1134
CATALOGUS
VONDELTENTOONSTELLING
AMSTERDAM, 13 - 24 DECEMBER 1926
B
97








CATALOGUS
VAN DE VONDELTENTOONSTELLING IN DE UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK TE AMSTERDAM 13-24 DECEMBER 1926
TER GELEGENHEID VAN HET 25-JARIG BESTAAN VAN DE VEREENIGING
„HET VONDELMUSEUM"
DRUKKERIJ M.J. PORTIELJE — AMSTERDAM — 1926


Onuitgevoerd standbeeld van Vondel. No. 18.


VOORWOORD.
Deze catalogus, die ter gelegenheid van de Vondeltentoonstelling het licht ziet, geeft geen volledig overzicht van het bezit van onze Vereeniging „Het Vondelmuseum", doch slechts een kleine maar zorgvuldige keuze uit de portretten, prenten en planodrukken van ons Museum. Voorts al onze Vondelhandschriften, maar behoudens eene enkele uitzondering niet die van tijdgenooten; daarentegen wel zeldzame Vondeliana van andere personen en stichtingen, die ter gelegenheid van ons vijf en twintig jarig jubileum ons hunne curiosa ter opluistering van het geheel tijdelijk hebben willen afstaan.
In dit verband mogen dankbaar worden genoemd het rijksmuseum te Amsterdam, het gemeentearchief van amsterdam, Jhr. Dr. M. F. van Lennep te Bloemendaal, het Seminarie Hageveld te Heemstede, Dr. J. F. M. Sterck te Aerdenhout, De Koninklijke Academie te Amsterdam, de Koninklijke Bibliotheek te 's Gravenhage, De Universiteitsbibliotheek te Leiden, De stichting „Amstelkring" te Amsterdam en de Universiteitsbibliotheek te Gent. Reeds vroeger had ons museum van het Algemeen Rijksarchief te 's Gravenhage en van het Bestuur van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap te Amsterdam enkele handschriften van Vondel in bruikleen ontvangen, welke eveneens in dezen catalogus zijn vermeld.
Hoewel tengevolge der beperkte ruimte een zeer kleine collectie boeken van en over Vondel mede is tentoongesteld, zijn deze voor deze gelegenheid niet opnieuw gecatalogiseerd, daarvoor kan de bezoeker verwezen worden naar de groote kaartcatalogi der Universiteitsbibliotheek en van het Vondelmuseum, zoomede naar Unger's Bibliografie, waarvan, behoudens natuurlijk tal van andere boekwerken van en over Vondel, ongeveer alles in ons bezit is.
Geven dus deze catalogus en deze tentoonstelling geen algemeen overzicht van alles wat ons Museum bezit, zij kunnen toch wel bij den bezoeker een indruk vestigen van veel zeldzaams, dat, hetzij in eigendom, hetzij in voortdurend bruikleen, voor de studie van Vondel en den Gouden Eeuw geregeld voor den bezoeker beschikbaar is. Wij spreken dan ook de hoop uit, dat deze tentoonstelling tot vermeerdering en verheffing van de studie betreffende Vondel en zijn tijd moge bijdragen; men kan na de expositie in het museum naar alles vragen wat slechts met een enkel woord in dit voorbericht kon worden aangeduid.
HET BESTUUR.


Portret van Clementia van den Vondel. No. 142.


CATALOGUS.
Geschilderde Portretten enz.
1. Vondel op 53-jarigen leeftijd, door Govert Flinck, Rijks¬
museum.
2. Vondel op + 70-jarigen leeftijd, door Ph. de KonincK, Rijks¬
museum.
3. Vondel op 87-jarigen leeftijd, door Ph. de Koninck, Rijks¬
museum.
4. Vondel op 75-jarigen leeftijd. Borstbeeld naar rechts door H.
Hollander Cz., naar het origineel van Ph. de Koninck geschilderd in 1879.
5. Vondel op ruim 53-jarigen leeftijd. Copie naar het portret van
Govert Flinck door H. A. Pothast.
6. Vondel op 70-jarigen leeftijd. Borstbeeld naar rechts door C.
Kruseman (+ 1820).
7. Vondel op hoogen leeftijd. Borstbeeld naar rechts door Ph. de
Koninck.
8. Vondel op 70-jarigen leeftijd. Naar de gravure van C. de
VlSSCHER, gegraveerd op ivoor en daarnaar geniëlleerd door c. Nachtegaal.
9. Vondel op 91-jarigen leeftijd. Kniestuk naar rechts, zittend met
den hoed op het hoofd, door O. de boer naar de teekening van A. Houbraken, geschilderd in 1827, met omschrift:
Ut Maro Romanis, Graecis praeivit Homerus, Vondelius nostris sic coryphaeus erit.
Hieronder deze dichtregels van J. van Leeuwen:
Dit is de Vorst der Poëzij,
Die leefde en nimmer stierf, Daar hij in Hollandsen dichtrenrij
Onsterflijke eer verwierf. Aanschouw des grijzen konstig beeld
In kunsteloos gewaad; Zijn rol is bijkans afgespeeld,
En schoon door Febus rijk bedeeld, Heeft hem Fortuin gehaat.
Hoe klein dit deel ook zij geweest, Verheven was zijn rol:
Eerbiedig dan in Vondels geest o Neerland uw Apol!


6
Vondelmuseum.
10. Vondel gekroond op het Sint Lucasfeest te Amsterdam, 21
October 1653. Aquarel door J. H. VAN der Laar, 1852.
11. Quintet (Het) te Muiden 19 October 1867. Aquarel van Chr.
rochussen. Met toelichtende potloodteekening.
In bruikleen van Dr. J. F. M. Sterck.
12. Huift (geraert), borstbeeld naar rechts, door Gov. flinck,
Rijksmuseum.
Plastische Afbeeldingen.
13. Vondel. Gipsafgietsel van een borstbeeld vervaardigd door
L. Royer ter gelegenheid van het Vondelfeest in 1867.
14. Vondel ten voeten uit. Gipsafgietsel naar het statuet van
e. f. Georges.
15. Vondel. Buste in gips uit het laatste kwart der negentiende eeuw.
16. Vondel. Borstbeeld in medaillon, vervaardigd door c. G. du BoiS
in 1862. Gips.
17. Vondel. Ontwerp van den kop voor het Vondelstandbeeld,
vervaardigd door L. Royer.
18. Vondel. Ontwerp van een standbeeld ten voeten uit, op bij-
behoorend voetstuk, beide in gebakken klei vervaardigd door een onbekend meester.
19. Vondel. Niet uitgevoerd ontwerp van het standbeeld in het
Vondelpark te Amsterdam. Terra-cotta.
20. Vondel. Ontwerp van het uitgevoerde standbeeld in het Vondel¬
park te Amsterdam, op voetstuk. Terra-cotta.
Bij de uitvoering is het voetstuk iets gewijzigd.
21. Groot, hugo (de) Beeldgroep (ontwerp), voorstellende De Groot,
afscheid nemend van zijne echtgenoote Maria van Reigersbergh; De Groot in de boekenkist stappend, door L. Royer, 1841. Gipsafgietsel onder stolp.
Op het voetstuk de regels uit Vondels' Gijsbreght: Waer wert oprechter trouw Dan tusschen man en vrouw Ter werelt oit gevonden.
Penningen.
21a. Vondel. Zilveren gedreven penningplaat met borstbeeld naar rechts, met omschrift: Justus Vondelius. Poeta aetat. suae 67. L[utma] f[ecit).
Twee exemplaren in verschillende grootte en een afgietsel in compositiemetaal.


