13
Rie stootte zich steeds weer aan tante's korte, wat heerschzuchtige bevelen ... liet zich ook dadelijk bij het minste, dat er was, afschrikken; of verschanste zich achter 'n koppig zwijgen met een gezicht van: „wat kan mij het ook schelen," dat tante wel moest verharden in- haar slechte opinie omtrent Rie's karakter.
De goede verstandhouding geraakte ongelukkig al meer en meer in de knel en het liet zich werkelijk aanzien, dat Rie, als 't zoo voortging, nog eens worden zou, wat ze nu alleen nog maar scheen: 'n brutaal, koppig nest.
O, op zulke oogenblikken als alles verkeerd ging, dan miste Rie haar moedertje weer zóó hevig ... dat lieve, geduldig moedertje, dat nu al twee jaar op het kerkhof rustte.
Rie was juist tien jaar geworden, toen het heel verschrikkelijke, dat: om nooit, nooit te vergeten, gebeurde. Tom was twaalf toen en hun aller schatje Frits nauwelijks anderhalf jaar.
Al was de ergste droefheid ook geleden, Rie en Tom misten het vroolijke, blijmoedige moedertje, dat steeds zoo van harte met de kinders meegeleefd had, voor wie nooit iets te veel of te zwaar was geweest, nog altijd.
Hoe leeg, hoe akelig leeg en stil was het in huis geweest, toen de spil, waarom alles draaide, bij wien men zoo onbevreesd zijn hart kon uitstorten,


14
zijn kleine vergrijpen kon biechten, zonder bang behoeven te zijn, ruw teruggestooten of verkeerd begrepen te worden, voor goed heengegaan was. Mijnheer van Vloten met zijne drukke bezigheden, die hem iederen dag naar de naburige stad riepen, waarvan hij pas tegen etenstijd terugkeerde, kon zich niet zooveel, als hij wel wilde en eigenlijk ook gewenscht was, met zijne kinderen bezighouden.
Wel was 't een ware en welkome uitkomst geweest, toen grootmama, de moeder van hun eigen moedertje, had voorgesteld: voorloopig het huishouden te komen waarnemen.
Zij was door allen als „reddende engel" begroet geworden; en niettegenstaande alle droefheid en gemis had er eene aangename prettige geest in huis geheerscht, en had geen wanklank hun huiselijk leventje verstoord.
Met angst en vreeze zag men echter den tijd naderen, dat jongere krachten grootmoeders zware taak zouden moeten overnemen. Grootvader, die zich zoo alleen wel wat achteraf gezet voelde, begon sterker aan te dringen op grootmoeders terugkeer. En zoo deed dan al spoedig mejuffrouw Geertruida Vaazen haar intrede in den huize van Vloten.
Juffrouw Truus begon haar taak met zóóveel vurigen ijver en toewijding, dat ze den geheelen


15
dag aan 't zwoegen en draven bleef; nooit tot rust kwam, vóór zij 's avonds om half elf haar moede lichaam onder de dekens uitstrekte.
Het was 'n goed, eenvoudig mensch; maar al die zenuwachtige haast en noodelooze drukte begonnen haar op 't laatst te overstelpen.
Om haar taak eenigszins te verlichten, liet ze dan ook al spoedig Tom en Rie aan hun lot over en besteedde al haar zorgen aan Fritsje en de van Vlotensche meubelen, die nog nooit zulk eene grondige poets- en wrijfbeurt hadden gekend.
Rie noch Tom hadden op zulk 'n regeling, die hen zooveel meer vrijheid liet, iets aan te merken.
Hun boterham vonden ze op tijd klaar en hij smaakte hen er niet minder om, of ze die nu met vuile- of schoone handen naar hun mond brachten.
Dat was een vrij en onbezorgd leventje! zonder lastige aanmaningen tot orde en netheid, of meer van die vervelende dingen. Er bleef niets te wenschen over voor de twee.
Zij konden zich werkelijk heel best in alles schikken, behoefden niet meer zoo akelig peuterig precies met aankleeden te doen of zoo echt pietluttig op alles te letten.
„Luchtig en vluchtig" werd hun lijfspreuk en daarin wenschten ze heusch geen verandering.


20
„Kranig ook, hè?" De hoogere burger uit de 3de zette 'nhooge borst; dan boog hij onderdanig en zei met overdreven deftigheid: „dag mejuffrouw van Vloten, uw dienaar... dag, Frits, lekkere baas! zus zal je voorlezen, hoor!"
,,Da-a-g!" riep Frits handenwuivend, terwijl hij gauw bij Rie op schoot klom.
Rie trok hem hoog in hare armen tot zijn zacht, blozend wangetje tegen de hare lag en bedelde:
„Wat krijgt zus...?"
,,'n Evugü pakked..."
Frits sprong nog wat vreemd met sommige medeklinkers om.
„Ste-vi-ge pak-kerd..." moet je zeggen... wat 'n klein dom jongetje ben je toch nog ..."
Tot straf moest Rie hem eens even in zijn mollig halsje kietelen.
„E-vü-gü — pak-ked!" Frits schaterde het uit. Hij vond 't zóó wel 'nleuk spelletje, en kreeg er niet spoedig genoeg van.
„Kom nu gaan we lezen, baasje..."
Rie maakte er maar gauw een eind aan, nu Frits al te uitgelaten dreigde te worden. Voor de zooveelste maal begon ze maar weer zijn meest geliefkoosde versjes op te dreunen; daarvan scheen hij nooit genoeg te zullen krijgen... die schenen hem integendeel wel hoe langer hoe liever te worden.


25
'n blijde glans over zijn gezicht: „Daar doe je goed aan, tante An!" zei hij hartelijk, haar beide handen toestekend.
't Was of mét tante An de blijde, zonnige Lente binnen was gekomen. Alle gezichten klaarden als bij too ver slag op; zelfs tante Christien kon zich niet geheel onttrekken aan 't warm zonnige, dat van tante An's geheele persoontje afstraalde.
„Nu kom ik eens dicht bij jou zitten, tante Chris en zal die wol voor je ophouden ... geef maar gauw hier... we kunnen wel werken en praten te gelijk," zei ze opgewekt, de daad bij het woord voegend.
„Of stoor ik...? je kijkt zoo ernstig, tante Chris!"
„Wij waren juist aan 't beraadslagen of wij het verzoek van mijnheer en mevrouw Latums: of Rie morgen daar den dag mocht doorbrengen, zouden inwilligen," nam mijnheer van Vloten in plaats van tante het woord.
„En als ik mijn zin had, gebeurde het niet..." zei tante nu opeens beslist: „dat bederven van die kinderen tegenwoordig! kregen wij vroeger om den haverklap vrij voor zulke pretjes? en daarenboven: dat malle gezwier over het ijs staat me al lang tegen en voor Rie deugt het niet."
't Was n pijnlijk oogenblik.
Rie stond het huilen nader dan het lachen;


m.
Al heel vroeg stapte Rie den volgenden morgen eens gauw uit bed, om te kijken: hoe het weer zich gehouden had.
Verbeeldt je toch eens, dat het had gedooid of dat er een heele berg sneeuw gevallen was!
Huiverend van koude, zoo maar op haar bloote voeten, liep ze door de nog half duistere kamer naar het raam, trok het crème lancaster gordijn wat op. De dik-bevroren ruiten stelden haar al heel gauw gerust, wat het dooien betrof en toen ze met haar warmen adem een rond kijkgaatje in de ijsbloemen geademd had, zag ze ook tot haar groote verlichting, dat er van sneeuw gelukkig niets te bespeuren viel.
O, Rie kon wel juichen van pleizier. Dit werd dus eens een dag, die allerlei prettigs beloofde.
Met 'n zucht van voldoening en innig welbehagen wipte ze weer vlug in haar lekker warm bed, trok de dekens hoog op, stopte haar rug nog eens ter dege in.


29
Brr! wat had ze 'tkoud gekregen, zoo in haar nachtjapon voor het raam en haar voeten leken gerust wel klompjes ijs door het staan op 't koude, kille vloerzeil. Heerlijk! ze bleef nog n heele poos liggen droomen. Zoo echt knus onder de warme dekens! met geen zorg voor lessen of ander schoolwerk en met het heerlijke vooruitzicht van n prettigen dag.
Tante kwam gewoonlijk nooit heel vroeg beneden; zij kon het er dus ook wel eens van nemen, vond Rie.
Om kwart voor acht tikte Trui volgens gewoonte op de kamerdeur, wachtte even tot Rie, ten teeken dat ze wakker was, „ja" geroepen had. Dan hoorde Rie haar weer sloffend naar beneden sukkelen.
Rie maakte volstrekt geen haast met opstaan, 't kon best nog n kwartiertje lijden, vond ze ook nu nog.
Om acht uur stoof Fritsje in zijn wit flanellen nachtponnetje de kamer in en Rie nog in bed vindend, kroop hij vol jolige pret bij haar onder de dekens; vroeg toen, zijn mooie blauwe kijkers groot van verbazing:
„Waajom sta jij niet op... jij ejjig lui vandaag, hooj, al zóó laat!"
Meteen schoof hij zich nog wat dichter tegen Rie aan, nestelde zich als n lui poesje in haar arm,


31
't Klonk niet bepaald aanmoedigend; maar Rie sloeg daar in haar tevreden, zonnige stemming weinig acht op. Ze kon nu tegen een stootje.
„Heeft U hoofdpijn, tante?"
Rie had tante al npaar maal met moe gebaar naar het hoofd zien grijpen.
Tante bromde iets terug, wat „ja" moest beduiden, dat geloofde Rie ten minste en daarom zei ze:
„Toe, gaat u dan wat in dien grooten stoel liggen; ik zal verder alles wel opredderen... heusch waar, ik kan 't wat goed... zal ik wat eau-de-cologne van boven halen? zoo heerlijk frisch, ja?"
Tante, niet gewend zoo vertroeteld te worden en wel allerminst door Rietje, kon moeilijk op eens aan de echtheid van zooveel vriendelijke gedienstigheid gelooven. En zóó verbaasd keek ze Rie aan, dat het bijna een beleediging werd. Toen zei ze kort:
„Doe niet zoo overdreven, Rie, stel je niet aan," En de spottende blik waarmede zij tegelijkertijd Rietje van 't hoofd tot de voeten opnam, maakte haar woorden nog des te krenkender.
O, o, o, Rie kon wel schreien, nu haar goede bedoeling zóó miskend werd! Nu ja: ze was dikwijls niet lief en hartelijk, lastig misschien wel; maar nu meende ze het toch zoo eerlijk en oprecht; ze


32
had echt medelijden met tante gevoeld en had dat willen toonen ook. 0, dat tante het haar toch zóó moeilijk maakte lief te zijn!
En Rie kreeg nonzegbaar medelijden met het arme Rietje van Vloten, dat zoo onbarmhartig teruggestooten werd, nu het eens goed en lief wilde zijn.
Groote dikke tranen drongen haar in de oogen. Maar toen zij tante's spottenden blik opving, toen ineens waren alle goede voornemens, alle zachtere gevoelens gevlogen, 'n Woedende drift overmeesterde haar; en 't was de oude Rietje weer die den vaatdoek over de tafel slingerend, de kamer uitholde.
„Hier blijven!" gebood tante streng: „of je komt vandaag de deur niet uit, verstaan? Wat jullie tegenwoordig voor kinderen zijn!... dadelijk op de teentjes getrapt... dadelijk Holland in last... en wat 'n heerlijk onbezorgd leven genieten jullie ..., als ik daar mijn jeugd bij vergelijk!... maar jullie moet met glacé handschoentjes aangepakt worden, hè? Weet jij wel, kind, dat tante, nauwelijks ouder dan jij, al voor een heel huishouden te zorgen had? Nee, zet maar niet zulke groote oogen op, 't is alles waar, wat ik je zeg en 't kan geen kwaad, dat je eens leert inzien, wat een prinsesseleven jij eigenlijk hebt. Er waren vijf kinderen bij ons. Jouw grootvader Frits was de


„Doe niet zoo overdreven, Rie? Stel je niet zoo aan."
Rie. 2e dr. 3




37
niet onvriendelijk, terwijl ze het dekservet netjes in de plooien vouwde.
„En later, tante, toen de kinderen groot waren, hoe ging het toen?" vroeg Rie, die nog graag wat meer wilde weten, nog gauw, vóór tante misschien de kamer uit zou gaan.
„Toen de kinderen groot waren, vloog het nestje leeg en bleef Chris alleen bij vader en moeder achter, die beiden maar al te zeer haar zorgen behoefden. En nauwelijks was ook moeder heengegaan naar 't land van waar niemand weerkeert, of broer Frits kwam ongeneeslijk ziek uit Indië terug en bracht mij zijn moederloos zoontje, dat weldra ook vaderloos zou zijn..."
„Dat was vader, hè tante?" vroeg Rie in spanning.
„Dat zou jaren later jouw vader worden, ja Rie... toén was het n verwend, grillig Indisch kindje en kreeg tante Chris weer nieuwe plichten te vervullen. Klein neefje werd groot en vloog ook de wereld in en tante bleef alleen achter. En dat was het ergste van alles: oud en eenzaam, na een druk werkzaam leven,"
't Klonk Rie als een klacht in haar gretig luisterende oortjes; daarbij was het zóó iets ongewoons tante's stroef, streng gezicht door 'nweeke trek als verzacht te zien, dat 'n teer, medelijdend gevoel in Rie's hartje sloop.


38
O, ze kon het niet helpen, ze moest eens even haar wang tegen tante's arm vleien en in innig meevoelen haar hand streelen.
Maar gek, die liefde-uiting was zóó iets vreemds, zóó iets ongekends tusschen tante en Rie, dat beiden zich er wat beschaamd onder gevoelden.
Rie trok zich met n kleur wat onbeholpen terug en tante begon oudergewoonte te haasten:
„Kom vooruit... 't is al tien uur... ga je groenfluweelen jurk aantrekken met de witten kraag, maar netjes er op zijn, hoor! Je kunt je langen bruinen mantel er dan over heen doen."
Dat was 'n meevallertje voor Rie, haar fluweelen jurk, een cadeau van vader en waar ze heel trotsch op was, aan te mogen.
Neuriënd liep ze naar boven, borstelde haar haar nog eens terdege, nam het op met 'n donkergroen zijden vlinderstrik, liet daarna haar mooie jurk door Trui dicht haken en een Rietje in Zondagsche jurk en in een Zondagsch humeur liep daarna de trap weer af, om zich verder klaar te maken voor den ijstocht, die dank zij het prachtige weer, schitterend beloofde te worden.




