ariensz. Storm. Jillis Jansz. Storm. Dirk Ariensz. Hoogenraet. Arie Ieroensz. Ruygrok. Arie Ariensz. van Tylingen. Willem Cornelisz. Storm.
Ned. Herv. Kerk te Tienhoven (Zd. Hd.).
Niets te vermelden.
Eenige muurschilderingen zijn gemakshalve verscheidene jaren geleden met witte kalk overdekt.



Ned. Herv. Kerk te Valkenburg (Zd. Hd.).
De zerken zijn verdwenen onder een nieuwen steenen vloer. Blijkbaar is dit geschied in 1844, want op een bord leest men: De kerk hersteld in 't jaar 1844.
Kerkvoogden waren Hendrik Kalder, Hendrik van Leyden en Mr. Nicolaas van Beeftingh.
De begraafplaats is naast de kerk. Daar werden o.a. begraven:
1. Hier rust Charlotta Margaretha van Staphorst echtgenoote van Mr. Nicolaas van Beeftingh geb. den 20 Sept. 1788, overl. den lOJany. 1857 met haren echtgenoot Mr. Nicolaas van Beeftingh, geb. den 18Sept. 1783 overl. den 14 April 1858.
2. Gebrs. van Egmond.
3. A. Kooy.
4. Van Oordt.
5. Pieter Bol Az.
6. Eigen grafkelder H. Verhoef f te Rotterdam 1833 de familie bekend van af 't jaar 1618.
7. H. W. H. Kist geb. 18 | 13 overl. 18 y 95enC.P.Kistvan Balen Blanken geb. 18 ^ 16 overl. 18y 95.
Verder ziet men de namen :Binnend ij k, Vlasblom, Schoneveld, Muller-Jordens, Koors.
Ned. Herv. Kerk te Vianen.
De opschriften der grafzerken werden medegedeeld door den heer A. F. van Beurden in de Wapenheraut 1912/3 blz. 168.
Zij luiden, te beginnen in het rechter zijkapelletje tegen den toren : 1. Saye Gillot; october 1800 en huysvrou Teschemaker 2 Mey 1776.



Vianen. 496
Vóór het rechter zijkapeltetje aan den toren:
2. Hendrik Crom. P. Drost. (no. 495)
3. P. Drost. (no. 494)
4. Arnoud de Wey. P. Drost. (no. 495)
5. H. Drost. (no. 492)
6. Jans van Bueren.
(Een dubbel gestreept St. Andrieskruis.)
In de kerk, volle rij, van rechts naar links:
7. Hier leyt begraven mejuffr. Anna vanToorn, huysvrou van den heer Jonck. van der Tak, begraven den 5 April 1782.
(no. 465)
8. A. Bongenaar Antoniezoon. (no. 464)
9. W. L. Spaan. (no. 463)
10. A. Robertson.J.F. Verwey. Erve D. Massop. (no.460)
11. N. van Rixoort. (no. 459)
12. C. Graafland, (no. 458)
13. A. v. Bal kom. (no. 457)
14. W. en H. Schouten, (no. 456)
15. H. Brongers 1734. (no. 455)
16. H. Haakman-W. K. v. R. (no. 454)
17. H. Rijnke. (no. 453)
18. D. van der Vlist. (no. 452)
19. Hendrik de Vor. (no. 450)
20. Dijkgraaf W. van Rijssel. (no. 449)
21. R. O. (no. 448)



Vianert. 497
22. Hendrikus Klappers, (no. 447)
23/24. Den Weledele Heer en Mr. Daniël Theodorus van Hamel, heere van Ameliesteyn. (no. 445 en 446)
25. Onleesbaar, (no. 444)
26. Joncker Bellous; J. Hoseman. (no. 443)
27. Joh. Op den Hooff. (no. 442)
28. Annichie Peeters van Herwerden, nu van Eeten. (no. 441)
29. Jan Wessels. (no. 440)
30. (?) (no. 439)
31. Peter van Wijberch. (no. 438)
32. Coen Derckx; B. Tichelman, (no. 437)
33. Jacob Tichler predt. tot 1782, beroepen Campen. (no.436)
Links in de kerk tegen den toren van pilaar tot pilaar, vóór de Imksche zijkapel:
34. P. van Hikxoord. (no. 475)
35. Hier ligt begraven Anna Elisabeth Neve, huisvrou van Christoffel Silvester Francke, f 2 Dec. 1782 oud 49 jaar 8 m. 20 d. (no. 474)
36. Joncker Bellous, P. D. le Maire. K. (nos. 472 en 473)
37. D. van O os ter hout. (no. 471)
38. (?) (no. 470)
39. Dirk Heinsius. (no. 469)
40. S. C. van der Marck. (no. 468)
32*



Vianen. 498
41. Balthasar Ottens van Roon. (no. 467)
Links in de zijkapel tegen den toren:
42. Borgert Adryans. (no. 504)
43. Peeter de Graaf. (no. 503)
44. Cornelis Petersen De Vor. (no. 502)
45. A. T. (waartusschen twee gekruiste Z). (no. 501)
46. D. Luyken Jzn.
(Wapen: drie mispelbloemen, 2 en 1.) (nos. 500 en 501, oud 261 en 260.)
47. W. van Rrjssel dijkgraaf en rentmeester, (no. 542)
48. Jonas Willem te Water geboren Leyden 8 Juli 1788, overleden te Vianen 26 April 1803.
Tusschen de eerste pilaren, bij den ingang der kerk:
49. Joost GielissenSamson.
50. De erve de Switzer.
51. Peter Jansz. van Venlo. (no. 487)
52. Joost Tucker. (no. 486)
53. C Fremery. (no. 485)
54. M. van Deest - Hilligje Vermeulen, (no. 487)
55. Hier leydt begraven Margrita Adriaens van Rhenen
huysvrou van Wa. van Sevenhooven sterf den 14 Juli 1643.
(Wapen: gedeeld: I. schildhoofd drie rozen (2 en 1), schildvoet een lelie; II. drie paardjes (2 en 1), in het hart een A.) (no. 486)
56. I. C. 1767. (no. 482)
57. Kinderen Van Nijmegen. (Een hart met een kruis doorstoken met twee gekruiste pijlen.)



Vianen. 500
77. Do. Willem Noothoven, (no. 404)
Derde rij in de kerk, langs de vier pilaren, van links naar rechts :
78. Welsen Schep. (no. 408)
79. Ghijsbrecht van Vianen. (nos. 385—386)
80. A. v. Os. (no. 387)
81. Q. Callenburch Baartman. (no. 388)
82. Mr. Isaac Mol. (no. 533—536)
83. L. S. v. d. Heuvel, (no. 390)
84. Justus de Gelder, (no. 394)
85. Dirick van Hey.
86. Jacob de Roock f 17 Oct. 1784. (no. 399)
87. Do. C. v. Braam. (no. 401)
88. G. J. Hammius. (no. 402)
Vierde rij in de kerk, achter de tweede rij pilaren van rechts naar links:
89. Pieter Drost, 20 Dec. 1826.
90. Cornelis Marksen van den Bos. (no. 382)
91. Hendrik Sterk. (no. 381)
92. Aert Francken. (no. 380)
93. H. D. K. (no. 379)
94. Hermen Veen. (no. 378)
95. Abraham Komt en Cornelis Plet. (no. 377)
96. Anthonis Gerritsz. Speyer. (no. 376)



Vianen. 501
97. Als voren. (no. 375)
98. Jacob Alertsen. (no. 373)
99. P. N. Strengh. (no. 372)
100. Wapen: gedeeld: I. drie schuinbalken; II. een dwarsbalk, vergezeld van drie vogels, (no. 371)
101. De erve van de juffr. Brommert.
Hier leyt begraven Elysabeth Petersdochter van Mierlo, huysvrou van Niclaes Strengh Roelofszoon sterf den 30 Mey ao. 1692 en Nicolaas Strengh Roelof szoon sterf den 10 November van Bornbergen huysvr. (no. 370)
Voortzetting der vierde rij:
102. Govert Gerritsen, (no. 369) (Een St. Andrieskruis van haken.)
103. Cornelis Hil. Cornelis Gerrits Holl. (ao. 1600) (no. 368)
104. J. J. Smidtman. (no. 364) (Met klaverblad.)
105. Johannes Pieters e Bosman, (no. 363)
106. Harmanus Harms en Catha. Verhey echtelieden 1 Juni 1787. (no. 361)
107. Hugo Maas 21 Dec. 1758. (no. 360)
108. M. van Gelder, (no. 359)
109. Jan van Loenen. (no. 356)
110. De W. van Son - de erve A. de Roos. (no. 357)
111. Dirck Willemsen de Montenegro, (no. 458)
112. Tonis Ariaensen Uytenwiel. (no. 463)
113. Naast boven Jan de Rie. (no. 354)



Vianen. 502
Vijfde rij in de kerk, te beginnen links van af den linker zijmuur :
114. Geurt Danielse. (no. 320)
115. Hier rust de Weledele Heer Corn. Sinkelaar in leven gouverneur van Macassar; obiit 1789 8/6 aetatis 75 jaar. (no. 323)
116. Hendrik Voogel. (no. 324)
117. De erven van Lodewijk Abbensetz. (no. 325)
118. Frederick van der Tore. (no. 326)
119. Lijsbeth Bijen. (no. 327)
120. J. P. U. Wintgens. (no. 328)
121. I. van Diermen. (no. 329)
122. Rij man. (no. 330)
123. F. Quint. (no. 331)
124. S a n d w ij k.
(Wapen: een heraldisch links klauwende leeuw.) (no. 363/6)
125. Jacop Hendrickse Coot 1652 starf. (no. 335) (Wapen: gekroonde gekruiste I en C; de C vóór.)
126. Jan van Romen. (Wapen: drie schuinbalken.)
127. Ariaentje Dirickz. wed. van Willem Willemsen. (no. 339)
128. Erven v. Br aem. (no. 340)
129. G. Moolenaer. (nos. 341/42)
130. Willem de Vor Dz. (L.) (no. 345)
131. Petersen. J. M. D. Haan. (no. 346)



Vlaardingen.
511
6. I. I. de Bo. (Een merk.)
7. Dit graft hoort toe Jan Jacopse Ver L... anno.... (Wapen uitgekapt.)
In den muur een steen, waarop het wapen: R e a e 1 (een kruis vergezeld in het eerste en vierde kwartier van drie pijlen (2 en 1), en in het 2e en 3e van een hertekop.)
Ter gedagtenisse van de Hr. en Mr. Pieter ReaelJ. U. Dr. geboren tot Amstelredam op den XI februs. ao. MDCXXVIII geworden bailue deser stede Vlaerding en Vlaerdingerambagt op den XIV Novembr. ao. MDCL nadat hij het voorschreve ampt hadde bedient L jaren XI maenden XVI dagen gerust binnen deser stede Vlaerding op den XXX October CDDCCI. Denuo vivus beate resurget.
Op een bord van het kuipersgilde ziet men het wapen Oranj e Nassau en de wapens: 1. Vlaardingen; 2. op gras een blauwe lucht en daarvoor een bizon; 3. gevierendeeld: 1. op blauw drie merels (2 en 1), 2. op rood (?), 3. op rood(?), 4. op blauw drie visschen paalsgewijze geplaatst.
Br. Jan den Back deeke, Leendert Duin en Jan Polderman hoofd luiden 1726.
Op het bord van het metselaarsgilde: het wapen Oranje Nassau en de wapens: I. Vlaardingen; II. gevierendeeld: 1. op zwart drie zilveren eenden (2 en 1), 2. op zilver drie zwarte roskammen (2 en 1), 3. op zwart drie zilveren sterren (2 en 1) en daaronder (?) hartschild op rood (?); III. gedeeld : 1. op rood een zwarte rechterschuinbalk vergezeld van drie zilveren leeuwenkoppen (2 en 1), 2. gepaald van zeven stukken, zilver en zwart; IV. op rood drie zwarte hoorns beslagen van zilver.
Onderaan: door A. Bui te weg schoolmr. binnen dezer stad 1742. Daarboven een wapen: op goud drie zwarte meerlen (1 en* 2) en daaronder een zwart zwijn op een bruin bruggetje.
Onder het schild: J. D. Wit.



Ned. Herv. Kerk te Voorburg.
In den muur is een zerk, waarop:
1. Hier leyt begraven Hendrik van Deventer medicinae doctor geboren in 's Gravenhage den 16 Maert 1651 gestorven tot Voorburg den 12 December 1724.
Pie memoriae Doet. Henrici van Deventer Societas Medicorum Neerlandiae hoe monumentum anno 1912 renovari curavit.
In den vloer:
2. Wapen afgekapt; helmteeken een vogel tusschen een vlucht. [Een] geest vol kundigheên een vijand van 't vooroordeel, [Wiejns mond en pen aan deugd en waarheid was tot voordeel, [die] nu bij 't hemelsch licht Gods wegen, naar zijn lust, [bejvrijd van dwaling kent, was KI e man, die hier rust. Ontslaapen 6 february 1780.
(D. Kleman was predikant te Voorburg van 1758—1776.)
3. Hier leyt begrave Bastyaentgen Gerretsdr. huisfrou van Jan Janz. Voorburch starf den 17 Juny ao. 1623.
4. Hier leit begrave Evert Hendrickz. schout tot Voerburch
en Kat , en hi starf dë XVIII August ao. XVc LXI bit
voer die ziel.
5. Hier leit begraven Tringie Jacopsdr. sterf den 1 Juny 1631 ende haer man Symon Jacops sterf den 9 Julyus 1631.
6. Boven een deur in den binnenmuur is een monument in kleuren, waarop een wapen, zijnde gevierendeeld: I. goud, II. en III. rood, IV. zilver; het schild gesteund door twee gouden liggende leeuwen. In memoria /
Viri nobilissimi/Senecae Ingerssen/ Baronis et domini / hereditarii Geltinge / Olim Cheribonererum societatis / Indiae orientalis / Hollandiae Administratoris / Obiit XXIX Decembris / MDCCLXXXVI.






Voorburg. Ned. Herv. Martinuskerk. Dubbele zerk der Halewijns, onder den vloer van het koor.



Voorburg. Ned. Herv. Martinuskerk. Dubbele zerk der Halewijns, onder den vloer van het koor.






Voorburg.
513
Boven een kapel ziet men het jaartal 1705 en de wapens: Timmerman (gepaald en tegengepaald van drie stukken, iedere paal beladen met een aanziende leeuwenkop, 2 en 1); en Coymans (gevierendeeld: I. en IV. golvend gedwarsbalkt en in het schildhoofd drie penningen; II. en III. drie ossenkoppen met halzen, 2 en 1).
(De kapel is gesticht door Samuel Timmerman, heer van Bruchem X 1677 Eliana Coymans; vgl. Mdbl. Ned Leeuw 1909 blz. 222.)
Op het koorhek ziet men de wapens van Nederland en Voorburg.
Op geschilderde vensters:
1. De wapens van Voorburg en Van Tuyll van Serooskerken. (Een herinnering aan Mr. H. N. C. Baron van Tuyll van Serooskerken, burgemeester van Voorburg.)
2. Twee wapens: I. op zilver een zwart anker met rood dwarshout; II. gevierendeeld: 1. op goud een halve zilveren adelaar uit de deelingslijn komende, 2. en 3. op blauw drie zilveren leliën (2 en 1), 4. op zilver drie roode stappende brakken boven elkaar.
Volgens de collectie van der Lely bevond zich vroeger tegen den muur naast het koor een monument, waarop een engel met zandlooper en zeis. Twee wapens onder één helm; helmteeken een bij: I. op zilver een roode roos met twee groene bladeren, omringd door een halve krans van vijf bijen; II. op zilver een golvende blauwe dwarsbalk.
Quid florens vita fluentium D. O. M. Joannis Wierts illustrissimo Brabantiae duci nee non
celsissimo arausionensium principi a consiliis
Denat. ao. Di. CIDDCXCV II Nbr. aet. suae LXXVII et
Anna Catharina Jordaens Denat. ao. Di. CIDDCLXXVI IV apr. aet. suae XLVII conjuges.
33*



Voorburg.
514
Una invicem altero alteri amore functi, quibus Antverpia natis originem facultates Haga exteris hospitiam liberos honores Voorburgum vivis delicias mortuus hoe pulveris
gremuliu (?) prebuit quae illos nullibi non comitata est colitus gratia et tibi haec legenti comes esto.
Ned. Herv. Kerk te Voorhout.
Deze kerk is eenige jaren geleden gerestaureerd en is thans keurig in orde. De zerken liggen alle voor den preekstoel. Men ziet er op:
1. Hier leyt begraven joncheer Ghijsbrecht van denBouchorstjanz. starf den 2 febervary ano. 1559 ende jonckvrou Cathrijna van der Bouchorst Florisd. sijn huysvrou starf den 26 febervary ano. 1539.
Joncvrou Maddalena van der Bouchorst Ghijsbrechtd. starf den XI Yuni 1616.
In het midden een wapen gedeeld: I. en II. een leeuw (Bouchorst); helmteeken een leeuw uit eene omheining komende. Voorts de kwartieren:
Bouchorst Bouchorst. (Bouchorst gedeeld met Schagen. een ankerkruis)
2. Hier leit begraven Bartelmees flipszoon ende starf den 22en October anno 1620.
(Een merk.) ;-v
3. Hier leyt begraven Jan Pietersz. de scout soon tot Voorhout en starf den 27 february anno 1649 was out 62 jaren.
4. Hier leyt begraven Wouter Pitersz. starf den lOen April anno 1631.



Voorhout.
515
5. Hier leyt begraven P i e t e r J a n s z. starf de 12 february 1606.
6. Hier leit begraven die eerbare en deuchtsame MariaEversdr. van 's Hertogenbosch la[etst] wed. van den E. Go. Welgel. David Reverset dienaar des godd. woorts te Walkenbuerch out 73 jaren starf de 6 Aug. 1622.
(Wapen: een grasveld, waaruit waaiervormig drie astervormige bloemen aan stelen komen.)
(D. Reverset was predikant te Valkenburg van 1619 —fin 1620.)
7. Het bovenste gedeelte van de zerk ligt onder het orgel Twee wapens: I. drie eenden (2 en 1); II. de bloemen van no. 6. Hier leit begraven de eerbare en deuchtsame AdrianaEvertsd.
van sHertogenbos sijn huisvrouwe out 72 jaren starf den 19 Mai 162 .
Ned. Herv. Kerk te Voorschoten.
De grafzerken zijn onder een planken vloer verborgen. Binnen, boven den ingang, leest men op een hardsteenen plaat: De herbouwing dezer kerk is te danken aan een gift van Mej. M. J. H. Kuys.
(Wapen: gedeeld: I. op blauw een groene populier op een grasgrond ; II. doorsneden : boven op goud twee aansluitende kepers naast elkaar, beneden op zilver drie gouden penningen ; helmteeken een zilveren, rood gebekte eendvogel; dekkleeden goud en rood.) (Maria Johanna Henriette Kuys 1811-1883 was de dochter van Dr. Arnoldus Philippus Kuys, med. dr. te Hoorn en Maria Bronkhuizen.)
Op het bord met de twaalf artikelen des geloofs ziet men de wapens van:
1. Willem Gerritsen van Toledo, baillu van Voorschoten. (Wapen: geblokt van goud en rood en een roode leeuw, overtapt door een blauwe toornooikraag over alles heen.)
2. Samuel Middelhoven, predikant van Voorscholen. (Wapen j doorsneden: boven op goud een roode leeuw, beneden op rood drie zilveren lelies en een blauwe dwarsbalk, beladen met drie groene boomen over de deelingslijn.)
(Vgl. De Navorscher II blz. 154 en III blz. 155.)



Voorschoten.
516
3. Jacob van Tethrode.
(Wapen: op zwart drie zilveren plompebladeren.)
4. Pieter van Tethrode, secretaris van Voorschoten. (Wapen a. v.)
Achter het orgel ziet men in zwarte letters op den witten muur geschilderd den naam van den bouwmeester Ysbrandjanszoon van Tol e do, het jaartal 1635, boven een troffel, overtopt door een kroon.
Op het orgel ziet men het alliantiewapen Van Wassenaer (methartschild: Voorschoten X Du venvoorde) X Bentinck. (Deze wapens betreffen Arent van Wassenaer-Duven voorde, heer van Duvenvoorde, Veur, Voorschoten, 't Woud en Harsselo, 1669-1721 XAnnaMargarethaBentinck(Hans Willemsdr. graaf van Portland; vgl. Obreen, Het geslacht Van Wassenaer blz. 99.)
Ned. Herv. Kerk te Waarder.
In deze kolossale kerk liggen slechts twee zerken met opschrift. Dit is echter op beide afgeloppen. Op één zerk is nog te zien een engel bij een vaas- (laatst 18e eeuw).
In den buitenmuur tegen het koor is een steen, waarop:
Dit koer met dat
wartrijck(?) is ghemackt int yaer .. ts en is op-_ ghelevert onder dack de ... den dach T Mert en doe was comelduer en pastor va Waerde heer Wille va Wijberge ano XVC XL.
Op den weg van Waarder naar Woerden passeert men rechts een hofstede Lange hoeve, op welks hek de wapens: De Lange (het schaap voor den boom) en drie visschen (twee in de richting van dwarsbalken, een als een paal daarboven).



