1128
VER VAN T GEWOEL
GEDICHTEN
DOOR
EDWARD B. KOSTER
c
39
's-GRAVENHAGE N.V. EtECTRISCHE DRUKKERIJ „LUCTOR ET EMERGO" 1922






7
VER VAN T GEWOEL
Hf-
'31
GEDICHTEN
DOOR
EDWARD B. KOSTER
's-GRAVENHAGE N.V. ELECTRISCHE DRUKKERIJ „LUCTOR ET EMERGO" 1922






Zwar mag die Muse mit der Weisheit streiten, Wer Mutter und wer Tocht er sei von beiden.... Doch hat dies Paar mein leichtes Lied gesegnet? Verstatte denn, dass noch des Tags Beschwerden Ein flücht'ger Hauch aus jenen Wundergarten Melodisch, kaum vernommen, dir begegnet!
Eduard Mörike.






DEMETER VAN KNIDOS.
Verheven blikkend zit de godheid stil, Demeter, Moeder Aarde, in 't wijde kleed, Dat langs haar leden valt in plooien breed, En in haar oogen droomt haar hooge wil.
't Is alles rust, behalve 't licht geril Der blonde lokken, nu de moeder weet Dat langen tijd haar dochter, buiten 't leed Des donk'ren Hades, voelen zal 't getril
Der zuiv're zonnestralen. Zocht zij niet Heel de aarde door in beving en verdriet, Geworgd door honger en door heeten dorst?
Maar nu is alles vreê: zij ademt rust,
De knaging van haar weemoed is gesust:
't Lief hemelkind hield ze aan haar trouwe borst.
WATERMOLEN TE VORDEN.
Door 't groen omhuif d en luisterrijk paleis, Waarin de wrakke watermolen staat, Ruischt in natuurlijk-ongeschoolde maat Der voog'len vrije klankenvolle wijs.
Zij zingen om het luidst den eereprijs Van weeld'rig loover en den vollen baat Van weem'lend-woelig leven, houden raad In deft'ger samenscholing diepe peis.
En rondom in het mystisch boomprieel Van eeuwenoude stammen speelt de zucht Van zomerzoelte door de lichte lucht.
Blij blauwend buigt de hemel zijn gewelf Om deze heerlijkheid, en sluit zichzelf Turkooizen schrijn, om 't glanzend groen juweel.
5



BELOFTE.
De zonnebloemen pralen in den tuin, De oud-roode daken kleuren mooi er bij, Lief lonkt het witte muurtje van terzij, Ver ligt in mauve en grijs het eenzaam duin.
De najaarszonnestralen glijden schuin,
Verguldend alle dingen met-hun blij
En luw geschitter; staat'ge boomenrij
Reikt vol verlangen nog naar 't licht de kruin.
In broze schoonheid ligt het alles daar
Bij 't langzaam-aan verwelken van het jaar,
Een nagereaien droom, de schaduwpraal
Van zomerhfcerlijkheid, belofte thans,
Na winterteistering, van zonneglans
Van geurig groen en zang van nachtegaal.
PAARDENVOLK.
Ets van Baxter. Wien is hier Rembrandt in de ziel gedoken? Hier waart een sober-pjralend licht-en-donker, In diepe krochten doolt het toongeflonker, In menigvuldig tintenspel gebroken.
Des standaarddragers vastgeklemde knoken OmgTijpen forsch de schaft: een trotsche pronker Heft hoog zich op 't wit ros, den licht-ontvonker, Want in zijn glanzing is het licht ontloken.
De banderollen in de bandelieren
Zijn fier geheven in hun zijden schijnen,
De trommen daav'ren en de pijpen fluiten.
Zoo gaan zij door de poort in edel zwieren, Met schoon-gedragen zwenkingen van lijnen: Het paardenvolk schrijdt door de poort naar buiten.
6



BLOEMENB OOTJE IN DE KOLK.
Delftsche Maskerade. Ver van 't gewoel der bonte maskerade Ligt stil het bootje in donker-groene gracht, Beladen met zijn bloemenvonkelpracht, Klein sprookje in 't groot're van Sheherazade.
Een sprookje in 't klein van wat de gindsche kade Aan weidsche kleuren biedt en rijke dracht Van volverzade zijde en zwaren nacht Van zwart fluweel en praal van pronkgewaden.
De paarden trapp'len en kameelen wiegen, En de ezels torsen hun geleerden last, Chineezen tronen poppig in hun kast; —
De helmen blinken, helle vanen vliegen,
Geril van kleur doorvaart het schittervolk; —
Stil ligt het bloemenboot je in diepe kolk.
DE RUITER.
Voor W. van Konijnenburg. In vlammenpracht, die pralend hem omvangt, Rijst hoog de ruiter op zijn donker ros, De wapperende manen waaien los Van 't edel dier, dat naar 't gebied verlangt,
Waar reiner lucht het vonkelend omprangt, Waar het zal dolen door 't fantastisch bosch Van sprookjes rij ken, waar met vreemden dos Onaardsche kleur 't onaardsche land omhangt.
De ruiter is éénswillend met zijn dier, En laat het vrij te vliegen naar zijn aard, Ook hij streeft naar een hooger land van licht.
Zoo gaan zij beiden, hooggestemd en fier, Als in apocalyps, èn man èn paard, In vlammenpralend, visionair gezicht.
1



MIJN DROOMEN GAAT.
Mijn droomen gaat naar glorieuze vrouwen
Der Renaissance met haar hevig leven,
Wier diademen bij haar hoofdwenk beven,
Wier schoonheid trotsch, angstwekkend is te aanschouwen.
Ik zie hen gaan bij 't schijnsel van flambouwen, De donna's, ,die de fijne handen geven Aan cortigiani, die door hoofsche dreven Hen hoff'lijk leiden, hun ontrouwe trouwen.
Ik voel hun donderenden hartstocht laaien, De bliksems, die er door hun harten flitsen, De levensdrift, getast in vingerspitsen; —
Hun zind'rende begeerten voel ik waaien,
Door heel hun zijn, den drang naar duist're dingen,
Die leeft van onbereikte erinneringen.
ZEGEPRAAL.
Terwijl de smarten zingen in het rond, Gaat blij de geest de ruimte-in spelemeien, En zelfgenoegzaam in het weidsche vrije, Doet hij zijn soevereinen wil er kond.
Hoogmachtig heerscht hij, en hij maakt gezond, Hij doet onmerkbaar-stil het leed verglijen, Steeds gaat zich vreugd aan volle vreugde rijen, Den redder geest roemt heel der wereld mond.
Zie in de duistere en verlaten nachten Het heerlijk heil der held're sterrenprachten, Hoe diamanten fonk'ling louter praalt.
Zoo zal de geest in haar verheven vrijheid Het lichtloos leed verhelderen tot blijheid, Die triomfant'lijk 't leven overstraalt.
8



KATHEDRAAL VAN RHEIMS.
Bij een teekening van Dirk Schilfer. Hier rijst het steen, dat zang van eeuwen draagt, Een grijs verweerd mysterie, naar omhoog, Door nis en ommegang en venstertoog Wordt heerlijk beeldwerk ongerept geschraagd.
Een glorieuze wijding, die niet klaagt, Maar in verstarde mijm'ring voor het oog Een stillen jubel opricht, heft zich hoog, Door gruwelijke schending niet belaagd.
En nu? Nu kwam een vijand, bruut en wild, En regende verwoesting hart'loos neer, De glorie en de jubel zijn verstild.
Geschonden is het weidsche kerkgevaart, 't Geheiligd steenen wonder van weleer, Verheven bouw van smart op Frankrijks aard.
SEGANTINI.
Hoog op de bergen leefde hij alleen, De wisseling bespiedend der seizoenen, Ontcijferend hun wonderbare roenen, Terwijl de tijden vluchtten om hem heen.
Hij kende 't nu, de toekomst en 't verleen In 't zengen van de zwoele zomernoenen, Der lente licht, weelde van herfst, klaroenen Van winterstormen, starrende tot steen.
Wie in Sankt-Moritz zag zijn weidsche werk, Zoo pralend-stil, der Alpen jaargetijden, In sobere kapel, méér dan een kerk, Het heiligdom van allerpuurste rust, Die voelt dat hij geleden heeft hun lijden En heeft gejubeld in hun hoogen lust.
9



HOOG BÜURLO.
Voor Chris Lebeau. Wie heeft de Reuzen tot het spel verlokt, Dat daarna eeuwen lang is blijven staan, Waar zijn de stoere spelers heengegaan, — De wereld is hier zoo dooreengeschokt.
Eén heeft een worp gedaan, maar 't heeft gehokt, Er is een wonderwezen opgestaan — Het moét wel — dat hen plots'ling kwam verslaan, Of zondvloed heeft hen gudsend weggeklokt,
De ruige brokken liggen woest dooreen, En hier en daar, geteisterd door orkanen, Heft een van strijd verwrongen boom zich op.
De blokken oerzand, als de stapels steen Geslingerd in de slagen van Titanen, Aeonen torsen ze op hun trotschen kop.
ELFEND ANS.
Op ranke voetjes gaat het rap in 't rond, 'tFluweelen grasperk duizelt van den dans, En in den mild-mystieken maneglans Ligt heel de omdreving droomend wonderblond.
De blanke voetjes raken nauw den grond,
En in de wieg'lend-zwevende kadans
Van 't rhythmisch sling'ren langs hun Elfenschans
Gaap blinkende gewaden wisselbont.
Fijne muziek van krekels hoort men trillen, Verluchtigend de lenige Elfengrillen, Bij wier gedans de grasjes ruischen gaan.
De blanke lichamen van Nimfen schijnen Door 't woud, ze hebben pret in al die kleinen; En door de takken gluurt de groote Paan.
10



PRINCESSENMUMMIE.
Dat zwart skelet, van windselen ontdaan, Waaraan het uitgedroogde vleesch nog kleeft, Die groezelige hoop, waarvoor men beeft, — Bedenkend het meedoogenloos vergaan Van al wat ademt onder 't licht der maan, — Die mummie heeft verlangd, geliefd, geleefd Het volle leven; wat maar 't leven geeft Heeft zij genoten in haar aardsch bestaan.
Zij was een schoonheid in haar gloriedagen, Want waarom anders in haar tombe lagen Het spiegeltje, de kam, het verf palet?
Nu moet zij eeuwig in het duister wonen, De trotsche dochter van de Pharaonen... . Of is haar ziel als ster bij Ré gezet?
LEONARDO DA VINCI.
Het Meigefluit verkondt een nieuwen dag, En 't oov'ral bloeiend leven baant alom Zijn weg, verbrekend de droef-doodsche mom Van killen regen; en de ontplooide vlag Van lente waait weer, die met mild gezag Regeert der dieren en der menschen drom, En slaat met zon het druilend duister stom, Spint schemerglans en licht van 't fijnste rag.
Zoo bracht ook Leonardo licht in 't leven,
Toen overal 't herboren leven kwam
En met zijn blij geweld de wereld nam,
Toen scheppingsdorst en wetenslust doorbeven
De menschheid ging, die strak van zinnen liep,
En hij, de groote, Monna Lisa schiep.
11



TECHNIEK.
Het vast gerader van de krachtmotoren Vervult de wereld met zijn zwaar geraas, Zuigstampen van machines geeft relaas Van nieuwe kracht uit oude kracht geboren.
De Super-Dreadnought met zijn hoogen toren, Een Leviathan van de waat'ren, aas Voor schietende torpedo's, maakt een waas Van vlossig schuim bij 't zwoegen door de voren.
Het grootsche wonder van den onderzeeër, Verfijnd' bedenksel van den Europaeër, Heeft du izend draaisels in zijn listig lijf.
De ontzaggelijk-gewiekte aëroplanen Vervolgen vlug en vreemd hun hemelbanen; De wereld stokt en staart bij 't stout bedrijf.
NAAKTFIGUUR VAN THIJS MARIS.
Een droom van blonde schoonheid ligt gevlijd Op blanke sponde in visionaire pracht, En rustig ademt in den wijden nacht De glanzend-ongerepte vrouw'lijkheid.
Wie is 't origineel? Een veile meid, Die in 't obscuur cafétje lolt en lacht, Die ied'ren nieuwen nacht een ander wacht, Haar brood verdienend met haar schaamt'loosheid?
Wie zal het zeggen? Maar de toovermacht
Van schilderhand heeft tot godin gewijd
De vrouw die daar zoo schoon te sluim'ren ligt.
De kunst'naar heeft den adel haar gebracht,
Tot hoog're sfeer haar wezen ingeleid,
Hij, schepper van 't ontroerend droomgezicht.
12



AVONDROOD.
Het avondrood doet droomen van geluk Diep in mij dalen, nu ik dwaal door 't duin. Hier ligt dan weer mijn mooie toovertuin, Hier zijn Titania, Oberon en Puck.
Veel Elfen schuif'len in dit tooverstuk Van zacht grijsblauw, diep dal en hoog're kruin, Nu zon in lagen praal haar ros licht schuin Op zee laat spelen na der dagen druk.
Hoe zij ook drukkend wegen op 't gemoed, Natuur blijft ons getrouw en eind'loos goed, Ze schieten toch geen zee of zon kapot.
En, smeltend avondrood, wek gij de hoop, Na dezen bloed- en vuur- en ijzerdoop, Dat vrede weerkeert met haar stil gebod.
BACH.
Doolhof van zang, die door de kathedraal Met statig bruisen dreunt, en jubeling Van steigerende klanken, werveling Van streng-canonisch dansen, vrome taal, Die in fugatisch heffen en gedaal Ekstatisch juichend uit den meester ging, Totdat hoogdronkene verzadiging Van eed'len klank versterft in een koraal.
Grootmeester van gewijden tempelzang,
Maar toch, hoe blij, onschuldig als het kind,
Dansend voor God, als David voor zijn ark.
Gij schept het licht in uw verheven gang,
Gezwollen is uw zeil van hemelwind,
Zwak volgt uw grootsch galjoen mijn broze bark.
13



SAMARKAND.
I.
Te reizen naar het verre Samarkand! Het hart van Azië! — Sheherazade Kent uw bekoring, toen de tijd verglee, In d'ongerepten luister van haar trant
De sprookjes zeggend O, 't mystieke land,
Waar deftig Sarten hurken bij hun thee, Waar Paradijstuin, minaret, moskee, En citadel in gloed van 't Oosten brandt!
Daar ligt het koepelgraf van Tamerlan; De kroningssteen van 't rijk van Bokhara Glanst in geheimvol gloeien eenzaam voort.
Het woelen op uw drukken Righistan l)
In bonte bronzing zonder wederga
Maakt u tot beeld'rijk somberglorend oord.
n.
Gewiegd in de vallei van Zarafshan, Steekt boven 't zand gij uwe tinnen uit, Terwijl uw Bag-e-Behkesht 2) breed omsluit Den bloemenschat van d' ouden Tamerlan.
Hier loopen mullah's preekend af en aan, En derwishen verwekken doodsch geluid Door hun gehuil; een rijkversierde bruid Schrijdt rink'lend door een hooge palmenlaan.
Hier ligt het dood verleden sprookjesstil, Hier leeft historisch nog de levenswil Van 't Oosten in fantasmen en fantoom.
Hier was 't dat inspiratie tot u kwam Van Rubaiyat, mijn vorst Omar Khayyam, En 't Oosten ghjdt voorbij me als in een droom.
>) Marktplein. *) Paradijstuin.
14



NOVEMBERBOSCH.
De kraaien schreeuwen in de kale takken, Als indigo staat donker boomkordon, En verre wijlen aan den horizon Opalen glansen, die omhoog vervlakken.
Schaarsch ligt de sneeuw in enk'le witte plakken, Flauw scheem'rend door het bruingetint gazon, En 't fijn etherisch web dat nevel spon Komt zachtjes over hoogte en laagte zakken.
Heel eenzaam ligt het bosch; mijn geest verwijlt, Zoo gaarne hier, wanneer de dag verijlt, En schemering al langzaam komt te dalen.
Want vrede, diepe vrede geeft het woud, Nu oorlogswee de wereld heeft benauwd, Hier aam ik vrijer, hier is 't goed te dwalen.
VREDEBIDDERS.
Zij houden vroom hun biddag voor den vreê, Zij liggen biddend met gebogen hoofd, En momp'len: „Heerlijk wie in God gelooft, Hij strijdt al zeeg'nend met zijn dienaars mee.
Hij gaf de wereld wel onzegbaar wee, En veel onschuldig leven werd gedoofd, Veel werd vertrapt, vernietigd en geroofd, Maar wij, wij zeilen nog op kalme zee."
Zoo mijm'ren zij in stil en vroom gepeins, En koest'ren zich in stemming, braaf en eêl, Die oorlog is dan ook zoo wreed, zoo snood.
Maar wie doorgrondt het giftig-voos geveins, Want hielp hen de oorlog niet onmatig veel, En was het zoete winstje niet heel groot?
15



JONGGESTORVEN VIOLIST.
Klein wonder, in wiens wezen ligt getast Gevoel en wijsheid van een voorgeslacht, Hoe staat ge daar verdiept in uw doordacht Bezield gespeel, geloovend, en verrast Door eigen schoonheid, die als eed'le gast Woont in uw ziel, en met ontemb're kracht Te voorschijn barnend, vroom wordt ingewacht, En altijd schooner, voller, hooger wast!
Daar stijgt de hymnus, zuiv're snarenzang, En licht gebogen 't hoofd, beluistert gij Ekstatisch-kalm bezielde tonenrij, Die opstijgt uit uw vedel, weidsch en lang. En alle hoorders voelen dat daar staat Een oude speler met een jong gelaat.
OPAAL.
Opaal met groene glinstering in blauw, Mysteriegrot van schoonheids flonkerschijn, Zou wat de menschen zeggen waarheid zijn, Dat gij verandert al naar vreugd of rouw?
Zijt gij uw drager zóó door alles trouw, Dat dofheid u doortroebelt bij zijn schrei'n En fiere glanzing blikkert bij 't verblij'n, Gij wondersteen, gestold uit tinteldauw?
Ik wil in vreugdeverten mij verblijden, Door 't blinken begeleid van mijn opaal; Maar neigt mijn zon allangzaam ten gedaal, Dan zwijge in dof berusten alle glans, Die vroeger oplaaide in den levensdans, En heersche troeb'le weemoed bij mijn lijden.
16



BRONZINO.
De bronzen klank van uw volrijpe kleuren Gonst dreunend, meester, mij nog na in de ooren. En telkens als ik hem weer kom te hooren, Welt in mij op het trotsch en vreemd gebeuren Van uwe kunst: hoe daar gestalten beuren Zich uit Verleden op, en ons bekoren Met wat vol heimenis ons gaat omgloren En ons omnevelt als met oude geuren.
Eleonora van Toledo praalt
In goudbrokaat en flonk'rende edelsteenen,
Haar fijne linker rustend op de knie. .
Haar rechterhand in teed're omarming daalt Op zoontjes schouder: liefde en glans vereenen Hun zang tot grandiooze harmonie.
NACHTSTEMMING.
Ik hoor het ijle suizen van den nacht, Mysteries fluisterend aan Moeder Aarde; Al wat in 't leven mijn gemoed bezwaarde Wordt in 't geheimvol ruiz'len na-gedacht.
Misschien dat eens het verre nageslacht Een antwoord vindt op 't ons nog onverklaarde, Dat zijn licht flitst in 't ons niet geopenbaarde Door diepe peinzing en door wetens macht.
Want of wij ook al fantasieën weven, De waarheid zoekend die verborgen is, Ons vragen slaat te pletter op de rots Van onze onwetendheid omtrent het leven, Van 't raad'loos tasten in de duisternis.... Of mechanisme öf wond're werking Gods.
2
17



SONATE PATHETIQUE.
Aan Dirk Schaf er.
Dof rollen en lawinen van geluid,
Zwaar brommen van den berggeest in zijn grot,
Speelsch flonk'ren, lachen, vlijmig-spitse spot,
Dat alles kwam bezielde vingers uit,
Een vuurgesprankel en fonteingespuit
Van alwat dolt en dartelt met het lot,
En geesten, innig smeekend tot hun god,
Een rondedans om bruidegom en bruid.
Een wereld van gevoelens kwam verrijzen Uit macht'gen vleugel, daverend van zang, Zoodat de hoorders roerloos nederzaten In vrome aandachtigheid en stil gepeinzen, En gansch gebannen door den sterken drang Die blonk op aller ernstige gelaten.
DE WIND.
De wind vervult de wereld met geraas En rent de ruimten door met zoevend kreunen, Hij doet de boomen en de stroomen dreunen En geeft van verre landen vreemd relaas.
Hij knakt op zee de masten en de ra's, Verzwelgt de schepen die vertrouwlijk leunen Op 't golfgebied, en zingend doodsche deunen Zaait hij verderf met bulderend geblaas.
Waarheen verwaait de wilde windenbende Die ronddwaalt door der wereld wijd gebied, Wie is er die het einddoel voelt of ziet?
Wie was er ooit die hunne banen kende, Terwijl zij hollen door de hooge lucht Of in diep dal versterven met een zucht?
18



NAJAAR.
Een lange lichtstreep glimt als geel topaas Nog aan verwelking van den horizon, De lichtbaak schiet, omhooggericht kanon, Zijn straal verweg als schichtig chrysopraas.
Een tram rolt langs me in rommelend geraas, En blauw gevonk, als van Bengaalsche zon, Spat knett'rend onder dond'renden wagon, Die verder holt met pruttelend gedaas.
Een paarse gloed ligt over 't na jaarsland, In peinzend monniksbruin staat boomenrij Na boomenrij waar ver de vogel vlucht.
Bleek tegen 't matblauw, dat omhoog zich spant, Komt schuchter twink'lend in 't stil herfstgetij Een enk'le ster verrijzen aan de lucht.
EVENWICHT.
Voor Leonard Charles van Noppen. 'k Zie in mijn droom hoog-duiz'lende paleizen Van klaarkoel staal en ijlrein ijs gebouwd, Geen sterflijk oog heeft ooit hun pracht aanschouwd, Waar ze in hun trotsche maagd'lijkheid verrijzen.
Ze omsluiten in vereenzaamd-stil gepeizen De heerlijkheid der tijden: morgengoud, Teer avondrood, maanrag, het waas om 't woud, En alle oudwereldlijke wonderwijzen.
En in de tierende disharmonieën
Van 't aldagsleven, kan ik nog verkeeren
Met wat diep in mijn droompaleizen ligt.
Want ik hoor verre, vreemde melodieën, IJlfijngerafelde muziek van sferen — Hoog boven ambt, gewichtigheid en plicht.
19



