KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK DE INZENDING DER EERSTE NEDERLANDSCHE VERZEKERING - MAATSCHAPPIJ OP HET LEVEN EN TEGEN INVALIDITEIT OP DE T.O.P.A. TENTOONSTELLING OP HET GEBIED DER OPENBARE EN PARTICULIERE BEDRIJFS-ADMINISTRATIE DÈ IN2ENDING DER EERSTE NEDERLANDSCHE VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ OP HET LEVEN EN TEGEN INVALIDITEIT OP DE T. O. P. A. TENTOONSTELLING OP HET GEBIED DER OPENBARE EN PARTICULIERE BEDRIJFS-ADMINISTRATIE AMSTERDAM 19 JUNI—19 JULI 1926 Wie beslag wil leggen op ruimte in tentoonstellingslokalèn en op tijd van tentoonstellingsbezoekers, dient met iets niet alledaagsch te voorschijn te komen. Biedt — zoo vroegen wij ons af — de administratie van het levensver■aélöfringsbedrijf in het algemeen en die van de Eerste Nederlandsche in het bijzonder iets ongemeens? En wij meenden die vraag, voor wat 't laatste deel daarvan betreft in alle bescheidenheid, bevestigend te mogen beantwoorden. Ongemeen toch is de talrijkheid dergenen die over eenzelfde aangelegenheid, t.w. een contract van levensverzekering, met de verzekerende maatschappij in briefwisseling kunnen treden en niet minder ongemeen is de talrijkheid der administratieve handelingen, tot de uitvoering Waarvan het totstandbrengen, het doen voortbestaan en het tenietdoen van zulk een contract kunnen leiden. Wil de administrateur van een levensverzekeringsbedrijf zijn werk blijvend kunnen overzien, dan hééft hij streng systeem, wat meestal wil zeggen eenheid, te brengen in de veelheid die de aard van het bedrijf onvenrnjdelijk, op meer dan één gebied, meebrengt. 1 ï)e briefwisseling leidt de administratieve bezigheid langs haar weg van het begin tot het einde; zij neemt een plaats van beteekenis in op het kantoor en zij baart, tengevolge van het groote aantal dergenen, die over eenzelfde zaak met de maatschappij kunnen correspondeeren en het lange tijdsverloop waarover zulk een correspondentie verdeeld ligt, den levensverzekeraar eigenaardige moeilijkheden. Over eenzelfde levensverzekeringscontract toch kan geschreven worden: door en aan den verzekering-nemer „ „ den onderzoekenden geneeskundige „ „ den agent door wiens bemiddeling de verzekering is tot stand gebracht „ „ „ agenten dié, tijdens het verblijf van den verzekeringnemer in zijn opeenvolgende woonplaatsen, de maatschappij daar vertegenwoordigen „ „ „ bijkantoren en inspecteurs waaronder die agenten ressorteeren „ „ „ in de polis genoemde of nader aan te wjjzen begunstigden „ „ „ den curator in een faillissement „ „ den notaris die de. polis in een boedel vindt enz. enz. enz. Daarbij komt, dat de briefwisseling terzake van eenzelfde contract over den ganschen duur daarvan, dat is veelal over tientallen van jaren, verdeeld ligt. Het wordt dan ook, vooral aan het einde van den verzekeringsduur, wanneer dit het meeste noodig is, vrijwel ondoenlijk een overzicht van de geheele correspondentie te hebben, tenzn' van stonden aan de brieven en brief-copieën contractsgcwijze bijeen gehouden znn, hetgeen geldt, geheel afgezien nog van de in 't algemeen voor groote ondernemingen bestaande 2 Wenschelrjkheid, om bij het bergen van brieven en brief- * copieën het behandelde onderwerp, of juister nog, de ten grondslag liggende handelingen of regelingen, als kenmerk van samenhoorigheid te aanvaarden. De Ebbstb Nedbblandschb heeft voor haar archieven het ontstaans-grondslag-systeem, d.w.z. het