No. 31. Bibliotheek voor Sport en Spel.
HET ORIGINEELE
JU JUTSU
(DZJOE DZJUTSJ)
DE JAPANSCHE VERDEDIGINGSMETHODE :: ALS SPORT EN VERWEERMIDDEL ::
ONDERWEZEN DOOR
P. M. C. TOEPOEL,
Leeraar in Ju Jutsu, Boksen en Physlcal-Culture. Medewerker voor Verdedigingssport aan „Het Vaderland"
Met 15 illustraties naar foto's. — Tweede druk. ]L VUEGER - AMSTERDAM
BAARN. — J. F. VAN DE VEN,



Bibliotheek voor Sport en Spel
GEÏLLUSTREERD.
No 1 SAMSON, Voetbal-Sport, Voor en Tegen. - Tweede druk. . . .60 Cent.
' 2.' GROOTHOFF, Voetbal-Rechtspraak. - Tweede druk cnjw
" 3 Voetbal, Volledige Handleiding. — Zesde druk • • •«» wm.
" 4 TENNISSER. Lawn Tennis. — Vijfde druk <« .
" 6. SINCLAIR. Water-Polo. — Tweede druk *? *
6. SMINK, Cricket, Handleiding. — Tweede druk ...... i? »
" 7 MiC. R. v. B, Croquet, Handleiding. — Derde druk W f
" 8. Handleiding Kegelen. - Tweede druk • ■ • • "K '
9. GODEFROY, Korf baJ, Handleiding. - Vierde druk oü .
" 10. Handleiding Hockey, Regels en Wenken. - Tweede druk . . . . . ou „
" 11. VAN BOOVEN, Hockey, Engeische Regels. . . . ti Pnnt
12 Volledige Handleiding Roeien. - Tweede druk "> oem»
" 13. Volledige Handleiding Zeilen. — Derde druk «» -
" 14. DISSE, Zwemschool. — Derde druk < • • • 2V "
" 16. DISSE, Droogzwemmen. — Derde druk >» (»
" 16. KÜFAHL, Schermen. — Tweede druk Ti »
" 17 Boksen. Bngelsch. — Vierde druk _g »
' 18' J. E. TOL, Worstelen. 51 Foto's. — Vierde druk . '° »
" 19 J. A. SCHUTTER, Schoonrtjden. - Tweede druk I "°
" 20. a. P. L. SPUYBROEK, Kolven. . „ ' £ .
21 Handleiding Rolschaatsenrtlden j~
" 22 DISSE, 26 Openluchtspelen. — Derde druk . . . . ■ «" »
' 23 VAN E., Halteren, voor Dames en Heeren. - Tweede druk ou „
"24. JAEGER, Sklloopen /■ 125
26. WEST RA, Kaatsen, Volledige Handleiding '
" 26. ULYSSES, Wielrennen en Trainen. _ •vm
27 HARTMANN, Wandelen en Springen. — Tweede druk w „
"28'. HARTMANN, Hardloopen, Cross Country. - Tweede druk «J * .
" 29. Handleiding Balwerpen ^, »
" 80. Handleiding Handboogschieten •••••• • ■ • • • • ' ■ • •£{ "
" 8L TOEPOEL, Ju JutsU, Japansche Vecht-Methode. - Tweede druk . . . 90 ,
" 82. B. JOHN, Motorboot-Sport . . . . . • • • ' 'f ,'og
" 83. VAN RIESEN, Manoeuvres. - Tweede druk . . . / •
" 34. GolfBpel, Regels en Wenken. ~r Tweede druk . » ^enl-
" 85. SCHAKER, De Jonge Schaker. - Vierde druk ■ • ■ • »
" 87 BROEKKAMP, Handleiding Dammen. - Derde druk . . ... • 'o „ " <«' BROEKKAMP, De Dammer, gewijzigde centrumopening. — s« arut . <o „ "39 LEEFSON* M^estvoork. DanserTen beleefdheidsvormen. 8e dr. 60 ,
" 40. Handleiding Skatspel. - Tweede druk 9V '•
" 41. Kleine Billardschool. — Derde druk . . ....... ' §X "
42 YVONNE, Spelenboek, Whist, Oinbre, Pandoeren enz. -J"»™8 d™* ■ 90 , " 48* YVONNE Wat zullen wfl Spelen ? 100 Spellers. - Tweede druk . f 1.25 " 44 Spelletjes voor Jonge Padvinders. - Tweede druk •••••• °" •
" 46 IntoN, Training voor Roeien en Zwemmen - Tweede druk . 60 . " 46! anton: Paardensport, Wenken voor beginners. - Tweede druk .. 90 , 47 YVONNE. Hoe leer lk Dansen? — Derde druk . . ... • • • • • -
" £' DE COUBÉRTIN, PracUsche Lichaamsoefening. - Tweede druk. M.2S
" 49. LECUYER, Het Sabelschermen, met 15 Foto s w wmi.
" 50. EVERTS, Techniek en Tactiek Hockey. VV »
" 51. CHARLEMONT, Fransch Boksen. - Tweede druk . «« .
"62 C. TURNER, Regels Badmintonspel. - Tweede druk w .
" 53' DISSE, Bflaondere Zwemoefenlngen - - '75 "
" 64 JOLIZZA, Tien bekende Dansen ■ ■ • • ■■ • • „ -
" 65' MEA Het Boek der Patiënces, 50 Patience-Spelen. - Derde druk . .6 , ' 56' STABENOW Bridge, Een beknopte Handleiding. - Tweede druk ... 60 „
" 57' MERKESTEIJN, Het rijden van Bok ™ »
"68. VAN BOOVEN, Rugby Voetbabregels ™- -
" 69 YVONNE, Sjoelbak en Trlktak. Spelregels ™ •
" 6U LEEFSON, Nieuwste Dansen ........ 75 "
" 61. VAN DER EEM, Spelen en Kunstjes . -
" 62. VAN SANTEN, Wandelsport en Training -
" 64. YVONNE, Boston-Whist en Club-Whist " " ' S "
" 65. EL MANUË, Pandoeren, Zuiver Pandoerspei • g «
" 66. VERKERK, Water-Polo, Holl. Regels g0 »
" 69. LEEFSON, Moderne Dansen. " ' ' 60 "
70 Vijfhonderd Raadsels met Antwoorden • • ™ »
" 7l' DE HAAN, Rhytmische Gymnastiek »



HET ORIGINEELE JU JUTSU







HET ORIGINEELE
JU JUTSU
(DZJOE DZJUTSJ)
DE JAPANSCHE VERDEDIGINGSMETHODE ALS SPORT EN VERWEERMIDDEL.
ONDERWEZEN DOOR
P. M. C TOE POEL,
Leeraar in Ju Jutsu, Boksen en Physical-CulturB. . Medewerker voor Verdedigingssport aan „Het Vaderland".
MET 15 ILLUSTRATIES NAAR FOTO'S.
TWEEDE DRUK.
BAARN — J. F. VAN DE VEN.



Boek-, Courant- en Steendrukkerij G. J.Tbieme, Nijmegen-Arnhem.



zijn. Boksen toch, hoewel in de bewegingen meer verschillend van ju jutsu dan worstelen, heeft in andere opzichten groote overeenkomsten met de Japansche strijdwijze. Voornamelijk omdat in boksen de vecht-idee wèl is bewaard gebleven, zelfs in het boksen onder Queensberry Rules. Wel is waar zijn door bedoelde reglementen vele beperkingen voorgeschreven, — onder andere, dat niet geworsteld mag worden, dat met handschoenen aan gebokst moet worden, en zijn de regels, dat niet geschopt of getrapt, met ellebogen of met het hoofd en niet beneden den gordel gestooten mag worden, dat een man in niet-staande houding niet verder bevochten mag worden en als hij binnen 10 seconden zich niet opgericht heeft, den strijd verloren heeft, verder de indeeling in ronden en rusttijden en het boksen binnen een ring — die in een strijd op leven en dood met een aanrander natuurlijk niet bestaan en dus het vuistvechten daarvan doen afwijken, maar toch de bokser, althans de wedstrijdman, is iemand gewend aan „vechten". Zijn doel is niet zijn tegenstander in eene bepaalde houding te brengen, doch hem buiten gevecht te stellen.
Daar nu boksen de eenige werkelijke verdedigingssport is in Europa, zou de Japanner, die met het concurreerende ju jutsu komt, in een eventueele match ten koste van alles willen winnen en daar de bokser met zijn vreeselijke, korte, verdoovende stooten zoo'n gevaarlijk tegenstander is, zou de Japanner in zulk een boksen-versus-ju jutsu-match voorzichtigheidshalve zijne grepen wat stevig moeten aanleggen en zijn worpen met kracht doen.
Zoo'n partij zou waarschijnlijk aldus gevoerd worden: De bokser tracht met rechte stooten den Jap op afstand te houden, pogend door 'n kaakslag zijn tegenstander te vellen. De Jap valt niet aan, ontwijkt en wacht af, totdat hij er in slaagt, 't zij bij een mislukten stoot van den bokser diens arm te grijpen, hetzij plotseling te vallen en den bokser met de beenen neer te werpen.



Slaagt de bokser, dan is de Jap kort bewusteloos, doch herstelt spoedig zonder nadeelig gevolg. Zegeviert echter de Jap, dan is 't wel mogelijk dat hij den greep of worp, met welken hij den bokser overwint, zekerheidshalve zoo stevig uitvoert, dat deze ernstig verwond wordt.
— Nu reeds wijs ik er op, dat ju jutsu volstrekt niet altijd zulke vreeselijke gevolgen heeft, integendeel, het is juist de defensiewijze, die dreigt, doch niet ten uitvoer brengt. De bovenbedoelde match zou echter van weerszijden een strijd zonder genade moeten zijn. Ook boksen is, als 't voor genoegen beoefend wordt, eene werkelijk niet ruwe, maar aangename sport.
Wat de kansen betreft, gelooven tal van boksers, die nooit of te nimmer ju jutsu zagen, dat de bokser winnen zou. Ik echter, die beide sporten ken, reeds langer dan twaalf jaar boks en een enthusiast voorstander van deze sport ben, meen, dat de bokser geen kans zou hebben. Vond de strijd plaats in een ring en mocht de bokser naakt zijn, dan zou de strijd mogelijk eenige minuten duren, vooral als de bokser een zeer vlugge, kleine man was. Zou men echter onpartijdig te werk gaan, bokser en ju jutsuer beiden in gewoon wandelcostuum en in eene groote ruimte kampen, dan zou Japan Europa overwinnen in minder tijd dan ik dezen zin géschreven heb.
Beide sporten zijn mij even lief, ik ben dus werkelijk onpartijdig «n geloof, waar ik in 1902 en 1903 voor mijn gewicht het bokskampioenschap van Nederland won en in het buitenland met Yankees, Engelschen en Franschen bokste, wel uit te kunnen maken wat boksen wel en wat het niet vermag. Dit omdat zoo vele Hollanders, die van ju jutsu niets en van boksen zeer weinig weten, met drieste autoriteit 't geen zij vernamen omtrent ju justu voor humbug uitkrijten. Maar hunne antipathie is begrijpelijk. Worstelen eischt kracht en lenigheid, boksen vlugheid en goede longen, in beide wint de grootste man. De van nature weinig weerbare bleef



altijd gehandicapped. Maar ju jutsu „is open to all". Iedereen kan het leeren, de zwakke met goede hersenen overwint de menschelijke domme kracht.
Ju jutsu versus Fransch boksen. Fransch boksen wordt miskend, maakt eene periode van verval door op het oogenblik. Het bestaat, als het goed is, uit Engelsch boksen plus schoppen en trappen. Maar dit laatste is te gevaarlijk dan dat Fransch boksen zooals het Engelsche in echten gevechtsvorm kan beoefend worden in matches tusschen beroepsathleten. En juist door die wedstrijden — in Parijs publieke vermakelijkheden — is het Engelsch boksen in Frankrijk ih de mode en degenereert de mooie nationale vechtsport tot een acrobatisch gedoe. Ik beoefende Fransch boksen en stel het als middel voor physical culture en als verdedigingswijze boven Engelsch boksen, doch zooals het thans onderwezen wordt is 't 'n dwaas huppelen.
Tusschen Fransch boksen en ju jutsu nu, is wèl gematcht.
De vertegenwoordiger van 't Europeesch vechten was Georges Dubois, een Fransch-bokser, schermer en gewichttiller, wat de Engelschen zouden noemen een allround athlete. Hij woog 73 kilogram, bij eene lengte van 1.68 meter.
De Japansche sport werd verdedigd door Régnier, wegend 63 kilogram (dus 10 kilo lichter!), lang 1.65 meter.
Régnier is een Franschman, beschaafd, ontwikkeld mensch. Als beroepsworstelaar werkte hij in Engeland onder den naam de PontWeu. Hij volgde k 1'infini de ju jutsu-lessen in de Oxfordstreet-school, pikte er iets op, doch werd volstrekt niet wat men noemt een goed ju jutsuer.
En toch overwon deze kleinere, lichtere man, die van 't ju jutsu de finesses niet kent en zelfs vele eenvoudige bewegingen niet op 't gelukkigst uitvoert, zijn geduchten tegenstander, die zijne sport terdege kende.
De strijd vond quasi-geheim plaats in een fabrieksgebouw te Courbevoie bij Parijs, op 26 October 1905. Ongeveer vijf.
2