ONS EIGEN LAND.
„Ons Eigen Land" — wat is 't weer zoet doorleven
Van wat ik uw heim'lijkheid genoot,
Uw volheid was mij meer dan wijn en brood,
Gij kondt de milde vreugd-in-rust mij geven.
Weer wandel 'k eenzaam door gewijde dreven, Of schouw het zeevlak af, oneindig groot, Of werp in wouden ver den vreemden nood, Of voed op 't lout"*ferld heideveld vergeven.
Uw dierb're schatten mocht ik tot mij nemen, Gestadig dolend door uw wondertuin, Langs heuvels, dalen, strand en ruigend duin.
Gij gaaft genot waar teed're kleuren zweemen, Waar wild're tinten barnen in hun pracht, Gij laaf de t mijn gemoed trij dag en nacht.
DE KLACHT VAN DE MOEDERS.
Een groot geweeklaag waart op aarde rond, Gemengd met leugenachtig krijgsgebral; „Op 't veld van eer!" zoo brult men overal, Als jeugd en kracht den dood bij 't moorden vond.
Maar wie doet van den diepen weedom kond, Wie hoort bij 't schetterend trompetgeschal Het leed van moeders, rijzend uit dit dal Van bloed en tranen, dynamiet en lont?
O vloek van d' oorlog, die met leugenleus Het edelste overstemt, wanstalt'ge reus, Die alles neertrapt onder groven poot.
Der moeders weenen stijgt ten hemel op, Maar 't oorlogsbeest heft zijn verfoeib'ren kop, En gilt meedoogenloos de klachten dood.
20



NACHTGEZICHT.
Vaak in den trein, bij 't dond'ren door den nacht Langs diep-gelegen, ruig-begroeide slooten, Komt vluchtig-fijne maneglans gevloten Op donker water, dat dan even lacht.
De omruischte boomen slaken stille klacht En rillen even door hun diepste loten, Wanneer het monster komt voorbijgeschoten Met windensnelheid en met stormenkracht.
Zoo komt een vluchtig-fijne droom in 't leven:
Kortstondige bekoring, huiverschoon,
Te midden van veel schennend kwaad en hoon.
En zoo doorvaart een vage rilling, even, Het hart dat op de menschen zich verlaat, Maar door hun ontrouw telkens eenzaam slaat.
SIEGFRIED.
Siegfried wil ik zijn, en drakenbloed Wil ik drinken om den zang te weten Van de vogels, tot ik ben vergeten Heel der wereld ijd'len schimmenstoet.
Als ik in der vogelen gemoed Ben gedrongen na mijn . koen vermeten, Dan zal 'k ambrozijn van sprookjes eten, Dan zal 'k proeven van al-wetens vloed.
Hooge held, die Nothung 't zwaard kon smeden,
Ondanks nijdig-hoonend dwerggebral,
Die vol laaiend leven hebt geleden
Tot uw ongewilden zondeval;
Toov'naar, kundig in der voog'len wijzen,
Heerlijk zie 'k uw wonderland verrijzen.
21



LENTE.
Nu barst mijn vogelboomgaard schaat'rend uit, En kwetter jubelt öp in wilden zang, Ik zat te lang reeds in een doffen dwang, En wensen te deelen in het veldgefluit.
De dwarreltonen zwirlen met getuit Van keer en tegenkeer, vol lentedrang, Eén bonte vreugd is 't bosch, één vogelvang, Eén aldoordaav'rend levensvol geluid.
De blanke wimp'ling van de bloesemtwijgen Gaat op en neder in geruischloos nijgen: Een gracelijk gewuif van tooverroe.
Veel witte wolkjes volgen haar bewegen, Het pluizig riet verheft zijn slanken degen, En zwaait hem koen de schoone lente toe.
FANTASIA.
Op witte paarden wieg'len bruine lijven Van martiale, kloeke Marokkanen, En in hun handen zwaaien zij de vanen En schieten naar de ver vermoede schijven.
Terwijl zij in hun rol van 't krijgsspel blijven, Lijkt alles echt, en in hun gloedvol wanen Berijden zij de voorgeschreven banen Bij al hun fel-hartstochtelijk bedrijven.
De luide kreten snijden door de lucht,
Het gele zand stuift neev'lend over 't veld,
Van paardenhoeven dreunt het dof geweld.
De ruiters, als daemonen in hun vlucht,
Zijn met hun rossen één in vuur en kracht...
En oogverblindend deint de kleurenpracht.
22



JOUR DE FETE.
Ets van Bauer.
Een feestdag in een zonnige Ooster-stad: De minaret stijgt rank op boven 't hol Van donkere hoefijïer-poort, en vol Van feestelingen welt de plek: bespat Door droppen zon de schaar, een lichten-schat Op treên en voorplan; maar het dof gerol Van schaduw te and'rer zij, in zwaar gebol Van plechtgewaad en vaangewuif gevat.
Hoog steigert öp het felle witte paard,
De standaards zijn ontplooid in breeden val,
Een ernstig rhythme davert door het al.
't Is een visioen van zon- en schaduwvaart, En hier beziet zich peinzend de Ooster-droom In donk're diepte en gullen zonnestroom.
AVOND VREDE.
De rust is over 't landschap uitgetogen, En dwaalt er in de verste hoeken rond, Het is de aanminnige, gewijde stond Waarin de vrede neerdrupt uit den hoogen.
In mijmering befloersen zich onze oogen,
Stil en aandachtig prevelt onze mond,
Als schouwen we in der dingen diepsten grond,
Over der wereld raadsel heengebogen.
De maan rijst langzaam aan den horizon, Haar licht belovend aan het nacht'lijk duister, En de avondster spreidt haar bescheiden luister.
De late bloemen, nog gedrenkt van zon, Verkwikken met hun langgegaarde geuren, Terwijl ze nauw de moede kopjes beuren.
23



CHOPIN-SPELER.
Hoe is de meester zoo in u gevaren, Nu uwe hand, die streelt of machtig slaat, U toont bekleed met het apostolaat Van hem, den toov'naar, die de lichte scharen Van geesten, die geheimvol ommewaren, Bedwingend oproept, en wiens bleek gelaat Vol vreemde huiv'ring bevend vóór ons staat, Door uwe macht bezworen in de snaren!
Grootmeester van Chopin, wiens dreunend lied Ontzagbaar bruist, en wiens gemurwel zacht Het klaat'ren wekt van bronnen in den nacht, Wees ons gegroet; — nog weent in ons 't verdriet, Nog jubelt de triomf, nog zingt het leed, Nu uwe kunst den meester leven deed.
FOCH.
Niet op den hoogen triomfatorwagen, Als de overwinnaars van den vroeg'ren tijd, Is de joyeuse entree voor u bereid, Eenvoudig zie 'k den fieren schimmel dragen Met hoogen nek en graac/lijk welbehagen Uw pittige gestalte, alleen omvlijd Door soob're pelerien, maar die benijd Aanschouwd zal worden in de laat're dagen.
Toch triomfator gij, want in de tijden,
Toen we allen treurden om uw Frankrijks lijden,
Hebt gij uw land, de wereld, óns gered.
Bewondering bevangt ons voor uw peinzen,
Dat d' ijz'ren stormloop van 't geweld deed deinzen,
Gij, denkend hoofd van myriadentred.
24



SPHINX.
Beweegloos aan 't portaal der eeuwen ligt De aloude Sphinx in sluim'ring van graniet, Der tijden stormen delgden 't wonder niet, Rimpelden slechts het schrander aangezicht.
Onwendbaar blijft de strakke blik gericht Naar tijden ondoorgrondbaar, en hij ziet Geslachten gaan en komen in 't verschiet, Van dadenrijke aeonen 't machtig dicht.
En daalt de schemer neev'lig om de leden
Van 't wonderdier, dan komt het licht gegleden
Van de overoude maan, en samenspraak
Van ongeweten dingen wordt vernomen
Door de woestijn, die eenzaam ligt te droomen,
En in haar 't reuzenlijf als verre baak.
GROOT-ZANDE.
Voor Mr. J. P. Coops.
Nu weer de heuvels in verte blauwen,
De kreet van specht voor mij in 't bosch weerklinkt,
Mijn oor van 't buiten de geneuchten drinkt,
Mijn oogen al het heerlijks weer aanschouwen;
Nu 'k weer de vruchtb're landen zie bebouwen,
Het kouter in de duldende aarde zinkt,
Nu weer de sikkel in het ronde blinkt,
De garf gegaard wordt door de nijv're vrouwen;
Nu voel ik mij zoo dankbaar weer te moede,
En leef tevreden in het vele goede,
En adem vrijheid in verruimde borst;
Dat dank ik u, Dorado in den lande,
Door groene koestering omzoomd Groot-Zande,
Dat stilt en wekt natuurgenietens dorst.
25



S HELLE Y.
Wij, die een eerste wijding van u kregen, Geroerd, geslagen door uw machtig woord, Vol eerbied hebben wij u aangehoord, Zoodat alle and're stemmen in ons zwegen.
Zoo heb ook ik aandachtig, toegenegen
Naar u geluisterd, en een heerlijk oord
Van vrede en broederschap, niet meer gestoord
Door ruw geweld, scheen voor mij opgestegen.
Vergeefs, maar toch blijft gij de groote zaaier, Wiens woord nog werkt in dezen barren tijd, Wiens troost nog sterkt, wiens liefde nog verblijdt.
En wat gespaard werd door den macht'gen maaier, Die Dood heet, en gevoelt voor 't al-te-saam Fluistert nog dankbaar uw vereerden naam.
LA PUCELLE.
Een vlam verteerde 't lichaam van de maagd. In Domrémy sprak stil een stem haar toe: „Verhef u, wek het vuur, wees wel te moe, Het machtig licht van beet're tijden daagt!"
En door de hoop en 't vast geloof geschraagd, Verhief zij zich, look bei haar oogen toe, En sprak: „Zoo zij 't, de stem vermaant, ik doe Wat bovenaardsche machten heeft behaagd."
De kroning was in Reims, zij wekte 't vuur, En zegevierend trok zij door het land, Zij ging voorop, geducht en onversaagd.
Maar in Rouaan, daar naakte 't onheilsuur
Gevangen, en veroordeeld, en verbrand
Een vlam verteerde 't lichaam van de maagd.
26



LENTE.
Nu blikkert op de blaad'ren wéér het licht, En 't is een zonnefeest voor lucht en aarde, Het is al bloeien in een schoone gaarde, Weelde voor aller ooren, reuk, gezicht.
Nu houd uw teeder fluisteren gericht
Op liefelijke dingen, overwaarde,
En voor den schat, dien schoonheids voelen gaarde,
Sta dit mijn tastend pogen, dit gedicht.
Veel merelen verkonden weer in 't rond Met gorgelorgeling hun vreugdeklanken, En uit hun keeltjes knett'ren tonenspranken, En sling'ren zich festoenend tonenranken, 't Is een verrukking, jubel, zonnedanken, Eén lentehymnus stijgt uit éénen mond.
IN DE MOSKEE.
Ets Van Bauer. Trotsch op het witte ros, dat buigt gedwee, Verheft hij zich, de Sultan, met gebaar Van heerschappij, en angstig deint de schaar In 't vale schemerlicht van de moskee.
En door de ruimte ruischt een bange beê Tot hem, den heerscher, aan wiens voeten daar Een menschenhoofd geveld ligt, met gestaar Van brekende oogen in een macht'loos wee.
De blanke zuilen stijgen stil omhoog,
En bevend droomt het licht in de gewelven,
Neerzind'rend wil 't de menschenzee bedelven.
Twee ranke lampen dalen van den boog, En werpen witte reinheid om zich henen. ... Steeds momm'lend waart alom het doffe stenen.
27



28
BOOMENMOORD.
Haagsche Bosch, Oct. 1911.
Indien de kindermoord te Bethlehem Veel duizende offers vergde voor den vorst, Wiens hand genadeloos te treffen dorst Door 't wreed bevel van zijn ontzetb're stem, — Hier liggen duizende offers neer voor hèm, Den storm, wiens wilde en rampenvolle borst, Boos onheil hijgend, schrik en dreiging torst En zwaar weegt op het land met feilen klem.
Hier liggen zij, de dooden, dicht opeen Met kruinen aardewaarts en wortels bloot, Verdroogd van loof, van hoogen trots ontdaan.
Hier liggen zij, in zwijgen en geween, Uit fieren roem gestort in dieren nood, De wreede glorie van den doodsorkaan.
AHRTAL.
De Landeskron bekroont het rustig dal, Waardoor 't riviertje babbelruischend schuift, Door ranke boomentrossen overhuifd, Vogelgeluidjes klinken overal.
En hier en daar bruist hel een kleine val
Die blank met kroezig, vlokkend schuim verstuift
En als een witte wimpel lustig wuift
In blauwomboogde, lichtdoorbeefde hal.
De zon bespreidt het al met loovers goud, De wolkenvanen wapp'ren in de lucht, De wind is zomerkoel met blijde zucht.
En alles lacht tevreden en vertrouwd,
't Is hier zoo goed in 't lichtend heiligdom:
De diepe vreugd van zomer zingt alom.



ALPENLAND.
Gij verre zangen van het Alpenland, Hoe dreunt gij me oppermachtig nog in de ooren, Steeds kan ik uw gewijde hymnen hooren, Wanneer gij al het and're denken bant.
Het klett'ren van de beken langs den kant Van plechtigbreede bergen, alle koren Van al geluid in 't hooge rijk geboren, Uw wezen is het dat mij overmant.
Ik leef in het visioen van vrije luchten, Waarboven de aad'laar statig-eenzaam hangt En d'adem van den reinsten aether vangt.
Hoe hongert mij het hart naar u te vluchten Om in uw sneeuw en ijs en waterval Den adem op te vangen van 't heelal!
VIA MALA.
'k Hoor nog 't onstuimig ruischen van den Rijn, De rotsen stijgen hoog in harmonieën, Door dennen dreunen diepe litanieën, De beekjes bliks'men neder in 't ravijn.
Mijn oog schouwt d' afgrond langs in duizelpijn, Hier zingt Natuur haar stoutste psalmodieën, En wiss'lend met meer stille melodieën, Treft in geweldig spel kleur, vorm en lijn.
Van verre blinken blankbesneeuwde toppen, En gletschers glooien huiverwit omlaag, Diep aldoor de vloed met schuim'ge koppen.
Het machtig orgel, zingend door de jaren, Maakt duizendvoud'ge daav'ring, en gestaag Komt uit de monden nieuwe klank gevaren!
29



PONTRESINA.
Zacht belgetingel zingt aan de overzijde, Want geiten oop'nen langzaam-aan den stoet, Gevolgd door koeien, die hun gragen groet Gaan brengen aan de stralende Alpenweide.
Piz Corvatsch heft zijn rotsenkruin in 't wijde, Staart trotsch den lout'ren aether te gemoet, De struiken hurken schuchter aan zijn voet,' En beken bliks'men van zijn flanken blijde. '
Het is één zonnefeest in Pontresina,
Ver blinkt het kart'lig sneeuwkanteel Bernina,
'tAl overhuiv'rend met zijn vonkeltin.
De jonge frissche lucht geeft kracht en zegen,
Ik ben tot hoog're hoogten opgestegen
Dan dit laag land, dat ik toch ook zoo min.
BUNDESFEST IN GRAUBÜNDEN.
Van ied'ren sneeuwberg gloeit een vuursignaal, De jubelseinen van het Bundesfest, Alsof er vlammenaad'laars uit hun nest Verrezen in een somberrooden praal.
En 't vut» vertolkt aan allen ééne taal, Hoe Zwitsers zich bevrijdden uit een pest Van knechtschap en verdrukking, hoe in 't lest Hun wakk're moed het won met man en staal.
De rosse gloor in deemst'rend avondduister Verkondigt hoog met ernstigblijden luister Het dagen van een held'ren vrijheidsdag.
Met teekenen van vuur staat hoog geschreven
Hoe in een doffe slavernij te leven
Geen fier en vrij zich voelend volk vermag.
30



HOOGGEBERGTE.
Hier is 't ontzaglijk feeënland van ijs,
Gebruis van water Gilt in een onderaardsche krocht zijn wijs
Met fel geklater.
In 't ondoordringbaar kreupelhout van wit
Rijst plots een toren. Wat vreemd-geweldige fossiel is dit
Uit ijs geboren?
Het spook'rig monster, als een reuzenbeer,
Ten sprong gereede, Hangt in fel dreigen boven d'ijsstroom neer,
Angstwekkend wreede.
De scherpgetande keten blinkt in 't licht,
Hoog wit-omwolkte, En mijm'rend vraag ik of niet droomgezicht
Mij dit vertolkte.
Die onuitsprekelijk-gewijde pracht,
Die wonderdreven, Deez' wond're dood, waar alles schijnt versmacht
En toch te leven.
Waar gletschers met gestuiptrek langs den wand
Van bergen breken, En vreemdvertakte vormen t'allen kant
Naar boven steken.
Eén eind'loos uitgestrekte wildernis
Van ijs en sneeuw, Die roerloos ligt verstard, maar levend is
Van eeuw tot eeuw.
31



BIJ MALOJA.
De bronzen wand van 't grootsche berggevaarte Wordt hel verlevendigd door groen en bloemen Waarom de bruine bijeen werkzaam zoemen In zonnetinteling van middagklaar te.
Als adering van veeldoorwerkte kanten
Gaan beken langs de stoere rotsenwallen
En zaam'len zich tot trotsche watervallen,
Die buld' ren door des bouwsels zware spanten.
En hoog omhoog, in 't glanzend-breedgebreide, De stille blanke sneeuw, de omwaaide toppen: Plechtstatig beurt de berjg de eerwaarde koppen In lout're lucht, in 't alomschouwend wijde.
MEER VAN SILS MARIA.
Voor Willem d'Ablaing. Bevloeid door 't effen maanlicht glijdt het meer In blauwdoorzilverd wieg'len kalm vooruit, Een wolkenglorie spiegelt rustig weer, Weeklagend zingt langs 't water zacht een luit.
En tegen heldoorstraalden hemel rijst In plechtig stijgen öp de bergenrij: Een zwaar genièlleerde donk're lijst, — Het schuivend zilver kabbelt aan hun zij.
Veel zwarte tongen lekken zich een baan In 't alom glanzend meer, welks reinheid vloeit Voorbij de scherpe kart'ling langzaam aan, De priemende einden louterblank omgloeid.
De luit versterft allengskens in den nacht, En eindelijk is alles, alles stil. Hier heerscht alleen een ongerepte pracht Van droomverloren vredig lichtgetril.
32



MORGENNEVEL.
O zachte omvlotenheid der dingen, Gij grijze glorie van den dag,
Hoe kwaamt gij alles zoo omringen ' En teer omspinnen met uw rag!
't Oneindige is in u besloten, Het onvermoede wordt gegist,
De wereld in een droom omvloten En vaag vervloeiend in den mist.
Wat wordt er uit uw floers geboren, Welk heil omhult uw broze schrijn,
Zal weldra zon weer voor ons gloren Of zal het milde regen zijn?
HERFSTBOSCH.
Voor Edwin Markham.
Waar 't water open is gaat lange rilling
Er huiv'rend over, makend rimpeling en schrik,
Die vluchtig wegglipt over 't oppervlak,
Als schuifeltrilling snel-elektrisch langs een dierenhuid.
Twee zwanen, vreemd en tooverblank, Twee wondervogels in een magisch meer, Glijden als verwezen voort, Stille beelden in een diepen droom.
Waar 't water is omsloten ligt het strak als ijs, Glazig starend naar de hooge lucht, Overwelfd door paradijzen geel en bruin en rood, Een feeëntuin van wonderbare pracht.
De boomen branden hun herfstgloed uit
Onder den grijzen hemel.
3
33



ZOMER.
Nu kwam met lengen van de dagen De jubel van 't herboren licht, En hoe de regen ook mocht klagen, We zien weer 't heerlijk zon-gezicht.
De warmte boort door elke porie, Die in de wereld openstaat, En in een breede bloemenglorie Praalt heel der aarde lief gelaat.
Het feest van warmte, licht en leven Verheerlijkt 's werelds arm'lijk zijn, De gouden gloed, die 't kwam ombeven, Vertroost ons met den schoonen schijn.
NACHTRIT.
Ik reed gelukkig langs het smalle pad In maanlicht en in nacht, die suiz'lend streek Door boomentoppen in 't nazomertij. En door hun openingen kwam de maan Den weg beleggen met zijn plekken licht, Terwijl de schaduw schemerde in het rond. De stammen vingen licht van mijn lantaarn En zachtjes snorrend gleed het verder voort. Een amethysten dauw, van maand doorvonkt, Dreef als. een vloeiend zilver over 't land, Fata mofgana-land van louter droom. Slechts hier en daar gepink van huizenlicht, Flauw, ver gebas van honden, zachte kreet Van sluim'rend vogeltje in het kreupelhout: Eén heerlijkheid van maandoorzongen nacht.
34



LAATSTE SCHILDERIJ
VAN
JOZEF ISRAELS.
Het vrouwtje bakt, het kindje kijkt, Het poesje met z'n staartje strijkt, Het bleeke daglicht weeft er door Betoov'ring van mystieken gloor; Het vrouwtje bakt....
Zoo schiep de groote, oude man Een wonder uit een koekepan; Wat bergt het mijm'rend brein nbg meer Aan droomen rijk en vredig-teêr? Wat bergt het nog?
Een wereld gaf ons zijn penseel, En veel er van was grootsch en eêl, En veel gevoelig en omdroomd, Stil licht dat uit te pralen schroomt.... Hij gaf ons véél. .. .
KALKOENSCHE HAAN.
Kalkoen met je komkommerkop, Met ribbels en met bulten d'rop, Kom, toon je rooie nijdigheid, Je stijve staart wijd uitgespreid, En stap met trotsche stappen aan, Gepantserde kalkoensche haan, En sla de jongens, die je plagen Met goedgemikte vleugelslagen; En heb je dan je toorn gelucht, Zoodat de bengels, weggevlucht, Van verre sarrend blijven staan, Ga duivelsche kalkoensche haan, Je troost dan zoeken bij je wijfjes, Verwaten, zegevierend, stijfjes.
35



