I PRIJS ƒ1.25 anje Album 1898 SEPTEMBER ^ EERTIG JAREN KCT^GIN DE VEERTIGJARIGE REGEERING VAN H.M. KONINGIN WILHELMINA 1898 - 6 SEPTEMBER - 1938 „Ik stel Mij tot levensdoel te regeeren zooals van een Vorstin uit het Huis van Oranje wordt verwacht. Aan de Grondwet getrouw, wensch Ik den eerbied voor den.Nederlandschen naam en de Nederlandsche vlag te bevestigen en naar Mijn vermogen bij te dragen tot verhooging van Uw geestelijk en stoffelijk welzijn”. (Uit de Proclamatie bij de Regeeringsaanvaarding 31 Aug. 1898). UITGAVE VAN DE N.V. HANDELSDRUKKERIJ HOLDERT & Co. — AMSTERDAM 1913 6 September 1898 : Koningin Wilhelmina legt in de Nieuwe Kerk te Amsterdam den eed van trouw af. Staatshoofden in het jaar!898 Van deze staatshoofden, die in 1898, toen Koningin Wilhelmina den troon besteeg, aan het hoofd van hun land stonden, bekleedt enkele die positie meer. an de 20 staatshoofden zijn ló °yereden en hebben 4 hunner a stand van den troon gedaan. Na de plechtige inhuldiging in de Nieuwe Kerk te Amsterdam keert de pasgekroonde Koningin (6 September 1898) naar het palms terug. Belangrijke data uit de 40-jarige regeeringsperiode Koning Willem III sloot op 23 November 1890 de oogen. Zijn eenig over- 10 Sept. 1898 deed H.M. haar glorieuzen intocht in de Residentie. Op het balcon van het paleis aan het Noordeinde neemt Zij de huldiging in ontvangst. gebleven kind Wilhelmina was op tienjarigen leeftijd Koningin van Nederland geworden onder regentschap van H.M. Koningin-weduwe Emma. Eerste openbare daad van de jonge Koningin was op 28 Mei 1891 de eerste- 7 Februari 100. voltrok dr. Vanjder File, in de Groote Kerk te 's-Gra.enhage het kerkelijke huwelijk tusschen de Koningin en Prins Hendrik. steenlegging voor het nieuwe gasthuis te Amsterdam aan de Helmersstraat, het Wilhelmina-gasthuis. Den volgenden dag plaatste Zij den gedenksteen voor de in aanbouw zijnde Wilhelminakade te Rotterdam. Berlage’s nieuwe Koopmansbeurs te Amsterdam is 27 Mei 1903 door de Koningin geopend. (Naast Haar burgemeester Van Leeuwen.) 2 Juni 1891 reeds bracht het Duitsche Keizerpaar een bezoek aan de nog ongekroonde koningin van Nederland op het jacht „Hohenzollern’begroet door een Nederlandsch eskader. 3 Mei 1892 brachten de Koninginnen een tegenbezoek. Koningin Wilhelmina, rondgeleid door generaal Snijders, bezoekt in 1913 de pas geopende Luchtvaart-afdeeling te Soesterberg. Datzelfde jaar 1892 legde op 10 Juni de Koningin een gedenksteen in den gevel van het Utrechtsche Universiteitsgebouw bij het 250-jarig bestaan. En in Augustus opende Zij te Amsterdam het M er wede-kanaal. Op 15 Juli 1915 legde H.M. de Koningin den eersten steen voor het nieuwe stadhuis te Rotterdam. Onder het baldakijn: de Koningin en Prins Hendrik. De beide Koninginnen staken in 1895 het Kanaal over, o.a. in gezelschap van Miss Saxton Winter, de Engelsche gouvernante, om eenigen tijd in Engeland te verblijven. Bij die gelegenheid ontmoetten elkaar de oudste en de jongste Koningin H.M. de Koningen onthulde 20 September 1921 het monument voor de gemobiliseerden van Leger en Vloot te Schevenmgen ter wereld, in Windsor Castle: Koningin Victoria en Koningin Wilhelmina. 23 October 1896 werd de Koningin door dr. G. ]. van der Flier, den hotprediker, aangenomen tot lidmaat der Nederl. Hervormde Kerk. Waar nood te lenigen was, gaf H.M. steeds het goede voorbeeld. In Januari 1926 bezocht Zij, met Prins Hendrik, Roermond, toen deze stad door het hooge Maaswater overstroomd was. 31 Augustus 1898, op Haar achttienden verjaardag, aanvaardde Koningin Wilhelmina de regeering. 