honderd sportsmen waren tegenwoordig. Beide heeren waren geheel gekleed en geschoeid.
Na 't commando: „Allez, messieurs!" loopen de tegenstanders op elkaar toe, blijven dan elkaar eenige seconden opnemen. Dubois schopt naar Régniers scheen, deze springt op zij en tegelijk op Dubois toe, grijpt hem om 't lichaam, werpt hem door beenlichting ter aarde, laat zich op hem vallen en legt de vreeselijke armklem aan. Dubois geeft zich over. Alles met elkaar heeft de partij 26 seconden geduurd, waarvan Régniers aanval slechts 6!
Dit is zeker wel overbluffend.
Na deze korte vergelijking van ju jutsu met de andere verdedigingsmethoden een paar woorden over de wijze, op welke ik de stof heb bewerkt.
Wie ju jutsu beoefenen wil moet leeren:
i0. 't Methodisch vallen zonder zich te bezeeren (hé joetsji, samengesteld uit woorden, beteekenend vleugel en slaan).
20. De grepen, worpen en klemmen.
30. De slagen.
40. (Voor wie wil deelnemen aan wedstrijden) De training.
In de meeste handleidingen wordt wonderlijk genoeg het sub i°. genoemde geheel overgeslagen, hoewel men dat zoowel in 't ju jutsu als in 't daaglijksch leven het meest nopdig heeft. Alle valwijzen te beschrijven was onmogelijk, toch hoop ik door 't geven van goede algemeene raadgevingen en 't uitvoerig behandelen van enkele vallen, den lezer voldoende kennis verschaft te hebben, om hem na eenige oefening in staat te stellen er bij vallen, 't zij bij sport, werk of thuis, gelukkig af te komen.
Na de vallen wijdde ik alle overige ruimte aan de grepen, klemmen en worpen.
De slagen behooren eigenlijk niet bij 't ju jutsu thuis. Ju jutsu is 't in de macht te brengen van den tegenstander en hem bedreigen met verwonding. Slaan is verwonden. In Japan mogen bij wedstrijden dan ook geen slagen worden toegepast.



Ik heb ze in dit werk niet geleerd omdat ze onpractisch zijn tegenover Europeesch gekleede tegenstanders, veel Vooroefening vereischen, wel een jaar voordat de hand „hard" is, zeer gevaarlijk zijn, voor wie ze geeft, daar men gemakkelijk een of meer middenhandbeentjes stukslaat of peeszwelling krijgt, en niet ingestudeerd kunnen worden, daar 41s de hand sterk genoeg is om niet zelf te breken, de slagen verschrikkelijk kunnen zijn.
Het is voor Europeanen, die ook willen kunnen „slaan", veel beter iets van Engelsch boksen er bij, te leeren, dat dank zij de 12 ounce handschoenen zonder eenig gevaar beoefend kan worden.
Wie per sé wil slaan op ju jutsu-wijs, onthoude wel, dat de vingers van de hand volstrekt niet aaneengesloten moeten zijn, zooals meestal geleerd wordt, doch dat juist de hand met rechte vingers en naar vorenstaande handpalm zooveel mogelijk open gehouden moet worden; deze stand alleen beschermt 't uiterste middenhandbeentje. Verder is de slag of beter zwaai, hoe kort en snel ook, evenals bij boksen, eene beweging van het geheele lichaam. Wie enkel met den arm zwaait, geeft niet voldoende kracht.
Over de training worden machtig veel dwaasheden gezegd. Water drinken tot men — in letterlijke beteekenis — barst en baden tot men 'n skelet is, ziedaar wat men leert. Is 't wonder, dat bij menschen, die enthusiast over 't geen ze van ju-jutsu lazen, deze verdedigingswijze willen beoefenen, 't enthusiasme spoedig „verwatert" ? Een Jap baadt eiken dag, dat is waar, maar niet drie of vier, doch slechts één, bij uitzondering tweemaal, hij neemt dan als elk verstandig mensch een kort, warm bad. Moet hij onmiddellijk na 't bad op straat, dan volgt 'n zeer korte koude douche. Dat is alles. Dat voor den mensch water drinken beter is dan bier, wijn, jenever of koffie, weten wij allen, ook de Japs, maar tot waterexcessen voert 't hen niet. Rooken keuren ze af. Wie doet dit niet? Verder bevelen ze matigheid aan bij eten, vooral in het gebruik van vleesch.



Kortom, zonder eenige overdrijving, alles wat de tegenwoordige hygiëne vergt. Dat lange vooroefeningen 't lichaam zouden moeten stalen, enzoovoort, is ook al eene vergissing. Iedereen, die niet zwaar ziek is, kan wat zijn physiek betreft terstond gaan ju jutsuen voor oefening of vermaak. Wedstrijdwerken moet natuurlijk aan uitzonderingsmenschen worden overgelaten. Voor 't gewone ju jutsu is iedereen geschikt. Natuurlijk is 't goed zich te oefenen, dat is voor iedereen wenschelijk, doch een conditie- sine qua non is 't niet. Voor hen die systematisch willen werken, beveel ik aan mijne eigen methode, neergelegd in mijn handboek: „Hoe versterk ik mijn lichaam?" uitgave van J. F. van de Ven, Baarn.
Ik zei boven, dat iedereen physiek-geschikt is voor ju jutsu. Eene andere quaestie is of iedereen voldoende koelbloedigheid heeft en voldoende loyaal is om deze sport te beoefenen. Dit ontken ik. Om zeker te zijn de grepen en klemmen te kunnen krijgen en toepassen in 'n onverwacht straat- of kamergevecht, moet men ju jutsu practisch beoefend hebben, anders staat men — er zijn natuurlijk uitzonderingen — de eerste oogenblikken verlegen en in dat tijdsverloop kan de strijd reeds beslist zijn. En nu is juist dat instudeeren van ju jutsu voor de helpers van zenuwachtige leerlingen zeer gevaarlijk. Wie wat haastig is, wat bang of van „schneidigkeit" in zijne bewegingen houdt, wage zijne huisgenooten of vrienden vooral niet aan experimenten. De klemmen zijn zoo uitstekend, dat 't minste krachtgeven pijn, kneuzing of breuk veroorzaakt. Ook hun, die zich zoo kalm en koelbloedig gelooven, dat zij de verantwoordelijkheid van oefenen met een ander aandurven, raad ik uitdrukkelijk: „Wees voorzichtig, zoek geen effecten, werk slechts voor oefening". Als iemand zich overwonnen meent, tikt hij met vrije hand of voet op 't lichaam van zijn tegenstander, of op den grond. Laat, zoodra dit sein gegeven wordt, uw partner geheel los.
In Parijs wordt, om zeker te zijn alleen met leerlingen te arbeiden, die voldoende koelbloedigheid bezitten, geëischt,



dat adspirant-ju jutsuers vooraf minstens zes maanden boksles nemen. Ikzelf leer nooit ju jutsu, tenzij aan hen, die vooraf boksles ontvangen of indien zij 't boksen reeds meenen te kennen, in 'n partijtje toonen voldoende rustig te zijn. Evenals bij boksen leer ik eenige zeer gevaarlijke trucs alleen aan hen, van wie ik verzekerd ben, dat zij geen misbruik ervan zullen maken.
Wie deze handleiding leest en daaruit ju jutsu beoefenen gaat, beseffe wel de verantwoordelijkheid, die hij op zich laadt. Val nooit aan. Verdedig u alleen en dan nog voorzichtig. Maak nooit misbruik van uw macht. Trouwens ik geloof niet, dat 't beoefenen van vechtsport vechtersbazen kweekt. Integendeel. In ons land weet de vechtersbaas, dat de vreedzame voorbijganger, dien hij aanvalt, weerloos is. Daarom durft hij en hoort men in Nederland rustige wandelaars vuile woorden naschreeuwen. Liep de straatkoning kans door 'n slachtoffer, 't zij heer of dame gegrepen en öf gecorrigeerd óf naar 'n politie-burean gebracht te worden, we zouden in ons land even veilig en vrij kunnen wandelen en fietsen als in andere landen.
In New-York, Londen, Parijs en verscheidene andere steden zijn öf aan alle agenten öf alleen aan de besten de beginselen van ju jutsu geleerd. In Yarmouth gaf 't hardhandig optreden der ju jutsu-dienders aanleiding tot protesten van de zijde der visschers, die daar vroeger heer en meester waren.
Ook hebben in Londen vele aristocratische jonge dames een aantal grepen en klemmen geleerd om zich tegen eventueele aanranders te kunnen verdedigen. Vooral Raku was als leeraar bekend.
Naschrift. Dezer dagen vermeldden de kranten dat op een demonstratie-avond, welken militante Engelsche suffragettes hadden belegd, om aan te toonen hoe de vrouwen zich des gedwongen verdedigen konden, eene der dames van slechts vijf voet hoog een „bobbie" — en Londensche dienders zijn



groote, sterke mannen, athleten, op welke de Brit trotsch is — in een oogenblik vechten met zoo'n handigheid geworpen had, dat hij bewusteloos bleef liggen. Een andere politiereus, zelf onderwezen in ju jutsu, overwon de strijdster-voor-vrouwenkiesrecht, maar eerst na 'n kwartier, uit welke beide voorbeelden blijkt, hoe weinig kracht en gewicht beteekenen bij de slimme Japansche methode.
VALLEN.
Naar men wil is de kunst van hé-joetsji uitgevonden door 'n ouden Japanner, die, zelf gebrekkig door een val, het springen en altijd gelukkig neerkomen der katten had bestudeerd. Indien in Japan dronkenschap even vaak voorkwam als in ons „beschaafd" land, zou ik eerder meenen, dat hij zijne methode van de dronkaards had afgekeken. Deze toch vallen zonder zich te bezeeren, waar 'n nuchter man zich verwonden zou, doordat:
i°. De nuchtere mensch zijn lichaam stijf houdt en hoekig, de dronkaard 't zijne slap en rond.
2°. Eerstbedoelde een of beide armen uitstrekt om den val te breken en daardoor minstens zijn polsgewrichten kneust.
3°. De nuchtere zich verzet tegen het vallen, dus als hij ten laatste valt, met zijne volle lengte stort,' waardoor de valafstand zoo groot mogelijk zijnde, ook het neerkomen met maximum-hevigheid geschiedt, terwijl laatstgenoemde, slap, bij het vallen in elkaar zakt, dus met kleineren afstand of hefboom valt.
De algemeene regels voor ju jutsu-vallen zijn deze:
Oefen u eerst in ju jutsu-loopen, d. w. z. beweeg u zijwaarts en voor- en achteruit met gespreide beenen, plat op de voeten blijvend, uw gewicht gelijk op beide voeten verdeelend, geleidelijk bewegend, zonder schokken of rukken, vooral licht werkend. Hef uwe voeten nooit in de hoogte, houd ze ook



bij 't verplaatsen dicht bij den grond, 't Voor- en achteruitloopen geschiedt niet door voor- en achterwaartsche passen, maar door eerst een der voeten, terwijl de beenen gespreid blijven, iets achter- (of voor)uit te plaatsen, daarna den anderen voet. Overtuig u er van, door 'n ander te verzoeken u 'n duwtje te geven of aan uwe kleeren te trekken, dat gij werkelijk in evenwicht zijt en dit gemakkelijk blijven kunt. Trekt de ander u naar rechts, ruk dan niet naar links. Houd u slap, ga mee met den ruk, maar verschuif terstond, ja tegelijkertijd uwe voeten, zoodat uw geheele lichaam verplaatst, maar uw evenwicht niet verbroken wordt door den ruk. Daarna het vallen zelf.
Buig zoodra gij uw evenwicht onherstelbaar verloren acht, zoo diep mogelijk door op uw been of beenen, opdat ge laag bij den grond zijt en dus met kleineren hefboom valt.
Houd uw lichaam slap, opdat noch schouders, noch zitdeelen uitsteken, maar alles rond is, trek zelfs uwe zitdeelen ietwat in, als gij achterover valt.
Hef, zoodra gij valt, beide armen omhoog en sla ze op den grond een ondeelbaar oogenblik vóór uw lichaam den vloer raakt. Men lette op, dat de armen en handen geheel recht zijn, ook in den elleboog en van schouder tot vingertop tegelijk den grond bereiken. De armen moeten vooral slap worden gehouden en vlak naast het lichaam komen. De slag moet hevig zijn en slechts een gedeelte van 'n seconde vóór 't neerkomen van 't lichaam worden gegeven.
Professor Uyenishi berekende, dat de kracht van de slagen der armen altijd de valkracht van het lichaam overtreft, zoodat alle gevaar van vallen opgeheven wordt, trouwens wie geoefende ju jutsuers zag vallen, heeft geen wetenschappelijke verklaring meer noodig om overtuigd te worden van de waarde van hunne val-methode.
Heeft men bij het vallen met eene der handen iets beet, dan slaat men alleen met de vrije hand en geeft, met de andere stevig vasthoudend, een zoo hard mogelijken ruk aan