samenvoegen en scheiden van stukken op grond van gelijkheid en ongelijkheid van de aan hun ontstaan ten grondslag liggende handelingen en regelingen, aanvaard. De voor haar bedrijf in aanmerking komende handelingen en regelingen zijn, met een trefwoord aangegeven, verwerkt in een, speciaal voor eigen gebruik, volgens het decimale stelsel samengestelde code. In de vgfde klasse, tweede hoofdgroep, 6 eerste groep, komt in die code het begrip I n d i v idueele verzekering voor; het wordt dus aangegeven met het cijfermerk 5.2.1, Alle stukken, welker ontstaan veroorzaakt is door het totstandbrengen, instandhouden of tenietdoen van een individueel contract van levensverzekering — en zij vormen het meerendeel der bescheiden — worden gemerkt 5.2. 1, en voorts, polisnummers- 15 gewijze, in dossieromslagen vereenigd. 19 Deze methode heeft tot nadeel, dat een stuk niet terug te vinden is, tenzij het toegekende oijfermerk en eventueel verder aan de berging ten grondslag liggende gegevens, zooals i.c. het polisnummer, bekend zijn. Een simpel briefje, waarin de schrijver aandringt op beantwoording van zgn vraag van den zooveelsten, baart reeds onoverkomelijke moeilijkheid. Welk cijfermerk was dat schrijven van den zooveelsten toegekend? Was dit 5.2.1., welk is dan het polisnummer? Bovendien onthoudt de methode den correspondent het dikwijls gewensehte overzicht van op eenzelfdèn dag ontvangen en uitgegane brieven. Om aan deze bezwaren tegemoet te komen, wordt van De nummers in de marge verwijzen naar de tentoongestelde formulieren. 3 eiken inkomendeh brief en van de copie van eiken uitgaanden brief, een z.g. agenda-kaartje geschreven. 3 Voor ingekomen stukken zijn de kaartjes groen, voor 4 uitgegane geel. Onderstaand -voorbeeld op ware grootte maakt verdere toelichting overbodig. Naam en Woonplaats: Ö^Wi^*, Datum: 29-S-1926 Bijlagen: / Omschrijving: S. 2.1. palfA ^Ui. S06S7 ^ent/t fw-Jtó /et, w^x^t-n^ van Afdeelingen: P De kaartjes worden, groene en gele dooreen, alfabetisch 6 op naam van briefschrijver of geadresseerde geborgen. Zoodoende ontstaat een centrale alfabetische klapper op de naar ontstaansgrond in verschillende afdeelings-archrèven geborgen stukken. Een stel carbon-doordrukken van de kaartjes, op strooken 7 van zes onder elkander welke tot boeken véreenigd worden, geeft het overzicht naar tijdsorde der geheele briefwisseling. Uit de op de agenda-kaartjes en op de doordrukken daarvan gestempelde letters, blijkt naar welke afdeelingen de stukken ter behandeling zijn doorgezonden. Die letters zijn steeds de initialen der voor de afdeelingen gebruikelijke benamingen. Een met een numeroteur op het te behandelen stuk, op het kaartje en op het copie-kaartje gestempeld nummer, is dienstig om het stuk kort en ondubbelzinnig te De nummers in de marge verwijlen uaar de tentoongestelde iformulieren. 4 kannen aanduiden. Op den brief of briefcopie wordt dit nummer twee malen gestempeld, n.1. eenmaal bij de overige op circulatie en berging betrekking hebbende gegevens en eenmaal in het midden van de linkermarge. Deze laatste stempeling speelt een rol bij de controle op den loop, de afdoening en de berging der stukken. Alle brieven en copieën worden tenslotte geborgen in dossieromslagen met metalen 10 hechtbandjes ; daarvoor moeten de stukken in de linkermarge voorzien worden van twee gaatjes. Voor het ponsen van die gaatjes wordt een speciaal