't Peerd van Troje.
Spul van 't Laand,
in drai bedrieven
deur
GERM ELST.
II I 5 heeren, 3 daomes. Het recht van opToering voorbehouden. Te WINSÜM bij Firma J. C. MEKEL. I



KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK
2370 0781









't Peerd van Troje,
Spul van 't Laand,
in drai bedrieven
deur
GERM ELST.
(5 heer en, 3 daomes.)
Te WINSÜM bij Firma J. C. MEKEL.






VEURWOORDJE
Dou 'k veur 'n jaor of menneg raien goie Grönnen goiedag zee, en vervadren gong, haile wied vofc, dou hè 'k vaok docht: wat zei dat worren mouten. Joen haile vermilie sikkom, aal joen vrunden en bekenden, joen haile Grönnen ja laot j' in de steek. En wat krigt men d'r veur weer ? 'n Nobbus, zee w' as kwaojong. Jao, 'k heb hail wat achter laoten; maor wat of "t worren is? 'k Bin te laande komen op 'n stee, daor 'n haile bult Grönnengers wonen. Aine d'r van is meneer' G. Teis Pzn. Dai hè 'k goud kennen leerd; en wat 'k daor aal 'n hoop wille van had heb, nee, daor is glad 'tènde van vot
Waorom of dat veur in dit boukje stait ? Of 't d'r wat mit verneuden het? 'n Goie verstaonder het ja maor 'nhaalf woord neudig! Vrundelijk bedaankt, meneer Teis ! Bie leven en welwezen nog ais weer zoo ? Ik hol mie angerekemedaiert bie joe, hur!
Joen daankbaore vrand GERM ELST.



Perzonen: KRIS BOLHOES, boer.
AALBERTJE, zien vrouw. REMKE, dochter. ELÏJO OOSTING, boer. BUNSING, bovenmeester. LOÜWE ELLENS, vaarver. MATJE, 'n ölle aarbaidsvrouw. DORENBOS, doomie.
Tuzzen 't eerste en 't twaide bedrief ligt 'n vörreljaor, tuzzen 't 2de en 't 3de ain maond.
De drai bedrieven speulen in de woonkaomer van Bolhoes. Achter 'n deure; links 'n deure; rechts 'n venster. Achter rechts 'n örgel. (Links en rechts is nomen nao de speulders.)
Kris Bolhuis is 'n stevege viefteger; fikze kerel van lief
en lede en verstaand; de man van 't dörp en van kerke. Aalbertje, 'n kórt dikke stommel; 'n beetje dom en iedel. Remke, knappe jongedochter, klain 20 jaor old; 'n kitteg,
pitteg, lolleg deur èn goud wicht. E11 j o O o s t i ng, 'n eerelke, stieve, bejaorde boer; nait zooveul
in de melk te brokkeln as Bolhoes. L o u w e Ellens, 'n, aarme 611e vaarver; lid van 't kaiskelezie;
'n luk beetje rood neuske. Sulleg, enz. Bun sin g, in ales meester, maor zoo dreug as he groot is.
Older as 30 jaor is he nait, alewel 't veurheufd aal extrap
hoog wordt.
Matje, bail öld en aarm, maor goud schoon; as 't ken hetze zoo'n Ólderwetsche, roodbroene omslagsdouk om.
D s. Dorenbos, 'n nuver, aoreg jongkerel; man van 't woord; vol idieaolen. Wel goud doornte in de klaiern, maor nait te slim.



EERSTE BEDRIEF.
Eerste Toneel. (Aalbertje, Bunsing.) Kovvieboudel op taovel. Aalbertje stait d'r achter en wisket 'n paor kopkes om. Bunsing zit links van heur.
Aalbertje. Drink maor op meester.
Bunsing.
O, zit er nog wat in? Dat had ik niet zien. (Hai drinkt zien kop leeg; Aalbertje schenkt weer in.) Maar vindt gij nu zelfs ook niet, vrouw Bolhuis, dat het zaak is om eerst de ouders van het meisje voor de zaak te winnen, althans er in te kennen, alvorens men zoo'n gewichtige zaak, altbaDS zoo'n belangrijke zaak, hm. . . . hm. ... nu, gij begrijpt mij ja wel.
Aalbertje.
Ik begriep joe zoo schoon, man . . . Maor, as je om de dochter komen, den mot je nooit mit de mouder begunnen.
Bunsing.
En ik had juist dacht op 't rechte pad te wandelen, althans een der beproefde paden te bewandelen, met eerst de instemming van de moeder van de dochter voor deze gewichtige zaak te vragen.
Aalbertje.
Och.
Bunsing.
Ja.
Aalbertje.
Wat je zeggen.
Bunsing.
Ja. (Stilte). Dat zijn mijne gedachten daaromtrent. Aalbertje.
Zoo hè?
Bunsing.
Ja. (Hai kikt naor 'n kemode of zoo en zucht 'n petrel). En dat is haar portret?



6
Aalbertje.
Ken je dat nait zain ?
Bunsing, (gait oVr hèn). Sprekend. Prachtig sprekend. Hoe oud was zij toenmaals? Aalbertje.
Achttien.
Bunsing.
En nu bijkant twintig ?
Aalbertje. Vergangen maoud west.
Bunsing.
Prachtig sprekend. Schoon. Zoo schoon
Aalbertje.
Ik wil d'r niks mit verneuden hebben hur. Jie komen om de dochter. Nait om de mouder. (Bunsing lachf). Nou den ? !
Bunsing, (gaait weer sitten). Maar dat spreekt ja vanzelfs. Gij hoeft er niets mee van nooden te hebben.
Twaide Toneel". (De vörigen. Bolhuis. Oosting).
Bolhoes, (Oosting en Bolhoes deur de deure links).
Dat binnen nog ais zwienen, Oosting, né.
Oosting.
Bovenste besten.
Bolhoes.
En dat van schier vlode melk, sikkom. (Ze loopen wieder ih de kamer).
Oosting.
Meraokel, hur.
Bolhoes, (tegen Bunsing). Hou kon jie daor nou bie votloopen, meester.



7
Oosting. 'tls ja kompleet 'n schilderai, zukswat.
Bunsing.
Ik? . . . Och neen . . . Ik . . . (Hai tiekt wat mit scholders).
Bolhoes, (nemt 'n kistje segaoren van de bozzem, zet ze op taovel, en gaait den zitten). (Tegen Bunsing).
Hei jie zooeven docht waor, 'n hok mit zwienen dat 's niks veur mie? Ik loop in kaomer?
Aalbertje, (schoft segaoren tou).
Bunsing, (nemt aine.)
Ah, merci bien. (Tegen Bolhoes). Oh neen, Bolhuis, ik houd eveneens zeer veel van varkens.
Oosting.
'n Stukje in de linkerhaand vaast?
Bunsing.
Neen, Oosting.
Oosting.
O, dat nait?
Bunsing. Zekerwel, dat ja ook wel.
Oosting.
Waarom loip jie den vot bie de zwienen vandaon. Of docht jie waor hier in kaomer wat te vinden, (hai wrift zok in d' handen) daor jie nog meer van haolen as van 'n zwien ?
Bunsing. Inderdaad, Oosting, ik begrijp U niet.
Oosting.
Ook 'n leventeg schilderai, maor mit rokken aan.
Aalbertje.
Meester nait verlegen moaken, hur. (Ze schenkt veur alemaol kowie in).



8
Bolhoes.
'k Leuf dat ze joe d'r deurhaolen.
Bunsing.
'k Heb Remke van morgen zelf zien, dus. Ze mende de schimmel zelfs, dus. Ergo, ik wist dat ze niet thuis zijn kon.
Bolhoes. Remke? Wel prat nou van ons Remke.
Oosting.
Waor 't haart vol van is, nè . . . .
Bunsing, (zwijgt). Oosting, (tegen Bolhoes). Maor nou joen schimmel, Bolhoes, want ik bin hier komen, om joen draijaoreg peerdje; waorom dou je mie dai nou nait wat beterkoop.
Bolhoes.
't Is billik genogt.
Oosting.
Hm! (drinkt zien kovvie op en legt de kop ondersteboven op schöddet). 'tls veuls te veul bie mie.
Bolhoes.
Den nait doun.
Aalbertje. Jie huiven nog nait om te leggen, Oosting.
Oosting.
Nee, daanke.
Aalbertje, (haand aan Oostinga kopje).
't Is joe gund, hur.
Oosting, (afwiezend gebaar.) Aalbertje. En meester wil vast mooi worden nao zien dood.
Bunsing.
Wat belieft U ?



9
Aalbertje.
As je kölle kovvie drinken wor je mooi nao joen dood. Bunsing.
'k Ben ook wel graag mooi tijdens mijn leven. (Hai drinkt, lacht en verstokt zak).
Aalbertje. Stik maor nait. (Tegen Bolhoes) Doe nog Kris?
Bolhoes, (zet zien koppie in 't ende)
Mmm . . . Jao maor;
A a 1 b e r tj e.
't Huift nait!?
Bolhoes, (schoft zien koppie naor de kovviepot).
Laot hom maor vol loopen hur; (Bunsing, gedainstig, schoft 't onder 't kroontje).
Oosting. Den ken d'r niks van komen, Bolhoes?
Bolhoes.
Jaowel. Maor veur achthaalfhonderd gulden.
Oosting. 't Is riekelk veul bie mie.
Bunsing.
Maar ik vind het ook een heele mooie driejarige.
Oosting, (tegen Bunsing). 'Ook verstand van peerden?
Bunsing.
Jawel Oosting.
Bolhoes.
Maor man, 't is zoo'n edel daier. Bainen . . . Loopen as öl Tabor.
Oosting. 't Peerd is goud, maor de pries nait.



10
Bolhoes.
Den hol jie joen pries en ik raien peerd. (Stilte; tegen Aalbertje). Schoef segaoren ies tou. (Bunsing dut 't aal). Steek ais op, Oosting. (Bunsing geft Oosting vuur).
Oosting.
Jao, dat zè we doun. (Tegen Bunsing, dai mit de brandende luciver klaor stait). Braan joen fikken maor nait.
Bunsing. Trek dan ook. Of zit er een steeltje in?
Bolhoes. Segaoren binnen goud hur.
Bunsing, (rookt met aandacht).
O, zeker, Bolhuig. Prima heerlijk zelfs, 'n Fijne kwaliteitscigaar. Handwerk. ,
Aalbertje. Nog 'n kopke, meester?
Bunsing. Als ik U niet ontrief, dan wat graag.
Bolhoes, (tegen Oosting).
Jan het schimmel veur d' waogen. Is mit 011 doomie naor train tou.
Oosting.'
Dat docht mie aal.
Bunsing.
Ah zoo, zat onze emeritus predikant in uw rijtuig van morgen. Zoo, zoo. Is die eens weer in 'tdorp weest; dat was ja aardig. Ik heb hem niet bij mij had. Hoe lang woont hij nu al in stad ?
Bolhoes.
Drai weke.
Bunsing.
Zoo. En kwam hij hier voor een particuliere aangelegenheid, of zoo maar.



11
Oosting.
011' ilatje's schoondochter, de jonge vrouw Klai, wait je ja wel, de vrouw van Kees Klai, dai vergangen jaor in de jenever stikt is,
Bunsing.
Dat is mij bekend.
Oosting.
Nou, dai jonge vrouw Klai, is doodmin. En daor het 61 doomie zuk aaltied veul an gelegen liggen laoten, daor is he west.
B u n s i ng, (tegen Bolhoes).
Haar eenigste zoon is in Uwen dienst, nietwaar Bolhuis?
Bolhoes.
Jao. Matjes klainzeun, Bertus, speult hier veur voelveger. Bunsing.
't Was in de klasse een lastige. Hei zal nu 17 jaar zijn.
Bolhoes. En hei zopt aal tegen 'n polderkerel an.
Aalbertje.
Zien mouder het aal wat traonen om hom valen loaten. 'tls heur dood. En öll' Matje lidt d'r nait minder onder.
Oosting, (tegen Bunsing). 'n Hoeshöllen van Jan Stain.
Bolhoes, (tegen Bunsing).
Daor het öll' doomie nou zoo langk teut, tou he te laot veur de train wör. Dou hè wie ons vannacht maor over hom erbaarmt.
Bunsing.
Ah ha, zit hem dat zoo.
Oosting, (tegen Bolhoes). Maor mos jie hom toch ais naor train brocht hebben?



12
Bolhoes.
Dat was 't plaan ook, maor Remke wol nog laiver leuf 'k 'k Wos ook nait dat Jan zök de liene oet de handen nemen laoten zol. AleweJ, zai ken mennen!
Bunsing (in zök zöls).
Remke . . .
Oosting (tegen Aalbertje.) Wait je, hou oll' doomie heur vaok nuimde ?
Aalbertje. Zien bliedste apostel ja ?!
Oosting. Jao, of zien vroolek haandstokkie.
Aalbertje.
'k Leuf toch driest, dat 't aarmen en zaiken aaltied wel goud dee, as zai mit kwam.
Bolhoes.
Of d'r 'smis allaineg opof gong .... Jao, dat wicht mos 'n jong west hebben; den haar d'r vast 'n doomie in zeten. Heur aals te blied netuurtje haar den vanzölm 'n beetje bedaorder worden mouten, zooas dat 'n doomie past en betaomt.
Oosting.
Aans mot je zain, dat ze 'n doomie krigt? I
Aalbertje. Docht je waor, dat wie daor slim op tegen wazzen ?
Bolhoes.
Doe nait teminzen. (Hai bedudt Aalbertje te zwiegen).
Bunsing. Foei, vrouw Bolhuis; foei.
Aalbertje, (tegen Oosting.) En 'n beetje van dat (bewegen van geld tellen) ken 'n doomie zaks bruken. (Bolhoes zegt mit 't heufd van nee).



18
•Bunsing.
Maar om 't geld mag 'fc heeiemaal niet daan worden. Oosting.
Wat dat (geld tellen) aanbelangt kon ze wel aine kriegen. Aalbertje.
O zoo, Pietje.
Bolhoes.
Nou is 't mooi west, nait ? Ik zeg en daor blief ik bie ï as ze trouwen en Gods zegen zei d'r op rusten, den mouten ze van weerskaanten veul mit 'n aander op hebben. Gain konkelfoezelderai van d' aolders; wat ie Oosting.
Oosting.
Ik.zeg: 'n goije doomie is nait min.
Aalbertje.
Juustement Pothof.
Bolhoes. Maor 'n goie boer ook nait! ?
Bunsing.
Zijn er alleen dominé's en boeren ?
Aalbertje.
Remke mot 't zölm waiten, dat zeg ik ook, ffiaör aans, 'n doomie ....
Bunsing. Maar dat meent gij ja niet, vrouw Bolhuis ?!
Aalbertje. Waorom zö'k 't nait mainen ?
Bolhoes, (tegen Aalbertje).
Waist watstoe dust?
Aalbertje.
Nog nait.
Bolhoes. Doe schenkst ons 'n elf uurtje in.



14
Bunsing, 't Is bijkant half twaalf.
Oosting
En om haalf twaalm lust meester gain elf uurtje ? Nee ? (Bunsing zegt niks).
Aalbertje, (nemt 'n krafte met glassies).
Dai 't nait lust mout 't maor staon laoren. Wie wonen in 'n vrai laand.
Bunsing.
Zoo'n vroolijke jongedochter in een pastorie . . .
Aalbertje. Is lachen in pastrei verboden waor?
Bunsing. O, foei. Lachen in een pastorie ? . . . .
B o 1 h o e s.
Schenk nou maor in doe. (Hai kikt 't venster oet).
Oosting. 'k Leuf dat joen 'vrouw 't aans wel maint.
Aalbertje. Meester het trek in 'n paor blauwe schoenen, leufk.
Oosting. Man, wat laot ie joe d'r weer deurhaolen.
Bunsing. Ik heb een breeden rug.
Oosting.
Dat zit nog.
Bunsing.
In figuurlijken zin althans, Oosting. (Oosting trekt mit de scholders).
Bolhoes. Jao hur, daor komen ze mit hom an.



16
Oosting.
Mit 't schimmel?
Bolhoes.
Jao. (naor 't venster). Zai dat wicht de liene ais haollen. (Oosting ook veur 't venster).
Bunsing, {gaait oVr ook hen). Een meisje het paard mennen
Bolhoes.
Mooi peerd, hé ? Wat 'n gang, hè ?
Oosting.
'k Mog lieden dat ik hom veur tilbrie haar.
Bolhoes.
Mot j' hom stappen zain domt. Veurzichteg Remke! Dè, mit 'n faotsie 't haim op. Wat 'n nekke, hè? Wait jie 'n mooiere appelschimmel ?
Oosting.
Ho, ho ies wat.
Bunsing.
Ik tenminste niet.
Oosting.
Nee? Jie nait?
Bolhoes.
Zai dai billen, man. d' Appels liggen d'r ja boven op! 'p Tuugpeerd is 't. 'n Acht en twintigsten gao ik d'r mit naor stad tou. (slagt even aan) Dag Jan.
Oosting.
Hai, hai.
Bolhoes.
Daor komen ze minder.
Oosting.
Maor ook beter 1



16
Bunsing. Ook minder. Dit is een heel mooi beest.
Bolhoes.
Beter? Dat zit nog. Dè, gain spier poesterg. Hoepla Remke. Dag wicht.(Bunsing stapt naoder bie H venster).
Oosting, (gript Bolhoes zien haand). 'k Dou d'r nog 25 bie. (handjeplakken).
Bolhoes.
Acht haalf honderd gulden, (haandjeplakken).
Oosting. Nee. (Bunsing gait zitten).
Bolhoes.
Nee?
Oosting.
Nee. (Ze gaon baiden weer zitten).
Bolhoes. Wat ston he daor mooi, hè?
Bunsing. Is dat paard een hengst?
Oosting.
Nee, 'n meere.
Bunsing. Omdat ge voordurend zegt: Hij !
Bolhoes, (dut net of he 't nait heurt).
'n Prachtschimmel is 't. Nou, (nemt zien glassie) proost. Dat we 't nog laang kriegen maggen, luzzen zei wel gaon.
Oosting.
Gezondhaid.
Bunsing.
Santé; santé, (stilte).



17
Oosting.
Mien puut let 't nait tou, Bolhoes, zooveul geld.
Bolhoes.
Vaalt wat mit.
Bunsing.
Zonder reden zal Bolhuis haar wel niet goedkooper afstaan.
(Remke zingt in de gaanke 'n vroolek wiesje)..
Oosting. Hei jie 't over de dochter of 't peerd ?!
B n n s i n g.
't Is ja een merrie.
Oosting, (tegen Bolhoes). Jaa, mit dai meesters mou' j' oppazen.
Bolhoes, (lacht). Alweer wat leerd; aalweer wat leerd.
Daarde Toneel. (De vörigerï. Remke).
Remke, (Jentege zömmermantel omme; houd op). Oh, veziede ? Goije dag saom; Oosting. (haand geven).
Oosting.
Remke.
Remke.
Vao, moe.
A al b er tj e.
Dag wicht.
Bolhoes.
Kind.
Remke.
En meester Bunsing. (haand geven).



