NEDERLANDSCHE STAATSWETTEN. Editie Schuurman & Jordens. N°.81.
WET p
van den 22sten Juni 1916, S. 288,
TOT HEFFINO EENER
Oorlogswinstbelasting
(WET OP DE OORLOGSWINSTBELASTING 1916)
MET
aanteeken ingen, ontleend aan de beraadslagingen en gewisselde stukken en alphabetisch register
door
Mr. Dr. J. Q. STENFERT KROESE
Advocaat en Procureur te Zwolle.
s —
32
Al
ZWOLLE W. E. J. TJEENK WILLINK
\4m& .
[0.55 |
Voor mogelijke aanvullingen en wijzigingen cl* men achter het register.








&31
WET p,
van den 22sten Juni 1916, S. 288,
TOT HEFFING EENER
Oorlogswinstbelasting
(WET OP DE OORLOGSWINSTBELASTING 1916)
MET
aanteekeningen, ontleend aan de beraadslagingen en gewisselde stukken en alphabetisch register
door
Mr. Dr. J. Q. STENFERT KROESE
Advocaat en Procureur te Zwolle.
liB!BLIOTHtEK/y
ZWOLLE W. E. J. TJEENK WILLINK 1916




INHOUD.
Hoofdstuk. "Bladz. I. Beginsel der bekisting. Belastingplichtigen. Grondslag en bedrag der belasting. Artt. 1—26. ... 5 II. Aangifte. Artt. 27—37 55
III. Aanslag. Artt. 38—44 58
IV. Bezwaren tegen den aanslag.
Artt. 45—53 64
V. Navordering. Artt. 54—61.... 68 VI. Verhooging van den aanslag.
Artt. 62—64 72
VII. Bijzondere bepalingen.
Artt. 65—78 73
VUL Strafrechtelijke bepalingen.
Artt. 79—90 79,
IX. Overgangs- en slotbepalingen.
Artt. 91—102 82


Zie betreffende deze wet:
Bijl. Hand. 2e Kamer 1915/1916, n°. 331, 1—18.
Hand. id. 1915/1916, bladz. 1772—1778, 1831—1846, 1889—1906, 1910—1926, 1928— 1936, 1939—1954, 1956—1961.
Hand. le Kamer 1915/1916, bladz. 423, 424, 465—473, 476—478.


— 5 — Art. 1
WET
van den 22sten Juni 1916, S. 288,
tot heffing eener Oorlogswinstbelasting.
Wij WILHELMINA, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz., enz., enz.
Allen die deze zullen zien, of hooren lezen, salut! doen te weten :
Alzoo Wij in overweging genomen hebben, dat het gewenscht is eene oorlogswinstbelasting te heSen;
Zoo is het, dat Wij, den Raad van State gehoord, en met gemeen overleg der Staten-Generaal, hebben goedgevonden en verstaan, gelijk Wij goedvinden en verstaan bij deze :
HOOFDSTUK I.
Beginsel der belasting. Belastingplichtigen. Grondslag en bedrag der belasting.
Art. 1. Onder den naam van oorlogswinstbelasting wordt eene belasting geheven wegens de vermeerdering van inkomen of winst als onmiddellijk of middellijk gevolg van den oorlogstoestand.
Iedere vermeerdering van inkomen of winst wordt geacht een gevolg van den oorlogstoestand te zijn, indien en voor zoover het tegendeel niet aannemelijk is gemaakt.
„De rechtmatigheid van eene rijksbelasting op oorlogswinsten wordt algemeen erkend. Van alle zijden is daarop . aangedrongen en


Art. 1
— 6 —
terecht. De oorlog brengt voor de overgroote meerderheid der bevolking stijging van levenstosten en voor zeer velen vermindering van inkomsten met zich. Degenen, die ten gevolge van de groote veranderingen in het verkeer en de behoeften, welke de oorlog teweegbrengt, in de gelegenheid zijn gesteld grootere inkomsten te verkrijgen dan hun anders ten deel zouden vallen, kunnen zich niet beklagen, dat zij tot extra-bijdragen worden verplicht, vooral niet nu de Staat gedwongen wordt tot bijzondere uitgaven van buitengewonen omvang.
Om het gestelde doel te bereiken, kan men twee wegen inslaan. Onmiddellijke heffing bij de handeling, waarbij de oorlogswinst, waaronder te verstaan is een winst, die middellijk of onmiddellijk het gevolg is van den oorlogstoestand, wordt gemaakt, of belasting der voordeelen, nadat zij in inkomen en vermogen <of, bij niet-natuurlijke personen, in winst en kapitaal) zijn opgenomen. De heffing bij de bron, hoewel schijnbaar doeltreffender, stuit -terstond af op twee groote bezwaren. Vooreerst worden door haar niet getroffen de bijzondere winsten in het verleden behaald. Om van de laatste een extra bijdrage te heffen zou men dus niet alleen de heffing bij de bron moeten toepassen, maar tevens den anderen weg moeten volgen. In de tweede plaats zal de heffing bij de bron uit den aard der zaak ook in de toekomst niet alle bijzondere voordeelen in het bereik van den fiscus kunnen brengen. Bij heffing van een recht van uitvoer zal bijvoorbeeld alleen hij, die uitvoert, een bijzondere bijdrage in de schatkist storten, terwijl onbelast blijven de oorlogswinsten van hen, die öf alleen voor het binnenlandsch verbruik voortbrengen en verdoelen öf voor de buitenlandsche markt werken zonder bij den uitvoer betrokken te zijn. Ook daarom zou de heffing bij de bron aanvulling vereischen. Bovendien is het geenszins altijd zeker, dat degene die uitvoert tegelijkertijd daarmede buitengewone winsten maakt. Er mogen verschillende artikelen zijn, waarbij dat het geval is, algemeen is dat verschijnsel nooit. Het is ook voor hetzelfde artikel gedurende den oorlog niet steeds in dezelfde mate het geval geweest. De moeilijkheden zijn bij het ontwerp van


— 7 —
Art. 1
wet tot het heften van uitvoerrechten reeds aan het licht gekomen ; het is wenschelijk daarmede rekening te houden.
Dat alles in aanmerking genomen, is in het bijgaand wetsontwerp de tweede weg gevolgd: belasting der voordeelen eerst nadat zij in inkomen en vermogen (of in winst en kapitaal) zijn opgenomen. De vermeerdering van het vermogen of kapitaal door middel van oorlogswinsten is niet als grondslag van belasting aangenomen, omdat het niet juist zou zijn, dat de vertering van een deel der oorlogswinsten vermindering zou medebrengen van belasting. Tevens zou bij de meesten de vermeerdering van een deel van het vermogen of kapitaal worden opgewogen of overtroffen door de vermindering van een ander deel tengevolge van de gedaalde koersen van verschillende effecten. Door compensatie met die vermindering, welke laatste ongeveer allen bezitters verliezen bracht, zouden zij die door grootere inkomsten tooh boven anderen zijn bevoorrecht, buiten de belasting vallen. Om die redenen moet worden volstaan met belasting van de vermeerdering van het inkomen of de winst. Ongeveer alle voordeelen, tengevolge van den oorlogstoestand behaald, vergrooten het inkomen of de winst en worden dus door een heffing wegens vermeerdering van het inkomen of de winst getroffen. Vermogens- of kapitaalvermeerdering in het algemeen zal dus geen object der belasting zijn, wel middel tot opsporing van dat object (vermeerdering van het inkomen of de winst). De vraag of in het algemeen belasting van vermogensvermeerdering gewenscht is, wordt hier ook daarom ter zijde gesteld, daar ze geheel onafhankelijk is van den oorlogstoestand.
Niet kan worden ontkend, dat in één geval vermogens- of kapitaalvermeerdering zelfstandig object der belasting zou kunnen zijn, namelijk als zij een direct gevolg is van koersstijging van effecten of van waardevermeerdering van onroerend goed als onmiddellijk of middellijk gevolg van den oorlog. Dan gaat zij buiten het inkomen of de winst om. Het zal echter juist in dezen tijd zelden voorkomen, dat bij een vermogen of kapitaal koersstijging of_waardevermeerdering van som-


Art. 2
— 8 —
mige beleggingswaarden ten gevolge van deze oorzaken, niet door koersdaling van andere wordt opgewogen. Voor zulke vermogensof kapitaalvermeerderingen schijnt daarom geen afzonderlijke regeling noodig. Men verlieze trouwens niet uit het oog, dat voor het geval de koersstijging Nederlandsche waarden betreft (b.v. aandeelen in Nederlandsche scheepvaartmaatschappijen) en zij verband houdt met buitengewone winsten door hier te lande gevestigde lichamen behaald, van die winsten oorlogswinstbelasting door die lichamen moet worden betaald." (M. v. T.)
— Zie de aant. op art. 7.
— Lid 2. Blijkens het V. V. 2e Kamer werd door enkele leden aangedrongen op het overbrengen van den bewijslast van den belastingschuldige op de administratie. Door vele andere leden werd deze wensch bestreden. „Zij achtten bij zoodanige wijziging van art. 1 eene goede uitvoering van de wet onmogelijk. Den belastingplichtige worden de vereischte waarborgen gegeven, dat niet onder de belasting zal worden gebracht, hetgeen niet tot oorlogswinst kan worden gerekend; bewijs in juridischen zin wordt van hem niet verwacht; hij behoeft slechts aannemelijk te maken, dat de hoogere inkomsten geen gevolg zijn van den oorlogstoestand. Naar billijkheid zal worden geoordeeld. De gebezigde uitdrukking is ruim en laat meer vrijheid van beslissing dan wanneer voor „ „aannemelijk is gemaakt" " ware geschreven „ „blijkt" ". Men vroeg of de Regeering met deze opvatting van lid 2 instemt." De Regeering antwoordde hierop in de M. v. A. 2e Kamer: „Aan het betoog van vele leden ten gunste der verdeeling van den bewijslast, die in het artikel is neergelegd, heeft de ondergeteekende niets toe te voegen.
De uitdrukking „ „aannemelijk maken" " brengt, voor zooveel nog noodig, tot uiting, dat in belastingzaken (behoudens eene enkele uitzondering) eene volkomen vrije bewijstheorie wordt gehuldigd."
Art. 2. Belastingplichtig wegens vermeerdering van inkomen zijn :
1°. zij die binnen het Rijk wonen ;


— 9 —
Art. 2
2°. zij die niet binnen het Rijk wonen, doch :
a. het genot hebben van een binnen het Rijk gelegen onroerend goed of van een op zoodanig goed gevestigd recht;
b. persoonlijk of door een vertegenwoordiger, een bedrijf of 'beroep (ambt, waardigheid, bediening en betrekking daaronder begrepen) binnen het Rijk uitoefenen ;
c. anders dan als aandeelhouder deelgerechtigd zijn in de opbrengst van een bedrijf of beroep, dat binnen het Rijk wordt uitgeoefend.
Sub 2°. In het V. V. 2e K. werd de opmerking gemaakt, dat het niet billijk was hen die in een ander land gevestigd zijn en daar wellicht over de inkomsten hunner goederen, in Nederland gelegen, door eene buitengewone belasting worden getroffen, ook ten volle in deze belasting te betrekken. De Regeering antwoordde hierop in de M. v. A. 2e K. : „Dat inderdaad sommigen door eene dubbele oorlogswinstbelasting zullen worden getroffen, wordt erkend. Het schijnt echter den ondergeteekende vrijwel ondoenlijk eene in alle opzichten bevredigende regeling te treffen. Men vergete overigens niet, dat de buitenlander, in het buitenland oorlogswinstbelasting betalende, van het belastbaar bedrag allicht de hier te lande geheven oorlogswinstbelasting, als zijnde een zakelijke last, in mindering zal mogen brengen."
—Sub 2°. a. Ter toelichting van deze bepaling vermeldt de M. v. T. o. a. : „Het komt nl. voor, dat, afgezien van de normale stijging der pachten, afloopende pachtcontracten met het oog op de hooge prijzen der landbouwproducten, niet worden vernieuwd dan met vaststelling van belangrijk hoogere pacht. Een deel van de oorlogswinst kan op die wijze terechtkomen in de beurs van den landeigenaar, ook als hij niet in het Rijk woont of gevestigd is,"


Art. S — 10 —
Art. 3. Belastingpliclitig wegens vermeerdering van winst zijn :
1°. de binnen bet Rijk gevestigde naamlooze vennootscbappen, commanditaire vennootschappen op aandeelen, coöperatieve en andere vereenigingen en onderlinge verzekeringmaatschappijen ;
2°. de binnen het Rijk gevestigde reederijen ;
3°. de binnen het Rijk gevestigde stichtingen, die een bedrijf of beroep uitoefenen;
4°. de niet binnen het Rijk gevestigde lichamen, die verkeeren in een der gevallen, in artikel 2 onder de letters a, b ■en c vermeld.
Onder reederijen worden begrepen alle niet onder 1°. vallende vereenigingen van personen, die een of meer schepen tot gemeene baat gebruiken.
,, Met afwijking van de Wet op de Inkomsten •belasting 1914 zijn als reederijen in dit ontwerp onder de belastingplichtigen afzonderlijk vermeld de vereenigingen van personen, die een of meer schepen tot gemeene baat gebruiken en geen naamlooze vennootschappen enz. zijn. Het komt nl. voor, dat ondernemingen van scheepvaart en visscherij,' hoewel de formaliteiten bij de oprichting van een naamlooze vennootschap vereischt, niet zijn nagekomen (op de statuten is b.v. geen Koninklijke goedkeuring gevraagd), toch hare administratie hebben ingericht zooals die bij naamlooze vennootschappen gebruikelijk is. Zulke ondernemingen zijn dan noch naamlooze vennootschappen noch reederijen in den zin van het Wetboek van Koophandel. Zij hebben meestal meer dan één schip. Er wordt niet afgerekend na het eindigen van elke reis met uitkeeriug ■der netto winst aan de aandeelhouders (zie artikel 338 van het Wetboek van Koophandel). Integendeel, er wordt op schepen en inventaris ;afgeschreven; reserves worden gemaakt; nieuwe schepen aangekocht. Uitgekeerd wordt slechts


— 11 —
Art. 4
het bedrag, dat overblijft na afschrijvingen, reserveering en vernieuwing. Er bestaat dus reden voor, deze reederijen op dezelfde wijze als de naamlooze vennootschappen te behandelen." (M. v. T.)
— Op een vraag, gedaan in het V. V. 2e K. of bij de samenstelling van het wetsontwerp ook gedacht is aan vennootschappen, die in den loop van den oorlog zijn geliquideerd, antwoordde de Minister in de M. v. A. 2e K. : „Het ontwerp is uitgegaan van de leer van den Hoogen Baad, neergelegd in zijn arrest van 24 Februari 1905 (W. n°. 8185), dat eene naamlooze vennootschap, die nog niet aan al hare verplichtingen heeft voldaan (wat in casu ten aanzien van den fiscus het geval is) nog voortdurend bestaat. Men vergelijke de artt. 29 en 76, tweede lid."
Art. 4. Of iemand binnen het Rijk woont en of eene vennootschap, vereeniging, maatschappij, reederij of stichting binnen het Rijk is gevestigd, wordt naar de omstandigheden beoordeeld.
Artikel 3 der Wet op de Inkomstenbelasting 1914 is van toepassing.
„Evenals ten aanzien van de inkomstenbelasting en de vermogensbelasting is aangenomen, zullen tijdelijk hier te lande vertoevende vluchtelingen, met betrekking tot de oorlogswinstbelasting geacht moeten worden niet hier te lande te wonen. Zij zullen eventueel moeten worden aangeslagen, indien zij verkeeren in een der gevallen, genoemd in art. 2, 2°., dus bijv. wanneer zij door het uitoefenen van een bedrijf hier te lande oorlogswinst
— Art. 3 luidt: De volgende verrichtingen van niet binnen het Rijk wonende of gevestigde personen en lichamen worden, ook voor zoover zij op Nederlandsch grondgebied plaats vinden, niet aangemerkt als uitoefening van een bedrijf of beroep binnen het Rijk :
tl. het vervoer te water van personen en goedeien, tusschen het buitenland en de koloniën en bezittingen van hnt Rijk in andere


Art. 5
— 12 —
werelddeelen eenerzijds en plaatsen in Nederland anderzijds;
b. de werkzaamheid van personeel op de vervoermiddelen, die het verkeer met het buitenland en de koloniën en bezittingen van het Rijk in andere werelddeelen onderhouden.
Art. 5. De belasting wordt geheven over elk jaar, dat eindigt met of na den dag, genoemd in artikel 102.
Onder jaar wordt verstaan :
a. voor de natuurlijke personen het kalenderjaar;
b. voor de overige belastingplichtigen het boekjaar of, bij gebreke van dien, het kalenderjaar.
„Het ontwerp gaat uit van het beginsel, dat de belasting moet worden geheven wegens vermeerdering van het inkomen of de winst, onmiddellijk of middellijk gevolg van de conjunctuur, door den oorlog in het leven geroepen. Een zoodanig verband is uit den aard der zaak alleen mogelijk bij vermeerdering van inkomen of winst sinds 1 Augustus 1914. Toch is het raadzaam den eersten termijn van heffing niet met den eersten Augustus 1914 te doen aanvangen. Dan zou de fiscus den meesten belastingplichtigen den eisch stellen, voor een tijdstip in het verleden een tusschentijdsche balans te maken. Aan dien eisch kan men moeilijk voldoen. Als eerste termijn van heffing is daarom genomen het kalenderjaar 1914 of het boekjaar, waartoe de eerste Augustus 1914 behoorde. De vermeerdering van inkomen of winst over dat jaar, welke als onmiddellijk of middellijk gevolg van den oorlogstoestand is te beschouwen, is aan de belasting onderworpen. Alle vermeerdering van inkomen of winst, waarvan men kan aantoonen, dat zij vóór den eersten Augustus is verkregen, blijft dus van de belasting verschoond." (M. v. T.)
— Blijkens het V. V. 2e K. rees de vraag in hoeverre het de bedoeling kan zijn de belasting te heffen over het jaar, dat met 1 Augustus 1914 eindigt. De Regeering


— 13 —
Art. 6
beantwoordde deze vraag in de M. v. A. 2e K. als volgt: „In het jaar dat met 1 Augustus 1914 eindigt valt ook nog die 1 Augustus, op welken dag de mogelijkheid van het maken van oorlogswinst bestaan heeft. Die mogelijkheid is niet groot, maar bestaat toch wel, bijv. voor handelaren in levensmiddelen, die op dien dag hunne winkels bestormd zagen."
Art. 6. Natuurlijke personen, naamlooze vennootschappen en andere vereenigingen van personen en stichtingen, die ophouden volgens artikel 2 of 3 belastingpUchtig te zijn, blijven niettemin aan de belasting over het loopende jaar onderworpen.
Bij overlijden van een natuurlijk persoon, bij ontbinding eener naamlooze vennootschap of andere vereeniging van personen en bij tenietgaan eener stichting, wordt het verstreken gedeelte van het loopende jaar met een vol jaar gelijkgesteld.
„Het eerste lid van dit artikel voorziet in het geval, dat een belastingplichtige het land verlaat eer een jaar, waarover de belasting ingevolge art. 5 zal worden geheven, ten einde is. Hij blijft dan belastingplichtig en moet aan alle verplichtingen ingevolge deze wet ten volle voldoen.
Door het tweede lid wordt voorkomen, dat bij overlijden van een belastingplichtige of bij ohtbinding eener naamlooze vennootschap enz. in den loop van een jaar, waarover de belasting ingevolge art. 5 zal worden geheven, met gedeelten van een jaar moet worden gerekend. Ontbrak deze bepaling, dan zou moeten vastgesteld worden, welke vermeerdering van inkomen of winst door dien overledene of die ontbonden vennootschap ware verkregen in het verstreken gedeelte van dat jaar. Daarvoor zou echter bekend moeten zijn het inkomen of de winst over hetzelfde gedeelte van het jaar 1913 of van het boekjaar, waartoe de


Art. 7
— 14 —
eerste Augustus 1913 behoorde (1), dus iets wat meestal onbekend en onberekenbaar, is. Daarom is bepaald, dat het verstreken gedeelte met een vol jaar wordt gelijkgesteld. Het inkomen of de winst over dat gedeelte kan dan vergeleken worden met het inkomen of de winst over het jaar 1913 of het boekjaar, waartoe de eerste Augustus 1913 behoorde. Tevens behoeft met den aanslag wegens vermeerdering van inkomen of winst niet tot het einde des jaars te worden gewacht." (M. v. T.)
— In het V. V. 2e K. werd de opmerking gemaakt, dat het ter vermijding van misverstand aanbeveling scheen te verdienen in plaats van „die ophouden" te lezen : „die na 1 Augustus 1914 ophielden . De Regeering beantwoordde deze opmerking als volgt in de M. v. A. 2e K. : „De wet wordt geacht 1 Augustus 1914 in werking te zijn getreden. In het licht van dat feit kan art. 6 het blijkens het Voorloopig Verslag gevreesde misverstand niet baren. Werd eene verandering, als verlangd wordt, aangebracht, dan zou men zich niet alleen tot art. 6 kunnen beperken, ook zou dan bijv. in art. 2 moeten worden gelezen : zij die op of na 1 Augustus 1914 binnen het Rijk wonen of gewoond hebben."
Art. 7. Als vermeerdering van inkomen of winst wordt, behoudens het bepaalde bij het tweede lid, beschouwd het bedrag, waarmede het zuivere inkomen of de zuivere winst over eenig jaar bedoeld bij artikel 5, te boven gaat, het gemiddelde per jaar over de jaren,waartoe de eerste Augustus 1911, 1912 enl913 behoorden.
Voor de belastingplichtigen, die geene boekhouding bezitten, noch in hun bezit gehad hebben, waaruit het inkomen of de
(1) In het oorspronkelijke ontwerp was in art. 7 alleen opgenomen de vergelijking met het zuivere inkomen of de zuivere winst over het jaar, waartoe de eerste Augustus 1913 behoorde.