55
wat zeien ze toch tegen je dat je, zoo gauw weg liep hè, kind je vertelt nou ook niets..."
Non was heelemaal niet tevreden.
„Kind, weet ik 't? 't was bar eng, daar... en 'k hoop die naarlingen nooit van m'n leven meer te zien..." zei Rie en zuchtte er welgemeend bij.
„Maar daar komen ze al aan!" riep Door opeens: „kijk ze eens om het hardst met de slee willen rijden!"
Rie, nog wat verlegen over die malle val, trachtte gauw achter Non en Els weg te duiken.
Maar toen de jongelui, zonder malle gekheid, zooals Rie het zou noemen, beleefd groetend passeerden, geraakte ook Rie met haar avontuur verzoend en kon ze al even hartelijk meelachen om 't dwaze geval als de anderen.
Voor den schrik werd er nog even in de tent 'n kopje chocolade genomen; toen gingen de schaatsen weer aan en werd de terugtocht aanvaard.
't Ging niet zoo vlot, als heen.
Hoewel de meisjes beweerden volstrekt niet moe te zijn, voor mijnheer Latums, die de dames nogal eens voort moest trekken, was het maar al te zeer merkbaar: dat de krachten zoo langzamerhand verbruikt geraakten.
Er was wind gekomen, het zonnetje was schuil gegaan en daarmede het glanzend-vroolijke, wat


56
de heenreis zoo vreugdevol en gemakkelijk had gemaakt.
Het werd ook kouder. Er kwam zelfs iets kilvochtigs in de lucht, wat op weersverandering duidde.
Mijnheer Latums voorspelde: n flink pak sneeuw, te meer daar grauw-grijze wolkgevaarten al meer en meer de lucht bedekten.
Allen waren dus blij bij de houten bank, die het beginpunt van den genotrijken tocht was geweest, de schaatsen weer van de voeten te kunnen doen.
Door en Els werden netjes thuisgebracht, maar voor Rie was de pret nog niet ten einde; haar wachtte nog het heerlijke: het mogen-blijven-eten bij Non!


V.
Wie als gast hier binnen gaat.
Komt nooit te vroeg, maar wel te laat... die spreuk, als aangenaam welkom in zoo menige gang of vestibule te vinden, had ook op „Zonneheuvel," de villa der Latums, een plaatsje gevonden.
Daar echter dienden die woorden, in artistieke omlijsting gevat, niet voor pronk en statie alleen; de gulle hartelijkheid van mevrouw Latums of: Indische moeke — zooals hare kinderen haar in een dolle bui gedoopt hadden, — omdat moeders zinsbouw met de zangerige stopwoordjes, in Indië niet opgemerkt, hier maar al te zeer haar Indische afkomst verrieden — die gulle hartelijkheid van Indische moeke was bijna tot iets spreekwoordelijks in 't dorp geworden.
Die ongeëvenaarde gastvrijheid, den meesten Indischen eigen, kwam bij haar dan ook zóó uit 't hart, dat n ieder wel moest voelen, dat die mooie spreuk daar in huis althans geen ijdel vertoon maakte.


59
volgend, daarheen getrokken en ook Sophie, de oudste dochter van negentien jaar, verloofd met een Indisch officier, zou weldra volgen.
Maar Guust, die zeventien en Non, die twaalf jaar telden, dachten gelukkig nog aan geen heengaan. En wat had moeder ook moeten beginnen, wanneer die twee drukke klanten haar ook al zouden verlaten. Was het al niet erg genoeg, dat zij haar oudste had moeten afstaan en hetzelfde lot haar van 'r tweede spruit dreigde te berooven?
Want als n zorgzame kloek zag ze haar kuikentjes maar 't allerliefst veilig onder moeders hoede.
In de groote voorsuite van huize „Zonneheuvel", waar een hooge koperen schemerlamp met gekleurd zijden kap slechts ten deele de kamer verlichtte, zaten mevrouw en Fie de komst van papa en de twee meisjes af te wachten.
Of liever gezegd: zitten deed Fie alleen, want mevrouw Latums ongerust en ongedurig, omdat het zoo laat werd — 't was al op slag van half vijf en nog waren ze er niet — hipte telkens weer op uit de rood-zijden crapaud, waarin ze voor 'n oogenblik tot rust was gekomen, om opnieuw naar het uitgebouwde raam te loopen, vanwaar men de geheele laan kon overzien.


62
„O, moeke, we hebben zoo'n pret gehad! niet waar, Rie?"
En moeder werd gekust en gepakt, alsof Non op z n minst een reis naar de Noordpool achter den rug had.
„Hei, heil krijgen Rie en ik ook nog eens n beurt?"
Vader schoof Non kalmpjes van moeder ai. „En ik!"
En Guust sloeg zijn arm rond moeders hals.
En ook Hans liet zich niet onbetuigd.
Moeder werd formeel belegerd.
Maar eindelijk kon ze zich toch weer bevrijden van al die opdringende liefdesbetuigingen.
„Jullie wel mal lijkt, ja? Ajo, soedah! Fie gauw 'nkop thee voor die plagen, ja?" zei ze met een voorgewende boosheid, die haar al heel slecht afging.
„En dan ga ik me eens vlug in concerttoilet steken, hoor moeke. Anders komen Hans en ik nooit in Amsterdam, want de trein wacht niet. Moet u hooren, vaderl ik kon gewoon niet wegkomen, moeder hield me maar aan den praat, had zich natuurlijk weer allerlei perkara's1) in 't hoofd gehaald..."
„Diam, stil.. 2) niet nakal3) wezen jij!" Moeder wilde niet, dat Fie nog meer zou verklikken; dus
1) geschiedenissen. 2) stil. 3) ondeugend.


63
begon ze maar gauw te haasten: „Jij lekas, gauw je kleeden, ja? anders jij vindt hond in den pot straks, betoel waar!"
„O, ik vlieg al, ouwetje... wees maar niet bang..." riep Fie, de kamer al bijna uit: „Hans jij mag de dames wel een beetje het hof maken, ik geef genadig permissie ..."
„Dat zaakje kan ik anders best alleen af... behoef je niet aan dien glimworm op te dragen!" zei Guust plagend terug.
„Wat jij branischopper... kom jij eens op!" Hans, in zijn keurig uniform, hield de vuisten al klaar.
„O, ld, geen gekheid hier!" Mevrouw Latums voorkwam nog juist bijtijds de stoeipartij, bang voor haar mooie spulletjes. En den gebakschotel grijpend, hield ze dien den strijdenden als zoenoffer onder den neus.
„Allöh! kwee-kwee *) om jullie monden te stoppen."
Het middel bleek probaat. De strijdenden, op eens strijdensmoe, grepen met een gulzigheid in de roomsoezen, dat Non er gevaar in begon te zien.
„Zeg 's jullie ... laat er nog wat voor ons in, als je blieft!" riep ze vanaf de canapee, waar zij en Rie, lui achterovergeleund, ieder in n hoekje zich te goed hadden gedaan aan n geurig kopje thee.
1) gebak.


64
„Ah! duizendmaal pardon, dames!" Hans, overgedienstig, kwam met den schotel aandragen, geholpen door even gedienstigen Guust; dan jongensachtig wild lieten zij zich pardoes tusschen de meisjes op de canapee neervallen.
„En nu gaan we dit eens netjes met z n vieren soldaat maken, wat?"
Hap! Rie kreeg 'nsoes in 'r mond gestopt; en happen moest ook Non, terwijl 'n tweede soes al heel gauw de eerste volgde.
„Gekkerd, ben je niet wijs... ik stik compleet ...!" Non stootte den arm van Hans met zulk 'n kracht van zich, dat het taartje ontglipte en over de canapee heen op het bronzen afgodsbeeldje terecht kwam. Daar lag het als een zoenoffer tusschen de gekruiste beenen van het dikke Chineesche figuurtje, tot Guust het maar weer naar zich toehaalde en gezellig begon op te peuzelen.
„Da's gemeen, wat 'n gauwdief ben jij!" Hans pakte Guust bij z n kraag en schudde hem eens flink door elkander.
„Rie! eerlijke dochter van neven eerlijken vader, wien komt dit taartje toe, dat dit jongemensch zich zoo wederrechterlijk toegeëigend heeft?" vroeg hij toen.
„Natuurlijk mij!" Rie greep het wat onoogelijke restje uit Guust's ter afwering opgeheven hand en stak het in haar mond.


65
„Bravo!" juichte Guust, wat hem 'n draai om zijn ooren kostte.
„En jou, nietig aardwormpje, jou moest ik maar zonder pardon tot moes knijpen, wat?"
Maar moeke schoot angstig toe, wat bang voor woest gestoei.
Rie en Non konden echter best voor zich zelf zorgen.
En Hans, bevreesd voor zijn keurig uniform, oordeelde het veiliger, maar het hazenpad te kiezen,
„Moedig, hoor! 'n officier, die op den loop gaat..." riep Non smalend.
„En dat nog wel voor twee dames!" zei Rie eigenwijs.
„Wat? dames! Wat moeten mijn ooren daar hooren? durven zulke piep-kuikens zich al da-mes te noemen? wat verbeelding toch al niet doen kan!"
„Soedah! nu mooi geweest, ja? wij eens rustig zitten, ja? ... ik nog heelemaal niets van dien ijstocht gehoord..." zei mevrouw nu, die vond, dat er genoeg gekheid gemaakt was. „Kom Non, Rie, elk aan een kant van mij pret gehad, Rie?"
„O, eenig, mevrouw... 't was alles zóó heerlijk!"
„Moeder.,. moet u hooren ... mag wel vertellen, hè Rie?"
Nu kreeg moeder 'n opgewonden relaas van de tuimelpartij op 't ijs te hooren:
Rie. 2e dr. C


66
„En verbeeldt je moeder, tot dank noemde ze dien vriendelijken jongen n monjet.., 'n aap!"
,,'n Monjet... betoel, Rie? O, o, hoe durf jij! jij nakal, hoor!... zoo'n aardige jongen, Kassian!"
„Maar 't waren er twee, mevrouw!" verdedigde Rie zich niet heel gelukkig: „en ik zei het niet tegen hen, maar later tegen mijnheer."
„Wat ondeugd! jij mijn man monjet noemen?
nu alles nog mooier!"
„Hoe verrukkelijk loop je daar nu toch in, ja?" riep Non één en al lach.
„Ik jou best begrijp, hoor kind!" stelde mevrouw maar gauw gerust: „hoef mij niets meer te vertellen Ken Rietje van Vloten wel en betoel
waar... ik houd van haar..." En mevrouw Latums trok Rie nog wat dichter tot zich.
„U hieldt van moeder ook, waar mevrouw?" vroeg Rie zacht.
„Jouw moedertje, Rie? moest wel van 'r houden ... willen of niet... zoo n vriendelijk hartje, ja? En wat had Indische moeke moeten beginnen, zij dat beste mensch niet gehad had, neen, vergeet ik m'n leven niet!... zoo pas in Holland, ik betoel dom nog... en Rie ik zeg: jij op moedertje lijken gaat even goed hartje, ja?"
„Meent u 't, meent u 't heusch?" vroeg Rie verrast, die niet alle dagen zoon pluimpje kreeg.
„Ik meen, hoor! of is soms niet waar?"


68
drukken... ze kón het niet laten... ze moest het wel doen.
„O, schat van n moeke mijn!"
Non moest moeder ook eens stevig pakken; ze kon dat ook al niet laten.
„Is 't geen lieve schatte-dikkert, Rie?" Non danste de vroolijkheid er maar weer in, die zich nooit lang in het huis der van Latums liet wachten.
„Non toch! niets geen eerbied voor moeder, hè Rie?"
„Meent moeke niets van... en weet moeke wel beter ook ..."
„Nu soedah, kind... de gong, hoor je? moeten naar de eetkamer, ja?"
„Mama, waar blijven jullie toch? Zooveel geheimen te verhandelen?" Mijnheer Latums kwam zijn dames al halen. En deftig buigend voor zijn vrouw, vroeg hij gekscherend: „Mag ik U mijn arm aanbieden, mevrouw Latums?"
Fie, in keurig avondtoilet nu, volgde gearmd met Hans; en Non hing zich, als van zelfsprekend, aan zijn anderen arm. Guust met Rie sloten de rij.
„Het jong verloofde paar..." zei Hans spottend over zijn schouders heen.
„Lach jij maar, hoor! We zijn dan maar verloofd,
hè Rie? nee, niet terugtrekken je arm, veel te
interessant: een veelbelovend jongmensch van zeventien en een kippetje op hooge pooten, pardon,


70
uur thuis zijn, dus bleef er niet veel tijd meer over.
„Speel jij dan?" Guust die zoo prettig accompagneeren kon, vond 't best.
Non met haar lief, zuiver stemmetje maakte zich al allerlei illusies voor later, als ze op 't conservatoire zou zijn en voor nog veel later: als ze misschien en misschien wel een beroemde zangeres zou zijn geworden.
„O, eenig! en dan krijgen jullie voor al mijn concerten vrijkaarten! O! en dan n zaal stampvol menschen, die juichen en in de handen klappen, omdat Alexandrine Latums zoo beeldig gezongen
heeft... en daarna in n rijtuig naar huis vol
met bloemen... naar moeke " Non eindigde in
'n zucht van verlangen naar al het heerlijks, dat haar verbeelding haar zoo rijk voorspiegelde.
Maar met een: „Of... 'n zaal vol menschen en geen kwestie van gejuich of geklap, omdat alles zoo verduveld leelijk was en mejuffrouw Alexandrine Latums zonder bloemen, maar mét haar vrijkaarten, die ze onmogelijk kwijt kon worden, naar huis... naar moeke ...," liet Guust de keerzijde van de medaille eens zien.
„Och jij, akelige jongen!" zei Non pruilend: „nou soedah! hier.... speel op... meezingen, hoor Rie!" Non was alweer over haar teleurstelling heen en begon vol goeden moed haar liedjes te zingen.