geconstrueerd toestel gebruikt, dat behalve de twee ronde schijfjes voor bedoelde gaatjes, daartusschen een rechthoekig stuk uitsnijdt. Bovendien stempelt het toestel op het uitgesneden rechthoekje en op het geponste stuk zelf, eenzelfde letter. Deze rechthoekjes of nummerstrookjes bevatten dus de nummers der geborgen brieven en de initialen der bergende afdeelingen. De op de volgende bladzijde geplaatste schets verduidelijkt een en ander. In de praktijk komt deze behandeling er op neer, dat elke bergende beambte de uitgesneden nummerstrookjes van de door hem geborgen brieven verzamelt in een bakje, dat zich in het te zijner beschikking gestelde ponstoestel bevindt. Eenmaal per dag vergaart de postaf deeling de nummerstrookjes uit alle ponstoestellen en plakt die naast 11 de overeenkomstig genummerde doordrukken van de agenda-kaartjes. Bij die bewerking komen de belangrijkste 12 bergfouten aan het licht. Draagt b.v. een nummer strookje het nummer van een kaartje waarop het cijfermerk 5.2.1. (Individueele Verzekering) voorkomt, en de door het ponstoestel gestempelde letter B (Boekhouding), dan hapert er iets, want 5.2.1. wordt uit den aard der zaak uitsluitend geborgen door de Polisafdeeling, welker letter P is. Wordt slechts één nummerstrookje gevonden bjj een De nummers in de marge verwijaen naar de tentoongestelde formulieren. 5 Met U wy twee p betaling d Wij ontv dracht tot mogeiyk dit van incasso-! U geliev onder opgave te berichte saldo moet Tevens de verzek die naar premie is copiekaartje betreffende twee verschillende verzekeringen, dan is verzuimd Van den brief, waarvan dat ééne strookje afkomstig is, een afschrift of uittreksel te maken, óm tot berging in beide dossiers te geraken, wat voor de volledigheid der dossiers noodzakelijk is. Draagt een nummerstrookje de door het ponstoestel gestempelde letter P (Polis-af deeling) terwijl het copiekaartje dé afdeelings-letters P (Polisafdeeling) en B (Boek- 6 houding) vermeldt, dan heeft de Polisafdeeling het stuk geborgen, zonder het ter behandeling aan Boekhouding door te geven. Naast deze foutenzuiverende werking heeft de plakmethode de verdienste, het samenstel van gegevens, welke de agenda-kaartjes en hun copieën bevatten, uit te breiden met die omtrent de berging der stukken. In een oogopslag blijkt welke stukken al, en welke nog niet in dossieromslagen 12 geborgen zijn en door de zorg van welke afdeelingen de geborgene op hun definitieve bestemming gebracht zyn. Tot zoover over de methoden ter verkrijging van den grootst mogelijken waarborg voor het. richtig circuleeren en voor het tijdig en doeltreffend bergen der tot de briefwisseling behoorende stukken. Ten einde daarnaast zekerheid te verkrijgen van richtige en volledige uitvoering van de administratieve handelingen waartoe de inhoud der gewisselde stukken aanleiding geeft, wordt gebruik gemaakt van loopbrieven. Loopbrieven zijn formulieren, welke de uit de inge- 8 komen stukken en uit de ten kantore aanwezige administratieve bescheiden overgenomen gegevens voor de te verrichten administratieve handelingen bevatten, benevens een, zooveel mogelijk afdeelingsgewijze gerangschikte, opsomming van alle administratieve bescheiden, klappers, registers, e.d., waarin mogelijkerwijze, in verband met die handelingen, een bestaand gegeven gewijzigd of een nieuw opgenomen moet worden. Dit formulier loopt bij de behandeling der zaken door het kantoor van af deeling tot afdeeling, van ambtenaar tot ambtenaar. Men kan voor handelingen van allerlei aard loopbrieven gebruiken; hier zij slechts vermeld, dat de Eerste Nederlandsche er gebruik van maakt voor alle handelingen ten aanzien van verzekeringscontracten, en wel: De nummers in de marge verwijzen naar de tentoongestelde formulieren. 