18
Bunsing, (lacht heur tou en haolt heur haand vaaste).
- Dag Remke. 'k Heb je van morgen van uit mijn lokaal al zien.
Remke.
Maor nou mot je mien hand ook weer löslaoten.
Bunsing, (dut 't en staalt 'n beetje verlegen).
'kHeb U ook nog groet.
R e m k e.
Dat 's 'n bewies dat je opvouden had'hebben. Ik zeg joe ook goiuclag. (Za gait an .de aandcre kaande zitten, bie 't venster).
Oosting, (onderlied). 011' doomie weer oflevert Remke ?
Remke.
Jao Oosting.
Oosting.
Nou zit wie ja hailendaol zunder preekheer.
Remke.
Zei ik d'r veur speulen?
Bolhoes. (AaVbertje schudt mit de vinger.)
'n Beetje eerbaidiger, hé ?
Oosting. 'n Doomie mit rokken aan.
Remke.
Waorom nait ? 'n Keunegin is ja 'n keunnink mit rokken aan ! Oosting.
Dat was ook zoo.
Aalbertje. Wost mit maantel om zitten blieven ?
Remke, (gaait staon). 'k Heb doomie beloofd dat 'k nog even veur hom naor vrouw Klai tou gaon zol. Dat dou 'k laifst vot daodelk even. (kikt op klokke). Ken ,nog net veur 't eten.



19
Aalbertje.
Drink even 'n kopke kovvie leeg den. Koukje d'r bie veur de gammelte ? (ze schenkt in).
Remke. Dat komt mie goud veur.
Bunsing.
Anders kondt ge de geeuwhonger nog wel krijgen. Remke.
Toch aoreg, dat jie _zoo bezorgd veur mie binnen, meester.
Bunsing. Vindt ge dat aardig van mij ?
Remke.
Eerlieks waor. Ik denk vaok, dai meester Bunsing, dat is nou net 'n man veur 'n vrouw, (ze drinkt).
Bunsing.
Werkelijk waar?
Remke, (zegt mit heufd van jao). Hè, 't is hait. (zet kovvie deele).
B u nsin g. Bran je maar niet niet, Remke.
Remke, (guteg). Daor zè we veur oppazen. (stilte).
Bolhoes, (tegen Remke). m En haar doomie nog wat neis?
Remke.
'k Mos joe bedaanken veur joen gul onthaol.
Bolhoes.
Nou, jaa.
Aalbertje. Toch aoreg; 'n inneg man.
Bolhoes.
Aans niks?



20
Remke.
Eu as je overmorgen 'n neie kozen hebben, of hai 't den vot te waiten kwam. Hai is wel zoo neisgiereg, wel d'r op stoul komen zei . . .
Bolhoes.
Maor dat hè 'k hom guster toch aal 'n keer of mennig beloofd. Remke.
Hai wordt ólder.
Aalbertje. Maor nog goud bie . . .
Remke.
Nou; en of. Daor ken menneg jonge schoulmeester nog 'n puntje an zoegen.
Bunsing.
Remke? ....
Remke. 'k Main maor 'n ondermeester.
Bunsing.
'k Wou anders zeggen.
Remke.
Dat 'k joe mainde ? . . Hou koom ie d'r bie.
Bunsing.
Dan is het goed.
Remke. Bin jie ooit ondermeester wést?
Bunsing.
Ge zegt?
Remke.
Ik zeg maor zoo, ik zeg niks. (gait naor deure tou). En nou vrou Klai nog ee'ra bliede maoken. Zè 'k heur maor 'n ringenet mitnemen, moeke?
Aalbertje. As vaoder 't goud vindt? . . .



21
B'o 1 h o e s.
Om mie . . .
Bunsing, (gaü staon). Mag ik zoover met je oploopen, Remke ?
Remke.
Ken ie 't padje nait vinnen zunder mie?
Bunsing.
Jawel, maar . . .
Remke..
Den zo'k 't nait doun. 't Liekt zoo maal.
Bunsing.
Mal?
Remke.
Mensken konnen d'r ies wat van denken.
Bunsing, (naor deure tou). Wat kan mij de menscben verschelen.
Remke.
Nou, maor mie wel, hur. Nee, as 't nou nog aovend was... Daag. (of).
Vaierde Toneel. (De vörigen zunder Remke). Oosting.
'k Leuf dat meester ook de laangste tied op vrijersvouten loopen het. (Bunsing lacht schaodelk en gaü weer zitten).
Aalbertje. Aaltied golieke blied, hè?
Bolhoes.
Jao, maor ze mos mie nait zoo geern wat votgeven maggen.
Oosting. • Dat 's 'n goije aigenschop.
Bolhoes.
't Köst mie centen.



22
B u u s i n g.
En veel kleintjes ....
Oosting.
Dou mie schimmel 'n honderd daolder goudkooper; den is 't weer in 't lieke.
Bolhoes.
• Goudkooper, ja. Qiai lacht; meester haile haard).
Bunsing.
Goedkooper!,,,...
Aalbertje, (in eernst). Duurder toch, main ie Oosting ? (Oosting knikt jao).
Bolhoes, (kort).
Ook 'n vraoge . . .
Aalbertje, (vinneg). Deur vraogen wor je wies.
Bolhoes.
Doe ook?
Oosting.
Hai, hai.
Aalbertje.
Hai is narreg, omreden ik zegd heb van 'n doomie en Remke .. Bolhoes.
Begunst d'r nou nog 's weer over? (hai bedudt heur zök stille te haólen).
Bunsing, (tegen Aalbertje). Daar schijnt Bolhoes toch^een betere kijk op te hebben.
Aalbertje.
Zol 't dat hè?
Bolhoes.
Nait den?
Aalbertje, (schudt mit 't heufd).
Zeg, ons kent ons.



23
Oosting.
Maor dai Dorenbos, dai jonge doomie Dorenbos, dai zei hier wel gain hooge oogen gooien.
B o 1 li o e s.
Haile hoogen 1
Oosting. 't Zol mie spieten, as ... .
Bolhoes.
Mie nait.
Oosting. As dai hier in onz' kerke ....
Bolhoes.
Zol ik blied wezon.
Oosting.
Dai hier vergangen winters ain keer preekt het; dai mit zien snorregie! . . .
Bolhoes. De eerste van 't draitaal.
Oosting. Naor 't aalvebet vot, jao.
Bolhoes.
Maor dai is wel goud, hur. 'n Echte Grönneger; dai heb ik laiver as zoo'n hollandsche maogertoren.
Oosting.
't Is mien doomie nait.
Bunsing.
Zijn twee bestuurderen van 't kiescollege 't oneens? Oosting.
Daor hè we aal hail wat woorden over voel maokt meester. Maor overmorgen is 't stemmen. Den is 'l ofloopen, 't gesputter.
Bunsing.
Ik voor mij hecht altijd veel waarde aan uw gezond oordeel, Bolhuis.



24
Bolhoes.
Doomie Dorenbos, man, dat is 'n kerel oet ain stok. Preeken dat dai ken, preeken, daor rol je rejaol van onderste boven, 'n Baoskerel.
Oosting.
't Is gainent van ons begunzel. 'k Heb hom ain keer"heurd en da's mie ain keer te voul. En, zoo'n jonge vraigezelle . .
Bunsing.
O, die vrijgezel, die Dorenbos, die. Oh, Bolhuis, die? Nee, daar beeft Oosting gelijk aan, dat zou het paard van Troje ingehaald zijn.
Oosting.
'n Peerd ?
Bunsing.
Het Trojaansche paard.
Bolhoes.
Hou!
Bunsing.
Het paard van Troje had in zijn binnenste verborgen de mannen, die, zoodra het in de belegerde veste gehaald werd, stillekens voor den dag kwamen om de poort te openen voor den vijand, 't Is uit den tijd toen Troje belegerd werd door de Grieken. De sluwe Uysses en de sterke Achilles en
Bolhoes.
Schai maor oet. Trooimans peerd of nait, ik wol dat Ds. Dorenbos bier beroupen wör, dat wol ik.
Bunsing. Ik waarschouw U voor het paard van Troje.
Oosting.
Hai preekt mie te perzoonlék. De leste paor boeren dai in kerke komen, zol hai joe d'r nog oetpreeken. Ik stem nooit op hom.
Bunsing. Een vrijgezelle dominé . . .



25
Bolhoes.
Nooit ?
Oosting.
Nooit.
Bolhoes.
Ocb, kom ies wat.
Oosting.
Ikke nait.
Bolhoes.
Jaowel, jie ook wel.
Oosting, (aal kwaoder). 't Liekt nog net zoo'n stedent ja. En ik pin bliede, slim, dat dat de mainsten d'r wel net zoo over denken zeilen, net zoo as ik, en zoo as jie ook aaltied docht hebben.
Bolhoes.
Zoo hè?
Oosting.
Jao. En d'r staon ja tweie beterder op ons liestje! Wie mouten aine weer hebben, van de rechte leere, zoo aine as we hier aaltied had hebben, (slagt zök op de kneie). *
Bunsing.
De godsdienst is oorzaak geweest van veel getwist, (stilte). Bolhoes.
Oosting, laot wie nog 's over mien draijareg peerd praoten. Oosting.
Da's ook wel zoo goud as over Strooijengao zienend. Bunsing.
Niet Strooijenga. Het paard van Troje heet dat.
Bolhoes. Zol wie 'b nait ains worren kennen ?
Oosting, (gait staon).
Nee hur.



Bunsing, (gaü ook staon). En 't wordt mijn tijd ook.
Bolhoes, (tegen Oosting). Over mien schimmel main'k. (Bunsing bie 't petrel op dekemode).
Oosting.
Licht aal, maor over dat aandere peerd nait, hur.
Bolhoes, (trekt Oosting 'n bee'je op zied). As ik joe de schimmel nou ies dou veur ....
Bunsing, (het 't petret iceer deele zet en draait zök omme). Ja. Gaat gij mee zoover, Oosting?
Bolhoes, (gaait naor meester tou). Ik heb nog even wat mit Oosting te bepraoten. (hai dut deure open en geft meester de haand). Eerst 't beste. Kom ies weer en praot wat. (wenkt zien vrouw).
Aalbertje, (let Bunsing d'r oet).
Zaoken man, zaoken.
Bunsing.
Goeien dag samen. Tot genoegen. (Bunsing en Aalbertje of).
Vierde Toneel. (Bolhoes, Oosting). Bolhoes.
As ik joe d' schimeml nou ies dee veur . . . .
Oosting.
't Peerd wil 'k stomme geern hebben, maor op dat wat mie leerd is as de waore leer, geef 'k gain doem ton.
Bolhoes.
Van weerskaanten 'n beetje. Den zei ik ook nait zoo stief meer wezen . . . Nog 'n klökkie?
Oosting.
Nee.



27
Bolhoes.
Ik zei d'r 'n beetje ofdoun, f50.—, beterkoop. (Oosting schudt van nee) 75.— {Oosting nee) Nee ? Bolhoes nemt Oosting zien haand) f 100. — dou 'k d'r of, dè. (haandjeplakken).
Oosting.
Jie doun mie dat draijarig peerd veur f650.— (haandjeplak) Bolhoes.
Jao, maor Yeur wat mout wat . . .
Oosting.
f 650.— main ie dat ?
Bolhoes.
Jao. (wil Oosting op haandjeplak gelök geven).
Oosting, (trekt zien haand weeromme.)
Maor 'k dou 't nait; aal wol jie mie hom nou ook vergees doun, den nog nait, Zoo'n veurwaorde, daor kom ik nait in. Den ken jie Eltjo Oosting nog nait, Kris Bolhoes. (Aalbertje komt op).
Zesde Toneel. (Bolhoes. Oosting. Aalbertje). Aalbertje lustert en schudt mit de kop. Vragt deur taikens an Bolhoes jdo of nee.
B o 1 h o o s.
Maor jie snappen toch driest, man, dat ik 't ook nait main! Oosting.
Wadde?
Bolhoes.
Dadde!
Oosting.
Hou?
Bolhoes.
Zoo!
Oosting.
Nou. (trekt mit de schelders). Dag vrouw Bolhoes.



28
Aalbertje. • Dag Oosting. Kon je 't nait raoken ?
Bolhoes, (flustert kwaod tegen Aalbertje).
Stil den toch.
Oosting, (achter deure).
Nee, hur.
Bolhoes, (in deure). Was vaarver nog veur 't hoes an 't waark?
Aalbertje. Jao, maor . . (se icil hom nog wat vragen).
Bolhoes, (wist heur weerommè\ flustert kwaod).
Schai den oet. (harder) Holst hom even in de praot? Ik bin d'r zoo weer. (op
Aalbertje. ' Ȏ$$
Stuur hom den bie mie, hè?
Zeuvende Toneel. (Aalbertje allaineg;.
Aalbertje, (bereddert taovel en goud). Nee, dat zit hom nog nait zoo glad mit Oosting. Was 'k aal baange veur. Goud dat d'r nait veul van zuks in de kaiskelezie zitten . . . Hè, ons Remke aans doomiesmevrouw, . . . . hè ...
Achtste Toneel. (Aalbertje. Ellens).
Ellens,, (verlegen om- d' houk).
Goie dag.
Aalbertje.
Ook goie dag.
Ellens.
Baos zee ik zol maor in kaomer loopen, jao?
Aalbertje. Den zo'k maor nait in deure staon blieven.



29
Ellens.
Nee, hè ? (beetje naoderbie ; kikt in 't ronde), 't Riek allaneg, jao ? Aalbertje.
Jao. Neem 'n stoul.
Ellens.
Goud. (gait 'n ende van toavel of ziften). Remke d'r op oet, jao?
Aalbertje. Jao hur. (stilte). 011' doomie guster nog bie joe had?
Ellens.
Even bie vrouw west, jao. Ik was nait thoes nè.
A a 1 b e r t j e.
'n Beste doomie, hè ?
Ellens.
Jao. As wie zooaine weer kriegen konnen ....
Aalbertje.
Mot j'op zoo aine stemmen. Jie zitten ook ja in de kaiskelezie.
Ellens. Op zoo aine stemmen, jao.
A a 1 b e r t j e^ (komt dichter bie hom.)
Jie mouten op dai Dorenbos stemmen. Nait zeggen, dat ik 't zegd heb.
Ellens.
Op Dorenbos?
Aalbertje.
Jao, stst. (vinger op de mond) Komt baos aal aan leut 'k. (lustert bie deure) Jao. (haarder) Net zoo jie zeggen; 't is meraokel weer, Ellens> Maar d' eerappels is nait veul meer. Daor mout klont bie. (Bolhoes komt'binnen. Ellens gait staon). Oh.
Negende Toneel. (Aalbertje, Ellens, Bolhoes). Bolhoes.
Zie zoo, Lauwe, daor was' 'k aal. (gait in kraokstoul zitten). Blief maor zitten. ' Je binnen hier maor bie Kris Bollioes.



30
E i l en b.
Maor, jao, maor zeg ie ?
Bolhoes.
Nait den?
Ellens, (lacht verlegen). Jie wollen mie even hebben Bolhoes, jao ?
Bolhoes.
Even mit joe praoten over vaarverderai... 'n Bittertje? Kovvie is d'r oet. (tegen Aalbertje) Dou vaarver 'n bittertje vrouw. (Aalbertje dut '0.
Ellens. Dat ken 'k nait ofslaogen, nè.
Bolhoes.
Groot jjteliek, hur. Niks ofslaogen as 'n pak klappen. (Aalbertje schenkt in. Ellens schoft dichter bie). Dou mie ook nog maor 'n haalvie. (Aalbertje dut % En nou, waor dat ik joe om spreken mos, hè ? Kiek es, hm, hm, hm. (tegen Aalbertje) Aalbertje, wicht ik mot vot nao 'teten naor 'tloug tou. Maokst wat vot mit 't eten ?
Aalbertje.
Hou?
Bolhoes.
Dat zes toe wel beter waiten as ik.
Aalbertje.
Wadde ?
Bolhoes. Hest laiver dat ik naor keuken gao ?
Aalbertje.
Ooo.
Bolhoes.
Ja.
Aalbertje.
Zooo.
Bolhoes.
Ja. (stilte, Aalbertje of).



31
Tiende Toneel. (Bolhoes, Ellens.) Bolhoes.
En nou Ellens, wat 'k joe zeggen wol, ons zeun gait maitied trouwen ; dai komt hier op plaots en ik hoop dat wie den nog wat rentenairen maggen. Nou heb ik op 't heufdende 'n mooie lap grond; daor laot ik mie 'n villao op zetten. En 'k wol joe 't vaarfwaark tou. 't Wordt 'n dik ding aal zeg 'k 't zöls. Hou pik ik dat nou op 't beste in ?
Ellens.
Den laót jie 't gewoon oetbesteden, maor hóllen glas- en vaarfwaark an joe zöls.
Bolhoes.
Mooi. Mout dat zoo. Goud. Neie vaarver zei d'r ook wel op loeren, maor ik docht, jie zitten ook in de kaiskelezie, ....
Ellens.
'k Zei 't joe goud naor 't zin doun. 'k Heb 'n wazzen knecht. Bolhoes.
As 't maor goud wordt; den kiek 'k ook nait op 'n gulden geld. As 't arts ken, mouten de mensken 't naander over en weer naar 't zin doun.
Ellens.
Zoo is 't maor krek. (drinkt zien glaske leeg).
Bolhoes. •
Den binn' wie ofpraofc, Lauwe, (vaarver gait staon). Maor daorom kenn' wie nog wel wat praoten! Wat dunkt joe van 'n neie doomie.
Ellens.
Ja, daor bin 'k eerlieks mit miezöls mit intoeze. Jie stemmen op dai Dorenbos, Bolhoes?
Bolhoes. Hou koom jie daorbie, man.
Ellens. * Ik mainde dat 'k 't heurd haaf.