79
En dat ijzige stilzwijgen met strak, koel gezicht maakte dat Rie zich ook minder op 'r gemak ging voelen en geen mond open durfde doen.
Tom, die onraad rook, telegrapheerde eens met mond en oogen: of het weer mis was! — en onder voorwendsel: nog iets na te moeten zien, poetste hij maar zoo gauw mogelijk de plaat, vóór de bom tot uitbarsting kwam.
Rie kón het op 't laatst onmogelijk langer uithouden, moest vragen: of tante als je blieft maar weer goed wilde zijn: ,,'k vind het zóó naar... en heusch, ik zal mijn best doen niet meer zoo gauw driftig te worden."
„Jawel... jij en beloven... dat kennen we...," was tante's bescheid.
„Maar ik meen 't, tante... echt... echt waar... Rie trachtte tante met heel ernstig gezicht te overtuigen.
Tante was niet te overtuigen en evenmin geneigd zoo spoedig te vergeten en te vergeven.
„Dat heb ik van morgen weer eens gezien," zei ze liever vinnig: „Neen, hoor! ik geef het op, laten anderen het nu maar eens met jou probeeren."
„U bedoelt toch niet, dat ik naar kostschool moet... O, nee, tante ... dat niet... dat als-jeblieft niet!"
Weg van vader, van Tom en Fritsje... van al


81
't Maakte Rie kriegel.
„Bah! net weer iets voor jou om niets te willen zeggen... maar 'k weet het toch lekker al," zei Bets pochend op haar nieuwtje.
„Wat dan ..."
„Nou, dat je Pa weer trouwen gaat... dat jij 'n tweede moeder krijgt!" zei Bets niet zonder leedvermaak.
„Hoe valsch, hoe vreeselijk valsch... dat jok je!"
„Dat jok ik niet, hoor, 't is echt."
„Wel waar ... wel waar... wel waar! je jokt... alleen om me te plagen."
Rie zag er zóó woedend uit, dat Bets het veiliger oordeelde, wat van haar af te gaan loopen.
„Phu! vlieg me niet aan, kind ... wat 'n valsche kat jij toch bent!" zei Bets n beetje bang toch.
„Zeg dan, dat het niet waar is ... dat je gejokt hebt..." Rie was buiten zich zelf van drift.
„En toch is 't waar, ik heb het zelf Pa aan Ma hooren zeggen!"
Maar Bets vergat: dat alles niet voor haar oortjes bestemd was geweest en dat, toen moeder bemerkte aan Bets: dat zij gehoord had, haar uitdrukkelijk had verboden: iets aan Rie te vertellen. Bets echter, veel te blij met 't nieuwtje, vond het zonde er geen gebruik van te maken; te meer daar ze wel bemerkt had, dat Rie nog niets wist of: zich anders zoo maar hield.
RU. 2e dr. g


83
„Ben je ziek? hart, wat zie jij der uit... nou as ik dat niet docht van morge: mijn hoofd er af as dat goed afloopt vandaag... en kijk nou ... je ziet zoo wit as me schort..."
„Is vader thuis?" vroeg Rie verwonderd, zonder veel op Trui's woordenstroom te letten.
Ze zag vaders hoed en -jas aan den kapstok hangen en vader kwam gewoonlijk niet zoo vroeg.
„Ja. vroeg thuisgekomme en tante maak 'n loopie.., nee... la mij nou je goed ophange...
zóó... en nou 'n heet koppie thee da zal je
opknappe ... en nou doen we die natte schoenen uit en trekke je warme toffels an... je het zeker met dien sneeuwboel kou gevat, ziel..." Trui bedisselde maar met moederlijke bezorgdheid en Rie liet het zich graag welgevallen: het was of ze 'r rustiger onder werd, onder die hartelijke zorg van Trui en of dat „erge" uit haar wegging.
„Rie of je bij vader komt!"
Wat zag Tom er vroolijk uit, toen hij dat kwam vragen, zóó vroolijk, dat het Trui deed zeggen:
„Jongen, wa kijk jij vroolijk... hei je de honderdduzend bijgeval?"
„Dat raadt je nou eens drommels goed, ouwe!" Tom knikte Trui vergenoegd toe, zei:
„Vooruit, Rie, vader wacht!"
Rie kón er niet toe komen op te staan. Ze zag er opeens zoo vreeselijk tegenop vader te zien. O, als tegen 'nhoogen, steilen berg!


93
Vader lachte haar toestemmend toe. Toen vroeg hij:
„Zullen we samen gaan, Rie?... kleedt je dan maar gauw."
Tante An's leuke kuiltjes dansten weer in haar wangen, toen Rie haar om den hals vloog; maar haar oogen kregen n vochtigen glans, toen Rie
openhartig zei: „Tante An ik ben zóó blij...
ik dacht, dat er zoo n vreemd mensch bij ons zou komen en dat had ik vreeselijk akelig gevonden... mal, hè? ik dacht gewoon niet, dat vader u bedoelde en dan dat akelige kind van Broere ook — 'k was zóó boos, en verdrietig ... O, maar dat u bij ons komt, vind ik heerlijk, want ik houd van u."
„Dank je Rie..." zei tante eenvoudig: „dat ik van jullie houd, weet je... en Rie we willen ons best doen, het zonnetje van liefde en tevredenheid nooit geheel schuil te laten gaan in ons hart, niet waar? Al komt er ook al eens n buitje opzetten, dat haar glans tracht te verduisteren, we zullen zorgen: dat die buitjes zoo gauw mogelijk weer aftrekken, om alles daarna met nog meer glans voor ons te doen schitteren."
„Wil je me daarin helpen, Rie?"
En Rie beloofde.


NIEUWE OORSPRONKELIJKE, GOEDE SERIE
VOOR RUSTIGE UURTJES
Uitsluitend geheele verhalen. Met vier platen van B. MIDDERIGH—BOKHORST. §S5D2SD^5D2^K5D2CïS5D Hierin verschenen reeds:
fSVooR Rustige Uurtjes!
8.T7irTiZT".H 1 heel lang
k£U. rer deel stevig gebonden IkU
fi.75. :| geleden
|fe^^2^^B3aS^^ door KATH. LEO PO LD.
NIS yË^^^ ^^^^^|ï^ Voor kinderen v»n 8—IC jaar zijn
j^)* flêsÈjfy &^r~>. *É4 n'et Tee' moo'e boeken geschreven,
ffJjlP*^?^ <^P^^*W maar ^it boek is uitetekend.
{3 jj_jJJ^^j6f^ j^~^Ég|Éf*^2 Comm. v. Kinderlectuur
8sWfcP^t^.a H. dolly. Het Leven
^5^^5^^^^|^^2^^ van een Witten Poedel ra g.b.van goor zonen, gouda ^ door MARIE LEOPOLD. «fe^£2^K^5SS2£g 3e druk. (10—12 jaar).
Hat ia een goed werk, boeiend geschreven. Ida Heyermans in De Vrouw.
III. rie door MAREN KOSTER.
2e omgewerkte druk. (11 jaar en ouder).
Een frisch, opwekkend, goed geschreven verhaal, eenvoudig van toon gehouden, aantrekkelijk van inhoud en strekking. Warm aanbevolen roor 10—11 jarigen. fa Trftfifffirf.
IV. een jolig troepje a^s*^
door MARIE LEOPOLD. /^'^^^X 36 druk* (8—10 jaar).
Het ia een lief gezin, waarin de schrijfster ons l ^C^^ WJS^I
binnenleidt, waarin opgevoed wordt door het \ t^W^^/\\^ff
roorbeeld van goed gehumeurde ouders, die ia \ ^.Jr'Ly^W alles met kaai kinderen meeleven. De Vrouw.
DBZE SERIE WORDT VOORTGEZET. Uit: Me,


De Canneheuveltjes
zijn broertjes en zusjes van een overgroot aantal jongens en meisjes. Er zijn weinig boeken aan te wijzen in onze kinderboekliteratuur die de kinderen zoo na staan als de
Ganneheuvel-Serie van Mevr. OVlNK-SOER.
„De Canneheuveltjes in Indié" bereikten in korten tijd reeds een derden druk. En nu is er een nieuw of vijfde deel, dat is „huize CanneheüVEL", waar grootpa en grootma Canneheuvel wonen en kinderen en kleinkinderen als in een duiventil in- en uitvliegen.
Het is daar op Canneheuvel allergenoeglijkst. De jongste I" | genef*tie der Canneheuveltjes beleeft
L Jl 1 |[ volstrekt geen wonderlijke of zelfs
i |j«%L buitengewone avonturen. Lief en ^ leed kleurt hun kinderbestaan niet
iKsMSnÈÉi^ meer en niet minder dan 't leven van ik TZ: 'prWZ a"e doorsnee-kinderen. Maar Mevr. jff ifeMA^jl^ Ovink-Soer weet het zoo prettig te Wj^ s«K=s|p-yajl3i verteiierJ) zoo absoluut en volkomen
ps^ 0 8 in de sfeer van kinderlijk denken
' * en voelen. De Telegraaf.
DE CANNEHEUVELTJES IN INDIË . . 3e druk, DE CANNEHEUVELTJES IN HOLLAND 2e „
PUCK 2e „
HOE PUCK 'N CANNEHEUVELTJE WERD. HUIZE CANNEHEUVEL.
Elk deel kost in prachtband f 2,50.
MET PLATEN VAN RIE CRAMER, JOH. COSTER EN SIJTJE AAFJES.


MEISJESBOEKEN
van
COR VAN OSENBRUGGEN
I, ^ï] Trouwe
HM TROUWE GS Bondéenooten IBONDGENOOTENI „T8f, ?
IMIM^ëJi1 ■ I J^jJ^Ï (11-13 jaar.)
8 \ 0m l bwCWü Prijs in prachtb. slechts f2.25. I S nt^fJi o| i Mooie band en platen van
l i j^^^Kl' Hf B.MIDDERIGH-BOKHORST.
tl^^^^^^P^ ^nn*e's Duiveltje
I Bandteekening en vier platen
hl^^^^PK van SIJTJE AAFJES.
S^^ÏÏffl^S (H—13 jaar) Geb. f 2.90
CORvanOSENBRUGGEN Wilde Jo
C£a MET PLATEN VAN CDU (m .„ • » „ . .
Ib-midderigh-bokhorst L£ J**1) *c QruK
Igouda gb-van goor zonen! Géb f 2 25
Tante Doortje's Erfenis ^7=^
(13—15 jaar) Geb. f 2.90 xj^tf^jlraK
De Tweelingen Flip en Henk [.,.'. ^^^^1
(8—10 jaar) 2e druk Geb. f 1.90 \-i^^v^jMV
De laatste drie platen en bandteekening van XV ,%*.^uTv' B. MIDDERIGH-BOKHORST. ^<ZjLM^
Nol en haar beschermeling
Met vier platen en bandteekening van SIJTJE AAFJES. (11—13 jaar) Geb. f 2.90
COR VAN OSENBRUGGEN is een kinderschrijfster, die ik met veel belangstelling volg. Haar boeken hebben altijd iets origineels, zij bezit gevoel en humor.
Jeanne Kloos—Reyneke van Stuwe. De Nieuwe Gids.


















VOOR RUSTIGE UURTJES
in =————— —— — ui
RIE
(11 jaar en ouder) Een frisch, opwekkend, goed geschreven
verhaal, eenvoudig van toon gehouden, aantrekkelijk van inhoud en strekking. Warm aanbevolen voor 10—11 jarigen.
„Her Schoolblad-.


„Rietepiet.... scheelt er iets aan, kindje?" bi*. 10.


RIE
DOOR
MAREN KOSTER
SCHRIJFSTER VAN FREULE KAMELEON, HUIZE LEVENSLUST E. A.
MET PLATEN VAN B. MIDDERIGH—BOKHORST
TWEEDE OMGEWERKTE DRUK
GOUDA - G. B. VAN GOOR ZONEN




L
Hoer ah! morgen den heelen dag schaatsenrijden! ... geen lessen ... geen thema's ... niets ... niets ... niets .. j Kinderen, hadden jullie zoo iets heerlijks nog verwacht na al onze vrije middagen .. .!?"
Zwaaiend met 'r schooltasch, uitgelaten blij, huppel-danst Elze Steeman, leuk dikkertje met frisch rond gezichtje en 'npaar heldere kijkers, die vrij en vroolijk de wereld inblikken, rond Rie van Vloten en Doortje Telders, die, de armen rond eikaars middel geslagen, kalm doorstappen.
„Vindt je 't dan niet eenig, Rie.... morgen 'n ijstocht? en je gaat mee, hoor!"
Rie, tenger kindje, haalt onverschillig haar schouders op.
Geen spoor van enthousiasme is er op haar wat bleek spits gezichtje te bespeuren, want de vrije dag, die Els zoo opgewonden maakt, kan haar niets, niets schelen.
Doch nu maakt Door Telders zich met 'n omzwaai van haar lenig vlug figuurtje van Rie los


6
en terwijl ze Osje in 't achteruit hippen gezelschap gaat houden, begint ze ook al mee te zeuren:
„Rie ... mee moet en zal je... je bent nog bij geen enkel tochtje geweest en eenig dat 't is! moest je eens weten... dat baantje rijden van jou altijd... niks aan ... en je wilt immers graag?"
„Och ! Rie doet, alsof 't haar niet schelen kan;
maar haar groote bruine oogen, waarin zulke goudige lichtjes kunnen vonken, die het heele gezichtje dan iets heel aantrekkelijks geven, staren mat en glansloos voor zich uit.
„Vraag nog eens of je mag je krijgt er toch
expres vrij voor... nou dan..." blijft Elsje aanmoedigen.
„En als je 't aan je vader vraagt, mag je zeker
zoo'n aardige man, ja?... hé, die tante van jullie ook!"
Non Latums, 'n aardig Indisch type, die het tot nog toe erg druk met haar schriften en boeken heeft gehad; ze wilden gewoon niet in 'r schooltasch blijven — schudt verwoed haar dikke blauwzwarten haarbos naar achter, trekt heel minachtend haar neusje op.
Stel je dan ook voor: zooiets als 'n ijstochtje, waar je nota bene expres vacantie voor krijgt, niet mee te mogen maken ... idioot, hoor!
O, Non zou voor geen geld ter wereld met Rie van Vloten willen ruilen! Strenge tante Chris in


7
ruil voor goedige mama Latums, zulk 'nruil zou onze Non allesbehalve lijken.
Rie klemt haar lippen stijf op elkaar en zwijgt. Bang dat anders de zoozeer gevreesde waterlanders te voorschijn zullen komen en het trotsche hartje van Rie van Vloten haat tranen.
Maar zie je: zooeens naar hartelust te mogen schaatsenrijden, je niet te moeten houden aan 'nkrap toegemeten uurtje, eens wat verder te kunnen gaan dan de slootjes in de buurt of het ondergeloopen land, dat zou ze dol... dól... heerlijk vinden. O, als de vriendinnen wisten hoeveel het haar kostte ook dit tochtje weer niet mee te mogen maken, dan zou hun medelijden en verontwaardiging zeker nog veel groot er zijn.
„Nou ... is je vader dan soms niet aardig?"
Non's hoog stemmetje vraagt het al zeer verwonderd, nu Rie maar steeds blijft zwijgen; want in tegenstelling van tante Christien, staat mijnheer van Vloten in blakende gunst bij de drie vriendinnen.
„Vader... is 'n snoes!" stemt Rie eindelijk warm toe: „maar tante heeft gezegd, dat-ik-niet-mag en
wat tante zegt, gebeurt al gaan we ook allemaal
op ons hoofd staan... daar!"
„Alleen omdat je die vervelende zakdoeken nog niet afgemerkt hebt, 't is me ook wat!" roept Door minachend uit.