— 15 — Art. 7
winst over elk der aan het slot van het eerste lid genoemde jaren kan opgemaakt worden, wordt als vermeerdering van inkomen of winst beschouwd het bedrag, waarmede het zuivere inkomen of de zuivere winst over eenig jaar bedoeld bij artikel 5, te boven gaat, het zuivere inkomen of de zuivere winst over het jaar, waartoe de eerste Augustus 1913 behoorde.
Volgens het oorspronkelijk ontwerp van wet luidde dit artikel: „Als vermeerdering van inkomen of winst wordt beschouwd het bedrag waarmede het zuivere inkomen of de zuivere winst over eenig jaar bedoeld bij artikel 5, te boven gaat het zuivere inkomen of de zuivere winst over het jaar waartoe de eerste Augustus 1913 behoorde." In de M. v. T. komt daarop de volgende toelichting voor : „De vaststelling van de vermeerdering van het inkomen of de winst levert eenige moeilijkheden op. Voor ons land maakt het tijdstip, waarop deze belasting moet worden ingevoerd, die vaststelling allesbehalve gemakkelijk. Den eersten Mei 1915 werd de wet op de bedrijfsbelasting vervangen door die op de inkomstenbelasting. Onder de eerstgenoemde wet waren niet alle inkomsten, die aan de inkomstenbelasting onderworpen zijn, belastbaar, o. a. niet die uit vermogen noch die uit land- en tuinbouw enz. In vele gevallen zal dus het vroeger genoten inkomen aan de administratie onbekend zijn. Daarbij komt nog het bezwaar, dat de, bepalingen van de wet op de bedrijfsbelasting omtrent de berekening van het belastbare inkomen afwijken van die in de wet op de inkomstenbelasting. Met het oog op die moeilijkheden is in het ontwerp bepaald, dat de vermeerdering van het inkomen of de winst, genoten of behaald over de tijdperken, waarover de belasting wordt geheven, wordt vastgesteld door vergelijking van dat inkomen of die winst met het inkomen of de winst, genoten of behaald over het jaar, waartoe de eerste Augustus 1913 behoorde.
Waarom ter berekening van de vermeerde-


Art. 7
— 16-
ring slechts met één jaar (het jaar waartoe de eerste Augustus 1913 behoorde) wordt vergeleken, en niet zooals bij de bedrijfsbelasting met het gemiddelde van de laatste drie jaren, zal uit het bovenstaande duidelijk zijn. Vergelijkbare cijfers zijn niet voorhanden en voor elk jaar waarmede wordt vergeleken, moet dus afzonderlijk worden berekend, welk inkomen of welke winst naar de bepalingen van het ontwerp over dat jaar werd genoten. Voor de belastingplichtigen die boeken hebben, welke voor die berekening betrouwbare cijfers geven, zal zulks, zij het met niet geringe moeite, toch doenlijk zijn. Maar voor hen die geen boek hebben gehouden, zal de berekening van het inkomen of de winst over elk jaar van vergelijking groote moeilijkheden met zich brengen, omdat men op geheugen en allerlei niet vaststaande gegevens zal moeten afgaan. Wordt nu vergelijking met het gemiddelde inkomen of de gemiddelde winst over drie jaren geëischt, dan zullen die moeilijkheden veel zwaarder wegen dan bij vergelijking met het laatste jaar vóór de oorlog uitbrak. Door de vergelijking tot dat jaar te beperken, zal ongetwijfeld de nauwgezetheid der aangifte bevorderd worden. Schade zal daardoor den belastingplichtigen niet licht worden berokkend. Art. 1, tweede lid, waakt er voor, dat de toevalligheden van inkomen of winst over het jaar 1913 op de te betalen belasting niet te grooten invloed hebben."
Blijkens het V. V. 2e K. hadden vele leden tegen de voorgestelde vergelijking met slechts één jaar groot bezwaar. „Het gevolg toch van deze regeling is, dat zij, die in 1913 een slecht jaar hadden, in onvoordeelige positie komen, terwijl degenen, voor wie 1913 financieel voordeelig was, naar verhouding in de belasting minder behoeven bij te dragen, hoewel daartoe beter in staat. Men zou gaarne zien dat, overeenkomstig hetgeen bij de thans vervangen bedrijfsbelasting bepaald was, met het gemiddelde van drie jaren rekening zou worden gehouden. Men wees hierbij op de wisselvalligheid bij verschillende bedrijven. Naar men opmerkte, was 1913 een bij uitstek' slecht jaar geweest voor den koffiehandel, den graanhandel en den handel in vet en mar-


— 17 —
Art. 7
garine, ook voor de visscherij en voor den vlasbouw was bet abnormaal ongunstig; daarentegen had de middenstand zich voor een groot deel over dat jaar niet te beklagen. De regeling past vooral ook slecht voor de Indische cultures, waarbij de prijzen aan zoo groote fluctuaties onderhevig zijn. Zoo er ^ bezwaar was, het gemiddelde van een aantal ij jaren als maatstaf te nemen, moest toch in elk geval degene, die eene goed ingerichte boekhouding heeft, in de gelegenheid worden gesteld, aan te toonen dat vergelijking met éen enkel jaar of met het jaar 1913 onbillijk zoude zijn.
Andere leden, die het geopperde bezwaar erkenden, meenden dat art. 1, lid 2, van het ontwerp een afdoend correctief bood. De f belastingplichtige zal kunnen aantoonen, dat de vermeerdering van inkomen of winst geen gevolg is van den oorlogstoestand. Zoo uit de boeken blijkt, dat er eene regelmatige stijging in de winst was, waarop de oorlogstoestand geen invloed oefende, zal de vermeerdering buiten de belasting vallen. Evenzoo zal zijn te onderscheiden of, b.v. ten aanzien van rubber- en koffieondernemingen, de winstvermeerdering een gevolg was van den goeden stand van het gewas of de natuurlijke vermeerdering van de productie-hoeveelheid dan wel voortvloeide uit den door den oorlog verkregen hoogeren eenheidsprijs. Men zou intusschen zekerheidshalve gaame van den Minister vernemen, dat art. 1 den belastingplichtige de gelegenheid biedt, aan te toonen dat 1913 voor hem een onvoordeelig jaar is geweest. Ook eene vergelijking met meerdere jaren heeft hare bezwaren ; te recht is daarop in de Memorie van Toelichting gewezen. Gedachtenwisseling tusschen belastingplichtige en administratie zal ook dan niet uitblijven, terwijl de daardoor veroorzaakte bemoeilijking van de uitvoering der wet voor tal van bedrijven, als den landbouw, zonder eenig nut is." De Minister kwam bij de M. v. A. 2« K. aan de gemaakte opmerkingen tegemoet en deelde daarbij het volgende mede : „Hetgeen in de pers in adressen, en thans ook in het Voorloopig Verslag wordt opgemerkt omtrent de gebreken van het stelsel van vergelijking met S. & J. n°. 81. 2


Art. 7 — 18 —
een enkel jaar, heeft den ondergeteekende opnieuw doen overwegen of hieraan wel noodzakelijk moest worden vastgehouden. In de gevallen, waarin geen boeken aanwezig zijn schijnt het hem ondoenlijk om onderzoekingen en becijferingen als noodig zijn om tot een vergelijkingscijfer van het inkomen vóór den oorlog te komen op drie aan den oorlog voorafgaande jaren toe te passen. Iets anders is het echter, wanneer er boeken of bescheiden(l) aanwezig zijn, waaruit gemakkelijk het inkomen , of de winst over de jaren 1911, 1912 en 1913 kan worden geconstateerd. De ondergeteekende meent daarom te moeten ingaan op het denkbeeld in het Voorloopig Verslag geopperd om in dat geval de winst of het inkomen over de oorlogsjaren te vergelijken met het gemiddelde van de genoemde drie jaren. Intusschen ontstaat er voor hen voor wie 1913 gunstiger was dan het gemiddelde van de jaren 1911—1913 dan een prikkel om de aanwezigheid van boeken en bescheiden als bovenbedoeld, te verzwijgen, ja zelfs die te vernietigen. Daarom kan de wet er zich niet toe bepalen om aan hen die zulks wenschen toe te staan boeken en bescheiden over de genoemde jaren over te leggen, doch moet als regel worden aangenomen berekening van winst of inkomen vóór den oorlog over drie jaren, terwijl slechts indien er geen boeken enz. zijn of geweest zijn het jaar 1913 alleen als vergelijkingsjaar wordt aanvaard.
In de gevallen, waarin alleen het jaar 1913 als vergelijkingsjaar moet worden genomen, zal de belastingplichtige kunnen aantoonen, dat dat jaar voor hem bijzonder onvoordeelig was, zoodat niet al hetgeen hij meer heeft verdiend dan in dat jaar, als oorlogswinst kan worden beschouwd".
Bij de mondelinge behandeling in de Tweede Kamer is hierop nog teruggekomen. Een amendement, waarbij was voorgesteld als punt van vergelijking te nemen het hoogste bedrag aan zuiver inkomen of zuivere winst gemaakt in een der jaren, waartoe de eerste Augustus 1911, 1912 of 1913 behoorde, werd na bestrijding door de Regeering teruggenomen.
(1) De redactie is tijdens de ; mondelinge behandeling op dit punt eenigszins gewijzigd.


— 19 — Art. 7
Als bezwaar tegen de nieuwe, door de Regeeriug voorgestelde redactie werd o. m. door den heer Patijn aangevoerd, dat, wanneer men als aftrekgetal in de berekeningen eenvoudig neemt het gemiddelde van de jaren 1911, 1912 en 1913, men ten aanzien van de meerderheid der bedrijven in Nederland als oorlogswinst belast een deel van de winst, die niet anders is dan het normale accres, dat er dooreengenomen geweest is, ook van het jaar 1912 op 1913. Dan zou dus een belasting van 30% geheven worden met twee jaar terugwerkende kracht van een winst, die zeer bepaald niet is aan te merken als oorlogswinst. „Stel" — zoo sprak deze afgevaardigde —„een bedrijf kan aantoonen, dat het van het eene op het andere jaar een meerwinst maakt van / 1000. Ik zou dan in de eerste plaats het recht willen geven — de bewijslast rust natuurlijk op den belastingplichtige, — om het gemiddelde van de jaren 1911—1913 te verhoogen met / 1000. Immers dit bedrag van f 1000 geldt het accres van 1912 op 1913. Voorts zou ik willen, dat bij de verdere berekening voor 1914 / 1000 van de winst mocht worden afgetrokken voor 1915 / 2000 en zoo vervolgens zoolang deze belasting wordt geheven. Nu weet ik wel, dat de gevallen, die zich in de practijk zullen voordoen, niet zullen voorkomen in dezen eenvoudigen concreten vorm- maar niettemin geloof ik dat mijn voorbeeld duidelijk genoeg is om het principe voor de uitvoering van de wet aan te geven, dat naar ik hoop ook _ in de bedoeling van den Minister ligt, en dat in verband met de slotwoorden van art 1 tweede lid, naar het stelsel der wet, in toepas-' smg kan worden gebracht." Van andere zijde werd evenwel betoogd dat men bij de berekening van de oorlogswinst met het rekening houden met een normaal accres voorzichtig behoort te zijn, juist omdat volgens art. 7 met drie jaren rekening behoort te worden gehouden.
De Minister antwoordde, dat hij het geheel eens was met den heer Patiju : „Er staat in art. 1 van de wet, dat iedereen aannemelijk mag maken dat zijn meerdere winst geen oorlogswinst is en daar valt dus ook onder, 2*


Art. 7 — 20 —
dat iemand, die goed duidelijk kan maken, dat er in zijn bedrijf een regelmatig accres is, aan kan toonen: als er geen oorlog was geweest, zou ik toch wel wat meer verdiend hebben dan in het jaar 1913. Ik heb hiermede tevens geantwoord op de vraag van den heer Patijn, ik ben het met hem eens dat dit er in staat.
Nu moet ik hierbij opmerken wat betreft de wijziging, door de Regeering later aangebracht, dat die in sommige gevallen absoluut geen verschil uitmaakt. Wanneer ik iemand heb, die verdiend heeft / 9000, / 10,000 en ƒ 11,000 in de jaren '11, '12 en '13, en als ik neem het geval volgens het eerste voorstel, dat iemand / 11,000 in 1913 verdiende en hij toont accres aan, dan kan dat overeen uitkomen, want dan zou ik por manifre de dire doortellen over de jaren '14 en '15 of ƒ 12,000, ƒ 13.000, en wanneer ik dan het gemiddelde van 1911—'13 zet op / 10,000, dan is dat voor 1912 aan te nemen en voor de verdere jaren 1913, '14 en '15 door te tellen : ƒ 11,000, ƒ 12,000, / 13,000.
Aan den anderen kant wil ik er opmerkzaam op maken, dat het voor een persoon, die geen boekhouding heeft en alleen naar 1913 wordt aangeslagen, in de meeste gevallen moeilijk zal zijn aan te toonen een geregeld accres, want voor het aantoonen van dat geregeld accres zal hij ook de jaren 1911 en 1912 noodig hebben en daarover heeft hij juist geen boekhouding. Ik sluit hem echter niet uit, want er zijn gevallen denkbaar, dat men door uiterlijke kenteekenen kan aantoonen dat het bedrijf van zoo iemand is vooruitgegaan. De man kan bijv. in 1911 werken met 10, in 1912 met 12 en in 1913 met 14 knechts, en aantoonen dat hij in 1914 gewerkt heeft met 16 en 18 knechts. Dan mag men aannemen, dat er bij hem een normaal accres is, al kan hij geen boeken over 1911 en 1912 overleggen". Naderhand verduidelijkte de Minister zijn bedoeling van het gegeven voorbeeld als volgt: „Niemand zal zeggen : omdat een grooter aantal werklieden in dienst is geweest, is er een normaal accres. Ik heb dit bedoeld : Een stucadoor, die niet boekhoudt, kan aantoonen, dat hij successievelijk heeft gewerkt


— 21 —
Art. 7
met 10, 12, 14, 16, 18, 20 knechts. Die man, die vermoedelijk 25 ets. per uur of zoo iets aan zijn knechts geeft en aan zijn klant 35 ets. per uur rekent, kan nu zeggen : ge ziet, dat ik meer verdiend heb, maar het is een normale uitbreiding van het bedrijf, zooals blijkt uit het geleidelijk stijgen van het aantal knechts.
Zoo kan ik mij gevallen denken, waarin men, vasthoudende aan het aantal knechts, kan zeggen : de man toont aan een normalen vooruitgang van het bedrijf, die niet in verband kan staan met den oorlog."
Voorts betoogde de Minister dat de voorgestelde wijziging van belang was voor 's Rijks schatkist, omdat de belastingplichtige zich ook zonder deze wijziging wel had kunnen redden, wanneer het jaar 1913 bijzonder slecht was geweest en zulks kon aantoonen, op grond van art. 1, 2e lid. Voor den Staat zou het evenwel een nadeel zijn, indien 1913 een bijzonder gunstig jaar was geweest, omdat de fiscus geen beroep kan doen op art. 1, 2e lid.
Ten aanzien van de waarschuwing om met de berekening van accressen niet al te royaal te zijn, antwoordde de Minister, dat daarvoor inderdaad goede gronden bestaan. „Het stelsel van de wet is, zooals ik zeide, nu eenmaal : belasten van de oorlogswinst; art. 1, tweede lid, zegt uitdrukkelijk, dat men kan aannemelijk maken, dat een vermeerdering van inkomsten geen gevolg is van den oorlogstoestand; het staat er dus anders en ik vind ook geen termen hiervan terug te komen, omdat dit weer tot groote moeilijkheden zou aanleiding geven. Maar ik wil er wel op wijzen, dat dit een reden is om, zooals de geachte afgevaardigde uit Haarlem gevraagd heeft, ten aanzien van die accressen te blijven aan den matigen kant, daar het niet zoo vanzelf spreekt dat men daar recht op heeft."
In verband met het rekening houden met normale accressen, was in het V. V. 2e K. de vraag gesteld „of het niet mogelijk zoude zijn door eene bepaling in de wet vast te leggen, dat een accres, hetwelk blijkens de aan 1913 voorafgaande jaren volkomen normaal was, in geen geval door de belasting wordt getroffen", waarop de Regeering in de M. v. A. 2e K.


Art. 7 — 22 —
antwoordde: „De ondergeteekende acht het minder wenschelijk in het ontwerp eene bepaling op te nemen nopens het buiten aanmerking laten van een normaal accres, omdat een accres zoowel tot een normaal als tot een abnormaal bedrag zijn oorzaak kan vinden zoowel in oorlogs- als in andere omstandigheden. Is het normale of abnormale accres geen resultaat van den oorlogstoestand, dan brengt het tweede lid van art. 1 uitkomst." Bij de mondelinge behandeling in de Tweede Kamer verduidelijkte de Minister deze passage als volgt: „Hierbij is aan dit geval gedacht; het kan zijn, dat de winst normaal is gestegen, ofschoon er eigenlijk reden was dat de winst daalde. Wanneer b.v. iemand een filiaal, dat hij had, aan een ander heeft overgedaan, zou eigenlijk zijn winst moeten dalen ; blijft zij nu in verband met den oorlog normaal stijgen, dan is dit wel een normaal accres, maar toch feitelijk oorlogswinst. Dit alleen ter verklaring van dit minder duidelijke stukje uit de Memorie van Antwoord."
— Lid 2. Volgens het Regeeringsvoorstel luidde lid 2 : Voor de belastingplichtigen, die boeken of andere bescheiden, noodig ter bepaling van het inkomen of de winst over elk der aan het slot van het eerste lid genoemde jaren, niet bezitten noch in bezit hebben gehad, wordt euz. De tegenwoordige redactie is bij amendement voorgesteld en door de Regeering overgenomen. De Minister wees er bij de beraadslagingen in de Tweede Kamer op, dat het schrappen van het woord „bescheiden" gedecideerd eenigszins een beperking geeft, terwijl het naar zijn oordeel niet in strijd is met de andere bepalingen van het ontwerp of van de wet op de inkomstenbelasting. „Want waar op andere plaatsen van boeken en bescheiden wordt gesproken, kan het werkelijk zijn, dat ook die bescheiden, zelfs al bestaan zij uit de papiertjes die de heer Tydeman ter illustratie uit zijn zak tooverde, waarde hebben. Het zijn bovendien altijd bescheiden, die door de administratie worden gevraagd; in al die artikelen, waarom het gaat, is het de administratie die overlegging van boeken en bescheiden kan vorderen; b.v. een koopakte van een huis of een akte van een naamlooze


— 23 — Art. 8
vennootschap of iets van dien aard, dat staat naast en los van de boekhouding. Maar in art. 7 is het er om te doen, dat de menschen hebben gehouden een regelmatige, achter elkaar doorloopende lijst van inkomsten en uitgaven. Nu wil ik den heer Patijn wel zeggen, dat het ook mijn bedoeling is, dat dit de meest eenvoudige kasboekhouding kan zijn.
Het behoeft niet te zijn dubbele boekhouding, zelfs niet kameralistische of andere soorten van boekhoudingen waarover de geleerden spreken. Wanneer men slechts een eenvoudig kasboek heeft, dat regelmatig wordt bijgehouden, dan is dat reeds voldoende. Maar mij dunkt, dat men dat toch wel vorderen mag ; wanneer er slechts gesproken wordt van „boeken of andere bescheiden", dan zou men kunnen volstaan met het overleggen van de briefjes, die de heer Tydeman ons heeft getoond. En dan geloof ik, in afwijking van den heer Gerretson, niet, dat het zoo heel gemakkelijk voor de fiscus-ambtenaren zal zijn om te zeggen : ga daarmede maar weg, die tellen niet mede, want in dit geval kan men aan die bescheiden een zeker recht ontleenen".
Art. 8. Indien voor eene binnen het Rijk gevestigde naamlooze vennootschap of andere vereeniging van personen het eerste boekjaar van twaalf maanden na den eersten Augustus 1913 is begonnen, wordt als vermeerdering van winst beschouwd het bedrag, waarmede de zuivere winst over eenig boekjaar te boven gaat een interest van het gestorte aandeelenkapitaal, berekend naar vijf ten honderd 's jaars.
Heeft zoodanige vereeniging geen aandeelenkapitaal, dan wordt, indien het eerste boekjaar van twaalf maanden na den eersten Augustus 1913 is begonnen, de zuivere winst over eenig boekjaar als vermeerdering van winst beschouwd; heeft de vereeniging geen boekjaar, dan wordt, indien zij in of na 1913 is opge-


Art. 8 — 24 —
richt, de zuivere winst over eenig kalenderjaar als vermeerdering van winst beschouwd.
Eveneens wordt voor alle andere vereenigingen van personen, wier eerste boekjaar van twaalf maanden na den eersten Augustus 1913 is begonnen of die in of na 1913 zijn opgericht, en voor stichtingen welke in een der genoemde gevallen verkeeren, alsmede voor natuurlijke personen, voor wie de in artikel 7 bedoelde vergelijking niet kan plaats hebben, de zuivere winst of het zuivere inkomen over eenig jaar als vermeerdering van winst of inkomen beschouwd.
„Als een belastingplichtige na 1913 voor het eerst inkomen of winst geniet, kan de vermeerdering van inkomen of winst niet op de wijze van art. 7 worden vastgesteld. Er blijft dus niets anders over dan het zuivere inkomen of de zuivere winst geheel als vermeerdering aan te merken. De belanghebbende kan ingevolge het tweede lid van art. 1 aannemelijk maken, dat het inkomen of de winst geen gevolg is van den oorlogstoestand.
Voor binnen het Rijk gevestigde naamlooze vennootschappen, vereenigingen en maatschappijen, voorzoover deze laatste een aandeelenkapitaal hebben, kan in het genoemde geval een bijzondere regeling gelden. Het gestorte, aandeelenkapitaal doet voor haar een maatstaf aan de hand. Maakt een jonge naamlooze vennootschap reeds over het eerste boekjaar een zuivere winst boven 5 %, dan mag dat bij uitstek gunstig geacht worden en is het vermoeden gewettigd, dat de winst boven 5% met den oorlogstoestand verband houdt. Mocht dat vermoeden onjuist zijn, dan is zulks aannemelijk te maken volgens het tweede lid van art. 1." (M. v. T.)
In het V. V. 2e K. werd gevraagd „of de bijzondere bepaling van het eerste lid ook van toepassing zal zijn op naamlooze vennootschappen, waarin een bestaand bedrijf na


— 26 —
Art. 9
1 Augustus 1913 overging. Ook werd hierbij gedacht aan vennootschappen, die het bedrijf van geliquideerde vennootschappen voortzetten. Van een nieuw bedrijf is hier geen sprake en een nader voorschrift schijnt billijk om ten aanzien van dergelijke vennootschappen tot eene berekening der winstvermeerdering te komen." Be Regeering antwoordde hierop in de M. v. A. 2e K. : „De bepaling van het eerste lid zal op naamlooze vennootschappen, waarin een bestaand bedrijf na 1 Augustus 1913 overging, of die een geliquideerd bedrijf voortzetten, mede van toepassing zijn. Dergelijke overgangen van bedrijf zijn menigmaal van te ingewikkelden aard, dan dat het mogelijk zou zijn ten dezen eene afzonderlijke' regeling te treffen."
Art. 9. Indien voor eene binnen bet Rijk gevestigde naamlooze vennootschap of andere vereeniging van personen de zuivere winst over bet jaar waartoe de eerste Augustus 1913 behoorde, al of niet vermeerderd of verminderd ingevolge artikel 15, minder bedraagt dan een interest van het gestorte aandeelenkapitaal, berekend naar vijf ten honderd 's jaars, wordt als vermeerdering van winst beschouwd het bedrag waarmede de zuivere winst over eenig jaar bedoeld bij artikel 5, genoemde interest te boven gaat.
„Ten aanzien van naamlooze vennootschappen en andere vereenigingen van personen die een aandeelenkapitaal bezitten, is een minimum aftrek vastgesteld van 5 % van het gestorte aandeelenkapitaal. De naamlooze vennootschappen die noodlijdend waren en door den oorlog een matige .winst maken, zullen dus buiten de belasting vallen. Daarvoor is te meer reden, omdat de belasting over het jaar waartoe de eerste Augustus 1914 behoorde, meestal uit het reservefonds zal moeten voldaan worden en financieel zwakke naamlooze vennootschappen, waarvoor de minimum aftrek bestemd is, in den regel ook lage reserves bezitten." (M. v. T.)