Bolhoes.
Mainen het 'n öld wief bedrogen. Maor, nou jie 't d'r toch over hebben, jao, ik mog wel lieden, dat dai hier op stoul kwam.
Ellens.
Jao???
Bolhoes.
Jao. 't Is 'n Grönneger, hè. Men ken mit hom praoten, zoo as wie 't hier wend binnen.
Ellens.
Maor hai het 'n snorre, as 'k 't wel heb, jao?
Bolhoes.
't Is 'n jongkerel, nè.
Ellens.
En hai is ofschaffer ook?
Bolhoes.
Daor is he niks beter om. Maor kerel, as he zoo'n boddel ais pruifd het, ....
Ellens, (drinkt). Jao, dai mout he wel geern luzzen. Maor hai dut ook an staotspensjoun, jao ?
Bolhoes.
Oh, jao? Och, zoo. Hm.
Ellens.
En dat is toch nait wat ons aaltied veurhöllen is, nè ? Bolhoes.
Dat is 't ook nait, maor hai is jong, en den mout men wat deur de vingers kieken. Dat mout ons Lai'meer mit ons ook, hè? (hai drinkt). Proost.
Ellens (drinkt). Gezondhaid. Hm, jao, mit mie 'n haile bult.
Bolhoes.
Zelt wel. Maor, om even weer op 't vaarfwark te komen :



33
ik zei joe nog wel fiks wat kerkewaark bouschoppen kennen ook, domt. 't Is nog nait zoo wied, pastrei mout 'n goie beurt hebben, jao, dat ken 'n beste worren veur joe, van 't jaor.
Ellens.
Zoo, zol ie dat, jao?
Bolhoes.
Jaowel . . . Maor, he, kiek es, waor hai, dai jonge doomie Dorenbos 'smis in duusteren wandelen mog, daor hè' wie, aoldern te getugen van 't waore licht, (hai drinkt).
Ellens, (drinkt). Mie docht aans, dai nummer 3, dai doomie van Veldwiek, dat 's 'a nuvere, bedaorde preeker bie mie. Dai het'n ringbaord .... Dat liekt mie 'n aldernu verst manneke tou. Dai het 'n hoeshollen mit 8 kinder. Bakker Drent zee ook, dat binnen besten; daor het de gemainte nog wat an. Dai Dorenbos, 'k wait 't nait, . . dat 's gain beste.
Bolhoes.
Hou nait.
Ellens.
Veur slachter en bakker en snieder ....
Elfde Toneel. (De vöregen. Aalbertje). Bolhoes.
Hm.
Ellens.
Dizze het ja nog ins gain hoeshöllen.
Bolhoes.
Wat dut dat ?
Aalbertje. Wat nait is ken komen.
Ellens, (gait staon). Oh, jaowel, vrouw Bolhoes. Zoo, nou nog- even naor meester tou. (tegen Bolhoes). Jao, as je 't zoo bekieken as jie doun, den mok zeggen ....



84
Bolhoes.
Ho 's even, 't is 'n zaok, dai mout je hailendaol allaine veur joe zöls, veur joen aigen gewaiten oetmaoken. Jie huiven 't om mic> nait te doun, verstao mie wel, maor ik zei d'r veurzörgen dat 'ie 'tkerkewaark kriegen.
Ellens. Den wait ik 't aander wel.
Aalbertje. Ik zeg, het is maor zoo gelegen, De aine mensk komt d' aander tegen.
Ellens, (tegen Aalbertje).
Zoo is 't maor krek. Zol he aal zoo'n beetje vaasteghaid hebben, jao ?
Bolhoes.
Hou main ie.
Ellens.
Trouwplannen, nè.
Bolhoes, (kört).
Daor wait 'k niks van.
Ellens.
Aans kon 't nog wel ies wat veur joen Remke wezen.
Aalbertje, (bliede).
Oh, dai Lauwe Ellens.
Bolhoes, (kwaod). Hou he'k 't nou mit die, vaarver. Waor kiek je mie veur aan. (slim kwaad) Pas op en zeg mie dat tegen gain mensch aans hur!!
Ellens, (baange). Och heerenk, nee, ik, hai, ik; 't vuil mie d'r maor zoo oet hè. Bolhoes.
Foi!! 'k Wol joe wiezer hebben. Maor denk nou om wat je zeggen.
Ellens, (in deure). Wie waiten in 't dörp toch alemaol wel dat joen eerelkhaid, hou zè 'k zeggen, dat ....



35
Bolhoes.
Zeg maor niks. (tegen Aalbertje) Remke komt d'r aalaan, hur! Ellens.
Maor eerliekswaor, Bolhoes (Remke zingt) eerlieks, ik . . .
B o 1 b o es, (dut deure open).
Dat 's ofsproken den.
Ellens.
Dag vrouw Bolhoes. Bedankt veur joen zeupies.
Twaalfde Toneel. (De vörigen; Remke).
Remke, (eerst boeten deure). De hond in de pot? (binnen) O, Ellens.
Bolhoes.
Nee, nog nait.
Ellens. Dag Remke zè 'k maor zeggen ?
Remke.
Zoo hait ik ja!
B o 1 h o e s, (tegen Remke). Nait weer votloopen, hur. W eten op slag. 'k Zei vaarver d'r even oetsmieten.
Ellens.
Eet ze lekker den. (kikt hou loot of 't is).
Aalbertje. 't Is middag, jao- "Wel thoes.
Ellens.
Ik mout veur schoul weer an is nog 'n roet zetten, waije.
Bolhoes. Den zö'k maor votmaoken.
Ellens.
Jao. Bolhoes. (of)



36
R e m k e. Dou groutnizzen an meester.
Ellens, (om de houk). Zè'k vraimaoken. (Bolhoes of).
Remke. Zeg maor dat ik 't zegd heb.
Ellens.
'k Begriep 't wel hur.
Daartiende Toneel. (Aalbertje. Remke.) Remke.
Dai bet 't buskruut ook nait oetvonnen. En dat zei overmörgen ook op 'n doomie stemmen. Hai, hai: (state).
Aalbertje. Vinst dat mooi, zoo'n beetje an hoesbezuik doun ?
Remke.
Jao, zo'k dat nait mooi vinnen? Aarme en zaike menschen nog ais weer bliede kieken laoten; eerlieks an 't lachen maoken, zo'k dat nait mooi vinnen ?
Aalbertje.
Maor doe nemst ales zoo van de lollege kaand' op. Most nait doun. Worst older! 'n Beetje meer eernst en zoo, dat zol die nog ais slim gelökkig maoken kennen.
Remke.
Ik bin gelökkig. 'k Begeer 't nait mooier.
Aalbertje.
Begeeren is ook zunde. Maor zest toch ook wel ies an 'n aigen hoeshollen denken ?
Remke.
Trouwen ?
Aalbertje.
Jao.



37
Remke.
Mib meester Bunsing. Dat zol joe'n koers oetgaon. Hai. (ze lucht) Aalbertje.
Meester Bunsing, dai loert allaineg op centen, (d'r klapt 'n deure dicht) Vaarver gait d'r oet: (gehaimzinneg) Begripst wel, waorom vaoder dai doomie Dorenbos zoo geern op stoul hebben wil?
Remke.
Zeg ie 't maor.
Aalbertje. Dai is ook nog vrij. (Vöregen. Bolhoes).
Vaiertiende Toneel. (Vöregen. Bolhoes).
Remke. Hai, moeke, wat bin ie flauw.
Bolhoes, (kort).
't Eten klaor?
Aalbertje. Nou, nait zoo'n kólle drokte, hur.
Bolhoes.
'k Mot nog naor 't loug tou, hè 'k die ja zegd. Tou nou. (Remke teil mit de houd in de handen en heur mantel over de aarm vot).
Aalbertje, (tegen Bolhoes). Zèèg. {tegen Remke). Dou mie dat maor en roem doe taovel op. Gauw hur. Gauw. Dien vaoder sprekt. Gauw. (of)
Viertiende Toneel. (Bolhoes. Remke). Bolhoes.
Was 't lelk op dien moeke, kind? (stilte) Remke zeg?
Remke. (maokt taovel leeg). Gekhaid leuf 'k. Zè we teminzen maor zoo rekenen.



38
Bolhoes.
Wat den?
Remke, (lachend). Moeke wol mie 'n doomie op 't oor plakken.
Bolhoes. En liekt die dat nait goud tou ?
Remke.
Ikke de vrouw van 'n piebe drop?
Bolhoes, (in eernst). Wie hebben 't d'r aal ies vaoker over had!
Remke.
Ook oet gekhaid, as jie mie pluigen mit mien zwak veur aarme stumpers, dai 'k geern bliede maoken mag.
Bolhoes.
Doomie Dorenbos is ook aarm; maok dai den ook gelökkig.
Remke, (lachen). Veur dai heb ik gain zwak.
Bolhoes.
Nee, Remke, nou ies gain gekhaid. Laot wie 's 'n verstaandeg woord redenaieren. Doe waist, jongen kennen staarven en öllen mouten staarven. 't Ken gauw zoo wied wezen, dat ons Lai'meer dien olders röpt. Nou, dien bruier Hinderk gait maitied trouwen en het den 'n stee; bier, in 't olderliek spul. Was 't veur ons nou gain slimme gerustellen te waiten, da's toe ook goud bezörgd wast?
Remke.
? ? ?
Bolhoes.
Nou?
Remke.
As jie nait minder worren, den haol je de honderd wel. Bolhoes.
Ik duur over dood en aiweghaid praoten. 'k Huif d'r Goddaank nait baange veur te wezen.



39
Remke.
Jie doun net of 't mörgen al wezen zei, maor (ze baargl de krafte op en let hom an Bolhoes sain). Luutje leeft nog.
B o 1 hr o e s.
«. Dien olders wollen stomme geern, dat stoe 'n goije man kreegst, kind; ain dai goud oppaast en dai wait wat laifde is. Dou hè wie zoo onnaierd: dat mout as 't aits ken 'n doomie wezen. Dai is goud ; zien vak brengt 't mit. Zien mond spiekt veul van laifde, den is zien haart d'r vanzöls ook vol van.
Remke.
Bin je doen?
Bolhoes.
Hest tegen dien vaoder!
Remke.
Mien vaoder? Dat 's 'n kerel mit hassens, maor wat jie daor bekwedeln
Bolhoes. Dat 's verstaandege praot.
Remke.
Hè 'k joe den vraogd om 'n man veur mie op te scharreln? Bolhoes.
Elke jonge vrouw wil geern 'n aigen hoeshaolen hebben. Dat 's mit 'n wieze beschikken zoo maokt.
Remke.
Goud. Maor mout mienend juust doomie wezen? Is dat om mie of . . .
B o 1 h o e s. Om die; om die gelökkeg te zain.
Remke.
Maor den mot 't ain wezen, waor ik van höl; ain dai mie lieden mag. Gainend waor jié op verkikkerd binnen.
Bolhoes.
Heur mie dai doomie nou 's preeken. Kind, doe begripst nait ...



40
R e m k e. Beter as jie denken duren.
Bolhoes.
Oosting haar 't d'r va'n morgen ook even zoo over .... Remke.
Mout dai waor 'n haandje mithelpen om Ds. Dorenbos hier te kriegen ? ?
Bolhoes.
Foi, Remke.
Remke.
En vaarver den ? !!
Bolhoes.
Vaarver ? (hai lacht) Hou heb 'k nou mit die ?
Remke.
Dai zit toch ook in de kaiskelezie?
Bolhoes.
Tegen wel sprekst!? . .
Remke.
En waorom mout ie van middag naar 't loug tou? Jao, nou is 't mie dudelk. Oh, (se gait zitten) ik begriep 't . . . .
Bolhoes.
Wicht, wat denkst van dien vaoder. (Aalbertje komt op mit telders, lepels, soeptrien).
Remke, (buusdouk veur d' oogen).
Wat haile slims.
Zestiende Toneel. (Bolhoes. Remke. Aalbertje).
Bolhoes, (stait). Wat is d'r den op dien vaoder an te maarken, hè?
Remke.
Ik duur 't nait . . (gait staon) Ik ken joe ja nooit weer achten, man, as dat waor is. (gait weer zitten; schraifO.



41
Aalbertje, (legen Bolhoes). Wat scheelt heur? . . . Remke, mien wicht toch.
Bolhoes.
Tieke in de kop. leuf 'k.
A a 1 b e r t j e, {tegen Bolhoes).
Nait zoo vraid, hur!
Bolhoes, {tegen Aalbertje)^ Doe ook aiweg mit dien geklets! . .
Aalbertje.
ik heb niks zegd..
Remke.
Ie zeilen 't wel goud mainen, maor joen raenaier is ... . Bolhoes.
Scbaom die dat dou.
Remke, (schudt heur moeke aan aarm). Ken vaarver ook mithelpen, om joe 'n doomie as schoonzeun te bezórgen? Moeke, hè?
Aalbertje. Kind, maok die toch nait zoo oet stuur.
Remke.
Mit Eltjo Oosting lukt 't joe nait, maor vaarver is 'n oze, en zuks binnen d'r wel meer in 't loug, dai overmorgen stemmen mouten.
Bolhoes, (kicaod).
Schaist haost oet?
Remke, (recht in 't ende).
Zei dai stemmerai den zoo wezen, dat jie 't verantwoorden kennen, vaoder?
Aalbertje. Kind, kind, win die toch nait zoo op. Hai . . .
Remke.
Laot vaoder mie den antwoord geven ! Vaoder! ? !



42
Bolhoes. Mout ik mie veur die verantwoorden ! ?
Aalbertje. Dat het doomie die toch nooit leerd kind.
Remke.
Is maor Aine dai joe rekenschop vragt. Dat hei je mie zöls leerd. Bolhoes.
Nou, dat docht ik den ook. (gait zitten en schoft bie iavvel).
Aalbertje. 't Lekker eten wordt joe d'r ja kold bie. igaü zitten).
Bolhoes.
Tou, Remke; bedaarf dien maol nou nait.
Aalbertje.
Tou, Remke. (Remke gait zitten).
Bolhoes, (dut' zien pedde veur de oogen).
Even stille wezen ? (Aalbertje de oogen dichte).
Remke. Ik ken zoo nait beden, (lopt vot).
(G edien).



TWAIDE BEDRIEF.
Kaomer netjes aan kaant. Theéboudel op taocel. 't Is middag.
Eerste Toneel. (Bolhoes. Aalbertje;.
Aalbertje schenkt waoter bie de thee op ; kikt naor Bolhoes en schudt mit 't heufd. Ze gait zitten, pakt 'n koukje, legt Bolhoes ain bie zien kopje en begunt te braien. 'n Doeve roekoet . . .
A a 1 b e r tj e.
'k Wol dat dai doeve maor es oetschaaide. (stilte) Dat bedudt niks gain gouds. (Bolhoes schudt ongeleuvig mit 't heufd). Leufst nait nè? — Töddeldoeven waiten vaok meer as menschen, dat leuf ik. (stilte), 't Is aal 'n toertje inschonken, hur.
Bolhoes.
Goud. (stekt zien piebe aan; kwispeldoore stait op toavel).
Aalbertje. Laot 't nait kold worden den.
Bolhoes.
Nee. (hai prakkezaiert).
Aalbertje.
Lust 't nait?
Bolhoes.
Jaowel.
Aalbertje.
Drink den op, man.
Bolhoes.
Jao.
Aalbertje.
Jao, nee, jao, nee; . . . Wat gait 't weer mooi nait ? (stilte) Knet mit betrokken lucht; net as ale daoge.
Bolhoes. Zoo hè. (hai graimt mit aaske).



44
Aalbertje.
Jao, zoo hè? Zost mie maor nait zoo op dat mooie matje graimen.
Bolhoes.
Veegt 't op.
Aalbertje, (pakt schoppie en veger). Kennen hier aiweg wel an 't hemmeln blieven veur die. Bolhoes.
Laot 't liggen om inie.
Aalbertje.
Dat stoe d'r fiks deurhentjakseln kenst, hè ? 't Dragt je ja deur 't haile hoes hen, man. (stilte; Aalhertje zet 't blikje en veger bie de heerd, schudt weer mit de kop en gait an 't braien). Kris!
Bolhoes.
Hè?
Aalbertje.
Dien thee wordt kold. (Hai drinkt, nemt zien koukje en stekt 't in ain keer in de mond) Kris den toch ! Mout zoo'n koukje in ain keer deur 't keelgat? Vretst d'r ja in of 't zakkouk is.
Bolhoes, (kwaod)-
Hest aans niks?
Aalbertje.
Kwaodkop biste.
Bolhoes. Ikke nait! Doe, tiddeltop!
Aalbertje.
Ikke nait, heur! !
Bolhoes.
Wel!!
Aalbertje.
Naitwaor.
Bolhoes.
Aalwaor. ;Jp8|



45
Aalbertje.
Lukst.
Bolhoes.
Dat 's dudelk.
Aalbertje. Jao. Daor 's gain woord Fraans bie.
Bolhoes.
Nee. Dat 's goud Grönnens. (stilte; hai smookt; zai braait, zucht en nemt heur buusdouk; ze wordt sneu). Is d'r nog thee ?
Aalbertje, (snokt 'n beetje). Jaowel. (Ze schenkt hom in). Is dat nou zoo as 't beurt in 'n kristenhoeshaolen ?
Bolhoes.
? ? ?
Aalbertje. Dat wie aiweg bikhakkerij hebben tegenswooreg.
Bolhoes.
Nee, Heurt dat zoo?
Aalbertje. Wees doe den ook nait zoo'n bongel.
Bolhoes. En doe nait zoo'n stiekel.
Aalbertje.
Waorom zegst 't mie den nait, as die wat stekt. Ik bin dien vrouw toch.
Bolhoes
Doe begripst mie nait.
Aalbertje.
Perbaier 't den, maor krop nait ales zoo bie die zöls op, Kris Is ja gain hoes mit die te haolen. Gait 't mit villao nait naor 't zin waor ?
Bolhoes. Jaowel; dat is 't hom nait.



46
Aalbertje.
Wat den. Doe bist ja laang nait meer dezölde as daist aaltied west bist. Wat is d'r den toch.
B o 1 h o e s {gait 'stoany
Wat d'r is? Wat d'r is? Dat ze mie aangloepen hier, alemaol.
Aalbertje. Hier die aangloepen? Ikke? Remke?
B o 1 h o e s.
Nee, doe nait, maor aandern alemoal ... Ze hebben 'tachter mien rögge over mie; dat vuil 'k.
Aalbertje.
Zol 't zoo slim wezen ?
B o 1 h o e s.
Zoo slim? Maondag gaf 'k op 't waark 'n sjouwerkerel 'n oetbrander, Vent was zoo doen as 'n krabe. Stil maor, zee he, joen dochter krigt neie doomie toch wel! 't Is ja om 'oet joen vel te springen.
Aalbertje.
Doenemansproatjes.
B o 1 h o e s.
Goud; alemaol goud; maor aanderen lachen d'r om. Dat is ja gain levend geliek zoo. Oosting kikt mie aan of he mie wel opvreten wil. Ken ik 't helpen, dat neie doomie nait zuver is?
Kerel mos hier nooit west hebben. Zöndag ook. Dat is gain preeken. Oosting het geliek had. Hai vruig mie nog oet kerk: Is dat de gemainte stichten, wat dai groode kwaojong dut?
Aalbertj e.
En wat zee stoe ?
B o 1 h o e s.
Ik zee: nee, dat 's ofbreken. Groode kwaojong hur, zee he nog ies weer. Met luip neie vaarver ons veurbie en daizee zoo vilain as 't aits ken: Dat wordt niks veur joe, Bolhoes. Ik zeg-- wat nait. Zoo'n schoonzeun, zee he.