8
„Nou ja... ik heb er eigenlijk wel erg mee geteut... maar o, 't is ook zóó bar, bar vervelend, dat weten jullie niet... altijd diezelfde stijve roode F. v. V's op vier en twintig zakdoeken... vier-entwintig— stel je voor! je wordt er op 't laatst compleet suf van!"
'n Diepe zucht besluit Rie's jammerklacht.
Nu zwijgen de vriendinnen, geen raad wetend in het zakdoeken treurspel.
Dan juicht Els, zooals Els alleen kan juichen: zoo zonnig-blij, zoo onbevangen vroolijk:
„Ik weet wat... O ik weet wat... dat moeten we doen ,..!"
Zes oogen kijken Els gretig vragend aan. En Els heelemaal opgaand in 't geval, zegt met glinsterende oogen: „Van avond allemaal gaan vragen of Rie als je blieft mee mag .. . doen?"
„Och..." Maar als Rie de vriendinnen zoo vol moed ziet, begint ze ook wat opgewekter te kijken en een beetje meer moed krijgt ze ook.
„Om zeven uur dan ?"
En Elsje buigt haar vriendelijk gezichtje, waarlangs de lange blonde krullen in kroezige wanorde hangen, hartelijk naar Rie over.
„O, verbeeldt je toch eens, dat ik magl komen jullie vast... vast... vast...?" Uit pure blijdschap krijgt Elsje 'n kneep in 'r arm, die haar verontwaardigd op zij doet springen.


9
„Au zeg?' Elsje bewrijft stevig de pijnlijke plek. Maar de anderen letten al niet meer op haar, want daar komt tante An aan! Net heeft ze 't tuinhek van een der villa's achter zich dicht getrokken, als het geschreeuw uit drie monden tegelijk van: „tante An ,.. tante An, wacht even!" haar verrast doet stilstaan. En met een glimlach over haar vriendelijk, lief gezicht ziet ze de wilde horde nader rennen. „Wij hebben morgen den heelen dag vrij... eenig leuk, hè, tante An?"
Rie maakt zich vlug meester van den rechterarm van juffrouw Vemer, meer bekend onder de vriendinnen als „tante An", terwijl Door en Non zich tegelijkertijd aan haar linkerarm trachten te hangen.
„Kinderen.., als je blieft, trek me niet uit elkaar ... 't is mijn schuld niet, dat jullie 'n vrijen dag hebben, hoor!" en twee allerleukste lachkuiltjes dansen in tante An's gezond blozende wangen. O, de meisjes vinden haar gewoon 'n snoes!"
„Tante — tante — wij — heb — ben —• morgen —- vrij!" Els komt nu ook geheel buiten adem aangesukkeld met het allerlaatste nieuwtje nog wel.
„O, Elzekind! jij komt weer eens met de trekschuit ..."
Else wordt geducht uitgelachen, maar daar kan het Elzekind wel tegen.


10
„En waar gaat de tocht morgen heen, meisjes? want natuurlijk wordt er dan nog eens flink geprofiteerd, of heb ik het erg mis?"
„Naar de Loosdrechtsche plassen!" juicht Els, die alweer op adem schijnt gekomen te zijn.
„En misschien naar Loenen en Nieuwersluis ook, als het niet te ver wordt," licht Non tante verder in.
„Jullie meisjes alleen?"
„Vader gaat mee ... en we nemen 'n ijsstok mee om allemaal aan te rijden... O! 't wordt 'n eenige tocht!"
Non's oogen schitteren blij van al het heerlijke, dat te wachten staat.
Rie alleen zegt geen woord, hangt maar stil aan tantes arm.
„Rietepiet, scheelt er iets aan, kindje? jij
gaat toch ook mee ... het heele trouwe vriendinnen-kwartet?"
„Ze mag niet... moet zakdoeken merken... flauw, hè?" en heel even steekt Non haar rood tongetje uit:
„Maar we gaan van avond allemaal vragen of ze mee mag en dan mag ze wel, wat u, tante An?"
Juffrouw Vemer oordeelt het veiliger die netelige vraag maar onbeantwoord te laten, ze kent te goed de onverzettelijkheid van tante Chris; maar met 'n bemoedigend armdrukje, zegt ze hartelijk: „Ik kom van avond ook nog even, Rie."


11
En Rie ontmoet zulk 'n warmen, meevoelenden blik, dat 'n prettig, innig gevoel op eens haar hartje doorstroomt.
„Heerlijk, tante An!"
Vaster nog drukt ze tante's arm tegen zich aan. O, ze weet nu bijna wel zeker, dat het dan 'n prettige avond voor haar zal worden.
Na een luidruchtig afscheid vervolgen de vriendinnen haar weg naar huis, gearmd op 'n rijtje onder het maken van allerlei leuke plannen, waar zelfs Rie nu van ganscher harte aan mee doet.
Langzamerhand wordt het vriendinnen-rijtje al kleiner; eerst hoort men het zangerige, languitgerekte: „Da-a-g" van Non, dan van Door en Els, tot Rie, die iets verder dan de andere meisjes in het uitgestrekt villa-park van het groote dorp woont, alleen overblijft.
Het zonnetje in Rie's hartje is niet meer schuil gegaan; want zij weet bij ondervinding: als tante An zich met iets vervelends of akeligs bemoeit, dan belooft dat altijd eene prettige oplossing.
O, stel je toch die heerlijkheid eens voor: dat tante An haar echte tante was, inplaats van tante Christien met haar scherpe, koude stem en nog scherper en kouder oogen.
O, die oogen van tante Christien! Net twee scherpe priemen, die door je heen pieken en alle gedachtetjes, die zoo wel eens in je op konden


12
komen, maar die je toch niet graag uit zou spreken, wel van je gezicht schenen af te kunnen lezen.
O, dat akelig hulpelooze gevoel, dat Rie dan in zich voelt.., zoo iets: om weg te loopen of: om je in het donkerste hoekje van het huis veilig te verstoppen; veilig en onbereikbaar voor harde woorden en onverdiende verwijten, Rie weet dan geen uitweg voor haren angst en tracht al dat akelige, dat drukkende, te verbergen achter een koel, stug uiterlijk, met iets in haar starenden, strakken blik en in het trotsch opheffen van haar bleek gezichtje, dat tante Christien haar een koppig, brutaal nest doet noemen, aan wie streng, zeer streng de hand dient gehouden.
Maar ach, als tante het arme ongelukkige hartje van het schijnbaar zoo ongevoelige nichtje dan eens had kunnen peilen, het hunkerend verlangen eens vermoed had naar een zacht, vriendelijk woord, dat achter dat brutaal opgeheven snuitje schuilde; dan zou tante haar misschien wel in medelijden in haar armen gesloten hebben, zooals zij kleinen driejarigen Frits kon doen, wien het in kinderlijke aanhankelijkheid en onschuldig liefdoen, door geen stug onvriendelijk woord af te schrikken, gelukt was: het teere plekje, zoo goed verborgen gehouden in tante's oud, vereenzaamd hart, te vinden en te behouden.
Maar tante en Rie begrepen elkander niet.


16
Alleen Zaterdags werd er gepoetst en geplast, alsof juffrouw Truus haar schade dan voor de gansche week wilde inhalen.
Maar al waren juffrouw Truus, Tom en Rie ook nog zoo tevreden, de vele vrienden en kennissen in het dorp, die de twee oudste van Vlotentjes alleen den Zondag zoo tamelijk netjes zagen, waren dat minder en toen tot overmaat van ramp tante Chris, de tante van mijnheer van Vloten, eens een kijkje kwam nemen, toen sloeg die resolute dame van zoo om en bij de zestig de handen in elkaar over: „dat huishouden van Jan Steen" en zwoer met al de kracht, waarover zij beschikte en dat was lang niet voor de poes: dat zij daar een stokje voor zou steken en wel zoo gauw mogelijk.
Dat had tengevolge: dat juffrouw Vaazen vriendelijk verzocht werd heen te gaan en dat tante Chris voorloopig haar intrek in het van Vlotensche huisgezin zou nemen.
Met zeer gemengde gevoelens werd haar komst te gemoet gezien.
Mijnheer van Vloten kende uit eigen ervaring de weinige takt, het weinige geduld van tante om kinderkarakters te leiden; kende ook haar ouderwetsch en streng optreden, waar het kinderen gold en hij vreesde met zijne meer in vrijheid gedresseerde spruiten het ergste.
Er bleef echter geen andere keus, wilde hij tante


17
niet te zeer grieven; en wie weet ook: ging alles niet veel beter, dan hij nu dacht.
Daarenboven: 'twas tijdelijk! zoo trachtte hij alle bedenkingen weg te redeneeren.
Maar Rie en Tom waren het samen gloeiend eens: dat het aller, aller afschuwelijkst was!
Met tante deden orde en netheid eveneens hunne intrede bij de van Vlotentjes; maar jammer genoeg liepen vroolijkheid en verdraagzaamheid nu met rassche schreden de deur uit en meneer van Vloten, die met toenemende zorg sommige minder gewenschte onhebbelijkheden in het karakter van zijn beide oudsten en wel voornamelijk bij Rie waarnam, kon dan ook zijne onrust en vrees niet langer met 'n: alles zal wel te recht komen — van zich zetten. Maar hoe eene geschikte oplossing te vinden, zonder tante al te zeer te krenken?
Tante Chris dacht aan geen heengaan, voelde zelfs niet de minste lust haar bekrompen, eenzaam kamertjes-leven in een doodsch provinciestadje weer te hervatten. Doch na rijp beraad had mijnheer van Vloten besloten: dat er ook aan tante's heerschappij 'n eind moest komen, hoe dan ook en dat besluit eenmaal genomen, stond onherroepelijk vast. Wat er tusschen tante Chris en vader besproken werd, bleef geheim; schijnbaar bleef alles bij het oude; alleen ... tante's humeur werd er niet beter op.
Rie. 2e dr. y


n.
Rie zag, dat het licht in de huiskamer al aangestoken was en bang voor 'n standje, omdat ze zoo laat kwam, liep ze op 'n holletje den grooten voortuin door, die de villa van den openbaren weg scheidde, liep zoo langs het zijraam van de huiskamer, waarvan de gordijnen ook reeds dicht getrokken waren, naar de achterdeur. Zorgvuldig stampte ze op de mat haar schoenen schoon: er mocht geen enkel smetje op den roodlinnen overlooper komen, die pas gewasschen en gestreken, den dikken rood en blauw smyrnalooper bedekte.
„Kom jij nog eens?" Op 't onverwachts stak tante haar hoofd om de keukendeur.
Rie schrok er van, zóó dicht bij had ze tante niet gedacht.
„Die schoenen zijn nu wel schoon, veronderstel ik..."
'n Vernietigende blik ging er naar Rie's voeten, die nog almaar stampten op de mat.
„Hang je mantel toch op ... dat getreuzel altijd


19
met jou... Fritsje zit al 'n eeuw op je te wachten en als Riek met de citroenen komt, kan je me in de keuken komen helpen."
Bij het woord: citroenen, dat Rie visioenen van allerlei lekkers gaf, spitste Rie haar ooren. 't Had bepaald 'n electriseerende uitwerking op haar.
„Gaat u citroenpudding maken, tante, net als moeder? O verrukkelijkl"
Rie smulde reeds bij voorbaat.
„Jullie bent me nog al lieverdjes voor citroenpudding ...," zei tante koel: „zou jij niet liever beter uitkijken, dan direct aan zulke malle liflaf jes te denken — zie je nu niet, dat je mantel gevallen is?"
Rie hing den mantel op nieuw op, kreeg 'n lang wit boezelaar van den haak, deed het voor en verdween maar gauw naar de huiskamer.
De begroeting daar was vriendelijker. „Hoejah! daaj is Ie!" juichte Fritsje uit alle macht.
„Nou, jij hebt het uitgehouden, zeg!" zoo was Tom's begroeting. „Neem jij Frits nou maar op sleeptouw, ik heb nog 'n massa te vossen."
„Hebben jullie vrij morgen?" moest Rie gauw weten: „wij den heelen dag!"
„Kan je nog denken ... dat buitenkansje hebben alleen die kippenschooltjes van jullie maar..."
,,En jij mannetje, jij krijgt 'n praats nu je in de derde zit,.. nee maar!"


21
„Rie, of je bij tante komt!" Riek, het kindermeisje kwam Rie aflossen: „en of je de suiker en de citroenpers uit het buffetkastje mee neemt, moest ik vragen."
Tante was iets in een pannetje aan het fijn wrijven. Rie meende te zien, dat *t wortelen waren; zeker wist ze 't niet, want tante begon dadelijk te haasten:
„Nu jij gauw die citroenen doorsnijden... drie stuks ... en het sap er uit persen... spoel eerst de citroenpers nog even onder de kraan uit... hier staat 'n kommetje voor 't sap ... nee, niet met je schoone schort aan... haal dan toch 'n donker van boven.., gauw wat."
„Bindt mijn vuile witte maar zoolang voor, Rie, 't mot toch in de wasch..." zei Trui de keukenmeid, die al jaren bij de familie van Vloten diende, goedig.
Tante nam er gelukkig vrede mee en vol vuur begon Rie aan de bewerking der citroenen. „Moet die vierde nu ook?" Rie was vol ijver.
„*k Heb je toch gezegd van drie ... wacht je
beurt toch af " Tante keek niet van haar
werk op.
En uit verveling ging Rie maar wat tegen de aanrechtbank aanleunen, wachtend op tante's verdere bevelen.