Art. 10
— 26 —
In het V. V. 2e K. werd de opmerking gemaakt, „dat dit artikel zeer nadeelig is voor nieuwe maatschappijen, welke met een groot kapitaal zijn opgericht. Deze komen in ongunstige positie tegenover de bedrijven, die met hunne winsten kostbare vernieuwingen hebben betaald en met een klein kapitaal worden gevoerd. Men wees hierbij op de suikerfabrieken in Noordbrabant, waarbij aanzienlijke verschillen in bedrijfskapitaal zijn te constateeren, welke de werking van dit artikel zeer onregelmatig zullen maken." De Regeering beantwoordde deze opmerking in de M. v. A. 2e K. als volgt: „Het komt den ondergeteekende. voor, dat men de strekking van het artikel niet geheel begrepen heeft. Juist nieuwe maatschappijen met een groot kapitaal genieten een groot bedrag aan aftrek, n.1. 5 ten honderd van het kapitaal."
Art. 10. Het inkomen der belastingplichtigen, bedoeld bij artikel 2, wordt, behoudens het bepaalde bij artikel 17, opgevat en berekend volgens artikel 4, tweede lid, en de artikelen 5 tot en met 11 der Wet op de Inkomstenbelasting. 1914, met deze afwijkingen, dat
1°. periodieke uitkeeringen, die genoten worden ingevolge eene verbintenis, waarvan de naleving niet in rechte kan worden gevorderd, niet als verschuldigd worden beschouwd ;
2°. winst uit speculatie in goederen als inkomen of deel van het inkomen wordt beschouwd, ook wanneer zij anders dan in de uitoefening van een bedrijf of beroep wordt gemaakt.
Wanneer ten aanzien eener bron van inkomen bij toepassing der regelen omtrent de bepaling der zuivere opbrengst een verlies wordt verkregen, komt dit in mindering van de zuivere opbrengst der verdere bronnen van inkomen.
„De periodieke uitkeeringen, die genoten


— 27 —
Art. 10
worden ingevolge eene verbintenis, waarvan de naleving niet in rechte kan worden gevorderd, zijn, in tegenstelling met de genoemde wet, hier niet als verschuldigd beschouwd. Zulks is geschied om te voorkomen, dat door de toekenning van zulke uitkeeringen (aan de kinderen b.v.) de gemaakte oorlogswinsten versnipperd en daardoor aan de belasting geheel of gedeeltelijk onttrokken worden (men denke aan de vrijstelling der eerste / 2000). (1) Dat bij de opvatting en berekening van inkomen of winst t. a. v. de speculatie-winsten van de bepalingen der Wet op de Inkomstenbelasting 1914 is afgeweken, vindt zijn grond in den aard dezer belasting. Bij de inkomstenbelasting worden de winsten uit speculatie, niet in de uitoefening van het bedrijf verricht, niet als inkomen beschouwd, omdat zij niet ten doel hebben het eigenlijke inkomen, maar het vermogen te vermeerderen. Bij een belasting op oorlogswinsten is echter de vermeerdering van het inkomen slechts als voorwerp genomen, omdat in den regel die winsten het inkomen vergrooten. Valt dus de winst uit speculatie in goederen door een particulier — en op die wijze is zeker winst behaald — buiten het inkomen, in den zin door de Wet op de Inkomstenbelasting 1914 aan dat woord gehecht, dan moet het begrip „inkomen" voor deze belasting in ruimeren zin worden genomen, zoodat ook de bedoelde speculatiewinsten er onder begrepen zijn. De winst uit speculatie in fondsen buiten de uitoefening van een bedrijf behaald, kan niet onder het inkomen worden opgenomen, omdat ten aanzien van fondsen speculatie en belegging allesbehalve tegenover of naast elkaar staan. Beleggingswinsten en speculatiewinsten zijn dus bij fondsen niet gemakkelijk te onderscheiden. Tevens brengt de vraag, wanneer men van winst kan spreken (eerst sedert het tijdstip van realisatie der fondsen of ook daarvoor), groote moeilijkheid met zich. Speculeert echter een particulier in goederen — en hierbij is vooral aan waren als rubber, graan, cacao, koffie, enz. gedacht — dan kunnen de daarmede behaalde winsten moeilijk als gevol-
(1) Thans / 1000. Zie art. 26.


Art. 10
— 28 —
gen van kapitaalbelegging worden beschouwd, terwijl het tijdstip waarop de winst wordt gemaakt, meestal zal vaststaan," (M. v. T.)
Het V. V. 2e K. vermeldt ten aanzien van dit artikel: „Verscheidene leden konden zich er niet mede vereenigen dat winst uit speculatie in fondsen, buiten de uitoefening van een bedrijf behaald, niet door de belasting zal worden getroffen. In de Memorie van Toelichting wordt zulks gemotiveerd met de mededeeling, dat beleggingswinsten en speculatiewinsten niet gemakkelijk te onderscheiden zijn en het tijdstip, waarop de winst wordt behaald, meestal niet vaststaat. Deze motiveering scheen niet afdoende en geenszins een zwaarder treffen van hen, die in goederen speculeeren, te rechtvaardigen. Ware niet te bepalen, dat op een afzonderlijk biljet door den belastingplichtige moet worden aangegeven welke veranderingen in effectenbezit hebben plaats gehad sinds het uitbreken van den oorlog ? Wel erkende men het bezwaar, dat kwalijk belasting kan worden geheven van niet gerealiseerde koerswinsten, echter is bij aankoop van fondsen, die niet aanstonds wederom van de hand worden gedaan, in den regel van speculatie geen sprake.
In aansluiting aan het bovenstaande werd gevraagd of winsten welke in het begin van den oorlog werden gemaakt door personen, die groote voorraden, vóór den oorlog reeds in hun bezit, tegen enorme prijzen konden verkoopen, ook door de belasting worden getroffen." Deze beschouwingen werden als volgt door de Regeering in de M. v. A. 2e K. beantwoord: „Het ontwerp gaat van het beginsel uit dat vermeerdering of vermindering van vermogen dat niet in eigen bedrijf belegd is ten gevolge van wijziging in de waarde van de samenstellende deelen niet wordt belast doch slechts buitengewone bedrijfswinst of inkomen. Men kan dus slechts heffen waar buiten twijfel is dat er sprake kan zijn van bedrijfswinst of van inkomen. Dit nu is niet vast te stellen, wanneer iemand buiten zijn beroep effecten koopt en verkoopt. Het gaat niet aan te onderscheiden tusschen degenen die bijv. aandeelen Betlehemsteel kochten in de hoop daaruit eenige groote dividenden te


— 29 —
Art. 10
trekken en dengeen die ze kocht om ze met" winst van de hand te doen als de koers mocht stijgen. Niet zelden zal men bij het koopen zelf niet geweten hebben wat van beide het doel was waarnaar gestreefd werd en het ware ook niet billijk om alleen dengene die de koerswinst gerealiseerd heeft en niet dengene die de stukken behield te belasten. Ook zoude men dengene die effecten kocht om er winst mede te maken moeilijk kunnen ontzeggen om het verlies dat hij op andere effecten, waarin hij zijn vermogen belegd heeft, leed, af te trekken.
De ondergeteekende meent dat door het systeem van het wetsontwerp geen belangrijk bedrag wordt gederfd. Sedert het begin van den oorlog zal er wel hoofdzakelijk zijn gespeculeerd in aandeelen van Nederlandsche scheepvaartmaatschappijen en fabrieken, die bijzonder goede zaken maakten en de belasting welke hiervan wordt gevorderd, wordt betaald door de aandeelhouders, ook door hen die inmiddels de aandeelen verkochten, omdat de koers bij verkoop ongetwijfeld werd gedrukt door de in uitzicht gestelde oorlogswinstbelasting.
De vraag, of winsten welke in het begin van den oorlog werden gemaakt door personen, die groote voorraden, vóór den oorlog reeds in hun bezit, tegen enorme prijzen konden verkoopen, ook door de belasting worden getroffen, wordt bevestigend beantwoord."
— Zie de aanteekeningen op art. 12 betreffende afschrijvingen en reserves.
— Artt. 4—11 luiden :
Art. 4. De binnen het Rijk wonende natuurlijke personen zijn belastingplichtig naar hun zuiver inkomen.
Onder inkomen wordt verstaan de som van hetgeen, in geld of geldswaarde, zuiver genoten wordt als opbrengst van :
1°. onroerende goederen ;
2°. roerend kapitaal;
3°. onderneming en arbeid ;
4°. rechten op periodieke uitkeeringen van het leven afhankelijk.
Art. 5. Als opbrengst van onroerende goederen worden beschouwd de voordeelen die, anders dan door de uitoefening van een bedrijf of beroep, van gebouwen en gronden worden getrokken, zooals :


Art. 10
— 30 —
huur of pachtsommen en verdere praestatiën van huurders of pachters; vruchten waarvan het genot bij verhuring of verpachting is voorbehouden;
de huurwaarde van gebouwen, gedeelten van gebouwen of gronden bij eigen gebruik voor woning of tot huishoudelijke doeleinden ;
uitkeeringen ter zake van opstal, erfpacht, beklemming of vaste huur;
uitkeeringen ter zake van grondrente of andere op onroerend goed gevestigde schuldplichtigheid.
Art. 6. Als opbrengst van roerend kapitaal worden beschouwd de vruchten van kapitaal, dat niet in onroerende zaken of in een eigen bedrijf of beroep is belegd, zooals :
rente van inschrijvingen op de grootboeken der nationale of buitenlandsche schuld, dividenden en rente van aandeelbewijzen, obligatiën of andere effecten;
uitkeeringen op geldschieting en commandite ;
rente van andere schuldvorderingen, uit welken hoofde ook, onverschillig of van de schuld een bewijs is afgegeven en of de betaling door hypotheek of op andere wijze is verzekerd ;
rente begrepen in de aflossing van schuldvorderingen ;
altijddurende rente.
Art. 7. De opbrengst van onderneming en arbeid omvat de niet onder art. 6 vallende voordeelen, die als winst, honorarium, traktement, salaris, arbeidsloon, vrije woning, aandeel in winst of overwinst, vacatie- of presentiegeld of onder welken naam en in welken vorm ook, verkregen worden uit bedrijf of beroep (ambt, waardigheid, bediening en betrekking daaronder begrepen) en uit handelingen, werkzaamheden en diensten van eiken aard.
Tot de opbrengst van een bedrijf wordt mede gerekend het eigen verbruik van in het bedrijf voortgebrachte of verkregen vruchten in den ruimsten zin of van waren, die in het bedrijf worden vervaardigd, bewerkt of ten verkoop ingeslagen.
De betaling, die de leden eener coöperatieve vereeniging of de aandeelhouders eener naamlooze vennootschap van de vereeniging of


— 31 —
Art. 10
vennootschap ontvangen voor geleverde goederen of verrichten arbeid, wordt tot haar volle bedrag als prijs der goederen of als arbeidsloon beschouwd.
Art. 8. De opbrengst van rechten op periodieke uitkeeringen van het leven afhankelijk, omvat de verlof- en nonactiviteitstraktementan, wachtgelden, pensioenen, lijfrenten, alsmede de verschuldigde verstrekkingen van levensonderhoud, huisvesting of andere zaken en, in het algemeen, alle verschuldigde uitkeeringen en verstrekkingen, niet aan de vervulling van een ambt of dienstbetrekking verbonden, die bij overlijden van den gerechtigde, of van een derde, eindigen.
Periodieke uitkeeringen, die genoten worden ingevolge eene verbintenis, waarvan de naleving niet in rechte kan worden gevorderd, worden niettemin als verschuldigd beschouwd. Deze bepaling geldt niet, indien de persoon, die de uitkeering geniet, met den gever samenwoont.
Art. 9. Als inkomen of deel van het inkomen wordt niet beschouwd :
a. ten aanzien van minderjarigen, hetgeen zij van hunne ouders voor onderhoud en opvoeding genieten ;
b. het aandeel in de winst van coöperatieve vereenigingen, dat door de leden als zoodanig wordt genoten, voor zoover het niet is begrepen in de betaling voor geleverde goederen of verrichten arbeid;
c. het aandeel in de winst van onderlinge verzekeringmaatschappijen, dat door de deelnemers als zoodanig wordt genoten ;
d. winst ontstaan enkel door speculatie in fondsen of goederen, anders dan in de uitoefening van een bedrijf.
Art. 10. De opbrengst eener bron van inkomen wordt, ter berekening van haar zuiver bedrag, verminderd met de kosten tot verwerving, inning en behoud der opbrengst en met de op de opbrengst rustende.lasten, zooals :
de bedrijfs- en beroepskosten, waaronder worden verstaan de kosten noodig voor de uitoefening van een bedrijf of beroep of rechtstreeks daartoe betrekking hebbende, met inbegrip van kosten van onderhoud, verschuldigde renten en belastingen, die op het bedrijf of beroep drukken;


Art. 11
— 32 —
de volgende kosten, voor zoover zij niet reeds als bedrijfs- of beroepskosten in aanmerking komen : kosten van verzekering en onderhoud van onroerende goederen, uitkeeringen wegens opstal of ander zakelijk recht krachtens hetwelk , de belastingplichtige het genot van onroerend goed heeft, op onroerende goederen rustende belastingen en uitkeeringen wegens daarop gevestigde schuldplichtigheid, kosten van verhuring of verpachting van onroerende goederen, kosten vallende op de verzilvering van coupons, kosten van beheer.
Van de onzuivere opbrengst van een bedrijf of beroep worden bovendien afgetrokken de afschrijvingen op zaken, die voor de uitoefening van het bedrijf of beroep worden gebruikt, en de afschrijvingen op schuldvorderingen, een en ander volgens goed koopmansgebruik.
Traktementen en andere belooningen alsmede verlof- en nonactiviteitstraktementen, wachtgelden en pensioenen worden verminderd met verplichte bijdragen voor pensioenen en fondsen.
Art. 11. Uitgaven voor aankoop, stichting, verbetering of verandering van gronden, gebouwen, werktuigen, gereedschappen en andere zaken, die voor de uitoefening van het bedrijf of beroep worden gebruikt, uitgaven voor overneming, uitbreiding, verbetering of verandering van het bedrijf en andere uitgaven van dien aard, worden niet als bedrijfs- of beroepskosten beschouwd.
Uitgezonderd zijn :
1°. de uitgaven noodig ter vervanging van zaken, waarop niet wordt afgeschreven, gebouwen niet daaronder begrepen ;
2°. de uitgaven tot aanschaffing van voorwerpen van geringe waarde, voor zoover die uitgaven gewoonlijk tot de dagelijksche onkosten van het bedrijf of beroep worden gerekend.
Voorts is geen aftrek toegelaten ter zake van het vormen of vergrooten van een reservefonds of voor interest van eigen kapitaal.
Art. 11. Van het inkomen worden, ter berekening van het zuiver inkomen, afgetrokken de door den belastingplichtige


— 33 — Art. 11
betaalde en niet met eene bron van zijn inkomen in verband staande :
a. lijfrenten, pensioenen en andere periodieke uitkeeringen en verstrekkingen als bedoeld bij artikel 8 der Wet op de Inkomstenbelasting 1914, met dien verstande dat het tweede lid van genoemd artikel niet van toepassing is ;
b. altijddurende renten;
c. renten van andere schulden ;
d. premiën voor levensverzekering, lijfrente of pensioen.
De laatste twee leden van artikel 19 der genoemde wet zijn van toepassing.
Artt. 8 en 19 luiden :
Art. 8. De opbrengst van rechten op periodieke uitkeeringen van het leven afhankelijk, omvat de verlof- en nonactiviteitstraktementen, wachtgelden, pensioenen, lijfrenten, alsmede de verschuldigde verstrekkingen van levensonderhoud, huisvesting of andere zaken en, in het algemeen, alle verschuldigde uitkeeringen en verstrekkingen, niet aan de vervulling van een ambt of dienstbetrekking verbonden, die bij overlijden van den gerechtigde, of van een derde, eindigen.
Periodieke uitkeeringen, die genoten worden ingevolge eene verbintenis, waarvan de naleving niet in rechte kan worden gevorderd, worden niettemin als verschuldigd beschouwd. Deze bepaling geldt niet, indien de persoon, die de uitkeering geniet, met den gever samenwoont.
Art. 19. ' Van het volgens artt. 12 tot en met 18 bepaalde inkomen worden, ter berekening van het belastbaar (zuiver) inkomen, afgetrokken de door den belastingplichtige verschuldigde en niet met eene bron van zijn inkomen in verband staande :
a. lijfrenten, pensioenen en andere periodieke uitkeeringen en verstrekkingen als bedoeld bij art. 8;
b. altijddurende renten ;
c. renten van andere schulden;
d. premiën voor levensverzekering, lijfrente of pensioen;
S. & J. n«. 81. 3


Art. 12 — 34 —
een en ander tot het jaarlijksch oedrag bij den aanvang van het belastingjaar of bij het ontstaan van den belastingplicht in den loop van dat jaar.
Voor de premiën, bedoeld onder letter d van het vorige lid, kan niet meer dan vijf ten honderd van het inkomen en niet meer dar / 100 worden afgetrokken.
Ter zake van onderhoud en opvoeding van minderjarige kinderen is geen aftrek toegelaten.
Art. 12. De zuivere winst der belastingplichtigen, bedoeld bij artikel 3, wordt berekend als het inkomen der overige belastingplichtigen.
„Ten aanzien van de naamlooze vennootschappen is het volgende op te merken. Van haar wordt in ons land alleen belasting geheven wegens de uitdeelingen, die zij doen. De winst, die door hooge afschrijvingen, reserveeringen, enz. in het bedrijf blijft, laat de fiscus onaangetast. In volgende jaren komen die deelen van de winst toch aan een uitkeeringsbelasting ten goede. Nu echter deze belasting wegens vermeerdering van de winst wordt geheven, moet de administratie de zuivere winsten kennen, die de naamlooze vennootschappen enz. vroeger behaalden en in de huidige omstandigheden behalen. Natuurlijk geven de balansen, welke ieder jaar bij de inspecteurs der directe belastingen moeten worden ingeleverd, in dezen veel licht. Toch zullen de cijfers dier balansen de zuivere winst over een boekjaar behaald nog niet altijd aangeven, omdat uit den aard der zaak alleen met normale of door buitengewone omstandigheden geboden afschrijvingen en met schattingen volgens de gebruikelijke regels mag worden rekening gehouden en door hoogere afschrijvingen en lagere schattingen dan de genoemde een deel dier winst onzichtbaar kan zijn gemaakt. Daarom wordt ook bij naamlooze vennootschappen, enz. de zuivere winst evenals zuiver inkomen opgevat en berekend volgens de eenigszins gewijzigde toepasselijke bepalingen van hoofdstuk II van de Wet op de Inkomstenbelasting 1914". (M. v. T.)