47
Aalbertje.
Nou jao, dai is lelk, omreden Lauwe Ellens veur die vaarft. B o 1 h o e s.
Goud, alemoal goud; maor binnen meer dai 't beuren! En dat ken k naiLhebben. 'k Bin aaltied rekent, hier overaal as de eerste, de beste van 't dörp. En nou mit de vinger naowï
Z ÏÏFïV? 'flea mie t6llen DOg' nefc as vroufer. Zor nou Jmeg k 't eer dr nou weer in.
■ Aalbertje. As ze maor trouwd wazzen. Den was 't daon mit 't geklets.
aanMsal?raen.* D°g " ^ hUr- Hai raofc eerst A al b e rt j e.
Zeg hom 't. Nait zoo kwaod as lestend, maor vezoundelk weg. En aans, gad nog ais weer naor hom ton vezounaeik
B o 1 h o e s.
Ken he nait wachten om bie mie te komen ? Maor nee dat
^^±SitT/aB^erba- Veur b^n hedde £ 'nLb^l Trdeef dat he mie °og minder in reken het as n aarbaider. t Is net as meester zee, 't Peerd van Troie en daor zit wie nou maor mit. J '
Aalbertje.
Wees den maor blied dat Oosting ons draijaoreg peerd nait het. B o 1 h o e s.
noglve1?08 n°g k°menHai haar * d'r ^ter Aalbertje.
En?
B o 1 h o e s. Ik zee: Kom maor es aan en praot wat.
Aalbertje. 't Is 'n zet leden, dat he hier west het.
B o 1 h o e s. Het ook 't laand op mie, om dat peerd.



Aalbertje.
Om schimmel ?
B o 1 h o e s. Nee, om dat aandere daier.
Aalbertje, (zucht). Ja ja 't Geft joe wat in 't wereldje. Maor maiste mout je koop'en. (stilte — doeve roekost weer). Zat gusteraovond weer zoo'n groot rad om de maone. (Bolhoes kikt keur an). Jao, dat is maor 'n maal veurtaiken.
Bolhoes. Doe aaltied mit dien veurtaikens.
'Aalbertje.
Baor leuf ik an, 'k kon der vannacht nait van slaopen, (stilte) Bolhoes, (nait kwaod).
Waor zit ons Remke toch ?
Aalbertje.
In toen.
Bolhoes.
Stumper dat 't is. Hè 'k medelieden mit. Dai lacht nait meer, zingt nait meer, hai, wat wol 'k stomme geern, dat dat weer aans was. En aal deur dai groode kwaojong. Het ze t d'r wel ais over ?
Aalbertje.
Nooit.
Bolhoes.
Hm. En doe ook nait?
Aalbertje (kwaod). Ikke nait heur! Dat waist. Dat 's ofloopen.
Bolhoes.
Wor nou asjeblieft nait weer kwaod, Aalbertje. Mien aigen dochter kikt mie alerdeegs mit d' houken van d' oogen an ; as mien vrouw nou ook nog aiweg lelk op mie is ... .
A al bert j e.
Nee, Kris, dat bin ik nait, unor doe op mie.



Bolhoes. Jk ook nait; hier. (geft keur 'n hand).
Aalbertje.
As we dai praotjes over die nou 's tou de wereld oet krieeen konnen, .... 6
Bolhoes. Wol'k geern; stomme geern.
Aalbertje.
En hou 't den in odder komt tuzzen Remke en . . hom. Bolhoes.
Daor hè 'k 't nog nait an tou, hur.
Aalbertje.
Hai is ja aarm zeest ?
Bolhoes.
Dat is he.
Aalbertje. Den zei he ook wel om liek willen.
Bolhoes.
'k Wait 't nait.
Aalbertje.
Da's paankouk.
Twaide Toneel. (De vöregen. Remke).
Remke, (om d' hoük van deur).
Oosting is bie deur.
Bolhoes. Dai ken toch wel binnen komen zeker ?
Remke.
Hai het gain tied.
Aalbertje. Thee is broen, zeg maor.



50
Bolhoes.
Zeg maor, dat he mie 'n groot plezaier dut as he even op stoul komt.
Remke. (of, kwaod). Bolhoes.
Remke. Remke ! ! • Remke, (om d' houk),
Ja?
Bolhoes. Wat wil he. Zee he ook wat ?
Remke.
Praoten .over
Aalbertje. •
't Draijaoreg peerd ?
R e m k e, (smakt deure dicht).
Nee, dai van Troje. (of)
Daarde Toneel. (Bolhoes. Aalbertje). Aalbertj e.
As 't hom schimmel nou ais goudkoop dust, ... dat dut an dien naom gain kwaod.
Bolhoes.
Wat zol he lachen. Den hai d'r 'n 28sten mit naor stad tou. Aalbertje.
Nou, jao; maor je konnen d'r weer dikke vrunnen deur worren. Bolhoes.
Zien vrundschop koopen veur zoo'n pries? Ik keek hom ja laiver nooit weer an.
Aalbertje. 't Kwam mie nog nait zoo gek veur.
Bolhoes, (kört).
Mie aal.
Aalbertje, (vuilt even an de theepot).
Nou, stil nou maor.



ol
Vaierde Toneel. (De vöregen, Oosting).
Remke, (boelen deure).
Hier maor in, Oosting.
Oosting, (komt op). Mooi zoo. (binnen) Goije dag saom.
Bolhoes, (gait staon).
Kom naoder, man.
Aalbertje, (schoft aal 'n stout bie en geft Oosting 'nhaand). Men krigt joe ja nait te heuren of te zain.
Oosting.
Dat ken zien reden hebben, hè ? (Hai gail zitten).
Bolhoes. 't Spiet mie, dat 't zoo loopen is.
Oosting.
Mie ook.
Bolhoes.
Vrouger konn' wie 't aaltied aoreg goud raoken.
Oosting. Tot dat gevaal, dat, ....
Bolhoes.
Dat jie mien schimmel nait kriegen konnen.
Oosting.
Omdat *k nait op dai groode kwaojong stemmen wol. Bolhoes.
Dat haifc ik joe laigen. Dat haar mit schimmel niks verneuden. Oosting.
Totdat jie dai groode kwaojong, dat peerd van Troie 7^ meester, hier in haold hebben, den J gt
Bolhoes. En dai mos we hier nooit had hebben.



&2
Oosting.
Dai het aal wat bedurven, dai blauwe Maondag dat he hier is. Zien waarken is 'n aargenis veur elk en aine.
Bolhoes.
Hai vaalt mie bot tegen.
Oosting.
As we hom op 'n eerelke menaier weer slieten konnen ....
Aalbertje, (schenkt thee in). Of hom op 'fc goie pad brengen konnen ....
Bolhoes.
't Is net 'n jong peerd, dat geern op de kletter gait. Oosting.
Maor 'n kinkeddie zei veur hom nait helpen.
Bolhoes.
Nee, hè? 't Zei wel 'n praom worden mouten, (stilte)
Oosting. Is joen schimmel nog te koop ?
Bolhoes. Veur acht'haalf honderd gulden.
Oosting. Nee; lestent wol je d'r wat of doun.
Bolhoes.
Dat hè 'k naint maind. En nou dou 'k 't hailendaol nait. Jie konnen ais weer denken, dat 'k joe ommekoopen wol.
Oosting. Ik zeg, dat ik joe vertrouw, as aaltied.
Bolhoes.
'k Mout mie d'r nog ais op beslaopen hur. (stilte) Oosting.
Wait jio 'n middel om van hom of te komen ?
Bolhoes.
? ? ?



53
Oosting.
Van dizze doomie!
Aalbertje.
Redenaier 'n verstaandeg woord mit hom. Den wil he waor ook wel *n beetje aans preeken en doun.
Oosting.
PnEldp?aierü?1 Hai g00chelfc mit bijbelteksten, dat joe 't gruin
te Kdenaiem ST1 ^ EedeDaie™ 1 ^oie kerel omïï
IJLaT' hi„r S. ZUDd! ve?r God dat dai hier komen is. Atutied is t hier vrede west in 't dörp en nou . . . -
Aalbertje. Oet 't kwaoje ken 't goije votkomen.
Bolhoes. • Wie mouten ons best maor doun.
Oosting.
schenwaTk.'0 '* PaUlUS te ™aokea? Dat is Bain men.
B ó 1 h o e s. 'n Mensk ken 't middel wezen.
Oosting.
Jao.
A albertje. Ja, ja! (ze schenkt thee in).
Oosting.
Is he hier veur korts west, om wat te vraogen veur öll'Matje ?
Bolhoes. Hai hier west? Nee, hur.
Oosting.
lecS'woS'^i-'h?'^ VUU1' Tfc bom 200 nao an de scheenen iega worren, dat he hom vanzöls smeert.
Bolhoes.



54
Oosting.
Hou kwam he an zooveul stemmen; ik snap 't nait. Bolhoes.
Ik ook nait.
Oosting.
Meester docht aans, jie zollen d'r wel meer van waiten. Vaarver Ellens het d' aigenste dag dat ik en meester hier west. hebben bie hora 'n roet zet.
Bolhoes.
En wat zol dat?
Oosting.
Dat zol, dat jie 't d'r mit vaarver over had hebben dou. Bolhoes.
Zoo'n dooie kerel. Ken beter kletsen as klaien. Ik heb zegd dat dat 'n zaok was dai hai mit zuk zöls, zien aigen gewaiten oetmaoken mos. De aigenste woorden hè 'k bruukt. Is dat eereik of nait.
Oosting.
Jao, dat is 't. Maor jie gaon de leste weken toch aoreg over de tonge.
Bolhoes.
Dat is mie bekend.
Oosting.
As je mie schimmel deden, dat zol an joen naom gain kwaod doun.
Bolhoes.
Ik koop gain stem veur doomie Dorenbos, ik koop gain stem veur mie zöls. Is joe dat dudelk?
Oosting.
Zoo main ik 't nait.
Bolhoes. 't Het d'r aans veul van.



55
Oosting.
Nou wait ik den veurgoud, dat 't laster is wat ze van joe kletsen.
Bolhoes.
Nou pas?
Oosting.
Laot we 't zwiegen d'r tou doun. Wie mouten overleggen, wat d'r gebeuren mout om dat peerd van Troje te loozen. Nou wil meester Bunsing ons 'n eereik middeltje an de haand doun. Ik gao naor hom tou; schoul is aal oet. Mit zien baident binnen wie zoo weeromme. Vin jie dat goud ?
Bolhoes.
Ik vin 't haile best.
Aalbertje.
Meester Bunsing maint vast, as dai Dorenbos tou de laon oet is, dat hai den meer kaans het . . .
Oosting.
Op Remke?
B o 1 b o e s.
Nou, ze mout van meester Bunsing aans ook'n el of wat hebben. Oosting.
Maor van doomie Dorenbos nog minder leuf 'k.
Bolhoes.
Dat leuf 'k ook. Ze zugt hom nooit wieder as op stoul. En daor bin 'k slim bliede om.
Aalbertje.
Jao?
Oosting.
Ze zol veur aiweg verloren gain mit zoo aine. (hai wil vot). . Bolhoes.
Vaast. (gaait stam)



56
Aalbertje. Maor elk mensk is veur verbeteren vatbaor.
Oosting, (in deure). Ds. Dorenbos nait beur. Nou, tot dommee, (of) Bolhoes.
We mouten den maor 's zain. (of)
Viefde Toneel. (Aalbertje allaineg). Aalbertje.
'k Leuf nooit dat dat goud komt. Spietelk; slim spietelk veur ons. Hè, as dai man nou moar wat aans preeken wol, den was 't zoo in odder. Den wol Bemke ook wel. Nou gait ze hom ;vanzöls oet de wege. Hè, as dat groode gelök nog ais komen mog over ons en ons kind, wal zo'k ons Lai'meer daanken. (oogen dichte) 'k Tril d'r van as 'k d'r an denk . . . Zoo mooi. {pogen open) Hè. (Ze kikt stief veur zök oet en giert haü haard)
Zesde Toneel. (Aalbertje. Remke).
Remke, (verschrikt).
Wat is 't moeke!
Aalbertje, {baange; wist naor de vlouer). Daor. (iciezen) 'n Spinne.
Remke, (trapt d'r op). Oh, dai dut gain kwaod meer. (Aalbertje zucht) Hierzoo, (laangt heur kopke thee an) drink maor es. Dat kalmaiert joe. (Aalbertje drinkt) 'k Wos wel dat jie aaltied griezeleg wazzen veur 'n spinne, maor zoo slim ....
Aalbertje. Kruusspin op 't klaid brengt naoreghaid.
Remke. Biegeleuf. Jie gierden 't ja oet.
Aalbertje. Zeg 't maor nait an vaoder.



R e m k e.
Zakt 't aal weer wat?
P§fË| Aalbertje. Jao kind.
Remke.
Maor hou komt dat nou, dat jie d'r veul kèüer van wörren as aans.
Aalbertje. * Ik docht an zoowat haile moois, en op ins zag 'k dai spfnne. Dou wör'k zoo benauwd hier, zoo 'n drukken hier.
Remke.
Mout ie toch nait te veul an tou geven, moeke. Dat ken ja nooit wat worren, wat ie dochten.
Aalbertje. Waist doe toch nait, wat of ik docht.
Zeuvende Toneel. (De vöregen. BolhoesJ.
Remke, (wil vot as Bolhoes opkomt). 'k Heb 'n paor vrouge eerbeien veur onz' óll' Matje plukt; dai breng 'k heur even hèn, hur. (of)
Aalbertje.
Goud kind.
Bolhoes.
Remke. Remke!!
Remke.
- Ja ? (in deure).
Bolhoes. Heur es. (Remke 'n stap naoder).
Remke.
'k Hoop toch wis nait van over ....
Bolhoes.
Jao, daor is 't over.



58
Remke, (tegen Aalbertje). 'k Leuf, dat joen spinne aal begunt. te waarken.
Bolhoes.
Wadde ?
Remke.
Daor ken vanzöls niks van komen, hè ?!
Bolhoes.
Hou nait.
R e m k e.
Van doomie Dorenbos en mie nait.
Bolhoes.
Dat wait 'k ook wel. Dat 's maor goud ook.
R e m k e.
? ? ?
Bolhoes.
't Zol mie spieten.
Remke.
Hè?
Bolhoes. As 't wel wat worren kon.
Remke. Speul jie nou kemedie hier?
Bolhoes.
Doe?
Remke.
Ikke nait.
Bolhoes.
Ik ook nait.
Remke. 'n Doomie mot toch riek wezen ?
Bolhoes.
Wat zol dat?



59
Remke.
Wat dat zol? Zooyeul dat jie hebben willen dat ik zeg: doomie Dorenbos, jie mouten centen hebben en 'n vrouw. Hier! Neem mien centen en mie, den bin je klaor. Maar 't gait over hur. (ze draait zak omme) Wat zol dat . . .
Aalbertje. Doe dust dien vaoder groot onrecht an, kind.
Bolhoes.
Wist mie nou niks aans as verdrait andoun tegensworeg ? Zoo aoreg en goud as 't vrouger was 't, zoo . . .
Remke.
Jie leggen 't d'r toch op aan, dat hai mien man worren mout ? Bolhoes.
Nait waor, Remke.
Remke.
Heb ik dat mis?
Bolhoes.
Doe hest 't glad mis.
Remke.
Vaoder.
Bolhoes
Remke.
Remke.
Is dat nait waor?
Bolhoes.
Dat is nait waor.
Remke.
Aal wat d'r praot wordt en daon in 't dörp over joe en doomie en mie ....
Bolhoes. Dat 's laster; gloepende laster!
Remke. En Oosting? Ons schimmel?



60
Bolhoes.
Oosting wait wel beter. Vraag hom domt zöls maor. Hai is hier vot weer.
Remke.
En vaarver den ?
Bolhoes.
'k Wol die toch wiezer hebben. Leufst dien aigen vaoder toch eerder as vaarver en aal dai lasterders mit 'n aander ? {stilte)
Aalbertje.
Zoo'n oze as vaarver.
Remke, (vaalt op 'n stoal en Mept). 'k Heb aal 'n zetje twievelt, van den zol ie aans tegen doomie wezen [mouten as dat je leste weken binnen, maor . . Oh, wat is dat min doun van mie om 't toch te leuveu.
Bolhoes. Huifst nait om te liepen, kind.
Aalbertje.
Kom, kom, nou nait zoo. Waorom nou waoterlaanders ?
Bolhoes, (gait naor heur tou). Most weer lachen en bliede kieken, net as vrouger.
Remke, (snokt 't oet; vaalt hom om d' hadls).
Vaoder! . . .
Aalbertje, {gait d'r hén). Maok die nou nait zoo oetstuur, kind. Waorom nou. Remke.
Omdat ik joe zoo'n verdrait aandaon heb. (ze smokt heur moeite) Mien laive moeke ! ! Oh, 'k mag d'r ja nait an denken. Wat heb ik wat gemains van joe .... En wat heb ik dai doomie Dorenbos ofgrontaierd, nee, 'k wil 't nait zeggen, wat of
'k aal mainde Och, och, wat bin ik ja slecht.
Oh . . Wil jie 't mie nait aanrekenen, vaoder? (smok) En mien moetje ? (smok)
Bolhoes.
Hai, male. (draait zuk omme) 't Zol mie nog sikkom te pakken kriegen.



61
Aalbertje. 'k Zol nou maor weer blied wezen, liè! ?
Remke.
Nou ken 'k ook ja weer bliede wezen! Nou huif 'k doomie ook ja nait aaltied espres oet de wege te gaon! Wat dat 'n pak van mien haart is ken 'k' joe ja nait zeggen. Nou ken mie 't geklets van ale aandern ook ja niks meer schelen, as ik hom goiedag zeg. Zuver waor, dat hè 'k insen nog nooit doun duurd. Maor nou wel hur. Nou ken'k ook weer zingen, moeke hur. Gauw even op fletze naor 611' Matje tou, en den an 't örgelspeulen.
Bolhoes.
Jao, dou dat; gao maor gauw hen.
Aalbertje. 'k Heb in gain weken 'n laidje van die heurd.
Remke.
'k Bin zoo weeromme. Zingen gao we oet 't hoogste vat. [smok). Aalbertje.
Kind den toch. Haalfmale. Net zoo'nend, dai ze alemaol nait het. Remke.
'k Bin ook haalfmaal. Zoo bliede bin 'k. (vaoder 'n smok) Daag. (op
Bolhoes. Krieg mie nou maor gain ongelukken hur.
Achtste Toneel. (Bolhoes. Aalbertje).
Aalbertje. De bliedste apostel weer.
Bolhoes.
Jao.
Aalbertje, (stüte).
Hm, hm.
Bolhoes, (stekt 'n piébe an). Ja, ja. (Ze kieken mekaor aan).
Aalbertje.
Zeest wat?



Bolhoes.
Nee, niks. Doe ?
Aalbertje. Ikke nait. 'k Main dat stoe wat zeest.
Bolhoes.
Nee, hur.
Aalbertje. O. (ze kieken 'n aander iceer aan).
Bolhoes, (smookt en kraabt op zien kop).
Hm, hmhm hm.
Aalbertje.
Ja, ja. ize gapt).
Bolhoes.
Hai, wat 'n lust. (stüte) 't Is 'n best wicht, vrouw? A a 1 b e r t je.
Daor kenn' wie nog nait haalf tegen aan. (stüte) Zollen dai praotjes nou gauw doodblouden ?
Bolhoes.
'k Mog 't geern lieden. Hou komen mensken d'r ains bie, hè ?
Aalbertje. Is 't den aal oet doeme zogen waor, dai praotjes?
Bolhoes. Ik main, hou worren ze 't gewaor ? 1 Aalbertj e. 't Woord gait wieder as de man.
Bolhoes.
Jao.
Aalbertj e. Leufst doe dat 'n spinne 'n maal veurtaiken is?
Bolhoes. Ikke, nait, hur. Hou dat den ?
Aalbertj e. 'k Leuf dat ze 'n aander nooit kriegen.