Vondelmuseum.
7
22. Vondel. Zilveren begrafenispenning, vereerd aan de dichters
die het lijk ten grave droegen. 1679.
Hierbij een afslag in zilver, geslagen voor de penningkabinetten benevens de lijkdichten van Bakth. Abba op dezen penning in miniatuur-plano en een begrafenisbriefje.
23. Vondels Standbeeld. Bronzen gedenkpenning op de onthulling
van het standbeeld te Amsterdam, door J. Ph. van der Kellen, 1867.
24. Vondel. Zilveren gedenkpenning, geslagen ter gelegenheid van
den tweehonderdjarigen sterfdag, door M. C. de VRIESjr. 1879.
Hierbij dezelfde gedenkpenning in brons.
25. Vondel. Bronzen gedenkpenning van het derde eeuwgetij van
Vondel's geboorte, plechtig gevierd te Antwerpen 18 en 19 Sept. 1887. Door M. Vermeiren.
26. Vondel (Anna van den) Zilveren gedenkpenning op haar
overlijden, Dec. 1675.
27. Blok (AGNES) Penning ter eere van Agneta Blok en haar
hofstede Vijverhof. Looden afslag naar het in 1700 geslagen exemplaar.
28. Christina van Zweden. Bronzen penning ter herinnering aan
de koningin.
29. Vries-Verhoesen (Maria Gijsberta de) — Bronzen penning
op het overlijden van —, gest. 2 Sept. 1833, met inscriptie uit Vondel's Lyckklaght aen het vrouwekoor.
30. Amsterdam. Zilveren gedenkpenning op den aanslag van prins
Willem II, Anno 1650.
In het doosje de zeldzame miniatuur-plano van Vondel's Overval, eindigende:
Wie noit verraet vernam,
Ga leeren t'Amsterdam. In het deksel een eveneens daarin passend miniatuur-planodrukje van Vondel's Afval, met deze toepasselijke slotregels:
Als 't spel verkeeren zal,
Komt hooghmoet voor den val.
31. Stadhuis. Zilveren gedenkpenning op de inwijding van het
stadhuis te Amsterdam door G. pool (Anno 1655), met bijbehoorende doos, waarin de miniatuur-plano's van Vondel's Matige Regeering en Maghtige Neering, waarvan de laatste regels luiden:
Men treek' te water of te velt;
De Stadt van Amsterdam schaft geit.
32. . Dezelfde penning met andere keerzijde.
33. 's-Hertogenbosch. Bronzen draagpenning, geslagen op de ver¬
overing van 's-Hertogenbosch, 17 Sept. 1629.


Albumblaadje. No. 35.


Vondelmuseum.
9
Handschriften.
34. Blasius. (joann. Leon.). Album amicorum. 8° obl.
Met gedichten en inschriften, o. a. van Vondel (achtregelig gedicht, 1659), Huygens, Antonides, J. Vos, Westerbaen, De Decker, Oudaen, Catharina Questiers, Syrilla van Griethuysen, Catharina Lescailje, Joh. Amos Comenius, Schrevelius, Fr. Junius, Wormius, Gronovius, Maresius, Coccejus, Trigland. De Geer, Pierson, Makstektius, Beeckerts a Thienen, Heereboord, Golius, Deleboe Syi.vius, Graswinckel, Schoock, Gabbema e.a. en teekeningen, o.a. van Rom. de Hooghe en F. van Schooten.
35. Moonen (arn.) — Album amicorum van —, geb. 1644, overl.
1711. Z. pl. en j. 8° obl.
Hierin een inscriptie van Vondel, ged. 29 Febr. 1671.
36. Vondel (J. V.), Op d'afbeeldinge van Abraham van Diepebeeck.
Gedicht. Z. pl. en j. 1 bl. 4°.
37. Vondel (J. V.), Op d'afbeeldinge van Jongvrou Cornelia Spiegel.
Gedicht. Z. pl. en j. 1 bl. f°.
38. Vondel (J. V.), Op d'afbeeldinge van De Tucht enz. Gedicht.
Z. pl. en j. 1 bl. 4°.
In bruikleen van het Rijksarchief te 's Gravenhage.
39. Vondel (J. V.), Op d'afbeeldinge van Uitrecht. Getekent door
Herman Zachtleven. Gedicht Z. pl. en j. 1 bl. f°.
40. Vondel (J. V.), Aen mijne afbeeldinge door Govaert Flinck
geschildert, toen ze den heere Directeur Generael Geeraert Huift in Oost-indien toegezonden wiert. Gedicht Z. pl. en j. 1 bl. f°.
41. Vondel (J. V.), Op d'afbeeldinge van...Joan de Wit, Raet-
pensionaris van Hollant, vader des vaderlants. Z. p. [1672]. 1 blad 4° obl.
Vincit amor patriae. Zoo leeft de Wit in 't hart van alle oprechte harten,
De mont der vryheit, en der Staeten trouste raet. Zyn doot, al 't onverdient, zal Hollant eeuwigh smarten.
Hy storf voor 't Vaderlant een martelaer van Staet.
42. Vondel (J. V.), Brief aan Const. Huygens. Ged. t' Amsterdam,
den 16 van Wintermaent, 1659. 1 bl. f°.
43. Vondel (J. V.), Brief aan Const. Huygens. Ged. t' Amsterdam,
den 3. van Loumaent 1668. 1 bl. 4°.
44. Vondel (J. V."), Brief aan Joachim Oudaen. Ged. t' Amsterdam,
den 3en van Oogstmaent. 2 bladz. f°.
45. Vondel (J. V.), Den godtvruchtigen en hooghgeleerden Heere
Mr. Henrick Ebbius. In 't gulden jaar 1650.
Geschreven in een ex. van Vondel's Poezy, 't Amsterdam, bij Joost Hartgers
AO. 1650. - '.''


Opdracht van een boek. No. 45.


Portret van Henricus Ebbius. No. 45.


Trevrspel.
Verlatten en verworpt, bekennende veel min Hoe ghy u tegens ons gekroonde Koningin, Uw wettigh overrrooft, zoo fehendigh hebt vergrepen; # Zoo vfel haer gramfchap nu rechtvaerdighlijck geflepen Door uw hardtneckigheit, gewapenr tegens Godt. Paulet, vaer voort: ghy weet haer Majefteits gebodr. Men handelze voortaefi gelijck een ftatelooze, Berooft van waerdigheit, ten fpiegel voor de booze.
paulet. Marie. van fVo#\\o$tm< $J&ï van st alt+j offeren., ^
—]C/fEvrouw » nu fege^ ulpaer 's tijtsgelegentheit, \> -r .^IVlontJeggendedat een, wie't leven wort ontzeit, "w-^feïuiten ftact en eere en ampteloos gerekent,
\ NocrTêenigh teken voer', 't welck Majcfte^t betekent j Beveel dan dat men voort dit ^auweljoen om hoogh Van zwart fluweel, en voort al wat hier hange in't oogh Gewilligh wechneeme, en het zeil der hoogheit mindere, In 't onweêr des gerechts, en dus alle opfpraeckhindere; Doch wijt het my zoo zeer , noch deze Heeren niet, Als onze Koningin alleen, die dit gebiet. Ma. Ick ly het met ged uit'. dat zy haer' haet verzadè. e De Jrfemel zalfde my, en riep door zijn genade Marie tot dien troon, als met zijn eige ftem. r^f- l;Bezit|rechtvacrdighlijck, en houde alleen van hem !4ijn troon cn kroon te leen, en wilze met mijn leven En bloet oock hem alleen gehoorzaem wedergeven. Hy heeft Elizabcth niet boven my gcftelt. Laet Parlement en Raet en Ketterdom gewclt 'Tewereke ftellen, als geweldenaersen ftroopers, Die in eenmoortfpelonck, gefterekt met overloopers Denallervroomften Vorft vafl knevelen met kracht? 'kGedooghhet tegens recht: 't is buy ten hunne macht,
d 4 m
Drukproef van „Maria Stuart". No. 55.