7 .. EERSTE NEDERLANDSCHE" J VOORGESTELDE VERZEKERINGEN, WITTE LOOPBRIEF waaronder te verstaan zijn directe en indirecte zaken, verhoogingen van bestaande verzekeringen, stortingen op pensioen boekjes, enz. ZntraolT^",^ *"«*» No. jó-^óS.1/. Verzekerde ..„dJ&fk^. -!L Tar SI. Korts aarrteekening £ljm£a*vi-.M*. t rlaè'aa'r' i „ Bijkantoor ^2Wf*4t^Ê*t^ ingang _U-%Jni-J-^Jli _ — *^/f»- * -VA -^(iL^ïtêo. /C?J *V*£ul " —•iaJtÊ'Ma i .—: Herverzekering | kap. F. .iB*&a&T.-.„+~ Rmte betaaibair m n=T. mnd.termijnen ad. >._.—— op—-= JMrpremle ZSS^.jw ————- " I HOOFDVERZEKEHING 1 HERVERZEKERING OMSCHRIJVING HANDELING mnd wmtW Contrpl. ^ Hand vefncht J^*™^- T»^.»^^ @ -.. - « _■ 2 Dossieromslag Ml gebruik gestold @ _ V-C é*£ t Handtekening op voorstel en geneeskundig rapport vergeleken @ j £1 "T Klappers faillieten en ongowenschten nagezien © ieff A ' t Veerden klepper nagezi» @ ----- »A 6 Dossier «oorverzekering geraadpleegd © SSÜT #S- t Doklersklapper nagezien @ *fc ? t © *t tLttt4 9 Advres van geneeskundig .aviseu, ingewonnen _ '. 3-°/r 'M- 10 Geneeskundige statistiek bligevrerkt © .. Q. 11 Uverirvtrzekering Mi| „DE HOOP" aangeboden © ■ . 12 Belicht van aanneming et afwijzing Mn ejndioaat verzekerde verzonden rz. — ™ 17 Premie (en exlra-premie) berekend' © ._ ieit & 4^ S, 77 Cooiepola of cop^pcnsioenboekje geschreven © _ i0S_ ^M«f ïï Origrneel. polis of neroioenl».»!. gescremre» © '44" ili(i5l_^__ Te-j P0l,s,.g,„e, .n,.,„e,.n me, „n, ng ,.n Z***,-* WA ïS>*M 'HH M j> SI Voorzijde van een Loopbrief (verkleind) De omkringdo nummers verwijzen naar de tentoongestelde formulieren. 8 HOOFDVERZEKERING HOOFDVERZEKERING HERVERZEKERING OMSCHRIJVING HANDELING Hand vcmcht] ConHole Hind «c-richt Controle E^»^^,»,, @ m^.^T. 18 Premie-vervalkaart nerverzeker.ng „scfe.cn @ ji. «li t!/s A 19_ Registe. van l„ „er.iratke.lng gege™, „sten Ingeschreven © ; v/t *, é 20_ Lijst .en niet doorgegane h.n*rzeker,ngen ingeschreven © _ ^ ^ ^? 21_ frwisierecapitulatie ingevuld voer agentsb.jkantoor © E~~-{K&zr-~ © %M.%% 0f Met de polis af te geven premiekwitanties over de mwndfen) { uitgeschreven (34) ^ ^ i In betonde! ing zijnde kwitanties voor premie of lijfrente Inge- w ' *f — — — — trokken of gewijzigd _>-pa. , » vd« bilkantoo, geschreven © _ «jfr ... .. 25 EXPEDITIE. Polis en nola's verzonden %- -g^ "37 ~ I_ "^TJ" ; Verzekerden klappertorten gemaakt of .ervolledlgd @ ~& ~ ~ ~ ~ 27 Ujfrentekaart geschreven ol vervolledigd @ -j 28 Matrijskaart geschreven of gewijzigd © _ _ W Gedrukt, ma.ri.skaar. in orde ontvangen © Z _ */i A 30 *!^nk*^^^ © }Ji ft. '/( A '34 'Vj. A:f) ytjÉf 31_ Premie of lijfrente recapitulatie ingevuld vcor agent; bijkantoor © fji. /tfl f/j. W _ 32 Polisnun,rne,.,,sl doorgehaald © fil g 33 Dossier behandeld ter berging f-( &■ — _ irtf f?. 34 Stukken ven net vervangen contract in nieuw dossier bijgevoegd ?V ^ Ji 35 Dossier geborgen „ , f.j g _ _ y( g 36 Door naar CENTRAAL ARCHIEF; Chef pousameEUHc % "7J7 ~~JT" 37 Voor niet doorgegane of afgewezen verzekeringen dossier behandeld _ 38 Voor niet doorgegane of algewezen verzekeringen