63
Bolhoes.
Huift ook ja nait. Komt mie 't niks meer op aan.
Aalbertje. Most nog gain geeft verloren zeggen.
B 61 b "o e s.
Waorom nait? (stilte)
Aalbertje. Wie haren zoo'n mooie kaans.
Bolhoes.
'n Kaans haar' we. Dat mooie zo'k maar achterwegens laoten.
Aalbertje. Wie hebben de kaans nog nait verkeken ? !
B o.l h o e s.
'k Zei mit hom proaten en as he nait omliek wil, den het hai de kaans verkeken en wie ook. (Aalbertje zucht) Huifst nait om te stennen. 't Geluk van ons kind gait boven aal. (Aalbertje kikt hom aan of ze zeggen wil; nou zeg). Daor komt Oosting aal aan mit meester. Zè we ais heuren, wat dai veur nais het. (veur 't raom). Kom maor naoder.
Aalbertje. 't Zei wat wezen: dai dooie meester Bunsing.
Bolhoes. Laot meester maor loopen.
Aalbertje. ik zei hom nait vaaste haolen.
Bolhoes.
Hest nog thee ?
Aalbertj e.
Nee.
Bolhoes. Den tapst ons 'n zeupke hur.
Aalbertje.
Goud.



64
Negende Toneel. (De viregen. Oosting. Bunsing). Oosting.
Daor was we aal.
Bolhoes, ('n stotil naost hom).
Neem 'n zit.
Bunsing, (geft Aalbertje 'n haand). Dag vrouw Bolhuis. Hoe vaart U ?
Aalbertje.
Goud hur.
Bunsing.
Ja, ik ook. Dank U wel, vrouw Bolhuis, (geft Bolhoes 'n haand). Dag Bolhuis.
Bolhoes.
Meester, veur jie zitten gaon; leuf jie ook dai kletspraotjes van Lauwe Ellens en conzotten.
Bunsing. Maar, Bolhuis, wat denkt ge van mij.
Bolhoes. „
Of jie ze leuven.
Bunsing. Heelemaal en heelemaal niet.
Bolhoes.
Den ken je zitten gaon. (Bunsing links van Aalbertje). Schenk ons 'n tbeezeupke in, Aalbertje.
Aalbertje. Goud. Qse poest 't lichtje oet).
Bunsing. En hoe vaart de dochter des huizes?
Aalbertje.
Goud, Goddaank.
Bunsing.
Dat kwam ons ook zoo voor, nietwaar, Oosting?



66
Oosting.
Ja, wat naaide joen Remke d'r ja oet op fletse.
Aalbertje, (schenkt in). Dai wol nog even naor öll' Matje tou.
Bunsing.
Naar oude Matje?
Aalbertje.
Jao, mag dat nait?
Bunsing.
Zoo pas heb ik dominus Dorenbos d'r ook heen gaan zien. Oosting.
Op hoesbezuik, zoo as vrouger mit oll' doomie, daor is toch gain spraoke van, hè?
Bolhoes. Ze kriegen 'n aander sikkom nooit te zain.
Bunsing, (Aalbertje schoft glassies tou; Bunsing helpt).
Dank je vrouw Bolhuis. Ik kan bewijzen, dat-zij hem opzettelijk uit den weg gaat. 't Is ook ergerlijk, zoo als een eerbaar meisje hier in 't dorp door zijn toedoen beklad wordt. Haar openlijk vijandige houding tegen dominus Dorenbos moest ieder wel duidelijk maken, dat er van een inneger verhouding nooit of te nimmer sprake zijn kan. |g£|j
Aalbertje. Dat ze bom nait in de smeede löpt is waor.
Oosting. Daor het ze ook ja groot geliek an!
Bunsing.
Toch zal bet voor haar rust en voor de goede geest in de gemeente zaak zijn, dat Ds. Dorenbos van hier gaat. Dat paard van Troje moeten we hier missen.
Bolhoes.
Maor hou!



66
Bunsing.
Daar heb ik en Oosting met mekaar over praat. Ik heb er belang bij U en de Uwen van dienst te zijn. Misschien maak ik hierdoor althans kans op Uw voorspraak inzake Remke.
Aalbertje.
Gain verplicbtens, hur.
Bolhoes.
Aaltied eereik blieven, en waor; veuraal waor.
Bunsing.
O, zeker, Bolhoes, men moet pogen ook in deze zaak de waarheid te betrachten.
Oosting.
Hou wor wie hom weer kwiet den.
Aalbertje.
Zol he nait deur redenaiern tot aander gedachten te brengen wezen ?
Remke.
Onmogelijk ; totaal. Ds. Dorenbos is idiealist, dweeper, anarchist,.. Aalbertje.
Hai, hai, hai.
Bunsing.
Tolstoijaansch anarchist.
Oosting.
'k Wil 't geern leuven, van hai wil de hemel verdainen mit goije waarken.
A al b e r tj e.
En 't is genaode.
Bolhoes.
Aans niks as onyerdainde genaode. (hai drinkt) Proost.
Bunsing, (drinkt). Op de goede afloop. (Oosting drinkt).
Bolhoes. , Maor wat wol jie nou ains, meester,



67
Bunsing.
Ik wou zoo. Hij moet in alles voelen hier niet op zijn plaats te zijn. Bij Oosting is hij geweest om een extra gave voor oude Matje. Niet dpen; niets, niets geven.
Aalbertje. En jie zöls den ?!!....
Bunsing.
Ik? Nu ja, dat is wat anders. Maar laat mij nu eerst eens uitpraten. Als hij hier komt, dan moet Bolhuis ook weigeren om iets te geven.
Aalbertje. Maor den mout 611' Matje 't ongellen, ja!
Bunsing.
We kunnen haar buiten Ds. Dorenbos om toch onze liefdegaven verstrekken! Dan is het tenminste zijn werk niet. En zij voelt, 't zijn liefdegaven, terwijl hij komt eischen van n, alsof Matje er recht op heeft. Ge erkent ook hierin het verkeerde beginsel. Wie moet het winnen, Bolhuis, Oosting, uw beginsel, of het zijne!
Bolhoes.
Zienend nait.
Oosting.
Nooit!
Bolhoes.
Schenk nog ais in vrouw. Tou, meester, steek oet dat druppie. {Aalbertje schenkt in). (Oosting drinkt 't glaaske leeg).
Aalbertje. Daor komt Remke ook aal weer aanstoeven.
Bolhoes, (kikt 't raom ook oet). Mien laive, 't liekt Jaop Edens wel.
A a 1 b e r t je, (Bunsing gaait gauw naor 't venster).
Den mos we d'r nou 't zwiegen maor eerst tou doun, ducht mie.
Bunsing, (veur 't venster). Adieu Remke. (keert zuk omme en galt zitten).



68
Bolhoes.
Waorom ?
Aalbertje.
Omdat ze zuk net 'n beetje over dai praotjes hen zet het. Bolhoes.
Hest geliek.
Oosting.
Maor ze mag hom aans ook nait heur! (Remke zingt in de gaanke). Bunsing.
Remke mag Ds. Dorenbos gelukkig heelemaal niet lijden.
Tiende Toneel. (De vöregen. Remke).
Remke zingt in deure nog van: daar staat Hollandsch admiraal.
Bolhoes. Magst wel eerst goie dag zeggen.
Remke.
Goie dag.
Aalbertje. En nait aal te hui, hur.
Remke, (klopt heur moeke op de scholder). Goud mien ölle dikke vedde.
Oosting, (tegen Remke). Kaalmte allaineg ken die redden.
Bolhoes.
Remke ?
Remke, (geft Oosting 'n haand).
Dag Oosting.
Oosting. Lol op hoesbezuik had, doomneeske ?



69
Remke.
'k Koom van óll' Matje, (tegen Aalbertje). En ze was zoo nuver, moeke, en zoo wies mit heur eerebeien.
Aalbertje.
Jao, hè ?
Remke. Jao. (tegen Bolhoes). En rao ies wat.
Bolhoes.
Nou?
Remke. Jie kriegen nog meer veziede.
Aalbertje.
Hou?
Remke.
Van doomie. Dai zat d'r ook. (ze kieken 'n aander an).
Bunsing. En ik ben er ook nog, Remke ?!
Remke.
't Beste kaalf zo'k sikkom vergeten. Dag meester. Bolhoes.
Nait zoo maal, Remke!
Aalbertje. Speul laiver 'n stukje op 't orgel.
Remke, (gait veur 't orgel zitten). Zeg maor op. Wat zei 't wezen ? Jan kom kiddel mie ? Oosting.
Hai, hai.
Remke.
Nee, 'k wil meester plaogen. (speult en zingt de eerste regel van : Wichter, jong, dat is zök aoreg goudje). (Wieze: Tieneke van Heule).
Bunsing. Dat is niet mooi, Remke !!



70
Remke. Wat ? Is wichter gain aoreg goudje ?
B u n s i n g.
Het zingen van plat moest verboden zijn. Bovendien is de gedachte heelemaal niet dichterlijk.
Remke.
Nu wilt U een smuisje verkoopen, loof ik ja.
Bolhoes.
Tou nou ook ....
Remke.
Jao, hur. (Ze speult en zingt ain laidje van ■■ Recht op van lijf, recht op van ziel). (Aalbertje wordt onrustig. Ze het aal 'n keer of wat naar 't venster keken; gait staon).
Aalbertje, (tegen Bolhoes). ,
Doomie is d'r.
. Bolhoes. Laot hem d'r in den! (Aalbertje of).
Elfde Toneel. (De vöregen zunder Aalbertje).
Bolhoes, (tegen Oosting).
Doomie..
Bunsing.
Aangezien ik er niet direct in betrokken wensch te worden, ga ik de achterdeur uit. (gait staon).
Bolhoes.
Waorom dat?
Bunsing. Heusch waar, 't is veel verstandiger.
Bolhoes.
'k Zol maor blieven !
Oosting.
Ken je nog 'n haandje mithelpen as 't neudig is,



71
Bunsing.
Neen, 't is veel verstandiger zoo. (bocht naor Remke. of).
Twaalfde Toneel. (Bolhoes. Oosting. Remke). Oosting.
Hai duurt nait.
Bolhoes.
Zol 't dat?
Oosting.
Wat ik joe zeg. O, 't is zoo'n baange schietert.
Daartiende Toneel. (De vöregen. Aalbertje. Doomie).
Aalbertje, (dut deure open. Remke speult nog.
As je maor blieft, doomie. (Remke schait oet).
Doomie.
Zing maar door, juffrouw! Goeien dag samen.
Remke. Eerst even wachten, doomie.
Doomie, (haand geven).
Dag Bolhuis.
Bolhoes, (gaait staon). Doomie. (Hai schoft zien kraokstoüle wat meer naor 't midden, draait 't kuzzentje omme en nemt zöls 'n aander stout).
Doomie.
Oosting. (haand geven).
Oosting.
Doomie.
A albertje.
Waor is meester bleven? (Bolhoes reist op de ziedeure). Vot? (Bolhoes knikt van jao).



72
Doomie.
En Ü heb ik vanmiddag reeds ontmoet, jufirouw.
Remke. Zeg ie maor van Remke, doomie.
Doomie.
Graag. We hebben tot heden zoo weinig gelegenheid gehad om elkaar eens te spreken, ....
Remke. 'k Zei mie verbeteren, heur.
Bolhoes.
Daor hei jie zöls schuld an, doomie.
Doomie.
't Is mogelijk, maar ik ben mij er niet van bewust.
Oosting. Jie leven oet 'n aander begunzel as wie.
Doomie.
Er is verschil van inzicht tusschen ons. Laat ons er verheugd over zijn. IJzer scherpt men met ijzer, 'k Hoop echter van harte dat onze armen het er niet minder door zullen krijgen. Die mogen het niet ontgelden.
Remke.
Nee, hur, dat nooit.
Oosting.
Hier is meer te doun as aarmen bezuiken, doomie. Bolhoes.
Preeken, leeren . . .
Doomie.
Volkomen juist. Maar hierover zijn wij het toch wel eens, dat het Christendom ons leert beginselen, waarnaar wij allen hebben te leven.
Oosting. En hou wie staon tegenover God, hè?



78
Doomie.
Maar daarover wordt zoo verschillend gedacht, Oosting . . . . En juist dat is oorzaak geweest van bitteren strijd, van onverzoenlijken haat, van verkettering op groote schaal. Daaraan wensch ik niet mee te doen.
Remke.
Daor hei jie groot geliek aan, doomie!
Bolhoes.
Maor jie doun d'r aan mit. Is mie dat nou preeken zoo as vergangen Zondag?
Doomie.
Ik had het over de plichten jegens elkander.
Oosting.
As dat zoo mout, den koom ik nooit weer bie joe onder 't eeheur! J 6
Bolhoes. 't Gait hier over begunzels, hè?
Doomie.
En de predikant van deze gemeente moet het aangekleede beginsel zijn van Bolhoes en Oosting?
Oosting.
Jie spotten d'r ja mit. 't Is zunde.
Bolhoes.
Van zunde wil doomie laifst nait veul waiten.
Doomie.
Jawel Bolhuis.
Oosting. Men heurt joe d'r ja nooit over preeken.
Doomie. Dan weet gij niet wat zonde is.
Bolhoes.
Jie wel vast.
Oosting.
Dat doomie boeren tou de kerk oet preekt, dat 's zunde.



74
Doomie.
Zonde is, dat in ons Christelijk Nederland duizenden éénkamerwonmgen zijn; dat we in' gewone tijden hier 600.000 bedeelden tellen; dat 'in de steden de kindersterfte in de wijken der armen grooter is, dan in die der rijken. Er is een Groninger boer geweest, die, zeker uit naastenliefde, de wensen uitsprak om's winters zijn arbeiders, evenals zijn aardappelen in te kuilen. Dat is zonde. Hebt gij nooit op lateren leeftijd een eerzaam ambachtsman zien bedelen? Hoe menig kind heeft bleekewangen, omdat het geen zon voelt in het hart. Dat is zonde. En berusting in al deze dingen is zonde tegen den Heiligen Geest, waarvoor geen vergeving is.
Oosting.
't Is ja net of jie de wereld regaiern willen, man. Mie is aaltied leerd: God regaiert.
Doomie.
En dat beteekent, dat een Christen nu maar met de handen in den schoot moet blijven zitten.
Bolhoes. Zoo as jie 't willen ken 't hailendaol nait.
Doomie.
Ik wil niets. Ik breng U Gods Woord. Dat Woord komt met eischen van recht en gerechtigheid. Dat predik ik. Zoo deed ik in mijn vorige gemeente, zoo doe ik hier. Is dat oneerlijk?
Remke. Dat is zoo eereik as gold.
Oosting. Maor hier mout wie d'r niks van hebben.
Doomie. De kerk is voller dan ooit.
Bolhoes.
Mit aarbaiders, jao.
Oosting.
Komt ja gain ain boer meer in kerke; jie preeken ze d'r oet. (stilte). Nou? Nou zeg ie niks, hé?



75
Doomie.
Ik begrijp niet, hoe een predikant met eene flinke meerderheid kan worden beroepen, terwijl slechts anderhalf lid van het kiescollege van zijn optreden gediend is.
Bolhoes.
ilainsten hebben vaast docht, dat jie aans wazzen as dat ie binnen. J
Remke.
Ze willen joe hebben hier, doomie! Jie binnen 't kwaoje baist.
Doomie. Ik geloof het ook, juffrouw.
Remke.
Remke main ie.
Doomie.
O, ja; Remke.
Remke.
't Peerd van Troje binn* ie. (Doomie lacht).
Bolhoes.
Stille, Remke.
Oosting.
'n Vrouw mout zök d'r boeten hollen. Het is haar niet toegelaten te spreken, zegt Paulus in l Cor. 13 ; 34.
Remke.
Maor dat bin ik nait mit Paulus ains, hur.
Aalbertje.
Foi, Remke.
Bolhoes
Schaomst doe die nait?
Oosting.
Dat zei dien vaoder die wel nait leerd hebben, wicht! Aalbertje.
Nee, Oosting, daor is ze nait groot bie worden .. Remke ! Remke I



76
R e m k e.
Nou mout ie mie 'n haandje mithelpen, doomie.
Doomie. 't Zou me niet moeilijk vallen, juffrouw.
Remke. Remke zol ie zeggen, hè ?
Remke.
O, ja, Remke. (stilte). Bolhuis, van middag was ik bij oude Matje. Vermoedelijk weet ge 't reeds van uw dochter. Sinds eenige dagen tracht ik wat geld voor haar te verzamelen, want zij lijdt gebrek. Wilt gij ook op deze lijst teekenen?
Bolhoes, (nemt de lieste an).
Daor hè 'k 't nog nait an tou mit joe.
Doomie.
Zij heeft het noodig.
Bolhoes.
Zei 't wel.
Doomie.
Heeft ze niet lange jaren bij U gewerkt?
Bolhoes.
Jao.
Doomie.
En wijlen haar man?
Bolhoes.
Ook; jao.
Doomie.
Zij heeft dus ook meegeholpen uw rijkdom te vergaren.
Bolhoes, (bekikt de lieste). Dè, meester Bunsing ook veur 2 kwaardies.
Aalbertje. Haar 'k 't zölde nait docht?
Doom i e. Die schijnt ook met haar lot begaan.



77
Oosting.
Dat begriep ik ja nait.
Aalbertje. Daor zitten verdaipens in, hur.
Bolhoes. Ik taiken nait. Stait gain ain boer op.
Doomie.
Maar zij heeft er recht op door u geholpen te worden.
Bolhoes, (geft kwaod de lieste). En- nou dou 'k 't hailendaol nait . . Recht ? ?
Doomie.
Heeft ze dan niet op uw land gewerkt tot ze niet meer kon? Bolhoes.
Daor het ze de centen aal lang veur te pakken.
Doomie.
Ge zijt hard, Bolhuis.
Remke.
Vaoder maint 't zoo slim nait, doomie.
Bolhoes.
Jao, vaoder maint 't zoo slim aal, doomie. 011' Matje 'ken wei n paor centen van mie kriegen, maor recht? Het ze d'r recht op ?
Doomie.
Nu, daar denken we dan verschillend over, maar laat Matie er geen nadeel van hebben. J
Bolhoes.
Verklaor mie eerst, dat zai recht op mien centen het. Doomie.
Een volgende keer. Ik heb nu heusch geen tijd meer.
Oosting. Dat 's 't aaldermakkelkst.
Bolhoes.
As 't recht is, ken je 't gauw genogt zeggen.
WÊÈÊÊÊÊËËÊp



78
Doomie.
Och, 't is doodeenvoudig. Ge spreekt van m ij n land, m ij n grond, mijn akker. Wat is de waarde van uw grond? Bolhoes. Doezend gulden 't daimt, tegenswoorig.
Doomie.
Neen, Bolhuis; niets, niemendal. Alleen als er op gewerkt' wordt, dan heeft het waarde, omdat het dan alleen producten voortbrengt. Die producten, waaraan God de wasdom geeft, worden enkel verkregen door den arbeid. De vruchten van dien arbeid zijn natuurlijk voor den arbeider ? . . Neen! Voor U! Maar uw oude werkster lijdt gebrek. Heeft zij ook recht op bijstand, juist van u.
Oosting.
En laot ie joe dat zeggen in joen aigen hoes? Doomie, jie binnen ja zoo rood as 'n kou.
Bolhoes, (gait staon).
Wat zol dat 'n zegen veur de gemainte wezen doomie, as jie vot wazzen.
Doomie. Waarom mij hier dan te beroepen?
Bolhoes.
'k Wil mie nait glenne maoken, aans ....
Oosting.
Jie mozzen hier nooit west hebben, doomie; gerust.
Doomie, (gait staon). Ik hoop, dat'm'n werk hier rijke vrucht mag dragen.
Remke, (Bolhoes gaot zitten).
Ik ook. (Ze kieken heur aan).
Bolhoes.
't Is gain lolletje, Remke.
Oosting.
Over zukke zaoken maokt men gain grappies, wicht.
Remke. Maor ik main 't in eernst.



