GYSBERT JAPICX WIRKEN GYSBERT JAPICX, 1603-1666, nei in skilderij fcn Matthys Harings, yn it Frysk Museum. GYSBERT JAPICX ¥IRKEN BISOARGE FEN J. H. BROUWER, J. HAANTJES EN P. SIPMA UTJOWN YN OPDRACHT FEN IT FRIESCH GENOOTSCHAP VAN GESCHIED-, OUDHEID- EN TAALKUNDE TO BOALSERT, BY A. J. OSINGA, 1936 FOARWIRD By it forskinen fen Gysbert Japicx W i r k e n is it plicht rekkenskip to dwaen fen de wize hwerop wy to wirk gien binne. It is bikend, det fen üs forneamde dichter, berne 16U3, forstoarn 1666, de folgjende ütjeften bisteane: 1° de Boalserter ütjefte (B of BU) fen 1668, in trerlike frjeonehilde fen de ütjower Samuel fen Haringhouk; 2° de Ljouwerter ütjefte (L of LU) fen 1681, bisoarge fen S. A. Gabbema; in nijprinting fen B, mei oar wirk, al en net fen Gysbert Japicx, ütwreide; 3° de (saneamde) Frjentsjerter ütjefte „Te Franeker, by Lenert Strick, Boekverkoper, 1684." dy t oars net is as in nije titel-ütjefte fen L; _ D 1 4° de ütjefte „To Ljeauwert, | Bij Johannes Proost, Boeckforkeaper, 1821." Op it titelblêd: „De tredde Druck. | op nijz trognoaze in forbettere trog | E. Epkema. Dizze ütjefte tsjutte wy oan mei E; 5° de, onfolsleine, ütjefte, bisoarge fen Waling Dykstra, yn 1853. Us ütjefte scoe dos de fyfte neamd wirde kinne. Wy dogge dit lykwols net, omdet wy in oare wize fen ütjaen keazen habbe en om't wy hjirby for it earst Gysbert Japicx Nederlanske fersen opnimme. Dêrom is ek de titel oars. „Friesche Rymlerye" wier al yn B en L in onkrekte titel, mar for üs ütjefte yette mear. Oars wol spitich: R y m 1 e r ij e wier üs tige hiem wirden. By üs biwirking moast B de grounslach wirde: it is net allinne de earste, mar ek de béste ütjefte. Wy habbe dizze sa goed as alhiel op de foet folge. Allinne it proza-stik Paris in Enone, dat yn B folget op Muwze Boasch is forpleatst nei it oare proza, dat for it earst yn L opnommen is. Dêr tsjinoer binne trije ferskes, dy't yn L yn it twadde diel steane, nei foaren skoud; it binne: Op dy forschate Minne-Rymlerye fen Simen Aebbes Gaebema, Op dy swiet-muwlck jende Paet-rymme fen Simon Abbes Gabbema en Slioecht in Rioecht (L II, bis. 60-63; üs ütjefte bis. 44, 45, 46). It earste hjirfen kaem ek al yn B foar, mar yn hwet öfwikende foarm. Fensels moasten wy üt L oernimme, hwet dizze yn it twadde diel1) oan wirk fen Gysbert Japicx mear hat as B en hwet dos troch de soarch fen Gabbema ta üs kommen is. Foarst de Brieven fen Gysbert oan Gabbema; twad de trije niisneamde fersen, dy't yn L II op de Brieven folgje; tred de beide prozastikken Dorilis in Cleonice en Yen suwnerlinge forhanlinge fen Libben in fen Stearen, en fjird it stikje Nauwkeurigen Needer-la n der, dat yn L noch foaröfgiet oan it O o n myn Lan-aerde Lezzers. Dizze pleatsing fen Gabbema habbe wy dos net neifolge. Op dizze stikken habbe wy de Nederlanske fersen fen Gysbert Japicx folgje litten en dêrmei is den alles opnommen hwet üs oant nou ta fen syn wirk bikend is. Hwet de tekst-bihandeling' oangiet, binne wy tige bihaldend to wirk gien. Wy habbe allinne blykbere printflaters üt B en L forbettere: yn Diel II scille wy dêr in list fen jaen. By de teksten üt B habbe wy de varianten üt L jown, alhowol dy yn it miene mar fen lyts bilang binne. Yn de Suwnerlinge Forhanlinge habbe wy in tal emendaesjes fen Joast Halbertsma oernommen: ek hjirfen scil yn Diel II opjefte dien wirde. Fensels is oan stavering en punktuaesje neat foroare. It forskaet fen druk yn B en L is net neifolge; allinne habbe wy it wird HEERE yn kapitael sette litten, lyk as yn B en L. Fen de Brieven is de opienfolging üt L bihalden: wy scille dit yn Diel II forantwirdzje. De Nederlanske fersen binne chronologysk en neffens de aldst-bikende boarnen, dy't yn Diel II meidield wirde scille. De Ynhald is ') De titel dêrfen is : Het twaede Diel, | Fen dy | Friesche | Wirkken. | Behelsjende ijn zig | I. Friesche Grammatica, | II. Dae Liordera bota, | III. Friesche Brieuwen. | IV. Historje fen Dorilis in Cleonice, | V. Philips fen Mornay, Heer fen Plessis. | fen Libben in Stearren. | Trog | Mr. Gysbert Japix, | Schooltjenner in forlezzer binne Boalsert. | In nu, ney zijn deaed, wt zijn eyne Schriften | ijn 't ljeuwgt gebragt; | Trog | Symen Aebbes Gaebbema Hist: Fr. | Nooyt for dezen ijn druwk west. sa folie dwaenlik neffens B: dêrfendinne de öfwikingen mei forskate tekst-opskriften. Inkele kearen is, hwet yn de Ynhald fen B stiet, yn üs ütjefte twisken heakken set. L hat yn de üs bikende exemplaren gjin ynhald fen it twadde diel. Oant safier den üs forantwirding. Hwet hjiryn noch ontbrekke mocht, kin yn üs Diel II opnommen wirde. Wy tinke dêryn ek to jaen de Juniana üt de Bodleyaenske Bibliotheek to Oxford, dy't neffens üs to wichtich binne om se yn it variante-apparaet to forarbeidzjen, — mei al it fierdere dat wy fen bilang achtsje. Boppe dat scil dit diel in wird- en saekforklearring bifetsje en in bibliografy. Gysbert Japicx Wirken habbe wol in kommentaer nedich. Epkema joech yn 1824 syn Woordenboek op de Gedichten en verdere Geschriften van Gijsbert Japicx üt, as in forfolch op syn ütjefte fen 1821. Dit Wirdboek, dat noch altyd fen greate wearde is, bifettet ek in Grammatica fen Gysberts Frysk Wirk. Wy miene mei in Kommentaer folstean to kinnen. Grammaticale en litteraire stüdzjes lizze for dizze ütjefte net yn üs plan: wy libje yn de forhoping det dy op üs wirk folgje scille. En hwet in Wirdboek op Gysbert Japicx oanbilanget, üs plannen datoangeande rikke fierder. De Gabbema-ütjefte birikte tinkelik mar in lytse rounte. Dy fen Epkema hie wis wol mear lezers. Wy hoopje, det uzes yn hannen fen in great tal Friezen en net-Friezen komme mei. De tiid like üs ryp, de winsk ta in nije ütjefte great. Wy sprekke üs blidens der oer üt, det it Frysk Genoatskip dy ütjefte op him nimme woe. Heech foreare binne wy mei de ynteikening fen Hjar Majesteit üs Keninginne. De biwirkers en de ütjower habbe mei dizze ütjefte in nij monumint for üs greatste dichter stiftsje wollen. Oft dit slagge is? En oft hjar wirk fortuten dwaen scil? Wy winskje en hoopje it. It leit binammen oan de Friezen. Wy tidigje op hjar. DE BIWIRKERS. gysbert japix friesche rymlerye; Yn trye .lel en forjckaet : 5 d'Ker.ite tinne LJEAFD in BORTLYCKE MINGEL-DEUNTJES: 't Oorde jinte GEMIENE «f HUWZMANNE 10 PETEAR, in ore KATERYE: 't Efterste iz HYMMELSCH HARP-LUVD. Dat iz to sizzen, ytlycke fen DAVIDS PSALMEN. 15 To BOALSERT, By SAMUEL fen HARINGHOUCK, Boeckdruwcker ïjnne \^ierkeyt. 1668. L: Gysbert Japix | Friesche | Rymlerye; | Yn trye dielen forschaet: | d'Eerste binne | Ljeafd in Bortlycke | Mingel-deuntjes: | 't Oorde sinte | Gemiene aef Huwzmanne | Petear, in ore Katerye: | 't Efterste iz: | Hymmelsch Harpluwd. | Dat iz to sizzen, ytlijcke fen | Davids Psalmen. | Dy oorde druwck, mei ien twaede Diel forgreat. | To Leuward, | By Kerst Tjallings in Gerrit | Heegslag; Boekforkeepers. 1681. <1 Authóre TO DY LEZZER. Ljeafd'-wirddige Lanz-ljue, ruwne Friesen, gol-hertige lezzers en sjongers; 5 So 'er immen aet, aef hette, fijnt to leckjen in to berispjen, oon-geande uwz letter-spjealdinge aef boeckstoyinge (dear ijn wy uwz salme naet foldwaen kinne) aef oorz hette: wy sille goemoeds wezze dat petear to herckjen: Mar az 'er immen, for it yensken trognoaze 10 in oer-kóge to habben, oon-komt meye fuwlle jerre-Pin fen Momus, om alle dwaen oer to kliemjen in to begriemjen; Dy schil it beleavje, az hy it alle gearre, meye schern-stirt, beslingere het dat him jinstiet, uwz eack to-komme to litten dat im wol-beheaget in better 15 tinckt; dat wy reyz löytse mogge aeft er so nolck in ljeap iz ijn 't bouwjen, timmerjen, mirsseljen in op-rjuechtjen, az ijn 't aef-brecken, wirck-scheynjen, om-schoerren in forwoestjen: aef it lock to sloeg dat er in tredde koam, dy uwt it miz-grijpjen fen uwz twaën, twissche 20 twijn, 't ljeacht in fol-mecker wirck oon-bea, to eere fen uwz friessche tonge, dy-me t on-rjuechte beschildget dat me him mey nin lett'ren uwt-bijldje schoe kinne. So folie tocht my rie to sizzen, mey winsch in wad fen lock, seyn' in wolfert ginste. V O O N MYN LAN-AERDE LEZZEiS. i Ljeafd'-wirddige Lanz-ljue, ruwne Friesen, gol-hertige lezzers in 5 sjongers; So 'er immen aet, aef hette, fijnt te laeckjen in to berispjen, oon-gêande uwz wind-namme-letter-boeck-stöay-spjaldinge aef boeckstoyinge (dêar ijn wy uwz salm naet foldwaen kinne) az aeaeck ijn 't rijmjen, fersse-meytsjen, miette-klinckjen sef oorz hette: wy sille goemoeds, ja fen seft-sinnige in blier-hertige lomme fuwn wirde, om 10 dat petêar, to uwz onderrjuechtinge, oon to herckjen: Mar az' er immen, for it yensken trognoaze in oer-köge to habben, oon-komt mey'e fuwlle griem-pin fen dy grimmytige Momus, om alle dwaen oer to eyd''tynjen, dy geliêavje dogge so wol to dwaen, om (ney't hy 't alle gêarre, mey'e schern-stirt beslingere het, dat 'im tjin stiet) uwz aeaeck 15 to-komme to litten dat 'im wol-behaegjende better tinckt; op dat wy reyz löaytsje mogge, aeft' 'er so nommel, nolck in ljêap' al iz ijn 't oon bouwjen, op-rjuechten, in stal-?ieraetjen, azijn 't döl-brecken, om-schoerren in for-wöastgjen: aef it lock to sloeg dat 'er yen trodde kaem, dy uwt it miz-grijpjen fen uwz twaën, twissche twijn, 't liêacht in fol 20 macker glanz-wirck oon-bêa, ijn glöarje fen uwz ade Friez'ne tonge, dy me t'onrjuechte beschild'get dat me zijn petêare mey nin letter-kreft, ney 't libben Schilderjende, uwt-bijldje schoe kinne. Dit so on-dild'lijcke az flouheftigh forwijttjen, het uwz, al oer-langh, so libb'ne recke, dat wy de pinne mielje liet'ne (sommes ijn uwz for25 meyts-in-uwr-slagge uwre) oer 't klad-pampiere, om to ondertaestjen aef me uwz schiere wirden naet ijnne lett'ren, in uwz grijz kat ijn miette ferssen (dat me uwz to-biet onmuwlck te wezzen) beknettjende fetsoenearje koe. Dit iz den in stielke fen uwz stal-lêaze flaesch-klompe, dy wy to wrad' brocht habbe. Holpje dit bêarre kêal sabbjen, Liêafd-wirdige Lanz30 ljue, ruwne Friezen, gol-hertige Lezzers in Sjongers jimme oerboadige Tjienner G. J A P I X. Sljuecht in Rjuecht. Oon mijn wirde frjuene NINNE FENN'-HUWZ, op sijn Langjen ney 't Ljeacht fen dizze Friesche Rymlerye. 5 't Lycket, Frjuene', aef bergen swolle. Bergen bergen kealje') wolle, Bergen antje', ö Frjuen', Fenn'-Huwz, Droag-je' aet greats? 't Keal2) wirt in Muwz. Oon dy Lit-tinckene Eyn-wittert. Wa dit wirck schoert, mey Zoyli hannen, J-Ef köaget 'it, mey Momi tannen, Quanz-quijz', 't iz aerne' nog naern' to goe.3) 5 Hertse', hertse', o Lanst, so booz az tjoe, Ontjou dy naet t' uwt-litt'ne geyen: 't Iz ommers nolck to 't portte-feyen. Jiette in Wirdke. d' JE bare trapet, plomp ijn 't gnod, Oer 't goe kruwd hinne' in sijkt de Podd': Dy hier uwt naet az fuwl op-sijkje,4) 5 Momme' eack, mey rjuecht, by Rea-schonck lijckje. L: ') kêalje 2) kêal 3) goe, 4) opsijkje, FRIESCHE TJERNE. JE F1) Een Friesche Brullofts-Praet, Fen Huwz-man Tjerne-Maet. 5 lek winsck Lan-Here lock, mey uwz nije2) Lan-Frou, Dat ljeafde jiemme3) bijn, in nimmer naet bejou. Lock moat y habbe Tzjerl, Lan-frou in Y to gearre Trog yerdsche' in yv'ge seyne', al fen uwz ljeave HERE. Da 'k ijnne Koackne koam, ho! dear wier socken rid 10 Fen Feynten, Famnen, Bern: 'k tocht dit reyts ick ijn 't lid, Az 't Wijv de Wirttel die, dit schoe my eack4) wol flije,5) Tjochtme doz de' Hijmmel ijn? Frjuenen lit my mey lije.6) Ick siet mey oon, ick yet in tijgge ruwn swiet lijv.7) O wijlde Sarlle! hie 'k de Buwck mey fen mijn Wijv, '5 Fen Beauwe, Bints in Royts, fen uwz heal-wuwgsen jonge, Ick proppese so fol az Lille-Piepkers Bonge. Dat jilt;8) war dy, mijn Buwck! iz de Buwck-laper9) dea? Gear ytten tijnt naet10) uwt. Goe Bjear iz eack naet quae. Dy Dekers yens! allijck is 't Brulloftjen az 't kuwppjen, 20 Er'n da uwz Gritman stoar, ho ging it op in suwppjen, In op in Ytten Snjeons? al wier ick roan of stoe, Dear wier ford de' yen eefn) de' oor' dy my fen fiere sjoe. In traepe' ick trogge Sted, korts elcke striette herne Wier't: Huwz-man,12)Friun'kommeijn: hertse, hertsereysTjerne. 25 In wirdke, Broar in wird, y rinne' immers to red, Y brecke13) in schonck', de striette' iz hird, in wiet, in gled, Hier 's Bjear, Hamme in Taback. Dear móst ick den oon 't ijtten, In dat al oon in oon; ick hie my ney bemoddere. Lan-here'14) ick wier hier komn, jo hette hier to jaen, L: ') oef (lêz: oef) 2) nye 3) jirome 4) cak 5) flye, 6) lye. 7) lijv, ®) jilt, 9) Buwk-lapper 10) neat ") oef 12) Huwz-men, 13) Brecke' H) Lan-Here' 30 Ney dit Spii beloyts, jild binnc y wol fen dwaen. Ick kijck! ick loyts! ick sjog! Iz 't hijmmelrijck to fijnnen Oppe Yerde1) k hab t hier fuwn. 't Iz naet as Sinneschijnen, Dear bleakerje ijn2) mijn eag, fen Sulver, Stient in Goud. O tinse het de' ijn-goe God, de' on-wirdde Minsche' al jout! 35 Lan-geanne! ljeave Ljue! hier kinnes 't ijtten3) meytse Az Beammen, Kruwd in Djier: in dat kin jiette smeytse? O derten liete! Mieri! het iz hier in nocht! De Wrad iz4) oppe rin, ho wirt it al betocht? De Muwrren Tecken-wirck, bebeamd, bebijld' mey Sijde. 40 Ho! schil uwz hijmmelsche haad, hier,5) ijn6) Jerus'lem rijde? ^Ef7) tjea de Braegeman in Breed ney Bed-lehim?8) De Spijl-ljue fiilje' ijnn'9) pleats fenn' ade' Hosanna-stem. Da k boaske', er'n, oon uwz Ynts (het wier ick jiette yen Jobbe! In jae wier earm' Djier jong) ick lille' ick bortte ick sobbe; 45 Ynts knuwck-forsche my weer, so lordig in so swiet: O jeugd! o swiete jeugd! Ick mecke in sjongsum Liet Fen uwz eyn' Booschery'; hertse: elck sijn ber iz 't rijme, 'k Scil sjonge frjunen, 't het de Tean fen Malle Sijme. 