Ned. Herv. Kerk te Waddinxveen.
De eerste steen van dit kerkgebouw is gelegd door G ijs bert en Arie Hubertus Spruyt Ands-zn. den 15 Maart 1837.
De zerken uit de oude kerk zijn alle verdwenen; vgl. de Wapenheraut 1915 blz. 402, waar de opschriften der zerken op het kerkhof te Waddinxveen worden vermeld.
Op de oudere zerken leest men: t. Gerhard Alting Bösken predikant te Waddinxveen geboren 30 November 1811 overleden 26 December 1847.
Blijmoedig aan het graf te denken, Is ook een vrucht die 't kruis ons gaf.
(Ds. Bösken was in 1840 te Waddinxveen gekomen van GiessenNieuwkerk.)
2. Vrouwe Sara Maria van Oosten geboren Langeveld overleden te Noord Waddinxveen den 11 November 1849.
3. N. Blok geboren 9 April 1804, overl. 2 Febr. 1868 en haren echtgenoot I. P. H. Nourisse geb. 29 Dec. 1797 overleden 8 Juli 1875 in leven practiseerend geneesheer te Waddinxveen van 1822—1875.
Verder leest men er de namen : Bloemers, Regt, Molenaar, Overeynder, Muller X Spruyt, Verbruggen X Van Tilburg, Van der Breggen, De Jager, Hogerbrug, Van der Star, Kraan, Van Lange, Bremmer geb. Winters, Van der Po t, jongenburger X Gerrits en, Van der Loo geb. Leerdam, Van der Torren geb. Muller, Van der Torren X Metzger.
Ned. Herv. Kerk te Warmond.
Op het orgel ziet men twee wapens:
I. Op zwart drie gouden molenijzers (2 en 1); daaronder A. Wolters 1835; II. gevierendeeld: 1. op blauw een zwarte haan,



Warmond. 518
2. op rood een gouden keper, vergezeld boven van een zwarte hoorn des overvloeds, 3. op rood een gouden linkerschuinbalk, 4. op blauw drie roode leeuwen (2 en 1) en daaronder: A.J. van Geeme 1839.
De eerste steen gelegd door N. Osti predt-alhier den 11 den Mei 1873.
Voormalige Ned. Herv. Kerk te Warmond.
Deze is een ruïne, waarin en omheen een begraafplaats is aangelegd.
In het. voormalige schip der kerk liggen nog eenige oude grafzerken:
1. Het wapen Van Woude (drie ruiten, 2 en 1 ; gekroonde helm; helmteeken een klaverblad tusschen twee armen).
Daaromheen: Hier leyt begraven Jacob van Woude ende sterf int jaer 1398. Aan weerszijden twee kwartieren:
Duvenvoorde Valckenaer Mathenesse Van der Mij
(een rechterschuinbalk, beladen met drie plompebladeren).
Onderaan twee wapens in cirkels:
1. een dwarsbalk, vergezeld van drie wassenaars; helmteeken als hiervoor bij het wapen Van Woude.
2. een kruis; helmteeken een muur, waaruit te voorschijn komt het bovenlichaam van eene vrouw met loshangende haren; in iedere hand een veer.
Onderaan het wapen Van Wassenaer van Warmond gedeeld met Volckenaer nl.: I. doorsneden, boven drie wassenaars (2 en 1), beneden een dwarsbalk, vergezeld van drie wassenaars (2 en 1); II. de drie aangesloten ruiten paalsgewijze geplaatst; hartschild een kruis; helmteeken de hoed met de twee molenwieken.



Warmond.
519
Hieronder weder de vier kwartieren: Egmondt ; $
Foreest 1
Boetbergen Van der Heuy.
(Het wapen Van Boetbergen is: in een schildhoofd drie vogels naast elkaar; dat van Van der Heuy: twee berenklauwen omgekeerd, kepersgewijze geplaatst.)
(Vgl. Obreen: Het geslacht Van Wassenaer blz. 161; volgens Buchell was Jacob van Woude de eerste heer van Warmond; de overige kwartieren zijn van jacob baron van Wassenaer, heer van Warmond f 21 October 1658, begraven te Warmond.)
2. De wapens Van Mathenesse X Van Lockhorst en de kwartieren:
Mathenesse Lockhorst Bronckhorst Schoonhoven Onima Driebergen Poelgeest Nassau Hier leyt begraven Joncheer NicolaesvanMathenesse heer van Haserswoude ende Lochorst, ambachtsheer van Slijdrecht etz. ende sterf op ten XHIIen Juny anno 1617 ende vrou Geertruit van Lochorst sij'n huisvrou starf den XHIIen December int jaer ons Heeren 1630. (Het wapen Onima is een lelie. Schoonhoven: drie lelies met afgesneden voet. Driebergen: gevierendeeld: I. en IV. drie zuilen (2 en 1); II. en III. een gekroonde leeuw.
Nassau: gevierendeeld: I. en IV. een leeuw met blokjes; II. en III. een dwarsbalk.)
3. Over twee zerken:
Anna de Smidts. Dit graf moet ten eeuwigen dage gesloten blijven.
4. Hester Cornelia Gravinne de Rayneval obiit den 27 Septemb. 1747. Anna Elisabet Glimmer douarière gravinne de Ra ine val obiit den 25 October 1748.
Dit graf moet na mijn overlijden ten eeuwigen dage gesloten blijven en behoort aan Jean Gabriel Grave de Raineval.
5. Willem Boers obiit den 25 Decemb. 1710. Bastiaan Boers obiit den 24 Septemb. 1713.



Warmond.
520
6. Hier leyt begraven Huyg Jacobsen van Hemskerck is gesturven den 20 September int jaer 1667. Hier leyt begrve Jaepye Tijsses is gesturven den 28 Mey int jaer 1657.
7. Een monument met de wapens Van Leyden en de Thoms op twee zerken daarvoor.
Op een staanden marmeren steen: Ter nagedachtenis van den edelsten mensch en besten echtgenoot F red er ic Baron van Leyden heer van Warmond, Westbarendrecht enz. enz. geboren den XVIII febr. MDCCLXVIII overleden den XXV Nov. MDCCCXXI.
Vrede zij over zijne assche eere over zijne nagedachtenis.
Op zerken van den lateren tijd ziet men de namen: Sijthoff, Buys, Leemans, Cazaux van Staphorst, Van derWilk, Brakenburg van Backum (met wapens), Huber, v. Meeteren, van|Heekeren, Tegelaar, Tijken, Nederburgh, V. Someren Kooy, Van de Wetering, Rijke, v. Baerle, Krantz, Visséring, Bijleveld en:
8. Hier rust C. M. Oostendorp Verbrugge Kleinhoonte 1856.
9. A. A. Le Jeune geb. 10 Oct. 1783, gest. 24 Mei 1831 (?). P. F. J. Le Jeune geb. 8 Aug. 1823, overl. 12 Nov. 1865.
10. C. A. Pabst oud 64 jaren overleden den 1 December 1840 en zijne vrouw J. E. van Es oud 80 jaren overleden den 20 Maart 1861. Dit graf moet7 ten eeuwigen dage gesloten blijven.
11. A. Wolters 82 jaren obiit 18 Oct. 1835. A. J. van Geemen Wed. A. Wolters 75 jaren obiit 17 July 1839. Dit graf moet ten eeuwigen dage gesloten blijven. (Zij gaven blijkbaar het orgel aan de nieuwe kerk te Warmond.)
12. Sara Gezina Lemke geb. 25 September 1812 overl. 11 februari 1886.
13. A. van Eijk ao. 7 Apr. 1830. T. J. Bijleveld ao. 24Oct. 1837. A. C. A. van Eijk Bijleveld ao. 5 Oct. 1857. A. K. A. van Eijk Bijleveld geb. Vaillant overl. 11 Juny 1879.A.van Eijk Bijleveld overl. 13 Januari 1890. A. C. G. Bijleveld overl. 29 April 1909.



Warmond.
521
Volgens Maandblad Ned. Leeuw 1894 blz. 166 zag men vroeger in deze kerk o.a. de volgende wapenborden: Naast den preekstoel:
1. Het wapen Van Wassenaer en de kwartieren: Wassenaer Mathenes Renesse Boeckholte Valkenaer Lockhorst Arkel Honsbroeck Egmondt Bronckhorst Lockhorst Boetbergen Boetberge Schoonhoven Torck Boeckholte.
Obiit CI0I3CLXXVIII. (Dit bord moet een kind betreffen van Jan baron van Wassenaer van Warmond en Anna Catharina van Renesse, doch het wordt niet genoemd bij Obreen t.a.p. blz. 163-165.)
2. Het wapen Van Wassenaer en de kwartieren:
Wassenaer Mathenes Valkenaer Lockhorst Egmondt Brockhorst Boetberge Schoonhoven Mathenes Onima Gen. Wibisma
Van der Muyen Driebergen Van der Haer Poelgeest Foreest Nassauw
Obiit CIOIOCLXXXVII. (Dit bord betrof Jan baron van Wassenaer van Warmond voornoemd.)
3. Het alliantiewapen Van Wassenaer X Van Renesse en de kwartieren:
Van Renesse Boeckholtz Arkel Honsbroeck
Obiit ao. 1718. (Dit bord betrof Anna Catharina van Renesse voornoemd.)
4. Het alliantiewapen Van Berlo X Van Wassenaer en de kwartieren:
Wassenaer Renesse Mathenes Boeckholte Valkenaer Arkel Lockhorst Honsbroeck
Obiit ao. 1722. (Betreft Anna Hendrina van Wassenaer, douarière Ferdinand Marie graaf van Berlo; vgl. Obreen t.a.p. blz. 165/6.)



Warmond.
522
5. Het wapen Van Berlo en de kwartieren:
Berlo Wassenaer La Fontaine . Valkenaer
Berlo Mathenes Montoye Lockhorst Roy de Bers Renesse Litzeraedt Arkel Merode Boeckholtz Quadt Honsbroeck
Obiit ao. 1715. (Dit bord moet betreffen voornoemden Ferdinand Marie graaf van Berlo, die + 17 Maart 1715, te Warmond werd begraven; vgl. Obreen t.a.p. blz. 166; de linksche kwartieren zijn die zijner echtge. noote; de wapens zijn geplaatst zooals zij bij opstelling der kwartieren in de rij der acht kwartieren naast elkaar voorkomen.)
6. Het alliantiewapen: Van Wassenaer X Van Malsen en de kwartieren:
"~-"»M a 1 s e n Hargen Wijck Wijngaerde Blaesvelt Wijngaerde Bakelier Alkemade
Obiit ao. 1675. (Dit bord betrof Charlotte yan Malsen, 3e echtgenoote van Jacob baron van Wassenaer; vgl. Obreen t.a.p. blz. 161; het wapen Van Wijngaerden was gevierendeeld met Alkemade; hartschild Wassenaer.)
7. Het wapen Van Wassenaer en de kwartieren:
Wassenaer Valkenaer Mathenes Van der Mij
Egmond Boetbergen Foreest Van der Heuy
Obiit ao. 1658. (Dit bord betrof den sub no. 6 vermelden Jacob baron van
Wassenaer, die 21 October 1658 overleed; vgl. Obreen t.a.p. blz.
161 en den zerk sub no 1 hiervoor.)
8. Het wapen Van Duyvenvoorde en de kwartieren:
Duyvenvoorde Egmondt Mathenes Foreest. (Dit bord betrof Jan van Duvenvoorde, den admiraal van Warmond, die na 1609 overleed; vgl. Obreen t.a.p. blz. 158.)



Warmond.
523
9. Het alliantiewapen Van Wassenaer X Van Lyere en de kwartieren:
Lyere Montmorency Renesse Lens Grevenbrouck Noyelles Rubemprè Saint-Omer
Obiit CI3DCLXXIV. (Dit bord betrof Maria Isabella van Lyere-Immerseel, f
Juni 1674, 2e echtgenoote van Jan baron van Wassenaer, vermeld
bij bord no. 2.)
10. Het wapen Van Wassenaer en de kwartieren: Wassenaer Lynden Raesfeld Isendoorn De Bruyn van Buytenweg Stepraedt Bronckhorst Wassenaer
' Obiit ao. 1752. (Dit bord betrof Gerard Anthony baron van Wassenaer Alkemade; vgl. Obreen t.a.p. blz. 170.)
Ned. Herv. Kerk te Wassenaar.
De grafzerken met opschrift zijn:
1. In de kerk, gedeeltelijk onder de kachel: [Hier leyt] begraven
etie van der
(Wielen) Arentsdr. sterf den 8 December 1669. (Wapen uitgekapt, in ruitvorm.)
Hier leyt begraven de E. Annetie van derWielen Arentsdr. sterft den 9 September anno 1670.
In den rand: Besiet huyden ist wat en mergen niet.
laet de sonden kleyn en groot
2. Staande in een hok:
Wapens: Drie wassenaars (2 en 1) en Van der Does. JJidt voer Joncvrou Dirck van der Does hier begrave anno dni MCCCCLXXIII. Johïs.



Wassenaar.
524
3. Als voren. Bidt voer Claes Jans baeliu en scout van Was- • senaer hier begrave anno dni. MCCCCLXXIH. Andree
(Wapen: Drie wassenaars, 2 en 1.)
Voor den ingang in den toren:
4. Hier leyt begraven Gerrit Janzoon v. Dijkxheul sterf den 11 Jannevari 1659.
Hier leyt begraven Maertge Willemsdochterdehuysvrou van Gerrit Janzoon Duynmeyer van Dijcksheul sterf den lesten desember 1637.
5. Hier leyt begrave Maertge Reyersdochter sterf den len October 163. out 95 jaren.
6. L>. G. C. T. W. C. Stakendijck, 1671. (dit graf komt toe)
7. H. F. V. B.
8. Hier leyt begraven Leuntge Wouters sterf den 16en Yuly 1643.
9. Twee gekruiste gaffels. D. G. C. T. Jan Schouten. (Dit opschrift komt 2 X voor.)
10. D. G. C. T. W. A. V. H. D.
11. Hier leyt begrave Maertgen'Reyers ende sterf den20en Juli 1632.
12. Den lesten October ao. 1638 leyt hier begrave Crijntge Cornelis de huysvrou van Cornelis Cornelisz. Int Weer.
(Wapen: drie hoorns, 2 en 1.)
13. Hier leyt begraven Jacob Heyndrickxz. van Tol sterf op den 7 Augusto 1633.
14. Hier leit begrave .. Pietersdochter vanjochim
inde ende sterf den 2 ... anno 1625.
Op een heerenbank ziet men het wapen Van Wassenaer met hartschild Wassenaer.



Ned. Herv. Kerk te Wateringen.
Hier liggen de volgende zerken met opschrift. Vóór den preekstoel:
1. Hier leit begraven Albert Albertz. van Schoonhoven predicant tot Wateringe geweest 25 jaren starf den 9 Marty ano. 1597 out 80.
(Een merk en de letters K. en G.)
In de kerk:
2. H. K. B. 1791. (no. 50)
3. H. L. B. D. A. v. d. Berg 1777. (no. 116)
4. D. G. H. T van der Mark. (no. 167)
In het portaal Voor in de kerk:
5. D eerste teegel i. gl. dr. H. E. V. D. Kerkhof P~.,}. de
Roo en D. Val star K—s ao. 1790.
m
6. Hier leyt begraven Jannetgen HendrixvanRijn obit den 21 february ao. 1688.
7. D. Hr. J -J. A Douglas.
D M
8. Hier leit begraven Altgen Jansdr. sterf ao. 1595 die huisvrou van Jap. Tghuyten.
9. Hier leit begraven Jan Pietersz. van Hauwert met sijn huysvrouwe Annetgen Claesdr. starf ao. 1602.
10. H. L. B. Pieter Huybrechse P. S. sterf den 1 November 1650. (no. 204)
11. Grafste van Piter E11 i u s (?) Bi... ont en Gert Euwese Hogerdijck. (no. 191)
12. B. Maertgen Yensdr. W. v. A. V. H. starf 1634.



Wateringen.
526
13. Hier leyt begraven JacobsenTumm... sterf den 26
September 1638 out zijnde
14. C. H. T. L. L. V. D. K.
15. L. A. D. starf anno 1604.
16. Hier leyt be
Gerritgen
huysvrou
Willem Jans... Ousthoorn ....
ghesturven
Junius
17. Mr. ,„ n. D.
. . (Een merk.) , starf anno 1597.
18. Hier leyt begraven Jacob Pietersen Baerthout D. G. H. T. Y. U. R.
19. Dit graf hoort toe Kornelis Pieterse Kruyninc anno 1747.
20. Hier leyt begraven ...s'Pieterse Oomen sterft den 15 April 1732.
21. Dit graf hoort toe Ysbrant Cornelisse van der Beeck. H. L. B. G. Y. 1660.
22. Hier is. begraven Louris Cornelisz. va Wassenaer starf ao. XVc LXVI den X Maert.
(Een merk.)
23. ...grave Vranck Dierijcksz. van Ackersdijck starf ano. XVc en XIIII bydt voer die ziel ö~ Gods wil.
24 Angenis Cornelis Bouwens weduwe erf starf int
jaer van XVc en XXIII.
25. Wapen: drie lelies (2 en 1) en een roos in het midden.



Wateringen.
527
26. Hendrickjan Stein.
27. Hier leyt begrave Pieter Huibrechtz int jaer ons
Heeren MCCCCCLXV den XV Mey. bit voer die zil.
Buiten onder den gootpijp:
28. Hier leyt begrave-Baert Joris Pieters weduwe bidt voer die ziel.
29. H. L. B. Yoppen Symonsdr. 1627. H. L. B. Leentje Cornelis sterf den 18 December 1695.
Men vindt hier en daar nog brokstukken, ook op het erf van den koster.
Op het kerkhof achter de kerk:
30. Twee wapens: I. gevierendeeld: 1. en 4. drie golvende dwarsbalken, de bovenste beladen met een ster (6), 2. en 3. een gans staande op een grasgrond naar rechts gewend, vastgebonden met den rechterpoot aan een boomstronk, en met een kroon om den hals; II. gevierendeeld: l.en4. drie bollen(2en 1), 2.en3. een leeuw.
Hier rusten De Wel Ede. Heer G. de Jong en zijne echtgenoote Mevr. S. Wassen bergh f 1843—1822. Eigendom van H. P. de Swart te 's Hage.
31. Hier leit begraven De Heere Hendrick Casi mi er Issac in sijn leven capiteyn ten dienste van den lande obiit den 21 January anno 1690.
32. Dit graf hoort toe Hendrick van Leeuwen.
Hier leyd begraven Johannis van der Aren t overleden den 30 Octobr. 1787.
Hier rust M. v. der Arent de huysvrou van Van Leeuwen den 31 October 1815.
Ned. Herv. Kerk te Westmaas.
In de kerk bevinden zich drie geschilderde vensters, die echter hoognoodig gerestaureerd dienen te worden; men ziet er op:



Westmaas.
528
1. Twee wapens onder een helm; helmteeken een groen klaverblad ; dekkleeden blauw en zilver.
I. gevierendeeld: 1. en 4. op blauw een zilveren arm, die uit de deelingslijn komt (boven) en uit den buitenrand (beneden), met een groen klaverblad in de hand, 2. en 3. op goud een roode dwarsbalk, vergezeld van drie blauwe hanen (2 en 1) (De Roo van Westmaas); II. Onderwater.
Daaronder:
.De Heer Mr. [Jan Henrick] de Roo Johansz. heere van
Westmaas van Wulverhorst Kromwijk haar etc we
Johanna (Onderwat)er Boudewij nsdr. 1753.
2. Acht wapens (2, 3 en 3).
I. Op goud drie zwemmende zilveren alen en vergezeld van drie roode lelies (2 en 1); helmteeken een roode lelie tusschen een vlucht, goud en rood.
Pieter van der Stoup schout en secretaris van d. Westmaas en Group obiit 1757.
II. Op goud een rood molenrad, getopt met een kwartel, vergezeld aan weerszijde van de onderste spaak van het rad van een roode lelie.
Dirck de Quartel schout en secretaris van d. Westmaas en Group.
III. Op zilver een bijl en een houweel gekruist; over die gekruiste stelen heen een openstaande passer en onder in het schild een liggende drilboor; helmteeken een vlucht; dekkleeden zilver en blauw.
Goris Stougie schepen.
IV. Op goud een uit het water komend zwart anker met houten dwarshout schuinrechts geplaatst; helmteeken het anker; dekkleeden goud en zwart.
Jan Donk schepen.
V. Op zilver een rood hert, gehorend van goud op een grasgrond staande; helmteeken een vlucht, zilver en rood ; dekkleeden zilver en rood.
Gijsbert Plant schepen.
VI. Op zilver een timmerman, die staat te schaven aan een bank; helmteeken een vlucht, rood en zilver; dekkleeden rood en zilver.
Pieter Hermans schepen.



