No. 94 PRIJS 10 CENT
DE SLUIER, WAARMEE DE GODSDIENSTVERVOLGING IN SOVJET-RUSLAND BEDEKT WORDT.
'door
PROF. N. ARSENIEV
UITGAVE: „GELOOF EN VRIJHEID"
Ie PIJNACKERSTRAAT 102-106 - ROTTERDAM







DE SLUIER, WAARMEE DE GODSDIENSTVERVOLGING IN SOVJET-RUSLAND BEDEKT WORDT.
door
Prpf. N. Arseniev.
Het onderzoek naar de religieuze gesteldheid in Sovjet-Rusland ondervindt allerlei moeilijkheden. Onder die alle is er een van groot gewicht, die ik zal noemen „de sluier," — de sluier, dien men heeft geworpen over den waren stand van zaken, om 't probleem nog des te duisterder te maken. Met opzet handelen de Sovjet-autoriteiten aldus: hoe dun ook en ieder oogenblik gescheurd door de werkeüjke feiten, die hij verbergt, maar die er door heen schijnen, deze sluier dient de oogmerken der Sovjet-autoriteiten voortreffelijk. Er zijn echter tal van menschen, die er niet meer van willen weten, dan de Sovjets hun laten hooren en niets anders willen zien, dan wat dezen hun laten zien. Zij stellen zich vast voor, om niets te doen voor zij een aansporing krijgen, die hun zou toestaan om zich te overtuigen zoowel van de soliditeit van den sluier als van de juistheid der feiten, die er onder verborgen ligt. Ze zijn erkentelijk jegens de Bolsjewieken voor dezen sluier, die hun standpunt



dienen kan. Ik denk met name aan het standpunt van Ed. Herriot en aan dat van Lord Poutonby in de Manchester Guardian. Wij zien daar, dat deze sluier het machtige middel is, dat hun kijk op de dingen veroorzaakt.
De sluier.... dat is allereerst het dertig- of zesendertigtal kerken, die in Moskou nog open zijn (van de meer dan 500 vóór de revolutie) en die men aan de toeristen laat zien, — kerken, die altijd gevuld worden door een menigte geloovigen. Men zegt ook aan de toeristen, dat de godsdienst en de godsdienstoefeningen ten volle worden toegelaten in de Sovjet-Republiek, dat er nog andere plaatsen in Rusland zijn — dorpen en steden' — waar men nog kerken vindt in groot aantal (hoewel b.v. in Vologda en in Archangel er van de 14 of 16 nog maar een enkele bestaat en dan nog wel in de buitenwijken).
De andere sluier, belangrijker nog, en die een heele geschiedenis heeft, is artikel vqf van de grondwet der Sovjet-Republiek. Tot het jaar 1929 was dit artikel geredigeerd als volgt: „Ten einde aan de arbeidende klasse een wezenlijke gewetens-vrijheid te verzekeren, zqn Kerk en Staat gescheiden en de vrijheid van religieuze en anti-religieuze propaganda erkend voor alle burgers." Indien deze voorschriften gevolgd waren, zou deze paragraaf zoo iets als de „Magna Charta Libertatis" van de Russische kerken geweest zijn. Inderdaad zijn deze voorschriften niet gehandhaafd. De godsdienst is onwaardig verdrukt en vervolgd in de SovjetRepubliek reeds vanaf het optreden van 't Sovjet Bewind. Evenwel deze paragraaf was er en haar doode letter steunde tot op zekere hoogte de zaak van den godsdienst. In Mei 1929 werd alles anders. Het nieuwe politieke program van Stalin moest meer beslist en strenger zijn; het moest meer en meer deze zuiver theoretische wettelijke maatregelen aanpassen aan de onverbiddelijke praktijk. Een politiek, die veel te scherp, te brutaal en zelfs te systematischwreed is, als men haar vergelijkt met de voorafgaande periode van het Bolsjewistisch bewind (1922—1928). Zelfs toen moest de wettelijke



«De Meester, die mijn opmerkzaamheid zag, zeide tot mij: Iii deze vlammen bevinden ziek levende zielen Dante, De Hel XXVI.