1. TJERNE. Hilla! het Famke sjog ick dear? 50 Iz 't Yntske Widmers? swiete ljeave Djear! Yntske, lieaf,10) wier hinne? Doeken hert allinne! Ick had dy silschip, Bout, iz 't dijn bejear. YNTSKE. Ne Tjerne, dat komt naerne11) foor, Seft, gong' wierom, du witste wol in oor'. 55 Linckert loyts' dear jinsen,, Leyt dijn ljeafste Rinsen, Yn 't Buwtte-huws to kijtsen oere Door. T. 't Is om Dy ,, Dat ick ly ,, 't Santigh 12) tuwzen Deaden. L: ') Yerde, 2) yn 3) ytten 4) is 5) hier ontbrekt e) yn 7) OEf (lêz: oef) 8) bed-lehim? ®) ynn' 10) ljeaf ") nearne l2) 't Santig Y. Naet!) om my ,, Het mient]_hy ,, 60 Klegge Rins dijn neaden. T. Yntske ljeaf, du biste 'et hert. Y. Jou! datm' er naet grien om wirt! T. 'k Ly om dy so gritte smert. Y. Feynt, het iz 't den dat dy dert. 65 T. Gouden het schoe 't wezze? Ick kin naet genezze, Az ijnne2) hijmmel fen dijn ljeave Schirtt'. 2. Ick bin for-eald op dy op dy, Mijn huynigh-swiete3) Tuytelke, leauw' my, 't Libben, in mijn stearren,, Stiet oon dyn be-jearren, 70 Forlitste my, dy4) kadde Dead5) ick ly. Y. Kin ick dy 't libben nimme' aef6) jaen? Frjune' hoe wier 't muwlck for my om dat to dwaen? Giek, hoe kinste kleye,,Wier mey soe 'k dy deye? 't Iz nin petear. Het! scoe 'k dy den forjaen? 75 T. Ljeaf ick bin ,, Trog dijn Min ,, Az in fjoer ontstitsen. Y. Tuwzel-sin , , In 't begin ,, Had it fjoer beritsen. T. Ljeave Bijld, dat is to let. 80 Y. Wierom? 't fjoer mey wetter bett'. T. Minne-fjoer ontsteekt to red. Y. Tjerne dog ick dat? je het! T. Om dy, in oors naerne ,, Mot mijn hert doz baerne, 'k Wit sijeker dat 'et my oors nimmen det. 3. 85 Tuwt, az ick by dy wezze mey, Den iz mijn hert so nochlijck alle dey; L: ') Neat 2) ijn de 3) huyningh-swiete 4) de 5) dead 6) oef Alle swiere fleagen ,, Tjeane' uwt mijn droove' eagen Dy goeysje' in galje' az tu, ljeaf, rinste wey. Y. Ia1) Tjerl! het woeste dat ick die? 90 My aenget rju for 't raebjen fenne Lie; Schoe ick by dy blieuwe , , In dijn pleagg' fordrieuwe? De2) Ljue dy seyne' oer al dat ick dy hie. T. Swiete Laem , , Az 't so kaem ,, 't Hert wier my fornoegge. 95 Y. 't Ick dy naem,, Sljuechte Faem ,, Wierste dear mey foegge? T. Ljeaf oer-floedig: Iz 't den so? Y. 'k Giek 'er mey; ho doz! ho ho! T. Sjogh dear moye, kijeke-bo! 100 Y. Socken Knotte 'k Taest3) al to. T. Swiet, oer-swiette4) Famke,, Ljeaf ijn-ljeave lamke, 't Iz keap, 't iz keap: kom paetkje my, so, so. so so so so. Lan-here' y habbe 't hier so jamek, so wradsch, so wijld, Jon Breed iz oors nog' oors, az in elbast're Bijld, 105 Jae 's oere miette5) möy mey Sijde' in Goud behinge, In Wanne'6) hetse' ersling' om, fen tin doeck, dy 's om-slinge Mey Spjeald-wirck, hann'-brie lang: ja al dat ick hier sjog, Dat iz so möy, so fraey, so ljeaflijck az it mog. In lijck'wol ljeau ick naet, y droagje' y sliepje' y weytse, HO Dat meer, az ick mey Ynts, y jo mey her formeytse. Mar, Tzjerl, ick gin 't jo wol, ja tuwzen reys so goe, Y hiene' al heel jön winscke', az ick it jo jaen koe. Iön7) wille oppe Wrad iz (ney my tinckt) folmecke. Habbe' y in hert az ick, da 'k dit Boasch-lietje mecke' 115 Da wier ick ijn8) mijn schick, je Feynten! 'k9) wier so rijck, 'k Tocht, ijnne 10) wijde11) Wrad iz nimmen my allijck: L: ') )a 2) Dy 3) taest 4) oer-swiete 5) miete 6) Wann' ') Jön 8) yn 9) ick 10) ynne n) wyde Mijn Ynts jae wier 'et al, mijn Ynts jae wier mijn wille, Mijn hert dat wier so licht, in Goese-plomm' koe 't tille. O fijn gouwne eerste jier!1) hoe2) red roonstu ney 't eyn! 120 Wij sijllen meye Pream, wy jottjen meye Weyn, Ney Oore-heytes nu, den ney uwz Yntske Mijgen,3) Aif4) ney myn Yeme' aef4) Möyts, dear wy den huwz-rie kriggen. Doz gearren wy it goed to gearre, mey uwz twaën; Ho! for Graef Hendricx steat woen' wy uwz lock naet jaen. 125 O njueggen-duwbbeld swiet! az ick mijn6) Ingel-swiete Juwns °) ijn7) mijn5) earmen noam, (seft, het soe 'k dear [uwt-sjete:) 't Ney-tinsen iz so swiet, ja swieter iz it my Az Pijp-keniel8) in suwcker oere rysen' Bry: Dear wier nin deyen oon, Goud scoe 'k 'er uwt poerearje, 130 In jas woe az ick woe, dat koe nog' mocht felearje. O jouw'ren Groat! wier blieut mijn5) tijd?9) nu 'st naet in [Bean'.,0) Ho! praet ick roun ijn7) 't boun? so 's 't heag tijd,11) ick [möt gean. O Böle, dy gean Koe! het dert het schirt mijn5) schoncken De holle rint my om. Ick bin, forsijcker, droncken. 135 'k Hab mijn5) buwck so swiet fol, dat 't naet scholperje mey. Ick tanck-je ljeaflijck,12) Faer, Lan-Here', in siz gin-dey. Eyn. L: ')Jier! 2) ho 3) Mygen, 4) CEf 5)myn 6)Juws ') yn 8) Pyp-keniel ')tyd? 10) bean'. u) tyd, 12) ljeaflyck, T O - H JE C K E. Tjerne sjongt lanse Wey, geande ijnne 14° suwze, ney huws. [Stem: Rosemontje lagh gedooken, 6c.] 1. Swiet, ja swiet iz 't, oere miete, 't Boaskien fore jonge Lie, Kreftig swiet iz 't, siz ick jiette, 145 Az it giet mey' Aders rie. Mar oorz tijggetet to'n pleag', Az ick oon myn Gea-feynt seag. 2. Goune Swobke lit uwz pearje, Bea hy her mey mijlde stemm'. 150 Ofke seyse' ho soe 'k it klearje, Wistu rie to Heyte' in Mem? Ljeaf dat nim ick to mijn lest. Dear mey wier dy Knotte fest. 3. Da dit Pear to gearr' soe ijtte, 155 In jae hiene nin gewin, Heyte seag, az woe hy bijtte, Mem ') wier stjoersch in lef fen sin; Ofke, seyse', elck jier in Bern, Wier ick Faem, ick woe 't so jern. 4. 160 Hoyte' in Hootske, Sneyns to keamer, Mecken 't mey elk-oorme klear. Tetke krigge Sjolle-Kreamer, To Sint Eal, by Wijn in Bjear. Nu rint elckum az in slet, l65 En bekleye 't: mar to let. L: ') Men 5. Oeds die better, ney ick achtje, Da hy Saets sijn trouw' to-sey, Hy liet de' Aders even plachtje, Het-se' oon elcke' ig joene mey. 170 Nu besit hy huwz in Schuwrr', In sijn Bern fleanne' all' man uwr. 6. Orck, mijn Soon, wot du bedye, Rin naet]) oon allijck in Moll', leid in rie lit mey dy frye, 175 Bern, so2) geann' dijn saken wol. Den sil de' Hijmmel oer dijn dwaen, Lock, in mijlde Seyning', jaen. oe y t. SJOLLE KREAMER I N T E T K E. Joutme' oer-al de Kreamers ney, 5 Datse löy lizze' one wey. Om te schoaschjen ijnne Sinne, Asse fjouwer huwzen rinne Mey in Barge-hock forby? So is 't wier, ijn 't eerst, oon my. 1° Ick wird wirg; in 't schoe my leste, Dat ick hier in bijtke reste: Is 't lock jiette for 'e stjuwn, Ick berinn't licht oppe juwn. L: ') neat 2) soo Mersse stan: ick lit dy sljuerckje. 15 'k Mot reyz bortlijck tuereljuerckje. 'k Mot reyz, fen in oorz fortriet, Lille-pijpje' in nochlick Liet. ,'t Sil mijn Gea-Feynts seer naet1) reytse; Lit ick my dear mey formeytse. 20 [Wijse. Cet Anne si belle 6c.] 1. Tiete siet allinne ,, Oon dy griene Wey, Schoaschjen ijn dy Sinne ,, Op in Simmer Dey. 2. Tiete kaerde de' Holle2),, Fol fen gritte smert', Kreft! hy lie so folie ,, Om sijn Róyts ijn 't hert. 3. 25 Röytske, ljeave herte ,, Yn Sint Lamerts Merck' Sietstu op mijn schertte, , Huyning-swiete wirck! 4. 'k Hearde Dy dear sjongen ,, Hey!3) het wier 't in nocht Al mijn ljae dy sprongen ,, Az ick 'er oon tocht. 5. Swietert! ljeave schiepke!,, Nuw t ick fen dy bin 30 Mieleste' ijn mijn sliepke ,, Njuncke in ijn mijn sin. 6. 't Droagjen mijn be-jearren,, Ia4) mijn libben iz, 't Weytsen iz mijn stearren,, Om t ick dy den mis. L: ') neat a) holle 3) Hey! hey 4) Ja 7. Moacht ick by dy blieuwe!,, Möye', ey wierom neat? 'k Sil dijn Laemkes drieuwe ,. Mey mijn Schiep to sleat. 8. 35 In ick sil-se foerje ,, Morns yer in juwns let. Bout! den mogste gloerje ,, Yn mijn bout, opp' bed. 1Y( * '•L Tuwt! den meyste' eack sliepje,, Omt ick Dy to spreek. Hey! den sil ick piepje ,, Op mijn Lille-seck. 10. Swiet ijn laeyts in reden ,, Soe ick dy omtfean, 40 Dodd' in swierigheden,, Moasten fen dy flean. 11. Het ick koe bytinse,, Het mijn Tuwtel woe, Schoe ick dy den schinse,, Ia *) al het ick koe. 12. Fijt'! mijn ljea dy trilje,, Röytske rinste wey ? 'k Kin my naet2) by-stilje,, 'k Rin dy aefter-ney. 13. 45 Schoe dijn Tiete lije,, Dat dy ALble krijt? Litte im naet2) bedije,, Ioft hy dy schien frij't. 14. Tiete sil dy tjienje,, Al syn libben trogh, In mey dy for-yenje,, Herck' mijn kiermen dogg'. L : ') Ja 2) neat 15. Micri! mey 't naetJ) wezze! Sizz' wierom (ey lóyts'!) 50 Kin ick naet*) belezze ,, Dy mijn goune Röyts ? 16. ny- Eten, ö du swiete!,, Raeyste' oon ALble han, Wierom naet') by Tiete ,, Tiete' oer-leafste pan. So mijn Piepe dat gingh swiet. T e t k e. Leyste' in floytest' hier dijn liet? 55 Litste 't oppe Rieme drieuwe? Wol wotte' alle Dey2) hier blieuwe, Leeg to sluwgjen, sleau in löy? 't Het nin schick in 't set nin röy. Sjolle. Komste dear mijn Keamer-houwer. 60 d'Hijnser reste, joutmes' jouwer. Tetke scoe 'k naet1) sitte? (sey?) 'k Sil hette' ijtte, moar, ijtt' mey. Sit, lit uws to gearre ombijtte. Tetke. Wa naet1) arbeyd't sil naet1) ijtte. 65 Dat 's in spreck-wird ad in wier. Dijn segs bernkes, earme Djier 1 l U" Rinne güwsjen omme stuwcke; Bleat, mey honger-hólle buwcken: Doz soo litste my betjean, 70 In du löykeste' one Lean. L: ') neat 2) dey SJolle. Moar, ick spearr' nin doave stocken. Tetke. Azste deste Sjolle; het pocken, In het pleage mienst' er mey! Nim Dijn1) Mersse2) in gong dijn wey. Sjolle. 75 Moar dear mey; 'k sil jitte rinne, ALi3) ick juwn in stoer koe winne. T e t k e. Fangt de fleande Krie aerne' aet, Yen dy sit dy krijgget naet.4) Sjolle. Moar, al moghste nu doz kibbje, 80 Juwn, juwn sitte blijer5) libbje, Az ick mey een tjocke Pongh, Fen kad jild ney huws to gongh. Loock',6) ick hab dat joed al stritsen; Jitte heste my forspritsen 85 Joft ick naet4) in bijtte kry, Twing' dijn muwle, schamme dy. Tetke. Az de bern my to' eare krijtte: Mam, mam: Ytte, ijtte,7) ijtte!7) In ick jild nogh' ijtten8) fijn 90 Yn mijn Pong, nogh' ijn9) uws Spijn,10) L: ') dijn 2) Merse 3) OEf 4) neat 5) blyer 6) Look', 7) ytte, ytte I 8) yten 8) yn ,0) spijn, Den tinckt my mijn hert moat brecke. Scoe 'k den naet]) in gleon wird sprecke. Az stu doz, by 't Sinne-fjoer,2) Leyste', in winste naet1) in stoer? Sjolle. 95 Moar. T e t k e. Ia3) moar; wer wol dit hinne? Sjolle. Moar, ho kin de tijd forrinne. Tetke' het wierste mijld in blier, Tetke' het wierste' in frjuenlijck Djier Yn dijn fljuegge Freester-jieren. 100 't Huwgget my hoe wy uwz tieren Az wy, ijnne4) tjuest're juwn, Mey in Feynte' in Famne-buwn, Lan-se Lean ney huwz to scholen, Ho _wy laken, tuylen, holen : 105 Az den Fökel, Foock in Fy' Thuws wier, roon ick weer ney Dy. Az den Koone' aef6) Nopke bijlle, Seft, seft (stoe-stu aefter stijlle Fenne buwtt'-Door 8) stil, ljeaf, stil, 110 Heyte wecket: Gouden 'k sil Dy uwz Schoerre Door ijn litte. Heale nachten koen' wy sitte. Kreft! ick wier soo jern by dy. In Du, wierste' eack aengh fen my? 115 'k Onder kijppe dy fen fore, Az in Schiere-Krie7) de knore. L : >) neat 2) sinne-fjoer, 3) Ja *) ynne 5) oef 6) buwtf-door 7) Schiere-krie O Du lakeste soo wijt! 'k Wier ijn Dy1) my selm al quijt. Beyde' uwz Aders woen' 't naet2) lije,3) 120 Jiette, moye, koe 'k Dy krije.4) 't Huwgget my, aef5) 't joe schijd' ljeau, 't Nochlijck, da 'k Dy 't jild to treau. Tetke. Meyste my 't hert jiette dolge? Hie 'k mijn Heyte rie dogg' folge, '25 O dat Boaschjen buwtte rie! Dertten wier ick da 'k it die. Naet2) in Faem so gnep az Tetke, Nu bin ick in smörig sletke, Wa my sjocht, ick lijckje', earm Djier! 130 Nimmen min az jae dy 'k wier. Al mijn moed iz my ontsoncken. Al mijn goed hestu fordroncken, In forspijlle, sneyn op sneyn, Moart! mijn lijen6) het nin eyn. Sjolle. 135 Nu, nu, seftjes, moar, hoe beerste, Hab ick schild, ljeaf,7) ick bin de' eerste Naet2) dy keatet; leauw' dat fest: Better yer keate' az op 't lest. Ick sil mey 'er tijd wol wijzje. Dat eerst möy schijnt kin ney grijzje. Dy sijn jeugd ijn8) 't wijlde' oon-stelt, Bettert him wol oppe jeld. Dear mey sil uwz lock beginne, Du ney huws. ick op in hinne. 145 Eyn. L: ') dy 2) neat 3) lye, 4) krye. 5) oef e) lyen 7) ljaef, 8) in 2 L J E A F D E. i Prins Roberts1) mars. Wijse. (Een Ionckvrou2) die mijn hert I door-wondt öc.) 5 ljohan. 4.8. 1. Ljeafd', wirdste Ljeafde', oer-schienste Bijld, Puwck, boppa Sinne' asf3) Dey, Nin Faem, hoe moy, dijn glanz' besijll't Op tuwzen mijle ney. 10 Yen strieltje' uwt dijn blier eag, ick tjuwg, Tjocht dat ick ney dy stjoer, Ja ijn dijn ljeafde baern in fljueg4) Az Migge' ijn5) 't Kersse-fjoer. 2. Wae dy naet ljeaft iz ijn5) forstan 15 Fen wit in fet *on-dreag. *onswanger Mar, al-folmecke' oer-wirdste pan, Het Minsche fljuecht so heag, Dy dijn wirddij'6) wirddearje kin; Dijn gaven ijn 5) befet, 20 MV) breyns begrijpp' groundearje kin, Hoe djiep me dear op let. 3. 'k Wol naet, lijck' folie minners dwaen', Asse' alje bernsck in njuer, Dy alle schild de ljeafde jaen'.8) 25 (O wean-wit buwtte stjoer!) Li ') Robberts J) Jonckvrou 3)oef *) fljueg, 5) yn 6) wirddy' 7) GEf 8)jaen, De' yen' neamtse wread, hird, doaf in blijn, De' Oore' hietse kad az snie, Dy wijt't her on-joulijcke pijn, Dogge' al mey on-beschie. 4. 30 't Hiete' yerzen, uwt it smitte-fjoer, De Smid nimt, buwtte schea; Hy hanlet it mey goe bestjoer In 't det him quaelck nogh quea.*) Mar koamer aerne' in onbedreun' 35 Dy 't fette' oon 't erslinge' eyn, Dat wier eyn schild, az hy oon 't gleaun' Sijn gicke hannen scheyn'. 