79
Oosting.
En zoo laank as doomie hier is, bist doe hom oet de wege loopen. Remke.
Maor dat huift nou ja nait meer!
Bolhoes.
En waorom dat nait?
Remke.
rt^hnf/VT Iia-it an .lasteiWaotjes steur. Sunt vannaomidie toch vaoder00™16 ^ °6t de Wege loopeD- Dafc wait
Oosting, (tegen doomie). 't ooT^0^ t dl f maint4is nait voldounde, jie maoken d'r in 't Bonk hom dai aargernis brengt, stait
Doomie.
Ik wensch God te dienen naar mijn overtuiging.
Aalbertje.
'n Beetje geven en nemen, doomie. Ik zeg vaok • 't is maor zoo gelegen, dat d' aine mensk komt d' aandlr tegen.
Remke, (bliede, tegen Aalbertje). Net as ik doomie van middag.
Bolhoes.
Zoo kom ik nait weer bie joe onder 't geheur.
Oosting.
En ik hailendaol nait.
Doomie.
't Spijt me.
hetX'Lu0?/^^ ™^'* joe vergist Doomie.
wS° itShw l\miin VOrige 8e",eentl> e»"»* ieb, zoo ook



80
Oosting.
Wie zeggen 'tjoe ja.
Doomie.
Maar de velen die ter kerke komen zeggen anders. Bolhoes.
Aarbaiders, jao.
Doomie. Zijn menschen van niet minder waarde.
Oosting.
Jie hebben boeren minder in reken as aarbaiders. Doomie.
Als een boer ziet dat een oude arbeider of arbeidster, krom van 't werk voor hem verricht, op haar ouden dag gebrek moet lijden en zoo'n boer weigert bijstand te verleenen, dan ... . Bolhoes. Dat waiger ik nait. Nait laigen.
Doomie.
Ge weigert te erkennen, dat zij er recht op heeft.
B o 1 h.o e s.
Dou 'tzwiegen, d'r tou, as je blieft, aans... (wist naor de deure) daor, hurl !
Remke, (kwaod). ■ Schaom ie joe nait, vaoder? Man, van middag was ik zoo blied mit joe en nou . . . (sneu).
Doomie. Ge spreekt tegen uw vader, Remke.
Remke.
Mien vaoder het aaltied wel aarme mensken helpen wilt. Bolhoes.
En dat wil he nog.
Remke.
Maor je doun 't raor de leste tied, hur. 'k Ken d'r nou gain touw meer an vast kriegen.



Ml
Bolhoes.
Komt omdatst nog nait onderschaiden kenst.
Remke.
Maor schaom ie joe den nait, doomie deure te wiezen ? Oosting.
As d'r hier aine zuk schaomen mout, dien vaoder nait. Doomie.
't Spijt me meer dan ik kan zeggen, dat ik aanleiding geef tot ontstemming. We begrijpen elkaar slecht.
Remke.
Vaoder begript joe nait, doomie. Hai is nooit zoo west.
Bolhoes, (dut deure open). Wie begriepen 'n aander aoreg goud. Mag ik joe verzuiken ?!!
Doomie.
st^\tfT kUDt 86 °P rekenen : ik wil eerliJk °P de Preekstoel
Bolhoes, (ropt hom nao).
Wie praoten nog naoder, hur. (Aalbertje wil doomie nao) Blief zitten, zeg 'k die.
Remke.
Wel let hom d'r oet?
Bolhoes.
Nait neudeg.
Oosting.
Ikke vaast nait.
Remke.
Den ikke! (of)
(G e die n).



DAA RDË BEDRIEF. Kovvie boudel op taovel, as in 't eerste bedrief. Eerste Toneel. (Bolboes. Aalbertje. Oosting). Bolhoes.
Nee, maor dat zeg ik ook, Oosting, 't is laang nait't zölde, hou he vot komt, maor vot mot he.
Oosting.
Hai zei domt ook, ankom week leuf 'k, veur de laandaarbaiders spreken over Kaptaol ?!
Bolhoes.
Dat 's over ons den. 't Is Godsgeklaagd. En ons Remke, dai...
Oosting. Jao, dat dai daor nou blind veur is, hè?
Bolhoes.
Daor ken men ja zuver nait bie. Aaltied opbrocht in de waore leere, en nou zoo.
Oosting.
En nou 't goie olderlieke begunzel maor hailendaol op zied zet. Bolhoes.
't Is zunde, mensken. 't Spiet mie veur 't wicht. En wie bobben 't heur toch aaltied zoo goud veurhaolen.
Oosting.
Hai het heur hailendaol inpaalmd, dat peerd van Troje. Bolhoes.
'k Kon hom wel vernailen. As 'k mien netuur te raode gong hè ... . (stüte). Maor meester kon hier nou toch wel aal wezen. Oosting.
Schoul is oet . . . Haar jie nog nait laiver haost dat ze meesterske wör in stee van doomieske?
Bolhoes.
Mit mien wille nooit 'n mevrouw Dorenbos. Niks d'r van. Den nog laiver 'n juffrouw Bunsing, alewel . .



8H
Aalbertje.
Dat ken vanzöls nooit wat worren, hè ? Ze ken meester Bunsing ja nait löchten of zain.
Bolhoes.
As je mie vraogen, ik vin 't ook 'n aaldermizzelkste kerel maor as we hom hier nou veur bruken kennen ....
Aalbertje.
)..fn,,as;je ais wozzen, hou 'n bult dat ze van doomie haolt. 't Kind üdt dr ja zuver onder, 't Ken mie zoo begrooten. 't Veurnaomste is den toch maor de laifde. En laifde het ze veur hom dat zeg ik. '
Oosting.
Nou jao, maor ie mouten nait vergeten, 'tis 'n nuver jonkerel en Remke, k wil niks van heur zeggen, dat nait, maor Remke' vuilt nait daip. As ze dat dee, den zol ze hom Êaoten, zooas ik hom haot; nait om hom, maor om zien begunzels.
Bolhoes.
Leuf ook maor driest, dat mie 't zeer dut. 't Is joen kind
Aalbertje. Joen aigen vlaisch en bloud . . .
Oosting.
Juust; juust daorom zol 't veur joe hailendaol 'n zegen wezen as he vot was . . . Daor hei je meester aal, leuf 'k ?
Bolhoes, (kikt naor 't raom). Jao ? Jao! Dust doe hom deure even open, Aalbertje ? (Aalbertje braaien deéle; of).
Twaide Toneel. (Bolhoes. Oosting). Bolhoes.
Maor ik zeg nog, 't is mie laang nait 't zölde hou we hom slieten. Oosting.
hPhL?1 Sk6 mm&™± aanTsT wil ^ d'r ook niks mit te doun hebben Maor vot mot he. Houveul ofschaffers hè we nou aal nait onder 't aarbaidsvolk. En dou d'r ais denken om, dat worren rooien, alemaol. Eerst an de blauwe knoop, den an dé aarbaiïers veramen, en den binnen ze aal sosejaol bie mie. aaroaiaers



84
Bolhoes.
En 't volk is aal zoo'n bult ontevredender as vrouger. • Oosting.
Hou laanger hai hier is, hou slimmer dat 't nog wordt. Bolhoes.
As hai zien zin kreeg, mos wie ze alemaol pensjoun geven. Oosting.
Nou waor mout dat, hen mit zökke begunzels. Da 's eerst 'n paor gulden, den 'n paor rieksdaolders.
Bolhoes.
Dat löpt ja net zoo vast as Haorlem.
Oosting.
Oh, wait ie 't ook?
Bolhoes.
Ikke wel, heur!
Daarde Toneel. (De vöregen. Aalbertje. Bunsing). Bolhoes.
Wie wachten aol 'n toertje op joe.
Bunsing.
Ik heb nog een kleinigheidje aan mijn plan gewijzigd. Bolhoes.
As 't maor eereik is.
Bunsing. Ge wilt toch, dat hij hier weg moet.
Aalbertje.
Jie ook ja wel.
Bunsing.
Die man is mij een doorn in mijn oog. En een doorn in mijn oog is zijn verhouding tot Remke.
Aalbertje. Dat huift joe nait te steken.



85
Bolhoes.
Schai daor maor over oet. • Daor hebben de elders 't mainste verdrait van.
Aalbertje. In de hoeshaolen aal, jao.
Bunsing.
Dat versta ik. En eensdeels verheugt het mij. Zij kan ja wel een betere krijgen, (hai MM Aalbertje an) al is het dan ook geen dominé.
Aalbertje.
Zol 't dat hè ?
Oosting.
'n Goie meester of zoo.
Bolhoes.
Maor wat wol ie ons nou ains anraoden. Gain babellegoegies, daor binn' we hier nait veur bie mekaor.
Bunsing.
't Zijn ernstige zaken, die ons, voorloopig althans, bezig houden. Bolhoes.
Dat wol ik ook hebben.
Bunsing.
Zooals ge weet is er een verzoek ingekomen, -om oude Matje Witkamp, echtgenoote van wijlen Lambertus Klei, op te nemen als conventualin in ons diaconie-gasthuis. Dominus Dorenbos ondersteunt dat verzoek.
Bolhoes. En wat is daor op tegen.
Bunsing.
Daar is dit op tegen, Bolhuis. Het oude huisje van Matje Witkamp is, hoewel met hypotheek bezwaard, haar eigendom. Haar opname zou deswege in strijd zijn met art. 28 van ons reglement, dat immers bepaalt, dat iemand die in het gasthuis wordt opgenomen, geen eigendommen mag hebben. Het is dus zuiver naar recht en wet, als wij ingaan tegen het advies van Ds. Dorenbos. Hij die altijd pleit voor wat recht is, wil hier de wet, het recht met voeten treden. Op goede gronde kunnen



86
wij hem dus dwarsboomen. Ds Dorenbos heeft al veel tegenkanting ondervonden, maar we moeten dit geval opblazen tot iets vreeselijks, om hem het leven hier te vergallen, om hem te doen hopen op een eventueel beroep naar een andere plaats.
Oosting.
Was 't maor zoo wied.
Bunsing.
Nu is er een vacature te B. dorp, bekend als bet roode dorp. De predikant aldaar is plotseling overleden. Ik heb mij door een collega a costi laten inlichten, en vernam dat met een 14 dagen een grostal wordt opgemaakt. In het belang van deze gemeente zal ik een stukje plaatsen in een daar veel gelezen wordende courant, een stukje van den volgenden inhoud: (riemt 'n braif oet de buutze).
Men schrijft ons:
Te B. dorp is een beweging gaande om den zeer begaafden predikant, Ds. Dorenbos van Negenhuizen (Gr.) als No. 1 geplaatst te krijgen op het drietal. Naar wij van bevoegde zijde vernemen moet Zijn Eerwaarde niet ongenegen zijn een eventueel beroep te aanvaarden. Immers, te Negenhuizen is hij niet op zijn plaats. Zonder te onderzoeken wat hiervan de ware oorzaak is, meenen we toch wel te mogen constateeren dat een predikant, wil hij met vrucht werkzaam zijn, zich moet gedragen weten door zijn gemeente. De gemeente van Negenhuizen nu is alles behalve over het optreden van haar herder en leeraar gesticht. Meermalen heeft dat aanleiding gegeven tot heftige, althans zeer onchristelijke toneelen. Aangezien het kiescollege te B. dorp in Ds. Dorenbos een zeer begaafd predikant vindt, die juist daar op zijn plaats zou zijn, kan men dus met vertrouwen verwachten, dat ook de vrede in het anders zoo liefelijk rustige Negenhuizen spoedig zal zijn weergekeerd. (Hai kikt de aanderen an; dai kieken mekaor an).
Oosting. Dat wait 'k nait, meester.
Bolhoes. En wat veur naom mout daor onder.
Bunsing.
Oh, laat dat maar aan mij over, Bolhuis. Er hoeft heelemaal geen naam onder. Ik begin ■■ Men schrijft ons. En anders, als



87
er een naam onder moet, dan mag het een pseudoniem zijn. Dan geeft de schrijver slechts zijn ware naam op aan de redactie van de courant.
Oosting.
Mag dat ook?
Bunsing.
Wel zeker, Oosting. En de redactie moet, als de schrijver dat wenscht het pseudoniem eerbiedigen. Het behoeft dus nooit publiek te worden, wie de schrijver is.
B'o 1 h o e s. Dat is ja 't mooie d'r van.
Bunsing. Dat is journalistieke usantie.
Aalbertje. En vinst doe dat 't mooie d'r van, Kris?
Bolhoes.
Hm, och , , hm mjao.
Aalbertje.
Ikke 't minne.
Oosting.
En ik bin 't nog nait mit joe ains, meester.
Bunsing.
Denk er nog eens bedaard over na. Er is nog een paar dagen den tijd mee. 't Komt mij echter een uitnemend plan voor.
Oosting.
't Eerste wi'k nait zeggen; van öll' Matje. Ik bin d'r in 't generaole ook nait veur dat lu mit 'n aigen hoeske in 't aarmhoes komen. Dat is mien mainen.
Bunsing
Maar Ds. Dorenbos staat er op dat 't wel gebeurd.
, Bolhoes. Dai kwinde van öll' Matje brengt 't hiptaik ja nog ins nait op. Wat praot ie van aigendom.



88
Bunsing.
't Is zooals Oosting al .eens terecht heeft opgemerkt weer de strijd tusschen Uw begunsel en dat van Ds Dorenbos. Ik vraag: wie moet het winnen ?
Bolhoes.
Hai nait, vanzöls.
Oosting.
Nee, hai nait. Maor dei kraandeschrieverai, 'k wait 't nait... 't Is 'n maal gevaal. (stilte).
Bolhoes.
Ja, ja.
Oosting.
Zoo'n peerd van Troje, hè ? 'k Heb joen schimmel laiver, Bolhoes. Bolhoes.
Ik ook. (krigt de braif van meester), 'k Wil 't nog wel eerst ais naolezen . . .
Bunsing, (voutstappen in de gaanke). Remke? Hoor ik Remke?
Bolhoes. Zei 't wel. (gooit de braif op 't orgel).
Bunsing.
Die is de laatste tijd wel zoo onvriendelijk tegen mij . . .
Aalbertje. Zei ie 't wel naor maokt hebben vast?
Oosting.
Jie mouten ook nait aal te happeg wezen, meester! Bunsing.
Hm.
Vaierde Toneel. (De vöregen. Remke).
Remke, (eerst om de houk).
Moeke!
Aalbertje.
Ja.



89
Remke.
Moeke.
Aalbertje.
Wat is d'r ?
Remke.
Heur es even.
Bol d ó e s.
Kom maor wieder. Wie zeilen die nait opvreten hier.
Remke, (komt d'r in, knikt Oosting tou). Dag Oosting. (ze kikt Bunsing nait an). Is 611' Matje d'r nog nait ?
Aalbertje.
Nog nait.
Bunsing, (gait mit oetstoken haand op Remke of).
Dag Remke ?!! (ze kikt hom even aan en zegt niks). Remke, ben je boos op me ? (Hai dut 'n stap naoderbie). Heb ik je kwaad- daan ?
Remke, (ofgrontaierend).
Nou, zeg. (ze löpt naor 't orgel, kikt zunder bedoulen in de braif en leest).
Oosting, (Bunsing gaait zitten). Jie hebben 't bie heur daon, meester!
Bunsing, (op stout).
Ik loof het ook. Ze kan wel vriendelijk zijn tegen een ander.
A al b er tj e.
Gait joe 't wat aan ?
Bolhoes, (kórt).
Hm! Hm!
Aalbertje. Het meester daor den wat mit verneuden?
Bunsing, (tegen Aalbertje). Zijt gij ook boos op mij ? Ik heb U toch niets daan. Ik constateer enkel een feit.



90
Remke.
Ik constateer ook een feit. (de braif in de högte). Is dit gemaine stök van joe ? (consternaotsie. Bunsing in 'l ende).
Bolhoes, (stoul adder oet).
Wicht toch !
Bunsing.
Foei, Remke ; foei!
R e rn k e.
Mout ie kindertjes oplaiden in ale deugden? (Bolhoes op heinof Remke de braif in de högte). Blief zitten, vaoder. Zai ie dat den nait in ? Kiek je hom nou nog van de boetenkaande an ? Ik kiek dwaars deur hom hen. Hai is ja net zoo vaalsch as bomies. (tegen Bunsing). Gao vot, kerel. Bah.
Bunsing.
Remke, ik zeg . . .
Remke. Jie hebben niks te zeggen.
Bolhoes, {kwaod tegen Remke). .
Stille haolen, doe.
Remke, (let de braif min). Wat mot dit den ? Zoo'n braif naost de psaalms. (leest): Den zeer begaafden predikant. Jao, dat is 't. Moar jie zitten hom hier aiweg in 't naodgaoren. En schellen op hom, as he 't nog ais nuimen duurt van: goie waarken. Dit is vast beter, hè? (De braif)
Oosting.
As ik ook es wat zeggen mag, ik hol 't op dit punt mit Remke.
A albertje. Zoo binnen mien gedachten ook.
Bolhoes.
Dat zei ik joe nait ontstrieden, Oosting, maor, he . . . Remke.
Nou, wat maor?
Bolhoes. 't Stait die mooi, zoo oet te vaoren.