— 35 — Art. 12
— Blijkens het V. V. 2e K. werd betwijfeld of in het ontwerp voldoende rekening was gehouden met de belangen der bedrijven. „Vooral kwam hierbij ter sprake de winstberekening in verband met gemaakte reserves. Met afschrijvingen „ „volgens goed koopmansgebruik"" zal in aansluiting aan art. 10 van de wet op de inkomstenbelasting rekening worden gehouden. Wat is echter onder „ „goed koopmansgebruik"" in oorlogstijd te verstaan ? Onder de tegenwoordige omstandigheden moeten afschrijvingen, op ruimer schaal dan in normale tijden, worden gebillijkt. Eene fabriek, waarin wegens zeer drukke bestellingen dag en nacht wordt doorgewerkt, zal op machines meer dan te voren hebben af te schrijven. Eene onderneming, die gewoon was bepaalde onderdeelen, voor haar bedrijf noodig, uit het buitenland te betrekken en deze nu zelf moet vervaardigen, zal allicht niet de zekerheid hebben, dat het daarin gestoken extra-kapitaal na den oorlog evenredige vruchten zal afwerpen; zij zal tot ruimer afschrijvingen hebben over te gaan. Aanschaffing van de noodige materialen tegen abnormaal hooge prijzen, vereischt voor de instandhouding en de normale uitbreiding van een bedrijf, zal evenzoo de afschrijving moeten verhoogen: immers moet worden aangenomen, dat na terugkeer van de gewone omstandigheden de waarde dier materialen aanmerkelijk zal dalen. Velerlei vragen zullen rijzen, welke met liggen buiten de sfeer der administratie en bij geschil kunnen worden onderworpen aan den raad van beroep, die zich door deskundigen kan doen voorlichten ; daarbij zal men van accountants kunnen gebruik maken, al zijn deze deskundigen op boekhoudkundig gebied niet als deskundigen ten aanzien van het bedrijf te aanvaarden. Zal echter het wetsontwerp toch niet eene bepaling moeten in-' houden, welke de hier bedoelde bijzondere afschrijvingen doet rekenen tot die, welke in art. 10 der wet op de inkomstenbelasting zijn bedoeld ? Reserveering op ruimere schaai is naar men opmerkte, ook hierom noodig wijl alleen daardoor de bedrijven voldoende kracht zullen verkrijgen om de scherpe concurrentie, welke zich na den oorlog zal ontwikkelen, te 3*


Art. 12 — 36 —
doorstaan, en hiermede is het algemeen belang ongetwijfeld gemoeid." De Regeering beantwoordde deze opmerkingen in de M. v. A. 2e K. als volgt: „De ondergeteekende vereenigt zich gaarne met het betoog, dat zooveel mogelijk met de belangen van de bedrijven valt rekening te houden.
Het is natuurlijk de bedoeling, dat met alle extra-uitgaven, welke gedaan moesten worden om van de gunstige conjunctuur te kunnen profiteeren, rekening gehouden wordt. Grootendeels zullen deze reeds in de exploitatieonkosten begrepen zijn; voorzoover zij zulks niet zijn, doch slechts kunnen in rekening worden gebracht door belangrijke afschrijving op kapitaalsgoederen, welke duur moesten worden aangekocht of wel bij waarschijnlijke inkrimping van het bedrijf na den oorlog niet meer noodig zullen zijn en alsdan niet tegen behoorlijken prijs van de hand zullen zijn te doen, zal een extra-afschrijving op de waarde dier zaken worden beschouwd als zijnde volgens goed koopmansgebruik ; hetzelfde geldt ingeval van extra-slijtage der zaken tengevolge van zeer sterk gebruik. Overigens zal echter de afschrijving, welke in rekening wordt gebracht om te komen tot het te belasten winstcijfer niet meer mogen bedragen dan zij bedragen zoude hebben, indien er geen oorlog ware gewéést. Men moge hierbij bedenken, dat als oorlogswinst slechts zal worden belast datgene waarvan niet bewezen zal kunren worden dat het zonder de crisis toch zoude zijn verdiend, en dat van die oorlogswinst slechts ten hoogste 30 pCt. zal worden geheven, zoodat de belanghebbende in elk 70 pCt. van de extra-winst voor zich behoudt.
Heeft nu iemand die groote oorlogswinst maakte, het zeer lofwaardige verlangen om zijn bedrijf voor de toekomst te versterken 'door reserveering in een of anderen vorm van hetgeen hij het geluk had door den oorlogstoestand meer te verdienen, dan het geval zoude zijn geweest indien Europa niet in vuur en vlam ware geraakt, dan is daarvoor zijn eigen aandeel in de door hem gemaakte buitengewone winst te gebruiken doch niet het aandeel, dat de Staat van die extra-winst meent te mogen vorderen op grond van de financieele


— 37 — Art. 12
moeilijkheden, waarin hij door dien zelfden oorlog is geraakt. Leiders van bedrijven, die meenen dat na den oorlog de concurrentie zóóveel zwaarder zal zijn dan vóór den oorlog, dat zij om daaraan het hoofd te kunnen bieden over veel grootere reserves zullen moeten kunnen beschikken dan te voren, moeten dan toch in de eerste plaats naar die reserves streven door niets meer uit te keeren dan zij vermoedelijk zouden hebben kunnen doen, ware er geen oorlog ontstaan; eerst wanneer zij op degelijke gronden konden aantoonen dat zij ook op die wijze geen voldoende strijdmiddelen voor den concurrentiestrijd na den oorlog bijeen kunnen krijgen, zoude er reden kunnen zijn te vragen, dat de Staat ook een deel van zijn aandeel in de oorlogswinst daartoe zoude beschikbaar stellen. Het is intusschen den ondergeteekende niet gebleken, dat leiders van eenig bedrijf met groote oorlogswinsten een dusdanige sombere kijk op de toekomst hebben, dat zij hun aandeelhouders hebben geraden genoegen te nemen met een dividend gelijk aan dat in het laatste jaar vóór den oorlog uitgekeerd, ten einde hun bedrijf na den oorlog niet zwakker te doen staan dan voor dien tijd. Integendeel ook in die . bedrijven, welke zeer groote bedragen bij voorbaat hebben ter zijde gelegd voor de betaling van 25 of 30 pCt. oorlogswinstbelasting of in welker balansvergadering althans bekend was, dat zulk een belasting aanstaande was, zijn voorzoover den ondergeteekende bekend zonder uitzondering belangrijk hoogere dividenden vastgesteld dan in de laatste jaren vóór den oorlog werden genoten, hetgeen ten bewijze strekken kan dat al wordt het onderhavige wetsontwerp tot wet Verheven, deze bedrijven daardoor naar de meèning van de leiders nog niet in een met het oog op de toekomst ongewenschte mate zullen worden verzwakt."
In verband met de kwestie betreffende afschrijvingen en reserves deelde de Minister in de Tweede Kamer nog het volgende mede: „Moeilijker staat de zaak met de blijvende kapitaalsuitbreidingen, uitbreidingen van machines, gebouwen en dergelijke, die men niet voor een jaar heeft, inaar in gewone tijden


Art. 12 — 38 —
voor een groot aantal jaren, machines misschien voor 10, gebouwen voor 50 jaar, en die men gedurende den oorlog heeft aangeschaft of gesticht speciaal met het oog op de groote winsten die nu te maken zijn. Ik heb reeds in de Memorie van Antwoord gezegd, dat ik er alles voor voel voor dergelijke in den oorlog aangeschafte machines, waarvan onzekerheid bestaat of men ze later nog met winst zal kunnen gebruiken, een extra afschrijving toe te passen. Hetzelfde geldt natuurlijk in nog sterker mate voor het geval, dat men machines die anders alleen overdag werkten nu dag en nacht heeft laten doordraaien, zoodat ze in veel sterker mate gesleten zijn.
Een ander punt zijn de reserves, die men maken wil voor moeilijke jaren na den oorlog. In de eerste plaats beroept men zich er op, dat men na den oorlog dure machines en schepen zal moeten koopen. Ik blijf wat dat punt betreft bij de opinie in de Memorie van Antwoord geuit: wanneer die schepen en machines na den oorlog duur zijn, dan wil dat alleen zeggen, dat er met die machines en schepen grooter bedragen te verdienen zijn dan in vroeger tijd toen ze goedkooper waren. Niemand bouwt schepen eenvoudig voor de aardigheid. Men bouwt — behoudens een zeer enkel geval waarop ik dadelijk kom — schepen om er geld mede te verdienen. Wanneer de Engelsche en Nederlandsche werven heel zwaar bezet zijn en men dientengevolge om van een werf een schip uit handen te krijgen geweldig hoog moet betalen, dan wil dat zeggen, dat anderen die schepen op stapel hebben staan of laten zetten, kans zien met die schepen behoorlijk te verdienen, en dat dat dus ook mogelijk moet zijn voor de betrokken maatschappij." De Minister merkte in zijne verdere rede nog op „dat afschrijving en reserve twee begrippen zijn, die in hooge mate samensmelten. De eene maatschappij schrijft veel af en vormt dan geen extra-reserves, de ander schrijft normaal af en vormt wel extrareserves. Voor zoover er extra afschrijvingen noodig waren en ze niet in dien vorm hebben plaats gehad, mogen ze natuurlijk alsnog uit de reserves genomen worden. Dat spreekt van zelf en is een quaestie van uitvoering."


- 39 —
Art. 12
„Er is in de adressen ook gewezen op de in oorlogstijd verrezen industrieën die vóór den oorlog niet konden bestaan en die men gaarne na den oorlog zou handhaven. H kan het ten volle billijken, dat deze industrieën in hooge mate afschrijven wegens de groote kans, dat zij zich na den oorlog niet zullen kunnen handhaven. Het zou onbillijk zijn, wanneer men na den oorlog bleef zitten met niet productieve dure machines en de Staat de oorlogswinst had opgestreken. Maar ik ben niet geneigd verder te gaan. Evenmin als de Nederlandsche Staat in gewone tijden een industrie die geen kans ziet het tegen het buitenland op te nemen in de eerste jongensjaren gaat steunen om op de been te blijven, evenmin zie ik reden, dat wij nu, behoudens de zeer hooge afschrijvingen, aan die industrieën nog bovendien 30 pCt. van haar reserves zouden schenken om het haar mogelijk te maken na den oorlog een bestaan voort te sleepen, dat zij zonder den oorlog zelfs niet zouden zijn begonnen." (Redev. Min. 2e Kamer.)
De Minister deelde ten slotte mede, dat het zijn voornemen was een commissie van advies over de quaestie van afschrijving in het leven te roepen. In verband hiermede werd gevraagd of die commissie zich ook met reserves zal hebben op te houden, waarop de Minister antwoordde, dat dit wel het geval zal zijn, voorzoover reserves en afschrijvingen niet uit elkaar te houden zijn. „Ik heb maatschappijen op het oog, die de afschrijvingen heel gewoon gehouden hebben en alles gezocht hebben in reserves. Bij zóó een maatschappij zou er, indien extra-afschrijving gemotiveerd is, reden zijn die in de reserves te vinden en deze niet geheel als oorlogswinst te beschouwen."
„Ten aanzien van de bezwaren, welke zich doen gevoelen, wanneer bedrijven ook ten aanzien van hare reserves worden belast, wezen sommige leden nog in het bijzonder op de verzekeringsmaatschappijen. Deze hebben over het algemeen een belangrijk, somwijlen zeer groot effectenbezit. In verband met de Beurswet zijn vele hunner fondsen nog niet tot de officieele noteering toegelaten, waardoor eene berekening van de juiste


Art. 12 — 40 —
waarde van dat bezit niet mogelijk is. Op de balansen wordt zulks verholpen door b.v. de koersen van 31 December 1913 aan te nemen of wel de berekening op de aankoopkoersen te baseeren. Aangezien de waarde der fondsen echter over het algemeen sterk is gedaald, boeken zij eene reserve voor koersverschillen. Tot deze reserve wordt men derhalve door de bepalingen eener wet gedwongen, en nu zoude het, naar de meening dezer leden, zeer onbilüjk zjn, zoodanige reserve mede te rekenen bij de vaststelling van de oorlogswinstbelasting.
Voorts werd gewezen op de reserves, welke verschillende naamlooze vennootschappen plegen te maken ten behoeve van pensioen-, ziekte- en verloffondsen voor haar personeel. Eenige leden achtten het niet billijk deze reserves in de belasting te betrekken en oordeelden het ook niet raadzaam met het oog op het belanghebbend personeel, dat de daaraan verbonden uitkeeringen dan wellicht zou zien verminderen.
Eenige leden meenden, dat in de wet een voorschrift moet worden opgenomen omtrent de waardebepaling der roerende goederen voor de balans, daar toch die waardebepaling in vele bedrijven van grooten invloed zal kunnen zijn op de berekening der grootte van de winst en derhalve op de heffing. Andere leden betwijfelden of de bedrijven over het algemeen daarmede gebaat zouden zijn." (V. V. 2= K.) De Regeering antwoordde hierop in de M. v. A. 2e k : „Met betrekking tot de bezwaren in zake de reserves der verzekeringmaatschappijen zij opgemerkt, dat het den ondergeteekende niet bekend is, dat er alsnog fondsen zijn welke in verband met de Beurswet niet in de officieele noteering zijn opgenomen; sedert 24 Augustus 1915 zijn in die noteenng wederom alle fondsen opgenomen, die daarin vóór den oorlog voorkwamen en niet op andere gronden daaruit zijn vervallen. Mochten echter verzekeringmaatschappöen niettemin wenschelijk hebben geacht om fondsen op te nemen in hare balansen tegen den koers van 31 December 1913 met gelijktijdige opnemingvan een reserve voor koersverschillen, dan zat voorzoover die reserve niet hooger. is dan in.


— 41 —
Art. 12
verband met een rationeele schatting der effecten te verdedigen is, van het aldus gereserveerde geen oorlogswinstbelasting geheven worden ; boeking van winst op een zoogenaamde ,, „reserve-afschrijving" " zal op gelijke wijze zijn te beschouwen als eene aan de debetzijde der balans geëffectueerde afschrijving.
Inzake reserveeringen voor pensioen-, ziekte-, en verloffondsen van personeel zal naar de meening van den ondergeteekende rekening zijn te houden met hetgeen daarvoor gemiddeld in de laatste jaren werd bestemd of statutair moet worden bestemd voor zoover echter wegens de buitengewone extra winsten als gevolg van den oorlogstoestand (dus niet wegens uitbreiding van het personeel enz.) meer wordt gereserveerd, zal van het tot dit doel gereserveerde oorlogswinstbelasting zijn te heffen.. Of het personeel daaronder lijden zal schijnt in vele gevallen aan twijfel onderhevig; de daaraan toe te kennen uitkeeringen zullen veelal niet van den stand van het fonds afhankelijk zijn; voorzoover zulks echter wel het geval mocht zijn, kan de ondergeteekende niet inzien dat er minder reden is van deze soort — met tantièmes vrijwel gelijkstaande — uitkeeringen, oorlogswinstbelasting te heffen dan van tantièmes zelf.
Ongetwijfeld zal de waardebepaling van roerende goederen voor de balans somtijds moeilijkheden medebrengen; daar echter te lage^ bepaling van zelf in het volgend jaar tot een grooter winstbedrag zal leiden en te hooge waardebepaling in een volgend jaar zal leiden tot geringere winst of tot verlies, dat mag worden gecompenseerd met de winst van een vorig jaar, schijnen de bezwaren aan die waardebepaling verbonden in dit geval eer geringer dan grooter dan bij de jaarlijksche vermogens- en inkomstenbelastingen, bij welke compensatie van verlies met winst van het vorige jaar niet bestaat," (M. v. A. 2e K.)
xijaens de beraadslagingen ^e tweede* Kamer besprak de Minister de moeiliuiÏ!!™' ten aanzien van voorraden aldus: „Moeilijker is intusschen de quaestie, of er werkelijk meer winst, extra winst is gemaakt. Er wordt bij het jaar geheven. Dat neemt echter niet weg, dat men niet zooals bij andere


Art. 13
— 43 —
conjunctuurbelastingen zegt: van wat het eene jaar verdiend is, houden wij alles en als' het andere jaar niets verdiend is, krijgt men niets terug. Er is hier een bepaling (1), volgens welke men wel terugkrijgt en ik wil er op wijzen, dat dit een groote moeilijkheid wegneemt, namelijk ten aanzien van een zeer moeilijk iets, de quaestie van de voorraden. Want die houdt men toch niet jaren aan een stuk en wanneer de voorraden nu wat lager getaxeerd worden, kan de fiscus er genoegen mede nemen en worden zij wat hooger getaxeerd, dan kan de belastingschuldige er genoegen mede nemen, want een volgend jaar komt er een Ausgleich, en daalt de voorraad tot zoodanigen prijs, dat er minder winst is dan in 1913, dan zal er worden teruggegeven. Ik geloof, dat het voorradenbezwaar hierdoor ontgaan wordt. Het laatste jaar zal allicht het laatste jaar van den oorlog zijn, en, tenzij de oorlog ongelukkigerwijze juist in December eindigt, wat een toeval zou zijn, zullen na het eindigen van den oorlog binnen eenige maanden zich de prijzen van de voorraden zoo vaststellen, dat men aan het einde van het laatste oorlogswinstbelastingjaar wel vrij nauwkeurig zal kunnen vaststellen : het is dit waard en blijft voorloopig dit waard."
Art. 13. Ten aanzien van natuurlijke personen wordt de opbrengst van onderneming of arbeid over een niet met bet kalenderjaar samenvallend boekjaar beschouwd als inkomen of deel van het inkomen over het kalenderjaar, waarin het boekjaar is geëindigd.
Art. 14. Bij de berekening van de zuivere winst der binnen het Rijk gevestigde naamlooze vennootschappen en andere vereenigingen van personen over een boekjaar worden niet in mindering gebracht de uitdeelingen, onder den naam van tantièmes of welken anderen naam ook, aan beheerende vennooten, corn-
(1) Art. 92.


— 43 — Art. 15
missarissen of gecommitteerden, bestuurders en verder personeel, allen als zoodanig.
Daarentegen worden bij die berekening wel in mindering gebracbt de op bet boekjaar betrekking hebbende winstaandeelen van den Staat en, bij commanditaire vennootschappen op aandeelen, van de voor het geheel aansprakelijke vennooten, allen als zoodanig.
De belasting door een der bij het eerste lid bedoelde lichamen verschuldigd wegens het gedeelte der winstvermeerdering, dat aan een der aldaar genoemde personen ten goede komt, wordt van de uitdeeling aan dien persoon in mindering gebracht.
In het V. V. 2e K. werd de opmerking gemaakt, dat het laatste lid moest vervallen, aangezien het hier een zaak betreft, waarvan de regeling geheel aan de daarbedoelde lichamen kan en moet worden overgelaten. De Regeering daarentegen was, blijkens de M. v. A. 2e K., van oordeel, „dat de Staat zooveel mogelijk moet zorg dragen, dat de van de tantièmes verschuldigde belasting gedragen wordt door hen, die de tantièmes genieten en niet door de aandeelhouders."
Art. 15. Indien het gestorte aandeelenkapitaal eener binnen het Rijk gevestigde naamlooze vennootschap of andere vereeniging van personen gedurende eenig jaar, of gedeelte daarvan, bedoeld bij artikel 5, meer of minder bedraagt dan het gemiddelde van het aandeelenkapitaal, dat den laatsten dag van de jaren waartoe de eerste Augustus 1911, 1912 en 1913 behoorden, was gestort, wordt de gemiddelde zuivere winst over laatstbedoelde jaren vóór de toepassing van artikel 7, eerste lid, in het eerste


Art. 15 — 44 —
geval vermeerderd, in het tweede geval verminderd met een interest van het verschil, berekend naar vijf ten honderd 's jaars over het in den aanhef dezer alinea genoemde jaar of gedeelte daarvan.
Indien het gestorte aandeelenkapitaal eener binnen het Rijk gevestigde naamlooze vennootschap of andere vereeni^ ging van personen gedurende eenig jaar, of gedeelte daarvan, bedoeld bij artikel 5, meer. of minder bedraagt dan het aandeelenkapitaal, dat den laatsten dag van het jaar waartoe de eerste Augustus 1913behoorde, was gestort, wordt de zuivere winst over laatstbedoeld jaar vóór de toepassing van artikel 7, tweede lid, in het eerste geval vermeerderd, in het tweede geval verminderd met een interest van het verschil, berekend naar vijf ten honderd 's jaars over het in den aanhef dezer alinea genoemde jaar of gedeelte daarvan.
Voor de toepassing van het eerste en het tweede lid van dit artikel worden reserves met gestort aandeelenkapitaal gelijkgesteld. Deze bepaling is niet van toepassing op reserves voor waarschijnlijke verliezen op bepaalde goederen of schuldvorderingen.
„Dit artikel bepaalt hoe ten aanzien van naamlooze vennootschappen en andere vereenigingen van personen die een aandeelenkapitaal bezitten, met kapitaalvermeerdering of -vermindering moet worden rekening gehouden. Daarbij moet in aanmerking worden genomen, dat het kapitaal voor de eene naamlooze vennootschap een geheel andere beteekenis heeft dan voor de andere. Bij hypotheek, banken en verzekeringmaatschappijen vervult, het kapitaal de functie van waarborgkapitaal, zoodat nieuw kapitaal slechts de beleggings, rente oplevert. Het nieuwe kapitaal in een


— 45 —
Art. 15
fabriek belegd, is daarentegen werkkapitaal en de er door vermeerderde winsten zullen met de mate van bloei van het bedrijf nauw . samenhangen. Een algemeene regeling, die tevens voor alle bedrijven billijk is, kan dus niet worden gevonden en men moet er zich wel toe bepalen als kapitaalopbrengst een vast percentage (in het artikel op vijf bepaald) te nemen. Mocht dat percentage voor een of ander bedrijf onvoldoende zijn, dan zal volgens'het tweede lid van art. 1 de belastingplichtige aannemelijk kunnen maken, welk gedeelte van de meer-winst (boven de volgens dit artikel in mindering gebrachte 5 pCt.) ten gevolge van het vergroote kapitaal en niet als onmiddellijk of middellijk gevolg van den oorlogstoestand is verkregen. Onbillijkheid zal op die wijze bijna altijd worden voorkomen." (M. v. T.)
„De vraag rees of hierbij gedacht is aan de herhaaldelijk voorkomende gevallen, dat groote zaken gelijksoortige bestaande bedrijven in zich opnemen en in verband daarmede het aandeelenkapitaal eene belangrijke vergrooting ondergaat. Eene berekening van 5 pCt. schijnt in dergelijke gevallen niet juist.
Anderzijds wees men op art. 1, lid 2, dat ook in zoodanige gevallen eene billijke behandeling zal waarborgen.
Hierbij werd voorts gewezen op het geval dat eene vennootschap met klein kapitaal doch groote reserve, een deel van de reserve op het kapitaal overbrengt en aan de aandeelhouders nieuwe aandeelen toebedeelt. Wordt dan art. 15 toegepast of deze vergrooting van het kapitaal als winst beschouwd ? Dit ware zeker niet billijk voor zoover het niet winst betreft, na 1 Augustus 1914 verkregen, doch een gevolg van vroegere besparing." (V.V. 2e K.) De Regeering antwoordde hierop in de M. v. A. 2e K. : „Naar aanleiding van de bij dit artikel gerezen vraag deelt ondergeteekende mede, dat hij zich vereenigt met het gevoelen van de leden, die er op wezen, dat het tweede lid van art. 1 eene billijke behandeling zal waarborgen.
Overbrenging van een gedeelte der reserve op het kapitaal met uitdeeling van nieuwe aandeelen geeft aanleiding tot toepassing van


Art. 16
— 46 —
art. 15. De bedoelde vergrooting van kapitaal kan niet als winst worden beschouwd. Wel zal daarvan inkomstenbelasting moeten worden betaald.
Intusschen is de ondergeteekende van oordeel, dat de berekening in dit artikel bedoeld, niet over het aandeelenkapitaal doch over het werkkapitaal behoort plaats te vinden, hetgeen aanleiding heeft gegeven tot het toevoegen van een nieuw lid."
Art. 16. Voor de bepaling van de zuivere winst eener stichting komt alleen in aanmerking de zuivere opbrengst der door baar uitgeoefende bedrijven en beroepen. De uitzondering gemaakt in artikel 23 der Wet op de Inkomstenbelasting 1914 is bier van toepassing.
Art. 23 luidt: De stichtingen, bedoeld bij art. lc, zijn belastingplichtig naar de zuivere opbrengst der door haar uitgeoefend wordende bedrijven en beroepen over het laatst verloopen boekjaar. Buiten aanmerking blijven winsten, voortspruitende uit- of verband houdende met het voorkomen of lenigen van armoede, verpleging, verzorging of zedelijke verbetering en het verstrekken aan minvermogenden van kost, inwoning of kost en inwoning, geneeskundige hulp, geneesmiddelen en begrafenis of begrafenisgelden.
De zuivere opbrengst van een bedrijf of beroep wordt bepaald naar de beginselen der artt. 7, 10 en 11.
Art. 17. Voor de bepaling van het zuivere inkomen en de zuivere winst der niet binnen het Rijk wonende of gevestigde personen en lichamen wordt op geen andere bronnen van inkomen gelet dan die vermeld zijn in artikel 24 der Wet op de Inkomstenbelasting 1914.
Aftrek volgens artikel 11 is alleen toegelaten voor de renten van schulden die aangegaan zijn tot aankoop, stichting, verbetering of verandering der binnen