5. Oertinckt mijn hert dijn frjuenlijckheyd, Jee 's alle reyts onteyn. 40 Eack dijn mild-diedig heag beleyd Glanz'-glorret sonder eyn. Maer 't jienge' uwz crjuesget smert in smaed't, Iz schijn-ljeafde', in ondild. Wijt' dat dy ljeave Ljeafde naet. 45 (Holp' Ljeafde!) 't iz eyn schild. Heal dea! heal dea, trog Minn'-sjocht', Ljeafke! Oon' dobbe ig het ljeafds wuwn' my brocht: Het tinckt 'er Jo ~) fen, herte Tjeafke!3) Witte Y4) rie jin mijn ljeafde-sjocht' ? 50 ce y t. L: ') quse. 2) jo 3) tjeafke! 4) y R E O N T S E LJEAFDE-GAL, OON FRIESKE-LICHTFIRDIGHEYT.1) 5 [Stem: Periosta.] 1. Let ijnne2) juwn (de Sinn' oone' oore' ig Duyn, Nacht-wadsters eag belitsen mey yen Wolck', Fjild,3) wetter, luft oer-teyn mey tjuester bruyn) Siet Reonts oon' Stran, in walde' uwt herte-kolck. 10 Yen triene-gjealp; dy lanz her wangen del Roon, wiet in4) hiet; in biet in spliet her fel. 2. O Friesche! (sey-se') in dear mey wird'-se stom, In Jae5) bescheat,6) in laey ijnn'7) swijmme'8) az dea. O Friesche! (sey-s'9) da-se hette weer bekom) 15 O 't hert bejout m', hoe 's, ljeaf, dijn Reonts ijnn' nea! Reonts, eren, Reonts, dijn hert, dijn siel, dijn sin, Reonts litste, ljeaf, ijnn'10) wean fen freamde Min. 3. Fljueg hinne' oer-drovig suchtjen sonder eyn, Reyts, reyts ijn11) 't hert fen him dy Reonts forjit 20 (: Wierom ick tuwzen tuwzen trienen weyn:) Om Fijnne-min,1S) dy him, spoar-bjuester, rit. O Friesche! koe 'k mijn trienen ijn11) dijn bloed Trog-mingje 'k wit ick recke dijn gemoed. L: ') Lichtfirdigheydt 2) ynne 3) Fijld, *) en 5) jae 6) beschaet, 7) ynn' 8) swijme' 9) seys-s' 10) ynne' ") yn '2) fijnne-min, 4. Mar 't iz om naet al het ick kley aef1) gal, 25 De Goden habbet, ljeaf, (och!) doz forsjoen, (It tij,3) it ty to goe; naet to dijn fal:) Dat jae dit bjuester freamd Djier oon dy joen'. Ick rop, ick rop oone' Hijmmel in bejear Sijn tjuwg, ljeaf, dat ick om dijn ljeafde stear. 5. 30 Ho schoe ick libbje! 'k fiel dijn hert in sin Ljeaf, eren rjuecht in sljuecht oon my forbuwn, Nu fest oon dizz' blier-eage Meeremin, Dy (hoe-se* eack sjongt) jae 's duwbbeld falsk ijnn'3) [gruwn. O 't tjuester graef mijn winsch'! 't ljeacht bin ick sed, 35 Om dy mijn treast, trog Mercurs floyt' forret. Op Daneus Famne bed. E y n. HERDERS LJEAFDE T O GALATH/EA. ..... j Treurt edel huys Nassauw, 6c. 5 ^Se' ^ Na dien uw' Godlyckheyt, 6c. 1. 't Wyt fen mijn hert in sin Iz Galathaee. Ick bin (Trog her snie-wijt, in wirde) Oon Her,4) ijn5) ljeafde, buwn': 1° Ick kin 't fen Her4) naet hirdde, JEi6) ick flamje' az in Uwn'.7) L: ') oef 2) ty, 3) ynn' 4) her 5) yn 6) OEf ') uwn'. 2. Her Wezzen1) from in sljuecht, Her Wirdden2) klear in rjuecht, Her on-bespritsen'3) wand'le, 15 Her inck'le ruwne' yenfad,4) Al her dwaen, wirck in handle Iz 't nommelst' fenne Wrad.5) 3. d' Onnos'le kerde Dy,6) Ljeaf, to sijn ljeaf, eer hy 20 Sijn libben drovigh eyne: Eer him (6 Helsche rie!) Sijn eyn Broar deadlijck scheyne, In d' heale Wrad fordie. 4; O Goune Galathaee! 25 Möcht7) ick mey dy, ijn free, Libbje, 'k hie wad in winsche. O! 'k nijd' nin Forst, ho heag, 'k Wier de lockigste Minsche, Dy aerne8) 't Sinne' eag seag. 5. 30 Möcht ick mey dy begean, 'k Schoe ney nin heagheyt stean,') 'k Schoe my mey dy formeytse, Om 't my de Gaest omteyn, Ney dit libben mocht reytse 35 Yn 't silligh sonder eyn. L: ') wezzen 2) wirdden 3) onbespritsen' 4) yenfad, 5) wrad, 6) dy. 7) Mocht 8) earne ') stean; 6. Wa 't den eack wezze mey, Dy Galathaee stjoert wey. Om Tethijs, Pluto' of Rhëa, Dy bouwje' op drieuwend' san:*) 40 Ick minje Galathaea Az Wrads2) heag-wirdste pan. Eyn. HERDERS NJUE, T O PALES. Stem: Van Cordewagen. 1. 5 Pales puwckje fenne Wrad,3) Mijn forhuwglijck herts bejearen, By waem ick my lockig had, Boppa kroon in prael fen Heeren. Pales pronckje fen it Fjild, 1° Dy forlit ik om nin jild. 2. Eren iz 't wol schijd in berd, Dat Ljue, werz fen haed-Stöck4) dragen, Steat klien acht'ne, ja naet wird, Om uwz Pales to byhagen. 15 Pales pronckje fen it Fjild, Dy forlit ick om nin jild. L: 1) san: 2) wrads 3) wrad, *) haed-stöck 3. Mars, yerts Fijne fen mijn Minn', Grouw'let nu oon ore weagen, Nu bloeyt Pales az Godinn', 20 Lodder-laytsend' blier fen eagen. Pales pronckje fen it Fjild, Dy forlit ick om nin jild. 4. Wa jiette' ore Ljeafde' oonguw't, Wa oon ore Minne1) muwlket, 25 Wa njuencke' ore schienheyt luw't, Wa mijn ker, az sljuecht,2) oon-tuwlket Pales pronckje fen it Fjild, Dy forlit ick om nin jild. 5. Mar wa mey my ney Her3) sjean', 30 Frjune 'k nijddje nin mey-fryër, Komme' op greyde' in griente' ceyt-gean, Ick gong mey him, des to blyër. Dear mijn Pales 't Djier-rijck' Fjild Proncket wadt, in hadt ijnne'4) hild'. ce y t. L: ') minne 2) sljuecht: 3) her 4) inne' LJEAFDE GJEALPE. Wijse.') Ick had voor desen, 6c. 1. Rea-goune Muwlkje,3) Ruwn-aerdigh' Djier, 5 Ho komt, ho komt it by Dat Y3) doz tuwlckje; Dear 't hert iz fier Fen ljeafde njoencke my? Ick sied ,, Ick bried, 10 Ick koyts ijn4) ljeafde fjoer. Iön5) ljeafde walt my oer. Het stiet my 't ljeavjen djoer! In y sjeane dat ick bin, Tor in uwt-terd ijn4) jön Min, 15 Mar blieuwe allijcke stjoer. 2. For al mijn frejen, For al mijn dwaen, For al mijn pijn in smert', For al mijn lijen6) 20 Tjienst, hert oer-jaen, (Hert) win ick naet jön hert. Koe heyd',, In weyd', Koe griente, Beamte, Raem, Ky, Schiepkes, Ey in Laem, 25 Koe Fuwggelt Dijck aef7) Daem, Jön hird hert weack weackje' ijn4) wiet, Ljeaf, it triene om mijn fortriet Al het omtrint my kaem. ') Wijse: 2) Muwlckje, 3) y 4) yn 5) Jön 6) lyen, 7) oef 3. Mar, och! jae witte, 30 Jae witte wol, It iz, it iz om naet: Wierom jae 't litte. O ^merol! Dy my doz t' on-rjuecht haet't, 35 Het stien ,, Het bien, Het Klippe hird in kad, Het See-schomm' grijz in sadt,2) Het grijmm' brocht Jo te Wrad:3) Dat ick luwckje', in even hird 40 Y jo litte', in naet in wird My treast't, aef4) treast fore' hadt.5) 4. Och! nu besjiet ick! Och! my bejout Mijn Gaest!6) my wirt so ted! 45 Mijn siel uwt-jiet ick. Swy' Floyte-hout, Dijn7) nuintjen bin ick sed. Kom Laem8) ,, Kom Raem,9) Kom Fuwggelt, Beamt in gruwn, 50 Loyts' 't libben my be-juwn,10) Trog Ljeafds11) swiet soere wuwn: Sjea de Stien oon fen mijn Graef,12) Dy my 't stienighe' hert schaet aef, Dear my de Ljeafde' oon buwn'. 55 E y n. L: ') kad, 2) sad, 3) wrad: <) oef ») hadt. 6) gaest! 7) Dyn 8) laem ») raem, 10) bejuwn, ") ljeafds l2) graef, BERT-SANGH T W I S S C H E /EMARYL1) IN GORIS. Stem: La volage. of Vrou van mijn jeugd. 6c. 1. 5 Goris. Goune Amaril! Amaril. Wol Göris het 's 'er2) weer ijn3) til? G. Stae, blieuw', Bout,4) hadde' in bijtke stil. Hertse mijn bea. JE. Dat sil wol dwaen dijn Galathaea. 1° G. Yn Dy5) allinne' iz al mijn free. Tove' ey! JE. Wier ney? G. Ney my. JE. 't Is my so wee naet yens om dy. G. Du blieuwste yz-kad in stjoer Al baernste my gleon az in fjoer. 2. 15 Hertse mijn klacht JE. Dijn kleyen ick nin fijtter acht'. G. Dat hird' wird wy't my ijn8) on-macht. Mijn ijn-borst6) biet. JE. Het mey 't dogg' wezze dat Dy5) let? 20 G. Trog Min-sjochtme'7) iz mijn hert beset. Om dy. JE. Om my? G. Dat 's wier. JE. Doek sizzen achtje' ick naet in hier. G. O stege stjuwge sin Wirdd' sizlijck om dy swiete Min. 3. 25 Hertse' ey hertse' aet! JE. Nae, dear to krigge stu my naet. L : ') ./Emaril 2) het 's er s) yn 4) bout, 5) dy 6) yn-borst 7) Min sjochtme' G. Dat 's, mey in swird, mijn hert trog-staet. Holp', Ljeafste',') ick stear. JE. Dat lelljen recket mijn doaf ear. 30 G. Du biste d' oorsaeck fen mijn seer. O my! JE. Het 's dy? G. Mijn hert! JE. Ey loake het in leasen pert! G. Dear field' ick, heard', in seag De Dead-dolg2) fen dy ljeafde-pleag. 4. 35 Heelje my ljeauw'! JE. Dit 's oon in oon al 't ade kreau. G. In jin mijn pleag' it yenigst' reau. Het biste moy! JE. Dat 's az in wetter-borls op-toy. 40 G. Wirdd' Frou mijns herts bouw, Stal in Koy,3) 'kWirdsuwn. JE. Dizz'4) juwn? G. Dizz stuwn. JE. Wol biste den so deadlijck wuwn'? G. Dy wuwn' dy ljeafde' uwz sjiet5) De Weer-ljeafde' uws stracks weer forswiet't. 5. 45 Ick stear, ick stear! JE. Het fiet dit kiermen al tijd weer? G. Hoop' om ontlesting' fen mijn seer. Forbly mijn moed. JE. Wezz' bly in fry wier to so tjoed? 50 G. Ey pearje, ljeaf, mey my so 's 't goed. Ey, ey! JE. Wey, wey. G. Had dear. JE. O maet 't iz naerne ney so klear. G. Doz gong ick (Herders bern) Yn frucht-leas ljeafjen gled forlern. E y n. L: ') ljeafste', 2) dead-dolg' 3) koy, 4) Dizz', 5) sjet ONTSLEYN' HERT. [Wijse. Jacus Jacus, 6c.] 1. Bocke bea mey fad'ne hannen, Swietste Tjeafke') fen uwz jeld, 5 Fen uwz Boertt', Gea, Goa in Lanncn, Dy my mijn eyn-salme' ontstelt: Ljeafke, ljeafke ,, Hert in sinne-Tjeafke,2) (Bjuester!) ick baern trog dijn kjeald. 2. Tjeafke' ö dy mijn borst op-sneyn het, 1° Trog 't oon-gloerckjen fen dijn eag, Dy my 't hert dear uwt onteyn het, In weer foll' mey fjoer in leag. Ljeafke, ljeafke3) ,, Hert in sinne-Tjeafke,2) Tinck reys Ijeaflijck oon mijn pleag'. 3. 15 Sonder hert iz sonder libben. Sonder libben libje' ick, klear. 't Flesck fortorret fen mijn ribben, In ick layts jiette' om mijn seer. Ljeafke, ljeafke ,, Hert-in-sinne-Tjeafke,2) 20 Jou my hert in sinnen weer. 4. Naet ljeaf: had du 't sonder weer-jaen, Mar sluwt it dijn eyn hert ijn,4) Den wier dien mijn sjochte' in seer-dwaen, Den rest mijn hert boeyte pijn: 25 Ljeafke, ljeafke ,, Hert-in-sinne-Tjeafke,2) Mijn ijn5) dijn, in dijn om mijn. Eyn. L: ') tjeafke 2) tjeafke, 3) ljeafke 4) yn, 5) yn Op de Print van een HERDERkussende HERDERINNE. Lyltsen paeyde Poppe' in pea, Dear trog trillen, lef, sijn ljea, 5 Fijt'! him tocht him salm t' ontrinnen. Yn swiet Mulke1) it 's thauwer-pasen. 't Is klear jou-leas-nimmend'-jaeen. Doek jaen jou-nimt hert in sinnen. MINNE-SINNE. Ljeav' Lijltsen! az ick by dy bin, (Mijn ljeacht mijn leag, mijn eag, mijn Sinn') Az 't tjuester iz, midz ijnne nacht, 5 In 't Stijrt' bestjoert de Hijmmel-wacht', Ho tjuester it eack wezze mey, 't Iz my so ljeacht az Sinn' aef3) Dey.3) Mar az dijn gloar my naet oon-gloer't So taest ick bjuester onbestjoerd, 10 In lijekje'4) az stoack- in stecke-blijn, Al jeld't de Sinne mid-dey-schijn. Het baet, aefa) my de Sinne' oon-eag't? Lylts iz mijn tjuester in mijn ljeacht. u w t. L: ') mulke 2) oef 3) dey. 4) kijekje WOBBELKE. Stemme. Daer vond ick heynelijck, 6c. 1. Myn hert dat trillet my, it iz nin röy! 5 Mijn ljeafste Wobbelke, Mijn swietste Wobbelke, Mijn wirdste Wobbelke, Het biste moy! 2. Ick fiel oon 't kreauweljen, ljeaf, het my dert, 10 Mijn gouden Ingelke, Mijn gouden Ingelke, Mijn gouden Ingelke, Du biste' ijnx) 't hert. 3. O! 't hert ontfljuecht my beyd' mijn eagen trog. 15 Ja t2) rint uwt my ijn1) dy, It tjocht uwt my ijn1) dy, It ljeapt uwt my ijn:) dy, Az ick dy sjog. 4. Ick kin naet3) wezze fen dy, swiete Djier,4) 20 /Efs) ick mót stearre ljeaf, ALf5) ick mot stearre ljeaf, ^Efs) ick möt stearre ljeaf, Dat 's inckel wier. Li ') yn 2) 't 3) neat 4) djier 5) CEf 5. Help Ljeafste', ö litste my ijn1) doeken quea, 25 Paetke my swiete Tuwt,2) Paetke my swiete Tuwt,2) Paetke my swiete Tuwt,2) JEf:t) ick bin dea. Eyn. Wa tijd naet bruwekt,, dy tijd ontglijdt, Ontfljuecht, ontduwekt,, me wirdse quijt. [Wijse. Si c'est pour mon pucellage.] Ljeafke lit uwz sobbje' in sabbje 5 t' Wijl 't uwz muwlket, ljoent, in lest, Dat iz immers fier' wey best. Litse gnorje' in uwz belabbje, Waems fjoer is oon yessche terd. Alle dwaen het tijd in berd. 10 Sinne in Moanne, rijzje' in duwekje, Simmer, Winter, Foar-jier, Hearst, Eynje', in libbje' alweer az eerst. Tuwttelke', az w' uwz tijd naet bruwekje, Nu-se' uwz tjienet, jee rint t' eyn, 15 Mar wa till't weer holle' oer-eyn. Pajerke, mijn swiet formeytsen, Dy my de Hijmmelsch' Swietheyt4) jout, Jouw' my hondert paetkes, Bout!5) Dat it uwz ijn1) 't hert möt reytse: 20 Pae my hondert reysen tjien, Tuwt Du6) wistet het ick mien. L: *) yn J) tuwt, 3) CEf 4) swietheyt 5) bout! 6) du Hondert-tuwzen paetkes jiette, Tuwzen-tuwzen peeen dear to: Bin ick giek! het ealje' ick? ho! 25 Lit uwz paetke', o liordigh' swiete, Oon uwz lust-eyn, buwtte tol, Swiet', uwz swiete buwek swiet fol. E y n. Minne-Fjuecht-Spil. Ljeafd' deage' in trotte my eer'nuwt, Om dat ick him klien manke hiette, Popp'-bortlijck2) Bernke, lijtse guwt. 5 Hy noam sijn boage in woe my sjiette. 3) Dat jilt Dy4) Jan, sey Cypris Soon. Kom oon (ick weer) wa schoe my derre? Ick hab in stielen harnasck oon, In wol my, az in Switser, werre. 10 Hy scheat, hy flitse pijl om pijll', By tuwzenen sijn bouten fleagen. Ick stoe allijck in ijken5) stijll'.6) Hy fleag. Ick seag him onder eagen. Mar do dy Bingel al sijn reauw 15 Forschetten hie, Hy stoe ijn'7) dodde, In mecke' in (quansquijz) eangstig kreauw. Ick, moed-great, oon: Ick noam in Lodde, Nu schil ick Dy4) dobbje ijn8) yen kuwl. Doz duwekt dijn borll'-bels snorekig pochjen. 20 (Ick wuwgs ijnn'9) wean, ick laecke' ijn8) tuwll', Fjuecht-winst' begoe, tocht my, to sjochjen) Giek, sey 'er, iz mijn Pijl-schie bleat, Ick meyts in Pijlle fen my selme. L: 'Jeern' 2)Bopp'-bortlijck 3)siette. 4)dy 5)yken 6) stijl'. 7)yn' 8)yn 9)ynn' 3 (De diede' op 't wird.) Hy, salm-pijll', scheat 25 Him salm ijnx) my. Da stoe 'k bedwelme! Da joe 'k it op. Laey' resting' dol, In kriet, mijn Fijnne fijn ick binne! Hy baernt mijn ijngewand.2) O hol! Genaede' on-oerwinliicke8) Minne. 