IN DEN LEVENSVLOED.
In menigvuldig went'len gaat mijn leven, In bonte wisseling van vreugde en leed; — Mijn zonden alle wil ik mij vergeven, Zij weefden mij het kleurenvolle kleed Waarin mijn wezen door der wereld wond'ren Al droomend dwaalde, en 't weigeweten wee Doorproefde in pogen om zich af te zond'ren, Maar telkens weder deinde op stroomen mee Der groote menschenzee, die me in zich zwelgend Mij nimmer prijsgaf uit haar macht'gen vloed; — Meedoogenloos den wil des eenlings delgend Richt Leven zegevierend mij den voet.
CHRISTUS VAN DE ANDES.
Daar staat hij, gegoten uit snelvuurkanonnen, Uit oude en onbruikbare wel te verstaan, Uit nieuwe kanonnen, dat gaat toch niet aan, Wat werd daar dan eigenlijk wel mee gewonnen?
Die worden gebruikt voor de Christenen broeders, Wanneer ze geraken in tweedracht en strijd, Dat kan toch gebeuren, niet waar, op z'n tijd, Zelfs tusschen der godd'lijke waarheden hoeders.
En is hun het beeld dan een hinder strategisch, Dan poffen ze 't weg uit hun snelvuurrayon, Ja, gieten het weer misschien öm tot kanon, Men zij in die dingen niet al te elegisch.
36



MUZIEK VAN STILTE.
ljlstille nacht wordt door geen vlaag gekrenkt, Ik voel dat dit mij lout'ren vrede schenkt.
. 'De heil'ge tijd staat onbewogen kalm.
En stoort niet met zijn wiek den fijnsten halm.
Hij staat onwankelbaar omhooggericht, Staart stil den zil'vren nacht in 't aangezicht.
Het diepste zwijgen is alom in 't rond,
Geen flauwste zucht ontstijgt verstomden mond.
Het maanlicht vloeit den effen hemel door In teed're suizing met der sferen koor.
Zwaar weegt geluk in dit onsterflijk uur
Bij nachtmuziek van wond'ren glans en duur.
WEDERGEBOORTE.
Levende groenigheid tiert alom,
Sluit mij in als een wal, Vogelenwildzang slaat alles stom,
Galmend van heuvel en dal, Verre geluiden van stad en van stee Murm'len slechts flauw tusschendoor,
O hoe de zalige tijd hier verglee
Bij het iuidschallende koor! 't Koor van geheiligden zonnetijd,
Wederrijzing van 't licht, Als de herinn'ring herdenkend zich spreidt
Tot een verheven gezicht; — Al de geluiden en kleuren van toen,
Geuren, gevoel van weleer, Zijn weer herboren in 't nieuwe seizoen,
En aan de lente zij de eer!
37



ZONNEFEEST.
Feest van gouden lkhtgetoover Van de zon, die glijdt langs 't loover, Glimpen, schietend door de lucht, Kopervliegen in hun vlucht, Voog'lenzang vol glorieeren, Schoon in keer en tegenkeeren, Spel van schitter bonte kleuren, Opgewiek van fijne geuren, Wolken, wieg'lend in het water, Bronnen, ruischend met geklater, Sterren, pralend aan den hemel, Stil-aan dwalend door 't gewemel Van hun eigen staat'ge pracht, Looverend hun mantel nacht; — Laaf'nis van wie tot u vluchten, Schoone wereld van genuchten!
WEVEN.
Kleurwiss'lend gaat het immer-schuivend spel Van draden in hun bontheid heen en weer, Als een gedicht, met keer en tegenkeer, Harmonisch zich verbindend op bevel Van wie de woorden, hier de draden, leidt, Tot uit de veelheid, vorm'loos eerst en vaag, Het weefsel, groeiend tot voltooiing staag, In vollen bloei zijn schoone kleuren spreidt. Want wat eerst vorm'loos scheen op het stramien En zonder leven, woestenij van wol, Wordt onder kunst'ge handen rijk en vol Van weem'lend leven, wonder om te zien.
38



ZOMER.
De zon zit hoog met stralendiadeem Te pronken in de gelukzaal'ge lucht; Veel witte vogels cirk'len in hun vlucht, En drinken zat zich aan het zonnezeem.
De blanke rossen die men wolken noemt, Gaan jagend langs hun aetherblauwe baan, In slierten fladdert hun de rafelmaan, Waar 't licht rumoerig door de ruimten zoemt.
't Heelal is vol van katarakten licht, De zomer viert zijn zege in jubelstaat, Nu langs de velden, bergen, waat'ren gaat De felle blinking van het zongezicht.
WANDELING.
Ik wandel peinzend door den grijzen mist, O, als ik eens iets van de toekomst wist!
De mist hangt teer en toov'rig over 't wöud, Omhult de boomen, stil en eeuwenoud.
Een enk'le vogel, traag en loom ter vlucht, Roeit door de vreemdverlaten vochte lucht.
Een losse tak wiegt lijze op matten wind, Flauw piept het vogeltje dat eiken mint.
De nevel valt al dichter, en vervaagt De vormen overal: van verre klaagt
Een droevig wijsje uit eenzaam liggend huis» Een bosch-omkoesterde, verloren kluit.
Ik wandel peinzend door den dichten mist, Wat hielp het me of ik ook de toekomst wist?
39



JANUARI.
Gegroet, gij eerste maand van 't nieuwe jaar,
Die door uw wapperende haren laat
De winden waaien met hun luchtmuziek,
De hymnen stemmend voor den bonten tocht
Van wisselende maanden, die in stoet
Van alle kleuren trekken over de aard.
En heeft de wind gezwegen van zijn zang,
Dan is er stilte in 't winterscHe gebied;
Laag hangend sluipt de matte, trage zon
Den hemel rond, en spant zijn straalloos licht
Om door te dringen door de nevelzee
Die 't zwijgend land omwademt, dat in trance
Ligt neergezegen onder haar gezag.
En als de golven alle zijn verstomd
En langs gestolde vaarten ijzig-fijn
De Noordewind zijn vlagen zoeven doet,
Dan schijnt de schitterzon de blikken blind,
En tintelvlietend stroomt het snelle bloed
Van hen, die zweven langs wit-blauwe baan
Op 't snerpend-scherp bevleugelende staal.
En boven de gewijde witheid heft
Zich 't ernstig groen van dennen en van 't hout
Dat eeuw'ge groeiheid heeft, de levenstint
Van de aarde hoedend ook in wintertijd.
Nu snoeit de noeste boer het akkermaals,
En langzaam gaat zijn pen, die traag hij voert,
Al krassend langs de bladen van zijn boek,
Waarin zijn rekening wordt opgemaakt.
Al 't werktuig, dat zijn arbeid trouw verricht,
Wordt lang gemonsterd door zijn kennend oog,
En wat was zwak geworden maakt hij sterk.
Nu derft het wilde goedje in de natuur
't Gewone voedsel, dat verborgen ligt
Diep onder witte wade, en 't zoekt zijn heil,
Zijn angst vermannend, bij der menschen woon,
En hazen sluipeh in zijn heilig hof
Om af te knabb'len wat den mensch behoort.
De klokken galmen met metalen mond
De nieuwe tijden in, en als de rijp
40



Geschapen heeft den stillen toovertuin, Een lust voor ieders opgetogen oog, Dan praalt het eeuwig koep'lend stergewelf Bij nacht op al die lout're heerlijkheid.
FEBRUARI.
Nu komt er weer een blijde lentetoon
Onmerkbaar in de bosschen en in 't veld,
Een vaag vermoeden van de lente doolt
De dreven rond, en wekt vernieuwden lust
In groen en bloemen, frissche kleur en geur.
Er bot al hier en daar iets; vlug van groei
Vertoonen enk'le knoppen zich; gevoel
Van voorjaar ruischt door 't opgewekt gemoed,
En wie de teekens van de tijden kent
Verlustigt zich in wat hem wordt voorspeld.
Nu bloeit het licht weer op, en welig wast
Het aan de kim en alle ruimten door,
En met zijn feest'lijk aanzijn zegent het
De trillende aarde en 't klaterend geweld
Van overdaad'ge stroomen, wier geruisch
Het licht toejubelt en de lucht, die lacht.
De grond wordt weer tot vruchtbaarheid gewend,
En als de vorst het toelaat, dringt de spa
Diep in de wijkende aarde en scheurt haar schoot,
Symbool van overgaaf, voor 't kiemend zaad,
Dat vol vertrouwen neder wordt gelegd.
De vruchtboom wordt gesnoeid, en uitgepoot
Het jonge goedje dat in rijpen gloed
Verrijzen zal bij 't voortgaan van het jaar.
Ook 't akkermaals gevoelt het vlijmend mes,
En opgaand hout wordt met het zwaard're staal
Verminkt, opdat het weder leven zal.
Maar bijt de felle vorst het smijdig nat,
Het boeiend in zijn dwang van glanskristal,
Dat blinkt en bliksemt in het zongelaai,
Dan dwarrelt alles op het gonzend ijs
In groot festijn van blij gejoel en kleur,
Eén bonte maskerade van gezwier.
41



Het brandhout klooft men voor het volgend jaar, En met zijn knett'rend harsig vonkgesproei En piepend fluiten van veel pluimpjes damp Zal 't menschen droomen doen bij open haard En stil doen turen in den vlammendans. De ploeg doet ook zijn dienst, en telkens gooit De landman 't werktuig om en ment zijn span, Dat taai het kouter door de voren trekt, En guller tast hij in zijn wintervoer, Waarvan zijn melkvee vet gedijen zal.
MAART.
De zang van vogels schalt weer luider rond,
En loovers hangen weer hun wimpels uit,
De lente komt, en zuiverzoete vreê
Heerscht enk'le dagen al, en kondigt aan
Welk hoog genot de ontwakende aarde wacht.
Niet duurzaam is het rustig; de bazuin
Van wilden storm bralt dreunend door de lucht,
En vult met machtig aad'men 't hemelruim,
Door wouden werv'lend, en het boomenvolk.
Zóó toornig schuddend, dat met plotsen schok
Er hier en daar een tegen de aarde ploft.
Zoo wordt uit strijd de vrede weer gebaard,
Door onrust wordt de rust weer voorbereid,
Der elementen botsing zuivert weer
De wereld voor 't verrijzen van het licht,
Dat voorjaarsvreugd zal leggen in 't gemoed.
De landman plant veelsoortig houtgewas,
En legt zijn zomervruchten in den grond,
Waaruit in volheid van den rijpen tijd
De granen alle zullen groeien gaan
En wuiven in een zee van overvloed
Met gulden blinking in de gulle zon.
Maar ook het braakland, dat ter ruste komt,
En moet bekomen van het moeizaam werk,
Dat het al zwoegend deed ter vruchtbaarheid,
Wordt wèl verzorgd door den bedrijv'gen boer,
Opdat het weer tot dragen wordt gewend.
42



't Ontkluisterd water kabbelt blijder voort>
En vaker vangt het in zijn stroom de zon,
Die vaker ook door regenfloersen breekt,
Al lachend door de lout're tranen heen,
Gelijk Andromache in 't oude dicht.
Zonsondergangen weven glorjeschijn
Van purpervlagen om uw vochtig hoofd,
En maken heel den hemel tot een veld
Van rooden zonnebloesem: een paleis
Van huiverstille sprookjeswond're pracht.
En de aarde, door dien grooten gloor gewekt,
En warmgekoesterd door de nieuwe zon,
Doet uit haar schoot de kleuren opwaarts gaan,
Doet de eerste bloemen rijzen in het licht....
En gonzend door de wachtende avondlucht
Zingt reeds een vroege bij zijn donk'ren toon.
APRIL.
De merelman verheft een luider lied
Ten hemel, en hij roept de vogels op
Om met hem mee te galmen voor de Mei,
Die allen voorgevoelen in hun bloed.
En uit hun keeltjes welt de weel'ge klank,
En org'lend gaat het unisono koor
In eiken vogeltoonaard naar omhoog.
Een grootsch gebeuren is 't; het jonge groen,
Dat dicht al om de ontwaakte heesters hangt,
Een vreugdetint op alle velden spreidt,
De boomenkruinen gretiglijk bevliegt,
Zit vol van zang en wemelt van gewiek,
Eén levensdart'le lust en dadendrang.
In voorjaarsprille blinking ligt de wei,
Smaragden plaque, in dof loodblauw gevat
Van slooten, die haar houden in hun lijst.
De planten alle botten tierig uit,
En in juweelgeflonker tilt de boom
Zijn twinkelende knoppen naar omhoog,
En als de dauw op alles ligt gespreid,
Dan is er een geregenboog van kleur,
43



Dat wederglinst'ring wekt in het gemoed.
Maar grillig zwaait April zijn regenvlag,
En stoeiend door het mildbedauwde gras
Schudt hij er mee, dat droppen overal
Neerpetsen met een ruizelend gevlaag,
En alles wordt verzadigd en verfrischt.
Ook strooit hij kwistig vroege bloemen rond,
En overal komt blinking van geluk
En blijheid om den bonten bloemenpraal,
Die feestelijk bezongen wordt door 't koor
Van vogels, die hij heeft bezield met zang.
Hij smijt de doode blaad'ren wervelend weg,
En schaterlachend jaagt hij wolken stof
De hoogte in; dansend om 't verwaaide hoofd
Gaan stof en blaad'ren rond met wild gezwier.
Bij 't landbouWwerk houdt hii een waakzaam nna
r<n ziet naar t zaaien met gewicht'gen blik, Alsof hij al zijn jeugd vergeten was; Maar eensklaps is hij weer de dolleman, Met regen spelend en met zongestraal, En lachend door zijn tranen jubelt hij: „Komt allen, zingt, en roept de mooie Mei!"
MEI.
De leeuw'rik jubelt in het juichend blauw, Een stipje zang in de eindelooze lucht; De lente, die haar volle rijpheid kreeg, Geeft hem de lied'ren in, en giet zijn keel Met glorieerend kwinkeleeren vol. Muziek is allerwegen in het rond, De kleinste diertjes trillen hun geluk En levensblijheid met hun lichaampje uit. De Mei bezielt ze alom, en 't leven gaat In milden stroom herboren door Natuur, De krachten wekkend die nog halfbewust Te wachten lagen op zijn grooten roep, En die te voorschijn barsten in geluid In bloem en bloesem, zoeten geur en kleur. De weiden zijn tapijten van getint,
44



De zee rolt vroottjker haar golven voort En laat het schuimhaar blinken in de zon, Die hooger, hooger stijgt in heerlijkheid, Aan de aetherwelving barnend als de vlam, Die aarde en hemel, woud en waat'ren warmt. Luw waart de wind in 't rond en helpt den knop, Die, schoon gezwollen, zich niet opent, voort, En schalks omdwerelt hij het jonge loof, Het heimlijk kussend waar hij dat maar kan, En heeft hij van het fladderspel genoeg, Dan gaat hij sluim'ren in een rozenkelk. Het is de Bloeimaand, en de bloei slaat uit In rijkgetreste trossen, maakt het land Tot tooversprookjestuin, de Meidoorn staat In schoonheid .pralend als een monument Van lenteweelden en van roken zoet. Kastanjeboomen houden opgericht' Hun witte en roode lampen, strekken uit Hun breede blaad'renvingers, grijpend naar Al wat aan geuren warrelt door de lucht, Het lentearoom, het zeem van zang en zon. De vlijt'ge landman schilt het akkermaals En richt het hout in hooge stapels op, Tevreden kijkend naar 't gedane werk; Het lijnzaad en de boekweit wordt gezaaid, En waar verstikking dreigt van woek'rend kruid, Mag ook het zuiv'rend wieden niet verzuimd. De groene Mei in het bedauwde veld Bedwingt de wereld onder zijn geweld.
JUNI.
Wij wand'len langs alleeën van smaragd, Doorzinderd van het vloeiend zonnevuur, En overal geurt nu de ontloken praal Van 't heerlijk hartverheugend bloemenvolk. De zomermaand wordt ingeluid, en sterk j Stijgt naar de hoogten zuiv're voog'lenzang, Van zomer roepend en vervulden bloei, Zooals de gulden lente 't had beloofd
45



En voorgevoelen deed met jong gespruit
En 't frissche wuiven van haar groene vaan.
De staat'ge varens hebben zich ontrold
Uit bruine kluisters tot den vederbos,
Die fier naar boven springt, en een fontein
Van helle pluimen spuit uit donk'ren grond.
In 't hooge bergland smelt het stremmend ijs,
En alle waat'ren worden losgemaakt,
In zilv'ren sluiers dalend naar omlaag
Van hellingen, die leven in 't gesproei
Van 't luchtig-dansend vruchtbaar makend vocht.
De landman wiedt en aardt zijn aardvrucht aan,
Met milde humus koest'rend wat gedijt
Door zijn vertrouwend zorgen en gezwoeg.
Ook 't gras verpleegt zijn steeds-weldaad'ge hand.
Opdat het scheuten make voor den oogst,
Het hooi zich hoog zal staap'len op de mijt.
En al wat peulvrucht heet en knolgewas,
Met krinkelfranje krullen zal als kool,
Wordt neergelegd in donker nachtverblijf,
Tot het gewekt zal worden door het licht.
Zacht suizen strijkt door geurenzoete lucht,
En langs den hemel vaart de blanke stoet
Van wolken, die hun vlossen sluier lang
Heensling'ren over 't koepelende blauw,
Als groote vlokken schuim op aetherzee;
Maar dan weer smelten ze in den grooten gloed
Van zon, die oov'ral zijn triomfen viert,
En 't eenzaam blauw omkoestert al wat leeft.
Kapellen tuim'len dronken door de lucht,
En zoeken al hun bloemenzusters op,
Die lokkend geuren; met hun mooie pracht
Die and're bloemen, die zij fladd'ren zien,
Nabij zich roepend; heel het kreupelhout
Is wemelend van leven en muziek,
In kalme deining droomt de diepe zee.
46



JULI.
Hart van den zomer, brandend in den gloed
Van feestelijke orgieën kleur en geur,
Als roode roos verscholen in haar struik,
En in welks kamers onverpoosd geklop
Van heeten levensdrang geweldig bonst,
Vervuiler van beloften, milde vorst
Vol konink'lijke gaven, die ge strooit
In gullen luister van vrijgevigheid.
Gij brandt der aarde uw felle gloeiing in,
Die, blakend in uw laaien, zich omkleedt
Met koele groene mantels schuttend loof,
En in haar drogen dorst om lessching roept
Van donk're regenzware bliksemwolk.
Maar uit de hemelkolken barst het vocht,
En met verfrisschend suizen valt het neer
Op 't land, dat gulzig naar de laaf'nis lekt,
En dreunend rijdt de luide ruimten door
De daverwagen van den donderstoet,
Terwijl de bliksem langs de hemelbaan,
Elektrisch dier, met snellen sprong van vuur
In kart'lig dansen heen en weder gaat.
En nu het gras in lange banen wuift,
Zijn soep'le spiesen priemend naar omhoog,
In gullen groei van vruchtbaarheden vol,
De wimpelpluimen wapp'rend in de lucht,
Wordt het gemaaid, en zingend zwiert de zeis
In zwaar kadansen met den armenzwaai
Van bruingebronsde mannen, wier geneur
Bijwijlen in eentonig slepen klinkt.
Maar and'ren staap'len groenen overvloed
Op wagens, die met waggelend gekraak
Naar schuren gaan gereden, als het werk
In avondtijd gedaan is, en 't gejoel
Van werkers, lang-uit liggend op hun vracht,
Rijst vroolijk uit de wilde aromen op,
En kinderzang begroet hen bij het dorp.
En tegen 't einde gaat de rogge neer,
Wéér is het feest, maar ook weer zwaar gezwoeg,
Zacht-suiz'lend stort de gouden regen neer
47



Van korrels, die gezwollen zijn van zon. De schoven, hutten volgetast van kracht En voedzaam leven, waai'rend aan hun top Hun arenfranje, als loome wind ze wiegt, Staan plechtig op het blinkend stoppelveld, En is de maan gerezen aan de lucht, Dan heffen zij zich spook'rig in haar glans.
AUGUSTUS.
Nu ligt de volle zomer over 't land,
En kleurt met zwaard're tinten 't levend groen,
De diepgebronsde kruinen heffen zich
Plechtstatig tegen lichte zomerlucht,
Terwijl de stammenkolonnaden trotsch
Hun loovervrachten beuren naar omhoog.
De vruchten vallen vol van sap ter neer,
En wat de voor'ge maanden rijpten vult
De korven van den nijv'ren oogster. Nu
Rolt machtig 't water voort in breede baan,
Gezwollen door den vruchtb'ren regenvloed,
Want als na 't zoele zengen van den dag,
Die onmeedoogend neerwoog op het al,
De helle wimpel van den bliksem schoot
Van wolk op wolk in altijd wiss'lend spel,
Dan stortten uit de hemelhoogten zich
De frissche waat'ren, lavend en bereid
Tot koele weldaad voor de dorstende aard.
En als na somber-overtogen zwerk
De damp weer wordt verzwolgen door de zon,
Dan barst het licht weer triomfant'lijk door,
En sprenkelt weer zijn glansen op den stroom,
Die vlietend in verjongde schittering,
De zilverstippen vreugdig medevoert.
Maar houdt de droge gloed wat langer aan,
Dan mengt een rosse toon zich in het groen,
En 't is alsof in 't dof blauw-groen opaal
Iets komt als oud mat goud, een zwakke glimp
Van gulden waas, voorspeller van den herfst.
En door de bosschen, wier gelatenheid
48