— 47 — Art. 18
het Rijk gelegen onroerende goederen, waarvan de belastingplichtige eene opbrengst heeft genoten.
Art. 24 luidt: De niet binnen het Rijk wonende natuurlijke personen, vallende onder art. 2, zijn belastingplichtig naar hun zuiver inkomen, opgevat en berekend volgens de bepalingen van hoofdstuk JI, met dien verstande, dat te hunnen aanzien op geen andere bronnen van inkomen wordt gelet dan :
1°. voor zooveel de opbrengst van onroerende goederen betreft, op binnen het Rijk gelegen gebouwen en gronden ;
2°. voor zooveel de opbrengst van roerend kapitaal betreft, op geldschieting en commandite in een bedrijf of beroep, waarvan de zetel binnen het Rijk is gevestigd;
3°. voor zooveel de opbrengst van onderneming en arbeid betreft, op bedrijven en beroepen, waarvan de zetel binnen het Rijk is gevestigd, andere bedrijven, en beroepen die en voor zoover zij binnen het Rijk worden uitgeoefend, en ambten die uit 's Rijks schatkist worden bezoldigd;
4°. voor zooveel de opbrengst van rechten op periodieke uitkeeringen van het leven afhankelijk betreft, op rechten op verlof- of nonactiviteitstraktement, wachtgeld of pensioen uit 's Rijks schatkist.
Aftrek volgens art. 19 is alleen toegelaten voor de renten van schulden, die tot aankoop, stichting, verbetering of verandering der onder 1». bedoelde goederen zijn aangegaan.
Art. 18. De beroepskosten der niet binnen het Rijk wonende, uit 's Rijks schatkist bezoldigde Nederlandsche ambtenaren worden bepaald volgens de regelen, vastgesteld krachtens artikel 25 der Wet op de Inkomstenbelasting 1914.
Van bet inkomen dier ambtenaren blijft buiten aanmerking bet gedeelte dat in hunne woonplaats, rechtstreeks of door middel van de bron waaruit het is verkregen, door eene directe belasting werd getroffen. Behoort hiertoe de opbrengst


Art. 19 — 4S —
van binnen bet Rijk gelegen onroerende goederen dan vervalt ook de aftrek van renten volgens bet tweede lid van artikel 17.
Art. 25 luidt: De beroepskosten der onder art. 2 vallende Nederlandsche ambtenaren worden bepaald volgens door Ons vast te stellen 'regelen.
Bij 'de opdracht van een buiten het Rijk te bekleeden ambt en bij latere verplaatsing naar een ander land, wordt voor hen het ontstaan eener nieuwe bron van inkomen aangenomen.
Voor de belasting dezer ambtenaren blijft buiten aanmerking het gedeelte van hun inkomen, dat in hunne woonplaats, rechtstreeks of door middel van de bron, waaruit het verkregen wordt, door eene directe belasting wordt getroffen. Omvat de belasting dientengevolge niet de opbrengst van binnen het Rijk gelegen onroerende goederen, dan vervalt ook de aftrek voor renten volgens het laatste lid van art. 24.
Art. 19. De zuivere opbrengst van bet spoor- en trambedrijf van buitenlandsche ondernemers, voor zoover het lijnen betreft die zich over de Nederlandsche grens uitstrekken, wordt gesteld op de halve bruto-opbrengst hunner op Nederlandsen grondgebied gelegen lijnen en gedeelten van lijnen, verminderd met een interest van de kosten van aanleg, berekend naar vier ten honderd 's jaars. De bruto-opbrengst van een gedeelte eener lijn wordt, zoo noodig, berekend in verhouding tot die der geheele lijn.
Het laatste lid van artikel 28 der Wet op de Inkomstenbelasting 1914 is van toepassing.
Art. 28 luidt: De buitenlandsche ondernemers van spoor- en trambedrijf, bedoeld in art. 27, zijn te dier zake belastingplichtig naar de halve bruto-opbrengst hunner op Ne-


— 49 — Art. 21
derlandsch grondgebied gelegen lijnen en gedeelten van lijnen over het laatst verloopen boekjaar, verminderd met een interest van vier ten honderd over het bedrag der kosten van aanleg. De bruto-opbrengst van een gedeelte eener lijn wordt, zoo noodig, berekend in verhouding tot die der geheele lijn.
Is eene lijn slechts gedurende een gedeelte van het laatst verloopen boekjaar in exploitatie geweest, dan wordt de af te trekken interest dienovereenkomstig verminderd.
Buiten aanmerking blijven de gedeelten van internationale lijnen, die zich op Nederlandsch grondgebied niet verder dan tot het naast bij de grens gelegen station uitstrekken, mits in het land, waar de onderneming gevestigd is, voor Nederlandsche ondernemingen gelijke vrijstelling wordt genoten.
Art. 20. De zuivere opbrengst van bet verzekeringsbedrijf van buitenlandsche ondernemers, voor zoover bet binnen het Rijk wordt uitgeoefend, wordt gesteld op tien ten honderd van het bedrag dat aan prèmiën en kapitaal ontvangen is van binnen het Rijk wonende of gevestigde verzekerden, dit bedrag verminderd met de toegestane courtages, provisiën en rabatten.
In het V. V. 2e K. werd opgemerkt, dat het noodig zal zijn, teneinde onbillijkheden tegenover de buitenlandsche maatschappijen te voorkomen, ook hier tegenbewijs toe te laten. De Regeering antwoordde hierop in de M. v. A. 2" K., dat het tegenbewijs volgens art. 1, tweede lid, ook hier is toegelaten.
Art. 21. Indien en voor zoover blijkt, dat eenige vermeerdering van inkomen een gevolg is van verkrijging of verhooging van een traktement, salaris of arbeidsloon, in dienst van een publiekrechtelijk lichaam genoten, is wegens die vermeerdering geen belasting verschuldigd.
8. & J. n. 81. 4


Art. 21 — 50 —
„In het ontwerp is een uitzondering gemaakt voor de traktementen, salarissen en arbeidsloonen in dienst van een publiekrechtelijk lichaam of ingevolge een arbeidsovereenkomst genoten. Voorzoover toch vermeerdering van inkomen enkel een gevolg is van verrichten arbeid, kan zij aan deze belasting niet onderworpen zijn, ook al zou zij met den oorlogstoestand verband houden (men denke b.v. aan de traktementen van vele reserve-officieren van gezondheid, die hunne studiën bij het uitbreken van den oorlog juist hadden voltooid ; aan de salarissen door de Nederlandsche Overzee Trust-Maatschappij uitbetaald ; enz.). De traktementen door pubüekrechtelijke lichamen toegekend, kunnen veilig als bloote vergoeding voor arbeid worden beschouwd. Bij die ingevolge een arbeidsovereenkomst genoten, dient er voor te worden gewaakt, dat onder den naam van loon enz. geen winsten worden genoten, welke een belastbare vermeerdering van het inkomen tengevolge hebben. Daarom moet in het laatste geval blijken, dat hij die het loon trekt, niet meer verdient dan de belooning, welke voor den arbeid, dien hij ingevolge de arbeidsovereenkomst verricht, gebruikelijk is." (M. v. T.)
,De opmerking werd gemaakt, dat de commissies, welke in verband met den oorlog zijn ingesteld en tot toekenning van salarissen of vergoedingen aanleiding geven, mede in dit artikel behoorden te worden genoemd." (V. V. 2e K.) De Minister antwoordde hierop in de M. v. A. 2e K., dat de hier bedoelde commissies geacht moeten worden in publiekrechtelijken dienst te zijn, zoodat op de aan hare leden toegekende vergoedingen dit artikel van toepassing is.
■ Bij de mondelinge beraadslaging in de
Tweede Kamer lichtte de Minister art. 21 nog als volgt toe : „De bedoeling is geweest om in den ruimsten zin alles buiten deze belasting te laten wat rechtstreeks in dienst van den Staat verdiend is. Daaronder zijn ook begrepen toelagen. Ik zou zeggen: als ik de heeren officieren niet te zeer beleedig, laten zij er genoegen mede nemen om, als de toelage dan geen traktement of salaris is, ze arbeidsloon te noemen."


— 51 — Art. 24
Art. 22. Indien en voor zoover blijkt, dat eenige vermeerdering van inkomen een gevolg is van verkrijging of verbooging van een traktement;' salaris of arbeidsloon, ingevolge een arbeidsovereenkomst genoten, en dat dit traktement, salaris of arbeidsloon de gebruikelijke belooning voor den arbeid, ingevolge genoemde arbeidsovereenkomst te verrichten, niet overtreft, is wegens die vermeerdering geen belasting verschuldigd. Zie de eerste aanteekening op art. 21.
Art. 23. Indien en voor zoover blijkt, dat eenige vermeerdering van inkomen of winst een gevolg is van opbrengst van
kapitaal, dat is gevormd uit vermeerdering van inkomen of winst, waarvoor de belastingphchtige over een vroeger jaar in déze belasting is of zal worden aangeslagen, wordt die vermeerdering verminderd met een interest van dat kapitaal, berekend naar vijf ten honderd 's jaars.
„Boor dit artikel wordt dubbele belasting
^uoveei mogeiijK voorkomen. Het is immers mogelijk dat bij groote winsten, waarvoor de belasting wordt betaald, de opbrengst, daaruit
| na beleëging iu volgende jaren genoten, opnieuw
: een belastbare vermeerdering van het inkomen oplevert. Die vermeerdering zal nu mogen worden verminderd met een interest van het
! uit belastbare oorlogswinst gevormde en belegde • kapitaal, berekend naar vijf ten honderd
I s jaars." (M. v. T.)
Art. 24. Indien en voor zoover blijkt, dat eenige vermeerdering van inkomen of winst een gevolg is van eenige uitdeelmg gedaan door eene binnen het Rijk gevestigde naamlooze vennootschap of andere vereeniging van personen, is 4*


Art. 24 — 52 —
wegens die vermeerdering geen belasting verschuldigd.
De bepaling van bet eerste lid is niet van toepassing ten aanzien van winstaandeelen in commanditaire vennootschappen op aandeelen, genoten door de voor het geheel aansprakelijke vennooten als zoodanig.
„De bedoeling van dit artikel is de belasting niet onevenredig zwaar te doen drukken op de aandeelhouders der naamlooze vennootschappen. Heeft eene naamlooze vennootschap wmstvermeerdering te boeken, dan wordt wegens die vermeerdering, voorzoover zij van den oorlogstoestand gevolg is, door dat lichaam de belasting betaald. Doet nu zulk eene vennootschap aan hare aandeelhouders ook grootere uitkeeringen dan die over vorige jaren, dan zal voor velen dier aandeelhouders het hoogere dividend een belastbare vermeerdering van het inkomen ten gevolge hebben, waarvoor zij op hun beurt in de belasting zouden moeten worden aangeslagen. Dat nu zal volgens dit artikel niet geschieden. De aandeelhouders mogen op hun aangiftebiljet vermelden, in hoeverre de vermeerdering van hun mkomen een gevolg is van een hooger dividend uitgekeerd door eene naamlooze vennootschap enz., welke over het boekjaar waarop dat dividend betrekking heeft (1), reeds in de belasting-is of zal worden aangeslagen. Wegens die. vermeerdering is dan geen belasting verschuldigd.
Het is allicht niet overbodig er nadrukkelijk op te wijzen, dat het artikel den aandeelhouder niet toestaat het dividend zonder meer van zijn inkomen af te trekken. Hij mag alleen opgeven welk deel der vermeerdering van zijn
(1) Volgens het oorspronkelijk ontwerp v-u wegkwam, in lid 1-achter ,P— -or
InoTde Rezeering geschrapt, omdat zij bjj.de ^«Êng toVgroot l«^f*£a zou hebben gegeven en gevoegelijk s kunnen worden.


— 53 —
Art. 25
■wegens dat gedeelte geen belasting schuldig. Bezat hij b.v. in vorige jaren reeds hetzelfde getal aandeelen, dan zal het bedrag dat hij aan dividend meer heeft ontvangen dan over het boekjaar 1913 (1), ook al zou het een belastbare vermeerdering van zijn inkomen tengevolge hebben, belasting-vrij zijn. Had hij in vorige jaren de aandeelen nog niet in bezit, dan zal het bedrag dat het kapitaal in die aandeelen belegd, nu meer opbrengt dan over het jaar 1913, vrij van belasting zijn.
Tevens voorkomt het artikel dat de tantièmetrekkers, door wie reeds de door de naamlooze vennootschap van de verhooging der tantièmes betaalde belasting ingevolge het derde lid van art. 14 zal worden gedragen, nogmaals zullen worden getroffen wegens de uit de grootere tantièmes eventueel voortspruitende vermeerdering van hun inkomen. Het artikel spreekt daarom van „ „eenige uitdeeling" ", waaronder zoowel dividend als tantième is begrepen." (M. v. T.)
— „Dit artikel is op vennootschappen, die houdster zijn van aandeelen in andere, hier te lande gevestigde, vennootschappen uit ter aard van toepassing". (M. v. A. 2e K.)
Art. 25. Vermeerdering of vermindering van het inkomen der gehuwde vrouw wordt beschouwd als vermeerdering of vermindering van het inkomen van haren man.
Het eerste lid is niet van toepassing in de gevallen bedoeld bij artikel 32, eerste lid, van de Wet op de Inkomstenbelasting 1914. Nochtans wordt in de laatste twee daar bedoelde gevallen, wanneer de beide echtgenooten binnen het Rijk wonen, de belasting naar de vermeerdering van hun gezamenlijk inkomen berekend en over ben omgeslagen in verhouding van de vermeerdering van ieders inkomen.
(2) Zie de wijziging in art. 7 aangebracht.


Art. 26 — 54, —
Art. 32 luidt: Het vorige artikel is niet van toepassing:
1°. bij scheiding van tafel en bed;
2°. bij scheiding van goederen, zonder scheiding van tafel en bed;
3°. indien de vrouw voor zich het beheer harer roerende en onroerende goederen en het vrije genot harer inkomsten heeft bedongen.
Nochtans wordt in de onder 2°. en 3°. bedoelde gevallen, wanneer de beide echtgenooten binnen het Rijk wonen, de belasting naar hun gezamenlijk belastbaar inkomen berekend en over hen omgeslagen in verhouding van ieders belastbaar inkomen.
Art. 26. De belasting wegens vermeerdering van inkomen of winst wordt slechts geheven over het bedrag, waarmede die vermeerdering over eenig jaar,
a. als zij minder dan ƒ 2500 beloopt, f 1000 te boven gaat;
6. als zij ƒ 2500 of meer beloopt, / 2000 te boven gaat.
Dat bedrag wordt, zoo noodig, naar beneden op een veelvoud van ƒ 100 afgerond.
Voor de heffing der belasting over een jaar waartoe de eerste Augustus 1914 behoorde, komt voor de in het eerste lid onder a en ö genoemde som van f 2500 in de plaats een som van / 205, voor de in dat lid genoemde som van / 1000 een som van / 80 en voor de in dat lid genoemde som van f 2000 een som van / 165, voor iedere maand, die in dat jaar met of na dien datum eindigt.
Wordt de belasting ingevolge artikel 6, tweede lid, geheven wegens vermeerdering van inkomen of winst over een korter tijdvak dan een jaar, dan komt voor de in het eerste lid onder a en b genoemde som van / 2500 in de plaats een


— 66 — Art. 27
som van ƒ 205, voor de in dat lid genoemde som van / 1000 een som van / 80 en voor de in dat lid genoemde som van / 2000 een som van <ƒ 165, voor iedere maand of gedeelte daarvan, in dat tijdperk begrepen.
De belasting bedraagt 10 pCt. van het bij het eerste lid bedoelde-bedrag, wanneer dit is gevonden na aftrek van / 1000 per jaar of ƒ 80 per maand, en 30 pCt. van het bij dat lid bedoelde bedrag, wanneer het is gevonden door aftrek van / 2000 per jaar of / 165 per maand.
HOOFDSTUK II.
Aan-gifte.
Art. 27. Ten behoeve der aanslagregeling worden de belastingplichtigen tot bet doen eener aangifte uitgenoodigd door uitreiking van een daarvoor te bezigen biljet.
De aangifte bestaat uit eene opgaaf van :
1°- de gegevens, waaruit blijkt of, en zoo ja, tot welk bedrag er vermeerdering van inkomen of winst is ;
2°. verdere bijzonderheden, die voor de uitvoering der wet noodig of van nut kunnen zijn.
Indien naar de meening van den aangever de vermeerdering van inkomen of
winst voor bet geheel of vóór een gedeelte niet belastbaar is, wordt dit met vermelding van het bedrag en met de noodige toelichting in de aangifte medegedeeld.
Er zijn bijzondere büjetten tot aangifte van hetgeen door de niet binnen het Rijk wonende of gevestigde belastingplichti-


Art. 28 — 56 —
gen, als deelgerechtigde in de opbrengst, genoten wordt uit bedrijven en beroepen, die binnen het Rijk worden uitgeoefend.
Voor de aangiftebiljetten worden de noodige formulieren door Onzen Minister van Financiën vastgesteld.
Art. 28. Het aangiftebiljet kan worden uitgereikt:
indien het een minderjarige of onder curateele gestelde betreft, aan zijn wettelijken vertegenwoordiger of diens gemachtigde ;
indien het een overleden belastingplichtige betreft, aan een der erfgenamen, den executeur-testamentair of den bewindvoerder over de nalatenschap.
Art. 29. Indien eene naamlooze vennootschap of andere vereeniging van personen is ontbonden, wordt het aangiftebiljet uitgereikt aan de vereffenaars.
Art. 30. Voor buiten het Rijk gevestigde verzekeraars wordt aan ieder vertegenwoordiger binnen het Rijk een biljet uitgereikt tot aangifte voor zooveel zijn beheer betreft. Zijn er twee of meer vertegenwoordigers, doch is één hunner met het algemeen beheer belast, dan
wordt alleen aan dezen een biljet uitgereikt tot aangifte voor het geheele Rijk.
De bijzondere aangiftebiljetten bedoeld bij het voorlaatste lid van artikel 27, worden uitgereikt aan dengene, die bet bedrijf of beroep binnen het Rijk, persoonlijk of door een vertegenwoordiger, uitoefent. Zijn er twee of meer, dan wordt het biljet aan één hunner uitgereikt.
Art. 31. De uitreiking van aangiftebiljetten aan personen, die niet binnen bet Rijk wonen, en aan buitenslands ge- j


— 57 — Art. 35
vestigde lichamen kan geschieden door bezorging van het biljet aan hun binnen het Rijk gelegen kantoor, fabriek, winkel of andere inrichting voor de uitoefening van hun bedrijf of beroep of, indien zij voor de uitoefening van hun bedrijf of beroep een binnen het Rijk wonend vertegenwoordiger hebben, door bezorging van het biljet aan diens woning.
Voor personen als bedoeld bij het vorige lid, wier echtgenoote binnen het Rijk woont, kan het biljet'worden bezorgd aan de woning der echtgenoote.
Art. 32. De zorg voor de uitreiking der aangiftebiljetten is opgedragen aan den ontvanger der directe belastingen.
De dag der uitreiking wordt, indien zij niet door middel van de post geschiedt, op het biljet vermeld.
Art. 33. Ieder, wien voor hem zeiven of voor een ander een aangiftebiljet is uitgereikt, is gehouden dat biljet duidelijk, stellig en zonder voorbehoud, naar waarheid in te vullen of te doen invullen en te onderteekenen.
Art. 34. De aangifte kan, namens hem die daartoe gehouden is, door een ander worden onderteekend, mits krachtens volmacht of krachtens vergunning van den ontvanger.
Indien iemand verklaart niet te kunnen schrijven, wordt het biljet, op zijn verlangen, met vermelding der reden door of vanwege den ontvanger ingevuld en, na voorlezing, namens den aangever onderteekend.
Art. 35. De aangiftebiljetten moeten binnen twintig dagen na de uitreiking ten kantore van den ontvanger worden terugbezorgd.


