Nova Guinea. RÉSULTATS L'EXPÊDITION SCIENTIFIQUE NÉERLANDAISE A LA NOUVELLE-GUINÉE. EN 1907 SOUS LES AUSPICES du DR. H. A. LpRENTZ Vol. VIII BOTANIQUE LIVRAISON II LEID E LIBRAIRIE ET IMPRIMERIE Cl-DHVANT B. J. BRILL i 9 i o. NOVA GUINEA VIII Nova Guinea. UITKOMSTEN DER NEDERLANDSCHE NIEUW-GUINEA-EXPEDITIE IN 1907 ONDER LEIDING VAN MR. H. A. LORENTZ. MET MEDEWERKING VAN DE MAATSCHAPPIJ TER BEVORDERING VAN HET NATUURKUNDIG ONDERZOEK DER NEDERLANDSCHE KOLONIËN EN HET INDISCH COMITÉ VOOR WETENSCHAPPELIJKE ONDERZOEKINGEN. LEIDEN BOEKHANDEL EN DRUKKERIJ E. J. °BRILL. Nova Guinea. RÉSULTATS DE L'EXPÉDITION SCIENTIFIQÜE NÉERLANDAISE A LA NOUVELLE-GÜINÉE. EN 1907 SOUS LES AUSPICES du DR. H. A. LORENTZ Vol. VIII BOTANIQUE LIVRAISON II LEID £ LIBR AIRIE ET IMPRIMERIE E. J. BRELiIj i 9 i o. INH ALT. Seite. J. J. Smith, Euphorbiaceae 221 A. Engler und K. Krause, Araceae . . . 247 Ch. Bernard, Algues d'eau douce . . . . 253 H. Harms, Araliaceae 271 Th. Loesener, Celastraceae 279 „ Hippocrateaceae 281 L. Diels, Menispermaceae 283 C. Lauterbach, Proteaceae 285 „ Santalaceae 287 „ Loranthaceae 289 „ Rutaceae 291 „ Burseraceae 295 „ Anacardiaceae 297 „ Vitaceae. ....... 301 „ Dilleniaceae 307 „ Guttiferae . 309 „ Lecythidaceae 315 „ Combretaceae 317 „ Myrtaceae 319 „ Gesneriaceae 327 „ Acanthaceae 333 „ Compositae 335 J. M. Macfarlane, Nepenthaceae .... 339 A. Pülle, Cycadaceae 343 „ Gnetaceae 345 „ Casuarinaceae 347 „ Chenopodiaceae 349 Seite. A. Pulle, Amarantaceae . . . .," . . . . 351 „ Nyctaginaceae 353 „ Aizoaceae 355 „ Portulacaceae 357 „ Polygonaceae 359 „ Nymphaeaceae 361 „ Cruciferae 363 „ Pittosporaceae 365 „ Rosaceae 367 „ Leguminosae, I. Mimosoideae. . . 369 „ „ II. Caesalpinoideae. . 373 „ „ III. Papilionatae . . . 375 „ Oxalidaceae 389 „ Linaceae 391 „ Rhizophoraceae 393 „ Oenotheraceae 395 „ Plumbaginaceae 397 „ Borraginaceae 399 „ Verbenaceae 401 „ Cucurbitaceae . 405 „ Campanulaceae 407 E. Gii.g, Oleaceae 409 „ Thymelaeaceae 411 ö. von Seemen f, Fagaceae 413 C. de Candolle, Piperaceae . . . . . . 415 „ Meliaceae 423 J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. 221 EUPHORBIACEAE, VON J. J. SMITH. Flueggia Wild. Flueggia virosa (Rxb.). Baill. Et. Euph. 593, t. XXVI, f. 39—43. — F. obovata Buch. Ham. in WalL Cat. 7928.— F. microcarpa BI. Bijdr. 580; etc. — F. nova-guineensis Val. in Buil. Dép. Agric. Ind. néerl. X, 26. Niederl. Neu-Guinea: Merauke, in fmperatafeldem [G. M. Versteeg n. 1884, bl. im November 1907; J. W. R. Koch, bl. im August 1904]. Geogr. Verbr.: Trop. Asien, Australien und Afrika. Die vorliegenden Specimina sind einigen von Australien stammenden Bruchstiicken im Buitenzorger Herbarium völlig ahnlich; die Blatter besitzen in trockenem Zustande ein etwas mehr vorragendes Adernetz wie dies gewöhnlich bei den javanischen Exemplaren der Fall ist. Bei der von Neu-Guinea stammenden Pflanze sind ausserdem die Spitzen des rudimentaren Pistills schmaler als bei der javanischen. Zur Abtrennung einer Art sind diese Merkmale meines Erachtens ungenügend. Bemerkenswert ist es, dass die Früchte in den australischen Floren als rot beschrieben werden; sonst sind sie, wie auch auf Neu-Guinea, stets schneeweiss. Phyllanthus L. Phyllanthus dalbergioides Wall. Cat. n. 7939. — Ph. myrtifolius Wall. Cat. n. 7940. — Ph. microcarpus Müll. Arg. in Linnaea XXXII, 51; in DC. Prodr. XV, 2, 343. — Ph. sinensis Müll. Arg. 1. c. 12. — Kirganelia sinensis Baill. Et. Euph. 614. — Cicca microcarpa Bth. Fl. Hongk. 312. — Diasperus dalbergioides O. K. Rev. Gen. PI II, 597. Niederl. Neu-Guinea, Noord-Fluss: [B. Branderhorst n. 432, bl. u. fr. im Juni 1908]. Ich glaube, dass die vorliegende Pflanze Ph. dalbergioides Wall., die haufig mit Ph. reticulatus Poir. verwechselt wird, ist. Sie ist von dieser u. a. durch die kurzen, nahezu gleich langen Staubblatter, die schmaleren Q Kelchzipfel und die nur schwach niedergedrückten, roten Früchte verscfrieden. Nova Guinea. VIII. Botaniqüe. 29 222 j. j. smith. euphorbiaceae. Phyllanthus Warburgii K. Schum. in Schum et Laut. Nachtr. Fl. deutsch. Schutzgeb. Südsee, 286. — Ph. columnaris Warb. in Engl. bot Jahrb. XIII (1891) 354. Niederl. Neu-Guinea: Sekar am Mac Cluergolf [Warburg]; Noord-Fluss südlich des GeluksHügels [G. M. Versteeg n. 1731, bl. im September 1907]. Warburg's Beschreibung passt im allgemeinen gut auf die von Versteeg gesammelte Pflanze, nur sind die Antheren nicht frei, sondern mit ihrer Rückenseite verbunden. Da authentisches Material in Buitenzorg fehlt, ist die Bestimmung etwas zweifelhaft. Phyllanthus Urinaria L. Sp. PI. 1393; Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 364; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [J. W. R. Koch, ohne Nummer]. Geogr. Verb.: Tropen der ganzen Welt. Phyllanthus Hlrurl L. Sp. PI. 1392; Wild. Sp. PI. IV, 583; Bl. Bijdr. 593; Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 406; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [G. M. Versteeg n. 1852 und 1969, bl. im Oktober und November 1907; J. W. R. Koch, ohne Nummer]; Okaba, an der Südküste am Strande [B. Branderhorst n. 67, bl. im September 1907]. Glochidion Forst. Glochidion decorum J. J. S. n. sp. Tab. LH. Ramuli validi, teretes, fulvo-hirsuti, in sicco ad c. 0.75 cm. crassi. Folia maxima, brevissime petiolata, oblonga, breviter acute acuminata, basi subobliqua late rotundata vix cordata, integerrima, utrinque praesèrtim in nervis et venis hirsuta, supra pilis plus minusve deciduis asperula, in utraque parte costae mediae nervis lateralibus c. 11—17 patentibus, inferioribus patentissimis approximatisque, curvatis, intra marginem anastomosantibus, venis transversis satis irregularibus remotis conjunctis, reticulato-venosa, nervis venisque in sicco supra impressis, subtus prominentibus, c. 12—37 cm. longa, 6—12 cm. lata; petiolus validus, dense hirsutus, c. 0.55—0.7 cm. longus. Stipulae diu persistentes, reflexae, e basi dilatata lineari-triangulae, falcatae, dorso hirsutae, c. 0.65—0.85 cm. longae. Inflorescentiae axillares, pulviniformes, densissime multiflorae, hirsutulae. Flores cf quam Q m eadem inflorescentia praecociores, fasciculati, pedicellati,parvi,c.o.37 cm. diam., pedicello tenui,glabro, co.5—0.65 cm. longo, apice in torum obconicum, c. 0.075 cm. longum incrassatus. Calyx 6-partitus, biserialis, carnosulus, laciniis exterioribus patentibus, ovatis, obtusis, saepe apiculatis, convexis, costa media dorso subprominente, dorso glabris vel plerumque nonnullis pilis longis patentissimis instructis, c. 0.2—0.225 cm. longis, 0.17—0.175 cm. latis, laciniis interioribus erectis ovalibus, obtusis, apiculatis vel bidenticulatis, dorso obtusangulo-convexis, glabris, c. 0.175—0.2 cm. longis, 0.13—0.16 cm. latis. Stamina 4, in corporem ovoideum c. 0.15 cm. longum connata, filamentis brevissimis, thecis linearibus, appendicibus oblique conicis, trigonis, extus convexis, intus angulatis, acutis, c. 0.03 cm. longis. Pedicellus fructifer validus, brevis, hirsutus, c. 0.5— 0.65 cm. longus. Capsula laciniis calycis c. 6—8 inaequalibus, triangulis vel subulatis simplicibus j. j. smith. euphorbiaceae. 223 vel apice dentatis, hirsutis, c. 0.45—0.5 cm. longis suffulta, magna, subglobosa, vertice excavata, basi plus minusve contracta, hirtella, c. 2.6 cm. longa, 3.1 cm. diam., c. 14-locularis loculicide dehiscens, pariete cum septis deciduo, mesocarpio valido, c. 0.6 cm. crasso, ab endocarpio pergamaceo-corneo haud solubili, septis pergamaceo-membranaceis, columella c. 2.3 cm. longa, mox in fibras soluta. Semina subpersistentia, valde lateraliter compressa, oblique quadrangula vel subtriangula, angulis rotundata, c. 0.6—0.75 cm. diam.; testae stratum exteriore succulosum, stratum interiore durum; albumen tenue; cotyledones magnae, suborbiculari-cordatae, planae, margine incurvae, apice rotundatae, c. 0.45—0.6 cm. longae; radicula obliqua, teres, c. 0.13 cm. longa. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss am Fusse des Nepenthes-Hügels im Urwalde [G. M. Versteeg n. 1745, bl. und fr. im September 1907]. Die Blüten sind gelb, die Früchte rosenrot, die Samen mennigrot. Vidal's Beschreibung des G. gigantifolium (Vid.) J. J. S. erinnert sehr an diese Spezies. Der Beschreibung nach können die Pflanzen jedoch nicht identifch sein. G. decorum ist verschieden durch kahle und kiirzere cT Blütenstielchen, einen kaum behaarten Kelch, die Zahl der Staubblatter, wodurch die Art in eine andere Sektion gestellt werden muss, und mehrfacherige Früchte. Glochidion philippicum Robinson in Fhilipp. Journ. sc. C. Bot. IV (1909), 103. — G. philippinense Bth. Fl. Hongk. 314; Muell. Arg. in Linnaea XXXII (1863), 65. — G. quercinum Boerl. Handl. III, 1, 276. — G. compressicaule Kurz.! ex T. et B. in Nat. Tijdschr. Ned. Ind. XXVII (1864), 45. — Phyllanthus philippinensis Muell. Arg. (cum var.) in Flora XXIII (1865), 376; in DC. Prodr. XV, 2, 295. — Ph. quercinus Muell. Arg.! in DC. Prodr. XV, 2, 306. — Ph. compressicaulis Muell. Arg.! in Flora Lc. 376; in DC. Prodr. XV, 2, 295. — Ph. erythrococcus K. Sch. in Schum. et Laut. Nachtr. Fl. deutsch. Schutzgeb. Südsee, 287. — Ph. Kurzianus Muell. Arg.! in DC. Prodr. XV, 2, 1272. — Bradleia philippica Cav. Ic. IV, 48, t. 371. — B. philippinensis Wild. Sp. pl. IV, 592. — Gyrostemon Blancoi Llanos Fragm. Alg. PI. Filip. 74. — Diasperusphilippinensis O. K. Rev. gen. pl. II, 600. — D. compressicaulis O. K. l.c. 599. D. Kurzianus O. K. l.c. — Coccogloehidion erythrococcus K. Sch.! l.c. 293. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss im Uferwalde [G. M. Versteeg n. 1146, bl. im Juli 1907; n. 1718 bl. im September 1907]. Geogr. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea, Celebes; Java; Sumatra; Philippinen; Hongkong. Wie bei vielen anderen Glochidion-Ar ten fallen die Fruchtklappen bald nach der Reife ab, wahrend die Samen, deren Samenhaut mit einer saftigen, schön rot gefarbten ausseren Schicht bekleidet ist, noch lange an dem Mittelsaulchen befestigt bleiben. schumann hat das Mittelsaulchen mit den Samen für die ganze Frucht und die Samen für die Kokken angesehen und in Übereinstimmung mit dieser Meinung seine Gattung Coccogloehidion geschaffen. Glochidion obscurum (Wild.) Hook. f. (non LI.) var. papuanum J. J. S. n. var. Habitus omnino typi. Flores subfasciculati, pedicellati. Pedicellus cT filiformis, puberulus, c. 0.5—0.6 cm. longus. Calyx 6-partitus, c. 0.47 cm. diam., laciniis exterioribus patentissimis, ovalibus, interdum subovatis vel subobovatis, obtusis vel rotundatis, dorso puberulis, carnosulis, c. 0.2—O.225 cm. longis, 0.16 cm. latis, laciniis interioribus brevissime unguiculatis, voalibus vel suborbicularibus, rotundatis, margine valde incurvo cucullatis, dorso tomentello- 224 j. j. smith. euphorbiaceae. puberulis, carnosulis, c. 0.17—0.175 cm. longis, 0.15 cm. latis. Stamina 3, in columnam subsessilem, subglobosam, c. 0.075 cm. longam, 0.07 cm„ diam. connata; antherae adnatae, ovales, appendicibus liberis, erectis, late ovatis, dorso convexis, c. 0.02 cm. longis. Pedicellus 9 tenuis, tomentellus. Calyx ovario adpressus, 6-partitus, c. 0.2 cm. diam., laciniis oblongis, obtusis, dorso convexis, puberulis, carnosis, c. 0.075—0.125 cm. longis, 0.06—0.07 cm. latis. Ovarium depresso-globosum, angulatum, tomentosum, c. 0.17—0.175 cm. diam., 0.075—0.1 cm. altum, c. 6-loculare; cólumna stylaris distincta, cylindrica, obtusa, apice 6-dentata, dentibus sulcati* extus convexis intus angulatis, tomentosa, c. 0.075 cm- longa et crassa. Niederl. Neu-Guinea: Gelieb, an der Südküste im Pandanuswalde [B. Branóerhorst n. 217, bl. im November 1907; inl. Name BatalmêV blume's Glochidion obscurum ist nicht identisch mit Phyllanthus obscurus Wild., wie aus den Beschreibungen, Originalen und sundanesischen Namen hervorgeht. Dagegen fallt das von hooker f. in Fl. Br. Ind. beschriebene G. obscurum mit Willdenow's Pflanze zusammen. In meiner Bearbeitung. der Euphorbiaceae in den „Bijdragen tot de kennis der boomsoorten van Java" werde ich die Sache naher klarlegen. Die vorliegende Pflanze unterscheidet sich namentlich durch die langer und dunner gestielten, kleinen (besonders was das Pistillum betrifft) 9 Blüten. Da Früchte fehlen ist schwierig zu sagen ob die Pflanze vielleicht als eine eigene Art betrachtet werden muss. Glochidion novo-guineense K. Schum.! in Schum et Laut. Nachtr. Fl. deutsch. Schutzgeb. Südsee, 287. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss [G. M. Versteeg n. 1076, bl. im Mai 1907]. Geogr. Verbr. Deutsch-Neu-Guinea; Misol, bei Waigama [Teysmanx]. Die vorliegenden Exemplare stimmen sehr gut mit dem Original (hollrung n. 205) überein, nur ist der 9 Kelch kleiner als der <ƒ. Glochidion glabrnm J. J. S. n. sp. Tab. LUI. Frutex. Ramuli tenues, in sicco angulati, glabri. Folia in ramulis alternatim bifaria, breviter petiolata, oblonga, elliptica vel interdum subovata, breviter triangulo-acuminata, plerumque obtusa, mucronata, basi in petiolum acuminata, integerrima, glabra, in utraque parte costae mediae nervis lateralibus c. 7—9 patentibus, curvatis, intra marginem arcuatoanastomosantibus, reticulato-venosa, nervis subtus in sicco bene, venis minus distincte prominentibus, coriacea, supra in sicco grisea, subtus fusca, c. 6—11 cm. longa, 3.2—5 cm. lata; petiolus angulatus, glaber, c. 0.4—0.55 cm. longus. Stipulae parvae, oblique triangulae, acuminatae, acutae, c. 0.125—o-15 cm- longae. Inflorescentiae axillares, fasciculatae, bisexuales, floribus pedicellatis. Florum cf pedicellus glaber, c. 0.4—0.45 cm. longus. Calyx 6-partitus, biserialis, glaber, laciniis exterioribus ovato- vel ovali-orbicularibus, obtusis vel rotundatis, concavis, extus valde convexis, carnosis, c. 0.13—0.15 cm. longis, o. 1—0.125 cm. latis, laciniis interioribus paulo minoribus. Stamina 3, in columnam subsessilem ovalem, c. 0.125 cm. longam, 0.075 cm- diam. connata, antheris adnatis, thecis linearibus, appendicibus liberis, brevibus, erectis, conicis, intus angulatis. Florum 9 pedicellus glaber, apice incrassatus, c. 0.3— 0.6 cm. longus. Calyx 6-partitus, biserialis, laciniis erectc-patentibus, dorso in sicco carinatis, glabris, laciniis exterioribus oblongo-ovalibus, subovatis vel subobovatis, obtusis, carnosulis, j. j. smith. euphorbiaceae. 225 c. 0.175—0.225 cm. longis, 0.1—0.125 cir1, latis» laciniis interioribus bene minoribus, oblongis vel subovatis, c. 0.125—0.175 cm. longis, 0.075 cm. latis. Pistillum ovoideo-globosum, totum c. 0.125 cm. longum et diam., ovario tomentello, 5—7-loculari, columna stylari indistincta, stigmatis 5—7 brevissimis, conniventibus, obtusis, sulco longitudinali bidentatis. Capsula calyce suffulta, depresso-globosa, 5—7-angulata, angulis prominentibus, sulcis 5—7 alternantibus, vertice valde excavata, stigmatis dentiformibus coronata, vix puberula, c. 0.6—0.65 cm. alta, 0.85 cm. diam., pericarpio tenui, endocarpio cum septis membranaceis. Semina inaequalia, c. 0.3—0.4 cm. longa, testae strato exteriore tenuiter carnosulo. Niederl. Neu-Guinea: Gelieb, an der Südküste [B. Branderhorst n. 232, bl. und fr. im November 1907]. Diese Pflanze is zweifelsohne sehr nahe verwandt mit G. ramiflorum Forst. Ich vereinige sie nicht mit dieser Art, da das Material mir fehlt um die Identitat der beiden Pflanzen feststellen zu können. Mir waren ausser MuELLER's Beschreibung nur „Adr. Juss. Tent. Euph". und „Gaertn. Fruct." zuganglich, wahrend sich im Buitenzorger Herbar 2 Exemplare von Samoa vorfinden. Die von Dr. Branderhorst gesammelte Pflanze ist von Mueller's Beschreibung, so weit dieselbe geht, verschieden durch einen behaarten Fruchtknoten- und eine 6—7 kantige, 6—7 furchige Kapsel. Die Figuren in „A. Juss. Tent. Euph. t. 3, 10 A.", und „Gaertn. Fruct. II, 128, t. 109 (Bradleia Glochidion)" können meines Erachtens kaum einer und derselben Art angehören. Die Frucht, wie sie von De jussieu abgebildet ist, stimmt ziemlich gut mit der oben von mir beschriebenen überein, wahrend gaertner's Figur G.philippicumRobins.(G.philipj>inenseBth.) ahnlich sieht. Den Herbarexemplaren von Samoa fehlen leider ausgebildete Früchte. Die Q Blüten sind verschieden durch die kurzen und sehr breiten, kaum ungleichen Kelchabschnitte und den kahlen Fruchtknoten. Da jedoch die Arten der Gattung in diese Hinsicht sehr veranderlich sind, könnten G. ramiflorum Forst, und G. glabrum J. J. S. doch derselben Art angehören. Im Buitenzorger Herbarium findet sich ein Glochidion, vom Mantri jaheri auf den Kei-Insein gesammelt, das, soweit das Material eine Vergleichung zulasst, gut mit G. ramiflorum Forst, von Samoa übereinstimmt. Auch G. novo-guineense K. Schum. scheint zu den Verwandten zu gehören. Es ist eine kraftigere Pflanze mit zusammengedrückten jungen Zweigen, dickeren Blattern und grosseren Blüten; reife Früchte fehlen leider. Glochidion sp. Niederl. Neu-Guinea: Hiri unweit der Westküste des Geelvink-Busen [Exp. Wichmann, Atasrip n. 13, fr. im Februar 1903]. Von dieser Art liegen nur aufgesprungene Früchte vor. Glochidion sp. Niederl. Neu-Guinea: Merauke-Fluss [Mantri Jaheri, ohne Nummer, fr. im April 1901]. Nur Früchte vorhanden. 226 J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. Glochidion sp. Niederl. Neu-Guinea: Merauke-Fluss [Mantri Jaheri, ohne Nummer, fr. im April 1901]. Die Zweige sind in Frucht. Glochidion sp. Niederl. Neu-Guinea: Merauke-Fluss (Mantri Jaheri, ohne Nummer, fr. im April 1901]. Nur Früchte wurden gesammelt. Breynia Forst. Breynia cernua (Poir.) Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 3, 439; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke in fmperatafeldern [G, M. Versteeg n. 1882, bl im November 1907; B. Branderhorst n. 306, bl. im Marz 1908]; Etna-Bai [J. W. R. Koch n. 61, 62, bl. im Dezember 1903]. Geogr. Verbr.: Deutsch- und Britisch-Neu-Guinea; Timor; Australien. Breynia ovalifolia J. J. S. n. sp. Tab. LIV. Frutex ramulis tenuibus, villosulo-puberulis. Folia in ramis primariis rudimentaria, subulata, puberula, c. 0.125—°-I75 cm- l°nga> stipulis oblique triangulis, acuminatis, acutis, puberulis. Folia in ramulis alternatim bifaria, parva, petiolata, ovalia vel interdum suborbicularia, apice late rotundata, mucronata, basi late cuneato-obtusa vel interdum rotundata, integerrima, utrinque molliter puberula, in utraque parte costae mediae nervis lateralibus c. 3—4 patentibus, curvatis, intra marginem anastomosantibus, nervis in sicco subtus prominentibus, c. 1.3—2.5 cm. longa, 0.9—1.6 cm. lata; petiolus tenuis, puberulus, c. 0.15—0.25 cm. longus. Stipulae persistentes, oblique triangulae, acuminatae, puberulae, c. 0.1 cm. longae. Flores 0* in axillis inferioribus subfasciculati, parvi, pedicello filiformi, patenter puberulo, c. 0.4—0.45 cm. longo. Calyx turbinato-urceolatus, óre contractus, 6-lobulatus, lobulis biserialibus, subsemirotundo-triangulis, obtusis, puberulis, carnosus, c. 0.175 cm. longus. Stamina 3, in columnam ovoideam obtusam, vix stipitatam, c. 0.14 cm. longam connata; antherae tota longitudine adnatae, thecis linearibus. Flores Q in axillis superioribus solitarii, pedicellati, pedicello patenter puberulo, c. 0.17—0.3 cm. longo. Calyx persistens, obconico-campanulatus, irregulariter 8—12lobulatus, lobulis erectis obtusis vel breviter acuminatis, extus patenter puberulus, intus brevissime puberulus, c. 0.2—0.225 cm. longus, O.275 cm. diam. Ovarium turbinatum, longitudinaliter sulcatum, glabrum, 3-, saepe 4-loculare, in columnam stylarem ovario aequilongam et aequicrassam, subcylindricam, angulatam, apice truncatam dentatam, medio depressam et stigmata 3 minima, conniventia, dentiformia, puberula gerentem, puberulam abiens, totum c. 0.2 cm. longum, 0.15 cm. diam. Pedicellus fructifer c. 0.55 cm. longus. Fructus calyce paulo aucto, rotato, undulato, latitudinem fructus haud aequante, c. 0.5 cm. diam., suffultus, depresso-globosus, glaber, in columnam stylarum puberulam contractus, totus c. 0.5 cm. longus, 0.575 cm. diam., 3- vel plerumque 4-locularis, pericarpio tenui, endocarpio et septis firmiter membranaceis. Semina trigona, dorso convexa, ventre acutangula, c. 0.35 cm. longa, testae strato exteriore membranaceo, interiore duro. J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. 227 Niederl. Neu-Guinea: Kabatiel, an der Südküste [B. Branderhorst n. 256, bL und fr. im Dezember 1907]. Diese Art ist der Beschreibung nach der B. vestita Warb. in mehrere Hinsicht ahnlich, jedoch durch behaarte Blüten (von WARBURG nicht angegeben), oben kurz behaartes Pistillum, grössere Früchte und viel grosseren Fruchtkelch verschieden. Auch mit B. discigera Muell. Arg. scheint sie naher verwandt zu sein; durch die an der Spitze in das Griffelsaulchen zusammengezogenen, nicht von einem erhabenen Ring gekrönten Früchte ist die Pflanze jedoch leicht zu unterscheiden. Breynia rumpens J. J. S. n. sp. — B. stipitata Val. (non Muell. Arg.) in Buil. Dép. Ind. néerl. n. X (1907), 26. Ramuli flexuosi, glabri. Folia in ramulis alternatim bifaria, breviter petiolata, ovata, inferiora saepe subrotunda, acuminata, obtusa, plerumque mucronulata, basi obtusa, rotundata vel late cuneata, integerrima> ufepinque glabra, in utraque parte costae mediae nervis lateralibus c. 5—7 patentibus vel patentissimis, intra marginem arcuato-anastomosantibus, reticulatovenosa, c. 3—6 cm. longa, 1.8—4.2 cm. lata; petiolus in sicco supra sulcatus, glaber, c. 0.2— 0.35 cm. longus. Stipulae parvae, triangulae, acuminatae, acutae, c. 0.075—0.1 cm. longae. Monochasia axillaria, curvata, secunda, dense pluri- (ad c. 10—12-) flora, inferne paucas flores 9, ceterum succedanee flores c? gignentia, ad c. 0.35 cm. longa. Bracteae imbricatae, triangulae, acuminatae, acutae, concavae, glabrae, c. 0.05 cm. longae. Flores cf parvi, pedicellati, pedicello supra basin articulato, apice incrassato, glabro, c. 0.2 cm. longo. Calyx late turbiaatus, truncatus, glaber, c. 0.15—0.175 cm. longus, 0.2 cm. latus, laciniis biserialibus, minimis, subsemirotundis vel plus minusve truncatis. Stamina 3, in columnam subsessflem, subglobosam, bene 0.05 cm. longam connata. Pedicellus 9 brevis, superne incrassatus, glaber, c. 0.15 cm. longus. Calyx turbinato-campanulatus, 6-dentatus, dentibus triangulis acutis, glaber, c. o. 15 cm. longus et diam. Pistillum paulo exsertum, obconicum, angulatum, c. 0.15 cm. longum, supra ovarium turbinatum triloculare c. 0.075 cm- diam. vix constrictum, columna stylari crasse carnosa, apice dilatata c. 0.125 cm. diam. truncata medio leviter depressa 6-lobulata, stigmatis 3 dentiformibus, conniventibus. Fructus calyx rupto c. 0.4 cm. diam. suffultusj depressoglobosus, in columnam stylarem immutatam contractus, c. 0.5 cm. altus, 0.6 cm. diam. (maceratus). Semina trigona, dorso convexa, ventre acutangula et excavata, c. 0.35 cm. longa, testae strato exteriore carnosulo, interiore duro. Niederl. Neu-Guinea: Sentani-See unweit der Humboldt-Bai [Exp. Wichmann, Atasrip n. 241, bl. u. fr. im April 1903]. Wiewohl diese Pflanze in mancher Hinsicht an B. stipitata Muell. Arg. erinnert, scheinen mir die Unterschiede doch zu gross, um sie mit dieser Spezies zu vereinigen. Diese Unterschiede bestehen hauptsachlich in den verlangerten, ziemlich vielblütigen Inflorescenzen, welche zunachst einige wenige 9> dann nur cf Blüten hervorbringen, der unter der Frucht unregelmassig aufreissende und ausgebreitete Kelch, das gegen das Ovarium mehr oder weniger durch eine Einschnürung abgesetzte, verkehrt kegelförmige, am Scheitel verbreiterte und 6 lappige Griffelsaulchen, das die reife Frucht unverandert krönt und besonders bei jungen 228 J. J. smith. euphorbiaceae. Ffüchten dié Einschniirung sehr deutlich zeigt; die am Grunde nicht oder wenigstens kaum merkbar zusammengezogene Frucht. Von der ebenfalls verlangerte Blüteitétande besitzenden B. racemosa Muell. Arg. durch das Pistillum und den aufreissenden Kelch leicht zu unterscheiden. Hemicyclia W. et A. Hemicyclia sp. Niederl. Neu-Guinea: Gelieb, an der Südküste [B. Branderhorst n. 242, q, fr. im November 1907, inl. Name Soent\. Da nur Früchte gesammelt wurden, lasse ich die Pflanze unbeschrieben. Baccaurea Lour. Baccaurea plurilocularis J. J. S. n. sp. Tab. LV. Arbor 20-metralis. Folia alterna, ad apicem ramulorum conferta, plus minusve obovatoelliptica, obtuse acuminata, basi acute acuminata, subintegerrima, glabra, in utraque parte costae mediae nervis lateralibus c. 12—15 patentibus, curvatis, intra marginem anastomosantibus, reticulato-venosa, nervis venisque subtus in sicco prominentibus, c. 10—19 cm. longa, 3.5—7.5 cm. lata; petiolus supra sulcatus, c. 1—3.5 cm. longus. Stipulae caducae, triangulae, acutae, concavae, dorso fascia longitudinali dense adpresse brevi-pilosa, c. 0.35—:0.45 cm. longae. Inflorescentiae 9 caulinae, elongatae, pendulae, simplices, laxe multiflorae, farinosopuberulae, c. 12.5—28 cm. longae, pedunculo c. 3—5 cm. longo. Bracteae minutae, triangulae, puberulae. Flores 9 patentissimi, pro genere magni, pedicellati, pedicello infra calycem articulato, tereti, farinoso-puberulo, inferne nonnullis bracteis minimis adnatis donato c. 1 — 1.9 cm. longo. Sepala 4—5, decidua, inaequalia, oblonga vel ovato-oblonga, valde concava, intus extusque farinoso-puberula, carnosa, c. 0.9—1.35 cm. longa, 0.4— 0.7 cm. lata. Ovarium depresse angulato-globosum, dense adpresse pallide velutino-tomentosum, c. 0.3—0.35 cm. altum 0.4—0.45 cm. diam., 5—6-loculare, loculis 2-ovulatis, apice in stylum brevissimum, crassum, vix 0.05 cm. longum contractum; stigmata 5—6, recurva, lateraliter compressa, cuneata, biloba, irregulariter lacinulato-plumosa, supra sulco alto marginibus acuto donata, c. 0.2 cm. longa. Fructus magnus, depresse globosus, puberulus, carnosus, in sicco c. 3 cm. altus, 4 cm. diam. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss am Fusse des Nepenthes-Hügels im Urwalde [G. M. Versteeg, n. 1263, bl. im Juni 1907; B. Branderhorst n. 347, ohne Bl. u. Fr.]. Leider wurden keine cf Blüten dieser durch einen 5—6-facherigen Fruchtknoten ausgezeichneten Art gesammelt. In der Blattform zeigt die Pflanze ziemlich grosse Ahnlichkeit mit der von schumann als B. dasystachya Muell. Arg. (Hollrung n. 668) bestimmten Art von Deutsch Neu-Guinea, die jedoch 3-facherige Fruchtknoten besitzt. Die Blüten sind gelbgrün, die Frucht grün. J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. 229 Baccaurea sp. Niederl. Neu-Guinea: Dorf Kabatiel an der Südküste [B. Branderhorst 11. 277, Q, fr. im Dezember 1907]. Er liegen nur junge Früchte vor, so dass die Art nicht zu bestimmen ist. Antidesma L. Antidesma contractant J. J. S. n. sp. Tab. LVI. Frutex 1—2-metralis. Ramuli validiusculi, glabri, novelli vix puberuli. Folia alternatim bifaria, magna, breviter petiolata, ovato-oblonga, longissime, acutissime acuminata, basi longe vel breviuscule lineari-contracta, integerrima, glabra, novella puberula, in utraque parte costae mediae validae in sicco supra subtusque prominentis nervis lateralibus c. 10—15 patentibus curvatis, a margine valde remote anastomosantibus, subtus prominentibus, laxe subtus prominenter reticulato-venosa, c. 12.5—25 cm. longa, 4.5—11 cm. lata, basi contracta c. 0.5 0.9 cm. longa; petiolus validus, supra in sicco sulcatus, initio puberulus, c. 0.5—1 cm. longus. Stipulae deciduae, subulato-filiformes, puberulae, c. 0.5—0.95 cm. longae. Inflorescentiae in innovationibus, breviter pedunculatae, simplices, laxe multiflorae, puberulae, c. 6—8 cm. longae. Bracteae late ovatae, concavo-cucullatae, c. 0.075 cm. longae. Flores cf parvi, brevissime pedicellati, pedicello puberulo, c. 0.03—0.05 cm. longo. Calyx ultra medium 3—4-fidus, intus ad basin pilosus, c. 0.1 cm. longus et latus, laciniis late ovatis, concavis, ciliolatis. Stamina 2—3 in excavationes disci inserta, c. 0.16—0.17 cm. longa; antherae triangulo-reniformes, connectivo majusculo triangulo, thecis divergentibus, subglobosis. Rudimentum pistilli obsoletum. Discus pulviniformis, semiglobosus, excavationibus 2—3, glaber, nitidus, calyce bene brevior, c. 0.06—0.07 cm. diam. Inflorescentiae 9 axillares, subfasciculatae, simplices vel basi pauciramosae, spiciformes, pedunculatae, laxe multiflorae, puberulae, c. 4—16 cm. longae. Bracteae parvae, ovato-triangulae, puberulae, c. 0.07 cm. longae. Flores 9 parvi, vix pedicellati. Calyx ovario haud adpressus, cupuliformis, ultra medium 4-partitus, laciniis erecto-patentibus, ovatotriangulis, ciliolatis, c. 0.1 cm. longus, 0.13 cm. diam. Ovarium rectum, ovoideo-globosum, obtuse angulatum, glabrum, c. 0.1 cm. longum, 0.075 cm. diam.; stigmata 4, terminalia, divaricata, subulata, lateraliter compressa, recurva, acuta, simplicia vel in parte bidentata vel bifida, c. 0.07 cm. longa. Discus annulari-cupuliformis, leviter crenulatus, glaber, carnosulus, calycis laciniis multo brevior, c. 0.1 cm. diam. Drupa subglobosa, lateraliter paulo compressa, glabra, c. 0.75—0.8 cm. longa et lata, in sicco valde compressa, reticulato-venosa, mesocarpio crasse carnoso; putamen valde compressum, subovale, basi acutatum, grosse et profunde reticulato-excavatum, c. 0.7 cm. longum, 0.57 cm. latum, pariete pergamaceo-corneo. Semen valde compressum, reticulato-excavatum, c. 0.57 cm. longum, 0.425 cm. latum, integumento membranaceo; albumen carnosum; cotyledones planae, ovato-ovales, rotundatae, c. 0.375 cmlongae, 0.3 cm. latae; radicula obliqua, cylindrica, obtusa, c. 0.14 cm. longa. Niederl. Neu-Guinea: Auf Hügeln südlich des Geluks-Hügels in c. 50 m. MeereshöheimUrwalde [G. M. Versteeg n. 1730, rf, und n. 1734, q, bl. und fr. im September 1907]; an dem Noord-Fluss am Fusse des Nepenthes-Hügels [G. M. Versteeg n. 1770, Q, bl. im September 1907; Etna-Bai [J. W. R. Koch, n. 78, <ƒ, bl. im Dezember 1904]. NoVA-GüINEA. VIII. BOTANIQUE. 230 j. j. smith. euphorbiaceae. Die Art ist gekennzeicb.net durch grosse, kahle, am Grunde stark und schmal zusammengezogene Blatter, axillare, mehr oder weniger büschelige, dünne 9 Blütenstande, einen 4-teiligen 9 Kelch, kahlen Fruchtknoten mit terminalen Narben und zusammengedrückt-kugelige Früchte. Die Blütenstande sind nach Versteeg rotbraun, der Kelch hellbraun, der Fruchtknoten gelbgrün, die Narben purpura und die Frucht rot. Antidesma obovatum J. J. S. n. sp. Tab. LVII. Arbuscula c. 6—8 m. alta. Ramuli tenues, novelli tomentelli. Folia alternatim bifaria, minuscula, breviter petiolata, lanceolata ad obovata, satis abrupte obtuse lineari-acuminata, basi cuneata vel acute acuminata, integerrima, glabra, novella puberula, in utraque parte costae mediae in sicco supra sulcatae subtus prominentis nervis lateralibus c. 7—10 patentibus» apice incurvis et intra marginem anastomosantibus, subtus prominentibus, c. 5—14 cm. longa, 2—5.5 cm. lata; petiolus puberulus, c. 0.3—0.8 cm. longus. Stipulae caducae, lineari-subulatae, puberulae, c. 0.3—0.45 cm. longae. Inflorescentiae cf axillares et ad ramulos annotinos laterales, breves, brevissime pedunculatae, simplices vel plerumque basi ramosae, ramis I-—3 patentissimis, laxissime racemosae, pluriflorae, minute puberulae, c. 2—5 cm. longae. Bracteae parvae, breviter ovato-triangulae, concavae ciliatae, c. 0.06 cm. longae et latae. Flores c? patentissimi, minimi, pedicellati, pedicello glabro, c. 0.1 cm. longo. Calyx disco arcte adpressus, cupuliformis 4-fidus, laciniis inaequalibus, latis, triangulis, subsemirotundis vel angulatis, obtusis acuminatis, apiculatis vel lacinulatis, ciliatis, c. 0.06 cm. altus, 0.1 cm. diam. Stamina 2—3, in cavitatem disci inserta, c. 0.2 cm. longa; filamenta filiformia; antherae subreniformes, connectivo crasso, semirotundo, thecis subglobosis. Pistilli rudimentum disco arcte cinctum, haud exsertum, angulatum, obtusum, apice pubéscens. Discus majusculus, calycem superans, obovoideo-cylindricus, cavus, apice pubéscens, c. 0.1 cm. longus. Inflorescentiae 9 axillares vel ad ramulos annotinos laterales, breves, breviter pedunculatae, simplices vel interdum 1—2ramosae, laxe racemosae, satis multiflorae, puberulae, c. 2—3 cm. longae. Bracteae parvae, late ovatae, concavae, ciliolatae, c. 0.06—0.07 cm. longae. Flores 9 minimi, patentissimi, breviter pedicellati, pedicello minute puberulo, c. 0.05 cm. longo. Calyx ovario arcte adpressus, campanulato-cylindricus, superne leviter contractus, basi obtusus, vix ad medium [3—]4-lobus, lobis adpressis, triangulis vel fere semirotundis, ciliolatis, c. 0.1 cm. longus et fere aequilatus. Ovarium ellipsoideum, apice contractum, paree adpresse pilosum, totum c. 0.13 cm. longum, 0.07 cm. diam.; stigmata 3, terminalia, patentissima vel recurva, subulata, simplicia vel apice bidentata, acuta, c. 0.04—0.05 cm. longa. Discus cupuliformis, longius ciliatus, c 0.07 cm. diam. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss am Fusse des Nepenthes-Hügels in Pandanussmavifen [G. M. Versteeg n. 1258, Q, bl. im Juni 1907]; b:i Bivak-Insel [G. M. Versteeg n. I789, cf, bl im Oktober 1907]. Durch dünne Zweige, ziemlich kleine Blatter, sehr kleine Blüten, 2—3 Staubblatter, einen den Kelch überragenden, oben behaarten cf Discus, einen behaarten Fruchtknoten mit 3 Narben, und einen lang gewimperten 9 Discus kenntlich. Die Pflanzen sind mit dem namlichen saprophytischen Pilz bedeckt, der in Neu-Guinea sehr haufig auf epiphytischen und terrestrischen Orchideen und auch auf Baccaurea plurilo-, cularis J. J. S. vorkommt. Die Blüten sind grün. j. j. smith. euphorbiaceae. 231 Antidesma Ghaesembilla Gaertn. Fruct. I, 189, t. 39; Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 251; etc. Niederl. Neu-Guinea: Gelieb, an der Südküste [B. Branderhorst n. 168, cf, bl. im Oktober 1907]. Geogr. Verbr.: Neu-Holland; Mal. Archipel und Halbinsel; Philippinen; Hongkong; Ostindien; Afrika. Cleistanthus Hook. f. Cleistanthus myrianthus Kurz, For. Fl. II, 370. — Nanopetalum myrianthum Hassk. in Verh. Kon. Ac. Amst. XXIV, 140; Muell. Arg. in. DC. Prodr. XV, 2, 510; etc. Niederl. Neu-Guinea: Kombo Kèper, unweit der Westküste der Geelvink-Bai [Exp. Wichmann, Atasrip n. s, fr. im Febr. 1903]. Geogr. Verbr.: Mal. Archipel und Halbinsel; Philippinen: Ostindien. C. cupreus Vidal gehort wahrscheinlich zu dieser Art. Bridelia Wild. Bridelia minutiflora Hook. f. Fl. Br. Ind. V, 273; Brandis Ind. Trees (1906), 561. Niederl. Neu-Guinea: Okaba, an der Südküste, im Walde [B. Branderhorrt n. 122, bl. im Oktober 1907]. Geogr. Verbr.: Kei-Insein; Celebes; Borneo; Java; Philippinen; Tenasserim [nach Hooker f.]. Die vorliegenden Exemplare tragen leider nur cf Blüten. Bridelia tomentosa Bl. Bijdr. 597; Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 501; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [J. W. R. Koch, ohne Nummer]. Geogr. Verbr.: Australien; Mal. Archipel und Halbinsel; Süd-China; Ostindien. Croton L. Croton Verreanxii Baill. Et. Euph. 357; Muell. Arg. in Linnaea XXXIV, 117; in DC. Prodr. XV, 2, 620; F. Muell. Fragm. IV, 141; Bench. Fl. austr. VI, 126. Niederl. Neu-Guinea: Nepenthes-Hügel, im Urwalde [G. M. Versteeg n. 1230 u. 1282, bl. im Juni 1907]. Diese Pflanze stimmt sehr gut überein mit einem Original (Hollrung n. 705!) des C. choristadenia K. Schum. im Buitenzorger Herbar. Sie scheint mir nicht von C. Verreauxii Baill. verschieden. Die von schumann als Hauptmerkmal erwahnten, gegenstandigen Blatter kommen nur gelegentlich vor; meistens sind sie, auch in dem oben erwahnten Original, zertreut. Claoxylon Juss. Claoxylon indicmn [Reinw.] Hassk, var. nova-guineensis J. J. S. ex. Val. in Buil. Dép. Agr. Ind. néerl. X (1907), 26. — C. longifolium Laut. et K. Schum.! Fl. deutsch. Schutzgeb. Südsee, 393. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [J. W. R. Ko-h n. 25, <ƒ u. 9» bl. u. fr.im August. 1904]; Gelieb [B. Branderhorst n. 180, 9, bl. u. fr. im Oktober 1907; inl. Name Opladek"\ Geogr. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea. 232 j. j. smith. euphorbiaceae. . k Die Früchte sind wie beim Typ auf und zwischen den Kokken mit einer doppelten Langsrippe versehen und innen und aussen dicht behaart. Bei den von Koch unter n. 25 gesammelten Exemplaren sind die Fruchtwande dünner und die Rippen schwacher als bei den anderen. Im Buitenzorger Herbarium finden sich 2 von HoLLRUNG unter n. 418 bei Hatzfeldhafen gesammelte Specimina. Das eine stimmt sehr gut mit C. indiaan Hassk. überein, das andere Exemplar, wiewohl im Habitus der Art sehr ahnlich, besitzt nicht gerippte, innen kahle Früchte. Claoxylon cuneatum J. J. S. n. sp. Tab. LVIII. Arbor parva, c. 8—10 metralis. Innovationes minute puberulae, mox glabrae. Ramuli verrucoso-lenticellosi. Folia alterna, petiolata, elliptica vel elliptico-lanceolata, longe vel longiuscule acuminata, basi cuneato-angustata vel acuminata acuta, grosse calloso-crenato-dentata, glabra, in sicco punctis prominentibus leviter asperula, in utraque parte costae mediae in sicco subtus prominentis nervis lateralibus c. 7—10 patentibus, curvatis, intra marginem anastomosantibus vel plus minusve directe in dentes marginales excurrentibus, in sicco subtus prominentibus, inferioribus obliquioribus, reticulato-venosa, membranacea, c. 6—17 cm. longa, 2—7 cm. lata; petiolus in sicco supra sulcatus, glaber, apice bicalloso-glandulosus, c. 1—3.5 cm. longus. Stipulae minutae. Inflorescentiae cf axillares, solitariae, elongatae, breviter pedunculatae, laxe racemosae, multiflorae, puberulae, c. 13—22 cm. longae, pedunculo c. 1—2 cm. longo, fasciculis c. 7—12-floris. Bracteae minimae, late triangulae, c. 0.05 cm. longae. Flores c? parvi, pedicellati, pedicello supra basin articulato, puberulo, c. 0.5—0.55 cm. longo. Calyx 3—4partitus, laciniis ovato-ovalibus vel suboblongis, obtusis vel acutiusculis, plus minusve in apiculum acuminatis, valde reflexis et convexis, extus ad basin puberulis, i-nerviis, c. 0.325 cm. longis, 0.17—o.225 cm. latis. Stamina c. 20—23, c. 0.2—0.26 cm. longa; antherae erectae, c. 0.05—0.06 cm. longae, thecis parallelis, basi tantum affixis, oblongis, acutiusculis. Glandulae disci pulvinum semiglobosum c. 0.225 cm. diam. formantes, plus minusve obconicae, apice oblique truncatae et densius breviter pubescentes, c. 0.07—0.075 cm. longae, pilis quam glandulas multo brevioribus. Inflorescentiae 9 axillares, solitariae, laxe racemosae, satis multiflorae, puberulae superne tomentellae, c. 6—10 cm. longae, pedunculo c. 1—2.2 cm. longo. Bracteae minimae, late triangulae, puberulae, c. 0.03 cm. longae. Flores 9 solitarii vel geminati, patentissimi, pedicellati, pedicello supra basin articulato, superne obconico-incrassato, puberulo, c. o. 1—0.2 cm. longo. Calyx persistens, cupuliformis, bipartitus, c. 0.23 cm. diam., laciniis disco adpressis, latis, brevibus, subsemirotundis, ciliolatis, extus puberulis, c. o.i cm. longis. Ovarium ovoideum, lateraliter compressum, adpresse tomentellum, c. 0.15 cm., cum stigmatibus 0.175 cm. longum, 0.16 cm. latum, biloculare; stigmata 2, divergentia, brevissima, conica. Discus persistens, cupuliformis, calyce paulo brevior, e glandulis 2 squamiformibus, cum calycis laciniis alternantibus, latissimis, tomentellis compositus. Capsula immatura stigmatibus coronata, transverse ovali-ovoidea, sulcis 2 longitudinalibus obsoletis, tomentella, c. 0.6 cm. longa, 0.55 et 0.725 cm. diam., pariete tenui, intus glabro. Semina subsemiglqbosa. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss, südlich des Nepenthes-Hügels im Urwalde [G. M. Versteeg n. 1750, Q, und n. 1752, (ƒ, bl. im September 1907]. J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. 233 Die einzige bis jetzt von Neu-Guinea bekannte Art der Gattung mit 2-facherigem Fruchtknoten ist C. bicarpellatum Laut. et K. Schum. Obwohl in der Beschreibung mehrere wichtige Punkten unerwahnt bleiben, geht daraus jedoch genügend hervor, dass die Arten nicht identisch sein können; namentlich sind die 9 Blütenstande und die Früchte verschieden. Unter den Arten mit 3-facherigem Fruchtknoten sind C. rubescens Miq. und C. affine Z. et M. ausserlich ziemlich ahnlich. C. rubescens Miq. besitzt jedoch am Grunde stumpfe Blatter und weniger Staubblatter, warend der Discus bei C. affine sehr verschieden gestaltet sein soll. Claoxylon tnmidom J. J. S. n. sp. Tab. LIX. Frutex vel arbuscula 3—io-fljetralis. Innovationes tomentellae, mox glabrescentes. Folia alterna, petiolata, oblongo- vel lanceolato-elliptica, longe acuminata, basi cuneata acuta, subintegerrima vel leviter et laxe dentata, glabra, in sicco supra subtusque punctis prominentibus asperula, in utraque parte costae mediae subtus prominentis nervis lateralibus c. 8—10 patentibus vel fere patentissimis, inferioribus obliquioribus, arcuato-incurvis, intra marginem anastomosantibus, in sicco subtus prominentibus, reticulato-venosa, c. 6.5—17.5 cm. longa, 2.5—7 cm. lata; petiolus in sicco supra sulcatus, apice eglandulosus, c. 0.6—5.5 cm. longus. Stipulae minimae, puberulae. Inflorescentiae cf axillares, solitariae, elongatae, breviter pedunculatae, laxe racemosae, multiflorae, puberulae, superne subtomentellae, c. 10—23 cm. longae, fasciculis ad 6-floris, pedunculo c. 0.5—1 cm. longo. Bracteae minimae triangulae, concavae, puberulae, c. 0.05—0.075 cm. longae. Flores cT parvi, pedicellati, pedicello tenui, supra basin articulato, glabro, c. 0.3—0.45 cm. longo. Calyx 2—3-partitus, laciniis reflexis, apice recurvis, valde convexis, ovalibus vel ovatis, obtusis vel acutiusculis, apiculatis, glabris, i-nerviis, c. 0.2 cm. longis, 0.13—0.17 cm. latis. Stamina c. 16, c. 0.17—0.2 cm. longa; antherae erectae, extrosae, c. 0.04—0.05 cm. longae, thecis parallelis, basi tantum affixis, oblongis, obtusiusculis. Glandulae disci pulvinum semiglobosum formantes, obconicae, c. 0.025— 0.03 cm. longae, apice pilis c. 6 longioribus donatae. Inflorescentiae 9 axillares, solitariae, laxe multiflorae, tomentellae, c. 3—11 cm. longae, pedunculo c. 0.6—0.8 cm. longo, fasciculis c. 2—5-floris. Bracteae minimae, late triangulae, puberulae, c. 0.05 cm. longae. Flores 9 patentissimi, parvi, pedicellati, pedicello medio articulato, inferne puberulo, superne glabro, c. 0.2—0.225 cm. longo. Calyx persistens, cupuliformis, bipartitus, c. 0.125 cm. diam., 0.07—0.1 cm. longus, laciniis disco adpressis, late ovato-triangulis, vix acuminatis, concavis, ciliolatis. Ovarium transverse ovale, lateraliter compressum, sulcis 2 longitudinalibus didymum, paree puberulum, c. 0.075 cm- altum, 0.1 cm. latum, 2-loculare. Stigmata 2, satis elongata, divaricata, recurva, subulata, intus tuberculata et papillosa, ovario longiora, c. 0.125 cm. longa. Discus persistens, cupuliformis, calyce brevior, e glandulis 2 squamiformibus, cum calycis laciniis alternantibus, semirotundis, crenulatis, concavis, glabris, dorso convexoincrassatis et inter calycis lacinias tumidis constans. Pedicellus fructifer c. 0.4 cm. longus, medio articulatus. Capsula stigmatibus coronata, didyma, sulcis profundis, c. 0.375—0.4 cm. longa, o.r>—0.65 cm. lata, longitudinaliter dehiscens, pariete tenui, intus glabro nitido striato. Semen subsemiglobosum, c. 0.3 cm. diam., testae strato interiore carnoso, strato interiore trigono-subgloboso, reticulato-foveolato, duro. 234 J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. Niederl. Neu-Guinea: Nepenthes-Hügel [G. M. Versteeg n. 1282 A, rf, bl. im Juni 1907]; südlich des Geluks-Hügels im sekundarem Walde [G. M. Versteeg n. 1708, q71, bl. im September 1907]; an dem Noord-Fluss [G. M. Versteeg n. 1822, q, bl. im Oktober 1907]. Unter n. 1282 fand ich einige Zweige, die sich von n. 1708 durch dünnere zattere Blatter und Blütenstande und die geringere Zahl (c. 11) der Staubblatter, die auch kürzer waren, unterscheiden. Es scheint mir nicht zweifelhaft, dass sie derselben Art angehören, stammen jedoch wahrscheinlich von einem im tiefen Schatten gewachsenen Exemplar. Von C. bicarpellatum Laut. et K. Sch. durch die weiblichen Blütenstande und langer gestielten Früchte verschieden. Vor C. cuneatum J. J. S. ausgezeichnet durch das in den Regel Fehlen der Schwielen an der Spitze des Blattstieles, die geringere Zahl der Staubblatter, an der Spitze mit nur wenigen langen Haaren versehene cj1 Discusdrüsen, gebüschelte 9 Blüten, einen verschieden gestaltenen, durch eine tiefe Furche zweiknötigen Fruchtknoten mit viel langeren Narben und kahle 9 Discusdrüsen. Blumeodendron Kurz. Blumeodendron sp. Niederl. Neu-Guinea: Noord-Fluss [B. Branderhorst n. 440, fr. im Juni 1908]. KURZ hatte sicher Recht als er die Gattung Blumeodendron von Mallotus abtrennte. Da nur junge Früchte vorliegen, ist die Beschreibung der vielleicht neuen Art unmösrlich. Mallotus Lour. Mallotus repandus Muell. Arg. in Linnaea XXXIV, 197; in DC. Prodr. XV, 2, 981. — Croton repandus Wild. in Neue Sehr. d. naturf. Freunde Berl. IV [1803], 206; etc. Niederl. Neu-Guinea: Skroe [Jaheri, ohne Nummer, bl. u. fr. im Marz 1901J Geogr. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea; Mal. Archipel; Phiüppinen; Ostindien. Mallotus sp. Niederl. Neu-Guinea: Merauke-Fluss [Jaheri, ohne Nummer, fr. im April 1901]. Nur Früchte vorhanden. Mallotus sp. Niederl. Neu-Guinea: Ohne Fundortsangabe [Teysmann]. Nur unreife Früchte vorhanden. Macaranga Thou. Macaranga hispida (Bl.) Muell. Arg. var. papuana J. J. S. n. sp. Ramuli in sicco obtuse trigoni, tomentoso-puberuli, indumento d.iu persistente. Folia alterna, longe petiolata, integra, ovata, cuspidato-acuminata, acuta, basi rotundata, truncata vel leviter cordata, prope apicem petioli biauriculata, auriculis rotundatis, undulatis, supra J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. 