22
„Ziezoo!"
Eindelijk kreeg tante dan weer tijd voor Rie.
„Ziezoo," zei ze nog eens, „en nu neem jij... maar m'n hemel, kind! wat sta je weer te hangen... 'n beetje flinker als je blieft... is me dat 'n houding ... vooruit, hier de rasp en rasp het gele schilletje van dien overgebleven citroen nu eens netjes ai. Neen, niet zoo wild, moet je je weer bezeeren? ... en dan uitpersen, flink."
Tante begon suiker af te wegen, zette schoonuitgekookte jampotjes klaar.
„Moet het jam worden, tante? ... O, 'k weet al... worteljam ... die heeft Non |r ma ook gemaakt... wat lekker!"
Rie zou dolgraag eens even hebben willen proeven.
„Ga jij nü maar kalm naar binnen..." Tante nam het kommetje met citroensap uit Rie's handen en zei niet onvriendelijk: „verder kan ik 't nu alleen wel af, Rie, en zeg aan Riek, dat ze tafel kan gaan dekken."
Na het middagmaal, dat tamelijk stilzwijgend genuttigd was — Fritsje was juist naar bed gebracht en vader had zich achter zijn courant verschanst — ging de schel aan de voordeur luid over.
Rie, die wol voor tante ophield, voelde haar hartje in angstige spanning kloppen, liet, zonder dat zij daar iets van bemerkte, 'n paar draden uit


23
'rhand glippen, wat haar een: „jij kunt nu ook letterlijk niets," kostte.
Non, Els en Door traden binnen.
„Wel meisjes, dat noem ik nog eens n verrassing, zoon bezoekje van drie jonge dames te gelijk. Komen jullie den ouden man wat gezelschap houden?"
Mijnheer van Vloten schudde alle drie stevig de hand.
„O, verbeeldt je, u 'n oude man! dat wordt u nooit, hoor, gerust waar!" zei Els hartelijk lachend.
„Hoor me zoo n juffertje eens aan..." Mijnheer van Vloten moest Els eens even in de wang knijpen. „Nu ik hoop, dat je gelijk krijgt, meisje, ik heb er niemendal op tegen, hoor, lang jong te blijven," zei hij toen vriendelijk.
Tante, die dat onverwachte bezoek maar half aanstond, deed wat stijfjes en Rie keek zóó henepen, dat het met 't verzoek niet recht vlotten wilde.
Els oogde al eens tersluiks naar Non en Non naar Door met n aanmoedigend wenkje, maar geen van drieën wist blijkbaar de juiste woorden te vinden, om hun verzoek in te kleeden.
Onbewust werd mijnheer van Vloten den redder uit den nood.
„Druk schaatsengereden, meisjes? ... dat is me tegenwoordig een buitenkansje ..."


24
„Morgen gaan we een grooten tocht maken..." zei Door gauw.
„O ja, jullie hebt morgen vrij... ik hoorde zoo iets."
„We gaan met vader ..." Nu vatte Non op eens moed en zij ratelde meteen maar haar geheele lesje af, vóór de moed haar misschien weer in de schoenen zonk:
„En nu komen wij uit naam van Ma en Pa vragen of Rie als je blieft ook mee mag en bij ons mag blijven eten ook."
Oefl Ze had het er warm van gekregen: niet zoo zeer uit angst voor meneer van Vloten — O, heden neen, aan dien zou ze gerust alles durven vragen — maar ze voelde juffrouw Christien's scherpe oogen aldoor op zich gericht; zien deed zij ze niet, want ze keek alleen naar het vriendelijke gezicht tegenover zich. Maar toch, echt eng, ja?
„Tante, wat zeg jij ervan? Rie behoef ik niet te vragen, die krijgt nu al eene kleur van blijdschap, hè meid?" en vader moest Rie eens even 'n geruststellend knipoogje geven.
Tante sloot stijf de lippen opeen, keek koel en strak nu de een dan de ander eens aan; maar vóór ze tijd had haar opinie te zeggen, kwam er nieuwe hulp opdagen en wel in de gedaante van tante An.
Mijnheer van Vloten sprong op uit zijn stoel,


26
mijnheer van Vloten bang door ontijdige inmenging de zaak nog te verergeren, ijsbeerde door de kamer; en de drie meisjes zaten als op heete kolen, waren echt met heur figuur verlegen; alleen tante An behield haar kalmte.
„Dat meen je niet, tante Chris, ik geloof er niets van," zei ze kalm. „Och, de kinderen hebben nu eenmaal vrij gekregen om nog eens flink te profiteeren, niet waar? en al mogen wij het nu niet precies eens zijn met alles, en al vinden we dien vrijen dag eigenlijk wel wat overbodig, de zaak ligt er nu eenmaal toe en alle kans op dooi is er ook en dan is de pret voor goed uit. Tante Chris mag ik daarom 'n goed woordje voor onze Rie bij je doen?"
Mijnheer van Vloten dankte tante An met 'n veelzeggenden blik voor haar heerlijke hulp en Rie zag de overwinning al behaald, nu tante Chris geen verdere tegenwerpingen meer maakte.
„Mag ik, tante... heusch? O heerlijk! dank u wel!"
„Bedank jij juffrouw Vemer maar, die bederft jullie al even hard als vader dat doet. Daar zal me wat moois van komen..." Zacht maar dringend legde tante An haar hand op tante's mond. „Niets zeggen," smeekten haar oogen.
Bij de vriendinnen was de spanning gebroken, nu het pleit zoo schitterend gewonnen was; en


27
opgewekt babbelden ze dooreen, maakten toen aanstalten tot vertrek.
„Tot morgen dan, Rie... we halen je wel aan, zoo tegen half elf, elf uur; op de vaart binden we op."
„Wacht meisjes, 'k ga ook mee!" zei tante An eveneens afscheid nemend'.
„Tante Chris denk er vooral aan, als je morgen naar moeder komt je brei- en haakpatroontjes mee te brengen, want daarmede heb je moeders hart gestolen. Dag Rie, veel pleizier morgen."
Rie was in de wolken. O, ze zou iedereen, zelfs tante Chris, wel om den hals hebben willen vliegen, doch stelde zich er mee tevreden dit alleen tante An te doen en vader, die in de gang zijne jas aantrok, om de dames thuis te brengen.
't Deerde Rie niet, dat tante weer even norsch keek, als den laatsten tijd zoo dikwijls het geval was en zij het verdere van den avond tot negen uur aan 't zakdoeken merken werd gezet. Ook het stugge zwijgen deerde haar niet, nu haar gedachten, zoo licht en vroolijk als vlindertjes, naar al het heerlijke van morgen konden vliegen. O, zij moest zich zelfs wel heel erg bedwingen, om niet luid zingend haar blijdschap uit te jubelen.


30
begon haar gezicht met zijn dikke knuistjes te beaaien.
O, Rie moest hem eens even heerlijk knuffelen:
„Nu, baasje, zullen we eens opstaan?"
Maar broer, die alles veel te leuk vond, hield zich maar Oost-Indisch doof.
„Kom alloh, jongetje ... er uit!"
„Nog heel, heel even ...," vleide Frits met zulk n onweerstaanbaar gezichtje, dat Rie hem nog eens gauw even kussen moest.
Toen stelde ze heel diplomatiek voor:
„Zullen we doen, wie het eerst uit bed is ... Frits of zus? nou dan: één, twee ... drie!"
„Jongen, niet zoo wild toch!" Maar Frits lag al op het beddekleedje te spartelen.
„Gewonnen! gewonnen!" juichte hij uitgelaten: „Fits is één... Iet je veel, heeleboel latej, hé zus? ... kan niet zoo gauw, zukke lange beenen, hè?" en met innig welgevallen keek hij eens naar zijn eigen kleine sterke beenen, huppelde daarna vol blijden trots naar de deur, om zich in de kinderkamer door Riek te laten aankleeden.
Na 't ontbijt bood Rie in eene gedienstige bui aan: tante te helpen omwasschen.
„Mag ik dan afwasschen, tante?"
„Droog maar liever af, 't wordt anders toch half werk... en flink drogen, als je blieft, zonder den boel te breken."


35
oudste, neen, die heb jij nooit gekend, dan volgde ik, daarna drie peuters, die bijna altijd sukkelend, evenals moeder, de meeste verzorging behoefden. Vader, vroeg oud, ploeterde van den morgen tot den avond, om zijne verdiensten maar zooveel mogelijk te vergrooten; want de rekeningen aan dokter en apotheker en de vele versterkende middelen, die er moesten zijn, verslonden schatten. Moeder van het bed op de rustbank of van de rustbank op het bed kon slechts haar bevelen geven; op Chris rustte de plicht, die bevelen na te komen. 'tWas hard werken om den boel netjes te houden ... pretjes of uitgangetjes ... £o maar! Chris mocht al blij zijn bij tijds in bed te kunnen kruipen en den heelen nacht ongestoord door te kunnen slapen. Hoe zou jou zulk een leventje lijken, kind?**
Rie had al lang eigen verdriet vergeten.
„Mocht u dan ook nooit schaatsenrijden of
naar n partijtje of zoo ?" vroeg ze in
spanning.
„Ben je dwaas, kind... hoe zou ik daar nu tijd voor gevonden hebben!" zei tante, alsof het de natuurlijkste zaak van de wereld gold, terwijl ze de kruimeltjes, die op het dekservet lagen, zorgvuldig bijveegde.
O, Rie vond het vreeselijk, zoo eens nooit echt jong en vroolijk geweest te zijn. Nooit eens mee-


36
gedaan te hebben aan alles, wat de jeugd zoo onbeschrijfelijk heerlijk maakt. O, ze begreep nn, kón nu beter begrijpen, dat koele, dat stugge van tante, dat weinige meeleven in al wat pretjes of vroolijkheid betrof; dat nooit eens lief-dwaas doen met kinderen, wat andere oude menschen zoo heel aantrekkelijk kon maken, die met de herinnering aan eigen blijde, onbezorgde jeugd zich weer kind met de kinderen konden maken, met n glans in hunne oude vriendelijke oogen, die van zulk n innig meeleven, van zulk n begrijpende .liefde getuigde, dat het verschil in leeftijd, als het ware, vergeten werd.
O, al was tante dan ook niet lief, noch zacht of geduldig, Rie wilde thans probeeren: wat meer van tante te houden, wilde ook trachten tante's eigenaardigheden wat beter te leeren verdragen.
Maar o, 't zou moeilijk zijn, aller, allervreeselijkst moeilijk! dacht ze met 'n diepe zucht.
„Heb jij je laatste oortje versnoept, kind of hebben mijn jeugd-herinneringen zulk een alleronnoozelste uitwerking op je? je ziet er uit alsof je van Lotje getikt bent!"
Dat tante nu zóó Rie's edelmoedige gedachten moest verstoren!
't Was wel 'n heel koud stortbad op Rie's goede voornemens, maar ze hield zich flink.
„Geef me 't tafelkleed maar eens aan," zei tante


IV.
De schaatsen, die door het harde loopen n gezellig tink-tink deden hooren, bengelend aan 'r arm, holde Rie Non en Els tegemoet, zoodra ze aan het tuinhek zichtbaar werden.
„Mooi weer, zeg!" begroette ze blij.
„Nou en óf ... we boffen maar!"
„Nee maar kind, wat ben jij mooi! je nieuwe bruine mantel... 't is ook maar niks!" Non draaide één en al bewondering om Rie heen.
,,En je fluweelen jurk er onder... tante had zeker n Zondagsche bui, zeg!" Elsje moest eens even over het dikke glanzende laken van Rie's langen mantel strijken, die onder het loopen nog net even een tipje van de groen fluweelen jurk liet zien.
En werkelijk Rie mocht gezien worden; te meer daar een zachte, tevreden uitdrukking haar gezichtje nu al heel aantrekkelijk maakte.
Rie vond den toestand van bewondering, waarin ze zich zoo onverwachts geplaatst zag, niet onaangenaam; doch niet verwend in dat opzicht, trachtte


40
ze die buitengewone belangstelling maar zoo gauw mogelijk van zich af te leiden met een:
„Nou zeg en jullie dan...?"
„Phoe... is me ook wat,.. ken je al lang/' Non trok minachtend haar neusje op. Dien rooden mantel met zwart bonten kraagje had ze immers zoo dikwijls aan. Maar Elze, het blondje, die alles blauw-blauw gelaten had: blauwen mantel, blauw vilten hoed — liet met ijdeltuitig welgevallen den blik langs haar nieuwe zijden das glijden: zou Rie die nu niet zien, die mooie blauwe en roze strepen?
Maar daar vroeg Rie al, alsof zij Elsjes gedachte geraden had:
„Nieuw... die das?"
„Van oom Her gekregen... in Engeland gekocht ...", klonk 't verrukt terug.
„Mooi zeg! die oom Her van jou brengt altijd van die leuke dingen mee."
Daarmee werd het kleeren-thema als afgedaan beschouwd. Nu pas miste Rie Doortje.
„Waar is Door!?" vroeg ze, rond zich ziende.
„O, met meneer Latums vooruit geloopen... als we den bocht om zijn, zal je ze wel zien."
„Die Door altijd met vader, ja? dol is ze op 'm..., kan je zoo echt zien ... zeker omdat ze zelf geen vader meer heeft, ja? O, o, o, zie je wel... nou ook weer gearmd?" En haar handen in de dikke gebreide handschoenen als 'n trechter aan


41
haar mond brengend, begon Non opeens zoo luid mogelijk te roepen:
„Door!,.. Dorie-ie! wacht 's even .,.!"
Het tweetal, niettegenstaande den afstand, hoorde, keek om, bleef staan.
Door nog steeds met haar arm in dien van meneer Latums, dien ze niet eer losliet vóór de meisjes vlak bij waren.
„Dag mijnheer ... Door ...!" begroette Rie.
„Wel Maria, hoe gaat het... alles wel thuis?"
„O, verbeeld je... Maria! om te gillen gewoon ..."
Non proestte 't uit.
„Moet u mij Theodora noemen, meneer," „En mij Elisabeth..."
„En mij A-lex-an-dri-ne, vader!... Wat 'n onzinnige groote namen hebben wij drieën tochP'
Maar mijnheer Latums weerde in gemaakten schrik het voorstel af: „dat wordt me te kras, hoor!" zei hij, „dan maar liever ge-Riet of ge-Rietepiet ... die andere jongedames houden er zulke drommelsche namen op na .,. die vereischen te veel tonggymnastiek voor 'n ouden man en mijn eigen dochter spant de kroon met haar reuzennaam: Alexandrine."
„Waarom gaf U me ook zoon malle... je kunt 'm niet eens leuk afkorten... Xandra of Alexa ... bah, betoel leelijk, ja?"