Op herfstverteed'ring wacht en najaarsstorm,
Stil by het peinzen over mooien dood
Van zomer, strooit de zon haar welig licht,
De paden makend tot een mozaïek
Van hel smaragd en bruin en flonk'rend geel.
Van alle bloemen, die hun kleurenschoon
Nog laten blinken in den blijden tijd,
Staat trotsch en zegevierend de chrysanth,
En zonnebloemen vieren nog het feest
Van laten zomer in fel juub'len uit.
En in de nachten praalt op t' donk're blauw
Het wonderbare labyrinth van licht,
Waardoor naar onvermoede oneindigheid
Een moede ster in staat'gen val verschiet.
SEPTEMBER.
Nu de oogst geborgen werd in schuur en deel,
En hoog op wagens gouden overvloed
Werd weggetrokken van het zwellend land,
Nu de akker weer gescheurd werd door den ploeg,
En uit zijn wonden zoete aromen gaf,
Terwijl de kluiten, zwart en violet,
In wazig donker lagen overzij,
Werd weer gezaaid op aarde's vruchtbaar bed,
En kiemend beurt het scheutje 't hoofdje omhoog
Van 't nieuw gewas. De wolken komen aan
En schuiven leiblauw in kentaurenvaart
Langs felbewogen najaarshemel voort,
Hun breede schaduw leggend op het land,
En statig strijkend in hun soob're dracht
Langs heide en beemd en ruigt van bosch en dal.
De wind springt uit zijn diep-verborgen krocht.
En rent al wapp'rend door de onstuim'ge lucht,
De blaad'ren drijvend tot een rondedans
Om stoere boomen, die niet streng gebaar
Den wildzang weren, en hun takken wijd
Van 't sterke lichaam uitslaan naar den dwaas,
Die hen met hol gegalm verschrikken wil.
Maar als de wind den heelen dag gereld
4
49



En rondgeraasd heeft naar zijn lieven lust, Dan sluipt hij 's avonds, moe van 't geravot, Naar zijn geheimen schuilhoek, waar hij slaapt, Totdat weer dag hem wekt voor 't dol bedrijf. Bijwijlen barst de zon door 't woelig zwerk En schiet haar gouden flitsen over 't land, En toovert op den donkerblauwen plas Van zilVérvisschen glinsterende school, Die met de zon weer opduikt en verdwijnt. Vaak kan een stilte dalen over 't al, En alles hangt verzonken in de rust, Die tot het nieuwe leven voorbereidt, Zoo wazig-stil, zoo innig en ragfijn, Dat het geraakt lijkt door een toovernaar, Die alle dingen omschiep tot hun schijn Van onaantastb're pure onstoff'lijkheid. En gaat een herfstmaan aan de kimmen op, Dan stijgt zij langzaam met een rossen gloor Langs hemelhoogten, tot ze in lichten glans Met zuiv're schoonheid boven alles praalt.
OCTOBER.
October droomt zijn rijken droom van herfst
In kleurig-melancholisch mijmeren,
En overhuift zijn stil en ernstig hoofd
Met tintenweelde van schakeering vol.
De rust, die neergezegen is alom,
Een rust, die overvloed weer voorbereidt,
En 't land tot nieuwe vruchtbaarheden voert,
De kiemen hoedend, die voorziende zorg
Aan de aarde toevertrouwde als kostbaar pand,
Doet peinzing rijzen aan vervuld genot,
Aan gouden straling van den zomertijd,
Die is herboren in het goud van herfst.
De loovertrossen hangen fonk'lend neer,
Door gulle zon omtooverd en verguld,
Festoenen, glorend in diep-roode pracht,
Vergloeien langzaam tot den laten dag,
En winden zich door juub'lend-geel gepraal,
Door vuurguirlanden van oranjeglans,
50



Door slingers van verschoten, vale tint,
Terwijl de wilde wingerd, dol van vreugd,
En pronkend met zijn weeldekleur van wijn;
Zijn gloeiing uitlaait in het zwijgend land.
Wat late bloemen geven schuchter geur,
Er glinst'ren bessen nog in 't struikgewas,
En bramen donk'ren aan hun doornentros.
De vruchten, die niet vroeger zijn geoogst,
Zij rijpen in uw tijd van gaven vol,
En hangen in een breeden krans alom,
Uw kleur verrijkend, en hun fijn aroom
In 't ronde spreidend, u, hun vorst, ter eer,
En als de mist uw feldroef schoon omhangt,
Dan rijst uw ernstig en verbleekt gelaat,
In onverstóorb're nevelmijmering
En melancholiisch-stil gepeins verdiept,
Herdenkend al de vreugden van uw pracht,
Toen, opfonteinend in hun kleurgestraal
Uw loovers lachend reikten naar de zon.
Maar uit de vochte windselen van mist
Maakt zich bijwijlen los de sterke wind,
Die lag te rusten in de nevelwa,
En steig'rend stormt hij boven alles uit,
Zijn toorn trompettend over 't angstig land,
En als een opgejaagde vlinderschaar,
Zoo fladd'ren koortsig blaad'ren door de lucht,
En over de aarde, die den winter wacht,
Wordt het bont dekkleed van den herfst gestrooid.
NOVEMBER.
Nu varen weer de stormen door de lucht,
En ver bazuinend over 't wijde land, —
De golven zweepend op de onstuim'ge zee,
Zoodat zij zwalpend razen tegen 't duin
En tegen rotsgevaarten met den kop
In blinde woede rennend slaan tot schuim,
Hun bleeke boosheid koelend aan de kust, —
Vervullen zij de wereld met getier,
En scheppen strijd en oproer waar zij gaan.
51



In stagen val van blaad'ren laat het bosch
Zijn veelgetinte schoonheid langzaam gaan,
En op den grond ligt bonte mozaiek
Van ver uitliggend kleurschoon neergespreid
In wiss'lende schakeeringen van bruin
En zijig glanzend geel en pralend rood.
Zoo gaat allengs het stil versterven voort,
Geluiden worden schaarsch; slechts hier en daar
Trilt nog een flauw gepiep in 't eenzaam woud.
Wanneer de wilde wind heeft uitgeraasd,
Vermoeid is weggeslopen naar zijn krocht
Om te bekomen van zijn dolle drift,
Dan liggen onder 's hemels baldakijn,
Dat in een lieflijk matblauw grijs zich welft,
De vijvers roerloos neer, en dragen 't kleed,
Waarmee de boomenstoet, die hen omringt,
Hen teeder dekt, op de ongerepte pracht.
De landen liggen braak, de landman gaat
Geduldig op en neder met zijn ploeg,
En alle spieren spannend, met geglim
Van vochte plekken op de stoere schoft,
Trekt moeizaam 't sterke span het kouter voort
En doet de golven kant'len in den grond. •
Het weiland wordt gescheurd, het dorschgezang
Klinkt vroolijk uit de volle vloeren op,
TerwSjl de vlegels, rhythmisch in kadans,
De hoofdjes kloppen van 't gedweeë graan.
Het nieuwe hout wordt zorgzaam uitgeplant,
En waar te voren in verlatenheid
De streek zich breidde, rijst een bosch je omhoog
Van stammetjes, die hoopvol opwaarts gaan.
En als de stille mist, die koel zich lei
Om 't al en 't zwijgend hulde in grijze wa,
Weer heen is, dan valt, schuchter nog en schaarsch
In dartelende vlokjes de eerste sneeuw.
DECEMBER.
Nu valt het laatste loof onwillig af,
En vlakker wordt nu alles weer van tint.
Maar bij het avond-vallen hangt een waas
52



Van innig violetbtóüw in het hout,
En 't bosch verheft zijn zuilenrijen stil
En indrukwekkend in de mijmerlucht.
Het eikenhakhout, laag in 't bosch gehurkt,
Houdt nog zijn bruine blaadjes angstig vast,
En hier en daar toeft nog een bleekgeel blad
Aan 't kaal struweel, waarvan 't getakte fijn
Als arabesken slingert door elkaar
In grillige etsing van verward gelijn.
Het vee wordt weggedreven naar den stal,
En op de breede heide bibb'rend, trekt
De scheper om zijn lijf den mantel aan,
Die hem de fijne koude weren moet,
Terwijl zijn ruige hond de hei doorrent
Met sprongen links en rechts, en warmte wekt,
De schapen jagend, die zijn afgedwaald.
De wind springt telkens op, en met geklaag
En diep gezoef vervult hij de ijle lucht,
Het bosch bespelend als een harpenaar,
Die sombere akkoorden droevig ruischen laat.
En luid weerklinken slagen in het rond
Waar 't hakhout wordt gehouwen, en het paard
Staat slaap'rig neergedoken voor de kar,
Die 't hout vervoeren moet, dat knett'ren zal
En welkom warmte geven in de schouw.
De wolken drijven statig aan de lucht,
Geloodst door winden, die tot kalm geblaas
Weer zijn gekomen na hun wilde vaart
Door 't land, dat neerboog onder hun geweld,
De wolkenflarden koersend over 't zwerk.
Vaak slaat de kille regen striemend neer,
Of dikke vlokken dwarlen dansend rond
En dekken met hun mantelende dracht
De paden, wachtend op hun welig wit.
En als de zon praalt op het Manke land,
Dan strijkt er over wolkenschaduw, blauw
Van lichtreflexen, tint'ling warm en koel,
Die wisselend het zonnig wit schakeert.
En fulpen-zwart zit op het eind'loos veld,
Eenzaam en donker, een verdoolde kraai.
53



GEDACHTEN-A VIATIEK,
Als breed-zeilende vogelenvluchten
Gaan mijne gedachten Boven der landen en steden geruchten
Door sterrennachten.
Zij dapp'ren de wijde werelden door, en
Jubelen stille, Doorploegend opalen planetenvoren,
De glinst'rend wit-kille.
Ze omcirk'len de mane, die pralend in luister
Doorwandelt den hemel, En hooren 't geheimvolle sterrengefluister
In 't flikk'rend gewemel.
Zij blikken op de aarde, wier doelloos verlangen
Uitgaat naar dien hoogen, Nu roerloos ze rust in haar droomen bevangen,
Van wanen omtogen.
HOE IS HET TOCH
Hoe is het toch dat over mijn gepeinzen
De stilte van de nacht zoo lieflijk valt,
Van mij die zooveel vreugden heen zag deinzen,
Zoo vele vuisten tegen mij gebald?
Kan dan de nacht ook lafenissen brengen Voor 't heim'lijk leed dat nooit een ander zag, Of komt de schroeiïng van veel driften zengen, Wat onmeedoogend groeide, dag aan dag?
Verteert de gloed de zelf-geschapen smarten, Of koelt een frissche dronk hun marteling, Zal wanhoops dolle waan het leven tarten, Of gaat de hoop weer waar zij vroeger ging? De nacht is tragisch voor wie eenzaam treuren, Haar donk're hand drukt neder als graniet; Toch, op haar vleug'len kan zij liefd'rijk beuren Den geest der slapers in een stoorloos Niet.
54



AAN JACQUES EIJSKOOT.
Wat diep in het gemoed des blinden sliep
En sluimerde op den onbewusten grond
Van zijn voor alle schoonheid oop'ne ziel,
Maar in het stemmingvolle scheppingsuur
Gewekt werd door den innerlijken drang
En 't schoon begeeren naar de harmonie,
Zingt hier het heerlijk lied in klanken uit,
En fluistert van zijn droomen, schalt zijn vreugd,
Spreekt trotsch van 't hooge streven, welbewust
Van al de schatten die hij in zich draagt,
En weent zijn leed in stil berusten uit.
De tonen rijen zich met lichten tred
En tripp'len licht als lentefeeën voort,
Visioen van weiden, hemelblauw en zon,
Waardoor de beek met lenig sling'ren danst;
Maar dan weer rolt het daav'rend-zwaar koraal
In plechtige verzekerdheid, een koor
Van vrome pelgrims, in gewijden stoet
Hun hooge hymnen zingend; of daar ruischt
In teed're fluistering het wiegelied,
Waarmee de jonge moeder 't kindje sust
En zachtjes neuriet in haar stil geluk.
En snorrend gaat het spinnewiel, waarin
Het lied vernomen wordt van rustig werk,
Terwijl in mild-gedragen melodie
De droom in kalme akkoorden zacht verruischt,
Zoo wordt alwat er in hem leeft en werkt,
Zijn hoop, verlangen, leed en vreugd muziek.
VERWACHTING.
Tusschen mijn linde en mijn hangende roos
Is het zoo heerlijk droomen; Sta 'k ér in stilte der nachten een poos,
Dan, dan moet het wel komen....
Als ik vergeten daar sta te peinzen Tusschen mijn roos en mijn linde,
Zoo, dat al mijn verdriet gaat deinzen, Denk ik wej dat ik het vinde....
55



Dat ik het vinde wat lang, te lang,
In mij rustte verborgen, En wat steeds met geheimen drang
Wachtte tot morgen, tot morgen....
Of het wel immer komen kan,
Of ik wel ooit het vinde? Wie zal 't zeggen? 't Geheim er van Hebben mijn hangende roos en mijn linde.
VRIJHEID.
Tusschen mijn linde en mijn hangende roos
Heb ik een roepen vernomen:
Prevelend toefde er een koelt jen een poos,
Suizelend uit hoogere boomen.
„Vrijheid!', zoo neurde 't, „woont in mij, den wind, Vrij overwaai ik de menschen, Overal waar ik gebondenheid vind, Slaven van lusten en wenschen."
't Prevelend koeltje wiekte op naar omhoog,
Zoekend de vreugd en het leven, Toevend een wijle aan den hemelschen boog,
Vrij in zijn zwieren en zweven; Moe van het dartelen nam het de wijk
Naar de verborgene kusten,
Naar het geheimvolle, droom'rige rijk,
Waar de tevredenen rusten.
Wie zou niet vrij willen zijn als de wind,
Vrij in zijn dolende gangen, Vriend van de ruimten, gezond en gezwind,
Jubelend hoog in zijn zangen; Minnaar van bergen, zich koest'rend in 't dal,
Zwerver op al 's werelds paden, Vliegend en dartelend door het heelal,
Vrij in zijn levende daden!
56



SOERENSCHE VERZEN.
fi
De stilte is diep, alleen het dof geronk Van spoortrein rolt met zacht gegons van ver. Als dubbel Smyrna loopt de naaldengrond, Doorweven met het dempend sterrenmos; Gekraak van takken geeft de stilte een schok, En van het zachte bed waarop ze ligt Te midden van het zwijgen der natuur, Richt zij verbaasd zich halverwegen op Om rond te staren wie haar rust verstoort. De hooge dennen strekken de armen uit Met zegenend gebaar voor 't aardevolk, Getreste berkentwijgen hangen neer, Jonkvrouwelijke lokken van het woud, En bruinbevloerd zijn enk'le banen bosch Door 't beukenblad, als berenvacht gespreid Met koest'rende beschutting op den grond. Ver in de diepte ligt het lage dorp, Verzonken in de boomenpeluwittg; Een enkel hooger dak duikt schuchter op, Allengs verneev'lend in den avondval.
II.
De droppels vallen in het berkenbosch, De zon weekt langzaam al den ijzel los.
Het takgewarrel tegen lucht geëtst,
De zilv'ren stammen uiterst fijn geschetst.
Juweelenwemeling verschiet alom Als reliquienflonk'ring in een dom.
De donk're dennen, rijzend in het rond Zijn vol geheimenissen ondoorgrond.
Gevelde stammen liggen hulp'loos laag, Vernederd door der bijl verwoede vlaag.
De hooge blauwe hemel welft zich wijd,
Heel de aarde omvaad'mend met zijn eindloosheid.
57



III.
Hoe staat de maan zoo schimmig-schoon, Een lamp van ijl en druilend licht,
Hoe is het scheem'rend vergezicht Weemoedig grijs en monotoon.
De boomenkruinen vloeien saam
Met nevelaureolenglans, En in het war'lend takgedans
Broze gedaanten zonder naam.
En over 't verre veld gespreid
Een laken vloeiend amethyst, De wijde waden van den mist
Op 't eenzaam-lokkend lang gevlijd.
Mysterie hier en overal,
De vormen afgestompt en vaag,
Afschaduwing van 't groot heelal,
Eén groote onopgeloste vraag.
IV.
De verre deunroep van de motorboot Bewijst dat er verkeer is op 't kanaal, Terwijl ik zit en rustig ademhaal, Herdenkend wat ik in het bosch genoot. De meerkol foeterde en de merel floot, Het bosch was donkergroen-dofbruine zaal Van najaarsmijmertint; helgroen gepraal Van mos klonk op in 't koor als held're noot.
De dennen deunden lange litanie, En in een val van soob're harmonie Sloeg 't water neer op 't zwarte molenrad. De beuken brachten bruinen na jaarsgroet; Behoedzaam hippend vluchtte voor mijn voet De lenige eekhoorn door 't verdorde blad.
58



V.
Als Joden aan den klaagmuur van hun heil'ge stad
Staan de juniperussen langs den hoogen wal
Van mossig groen, die langs de spreng zich heft, wier val
Tevreden klaat'rend zachtjes praat met fluist'rtnd nat.
In diepe stilte daalt zoo nu en dan een blad,
Dat losliet van den moederboom, in 't zwijgend dal,
Mul mos bekleedt voornaam den vloer van deze hal,
Die oprijst zuil na zuil, een tweede Allahabad.
Hier is 't dat de ijsvogel zijn stille woning heeft,
En als de zon zijn wek van wond're lichten weeft,
Dan praalt het tooverdier in sagenrijken glans.
Maar als de nacht zich droomerig heeft neergevlijd
Op 't eenzaam bosch, reliek uit langgestorven tijd,
Dan zweven elfen aan en rijen zich ten dans.
VI.
De roode zon reist met mij mee Door denneboomen borend,
En avond met zijn lout'ren vreê Regeert, het al bekorend.
De hemel is een baldakijn
Van feestelijke tinten, Getooid voor 't hooge lichtfestijn
Met pralend-rijke linten.
Van glorie is de wereld vol, Het overschuimend Westen
Schiet glansen uit spelonk en hol Van al de wolkenvesten.
Vier, avond, stil uw leven uit,
En tane ook al uw luister, Het welig-weem'lend sterrenkruid Kiemt uit uw dood in 't duister.
59



VII.
De dennetjes steken de kopjes op, Een sneeuwen pluimpje op eiken top, De hei ligt als een mantel van brokaat Waar blanke schoonheid schitterend op slaat.
In stoeten trekken ze op ten horizon, Waar pas de jonge dag begon; En dringend zoeken ze 't verrezen licht, Want groeien, bloeien is hun liefste plicht.
Ze voelen in 't doorwarmde stamgeknap Het gisten van hun nieuwe sap; Wat is het dat hun lichaampjes doorheeft? Een korte tijd nog, — en de lente leeft.
VIII.
Voor Dr. J. C. M. Hartman.
De banen licht slaan neer op naaldengrond,
Een stralenval van zuiv'ren zonneglans,
En in der myriaden stofjes dans
Voel ik een sferenharmonie verkond,
Een dans van aarde, maan, gesternte in 't rond
In plechtige evenmaat en in kadans
Van luisterrijk geflonker, dat den trans
Mantelt in vol ornaat ten avondstond.
In 't weeke mos verliezen zich de schreden,
Op deze vrome plek moet stil ik treden,
Geraas verstoorde er al 't gewijde van.
Een teed're schoonheid troont hier vol genade,
Een enk'le merel orgelt zijn aubade, —
De pracht van de aarde slaat mij in haar ban.
60



IX.
Een witgespikkelde panterhuid
Is de berk, door sneeuw overtogen,
Geschokt en gewrongen door 't stormende Zuid,
Ligt over den berm hij gebogen.
Als franje hangen de twijgen neer
Met hun lichtbeweeg'lijke trossen,
En huivert een koeltje in het windstille weer,
Dan gaat een geril door de bosschen.
Het ligt nu alles zoo stil en blank, En de winter doet rustig zijn ronde, Bestuivelt de wereld, verdoft er den klank, Gewijd is de plechtige stonde.
X.
Hoezeer aan ruwe stormen blootgesteld, Al-eenzaam staand op hoogen heuveltop, Verheft hij toch zijn haveloozen kop, Niet overheerd door teist'rend windgewejd.
De stoere stam, met mos vergrijsde held, Beurt stevig nog de kruin ten hemel op, En staat, trots zwieping in den stormgalop, Hoewel gebogen, toch nog ongeveld.
En of al winden wapp'ren om hem heen, Hem beukend met meedoogenloos gevlaag, Ze winnen 't niet, ze leggen hem niet laag.
En of al regens ruischen met geween
Van voortgezweepte droppen: vast van stand
Schouwt zegepralend hij nog over 't land.
61



AD RASTOS.
(Dramatisch fragment).
Personen:
Adrastos, een smeekeling aan het hof van Kroisos.
Kroisos, koning van Lydië.
Lukos, oudste zoon van Kroisos.
Atys, jongste zoon van Kroisos.
Choramne, vrouw van Kroisos.
Amastris, bruid van Atys.
Koor van Lydische Grijsaards.
Plaats der handeling: het koninklijk paleis van Kroisos.
EERSTE TOONEEL.
Kroisos.
Een droeve droom heeft mij deez' nacht benauwd,
Genaad'ge Goden, wendt het onheil af!
'k Zag in den slaap hoe mijn geliefde zoon,
Mijn Atys, door het bittere geweld
Van doodelijké speerpunt werd vermoord;
Ik zag de roodheid van zijn dierbaar bloed
Uitvloeiend over de aarde; 'k zag zijn bleek,
Verwrongen aangezicht, waaruit verwijt
Mij tegenstaarde, 't breken van zijn oog,
Het laatste rillen van zijn stervend lijf.
O droeve vadervreugd, die 't derven ducht
Van 't veelgeliefde! O angst'ge nacht,
Waarin 'k dat droomgezicht moest zien! Wee, wee!
Hoe zal 'k de slagen keeren van het lot?
Wat zal mijn schild, mijn hechte beuk'laar zijn?
Zelfs Goden stuiten niet des noodlots gang,
Dat sluipend als een panter naderkomt,
En onverhoeds, met fulpen kattentred
En loerend kruipen 't offer overvalt.
Of is 't geen noodlot? Is het soms een God,
Een ijv'rig God, die mij 't geluk benijdt
6t