91
Remke.
Verbai hom, om hier 'n vout binnen de deure te zetten. Wel zoo'n geraain schriefsel op bedenken ken, dat . . .
Bunsing.
En zegt gij daar niets op, Bolhuis?
Bolhoes.
Ik gao mit joen schrieven ook nait accoord. Op 'n eerelke menaier, dat 's wat aans; maor zoo nait.
Remke.
Eerst 'n smok en den verraoden, dat 's 'n Judasstreek. Aalbertje.
Hai; hai!
Oosting.
Dat is ook zoo.
Bunsing.
Gij zwijgt, Bolhuis? Maar dat kan ik me zoo niet geworden laten. (Bunsing of).
Viefde Toneel. (De vöragen, zunder Bunsing).
Remke, (röpt hom achternao).
Je hebben 't heurd, hè?
Bolhoes, (kwaod op Remke of). Nou is 't mooi west nait?
Remke.
Jao, vaoder, haile mooi. Och, och. (zitten).
Oosting, (gait staon).
Remke, doe hest geliek.
Bolhoes.
Om zoo'n schobbeering te maoken?
Oosting.
Nee, dat nait, maor in dit gevaal het Remke geliek. Remke.
Daor haar 'k joe den ook nait veur aankeken, Oosting.



92
Oosting.
Bin 'k blied om, wicht.
Remke.
'k Haar aaltied docht, dat jie 'n eerelke kerel wazzen. Oosting.
Doe hest geliek, zeg 'k nog es. Verstao mie goud; dat plan, dat meester Bunsing oetbrödt het, dat mag nait deurgaon. Dat zol gemain wezen. Daor let dien vaoder zök ook nait tou bruken.
Bolhoes.
Mit gemaine dingen hol ik mie nait op, dat wait ze wel. Oosting.
En ik nait. Maor hier blief "k bie: mit zien leere is doomie Dorenbos in 't ongeliek. Dat zai ik beter as doe, Remke. Ik hoop van haarten, dat stoe dat ook nog es inzain magste. (geft heur 'n haand). Dag, Remke.
Remke, (gait staon). Joen plaots is nait bie meester Bunsing en consotten, maor bie Ds. Dorenbos.
Oosting.
Nee, Remke, daor nait.
Remke.
Jao, Oosting, daor aal!
Oosting.
't Wordt mien tied. Laoter zei 't die dudelk wezen.
Remke, (schudt mit 't heufd). Jie begriepen hom ook nait.
Oosting.
Ik begriep hora zoo schoon wicht, (klopt heur op de scholder). Win die nou maor nait weer zoo op. Dag, vrouw Bolhoes.
Aalbertje.
Dag, Oosting. (of)
Bolhoes. Wacht, (let Oosting oet; of)



93
Zesde Toneel. (Aalbertje. Remke). Remke zit te prakezaiern en verfrommelt de braif. Aalbertje.
Dat is ja zuver gain leven zoo. We lieden d'r alemaol onder. Remke, (kikt op).
Is 't mien schuld ?
Aalbertje.
Nee, kind. Ik wait nait of d'r wel aine is, dai d'r schuld an het. 't Mout vaast zoo wezen . . . Denkst nog wel ais an dai spinne ?
Remke.
De grootste spinne is nou tou deure oet. (ioist op de braif). Aalbertje.
Maor zoo ken 't nait langer, Remke. 't Is hier te bruiereg in hoes. 't Onweer stait op losbarsten nou. Ik vuil 't aankomen . . D'r mout wat gebeuren. De koegel mout nou maor ies deur de kerke.
Remke.
En 't kon zoo mooi. Oh, moeke, as je ais wozzen, hou goud of Jan is . . . Zoo goud . . .
Aalbertje.
Jan? Wel Jan.
Remke.
Ik main doomie.
Aalbertje.
Stao je aal zoo mit joe baident, dat je 'n aander bie de veurnaom nuimen?
Remke.
't Vol mie d'r maor zoo oet. Maor hai is zoo echt goud, zei nooit kwaod denken, 'n doomie naor mien haart, en den zain dat ze hom op zoo'n menaier baintje flippen laoten willen. Is dat nait laog? Maor 't is nog nooit aans west, dai veur de waorhaid oetkomen duurt krigt op zien kop.



94
Aalbertje.
Most zoo rekenen, kind, 'n doomie is vaok net as 'n vriefpaole in 't laand, waor 't vai zok an schoedeln ken as 't last van jeukte het.
Remke.
Jao, en ezels as meester vrieven zök den vaast 't mainste d'r an, omdat dai nait zuver in de hoed binnen. Daor hè 'k wat verdrait van, van dai kerel. Oh, as dai 't winnen zol;;... Hè, 'k heb smis van dai zwaarde gedachten bie mie. Guster was d'r 'n dakpaan van öll' Matje heur hoeske ofgleden en op 'n goldjebloum te laande komen, 't Gele kopke keek d'r net onder oet 'k Heb dat stuk pane votschopt. Dou docht ik: zöls bist ook net zoo'n bloum onder 'n kepotterg stuk pane. Maor is gain ain dai mie dat gewicht ofnemt.
Aalbertje. Kom ies wat. Nait zoo deurslaogen.
Remke.
Maor hou vin ie dit (de braif) den. Is dat nait net of joe 'n daze omdaon wordt? Is 't den nait Godsgeklaogd dat meester zukke leugens opstellen mout veur 't bestuur van 't kaiskelezie ? Maor daor het vaoder toch niks mit verneuden?
Zeuvende Toneel. (Aalbertje. Remke. Bolhoes). Aalbertje.
Ik duur d'r niks van zeggen, kind. 't Is beste datst hom zöls maor vragst.
Bolhoes, (gewoon). En wat wolst dien vaoder den vraogen ?
Remke. Wat dai gemaine braif mot.
Bolhoes. Ja, as 'tnou ies wat piaono an wiste ....
Remke.
Hou ken ie nou zoo aine nog aanhaolen, 't Is ja net 'n Judas, dai in vrouger jaoren ook verraoden en versjacherd het aine dai 't goie veur haar; net as nou aine.



Bolhoes.
En dai aine, daor mainst doe doomie mit ? Hest 't aal aoreg dik te pakken.
Remke.
Ik wait wel wat 'k an hom heb en nait wat 'k an joe heb.
Bolhoes. réi Geef mie dai braif es heer.
Remke.
Nee.
Bolhoes, (gaait veur de deure staon).
Gefst mie dai braif op ?
Remke.
Nee. Doomie zei waiten wat hier bekonkelfoesd wordt.
Bolhoes.
Gefst op ? (Hai gript d'r naor).
Remke.
Nooit! (Bolhoes gript d'r naor).
Aalbertje, (d'r tuzzeri).
Haanden thoes, hur! Oosting zee toch zöls ook dat ze geliek haar!
Bolhoes, (tegen Aalbertje). Gao doe zitten, dat dou.
Remke.
Och vaoder, jie waiten nait hou je joe bezundegen tegen hom.
Bolhoes, (tegen Remke). En waarom holst doe 't nou zoo slim mit hom en eerst nait.
Aalbertje. En waorom doe eerst wel en nou nait?
Bolhoes, (tegen Aalbertje). Omdat he nait van mien richten is!
Aalbertje.
Stait hom te priezen.



Remke.
En ik wil perbaiern om van zien richten te worden.
Aalbertje, (tegen Bolhoes). Doe gaist nou in de verkeerde richten. Aans as vrouger.
Bolhoes.
. Gao zitten, Aalbertje en haol die d'r boeten.
Aalbertje.
As 't om 't gelök van mien kind gait, wil ik d'r bie wezen. Bolhoes.
Ik doü' 't allaineg veur heur gelök.
Remke.
Den zol ie zukswat nait toulaoten. (de braif).
Bolhoes.
Leuf van mie, doomie is 'n wolf in scbaopeklaiern.
Remke. Vaoder, schai asjeblieft oet.
Bolhoes.
Hai steukelt stiekum de aarbaiders tegen de boeren op. Remke.
Leugens. Hai preekt wat recht en waorhaid is.
Bolhoes.
't Is ain van dai vaalze perfeten, waor de Biebel veur waorschouwt.
Remke.
Vaalze perfeet? Dat is joen vrund, meester Bunsing. Aalbertje.
Dat zeg ik ook.
Remke. En aal dai 't daor mit haolen.
Bolhoes. Doomie Dorenbos stait nait in de waorheid.



97
Remke.
Nee, jie. (de braif).
Bolhoes.
Geef op dat ding.
Remke.
Nooit.
Bolhoes, (löpt kwaod op en deelt.
Tegen Aalbertje as he naor H venster toist).
Stuur öll' Matje maor bie deure vot, hur! 'kWil heur nou nait te woord staon.
Aalbertje. Ze komt over 't aarmhoes.
Bolhoes.
Jaog heur vot. Zeg maor dat d'r niks van komen ken. Remke.
En waorom nait?
Bolhoes.
Gait die 't wat aan?
Aalbertje.
Omdat doomie d'r veur is ; aans naargens om. Ik zei die 't wel zeggen kind.
Bolhoes, (tegen Remke). Omdat 't in stried is mit art. 28 van 't reglement.
Remke.
As ze heur hoeske eerst verkoopen mout, den ken je heur beter votdaodelk maor begraoven . . . Vrouger wol ie ales ja wel veur aarme mensken doun, benaom veur öll' Matje wel.
Bolhoes, (tegen Aalbertje). Jagst beur vot?! Of zè 'k 't zöls doun !!
Aalbertj e. Maor ik jaog heur nait vot hur! (of)



&8
Achtste Toneel. (Bolhoes. Remke).
Bolhoes, (löpt kwaod op en deele). Doe dust mie wat verdrait aan tegensworeg.
Remke.
Ikke nait. Maor wat het doomie joe toch daon, dat je zoo lelk op hom binnen.
Bolhoes. '
Vragst dat nog? Hai het hier twaidracht maokt. Kinder staon tegen de olders op, net as 't veurspeld is. Waist nou wat he mie aandut ?
Remke.
Ik zai 't aans.
Bolhoes.
Den bist doe stekeblind, 't Is 'n neilichter ja, 'n rooie, 'n anarchist, wait ik 't. "Wie staon ja vaierkaant tegen 'n aander over. Hai mit zien dwaolleere ... En mien dochter sleept he mit naor 't verdaarf .... O, wicht, ik heb zoo'n verdrait van die, deur hom.
Remke.
As je nog maor ais goud mit hom praoten wollen.
Bolhoes. Doe worst doodongelukkig mit zoo aine.
Remke.
Nait waor, vaoder. Net aansomme . . . Waarom bin ie zoo hai! aans tegen dizze as tegen •onz' öll' doomie vrouger ?
Bolhoes.
Dai was van onze richten. Dai ston midden in de waorheid. Remke.
Mit de waorhaid holt dizze 't ook hur. Meer as jie en Oosting denken duren. As daor joen oogen maor veur open gaon moggen. Den zee je ook: 't is recht as öll' Matje in 't aarmhoes komt..
Dai olie stumper het 't wel an ons verdaind. Vrouger wol ie nog wel es wat veur heur doun.
Bolhoes.
Nog wel, maor boeten hom om me.



99
Remke. v'k)h
Vrouger wol ie nog wel woord hebben, dat wie verplichten an beur haren.
Bolhoes.
'k Heb heur toch aaltied goud betaold, nait.
Remke.
Ze het aalbie grootvaoder daint, en as d'r hier hulpe wezen mos ston ze aaltied klaor op 'n menair, dat je 't mit geld nait goud maoken konnen .... En ons jongste knecht, heur klainzeun Bertus, past dai nait goud op ?
Bolhoes.
Aans gong he dezölde weg op as zien vaoder. Kon he ook in de jenever stikken.
Remke.
Moar as dai nou de vout bie de koele holt, zol den dat olie hoeske nait an heur blieven kennen, tot zoo laank, dat Bertus meerderjaoreg is?
Bolhoes. Maor den komt ze nait in 't aarmhoes.
Remke.
Omdat jie 't nait willen. Ken onze goie öll' Matje 't helpen, dat ie 't mit doomie nait vinden kennen?
Negende Toneel. (De vöregen. Aalbertje).
Aalbertje. Ze wol nait, Kris. Ze wol die eerst spreken.
Bolhoes.
Ik bin nait veur heur te spreken. Waor is ze?
Aalbertje, (wist op de ziedeure).
Hiernaost.
Bolhoes.
Ik hol mie an de wet van 't hoes. Dai aigendom het blift d'r boeten.



löo
Remke. En is daor niks an te doun ?
Bolhoes.
Ik gooi 't nait op 'n accoordje. OU' doomie het 't regelment zöls mit opmaokt, en daor stao ik op. (stilte).
Aalbertje. Mout öll' Matje nog langer wachten?
Remke.
Ik zei heur maor even hier heer sturen. Jie motten mit heur doun naor de wet van joen haart, vaoder; nait naor dat art. 28. Da's allaineg veur kwaojen maokt, veur onz' öll' Matje nait. (of)
Tiende Toneel. (Bolhoes. Aalbertje). Aalbertje.
Ik leuf dat 't wicht daor 'n woord van waorhaid sprekt. Bolhoes.
? ? ?
Aalbertje. Zost doe die vrouger mit zukswat inlaoten?
Bolhoes.
Dou haar 'k d'r ook gain reden tou.
Aalbertje.
Is 't den zoo slim ?
Bolhoes.
Jao; zoo slim is 't. 't Liekt of stoe 't mit de waore leere ook aal nait zoo krek meer nemst.
Aalbertje.
Nee ?
Bolhoes.
Vragst dat nog ? Doomie Dorenbo3 is toch nait zuver op de graot 1 Aalbertje.
Doe ook nait.



!0i
Bolhoes.
Ikke nait ?
Aalbertje.
Nou zeg. Maor ons Remke, dai wel. En dai holt 't nait mit die, maor mit hom. Zol 't gain tied worren, dast doe die zölm ais wat goud naokeekst?
Bolhoes. Hest 't tegen dien man, hè?
Aalbertje.
Heur ais Kris. Bedenk wast duste. Dou ik d'r zoo naor an tou was van Remke, jao, aal is 't ook 'n 20 jaar leden, ik vergeet 't nooit, doe zast te reeren as 'n kind, dou het Matje hier holpen, holpen, zoo . . . Ik ken 'l nait vergeten. Joen aigen moeke kon 't nait beterder en zaehterder as zai. Ze het heur centen d'r veur had, maor dou zai onnaierde, dat 't veuls te veul was, dou zeest doe s „Menscb, dat is ja nait mit geld te betaolen". Bist doe dat vergeten, Kris? Dat dien vrouw dou 't leven d'r ofscheurd het en dat dien dochter groot worden is, dat hest mit an heur te daanken!! . . Nou doe!
Bolhoes.
Da 's alemaol goud en wel, maor (d'r icordt op de deure tikt).. . A al b e r t j e.
Nou ?
Bolhoes. Niks. (in de ziekaomer 'n beetje gestommel).
Elfde Toneel. (Aalbertje. Bolhoes. Matje).
Aalbertje, (dut deure open). Kom d'r maor in, Matje, hur. Wie laoten joe ook maor wachten hè? (schoft 'n stoul an). Gaot hier maor zitten.
Matje, (old en of). Dank je wel ... Hè! . . (ze zit) Dag, Bolhoes.
Bolhoes, (het wat op en deele loopen en gait den aan de waand links op 't toneel zitten).
Matje. (Hai smookt).



102
Aalbertje. En hou gait 't tegenswooreg mit joe ?
Matje.
't Löpt zoowat hen. Ik bin in mien drai en zeuventegste. Bainen willen nait goud meer, botten worren wat stief .... maor aans aoreg goud.
Aalbertje, (kikt in de kovviepot). 'k Leuf dat d'r nog wel 'n traontje veur joe in is. Matj e.
Nou, 'n bakje troost . . .
Aalbertje. Dat komt 'n mensk tou, Matje.
Matje.
Jao.
Aalbertje, (schenkt in). Jie zain d'r goud nuver oet.
Matje.
'k Bin nou ook weer goud zond. 'k Mag nait klaogen .... Maor 'k heb 't smis zoo bot in kop . . . (Aalbertje schoft heur de kovvie tou). Daank je wel hur . . . Benaom as 'k an vrouger tieden denk. Men ken aal zoowat mitmaoken in 't wereldje, Bolhoes.
Bolhoes. Jao, 't gait nait aaltied veur de wind.
Matje.
O gaient, nee hur. Maist moite en verdrait stait d'r in 't Bouk, en dat is waor. Daor ken 'k over mit praoten. As jonkwicht hè 'k in dit hoes bie joen volk 'n goie tied bad. En laoter, 'k zol laigen as 'k aans zee, hebben mien man -en ik van joen vaoder en joe ook 'n hail stök geld beurd.
Bolhoes. Daor hei je joen waark veur daon, hè.
Matje.
'k Mout toch bekennen wat waor is, nè. Wie haren 't ja zoo nuver hebben kend. En nou zoo'n bodscbop op mien olie dag.



103
't Vaalt mie stoer genogt, leuf dat' driest, 't Is toch genaodebrood in 't aarmhoes, nè? Ik heb d'r gain recht tou, nee, nè ?..
Aalbertje.
Nou, kom ies wat. 't Is juust veur olie mensken, dai heur haile leven stoer aarbaid hebben, en gain centen opbespaoren konnen.
Matje.
Joen Remke zee ook, . . och, och. wa's dat 'n engel, 'n engel op aorde, . . . dai zee ook, 't zol wel bottern.
Bolhoes.
Hou! ?
Matje. Dat ik d'r wel in komen ken.
Bolhoes.
Ken Remke wel zeggen. Dai huift 'tnait te verantwooren. Matje.
En doomie zee ook: was wel 'n mouwe an te pazen.
B o 1 h^o e s, (narreg).
Doomie . . .
Matj e.
En nou kom 'k joe onderdaoneg vraogen: zol 't wel wat gauw klaor worren kennen, Bolhoes?
Bolhoes.
De moite zit hom in joen hoeske. As we dat ais an koop brochten.
Matje, (verschrikt). Dat ken nait, Bolhoes. Ons hoeske ken nait verkocht worrenMien Bertus zol zök in zien graft ommekeeren as 'k dat toulauV Nee, da's veur mien klaine Bertus, joen jongste knecht; de ainegste dai ons Lai'meer mie hollen laoten het. En Bertus is best tegenswooreg . . Nait den ?
Bolhoes. Zoolaang as 't duurt aal, jao.



104
Matje.
Dat wordt gain klokjebruier, Goddaank. Hai krigt ons hoeske. Daor heb ik en mien man aal wat pokkeln veur daon, om dat veur 'n aander te kriegen. 't Was zien lust en zien levend, ons hoeske. Eu ie waiten, hail wat ilende hè 'k deurmaokt, eerst 't gesukkel van mien man, dou 't klokjen van mien zeun, jao dai draank, dai draank, dou de zaikte van mien schoondochter, maor 't hoeske is mienend bleven, Goddaank. Dat zè 'k bewaoren, veur mien klainzeun. (tegen Aalbertje) Enwaitjewaor 'k nou 't aalderbliedst om bin?
Aalbertje.
Zeg 't maor.
Matje.
Dat 't wel an hom besteed is. Onze doomie het hom ofschaffer maokt.
Bolhoes.
En ook sosejaol?
Matje.
Hai gait grif elke Zundag naor kerke tou. Sosejaol ? En dat deur 'n doomiè dai zooveul gouds dut an 't aarbaidsvolk ? Sosejaol ? Dat is ja aidens! . . . .
Bolhoes.
Jao, da's aoreg wis 't zölde.
Matje.
Da's mie teminzen ook aaltied leerd.
Bolhoes.
Maor ale ofschaffers woren sosejaol.
Matj e.
Remke zee aal, ie wazzen de leste tied wat wonderiiek. Men zugt joe 's Zftndaogs sikkom nooit meer in kerk. Jie willen mie nait helpen da 'k 'n plaotsje in 't aarmhoes krieg, ....
Aalbertje.
Maor zol daor nou nait op 'n eerelke menaier wat aan te doun wezen Kris?
Bolhoes.
Jk ken 't nait mit mien gewaiten op 'n accoordje gooien.