Westmaas.
529
VII. Op den voorgrond een man met ploeg en paard op zilver, in de verte ziet men een groene weide; dekkleeden groen en zilver.
Jan Boer schepen.
VIII. Op rood, men zou zeggen een zilveren slijpsteen, waarover heen drie gekruiste banden (mogelijk moet het een bom voorstellen); boven die figuur een riek faasgewijze geplaatst, de tanden naar. rechts; helmteeken een rood en zilveren vlucht; dekkleeden rood en zilver.
Pieter van der Bom schepen 1751.
3. Twee wapens: I. uitgesleten; II. op zilver een palmboom.
Johan Hendrik Wijnstok Petr. fil. predikant te Westmaas en Group en Johanna Palmboom sijne huysvrouw.
(Volgens J. W. Regt, De Hoeksche waard blz. 242, f hf in 1767 te Westmaas.)
Op een steen in den muur ziet men de kerk en daaronder: Jacob van Driel bouwmeester van dese kerckao. 1650.
Opeenanderen steen: „Heyltien va Malssen end. Anto-*" nius Groenewerf leggen aen dese kerck den eersten steen den 22 Maert ao. 1650." Daaronder in ruitvormig schild, op zilver drie zwarte klophamers schuinlinks geplaatst (2 en 1) en om het schild heen H. V. M.
Op het orgel twee wapens: I. als I op het venster no. 1; II. op blauw een keper, vergezeld van drie zilveren vliegende vogels.
Op zerken leest men:
1. Het wapen als VIII op venster no. 2.
Hier leyt begrave Jacop Pietersen van der Bomwasout 71 jaren en ontrent 30 weken ende is gestorven op den 22 Augustij anno 1652 op donderdach tsavons ontrent ten 8 ure.
2. Wapen: drie gekroonde valken (2 en 1); helmteeken een gekroonde valk tusschen een vlucht.
Hier
Jacob....
der-
ve
maess
34»



Woerden.
533
vormige bloem, en voorts op een schildje een buste waarboven S. Mattheus.
Op de andere schildjes ziet men de beeltenissen van de evangelisten Ma reus, Lucas en Johannes en van Aar on en Mos es. (Blijkens het Maandblad Ned. Leeuw 1918 blz. 335 betreffen deze wapens Michael Mosch, predikant circa 1672 en zijne huisvrouw Maria van Hogerschey, benevens-hare dochters uit haar vorig huwelijk met Huibert de Wit t.w. Catharina de Wit gehuwd met Gijsbert Griffioen en Geertruida de Wit, die later huwde met Gijsbert Costerus.)
Op den koperen lezenaar van den preekstoel ziet men de letters — en — en het jaartal 1770.
Op een bord ziet men vermeld de Gedenkweerdicheyt van Woerdens wedervaren. De twee laatste regels luiden: 7 dito (d.i. Sept. 1675) vierde elck de verlaatdach der Francen in zijn eigen herstelde kerck.
1. Samuel 7 vers 12. Tot hiertoe heeft ons de Heere geholpen.
9
Gelooft zij de Heere. Anno 1677 -j^.
14 17 AbrahamG.Rustinganno 1677-^. Peter Bier 1867 -p
Ned. Herv. Kerk te Woerden.
Deze kerk is 12 jaren geleden gerestaureerd en toen zijn de zerken met de volgende grafschriften onder een vasten planken vloer verdwenen. (Vgl. Wapenheraut 1917 blz. 19.)
1. Hendrik Knijf Aartzoon 1771.
2. A. van Zeyst.
3. Dirk May --37 (no. 53)
4. Willem Paling en Sophia Walgraef 1774. (no. 26)
5. Steven van der Kas Hendrikzoon 1771. (no. 44)



Woerden. , 534
6. Klaas van Ve n 1771. (no. 48)
7. Alida van Diepen, (no. 105)
8. Arnoldus Smallenburg. (no. 69)
9. Jacob Tibbe Klaaszoon 1770. (no. 81)
10. J. van der Kwast den 12 April 1771.
11. Adrianus Okhuysen Wilhelmuszoon. (no. 101)
12. Nicolaas Pel en Josina van Wijk 17 71. (no. 54)
13. Jan Qroeneyk en Josina Plemper. (no. 100)
14. Jan Wesbee en Gatje de Vroe.
15. Jan van Stavel en A. A. van Baarsel echtelieden.
16. J. G. K. en H. J. K. 1770.
17. A. v. d. Hout en A. Ockhuysen met hunlieder soon J. v. d. Hout.
(Merk.) (no. 47)
18. Anno 1733. Jan Schriek. (Een wan.)
19. Gerard Ruisch en Christina Mulerius 1684. (nos. 49 en 50)
20. C. IV. W. Jan Schriek 1720. (no. 43)
21. Het graf der R. Pastoors, (no. 34)
22. L. D. Vos. (no. 36)
23. Adrianus Okhuysen en Maria van Oosterwijk echtelieden met haar twee dochters Elisabet en Christina Okhuysen. (no. 24)
24. A. D. J.
(In een ovaal een houweel?) (no. 15)



Woerden. 535
25. D. C. B. Dal hof f kolonel en plaatselijk kommandant. (no 16)
26. I. Termeulen en W. v. d. Win met heurl. dogter A. M. Termeulen. (no. 7)
27. Johannes van Groenevelt en Francina Bets sijn huysvrou 1684. (nos. 3 en 4)
28. Kors van Eyk 1770.
29. Ysbrand Kol van Hakten anno 1770. (no. 42)
30. Jan Udeman 1776.
31. C. v. d. Kwast. (no. 23)
32. Bs. V. D. M. (no. 22)
33. Jan Plemp.er 1755. (no. 17)
34. Arie van Leeuwen, (no. 15)
35. Jan Verbaen (no. 10)
36. Kornelis van Assen 1778. (no. 11)
37. Mr. Jan Meulman, Cornelia Eva van Sorgen echtelieden anno 1800. Hic jacet pulvis avi, nihil.
38. Meulman.
39. Jakob Wezstein en Adriaantie van Veen, echtelieden.
40. DHeer Abraham van der Win heer van Barwoutswaarder etc. etc. gestorven den 7 Maart 1739. (no. 30)
(Een wan.)
41. Johannes Okhuysen Heer van Teckop nots. en procr.
Te zien zijn thans nog de volgende opschriften. Op het koor:
42. Mattheus Tek van Reyneveldshoek 1755.



Woerden. 536
43. J. A. Ca en en A. A. Zaal egtelieden. (no. 5)
44. Maarte Tibbe Klaaszoon 1771.
45. Jan Lem en Geertruy Geel Gieter 1771 enhaarlieder zoon Wouter Lem.
46. Arie Bos 1773.
47. A. Wolbrink.
48. R[oeland] v[an] W [ijk]. (Deze was koster en de overgrootvader van den tegenwoordigen koster.)
49. J. Lelivelt en D. van Es.
50. Achter een hek een gevierendeeld wapenschild in wit marmer, waaruit de wapenfiguren en het helmteeken zijn geslagen.
Vóór het hek op een steen: Ingang van dit .graf: J. S. S. Gedenk te sterven.
(Volgens den koster ligt hier een zeekapitein J. S. Schaap begraven.)
51. Ambert van Rossum en Hillegonda van Swanenburch 1684.
52. Klaas Bos en Antie Verbaan met haar lieder dogter Ag ie Bos.
53. Jacobus de Kooning Hk. Zn.
54. J. Kip.
In den muur: .
55. Aan de nagedachtenis van haren kerkvoogd den heer C. B r u n t H.Jzn. overleden 3 febr. 1908 in* dankbare herinnering gewijd door de Ned. Herv. gemeente te Woerden ca. 10 Juli 1908.
Zalig is de dienstknecht welken zijn Heere als Hij komt zal vinden alzoo doende. Luc. XII: 43.
Op den lezenaar van den voorzanger is gegrift:
Mattheus Tek van Reyneveltshoek en sijn huisvrouw Margaretha Outshoorn 1717.



Woerden.
537
Op het orgel:
Duobus organis, Quibus ornatum antea hoe templum erat, hostili igne combustis ao. MDCLXXII Novum organum construi decreverunt et locaverunt nobilissimi hujus urbis Magistratus ao. MDCCLXVI cujus operis Fabricatio sub amplissimorum consulum Auspicio coepta ao. MDCCLXVII et Consummata fuit ao. MDCCLXVIII.
Buchell heeft nog een zerk gezien, waarop: 56. Wapen in ruitvorm, gedeeld: L Duvenvoorde gevierendeeld met Amstel van IJsselsteyn; II. Hoxwier (een lelie) en vier kwartieren:
1. Hoxwier 3. Holdinga (gedeeld: I.
de Friesche adelaar; II. drie gekruiste lischdodden, met een lint samengebonden)
2. gedeeld: I. een halve ade- 4. gevierendeeld : I. en IV. laar; II. drie lelies boven elkaar een kam; II. en III. een lelie (Dekama) (Cammingha).
Hier leyt begraven joffrou Maria van Hoxvir weduwe wijle Jonckh. Gijsbert van Duvevoorde hr. tot Opdam ende Heysbroeck die sterft ao. 1580.
(Vgl. Obreen, Het geslacht Van Wassenaer blz. 128.)
Ned. Herv. Kerk te Woubrugge.
De tegenwoordige kerk is in 1653 gebouwd. Op het orgel leest men:
Dit orgel is ten godsdienstigen gebruike en tot een liefdebewijs aan de hervormde gemeente van Woubrugge ten geschenke gegeven door de Weled. geb. Vrouwe I. A. Ter wen douarière Vingerhoedt vrij vrouwe van Esselijkerwoude en Hr. Jakobswoude 1794.
(Vgl. Mdbl. Ned. Leeuw 1914 blz. 63.)



Woubrugge.
538
In den vloer ligt een kolossale zerk, waarop twee wapens:
I. drie ruiten (2 en 1); gekroonde helm ; helmteeken twee uitkomende armen.
II. een dwarsbalk vergezeld van drie wassenaars; gekroonde helm; helmteeken twee uitkomende berenklauwen.
In den rand voor zoover te lezen:
Hier legghen begraven de... Here ende Vrouwen van Woude
God die ziel
(Volgens een der bekende blaadjes van Buchell, komen de eerste heeren van Woude uit Woerden; Lis dus het wapen van Woerden. Een dier heeren huwde in de'14e eeuw met Helwijna Woude domina en' deze voerde op een blauw veld een gouden dwarsbalk vergezeld van drie zilveren wassenaars; helmteeken twee bruine berenklauwen. Het 2e wapen zou dus het oude wapen Van Woude zijn. De zoon van Helwijna ex Jacobus [van Woerden] nam blijkbaar het wapen zijner moeder aan. Althans bij volgende generaties vermeldt Buchell het laatste wapen, voorzien van twee banieren zijnde Woerden.)
Op de lezenaars van den preekstoel en den voorzanger ziet men als wapen alleen drie wassenaars (2 en 1), bij den laatste vergezeld van 1705.
Dit wapen dateert dus blijkbaar uit den tijd toen de goederen van de laatste der Van den Woude's nl. Jacoba die met Gijsbert van Raephorst trouwde en in 1514 weduwe was, overgingen op hare nicht Maria van Matenesse die huwde met Jan van Duvenvoorde.
(Buchell zegt: quibus extinctis ad Duvenvordios devolutu Warmondensë domïn.; vgl. ook Obreen, Het geslacht v a n W a ssenaer blz. 151.)
Ned. Herv. Kerk te 't Woud.
Op een grafzerk onder den toren leest men:
Hier leyt begraven Aem Heinriksz. starf ao. XVc V de derd dach in April ende Margriet sijn wijf starf ao. XIIIIcLXXIX den leste dach in Julio, bidt voor die zielen ende Jan Symonsz haer vader.



't Woud.
539
In de boeken de wapens: I. op goud een roode rechterschuinbalk.
III. op goud twee roode barbeden paalsgewijze.
II. op zilver een hoekige roode dwarsbalk.
IV. geschuinbalkt naar rechts van zes stukken goud en rood.
Naast de kerk op het kerkhof:
Arie Klasen van Dijcksho ren sterf den 16November 1654.
Op een balk in de kerk: S. Dijkshoorn, A. van den Berg en S. v. d. Eik kerkvoogden in 1848.
Buiten in den torenmuur op een rooden steen: M. Mr. D. J. Houvert 1765.
Op een bord tegenover den preekstoel: J. Dirksz. Houvaart ao. 1656. en een wapen: gevierendeeld: 1. en 4. op zilver een in perspectief geteekende gouden bun ; 2. en 3. in blauw een gouden St. Andrieskruis vergezeld van vier zilveren klaverbladen; en een rooden dwarsbalk, beladen met drie gouden sterren over de snijlijn heen. Boven het schild een beestenkop met roode tanden, waaruit een vleeschkleurige arm komt, in de hand een kromme blauwe stok of sabel houdende.
(Daaronder Prov. 6 vers 16 voluit geschreven.)
Op een ander bord: Claes Dirksz. Houwaert 1625.
Wapen: in zilver een gouden bun, hangende aan een zwart touw; aanziende helm met wrong; helmteeken een vlucht van goud en zilver.
(Deze borden moeten hoog noodig eens gerestaureerd worden.)
Op een steen in den gevel van het huis van den koster
Dit nieuwe woon- en schoolhuys door de liefdegaven,
verzameld door den predikant Meinardus Ruysch, gebouwd onder opzicht van den kerkmeester Gabriel Jacobz. van der Kooy in 't jaar 1772 zijnde de eerste steen gelegd door de schoolmeesters dochter Margaretha Troost oud 3 jaar.



ljsselmonde.
543
27. Hier leyt begraven GrietgenLenerts huysvrou van H e nrickjansselntveltout 78 jaeren sy sterf den 8en february 1662.
28. Hier leyt begraven Pieterke Gornelisdochter oudt sijnde 55 jaren en sterf den 4 September int jaer duysent en ses hondert.
Hier leyt begraven Adryaentgejacopsen de huysvrou van Sa. Willem Cornelis de Graeff luitenant tot Iselmonde oudt sinde 75 jaren; sij is in den Heere gerust opten 21 Juny anno 16 ..
29. P. D. Weerd.
30. Hier leyt begraven Willë Jacobsen Noortdijck in sijn leven geweest dyckgraef van Smeetslant, de twee cleyne Nieuwe-, lande ende Varckensnoort hij is in den Heere gherust op ten 26en, Maert anno 1632 out sijnde LVI jaeren.
31 begraven
Jansen Int-
(velt) is gestorven op
y ao. 1663
(out sijn)de 82 jaren
begraven
s Cornelissen
Intvelt is gestorven
op den 16 Augustus 1683 oudt sijnde 59 jaren.
32. Hier leyt begraven Johannes van Lieshout schout en secrets. en rentmeester en Hg. dijkheemraad van ljsselmonde en balliuw en secrets. van Lombardije Hg. dijckheemraad van SmeesIand en Varkensnoord en Bailliuwsman van den hove en hoge vierschaar van Zuydholland obiit XVI Juny MDCCXXXV out sijnde 45 jaar 9 maande en 8, daagen.
33. Wapen uitgekapt; helmteeken een griffioenenkop en hals. Hier leyt begraven Arnoult van Winderbeecke gebooren
rentmeester van Haer Ge bannervrou vanMerode
Petersh va end Ridderkerck is gestorven opten
huyse Te Donk int zeven jaer sijnder
In den rand: Hier leyt begrave Jan Cornelisse Rider



ljsselmonde. 544
34. Hier leyt begraven Marya Pieters Cranendonck de huisvrou van Sa. Adryaen Aertse Hacke schout van West Isselmonde ende dijckgraeff Verckenoort out sijnde 67 jaeren sij is in den Heere gerust op ten 14 Juny anno 1648.
35. Hier leit begraven Mareyke Sim ons huisvrou van Mat is Pouwelsen schout out sijnde 50 jaren sterft den ersten July anno 1674.
Volgens de collectie van M'- W. van der Lely was in deze kerk nog een monument, waarop het wapen Massis en: Ter gedagtenis van den Eerwaarden en godzaligen heer Petrus Massis in zijn leven dienaer des godliken woords alhier. Hier rust het levenloos gebeente van heer Massis die dees gemeente vol geest en leven heeft gestigt; hij door Gods heylig vuur verslonden en zelfs in zwakheyd sterk bevonden praelt nu in 't Eeuwig Hemels ligt.
Westhovius. F. v. D. MDCCVII Obiit XVII Oct.
Een bord, waarop: „Het allervolmaaktste gebed" is vereert bij schout en heemraaden met den secretaris van Westijsselmonde anno 1619 verschildert in het jaar 1786. Js. de Ridder.
Een bord, waarop de tien geboden, is vereert door de zelfde personen anno 1618 verschilderd in het jaer 1854.
(Zie ook: J. W. Regt, De Zwijndrechtsche waard blz. 194.)



Zoeterwoude. 550
11. Y. C. O. W. (no. 164)
12. L. D. V. Y S.
13. D. W. V. L. G. S. V. B. V. (no 133)
14. C. T. V. O. V.
15. Wapen: een anker tusschen twee hoofdletters I.
Hier leyt begraven Claesgen Cornelisdochter sterf den 7 Maert 1648.
16. Geluckig die zig voorberijd ter zaalige onsterflijkheyd.
Met Jesus blijft zijn ziel vereent schoon 't graf bewaart het koud gebeent. Jan van der Helm 1777.
17. Hier leyt begraven Adryane Claesdr. weeduwee van Dirck Maertenszoon van Egmont starf op ten30en Maert ao. 1615.
18. Wapen: gedwarsbalkt (6), de eerste, derde en vijfde balk beladen met vijf ruiten meteen gekeperd vrijkwartier(Egmond).
Hier leyt begraven Maerten Dricken van Egmondt is gestorven op den vierden Augustus int jaer ons Heeren anno 1613. (Misschien behooren deze Eg monden tot de familie bedoeld in de Wapenheraut 1902 blz. 126.)
Buiten liggen ook eenige zerken o.a.:
19. B. M. E. Sicherer Smit 19 Sept. 1881. DieLiebewaehret ewiglich.
20. C. R. Bentfort van Valkenburg geb. 7feby. 1807overl. 30 Mei 1861.
21. Lucie de Quay.
22. J. J. van Schilfgaarden. (Zij is daar echter niet begraven.)
23. Elisabeth Wilhelmina Stenfert Kroese overl. 11 Sept. 1882.
24. Johanna Cornelia van Loon overleden 13 Mei 1878 echtgenoote vanj. vanWijngaarden overleden 21 Januari 1881.



Ned. Herv. Kerk te Zuid Beyerland.
Op het hek leest men het jaartal 1781. In den toren 1679 en daarboven op een steen:
Desen toorn gehecht aan de kercke in den jaare 1696 volgens resolutie van de Regeerende regenten en kerckmr. Pieter Boom.
In den buitenmuur der kerk aan de straatzijde leest men op twee steenen:
1. Den 8Meii 1678en een, leidt Aeriaentie Claes de Wilde deesen eersten houcksteen.
2. Den 8 Meii 1678 en een, leidt Hinderickis Willemse Boender desen eersten houcksteen.
In de kerk leest men de volgende grafschriften:
1. Hier leyt begraven Pieter Qijsbertse Dane in sijn leven alhier geweest schoolmeester out 40 jaer sterft den 21 November
1679 ende sijn huisvrouw Aeriens out .. jaer sterft den
ember 1679.
2. Hier leyt begraven Trintie Leenders huisvrou van Claes Wilmse de Wilde out 48 jaer sterf den .. April ao
Hier leyt begraven Marijtie Cornelis van Driel huisvrou van Claes Willimse de Wilde out 50 jaer stuerf den 8 (?) Januwary 1694.
3. Hier leyt begraven Ary Basteiaensen van der Eyck out 30 jaer sterft den 16 December 1684 met sijn 3 kinderen Bastiaen Ariense van der Eyck out 5 weken sterft den 30 October 1680. Cornelis Ariense van der Eyck out 7 weken sterft 25 Mey 1682. Ariaentie Ariense van der Eyck out 5 weken sterft den 16 Yuly 1685.
4. Hier leyt begraven Aert Cornelisse van Luchtenburch out 40 jaer sterft den 4en Desember anno 1-679 ende sirn soontie Cornelis Aertse van Luchtenburch out 9 weken en 3 dagen sterft den 11 October anno 1679. Hier leyt begraven Jost Cornelisse van der Burgh huisman van Aeriaentie ...is Acker out 36 jaer stuerf den 5 Maert anno 1690.



Zuid Beverland.
552
5. Hier leyt begraven Meuwis Egbertse Saerloes out 57 jaer sterft den 12 febrewary anno 1685 (?).
6. Hier leyt begraven Marya Pieters Bonder stuerf int jaer 1693.
In de consistoriekamer hangt een aquarel, zijnde het wapen van Jacobus Vosmaer, gedeeld: I. op rood een springende zilveren eenhoorn; II. doorsneden: boven op blauw twee gouden krabben boven elkaar, beneden op goud een rood hart; helmteeken de eenhoorn uitkomende; dekkleeden rood en goud.
Ned Herv. Kerk te Zuidland.
De oude kerk ter plaatse, die uit de tweede helft der 15de eeuw dateerde, brandde in den nacht van 21 op 22 Juni 1918 af. Zij was vroeger gewijd aan den H. Apostel Bartholomeus.
Het eikenhouten doophek was uit 1646, de heerenbank uit de tweede helft der 17e eeuw; het tien gebodenbord dateerde uit 1641 en was in 1853 gerestaureerd.
Op het bord met het Onze vader las men:
Gebed des Heetcn door Willem Diepenhorst gewesen schoolmr. en voorsanger Oosterwijk, Rumpt nu Suydland heeft dit geschreven int jaer 1761.
David Tuynder kerkmr.
Op het orgel las men: Geschenk van den Heer L. van der Meer Cz. 1897.
In de consistoriekamer hing een houten bord, eveneens door Willem Diepenhorst vervaardigd met het opschrift:
Het heilgeheim van Godts gecruysten soon
Word in dit heiligdom ontvouwd om elk te leeren
Dat het leeven voor Gods troon,
Alleen voor hen sal sijn, die sich tot Godt bekeeren.



Zuidland.
553
Al dit fraai's, dat ik in 1917 beschreef, is verbrand.
De aanwezige grafzerken, wier opschriften ik vóór den brand opteekende, werden gespaard, doordat er eerst een laag asch en hout op viel. Ofschoon er uit de gemeente destijds meermalen verzocht werd om die zerken te bewaren en in de nieuwe kerk weer eene plaats te geven, werden zij door een der kerkmeesters, tevens metselaar, opzettelijk vernield. Gelukkig heeft deze Vandaal • niet lang pleizier gehad van zijn werk, want kort daarop kreeg hij een beroerte, zoodat hij nu een menschelijk wrak is.
Op de in 1917 zichtbare zerken las men:
1. Hier leytJjegravëJan Heyndericksen va Rije sterf ao. XVc XLyiI de XI Octob. en Adryaenae Jans sij huysvrou sterf ao. XVc.
2. (Wapen: een lelie tusschen de letters P. en I.)
Hier leyt begraven Pietertiejacobsdogterout sijnde 55 jaren sterf den 15 November 1656.
3. (Een lelie tusschen de letters M. en I.)
Hier leyt begrave Maertiejacobsdr.sterfden 1 January 1648 out sijnde 48 jaren.
4. Een boog met pijl tusschen de letters H. en P.
(Hij was boogschutter en hoofdman van het St. Jórisgilde.)
5. (Wapen: twee ineengeslagen handschoenen, de polsen naar beneden; van af het boveneinde der polsen gaan twee linten over de handen heen naar het onderste gedeelte van het schild, waar zij een strik vormen. Boven de handen drie gesteelde rózen (2 en 1); helmteeken een roos aan een steel tusschen een vlucht.)
Hyer leyt begrave Leendert Willemsen Hogenhock sterft den 6 Jannevary 1642 out 55 jaren ende Lisbet Leenderts, Ingentye Leenderts, Leendert Leendertssen, Cornelis Leendertssen Hoogenhock, dochters ende soonnen.
6. (Wapen: drie St. Andrieskruisjes; helmteeken een vlucht. Hier leyt begrave [Jan] Jansz. van Almonde in sijn leven
secretaris in Westenrijck hij sterf den 9 Januario ao. 1606.