5 September d.a.v. deed Zij Haar triomfantelijken intocht in de hoofdstad. Naast de open calèche, waarin de beide Koninginnen De groo.e sluis te Ijmuiden werd 22 April 1930 door H.M. geopend, slaande op het s.s, „Johan Oldenbarnevelt”, in geselschap van den Prinsgemaal. gezeten waren, reden generaal Karei van der Heijden en generaal Jhr. Verspeyck; erachter de adjudanten in gewonen dienst van H.M. en daarachter de Indische vorsten, de prinsen van Soerakarta en Koetei en de sultan van Siak. De voor deze stad zoo belangrijke zeehaven van Dordrecht is 25 September 1930 door de Koningin geopend. Den volgenden dag legde de Koningin in de Nieuwe Kerk, in tegenwoordigheid van de beide Kamers der Slaten-Generaal, onder leiding van den voorzitter der Vereenigde Vergadering, mr. A. van Naamen van Eemnes, den eed van trouw Op 23 April 1931 knipte H.M. onder groote belangstelling het lint door ter opening van de nieuwe haven van Scheveningen. af, omgeven door het geheele hof en staande voor den troonzetel, die ook was gebruikt bij de troonsbestijging van Koning Willem II en Koning Willem III. Aan den rechterkant voor den troon stond vice~admiraal P. ten Bosch met den Op 17 September 1931 opende de Koningin de nieuwe haven te Vlissingen in gezelschap van de Prinses en vice-admiraal Quant. Rijksstandaard en aan den linkerkant generaal Van der Heyden met het Rijkszwaard. Het Amsterdamsche volk bejubelde de aanvallige Koningin en bood Haar den Gouden Koets aan als huldeblijk. H.M. de Koningin bezoekt op 22 September 1931 de legermanoeuvres in den Gelderschen Achterhoek 10 September volgde de glorieuze intocht in de Residentie; 15 September een vlootrevue op het Hollandsch Diep en een week daarna een legerrevue op de jRenkummer heide♦ H. M. legt 4 Juni 1935 bloemen bij het pas onthulde beeld van Prins Hendrik bij het Zeeheldenmonument te Den Helder. Bij een bezoek aan Duitschland kwam op 16 October 1900 de verloving tot stand tusschen de Koningin en hertog Hendrik van Mecklemburg~Schwerin. De eerste groote daad van Koningin Wilhelmina was, dat Zij president Paul Kruger, dezen voorvechter voor de onafhankelijkheid der Boerenrepublieken, in 1900 toen geen regeering het machtige Albion durfde trotseeren, den kruiser „Gelderland” zond om „Oom Paul" naar Europa te brengen. Op 20 October De Koningin onthulde te Amsterdam in 1935 het monument ter nagedachtenis van Generaal van Heutsz. De officieele opening van het Juliana-kanaal geschiedde op 15 September 1935 door. de Prinses in tegenwoordigheid van de Koningin. ging de Oude Man in Loacengo Marqués aan boord, op 23 November stapte hij te Marseille aan wal, waar hij een welkomsttelegram vond van de Koningin. Een triomftocht door Frankrijk volgde, de geestdrift laaide geweldig op en Edmond H.M. de Koningin opent op 16 Juni 1936 de eerste]vaste verbinding met de Zuidelijke provincies : de nieuwe brug over de Waal bij Nijmegen. Rostand, de beroemde dichter, noemde Haar in een lang gedicht „de eenige man op den troon in Europa". De Koningin noodigde Oom Paul aan Haar tafel, 7 Februari 1901 werd te Den Haag het burgerlijk huwelijk gesloten tusschen De nieuwe Moerdijkbrug, de langste brug voor gewoon verkeer in Nederland, is 12 December 1936 door H.M. de Koningin geopend. de jonge Koningin en Prins Hendrik der Nederlanden ten paleize Noordeinde door den Minister van Justitie, mr. P. IV. A. Cort van der Linden en het kerkelijke huwelijk in de Groote Kerk door den hofprediker, dr. G. J. van der Flier. Van de vele standbeelden ter nagedachtenis aan H.M. de Koningin-Moeder, heeft H.M. dit jaar het beeld te Amsterdam onthuld; links het beeld te Middelburg, waar de Koningin verleden jaar bloemen legde. Een maand daarna, 5 Maart, deed het jonge paar zijn triomf antelijken intocht in de hoofdstad, ontvangen door burgemeester mr. S. A. Venmg Memesz en bij dat bezoek schonk ,,Diamantstad" haar Koningin het Nationale Huldclijk tri Te Rotterdam liet H.M, 10 April 1937 het trotsche zeekasteel, het grootste en modernste schip van de handelsvloot, de „Nieuw Amsterdam” te water. diamanten. Den dag daarop verrichtte de Koningin de doopplechtigheid van hel pantserschip „Hertog Hendrik”. Een schaduw trok over het huwelijksgeluk van het jonge paar, toen de Koningin H.M. toont Haar belangstelling bij de jamboree, verleden jaar. Naast Haar Lord Baden Powell, de algemeene leider. eert zware ziekte te doorstaan had, maar gelukkig met gunstigen afloop, hoewel Zij lang aan het ziekbed gekluisterd bleef. 