42
Dan blijf jij maar onze Non, ja? net een goede naam voor zoon bruintje als jij," zei vader lachend.
„Nou en Ina dan..." Elsje kwam als altijd met haar gelukkigen inval achteraan.
„Is aardig, hoor Elzekind!... maar nu gaan wij er eens n stapje opleggen... hier deze kweekerij zullen we maar doorloopen, dat verkort nog wat... wacht, ik zal jullie wel eens voorgaan.. nu nog dat stukje grasland over en we kunnen onderbinden. En dan begint de pret."
Het ijs in de breede sloot, goed geveegd, lag te schitteren in zonnegloed. Een houten bank noodigde tot zitten, maar van een baanveger, die de schaatsen kon aanbinden, was geen spoor te ontdekken.
Rie, gewend zich zelf te helpen, hinkte al spoedig op één stevig ondergebonden schaats; maar de andere meisjes, wat gemakkelijker uitgevallen, konden niet goed klaar komen.
„Toe, vader, helpt u even... ik kan ze gewoon
niet onderkrijgen daar gaat ie weer scheef...
hè, lamme schaats!" en Non schopte de schaats: die maar niet wilde — weer van haar voet. Maar nu kreeg ze de moeite er nog maar bij van 'm terug te moeten halen, voortgegleden als hij was op het gladde ijs.
Ook Els en Doortje sukkelden zoo n beetje, konden niet verder komen dan één slecht onder-


43
gebonden schaats, die dadelijk weer overgebonden zou dienen te worden.
„Wat n onbeholpen juffertjes!" zei mijnheer Latums: „neem dan toch n voorbeeld aan Rie, die is warempel al klaar en ze zitten goed en stevig ook, dunkt me zoo. Tot belooning gaan wij er aanstonds samen van door, hoor Riet! we laten die knoeisters lekker in den steek, wat jij!"
„Kom, Door, jij 't eerst.,. zet neer je voet..." Meneer Latums begon zijn opofferingswerkje alvast maar, bang, dat er anders niets van terecht zou komen.
Daar, op n sukkeldrafje, kwam de baanveger eindelijk aangeloopen en prat op 'n footje, bood hij al van verre zijn diensten aan:
„Aanbinden, meneer?,.. alle drie de juffers ...?**
Meteen ook knielde hij reeds voor Non neer.
„Goed... maar help deze jonge dame dan eerst..."
Of meneer Latums blij was het vervelende, bukkende werkje uit zijne handen te kunnen geven.
Een geldstukje werd in des baanvegers vuile handen gestopt en met n: „bij gindsche brug zullen we wel op jullie wachten!" reden Rie en meneer Latums te zamen weg.
„Hè, heerlijk! met zoon stevigen steun, je bent dadelijk zoo lekker ingereden...," zei Rie tevreden.
„Kalm aan, kalm aan maar...," temperde


44
meneer Latums. Die Rie was op eens zóó een en al vuur.
Bij de brug werd gewacht op de anderen en toen ging het al bukkend, als kippetjes achter elkaar over de hobbelige schotsen er onder door.
Natuurlijk waren de meisjes niet eer tevreden of meneer Latums moest met ieder om de beurt even gereden hebben, evenals hij met Rie gedaan had; daarna werd de ijsstok in dienst gesteld.
„Nu allemaal gelijk uitslaan: rechts-links ... rechts-links ... mooi zoo!... die moe is laat zich maar eens glijden."
O, 'twas verrukkelijk, meer dan verrukkelijk!
De strak-blauwe lucht, de warme zon, die alles zulk een vriendelijk, goudglanzend aanschijn, gaf, het harde, gladde ijs, 't hooge, gele riet met de ruig bevroren sneeuw er tusschen aan weerskanten van de goedonderhouden baan, die, in de stille eenzaamheid van den morgen de Ankeveensche plassen, waarover gereden werd, tot één wintersche heerlijkheid maakte.
De frissche, krachtige beweging, geholpen door de reeds aardig warmte afstralende zon, gaf gloed en kleur aan de wangen, deed het trage bloed al sneller door de aderen vlieden; deed ook de oogen hel opschitteren als in blijde feestvreugde; gaf n levensvreugd en levenskracht, die zich in niet te


45
weerhouden, vroolijke uitbundigheid zoo nu en dan moest uiten.
De meisjes genoten en meneer Latums met hen.
„Wie lust er n kwattareep?" vroeg hij, toen ze langs het aardige dorpje Kortenhoef reden met zn vele bruggetjes, die de huisjes aan de beide oevers van het in de lengte gebouwde dorp, met elkaar verbinden.
„Ik ... ik ... ik .,. wat graag!" klonk 't gretig dooreen.
„Mooi... ik zie daar zoo iets in dat kleine winkeltje voor de ruiten lokken en daar heb je twee dreumessen, die ze ons misschien wel kunnen bezorgen, als ze ten minste wat snugger zijn uitgevallen."
„Hé, jongens!" en meneer Latums grabbelde' eens even in zijne portemonnaie, hield dan 'n nikkelen stuiver tusschen zijne vingers omhoog:
„Willen jullie wat verdienen?"
De kinderen, oogenschijnlijk 'njaar of zes, kwamen wat naderbij, de vinger in den mond en de oogen groot van begeerte naar het muntstukje, en van vrees voor den mooien meneer tevens.
En mijnheer Latums begon zijn boodschap voor te dreunen.
„Als jullie nu netjes vijf kwattareep en in dat winkeltje haalt, dan mogen jullie dat mooie stuivertje hebben, begrepen kereltjes? jullie kent toch


46
wel die mooie rose «tukjes chocola? nou... haal ze dan maar eens netjes ... vijf, hoor .., hier heb je geld... jij bent zeker de oudste, hè blauwoog? kom, pak aan dan." Mijnheer Latums stak zijn hand uit naar het kereltje met de wat waterigblauwe oogen, om het geld aan te reiken.
Maar het gezichtje, dat al heel strak gestaan had, verstrakte zich nog meer; toen begon de onderlip heel verdacht naar beneden te zakken, de mond werd vervaarlijk opengesperd en onder n hevig gekrijsch van: „moedèr... moedè-èrü" sloegen twee klompen klots ... klots ... klots op de vlucht, spoedig gevolgd door twee andere klompen, onder hetzelfde gebrul van: „moedèr... moedè-èrü"
„O, dat gezicht van vader!" Non barstte in n hartelijk lachen uit, waar allen mee instemden.
„Alles goed en wel, maar nu zullen we zelf onze kwatta's moeten gaan halen. Ik vind: 't is eigenlijk meer om te huilen, dan om te lachen, want met je schaatsen over de straatsteenen is lang geen pretje ... die domme snuiters ook... wat maakten ze 'n beenen!" Nu schoot meneer Latums toch zelf in den lach, bij de herinnering aan. die angstig vluchtende klompen-mannetjes.
„Wil ik 't doen?" klonk het van den oever.
't Was een meisje van n jaar of acht met frisch, schrander gezichtje, dat zoo te pas haar diensten aan kwam bieden.


47
„Wel, Grietje, jij bent me nog eens n bovenste beste... jij bent dus niet bang dat ik je op zal eten?"
„Wel nee..." en 'n veelzeggende draai met 'r elleboog zette nog meer kracht bij die ontkenning „maar 'k heet geen Grietje, hoor, Annegie heet ik."
„Nou Annegie, als jij dan n stuiver wilt verdienen, moet je maar eens vlug vijf kwattareepen voor ons halen, kan je dat?"
,,'k Heb liever ook n kwatta ..."
't Klonk wel wat heel vrijmoedig, maar Annegie keek zoo te goeder trouw uit hare heldere kijkers, dat je er niet aan dacht haar brutaal te noemen.
Annegie kreeg dus geld en in 'n wip kwam ze met zes roze pakjes aandraven, die eerlijk verdeeld en eendrachtiglijk op den rand van n ingevroren schuit opgepeuzeld werden.
Uitgerust en gesterkt werd daarna de tocht weer hervat.
„Alle menschen, wat een lang dorp is dat Kortenhoef, er komt geen eind aan ... blij, dat ik hier niet behoef te wonen!"
De verzuchting kwam van Doortje, die dat brugje — onderdoorgaan en het niet te schitterende ijs, danig begon te vervelen.
Maar meneer Latums zei:
„Pas op, Door! laten de schilders je maar niet hoor en, die zomers hier het bijzondere natuur-


48
schoon van dit eenvoudige plaatsje komen zoekea om op doek te brengen."
Doortje keek wat ongeloovig.
„Moeilijk te begrijpen, vindt je zeker, Doortje? Maar kom dan eens hier in de Lente of in den zomer als slooten en plassen vol leven en beweging zijn en de meren en plassen bevolkt zijn door allerlei vogels. Als rietgorzen en karekieten in den rietzoom hare nesten hebben gebouwd; en waterlelies en moerasvarentjes in wilden overvloed kleur en schoonheid aan 't water geven, dan wordt dit dorpje een plekje vol schilderachtige bekoring voor allen, die van natuur houden in ongerepte schoonheid. Maar, zooals bij alles: je moet er wat moeite voor over hebben om de mooiste plekjes te zoeken.
En wil je afwisseling: Ginds zijn de bosschen en de heidevelden, daar kan je je oogen weer van geheel ander schoon laten genieten. Jij moet ons mooie Gooi nog leeren kennen, Doortje!
En als jullie meer van de plassen weten wilt juffertjes, dan moet je het „Naardermeer" of „de Vecht" van Thijsse er maar eens op naslaan. Kom, nu weer flink vooruit, meisjes! en netjes de bocht omgereden. En dan zal je onzen Loosdrechtschen plas zien, vol leven en jolijt."
In 't midden tegenover de Roei- en Zeil ver eeniging was het ijsvermaak wel op 't drukst. Daar was


49
ook de groote tent opgeslagen, waar hongerige magen zich te goed konden doen aan chocolademelk met broodjes, Amsterdamsche korstjes en meer dergelijke traktaties, die immer aftrek vinden: ijs of geen ijs. Daar ook konden moêgereden voeten eens behagelijk tot rust komen.
De schaatsen werden afgedaan, want verder gereden zou er niet worden; de terugtocht naar huis zou toch nog genoeg van de jeugdige krachten vergen, vond meneer Latums.
Maar met zoon ijsslee, zoo n groot primitief ding, meer kist dan slee, met n paard er voor gespannen, daar moest eens mee rond gereden worden, daarmede waren allen het roerend eens.
„Je bent hier nog nooit zomers geweest, wel Doortje?" vroeg mijnheer Latums, toen de maagjes langzamerhand voldaan raakten.
Doortje Treffers, die neg niet zoo lang in 't Gooi woonde, ontkende.
„Dan moeten we a.s. zomer eens aan 't zeilen op dezen zelfden plas ... dan is 't weer n heel andere drukte hier, maar niet minder prettig, dat verzeker ik je... of houdt je misschien niet van zeilen?"
„O heden, neen vaderl ze is bang op 't water!" antwoordde voorbarige Non in Doortje's plaats.
„Werkelijk, Door?"
„Ja meneer, heusch waar ..." Doortje schaamde zich 'n beetje om haar watervrees.
Rie. 2e dr. 4


50
„Maar kindlief, jij de dochter van een zeeofficier! die moest zich wel heel vertrouwd met het water gevoelen, zou ik zoo denken."
„En ik ben juist doods- en doodsbang ... zelfs in 'n roeibootje... kinderachtig, vindt u niet?"
En wat teer Het ze erop volgen:
„Vader plaagde me altijd met m n angst voor 't water..."
Door's oogen staarden; want de herinnering aan vader, een geacht zeeofficier, die ongeveer een jaar geleden binnen enkele uren in Indië aan cholera gestorven was, werd nog altijd als een onherstelbaar verlies gevoeld; want Door, eenig kindje, was zijn oogappel geweest en Dory zelf had den vroolijken, knappen vader heel, heel lief gehad.
In begrijpend meevoelen trok meneer Latums Door's arm door den zijnen, omvatte zoo met zijn groote gebruinde hand haar klein knuistje.
„Kom, Poes!" zei hij, om Door op vroolijker gedachten te brengen, „wij gaan eens samen een slee uitzoeken, ja? de anderen treuzelen zoo met 'r chocolade."
„Klaar, hoor vader!" Non dronk haastig het restje van haar tweede kop op en Els en Rie deden evenzoo.
In optocht ging het nu op zoek naar een slee, die gelukkig al gauw gevonden was, niettegenstaande


51
de vele voetgangers vooral, er 'n druk gebruik van maakten. Ieder ging zitten of bleef er op staan, zooals hij verkoos en voort ging het langs de spiegelgladde ijsvlakte.
Rinkelende arren met keurig opgetuigde paarden passeerden in glimmende statie; voetgangers trachtten al glijdend of op n onmogelijk sukkeldrafje ook nog zooveel mogelijk van het ijsvermaak te genieten; slierten schaatsenrijders, lachend en joelend, krioelden dooreen over den grooten ijsplas; en ons viertal op de slee werd al uitgelatener en woeliger, vol dwaze grappen en ondeugende buitenissigheden.
Rie, door 't dwaze heen, gehurkt zittend vóór op de slee, probeerde of ze op die manier op één been ook in evenwicht kon blijven.
„Jij valt er nog af!" zei meneer Latums waarschuwend. Hij liet de meisjes maar kalm van haar vrijheid genieten, zoolang het binnen de perken bleef althans.
Zóó was 't niet gezegd of de slee kreeg n schok, en Rie, vóór ze recht wist, wat er gebeurde, vond zich zelf al midden op het ijs zitten. En de slee gleed voort, alsof er niets gebeurd was.
Twee jongelui, die het ongeval hadden zien gebeuren»schoten haastig toe en strekten eerbiedig en hulpvaardig 'n hand uit om de jongedame weer op de been te helpen.


52
Werktuigelijk liet Rie zich ophijschen. Maar o! in welke ondeugend lachende oogen keek ze toen! Haastig een bedankje stamelend en allerhevigst erbij kleurend, wist ze niets beters te doen, dan het op n loopen te zetten naar de slee, die het geduikelde schaapje weer in genade opnam.
„O, o, Rie 't was óm je ziek te lachen,.. wat zat je daar eenig dwaas!" en Non, Els en Door lachten Rie om 't hardst uit.
„Was 't erg mal.,. toe zeg nou!" Rie was bang n beetje gek figuur geslagen te hebben.
„Ja, dat was 't hoor."
De vriendinnen proestten het weer opnieuw uit van den lach.
„En o Rie! waarom liep je toch zoo gauw weg? je leek dat onnoozele jongetje van Kortenhoef wel... precies en precies, niet waar meneer?"
„Neen hoor Rie," begon mijnheer Latums maar gauw gerust te stellen: „laat die ondeugende rakkers maar lachen... je zat daar als n prinsesje, dat genadiglijk audiëntie verleent aan haar trouwe ridders."
„Bedoelt u die apen...?"
„Wablief.., apen ...?!... beloon jij zoo hulpvaardigheid, Maria van Vloten?"
„Nou en 'twaren apen..." hield Rie vol, die hun spottende oogen maar niet vergeten kon.
„O, Rie, wat 'n avontuur was dat... toe zeg,


... en strekten eerbiedig en hulpvaardig een hand uit...