En grooten rijkdom; die met afgunst ziet
Hoe ik in eer en schattenvolheid bloei,
Hoe allen mij eerbiedig hulde doen,
En mij de gansche wereld om mijn goud
Welzalig prijst en veelgezegend noemt?
En waren uwe woorden profetie,
O Solon, die mij zeide dat geen mensch
Gelukkig was te prijzen vóór zijn dood?
Mocht dat zoo zijn, dan is er hoop op heil;
Ik zal met vroom gebaar en vuur'ge beê
Mij off'rend wenden tot de hooge Goón,
En hun geduchten toorn en duist'ren nijd
Ver van mij trachten af te houden — Zie,
Daar komt Choramne; blijkbaar zoekt ze mij,
Want spiedend blikt haar oog naar ied'ren kant*,'
Zij ziet er uit als een die wichtig nieuws
Draagt op de lippentoppen, en verlangt
Het mee te deelen aan wie 't hooren wil.
Choramne.
Hier kom ik haastig, zoekend naar de plaats, Waar gij vertoeft, mijn heer en mijn gemaal, 'k Heb nieuws voor u; zooeven kwam een man, Een vreemd'ling, haav'loos van een verren tocht, ■ Maar, naar hij zegt, is hij van vorst'lijk bloed, — Tot ons paleis, en zette als smeek'ling zich Bij 't gastvrij haardvuur in de groote zaal.
Kroisos.
Choramne, hij is welkom. Maar aleer
Ik hem bij ons ontbied en lout'ring geef
En ondervrage naar zijn stam en land,
Verneem, mijn lieve, wat ik den nacht
Voor droomgezicht aanschouwde. Door een speer
Werd onze dierbare Atys neergeveld.
Choramne.
Hoe zegt gij? Atys? Door een speer geveld? En tracht gij niet te keeren dezen droom?
63



Kroisos.
Ja, 'k maakte mij gereed om met gebed
En offer tot de Goden op te gaan,
Toen gij met nieuws hier van den vreemd'ling kwaamt.
Choramne.
O smeek dan innig om der Goden gunst;
Bid vurig voor het welzijn van ons kind,
Ons éénig kind, onze' Atys, hij alleen
De hoop van onzen ouden dag en stam.
Want, heb ik u twee kind'ren ook gebaard,
Helaas, den oudsten werd de weg der stem,
Die klinkend uitschalt uit der lippen spleet,
Door Godenhand versperd, en geen geluid
Dringt tot zijn stomp-geslagen ooren door.
Al hebben we onzen Lukos innig lief,
En klagen we om zijn onverdiende ramp,
En staren wij vol deernis op 't gelaat,
Dat stil-geduldig tot ons lacht, en lijdt,
Toch is hij niet geboren voor de kroon,
Die Lydië's koning eenmaal dragen moet.
Maar Atys, die in al wat hij verricht
Steeds uitmunt, en den eerepalm verwerft
In eiken strijd van lichaam en van geest,
De hoop niet slechts van ons, maar ook van 't volk,
Dat daag'lijks voor zijn lievlihgs welzijn bidt —
O bid voor hem, want werd hij ons ontroofd,
Dan zou ik sterven van verdriet; — en ook,
Dan zou de grondslag wagg'len van uw troon,
Ten prooi aan wilde twisten en geweld.
Kroisos.
Spreek zachter, vrouw. Verzoek de Goden niet. Zij hebben mij genade steeds betoond, En zullen 't nu nog doen, als 'k met gebed Mij tot hen wend, en smeek voor mijnen zoon. Welnu, ik ga. Geef gij den vreemdeling Intusschen spijs en drank, en laat hem dan Mij wachten hier op 't voorplein van 't paleis.
64



5
Choramne.
'k Zal alles doen zooals gij het beveelt. (Af.)
Kroisos.
Ja, voor het Wélzijn van mijn dierbaar kind
En voor 't bevest'gen van mijn hechten troon,
Die, als iets mensch'lijks me overvalt, hem wacht.
Mijn troon*, die hoog gericht in 't Lydisch land,
Alom zijn schitt'ring van juweel en goud
Ten hemel en langs de aarde stralend schiet,
En op de zee zijn zonneglansen spreidt, —
Voor die wil ik met offers tot de Goön
Mij wenden en hen bidden om gena.
Maar welke God kan toornig op mij zijn,
Wie is naijv'rig op mijn schattental,
Misgunt mij daarvan 't rustige bezit?
Heb ik niet uit mijn hoorn van overvloed
Het goud met volle handen uitgestrooid,
En neer doen vallen in een stroom van licht.
Als zonnevonk'ling in hun tempels? — Hoe,
Heb ik de orakels niet een schoonen tooi
En schat geschonken in het lout're goud,
Dat ik tot tegels smelten liet? En klinkt
De roem van Kroisos niet van land tot land,
Als milden gever van veel pronksieraên?
En zouden zij mij loonen met den dood
Van mijn geliefden zoon? Het kan niet zijn,
Zulke' ondank kennen Godenharten niet.
Toch wil ik mij vernederen voor hen,
Tot redding van mijn kind, en voor 't behoud
Van mijn geslacht op dezen koningstroon.
Koor.
Kroisos, zoon van Alyattes,
Wij, die veler jaren tal
Zagen vergaan in de zee van den tijd,
Wij, in ervaring grijs geworden,
Trouwe dienaars van uw troon,
U verknocht in gevaren en dood,
65



Wij vernamen uit Choramne's mond Ruchtb're woorden van den droom, Heerscher, dien gij hadt gezien. Haastig kwamen wij geschreden, Snel bewegende de oude voeten, Stram van 't vele gaan op de aard', Zoekende uw tegenwoordigheid. Telkens als and'ren berispend, Krenkend met prikkels van woorden, Smalen op uwer daden doel, Leggen wij 't zwijgen hem op, Breid'lend den morrenden mond, Klemmend bevel hem gevend. Altijd wijden we onze krachten, Zwak wel door 't gewicht des lots, Maar van goeder hart, geschonken, Aan den bloei van uw machtig rijk, Dat de Goden zeeg'nen mogen!
Eerste Halfkoor.
Is het waar dat een droom U ontstelde,
O machtig gebieder des lands,
O sier van mijn Lydischen grond,
Waar de Tmolos met plechtige kruin
De hangende wolken doorboort,
En de Hermos met vochtigen tred
Door de dalen en dellingen schiet?
66



VLUCHT.
Ik zie het blauw der luchten, Ik voel den klaren wind, Stil zwelg ik de genuchten, Die ik op aarde vind.
Er is zooveel te treuren,
Er is zooveel gemis,
Maar reeds wat eenzaam geuren
Verdrijft veel droefenis.
Wat eenzaam staande bloemen In 't hoekje van de wei, Wat bijen die daar zoemen, Zijn troost en vreugde mij.
Waar 't eenzaam hart kan dolen Ver van der menschen pijn, In liefd'rijk groen verscholen, Daar is het heerlijk zijn.
Daar volgt mij niet het razen Van menschen en hun kwaad, In 't paradijs der dwazen Vergeet ik hun gelaat.
67



VOORJAAR.
Hel-gele duinen en hei-blauwe lucht, 't Dorpje en zijn huizen in vogelvlucht, Ver-af geruisch, en een glimp van de zee, Liggen in voor jaarsschomm'ling tevreê.
Vogels gespikkeld op 't pralende blauw, Wolkjes verschilf'rend totdat men ze nauw Langer kan zien in hun spreidend geel-wit, Kraaien zich teek'nend op 't duinzand als git.
Helm op de hellingen wuivend in wind, Dartelend huppelt hij rond als een kind, Jolig en jong speelt hij vroolijk den baas, Overal stoeiend met lentegeblaas.
Luisterend lig ik in 't mollige zand, Hoor de geluiden van zee en van land, Hoor hoe de lente mijn vreugde weer schiep, Wekte wat 's winters zoo vast in me sliep.
EIGEN SCHOON.
Roem' niemand mij de wolkenhooge bergen Met sneeuwen toppen en een grootsch verschiet, Ik toef tevreden bij mijn heuvel dwergen, Waarmede ik innig en vertrouwd geniet.
Geen daverende katarakten dond'ren In grondelooze diepten schuimend neer: Hier is een wereld van veel stiller wond'ren, Waarmee 'k gemeenzaam leef in zoet verkeer.
Geen wreed-verdelgende lawinen grommen De steilten langs vol kronkelend gevaar, Geen steigerende gletscherpegels drommen Fel-dreigend op, van kil verderven zwaar.
Hier droomt een vijvertje in verzonken bosschen, Waarin de hemel duikt bij nacht en dag; Hier leeft een wereld, als de bladertrossen Weerspieg'lend wieg'len met hun bonten lach.
68



MIST TE MIDDERNACHT.
De stilte suist vol majesteit
In diepsten middernacht, De blanke mist ligt ver gespreid,
't Is al één grijze pracht.
En maanvermoeden schemert hoog
In wezenloozen glans, In matte zee ten hemelboog
Aan onaantastb'ren trans.
De boomen steken 't zwart gevlam
Van takken mystisch op, Eén kruin is als een reuzenram
Met donk'ren doezelkop.
'k Durf haast niet aadmen in dien nacht,
De stilte is zoo gewijd; Elk zuchtje stoort die zuiv're pracht,
Die rust vol majesteit.
VOORJAAR.
Waar komt wel dat fleurig gefluit vandaan, Het kwietert in boomen en hagen; Op velden en weiden, in tuin en in laan, Is 't één vertellen en vragen.
De vogels verzamen zich druk tot elkaar. In 't dolle maar snappend en dazend, Dat vliegt en dat fladdert van hot van haar, Ze koet'ren als waren ze razend.
Zijn er dan zoo gewichtige dingen op til, Dat die vogels zoo babb'len en deinen? Daar slaat er een door — wat zegt-i? — wees stil: „De zon die begon weer te schijnen."
Ze hebben nu alle de lente in het hoofd, En daarom sloegen ze aan 't zingen, Ze zeggen elkaar wat de zon hun belooft En juub'len van heerlijke dingen.
69



GONGORICUS.
Dichter, 'k zie uw schoone woorden, Maar verklaar mij toch hun zin; Schoon de klanken mij bekoorden, 'k Vind er haast niet anders in.
'k Laat mij wiegen op de klanken, Edel is hun fijn geluid, Schoon ik daarvoor u moet danken, 'k Haal er verder weinig uit.
Vol verrassing moet ik staren Hoe gij streeft door 't woorden sop, Maar ik moet oprecht verklaren: Lieve dichter, 'k geef het op.
Leid mij naar de klare boorden, Waar uw water reiner vloeit, Waar geen raadsels zijn van woorden, Waar gij niet mijn brein vermoeit.
Hul u niet in duist're mythen, Maak niet neev'lig uw genie, Laat mij ruim en frisch genieten Van ontroeb'le poëzie.
AVONDVAL.
De wolken jagen, De winden gaan, De menschen vragen In leegen waan.
Planeten dolen In 't vliedende uur, Steeds blijft verscholen Een Godsbestuur.
De sterren neigen Ten ondergang, De heem'len zwijgen Alle eeuwen lang.
Der wereld waarheid Wie zegt ons die? Wie schept er klaarheid En harmonie?
Geen Zeus, geen Brahma, Geen Astaroth; Steeds blijft het drama Onkenb're God.
70



WOLKEN.
Rustbank breed gebouwd aan verren horizon,
Strekkend leiblauw-violet in 't schemerduister,
Zachtgelijnde glooiing langs de kim in 't rond,
Bed waarin de macht'ge zon verzonk met haar moe licht,
Rustig Westersch veld vol ongekende diepten,
Roerloos droomend als een windlooze oceaan.
Stapelbergen hoog-getorend in de wijde vlakten,
Die zich eindloos strekken in 't onmeet'lijk ruim,
Vol van licht geladen, vol van zwoele zwelling,
Koest'rend spanning fel-elektrisch, bergend grauwen donder,
Die in snelle vluchting uit uw moeder-krochten
Voorwaarts barst, omspeeld door helle bliksemvaan.
Wimpelende bliksem slangelt uit uw diepten,
Driest uw vaart omvliegend en uw baan geleidend,
— Vlammenstandaard wapp'rend op uw trotsche vloot —
Hoedend uwe gangen boven 't aardgebied.
Trotsch van vruchtbaarmakend heil bezeilt ge 't zwerk.
Veelgestuwde nevel van miljoenen droppen,
Zegenspreider, dalend in herboren koelte,
Lavend dorstig land, de schroeiïng lesschend
Van wat smachtte naar uw gul-verkwikkend heul.
Donk're dreiging ballend in omfloerste diepte,
Trekt ge uw krachten saam, gehuld in nacht,
Over grijzend rag rent zwarte ontzetting,
Angstigmakend duister, — lichte stoom,
Onbarmhartig droef besmeurd met roet en rook —,
Rossen van Walküren, jagend zwaar van tinting
Langs 't gordijn dat sprank nog houdt van beyend licht.
Zwanevleugelen zich vouwend langs de lichte lucht,
Wijd zich spreidend in een zaal'ge rust;
Vredepalmen liggend over 't smetloos blauw;
Blanke schapen weidend op de velden
Van den reinen aether. n
Zilv'ren manewacht omstuwd door stille sterren, In een fulpen schijn van gloriestraling Aureolen wevend van lief-lout'ren glans. Gulden zongeleiders, goudgedrenkte zeilers, Statige galjoenen door de zon bevlagd, Gouden beving ruizelt door uw vluchtig lijf, Als ge in stoetend goud- en lichtgejubel
71



Zonnevaart aan blij-lazuren lucht verzelt. Bij den daag'raad rilt ge in rosse kabb'ling, Bloeit zoo schoon in u der rozen kleur ter kimme; Bij het dag-vervloeien komt ge in vloeden Roodend schuim, en breede tintenbranding Zwelgt de zon, en na haar laatsten luister Spreidt ge in rose vlokken u te hemel, Liefelijke laatste kleuring van het kwijnend licht.
- !ov .: SPROOKJE.
Jasmijnen geuren in de tuinen, Nu 't maanlicht hunne roken riep,
En in de suizelende kruinen Klinkt schuchter vogelengepiep.
Fonteinen springen in de paden,
Hun water ruischt een zacht refrein,
En langs de blanke kolonnaden Strijkt stil der stralen zilverschijn.
De nymphen dansen blij hun reien,
En 't licht schampt om hun naakte pracht,
Hun vlossigf-zijden lokken glijen Terneer in goudgeglansde dracht.
De groote Paan zit peinzend neder, Hij pijpt in marm'ren roerloosheid,
En achter hem, op zwaren veder,
Plompt neer een uil, met de oogen wijd.
Zij vonk'len tusschen takkenduister Als vreemde vuren in een krocht,
En met zijn heilloos blaasgefluister Ontrust den nacht het nachtgedrocht.
En schuif'lend door de lange grassen
Sluipt stil een slang haar steelschen gang,
Het uilgeblaas wordt vinnig krassen.... De gaarde trilt, ontdaan en bang.
7?



NAARDERMEER.
Voor A. B. Wigman.
Een dag van water, lucht en wuivend riet, Van zonneblinking op het rimp'lend meer, Dat lag verzaligd in den gouden lach Van wijde hemelwelving, waar de zon, Nü schuilend achter schitterlicht gewolk, Dan triomfant'lijk stralend over 't al, Zijn heerlijk spel met land en water dreef: Een feest van 't blijde barnend hemelvuur, Van rieten, trotsch de spitse speer omhoog, Van kabb'lend, klotsend water, welks geklok Frisch om de stevens van de booten zong. De vogels joelden lustig om ons heen, Die fiere paladijnen van de lucht, En vol bewond'ring vloog de blik naar hen, Naar zilv'ren tuim'ling van de lepelaars, Der purperreigers statig-breed gezeil, Het schieten van de sterntjes, 't fel gewiek Van kiekendieven in het verre blauw, Het zwemmend loopen van de vlugge koet, Het vroolijk dobb'ren van de zwartkopmeeuw, Terwijl de roerdomp steeds zijn dof geboem Uit dichtverdoken verte dreunen liet, Zwaar klokgegalm bij 't vroolijk meerballet. Hoe lagen daar in kalme kreek en geul De nesten met hun eieren zoo stil, Gewiegd op zachte kabb'ling van het nat, Of roerloos rustend op het effen vlak! Een wondervogel, wijdverwonderd, zat Een jonge leep'laar op zijn eenzaam nest, Terwijl omhoog, een glinst'rend witte schrik, De oude vogels cirkelden in 't licht! En andere, ouder — pluizebollen rond Op trantelige beentjes — beenden weg Bij 't schuren van de schuiten tegen 't riet. En aldoor laaide hoog uit glorielucht De volle gulle schitt'ring van de zon. Lang blijft dit visioen van 't glanzend meer, Van vogelpracht en zonnevonkeling, Van schuif gewolk en wuivend riet mij bij!
73



STERVENDE FAUN.
Voor G. A. H. van der Stok.
In dofomwaasde woudgeheimnis,
Waar langzaam herfst zijn schoonen dood uitviert
Met roode en gele trossen, die den zoom
Van rotsen overhangen, fiere tooi
Van 't heengaand jaargetij, dat in triomf
Van trotschen luister stil-aan sterven gaat,
Ligt op een mosbank, door den dood bezwaard,
Aemechtig in zijn eenzaamheid, een faun.
Hij heeft zijn ommegang op aard volbracht,
Eén met natuur in ieder mooi seizoen,
In rondedans met blanke nimfen gaand,
Met bokken rennend door het dichtste bosch,
Of liggend aan den oever van een meer
In blakering van zomerzonnegloed,
Met Dionusos en zijn luiden zwerm
Door de akkers trekkend van het dampend land,
Den wijnoogst vierend met ontzind gezwaai
Van thyrsos en gespikkeld pantervel,
Den winter duldend in zijn blaad'renhol
Met korte vluchten over sneeuw en ijs, —
Nu ligt hij in het peinzend-stille woud,
Waar herfst zijn dood met rijke tinten tooit,
En voelt het leven, dat hij dronk als wijn
Van eeuwige bekoring, zachtkens gaan....
Een lichtstraal, dringend door het diep struweel,
Schept hem een glorie om het stervend hoofd.
74



VOLGI, BEATRICE, VOLGI GLI OCCHI SANTI.
P»rg. XXXI.
Wend, Beatrice, wend uw heilige oogen Tot waar ik voor u neder lig gebogen.
Laat, heerlijke, in zijn volheid op mij stralen Dien gloed, terwijl ik nauw kan ademhalen.
Al sidd'rend drink ik de ongerepte lichten, Die mij verlossen en mij, zond'ge, richten.
Laat hun smaragden praal mij gansch doordringen, Mij lout'ren met de zoetste folteringen.
Verzeng mij met uw brandende genade, En dat ik in uw koele erbarming bade.
De dagen wegen op mij met hun zonden, Nu heb ik in uw glans de rust gevonden.
De rust verteedert mij het vroeg're leven,
Nu me uw geheiligd beeld van vreugd doet beven.
Ontsluier uw geheime reine prachten,
Die in den droom mij slechts verholen lachten.
En spreke tot me uw mond, dat ik moog' hooren Hoe gij mij, armen smeek'ling, hebt verkoren.
O wond're gloor van lichtende eeuw'ge liefde, Die 't doode hart tot schouwend leven kliefde!
75



GIJ ZULT NIET DOODEN
„Gij zult niet dooden". Nu, zoo zij 't dan ook,
En weze dan dit woord geen holle klank.
Waartoe vernielt de mensen den evenmensen?
't Zal alles toch vanzelf te gronde gaan.
't Is al vergank'lijk, alles wat er leeft,
En tachtig jaren is een heele som.
Waarom elkaar dan doodslaan in 't kort licht,
Elkander neerslaan in de duisternis?
Staakt, blinden, uw gemoord, zijt Christ'nen gij?
En kent ge van uw bijbel geen gebod,
Dat zegt: „gij zult niet dooden?" Mannen, die
Op heel de wereld wordt genoopt tot moord,
Door „meerd'ren" wordt gelast, gekommandeerd,
Om hèm te dooden, die u niets misdeed,
Werpt weg de wapens, die men „zeeg'nen" durft,
Weg met de vaandels, lappen klaterdoek,
De waarheid wapp'rend uit uw helder oog!
Komt allen, weigert, op geheel deze aard',
Gij hebt het in uw handen, in uw macht!
„Gij zult niet dooden". Maakt die woorden waar,
„Gij zult niet dooden" zij geen holle klank.
76



JARDINS SOUS LA PLUIE.
Voor Willem Andriessen.
Van den regen 't geruisch
In den eenzamen tuin
En het spook'rig gesuis
In den luchtigen kruin,
Het eentonig getik
Van de droppen op 't loof
En 't weemoedig gesnik
Van threnodische stroof
Door de lucht die verijlt
In een vlossigen damp,
En 't gewolkte dat zeilt
Dooft des daags helle lamp; —
En een bruisende val
Met gezoef van den wind....
Dan.... een stilte in het al,
Het gezucht van een kind;
En ook zwaardere klank
Met een zwiepend gekreun,
Majestatische zang
Vol melodisch gedreun;
En een donder er door
Van sterk-daav'renden toon,
Als de slag van ivoor
Op de pauken der goón;
Het gegons van een lier
In heroïsche hand,
Oergegalm van het dier,
Van Kentaur of Gigant,
En een klaat'rende groet
Van den hemel aan de aard....
O, de regen is goed
In zijn suiz'lende vaart!
n



NACHTEGAAL.
Als cascade van geluid Drupt het nachtegaalsgef luit Langs de aloude boomen; Door de takken kabbelt pracht Van getjuik in ka lm en nacht, Val van passiedroomen.
Verre beemd, ravijn en kaap In magnetisch-milden slaap Beven vreemdbewogen; Domm'lend dier in woud en meer, Even luist'rend, knipoogt weer, Luikt de vaak'rige oogen.
Al wat ver is wordt gesust, Door muziek gewiegd in rust, Dankbaar beweldadigd; Maar 't nabije voelt den gloed Van den zanger in het bloed, Tot hij is verzadigd.
78