Zuidland.
554
7. Anno 1594 den 13 Maert sterf Neltge Willemsdochter de Vet.
(Wapen: een scheprad.)
8. Hier leit begraven Cornelis Pieterszoon die Herderen sterf int jaer ons Heere XVc XXIII dë XI dach Mey.
Hier leit begrave Cornelis Michielsz. van der Wiel oudt sijnde 56 jaren starf den 21 Yuni ao. 1636. (Een merk en een paard.)
9. Hier leyt begraven Janjansz. starf den 15 December ao. 1590. (Een troffel onder een kroon.)
C V. D
10. Een hart onder een kroon. In het hart de letters *
M.
Aan weerszijden van het hart een meerkol en een roos; onder het hart een vogel.
Hier leit begraven Cornelis van der Meer in leven dijkgraaf van den polder Zuidland overleden den 4e Mei in den ouderdom van ruim 44 jaren en begraven den 9e Mei 1823.
11. Hier leyt begrave Heer Arent Cornelisz. priester die gheslige was en sterfint jaer XVc en XII de VIte dach in Januario. bidt vor de zyelle.
(Een miskelk en de letters H. A. in een medaillon.)
12. Hier leyt begrave Ja Gherritsz. Visscher hij sterf int jaer ao. 1569 in September ende Nele Adriaensdr. sijnder huisvrou was sij sterf ao. 1569 in februario.
Hier leit begrave Pieter Jansz. Boelhouwer oudt sijnde 43 jaer sterf op den 4en November int jaer ons Heeren ano 1629. (Een huismerk, nl. een X waar doorheen een <.)
13. Hier leyt begraven Marikë Florisd. van Delft Ariaen Wille wijf was sterf ao. XVc en XXIIII ... daghe in April.
Gerrit janse van der Bijl.
14. Twee wapens: I. drie zwemmende alen boven elkaar, en daarboven een ster (8); II. een merk gevormd van de letters T. en F.



«Zuidland.
555
Hier leyt begrave Arentien Cornelisdochter de huysvrou van Jacop Leendersen Palynck out ontrent 31 jaren sterft op den 4 November anno 1653.
15. Hier leyt begraven Leenthije Jaepickse de huysfrou van Pieter Geeredse de Roust sterf op den 3 September 1653. Hier leydt noch begraven Pieter Geeredse de Roust sterf op den 29 October 1653.
(Een merk.)
Hier rust en leyt begraven Jacob Pieters Roest in sijn leven heemraad en schepen van 't Suitlant en Velgersdijck is gestorven den 12 November 1702 out sijnde 60 jaar 7 maanden.
(Hij werd 20 April 1642 gedoopt.)
16. Hier leit begraven Jacob Tonisz. Magepaert oudt sijnde 38 jaer starf op den 12en November int jaer ons Heeren Ano. 1630 met sijn twee zoone van eener dracht Burger Jacopsz. en Jacob Jacopsz. den eersten starf den 25en December ano. 1630 den tweede starf den len Januari Ao. 1631.
(Een merk tusschen de letters I. T. M. P.)
17. Hier leyt begraven Pieter Heynsz. hij sterf int jaer Ao. 1577 in Meye 25 dach.
(Wapen: drie sterren (6) (2enl); tweemaal op den zerk voorkomende.) •
Hier leyt begraven Jacop Pietersz. Pal ick in leve dijcgraff van Suytlant starf den 19 Juni ao. 1607.
Hier leit begraven Leendert Jacopse Palinck in sijn leven dickgraef van Suitlant out achtenseventich jaren starf dë sessentwintichsten Jannuari XVI hondert drie en vijftich.
18. Wapen: Een dwarsbalk, vergezeld boven van drie palingen (2 en 1) en beneden van een ster (6); helmteeken een vlucht
Hier leyt begraven Jacop Leendertsoon Palinck oudt sijnde 36 jaren sterff den 18 September anno 1644 en sijn soon Bouwen Jacopsoon sterff den 13 October 1644 oudt sijnde 9 jaren.
19. Hier leit begrave Cornelis Willemse Zeedijck oudt sijnde 71 jaren sterf op ten ... Mey anno 1637.



Lexicographisch Naamregister.
A.
Aa, van der, I 93, 129, 130, 132, 138, 144, 234, 244,11 78, . 171, 363, 372, 414 Aayerboer, I 67 Aeckeren, van, II 150 Aelbout, II 127
Aelbrechtsz. (dr.), I 25, 83, II
182, 354 Aalst, van, I 198, 236—238,
240, 241, 244, II 124 Aelsvel, I 294 Aelwijn, I 93 Aenwegh, I 15, 18 Aer, van der, II 171 Aerdenhout, van, II 90 Aerdenstoff, van, II 146 Aergensz., II 327, 344 Aarc, de, II 76 Aernes. II 4
Aerssen, van, II 15, 63,64,72, 264, 479, 480
van Sommelsdijk, van,
II 29, 75
Aertman, II 430
Aartrijk, van, II 471
Aertsz. (dr.), I 1, 17, 18, 70, 107, 190, 199, 239, 267, 274, II-*; 3, 190, 191, 226, 232, 246, 257, 313, 319, 362, 375, 384, 392, 400, 425, 531, 541,
Abbenbrouck, van, 12,3, II208
Abbensetz, II 502
Abbesteegh, van, I 186, 252, 270, 311, II 199
Abbeville, I 301
Abcoude, (van), II 153, 296
Abeel, van, II 142
Abeele, van den, II 331 .
Abel, I 251
d'Ablaing van Giessenburg, I 226—229
tot Nieuwkerk, I 228
Acquet, d', I 134, 135
Adams, I 144, II 366
Adelsheim, van, I 228
Ad mi raai 1, II 281
Adriaensz. (dr.), I 17, 23, 57, 67, 71, 123, 125, 192, 249, 256, 272, 309, II 4, 95, 126, 141, 146, 222, 223, 250, 278, 323, 331, 336, 347, 352, 374, 382, 442, 483, 498, 554
Adrichem, van, I 60, 98, 106, 122, 129, 130, 148, 155, II 75, 188, 434, 479
Afreien, van, I 7
Affignies, d', I 157
Ayala, de, II 330
Ainsworth, I 196
Aitzema, van, II 21
Aken, van, I 127, 199, 264, II 11, 163
Akersloot, II 158, 293
Akerts, van, II 404
Acker, van (den), II 159, 203, 360, 376, 461, 551
-Ackersdijk, van, I 99, II 197, 210, 211, 526 ,
Akoley, I 99
Alberding, van, II 84
Alblas, van, I 44,167, 176, 180, 210, 211, 215, 221, 230, 231, 252, II 320
Albout, I 3
Al brants waard, II 51
Aldenburg Bentinck, van, II 317
Alders, I 69
Aldertsz., II 436
Alderwerelt, I 9
Alen, van, II 165, 472



568
Al ertsen, II 501 Alewijnse, II 28, 453 Alkemade, van, I 142, II 60,
65, 80, 81, 171, 187, 253,
264, 285, 290, 522 Alkmaar, (van), I 315, II 122 Allem, van, II 299 Aller, van, II 30, 66, 283, 371 Allertsz., I 75, II 171, 345, 346 Almaras, d', II 192 Almonde, van, I 49, 50, II 8,
44, 69, 76, 81, 83, 204, 253,
553, 557, 558 -Alphen, van, I 8, 106, 287, II
171, 261, 305, 342, 463 Alsem, van, I 41, II 367 Altena, van, II 138 Alteren, van, I 254 Alting, I 19, II 233 Altman, I 102 Amant, II 448 Ambrosius, I 94 Ambueren, II 195 Ameyde, (van der), I 10, II 481 Amelunx, II 254 Americourt, I 111, 112 Amerongen, vart, I 180, II 187 Amya, II 171 Ammeroy, II 242 Ammerstol, I 11, 12 Amstel van Ysselstein, van, I
300, II 167, 537 Amsterdam, (van), I 298, 314,
II 10, 53, 295, 296 Amsterdammer, I 288 Ancelmo, II 40, 75 And el, van, I 36,62,152, II398 Anderson, I 285 Andewee, II 257, 258 Andries(en) (dr.), I 27, 187,
210,257, II 241,277, 339,392 Andringa, van, II 47 Andrioli, II 114, 116—118, 195 Anemaet, I 48 Angoulêmes, II 65 Anckeren, van, I 147 Annapolder, St II 322 Annood, II 17i
Anocque, II 28 Antenen, I 274 Antheunis, I 98 Anthonisz. (dr.), I 17, 187, II
105, 119, 121, 142, 376, 393,
455, 547 Antonides, II 290, 329 Antum, II 413, 414 Antwerpen, van, II 367, 488 Apen, van, II 83 Aper, I 133 Appelkoester, II 383 Appelman, II 144, 185 Appels, II 269 Appelteern, I 300 Ardenne, van, II 190, 191 /^Ardesch, II 12 Arendonck, II 288 Arent, van der, I 37, II 527 ^Arents(en), I 42, 46, 47, 49, ^ 77, 81, 97, 102, 129, 142,
143,/ir 4, 186, 190, 310,
339, 340, 447 Argiers, II 159 vArienz. (dr.), I 22, 28, 58, 60,
67, 72, 99, 136, 146, 154,
156, 178, 184, 225, 273, II
103,105, 109,119—121, 125
193, 201, 218, 271, 277, 808, 320, 343, 387, 389, 399, 405, 406, 413, 423, 487, 488, 580, 532, 540, 551
Ari-Gleinen, II 272 Aryswager, II 540, 542 Arkel, van, I 14, 71, 76, 296, 228, 233, 234, 244, 300, 307, II 50, 63, 78, 123, 147, 192,
194, 195; 439. 521, 522 Arkel van Montfoort, van, II 28 Arckelen, van, II 288 Arken, van der, II 152 Arkenbout(s), 160, 11184,326,
363. 364 Arie wij ns, I 133 Arminia, II 282 Armuyden, II 171 Arnhem, van, II 66, 171, 213 Aroy, II 492



573
Boemmels Man, I 292 Boen, I 222 Boender, II 258, 551 Boenen zu Bergh, II 65 Boenisse, II 557 Boense, II 72
Boer, (de), I 16, 17, 22, 23,
II 189, 218, 308, 377,508,529 Boeren, II 257 Boerestein, II 258 Boerhaave, II 152, 171 Boerma, II 447 Boerrigter, II 137 Boers, 165, 285, II101,128,519 Boersom, van, I 105 Boeser, II 247 Boe Sylvius, de le, II 171 Boesses, II 298 Boetbergen, II189,519,521,522 Boete van Swartewael, II 559 Boetzelaar, van, I, 14, 15, 300,
II 45, 51, 293, 439 Boeuff, du, II 234 Boevekercke, van, II 23 Bohetnen, van, I 302, II 84 Boymeer, I 41, 106 Boindre, le, I 165 Bois, du, I 32, 69, 70, II 20,
53, 401, 411, 416, 455 Bock, de, I 20, II 291,391,468 Boekenberg, (van), I 253, 259,
II 171 Bockenburgh, I 291 Bockholt, van, II 451 Boekhorst, II 63, 183 Bochove, II 480 Bockwout, I 147 Bol, I 13, 263, II 40, 138, 167,
271, 495 Bolding, I 262 Boles, van, II 457 Bollaerdt, I 14, 54, II 354 Bolle, II 335 Bollina, I 118 Bollingyers, II 171 Bollongies, I 79 Bolm, II 331
Bolnes, I 252, 255,269,292,294
Bols, I 58
Bom, (van der), 1129, II453,529 Bommersen, II 323 Bommert Silverkroon, II 47 Bon, II 46, 58 Bonder, II 552
Bondt, (de), 246, 296, II 172
Bondtkan, I 61
Bonefaes, I 28
Boner, II 63, 64
Bonevin, II 76
Bongenaar, II 496
Bongers, II 237
Boncamp van Coetsveld, II74,75
Bonnet, I 195
van Ypere, II 172
Bonorando, van, II 142 Bons, de, I 287 Bonser, I 287, 290 Bonstoe, I 147, II 418 Bonte, II 23
Bontenbal, I 26, II 344, 345 Bontenot, II 135 Boo, de, II 510, 511 Boochmaker, II 387 Boode, II 445
Boodt, de, I 223, 224, 226—228
Boogaars, II 151
Boogaert, (van de»), I 85, 123—125, 128, 150, 152, 161, 171, 172, 178,250,287, 294, II 31, 148, 171, 211, 282, 348, 391, 415, 461
Booy, de, II 123
Boom, (van der), 1 257,11144, 172, 394, 551
Booms, II 76
Boomsluyper, I 294
Boomuyt, I 86
Boon, I 22, 51, 252, 266,288, II 142, 274, 275, 303, 329, 452.
van Engeland, II 307
Boonen, I 214
Boonstoppel, I 230, 232
Boose, II 92
Boot, (van der), I 139, II 50, 227, 542



574
Booven, van, I 213
Bor, I 25
Bordels, II 332
Boreel, II 9
Borgh, II 270
Borgneval, II 8
Borgonjen, van, II 462
Borckelman, II 172
Borckeloo, van, II 471
Borcharen, van, I 243, II 172
Bormans, II 560
Bornbergen, van, II 501
Borre, I 106, II 29, 148, 417, 474, 480
Borret, I 181
Borsbeek, II 44, 51
Borsboom, II 443
Borsselen, van, I 62, 140, 249, II 35, 247
van der Hooghe, II62
van Veer, II 62
Borssen, van, II 163, 172
Borstlap, I 47, 55
Bosch, (van den), I 39, 59, 141, 171, 172,263,287,288, II 44, 57, 132, 163, 200, 204, 853, 359, 360,400,415,432, 460, 462, 473, 500, 503, 536
Boschhuysen, van, I 244, II 25, 188
Boseghem, van, II 39
Bozer, I 272
Bosheyden, van, II 479
Bösken, II 517
Boscoop, II 241
Bosman, II 172, 297, 501
Bosschaert, I 112, 114, 129, 152, II 452, 453
Bosvelt, van, II 208
Both, (de), I 186, 187, 261, II 57, 269
Botland, van, II 439
Bots, II 559
Botter, II 475
Botterman, II 135, 136
Bottyng, II 418
Boucquet, I 183
Boudestein, II 91
Boudewijnsz., I 49,153, II 198 Bouckhout, I 135, 136, 301,
II 440 Boul, II 54 Boulijn, II 73 Bouma, II 91
Bouman(s), I 101, 194, 262,
271, II 101, 377 Bourbon, II 36 Bourg, du, II 65 Bourgeois, le, II 419 Bourgondië, II 36, 65, 127, 209,
264
Bouritius, II 114 Bout, (de), I 201, II 361 Boutersen, I 306 Boutestein, II 442, 444 Bouvery, de, II 114, 118 Bouvrie, des, II 153 Bouwe, van, I 61 Bouwens, I 59, 289, II 325,
351, 408, 526 Bouwer, I 253 Bouwman II 151 Bovetius, II 184 Box, I 129
Boxel, I 237, 243, 247 *
Braam, I 77, II 403, 500, 502
Braems, II 292
Braan, II 505
Braet, II 266, 267, 483
Braband, I 301, II 86
Braber, I 118, II 264
Bracht, van, I 189
Brakel, van, I 210, 227, II 35,
66, 192, 325, 326, 352, 439 Brakenburg van Backum, II 520 Brackman, I 24 Brand(t), I 30, 130,197, II172,
311, 337 Brande, van den, I 288, II 46,
137, 404, 425 Brandeler, van den, I 212,214 Brandenburg, I 302, 308 Brander, II 455 Brandijn, II 42
''Brandwijk, (van), I 33, 34, 171, 181, 223, 232, 316, II 54



575
Brancker, I 231 Brans, I 257
Brants, II 132, 282, 312, 345
Bras, II 405, 406
Brasser, I 78, 79, 135, 150,
228, 224, 226, II 457, 458 Brauw, de, II 130, 131 Brebis, aux, II 42, 48, 55 Breda, van, I 192, 196, 276,
II 161, 283, 450 Brederode, van, I 300, II116— 118, 192, 194, 195, 506—508
- van Bolswaert, van,
II 192 Bree, la, II 146 Breedervelt, II 462 Breeman, II 14, 79 Breen, van, II 45, 275 B reen en, II 471 Breggen, van der, II 155,435,517 Brekenaelde, II 235 Brem, I 273 Breman, I 167 Bremen, van, II 492 Bremm er, II 517 Brersel, I 200 Bresser, II 489 Breton, le, II 163 Breuer, I 20 Breugel, van, II 11, 43 Breughom, II 408, 429 Breukelen, II 296 Breur, de, I 55, II 212 Brichanteau, I 34 Briel, (van den), I 59,114,129,
171, 172, 298, II 295 Briele, (van den), I 39, 63, II
54, 506 Brieckhoudt, I 41 Brienen, van, II29, 73,163,187 Bries, de, I 133 Brievens, I 241 Brijne, II 64 Brill, II 444
Brimeux, I 307, II 80, 83 Brodier, II 216 Broedelet, I 230
Broeders, I 140
Broeck, van den, I 193, 238,
II 75, 115, 204, 301, 302,
323, 480 Broekhuysen, van, I 14, 242,
300, II 63, 439, 440 Broekman, II 205, 393 Broeckon, van, II 428 Broen, II 69 Broenken, II 59, Broer, II 245
Broers, I 20, 137, 171, 172
Broes, I 103
Broek, van der, I 117
Brommert, II 501
Brondgeest, van, II 209
Brongers, II 496
Bronckhorst, van, I 137, 182, 299, II 30, 47, 60, 64, 172, 192, 193, 242, 249, 256, 292, 294, 298, 440, 519,521,523
Bronkhuizen, II 515
Bronsveld, I 65, 122
Broor, II 2
Brooshooft, I 230
Brouart, II 28
Broucqsault, II 76
Broucke, van den, 1178,179,210
Broukhoven, van, I 300, II25, 83, 172
Brousson, II 134
Brouwer(s), I 25, 42, 92, 186, 213, 226, 288, II 1, 49, 75, 141,166, 168, 217, 218, 333, 376, 503, 559
•- van Westerholdt,
I 290
Bruch, van, II 369
Bruelis, II 80
Bruesen, II 314
Brugge, van der, I 133, 450
Bruggen, ter, I 192, 193, 197
Brugman tot Woerden, II 172
Brugmans, II 172
Bruyn, de, I 257, II 131, 146,
159, 172, 184, 236,256,464,
478, 492, 504



576
Bruyn van Aalst, de, H 452
van Buyteweg, de, II188,
189, 523
Bruyneman, II 283
Bruynen, 't=r^8, II 135
Bruyningh, II 138, 243, 244
Bruynsma, II 294
Bruynsteen, II 33
Bruynvis, I 288
Bruiser, II 286
Bruiskens, II 414
Brunswijck, I 250, 302
Brunt, II 235, 536
Bubbenius, II 547
Bucquoy, du, II 72
Buege, van, I 36
Bugge, I 38, 133, 138, 157
Buyck, II 442, 457
Buyl, van, I 144
Buys, (van der), I 21, 47, 52, 103, 131, 152, 189, 196,271, 289, II 14, 24, 40, 58, 75,91, J4ér 172, 197, 242, 359, 466, 470, 520
Buysen, (van), I 205, 208, 210, II 309 H'T
Buiser, I 149
Buysero, II 294, 295
Buisrogge, I 101
Buyster, I 101, 138
Buitendijck, I 164
Buytenen, van, I 95
Buytenhem, van, II 45, 66, 67
Buitentuyn, II 166
Buytevest, II 172
Buitewech, II 328, 511
Buck, I 181
Bucs, II 357
Bunck, II 172
Bunnik, II 239, 241 <. Burch, van der, I 68, 80,101, 102, 109—111, H4—117, 122, 125, 126, 128, 130, 140, 141, 143, 147, 151, 156, 160, 174, 186, 187,265,289,319, II 61, 70, 91, 94, 110, 205, 219, 441, 456, 461, 462,551
Burchem, van, I 251
Burchgrave, de, I 240 Burchuysen, II 432 Burchviiet, I 51, 52 Buren, van, I 53, 65, 193,292, II 27, 172, 275,295,485,496 Burger, II 427, 490, 491 Burgerhoudt, II 449 Burgerhuis, I 107 Burgers, II 124 Burgersdijk, II 93, 172, 197 Burght, van der, II 53 Burgravestein, I 224 Burkens, II 137 Burlamachi, I 227—229 Burman, I 90 Burnet, I 195 Busch, II 349, 359 Buschhuysen, van, II 172 Buser, Zie: Buiser Bussen (?), I 260 Busson, de, I 25 Buteux, II 42 Butler, II 277 Butte, van, I 49 Buxhoorn, II 210
C.
Zie ook op K.
Caesarius,- II 471
Centen, II 313
Cerf, de, I 242, II 274
Challer, II 62
Chalons, II 295, 458
Champuis, de, II 485
Chanfleury, I 7
Charbon, II 446
Charlois, I 64
Chastau, du, II 172
Chateau Briant, I 307
Chatillon, II 354, 476, 477
Chauclon, I 152
Chevallier, I 219, II 260
Chijs, van der, I 79, 110,115,
H 66 Chiney, I 173 Choltitz, II 413 Chombar, II 167



577
Chosuaw, II 56 Chovart, II 9, 59 Christiaens, I 94 Christoffels, II 333, 393 Chute de la Vine, II 334 Cirrcq, I 258, 276, 284, 303, 311—313, II 69
D.
Daal, van den, I 159 Daelberg, II 20 Daalen, van, I 252, II 125 Daalmans, I 319 Daems, II 52, 471 Daesdonck, I 273, II 298, 460 Dacquet, I 134, 135 Dalem, van, II 34, 35 Dalen, van, II 33 Dalhoff, II 535
Dam, van, I 54, 55, 155, 318, II 50,62,111,148,149,173, 228, 235, 265, 286, 292
van Noordeloos, van,II244
van Veenhuizen, van, 143
Damen, II 245 Dammas, II 76, 387 Damme, van, II 103, 154,173, 222
Dammert, I 175, 186 Dammisse, II 241, 319, 434 Dams, II 326
Danen, II 53, 411, 422, 551 Daniels(e), I 68, 318, II 153,
399, 502 Daniil, I 198 Danins, I 275 Danckerts, II 158, 321 Dannett, II 445 Danneux gezegd de Warlu,
II 29 Dansser, den, I 69 Daunis, II 76 David, II 173
Dedel, I 116, 123, II 50,54,70,
72, 402 Deeleman, II 186 Deen, II 351
Deest, van, II 498
Deidere, van, I 52
Deym, I 246
Deyman, II 48
Deyms, II 30
Dekama, II 537
Dekker, I 28, 41, 93, 115,158,
268, II 233, 265, 267, 482 Delfgau, van, I 83, 95, II 310 Delfsiel, II 541
Delft, (van), I 95, 114, 244* 298, 314, II 32, 41, 71, 77, 155, 198, 295, 309-311, 401, 554
Demetiers, I 152
Denderon, van, II 300
Denemarken, I 302
Denijs, I 157
Denissen, I 292
Descourreges, II 415
Dessing, I 318
Déugt, II 111
Deuren van, II 44
Deutz van Assendelft, II261,262
Deventer, (van), II 143, 512
Dew, I 173, 174
Dextra, I 104
Dibbets, I 178
Dichters, I 131
Dieloffs, I 255
Diemen, van, I 78, 180, 182,
203, 279, II 65 Diemont, II 98 Dieninge, van, II 156 Diepen, van, II 534 Diepenhorst, van, II36,111,112,
552
Diephorst, I 270, 271
Dierhout, I 234
Dierkens, I 131, 132, II 13,40,
47—49, 52, 54, 55, 430 Diermen, van, II 502 Diert, I 261, 291, II 74, 75,
257, 380 Diertens, I 274 Diest, van, I 64, II 66, 73, 74,
173, 198, 199, 311 Dietz, II 458
37»