dossier geborgen ir*j j»t<» — 39 Door naar ORGANISATIE en STATISTIEK; Chef centkmlakcitef . j$ ~ 40 Productie registe- pe, «„brenger. ingeschrw © 1H~^~- ?A & «_ Wekelijksche productie bijgeschreven © jjit A.. ikfi. - «2 Door naar WISKUNDIG BUREAU ; Chef organisatie m statistiek 7ZT *ZZ" i/i ~ZT _ £. Reservekaert geschrev»! @ . fu IC W 44 Sterftestatistiekkaart geschreven © aft. _ "fj._ ^ ^ 45 Door naar CENTRAAL-ARCHIEF; Chef wiskundig bureau . */6 ^ZT ^~j" 46 Standaerdloopbriefnummerliist doorgehaald @ attrC "cST _ ~~ 47" Loopbrief in algemcene verzameling opgenomen © //._£ Rugzijde van een Loopbrief ('verkleind. De omkringde nummers verwijzen laar de tentoongestelde formulieren. 1 witte loopbrieven voor het tot stand brengen van contracten bruine, grijze en groene voor het wijzigen van conloopbrieven tracten blauWe en gele loop- voor het sluiten en aflossen van brieven beleeningen op contracten roode loopbrieven voor het tenietdoen van con¬ tracten. 14a De witte loopbrief is als voorbeeld gekozen; hij ligt 14b ter tentoonstelling in vergroote gedaante, hij Wordt hierbij, op blz. 8 en 9, weergegeven in verkleinden vorm. De vele formulieren, registers, stukken, kaartsystemen, e.d., welke hem omgeven, hebben hier op zichzelf geen beteekenis. Het is er niet om te doen hun voortreffelijkheid naar voren te brengen; hier en daar zal, waar wel eens, om redenen van praktischen aard, eenmaal gevolgde, maar niet meer geheel up to date zijnde werkwijzen, gehandhaafd bleven, die voortreffelijkheid zelfs verre te zoeken zijn. Men vindt er, naast de nieuwste toepassing der z.g. boekhoudmachines, het aloude, logge, ingebonden kantoorboek. Zij liggen daar, vogels van diverse pluimage, om aan te toonen, aan hoeveel en aan hoe velerlei gedacht moet worden bij de behandeling van een verzekeringscontract. De loopbrief brengt eenheid in deze veelheid. Voor elke uitgevoerde handeling of gemaakte notitie wordt op het loopbriefformulier datum en paraaf gesteld. Het niet in aanmerking komende wordt afgestreept. Overslaan van een vereischte handeling is praktisch uitgesloten, want elke voor datum en paraaf bestemde, opengebleven plaats, trekt de aandacht van den chef, die voor richtige en complete afdoening, voor zoover het zijn afdeeling betreft, parafeert De nummers in de marge verwijzen naar de tentoongestelde formulieren. 10 en daarmede tevens de verantwoordelijkheid voor al liét onder zijn leiding verrichte, op zich neemt. Tegen het in het vergeetboek raken van een loopbrief in zijn geheel, waakt de loopbrief nummerlij st. De loop- 13 brieven dragen doorloopende volgnummers. Zoodra een loopbrief wordt uitgeschreven, wordt in de lijst, achter het desbetreffende loopbriefnummer, de datum van uitschrijving en het polisnummer vermeld. Wanneer een loopbrief zagn tocht door het kantoor volbracht heeft, wordt de datum van aflegging in de lijst genoteerd. Op elk oogenblik kan dus nagegaan worden, welke loopbrieven nog in omloop jnjn, als ook welke of teekenen van te langdurig onderweg blijven gaan vertoonen. Wordt ter samenstelling van statistieken omtrent de verzekerings-portefeuille gebruik gemaakt van de loopbrieven, dan behoeft men deze slechts te sorteeren, hetzij 46/53 per tarief, per oorzaak van roiement, per leeftijd van verzekerde, als anderszins, om, met behulp van een optelmachine, met den minst mogelijken arbeid, de meest betrouwbare cijfers te