REGENDAG.
Een jongen is alleen op straat:
Het regent; alles is binnen,
Wat gaat die jongen beginnen?
Ik kijk waar nu de jongen staat.
Hij haalt iets uit zijn borst, begint dan zeurend:
„Wie wil mijn marmotje es zien,
't Is zoo'n aardig beessie" — treurend
Verklinkt het in den grauwen, droeven dag; —
De regen valt, valt, valt.... misschien
Voor altijd. . . . somb're regen plag
Niet van de lucht te zijn den laatste tijd,
Was voort 't doorsopte menschdom steeds met vocht bereid
De jongen dreint zijn zeurig wijsje aldoor,
De lucht is grauw en goor,
De regen zeurt gestadig door,
Allengs gaat al het licht teloor,
Het liedje van het bedelkind verkwijnt.
De dag verdwijnt,
CELLO SPELER.
Het hoofd gebogen naar zijn instrument, Al aandacht voor het zuiv're snarenspel, Streelt hij bezield het levend samenstel, Dat klankenvol de hand des meesters kent.
De tonen vloeien naar zijn wil gebiedt, Zijn klare stemming zingt in klaren klank Zielvol-melodisch: jubel juicht, en dank Stijgt lieflijk-trillend in 't omdroomde lied.
De hoorders zwijgen in 't betoov'rend schoon, Want lout're schoonheid ruischt de ruimten door: En stijgend wast der volle snaren koor, Het gillend uit in lof zag of in hoon;
Totdat de kunstenaar, al melodie De laatste klanken stil versterven laat, En kalm vervloeit èn lust èn leed èn haat, Verreind in zacht-gedragen harmonie.
79



TAJ MAHAL.
In blanke mijmering van marmemrtt y4
Verrijst het monument, dat Shah Jehan
Oprichtte voor zijn lieve koningin,
Een steenen wonder van genegenheid.
En koep'lend met zijn koepel in het vlak
Van d' uitgestreken vijver voor de poort,
Bewondert het zijn eigen blanke pracht,
Die weggetooverd droomt in 't spieg'lend nat.
Zulk een visioen moet dorst'gen pelgrims zijn,
Die trekkend door de dorre woestenij
Ekstatisch van ontbering wond'ren zien,
Fantasmenbouw van luchtverheveling.
De minaretten rijzen stil en slank
Naar boven in de smettelooze lucht,
De wachters van den witten wonderbouw,
Het marmeren poëem van heiligheid.
En 't rijke graf, der doode vrouw tot sier,
Den man die 't maken liet tot eeuwige eer,
Is sprookjesheerlijkheid van bloem en blad
En fijne stengels: arabeskenwerk
In grillige etsing sling'rend langs den wand,
Een eedle schoonheid en een oogenlust.
80



VERTALINGEN.
6
81






AAN HIERO VAN SYRAKUSE.
ONTMOETING VAN HEBAKLE8 EN MELEAGEOS IN DE ONDERWERELD.
Naar Bakkhulides.
Welbedeelde legervorst
Der rijkunstige Syrakusers,
Zoo één van de huidige aardbewonders,
Zult gij naar waarde weten te schatten,
De zoetsierende gave der violetbekranste Muzen;
En uw op 't recht gerichten geest
Rustig houdend ver van zorgen,
Let overleggend op mijn lied,
Zie of met zegen van de laaggegorde Chariten
De vreemd'ling, roemrijke dienaar
Der goudgediadeemde Ourania,
Van 't heilige eiland zijnen zang
Meebracht naar uw roemruchte stad;
Want slakend uit zijn borst den toon,
Wenscht hij Hiëro te loven.
Hoog den diepen aether klievend
Met donkerblonde windewieken
Gaat koen de adelaar, de bode
Des wijdheerschenden zwaardonderenden Zeus,
Vertrouwend op zijn sterke kracht, —
De helgetongde vogels
Deinzen weg van schrik;
Niet stuiten hem de spitsen van het breede land
En niet de onstuimig-ruige
Golven der steeds zwoegensreede zee,
Doende zwieren in 't onmeet'lijk ruim
Zijn fijngehaarde veed'ren
Op d' adem van den westewind,
Zeer kenbaar voor het menschenoog;
Zoo ook voor mij zijn duizendvoude wegen
Te allen kant om aan uw deugden
Zang te wijden; dierbaar zijt gij immers
Der donkergelokte Zegegodin
En den kopergepantserden Ares,
Trotsche zonen van Deinomenes,
De godheid worde 't zegenen niet moede.
83



Den vosgehaarden Pherenikos,
Stormwindvoetig ros,
Zag goudarmige Eos
Winnen bij breedkolkigen Alpheios
En bij 't hoogheil'ge Putho,
De aarde tot getuige nemend zeg ik 't:
Nooit besmette stof,
Door rossen vóór hem opgejaagd,
Hem, jagend naar het einddoel;
Want de stuwing des Noordewinds gelijk,
Rent hij, lettend op zijn menner,
Winnend nieuwbejuichte zege
Voor Hiëro, den gastvrijen held.
Welzalig hij, aan wien de god
Aandeel aan het schoone gaf,
Om met benijdenswaard geluk
Rijk aan goed te leven,
Want geen van de aardbewoners
Had in alle dingen geluk.
Immers, men zegt, dat eenmaal
De poortenverplett'rende onverwiHn'lijke
Zoon van den zilverbliks'menden Zeus
In de huizing dook
Van de fijnenk 'lige Persephone,
Om den scherptandigen helhond,
Zoon van de ongenaakb're slangvrouw,
Naar het bovenlicht te brengen.
Daar van rampzaal'ge sterv'lingen
Zag hij de zielen bij Kokutos' stroomen,
Zoovelen als de wind de blaad'ren
Over de zilverblinkende hellingen,
Schapenvoedend, van de Ida jaagt.
Onder hen blonk uit de schim
Des koenmoedigen speerzwaaienden Porthaniden,
En toen de wonderbare Alkmenische held hem zag
Schitterend van wapenpraal,
Bracht hij zijn snorrende pees bij den booghaak,
En oop'nend des pijlkokers deksel,
Nam hij een koperspitsigjen pijl;
Maar nu verhief zich tegenover hem
De ziel van Meleagros,
84



Die goed hem kende, sprekend:
„Zoon van den grooten Zeus,
Blijf kalm staan waar gij staat,
Schiet niet vergeefs uit uw hand
Een scherpen schicht
Op zielen van gestorv'nen,
Voed geen vrees." Hij sprak, en de vorst,
De Amphitruoniade, stond verbaasd,
En zei: „Wie van de onsterf'lijken
Of sterv'lingen heeft zulk een spruit
Verwekt en in welkdanig land?
Wie doodde hem? Voorwaar de schoongegorde Hera
Zendt dra denzelfden held
Af op mijn leven, maar
De blonde Pallas houdt een wakend oog."
Tot hem sprak Meleagros
Tranen stortend: „Zwaar
Is het voor aardbewoners
Den geest der goden te wenden.
Anders had de paardenzweepende Oineus,
Mijn vader, wel den toorn
Gesust der met knoppen bekranste
Geduchte blankarmige Artemis,
Smeekend met offers van vele
Geiten en rund'ren rood van rug;
Maar de godin behield
Haar onverzoenlijken toorn,
En zij, de maagd'lijke, hitste
Een wijdgeweld'gen, roek'loos kampenden ever
Tegen Kaludons schoone vlakten,
Waar, overstroomend van kracht,
Vellend de boomrijen met zijn tand,
Schapen hij ook moordde en wie
Hem tegentrad van menschen.
Wij, dappersten der Grieken, voerden feilen strijd
Zes dagen achtereen verwoed met hem;
Maar toen de god de Aitoliërs de zege gaf,
Begroeven wij wie had gedood
't Luid brullend zwijn aanstormend met geweld,
Ankaios en Agelaos,
Den kloeksten van mijn dierb're broeders,
85



Die Althaïa had gebaard
In de roemruchte woon van vader Oineus;
Maar nu verdierf een verderfelijke lot
Allen, want de krijgshaftige
Wilde Letodochter staakte niet haar toorn;
Woedend vochten we om de donk're huid
Met de strijdb're Koureten;
Daar doodde ik onder veel and'ren
Iphiklos en den dapp'ren Aphares,
Mijn onstuimige ooms,
Want de in woede ontstoken Ares
Maakt in 't gevecht geen onderscheid
Tusschen vriend en vijand,
Blind gaan uit de handen de schichten,
Doelend op 't leven van kwaadgezinden,
Brengend dood aan wie de £fod het wil.
Niet bedenkend dit, bedacht
Thestios' krijgshafte dochter
Mijn rampzaal'ge moeder,
Voor mij 't verderf, die niets ontziende vrouw,
Luid jammerend verbrandde zij,
Het nemend uit de veelbewerkte kist,
't Snel noodlot brengend brandhout,
Waarvan destijds het lot bepaald had
Dat daarmee ook mijn leven einden zou.
't Geviel dat ik toen juist
De wapenrusting roofde
Van Klumenos, Daïpulos'
Weerb'ren zoon, een strijder zonder blaam,
Voor den ringmuur hem ontmoetend;
Vluchtend renden de and'ren
Naar het oude welgebouwde Pleuron;
En mijn heerlijk leven voelde ik mind'ren,
Voelde mij allengs verzwakken,
Wee, wee, den laatsten adem slakend weende ik arme,
't Lieflijke, jeugdige leven latend."
Men zegt dat de onverschrokken
Zoon van Amphitruon slechts toen
't Ooglid vochtte met een traan,
Jamm'rend om 't lot van den duldenden held.
Antwoordend sprak hij tot hem:
86



„Niet geboren te zijn is 't beste den sterv'ling,
Niet het licht van de zon te zien;
Maar 't richt niets uit hierom te klagen,
Zegge ik dus wat in vervulling gaan kan:
Is er soms in de zalen
Van den krijgslievenden Oineus
Ongehuwd een dochter,
Uwsgelijke in rijzigen bouw?
Haar maakte ik gaarne mijn bloeiende vrouw."
Hem sprak de schim van dapp'ren Meleagros toe:
„De welighalzige Deïaneira
Liet ik achter in 't paleis,
Nog onkundig van de guldene
Sterv'lingbetoov'rende Kupris."
Blankarmige Kalliope,
Houd hier uw schoongevoegden wagen stil,
Lofzing Zeus den Kronoszoon,
Leider der goden, Olympiër,
Ook Alpheios' bruisenden stroom,
Pelops' geweldige macht,
En Pisa, waar des beroemden
Pherenikos voeten wonnen den ren,
En hij kwam naar 't sterkommuurde Syrakuse,
Brengend aan Hiëro
De loot van 't geluk.
Om der waarheid wille moet men prijzen,
Stootend weg den nijd met beide handen,
Hem wien 't wel gaat van de sterv'lingen.
Eertijds zei een Boeotisch man,
Dienaar der Muzen zoet, Hesiodos,
Dat wien de onsterf'lijken eeren
Ook lof ten deel moet vallen van de menschen.
Gaarne geloof ik dat niet buiten 't pad der goden
Den roemzang ik aan Hiëro wijd,
Want van de goden springen de wortels
Van eed'le daden, welke
Alvader Zeus in vrede veilig hoede!
87



THESEUS EN MINOS
Naar Bakkhulides.
Het donkerblauwgestevende schip,
Vervoerend den strijdmoedigen Theseus
En de veertien fiere Ionische edelingen,
Doorsneed het Kretisch zeegebied;
Want in den vèr glanzenden zeilenmantel
Neerstromden de Boreïsche vlagen
Door den wil van de aegis-strijdbare Athene;
En de heilige gaven van Kupris,
De lokkend-gediadeemde godin,
Schrijnden het hart van Minos;
En hij hield zijn hand niet langer af
Van de maagd, maar hij beroerde
Haar beide blanke wangen;
En Eriboia riep tot den brons-
gepantserden Pandion-nazaat;
En Theseus zag de daad,
En onder de brauwen rolde hij
Zijn donker oog, en zware pijn
Verscheurde hem het hart,
En hij zei: „O zoon van hoogmachtigen Zeus,
Niet vroom bedwingt ge uw gemoed
In de diepten van uw borst,
Houd in, o held, grootpralend geweld.
Alwat het almachtige lot van de goden
Voor ons heeft beschikt, en de weegschaal van Dike
Ons toeweegt, zullen wij
Als lotsbestel vervullen, wanneer 't komt.
Maar gij, weerhoud uw heev'gen lust,
Als ook u de lieflijknamige Phoinix-dochter,
Vermengd met Zeus op Ida's top,
Heeft gebaard als der sterv'lingen grootste;
Maar ook mij heeft de dochter van Pittheus,
Den rijken, gebaard, in liefde vereend
Met Poseidon, god van de zee,
En de violetgelokte Nereïden
Vereerden haar een gouden sluier.
Daarom, gij Knosische oorlogsleider,
Beveel ik u, bedwing
88



Den zuchtenrijken overmOëd, want niet
Zou 'k willen zien het lieflijk acht"-
Van den onsterfelijken dageraad,
Als ge een van de jong'ren hier
Verneeren zoudt tegen zijn zin;
Neen, eer vertoonen wij handengeweld,
En de godheid zal tusschen ons richten.
Zoo sprak de speerdapp're held,
En de varenden stonden verplet,
Bewond'rend zijn trotschen moed,
En toorn rees in 't hart van Helios' schoonzoon,
En hij smeedde een nieuw bedenksel,
En zeide: „Gij oppergeweldige,
Hoor mij, vader Zeus, zoowaar
De blankarmige Phoenicische mij u baarde,
Zend nu van den hemel een snellen
Vuurmanigen bliksemstraal,
Ten zeker-zichtbaar teeket*; maar als
Ook u de Troizenische Aithra schonk
Aan Poseidon den schudder van de aarde,
Breng dan dit heerlijk-gouden
Sieraad van de hand
Uit de diepten van de zeeën op,
Uw lichaam koen in 't huis uws vaders werpend.
Gij zult weten of naar mijn gebed
De Kronide hoort,
Onze allesbeheerschende dondervorst."
En de grootmachtige Zeus verhoorde 't eed'le gebed,
En hij schiep voor Minos hoogheerlijken roem,
Willend maken zijn zoon al-gezien,
En hij bliksemde; maar gene, aanschouwend,
De strijdkoene held, het welkom wonder,
Sloeg de armen naar den weidschen hemel,
En hij sprak: „Gij, Theseus, ziet
Deze duid'lijke gaven van Zeus,
Maar slinger thans u neer
In de zwaardaverende zee,
Uw vader, vorst Poseidon, zal
U geven hoogsteig'renden roem
Over de schoonbeboomde aarde."
Zoo sprak hij, maar 't gemoed van Theseus
89



Wist niet van wankelen, maar staand
Op 't sterkgetimmerd dek
Deed hij den sprong, en willig
Ontving hem de heilige wei van de zee.
En 't hart van den zoon van Zeus
Was hevig verbaasd, hij beval
Te houden onder den stuwenden wtind
Het kunstig bewerkte schip,
Maar het lot baande een anderen weg.
De snel zich reppende kiel schoot voort,
Gestuwd door den vlaag van den Noordewind,
En de jonge Atheensche schaar
Doorvoer een schrik, toen zij zag
Hoe de held zich slingerde in zee.
En uit verteederde oogen viel een traan,
Het zware noodlot tegemoet ziend;
Maar zeebewonende dolfijnen droegen
Den grooten Theseus snel naar 't huis
Van zijn zeewagen-mennenden vader,
En hij kwam in de zaal van de goden;
Daar ziend de dochters van den rijken Nereus,
Was hij bevreesd, want van hun fiere leden
Blonk schitt'ring als van vuur,
En om hun haren wapperden
De goud-doorvlochten linten, en in dans
Verzadigden ze 't hart met lenige voeten,
En hij zag de lieve vrouw zijns vaders,
De ontzagbare koeoogige Amphitrite,
In de liefelijke woning,
En ze wierp hem een mantel om, donkerviolet,
En legde op zijn krullende lokken
Een blameloozen krans,
Dien eertijds bij 't huwelijk haar
De listige Aphrodite gaf, van rozen gewonden.
Wij moeten gelooven alwat de goden
Aan reed'lijk gezinde sterv'lingen geven:
Hij dook op bij het slankgestevende schip;
Met hoe vratige zorgen stak hij
Den Knosischen legervorst,
Toen onbevochtigd hij steeg uit de zee,
Een wonder voor allen, terwijl
90



De gaven der goden blonken aan zijn leden,
En de trotschgetroonde nimfen juichten
Met jeugdige welgemoedheid,
En de zee schaterde, en der eed'len schaar
Luid juub'lend zong met lieflijke stem.
Deliër, in 't gemoed gestreeld
Door de reien van Keiers,
Geef den eed'len gezegend geluk.
DE KOMST VAN THESEUS TE ATHENE.
Naar Bakkhulides.
Heerscher van 't heilige Athene,
Vorst van de vreugdig levende Ionen,
Wat schalde daareven de kopergetongde
Trompet voor oorlogsgezang?
Bestookt soms de grens van ons land
Een heirlegerleidende
Vijandig gezinde man?
Of drijven, ten spijt van de herders,
Onheilberamende roovers
De kudden van schapen voor zich uit?
Of wat bijt u in 't hart?
Spreek, want ik denk, dat als één van de menschen
Hulp van weerb're jongeren heeft,
Voorwaar ook gij die bezit,
Zoon van Pandion en Kreousa.
Zooeven kwam, het lange pad
Van d' Isthmos wiss'lend met de voeten,
Een heraut: hij meldt onzegb're werken
Van een sterken held, die Sinis doodde,
Den oppergeweldigen, het machtigst in kracht
Van de menschen, de zoon was hij
Van Poseidon, die de aarde daav'ren doet;
En 't mannenmoordend zwijn in de dalen
Van Kremmuon, en den bandeloozen
Skiron sloeg hij neer;
*) Dit lied diende waarschijnlijk om voorgedragen te worden op het Theseusfeest in Athene. Het bestaat uit vier strofen, elke vul 15 regels, die afwisselend door het koor en door den Atheenschen koning Aigeus werden gezongen.
91



En stuitte Kerkuons worstéotiacht
En Polupemons vervaarlijken hamer,
Dien Prokoptes verloor,
Vindend een sterkeren held.
Ik vraag met vrees hoe dit einden zal.
Welk man vanwaar zegt de heraut
Dat hij is en welke rusting dragend?
Voert hij met oorlogstuig bekleed
Een leger van veel mannen aan?
Of komt hij alleen met zijn waap'nen
Als een dolende wandelaar
Naar het vreemde land,
Zoo sterk en zoo weerbaar,
Zoo moedig ook, die de stoere kracht
Van zulke geweldige mannen bedwong?
Voorwaar, een god drijft hem aan,
Dat hij 't onrecht gerechte straf beraamt;
Want makk'lijk is 't niet altijd kwaad
Te doen zonder 't kwade te ontmoeten.
Alles wordt in den duur van den tijd vervuld.
Hij zegt dat slechts twee helden hem begeleiden,
En om zijn schitt'rende schouders
Hangt het ivoorgegreepte zwaard;
In zijn handen twee geslepen spiesen,
Op het vuurharige hoofd
De mooigedreven Lakonische helm;
Om zijn borst een donk're chiton
En mantel van Thessalische wol;
En uit zijn oogen blinkt de purp'ren
Lemnische vlam; een jeugdig man is hij,
Zeer jong in bloei, en hij zint
Op spel van den oorlog en ook
Op koperdaav'renden strijd,
En hij zoekt het heerlijjcheidlievende Athene.
92



OP DEN DOODEN ADONIS.
Toegeschreven aan Theokritos. 1)
Toen Cytheree 2) Adonis
Gedood zag nederliggen,
Zijn haar verward-bestoven,
Zijn wangen vaal en bloedloos,
Beval zij haar Eroten
Het zwijn tot haar te brengen. *)
En zij op rappe wieken
Het heele woud doorzoekend,
Ontdekten 't gruw'lijk monster
En boeiden 't in hun kluisters.
En de een, 't een strop omsnoerend,
Trok sleurend den gevang'ne,
En de ander dreef van achter,
Hem slaande met zijn boogje.
Maar 't beest liep gansch bedremmeld,
Was bang voor Cytherea.
Toen zei hem Aphrodite:
„Jou slechtste van de beesten,
Heb jij die dij getroffen?
Heb jij mijn man geslagen?"
Ten antwoord sprak het beest toen:
„Ik zweer u, Cytherea,
Bij u, en bij uw man ook,
Bij deze mijne boeien,
Bij deze mijne jagers,
Dien schoonen man van u, ach,
Ik wilde hem niet treffen;
Maar toen *k xijn beeld aanschouwde,
Kon 'k niet de hitte dragen,
"k Was razend van verlangen
*) Grieksch dichter van herderszangen e. a. tafereelen uit het landleven, leefde in 't midden van de 3de eeuw vóór Chr. Enkele van zijn Idyllen werden door mij • vertaald in mijn Verz. Gedichten (o.a. „De verliefde Cycloop") en in mijn Adrastos e, a. Ged. gaf ik zijn „Adonisfeest" in onze taal.
2) Aphrodite (Venus) Cytherea, zoo genoemd naar het eiland Cythera (Cerigo), waar zij het eerst de aarde had Toetreden.
*) Adonis was door een wild zwijn gedood.
93



Zijn bloote dij te kussen: 4) Zoo deerde hem mijn slagtand. Neem deze nu, o Kupris, B) Straf deze, snijd ze aan stukken, (Wat draag 'k ze tot mijn nadeel?) De zoo verliefde tanden! En zijn ze u niet voldoende, Dan ook nog deze lippen! Waarom toch durfde ik kussen?" En Kupris voelde meelij, En zei tot haar Eroten De boeien hem te slaken. Sinds dien tijd liep hij mede, Ging niet meer naar zijn wouden, En naar het vuur toe schrijdend, Verbrandde hij zijn liefde.
*) Vergelijk Shakespeare „Venus and Adonis":
'T is true, 't is true: tfaus was Adonis slain, He ran upon the boar with his sharp spear, Who did not whet his teeth at kim again, But by a kiss thought to persuade him there; And nuzzling in his flank, the loving swine Sheath'd, unaware, the tnsk in his soft groin. "
•) Zoo werd Aphrodite genoemd naar 't eiland Kupros (Cyprus), waar zij bij uitstek werd vereerd.
94