Vondelmuseum.
13
46. Vondel (J. V.), Op den lof van den Ystroom gezongen door
Joannes Antonides. Gedicht. Z. pl. en j. [1671]. 3 blz. 4°.
47. Vondel ij. V.), Brief aan Catharina Suerius. Ged. 't Amsterdam,
21 Juli 1646. '/2 blz. in 4°. obl.
48. Vondel (J. v.). Lofzang, van Jezus Christus [van Dan. Heinsius],
opgedragen aan Katarijne de Vries .... t' Amsterdam 1671, den 25en in Lentemaent.
Inscriptie in het boek.
49. Vondel (J. V.), Opdracht van de Hecuba aan Warner Ernst
van Bassen. Z. pl. en j. 1 blad 8°. obl.
In bruikleen van het Rijksarchief te 's Gravenhage.
50. Vondel (J. V.), Op Sinte Agnes Feest. Aen Agnes Blok. Gedicht.
ged. den 21sten in Loumaent 1667. 1 bl. 8°.
5 1. Vondel (J. V.), Het stockske van Joan van Oldenbarnevelt enz. Gedicht. Z. pl. en j. 1 bladz. f°.
Met het stokske, waarop het gedicht werd vervaardigd, en dat
geen verrader
Maer 's vrijdoms stut en Hollants vader Gestut [heeft] op dat wreet schavot".
52. Vondel (Joost van den) — Staet van de erffgenamen van Dirick
Janss. Sluvter [ondert. door] — en Ghysbert Janss. Vlak. Z. pl. [1619]. 1 blad. f°.
53. Vondel (J. V.), Op het verjaeren van Peter de Wolf. Gedicht.
Z. pl. en j. 2 bladz. f°.
In bruikleen van het Rijksarchief te 's Gravenhage.
54. Vondelius (JUSTUS), Dulces ante omnia musae. Ter gedachtenis
van den Heere Gerardus Kroese. Z. pl. [1677]. 1 blad 4°.
Dit is het laatst bekende handschrift van den dichter, met bevende hand op het laatst van zijn leven geschreven. ,,Aetat. 90" voegde Vondel er zelf bij.
55. Vondel (J. V.), Drukproef van „Maria Stuart" met correcties
van Vondel.
Nagekomen handschriften.
56. Vondel (J.V.), Verzoek om een betrekking voor Francois
Jacobs.
57. Vondel (J.V.), Aen den eerwaardigen en geleerden Heer
Matthias Luidewijk. 't Amsterdam, den 5en in Lentemaent 1671. 1 blad 4°.
Opdracht van een boek. Rem. Gem.
58. Vondel (autograaf van). Op d'afbeeldinge van Herman Zacht-
leven 1661.
Eigenaar Dr. J. F. M. Sterck.


14
Vondelmuseum.
59. Vondel (J. v. d.), Aen mijn Heer Hugo de Groot, met een
paxken, ged. den 4. van Herfstmaand 1639. 1 blad 4°. Unger (Hs. 12) vermeldt abusievelijk 2 bladen folio.
Univ. Bibl. Leiden.
60. Vondel (J.V.) Brief aan — Den Heer P. C. Hooft, met een
packsken, ged. 21 Juli 1646, 1 blad fo. unger (Hs. 19) vermeldt abusievelijk 2 bladen groot folio.
Univ. Bibl. Leiden.
61. Vondel (J. V.), Brief aan Joannes Antonides, ged. den 13en
in Wiedemaent 1670, 1 blad f°.
Univ. Bibl. Leiden.
Unger (blz. 34), vermeld abusievelijk 2 bladen folio.
62. Opdracht in Publius Ovidius Nasoos Herscheppinge, vertaelt
door J. v. Vondel, MDCLXXI.
Eigendom Dr. j. f. M. Sterck.
63. Tesselschade, — autograaf van—.
Eigenaar De Amstelkring.
64. Vondel (J. V.), Klaghte over Cornelia Vos. Gedicht, 3 bladz. f°.
Mij. Ned. Letterkunde. Niet bij Unger.
65. Plempius (Corn. Giselb.), Poëmata autographa, 2 vol. 4°.
Hierin tal van gedichten betreffende en vertalingen van Vondel. Vgl. daarvoor de bijdrage van Dr. j. f. M. Sterck, in het 11e Verslag van het Vondelmuseum.
66. Brandt (G.), Vondels leven; nethandschrift uit de 17e eeuw.
67. Parnassus-Bergh, hs. met verschillende gedichten, waaronder
ook van Vondel.
68. Agnes Blok — Gedicht van — op Joost van den Vondel.
69. Tesselschade (Anna Maria), Gedicht aan vondel in 't hs. van
Hooft's Historiën.
N.B. Als antwoord op de opdracht van Vondel's Peter en Pawels aan Eusebia. Anno 1641.
70. Vondel (J. V.), Albumblaadje aan Michaelis Hinlopen.
3 Mrt. 1671.
71. Vondel (J. V.), Briefje aan „Monsieur Brant" van 2 Novem¬
ber 1654 (U. 24).
Univ. Bibl. Leiden.
In de uitleggingen en Aanteekeningen op J. v. Vondel s „Palamedes" naar het hs. van Brandt.
72. Vondel (J. V.), Brief aan Constantijn Huygens. Den 16en van
Herfstmaand 1644.
n.b. Door 't Vondelmuseum aangekocht uit de collectie Morrisson te Londen.


Vondelmuseum.
15
73. Vondel (J. V.), Den E. Jongeling Joannes Wandelman (gedicht).
74. Vondel (J. V.), Eenige regels uit de opdracht van de
Heerlyckheid der Kercke, anno 1663. 1 blad 4°.
Univ. Bibl. Leiden.
75. Vondel (J. V.), Op d'afbeeldinge van Abr. van Diepebeeck.
76. Vondel (J. V.) Geluckwensch aen Mevrouw Heleondra Hellemans
(Gedicht).
Univ. Bibl. Leiden.
77. Vondel (J. V.), Op M. Kretzers St. Marie Magdalene door
TlTlAEN geschildert.
Universiteit Gent.
N.B. In dezelfde band Eeuwgetij van Karel Couvrechef. Gedicht op de afbeelding van idem en briefje aan idem.
78. Vondel (J. V.), Op de Ledige Uren van Constantijn Huygens.
79. Vondel (J. V.) Opdracht van Vondel aan Cornelis de Graeff,
gedateerd Amsterdam, 4e van Herfstmaent 1660.
Bruikleen Oudheidk. Genootschap.
80. Vondel (J. V.), Vredewensch aan Constantijn Huygens (gedicht).
81. Vondel (J. V.), Wellekomst aan Constantijn Huygens (gedicht).
81a. Roemers, (Maria tesselschade), Brief aan ,,Mijn Heer Hooft", waaronder een gedichtje van tesselschade, ondert. „Elck syn waerom". Onged. Z. pl. 1 bl. i°.
81b. Visscher (Anna Roemers), Aen den Hooghgeleerden Heere Hugo de Groot, nae sijne welgeluckte uijtcomste 1621. Gedicht. Z. pl. 1 bl. f°.
N.B. 81a. en 81b. in Portefeuille.
Plano-drukken.
82. Vondel (J. V. d.), Amsteldams Wellekomst aan .... Frederick
Henrick .... Prince van Oranjen etc. Den 10. van Grasmaand 1628. Z. pl. — U. 158.
83. Vondel (J. v. d.), D' Amsterdamsche Academi aen alle poëten
en dichters der Vereenighde Nederlanden, liefhebbers van de gouden vryheyt. [Ondert. Yver.] Z. pl. [1630] — U. 176.
84. Vondel (J. v. d.), D'Amsterdamsche Academi aen alle poëten
en dichters enz. Haerlem 1630. — U. 178.
Recht van V's gedicht een „Bondigh ende beknopt Antwoordt op de onbeschaemde Arminiaensche Vraeghen van de Amsterdamsche Academi" (U. 775).
85. Vondel (I. V.), Antidotum. Tegen het vergift der geestdrijvers.
Tot verdedigingh van 't beschreven woord Gods. Z. pl. [1626]. — U. 152.