verkrijgen. Immers, men werkt dan met dezelfde gegevens als waarvan men zich bij de administratieve behandeling bediend heeft en volledigheid is, zooals hierboven betoogd werd, gewaarborgd. Heeft de loopbrief zijn loop volbracht, dan wordt hij geborgen in een polisnummersgewijze gerangschikte verzameling van alle op verzekeringscontracten betrekking 54 hebbende, afgedane loopbrieven. Aangezien geen enkele handeling ten aanzien van een verzekeringscontract kan worden uitgevoerd zonder behulp van een loopbrief, biedt deze waardevolle verzameling een complete geschiedenis van elk contract, hetgeen van te grooter belang is, waar de overige stukken, op het contract betrekking hebbend, alle tot één dossier vereenigd worden. Mocht zulk een stukken- 19 dossier, tijdelijk of blijvend, niet ter beschikking staan, De nummers in de marge verwijzen naar de tentoongestelde formulieren. 11 dan kunnen alle vereischte gegevens aan de loopbrievenverzameling ontleend worden. Tenslotte de meest belangrijke vraag: Werken de hier in 't kort beschreven systemen economisch? Men dient bij het zoeken naar het antwoord op deze vraag te volstaan met het opmaken van een balans van lasten en diensten; het is niet steeds mogelijk, deze in geldswaarde uit te drukken.. Voor het Inschrijven der poststukken komt aan de zijde der lasten een onbeteekenend bedrag voor speciaal drukwerk, en voor de weinig kostbare ponstoestellen. De grootste post aan den lasten-kant is arbeid. Wij hebben het der moeite waard geacht, zoo nauwkeurig mogelijk na te gaan, hoeveel tijd de postinschrqving met alle ermede verbonden controle-maatregelen kost; wij komen tot een gemiddelde van 2,1 minuut per behandeld stuk, wat zeggen wil, dat bij een werkdag van zeven werkelijk bestede uren, voor dezen arbeid één beambte per 200 inkomende en uitgaande stukken noodig is. Aangezien een deel 1 van het werk — met name het toekennen van de klassi- 2 ficatie-cijfermerken en het aanwijzen van de behandelende afdeelingen — door bekwame, in het bedrijf geschoolde beambten, verricht dient te worden maar voor het overige veel aan weinig geoefende krachten kan worden overgelaten, mag men aannemen, dat de inschrijving met de controlemaatregelen aan arbeid per 200 inkomende en uitgaande stukken daags, één gemiddeld beambtenloon kosten. De wel eens veronderstelde remmende invloed van de postinschrijving, behoeft niet te bestaan. Aangezien de inschrijving op losse formulieren geschiedt, kan er door een onbeperkt aantal handen gelijktijdig aan gewerkt worden, om zoodoende de er aan te besteden tijd tot een minimum te beperken. De nummers in de marge verwijzen naar de tentoongestelde formulieren. L2 De diensten welke het systeem bewijst zgn de volgende : De agenda-kaartjes vormen een alfabetischen, de door- 6 drukken daarvan een chronologischer, klapper op de zaak?- 7 géwijze geborgen stukken, wat zeggen wil, dat men naast de het minst tot zoeken aanleiding gevende bergmethode — alle door eenzelfde handeling of regeling ontstane stukken 10 bijeen — twee neven-ingangen openhoudt. De Postaf deeling vormt een centraal informatie- bureau, dat steeds a la minute bij is, tot het geven van inlichtingen omtrent den inhoud van alle ingekomen en uitgegane stukken en omtrent het al of niet aanwezig zijn daarvan 12 in welk der afdeelingsarchieven dan ook. Er ontstaat een automatische controle op de richtige, complete en tijdige berging der stukken in de dossier omslagen. 