30 E y n. K I P E D O. Reauwe-bjuester.4) Wijse. Van Goosen. 1. Lyts forlijnn' laey swiete muwlle, 5 Goune pole, wjueckte Wicht, Dear by Phoebi strielle' omtschuwlle, Onder beam'-schaed tjuester-ticht; Dol laey koker, boage, schicht', (Reauw' dear hy mey wircket) 10 In hy kniep-i®ge ijnn'5) sliep Restlijck, dat 'et snircket. 2. Dat begloerre' in ljordigh eaghje, In elbaster-libb'ne Bijld, Dat him laey in bortlijck leachje. 15 Dear wier Kuwze ontboage', ontpijld.6) Da 'er opwecke', in seag, ijnx) 't wijld,7) Ney' gruwn in ney boppen': Hy begoe ,, Njuer in tjoe Oon sijn Mem to roppen. L: ') yn 2) yngewand. 3) on-oerwinlijcke *) Rjeauwe-bjuester. 5) ynn' 6) ontpyld. 7) wyld, 3. 20 Nu is 't galljen, nu is 't kiermen, Nu is 't tiermen sonder eyn. Ja by gammen! wijlde1) Wiermen,") Ick bin scheyne duwbbeld scheyn' 1 Sjog ick fier, in loayts ick heyn, 25 Fijt'! mijn Arck iz stelne. (Moart, ick stear!) Ick wird weer Mietten mey eyn jelne. 4. Mey eyn jelne wird ick metten, Dear ick elckom mey uwt-miet. 30 'k Wird3) fen wrijt in spijt besetten, Poer, uwtlitten trogh fortriet. Mam, dit spijllet my jae Griet Tins in leau ick festlijck.4) [:Venus:] Soon!,, Tjogh dy oon' 35 Dy huyn naet so Iestlijck. 5. Dat swiet Famcke,5) gloer eag'6) Grietke, Puwck-moy, aerdigh oer in oer, Blier-wijt Lamke, det in sjietke, Uwt eyn eagen-sinne fjoer, 40 Den buwght elck ney her bestjoer, Sonder wird aef7) werr' dwaen. Jae sil Dy8) ,, Leauw' dat fry, Dijn geweer wol weer-jaen. ce y t. L: J) wylde 2) wiermen, 3) wird 4) festlijck 5) Famke, 6) gloer-eaa 7) oef 8) dy Forschaet' aerd aef tjin-stridig sin, Dat pearret1) quelck, dat fet nin Min. Freamde, bjuest're, wond're tingen! Fen uwz Nieske nijllick sin, 5 Neackje' ick her; jae rint wol ringen. Troay' ick foar; jas folg't mijn rin. Buwts ick oon; her portte' iz sletten. Weynje' ick' reg; her doar luwckt op. Nuysckje' ick njuet; jae leapt uwt-litten. 10 Duwkje' ick djiep; jae klieut ijnn'3) topp'. Freje' ick fjoerigh; jas3) 's beferzen. Kielt mijn moed; jae 's ijnne4) bran. Taest ick ney her; jae 's oon 't werzen. Hannen thuws?5) jae fet mijn han. 15 Katje' ick drock; jae 's sonder muwlle. Swy ick stil; her happert giet. Eernje' ick; jae pettearret tuwlle. Loayts ick soer; jae laket swiet. Gloerje' ick blier; jae loacket6) grijme. 20 Bin ick witten; jae 's az dol. Malje ick; jae 's beschieden. Tijmen Het 's dit? Oors wol-se' az ick wol. E y n e. L t ') pearet 2) ynn' 3) jy *) ynne 5) thuws; 4) loaket Iaën1) iz ljeafte,, Nimmen tjeafte. Wijse: s) Mijne3) Herp4) bekleedt met rouwe, Öc. 1. Ynn' tuwl-wraegseljen, ijn5) 't djoeyen, Yn 't snaep-snobbjen, ljeaf, 5 Yn 't eal-lijlle-bortlijck stjoeyen, Neam'stu my tjeaf, tjeaf: Om 't ick ond're paetkerije.") Pea-sjeack, sonder luwd, Duwe' in5) muwlle-stiet twa trije,7) 10 Dijn giel Podde-hyers tuwt. 2. Goune bolle-krolle Holle, 't Lijcket bernsch pittear, Jaen aef8) nimmen schijlt rju folie: Hab ick stelne, Sweer, 15 Az ick jou? Ho! kin in jouwer Tjeaverije'9) oon-gean? Bazestu10) naet, Fijlde-Bouwer? Wa schoe 't oorz forstean ? 3. Dy soe 'k eer', mey rjuecht, u) oon-tuwge 20 Tjeaf-stall',12) stellerij':13) Yn dijn paetgjen' dat it swuwge, Stielstu 't hert fen my. Dy nu, 't hert ontnomme', ijnn']4) dwelme' stirt Stell't dy ? swiete Schelm'!15) 25 Nae; dy herte-steller selm, wirt Herte-tjeaf: Tjeaf-selm'. E y n. L : ') Jaen 2) Wijse. 3) Mijn 4) herp 5) yn 6) paetkerye. 7) trye, 8) oef ') Tjeaverye' 10) Bazeste ") rjuecht 12) Tjeaf-stal', 13) stellery1! 14) ynn' 15) schelm! M U W Z EBOOSTE. Wijse. Si c' est pour mon pucellage. 1. Ynne' oer-lang forlijnne jieren, 5 Yn Saturnus tijd,1) by ads, Yn dy goune tijd, ad-wrads. Da de Djier,2) aef3) 't minschen wieren, Mey eyn taele' in spraeck forsjoen, Oon elck-oorme' in praetje joen'. 2. 10 Yn dy tijd wier 't dat in Minsche, Dat in sillig Cluws'ner siet Oone' igg' fen in rinnend' wiet, Dy de gave' hie, het hy winsche, Fen al 'tjinge' hy hearde' aef3) sjoe, 15 Dat it wirdde' allijck hy 't woe. 3. 't Berde dat in Uwlle-koffe, Lanz dizz' Sleat-ig, dear hy laey, Mey in Muwske noam sijn draey. Dat him, ijnne4) flecht,5) ontploffe. 20 Dit wuwn' Heer-om ijnne4) laep', Fen sijn mouwe, slippe', aef3) kaep'. 4. Hy sloeg de'6) eagen neije7) Stearren, In hy winsche dat dit Djier8) Dit Muwsintje' in Minsche wier. L: ') tyd, 2) djier, 3) oef 4) ynne 6) flecht 6) d' 7) neye 8) djier 25 't Ging') ney' winsche, ney bejearren. Faer wier bly. Hy fet2) dizz' Pop, Az eyn-berne Dochter op. 5. Az jae Faem, ney tijds forrinnen, Wuwgsen jeld in jieren hie, 30 Tocht in socht uv/z Cluws'ner rie Om her Booste', in brijck sijn sinnen, Want jae hie to nimmen fal, Az de sterckste Man3) boppe' al. 6. Wa de kreftigst' nu moght wezze, 35 (Oermits jae him salm naet sey) Briek him de' holle dey oon dey: Hy koe 't tinse, fettje'é) aef5) lezze; Eynlinge' het hy him betocht, y®f6) 't de Sinne wezze mocht. 7. 40 Hy stoep ney de Sinne' in kate:7) Tsyrl, dy tijd8) in stuwnen stjoert, Dy de Wrad roun-om begloerr't, Dy oer 't wetter, fersck aef5) sate, Wad't;9) booschje' oon mijn10) Bern: dy nin 45 Az de kreftigste' het ijn u) 't sin. 8. Kreftigst' bin ick naet. Dy grijmme Tjocke wolcke twingt my wol, Dat ick az Kaep-momme' om-rol, L: ') ging 2) fed 3) man 4) fctje' 5) oef 6) CEf 7) kate 8) tyd ') Wad't; 10) myn n) yn Dat ick om rin az ijnn'J) swijmme: 50 (Sey de Sinne') y kinne 't sjean: Dearom mogge' y to him gean. 9. Wolcke,2) schoene Y wezze mogge d' Alder-kreftigste'? herckje my, Wirdd' mijn Sweager bid ick Dy. 55 Seft (sey Wolck') dat woe naet doge. Sjog dy Berghe' iz my to quea, Reyts ick him hy breekt mijn ljea. 10. Stege stant-fries', stjuwgge holle, Dy for ninter duwekt nogg' wijck't, 60 By waems kreft eack nimmen lijck't, Wirdd' mijn Berns man, so y wolle? (Doz sprijck Heeroom Monse' yem oon) Wezze y mijn oon-boosche soon. 11. Atlas gappe', ik mot it lije3) 65 Dat de Muwz mijn Maester wirt, Dy my krabet, djiep, oon 't hert; Koene' Y him to Schoon-Soon 4) krije:s) 1,, ' Dy my hyer in huwd trog bijt Iz6) de sterekste dy ick wijt. 12. 70 Dear ney wirdde Muwz-man freage. Muwz-man swol fen edel bloed, Muwz-man heag fen hert in moed, L: ') ynn' 2) Wolcke; 3) lije 4) Schoon-soon 5)krye: 6) Is Muwz-man sprijck: lek wol it weage, Lauw' my dat schien' Bijld to jeft'. 75 Wa 's er kreftig jin mijn kreft? 13. 't Famcke' eack, to dizz' Booste willig, Dit 's de Man*) dy 'k ljeafst bejear. Jouw' my Trouw'2) kiermd-se al weer. Doeken Booste' iz my lock-sillig. 80 Dear mey wippe Muwz niey Muwz, Wol-fol-noegge' ijn3) 't Muwze-huwz. E y n. O P 't MUSYCK-SJONGEN. WIJSE: *) Het daget uyt den oosten, 6c. 1. 5 So 't yerdsch' swiet-luwdigh5) sjongjen Uwz 't hert korts t' eare' uwt-tjocht, Tinck 't hijmmelsch'6) Ing'le tongjen Het macket dat in nocht! Tinss' 't hijmmelsch7) Ing'le tongjen 10 Ing'le tongjen. Lidman 2) trouw' 3) yn 4) Wyse: 5) swiet-luwdig 6) hymmelsch' 7) hymmelsch 2. Kin me' hier so1) swiet Musijckje 2 Reg. 3. Dat Goads Gaest 't hert ijn-giet!) 15. Fen Goads frjune': het sil 't lijckje By 't hijmmelsch'3) ijvig4) Liet? 15 O Goads frjune! het sil 't lijckje? O frjune5) sijckje.6) u w t. Fromme Ljue aeg-wijt. Tean. Snel rebel 6c. 1. In from minsch' mierckt op God, In from hert eag't op God,, Ja God, 5 Hy werzet wrad, in wradsche dwaen, Neam't yerdsch' schijn Swiet fornijn, In al her jaen forjaen. 2. Hy reck'net naet in mijtt', 10 Hy wirddig't naet in mijtt' ,, Ja mijtt' Al 't jinghe allijck in schaed' fordwijnn't, All het eyn't, Motte-scheyn't, y£f7) róstget, hoe t8) eack schijnn't. L: ') soo 2) yngiet 3) hymmelsch' 4) yvig 5) frjune! 6) sijckje? 7) Oef 8) 't 3. 15 Hy timm'ret naet op 't san,:) Hy trouw't nogh bouw't op san2),, Ja san2) Op wetter-winst, op weyd-forstan3) Djier ijnn'4) fjild, Kreft, aef5) jild, 20 Nogh siette'-oon-sietten-Lan.6) 4. Ynne' hijmmel iz sijn thuws, Ynne' hijmmel iz sijn thuws ,, Ja thuws, Ja d' hijmmel iz sijn gruwn'leas swiet d' Hijmmel-minn' 25 Fet sijn sin, Hert, siel, ijn7) fest' geniet. 5. Ontmet him 't gjealp' Rea-mar Ontmet him 't8) djiep Rea-mar ,, Rea-mar, Ontmet him 't bijld des Deads,9) Jordaen, 30 't Det nin schea: Ho! schoe 't quea ? Neen: 't wirt sijn hijmmel-baen. 6. Doz reysget hy lanz'10) wey Doz reysget hy lanz'10) wey ,, Ja wey, 35 Uwt yerdsche' Egipt', u) trogg' torr' woestijnn', Fol fortriet, Soer, on-swiet, 't Blier hijmmelsch' Can'an ijn.12) ce y t. L: ') san, 2) san 3) weyd-forstan 4) ynn' 5) oef 6) siette'-oan-sietten-Lan. 7) yn 8) 't ontbrekt 8) deads, l0) lanz u) Egipt, 1J) yn. Op S. A. Gabbema Ljeafde-dichten. Dy Minn', dy mijld' lib-teeljend' Minn', Dy thauwer-wispp' fen hert in sin, Dy Min, dy wezz'net all' wrads uwre, 5 Dy Druwg in Lofte' in Hiett'*) in Wiett', Mey seyn in silligheyte' oer-jiet,2) Dy Minn' behad-stijpp' dear Natuwre, Wier buwtte wrad ontwrad' ring' wier, Glanz-gloarret ijn 3) dit wircks pampier 10 Az, ijn 't elbast, gitte'4) ebb'ne doppe; Az pearlle' ijn 't goald, az djoer-wirdd' stient' Yn 't Keninginn' breed-klaed, puwck-schient' Az juwn'-stierr', az sinn'-strieU'5) fen boppe. Wa schoe naet Rijmers roeme uwt-roppe? L II: Op dy forschate Minne-Rymlerye fen Simen Aebbes Gaebema. 5 Dy quick' mijld' lib-oon-teeljend' Minn', Dy thauwer-wispp' fen hert in sin; Dy Minn', dy wez'net all' wrads uwre; Dy druwgh in loft, dy hiet in wiet. Mey silligheyts seyn-swiet' oer-jiet; 10 Dy minn', behad-stijpp' dear natuwre; (Wier buwtte wrad ontwrad' ring' wier) Glanz gloarret ijn dit wircks pampier Az ijn 't elbast, gledde' ebb'ne doppe. Az prealle' ijn 't goald. Az djoer-wirdd' stient' 15 Yn Kenninges breed-klaed. Puwck-schient' Az juwn-stierr', az sinn'-striel fen boppe. Wa schoe naet Rijmmers tanck lof roppe. E y n. L ï ') hiett' 2) oerjiet, 3) yn 4) giette' 5) sinn'striell' In 't Stamboeck van S. A. GABBEMA. De wrad1) in wrigge fen natuwre ALf2) leare fen natuwre ontaerdgjet Forwrad't,3) forwrigget jiette' elcke' oere 5 Mits elck eyn jocktme' in ruwd' ljeafd'-kaerdjet Nu neamtme' in Kainsch boall'-broare'-ombringer, Fjuecht-Ridd're great fen moede' in diede, Nu 's Nimrotsch' kuwpper Steats stoan'-flnger. Nu 's Nabal noatighe' had-to-riede.4) 10 Nu 's Achans taest' trouw' handelinge. Kirtswijlle' hiet me' Abs'loms Stjiemmoars kreft-fuwl. O wrad1) forwrigge' ijn alle dinge! O 'k seag dy t' eyn' ijnn'5) eyn-leaz greft'-kuwll, Wier 't naet dat somm'ge Goads beminne', in 15 Trog-sill'ge', oon-witt'nerz, dy ontschalcke, Oon-waegsje' ijn kinst, leare', aebel-sinne' in Ynn' deugd-spoare', 6J az mijn greate Stalcke, Mijn Rijm-Faems Maecenatsch' stijp-balcke. Eyn. OP DY SWIET-MU WLCKJENDE PAET-RYMME FEN SIMON ABBES GABBEMA. 5 d' Yn-swiete paetkerye, Dy muwlke oon muwlcke ae flye, Dat thauwer-ljeafflyck muwlckjen, Benjeuncke 't bortlyck' tuwlckjen, Dat paey-wiets Nectar snobbjen L : ') wrad 2) CEf 3) Forwrad't, *) had-to-riede. 5) ynn' 6) deug-spoar'e, 1° Dat tuwtelkjen, dat sobbjen, Dat langjen, ljuentjen, luwckjen, Dat knuwck-forschjen, dat guwchjen Fen ljeaf ney ljeaf, 't hert-sjiedden, Dat Minn'-fjoer jeldjen, 't brieden 15 Fen Gabb'ma, yn ljeafd forsoore. Op pea-sjeack' Leonore; Dear s' lippe oon lip klim hingje, Yn sielckje yn sielckje om-mingje, Ja smoltje' yn yen, trogg Ijeaftme 20 (O! sanreyz sill'ge tjeaftme! O! droav'-blier' ljeafd'-twangs-trienen!) Gaest, yn-borst, flaesch in bienen; Ljeafds huynigh-swietst' bedreaune Wirt hier, yn Rymm' beschreaune. 25 Komm' diepje hier Minn'-sae swiet wiet; Wa blier yn ljeafds fordriet sjiet. To, famne trojers domme Njuer lylleboutkjers komme. To, lorddigh-swiete famckes 30 Gloer-asgjend' Minn'-mamm' lamckes, Tanck-friesselge', omme' holle-hieren, Dizz' Dichter grien' lauwrieren. Slioecht in Rioecht. Joe deys leyt de wrad omkere Yn klear duwbbeld-hertigheyt. Jou uwz Lan weer ljaeve HEERE 5 d' Ade roune yenfadigheyt. G. JAPICX. OORDE DEEL NYSCHIERIGE JOLLE IN HAYTSE-YEM. Hertse Boerr'-ljue komme boeyte, Gabbe, Gerben, Tjalle,v) in Royts, 5 Gau dy door lit ijpen 2) sloeyte, Homme, Haytse-Yem, Iantsen-moyts,3) Rinn', rinne' uwt, ey wezz' naet logh, Kijcke, kijcke, loke, sjogh! Haytse-Y em. Iolle, het 's 'er nu to klearjen? 10 Sjoghste dear so4) folie nijz? Iolle. 'k Sjogh dear Sted-ljoe triömfeerjen, 'k Leau dy Sted-ljoe binn' naet wijz: 'k Wird naet wirgh, nogh sed, fen sjean, Ney dy malle moye klean. 15 Roucke, Reylof, Redle Fransen, Ljobbe, Ljaeffert, Lolcke-mijg, Nolle, Mólle, Melle Hansen, Graetske, Betske, Lealt in Yg, Ids in Vwble,5) Paeck in Lolck, 20 Loytse het in nijllick6) folck. Sjogh dy greate Masters holle Momme' uwt socken Kreag'7) naet sjean: In dear efter him, dy dolle, Iz trog-hackle' oer al sijn klean; 25 In jae Faem sjocht uwt her hier, Az in Wad-Appe'8) aef9) wijld Djier. L : ') Tjalle, 2) ypen 3) Jantsen-moyts, 4) soo 5) Uwble, 6) nyllijck 7) kreag' 8) wad-appe' °) oef Feynten! Feynten! sjae dy minger! 't Lijcket noorn' nogh naerne ney! Loytse dear, in sijden slinger, 30 Fijt'!1) ho moy iz Moar dear mey! Jae, mey al dy kant oon 't doeck, Iz2) by-momme allijck in spoeck. Jiette' yen feal forwielne Tabert! O dy Weyn3) dy rint to red! Haytse-Y em. 35 Iolle-mijg, ho doz ad-swabert, Komste nummers naet ijnn'4) Sted? 't Lijcket naet, doek bernsck pittear Biste dol, aef5) fol fen bjear? Iolle. 