NEDERLANDSCHE BIBLIOGRAPHIE VAN 1500 TOT 1540 DOOR WOUTER NIJHOFF EN M. E. KRONENBERG EERSTE AANVULLING DOOR M. E. KRONENBERG 'S-GRAVENHAGE MARTINUS NIJHOFF 1925 NEDERLANDSCHE BIBLIOGRAPHIE VAN 1500 TOT 1540 EERSTE AANVULLING Overdruk uit „Het Boek" Januari IQ25 NEDERLANDSCHE BIBLIOGRAPHIE van 1500 tot 1540 DOOR wouter nijhoff EN m. e. kronenberg eerste aanvulling DOOR m. e. kronenberg 'S-GRAVENHAGE martinus nijhoff 1925 EERSTE AANVULLING OP DE NEDERLANDSCHE BIBLIOGRAPHIE VAN 1500—1540 Onze Nederlandsche Bibliographie van 1500—1540 1 is, gelijk een ieder weet, die Nijhoff's inleiding heeft gelezen, „bewust incompleet". Als ze volledig had willen zijn, zou ze nog niet bestaan. Het is mijn plan er, in verre toekomst, een vervolg op te geven en ik ben bezig daarvoor bouwstoffen te verzamelen. Hier volgen de cijfers van mijn balans. In het bestaande deel zijn 2221 boeken beschreven. Op 't oogenblik zijn mij de titels van nog c. 1800 andere Nederlandsche drukken uit hetzelfde tijdvak bekend. Dat wordt dus een totaal van c. 4000. Die 1800 stuks alle te gader in één vervolgdeel op te nemen, is een hoog, maar onbereikbaar ideaal. Want van vele, zoo ongeveer van 600 a 700, zijn mij alleen titels, geen exemplaren bekend. Wel vertrouw ik, dat er hiervan, bij goed zoeken en navragen en voortdurende waakzaamheid, nog heel wat te voorschijn zullen komen in de loop der jaren, maar een vrij groot contingent onbereikbaarheden lijkt me toch onvermijdelijk. Van de c. 1100 boeken, waarvan wèl exemplaren bekend zijn, heb ik er thans 584 beschreven voor het vervolgdeel. Men heeft mij verzocht hier een lijst te geven, van 't geen ik tot nu toe voltooid heb. Daarbij een korte toelichting. Een kruisje vóór de titel (17 maal komt dit voor) beteekent, dat ik het bewuste boek nog niet zelf gezien heb en mijn voorloopige rjeschrijving dank aan een gedrukte of geschreven mededeeling van een betrouwbaar bibliograaf. De naam van bibliotheek of eigenaar achter iedere titel geeft aan, naar welk exemplaar ik mijn beschrijving gemaakt heb. In veel gevallen zijn mij nog meer exemplaren in andere bibliotheken bekend; dit alles reeds in deze lijst op te nemen, leek mij te omslachtig. Alleen heb ik de exemplaren van boeken, die in Nederlandsche bibliotheken zijn, steeds allemaal vermeld. Af en toe vindt men aangegeven, dat een beschrijving naar een defect ex. is gemaakt. Wie ') Verschenen 's-Gravenhage, 1923. 2 i8 EERSTE AANVULLING OP DE NEDERLANDSCHE me van zulk een boek een volledig ex. aanwijst, bewijst me een groote dienst. Volgorde en indeeling zijn, op één uitzondering na \ als in het bestaande deel. Ik vertrouw, dat ik voldoende verwijzingen heb gegeven. Anders kan men uit het Alfabetisch Register van de Nederlandsche Bibliographie misschien af en toe een aanvulling halen. Niet alles, wat in deze lijst staat, moet men als definitief beschouwen. Ongetwijfeld zullenlatere onderzoekingen en nieuwe vondsten mij af en toe nopen nog enkele veranderingen in de toeschrijvingen aan de drukkers of in de benaderende dateeringen te brengen. Ook hoop ik van enkele anonieme boeken de auteurs nog uit te vinden. Mijn beschrijvingen der boeken zijn ten deele hier in stad gemaakt, voornamelijk op de Kon. Bibliotheek, waar men de welwillendheid heeft gehad van heinde en ver de post-incunabelen, die ik wenschte te zien, voor mij aan te vragen en in ontvangst te nemen. Voor vele andere boeken heb ik mij echter zelf in beweging moeten zetten om ze ter plaatse te zien en te beschrijven (British Museum, Bibl. Nationale). Geleidelijk denk ik nu de overige 500 a 600 boeken te gaan bewerken, waarvan mij exemplaren bekend zijn. In Duitschland zijn er nog vele, die ik successievelijk op de Koninklijke Bibliotheek te leen hoop te ontvangen. Ook in België is nog 't een en ander te beschrijven. Een heel groot deel schuilt in Engeland en bezoeken aan Londen en Oxford, waar men niet uitleent, zullen noodig zijn. Verder is het mijn groote wensch, dat ik toegang zal verkrijgen tot de collectie Arenberg, nu in Nordkirchen bewaard, die een schat van Nederlandsche kostbaarheden bevat. Groote vriendelijkheid heb ik bij de voortzetting van de Ned. Bibliographie ondervonden van particulieren, bibliotheek- en archiefambtenaren. Ik ben er allen zeer dankbaar voor. Een speciaal woord van warme dank aan de heer Wouter Nijhoff, die zijn eigen studiemateriaal tot mijn beschikking heeft gesteld en aan wiens trouwe hulp bij 't opsporen van nieuwe vondsten ik verder menige beschrijving dank. Tot slot hoop ik, dat iedereen de zeer betrekkelijke waarde van deze lijst zal willen inzien en vooral niet meenen, dat dit mijn laatste woord over de Nederlandsen post-incunabelen is. Misschien kan het geen kwaad nog eens te herhalen, dat het uitsluitend be- *) De aflaatbrief, die in de Nederlandsche Bibliographie op Alexander VI staat, is hier op Peraudi gezet. bibliographie van 1500—154O 19 schouwd moet worden als een verslag van 't geen ik op het oogenblik ten naasten bij persklaar heb liggen voor het vervolgdeel. Nog altijd zal men het register, door Nijhoff in dit tijdschrift gepubliceerd1, niet kunnen missen. Men vindt daar vele titels, die zoowel in de Nederlandsche Bibliographie als in de volgende lijst ontbreken. Maar van de andere kant zal men in mijn lijst weer menige titel aantreffen, die Nijhoff's register, in 1912—1914 uitgekomen, nog niet vermeldt. Zoo „groeien vast in tal", maar niet „in last", de beschreven Nederlandsche post-incunabelen. A. (Abecedarium). Leiden, Peter Jansz., (c. 1530?)- perk. - Amsterdam UB. (del). * ' (Abecedarium). Z. p. n. j.? perk. - 's-Gravenhage KB. (Oef.). Acciaiolus, Don., Hannibalis atque Scipionis historie.Zwolle, Arn. Kempen, 14 Mei 1502. 40. 2 — 's-Gravenhage KB. Accidence, Shorter, etc. Antw., Mart. de Keyser voor JoannesToye te Londen, Mei 1534. 8°. — Cambridge UL. Accordaten van Zeelant. (Antw., Willem Vorsterman) voor Keynier Cornelissen te Zierikzee, (c. 1530?)- 4°- - Amsterdam UB.; s-Gra- venhage KB. . Acta Academie Lovaniensis contra Lutherum. „H. M. Cruis Utopien- sis". (Antw.? c. 1520). 4°. — Brussel BR. Adrianus Florentiüs (Adrianus VI), Instructio et ordinatio. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, c. 1516). 4°. - Brussel BR. ♦Adrianus Florentiüs (Adrianus VI), Litterae indulgentiarum ra- bileicausa. (Gent? Pieter de Keysere? einde 1515). perk. — Gent UB. Adrianus VI, Regule, ordinationes et constitutiones, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 2 Jan. 1523. 8°. - Cambridge UL Aegidius Delfus, Conclusiones in sententiasMagistn(PetnLomtor- di). Leuven, Theod. Martinus Alost., Juni i5ro. 40. — Londen BM. Aesopus Avianus, etc, Fabulae latine a Guil. Goudano, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1538. 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gra- venhage (a°. 1921; thans Rotterdam SB.). Afineus, Henr., La grande prenostication de Louvam pour 1518. (Antw!? 1518). 40. — Londen BM. Afineus, Henr., La grande et vraye prenostication de Louvain pour lan 1533. (Antw.? 1532). 40. - Parijs BN. Agricola, Rod., De formando studio Agricolae, Erasmi et Melanch- tonis rationes, etc. Antw., Mart. de Keyser, April 1532. 8°. — Parijs BN. (def.). !) Wouter Ni jhoff, Nederlandsche bibliographie van 1500—1540 in dit tijdschrift I—III (1912—1914). ■) Indertijd door W. Nijhoff reeds opgenomen in zijn Bibliographie d. I. typ. nierl. etc. FeuiUes provisoires onder no. aoi. Stond daar echter ten onrechte op Plutarchus, waardoor het bij de bewerking van de P moest uitvallen. 20 eerste aanvulling op de nederlandsche Agrippa de Nettesheym, Henr. Corn., De incertitudineetvanitate scientiarum. Antw., 1534. 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1922; thans Antwerpen, Mus. Plantijn). Aldus Manutius, Institutionum grammaticarum 11. III. Deventer, Theod. de Borne, 23 Mei 1512. 40. — Amsterdam UB. (def.). Aldus Manutius, Constructionis rudimenta. (Deventer, Jac. de Breda). 40. — Munster UB. AleanderMottensis.Hier., Tabulae graecarum musarum, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., Maart 1516. 4°. — Brussel BR. Aleander Mottensis, Hier., Tabulae graecarum musarum, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1523. 40. — Parijs BN. Alexander VI, Gracien ende oflaten, enz. Zie Gracien. Alexander VI, Litterae indulgentiarum. Zie Peraudi. Alexander de Villa Dei, Doctrinale. Pars I c. comment. H. Torrentini. Deventer, Jac. de Breda, 21 Oct. 1505. 4°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1924). Alexander de Villa Dei, Doctrinale. Pars II c. comment. Kemponis Thessaliensis. Deventer, Rich. Pafraet, 12 Febr. 1506.4°. — Munster UB. Alexander dE Villa Dei, Doctrinale. Pars II c. comment. Kemponis Thessaliensis. Deventer, Theod. de Borne, 24 Jan. 1516. 40. — Men- no Hertzberger, Amsterdam (a°. 1922; def.). Alónsefresant (Alofresant), Prophesies du tresnoble Empereur Charles, etc. Antw., Willem Vorsterman, (c. 1528 ?). 4°. — Brussel BR. Alónsefresant (Alofresant), Dye prophetie ghepractiseert te Rhodes. Antw., Jan van Ghelen. 