sluier, die over den waren toestand der kerk geworpen was, tot op zekere hoogte gehandhaafd worden. Evenwel er moest verandering komen, een kleine wijziging in den tekst der wet, in schijn zoo gering en van zoo weinig belang, dat men op 't eerste gezicht geneigd is, zich af te vragen, of 't wel de moeite waard is. om zich lang door zulke kleinigheden te laten ophouden. Sedert 9 Mei 1929 luidt artikel vijf der Sovjet-Constitutie aldus: „Ten einde aan de arbeiders vrijheid van geweten te verschaffen is de Kerk van den Staat gescheiden en de school van de Kerk en overigens wordt de vrijheid van godsdienstige overtuiging (belijdenis) en van anti-religieuze propaganda voor alle burgers erkend."
Dat beteekent, dat in plaats van de woorden: ..religieuze en anti-religieuze propaganda" nu staat: „religieuze belijdenis en anti-religieuze propaganda". Deze verandering schijnt niets te beteekenen. Goed bezien echter beteekent het, dat er geen gelijkheid van rechten is: de regeerings-autoriteit en staan daardoor aan de aanvallende godloosheid meer rechten toe dan aan den beleden godsdienst. Wat kan men eigenlijk verwachten van een regeering, die uitgesproken godloos is, en die haar diepen afkeer voor de religie niet verbergt, en deze maar niet kan verdragen, zoolang er nog geloovigen in Rusland zijn?
Maar zal de religie nog met de noodige welwillendheid behandeld worden, in aanmerking genomen wie de auteurs van dezen tekst zijn? Is het van de zijde der wetten in de Sovjet-' Republiek , niet een groote verdraagzaamheid jegens het godsdienstig geloof? Deze vragen zijri heel begrijpelijk, omdat zij voortspruiten uit den eersten indruk, dien de nieuwe tekst maakt, waarvan de wijziging de heele zaak slechts slechter maakt, ondanks een zekere dosis verdraagzaamheid. Maar die gunstige indruk verdwijnt bij de lezing van de commentaren der Bolsjewistische pers, die betrekking hebben op den nieuwen tekst van artikel vijf. Zij leggen sterk den nadruk (zie Bez Cojm R. 6. II. 1930) op het feit, dat men



in de nieuwe redactie geen melding maakt van de vrijheid der religieuze propaganda, wat beteekent, dat deze propaganda met opzet is uitgeschakeld, en ook (deze argumentatie rust overigens niet op juridische gronden) dat de propaganda door de wet verboden is en beschouwd wordt als een zware politieke misdaad, die onder de crimineele wetten zou vallen. Deze argumentatie is misschien niet heelemaal afdoende, maar de bet eekenis van de nieuwe wet zooals het Staatsgezag die uitlegt, is duidelijk: de religieuze propaganda is een misdaad tegen den Staat: zij is anti-revolutionnair en dus hoogverraad.
Wat beteekent feitelijk het woord „religieuze propaganda"? De Bolsjewieken zijn in dit opzicht helderziende genoeg geweest om recht op het probleem af te gaan: Wie „religieuze propaganda" zegt, zegt „religie". Er kan geen religie zijn zonder religieuze propaganda (het gaat hier niet over tromgeroffel in de straten of over het colporteeren met strooibiljetten).
De godsdienst is onaf scheidenlij k verbonden aan de noodzakelijkheid om getuigenis te geven aan de almachtige Waarheid, die den mensch beheerscht. Er kan geen waarlijk religieus leven zijn zonder dit getuigenis omtrent deze verheven Waarheid, zelfs in 't geheim. De Bolsjewieken hebben dus het hart der religie geraakt, toen zij de propaganda, dat wil zeggen het getuigen verboden. Het is duidelijk, dat een uiting van godsdienstig leven, welke ook, valt onder deze rubriek.