578
Dieu, de, II 173 Digoim, II 76 Dijchx-Oordt, II 422 ADijck, van, I 27, 32, 34, 39,
113, 117, 130, 131, 133,205, 208, 213, II 65, 91, 99, 103,
114, 126, 201, 203, 223,247, 340, 461, 462
Dijkers, II 263 Dijksheul, van, II 524 Dijkshoorn, II 443, 539 Dijsgl, van, I 83 Dickman, I 74 Dil, I 222 Dillenburg, II 295 Dingemans, II 326 Dingensen, I 30 Dinter, van, I 77, II 15, 273 Dynterbloeymans, II 65 Diodati, I 200, 217, 227 Dikx, I 171, 172, 227 Direkze, in den, II 198 Dirker, II 88
.✓Dircksz. (dr.), I 30, 52. 62.
71, 84, 96, 97, 133, 136,144, 153,157—159, 192, 215,230, 231, 240, 241, 253, 261, II 26, 33, 105, 119, 121, 125, 141, 173, 182, 196, 213, 217, 219, 246, 249,252,285, 288, 331, 335, 356,371,372,383, 387, 390, 400,402,404,405, 416, 430, 471,487,497,502, 541, 559
Ditman, II 151
Dytsen, van, II 173
Divoort, II 48, 55
Dobben, van, 1 31, II 333 .
Dodonaeus, II 173
Doeyenborgh, van, I 251
Doel, II 91
Doelman, II 205
Doen, I 262, II 307, 310
Does, van der, I 73, 105,147, 243, 299, 302, 313,1125,73, 138, .173, 184,187, 188,198, 249, 255, 439, 442, 523, 545
Doesburgh, II 338-
Doetmenuyt, II 429 Doevend, II 227 Doeveren, van, II 101 Doewerff van Swanevelt, van,
II 163 Dogterom, I 11 Dockter, II 270 Dol, van der, I 84 Domburg, II 44 Dominicusdr., II 173 Domis, II 187, 359, 556, 557 Dompselaar, van, II 298 Dona, van, II 77 Dongen, van, I 45, 55, 117,
189, 200, II 413, 503 Donk, II 120, 428, 528 Donker(s), I 140,249, 255, 268,
318, II 277 Donner, I 42 Donteclock, II 305 Dool, van den, I 232, II 121,
464
Doom van Sonsbeek, van, II28 Doonael, den, II 429 Doonys, I 62 Doorene, van, II 311 Doorman, I 13
Doorn, van, I 230, II 113,361,
425, 446, 510 Doornik, van, II 173", 354 Dordrecht, I 203, 216, 298, II
295
Dormagen, van, I 240
Dormans, I 45
Dorne, van, II 173
Dorp, van, I 293, II 24, 31,
81—83, 91, 443, 454, 463 Dorre, van, I 198 Dorsman, I 41, 47, II 263 Dorsser, van, I 433 Dorst, van, I 144 % Dorste, van, I 201, 2Ó3 Dorth, van, II 66,138,173,471 Dortsman, II 353 Doublet, II 28, 45 Douglas, II 228, 252 Douglas de Coeur, II 62 Dousa, II 26, 247, 254



579
Douwenburg, II 147 Dovens, I 236 Draack, den, I 124 Drabbe, II 204 Drakenburch, II 198 Dranten, II 254 Drebber, von, II 173 Drenckwaert, I 62, 173, 180,
215, 219, II 204 Driebergen, van, II 519, 521 Driel, van, I 34, 186, 205, 208,
II 99, 305—307, 324, 340,
348, 355, 390, 529, 531,551 Drielenburgh, II 326 Driemer, II 430 Drieweegen, II 40, 43, 55 Drijver, II 149 Drimmelen, van, I 158, 210 Droesbeecke, II 375 Drom, den, II 378 Drongelen, van, I 201 Dronckert, II 106 Droog, I 101, 267, 274, II 132 Droogendijk, van, I 183, II304,
306
Droogleever, I 267 Droppert, II 200 Drost, II 496, 500 Droste, I 223, 224," 226, 228 Drua, II 254, 255 Drunen, van, I 199 Dubbelde, den, II 358 Duc, le, II 225, 467 Duffel, II 275
Duyfhuis, van, II 184,388,389, 424
Duyck, II 26, 31—33
Duyckenburch, II 173
Duycking, II 31
Duyn, (van der), I 64,154,255, II 27, 44, 173, 207, 349, 376, 390—392, 399,407, 440, 460, 461, 511
< van Maasdam, van der,
II 396
Duynen, van, II 55, 254, 255,
361, 491 Duynmeyer v. Dijcksheul, II524 j
Duisent, I 57
Duyst, I 77, 91, 98, 140, 149, 152
van Beresteyn, I 129
Bleyswijk, I 152
— Lodensteyn, I 98
Santen, II 40
Voorhout, 198,138,
II 70, 169 Duyveland van Rhoon, I 54, II 65
Duyvenbode, van, II 173 Duyvendijk, van, II 367 Dukerus, I 23, 24 Dulert, I 271
Dullaert, II 324, 349, 430 Dunerger, II 76 Dupper de Voogt, II 98 Duren, van, I 171, 172, 188,
II 124, 163 Dusseldorp, van, I 86, 232 vDussen, van der, I 54, 83, 84, r 86, 102, 105, 106, 109, 110, 114, 116, 117, 120-122, 128, 135, 138, 143, 148,149, 155, 157, 162, 163, 204, 1166,69, 293, 334 Dutry van Haeften, I 45 Duvelaar, II 40, 43 Duvelant, II 83
Duvenvoorde, van, I 38, 151, 299, II 173, 187, 188, 440, 516, 518, 522, 537, 538
E.
Edam, I 315 Edelman, I 55 Edelstec, II 63 Eden, van, II 73, 74 Edenburg, van, I 140 Eek, II 38 Eeckhout, II 431 Eeghen, van, I 306 Eelbo, I 213 Eelemans, II 382 Eem, van der, I 35, 194 Eemskerk, I 301 Eenhoorn, van, I 65, 144



580
Eersamen, den, I 233 Eeten, van, I 13, 213, II 497 Effent de Kluiten, II 386 Egbertsz. (dr.), 1221, II 133,472 Egedy I 173, 174 Eggen, van der, II 46 Eggers, II 5
Egmond, van, I 76,90,91, 203, 300, 301, 307, 308, * 314, II 34, 64, 77, 78, 153, 187—189, 192, 195, 204, 206, 207, 253, 256, 273, 274, 288, 439, 459, 464, 465, 495, 519, 521, 522, 550
van der Nyburch, van,
I 2, 3, 167, 306, II 30, 62, 173
Eichelenburg gen. Hooftman,
II 20, 29—31
Eyck, van (der), I 1, 6, 10,95, 98, 117, 185, 317, II 32, 313, 342, 389, 464, 520, 535, 539, 551
Bijleveld, van, II 520
Eikelboom, I 5
Eyckenhoudt, I 26
Eykman, II 205
Eiman, II 76
Eynde, van den, I 168, 169, 175, 200, 205, 207, 208, 223, 225, II 65, 80
Eynnout, II 391, 392
Eynouts, I 12
Eynthoven, van, II 285, 286
Eis, van, II 159, 298, 545
Eysden, van, I 190
Eek, van, I 188, 276, II 215
Ekama, II 260
Èlants, I 177
Elderen, van, I 266, II 228
Elderts, I 292
Elekourt, I 270
Eleman, I 48, II 226, 294
Elias, II 454
Elynghen, van, II 434
Ellius, II 525
Elsenwael, II 429 Elsevier, I 139, II 46, 215 Elshout, I 179 Elsnerus, I 291
Eist, van der, I 32, II 326, 327 Eltere, van, II 503 Elverfeld, von, I 228 Emants, II 33, 48 Emlichen, van, II 239 Emmers, van, II 326 Emmius, II 294 Empereur van Opmeer, I', II184
Oppijck, P, II 82
Emuller, van, I 152
Ende, van den, I 48, II 114,
157, 205 Endegeest, II 261, 262 Engelbrechts, II 430 Engelen, van, I 28, II 91, 407,
413, 414 Engelenburch, I 259 Engelsz.(dr.), I 28, 42, 141 Engelvaert, II 173 Enkhuizen, I 299, 315, II 492 Eno, II 173 Enspijk, II 173 En te, van, II 160 Entens, II 24, 60 Erasmus, II 548 Erberveld, II 250 Erfrenten, van, II 244 — van Capelle, van, I
203
Erigem, van, I 49
Erke, van, I 47
Erckel, van, II 466
Erkelens, (van), 1 243, II 212
Erpecum, van, II 42, 46, 451
Erpenius, P, II 174
Es, van, I 49, 264
Esch, van (der), II 56, 58, 59,
200, 203, 214, 259, 305, 310,
316, 520, 536 Escluse, de 1', II 76 Escury, II 22 Esseboom, II 487 Essen, van, I 210, II 450, 505 Essing, II 165



587
1' Héritière de Villarnoul, II 76 Herlaer, 1 10, 180, 300, II 440 Herles, I 292 Hermann, I 70
Hermansz. (dr.), I 92,153, 256,
II 112, 160, 163, 373, 374,
528, 548 Hern, van, II 443 Herp, van, II 531 Herrewijn, II 69 Hers, II 263 Hersbeeck, I 39, 171 Herseele, van, II 274, 411,joj. Hertig, den, I 65 Hertog, den, I 256, 257, 267,
292, II 84, 238 Hertsbach, II 30 Herweyer, II 200, 232, 233 Herwaerden, van, 1242,247 Herwerden, van, II 457, 497 Hes, van der, II 426 Hesdijn, II 264 Hess, I 264 Hessel, van, II 470 Hessen, I 87, 106, II 71
Darmstadt, II 317
Philipsthal, II 20
Heteren, van, II 504 Heubmer, II 52 Heufke, II 13
Heuy, van der, II 519, 522 Heukelum, (van), I 298,11 113 Heul, van den, II 110 Heurn, II 66 Heurnius, II 174 Heusden, (van), I 52, 298, 299, II 393
Heussen, van, II 148,159, 174 Heuvel, van den, I 16, 98, 153,
243, II48, 124,324, 372, 377,
500
Heuven, van, I 276, II 174 Hijl, II 175 Hijninghe, van, I 264 Hikxoord, II 497 Hil, II 501
Hildesheim, van, II 464 Hillegom, van, II 114
Hillerman, II 10, 42
Hilsinck, II 454
Hinojosa, de, II 69
Hioolen, II 93, 137, 557
Hirschmann, I 65
Hissing, II 45
Hitzvelt, van, II 58
Hobbel, II 263
Hobma, I 45
Hochepied, II 71
Hodenpijl, I 78, 84, 86, 130,
142, II 255, 453, 461, 463 Hoebeek, I 249 Hoedemaker, I 99 Hoeff, van der, I 79,110,115,
126, 138, II 114, 341, 377 Hoefnaagel, II 93 Hoey, van, 189, 240,241, II 141 Hoek, van de'r, II 165, 216,
298, 303, 447, 473 Hoekwater, I 143 't Hoen, I 5, 100, 271, 291, II
202, 224 Hoencoop, van, 1236, 240,247 Hoepstock, II 336 Hoeswinckel, van, II 425 Hoeufft, II 39
van Oyen, II 40
Hoeven, van der, I 10, 21, 22,
95, 117, 198, 200, 206, 250,
268, II 28, 69, 288, 416,
452, 499 Hoevenaar, I 220, II 499 Hofdijk, I 110, 159,11336,402 Hoff, van 't, I 12, II 233, 372 Hoffer, II 46, 58 \ Hofkes, II 558
Hoflant, I 28, 171, 172,11358, 545
Hofman, I 187, 229, 230
Hofmans, I 56
Hofstede, II 340
Hogemade, van, II 175
Hogendorp, van, I 48, II 17, 18, 39, 40, 43, 44, 50, 51, 53, 55—59, 67—69, 216, 350, 396
Hogerbrug, II 517



588
Hogerwaard, U 19
Hohenlo, van, I 134
Hohenstein, I 279
Hoye, de la, II 9
Hoyer, I 51, II 559
Hoynck van Papendrecht, II
46, 47, 49 Hoek, I 87 Hoekse Wech, II 488 Hol, II 499, 501 Hola, I 297, II 239, 475 Holdinga, II 537 Holy, van, II 321, 467, 482 Hollaar, II 301, 388, 423 Holland, (van), I 29, 64, 217, 298,299,304,314,115, 195, 221, 295, 437, 458, 476
Noord, I 63
Zuid, I 63
Holmannus, II 175 Holst, van, II 138, 140 Holten, van, II 138, 194 Holthenus, II 422 Holthuysen, I 59 Holtius, II 135 Houff, van der, II 201, 206 Homade, van, II 156 Homberg, II 149 Hombergen, van, I 264 Hombroek, van, I 204 Homme, de 1', II 506 Hommelsberch gen. van Hon-
steyn, van, II 225 Hommius, II 175 Hondorff Block, H 97 Honert, van den, II 44,45, 51 Honigh, I 37, II 268 Honsbroeck, II 521, 522 Honschote, van, II 175 Honsteyn, van, II 225 Honthorst, van, I 305, II 329 Hontom, II 403 Honvle, II 175 Hoochkercken, van, II 369 Hooff, (van der), II 23, 202,
228, 447, 460, 497 'tHooflingh, I 275
Hooft, I 197, 204, 279, II 27,
207, 216,290,291, 294, 296, •
298, 349, 355 Hooftman,II 20, 29-31, 71, 75, Hoog, de, I 199, 246
van 't, II 203
van Ter Aar, I 1
Hoog Blokland, van, II 120 Hoogburgh, II 157, 158 Hoogeborch, II 478 Hoogelanden, van, I 196 Hoogen, de, II 375, 408
van der, II 175
**Hoogenboom, II 118 Hoogendijk, I 16, 18, 40, 56,
213, 220, II 137, 226, 377,
525, 541 Hoogendoorn, II 247 Hoogenhoeck, van, I 86, 113—
115,117, 135, MJM55, 164,
II 63, 71, 175, 189,553,557 Hoogenraad, II 491, 492, 494 Hoogenworf, II 224, 306 Hoogerschey, II 532, 533 Hoogervorst, II 310 Hoogerwaert, I 274, 289 Hoogerwerff, II 259, 271, 377,
409, 474, 509 Hoogerzeyl, II 140 Hoogeveen, van, 119,160, 186,
210, 220, 252, II 23, 42, 48,
161, 175, 184,205,380,401,
409, 490—492 Hoogewerf, van, 140, 126, 223 Hoogewert, I 167 Hoogh, van der, I 126, 129,
135, 153, II 65, 143 Hooght, van der, II 134 Hoogland, I 160 Hooglander, II 360 Hoogop, I 67, II 545, 546 Hoogstraten, van, 1 176,189—
191, 204, 206, 207,250, II55,
219, 281, 282, 374 Hoogvliet, II 508 Hoogwerff, (van), I 40, 45,49,
51, 255
Hoogwoord, van der, I 43,48



589
Hooykaas, II 397 Hooymayer, II 221 Hoolck, van der, I 3 Hoorns, I 58 Hoon, II 67 Hoones, II 175
Hoop, van'der, 1199,227—229,
II 109, 338 Hoore, van, I 214 Hooreman, II 49, 56 Hoorn, (van), I 275, 277, 299,
315, II 39, 45,49, 86,67,75,
186, 254, 296, 336 Hoornwegh, I 67 Hoorweg, II 256 Hoos, II 137 Hootdonck, I 54 Hop, II 52, 74, 190 Hopcooper, I 257,263,269,316 Hopman, II 191 Hoppach, I 7 Hoppers, I 185 Hoppesteyn van Leeuwen, I 80 Hoppinck, II 85 Hordijk, I 204, II 123 Hordt, II 246
Horn, van der, 1227, II153, 254 Hors, van der, II 90 Horst, van der, I 6, 179,1165, 281, 343, 379,386,402, 403 Hoseman, II 497 Houben, I 188
Houff, van der, 1 114, 125, 130, 161
Houffijzer, I 138
Houcke van Honschote, II 175
Houcklingh, II 79
Hout, (van der), 195,102, 118,
288, II 90, 201, 210, 235,
267, 534 Houten, van, I 96, 103, II
292, 474 Houthuysen, II 186 Houtman(s), 1176, 274,303,311 Houtuyn, II 293 Houven, van der, I 137, 161,
162, II 225 Houwelingen,van,I 33,232,238
Houwer, II 305 -Houwert, II 57, 163, 539 Hove, van, II 175
ten, I 42
Hoveld, II 445
Hoven, van der, II 11, 46,47, 55, 70, 175, 401, 459, 460 Hovius, II 19, 473 Hoxwier, II 66, 537 Huber, II 520
Hubrechtsz. (dr.), II 132, 240, 525, 527
Hudde, II 50
Huybert, de, II 72
Huybertsen, II 469
Huybou, II 175
Huybrechts, I 61
Huygensz. (dr.), I 4, 46, 68, 83, 103, 107, 251, 261, II 18, 39, 42, 45, 67, 144, 175, 218, 229, 252, 257, 287, 304, 352, 379, 380, 390, 402, 409, 446, 483
Huiser, I 64
Huysinga, II 505
Huysman, I 28, II196, 217,443
Huyssen, van, II 71
Huyssienbroek, I 113
Huyter, de, 194, 244, II65, 314
Hulck, van der, I 177, 186
•Hulshout, I 183, II 45, 51
Hulsius, II 175
Hulst, van der, I 87, 141,142,
II 138 Humbert, de, II 73 Hunter, II 400 Hurck, van, II 175 Huse, II 29, 31 Hutge, II 234 Huurman, II 253 Huessen, van, II 175
I.
Idsinga, II 293 Ieyskoot, II 140, 141 Ieysonides, II 110 Yemans, I 166



590
Ierish, I 201 Ierland, I 106 IJlens, I 135 IJltien, II 1
IJsbrantsz., II 302, 303, 347,
389, 401, 456 IJselman, I 85 ljsselmonde, van, I 150 IJsselstein, I 298, II 167, 187,
188
IJzendoorn, van, II 395, 396, 523
Ilpendam, van, II 441 Imans, I 250
Immerzeel, van, I 250, 311,
II 175 Ingen, van, II 281 Ingerssen, II 512 Interna, II 63, 64 Ipelaer, II 165 Isacks, II 190, 382 Isendoorn de Blois, II 192 Isenhout, I 269 Issac, II 527 Issel, van den, I 93 Ysselingen, II 29, 72 Ittersum, II 317, 318 Ittre, II 8, 78
J-
Jaersvelt, van, I 64 Jacht, van der, II 207, 548 Jacquet, I 60 Jager, de, I 269, II 517 Jagers, II 29
Jacobsz. (dr.), I 59,92,95,151, 156, 272, 309, II 31, 121, 142, 143, 165, 168, 198, 211, 245, 252, 271, 310,356,388, 392, 393, 405, 408,466,483, 512, 531, 542, 543,546,547, 553
Jacobswoude, II 436 James, II 456
van Chrishall, II 456
Jancourt de Villarmoul, II 76
Jansz. (dr.), I I, 17, 20, 22, 27, 30,49,54, 59, 68,69,71-73, 77,83,85,86, 92,98, 99,118, 125, 136, 152, 154,156-158, 167, 176, 177, 182,184,188, 195, 200, 203, 215,231,245, 247, 253, 258, 264,267,274, 287, 291, 294, 296,309,314, II 2, 4, 27, 91, 94, 95, 104, 109, 112, 119-121, 123,126, 132, 134, 175, 193,197, 201, 202, 213, 215, 217, 224,225, 227, 238, 239, 241,245,246, 251-253, 270, 286,289, 299, 304, 312, 331, 334,341,343, 352-354, 356, 363,367,374, 376, 383, 387, 388,393,399, 406, 421, 422, 429,430,435, 436, 442, 447, 466,467,471, 473, 475, 476, 483,486,515, 524, 525, 553, 554,557, 559
Janzonius, I 289
Japhet, II 320 I Japikse, II 555
Jardin, du, II 42
Yarner, II 317, 318
Jaspers, I 318, 319, II 561
Jelgersma, I 145
Yensdr., II 525
Jentink, II 237
Jeronimusdr., I 155
Jeude, de, I 180
Jeune, le, II 520
Jeunesse, la, II 370
Jochems, II 214, 246, 367, 373, 499
Joeppen, II 373 Joes, I 103
Jogny gezegd Blondel, II 11 Jolit, I 71
Jong, de, I 11, 13, 37, 39, 52, 60, 76, 117, 186, 191, 192, % 197, 198, 200, 207, 208,210, ! 211, 213, 232, 238, 245, 262, , 292, II 27, 30, 105, 138,203, 205, 206, 209, 225,237, 282, 283, 366, 410, 450,482,527