't Iz nin bjear nogh malle raenjen 40 Dear my ijnne holle leyt, 't Deart my op dy strijppen, fraenjen, Op dy Stedsche' hovirdigheyt, Licht wy, om dy freamde klean Jiette' yen freamde pleage' ontfeaen. Haytse-Y em. 45 Mar! min seyt 'er fen, mey Iolle! Bistu nu so swier fen holle Datste splinter-sjoghste? Stalck'? Yn dijn eyn eag iz in balck'. Yn dijn Tuwn iz noagh to wjoeden. 50 Bern, het hettet to betjoeden Dat me' oors leek in breek beguwcht, In eyn fuwl naet yen reys sjuwght. Is 't naet tjoe dat Minske eagen Wijtge' om oor' ljoe quea lanz pleagen. L : ') Fijt! 2) Is 3) weyn *) ynn' 5) oef 55 Löytse' al 't jinge'J) in oor' begiet, Nin lilck dat uwz selm mis-stiet? Speg'le dy reys, ijn dijn sinnen, Fry fen boeyte in djiep fen binne, Tinckste' it tijgge oer foore in ney, 60 Fen dy salm (: Mijg:) rinste wey. Bert it naet, korts alle Sneynen 3) Du in Duwckle, Buwe' in Heyne Ieppe, Iackle, Ieyp in Frans, In so by de gou3) ford lanz, 65 Az jiemme ijnne boerren komme, 't Himbd opp *) borst benaeyd mey blommeIn mey beamke-Letters, beyd, Dat den bleat in ijpen leyt, d' Himbd-röck wijld mey sijde sticke: 70 't Waempis gat oon gat trog-pricke: Lanze Rieme' in Föle-jacht: Lijcket dat naet rju ney pracht? Jiette swy ick strijppe' in koorde, Lanz dijn wijde broeck om-borde: 75 Fen Dijn5) Locken,6) giel az waegs, Dy oere' earen hingje az flaegs. Soe 'k fen Famne pronckjen sprecke, Mijg, de Holle7) schoe my brecke Foore' ick 't heal, ja hette sey,8) 80 Dearom lit ick 't efter wey.9) Gietme den ford ijnne10) Tjercke? Nee: mar aerne to jier-mercke. u) /El12) me keatst oon' schet-jeft'13) tijd.14) Den to bjear mey Monts in Yd. L: ') jinge 2) Sneynncn 3) goud 4) opp' 5) dijn 6) locken, 7) holle 8) sei, ') wei. 10) ynne u) Jier-mercke. I2) CEf 13) schet-jeffs 14) tyd. 4 85 Jiet den ijn,het mogste better, Baernde-Wijn in Bjear, az wetter. Den iz 't: Keal-fincke', had dijn 2) beek; y^f3) ick bruy: Dy wol dy spreek. Dear stieste' (aef4) yen fen dijn2) boerren) 90 Mey in Hogge, fen fijf stoeren, Soe 'k dy to-jaen ? ha Broar-mijn!5) Lest dy dat so fljueg 'er ijn.6) Den iz 't Dijvel,7) Deal in Wierme, (Dat de Famnen galje' in kierme) 95 Recket den yen oppe reg, Dat iz 't Lan8) in sijck're plasg'. Wotte den dy salm naet' klearje, Lit in oor, mey free, bragearje, Lanze frije9) Heerne wey: 100 Dwaen'se quealck10) so dog 't naet ney. Sijde, Doeck, Forwiel in Lecken, Krigget Minsche' (om so to sprecken) Fen om heag, om, lijts in great, Yn to klaeyen, elck ney steat. 105 Sjogste' immen t' oerdwaelsch behinge,") Tinck: Ick mot12) mijn eyn hert twinge. Klieut de miette aerne' immen oer, Tinck altijd, de miette13) iz dioer.I4) I o 11 e. Woene Y uwz ney soek folek lijekje? 110 Momme herre naet ney kijekje? Haytse-Yem eernet al to hird. Ick ontsjog jon ad wijt bird, 'k Wol jon jeld eack naet jin snapje, Oors soe 'k luwd in gjealp uwt-gappje; L: >) yn, 2) dyn 3) CEf 4) oef 5)Broar-myn! 6) yn. 7) Dyvel, 8) Lan 9) frye 10) quealick n) behinge. 12) mot ,3) miete H) djoer. "5 Aadde dit riert ig nog seam. Sjog jee slijppje' in heale kream Fen klear nae-leas pronck (goe mannen!) Mey in Wob om hals in hannen: Fijtters djagg'ler bije1) ruwz: '20 Lijcket dat ney 't möy fen uwz? Jiette dwaen y klear to witten, Dat jon jeugd al iz forjietten. Schoene wy, az ade ljoe Schoarje' oon' Tjercke weag', by djoe, 125 Mey in druwg forklomme praetje? Alle Famnen soene' uwz haetje. Jeld njoet, de jeugd hette wijld, De jeld kearig, de jeugd mijld, Jeld God-tjienstig ijnne2) Tjercke, 130 Jeugd licht-schoncke' in bly to Mercke, Jeld by huwz in jeugd to bjear, Dat 's foor beyd in ad menear. Drinckjen, Keatsjen,3) Donsjen, *) Spijljen,5) Ealjen, stjoeyen, borttjen; Lijljen,6) 135 Gijzjen, 7) gobbjen, trog in Dey, 8) Foegget uwz: jeugd bringt it mey. Lit ick de' hijnst9) fenn' stal reyz liede, Az yen folie wol beschiede, Boeyts ick immen oon sijn tuwt, Dat 's de jeugd, dy wol 'er uwt. Az wy to jon jieren binne Sille wy (az y) beginne Om to 10) tinsen one Bier Den iz 't tijd, 't iz jiette' al t' yer. L: ') bye 2) ynne 3) keatsjen, 4) donsjen, 5) spijljen, 6) lijljen, 7)Gyzjen, 8) dey, g) hynst 10) to ontbrekt Haytse-Yem. 145 Sinne-lease Narre-grillen! Wier to ljeacht fen kersse' in Brillen Az in Uwle naet sjaen') wol In so blijn bljeut az in Moll? 't Mjean fen nije'2) uwt-schett'ne Kruwden,s) 150 't Merckjen fenne Kealle-huwden, 't Bern-belieden oon in oon, Mijg, het seyt dat? O Broars-Soon! Mennig jongh in dertten Minsche Suwn, ijn4) kreft. ney wad in winsche, 155 Juwnz fol-noegge giet ney bed, Wirt mey Sinne'5) op-gong belet. Dy reyn kin dy eack bedrippe. Ljeapste juwn, Moorn meyste krippe. Kiemste joed dijn krolle-holle'-hier, 160 Moorn, moylck, reckeste' ijnne'6) Bier. Tinck, Mijg, dy ijnne6) suwne smoarje, (Lit 'et fry dijn hert trog-boarje) In ijn4) Wradsche7) tjienst forgean Het schil dy, hier ney, omtfean!8) 165 Dogge' ick lit dat dear by blieuwe. 'k Nim; Dijn9) jieren mogge klieuwe10) To mijn jeld, aef11) jiette meer, (Ney mijn winscke' in dijn bejear) Schoene den dijn strame schoncken, 170 Flesck-fortorre huwd in boncken, Kade, Kromme,12) Lame Ljea, Stjonckende' Amme fuwl in quea, Schoe dijn Muwlle 13) sonder Tosken,14) Rachel-quijl, in qualster-bosken, L : ') sjean 2) nye' 3) kruwden, 4) yn 5) Sinne 6) ynne 7) wradsche 8)ontfean! 9) Dyn 10) klieuwe. ") oef ,2) kromme, 13) Mulle 14) tosken, '75 Algen, /Eren1) blijn2) in doaf Yn t3) kirt, Stamme sonder loaf, Tjienje',4) az heagste' in wirdigste'5) eere, 't Offerjen uwz ljeave HEERE? Heert de Wrad6) de reame'? (o7) Sot!) 180 In de draege mólcke God? God de Struwck,8) de wrad de Blomme ?9) Jonge Tjierl dat kin naet komme. 't Wier by adz in oor menneer, 't Eerst, dat God joeg, joe-me weer. 185 Lit uwz jiette, ney dy wijze, God fenn' jeugd oon tjienje' in prijze, Lit, az oor' Ljoe uwz misdwaen', Herre' uwt ljeafde dat forjaen, Lit uwz op uwz stear-dey tinsse, 190 Lit uwz de' earme nead-drift schinsse, Lit uwz, al uwz libben langh, Hadde' uwz quea bejearte' in twang', Yer in let ney de' Hijmmel10) trachtje, In, om 't Yvighn) 't yerdsck' forachtje, 195 Den sil God uwz, ney dizz' tiid,12) Yvigh sillig meytse' in bliid.13) oe y t. L : ') seren 2) blyn 3) 't 4) Tjienje, 5) wirdighste' 6) wrad ') ö 8) struwck, 9) blomme? 10) Hymmel u) yvigh 12) tyd, ,3) blyd. REAMER IN SAPE. Yer' moarn sjongt Reamer lanze wey, Yn1) 't op-gean2) fenne Sinne. Broar Sape tröyt him efter ney, 5 Dy wol to Lan uwt rinne. Mar Reamer tjuwgt, dat hy dear mey Nin rest nog' free sil winne. [Stemme: Galethea geestigh dier, 6c.] 1. Reamer. Wol-komm' freugde fenne Wrad,8) 10 Haed-ljeacht oerre Stierren, Griente, Kruwd4) in Blomme-Fad, Mietter fen uwz jieren, Hijmmel-eag5) dy 't al oer-sjocht, Dy uwz Dauwe6) in Miste' ontjocht, 15 Dy uwz 't fjild bemiellet, Ja mey goud oer-striellet. 2. Kersse' in Laempe fenne Dey,7) Uwle-fijnne', 8) Yz-teyer, Moude-stuwwer, Droegge-wey,9) 20 Nacht- in Froast-forjeyer, Ljeapper oer it wiet in 't druwgh, Ruwn-om-rinner,10) nummer sluwg Yer in let allinne Wol-komm', wol-komm' Sinne. L: ') In 2) opgean 3) wrad, 4) kruwd 5) Hymmel-eag 6) Dauwe' 7) dey, 8) Uwle fijnne', ') droegge-wey, 10) Ruwg-om-rinner, 3. 25 'kx) Sjog de Nacht2) al rju forfleyn, Mey sijn3) bruyne wjuecken Alle man dy rijst4) oer-eyn, In begint t' ontluwcken, d' Yene pluwgget, siedet, eyd't, 30 d' Ore Schiep en5) Ky forweyd't, Elck iz drock ijn 6) roeren, Om sijn3) dwaen to stjoeren. 4. Alle Djier,7) forhuwgge, sit, Rint, fljugt, ljeapt in donset, 35 Brinsget, dertten,8) boeyte wit, Blerret, bollet, gonzet, Eyn in Gies ijn6) 't wetter sljuerckt, 't Wijlde9) Fuwggelt10) tureluerckt, Libbje' ijn6) free in resten, 40 Boeyte scheel in lesten. 5. Lesten wierom swit in bloed, Fen uwz ljea mot drippe, Jae benimme uwz hert in moed, Dat uwz schoncken krippe, 45 Sonder rest, korts, let in yer, Neye Pluwge, neye Djier,7) In, al het wy schraepje, Kin dat schird naet laepje. L: ') 't 2) nacht 3) syn 4) ryst 5) in 6) yn 7) djier, 8) derten 9) Wylde 10) fuwggelt 6. Jiette liet ick 't gean so 't1) möght, 50 In ick schoe my dilde, Datme rest in free dogg' soght t' Hadden ijn2) uwz hilde: Mar de Free, dy ljeave Free, Raegget me' uwt, ijn2) Dorp in Stee 55 In me bret krakeelen, Schortting, moeyte' in schelen. 7. Scheel set Eed in Wird to loar Alle uwre' in stuwne, Scheel drieut frjuenschip boeyte doar 60 Twissche ljeave frjuenen, Scheel set Tjercke' in2) Wer3) ijn2) roer, Ja de Wrad4) ijn2) koal-ljeacht fjoer, Och! wa djiept nu wiette? Wa sil 't gleon uwt-jiette? 8. 65 Oolje' in Swevel, ijnne5) bran,6) East me' ijnn'7) pleats fen wetter. God! doz baernt uwz ljeave lan,8) Helsck, in 't wirt naet better. Kuwppjen, guwttjen, wrockjen, twist, 70 Nijd,9) spijt,10) spot, ferried in list, Mey oor' Pest-Djiern) spoeckje, Jeldje, wispje' in smoeckje. L: ') 't ontbrekt 2) yn 3) wer 4) wrad 5) ynne 6) bran, 7) ynn' 8) lan, 9) Nyd, 10) spyt, 1I) Pest-djier 9. Sljuecht in rjuecht, yenfadig,from, Lijcket me fen boeyte, 75 't Hert iz duwbbel falsck in krom, Hiet fortoarst ney moeyte. O! dit wijtget2) naet az quae, Oer elck Sted, oer Goa3) in Gae,4) Doz sil d' Hijmmel-roede5) 80 Uwz uwt-feye' in wjoedde. 10. Tjuts-Lan 6) wier uwz Spegel7) klear, (Speeg'len wy uwz jiette) Ho stjoerd'8) God sijn 9) pleagen dear, Freaslijck10) oer de miette: 85 Mar, wa wecket fen dy spoar'? Ninter speeg'let oon in oar, Sonder sjean aef11) hearren, Rintme ney 't fordearren. 11. Goune Sinne duwck in blieu, 90 Loyts oone' oore' igge' hinne, Werzzet Dy12) uwz stjonck-bedrieu. Dog' Dijn13) Hijnzeru) rinne, In dijn15) laeytsende' eag dat gljuerr't, (Trog de Lest16) dy 't al bestjoert) 95 Beyde' oer' boose' in fromme, Wa kin God ontkomme? L : ') yenfadig, 2) wytget 3) goa 4) gae, 5) Hymmel-roede 6) Tjuts-Lan 7) spegel 8) stjoerd 9) syn l0) Freaslyck n) oef I2) dy 13) dyn 14) Hynzer ls) dyn 16) lest 12. Wa omtrint dy Rjuechters pleag', Dy de Wrad1) om-recket? Wa blijn-doecket2) socken eag 100 Dat de Sinne mecket, Dy de Nacht3) ljuecht az de Dey,4) Dy nin on-rjuecht dilde mey, Dy mey fjoer forsmorre Sodome' in Gomorra. 13. 105 Mar, al kate'5) ick alle Moarn, ®) 't Wol dogge' oorz naet wezze; 't Iz in 't blieut oer al fordoarn: God wol uwz genezze. Meyts uwz, heagste, wirdste goed, 110 From fen hert, op-rjuecht fen moed, Dat wy lanz jon paden, Komme to genaden. S A P E. Hou! Reamer-frjune; God sterck jon freugd fen binne. Sjong y? Goe moorn. Doz yer op 't paed? Wier hinne? 115 Kloeck oene gong? REAMER. Al seft, ick nim 't naet red. S A P E. Maet ick gong mey, al wier 't oer tuwzen mijlle. Ait,7) woene y 't Schijp, de See wol ick oer sijlle, Ney de' oore' ig Wrad, uwz eyn Lan bin ick sed. L: ') wrad 2) blyn-doecket 3) nacht 4) dey, 5) kate' e) moarn, 7) CEf 't Hert wirt my kad, in ijn mijn borst forklomme. 120 Mijn aegen wiet, ijn trienen mot ick swomme. 'k Besjiet. Ick stear. Mijn aenge siel dy biet, Oermits ik sjog 't hert fen uwz Lan trog-snijenl) Trog leaz forried, uwt-strijckjen, bijserije,2) Nijd, Wrecksjochte' mey oor helsck in Dijvels bret. REAMER. 125 De Wrad iz Wrad, in blieut Wrad, wer y geane. Tjogg' East in West, aef3) Suwd in Noord, y tjeane Oer al by ljue fol on-geryuchtigheyt. O Sape! Broar! wier ane' y geane aef3) komme Dear giet de Guwt, ijn4) fromheyts kape' oer-momme, 130 Dear lij't in duwckt de' op-rjuechte sljuechtigheyt. SAPE. 'k Sil, fier fen uwz, muwlck, better libbjen fijnne. REAMER. In mist it so bereysge' y duwbb'le pijnne. SAPE. De sill'ge Deugd iz klear fen uwz forteyn. 'k Sjogh mey de Gods-tjienst spot in toeyl bedrieuwen, 135 'k Sjogh hovird, Nooz-wijz, Wean-wit 'er op klieuwen, In schoerren, trog 't hier-kleauwen sonder eyn. In loyts ick ford, it hert wirt my trog-dolge, 'k Sjog 't heylig' rjuecht, trog onrjuecht, sterck forfolge, 't Gewelt dat drieut 't onnosele' fore sweep',5) HO 'k Sjog wreetheyts fuwl in lilck hyer triomfeer jen, Ik Sjog6) mey wrijt in spijt de Free fexceerjen, 'k Sjog layts in goech wjueck-drayen az in Ljeap'. L: ') trog-snyen 2) bijserye 3) oef 4) yn 5) swiep', e) sjog Ho schoe in from, rjuecht-uwt, seft-sinnig minsche, Dy naet az free, rjuecht, ljeafde in Goads-freez winsche, 145 Yn doeken tijd in stuwn; ijn doeken Lan; By swerren, floekjen, beestig' bjealgerije,}) Trog 't heele jier, Sneyns, Wirtse-deys him flije:2) Dat mey naet wezze, ney mijn sljuecht forstan. In aef3) ick bleau, het kin ick oorz forwachtje 150 Az pleage' op pleage', uwz suwnen, ney ick achtje, Meytse' uwz to fijnne'4) yerd, Wetter, Luft in Fjoer: 't Swird blixemmet, de roeren hear ick tongerjen, De wijlde Djier, wijd-gappjend' ney uwz hongerjen, Lanst, ick fortjog, 'k blieu langer naet in uwre'. R E A M E R. 155 Sape' y fortjea, ney 'k hear,5) Gód wol jo liede. Mar hertse' in wird, swier holle', eer datt'6) wy schiede, Rin naet jon Lan, mar tjog de Wrad7) uwt. Hey! Y dwane' az 't Hert, az 't schetten iz, sil 't rinne Trog Bosck in Beamte' oer fjild in heyde hinne, 160 Dogge', al wier 't komt, it bringt sijn lijen8) mey. Y gnorje doz, het wol y 't Lan bykibbje, Gong uwt jo salm, wol y fornoegge libbje. Salm binne wy uwz eyn fortriet in pleag'. d' Oprjuechte deugd9) let yerzen, stiel nog fjoer-wirek,10) 165 Mar stiet allijck in Klippe', aef3) getten moer'-wirek, Dat wijck't nog schrickt foor storm nog swiere-fleag. L : ■) bjealgerye, 2) flye : 3) oef 4) fijne' 5) her, 6) dat 7) wrad 8) lyen 9) deughd ,0) fjoer-wirek; Infrom gemoed, a woe de Wrad2) om-kere, Dat het, dat had't, ijn3) God, 'tjinge it bejere, Moed, wille, treast, fornoeyen winsck in wad. 170 Al bloeyde, aerne' in Lan ijn3) free in resten, It leyt oerre'4) heap trog op-roer, schoerring',5) lesten. Eer y om-sjae, ney wijze fenne Wrad. ~) Hier blieut nin ding, ijn3) yen in 't selle wezzen. Y fijnne' it klear ijn 3) 't heylig Boeck6) to lezzen, 175 Ho Gods eyndom (oor Folck oon-rier ick naet) Den ijn3) elck oor' fortijsd, trog moeyterye, Den onder dizz', den oore slavernye Om tommele' in om dreau, fordruwckt, forstaet. S A P E. Ick wol dearom, (foor dat in7) Lan trog pleagen 180 Uwt-schomme8) wirt) omtjean lanz oore weagen.9) R E A M E R. Y fluchtje' az Cain! aef,30) lere', az Jonas die! Tinck; Joseph bleau, godfrugtig, ijn3) Egipten, In tjienne God: Lot, Abraam, oore' uwt-slipten Ninter sijn Lan, az ney Gods hiet, in rie. 185 Het, het kint Lan aef'1) de' hele Wrad2) my dere,12) Had ick my rjuecht from oon uwz lieave13) HEERE: Dy all' ding stjoert to sijn forkor'ne best. It gong my jin ick wol it willig lye, It rin mey my foor' wijn, ik wol my flye 190 Ney de' Hijmmel14) wol, dear bin ick ijn3) gerest. L: ') Yen 2) wrad 3) yn 4) oere' 5) schoerlng', 6) boeck 7) yen 8) Uwt schomme 9) waegen 10) oef, 1') oef 12) derre, l3) ljeave 14) Hymmel Dear komt in1) tijd dat all' uwz' moeyte' in pijne Eyn nimt, in alle' uwz weer-moed2) sil fordwijne. Den oermits 't ijnne3) Wrad4) naerne' iz az 't heart, Blieuwe' ijn5) jon Lan, bidd' God dat hy 't wol spearje, 195 Dat hy uwz all' wol mey sijn Gaest rejearje, In habb' nin Lan, mar de Hijmmel8) in bejeart. oe y t. L: ') yen 2) wer-moed 3j ynne *) wrad 5) yn 6) Hymmel 7) Pittear 8) lanze 9) wey Tijd-kirtige Pettear7) Lanze8) wey, twissche Egge, Wyneringh in Goadsfrjuen. 