't voorwerp 't welk men beet heeft, waardoor mede de val gebroken wordt.
Naderhand kan men zelfs op den hardsten grond vallen, doch voor 't instudeeren is een zacht neerkomen gewenscht. Onze gewone worstelmatten en gymnastiekmatrassen zijn ge* heel ongeschikt voor ju jutsu; de voet zinkt er te veel in weg, men is daardoor te langzaam en kan moeilijk evenwicht honden. De Japansche ju jutsumatten, welke wel 5 a 6 centimeter dik zijn, van boven glad als asphalt, doch sterk veerend, zoodat men ook zonder eenige valkennis zich zonder gevaar kan laten neerwerpen, zijn de eenig bruikbare. Deze matten zijn echter zeer kostbaar en ik zou niet weten hoe in Europa aan 'n tweede stel te komen. Op 'n zacht grasveld of in dik, droog zand kan men echter, na eventueele steenen en andere harde voorwerpen verwijderd te hebben, zonder gevaar oefenen.
, Eerste valoefening.
Ik geef hier drie valoefeningen. Wie deze goed bestudeert, zal ook bij alle andere vallen gelukkig neerkomen. De eerste wordt aldus uitgevoerd: Hurk neer op den grond, hoofd omlaag, km op de borst, armen recht doch niet „stijf", naar voren. De houding gelijkt dus eenigszins op die van 'n roeier, gereed den slag te beginnen. Laat u langzaam achterover vallen als 'n roeier, die 'n snoek vangt, maar slinger uw armen met kracht uit de vorige positie naar omlaag, zorgdragend, dat de geheele arm van vingertop tot schouder tegelijk den grond raakt en dat de armen hoogstens hoeken van 45° met het lichaam maken.
Richt u terstond op en herhaal de beweging.
Als deze oefening goed gaat, begin dan ietwat minder diep gehurkt, Iaat u achterover vallen, tegelijk (zie de algemeene regels) geheel diep hurkend. Gewen u er aan steeds iets meer rechtop staande te beginnen, totdat gij ten slotte den val zonder eenige pijn maken kunt van uit rechtopstaande houding.







Onthoud dan wel, dat ge u rechtop, langzaam latende achterover vallen, terstond onder het vallen hurkt, inzakt, verder kin op de borst, slag met de handen en armen als bovenbeschreven.
Plaat I toont het neerkomen.
Tweede Valoefening.
Deze oefening leert hoe te vallen als door den enkel veger (zie pag. 41) het evenwicht verbroken is. Sta rechtop op beide beenen. Hef het linkerbeen recht naar voren,, leun te ver achterover en buig tegelijk langzaam door op het recn/erbeen, al uw gewicht op den rechtervoet brengend, hef tegelijkertijd uw rechterarm, dezen geheel recht houdend, naar voren, 'n oogenblik vóór uw lichaam neerkomt, slaat gij met den geheelen rechterarm stevig op den grond zóó, dat de hoek tusschen lichaam en arm hoogstens 450 bedraagt. Verder hoofd voorover, lichaam slaphouden, enzoovoort als vroeger aangegeven. Wordt deze val in de practijk uitgevoerd, d. w. z. in eene partij ju jutsu, dan blijft de linkerhand den tegenstander vasthouden en geeft ge bij het vallen met deze hand een krachtigen ruk, die den val reeds breekt.
Dezelfde beweging nu voor 't rechterbeen.
Derde Valoefening.
Deze leert het tegelijkertijd gebruiken van aim en been.
Ga rechtuit achterover op den grond liggen. Hef den gestrekten rechterarm eenigszins omhoog en flink over het lichaam naar links, licht het rechterdeel van uw rug iets van den grond, rustend op den linkerschouder. (Zie plaat 2). Hef den linkervoet in de hoogte, het been buigend. Zwaai nu met kracht uw gestrekten rechterarm rechts van uw lichaam op den grond, zoodat hij neerkomt in een hoek van niet meer



dan 450 met uw lichaam en sla in één slag met uw gestrekt linkerbeen op den grond. Herhaal deze beweging met linkerarm en rechterbeen.
KLEMMEN.
Ik heb het woord „klem" gekozen voor wat de Japs noemen ké-té, de Engelschen lock, de Franschen clef en de Duitschers Grifi, 'n enkele maal Kniff en _onder welke verstaan worden al de zeer verschillende, soms eenvoudige, soms ingewikkelde lichaamshoudingen van den ju jutsuer. door welke bij zijn tegenstander geheel ïn zijne macht heeft, doordat hij, indien hij dit wenscht met zoo geringe krachtsinspanning*, dat 'n klein kind dit effect zou kunnen bereiken, eenig lichaamsdeel van zijn vijand kan breken, kneuzen of scheuren of wel hem bewusteloos maken of dooden. „Grepen" zooals men „locks" wel in het Hollandsen vertaald heeft, zijn in ju jutsu en worstelbeteekenis bepaalde wijzen van met de handen iemand bij het lichaam of de kleeren vatten, 't zij om hem te werpen, 't zij om eene „klem" te verkrijgen.
In dit werk geef ik zoo duidelijk, dat iedere man of vrouw, ook al heeft hij of zij nooit sport of athletiek beoefend, de bewegingen dadelijk uitvoeren kan, vier Memmen, vier worpen en twee verdedigingswijzen (klemmen, worpen, gevolgd door slotklem) tegen met stok, mes of revolver gewapende aanranders. Als gij alle deze oefeningen terdege kent, zijt gij nog geen kampioen ju jutsuer. Er bestaan nog zeer veel andere, toch zoudt gij, dank zij uwe valkennis en begrip van het wezen van ju jutsu, u in een eventueelen wedstrijd lang kunnen stand houden. Maar voor adspirant-wedstrijders is deze handleiding niet bedoeld. Daargelaten of in Europa een wedstrijd — met al zijn opwindenden invloed — in het zoo vreeselijke ju jutsu wenschelijk ware, de overgroote menigte verlangt alleen een voldoend aantal trucs te kennen, welke



ook den. niet-athleet in staat stellen onder alle omstandigheden zich duchtig teweer te kunnen stellen tegen gewapende of ongewapende aanranders. Hiertoe zijn de volgende eenvoudige oefeningen geheel voldoende.
Het zal vreemd lijken, dat ik begin met „klemmen", die alle, behalve de „kom mee, alsjeblieft", meestal slechts kunnen worden uitgevoerd als de aanrander of tegenstander vooraf door 'n worp neergegooid is. Echter is hef beter eerst de „klemmen" te kennen, opdat, als ik later bij de worpen naar één of meer klemmen verwijs, men bij het begin van den worp reeds weet wat het doel is.
Uitdrukkelijk waarschuw ik bij het instudeeren vooral niet ruw te zijn en nooit met rukken te werken. Gelijdelijk, glijdend, geen brute schokken. Gaat het bij een werkelijk gevecht op leven en dood en is er geen aanleiding iets te wagen om vreeselijke verwonding van den tegenstander te voorkomen, ja, ruk dan maar. Geloof echter niet te spoedig, dat ruwheid noodzakelijk is. Dadelijk vechten en dan zoo ernstig mogelijk bezeeren, dat is de eenige verdediging van den weerlooze. Afwachten tot hij wordt aangevallen en dan nog zacht optreden, dat is 't voorrecht en tegelijk de plicht van den weerbare.
Wie bij het oefenen als slachtoffer optreedt, schame zich niet de drie tikjes te geven ten teeken, dat hij zich als overwonnen beschouwt. Die „schande" is gauw over en straks is de ander in uwe macht. Maar als ge te lang wacht, bezeert ge u door eigen schuld en mogelijk zoo erg, dat dit niet spoedig over is.
Ik moet hier waarschuwen tegen de vele waardelooze zoogenaamde ju jutsu-klemmen, die hier te lande — en elders! — vaak voor echt-Japansch worden versleten. Vele zijn zeer aardig op papier, doch te naïef om praclisch uitvoerbaar te zijn, ze zijn, waar de Japs hun geheim bewaarden, ontstaan uit de behoefte der blanken naar — desnoods imitaties — van de trucs der gelen. Maar de kunst bij de slimme Japanners



in 2000 jaar ontwikkeld tot wat ze nu is, wordt heusch niet nagemaakt of verbeterd door Europeanen. Bij elke echte ju jutsu-klem is tegenstand bieden met de niet-gevangen lichaamsdeelen onmogelijk, ja elke poging daartoe veroorzaakt 'n onwillekeurige beweging van den overwinnaar, die het tegenspartelend slachtoffer nog meer pijnigt. Verder steunen in de echte klem beide armen of (en) beenen van den ju jutsuer op elkaar, en werkt hij met zijn lichaamsgewicht, zoodat de klem nooit kan „losgaan" en zonder dat men bijzondere spierkracht behoeft te bezitten, op den „hefboom" wel honderdmaal de hoogstens noodige kracht kan worden uitgeoefend.
Vingers in de oogen steken of in den neus, vingers verkeerd buigen, enzoovoort zijn kinderachtige fantasieën op 't echte ju jutsu.
Voor kleeding drage men een zeer sterk jakje zonder knoopen, zeer wijd en ruim over elkaar slaand, met half korte, wijde mouwen, zooals de kiekjes 't toonen. 't Jakje wordt dichtgebonden door 'n gordel van 't zelfde goed. Verder een linnen broekje. De Japs dragen niets meer dan dit. Europeanen, die meestal slecht ontwikkelde teenen hebben, en deze dus spoedig verwonden, raad ik voetbedekking te dragen en wel, om tegelijk de kuit en scheen te beschermen bij het leeren van den enkelworp, zeer zware lange kousen. Na veel moeite elders verschafte de Breifabriek Poot & Co., te Leiden, mij eene kous, die ik kan aanbevelen en die weinig slijt. Schoentjes mogen volstrekt niet gedragen worden. Wie geen echte Japansche ju jutsu-matten heeft, doet voorts wèl een of meer zware truien met lange mouwen aan te trekken om zoolang hij nog geen val-expert is, niet te hard neer te komen, ook zijn elastieken kniebeschermers met reepen vilt er op genaaid, zeer goed om de knieën te beschutten, terwijl in elk geval een goed passende suspensoir, zooals Engelsche en Amerikaansche jockey's en sportslui die gebruiken, onmisbaar is. Meest practisch zijn wel die, welke geheel van rubber en in den vorm van 'n nauw zwembroekje zijn.