DE BRON VAN BANDUSIA.
Horatii Carmina III, 13.
Bron van Bandusia, gij glanzender dan glas, Gij waardig zoeten wijn en bloemen zonder tal, Een bokje valt u morgen toe Wiens horens toonen, dat hij al
Bestemd is voor de werken van de liefde en strijd. Maar 't zal niet zijn: de dart'le telg van 't bokkenras Zal kleuren met zijn donker bloed Uw ijzigkillen waterplas.
U deert het belle barnen van de Hondsster niet, Gij geeft gulweg uw liefelijke koelten aan De stieren, van den ploeg vermoeid, En kudden, die al dolend gaan.
Ook gij zult dra bekend zijn als beroemde bron, Terwijl ik zing van hulsten op uw holle rots, Vanwaar uw water naar omlaag Springt met zijn babbelend geklots.
SONNET.
Naar Joachim Du Bellay. (± 1525—1560).
De nacht is kort, de dag wil te lang duren, De liefde ontvlucht ik en volg toch haar sporen, Wreed voor mijzelf, wil 'k uw genade hooren, 'k Vind lust in 't folt'ren dat ik moet verduren.
Ik zie mijn heil, en ga op 't kwade aansturen, Begeerte ontvlamt, vrees komt tot kilte storen, 'k Wil loopen, maar ik heb mijn gang verloren, Voor mij is 't licht waar gansch geen licht wil gloren.
Ik ben van u en kan mijzelf niet zijn,
Schoon vrij van lichaam, voel 'k door sterke lijn
Mijn hart gevangen en in dwang bewaakt.
Ik wil verkrijgen, maar ik kan het niet,
Zoo wondt mij, zonder heeling in 't verschiet,
Dat oude kind, de boog'naar blind en naakt.
95



HET JACHT.
Naar Catullus.
Het jacht, dat gij hier, vrienden, voor uw oogen ziet,
Beweert dat het de snelste zeiler is geweest,
En dat het komen kon voorbij de felle vaart
Van ieder drijvend hout, hetzij met riemen men
Het water wou bevliegen of ook wel met zeil.
„Het strand van 't dreigend Adriatisch zeegeweld
Moet dit bekennen en 't Cycladisch eilandrijk"
Zoo zegt de boot, „en 't hèerhjk- Rhodos en bij Thracië
Propontis' buldring en de norsche Zwarte Zee",
Waar hij, die later jacht was, vroeger is geweest
Belooverd woud, want op Cytorus' bergenrug
Heeft dikwijls hij gefloten met zijn klinkend loof.
Pontisch Amastris en Cytorus palmbeboscht,
't Jacht zegt, dat dit u alles was en is bekend,
Het stond, toen het geboren werd, al op uw top,
Het heeft het eerst zijn riemen in uw zee gedrenkt,
En door het razen van zoovele golven heen
Heeft het zijn heer gedragen, 't zij de wind het riep
Naar rechts of links, hetzij goedgunstig Juppiter
Zijn krachten blies in beide schooten tegelijk;
En aan de goden, die gebieden over 't strand,
Deed het ook geen geloften, toen voor 't laatst het kwam
Gevaren van de zee naar dit doorschijnend meer.
Maar dat zijn vroeg're dingen; wèl geborgen nu
Wordt het allangzaam oud en wijdt zichzelf
Aan Castors tweelingbroeder en aan Castor, u.
96



GEDICHTEN UIT HET DEENSCH. *)
GA VOORT, MIJN BOOT!
Ga voort, mijn boot, ga voort, mijn boot, Langs hartstochts wilde baren! U stuurt het roer niet van den wil, Waarheen gij wilt, ga varen!
Ga voort, mijn boot, ga voort, mijn boot, De vlag der hoop wij streken, Gij vindt geen haven voor uw rust, Geen reede in stille kreken.
Ga voort, mijn boot, ga voort, mijn boot,
U lichten geene sterren,
Straks barst gij in den waterval
Die voor u bruist van verre.
1866 of '67.
*) De hier vertaalde gedichten zijn van Jens Peter Jacobsen (1847—1885), die met Holger Drachmann (1846-—1913) zeer veel invloed op de jongere Deensche dichters heeft gehad. Bovenstaande Terzen zijn ontleend aan Digte og Utkast („Gedichten en Ontwerpen"), 2de druk 1900.
7
97



ARABESKE.
Hebt ge ooit gedwaald in donk're wouden?
Kent gij Paan?
Ik heb hem gevoeld
Niet in de donk're wouden,
Terwijl al 't zwijgende sprak,
Neen! Dien Paan heb ik nooit gekend,
Ik heb den Paan van mijn liefde gevoeld
Toen al het sprekende zweeg.
In oorden zonnewarm
Wast er een zeldzaam kruid;
Slechts in de diepste stilten
In den brand van duizende zonnestralen
Opent het zijn bloesem
In een vluchtigen oogwenk.
Die ziet er uit als een dollemansoog
Als roode wangen van een lijk:
Dien heb ik gezien
In mijn liefde.
Zij was als der jasmijnen zoet geurende sneeuw,
Papaver bloed vloot door haar aad'ren,
De koude, marmerwitte handen
Rustten in haren schoot
Als waterlelies op het diepe meer.
Haar woorden vielen week
Als appelbloesemblaadjes
Op het dauwvochte gras;
Maar er waren uren,
Dat zij opwelden, koud en klaar
Als stijgende waterstralen.
Er was zuchten in haar lach,
In haar weenen gejubel;
Voor baar moest alles buigen zich, —
Twee slechts durfden haar trotseeren,
Haar eigen oogen.
98



Uit der giftige lelie Blindende kelk Dronk ze mij toe, Hem die dood is,
En hem, die nu neerknielt aan haar voet.
Met ons allen dronk zij —
En toen waren haar blikken gehoorzaam —
De beker der belofte van onbreekb're trouw
Uit der giftige lelie
Blindende kelk.
Alles voorbij!
Op de sneeuwbedekte delling
In het bruine woud
Met eenzamen doornstruik,
Winden bezitten zijn blad.
Een voor een,
Een voor een
Dropp'len zijn bloedroode bessen
Neer in witte sneeuw,
De gloeiende bessen
In de koude sneeuw. —
Kent gij Paan?
1870.
99



WAAR HET VLAKKE LAND.
Waar het vlakke land zwaar zich heft In een langige, kamlooze golf, Heeft de heide vreê.
Daar zijn stijve blaad'ren met vreemde vormen,
Daar zijn wilde bloemen met sterke verven,
En boven die alle, alle heft
Een eenzame doornstruik zijn zware kroon.
Er gaan geen paden naar doornstruiks voet,
Wegen loopen hem schuw voorbij in schichtige bochten;
Er zijn geen nesten in doornstruiks top,
Der zonne stralen zijn bang voor hem,
Steeds hangt er dauw in zijn twijgen.
Maken grauwige nevels de mane mat,
Deinen zuchtende nachtwinden om het land,
Uitbarstend in gehuil,
Slaande tegen de duizende kerkhofmuren:
Dan komt leven des doods om d' ouden struik,
Een stoet van ijle schimmen,
Geneurie van doode bloemen
En klank van vergeten, verzonken klokken.
En wien de wind van den doornstruik dan nadert,
Die voedt angst en duistere droomen.
Want de doornstruik is een grafboom,
Wiens wortels dringen
Door beend'ren van dooden....
1870.
100



ELLEN.
Er opent zich een deur,
En een schijn van linnen licht
In den gedempten maneglans.
En dat flakkert voort
Naar den stal van den boer,
Waar de paardenhoeven
Uit den steenen vloer
Slaap'rige vonken slaan.
Er is een tasten naar den grendel,
En de deur gaat open
En 't linnen verdwijnt
In der warmte vochtigen witten damp.
Dat was de boerendochter, Dat was Ellen! Arme Ellen,
Zij heeft geen and're ziel
Dan haar heldere oogen,
Weet niet wat en weet niet hoe
Meer dan 't armzalige onkruid,
Weet niet of de regen licht is en warm
En de zonnestraal vochtig en koud,
Stelt zich niet aan en speelt met geen woord,
Zendt den laatst-vernomenen klank
Dood van haar mond als een echo,
Zij 't het geklok van de hen,
Zij 't haar moeders weenzware stem.
Zij maakt een paard los,
En ze brengt het voor,
Maar het dier siddert,
Zijn kop neerbuigend start het wild
En klemt zijn hoeven
In wond're vrees
Aan de aarde vast.
Alsof het begreep dat zijn leider
Nog meer gebonden, minder heer was,
Meer hulp'loos dart hijzelf.
101



Zij heft zich op den rug van 't dier, En nu gaat het voort Door de dichtste halmen, Door het riet der weiden En over de duist're heide. Meisjesarm is om paardennek En haar lokken en zijn manen Fladd'ren verward dooreen.
Den heuvel op, en neer in 't ravijn, In ijlende vaart!
Schuim vliegt uit den mond van 't paard, Sproeiïng vliegt van de dauwige hei, Zand wervelt op van het duin Den heenweg en den weg terug, Links en rechts, hot en her, Naar allen kant.
Zoo duurt de rit den langen nacht Tot dageraad en dood.
Was dat nu slechts een waanzinsrit, Of was het een lichaam dat raasde om zijn ziel te vangen Zijn er achter deze blinkende sterren oogen die waken
Is er meer leven dan dat op aarde?
1870.
LIEDJE.
Haver, haver snijden,
Gulden halmenschijn!
En wie zal hem binden,
Wie zal boven zijn?
Wie neemt mij,
En wie neemt u,
En wien van allen niemand?
God neemt 't zijn,
En Satan 't zijn,
En over blijft er niemand.
1870.
102



EEN LIED.
Des konings oor is zat van woorden, Hij dorst naar zang.
Een lied, heer koning, Een lied zult ge hebben,
Want hoog in de hoornen staat nog het bier, En 't heeft nog niet als begooch'lende nevels Zich om der mannen gedachten gewonden; Nog heeft het hun gemoed niet opgehitst, Zoodat het veil is als een koopbare deerne. En de goden zijn gegaan, Dat is nu 't beste.
Daar is geen zee, daar is geen land,
Geen menschentred of levende geest:
Het is ver, verder dan Blauwlands verste kusten,
Niet met mijlen te meten,
Niet in jaren te naad'ren.
Vloogt ge ook in arendsdos, tot de veed'ren vielen, Gij kwaamt er nooit, gij vloogt er vandaan! Mijn oog verdorft zich — ziet in visioen —
Daar is geen zee, daar is geen land, Geen menschentred of levende geest. Daar zijn slechts de groote, de aloude tijden, Die liggen, zich heffen, zich dragen — Waardoor? of dragen zij zichzelf? Zij hebben zich opgetorend tot rotsen, Beschaduwend nieuwe werelden, Zij hebben stralende gletschers, die lichten Op werelden en werelden terug. Duist're, stormgejaagde wolken zijn gestrand aan
[hun voet,
Noorderlicht rilt in wiss'lende bogen Neer over de duist're kanten.
En achter hen is licht in licht Als goud, zich spieg'lend in goud.
103



Nastrands pijn over alle goden!
Helheims vloek over wie gehoorzaamt!
Waarom is onze tijd als een groengrassige dalweg,
Waarop de mist zich te rust heeft gelegd?
Waarom is onze tijd als een breedmondige waterloop,
Traag voortgaand, knipoogend van slaap?
Waarom zijn de mannen als 't poovere zwaard
Dat mat is in 't slaan en dood van beet,
Zonder wicht of klank in den zwaai?
En waarom is iedere vrouw in het land
Als een parelentros aan voozen draad?
Murm'len uw lippen mij antwoord,
Of verwacht gij het woord?
Mijn lied is uit....
1873?
TEGEN DE SCHEMERING.
Vanhier, eer de zon gaat steken De West'lijke wolken in brand, ïér scheem'ring uit gaat breken Ver' over het zwijgend land.
Vanhier, uit de donk're wouden, Uit rollender golven pracht, Mijn ziel durft hier niet houden Een kamp met schemerings macht.
Vanhier! nu dalen droomen, En droomen, ze doen me pijn, Nu stijgen herinn'rings stroomen, Waar 'k niet op gewiegd wil zijn.
Vanhier naar vrouwen die blozen En schuimender bekers klank: Herinn'ringen sterven bij 't koozen, Bij kus en juub'lenden zang.
104



GRIEKENLAND.
Het marmer is wit, Maar glinst'ren doet het niet. De zuilen zijn slank, Maar rijzen niet omhoog.
Verdwenen is de weeldepracht der kapiteelen. 't Akanthusloof heeft zich ineengerold. Gevallen is het en verwelkt,
Verbrokk'lend mengt het zijn stof met de plinten.
t,n de goudene schalen zijn ledig,
Geen stem meer heeft hun metaal.
Hebe heeft slechts tranen,
Bacchus heeft slechts wijnloof,
Doez'lig spelen de panters met de thyrsen.
Van ouderdom beeft Zeus' lokkenzwaar hoofd,
Vreemd steekt Poseidon met zijn drietand in de lucht,
En Phoebus blikt bedroefd ter zonne.
De loome paardenhoeven
Stampen op de snaarlooze lier.
De Muzen sluim'ren,
De Gratiën zijn gescheiden.
Maar de laurier heeft al zijn blaad'ren.
Tusschen de zuilen staat er een laurier,
Sterkstammig, kortstammig, grootkruinig en breed.
Over de zuilen, wortelvast er in,
Loopen de doornige ranken,
Speelt het kleurwiss'lende loof
Van de plant, wier purpergouden rozen
Alle de vrouwen van 't Zuiden beminnen.
Veler mannen weg gaat langs de zuilen,
Aller mannen blikken hoeden de roos.
Vele bloemen draagt zij
En hoog draagt zij zichzelf.
Maar ze is wel vóór den tijd gekomen,
Haar bloemenrijkdom is verdeeld.
Maar de laurier heeft al zijn blaad'ren. 1872.
105



SCHOENEN VAN ZIJDE
Schoenen van zijde over leest van goud, Een jonkvrouw is er die van mij houdt, Een lieflijke jonkvrouw die van mij houdt! Waar ter wereld ge zoekt van oord tot oord Geen als zij zal er zijn.
Als de hemel van 't Zuid en de sneeuwt van het Noord Is zij rein.
Maar vreugde der aarde is in mijn hemel. En vlammen slaan uit mijn sneeuw. Geen zomersche roos is rooder, En zwart zijn haar oogen....
1874?
IN DEN TUIN VAN 'T SERAIL.
Rozen neigen hun hoofden, zwaar
Van geur en dauw, En pijnen wieg'len zoo stil en mat
In luchten lauw. Bronnen went'len hun zilver zwaar
In rust en droom, Minaretten steken ten hemel op
Hun spitsen vroom. De halve maan drijft zoo effen voort
Langs 't effene blauw, En kust der rozen en leliën schaar,
Aller bloemen dauw
In den tuin van 't Serail,
In den tuin van 't Serail.
1870.
106



BLIJF DROOMEN!
Blijf, o blijf in uwer droomen wereld, Hunker niet naar 's levens werkelijken dans! Dat heeft slechts kleuren van nacht en van middag, Droomen hebben des morgenroods glans! Sterft gij ook na 't leven, dood blijft ge leven, Weer zoekt de geest naar zijn aardsche stee: Sterft gij als droomer, rustig kunt ge sterven, Heel uwe wereld verbleekt met u mee.
1867.
LANDSCHAP.
Stille, gij lieve, gij blonde, Zacht zij de gang van ons treên, Er sluimert een zang in het ronde, In de nacht'lijke rust om ons heen.
Stille zijn winden en vlieten, Stom ied're zangvogelmond, Zwijgende bronnen verschieten Blank over mossigen grond.
Manestralen verglijden Zacht tusschen heester en boom, Aan der paden stille zijden Sluimert een glinst'rende zoom.
Zilverwolken verpoozen, — Machtig vogelenheer, — Hoog boven de kruinen die koozen; Luisterend schouwen zij neer.
Stille zijn winden en vlieten, Zcht zij de zang van ons treên; Er sluimert een zang van genieten In de nacht'lijke rust om ons heen.
1875?
107



OP ZIJN BLINDHEID.
Naar John Milton.
Als 'k naga hoe mijn licht werd uitgebluscht,
Lang vóór mijn tijd, in dit wijd-donker dal,
En vrucht'loos 't één talent mij blijven zal,
('t Begraven waar' doodzonde), *) — zielelust
Is 't mij ermee mijn Schepper dienen, rust
Dat hij, als 'k vóór hem kom, niet grommen zal; —
Dan vraag 'k met schroom: „Wil God, die 't licht me ontstal,
Mijn dag-werk?" Maar Geduld, dat zachtkens sust
Dit morren, antwoordt dra: „God heeft geen nood
Van menschenwerk, zijn eigen gaaf; wie 't best
Zijn mild juk dragen, dienen 't best; zijn staat
Is vorst'lijk; duizenden naar hij 't gebood,
Gaan rust'loos over land- en zeegewest;
Zij dienen ook, die wachten zonder daad.
>) Matth. 25, vs. 14-30.
108



DE BALLADE VAN EEN NON.
Naar John Davidson.
Van Paasch tot Paasch, jaar in jaar uit, Sleep met geduld'ge knieën zij De steenen — meest geschikte bruid Van Christus in de klerezij.
Geen aardsche lust die haar benauwt; De abdis hield meer en meer van heur: Ten teeken hoe ze haar vertrouwt, Stelt zij ze als wachtster aan de deur.
Hoog op een heuvel 't klooster hing, 't Zag neder op een hertogdom; Der eeuw'ge bergen schaduw ging Langs stad en toren immer om.
En hun verheven sneeuw juweel Straalde als gesternten in den nacht; De maan rees boven hun kanteel; Heel de aarde huiverde in de pracht.
Lang eer ze rees uit wolkensprei, Nog droomend in het Ooster-land, Op menig blijden bergtop lei, Aurora licht haar rozenhand.
Door stormloop nam de zon de lucht, En regenweelde uit wolken vloot; Warm-rijke steden, vol gerucht, Verglommen in der vlakte schoot
Nu eens was 't een verdoolde wind, Dan weer het geuren van den pijn, Of 't beeld hoe 'n ander zonde mint, Die 't bloed haar worden deed tot wijn.
109



En hoorde zij muziek die klaagt,
Der serenade zoet ontzag,
Dan zei ze: „Een jonkman vrijt een maagd",
Van minne droomend tot den dag.
Dan zwaaide zij het geeselkoord Totdat ze zwijmde; maar aldoor Moest de eigen roode lust vermoord, Hartstocht'lijk waakstertje aan de deur!
De nacht steeds zwaar van sterrenlast: Steeds kwam de dag op als een vloed: De grootheid van de wereld was 't Die lusten wekte in 't woelend bloed.
Toen Vasten naakte in 't wintertij,
En hoogte en laagte in 't sneeuwkleed lag,
Bespiedde in tintelkoude zij
Der naaste stede vuur'ge vlag.
IJl klokgelui op luchte wiek, Stierf om haar heen zacht lachgeschal, Gebroken vlagen van muziek: Ze sprak: „Zij houden Carnaval."
Haar hong'rig hart verslond de stad: „Alleen een wonder redt me wel! Zendt God geen engel op mijn pad, Ga Tc ginder heen, al waar '< de Hel."
Zij groef haar nagels in haar borst, Trok met een snik den grendel ver: Een vooglijn dat het nest uitdorst, Bleek vlindertje ijlend naar een ster.
Haarband en sluier reet zij stuk; Heur gouden tressen stroomden vrij; Den ring en armband met een ruk — Haar Christusbruidstooi — smeet ze op zij.
110



„Nu ligt heel 't leven mij gereed, Nu smaak ik liefde, ook ik voortaan! Van hier!" Ze ontknoopte 't bovenkleed En zond het wapp'rend op d' orkaan.
Haar lichaam koesterde den wind; Haar voeten bloedden over 't ijs: ,,'k Verlaat den God die ons bemint; Den zond'gen mensch geef 'k eer en prijs
Zij kwam ter luider stede poort, Door geen bewaarders vraag verrast: „Kom binnen, dolle maat, maak voort!" Hij dacht haar een vermomd fantast.
Halfnaakt doorliep zij heel de stad; Bloed kleefde waar heur voetstap trof; Elk zag aan haar zich de oogen zat; Haar oogglans scheen de toortsen dof.
En eenzaam toevend stond op straat Een ernstig jong'ling, eêl gekleed; Zij kuste knielend zijn gewaad; In de oogen haar verlangensleed.
„Wat wilt ge van mij?" sprak hij teer, Terwijl hij haar naar 't huis geleidt: Zij sprak: „Uw liefde, uw liefde, Heer; Ik breng u mijne maagd'lijkheid.
Haar hart genas hij met een kus; Zij gaf hem heel haar lustenschat; En snikte en murmelde immer: „Dus Heb ik het leven gansch gehad.
Zoo 'k mijn gelofte brak om u, Wat zorg? kwam God in donder aan; Tc Ben zuster van de bergen nu En zuster van de zon en maan."
111



Door al de steen van Belmarij Schreed voort ze met vorstinnelach. Men sprak van haar: „Ze is, wie ze ook zij, De vreemdste vrouw die ooit men zag.
Zij komt uit Feeënland voorwaar. Of anders is ze een zeemeermin." D' een heet ze een vampier, en den aêr Herboren heidensche godin.
Maar 't vuur verbrandde snel tot asch; Haar schoon werd onbehaaglijkheid; Heur gouden haar dra zilver was; Geen liefde was haar meer bereid.
Te middernacht, in grooten nood — Ze zei: „Ik had mijn wil" — stond ze op. Het oude kleed trok ze aan en vlood Naar 't klooster op den heuveltop.
Halfnaakt zooals ze vroeger ging Bereikte zij der stede wal, Onopgemerkt in wemeling, Glansi en rumoer van 't Carnaval.
Geen vraag de wachter hoor en liet: 't Verschrompeld lijf, het haav'loos kleed, Haar vrees'lijk oog! „Een mom is 't niet; 't Is een wolvin, spookachtig, wreed!"
De kille vlakte joeg ze door; Haar koud bloed stolde in den orkaan; Haar voetstap liet een bloedig spoor; De witte maan zag 't rillend aan.
Ze zei met kil geklappertand: ,,'k Heb vreê, mijn strijd is nu beslecht; O wet vol troost, die in den wand Verdoolde nonnen levend legt!
112