Dank zij dit spitsvondige woordenspel hebben de Bolsjewieken een middel gevonden om iedere uiting van godsdienstig leven te onderdrukken, waarbij zij den tekst der wet ongewijzigd vasthielden, — wat den schijn van verdraagzaamheid geeft aan wat toch slechts onverdraagzaamheid is. 't Hangt van den goeden wil der autoriteiten af om geheel of gedeeltelijk de handelingen van het religieuze leven te onderdrukken: want iedere religieuze handeling is in wezen een getuigenis, d.w.z. kan vallen onder de rubriek „religieuze propaganda". En ieder oogenblik kan



men zich vastklampen aan deze willekeurige uitlegging zonder de wet der „verdraagzaamheid" te schenden.
De „sluier" van de wetgeving is het scherpste van alle wapenen geworden. Eensdeels is het waar, dat men zich houdt aan den nieuwen vorm der wet en anderdeels, dat „verdraagzaamheid" uitloopt op „uitroeiing". Zoo is onder de handen der Sovjet-regeering de waarheid tot leugen geworden.
Laat ons nu zien, hoe deze houding tegenover den godsdienst het karakter heeft aangenomen van een netwerk van juridische bepalingen. Laat ons een blik werpen op de officieele wetgeving met betrekking tot den godsdienst en laat ons den sluier oplichten, die bestemd is, om de officieele wettelijke maatregelen voor ons te maskeeren.
Met deze concrete maatregelen verlaten wij het terrein van de valsche neutraliteit en van de „verdraagzaamheid". Ze zijn schaamteloos kwetsend, heftig, onrechtvaardig en duidelijk r;chtbaar als maatregelen van onderdrukking.
De geestelijkheid is beroofd van haar rechten a)i burger en als kiezer. Wat moet men daaronder verstaan?»
Zoolang dat heeft willen zeggen de opheffing Vi»i. het Stemrecht (een recht, dat vooral in J'.usland fictief is) en een zeker aantal burgerlijk onbevoegdheden, had het niet de tragische beteekenis, die het nu beeft. Maar dat beteekent in de eerste plaats, de opheffing der broodkaarten; daar het bijna onmogelijk is Om door andere middelen voedsel te krijgen, beteekent dat honger. De geheele geestelijkheid is veroordeeld, om van honger te sterven door den uitdrukkelijken wil van de regeering, nog wel uitgesproken in een wettelijken vorm. De geestelijkheid is in de tweede plaats eveneens beroofd van het recht op arbeid. Daar de geheele organisatie in handen der regeering is, volgt ook daaruit honger.
Deze maatregelen strekken zich uit niet alleen tot de leden der geestelijkheid, maar ook tot hun gezinnen, hun vrouwen en kinderen. Zij zullen geheel uigeroeid worden als men hun het



recht op voedsel, werk en woning onthoudt.1)
Behalve deze toch al radicale maatregelen, om de verdelging van de. „vijandelijke klasse" te verzekeren, wordt de geestelijke nog belast op de meest willekeurige en buitensporige wijze. „Als een bedienaar van den godsdienst ook aan landbouw doet, betaalt hij de landbouwbelasting en bovendien de volle 100 °/o over zijn kerkelijke inkomsten" (M. Orleansky, hetzelfde werk). „Bij deze belastingen komt nog een speciale voor de personen, die niet het recht hebben tot administratieve functies gekozen te worden." (Idem bladz. 71—74). Daar alle geestelijken van hun kiesrecht beroofd zgn, moeten zij allen deze speciale belasting betalen.
De bedienaren van den godsdienst (van 21— 40 jaar) zijn, daar zij geen deel uitmaken van de arbeidende klasse, ingelijfd bij de militie en hebben bijgevolg in vredestijd een militaire belasting te betalen" 
Eindelijk, de kinderen der geestelijken zijn uitgesloten van hooger onderwijs. Hun eenige middel, om werk te krijgen en vergunning om hun studiën voort te zetten is openlijk en officieel hun vader te verloochenen (door middel van de pers bijvoorbeeld).