De armklem.
(Zie plaat 3. In de photo is om de ligging van den gevangen arm beter te toonen, een variant gegeven van de arm-klem. De beste houding is met 't rechterbeen over 's vijands borst, deze omlaag drukken).
Deze klem, in Japan de jude nete of armbreker genoemd, is de meest bekende. De Japansche ju jutsuers pasten haar herhaaldelijk toe bij demonstraties en wedstrijden.
Gewoonlijk wordt deze klem aangelegd als men zijn tegenstander ter aarde heeft geworpen en zelf is blijven staan. Na den enkelveger wijs ik hoe zij in zoo'n geval wordt toegepast, en behandel haar nu voor het geval, dat uw tegenstander achterover op den grond ligt en gij op zijn borst zit. De natuurlijke beweging van den man onder u is een slag of grijpen naar uw lichaam. Hierop is de klem ingericht. Stel, dat de vijand zijn rechterarm omhoog brengt. Gij handelt dan als volgt. Schuif naar voren op zijn borst, uw gewicht flink op hem drukkend, buig uw linkerbeen en strek uw rechter, den voet stevig vlak op den grond plaatsend, grijp met uw linkerhand 's vijands rechtermouw iets boven den elleboog en trek die in de hoogte, zoodat de schouder eenigszins van den grond gelicht wordt. Pak met uw rechterhand zijn boord of hemdkraag en druk zijn strot stijf naar beneden (bij oefenen 'n lapel van 't jakje en niet op strot drukken, doch boven op de borst). Houd hem nu neer met uw gestrekt rechterbeen en, aanvankelijk nog, met uw gestrekten rechterarm, draai u op uw zitvlak als spil, dit zoo dicht mogelijk bij zijn rechteroksel schuivend, een halven cirkel linksom en zwaai (als 't ernst is met stevigen slag) uw gestrekt linkerbeen buitenom zijn rechterarm, over zijn hoofd en plaats het (als 't ernst is, smijt het) op zijn hals onder zijn kin. Alles geschiedt zéér snel. De linkerhand behoudt haren greep aan zijn rechtermouw, uwe gestrekte beenen drukken den vijand op keel en borst neer, om sterker



3- ^e armklem
31



te liggen haakt gij uwe voeten over elkaar. Daar gij vlak boven zijn oksel gedraaid zijt, ligt gij nu bijna onmiddellijk daartegen met uw kruis. Uwe tegenelkaar gedrukte liezen omklemmen 's vijands rechterbovenarm. Laat u nu achterover vallen, houd uw greep met linkerhand, zorg, dat de elleboog zoo ligt, dat bij het strekken van den arm de handrug omlaag, de palm boven komt. en pak met uw rechterhand zijn gevangen rechter, trek aan de hand, opdat de arm over de rechterzijde van uw lichaam gestrekt wordt en draai, uwe bovenbeenen stijf tegenelkaar opdrukkend en uw geheele lichaam oplichtend, opbollend, met uwe heupen 't hoogst, met uwe beide kuiten en uwe schouders als rustpunten, de gevangen rechterhand rond in de richting van den duim en druk ze tegelijk omlaag. Als ge wenscht laat uw linker de mouw los en helpt uw rechter. De gevangen arm wordt toch door uwe beenen vastgehouden.
Dit alles is ééne beweging en behoort in „oorlogstijd" in enkele seconden verricht te worden.
Ernstige waarschuwing. De klem is hier gegeven zooals zij 't vreeselijkst werkt, pas haar zoo niet toe bij het oefenen. Begin om te leeren, er mee, dat 't slachtoffer zich niet verzet en leg dan in langzaam tempo en uiterst voorzichtig de klem aan. Ruk dan b.v. bij het achterovervallen 's vijands arm niet mee, strek dien pas over uw lichaam als gij ligt en doe 't dan kalm, oplettend of ge reeds pijn veroorzaakt of 't signaal gegeven wordt Licht als 't spel is, uwe heupen niet op.
Bijzondere gevallen. Grijpt de onderliggende man met de linkerhand, dan blijft de beweging hetzelfde, lees dan steeds voor rechts links en omgekeerd. Zit gij bij den aanvang niet op uw vijand, maar ligt of staat gij naast hem, dan is 't toepassen 't zelfde. Grijp, zoodra hij een arm uitsteekt, dezen beet zwaai uw linkerbeen (als de rechterarm gegrepen wordt)



over zijn keel,. enzóovoort. In dit geval kan uw rechtervoet als op de photo eerst of aldoor tegen 's vijands oksel gedrukt worden. Ik prefereer echter dadelijk na 't overzwaaien van 't kinhoudend been, 't opdrukken van 't borsthoudend.
Slaat de man de vingers van beide handen in elkaar, u aldus belettend den gevangen arm te strekken, steek dan uw linkervoorarm onder zijn rechter, plaats den uwen met de beenderen tegen zijn rechterpols, onmiddellijk onder de hand, grijp met uwe rechterhand uw linkerpols en trek met beide zijn pols naar u toe. Zijne band wordt dan op den arm gedrukt en hij moet van pijn loslaten; strek daarna zijn rechterarm.
Studeer alle variaties, als linkerarm, naast den man liggen, staan, enzóovoort goed, maar voorzichtig in.
Let in deze beweging en altijd als druk op den elleboog wordt uitgeoefend, op, dat 't steunpunt iets boven den elleboog komt. Dus hier, dat zijn elleboog boven uw rechterdij ligt
Pas steeds den Japanschen greep toe om iemands armen, d. w. z. grijp niet met rondgehouden hand en naar ronde armgedeelten, doch breng uwe hand vlak tegen de vlakke zijden van zijn pols of open hand. Met zeer weinig kracht houdt gij dan zijn arm nog zekerder dan dat gij rond met rond willende houden, gaat knijpen.
De voetklem.
Jap. esjei nété of beenbreker. Zie plaat 4).
Deze klem wordt aangelegd als de vijand achterover op den grond ligt. Gij zelf kunt staan, liggen of geknield zqn al naar het uitkomt. Behandelen we eerst de staande houding. Als gij uw vijand geworpen hebt en gij bij zijne voeten staat, is zijn natuurlijke beweging naar u te trappen. — Doet hij dit niet dan pakt gij zijn been en tilt het op. — Stel, dat hij met 't rechterbeen trapt. Ontwijk den trap door naar links te springen, buig voorover en sla uw rechterarm van boven



Fig. 4. De voetklem.



om zijn enkel, druk uw rechterarm tegen uw lichaam, plaats, alles in ééne beweging, uw linkerhand op zijn rechterscheen iets onder de knie, leg uwe rechterhand op uw linkeronderarm, geef als 's vijands voet nog niet goed ligt dezen 'n oogenblik ietwat vrij, maak daarvan gebruik door voorover te buigen en den voet met de wreef stijf in uw oksel te drukken, pers den rechterarm tegen uw lichaam, druk met gestrekten linkerarm 't gevangen been neer, trek uw rechteronderarm, op welken zijn achterbovenenkel rust, omhoog, via uwe rechterhand en linkeronderarm op 's vijands eigen been steunend en ga goed rechtop staan, ja buig u achterover, den vijand bij 't been optillend.
Dit alles is voor „oorlogstijd", handel bij 't oefenen niet zoo geprononceerd, vergenoeg u daar met den stand door Apollo en Uyenishi op de photo ingenomen.
Bij 't aanleggen van deze klem in liggende houding wordt ('t gevangen been 's vijands rechter zijnde) uw rechterbeen over 's vijands lichaam gelegd in de richting van zijne lengte-as en tusschen zijne beide beenen in, uw linker daaraan evenwijdig aan den buitenkant van zijn rechterbeen, daarna op zijn lichaam uwe voeten in mekaar haken en uw lichaam strekken, desnoods als in vorige klem heupen opwippen afzettend op 't gestrekt gehouden rechterbeen.
Bij trappen met 't linkerbeen volgt uit bovenstaande hoe dan te handelen. Le.es dan steeds voor rechts links en omgekeerd. In sommige boekjes door niet-ju jutsuers geschreven wordt aanbevolen bij 't grijpen van b.v. 't rechterbeen dit onder den linkerschouder te nemen op de bovenomschreven wijs, dan tusschen 's vijands beenen te gaan staan en zijn linkerbeen neer te drukken met uw rechtervoet. Dit is zéér onhandig, omdat:
i°. Gij, door met één voet op 'n anders been te staan, uw evenwicht in groot gevaar brengt, 'n onvergeeflijke fout. 2°. 't Onmogelijk is 'n been vast te houden met 'n voet. 3°. Gij u blootstelt aan 'n trap met 's vijands linkervoet,.



wat .niet mogelijk is als gij buitenwaarts blijft, want trapt hij dan links, voordat de klem werkt, dan danst gij slechts naar links, den gevallene op zijn 'rug latende ronddraaien.
Ten overvloede is, als gij uw aandacht bepaalt bij wat noodig is, n.1. de voetklem, deze zoo snel gelegd en werkt hij zoo vreeslijk, dat 't slachtoffer niet denkt aan tegenweer.
Ligt uw tegenstander voorover, plaats dan als hij schopt, b.v. met linkerbeen, uw linkervoet in zijn linker knieholte en vouw 't onderbeen op 't bovenbeen, door de teenen met uw rechterhand te grijpen en omlaag te drukken en met uw linkerhand 't been bij den enkel vast te houden. Zijn kuit moet over uw linkerwreef, «iet over uw teenen komen, plaats dus uw voet flink ver over zijn dij.
De greep in achteroverliggende houding is zekerder dan deze.
De carotisklem.
Na de bovenbeschreven armklem is deze zeker wel de. meest bekende en geduchte. Men vergelijkt haar met den knock-out slag, den kaakstoot van het Engelsch boksen, daar hij als deze alleen verdooving van den tegenstander beoogt. Echter, al is de kaakstoot een betrekkelijk zachte verdedigingswijze, de carotisklem is humaner. Zij verdooft niet terstond, dreigt aanvankelijk slechts, volgt geen onderwerping dan volgt geleidelijk, zonder eenige ruwheid, verdooving. Naar men wil zouden Japansche chirurgen op deze wijze hunne patiënten verdooven voor het uitvoeren van operaties. De verdooving treedt in doordat de slagaderen worden toegedrukt en de bloedtoevoer naar het hoofd dus tijdelijk ophoudt of althans vermindert. De truc is zonder gevaar naar 't schijnt, althans ik bemerkte nooit nadeelige gevolgen en hoorde of las er evenmin van. 't Ju jutsu kent ook eene verstikkende klem, de luchtpijpklem, deze is echter gevaarlijk, ook in de gevolgen en bij 't oefenen, waarom ik alleen de humane, meer verfijnde carotisklem geef.



Fig. 5. Do carotisklem in onderliggende houding.
37



Deze klem kan onder alle omstandigheden worden toegepast, 't zij beiden staande, op de knieën, liggende, één liggend, hoe men ook wil, zelfs als gij neergeworpen wordt en onder ligt. Deze laatste positie verduidelijkt photo 5, zij is natuurlijk de meest ongunstige, maar toch gelukt de klem best, als gij nauwgezet gestudeerd hebt.
Sla uw beide beenen om 's vijands lichaam en belet hem aldus op te staan. Houd hem met uw rechterhand bij mouw of jaskraag neer en plaats eerst zorgvuldig uw linkerhand, breng deze namelijk langs den linkerkant van 's vijands hals en grijp flink naar achteren zijn jaskraag stevig beet (bij straatvechten dus niet den boord, doch de jas. Stijve linnen boorden doen de truc nog eerder gelukken dan op blooten hals) met de vingers onder, den duim op den kraag, trek nog niet om geen argwaan te geven, laat uw rechterhand los, steek deze ongemerkt onder uw linkerarm door en plaats ze als uw linker, doch aan 's vijands ••«•A&rachtemek. Span nu plots uwe voorarmen, draai uwe handen met de palmen naar boven, zoodat dus de beenderen van uwe handen van de wijsvingers (soms duimwortel) tot en met den pols rechts en links tegen de weeke streek drukken, die beneden 't kaakbeen, onder 't oor ligt. Uwe armen staan als 'n schaar, maar draaien om 't steunpunt (waar zij op elkaar rusten)."" Zoek 't effect meer in 't gemakkelijke omdraaien, dan in 't krachtig drukken. Ook voor deze klem is kracht overbodig, koelbloedigheid, zekerheid en goed begrip noodzakelijk.
Om den vijand 't opstaan te beletten, houdt gij óf met uw beenen zijn lichaam omklemd, öf gij schopt bij 't aanleggen van de klem, als in de photo, met uwe voeten met kracht tegen 's vijands dijen.
In liggende houding moet de klem öf met stijfgestrekte, óf met sterk gebogen armen worden uitgevoerd, in staande positie is alleen de gebogen wijze zeker.