5 It buwtte Lan ,, It ynn' steds libben ker, Wirt plachte' oer' han ,, In wijzge' ijn Goadsfrjuens wer. Wynering, ho! doz gnepper gled? 't Is Snjuen, ick tinck y gean' ney' Sted: Ick wird jon silschip, toave' in bijtke. W y n e r i n g. 1° Ey gau den Gea-man; my wirt wijtge Dat ick to let to mercke kom: Mijn gong fait traeg; de Wey9) iz krom. Egge. Ho mot in Huwz-man steez oon rinne. Trog tjock, in tin, oer Miedde1) in Finne, 15 Yn wiet, ijn2) druwg; den hiet, den kad; Al wirtme klomsck, in traeg, in ad; Dear 't Sted-Folck3) bye druwgge stritte, Fen modder, Waese' ad:4) wiette witte. O wenne' ick ijnne5) Sted! my tingt 20 't Iz klinck-glear goud al het 'er blinckt. W y n e r i n g. Mar Egge! Broar, y binne derten, In buytte gay! tinck y 't fen herten? Egge. Ick hab wol tuwzen reys oertocht, O dy so sillig wenje mocht, 25 In dwaene'6) in binne-huwsche Neering',7) In Keappenschip8) aef4) oore' hanteering', In Piss'-beloytser, in2) Brabier, In Abbekaet aef4) soek in djier, Jae smeije9) 't jild ijn2) blauwe secken, 30 Al sonder swit aef4) ljea to brecken: Jae habbe macklijck winsck in wad, Ja alle wille fenne Wrad.10) W y n e r i n g. Ho fet soppje' oore ljue pedellen, In boerr'-ljue Ky ja greate Miellen: L: ') miedde 2) yn 3) Sted-folck 4) cef 5) ynne °) dwane' 7) neering' 8) keappenschip ®) smeye l0) wrad. 35 Mar ljeau it fry, mijn Frjuen, ick siz, It lijcket sommes meer az 't iz. It schijnt rea-boeyter oone beamme, Al is 't nin tomm'-brie binne seamme. Al tilde my de Sted ijnn'2) topp', 40 So joe 'k, om 't Lan, de Sted de schopp'. Ick keaz de romme Löft, fen boeytte, Eer ick my liet ijnn']) Sted besloeytte. Dy mot, had'2) wachte' in Burgers-lest, It ijpen3) Fijld befalt4) my best. 45 Ho woene' y sill'ger dwaen byrinne, Az 't lockig libben dear w' ijn binne? Uwz flesck in speek, trog, 't hele jier, Tsijz, boeytter, mölcke, jaene' uwz Djier,5) It Hiem6) jout boeyss'-koal, wirtlen, rapen, 50 't Hoaf kerssen, perren, prommen, aplen, In 't Sie-lan folt uwz Berge', in Schoerr'7 Dat jane wy goe-keap aef7) djoer, Al ney de jier-gong' schreag aef7) mijld8) iz, It lijts9) gemienlijck djoer fen jild iz, 55 In rispje wy 't oerfloedigh10) ijn,xl) Al jilt it lijts,12) dat iz nin pijnn'. De mennigte kin jiette gearje. Het keappenschip soene' y bejearje So from', so nolek, so ruwn, so rjuecht, 60 So nommel so yenfaadig-sljuecht?13) De Sted bret lease tjuest're laegen. D' Yen14) sijekt dear de' oore to bedragen, Yn wirdden, ijn15) omthietten licht.16) Eack schort it wol oon Miette'17) in Wicht.18) L: ') ynn' z) had' 3) ypen 4) befalt 5) djier, a) hiem 7) oef 8) myld 9) lyts l0) oerfloedig ") yn, ,2) lyts, 13) yenfaadigh-sljuecht? I4) d' Yen' I5) yn 16) licht ") miette' 18) wicht, 65 Ho beestigh kin him yen forgissje, Dy ordenearet ney 't y pissje? In donget hy den 't Tjercke'-Hoaf, fet, Sijn wruwg-wierm pricket yer in let. d' Yen' krincket hy wit, sin in wezzen, 70 d' Oor', reyts wol hab wol, wirt genezzen. In Oor'nimt lean, om dat hy smerr't Iön2) earm aef3) schonck, dy hy fordeart. In Oor'') wit neye kinst to bijzjen. Hy wit jön rjuecht so krom to tijzjen, 75 Dat jön4) rea-flinders schien forfleyn, Y witte fen nin plachtjen eyn. Frjun, dy't doz schraepje gearje' in heapje', Het schilles' neymaels 'er for keapje? Jae bjealgje troggeans dol in fol, 80 De sinnen rólje5) hol oer bol, Doz giet de Kruwck' wol langh to wetter. Mar recket ijn6) it eyn to pletter: Naet fry fen ljea-breck, smerte' in swit, Ney jo tinckt, dy naet better wit. 85 Kom ick ijnn'7) Sted,8) dear sil ick fijne Mijn9) Lan-Here, dy swit fen pijne;10) Hy wrieut, Hyn) kiermt, Hyu) sjocht so tjoe, Naet oorz az aeft12) Hy1J) kacke woe. Ho komt Lan-Here'18) ijn6) doek'14) beswieren? 90 Ick joe Request ijn,6) folie jieren,15) (Den wijst16) sijn17) gong stoack': ey! wijck'!18) wey! Stae! blieuw'! moart! kom my naet to ney!:)19) Yn 't eyn20) ney21) 't Bjear-in-Wijn-gelaegjen,22) Forkrigge'23) ick Fiat, mey24) dit plaegjen: 5 L. ■) oor' 2) Jön 3) oef *) jon 5) rolje 6) yn 7) ynn' 8) sted, ») Myn 10) pyne; ") hy 12) oeft 13) Lan-here' ■<) doek 15) Jieren, '«) wyst I7) syn wjwyck'! 19) nei! 20)ein 2') nei 22) Bjear- in Wyn- gelaegjen, 23)Foikrigg' 2<) mei 95 Nu ncamtme my in Podagrist. Ick toght, Y binne wol forgnist: Op socken wetter socke Fisken. Sijn Boerr'-man sjog ick ondertwissche, Fordrinst korts, in forsmorre' ijn1) Wijn.2) 100 Hy neamt sijn pleage Flerecijn. Sijn Noas3) fol druwen blauw oer-knoeyste,4) Sijn aensicht rea bypockt bypoeyste,5) Dat grijmmet6) az uwz Bolle beek, Op-swoln, az Lille-piepkers Seck.7) 105 Ick loyts8) al ford. (Maer9) ick wol swije10) Fen Ljue to rotte, Minsck' soe spije, H) So meager, tor, soo giel, so wijt,12) Jae binne mergge' in koeyten13) quijt)14) Dear 's yen dy recket ijnne1S) Teering', 110 Om dat sijn Lijz' drieut blijnne16) neering'. In dy rint Yvig ijnne17) suwz'. Egge. 'k Hear leek in breek fest bye ruwz'. 't Iz Steds ontijgge' al het Y18) sprecke. Iz 't onder uwz alle' heel folmecke? 115 Maet; az ick ney gebreck om-seag, 'k Fuwn suwnen nog, by uwz; 6 pleag'! Ick aem'l'er fen in eyn-leas' rijgge, Ja wol all' dey eer dat ick swijgge. 120 De Steden had 19) ick jiette best, Dear slijppet me' alle Ding to nest, East-Ynd'jen sjog ick dear forkeapjen, In Tirck in Parss' herr' waren heapjen. Li ') yn 2) wyn. 3) noas *) oer-knoeiste, 5) bypoeiste, 6) grymmet 7) seck. 8) loits «) Mar 10) swye ») spye, 12) wyt, 13) koeitten u) quyt) 15) jinne 16) blynne ") ynne I8) y 19) had West-Ynjens schat, in Spaenjens swiet, Ja Franckrijcks djoer dol-hollig Wiet,1) 125 Mey alle snorrepijperije 2) Dat wy uwt Noord-in-East-Lan 3) krije, 4) Dy nijgheyt dy me' er heart in sjocht Uwz 't hert to 't ear in eag uwt-tjocht. W y n e r i n g. O Lanst! ho prate' y meij5) jön6) muwlke! 130 't Wier wirdig7) dat ick 'er mey tuwlke! Nyschierigheyd soe gau forgean Mocht'n y it alle dagen sjean. Y sjeane' ijnn'8) Sted in Schilderije 9) Dear foor jae houndert goune krije,10) 135 It lijcket wetter, beammen, n) djier In aeft12) er huwz in Minsche'13) ijn 14) wier: Mar, az y 't tuwzen reys bekijckje, 't Kin oorz naet az dat selle lijckje. Mar buwtte' op 't Fijld, beloaytse 1S) wy 140 In libb'ne wonder-schilderij',16) Dy, az me' him tuwzen-reys beschoagje (Lit, lit j' op-weytse', ö Faer, y droagje) Jae 's altijd oorz, so fier az heyn; Op 't Fijld iz nijgheyt sonder eyn. H5 Hier iz in Blomme' in Bied ontsletten Dear iz in griene leat uwt-schetten,17) Hier draeyt in Ljeap, dear fljuecht in Duw, Hier rint in Schiep, dear giet in Kuw, Hier buwgt it Nöt az wetter-weagen, 15° Dear bleack'ret uwz in Marr' foor' eagen, L: ') wiet, 2) snorrepijperye 3) Noord- in Eest-Lan 4) krye, 5) mey 6)Jon 7) wirddig 8) ynn «) schilderye I0) krye, ") beamen, 12) ceft 13) minsche' '4) yn '5) beloyatse ,e) wonder-schildery', ") Uwt schetten, I Hier sjeane y 't tjuester, jinsen klear; In ondertwissche dreent uwz 't ear Op 't swietst', dear tuwzen kieltjes klinckje, Min mey nin swietter:) luwd betinckje. Egge. 155 Ynn' Sted klinckt Olger in Usijck. W y n e r i n g. Dat toetjen het by 't Ljuerck nin lijck', By 't Ouls-holtje, by Cijs aef3) Swealtje, In jiette min by 't Nachtegealtje. Egge. Mar, dear komt Goodfrjuen', hosck in trou, 160 Dat hy uwz learre 't Vonnis jou. Hy het oppe' haege Schole ginzen, Hy krigge de' Amerant mey finzen, Hy reysge' ijn3) handele', East in West, Ick jou 't op him, hy wittet best. 175 W y n e r i n g. Ick bin to free, den sil ick 't winne. Goodfrjuen. De rijdder komt de gonger binne Doz tel goe ljue? dit kirt de Wey,4) 180 Klieuwe' op mijn5) Weyn,6) komm' rijde7) mey. L: ') swieter 2) oef 3) yn 4) wey, 5) myn 6) weyn, 7) ryde Egge. Jön *) silschip iz uwz ljeaf, y sille Uwz scheel del-lizze' ist mey jon wille. W y n e r i n g. 185 Uwz Maet iz fijld in romte sed, Hy luwket2) ney dy neare Sted, Dear mot 'et Peerlen heylje in strije;3) Fyoelen reyne, Rosen snije,4) Him Droagget dear 't Loay-lecker-Lan:5) 190 Mar ick bin ijn6) in oor forstan.7) Iz ijnne8) Wrad 9) vernoeijenJ0) aerne, It iz op 't Fjild, aef") 't iz hier naerne.12) Egge. De Sted iz op all' ding aef-rjuecht',13) 195 Mar 't Lan 14) iz bot in plomp in sljuecht. W y n e r i n g. .i4ïfJ5) y 't yen leazje' in 't oore bottje, Me kin op 't Fjild eack 't sin noag hottje. Goodfrjuen. 200 Naerne' ist folmecke, Tsjerl, dat 's wier. Want hiene wy 't ney winsche hier, Wy schoene min ney 't yvig trachtje, Ja God, in 't Hijmmel-rijck16) klien achtje. Doz ming't uwz ljeave HEERE' altijd, 205 Yn alle' uwz dwaen fortriet in strijd: L: ') Jon 2) luwcket 3)strye; 4) snye, 5) Loay-lecker-Lan: 6) yn 7) forstan. 8) ynne a) wrad 10) vernoeyen u) oef 12) naerne, 13) oef rjuecht', I4) Lan 15) CEf 16) Hymmelrijck- Om uwz, trog 't quaelck, it hert to twingen, Fen naettige' ijdele'*) yerdsche dingen. 'k Hab, ijn2) mijn tijd rjuw onder-fuwn, Forschate dwaen ick onder-wuwn: 210 Ney 't ick uwt' Schoolle schaet, in 't leeren, Tjiene'3) ick uwz Prins: eack oor' Lans-Heeren. Ick reysge' ijn4) Franckrijck; in dear neij5) Yn Tjuts-Lan, in oon oore weij.6) Da weer ney Huwz,7) da koe 'k it klearje, 215 Mey kuwppjen, 'k moast, ick woe ryjearje. Den krigge' ick 't ien Ampt, den weer 't oor', Wol tweyntig jieren neij5) elck oor. Het ijn2) dizz' tijd faeck iz passeere Forjouw' mij8) dat, O9) ljeave HEERE! 220 My groulet, az ick 't neij5) besjogh, Dat ick korts fen mij8) salm uwt-fljueg. In dearom noam ick ijn2) betinssen, Om 't Hóf de Fijge-beam to schinssen. Da banne' ick mij,10) neij5) rijp berie, 225 Uwt Sted, in staet dy 'k dear ijn2) hie. Da teag ick op mijn Aaders Siette, Dat11) ick 't so let die moeyt mij8) jiette. Ick lijckje' in Moll' dy 't eag op-giet,12) Az him de Dead forre' eagen stiet. 230 O sillig! trije-duwbbeld-sillig!13) Dy restig, lustig, fredig, willig, Yn 't romme fjild sijn libben leyt; 't Giet boppe'14) in Kenings Majesteyt. Ick sjog de hele Wrad15) besletten 235 Yn mijn bedrieu. Ick16) bin oer-getten Li ') ydcle' 2) yn 3) Tjienje' 4) yn 5) ney 0) wey. 7) huwz, 8) my ') ö I0) my, u) Da 12) op-giet. 13) trye-duwbbeld-sillig ! I4) bopp' 15) wrad le) ick Mcij*) al 't jinge' hier fornoeije2) kin! God jou dat ick sljuechts danckbaer bin. Ick had mijn Huwz,3) mey Greft4) in Cingel, Foor mijn Paleys. Forck', Flaele, Swingel,5) 240 Seijn', Sichte',6) iz mijn Foet-Folcks7) geweer; Pluwgge' Eijde8) bruwckt mijn Roeiter-schear, For Wapen:9) Doz kom ick to Fjilde,10) Mar 't sil eyn greyde' in gruwnen jilde. yEf11) stirtt' er bloed, aef12) wirt 'er sleyn, 245 So 's 't Ogse, Keallen, Giez aef12) Eyn, Wijld Fuwggelt, Fisck, 6c. dear wy ney jeije,1S) In for uwz Koackne' in ijt-disck'14) deije:15) Dy hier, mey ijpen-hertigheid,16) For Frjuene 17) in Gasten18) stiet bereyd. 250 Hier somme' elck so nin guwch oon-stecke, Nogh Fijnne19) wezze', in frjuenlijck sprecke, Hier mealt20) me' elck, ney eyn ferv', rjuecht uwt, In from Minsch'21) From,22) in goeyt in goeyt, Hier giet nin Hoafsche feynserije23) 255 So brie: Hier sil so gjealp naet spije,24) Om lijts, de Presterlijcke gall', Dij25) fier de bitterste' iz boppe' al; Dy bliximje mey domme kreften, Omtsjeande26) Slot,27) Toer, Porte aef12) Greften.28) 260 O Frjuenen!29) hier 's mijn hert in sin, Dearme God, ijn30) sijn Wircken,3l) kin: In, dear wy, 't jing'32) wy naet begrijpje, Oon-bidde: in ford uwz sinnen slijpje, Li ') Mey 2) fornoeye 3) huwz, 4) Gracft 5) swingel, 6) sichte, 7) foetfolcks 8) Eyde 9) wapen: l0) fjilde, n) CEf 12) oef 13) jeye, ,4) tijt-disck' l5)deye: 16) ypen-hertigheyd, 17) frjuene' l8) gasten ") fijnne 20) maelt 21) minsch' 22) from, 23) feynserye 24) spye, 25) Dy 26) Omtjeande 27) slot, 28) Graeften. 