591
Jonge, de, I 171, 265, 272, 293, II 22,28,50, 54, 72, 73,79,105,106,132,184, 251, 277, 423, 473
van Ellemeet, de, I 45
Jongejan, I 36, 220, 254, 274, 290, II 234
Jongelinx, II 28
Jongenburger, II 517
Jongeneel, II 269, 271,334,390
Jonge vriend, II 300
Jonghbloet, I 197
Jongkind, I 276, 317, II 143
Joncker, I 49, II 489—491
Jonckheyn, II 47, 292,295, 296, 298
Joncktijs, I 198 Jonsten, II 343
Joosten(s), I 71, II 95, 104,132, 224, 340, 352, 393, 404, 408, 412, 426, 431, 483, 549
Joppen, II 399, 460, 527
Jops, I 60
Jordaens, II 513
Jordens, I 36, 182, II 495
Jorisz. (dr.), II 93, 224, 228, 246, 341, 383, 387
Josselet, II 448
Josset, II 9
Jouw, I 86
Juidit, II 369
Juinbol, II 420, 475
Jungerius, I 65
Junia, I 279
Junius, I 139, II 175
Jutting, II 113
K.
Kaa, van der, 118,178,204, 235 Kaey, van der, II 150. Kaamen, van, I 198 Kaen, I 291, II 536 Kaar, II 499 Kaas, I 294 Cabeljau, II 46 Cachiopin, II 404 Cadzand, I 224
Cahoen, I 61
Cailhaut, II 76
Kayser, II 398
Kal, van der, II 476
Kalder, II 495
Calff, I 297, II 322
Kalis, II 272
Kalkoven, II 291, 297
Callenbach, I 21
Callenburch Baartman, II 500
Callier, I 318
Kalm, von, II 88
Caluart, II 151
Kam, II 260, 355, 378
Cambier, II 74
Camer, van der, I 131, II 40,
43, 46, 47, 49, 58, 71 Ca me riek, van, II 413 Karaerlynck, I 79, 82, 84, 102,
117, II 71 Cammingha, II 537 Kamp, I 268, II 193, 483 Campen, van, I 107, II 40, 43,
47, 172, 199, 403, 476 i Camper, II 172 Kamphuizen, T 144 Kampo, I 319 Can, II 485 Canin, II 71 Canins, I 194 Canova, I 88 Kant, I 189, 311, II 70 Can tier, II 421 Canzius, II 13, 222, 560 Kapel, van, II 161, 254, 443 Capelle, van de, I 173, 174,
201, 214, II 71, 165, 175 Capetein, I 8 Cappedijck, II 320 Kaptein, I 43, II 242 Kardon, II 380 Carey, I 226, 227 Karei V, I 313 Carel, II 9 Kareis, II 111 Carleton, II 31, 32 Carnin, de, II 41 Carpentier, I 180, 188, II 362



592
Karreman, II 8, 78, 149 Karssen, van, II 120 Carter, II 357 Kas, van der, II 533 Kasdorp, van, II 175 Casius, I 293 Kassei, I 106 Cassiopijn, II 38 Kasteel, I 80 Kasteele, van de, I 125 Castel, II 149 Casteleyn, I 254 Kastendijk, I 201 Castilië, II 36
Kat van Barendrecht, de, 1176
Kater, I 38
Katoor, II 370
Cats, I 62, 176, II 80, 188
van Wale, van, II 80
Kattenburg, van, I 317, II 70,
395, 396 Cattendijck, van, II 388 Catuwant de Saligny, II 62 Catwick, II 310 Catzenellenbogen, II 458 Kauderer, II 446 Cauwe, II 72 Kauwenoort, II 102 Cazauw van Staphorst, II 520 Keen, I 43 Keenenburg, II 459 Keerom, II 462 Keessa, II 419 Keessel, van der, I 189 Keetwijk, I 118 Keft, van der, II 207 Key, I 64 Keyen, I 210
Keynogen, I 34, 180, II 99
Keyser, de, I 53 87,109, 119, 161, 239, 274, 275, 286,314, II 148, 175, 200, 204, 205, 221, 289, 348, 367, 387, 469
Kelder, van de, I 285
Kelfkens, I 47
Kellenaer, II 367
Kemp, (van der), I 165, 246, II 46, 58, 166, 503
Kemp van Moermont, II 43 Kempen, van, 11417,469, 471, 473
Kempenaer, de, II 47, 48 Kemper, II 175 Kerf, van der, II 128 Kerck, van der, I 188 Kerkas, II 219
Kerkhof, (van de), 1196, II256, 324, 525 /Kerkhoven, (van den), 197,196, 203, 297, II 154, 175, 394, 545
Kerkman, II 288 Kerkort, II 187
Kerkwerve, van, I 38, 62, II 39
Kerckwijck, II 293 Kerpershoeck, II 461 Kerrebrouck, van, II 334 Kersse, II 332 Kersseboom, II 281 Kerssemakers, II 452 Kerstant, II 147 Kerstemans, II 157 Kersten, II 298, 353 Kertan, II 258 Kessel, van, I 254 Kessler, II 37 Kesteren, van, II 499 Ketel, I 274, II 72, 391 Ketelaer, II 32, 424, 546 Keth, II 79, 136, 175, 311 Kethel, (uut de), II 130, 424 Ketler, von, II 167, 168 Ketteler, II 65
Ketting, II 40, 50, 51, 67, 68, 137
Keulen, van, I 241,11147, 172
Keulenaer, de, II 139
Keup, I 235
Kiebert, II 546, 547
Kieboom, I 101
Kief, II 244
Kieken, II 441
Kieman, II 155
Kien, II 408, 482
Kies, de, I 299



593
Kievit, 1 170,253,259, II44, 74 338, 344, 346, 353, 354, 372, 380, 409 Kiggelaer, II 58, 59 Kijfhouck, van, II 34 Kijsse, I 16 Kyklama, II 63 Kinkhuysen, I 7 Kinschot, van, I 123, II 29, 73 Kint, I 187 Kip, II 536 Kirberg, H 431 Kist, I 181, II 175, 495 Kittensteyn, I 79 Claesz. (dr.), I 20, 27, 49, 51, 57, 66, 70, 83, 92,~97, 100, 101, 142, 234, 249, 256, 286, 294, II 78, 94, 122, 124, 129 172, 182, 201, 217, 232, 240, 277, 288, 303, 328, 332, 341, 352,363,371, 384-386,388, 390, 392, 415, 417, 459, 472 483, 525, 541, 549, 550, 556 Clant, II 38, 70 Klappers, II 497 Klapwijk, II 205 Klas, II 399, 442 Classen, II 193 Claus, I 258 yClaver, II 44, 378 yKlaveren, van, I 95, II134,136 ' Clebank, II 298
Kleef, van, 1307, II145,455,456 Kleermaker, II 506 Klei, II 3$2, 442 Kleyburg, (van), I 41, II 210,
265, 359 Cleydijck, II 557 Kleyn, I 32, II 434, 467, 476 Kleynenbergh, II 175 Kleynenburg, I 275 . Kleinhoonte, II 520 Kleynmeel, I 297 Clein Profijt, II 429 Kleyweg, II 299, 407, 433 Kleman, II 512 Clemments, II 331
Klerck, de, I 56, 269, II 85,
150, 560 Cleve, II 78 Clevendam, I 249 Clifford, II 58
Kocq, I 144
Klinck, van, I 58
Klinckenbergh, van, II 156
Klinkhamer, II 490
Cloet, van der, II 372, 386
Cloeting, I 84
Clock, I 314
Klockemaker, II 339
Cloosterman, II 476
Cloot, (van der), 149,189,1149
Klootie, I 46
Clootwijk, van, I 158,159, 194 Klop, I 95
Cloterdijck, van, I 164 Clouwer, I 271 Kluit, I 40, 42, II 419 Kluyver, de, I 33 Cluse, le, II 172 Clusius, II 172 Knapye, I 40 Knibbe, II 43
Knijf, (van der), I 214, II 533 Kniphouse, II 63 Knipscheer, II 242 Knobbert, I 91 Knogh, II 97 Knol, I 93 Knollenburg, I 102 Knoop, I 190, II 218 Knottenbelt, II 225, 226 Knotter, II 175 Knuystingh, II 147 Knuyt, (de), I 147, 148, II 71, 298
Knunnick, I 263 Cobbaudt, II 173 Cobyt, I 41 Coccejus, II 173 Coccius, II 489 Coccus, II 238
Codde, van der, I 271, II 148 183
Koedijk, II 176
38*



594
Koekelis, II 242 Coel, I 200 Koelemey, I 72, 73 Coelen, van, I 96, II 335 Coelgenesse, II 11 Coelkyes, I 174 Coeman, I 97 Coenders, II 24, 59, 60 Koen, II 490 Koene, I 218, II 176 Koenen, II 119, 364, 414
van Muylwijck, II213
Coenens, de, I 128 Coerman, II 252 Coerten, II 173, 471 Coesfelt, de, II 173 Coeterier, II 147 Koetsvelt, van, II 244, 328 Coevenhoven, van, I 286 Koevoet, I 244, 260, 263 Kogel, II 346, 374 Coy, II 453 Coymans, II 513 \ Cock, (de), 1147, II35,72, 74,75, 243, 286, 338, 358, 463
van Kerckwijck, de, 1236
Ne rijnen, II 14
.Clifford, I 144
Kockartz, II 431
Cockuyt, II 187
Kocx, II 365
Kol van Hakten, II 535
Kole, I 233
Coleri, II 442
Kolff, I 82, 210, II 215, 482 Colijn, II 59, 506 Colck, van den, I 239 Collen, van, II 40, 50, 51, 55,
68, 257 Collens, II 350 Colligny, de, II 33 Colonia, de, II 406 Colonius, II 140 Kols, II 241 Commelin, II 173 Kommer, de, II 158 Commersteyn, II 137 Compostel, I 246
Komt, II 500 Königstein, I 87 Konijnenburg, I 23, II 176,461, 482
Koning, (de), I 64, 184, 264, II 66, 128, 130, 158,186, 204,205,207, 223,285, 355,357,431,492, 536
— van Elsloo, I 185
Konincksvelt, II 382 Konnigh, de, II 90 Constant, II 50, 51, 67, 68 Koog, van der, II 207 Kooy, van der, II 235, 258,464,
495, 520, 530, 531, 539 Cooyer, II 306, 307 Kooyleck, II 399 Kooiman, II 5, 196 Kooiwijk, II 271 Kool, I 13, 168, 205, 214, 252,
279,280,312,315,316, II137,
151, 189, 236, 260,278, 345,
426, 451 Coole, II 127, 292 Coolensz., II 483, 484 Cools, I 14, 237 Coolwijk, (van), I 135,1140,75 Coomans, I 233, II 19, 259 Cooper, II 173 Coopmans, II 343, 431 Coorenwinder, I 24 Coorn, I 106 Coornhert, I 270 Koornneef, II 316 Koors, II 495 Coot, II 502 Koothof, II 22 Copes, II 70 Copmans, II 413 Koppel, van, II 462 Koppelstok, 1 63 Copper, II 285, "286 'Koppert, II 132, 559 Coppier van Kalslagen, II 62 --Koppiers, I 113 Cops, I 68, II 173 Cordes de Watripont, II 52 Cordeux, de, II 33



595
Cordova, II 36 Korekraay, II 370, 383, 389 Coren, I 231 Corevaer, II 269, 270 Korff, (van de), I 135, 136, II 327, 469
van de Kluyndert, de, II
354
Kornaar, II 217
Cornelisz. (dr.), I 1, 16, 22, 23, 26, 27, 37, 46, 53, 55, 59-62, 68, 69, 83, 92, 96, 97, 100, 103, 138, 147, 153, 156, 177, 182, 191, 194, 252, 258, 272, 277, 284, 288, 289, 309, II 4, 103, 112, 120,^32, 133, 143,
/ 144, 159, 173,/199, 213, 224,
r 226, 234, 240, 242, 245, 250, 253, 273, 279, 301, 306, 310, 311, 315, 320, 322, 325, 328, 331, 333, 340, 351, 352, 356, 360, 364, 366-368, 371-373, 376, 380, 383, 384, 387-389, 393, 399, 406, 409, 416, 420, 424, 431, 435, 436, 456, 466, 470, 477, 482, 503, 505, 506, 524, 527, 531, 543, 548, 550, 554, 555, 559, 560
Cornets, I 101, 102, 105, 106
Cornish, II 10, 42
Korput, van de, I 195, 205, 208—210,11 40, 75, 115
Korse, II 176
Corssenz. (dr.), 1149, II 228, 308 Korstiaensz., II 384, 481 Korsz., II 442, 455 Kort, II 271, 467, 469 Korte, (van der), I 268, II 433 Kortelant, I 32 Cortenaer, II 337, 338 Cortenbach, van, II 34 Kortenhoef, II 296 Kortenoever, van, II 105, 196 Kortleven, II 144, 293 Corts, II 173 Korvynck, II 265 Cosijns gen. Nuyen, II 298 Kost, van der, I 142
Koster, I 8, 27, 32, 176, 267,
II 223, 256 Costerman, II 380 Costers, II 351 Costerus, II 533 Cottaar, II 173 Cotterel, II 41 Cottres, I 152 Koudekerk, II 135 Koukebacker, I 251 Couckendorp, II 484 Coulster, (van de), 1204, II 45, 56, 80
van Alkemade, II187
Coup, de, II 156 Couroubie, II 150 Court, de la, II 147, 378 Courtenai, de, II 76 Courtenii, II 448 Kouter, I 62
Couwael, van, I 161, II 380,
388, 409 Kouwenberg, van, II 176 Couwenburg, van, II 15, 153
van Belois, II56
Kouwenhoven, van, I 60, 65,
134, 141, II 162, 176, 339,
348, 349, 359, 364, 378 Kouwenoort, (van), I 47, 59,
II 268 Kraay, II 351 Craeyenhem, II 44, 51 Kraay vanger, I 51, 129 Craeyveld, II 123 Kraen, 152, II 173, 443,448,517 Crabeth, I 258, 300-302, 306-
309, 311, 313-315, 317 Krayenhoff, II 98, 99 Crayesteyn, (van), I 167,11364 Craken, van, II 173 Crackou, II 328, 421 Cralingen, (van), II 34, 35,156 Kramer, I 14, 151, 166, 260,
288, II 313 Kranenburg, I 299 Cranendonck, II 320, 542, 544 Cranenhoeck, I 180 Crans, I 63, 112



596
Krantz, II 520 Krap, van der, I 214 Crat, II 386 Crecqui, I 301 Creelmaker, I 47 Kreemers, II 213 Kreyjestein, II 286 Crena, II 441 Crenenburch, van, II 173 Creton, II 76 Crevecoeur, I 57, II 410 Crevel, II 287 Krieck, I 73 Criecke, van, II 150 Kriekenbeek, I 38, 126 Kriex, II 63 Krijgsman, II 263 Krijnen, II 129, 252, 259, 342, 368
Crijnsen, I 97, 149 Krimpen, van, I 282,283,3l4, 316, II 461
aan de Lek, II138,139
Krinsen, II 342
Crispijn, II 19
Kroesbeek, II 311
Kroese, II 235, 504
Croeser, I 97, 99, 100, 131,
II 23 Croesing, II 459 Croy, I 301, 306, 307 Croll, II 410 Crom, I 235, II 496
van Asperen, I 241
Crombrugge, I 99 Crommelin, II 186 Crommon, van, II 75 Cromstrijen, II 83 Cromwel, II 83, 84 Krook, I 232
Kroon, I 225, 250, 260, 261,
287, II 391 Croonen, I 49
Croonenburch, van, I 43, 194 Crooswijk, I 173,174, 200,316,
II 422 Kruger, I 25, II 384 Cruydaan, I 234, 235
Cruydénier, I 179
Kruyff, II 398, 446
Kruyk, II 196
Kruyne, van, I 50, 51
Kruyninc, II 526
Cruis, II 412
Cruyshoek, II 58
Cruyskercken, I 30
Cruysse, II 385
Cruyswegh, II 557
Kruyt, II 505
Kruck, van der, II 79
Krul, II 467, 470
Cruningen, II 65, 440
Crusert, I 136
Crusius, I 18$
Kruzeman, I 49
Kudde, (van der), I 57, II 427
Kuyb, II 73
Kuyck, van, II 8, 80, 176 van Myerop, van, II60,
61, 65> 71, 413 Kuyl, van, I 201, 234,1126,36 Cuylenborg, I 14, 300, 301, II
63, 135, 187 Cuyp, II 74
Kuyper,I 42, II 110, 240, 255
Kuypers, II 466
Kuys, II 515
Kuyter, I 192
Küle, II 63
Cunaeus, II' 173
Kundertie Eedten Pelt, II 144
Cunretorff, I 306
Kuper, I 114, II 95
Cuperus, II 450
Cupre, de, 111
Cupus, II 240
Cursius, II 49
Kurver, II 505
Kussens, I 314
Cust, II 445
Cuer, I 257
Cuevaal, II 173
Kwast, van der, II 534, 535
L.
Laeck, van, II 193



600
Maertensz., I 27, 75, 250, II 153, 269, 306, 364, 366, 399, 400, 426, 474, 488
Maas, (van der), I 186, 289, II 23, 54, 152, 176, 261, 276, 453, 501, 546
de Loucquere, II 19
Maaskamp, I 214
Maaskant, II 222, 223, 226, 545
Maeslandt, van, I 130, 154
Maessluis, II 212
Maet, van der, I 70, II 357
Made, van der, I 128, 129
Magepaert, II 555, 556
Magerus, 1 40
Magnus, I 12, 176, II 176, 298 Mahu, II 66 May, II 533 Maille, II 65 Mailly, II 41
Maire, le, II 71, 128, 497
Mackenster, II 98
Malapart, de, II 71, 76, 176
Malingré, I 319 ^Malsem, van, I 44 ^Malsen, van, II 522, 529
Man, de, I 76, 187, II 456, 505, 506
Mandenmaker, I 15
Maneveldt, II 198, 199
Manger, I 132
Manintveld, II 267
Manninga, II 63
Manrique, I 115, II 54
Manschot, II 499
Mansdale, van, II 56
Mansveld, I 302
Marchant, II 260
Marcus, II 176
Maree, II 136
Marei, van der, II 202
Marengy, de, II 155
Marets, des, II 91—93
Marijn, II 75
Marinisz., I 69, II 331, 413 Marion, van, II 433 Maris, II 142
Marck, van der, I 81, 255, 301, 307, II 18, 134, 153, 176, 261, 262, 497, 506, 507, 525 Marcken, van, II 146 Marnix, van, I 111, 112 Marquais, II 41 Mars, de, II 327 Marsch, van der, I 148 Marsman, II 433 Martens, I 55, 317 Martfeldt, II 18 Martin, le, I 279 Martini, I 179 Martzen, I 12, 176 Marwijck, II 63 Masau, I 307 Masovia, II 36 Massis, II 176, 544 Massop, II 496 Mast, van der, I 84, 107,124, 129, 134, 162,1129,170,494 Matelief, II 355, 357 Maten, I 170, II 48 Matenesse, van, I 300, II 64, I 71, 187, 188, 300, 438, 439, 518, 519, 521, 522, 538 Mathijsius, II 350 Mathijsz., I 105, II 366, 407,
415, 466, 467 Mathols, I 52 Matleen, I 42 Mattheusz., II 331 Matzedelaar, I 273 Mauregnault, de, II 71, 72 Maurer, II 16 Mauritz, II 139 4,Mechelen, van, II14,15,72,188 r Medelen, van, II 490 Medemblik, I 32, 298, 315 Mee, van der, II 98, 355 Meel, van, II 330 Meer, van der, I 60, 87, 110, 115, 142, 143, 146, 159-161, II63, 161-163, 176, 200,232, 300, 347, 380, 388, 389, 409, 427, 450, 489,552, 554 Meeren, van der, II 29—31 Meerenburg, II 487, 488



601
Meerkerck, van, 1 245, II 214 Meerlant, I 60, II 472 Meerman, I 68, 98, 107, 113, 114, .118, 126, 159, 160, 164, II 31, 42, 53, 57, 176, 184, 274, 275, 303 Meersche, van der, II 176 Meersen, van der, II 70 Meerten, van, I 283, II 136 Mees, I 48, II 378, 398, 416 Meester, de, II 154 Meeteren, van, I 203, II 520 Meetkercken, van, II 176 Meeuwen, van, I 186 Meeuwisz. (dr.), I 63, II 133 Megen, I 199
Mey, van der, I 254, 313, 317, II 177, 411
Mecima, de, II 234
Meyde, van der, I 277, II 312, 388
Meier, I 297, II 263, 323
Meyeren, van, II 468
Meynaert, I 200
Meyners, II 177
Meynhardt, I 127
Meys, I 36, 285
Meyster, I 39, II 347
Mejeur, II 157
Melcher, I 230
Melisant, II 343
Melisdijck, van, 1129,133,136,
162, II 50, 51, 66-68, 375 Melisz. (dr.), I 23, 61, II 392 Mellingen, van, II 164 Melort van Middelharnis, I 35 Melvill van Carnbee, II 315 Menheer, I 32 Mennodu, II 221 Meret, van der, II 71 Merode, van, II 63, 167, 168,
254, 440, 522, 542 Merruwen, van der, II 11 Mersen, I 12 Mertens, II 239, 468 Merula, I 63, 252, II 103 Merwen, van, II 251 Mesch, I 128
Mesman, II 469 Mess, I 19
Metselaer, I 77, 95, 152, 262,
II 103, 104, 126, 239, 331,
332, 421 Metzger, II 517 Meuldijk, II 509 Meulen, van der, I 167, 242,
II 62, 82, 176, 177, 425 Meulenaar, I 180 Meulendijk, I 16 Meulman, II 412, 535 Meunicks, II 198, 299 Meurlingh, II 294 Meuron Bayard, de, II 187 Meurs, (van), I 251, 288, 307,
II 293, 297, 441 Me wen, van, |I 173, 174, 190 Micault, II 80
Michielsz. (dr.), I 83, 125, 138, 153, 161, 163, 263, 267, 286, 293, II 241, 382, 407, 431
Middelburg, van, II90,177,437
Middelharnis, II 215
Middelhouck, I 153, 154
Middelhoven, II 515
Middelkoop, van, II 145, 177
Middellant, van, I 297, II 428
Middelman, II 207
Middelmeer, I 276
Middelwaert, I 84
Miede, II 402 *
Mierevelt, II 71
Mieris, van, II 177
Mierlo, van, II 501
Mierop, van, 1 126, 308, II 14, 36, 383, 395, 396
Mij, van der, II 177
Mije, van der, II14,354,518,522
Mijer, H 177
Mijl, van der, I 179. 183, 215 Mijle, van der, II 30, 61, 206 Mijlen, van der, I 211 Mijnlieff, II 234, 235 Mijnsheerenland van Moerker, ken, II 225 Mijs, II 263 Mijter, de, II 160, 177