58
Mevrouw Latums, in Indië geboren en getogen, was 'n klein, dik, gezellig propje, gezegend met n onverstoorbaar goed humeur en altijd lachende oogen, die nu eenmaal niet goed boos of streng konden kijken, hoeveel moeite zij zich daartoe soms ook gaf, als de kinderen het in plaagsche speelschheid, die hen moeder maar als één der hunnen deed behandelen, wat al te bont maakten.
Moeke kon nu eenmaal niet echt van harte kwaad kijken, beweerden de kinderen en eerlijk gezegd: zou 'n moeder met boosvlammende oogen en harde, scherpe woorden, hun moeke, die het tehuis voor man en kinderen tot zoo iets onvergetelijk zonnigs, tot zoo iets heel dierbaars maakte, niet meer geweest zijn.
Zonder onnoodig gezeur of verdriet te toonen, was zij haar man, nu eenige jaren geleden, naar zijn geboorteland gevolgd, waar hij zich, na eene eervolle positie bij de rechterlijke macht in Indië bekleed te hebben, in 't Gooi gevestigd had.
„Mijn man's vaderland, mijn vaderland, ja?" had Moeke met grappigen ernst gezegd en tegen eigen verwachting in, was Holland haar zelfs in de luttele jaren, dat zij er woonde, reeds lief geworden.
De kinderen echter hadden blijkbaar n zekere voorliefde voor moeders geboorteland, dat trouwens ook het hunne was, behouden.
De oudste zoon was kort geleden, zijne roeping


60
„Betoel i) Fie, ik heel erg ongerust, ja? 'n ongeluk zoo gauw gebeurd, ja? O, 'k wou, dat ze kwamen!"
En mevrouw Latums, zich zelf hoe langer hoe angstiger makend, tuurde maar weer door 't schemer-duister der laan tot haar oogen er pijn van deden.
„Moeke-mijn, wat maak je je angstig voor niemendal ... wat zou er nu gebeurd zijn? ... het ijs is ijzersterk en ... papa is er bij... dat zegt toch alles!"
Fie, lui uitgestrekt in n tweede diepe crapaud en zoo van haar kopje thee genietend, trachtte mama op alle wijze gerust te stellen.
Maar moeder was niet gerust te stellen, haalde zich integendeel allerlei akelige dingen in 't hoofd, die haar hoe langer, hoe zenuwachtiger maakten.
„Kan toch... kan wat gebeuren, ja? Jullie zelf zeggen: wak-ijs kan je doorvallen en o, ik zie al voor mij: Non, brani, loopen op dat wakijs, dat krak-krak zegt en die Non er in!... papa ... lekas, lekas 2) met zijn buik op ijs, Non er uit trekken... dan.., groote, harde krak en... o, tidah!3) ik er niet aan denken moet!"
Mevrouw bedekte haar oogen met 'r kleine, mooi gevormde handjes: „toch zóó akelig, ja?"
„En" .,. zei Fie van haar stoel opspringend en moeders akelige fantasie lachend aanvullend:
1) echt, heusch. 2) gauw-gauw. 3) Neen.


61
„en... de heele Loosdrechtsche plas bezwijkt onder het gewicht van dien mageren mijnheer Latums met zijn lange spillebeenen en alle menschen, die op den Plas waren, kunnen nu in plaats van schaatsenrijden: aan 't zeilen! O, o, o, zou er wel 'n dwazer moeder dan de mijne te vinden zijn?" en bevende moeke kreeg tot straf een klinkende kus van haar dochter.
„Soedah! jij lacht maar, ja? als jij man en kinders hebt, jij wel anders zal praten... let op ik zeg!" Mevrouw Latums begon maar weer uit 't raam te turen, in geenen deele nog gerustgesteld.
„Zuster Anna, ziet ge nog niets komen?... ik zie ... ik zie ... n heel klein puntje van Non's roode mantel...," zoo raadde Fie meer, dan ze eigenlijk reeds zag of zien kon.
Maar gelukkig I 't bleken de verloren schaapjes te zijn en nog wel mét Hans, den officier en mét Guust.
Mevrouw slaakte n zucht van verlichting. „O lö! toch zoo blij, ja? .. . honderdpondsgewicht van mijn hart, betoel waar Fie!" Nu konden moeders mooie donkere oogen weer lachen.
Fie haastte zich het knopje van het electrische licht om te draaien en de overgordijnen dicht te trekken, nu er toch niets meer naar buiten te turen viel.
Daar kwam Non de kamer al instuiven.


67
„Och...!" Rie trok haar schouders op: „hier bij u of bij vader of tante An misschien ... maar thuis bij tante Chris ben ik dikwijls 'n naar spook, heusch mevrouw!" bekende Rie eerlijk.
„Jij thuis tinka's *) kind?"
„Tante ook zoo kortaf en bevelerig ..."
„En Rietje gauw op de teentjes getrapt, in plaats van denken: tante 'n oud mensch, tante niet zooveel meer velen kan... en tante niet meer veranderen kan ook en Rie nog wel, ja?"
„Maar 't is zóó moeielijk, heusch, U weet niet half hóe!" zei Rie met een zucht.
„Zonder moeite men nooit iets bereikt, kind ... onthouden dat, ja? zal ook nog wel eens harder nootjes kraken moeten dan tante Chris, betoel Rie... en tante lang de slechtste nog niet kind!"
„O, voor Fritsje is tante lief, altijd hem kussen en pakken en zoo ..." gaf Rie toe.
„En Rie ook nog wel eens gepakt wil worden, hè kind? O, gevangen jij, ja?... Jij dan maar bij moeke Latums moet komen, mijn hart ruim ... heel ruim ... kunnen nog wel meer kinders in,.. en nu geen tinka's meer thuis, beloof me, ja? en betoel Rie, het voor jou nog wel eens heel goed worden zal: ik weet dat, ik voel dat..." zei mevrouw met zooveel innigheid in stem en blik, dat Rie eens even 'n zoen op moeke's hand moest
1) Kuren.


69
ik meen: een jongedame met ooievaarsbeenen van twaalf lentes als: het jongst verloofde paar."
Maar Rie vond, dat ze nu genoeg geplaagd was. Met 'n ruk bevrijdde ze haar arm, die Guust stevig in den zijnen wilde vasthouden, en op een drafje liep ze naar veiliger haven heen.
„Ik kom maar bij U mijnheer.. .,"zei ze, met een kleur van de snaaksche plagerij.
„Of je gelijk hebt, Maria, die rakker van mij maakt het wat al te bont, hè?"
„Pipa, dat zet ik je betaald, je eigen vleesch en bloed zoo schandelijk af te vallen... dan schaak ik uwedeles vrouw, wablief?" En moeder, buiten haar wil, werd in 'n vaartje de eetkamer ingetrokken.
De maaltijd onder vroolijke scherts begonnen, eindigde met n luid hoeraatje voor den berg dampende pannekoeken, waarmede Jet het tweedemeisje aan kwam dragen en die in minder dan geen tijd in de grage magen verdwenen.
Fie en Hans, die op tijd aan den trein moesten zijn, namen vlug afscheid en Guust stelde Rie n partijtje biljart voor.
„Kan ik niet, hoor!"
„Best te leeren, als je ten minste niet te uilskuikerig bent, kom maar mee!"
Non, die er al gauw genoeg van kreeg, stelde voor liever nog wat te zingen, Rie moest om acht


71
Daar deed de klok met helderen zilverklank acht slagen hooren.
„Wat, al zóó laat... 'k moet weg, zeg!" Rie schrikte ervan.
Mevrouw kwam al met haar goed aandragen.
„Ferm inpakken, ja? ... het sneeuwt!"
„Hè nee, mevrouw?"
„Betoel... ik geen gekheid maak... gedaan met ijs, wat ik zeg."
Rie nam afscheid, bedankte voor den heerlijken dag.
„Jij eens gauw weer komen... doen, ja? ... en denken aan wat ik gezegd heb, Rie?" liet mevrouw er wat zachter op volgen.
Rie knikte, belovend.
Guust zou Rie even naar huis brengen en Non holde de gang in, om hen uit te laten.
„Da-ag ... tot morgen! brr... wat n weer ..." Ze sloot maar gauw de voordeur, want dikke sneeuwvlokken joeg de koude-ijzige wind, die pal op het huis stond, in ongewenschten overvloed naar binnen.


VI.
Of het nu kwam, dat de tocht van den vorigen dag wat veel van haar krachten gevergd had, óf om het teleurstellende: dat er zulk een berg sneeuw lag, zoodat alle hoop op schaatsenrijden wel voorgoed verkeken scheen, óf alleen maar: omdat ze nu eenmaal met haar verkeerde been uit bed was gestapt... hoe het ook zij: Rie was, allerslechtst gemutst, wakker geworden.
Dat begon al toen Trui ouder gewoonte op de deur klopte.
Rie verkoos geen antwoord te geven, draaide zich alleen met n nijdigen ruk om.
En toen Trui wat luider, dringender klopte ... blééf kloppen, was het resultaat-al even bedroevend, ontlokte het Rie alleen 'n korzelig: „ja, ja, ja, schei toch uit, meid!"
Toen Rie zich eindelijk verwaardigde op te staan, werd het: haast je, rep je! wat haar weer


73
allerlei tegenspoeden bezorgde, die haar op 't laatst razend maakten.
Fritsje, die opgewonden-blij kwam vertellen, dat er: „O zoo n boel sneeuw lag ... tojenhoog .,. net wit kleedje..werd ook al afgesnauwd, zoodat hij met dikke tranen in zijn oogen aan den eerste den beste, die maar naar hem luisteren wilde, zijn nood ging klagen.
Ongelukkig was dit juist aan de laatste aan wie Rie het wel verteld wilde hebben, aan: tante! die èn door 't afsnauwen van Trui, dat Ze wel degelijk gehoord had — wat hoorde tante dan ook niet! — èn nu weer door dit met Fritsje, haar bloed voelde koken. Dus stool ze, in 'r nachtjapon nog, en nU zeker niet zonder reden boos op Rie, als het noodlot zelf Rie's kamer binnen.
En bitser dan het behoefde en waarmede zij onwetend zooveel bij Rie bedorf, klonk het:
„Is 't weer zóó laat... wat hèb je nu weer... kan je dat lieve kind ook al niet met vrede laten, akelige meid!"
't Werkte maar weer als olie op 't vuur.
De manier vooral, waarop tante alles zei, nog meer dan de woorden zelf.
Eigenlijk had Rie al lang spijt gevoeld over haar boozen uitval tegen onschuldigen Frits en al op middelen bedacht, het straks weer goed te maken; maar nu door tante's vlijmscherpe woorden gingen


74
alle zachtere gevoelens weer op den loop. Onverschillig en bot bleef Rie zwijgen.
„Spreek op dan... wat deed hij je ... wat!" drong tante Chris nog boozer aan.
„Hij verveelde me, daar!" Rie stampvoette in oplaaiende drift.
„En jij verveelt mij al lang, verstaan? jij met je onhebbelijkheid, wat jij toch voor nkind bent!"
Had Rie nu maar gezegd, zooals de waarheid was: „tante, ik heb er spijt van, ik weet wel, dat ik daarnet een akelig kind was" — en had ze dan maar de booze woorden stil over zich heen laten gaan, als een straf, omdat ze toch wel wat verdiend had. Maar woest was Rie op tante en bang was ze ook. En dan is 'tmet alle wijsheid gedaan. En daarom ook nam ze weer een van die houdingen aan waarachter zij al haar gevoelens verschanste en die tante, niet begrijpend, buiten zich zelf konden brengen.
En de booze woorden regenden om Rie's hoofd:
„En dat zeg ik je, brutaal nest met je houding van: raak me niet aan... jij blijft Zondag den geheelen dag thuis, verstaan? uitgaan deugt niet voor jou. Je moest je schamen na zulk een prettigen dag als gisteren!" Dat was de laatste pijl, die tante afschoot, vóór ze de kamer verliet.
En hij trof doel.
Want Rie, wie de herinnering aan gisteren ook


75
de herinnering bracht aan zachtere gevoelens en goede voornemens door Moeke Latums bij haar gewekt, begon zich duchtig te schamen nu.
O, o, o, als mevrouw Latums haar zóó eens had kunnen zien!, zou ze dan nog gezegd hebben, dat ze op moedertje leek? ... dan had ze zich immers zelf kunnen overtuigen, wat n naar, akelig spook ze eigenlijk was.
O, waarom moest bij haar dan ook altijd alles verkeerd gaan; waarom moesten er steeds zulke harde woorden tusschen haar en tante vallen, zelfs dan, wanneer ze eigenlijk al lang niet meer boos was.
Non, Els en Door waren toch ook wel eens boos of spokig, kregen ook wel eens n standje, maar bij die ging alles zoo veel gewoner.
O, als ze moeke Latums of tante An toch maar hier had, die zou ze wel durven vragen: haar toch wat te helpen; aan die zou ze wel kunnen zeggen: dat ze alles niet zoo erg meende en of ze als je blieft wat geduld met 'r wilden hebben — maar o! zij had niemand ... tante hield niet van haar... vader den geheelen dag weg en moedertje, haar lief eigen moesje voor altijd heengegaan.
Die zou haar nooit meer in haar armen kunnen nemen, zooals zij vroeger na een booze bui kon doen; want Rie was altijd 'n driftkopje geweest.
Hoe verdrietig konden moeders oogen haar dan


76
aanstaren, als zij weer eens zoon buitje had. Tot ze alle drift, alle boosheid langzaam voelde verdwijnen onder den liefdevollen blik vol zacht verwijt.
Rie snikte het opeens uit, bij de herinnering aan wat ze verloren had en dat nooit, nooit meer terug zou komen.
„Rie? je komt nog te laat op school..." Trui, heelemaal niet boos, kwam Rie nog maar eens aanporren.
„Maar hart wat hebbe me nou? Huil je? Hier drink maar 's ... mooi zoo ... nou je ooge effies uitwassche... en dan ga jij met Trui naar beneden."
„Niet boos, Trui?*'
Rie's tekortkomingen begonnen haar wel verbazend zwaar te wegen in haar triestige stemming.
Maar Trui, op haar eigen manier, stelde Rie gauw gerust.
„Ben je...! we hebbe allemaal zoo welderis den bokkepruik op ... komt wel terecht, hoor!" zei ze hartelijk.
Rie wilde zóó maar, zonder iets gebruikt te hebben, naar school gaan.
Maar Trui gebood: „nee, ete!"
„Ik kan niet... heusch niet..."
„Kom malligheid... hier je glas melk en hier je boterham ... wat drommel mot jij ziek worde ..." Trui bedilde met moederlijke bezorgdheid en zij