12 Voor het Loopbrief-systeem komen aan dén laste n-kant geen posten van praktische beteekenig vooi; eenig drukwerk en de tijd, noodig om enkele parafen te plaatsen, spelen geen rol. Op den die n s t e n-kant daarentegen boekt men menige n post, waaronder, als voornaamsten, het niet kunnen vergeten van een of meer der vele notities als anderszins waartoe elke administratieve handeling ten aanzien van een verzekeringscontract steeds aanleiding geeft. Daarbij komt de doeltreffende wijze waarop de chef het gebied zijner verantwoordelijkheid terzake overziet en de maatregelen tot dekking daarvan nemen kan. Belangrijk is voorts de bruikbaarheid van de loopbrieven voor allerlei werk van statistischen aard, waarbij 46/53 met oversorteeren, zonder het bewerkelijke en fouten-veroorzakende overschrijven, volstaan kan worden. Waardevol, als een complete beschrijving der volbrachte administratieve 54 handelingen, is de verzameling van afgelegde loopbrieven. De nummers in de marge verwijzen naar de tentoonsestelde formnlier«n. 13 Een laatste voordeel van het loopbrievengebruik. n.1. het gemak waarmede men zich in drukke tijden tot de allernoodzakelijkste handelingen kan beperken, zonder gevaar om achteraf het voorloopig ongedaan gelatene te vergeten, zij met een grafische voorstelling toegelicht. Het overzicht omvat de eerste tien jaren van ons loopbrie ven-gebruik : 1 Januari 1915— 31 December 1924; het betreft uitsluitend witte loopbrieven, d.z. de voor totstandbrenging van nieuwe verzekeringen gebruikte. In 't algemeen blijkt uit het beloop der lijnen dat op het inzetten van een eenigszins belangrijke stijging van het aantal der vooigestelde verzekeringen en daarmede van het aantal der uitgeschreven witte loopbrieven, het aantal der afdoeningen gewoonlijk in de eerste plaats reageert met een daling (Oct. 1917, Sept. 1918, Mei 1919, Juni 1922), een voor de hand liggend gevolg van het zooveel mogelijk aanwenden van de beschikbare krachten tot uitvoering van het voor de totstandbrenging van de verzekerings-oontracten meest noodzakelijke. De nieuwe polissen moeten de deur uit; voor de inning van weldra verschijnende premiën en de uitbetaling van weldra vervallende lijfrentetermijnen moet onverwijld gezorgd worden ; maar notities, welke over enkele tientallen van jaren herinneren moeten aan Let ontstaan van recht op uitkeering of aan het ophouden van de verplichting tot premiebetaling, kunnen eenig uitstel lijden. Is men den vergrooten toevloed eenmaal meester, kan men er toe komen de afdoening van het ongedaan geblevene terdege onder handen te nemen, dan verloopt die afdoening gewoonlijk in snel tempo (Sept. 1919—Oct. 1920; Mrt.—Mei 1921; Sept. 1922—Febr. 1923; Febr.—Juli 1924). Moeilijker wordt de toestand, wanneer niet in voldoende mate geschoold personeel aanwezig is om het toestroomende werk te verzetten. De laagste twee lijnen op het overzicht, welke betrekking hebben op de personeel- 14 beweging in de bij "de bewerking der witte loopbrieven betrokken afdeelingen, toonen aan dat wij twee malen met ongewoon groote mutatie te kampen hadden. De eerste maal was het in de periode gelegen tusschen Sept. 1919 en Oct. 1920. Men herinnert zich die voor het zakenleven veelal voorspoedige, maar moeilijke dagen van de na-oorlogschc schijn-welvaart. De productie van nieuwe verzekeringen nam ongekende afmetingen aan, eensdeels door