8°. — Gent UB. Alphabetüm sacerdotum s. Ordo sacerdotis praeparantis se ad mis- sam. Utrecht, Jan Berntsz. 8°. — B. Quaritch, Londen (a°. 1919). Arcimboldus, Joh. Ang., Litterae indulgentiarum pro fabrica basili- cae S. Petri de Urbe. (Deventer, Theod. de Borne of Jac. de Breda), 1515. i°. — Arnhem RA. (op perk.); Zutphen GA. (op papier). Arcimboldus, Joh. Ang., Litterae indulgentiarum pro fabrica basili- cae S. Petri de Urbe. (Deventer? Theod. de Borne of Jac. de Breda?), 1515. perk.? — Onbekend waar ex.; naar facsimile in Kist en Royaards' Arch. v. kerk. gesch. I (1829), naast blz. 176. Aristoteles, De moribus (Ethica) ad Nicomachum 1. I interpr. Joh. Argyropylo. Deventer, Theod. de Borne, (c. I5i7).4°. — Munster UB. Aristoteles, Questiones naturales (s. Problemata). Antw., Gov. Bac, (c. 1506). 40. — Amsterdam UB. Articulen, Hondert, van der passien ons heren. Leiden, Jan Seversz., 1518. 8°. — Amsterdam UB. Artikelen, De principale, der keyserl.ordonnancienintcortevani5 Nov. 1531. Z. p. n. j.? (Gent, Pieter de Keysere, 1531)- 4°- — Mart- Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1921, def.; thans Amsterdam UB.). Athanasius patriarcha Alexandrinus, Vita d. Anthonii. Latine ab Evagrio, etc. (Zwolle, Peter Os van Breda, c. 1505?). — Groningen UB. Beschreven Roos, Cat. incun. 32. Augustinus, S., Meditationum s. precationum secretarum libellus, etc. Antw., Aeg. Coppenius Diesthens. voor Joannes Coccius, Jan. 1539- 160. — Parijs BN. Avianus. Zie Aesopus. Avisamentum de concubinariis non absolvendis. (Utrecht, JanBerntsz.). 40. — Parijs BN. Vermeld Pellechet 1674; Peddie 1.75. bibliographie van 1500—1540 21 Avontmael, Van dat, ons Heeren. (Antw.? NiclaesvanOldenborch?. na 1540?). 8°. - Utrecht UB. B. Baldericus Sonnegianus, Joh., Compendium paucis quicquid est octo figurarum constructionis complectens, etc. (Leuven), Theod. Martinus Alost., (1520). 4°. — Brussel BR. Baptista Mantuanus, Agon et historia b. virg. Margarete. Deventer, Theod. de Borne. 40. — Darmstadt Landesb. Baptista Mantuanus, Bucolica s. Adolescentia c. expos. Jod. Badii Ascencii, etc. Deventer, Jac. de Breda, 23 Maart 1505. 40. — Londen BM. Baptista Mantuanus, De contemnenda morte. (Deventer, Jac. de Bred, c. 1500). 4°. — Amsterdam UB. Baptista Mantuanus, De contemnenda morte, etc. (Deventer), Theod. de Borne, (c. 1514). 40. — James Tregaskis, Londen (a°. 1921). Baptista Mantuanus, De contemnenda morte, etc. Deventer, Alb. Pafraet, 1519. 40. — Darmstadt Landesb. Baptista Mantuanus, Liber de sacris diebus s. Fasti. 's-Hertogen- bosch, Laurens Hayen (voor Joh. Thibault te Antw. ?), 1519. 4°. — Groningen UB. (dei.?). Baptista Mantuanus, De morte Colle, etc. Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1517. 4°. — Darmstadt Landesb. Baptista Mantuanus, Parthenice prima de virgine Maria. Deventer, Rich. Pafraet, 20 Nov. 1502. — Londen BM. Barbarus, Franc, De re uxoria 11. II. Antw., Mart. de Keyser, (c. 1535?)- 8°. — LübeckSB. Barlandus, Adr., Diaologi XLII. Leuven, Theod. Martinus Alost., Maart 1524. 8°. — Gent UB. Barlandus, Adr., Dialogi LVII, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Jan. 1530. 8°. — Parijs BN. Barlandus, Adr., Dialogi LXIII, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1539. 8°. — Londen BM. Barlandus, Adr., Enarrationes in primos IV11. Aeneidos Vergilii (I). Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1535. 40. — Londen BM. Barlandus, Adr., Enarrationes in secundum 1. Aeneidos Vergilii. (Antw.), Mich. Hillen van Hoochstraten, (1535). 40. — Londen BM. Barlandus, Adr., Enarrationes in tertium 1. Aeneidos Vergilii. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1535. 4°. — Londen BM. Barlandus, Adr., Enarrationes in quartum 1. Aeneidos Vergilii. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1536. 40. — Londen BM. Barlandus, Hub., Epistola medica de aquarum destillatarum faculta- tibus, etc. Antw., (Joannes Grapheus voor?) Joannes Steels, 1536. 8°. — Amsterdam UB. Barlandus, Hub., Velitatio cum Arnoldo Nootz. Antw., Henr. Pee- tersen van Middelburch, 1532. 8°. — Parijs BN. Barnes, Rob., A supplicatyon made unto Kinge Henrye the eyght. (Antw., Mart. de Keyser, c. 1530). 8°. — Cambridge UL. Bartholomaeus Coloniensis, Epistola mythologica c. interpret, dif- ficilium vocabulorum, etc. Z. p. n. j.? (Deventer, Jac. de Breda, 1506). 4°. — Amsterdam UB. (def.). Bellocassius, Steph., Oratio gratulatoria pronuntiata a Petro Sub- 22 eerste aanvulling op de nederlandsche montano aliisque legatis, etc. Gent, Pieter de Keysere, sept. kal. Martii 1519 (= 23 Febr. 1520). 4°. — S. Gaselee, Londen. Bellum grammaticale. Zie Guarna. Berch van Calvarien. Z. p. n. j. ? (Antw., Willem Vorsterrnan). 8°. — 's-Gravenhage KB. (def.). Berch van Calvarien. Z. j.? Antw., Symon Cock, (c. 1540 of later?). 8°. — Amsterdam UB. (def.). (Bernardus, S.), Boecxken van verduldich lijden. Amsterdam, Doen Pietersz. 8°. — Parijs B. Arsenal. Bernardus, S., Boecxken van verduldich hjden. Antw., Willem Vorsterrnan, (c. 1520?). 8°. — Londen BM. Bernardus, S., Boecxken van verduldich üjden. Antw., Willem Vorsterrnan, 1531. 8°. — Parijs B. Arsenal. Beroaldus, Ph., Declamatio philosopbi, medici et oratoris de excellentia disputantium, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., 21 Aug. 1501.40. — Parijs BN. Bethlem, Een devote meditacie op die passie o. 1. heeren. Antw., Willem Vorsterrnan, 12 Oct. 1518. 8°. — Amsterdam UB. (def.). Bethlem, Een devote meditacie op die passie o. 1. heeren. Antw., Willem Vorsterrnan. 8°. — Parijs BN. Bethlem, Een devote meditacie op die passie o. 1. heeren. Z. p. n. j. ? (Antw., Symon Cock, c. 1540 of later?). 8°. — Amsterdam UB. (def.). Biblia. Evangelium sec. Matthaeum. Graece. Leuven, Rutg. Resems, op kosten van hem en Barth. Gravius, 10 Nov. 1534. 8°. — München Bayer. St. B. Biblia. Evangelium sec. Marcum. Graece. Leuven, Rutg. Resems, op kosten van hem en Barth. Gravius, 23 Nov. 1534. 8°. — München Bayer. St. B. Biblia. Evangelium sec. Lucam. Graece. Leuven, Rutg. Resems, op kosten van hem en Barth. Gravius, 7 Dec. 1534. 8°. — München Bayer. St.B. Biblia. Evangelium se?. Johannem. Graece. Leuven, Rutg. Rescius, op kosten van hem en Barth. Gravius, 19 Dec. 1534. 8°. — München Bayer. St.B. Biblia. Psalmi poenitentiales c. litaniis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, (c. 1510?). perk. — 's-Gravenhage KB. (compleet?). Biblia. Psalterium c. canticis et letaniis. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 14 Sept. 1515. 8°. — Londen BM. Biblia. Ecclesiastes interpr. Rob. Shirwood. Antw., Willem Vorsterrnan, 15 Jan. 1523.40. — Gent UB. Biblia. Pentateuchus Moysi. Antw., (Harmannus Sasse Daventnensis) voor Henr. Peetersen van Middelburch, 25 Jan. (1526). 160. — München Bayer. St.B. Biblia. Evangelium sec. Lucam. Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1526.4 . — Amsterdam UB. Biblia. Libri prophetarum. Antw., Harmannus Sasse Daventnensis voor Henr. Peetersen van Middelburch, 1526. 160. — München Bayer. St.B. Biblia sacra utriusque Testamenti. P. I—IV. Antw., Joh. Thibault voor Franc. Byrckman te Antw. en te Keulen, 1526. 40. — München Bayer. St.B. Biblia. Novum Testamentum. Antw., Wede. Mart. de Keyser voor Joannes Coccius, 1536—Jan. 1537.160. — München Bayer. St.B. ■ bibliographie van 1500—1540 »3 Biblia. Vetus et Novum Testamentum, Breves annotationes, Interpretatio nominum hebraicorum, etc. P. I—II. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1537. 40. — München Bayer. St.B. Bijbel. Nieuw Testament. Dl. I—V. Keulen, Hiero Fuchs, 1525.8°. — Londen BM. Bijbel. Nieuw Testament. Deventer, Alijt, wed6, van Theod. de Borne, 1532. 8°. — Londen BM. BiBLE. The fyrst boke of Moses called Genesis. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 17 Jan. 1530.8°. — Londen BM. Bible. The seconde boke of Moses called Exodus. (Antw., Joh. Hoochstraten, 1530). 8°. — Londen BM. Bible. The thyrde boke of Moses called Leviticus. (Antw., Joh. Hoochstraten, 1530). 8°. — Londen BM. Bible. The fourthe boke of Moses called Numeri. (Antw., Joh. Hoochstraten, 1530). 8°. — Londen BM. Bible. The fifth boke of Moses called Deuteronomye. (Antw., Joh. Hoochstraten, 1530). 8°. — Londen BM. Bible. The prophet Isaye. Straatsburg, Balthassar Beckenth(=Antw., Mart. de Keyser), 10 Mei 1531. 8°. — Cambridge UL. Bible. Jeremy the prophete, etc. (Antw., Mart. de Keyser?), Mei 1534. 8°. — Cambridge UL. Bible. Davids Psalter. (Antw.), Mart. de Keyser, Aug. 1534. 160. — Cambridge UL. Bible. The neweTestament. Antw., Mart. de Keyser, Nov. 1534.8°. — Cambridge UL. (dqf,.; beschrijving nog aan te vullen naar compleet ex. Londen BM.). Bible. The firste boke of Moses called Genesis. (Antw., Mart. de Keyser?), 1534. 8°. — Cambridge UL. Bible. The newe Testament. Z. p. n. ? (Antw.?), 1535. 40. — Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland). Bible. The newe Testament. Mole ed. (Antw., Wede. Christoffel van Ruremund? voor Hem. Peetersen van Middelburch?), 1536. 40. — Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland). Bible. The newe Testament. Engraver's mark ed. (Antw., Wed6. Christoffel van Ruremund? voor Adr. Kempe de Bouchout), 1536. 40. — Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland). Bible. The newe Testament. Z. p. n. ? (Antw., Guil. Montanus?), 1538. 160. — Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland). Bible. Psaultier de David. Parijs, Thomas Kees, te koop te Doornik, 30 Juli 1513. 8°. — Ellis, Londen (a°. 1923). Bible. Nouveau Testament. Vol. I—III. Antw., Willem Vorsterrnan, I: 22 Nov. 1524—1525, II: 14 Dec. 1524, III: 4 Jan. 1525. 8°. — Londen BM. Bible. Nouveau Testament. Vol. I—IV(I). Antw., Mart. de Keyser, 1:30 April 1528, (II—IV: 1 Juli 1532,1529—12 Aug. 1530,19 Sept. 1528). 8°. — Parijs B. Soc. Bibl. (alleen dl. I; beschrijving nog aan te vullen naar compl. ex. te Turijn). Bible. Nouveau Testament. Antw., Willem Vorsterrnan, 18 Jan. 1529. 8°. — Londen BM. 24 eerste aanvulling op de nederlandsche Bible. Nouveau Testament. Antw., Mart. de Keyser, i Juli 1531. 8'. — B. Quaritch, Londen (a°. 1919). Bible. Nouveau Testament. Antw., Joannes Grapheus, 1532. — München Bayer. St.B. Bible. Nouveau Testament. Antw., Joannes Steels, 1538. 160. — Parijs B. Soc. Bibl. Blaviflos, Ludov., Super immaturo magistri Joannis Dullardi Gan- davensis obitu threnodia. Gent, in lynce (Robert de Keysere), 14 Maart 1513 (= 1514). 40. — Amsterdam Doopsgez. B. (UB.). Bloetstortingen, Die vijftien, o.l. heren IesuChristi. Antw., Henr. Peetersen van Middelburch, (c. 1540?). 8°. — 's-Gravenhage KB. BoccAccio da Certaldo, Giov., Vanden doorluchtighen glorioesten ende edelsten vrouwen ende van haren wercken. Antw., Claes de Grave, 13 Nov. 1525.20. — Parijs BN. Boecxken, Een notabel, vancokeryen. Brussel, Thom. vander Noot, (c. 1514). 40. — MünchenBayer.St.B.VermeldHain-Copinger5475; Peddie II. 185. Boecxken van devocien gheheeten de neghen couden. Zie Couden. Boeckxen van verduldich hjden. Zie Bernardus. .Boecxken, Een excellent, ... int welcke een kersten mensche, enz. Zie Luther. Boecxken, Een devoet, vanden inwendighen navolghen des levens ende des cruces o. heeren. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 2 Mei 1514. 8°. — Londen BM. (verschilt van Ned. Bibl. 445). Boecxken dat seer profitelic is voer allen visschers ende vogheleers. Z.p.n. j.? (Antw., Gov. Bac, c. 1500). 40. — Cambridge UL. (def.). Vermeld Proctor, Tracts on early pnnting III. 300A. (Boemus, Joh.), Recueil de diverses histoires touchant les situations de toutes regions et pays, etc. Antw., Ant. Goinus voor Pierre Brilman, 30 April 1540. 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1922). BoETHius, Anic. Manl. Torq. Sev., De consolatione philosophiae. Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1517. 40. — Münster UB. Bomhouwer, Christ., Litterae indulgentiarum pro tutela partium Livoniae contra Ruthenos. (Deventer, Rich. Pafraet, c. 1507). perk. — Arnhem GA. Bonaventura, S., Boeck vanden vier oefeningen (Soliloquium). Leiden, Jan Seversz. — 's-Gravenhage KB. Boom, Den, der schrifturen. .. ghespeelt tot Middelburch 1 Aug. 1539. Z. p. n. j. ? (c. 1540?). 8°. — 's-Gravenhage KB. (def.). Boomgaert, Geestelike, der vruchten. Leiden, Jan Seversz., 8 Aug. 1515. 8°. — Gent UB. Bosman, Arent, Mirakel dat geschiede int iaer 1433 in Meyerick. Antw., Henr. Eckert van Homberch, (c. 1510?). 40. — 's-Gravenhage KB. Soms Hain 3666? (Bouchet, Jean), De loose vossen der werelt. Brussel, (Thom. van der Noot), 18 Sept. 1517.4° — Berüjn P. St. B. (Brant, Seb.), Der zotten ende der narren scip. Parijs, Guide Coopman (Marchant), 6 Juni 1500. 4°. — Parijs BN. Vermeld Pellechet 2826; Peddie 1.127. Branteghem, Guil. de, Een gheestelijc boomgaert. Antw., Willem Vorsterrnan, 7 Jan. 1535. 8°. — Londen BM. Branteghem, Guil. de, La vie de nostre Seigneur. Antw., Matth. Crom, 1540. 8°. — Cambridge UL. (def.). bibliographie van 1500—1540 25 Brechtanüs. Zie Custos. Breviarium s. Portiforium Sarum. Parshiemalis. Antw., Christoffel van Ruremund voor Franc. Byrckman (te Londen), 1525—22 Maart 1526. — Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland). Breviarium Sionense. Den Hem bij Schoonhoven, Regulieren, 21 Juli 1507. 40. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1924). Een def. ex. Warmond Groot Seminarie. Breviarium Tornacense. Parshyemalis. (Parijs? Thielman Kerver?) voor Franc. Byrckman te Antw., 1524. 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1922; thans Amsterdam UB.). Breviarium Traiectense. Pars hiemalis. Parijs,*voor Henr. Eckert van Homberch te Antw., 27 Juni 1514.160. — Cambridge UL. Brunfels, Otto, Epitome medices. Antw., Guil. Montanus, 1540. 8°. — Amsterdam Ned. Mij. ter bevord. der geneesk. (UB.). (Brunfels, Otto), Dat gulden ghebedeboecxken (Precationes bibli- cae), enz. Antw., Jac. van Liesvelt, 12 Nov. 1532. 8°. — Gent UB. (Brunfels, Otto), Dat gulden ghebedeboecxken (Precationes bibli- cae), enz. Antw., Jan van Ghelen voor Gov. van der Haghen, 1532. 8°. - Brussel BR. Buschius, Herm., Dictata pro nominariis ex Proverbiis et Ecclesias- tico. (Deventer, Alb. Pafraet), April 1519. 4°. — Munster UB. (Buschius, Herm. ?), Opusculum aureum perbreve reminiscendi me- morandique. Zie Opusculum. Buschius, Herm., Spicilegium XXXV Ulustrium philosophorum, etc. Deventer, Theod. de Borne voor Joh. Inger Smytten te Emmerik, (1507?). 4°. — Londen BM. Busconus, Petr. Gherinx, Metrariolus. Leuven, Rutg. Rescius, »5 Aug. 1534. 40. — Berlijn P. St.B. C. Caestre, Jacq. de. Zie Castricus. Calengier. Zie Kalengier. Carion, Joh., Pronostication ou signification et manifestation des influences des veritables cours celestes. Antw., (c. 1529). 4°. — ParijsBN. Castricus, Jac, Pronostication de lan 1531. Antw., Willem Vorstérman, (1530). 4°. — Parijs BN. Cato, Disticha moralia c. scholiis Erasmi, etc. (Opuscula aliquot). Leuven, Theod. Martinus Alost., Sept. 1515. 4°. — Brussel BR. Cato, Disticha moralia c. scholiis Èrasmi, etc. Antw., Mart. de Keyser voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), Maart 1528. 8°. — Parijs BN. Cato, Disticha moralia c. scholiis Erasmi, etc. Antw., Mart. de Keyser voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), 30 Sept. 1530.8°. — ParijsBN. Cato, Disticha moralia c. scholiis Erasmi, etc. Antw., Mart. de Keyser, 1533- 8°. — Brussel BR. Cellarius, Joh., Opuscula quatuor. Deventer, Theod.de Borne, 8 Mei 1517. 40. — Munster UB. Charles. Zie Karel V. Choses contenues en ce ... livre. Zie Bible (N. Test. 1524—'25). Chrysostomus, Joh., De sacerdotio dialogi II Jac. Ceratino interpr. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1526. 8°. — Parijs BN. Cicero, M. T., De amicitia. Deventer, Alb. Pafraet, 30 Juni 1519.40. — Amsterdam UB. 20 EERSTE AANVULLING op DE NEDERLANDSCHE Cicero, M. T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Quedam epistole. Deventer, Jac. de Breda, (c. 1505?). 40. — Amsterdam UB. Cicero, M. T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Quedam epistole. Deventer, Jac. de Breda, 14 Dec. 1506. 4 . — Parijs BN. Cicero, M. T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Quedam epistole. Deventer, Theod. de Borne, (c. 1517). 4°. — Munster UB. Cicero, M. T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Aliquot epistolae. Antw., Willem Vorsterrnan, 25 Sept. 1522.40. — Londen BM. Cicero, M. T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Aliquot epistolae. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Dec. 1525.40. — Londen BM. Cicero, M. T., De officiis, de amicitia, de senectute, paradoxa, recogn. per Erasmum. Leuven, Theod. Martinus Alost., (1519). 4°. — Brussel BR. (def.). Cicero, M. T., Oratio pro M. Marcello, edit. a Phil. Melanchtone, etc. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1537.8°. — ParijsBN. Cicero, M. T., Oratio pro Tito Annio Milone. Leuven, Serv. Zassenus Diestens., April 1536. 40. — Parijs BN. Claghe, Onser vrouwen. Zie Palmsondach. Clenardus, Nic, Meditationes graecanicae in artem grammaticam. Leuven, Rutg. Rescius voor Barth. Gravius, op kosten van beiden, 11 Juli 1531.40. — Berlijn P. St. B. Clenardus, Nic, Tabula in grammaticen hebraeam. Hebraice. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1529. 40. — Brussel BR. Clichtoveus, Jud., Fundamentum logice c. declar. Joh. Caesarii. Deventer, Rich. Pafraet, 26 Nov. 1504. 40. — 's-Graverihage KB. Clichtoveus, Jud., Fundamentum logice c. declar. Joh. Caesarii. Deventer, Rich. Pafraet, 18 Aug. 1507. 40. — Brussel BR. Cokeryen. Zie Boecxken van cokeryen. Collectanea lat. locutionis. Zie Jacobus Mont. Spir. Compendium aureum etymologie. Zie Kemenerus. Complainte faicte pour ma dame Marg. Daustriche. Zie Ladam. CoMPUNCnoNES feriales. Z. j.? Gent, Pieterde Keysere. 8°. — Brussel BR. (def.). Computi novata brevisque elucidatio, etc. Zwolle, Peter Os van Breda, 21 Maart 1502. 40. — Menno Hertzberger, Amsterdam (a°. 