Art. 36 — 58 —
Desverlangd wordt een ontvangbewijs afgegeven.
De termijn voor de terugbezorging kan door den ontvanger worden verlengd.
Voor biljetten, die in bet ongereede zijn geraakt, worden kosteloos nieuwe verstrekt.
Art. 36. Hij die, hoewel hem over eenig jaar een aanslag moet worden opgelegd, binnen den door Onzen Minister van Financiën te bepalen termijn geen aangiftebiljet heeft ontvangen, is verplicht daarvan binnen eene maand na bet verstrijken van dien termijn schriftelijk mededeeling te doen aan den door Onzen genoemden Minister aan te wijzen ambtenaar.
Bij ontbinding eener naamlooze vennootschap of andere vereeniging van personen zijn de vereffenaars tot het doen der mededeeling gehouden.
„Uit artikel 36 blijkt (ook in verband met artikel 28) duidelijk, dat de verplichting tot mededeeling niet rust op den curator, den voogd, den executeur-testamentair en den bewindvoerder. Het zou naar de meening van ondergeteekende met het oog op de strafbepaling in artikel 84, ook niet wenschelijk zijn op hen die verplichting te leggen, omdat het de vraag is, of zij steeds voldoende op de hoogte zullen zijn om te beoordeelen of de mededeeling moet geschieden. De ondergeteekende vestigt er echter de aandacht op, dat de minderjarige, die eigen zaken drijft, tot het doen van de mededeeling zelf verplicht is." (M. v. A. 2° K.)
Art. 37. Bij gebreke van de volgens de bepalingen van dit hoofdstuk vereischte aangifte wordt de belasting met honderd ten honderd verhoogd.
HOOFDSTUK III. Aanslag.
Art. 38. De belastingpHchtigen be-


— 59 — Art. 41
doeld bij artikel 2, onder 1°., en bij artikel 3, onder 1°., 2°. en 3°., worden aangeslagen in de gemeente, waar zij wonen of gevestigd zijn; personen, die geen vaste woonplaats hebben, in de gemeente, waar zij zijn opgespoord of waar zij zich hebben aangemeld.
Art. 39. De belastingplichtigen bedoeld bij artikel 2, onder 2°., en bij artikel 3, onder 4°., worden aangeslagen in de gemeente, waar het onroerend goed gelegen is of het bedrijf of beroep uitsluitend of hoofdzakelijk wordt1 uitgeoefend.
Art. 40. Door Onzen Minister van Financiën worden de noodige voorschriften gegeven nopens de gemeente, waar de belastingplichtigen worden aangeslagen voor wie door de bepalingen van het vorige artikel hetzij geene, hetzij meer dan ééne gemeente wordt aangewezen.
Art. 41. De aanslagen worden vastgesteld door den inspecteur, met dien verstande, dat de aanslcgen van de personen, bedoeld bij artikel 43, tweede lid, onder 1°. van de Wet op de Inkomstenbelasting 1914, in overleg met den inspecteur der registratie worden vastgesteld.
Met afwijking van het bepaalde in het vorige lid worden de aanslagen vastgesteld door de commissie van aanslag, bedoeld bij artikel 66 van de Wet op de Inkomstenbelasting 1914 :
a. op verlangen van den aangever ;
b. indien de inspecteur het voor de juiste regeling van den aanslag noodig acht;
c. indien de inspecteur der registratie het noodig acht voor de juiste regeling van den aanslag der personen, bedoeld


Art. 41 — 00 —
bij artikel 43, tweede lid, onder 1°., van de Wet op de Inkomstenbelasting 1914.
De bepalingen der Wet op de Inkomstenbelasting 1914 nopens de bij bet tweede lid bedoelde commissie zijn van toepassing.
Waar in dit artikel en volgende artikelen zonder nadere aanduiding gesproken wordt van „inspecteur", wordt daarmede bedoeld de inspecteur der directe belastingen.
De artt. 43, 66, 67, 68 en 59—62 luiden : Art. 43. Ten behoeve der aanslagsregeling kunnen de belastingplichtigen tot het doen eener aangifte worden uitgenoodigd door uitreiking van een daarvoor te bezigen biljet. Zoodanig biljet zal worden uitgereikt aan : 1°. de personen wier namen zijn vermeld op de lijst, bedoeld bij art. 14, lid 1, der wet van 27 September 1892 (Staatsblad n°. 223) op de vermogensbelasting, zooals die wet is gewijzigd, laatstelijk bij de wet van 15 Juli 1907 (Staatsblad n°. 203);
2°. de overige binnen het Rijk wonende natuurlijke personen, wier inkomen, ongerekend de opbrengsten uit de bronnen van art. 4, onder 1°., 2°. en 4°., geacht wordt hoofdzakelijk te bestaan uit vaste traktementen of salarissen, of wier belastbaar inkomen in het vorige belastingjaar op / 2000 of meer is geschat;
3». de in art. 2 bedoelde, niet binnen het Rijk wonende of gevestigde personen en lichamen, die persoonlijk of door een vertegenwoordiger een bedrijf of beroep (ambt, waardigheid, bediening en betrekking daarohder begrepen) binnen het Rijk uitoefenen, wanneer de som, waarnaar zij belastingpUchtig zijn, vermoed wordt ƒ 2000 of meer te bedragen ;
40. de vennootschappen, vereenigingen en maatschappijen, bedoeld in art. 16 en de stichtingen, bedoeld in art. lc ;
5». de niet binnen het Rijk wonende of gevestigde personen en lichamen, die het genot hebben van een binnen het Rijk gelegen


_ 61 — Art. 41
onroerend goed of van een op zoodanig goed gevestigd recht;
6°. ieder, die zijn verlangen te kennen geeft eene aangifte te doen.
Art. 66. In iedere inspectie der directe belastingen is eene commissie van aanslag.
De standplaats van den inspecteur is tevens de standplaats der commissie.
Wij behouden Ons voor in eene inspectie meer dan ééne commissie van aanslag in te stellen, ieder voor een bepaald gedeelte der inspectie, en voor eene commissie eene andere standplaats aan te wijzen dan die van den inspecteur.
Art. 67. De inspecteur der directe belastingen is ambtshalve lid der commissie van aanslag. Vier andere leden worden benoemd door Gedeputeerde Staten der provincie, waarin de standplaats der commissie is gelegen.
'Bij het regelen der aanslagen van de in art. 43, lid 2, 1°., bedoelde personen, maakt een door Onzen Minister van Financiën aan te wijzen inspecteur der registratie deel uit van de commissie.
In het geval bedoeld in het vorige lid is voorzitter, der commissie de oudste in jaren der beide inspecteurs ; in alle overige gevallen de inspecteur der directe belastingen.
Art. 68. De artt. 59 tot en met 62 zijn mede van toepassing op de commissiën van aanslag.
De gemeente, op wier grondgebied de commissie is gevestigd, verschaft, desgevorderd tegen vergoeding van Rijkswege, het lokaal voor de vergaderingen der commissie en de benoodigde verwarming, verlichting en schrijfbehoeften.
Aan de niet ambtelijke leden wordt door Ons presentiegeld toegekend.
Art. 59. De niet ambtelijke leden moeten den vollen ouderdom van 25 jaren hebben bereikt.
Tusschen de leden mag geen bloed- of aanverwantschap in den eersten of tweeden graad bestaan; noch mogen zij met elkander in het huwelijk verbonden zijn. _Wie na zijne benoeming in een verboden graad van zwagerschap geraakt, behoeft niet af te treden. De zwagerschap houdt op door het overlijden van hem, die haar veroorzaakte.


Art. 42
— 62 —
Art. 60. De niet ambtelijke leden worden benoemd voor een tijdvak van vier jaren, ingaande met 1 Mei Zij zijn herbenoembaar.
Tnsschentijds kunnen zij door het college, dat hen benoemde, bij een met redenen omkleed besluit worden ontslagen. Bij ontslag of overlijden heeft eene nieuwe benoeming plaats voor het nog niet verstreken gedeelte van het vierjarig tijdvak.
Art. 61. De niet ambtelijke leden leggen, alvorens hunne taak te aanvaarden, in handen van den voorzitter den eed of de belofte af, dat zij de werkzaamheden aan hun ambt verbonden, naar plicht en geweten, nauwgezet en onpartijdig zullen verrichten, en dat zij de bij de wet op de inkomstenbelasting voorgeschreven geheimhouding zullen in acht nemen.
Van deze handeling wordt door den voorzitter melding gemaakt op de akte van benoeming.
Bij herbenoeming wordt geen nieuwe eed (of belofte) gevorderd, doch wordt door den voorzitter op de akte van benoeming naar den vroeger afgelegden eed (of belofte) verwezen.
Art. 62. Tot het nemen van een besluit wordt de tegenwoordigheid van ten minste drie leden vereischt.
De besluiten der commissie worden bij meerderheid van stemmen genomen. Wordt geen meerderheid verkregen, dan beslist de stem van den voorzitter.
De besluiten en uitgaande stukken worden door den voorzitter en ten minste één der overige leden geteekend.
Art. 42. De commissie van aanslag en de inspecteur kunnen dengene, die eene aangifte heeft gedaan, uitnoodigen, mondeling of schriftelijk nadere inlichtingen te geven.
De aangever die ingevolge de wet verplicht is boek te houden is, desgevraagd, gehouden, den inspecteur en den bij artikel 65 bedoelden deskundigen inzage te verleenen van boeken of andere bescheiden, die tot staving der aangifte


— 63 — Art. 43
of zijner nadere beweringen kunnen dienen.-
Indien de aangever niet volledig heeft voldaan aan zijne verplichting ingevolge het tweede lid, wordt de belasting met honderd ten honderd verhoogd.
Hij wien inzage van boeken of andere bescheiden is gevraagd, wordt geacht die in zijn bezit te hebben gehad, tenzij het tegendeel aannemelijk is gemaakt.
De aanslagen worden zoo noodig met afwijking van de gedane aangifte vastgesteld.
Op een vraag, gedaan in het V. V. 2e Kamer of tengevolge van dit artikel ook de advocaat van een belastingplichtige tot opening van boeken kan worden verplioht, antwoordde de Minister in de M. v. A. 2eK., dat opening alleen kan worden gevorderd van de boeken van den belastingplichtige zelf.
— „Uit den aard der zaak zullen de ambtenaren en daarvoor aangewezen deskundigen zich bij het boekenonderzoek hebben te beperken tot de boeken en bescheiden, welke licht kunnen geven omtrent de gemaakte winst en geen inzage kunnen vorderen van boeken, enz. die daarmede niets te maken hebben. Nauwkeurige instructies zijn hieromtrent echter niet mogelijk, wijl de ambtenaren en de deskundigen hunnerzijds zeker moeten zijn, dat de zaken hun niet verkeerd worden voorgesteld door overlegging van onvoldoend boekhoudmateriaal. Van de ambtenaren is echter misbruik blijkens de ondervinding zeker niet te verwachten en bij de keuze van deskundigen zal mede zeer zorgvuldig te werk worden gegaan, terwijl ook zooveel mogelijk rekening zal worden gehouden met gegronde bezwaren tegen een bepaald persoon." (M v. A. le K.)
Art. 43. De directeur der directe belastingen kan het besluit eener commissie nopens het opleggen of het bedrag van een aanslag vernietigen en den


Art. 44 — 04 —
inspecteur tot de vaststelling van een aanslag machtigen.
Deze bevoegdheid moet binnen twee maanden worden uitgeoefend.
Geldt het den aanslag van een persoon, als bedoeld bij artikel 43, tweede lid, onder 1°., van de Wet op de Inkomstenbelasting 1914, dan vraagt de directeur vooraf het advies van den inspecteur der registratie.
Zie de aant. op art. 41.
Art. 44. Op uitnoodiging van den inspecteur brengen de schattingscommissiën bedoeld bij artikel 57 der Wet op de Inkomstenbelasting 1914, advies uit omtrent de-regeling van aanslagen, die hij of de commissie van aanslag in zijne inspectie moet vaststellen.
Op uitnoodiging van den inspecteur brengen de bij het eerste lid bedoelde schattmgscommissiën en de commissiën van aanslag advies uit omtrent de regeling van aanslagen, die door een ander inspecteur of eene andere commissie moeten worden vastgesteld.
Art. 57 luidt: In iedere gemeente is eene sobattingscommissie, bestaande uit vijf leden.
Wij behouden Ons voor om voor meerdere gemeenten te zamen, gelegen in dezelfde provincie, slechts ééne schattingscommissie, en tevens om in eene gemeente meer dan ééne schattingscommissie, ieder voor een bepaald gedeelte, in te stellen.
HOOFDSTUK IV. Bezwaren tegen den aanslag. Art. 45. Hij die bezwaar heeft tegen den hem opgelegden aanslag, kan binnen twee maanden na de dagteekening van


— 65 — Art. 47
het aanslagbiljet, een bezwaarschrift indienen bij den inspecteur.
Art. 46. Op de bezwaarschriften wordt uitspraak gedaan door de commissie of den ambtenaar, die den aanslag heeft vastgesteld.
Is de aanslag vastgesteld door den inspecteur in overleg met den inspecteur der registratie, dan heeft gelijk overleg plaats omtrent de uitspraak op het bezwaarschrift.
Indien een der inspecteurs het verlangt, wordt uitspraak gedaan door de commissie van aanslag.
Indien de reclamant het verlangen daartoe heeft te kennen gegeven, wordt hij vooraf gehoord. Hij kan ook ambtshalve worden opgeroepen tot het verstrekken van inlichtingen of om de overwegingen te vernemen die bij de vaststelling van den aanslag hebben gegolden. Alle oproepingen worden gedaan op een termijn van ten minste vijf dagen en geschieden, voor zooveel de commissie van aanslag betreft, door den voorzitter.
De reclamant kan, om geldige reden, zich door een gemachtigde doen vertegenwoordigen.
Hij is, desgevraagd, gehouden den inspecteur en den bij artikel 65 bedoelden deskundigen inzage te verleenen van boeken of andere bescheiden, die tot staving zijner beweringen kunnen dienen.
Art. 47. Indien de volgens hoofdstuk II vereischte aangifte niet is gedaan of niet volledig is voldaan aan de verplichting ingevolge artikel 42, tweede lid, of artikel 46, laatste lid, wordt de aanslag gehandhaafd, zoo niet is gebleken, dat en in hoever hij onjuist is. S. &J.n".81. 6


Art 48 — 66 —
Hij wien inzage van boeken of andere bescheiden is gevraagd, wordt geacht die in zijn bezit te hebben gehad, tenzij het tegendeel aannemelijk is gemaakt.
Art. 48. De uitspraak op het bezwaarschrift is met redenen omkleed.
Afschrift wordt door den inspecteur aan den reclamant gezonden, bij aangeteekenden brief of tegen gedagteekend ontvangbewijs.
Art. 49. Hij die bezwaar heeft tegen de uitspraak op zijn bezwaarschrift, kan binnen eene maand, nadat het afschrift ingevolge artikel 48 ter post is bezorgd of tegen ontvangbewijs is uitgereikt, in beroep komen bij den raad van beroep voor de directe belastingen, tot wiens rechtsgebied de gemeente van aanslag behoort.
Art. 50. Is de uitspraak gedaan door de commissie van aanslag, dan kan ook de inspecteur bij dien raad in beroep komen, mits vóór de toezending van het afschrift ingevolge artikel 48. Maakt de inspecteur van deze bevoegdheid gebruik, dan geeft hij daarvan bij die toezending kennis aan den reclamant.
Art 51. Het beroep op den raad wordt ingesteld door indiening van een met redenen omkleed beroepschrift. Een afschrift der uitspraak, waartegen het beroep is gericht, wordt daarbij overgelegd.
De inspecteur voegt bij zijn beroepschrift bovendien een afschrift hiervan.
Art. 52. Indien de volgens hoofdstuk II vereischte aangifte niet is gedaan of niet volledig is voldaan aan de verplichting ingevolge artikel 42, tweede lid, of artikel 46, laatste lid, wordt de aanslag, zooals hij laatstelijk is vastgesteld,


— 67 — Art. 53
gehandhaafd, zoo niet den raad is gebleken, dat en in hoever hij onjuist is.
Is in een dier gevallen de inspecteur krachtens artikel 50 in beroep gekomen, dan wordt de oorspronkelijke aanslag hersteld, zoo niet den raad is gebleken, dat en in hoever hij onjuist was.
Hij wien inzage van boeken of andere bescheiden is gevraagd, wordt geacht die in zijn bezit te hebben gehad, tenzij het tegendeel voor den raad aannemelijk is gemaakt.
Art. 53. De raad kan toestaan, dat eene gedane aangifte wordt verbeterd.
Hij die bij zijne aangifte volhardt, kan door den raad worden uitgenoodigd baar door de volgende verklaring te bevestigen :
„Ik verklaar naar mijn beste weten, dat ~de aangifte, die hier voor mij ligt, overeenkomstig de bepalingen der wet naar waarheid is gedaan''.
Om geldige reden kan de raad toelaten, dat deze verklaring krachtens eene bijzondere volmacht wordt afgelegd.
Van het afleggen der verklaring wordt proces-verbaal opgemaakt, dat door hem die haar aflegde, alsmede door den voorzitter en de leden van den raad wordt onderteekend.
De bevestigde aangifte wordt voor de uitspraak van den raad als juist beschouwd.
Wanneer de verklaring op de daartoe gedane uitnoodiging niet wordt afgelegd of het proces-verbaal door hem, die hatr aflegde, niet wordt onderteekend, handhaaft de raad den aanslag, zooals hij laatstelijk is vastgesteld, tenzij de inspecteur, krachtensjartikel 50> beroep 5*


Art. 54 — 68 —
is gekomen, als wanneer de oorspronkelijke aanslag wordt hersteld.
Het tweede lid is alleen van toepassing op natuurlijke personen. Het blijft buiten toepassing, indien aan de verplichting ingevolge artikel 42, tweede lid, of artikel 46, laatste lid, niet volledig is voldaan.
HOOFDSTUK V. Navordering. Art. 54. Bijaldien eenig feit grond oplevert voor het vermoeden, dat een aanslag ten onrechte is achterwege gebleven of vernietigd, of dat een te lage aanslag is opgelegd, kan de te weinig geheven belasting van den belastingplichtige of zijne erfgenamen worden nagevorderd, zoolang niet sedert den laatsten dag van het jaar, waarover ingevolge artikel 5 de belasting wordt geheven, drie jaren zijn verstreken.
Ontstaat dit vermoeden door eene aangifte, voor welker inlevering, overeenkomstig de bepalingen der Successiewet, uitstel is verleend, dan wordt de termijn, binnen welken de aanslag tot navordering kan worden opgelegd, van rechtswege met den tijd van het uitstel verlengd.
Art. 55. De vaststelling der aanslagen tot navordering van belasting is opgedragen aan den inspecteur in wiens dienstkring de oorspronkelijke aanslag is opgelegd of vermoedelijk een aanslag bad moeten zijn opgelegd.
Art. 56. Voor iedere navordering wordt de machtiging van een door Ons aan te wijzen hoofdambtenaar vereischt.
Alvorens deze machtiging te vragen,


— 69 — Art. 56
is de inspecteur verplicht dén belastingplichtige, of na diens overlijden ieder der bekende erfgenamen, den executeurtestamentair of den bewindvoerder over zijne nalatenschap, mededeeling te doen van het bij artikel 54 bedoelde feit en van het bedrag, dat vermoedelijk ten onrechte niet in aanmerking is genomen, met uitnoodiging binnen een door den inspecteur te bepalen termijn van ten minste één maand de opheldering te geven, welke hij dienstig mocht achten.
Bij deze uitnoodiging voegt de inspecteur een afschrift der ingeleverde aangiften, betrekkelijk de jaren, waarover de navordering zich uitstrekt.
De tot de erfgenamen gerichte uitnoodiging kan worden gezonden aan de bij artikel 19 der Successiewet bedoelde woonplaats. Zij kan, zoolang niet sedert de aangifte voor het recht van successie twee maanden zijn verstreken, tot de gezamenlijke erfgenamen, zonder uitdrukking van namen en woonplaatsen, zijn gericht.
Bij het aanvragen der machtiging wordt ten aanzien van de personen, bedoeld bij artikel 43, tweede lid, onder 1"., vau de Wet op de Inkomstenbelasting 1914, het advies overgelegd van den inspecteur, der registratie.
Het bewijs der machtiging van den bij het eerste lid bedoelden hoofdambtenaar geldt als bewijs, dat de voorschriften van dit artikel zijn nageleefd.
Het tweede lid blijft buiten toepassing, indien door den belastingschuldige, of na' zijn overlijden door zijne erfgenamen, schriftelijk wordt verklaard, dat zij tot de daarbij bedoelde opheldering niet in


Art. 57 — 70 —
staat zijn, of indien zij uit eigen beweging schriftelijk mededeeling bebben gedaan, dat de aanslag te laag is geschied of ten onrechte is achterwege gelaten of vernietigd en de inlichtingen worden verstrekt, noodig voor de regeling van een aanslag tot navordering.
Zie de aant. op art. 41.
Art. 57. De in een naderen aanslag te begrijpen belasting wordt met een gelijk bedrag verhoogd.
De raad van beroep is bevoegd te bepalen, dat de bij bet eerste lid bedoelde verbooging niet verschuldigd zal zijn, indien en voor zoover de aanslag te laag is geweest of achterwege is gebleven tengevolge van eene te lage schatting van den aangever, en de raad^tot de overtuiging komt, dat die schatting te goeder trouw heeft plaats gehad.
Toepassing van het tweede lid kan door den aangeslagene binnen twee maanden na de dagteekening van het aanslagbiljet schriftelijk worden verzocht. Het verzoekschrift wordt als een beroepschrift|behandeld.
ÉjPDe aangeslagene die krachtens artikel 59 in beroep wenscht te komen,|kan"in zijn beroepschrift'tevens het verzoek om toepassing van het* tweede^ Udjvan dit artikel opnemen.
Art. 58. Door een aanslag, opgelegd naar aanleiding van eene uit eigen beweging gedane mededeeling, als bedoeld bij het slot van artikel 56, vervalt niet het recht van navordering voor de belasting, welke daarna nog- te weinig mocht zijn geheven.
Art. 59. Hij die bezwaar heeft tegen


— 71 — Art. 60
den hem opgelegden aanslag tot navordering van belasting kan, binnen twee maanden na de dagteekening van het aanslagbiljet, een met redenen omkleed beroepschrift indienen bij den raad van beroep voor de directe belastingen tot wiens rechtsgebied de gemeente van aanslag behoort.
Art. 60. Indien de aangeslagene is overleden, kan de erfgenaam, executeurtestamentair of bewindvoerder, die tegen den aanslag is opgekomen, door den raad worden uitgenoodigd, hetzij terstond, hetzij in eene nadere vergadering de volgende verklaring af te leggen :
„Ik verklaar, dat ik niet weet, noch vermoed, dat papieren behoorende tot
den boedel van N. N., na zijn (baar) overlijden vernietigd of weggenomen zijn met het doel de bewijzen van te lage aangifte voor de oorlogswinstbelasting te doen verdwijnen.
„Ik verklaar, dat ik de papieren van dien boedel, voor zoover voorhanden, onderzocht heb en dat ik noch door dat onderzoek, noch door eenige andere omstandigheid, van welken aard ook, weet of vermoed, dat de aangifte van N. N. voor de oorlogswinstbelasting over
het jaar (een der jaren) te laag
is gedaan."
Indien geen aangifte is gedaan. wnrHm,
de woorden „te lage'aangifte voor de oorlogswinstbelasting" vervangen door : „te lagen aanslag in de oorlogswinstbelasting". Het slot der verklaring luidt alsdan : „dat N. N. in de oorlogswinstbelasting over het jaar (een der jaren).... te laag is aangeslagen".
Het formulier der verklaring wordt,


Art. 61 — 72 —
ingeval oorspronkelijk geen aanslag was opgelegd of ingeval het een vernietigden aanslag betreft, zoo noodig gewijzigd.
Om geldige reden kan de raad toelaten, dat een ander dan bij die het beroepschrift heeft ingediend, de verklaring aflegt.
Van het afleggen der verklaring wordt proces-verbaal opgemaakt, dat door hem die haar aflegde, alsmede door den voorzitter en de leden van den raad wordt onderteekend.
Het afleggen der verklaring heeft ten gevolge, dat de aanslag wordt vernietigd.
Wanneer de verklaring op de daartoe gedane uitnoodiging niet wordt afgelegd of het proces-verbaal door hem die haar aflegde, niet wordt onderteekend, handhaaft de raad den aanslag.
Art. 61. Zoodra een aanslag tot navordering onherroepelijk vaststaat, wordt deze vanwege Onzen Minister van Financiën in de Staatscourant openbaar gemaakt door aanduiding van naam, voornamen en woonplaats van den belastingplichtige en van het bedrag van den naderen aanslag.
HOOFDSTUK VI. Verhooging van den aanslag.
Art. 62. Elk beroepschrift ingediend krachtens artikel 49 of 59, moet voor zoover niet beweerd wordt, dat geen aanslag had mogen zijn opgelegd, zoodanig zijn ingericht, dat daaruit eene conclusie kan worden getrokken ten aanzien van het bedrag, dat volgens den appellant had moeten worden geheven.
Art. 63. Indien de volgens de uitspraak


— 73 — Art. 65
van den raad van beroep verschuldigde of te recht nagevorderde belasting het bij artikel 62 bedoelde bedrag te boven gaat, wordt de aanslag verhoogd met vijf en twintig ten honderd van het verschil. Had volgens den appellant geen aanslag mogen zijn opgelegd, dan strekt de verhooging zich uit tot het geheele bedrag van den door den raad gehandhaafden of vastgesteld en aanslag.
Zij blijft achterwege, indien of voor zooveel het beroep uitsluitend gegrond was op verkeerde toepassing of schending der wet, alsmede indien het beroep is ingesteld tegen eene uitspraak niet voldoende aan het eerste lid van artikel 48.
Zij blijft eveneens achterwege, indien en voor zoover afwijking van de aangifte of navordering noodig is geweest ten gevolge van eene te lage schatting van den aangever en die schatting naar het oordeel van den raad klaarblijkelijk te goeder trouw beeft plaats gehad.
De nadere aanslag voor de verhooging wordt vastgesteld door den inspecteur.
Art. 64. Hij die bezwaar beeft tegen den hem opgelegden naderen aanslag volgens het vorige artikel, kan binnen twee maanden na de dagteekening van het aanslagbiljet een met redenen omkleed beroepschrift bij den raad van beroep indienen.
HOOFDSTUK VII.
Bijzondere bepalingen. ,
Art. 65. De directeur der directe belastingen kan op verzoek van den inspecteur deskundigen aanwijzen voor de inzage van boeken of andere bescheiden.