2S) frjuenen I 30) yn 31) wircken, 32) jinge' (:Fen 't tijzel-sinnig Hoaf ontsleyn:) 265 Yn rest in free, op t1) sonder-eyn: 't Lan möt ick 't wirddigste to-schrieuwe, Dear wol ick libbje, wenje' in blieuwe, So lang my God dit libben schinst, In ick 't forlit om de' Hijmmel-winst.2) 270 Ick had den fest,, Yn 't Fjild ist best. E y n. Op S. A. GABBEMA Haegelied Salomons. Az me' eerst it huynning dopp'-waegs knet in trieuwt Den rint 'er 't swiet so tin uwt dat 'et drieuwt. Mar, kneddet me' oon, dear teant him tjocker swiet 5 Dat fier* wey 't foorste' ijn3) swietheyt' smeyts oergiet. So 's 't mey uwz Frjuene'. 4) Hy sjongt ijn 3) 't wircks [beginn' Wrads djoey-behad, dy lib-teel-swiete Minn': Mar hertse' ho swiet sijn gouwne'5) harp' droant ford-oon, 't Sill'ghe' 6) Hijmmelsch' gaest-swiet' Tjerck-Boosch,7) [mey God-Soon; 10 Ney 't gea-leaz', haed-wijze', Haeg'-liets Herders tean'. Dear Bregeman in Breed to weyde gean'. Dear Salm-ljeafds traep' dript wierck, grient', kruwd in [blomt', In Dauw' lauwg'-fied-wiets oer-floed', wier Hy8) komt: L: ') 't 2) hijmmel-winst. 3) yn 4) frjuen'e. 5) grouwne' e) Sill'ge' 7) Tjerck-boosch, 8) hy In wijck't 'er? d' ljeav'Breeds ljeafde'-eag trien't, az [sluwz', 15 Om't dat se' Him,2) klim-om-klardd', laet ijn Moars [huwz, Yn 't ijvigh3) wol, dear uwr' nogh stuwn' ljeafd' scheyn't Dear de' heagst'-fol-macke' oer-puwck-ljeafd' kielt nogg' [eyn't. U w t. TJESCK-MOARS SEE-jÏNGSTE. w | Yets moet ick u Laura vragen 6c. ^S£' ( Iean de Nivelle 6c. 1. 5 Wif woe, mey in dolle Holle,4) To de Wrad uwt hölle-bólle, 't Huwz to blieuwen wier nin tier. Op in ijken5) boerd to drieuwen, Rest-leas op in dol to klieuwen, 10 Kerde' Hy6) boppa 't grien fol Djier.7) 2. Altijd t' huwz iz altijd finzen. Al to lang it Fjild beginzen, Efter Kouwz eerz', efter Ploeg':8) Ick sijck wijlder aeventoeren; 15 Dat iz Laefferts nuysk-bestjoeren; Yn Moars schertte, sleau in sluwg. L: ') d' ljeave' 2) him, 3) yvigh 4) holle, 5) yken 6) hy 7) djier. 8) ploeg' 3. Greate Pier wier gled forjitten, Al sijn dwaen wier boeyte witten, Hie hy stil libbe' oon eyn Hird:x) 20 Hie hy naet de See besijlle, Uwz Lan-Fijnne foetten spijlle, In betwongen mey fjoer in swird. 4. Mey in Floot' great Schijps lavearje Wol ick; schomje, romje' in klearje, 25 Fen Doeynkerckers, 't scholp'rig sadt Dear mey liet hy Plommen waye, 't Gleonne swird oer' holle swaye, Dat, ijnn'2) moed, Speek-Jan al daet'. * C * * * ->• * * Tjesck-moar seag, fen fiere weagen, 30 Ho-se fest fen Lan aef3) teagen, d' Eagen gald'se, earm-moar, korts uwt, Dear-se' oppe' haege wier del bocke, In, fen beyde' ig, 't Lan beloke, In de See seag ijn4) sijn Tuwt. 6. 35 Wif, (doz kiermd' se) ö Tsierl! wier hinne? Wif, het wotte nu beginne? Wif, iz dy de Wrad5) t' on-rom? Wif, mocht Mem de holle' op-stecke! Wif, it hert moast her to brecke! 40 Wif, jae kearde' ijn4) 't Graef her6) om! L: ') hird: 2) ynn' 3) oef 4) yn 5) wrad 6) her ontbrekt 7. Dear de See so gruwlijck gappet, In by tuwzenen op-happet, In by tuwzenen forteart, Dy dear sonder resten restje; 45 Dy de greate Fisken mestje; Dearme mey in suwn hert steart. 8. Dearme' op-sling'ret oone Wolcke, In fen dear del duwckt, ijnn'Kolcke,2) Az fenne' Hijmmel inne Hol 50 Wa schoe dear de Dead3) ontkomme? Breekt in tin boerdke' az in tomme, Dear 's de Buwck sat wetter fol. 9. Jiette lit ick 't hette wezze, (Nu 't ick Dy naet kin belezze 55 Nu 't dijn sin ney' See to fljuecht) Teagste' oer' See ijn4) keapfaerdye Och! het wijlde rasernye Drieut dy dearme' op 't wetter fjuecht! 10. Dearme naet yen tred ontwijeket, 60 Schien de Dead 3) yen grijmme' oon-kijeket! Dear Fortwijv'linge' helsch in luwd Bijllet, in mey Dealsche tossken, Schijp in ljue forslijnt by bossken, >£f5) de Lonte 6) steekt ijn 't kruwd. L: ') ynn' 2) Lolcke, 3) dead 4) yn 5) CEf 6) lonte 11. 65 Wier 't naet swieter ijnne:) weyde, Meye Schiepkes oppe heyde, Meye Famnen oone ring': Fearkjen, fisckjen, ijnneSletten,2) Foecken fanlen; aef,s) ijnn'4) Netten, 70 Fuwggelt fean, op poal aef5) kling'? 12. Tuwn in Fjilden to beloytsen, Hoaf in Beammen6) to beploytsen, Dat iz wille' oer wille Bern. Deadlijk7) ist ijnn'4) See to swommen. 75 Mar Du8) schoddeste' holle' in plommen, Al mijn kadtjen is forlern. 13. Wol den; sijlle' ijnne'9) Hijmmelsche'10) hoede, 't Fearckjen tijgge dy to goede. Ick befel, dy ijn11) Goads12) han, 80 Dy stjoer dy uwt wetter-weagen, Klipp'-nead, heyl in twierre-fleagen, Trog sijn Ing'len, bly to Lan. * * * ♦ * * * * * Wif ontfert my, Wif ontjocht my, Wif ontsijll't my, Wif ontfljuecht my, 85 Wif (ho 's nu mijn hert ijnn'4) lest!) Polschet ijnne*) djiepste kuwllen, Dear de Fisken, great fen muwllen, 't Wetter blieze' oer seyl in mest. L: l) ynne 2) sletten, 3) oef, 4) ynn' 5) of 6) Beamen 7) Deadlijck 8) du 9) ynne' 10) Hymmelsche' ") yn 12) Gods 15. Al mijn ljea dy trilje' in schoddje, 90 Az ick tins ho datse Doddje, Hol oer bol, ijn *) 't sate 2) schom: Dearme Kabels kerv't in Mesten; Dearme leek drieut oppe lesten, Yn dat gruwnleas Djiep roun-om. 16. 95 Dearse' uwt nea-twang 't lest uwt-sjette, Dearse' oonn' Klippe sticken stiette, Dearse' oon' Dregg'-touw' rijdde' ijnn' nead, Dearse plofje op hirdde sannen, Dearse borstje' op druwgge strannen, 100 Dear in Neyl-breck iz de Dead.3) 17. Jeny! ho mey 't komme kinne, Dy so ney by 't stearren binne, Dy de Dead4) so brinsgjen5) heert, Az de See spy't6) schom in wiette, 1°5 Dat hy 't Stijrt' korts schoe bejiette, Guwlt, in, boppe tonger, beert: 18. Stracx weer, az Goads han op-tillet, Touwer, Wijn in Waegen stillet, In, az ijnne teamme twingt: 11° Schoert Deads7) boeyt weer uwt Deads8) hannen; Schijp, mey Keappenschip, in mannen, Yn behadne haven bringt:9) L: ') yn 2)sate 3) dead. 4)dead 5) bringsjen 6) spij't 7) deads, 8) deads ®) bringt. 19. Dearse wonder, kreft in eere, Sjonge fen uwz ljeave HEERE, 115 Dy de See so struys bewadt. Ho mey 't (siz ick jiette) komme Dat soek Folckx) (az Djier fordomme) So3) lijts 't wonder Goads onthadt. 20. Dattet, trog uwt-littne flincken, 120 Fait oon 't bjealgjen, beestig drincken, Striette-scheynen, duyn in fol, Mey in on-bestjoersum'3) wezzen, Beeren, smijtten ijnne glezzen, Tierret, flockt in fjuecht so dol. 21. 125 O! dy de' heagst* doz smaedje' in huynje, Hosae. Az forwijlde Ky, dy duynje, 4.16. Weyd't Hy4) az spoar-bjuester' Schiep. Wol dogge', Hijmmel, Wif ijn-plantje,5) 130 Dat hy him ney God möt kantje Az hy t'huws komt uwt it Djiep. E y n. L: ') folck 2) Soo 3) on bestjoersum' 4) hy 5) yn-plantje, Yn 't Stamboeck fen BRUNSVELT. Pan haerke x) to, da Brunsvelt by my wier, Ney 't gaest-gled luwd fen Lille, Luwtte in Lier', Fijt', kate' er, dit 's Apoll, dy me' eer'n beschamme. 5 Wirt hy nu Brunsvelt neamd? so 's2) hy om-namme. E y n e. LAN-GEANE,3) JE F4) FRIESCHE FREUGDE: oer it ijn-nimmen fenne Sted HULST, 5 mey de Schansen dear by om. (Wijse. Polijphemus aen de strande 6c.) 1. Lit uwz nu reys frolijck sjonge, Aad' in jonge Oer de wol-feart fen uwz Lan:5) 10 Hulst mey Schansen, Buwtte-wircken, Huwzen, Tjercken, Fait sijn Heagheyd ijnne han.6) L: ') haercke 3) soo's 3) Lan-geane. 4) CEf 5) Lan: ) han. 2. 't Hele Lanx) fen2) Waese' iz uwsers. Romm' Ketuwsers, 15 Jesuwijten, Moeynts in Paep. 't Altijd griene Hulst nu dorret, In forsorret Spaenjens bloed-rie, Romens kaep'. 3. Nu wol't mey Antwerpen knijpje. 20 Nu mót3) piepje Gint in Bregge' allijck in Muwz. Giel-eag, mey sijn fuwlle raenjen, Mot4) ney Spaenjen, Mey de Stirt5) ijnn' eerz ney huwz. 4. 25 Flaemsche Famnen Beth in Kalle,6) AL[7) wa 'er galle8) Oer gewelt, kreft in oer-lest, Sille freamde slavernije9) Naet meer lije,10) 30 Az dit heal-moar' bred fornest't. 5. Flaend'ren mot3) mey uwz foryenje, Dat schoe tjienje 't Herre u) best: den folget ney Braban, in wa dear oorz binne 35 Dy berinne Mase, Schelde, Lieve' in Ley'.12) L: ') Lan 2) fen ontbrekt 3) mot 4) Mot 5) stirt 6) Kalle, 7) CEf 8) galle ') slavernye 10) lye, ") Herte l2) Ley. 6. Den schil 't Lan *) naet meer forwoestje. Den mots) roestje 't Godleas Swird,3) (ad4) soune pleag) 40 Den wirt Speelse' in Restinge' hinge Ynne Swinge,5) Ruwg besponnen ijn it reag. 7. 't Lan ijnn'6) free, schil de' Holle'7) op-luwcke, Uwt 'e Foecke 45 Fen dy Bloed-huwn,8) Yber-fad. 't Sil florearje, 't sil forrijckje, Ja 't schil lijckje Rju neye' ade goune Wrad.9) 8. Jou Oraenjen, ljeave HEERE, 50 Dizze eere, Dat hy uwz de Free befjuecht. Dat wy DY dear lof foor sjonge, Ad in Jonge From, yen-fadig,10) sljuecht in rjuecht. 55 E y n. L: *) Lan 2) mot 3) swird, 4) ad 5) swinge, 6) ynn 7) holle' 8) bloedhuwn, 9) Wrad. 10) yen-fadig, 6 Aen den E. C. Fonteyne, over 't behandigen van eenige Gedichten van de hoog-begaefde Dichteres SIBYLLE van GRIETHUYSEN. Fonteyne' ick sjoe mijn eagen uwt, 5 Mijn binne-holle wier to buyt Oon op-teynheyt*) ijnn'2) letter-wille, Da 'k 't3) Rijm liez fen dy wijz' Sibylle: Dy Blomm' in Peerl' fen Grinzerlan! Waems wirck Y lieuw'ren' my ter han. 10 Ick ker dat Wijv for hette wonders. Ick schoagje' her Wirck4) rju hette sonders. Dy wittenschip, dy Rijmm', dy stal, Dy miette-klang, weag't6) oer, het fal, Yn droaf sef6) bly hadtse' oer-al puwck-tröy. 15 Fonteyne' ick tanck Jo7) for dy Boeck-stöy.8) E y n. Op de Geboorte des Vorstlijcken Frieschen Stadholders Soone. Uwz Nassou Forstne Soon, dy w' eer'n to Friez'ne' eer- [glöarje,9) Ring' winsckne' iz ringen komn.10) O! dat hy Forstlijck [blommet 5 Palm'-grien ijnn' Friez'ne' eer-tuwn! Yn glanz' sijn held- [histoarje L: ') op teynheyt 2) ynn' 3) 't ontbrekt 4) wirck 5) weagt 6) oef 7) jo 8) boeck-stoy. 9) eer glöarje, 10) komn MOED in TO-FORLIT O P GOADS GUNSTE. i Het finnig3) stralen van de Son Sc. 5 Wijse. ' Hansken sneed het kooren was lang 6c. 1. Fen God allinne uwz goed,, In spoed, Fornoey in siel-bejearen. Het Goads gunst seyn't 10 Dogg' nimmen scheyn't, Het Minsche4) schoe 't uwz weare? 2. Dizz' keabel had ick fest ,, Yn lest, God schil for my wol weytse. Het Goads 6c. Dear wol ick steat op meytse. 3. 15 Om Goads gunst iz mijn winsck,, Het minsck' My haet, God schil my frye. Het Goads öc. Spijt wrijtte', jae mót5) it lye. L: ') Wrads 2) hy, 3) finnigh 4) minsche 5) mot Nog deugd-preall' geade fijn! Mar all' Wradzgreate' [oer-brommet. God! dat Hy,2) az in Lauwg-wiet, Frieslan wol bekommet! U w t. 4. Goads gunst stiet fest ijn nead ,, In dead, Lit my dear oon naet tseagje. 20 Het Goads &c. Dear wol ick 't gled op weagje. 5. 't Gong seft, hird, woest, stil haeg ,, In leeg, Mijn God stiet salm to roere. Het Goads öc. Hy sil 't ney lock-Sted stjoere. S I E L - N J U E. O Wier ick, ney ick winsckje', yen Minsche! Ick winsche' oorz*) az ick eeren winsche. Ick woe oorz az ick eeren woe. 5 Ick koe oorz az ick eeren koe. Ick wanle' oorz az ick eeren wanle. Ick hanle' oorz az ick eeren hanle. Ick die oorz az ick eeren die. Ick lie oorz az ick eeren lie. 1° 'k Petearre'3) oorz3) az ick eer'n petearre. 'k Bejearre' oorz az ick eer'n bejearre. O God! ick wier al ijn dizze' uwr' Ny ney Goads bijld we'-er-bern' Cretuwr'. Fol gaest'-glanz'-hijmmel-silligh-fjoer. 15 E y n e. L: ') oors 2) Petearae' 3) ootz It Latijnse Verssjen, van Dno]) Feyco Oedz. over 't in-komen in Friesland des Vorstel. Dochtertjen eerst-geboren2) kind onses Heere Stadhouders, 6c. aldus verfriescht. 5 Waegss' Forstne Famcke-Bern, ijn Goade' in Aaders gloarje. Uwz lan grienj' nu dizz' puwck-blomm'3) friezne'4) eer- [kranze'5) ijn-blommet6) Lang libbj'.7) Loayts' ringh jon bröar. Oerkijtsse' all' [frouwne' histoarje All' frjuene töv'. Bringh t'Wrad,8) soek', dy all' Wrad' [lof-trommet.9) GR^EF-SCHRIFTE O E R E Kening fenne Sweden, Gotten, 6c. Gustaef Adolph, de oor de in de greatte. 5 Nin wijld-aef-blix'me-fjoer,10) nin rommeljenae tong're, Nin luwd-rofte' on-waers buy', nin pest-köl (n)tjerck- [hoaf-donge're) Brocht soek ljea-triljende' eangst', grijm-grouwle, stear- [rens nead, Az ick oer tjutsch in on-tjutsch' rijeken gjealp uwt-geat: Doz my de Kerst'ne wrad all' Krijgs-ljue haed uwt- [sond'ere. 10 Ho faeck seag 't Dey-ljecht' my (al rinnende' op in [ond'ere) L: ') D°"- 2) eerst-gebooren 3) puwck-blom' 4) Friezne' 5) eerkranze' ontbrekt 8) ijnblommet. 7) libb'. 8) wrad, 9) loftrommet. I0) wijld-oef blix'me-fjoer, n) ( ontbrekt Forschoerren all' het my mey grijm-blicx-tosck jin-biet, In nead-holp' tjienjen wae 't ijnne' oer-moeds Eerns- [kloer' siet. Yn 't rie-jaen wier ick nolck in firddig, ljeap in witt'ene. De foorste dear 't gefjuecht bloed swalpe' in balck' uwt- [litt'ene. 15 Ick brijk,x) to-buwcke' in scheyne 't Kesers hird besluwt, Ia s) tape 'er moed in bloed in gaest in libben uwt. Dit die mijn Namme-klangg' de Wrad ruwn-om glórearjen. Mar az mijn Fest, al-oon, de Dead'3) tocht to fexcearjen. So tomle' ick ijn sijn tuwt, az Samson great fen moed; 20 'k Won 't fjuecht-fjild to mijn graef, in fjuecht-winst [trogh mijn bloed. ce y t. Op 't Höars-hoffjen4) fen J I E F F E R SIBILLA FEN JONGSTAL. So ljeapt to Höars' Lans jiefFre puwck Sibilla, 5 So preall't Se' ijnn' seal, dy Rieds Heerlijcke spruwt, So gloarre-glanzgjet Se' ond're tuwz'nen uwt, Az eer'n ijn5) Turnus fjuecht-buwn' blonck Camilla. So twingt Se' it hoev', loffs, rjuechts; den op in tröay', Den op in rin; Den op in jey, az fleande: 10 Naet oorz allijck in Haeze-wijnhuwn', geande Om leck're bout' t' eyn-miinjen6) to sijn pröay. L : ') brijck, 2) Ja 3) dead' 4) Hoars-hoffjen 5) yn 6) eyn-mijnjen Den tockleteamm't Se' oer beek, mey ljeappe' op ljeppjen, Steeg, rjuecht oer eyn'; Den det Se' im stöak-stil1) [stean, Hann' bakjende de' Hóarshalz'; Den lit Se' im gean 15 Tripp'-tred opp' staep', ornme' amme weer to reappjen. Den lied't Se' im ruwn, in ringet ringe' oon ring'; Den tel; Den seeft; Den schean; Den2) rjuecht; ney ['t team jen Fen socken hann', dy 't hijnzer wit to preamjen; Den spöarret S' dat 't Höarz fljuecht oer wringe' in [kling'. 