16
Vondelmuseum.
86. Vondel (I. V.), Bede, Aen de Opper Vyanden van de Voor¬
standers der Vryheydt tot Leyden. Z. pl. [1626] — U. 750.
87. Vondel (J. V.), Begraefnis van den hond van Schout Bont. Aan
alle hondeslagers en hondebeuls, bondgenooten van 't hondekot, en liefhebbers van de vrye hondejacht. Z. pl. en j.
Hekeldicht (U, 212?) waarboven kopergravure.
88 Vondel (J. v. d.), De Boeren Categismvs. Gespreek tusschen boer en student. Z. pl. [1629] — U. 168.')
89. Vondelen (I.V.), Brief aen den Drost van Muyden, spellende
de herstellinge der Duitsche Vryheyd. In de Sont. 1628. Z. pl. — U. 161.
90. Vondel (J. V.), De bruiloft van den Teems en Aemstel 't Am¬
sterdam. Aen Maria Stuart en Willem van Oranje,
Princen van Oranje etc. t' Amsterdam, voor de Wed. van Abrah. de Wees 1660. — U. 609.
91. Vondel (I. V.), Danckdicht aen Boreas die zijn Excellentie
Huigh de Groot t'Amsterdam een poos ophielt, t'Amsterdam bij Iac. Lescaille 1645. — U. 406.
Onder het gedicht nog een zesregelig vers van V. „Op het vertreck Zijner Excellentie."
92. Vondel (J. v. d.), Decretum Horribile. Grvwel der verwoestinge.
Z. pl. [1631.] — U. 196.
93. Vondel (I. V.), De drvckkunst. Aan Balthasar Moerentorf.
t'Amsterdam, voor Abrah. de Wees. 1645. — U. 417.
94 Vondel (J. V.), Aen de edele Gebroederschap der Schuttersorde
van Sint Michiel, in de Kolveniers doelen, t' Amsterdam, ter druckerye van Thomas Fontein 1659. — U. 593.
95 Vondel (J. V.),'s Gebroeders. Treur-spel. [Gedichtje op de
opvoering.] Z. pl. [1641.] U. 372.
96. Vondel (J. V.), Gespreek op het graf van wijlen Joan van
Oldenbarnevelt. Z. pl. en j. — U. 756.
97. Vondel (J. v. d.), Geuse Vesper of Siecken-Troost voor de
Vierentwintigh. Z. pl. en j. — U. 747. 98 Vondel (J. v. d.), Haec libertatis ergo, papieren geld geoffert op het autaer van de Hollandsche Vryheyd. Gemunt in Vrystad, met oude Leydsche stempels [1630]. — U. 193.
Boven het gedicht een gegraveerde afbeelding der Leidsche noodmunten van 1574 i) N.B. Hierbij in 17e eeuwsch hs. de geschiedenis van de begrafenis.


Vondelmuseum.
17
99. Vondelen(I. V.), Inwying der doorluchtige Schoole t'Amsterdam, aen den heer Herman van der Pol, Raed en schepen der selve stede. Z. pl. [1632.] — U. 206.
100. Vondel (J. v.), Jammerklacht over de gruwsame verwoestinge
van Londen, 't Amsterdam, voor de wed. van Abrah. de Wees 1666. — U. 691.
101. Vondel (]. v. d.), Klaghte over het verongelucken der Kercke
van Sinte Katharine t' Amsterdam. Leidae 1645. — U. 406.
Naast Vondel's gedicht „Klaghte over het verongelijken van de ware Leere, der Nieuwe Kercke. Aen den Poëet t' Amsterdam" door jac Conradus.
102. Vondel (J. v.), De Kleefsche hofzwaen. Aen . . . Louis van
Oranje, Keurvorstin des Heiligen Roomschen Rijcks enz. 't Amsterdam, voor Abrah. de Wees [1646]. — U. 440.
103').Vondel (J. van), Aen de lasteraers van de academi. [Ondert. Yver.] Z. pl. en j. — U 723.
104. Vondel (J. v.), De Rijnstroom. Met de kaart uit den atlas
van Blaeu.
105. Vondel (J. v. d.), Lycksang over Dionys Vos aen Casper van
Baerle. [Amsterdam 1633.] — U. 211.
106. Vondel (J. v. d.), Lyckzang over . . . Kasper van Baerle,
Professor 't Amsterdam. [Ondert. Juste.] Z. pl. [1648.] — U. 456.
107. Vondel (J. v. d.), Een nieuw Lietgen van Revntgen de Vos.
Z. pl. [1627.] — U. 157.
108. Vondel (J. V.), Opgang van Karei Stuart den tweeden Koning
van groot Britanje, Vranckrijck en Yrlant. 't Amsterdam, by de wed. van Abrah. de Wees. 1660. — U. 603.
109. Vondel (J. V.), Rommel-pot vant Hane-kot om te kauwe voor
begyne-koeck: en te neurie lijck hangsje hangebroeck. In D'Mater Salem door Irenaeum Philalethium. bij Adelaert Waermont [1627]. — U. 153.
110. Vondel (I. v.), Stedekroon van Frederick Henrick Prince van
Oranjen etc. 't Amsterdam, voor Gerrit Janz. 1632. f°. — U. 208.
111. Vondel (J. v.), Uitvaert van wylen . . . Marten Harpertsz.
Tromp . . . L. Admirael van Hollant en Westvrieslant. 't Amsterdam, voor Abrah. de Wees 1653. — U. 503.
') n.B. Hierbij het hs. van Trigland over zijn vermeende dronkenschap.


18
Vondelmuseum
112. Vondel (J. V.), Uitvaert van zijn Excellentie [Hugo de Groot].
Aen de Wethouders van Delft, 't Amsterdam, voor Abrah. de Wees 1645. — U. 408.
113. Vondel (J. V. d.), Op den Vader-moort in Groot Britanie. Z.
pl. 1649. — U. 467.
114. Vondel (J. v.), Vrye zeevaert onder de vlagge van . . . Marten
Harpertsz. Tromp enz. 't Amsterdam, voor Abrah. de Wees. 1653. — U. 499.
115. Vondel (J. V. d.), Wellecomste van den Prins. Z. pl. [1628.]
— U. 159.
116. Vondel (J. V.), Zeegevier der Vrye Nederlanden op den Teems.
Z. pl. [1667.J
Andere dr. van U. 696. Onderaan een gedicht van Joh. Laurentius, Naaklachte van den Britsen Koning aen zijn Onderdaanen, over de tweede Nederlaagh hem aangebracht, op de rivier van Londen den 21, 22 en 23 Junii 1667. Door de dappere Batavieren.
117. Vondel (J. v.), Bestand tusschen Polen en Sweden aen
Dantzick.
118. Vondel (J. V.), De zeeleeu op den Teems. Z. pl. [1667].
Andere [dr. van U. 697. Onderaan: „De Teems in brant" van J. Antonides.
119. Vondel (J. V.), Zegezang over den zeestrijt der . . . Heeren
Staeten, door .... Michaël Ruiter, Lieut. Amirael der Vrye Nederlanden. [Amsterdam] Voor de Wed. van Abrah. de Wees 1666. - U. 687.
120. Vondel (J. v.), Princelied.
121. Vondel (J. V.), Gebedt aen Jesus Christus.
122. Vondel (J. V.), Aen de blokhuizen van Amsterdam. — U. 469.
123. Vondel (J. V.), Uitvaert van Alexander den Zevenden.
124. Vondel (J. V.), Op de uitvaert van Mr. Jakob Vlieger.
125. Zegewagen van Frederik Hendrik, met uitleg en opschriften.
Portretten van Vondel.
126. Vondel. Door Th. Matham naar I. Sandrart. Proefdruk vóór de letter. Eerste uitgave van Mr. 5770.
Van dit portret werden verschillende herdrukken en navolgingen uitgegeven, in Vondel's tijd door Dankertz met zesregelig onderschrift, in 1786 eene uitgave met een gedichtje van i. Nomsz, litographieën door P. blommers en, in 1887 ter gelegenheid van Vondel's driehonderdjarigen geboortedag, door Joh. Braakensiek.