235 glandulis 1—3 maculiformibus ovalibus vel ovatis instructis, integerrima, novella dense villosopubescentia, adulta glabrescentia, supra in nervis tantum, subtus etiam in venis puberula, subtus glanduloso-punctata, pinninervia, in utraque parte costae mediae nervis lateralibus c. 9—14 patentibus parallelis, arcuatis, intra margïnem anastomosantibus, venis clathratis conjunctis, nervis inferioribus oppositis, sequentibus similibus et parallelis, reticulato-venosa, nervis venisque in sicco subtus distincto, supra leviter prominentibus, supra nitida, subtus öpaca, c. 7.5—17.5 cm. longa, 5.5—12 cm. lata; petiolus tomentoso-puberulus, c. 1.5—10 cm. longus. Stipulae cujusvis folii in unam caducam, ovato-lanceolatam, acuminatam, dorso sericeam, c. 2—5.5 cm. longam connatae, cicatricem annularem relinquentes. Inflorescentiae cf axillares, pedunculatae, laxissime paniculatae, pubescentes, c. 13—24 cm. longae, pedunculo compresso, c. 1.5—3 cm. longo, ramis c. 3 simplicibus, elongatis, laxe spiciformibus, ad c. 12.5 cm. longis, inferioribus interdum oppositis. Bracteae primariae caducae. Bracteae secundariae (sub glomerulos) persistentes, glomerulos haud superantes, reflexae, rachidem semiamplectentes, trilobae, dorso pilosae, lobis basilaribus rotundatis, adnatis, lobo intermedio majore, suborbiculari crasso, intus pluribus glandulis sessilibus orbicularibus crateriformibus donato, subtus granuloso-glanduloso, c. 0.15—2 cm., cum lobis basilaribus 0.2—0.25 cm. longae, superne 0.1 cm. latae. Glomeruli globosi, dense multiflori. Flores minimi, pedicello piloso, c. 0.07 cm. longo. Calyx 3-partitus, laciniis ellipticis ovatisve, acutiusculis, dorso paree puberulis et ad apicem nonnullis glandulis granulosis flavis donatis, c. 0.07—0.1 cm. longis. Stamina 4—5, c. 0.15 cm. longa, anthéris 3-locularibus. Inflorescentiae 9 axillares, folio multo breviores, simplices, pauciflorae, puberulae, pedunculo compresso, c. 2.5—4 cm. longo, rachide c. 3.5— 4 cm. longa. Bracteae primariae caducae. Bracteae secundariae glandulosae. Flores 9 brevissime pedicellati. Capsula immatura densissime molliter echinata, echinis puberulis. Niederl. Neu-Guinea: Am Merauke-Fluss [Jaheri, bl. im Marz 1901], Von der typischen M. hispida Muell. Arg. ist die Varietat durch die kürzere Behaarung die nicht oder nur schwach herzförmigen Blatter, die verlangerten Asten der cf Inflorescenz verschieden. Die cf Brakteen sind ziemlich merkwürdig, sind kürzer als in der Regel beim Typ der Fall zu sein scheint aber auch hier sind die Brakteen nicht stets ahnlich gestaltet. Ich glaube nicht dass es Grund giebt hier eine neue Art aufzustellen. In der Form der Blatter und Blütenstande zeigt sie eine tauschende Ahnlichkeit mit M. punctata K. Schum.; die beiden Pflanzen gehören jedoch verschiedenen Sektionen an. Macaranga riparia Engl.! in Bot. Jahrb. VII (1886), 463. Arbuscula 4—8-metralis. Ramuli teretes, longius subadpresse in sicco avellaneo-pilosi. Folia alterna, longe petiolata, ambitu late ovata, 3-loba, lobis lateralibus oblique triangulis, lobo intermedio multo majore, triangulo vel ovato-triangulo, omnibus longe et anguste cuspidato-acuminatis, basi late truncata, raro late rotundata vel latissime subcordata, ad apicem petioli rotundato-biauriculata, auriculis undulatis, supra glandulis 1—4 maculiformibus, ovalibus ovatisve approximatis uniserialibus donatis, margine laxe obtuse calloso-dentata, subtus dense glanduloso-punctata, novella dense gilve subsericeo-pilosa, adulta supra glabrescentia, subtus puberula, nervis basilaribus 3 validis, pluribus minoribus, in utraque parte costae mediae nervis lateralibus c. 10—13 patentibus, subrectis, prope marginem incurvis vel plus minusve 236 % j. smith. euphorbiaceae directe in dentes marginales terminantibus, venis clathratis conjunctis, reticulo venarum subtus distincte prominente, c. 8.5—27.5 cm. longa, 5.5—22.5 cm. lata; petiolus teres, basi apiceque incrassatus, pilosus, dein glabrescens, c. 2.5—n-5 cm- longus. Stipulae cujusvis folii in unam magnam, lanceolatam, extus ferruginee subsericeo-pilosam, c. 4—6 cm. longam, caducam connatae, cicatricem annularem relinquentes. Inflorescentiae cf axillares, paniculatae, gilvopubescentes, c. 12-—15 cm. longae, pedunculo compresso, c. 3.5—4.5 cm. longo, ramis primariis paucis laxe dispositis, plerumque oppositis, pedunculatis, dense paniculatis, ad c. 4.5— 8 cm. longis, ramulis ultimis ad c. 1.2 cm. longis. Bracteae primariae caducae, magnae, stipulaceae, lanceolatae, c. 1.5—3 cm- longae. Bracteae secundariae (sub glomerulos) persistentes, glomerulos bene excedentes, filiformes, basi vix dilatatae, infra apicem saepe in glandulam orbicularem dilatatae, extus longius pilosae, c. 0.3—0.37 cm. longae. Glomeruli in ramulis ultimis spicato-dispositi, c. 10—17-flori. Flores cf minimi, pedicello brevissimo, c. 0.04 cm. longo. Calyx profunde tripartitus, laciniis subellipticis vel subovatis, acutiusculis, concavis, c. 0.075—0.1 cm. longis. Stamina c. 6—8, c. 0.1—0.125 cm. longa: antherae 3-loculares. Inflorescentiae 9 axillares, simplices, laxae, foliis multo breviores, pauci [5—7]-florae, longius in sicco gilvo-pubescentes, c. 7—13.5 cm. longae, pedunculo compresso, c. 3.5—8 cm. longo. Bracteae primariae caducae, magnae, superiores exceptae oppositae et plus minusve connatae, stipulaceae, lineares, dorso pilosae, c. 3—6 cm. longae. Bracteae secundariae caducae, variabiles, saepe ternae, lacinia intermedia initio florem cingente, ovato-triangula vel ovato-lanceolata extus adpresse pubescenti, c. 1—1.8 cm. longa, laciniis lateralibus saepe subulatis, interdum glanduliferis, c. 0.6—1 cm. longis. Flores 9 superiores excepti oppositi, brevissime pedicellati. Calyx tubulosus, parte inferiore subglobosa ovarium arcte cingente, parte superiore cylindrica tenuiore, truncatus, extus parcissime pilosus, c. 0.65 cm. longus, inferne c. 0.325 cm. diam., deinde rumpens et deciduus. Ovarium globosum, dense adpresse molliter echinatum, hirtellum, 3-loculare; stigmata 3, elongata, revoluta, linearia, dense plumosa, c. 1 —1.35 cm. longa. Capsula trigono-globosa, dense glandulosa, echinis mollibus numerosis, patentissimis, curvatis, breviusculis, subulatis, paree puberulis, c. 0.2—0.35 cm. longis tecta, sine echinis c. 2 cm. diam., 1.75 cm. alta [immatura?]. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss, auf bei hohem Wasserstande überschwemmtem Terrain [G. M. Versteeg n.- 1042 q" und n. 1055 Q, bl. im Mai 1907]; Doré [Teysmann]. Geogr. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea; Kei-Insein [Treub 1893J. Die von versteeg gesammelten Pflanzen unterscheidenl sich von samtlichen oben erwahnten durch die am Grunde nicht oder nur schwach herzförmig ausgeschnittenen Blatter. Ein von hollrung bei Konstantinhafen gesammelter (n. 596) cT Blütenstand hat die Brakteen oberhalb der Drüse nicht in eine Spitze ausgezogen. Engler's Beschreibung der Brakteen „bracteis ovatis facile deciduis" kann höchstens auf die unteren stipel-ahnlichen Brakteen Beziehung haben; die sekundaren Brakteen sind nicht hinfallig und eirund. Die von Teysmann bei Doré und die von Hollrung (n. 596) und Weinland (n. 158) in Deutsch-Neu-Guinea gesammelten 9 Blütenstande sind etwas verzweigt und also mehrblütig als die von Versteeg in Niederl. Neu-Guinea und die von treub auf den Kei-Insein eingelegten. Nach versteeg's Notizen sind die o" Blüten gelbgrün, die 9 gelb. J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. 237 Macaranga cucullata J. J. S. n. sp. Tab. LX. Ramuli validi, in sicco gilvo-hirsuti, mox glabrescentes. Folia magna, longe petiolata, 3—5-fida, raro integra, basi alta cordata, in sinu biauriculata, auriculis rotundatis, undulatis, supra glandulis 3—6 approximatis uniserialibus maculiformibus ovalibus instructis, lobis basilaribus late rotundatis, laciniis lateralibus oblique triangulis, lacinia intermedia multo majore, subovata vel triangula, saepe basi plus minusve contracta, omnibus anguste cuspidato-acuminatis, margine laxe et minute calloso-dentata, novella supra tota subtus in nervis tantum gilvo-villosa, adulta glabrescentia, in nervis majoribus supra subtusque longius adpresse pubescentia, subtus dense glanduloso-punctata, valide 3-costata, costis lateralibus arcuatoadscendentibus, costa media utrinque nervos laterales 12—15 patentes, parallelos, leviter curvatos, plerumque in dentes marginales terminantes, venis clathratis subtus prominentibus conjunctos emittente, reticulo venarum subtus vix prominente, c. 16—24 cm., cum lobis basilaribus 18—31 cm. longa, 14—27 cm. lata; petiolus validus, teres, basi incrassatus, glabrescens, c. 11 —18 cm. longus. Stipulae cusjusvis folii in unam magnam, ovato-triangulam, breviter acuminatam, dorso adpresse hirsutam, ad. c. 6 cm. longam, caducam connatae, cicatricem annularem relinquentes. Inflorescentiae cT in axillis foliorum novellorem pedunculatae, late paniculatae, valde ramosae, in sicco gilvo-hirsutae, c. 13—17 cm. longae, pedunculo c. 3—5 cm. longo, ramis inferioribus ad c. 13 cm. longis, ramulis ultimis patentissimis, pedunculatis, laxe spiciformibus, ad c. 4.5 cm. longis, superne decrescentibus. Bracteae primariae caducae, magnae, late ovato-triangulae ad lanceolatae, plus minusve acuminatae, basi latae, concavae, dorso adpresse hirsutulae; bracteae secundariae (sub ramos) caducae, anguste lanceolatae, substipitatae, basi dilatatae, glandulosae, dorso hirsutulae, ad c. 1 cm. longae, superiores minores. Bracteae sub glomerulos persistentes, patentissimae, interdum obliquae, latae, marginibus rachidi adnatis cucullatae, utrinque obtuse paucilobulatae, expansae subsemirotundae, lacinia oblongo- vel spathulato-obovata glandula orbiculari medio excavata terminata, c. 0.075— O.16 cm. longa imposita trilobae, dorso paree pilosae, totae c. 0.2—0.33 cm. longae, expansae basi c. 0.175—0.4 cm. latae. Glomeruli c. 6—20-flori. Flores <ƒ pedicellati, minimi, pedicello tenui, c. O.i cm. longo. Calyx tripartitus, laciniis ovatis, acutis, concavis, bene 0.05 cm. longis. Stamina 3—7, c. 0.06 cm. longa; antherae didymae, bivalves. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss im Uferwalde [G. M. Versteeg n. 1066, bl im Mai 1907]. Obwohl diese Pflanze nur in Exemplaren vorliegt, sind die Unterschiede mit der verwandten M. riparia Engl. doch so gross, dass die Aufstellung einer neuen Art nicht zu umgehen ist. M. cucullata J. J. S. ist von M. riparia Engl. verschieden durch die Behaarung, das unten (in sicco) nur sehr undeutlich vorspringende Adernetz, die viel starker verzweigten O71 Rispen mit viel langeren, sehr locker ahrigen aussersten Verzweigungen, die kleineren, langer gestielten Blüten und namentlich durch die Brakteen und die 2-klappigen Antheren, welche für Macaranga bis jetzt noch nicht erwahnt sind. Da das von VERSTEEG gesammelte .Material wahrscheinlich von einem Baum herrührt, ist es allerdings erwünscht noch mehr Material zu untersuchen. Nach VERSTEEG sind die Staubfaden rot, die Antheren weiss. Die Beschreibung von M. aleuritoides F. v. Muell, passt ziemlich gut auf M. riparia Engl. Nova Guinea. VIII. Botaniqüe. 31 238 j. j. smith. euphorbiaceae. Macaranga Tanarius (L.) Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 997; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [J. W. R. Koch, ohne Nummer, (ƒ, bl. im August i904];Etnabai [J. W. R. Koch n. 70, steriel, Dez. 1904]; Gelieb, Süd-Neu-Guinea [B. Branderhorst n. 228, Q, bl. und fr. im November 1907]. Geogr. Verbr.: Australien; Mal. Archipel und Halb-Insel; Philippinen; Andaman-Inseln. var. abbreviata J. J. S. n. var. Arbuscula glabra. Folia majuscula, longe petiolata, cuspidata, basi late peltata rotundata 7-nervia, nervis basilaribus 2 minoribus supra prope basin glandula ovali vel oblonga maculiformi donatis. Inflorescentiae cT axillares, longe pedunculatae, pedunculo petiolum subaequante vel paulo superante, panicula abbreviata, triangulari, plerumque 3—4.5 cm. longa, raro inferne ramulis 2 longe pedunculatis donata, initio bracteis primariis late ovatis, acuminatis, valde concavis tota inclusa gemma ovoidea acuminata c. 0.9—1 cm. longa formante. Bracteae late ovatae, acuminatae, integerrimae vel breviter pectinato-lobulatae, cucullato-con cavae, glabrae, intus dense granuloso-glandulosae, c. 0.25—0.55 cm. longae, 0.15—0.35 cm. latae. Glomeruli o* c. 3—10-flori. Pedicellus c. 0.05—0.075 cm. longus. Calyx tripartitus, laciniis late ovato-triangulis, obtusis, valde concavis, intus ad basin incrassatis, c. 0.05 cm. longis. Stamina 2—3, c. 0.05 cm. longa, antheris reniformibus, 4-valvatis. Niederl. Neu-Guinea: Südlich des Geluks-Hügels im Uferwalde [G. M. Versteeg n. 1711, bl. im September 1907.] Diese nur in o" Exemplaren vorliegende Pflanze scheint mir vorlaufig am besten als eine Varietat der M. Tanarius betrachtet zu werden, wiewohl sie in mehrerer Hinsicht vom gewöhhlichen Typus dieser Art abweicht. Die breit schildförmigen Blatter besitzen auf 2 der kleinsten Basalnerven eine Drüse, die ich bei M. Tanarius (vgl. M. quadriglandulosa Warb.) nie beobachtet habe. Die cT Blütenstande sind lang gestielt und tragen an der Spitze eine gedrungene, bis 4.5 cm. lange, pyramidale Rispe. Die Blüten besitzen nur 2—3 sehr kurze Staubblatter. Sie scheint sich am besten bei M. quadriglandulosa Warb., von schumann mit M. Tanarius vereinigt, aber vielleicht doch besser wenigstens als Varietat gesondert zu halten, anzuschliessen, mit welcher sie die drüsigen Blatter gemein hat. Weitere Vergleichungen sind nicht zu machen, da das <ƒ Material im Buitenzorger Herbarium zu dürftig ist. M. quadriglandulosa Warb. ist weiter von M. Tanarius verschieden durch gewöhnlich 3-facherige, wie es scheint grössere, dichter mit weniger ungleichen Weichstacheln besetzte Früchte. Macaranga densifiora Warb. in Engl. bot. Jahrb., XIII, 350. — M. acuminata Warb.! in Herb. Hollrung n. 330 et 600. Niederl. Neu-Guinea: Horna, im Innern der Nordwesthalbinsel [Exp. Wichmann, Atasrip n. 42, (ƒ, bl. im Februar 1903]; Ohne nahere Fundortsangabe [Teysmann]. Geogr. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea. Zu dieser Art gehort auch die von rodatz und klink in Kaiser Wilhelmsland unter n. 85! gesammelte Pflanze, die von schumann und lauterbach als M. involucrata (Roxb.) Baill. var. acalyphoides Muell. Arg. bestimmt wurde, und nach einer Notiz valeton's im Herb. Bog. auch Schlechter's n. 14117 im Berliner Herbarium. J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. 239 Die von Horna stammenden o* Exemplare sind verschieden durch die dem Blattrande parallel verlaufenden unteren Nerven und das Fehlen der eigentümlichen, stark vertieften Basaldriisen. Es sei jedoch hervorgehoben, dass diese Drüsen bei den teysmann'schen Exemplaren nur hier und da vorkommen, wahrend sie auch bei den vom deutschen Gebiete stammenden Specimina nicht stets vorhanden sind. Sehr wahrscheinlich gehören sie zu der namlichen Art. Macaranga sp. Niederl. Neu-Guinea: Gelieb, an der Südküste [B. Branderhorst n. 210, <ƒ, bl. im November 1907; inl. Name Moembt\. Da die Pflanze in mehrerer Hinsicht M. involucrata (Roxb.) Baill. ahnlich sieht und nur in cT Exemplaren vorliegt, unterlasse ich die Beschreibung. Sie ist namentlich verschieden durch die schmalen Blütenstande mit locker gestellten, aber kurzen und mit dicht zusammengehauften Knaueln besetzten Seitenastchen und die breiten, 5—7-zahnigen Brakteen. Die Zahl der Staubblatter ist 3-—5 ; die Antheren sind 4-facherig. Macaranga sp. Niederl. Neu-Guinea: Horna, im Innern der Nordwesthalbinsel [Exp. Wichmann, ATASRipn.41, Q, bl. im Februar 1903]. Falls sie nicht mit der unvollstandig bekannten M. cordifolia (Rxb.) Muell. Arg. zusammenfallt, ist die Art wahrscheinlich neu. Da jedoch nur 9 Exemplare vorliegen, lasse ich die Pflanze vorlaufig unbeschrieben. Acalypha L. Acalypha Hellwigii Warb. in Engl. Bot. Jahrb. XVIII (1894), 198. — A. scandens Warb. 1. c. XIII, 359. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss am Fusse des Nepenthes-Hügels [G. M. Versteeg n. 1257, bl. im Juni 1907; B. Branderhorst n. 350, bl. im April 1908]. Geogr. Verbr: Deutsch-Neu-Guinea. WARBURG's Beschreibung passt sehr gut zu dieser Pflanze, welche von VERSTEEG fraglich als eine Liane bezeichnet wird. var. mollis Warb.! 1. c. Niederl. Neu-Guinea: An der Humboldt-Bai bei Tobadi [Exp. Wichmann 1903, Atasripn. 118]. Geogr. Verbr: Deutsch-Neu-Guinea. Das Original (Hellwig n. 163) im Buitenzorger Herbar stimmt gut mit dem vom sundanesischen Beamten ATASRIP gesammelten Material überein, nur sind die Blatter des letzteren etwas langer gestielt, deutlicher herzförmig und weniger behaart. Bei beiden ist in Widerspruch mit der Beschreibung der mittlere Zahn der 9 Brakteen grösser als die anderen. Bei den von mir als Typus der Art betrachteten Pflanzen (VERSTEEG n. 1257) sind wenigstens bei den untersuchten Blüten, die Zahne der Brakteen einander gleich. Von Dr. Valeton wird im Buil. Dép. Agr. Ind. néerl. n. X, 17, die von ATASRlPbei 240 J- J- SMITH. EUPHORBIACEAE. Tobadi (n. 118) gesammelte Pflanze, nach Vergleichung mit einer sich in LAUTERBACH's Herbarium unter diesem Namen befindlichen Exemplar, als A. insulana Muell. Arg. var. pubéscens Muell. Arg. aufgeführt. Es ist allerdings möglich, dass die beiden Arten zusammenfallen. MUELLER erwahnt jedoch den herzförmigen Blattfuss nicht und beschreibt die 9 Brakteen als ungefahr 7-zahnig wahrend sie bei allen von mir untersuchten Specimina 11-zahnig sind. Acalypha boehmerioides Miq. Fl. Ind. Bot. Suppl. 459; Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 871; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [ex. Valeton in Buil. Dép. Agr. Ind. néerl. X, 27]. Geogr. Verbr.: Mal. Archipel; Philippinen. Homonoia Lour. Homonoia jaTensis Muell. Arg, in Linnaea XXXIV, 200; in DC. Prodr. XV, 2,1022. —-Spathiostemon javense Bl. Bijdr. 622. — Mallotus eglandulosus Elmer! in Leafl. Phil. Bot. I (1908), 313. Niederl. Neu-Guinea: Doré am Geelvink-Busen [Teysmann]. Geogr. Verbr : Kei-Insein; Timor; Ambon; Java; Philippinen. Die Exemplare des östlichen Teiles des Archipels sind von den javanischen durch kürzer gestielte oder fast sitzende o* Blüten, die grössere Zahl der Staubblatter und kürzere, meistens nur i-blütige 9 Blütenstande verschieden. Im wesentlichen sind sie einander jedoch gleich. Ich vermute, dass auch Polydragma mallotiformis Hook. f. dieser Art angehört. Aleurites Forst. Aleurites moluccana Wild. Spec. Pl. IV, 590; Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 723; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [G. M. Versteeg n. 1960, bl. im November 1907]. Geogr. Verbr.: Trop. Asien und Australien. Vielfach kultivirt. Manihot Adans. Manihot utUissima Pohl. Plant. bras. ic. et descript. I, 32, t. 24; Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 1064; etc. Niederl. Neu-Guinea: Koi bei Okaba, an der Südküste, kult. [B. Branderhorst n. 102, bl.und fr. im September 1907]. Geogr. Verbr.: Süd-Amerika; überall in den Tropen kultivirt. Codiaeum Juss. Godiaeum variegatum Bl. Bijdr. 606; Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 1119; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [J. W. R. Koch, ohne Nummer]. Geogr. Verbr.: Britisch- und Deutsch-Neu-Guinea; Australien; Molukken. Gelonium Rxb. Gelonium sp. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss südlich des Geluks-Hügels, im Uferwalde [G. M. Versteeg n. 1553, bl. im August 1907]. J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. 241 Von dieser Art liegen keine c? Blüten und Früchte vor, so dass eine genaue Bestimmung nicht möglich ist. Die 9 Blüten sind ziemlich lang gestielt. Die Blüten waren grün, die Narben orange. Endospermum Bth. Endospermum formicarum Becc. Malesia II, 44 t. II. Niederl. Neu-Guinea: Andai [Beccari, bl. im September 1872]. Geogr. Verbr.: Deutsch-NeuGuinea. Excoecaria L. Excoecaria indica Muell. Arg. in Linnaea XXXII, 123; in DC. Prodr. XV, 2, 1216. — Sapium indienm Wild. Sp. pl. IV, 572; etc. Niederl. Neu-Guinea: Am Merauke-Fluss [Jaheri, ohne Nummer, bl. u. fr. im April 1901]; Noord-Fluss [B. Branderhorst n. 430, fr. im Juni 1908]. Geogr. Verbr.: Misol; Molukkèn; Borneo; Lingga; Ostindien; Afrika. Excoecaria Agallocha L. Sp. pl. 1451; Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 1220; etc. Niederl. Neu-Guinea: Humboldt-Bai [Exp. Wichmann, Atasrip n. 172, bl. im April 1903]; Merauke [B. Branderhorst n. 315, bl. im M&rz 1908]. Geogr. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea; Australien; Mal. Archipel und Halbinsel; Philippinen; Ostindien. An der Küste. Homalanthus (Omalanthus) A. Juss. Homalanthus nova-guineensis K. Sch. in Laut. et K. Schum. Fl. deutsch Schutzgeb. Südsee, 407. —Carumbium novo-guineense Warb. in Engl. bot. Jahrb. XVHI, 199. Arbuscula c. 10-metralis. Folia longe petiolata, rhombea, late rhombea vel ovatorhombea, breviter acuminata, basi obtusa, obtusissima vel subacuta, integerrima, subtus haud raro glandulis 1—2 maculiformibus in nervis infimis sitis donata, in utraque parte costae mediae subtus in sicco prominentis nervis lateralibus c. 9—12 subrectis, apice incurvis, anastomosantibus, venis clathratis conjunctis, c. 3.5—10 cm. longa, 2—8.5 cm. lata; petiolus in sicco supra sulcatus, apice ad basin laminae giandula majuscula orbiculari donatus, c. 1—6.5 cm. longus. Stipulae caducae, majusculae, ovato-oblongae ad lanceolatae, apiculatae, c. 0.65—1.75 cm. longae. Flores dioici. Inflorescentiae terminales, elóngatae, brevissime pedunculatae densius' multiflorae, c. 10—20 cm. longae, rachide valida, sulcata. Bracteae breves, erectae, semiannulares, truncatae, concavae, basi carnoso-3-glandulosae, glandula intermedia rotundata, convexa, lateralibus bene majoribus, rachide adpressis, oblique oblongis, curvatis, foveolata-lobulatis, totae c. 0.17 cm. longae. Flores c. 4—6 fasciculati, lateraliter compressi pedicello c. 0.2— 0.3 cm. longo. Sepala 2, aequalia, reniformia, concava, c. 0.14 cm. lata. Stamina c. 6, biserialia; filamenta brevissima; antherae transversae, subreniformes, didymae. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noord-Fluss [G. M. Versteeg n. 1027, bl. im Mai 1907;^ 1806, bl. im Oktober 1907]. Geogr. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea. 242 j- j. smith. euphorbiaceae. Die Bestimmung dieser nur in cf Exemplaren vorliegenden Pflanze scheint mir nicht zweifelhaft. Die Blatter stimmen gut überein mit einem 9 als H.populifolius M. Arg. erhaltenen, aus Herb. Laüterbach stammenden, von Lewandowsky unter n. 4 gesammelten Exemplar im Buitenzorger Herbarium. Euphorbia L. Euphorbia Atote Forst. Prodr. 207; Boiss. in DC. Prodr. XV, 2, 12; etc. Niederl. Neu-Guinea: Humboldt-Bai [Exp. Wichmann, Atasrip n. 91, bl. im Marz 1903]. Geogr. Verbr.: Britisch- und Deutsch-Neu-Guinea; Australien; Mal. Archipel; Ostindien. An den Küsten allgemein. Euphorbia reniformu Bl. Bijdr. 634; Boiss in DC. Prodr. XV, 2, 20. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [G. M. Versteeg n. 1863, bl. im Oktober 1907]. Geogr. Verbr.: Java. Diese Art ware vielleicht als eine Varietat der von h00ker f. mit E. hypericifolia L. vereinigten E. parviflora L. zu betrachten. Euphorbia püulifera L. in Ann. Ac. III, 114; Boiss. in DC. Prodr. XV, 2, 21; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [G. M. Versteeg n. 1835, bl.im Oktober 1907; B. Branderhorst n. 286, bl. im Februar 1908]; Jatuwar, an der Nordküste [Exp. Wichmann, Atasrip n. 60, bl. im Marz 1903]. Geogr. Verbr.: Tropen der ganzen Welt. Euphorbia serruiata Reinw. ex Bl. Bijdr. 635; Boiss. in DC. Prodr. XV, 2, 25; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [G. M. Versteeg n. 1857, bl. im Oktober 1907; J. W. R. Koch, ohne Nummer]; Tobadi, an der Humboldt-Bai [Exp. Wichmann, Atasrip n. 113,bl.im Marz 1903]. Geogr. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea; Australien; Mal. Archipel im östlichen Teil; Philippinen. Eine sehr allgemeine und in der Blattform und Behaarung sehr variabele Pflanze. E. Gaudichaudii Boiss. und E. velutina K. Schum. gehören wohl zu dieser Spezies. Euphorbia neriifolia L. Hort. Cliff. 196 (p.p); Boiss. in DC. Prodr. XV, 2, 79; etc. Niederl. Neu-Guinea: Merauke [J. W. R. Koch, steril, ohne Nummer]. Geogr. Verbr.: Mal. Arch.; Ostindien. Euphorbia plumerioides Teysm. [et Binn.] ex Hassk. Hort. Bog. I, 29; Miq. Fl. Ind. Bat. I, 2, 419; Boiss. in DC. Prodr. XV, 2, 110; [Hassk. in Cat. Hort. Bog. ed ined (circa 1855) 191, 250]; T. et B. Cat. Hort. Bog. (1866), 222. Niederl. Neu-Guinea: Sentani unweit der Nordküste [Exp. Wichmann, Atasrip n. 142, bl. im April 1903]; Merauke [J. W. R. Koch, ohne Nmmer; inl. Name Sandt\. Die Exemplare von Sentani sind üppiger, besitzen grössere Blatter mit undeutlicheren Nerven und langere und lockerere Blütenstande als die von Merauke. Vielleicht sind diese Unterschiede dem Standort zuzuschreiben. Die schon sehr lange in Buitenzorg kultivirten, wohl authentischen Exemplare zeigen denselben gedrungenen Habitus wie das Specimen von j. j. smith. euphorbiaceae. 243 Merauke. Sind jedoch die Staubblatter in Neu-Guinea stets deutlich hervortretend, so bleiben sie bei der in Buitenzorg kultivirten Pflanze völlig zwischen den Brakteen im Cyathium versteekt. Fruchtansetzung findet hier nie statt. Die Pflanze wurde von teysmann von Wonosobo in Mittel-Java, wo sie unter dem Nahmen Soero dieng bekannt ist, nach Buitenzorg importirt. Nach Angabe Valeton's findet sich im Leidener Herbarium ein von zollinger (n. 1041) bei Probolinggo in Ost-Java gesammeltes Exemplar. Ausserdem finden sich im Buitenzorger Herbarium noch 2 unbestimmbare Euphorbiaceae, die eine von Teysmann ohne Fundortsangabe, die andere wahrend der Expedition wichmann von Atasrip bei Kamboe Garma an den Nordküste (n. 18) gesammelt. 244 J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. INDEX EUPHORBIACEARUM. Acalypha L. boehmerioides Miq 240 Hellwigii Warb 239 var. mollis Warb 239 scandens Warb 239 Aleurites Forst. moluccana Wild •• . 240 Antidesma L. contractum J. J. S. . . 229 Tab. LVI Ghaesembilla Gaertn 231 obovatum J. J. S.. . . 230 Tab. LVII Baccaurea Lour. plurilocularis J. J. S.. . 228 Tab. LV sp 229 Blumeodendron Kurz. sp 234 Bradleia Banks. philippica Cav 223 philippinensis Wild 223 Breynia Forst. cernua (Poir.) Muell. Arg 226 ovalifolia J. J. S. . . . 226 Tab. LIV rumpens J. J. S • • 227 stipitata Val. 227 Bridelia Hook. f. minutiflora Hook. f. 231 tomentosa Bl 231 Carumbium Reinw. novo-guineense Warb 241 Cicca L. microcarpa Bth 221 Claoxylon Juss. cuneatum J. J. S.. . . 232 Tab. LVIII indicum (Reinw.) Hassk. var. nova- guineensis J. J. S 281 longifolium Laut. et K. Schum . . 281 tumidum J. J. S. . . . 233 Tab. LIX Cleistanthus Hook. f. myrianthus Kurz 231 Coccogloehidion K. Schum. erythrococcus K. Schum 223 Codiaeum Juss. variegatum Bl 240 Croton L. repandus Wild 234 Verreauxii Baill 231 Diasperus L. compressicaulis O. K 223 dalbergioides O. K 221 Kurzianus O. K 223 philippinensis O. K 223 Endospermum Bth. formicarum Becc 241 Euphorbia L. Atoto Forst 242 Gaudichaudii Boiss 242 neriifolia L 242 pilulifera L 242 plumerioides Teysm 242 reniformis Bl 242 serrulata Reinw 242 velutina K. Schum 242 J. J. SMITH. EUPHORBIACEAE. 245 Excoecaria L. Agallocha L 241 indica Muell. Arg 241 Flueggia Wild. microcarpa Bl 221 nova-guineensis Val 221 obovata Buch. Ham 221 virosa (Rxb.) Baill 221 Gelonium Rxb. sp 240 Glochidion Forst. ' compressicaule Muell. Arg 223 decorum J. J. S. . . . 222 Tab. Lil glabrum J. J. S. . . . 224 Tab. LUI novo-guineense K. Schum 224 obscurum (Wild.) Hook. f. var. papua- num J. J. S 223 philippicum Robins 223 philippinense Bth 223 quercinum Boerl 223 sp 225, 226 Gyrostemon. Blancoi Llanos 223 Hemicyclia W. et A. .sp 228 Homalanthus Juss. novo-guineensis K. Schum. . . 241 Homonoia Lour. javensis Muell. Arg 240 Kirganelia A. Juss. sinensis Baill 221 Macaranga Thou. acuminata Warb 238 cucullata J. J. S 237 Tab. LX densiflora Warb 238 hispida (Bl.) Muell. Arg. var. pa- puana J. J. S 234 riparia Engl 235 sp 239 Tanarius (L.) Muell. Arg 234 var. abbreviata J. J. S 238 Mallotus Lour. eglandulosus Elmer - ♦, . 240 repandus Muell. Arg 234 sp 234 Manihot Adans. utilissima Pohl 240 Nanopetalum Hassk. myrianthum Hassk 231 Phyllanthus L. columnaris Warb 222 compressicaulis Muell. Arg. . . . 223 dalbergioides Wall 221 erythrococcus K. Schum 223 Kurzianus Muell. Arg. . . . . . 223 microcarpus Muell. Arg 221 myrtifolius Wall 221 Niruri L 222 philippinensis Muell. Arg 223 quercinus Muell. Arg 223 sinensis Muell. Arg 221 Urinaria L 222 Warburgii K. Schum 222 Sapium P. Br. indicum Wild 241 Spathiostemon Bl. javense Bl 240 LH. Glochidion decorum J. J. i. Ramulus '/2. 3. Inflorescentia '/,. 4. Flos cf •/,. 5. Androecium 10/1 6. Pars fructus '/j. 7. Semen Nova-Guinea VIII. — T. J. Smith, Euphorbiaceae. Tabula IJl R. Natadipoera del., autor direz. Fa P. W. M. Trap impr. 1 LUI. Glochidion glabrum J. J. S. 1. Ramulus 'ft. 2. Flos Q 9/,. 3. Sepalum exterius ,5/,. 4. Sepalum interius ,5/t. 5. Pistillum 10/,. Nova-Guinea VIII. — J. J. Smith, Euphorbiaceae. Tabula LUI R. Natadipoera del., autor direx. Fa P. W. M. Trap impr. LIV. Breynia ovalifolia J. J. S. t, Ramulus '/,. 2. Pars folii */,. 3- Flos cf •/,. 4. Flos 9 «/,. 5. Fructus */,. 6. Calyx fructifer supra visus 5/,. Nova-Guinea VIII. — j. j. Smith, Euphorbiaceae. Tabula LIV R. Natadipoera del., autor direx. Fa p. W. M. Trap impr. LV. Baccaurea plurilocularis J. J. S. 1. Ramulus 1\x. 2. Inflorescentia Q '/,. 3. 4. Flores 9 */,. 5. Pistillum */,. 6, 7. Ovariorum sectio transversa 8. Stigmata supra visa */,. LVI. Antidesma contractum J. J. S. 1. Ramulus Q 2. Basis folii '/,. 3. Inflorescentia r? '/,. 4- Flos %. 5- Flos 9 'ƒ,. 6. Racemus fructifer '/j. 7. Fructus 3/j. N/,. 6. Racemus fructifer '/ï- 7. Flos 9 'ƒ,. 8. Fructus (immaturus) 7/j. 9. Fructus (immaturi) sectio transversa 7/,. LIX. Claoxylon tumidum J. J. S. 1. Ramulus rf 2. Ramulus 9 '/p 3- Flos o* 10/i- 4, 5. Squamae disci cf 15/,. 6. Flos 9 "•/,. 7. Racemus fruct ifer '/,. 8. Fructus 4/t. Nova-Guinea VIII. — J. J. Smith , Euphorbiaceae. Tabula LIX R. Natadipoera del., au tor direx. Fa P. W. M. Trap impr. LX. Macaranga cucullata J. J. S. 1. Ramulus s/3. 2. Folium '/3. 3. Inflorescentia cf 1\x. 4. Pars inflorescentiae cf *\x. 5. Bractea intus visa 10/j. 6. Bractea expansa dorso visa 10 7. 8. Flores rf "/»• 9. Stamen 20/i- A. ENGLER ET K. KRAUSE. ARACEAE. ARAGEAE, VON A. ENGLER und K. KRAUSE. Pothos L. Pothos Versteeg» Engl. n. sp. Scandens. Ramuli graciles ex axilla unius folii superioris pedunculum emittentes internodiis i—2 cm. longis. Cataphylla in parte inferiore ramulorum linearia 4—5 cm. longa, 3—5 mm. lata. Foliorum petiolus brevis, 0.5—1 cm. longus, 3—4 mm. latus, lamina inaequilateralis, oblongo-lanceolata, oblique et longe acuminata, 0.8—1.3 dm. longa, 2—7 cm. lata, nervis lateralibus I utrinque 3 a costa abeuntibus apicem petentibus, quarto marginali. Pedunculus basi cataphyllo 5 mm. longo instructus, circ. 2.5 cm. longus, 2 mm. crassus. Spatha brevis ovata, 7 mm. longa, 5 mm. lata. Spadix sessilis, breviter oblongus, usque 1 cm. longus, 5 mm. diametiens. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea, an dem Noord-Fluss bei Alkmaar. [G. M. Versteeg n. 1728. — blühend im Sept. 1907.]. Diese Art gehort in die Verwandtschaft des P.Zippelii Schott, von dem sie sich durch kurzen Blattstiel und-grosse Spreite unterscheidet. Das Blatt hat einige Ahnlichkeit mit dem von P. Seemannii Schott, welcher aber zur Series der Scandentes gehort. Pothos Rumphii (Presl) Schott Melet I (1832) 21; EngL Pflanzenreich IV 23 B p. 38. var. giganteus Engl. in Engler's Bot. Jahrb. XXV (1898) 4; Schümann u. Lauterbach, Flora d. deutsch. Schutzgeb. in der Südsee (1890) 210. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea, an dem Noord-Fluss. [G. M. Versteeg n. 1811. — blühend im Oktober 1907]. Nova Guinea. VIII. Botanique »a / 248 A. ENGLER ET K. KRAUSE. ARACEAE. Raphidophora Hassk. Raphidophora Versteegii Engl. et Krause n. sp. Caudex scandens teres validus, 1.8—2.4 cm. crassus, internodiis brevibus 2—3 cm. longis. Foliorum petiolus validus cum geniculo 2.5—3 cm- longo usque ad 5.5 dm. longus supra profunde canaliculatus vagina angusta mox dilacerata instructus, lamina rigida tenuiter coriacea oblonga vel ovato-oblonga apice 1.5—2 cm. longe acuminata, basi acuta paullum decurrens, 4 5.2 dm. longa, usque ad 2 dm. lata, paullum inaequilatera, nervis lateralibus I 20—26 angulo circ. 6o° a costa valida abeuntibus marginem versus subarcuatim adscendentibus, nervis secundariis ad plures inter primarios interjectis tenuioribus parallelis, stirpis juvenculae integra, stirpis adultae plerumque praesertim apicem versus ± irregulariter pinnatifida, laciniis subYalcatis latiusculis apice caudato-acuminatis. Pedunculus brevis teres validus, 4—6 cm. longus, 5—8 mm. crassus. Spatha carnosa flavescens oblonga cum acumine circ. 1—1.2 cm. longo 6 10 cm. longa, convoluta 1.8—2.4 cm. ampla. Spadix sessilis cylindricus obtusus apicem versus paullum attenuatus 4—6 cm. longus, inferne usque ad 1.6 cm. crassus. Staminum filamenta late linearia pistillis breviora, pistilla prismatica 3—4 mm. longa, circ. 1 mm. lata, stigmate parvo rotundato stilo brevi conico insidente coronata. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp. [G. M. Versteeg n. 1308. — blühend im Juni 1907]. Wegen der nur teilweise, unregelmassig fiederteiligen Spreite am nachsten mit R. Beccarii Engl. verwandt, von dieser aber ohne weiteres durch breitere und vor allen Dingen erheblich grössere Blattspreiten sowie durch starker hervortretende Nerven verschieden. Raphidophora Wentii Engl. et Krause n. sp. Caudex tenuis angulatus profunde longitudinaliter sulcatus, 5—7 mm. crassus, internodiis brevibus 1.5—2 cm. longis. Foliorum petiolus tenuis, 1.4—2.2 dm. longus, supra profunde canaliculatus basi paullum dilatatus, ut videtur ad geniculum 1.5—1.8 cm. longum paullum incrassatum usque vagina angusta mox dilacerata instructus, lamina tenuiter coriacea oblanceolata vel oblanceolato-oblonga, apice 1 —1.2 cm. longe acuminata, basin versus sensim angustata, 1.8—3 dm. longa, 4—7.5 cm. lata, paullum inaequilatera, altero latere fere '/4 latiore, nervis lateralibus I numerosis remotiusculis supra prominulis subtus distinctius prominentibus angulo 500—6o° a costa abeuntibus marginem versus arcuatim adscendentibus, nervis secundariis circ. 4—6 inter primarios interjectis tenuioribus parallelis. Pedunculus brevis validiusculus 5—7.5 cm. longus. Spatha alba crassiuscula ovato-oblonga cum acumine circ. 6 mm. longo 4—4.5 cm. longa, convoluta 1.5 cm. ampla. Spadix sessilis late cylindricus apicem versus paullum attenuatus subacutus, 3.5 cm. longus, 1.8 cm. crassus. Pistilla prismatica circ. 5 mm. longa, 1—1.2 mm. lata, vertice plerumque hexagono stigmate parvo rotundato stilo longiusculo conico insidente coronata. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss. [G. M. Versteeg n. 1191. — blühend im Juni 1907]. Wegen der auf einem kegelförmigen Griffel aufsitzenden Narbe gehort die Art in die Verwandtschaft der gleichfalls auf Neu-Guinea vorkommenden R. Hollrungii Engl. und a. engler et k. krause. araceae. 249 R. conica Engl.; von beiden weicht sie durch ihren langsriefigen Stengel sowie durch andere Blattgestalt und Nervatur ab. Raphidophora geniculata Engl. in Engl. bot. Jahrb. XXV (1898) 7. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea: an dem Utumbuwé-Fluss im Walde, epiphytisch [B. Branderhorst n. 324, fr. 25. Marz 1908]. Von Kaiser-Wilhelmsland bekannt. Epipremnum Schott. Epipremnum amplissimum (Schott) Engl. in Engl. bot. Jahrb. I (1881) 182. — Raphidophora amplissima Schott. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar; 130 m. ü. M., im Walde epiphytisch. [B. Branderhorst n. 384, fr. 19. April 1908]. Von Niederl. Neu-Guinea bereits bekannt. Das Original habe ich nicht gesehen. Unser Exemplar zeigt etwas geringere Blattdimensionen, vielleicht hervorgerufen durch den höheren Standort. Cyrtosperma Griff. Cyrtosperma Merkusii (Hassk.) Schott in Oest. Bot. Wochenbl. 1857, p. 61. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss. [G. M. Versteeg n. 1108. — blühend und fruchtend im Mai 1907]. Cyrtosperma giganteum Engl. n. sp. Folium cum petiolo ad 2.5 m. longum, lamina adulta coriacea, ovato-sagittata, partitione antica ad 7.5 dm. fere longa, basi 7 dm. lata, lobis posticis ad 1 m. et ultra longis, 5 dm. latis sinu profundo acuto sejunctis subacutis retrorsis, nervis lateralibus I circ, 8 distantibus nervo collectivo marginali conjunctis, costis posticis in sinu fere 1 dm. denudatis. Pedunculus ad 4.5 cm. diametiens laevis; spatha ovato-lanceolata acumine instructa, rubiginosa, convoluta infra 8 cm. diametiens, circ. 3.5 dm. vel ultra longa; spadicis 2 cm. longe stipitati, 2.1 dm. longi, fere 4 cm. crassi inflorescentia roseofusca. Stamina 4—5, 3 mm. longa, filamentis ad 1 mm. longis suffulta. Pistillum 4 mm. longum, ovarium pluriovulatum. Perigonium 4—5-tepalum, tepala 3.5 mm. longa. Spadix fructifer ad 3.6 dm. longus, 9 cm. crassus. Baccae virides, 1.5 cm. longae, 6 mm. crassae, ellipsoideae. Semina plura. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss [G. M. Versteeg n. 1141 im Mai 1907 und n. 1818 blühend im October 1907]. Cyrtosperma macrotnm Becc. ex Engl.. in Buil. Soc. Tosc. Ortic. IV: (1879) 295 et in Malesia I (1882) 23. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea, an dem Noord-Fluss westlich der NepenthesHügel. [G. M. Versteeg n. 1287. — blühend im Juni 1907]; an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp, 80 m. ü. M. im Walde [B. Branderhorst n. 337. — bl. 2. April 1908.] Von Beccari auf Batanta und von D'Albertis am Fly-Fluss gesammelt. Die Exemplare bleiben in den Maassen etwas zurüclc 250 A. ENGLER ET K. KRAUSE. ARACEAE, Homalomena Schott. Homalomena cordata (Houttuyn) Schott Melet. I (1832) 207; Prodr. (1860) 309; Miq. Fl. Ind. bat. III (1855). 211. — Dracontium cordatum Houttuyn Syst. X, 151, tab. 71 rig. 2. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss. [G. M. Versteeg n. 1072. — blühend im Mai 1907]. Homalomena Versteegii Engl. n. sp. Caudex 4—8 mm. crassus internodiis abbreviatis radices multas fibrosas longiusculas emittens. Foliorum petiolus 1.2—2 dm. longus, tenuis, vagina angusta membranacea, 4—6 cm. longa, mox dilacerata instructus, lamina rigida oblique ovato-cordata, longe et oblique acuminata, lobis posticis retrorsis angulo obtuso vel rectangulo sejunctis, 1 —1.5 dm. longa, 5—8.5 cm. lata, nervis lateralibus I utrinque 3—4 prope basin orientibus, 3—4 costalibus, marginem versus arcuatim ascendentibus, nervis secundariis pluribus inter primarios interjectis tenuibus parallelis. Pedunculus tenuis ad 1.2 dm. longus; spatha viridis 3.5 cm. longa, 2 cm. lata, ovata obtusa apiculata ad medium usque convoluta, spadicis inflorescentiam femineam involvens. Spadices cylindrici, medio constricti, e spathae tubo exserti, spatham superantes, 4 cm. longi, breviter (2—3 mm.) stipitati, inflorescentia feminea 1.7 cm. fere longa, 2.5 mm. crassa, mascula 2.1 cm. longa, medio 4 mm. crassa. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss [G. M. Versteeg n. 1422. — blühend im Mai 1907]. Diandriella Engl. nov. gen. (Philodendroideae — Philodendreae). Flores masculi diandrii. Staminum filamentum brevissimum, thecae brevissime obovoideae vertice leviter convexae, rimula transversali dehiscentes. Flores feminei digyni. Ovarium breviter obovoideum, longitudinaliter leviter 4-sulcatum, 2-loculare; ovula in loculo circ. 4 anatropa funiculo brevi insidentia, micropyle fundum spectantia; stigma discoideum orbiculare. Herba pusilla, rhizomate paullum abbreviato, internodiis distinctis. Foliorum petiolus basi vagina brevi obtusa vel leviter emarginata instructus, quam lamina longior, lamina oblongo-elliptica, margine undulata, nervis lateralibus I utrinque pluribus angulo acuto adscendentibus. Pedunculus quam petiolus brevior. Spatha conchiformis, basi tantum convoluta, acumine longo subulato instructa. Spadicis breviter stipitati inflorescentia mascula subcylindrica, apice paullum tenuior, quam feminea circ. 31/2-plo longior. Die Gattung gehort in die im Monsungebiet so reich entwickelte Gruppe der Philodendreae, und schliesst sich am meisten an Homalomena an, deren kleinere Arten unserer Pflanze ahnlich sind. Es weicht aber Diandriella von dieser Gattung durch das ganzliche Fehlen der Staminodien ab, auch durch die nur am Grunde der Facher stehenden Samenanlagerï. Von den Schismatoglottis naher stehenden Gattungen unterscheidet sich Diandriella durch die durchweg fertile mannliche Inflorescenz. X. ENGLER ET K. KRAUSE. ARACEAE. 251 Diandriella novo-guineensis Engl. n. sp. Rhizoma circ. 2—3 mm. crassum abbreviatum, internodiis circ. 5 mm. longis. Foliorum petiolus 1.5—9 cm. longus, tenuis, vagina membranacea obtusa vel leviter emarginata circ. 1.2 cm. longa instructus, lamina membranacea, subtus pallidior, oblique oblongo-elliptica vel oblanceolato-elliptica saepissime in apicem tenuem subfiliformem producta, margine undulata, 1—6 cm. longa, 0.5—1.7 cm. lata, nervis lateralibus I utrinque 3—5 angulo acuto adscendentibus, nervis secundariis pluribus inter primarios interjectis. Pedunculus tenuis 1.5—3.5 cm. longus; spatha viridis conchiformis 1—1.5 cm. longa acumine subulato 3—4 mm. longo instructa. Spadicis inflorescentia feminea circ. 4 mm. longa, mascula circ. 11 mm. longa. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea auf dem Resi-Rücken in 300 m. Meereshöhe [G. M. Versteeg n. 1682. — blühend im August 1907]. Schismatoglottis Zoll. et Mor. Schismatoglottis calyptrata (Roxb.) Zoll. et Mor. Syst. Veg. der in Java ges. Pfl. (1846) 83. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss. [G. M. Versteeg n. 1083. — Blühend im Mai 1905]. Colocasia Schott. Colocasia antiquorum Schott Melet. 1.(1832) 18. emend. Engl. in DC. Monogr. Phan. 11.(1879)491. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss. [G. M. Versteeg n. I247> Juni Ï9075 n- 1762, fruchtend im Sept. 1907; n. 1482, Juli 1907]. Alocasia Schott. Alocasia acuta (Engl.) Hallier f. in Buil. Herb. Boiss. VI (1898) 605. var. angustiparüta Engl. in Engler's Bot. Jahrb. XXV (1898) 26, (sub Schizocasia). Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea, auf dem Resi-Rücken in 500 m. Meereshöhe [G. M. Versteeg n. 1686. — blühend im August 1907]. Cryptocoryne Fisch. Cryptocoryne Versteegii Engl. n. sp. Caudiculus brevis, rhizoma 2—3 mm. crassum internodiis ad 1.5 cm. longis, cataphyllis circ. 3 cm. longis instructum, radices multas fïbrosas emittens. Foliorum petiolus 0.5—1 dm. longus anguste linearis vagina membranacea 3—4 cm. longa instructus, lamina crassiuscula lanceolato-ovata vel oblongo-ovata acuta, basi truncata vel leviter cordata, 3—7 cm. longa, 1—3.5 cm. lata, nervis lateralibus utrinque circ. 6 vix prominulis costae subparallelis. Pedun- 252 A. ENGLER et K. KRAUSE. ARACEAE. culus tenuis 2—3 cm. longus; spatha 5—6 cm. longa fere ad apicem usque tubulosa, tubo inferiore ovali vel cylindrico, superiore cylindrico vel etiam valde fere filiforme contracto, lamina tubo insidente papillosa, inflorescentiam ihcludens. Inflorescentia feminea monocycla a mascula interstitio duplo fere longiore sejuncta. Papuanische Provinz: Niederlandisch Neu-Guinea, Noord-Fluss bei Zand voort und Sabangkamp [G. M. Versteeg n. 1248. — blühend im Juni 1907]. Diese Art erinnert an C. auriculata Engl., besitzt aber langere Blattstiele und am Grande mehr abgestutzte Spreiten; ferner unterscheidet sie sich durch langere Röhre und viel kürzere Lamina der Spreite. CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. 253 ALGUES D'EAU DOUGE, PAR CH. BERNARD. Au moment du départ pour la Nouvelle-Guinée de la première expédition LORENTZ, j'avais prié Monsieur le Dr. VERSTEEG, attaché comme botaniste a 1'expédition, de bien vouloir récolter a mon intention quelques flacons d'algues d'eau douce. Avec la plus grande amabilité, M. VERSTEEG a satisfait dans la mesure du possible a ma demande. Malheureusement, 1'explorateur n'a pas rencontré en aussi grand nombre que je 1'espérais les flaques d'eau verdatre, les étangs de plus ou moins grande importance a plancton encariné, les lacs plus ou moins profonds, de sorte que la récolte n'a pas été aussi riche qu'on aurait pu s'y attendre; M. VERSTEEG a pu cependant fixer quelques pêches qu'il m'a rapportées, et en examinant ce matériel, j'y ai rencontré un certain nombre d'organismes intéressants, nouveaux ou inconnes pour ces régions explorées pour la première fois par une expédition scientifique. Plusieurs des espèces rencontrées dans ces pêches ont été déja décrites dans une publication parue il y a quelque temps (BERNARD, 1909)'). Pourtant, avant d'envoyer ces quelques notes a la rédaction de „Nova-Guinea", j'ai voulu de nouveau jeter un coup d'oeil sur mon matériel et voir si je n'y trouverais pas encore quelques types qui m'auraient échappé lors de mon premier examen. Mais je pus me convaincre qua trés peu d'exceptions prés, toutes les formes existant dans ces quelques flacons m'avaient déja passé sous les yeux, et je dus me rendre a 1'évidence que le nombre des espèces différentes était malheureusement trés limité. Après d'autres auteurs, j'ai appuyé dans deux publications (BERNARD, 1908 et 1909) sur tous les avantages que 1'on a a étudier du matériel frais, et j'ai émis la supposition que 1'examen immédiat des pêches de VERSTEEG aurait sans doute décelé un nombre beaucoup plus considérable de Chlorophycées unicellulaires, mais que beaucoup de ces délicats organismes avaient été détruits par la fixation et n'étaient plus reconnaissables, tandis que les Diatomées, les Cyanophycées, par exemple, beaucoup moins fragilis, se trouvaient beaucoup plus abondantes dans le matériel fixé. Ceci peut être une explication de la rareté des Chloro- 1) Voir ci-après, p. 256, 1'index donnant des renseignements bibliographiques plus détaillés. 2j4 ch. bernard. algues d'eau douce. phycées unicellulaires, mais nous verrons ci-dessous que, de par la nature même des stations, il est fort possible que les groupes d'algues qui nous intéressaient plus spécialement étaient en effect représentés par un nombre de types trés limité. M. Versteeg, d'après mes indications, a utilisé comme procédés de fixation, les méthodes qui, jusqu'ici, nous ont toujours donné des résultats relativement satisfaisants; après avoir mis le matériel dans des tubes, il ajoutait a 1'eau soit du formol, soit du liquide chromoacétique, de facon a amener le liquide aux concentrations respectives de 4 °/0 de formol, ou 0,3 °/0 d'ac. chromique 4-0.3 °/o dac- acétique. Dans les différentes stations, M. Versteeg a toujours récolté pusieurs tubes de matériel et les a fixés par 1'une et 1'autre des deux méthodes. Comme dans mes précédentes publications, il m'a paru préférable, ici encore, de représenter toutes les espèces par un dessin au moins, même si elles ont déja été fréquemment signalées et si ce sont des espèces bien connues. Cela me parait nécessaire pour bien établir de quel type il est question, et pour permettre aux spécialistes de juger de la valeur des déterminations, ce qui est bien difficile quand on se contente de donner des descriptions souvent incomplètes des différentes formes. Et cette manière de faire est d'autant plus urgente quand on s'occupe d'organismes microscopiques souvent difficiles a caractériser et qui se distinguent les uns des autres par détails de structure interprétés fréquemment de fagon différente par les divers auteurs. Sauf une on deux exceptions, tous les dessins publiés ici sont nouveaux; je n'ai pas repris ceux déja publiés par moi au sujet de ces formes de Nouvelle-Guinée, et on verra, en comparant avec les figures déja données, que tous les détails décrits sont d'une remarquable constance. Je ne veux pas repéndre ici la discussion des données générales que j'ai traitées antérieurement, et je renvoie le lecteur a mes précédentes publications qui traitent d'algues récoltées dans le domaine malais et en particulier a Java, mais surtout aux oeuvres d'auteurs plus compétents qui ont étudié ces questions. Je me contenterai ici de relever encore une fois le trés remarquable cosmopolitisme des organismes microscopiques. Dés qu'un observateur porte son attention sur les algues unicellulaires d'eau douce dans une station ou dans un pays non encore étudié a ce point de vue, il est frappé d'y rencontrer des organismes qu'il connaissait pour les avoir déja observés dans d'autres régions. Sans doute, en s'arrêtant aux détails, il se voit obligé, comme j'ai dü le faire moi-même, de considérer plusieurs de ces types 'comme nouvelles espèces ou comme nouvelles variétés. Mais ce ne sont souvent que de trés petites différences qui le poussent a ces distinctions: divergences plus ou moins importantes dans les proportions des individus, ornements de membranes plus ou moins marqués ou un peu autrement disposés. Mais si ce sont la des divergences dont le systématicien doit en effet tenir compte, car il est obligé justement de préciser ces détails, ce ne sont pourtant le plus souvent pas de ces caractères essentiels qui permettent de séparer nettement un type de ses voisins. N'a-t-on pas affaire souvent a des formes locales, et ces détails ne peuvent-ils pas être soumis peut-être a varier a cause de différences dans les conditions extérieures? Ou bien, dans beaucoup de cas n'est-il pas permis de prévoir, quand on trouve en Europe un type voisin, mais cependant différent de celui de Nouvelle-Guinée, par exemple, ch. BERNARD. ALGUES D'AU DOUdB. 