Fig. 6. De „Kom mee, asjeblieft!"



De „Kom mee, alsjeblieft!"
(Zie plaat 6).
Deze klem wordt in ju jutsu-matches niet toegepast, doch werkt uitstekend tegen lastige bezoekers, die ge zonder vechten of schreeuwen, kortom zonder «drukte'' buiten uw huis of tuin wilt werken. Het Japansche en vele andere politiekorpsen gebruiken ze. Ze is eenvoudig, toch wordt in handboekjes vaak met deze klem geknoeid. Positie beiden staande. Maak u, al naar 't wenschelijk blijkt, vriendelijk sprekend, zachtjes öf snel, beslist grijpend, met uwe rechterhand meester van 's vijands rechterpols, trek de gevangen hand vlug naar voren en ietwat naar rechts haar palm opwaarts houdend en sla — natuurlijk geschiedt alles vlug — uw linkerarm over zijn rechterbovenarm, steek uw linkeronderarm onder zijn gevangen rechteronderarm, schuif door tot uw onderarm onder zijn bovenarm ligt, (in de photo is de arm iets te laag), plaats uw linkerhand op uw rechterpols. Druk nu uw rechterhand omlaag en uw linkeronderarm omhoog, steunend met de linkerhand op rechterpols en ga goed rechtop, tot achterover staan. Gij kunt nu met uw gevangene wandelen, waarheen ge wilt en zoodra hij tegenwerkt versterkt gij den druk.
Voor den linkerarm gaat de beweging geheel 't zelfde. Ook in deze klemmen zij men uiterst voorzichtig en forceere vooral niet. Bedenk, dat met alle deze grepen een jong meisje 'n Hackenschmidt of 'n Johnson den arm of 't been kneuzen, breken of scheuren kan. Wees dus zeer zacht als gij met 'n gelijk-sterke werkt. Ontzie vooral alle sterke, maar zoo vaak stijve menschen.
Men lette er op „plat'' te grijpen, niet rond, als in de armklem besproken.
Wie zéér korte armen heeft, kan in plaats van zijn eigen rechterpols, met de linkerhand zijn eigen jaslapel grijpen. De gewone klem is echter zekerder.



DE WORPEN.
Ook al meent men terstond een klem te kunnen toepassen, toch is 't goed uw aanvaller vooraf te werpen. In 'n ernstig gevecht op straat stort hij vaak zoo hard neer, dat verder werken overbodig is, maar ook al komt hij er physiek goed af, de psychische invloed van den val ontwapent uw tegenstander, verwart hem en in dit oogenblik legt ge zeker en vlug uwe klem.
Bij het instudeeren der worpen is het dragen van 'n ju jutsucostuum noodzakelijk. Men zorge er voor nauwkeurig te werken als in de inleiding aangewezen, n.1. voor alles evenivichihoudend, dansend, glijdend; meegevend zoodra de ander u trekt of rukt. Buig nooit voorover, doe niet „houterig''. Wie 't bevalligst beweegt, werkt 't best. Ook bij de worpen doet kracht niets. Wie er zonder krachtgeven niet komen kan, stake 't oefenen en leze eerst den worp. Gij werkt ook hier steeds met hefboomen, dus is luttele kracht noodig.
De enkel veger.
(Zie plaat 7).
In ernstig vechten zal 'n Europeaan dezen worp mogelijk zelden toepassen, tenzij hij hem zeer goed kent. Toch is om de andere worpen te kunnen begrijpen beoefening van deze eenvoudige truc noodig.
Positie beiden staande. De aanval kan zoowel op 't rechterals op 't linkerbeen geschieden. Stellen we hier 't rechter. We nemen aan, dat gij elkander op ju jutsu-wijze vasthoudt, n.1. gewoonlijk eene hand aan de mouw, de andere aan de Iapel van de jas uws partners en de duimen onder, de vingers over het goed. Gij danst nu zoo rond, af en toe voorzichtig de handen van positie veranderend en schijnbewegingen uitvoerend om de aandacht af te leiden. Daar is de gelegenheid: uw partner doet 'n stap voorwaarts of zijwaarts. In fig. 7 maakte hij 'n pas zijwaarts met 't rechterbeen en wit nu



Fig. 7. De enkelveger.



't linker bijtrekken. Zorgdragend voor alles zelf uw evenwicht te bewaren, slaat gij met gestrekt been uw linkervoet met de voorzooi (vooral niet met de teenen of met den zijkant van uw voet) tegen het achterzijgedeelte van zijn rechterenkel en „veegt" dezen weg en omhoog naar voren rechts. De beenbeweging moet vooral geen schop of trap zijn, doch 'n oplichten en wegduwen, zij bedoelt den ander te werpen, niet hem te bezeeren. Tegelijk met den beenaanval, trekt gij even met 'n ruk aan de kleeren van uw partner dezen omhoog en dan terstond, in eenen door, naar links en omlaag, tegelijk draait gij zelf linksom, hem met uwe armen meetrekkend, onderwijl uw linkerelleboog naar uw linkerzijde brengend. Door dezen gemakkelijken worp gooit gij den sterksten man neer. Behoud vooral als hij valt uw evenwicht, ga door met links draaien en loop achteruit, zijn rechterarm bij de mouw vasthoudend, gij hebt nu alles gereed voor de armklem, die ge 't best aanlegt, door uw partner rond te draaien, totdat ge met één ruk uw linkerbeen op zijn hals werpt, zitten gaat, enzóovoort als onder de klem beschreven. Gij kunt in 'n straatgevecht ook den arm loslaten en 'n andere klem aanleggen, daar uw aanvaller toch te onthutst is om niet te blijven liggen, doch de zekerste weg is de armklem.
Om gelegenheid te krijgen den worp bij 't vooruit loopen te doen, stapt gij achteruit, uw partner volgt u en zoodra hij op 't punt is zijn voorwaarts geplaatsten voet neer te zetten, duwt gij dien weg.
Deze worp heet in 't Japansch bij voorwaartsche beweging esjei héré en bij zijwaartsche o kjoerei esjei, respectievelijk: 't been wegvegen en 't been wegzenden of dragen.
De maagworp.
(Jap. sjoctemei of zich opofferen. Zie plaat 8).
Dit is op tooneel de worp, die 't meeste succes heeft en in een straatgevecht de vreeselijkste, daar de geworpen man,



op photo 12 in den bovengreep, terwijl de gevangen hand ook eenigszins gevouwen, met de palm neer behoort te zijn. Overigens is de photo juist. Draai nu de rechterhand. Trek met uw linker aan den jaskraag, uw voorarmbeenen tegen 's vijands keel drukkend, loop snel achteruit, trap uw vijand in de knieholte op de „veegwijze" en help hem met 'n ruk in zittende houding op den grond. Gij verkrijgt nu een bijzonder soort van carotisklem op de volgende wijze: (zie photo 13, op welke echter links is, wat als vervolg op 't behandelde rechts moest zijn, enzóovoort. Dit is geen bezwaar, daar de klem dezelfde is en men altijd met beide handen moet leeren werken. Dit is de klem na 't afweren van aanval met linkerhand). Gij knielt achter uw man, met de linkerknie verder achteruitgaan belettend. Uw linkerarm en hand blijven n vorige positie. Uw rechter laat de gevangen rechterhand los, hem naar de hoogte stootend, en schiet onder 's vijands rechterbovenarm door totdat zij tegen zijn achterhoofd ligt. Nu 't hoofd, desnoods met behulp Van uw schouder, voorover drukken. Uw linkervoorarm tegen de keel houdend totdat hulp komt of in nood totdat bewusteloosheid intreedt.
Men kan ook den rechterarm over 's vijands rechterarm brengen, vuist achter zijn schouderblad. Deze arm nu achteruit drukken en alleen met uw linkerschouder 't hoofd neerbuigen.
Het hierboven gegeven einde van de verdediging kan door heeren zoowel als door dames worden toegepast. Een heer kan na 't losmaken van 't wapen den vijand ter aarde werpen door de klem te verscherpen, den man even links achteruit in een cirkel te laten loopen en hem 't rechterbeen achter den linkerhiel te plaatsen. De man valt dan zóó, dat de armklem gemakkelijk kan worden toegepast.
Het afweren van aanval met linkerhand geschiedt op dezelfde wijze, met links voor rechts en omgekeerd. Ook kan b.v. de rechtsche aanval worden gepareerd door rechtervoorarm, terwijl dan uw linker de klem voltooit.



Fig- T3* Verdediging tegen mesaanval- Derde positie.
56



Oefen vlijtig, maar voorzichtig alle vier deze variaties, 't Is goed werk voor uw lichaam en kan in een hachelijk oogenblik uw leven redden.
Het afweren van revolver-, mes-, stok- en vuistaanval van onderen, ontwapenen van den aanrander en aanleggen van de klem.
De photo's 14 en 15 stellen voor een man, die zijn revolver uit den achterzak trekt om op eene dame te schieten. De parade hiertegen is de lastigste. Is de revolver reeds den zak uit en opweg naar omhoog, dan wordt des aanvallers pols door zwaai met gestrekten linkerarm van rechtsonder naar linksboven gemakkelijker aangeslagen naar links. Voor mes, stok en aangrijpen gelden geheel dezelfde bewegingen als voor de revolverdefensie.
Men ga als volgt te werk. Loop op 's aanranders rechterschouder toe, schiet uw linkerhand en arm (de arm goed gestrekt houdend) tusschen zijn rechterarm en zijde door en sla in één zwaai tegen den onderarm, dat deze schuin naar achteren omhoog geworpen wordt. Dit geschiedt gemakkelijk daar de aanrander juist de revolver uit zijn zak trekt, dus den arm in de hoogte brengt. Zwaai nu uw rechterarm, stijf als een molenwiek, over zijn rechter bovenarm, een weinig aan den achterkant treffend, dat zijn arm knakt en — in gewone richting — doorbuigt in den elleboog, druk den aanrander linksom (wat zijn stand betreft) en spring om zijne rechterzijde achter hem, tot gij met uw gezicht naar zijn achterhoofd gewend staat. (Zie photo 14). De gevangen arm buigt door deze beweging nog meer, komt op des aanvallers rug. Houdt hem daar gebogen met uw linkerhand en voorarm en grijp met uw rechter zijn rechterhand vlak, draai door naar de duimzijde







INHOUD.
Figuren. Pag. Pag.
Voorwoord 7
Een en ander omtrent Ju Jutsu n
Vallen 22
Eerste valoefening 24 .... 25
Tweede valoefening 26
Derde valoefening 26 .... 25
Klemmen 27
De armklem 30 .... 31
De voetklem 33 • ■ • • 34
De carotisklem 36 .... 37
De „Kom mee, alsjeblieft!" . . . . /. . . 40 . . . .39
De 'worpen 41
De enkel veger 41 .... 42
De maagworp 43 .... 44
De schouderworp 46 .... 47
De handworp 46 .... 49
Het afweren van revolver-, mes-, stok- of
vuistaanval van boven, ontwapenen van den
aanrander en aanleggen van de klem . . . 50 . 52, 54, 56 Het afweren van revolver-, mes-, stok- en
vuistaanval van onderen, ontwapenen van
den aanrander en aanleggen van de klem . 57 . . 58, 59 Slotwoord 60