Vondelmuseum
19
127. Vondel. Door J. LlEVENZ. Met Lat. onderschrift van Prudenter
[C. HUYGENS?]. Origin. van Mr. 5772.
Deze prent geldt voor het fraaist gegraveerde portret van "Vondel; zij is dikwijls herdrukt, opnieuw uitgegeven en nagevolgd, o.m. door J. de Visscher, A. Besseling, J. de Groot, W. J. G. Bos e. a., wiens laatste.lithografie opnieuw werd uitgegeven bij de stichting van het Vondelmuseum. ,
128. Vondel. C. DE Visscher ad vivum del. et sculps. Met Lat.
onderschrift v. prudenter. 4e staat vóór het adres.
Van deze gravure nog de 5e en 7e staat, zoomede verschillende navolgingen uit de 18e en 19e eeuw, waaronder de uitgave van Jus'tüs Danckers en de staalgravure van Willem Steelinck.
129. Vondel. Hamergravure door J. Lutma.
Op het aambeeld een . zwaan met randschrift: OIor Batavus. Op den achtergrond links een lier.
130. Vondel. Naar Phil. de Koninck door C. Hamburger. Fraaie
teekening in Oost-Indische inkt uit 1847.
Hierbij vier staten van de naar dit portret door J. P. de Lange gemaakte staalgravure.
131. Vondel. Op 84-jarigen leeftijd door H. Bary, met vierregelig
vers. Mr. 5792).
132. Vondel. Op ongeveer 90-jarigen leeftijd door Phil. Koning,
met het volgend onderschrift van D. VAN HOOGSTRATEN:
Dit is de laatste schets van Vondels aengesicht, Wanneer in hem bezweek het g'od'aelyke licht En hemelsch yvervier, waer door zyn hart bewogen 'T verwondert Neêrlant hielt in aendacht opgetogen. Wie was oit meer gelaeft door 't nat der hengstebron ? Wat dichtgeest was oit meer gewilt op Helikon ? .' , ■ — Mr. 5799. Twee verschillende staten.
133. Vondel. Eenige dagen voor zijn dood. Twee verschillende
staten op 1 blad folio naar PHIL. DE KONINCK, uitg. Mart. Nijhoff 1909.
Op dit portret maakte Vondel zijn laatste versregel: Hier leit Vondel zonder rou, Hij is gestorven van de kou.
134. Vondel. Sepia-teekening door N. PlENEMAN.
Dit portret, waarbij twee staten van de staalgravure door J. W. Kaiser, ■ werd ontworpen voor de prachtuitgave van .Vondel's Werken door J. v. Lennep.
PORTRETTEN VAN TlJDGENOOTEN VAN VONDEL. Biografen, uitgevers, schilders en graveurs.
135. Brandt (Geeraardt). — M. MUSSCHER pinx. I. WANDELAAR
fee. — v. Som. 751.
136. Op zijn doodbed geschilderd door Gerart : POETI.
Rem. gem.


20
Vondelmuseum
137. Vollenhove (Joannes). — J. de Baen pinx. A. de Blois
sculps. et exc. Mr. 5763.
138. Colom (I. A.). — Th. Matham fee. Zonder naam van graveur.
Met onderschrift zonder onderteekening. — Mr. 1098.
139. Flinck (Govert). — G. B. Zijll pinx. A. Blotelingh sculps.
et exc. Met onderschrift van J. v. Vondel. U. 630.
Bijgaand de afbeeld, v. d. gedenkpenning op het overlijden van Flinck. Met opschrift van I. van Vondel (Litographie).
140. Livens Joannes). Ant. van Dyck pinx. L. Vo[r]sterman
sculps. — v. Som. 3296.
141. Lutma Senior (Janus). — Hemergravure. Per JanumF. [i.e.
Jan Lutma Junior]. — Mr. 3340.
142. Vondel (Clementia van den). Naar de schilderij van N. Elias.
1633.
143. Sandrart (J.) Gravure door r. Collin.
144. Portefeuille met tijdgenooten, waaronder gedichten van Vondel.
Dichters en schrijvers.
145. Spieghel (H. L.). Aetat. 30. MULLER sculps. 1614. Met onder¬
schrift zonder onderteekening. Mr. 5080.
146. Starterus (Ioannes) Aet. 27. Met zinnebeeldig bijwerk. Be¬
drukte achterzijde. — Mr. 5128.
147. Costerus (Samvel). — I. Sandrart pinx. r. Perzyn sculps.
C. Dankertz exc. Met onderschrift van C. Barlaeus. — Mr. 1161.
Hierbij hetz. portret met vierregelig Hollandsch vers van Noms. (Mr. 1162).
148. Rodenbvrch (Theodorvs). — Zond. naam v. grav. Met 4 reg.
Lat. onderschrift zond. ondert. — Mr. 4529.
149. Hooft (Cornelis Pieterszoon). — Zond. naam v. graveur,
[vroegere druk v. d. ets door J. lamsvelt]. Met 8-regelig onderschrift van G. Brandt. Mr. 2505.
150. Hooft (Pieter Corneliszoon). — M. v. Mierevelt pinx. I. M.
luinkhardt delin. I. houbraken sculps. Met onderschrift van B. huvdecoper. — Mr. 2532.
151. Hooft (P. C.). — Hamergravure naar lANUS LüTMA — M. 2526.


Vondelmuseum
21
152. Visscher (Maria Tesselschade). — In rood en zwart krijt naar
H. Goltzius, door Ploos van Amstel. Bovenaan H. G. 1612 — v. Som. 5882.
Door Ploos van Amstel althans als haar portret aangegeven en sedert als zoodanig beschouwd.
153. Swelingius (Joannes Petri).—joan Muller sculps. 1624.—
Mr. 5229.
154. Huygens (Const). Aetat. XXVII. Mich. MlEREYELD pinx.
w. delff sculps. Met Lat. onderschrift van Dan. heinsius — Mr. 2686.
155. Huygens (Const). — ant. van Dyck pinx. paul pontius
sculps. Z. j. folio. — Mr. 2684g.
156. Huygens (Const.). —Netscher pinx. A. blotlingh sculps.
— Mr. 2680.
N.B. Zonder den vijf vingers breeden rand van onderen.
157. Barleus (Casper). — I. Sandrart delin. Theod. Matham
sculps. C. Dankerts excud. Met 8-reg. Lat. onderschr. v. Art. Ionstonus. — Mr. 220.
158. Groot (Hugo de) door J. HOUBRAKEN naar. .. M. Mierevelt.
Aetat. 48. A°. 1631. Met onderschrift van I. V. vondel.
Vgl. Unger. bladz. 166, die het jaartal onjuist opgeeft.
159. Heinsius (Daniël) door I. suyderhoef. In rand met Lat.
onderschrift.
160. Scriverius (Petrus). — C. visscher del. P. soutman sculps.
— Mr. 4897.;
161. Vossius (Gerardus Ioan.). — Sandra[rt] pinx. A. Bloteling
sculps. Met Lat. onderschrift van C. Barlaeus.
N.B. Vroeger staat van Mr. 5864, met de latere staat.
162. Coppenol (Lieven van) naar Rembrandt's grooten Coppenol
door basan? — Vgl. Mr. 1123.
163. Meursius (Henricus). Aet. 36. A°. 1639. P. Codden pinx P.
pontius sculps. Met onderschrift van J. V.Vond[el].— U.332.
164. Cotermans (Judith). — „Iuditha Cotermanna Dordracena,
Henrici Meursii coniux". Aet. 24, A°. 1639. P. Codden pinx. P. Pontius sculps. Met onderschrift van J. v. Vond[el].
— U. 333.
165. Keyser (HendrickDe). — T. D. Keyser delin. 1621. L. Suyder-
hoff f. Met gegraveerd onderschrift van I. V. vondelen. 2e staat. — U. 729.