255 et que, aux Indes-Anglaises, on a décrit sous un nouveau nom spécifïque une forme a peu pres intermédiaire entre les deux types extrêmes en question, n'est-il pas permis de prévoir que 1'étude d'un grand nombre de stations intermédiaires viendra déeeler encore des formes de passage entre ces trois types et atténuer la valeur des différences de détail qu'on avait considérées d'abord comme dignes de caractériser des espèces? Je me persuade donc de plus en plus, et je crois 1'avoir déja démontré pour certains types, qu'un bon nombre des espèces ou variétés considérées comme nouvelles dans 1'étude de ces groupes d'organismes aquatiques encore mal cönnus, ne doivent être admises qu'a titre provisoire et les monographes futurs des Didymioïdées et des Protococcoïdées, pourront seuls décider définitivement de la valeur de nombreuses dénominations spécifiques et discuter les variétés et les formes plus nombreuses encore, quand ils pourront appuyer leurs conclusions sur des observations établies pour un plus grand nombre de stations réparties sur toute la terre, quand ils auront a leur disposition non plus seulement de longues listes d'espèces brièvement énumérées, mais des descriptions détaillées accompagnées de dessins exacts, quand enfin ils auront fait des cultures permettant de juger 1'influence des conditions extérieures sur ces espèces trés pléomorphes II est donc superflu de répéter ce que j'ai déja dit antérieurement, que je suis loin de considérer mes déterminations comme définitives, d'autant plus que j'étais privé ici d'une bonne partie de la littérature. II est donc possible que j'aie attribué des noms nouveaux a des types peut-être déja connus. Mais, a mon avis, si toutefois ces déterminations sont accompagnées de dessins sufhsants et si les descriptions sont assez détaillées, cela a moins d'inconvénients que de rapporter a des espèces déja connues des types qui n'appartiennent nullement a cette espèce. Pour le moment, nous sommes malheureusement forcés de nous contenter d'enregistrer comme ils se présentent les faits et les détails, sans vouloir prétendre donner des observations définitives. A propos des lacunes qui peuvent exister, et qui, sans aucun doute, existent dans mon travail, je veux me permettre une courte digression. Monsieur le Professeur G. B. de Toni m'a reproché (De Toni, 1909) d'avoir négligé, dans une précédente publication, une partie de la littérature se rapportant aux Indes-Néerlandaises et notamment a la Nouvelle-Guinée, et il dit entre autres: „L'autore, nella parte „generale, fa in primo luogo la storia degli studii compiuti da altri sulle alghe neerlandesi „per quanto nella bibliografia non sia difficile rilevare qualche lacuna, ció che è perdonabile „al giovane autore in vista anche della difficolta la quale si presenta ai nostri giorni a „chiunque voglia di un argomento raccogliere tutto quanto venne scritto da altri in proposito'); „cosi l'autore non avrebbe dovuto affermare che per la Nuova-Guinea, Borneo e le altre isole „della Sonda „on n'a guère de renseignements que sur les algues marines" (Bernard 1908 p. 7) „se invece su queste regioni esiste qualche publicazione ad es. quella del Borzi sulle Alghe „d'aqua dolce della Papuasia (1892), dello Zanardini su un Pugillo di Alghe Indiane raccolte „dal beccari a Borneo, Singapore e Ceylon, tra le quali non poche specie d'aqua dolce e „i) Ad esempio non sono citati: De Toni e Saccardo, Revisione di alcuni generi di Cloroficee epifite (Nuova „Notarisia i, pag. 3—20); De Toni G. B. e Forti A., Pugillo di Diatomee bentoniche del lago Ngebel (Giava) (Boll. „Soc. bot. ital. 1903, pag. 133—141; con indicazioni bibliografiche numerose alcune delle quali sfuggite al Bernard, „ad esempio quelle riguardanti gli scritti di Maonus, O. Mueller, Grunow, Ehrenberg); Wittrock v. B. On the „development and system. arrang. of the Pitophoraceae, Upsala 1877; Kuetzing Species Algarum, Lipsiae 1849." Nova Guinea. viii. Botanique. 23 256 ch. bernard. algues d'eau douce. „terrestri (non peró Protococcoidee nè Desmidiee), dello HlRN Monographie der Oedogoniaceen „(Helsingfors 1900) con specie di Borneo, Giava". Te veux profiter de 1'occasion pour répondre quelques mots a M. De toni. Je n'ai point prétendu que nos connaissances de la flore algologique d'eau douce étaient nulles pour Bornéo, la Nouvelle-Guinée, etc; le mot „guère" qui se trouve dans mon texte n'a pas un sens négatif mais restrictif, et je voulais seulement relever, en 1'écrivant, que nos connaissances sont trés incomplètes, qu'elles fourmillent de lacunes, et que ce sujet offre encore un champ immense a 1'attention des explorateurs et a 1'observation des botanistes, et je ne crois pas que, même en tenant compte des travaux de borzi, de Zanardini, de HlRN, de de toni et saccardo, de de Toni et forti, etc, on puisse me contredire quand je prétends que, a part les Algues marines, les Algues de Nouvelle-Guinée sont fort mal connues. Nos connaissances de la flore algologique d'eau douce des contrées en question sont trés rudimentaires, et, si les observations des auteurs cités ci-dessus sont en effet fort intéressantes, les quelques espèces signalées par eux: quelques Cyanophycées et Diatoméés, quelques Siphonées et de rares Euchlorophycées filamenteuses, n'ont apporté qu'une faible contribution a 1'étude de la multitude des espèces d'eau douce qui existent évidemment dans des pays aussi étendus que Bornéo, la Nouvelle-Guinée, etc. De sorte que je crois pouvoir m'en tenir a ma précédente opinion — et M. De toni sera certainement de mon avis — que, au point de vue surtout des groupes dont je m'occupais les Protococcacées et les Desmidiées, nous n'avons guère de renseignements^ Quant au reproche d'avoir négligé de citer une partie de la littérature, ces omissions étaient en partie inévitables (j'ai dit, et M. de Toni 1'a bien compris, combien il m'était difficile de me procurer a Java la littérature compléte du sujet), et en partie volontaires: car dans mes deux précédentes publications, qui n'avaient nullement un caractère général, mais se rapportaient au contraire a des domaines trés restreints, j'ai bien insisté sur ce point que je n'entendais point donner un historique complet de 1'algologie aux Indes-Néerlandaises, et que je laissais de cöté notamment les ouvrages se rapportant indirectement aux deux groupes que je prétendais étudier. Pour la présente note, oü je dois entrer un peu plus dans le détail en ce qui concerne la Nouvelle-Guinée, je serai heureux de tenir compte dans la mesure du possible des observations de M. De Toni, et je le remercie de 1'indulgence avec laquelle il a jugé mon précédent travail. Je donnerai donc ici la liste des quelques publications générales que j'ai consultées et de celles ayant plus spécialement trait a la Nouvelle-Guinée. Pour ce qui est de la littérature plus compléte de 1'algologie des Indes-Néerlandaises et de 1'Extrême-Orient, je renvoie a mes deux publications antérieures, comme aussi pour ce qui concerne la discussion de la systématique et de la bibliographie des diverses espèces. Bernard. — Protococcacées et Desmidiées d'eau douce récoltées a Java. — Batavia, 1908. Bernard. — Sur quelques algues unicellulaires d'eau douce récoltées dans le domaine malais. — Buitenzorg, 1909. Borzi. — Alghe d'Aqua dolce della Papuasia. — Nuova Notarisia, 1892. Chodat. — Les Algues vertes de la Suisse (Pleurococcoïdes-Chroolepoïdes). — Berne, 1902. 1) Je m'en tiens toujours a la classification de Chodat. ch. bernard. algues d'eau douce. 257 Forti. — Myxophyceae in „De Toni, Sylloge Algarum", V, 1907. Hennings. — Fungi novo-guineenses. — Algae novo-guineenses. — Engl. Bot. Jahrb. XV. Beibl. 33, p. 8, 1893. Heydrich. — Bei trage zur Kenntniss der Algenflora von Kaiser-Wilhelms-Land. (Deutsch-NeuGuinea). — Ber. d. d. bot. Ges. p. 458, 1892. Heydrich. — Beitrage zur Kenntniss der Algenflora von Ost-Asien, etc. — Hedwigia, 33, p. 267, 1894. Hirn. — Monographie der Oedogoniaceen. Helsingfors 1900. Von Martens. — Preussische Expédition nach Ostasien. — 1866. Schmidle. — Epiphylle Algen nebst einer Pitophora und Dasia aus Neu-Guinea. — Flora, Vol. 83, p. 304, 1897. Solms-Laubach. — Ueber die Algengenera Cytnopolia, Neomeris und Bornetella. — Ann. du Jard. Bot. de Buitenzorg, XI, I, p. 61, 1892. De Toni. — Sylloge Algarum. Conjugatae. I, p. 709, 1889. De Toni. — Referat, in „La Nuova Notarisia", XX, p. 52, 1909. De Wildeman. — Prodrome de la flore algologique des Indes-Néerlandaises. I et II. — Batavia, 1897 et 1899. De Wildeman. — Les Algues de la flore de Buitenzorg. — Leiden 1900. Zanardini. — Phyceae papuanae novae vel minus cognitae a Cl. O. Beccari collectae. — Nuovo Giorn. bot. ital. p. 34, 1878. Zanardini. — Phycearum Indicarum pugiüus a Cl. O. Beccari ad Borneum, Sincapoore et Ceylanum collectarum. — Mem. Ist. Veneto. XVII, p. 129. Enfin, avant de passer a la description des quelques types observés, je veux consigner encore les renseignements sommaires qui m'ont été fournis par M. le Dr. Versteeg concernant les différentes stations; on trouvera certainement des indications plus, détaillées a ce sujet dans la relation compléte de 1'expédition. Nous avons déja donné antérieurement un bref exposé de ces renseignements. Les explorateurs, on le sait, ont remonté le cours de la „Noord-Rivier", cours d'eau qui se jette dans la mer au fond de 1',Oost-Baai", et dont la source se trouve dans la direction du „Sneeuw-Gebergte". Les pêches que j'ai eu a examiner ont été effectuées en trois stations le long de cette rivière. 1. Cette première pêche fut effectuée au point jusqu'oü le bateau qui portait les explorateurs put remonter la rivière. Cette station fut appelée „Bivak eiland". Au bord de la rivière, il y avait des flaques d'eau stagnante, plus ou moins importantes, des mares plus ou moins marécagéuses, dont M. Versteeg m'a rapporté la boue verdatre. 2. Au point nommé „Sabang-kamp", il y avait, également au bord de la rivière, de semblables mares dont la boue présentait les mêmes caractères que celle de la prémière station. Ces deux stations étaient sensiblement situées au niveau de la mer, et je n'ai guère relevé de différences appréciables quant a la nature des organismes qui s'y trouvaient. La coloration de la boue était due surtout a la présence de Diatomées et de Cyanophycées. Les premières étaient abondantes quant au nombre des individus, mais les espèces différentes n'étaient pas nombreuses. Les Cyanophycées par contre étaient extraordinairement variées et trés abondantes; c'est la que j'ai trouvé, outre le Spirulina et le Merismopoedia que je décris ci-dessus, d'autres Chroococeacées uni- ou paucicellulaires que je n'ai pas pu déterminer, et en outre, toute une série de Cyanophycées filamenteuses, plusieurs Anabaena et Nostoc, plusieurs Oscillatoria, une Lyngbia au moins, plusieurs trés jolies Scytomena et un Schyzothrix. J'ajouterai que, dans 258 ch. bernard. algues d'eau douce. un des flacons de cêtte même pêche, contenant sans doute de 1'eau d'une flaque non plus simplement bourbeuse, mais a caractère un peu plus fortement marécageux, il y avait, outre les nombreuses Cyanophycées et les quelques Diatomées, une Spirogyra trés abondante, une Siphonée qui m'a paru être une Vaucheria, mais dont je ne me suis pas risqué a faire une determination plus exacte. Ce matériel, on le voit, pourrait donner lieu a d'intéressantes remarques en ce qui concerne les Cyanophycées et aussi les Diatomées, mais il n'était pas de première importance au point de vue des groupes qui m'intéressaient plus spécialement. Ces eaux boueuses, ainsi que Chodat 1'a démontré, ne se prêtent pas a un abondant développement de Chlorophycées qui, en général préfèrent des eaux limpides, contenant en solution des substances nutritives. 3. La troisième pêche par contre était pour moi d'un beaucoup plus grand intérêt; elle a été effectuée au point nommé „Alkmaar", a une altitude d'une vingtaine de mètres, sur la première ligne de collines au bord de la rivière, mais en arriére par conséquent des flaques bourbeuses de la rive. La rivière, m'a dit M. versteeg, s'enfle fortement pendant les fortes pluies, et, quand la crue se retire, elle laisse dans toutes les excavations du terrain des étangs plus ou moins considérables ou se développent en abondance du macroplancton, représenté surtout par des Characées, puis une Mousse, et enfin des Phanérogames enracinées, notamment des Cypéracées, etc. Ce ne sont donc pas des étangs a eaux limpides, oü pourraient se développer de nombreuses Euchlorophycées flottantes; ce sont des étendues d'eau se rapprochant davantage des marécages, présentant même un caractère tourbeux accentué, et si nous continuons a nous reporter aux données exposées et discutées par ChoDat, nous compendrons que, dans ces pêches, nous devons trouver en quantité des Desmidiacées. Mais ces stations, de par les circonstances, n'avaient pas le caractère pur des marécages, et 1'on comprendra qu'un ensemble de circonstances spéciales en aient fait un type mixte expliquant la présence simultanée de divers éléments. Ces étendues d'eau sont en général peu profondes, ce qui explique que les Phanérogames enracinées y sont en général petites; souvent ces marais sont presque totalement a sec et ne se rempliront d'eau qu'au moment des fortes pluies et on trouve dans ces pêches outre les Desmidiées, quelques assez rares Chroococcacées, une Cyanophycée filamenteuse assez abondante, quelques Euglénacées, deux ou trois Euchlorophycées filamenteuses et de trés abondantes Diatomées appartenant a des types fort variés. J'ai dit plus haut que non seulement les procédés de fixation pouvaient expliquer le petit nombre de types rencontrés dans ces pêches et notamment la faible proportion de Desmidiées, .et 1'absence totale de Protococcacées, et nous avons pensé que la nature même des diverses stations pouvait expliquer cette pauvreté. Nous venons de voir en effet que les deux premières stations s'opposent au développement des algues vertes; quant a la troisième, il est important de relever ce point qu'il était impossible, malgré des recherches trés attentives, d'y rencontrer des Protococcacées. A quoi attribuer cette particularité? Faut-il admettre que ces algues, plus délicates auraient, davantage que les Didymioïdées par exemple, souffert du procédé de conservation et qu'elles auraient totalement disparu? Je ne le pense pas; car toujours, j'ai pu me convaincre que, quand il y a eu des Protococcacées dans une pêche, même si celle-ci a été peu soigneusement fixée, on retrouve dans le liquide des débris tout au moins de telle ou telle espèce, des fragments de Scenedesmus, des cellules isolées de Pediastrum ou de tel autre type. Ici rien du tout et il est peu probable que la fixation ch. bernard. algues d'eau douce. 259 aurait pu faire complètement disparaitre d'une douzaine de tubes toute tracé de Protococcacées s'il en eüt d'abord existé. Je crois plutöt qu'il n'y en avait pas et que les conditions de la station, si elles permettaient le développement des Desmidiacées, ne favorisaient celui d'aucune Euchlorophycée unicellulaire. Remarquons en outre que, même parmi les Desmidiées, des types trés fréquents d'ordinaire, que 1'on rencontre a peu prés dans toutes les localités, manquent ici totalement. .C'est ainsi que je n'ai pas apergu une seule celluie de Micrasterias foliacea Baill., ni un seul Staurastrutn. II était néanmoins, me semble-t-il, de quelque intérêt de publier ces quelque données, malgré qu'elles soient fort restreintes, et pour détnontrer seulement combien il serait important que les explorateurs qui se rendront encore en Nouvelle-Guinée voulussent bien récolter encore du matériel dans les étangs et lacs nombreux qu'ils ne manqueront pas de recontrer dans ce territoire immense et encore presque totalement inconnu au point de vue algologique. Ces pêches, qui ne présentent pas la moindre difficulté, fourniront aux algologues, j'en suis persuadé, toute une série de curieuses et fort importantes observations. Description des Espèces. Cyanophycées. Chroococcus Detonii Bern. Tab. LXI Fig. i, (Gross. env. 650). Bibl.: Bernard, 1908, p. 48, fig. 6, sub nomine C. aurantiacus Bern. non De Toni. Autant que j'ai pu m'en rendre compte par 1'examen de matériel fixé qui peut modifier les couleurs, cette petite Chroococcacée, déja décrite pour Java, existait aussi dans une de mes pêches de Nouvelle-Guinée. J'ai dü toutefois changer son nom, Monsieur le Prof. De Toni m'ayant fait remarquer, dans le referat qu'il a donné de mon précédent travail (De Toni, 1909), que le nom de Chroococcus aurantiacus avait déja été attribué a un autre type. Je me suis donc permis de dédier cette espèce au savant auteur du „Sylloge Algarum". J'ai rencontré quelques individus a une, deux ou quatre cellules, mais, chez la plupart, les colonies tétracellulaires étaient groupées plus ou moins régulièrement, d'ordinaire sur un plan. Les cellules sont petites, sphériques, avec un contenu homogène dont la couleur vert-bleuatre est généralement voilée par un pigment vivement coloré en jaune-orangé. Dans le matériel fixé rapporté de Nouvelle-Guinée, ce pigment était le plus souvent dissous, et c'est par exception que j'ai pu, ici et la, constater ce caractère important pour 1'identification de 1'espèce. La raembrane est gélifiée, relativement trés épaisse, incolore et homogène. Dimensions: Cellules (non compris la gelée) 2'/j—3^; avec la gelée 6—8 ft. Habitat: Station 2 (Sabang-kamp). Chroococcus turgidus (Kuetz.) Naeg. var. Pullei n. var. Tab. LXI Fig. 2, (Gross. env. 1000). Le Chroococcus turgidus est si variable qu'il aurait été peut-être préférable de ne pas distinguer cette forme sous un nom spécial; cependant, elle m'a paru suffisamment caracté- 2ÖO CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. risee par ses dimensions et par la stratification trés marquée de sa membrane pour qu'il soit possible de ne pas la confondre, soit avec le type, soit avec les nombreuses variétés déja connues de 1'espèce. Les cellules sont a peu prés sphériques, ou, quand elles sont groupées en families, un peu anguleuses par suite de la compression qu'elles exercent les unes sur les autres. Leur contenu est homogène, assez dense, et, dans le matériel fixé, il était coloré en vert-bleuatre. Chaque celluie est entourée d'une gelée relativement trés épaisse et trés fortement zonée de couches concentriques régulières. J'ai trouvé des cellules isolées ou groupées par deux, mais le plus souvent elles étaient réunies en families de 4 cellules groupées sur un plan. Dimensions: Cellules, non compris la gelée, 3—4 1*. Y compris la gelée, 6—8 fU Habitat: Station 3 (Alkmaar). ■erismopoedia glauca (Ehrb.) Naeg. Bibl.: Bernard, 1909, p. 18. Tab. LXI Fig. 3, 4, (Gross. env. 1000). J'ai déja indiqué cette espèce comme ayant été rencontrée dans les pêches de M. VERSTEEG. II n'est donc pas nécessaire d'insister. Cette forme de Nouvelle-Guinée ne s'écarte nullement du type de 1'espéce; les cellules, enfermées dans une gelée assez mince, sont groupées par 4 ou plus souvent par 4X4» et ^ est fac"e d'en observer tous les stades de division, depuis la forme normale elliptique, en passant par la forme allongée, puis étranglée en biscuit, jusqu'a la formation de deux cellules plus ou moins hémisphériques qui ensuite reprennent la forme normale. Dans les stades précédant de peu la division, on voit, dans les cellules allongées une zone hyaline médiane indiquant la place oü se fera la membrane. Après la division, les thalles se disjoignent pour reproduire les colonies normales de 4X4 cellules. Le contenu cellulaire est bleuatre, avec des granulations souvent assez grosses. Dimensions: Les cellules normales ont 4—5 fi de long sur 3—4 p de large. Habitat: Stations 1 (Bivak-Eiland) et 2 (Sabang-kamp). Spirulina maxima Bern. Bibl.: Bernard, 1909, p. 17. Tab. LXI Fig.: 5, 6, 7 (Gross. env. 1000). Cette espèce, que j'ai déja signalée dans ces stations, est bien caractérisée par sa forme générale et ses dimensions vis a vis des autres espèces de la section Euspirulina Forti, et notamment des Spirulina décrits pour diverses r-égions malaises. J'ai déja insisté sur ce fait que, chez ces individus qui peuvent être immenses, puisqu'il en existe qui ont prés de '/2 mm. de long, il ne m'a cependant pas été possible de constater tracé de membranes pouvant faire supposer qu'on est en présence de formes appartenant au genre Arthrospira. Je donne des figures de formes récoltées dans la même station, trés identiques par leur apparence générale et leurs dimensions, mais dont les unes ont un contenu parfaitement homogène, tandis que les autres ont un contenu chargé de corpuscules réfringents trés nombreux et parfois trés gros. Ceci me convainc encore que ce caractère, sur lequel on s'est souvent appuyé pour séparer des espèces, est sans grande valeur systématique et dépend de toutes CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. sortes de circonstances, comme les conditions d'existence des individus, leur age, etc. Dans mon précédent travail, je représentais un individu récolté a Singapore et j'émettais la supposition que, malgré certaines divergences, il devait appartenir aussi a mon S. maxima. Plusieurs individus qui, par leurs filaments un peu plus épais, plus courts et non flexueux, rappelaient trés exactement cette forme de Singapore ont été rencontrés dans mes pêches de NouvelleGuinée (voir Fig. 7), et m'ont convaincu que mon interprétation était justifiée. Les cellules sont d'ordinaire trés régulièrement enroulées en spirales laches, pouvant compter jusqu'a 100 tours de spire et plus; en outre, les filaments sont largement flexueux et même plus ou moins enroulées sur eux-mêmes. Dimensions: Les filaments ont une épaisseur de 2—21/2 ft et leur longueur peut atteindre 500 ft. Diamètre de la spire 3—4'/2 ft. Longueur du pas de vis 4—6 ft. Habitat: Stations 1 (Bivak-Eiland), 2 (Sabang-kamp) et 3 (Alkmaar). Chlorophycées—Conjuguées. Spirogyra sp. Tab. LXI Fig.: 8, 9, (Gross. env. 225), 10 (Gross. env. 1000). En 1'absence de zygotes, il m'est totalement impossible de déterminer cette espèce; mais, comme elle était trés abondante dans une de mes pêches, je veux toutefois la signaler et donner une description sommaire de ses organes végétatifs. La largeur des cellules est assez constante, mais leur longueur est fort variable puisqu'elle oscille entre 50 et 200 ft. Dans 1'intérjeur des cellules, le noyau trés facilement reconnaissable est un peu elliptique, allongé perpendiculairement au grand axe de la celluie, et les chromatophores, trés régulièrement au nombre de 3, sont fortement découpés sur leurs bords et sont pourvus de pyrénoïdes assez gros. Les chromatophores sont nettement spiralés et effectuent environ 2 a 3 tours de spire. Di mensions: les cellules ont 30 ft de large et sont de 2 a 6 fois plus longues que larges. Habitat: Station 2 (Sabang-kamp). Closterium acerosum (Schrank) Ehrb. Bibl.: Bernard, 1909, p. 24. Tab. LXI Fig.: 11 (Gross. env. 225). Cette espèce est fort ubiquiste; quoique assez variable dans ses dimensions, elle présente pourtant des caractères assez nets et assez constants pour qu'il soit possible de la reconnaitre. Les individus que j'ai rencontrés dans mes pêches de Nouvelle-Guinée n'étaient pas trés nombreux; environ 10—11 fois plus longues que larges, les cellules, a peine incurvées, s'atténuaient un peu vers leurs extrémités, lesquelles étaient nettement obtuses. La membrane, assez mince sur les cötés de la celluie, étaient trés faiblement épaissies a 1'extrémité. Les chromatophores ont d'ordinaire 8 bandes rayonnantes et contiennent chacun 10—12 pyrénoïdes; ils remplissent presque tout 1'hémisomate, laissant a 1'extrémité un petit espace hyalin oü se trouve un locelle a contour souvent peu visible et contenant de nombreux corpuscules trépi- 2Ó2 CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. dants. Les lignes transversales de la suture, souvent décrites comme caractéristiques de cette espèce, mais toujours trés faiblement marquées, étaient, chez ces échantillons, impossibles a apercevoir. Dimensions: longueur 500 a 520^. Largeur 45—50^. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Closterium acerosum (Sehr.) Ehrb. var. Novae-Guineae n. var. Tab. LXI Fig.: 12, (Gross. env. 225), 13, (Gross. env. 500) Cette forme ne se distingue du type de 1'espèce que par des détails en somme peu importants: la largeur est un peu plus forte vis-a-vis de la longueur, et vers 1'extrémité des hémisomates, les cellules, au lieu d'être régulièrement atténuées, restent d'abord assez larges sur presque toute leur longueur et s'amincissent plus brusquement vers le somment. Les cellules sont presque droites, a cöté dorsal trés largement et faiblement convexe, a cöté ventral presque droit, a peine concave dans sa partie médiane, trés légèrement convexe vers les extrémités. Celles-ci sont largement obtuses et leur membrane, au lieu d'être régulièrement épaissie, a seulement en son milieu un petit épaississement interne qui lui fait comme une sorte de bouton hyalin. Un autre détail qui me parait important est que les chromatophores ont 8 10 bandes rayonnantes irrégulièrement découpées ou ondulées. Dans les chromatophores, il se trouve 8—10 pyrénoïdes. Dimensions: Cellules de 300—400 ft sur 40—45. Le sommet mesure envkon 10 n. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Closterium Alkmari n. sp. Tab. LXI Fig.: 14, (Gross. env. 500). Cette espèce, dont j'ai pu observer un assez grand nombre d'individus, est fort voisine, par son apparence générale et par certains autres détails, de diverses formes de C. Delpontei (Klebs) De Toni. Elle s'en distingue par ses proportions, sa suture, etc. Les cellules sont 8—9 fois plus longues que larges, elles sont incurvées, le cöté dorsal étant fortement convexe, le cöté ventral plus ou mois concave. Les hémisomates sont régulièrement atténués de la suture vers 1'extrémité, laquelle est obliquement obtuse. La suture est marquée par un épaississement médian transversal bien net, un peu brunatre. Les chromatophores ont 8 bandes rayonnantes et contiennent chacun 6—8 pyrénoïdes relativement gros. Dans 1'espace hyalin, assez petit, qui termine les hémisomates, il se trouve un locelle a contour distinct et contenant plusieurs corpuscules trépidants. Dimensions: Cellules de 230—245/» de long sur 25—28 p de large. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Closterium Leibleinii Kuetz. Bibl.: Voir entre autres Bernard, 1909, p. 28. Tab. LXI Fig.: 15 (Gross. env. 500). II s'agit bien ici de cette espèce, déja plusieurs fois signalée pour diverses régions d'Extrême-Orient, mais que je n'avais pas encore apercue dans mes pêches de Nouvelle- CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. 263 Guinée lors de la publication de mon précédent travail. Les cellules ne sont pas fortement incurvées, un peu renflées sur leur face ventrale, atténuées peu a peu vers les extrémités qui sont largement arrondies. La suture est marquée d'une trés fine ligne souvent indistincte; le chromatophore, qui a 8 bandes rayonnantes, contient un petit nombre (4—6) de pyrénoïdes relativement gros, et unisériés. Le locelle assez gros qui se trouve dans 1'extrémité hyaline contient de nombreux corpuscules trépidants. Dimensions: 200—220^ sur 35—36 ft. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Closterium Wenti n. sp. Tab. LXI Fig.: 16 (Gross. env. 500). Au cours de mes observations antérieures du matériel rapporté par M. VERSTEEG, ce type m'avait échappé; il semble du reste être assez rare et je n'en ai trouvé qu'un nombre restreint d'exemplaires. Par certains détails de la forme générale, il rappelle quelque peu C. nematodes. Josh., mais il s'en éloigne d'autre part par des caractères si frappants et si importants qu'il est possible de le séparer comme espèce distincte et même de le mettre dans un tout autre groupe du genre Closterium. La celluie est longue, un peu courbée, le cóté dorsal étant assez fortement convexe, le cöté ventral faiblement concave. Dans leur ensemble, les membranes de la celluie sont minces, mais tout prés de 1'extrémité des hémisomates, elles sont épaissies sur une partie de leur longueur, détail qui rappelle, mais en beaucoup moins accentué un caractère analogue de C. nematodes. L'extrémité des cellules est largement arrondie ou trés faiblement obliquement tronquée. Le caractère qui permet le mieux de distinguer cette forme de C. nematodes en de C. bogoriense Bern. par exemple, est la présence, dans l'extrémité hyaline, d'un locelle a contour distinct, situé au dessous de 1'épaississement, tout prés du chromatophore, et contenant plusieurs petits corps trépidants, tandis qu'il n'y avait qu'un seul corpuscule assez gros dans le locelle des deux autres espèces. La membrane n'est striée ni transversalement ni longitudinalement, mais la suture est ornée de deux trés faibles épaississements a peine distincts, qui marquent la membrane de deux lignes transversales. Le chromatophore a 8—10 bandes rayonnantes et un assez grand nombre (.9—11) de gros pyrénoïdes. Dimensions: Longueur 270—275^, largeur 28—30 ft. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Closterium acutum (Lyngb.) Breb. Bibl.: Bernard, 1909, p. 25. Tab. LXI Fig.: 17 (Gross. env. 500). J'ai déja signalé, dans ces pêches, la présence de cette petite espèce, dont j'ai rencontré des exemplaires encore plus petits que ceux que j'avais observés antérieurement, et par conséquent se rapprochant davantage du type ordinaire de 1'espèce. Les cellules sont presque droites, grêles, a peine convexes sur la face dorsale, trés faiblement concaves sur la face ventrale, dont la région mediane est même largement et trés faiblement convexe. Les extrémités des cellules sont obliquement obtuses. Les chromatophores sont d'un vert clair, avec Nova Guinea. VIII. Botanique. 34 264 CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. un petit nombre de bandes rayonnantes (4) et contiennent chacun 3—4 petits pyrénoïdes. L'extrémité hyaline des cellules est relativement longue et contient un petit nombre de corpuscules trépidants qui ne sont point renfermés dans un locelle a contour distinct. Dimensions: Longueur des cellules 120—125;*, largeur 9—10 p. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Closterium Versteegianum Bern. Bibl.: Bernard, 1909, p. 27. Tab. LXI Fig.: 18 (Gross. env. 1000). Cette petite espèce doit être fort rare, car malgré toutes mes recherches, il ne m'a pas été possible de la retrouver dans mes pêches de Nouvelle-Guinée. Force m'est donc de m'en tenir a mes précédentes indications et de reproduire purement et simplement la description que j'en ai déja donnée. Les cellules sont courbées, largement convexes sur la face dorsale; concaves, mais un peu renflées dans leur milieu, sur la face ventrale. Les extrémités des cellules sont atténuées, mais cependant ne s'amincissent pas beaucoup: elles sont assez largement arrondies. La membrane est lisse, il n'y a ni stries, ni suture, chaque chromatophore a s ou 6 bandes rayonnantes et d'ordinaire 4 gros pyrénoïdes. Le caractère le plus important est la présence d'un locelle a contour trés net et contenant un seul trés gros corpuscule trépidant de structure cristalline trés distincte. Dimensions: Longueur des cellules 80 ft, largeur 11'/i A*. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Closterium Novae-Guineae Bern. Bibl.: Bernard, 1909, p. 28. Tab. LXI Fig.: 19 (Gross. env. 750). Cette espèce non plus n'était pas trés abondante, j'ai pu cependant en retrouver quelques exemplaires qui m'ont permis de contröler la constance des détails. Les cellules sont trés fortement arrondies, la face dorsale convexe ayant exactement la forme d'une demicirconférence. La face ventrale de même est trés régulièrement et fortement concave, les hémisomates s'atténuent assez faiblement de la région médiane vers l'extrémité, qui est large et arrondie. Chaque hemisomate contient un chromatophore a 5—7 bandes rayonnantes, et oü il ne m'a pas été possible de mettre en évidence des pyrénoïdes. Dans le faible espace hyalin qui occupe l'extrémité des hémisomates, il se trouve un seul gros corpuscule non enfermé dans un locelle a contour distinct. Dimensions: Les cellules ont une longueur de 60—70p sur 10—11 1*. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Closterium Lorentzi Bern. Bibl.: Bernard, 1909, p. 27. Tab. LXI Fig.: 20 a. 22 (Gross. env. 500). Les nouveaux individus que j'ai observés et qui se rapportent a cette espèce sont CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. 265 identiques, dans leurs grandes lignes, a ceux que j'ai déja décrits: la forme générale des cellules est typique, avec sa partie médiane a peu prés droite et les moitiés terminales des hémisomates un peu incurvées. Je pourrais indiquer une légère différence avec ma précédente description: je disais que les extrémités de la celluie sont arrondies, tandis qu'elles peuvent être un peu obliquement obtuses. Ce caractère n'est pas constant, et, entre les formes extrêmes a ce point de vue, on trouve tous les passages, tandis que tous les autres details restent constants. La membrane est mince, sauf a la suture, oü elle est ornée d'un faible épaississement. J'ai pu observer, dans quelques exemplaires, un détail qui m'avait échappé précédemment: les chromatophores, qui ont d'ordinaire 6 bandes rayonnantes, possédent dans chaque hémisomate • un petit nombre (en général 3) de pyrénoïdes. Le locelle a un contour indistinct et contient un seul gros corpuscule. Dimensions: Cellules de 75—100/* sur 10—14 ft. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Cosmarium didymochondrum Ndst. var. Novae-Guineae Bern. Bibl.: Bernard, 1909, p. 46. Tab. LXI Fig.: 23, (Gross. env. 500), 24 (Gross. env. 1000). Je n'ai rien de nouveau a ajouter a propos de cette forme, dont j'ai donné déja une description détaillée, et qui était un des types les plus abondants dans une de mes pêches. Les hémisomates sont subtrapézoïdaux, a cöté dorsal plan et a cötés latéraux largement convexes, qui s'arrondissent vers le sillon linéaire et profond. Les cötés latéraux sont marqués de 8 ou 9 fortes ondulations, souvent si accentuées qu'elles apparaissent comme des crénelures plus ou moins arrondies, mais dont 1'inférieure, celle située le plus prés du sillon, est d'ordinaire sensiblement plus petite que les autres. De ces crénelures partent des séries d'ondulations plus ou moins nettes, et plus ou moins nombreuses, qui convergent vers le centre de 1'hémisomate. La face dorsale est également ornée d'ondulations (au nombre de 4 ou rarement 5), souvent beaucoup plus faiblement marquées que celles des parois latérales; parfois même elles sont a peine perceptibles. De ces ondulations apicales peuvent partir aussi, quand elles sont suffisamment accentuées, des séries d'ornements semblables vers le centre de 1'hémisomate. A peu de distance de 1'isthme, on peut apercevoir sur la membrane 5 granules hyalins, équidistants, disposés en une série horizontale et trés distincts. Dans chaque hemisomate, il y a deux chromatophores contenant chacun un pyrénoïde relativement gros. Dimensions: Longueur 50—58 ft de long sur 35—42 ft. Isthme 9—13 ft, Largeur au sommet 11—15 ft. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Cosmarium Askenasyi Schm. Bibl.: Bernard, 1909, p. 52. Tab. LXH Fig.: 25 (Gross. env. 400). Cette espèce était assez rare dans la station oü elle a été récoltée; il est cependant intéressant d'en rencontrer, ne füt-ce qu'un petit nombre d'exemplaires, et de démontrer 266 CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. ainsi a quel point ce type est ubiquiste. Malgré que dans les différentes localités oü elle a été signalée, cette espèce présente des variations d'une certaine importance, les divergences entre les formes ne sont pas de telle nature qu'elles doivent nécessiter la création de nouveaux noms, et les formes de passage entre les différents types sont assez nombreuses et constituent une série suffisamment continue pour que semblables distinctions ne soient pas nécessaires. Les exemplaires que j'ai trouvés dans les pêches de Nouvelle-Guinée étaient d'ordinaire un peu plus longs, relativement a leur largeur, que ce n'est le cas chez la plupart des formes décrites. En outre, tandis que le sillon médian est généralement un peu évasé, formant angle aigu vers 1'isthme, ici au contraire, il est linéaire sur presque toute sa longueur, ne s'arrondissant largement que vers 1'extérieur pour passer aux parois latérales de 1'hémisomate. Les cellules sont un peu plus longues que larges, les hémisomates sont a peu prés hémicirculaires, parfois un peu tronqués sur une trés faible partie de leur région dorsale. Les membranes sont finement ponctuées, et vers 1'angle inférieur des hémisomates, elles sont ornées d'un petit nombre de dents. Dans ces exemplaires, les dents étaient tout particulièrement peu nombreuses et obtuses. Dans chaque hémisomate, il se trouve deux chromatophores munis chacun d'un gros pyrénoïde. Dimensions: Longueur 150—185/», largeur 115—130 ft. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Euastrum dideltoides (Racib.) West fa. Borgii Gutw. Bibl.: Bernard, 1909, p. 57. Tab. LXII Fig.: 26 (Gross. env. 1000), 27 (Gross. env. 500). Cette forme s'est rencontrée trés abondante dans une de mes pêches, et elle était trés identique par tous ses détails, au type que GUTWINSKI a rencontré a Java. Les cellules, a hémisomates subtrapézoïdaux, sont presque deux fois plus longues que larges, et leurs membranes ont des ponctuations a peine marquées, et souvent, dans ces exemplaires de NouvelleGuinée presque invisibles. La face apicale de 1'hémisomate est plane, et en son milieu elle a une incisure linéaire assez profonde. Cette face s'arrondit vers les parois latérales, lesquelles sont d'abord largement concaves, puis un peu convexes, puis de nouveau concaves sur une faible distance, pour s'arrondir largement vers le sillon, lequel est profond et linéaire. La membrane de la celluie est relativement mince, pourtant elle s'épaissit assez fortement au fond du sillon médian, limitant 1'isthme d'un bourrelet hyalin bien marqué, puis au bord et au fond du sillon apical, enfin, elle est trés faiblement épaissie le long de la convéxité des parois latérales. Dans chaque hémisomate, il y a deux chromatophores, munis chacun d'un petit nombre (4—8) de pyrénoïdes épars et de forme elliptique. De profil (fig. 27), les hémisomates sont ovoïdes, largement arrondis en leur sommet, munis dans leur moitié inférieure de deux ondulations latérales constituées par des épaississements de la membrane et 1'isthme est délimité par un sinus angulaire, largement évasé. Dimensions: Longueur 90—105 ft, largeur 47—55/», isthme 10—18 ft, largeur au sommet 18—22 ft, incisure apicale 5—7 ft, largeur maximum de profil 30—31 ft. Habitat: Station 3 (Alkmaar). : CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. Euastrum turgidum Wall. var. Grunowii Turn. 267 Bibl.: Bernard, 1909, p. 59. Tab. LXII Fig.: 28, 29, 30. (Gross. env. 400). J'ai déja, dans mon précédent travail consigné la présence, dans les pêches de NouvelleGuinée d'un petit nombre d'individus appartenant a cette trés élégante espèce, espèce bien souvent décrite déja pour diverses stations des régions malaises. Je rappelle que, sans doute par suite des circonstances du milieu ou a cause de 1'age des individus, je n'ai pas pu constater sur mes exemplaires de Nouvelle-Guinée les ornements caractéristiques de la verrucosité qui se trouve sur la face de 1'hémisomate. Les cellules, un peu plus longues que larges, ont des hémisomates subtrapézoïdaux dont la face apicale est largement et faiblement concave, et dont les cötés latéraux sont creusés d'une assez profonde échancrure arrondie. Cette échancrure est comme limitée par deux lobes un peu rabaissés de la face dorsale et par deux petits lobes un peu relevés de la face latérale. Celle-ci se prolonge vers le sillon médian en un lobe plus grand a cöté latéral largement convexe, et dont le cöté inférieur plan, détermine le bord du sillon médian; celui-ci est étroit, mais non linéaire, sauf quelquefois sur une petite distance vers 1'intérieur. Chacun des lobes de 1'hémisomate (au nombre de 10, par conséquent), est orné d'un petit nombre de verrucosités obtuses, bien marquées. La disposition des lobes se comprend mieux si on compare le dessin oü 1'algue est représentée de face a ceux oü elle est représentée de profil ou de dessus. On distingue alors nettement la grosse protubérance du milieu de la face de 1'hémisomate, puis le gros lobe basilaire vers 1'isthme, au dessus de lui les deux lobes latéraux plus petits, enfin les lobes de la face apicale. Dans chaque chromato-hémisomate, il existe 4 chromatophores découpés, et dans chacun d'eux un gros pyrénoïde. N'ayant pas observé de nouveau des échantillons de dessus (fig. 29), ou de profil (fig. 30), les dessins que je reproduis de ces deux apparences de la celluie sont ceux que j'ai déja publiés. Dimensions: Longueur au milieu 115—13O/&, longueur maximum 120—135 (*> largeur au sommet 75—80 p, largeur maximum 100—105^, largeur minimum 50—55^, largeur maximum de profil 55 (i, largeur de profil au sommet, Isthme 30 Habitat: Station 3 (Alkmaar). Micrasterias apiculata (Ehrb.) Menegh. var. Nordstedtii Bern. Bibl.: Bernard, 1909, p. 61. Tab. LXII Fig: 31, (Gross. env. 475). Cette variété, dont j'ai antérieurement donné la description, se distingue par des caractères bien nets du type de 1'espèce; le lobe apical notamment est trés évasé au sommet et sa concavité est largement angulaire et non pas arrondie. Chaque hémisomate a 5 lobes principaux. De chaque cöté, le lobe inférieur est séparé du lobe médian par un sillon profond, linéaire ou parfois un peu plus large; le lobe apical est séparé des lobes médians par un sillon profond, étroit, mais non linéaire. Les 4 lobes latéraux sont encore trois fois bilobés, chaque sillon étant environ deux fois plus court que les sillons d'ordre précédent. Tous ces sillons sont étroits et aigus, parfois linéaires. Tous les lobes de dernier ordre sont bidentés, 268 CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. les dents sont longues, trés aiguës, un peu courbées et hyalines. Le lobe apical est convexe de chaque cöté de la concavité angulaire médiane. Chacune de ces convexités est munie de 2—4 (généralement 3) fortes dents hyalines recourbées. Les angles du lobe apical ont un caractère qui, par sa constance, est important a relever: ils ont leur membrane fortement épaissie, mais sont dépourvus de dents. Presque partout sur la face de 1'hémisomate, il y a de nombreuses et fortes dents hyalines, plus ou moins recourbées, et disposées assez régulièrement en séries linéaires; mais je n'ai jamais vu que ces aiguillons fussent disposés en étoile ou demi-étoile, comme chez les autres formes de M. apiculata. Le sillon médian est trés profond, il peut être lineaire, mais il est plus souvent étroit, a parois ondulées. Dans chaque hémisomate, il se trouve deux chromatophores découpés contenant un assez grand nombre de pyrénoïdes épars. Dimensions: Les cellules ont 225—240 ft de long sur 178—200 ft de large. L'isthme 30 45 ft. Le lobe apical a une longueur de 55—70 ft une largeur maximum de 65—80 ft une largeur minimum de 35—40 ft. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Micrasterias rotata (Grev.) Ralfs var. Treubii Bern. Bibl.: Bernard, 1909, p. 62. Tab. LXII Fig.: 32, a et b (gross. env. 475). J'ai déja donné une description détaillée de ce type, et il me parait suffissant de la reproduire ici en la complétant de quelques détails: Par la forme et les découpures des hémisomates, les dimensions des cellules et surtout 1'apparence et les proportions du lobe polaire, cette forme se distingue de la var. subdenticulata Ndst., dont elle est pour le reste trés voisine. Les différents échantillons que j'ai rapportés a ce type m'ont permis de me rendre compte des confusions auxquelles peut donnee lieu 1'étude d'individus a différents stades de développement: Dans une même pêche, j'avais observé des formes qui me paraissaient bien différentes: les unes avaient des membranes trés finement ponctuées et des denticules hyalines trés nettement marquées (fig, 32, b) chez les autres (fig. 32, a), ces denticules étaient a peine visibles, mais par contre toute la surface des hémisomates était couverte, jusqu'a la marge, de tubercules relativement gros, disposés en quinconce, et trés rapprochés les uns des autres. C'étaient a peu prés les mêmes différences que celles existant entre M. rotata (Grev.) Ralfs var. subdenticulata Ndst. et M. denticulata Bréb. /3 notata Ndst. J'étais sur le point d'attribuer a ces deux types des noms différents, lorsque j'apergus des individus a des stades suivant de prés la division des cellules, et qui montraient sur 1'un des hémisomates les caractères de Tune des formes, sur 1'autre ceux de 1'autre forme. Et je pus me convaincre que, a 1'état jeune, les cellules sont a peine marquées de trés fines ponctuations, lesquelles s'accentuent au cours du développement, deviennent des tubercules relativement gros, finissant par masquer les denticules hyalines trés petites, mais cependant bien visibles qui se trouvent dans la forme jeune aux angles des lobules de dernier ordre. De profondes incisures linéaires déterminent 5 lobes principaux. Les incisures qui limitent le lobe apical sont les plus profondes. Les lobes basilaires et médians sont encore trois fois bilobés, les incisures de chaque ordre étant au moins deux fois plus courtes que celles d'ordre précé- ch. bernard. algues d'eau douce. 269 dant. Enfin les lobules sont bidenticulés, caractère visible surtout sur les hémisomates jeunes. Le sillon médian est trés profond et linéaire. Le lobe apical est évasé au sommet, son extrémité est tronquée, plane ou trés légèrement concave ou trés peu convexe de chaque cöté d'une incisure médiane angulaire plus ou moins large, plus ou moins profonde, et au bord de laquelle se trouvent des denticules un peu plus fortes que celles du pourtour de 1'hémisomate. Dans son ensemble, la celluie est circulaire, a peine plus longue que large. Dans chaque hémisomate, il se trouve deux pyrénoïdes découpés, avec chacun plusieurs pyrénoïdes épars. Les dessins permettront de compendre certains détails qu'il n'était pas facile de décrire de fagon trés claire. Dimensions: Longueur 170—235 jet, Largeur 143—180 ft. Longueur du lobe apical 45—70 ft, largeur maximum 45-—51 ft, largeur minimum 15—30 ft. Isthme 18—28 ft. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Chlorophycées-Euchlorophycées. Sphaerocystis Schroeteri (?) Chod. Bibl.: Bernard, 1909, p. 73. Tab. LXII Fig.: 33, 34 (Gross. env. 1000), 35 (Gross. env. 650). J'insiste sur le point de doute que j'ai placé a cöté du nom de cette espèce; c'est la seule algue que j'aie pu considérer, quoique avec beaucoup d'hésitation, comme une Euchlorophycée dans mes pêches de Nouvelle-Guinée, et elle se trouvait relativement abondante sous les diverses formes que j'en ai figurées. II va sans dire que j'ai laissé de cöté, dans ce matériel fixé, beaucoup de types uni- ou pauci-cellulaires qu'il ne m'était pas possible de rapporter avec quelque certitude a des Cyanophycées ou a Chlorophycées. J'ai a plusieurs reprises exposé ce point, et je n'ai pas 1'intention de m'y arrêter longuement ici. Pour arriver a une détermination quelque peu exacte ou même approximative de ces formes trèspléomorphes, il faudrait avoir a sa disposition du matériel vivant, permettant d'observer avec soin tous les détails de la structure intime de 1'algue et d'en faire des cultures dans diverses conditions. Pour le matériel récolté en Nouvelle-Guinée, il n'était pas question d'opérer de cette manière, et mon travail présente a ce point de vue certainement maintes lacunes. Quoi qu'il en soit, j'ai cru reconnaitre le type que je signale ici comme une Euchlorophycée a la présence, dans ses cellules, d'un chromatophore plus ou moins découpé, avec un pyrénoïde bien net. Si j'en ai fait, avec doute, une forme du genre Sphuerocystis, c'est que, d'après les études de Chodat, 1'espèce trés polymorphe que eet auteur a décrite sous le nom de S. Schroeteri, présente en effet quelques formes rappelant nos échantillons. Je me hate d'ajouter qu'il pourrait fort bien s'agir ici d'états sphérocystoïdes d'autres algues, comme on en a fréquemment décrit. Les cellules a peu prés exactement arrondies étaient isolées, ou plus souvent groupées dans une gelée assez importante au nombre de 2, 4 ou davantage. Dimension: Les cellules (non compris la gelée) mesuraient 4—8 ft de diamètre. Habitat: Station 3 (Alkmaar). 