27 Mei 1903 volgde de plechtige opening van Berlage's Nieuwe Beurs te DE GROOTE FEESI EN VAN 31 AUGUSTUS —12 SEPTEMBER 1938 LAATSTE PORTRET VAN H. M. DE KONINGIN (5 September1938) Amsterdam; een jaar daarna de onthulling van den gedenksteen bij de verlegging van den Maasmond tusschen Giessen en Andel en wederom een jaar later de opening van de Technische Hoogeschool te Delft (tot dan toe Polytechnische De legerrevue in Den Haag. In volgorde .rekken de Grenadiers en jagers, de Koloniale Reserve, de cv, lier ie en de veel.,«agens voorbij ue legerrevue s de Koninklijke familie op de tribune. School) en de plaatsing van de beide kanonnen, in den slag bij Syracusein de Middellandsche Zee gezonken en na twee eeuwen opgevischt, bij het standbeeld van Admiraal de Ruyter te Vlissingen. Dat jaar 1905 trof het Koninklijk paar den * Het regiment wielrijders, tijdens het spelen van het Wilhelmus; de mariniers en matrozen defileeren. Vlootdemonstratie voor Scheveningen slag, dal Groothertogin Marie, de moeder van den Prins-Gemaal, in Den Haag ziek werd en overleed. Het stoffelijk overschot werd naar Mecklemburg overgebracht. , * n^n o a de Bali-zegewagen, de Scheveningers en de afdeeling Princevlag. Eenige groepen uit de groote optocht in Den Haag, o.a. üe oan zeg s 12 Maart 1906 bezocht het Koninklijk Paar de provincie Zeeland, die door een zware overstrooming was geteisterd en onthulde 15 September te Leeuwarden het standbeeld van graaf Willem Lodewijk van Nassau. De feestverlichting: boven het gebouw van de Bataafsche Petroleum Mij. en de verlichte Vijverberg in Den Haag. Daaronder: de Piet Heinvloot en het geïllumineerde Stadhuis te Rotterdam. Eindelijk, op 30 April 1909, werd op het paleis Noordeinde te ’s-Gravenhage Prinses Juliana geboren. Het eerste bezoek, dat het Koninklijk paar met de Prinses aan de hoofdstad bracht van 26 Mei tot 2 Juni 1910, gaf aanleiding tot De feestelijke herdenking te Amsterdam. H.M. de Koningin wordt aan het Willemsparkstation ontvangen. groote feesten en een grandiose verlichting van het juichend Amsterdam. In 1912 brachten Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik een bezoek aan Parijs, bij welke gelegenheid de Koningin een krans neerlegde bij het standbeeld van De zegetocht van H.M. door Amsterdam : in de Cornelis Krusemanstraat en op het Singel. haar voorvader Admiraal Gaspard de Coligny aan het Oratoire du Louvre. De groote tentoonstelling „De Vrouw 1813—1913" aan den Amstel te Amsterdam bezocht H.M. op 14 Juni 1913 en op 28 Augustus van datzelfde jaar opende De stoet komt de Leidscbestraat uit; daarnaast de rondrit;over den Dam. Ontvangen door Haar Kinderen, vertoont de Koningin ziel, op het balcon Zit, in tegenwoordigheid van Koningin Emma en Prins Hendrik, het Vredespaleis te ’s'Gravenhage. De pas-geopende Luchtvaart-afdeeling te Soesterberg bracht Zij dat jaar een belangstellend bezoek. '* *» Mf» De zang- en vaandelhulde nam een aanvang, zoodra de Koningin het paleis bereikt en op het balcon plaatsgenomen had. Toen kwamen in 1914 de woelige dagen, voorafgaande aan den wereldoorlog, met bezoeken aan de troepenbewegingen, de overstroomingen in Noord-Holland en de veenbranden in Drente. Eenige momenten uit den langen stoet; o.a. de Amsterdamsche Jongemannenver. „Excelsior”, het R.K. Meisjeslyceum, het Onderwijzersgenootschap. 