22
vondklmuseum
Burgemeesters, admiraals en goeverneurs.
166. Bicker (Cornelis), door J. houbraken naar de schilderij van
B. y. d. Helst, 1646. — v. Som. I, n°. 139.
Ex. op groot papier.
167. Bicker (Andries), naar de schilderij van B. V. d. HELST (1642)
door H. Pothoven. — Mr. 404.
168. Burg (Alberts Coenraads), — P. MOREELS pinx. J. HOUBRAKEN
sculps. H. Pothoven, del. [A°. 1638].
Mr. 809 (latere staat zonder wapen).
169. Öetgens van Waveren (Antonius), Alb. Conr. BüRGH, Petr.
Hasselaar, Abrah. Boom, Amst. burgemeestersgroep. T. .Keyser pinx. I. Suijderhoef sculps.
De vijfde (staande) pers. is volgens Hartk. Catal. bl. 94, No. 810. Corn. v. Davelaer. Vgl. ook Mr. Historieprenten, 1793.
170. Heyn (Pieter Pietersz.), door HESSEL GERRITSZ. Zonder naam
van graveur, met een Lat. onderschrift en een gedicht van Vondel.
171. Hulst (Abraham van der), door Jan de VlSSCHER, met 8
regelig Lat. onderschrift van H. menslage. — Mr. 2635.
Hierbij dë afbeelding van zijn graftombe in de Oude Kerk te Amsterdam.
172. Trompius (Martinus). — H. Pot pinx. I. SülDERHOEF sculps.
— Mr. 54'39.
173. Ruyter (Michiel Adriaensz. de). — Ets van J. A. boland
naar de schilderij van Ferdinand Bol. — v. Someren 4706.
174. Reaal (Laurens).— M. Balen delin. ad efiïg. Dirk Jongman v: sculps. — Mr. 4390.
175. Huift (Gerard). — G. Flinck pinx. A. Blooteling sculps.
Met onderschrift van I. v. Vondel. — M. 758.
Vorsten en staatslieden.
176. Mauritz,Prince van Orangien, [naar MiEREVELDT] doorC.DELFF.
177. Frederik Hendrik, naar A. V. d. Venne, door W. Delff.
Staand portret met Lat. onderschrift.
178. Frederick Heudrick.. . Prince van Orangien, Grave van
Nassau enz oudt. LIX iaren, Anno 1643. C. van QüEBOREN sculps. S. Kloeting exc. Delff — v. Som. 259.
179. Amalia de Solms . . . Princesse van Orangien, Gravinne van
Nassau enz. Anno 1643. C. v. QuEBOREN sculps. S. KLOETING exc. Delff. — v. Som. 267b.


Vondelmuseum
23
180. I. Mavritivs Nassaviae etc. comes Brasiliae Praefectus. —
Th. Matham fecit. Met 14-regelig Lat. onderschrift van C. Barlaeus. — Mr. 500 a.
181. Oldenbarnevelt (Iohannes ab). Aetatis 70. Anno 1617. Michael
johannes a Mierevelt pictor Delfensis, aeri incidit Wilhelmus Delff. Wilm. Ioh. exc. Amsterd. — Mr. 3961.
182. Wit (Joan de), door L. visscher. — Mr. 6171.
Op dezelfde plaat, op den achtergrond, het portret van Cornelis de Wit door Rom. de Hooghe; onderaan een voorstelling van den dood der De Witten.
183. Witt (Cornelis de) — J. Visscher sculps. Ad. Verveer pinx.
Dort. — Mr. 6158 en v. S. 6185.
Predikanten en Geestelijken.
184. Lubbert Gerritz op 77 jarigen leeftijd. M. MlEREVELT pinx.
W. Delff sculps. Met onderschrift van Vondel — U. 744.
Het onderschrift zonder naam.
185. Ries (Hans de) op 66 jarigen leeftijd. M. MlEREVELT pinx.
W. Delff sculps. Met onderschrift van Vondel. — U. 745.
Het onderschrift zonder naam.
186. Anslo (Corn. Claesz), naar Rembrandt. Prent van S. Savry.
— Mr. 120a.
Twee afdrukken van denzelfden staat, waarbij een met gedrukt onderschrift.
187. Anslo (Reyer). — G. Flinck delin. X. F[o]lkema sculps. Met
onderschrift van I. de Haes. — Mr. 123.
Niet aan de keerzijde bedrukt.
188. Bogaert(Johannes Gvilielmus). Aetat. 51. A°. 1629. Post tenebras
LVX [55?]. P. Zaerdam delin. A. Roman exc. Met 4-regelig Lat. en 4-regelig N ederl. onderschrift van S. Ampzing. — Mr. 518.
189. Triglandius (Jacobus). Aetat. 67. C. v. Dalen, sculps. J. v.
Teylingen pinx. j. du pré excud. — Mr. 5402.
190. Cloppenburch (Iohannes). — C. ten houte pinx. C. van
Dalen sculps. 1649. A. V. Waesbferge] exc. Met 8 reg. Lat. onderschrift v. Ant. aemilius. — Mr. 1060.
191. Wittewrongel (Petrus). Aetatis 41. Door H. Mayer, met
onderschrift van H. F. waterloos. — Mr. 6216.
192. Alexander VII Pont. Opt. Max. — Corn. Visscher delin.
sculps. et excud. Met 8-regelig Lat. onderschrift van P. I. E. (3e staat).


24
Vondelmuseum
193. Plempius (Vopiscus Fortunatus). Aetat. XLII. L Backer pinx.
T. Matham fee. Met Lat. onderschrift zonder onderteekening. — Mr. 4232.
194. Marius (Leonardus). — N. Moyaert pinx. ad vivum. T.
Matham excud. Amst. — Mr. 3438.
195. Vliegerus (Jacob). — Portret, zonder naam van graveur.
Met Lat. onderschrift. U. 487.
196. Wtenbogaert (Joh.), Ets van Rembrandt.
Rem. gem.
197. Crachtius (Stephanus). — I. Spilberge pinx. Th. Matham
sculps. Jac. Jansz. Straetman excud. Met onderschrift van J. v. Vondel.
Prenten betrekking hebbende op VondeFs leven.
198. Colonia Agrippina. Met allegorisch randwerk en wapens,
Latijnsche en Duitsche opschriften. Jo. toussijn del. AuBRY fee.
199. Woonhuis — Vondel's — in de Warmoesstraat. Aquarel door
J. M. A. Rieke.
200. Banck — De — van Leeningh. Kopergravure zonder naam
van ontwerper of uitgever.
201. Sterfhuis — Vondel's — op den Cingel over de Warmoes-
graft. Aquarel door J. M. A. RlEKE.
Van dit huis, in 1894 afgebroken, bevindt zich een nauwkeurige afbeelding op den gedenksteen ter eere van Vondel op den Singel hoek Raadhuisstraat (Telefoongebouw) te Amsterdam.
202. Schouwburg. — De eerste — te Amsterdam .... zoo als die
zich aan deszelfs ingang vertoonde in den jaare 1617. C. Philips Jacobsz. sculps., teekening van J. Verstegen, naar een schets van den Hr. Schoemaker.
N. B. Fraaie afdruk op onafgesneden papier van Coster's Nederduitsche Academie.
203. Schouwburg — De Amsterdamsche —. Twee groote fraaie
prenten door S. Savry, met bijbehoorende plattegrond door W. van der Laegh, 1658, voorstellende het gezicht op het toneel en op de loges.
Op de architraaf boven de loges duidelijk Vondel's gedicht: Tooneelspel quam in 't licht tot leerzaem tijdtverdrrjf;
Het wijekt geen ander spel, noch koninglijcke vonden: Het bootst de weereldt na: het kittelt ziel en lijf:
En prickeltze tot vreught, of slaet ons zoete wonden: Het toont in klein begrip al 'smenschen ydelheidt, Daer Demokrit om lacht, daer Heraklit om schreit. N. B. Hiernevens verschillende voorstellingen uit de „Gysbreght" en een kaart van Amsterdam uit dien tijd.