270 CH. BERNARD. ALGUES D'EAU DOUCE. Flagellées. II me reste a signaler quelques formes que j'ai recontrées en assez grande abondance dans ces pêches et qu'il m'a été facile de déterminer plus ou moins exactement. Trés vraisemblablement, ce groupe d'organismes pourrait faire 1'objet, a condition d'étudier sur place du matériel vivant, d'observations fort intéressantes. II en serait de même, comme je 1'ai déja dit, des Diatomées que je laisse totalement de cóté, et dont il m'a passé sous les yeux, au cours de mes recherches, toute une série de formes fort élégantes. Euglena deses (?) Ehrb. Bibl.: Voir entre autres Bernard, 1908, p. 205. Tab. LXII Fig.: 36, 37. (Gross. env. 500). Je ne puis affirmer absolument qu'il s'agisse de cette espèce, car il aurait fallu étudier du matériel vivant permettant d'en observer avec attention tous les details. J'en ai vu un assez grand nombre d'individus plus ou moins déformés, et dont les caractères rappelaient assez bien ceux de cette espèce; il s'agirait en tout cas d'une petite forme. Les cellules allongées sont étroitement elliptiques, avec, a leur partie postérieure, une pointe hyaline. La membrane est marquée de trés fines stries spiralées, souvent fort difficiles a voir, a cause du contenu dense de la celluie. Le paramylon, sur ce matériel fixé n'était pas trés distinct; j'ai pu me rendre compte pourtant qu'il était sous forme de corpuscules épars. Dimensions: Cellules allongées mesurant y compris la pointe hyaline 50—59,0* de long sur 11—12 n de large. La pointe hyaline mesure 8—g ft. Habitat: Station 3 (Alkmaar). Phacus Pleuronectes Nitzsch. Bibl.: Bernard, 1909, p. 81. Tab. LXII Fig.: 38, 39, 40 (Gross. env. 500). Dans ces pêches, j'ai rencontré en abondance un type qui certainement devait être rapporté a cette espèce. Tous les détails étaient facilement reconnaissables: le corps discoïde, élargi parfois dans sa partie postérieure, 1'appendice hyalin dirigé obliquement, les chromatophores nombreux, petits et elliptiques, les stries bien nettes de la membrane, les corps de paramylon, au nombre de 1 ou 2 dans chaque celluie et se présentant sous forme de disques de différentes dimensions. Par leurs proportions„ ces individus étaient interrhédiaires entre les deux formes que j'ai rencontrées a Java (BERNARD, 1908, p. 206) et cela me confirme dans 1'idée qu'il n'était nullement nécessaire de séparer ces deux formes sous des noms différents et que trés- vraisemblement on trouvera entre elles tous les passages. Je donne le dessin de profil (fig. 40) d'un type dont j'ai rencontré dans cette même pêche un trés petit nombre d'individus et qui, par ses dimensions, la longueur de son appendice hyalin, se rapprocherait de notre grande forme de Java. Dimensions: Cellules longues de 36—40 ft, (non compris 1'appendice hyalin), larges de 28—36/». Appendice hyalin 10— 13 a*. Corpuscules de paramylon 5—9 ft de diamètre. — Grande forme: longueur 57—60 ft, largeur 38—40 jc*, appendice 23^, paramylon 8—10 ft. Habitat: Stations 2 (Sabang-kamp), et 3 (Alkmaar). Tab. LXI. Fig. tl Chroococcus Detonii Bern. X 6S°Fig. 2. Chroococcus turgidus (Kuetz.) Naeg. var. Pullei Bern. X IOO°Fig. 3, 4. Merismopoedia glauca (Ehrb.) Naeg. X IÖO°Fig- S> 6> 7- Spirulina maxima Bern. X 1000. Fig. 8, 9. Spirogyra sp. X 250 Fig. 10. Spirogyra sp. X 1000. Fig. 11. Closterium acerosum (Sehr.) Ehrb. X 225. Fig. 12. Closterium acerosum (Sehr.) Ehrb. var. Novae-Guineae Bern. X 22SFig. 13. Closterium acerosum (Sehr.) Bern. var. Novae-Guineae Bern. X 5°°Fig. 14. Closterium Alkmari Bern. X 5°°Fig. 15. Closterium Leibleinii Kuetz. X 5°°Fig. 16. Closterium Wenti Bern. X 5°°Fig. 17. Closterium acutum (Lyngb.) Breb. X S°°Fig. 18. Closterium Versteegianum Bern. X 1000. Fig. 19. Closterium Novae-Guineae Bern. X 7S°Fig. 20, 21, 22. Closterium Lorentzi Bern. X 5°°Fig. 23. Cosmarium didy moe hondrum Ndst. var. Novae-Guineae Bern. X S0°Fig. 24. Cosmarium didymochodrum Ndst. var. Novae-Guineae Bern. X 1000. Nova-Guinea VIII. — Ch. Bernard, Algues d'eau douce. Tabula LXI Ch. Bernard del. Fa P. W. M. Trap impr. Tab. LXII. Fig. 25. Cosmarium Askenasyi Schm. X 4°°Fig. 26. Euastrum dideltoides (Racib.) West. fa. Borgii Gutw. X 1000. Fig. 27. Euastrum dideltoides (Racib.) West. fa. Borgii Gutw. X 5°°Fig. 28, 29, 30. Eastrum turgidum Wall. var Grunowii Turn. X 400. Fig. 31. Micrasterias apiculata (Ehrb.) Menegh. var. Nordstedtii Bern. X 475Fig. 32 a et b. Micrasterias rotata (Grev.) Ralfs. var. Treubii Bern. X 475Fig. 33, 34. Sphaerocystis Schroeteri (?) Chod. X 1000. ■ Fig. 35. Sphaerocystis Schroeteri (?) Chod. X 650. Fig. 36, 37. Euglena deses (?) Ehrb. X 5°°Fig. 38, 39, 40. Phacus Pleuronectes Nitzsch. X S00, Nova-Guinea VIII. — Ch. Bernard, Algues d'eau douce. Tabula LXII Ch. Bernard del. Fa P. W. M. Trap impr. H. HARMS. ARALIACEAE. 271 ARALIACEAE, VON H. HARMS % Boerlagiodendron Harms. Boerlagiodendron pachycephalura Harms n. sp ; Arborea. Folia amplissima, longe petiolata, petiolo basi crassa cristulis compluribus subintegris manicato, lamina magna, glabra, fere ad basin 5— 7-partita, segmentis oblongis vel lanceolatooblongis, vel obovatis, majoribus profunde pinnatifidis, costa media valida saepe digitatotripartita, laciniis latiusculis oblongis vel oblique ovatis margine paree remote serrulatis; inflorescentia verosimiliter umbellata, radii crassissimi (ad 10 cm. vel ultra longi), apice tripartiti, radiolus intermedius brevissimus flores steriles subfemineos bacciformes 9-loculares pedicellatos (pedicellis 10—13 mm. longis, pulverulento-puberulis, baccis puberulis usque subglabrescentibus) gerens, umbellulam 6—7 cm. diam. (in spiritu vini) metientem brevissime crasseque pedunculatam formans, radioli laterales intermedium superantes crassi, ± puberuli, 4 6 cm. longi, paullo compressi (in spiritu vini ad 2 cm. vel ultra diam. longiore metientes, in sicco 6—7 mm.), supra medium bracteas latissimas 2 oppositas gerentes, apice dilatati et capitulum florum hermaphroditorum paullo convexum, latum crassum (in spiritu vini circ. 5—6 cm. vel ultra diam.) multiflorum densiflorum gerentes, bracteae basi capituli complures late deltoideae vel ovatae floribus breviores; flores arcte congesti, mutua pressione angulati, sessiles vel breviter lateque pedicellati, calycis margo brevissimus, corolla compressa, truncata, saccata, apice leviter furcata, puberula;. discus medio furcatus; stamina 18—26; ovarium tomentosulum, loculis 24—25.. Niederl. Neu-Guinea, an dem Noordfluss: G. M. Versteeg n. 1029; blühend am 8 Mai 1907. Eine sehr auffallende Pflanze, von der leider nur mangelhaftes Material vorliegt. Vielleicht gelingt es spater, reichlicheres Material zu erhalten; das Sammeln dieser BoerlagiodendronArten mit ihren riesigen Blattern und weit verzweigten Blütenstanden bereitet ja ungewöhnliche Schwierigkeiten. Die neue Art steht dem B. insidiator (Becc.) Harms (von Neu-Guinea, Ramoi, siehe Beccari, Malesia I. 195) sehr nahe, unterscheidet sich jedoch durch die viel dickeren Köpfchenstiele und Köpfchen. 1) Herr Dr. C. Lauterbach hat die Araliaceen der Sammlung Br ander horst bestimmt; von ihm rÜTir't auch die Beschreibung der neuen Art Boerlagiodendron scssiliflorum her. H. Harms. Nova Guinea. VIII. Boxanique. 2^2 h. harms. araliaceae. Boerlagiodendron sessiliflorum Lauterbach n. sp. Arborescens; petiolis subtrigonis, media parte in sicco 4—6 mm. crassis, 25—32 cm. longis, basi cristulis undulatis fimbriatis manicatis; stipulis late lanceolatis acutis 4 cm. longis basi cristulatis; foliis suborbicularibus glabris subcoriaceis 40—50 cm. diametientibus, usque 5—7 cm. a basi 7-fidis, segmentis oblongis basi angustatis pinnatifidis, lacinia superiore ovatooblonga, lateralibus oblongis vel oblongo-lanceolatis, basin versus pro rata minoribus, acuminatis, margine spinuloso longe-serrato; umbella composita bracteis caducissimis, radiis ad 16, 5—6 cm. longis, 25 mm. crassis, in sicco striatis, apice tripartitis, radiolo intermedio breviore flores baccaeformes ellipticos 4 mm. longos gerente, radiolis lateralibus 3 cm. longis medio bibracteolatis; capitulis multifloris bracteis triangularibus 2,5 mm. longis caducis suffultis; floribus (defloratis) 2—3 mm. longis arcte congestis sessilibus, calycis margine obsoleto, stigmatibus sessilibus verruculosis, ovario 14 loculari; fructu semimaturo ellipsoideo 8 mm. longo, 5 mm. crasso, striato. Niederl. Neu-Guinea, an dem Noordfluss bei Alkmaar, 130 m. ü. d. M., Wald (Branderhorst n. 360; bl. et fr. 9 April 1908). Die Art schliesst sich an B. Warburgii Harms an, von welcher sie sich durch die weniger tief ausgebuchteten Blatter mit gesagtem Rande unterscheidet. In der Blattform ahnelt sie im Übrigen B. novo-guineense Harms, die jedoch gestielte Blüten besitzt. Schefflera Forst. Schefflera macrostachya (Benth.) Harms in Engl.-Prantl, Nat. Pflanzenfam. III. 8. p. 36; Valeton, Pl. papuanae, in Buil. Départ. Agric. Ind. néerl. X. (1904) 42- Niederl. NeuGuinea: an der Südküste bei Okaba, Wald (Branderhorst n. 45; Sept. 1907); bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1832; blühend am 30. Okt. 1907 ; an dem Noordfluss: G. M. Versteeg n. 1002; bl. und fr. am 3. Mai 1907. Diese Art, die der in Queensland vorkommenden Sch. actinophylla (Endl.) Harms (= Brassaia actinophylla Endl.) nahesteht, wurde schon von VALETON (I- *) für Merauke angegeben. — Nach ValëTON ist es ein hoher Baum mit weissem Stamm und wurstförmigen Zweigen; Blüten rot. Die Art ist, soweit nahere Standorte bekannt sind, bisher nur in Niederlandisch Neu-Guinea gefunden worden. Schefflera Yersteegii Harms n. sp.; Arbor? Folia ampla, longe petiolata digitata, petiolo glabro, 15—50 cm. vel ultra longo, vagina lata, in stipulam intrapetiolarem brevem producta, foliola 5—9, apice petioli verticillata, longiüscule petiolulata, petiolulis 3—6 cm. longis, lanceolata vel lanceolato-oblonga, basi acuta vel obtusa et saepe in petiolulum brevissime contracta, apice acuminata, chartacea, glabra, circ. 17—25 cm. longa, 4,5—7 cm. lata; paniculae elongatae, rhachi communi longissima, ad 40—50 cm. vel ultra longa, satis tenui, paree squamuloso-puberula, vel demum subglabrescente, umbellulas numerosas racemose dispositas gerente, pedunculi umbellularum 1—3,5 cmlongi, paree puberuli usque subglabri, pluriflori (circ. 10—30-flori), pedicelli tenues 4—7 mm. longi, glabri; petala 5, apice paree puberula, 2—2,3 mm. longa; stamina 5; discus convexus, stigmatibus apice disci sessilibus, minimis, parum conspicuis; ovarium latum, subsemiglobosum, glabrum, 5-loculare. H. HARMS. ARALIACEAE. 273 Niederl. Neu-Guinea: an dem Noordfluss: G. M. Versteeg n. 1020 bl. am 8.Mai 1907;andem Noordfluss bei Van Weelskamp: G. M. Versteeg n. 1205 bl. am 6. Juni 1907. In die nachste Verwandschaft gehort auch n. 1739. Die neue Art gehort zur Sektion Eu-Heptapleurum, bei der eine Griffelsaule fehlt und die wahrend der Bliite meist sehr undeutlichen Narben dem Discus eingesenkt sind. Das Exemplar VERSTEEG n. 1020 weicht von n. 1205 durch meist etwas langere Doldenstiele (3—4 cm. lang) und Pedicelli (7—9 mm. lang) ab, stimmt jedoch sonst mit n. 1205 ganz gut iiberein, so dass ich glaube, es mit zu der neuen Art rechnen zu können. — Über die Stellung des Exemplars VERSTEEG n. 1739 bin ich nicht im Klaren; in den wesentlichsten Merkmalen stimmt es mit Schefflera Versteegii iiberein, es sind jedoch hier die Pedicelli viel kürzer (2—3,5 mm.), und ebenso die Doldenstiele (7—12 mm.), die Dolden zeigen eine geringere Zahl von Blüten 6—9. Da das Material dieser Nummer (n. 1739) nicht reichlich ist, und die unterscheidenden Merkmale nicht scharf hervortreten, glaubte ich von der Aufstellung einer neuen Art in diesem Falie absehen zu müssen. Schefflera polychaeta Harms n. sp. Tab. LXIII. Frutex nanus (vel altior?), epiphyticus, caule brevi lignoso; folia ampla petiolata, petiolo 30—40 cm. vel ultra longo, setis numerosis longis demum deciduis et postea reliquiis earum dissitis obsito, digitata, foliola 5—8, longe vel longiuscule petiolulata, petiolulis 2-—13 cm. longis, statu adulto setis dissitis obsitis vel subglabris, setis apice petioluli saepe densioribus, lamina oblonga vel oblongo-lanceolata, basi acuta, apice longiuscule vel breviter acuminata, papyracea vel chartacea, glabra vel subglabra, nervo medio subtus basi paree puberulo; paniculae elongatae, ± longe pedunculatae, cum pedunculo ad 40—50 cm. (vel ultra ?) longae, rhachi densissime setulis patentibus longis et praeterea squamulis detergilibus obsita, umbellulas numerosas racemose digestas gerente, umbellularum pe'dunculi dense setulosi et adpresse squamulosi, 1,5—3 cm. longi, basi bracteis lanceolatis acuminatis deciduis 10—12 mm. longis suffulti, umbellulae densiflorae multiflorae, pedicelli 3—5 mm. longi, ut flores indumento denso verrucularum et squamularum obtecti; calycis margo integer parum prominulus; petala 5 valvata, lanceolata, acuta, tenuia, 2 mm. longa, apiculo inflexo, carina longitudinali intus medium percurrente leviter prominula; stamina 5, filamentis brevibus, antheris oblongis, birimosis, dorsifixis; discus subplanus; stylus unicus, brevis, obtusus; ovarium anguste obconicum 5-loculare, versus pedicellum haud articulatum, 1,2-—1,5 mm. longum; fructus nondum maturi globosi, baccati, 3—3,5 mm. longi, stylo simplici, apice obtuso et perbrevissime 5-lobo, 1 —1,2 mm. longo. Niederl. Neu-Guinea: an dem Noordfluss bei Geitenkamp, G. M. Versteeg n. 1392. bl. am 10. Juli 1907. Die Art ist sehr auffallend durch die dichte Bekleidung der Blütenstande mit langen oder kürzeren weichen Borsten (setulae). Dieselben Gebilde finden sich auch an den Blattstielen und Stielen der Blattchen, wo sie aber meist bald abfallen. Es scheint ein kleiner Strauch zu sein, mit einfachem oder wenig verzweigtem Stamme, der nur wenige Decimeter hoch wird. Wegen des einfachen ungeteilten Griffels gehort die Art in die Gruppe Agalma, sie scheint aber keiner der bisher beschriebenen Arten naher zu stehen. Es ist sehr auffallend, eine wie geringe Zahl von Schefflera-Axten bisher aus Neu-Guinea bekannt geworden ist, wenn man bedenkt, welche reiche Entwickelung diese Gattung auf anderen Insein des malai- 274 h- harms- araliaceae. ischen Archipels zeigt. Vielleicht ist diese Armut an Arten dieses in den Tropen so weit verbreiteten grössten Genus der Araliaceen ein charakteristisches Merkmal für die AraliaceenFlora der Insel, vielleicht aber birgt sie noch manche unbeschriebene Art. — Die bisher von Neu-Guinea bekannten Arten sind folgende: Schefflera macrostachya (Benth.) Harms ; siehe oben. Schefflera venulosa (W. et A.) Harms; vergl. K. Schtjmann u. Lauterbach, Fl. Deutsch Schutzgeb. 486. Diese Art reicht von Ostindien bis Australien, ihr Vorkommen in Kaiser WilhelmsLand liegt also innerhalb ihrer Verbreitungsgrenzen. Sch. fimbriata (F. v. Muell.)Harms; Heptapleurum fimbriatumF. v. Muell. Notes on Papuan Pl.V. (1877) 89. Wurde am Fly-Fluss von D'Albertis aufgefunden. Sch. Schumanniana Harms in K. Schumann u. Lauterbach, Nachtrage zur Fl. Deutsch. Schutzgeb. (1905) 33iKaiser Wilhelms-Land. Sch. Versteegii Harms n. sp. Sch. polychaeta Harms n. sp. Polyscias Forst. Folyscias Branderhorstii Harms n. sp.; Arborea, ramulis junioribus pulverulento-puberulis, subglabrescentibus; folia ampla, duplo-pinnata, longiuscule petiolata, petiolo (usque ad pinnam infimam) 5—10 cm. longo, basi paree puberulo, rhachi communi (cum petiolo) 25—50 cm. longa (vel ultra?), articulata, glabra vel subglabra, jugis 6—8, pinnae oppositae 3—7-foliolatae, inferiores paucifoliolatae (foliolis 3—5), mediae et superiores plurifoliolatae (foliolis 5—7), ad juga summa tantum foliola evoluta, itaque folium apice simpliciter impari-pinnatum foliolis 7—9, foliola breviter petiolulata usque subsessilia vel sessilia, oblongOrlanceolata vel oblonga vel lanceolata, basi plus minus in petiolulum angustata, apice plerumque sensim acuminata (acumine saepe obtuso vel obtusiusculo), rarius breviter abruptius acuminata vel sensim obtusiuscula vel acuta, chartacea, glabra, supra nitidula, 4—8 cm. longa, 1,7—3,5 cm. lata; paniculae terminales breves vel amplae, pedunculatae, rhachi cum pedunculo 10—30 cm. longa, pulverulento-puberula vel partim subglabrescente, spicas (vel potius racemos spiciformes) numerosas racemose dispositas vel apice rhachidis verticillatim congestas gerente, spicae 4—8 cm. longae, rhachi puberula, flores brevissime pedicellati; fructus compressi, subglabri, stylis duobus basi connatis recurvatis coronati, 4—5 mm. longi, 4—4,5 mm. lati. Niederland. Neu-Guinea: an der Südküste bei Dorf Gelieb, Pflanzungsweg (Branderhorst n. 208; blühend am 3. Nov. 1907). Eingeb. Name: sipi timu schihid. Die neue Art ist sehr nahe verwandt mit Polyscias elegans (F. v. Muell.) Harms (Australien, Queensland), weicht jedoch von dieser durch die ausserst kurzen Stiele der Früchte ab; auch ist die Behaarung der Inflorescenz viel schwacher als bei P. elegans. h. harms. araliaceae. 275 Polyscias fruticosa (L.) Harms in Engler-Prantl, Nat. Pflanzenfam. III. 8, p. 44. Niederland. Neu-Guinea: an der Südküste bei Dorf Gelieb, Pflanzungsweg (Branderhorst n. 163; blühend am 21. Oktob. 1907). In Malesien und Papuasien verbreitet und vielfach angebaut; siehe K. schumann und K. Lauterbach, Fl. Deutsch. Schutzgebiete, p. 486. Kissodendron Seem. Kissodendron australianum (F. v. Muell.) Seem var. dlsperma F. v. Muell. Notes on Papuan Pl. V. (1877) 88; Harms in Engler-Prantl, Nat. Pflanzenfam. III. 8, 46. Niederl. N.-Guinea: an dem Noordfluss beim Nepentheshügel, G. M. Versteeg n. 1336 blühend am 30. Juni 1907. Ein Originalexemplar der von F. von mueller beschriebenen Varietat hat mir nicht vorgelegen; F. v. mueller gibt sie an für Fly-Fluss (D'Albertis). Kissodendron australianum kommt in Australien (Queensland) vor. Der Typus der Art besitzt eine 3—5-facherige Frucht, wahrend bei der Varietat aus NeurGuinea die Frucht nur 2 Facher aufweist. Diesen Charakter zeigt auch die Pflanze von versteeg, und da sonst grosse Übereinstimmung mit der australischen Art, die mir in mehreren Exemplaren vorlag, herrscht, so glaubte ich mich berechtigt, die Pflanze von versteeg zu der obigen Varietat zu stellen. Insbesondere zeigen auch hier die (halbreifen) Samen eine unregelmassig gefurchte, nicht gleichmassige Oberflache. Übrigens steht die Gattung Kissodendron der Gattung Polyscias so nahe, dass sie vielleicht besser mit ihr vereinigt wird. Mackinlaya F. Muell. Mackinlaya amplifolia Hemsley in Kew Bulletin Nr. 6. (1909) 260. Tab. LXIV. Species robusta a M. macrosciadea, F. Muell., foliorum amplitudine ac divisione, inflorescentia umbellata ad gradum quintum divisa, radiis primariis circiter 10 tantum et umbellulis ultimis paucifloris recedit. Arbor 3-metralis (versteeg) omnino glabra, ramis floriferis crassis. Folia composita, digitatim vel pedatim secta, simul nonnunquam pseudopinnata, ampla, cum petiolo communi usque ad 60 cm. longa (inferiora forsan longiora); foliola 5 vel 7, inaequalia, ovatolanceolata, cum petiolulo 15—35 cm. longa, acuminata, acuta, basi cuneata vel late rotundata, integra vel obscure lobulata et remote denticulata, lateralia plus minusve obliqua, 2 infima multo minora, breviter petiolulata, intermedia, ut terminale, longe petiolulata, terminale indivisum vel pinnatim tripartitum segmentis lateralibus obliquis segmento terminali longe petiolulato; petiolus communis validus, usque ad 30 cm. longus, teres, striatus, basi anguste vaginans, caulem vel ramum. amplectens. Inflorescentia terminalis, longe stipitata, umbellata, decomposita, circiter 30 cm. diametro, foliis brevior; radii primarii circiter 10, 12—18 cm. longi; umbellulae ultimae 3—6-florae, pedicellis brevissimis inaequi-longis; bracteae et bracteolae lineari-lanceolatae, sursum gradatim mjnores, inferiores 1—1.5 cm. longae. Flores (masculi tantum visi) 1.5—2 mm. diametro; calycis dentes lanceolati, acuti, quam petala inflexa longiores. 2^6 H. HARMS. ARALIACEAE. Niederl. Neu-Guinea: An dem Noordfluss bei Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1442 bl. im Juli 1907. Nach HEMSLEY steht die Art von Neu-Guinea der von ihm 1. c. 259 beschriebenen M. confusa Hemsley (Queensland, Dunk Island) nahe; beide Arten unterscheiden sich von der ursprünglichen Art der Gattung (M. macrosciadea F. v. Muell., Queensland) durch grössere, zusammengesetzte Infloreszenz. — Die Gattung wird jetzt zum ersten Male von Neu-Guinea bekannt. Anomopanax Harms. Anomopanax Versteegii Harms n. sp. Suffrutex nanus, caule plerumque simplici vel rarius ramulos 1—3 breves proferente, lignoso glabro; folia simplicia petiolata, petiolo circ. 3—6 cm. longo, vagina latiuscula, caulem amplectente, lamina satis ampla, oblonga vel ovali-oblonga vel obovato-oblonga, basi in petiolum angustata, apice breviter vel saepius longiuscule acuminata vel caudata, margine subintegra vel remote et minute denticulata vel grosse lateque dentato-serrata, circ. 15—32 cm. longa, 8—16 cm. lata; umbella terminalis vel folio opposita longe pedunculata, pedunculo glabro, circ. 8—16 cm. vel ultra longo, triplo umbellatim composita, radii primarii 6—8, circ 5—13 cm. longi, basi involucro e phyllis 5—7 lanceolatis acutis 7—11 mm. longis formato comitati, apice radiolos secundarios umbellatim dispositos gerentes, radioli 6—10, basi involucro e phyllis paucis lanceolatis composito comitati, 7—20 mm. longi, apice umbellulas vel cymulas paucifloras (3—8-floras) gerentes, pedicelli graciles tenues, circ. 4—8 mm. longi; flores parvi, masculi et hermaphroditi in eadem umbella mixti, ita ut umbellulae terminales saepius tantum flores hermaphroditos {floribus masculis paucis interdum additis), umbellulae laterales florem medium hermaphroditum, flores masculos laterales vel solum flores masculos gerant, umbellulis unius eiusdemque radii interdum solum flores masculos praebentibus; sepala 5, late lanceolata acuta; petala 5, ambitu obovata, acumine longo caudiformi intus reflexo, subsessilia vel basi vix lateque unguiculata, 1 mm. vel paullo ultra longa, in fl. hermaphrodito paullo latiora; stamina 5, antheris dorsifixis versatilibus, discus in medio floris crassus, pedicelli articulatione a calyce remota; ovarium in fl. masculis nullum vel subnullum, in fl. hermaphroditis late ovatum compressum, versus pedicellum articulatum, styli 2, primo arcte adpressi, demum recurvati; fructus didymus compressus, apice emarginato stylis recurvis coronato, 2 cm. altus, 2,6 cm. latus. Niederl. Neu-Guinea; an dem Noordfluss bei Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1419, blühend am 11. Juli 1907. Die Art steht dem Anomopanax Schlechteri Harms (in SCHUMANN-LAUTERBACH, Nachtrage zur Fl. deutsch. Schutzgeb. (1905) 332 Taf. XIII) sehr nahe; sie unterscheidet sich hauptsachlich durch die breiteren langlichen (nicht lanzettlichen) Blatter. Fassen wir die Ergebnisse der Sammlungen aus Niederlandisch Neu-Guinea zusammen, so finden wir, dass sich die neuen Funde von Araliaceen im allgemeinen im Rahmen der bereits bekannten Grundzüge bewegen. Die für Neu-Guinea sehr charakteristische und auf der Insel offenbar die reichste Entwickelung zeigende Gattung Boerlagiodendron erfuhr zu ihren von dort bereits bekannten 9 Arten einen Zuwachs von 2 Novitaten. Zu den vier bisher H. HARMS. ARALIACEAE. 277 bekannten Schefflera-Arten, von denen drei endemisch sind, eine dagegen im Monsungebiet weit verbreitet ist, traten 2 neue hinzu. Die grosse Gattung Polyscias, von der man bisher eine in Neu-Guinea endemische Art noch nicht kannte, lieferte eine neue Art, die eng mit einer von Queensland bekannten Art verknüpft ist. Die Gattung Mackinlaya F. v. Muell., die man in typischen Formen bisher nur aus dem tropischen Australien kannte, wurde jetzt zum ersten Male in einer neuen Art für Neu-Guinea nachgewiesen. Die Gattung Anomopanax Harms hangt aufs engste mit Mackinlaya zusammen, von der sie vielleicht nur einen Teil bildet; sie teilt mit ihr die an Umbelliferen erinnernden Petala, die eine nach innen eingeschlagene Spitze zeigen. Die Gattung war bisher bekannt für Celebes (2 Arten), die Philippinen (1 Art), und Neu-Guinea (1 Art); die hier beschriebene neue Art steht der für NeuGuinea schon bekannten Art so nahe, dass sie vielleicht nur eine breitblattrige Varietat jener Art {Anomopanax Schlechterï) darstellt. LXIII. Schefflera polychaeta Harms. a. Planta ^ . ■ b. Pars inflorescentiae '/,. c. Fructus d. Flos "/,. Nvva-Guinea VIII. — H. Harms, Araliaceae. Tabula LXIII LXIV. Mackinlaya amplifolia Hemsley. a. Folium '/j. b. Pars caulis '/,. c. Pars inflorescentiae ï/3. d. Pars superior inflorescentiae '/,. Nova-Guinea VIII. — H. Harms, Araliaceae. Tabula LXIV B. J. van Tongeren del. et lith Fa P. W. M. Trap impr. TH. LOESENER. CELASTRACEAE. 279 CELASTRACEAE, VON TH. LOESENER. Lophopetalum Wight. Lophopetalum micranthum Loes. nov. spec. Arbor glabra; ramulis densis, plerumque erectis, demum teretibus, hornotinis i. s. longitudinaliter striatis, nigrescentibus, 1 —1,5 mm. crassis; foliis oppositis, 3—5 mm. longe petiolatis, late obovatis usque oblongo-ellipticis, coriaceis, basi cuneatis, apice ambitu rotundatis saepeque in acumen brevissimum obtusiusculum vel subacutum productis vel subobtusis, integris, 2,7—6,5 cm. longis, 1,5—3,2 cm. latis, i. s. supra subatro-brunneis, nitidis, subtus obscure brunneis et nitidulis, costa media subtus i. s. subatra utrinque prominula, nervis lateralibus leviter ad apicem versus arcuatis, supra obsoletis vel inconspicuis, subtus conspicuis et vix prominulis reticulumque tenuissimum tantum subtus conspicuum formantibus; inflorescentiis in foliorum axillis solitariis, paniculas graciles, usque 3,5 cm. longas et circ. 5 10 mm. longe pedunculatas formantibus, pedicellis ultimis 2—3 mm. longis, bracteis prophyllisque ima pedicelli basi insertis minutis deltoideis; floribus parvis; sepalis 5 triangularibus obtusis, margine sub lente breviter fimbriolatis, circ. 0,7 mm. longis et 1 mm. basi latis; petalis 5 late ovatis, carnosis, circ. 1,5 mm. longis et paene latis, cristae apice liberae lobo medio longissimo tantum %-plo quam petalum breviore, lateralibus utrinque singulis minimis obsoletis; staminibus 5 dimidia fere petala aequantibus, supra discum crassum disciformem obsoleteque 5-gonum in eius angulis rotundato-subemarginatis insertis, filamentis brevibus filiformibus, antheris anguste cordiformibus filamento longioribus et ei dorso fere medio affixis, rimis 2 longitudinalibus introrsum dehiscentibus. ovario anguste subtetraëdrico, obtuse 3-gono et paene 3-lobo, disco insidente 3-loculari, ovulis pluribus circ. 7—8, biserialibus, erectis. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noordfluss beim Nepentheshügel: G. M. Versteeg n. 1773; blühend am 29. Sept. 1907. Sehr nahe mit L. torricellense Loes. verwandt, das durch etwas deutlichere Blattspitze und grössere Blüten von der hier beschriebenen Art abweicht, vielleicht nur eine Varietat dieser Art. Nova Guinea. VIII. Botanique. ■ ,6 2go TH. LOESENER. CELASTRACEAE. Celastrus L. Celastrus monospermoides Loes. nov. spec. Frutex glaber, scandens; ramulis teretibus vel subteretibus, i. s. nigrescentibus hornotinis 1,5-3 mm. crassis; foliis alternis, 8-13 mm. longe petiolatis, oblongis vel oblongolanceolatis usque late subobovatis, basi cuneatis apice obtusiuscule vel subacute acuminatis, margine repandulo-serrulatis, tenuiter coriaceis, 7,5—u cm. longis, 2,5—5,8 cm. latis, 1. s. brunnescentibus, supra nitidulis, obscurioribus, subtus pallidioribus, costa media supra plana vel vix prominula, subtus prominula, nervis lateralibus leviter ad apicem versus arcuatis supra vix subtus manifestius, prominulis, laxiuscule reticulatis, reticulo subtus prominulo; inflorescentiis axillaribus (atque etiam terminalibus ?), paniculatis, paniculis gracilibus, iam basiramosis ideoque sessilibus, 3,5-6 cm. longis, singulis nempe semel usque ter dichotome furcatis graciliter et 5-15 mm. longe pedunculatis in paniculam coalitis, pedicellis ultimis subfihformibus 2-7 mm. longis, bracteis et prophyllis deltoideo-subulatis circ. 0,5-0,75 mm. longis vel minoribus; floribus minimis; sepalis 5 deltoideis, acutiusculis, paullum incurvatis et subcucullatis, extrinsecus i. s. rugulosis, circ. 0,75 mm. longis; petalis 5 subellipticis, erectis, circ. 1,4 mm longis; staminibus 5 extra et infra discum pulvinatum et radiatim sulcatum insertis, petala dimidia fere aequantibus, filamentis i. s. pallidis, filiformi-subulatis, anthens 1. s. brunneis reniformi-hippocrepiformibus, ceterum, ut videtur, sterilibus; ovario anguste conico vix 1 mm lon-o in stylum brevem stigmate obsolete et rotundato-triangulari terminatum angustato ut videtur, 3-loculari, nondum plane evoluto, ovulis?; capsula juvenili subpynformi 12-13 mm. longa et circ. 8 mm. lata, incomplete 3-loculari, demum igitur tnvalvi, semine nondum evoluto. Niederlandisch Neu-Guinea auf dem Resi-Rücken in etwa 900 m. Höhe: G. M. Versteeg n. 1643 j blühend am 23. August 1907. Die Art ist der C. monosperma Roxbg. ausserordentlich ahnlich. Die' viel kleineren Blüten und das andere Grössenverhaltnis von Androeceum zum Gynaeceum scheinen mir aber noch die Aufstellung einer neuen Art zu rechtfertigen. Der auf den Asten befindhche haarförmige Überzug rührt nicht von wirklichen Trichombildungen oder dergl. her, sondern ist, wie mir Prof. LlNDAU bestatigt, pilzlicher Natur. th. loesener. hippocrateaceae. 28l HIPPOCRATEACEAE, von TH. LOESENER. Salacia Linn. Mant. II 159. S. prinoides P. DC. Prod. I 571. Niederland. Süd-Neu-Guinea: Wamalfluss, Kletterpflanze (Branderhorst n. 245, fr. 21. Nov. 1907). Eingeb. Name: Adé odé Von Vorderindien bis Papuasien verbreitet. Determinavit K. Lauterbach. Salacicratea Loes. nov. genus. Inflorescentiae in foliorum axillis solitariae et seniel vel pluries dichotome furcatae (ut in Hippocratea). Sepala 5 in alabastris conicis inter sese calyptratim cohaerentia, rimis irregularibus postea secedentia. Petala 5 libera. Stamina 3 supra et intra discum crassum breviter subcylindricum apice paullulum attenuatum inserta. Ovarium conicum 3-loculare, loculis 2-ovulatis, ovulis collateralibus. Bacca globosa, sicca, capsularis, vel, si mavis, capsula indehiscens, epicarpio durescente, monosperma, semine erecto(?), globoso, cotyledonibus massam continuam corneam formantibus. Folia simplicia, coriacea, opposita. In der Infloreszenz ganz mit Hippocratea übereinstimmend zeigt die Gattung auch durch die kapselahnliche Frucht noch schwache Beziehung zu jener. Naher steht sie aber augenscheinlich der Gattung Salacia, was auch durch den Namen angedeutet werden soll (xpxréoo ich überrage); darauf deutet die kugelige, nicht gelappte, Form der Frucht, ihr Nichtaufspringen, und besonders auch die kugeligen, flügellosen Samen hin, deren Keimblatter, wenn ich die Frucht richtig auffasse, eine ebensolche fest zusammengeschweisste harte Massé bilden, wie bei vielen Salacia-Arten. Die oben kappenartig zusammenhangenden Kelchblatter, die sich durch unregelmassige Risse öffnen, so dass der obere in ein gemeinschaftliches Spitzenen ausmündende Teil kapuzenartig abgeklappt wird, hingegen sind ein diesem neuen Genus eigentümliches Merkmal, das ich bisher weder bei Hippocratea noch bei Salacia beobachtet habe. 282 th. loesener. hippocrateaceae. Salacicratea papuana Loes. nov. spec. Tab. LXV. Frutex scandens, glaber; ramulis longitudinaliter striatis, obtuse angulatis vel postea teretibus, sub lente lenticellosis et rimulosis, i. s. griseo-subfuscis usque 4 mm. crassis; foliis oppositis, 8—10 mm. longe petiolatis, ellipticis vel ovalibus usque suboblongis, coriaceis, basi rotundatis usque cuneatis, apice obtusis vel obsolete et obtusiuscule acuminatis, margine subintegris vel obsolete repandulis, i. s. ± cinerascentibus, 12—17 cm. longis, 4,5—7-5 cm. latis, costa utrinque prominula, nervis lateralibus leviter ad apicem versus arcuatis, praecipue subtus prominulis et reticulum tenuissimum et densiusculum subtus prominulum, supra obsoletum formantibus; inflorescentiis in foliorum axillis solitariis, ter usque quinquies dichotome furcatis, manifeste pedunculatis, pedunculo 1,3-2 cm. longo, 1,5-3 mm. crasso, saepe ± complanato, i. s. longitudinaliter striato-angulato vel sulcato axibus intermediis manifestis, usque 1,2 cm. longis, gradatim brevioribus, pedicellis ultimis circ. 5-7 mm. longis, bracteis deltoideis obtusis vel acutiusculis, circ. 1 mm. longis, saepius axi paullum „adnatis"; floribus expansis circ. 7-8 mm. diam., alabastris conicis; sepalis calyptratim cohaerentibus et irregulariter dehiscentibus; petalis 5 lanceolato-ellipticis, explanatis, 3-4 mm. longis, in vivo flavo-viridibus; stamimbus 3 supra et intra discum crassum breviter subcylindricum apiceque paullum attenuatum in vivo aurantiacum insertis, filamentis subtaeniiformibus, basi dilatatis, apice angustatis, sub anthesi extrorsum recurvatis, circ. 2 mm. longis, antheris parvis, subcordiformibus, filamento tantum paullulum latioribus, extrorsum rimis 2 longitudinalibus et obliquis dehiscentibus; ovano anguste conico, basi ima disco immerso, staminibus paullo breviore, stigmate punctiformi terminato, 3-loculari, loculis 2-ovulatis, ovulis collateralibus; bacca sicca capsulari indehiscente, globosa, usque 2,8 cm. diam., extrinsecus tuberculis parvis pallescentibus rugulosa, ceterum laevi, i. e. neque striata neque sulcata, epicarpio crassiusculo, durescente, intus palhde et irregulariter reticulato, monosperma, semine erecto(?), globoso usque 2 cm. diam., extrinsecus pallide et irregulariter reticulato, cotyledonibus massam continuam corrteam duramque formantibus. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noordfluss: G. M. Versteeg n. 1182; blühend am 1. Juni 1907. Eine andere mit der vorliegenden sehr nahe verwandte Art dieser Gattung wurde von K schumann beschrieben und von K. Lauterbach in den „Nachtragen zur Flora der deutschen Schutzgebiete in der Südsee" veröfïentlicht unter dem Kamen Salacia ? Parkmsonii K Schum. Diese aus Neu-Pommern stammende Pflanze muss demnach den Namen Salacicratea Parkinsonii (K. Schum.) Loes. führen. Sie weicht von der versteeg'schen Art ab durch eine weniger reich verzweigte gedrungenere Infloreszenz, dünnere und glattere Pedunculi und durch ein an der Basis etwas breiteres undeutlich fast dreilappiges Ovarium. Immerhin stehen sich beide Arten doch so nahe, dass es nicht ausgeschlossen ist, dass man sie in Zukunft bei reichhaltigerem Materiale wird zu einer vereinigen müssen, falls auch die von schumann s Pflanze noch unbekannten Früchte keine wesentlichen Unterschiede ergeben sollten. LXV. Salacicratea papuana Loes. a. Planta •/»• b. Flos 7/}. Nova-Guinea VIII. — Th. Loesener, Hippocrateaceae. Tabula LXV B. J. van Tongeren del. et lith. Fa p. W. M. Trap impr. L. DIELS. MENISPERMACEAE. 283 MENISPERMACEAE, VON L. DIELS. Pachygone Miers. Pachygone pubéscens (F. v. M.) Benth. in Flor. Austr. I (1863) 58. — Tristichocalyx pubéscens F. v. M in Frag. phytogr. Austr. IV (1863) 27. Niederlandisch-Neu-Guinea, an der Südküste bei Merauke: (B. Branderhorst n. 3 bl. am 23. Juli 1907); bei Okaba (B. Branderhorst n. 136 fr. am 7. Oktober 1907.) Verbr.: Bangka, Deutsch-Neu-Guinea Nord- und Nordost-Australien. Stephania Lour. Stephania Forsteri (D.C.) A. Gray in Bot. Wilke's Exped. I. (1854) 36. — Cocculus Forsteri D C. in Syst. I (1818) 517. Niederlandisch-Neu-Guinea, an der Südküste bei Merauke (G. M. Versteeg n. 1875 bl. am 5. Nov. 1907). Verbr.: von Java durch Malesien und Melanesien bis Polynesien, wo die Art Tahiti und Tonga erreicht. C. LAUTERBACH. PROTEACEAE. 285 PROTEACEAE VON C. LAUTERBACH. Banksia Linn. f. Suppl. 15. 126 (1781). Banksia dentata Linn. f. Suppl. 126. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Idoi unweit Okaba, Pandanuswald (Branderhorst n. 93, bl. 22. Sept. 1907). |||hH In Nord-Australien verbreitet. In Britisch Neu-Guinea am Baxter-u. Fly-Fluss gefunden. Es liegt eine sehr kraftige, breitblattrige Form vor; die noch wenig entwickelten Blütenstande sind in der Lange ausserordentlich wechselnd, wie auch BENTHAM in der Flora austral. hervorhebt. Helicia Lour. Fl. Cochinch. 83. Helicia grandifolia Lautbch. n. sp. Arbuscula 3—4-metralis ramis modice validis teretibus ca. 5—8 mm. crassis, glabris; petiolo crasso, 5 mm. longo; foliis alternantibus lanceolatis acuminatis, basi acutis in petiolum decurrentibus, coriaceis, integerrimis, utrinque glabris, margine revoluto, 20—32 cm. longis, 7—11 cm. latis, venis utrinque 9—10 ascendentibus curvatis prope marginem arcuato-conjunctis, supra immersis, subtus cum costa prominentibus; racemis 25—43 cm. longis simplicibus laxifloris, sparsim brunneo-pilosis; pedicellis geminatis bractea minuta suffultis, 2—3 mm. longis; perianthii tubo gracillimo, 20—25 mm. longo, limbo clauso ovato 4 mm. longo, 2 mm. crasso, segmentis 0,5 mm. latis per anthesin spiraliter revolutis, colore albo; antheris sublinearibus, 1,5 mm. longis, connectivo apiculato; glandulis hypogynis late ovoideis liberis subglabris; ovario subgloboso, 0,8 mm. crasso, brunneo-hirsuto; stylo glabro, 20—23 mm. longo, stigmate clavato. Niederlandisch Neu-Guinea Noord-Fluss bei Alkmaar, Baum der Ufervegetation (Versteeg n. 1471, bl. 17. Juli 1907). Die Art ist nahe verwandt mit H. Forbesiana F. v. Muell. aus Südost-Neu-Guinea. Sie unterscheidet sich durch grössere, ganzlich ungezahnte Blatter, langere Blütenstande, dünnere Blütenröhre und nicht verwachsene hypogyne Drüsen. Von den bisher aus Neu-Guinea bekannt gewordenen 5 Helicia-Arten besitzt diese die grössten Blatter. C. LAUTERBACH. SANTALACEAE. 287 SANTALACEAE VON C LAUTERBACH. Henslowia Bl. Mus. lugd.-bat. t 242. t. 43. Henslowia umbellata Bl. 1. c. 243. Niederlandisch Neu-Guinea Noord-Fluss, parasitisch im Urwald (Versteeg n. 1385, gelbgrün bl., rot. fr. 6. Juli 1907). In Malesien und Papuasien verbreitet. Nova Guinea. VIII. Botaniq.uk. 37 C. LAUTERBACH. LORANTHACEAE. 289 LORANTHACEAE VON C LAUTERBACH. Loranthus L. Syst. ed. II, 22. Loranthus dolichocladug K. Schum. in Nachtrage, Fl. Deutsch. Schutzgeb. Südsee 258. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern (Versteeg n. 1909, bl. und fr. 10 Nov. 1907). Bisher von Kaiser-Wilhelmsland bekannt. Der Kelch ist heil grünlichbraun, die Blumenkrone aussen violett, innen meergrün, die Staubfaden rosenrot, die Frucht grünbraun gefarbt. Durch kraftigere, aussen filzige Blüten weichen die Exemplare etwas vom Typus ab. Loranthus Lauterbachli K. Schum. in Fl. deutsch. Schutzgeb. Südsee 299. Niederl. N. Guinea Noord-Fluss, Ufervegetation (Versteeg n. 1798, Bl grün m. roter Spitze 8 Oct. 1907). — Noord-Fluss, Ufervegetation, (VERSTEEg n. 1033 Bl. grün, obenrotgMai 1907.) In Kaiser-Wilhelmsland gefunden. Besonders die Exemplare des ersten Standortes zeichnen sich durch Reichblütigkeit aus. Loranthus Versteegii Lautbch. n. sp. Frutex parasiticus trunco hemigloboso, cortice ruguloso brunneo, radicibus adligantibus ad 50 cm. longis, ima parte 7 mm. crassis, haustoriis subrotundis vel ovalibus copiosis munitis; ramis teretibus ramosis, ca. 4 mm. crassis, novellis complanatis vel subangulatis glabris; foliis oppositis vel alternis, petiolo 8—12 mm. longo, supra canaliculato, oblongo-lanceolatis vel ovato-oblongis, acuminatis, basi subrotundatis, subtus in sicco ochraceis, utrinque glabris, integerrimis margine subrevoluto, 10—17 cm. longis, 3—7 cm. latis, costa subtus prominula, nervis haud conspicuis, utrinque ad 8 ascendentibus; inflorescentia racemosa axillari breviter pedunculata densiflora glabra, 5 cm. longa; racemulis trifloris pedunculatis, pedunculo 2—4 mm. longo; floribus sessilibus, bracteis ovatis acutis 1,5 mm. longis; ovario cylindrico glabro 3 mm. longo, calyce brevi subtruncato vel irregulariter denticulato; corolla glabra, in alabastro * 2qo c. lauterbach. loranthaceae. subcylindrica, 3,5 cm. longa, ad basin 4/5 in lobos lineares 6, apice recurvatos divisa; antheris linearibus acutis; stylo capitato antheras aequante; bacca semimatura ellipsoidea, 6 mm. longa, 4 mm. crassa, calyce brevi coronata. Niederl. Neu-Guinea Noord-Fluss bei Alkmaar, Urwald (Versteeg n. 1506, Blüten unten rot, oben orangegelb, Frucht grün, 23. Juli 1907.) — Noord-Fluss, unterhalb Bivak Zwaluw, Uferwald (Versteeg n. 1801, bl. 8 Oct. 1907.) — Bian-Fluss (Branderhorst n. 278, bl. 12. Dec. 1907). Die Art gehort nach der neuen Einteilung Engler's in Nachtragen Nat. Pflz. Fam. der Untergattung Euloranthus Sect. Dactyliophora an. Von dem nahe stehenden L. Hollrungii K. Schum. unterscheidet sie sich durch die zugespitzten Blatter und die am Grunde zusammenhangenden Korollenzipfel. Loranthus caudiciflorus Lautbch. n. sp. Frutex parasiticus caudice repente haustoriis adligante rugoso brunneo, irregulariter tumidulo vel verrucoso, 4—12 mm. crasso subterete; ramis teretibus glabris nodosis lenticellosis, paree ramosis, ut videtur 20—30 cm. longis; foliis oppositis vel suboppositis valde heteromorphis, breviter petiolatis, petiolo crasso, 5—10 mm. longo, lanceolatis vel oblongis vel ovalibus vel subrotundis plerumque obliquis, acutis plus minus obtusis, basi acutis, rarius rotundatis decurrentibus, 9—20 cm. longis, 4,5—14 cm. latis, rigide coriaceis, opacis utrinque glabris, integris vel irregulariter subcrenulatis, costa subtus prominula, nervis utrinque 4—6 ascendentibus, supra magis conspicuis; inflorescentiis ex caudice congregatis paniculatis glabris, pedunculo 3 mm. longo, racemulis 3—6 trifloris pedunculatis, pedunculo 4 mm. longo; floribus subsessilibus bractea triangulari acuta, 1 mm. longa; calyce brevi truncato: corolla glabra in alabastro 2,5 cm. longa lineari, apice subclavata, per anthesin in lacinias 6 linearis ad basin soluta, inferiore sextante campanulata; antheris linearibus, stylo lacinias aequante, stigmate vix capitato. Niederlandisch Neu-Guinea Noord-Fluss bei Geitenkamp, parasitisch im Uferwald (Versteeg n. 1473, rosa bl. 18. Juli 1907). Die Art unterscheidet sich durch ihre Stammblütigkeit von allen bisher aus dem Gebiet bekannt gewordenen. Sie dürfte in die Sektion III. Amyema gehören, trotzdem sie fast nur 6-gliedrige Blüten zeigt. Die wechselnde Battform teilt sie mit dem vielgestaltigen L. pendulus Sieb. aus dem tropischen Australien. Loranthus longiflorus Desv. in Lam. Encycl. III 498. Niederland. Neu-Guinea ander Südküste bei Koi unweit Okaba, Pandanuswald (Branderhorst n. 95, bl. 22. Sept. 1907). Von Ceylon bis Papuasien verbreitet; von Niederl. Neu-Guinea und Kaiser Wilhelmsland bekannt. C. LAUTERBACH. RUTACEAE. 291 RUTACEAE, .VON C LAUTERBACH. Xanthoxylum Linn. Sp. pl. ed. I. (1753) 270. Xanthoxylum? parviflorum Benth. in Fl. australiens. I 363. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern. Circa 20 Meter hoherBaum mit weissen Blüten. (Versteeg n. 1910, cf bl. 10. Nov. 1907). Von Nord Australien und den Insein des Golfs von Carpentaria bekannt. Für Neu-Guinea selbst ist die Gattung noch nicht nachgewiesen. Dagegen hat WARBURG von Klein Kei ein X. diversifolium beschrieben, das sich jedoch durch geflügelte Rhachis unterscheidet. Vergleichsmaterial ist im Herb. Berlin nicht vorhanden, so dass die Bestimmung unsicher bleibt. Evodia Forst. Char! gen. 13. Evodia mollis Warb. in Engl. bot. Jahrb. 13 p. 339. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Kabatiel, Waldweg (Branderhorst n. 265, bl. 6. Dec. 1907). Bisher nur von Kaiser Wilhelmsland bekannt. Bei den vorliegenden Exemplaren "ist die Verbreiterung des oberen Teiles des Blattstieles zumeist nur angedeutet, auch die filzige Behaarung schwacher ausgebildet. Evodia crassiramis K. Schum. in Fl. Kais. Wilhelmsl. 59. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp, 15 m. hoher Baum des Uferwaldes (Versteeg n. 1342, hellrosa bl. 1. Juli 1907.) Bisher nur von Kaiser Wilhelmsland bekannt. Das Exemplar weicht durch etwas langere Blütenstielchen und gedrungenere Rispen von dem beschriebenen Typus ab. 292 C. LAUTERBACH. RUTACEAE. Acronyctlia Forst. Char. gen. (1776) 53 t. 27. Acronychia aff. trifoliata Zoll. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp, Wald, 80 m. u. M. (Branderhorst n. 336, fr. 2. April 1908). Die nur in fruchtendem Zustande vorliegende Art besitzt oblonge, bis 20 cm. lange, 9 cm. breite Blattchen mit stark ausgepragter Nervatur; der Stiel des Fruchtstandes misst nur 5—10 mm., die kuglige, trocken schwach 8-kantige Frucht 14 mm. Micromelum Bl. Bijdr. 137. Micromelum pubéscens Bl. 1. c. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss. 6—7 m. hoher Baum der Ufervegetation. (Versteeg n. 1200, bl. u. fr. 5. Juni 1907). — An der Südküste bei Okaba, Wald, (Branderhorst n. 44, fr. 3 Sept. 1907). Von Ost-Indien bis Polynesien verbreitet. Citrus Linn. gen. pl. ed. I. n. 605. Gitrus cornuta Lautbch. n. sp. Frutex ca. metralis, ramis gracilibus, floriferis 2—4 mm. crassis, teretibus spinosis; spinis 2 vel 3 ca. 1 cm. longis ex axillis foliorum, foliis ovato-oblongis vel lanceolatis, attenuatoacuminatis, acumine ad 2 cm. longo, obtuso, interdum emarginato, basi cuneatis, petiolo semiterete, supra vix sulcato, 5—6 mm. longo, nervis subtus magis quam supra prominentibus, lateralibus 10—12 ascendentibus prope marginem arcuato-conjunctis crebre anastomosantibus, coriaceis integris vel undulatis; floribus solitariis axillaribus pedicellatis, pedicello 5—8 mm. longo, basi bracteis 2—3 acutis, 1 mm. longis suffulto; calyce cupulari 5-fido, lobis acutis 1 mm. longis, sub lente ciliolatis; petalis 5 ovatis subacutis, ca. 5 mm. longis, albis carnosulis; staminibus 10 liberis, filamentis 1,5 mm. longis, antheris oblongis 2 mm. longis; disco annulari; ovario globoso 1 mm. crasso, 5 loculari, loculis 2 spermis; stylo crasso 2 mm. longo, stigmate 5 lobulato; bacca globosa rosea, in sicco 2,5 cm. crassa, carnosa, apice 5 mammillis singulis spinis ad 2 cm. longis coronatis munita. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar, Urwald (Versteeg n. 1551. bl. u. fr. 2. Aug. 1907). Es handelt sich hier wohl ziemlich sicher um eine wilde Art, welche der von mir am Ramu-Fluss gefundenen C. dolichophylla Lautbch. et K. Schum. recht nahe steht. Da von letzterer nur unreife Früchte vorliegen ist eine genaue Vergleichung zur Zeit nicht möglich. Das Merkmal von Dornen an den Zweigen dürfte von wenig Belang sein. Die neue Art gehort in die Section Eucitrus Engl. Sehr eigentümlich sind die gewissermaassen Hörner bildenden langen Dornen, die, soweit das getrocknete Material erkennen lasst, warzenförmigen Erhebungen am Scheitel der Frucht aufsitzen und sich im trockenen Zustande ziemlich leicht ablösen; 3 sind erhalten, von den beiden anderen sieht man nur die Ansatzstellen. An dem Ovarium ist noch keine Spur ihrer Anlage zu bemerken. C. LAUTERBACH. RUTACEAE. 293 Citrus grandiflora Lautbch. n. sp. Frutex 1—2 metralis ramis gracilibus spinosis, 2—4 mm. crassis teretibus, novellis applanatis, spinis 2 ca. 1 cm. longis ex axillis foliorum; foliis lanceolatis attenuatis acuminatis, acumine acuto, basi late acutis, 15—20 cm. longis, 5—7,5 cm. latis, coriaceis, margine crenulato-subdentatis, nervis subtus magis prominulis, lateralibus 12—13 ascendentibus, prope marginem arcuato-conjunctis; petiolo 5 mm. longo semiterete; floribus solitariis?, axillaribus ?, breviter pedicellatis; calyce cupulari 4 mm. longo 5-fido, lobis triangularibus subacutis vel subtruncatis 2 mm. longis; petalis 5 albis, lanceolatis, late acutis, basi attenuatis, 35 mm. longis, 11 mm. latis; staminibus 8 liberis, fïlamentis 11 mm. longis media parte incrassatis, antheris oblongis, 3,5 mm. longis; disco 1,5 mm. longo subpentagono; ovario substipitato ovato, 3 mm. crasso, 5 loculari, loculis plurispermis; stylo 1 mm. crasso, 6 mm. longo, stigmate dilatato truncato pentagono. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Bivak-Insel, sumpfiger Urwald (Versteeg n. 1788, bl. 6. Oct. 1907). Diese wohl grossblütigste aller bisher bekannten Citrus Arten dürfte sich an die vorhergehende auschliessen. Citrus! doUchophyüa Lautbch. et K. Schum. in Fl. d. deutsch. Schutzgeb. d. Südsee 377. Niederl. Neu-Guinea: Etna-Bai, Wald (Koch n. 568, 1 Nov. 1904). Eingebor. Name: Rasa. Bisher nur von Kaiser Wilhelmsland bekannt. Da es sich um ein steriles Exemplar handelt bleibt die Bestimmung unsicher. Citrus spec. Es liegt noch eine Citrus Art vor, von BRANDERHORST am Weg Sanggosé, östlich von Okoba am 27. Sept. 07 unter N°. 108 mit jungen Früchtchen gesammelt. Die Pflanze zeigt gewisse Ahnlichkeit mit C. medica L., dürfte aber einer weiteren neuen Art zugehören. C. LAUTERBACH. BURSERACEAE. 295 BURSERACEAE VON C. LAUTERBACH. Canarium Linn. Mant. 127. Canarium spec. Es liegt ein im Sagobusch bei Sabang, etwa 100 m. ü. d. M., von Dr. BRANDERHORST unter n. 343 gesammeltes Canarium mit unreifen Früchten vor, das einer neuen Art anzugehören scheint. Wenigstens stimmt es in der Blattform mit keiner der aus dem Gebiet bekannt gewordenen Arten iiberein. Die unpaaren, zweijochigen Blatter sind ca. 30 cm. lang; der Blattstiel misst 5 cm., die Stielchen 1,5 cm., die Blattchen 5X^5 cm.; die Blattform ist oblong mit 1,5 cm. langer stumpfer Spitze. Der Kelch ist abgerundet dreieckig; die unreife Frucht ellipsoidisch, stumpf dreikantig ist (trocken) 4X2,5 cm. gross und enthalt 3 noch unentwickelte Samen. Nova Guinea. VUL Botanique, 38 C. LAUTERBACH. ANACARDIACEAE. 297 AN AG ARDIAGE AE VON C LAUTERBACH. Buchanania Roxb. Pl. Corom. III 79 t. 282. Buchanania florida Schauer in Nov. act. Acad. Caes. Leop. Carol. 19 Suppl. I. 1844, p. 481, in var. arborescens Engl. in Suit. au Prodr. IV 189 transiens. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Kwalamul bei Okaba (Branderhorst n. 78, fr. 22. Sept. 1907). — Okaba (Branderhorst n. 79, fr. 22. Sept. 1907). In Indien und dem malayischen Archipel verbreitet ist die Varietat bereits von WARBURG für die Kei-Insein nachgewiesen worden. Die Exemplare zeigen Übergange von der typischen abgestutzten Blattform zu solchen mit mehr oder minder ausgepragter Spitze. Mangifera Linn. Fl. Zeyl. 211. Mangifera indica L. Spec. pl. ed. I 200. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba (Branderhorst n. 111, fr. 1 Oct. 1907). Eingeb. Name: Bibi. Aus dem tropischen Asien stammende Kulturpflanze. RhllS Linn. Gen. pl. ed. I n. 241. Rhus lenticeüosa Lautbch. n. sp. Frutex scandens ramulis gracilibus, 2—4 mm. crassis, teretibus glabris, lenticellis crebris verruculosis; foliis trifoliolatis, petiolo 4—5 cm. longo, subverrucoso, foliolis elliptico-lanceolatis, acuminatis, acumine ad 2 cm. longo, basi acutis decurrentibus, subcoriaceis, utrinque glabris, 12—15 cm. longis, 4—4,5 cm. latis, margine revoluto, subintegro vel subcrenulato, nervis lateralibus ca. 17 utrinque prominulis, foliolis lateralibus subsessilibus, mediano petiolulato, 298 C. LAUTERBACH. ANACARDIACEAE. petiolulo 2 cm. longo; panicula terminali thyrsoidea, 10—15 cm. longa, glabra ramis patentibus, pedicellis 2 mm. longis; calycis segmentis subtriangularibus rotundatis, 0,7 mm. longis, glabris; petalis oblongis subacutis, flavidis, 2 mm. longis, glabris; staminibus 5, in flore masculino 1,5 mm. longis, filamentis brevibus, antheris ellipsoideis, ovario styloque 1 mm. longis abortivis; in flore feminino antheris parvis subsessilibus, ovario ovoideo glabro, 0,8 mm. longo, stylis 3 connatis apice liberis 1 mm. longis, stigmatibus subcapitatis; drupis oblique ovoideis, 7 mm. latis, 5 mm. longis, compressis, exocarpio laevi, nitido rubiginoso, mesocarpio fibroso, semine oblique reniformi. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, am Ufer (Versteeg n. 1065, rf bl. tl. Mai 1907). — bei Sabang, Pandanus u. Sagoformation, Liane (Versteeg n. 1243, 9 bl- u- fr- rS- Juni 1907). — Z. — S. (Versteeg n. 1766, Q bl. u. fr. 29. Sept. 1907). Die Art gehort in die Section III Gerontogeae Engler's und dürfte R. viticifolia F. Muell. aus Queensland nahe stehen, von der sie sich durch völlige Kahlheit u. kleinere Blatter mit ausgebildetem Rande unterscheidet. Für Neu-Guinea ist es die erste dreiblattrige Art der Gattung. Rhus novo-guineensis Lautbch n. sp. Arbor 20—25 metralis ramulis glabris apice tomentosulis, florigeris 4—7 mm. crassis; petiolis glabris 4—6 cm. longis, superne applanatis; foliis impari-pinnatis 4 jugis, 12—20 cm. longis, interstitiis interjugalibus 1—3 cm. longis; petiolulis 1—4 mm. longis, foliolis oblongis, obtusis, basi subacutis, infimis basi inaequilateris, 4—10 cm. longis, 2—4 cm. latis, coriaceis, integris utrinque glabris, supra nitidis, nervis venisque subtus prominentibus; panicula ampla terminali folia paullum superante, 20—25 cm. longa, ramulis compressis, novellis tomentosis mox glabratis, pedicellis 1 mm. longis; floribus confertis albescentibus parvis; calycis segmentis triangularibus, 0,4 mm. longis; petalis ovatis rotundatis, 2 mm. longis, 1 mm. latis; disco 5 crenato tomentoso; staminibus 5 filamentis perbrevibus; ovario ut videtur abortivo, tomentoso. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Urwald (Versteeg n. 1314, bl. 27. Juni 1907); NoordFluss unterhalb Bivak-Eiland, Uferwald (Versteeg n. 1802, bl. 8. Oct. 1907). Die Art scheint diöcisch zu sein, da in dem reichhaltigen Material nirgends der geringste Fruchtansatz zu entdecken war. Hierdurch wird die Einreihung in eine der Sektionen ENGLER's unsicher. Im Übrigen schliesst sich dieselbe an Rh. rufa Teysm. et Binnend. (R. retusa Zoll.) an, von der sie durch die Konsistenz der viel kleineren Blatter und die kleineren Blüten unterschieden ist. Semecarpus L. f. Suppl. 285. Semecarpus Anacardium L. f. Suppl. 182. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, 15 m. hoher Baum der Alangfelder mit weissen Blüten und braunen Früchten. (Versteeg n. 1872, bl. u. fr. 5. Nov. 1907); ander Südküste bei Dorf Gelieb (Branderhorst n. 159 u. 200, fr. 20. Oct. u. 1 Nov. 1907). Eingeb. Name: Doga. In Vorderindien bis zum Himalaya verbreitet, ebenso von Nord-Australien bekannt, wird hier und da kultivirt. C. LAUTERBACH. ANACARDIACEAE. 299 Semecarpus rostrata Val. in Buil. Dép. Agricult. Ind. Néerland. X (1907) 29; Icon. Bogor. tab. 259. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, 8 m. hoher Baum der Pandanussümpfe (Versteeg n. 1259, rf weiss bl. 17. Juni 1907); an dem Noord-Fluss bei Sabang 1 m. hoher Busch im Sumpfwald (Versteeg n. 1324, Cj gelblich weiss bl. u. fr. 27. Juni 1907); an dem Noord-Fluss bei Alkmaar, 1—2 m. hoher Busch des Urwaldes (Versteeg n. 1582, cf bl. 8. Aug. 1907. — n. 1738, braunlich fr. 10. Sept. 1907.) — Noord-Fluss bei Sabang, 80 m. ü. d. M. Wald. (Branderhorst n. 352, fr. 3. April 1908). Semecarpus? magnifica K. Schum. in Fl. Kais. Wilhelmsland 65. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar, Wald, 130 m. ü. d. M. (Branderhorst n. 376, Strauch, fr. 14. April 1908). Am Kaiserin Augusta-Fluss von HOLLRUNG entdeckt, in Kaiser Wilhelmsland verbreitet. Die Früchte habe ich nicht gesehen, doch ist die Art wohl an den machtigen, prachtvollen Blattern ziemlich sicher zu erkennen. C. LAUTERBACH. VITACEAE. 301 VITACEAE, VON C. LAUTERBACH. Tetrastigma Planch. Suit. au prodr. V 423. Tetrastigma Gilgianum Lautbch. n. sp. Frutex alte scandens, ramis gracilibus 3—5 mm. crassis, teretibus glabrescentibus vel novellis paree ferrugineo-pubescentibus, cortice subrubiginoso, verrucoso, interdum lamellis tenuibus soluto; cirrhis in sicco striatis, apice dichotamis; foliis trifoliatis, petiolo 4—6 cm. longo, basi incrassato puberulo; foliolis oblongis acuminatis acutissimis, mediano basi acuto lateralibus basi valde inaequalibus, coriaceis, in sicco rubescentibus, nervis lateralibus 7—8 subtus prominentibus grosse biserratis, supra glabris vel subglabris, subtus secus nervos ferrugineo villosis, petiolulatis, petiolulis 8—12 mm. longis; pedunculo 1—4 cm. longo; cymis axillaribus corymbose pluries divisis, 7—14 cm. longis pubescentibus, multifloris; bracteis sublanceolatis 2—5 mm. longis, alte bifidis; pedicellis gracillimis, 1,5—2 mm. longis; petalis lanceolatis acutis apiculatis, villosulis, 1 mm. longis; staminibus petalis dimidio brevioribus; ovario late turbinato subtetragono glabro, stylo perbrevi; bacca semimatura subglobosa, 5 mm. crassa, 4-sperma, glabra. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar, Ufervegetation (Versteeg n. 1519, bl. u. fr. 24. Juli 1907). Die Art steht T. Lauterbachianum Gilg aus Kaiser Wilhelmsland nahe, unterscheidet sich jedoch durch Blattform und Zahnelung sowie Behaarung. Cissus Linn. Gen. pl. n. 441. Cissus discolor £1. Bijdr. 181. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Ufervegetation (Versteeg n. 1054, bl. u. fr. 11. Mai 1907). In Malesien und Papuasien verbreitet. 302 C. LAUTERBACH. VITACEAE. Cissus adnata Roxb. Fl. ind. I 405. Niederl. Neu-Guinea: Lange-Fluss, Utumbuwe bei Biwak Zwaluw. (Branderhorst n. 437, bl. et fr. 11. Juni 1908). Von Vorder-Indien bis Australien verbreitet. Cissus trifolia (Linn.) K. Schum. in Fl. Kaiser Wilhelmsland 71. — C. carnosa Lam. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Okaba, (Branderhorst n. 114, bl. u. fr. 1. Okt. 1907). — Noord-Fluss, am Ufer (Versteeg n. 1115, bl. 17. Mai 1907.) — Merauke, Sumpf- (Versteeg n. 1898, bl. 8. Nov. 1907). Eingeb. Name: Wawawu (BRANDERHORST). Von Vorder-Indien bis Neu-Caledonien verbeitet. Cissus? grandifolia Warb. in Engl. bot. Jahrb. 18 p. 199. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba, Wald (Branderhorst n. 142, bl. u. fr. 7. Oct. 1907). Bisher nur einmal von Hellwig in Kaiser Wilhelmsland gefunden. Die Blattchen der vorliegenden Exemplare sind kleiner als die des Originals, weichen auch in der Zahnelung und Form etwas ab. Da dieselben noch nicht völlig ausgewachsen sind, bleibt die Bestimmung unsicher; möglicherweise handelt es sich urn eine nahestehende neue Art. Leea Linn. Mant. 17. Leea sambucina Willd. Spec. pl. I 1177. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba (Branderhorst n. 80, fr. 22. Sept. 1907). — Noord-Fluss bei Sabangkamp, Sagobusch, 80 m. ü. d. M., Baum. (Branderhorst n. 342, fr. 2. August. 1908). — Noord-Fluss bei Alkmaar, Uferwald (Versteeg n. 1723, bl. 14. Sept. I9o7). — Südküste bei Merauke (Versteeg n. 1959, bl. u. fr. 19 Nov. 1907). In den Tropen der alten Welt bis Polynesien verbreitet. Eine ausserst kraftige Form dieser variablen Art. Leea rubra Bl. Miq. Fl. Ned.-Ind. 1 2, p. 610. — Bullet. Agricult. Ned.-Ind. N°. X 31. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, Alangformation (Versteeg n. 1879, bl. 6. Nov. 1907). Von Indien bis Timor verbreitet, neu für Neu-Guinea. Leea monophylla Lautbch. n. sp. Frutex ramis gracilibus, 4 mm. crassis, novellis rubiginoso-tomentosis, mox glabratis, subangulosis; foliis geniculatis lanceolatis vel oblongis acuminatis, basi attenuatis subrotundatis, 17—27 cm. longis, 4—8 cm. latis, subcoriaceis discoloribus, in sicco supra nigrescentibus glabris, subtus fuscis, in nervis paree pilosis, crenato-serratis vel serratis, nervis lateralibus 12 16 ascendentibus cum venis subparallelis subtus prominulis; petiolo hirsuto anguste alato, 3 5 cm. longo, alis 1—2 mm. latis mox deciduis; inflorescentia pauciflora (2—3) vel cymosa terminali, ad 1 cm. longa, rubiginoso-tomentosa; pedunculo 5 mm. longa, pedicellis 3—4 mm. longis, bracteis minutis; floribus tetra-vel pentameris glabrescentibus calyce 2 mm. longo, dentibus late deltoideis; corolla 2—3 mm. longa, laciniis lanceolatis 1.5 mm. longis revolutis; C. LAUTERBACH. VITACEAE. 303 tubo stamineo 1—1,5 mm. longo, lobis linearibus obtusis emarginatis, antheris tubo inclusis; ovario globoso 4-loculari, stylo tubo aequilongo stigmate incrassato; bacca immatura glabra globosa, 5 mm. crassa, subcarnosa, seminibus 2—4. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Bivak Alkmaar, 130 m. ü. d. M., Urwald (Branderhorst n. 417, bl. u. fr. 29. April 1908). — Sumpf am Nepenthes-Hügel, Strauch 1—2 m. (Versteeg n. 1339 in Knospe 30. Juni 1907). Durch abweichende Form und Zahnelung sowie die Behaarung ist die Art von der nahe stehenden L. Zippeliana Miq. verschieden. Wahrscheinlich gehort hierher auch ein von mir unter n. 2186 in der Astrolabe-Ebene gesammeltes steriles Exemplar, welches in der Jugend und im Schatten auf der Oberseite der Blatter eine Strobilanthes Dyerianus Hort. Sand. ahnliche silberne Zeichnung tragt, wahrend die Unterseite rot gefarbt ist. Im Alter und bei Belichtung verschwindet die Zeichnung. Nova Guinea. VIII. Botanique. 39 G. LAUTERBACH. DILLENIACEAE. 30S DILLENIACEAE VON C LAUTERBACH. Dillenia Linn. Gen. pl. ed. I n. 455. DUlenia alata (R. Br.) Gilg. in Engl. Nat. Pflzfam. III 6 p. 123. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Kwalamul bei Okaba (Branderhorst n. 37, bl. 31. Aug. 1907^) — bei Merauke, Alang Formation, 15 m. hoher Baum (Versteeg n. 1928, bl. 13. Nov. 1907.) Aus dem tropischen Queensland bekannt, von BECCARI auf der Insel Japen gesammelt. DUlenia? pedunculata K. Schum. et Lautbch. in Fl. deutsch. Schutzgeb. Südsee 445. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Van Weelskamp, Ufervegetation, Baum von 8 m. Höhe. (Versteeg n. 1175, bl. 31. Mai 1907.) Bisher nur in Kaiser Wilhelmsland gefunden. Das Material ist zu mangelhaft, um eine völlig sichere Bestimmung zuzulassen. Die vorliegende Pflanze ist in ihren vegetativen Teilen nicht unbedeutend kraftiger und grösser als der Typus. Saurauia Willd. in Neue Schrift. Ges. nat. Fr. III 406. Saurauia conferta Warb. in Engl. bot. Jahrb. 13 p. 379. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Ufervegetation, 4 m. hoher Strauch. (Versteeg n. 1063, bl. n. Mai 1907). In Kaiser Wilhelmsland gefunden. Saurauia Lorentzii Lautbch. n. sp. Arbor 8-metralis, ramulis teretibus, 3—6 mm. crassis, novellis squamulis subulatis vel convexis crebris obsitis, demum glabrescentibus; foliis oblongis vel sublanceolatis, basi acutis, apice breviter acuminatis, subcoriaceis, discoloribus, 10—16 cm. longis, 2,5—5 cm. latis, utrinque in costa nervisque paree squamulosis, margine argute serrulato, nervis lateralibus 306 C. LAUTERBACH. DILLENIACEAE. 8—12 ascendentibus, utrinque (in sicco) prominulis, petiolo i—2 cm. longo, squamoso; inflorescentia paniculata axillari; pedunculo 3—4 cm. longo, paree squamoso, apice bibracteato, pedicellis 2—3 cm. longis, subglabris bracteis binis linearibus, 2 mm. longis munitis; sepalis 5 ovatis subacutis, 5 mm. longis, 3 mm. latis rigidis, extus sparsim squamulosis, albido-flavidis; petalis chartaceis rubris, oblongis rotundatis glabris, 10 mm. longis, 4 mm. latis; staminibus numerosis monadelphis, antheris dorso prope basin affixis, interdum bifidis, erectis 1—2 mm. longis, rimis dehiscentibus; ovario glabro, subpentagono, 2,5 mm. longo, 5 loculari, stylis 5 erectis, 4 mm. longis. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Ufervegetation (Versteeg n. 1245, bl. 15. Juni 1907). Die Art steht S. bifida Warb. nahe, unterscheidet sich jedoch durch die abweichende Beschuppung und Blattform. Saurauia alkmaarensis Lautbch. n. sp. Frutex 3-metralis, ramulis gracilibus, florigeris 2,5—5 mm. crassis, teretibus, novellis squamis late subulatis, ad 1—1,5 mm. longis albidis dense obtectis, mox glabratis; foliis oblongis vel obovatis, breviter acuminatis, basi acutis, decurrentibus, 8—11 cm. longis, 3—4,5 cm. latis, subcoriaceis, in sicco ferrugineis, supra in costa, subtus in costa nervisque squamulosis, margine squamis setiformibus ciliato, nervis lateralibus 9 ascendentibus subtus prominulis; petiolo 1 —1,5 cm. longo, squamoso; floribus solitariis axillaribus pedicellatis; pedicello 2—3,5 cm. longo, squamuloso; calyce duobus bracteis cordatis basi connatis, rotundatis vel emarginatis, dorso media parte squamosis 5 mm. longis suffulto, sepalis 5 ovatis vel suborbicularibus dorso squamosis, margine pellucidis, 7—9 mm. longis, 6—9 mm. latis; petalis oblongis rotundatis glabris albis, 15 mm. longis, 7—8 mm. latis, basi connatis; staminibus 00 monadelphis, petalis basi adnatis, antheris dorso prope basin affixis linearibus 2 mm. longis, apiculatis, erectis, rimis dehiscentibus; ovario conico 3 mm. longo, dense villoso, 5 loculari; stylis 5 erectis, 3 mm. longis, stigmatibus subcapitatis. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar, Ufervegetation (Versteeg n. 1557, bl. 3. Aug. 1907). Die Art reiht sich an 5. bibracteata Lautbch. an, von welcher sie durch die viel kleineren Brakteen, Einzelblüten und kleinere Blatter bedeutend abweicht. Die dritte auf NeuGuinea gefundene Art mit grossen Bracteen am Grunde der Blüten ist S. novo-guineensis Schelf., welche jedoch 4 derartige Hochblatter besitzt. Saurauia Tersteegü Gilg. et Lautbch. n. sp. Frutex i'/a metralis, ramis teretibus 5 mm. crassis, setis ca. 5 mm. longis ferrugineis dense obtectis, demum glabratis; foliis apice ramorum congestis, oblongis, acuminatis, attenuatis, basi subrotundatis, chartaceis, in sicco ferrugineis, supra strigis singulis regulariter obsitis, utrinque in costa nervisque, subtus etiam in nervis strigosis, margine serratis setoso-ciliatis, 12—22 cm. longis, 5—8 cm. latis, nervis lateralibus 10—14 ascendentibus utrinque prominentibus; petiolo 2—3 cm. longo setoso; panicula pauciflora (3—5), laxa, dense setosa, 3—5 cm. longa, axillari; pedicellis 1—1,5 cm. longis setosis, basi bracteis lanceolatis vel sublinearibus C. LAUTERBACH. DILLENIACEAE. 307 8—14 mm. longis, subtus dense setosis, supra glabris suffultis; flore pentamero sepalis ovatis subacutis vel subrotundatis subcoriaceis, extus setosis, intus glabris, margine lacerato-serratis tenuibus, 6—7 mm. longis, 4—5 mm. latis, post anthesin auctis; petalis glabris albis membranaceis, oblongis subrotundatis, 10—12 mm. longis, 5 mm. latis, basi coalitis; staminibus oc monadelphis, petalis basi adnatis, antheris dorso prope basin affixis, lanceolatis, 1,5 mm. longis, erectis; ovario globoso, 4 mm. longo, tomentoso, 5-loculari; stylis 5 erectis, 2,5 mm. apice torsis, stigmatibus subcapitatis; seminibus 5 trigonis, minute rugosis. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Nepenthes-Hügel, erste Schlucht, Urwald (Versteeg n. 1367, bl. 19. Juni 1907.) Die Art steht der S. Klinkii Lautbch. et K. Schum. aus dem Gebiet nahe, unterscheidet sich aber durch grössere Blatter und Blüten sowie abweichende Behaarung und Bracteen. C. LAUTERBACH. GUTTIFERAE. 309 GUTTIFERAE VON C. LAUTERBACH. Calophyllum Linn. Gen. pl. ed. I n. 436. Calophyllum Burmanni Wight. 111. I 129, Ic. t. 107, 188. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Nepenthes-Hügel; 10 M. hoher Baum des Urwaldes, auf sandigem Boden (Versteeg, n. 1748 weiss bl. 25. Sept. 1907). Von Ceylon bekannt. Der rostfarbene Filz der jungen Triebe verschwindet sehr bald. Von dem in dieselbe Section Apoterium Bl. gehörigen C. lanceolatum Warb. von den Kei-Insein unterscheidet es sich durch die abweichende Form der viel kleineren Blatter. Calophyllum spec. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Gelieb, Baum. (Branderhorst n. 179, fr. 31. Oct. 1907.) Eingeb. Name: Sil. Dieses nur in Frucht vorliegende Calophyllum steht in Blattform und Struktur C. inophyllum L. sehr nahe, nur sind die Blatter meist bedeutend kleiner. An einer Traube entwickeln sich nur wenige, haufig nur eine einzelne Frucht. Die Traube misst etwa 5 cm., der Fruchtstiel nur 2—3 mm., die kugelige, noch unreife Frucht c. 10—12 mm. Die Art stimmt im Übrigen mit keiner der aus dem Gebiet bekannt gewordenen überein. Garcinia Linn. Spec. pl. ed. I (1753) 443. Garcinia aft', novo-guineensis Warb. in Engl. Jahrb. 13 p. 381. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Kabatiel, Waldweg (Branderhorst n. 266, fr. 6. Dec. 1907.) Von dieser wahrscheinlich zur Sektion Xanthochymus Roxb. gehörenden Art liegen nur mangelhaft entwickelte Früchte vor, welche 2 Samen zu enthalten scheinen. Die Blatter 3IC^ C. LAUTERBACH. GUTTIFERAE. stimmen mit der von Warburg beschriebenen Art überein, dagegen sind die Sepalen zugespitzt, die Frucht gekrümmt, in Folge dessen die 5 lappige auf einem etwa 1 mm. langen Griffel stehende Narbe schief aufgesetzt. Die Frucht misst 15 mm., der Stiel 12 mm., dieselbe steht einzeln axillar. Garcinia Wichmanni Lautbch n. sp. Arbor 8—10-metralis, ramulis florigeris 7—8 mm. crassis glabris, novellis, ut videtur, subcomplanatis, cortice in sicco longitudinaliter striato-corrugato vestitis; foliis oblongis apice breviter et obtuse acuminatis vel rarius subobtusis, basi cuneatis, 20—24 cm. longis, 10—13 cm. latis, coriaceis, supra nitidis, subtus opacis, integris margine revoluto, nervo medio subtus prominente, in sicco longitudinaliter striato, venis permultis (50—60) subparallelis subtus magis quam supra prominulis, mediocriter incurvis nervo marginali inconspicuo coniunctis; petiolo 15 mm. longo, 4—5 mm. crasso, supra canaliculato, basi incrassato, foveola ovata 4—5 mm. magna munito; floribus masculinis 2 ad apices ram ulorum pedunculatis, pedunculo crasso, 4—5 mm. longo bracteis paucis subtriangularibus acutis ut videtur mox deciduis, una tantum ovali concava scariosa, 8 mm. longa, 5—6 mm. lata persistente suffulto; sepalis 4 inaequalibus coriaceis, exterioribus oblongis rotundatis, 7—8 mm. latis, petalis 8 oblongis rotundatis 17 mm. longis, 7—8 mm. latis crasso-carnosulis roseo-albis glaberrimis; staminibus numerosis in adelphiam subglobosam connatis, filamentis brevibus crassis, locellis 2, 1 mm. longis, rima longitudinali dehiscentibus; rudimento pistilli crasso truncato antheras vix superante. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, bei Sabangkamp. Sumpf (Versteegn. 1340, bl. 30. Juni 1907). In ihren vegetativen Organen ahnelt die Art ungemein G. latissima Miq. und G. Mangostana L., bei welcher nur der Verlauf des Randnerven einige Abweichungen zeigt. Merkwürdigerweise sind nun von letzterer so haufig kultivirten Art nach VESQUE (Suites au Prodrom. VIII. 387) mannliche Blüten bisher nicht bekannt geworden. Die Autoren stützen sich in diesem [Punkte] auf die, Beschreibung [RoXBURGH's, die sich möglicherweise auf eine andere Art bezieht. Nach dem Bau ihrer Blüten dürfte dagegen die neue Art in die Section Rhinostigma gehören, doch zeigt die Ausbildung des Connectivs und die Verdoppelung der Petalen Abweichungen, welche diese Unterbringung fraglich machen. Es bleibt zunachst das Auffinden weiblicher Blüten abzuwarten. Von den bisher aus Neu-Guinea bekannten Garcinien unter. scheidet sie sich durch die grossen Blatter und Einzelblüten. Garcinia aff. picrorhiza Miq. Ann. Mus. Bot. Lugd. Bat. I 209. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, bei Sabangkamp. Urwald (Versteeg n. 1757, bl. 2 i.Sept. 1907); Das vorliegende Material enthalt leider nur unentwickelte Blüten, so dass eine sichere Bestimmung nicht möglich ist. Die Art steht jedenfalls der G. picrorhiza Miq. nahe, besitzt jedoch eine grössere Zahl von Seitennerven sowie einfacher gebaute Blütenstande. Ebenso eng schliesst sie sich an G. rostrata Benth. et Hook und G. Merguensis Wight an, gehort also wahrscheinlich in die Section Discostigma. Garcinia Taletoniana Lautbch. n. sp. Arbor 8-metralis, ramulis gracilibus floriferis 2—3 mm. crassis, cortice griseo, novellis in sicco subcompressis, striatis, glabris, internodiis ca. 1—4 cm. distantibus; foliis oblongis C. LAUTERBACH. GUTTIFERAE. 3" vel oblongo-ellipticis, apice subrotundatis vel rarius obtuso subacuminatis, basi attenuatis decurrentibus, coriaceis discoloribus, margine subrepando, 5—9 cm. longis, 2—4 cm. latis, nervo medio subtus prominente, supra canaliculato, nervis lateralibus 14—17 supra prominulis, oblique subparalléHs, prope marginem interdum furcatis; petiolo 1 cm, longo, supra concavo, basi foveola crasse marginata 1 mm. longa instructo; floribus masculinis axillaribus geminatis, pedicello crasso 2 mm. longo, basi bracteis paucis semirotundis vel subtriangularibus munito; sepalis 4 aequalibus rotundatis, 1,5 mm. longis; petalis 4 ovato-ellipticis, rotundatis carnosulis flavido-albis, concavis, 8 mm. longis 5 mm. latis; staminibus ca. 20, toro humili subtetragono insertis, pressione irregularibus, ülamentis brevibus; antheris obtusis bilocularibus. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Nepenthes-Hügel, Urwald auf sandigem Boden (G. M. Versteeg n. 1747, bl. 25. Sept. 1907). Diese zur Section Oxycarp'tis gehorige Art zeigt eine gewisse Ahnlichkeit mit der vielgestaltigen G. Cowa Roxb. Am nachsten dürfte sie der G. corallina Vieill. von Neu-Kaledonien stehen, von welcher sie sich durch die Form und Konsistenz der Blatter und die grosseren Blüten unterscheidet. Von der aus dem Gebiete bekannt gewordenen G. Teysmanniana Scheff., deren Zugehörigkeit zu der vorstehend erwahnten Sektion zweifelhaft ist, weicht sie schon durch die um Vieles grosseren Blatter ab. Garcinia Branderhorstii Lautbch. n. sp. Arbor dioica ramis in sicco subangulosis, novellis subtetragonis glabris, 3—5 mm. crassis, foliis oblongis vel ovato-ellipticis, apice rotundatis vel subacutis, basi cuneatis decurrentibus, 9—14 cm. longis, 3,5—7 cm. latis, subcoriaceis, nervis lateralibus ad 30 tenuibus, subtus magis quam supra, costa tantum subtus prominulis, ascendentibus, nervo marginali conjunctis; petiolo 2—3 cm. longo, supra applanato vel subcanaliculato, basi foveola alte marginata, 2—3 mm. longa munita; flores masculini paniculis ad ramos laterales terminalibus densifloris, 2,5—3 cm. longis, pedunculo brevi crasso angulato, ramulis 5—10 mm. longis compressis, basi bracteis binis subtriangularibus acutis munitis; floribus subsessilibus; sepalis 4 carnosulis, exterioribus triangulis obtusis 3 mm. longis, interioribus rotundatis; petalis 4 carnosis oblongis rotundatis 8 mm. longis, 4 mm. latis, basi cum phalangibus connatis; phalangibus 4 obovatis, 4 mm. longis, undique antheriferis; antheris brevissime stipitatis bilocularibus; flores feminini (vel hermaphroditi ?) cymis plerumque trifloris subsessilibus, sepalis 4, exterioribus minoribus, subrotundis 2—4 mm. longis, ovario iam accreto glabro globoso stigmate disciformi convexo bi-vel trilobo, papilloso 3—4 mm. diametiente loculis 4, 2 fertilibus; bacca nondum matura globosa glabra c. 2 cm. crassa. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba, Wald (Branderhorst u. 63, q71 bl. 12. Sept. 1907); bei Gelieb, (Branderhorst u. 188, 9 31- Dct- r9°7-) Eingeb. Name: Hihil (9). Ich habe die beiden an verschiedenen Orten gesammelten Exemplare als zu derselben Art gehorig zusammengezogen, da die Übereinstimmung der vegetativen Organe und der Blütenbau diese Annahme wohl berechtigen. Die Art gehort in die Sektion Discostigma und steht der G. Warrenii F. v. Muell. aus Queensland nahe. Sie underscheidet sich durch die grössere Zahl der Seitennerven und die kleineren Blüten. Nova Guinea. VIII. Botanique. 40 312 C. LAUTERBACH. GUTTIFERAE. Garcinia aff. snbtilinervis F. v. Muell. in Fapuan pl. 85. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp, 80 m. ü. d. M. Wald. (Branderhorst n. 332, fr. 2. April 1908). Das vorliegende Material, welches nur eine Knospe und junge Frucht enthalt, stimmt mit der MÜLLER'schen Beschreibung im Allgemeinen iiberein. Die Blatter sind etwas breiter, weniger zugespitzt, dagegen die Sepalen fast gleich, abgestutzt, die Narbe schwach lappig, die Frucht enthalt 7—8 Facher. Es sind 4 abgerundete Petalen vorhanden, dagegen fehlt jede Spur von Androeceen. Leider ist mir das MüLLER'sche Exemplar nicht zuganglich, so dass die Identifizirung zunachst offen bleiben muss. C. L AUT E RB AC H. LECYTHIDACEAE. 313 LECYTHIDACEAE VON C LAUTERBACH. Careya Roxb. Corom. pl. III. 113. Careya australis F. v. Muell. Fragm. V 183. — C. arborea Roxb. var. ? australis Benth. Fl. Austr. III289. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Gelieb, Pandanus-Busch (Branderhorst n. 162, bl. u. fr. 20. Oct. 1907). — Dorf Gelieb, Waldweg (Branderhorst n. 174, bl. 24. Oct 1907). Eingeb. Name: Unga-Unggé. Von Nord-Queensland und den Insein des Carpentaria-Golfes bekannt. Die bisher aus dem Gebiete nachgewiesene C. Niedenzuana K. Schum. weicht durch die langlichen Blatter und langen Blütentrauben bedeutend ab, steht überhaupt Barringtonia viel naher. Unsere Pflanze besitzt in allen Teilen, besonders aber in den Früchten einen ausgesprochenen Geruch nach Kaseklee, (Melilotus coeruleus Desv.). Careya jambosoides Lautbch. n. sp. Arbor ramis validis, ramulis florentibus 4—6 mm. crassis teretibus glabris, cortice rubescente; foliis oppositis vel suboppositis ovatis vel ovato-ellipticis, breviter acuminatis vel interdum rotundatis, basi subrotundatis decurrentibus, leviter inaequalibus, 10—13 cm. longis, 7—8 cm. latis rigide coriaceis supra nitidulis integerrimis, nervis lateralibus validioribus c. 20 subparallelis ascendentibus nervo marginali 3—4 mm. a margine conjunctis, utrinque (in sicco) prominulis; petiolo 15—20 mm. longo; paniculis terminalibus capitatis 4 cm. longis cymis trifloris compositis, pedunculo 5 mm. longo; floribus tetrameris pedicellis validis c. 4 mm. longis, ovario turbinato basi subabrupte contracto 2 cm. longo striato, ovulis pluribus basi anguli interioris adnatis, sepalis late rotundatis inaequalibus, 4 vel 7 mm longis, 10 mm. latis; petalis orbicularibus 16 mm. longis 15 mm. latis, breviter unguiculatis; staminibus 10—20 mm. longis, basi cohaerentibus, extimis longissimis anantheris; stylo filiformi 35 mm. longo; bacca 314 C. LAUTERBACH. LECYTHIDACEAE. globosa sepalis coronata ad 28 mm. crassa, basi striata subcarnosa, seminibus permultis ellipsoideis in pulpa carnosa nidulantibus. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba (Branderhorst n. 125, bl. u. fr. 5. Oct. 1907). Die Pflanze zeigt den Habitus einer Jambosa; durch die gegenstandigen ganzrandigen Blatter weicht sie von den anderen Careya-Arten ab. Die Anheftung der Samenanlagen am Grunde des Innenwinkels verweist die Art in eine neue (dritte) Sektion (im Sinne Niedenzu's). Barringtonia Forst. Char. gen. 75. Barringtonia papoana Lautbch. n. sp. Arbor 6—io-metralis ramis validis cortice griseo, ramulis teretibus 18 mm. crassis cicatricibus foliorum subtriangularibus ornatis; foliis apice ramulorum congestis lineari-lanceolatis sensim acutissimis, basi longe attenuatis decurrentibus utrinque glabris subcoriaceis, crenulato inaequali-subserratis, basim versus subintegris, c. 90 cm. longis, 6—7 cm. latis, c. 70 nervis lateralibus ascendentibus marginem attingentibus, subtus cum costa magis prominulis; petiolo 10 cm. longo supra complanato; racemis e ligno vetere 4—15 cm. longis glabris basi bracteis linearibus acutis 15 mm. longis caducis praeditis, floribus modice remotis, pedicello 15 20 mm. longo; ovario turbinato (in sicco campanulato) 8 mm. longo crassoqüe4loculari; calyce in alabastro valvato, per anthesin in lacinias 2 vel 3 ovatas acutas 15 mm. longas, 10—13 mm. latas diviso; petalis 4 oblongis subrotundatis? albis vel flavescentibus ad 30 mm. longis, 15 mm. latis membranaceis; staminibus 3—5 cm. longis, antheris rotundatis, 0,8 mm. longis; stilo c. 35 mm. longo. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp; Urwald. (Versteeg n. 1759, bl. 27. Sept.) — Bei Bivak-Insel; Urwald (Versteeg n. 1821, bl. ïi. Oct. 1907.) Die neue Art gehort in die Untergartung Butonica Niedenzu und ist mit B. racemosa (L). Bl. verwandt. Sie unterscheidet sich von dieser durch die grossen Kelchzipfel und die machtigen, spitzen Blatter. Durch Grosse und Form der letzteren zeigt sie habituell Ahnlichkeit mit B. calyptrocalyx K. Schum. Barringtonia flava Lautbch. n. sp. Arbor 10—20-metralis, ramulis teretibus 5—7 mm. crassis cicatricibus subrotundis ornatis, innovationibus sub lente ferrugineo-subtomentosis; foliis apice ramulorum congestis, ovatis subrotundatis vel subacutis, basi attenuatis decurrentibus, 12—20 cm. longis, 6—8 cm. latis, coriaceis integris utrinque glabris, nervis lateralibus 12—14 ascendentibus, cum costa utrinque in sicco prominulis, crebre anastomosantibus, petiolo 7—10 mm. longo, supra applanato; racemis 18 cm. longis de'nsifloris, floribus sessilibus; ovario turbinato 4 mm. longo tomentoso triloculari, parte calycis persistente 2 mm. longa cupulata irregulariter truncata ornato; calyce proxime anthesi infra medium calyptratim soluto, calyptra membranacea semiglobosa 10 mm. lata; petalis 5 oblongis acutis, 16 mm. longis, 6 mm. latis, flavis; staminibus ad 25 mm. longis, antheris ovalibus 0,5 mm. longis; stylo c. 25 mm. longo; drupa semimatura oblonga c. lauterbach. lecythidaceae. 315 tereti subfalcata, apice obtusa stiloque coronata glabra carnosa, 5 cm. longa, 2,5 cm. crassa, abortu monosperma. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke. Alangfelder (Versteeg n. 1827, bl. 30. Okt. 1907.) Diese schone Art ist mit B. calyptrocalyx K. Sch. von Kaiser Wilhelmsland verwandt, von der sie aber schon durch die Blattform völlig verschieden ist. In letzterer ahnelt sie der B. speciosa Forst. Die Einteilung von NlEDENZU in ENGLER's Pflanzenfamilien III 7 p. 33 nach der Zahnung der Blatter dürfte sich hiernach nicht aufrecht erhalten lassen. Unsere neue Art wird mit B. calyptrocalyx K. Schum. und wahrscheinlich auch B. calophylla K. Schum et Lautbch. zu einer Gruppe zu vereinen sein, in welcher gezahnte und ganzrandige Blatter vorkommen. Barringtonia? costata Miq. in Fl. Nederl. Ind. I. 1. p. 489. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba, Wald (Branderhorst n. 72, fr. 15. Sept. 1907). Eingeb. Name: Pop. In Malesien verbreitet. Nach valeton neuerdings von koch in Merauke gefunden. Die von Schumann als acutangala Gaertn. bestimmten Exemplare von Kaiser Wilhelmsland unterscheiden sich wesentlich durch viel geringere Grosse, etwas geringere Nervenzahl, sowie fein aber deutlich gezahnelte Blatter und langere Blütenstiele. Die Bestimmung des nur in Früchten vorliegenden Exemplars ist natürlich unsicher. Barringtonia tetraptera Lautbch. n. sp. Arborescens ramulis florentibus 3—5 mm. crassis teretibus, in sicco striatis; foliis apice ramulorum congestis, ovato-oblongis acuminatis obtusis, basi cuneatis decurrentibus, 12—18 cm. longis, 4—6 cm. latis, serrulatis, basin versus subcrenulatis, chartaceis glabris, nervis lateralibus 8—10 ascendentibus, cum costa subtus magis prominulis; petiolo 3—5 mm. longo, supra applanato; racemis terminalibus 40—60 cm. longis pendentibus remotifloris; pedicellis 2—5 mm. longis; alabastris c. 10 mm. longis; in alabastris: ovario tetragono subulato 6 mm. longo, 2-loculari, sepalis 4 triangularibus subacutis c. 1 mm. longis, petalis 4, antheris rotundatis; fructu tetragono 3 cm. longo, 8 mm. crasso, monospermo sublignoso, alis 4 crassis ad 2—3 mm. latis. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba (Branderhorst n. 71, bl. u. fr. 15. Sept. 1907). Die Art dürfte B. angusta Kurz nahe stehen, von welcher sie sich durch die kleineren Blatter und das zweifacherige Ovarium unterscheidet. Barringtonia spec. Unter n. 247 von Branderhorst in Gelieb gesammelt (Eingeb. Name: „Bot lëkë") liegt noch eine Barringtonia mit 5X1,5 cm. grossen, einsamigen Früchten vor. Die kurzgestielten gamarandigen langlich elliptischen abgerundeten 22 X 7 cm. grossen Blatter gleichen keiner des bisher aus dem Gebiet bekannt gewordenen Arten. C. LAUTERBACH. COMBRETACEAE. 317 COMBRETACEAE VON C. LAUTERBACH. Terminalia Linn. Mant. 21. Terminalia catappa I jinn. Mant. ^io- Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba (Branderhorst n. 77, bl. 20. Sept. 1907.) Eingeb. Name: Ro-Pop? Von Südasien bis Polynesien verbreitet und stellenweise kultivirt. Terminalia hypargyrea Lautbch et K. Schum. in Fl. deutsch. Schutzgeb. Südsee 467. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba. Wald. (Branderhorstn. 151, bl. 10. Okt. 1907.) Bisher nur von Kaiser-Wilhelmsland bekannt. Combretum Linn. Gen. ed. I (1737) App. 308. Combretnm acuminatum Roxb. Hort. Beng. 28. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss. Liane des Uferwaldes (Versteeg n. 1794, bl. 7. Okt. 1907). Von Indien bis Malesien und den Philippinen verbreitet; am Kaiserin Augusta-Fluss bereits auf Neu-Guinea gefunden. C. LAUTERBACH. MYRTACEAE. 3 IQ. MYRTAGEAE VON C LAUTERBACH. Decaspermum Forst. Char. gen. 73. Decaspermum neurophyllum Lautbch. et K. Schum. in Fl. deutsch Schutzgeb. Südsee 468. var. acuminata Lautbch. et K. Schum- 1. c. 469. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar; 8 m. hoher Strauch im jungen Walde (Versteeg n. 1593, rosa bl. n. Aug. 1907).— Bivak Alkmaar, 130 m. ü. d. M. (Branderhorst n. 416, fr. 29. April. 1908.) In Kaiser-Wilhelmsland gefunden. ? Decaspermum papuanum Lautbch. n. sp. Arbor ramis gracilibus, ramulis florentibus 2—3 mm. crassis teretibus, novellis ipsis glabris, cortice brunneo-rubro; foliis lanceolatis acutis obtusis, basi rotundatis subinaequalibus, 7—8 cm. longis, 2—3,5 cm. latis utrinque glabris, supra subnitidis, subtus opacis, integris margine revoluto, nervis lateralibus ad 12 supra solum subconspicuis nervo marginali conjunctis, costa subtus prominula; petiolo 3—4 mm. longo, supra applanato; racemis 3—7 floris 10—14 mm. longis axillaribus, pedunculo perbrevi, pedicellis oppositis 3—4 mm. longis, basi bracteis subulatis 1 mm. longis suffultis, flore terminali sessili; ovario turbinato 2 mm. longo obsolete subtretagono, 4-loculari; sepalis 4 valde inaequalibus, exterioribus 2 orbicularibus subcoriaceis, 2,5 mm. longis, interioribus 2 petaloideis cum petalis 4 rotundatis 3,5—4 mm. longis; staminibus haud exsertis, antheris oblongis, stylo 4 mm. longo truncato. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Kabatiel (Branderhorst n. 270, bl. 6. Dez. 1907.) Durch die tetramere Blüte und die stark ungleichen Kelchblatter unterscheidet sich die Art von den bisher aus dem Gebiet bekannt gewordenen. Sie dürfte sich am nachsten an D. paniculatum Kurz anschliessen, dessen Blütenstande aber schon durch die blattartigen Brakteen abweichen. Das Material enthielt übrigens nur wenige so eben erschlossene Blüten. Möglicherweise wird durch die Fruchtbildung die Art zu Myrtus ( Austromyrtus), an welche sie Anklange zeigt, verwiesen werden. Nova Guinea. VIII. Botanique. 41 320 C. LAUTERBACH. MYRTACEAE. JambOSa P. DC. Prodr. III 286. Jambosa amplexicaulis DC. Prodr. III 287. Niederl. Neu-Guinea an der Nordküste, Expédition Wichmann (Atasrip n. 239, bl. 1903.) An der Südküste bei Merauke; Baum; die roten Früchte werden gegessen (Koch n. 489, fr. 30. Aug. 1904.) Von Indien durch Malesien verbreitet, von den Kei-Insein bereits nachgewiesen. N°. 239 weicht durch kleinere Blatter und Blüten etwas ab, doch dürfte es sich wohl nur um eine Form dieser vielgestaltigen Art handeln. Jambosa domestica P. DC. Prodr. III 286. . Niederl. Neu-Guinea an der Nordküste, Expédition Wichmann (Atasrip n. 191, bl. anno 1903). Melanesien bis Polynesien verbreitet. Jambosa? hylophila Lautbch et K. Schum. in Fl. d. deutsch. Schutzgeb. Südsee 471. Süd-Neu-Guinea: Sagogarten bei Dorf Gelieb (Branderhorst n. 223, fr. 6. Nov. 1907). Eingeb. Name: Obiala (essbar). Die Bestimmung dieser nur in Frucht vorliegenden Art ist unsicher. In der, Blattform u. Kürze des Blattstiels nahert sie sich sehr J. amplexicaulis DC. Dagegen zeigt sie die für y. hylophila L. et K Sch. charakteristischen, langgestielten Blütenstande terminal oder in Achseln noch sitzender Blatter. Jambosa nntans (K. Schum.) Niedenzu in Nat. Pflzfam. III (7.) 84. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabang, Morast; 6—8 m. hoher Baum (Versteeg n. 1326, feuerrot bl. 27. Juni 1907). In Kaiser-Wilhelmsland gefunden. Das Exemplar weicht durch sehr grosse, bis 50 cm. lange Blatter mit etwa 16 Seitennerven sowie durch die am alten Holz erscheinenden Blütenstande ab, welch letztere jedoch auch an von mir am Schumann-Fluss gesammelten Zweigen vorkommen. Jambosa sabangensis Lautbch. n. sp. Arbor 6-metralis, ramulis 4—5 mm. crassis, glabris subteretibus, cortice ferrugineo; foliis lanceolatis, acutis vel acuminatis?, basi rotundatis paullum decurrentibus, 25—30 cm. longis, 5—9 cm. latis, utrinque glabris coriaceis, in sicco fusco-rubentibus discoloribus, integris, nervis lateralibus 12—14 ascendentibus nervo marginali 2—4 mm. a margine distante conjunctis, cum costa subtus prominulis, in sicco nigrescentibus, petiolo 7—9 mm. longo, 4 mm. crasso, supra subcanaliculato, rugoso; thyrso multifloro c. 5 cm. longo e ligno vetere, pedunculo c. 15 mm. longo, subcomplanato, floribus ternatis subsessilibus; calyce cupuliformi 5 mm. longo, limbo 4 partito, lobis rotundatis 1 mm. longis, petalis rotundatis 4 mm. longis latisque, albis; staminibus 11 mm. longis, antheris ellipticis; stilo 12 mm. longo. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp; 6 m. hoher Baum des Urwaldès. (Versteeg n. 1753, weiss bl. 27. Sept. 1907.) c. lauterbach. myrtaceae. 321 Die Art ist mit % cauliflora DC. verwandt, jedoch durch dickere langere Blattstiele und abweichende Nervatur verschieden. Die vorliegenden Blatter waren in ihrem oberen Teil alle verletzt, sodass die Form der Spitze sich nicht feststellen liess. Jambosa synaptoneura Lautbch. et K. Schum. in Fl. deutsch. Schutzgeb. Südsee 475. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp; ca. 8 m. hoher Baum der Ufervegetation. (Versteeg n. 1372, bl. 4. Juli 1907.) Bisher nur von Kaiser-Wilhelmsland bekannt. Jambosa Tersteegii Lautbch. n. sp. Arbor 4—5 metralis, ramulis 5—8 cm. crassis, glabris teretibus, novellis complanatis; foliis oblongis sensim acutis acuminatis, basi cuneatis vel subrotundatis decurrentibus, 16—35 cm. longis, 6—9 cm. latis, glabris subcoriaceis, integris, nervis lateralibus 15 ascendentibus, nervo marginali c. 1 cm. a margine distante conjunctis, cum costa supra immersis, subtus prominentibus, petiolo 8—10 mm. longo, 3—4 mm. crasso, supra applanato, in sicco nigrescente; floribus solitariis?, e ligno vetere, pedicello 10—12 mm. longo, gracili, bracteolis duobus minutis triangularibus acutis munito; calyce anguste turbinato, supra ovarium longe producto, limbo 4 partito, 27 mm. (ovario 8 mm.) longo, lobis rotundatis 5 mm. longis; petalis 4 carnosulis punctulatis rotundatis 12 mm. longis; staminibus longe exsertis ad 3 cm. longis, antheris ellipticis; stilo 42 mm. longo, stamina non superante. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss (Versteeg n. 1386, bl. 6. Juli 1907). Die Art steht J. synaptoneura Lautbch et K. Schum. nahe, unterscheidet sich jedoch durch die ungeflügelten Zweige, viel grössere, langer gestielte Blatter und Blüten mit langerem Kelchtubus. Jambosa aft'. Tersteegii Lautbch. Von der Etna-Bai, am 13. Dez. 1904 von Koch gesammelt, liegt eine Jambosa vor, welche J. Versteegii Lautbch. sehr nahe zu stehen scheint. Dieselbe weicht durch teilweise breitere, zu langer Spitze ausgezogene, am Grunde gerundete, etwas schiefe, fast sitzende Blatter ab. Die halbreife runde 12 mm. grosse Frucht ist von dem 10 mm. langen trichterförmigen Kelch bekrönt. Das Material ist leider für eine Beschreibung zu unvollstandig. Jambosa Weinlandii K. Schum. in Nachtr. Fl. deutsch Schutzgeb. Südsee 326. Descriptioni addendum: bacca subglobosa vel ampullacea, sepalis erectis styloque coronata, 18—20 mm. crassa, 25 mm. longa, carnosa. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss; 10—12 m. hoher Baum der Ufervegetation (Versteeg n. 1168, weiss bl. u. fr. 31. Mai 1907). Von Kaiser-Wilhelmsland bekannt. Syzygium Gartn. Fr. I. 166. Syzygium aff. nitidum Benth. in Hook. Lond. Journ. II 221. Niederl. Neu-Guinea: Nepenthes-Hügel; 8 m. hoher Baum des Urwaldes. (Versteeg n. 1312, weiss bl. 26. Juni 1907). Die vorliegende Pflanze weicht durch ihre Blattstruktur und Lange der Blattstiele von •S. nitidum Benth. ab, doch ist das Material für eine Beschreibung zu sparlich. 322 C. LAUTERBACH. MYRTACEAE. Syzyginm leptanthum (Wight) Niedenzu in Engl. Nat. Pflanzenfam. III 7 p. 85. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Alaku bei Okaba (Branderhorst n. 82, bl. 22. Sept. 1907). Von Indien bis Australien verbreitet. Syzygium Branderhorstii Lautbch n. sp. Arbor ramis validis, ramulis gracilibus teretibus 3—5 mm. crassis, glabris, cortice rubescente lamelloso, novellis complanatis, internodiis 5—9 cm. longis; foliis late ellipticis obtuse apiculatis, basi subacutis decurrentibus coriaceis glabris, 12—18 cm. longis, 5—9 cm. latis, integris margine subrevoluto, nervis lateralibus crebris subparallelis utrinque prominulis, nervo marginali c. 2 mm. a margine distante conjunctis; petiolo c. 1 cm. longo supra concavo, subtus interdum rugoso; thyrsis validis e ligno vetere, multifloris, 10—40 cm. longis, pedunculo 5—9 cm. longo, ramulis applanatis, bracteis parvis conchiformibus caducissimis; floribus in apice ramulorum aggregatis sessilibus; ovario cyathiformi, 6—7 mm. longo, calycis limbo late 4 lobo vel truncato; petalis rotundatis operculatim abjectis, exteris internis duplo majoribus 10—12 mm. longis, antheris oblongis; stylo 4—5 mm. longo. Niederl. Neu Guinea an der Südküste bei Okaba, Wald* (Branderhorst' n. i29,xbl. 5. Oct. 1907.) — Merauke, 8 m. hoher Baum in Eingeborenenplantagen (Versteeg n. 1899, hellgelb bl. 8. Nov. 1907); (?Koch n. 505, in alabastro anno 1904/5). Die Art schliesst sich 5. Jambolanum DC. an, weicht aber durch viel kraftigere, stammbürtige Blütenstande und grössere Blüten und Blatter ab. Tristania R. Br. in Ait. Hort. Kew. ed. 2 IV (1812) 417. Tristania suaveolens Sm. in Rees Cycl. 36. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste beim Dorf Gelieb, Pandanusbusch (Branderhorst n. 167, bl. 21. Oct. 1907.) Von Nord-Australien bis Neu-Süd-Wales verbreitet. T. macrosperma F. v. Muell., welche der Beschreibung nach unserer Art sehr nahe steht, war mir leider nicht zuganglich. Die für diese Art als charakteristisch angegebene feine Behaarung der Petalenbasis und des verwachsenen Teiles der Staubfaden ist bei den vorliegenden Exemplaren undeutlich, Früchte sind nicht vorhanden. Leptospermum Forst. Char. gen. (1776) 71. t. 36. Leptospermum parviflorum Val. in Icon. Bogor. III tab. 238 p. 93. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste beim Dorf Koi bei Okaba (Branderhorst n. 98, bl. 24. Sept. 1907). Bisher nur in Nord-Neu-Guinea auf dem Berg Sijep gefunden. C. LAUTERBACH. MYRTACEAE. 323 Melaleuca Linn. Mant. I (1767) 14. Melaleuca Leucadendron Linn. Mant. 105. Niederl. Neu-Guinea au der Südküste bei Merauke, Alangfelder. (Versteeg n. 1961, weiss bl. lo. Nov. 1907). — Gartenweg nach Alaku bei Okaba (Branderhorst n. 79, steril mit Gallen, 22. Sept. 1907). — Waldweg bei Dorf Gelieb (Branderhorst n. 173, bl. 24. Oct. 1907.) Eingeb. Name: Bus (nach BRANDERHORST). Von Hinterindien bis Neu-Kaledonien verbreitet, von Neu-Guinea bereits bekannt. Melaleuca symphyocarpa F. v. Muell. in Trans. Phil. Inst. Vict. III (1859) 44. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Koi, Pandanusbusch bei Okaba (Branderhorst n. 96, fr. 22. Sept. 1907.) Von den Insein der Torres-Strasse und des Carpentaria-Golfes bekannt, auch in Britisch Neu-Guinea bereits gefunden. Baeckea Linn. Spec. pl. ed. I (1753) 358. Baeckea frutescens Linn. 1. c. 358. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Gelieb, Pisanganpflanzung, (Branderhorst n. 220, bl. 6. Nov. 1907.) Eingeb. Name: Wal-Wal. Von Indien, Süd-China und dem Malaiischen Archipel bekannt; auch an der GeelvinkBai neuerdings am Sjep gefunden. C. LAUTERBACH. GESNERIACEAE. 325 GESNERIACEAE VON C LAUTERBACH. £<. AeschynanthllS Jack. in Trans. Linn. Soc. 14, p. 42. Aeschynanthus ellipticus Lautbch. et K. Schum. in Fl. deutsch. Schutzgeb. Südsee 541. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss; auf Baumen des Ufers kletternd, Bl. violettrot. (Versteeg n. 1061, bl. 11. Mai 1907). — Bei Sabangkamp, Ufervegetation (Versteeg n. 1320, bl. et fr. 27. Juni 1907). Aus Kaiser Wilhelmsland beschrieben. Die vorliegenden Exemplare zeigen auf der Unterseite völlig unbehaarte Blatter. Die Blatter wechseln sowohl in Grosse als Form. Ausser den grosseren typischen elliptischen, etwas zugespitzten Blattern sind auch kleinere, herzförmig gestaltete an der Spitze zum Teil verrundete vorhanden. Da letztere etwas derbere Struktur zeigen, dürfte es sich um starker belichtete Zweige handeln. Dichrotichum Reinw. in De Vriese, Pl. Ind. Bat. Or. 7, t. 1 (1856). Dicbrotrichum Valetonianum Lautbch n. sp. Suffrutex epiphyticus, caulibus radicantibus dense villosis teretibus, 2—3 mm. crassis; foliis oppositis dimorphis; altero ovato-oblongo, acuto vel acuminato, basi rotundato vel subacuto, 5—9 cm. longo, 2—4 cm. lato, utrinque e tuberculis dense strigoso, dupliciter grosseserrato, nervis lateralibus 6—7 subtus conspicuis; petiolo 2—4 cm. longo, dense strigoso; altero ovato vel subdeltoideo crenulato, subsessili, 5—8 mm. longo, 4—6 mm. lato, strigoso; umbella pluriflora (5—7), pedunculo strigoso, 5—20 cm. longo; pedicellis 6—12 mm. longis basi bracteis ovatis acutis strigulosis 5 mm. longis suffultis; calyce strigoso, subpentagono 15 mm. longo, usque ad medium in lobos lanceolatos subacutos, margine crenulatos vel subserratos ciliatos diviso; corolla rubra vel rubro-violacea tubulosa, sursum ventricosa 6 cm. longa, extus scaberula, ore obliquo, 5-lobata, lobis rotundatis emarginatis ciliatis, 12—15 mm. 326 C. LAUTERBACH. GESNERIACEAE. longis; staminibus exsertis, filamentis glabris, 3 cm. longis; disco annulari crenulato glabro; ovario cylindrico piloso 2,5 cm. longo, stipitato, stipite glabro ad 1 cm. longo; stylo 7 mm. longo, piloso, stigmate bilamelloso, faucem vix superante. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Resi-Gipfel, 900 m. ü. d. M. Urwald (Versteeg n. 1666, 1667, bl. 27. Sept. 1907). Diese schone Art schliesst sich eng an D. elegans K. Schum. et Lautbch. an, unterscheidet sich jedoch durch abweichende Gestaltung des stichelhaarigen Kelches. Dagegen scheint mir D. triflorum Valet. nur eine armblütige Form von D. elegans zu sein; beide ahneln sich in hohem Gerade in der Kelchform, nur besitzt D. triflorum etwas langere Blütenstielchen und kleinere Blüten. Monophyllaea R. Br. in Benn. R. Jav. Rar. 121. Monophyllaea papuana Lautbch. n. sp. Herba, caule carnosulo glabro, 3—13 cm. longo; folio unico membranaceo vel subcarnosulo, supra glabro, subtus puncticulato, e basi cordata lanceolato vel oblongo, (apice non viso), 18 30 cm. longo, 10—17 cm. lato, margine integerrimo basi calloso-punctato; nervis lateralibus 15—20, subtus prominentibus, venis haud prominulis; pedunculis pluribus e basi folü 4 12 cm. longis glabris; racemis unilateralibus 1—3 cm. longis, densis; pedicellis ad 1 cm. longis; calyce alte 5-fido, 3 cm. longo, lobis ellipticis subacutis, imbricatis; corolla alba, 4 mm. longa, tubulosa extus glabra, lobis 5 subaequalibus subrotundatis reflexis, intus minute pilosulis; staminibus 4 insertis filamentis curvatis, 1,5 mm. longis, antheris binis cohaerentibus; disco annulari; ovario ovoideo glabro uniloculari, stylo lineari; seminibus oblongis. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Resi-Gipfel, 800 m. Urwald, auf Kalkfelsen (Versteeg n. 1688, bl. 4 Sept. 1907.) Durch das Auffinden dieser Art wird das Areal der Gattung, welche bisher aus Malesien (östlichster Standort Borneo) bekannt war, nach Osten erweitert. Die Art steht M. glauca C. B. Clarke nahe, unterscheidet sich jedoch durch die Form des Blattes, spitze Kelchzipfel und die kleineren, locker gestielten Blüten. Cyrtandra Forst. Char. gen. (1776) 5. t. 3. Cyrtandra Lorentzü Lautbch. n. sp. Frutex epiphyticus caule radkante; ramis subvalidis 6—8 mm. crassis, cavis, novellis transverse cristato-rugosis, apice fulvo-villosis; foliis oppositis, altero rudimentario lineari, acutissimo 20—33 mm- long°> canaliculato, supra villoso; altero oblongo acuto, longe acuminato rostrato, basi cuneato, leviter assymetrico, 18—25 cm. longo, 5—6 cm, lato, supra glabro, subtus praecipue secus nervos fulvo-villoso, subintegro subcoriaceo, in sicco nigrescente, nervis lateralibus 10—11 ascendentibus subtus prominulis; floribus solitariis vel fasciculatis ex axillis foliorum magnorum vel e ligno vetere basi caulis radicantis, pedicellis hirsutis 6—10 mm. longis, bracteis subulatis 7—11 mm. longis villosis suffultis; calyce campanulato, profunde 5-fido, extus piloso, 15 mm. longo, lobis e basi triangulari longe acuminatis, 10 mm. longis; C. LAUTERBACH. GESNERIACEAE. 327 corolla subrecta ad rnedium bilabiata 20 mm. longa, extus hirsuta, sordide rosea, labio majore, ut videtur 4 lobo, lobis lateralibus retroflexis, labio minore ligulato revoluto; staminibus exsertis medio fere corollae insertis 12 mm. longis, antheris sublanceolatis cohaerentibus; disco annulari vix 1 mm. longo; ovario 3 mm. longo glabro oblongo, stylo 15 mm. longo, apice pilosulo, stigmate dilatato; bacca ovoidea glabra 13 mm. longa, 10 mm. crassa, basi calyce marcescente (demum deciduo ?) suffulta. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp, sumpfiger Urwald (Versteeg n. 1306, bl. u. fr. 25. Juni 1907). In Folge des bleibenden Kelches wiirde diese Art in die Sektion Dispares Clarke's gehören, wozu auch die kraftige Ausbildung der rudimentaren Blatter gut stimmt. Dagegen ist die einseitige Ausbildung des Discus kaum angedeutet, welche übrigens auf der Tafel 23 in CLARKE's Monographie auch nicht hervortritt. Die Art bildet also gewissermaassen einen Übergang von den Dispares zu den Dissitniles. Cyrtandra disticha Lautbch. n. sp. Frutex metralis, ramis subvalidis 4—7 mm. crassis teretibus, emergentiis suberosis irregularibus obtectis; foliis apicem versus confertis valde diversiformibus distichis vel subdistiche oppositis; altero magno oblique oblongo-lanceolato subfalcato longe acuminato, attenuato basi subauriculato 10—23 cm.- longo, 3,5—5 cm. lato, supra medium undulatodentato, coriaceo, supra pilis albidis induto, subtus secus nervos subvilloso, novellis sordidealbido villosis, nervis lateralibus 10 ascendentibus, petiolo crasso rugoso 2—6 mm. longo; altero parvo asymetrico e basi cordato rotundato acuminato supra piloso, integro, subsessili, nervis lateralibus ad 4 vix conspicuis; foliis parvis alternatim imbricatis; floribus fasciculatis axillaribus, breviter pedicellatis, pedicello crasso, 5—8 mm. longo, villoso, basi bracteis subovatis, ad videtur binis, dense villosis, 10 mm. longis, involucrato; calyce extus dense setoso tubuloso 2 cm. longo; asymetrico, lobis 5 acutis, 5 mm. longis, 2 lateralibus erectis, 3 retroflexis; corolla tubulosa 25 mm. longa, extus villosa sordide albida, lobis 5 subtriangularibus, 3—5 mm. longis; staminibus modice exsertis, filamentis glabris 10 mm. longis, antheris lanceolatis; ovario oblongo glabro, 4 mm. longo, disco unilaterali; stylo 13 mm. longo, villosulo; stigmate bilobo. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar, Geluks-Hügel, 200 m. ü M.; Urwald; (Versteeg n. 1597, bl. 11. Sept. 1907). — Resi-Gipfel, 380 m. ü. M.; Urwald; (Versteeg n. 1684, bl. 30. Sept. 1907.) Diese durch die zweizeilig gestellten Blatter und die am Grunde der grossen sich dachziegelig deckenden Blattchen höchst auffallige Art scheint an ein Substrat angeschmiegt zu wachsen. Leider fehlen Notizen darüber. Über die Zugehörigkeit derselben bin ich zweifelhaft. Am ehesten könnte man an die Sektion Whitia denken, doch weicht die Art durch den langen, tiefgespaltenen Kelch nicht unbetrachtlich ab. Cyrtandra bracteata Warb. in Engl. bot. Jahrb. 13 p. 417. Descriptioni addendum: calyce tubuloso angulato 2,5 cm. longo, lobis triangularibus acutis 0,5—1 cm. longis, extus subvilloso, persistente, post anthesin elongato; corolla alba tnbulosa curvata 3—3,5 cm. longa, glabra, curvata ore obliquo, bilabiata, labio supero biloNova Guinea. VIII. Botanique. 42 32g C. LAUTERBACH. GESNERIACEAE. bato, lobis rotundatis 5 mm. longis recurvis, labio inferiore trilobato, lobis oblongis rotundis, ad 8 mm. longis reflexis; staminibus insertis 2 cm. supra basin corollae affixis, filamentis curvatis, antheris lanceolatis, staminodiis 2 paulum infra stamina insertis arcuatis; ovario oblongo glabro 3 mm. longo, disco annulari brevi, stylo 22 mm. longo, glabro, stigmate bilobato, lobis rotundatis. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp, I. Hügel (Versteeg n. 1276, bl. 19. Juni 1907.) — Bei Geitenkamp, Urwald; Strauch i'/t m. hoch (Versteeg n. 1477, bl. u. fr. 29. Juli 1907). — Bei Alkmaar, Urwald (Versteeg n. 1588, bl. 8. Aug. 1907). Bisher von Deutsch Neu-Guinea nur in einem fruchtenden Exemplar bekannt. Die Art dürfte, wie bereits WARBURG vermutete, der Sektion Macrosepalae Clarke's einzureihen sein, die bisher nur von den Hawai-Inseln bekannt ist. Die Brakteen, welche zum Teil blattartig gestaltet und mit Nerven versehen sind, bilden in den Blattachseln dichte, in der Blattregion den Stengel umgebende Polster, in welchen sich Detritus sammelt. Die Pflanze schafft sich hierdurch ahnliche Bedingungen, wie die vorher beschriebene C. disticha Lautbch. Cyrtandra Wentiana Lautbch. n. sp. Frutex 4-metralis, ramis validis subtretagonis 8—10 mm. crassis, rugosis; foliis oppositis apicem versus congestis oblongo-lanceolatis 50—60 cm. longis, 10—13 cm. latis discoloribus, subtus fulvo-tomentosis, in nervis subvillosis, novellis utrinque tomentosis, acutis acuminatis, attenuatis decurrentibus, sessilibus, serratis subcoriaceis, nervis lateralibus 20—26 ascendentibus, subtus prominulis; bracteis magnis foliaceis lanceolatis acuminatis, 4—5 cm. longis, 10—15 mm. latis, tomentosis; floribus axillaribus fasciculatis, pedicellis glabris ad 1 cm. longis; calyce tubuloso glaberrimo 5 cm. longo flavo, basin versus rubescente, lobis subtriangularibus 1 cm. longis, apice umbonatis; corolla tubulosa subrecta ore obliquo glabra flava rubro-striata, 5,5 cm. longa, bilabiata, labio supero trilobato, lobis lateralibus subrostratis reflexis intus verrucoso-pilosulis, labio infero ligulato revoluto verrucoso-pilosulo; staminibus c. 2 cm. supra basin corollae insertis, filamentis glabris curvatis 2,5 cm. longis, antheris 5 mm. longis oblique lanceolatis, exsertis; disco annulari 2,5 mm. longo subcrenulato, ovario cylindrico lateraliter subcompresso, glabro, 1 cm. longo; stylo 4 cm. longo, antice pilosulo, stigmate dilatato reverso. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Geitenkamp, Urwald; (Versteeg n. 1414, bl. 11. Juli 1907). Diese stattliche Art dürfte die grossblütigste sein, welche bisher von Neu-Guinea bekannt geworden ist. Durch den grossen, mit der Blumenkrone fast gleichlangen Kelch ist sie sehr aufTallig und abweichend. Ob dieselbe der Sektion Decurrentes Clarke's einzureihen sein wird, kann erst an vollstandigerem Material entschieden werden. Cyrtandra? decurrens De Vriese, Pl. Ind. Bat. Reinw. p. 14. var. 7. puncticulata C. B. Clarke in Suit au Prodr. V 232. Niederl. Neu-Guinea, bei Fak-Fak, Sëkru. (Jaheri sine numero [Herb. Hort. Bogor. n. 492] fr. Marz 1901). Bereits in Andai von BECCARI gesammelt. C. LAUTERBACH. GESNERIACEAE. 329 An dem unvollstandigen Material ist ein Involucrum nicht deutlich zu erkennen, sonst stimmt die Pflanze leidlich mit der Beschreibung CLARKE'S iiberein. Da Originalexemplare nicht verglichen werden konnten, bleibt die Bestimmung unsicher. Cyrtandra monticola K. Schum. in Nachtrage Fl. deutsch Schutzgeb. Südsee 381. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Van Weelskamp, Urwald (Versteeg n. 1181, bl. 1. Juni 1907). Nur vom Bismarck-Gebirge bekannt. Die Blüten des vorliegende Exemplars zeigen etwas geringere Grosse. Cyrtandra suberosa Lautbch n. sp. Frutex 60—80-centimetralis repens ramis modice validis 4—5 mm. crassis teretibus, radicantibus, cortice suberoso profunde rugoso cum petiolis obtectis, demum glabratis; foliis alternis oblongis acuminatis, acumine 15—25 mm. longo, attenuatis, basi subauriculatis subinaequalibus, crenulato-denticulatis, utrinque glaberfimis, coriaceis, 15—20 cm. longis, 5—7 cm. latis, nervis lateralibus 11—12 ascendentibus subtus prominulis; petiolo crasso suberoso, e—8 mm. longo; bracteis (foliis rudiment.) subulatis 6 mm. longis, suberosis subglabris; gemma tantum fulvo-villosa; floribus solitariis vel binis ex emergentiis ligni veteris; pedicello 7—12 mm. longo; calyce glabro tubuloso- campanulato 10 mm. longo, dentibus 5 subaequalibus ad 2 mm. longis; corolla glabra flava subrecta 20—25 mm. longa usque ad 1/i bilabiata, labio altero 4 dentato, altero integro; staminibus media parte corollae insertis filamentis arcuatis, antheris cohaerentibus; disco annulari lobato, ovario glabro oblongo; stylo 10—15 cm. longo, apice bilobo. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Binnenkamp, 250 m. ü. M., Urwald (Versteeg n. 1625, bl. 18. Sept. 1907). Die Art gehort in die Sektion Dissimiles Clarkes und steht etwa in der Mitte zwischen C. trachycaulis K. Schum. und C. monticola K. Schum. Von der ersteren unterscheidet sie sich durch die am alten Holz erscheinenden glatten Blüten, von der zweiten durch die grössere Zahl der abweichend verlaufenden Blattnerven und den deutlichen Discus. Die Maasse sind nach einer in Alkohol konservirten Blüte gegeben, am getrockneten Material sind dieselben sehr erheblich kleiner. Cyrtandra Tersteegii Lautbch. n. sp. Frutex 2—3 metralis, ramis gracilibus teretibus, 3—5 mm. crassis, glabris, in internodiis subannulatis; foliis oppositis disparibus, altero stipuliformi, subulato 1 cm. longo, glabro, altero oblongo vel sublanceolato 15—22 cm. longo, 4—6 cm. lato, acuminato, acumine ad 15 mm. longo, 1—2 mm. lato, basi acuto, inaequali, chartaceo utrinque glabro (novellis strigulosis), discolori, in sicco supra brunneo, nervis lateralibus ad 15 ascendentibus, subtus prominulis, margine integro vel undulato; petiolo 15—20 mm. longo, glabro, supra canaliculato; floribus e ligno vetere vel ex axillis foliorum delapsorum solitariis vel binis, pedicello glabro, 10—13 mm. longo; calyce urceolato glabro 7 mm. longo, 5 lobo, lobis rotundatis; corolla modice arcuata striata, 20—23 cm. longa, extus subglabra, intus partibus retroflexis sparse pilosula, alte bilabiata, labio altero 4-lobato, lobis mediis subrotundatis, lobis lateralibus retroflexis, labio ,,0 C. LAUTERBACH. GESNERIACEAE. altero ligulato revoluto; staminibus 7 mm. supra basin corollae affixis exsertis, filamentis 15 mm. longis arcuatis, antheris apice cohaerentibus; disco cylindrico 2 mm. longo; ovario glabro ovato, stylo 13 mm. longo, superiore parte pilosulo, stigmate dilatato. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar, Urwald. (Versteeg n. 1736, bl. 18. Sept. 1907.) Die Art steht C. ligulifera C. B. Cl. nahe, unterscheidet sich jedoch durch die glatten ganzrandigen Blatter mit geringerer Seitennervenzahl, die meist einzeln stehenden Blüten und den urnenförmigen Kelch. Cyrtandra ligulifera C. B. Clarke in Suit. au Prodr. V 253. var. glabrescens Lautbch. n. var. Foliis etiam novellis glabris; inflorescentiis fasciculatis. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Van Weelskamp, Sagosumpf; 2 m. hoher Strauch mit gelben Blüten. (Versteeg n. n58, bl. u. fr. 30. Mai 1907). Die Art ist von Andai und dem Arfak-Gebirge bekannt. Die Originale aus dem Herbar BECCARI habe ich nicht gesehen, doch stimmt die Beschreibung recht gut überein. Nur der Blütenstand ist von CLARKE wenig deutlich angegeben. Die vorliegenden Exemplare zeigen wenigblütige Büschel. Von Fak-Fak, am 6. Marz 1901 von JAHERI gesammelt (Herb. Hort. Bogor n. 493) liegt eine weitere Cyrtandra-Art aus der Sektion Dissimiles vor, die der vorstehenden Art verwandt sein dürfte. Leider sind nur unvollstandige Reste von Blüten vorhanden. Die Blatter sind kürzer gestielt, die Anzahl der Seitennerven betragt nur 8—9. Cyrtandra kalyptantha Lautbch. n. sp. Frutex metralis, ramis validis 10—15 mm. crassis, teretibus cavis brunneis, in sicco striatis, glabris; foliis oppositis, ellipticis vel ovatis, acutis apiculatis, basi cuneatis coriaceis glabris, 25 cm. longis, 10—12 cm. latis, margine integro revoluto, nervis lateralibus 12 subtus prominentibus; petiolis 4—6 cm. longis glabris equitantibus, supra canaliculatis; inflorescentiis axillaribus breviter pedunculatis, pedunculo crasso ad 5 mm. longo, involucratis; bracteis flavidis coriaceis glabris cordatis vel subrotundatis, exteris subcarinatis margine subdentato, exteris 2 cm. longis, 2,5 cm. latis, non coalitis, inferioribus pro rata minoribus, suboppositis duas cymas paucifloras involucrantibus; floribus vix exsertis confertis, breviter pedicellatis vel subsessilibus; calyce tubuloso pilosulo 15 mm. longo, alte vel usque ad basin fisso, lobis sublinearibus acutis; corolla flava, extus villosa, 2 cm. longa, subcurvatalobis rotundatis; staminibus alte corollae affixis vix exsertis antheris cohaerentibus ovalibus; disco annulari brevi, ovario obovato glabro 3 mm. longo, stylo 7 mm. longo antice pilosulo, stigmate dilatato. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Resi-Gipfel, 900 m. ü. M., Urwald (Versteeg n. 1677, bl. 30. Aug. 1907). Diese durch das aus freien Brakteen gebildete zweiteilige Involucrum aunallige Art dürfte in die Sektion Aureae Clarke's gehören, deren Vertreter in Malesien bis zu den Philippinen und Polynesien verbreitet sind, welche bisher jedoch aus Neu-Guinea noch nicht C. LAUTERBACH. GESNERIACEAE. 33* nachgewiesen wurde. Der Beschreibung nach dürfte ihr C. capitellata C. B. Clarke von den Molukken nahe stehen, doch ist unsere Art durch die völlig glatten ungezahnten Blatter und die abweichende Form der Brakteen gekennzeichnet. Cyrtandropsis Lautbch. Novum genus (anomalum) Gesneriacearum—Cyrtandrearum. Flores abortu unisexuales monoici, axillares fasciculati. Calyx tubulosus, 5 lobatus, inflatus post anthesin deciduus. Corolla tubulosa subrecta calycem subaequans; limbus 5 fidus, subregularis. Flos masculinus: stamina 2 infra medium corollae adnatae, antherae cohaerentes; staminodia 2 basi corollae affixae; discus annularis 5 crenulatus; ovarium abortivum. Flos femineus: discus annularis 5 subdentatus, staminodia indistincta, ovarium superum oblongum; placentae utrinque involutae; stylus brevis crassiusculus, stigma profunde bilobatum. Bacca carnosa ovoidea breviter et obtuse apiculata; semina permulta minuta. Frutices villosi. Folia opposita disparia, altero rudimentario stipuliformi, petiolata subcoriacea dentata. Bracteae crebrae villosae basi inflorescentiarum. Die neue Gattung schliesst sich im allgemeinen Habitus eng an die Gattung Cyrtandra, und zwar die Sektion Dissimiles C. B. Clarke an. Durch die getrenntgeschlechtigen Blüten, und zwar sind die Blüten eines und desselben Blütenstandes entweder alle mannlich oder weiblich, weicht sie völlig von den bisher bekannten Gesneriaceen ab. Cyrtandropsis monoica Lautbch. n. sp. Tab. LXVI. Frutex metralis ramis modice validis, florigeris 4—6 mm. crassis, in sicco striatis, rubiginoso-villosis, demum glabratis; foliis obovato-oblongis, acuminatis, basi cuneatis modice inaequalibus, 16—20 cm. longis, 6—7 cm. latis, inaequaliter dentato-serratis, dentibus apice pilis rubiginosis munitis, subcoriaceis, supra glabrescentibus, subtus in nervis pilosis, nervis lateralibus 12—15 subparallelis ascendentibus subtus prominulis; petiolo supra canaliculato 9—12 mm. longo, rubiginose villoso; stipulis (foliis rudiment.) subulatis vel sublinearibus acutis ad 10 mm. longis, villosis; cymis paucifloris subsessilibus axillaribus, bracteis villosis suffultis; pedicellis pilosulis 3—5 mm. longis; calyce subglabro albido tubuloso subovato 10—15 mm. longo, 5 lobato, lobis 3 mm. longis; corolla glabra subrecta oblonga, calyci subaequali, limbo 5 fido (vix aperto?); fl. mascul: (ante anthesin) staminibus 2 antheris cohaerentibus ad 5 mm. longis, disco annulari crenulato, ovario abortivo, stylo pilosulo, stigmate bilobato, lobis apice dilatatis, staminodiis 2 basi corollae affixis; fl. fem: staminodiis non manifestis, disco annulari 1 mm. longo 5 subdentato, ovario oblongo pilosulo 3 mm. longo, stylo 1 mm. longo, stigmate incrassato bilobo, lobis 2 mm. longis; bacca carnosa ovoidea 13 mm.longji,9ram. crassa, glabrescente vel pilosula, obtuse apiculata; seminibus permultis minutis. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp, Nepenthes-Hügel, Urwald (Versteeg n. 1269, bl. u. fr. 19. Juni 1907). Die Art scheint ihre Blüten, die kaum aus dem Kelch hervorragen, nur wenig zu öffnen. Die mannlichen Blüten standen kurz vor dem Aufblühen, waren aber noch nicht völlig erschlossen. p LXVI. Cyrtandropsis monoica Lautbch. a. Planta '/,. b. Gynaeceum 4/|. c. Corolla floris Q d. Calyx floris 9 2/,. Nova- Guinea VIII. — C. Lauterbach', Gesneriaceae. Tabula LXVI B. J. van Tongeren del. et lith. Fa P. W. M. Trap impr. C. LAUTERBACH. ACANTHACEAE. 333 ACANTHACEAE- VON C. LAUTERBACH. Staurogyne Wall. Pl. as. rar. II (1831) 80 t. 186. Staurogyne papuana Lautbch. n. sp. . Herba, caule subrepente radicante 15—40 cm. longo, 2—3 mm. crasso, subtetragono tomentoso; foliis oblongis vel lanceolatis, utrinque acutis obtusiusculis, basi decurrentibus, 7—9 cm. longis, 15—28 mm. latis, membranaceis, utrinque minute pilosulis, subtus secus nervos pilosis, nervis lateralibus 8—10, in sicco subtus prominentibus; racemis laxifloris (2—12) terminalibus vel axillaribus, strigosis, 4—14 cm. longis; pedicellis 5—6 mm. longis, basi bractea subulata 5 mm. longa suffultis, 1—2 mm. infra calycem bracteolis 2 subulatis 4—10 mm. longis munitis; calyce fere ad basin 5 partito, laciniis subaequalibus, linearibus acutissimis strigosis ca 7 mm. longis, post anthesin duplo elongatis, persistentibus; corolla alba glabra 12 mm. longa infundibuliformi, basi abrupte contracta, lobis subaequalibus rotundatis 3 mm. longis; staminibus 4 mm. longis didynamis, filamentis minute pilosulis; ovario oblongo glabro, i,S mm. longo, stylo glabro 7 mm. longo, stigmate bilamellato; capsula oblonga glabra subacuta, 7 mm. longa, biloculari, dissepimento bipartito; valvis recurvatis. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Hügel bei Geitenkamp, Urwald und Lichtungen. (Versteeg n. 1404, bl. u. fr. n. Juli 1907). Die in Indien, Malesien, den Philippinen bis Australien verbreitete Gattung, die auch Vertreter in Süd-Amerika besitzt, ist bisher von Neu-Guinea noch nicht nachgewiesen. Unsere der Sektion Erythracanthus (Nees) Lindau's angehörige Art dürfte der 5. elongata (Bl.) O. Ktze nahe stehen, unterscheidet sich aber durch kleinere, fast glatte Blatter, unverzweigte Blütenstande, langere Stielchen und abweichende Brakteen und Brakteolen. C. LAUTERBACH. ACANTHACEAE. Lepidagathis Willd. Spec. III 400. Lepidagathis hyalina Nees ab Es. in Wall. Pl. as. rar. III 95. var. lophostachyoides Nees ab Es. in DC. Prodr. XI 252. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba, Wald; (Branderhorst n. 20, bl. u. fr. 24. Aug. 1907. Von Vorder-Indien bis Papuasien verbreitet. Die vorliegenden Exemplare zeigen bis zu je drei zusammenstehende verlangerte Blütenstande. Die Blatter sind etwas kleiner als der Typ und fast glatt. C. LAUTERBACH. COMPOSITAE. 335 COMPOSITAE, VON C. LAUTERBACH. Vernonia Schreb. Gen. pl. II 541. Vernonla papuana Lautbch. n. sp. Frutex scandens, ramis florentibus gracilibus, 2—3 mm. crassis, subteretibus in sicco striatis, sub lente puberulis, ramulis florigeris ex axillis foliorum c. 20 cm. longis foliosis; foliis alternis petiolatis, petiolo 5-—10 mm. longo, oblongis vel oblongo-ovatis, acutis interdum subacuminatis, basi angustatis decurrentibus, 4—8 cm. longis, 2—4 cm. latis, glabriusculis integris membranaceis, venis utrinque 4—5 paullum ascendentibus subconspicuis; inflorescentiis multifloris subpaniculatis terminalibus 7—10 cm. longis, paniculis pedunculatis ex axillis foliorum gradatim minoribus, pedunculo puberulo 1—3 longo; capitulis pedicellatis, pedicello 1 —2 mm., longo, bractea minuta subuliformi suffulto, ovatis 4—7 floris, 5 mm. longis, involucri squamis imbricatis, exterioribus ovatis acutis, 1,5 mm. longis, interioribus oblongo-linearibus, 4 mm. longis, 1 mm. latis, acutis, apice in sicco reflexo, scariosis; corolla tubulosa 4 mm. longa glabra ad '/ï divisa, laciniis linearibus acutis aequalibus, antheris appendiculatis, basi sagittatis 1,3 mm. longis; stylo corolla aequilongo, ramis mm. longis hirtellis; achaenio juniore striato, sub lente verrucoso, pappo albo biseriali, setis exterioribus paucis 2 mm., interioribus 4 mm. longis, hirtis. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss,- in der Ufervegetation kletternd (Versteeg n. 1139, weiss bl. 19. Mai 1907). Die Art steht V. scandens DC. nahe, unterscheidet sich ■ aber durch die kleineren Köpfchen und die kurzen weissen Pappusborsten. Vernonia cinerea (Linn.) Less. in Linnaea IV 291 (1829). Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, am Strande (Branderhorst n. 316, bl. 13. Marz 1908). In den Tropen der alten Welt bis Australien verbreitet; in Papuasien überall. Eine ziemlich kahle, nur auf der Unterseite der Blatter schwache Behaarung zeigendeForm. NOVA-GUINEA. VIII. BoTANIQUE. 43 336 C. LAUTERBACH. COMPOSITAE. Adenostemma Forst. Char. gen. 89 Adenostemma viscosum Forst. Nov. gen. n. 15. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Ufervegetation (Versteeg n. n 24, weiss bl. 14- Mai 1907.) — Bei Alkmaar, Steinbank (Versteeg n. 1500, weiss bl. 23. Juli 1907.) Von Malesien bis Polynesien verbreitet und gemein. Die Exemplare zeigen wechselnde Blattbreite und Blattgrösse. Blumea P. DC in Guillem. Arch. bot. II 514. Blumea aromatica P. DC. Prodr. V 446. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, 1,20 m. hoher Strauch der Ufervegetation (Versteeg n. 1057, rostgelb bl. ir. Mai 1907). — Bei Alkmaar, Steinbank (Versteeg n. 1501, gelb bl. 23. Juli 1907). In Südasien verbreitet; von Neu-Guinea bekannt. Blumea hieraciifolia P. DC. in Wight, Contrib. 15. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke (J. W. R. Ko:h ohne N8., anno 1904; Herb. Hort. bot. Bogor. n. 569). Von Vorder-Indien bis Australien verbreitet. In Kaiser Wilhelmsland für die Alangfelder charakteristisch. Blumea lacera P. DC. in Wight, Contrib. 14. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, Alangfelder (Versteeg, n. 1844, gelb bl. 30. Okt. 1907). — (J. W. R. Koch ohne N°. anno 1904 Herb. Hort. Bog. n. 570, 572. Von den Mascarenen bis Papuasien verbreitet. Blumea lacinata P. DC. Prodr. V 436. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar, Steinbank (Versteeg n. 1499, gelb bl, 23. Juli 1907). Unkraut Südasiens; bereits aus dem Gebiet bekannt. Blumea Milnei Seem. Fl. vit. 141 t. 27. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, II. Kamp, Resi-Rücken, 170 m. ü. d. M., Urwald, (Versteeg n. 1649, gelb bl. 24. Aug. 1907). Von den Viti-[Fiji-] Insein und dem Bismarck-Archipel bekannt. Die vorliegenden Exemplare zeigen etwas geringere Behaarung und lockerere Blütenstande. Pluchea Cass. in Buil. soc. philom. 37. Pluchea indica (Linn.) Less in Linnaea VI 150. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, Strauch der Alangfelder (Versteeg n. 1843, violett bl. 30. Okt. 1907). Von Südasien bis Australien verbreitet; von Neu-Guinea bereits mehrfach bekannt. c. lauterbach. compositae. 337 Kclipta Linn. Mant. II 157. Eclipta alba (Linn.) Hassk. Pl. jav. rar. 528. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, Alangfelder (Versteeg n. 1973, weiss bl. 21. April 1907.) Tropenkosmopolit. Wedelia Jacq. Stirp. americ. 217. Wedelia glabrata Boerl. Fl. Nederl. Indie II 242. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, in Alangfeldern gemein (Versteeg n. 1967, gelb bl. 1907). Von Timor und Java bekannt. Für das Gebiet neu. Wedelia biflora P. DC. in Wight, Contrib. 18. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, 2—21l1 m. hoher Strauch des Rhizophorengebüsches (Versteeg n. 1010, gelb bl. 4. Mai 1907). — Bivak-Insel, Sumpfwald (Versteeg n. 1100, gelb. bl. 16. Mai 1907). Haufige weitverbreitete Küstenpflanze. Bidens Linn. Gen. pl. ed. I n. 641. Bidens bipinnata Linn. spec. pl. ed. I 832. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, Alangfelder (Versteeg n. 1868, bl. u. fr. 5. Nov. 1907). In den Tropen verbreitet, so auch im tropischen Australien; für das Gebiet neu. Hooker zieht diese Art in der Flora of British India III 309 zu B. pilosa Linn. als var. 2 bipinnata. Ich möchte mich diesem Vorgehen nicht anschljessen. Die Art ist durch die tief doppeltfiederspaltigen Blatter sowie die nur 2 Borsten tragenden Achaenen ausgezeichnet. Bidens cernua Linn. Spec. pl. ed. I 832. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, Verlaten bocht, Sandbanke (Versteeg n. 1192, gelb bl. 3. Mai 1907). — Bei Alkmaar, Steinbank (Versteeg n. 1543, gelb bl. 31. Juli 1907). In der gemassigten Zone weit verbreitet. Bis jetzt der östlichste und zugleich südlichste Standort dieser vermutlich eingeschleppten Pflanze. Die vorliegenden Exemplare zeigen meist 2, selten 3 Achaenenborsten. Tridax Linn. Hort. Cliff. 418. Tridax procumbens Linn. Spec. pl. ed. I. 900. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, Alangfelder (Versteeg n. 1877, hellgelb bl. 5. Nov. 1907). — (Branderhorst n. 317, bl. 13. Marz 1908). Aus dem tropischen Amerika stammendes, in Indien verbreitetes Unkraut. Für Neu-Guinea zum ersten Mal nachgewiesen. 338 C. LAUTERBACH. COMPOSITAE. SorichuS Linn. Spec. pl. ed. I 793. Sonchus oleraceus Linn. Spec. pl. ed. I 794. Niederl. Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke, Alangfelder. (Versteeg n. 1860, gelb bl. 31. Occ. 1907). Dieser Kosmopolit wurde bisher für Neu-Guinea noch nicht nachgewiesen. Lactuca Linn. Gen. pl. ed. I n. 622. Lactuca laevigata P. DC. Prodr. VII 140. Niederl. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Geitenkamp, Ufervegetation (Versteeg n. 1459, gelb bl. 15. April 1907). — Bei Alkmaar, Ufervegetation (Versteeg n. 1558, gelb bl. 3. Aug. 1907). Von Malesien bis Papuasien verbreitet. Wohl durch das Wasser der Gebirgsbache in die tieferen Regionen verschleppt. I J. M. MACFARLANE. NEPENTHACEAE. 339 NEPENTHACEAE BY J. M. MACFARLANE. Nepenthes L. The material of Nepenthes secured by the collectors of the Dutch New Guinea expeditions consists of four gatherings and represents three species, of which one is new to science. Nepenthes ampullaria Jack in Comp. Bot. Mag. I (1835) 271; Korthals, Verhandel. Nat. Gesch. Bot. (1839) 39; t- 13; Hook. f. in Bot. Mag. (1859) t. 5109; Macfarlane in Pflz.-K.eich IV (1908) t. in, 33. Dutch New Guinea at the Noord-river near Van Weelskamp; Sagomarsh.: G. M. Versteeg n. 1214 coll. 10 June 1907; at the Noord-river: G. M. Versteeg n. 1047 coll. 9 May 1907; at the Noord-river on the first hill near Sabang-camp: G. M. Versteeg n. 1229 fl. and fr. 14 Juni 1907. The four sheets consists of basal shoots that have grown along the ground and have produced clusters of pitchered leaves (v. Pflanzenreich 1. c. 13) with an occasional larger leaf characteristic of the species. These bear no flowers. The note is added (translated): «Pitchers equally green, tendril somewhat red". The leaves are mostly of oblanceolate shape, as in var. microsepala described below, but whether they are referable to that var. it would be impossible to determine in the absence of the blooms. A similar sheet to the above is n. 1047, that is noted as being an epiphyte. Such a growth-relation is not infrequently assumed by species of Nepenthes that ordinarily grow on the ground. A set of five sheets (n. 1229) is of special interest. It includes shoots with pitchered leaves, also staminate pistillate and fruiting inflorescences. While they show the general characters of the species, the leaves are most oblanceolate. But the flowers show marked variation. While these evidently approach to BECCARl's var. longicarpa, their most striking peculiarity is the uniform small size of the sepals, that gives to the inflorescence a loose open aspect, instead of a dense aggregate one as in the type. 340 J. U. MACFARLANE. NEPENTHACEAE. The following characters distinguish it: Nepenthes ampullaria Jack var. microsepala Macfarlane. Folia fere sessilia, elliptica ad oblanceolata. Inflor. laxa, cymae 7—4 flori (in tvP- 5—2). Sepala in fl. rj\ 3.5—4 mm. longa elliptica ad ovalia (in typ. 5—6 mm. late ovata ad ovatooblonga), circum basi staminum columnae sparee pubescentia. Sepala in fl. 9- 3—3-5 mm- ovata. The existence of the above variety, and also of BECCARl's var. longicarpa and Geelvinkiana [Malesia III, 1886/8] along the southwestern part of New Guinea strongly suggests that the species, while widely distributed from the Malay Peninsula southward through Borneo and Sumatra, and remaining very constant according to present knowledge over that area, is undergoing changes of a-mutational kind in New Guinea, Nepenthes phyllamphora Willd. Sp. pl. IV (1805) p. 2. 874; Korthals. Verhand. Nat. Gesch. Bot. (1839) 28; Hemsley in Bot. Mag. (1906) t. 8067; Macfarlane in Pflanzenreich IV (1908) t ih. 63. Dutch New Guinea at the South Coast at village Koi near Okaba: B. Branderhorst n. 94, coll. 22 Sept. 1907. This species is represented by two sheets of specimens, all young and oflowgrowth.lt has already been reported from the Island by BECCARI, who collected it at Ramoi near Sorong and at Wandamen in Geelvink Bay. The species shows considerable variations over its entire area of distribution (MACFARLANE 1. c. p. 65), and is closely related to N. Kennedyana, N. albo-lineata, and allied species of N. E. Australia, all of which have evidently become geographically isolated from the present most widely extended species of the genus. Nepenthes neo-guineensis Macfarlane sp. nov. Tab. LXVII. Planta suffruticosa elongata scandens. Caulis 1 m. et ultra longus X 4—5 mm- crassus, trigonus ± sulcatus, internodiis 2—4 cm. longis, glaber axillis foliorum exceptis quae ± pubescentia sunt. Folia 15—30 cm. longa X 2.5—3-5 cm. lata, herbacea v. submembranacea, petiolata; petiolus 3—6 cm. longus, basi ]/2 amplexicaulis leviter v. vix ad 2 cm. decurrens, medium versus ± angustatus, superne in laminam gradatim expansus; lamina lanceolata, apice in cirrho attenuata, super et subtus glabra margine excepta quae sparee pubéscens est, nervi longit. 4 (rarius 3) omnia a basii orientia, par intimum 6—7 mm. par secundum 9—10 mm. par tertium 11—12 mm. par quartum 12—13.5 mm. ab costa remotum, nervi transversi irregulariter radiantes et reticulati j cirrhus 20—30 cm. longus X 1 mm. crassus gracilis, subtus ascidium versus profunde sulcatus omnino juventute dense pubéscens; ascidium 12—15 cm. longum X 2-5—3 cm- latum, herbaceum, monomorphum, cylindricum, sub medio et os versum ± ampliatum ad medium angustatum, pallido-viride, juventute dense demum sparee pubéscens ad glabrum, sub peristomio cincto cinereo v. brunneo-tomentoso instructum, alae ventrales 4—6 mm. latae ab basi recurvata ascidii gradatim ad medium expansae, os ante abrupte terminatae, irregulariter ciliatae; os oblique ovatum postice sub operculo leviter elongatum; peristomium 1—1.5 mm. latum cylindricum, purpureo-brunneum, superficie leviter striato, margo interior delicate denticulatum postice elongatum et marginibus expansis sub J. M. MACFARLANE. NEPENTHACEAE. 341 operculo contiguis; operculum 3—4 cm. latum orbiculare v. subovale, extus glabrum et glandulis nectariferis copiosis v. sparsis obsitum, glandulae basim versus magnae ovales expositae, apicem et marginem versus minores circulares ± immersae v. saepe circum marginem absens; calcar 5—7 mm. longum simplex ± pubéscens; ascidium intus per dimidium superius v. profundior glabrum et deducens, dein basim versus nitidium glandulosum et detinens, glandulae superne discretae inferne immersae semi-expositae. Inflor. (Q sola nota) 30—35 cm. longa; pedunculus 12— 15 cm. longus sparee pubéscens; recemus laxiflorus pubéscens, pedicelli 2—3.5 cm. longi, graciles 3—2-flori apicem racemi uniflori, sub furcam breviter bracteolati. Sepala 4 mm. longa, basi leviter connata elliptica, extus, pedicellis similia, dense tomentosa, intus glabra multiglandulosa, glandulae ovales; ovarium ovatum dense pubéscens ad tomentosum, lobis 4-stigmatibus triangulis medio depressis coronatum. Fructus ignotus. Dutch New Guinea at the Noord-river near Sabang-camp on the Nepenthes Hill: G. M. Versteeg n. 1746 fl. 25 Sept. 1907; n. 1268 coll. 19 June 1907. The five sheets of n. 1746 all contain fine pistillate flowering branches, sheet n°. 1268 has only well-formed leaves bearing pitchers. While the pistillate inflorescences seem commonly to be biflorous in the pedicels, triflorous pedicels are not rare. This new species approaches in many characters to N. Reinw ardtiana that extends from the Malay Peninsula through Sumatra and Banka to Borneo. From it the present species is distinguished by long — petiolate — not sessile — leaves, by the blade being traversed by 4 — not 2 or rarely 3 — longitudinal veins, by the well developed ciliate — instead of narrow and non-ciliate — alae, also by the occasional triflorous pedicels. All of the Malayan and East Indian Nepenthes seem to be located along the western sides of these areas, and specially of their mountain chains. The distribution of the above three species therefore over the lower regions of south-western New Guinea, suggests that when a study of its interior mountain chains is made, a considerably larger list will probably be secured. LXVII. Hepenthes neo-gnineensis Macfarlane. a. Ramus florens 9 '/r b. Folium cum ascidio '/,. c. Cyma cum floribus 9 Vi- d. Operculum ascidii A. PULLE. CYCADACEAE. 343 CYCADACEAE VON A. PULLE. Cycas L. Cyeas circinalis Linn. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 153. Niederlandisch Neu-Guinea an dei 17. Juli 1907. Verbr.: Süd-Asien bis Polynesien Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1470, 17. Juli 1907. Nova Guinea. VIII. Botanique. 44 A. PULLE. GNETACEAE. 345 GNETACEAE VON A. PULLE. Gnetum L. Gnetum Gnemon Linn. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 156; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. Néerl. X (1907) p. 1. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Gelieb: B. Branderhorst n. 203 fruchttragend am f. Nov. 1907; an dem Noord-Fluss bei Van Weelskamp: G. M. Versteegn. 1777 blühend am 30. Sept. 1907. Eingeb. Name: Andëpi (BRANDERHORST). Verbr.: Südost-Asien. A. PULLE. CASUARINACEAE. 347 GASUARINAGEAE von A. PULLE. Casuarina Forst. Casuarina equisetifolia Forst. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 253 Niederlandisch. Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Bivak-Insel: G. M. Versteeg n. 1096, blühend am 16. Mai 1907. Verbr.: Ost-Afrika, Süd- und Südost-Asien bis Papuasien A, PULLE. CHENOPODIACEAE. 349 CHENOPODIACEAE VON A. PULLE. Tecticornia Hook. f. Tecticornia cinerea (F. v. Müll.) Hook. f. in Bth. et Hooker Genera plantarum III (1880) p. 65. — Salicornia cinerea F. v. Müll. Fragm. VI. 251; Bentham Flora Austral. V (1870) p. 203; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. agric. aux Ind. Néerl. X (1907) p. 9. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1895 blühend am 8. Nov. 1907. Verbr.: Nord-Australien. Salsola L. Salsola kali Linn. Niederlandisch Neu-Guinea am der Südküste bei Okaba am Strande: B. Branderhorst n. 10 blühend und fruchttragend am 23. Aug. 1907. Verbr.: Kosmopolitisch. A. PULLE. AMARANTACEAE. 351 AMARANTACEAE VON A. PULLE. Celosia L. Celosia argentea Linn. Lauterb. et K. Schum., Flora Deutsch Schutzgeb. p. 303. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1943 bl. am 15. Nov. 1907. In den Tropen beider Hemispharen verbreitet. Amarantus L. Amarantus viridis Linn. Lauterb. et K. Schum. Flora Deutsch. Schutzgeb. p. 305; Valeton in Buil. Dép. agr. aux Ind. néerland. (1907) X p. 9. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1846 blühend am 31. Oktob. 1907. In den Tropen verbreitet. Amarantus oleraceus Linn. Lauterb. et K. Schum. Flora Deutsch Schutzgeb. p. 304 Niederlandisch Neu-Guinea an der Nordküste bei Jatuwar (Wakobi): Atasrip, exp. Wichmann 1903 N°. 67 (c.f. Valeton Buil. dép. agricult. aux Ind. Néerl. p. 9 sub A. caudatus L.); an der Südküste bei Merauke: J. W. R. Koch 1904—1905; an der Südküste bei Dorf Makelïn: B. Branderhorst n. 48 bl. am 4. Sept. 1907. Verbr.: Nord-Afrika bis Süd-Asien. Nova Guinea. VIII. Botaniqüe. 45 A. PULLE. AMARANTACEAE. Aerva Forsk. Aerva lanata (L.) Juss. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste hei Merauke in Alangfeldern: n. 1848, blühend am 31. Oktober 1907. Verbr.: Tropisches Asien. Gomphrena L. Gomphrena globosa Linn. Lauterb. et K. Schum. Flora Deutsch. Schutzgeb. p. 306 papuan. in Bullet. Dép. agric. aux Indes Néerland. X (1907) p. 9. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg am 13. November 1907. Verbr.: Süd- und Ost-Asien bis Polynesien. A. PULLE. NYCTAGINACEAE. 353 NYCTAGINACEAE VON A. PULLE. Boerhavia L. Boerhavia diffusa Linn. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 306; Valeton Plant, papuanae in Buil. Dép. agric. aux Indes Néerland. X (1907) p. 10. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba: B. Branderhorst n 43 bl. am 3. September 1907. Forma repens Heimerl; B. repens L., Valeton l.c. p. 10. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1839 blühend und fruchttragend am 30 Okt. 1907. Verbr.: An den tropischen Küsten. A. PULLE. AIZOACEAE. 355 AIZOACEAE VON A. PULLE. Mollugo L. Mollugo oppositifolia Linn. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1944 blühend am 15. Nov. 1907. Verbr.: Vorder- und Hinter-Indien, Ceylon, tropisches Afrika und Australien. Glinus Löfl. Glinus Spergula (L.) Pax; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 308. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba: B. Branderhorstn. 101, 24. Sept. 1907. Verbr.: Tropen der alten Welt. Sesuvium L. Sesuvium Portulacastrum Linn. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch Schutzgeb. p. 308; Valeton, Plant, papuan. in Bullet. du Dép. Agric. aux Ind. Néerl. X (1907) p. 10. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke am Strande: G. M. Versteeg n. 1903, 8. Nov. 1907. Verbr.: An den Küsten der Tropen. Trianthema L. Trianthema Portulacastrum Linn., T. monogynum L., T. obcordatum Roxb. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1966, 21. Nov. 1907. Verbr.: N. Afrika, Ost- und West-Indien. A. PULLE. PORTULACACEAE. 35 PORTULACACEAE A. PULLE. Portulaca L. PortoJaca oleracea Linn. Lauterb. et K. Schum. Flora Deutsch. Schutzgeb. Südsee p. 309; Valeton in Buil. Dép. agric. aux Indes Néerland. X (1907) p, 10. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1826 blühend und fruchttragend am 30. Oktob. 1907. Verbr.: Tropen und Subtropen. A. PULLE. POLYGONACEAE. 359 POLYGONACEAE VON A. PULLE. Polygonum L. Polygonum barbatum Linn.; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch Schutzgeb. p. 302; Valeton Bullet. Dép. Agric. aux Indes néerland. X (1907) p. 8; F. v. Muell. Descript. Notes on Pap. Plants. IV (1876) p. 59. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Bivak-Insel: G. M. Versteeg n. 1048. blühend am 10. Mai 1907; an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1896 blühend am 8. November 1907. In Sümpfen. Verbr.: Trop. Ost-Afrika, Ost-Indien bis China und Australien. Nova Guinea. VIII. Botanique. 46 A. PULLE. NYMPHAEACEAE. 361 NYMPHAEAGEAE VON A. PULLE. Nymphaea L. Nymphaea Lotos Linn.; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 816; Valeton Plant, papuan. in Buil. du Départ, de 1'Agric. aux Indes Néerland. X (1907) p. 11. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1830^ blühend am 30. October 1907. Verb.: Tropisches Afrika, Süd- und Südost-Asien. Nymphaea stellata Willd.; Lauterb. en K. Schum. Flora deutsch Schutzgeb. p. 310. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1830a blühend am 30. October 1907. Verbr.: Trop. Asien, Afrika und Australien. Nymphaea gigantea Hook. Bot. Mag. t. 4647; Valeton Plant, papuan. in Buil. du Dép. de 1'Agric. aux Indes Néerland. X (1907) p. 11. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1829 blühend am 30. October 1907; an der Südküste bei Okaba: B. Branderhorst n. 70 blühend am 15. Sept. 1907. Verbr.: Tropisches Australien. Barclaya Wall. Barclaya Motleyi Hook. f.; F. v. Muell. Descript. Notes on Pap. Plants. VI (1885) p. 3. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss in schnellströmendem Wasser: G. M. Versteeg n. 1286 blühend und fruchttragend am 21. Juni 1907. Verbr.: Sumatra, Borneo, Britisch-Neu-Guinea. VERSTEEG giebt an das die Petale n in der Knospe rot sind; geöffnete Blüten hat er nicht gefunden. Die Pflanze ist ziemlich allgemein in den kleineren Nebenflüssen des Noordflusses. A. PULLE CRUCIFERAE. 363 CRUCIFERAE VON A. PULLE. Nasturtium R.Br. Nasturtium indicura P. DC.; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p 334; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 14. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1941 blühend und fruchttragend am 15. November 1907. Verbr.: Süd- und Südost-Asien. a. pulle. pittosporaceae. 365 PITTOSPORACEAE von A. PULLE. Pittosporum Gartn. Pittosporum sinuatura Blume.; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. , X (1907) p. 15. Nederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1436, blühend und fruchttragend am 27. Juli 1907. Verbr.: Süd-Ost-Asien. Nach Valeton 1. c. ist P. Galai K. Schum. (Fl. Kaiser Wilhelmsland p. 71; Flora deutsch. Schutzgeb. p. 337 und Nachtrage p. 272) identisch mit P. sinuatum Blume. Blume gibt für seine Art wohl irrtümlich an, dass die Frucht mit zwei Klappen aufspringt, wahrend sie bei unseren Specimina 3-klappig ist. A. PULLE. ROSACEAE. 367 ROSACEAE VON A. PULLE. Rubus L. Rubus moluccanus Linn. Laut. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 339; Scheffer, Enum. Plant. Nouv. Guinée in Ann. Jard. Botan. Buitenz. I (1876) p. 23. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1458 blühend und fruchttragend am 15. Juli 1907; an dem Noord-Fluss bei Alkmaar :G.M. Versteeg n. 1709 blühend am 13. Sept. 1907. Verbr.: von Vorder-Indien durch Malesien bis Papuasien. Beide Exemplaren gehören zu den starkbehaarten Formen; auch die Oberseite des Blattes ist deutlich, wenn auch sparlich behaart, was für keine der Varietaten angegeben wird. Parinarium Aubl. Parinarium aff. Honda F. v. Müll. in Bth. Fl. Austral. II (1864) p. 426. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba im Urwalde bei Ginu: B. Branüerhorst n. 15 blühend und fruchttragend am 23. Aug. 1907. Das Exemplar stimmt sehr gut mit der (kurzen) Beschreibung MUELLER's überein. Da das Original mir nicht zuganglich war, bleibt die Bestimmung unsicher. Nova Guinea. VIII. Botanique. 47 A. PULLE. LEGUMINOSAE. 369 LEGUMINOSAE VON A. PULLE. t MIMOSOIDEAE. Archidendron F. v. Müll. Archidendron parviflorum Pulle nova spec. Arbor 6—8 m. alta, ramis fuscis striatis. Stipulae lanceolatae acutae c. 6 mm. longae, caducae. Folia pinnis unijugis ad 90 cm. longa; petiolus c. 30 cm. longus superne canaliculatus, indumento brevi fusco obtectus, apice inter juga glandula orbiculari concava suffultus, in appendice lanceolata, acuta, glandulifera 5 mm. longa terminans. Pinnae 6-jugae, foliolum infimum solitarium, cetera opposita; petiolus secundi ordinis ad 50 cm. longus minute fuscotomentosus, apice in appendice lanceolata acuta c. 7 mm. longa, 1,5 mm. lata transiens, superne inter foliola glandula orbiculari concava suffulta; petioluli 4 mm. longi, dense velutini; foliola oblongo-lanceolata, c. 20 cm. longa, 7 cm. lata inferiora saepe minora basi acuta, apice abrupte caudato-acuminata acuta, chartacea, nervis majoribus in pagina inferiori sparse minuteque hirsutis exceptis glabra, venis utrinque prominulis, nervatura tenera distincta, nervis lateralibus utrinque 5—7 adscendentibus arcuate conjunctis. Racemi glabri e ligno vetere abeuntes, breves, pedunculis subfasciculatis c. 2 cm. longis tenuibus. Flores ad apicem pedunculi congesti, c. 5 mm. longe pedicellati; calyx campanulatus c. 2 mm. longus lobis 2—4 obtusis vel margine irregulariter inciso. Corolla dilute flavo-viridis, 8—9 mm. longa, -lobis 4 acutis. Stamina c. 2 cm. longa, tubus stamineus c. 5 mm. longus; ovaria 3, 1.5 mm. longa, pluriovulata, stylo c. 6 mm. longo, stigmate applanato. Legumen in calyce solitarium, crassum, glabrum, c. 10 cm. longum, 2 cm. latum, curvatum vel spiraliter convolutum, sutura dorsali inter semina contracta valde Iobata, septis spuriis pluriloculare. Semina ad 12, nigra, nitidula, 15 mm. longa, 9 mm. lata. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Bivak-Insel in sumpfigen Waldern: G. M. Versteeg "n. 1781 blühend und fruchttragend am 6. Oktober 1907. Diese Art ist am nachsten verwandt mit Hansemannia brevipes K. Schum. und Hansemannia pachycarpa Warb.; sie unterscheidet sich hauptsachlich durch die viel kleineren Blüten. Auf- 37Ó A. PULLE. LEGUMINOSAE. gesprungene Früchte liegen nicht vor; ein Exemplar zeigt jedoch an der Rückennaht eine Spalte, die wahrscheinlich eine Andeutung davon ist, dass die Hülse sich bei der Reife öffnet. Archidendron racemosum Pulle nov. spec. Frutex vel arbor c. 3 mm. alta ramis glabris brunneis, stipulis rigidis persistentibus falcatis, basi latis, apice longe acuminatis c. 1 cm. longis; folia pinnis unijugis petiolo c. 15—20 cm. longo superne canaliculato minute fusco-papilloso apice in appendice rigida lanceolata acuta c. 3 mm. longa transiente. Pinnae 5-jugae, foliolum infimum solitarium, cetera opposita, petiolus secundi ordinis 20—30 cm. longus superne canaliculatus, minute fuscotomentosus, apice mucronatus, glandulis intrajugalibus parvis fere obsoletis. Foliola 5 mm. longe petiolulata, oblongo-lanceolata, 10—18 cm. longa, 4.5—6 cm. lata chartacea, basi acuta apice abrupte acute cuspidata, nervatura subtus magis quam superne prominula, nervis lateralibus utrinque 4—5 valde ascendentibus prope marginem arcuatim conjunctis; inflorescentiae e ligno vetere abeuntes c. 7 cm longae pedunculo bracteis nudis c. 5 sparse suffulto, in parte apicali c. 1.5 cm. longa racemum densum gerente; bracteae lineares c. 2 mm. longae deflexae, flores 2 mm. longe pedicellati, calyx c. 5 mm. longus obtuse breviterque 4— 5-lobus; corolla c. 18 mm. longa petalis flavo-viridibus in parte */, connatis, apice incrassatis acutis; stamina c. 5 cm. longa, dilute flava in tubo c. 5 mm. longo inter se connata; ovaria 5— 6, glabra, pluriovulata, 0.5 mm. longa, stylis glabris staminibus aequilongis, stigmatibus punctiformibus. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar: G. M. Versteeg n. 1727 blühend am 17. September 1907. Die Art zeigt durch ihre persistenten Nebenblatter und den Bau ihrer Blütenstande eine grosse Ahnlichkeit mit Hansemannia aruensis Warburg in Engl. Bot. Jahrb. XIII (1891) p. 334. Sie unterscheidet sich von dieser Pflanze hauptsachlich durch die 5-paarigen statt 3-paarigen Blattchen. Archidendron calycinnm Pulle nov. spec. Tab. LXVIII. Frutex vel arbor parva, ramis vetustioribus cortice brunneo obtectis, junioribus griseis, striatis; folia perfecte glabra, estipulata (vel stipulis mox caducis) pinnis unijugis, petiolo c. 12 cm. longo superne canaliculato c. 2 cm. supra basin et ad apicem glandula crassa instructo, in appendice mucroniformi c. 2 mm. longa transiente; pinnae 2-jugae, petiolus secundi ordinis c. 14 cm. longus superne canaliculatus glandulis intrajugalibus crassis profunde concavis apice appendice filiformi 20—25 mm. longa instructus; foliola in sicco flavo-viridia sessilia ovato-oblonga c. 15—20 cm. longa, 8—9 cm. lata basi acuta apice subabrubte acuteque cuspidato-acuminata, rete venarum conspicuo subtus magis quam superne prominente, nervis lateralibus utrinque 3—4, valde ascendentibus prope marginem arcuatim conjunctis, costa mediana ad basin valde incrassata; inflorescentiae e ligno vetere abeuntes, glabrae, brevissimae, pedunculo crasso c. 5 mm. longo, 6—8-floro, bracteis c. 2 mm. longis lanceolatis acutis; pedicelli c. 3 mm. longi; calyx campanulatus viridis, apice dilatatus c. 2 cm. longus, irregulariter 4—5-lobus; corolla in specimine nostro nondum perfecte evoluta calyce multo minor a. pulle. leguminosae. 371 c. 1 cm. longa, 5-loba, lobis acutis; stamina in corollam inclusa basi connata; ovaria 3, glabra pluriovulata, stylis spiraliter convolutis. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss auf dem Resi-Gipfel, 800 m. ü. M.: G. M. Versteeg n. 1702 blühend am 9. September 1907. Die neue Art unterscheidet sich auf dem ersten Bliek von den bekannten Archidendronund Hansemannia-Arten durch den bis zwei Centimeter grossen Kelch. Gut entwickelte Blüten ha.be ich nicht gesehen; es scheint mir jedoch sehr wahrscheinlich, dass die Krone nicht viel mehr in die Lange wachst und also immer im Kelche eingeschlossen bleibt. Auch die hellgelblichgrüne Farbe der getrockneten Blatter ist ein abweichendes Merkmal innerhalb der Gattung. Ich habe absichtlich alle neue Arten als Archidendron beschrieben, da, wie mir vorkommt, die Unterschiede der beiden Gattungen nicht genügend feststehen. Die von Taubert in Natürlichen Pflanzenfamilien III 3. p. 100 angegebenen Differenzen sind nicht zutreffend. Es heisst dort: Archidendron. Hülse mit gekerbtem oder gelapptem Rande, aufspringend. Bl. gross, über 25 mm. lang, in Köpfchen. Hansemannia. Hülse am Rande nicht gekerbt, nicht oder spat aufspringend. Bl. klein in lockeren Trauben. Bei dem oben beschriebenen Archidendron parviflorum finden sich gekerbte Hülsen und kleine Blüten zusammen; übrigens giebt es auch alle Übergange zwischen Köpfchen und lockeren Trauben. Schliesslich kan man die Gattung Hansemannia schon als eingezogen betrachten, denn Von den von schumann in Engler's Jahrb. IX (1888) p. 201 beschriebenen Typen der Gattung ist die erste, H. glabra, von ihm spater Archidendron glabrum benannt worden (laut. et K. schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 343), wahrend von der zweiten Art, H. mollis weder Blütenstande noch Früchte genügend bekannt sind. Pithecolobium Mart. Pithecolobium monilifernm Bth. Koord, et Valet. Bijdr. I p. 316. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: B. Branderhorst n. 299 fruchttragend am 29. Febr. 1908. Verbr.: Java, Australien, Timor. Acacia Willd. Acacia Simsil A. Cunn.; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerl.X (1907) p. 15; F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants II (1876) p. 24. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Kwalamul bei Okaba: B. Branderhorst n. 34, blühend und fruchttragend am 31. August 1907; an der Südküste bei Dorf Gelieb: B. Branderhorst n. 224 fruchttragend am 6. Nov. 1907. Verbr.: Britisch-Neu-Guinea, Queensland, Nord-Australien. Acacia glaucescens Willd. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: B. Branderhorst n. 4 blühend am 23. Juli 1907. Verbr.: Queensland, N. S. Wales. A. PULLE. LEGUMINOSAE. Adenanthera L. Adenanthera pavonina Linn. F. v. Muell. Descript. notes on Papuan. plants VI (1885) p. 8; Laut. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 346. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke am Strande: G. M. Versteeg n. 1965, blühend und fruchttragend am 20. Nov. 1907; an der Südküste bei Okaba: B. Branderhorst n. 152, blühend am 10. Okt. 1907. Verbr.: Süd-ost-Asien bis Salomons-Inseln. Entada Adans. Entada scandens (L.) Bth.; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 346. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba: B. Branderhorst n. 148, blühend am 9. Okt. 1907. Verbr.: In den Strandwaldern beider Hemispharen. A. PULLE. LEGUMINOSAE. 373 LEGUMINOSAE VON A. PULLE. II. CAESALPINOIDEAE. Caesalpinia L. Caesalpinia Nuga Ait. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 349. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss: G. M. Versteeg n. 1131 bl. am 18. Mai 1907; n. 1800 bl. am 8. Okt. 1907. Verbr.: Süd- und Südost-Asien; Nord-Australien. Caesalpinia Bondncella (L.) Flem. F. v. Muell Descript. notes on Papuan plants III (1876) p. 42; Scheffer, Enum. Plant. Nouv. Guinée in Ann. Jard. Bot. Buitenz. I (1876) p. 19; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 349. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba im Urwalde: B. Branderhorst n. 150 fruchttragend am 10. Okt. 1907. Verbr.: An den tropischen Küsten beider Hemispharen. a. pulle. leguminosae. 375 LEGUMINOSAE von A. PULLE. III. PAPILIONATAE. Crotalaria Linn. Crotalarla Iinifolia L. f. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants III (1876) p. 42; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 350; Valeton Plant, papuan. in Bullet. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 17. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1842 bl. am 30. Okt.. 1907; B. Branderhorst n. 285 bl. und fruchttragend am 21. Februar 1908. Verbr.: Von Vorder-Indien durch Malesien bis Papuasien und Australien. Crotalaria calycina Schrk. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 350. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Koi bei Okaba: Branderhorst n. 100 fruchttragend am 24. Sept. 1907. Verbr.: Vom tropischen Afrika und Asien bis Nord-Australien. Indigofera L. Indigofera hirsuta Linn. F. v. Muell. Descript. Notes on Pap. plants VI (1885) p. 7; Lauterb et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 352; Valeton Plant., papuan. in Bullet. Dép. Agric aux Ind. néerland. X (1907) p. 17. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1855 blühend am 31. Okt. 1907; B. Branderhorst n. 289 blühend und fruchttragend am. 22. Februar 1908. Verbr.: Tropisches Asien bis Australien. Tephrosia Pers. TeptoosiaconfertMora Bth. Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 17. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1854 blühend am 31. Okt. 1907; B. Branderhorst n. 292 blühend und fruchttragend am 22. Febr. 1908. Verbr.: Java. Valeton 1. c. meint das T. brachystachys Laut. et K. Schum. in Flora deutsch. Schutzgeb. p. 353 mit dieser Art identisch ist. Nova-Guinea. viii. Botanique. „ 376 A. PULLE. LEGUMINOSAE. Sesbania Pers. Sesbania sericea DC. S. aculeata Pers. var. sericea Baker in Hook. Flora Br. India II. p. 115; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 17. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1864 blühend am 31. Okt. 1907. Verbr.: Ceylon, Java. Aeschynomene L. Aeschynomene indica Linn. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 371. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1921 blühend am 13. Okt. 1907. Verbr.: Trop. Asien und Australien. Desmodium Desv. Desmodium gangeticum (Linn.) DC. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants V (1877) p. 88; Lauterb. et. K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 355; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 19. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1813 blühend und fruchttragend am 30. Okt. 1907. Verbr.: Von Vorder-Indien durch Malesien bis Papuasien und Nord-Australien. Desmodium pulchellum Bth. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants VI (1885) p. 7; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 357; Valeton Plant, papuan. in Bullet, Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 18. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1919 blühend am 13. Okt. 1907. Verbr.: Vorder-Indien durch Malesien bis Papuasien. Desmodium polycarpum (Lam.) D.C. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants VI (1885) p. 7; Lauterb. et K. Schum. in Flora deutsch. Schutzgeb. p. 357; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 18. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1947 blühend am 15. Okt. 1907; bei Okaba: B. Branderhorst n. 109 blühend und fruchttragend am 27. Sept. 1907. Verbr.: Vorder-Indien bis Papuasien. Desmodium trifoliastrum Miq. Flor. Ind. Bat. I. p. 248. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar auf Steinen am Ufer: G. M. Versteeg n. 1496 bl. am 23. Juli 1907. Verbr.: Java. Desmodium dependens Bl. Miquel Flor. Ind. Bat. I p. 248; F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants V (1877) p. 88; Scheffer, Enum. Plant. Nouv. Guinée in Ann. Jard. Botan. Buitenz. I (1876) p. 17; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 354. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba: B. Branderhorst n. 155 blühend am 10. Okt. 1907. Verbr.: Malesien und Papuasien. A. PULLE. LEGUMINOSAE, 377 Desmodium sinuatum Bl. D. strangulatum Wight et Am. var. (3. sinuatum Miq. Fl. Ind. Bat. I p. 255. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 357. . Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1448 blühend am 14. Juli 1907; bei Alkmaar: G. M. Versteeg n. 1480 blühend und fruchttragend am 21. Juli 1907. Verbr.: Süd- und Südost-Asien. Pycnospora R.Br. Pycnospora hedysaroides R. Br. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants III (1876) p. 42; Lauterb. et K. Schum. in Nachtr. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 277. Niederlandsch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1931 bl. am 13. Okt. 1907; an Gartenwegen: B. Branderhorst n. 296, blühend und fruchttragend am 29. Febr. 1908. Verbr.: Nord-Australien, Süd-Neu-Guinea. Uraria Desv. Uraria lagopoides (Burm.) Don. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 358; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 18. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1834 blühend am 30. Okt. 1907. Verbr.: Tropen der alten Welt. Phylacium Benn. Phylacium bracteosum Benn. Scheffer, Enum. Plant. Nouv. Guinée in Ann. Jard. botan. Buitenz. I (1876) p. 17; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 359. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Ginu, bei Okaba im Urwalde: B. Branderhorst n. 17, blühend und fruchttragend am 23. Aug. 1907. Verbr.: Malesien. Dalbergia L. f. Dalbergia insularis Pulle n. spec. Frutex c. 3 m. altus ramis teretibus tenuiter striatis vetustioribus breviter junioribus dense tomentosis. Stipulae hirsutae acuminatae c. 2.5 mm. longae, 2 mm. latae mox caducae; folia 3—4 cm. longa impari-pinnata, 5— 7-juga, petiolo communi albido-tomentoso, foliolis membranaceis nunc alternis, nunc oppositis c. 7—10 mm. longis, 3—3.5 mm. latis, apice obtusis, basi inaequilaterali rotundata vel vix cuneata foliolo terminali basi valde cuneata excepto, supra pilis albidis sparse vestitis, subtus densius tomentosis. Inflorescentiae simpliciter racemosae brevissimae axillares floriferae c. 5 mm. longae, fructiferae ad 10—15 mm. elongatae, axis inflorescentiae florigerae curvatus, dense hirsutus, floribus secundis in axillis bractearum obtusarum c. 0.75 mm. longarum, c. 1.5 mm. longe pedicellatis, pedicello ad apicem bracteolas 2 c. 1 mm. longas apice obtusas gerente. Calyx extus minute pilosulus viridis c. 3 mm. longus, tubo c. 1.5 mm. longo, lobo postico conduplicato acuto, ceteris planis apice rotundatis; petala albido-flava, vexillo excepto in calyce inclusa, longe unguiculata, petala carinalia inter se libera c. 2.25 mm. longa, 1.25 mm. lata, alae c. 2 mm. longae, vix 1 mm. latae, vexillum 378 A. PULLE. XEGUMINOSAÈ. ad 3 mm. longum, apice emarginatum et fere 3 mm. latum. Stamina 10 inter se connata, tubo antice late aperto, postice fisso, c. 2 mm. longo, antheris parvis rotundatis. Ovarium applanatum c. 0.4 mm. latum, 2 mm. longum, sparse pilosum, stylo curvato brevissimo stigmate rotundato, ovulis 2. Legumen glabrum, rectum, basi apiceque acuminatum, valde applanatum, c. 15 mm. longum 9 mm. latum; semen unicum nigrum, reniforme, 6 mm. longum, 2.5 mm. latum. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Bivak-Insel an feuchten Stellen zwischen Pandanus: G. M. Versteeg n. 117 blühend und fruchttragend am 17. Mai 1907. Die neue Art gehort in der Sektion Sissoa und ist am nachsten verwandt mit D. tamarindifolia Roxb. von der sie sich unterscheidet durch die geringere Zahl und Grosse der Blattchen, die kleineren Blüten, den zugespitzten unteren Kelchlappen, den behaarten Fruchtknoten und den kürzeren und dickeren Griffel. Dalbergia papuana Pulle n. spec. Arbor 8—10 m. alta, ramis glabris, striatis, brunneis, lenticellosis. Stipulas non vidi. Folia impari-pinnata 3-juga, ad 20 cm. longa; foliola 7 ad 4 mm. longe petiolulata, superne glabra, subtus sparse adpresseque pilosa, basi rotundata vel vix cuneata, apice sensim acuminata acuta vel obtusa, c. 7 cm. longa, 3 cm. lata, nervo mediano superne impresso subtus valde prominente, nervis secundariis parallelis, rete venarum utraque pagina conspicuo. Inflorescentiae axillares et terminales c. 7 cm. longae, 2 cm. longe pedunculatae, dichotome paniculatae ramulis racemiformibus unilateralibus; bracteae minutae obtusae, mox caducae, pedicelli c. 1 mm. longi, bracteolas non vidi. Calyx glaber c. 2 mm. longus, segmentis c. 1 mm. longis omnibus obtusis, postico majore. Petala c. 3—3.5 mm. longa, albido-flava e calyce exserta, vexillum apice 2 mm. latum, emarginatum, petala carinalia dorso vix cohaerentia, omnia (vexillo excepto) antice prope basin parte callosa donata. Stamina 10 c. 2.5 mm. longa monadelpha, tubo antice fisso, antheris minutis. Ovarium stipitatum c. 1 mm. longum, postice anticeque barbatum, ceterum glabrum, c. 3-ovulatum, stilo crasso curvato, brevissimo, stigmate capitato. Legumen (maturum non suppetit) c. 1 cm. longum, inter semina contractum, seminibus 1 vel 2. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss in Rhizophorawaldern: G. M. Versteeg n. 1012 blühend am 3. Mai 1907. Die Art hat sehr viel Ahnlichkeit mit D. densa Bth., die von den Molukken bis Nord-Australien verbreitet ist, und auch in Neu-Guinea vorkommt. Sie unterscheidet sich aber von D. densa durch die meist spitzen Blattchen, den dickeren Griffel, die viel kleineren Blüten, und den viel tiefer eingeschnittenen Kelch. Pongamia Vent. Pongamia glabra Vent. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants VII (1880) p. 43; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 360; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 18. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba im Urwald: B. Branderhorst n. 139 fruchttragend am 7. Okt. 1907. Verbr.: Tropische Küsten von Ost-Afrika und Asien bis Australien. A. PULLE. LEGUMINOSAE. 379 Derris Lour. Derris elliptica (Wall.) Bth. Lauterb. et K.. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 360; Pongamia volubilis Zoll. et Mor., Miquel, Fl. Ind. Bat. I p. 149. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss: G. M. Versteeg n. 1823 blühend am n. Okt. 1907; an der Südküste bei Dorf Gelieb: B. Branderhorst n. 222 blühend am 6. Nov. 1907. Verbr. Süd-Asien bis Polynesien. Derris uliginosa (Willd) Bth. Miq. Fl. Ind. Bat. I p. 142; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 360; Valeton, Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 19. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Gelieb: B. Branderhorst n. i78blühèttd am 24. Okt. 1907. Verbr.: Ost-Afrika, Süd-Asien bis Nord-Australien. Derris caoliflora Pulle n. spec. Frutex scandens ramis junioribus glabris tuberculato-lenticellosis, brunneis, tenuiter striatis; stipulae lanceolatae, acutae, 3—4 mm. longae; folia glabra vel petiolis, petiolulis nervisque primariis pilis rigidis sparse obtectis, impari-pinnata, 2-juga, 20—40 cm. longa, petiolo communi toto 12—25 cm. longo striato vel angulato, supra sulcato, parte petioli infra par infimum foliolorum 7—15 cm. longa; stipellae subulatae 4—6 mm. longae; foliola 5> 6—8 mm. longe petiolulata obovata, ad 20 cm. longa, 10 cm. lata, basi valde longeque cuneata, acuta, apice obtuse cuspidata vel rotundata, rarius emarginata, in utraque pagina sed praesertim in pagina inferiori distincte et prominenter reticulato-venosa, nervis primariis 8—10 prope marginem arcuatim anastomosantibus. Inflorescentiae e ligno vetere fasciculatim oriundae, 6—16 cm. longae; paniculae racemiformes pilis rufis rigidis adpressis obtectae; racemi breves ad 4 mm. longi, 2—4-flori, bracteis minutis c. 1 mm. longis hirsutis; flores pro rato parvi, albi 4 mm. longe pedicellati, prope calycem bibracteolati, bracteolis bracteis similibus. Galyx extus sparse rufo-hirsutus c. 3.5 mm. longus, margine oblique truncato vel indistincte undulato lobo inferiore vix conspicuo; petala glabra, vexillum fere orbiculare, breviter unguiculatum, c. 6 mm. longum ac latum, alae c. 7 mm. longae, 1.5 mm. latae, 2 mm. longe unguiculatum, petala carinalia dorso cohaerentia, c. 7 mm. longa, 3 mm. lata, ungue 2 mm. longo, ad marginem anteriorem prope basin appendice acuta suffulto. Stamina 10 diadelpha, vexillare omnino liberum. Ovarium c. 3 mm. Iongum, 0.75 mm. latum dense longeque hirsutum, ovulis 4; stylus subulatus 3 mm. longus, stigmate capitato. Legumen non suppetit. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar: G. M. Versteeg n. 1714 blühend am 13. Aug. 1907. Da die Hülsen unbekannt sind, bringe ich die neue Art mit einigem Zweifel zur Gattung Derris. Sie würde dann in die Sektion Aganope zu stellen sein, in der sie sich durch ihre caulifloren Blütenstande unterscheidet. 38o A. PULLE. LEGUMINOSAE. Derris papuana Pulle n. spec. Frutex scandens ramis teretibus striatis brunneis, folia impari-pinnata, i-juga, ad 20—25 cm. longa; stipulas non vidi; petiolus communis totus c. 9 cm. longus supra canaliculatus, parte infra par infimum foliolorum 5—8 cm. longa; foliola 3, petiolulis nigris, villosis, c. 5 mm. longis, stipellis caducis subulatis c. 2 mm. longis, ovato-oblonga, 10—15 cm. longa, glabra, basi rotundata, apice sensim acuminata, acumine obtuso vel emarginato, nervis venisque omnino conspicuis, nervo mediano subtus valde prominente, nervis primariis 8—10. Paniculae axillares elongatae racemiformes laxae, sparse adpresseque pilosae, ad 20 cm. longae; racemi brevissimi 2—4-flori; flores albi c. 12 mm. longi, 5 mm. longe pedicellati, pedicello sparse adpresseque hirsuto, bracteolis 2 minutis supra medium affixis. Calyx late campanulatus, obliquus, extus sparse pilosus, c. 2.5 mm. longus, lobis brevissimis obtusis; vexillum fere orbiculare apice emarginatum, unguiculatum, 11 mm. longum, 10 mm. latum; alae totae c. 10 mm. longae ungue 2.5 mm. longo, 3 mm. latae, apice obtusae, antice prope basin appendice acuta donatae; petala carinalia leviter connata, versus apicem pilosa medium alarum adhaerentia, tota c. 10 mm. longa, ungue 2.5 mm. longo, 4 mm. lata, prope basin callosa et appendice acuta donata. Stamina in tubo c. 10 mm. longo connata; vexillare in parte inferiore liberum, ceterum connatum. Ovarium sessile dense rufo-villosum, 4-ovulatum, c. 5 mm. longum, stylo subulato c. 6 mm. longo, stigmate clavato. Fructus non suppetit. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Sabangkamp: G. M. Versteeg n. 1754, blühend am 27. September 1907. Es ist nicht ausgeschlossen dass es sich spater, wenn die Hülsen bekannt sind, herausstellen wird, dass- diese Art nicht zur Gattung Derris gehort, sondern eine Lonchocarpus oder sogar eine Millettia ist. Vorlaufig bringe ich sie zur Gattung Derris, wo sie zu den Sektionen Brachypterum oder Euderris gehören dürfte, und innerhalb dieser sich unterscheidet durch die i-jochigen Blatter. Inocarpus Forst. Inocarpus edulis Forst. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants II (1876) p. 25; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 362; Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 20. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Gelieb: B. Branderhorst n. 225, fruchttragend am 13. November 1907. Eingeb. Name: Gajam. Verbr.: Malesien, Papuasien und Polynesien an den Küsten. Erythrina L. Erythrina indica Lam. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants VI (1885) p. 8; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 363. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Gelieb: B. Branderhorst n. 214 blühend am 5. November 1907. Verbr.: Von Vorder-Indien über Malesien nach Papuasien und Nord-Australien. a. pulle. leguminosae. 38l Kennedya Vent. Kennedya retusa (Bth.) F. v. Muell., Descript. notes on Pap. plants VIII (1886) p. 43; Fragm. phytogr. Austr. V. p. 106; Hardenbergia retusa Bth. in Flora Austral. II. 247; Backer in Icones Bogr. III 3 (1908) tab. 265; Derris (?) emarginatd Valet. Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 19. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Ginoe bei Okaba: B. Branderhorst n. 6 blühend und fruchttragend im August 1907. Verbr.: Nord-Australien, Merauke. Mucuna Adans. Mucuna gigantea (Willd.) P. DC. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 364. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: B. Branderhorst n. 9 blühend und fruchttragend am 17. Aug. 1907. Verbr.: Von Vorder-Indien über Malesien bis Papuasien und Nord-Australien. Mucuna Kratkei Warb. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 365. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar: G. M. Versteeg n. 1508blühend am 24. Juli 1907; B. Branderhorst n. 403 blühend am 24. April 1908, am Utumbuwe: B. Branderhorst n. 424 blühend am 10. Juni 1908. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea. Mncuna Warburgii Laut. et K. Sch. in Flora deutsch. Schutzgeb. p. 365. Mucuna navo-guineensis Scheff.7 in Ann. Jard. Bot. Buitenzorg I (1876) p. 18; Valeton Plant. pap. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1709) p. 20. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss: G. M. Versteeg n. 1053 blühend amii. Mai 1907. Das von versteeg gesammelte Exemplar hat kleinere und schmalere Blatter als der Typus; die Blütenstande und Blüten sind aber dem Typus volkommen ahnlich. Im Leidener Reichs-Herbar befindet sich die von Scheffer beschriebene Pflanze ohne Blüten. In der Blattform stimmt sie auffallend mit M. Warburgii überein; da die Blüten von Scheffer nicht beschrieben worden sind, ist die Identitat nicht mehr festzustellen. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea. Pueraria P. D.€. Puerarla phaseoloides Bth. Valeton Plant, papuan. in Buil. Dép. Agric. aux Indes néerl. X (1907) p. 21. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: B. Branderhorst n. 307, blühend und fruchttragend am 6. Marz 1908. Eine Form mit sehr tief eingeschnittenen Blattern. Verbr.: Vorder-Indien, Malesien. 382 A. PULLE. LEGUMINOSAE Pueraria novo-guineensis Warb. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch, Schutzgeb. p. 368. Niederlandisch Neu-Guinea an dém Noord-Fluss: G. M. Versteeg n. 1202 blühend am 5. Juni 1907. Eine Form mit ganzen Blattchen. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea. Canavalia Adans. Canavalia ensiformis (L.) P. DC. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants VIII (1886) p. 43; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 369 : Valeton Plant. pap. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 21. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1871; blühend und fruchttragend am 5. Nov. 1907. Verbr.: An den tropischen Küsten beider Hemispharen. Macropsychanthus Harms. Macropsychanthus novo-guineensis Pulle nova spec. Frutex alte scandens ramis gracilibus brunneis teretibus vel striatis, sparse longeque pilosis vel glabratis. Stipulae persistentes lanceolatae, acutae, c. 6 mm. longae, 1.5 mm. latae, c. 2 mm. supra basin rotundatam affixae. Folia 3-foliolata petiolo toto 5—6 cm. longo dense adpresseque piloso supra canaliculato, parte supra foliola lateralia c. 2 mm. longae; petioluli c. 3 mm. longi hirsuti, paulo incrassati; foliola chartacea ovato-oblonga, basi rotundata, apice abrupte cuspidato-attenuata acuminata, superne pilis albidis sparse vestita, subtus costa mediana nervisque primariis pilosis exceptis glabra, nervis superne vix subtus valde prominentibus, nervis lateralibus utraque latere c. 10 adscendentibus prope marginem arcuatim anastomosantibus. Inflorescentia e ramis vetustioribus abeuns c. 35 cm. longa, racemiformis, pedunculo crasso breviter adpresseque hirsuto in dimidia parte superiori flores gerente; racemi secundarii abbreviati incrassati c. 3 mm. longi c. 4-flori, bracteis subulatis c. 3—4 mm. longis acutis suffulti. Flores pedicellati, pedicellus c. 3 mm. longus ut calyx breviter adpresseque hirsutus, bracteolis c. 1 mm. infra apicem caducis late ovatis acutis c. 1 mm. longis. Calyx, aestivatione pro genere typica, in alabastro 4-lobus, in floribus evolutis lobo inferiore in segmentis 2 apice obtusis breviter fisso 5-lobus, intus hirsutus, tubo c. 6 mm. longo, lobo superiore lanceolatoacuto c. 6 mm. longo. Petala lilacina, vexillum macula lutea notatum rotundatum 3 mm. longe unguiculatum, prope basin callosum vix biauriculatum, cum ungue 18 mm. longum, 16 mm. latum; alae falcatae basi attenuatae in margine anteriori supra unguem c. 5 mm. longum appendiculatae vexillo vix breviores. Petala carinalia longe unguiculata apice paullo elongata. Tubus stamineus basi valde dilatatus, antice apertus, stamine vexillare in parte inferiori libero. Ovarium c. 6 mm. longum, 4-ovulatum, in stylo sensim attenuatum, pilis longis erectis albidis dense obtectum; stylus c. 12 mm. longus, in parte inferiori pilosus, versus apicem glabratus; stigmate clavato. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss: G. M. Versteegn. i828„blülnndam 8. Mai 1907. A. PULLE. LEGUMINOSAE. 383 Diese neue Art ist von der bisher einzigen Art der Gattung (M. Lauterbachii Harms. Flora deutsch. Schutzgeb. pag. 366, t. X) leicht zu unterscheiden durch die breiteren Blatter, bleibenden Nebenblatter und Stipellen und viel kleineren Blüten. Sie ist aber eine vermittelnde Form zwischen den Gattungen Canavalia und Macropsychantus, da für sie das Merkmal der grossen Blüten nicht mehr zutrifft und nur der eigentümlich gebildete Kelch mit seiner typischen Knospenlage und Vierlappigkeit in der Knospe übrig bleibt. Da die Hülsen noch nicht bekannt sind, halte ich die beiden Gattungen vorlaufig getrennt j Macropsychanthus dürfte spater vielleicht besser als eine eigene Sektion mit Canavalia vereinigt werden. Rhynchosia Lour. Rhynchosia calosperma Warb. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 370. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste beim Bian-Fluss: B. Branderhorst n. 274 fruchttragend am 6. Dezember 1907. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea, Bismarck-Archipel, Philippinen. Rhynchosia Versteegi Pulle nova spec. Herba vel suffrutex alte scandens ramis gracilibus striatis rufo-pilosis; stipulae longe subulatae mox caducae; folia trifoliolata petiolo toto c. 10 cm. longo, parte supra foliola lateralia c. 3 cm. longa, sparse hirsuto vel glabrato; stipellae subulatae 1—2 mm. longae; petioluli dense rufo-hirsuti 5 mm. longi; foliola membranacea obovata subrhombea 8—10 cm. longa, 5.5—5.7 cm. lata lateralia obliqua apice sensim longeque acuminata acuta, juniora pilosa demum glabrata, in sicco flavo-viridia, subtus nigro-punctata, trinervia, nervis lateralibus utroque latere c. 3 subtus prominulis; inflorescentiae axillares foliis aequilongae c. 15—20 cm. metientes, pedunculo robusto in sicco valde canaliculato in parte superiori '/3 2/3 flores geminatos vel solitarios gerente, bracteae in inflorescentiis junioribus longe subulatae hirsutae mox caducae; bracteolas von vidi; flores pedicellati, pedicello tenui hirsuto c. 2 mm. longo; calyx flavo-viridis (in vivo), sparse pilosus, lobo postico subulato-angustato, lobis lateralibus multo minoribus obliquis acuminatis, lobis anterioribus alte connatis segmentis apice liberis approximatis lanceolatis acutis, tubo c. 3 mm. longo; petala flavo-viridia calycem multo superantia, vexillum late oblongum erectum apice emarginatum c. 10 mm. longum, ungue c. 2 mm. longo margine calloso, basi breviter auriculatum; alae vexillo breviores c. 8 mm. longae 2.5 mm. latae, longe unguiculatae margine anteriore et superiore appendiculatae, apice obtusae; petala carinalia dorso paulo cohaerentia obtusa; stamen vexillare perfecte liberum; ovarium dense pilosum 2-ovulatum, c. 3 mm. longum, stipitatum basi disco alto annulari suffultum, apice abrupte in stylo glabro subulato c. 6 mm. longo transiens, stigmate minute capitato. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1463 blühend am 15. Juli 1907. Die neue Art zeigt in der Blattform eine grosse Übereinstimmung mit R. calosperma Warb., ist jedoch durch die kahlen Blatter und die spitzen oberen Kelchlappen verschieden. Ein Vergleich der Blüten und der Früchte ist leider nicht möglich, da R. calosperma nur im fruchttragenden Zustande bekannt ist, und bei unserer Art keine Hülsen vorhanden sind. Nova Guinea. VIII. Botanique. 3»4 A. PULLE. LEGUMINOSAE. Flemingia Roxb. Flemingia strobilifera (L.) R. Br. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 371. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Gabaké unweit Okaba: B. Branderhorst n. 54, blühend am 4. Sept. 1907. Verbr.: Vorder-Indien durch Malesien bis Papuasien. Phaseolus L. Phaseolns Mango L. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1850 blühend und fruchttragend am 31. Okt. 1907. Verbr.: Tropen der alten Welt. Eine windende Form dieser ausserst polymorphen Art, wozu u. a. auch P. scaberulus (cf. VALETON Plant. pap. p. 2r, 22) gehören dürfte. Phaseolus papuanus Pulle nova spec. Herba vel suffrutex alte scandens ramis glabris indistincte striatis; folia trifoliolata, stipulata, stipulis parvis ad basin affixis, petioluli incrassati stipellis parvis; foliola subcoriacea basi rotundata apice longe sensimque acuminata, terminale ovatum subrhombeum, lateralia valde inaequilatera basi trinervia, nervis lateralibus utrinque 3—4, venis distincte reticulatis. Inflorescentiae folia superantes racemiformes, pedunculis angulatis, glabris; flores pedicellati 3—6 in ramis secundariis incrassatis congesti. Calyx glaber margine fimbriata excepta, 5-lobatus, lobis 2 superioribus obtusis alte connatis, 3 inferioribus subacutis. Vexillum breviter unguiculatum basi hippocrepiformiter callosum, apice emarginata; alae obtusae longe unguiculatae, irregulariter undulatae; carina elongata lateraliter torsa, petalis carinalibus margine anteriore perfecte inter se liberis, postice connatis; stamen liberum versus basin incrassatum appendice suffultum. Stylus torsus non vel vix spiraliter convolutus, postice barbatus, stigmate obliquo ebarbato. Ovarium antice sparse pilosum, in parte inferiori 4-ovulatum, discum longum obsedens. Die Internodien dieser Art sind im unteren Teile des Stengels 6—8 cm. lang; die spitzen Nebenblatter sind höchstens 1.5 mm. lang und 1 mm. breit. Der Blattstiel ist im Ganzen etwa 7 cm.' lang, der Teil unterhalb der Blattchen misst 5 cm. Die lanzettlichen Stipellen sind an den seitlichen Blattchen etwa 3 mm. lang, am Endblattchen viel kleiner. Letzteres ist, bei einer Lange von 8,5. cm, 5 cm. breit, die grösste Breite liegt unterhalb der Mitte, die Seitenblattchen sind gleichlang aber schmaler. Die dunkier gefarbten Blattstielchen haben eine Lange von 5 mm. Die Blütenstande sind bis 25 cm. lang, öfters jedoch kleiner; im unteren Drittel tragen sie keine Blüten. Die Seitenzweige des Blütenstandes sind knotig verdickt und ca. 4 mm. lang, beim Trocknen krümrrien sie sich hakenförmig. Brakteen habe ich nicht gesehen. Die Blütenstielchen sind bis 5 mm. lang, unmittelbar unterhalb der Blüte tragen sie in der Jugend zwei stumpfe Brakteolen, die viel kleiner sind als dér Kelch. Der Kelchtubus ist A. PULLE. LEGUMINOSAE. 3»5 hinten etwa 3 mm. lang, vorn durch die Verwachsung der beiden Kelchzipfel bis 6 mm. lang, der freie Teil dieser Zipfel misst 3 mm., der hintere Zipfel bis 5 mm. Nach VERSTEEG ist der Kelch grün, ausgenommen die beiden vorderen Kelchzipfel, die ein wenig rot sind. Die Farbe der Petalen ist lila, der Nagel der Fahne ist gelb. In der geöffneten Blüte ist die Fahne zurückgebogen, so dass die Platte mit dem Nagel einen rechten Winkel bildet. Nahe am Nagel befindet sich eine hufeisenförmige Verdickung der Platte, welche in zwei Öhrchen endet. Die Fahne ist etwa 2 cm. breit und nur 1 cm. lang. Die beiden Flügel sind sehr ungleich in der Form und stark unregelmassig gewellt oder gekraust, ihr Nagel ist bis 4 mm. lang, die stumpfe Platte bis 8 mm. lang und 5 mm. breit. Das Schiffchen ist nicht spiralig eingerollt, sondern seitlich zusammengedrückt und tordirt, wobei es ausserdem ein wenig nach der Seite gebogen ist. Der verwachsene hintere Rand der Petalen bleibt bei der Torsion ziemlich gerade, die stark zusammengedrückten aber nirgends verwachsenen vorderen Rander sind um noch nicht 1800 in eine verlangerte Spirale gedreht. Durch den Bau der Flügel und des Schiffchens ist die Blüte stark asymmetrisch. Das freie Staubblatt ist etwa 4 mm. oberhalb der Basis stark verbreitert und von einem kleinen Anhangsel versehen. Der nur nach der Seite des Vexillarstaubblattes behaarte, übrigens kahle Fruchtknoten sitzt einem hohen Diskus auf, der etwa 2 mm. lang und am Rande kerbig eingeschnitten ist. Der Fruchtknoten ist 4 mm. lang und tragt die 4 Samenanlagen in der unteren Halfte. Der 8—9 mm. lange Griffel ist an der Vorderseite gebartet und tordirt, ohne jedoch eine deutliche Spirale zu beschreiben, da sie dem geraden hinteren Rande des Schiffchens anliegt, und nicht dem spiralig gewundenen vorderen Rande. Der Stempel hat keine Haare, sondern ist schief nach der gebarteten Seite des Griffels abgeschnitten. Die Hülsen sind nicht vorhanden. Durch den höchst eigentümlichen Bau des Schiffchens weicht diese Art von allen von mir untersuchten Phaseolus- und Vigna-Arten ab. Da die Hülsen unbekannt sind, so bleibt immerhin die Möglichkeit bestehen, dass die Pflanze einer neuen Gattung angehört. Vorlaufig habe ich sie aber zu Phaseolus gebracht, womit sie im Bau des Griffels und der Narbe und in der Form des Diskus völlig übereinstimmt. Von Vigna weicht sie aber im Bau der Narbe ab. Wo bei Vigna das Schiffchen geschnabelt ist, ist der Schnabel röhrenförmig; wo das Schiffchen nicht geschnabelt ist, ist es auch nicht gewunden. Bei Phaseolus aber findet man einen röhrenförmigen und gleichzeitig gewundenen Schnabel, was bei unserer Art auch nicht zutrifft. Man würde sich vorstellen können, dass hier ein ausserst primitiver Phaseolus vorliegt, wobei die spiralige Drehung des Schiffchens sich eben zu entwickeln anfangt. Leider sind Phaseolus und Vigna beide in ihren Arten noch sehr unvollstandig bekannt, und ist die systematische Gliederung der Gattungen noch dürftig. Est ist zur Zeit also nicht möglich ein naheres Urteil über die neue Art auszusprechen. Vigna Savi. Vigna lutea (Sw.) A. Gray. Lauterb. et K. S:hum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 371; Valeton Plant. pap. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 22. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1951 blühend am 17. Nov. 1907; an der Südküste bei Makelin bei Okaba: B. Branderhorst n.46blühend und fruchttragend am 4. Sept. 1907. Verbr.: In den Tropen beider Hemispharen an den Küsten. 386 a. pulle. leguminosae. Vigna vexillata (L) Bth. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants. VII (1886) p. 28; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 372. Niederlandisch Neu-Guinea am Noord-Fluss: G. M. Versteeg n. 1123 blühend und fruchttragend am 17. Mei 1907. Verbr.: In den Tropen beider Hemispharen. Vigna Valetoni Pulle n. spec. Vigna vexillata Bth. var. angustifolia Val. Plant, papuan. in Bullet. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 22. Herba volubilis, radicibus fusiformibus, caulibus filiformibus gracilibus, glabrescentibus tenuiter striatis; stipulae persistentes lanceolatae acutae, margine ciliatae; petiolus 2—3.5 cm. longus sparse setuloso-hirsutus scabriusculus, petioluli dense setulosi c. 1 mm. longi, foliola 3 stipellis subulatis in foliolis lateralibus petiolulum aequantibus, in foliolum terminale vix conspicuis vel omnino obsoletis, linearia c. 5—9 cm. longa, c. 6 mm. lata apice acuta mucronata basi rotundata, subcoriacea, dense reticulata, venis utraque pagina prominentibus, in sicco pallida nitidula, utrinque in nervis, venis et ad marginem pilis rigidis recurvis scabra. Inflorescentia folium multo superans ad 15 cm. longa, pedunculo glabrato apice rigide pilosa flores 2—4 gerente; bracteolae subulatae c. 1.5 mm. longae; pedicellus c. 1 mm. longus; calyx striatus extus pilis albis minutis setis nigris sparse commixtis obtectus, tubo c. 5 mm. longo, lobis lanceolatis acutis tubo aequilongis; petala striata lilacina, basi albida, vexillum maculis 2 flavis notatum, apice emarginatum, basi auriculis 2 donatum, 1.75 cm. longum, 2.5 cm. latum, alae longe unguiculatae, 2 cm. longae antice prope basin appendice acuta suffultae; carina obtuse rostrata, ad 5 mm. longe unguiculata, petalum carinale dexterius appendice conoidea donatum; tubus stamineus prope basin apertus, glaber; pars libera filamentorum c. 1 cm. longa. Ovarium dense adpresseque rufo-hirsutum, c. 1.5 cm. longum, c. 20-ovulatum, stylo ovario aequilongo, stigmate obtuso. Legumen nigrum, rufo-hirsutum, c. 7 cm. longum, 3 mm. latum, seminibus nigro-brunneis, 3 mm. longis 2 mm. latis. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1828 blühend und fruchttragend am 30. Okt. 1907. Ich habe zwar das Originalexemplar Valeton's nicht gesehen, doch war die vorliegende Pflanze von Valeton selbst mit den Namen Vigna vexillata var. angustifolia Val. versehen worden; beide Exemplare sind übrigens vom demselben Fundort. Die Pflanze scheint mir so bedeutend verschieden zu sein von V. vexillata Bth., dass ich sie als eine neue Art habe beschreiben müssen. Nicht nur hat sie, wie Valeton 1. c. angibt, durch die leinförmigen Blatter ein sehr typisches und von V. vexillata weit abweichendes Vorkommen, sondern auch in den Blüten zeigen sich grosse Unterschiede. Unsere Pflanze hat grössere Kelche und viel kleinere Brakteolen als Vigna vexillata; sie hat lilafarbene Blüten, wahrend V. vexillata gelbliche Blüten hat; die Blüten sind grösser, die Hülsen starker behaart. Eine sehr charakteristische Übereinstimmung mit V. vexillata findet sich in der nach aussen gerichteten sackarttgen Ausstülpung des rechten Blattes des Schiffchens. Die neue Art gehort zur Sektion Plectotropis. Im Herbarium Utrecht findet sich eine Pflanze, mit dem Zettel „Phaseolus. HastingsRiver, F. müller 1861. Dr. B.",..die mit unserer Art wohl identisch ist. Die Blatter sind A. PULLE. LEGUMINOSAE. 387 grösser, und der Stengel ist etwas starker behaart als bei den Exemplaren von Neu-Guinea, übrigens ist die Pflanze der Vigna Valetoni volkommen ahnlich. Das Material ist ziemlich dürftig; nur ein Kelch mit Fruchtknoten und eine sehr junge Knospe ist vorhanden, so dass die Best immung unsicher blieb und die Art wahrscheinlich deshalb nicht in die Flora Australiensis aufgenommen worden ist. Pachyrrhizus Rich. Pachyrrhizus bulbosus (L.) Britt. P. angulatus Rich. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1849 blühend am 31. Okt. 1907. Verbr.: Tropisches Amerika und Asien. LXVIII. Archidendron calycinum Pulle a. Planta '/,. b. Inflorescentia '/,. c. Calyx apertus '/,. d. Corolla aperta *jt. J. van Tongeren del. et lith.; autor direx. Tabula LXVIII Fa P. W. M. Trap impr. m i A. PULLE. OXALTDACEAE. 389 OXALIDAGEAE VON A. PULLE. Oxalis corniculata Linn. F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants VI (1885) p. 4; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 372; Valeton Plant. pap. in Buil. dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 22. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Kabatfl: B. Branderhorst n. 254 blühend am 22. Nov. 1907. Verbr.: Kosmopolit. A. PULLE. LINACEAE. 391 LINACEAE VON A. PULLE. Durandea Planch. Durandea pentagyna (Warb.) K. Schum. in Nachtr. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 278; Ancistrocladus pentagynus Warb. Beitr. pap. Flora in Engl. botan. Jahrb. XIII (1890) p. 383; Hugonia pentagyna K. Schum. in Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 373. Niederlandisch Neu-Guinea am unteren Noord-Fluss G. M. Versteeg n. 1019 blühend und fruchttragend am 8. Mai 1907. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea. Die in Alkohol konservirten Früchte sind nur sehr wenig fleischig, die Art nahert sich deshalb sehr stark der verwandten Gattung Roucheria. Nova Guinea. VIII. Botanique. 5o A. PULLE. RHIZOPHORACEAE. 393 RHIZOPHORACEAE VON A. PULLE. Ceriops Am. Ceriops Roxburghiana Am. Valeton Plant papuan. in Bullet. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 37. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1892 blühend und fruchttragend am 6. Nov. 1907; bei Okaba: B. Branderhorst n. 42 blühend und fruchttragend am 3. Sept. 1907. Verbr.: Mangrove der alten Welt. Bruguiera Lam. Bruguiera caryophyUoides Bl. Valeton Plant, papuan. in Bullet. Dép. Agric. Ind. néerl. X (1907) p. 37. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: B. Branderhorst n. t. blühend am 23. Juli 1907. Verbr.: Malaka, Vorder-Indien, Malesien. Bruguiera gymnorrhiia Lam. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. X (1907) p. 465Valeton Plant, papuan. in Buil Dép. Agric. aux. Ind. néerl. X (1907) p. 38. ' Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1891 blühend am 6. Nov. 1907. Verbr.: Ost-Afrika, Süd- und Südost-Asien, Australien, Polynesien. 394 A. PULLE. RHIZOPHORACEAE. Carallia Roxb. Carallia integerrima P. DC. Prodr. III 33. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Alaku unweit Okaba: B. Branderhorst n. 110 fruchttragend am 1. Okt. 1907. Verbr.: Von Ost-Afrika bis Polynesien. Das vorliegende Exemplar besitzt im oberen Teile schwach gezahnelte mit ganz kurzer stumpfer Spitze versehene Blatter, wahrend die Exemplare von Kaiser-Wilhelmsland etwas grössere, ganzrandige Blatter mit stark abgesetzter centimeter-langer Spitze zeigen. Die Cymen sind bei beiden gestielt. (Bestimmt von Dr. C. LAUTERBACH). A. PULLE. OENOTHERACEAE. 395 OENOTHERACEAE VON A. PULLE. Jussieua L. Jussieua suffruticosa Linn. F. v. Muelt.. Descript, notes on Pap. plants IV (1876) p. 60; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 483; Valeton Plant. pap. in Bullet. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 41. Niederlandisch Neu-Guinea am Noord-Fluss-: G. M. Versteeg n. 1037 blühend und fruchttragend am 9 Mai 1907, n. 1574 blühend am 4. Aug. 1907. Verbr.: In den Tropen der ganzen Welt, A. PULLE. PLUMBAGINACEAE. 397 PLUMBAGINACEAE VON A. PULLE. Aegialitis R. Br. Aegialitis annulata R. Br. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1897 blühend am 8 Nov. 1907; bei Dorf Gelieb: B. Branderhorst n. 176 blühend am 24. Okt. 1907. Verbr.: Malaische Halbinsel, Timor, Queensland. A. PULLE. BORRAGINACEAE. 399 BORRAGINACEAE VON A. PULLE. Tournefortia L. Tonrnefortia Horsfleldii Miq. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 519; Valeton Plant. pap. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 51. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: B. Branderhorst n. 287 blühend und fruchttragend am 21. Febr. 1908. Verbr.: Java, Philippinen, Papuasien. Tournefortia sarmentosa Lam. F. v. Muell. Descript. notes on pap. pl. I (1875) p. n; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 520. Valeton, Plant. pap. in Bullet. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 51. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1867 blühend und fruchttragend am 5. November 1907. Verbr.: Ti mor, Australien, Neu-Guinea. Nova Guinea. VIII. Botanique. A. PULLE. VERBENACEAE. 4OI VERBENACEAE VON A. PULLE. Lippia L. Lippia nodiflora Michx. Valeton Plant. pap. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 53. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste ohne nahere Fundortsangabe: B. Branderhorst n. 58, blühend am 10. September 1907; bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1845 blühend am 30. Okt. 1907. Kosmopolite der Tropen. Premna L. Premna integrifolia Linn. F. v. Müell. Descript. notes on pap. pl. I (1875) p. 12; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 523; Valeton Plant, papuan. in Bullet. du Dép. Agric. aux Ind. néerland. X (1907) p. 51. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss: G. M. Versteeg n. n29 blühend und fruchttragend am 17. Mai 1907; an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1873 blühend und fruchttragend am 6. Nov. 1907; bei Kwalamul bei Okaba: B. Branderhorst n. 32 blühend und fruchttragend am 31. Aug. 1907. Verbr.: Vorder-Indien bis Polynesien. Vitex L. Titex Hollrungii Warb. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 523. Niederlandisch Neu-Guinea an dem unteren Noord-Fluss: G. M. Versteeg n. 1025 blühend und fruchttragend am 8. Mai 1905. Verbr. Deutsch-Neu-Guinea. 402 A. PULLE. VERBENACEAE. Gmelina L. Gmelina macrophylla Bth. F. v. Muell. Descript notes on pap. pl VIII (1886) p. 46; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch Schutzgeb. p. 524. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba: B. Branderhorst n. 23 blühend und fruchttragend am 29. Aug. 1907. Verbr.: Deutsch-Neu-Guinea, Queensland, Nord-Australien. Die Exemplare aus Niederlandisch Neu-Guinea zeigen ebenfalls die von SCHUMANN in Flora Kaiser Wilhelmsland p. 120 erwahnten grossen Hohlraume am Grunde des Blattés unmittelbar am Blattstiele. Faradaya F. v. Müll. Faradaya Albertisii F. v. Muell. Descript. notes on Pap. plants VIII (1886) p. 46. Niederlandisch Neu-Guinea an dem unteren Noord-Fluss: G. M. Versteeg n. 1075 blühend am 12. Mai. 1907. Verbr.: Britisch-Neu-Guinea. Faradaya prob. ternifolia F. v. Müll. Descript. notes on Papuan plants VIII (r886) p. 47. Niederlandisch Neu-Guinea an dem unteren Noord-Fluss: G. M. Versteeg n. 1045, leg. am 9. Mai 1907. Das vorliegende Exemplar stimmt gut mit der Beschriebung überein, nur sind die Blatter nicht „thin chartaceous" sondern bedeutend dicker. Da übrigens nur sehr junge Blütenknospen vorhanden sind, ist die Pflanze nicht sicher zu bestimmen. Clerodendron L. Glerodendron inerme (L.) Gartn. F. v. Muell. Descript. notes on pap. pl. I (1875) P- 11 j Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 525; Valeton Plant, papuan. in Bullet. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 52. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss in Rhizophorawaldern: G. M. Versteeg n. 1007 blühend am 3. Mai 1907; an der Südküste bei Okaba: B. Branderhorst n. 153 blühend und fruchttragend am 10. Okt. 1907; bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1840, blühend am 30. Okt. 1907. Verb.: Von Vorder-Indien bis Polynesien. Clerodendron sp. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba: B. Branderhorst n. 74 fruchttragend am 15. Sept. 1907. Es liegen nur Früchte vor; deshalb ist die Pflanze nicht naher zu bestimmen. Glerodendron magnificura Warb. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch Schutzgeb. p. 525. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Alkmaar im Urwalde: G. M. Versteeg n. 1732 blühend am 18. Sept. 1907. Das Exemplar unterscheidet sich vom Typus durch etwas kleinere Blatter. A. PULLE. VERBENACEAE. 403 Clerodendron Versteegi Pulle nova spec. Frutex c. 3 m. altus ramis crassis angulatis dense adpresseque rufo-villosis; petioli parium foliorum prope apicem caulis valde inaequilongi, nunc ad 10 cm. longi, nunc vix 2 cm. longi, teretes, omnino ut folia, pedunculi pedicellique dense hirsuti, folia obovata basi truncata vel subcordata apice subabrubte acuminata 12—22 cm. longa, 8—16 cm. lata discoloria, nervis superne impressis, subtus valde prominentibus, nervis lateralibus utroque latere 7—8 ascendentibus prope marginem arcuatim conjunctis; panicula ampla terminalis c. 15 cm. longa 14 cm. lata, pedunculis multoties dichasiale divisis, bracteis in ramis ultimis lanceolatis vel subspathulatis acutis 4—5 mm. longis; pedicelli ad 5 mm. longi; calyx lilacinus basi valde attenuatus c. 7 mm. longus, ultra dimidiam 5-fidus, lobis acutis 3 mm. latis, intus glaber extus hirsutus glandulis minutis orbicularibus suffultus; corolla alba fauce violacea, tubo 9 mm. longo, lobis ovatis apice rotundatis c. 6 mm. longis, 5 mm. latis, stamina in fauce tubi inserta c. 2 cm. longa, antheris ovatis 2 mm. longis; ovarium glabrum apice distincte 4-lobatum, stilo c. 2 cm. longa apice bifido; fructus baccatus indigotinus, globosus, diam. 7 mm. calycem persistentem incrassatum retusum lilacinum obsedens. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss bei Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1396 blühend und fruchttragend am 10. Juli 1907. Die neue Art zeigt in ihrem Habitus eine grosse Ahnlichkeit mit Cl. lanuginosum Blume, unterscheidet sich jedoch von letzterer durch die volkommen ganzrandigen Blatter und den kleineren Kelch, der an der Frucht vergrössert und züruckgeschlagen ist, wahrend der Kelch bei Cl. lanuginosum die Frucht bleibend umkleidet. Petraeovitex Oliv. Petraeovitex Riedelil Oliv. in Hook. Icon. plant. (1883) p. 15 t. 1420. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 527. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss: G. M. Versteegn. 1026 blühend am 8. Mai 1007. Verbr.: Aru-Inseln, Buru, Deutsch-Neu-Guinea, Bismarck-Archipel. Avicennia L. Avicennia offlcinalis Linn. Scheffer Enum. Plant. Nouv. Guinée in Ann. Jard. botan. Buitenz. I. (1876) p. 44; Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 527. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Gelieb: B. Branderhorst n. 227 blühend am 13 Nov. 1907; bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1887 blühend am 6. Nov. 1907. Verbr.: Tropisches Asien und Australien.' var. eucalyptifolia Valeton Plant, papuan. in Bullet. Dép. Agric. aux Ind. néerl. (1907) X p. 53. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1893 blühend am 6. Nov. 1907. Verbr.: Timor. A. PULLE. CUCURBITACEAE. 405 CUCURBITACEAE VON A. PULLE. Melothria L. Melothria madaraspatana (L.) Cogn. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 590; Valeton Plant. pap. in Buil. Dép. Agric. aux Ind. néerl. X (1907) p. 68. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1954 blühend und fruchttragend am 17. November 1907. Verbr.: Tropisches Afrika und Asien bis Australien. Momordica L. Momordica spec. Das vorliegende Exemplar unterscheidet sich durch zwei ziemlich grosse drüsenartige Wucherungen an der Blattbasis unmittelbar am Blattstiele. Da keine Blüten gesammelt sind, kann die wahrscheinlich neue Art nicht beschrieben werden. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Gelieb in Sagopflanzungen: B. Branderhorst n. i6r fruchttragend am 20. Okt. 1907. Luffa Adans. Luffa cylindrica Röm. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 591; Valeton Plant, pap. in Bullet. Dép. Agric. aux Indes néerl. X (1907) p. 68. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Dorf Gaboké bei Okaba: B. Branderhorst n. 55 blühend und fruchttragend am 7. Sept. 1907. Verbr.: In den Tropen beider Hemispharen. 406 A. PULLE. CUCURBITACEAE. Cucumis L. Cucumis Melo Linn. var. agrestis Naud. Lauterb. et K. Schum Flora deutsch. Schutzgeb. p. 591; Valeton Plant. pap. in Bullet. Dép. Agric. aux Ind. néerland. (1907) p. 68. Niederlandisch Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke in Alangfeldern: G. M. Versteeg n. 1972 blühend am 21. Nov. 1907; bei Okaba am Strande: B. Branderhorst n. 28 blühend und fruchttragend am 29. Aug. 1907. Verbr.: In den warnieren Gegenden kultivirt. Trichosanthes L. Trichosanthes papuana Pulle nova spec. Frutex alte scandens ramis in sicco brunneis valde sulcatis breviter sparseque hirsutis vel subscabris; cirrhi graciles hirsuti bi-vel trifidi; folia 2,5—5 cm- longe petiolata, ovatooblonga, apice acute acuminata, basi profunde cordata vel subhastata, 14—23 cm. longa, 8—13 cm. lata, costa mediana 12—18 cm. longa, basi 5-nervia, nervis lateralibus utrinque 3 adscendentibus prope marginem arcuatim conjunctis, margine integra vel nervis excurrentibus minute denticulata, superne glabra, dense reticulata, creberrime albo-punctata, subtus glabra vel nervis inconspicue hirsutis, prope insertionem petioli glandulis orbicularibus minutis suffulta; inflorescentiae axillares c. 13 cm. longae, pedunculo subglabro c. 5 cm- longo, racemus ut bracteae, calyx, flores brevissime fulvo-tómentosus densiflorus, bracteis in nodis incrassatis persistentibus obovatis striatis apice acutis, margine grosse denticulatis, subtus glandulis sparsis orbicularibus suffultis, c. 9 mm. longis, 5 mm. latis; flores Q ignoti, cf sessiles, tubo apice campanulato-dilatato, intus praecipue prope faucem dense villoso, c. 5 cm. longo; lobi calycis retusi c. 4—5 mm. longi, acuti, margine grosse denticulati; petala alba c. 12 mm. longa basi 4 mm. apice c. 15 mm. lata extus intusque tomentosa, crasse nervosa, appendicibus filiformibus valde crispatis; stamina 3, c. 7 mm. infra os tubi inserta, filamentis 2 mm. antheris c. 7 mm. longis. Fructus ignotus. Niederlandisch Neu-Guinea an dem Noord-Fluss in der Ufervegetation: G. M. Versteeg n. 1116 blühend am 17. Mai 1907. Die Art gehort zur Sektion Eutrichosanth.es und steht wahrscheinlich in der Nahe von Tr. tricuspidata Lour. oder Tr. longiflora Cogn. A. PULLE. CAMPANULACEAE. 4.07 CAMPANULACEAE VON A. PULLE. Pentaphragma Wall. Pentaphragma macrophyllum Oliv. in Journ. Linn. Soc. XV (1875) p. 29. Niederlandisch-Neu-Guinea an dem Noord-Fluss beim Nepenthes-Hügel: G. M. Versteeg n. 1266 blühend am 19. Juni 1907; bei Alkmaar in 200 m. Meereshöhe n. 1608 blühend am 11. Aug. 1907; auf dem Resi-Rücken in 500 m. Meereshöhe n. 1654 blühend am 24. Aug. 1907. Verbr.: Britisch-Neu-Guinea. Nova Guinea. VIII. Botanique. 52 E. GILG. OLEACEAE. OLEAGEAE VON E. GILG. Linociera Sw. Linociera pallida Laut. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 497. Niederlandisch-Neu-Guinea an dem Noord-Fluss; 2—2.5 m. hoher Baum mit gelben bis orangefarbigen, stark duftenden Blüten: G. M. Versteeg n. 1799, hl. am 8. Okt. 1907. Verbr.: Bisher nur von Kaiser Wilhelms-Land bekannt. E. GILG. THYMELAEACEAE. 411 THYMELAEACEAE VON E. GILG. Phaleria Jack. Phaleria sp. (cf. Ph. Blumei Bth.) Niederlandisch-Neu-Guinea an dem Utumb.uwe-Fluss: B. Branderhorst n. 325, 25. Marz 1908. Das Exemplar hat weder Blüten noch Früchte. Phaleria sp. (cf. Ph. Blumei Bth., var. latifolia Bth.) Niederlandisch-Neu-Guinea an der Südküste bei Okaba im Walde: B. Branderhorst n. 73; fr. 15. Sept. 1907. Phaleria papuana Warb. Monsunia ined. Lauterb. et K. Schum. Flora deutsch. Schutzgeb. p. 460; P. octandra K. Schum. Fl. Kais. Wilhelmsland 93; Warb. plant. pap. 337, non Baill. Niederlandisch-Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, 6—8 m. hoher Baum im Urwalde; Blüten gelblichweiss: G. M. Versteeg n. 1793, blühend am 7. Okt. 1907; an dem Noord-Fluss beim Nepentheshügel, Frucht rot: G. M. Versteeg n. 1289, blühend und fruchttragend am 22. Juni 1909. Verbr.: Bisher nur von Kaiser Wilhelms-Land bekannt. Phaleria calantha Gilg n. sp. Frutex ramis glabris; foliis oppositis oblongis vel oblongo-lanceolatis vel ovato-oblongis, 5—6 mm. longe petiolatis, basi cuneatis, apice breviter late acutiuscule acuminatis vel saepius manifeste acutatis, integris, chartaceis, glaberrimis, 6—12 cm. longis, 3—5 cm. latis, costa valida, nervis lateralibus utrinque c. 8 prope marginem inter sese curvato-conjunctis, venis numerosis costae sub angulo subrecto plerumque impositis laxe reticulatis; floribus „albidis" prope apicem ramorum in inflorescentias axillares pseudumbelliformes c. 3 mm. longe pedunculatas dispositis, pedicellis nullis; receptaculo longe infundibuliformi, 2,6 cm. longo, inferne 412 E. GILG. THYMELAEACEAE. angustissimo, apicem versus ampliato, sepalis 7—8 mm. longis ovatis rotundatis extrinsecus glabris, intus dense griseo-papillosis; staminibus longe exsertis. Niederlandisch-Neu-Guinea an der Südküste bei Merauke: G. M. Versteeg n. 1939, blühend und fruchttragend am 15. Nov. 1907. Brachythalamus Gilg. Brachythalamus Tersteegii Gilg n. sp. Frutex ramis junioribus paree pilosis demum glabrescentibus; foliis 4—5 mm. longe petiolatis, petiolo paree piloso, oblongis vel ovato-oblongis usque ovatis, basi cuneatis vel rotundato-cuneatis, apice longe anguste acute acuminatis, integris, subcoriaceis, elasticis, in sicco margine undulatis, supra glabris nitidis, subtus pallidis atque pilis flavescentibus laxe obtectis, 6—11 cm. longis, 2—6 cm. latis, costa valida, nervis venisque sub angulo fere recto abeuntibus, omnibus subaequalibus, inter sese stricte parallelis, numerosissimis, tenuibus, supra paree, subtus manifeste prominentibus; floribus 5-meris in apice ramulorum brevium in fasciculos confertos 6—8-floros collectis, 1—2 mm. longe pedicellatis, sub anthesi (clausis) c. 4 mm. longis, 1 mm. crassis; receptaculo breviter cupuliformi; sepalis imbricatis ovatis acutiusculis ita ut receptaculo extrinsecus dense pilosis; petalis sepalorum c. '/3 longit. aequantibus, simplicibus, linearibus, dense pilosis; staminibus 5 subsessilibus cum petalis alternantibus; ovario breviter stipitato dense piloso, stylo brevi columniformi. Niederlandisch-Neu-Guinea an dem Noord-Fluss im Urwalde: G. M. Versteeg n. 1381, blühend am 5. Juli 1907. Die mir in schonen Exemplaren vorliegende Pflanze stellt die dritte Art der von mir aufgestellten Thymelaeaceen-Gattung Brachythalamus dar. O. VON SEEMEN. FAGACEAE. 413 FAGACEAE VON O. VON SEEMEN f. Quercus L. Quercus Jnnghuhnll Miq. Fl. Ind. Bat. I. (1858) p. 853; Quercus fagiformis Jungh. Koord, et Valeton, Bijdr. n°. 10 (1904) p. 54. Niederlandisch-Neu-Guinea an dem Noord-Fluss, auf dem Resi-Rücken, 500 m. ü. d. M.: G. M. Versteeg n. 1703 blühend am 10. Sept. 1907. Verbr.: Java. c. de candolle. piperaceae. 415 PIPERACEAE par C. DE CANDOLLE. Piper L. pp. sectio: Eupiper C. DC. in Prodr. V. XVI, 1, p. 329. Bacca estipitata vel ignota. Piper rainiatum Bl. in Ver. Bat. Genootsch. 11. p. 166. Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Sud prés du village Kabatiel: B. Branderhorst n. 267, fl. cf 6-12-07; prés de Gelieb, B. Branderhorst n. 181, fl. 31-10-07. Nom pap. Dëdami (n. 267). (3. hirteUum C. DC. Prodr. V, XVI, 1 p. 355. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Bivak-eiland G. M. Versteeg n. 1886, fl- iS-5-07; cöte du Nord: Atasrip n. 104 <ƒ et n. 140, 9 Exp. Wichmann 1903, H. L. B. 910, 160—306, 307. Piper methysticnm Forst pl. C. DC. 1. c. p. 76. Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Sud prés de Alaku: B. Branderhorst n. 112, fl. cf 1-10-07. Nom pap. Wati. Distrib: Espèce cultivée dans la plupart des iles de 1'Océan Pacifique. Piper Versteegii C. DC n. sp. Omnino glabrum, foliis subsuperis sat longe petiolatis, ovatis basi aequilatera rotundatis apice acute acuminatis, 9-nerviis, nervo centrali fere a 5 cm. supra basin trifido, nervis lateNova Guinea. viii. Botanique. 53 416 C. DE CANDOLLE. PIPERACEAE. ralibus utrinque 3 a basi divaricantibus quorum externi aliis multo tenuiores et breviores; petiolo fere usque ad '/3 longitudinis vagiftante; stripis masc. pedunculo quam petiolus pluries breviore, bracteae pelta orbiculari pedicello superne globoso, staminibus 2, antheris ovatis quam fïlamenta adulta brevioribus, exsertis; stirpis fem. pedunculo et bractea ut in mare, spica quam folii limbus multo breviore, cylindrica, ovario in rhachi profunde immerso et cum ea concreto, superne in stilum gracilem apice bifidum producto, laciniis linearibus longitudinaliter sitis. Dioïcum, scandens. Ramuli glabri, spiciferi 2 mm. crassi, in 5 mm. crassis collenchyma continuüm et libriforme, fasciculi intramedullares i-seriati, canalis lysigenis centralis et canales peripherici. Folia supera in specimine adhuc juvenilia. Foliorum subsuperorum limbi in vivo firmi opaci inconspicue pellucido-punctulati, usque ad 18 cm. longi et 10 cm. lati. Petioli usque ad 4l/2 cm., pedunculi circiter 1 cm. longi. Bracteae pelta */4 mm. diametro pedicellus superne cellulis gelifactis magnis munitus. Spica masc. 4 cm. longa et 2 mm. crassa; spica fem. in vivo rubra, in sicco 3—5 cm. longa, 7—12 mm. crassa, stilus usque ad lacinias 1 mm. longus, ejus laciniae fere aequilongae. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Bivak-eiland: G. M. Versteeg n. 1136 fl. 19-5-1907; prés de Sabangkamp n. 1350 fl. 2-7-07; n. 1768 fl. 28-9-07. Piper durilimbum C. DC. n. sp. Foliis modice petiolatis, ovatis basi aequilatera rotundatis et brevissime peltatis apice breviter et acute acuminatis, utrinque glabris, 7-nerviis, petiolo glabro paullo ultra basin vaginante; stirpis masc. pedunculo glabro petiolum aequante, spica subflorente folii limbum fere aequante apice obtusa, rhachi pilosa, bracteae glabrae pelta rotunda centro pedicellata, staminibus 2, antheris oblongis fïlamenta multo superantibus. Dioïcum, scandens. Ramuli glabri, laeves, spiciferi 4 mm. crassi, in 5 mm. crassis, collenchyma in fasciculos discretos a latere productos dispositum et haud libriforme, fasciculi intramedullares 2-seriati; canalis lyzigenis centralis, canales periphericfnumerosi cellulis gelifactis farcti. Limbi in sicco duri, opaci, circiter 17 cm. longi et ii1j2 cm. lati, usque ad 5 mm. supra basin peltati, nervi subtus prominentes. Spica subflorens i4'/2 cm. longa, inferne 5 mm. crassa, in sicco fuscescens. Bracteae pelta 1 mm. diametro. Antherae 3/4 mm. longae. Nouvelle-Guinée néerlandaise Noprd-rivier prés de Alkmaar, G. M. Versteeg n. 1722,0. 14-9-07. Piper gibbilimbum C. DC. n. sp. Foliis modice petiolatis, oblique ovatis basi rotundato-truncatis basis lateribus aequilongis et valde inaequilatis, apice acute acuminatis, utrinque glabris, 7-nerviis; petiolo glabro basi ima vaginante; stirpis fem. pedunculo glabro quam petiolus paullo breviore, spica quam folii limbus pluries breviore, cylindrica apice obtusa, rhachi villosa; bracteae pelta rotunda glabra pedicello claviformi villoso, baccis liberis arcte condensatis oblongo-obovatis, stigmatibus brevibus linearibus. Dioïcum. Frutex ripicola 2 rn. altus. Ramuli glabri, spiciferi fere 2 mm. crassi, collenchyma continuüm haud libriforme, fasciculi intramedullares i-seriati, canalis lyzigenis nullus. Limbi in sicco membranacei, utrinque nigropunctulati, 13 cm. longi, in medio 8 cm. lati, C. DE CANDOLLE. PIPERACEAE. 417 basis altero latere 4 crru altero 1 cm. lato. Petioli 15 mm. longi. Stipulae rotundatae brevissimae, glabrae. Pedunculi 8 mm. longi graciles. Spica matura. 3 cm. longa, 4 mm. crassa, in vivo alba, in sicco bracteae rubescentes et baccae nigrae, stigmata in apice baccae sessilia. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Alkmaar, Versteeg n. 1515, fl. 24-7-07. Piper fragile Benth. in Hook. Lond. Journ. bot. V. 2, p. 234. Nouvelle-Gumée néerlandaise, Cöte du Nord: Atasrip n. 73, Exp. Wichmann 1903; H. L. B. 910, 160—305. Distribut.: Nouvelle-Guinée, Amboine. Piper Betle L. Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Sud prés de Okaba: B. Branderhorst n. 52, fl. 4-9-07. £. monoïcum C. DC. Prodr. V. XVI, 1, p. 360, forma b. Ramulis canalibus lyzigenibus destitutis. Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Sud prés de Alaku: B. Branderhorst n. 113, fl. 1-10-07. Nom. pap. Dedami. Distribut. Timor. Piper bivalvantherum C. DC. n. sp. Foliis modice petiolatis, elliptico-lanceolatis, basi aequilatera acutis apice acute et sat longe acuminatis, utrinque glabris, 7-plinerviis, nervo centrali nervos 4 adscendentes alternatim vel subalternatim mittente quorum supremus fere a 1 cm. supra basin solutus, nervo laterali tenuiore a basi soluto; petiolo glabro basi fere ima vaginante \ stirpis masc. pedunculo glabro quam petiolus breviore, spica florente quam folii limbus paullo breviore, rhachi hirsuta; bracteae glabrae pelta rotunda centro pedicellata, staminibus 2, antheris ellipticis bivalvatis. Dioïcum, scandens. Ramuli glabri, spiciferi 1 mm. crassi; collenchyma continuüm vel subcontinuum, haud libriforme, fasciculi intramedullares i-seriati, canalis lyzigenis unicus centralis, phloema fasciculorum periphericorum inter cos continuüm. Limbi in sicco subrigidi epunctulati, superi usque ad 7'/2 cm. longi et 3 cm. lati. Petioli superi 1 cm., pedunculi 5 mm. longi. Petioli inferi 4'/2 cm. longi. Spicae circiter 6 cm. longae, 2 mm. crassae. Bracteae pelta paullo ultra '/2 mm. diametro. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Bivak-eiland: G. M. Versteeg n. 1058 fl. 11-5-07. Piper grandispicum C. DC. n. sp. Foliis sat longe petiolatis ample ovatis basi inaequilatera profunde cordatis apice brevissime acuminatis acumine acuto, utrinque glabris, 16-plinerviis, nervo centrali nervos 2 adscendentes alternatim mittente quorum supremus fere a 2lj^ supra basin solutus, nervis lateralibus altero latere 7 altero 8 a basi solutis quorum interni adscendentes, alii arcuatodivaricantes; petiolo glabro basi ima vaginante; stirpis fem. pedunculo glabro quam petiolus fere triplo breviore, spica limbum aequante vel superante, sat crassa, apice obtusa, rhachi glabra; bracteae pelta rotunda glabra, pedicello sat longo et villoso, ovario libero glabro obovatooblongo, stigmatibus 3 ovatis minutis, bacca oblonsra. 4i8 C. DE CANDOLLE. PIPERACEAE. Dioïcum, scandens. Ramuli glabri, spiciferi 3 mm. crassi, in 6 mm. crassis collenchyma continuüm et haud libriforme, fasciculi intramedullares 3-seriati, canalis lyzigenis centralis cellulis gelifactis farctus, canales peripherici aliquot. Limbi in sicco firmo-membranacei minute et inconspicue pellucido-punctulati, usque ad 26 cm. longi et 22 cm. lati, basis lobi ambo summo petiolo inserti. Petioli superi circiter 4!/2 cm. longi, inferi circiter 7 cm. longi et usque ad limbum vaginantes, stipulis superne ad petiolum attenuatis. Pedunculi 1 '/2 cm- longi. Spica matura 25 cm. longa, inferme usque ad 5 mm. crassa. Bracteae pelta l/2 mm. diametro, pedicellus 1 i/2 mm. longus. Bacca 1 '/2 mm. longa, 2 mm. crassa, in sicco plus minusve trigona. Stigmata in apice baccae sessilia. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Alkmaar: B. Branderhorst n. 363, fl. 9-4-08; G. M. Versteeg n. 1581 fl. 8-8-07. Piper Wichmannii C. DC. n. sp. Foliis longe petiolatis, rotundato-ovatis, basi inaequilatera profunde cordatis apice acute acuminatis, utrinque et subtus densius villosulis, margine ciliatis, 1 i-plinerviis, nervo centrali nervos adscendentes 2 alternatim mittente quorum supremus a 3'/2—5 cm- supra basin solutus, nervis lateralibus altero latere 3 altero 4 a basi divaricantibus; petiolo villosulo basi fere ima vaginante, bracteae glabrae pelta rotundata glabra centro longe pedicellata, ovario libero glabro oblongo, stigmatibus 3 brevissimis ovatis. Ramuli villosuli, spiciferi in sicco 4 mm. crassi, collenchyma haud libriforme in fasciculos transverse valde productos dispositum, fasciculi intramedullares 2-seriati. Limbi in sicco membranacei minute pellucido-punctulati, usque ad 17 cm. longi et 15 cm. lati, basis lobi summo petiolo. inserti quorum alter 3'/2 cm, longus et 5 cm. latus, alter 7*/2 cm. longus latusque. Petioli fere usque ad 5 cm., pedunculi 2 cm. longi. Spica submatura circiter 20 cm. longa et 5 mm. crassa. Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Nord: Atasrip n. 39 Exp. Wichmann 1903; H. L. B. 910, 160—301. Piper bilobulatum C. DC. n. sp. Foliis modice petiolatis, oblongo-ovatis basi aequilatera rotundatis vel oblongo-ellipticis basi aequilatera acutis, omnibus apice acute et sat longe acuminatis, supra glabris subtus breviter et haud dense pilosis, penninerviis nervo centrali nervos adscendentes 3 utrinque mittente quorum superi 2 alterni, supremus a 2*/2—4 cm. supra basin solutus, infimi magis arcuati et fere a basi soluti, nervulis primariis transverse parallelis; petiolo juniore hirtello, basi ima vaginante; stirpis fem. pedunculo petiolum fere aequante, juvenili paree hirtello dein glabro, spica cylindrica stil is gracilibus echinata, apice obtusa, submatura quam folii limbus pluries breviore et sat crassa; rhachi glabra, bracteae glabrae pelta orbiculari, pedicello carnoso turbinato; ovario in rhachi profunde immerso et cum ea concreto superne stilifero, stilo emerso gracili glabro apice longitudinaliter bilobulato, lobulis obtusis. Dioicum, scandens. Ramuli juveniles hirtelli, dein glabri, teretes, spiciferi 2 mm. crassi, in 4 mm. crassis collenchyma libriforme in fasciculos discretos a latere elongatos dispositum, fasciculi intramedullares i-seriati, canalis lyzigenis centralis, canales peripherici numerosi cellulis C. DE CANDOLLE. PIPERACEAE. 4IQ gelifactis farcti, epidermidis parietes externae crassae. Limbi in sicco coriacei, inconspicue et minute pellucido-punctulati, in ramulis spieiferis oblongo-ovati usque ad 18 cm. longi et 7'/j cm. lati. Petioli r—2'/2 cm. longi. Stipulae extus hirtellae. Spicae maturae circiter 4 cm. longae et il/2 cm. crassae. Bracteae pelta fere '/2 mm- diametro. Stilus fere 1 mm. longus. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Alkmaar: G. M. Versteeg n. 1533 (1. 926-7-07. Forma b. -^ii Limbis ellipticis basi aequilatera acutis apice breviter attenuato-acutis, usque ad 13 cm. longis et 7 cm. latis, spicis maturis 6 cm. longis et 2 cm. crassis. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier: G. M. Versteeg n. 1015 p.p. fl. 7-5-07. Forma c. Foliis longius petiolatis, limbis ellipticis basi aequilatera rotundatis apice breviter attenuato-acutis, 20—22 cm. longis, 12—15 cm. latis, petiolis glabris 4'/., cm. pedunculis 3 cm. longis; spicis maturis 6 cm. longis, 1 cm. crassis. Nouvelle-Guinée néerlandaise: cöte du Nord: Atasrip n. 158 exp. Wichmann 1903. Piper rubramentum C. DC. n. sp. Foliis breviter petiolatis, ellipticis, basi, aequilatera acutis apice sat longe acuminatis acumine obtuso, utrinque glabris, penninerviis nervo centrali nervos adscendentes utrinque 3 alternatim mittente quorum supremus fere a &j"t cm. supra basin solutus; petiolo glabro basi ima vaginante; stirpis fem. pedunculo glabro petiolum duplo superante; spica matura limbi dimidium fere aequante, cylindrica apice obtusa, rhachi hirsuta; bracteae pelta glabra rotunda, pedicello sat longo et hirsuto; bacca libera oblonga et tetragona, glabra, stigmate parvo carnoso obtuse et brevissime 3-lobulato coronata. Dioïcum, scandens. Ramuli glabri, juveniles costulati dein costulis delapsis laeves, spiciferi 2. mm. crassi, in 4 mm. crassis collenchyma in fasciculos discretos dispositum et haud libriforme, fasciculi intramedullares i-seriati, canalis lyzigenis unicus centralis. Limbi in sicco rigido-membranacei fuscescentes opaci, usque ad 13 cm. longi et 7J/2 cm. lati. Petioli 5 mm. longi. Spica matura 5'/2 cm. longa et 5 mm. crassa, in vivo rubra in sicco subrubescens. Bracteae pelta '/2 mm- diametro. Bacca 2 mm. longa, 3/4 mm. crassa. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier G. M. Versteeg n. 1015 p.p. fl. 7-5-07. Piper stenopodum C. DC. n. sp. Foliis sat longe petiolatis, ovato-acuminatis, basi aequilatera acutis apice acute et sat longe acuminatis, utrinque glabris, penniverviis, nervo centrali nervos adscendentes utrinque 4 mittente, quorum supremus a 1 cm. supra basin solutus; petiolo glabro basi ima vaginante; stirpis masc. pedunculo tenui glabro petiolum multo superante, spica florente limbi dimidium superante, rachi hirsuta, bracteae glabrae pelta rotunda centro breviter pedicellata, staminibus 2, antheris exsertis ovatis quam fïlamenta brevioribus. Dioïcum, scandens. Ramuli glabri in sicco rufescentes, spiciferi («/, mm. crassi, collen- 420 C. DE CANDOLLE. PIPERACEAE. chyma in fasciculos discretos dispositum et haud libriforme, fasciculi intramedullares i-seriati, canalis lyzigenis unicus centralis, phloema inter fasciculos perifericos continuüm. Limbi primo adspectu multiplinervii vere penninervii, in sicco membranacei et minute pellucido-punctulati usque ad n cm. longi et 5'/2 cm. lati, inferi basi rotundati cordative. Petioli superi usque ad 15 mm. longi, pedunculi 25 mm. longi et !/j mm. crassi. Spica 63 mm. longa, fere 2 mm. crassa. Antherae '/j mm. longae, fïlamenta 1 mm. longa, linearia. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Alkmaar: G. M. Versteeg n. 17210.11-9-07. Piper corylistachyon (3. magnifolium C. DC. Prod. V—XVI, 1, p. 346; Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Sabangkamp: G. M. Versteeg n. 1349 fl. 2-7-07; prés de Alkmaar n. 1527 fl. 26-7-07. Distrib.: Hes Philippines. Piper clavibracteum C. DC. n. sp. Foliis modice petiolatis, oblongo-ellipticis basi leviter inaequilatera acutis apice sat longe acuminatis acumine apice mucronulato, supra glabris subtus ad nervos nervulosque hirtellis, penninerviis, nervo centrali ultra medium longitudinis suae nervos adscendentes utrinque 5—6 mittente, petiolo glabro basi ima vaginante, stirpis fem. pedunculo glabro petiolum fere aequante; spica matura quam folii limbus pluries breviore, cylindrica apice obtusa, rhachi hirsuta, bractea claviformi sub vertice glabro et rotundato hirsuta; baccis liberis condensis subglobosis, stigmatibus 3 linearibus. Dioïcum. Ramuli glabri, spiciferi fere usque ad 4 mm. crassi, collenchyma in fasciculos discretos a latere productos dispositum et haud libriforme. Limbi in sicco subrigidi fuscescentes opaci, usque ad i4l\2 cm. longi et $lj2 cm. lati. Petioli usque ad limbi latus longius 8 mm. inter limbi latera 3 mm. longi. Spica matura 38 mm. longa, 6 mm. crassa, rhachis canali lyzigeni centrali canalibusque periphericis munita. Bacca 3 mm. longa superne rotundata inferne lateraliter subcompressa. Stigmata in apice baccae sessilia. Nouvelle-Guinée néerlandaise: cöte du Nord: Atasrip n. 205 Exp. Wichmann 1903, H. L. B. 910, 160—304. Piper internibaccum C. DC. n. sp. Foliis modice petiolatis, elliptico-lanceolatis, basi aequilatera acutis apice acute et sat longe acuminatis, utrinque glabris penninerviis, nervo centrali nervos 4 adscendentes mittente quorum 2 superi alterni et supremus a 4 cm. supra basin solutus, nervo laterali adscendente utrinque paullo supra basin soluto; petiolo glabro paullo ultra basin vaginante; stirpis fem. pedunculo glabro petiolum fere aequante, spica submatura quam folii limbus pluries breviore cylindrica apice obtusa, sparsim baccis maturescentibus tumefacta, rhachi pilosa, bracteae glabrae pelta rotunda late et breviter pedicellata; ovario in rachi profunde immerso et cum ea concreto, superne in stilum liberum conicum brevem et carnosum producto, stigmatibus 3 linearibus brevibus. Dioïcum in arboribus scandens. Ramuli glabri teretes, spiciferi i'/2 mm. crassi, collenchyma in fasciculos discretos dispositum et haud libriforme, fasciculi intramedullares i-seriati, C. DE CANDOLLE. PIPERACEAE. 421 canalis lyzigenis centralis unicus. Limbi in sicco subrigidi opaci, 8 cm. longi, 2 cm. lati. Petioli 1 cm. longi. Spica submatura circiter 1 cm. longa et sparsim usque ad 3 mm. crassa. Bracteae pelta '/2 mm. diametro Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier: G. M. Versteeg n. 1021 fl. 8-5-07. Bacca stipitata. Piper macrocarpum C. DC. n. sp. Foliis sat longe petiolatis, ovato-ellipticis, basi inaequilatera altero latere subrotundatis altero acutis, apice acute et sat longe acuminatis, supra glabris subtus pilosis et nigropunctulatis penninerviis, nervo centrali nervos adscendentes utrinque 4 subopposite vel alterne mittente quorum supremus a 3'/3—4 cm. supra basin solutus; petiolo glabro basi vaginante stirpis fem. pedunculo glabro quam petiolus breviore, spica apice baccifera, folii limbum subaequante, rhachi hirsuta, bractea rotundata glabra centro sessili, bacca stipitata, matura globosa stipitem suum multo superante, stigmatibus 4 linearibus. Dioïcum, scandens. Ramuli glabri, spiciferi usque ad 4 mm. crassi, collenchyma libriforme subcontinuum id est in fasciculos a latere valde productos dispositum, fasciculi intramedullares i-seriati, canalis lyzigenis unicus centralis. Limbi in sicco membranacei pellucido-punctulati, usque ad 17 cm. longi et 11 cm. lati, inferi basi altero latere rotundati. Petioli usque ad limbi latus longius 30 mm., inter limbi latera fere 4 mm. longi. Pedunculi 15 mm. longi. Bracteae pelta fere i'/2 mm. diametro. Bacca in 'sicco nigra 6 mm. longa, tarde adhuc elliptica, ejus stipes usque ad 2 mm. longus. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Sabangkamp: B. Branderhorst n. 330 fr. 2-4-08; prés du Bivak Zwaluw: B. Branderhorst n. 425 fr. 10-6-08. Piper pubipes C. DC. n. sp. Foliis sat longe petiolatis ovatis, inferne repando-subcordatis et basi ima fere aequilatera acutis apice acute et sat longe acuminatis, utrinque haud dense hirtellis, Q-ninerviis nervo centrali nervos 2 adscendentes alterne mittente quorum supremus a 1 cm. supra basin solutus, nervis lateralibus utrinque 3 a basi solutis quorum externi aliis tenuiores et magis divaricantes; petiolo hirtello basi vaginante; stirpis fem. pedunculo hirtello adulto quam petiolus paullo breviore j spica quam folii limbus pluries breviore, rhachi dense hirsuta, bracteae pelta transverse elliptica, glabra, pedicello dense hirsuto, ovario libero ovato glandulis minutis asperulato, stigmatibus 3 ovato-acutis, bacca globosa ej usque stipite aequilongo glabris. Dioïcum. Ramuli juniores paree hirtelli, cito glabri, spiciferi circiter 1 mm. crassi, collenchyma continuüm fere omnino libriforme fasciculi intramedullares i-seriati, canalis lyzigenis unicus centralis. Limbi in sicco membranacei minute pellucido-punctulati, usque ad 13 cm. longi et 8 cm. lati. Petioli 20—25 mm., pedunculi adulti 12 mm. longi. Spica baccifera 3'/2 cm. longa. Bacca fere 3/4 mm. diametro. Stigmata in apice ovarii sessilia. Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Nord: Atasrip n. 64 Exp. Wichmann 1903. 422 C. DE CANDOLLE. PIPERACEAE. Peperomia Ruiz. et Pavon. Peperomia Versteeg!! C. DC. n. sp. Foliis modice petiolatis, obovatis, basi acutis, utrinque breviter hirsutis, 5-nerviis, nervuloque marginali ab apice fere usque ad basin decurrente, petiolo breviter hirsuto, pedunculis axillaribus terminalibusque petiolos duplo superantibus breviter hirsutis, spicis maturis quam folii limbus subduplo longioribus densifloris, rhachi in sicco rubropunctulata, bractea orbiculari centro subsessili, ovario rhachi impresso obovato paullulo sub apice stigmatifero, stigmate minuto glabro, bacca inferne in rhachi immersa, globosa, sine pseudocupula, glandulis asperulata. Scandens, ramuli breviter hirsuti fere 1 mm. crassi. Folia alterna. Limbi in sicco membranacei usque ad 16 mm. longi et 12 mm. lati. Petioli usque ad 4 mm., pedunculi usque ad 10 mm. longi. Bacca fere 3/4 nim. crassa. Species limbis latioribus 5 nerviis, spicis brevioribus, bacca inferne immersa a P. Tjibodasana affini discrepans. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Van Weelskamp: G. M. Versteeg n. 1151 fl. 30-5-07; prés de Sabangkamp: G. M. Versteeg n. 1321 fl. 27-7-07. C. DE CANDOLLE. MELIACEAE. 423 MELIACEAE PAR C DE CANDOLLE. Melia L. Melia Azedarach L. Sp. Ed. 3, p. 550. Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Sud prés de Merauke: G. M. Versteegn. 18650.31-10-07. Distribut. Espèce spontanée ou introduite dans toutes les contrées intertropicales et subtropicales. Dysoxylum Bl. Dysoxylum caulostachyum Miq. in Ann. Mus. bot. V 4, p. 12. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Van Weelskamp: G. M. Versteeg n. 1174 fl. et fr 31-5 07; prés de Sabangkamp: G. M. Versteeg n. 1760 fr. 27-9-07. Distribut. Java, Nouvelle-Guinée. Chisocheton Bl. Chisocheton pilosus C. DC. n. sp. Foliis modice petiolatis 4—6-jugis; foliolis oppositis breviter petiolatis oblongo-obovatis, basi aequilatera cuneatis apice acute acuminatis, adultis supra glabris subtus haud dense pilosis, rhachi superne hirsuta inferne glabra; panicula axillari subsessili quam folium multo breviore, breviter ramosa dense pilosa, bracteis linearibus hirsutis, floribus brevissime pedicellatis, calice campanulato integro extus hirtello; petalis 4 oblongis summo apice subacutis extus paree puberulis; tubo stamineo integro intus villoso, antheris 6—8 oblongo-ellipticis glabris, stilo inferne longe hirsuto, superne glabro. Arbuscula i'/a—2'/2 m. alta, ramis glabris in sicco atro-rubescentibus, lenticellis fere concoloribus. Foliola in sicco firmo-membranacea, opaca, superiora 26 cm. longa usque ad Nova Guinea. VIII. Botanique. 424 C. DE CANDOLLE. MELIACEAE. 8 cm. lata, infima conformia aequilonga vel minora; nervi secundarii subadscendentes utrinque 13. Petioluli 5 mm. longi, rhachis petiolusque circiter 4 cm. longus teretes. Panicula florifera 12 cm. longa, ejus ramuli circiter 3 cm. longi spicatim crymuligeri. Petala in sicco atrorubescentia, dura, 6 mm. longa i'/2 mm. lata. Tubus stamineus cum petalis omnino et arcte adhaerens Antherae i1/, mm. longae paullo supra basin affixae, thecae elocellatae. Stigma breviter cylindricum. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1423 p.p. fl. 12-7-07. Chisocheton Forbesii C. DC. in Buil. Boiss. ser. 2, t. 3, p. 168, emend.; loco: tubo glabro. Lege : tubo extus glabro, intus a basi usque ad medium piloso (ex. spec. Forbesii). Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Noord-rivier: Atasrip (exp. Wichmann 1903) n. 22. Chisocheton mnltijngns C. DC. n. sp. Foliis sat longe petiolatis, 8—10-jugis, foliolis oppositis modice petiolulatis, superis oblongo-elliptico-obovatis, basi aequilatera acutis apice acuminatis, adultis supra glabris, subtus ad nervos appresse et paree hirtellis, petiolulis tumidis rhachique puberulis; panicula quam folium multo breviore a basi remote ramosa, ramis foliis imperfectis fultis pyramidato-ramulosis, junioribus puberulis; floribus brevissime pedicellatis; calice cupuliformi, extus appresse hirtello margine integro; petalis 4 obovato-oblongis apice acutis, extus appresse et paree hirsutis; tubo stamineo cylindrico, margine lacero-crenato, dentibus apice truncatis, extus glabro, intus a basi usque ad medium dense villoso; antheris 8 linearibus, dorso sparsim et longe pilosis; ovario dense villoso 4-loculari, loculis i-ovulatis, stilo tubum superante et usque ad apicem villoso; capsula globosa. Arbor 6—10 m. alta. Folia alterna, circiter 60 cm. longa. apice foliis incompletis gemmulam simulantibus terminata. Foliola in sicco firma, opaca, supera usque ad 20 cm. longa et 7 cm. lata, nervi secundarii recti. Rhachis petiolusque 13 cm. longus teretes. Calix 1 '/2 mm. longus. Petala in vivo alba, in sicco fusco-rubra, 13 mm. longa et superne usque ad 2 mm. lata. Tubus stamineus liber, inferne petalis tantum adhaerens. Antherae basi sessiles, locellatae, 2 mm. longae, earum pili 1 mm. longi. Stigma breviter cylindricum. Discus nullus. Ovarium sessile conoïdeum. Capsula circiter 2'/2 cm. longa. — Species foliolis minoribus, antheris dorso pilosis et petalis extus magis pubescentibus a C. Forbesii distincta. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier: G. M. Versteeg n. 1030 fl. 8-5-07; prés de Sabangkamp: B. Branderhorst n. 351 fr. 3-4-08. (3. glabrior. Foliolis elliptico-lanceolatis 19 cm. longis, ö1^ cm. latis apice longius acuminatis, adultis utrinque glabris, petiolulis rhachique et petiolo glabris, panicula quam folium pluries breviore, petalis tantum apice et paree hirtellis, antheris glabris, stilo apice glabro. Nouvelle-Guinée neérlandaise, Noord-rivier prés du Bivak Zwaluw: G. M. Versteeg n. 1803 fl. 8-10-07. Chisocheton Tersteegii C. DC. n. sp. Foliis sat longe petiolatis 4-jugis; foliolis oppositis breviter petiolulatis, glabris, ellipticolanceolatis, basi aequilatera cuneatis apice subacute et sat longe acuminatis; panicula breviter C. DE CANDOLLE. MELIACEAE. 425 pedunculata quam folium breviore, remote ramosa et superne spicatim cymuligera, rhachi glabra, ramis spicatim cymuligeris, cymulis 1-floris; bracteis subovato-linearibus acutiss ubtus appresse puberulis; floribus brevissime pedicellatis; calice urceolato integro extus appresse puberulo dein glabro et ruguloso; petalis 5 oblongis summo apice inflexo acutis, glabris et extus rugulosis; tubo stamineo cylindrico, integro, intus dense hirtello extus glabro; antheris 5—8 subovato-oblongis apice acutis, dorso appresse pilosis et paullo supra basin affixis; ovario stiloque dense hirsutis. Arbuscula i'/2—2'/a m. alta, rami glabri in sicco atrorubescentes lenticellis paucis. Folia circiter 40 cm. longa, gemmula foliolorum incompletorum hirtellorum terminata. Foliola media adulta in sicco coriacea, circiter 25 cm. longa et 8'/2 cm. lata, infima adulta 15 cm. longa, 6'/2 cm. lata, nervi secundarii subadscendentes in foliolis mediis utrinque 7—8. Petioluli 1 cm. longi. Paniculae floriferae circiter 30 cm. longae rami inferiores usque ad 6 cm. longi. Calix 3 mm. longus, in sicco atrorubescens. Petala in aestivatione imbricata, libera, in sicco atrorubescentia et coriacea, 10. mm. longa et 2 mm. lata. Tubus stamineus liber. Antherae 2 mm. longae, earum thecae locellatae. Ovarium in speciminibus visis sterile. Stigma breviter cylindricum. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1423 pp. fl. 12-7-07, Chisocheton Schnmannii C. DC. — Melio-Schinzia macrophylla K. Sch. Fl. Kaiser Wilhelmsland p. 61. — Chisocheton macrophyllus Harms in Natur. Pflanz. f. (4) p. 295 (nomen priusa Kingadh.). Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Sabangkamp: G. M. Versteeg n. 1771 fl. 29-9-07. Amoora Roxb. Amoora grandifolia C. DC. Mon. Phan. v. 1, p. 581. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés du Eivak Zwaluw: G. M. Versteeg n. 1817 fl. et fr. 10-10-07; Lange rivier Oetoemboewé: B. Branderhorst n. 441 fr. 11-6-08. Distrib. Java, Nouvelle-Guinée. Aglaia Lour. Aglaia stellipila C. DC. n. sp. Foliis sat longe petiolatis, impari-pinnatis; foliolis oppositis subalternisve vel alternis utrinque 4—5, brevissime petiolulatis, supra glabris subtus paree et fere tantum in nervo centrali fuscescente stellato-pilosis, terminali obovato-lanceolato, lateralibus oblongo-ellipticis, omnibus basi aequilatera acutis apice breviter acuminatis acumine acuto subacutove, petiolulis rhachi et petiolo dense et rufescente stellato-pilosis; panicula fructifera sat longe pedunculata, foln dimidium subaequante, dense et rufescente stellato-pilosa, spicatim baicifera baccis globosis subsessilibus rufis et stellato-pilosis. Ramuli fuscescentes et dense stellato-pilosi, pilorum radii 1 mm. longi. Folia alterna, cum impari usque ad 33 cm. longa. Foliola in sicco membranacea inconspicue et minute pellucido-punctulata, terminale usque ad 14 cm. longum et 4 cm. latum, supera io'/2 cm. longa, et 2'/2 cm. lata, infera minora. Petioluli 2 mm. longi. Rhachis petiolusque usque ad 8'/2 cm. longus teretes. Bacca 1 cm. longa. Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Nord, Atasrip (Exp. Wichmann) n. 25 specimen fructiferum et specimen sterile cum pilis rufis. 426 C. DE CANDOLLE. MELIACEAE. Aglaia flavescens C. DC. n. sp. Foliis sat longe petiolatis impari-pinnatis, i—3-jugis; foliolis oppositis breviter petiolulatis subobovato-lanceolatis, basi aequilatera acutis, apice acuminatis acumine subacuto obtusové, supra glabris subtus fere tantum in nervo centrali stellato-lepidotis, petiolulis rhachique et petiolo appresse stellato-lepidotis, panicula florente quam folii dimidium multo breviore, fere a basi ramosa, cymulis glomeratim florigeris, floribus subsessilibus; sepalis 5 rotundatis extus paree stellato-lepidotis, petalis 5 glabris obovato-ellipticis et adultis apice subacutis; tubo stamineo glabro urceolato basi attenuato, margine 5-denticulato, antheris ellipticis, ovario glabro. Arbuscula 3 m. alta. Ramuli juniores appresse ferrugineo-stellato-lepidoti, postea glabri et albicantes. Folia alterna, cum impari usque ad 45 cm. longa. Foliola in sicco flavicantia, firma, inconspicue pellucido-punctulata, supera usque ad 22 cm. longa et 8 cm. lata infera magis elliptica et aliis minora, nervi secundarii recti subadscendentes in foliolis superis utrinque fere 14. Petioluli fere 4 mm. longi et folioli nervus centralis appresse ferrugineo-stellato-lepidotus. Paniculae florentis fere 8 cm. longae rami inferi usque ad 4 cm. longi et ramuli usque ad i'/2 cm. longi, spicatim florigeri. Flores parvi in vivo albo-lutei. Petala fere 1 mm. longa. Tubus stamineus liber. Antherae 5 in tubo inclusae basi sessiles. Discus nullus. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Geitenkamp: G. M. Versteeg n. 1417, fl. 11-7-07. Aglaia cuspidata C. DC. n. sp. Foliis sat longe petiolatis impari-pinnatis, 3-jugis; foliolis oppositis breviter petiolulatis, oblongo-ellipticis basi aequilatera acutis apice longe et acute acuminatis, supra glabris subtus ubique et ad nervos densius stellato-lepidotis; panicula longe pedunculata, breviter ramulosa, fructifera folii dimidium fere aequante et stellato-lepidota, fructu obovato. Arbor, Ramuli dense ferrugineo-stellato-lepidoti, lepidum radiis longis, postea glabri et albicantes, fructiferi 5 mm. crassi. Folia alterna cum impari circiter 28 cm. longa. Foliola supera usque ad 19 cm. longa et 5'/j cm. lata, nervi secundarii recti patule subadscendentes utrinque circiter 14. Petioluli 4 mm., petioli 7'/2 cm. longi. Paniculae pedunculus 7 cm. longus, ramuli circiter 12 mm. longi. Fructus ut videtur circiter 10 mm. longus, in sicco appresse et rufescente stellato-lepidotus, in specimine viso sterilis. Nouvelle-Guinée néerlandaise, Noord-rivier prés de Alkmaar: B. Branderhorst n. 366 fr. 9-4-08. Carapa Aubl. Carapa moiuccensis Lam. var. elliptica Koord. Bijdr. n°. 3, p. 193 Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Sud prés de Gelieb: B. Branderhorst n. 212 fl. et fr. 3-11-07. Nom. pap. Babu ama. Distribut. Java, Halmahéra. Vavaea Bth. Tavaea amicorum Bth. in Hook. Lond. Journ. Bot. II (1843) p. 212. Nouvelle-Guinée néerlandaise, cöte du Sud prés de Okaba: B. Branderhorst n. 137 fl 7-10-07. Distrib. Ins. Amic. Les résultats géologiques, zoologiques, anthropologiques et ethnographiques de 1'expédition scientifique néerlandaise a la Nouvelle-Guinée en 1903 seront réunis dans un ouvrage sous le titre de „NOVA GUINEA" RÉSULTATS DE L'EXPÉDITION SCIENTIFIQUE NÉERLANDAISE a LA NOUVELLE-GUINÉE en 1903 sous les auspices de ARTHUR WICHMANN, Professeur a 1'Université d'Utrecht, Chef de 1'expédition. / . ^ne introduction * de la main du Professeur Wichmann, dont la moitié a déja |mgff,^gHnera un apergu nistonque et cntique des voyages de decouverte a la INouvelIefcShee^un récit de 1'expédition de 1903 y fera suite. L'anthropologie et 1'ethnographie traitées par M. le Dr. G. A. J. van dek Sanuê^ médicin de 1'expédition, ont déja paru. Les matériaux zoologiques ont été distribués parmi des collaborateurs nombreux tant hollandais qu'étrangers. Les résultats de leurs recherches, tant qu'ils sont finis, seront publiés dans le volume V, dont trois livraisons ont déjavparu. , . Pour ce qui concerne la géologie et la paléontologie, des volumes ultérieurs. contiendront les résultats de 1'étude des matériaux par le Professeur Wichmann et d'autres spécialités. Les résultats de 1'expédition scientifique a la Nouvelle-Guinée en 1907 sous les auspices de M. le Dr. H. A. Lorentz, apparaitront comme suite de la publication précitée. Elle se composera de la vol. VII récit de 1'expédition; vol. VIII botanique; vol. IX zoölogie; vol. X géologie. Les volumes et les livraisons paraitront au fur et a mesure qu'ils seront prêts. Le prix de vente de chaque volume ou livraison, sera pour une feuille d'impression sans fig. flor. -.20; pour une feuille avec fig. flor. -.2S; pour une planche noire flor. -.26 ; pour une planche coloriée flor. -.40; pour une photogravure flor. -.60. II y aura deux modes de souscription: a. La souscription a 1'ouvrage complet. b. La souscription a des volumes séparés en nombre restreint. Dans ce dernier cas le prix des volumes sera majoré de 25 °jo. — 1 flor. = Mrk. 1.70 = 1 ah. ó d. = frs 2.12 en chifiVes arrondies. librairie et imprimerie E. J. BRILL — Leide. imprimerie ci-devant e. j. brill. — leide.