1923). Verschilt van Ned. Bibl. 596 en 1256. Computi novata brevisque elucidatio, etc. Zwolle, Peter Os van Breda, 14 April 1502. 4°. — Cambridge UL. Computi, Vulgaria. Zie Vulgaria. •Conste, Die rechte, om alderhande wateren te distilleren. (Antw.., Willem Vorsterrnan). 40. — L. Paris, Brussel. Conste, Die rechte, om alderhande wateren te distilleren. Z. p. n. j.f (Antw., Willem Vorsterrnan, na 1530). 40. — Menno Hertzberger, Amsterdam (a°. 1924; def.). Contemplationes idiotae. Zie Jordan. CoNTREYEN vanden eylanden. Zie Cortez. Copie vanden mandemente ende ordonnancie vanden Keyser opt stuck vander munten ghepublic. 1 Juli 1539. Antw., Willem Vorsterrnan en Claes de Grave, (1539). 8°. — 's-Gravenhage KB. (Cortez, Fernando),Dc contreyen vanden eylanden endelantdouwen. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1523. 40. — Parijs BN. Corvtnus, Laur., Hortulus elegantiarum. Deventer, Theod. de Borne, 27 Mei 1515. 40. — Munster UB. bibliographie van 150O—154O 27 Couden, Die negen, enz. Z. p. n. j.? (Antw., Henr. Eckert van Homberch, c. 1510?). 8°. - Brussel BR. (def.). •Couden, Die negen, enz. Leiden, Jan Seversz., 1516.8°. — Brussel BR. Couden, Die negen, enz. (Antw.,WUlem Vorsterrnan). 8°. — Dr. J. F. M. Sterck, Heemstede. Couden, Die negen, enz. Z. p. n. j. ? 8°. — Amsterdam UB. (def.). Couronnation, La, de Charles V a Boloingne. Antw., Willem Vorsterrnan, 1530. 4°. — Parijs BN. *Custos Brechtanus, Joh., In etymologiam collectarius. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1515. 40. — Antwerpen Mus. Plantijn. Custos Brechtanus, Joh., Etymologia. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 27 Oct. 1525. 40. — Londen BM. *Custos Brechtanus, Joh., Syntaxis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten. 40. — Antwerpen Mus. Plantijn. Custos Brechtanus, Joh., Syntaxis et Introductorium in artem versificatoriam. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1528.40. — Londen BM. Custos Brechtanus, Joh., Syntaxis et Introductorium in artem ver- sificatoriam. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Aug. 1531. 40. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1921; thans Amsterdam UB.). *Custos Brechtanus, Joh., Syntaxis et Introductorium in artem versificatoriam. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1540. 40. — Dr. Floren, Brecht. D. Dale, Jan van den, De wre vander doot. (Brussel, Thom. van der Noot, c. 1516). 40. — München Bayer. St.B. Vermeld Hain-Copinger is85°- . . . „ i' k Uathus Senensis, Aug., Devariisloquendifiguriss. demodo dictandi. (Zwolle, Peter Os van Breda, c. 1505?). 40. — Doesburg GA. Vermeld Voulliéme, Inkun. Berlin, Neuerwerb. 1907—1914, no. 4956,5. Uathus Senensis, Aug., In latinae linguae elegantias libellus isagogicus, etc. Antw., Joannes Grapheus, Mei 1528. 8°. — Londen BM. Declinationes nominum, pronominum et verborum, etc. Antw., Mich, Hillen van Hoochstraten, (c. 1515). 40. — Londen BM. Demosthenes, In Midiam oratio. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Dec. 1525. 40. — Londen BM. Despauterius, Joh., Ars epistolica. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1529. 40. — Londen BM. Despauterius, Joh., De figuris liber. Gent, Pieter de Keysere, 1520. 40. — Londen BM. *Despauterius,Joh.,Introductorium iuvenum in grammaticam opusculum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1516. 40. — Antwerpen Mus. Plantijn; Bergen-op-Zoom GA. (klein fragment). Despauterius, Joh., Orthographiae praecepta. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1 Sept. 1521.40. — Londen BM. Despauterius, Joh., Rudimenta. (Antw., Willem Vorsterrnan, c. 1520). 40. — Londen BM. Despauterius, Joh. , Syntaxis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1538. 40. - Gent UB. Despauterius, Joh., Versificatoria, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1538. 40. — Gent UB. 28 eerste aanvulling op de nederlandsche Dialoges, the.ofcreatures moralysed. (Antw., Mart. de Keyser?), te koop te Londen op S. Paul's churchyard, (c. 1534)- 4°- — Cambridge UL. Dialogue (dyaloge), A proper, betwene a gentillman and a husbandman, etc. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 1530. 8°. — Londen BM. Dicta hemistichia, Aurea poetarum. (collect. a P. Fausto Andrelino?). (Alkmaar, Joh. Daventriensis). 40. — 's-Gravenhage KB. DicnoNARius septem linguarum, Lat., Teut., Gall., Hisp., Ital., Angl., Alm. Z. j. ? (Antw.), Henr. Peetersen van Middelburch, (c. 1540 of later?), langw. 40. — Leiden Mij. Ned. Letterk. (laatste bl. ontbr.). Dinstructie. Zie Instructie. Dirk van Munster, Den kersten spiegel. Amsterdam, Jan Seversa. die Croepel. Z. j.? (c. 1535). 8°. — Amsterdam UB. (def.). DrRK van Munster, Den kersten spiegel. Z. p. n. j.? (Utrecht, Jan Berntsz.?). 8°. — Amsterdam UB. (def.). Dominus quae pars. Leiden, Jan Seversz. perk. — Amsterdam UB. (fragment); Londen BM. (fragment); Stockholm KB. (fragment). Dyaloge. Zie Dialogue. E. Elucidatio computi novata brevisque. Zie Computi. Epistole aliquot illustrium virorum ad Erasmum et huius ad illos, collect. a Petr. Aegidio. Leuven, Theod. Martinus Alost., Oct. 1516. 40. - Gent UB. Epistolen ende evangeliën. Zie Evangeliën. Erasmus, Des., In omnes adagiorum chiliades epitome per H. Barlandum conscripta. Leuven, Theod. Martinus Alost., Juni 1521. 40. — Gent UB. Erasmus, Des., Epitome chiliadum adagiorum per H. Barlandum conscripta. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Mei 1526. 8°. — München Bayer. St.B. Erasmus, Des., Adagiorum epitome. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1535. 8°. — Gent UB. Erasmus, Des., aliique auctores, Annotationes in poëmata Horatii collect. a Georg. Pictorio. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten» April 1535. 8°. — Groningen UB. Erasmus, Des., Apologia refellens suspiciones quorundam dictitan- tium dialogum Latomi de tribus linguis, etc. conscriptum fuisse adv. ipsum. Antw., Joh. Thibault, (1519). 4°. — Brussel BR. Erasmus, Des., Bellum. Leuven, Theod. Martinus Alost., Oct. 1517. 40. - Gent UB. Erasmus, Des., Bellum. (Zwolle, Simon Corver, c. 1520). 4°. Erasmus, Des., Catalogus omnium Erasmi lucubrationum ipso autore. Leuven, Theod. Martinus Alost., Mei 1523. 8°. — Gent UB. Erasmus, Des., De civilitate morum puerüium c. scholiis Gisb. Lon- golii. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Oct.-Nov. 1532. 8°. — Londen BM. Erasmus, Des., De civilitate morum puerilium c. scholiis Gisb. Longolii. Antw., Willem Vorsterrnan, 1533. 8°. — A. L. de Meuleneere, Brussel (a°. 1921). Erasmus, Des., Famüiarium colloquiorum formulae, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1 Maart 1519. 40. — Gent UB. bibliographie van 1300—I54O 29 Erasmus, Des., Familiarium colloquiorum formulae, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1 April—Mei 1519.4°. — Londen BM. Erasmus, Des., Familiarium colloquiorum formulae, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 3 Sept. 1519. 4°. — Darmstadt Landesb. (def.)- Erasmus, Des., Familiarium colloquiorum formulae, etc. (Leuven), Theod. Martinus Alost., (c. Nov. 1519). 4°. — Gent UB. Erasmus, Des., Familiarium colloquiorum formulae, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Mei 1520. 40. — Gent UB. Erasmus, Des., Colloquiorum familiarium auctarium. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Juli 1529. 8°. — Parijs BN. Erasmus, Des., Colloquia aliquot nova. Leuven, Germanus Fiscus, 11 April 1532. 8°. — Parijs BN. Erasmus, Des., De immensa Dei misericordia concio, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1524.8°. — Londen BM. Erasmus, Des., De immensa Dei misericordia concio, etc. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1538. 8°. — Parijs BN. Erasmus, Des., De immensa Dei misericordia concio, etc. Antw., (Mich. Hillen van Hoochstraten voor?) Joannes Gymnicus, 1540. 8°. — Parijs BN. Erasmus, Des., Concio de puero Iesu. (Gent, Robert de Keysere), 1 Sept. (1513?). - Parijs BN. Erasmus, Des., De constructione octo partium orationis, etc. Deventer, Alb. Pafraet, Juni 1515. 4°. — Londen BM. Een fragment hiervan 's-Gravenhage KB., opgenomen in Ned. Bibl. als 800. Erasmus, Des., De constructione octo partium orationis, etc. Deventer Alb. Pafraet, Dec. 1515. 40. — Munster UB. Erasmus, Des., De contemptu mundi epistola. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1521. 8°. — Londen BM. Erasmus, Des., De duplici copia verborum ac rerum commentarii II, etc. Antw., Joh. Thibault, 1519. 4°. — Cambridge UL. Erasmus, Des., De duplici copia verborum ac rerum commentarii II, etc. castig. a Ger. Listrio. Zwolle, (Simon Corver), 23 Juni 1520.40.— Berlijn P. St.B. Erasmus, Des., De duplici copia rerum et verborum commentarii II, etc. Amsterdam, Willem Corver, 1 Febr. 1523.40. — ParijsBN. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar ex. Stockholm KB.). Erasmus, Des., Epitome libri de copia verborum. Antw., Mich, Hillen van Hoochstraten, Nov. 1527. 8°. — Londen BM. Erasmus, Des., Ecclesiastiae s. de ratione concionandi 11. IV. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1535. 8°. — Parijs BN. Erasmus, Des., Exactissimae enarrationes in aliquot psalmos. (Antw.), Mich. Hillen van Hoochstraten, 1524. 8°. — Gent UB. Erasmus, Des., Enchiridion militis christiani. Leuven, Theod. Martinus Alost., 25 Juni 1515. 40. — Parijs BN. Erasmus, Des., Enchiridion militis christiani. Zwolle, Simon Corver, 7 Oct. 1519.40. — Lübeck SB. Erasmus, Des., Enchiridion militis christiani, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., Mei 1520.8°. — Berlijn P. St. B. Erasmus, Des., Enchiridion militis christiani, etc. Z. p. en n. ? (Zwolle, Simon Corver voor Willem Corver [te Amsterdam ?]), Juli 1522.8°.— Lübeck SB. (laatste bl. ontbr.). Erasmus, Des., Epistola ad R. Cardinalem Moguntinum in qua de 3o EERSTE AANVULLING op DE NEDERLANDSCHE Luthero quid ipse sentiat declarat, etc. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, c. 1520). 40. — Berlijn P. St.B. Erasmus, Des., Epistolae aliquot selectae per H. Barlandum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1538- 8°. - Mart. Nrjhoff, s-Gravenhage (a°. 1922). ♦Erasmus, Des., De conscribendis epistohs. Antw., Mich. Hülen van Hoochstraten, 1539- - Antwerpen Mus. Plantijn. Erasmus Des., Hyperaspistes diatribae adv. servum arbitnum Mart. Lutheri. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1526. 8 . — Parijs. BN Erasmus, Des., Christiani matrimonii institutio. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1526. 8°. - Parijs BN. Erasmus, Des., Lucubraciunculae aliquot, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost 6 Febr. 1514. 8°. — Londen BM. Erasmus, Des., Lucubrationes. Zie Erasmus (Catalogus) en Martinus. Erasmus, Des., Parabolae s. Similia. Z. j.? Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten.8°. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a . 1921, laatste bLontbr.; thans Rotterdam SB.). Erasmus, Des., In Acta apostolorum paraphrasis, etc. Antw., Micn. Hillen van Hoochstraten, 1524.8°. - Parijs BN. Erasmus, Des., Paraphrasis in elegantiarum 11. L. Vallae etc. Antw., Mich. Hülen van Hoochstraten, 1539- 8°- ~ Mart- Nijhoff, s-Graven- Erasmus Des1, In epistolam Pauli apostoli ad Hebraeos paraphrasis. Leuven, Theod. Martinus Alost.i Jan. 1521. 40. - Parijs BN. Erasmus, Des., Paraphrasis in Nov. Testamentum videhcet in IV Evangélia et Acta apostolorum. P. I-V (III). Antw., Mart. Meranus voor Joannes SteelsflT 1540, II-IH (IV-V?): I$41.8°. - Amster- ERA^UsfóEs!, Proverbia quaedam Homerica.Antw.,Mart. de Keyser, 1S20. 8°. — Gent UB. . . . Erasmus, Des., De puritate tabernacuh s. ecclesiae cbrKüanae, etc. Antw., Guil. Spyridipoeus Iunior, April 1536. 8 . - Gent VB. Erasmus, Des., (guerela pacis, etc. Leuven, TW. Markus Alost (1518). 40. - Londen BM. (= waarschijnlijk Ned. Bibl. 811 met ander titelblad). .... TT.„ Erasmus, Des., Querela pacis. Z. p. n. ].? (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten). 8°. - Brussel BR. (def.). Erasmus, Des., De ratione studii ac legendi mterpretandique auctores opusculum, etc. (Gent, Robert de Keysere, c. 1513?)- 4 • - ^"Js BN Erasmus, Des., Sileni Alcibiadis c. scholiis Joh. Frobenii. Leuven, Theod. Martinus Alost., Oct. 1517. 40. - Londen BM. Erasmus, Dés., Paraphrasis d. i. eenwtsprekmghe vander schrifturen in S. Matheus Evangelie, enz. Delft, Corn. Henricz. Lettersmjder, (c. 1522). 8°. — Gent UB. j , . . Erasmus, Des., An exhortation to the diligent studye o ■ scnpture (Paraclesis), etc. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoocn- «straten^ 20 Tuni IS2Q. 8°. — Londen BM. Erasmus, Des. An exWtacyon to the dylygent study of scnpture (Paraclesis). Z. p. n. j.? (Antw.?, c. 1540?). 8°. - Amsterdam UB. (def.). Erasmus, Des. Zie ook Agricola en Epistole. bibliographie van I50O—I54O 31 Esdras, Lamentationes Petri c. annotat. Joh. Andreae. (Zwolle, Simon Corver, c. 1521). 40. — Parijs BN. Et introibo ad altare dei. Leiden, Jan Seversz. perk. — 's-Gravenhage KB. (compleet?). Eucharius. Zie Houckaert. Euripides, Andromache. Graece. Etc. Leuven, Rutg. Rescius, Aug. 1537- 4°- — Berlijn P. St. B. Evaluacie vanden goude ende silver van 25 Dec. 1499. Antw., Willem Vorsterrnan, (c. 1504?). 8°. — 's-Gravenhage KB. ♦Evaluacie (evaluatie) vanden gouden ende silveren penninghen van 19 Nov. 1520. Antw., Jan Lettersnijder, (1520). 1° ? — Antwerpen SB. EvALUACiBOECXKEN, Een nieu, van 19 Nov. 1520. Antw., Jan Lettersnijder, (1520). 8°. — 's-Gravenhage KB. EvALUACiEBOECXKEN, Een nieuwe, van i Maart] 1526. Amsterdam, Doen Pietersz., (1526). langw. 8°. — Gent UB. •Evaluacieboecxken, Een nieu, van i Maart 1526 (= 1527). Antw., Jan dingelsche alias Lettersnijder, (einde 1526 of begin 1527). 40. — Antwerpen SB. Evangelia. Textus evangeliorum et epistolarum c. quadum diffic. vocabulorum interpretat. H. Toirentini. (Deventer, Rich. Pafraet), 11 Oct. 1503. 40. — 's-Gravenhage KB. Evangelia. Evangeliare et epistolare sec. ritum et observat. ecclesiae Leodiensis. Z. p. n. j.? (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten). 40. — Brussel BR. (def.). Evangeliën. Epistolen ende evangeliën mitten sermonen. Antw., Henr. Eckert van Homberch, (c. 1502?). 40. — Londen BM. Examinacion, The, of Master William Thorpe, etc. (Antw., Joh. Hoochstraten, c. 1530). 8°. — Londen BM. Exempel, Een suyverlick, hoe Ihesus eens soudaens dochter wech leyde. Antw., Jan van Ghelen, (c. 1540?). 8°. — Gent UB. Exempel, Een suverlic, hoe dat Ihesus een soudaens dochter wech leyde. Leiden, Peter Jansz., (c. 1540?). 8°. — Gent UB. Exposmo hymnorum sec. usum Sarum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, (c. 1520?). 4°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1922, def.; thans Leuven UB.). Waarschijnlijk een compleetex. Londen Lambeth Palace Libr. Expositio sequentiarum sec. usum Sarum. Z. p. n. j.? (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, te koop in cemiterio S. Pauli te Londen, (c. 1520?). 40. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1922, def.; thans Leuven ÜB.). Waarschijnlijk een compleet ex. Londen Lambeth Palace Libr. F. Faber Stapulensis, Jac, Ars moralis philosophie. Z. p. n. j. ? (Deventer, Jac. de Breda, c. 1500?). 40. — Londen BM. Vermeld Copinger II. 1. 2392; Peddie II. 247. Faustus Andrelinus, Publ., Ex amorum libris IV selecti versus c. nonnullis aliorum poetarum carminibus. (Deventer), Theod. de Borne, 1513. 40. — Parijs BN. Faustus Andrelinus, Publ., Epistolae proverbiales et morales, etc. (Leuven), Theod. Martinus Alost., 1516. 40. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1923; thans Amsterdam UB.). 32 eerste aanvulling op de nederlandsche Faustus Andrelinus, Publ., Epistolae proverbiales et morales, etc. 's-Hertogenbosch, Ger. van der Hatart, April 1531.40. — Parijs BN. Faustus Andrelinus, Publ. Zie ook Dicta hemistichia. Fonteyne, De, des levens. Delft, Corn. Henricz. Lettersnijder, 1533. 8°. — Gent UB. Fonteyne, De, des levens. Antw., Adr. van Berghen, 1535. 8°. — Amsterdam UB. (def.). Forma erectionis fraternitatis s. gildae b. Virg. Marie in ecclesia S. Jo- bannis in opido de Buscoducis. ('s-Hertogenbosch, Laurens Hayen, 1507?). 8°. - Brussel BR. Franciscus I, Epistolae duae. Antw., Joannes Steels, 1535. 8°. — Brussel BR. Frith, John, A boke made in the tower of London answeringe unto M. Mores lettur, etc. Münster, Conrade Willems (= Antw. ?), 1533. 8°. — Londen BM. Frith, John, An other boke against Rastel named the subsedye or bulwarktohisfyrstboke. (Antw.? c. 1535). 8°. — Londen BM. Frith, John, A disputacion of Purgatorye, etc. (Antw., Mart. de Keyser, c. 1531). 8°. — Cambridge UL. Frith, John, A disputacion of Purgatorye, etc. (Antw. ? c. 1535)- 8°. — Londen BM. {Frith, John), A pistle to the Christen reader. (Mart. Luther), The revelation of Antichrist, etc. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 12 Juli 1529. 8°. — Cambridge UL. Frith, John. Zie ook Tyndale (Testament). Fundamentum logice. Zie Clichtoveus. G. Gatheringes, Dyvers frütful, of scrypture. Zie Hamilton. Gaza, Theod., Introductivae grammatices 11. IV (I). Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Maart 1516.40. — Londen BM. (slechts dl. I; voor dl. II zie volg. titel). Gaza, Theod., Grammatices introductionis 1. II. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Juni 1516. 40. — Londen BM. Gaza, Theod., Primus liber grammaticae institutionis transl. per Erasmum. Leuven, Theod. Martinus Alost., Juli 1516.4°. — Londen BM. Gaza, Theod., Liber tertius grammaticae institutionis interpr. Joh. Vatello. Leuven, Theod. Martinus Alost., Sept. 1523. 40. — Brussel BR. Gaza, Theod., Primus liber grammaticae institutionis transl. per Erasmum. Leuven, Theod. Martinus Alost., Mei 1524.40. — Brussel BR. Gebedeboecxken, Dat gulden. Zie Brunfels. (Gedicht met beschrijving van de feesten ter eere van het Gulden Vlies in Oct. 1516 te Brussel gevierd, aanvangende: God die Iedions vlies bedaude). Brussel, (Thom. van der Noot), 15 Nov. 1516. 