Wij hebben vervolgens, onder den schijn van dit algeheele verbod van religieuze propaganda, de verschrikkelijke doorleefde werkelijkheid — een brutale en bloedige werkelijkheid — die overtreft al wat men zich kan verbeelden in de zaak van de maatregelen tegen de slavernij. Verbanning en gevangenschap, dood (vergezeld van marteling), slechte behandeling in ver-
') De bedienaren van den godsdienst hebben niet het recht om gemeentelijke of rijks kamers of woningen te huren en het is aan bewoners van deze perceelen verboden aan bedienaren van den godsdienst te verhuren. (Decreet van de centrale uitvoerende commissie en van den Raad van Volkscommissarissen). Deze begrenzing van rechten is sindsdien nog verder gedreven. (Zie M. Orleansky, de wet op de godsdienstige genootschappen, Moskou 1930, bladz. 58—60).



banning, gevangenis, concentratiekamp, opgelegd aan geestelijken en geloovigen — aan allen bij wie de religieuze propaganda in den ruimsten zin — religieus getuigenis — is geconstateerd door de centrale of de plaatselijke autoriteiten als buitengewoon gevaarlijk. De leeken, die ook maar eenigszins deelnemen in de zaken van het kerkelijke leven en zij. die den verhongerden en verbannen geestelijke trachten te helpen, ondergaan hetzelfde lot.
De Bolsjewieken bedoelen niet alleen de normale uitoefening van het kerkelijk leven stop te zetten door bijna al de hoofden der kerk, te beginnen bij de geestelijken en de bisschoppen te verbannen (uitgezonderd een klein getal valsche bisschoppen, die men aan de vreemdelingen bekend maakt, en die lid van de G.P.Oe zijn); zij willen bovendien bespottelijk maken, al wat men als heilig beschouwde, en al wat verbonden is of was aan den godsdienstigen eeredienst of 't onderricht daarin.
Wij hebben hier ook nog wettelijke voorschriften, die den leugen verbinden aan de vrees, voorschriften, die uitgevoerd worden op de brutaalste en wreedste manier (de woprden ontbreken om dit in de juiste termen te beschrijven) en tegelijk gemerkt en tot op zekere hoogte gewettigd door den sluier der wetmatigheid. Deze valsche wettelijkheid, te weten deze rechterlijke maatregelen zelf zijn in flagrante tegenspraak met de plechtige belofte van ..vrijheid van godsdienst", gelijk die gegeven is door de Constitutie (zelfs in haar gewijzigden vorm), maar deze tegenspraak deert hen niet, die de macht over leven en dood in handen hebben evenals gevangenzetting en marteling 2) if de bevoegdheid, om met voorbedachten rade van honger te doen sterven, de menschen die sr vrij gebruik van maken, gedekt als zij zijn door den „gerechtelijken sluier" en die bovendien (en dit is teekenend) tot vrienden hebben de correspondenten van buitenlandsche bladen
2) Men gebruikt in de Sovjet-gevangenissen vaak martelingen. Ik vernam het van ooggetuigen.



«Ziehier liet monster, dat de wereld verpest ;
en dit afschuwelijk neeld van ket Bedrog kwam steeds naderbij » Dante, De Hel XVII



(The Manchester Guardian Weekly).