606
Overstegen, van, I 3 Overthein, II 556 O verveld, II 413, 432 Overvliet, II 545 Overvoorde, (van), II 438, 443 Overweyde, II 491 Overwesel, I 284
P.
Paedts, I 54, II 24, 53, 148,
177, 294 Paeyse, I 55 Paaken, II 405 Paemburg, I 266 Paap, II 392 Paardekooper, II 144 Paes, II 413 Paesschen, van, II 148 Pabst, II 520
Paffenrode, (van), I 234, II 50
Payen, le, I 279
Pailje, de la, I 162
Palant zu Wachendorf, II 65
Palensteyn, van, II 154
Palingh, I 40, II 166, 261,
533, 555 Pallaes, I 215
Palm, (van der), II 146, 177,
378, 417 Palma, de la, II 40, 43, 44,
55, 56 Palmboom, II 529 Palmer, II 298 Palmquist, van, II 87 Palude, de, II 183 Panburch, van, II 477 Pancras, II 46 Pandelaert, II 273 Panhuys, van, II 19, 20, 71 Panneboeter, II 105 Pansser, I 57, 196 Papa, II 407 Pape, de, II 52 Papegaay, I 198 Papet, II 479 Paradijs, I 195 Pardo, II 41
Paris, II 44
Parlants, I 223, 224, 226 Parma, I 313
Parmentier, I 131, II 40, 49
Part, II 366
Pas, II 138, 460
Paspoort, I 82, 135, 150 Pasquier, II 557 Passchyer, I 267
Patijn, II 48, 59, 364, 489
Pau, I 256
Paul van Luxembourg, St., II 65
Paulis, II 138, 401
Pauw, (de), 19, 110, 157, II 23, 47, 55, 63, 70, 88, 89, 238, 292, 295, 296, 330, 350, 364
Paeuwen, I 290
Pavia, van, I 74
Pavilioen, II 177, 237
Pedt, II 378
Peene, van, I 156, II 79, 160,
177, 184 Peer, (de), I 275, II 469 Peers, II 22 Peeters, I 318 Peyrou, du, II 57, 68 Pel, II 534 Pelanen, I 180 Pele, II 310
Pelgroms, I 42, II 162, 198 Pellen, II 251, 503 Pelt, van, I 183, 226, II 378, 449
Pennewart, II 255 Perk, van der, II 397 Perponcher, de, II 414 Perre, van der, II 157 Persijn, (van), I 157, II 22, 26,
41, 93, 374, 459 Persoons, II 379 Pesant, II 107
Pesser, II338,348,359,371,372
Pestel, de, II 152
Peters, II 145
Petersen, II 502
Petersom, II 291
Pety, II 177



607
Petit, le, II 291, 412 Petoom, I 277 ' Peunis, II 74 Peursum, van, II 472 Philips II, I 87, 301, 313 Philipsz. (dr), II 442, 483,
514, 557 Piaet, II 177 Pichot, II 449, 457 Piek,*! 14, 246, 300, II 291, 367, 369, 400, 421
van Soelen, II 192
Pierling, II 63 Piermans, I 38 Pierradans, I 287 Piershil, II 302, 303 Pierson, I 285, 288 Piersz., II 557, 558 Piefermaat, II 177 Pieterson, II 219, 220 Pietersz. (dr.), I 5, 8, 13, 28, 42, 60, 67, 70, 94, 99, 107, 125, 184, 194, 266,271,1124, 25, 32,94, 105,182, 190,201, 202*218, 235, 239, 240, 246, 254, 259, 260,270, 278, 304, 323, 324, 341, 357, 353, 366, 368, 371, 374, 384, 389, 394, 427, 436, 455, 467, 476, 486, 514, 527, 532, 540, 541 Pigeaud, II 452 Pijck, II 385, 386 Pijl, (van der), I 182, 192,
200, 207, 208, II 73, 112 Pijnakker, I 85, 95, II 200, 311,
312, 510 Pijnsen, II 35, 314 Pijnssen van der Aa, 1144, 160 Pijpen, van der, I 176 Pijpenpoy, II 8, 192 Pijper, I 249 Pik, van der, I 288, 293 Pil, II 430 Pilander, II 12 Pinckeveer, II 323 Pinckster, II 90 Pit, II 186, 187 Pittenius, II 464
Pla, II 164 Plaatenaen, II 373 Plack, II 238, 239 Planchard, II 142 Planen, van, I 14 Plantenburgh, I 85 Plas, van der, II 251, 341 Piasier, II 432 Plaspan, II 310 Platteel, II 177 Plemper, II 534, 535 Plesse, von, II 167 Plessis, du, II 76 Plet, II 500 Plettenberg, II 63 Ploegh, II 226 Ploos, I 286 Plouer, II 76 Plucque, I 150
Pluenen, I 4, 5, 166, II 232,
320, 417 Pluym, (van der), I 191, 263,
289, II 177 Pluimer, II 326 Plumeioen, II 159 Plumius, II 33
Poel, van der, I 13,153, II17,
291, 364, 410, 470 Poeldijck, II 219 Poelevelt, van, I 85 Poelgeest, van, I 299, II 127,
134-137, 178, 249, 459, 519,
521
Poelien, van, I 200, 213
van Nuland, van, II 441
Poelv/iick, II 150
Poest Clement, van der, II 307
Poignet, II 42, 47
Pol, St., II 65
Pölanen, 1300, II34, 35, 81,254 Polder, van de, I 13, II 258, 393 Polderman, II 511 Polijn, I 169
Poll, van der, I 50, 51, II 79,
267, 287, 296 Pollepel, II 322 Pols, I 38, II 346, 392, 461 Pompe, van, II 216, 244
\



608
Pompe van Meerdervoort, I 206-209, 247, II 110
van Slingeland, II 110
Pons, I 160, II 71
Ponsaar, II 49
Ponte, II 240
Poock, II 178
Pool, I 93
Poole, le, II 178
Poorter, de, II 469
Poortermans, I 61, 62
Poorties, I 292
Poortvliet, II 211
Poot, I 146, II 132, 204, 207
Populeus, II 178
Porbos, I 292
Pors, I 64
Porte, la, II 45
Portengen, II 506
Portman, I 105
Portugal, van, I 164, 165, II 36 Pos, I 133
Post, I 82, 93, II 131, 132, 312
Posthooren, I 270
Pot, van der, I 37, 134, 142,
II 178, 346, 517 Potaels, I 62 Potenaer, I 105 Potis, de, II 83 Pots, II 18, 226, 440, 459 Potter, (de), I 94, II 50, 342 Potterloo, I 33 Pouel, II 310 Pouyes I 112 Pouwelse, I 195 Pouwelsz. (dr.), II 419/ 429,
544, 559 Praam, II 124
Praet, van, I 14, II 222, 282, 285, 286
van Moerkerken, I 112
Pradellis, van, II 150 Preceau, II 178 Preez, de, II 152 Preuyt, I 220, 222 Pryce, II 249 Prince, le, II 71 Pringels, II 163
Prins, I 249, 280, II 44, 74, 165, 241, 335, 379, 381, 385, 404, 410
Proctor, II 12
Prongh, van der, II 469
Proons, II 342, 364, 365
Proost, I 272
Proot, I 141, II 178, 205
Prot, II 296
Prouwert, II 560
Provo, II 178
Pruynen, II 74
Pruis van Oswaerdt, II 41
Prunen, II 73
Puffvliet, I 135, 144
Puick, II 376
Puyt, I 270
Punt, II 328, 350, 351
Purmerend, (van), I 315,11159
Pus, I 185
Put, van der, II 94
Puts, I 23
Putten, (van), I 171, 172, 180, 200, 220, II 37, 46, 233, 263, 319, 470, 482 Putter, de, II 39, 45, 67 Puttershoek, I 263, 266
Q.
Quaekel van Wieldrecht, I 168,
173, 174, 200, 205, 316 Quael, I 259 Quaest, II 388
Quad zu Wickerad, von, II65,
168, 522 Quay, de, II 550 Quack, I 50, II 266, 433, 461 Quackenbosche, van, II 178 Quakernaeck, van, II 328 Quant, II 549 Quarles, II 45, 56 Quartel, II 237, 528 Quesnoy, du, II 74 Quint, II 502 Quirijnsse, II 27 Quispel, II 258



609
R.
Raemburch, I 273, 292 Raephorst, II 178, 192, 204,
459, 538 Raesens, II 452 Raesveld, (van), I 254, II 63,
66, 225, 523 Raet, de, II 45, 51, 54, 123, 186, 198, 305, 314, 315
van, II 492
Raetke, II 89 Raets, I 126, II 164 Radder, I 100 Rademaker, I 6 Radermacher, II 44, 53 Radesteyn, I 194 Raineval, de, II 519 Ram, I 9, 193, 305, II 192 Rambure, I 307 Rammelman, II 350, 405 Ramp, I 100, II 188 Randen, van, II 374 Randenrode van der Aa, van,
II 8, 66 Ranck, I 199 Ranst, II 29, 44 Rapors, I 301 Rataller, I 180 Rattaliers, li 249 Rave, II 7ö( 155, 224 Ravestein, (van), I 82, 292, II
313, 398, 443 Ravesway, van, II 273 Reael, II 511 Redeker, de, II 152 Reede, van, II66, 73,192,198, 297, 298
van Amerongen, van, II
194, 195
Liesvelt, van, II 63
Nederhorst, van, II
.69
Oudshoorn, van, II
49, 291, 298
Renswoude, van, II
74
Reek, van, II 125
Rees, van, 1175, II386,428,475
Reeser, II 433
Reesloot, II 310
Reetgeld, I 210
Reevaert, II 76
Reewin, II 166
Recht, van der, I 258
Rechteren, I 300, II 33
Regemortes, van, II 472
Regenbogen, II 260
Regnyer, van, II 15, 29, 72
Regt, II 517
Regtergem, II 83
Reyersz. (dr.), II 322, 387,
401, 524 Reygersberg, van, II 126, 127,
178, 293 Reygersman, II 41, 42 Reygersvliet, II 9 Reymerswael, van, I 235, 250,
II 438, 439 Reyn, I 148
Reinegom, van, I 309, II 228, 229
Reyniersz., II 99,339,377,430 Reynsburch, van, I 276 Reynst, II 46
Reek zu Hesen, van der, II 65
. zur Horst, van der, 1228,
II 65, 66
zu Reek, van der, II 65
zu Steinfurt, van der, II65
zu Untrop, van der, II65
Renée, II 76
Renesse, van, I 11, 12,160, II 192, 206, 521-523
van der Aa, II 66
van Baer, I 160
van Wulp, van, II194,
195
van Wulven, II 66
^Renoy, van, II 62
van Spijk, II 83
Rens, I 199, 214 Rensen, II 256
Repelaer, I 186, 214, II 308, 484
van Driel, II 37
39*



610
Resy, I 301
Reus, (de), I 287, II 335, 360,
363, 384 Reunis, I 274 Reverset, II 515 Reviere, van de, II 402 Rheneburg, I 277 Rhenen, van, II 498 Ribbius, II 141 Rich de Leerdam, II 66 Richardt, I 289 Richter, II 433
Ridder, de, II 199, 252, 263, 268,277, II 137,142,367,544 Rideur, le, II 67 Ridschaert, I 223, 224 Ridt, de, I 136 Rie, de, II 196, 501 Riebeeck, van, I 236 Riede, II 433 Riel, van, I 122 Rielle, van, I 39, 40 Riem, II 443
Riemsdijk, van, II 186, 504
Riet, van 't, II 186, 253, 504
Rietsnijder, I 66
Rietvelt, II 239, 326, 472
Rieu, du, II 134, 261
Righout, II 178
Rignau, II 76
Rije, van, II 553
Rijck, van, 1 131,137, 264, II461
Rijcke, (de), 1185, II76,426,520
Rijkee, I 5 >
Rijckelen, II 478
Rijkenburgh, I 192
Rijckewaert, II 327, 332, 333
Rijchals, II 430
Rijklof van Goens, II 86
Rijman, II 502
Rijn, van, II 100,132, 160,207,
300, 351, 525 Rijnbende, II 299, 454 Rijnders, I 111 Rijne, I 231 Rijnen, II 323 Rij nevelt, van, I 284, 290 Rijnke, II 496
Rijnland, I 299
Rijnsburg, II 437
Rijs, van, II 492
Rijsbergen, I 25
Rijsman, I 231
Rijsoort, van, I 197
Rijssel, van, II 496, 498, 503
Rijswijck, van, 1244, 245, 283,
285, 315, II279,335,336,443 Rijt, van, II 312 Rick, II 155 Ring, van den, I 155 Rinia, II 63, 64 Ripperda, van, II 24, 60, 63,
135-137 Rips, II 156 Ritmeester, II 263 Ritterszen, II 428 Rixoort, van, II 496 Robbertsz. (dr.), I 158, 248,11
182
Robertson, II 496 Robijn, I 246, II 372 Robol, II 232, 274, 316, 532 Roch, II 355 Rochatus, I 239, 243 Rocusse, II 227 Rodenreys, I 153, II 35, 453 Roey, de, I 240 Roelant, II 133, 273, 432 Roele, II 106 Roelfs, II 73
Roëll van Hazerswoude, II101 Roelofsz., I 48, II 178, 532 Roemers, II 499 Roemerswael, van, II 439 Roerom, I 192 Roest, van, II 178, 186, 555
van Alkemade, 1214
Roeters, I 153, II 69 Roetring, II 26 Rogiers, I 41 Roy, de, I 276, II57
de Bers, II 522
Royen, van, I 244, 283, 316, II 14, 72, 118,128,240, 252 Rockanje, II 322 Rokese, II 408



615
Slis, II 215 Slob, II 119
Slodt, van der, I 29, II 311 Sloos, I 268, 287 Sloot, (van der), II98,99, 446 Slooter, II 4 Slootweg, II 549 Slotemaker, I 225, II 215 Sluys, van der, I 69, 128, II 415
Sluysken, I 124, II 48, 54
Sluyter(s), I 285, II 251
Smaasen, I 213
Smalevelt, van, II 453, 456
Smallegange, II 43
Smallenburg, II 534
Smaltius, II 178
Smeth, de, I 8, II 330
Smidtman, II 501
Smient, I 252
Smint, I 266
Smissaert, II 66
Smit(s), I 4, 5, 11, 35,37, 73,
181, 251, 252, 264, 290, II
1, 3, 111, 185, 279, 519 Smitty, II 264 Smonsbergen, van, II 154 Smout, II 280, 394 Smouter, II 308 Snarenberg, II 178 Snel, I 261, II 29, 432
van Rooyen, II 44
Snellen, II 542 Snellius, II 178, 474
van Royen, II 280
Snieder, II 482 Snickers, I 319 Snoeck, (van der), I 117, 127,
195, 240, 242, 243, 245,247,
II 474 Snoo, de, II 138 Snouke, I 171, 172, II 54 Snouckaert, II 62 Soek, II 449
Zoelen, van, I 151, 253, II 53, 318,323,338,341,343, 347,348, 365, 400,503
—' Groeninx van, I 31
Soerch, I 75
Soermans, I 230
Soest, van, I 53, 61,264, 268,
273, II 94 Soet, I 262, 273, 293, II 341,
369
Soete, II 147, 206, 456
de Lake, II 29
Soeteman, II 200, 381 Soetens, 1 110 Zoetermeer, II 546 Sohier, II 67 Solderman, II 193 Solkama, II 63, 64 Solligkoffer, van, II 85 Sqlms, van, II 77, 149
Braunfels, II 507, 508
Laubach, van, II 21
Someren, van, I 242, II 137, 520
Son, van, I 74, II 22, 217,
428, 501, 557 Sonhooven, van, II 166 Sonck, I 157, 180, II 293 Sonmans, II 56, 184, 365, 385 Sonneveld, (van), I 260, II 90,
154, 178, 205 Zoo, van der, II 253 Soos, II 470 Soppe, II 179 Sorgen, van, I 87, II 535 Sorgh, II 408 Soterius, I 200
Souburch, I 276,290,316,1179 Zoudenbalch, van, II 69 Soury, II 365, 366, 390 Zoutelande, van, II 56 Soutlant, van, I 238 Soutman, II 331, 446 Spaan, (van), I 192,1121,418, .496
Spanbroek, van, I 100 Spangen, (van), I 54, 112, II
83, 188, 438, 439 Spanheim, II 179 Spaniersberg, II 207 Spanje, II 36 Spar, de, I 7



616
Sparre, II 87 Sparringa, II 449 Sparwoude, van, I 113, 143,
146, 163 Speciaels, II 102 Speelman, II 358 Speyaart, 139,56, II 50, 51,67, 68, 284
van Crompvliet, I 54
Speyer, II 500, 503 Speek, (van der), II2,179,203 Spelt, van der, I 264 Spiegel, 1 153, 171,172, II 69, 296
Spierenburgh, II 158 Spieringh, I 93, 110,115, 116,
128, 150, 304, II 70,
358, 414
van Well, I 303
Spierinxhouck, van, I 99 Spijker, I 273 Spijkoort, II 345 Spille, I 270, 288, 289 Spillieurs, II 179 Spingels, II 70 Spirring, I 249
Splinter, I 258, II25, 71, 186,
222, 224, 225 Spoelstra van Goch, II 485 Spoen, II 557 Spoor, I 225 Springer, II 117 Sprong, II 143 Spronk, I 92, 123, 137 Spronsen, van, II 219 Spront, II 182
Spruit, 15, 17, 184, II 105, 304, 306, 449, 488, 517, 530
Spuy, van, I 64
Srappelin, I 85
Staal, van der, I 159, 279, II 38, 49, 395, 396, 452
Staessen, I 191
Staats, I 270
Stad, van der, II 477
Staffert, II 160
Stakendijck, II 524
Stalpart, I 138
Stalpart, van der Wielen, 1226,
II 28, 36, 47, 206 Stam, II 121, 297 Standert, I 279 Stanhope, II 179 Stans, II 123 Stapel, II 127 Staphorst, van, II 185, 495 Star, van der, II 517 Staringh, II 1
Starcks van den Bosch, II 309 Starman, II 363, 375 Starre, van der, I 248, 249 Starrenborch, I 4, 29 Starresteyn van Abbenbrouck, I 2
Starrevelt, II 152 Staunton, I 226, 228, 229 Stavel, van, II 534 Staveren, van, I 111, 122, II
129, 179, 334, 396, 397 Stedum, II 421, 422 Steeck, I 249 Steel, van, I 288 Steeland, van, I 94, 128, 226,
244, II 9, 14, 39, 72 Steelen, I 247 Steen, II 179, 330 Steenberch, van, II.463, 464 Steenbergen, van, I 82, II 111 Steengracht, II 104 Steenhoeck, van, I 292 Steenhoff, II 108 Steenhuys, van, I 228 Steenhuysen, van, I 200, II
423, 424 Steenis, I 244, II 74, 482 Steenlack, II 118, 416 Steens Zijnen, I 302 Steenvoorde, van, II 179 Steenvoort, van, II 120 Steenwijck, I 277 Stege, ter, I 164 Stehouder, I 59 Steyn, I 171, 172, II 21, 48,
55, 184, 527 Steckine, I 223, 225 Stel, van der, II 197, 424



617
Stenfert Kroese, II 235, 550 Stephenson, II 262 Stepraedt, van, I 40, II66, 523 Sterck, I 49, II 220, 500
in de Wiel, II 503
Stercke, de, I 255, II 438 Sterre, (van der), I 303, 312, II 310
Sterrenborgh, II 240, 270 Stevensz., I 93, II 154, 417, 418
Stierman, I 36, II 130, 368,
373 413 Stigter, II 204, 205 Stijpen van Duveland, van der,
I 103
Stipriaan Luiscius, van, I 143 Stoftelsz., II 333 Stok, van der,T 117, II 241, 347
Stochius, II 179, 297 Stokke, I 7
Stockmans, I 171, 172, 181 Stolberg, I 87, 302 Stolk, I 231
Stolwijck, van, I 70, II 98 Stongie, II 528 / Stoop, I 186, 204, 214, 215, 217
Stoppelaar, de, II 83, 428 Storm, (van der), I 114, 117,
II 197, 209,381,489—
491, 494
van Wena, I 84, II 70
Stortenbeeker, II 154 Stouchgenswech, II 224 Stoup, (van der), II 104, 528 Stout, II 421, 505 Straatman, I 56, 275 Stragier, I 272
Straten, van (der), I 87, 162, 260, 267, II 40, 43, 44, 55; 118
Stratenus, I 201
Streng, (van der), 168,70, 71,
II 476, 501 Strevelandt, I 181 •Strienaer, II 381
| Strijdt, II 286
Strijen, van, I 220, II 94, 530 Strick, I 227 Stricken, van der, I 47 Strooters, II 179 Struyk, (van), II 179, 249. 250 Struis, I 187, 197 Struit, I 37 Stulen, II 124 Stuer,J 59 Stuurman, I 11 Suburich, van, I 291 Zuyderhoef, I 227 Suyderhoek, II 256 Zuidervleid, II 208 Zuydwijk, II 35 Suierendael, II 27 Suyckerbos, II 132 Zuylen, van, I 27, II 503
van der Haer, II 198
van Nievelt, van, II 66,
206, 207, 382, 440 Suiry, de, II 29 Suys, I 252, 269, 313, II 29 Suytbrouck, II 179 Zuytland, II 76, 79 Zullins, II 50, 51, 68 Zumbag de Coesfelt, II 180 Sunniert, II 251 Suringar, II 443 Susio, de, II 356, 357 Sutherlandt, II 235 Suerland, II 71 Suermont, II 355 Swaan, de, I 22, 83, 124, 253,
259, II 198, 199 Swaenswijck, van, I 312, 316,
II 72, 179, 294 Swaertveger, II 384 Swaeuw, van der, II 210 Swager(s), II217, 270,320, 321 Zwakhals, II 482 Swalem, II 360 Swalm, I 43 Swalmius, II 312 Swalu, van der, I 155 Swam, van, II 327 Swane, II 470