VOORWOORD.
Ik wil er op wijzen, dat dit boek, al is 't geen volledige handleiding — 't ju jutsu telt 250 aanvallen en verdedigingen — de daarin beschreven valwijzen, worpen, grepen en klemmen juist en volledig weergeeft. Wie een der bekende ju jutsuuitgaven, als b.v. die van S. K. Uyenishi, K. Koyama en A. Minami, Ré-Nié, M. Okashi, K. Saito, Yukio Tani of Hans Thiel bestudeert, zal bemerken, dat alles slechts „lukt" als de man of vrouw, die als tegenstander fungeert, „meewerkt". Verzet de vijand zich, dan gaat het spelletje niet op. De reden is, dat:
i°. Volstrekt niet alle ju jutsu-boekjes door deskundigen geschreven zijn. Immers evenmin als elke Engelschman boksen kent, is elke Jap op de hoogte van ju jutsu, terwijl bovendien enkele werkjes zijn samengesteld door blanken, die Japansche namen als pseudoniem voerden! Zoo o. a. 't vermakelijke boekske van fantasie-ju jutsu door K. Saito van Nagasaki (spreek uit New-York), dat voor illustraties Japs vertoont, die met hooge rijgschoenen aan, ju jutsu beoefenen, iets als zwemmen met 'n hoogen hoed.
20. De werkelijke deskundige Japs, leeraars in ju jutsu in Londen, die zoogenaamde handleidingen schreven, in die boeken al evenmin als in hunne scholen de geheimen van



hunne wetenschap aan ons „barbaren", bekend maakten. Geld verdienen van ons, dat was best, maar ons hunne vreeselijke vechtkunst leeren en concurrenten vormen, dat nooit. Waarschijnlijk verbood ook hunne vaderlandsliefde — als ik dit woord gebruiken mag voor een in Japan zoo geheel ander gevoel — hun ju jutsu aan niet-Japanners te leeren.
Het is dan ook voor 'n Europeaan zéér moeilijk, ju jutsu te bestudeeren.
Mijzelf ging het aldus. In 1899 reeds las ik in 'n Engelsch Magazine een internationaal systeem van zelfverdediging, 't welk o. a. 'n paar klemmen had overgenomen uit ju jutsu. Deze Japansche bewegingen waren de eenige practische in 't geheele systeem en sedert wou en zou ik meer te weten komen van die duivelskunst.
De Mandsjoerijsche oorlog vestigde voor goed de aandacht van Europa op 't Oost-Aziatisch Engeland en met tal van andere zaken, wetenschappen en begrippen kwam van Japan ook de nieuwigheid „ju jutsu". Tal van boeken verschenen, ook in 't Hollandsen vertaald. Ik kocht alles waarvan ik maar hoorde, paste 't geleerde toe op wien zich daartoe leenen wilde, doch had nooit succes dan bij zwakkeren-dan-ik-zelf. Was nu 't geheele ju jutsu, dat juist heette de strijdwijze voor den zwakke tegen den sterke, voor 't jonge meisje tegen den pootigen bruut-aanrander, was nu dat alles humbug? Mijn boksvrienden, die me altijd plaagden met mijn experimenteeren in ju jutsu, waren er van overtuigd, dat alles opschroeverij was. Maar ik gaf de studie niet op.
In 't buitenland had ik aanvankelijk evenmin geluk. Wel zag ik bij enkele eerlijke demonstraties de waarachtigheid van de macht van ju jutsu, doch de Japs leerden 't ons niet. Eindelijk, toen de scholen in Piccadilly en Oxfordstreet reeds opgeheven waren, daar 't Londensche publiek ten slotte de Japs doorzien had, brachten Engelsche beroepsboksers, met welke ik getraind had en die mijn „hobbie" kenden, me in kennis met 'n verjapanschten Brit, die zeven jaar lang daag-



lij ks gejujutsued had met Japs. Tarro Myaki, een eerste klasse Japansch j.j.-er, had den Brit de kunst indertijd echt geleerd om met hem een tournee te kunnen maken en sedert had de Brit steeds met de Japanners verkeerd en gewerkt. Door tijdelijke afwezigheid van zijne collega's, bevond hij zich zonder engagement en wilde, terwijl hij zorgen moest in training te blijven, toch zijne kunst aan niemand leeren, die hem concurrentie zou kunnen aandoen. Nadat ik hem op eerewoord beloofd had nooit zelf in Engeland les te zullen geven, noch elders 't aan personen te leeren, die zich in Engeland zouden willen vestigen, begon het werk. En nu bleek hoe de grepen en klemmen die vroeger maar niet gelukken wilden, door 'n klein handigheidje, 'n ietwat andere houding, 'n eventjes andere richting bij den ruk of draai wèl slaagden. Na korten tijd dwong ik (62V4 K.G.) soms mijn leeraar (90 K.G.) het^ein te geven, dat hij in mijne macht was.
Eigenaardig is het zeker wel, dat ik in de wereldstad, waar twee chique, grootsche ju jutsuscholen niet voldaan hadden, de ware methode leerde in een boksring in 'n vervallen boksschool op 'n te dun bedekten grond, telkens ophoudend als iemand binnentrad, opdat men vooral niet zou afkijken.
In Londen werkten we streng sportief. L'art pour 1'art. In Parijs, waar ik 'n tijdlang oefende met den sympathieken De Ponthieu père, die, ik geloof wel anderhalf jaar in Oxfordstreet gestudeerd heeft, alvorens hij van 'n ouden Japanner iets leerde van ju jutsu, werd meer werk gemaakt van ju jutsu als verdedigingsmiddel tegen Europeesche wapenen. Aan zijne methode ontleende ik de eerste klemmen van de verdediging tegen revolver- of mesaanval.
Ten slotte wijs ik er op, dat ju jutsu niet alleen is eene verdedigingswijze van sterken tegen sterken, maar ook en vooral van zwakken tegen sterken. Zelfs dames kunnen, als zij enkele grepen goed bestudeerd hebben, ook gewapende mannelijke aanvallers onschadelijk maken. Kracht en gewicht zijn nadeden, daar zware, sterke menschen stijver en gemak-



keiijker uit hun evenwicht te brengen zijn dan lichte. Een helder hoofd, koelbloedigheid en vlugheid van uitvoering winnen. De handelsman en de geleerde, gewend aan hoofdwerk, zullen gemakkelijker ju jutsu leeren dan de polderjongen. Voor bruten is deze sport allerminst geschikt, de sterkste woesteling zou in 'n oogenblik gebroken worden door 'n kalme, moedige vrouw.
Moge deze heerlijke verdediging van den van nature vreedzame tegen den van nature strijdlustige en onhebbelijke er toe bijdragen, de veiligheid op de Nederlandsche wegen te bevorderen en de heerschappij van den straatslungel te breken.
P. M. C. Toepoel.



HET ZOO GUNSTIG EN ALGEMEEN BEKENDE VICTORIAWATER, NATUURLIJK MINERAALWATER UIT DE VICTORIABRON TE OBERLAHNSTEIN, IS TEN ALLEN TIJDE ALS EEN GEZONDE SPORTDRANK AAN TE BEVELEN, DAAR HET GUNSTIG WERKT OP DE VERTE— — RINGSORGANEN EN NIMMER DE MAAG VERKOELT. — —
EEN EN ANDER OMTRENT JU JUTSU.
Ju jutsu, ook wel geschreven ju jitsu en jiu jitsu — met Hollandsche klanken 't best phonetisch gespeld dzjoe dzjutsj — is waarschijnlijk reeds ruim 2000 jaar oud. Het Hollandsen verhaal, volgens hetwelk het in de XVII6 eeuw door 'n Nederlandschen scheepsdokter uitgevonden en daar het door onze toenmalige zeelieden uitsluitend werd toegepast in gevechten met Oost-Aziaten en nooit in onderling handgemeen, in Holland reeds lang vergeten, maar in Japan overgenomen en uitgebreid zou zijn, berust waarschijnlijk op 'n chauvinistisch leugentje. Laten we als brave vaderlanders maar aannemen, dat bedoelde Hollandsche aesculaap de eerste Europeaan geweest is, die van 'n ju jutsuer heeft klop gehad en hopen we, dat nog eens een Hollandsche sportsman ju jutsu-kampioen wordt.
Tot voor 50 jaar was ju jutsu in Japan de geheime verdedigingswijze van den (vecht)adel, de semjoeree. Naast het dzjoe dzjutsj of dzjoedo (beteekent de zachte kunst resp. de zachte manier en niet zooals vele ju jutsu-schrij vers meenen: spierbreking of -scheuring) bestond de geheime leer der zwaard-* vechtkunde, de ken dzjutsj of kendo (beduidt harde, strenge kunst, resp. manier). Bijvormen van ju jutsu zijn het Kempo



en het Tori. Het eerste is eene methode van zelfverdediging tegen plotselinge aanvallen, die ruwer en minder wetenschappelijk is en ten doel heeft het dooden van den tegenstander, terwijl het ja jutsu slechts beoogt het in zijn macht brengen van den vijand, dreigend met dood of verwonding. (Welk dreigement natuurlijk desnoods gemakkelijk volvoerd kan worden).
Het Tori of Sjeim is eene uitbreiding van een onderdeel van het ju jutsu, namelijk van het werk op den grond. Veelal werpen de strijders zich daarbij neer en beginnen het gevecht in liggende houding. Volgens sommigen zou het eene afzonderlijke strijdwijze geweest zijn, van welke het ju jutsu veel heeft overgenomen. •
Zooals gezegd, kenden vroeger alleen de semjoeree deze methoden en het volk suggereerde zich ten leste, dat het nóóit in staat zou zijn dit vreeslijke machtsmiddel te leeren. Zoo ontstond het Sumo (smo), een volksspel, ten onrechte wel eens Japansch worstelen genoemd, waarbij twee mannen zich in het midden van een cirkel plaatsen en trachten elkaar daaruit te duwen en werd dit het Japansche volksvermaak. Brute kracht en groot lichaamsgewicht waren hoofdvereischten voor de overwinning. Deze methode geleek volstrekt niet op vrij vechten, evenmin als ons GriekschRomeinsch worstelen, maar daar na eenige geslachten vele leden van de kaste der kennisreizigers, welke stand zich op het sumo toelegde, het in gewicht tot 114, ja tot 127 kilogram hadden gebracht, bij eene lengte van vaak meer dan 1.80 meter — zeer bijzondere cijfers voor Japan, waar 55 normaal en 60 kilogram ongeveer de limiet is — en. er dus sterk en geducht uitzagen, werd de sumo-beoefenaar het zw&r-ideaal van strijdbaarheid.
Na de regeeringsverandering in Japan, werd ook de kaste der semjoeree opgeheven en openbaarden de soldatenedelen hunne geheimen, althans gedeeltelijk. De eerste groote gebeurtenis was 'n match tusschen een ju jutsuer en een sumoman. In enkele seconden moest de reus zich overwonnen



verklaren. Van toen af was sumo ook bij het volk publieke vermakelijkheid zonder meer.
Tegenwoordig worden aan studenten, soldaten en politiedienaren de beginselen van ju jutsu onderwezen. Verder onderricht wordt in speciale ju jutsu-scholen gegeven, van welke die te Osaka de voornaamste is. Toch leert men de paar dozijn a&rgevaarlijkste trucs alleen aan ingewijden. Ik ken ze natuurlijk niet en vermoed, dat zelfs geen enkele der Japanners, die in Europa of Amerika les geven, er van op de hoogte is.
Een enkel woord over ju jutsu versus Europeesche verdedigingsmethoden. Eerst worstelen, dan boksen.
De worstelaars hebben in heel wat serieuze matches de kans gewaagd en altijd in enkele minuten verloren.
Ons worstelen wijkt te veel af van echt vechten. Doel van het worstelen is den tegenstander een oog en blik (GriekschRomeinsch) of eenigen tijd (catch as catch can of lutte libre) met beide schouders tegelijk op den grond te drukken.
Doel van het ju jutsu is de tegenpartij in zóó'n greep vast te grijpen, dat hij öf zich overgeeft öf vreeslijk gewond, zelfs gedood wordt.
Worstelen is dus eene sport ontstaan uit vechten, ju jutsu is nog vechten, echter met dreigement mèl in plaats van den genadeslag of ruk.
Hieruit volgt ook, dat in een werkelijk gevecht, hetzij op straat of in huis, de ju jutsuer alles voor heeft op den Grieksch-Romeinsch-worstelaar, temeer nog daar bij de beoefening van ju jutsu een costuum gedragen wordt, in vorm geheel overeenkomend met onze gewone Europeesche kleederdracht, namelijk een jas en een broek, terwijl de worstelaar, die gewend is" in nauwsluitend tricot, zonder gemakkelijk te grijpen kleeding te werken, in een straatgevecht vaak voor vreemde verwikkelingen komt te staan, als zijn slachtoffer in een val zich aan jas, kraag of mouw vastgrijpt