Meestal sluiten regeeringsbesluiten de kerken of geven deze de macht, om kerken tè sluiten. Men kan ze ook sluiten of verbeurd verklaren door middel van zware belastingen, die op de gebouwen der kerk gelegd worden (oogenblikkelijk of op korten termijn) bij niet directe of niet. totale betaling. Een ander decreet, van meer belang nog, is dat volgens welk het geoorloofd is, de kerken verbeurd te verklaren, als de plaatselijke overheden het noodig achten, om het gebouw ten algemeenen nutte te gebruiken. Zij hebben daartoe alle vrijheid. Ontelbare xerken zijn op die manier gesloten en afgebroken onder voorwendsel, dat zij het verkeer belemmerden ■— vooral schoone en oude kerken in Moskou, waaronder de kerk Sint-Paraskeva in de Okhotny). Ze zijn veranderd in schuren, bioscopen, thee-salons, clubgebouwen, winkels, i'estaurants en W.C.'s. — In Moskou kan ik het geval aanwijzen van een kerk, die veranderd is in een publiek badhuis (het is een kapel van Sint- Tykkou op het Arbatplein. De kerk van Sint-Blasios (Wlassi) en Yaroslav heeft hetzelfde lot ondergaan en dat is het geval met nog zeer veel andere kerken in geheel Rusland. De Sovjets scheppen behagen in dit soort van ontheiliging (zie b.v. de illustraties in het tijdschrift de Godlooze, dat uitgegeven wordt op kosten van het gouvernement en geïnspireerd door de machthebbers in den Staat). Zoo is de practische toepassing van de wettelijke maatregelen, aan de eischen van Sovjet-leven gegeven door de centrale en locale machten onder beschutting en op den basis der wet. En nog ergere gruwelen komen aan den dag: Men kan menschelijke uitwerpselen zien op de altaren van verscheiden ontheiligde kerken — zooals toeristen (ik weet het van ooggetuigen), het hebben gezien op het altaar van de hoofdkerk van het oude klooster te Siisk in 't Noorden van Rusland, vroeger beroemd om haar schoonheid, thans geheel ontwijd en vernield. Dat is te wijten aan den „ijver" van kleine plaatselijke Sovjet-groepen, maar het is toch maar de directe en logische consequentie



van een zelfde gedragslijn als aangenomen wordt, zooals wij gezien hebben, door de centrale Autoriteiten.
En er zijn nog administratieve maatregelen, die geen wet zijn in den eigenlijken zin des woords, maar die toch in 't gansche land gelden en het leven beïnvloeden, 't wegdoen van godsdienstige boeken, het bespotten der ikonen (spot is buitengewoon geliefd bij de Bolsjewieken) enz. Het zou de moeite waard zijn, om een lang hoofdstuk te schrijven over dit onderwerp: de ikonen worden gebruikt om vreugdevuren te stoken, worden op den vuilnishoop geworpen, met de voeten vertrapt, als brandstof 'gebruikt ('t zijn vaak meesterstukken van oude kunst, van de hoogste esthetische en religieuze waarde). Het is de hoogste profanatie, die zich onbarmhartig en stelselmatig werpt op de kinderziel (langs officieelen en semi-officieelen weg) — en dat overeenkomstig een decreet van 1929, dat bepaalt, dat de school niet alleen ongodsdienstig moet zijn, zooals de vroegere Bolsjewistische wetgeving had verklaard (en men weet, dat de Sovjet-school reeds lang sterk atheïstisch was) maar openlijk en uitgesproken anti-religieus. Tot 1929 beweerde het wettelijk bedrog (het nieuwe aspect van den sluier op dit terrein van het leven) dat de school neutraal was. In Maart 1929 zond het Commissariaat van Opvoeding een circulaire de wereld in, die het anti-religieus onderwijs in de scholen voorschreef: een groot aantal dergelijke maatregelen volgden, uitgaande van verschillende regeeringslichamen (het gaat hier niét over verklaringen, welke religieuze corporaties aangaan, die wel valsch „vrij en onafhankelijk" verklaard zijn, maar in werkelijkheid met Staatsgeld onderhouden worden), maar wel terdege officieele wetten, die opgelegd worden door de regeeringsautoriteiten.