40. — Gent UB. Gedicht vanden here van Valckenborch. Z. p. n. j. ? (Antw., c. 1510 ?). 8°. — Cambridge UL. (def.). Gedicht, Een nyeu, van die victorie tegen die Turcken in Hongherien op 17 Meerte 1532. Keulen, te coopeinden rooden hoet, (1532). 8°. — Brussel BR. Gedinghe, Vandén, tusschen eenen coopman ende eenen Iode. Z. p> bibliographie van 1500—1540 33 n. j.? (Antw., Jan van Doesborch, c. 1515?). 40. — Cambridge UL. (def-)- Gemma vocabulorum. Deventer, Rich. Pafraet, 20 Maart 1502. 4 . — Parijs BN. Gerrit vander Goude, Boexken vander missen. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 26 April 1511. 8°. — Brussel BR. Gerrit vander Goude, Beduydenisse (Boexken) vander missen. Antw., Jan van Ghelen, 20 Aug. 1519.8°. — 's-Gravenhage KB. (def.). Gerrit vander Goude, Linterpretation et signification de la messe. Antw., Willem Vorsterrnan, 1529. 8°. — Parijs BN. Gerson, Joh., Modus vivendi omnium Christmdelium, etc. Antw., Willem Vorsterrnan, 14 Oct. 1511. 40. — Luik UB. Gerson, Joh., Opus tripartitum. Nederl. Zwolle, Peter Os van Breda, 6 Nov. 1504. 8 . — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1924). Getijden van o. 1. vrouwen, enz. (Leiden, Hugo Jansz. van Woerden, 1500 of 1499). 8°. — Londen BM. Niet CA. 846. Getijden van o. t vrouwen. Parijs, Wolfgang Hopyl, io Sept. 1500. perk. — Parijs BN. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar ex. Nordkirchen Bibl. Arenberg). Getijden van o. 1. vrouwen. Parijs, Thielman Kerver voor Gillijs Remacle,25 Oct. 1505. 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1921). Getijden van o. L vrouwen, enz. Parijs, Wed8. Thielman Kerver, 10 Maart 1533 (= 1534?)- 8°. — Amsterdam UB. Getijden vanden seven bliscappen o. 1. vrouwen. Gouda, Collaciebroe- ders. 8°. — Parijs BN. (Getijdenboec). Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1531. 8°. — Dr. G. J. Boekenoogen, Leiden (def.). Gherinx. Zie Busconus. Glapion, Jan, Een seer suyverhjc tractaetken ghenaemt die tijtcor- tinghe der pelgrimagien des menschel, levens. Antw., Jac. van Iies- velt voor Marck Martens te Brussel, (c. 1540). 8°. — Brussel BR. Grapheus, Guil., Acolastus. Antw., Mart. de Keyser voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), 23 Juli 1529. 8°. — Rotterdam SB. Gnapheus, Gun.., Acolastus. Antw., Mart. de Keyser voor Willem Vors terman, Maart 1535.8°. — A. L. de Meuleneere, Brussel (a°. 1921). (Gnapheus, Gun..), Troost ende spyegel der siecken. (Antw. ?), Niclaes van Oldenborch, 1531 —1532. 8°. — Amsterdam Ev. Luth. Semin. Gochius, Johannes Pupper, Epistola apologetica, etc. ed. a Gom. Grapheo. (Zwolle? Simon Corver? c. 1520). 40. — München Bayer. St.B. God die Iedions vües bedaude. Zie Gedicht. .. ter eere van het Gulden Vlies, enz. • GoETHAN, Lamb., Die spieghel der ionghers. Z. p. n. j. ? (Antw., Henr. Eckert van Homberch? c. 1502?). 8 . — Cambridge UL. (def.). Goetman, Lamb., Den spieghel der ionghers. Leiden, Jan Seversz. 8*. — Parijs BN. Waarschijnlijk CA. 850; Copinger II. 1. 2745; Peddie II. 291. Gracien ende oflaten gegeven die oerde van sinte Ian te Haerlem, geconfirmeert door Alexander VI. (Leiden, Hugo Jansz. van Woerden? na 1500?). 20. — Haarlem GA. Grammatice opus novum. Zie Guarna. Gregorius Nazianzenus, Orationes II. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., (1515?). 40. — Londen BM. 3 34 eerste aanvulling op de nederlandsche Gropretius, Rob., Regimen sanitatis, etc. Gent, Joos Lambrecht Lettersteker, 1538. 40. — Gent UB. Guarna, Andr., Grammatice opus novum, Bellum grammaticale. Deventer, Alb. Pafraet, Sept. 1518. 40. — Munster UB. Guarna, Andr., Grammaticale bellum. Antw.,Mich.Hülen van Hoochstraten, Nov. 1523. 8°. — Londen BM. Guarna, Andr.,Grammaticale bellum. Antw.,Mich. Hillen van Hoochstraten, Febr. 1526. 8°. — Gent UB. (Guevara, Ant.), Libre aureo de Marco Aurelio Emperador. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1534. 8°. — Ellis, Londen (a°. 1922). (Guevara, Ant.), Libro aureo de Marco Aurelio Emperador. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1539. 8°. — Parijs BN. H. Hamilton, Patrick, Dyvers frutful gatheringes of scrypture transl. by J. Frith. (Nederland? [Antw.?], 1532?). 8°. — Londen BM. (Hamilton, Patrick), Die summa ende dat begrijp des menschensalicheyts. Marburg, Cornelius Nyenhuys (= Antw., Christoffel van Ruremund? c. 1530?). 8°. — Gent UB. Hantvesten van Karmerlant (Kennemerland). Z. p. n. j.? (Amsterdam, Pieter Jansz. Tyebaut? voor Hugo Jansz. van Woerden? te 's-Gravenhage, c. 1528). 40. — Heemstede GA. (def.). Hasgerus, Gasp. Zie Schatzger. Hemistichia dicta aurea poetarum. Zie Dicta. Henricus Almelensis, Ex tribus Plauti comoediis, Menechmis, Milite et Mercatore, familiares loquendi formulae. Antw., Jan van Ghelen voor Ludolphus Horne te Gorcum, (c. 1525?). 40. — Leiden Bibl. Thysius. Hesiódus, Liber georgicorum, opera et dies, Nic. della Valle interpr. Zwolle, (Peter Os van Breda), 1509. 40. — Amsterdam UB. Hieronymus, S., Epistola ad Paulinum presb. de omnibus d. hysterie libris, etc. Zwolle, Arn. Kempen. 40. — Darmstadt Landesb. Historie Hannibalis atque Scrpionis. Zie Acciaiolus. Historie van Coninck Karei ende Elegast. Z. p. n. j. ? (c. 1530?).40. — Brussel BR. (laatste bl. ontbr.). Historie van Olyvier van Castulen. Antw., Henr. Eckert van Homberch, (c. 1510). 20. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1921; thans Leuven UB.). Vermeld Hain-Copinger 12010. Hoe sich die gelovighe, enz. Zie Joris. Holt, Joh., Lac puerorum anglice Mylke for chyldren. Z. j.? Antw., Adr. van Berghen. 40. — Cambridge UL. (def.) en Corpus Christi Coll. (def.). ♦Homerus, Odyssea, Batrachomyomachia, Hymni. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1523. 40. — S. Gaselee, Londen. Homerus, Batrachomyomachia. Lat. a Serv. AedicoUio. Deventer, Jac. de Breda, 8 Juni 1512. 40. — Parijs BN. Homerus, Batrachomyomachia. Lat. a Serv. Aedicollio. Deventer, Alb. Pafraet, Oct. 1514. 40. — Parijs BN. Homerus. Zie ook Erasmus (Proverbia). Hooftarticulen.Dye PRiNCiPAELE.van allendinghendye denmensche troostelick zijn. Antw., Adr. van Berghen, 1533.8°. — Cambridge UL. bibliographie van 150O—154O 35 Horae Mariae virg. ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund (Endoviensis) voor Franc. Byrckman (te Londen), Mei 1525. 40. — Cambridge UL. (waarscmjnüjk def.). Horae Mariae virg. ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund (Endoviensis), Jan. 1530. 40. — Cambridge Jesus Coll. Libr. (def.). Horatius Flaccus, Q., De arte poëtica. Deventer, Rich. Pafraet, 7 April 1509. 40. — Berlijn P. St.B. Horatius Flaccus, Q., Prime IV epistole c. argum. Jod. Badii Ascen- sii. (Deventer, Jac. de Breda [of Theod. de Borne?]). 40. — Berlijn P. St.B. Horatius Flaccus, Q., Poëmata omnia scholiis Ulustrata. Antw., Ant. Dumaeus (van der Haghen), 1540. 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1924; thans Antwerpen Mus. Plantijn). Horatius Flaccus, Q., Satyra prima sermonum 1. primi. (Deventer), Alb. Pafraet, (c. 1520). 4°. - Berlijn P. St. B. Horatius Flaccus, Q., Zie ook Erasmus (Annotationes). Houckaert, Eligius (Eucharius), Chantis et Gandae super obitu Maximiliani commentarius, etc. Gent, Pieter de Keysere, Dec. 1519. 4°. — S. Gaselee, Londen. Houckaert, Eligius (Eucharius), Grisellis, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1519. 40. — Gent UB. Houckaert, Eligius (Eucharius), Tractatus de penitentia, etc. Gent, in lynce (Robert de Keysere) voor Pieter de Keysere en Victor van Crombrugghe, 28 Maart 1513 (= 1514). 4°- — Amsterdam Doopsgez. B. (UB.). (Houckaert, Eligius [Eucharius]), Super conflictu Betule et Iannuh Catone iudice trilogus, etc. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1519). 40. — Gent UB. Houckaert, Eligius (Eucharius), Livini archiepisc. et martyris Gandavorum vita, etc. Parijs, Jodocus Badius Ascensius voor Victor van Crombrugghe en Gerardus Zweemere te Gent, 13 Jan. 1511. 4°- "~ Amsterdam Doopsgez. B. (UB.); 's-Gravenhage KB. Hutten, Ulr. de, Dialogi. Leuven, Petrus Achestan (=Theod. Martinus Alost. ?) voor Erachel Volphgrant, Oct. 1521.4°. — Parijs BN. Huys (Thuys) der fortunen ende dat huys der doot. Antw., Willem Vorsterrnan, 1522. 40. — Brussel BR. Hymni et sequentie cum difficUiorum vocabulorum interpretatione H. Torrentini, etc. (Zwolle, Peter Os van Breda, na 1500?). 40. — 's-Gravenhage KB. Vermeld CA. 1532; Copinger II. 11.5386. Hymni et sequentie cum difficUiorum vocabulorum interpretatione H. Torrentini, etc. (Zwolle, Peter Os van Breda, c. 1505?). 40. — Brussel BR. Hymni. Sequentie et hymni de tempore et de sanctis. Deventer, Jac. de Breda, 27 Mei 1507.40. — Dr. D. F. Scheurleer, 's-Gravenhage. Hymni. Sequentiae et hymni de tempore et de sanctis. Z. p. n. j.? ('s-Hertogenbosch, Fratres S. Gregorii?). 40. — Brussel BR. (def.). Hymni ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund (Endoviensis) voor Peter Kaetz (te Londen), 5 April 1524. 40. — Cambridge UL. (klein fragment). Hymni ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund (Endoviensis) voor Gov. van der Haghen, 1528. 