Van de drie groote categorieën worstelen: GriekschRomeinsch, catch as catch can of vrij- en cornish worstelen, had het eerste natuurlijk de minste kans, maar ook de catch as catch can mannen legden, evenals de cornishers, die in eene kleeding werkten, vrijwel gelijkend op 't ju jutsu costuum, het in korten tijd af.
Verscheidene Japanners maakten tournees, iedereen uitdagend. Yukio Tani doorreisde Engeland, £ 20.— uitlovend voor wie niet binnen een kwartier zich overwonnen zou hebben verklaard en £ 100.— voor wie Tani zou overmeesteren. Apollo (Wm. Bankier), een Engelsch athleet en physical culturist, redacteur van Apollo's Magazine, die Tani's aanbod voor humbug hield, zocht hem in huis op, beproefde het zelf eens en moest binnen de 2 minuten zich overgeven. Tani reisde zes maanden en legde gedurende dien tijd gemiddeld twintig mannen per week, bijna allen zwaarder dan hij zelf. Tom Connors, Clarke, Charpellod en Fournïer waren de bekendste. Hackenschmidt weigerde tegen Tani te vechten tenzij deze ook Grieksch-Romeinsch worstelde. Men heeft dit Hackenschmidt zeer kwalijk genomen, doch m. i. handelde hij volkomen juist.
Men moet er wel op letten, dat terwijl bij ons worstelen de mannen naar hun lichaamsgewicht in allerlei categorieën worden ingedeeld en alleen met gelijken strijden, de kleine Japanners van 55 K.G. niet terugdeinzen voor Europeanen van het dubbele gewicht.
Uyenishi, de beste ju jutsuer, directeur der school in Piccadilly, Londen, legde o. a.: Peter Gotz, Lauritz Neilsen, Charles. Lauri, Bartoletti, Charles Wilson en Serjeant Judge. Gewoonlijk gingen de zes stuks tegenstanders in het kwartier. Eens vijf mannen binnen tien minuten.
Ju jutsu versus Engelsch boksen. Voor zoover ik weet is nooit een werkelijk gevecht geleverd. Wel treden in theaters boksers en ju jutsuers tegen elkaar op, doch dit is slechts vertooning. Een ernstige kamp zou dan ook verschrikkelijk



Fig. 8. De maagworp.



als hij niet uitstekend vallen kan, groote kans loopt, zich ernstig te bezeeren. Hij wordt uitgevoerd als uw vijand op u toeloopt of wel vooroverhangt als 'n worstelaar en er is dan bijna geen kracht voor noodig. — Op de photo slaat de te werpen man stil en krom, wat onjuist is. De aanvaller echter is in juiste positie. — Wil uw tegenstander niet op u toeloopen, duw hem dan achteruit, hij werkt dan tegen en schiet dus vooruit zoodra gij uw achterwaartschen druk staakt.
Gij hebt uw op u aanloopenden vijand bij den jaskraag of lapels of grijpt hem daar zoodra hij bij u is. Buig door op uw rechter- of linkerbeen, buig ook het andere, hef het omhoog en plaats uw voet — alles geschiedt natuurlijk zéér vlug — in de maag van uw vijand, niet te hoog, de voorzooi moet de punt van de maag drukken, zet u zachtjes op uw zitvlak, zak geheel achterover, uw vijand meerukkend aan zijn jaskraag en hem meegevend met uw been. Zorg stevig te liggen op uw schouders. Zoodra uw vijand, die door zijn „gang", traagheid of te wel „schot" in deze beweging veel meer helpt dan gij, door uw rak en zijn „gang" zoover doorgeschoten is, dat uw hem steunende voet bijna loodrecht boven uw heup is, strekt gij plots met 'n ruk uw been en laat zijn kraag los. Hij schiet dan in een boog door de lucht en komt met het hoofd omlaag neer. Is zulks nog noodig, dan kunt gij arm-, voet- of carotisklem aanleggen. Bij sport-ju jutsu wordt 't afzetten met den voet zacht uitgevoerd en de greep aan den kraag van den geworpene aangehouden. Zoodra hij ligt, duikelt gij over uw hoofd achterover en komt dan schrijlings op zijn borst met de beste kansen zoowel voor carotis- als voor armklem.
Deze worp is bij kalm instudeeren veel moeilijker dan bij werkelijk vechten of matchen, in 't laatste geval is geen kracht noodig, doet 's vijands gang alles. Oefen u er in zoo stevig op uwe schouders te liggen, dat gij den ander eenige tellen in balans houdt op uw gestrekt been. In gevecht of match houdt ge natuurlijk geen rusten of „standen", dan gaat alles vlug.



Zorg vlak voor, bijna onder uw tegenstander te gaan zitten. Loopt hij snel op u toe, dan behoeft ge daarop zoo nauw niet te letten.
De schouderworp.
(Jap. si-o-ei-needzj of schouderworp. Zie plaat 9).
Positie b.v. gewone ju jutsu-houding, tegenover elkaar staande met uw linkerhand hebt gij 's vijands rechtermouw, met uw rechter zijn linkerlapel vast. Maak een pas achterwaarts met uw linkerbeen, leun onder het stappen reeds wat links over, draai, zoodra ge uw linkervoet op den grond plaatst, plots een halven draai links om, tegelijk diep doorbuigend. Gij staat nu als op de plaat, vlak voor en in dezelfde richting als uw tegenstander, uw rechterschouder hebt gij onder zijn rechterbovenarm gebracht, uw zitvlak drukt tegen zijne dijen. Ruk nu, vooral met uw linkerarm trekkend, den man over uw schouder, strek tegelijk met scherpe, plotselinge beweging uwe beenen, aan 't eind door 'n achter- dan opwaartsche beweging van uw zitvlak uw man opwippend en buig terstond in éénen dóór uw romp scherp voorover. Gij werpt zoo den zwaarsten man over den schouder.
Zoodra hij neer is, achteruit loopen, hem meetrekkend en onder 't loopen 't gestrekte linkerbeen over zijn keel slaan en armklem toepassen.
De beweging kan ook over den linkerschouder worden uitgevoerd.
Voorzichtig instudeeren!
De handworp.
(Zie plaat 10).
Onder den naam „handworp" geef ik hier 'n werpen-doorpijn, niet thuis behoorend tot 't wedstrijd-ju jutsu, omdat een geoefend ju jutsuer dezen aanval gemakkelijk zou afslaan, maar



Fig. 9. De schouderworp.



aardig om in gezelschap te vertoonen en bijzonder belangrijk voor straatgevechten-in-Europa.
Men ga als volgt te werk in een straatgevecht of bij gevaarlijk dreigen van overmacht. Loop vastberaden op den aanvaller toe, grijpt met uwe linkerhand zijn rechterhand bij de duünzijde (valt de ander aan, des te beter, dan geeft hij u zijne hand), ruk die hand snel in kleinen boog tot op de hoogte van zijn rechterschouder, zijn arm in den elleboog buigend, pak onderwijl met uw rechterhand de pinkzijde van zijn rechterhand en voer nu tegelijk de volgende bewegingen uit: Druk de gevangen hand plat op den voorarm, palm omlaag, draai de hand buitenwaarts, d. w. z. naar uw linkerhand en draai zelf om uw eigen as, voor uw evenwicht zorgend, links om. Ga door met drukken en draaien, zorgend, al drukt gij den arm ook steeds lager, dat de arm toch gebogen blijft, niet „zakt" ten opzichte van 's vijands rechtersohouder. Als gij de truc goed uitvoert toch, gaat door de pijn de schouder mee, werkt ge niet goed, dan zakt de arm alleen en is loswerken mogelijk.
Als gij deze beweging uit zelfbehoud ruw uitvoert, wordt de arm vreeselijk gehavend alvorens uw slachtoffer op den grond ligt en is dus daarom verder werken overbodig. Gaat gij humaner te werk, zoodat de man valt zonder nochtans gewond te zijn, dan kunt ge gemakkelijk de armklem aanleggen. Ook de carotis- en beenklem kunnen worden toegepast. Minder zekere maar in Europa voldoende klemmen, bij welke gij niet op den grond behoeft te zitten, zijn:
a. Druk, als de man ligt, uwe voeten aan weerszijden tegen den elleboog van den gevangen arm, dezen aldus vastleggend, houd zijne hand in dezelfde positie, draai deze naar buiten en druk ze neer als hij zich verzet.
b. Plaats, zoodra de man ligt, uw rechtervoet op zijn rechterschouder met uw hiel in zijn oksel, buk u voorover, strek den gevangen arm zijwaarts over den grond uit, den greep behoudend en draai verder bij verzet







De positie der handen bij dezen worp behoort bij geopende hand van den tegenstander aldus te zijn. Linkerhand duim-, rechterhand pinkzijde. De vier vingers van elke hand op 'n r|jtje naar boven tegen de ondergedeelten van de beide buitenste middenhandbeentjes aan de handpalmzijde. De beide duimen drukten op den handrug, de rechter bovenaan iets lager dan tusschen de knobbels van pink- en ringvinger, de linker vlak daarnaast bij den ringvinger. Tarro Myaki plaatst de tweemaal vier vingers op den pols. Houdt de vijand de vuist gebald, houd dan uwe handen ook meer in vuisthouding, niet gespreid als boven, druk dan ook met het geheele eerste lid van den duim en belet met de muizen van de duimen en met de handpalmen 't losmaken van de gevangen vuist.
De beweging geschiedt even gemakkelijk op de linkerhand.
Zorg in „oorlogstijd" er vooral voor alles in één zwaai te doen, van 't eerste vastgrijpen van de hand totdat de man neerligt toe.
Wees bij het toonen van deze truc in gezelschap vooral voorzichtig. Beter, dat hij mislukt doordat gij te angstvallig te werk gaat, dan dat een ongeluk geschiedt.
Het afweren van revolver-, mes-, stok- of vuistaanval van boven, ontwapenen van den aanrander en aanleggen van de klem.
(Zie plaat xx).
Het schijnt ongelooflijk, dat men een gewapenden aanrander zonder belangrijk gevaar weerstaan kan, ja dat zelfs eene vrouw dat doen kan. Toch is dit zoo. Alle klemmen en worpen in dit boek gegeven, zijn, terwijl ik tegenwerkte, op mij uitgevoerd door dames. De revolver- en mesaanvallen



studeeren we in met houten mes en ongeladen revolver. Ik tracht te steken en te schieten en een derde controleert of 't mes of de schoten getroffen zouden hebben. Na eénig oefenen is daarop geen kans.
Hieronder volgt de verdediging tegen mesaanval uit de hoogte. Op geheel dezelfde wijze gaat gij te werk bij stokattaque, vuistslag, enzóovoort. Bij revolveraanval zal de arm van den aanrander gestrekt, niet omhoog worden gehouden, toch past dézelfde verdediging, behalve, dat — bij aanval met rechterhand — gij deze naar 's vijands rechterzijde wegslaat met een zwaai welks baan een hoek van pl.m. 300 met waterpas maakt.
Natuurlijk kan de arm pas weggeslagen worden als de vijand dichtbij u is — spring daarom terstond op hem toe — doch eerder sticht men ook geen kwaad met een revolver. Proeven hebben bewezen, dat zelfs lieden, die wel schijfschieten met de revolver, als ze op menschen willen vuren, missen. Om die miskans nog te vergrooten kunt gij, als gij nog te veraf zijt om aan te grijpen, 't een of ander met 'n theatrale, doch snelle beweging naar 's mans hoofd werpen. Vindt gij niets om te gooien, doe dan maar alsof, 't Dient toch alleen om hem in verwarring te brengen en dat gelukt in zoo'n geval gemakkelijk.
Nu de aanval. Stel mesaanval met rechterhand van boven en afweren met linkerarm. Spring op den rechterschouder van uw aanvaller toe, dus links voorwaarts. Houd uw linkerarm gebogen voor uw borst en sla dezen arm uit naar links-hoog in eene lijn, welke een hoek van pl.m. 6o° met 't waterpas Vormt, tegelijk den arm stijf strekkend. Dit afweren mag geen kwestie van kracht zijn, doch van snelheid. De aanvallende arm wordt uit de richting geslagen, naar buiten. Een ondeelbaar oogenblik na uw linker zwaait gij uw gestrekten rechterarm snel naar boven met de voorzijde tegen den binnenkant van 's vijands bovenarm. Gij buigt nu den linkerarm, schiet met den rechter zoo ver mogelijk onder den aanvallenden boven-
I



Fig. ii. Het afweren van mesaanval van boven. Eerste positie.