Wat ten slotte door „den sluier" bedekt wordt, dat is de systematische poging om ieder religieus gevoel te bespotten, alles wat nog van religieuzen eerbied, werkelijk of sluimerend in de kinderziel bestaat, met behulp van vuile beleedigingen en onwaardige lasteringen. (De ma¬



nier, waarop doove kinderen onderwezen worden is in dit opzicht van groote beteekenis, (zoo schrijft de Bolsjewistische onderwijzer A. Pokrovsky in de nos. 8—9, 1930, van het Sovjet-tijdschrift de „Godlooze"). Men ziet hoe de wettelijke maatregelen en hun toepassing steeds vollediger worden en de gansche Sovjetactie doordringen — verborgen door den grooten „sluier" (zooals de Manchester Guardian Weekly het noemt!) door den grooten leugen, die zich uitspreidt over de beweerde religieuze verdraagzaamheid in Sovjet-Rusland.



BROCHURES
over de Russische Geloofsvervolgingen en het Communisme, uitgegeven door de Chr. Manncnvereen. „Gij zijt allen Broeders" le Pijnackerstraat 102-106, Rotterdam. Bestellingen bij Stemerding & Co. De volledige lijst der uitgaven, wordt gaarne, op verzoek, toegezonden, No. TITEL. Prijs
— Dr. O. Schabert, Slachtoffers van het Bolsiewisme ƒ 0.63
— Ir. Max Hcnkart, Sovjetbeloften en werkelijkheid 0.25
11 De heerschappij der Communisten van 1917—1930 0.35
12 Dr. Karl Notzel, Oorsprong, wezen en beteekenis van het bolsjewisme .. „ 0.20
14 Prof. N. von Arseniew, Godsdienst in Sovjet-Rusland 0.15
15 Dr. J. R. Callenbach en anderen. Toespraken over de Russ. Geloofsvervolg. „ 0.50
16 C. Shevitsch, De gevolgen van de buitenlandsche protestbeweging op den godsdienstige» toestand in Rusland 0.15
18 Dr. W. Künhanpt, Het Bolschewisme — zijn ideeën, bedoelingen en
ondergang 0.20
20 Wat is het Bolschewisme en hoe ziet het er in Rusland uit? 0.15
21 Tina Schmidt, Mijn reis in Rusland 0.15
22 Dr. G. Lodygensky, Rusland in 1930 0.40
24 Dr. F. J. Krop, Het Bolsjewisme in de praktijk en wat wij uit die wereldactie kunnen leeren 0.20
25 Dr. O. Schabert, De Baltische arbeid voor Rusland 0.25
26 Dr. F. J. Krop, Pinksterevangelie en Bolsjewisme 0.20
27 Frédéric Eccard, De dwangarbeid in Sovjet-Rusland , 0.20
28 Dr. F. J. Krop, De treurige toestand der arbeiders in Sowjet-Rusland en
de Kerken 0.20
31 Dr. F. J. Krop, De gunstige berichten van reizigers, die de Sowjêt-repu-
bliek hebben bezocht, en de werkelijkheid 0.15
32 Dr. F. J. Krop, Nog eens: De gunstige berichten van reizigers, die de Sowjet-republiek hebben bezocht, en de werkelijkheid 0.20
35 Dr. F. J. Krop, Dwangarbeid, terreur. Een adres aan de Ontwapeningsconferentie 0.20
37 Dr. F. J. Krop, Staat men in Rusland aan felle vervolging bloot, alleen
om het feit, dat men geloovig is? 2e druk , 0.20
40 Dr. F. J. Krop, Mijn reis naar de Russische grens, of wat ik zag van
het werk van Dr. O. Schabert e.a 0.30
42 Een Handleiding over Gewapenden Opstand 0.25
45 Pierre Maury, Gedachten over het Communisme 0.25
46 Dr. F. J. Krop, Wat het bolsjewisme feitelijk is en bedoelt 0.20
47 Het leven en lijden van de vrouw in Sowjet-Rusland 0.30
48 Dr. F. J. Krop, Plicht en Roeping der Christenen ten opzichte van de vervolgden in Sowjet-Rusland 0.20
50 Dr. Raymond Devrient, De sociale consequentie van het Bolsjewistische regime 0.40
51 Dr. A. Ehrt en Dr. J. Schweickert, De bolsjeviseering van Duitschland ,, 0.35
53 Dr. F. J. Krop, Waarom maakt gij U toch zoo druk over Rurland? 0.30
54 Dr. F. J. Krop, Ons parool in den strijd tegen het bolsjewisme: Godsdienst Gezin. Gezag T. 0.20
57 Dr. F. 3. Krop, „Het communisme is het Koninkrijk Gods" „ 0.20
Wat te denken van deze stelling?