Vondel's sterfhuis. No. 201.


26
vondelmuseum
Prenten en tee kening en betreffende Amsterdam.
204. Stadhuis. De brand van het oude Amsterdamsche Stadhuis.
Kopergravure. j. de baen sculps.
205. Stadhuis. Gravure van den Dam te Amsterdam, exc. C. Valk,
waarop het nieuwgebouwde Stadhuis en de Nieuwe Kerk met den nooit volbouwden toren, waaronder een gedicht van j. HEYBLOCQ, aanvangend:
Hier toont de stad op 't schoonst haer toorn en kerksieraad, Herboren uyt de brand, en 't Rechthuys van de Staet.
206. Stadhuis. Afbeeldinge van het Uytstekend Raadhuijs tot
Amsteldam, van vooren aan te zien, geordineert door den zeer beroemden archirect d'Heer lAC VAN Campen, Ridder. Uitgegeven door Nic. Visser met octroy van de . . Stat. Gen. De stoffatie van buiten geinventeert en geëtst door L. Scherm.
Hierbij op dezelfde grootte en in gelijke uitvoering de achter- en zuidzijde.
207. Nieuwe Kerk. Interieur, meer van rechts gezien. Teekening
in kleuren door G. lamberts naar een schets van H. Schouten.
208. Nieuwe Kerk. Interieur, meer van links gezien. Teekening
in kleuren door j. M. A. Rieke.
209. Nieuwe Kerk. Interieur nog meer van links gezien. Teekening
in kleuren door joh. jelgerhuis.
210. Beurs. Bursa Amsterodamensis. j. C. visscher fecit A°. 1612.
Links in een schild het vers van P. C. HOOFT:
Godinnen slibberglad des Aemstels, die de voet
Van dit swaerlyvich werck belickt, wilt u niet belgen
Dat ghy benauwder speelt met uw swierende vloedt, Hier, daerse keelen vyf met cunst gemetst verswelgen.
De burse ryster, tot ontfang der volcken vremdt Vande langarmde zee den vader aller meeren,
En van uw maechschap, dat aen 's werelds bodem swemt,. . Gesonden om uytheemsch uw schulpen te stofferen.
Prenten met betrekking tot VondeFs gedichten.
211. Beurs — Aen de — van Amsterdam. Gravure door S. Savry,
Anno 1643.
In het midden Vondel's gedicht, met de bekende aanvangsregels:
Doorluchtigh koopslot, meesterstuck Van Keizer, die ons koopgeluck
Aen uw gerief zoo dier verplichte. Hierbij de zelfde prent met opgeplakt vers.


Vondelmuseum
27
212. Templum Christianum Amsterdami. Gravure van F. Brun (?)
voorstellend de Remonstrantsche Kerk in aanbouw. Onderaan, met de Lat. en Fr. vertalingen, Vondel's gedicht:
De Heyligheyd hing noyt in kostelycke stof:
Al was de tempel heel van louter goud gegoten, Gesmeed van diamant, wie anders denckt, is grof:
Oock word de Godheyd met kappel nocht kerck besloten. Se straelt in 't heyligh hart: waer dat is, daer is God.
'T eenkennigh Bygeloof wil poppen met den sinnen, En soeckt hem in 't gebaer, en scheld de Wysheyd sot.
Wie God sluyt buyten 't hart, die sluyt den Afgod binnen.
213. Blokhuizen — Afbeelding van de twee —, gebouwd in den
jaare 1650, zo als ze zich vertoonden van den Buiten-Amstel naar de stad te zien. G. Philips Tz. fee. I. verstegen del.
214. Transformatie — Op de Jonghste Hollantsche —. Zinneprent
op de zegepraal der Contra-Remonstranten onder den invloed van Prins Maurits, waaronder Vondel's vers met de aanvangsregels:
Gommer en Armijn te Hoof Dongen om het recht geloof, Yeders in-ghebracht bescheijt In den Weech-schael wert geleijt.
En tot slot:
Doen aenbad elck Gommers pop En Armijn die kreech de Schop. Hiervan dezelfde prent zonder opschrift en de latere staten met het bekende opschrift Op de Waag-schaal. Een daarvan heeft twee opgeplakte toegevoegde regels van E. Israels. Vgl. Unger 738 tot 743.
215. Justitie — Afbeelding der —, geschiet den XIII May A°. 1619
aen Ian van Oldenbarnevelt, gewesene advocaat van Hollandt. C. J. Visscher exc. — Mr. 1386.
216. Graftombe. — Afbeelding van de — van Maarten Harpertsz.
Tromp in de Oude Kerk te Delft. I. van Campen inv. C. van Dalen Jr. sculps. — U. 505.
Onderaan Vondel's gedicht:
Hier rust de zee-held Tromp, •'de dappere beschermer
Der zee-vaert en de zee, ten dienst van 't vrye land, Dat 's mans gedachtenis bewaert in 't konstigh marmer
Zoo levendigh gelijck hy stierf voor 't Hollands strand, Beluyd met moordgeschrey en donder van kortouwen,
Daer Groot Britanje in brand al 't water viel te kleen. Hy heeft zich zelv in 't hart (Ier burgren uyt gehouwen,
Dat beeld verdient de pracht van graf en marmersteen.
217. Joan Maurits van Nassau. Afbeelding van het ongeval en de
redding van Joan Maurits te Franeker. Drie prenten naar Ph. Wouwerman door T. de Visscher. Andr. en Hendr. de Leth exc. Met de Lat. verzen van P. Francius en de Holl. van Vondel op een afz. blad. 4 bladen groot folio — U. 681.


28
Vondelmuseum
218. Tafereel van den Welstand der Vereenighde Nederlanden.
Zinneprent van Henricus Hondius met Lat. en Holl. onderschrift. Anno 1619.
Rem. gem.
219. Afbeeldinghe van het Nederlandts Bestandt. Zinneprent op
het sluiten van het Twaalfjarig Bestand van C. Visscher Anno 1608.
Rem. gem.
220. Concept Ontwerp — Provisioneel — ende voorslach dienende
tot de bedyckinge van de groote water meeren. Nieuwe Caerte verthonende, hoe ende in wat maniere de Haerlemmer,
Leydsche ende Spieringh Meer bedyckt soude moghen'
werden. Aangewesen . .. door Jacob Bartelsz. Veris 1641. — U. 384.
Links Vondel's gedicht Aenden Leeuw van Hollant:
Uyt-heemsche vyanden te sitten in de veeren,
Te slingeren den staart grootmoedich over zee, Is ydel, als uw longh, geslagen aan het teeren,
Inwendich vast vergaet, en gy met herte wee Soo deerlyck sucht en kucht, en loost, by heele broeken,
Het rottende ingewant te keel uyt, in de golft". Wat baet het met uw' klauw al t' Oost en West te plocken,
Na dien u byt int hart dees wreede water wolft", Nu uyt om over u eerlangh te triomferen?
O, lantleeuw, waeck eens op. en weck met eenen schreeu Alt veen, de Kennemaers, en Rynlants oude Heeren,
Met d'Amsterlanders, tot noothulp van hun leeuw. Men sluyte met een dyck dit dier, dat u comt plagen,
De wintvorst vlieger met syn mooie wieken toe. De snelle wintvorst weet den waterwolf!" te jagen
In zee, van waer hy quam kabblen nimmer moe. De veenboer sit en wenst dees water-jacht te spoeien,
En 't veenwyff roept: hy ruymt, de lantleeuw weyt op 't ruyn. En suygt syn longh gesont aen d'uiers vande koeien,
Zoo wint de lantlleeuw lant, soo puurt hy gout uyt sehuym.


Gedicht van Vondel op L. v. Aitzema's Herstelden Leeuw.


Eervol ontslag van Vondel in de Notulen van de Bank van Leening.