arm door, buigt dan ook den rechter en grijp met de rechterhand uw linker, die is blijven drukken tegen 's vijands pols. Druk nu als in photo 11 met uw beide handen den gevangen voorarm achterom naar beneden, terwijl de bovenarm door uw rechteronderarm in schouderlijn gehouden wordt. De gemartelde onderarm moet in 'n hoek van pl.m. 6o° ten opzichte van den bovenarm staan. Bij vuistaanval gaat gij nu terstond door met den smoorgreep, bij mes- en revolveraanval kunt • gij uw aanrander met zijn eigen wapen treffen, door zonder den achterwaartschen druk op te heffen zijne rechterhand met uwe beide handen te grijpen, die hand om te draaien naar binnen toe,, naar rechts ten opzichte van uzelf, wat vreeselijke smart veroorzaakt en dan 't mes in zijn keel te slaan of zijne vingers zoo te persen, dat 't schot er door gaat.
Ook kan men aldus handelen, wat humaner is. Dit geldt ook bij stokaanval. Draai de hand steeds naar rechts en vouw ze op den voorarm, met de palm omlaag. Nu moet de man na één of meer seconden wel zijn wapen loslaten. Gij kunt nu hem van u stooten en 't wapen oprapen en hem daarmede dreigen of wel 't ding als 't gevallen is wegtrappen en den smoorgreep aanleggen.
Dit geschiedt aldus. Houdt de hand van uwen aanvaller in geheel dezelfde positie als nu met uw rechterhand, die ge daartoe met de opwaarts gehouden palm tegen zijn omlaag gedrukte palm houdt, uwe vingers en duim om den handrug klemmend. Laat nu met uw linkerarm los, ruk aan den gevangen arm, uw slachtoffer rechtsom (naar uwe positie gerekend) en spring zelf vlug om den arm heen totdat gij achter hem komt te staan in den stand van photo 12. Uw linkerarm slaat gij fluks over zijn linkerschouder, onder zijn kin en brengt uw hand en pols aan de rechterzijde van zijn hals, daar flink naar achteren zijn jaskraag stevig grijpend (op de photo is de hand los voorgesteld). Uw rechterhand heeft nu 's vijands rechter in den ondergreep en niet zooals







Fig. 15. Verdediging tegen revolveraanval. Tweede positie.



om, wat men noemt „naar u toe" en richt 't wapen tegen uw aanvaller (zie photo 15), of vouw de hand met de palm op den voorarm en draai en vouw totdat 't wapen valt. In 't eerste geval kunnen heeren de klem verscherpen, snel achteruit loopen, been in de knieholte „wegvegen" en den aanrander werpen, gevolgd door armklem. Dames handelen als volgt:
Met rechterhand nog even scherper draaien en vouwen, linker loslaten en om de keel slaan als in verdediging tegen aanval van boven, daama werpen en carotisklem aanleggen als eveneens daarin beschreven.
Voor aanval met linkerhand geheel dezelfde verdediging. Men leze rechts waar links staat en omgekeerd.
SLOTWOORD.
Ik heb eenige trucs van de vreeselijke Japansche verdedigingswijze durven geven, omdat ik er van overtuigd ben, dat ze niet naar den smaak van onzen Hollandschen vechtersbaas is, en juist wel gewaardeerd zal worden door zijne slachtoffers. Ik kan echter niet genoeg waarschuwen tegen 't voorzichtig instudeeren van deze methode. Ik zelf loop vaak, juist van zenuwachtige beginners, pijnlijke rukken op als ik hun ter oefening hand of been toevertrouw en toch kan ik door oefening nog telkens ontkomen, waar 'n vriend-slachtoffer reeds pijn lijden zou.
In gevechten en matches vooral vlug werken en zonder een oogenblik te wachten. De eigenaardige kracht van ju jutsu is, dat het den vijand ontstelt. Beroemde worstelaars zijn in matches herhaalde malen met denzelfden worp gelegd en in dezelfde klem gevangen zonder .dat zij de truc doorzien hebben.
De uitvoerige wijze, op welke ik alles behandeld heb, zal



op eerste gezicht de methodes wel eens gecompliceerd doen schijnen. Voert men ze echter nauwkeurig uit, dan blijken ze eenvoudig. Ben ik soms meer duidelijk geweest dan voor u noodig was, bedenk dan dat ik --^jarenlang naar eene handleiding of een leeraar heb gezocht, die 'n beetje uitvoerig was, althans iets meer gaf dan 't begin en 't einde van de truc.
VERSCHENEN BIJ UITGEVER DEZES: VOOR TOERISTEN
J. F. VAN DE VEN's
Practische Zakatlas van Nederland
met Gids van Bezienswaardigheden, Wielerpaden, Wandelwegen, Afstanden in Kilometers.
Prijs ƒ 1.—.
J. F. VAN DE VEN's
Afstandskaart van Nederland
Prijs ƒ 1.50, op linnen ƒ 3.—. SCHITTEREND BEOORDEELD DOOR ALLE BLADEN.
In alle boekwinkels of na ontvangst postwissel of Giro 60625 franco.







P. M. C TOEPOEL,
Rijklof van Goensstraat 43, DEN HAAG.
Geeft lessen in physical culture, boksen (Engelsche, Fransche, Amerikaansche en Sportmethode) en ju jutsu (verdedigende en sportmethode) ook aan huis van cliënt.
Physical culture en ju jutsu wordt aan dames en kinderen desgewenscht door eene dame onderwezen.







PRACTISCHE BIBLIOTHEEK
GEÏLLUSTREERD.
No. I. schrbber, Longen-Gymnastiek. — Derde Druk 60 Cent.
,. 2. BOCK. Eerste Hulp bi] Ongelukken. - Tweede Druk 60 „
„ 3. van DE ven. Amateur Fotograaf. — Vierde Druk 60 „
„ 4. toepoel. Physical Culture. Lichaamsversterking f 1.25
,. 5. PAUL, Licht-, Lucht- en Zonnebaden 60 Cent.
„ 6. YVONNE, De Kleine Briefsteller. — Derde Druk 90 „
„ 7. RE1CHELL, Levensmagnetisma. — Tweede Druk 60 „
„ 8. anton. Mijn Terrarium 75 „
„ 9. anton, Mijn Aquarium. - Tweede Druk 75 „
„10. hii.DeBRAND,.Luchtscheepvaart, popnl. beschouwing. 60 .
„ 11. KOSTERS, Automobiel en behandeling. - Tweede Druk f 2.25
12. tesselhofp, Eenvoudige Boekhouding. — Derde Druk. 75 Cent,
„ 13. VOSMAKR, Radium en Röntgenstralen 75 „
„ 14. VOSMAER, Telegrafie zonder draad. — Tweede Druk 75 „
15. BKTTS, Zweedsche Gymnastiek. Vrije oefeningen. - Tweede Druk . . 90 „ „16. MACKENZIE, Hoe men een goedkoope tent kan maken. Tweede Druk 35 „
„ 17. LIERNUR, Voetbal Omnia Vincit. Blijspel 7o „
„18. ANTON, Do you speak English? - Derde Druk 75 ,.
„ 19. ANTON, Parlez-vous Francais? 75 „
„ 20 anlon, Paria Italiano? 75 „
„21. anton, Parolas Esperante "5 „
22. ANTON, Sprechen Sie Deutsch ? 75 „
„ 23. ANTON, Habla usted Espanoi? . 75 „
24. VAN DER BOOM. Wereld-Hulptaal. Systeem „Ido". — Tweede Druk. . 90 „
„ 25. lurasco, De Vlinderverzameling 90 .,
„ 26. yvonne, Fröbelwerkjes 90 „
„ 29. VISSER, Volksnamen Geneesmiddelen. — Tweede Druk f 1.25
30. tokpoel, Knotszwaaien en Balstooten 90 Cent.
„ 31. ott, Rijwiel, Inrichting. — Derde Druk 75 ,,
32. B. P. scout, Padvinders. Handleiding. — Tweede Druk 60 „
„ 33 ANTON, De Hengelsport. — Tweede Druk 60 ,.
, 33a. B. P. SCOUT. Boschleven voor Padvinders 6Q „
34. ackerman, Duiventeelt. —'Tweede Druk 75 „
„35. ACKERMAN, Konijnenfokken. — Tweede Druk 75 „
„ 36. LURASCO, Het Zeewater-Aquarium 60 „
„ 37. ANTON, Ring-, Brug- en Standoefeningen. — Tweede druk 90 „
:, 38. YVONNE, Het Boek der Etiquette. — Tweede druk . . 75 .,
, 39. SCHUR1CHT, Motorrijwiel en zijne Behandeling. - Derde Druk ... / 1.50
40. LURASCO, Slervisschen en Amphlblën 90 Cent.
„ 41. WALTHER, Samenstelling van Vliegmachines 60 „
„ 41a. YVONNK, Nieuw Kookboek. 250 Recepten . . . . f 1.25
„ 42. BARTKLS, Kanarieteelt. — Tweede Druk 60 Cent.
„43. REMLOFj Hoenderteelt. — Tweede Druk . . '. 90 „
, 44. BARTELS, De Octrooiwet. Handleiding voor den uitvinder , . 75 „
44a. yvonne, Handelscorrespondentie In 4 Talen . 60 „
,, 45. DISSE. Redden van Drenkelingen. Met 9 Foto's 75 „
,, 46. REM LOF. Groenteteelt. — Tweede Druk f 1.25
„ 47. PHEISS, Handleiding voor Postzegelverzamelaars 60 Cent.
„ 48. ORNITHOPH1LOS, Exotische Siervogels 90 „
„ 49. LURASCO, Handleiding voor Herbarium. — Twééde druk 35 „
„50. Hoe kan ik mijn brood verdienen? 60 „
„ 51. OSNITOPH1LOS. Inheemsche Zangvogels 90 „
„5la. ANTON. Engelsche Taal met Uitspraak. — Derde Druk 75 „
„ 52. ANTON, Hondenverzorging. - Tweede Druk 60 „
„ 53 VAN DE WAAL, Machineschrljven 60 „
54. BOS, Zakhandboek v. d. Machinist-Bankwerker. — Tweede Druk . . / 1.60
., 55. BOS. Motor-Machinist. — Tweede Druk . 1.75
56. YVONNE, Bereiding verschillende Dranken. Americ. Drincs. Derde Druk 60 Cent.
„ 57. ABRAAS, Padvinders Seinboek 35 „
„ 58. DE REGT, Nederlandsch voor Vreemdelingen 75 „
„59. YVONNE, Handleiding Jams, Geleien, CompOte's en Vla's 60 ,
60. WEGER1F, Wat moet men weten voor men laat bouwen f 1-25
„ 61 remlof, Bijenteelt op beperkte ruimte 1.25
„ 63. REMLOF, Bloementeelt op beperkte ruimte 90 Cent.
„ 64. TER HAAR, Eten om te leven 60 „
„65. YVONNE, Handleiding voor het inmaken van Groenten. — Derde Druk 60 ,.
„ 66. YVONNE, Het gebruik van de Hooikist. — Tweede Druk 35 ,.
„ 67. DB REGT, Hollandisch für Deutsche - .... 60 „
„68. DE REGT, Dutch for Englishmen 60 „
„ 69. DE REGT. Hollandais pour Francais 60 „
„70. GALESLQOT. Snoeien van Bloemneesters f 1.25
„ 71. SCHlLPEROÓRT. Automobielrijden „1-25
„ 72. DE JONG, Administratieve Statistiek ,1.25
„ 73. VAN DER MEULEN, Conserveeren van Levensmiddelen 90 Cent.
„74. schumacher-mohr, Vegetarisch Kookboekje 35 „
„ 75. catenius van DER meijden, Paarden-, Lama- en Schapsnvleesch . 75 „
„ 76. catenius VAN der meijden, Toetjes en Zoetjes 75 „
„ 77. JACOBS, Tabaksteelt 90 „
'78. ACKERMAN. De Geit 60 „
„ 79. catenius van der meijden, Vruchten-Recepten 90 „



j&cupA/
HOFLEVERANCIERS VAN H. M. DE KONINGIN.
AMSTERDAM
115 Kalversrraa
NIJMEGEN
1 3—1 7 Van Berchenstraar
DEN HAAG
1 24 Noordeinde
GRONINGEN
3 Kleine Pelsrerstraal
CAMERA'S
Foto-Artikelen
ProjecMe-Lanl-aapns
voor Lichtbeelden
BIOSCOPEN
BINOCLES