40. — B. Quaritch, Londen (a°. 1924). 36 eerste aanvulling op de nederlandsche I. Instructie van den Hove van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslandt van 1531. Antw., Jan van Ghelen, (na 1540?)- 4°- — 's-Gravenhage KB; Nijmegen GA. Introductorium iuvenum in artem grammaticam. Deventer, Jac. de Breda, (c. 1500?). 40. — Londen BM. Introibo ad altare dei. Zie Et introibo. Isocrates, Ad Nicoclem de regno oratio, etc. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Jan. 1522. 40. — Londen BM. Isocrates, AdDemonicumoratio paraenetica. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Jan. 1522. 40. — Berlijn P. St.B. Isocrates, Parenesis ad Demonicum, interpr. Rod. Agricola, etc. Deventer, Jac. de Breda, 24 April 1512. 40. — Brussel BR. Isocrates, Parenesis ad Demonicum, interpr. Rod. Agricola. Deventer, Alb. Pafraet, 1519. 40. — Munster UB. J- Jacobus Philippus Bergomensis, Confessionale s. Interrogatorium. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 20 Febr. 1507. 8°. — Berlijn P. St.B. *Jacobus Montanus Spirensis, Collectanea latine locatioms. Deventer, Rich. Pafraet, 28 Sept. 1511. 40. — Göttingen UB. Jacobus Montanus Spirensis, Elegantiae vocabulorum ex Lam-. Valla, Frontone, etc. (Antw.), Mich. Hillen van Hoochstraten, Juli 1526. 8°. — Londen BM. Jacobus Montanus Spirensis, Odarum spiritualium Uber. (Deventer, Rich. Pafraet, c. 1509). 40. — Berlijn P. St. B. Johannes Campensis, Psalmorum omnium iuxta hebraicam ventatem paraphrastica interpretatio, etc. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1535. 160. — München Bayer. St.B. Johannes Campensis, Paraphrase eest a dire Interpretation sur tous les Psahnes selon la verite Hebraique, etc. Antw., Wed8. Mart. de Keyser, 10 Juni 1537. 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1924). Johannes Damascenus, Capita nonnulla de opere De orthodoxa fide. (Deventer), Alb. Pafraet, (c. 1519). 40. — Munster UB. Johannes de Garlandla, Multorum vocabulorum equivc<»runiinterpretatio, etc. Antw., (Theod. Martinus Alost.) voor Judocus Pelgrim en Henricus Jacobi te Londen 12 Juli 1507.40 — Parijs BM. Johnstone John, An confortable exhortation of oure mooste holy Christen 'faith. Parijs, Peter Congeth (= Antw., Joh. Hoochstraten?), 20 Jan. 1535. 8°. — Londen BM. (Jordan, Raymundus), Contemplationes idiotae, etc. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1536.160. — Brussel BR. (def.). (Jordan, Raymundus), Contemplationes idiote in duytscheovergeset door Jan van Alen. Antw., Willem Vorsterrnan, (c. 1540?)- 8 . — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1921). Jordanus de Quedlinburg, Meditationes de vita et passione^esu Christi. Antw., Hem. Eckert van Homberch, (c. 1502?). 16 . — Londen BM. (Joris, David), Hoe sich die gelovighe, die een suster ofte vrouw tot hem neempt, draghen, enz. (Duitschland? c. 154°)- 8°- ~ Amsterdam UB. bibliographie van 1500—1540 37 (Joris, David), Van die offerhande. (Deventer, Alb. Pafraet, c. 1540). 8°. — Amsterdam UB.; 's-Gravenhage KB. (Joris, David), Bene onderwysinge ofte raet omme die gedachten inden toem tho brengen. (Deventer, Alb. Pafraet, 1537?). 8°. — Amsterdam Doopsgez. B. en UB. (Joris, David), Een seer schoon tractaet van menigerley aert der men■ schen vianden. (Deventer, Alb. Pafraet, 1539). 8°. — Amsterdam UB. (Joris, David), Een seer suverlick tractaet van der liefden schoenheit. (Deventer, Alb. Pafraet, c. 1538). 8°. — Amsterdam Doopsgez. B. en UB. Joye, George, The letters which Johan Ashwel sente to the Bishope of Lyncolne 1527. (Antw., Mart. de Keyser? c. 1531?). 8°. — Cambridge UL. K. Kaert, De, vander zee. Z. p. en j.? (Amsterdam), Jan Seversz. die Croepel, (1532). 8°. — Brussel BR. (laatste bl. ontbr.). Kalen gier (Calengier) ende die maniere om te leeren cijfferen, enz. Antw., Jan Seversz., 1527.160. — W. H. Jervis Wegg, Londen. Karel V. Pro Carolo V apologetici 11. II. Antw., (Mart. de Keyser) voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), 1527. 8 . — Brussel BR. (liber I reeds beschreven Ned. Bibl. 1265). Karel V. Copie des lettres de Charles V a la douagiere de Hongrie touchant la prinse de la Goullette, etc. Brugge, Hubertus de Croock voor Mich. Willan (Willem) te Rijssel, (1535). 40. — Parijs BN. Karel V. Coppie des lettres envoiees par Limperialle Maieste a monseigneur de Linkerke touchant la prinse de la Goullette, etc. Antw., Willem Vorsterrnan en Claes de Grave, (1535). 4°. — Parijs BN. Karel V. Edict de Charles V contre Mart. Luther. (Antw., Claes de Grave? 1521). 2°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1922). Karel V. Oraison de Charles aux Espagnolz a cause de son partement. Antw., Mart. de Keyser voor Willem Vorsterrnan, (1529). 40. — Parijs BN. (Kemenerus, Timannus), Compendium aureum etymologie. Deventer, Jac. de Breda, 31 Aug. 1502. 4°. — Münster UB. Kemenerus, Timannus, De quattuor indeclinabilibus orationis partibus. Deventer, Jac. de Breda, (c. 1510?). 4°. — Münster UB. Kemenerus, Timannus, De quattuor indeclinabilibus orationis partibus. Deventer, Theod. de Borne, 29 Oct. 1514.40. — Parijs BN. Kemenerus, Timannus, De quattuor indeclinabilibus orationis partibus. Gent, Pieter de Keysere, 1 Juli 1520. 40. — Parijs BN. Kempo Thessallensis. Zie Alexander de V. D. Kenlic si een yeghelick. Zie Waerde. ♦Keure vanden lande van Zeelandt. Z. j.? Antw., Willem Vorsterrnan, 4°. — Dr. van Schevensteen, Antwerpen (bl. 1 ontbr.). Krantz, Alb., Oratio in laudem d. apostoli (Pauli). (Antw., Gov. Bac, c. 1500). 4°. — Cambridge UL. (def. ?). Beschreven Proctor, Tracts on early printing III. 1074A. L. L., M. Zie Luther. Lactantius Firmianus, L. Cael., Nenia, etc. (Deventer, Alb. Pafraet, c. 1515?). 40. - Berlijn P. St. B. 38 eerste aanvulling op de nederlandsche (Ladam Nicaise?), Complainte faicte pour ma dame Marguerite Daustriche. (Nederland of Frankrijk? 1530-1531)- 4°- - APan]s BN- Laet de Borchloen, Gasp., Almanack pro anno 1511. Antw., Willem Vorsterrnan, (1510). 1°. — Londen BM. . Laet de Borchloen, Gasp., Almanack pro anno 1520. L. p. n. |.f (Antw., Willem Vorsterrnan? 1519). - Cambridge UL. (fragment). Laet de Borchloen, Gasp., Almanack pro anno 1520. Z. j>. mj.? (Antw., Willem Vorsterrnan? 1519). i°. — Cambridge UL. (fragment). Verschilt van bovenstaande uitgave. Laet de Borchloen, Gasp., Prognosticon pro anno 1525. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, (1524). 40. — Luik BV. Laet de Borchloen, Gasp., Pronosticum pro anno 1526. Antw., Jac. van Liesvelt, 1526.40. — Luik BV. Laet de Borchloen, Gasp., Pronosticacie vanden ïare 1503. Antw., aider naest den groten mortier (Adr. van Berghen), 1503. 4 . — Luik BV. (def.). Laet de Borchloen, Gasp. Zie ook Prognostication. Lambertus de Ramponibus. Zie Ramponibus. Lamentationes Petri. Zie Esdras. . Lanspergius, Joh. Justus, Vita Servatoris nostn Iesu Cnristi. Antw., Mart. de Keyser, Juli 1532.160. — Amsterdam UB. JLaptde Toh. de, Resolutorium dubiorum circa celebrationem nussa- rum óccurrentium. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 20 Maart 1507. 8°. — Londen BM. Legatio ad sacratiss. Caes. Carolum ab principibus electonbus 30 Nov. i^iq Antw., Joh. Thibault, 18 Maart 1520. 40. - Parijs BN. Lemaire de Belges, Jeh., Die funerallen ende deerhke triumphenoft pompen vander wtvaerden van wijlen dom Phüippus, enz. (Antw., Willem Vorsterrnan, 1507). 40. — Brussel BR. (def.). . Leo X Bulla convocatiohis ad concüium Lateranense, data V Mai. 1514.'Utrecht, Jan Berntsz., 5 Juüi5i4.4^-B™ssd BR. Leo X Bulla (de indulgentiis concessis hospitali S. Spiritus in baxia de Urbe), data VII Mart. 1515. (Antw., Mich. Hülen van Hoochstraten, isis). i°. — Utrecht RA. Leo X,Buuareformationis, data V. Mai. 1514- Utrecht, Jan Berntsz., 6 Juli 1514. 4°. — Brussel BR. ^ x. „o Leven ende liden o. heeren Ihesu Christi. Antw., Adr. van Berghen, 28 Juni 1510. 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a . 1921). Libellus de constructione octo orationis partium. Zie Erasmus en Lilius. Libro aureo de Marco Aurelio. Zie Guevara. (Lilius Guil.), Libellus de constructione octo orationis partium, etc. Leuvén, Theod. Martinus Alost., Sept. 1516. 40. - Antwerpen Mus. Plantijn. . . . „ (Lh-ius Guil.), Absolutissimus de octo orationis partium construc- tione'hbellus a Ger. Listrio ed. Zwolle, (Simon Corver), Sept. 1519. 4°. — Berlijn P. St. B. irr ë „ „ Listrius Rhenens., Ger., Elegiae II, etc. (Zwolle, Simon Corver, c. 1S20I. 4°. — Berlijn P- St. B. Listrius Rhenens., Ger., Elegie III. (Deventer), Theod. de Borne, (c. I5I7). 4°- - Berlijn P. St.B. , Listrius Rhenens., Ger., De octo figuris constructicms. (ZwoUe, i»i- mon Corver, c. 1519). 4°- — Berlijn P. St.B. bibliographie van 1500—1540 39 Listrius Rhenens., Ger., De figuris et tropis opusculum. Zwolle, Simon Corver, 1 Dec. 1519. 4°. — Berlijn P. St.B. Listrius Rhenens., Ger., Opusculum de quantitatibus syllabarum et metris. Zwolle, Simon Corver, (c. 1519). 