velef voorspoed, anderdeels door het in den buitendienst der Eerstb Nederig\ndsche opnemen van de acquisitie-apparaten van twee zusterinstellingen. In diezelfde periode verliet een niet onbelangrijk deel van het personeel, verlokt door elders aangeboden hooge loonen, de gelederen. Het aantal van de nieuw aangestelden moest grooter zijn dan dat der ontslagenen, ten eerste omdat geschoold personeel tegen ongeschoold verwisseld werd, ten tweede omdat zelfs het in het bedrijf geschoolde personeel den toevloed van nieuwe zaken niet baas gebleven zou zjjn. Zoo steeg dan het aantal der beambten ongekend snel, terwijl hunne gemiddelde waarde voor het bedrijf daalde. De eischen van toezicht en leiding werden belangrijk verzwaard, terwijl bij den grooten uittocht zelfs het kader niet onaangetast bleef. Het heeft in die dagen moeite gekost om het allernoodigste gereed te krijgen; maar met het inschrijven van de poststukken en het uitschrijven van loopbrieven werd, hoe 't er ook spande, nooit de hand gelicht; in het voorjaar van 1920 waren wij den toestand zoover meester, dat het afdoen van al het ongedaan geblevene, aangepakt kon worden. Het werk was omvangrijk, maar doodeenvoudig; de opengebleven hokjes op de loopbrieven wezen den weg. Tegen het najaar was alle achterstand ingehaald en wij konden er, dank zij het consequent volgehouden loopbriefsysteem, van verzekerd zijn, dat geen enkele handeling, boeking of notitie vergeten was. Ten tweede male beleefden wij een ongewone mutatie 15 onder het personeel, toen wij, begmóctober 1922, in verband met de nauwe samenwerking tusschen onze Maatschappij en de Levensverzekering-Maatschappij Dordrecht, het overgroote deel van onze administratie overbrachten naar haar kantoorgebouw te Doidrecht. Betrekkelijk velen onzer beambten, voornamelijk de jongeren, konden hun werk niet naar Dordrecht volgen; zij verlieten de Maatschappij en te Dordrecht werden in hun plaats nieuwe beambten aangesteld. Wij stonden voor bezwaren van dezelfde soort als in 1920, maar wij hadden het yoordeel, deze vooruit te hebben zien aankomen en, wat van nog grooter beteekenis was, wij hadden geleerd op ons loopbriefsysteem te vertrouwen. De geduldige lezer zal zonder moeite het overige van de teekening kunnen aflezen. Moge onze inzending op de T.O.P.A. er toe leiden, de hier beschreven stelsels, welke ons uitstekende diensten bewijzen, aan vele andere ondernemingen, tot hun voordeel, te doen kennen. 16 onder hot personeel, toen wij, begin óctober 1922, in verband met de nauwe samenwerking tusschen onze Maatschappij en de Levensverzekering-Maatschappij Dordrecht, het overgroote deel van onze administratie overbrachten naar haar kantoorgebouw te Doidrecht. Betrekkelijk velen-onzer beambten, voornamelijk de jongeren, konden hun werk niet naar Dordrecht volgen; zij verlieten de Maatschappij en te Dordrecht werden in hun plaats nieuwe beambten aangesteld. Wij stonden voor bezwaren van dezelfde soort als in 1920, maar wij hadden het voordeel, deze vooruit te hebben zien aankomen en, wat van nog grooter beteekenis was, wij hadden geleerd op ons loopbriefsysteem te vertrouwen. De geduldige lezer zal zonder moeite het overige van de teekening kunnen aflezen. Moge onze inzending op de T.O.P.A. er toe leiden, de hier beschreven stelsels, welke ons uitstekende diensten bewijzen, aan vele andere ondernemingen, tot hun voordeel, te doen kennen. 16 loo.