105
(tegen Matje) Jie mouten ook nait zoo an dat aordsche hangen, oir* mensk; da's zunde.
Matje.
Dai zunde zei ons Lai'meer mie wel nait aanrekenen .... As jie 't maor wollen, den kon 't haile wel. Doomie zee 't, Remke zee 't, meester zee 't . . . .
Bolhoes.
Dat ken meester Bunsing nait zegd hebben.
Matje.
Aalwaor, Bolhoes. Hai het mie alerdeegs nog vraogd om 't aan Remke over te vertellen.
B o 1 h o e é.
Dai smeerlap.
Matje.
Maor as ie 't nait willen, hai, ik gong hier zoo goudsmouds hen en nou . . . Dat hoeske mout ik ja bewaoren, man, begriep mie den toch. (ze snokt).
Aalbertje. Nou stil maor 'n beetje, 't Ken ja nog wel lökken.
Bolhoes, (tegen Aalbertje).
Snapst doe dai meester.
Aalbertje.
Jaowel! Dat is gain beste. Dai wil die helpen, wil doomie helpen, wil Oosting helpen, wil Remke helpen, wil oll' Matje helpen. Dai wil mit ain loezege dauwpiere laifst'n stieg snouken tougelieks vangen; maor hai helpt die van de waal' in de sloot. Waist wel wat Remke van hom zee ? Meester Bu nsing holt d'r oet begunzel maor gain begunzel op nao. Da's hom 't aalderverdailegste. Meester hoelt mit de wolven waor he mit in 't bosch is. Da's 'n jaobruier. Da's 'n kerel van lik mie 't vessie.
Bolhoes, (wist naor Matje). Zol 't waor wezen wat zai zegt?
Aalbertje. Dochtst doe dat dai oll' stumper die wat veurloog?
Bolhoes. 'k Ken mie 't nait begriepen.



106
Aalbertje.
Aine dai zökke mooie braiven schrievèn ken, dai is overaal tou kepaobel.
Bolhoes. Dai braif . . . Waor zit Remke ?
A al bert j e.
Ik wait 't nait.
Matje. Dai wacht én toen op Bessie.
Bolhoes.
Wat mot dai den?
M a tj e.
Ze het hom naor pastrei tou stuurd. En . . .
Bolhoes.
Nou?
Matje.
As 't nait aala te goud bottern wol den mos ik maor even wachten tot doomie d'r was.
Bolhoes. Daor hei je 't poddorie aal.
Aalbertj e.
Nait vluiken, hur.
Bolhoes, {tegen Matje). Het meester ook zegd, dat 't wel kon?
Matje.
Staarms waor,. Bolhoes.
Bolhoes. Hm ! Zai je hom vaok ?
M a t j e.
Hai löpt mien hoeske steevast twai keer daogs veurbie, as he naor Oosting tou gaüt. Daor schient he nog aal groot mit te wezen.



107
Bolhoes.
As je hom zain, zeg hom den maor oet mien naom, dat he 'n groode .... Och, nee, zeg ook maor niks.
Matje.
Bin jie nou kwaod op meester omdat dai, net as Remke, ook veul mit doomie op het?
Bolhoes.
Meester nait!! ? ?!
M atj e.
Nou, ik zei maor zw'iegèn. Jie haiten mie ook ales faigen, vandaoge. Meester het 't mie zölni zegd. Maor zol jie dat nou nait in odder maoken willen mit 't hoeske?
Bolhoes. Ik ken joe 't nog nait vast beloven.
Aalbertje.
Heur es Kris. Laot die nou nait langer deur'meester óp de koare nemen. Mie docht, daor hest 't lief nou toch wel zoowat vol van. Zeg rond oet tegen elk en aine= oll' Matje het 'n plaots in 't aarmhoes kregen. Nait in de haok??? Op mien verantwoorden hur. Ik door 't woord Hebben. Zai is 'tweerd. Zai is aine van 't aarbaidsvolk waor ik 't mit op heb, omdat ze aaltied 'n trouwe Matje west het. As wie heur hoeske verkoopen gongen, den zol zai ontrouw worden an wat ze heur man op zien staarfberre beloofd het. En dat wol ik nait van heur vaargen. Zoo most zeggen en doun, Kris.
Bolhoes. Doe kenst makkelk praoten.
Matje.
Ik wol mien hoeske zóo geern ... ik mout het ja bewaoren. En joen Remke, Bolhoes, dai goie Remke, dai zee: in zien baart wil vaoder joe wel geern helpen. En dat leuf ik ja. 'k Heb joe ja kend, dou je zoo wazzen, as Remke nou is. En eerlieks, as Remke weer bie mie west Was, zoo as in mien leste zaikte 'n keer of menneg, den docht ik: wicht, aal dat goud doun an aarme mensken, dat hest van gain vrömde As jie op dai vergaodern nou ais veurstellen wollen • . . Ik mout mien hoeske ja bewaoren ....



108
Aalbertje. En wat zost Remke d'r bliede mit maoken.
Bolhoes.
Ik wil joe wel geern helpen, Matje, dat is 't hom nait.
Matje. As jie willen, den ken 't ook.
Bolhoes. Maor ik wil nait zoo as meester 't wil.
Aalbertje. Dai het aaltied 'n slag om de aarm, Matje.
Matje.
O, jao ?
Aalbertje.
En Bolhoes is rechtoet.
Matje.
Dat wait 'k.
Bolhoes.
Ik wil eereik blieven. Ik zei nog ais kieken hou 't den mout. Maor mie docht, jie mozzen d'r den maor op rekenen.
Matje, (gait naor hom tou). Och, Bolhoes ... Ik bedaank joe haile slim vrundelk (geft Bolhoes 'n haand).
Bolhoes. 'k Wol d'r aans niks veur had hebben.
Matje.
En komt 't in odder?
Bolhoes. Jao, Matje; dat mout den maor.
Aalbertje. Jie hebben aaltied 'n streekje veur.
Matje, (tegen Bolhoes). Ik ken niks meer veur joe doun, maor 'k zei an Bèssie zeggen : 'n mooie olie dag beb ik an Bolhoes te danken.



100
Bolhoes.
't Is goud, hur. As ik joe was, den zo'k nou maor weer vot gaon. Ik zei 't zölm wel veur joe an doomie zeggen . . .
Matj e.
Goud, Bolhoes. Goud. {of mit Aalbertje).
Twaalfde Toneel. (Bolhoes). Bolhoes.
Zoo'n blikzemze koster . . ; Gai mensk ken je ja meer vertrouwen .... Bunsel dat 't is . . . 'k Kon mie nog wel 'n ongelök begaon an dai kerel . . . 'k Leuf dat hai 't gevaorelkste van alemaol is. Gedonder mit zien braif . . . Dat vergeef 'k hom nooit ... En zol 't wicht de jong d'r mit naor doomie tou stuurd hebben ? En wat den ? Zol doomie mie leuven as ik zeg da'k d'r niks mit verneuden heb? En dat hè'k ook ja nait? . • . (bie deure) Aalbertje! (gain géluud) 'k Heb mie wat op haals holt mit dat peerd van Troje. (haard in deure) Aalbertje !!! (achter deure) ■. Jao... Dai vroulu mit heur geklets . . . Tou den toch !!
Daartiende Toneel. (Bolhoes. Aalbertje). Aalbertje.
Nou, hier is Aalbertje.
Bolhoes.
Dat huift toch zoo laank nait te duren! Matje ken 't padje hier nog wel. Hier is niks veraanderd in hoes.
Aalbertje. Hier is hail wat veraanderd in hoes, Kris!
Bolhoes.
Zoo, hè?
Aalbertje.
Jao.
Bolhoes.
Begunt 't aal weer?



110
Aalbertje.
Jao. Maor doe hest toch groot geliek, dast nait laanger an 't haandje van meester Bunsing loopen wist. Daor bist doe veuls te veul kerel tou. Vrouger keekst gain mensk naor de oogen, dou deest wast zölm wost en 't was goud. As 't dust wat 'n aander wil, den is 't aaltied vaolikaant oetkoraen. Tou, Kris, volg dien aigen goie ingevens weer, net as vrougor. Wat hest mit meester Bunsing en daient in de pedde.
Bolhoes.
Ik bin mans genogt om oet mien aigen doppen te kieken. Dat wait 'k weratjont zölm wel. Maor waor zit Remke?
Aalbertje.
In toene.
Bolhoes.
Roup heur.
Aalbertje.
Gain roezie maoken.
Bolhoes.
Nee.
Aalbertje.
Wat wost den.
Bolhoes.
Dai braif zei d'r heer.
A a 1 b e r t j e.
As ik goud verstaon heb, het ze Bertus d'r mit naor doomie tou stuurd. Of hom vraogen laoten om hier te komen. Daor wi'k of wezen. Matje zol ja wachten, haar Remke heur zegd, tot doomie d'r ook was.
Bolhoes.
En hai is d'r kepaobel tou om te komen ook. Maor ik gao nog even naor Oosting tou.
Aalbertje.
Veur 't eten nog ? Duurst doomie nait onder de oogen te komen ?
Bolhoes. 'k Zol nait waiten waorom nait.



111
Aalbertje, (bie venster). Bist ook aal te laot. Hai komt d'r aal an.
Bolhuis.
Maor ik wil niks mit hom verneuden hebben.
Aalbertje.
Hai wel mit die vaast.
Bolhoes.
Laot hom noar meester tou gaon. Dat 's ja toch twai haanden op ain boek, zee Matje.
Aalbertje.
Daor mainst van zölm net niks van. As 't 'n kerel biste, den most hom te woord staon, doe.
Bolhoes.
Waor zol dat gemier goud veur wezen. En dai braif, op de mizze beurde ja.
Aalbertje.
Zeg 't doomie den.
Bolhoes.
Waorom ?
Aalbertje.
Omtoch.
Vaiertiende Toneel. (De vöregen. Doomie. Remke).
Remke, (in deure). Vaoder, doomie wol joe even spreken as 't goud is. Bolhoes.
En as 't nait goud is?
Remke. Den ook! Kom d'r maor in, doomie.
Doomie.
Ik zal maar met de deur in buis vallen, Bolhuis. Van Remke vernam ik welk een kool mij gestoofd zoo worden. Eén vraag, op de man af: Bolhuis, heeft dat plan uw goedkeuring weggedragen, ja of nee.



112
Bolhoes. 't Zol mie te gemain wezen.
Doomie, (tegen Remke). Zie je nu wel! (tegen Bolhoes) Dan kunnen we dus zonder wantrouwen in 't hart elkaar een hand geven, (stekt zien haand veuroet). Goed ? ?
Bolhoes.
Wat dat angait . . .
Doomie, (geft Bolhoes 'n haand). Accoord. (nemt 'n stoulj Kijk eens Bolhuis, een strijd van beginsel tegen beginsel moet met eerlijke middelen worden uitgevochten. Dat wenschen wij beiden. Nu vraag ik werkelijk niet van ü een eenmaal door U ingenomen standpunt te verlaten ; maar ge zult mij toch ook het recht toestaan er een eigen meening op na te houden.
B o 1 h n i s.
Dat zei waor wezen.
Doomie.
Welnu dan; versta mij goed. Ik denk er natuurlijk niet aan een Groninger boer zoo maar even tusschen duim en 'vinger tot mijn zienswijze te brengen. Maar ik wensch toch te wijzen op 't geen ons bindt. Ik heb oude Matje nog juist eveii gesproken. Ik dank ü zeer voor het goede werk, dat gij aan haar hebt verricht.
Bolhoes.
Het gain daank neudeg. 'k Heb medelieden mit dat stumper. Doomie.
Dat verheugt me. Immers, medelijden met haar is ook mededragen haar leed; is haar troosten; is haar helpen. De barmhartige Samaritaan hielp ook; met olie en met zalf.- Datzelfde hebben wij in de praktijk des levens te doen. Gij doet het. Ik weet het van oude Matje. Laat mij het doen op mijn wijze. Er zijn meerdere oude Matjes, die recht hebben op medelijden ; dat is op onze hulp. Ook onder voorstanders van staatspensioneering zijn eerlijke christenmenschen, Bolhuis ....
Bolhoes.
Hm, hm, jao . . . Maor jie mozzen nait zooveul an ofschafferai doun. Daor denken wie zoo gloepend aans over bier.



118
Doomie. Maar moeten we daarom vijanden zijn?
Bolhoes.
Nee, dat nait. maor ik wil mien kristeleke vrijhaid hollen. Ik hol 't mit gounend dai 't op tied bruken, en 't op tied staon laoten kennen, 't Is veur de ganzen nait brouwd.
Remke.
Dai waggeln van zök zölm ook aal genogt.
Aalbertje.
Dat 's dien stek.
Doomie, (tegen Bolhoes 't mainste). Maar daar hebt ge nu Bertus Klei, de kleinzoon van Matje; uw jongste knecht. Hij zou den verkeerden weg zijn opgegaan, tenzij hem de oogen geopend werden voor het alcoholkwaad. Goddank, dat het gelukt is. Is hij er minder door geworden?
Bolhoes.
Nee, dat nait ....
Aalbertje
Beter.
Doomie.
Dan willen we voorloopig niet meer over het drankvraagstuk redeneeren. Dat doen we later. Ik hoop hier vaker in huis te komen, als 't mag.
Bolhoes.
Waorom zol 't nait maggen! ? Maor dit heb ik joe te zeggen : 't zit hom nait in goie waarken.
Doomie.
Dat zeg ik met U. Religie is geen moraliteit.
Bolhoes.
Oh, zoo.
Doomie. Daar zijn we 't samen over eens.
Remke.
'k Leuf dat jie 't over nog wel meer dingen ains worren mit joe baident.



lïi
Aalbertje.
Ik mog 't wel lieden. (Remke gait dicht bis Bolhoes zitten). Remke.
Vaoder, nè?
Bolhoes.
Wadde, kind; wadde.
Remke.
Vrouger was jie aaltieden zoo wies mit mie. En nou nait meer ? ?
Aalbertje. Och, kom, dat waist wel beter, Remke.
Bolhoes.
Onze ilende in de hoesholien het 'n daipere oorzaok, kind. Doomie.
Maar bezie de dingen nu eens onbevooroordeeld, Bolhuis. Kom, gij met uw gezonde hersenen, zeg nu zelf = is Uw plaats nu naast iemand als meester Bunsing, bijvoorbeeld.
Bolhoes. Nee..hur. O, gaient, nee.
Doomie.
Maar wat ik U nu wou vragen, hebt gij er bezwaar tegen dat Uw dochter en ik samen als 't zoo uitkomt troost gaan brengen in de huizen der armen en zon laten schijnen in hunne harten ? (Remke kropt heur vaoder wat dichter aan). Menschen als oude Matje . . .
Bolhoes. 'k Heb Remke d'r nog nooit in tegenhollen.
Doomie.
Dat weet ik. Mijn voorganger heeft veel steun gehad van zijn vroolijke handstok. Het Verheugt mij uitermate, dat gij mij dien steun niet zult onthouden. Niet alleen voor onze armen verheugt het me ... . Voor mijzelf het meest.
Bolhoes.
Hou ? Hou main ie.
Doomie.
Och, Bolhuis, weet dan, dat uwe dochter de verpersoonlijking



115
is van dat, wat ik me als eene ideale levensgezellin heb gedacht. Weet, dat ik voel aan het kloppen van mijn hart dat zij en ik, in zoo groote liefde voor elkander, voor altijd innig gelukkig zouden zijn. En Bolhuis, Uw toestemming niet alleen, maar Uwe zegen zult ge Uw Remke en mij niet onthouden.
Remke.
Vaoder, 't is aal 'n haile zet leden, dat wie zoo nuver en aoreg bie 'n aander zatten as nou; zoo, net of 't onweer west het en de zun weer begunt te schienen.
Aalbertje. Ik mag mie dai tied haost nait meer beugen, Kris. Bolhoes.
Hm.
Remke.
Ikke wel. 't Was dou jie en vaoder mie zoo geern plaogen deden mit 'n doomie. (Bolhoes kikt heur aan). Jao, vaoder, jao . . .
Bolhoes. Gain olie koien oet de sloot bollen, hur.
Remke.
Maor 't is toch zoo. Wat bin ik daor wel gloeiend om west op joe. Maor 'k wait nou wel dat jie 't goud mit mie veur haren, vaoder, hur. Hur, vaoder.
Bolhoes.
En doü wost 't nait waiten.
Remke.
Dou wos 'k ook nog nait beter . . . Maor nou . . . wol ik nog . . . zoo haile slim geern ... dat . . och . . (ze nemt heur buusdouk en begunt zachies te snokken).
Bolhoes.
Nait zoo traondereg hur! Dat was 'k vrouger ook nait wend van die. As zun schient den regent 't nait.
Aalbertje.
Wat scheelt die nou, mien wicht.



1 ld
Remke.
Niks, moeke; niks. Ik bin nou ja blied weer. (de haand op Bolhoes zien scholder). Zei wie nog ais redenaiern daorover vaoder, over dat wat ie dou geern wollen en ikke nait en wat ik nou zoo slim geern wil . . en . . . ie
Bolhoes. Maor kind, begripst toch wel . . .
R e m k e.
Begriepen, nou ja, maor jie vuilen toch ook wel . . . Tou Vaoder laot't zunneschien weer blieven, veur ons alemaol Vaoder?
Aalbertje.
Men ken toch best aine as schoonzeun respectaieren, eu 't d'r as doomie nait mit ains wezen. Dat ken toch best.
Doomie.
Ik heb vernomen, Bolhuis, dat ge een ideaal had, een ideaal dat ü nooit heeft losgelaten. Daarvoor was bet te schoon. Gij en Uw vrouw op de villa, die -haar voltooiing nadert; Uw zoon op deze kapitale boerenplaats, en Uw dochter, Uw Remke op de pastorie. Dat ideaal is nog te bereiken, Bolhuis!
Bolhoes, (as Remke hom anholi).
Schai oet, wicht.
Remke.
Vaoder, jao ? Hè, jao. En den 'n 28sten mit 'n aander naor stad tou. Wat 'n schiere, dat Oosting onz* schimmel nait kregen het. Jie mit 't aigenste draijaoreg peerdje veur de koetze. Vaoder ' Jao? Jao?
Bolhoes, (holt Remke aan). Maor doe de liene nait. Dai bol ik in handen.
Remke. (springt overende). Vanzölm; jie mit schimmel en ik (nemt doomie in d' aarm) mit 't Peerd van Troje.
(G edien).