59 Dr. F. J. Krop. Karl Marx, de apostel van den haat 0.25
61 Dr. F. J. Krop. Het Marxisme als economisch en sociaal systeem , 0.20
64 Dr. F. J. Krop, Het marxisme in Sowjet-Rusland toegepast , 0.20
65 Dr. F. J. Krop, Welke toestanden het vijfjarenplan in Sowjet-Rusland schiep 0.20
67 Dr. Ad. Ehrt, Broeders in nood 0.20
69 J. E. L., Allerlei „waarheid" over Sovjet-Rusland inzonderheid over den
hongersnood 0.20
71 J. E. Lasterie, In honger en naaktheid 0.20
72 Hoe de heer Harry Lang Rusland zag najaar 1933 0.20
73 Dr. O. Schabert, De Baltische Ruslandarbeid 0.15
74 Oskar Bruhns. Hoe het in Rusland tot hongersnood kwam 0.20
77 J. Douület: Eduard Herriot in het Wonderland of Rusland in vijf dagen „ 0.35
78 Dr. F. J. Krop: De wereldactie der god-loozen en de kerk 0.15
79 Dr. F. J. Krop-. Stelselmatige ondermijning van het gezag in Nederland .. „ 0.50
80 X. Y. Z.. Wat ik in Rusland ondervond en hoe ik ontsnapte 0.35
81 G. G. Fast, God kan helpen! „ 0.15
82 Dr. F. J. Krop, Hoe staat het thans met de geloofsvervolgingen in Rusland. Hoe met de hulpactie? 0.15
83 Dr. O. Schabert, Martelaarsgeschiedenissen uit Rusland 0.25
84 Anthonie Slonismky, Grepen uit een reisbeschrijving „ 0,25
85 Tatiana Tchernavina, Iets over het land van socialistischen opbouw ,, 0.15
86 Tatiana Tchernavina, Wat ik in Sowjet-Rusland ondervond 0.25
Dr. F, J. Krop: De Wereldactie der God-loozen 0.35



VERVOLG BROCHURELIJST
No. TITEL Prii.
87 Tatiana Tchernavina: Het leven , der Russische intellectueelen 0.20
88 Dr. F. J. Krop: Mijn „verboden" radio-toespraak over de geloofsvervolgingen in Rusland en de hulpactie en wat er op volgde „ 0.35
89 Lot en wederwaardigheden van een Duitschen boer in het geprezen
Sowj et-paradijs ,, 0.15
90 „Kerk en Vrede" volgens Ds. Buskes zelf nationaal „onbetrouwbaar" en „incidenteel revolutionnair" 0.45
91 Prof. Vladimir Tchernavin. Het leven in de concentratie-kampen van Sowjet-Rusland 0.35
VLUGSCHRIFTEN
No. TITEL Prijs
31 Tschegolev (naar), Het anti-godsdienstige werk onder de
kinderen in Rusland / >, 0.08
34 De gruwelen der concentratiekampen van de Sowjet-Unle „ 0.05
35 Prof. Dr. Iwan Iljln, Hoort de signalen! O.üS
36 O. Hausdorf, De Joden en bet Bolsjewisme „ 0.08
41 Prof. Dr. H. R. Nielauhr, Heeft de godsdienst In Rusland
aen toekomst? „0.08
44 Dr. O. Schabert, Beulsdlensten door West-Europeanen aan
Sowjet-Rusland verleend, tegen de West-Europ. beschaving „ 0.05 47 Fotografisch bewijsmateriaal betreffende Sowjet-Rusland .. „ 0.05