VON DELMUSEUM.
31
Documenten betreffende Joost van den Vondel en aanverwanten.
221. Poortereed van Joost van den Vondel Sr., afgelegd 27
Maart 1597. ^ '' Gemeente-archief Amsterdam.
222. Testament van Joost van den Vondel Sr. en Sara
Cranen, gepasseerd voor notaris Lieven Heylinck, 15 Juli 1597.
Gemeente-archief Amsterdam.
223. Verklaring van Joost van den Vondel Sr. voor notaris
Lieven Heylinck, ged. 18 Juni 1604, betreffende een eigendom te Antwerpen. Gemeente-archief Amsterdam.
224. Verklaring van ABRAHAM DE WOLFF CS. omtrent de zaken
van Tanneken de Wolff, ged. 21 Juli 1606. Protocol van
notaris Lieven Heylinck. Gemeente-archief Amsterdam.
225. Overeenkomst van Sara Cranen en Joost van den Vondel,
ged. 14 Januari 1613. Protocol van notaris Jan Fransz Bruining.
Gemeente-archief Amsterdam.
226. Testament van JOOST VAN DEN VONDEL en MAIKEN DE WOLFF,
gepasseerd voor notaris J. Ghysberts, 7 Dec. 1613.
Gemeente-archief Amsterdam.
227. Protocol, gehouden bij NlCOLAES Verduyn, notaris te Utrecht,
beginnende 1619, met vermelding van AGNETA WlELSS, halve zuster van Vondels moeder te Utrecht.
Gemeente Utrecht.
228. Legaat van Sara Cranen, weduwe van JOOST van den Vondel,
aan haar dochter Clementia, gepasseerd voor notaris
L. Lamberti, 11 Maart 1628. Gemeente-archief Amsterdam.
229. Testament van Sara Cranen, weduwe van Joost van den
Vondel Sr., gepasseerd voor notaris L. Lamberti, 26
Januari 1634. Gemeente-archief Amsterdam.
230. Winkelboek van Clementia van den Vondel, loopende
vanaf 4 December 1634 tot 24 Januari 1637, met aanteekeningen omtrent zijde-leveringen aanJooSTVANDEN VONDEL.
Gemeente-archief Amsterdam.
231. Protocol van notaris L. Lamberti van 27 April 1635 tot
23 Januari 1638, waarin verscheidene gegevens over de
familie van VONDEL. Gemeente-archief Amsterdam.


32
Vondelmuseum.
232. Testament van Joost van den Vondel en Aeltje Adriaens vanBancken, gepasseerd voor notaris P. Barcman,3 Juni 1644.
Gemeente-archief Amsterdam.
233 Ontslag — Eervol —, verleend aan Joost van den Vondel als suppoost aan de Bank van Leening, 10 Augustus 1668.
Gemeente-archief Amsterdam.
234. Testament van Anna van den Vondel, gepasseerd voor
notaris J. Volkerts Oli, 16 Juli 1675.
Gemeente-archief Amsterdam.
235. Aanteekening omtrent de koperen plaat voor het drukken
van het boek, gehouden door Vondel van de Bank van
leening. Gemeente-archief Amsterdam.
236. Registrum mortuorum van de Staatsie van de Verwersgracht,
met vermelding van de bediening van Plemp Jr. en vondel,
in Jan. en Febr. 1679. Gemeente-archief Amsterdam.
Boeken in handschrift van Vondel en andere curiosa.
237. Vondel (J. v. d.), Nasoos Heldinne-brieven. Fragment (1642). f°.
Univ. feibl. Leiden.
238. Ovidlus (Publius) Nasoos Herscheppingen, 3 deelen 4°. Hs.
Unger, No. 35. Kon. Acad. v. Wet.
239. Aenmerkingen van Vondel en Mostaert op het Dagwerck
van Huygens. Hs. Unger, No. 11. Kon. Acad. v. Wet.
240. Spore voor den edelen en gestrengen Heere Christiaan
Huygens . .. dat hij zyn heer vaders gedichten het licht gunne Hs. Unger, No. 26. Kon. Acad. v. Wet.
241. Vondel (J. V.) 's Gebroeders. Aanwijzingen in handschrift
van de kleeding der spelers en den toestel van het tooneel.
Kon. Bibl.
241a. Vondel (J. V.), Opdracht aan Katharine Baeck van Kasper van Baerle's Blijde Inkomst van Maria de Medicis.
Univ. Bibl. Gent.


von delmuseum.
33
242. Vondel (J. V.), Gulden Iaer van den Heer loan de Witte,
Rechtsgeleerde. Ao. 1646. Satijndruk.
243. Oorkonde betreffende de kranslegging aan den voet van het
Vondel-Standbeeld, 5 Februari 1879.
244. Photografieën betreffende de overblijfselen van Vondel in het
graf in de Nieuwe Kerk te Amsterdam.
245. Vondel (J. V.) Gijsbrecht van Aemstel, Amsterdam, 1849,
met tal van aanteekeningen van J, ter Gouw.
Dr. J. f. m. Sterck.
246. Vondeluitgave — Diverse curiosa betreffende de — van Jac.
v. Lennep. Met een versje van v. Lennep aan BlNGER, ged. 28 Maart 1852, en een brief van Beets, ged. 13 Aug.
1856. Jhr. Dr. m. f. v. Lennep.
Curiosa: Boeken.
247. Amsterdamsche Pegasus. 't Amstelredam. Gedruckt voor
C. W. Blaew-Laken, wonende in S. Jans-straet, in 't vergulde A. B. C. 1627. Dr. j. f. m. sterck.
248. Garzoni (Thomas), II serraglio de gli Stupori del Mondo.
Venetia, appresso Ambrosio, et Bartolomeo Dei, fratelli, 1613.4°.
Dr. J. f. m. Sterck.
249 Garzoni (Thomas), La piazza universale di tutte le professioni del mondo. Venetia 1595. 4°.
Dr. J. f. m. Sterck.
250. Geschichte der chinesischen Mission unter der Leitung des
Pater Johann Adam Schall. S. J. Wien, 1834. 8°.
Dr. J. f. m. Sterck.
251. Marius (Leonardus), Amstelredams Eer ende Opkomen.
T'Antwerpen 1639. kl. 8°. Dr. j. f. m. sterck.
252. Plempius (Corn. Giselb.), Poëmatia. Antverpiae 1631. kl. 8°.
Kon. Acad. v. Wet. te Amsterdam.




INHOUD.
Geschilderde portretten en plastische afbeeldingen . No. 1—21
Penningen „ 21 «—33
Handschriften 34 gj^
Plano-drukken ( 32 125
Portretten van Vondel 126 134
Portretten van Tijdgenooten van Vondel , 135 — 197
Prenten, betrekking hebbende op Vondel's leven,
Amsterdam, enz 193 210
Prenten met betrekking tot Vondel's gedichten . . „ 211—220 Documenten betreffende Joost van den Vondel en
aanverwanten 221 236
Boeken in handschrift van Vondel en andere curiosa . „ 237—246
Curiosa: Boeken 247 252




ERRATA IN DEN CATALOGUS VAN DE VONDEL-TENTOONSTELLING.
Bl. 3 reg. 6 v. o. lees: de Gouden Eeuw
>i 5 „ 19 v. b. ,, daarna
6 „ 11 v. o. „ L. Sartori i.p.v. L. Royer
„ 14 „ 12 v. b. ,. vermeldt
„ 14 „ 12 v. b. „ Unger (HS. 34)
„ 14 „ 11 v. o. „ Pauwels
„15 „ 6 v. b. „ Heleonora
„ 15, voeg bij No. 73: Eigendom Seminarie
Hageveld te Heemstede. „ 17 reg. 11 v. b. lees: Louise „ 19 „ 13 v. b. „ Olor 19 „ 2 v. o. „ Paets „ 20 „ 11 v. b. ,, Hamergravure „ 23 No. 187, Anslo en „ 24 „ 193, Plempius, te plaatsen op bl. 20—23 onder: „Dichters en Schrijvers."