77
rustte niet voor én melk én boterham verdwenen waren.
Het deed Rie goed die zorg. Al kwam ze maar van n eenvoudige boerenmeid: haar goede hart was er niet minder om.
Vrij wat vroolijker gestemd dan 's morgens kwam Rie om twaalf uur uit school.
Wel bleef er 'n kleine angst voor tante: hoe die wezen zou na de onverkwikkelijke scène van dien ochtend; maar Rie zag de toekomst toch alweer lichter in.
Wie kon dan ook het hoofd moedeloos laten hangen bij zulk een winterpracht! Het witte donzige sneeuwkleed, dat nog zoo rein en ongerept velden en wegen bedekte, de boomen stijf in hun witte, glinsterende sneeuwmantels gehuld, de takken onder den zwaren blanken last diep gebogen naar de aarde, en als 't ware poorten van sneeuw vormend; de daken der huizen en de punten van de tuinhekken met schitterend witte mutsen op, dat alles gaf zulk 'n sprookjesachtige heerlijkheid, zoo iets rein-vredigs te aanschouwen, dat het on-onmogelijk was nog langer met droeve of booze gedachten rond te loopen.
En dan het sneeuwballen-gevecht op het schoolplein!
Gegooid dat er was! tot de wangen gloeiden en


78
de vingers tintelden, O, 't was gewoon verrukkelijk geweest.
En daarna om de kroon op alles te zetten: dat allerheerlijkste: n pluimpje van den hoofdonderwijzer, die haar opstel over „Ijsvermaak" als n knap stukje werk geprezen en het aan de geheele klas voorgelezen had.
Toch wel benauwend ook, hoor!
Wat graag was ze onder de bank gekropen of buiten de klas gaan staan. Verbeeld je, dat iedereen nu kon hooren, wat ze geschreven had; en o! stel je voor: dat ze elkander eens met ingehouden pret aanstootten of dat ze lachen zouden! Rie zou het niet hebben kunnen verdragen.
Maar gelukkig was alles heel erg meegevallen.
O, 't was heerlijk geweest gewoon!
De vriendinnen, hoewel niet zoo uitblinkend op het gebied van Nederlandsche taal, hadden haar
dat buitenkansje van harte gegund benijdden
haar echter toch ook wat die bijzondere onderscheiding en... zelfs dat was heerlijk geweest. Licht-voelend en blij van hart was Rie dus huiswaarts getogen.
Fritsje kwam haar juichend van pret in de laan te gemoet loopen, n sneeuwbal uitdagend in ieder handje geklemd.
Dat zaakje was dus in orde.
Maar tante sprak boe noch ba aan de koffietafel.


80
de vriendinnen en Trui... ja, van Trui ook... nee, dan nog maar liever in eens dood!
O, 't maakte haar gewoon wanhopig dat kostschool-schrikbeeld, waarvan zij zich allerlei maloverdreven voorstellingen maakte en waarmede tante haar reeds meermalen gedreigd had.
„Heb ik over kostschool gesproken... stel je toch niet zoo aan, kind... die overdrijving van jou altijd... al zóu het ook goed zijn, dat jij eens wat beter achterna gereden werd. AUoh! neem maar liever die etude van Czerny nog eens flink onderhanden, die zit nog allesbehalve goed in je vingers ... 't wordt anders weer broddelen van middag op les." Aldus maakte tante 'n eind aan mogelijke verdere ontboezemingen.
Na de muziekles liep Bets Broere, die tegelijk met Rie les kreeg, n eind met haar mee.
Rie vertrouwde die plotselinge liefheid niet goed, want Bets ging nooit met haar; maar als ze wilde: Rie vond het best hoor.
„Nou zeg.., heb je me nu niets te vertellen?" begon Bets al gauw geheimzinnig te vragen.
„Vertellen ...? Wat moet ik vertellen?"
„Nou zeg, net of je dat niet weet..." Bets grinnikte van ingehouden pret.
„Kind grinnik toch zoo niet... je lijkt wel mal..."


82
„Dan jokken jullie alle... allemaal!" schreeuwde Rie: „Kind, ga toch weg... ik wil niet meer met je loopen "
„Nou, zoon pretje is 'tniet, hoor! bah, zoon flauw, vervelend spook als jij toch bent... maar 'tis waar!!" schreeuwde Bets al even hard terug.
Hoe Rie thuis kwam, zou ze moeielijk hebben kunnen zeggen.
Haar hoofd bonsde en haar heele hartje was in opstand.
O, dat akelige, akelige kind!... zóó iets te durven zeggen... want 't was immers niet waar... kón niet waar zijn... dat kind had alles maar bedacht om haar te plagen en pijn te doen. O, als vader thuis kwam, zou ze 'them dadelijk vragen of dat verschrikkelijke waar was: dat vader haar voor 'r eigen lief moedertje n andere moeder wilde geven, die natuurlijk 'n spook van n mensch zou zijn... nog erger dan tante ... kón niet anders. En dan zou vader haar natuurlijk in zijn armen nemen en met zijn vriendelijke stem zeggen: „maar, poes, hoe kom je er bij... niets van waar, hoor!" en dan zou ze vader om den hals vliegen en hem zoenen... zoenen ... tot hij om genade smeekte.
O, dat er toch zulke valsche menschen kónden zijn!
Trui zag dadelijk, dat er iets niet in orde was met Rie en dadelijk bezorgd ook, vroeg ze:


84
Hé, die Tom met zijn lachend gezicht... hoe kón die jongen nu lachen... Rie geloofde niet, dat zij dat ooit meer zou kunnen... ze gevoelde zich nu weer zoo koud en eenzaam op eens, precies alsof ze door iedereen verlaten was en alleen Trui nog n klein beetje om haar gaf.
O! kon ze maar in bed kruipen, diep onder de dekens, de deur op slot, om eens flink uit te schreien.
„Za 'k zegge, da je nie goed ben...?... schaap, wa hei je toch...?" Trui begon zich nu bepaald ongerust te maken.
Lusteloos stond Rie op.
O, 't was of achter haar slapen honderd duizend hamertjes aan 't kloppen waren en haar beenen voelden zóó zwaar ... O, als lood!
En Rie aanvaardde den moeielijken tocht naar vaders kamer.
Och, er was wel niets, want natuurlijk had dat kind van Broere maar wat gezegd, maar toch kon Rie vader niet geheel onbevangen, niet heelemaal vriendelijk te gemoet treden.
Vader liep met de handen in z n zakken de kamer op en neer, toen Rie binnen kwam.
„Zoo poes, ben je daar? ... kom nu eens gezellig bij me zitten...," zei hij dadelijk en bijna nog hartelijker dan gewoonlijk.
Hij trok een diepe, groen leeren clubfauteuil bij


85
en Rie moest op vaders knie komen zitten: vader wilde zijn meisje nu eens heel dicht bij zich hebben, zei hij.
Rie zei niets terug, zat maar als n schuw vogeltje in vaders arm gedoken.
„Pop, wat zie je bleek!" Vader moest Rie eens liefkoozend over het haar strijken.
,,'t Wordt tijd, dat het warme lentezonnetje weer eens wat kleur op die wangetjes toovert... en van den zomer moeten we allemaal maar eens voor n week of zes zeelucht happen.,. wat 'n gezonde en gebruinde jongedame zal je dan worden!"
Als vader gedacht had n uitroep van blijde verrassing te zullen hooren, dan vergiste hij zich deerlijk; want het vooruitzicht op zulk een heerlijke vacantie, wat Rie anders buiten zichzelf van vreugde zou gebracht hebben, liet haar nu onverschillig.
„Rie ...? kijk vader eens aan ..."
„Vader! het is toch niet waar...?" Rie kón zich niet langer stil houden, ze moest het weten nu.
„Maar kind!" Vader wist niet, wat hij zoo opeens van die onstuimigheid van Rie moest denken.
„Het is niet waar, hè vader... toe, zeg als je blieft, dat 't niet — waar — is!"
„Maar wat dan toch, kindje..."
„Dat... dat u... O nee, vader, ik kan 't niet zeggen..."


86
„Is het dan zóó erg? Kan je 't zelfs niet aan vaders oor zeggen, poes ...?"
Toen, na een overwinning van zichzelf, die niet gemakkelijk ging, zei Rie eindelijk bij horten en stoot en: het verschrikkelijke. Maar zóó zacht, dat vader haar nauwelijks verstaan kon.
„En zou je dat nu zóó erg vinden, kindje?" vroeg vader.
En er was iets in vaders stem, dat Rie bijna schreien deed.
Maar toch knikte Rie heftig van: ja, want ze zou 't immers erg vinden, heel verschrikkelijk erg.
Even was het stil tusschen vader en Rie; toen zei vader, terwijl hij haar gezichtje met zachten dwang tot zich ophief, zoodat Rie hem wel aan moest kijken:
„Nu moet je eens goed luisteren, pop ... neen Rie, vader flink in de oogen zien; want wat ik je zeggen ga is heel ernstig. Ik moet eens met m n groote dochter spreken, weet je? want Rie, 'n meisje van twaalf jaar is geen klein kindje meer, niet waar?... Wil je je best doen me te begrijpen...?"
Vaders stem was zóó vol liefde, zijn oogen keken met zulk een vriendelijken ernst in de haren, dat Rie zich niet anders dan heel veilig bij vader kon gevoelen, wat er ook mocht gebeuren.
„Dat we allen heel, heel veel van moedertje


87
hebben gehouden, weet je Rie; ook, dat wij haar nooit geheel zullen kunnen vergeten. Maar, kindje, ik geloof, als moedertje zoo nu en dan bij ons eens n kijkje kon nemen, dat ze dan zeggen zou: „vader, het gaat tegenwoordig niet goed thuis... ik ken mijn eigen kinderen niet meer en vooral Rietje baart me groote zorg. Daar moet n eind aan komen, vader ... ter wille van m n eenig dochtertje vooral en ook ter wille van jullie allen, die er om lijden."
„Kijk, Rie, zóó denk ik, dat moedertje zou spreken en daarom, kindje, en ook omdat vader zich zonder moeder wel heel erg eenzaam gevoelt, wilde ik jullie n ander moedertje geven, die, daar ben ik stellig van overtuigd, jullie even hartelijk lief zal hebben, als jullie eigen moedertje dat deed.
„Nee ... vader!"
„Ja, Rie... want zij houdt nu al zoo heel veel van jullie..."
Rie lag stil te snikken in vaders arm. ,
„Dom, klein meisje, vraag je niet eens wie het is?" vroeg vader zacht.
Maar 't kon Rie niets schelen, niets ... want 't kón niet anders, dan 'n akelig mensch zijn ... natuurlijk...
„En als het nu eens iemand was van wie je toevallig bijzonder veel hield, dat kan toch, pop ..."
Opeens zat Rie rechtop.
't Was of er n lichtstraal in haar hartje viel.


88
„Vader... het is toch niet?" O! ze durfde de naam, die ze hoopte, toch zoo vurig hoopte opeens, niet uitspreken. „Wie, Rie?" vroeg vader. „Tante An..."
„En als zij het nu eens werkelijk was ..." „O, vader!"
En Rie, dwaas hartstochtelijk Rietje schreide, alsof haar hartje moest breken en toch was 't uit pure blijdschap nu.
„Stil toch, kindje foei je maakt je heelemaal
van streek ...," en vader met zijn linnen zakdoek, waarop Rie zoo ijverig F. v. V. geborduurd had, begon haar tranen af te drogen.
„Wat ben ik blij, wat ben ik vreeselijk blij, dat tante An het is!" zei Rie uit 't diepst van 'r hart: „want, weet u vader, tante An hield bijna evenveel van moeder als wij en ik houd van tante An."
„Daar moet ik je eens voor kussen, weet je wel, dat jij je vader nu heel gelukkig maakt, Rie?"
Toen opeens dacht Rie aan tante Chris en dat vervulde haar met plotselingen schrik: „O,
vader en tante Chris. moet die nu weer
alleen wonen?"
„Zou je dat naar vinden?"
„Ja, vader, want ik weet, dat tante het zelf ook naar vind... mag .., mag ze ook maar bij ons blijven...?"


„Vader... het is toch niet... ?"




91
Die vraag kostte Rie veel. 't Was alleen haar goed, medelijdend hart, dat haar zóó zich zelf kon doen overwinnen en dat wist vader maar al te goed.
Nu herken ik mijn meisje weer!" zei hij heel hartelijk. Want dikwijls Rie heb ik me met moeite af moeten vragen: „is dat nu onze Rie?" En vader kon zich zoo weinig met je bemoeien en met tante Chris wilde het maar niet gaan. En Rie, als ik dan zag: dat 't met Fritsje en Tom toch wel scheen te lukken, en ik aan mijn eigen jeugd terugdacht, die tante wel streng, maar niet liefdeloos gemaakt heeft, dan Rie had vader wel eens moeielijke uren om zijn dochtertje. Er was dan zooveel wat ik anders had gewenscht, ook voor mijn kleine meisje. En daarom Rie is vader zoo blij, dat je hartje goed en gaaf gebleven is. En nu, pop zal ik je eens vertellen welke schikking we hebben getroffen, een schikking, die tante Chris allerbest aanstaat, hoor! Tante An komt bij ons en tante Chris gaat naar oude mevrouw Vemer en dat vindt ze heelemaal niets akelig, hoor!"
Rie voelde zich heelemaal niet ziek of verlaten of ongelukkig meer, zelfs haar hoofdpijn was spoorloos verdwenen.
„Mag ik 't Trui gaan vertellen, vader... of weet ze 't al?" vroeg ze blij.
„Ga jij je gang maar, hoor!"


92
Rie, in 'r haast struikelend over de keukenmat, rolde bijna de keuken binnen.
„Je raadt nooit, nooit, nooit, wie hier komt, Trui!... laat die aardappels nou even staan ..."
„Lieve help, wat hei jij nou weer!... as ik daar nou n sikkepit van begrijp ..." Trui droogde kalm haar handen aan 'r schort af en ging voort: „zóó bê je ziek en zóó lach en spring je weer of 't er niky niemendal geweest is..."
„Maar 'kben ook zóó blij, zóó blij, weet je niet..."
„Ook de honderd duzend bijgeval even as Tom daar net?"
„Nog duizend maal beter!" juichte Rie: „je zult er gewoon van staan te kijken... tante Chris gaat weg en raadt eens wie er hier komt?"
„Wa zeg je me ...?"
„Tante An! daar gaat vader mee trouwen..."
„Daar mot ik nou toch effies bij gaan zitte... 't is me kepleet in me beene geschote ... kind, wat zeg je? tante An? ... nou gefilseteerd, hart!... 'n betere kanne we niet wensche, wat jij!... och, och, wat n mensch al niet beleve kan... 't is me 't daggie wel, hoor!" En hoofdschuddend ging Trui maar weer aan 'r aardappelen.
Rie moest nog gauw wat aan vader vragen:
„Vader, mag ik even naar tante An ... heel, heel even maar?" vroeg ze met erge kleur.