Art. 66 — 74 —
Alvorens zijne taak te aanvaarden legt de deskundige in handen van den kantonrechter zijner woonplaats den eed of de belofte af, dat hij van elk hem opgedragen onderzoek volgens zijn geweten verslag zal uitbrengen.
Aan de deskundigen wordt door den directeur der directe belastingen, ten laste van het Rijk, vergoeding toegekend volgens regelen door Ons te stellen.
Zie de aant. op art. 42.
Art. 66. Ieder die met eenige werkzaamheid den openbaren dienst betreffende belast is, is verplicht aan den inspecteur, de commissie van aanslag, of den raad van beroep de inlichtingen te geven, welke van hem wrorden verlangd.
De administratie zal de inlichtingen niet kunnen ontberen van „personen die van Rijks- of gemeentewege belast zijn met het verrichten van bestuurswerkzaamheden en die daardoor op de hoogte zijn van allerlei transacties door een belastingplichtige verricht gedurende de tijdperken, waarover de belasting wordt geheven. Daarom is bepaald, dat ieder, die met eenige werkzaamheid den openbaren dienst betreffende belast is, verplicht is aan de administratie de inlichtingen te verschaffen, die zij noodig acht. In het bijzonder is daarbij gedacht aan de leveranties in deze tijden gedaan ten behoeve van leger en vloot. In de tweede plaats is gedacht aan de werkzaamheden voor de voorziening der bevolking van levensbehoeften enz. en de daarmede samenhangende regeling van den uitvoer door consenten. De ambtenaren, dié ressorteeren onder den Minister van Landbouw, Handel en Nijverheid, de leden der vereenigingen en commissiën, waaraan genoemde Minister allerlei bestuurswerkzaamheden heeft opgedragen, zij allen kunnen en moeten de administratie bijstaan in de moeilijke taak haar bij deze heffing op de schouders gelegd. Niet nakoming der ver-


— 75 — Art. 70
plichting om, desgevraagd, inlichtingen te geven, wordt met geldboete van ten hoogste ƒ 1000 bedreigd. Het opzettelijk geven van onjuiste inlichtingen is bedreigd met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of met geldboete van ten hoogste / 1000." (M. v. T.)
Art. 67. Het is een ieder verboden hetgeen hem in zijn ambt of betrekking, bij de uitvoering dezer wet of in verband daarmede, nopens inkomen, opbrengst, winst, en in bet algemeen nopens de zaken of werkzaamheden Van een ander, blijkt of medegedeeld wordt, verder bekend te maken dan noodig is voor de uitoefening van dat ambt of die betrekking, of voor de invordering van eenige aan den lande verschuldigde belasting.
Het verbod van dit artikel geldt mede voor deskundigen, die in verband met de uitvoering dezer wet worden geraadpleegd of met eenige werkzaamheid belast.
Art. 68. Wij behouden Ons voor, bij algemeenen maatregel van bestuur bepalingen vast te stellen tot verzekering der belasting van personen, die binnen het Rijk een bedrijf of beroep uitoefenen zonder er eene vaste woonplaats te hebben.
Art. 69. De volgens artikel 66 tot het geven van inlichtingen verplichte personen zijn bij het verstrekken daarvan ontheven van de geheimhouding, die hun, in welken vorm ook, bij de wet is opgelegd.
Art.' 70. Onjuiste aanslagen kunnen door den directeur der directe belastingen, op voorstel, van de commissie of den ambtenaar, die den aanslag heeft vastgesteld, ambtshalve worden verminderd.


Art. 71 — 76 —
Art. 71. Wij behouden Ons voor, op grond van dwaling of verschoonbaar verzuim, kwijtschelding of vermindering te verleenen van den aanslag, van den aanslag tot navordering, van de verboogingen, in de artikelen 37, 42, 57 en 63 genoemd, en te bepalen, dat de in artikel 61 bedoelde openbaarmaking achterwege zal blijven.
Voorts behouden Wij Ons voor, op grond van onvoorziene rampen, kwijtschelding of vermindering van de belasting te verleenen of de heffing der belasting, indien zij nog niet heeft plaats gehad, achterwege te doen blijven.
Art. 72. Ten aanzien van den aanslag van een overledene kannen zijne erfgenamen de bezwaar-, verzoek- en beroepschriften indienen, tot welker indiening de overledene bevoegd zou zijn geweest.
Art. 73. Voor het indienen van bezwaar-, verzoek- en beroepschriften kunnen worden vertegenwoordigd :
de erfgenamen van een aangeslagene, door één hunner, den executeur-testamentair of den bewindvoerder over de nalatenschap ;
minderjarigen en ondèr curateele gestelden door hun wettelijken vertegenwoordiger.
Alle bezwaar-, verzoek- en beroepschriften kunnen door een gemachtigde worden onderteekend.
In alle bezwaar-, verzoek- en beroepschriften moet, indien degene die voor zich zelf of als vertegenwoordiger optreedt, niet binnen het Rijk woont of gevestigd is, woonplaats binnen het Rijk worden gekozen.


— 77 —
Art. 75
Art. 74. De belasting -wordt ingevorderd volgens de bepalingen geldende voor de invordering der inkomstenbelasting, behoudens de bepalingen van artikel 75.
„Door dit artikel zijn zoowel de formeele als de materieele bepalingen der wet van 22 Mei 1845 (Staatsblad n°. 22) op de invordering van 's Rijks directe belastingen toepasselijk verklaard, behoudens de afwijkingen volgens art. 129, tweede en vijfde lid, der Wet op de Inkomstenbelasting 1914 en volgens art. 75 van dit ontwerp." (M. v. T.)
Art. 75. De aanslag in de belasting moet worden betaald, de helft binnen drie maanden, de andere helft binnen zes maanden na de dagteekening van het aanslagbiljet.
Onze Minister van Financiën kan uitstel van betaling toestaan, in welk géval wegens de dientengevolge niet betaalde gelden een interest is verschuldigd, berekend naar vijf ten honderd 's jaars.
De rente wordt ingevorderd volgens de bepalingen bedoeld bij artikel 74.
Naar aanleiding van bezwaren, tegen dit artikel in het V. V. 2e K. geuit, met het oog op de omstandigheid, dat vele belastingschuldigen wegens gebrek aan beschikbare gelden de belasting niet tijdig zonden kunnen betalen, deelde de Minister in de M. v. A. 2e K. het volgende mede : „Het is geenszins de bedoeling de regeling betreffende uitstel van betaling slechts bij uitzondering toe te passen. Iedereen die daaraan werkelijk behoefte heeft zal in het genot van uitstel worden gesteld. Men moet verder niet uit het oog verliezen, dat het voornemen tot invoering eener oorlogswinstbelasting officieel reeds meer dan een half jaar geleden bekend was, zoodat de toekomstige belastingplichtigen reeds in de gelegenheid zijn geweest hunne maatregelen te nemen, van welke gelegenheid door velen gebruik is gemaakt."


Art. 76 — 78 —
Art. 76. Bij ontbinding eener naamlooze vennootsebap of andere vereeniging van personen zijn de vereffenaars hoofdelijk aansprakelijk voor de belasting.
Is de vennootschap of vereeniging ontbonden vóór den dag waarop déze wet is afgekondigd, dan kunnen de vereffenaars, indien ook de verdeeling van het batig saldo reeds vóór dien dag heeft plaats gehad, hunne aansprakelijkheid doen overgaan op hen onder wie dat saldo is verdeeld. Zij doen daartoe aan den inspecteur schriftelijk opgaaf van naam en woonplaats van ieder die eene uitkeering heeft genoten, onder vermelding van het uitgekeerde bedrag en van hetgeen aan niet afgelost kapitaal in dat bedrag was begrepen. Indien de vereffenaars aannemelijk maken, dat eene uitkeering door bemiddeling van eene bankmstelling aan een onbekende is gedaan, zijn zij ook voor het aandeel in de belasting, dat op die uitkeering valt, van hunne aansprakelijkheid ontheven.
In het geval bedoeld bij het tweede lid, is ieder aan wien eene uitkeering is gedaan, aansprakelijk voor een aandeel in de belasting, evenredig aan het bedrag dat hij, anders dan als aflossing van kapitaal, heeft genoten.
Art. 77. Voor een aanslag tot navordering van belasting, die na overlijden van den belastingplichtige wordt vastgesteld, en voor de verhooging van dien aanslag ingevolge artikel 63, zijn de erfgenamen niet verder aansprakelijk dan ieder tot het beloop van zijn erfdeel, vermeerderd met het bedrag van hetgeen hem gelegateerd is.
Art. 78. De stukken betreffende de


— 79 — Art. 81
toepassing dezer wet of daaruit voortvloeiende, zijn vrij van zegel en worden, voor zoover aan de formaliteit van registratie onderworpen, kosteloos geregistreerd.
Voor de aangeteekende brieven, te verzenden krachtens artikel 48, wordt vrijstelling verleend van het aanteekenrecbt, bedoeld bij artikel 11 der wet van 15 April 1891 (Staatsblad n°. 87). Voor die brieven vervalt de aanspraak op schadevergoeding, bedoeld bij artikel 12 dier wet.
HOOFDSTUK VIII.
Strafrechtelijke bepalingen.
Art. 79. Hij die eene aangifte, als ' bedoeld bij hoofdstuk II, voor zich zeiven of voor een ander, opzettelijk onjuist of onvolledig doet, wordt, indien daaruit nadeel voor het Rijk kan ontstaan, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden.
Art. 80. Hij die in de gevallen, bedoeld bij de artikelen 53 en 60, persoonlijk of door een bijzonder daartoe gemachtigde, opzettelijk eene valsche verklaring aflegt, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren.
Art. 81. Met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren wordt gestraft:
1°. hij die aan den inspecteur, de commissie van aanslag of den raad van beroep, opzettelijk een valsch of vervalscht geschrift als bewijsstuk overlegt;
2°. hij die, nadat hem door den inspecteur of den raad van beroep is gevraagd inzage te verleenen van boeken of andere bescheiden, die tot staving zijner


Art. 82 — 80 —
aangifte of bewering kunnen dienen, of nadat zijn aanbod om inzage van boeken of andere bescheiden te verleenen, is aanvaard, aan dien ambtenaar of raad, of aan den door den directeur der directe belastingen of door den raad aangewezen deskundige, opzettelijk een valsch of vervalscht boek of ander geschrift ter inzage aanbiedt.
Art. 82. Hij die, door den inspecteur, de commissie van aanslag of den raad van beroep om inhchtingen gevraagd, opzettelijk onjuiste inlichtingen geeft, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden pi met geldboete van ten hoogste duizend gulden.
Art. 83. Hij die opzettelijk de bij artikel 67 opgelegde geheimhouding schendt, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van ten hoogste zeshonderd gulden.
Hij aan wiens schuld schending van de geheimhouding te wijten is, wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste drie maanden of geldboete van ten hoogste driehonderd gulden.
Geène vervolging wordt ingesteld dan op klachte van hem te wiens aanzien de geheimhouding is geschonden.
Art. 84. Hij die niet voldoet aan zijne verphchting ingevolge artikel 36, wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste één maand.
Indien die verplichting rustte op eene naamlooze vennootschap of eene andere vereeniging van personen of op eene stichting, wordt de strafvervolging ingesteld en wordt de straf uitgesproken tegen de bestuurders.


— 81 — Art. 89
Het recht tot strafvordering ingevolge dit artikel verjaart door verloop van een jaar, te rekenen van den dag dat de aanslag onherroepelijk vaststaat. . Aft. 85. Hij die niet volledig voldoet aan zijne verplichting ingevolge artikel 66, wordt gestraft met geldboete van ten hoogste duizend gulden.
Art. 86. Overtreding der krachtens artikel 68 bij algemeenen maatregel van bestuur vastgestelde bepalingen wordt
gestraft met geldboete van ten hoogste honderd gulden.
Art. 87. De bij deze wet strafbaar gestelde feiten worden beschouwd als misdrijven, behalve de feiten strafbaar volgens de artikelen 84, 85 en 86, die als overtredingen worden beschouwd.
Art. 88. Met het opsporen van over¬
tredingen dezer wet zijn, behalve de bij artikel 8, onder 1°. tot en met 4°. en 6°.,
van net wetboek van Stralvordering aangewezen personen, belast de ambtenaren der directe belastingen.
Zij maken van hunne bevinding procesverbaal op, dat bij overtreding van artikel 84, 85 of 86, den bekeurde in afschrift wordt medegedeeld.
Art. 89. De feiten strafbaar volgens de artikelen 84, 85 en 86,. worden vanwege Onzen Minister van Financiën vervolgd op de wijze bedoeld bij artikel 141, onder 2°. van het Wetboek van Strafvordering.
Wanneer is aan te nemen, dat bij den bekeurde geen opzet tot ontduiking van belasting heeft bestaan, kan hij, zoolang hij niet is gedagvaard, door of vanwege den Minister tot transactie worden toegelaten.
S. & J. no. 81. 6


Art. 90 — 82 —
Art. 90. Wanneer eene veroordeeling krachtens artikel 79 onherroepelijk is geworden of daaraan door den veroordeelde vrijwillig is voldaan, wordt de aan het Rijk onthouden belasting, ook na het verstrijken van den bij artikel 54 bepaalden termijn, nagevorderd. Artikel 56 is hierbij niet van toepassing.
Tegen den aanslag kan niet worden opgekomen. Gebleken abuizen in de berekening worden door den directeur ambtshalve hersteld.
HOOFDSTUK IX. Overgangs- en slotbepalingen.
Art. 91. Heeft een belastingplichtige eenige vermeerdering van inkomen of winst in de aangifte voor de oorlogswinstbelasting opgegeven, terwijl uit de aangiften, als bedoeld bij hoofdstuk VIII van de Wet op de Inkomstenbelasting 1914, die vermeerdering niet blijkt, dan wordt wegens dit feit geen strafvervolging ingesteld en in geval van navordering geen verbooging volgens artikel 85 dier wet toegepast.
Art. 92. Bedraagt bet zuivere inkomen of de zuivere winst over eenig jaar bedoeld bij artikel 5, minder dan het bij artikel 7, eerste lid, bedoelde gemiddelde, of, voor belastingpüchtigen vallende onder artikel 7, tweede lid, minder dan het zuivere inkomen of de zuivere winst over het jaar waartoe de eerste Augustus
1913 behoorde, dan wordt, indien en voor zoover blijkt dat die vermindering een onmiddellijk of middellijk gevolg is van den oorlogstoestand,
a. aan hem die reeds over de beide voorafgaande jaren of een dier beide jaren


— 83 — Art. 92
krachtens deze wet is aangeslagen geweest, terugbetaald de som welke hij minder aan belasting zou hebben betaald, indien de genoemde vermindering van inkomen of winst een verhes ware geweest over die jaren, te beginnen met het laatste jaar waarover hij wegens vermeerdering van inkomen of winst is aangeslagen geweest;
b. ten aanzien van hem die niet valt onder letter a, of voor wien na toepassing van het daar bepaalde nog vermindering van inkomen of winst door vermeerderingin vorige jaren ongedekt blijft, de genoemde vermindering van inkomen of winst, in het laatste geval voor zoover zij ongedekt is, als een verhes beschouwd over volgende jaren, te beginnen bij het eerstkomende jaar.
Dit artikel wordt slechts toegepast, indien de vermindering ten minste / 1000 bedraagt.
„Volgens deze artikelen zal het mogelijk zijn vermeerdering van inkomen of winst over het eene jaar te compenseeren met vermindering van inkomen of winst over het andere jaar, beide voorzoover zij gevolg zijn van den oorlogstoestand. Is reeds wegens behaalde oorlogswinsten belasting betaald, dan zal daarvan zooveel worden teruggegeven als met het oog op de latere vermindering van inkomen of winst te veel is betaald. Dié terugbetaling is echter beperkt tot de belasting, die in de twee voorafgaande jaren betaald werd. Zulk een beperking is hoodig, daar anders de Regeering zeer lang in onzekerheid zou verkeeren, in hoeverre zij de reeds ontvangen belastinggelden als een definitieve ontvangst mag beschouwen. Ook wordt bij den belastingplichtige het gevoel van een billijkheidsaanspraak op terugbetaling na verloop van tijd minder, terwijl voor de schatkist de terugbetaling, hoe langer de oorlog duurt, des te bezwarender wordt. Is daarentegen nog geen oorlogswinst6*


Art. 92
— 84 —
belasting betaald, of wordt de genoemde vermindering door de vermeerdering, waarvoor belasting betaald werd, niet geheel gecompenseerd, dan zal die vermindering of het na compensatie overblijvende deel als verlies voor volgende jaren gelden.
De compensatie blijft dus beperkt tot verminderingen van het inkomen of de winst, voor zoover zij met den oorlogstoestand verband houden. Vermogens- of kapitaalverliezen, ook al zijn zij als bedrijfsverliezen te beschouwen, komen voor compensatie natuurlijk geenszins in aanmerking.
Om te voorkomen dat op dit artikel welks toepassing voor de administratie geen geringe moeilijkheden met zich zal brengen, bij elke vermindering van inkomen of winst, hoe gering die ook zij, een beroep zal worden gedaan, is de toepassing tot verminderingen van ten minste f 1000 beperkt. (M. v. 1.)
— Blijkens het V. V. 2e K. werd de zinsnede „Vermogens- of kapitaalverliezen, ook al zijn zij als badrijfsT erliezen te beschouwen, komen voor compensatie natuurlijk geenszins in aanmerking" niet geheel duidelijk geacht. „Men vroeg of dit aldus moet worden verstaan, dat bijv. met het verlies van een niet of niet voldoende verzekerd schip, met vermindering van de waarde van voorraden geen rekening zal mogen worden gehouden. Nadere opheldering kwam zeer gewenscht voor." De Minister antwoordde hierop in de M. v. A. 2e K. : „De door sommige leden gewraakte zinsnede, voorkomende op bladz. 12 der Memorie van Toelichting is inderdaad onjuist. Alle verliezen in het bedrijf geleden, dus ook die welke een gevolg zijn van verlies van een niet of niet-voldoende verzekerd schip of van waarde-vermindering van voorraden, kunnen tot compensatie met winst over andere jaren aanleiding geven. Daarentegen komt het verlies dat een rentenier door koersdaling zijner effecten lijdt, niet in aanmerking."
— Tijdens de mondelinge behandeling in de Tweede Kamer werd ten aanzien van het onder b bepaalde gevraagd „of voor dengene die in het jaar 1914 minder verdiend heeft dan het gemiddelde over de drie voorafgaande jaren en die dus over het jaar 1914 niet in de


— 85 —
Art 93
oorlogawinstbelasting zal worden aangeslagen, maar in latere jaren door meerdere winst in die jaren gemaakt wel in deze belasting zal worden aangeslagen, de volledige restitutie van hetgeen hij eventueel te veel betaalt in 1915 en 1916 mag gecompenseerd worden met het verlies in 1914." De Minister antwoordde hierop : ,,Ik geef gaarne toe aan den geachten afgevaardigde uit Amsterdam, dat artikel 926 tot dubium aanleiding geeft. Men kan uit het feit, dat daar staat, dat alleen dan vermindering mag plaats hebben wanneer er sprake is van vermeerdering in vorige jaren, afleiden dat wanneer er geen vorige jaren zijn er ook van geen compensatie sprake is. Maar men kan de zaak ook zoo uitleggen, dat men zegt: er is in 1914 uit den aard der zaak geen compensatie met vorige jaren om de eenvoudige reden, dat er toen geen vorige jaren met oorlogswinst en nog minder met oorlogswinstbelasting waren. En nu wil ik wel zeggen, dat de bedoeling van het wetsontwerp, voor zoover ik kan nagaan van de staatscommissie en zeer zeker van de .Regeering, is geweest, dat wij de tweede interpretatie aannemen, dat wij zeggen : voor. 1914 is er daarom alleen geen sprake van compensatie met vorige jaren, omdat die er in casu niet waren, en dus geldt daarvoor vanzelf het volgende, dat men voor het jaar 1914 wordt gecrediteerd en dat men dat dus met een volgende jaar kan verrekenen. Aldus zal de toepassing zijn, zooals die door mij zal worden geïnstrueerd aan de inspecteurs en ik meen, dat ook de Raden van beroep na hetgeen ik gezegd heb het zoo zullen willen uitleggen, want het kan zoo in dien zin worden uitgelegd."
Art. 93. De terugbetaling ingevolge artikel 92, letter a, wordt binnen zes maanden na afloop van het jaar bedoeld in den aanhef van het artikel, aangevraagd door indiening van een bezwaarschrift bij den inspecteur in wiens dienstkring de aanslag is opgelegd. De artikelen 46 en 48 tot en met 51 zijn van toepassing.
Zie de aant. op art. 92.