618
Swanenburg, (van), I 129,167, 261, 269, 273, 276, 290, 314, II 101,136,179, 261,292,536
Swanevelt, I 125, II 259
Swansbel, van, I 296
Zwart, I 260, 291, II 203, 527
Swartewale, II 102 •Swartveld, I 248, 277
Sweersen, II 213
Sweigholt, II 135
Swem, I 292
Swiep, van der, II 371
Swieten, van, I 8, 26, 29, II 35, 61, 132, 157, 187, 189, 192, 237, 255, 287, 288, 289, 292, 368, 427
Swijndregt, van, I 210, II 405, 560
Swijnsvelt, van, II 374 Swijs, I 83, 95, 156 Swinnas, I 48 Switzer, de, II 498 Swol, I 289 Zwolle, van, I 309
T.
-Taal, I 57, II 55 Taerlingh, I 37, 57, 213 Taets, II 476
van Amerongen, I 305
Taddeus, II 276
Tack, (van der), I 236, 318,
II 162, 496 Talinck, I 113 Tamboer, II 230 Tamminga, II 24, 38, 60 Tangeren, van, II 160 Tas, (van der), 198, II118,531 Tedingvan Berkhout, 191,92,
109
Teepe, II 215 Teering, II 290 Teerlink, II 179 Tegel, II 128 Tegelaar, II 520 Tegelbacker, I 273 •Teylingen. van, I 276, II 91, 179^43, 416, 489, 494
Teysens, I 45 Teysken, II 376 Teyssen, I 286 Teek, I 239, II 119
van Reyneveldshoek, II
535, 536 Tekkelenburgh, I 285 Telligny, II 33 Tellingen, van, II 339 Telshoud, II 29 Temminck, II 69 Tempel, van den, I 190 Temple, II 317, 318 Temsich, II 72 Tendam, II 542 Tenijs, II 71 Terbrugge, I 192, 197 Teresteyn, van, I 210, 211 Terhorst, II 382 Termeulen, II 535 Terwen, I 182, 191, II 537 Terwisga, II 63, 64 Teschemaker, II 495 Tethrode, van, II 179, 516 Tetroe, van, II 161 Tets, van, II 3, 19, 37 Tettau, von, II 439 Tetterode, van, I 143 Teunis, I 47, 61 Texel, van, I 220 Tghuyten, II 525 ^ Tgilde, II 234 Thehoff, I 187
Thybout, I 59, 298, II 70, 179 Thierens, I 134 Thije, van, II 31 Thijsen, II 82 Thijsius, II 179 Thilenus, II 52, 53, 74 Thins, I 258 Thomasdr., II 384 Thoms, II 520 Thonisz., I 29, 47 Thooflingh, I 275 Thoorenburch, van, II 179 Thooveling, II 386 Thuynhuyse, I 153 Tiassens Luersma, II 185



Tibbe, II 534, 536 Tiboel, I 189
Tichelman, II 108, 263, 497 Tichelsteyn, van, I 103 Tichler, II 497 Tielemans, I 153, 189 Tielen, II 119 Tienen, van, I 199 Tienhoven, I 10 Tierens, II 421 Tigurinus, I 157 Tydeman, II 186 Tyenden, van, II 182 Tijdt van Aalst, van der, I 207, 208
Tijken, II 305, 520 Tijkmaker, II 96 Tijssen, I 184, II 478, 520 Tijssink, II 179 tijtema, II 63/64 Til, van, I 150
Tilburg, (van), 11157,412,517 Tilius, I 104 Tilt, van, II 26 Timans, II 4 Timmen, II 503 Timmerman(s), I 42, 55, 154,
II 85, 513, 542 Timmers, I 288, II 53, 361,
365, 411, 454 Tynaegels, I 291 Tinback, II 274, 303 Tiongh, II 460 Tobias, I 94 Tocht, van der, I 317 Tocq, van der, II 403, 404 Tol, (van), I 142, II 185, 291,
297, 322, 375, 524 Toledo, II 515, 516 Tomburg, I 303, 311 Tomen, II 252
Tongeren, van, I 193, II 146,
147, 229 Tongerloo, van, I 173 Tonisz. (dr.), II 222, 239, 259,
269, 272, 324, 332, 345, 356,
385, 387, 392, 412,419,471,
476,548 M
619
Tonningen, van, I 86 Toom, II 269, 475 Toorn, van, II 496 Tore, van der, II 502 Torenvliet, van, IIA179 Torck, II 254, 521 Torner, II 88
Torre van Valkenisse, de la, II 57
Torren, van der, II 517 Tour, du, II 56, 57, 179 Touteville, I 307, II 65 Touw, I 95, 101 Tramerie, II 41 Trand, I 295
Trémouille, de la, II 76, 317
Trettmaet, II 134
Treu, van der, II 179
Treur, II 239
Tricht, van, I 195
Trier, van, I 163
Triffier, I 56
Triglandus, I 272
Trijn, I 267
Trist, I 284
Tristam, I 155
Tristeyn, I 272
Tristram, II 157
Trockmorton, I 226, II 31 '
Tromer, II 123
Tromp, I 51, 107—109, 215,
216, II 219, 325, 482 Tromper, I 96, II 328, 329,
341—343, 389, 400 Troost, II 539 Truer, II 469 Tsantuis, I 254 Tsyongen, I 173 . Tuyll van Serooskerken, van,
II 80, 513 Tuinder, (van), I 199, II 311,
552
Tuynenburg, II 95 Tuinstra, II 138 Tucker, II 498, 504, 505 Tulp, II 114, 396 Tuning, II 229 Turfcloet, I 179



620
Turpine, I 180 Turrettirti, I 227 Turvel, I 99 ' Tutelaar, II 42 Tuiric, van der, I 284 Tuenesen, I 4 Twent, I 192 Twickeloo, II 63 Twist, van, II 148, 167
ü.
Ubbens, II 179 Udeman, II 535 Uylenburgh, I 10 Uytenwiel, II 501 Uyterdijk, van den, I 268 Uyterweer, II 450 Uythouck, II 384 Uitewaal, I 298, 315 Ulft, van der, I 236 Ulricx, II 323 Unna, I 203 Ursinus, II 399 Utenbroek, I 147, 149 Uterliminghen, II 8 Uterwijk, II 24, 60, 81, 294 Utrecht, van, II 61 Uul, den, II 432 Uuthoeck, II 426
V.
Vaarlaer, van, II 23 Vaart, van der, II28,199,204, 460
Vager, de, II 72, 73 Vaget, II 254, 255 Vay, II 209 Vaillant, II 520
Valck, (van der), I 168,173— 175, 200, 205, II 14, 25, 74, 201, 228, 230, 309, 354, 356
Valkenaer, II 189, 518, 521, 522
Valkenier, I 82, II33, 179, 296 Valckenis, II 202 Valckesteyn, van, II 30
Vallensis, I 109, 159 Valstar, II 525 Valtersen, I 316 Vane, II 21 Vancken, I 84 Vapour, de, II 371
, Van der Graeff de, 119
Varent, van de, II 76
Varentra, I 149
Varick, I 300, II 347, 379
Vartwijs, I 293
Vas, II 549
Vassen, I 225
Vasseur Congnies, le, II 60 Vastarsen, I 200 Vastricx, II 298 Vecht, van der, II 161, 179, 455
Vechters van Berckhoudt, I 23 Veeken, van der, I 190, II 28 tot Kapelle, van der,
II 63 Veeckens, I 101 Veelen, (van), II 65, 73, 198,
199, 219, 481 Veem, II 493
Veen, (van), I 158, 160, 252, 256, II69,145,146,179,226, 353, 356, 482, 500, 503, 534, 535
Veenbergen, II 100
Veer, van der, I 32,178,1112,
40, 43, 75, 159, 202, 203,
251, 382, 479 Veere, I 180, II 295 Vege, I 19 Vegt, II 179
Velde, van der, I 28, 36, 42, 48, 98, 142, 193, 211, II 14, 44, 51, 165, 179, 189, 202, 203, 274, 275, 303, 503
van Vliet, I 223, 225
Veldhuyzen, I 32, II 125, 260, 327, 396
van Zanten, II198
Velge, I 75
Velingius, yf 19



621
Vellenaar, II 503 Velsen, (van), I 115, 133,156, .220, II160, 65, 73, 103,441 Velsenaer, II 315 Velser, de, II 74 Velt, int,' II 222,223,319,541, 543
Velters, II 43, 69 Velthoven, van, II 542 Venboot, II 179 Venlo, (van), I 55, II 179, 498 Venne, van de, II 506 Vennecool, I 93 Venroy, I 251, 276, 284 Ventiager, II 466 Veranneman, II 152 Verbaen, II 135, 535, 536 Verbeek, I 61, II 165, 379 Verbies, I 41 Verbijn, U 393 Verbolt, II 71
Verboom, I 245, 311,1110,42,
179, 262, 364 Verboon, II 140 Verbos, II 384
Verbrugge, I 125, 269, II 186,
446, 517, 520 Verburch, I 52, 67, 68,84,89,
90, 130, 131, 136, II 160,
180, 330, 360 Verdam, I 55 Verdelft, I 136 Verdoes, I 27, II 459 Verdonck, I 243
Verduyn, I 18, 74, 115,11140;
301, 319 Vereecke, I 264 Vereysel, I 15 Vereyck, I 250, 275, 312 Vereist, II 425, 432 Vergenst, II 148, 158 Vergonst, II 158 Verhaer, II 471 Verhagen, II 126, 164, 342 Verharst, I 256 Verhaven, II 345, 391 Verheekel, I 269 Verhey, I 37, II 501, 542
Verhek, I 11 Verhelst, II 423 Verheul, I 18, 11214,301,302, 437
Verhijl, II 180
Verhoef, I 243, II 138, 213, 214, 495, 504, 547, 548
Verhoek, II 217, 218
Verhoeven, I 179
Verhooch, I 100, 261, II 154
Verhouen, II 356
Verhouf, I 72
Verhout, I 57, II 369
Verhuët, II 503
Verhuyse, II 239
Verhulst, I 7, 109, II 7, 126, 169, 328
Verkade, II 201, 203
Verkercke, I 200, 210, 211
Veriaën, I 1
Verlek, II 120
van Overslingerlant, II
245
Verlonck, II 436
Verloo, II 52, 74
Verlouw, II 450
Vermaet, II 109, 268, 306, 339
Vermeer, 1188,273, II 213, 311
Vermeren, II 23, 52
Vermeulen, I 19, 38,251, 258,
II 481, 498 Vermi, I 266
Vermij, I 26, II 292, 297, 344
Vermolen, I 27
Vernatty, de, II 40
Vernyel, I 42
Vernyen, II 342.
Vernimmen, I 197
Verone, I 180
Verplant, I 106
Verrij, II 107
Verrijn, I 297
Verrijs, I 264, 266, 11329,330 Verrijst, I 289 Verruit, II 161 Verson, I 273, 293 Verschoor, I 17, 65, 268, II 103, 344, 540, 541



622
Verschouw, I 110 Verschuur, II 180 Verseyden, II 74, 75 Verseveld, II 541 Versijl, I 250, 293 Verspeck, II 443 Versteeg, II 58, 484 Versteyn, I 117, 161 Verster, II 298 Verstolc, II 351 Verstoup, II 305 Verveen, I 251, 256, 296 Vervelde, II 5 Vervliet, II 210 Vervoorn, I 13, 241, 242 Vervult, van, II 378 Verwaerdt, I 276 Verweerd, II246 Verwey, II 234, 398, 407, 496 Verwen, van der, I 240, 242 Verwer, (die), I 77, 125, 288 Verwerff, I 295 Verwint, I 263, 268 Vesaneveld, II 180, 184 Veth, (de), I 21, 262, 303, 313,
II 341, 554 Vettekeuken, II 53, 394 Viance de Puimege, de St., II282 Vianden, II 458 Vianen, (van), I 137, 298, 301,
II 46, 195, 499, 500, 506 Vichter, II 407 Vicq, de, II 69 Vielleke, I 223, 225 Vierling, II 10, 166 Vierpolders, II 509 Vigny, de, II 76 Vijgendam, I 196 Vijl, den, II 375 Vilain, I 152 Villa Nova, de, I 152 Villarnoul, II 76 Ville, I 301 Villerius, I 50, II 1P2 Villers, de, I 186 Villiers, II 317
- 1'Oiseleur de, I 34
Vincenius, II 42
Vine, de la, II 324 Vingerhoed, I 181, II 537 • Vinck, I 231, 248, II 91, 180,
215, 218, 258, 316, 429, 469,
499, 531 Virnenburg, I 301 Visch, (de), I 114, 223, 224, 226, 228, II 53, 341, 357, 363, 492, 494
de la Chapelle, de, 1228
Vischeim, II 461
Visscher, (de), 125, II151,152,
154, 180, 304, 413, 554 Visser(s), I 11, 20, 21, 64, 225,
226, II 106, 227, 259, 308,
405, 424 Vissering, II 520 Vivien, 1131, II 40, 49, 71, 75,
76, 180 Vlaanderen, I 301 Vlaardingen, (van), I 299, II
439, 511 Vlaardingerwout, II 207 Vlacq, I 297
Vlaming, (de), I 99, 177, 209, II 242, 292, 340, 428
van Outshoorn, de,
II 60, 291, 298 Vlasblom, II 103, 495 Vleeshouwer, (de), II115,161, 308
Vleishouwer, 178,193,260,266
Vlek, II 149, 160
Vleugels, II 73
Vleuten, II 548
Vlielander, II 482 I
Vlierden, van, II 414, 429
Vlies, van der, II 424
Vliet, van (der), I 18,68, 117, 131, 191, II 40, 43, 46, 47, 49, 58,71, 180, 228, 281, 297, 406, 429, 442, 461, 463, 470 » van der Woert, van, I 148
VUetarpius, II 227
Vliren, van, II 398
Vlissingh, I 27
Vlist, van der, II 496



624
Waas, van, I 252 Waesbergen, (van), II 46, 324, 325
Waasdorp; van, II 74 Wacht, van der, I 263, 288 Wachtendonck, II 63 Wachtevelt, I 265 Wadden, II 556 Waddinghsveen, van, II 423 Wafelbakker, II 216 Wagardus, II 141 Wageningen, van, I 197, II 66 Wagens, II 432 Waghenens, II 289 Wal, van de(r), 19,245, II 140,308
van Puttershoek, van de,
II 308 Walchren, van, II 559 Waldeck Pyrmont, van, II108 Wale, (van) de(r), II 35, 50,51
Rogier, de, II 68
Walenburch, van, 1271, II 344, 346, 347, 350, 379, 403, 423 Walens, I 131, II 40, 49, 115 Walgraef, II 533 Walle, van der, I 99 Wallen, van der, 16, II201, 246 Waller, II 98 Wallerand, II 77 Wallis, II 43 Walm, II 203 Walop; I 275 Walpot, I 196 Walraven, I 213, II 71 Walree, I 230 Walsche, II 420 Walsem, van, II 5 Walskapelle, van, I 179, 184 Walvis, II 431 Wamelen, II 284 Wangenge, van, I 204 Waning, van, I 29 Wanningh, II 180 \iranroy Utenham, van, II 69 Want, van der, I 291 Wante, II 345 Wapperom, II 276 Wardenier, II 417
Wareman, II 180 ,
'Warendorp, II 5 *
WèB.u, de, II 29
Warmenhoven, II 311
Warmoesman, I 95
Warmont, van, II 180
Warmvliet, van, II 191
Warn, van, II 38
Warnars, I 256
Warrenaer, I 46
Wassenaar, van, I 38, 314, II 64, 66, 125, 129, 130,188,189, 206, 248, 254, 290, 404, 516,519,521—524, 526, 537, 538, 548
van Duvenvoorde,
van, II 69
Obdam, van, II5—
7, 13
van Warmond, van,
. II 518, 521
Wassenbergh, II 527
Wastine, de, I 152
Water, te, II 498
Watering, van, II 453
Watervliet, II 71
Waveren, van, II 26
Wedde, van 't, II 383, 389
Weede, van, I 209, II 61, 349
Weel, van, II 263
Weeninck, II 133
Weer, int, II 524
Weerdenborg, II 78
Weert, (van de), 1 76, II 543
Weerts, II 193
Wees, van, II 31
Weesp, I 298, 299, II 180, 296
Weesperkarspel, II 296
Weestvanck, de, II 35
Weever, II 556 , Weght, van der, II 202
Weyburg, II 81, 83 ^Weyden, van der, II 233,271,468
Wéye, I 272, II 196
Weyman, I 262, 292
Weimans, II 453
Weissenwolf, II 317



625
Weyt(s), II 70, 398 Weytsen, II 26 ^ Wel, van, I 197, 304 Welboren, II 319, 321 Welborn, II 488 Weldijck, I 289 Welhouck, I 50, 115, 116, II 70, 349
Well, van der, I 80, 81,93,126, 131
Welle, (van), II 69, 139, 434 Wellestrijpe, I 176 Welsenes, van, II 431 Wemmer, II 180 Wemmers, II 121 Wena, Storm van, I 84 Wenssen, I 167 Wentink, II 219 Werdenburg, I 307, 314 Werestein, van, I 182 Werff, van der, I 197, II 80,
151, 169, 180, 481 Wercken, van de, I 171, 172,
191, II 147 Wercker, II 314, 315 Werkhoven, van, I 319, II165 Werp, van der, I 47 Werth, I 75
Werven, van de, I 154, 289,
II 28, 34, 83, 107 Wesbee, II 534 Wesel, van, I 179, 187, 209 Weser, de, II 74 Wessels, II 274, 303, 497 Westduel, I 65 Westel, II 164 Westen, van, I 269 Westerholdt, Brouwervan, 1290 Westerhoven, II 226 Westerloo, van, I 184 Western, I 201 Westerveld, van, II 504 Westervoort, I 197 Westfriesland, II 292 Westhoven, II 544 Westrenen, I 9 Westwoude, II 292 Wetering, van de, I 248, II520
Wevelinckhoven,van,I 237,238
Wezstein, II 535
Wibbert, I 155
Wibisma, II 521
Wybo, II 13
Wicquefort, de, II 84
Widerholta, I 105
Wiel, van der, I 79,159, 253,
II 375, 554 Wielant, II 29, 71 Wielen, van der, 1131, II8, 28,
40, 43, 46, 47, 49, 55, 58,
71, 79, 523 Wiel maker, die, I 154 Wierts, II 513 Wrjberch, van, II 497 Wijers, I 196 . Wflhe, van, II 129 Wijck, van, 161,291,113,254,
379, 430, 522, 534, 536 Wijkamp, II 443 Wijkenburg, II 48 Wijkentooren, II 224 Wijckerhelt, II 251 Wijmot, II 166
Wijn, (van), I 234,11200,202,
210, 428 Wijnbergen, van, II 516 Wijngaarden, van, I 238,1176,
180, 269, 338,371, 522, 550 Wijngert, I 49, 52 Wijnpersse, van de, II 157 Wijnstok, II 529 Wijntrack, II 471 Wijs Bisdom, de, II 97 Wijten, II 545 Wijtingh, II 165 Wilbremrinck, II 29, 158 Wilde, van der, I 285, 304, II
370, 551 Wildeboer, II 398 Wildemans, I 236 Wyldrecht, I 180 Wildt, van der, I 257,289,290,
II 46, 154, 261 Wilgen, van, I 32 Wylich, II 63 Wilk, van der, II 520



626
Willem, koning, I 299
Willemsz. (dr.), I 4,16, 52, 59, 72, 74,85,97,117,154, 177, 200, 231, 256, 277, 291, II 2, 44, 94, 95, 103, 119, 121, 126, 144, 182, 189, 198, 210, 226, 251—253, 258,277, 278, 284, 286, 287, 306, 315, 328, 339, 341, 342, 344, 345, 350, 373, 376, 382, 383, 389, 422, 426, 427, 460, 469, 502, 524, 546, 547, 549, 556
Willes, van, II 191
Willet, I 284
Willigen, van (der), II398,406
Willinck, I 261
Willocqueau, II 47
Wilt van Bleiswijk, de, I 142
Wiltenburg, II 478
Wiltgraaf van Salm, II 66
Win, van der, II 535
Winderbeecke, van, II 543
Wingerden, van, II 484
Winkel, van der, II 156
Winckelman, II 76
Wynoxberge, I 307
Wint, de, I 100
Winter, (de), II 257, 347,395, 402, 403, 422
Winters, II 517
Winterswijk, I 6
Wintgens, II 502
Wisboom, II 100
Wismans, II 69
Wissen, I 106
Wissenkerke, I 62, II 80
Wit, (de), I 7, 47,156,167,171, 172, 174-176, 203, 205, 208-210, 212, 217, 237, 246, 292, 316, II 44, 51, 149, 163, 212, 242, 336, 371,400,448,511,532,533
van Royen, de, II 240
Witheyn, II 274, 275, 303
Witcop, I 289
Witsen, II 185, 296 , Witte, (de), I 51, 167, 286, II 76, 79, 279
Witte van Schooten, de, I 200,
II 78 Wittert, I 127
van Hoogland, I 35
Wivort van Ossenberg, van,
II 75 Woel, II 417
Woerden, (van), I 298, II 256, 538
Woerkom, van, II 233 Woert, Hart van der, I 106
van Vliet van der, 1148
Wolbrink, II 536, • Wolf, (van der), 146,161,287, 312, II 26,112,340,364,418 Wolfput, van de, II 430 Wolfs, II 292 Wolfswinkel, II 59 Wollaart, II 155 Wollebrants, II 483 Wolters, II 517, 520 Wor, I 198 Worf, van der, I 194 Worcum, I 298 Wou, van, I 164, 254, II 289 Woud, van ('t), I 157, 158, II 242
Woude, van der, 1180, II 188,
518, 519, 538 Woudenberg, van, II 180 Wouterloet, II 269 Woutersz. (dr.), I 18, 20,150,
181, 225, II 91, 104, 119,
180, 223, 224, 279, 288, 289,
305, 307, 340, 524 Wouw, van, II 27,360,379,408 Wretman, II 249 Wtdewaert, I 25 Wtenhagen, 1 81 Wuyster, II 454 Wuytiers, II 37, 294, 298 Wulcknitz, van, II 247 Wurtenberg, I 307, II 78 Y.
Zie op I. Z.
Zie op S.
IJ