40. — Berlijn P. St.B. Litterae indulgentiarum. Zie Adrianus Florentiüs; Arcimboldus; Bomhouwer; Peraudi; Petrus de Cuyck episc. Torna- censis. Livius, T., Decadis primae 1. I de regibus Romanorum, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1528. 4°. — Londen BM. Livre, Le, de vraye et parfaicte oraison. Antw., Joannes Steels, 1538. 160. - Brussel BR. Loix, chartres et coustumes de Haynnau. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten) voor Jehan Pissart te Bergen, 1540. 40. — 's-Gravenhage KB. Loix, chartres et coustumes de Mons. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten) voor Jeh. Pissart te Bergen, 1540.40. — 's-Gravenhage KB. Lucianus Samosatensis, Convivium s. Lapithae. Graece. Leuven, Rutg. Rescius en JoannesStmTnius,28Meii530.4°. — MaastrichtSB. Lucianus Samosatensis, Mortuorum dialogi. Graece. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 30 Dec. 1529. 40. — Maastricht SB. Lucianus Samosatensis, Fugitivi. Graece. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 15 Mei 1530.4°. — Maastricht SB. Lucianus Samosatensis, Libellus de sacrificiis et de luctu. Graece. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 18 Juni 1530. 40. — Maastricht SB. Lucianus Samosatensis, Prometheus s. Caucasus. Graece. (Leuven), Theod. Martinus Alost., (1519). 4°. — Brussel BR. Lucianus Samosatensis, Timon. s. Misanthropus, Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1523. 4°. — Brussel BR. Lucianus Samosatensis, Tyranmcida, Graece. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 17 April 1530.4°. — Maastricht SB, Lucianus Samosatensis, Complures dialogi Erasmo interpr. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1515. 40. — Londen BM. Lucianus Samosatensis, Complures dialogi Erasmo interpr., etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1517.4°. — Gent UB. Lucianus Samosatensis, Dialogi aliquot per Erasmum versiet c. scholiis Nic. Buscoducensis. Antw., Joannes Grapheus, Oct. 1527. 8°. — Parijs BN. Lucianus Samosatensis, Dialogi aliquot per Erasmum versi et c. scholiis Nic. Buscoducensis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Juni 1528. 8°. — Londen BM. Lucianus Samosatensis, Dialogi aliquot per Erasmum versi et c. scholiis Nic. Buscodensis, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Aug. 1533. 8°. — A. L. de Meuleneere, Brussel (a°. 1921). Lucianus Samosatensis, Hermotimus s. de sectis philosophorum, interpr. Conr. Goclenio. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1522. 40. — Londen BM. Lucianus Samosatensis, De non facile credendis delationibus libellus (De calumnia), interpr. Rod, Agricola. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 4 Juli 1530. 4 . — Maastricht SB. Luther, Mart., Epistola ad Leonem X, Tr. de libertate christiana. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1520.40. — Brussel BR. (Luther, Mart.), Een excellent boecxken... int welcke een kersten 40 eerste aanvulling op de nederlandsche mensche... leeren mach hoe .. .hi goede ende duechdelike wercken doen sal. (Sermon von guten Werken). (Antw., c. 1525?). 8° — Brussel BR. L(uther), M(art.), Dat schoone Confitemini, den n8sten Psalm uutgheleyt, enz. (Antw.? Niclaes van Oldenborch). 8°. — Berüjn P. St. B. Luther, Mart., The revelation of Antichrist. Zie Frith (A pistle). M. Macropedius, Georg., Bassarus. Utrecht, Harm. Borculous, 10 Febr. 1540. 8°. — Londen BM. Mancinellus, Ant., Thesaurus varie constructionis, recogn. ab Jod. Badio Ascensio. Z. p. n. j.? (Deventer, Jac. de Breda, c. 1500?). 4'. — Brussel BR. (laatste bl. ontbr.). Mancinellus, Ant., Versilogus c. comment. Joh. Muimellii, etc. Deventer, Rich. Pafraet, 26 Juli 1507 (voor 1503?). 40. — Münster UB. Mandeville, Joh. de, (Reysen int heilighe lant). Z. j. ? Antw., Willem Vorsterrnan, (c. 1530). 40. — Gent UB. (def.). Maniere om te leeren cijfferen ende rekenen. Antw., Willem Vorsterrnan, (c. 1510?). 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1921; thans Amsterdam UB.). Marot, Clement, L'adolescence clementine ou aultrementles oeuvres. Vol. I—IV. (Antw.?) voor Joannes Steels te Antw., I: (1536), BM IV: 1536. 8°. — 's-Gravenhage KB. Martinus, Theod., Lucubrationum Erasmi index. (Leuven, Theod. Martinus Alost., 1519)- 4°- — Brussel BR. Maximiliaan ï, Unio pro conservatione rei pubüce. (houtsneden, verzen, muziek, enz. tot zijn eer). Antw., Jan de Gheet, (1515). 20. — Leuven UB. Meditacie, Een devote, op die passie o. 1. heeren. Zie Bethlem. (MelanchtON, Phil.), Oratio de miseriis paedagogorum. Gent, Joos Lambrecht Lettersteker, 1536. 8°. — Gent UB. Melanchton, Phil. Zie ook Agricola. Metrariolus. Zie Busconus. Missale Leodiense. Parijs, Joh. Kaerbriand (Huguelin) voor Mich. Hillen van Hoochstraten te Antw., 10 Febr.—2 Maart 1540. 2°. — Parijs BN. (o. a. nog een ex. te Leiden Bibl. Thysius, def.). Missale Leodiense. Parijs, Desid. Maheu voor Valer. Noel, te koop te Luik bij Oliverius Boulongne, 22 Juli 1540. 2°. — Luik UB. (def.); Parijs BN. Missale ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund voor Franc. Byrckman (te Londen), 28 Maart 1527. 2°. — Parijs BN. Missale Tornacense. (Antw., Wed8. Christoffel van Ruremund) voor Mich. Hillen van Hoochstraten, 24 Maart 1540. 2°. — Parijs BN. Morellus, Theod., Enchiridion ad verborum copiam. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1539. 8°. — Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a°. 1921). Mosellanus, Petr., Paedologia, etc. Antw., Mart. de Keyser voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), 1531. 8°. — Parijs BN. ♦(Munttaeffelken van 28 Juli 1514), Want groten twist.... Antw., Jan Lettersnijder, (1514). i°. — Antwerpen SB. Murmellius, Joh., Charoleia. Leuven, Theod. Martinus Alost., (1515) • 4°. — Münster UB. bibliographie van 1500—1540 41 Murmellius, Joh., Nuclei. Deventer, Alb. Pafraet, Oct. 1514. 40. — Ellis, Londen (a°. 1921). Murmellius, Joh., Nuclei. Deventer, Alb. Pafraet, Sept. 1518. 4°. — Münster UB. Murmellius, Joh., Opus de compositione verborum. (Deventer, Rich. Pafraet, c. 1502). 4°. — Darmstadt Landesb. Murmellius, Joh., Opus de compositione verborum. Deventer, Rich. Pafraet, 18 Sept. 1504. 40. — Brussel BR. Murmellius, Joh., Pappa puerorum, etc. Deventer, Theod. de Borne, 1514. 40. — Parijs BN. Murmellius, Joh., Pappa puerorum, etc. Antw., Hem. Peetersen van Middelburch, 1532. 40. — Münster UB. Murmellius, Joh., Aurea bonarum artium praeludia, etc. Deventer, Rich. Pafraet, 25 April 1504. 4°. — Münster UB. Murmellius, Joh., Scoparius. (Deventer), Alb. Pafraet, (1517). 40. — Münster UB. Murmellius, Joh., In artis componendorum versuum rudimenta tabulae. Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1518. 40. — Amsterdam UB. Murmellius, Joh., In artis componendorum versuum rudimenta ta-* bulae, Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1520. 40. — Amsterdam UB. Murmellius, Joh., Tabularum opuscula tria. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Sept. 1521. 40. — Amsterdam UB. Murmellius, Joh., De Martini Turonensis episc. vita, etc. Deventer, Jac. de Breda, 1513. 40. — Amsterdam UB. Musica. (init.: Musica est recte modulandi scientia...). (Deventer, Theod. de Borne, c. 1515). 40. — Ellis, Londen (a°. 1924). Mutius, Macarius, In triumphum Christi. (Deventer, Jac. de Breda). 4°. — Londen BM. Muyssis, Thom. de, Almanack pro anno 1506. (1505). 1° — Luik BV. (2 def. exx.). N. Navolghinghen Christi, Vander. Zie Thomas a Kempis. Nebrissensis, Ael. Ant., Iuris civilis lexicon, etc. Leuven, Serv. Zas- senus Diestens., April 1535. 8°. — Parijs BN. Niemaren, De blijde, vander keyserlijcke Maiesteyt ende solemniteyt vanden croonemente. Gent, Pieter de Keysere, (1530). i°. — Gent UB. (def.). Niger, Franc, Ars epistolandi. Deventer, (Jac. de Breda), 30 Maart 1501. 40. — Amsterdam UB. Nilus episc., Sententiae morales, lat. aBilib. Pircheimero, etc.(Deventer, Alb. Pafraet, c. 1520?). 40. — Londen BM. O. Oefeninghe, Corte ende profitelike, vanden weghe der zuveringhen. (Antw., Willem Vorsterrnan, c. 1505?). 8°. — BrusselBR. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar ex. Nordkirchen Bibl. Arenberg). Offerhande, Van die. Zie Joris. Om dat een yeghelijc weten mach, enz. Zie Waerde. . Onderwysinge ofte raet, enz. Zie Joris. Opuscula aliquot. Zie Cato. 42 eerste aanvulling op de nederlandsche Opusculum Aureum perbreve, rerniniscendi memorandique c. figuris (auct. Herm.Buscbio?). ZwoUe, Am. Kempen, 13 Sept. 1502. 4° - Berlijn P. St.B. Q0 Oras en Romance Castellano. Antw., Joannes Steels, 28 Jan. 1539. ö . — Parijs BN. Oratio de miseriis paedagogorum. Zie Melanchton. Ordinantie ende statuten van Karei V... om te verdnven de Lute- raensche ende andere gereprouveerde secten, enz. van 70ct.i53i. Z. p. n. j. ? Te koop te 's-Gravenhage bij Claes Jansz., (waarscnrjnlrjk na 1540). 40. — Leiden Bibl. Thysius (def.). Ordinantiën. De keyserlyke ordonnantiën, edicten, statuten, enz. van 15 Nov. 1531. Gent, Pieter de Keysere, 15 Nov. 1531. 4 . - Gent UB. , TT.„ TT . ORDiNARiusinsignisecdeaeLeo