Art. 94 — 8 —
Art. 94. Van de belastbare som waarnaar een aanslag in de inkomstenbelasting is berekend, wordt voor de belastingplichtigen bedoeld bij art. 2, afgetrokken de oorlogswinstbelasting over bet laatst verloopen kalenderjaar. De aanslag in de inkomstenbelasting wordt dienovereenkomstig verminderd.
De vermindering ingevolge het vorige lid wordt door den inspecteur in wiens dienstkring de aanslag in de inkomstenbelasting is opgelegd, ambtshalve toegepast. Van het bedrag dier vermindering wordt den aangeslagene schriftelijk kennis gegeven.
Art. 95. Na ontvangst der kennisgeving bedoeld bij het tweede lid van artikel 94, kan de aangeslagene, indien hij bet bedrag der vermindering niet juist acht, den inspecteur onder opgaaf van redenen om herziening van dat bedrag verzoeken.
Is binnen drie maanden na den dag sedert welken de aanslag in de oorlogswinstbelasting onherroepelijk vaststaat, eene kennisgeving, als bedoeld bij het tweede lid van artikel 94, niet ontvangen, dan kan de aangeslagene den inspecteur verzoeken de vermindering alsnog toe te passen.
Het verzoek volgens het eerste of tweede lid van dit artikel wordt schriftelijk gedaan binnen zes maanden na den dag sedert welken de aanslag in de oorlogswinstbelasting onherroepelijk vaststaat.
De artikelen 97 en 98 der Wet op de Inkomstenbelasting 1914 zijn van toepassing alsof het verzoek ware gedaan ingevolge artikel 96 dier wet.


— 87 — Aft. 99
Art. 96. Staat de aanslag in de oorlogswinstbelasting onherroepelijk vast vóór de vaststelling van den aanslag in de inkomstenbelasting, dan wordt de oorlogswinstbelasting reeds bij de regeling van dezen aanslag van de belastbare som afgetrokken.
Art. 97. Indien, nadat artikel 94 is toegepast, eenig bedrag aan oorlogswinstbelasting ingevolge artikel 92 wordt terugbetaald, wordt de belastbare %som waarnaar de aanslag in de inkomstenbelasting is berekend, met dat bedrag verhoogd en die aanslag door den inspecteur, dienovereenkomstig vermeerderd.
De vermeerdering ingevolge het vorige lid wordt als een aanslag beschouwd.
„Dit artikel houdt verband eenerzijds met art. 94 en anderzijds met art. 92. Is een aanslag in de inkomstenbelasting verminderd met het oog op een aanslag in de oorlogswinstbelasting en wordt de laatste aanslag geheel of gedeeltelijk terugbetaald, dan moet de eerstgenoemde dientengevolge worden verhoogd." (M. v. T.)
Art. 98. Vóór 1 Januari 1917 wordt een voorstel van wet ingediend tot regeling der uitkeeringen uit de opbrengst der oorlogswinstbelasting aan de koloniën of bezittingen van het Rijk in verband met de vermindering of ontheffing, die op de aldaar in eenigen vorm te heffen oorlogswinstbelasting wordt verleend ter zake van het gedeelte der oorlogswinst dat mede hier te lande aan oorlogswinstbelasting is onderworpen.
Art. 99. Voor de toepassing van de bepalingen der Kieswet wordt de oorlogswinstbelasting niet als eene directebelasting aangemerkt.


Art. 100 — 88 —
Art. 100. Binnen een jaar nadat de oorlogstoestand is geëindigd, wordt een voorstel van wet ingediend om de in artikel 1 bepaalde heffing te doen vervallen .
Art. 101. Deze wet kan worden aangehaald onder den titel: „Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916".
Art. 102. Deze wet wordt geacht in werking te zijn getreden met 1 Augustus 1914.
Lasten en bevelen, dat deze in het Staatsblad zal worden geplaatst, en dat alle Ministerieele Departementen, Autoriteiten, Colleges en Ambtenaren, wie zulks aangaat, aan de nauwkeurige uitvoering de band zullen houden.
Gegeven te 's-Gravenhage, den 22sten Juni 1916.
WIL HELMIN A. De Minister van Financiën, Ant. van Gijn.
(Uitgeg. 1 Juli 1916.)


- 89 —
ALPH ABETISCH REGISTER,
De cijfers zijn de artikelen der wet.
Aangeteekende brieven. Vrijstelling van het
aanteekeningsrecht. 78. Aangifte. Uitreiking van aangiftebiljet. 27. 28.
29. 30. 31. 35. „ Waaruit — bestaat. 27. „ Zorg voor uitreiking van aangiftebiljet. 32. „ Verplichting tot invulling en onderteeke-
ning van aangiftebiljet. 33. „ Vervanging bij verplichting tot invulling
en onderteekening van aangiftebiljet.
34.
„ Terugbezorging van aangiftebiljet. 35. „ Duplicaat-aangiftebiljet. 35. „ VerpUchting tot het doen van —, indien geen aangiftebiljet is ontvangen. 36. Aanslag. Plaats van — 38. 39. 40. 55.
„ Door wien — wordt vastgesteld. 41. 55. „ VerpUchting tot het geven van inlichtingen, overleggen van boeken en bescheiden. 42. „ Vaststelling van — 42. 43. „ Vernietiging van aanslag door directeur
der directe belastingen. 43. „ Verhooging van — 62. 63. 64. Aanslagcommissie. Zie commissie van aanslag. Bedrag der belasting. 26. 37. 42. 57. 63. Belastingphchtig. Wie — zijn. 2. 3. 4.
.„ Ophouden van belastingplichtigheid. 6. Beroep. Zie ook Bezwaren tegen den aanslag. „ Instelling van — bij raad van beroep tegen uitspraak op bezwaarschrift. 49. 50. 51. 62.
„ Instelling van — bij raad van beroep tegen
aanslag tot navordering. 59. 62. „ Instelling van — bij raad van beroep tegen naderen aanslag. 64. Bescheiden. VerpUchting tot verleenen van.
inzage. 42. 46. 47. 52. 65.. Betaling van belasting. 75. 76. Bezittingen. Zie Koloniën,


— 90 -
Bezwaren tegen den aanslag. Indiening van — bij inspecteur van directe belastingen. 45. „ Uitspraak wordt gedaan door commissie of ambtenaar, die aanslag vastgesteld heeft, of indien inspecteur dit verlangt, door commissie van aanslag. 46. 47. 48. „ Verhoor en oproeping van reclamant. 46. „ Zie ook beroep. Boeken. Verplichting tot verleenen van inzage.
42. 46. 47. 52. 65. Commanditaire vennootschappen op aandeelen.
Zie naami. vennootschappen. Commissie van aanslag. Vaststelling van aanslagen door — 41. „ Geven van inlichtingen, inzage van boeken
en bescheiden aan — 42. 66. 69. „ Vernietiging van aanslag van — door directeur der directe belastingen. 43. „ Uitbrengen van advies door — 44. „ Uitspraak van — over bezwaren tegen aanslag. 46. Coöperatieve vereenigingen. Zie naaml. venn. Deskundigen voor inzage van boeken of andere
bescheiden. 46. 65. 67. Directeur der directe belastingen. Bevoegdheid tot vernietigen van aanslag. 43. „ Bevoegdheid tot aanwijzing van deskundigen. 65. „ Bevoegdheid tot vermindering van aanslagen. 70. „ Herstelling van abuizen door — 90 Erfgenamen. Bevoegdheid tot het indienen van bezwaar-, verzoek- en beroepschriften. 72. „ Aansprakelijkheid van —■ 77. Geheimhouding. 67. 69. Gehuwde vrouw. Inkomen van — 25. Inkomen. Zie vermeerdering van inkomen of winst.
Inkomstenbelasting. Aangifte voor oorlogswinstbelasting in verband met inkomstenbelasting. Uitsluiting van strafvervolging en navordering. 91.
„ Vermindering van — 94. 95. 96. 97. InUchtiugen. VerpUchting tot het geven van — 42. 46. 47. 52.
„ VerpUchting tot het geven van — door hen, die met eenige werkzaamheid den openbaren dienst betreffende, belast is. 66. 69.


- 91 —
Inspecteur der directe belastingen. Vaststelling van aanslag. 41.
„ Geven van inlichtingen, inzage van boeken en bescheiden aan — 42. 66. 69.
„ kan advies vragen aan schattingscommissie en commissie van aanslag. 44.
„ doet uitspraak op bezwaarschriften. 46.
„ zendt uitspraak op bezwaarschrift aan reclamant toe. 48.
„ heeft recht van beroep tegen uitspraken op bezwaarschrift. 50. 51.
„ Werkzaamheden van — bij navordering. 55. 56.
„ Werkzaamheden van — bij bezwaarschrift tot terugbetaling. 93.
„ Vermindering van aanslag in inkomstenbelasting door — 94. 95. 96. 97. Inspecteur der registratie. Medewerking bij vaststelling van aanslagen. 41.
„ Advies van — bij vernietiging van aanslag. 43.
„ Medewerking bij behandeling van bezwaren tegen aanslag. 46. „ Medewerking bij navordering. 56'. Invordering. 74. In werking treden. 102. Jaar, waarover belasting wordt geheven. 5.
„ Wat daaronder verstaan wordt. 5. Kieswet. Voor toepassing van — wordt oorlogswinstbelasting niet als een directe belasting aangemerkt. 99. Koloniën en bezittingen. Regeling der uitkeeringen uit de opbrengst der oorlogs_ winstbelasting aan — 98. Kroon. Kwijtschelding of vermindering van
belasting door — 71. Lichamen, die niet binnen het Rijk gevestigd
zijn. Belastingplichtigheid. 3. Maamlooze vennootschappen, commanditaire vennootschappen op'aandeelen, coöperatie\e en andere vereenigingen, onderlinge verzekeringsmaatschappijen, reederijen, stichtingen, die een bedrijf of beroep uitoefenen. Belastingplichtigheid. 3. 6.
„ Beoordeeling of — binnen het Rijk gevestigd zijn. 4.
„ Aansprakelijkheid van vereffenaars voor betaling van belasting. 76.
„ Zie ook : Vermeerdering van inkomen of winst.


— 92 —
Navordering. 54—61. 90.
Ontvanger der directe belastingen. Zorg voor
uitreiking van aanslagbiljetten. 32. Openbaarmaking van aanslag tot navordering.
61. 71.
Opsporen van overtredingen. 88. Overgangsbepalingen. 91—101. Overlijden. Ophouden van belastingplichtigheid. 6.
Raden van beroep voor de directe belastingen. „ Beroep op — tegen uitspraken op bezwaarschriften. 49. 50. 51. „ Uitspraak. 52.
„ Toestemming van — tot verbetering van aangifte. 53.
„ Bevoegdheid van — tot het doen afleggen eener verklaring van bevestiging der aangifte. 53.
„ Bevoegdheid van — tot bepaling, dat verhooging bij navordering niet verschuldigd zal zijn. 57.
„ Beroep op — bij aanslag tot navordering. 59.
„ Bevoegdheid van — tot het doen afleggen eener verklaring bij beroep tegen aanslag tot navordering. 60.
„ Beroep op — tegen naderen aanslag. 64.
„ Geven van inlichtingen aan — 66. 69. Reederijen. Wat onder — begrepen wordt. 3.
„ Zie verder naaml. vennootschappen. Registratie. Vrijstelling van de formaliteit van
registratie. 78. Schattingscommissie. Advies uitbrengen door — 44.
Spoorbedrijf van buitenlandsche ondernemers. 19.
Stichtingen. Zie naaml. vennootschappen. Strafrechtelijke bepalingen. 79—90. Terugbetaling van betaalde belasting. 92. 93. Titel. 101.
Trambedrijf van buitenlandsche ondernemers. 19.
Transactie bij overtreding. 89. Vennootschappen. Zie naaml. vennootschapp. Vereenigingen. Zie naaml. vennootschappen. Verklaring van bevestiging van aangiften. 53. „ Bij beroep tegen aanslag tot navordering. 60. '


— 93 —
Vermeerdering van inkomen of winst. Beginsel der belasting, i. „ wordt geacht een gevolg van den oorlogstoestand te zijn, voor zoover bet tegendeel niet aannemelijk is gemaakt. 1.
„ Wat als — beschouwd wordt. 7. 8. 9.
„ Berekening van inkomen van natuurlijke personen. 10. 11. 13. 17. 18.
„ Berekening van zuivere winst van naamlooze vennootschappen enz. 12. 14. 15. 16. 17.
„ Berekening van zuivere opbrengst van het spoor- en trambedrijf van buitenlandsche ondernemers. 19. „ Berekening van zuivere opbrengst van het verzekeringsbedrijf var buitenlandsche ondernemers. 20. „ van inkomen als gevolg van verkrijging of verhooging van een traktement, salaris of arbeidsloon, in dienst van een publiekrechtelijk lichaam genoten, of ingevolge een arbeidsovereenkomst genoten. 21. 22. „ als gevolg van opbrengst van kapitaal, dat is gevormd uit vermeerdering van inkomen of winst, waarvoor de belastingplichtige over een vroeger jaar in de oorlogswinstbelastittg is of zal worden aangeslagen. 23. „ als gevolg van eenige uitdeèling, gedaan door eene binnen het Rijk gevestigde naaml. vennootschap of andere vereeniging van personen. 24. „ van inkomen van gehuwde vrouw. 25.
Vertegenwoordiging. 46. 53. 60. 73.
Vervallen van wet. 100.
Vervoer te water. Belastingplichtigheid. 4.
Verzekeringsbedrijf van buitenlandsche ondernemers. 20. 30.
Verzekeringsmaatschappijen, onderlinge. Zie naaml. vennootschappen.
Wet. Indiening van voorstel van wet tot regeling der uitkeeringen uit de opbrengst der oorlogswinstbelasting aan de koloniën of bezittingen van het Rijk. 98.
Winst. Zie vermeerdering van inkomen of winst.


— 94 —
Woonplaats. Beoordeeühg of iemand binnen het Rijk woont. 4. „ Regeling bij algemeenen maatregel van bestuur tot verzekering der belasting van personen, die binnen het Rijk een bedrijf of beroep uitoefenen zonder er eene vaste woonplaats te hebben. 68. „ Kiezen van — in bezwaar-, verzoek- en beroepschriften. 73.
Zegel. Vrijstelling van het recht van zegel. 78.


S.&J. N°. 81. l«druk




S.&J. N°.81. l«druk.
EERSTE AANVULLING
DIB
WET
tot heffing eener oorlogswinstbelasting.
(WET OP DE OORLOGSWINSTBELASTING 1916).
Besluit van den 28sten April 1917, S. 319, tot uitvoering van artikel 56, eerste lid, der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916. Wij WILHELMINA, enz.Op de voordracht van Onzen Minister van Financiën van 25 April 1917, n°. 89, Directe belastingen; > Gezien artikel 56 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916;
Hebben goedgevonden en verstaan : De machtiging tot navordering van oorlogswinstbelasting, bedoeld in artikel 56 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916, wordt verleend door de directeurs der directe belastingen, elk in zijne directie.
Onze voornoemde Minister is belast met de uitvoering van dit besluit, hetwelk in het Staatsblad zal worden geplaatst.
's-Gravenhage, den 28sten April 1917.
WILHELMINA. De Minister van Financiën, Tretjb.
(üitgeg. 12 Mei 1917.)
Wet van den Wden Mei 1917, S. 403, tot wijziging en aanvulling van artikel 75 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916.
Wij WILHELMINA, enz doen te weten :
Alzoo Wij in overweging genomen hebben, dat het wenschelijk is de" bepalingen van artikel 75 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916 te wijzigen en aan te vullen;
Zoo is het, dat Wij, den Raad van State, enz.
Art. 1. Het eerste lid van artikel 75 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916 wordt gelezen als volgt:
, De aanslag in de belasting moet worden betaald, de helft binnen één maand, de andere helft binnen twee maanden na de dagteekening van het aanslagbiljet.
Het derde lid van voormeld artikel vervalt.
Aan voormeld artikel worden zes nieuwe leden toegevoegd, luidende:
Het recht van parate executie omvat, behalve


— 96 —
het recht om de roerende en onroerende goederen des schuldenaars zonder vonnis aan te tasten, ook het recht om den schuldenaar, zonder vonnis, bij lijfsdwang tot betaling te noodzaken. De lijfsdwang is mede toegelaten tegen gehuwde of ongehuwde vrouwen. Voor de .toepassing van den lijfsdwang wordt de machtiging van Onzen Minister van Financiën vereischt.
Ten aanzien van hetgeen verschuldigd is door de bij artikel 3 der wet bedoelde belastingplichtigen, kan, tenzij zij aantoonen, dat dé wanbetaling der belasting aan hen niet is te wijten, de lijfsdwang worden toegepast op de bestuurders of beheerende vennooten of, bij ontstentenis, op de laatst af- of uitgetreden bestuurders of beheerende vennooten.
De bepalingen van het Wetboek yan Burgerlijke Rechtsvordering betreffende de tenuitvoerlegging van den lijfsdwang zijn ten deze toepasselijk.
Indien tot toepassing van den lijfsdwang is overgegaan, is verzet tegen de tenuitvoerlegging van het dwangbevel niet anders toegelaten dan op de wijze en met de gevolgen, bepaald bij artikel 604 van het Wetboek van Burgerlijke Rechts vordering.
De rente wordt ingevorderd volgens do bepalingen bedoeld bij artikel 74.
De vorige vijf leden gelden niet alleen voor de belasting zelve, doch ook voor de rente en voor de kosten van vervolging.
2. Van de aanslagen in de Oorlogswinstbelasting, waarvoor het aanslagbiljet is gedagteekend vóór den dag waarop deze wet wordt afgekondigd, moet de helft worden betaald binnen één maand, de andere helft binnen twee maanden na dien dag, met dien verstande, dat voor de gedeelten van een aanslag, die volgens het ongewijzigd artikel 75 reeds eerder moeten zijn betaald, de oorspronkeUjke vervaldag onveranderd blijft.
3. Artikel 1 dezer wet wordt geacht in werking te zijn getreden met ingang van 1 Augustus 1914; artikel 2 der wet treedt in werking met ingang van den dag na dien harer afkondiging.
Lasten en bevelen, enz. Gegeven te 's-Gravenhage, den 19den Mei 1917.
WILHELMINA De Minister van Financiën, Tretjb.
(Vitgerj. 26 Mei 1917.)


S.&J. N°.81. l«druk
TWEEDE AANVULLING
dkb
WET
tot heffing eener oorlogswinstbelasting.
(WET OP DE OORLOGSWINSTBELASTING 1916).
Wet van den 2Ssten Mei 1917, S. 406, tot uitvoering van artikel 98 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916.
Wij WILHELMINA, enz. ... doen te weten :
Alzoo Wij in overweging genomen hebben, dat naar artikel 98 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916 nader moeten worden geregeld de uitkeeringen uit de opbrengst der Oorlogswinstbelasting aan de koloniën of bezittingen van het Rijk in verband met de vermindering of ontheffing, die op de aldaar in eenigen vorm te heffen Oorlogswinstbelasting wordt verleend ter zake van het gedeelte der oorlogswinst dat mede hies te lande aan de Oorlogswinstbelasting is onderworpen en dat het ter vermijding van dubbele belasting van oorlogswinst in het Rijk en in de koloniën of bezittingen wenschelijk is die ontheffing te regelen en de wet op de Oorlogswinstbelasting 1916 aan te vullen ;
Zoo is het, dat Wij, den Raad van State, enz.
Art. 1. Artikel 98 der wet op de Oorlogswinstbelasting 1916 wordt als volgt gelezen :
Indien in de koloniën of bezittingen van het Rijk in eenigen vorm belasting naar oorlogswinst wordt geheven, wordt aldaar ter zake van het gedeelte der oorlogswinst, ten aanzien waarvan de belastingpUchtige aantoont dat daarover hier te lande van hem oorlogswinstbelasting is geheven, ontheffing verleend en worden aan de geldmiddelen dier koloniën of bezittingen uit de opbrengst der oorlogswinstbelasting uitkeeringen gedaan ten beloope van de helft van het bedrag, dat die koloniën o£


— 98 —
bezittingen door het verleenen der bedoelde ontheffingen derven.
- 2. Achter artikel 98 wordt in de wet op de Oorlogswinstbelasting 1916 een nieuw artikel opgenomen, luidende:
Art. 986ta. Indien in de koloniën of bezittingen van het Rijk in eenigen vorm belasting naar oorlogswinst wordt geheven, is, wanneer en voor zoover blijkt, dat eenige vermeerdering van inkomen of winst een gevolg is van eenige uitdeeling gedaan door eene binnen die koloniën of bezittingen gevestigde naamlooze vennootschap of andere vereeniging van personen, wegens die vermeerdering geen belasting verschuldigd en wordt een reeds vóór het inwerkingtreden dezer bepaling vastgestelde aanslag voor zooveel noodig verminderd.
De bepaling van het eerste lid is niet van toepassing ten aanzien van winstaandeelen in binnen de koloniën of bezittingen gevestigde commanditaire vennootschappen op aandeelen, genoten door de voor het geheel aansprakelijke vennooten als zoodanig, noch ook ten aanzien van uitdeelingen van binnen de koloniën of bezittingen gevestigde naamlooze vennootschappen en andere vereenigingen van personen, onder den naam van tantièmes of welken anderen naam ook, aan beheerende vennooten, commissarissen of gecommitteerden, bestuurders en verder personeel, allen als zoodanig.
3. Deze wet treedt in het Rijk en in de koloniën en bezittingen in andere werelddeelen in werking met ingang van den dag na dien harer afkondiging te bestemder plaatse.
4. Deze wet is ook verbindend voor de koloniën en bezittingen in andere werelddeelen.
Lasten en bevelen, enz. Gegeven te 's-Gravenhage, den 23sten Mei 1917.
WILHELMINA. De Minister van Financiën, Teeub. De Minister van Koloniën, Th. B. Plbytf.
(Uitgeg. 8 Juni 1917.)


S. & J. N". 81. !• druk.
DERDE AANVULLING
i) kr
WET
; tot heffing eener oorlogswinstbelasting.
(WET OP DE OORLOGSWINSTBELASTING 1916).
Wet van den 12den Januari 1918, S. 12, tot wijziging van artikel 54 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916.
Wij WILHELMINA, enz. . . doen te weten :
Alzoo Wij in overweging genomen hebben, dat het wenschelijk is den termijn, bedoeld in artikel 54 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916, te verlengen;
Zoo is het, dat Wij, den Raad van State, enz.
Art. 1. In het eerste lid van artikel 54 der Wet op de Oorlogswinstbelasting 1916 wordt in plaats van: „drie jaren" gelezen: „vijf jaren."
2. Deze wet wordt geacht in werking te zijn getreden met ingang van den tweeden Augustus 1917.
Lasten en bevelen, enz.
Gegeven te 's-Gravenhage, den 12den Januari 1918.
WILHELMINA. De Minister van Financiën, Treub.
(üitgeg. 29 Jan. 1918.)