51 Vrouwenleven ln den Sowjetstaat - 0.08
52 Het Bolsjewisme als Wereldbeschouwing, door Seminar Dlr.
Llc. Th. Priegel te Breslau „0.15
55 Iets uit het A.B.C. van het Communisme, door P. Oaxotte „ 0.12
56 Godsdienstvervolgingen ln de Sowjet-Republlek. Dit de Maandberichten van Dr. O. Schabert 0.13
60 Prof. A. Lecerf. Calvinisme en kapitalisme 0.12
62 Dr. O. Schabert, Het sterven van Bisschop Platon enz „ 0.08
63 Dr. O. Schabert, School en Kunst ln Sowjet-Rusland 0.08
64 Dr. O. Schabert, Hoe het Communisme de Jeugd vergiftigt „ 0.05
65 Dr. O. Schabert, Verblinde Geloovlgen „ 0.08
66 Dr. O. Schabert, Op weg naar de Oude School 0.08
(8 Dr. F. J. Krop, Wat doet de Baltische Ruslandarbeid voor
de vervolgden om des geloofswllle 0.05
71 Dr. O. Schabert, Strijd tegen den godsdienst en tegen de luilakken „ 0.08
72 Communistische jeugd en godsdienst 0.08
75 Hoe opstanden in de Koloniën door het Sowjet-bewind en de
Komintern georganiseerd worden 0.12
77 M. Rigassi, Het dreigend Communisme „ 0.05
78 Dr. O. Schabert, Brieven uit Sowjet-Rusland 0.08
79 Twee brieven ovei den hongersnood in Rusland: één van Dr. O. Schabert en één rechtstreeks uit Rusland 0.10
80 Honger in Rusland. Steeds meer bewijzen 0.15
81 De G.P.Oe.-Slavenhandelaar 0.05
82 Een getuigenis. Hongersnood en kannibalisme heerschen ook in Siberië 0.05
85 Komen de pakketten wel aan? „ 0.05
91 J. T., Hoe Moskou-Reizigers worden ontgoocheld 0.05
92 Serge de Cbessin, Het communistische Rusland zal altijd honger hebben 0.08
96 J. E. L.: Hoeveel predikanten zijn er nog in Rusland? 0.05
97 Dr. F. J. Krop: „Kameraad" van Os stelt een „objectief" onderzoek in te Moskou 0.08
99 Dr. O. Schabert: De stem der stommen 0.08
100 Ontzettende noodkreten uit de Sowjethel „ 0.08
103 Prof. A. Markoff, Communisten en Ontwapening' 0.10
104 Tot vervelens toe „KAMERAAD" van Os en zijn brief uit Rusland „ 0.08
105 Ir. V. V. Tchernavin, Werkmethoden en gevangenissen 0.08
107 Th. Aubert, Hoe de Sowjet-macht de verbintenissen beschouwt, die
door Litvinoff geteekend werden 0.05
109 J. M. v. Blommestein, Paria's in Sowjet-Rusland 0.08
111 Communistische partij Holland (C.P.H.) en Marxistische arbeidersschool (M.A.S.) 0.08
112 Een belangrijk adres .van de Chr. Mannenver. G. Z. A. B. aan
den Minister-President 0.05
113 Dr. F. J. Krop, De afschaffing der broodkaarten in Rusland 0.05
114 Alja Rachmanowa, Mijn huwelijk in rooden storm ,, 0.08
115 Avontuurlijke vlucht uit het communistische paradijs , 0.08
116 Dr. F. J. Krop, De groote nood in Rusland 0.08
117 E. A., Werkloosheid in Sowjet-Rusland. Het „zalige land" 0.08
118 Het commissariaat van Openbaar Onderwijs heeft uitvoerige circulaires verzonden omtrent het anti-religieus onderwijs „ 0.05
119 Uit de ballingschap .. 0.08