Een troffelslag mijn doodengroet, De muur mijn schuilhoek, bedje en al, Een dek van steenen; o hoe goed Zal 'k houden daar mijn Carnaval!"
Als moede klokken, slaap'rig-zacht, Kwam op den wind flauw lachgeneur; Zij stopte de ooren, klom met kracht, En daverde aan de kloosterdeur.
De deur ging open: waar zij staat Valt voor de wachteres ze ineen: „Ik kom mij zuiv'ren van het kwaad, Begraaf me, sluit mij op in steen."
Teer stond de wachteres haar bij, 't Gesloten vochtig oog raakt ze aan: Zie zuster; zuster, zie naar mij; Kijk; kunt ge wie ik ben niet raan?"
Zij zag haar eigen droef gelaat, Zei bevend toen: „Hoe noeme ik u?" „God zond mij in uw vroeg'ren staat: Ik ben de Maagd Maria nü."
In luister scheen Gods moeder toen: Zij fluisterde: „Maria, heil!" 't Visioen hielp haar het kleed aandoen, Haarband en armband, ring en wijl.
„Gij zijt der bergen zuster nu, En zuster van den dag en nacht; Zuster van God." Op 't voorhoofd nu Kust zij haar driemaal, gaat dan zacht.
Al droomend in haar wolkensprei, Ver in het purp'ren Ooster-land, Op menig blijden bergtop lei Aurora licht haar rozenband.
8
113



EEN BLIK IN DE DIEPTE.
Naar Edwin Markham. *)
Ik blikte 's nachts en zag Semiramis Met al haar droeve duiven om haar hoofd Zich wiegen op een ouden weg der Hel, Verflenst en blind, al neurend naar de maan Refreintjes lied, die eertijds men haar zong Op Niniveh's verlichte dakenstad. En schaat'rend ging haar stem met ratelklank: „De horens! o, zij gillen weer terug —• Zij boorden door den nacht van Babyion, En gilden verder voort door Niniveh.
Terug, terug, gij bevende onheilsboón!
Laat los mijn haar: ik ben de Koningin,
Een wervelwind, een zwaardengloed die dempt
Oproer'ge steden. Schokke de ijz'ren tred
Van legers de aarde. Ziet, gij torens hoog,
Assyria trekt langs u op den wind!"
Zoo beuzelbabbelt ze op den ouden weg,
Nu stelden, op deze aard tot stof vergaan,
Weer levend worden in haar dwarlend brein —
Zij beuzelt aldoor — is haar stem reeds dood,
Nog gaan haar moede lippen zonder klank.
) Edwin Markham, een van de grootste Amerikaansche dichters van dezen tijd. Aan het eind van een opstel over hem in mijn „Studiën in Kunst en Kritiek vertaalde ik zijn bekendste gedicht „The Man with the Hoe", dat hem in de eerst* plaats beroemd heeft gemaakt.
114



GRAP.
Naar Eduard Mörike. *)
Om mijn morgengroet haar vroeg te brengen
En mijn ochtendmaal bij haar te halen
Ga ik zachtjes naar de deur van 't meisje,
Open snel, daar staat irilftt mooi slank boompje
Voor den spiegel reeds en wascht zich vlijtig.
O hoe lief drupt van het blanke voorhoofd,
Van de rozenwang het zilvervocht neer!
Hangen losgemaakt de mooie haren!
Luchtig spelen doeken en gewaden.
Maar ze is bang en schuw en weert mij af!
Daad'lijk, daad'lijk moet ik haar verlaten!
Zotje, riep ik, wees toch niet zoo'n zotje:
Dat is bruidsrecht, is verloofdenzede.
Laat me maar, ik wil maar blind en lam zijn,
Wil mijn hoofd en allebei mijn oogen
In de volheid van je lokken bergen,
Wil mijn handen met je vlechten binden —
„Neen, ga weg!" Ach, laat me in 't hoekje staan dan,
En bescheiden je m'n rug toekeeren!
„Ja, dat mag, dan kan 'k me rustig wasschen!"
En ik stond gehoorzaam in mijn hoekje,
O zoo gek, als een gestrafte jongen
Die zijn lesje niet goed opgezegd heeft,
Pruilde wat en koelde me de lippen
Aan den witten wand met zachte kussen,
Lang, o eeuwig lang, een uur, een vol uur;
Ja, zoowaar ik leef. Maar toch, als iemand
Soms een ietsje twijfel mocht gevoelen
('k Zou het hem gerust niet kwalijk nemen),
Moet hij zelf het meisje dan maar vragen:
Die zal hem — nog aardiger beliegen.
») Eduard 'Morike (1804—'75) heeft prachtige verzen geschreven, maar w niettemin weinig bekend, zelfs in Duitschland. Detlev von Lihencron zegt van hem:
Weil du ein wirklicher Dichter warst, so haat du den Vorzur, Dass dich der Deutsche nicht kennt — grüsse dein Volk aus der Gruft! Hugo Wolf heeft 53 liederen van Mörike op muziek gezet. Zie hieromtrent het karakteristieke gedicht van Ulieneren „An Hugo Wolf. Het hier vertaalde dingske van Mörike is in zijn luchtiger trant In het schalksche zoowel als in het ernstige genre heeft hij «Meesterstukjes geschreven.
115



HAANGEKRAAI.
Naar Bruno Wille. Haangekraai. Als zachte nevelregen Druppelt morgenkrieken bleek ter neder; Rots en struik staan spook'rig-grauw omhoog. Haangekraai in 't dorp van alle kanten — Vluchtig staam'len van een dagvermoeden, Dat den slaap van al wat rust doorhuivert. Luister, kluiz'naar! Uwe lange waak Gaat ten eind. Strijk weg de starre zorgen Van uw voorhoofd, dat de nacht vermoeide, Staakt het rust'loos woelen van 't verlangen! Wees getroost! De groote zomerkracht, Die geheimnisvol der aarde boezem — Wortel, boomen, vrucht — en menschenharten Scheppende doorklopt — zij wast al breeder, Onbewaakt bij nacht — zij wast al breeder, Schoon u 't moede oog breken moge en donk're
Vloed des doods 't vervallen lijf omspoelt.
Eeuwig rust gij in den moederschoot;
Vloed des doods wordt dan tot bron van jeugd.
Haangekraai. Nu öp, gij kluiz'naar! Doof
Eind'lijk uwer teist'rende begeerte
Fakkel — die zoo duister aan uw hoofdeind
Walmde dezen langen bangen nacht.
Laat aan trouwen boezem van de rust
Zacht uw losgevaren zinnen zinken!
Koel en geurig om uw leger zwieren
Twijgen vlier....
Haangekraai van verre —
Laatste groet bij 't scheiden van dien donk'ren Oever, dien de ziel — alsof verdrinkend — Toch zoo gaarn — verloor. ... Vaarwel — vaarwel! — —
Eenmaal duikt zij nog naar boven; — tusschen Slaap en waken droomend, hoort ze 't zachte Leeuwrikkwiet'ren — Vogel, lief herautje! Speurt hierboven ge adem van frisch leven, Nieuwgeboren licht, dat uit den nacht
116



Weelderig ontbloeit? Ja, vloed des doods
Werd tot bron van jeugd!
Met glimlach van geloof
Zinkt de ziel in 't heet-verlangde sterven,
In den donk'ren vloed... .
Hoe zoet — hoe zoet!
BLOEDBROEDERSCHAP.
Naar Bruno Witte.
Hier bij de groep van eiken was 't.
Der grijze boomen knoestige reuzenleden
Omsproot het bronzig-gele lenteloof —
Als kinderlokken teer.
De zwarte lijster wipte door de takken,
Zijn liefje fluitend voor den bouw van 't nest.
Als heerlijk wonder sprong uit violetten
Sleedoorn de amandelgeur'ge bloesemsneeuw.
En week als meisjeskoozen vlijde zich
De grasrand met ranonkelgoud omboord,
Om turfgrond, dorre biezen en moeras.
Daar waar onlangs doodshuivering nog huisde,
Weerklonk der kikkers breede lentejubel.
En zie, gespreid van vlerk, kwam gretig nader
De eerste langbeen.
Ten horizon verhief zich een gebergte
Van onweersdamp, in violetten schoot
Een droppenzee bereidend.
En als een juichen barstte de avondzon
Te voorschijn, purp'ren het gewolk bevocht'gend —
Nog eenmaal schouwde zij met blik van vuur
Lang naar haar lente. . ..
Daar was 't, beroerde mij de heil'ge dood:
De ziel verbloedde me uit deze aderen —
En vloog al huiverend
Door eiken, wolken, weide, zomp en zon.
Uit deez' mijn aad'ren bloedde mij de ziel,
Bloedbroederschap begeerend met het Al....
En alles was nu mijn — en ik was zijn,
Heim'lijk gekoesterd — zoete harteschat!
117



AAN HUGO WOLF.')
Naar Detlev von Liliencron.
Herinnert gij u die dagen: Achter u zaten Conrad, de reus 2), en ik. Gij zongt ons nUw 53
Drie-en-fijf-tig!
Mörike-liederen voor
En uwe tallooze wond're wijzen
Uit Goethe en Eichendorff.
Hoe nieuw was dat alles!
Om van te rillen nieuw! .
Vóór in het Mörike-heft
Op de eerste bladzij
Hadt gij, bescheidene,
Des dichters beelt'nis eervol neergezet.
Welke toonzetter deed dat ooit?
En onder 't gloeiend zingen
Gingen buiten de Duitschers voorbij.
Zij droegen in hun zakken
Biljetten voor „Mam'selle Nitouche."
En 't schaamrood vloog mij naar 't gezicht
Voor onze landgenooten,
Dat zij niet naar u luisterden;
Dat zij hun grooten, besten
Dichter Mörike niet kenden.
En wij stonden op.
Op de straat
Nam Conrad, de reus, u
Op zijn athletenschouders,
En droeg u door de massa,
Als eenmaal Chri.t*£horus het Jezuskind
Door 't bruisende bergwater bracht.
Een speelgoedverkoopster
Kocht ik een vlaggetje af.
En 't vlaggetje -groeide aan
Tot een prachtige, pralende vaan.
Ik wenkte een man, die de fluit bespeelde
Eenzaam in een kring van kind'ren.
118



En hij kwam, ging met ons mee:
Doeidldidoem, doeidldidoem.
Ik wenkte een horenblazer
Van de straatmuziek,
En hij kwam, ging met ons mee:
Tatarata, tatarata.
Ik wenkte een bekkenspeler,
Die met een berenleider rondliep,
En hij kwam, ging met ons mee:
Dsjingdada, dsjingdada.
Die drie maakten bokkesprongen onder 't spelen;
En dansten als dronken derwischen.
Vóór den stoet zwaaide ik
De geweldige praalyaan heen en weer,
En ik riep:
Maakt plaats, maakt plaats, gepeupel,
Een koning komt!
En de Duitschers
Tastten ontzet in hun zakken
En voelden naar de biljetten
Van „Mam'selle Nitouche".
En ze holden haastig
Naar „Mam'selle Nitouche".
Beroemd Hederencomponist.
Conrad Ferdinand 'Meyer (1825—'98).
119



IK KAN NIET ALLE LASTEN
Naar Casar Flaischh Ik kan niet alle lasten van u nemen, zooals ook niemand mij de mijne ontneemt, ook niet ontnemen mag.... een ieder vinde zelf zijn weg, een ieder drage zelf waarmee hij zich belaadt, een ieder vechte zelf zich door het wel en wee!
Wat ik vermag, het is niet meer misschien, dan u in stillen, plecht'gen avondstond te toonen:
hoe het mij, als duizend and'ren, ging: hoe 't me heeft gedrukt hoe 'k me heb gebukt,
hoe ik mijn zelfvertrouwen gansch verloor.... en hoe ik plots'ling toen halsstarrig werd: wat and'ren dwingen, dat dwingt gij ook! er is geen noodlot! Winst en verlies is slechts wat ik zelf ben er verkies!
En hoe ik mijn armen mij vrij toen vocht,
en hoe ik mijn hoofd omhoog weer kreeg,
en hoe 'k daarna mijzelven vond,
en heo zich langzaam steeds meer klaar,
steeds meer vrij en vol en waar
uit de gedempte diepte hief:
al wat ik sinds mijn jongensdagen
brandend had in de ziel gedragen!
En hoe het vorm en leven won
en samengroeide en zich samenspon
en hooger mij en hooger droeg,
morgen, zon en zomer temoet,
en hoe 't met altijd helderder glans
mij altijd vreugdejuub'lender klonk
en uit den alledaagschen last
mij levenskracht en vrijheid schonk.
120



WAT IS KUNST?
Naar Casar Flaischlen.
Wat is kunst....
de beste jaren
heeft men moeten strijden
moeten hongeren en lijden.... wat is Kunst?!...-
en ook geen enk'le
kwam er gansch af zonder wonden!
en hoe velen
die het hoogste
wilden,
gingen spoorloos naar de honden!
Wat is kunst.... steeds 't oude vragen
ach en steeds weer 't nieuwe klagen
wat is kunst?!
Is het jeugd, is 't ouderdom? is het strijdlust, is het vrede? waarheid of de schoone schijn? is het wat de velen prijzen of zijn 't wereldafgestorven levensvreemde droomerijen?!
Ach, 'k geloove:
Groot en eeuwig was nog altijd slechts wat met bevrijde schacht over de beperkte grenzen van onze alledaagschheid bracht.... wat met vasten voet op vaste aarde.... maar van al haar dwang en oude zwaarte vrij als in spel ons lachend schenkt wat het leven ons te leven niet vergunt
en waarnaar toch ons verlangen altijd oppermachtiger dringt!
Ml



DE KOE.
Naar Albert Samain. Rood in de groene wei, van zonlicht overtogen, Beweegt zij zich met gras tusschen de tanden traag, Haar spier'ge kossem valt in plooien naar omlaag, En om haar schoften gaat de zwiepstaart rondgevlogen.
Tusschen de schenkels hangt haar uier, volgezogen —
Een zak gelijk, die uitpuilt en die zwelt gestaag
Van melk, der wereld voedstér, altijd mild en graag, Gewijde stroom, die nooit in de eeuwen ging verdrogen.
Ernstig en zacht, zoo leeft zij, vaagweg als de planten, Zij voelt geboortegrond zich onbewust verwant, en Met een verheven logheid weegt in haar zijn last.
En als de middag 't land in 't loome licht komt wiegen, Dan sluit ze half, van hitte en moeheid volgetast, Haar dragende oogen, vol van wemelende vliegen.
ZOMERUREN.
Naar Albert Samain. Breng de kristallen, schoon-verguld, De glazen met hun kleur van droomen, Laat onze liefde verder loomen, In felle geurenwolk gehuld.
Geeft rozen, rozen, altijd door! O, 'k heb om hun bezit geleden, Zij hebben somb're aantrekk'lijkheden Van dingen die de dood verkoor.
De gouden zomer vult de schalen; Het sap der perziken die dalen Bespat uw sneeuweblanke borst.
Het park is als een afgrond duister
En door mijn hart dat stormen torst ?; Vaart van zoet lijden stil gefluister.
122



INHOUD.
'Pag.
Demeter van Knddos ^
Watermolen te Vonden 5
Belofte 6
Paardenvolk "
Bloexnenibootje '
De Ruiter 7
Q
Mijn droomen gaat °
Zegepraal 8
Kathedraal wan Rheims .. "
Seganitini ^
Hoog Buurlo 10
Elfendans 10
Pnncessenmutnmie "
Leonardo da Vinei 11
Techniek 12
Naaktfiguur van Thijs Maris 12
Avondrood "
Bach 13
Samarkanid
Novemiberbosch "
Vredebidders ^
Jonggestorven VioKst ^
Opaal 16
17
Bronzino
17
Nachtstemming "
Sonate Pathétique • 18
De Wind i 18
Najaar ^
Evenwicht
123



Pag.
Ons Eigen Laad 20
De klacht van de moeders 20
Nachtgezicht 21
Siegfried 21
**** *( 22
Fantasia .... 22
Jour de fête 23
Awondwede 23
Chopinspeler 24
Focj» •• 24
Sph inx 25
Groot-Zande 25
Shelley 2*
La Pucelle 26
Lente 27
In de Moskee 27
Boomenmoord 28
Alhrtal 2g
Alpenland .... 20
Via Mala 20
BoJitresina 30
Bundesfest in Graubünden 3q
Hooggebergte 31
Bij Maloja 32
Meer van Süs Maria .32
Morgennevel 33
' Herfstbosoh 33
Zomer 3^
Nachtrit 3^
Laatste schilderij wan Jozef Israels 35
Kalkoensche haan 35
In den levensvloed 35
Christus van den Andes 35
Muziek van stilte 37
Wedergeboorte 37
Zonnefeest 3g
Weven 3g
Zomer 30
Wandeling 30
124



pag.
Januari-Decemiber 40—53
Gedaohten^aviatiek 54
Hoe is het toch. 54
Aan Jacques Eyskoot 55
Verwachting 55
Vrijheid 56
Soerensche Verzen 57—61
Adrastos (Dramatisch fragment) 62
Vlucht 67
Voorjaar 68
Eigen Schoon 68
Mist te •rniddernacht 69
Voorjaar "9
Gongoricus 70
Avondval 70
Wolken 71
Sprookje 72
Naardenmeer 73
Stervende Faun 74
Volgi, Beatrice 75
Gij zult niet dooden 76
Jardins sous la pluie 77
Nachtegaal 78
Regendag 79
Cellospeler 79
Taj Mahal 80
Vertalingen. _
Herakles en Meleagros (Bakkhulides) 83
Theseus en Minos (id) 88
De komst van Theseus te Athene (id.) 91
Op den dooden Adonis (Theokritos?) 93
De bron van Bandusia (Horatius) 95
Sonnet (Joachim Du Bellay) 95
Het jacht (Catullus) 96
Gedichten .uit het Deensch (Jens Peter Jacdbsen) .. 97—107
125



Pag.
Op zijn blindheid (Milton) 108
De Ballade van een non (John Davidson) 100
Een blik in de diepte (Edwin Markham) 114
Grap (Eduard Mörike) 115
Haangekraai (Bruno Wille) 116
Bloedbroederschap (id.)- 117
Aan Hugo Wolf (Detlevvon Iiliencron) 118
Ik kan niet alk lasten (Casar Fkischlen) .. .. %.. 120
Wat is kunst? (id) ; .. 121
De koe (Albert Samain) 122
Zomeruren (id.) 122
126



ERRATA.
Blz. 24, r. 10 v. boven staat: gemurwel lees: gemurmel
„ 25, „14 „ beneden „ in verte in de verte
29, „ 4 „ „ „ Diep aldoor , Diep kookt aldoor w
„ 32, „ 3 „ boven „ bijeen bijen
„ 37, „ 3 „ „ „ kalm „ kalm,
„ 37, „ 7 „ beneden „ wederrijzing .... „ wederverrijzing
„ 40, „ 17 „ „ „ groeiheid „ groenheid
„ 49, „ 11 „ boven „ t' 't
„ 50, „14 „ „ „ toovernaar , toovenaar
„ 59, „10 „ „ „ wek „ web
„ 62, „10 „ beneden „ van 't veelgeliefde „ van 't veelgeliefde kind
„ 66, „10 „ „ „ hart „ hart
„ 72, „ 7 „ boven „ te hemel " ten hemel
„ 79, „ 5 „ beneden „ lofzag „ lofzang
„■ 83, „ 3 „ boven „ aardbewonders .. „ aardbewoners
„ 86, „ 1 „ „ „ Althaïa , Althaia
„ 86, „ 3 „ „ „ verderfelijke „ verderfelijk
„ 88, „ 6 „ „ „ neerstromden .. „ neerstormden
„ 89, „ 7 „ „ „ richten „ richten."
„ 95, „ 9 „ „ „ belle , felle
„ 103, „15 „ beneden „ verdorft „ verdoft
„ 107, „ 3 „ „ „ Zcht Zacht
„ 107, „ 3 „ „ „ zang gang
„ 111, „ 9 „ „ „ maagd'lijkheid .. „ maagd'lijkheid."
„ 112, „ 13 Glansi Glans
„ 113, „ 15 „ boven „ Zie „ „Zie
„ 114, „ 4 „ beneden „ stelden . „ steden
„ 115, „ 1 van de noot „ Morike „ Mörike
„ 120, „ 13 „ beneden „ heo hoe



WERKEN VAN EDWARD B. KOSTER.
Verzamelde Gedichten (onveranderde Volksuitgaaf) met portret door H. J. Haverman. — Niobe (3de herz. druk).
Odusseus' Dood. — Adrastos e. a. Gedichten
met portret door Laurent H. Verwey. — Wil Ham Shakespeare, Gedenkboek 1616/1916. — Ver van 't gewoel (gedichten), N.V. „Luctor et Emergo", Den Haag.
Studiën in Kunst en Kritiek (Van Holkema en Warendorf, Amsterdam).
Over Navolging en Overeenkomst in de Literatuur
(Martinus Nijhoff, Den Haag).
Verhalen uit Shakespeare, naar het Eng. van Dr. Th. Carter, met 16 ill. in kleur van Gertr. Demain Hammond (W. J. Thieme & Co., Zutphen).
Uren met Shakespeare (Hollandia-Drukkerij te Baarn).
Shakespeare Vertalingen: Oe Koopman van Venetië 3de herz. druk — Antonius en Cleopatra — Coriolanus 2de herz. druk — Macbeth — Othello —Julius Caesar.
Nathan de Wijze, naar Gotth. Ephr. Lessing — Mythologisch Woordenboek (Grieken, Romeinen, Egyptenaren, Noordelijke Volken) met inleiding van Dr. P. de Koning (Maatschappij voor Goede en Goedkoope Lectuur te Amsterdam-Sloterdijk).
128