15 Juni 1915 volgde de eerste steenlegging van het Rotterdamsche stadhuis; 28 Februari 1917 de opening van de eerste Jaarbeurs te Utrecht en 10 Augustus van dat jaar de installatie van het Koninklijk Nationaal Steuncomité. De enorme volksmenigte, die op den Dam getuigde van haar liefde voor ons Vorstenhuis. In het najaar 1918, toen over onze Oostelijke grens de revolutie woedde, kwam ook hier de „greep naar de macht", die zoo smadelijk verliep, met als reactie daarop de betooging op 18 November op het Malieveld te Den Haag, de mmm De nationale gedachtenisviering in de Nieuwe Kerk (6 September 1938)/.Tijdens de redevoering van dr. H. Colijn. oplaaiende Oranjeliefde en de huldiging van de Koningin ter gelegenheid van Haar twintigjarige regeering in het Gebouw voor K. en W. te Den Haag door afgevaardigden van een half millioen jR.K. en Ghr. vakarbeiders. De gang naar de Nieuwe Kerk en terug naar het Paleis op den gedenkwaardigen Dinsdag. Begin 1919 bezocht de Koninklijke familie Zuid-Limburg en Zeeuwsch-Vlaanderen; 30 Mei legde de Koningin een krans bij het standbeeld van Jan Pieterz. Coen te Hoorn en in Augustus bezocht Zij de Elta, te Amsterdam. De nationale huldebetooging door afgevaardigden van het geheele land o.a. de Amsterdamsehe professoren, Friesche deelnemers, de kunstzijde-industrie, Volendam en Marken en Noord-Holland. 29 December 1920 liet HM. te Amsterdam den kruiser „Sumatra" te water; 20 September 1921 onthulde Zij het gedenkteeken voor de gemobiliseerde Landen Zeemacht 1914—1918 te Scheveningen; 1 April 1922 bezocht Zij Den Briel Andere groepen uit den langen en interessanten stoet: Velsen-Ijmuiden, de Langendijken, Goes. Een algemeen overzicht. ter herdenking van Nederland's 350~jarige Onafhankelijkheid; 28 Augustus bezocht Zij Groningen (herdenking rampjaar 1672 en Groningen s verdediging door Rabenhaupt); 26 September onthulde Zij een monument ter nagedachtenis aan de Nog eenige groepen, o.a. de mijnwerkers, de Amsterdamsche turners, de Kon. Ned. Zwembond en de Scheveningers. in den wereldoorlog gevallen Scheveningsche visschers en 14 October het Marinemonument te Den Helder. Op 6 September 1923, bij de herdenking van de 25-jarige rcgcering van dei * De elf commissarissen van alle provincies slaan op het bordes van het paleis op den Dam den allegorischen optocht gade. Koningin te Amsterdam, werd Haar het Nationale Geschenk aangeboden: de restauratie van het Mausoleum der Oranjes in de Nieuwe Kerk te Delft. In het jaar 1924 bracht de Koninklijke familie een bezoek aan Zeeland (Prinses Verlicht Amsterdam. Drie prachtige torens : De Montelbaantoren, de Westertoren en de Oude Kerk. Onder : Hr. Ms. „Tromp geïllumineerd. Juliana in Axelsche kleederdracht) en op 11 September opende de Koningin de Coenhaven te Amsterdam. Het iaar 1925 bracht de cycloonramp, waarbij de Koninklijke familie voorging H.M. de Koningin wordt in de aula van de Amsterdamsche Universiteit geïnstalleerd als doctor honoris causa in de economische wetenschappen. in hutpverleening en ditzelfde jaar werd de Koningin geïnstalleerd als eeredoctor in de rechtsgeleerdheid door de Leidsche Universiteit. Ook in 1926 kwamen er overstroomingen, nl. der groote rivieren, waarbij het Koninklijk gezin een bezoek De schitterende apotheose in het Stadion op 10 September. H.M. en Prins Bernhard ontvangen bij het verlaten van de calèche, bloemen, per vliegtuig uit Indië overgebracht, uit handen van de beide dochters van den Sultan van Langkat. bracht aan Wi/chen en Roermond. Datzelfde jaar werd de zilveren bruiloft van het Koninklijk paar gevierd. 1 Juli 1927 spraken de Koningin en Prinses Juliana voor het eerst in het Philips- Op het middenterrein wordt na de muzieknummers een kleurrijk huldigingsballet uitgevoerd van Yvonne Georgi op muziek van Badings. laboratorium per radio met Oost- en West-Indië en 27 October werd dat jaar het Maas-Waalkanaal geopend. Na de Olympische Spelen in 1928 reikte H.M, de Koningin persoonlijk op Eenige momenten uit verlicht Amsterdam : het Postkantoor, de Keizersgracht bij de Utrechtsche straat; de Reguliersgracht. het Amsterdamsche Stadion de gewonnen prijzen aan de gelauwerden uit. Op 23 Januari 1929 bezocht H.M. Utrecht bij den 350-sten verjaardag der Unie van Utrecht. In het begin van den Historischen Optocht, samengesteld naar gegevens van professor dr. H. Brugmans, kwam Floris V en zijn gemalin Beatrix in een jachtstoet, gevolgd door windhonden en doggen ; daarnaast het Koggeschip van Amsterdam en de praalwagen derO.I. Compagnie. 23 April 1930 werd ’t standbeeld van Juliana van Stolberg te 's-Gravenhage onthuld door Prinses Juliana in tegenwoordig heid van de Koningin en 29 April opende H.M. de nieuwe sluis te IJmuiden, 25 September de nieuwe zeehaven van Dordrecht. Na de prinsen-stadhouders volgden de praalwagens uit de Gouden Eeuw, voorstellende de Bouwkunst (boven), de Schilderkunst en de Letterkunde en (onder) : de Wetenschap. In 1931, bij het vacantiev er blijf in Frankrijk, bezocht de Koninklijke familie de Koloniale tentoonstelling te Parijs. Op 17 September van dat jaar voltrok Zij de opening van de nieuwe haven te Vlissingen. Op 23 November werd het Koning-stadhouder Willem III en Maria Stuart in de gouden koets. Daaronder de Zwitsersche lijfwacht van Prins Willem IV de Hollandsche gardes van Prins Willem V en de Staf van Koning Willem I. V’ Nationaal Crisis-comité op initiatief van Prinses Juliana ingesteld. 6 September 1933 werd H.M. bij het 35-jarig regeeringsjubileum in het Olympisch Stadion te Amsterdam door onafzienbare scharen gehuldigd. Na Koning Willem I met den Kroonprins en den jongen Willem (later Koning Willem III) volgden de deputaties der Elf Provinciën : boven Overijsel en Groningen, onder : Friesland. 1934 was het rouwjaar, daar op 20 Maart de Koningin-Mocder en op 3 Juli de Prins-Gemaal overleden. 4 Juni 1935 onthulde de Koningin in Den Helder het borstbeeld van Prins Van de overige provinciën volgden : boven Limburg en Drente, onder : Utrecht. Hendrik bij hei Heidenmonument en datzelfde jaar ook het monument voor aeneraal Van Heutsz te Amsterdam. In September openden de beide vorstinnen net juhana-kanaal in Limburg. Een overzicht van het Stadionveld tijdens den optocht. Op den voorgrond: Het Westland, Marken en Volendam en de Kaasdragers van Alkmaar. In Juni 1936 onthulde H.M. het standbeeld voor de Koningin-Moeder te Den Haag en verrichtte zij de te waterlating van den kruiser „De Ruyter’ te Rotterdam. Op 16 Juni opende H.M. de nieuwe Waalbrug te Nijmegen en op 12 De Noord-Hollandsche deputatie met praalwagens, een versierde molen en juichende boeren. December de Moerdijkbrug en maakte 9 September per radio de verloving bekend van Prinses Juliana met Prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld. Ook van verleden jaar zijn eenige data van belang te vermelden: 7 Januari het Boven : De Wieringer Meer. Onder links : West-Indië en rechts : Oost-Indië. huwelijk van het Prinselijke naar; 10 April de te waterlating te Rotterdam van het vlaggeschip de ..Nieuw Amsterdam23 Mei de te waterlating van den flotilleleider 3,Tromp te Amsterdam; de ontvangst der deelnemers aan de Het slot van den optocht: het Schip van Staat Aan het roer de Nederlandsche Maagd. De bemanning bestaat uit een bonte verscheidenheid van volkeren, tezamen gebonden door een hechten band : de verknochtheid aan het Oranje-huis. Wereldjamboree le Vogelenzang en de Indische deelnemers op het Leo. En dit jaar begon — op den laatsten dag van de eerste maand — glorieus door de geboorte van Prinses Beatrix, het eerste kleinkind van de jubileerende Koningin. Nog eenige mooie punten van verlicht Amsterdam, dat tienduizenden uit het geheele land deed saménstroomen naar de hoofdstad» Boven het Leidsche boschje en de Keizersgracht, onder het algemeene middelpunt, de Dam. /