20 Mar nint're stuwn, mey stjoer gelaet oer grijmme, Az de' ad Camill', dy Fryg' ney Fryg' laey döl, In löacke' allijck in Wrigge' uwt Pluwtös höl, To dat Se' uwt-blet, fen Aruns pijll' trogflijmme. Dizz' het nin nea, nin dey-dolck' kin her Heyn. 25 O! wae3) Se' oon-gloerret stirt, az salm forwonne. Knielje' Aruns, jouw 't: dijn boey-tried iz folsponne, Ljuentje' om behad', dijn frydomm' rint red t' eyn'. TO-Hi€CKE aef4) Oonhinghsle oon 't foor' geande. 30 Al teammet Nymph Jongstal 't woast team'-werz' wijld' [Hoarz, In 't hippet, in trippet, in trapet, naet oorz /Ef5) 't donsset: jiett' gonzet in bonzet in krie't De Famme her namme uwtt 'e amme, in hiet L: ') stöack-stil 2) den 3) waa 4) oef 5) CEf Her 3) Himmel,2) nolck, nommel in noattig in njoet, 35 Dat greathanze' in köatter her demmenhevt groet. Mar jiette', ó!,s) fier boppe' oor' ljue, till't her mijn pin, Mijn herts tins, mijn ijnborst, mijn Lieroms tin-tin, Om 't aeb'le swiet sjong-fersse' oon Gaebb'ma foreerd, Dat my eack Her4) gaest-gauw' goll' kunst-glanz' gled [leert, 40 Doz winsckje' ick her wolfearts tier-seyn' ney bejeart'. Eyn. Op 'toonfirdigjen fen Frieslanz SCHYD-SCHRIEUW-AEMPT, fen S. A. GABEMA. Oon HINDRICK RINTSIS.5) 5 Wa ea ontfinzen het goe gave In litse röastgje, in bruwcktse naet, Ontanck fuwl jinn' mijld Jouw-Heer' staet't: Hy libbet ruwg in onbeschave, Yn spijtte in huyn' njuenck' dy 't 'im joe 10 To salm-nutte, in for ore ljoe. 't Wier eren so. Oorz sil 't nu wezze. O Rintses, Frjuene,6) ick lieuw're it so. Nu Gabema iz komne to 't Friesch Schijd-schrieuw-Aempte;7) Y kinne 't lezze 15 Yn 't leaf fen Ljeauwerd, dat Jon8) han Uwz to-druwckte, az in orckel-pan. L: ') Hier 2) himmel, 3)ö! 4) her 5) Rintses. 6) frjuene, 7) Schijdschrieuw-aempte; 8) jon 'k Loyts' rjuechte ford Sijn1) pin wradz2) jieren Trogweydjen; ja fen teamm' to teamm' AH' het uwtminte op Friesche beamm' 20 Kranz-frisseljen jearm' lib-wirdde hyeren Mey gouwne frissel-snoer', dat steart Nog wijllet for d' heel' Wrad fordeart. Mijn Kinst-Faem lijcket klear uwtlitt'ne Ynn' wille, 6 datse az grien forjong't, 25 Dy toereljoerckjende aldoz sjongt: Bazuwn' dear kinst-teall'! wol trog-witt'ne! O! njueggen Sist're glöarje luwd! Heag' leer'nge glanz'-stoyt' nöard in suwd. Gauw3) Gab'ma (dy Athenen kritset 30 Yn Frieslan; ja4) het libbje kin Trog Sijn1) trog-Nect're schijd'niss' pin, Dear to Hy5) uwre in stuwne oonhitset Sijn gaest'ge Gaest) dy folget Pier. (Foy! twissche twijn iz 't naet in sier'.)6) 35 Hy schil sijn holle trogge Stijrren Op-stecke. Dy wol-spreckenheyd Glanz-gloarjende ijn sijn boeckstöay' weyd't. Dear stöant witsjochtme op stjuwgge spijrren. Goadzill'gheyt' till't 'er holle om heag. 40 't Schien' wircks striell' prealt ijnn' Ney-siets eag. O! het kijtsje ick, to Frieslanz gloarje, 't Fry fjuechtgjen fen Lanz twinglandy', Fen Nöare7) in Noardsche Wriggery, L: ') sijn 2) wrads 3) Gau *) ja 5) hy e) sier', 7) Noare Yn gouwne lett're yen wiere extoarje 45 To miette. 'k Lez rju rjuechts set-ker (Jinne' onrjuechts died) ijnn' Rjuecht're War. Dear Rjuechts muwll' rjuecht, for rjuecht, fordeg'ne. Den laytst it Rjuecht1) trog Heer'ne jeft'. Den galt weer 't rjuecht, t' onrjuecht' forkreft, 50 In de ade yenfad wirt quelck bejeg'ne. Den duwckt lanz frydomm' hird fordruwck't, Dat ney reyz2) weer fromm' halze opluwckt. Den borst't Lanz wolfeart' dróaf3) oon steaven. Den stirt 'er bloed fen tijgge ljoe. 55 Den gjealpt sat schomme oere 't druwg by djoe, In 't drinst' folck fijnt ijnn'4) fisck jearm' greaven. Eynlinge iz 't Lan5) ruwnom 6) bedijck't, Wier trog 't ijnn'4) wjealde in wolfeart' rijck't. Frjuen' Rintses, doek beschrieuw, ijnn' wierheyd, 60 Langhalsje ick fen uwz Gabema. Ick winsckje eack lock in seyne oon wa Him seyn' hier ijn winsck't uyt herts blierheyt'. Forjouw 't my, 'k winsck ringe uwt jon druwek, 't Beschrieuw fen Ljeauwerds holle-opluwck. Eyn. L: ') rjuecht 2) reys 3) droaf 4) ynn' 5) Lan 6) ruwn-om 65 Ney 't Eag-weydjen1) op HINDRICK RINTJUS eerste prieu w-dru wcksille fen s ij n nije2) op-rjuechtge Druwckerye. Hoe perss' my herts druwck-perss', dae Druwck-persse' [eer' Fonteyne, 5 Ontdruwk't, sijn Druwckerye in druwk-droav'3) lib- [stuwne'4) eyne. 'k Ney-galld' sijn sill'ge ziel:5) O, d' gloarje fenne [Druwck Iz alle' Yerdsch' druwcke' onteyn'. Kijts', nu 's Druwck [salme' ijnn' druwck'! t' Wijlste' ick doz druwll-dod dutte oer Lourinz wol-fuwn' . [nutheyt' Jouwt Hindrick de' holp-hann' my, in luwckt m' uwt [dod in dutheyt'. 10 'k Beloayts' sijn boeckstoay'-stall', ick sjog sijn bled- [print stean, Rjuecht- rijggjende' ijn fetsoen', gnep, himmel ijn sijn [klean, Beslijp't, bestrijp't, beknijp't ijn proncx twangg' ploay', [ö puwck-gier! Doz 'k weer, az Frieslan det, mijn moed, ijn him, op [luwck, blier. Hier wier-lijck't Samos siz. 't Schijnt klear, kloeck' [Claud gien' gaest 15 Yn Rintjus huwz't. Ja6) loayts'! 'k sjog suwd, noard, [weste' in aest Sijn Druwck trog-noazjen, in uwt-kippjen for rju sonders. L : ') eag-weydjen 2) nye 3) druwck-droav' 4) lib'-stuwne' 5) siel: °) Ja Mar het gouwn' Sinn'-gloed glanz'! het Moarn-stuwn'- [rea! het wonders! Het eer' sil uwz lijts Lan,3) fen Lan2) to Lann',8) [beschean' Az Gabb'ma great' gauw gaest, ijnn' rijmme', ijnne' [onrijmm' flean 20 AH' wijd' wrad4) oer sil, uwt dizz' Druwck-persse' op [ney' wolck'ne, Ho Friez'ne Fjuecht-ljue eer'n Lan-frye' eer-preal be- [dolck'ne, Ho Friez'ne wit in pit wijck' Rom're' asf5) witt'ne [Atheen. Ho Friez nea moed besauwe', aef5) stantheft' strijck' [for' Deen' Nog grijmme Noarman, dae se' (az Japic holsck6) döl- [druwck'ne?) 25 Fen Phar'o) 't fry friesck' schofte' in hals'-pleag los [ontjuwck'ne.. Dit loaytsje' ick gjealp to miett'. In lez ick 't? for [mijn eyn' Sil 'k Schrieuw'-in-Druwck-Heern' droan', herts-gruwn [winsckje' yv'ge seyn'. Uwt. L: ') Lan, 2) Lan 3) Lann', 4) wrad 5) oef 8) hosck 7) dóldruwck'ne. TREDDE DEEL. FRIESCHE HERDER To-eyne,' in seynd oon dy Eer-wirddige C. Fonteyne. De frjuenschip recket oon 't forkadjen, Oon 't kluynjen, klomjen, oon 't foradjen, 5 Wenneerse naet wirt onderhaden. It det my seer, in 't iz my tjoe, Frjuene', az ick jo ijn lang naet sjoe, Doz det mijn Dicht dat ick dwaen schoe. It mecket im to reysgjen firddigh, 10 Ja 't blieut in drieut ijnn' drift folhirddigh,J) Ney socken Frjuen', so ljeaf, so wirddigh. Ick lit it gean, in tjean, sijn wey, Ick stjoer mijn Friesche Herder mey, Ick winsch, trog herre, jo gindey. '5 Jee binne' op moed, in on-beschromme, Om wezzen ijn jon huwz wol-komme, Oorz naerne', om, dat jee fen my komme. Jae witte dat jon frjuen'lijckheyd, Jon ijpen' ~) hert, jon ruwnlijckheyd, Rjuecht, njuencke my, hert-gruwnlijck leyt. Doz, herckje' it sjongen fen mijn3) Ade, Y mogge' it wey wye' aef4) behade, Ick jou it oer ijn5) jon bewade: In schiedt my de' onfortjienne eer, 25 Dat Y 't, mey njue lezze', ick bejear Seyn' my, fen jon Dicht, hette weer. L: ') folhirddigh. 2) ypen' 3) myn 4) oef 5) yn FRIESCHE HERDERS Njue onbuwne in mey Christo to wezzen. Phylip. 1. vers 23. Yen Friesch Herder, to sijn jieren,]) 5 Dy sijn Djier2) ruwn om him seag, Siet oppe' holle fenne Wiere,3) In oer-woegh,4) opp' sinne-weag, Ho elck Djier2) 't grien' gerz ijn-slicke,5) Meye tuwt in eag ney' gruwn, 10 Buwtte tins wae 't kruwd beschicke, In fen waem 't foer8) wirde juwn'. Oorz, petearre 'er, iz 't mey' Minsche, Dy, omme' Hijmmel7) oon to sjean, Muwlle' in eag op till't, om winsche 15 In bejear, fen dear, t' ontfean. Dy kirtte' yerd-seyn' ter-jild achtet Op it stijckel'smolle paed, Wolcke' oon luwcket, guw't in wachtet, d' Oorde to-komst' fen uwz Haed. 20 Dear mey seag sijn eag ney boppe, 't Ynborst teag, ja fleag, om heag, In sijn Gaest begoe to roppen Uwt herts gruwne', uwt siel'-fjoers leag. L: ') jierren, 2) djier 3) wiere, 4) oer-woeg, 5) yn-slicke, 6) fjoer 7) hymmel PSALM CXXXVII. 1. 'k Bin az 't Folck J) Goads, dat, oonc' Euphraet-ig [finzen 1. Yn Babel siet, in galde', ijn swier betinsen, Om Zions berg', dy woest laey, wijld in bleat. 5 2. Herre' Herp'-spil hinge' oon Wijlge-beamt', lanz' [sleat, 3. Dy trog gjelp'-trien-eag-wiet2) wugs, az herr'3) [terge 't Twing-Folck, in scheetsch blier Zion-sang aef- [ferge.4) 2. 4. Ho! (katt'ne weer Goads Tjieners) schoen' wy [sjonge Klear Hijmmel-luwd, ijn freamd lanzfuwl bedonge? 10 5. O 't iz on-muwlck! Mar az ik dy forjit Jerusalem mijn heagste wille' in wit, So möt him salm, mijn rjuechter han, forjitte. 6. Mijn tong' möt fest, oon' muwlle bopperst' sitte. 3. 7. O tinse', uwz God, oon Edoms berns hólsck' [droazheyd! Yn Salems Dey balcke'herre'oerjuwne boosheyd, Breek', baern', schoer', scheyn', litt' stoack op [stien naet stean. Datme' ijnne gruwn' mey bleat in neaken sjean. 8. • O Babels bern! dy me' eack woost wirdden sjean sil, (So me' immen det, al folie', yen ney beschean [schil.)5) L i l) folck 2) gjelp-trien-eag-wiet 3) heer' 4) cef-ferge. 5) schil) 4. 20 O Babels bern! lock-sillig mot hy wezze, Dy Dyx) trog' wraeck' ijn 't pleagjen schil op-lezze Dyn °) mis-diede' eer'n,3) oon uwz, so wreed, [begien. 9. Wol-sillig, dy Dijn4) suwg'-bern oon' Rotz-stien', Oon' Klippe klopp't, omme' holle' in ljea to [brecken, 25 Om so uwz uwnck, smaed, pleage' in leed to [wrecken. Yn-goe God! ho liz ick buwne, Yn dizz' Wradsche5) Babel-kuwl, Schern-dobb', jerre-Sae6) fol suwne, Flesck-bejear, Gaest'-stanck,7) siel'-fuwl: 5 Dy mijn8) Hijmmel9) Harp'-snaer' stomje, Datse naet trogg' wolcke giet; Dy mijn8) tomme'10) in finger klomje, To de taest fen heylig11) Liedt. Groed in bloed möt12) my forwijllje,13) 10 'k Swijm, dead-doaf, trogge' helsche klang', Az Wrads14) huwnnen my oon bijllje:15) Sjong reys op dijn Zion-sangg'. Schoe ick sjonge'!]6) ick stear fen rouwe. Schoe ick sjonge'! ick galj'17) my blijn.18) 15 God! tjog m' uwte' yerdsch' freamd lanzdouwe, Trog Dijn19) Gaest, rjuechte'Hijmmel-lijn.20) Tjog m' ijn21) 't heag Jerus'lem binne. (O mijn8) yvig thuwz-besit! L: !) dy 2) Dijn 3)eern', 4) dijn 5) wradsche 6)jerre-sae 7) gaest'-stanck, 8) myn 8) Hymmel 10) tomm' n) heyligh ,2) mot 13) forwijlje, I4) wrads 15) bijlje: 16) sjonge! ") galj' 18) blyn. ") dyn 20) Hymmel-lyn. 21) yn Eer ick Dy') forjit, mijn 2) sinnen, 20 Hert in han 3) hitn salm forjit) Och! wenneer mijn2) siel op-litsen Yn dy Sted4) fen God salm' boud, Waems salm-schient' nas wirt uwt-spritsen. Strietten klear trog-schijnigh goud, 25 Pearle porten tölf, in moerren Fen wirddearleast' puwck-e'el stien Dear ijnn'3) wille stuwn' nogge' uwre Wirt bepeald, nogge' eyn begien. God! wenneer, mey sill'ger tonge, 30 Goads Lam folge'6) ijn7) 't wijt wer 't giet: Mey dijn8) Heyl'ge9) in Ing'len sjonge 't Heylig, heylig, heylig Liedt? God! om oon 't begin to reytsen, Deade', ijn7) my, suwne'-Edoms bern, 35 In 't boos' Babel-wradsch10) formeytsen; Dat my trieut ijn7) flesck-lust-schern. Jouw' my kreft om Babels teame, Dat forflockt' suwne'-Edoms bred, To forbrecken tacke' in beame, *0 Om to libbjen ney Jon u) Wet. O oer-lockig! O wol-silligh!13) Dy fordoarn-aerds bernkes daet, Schoer't fenn' suwne-tate willigh,13) In de Ijea to sticken staet. 45 Jouw' my Hijmmel,14) bid ick jiette To dizz' dwaen rjuecht' siel-njue dogg', Dat ick ney dit wijt mey sjiette, Dat ick 't ijvigh15) wijt oon tjogh.16) L: ') dy 2) myn 3) han 4) sted 5) ynn' 6) folge 7) yn 8) dyn ®) heyl'ge 10) Babel-wradsch ») jon 12) wol-sillig ! 13) willig, M) hymmel, 15) yvig 16) tjog. 7 Dear ney rjuechte hy him, in wand're, 50 Mey sijn Djier]) om wiet in foer, ~) Dy hy weyde', in weyd'-forand're, Trog sijn Herderlijck3) bestjoer. Goadsfrjuen' hie sijn Djier') forweyde Oon yen onaefearte4) heyde, Dear,s) oppe' on-forbijtt'ne6) gruwn, 't Goed de folie houwe fown.7) 5 Ringen siet hy dol om restjen, Fen sijn gongz soer' wirgge'8) oerlestjen, Dear Hy9) 't Psalm-boeck yp'ne, in songh,10) Dat it jin-luwd 't luwd ney gongh. Doz nuwntje' er dizz' trye' opp' rijgge, 10 Dy Hy9) foorst', neye' op-slagh11) krijgge. O dy so sijn restjens tijd Oer-bringt, wirt fenne' Hol12) benijd'. Dy tjiende PSALM E. 1. 1. Wierom, uwz God, wierom steane' Y so fier? Wierom oer schuwlle',13) ijnn'14) tijd fen neare [nead ? 2. Och! 't godleas' schom, fjoer-hiet, az wreade' on- [djier, 5 Oer-moedsch, forfolgje 't earm' from folck to dead. d' Illindige' achtjes' lijts, ja min az neat. Litte' herre' eyne' oon-slagh,15) herre' eyn holle' oon- [grijpje, Litte' herre salm-tins 't boos' salm-hert' trog-knijpje. L: !) djier 2) fjoer, 3) herderlijck 4) onoefearte 5) Dear 6) on-forbijt'ne 7) fuwn. 8) wrigge' 9) hy 10) song, ") op-slag l2) hol l3) oerschuwlle', u) ynn' 15) oon-slag, Lytse Fryske Boekjes ö Cl) G • t-H c/3 -4-> G • H M O U-l 4-J C/3 O C/3 >> M U-4 t) ■*-> C/3 «U XI for eltsenien kar en for eltse pong Skiednis » Qodsfsjinst « Jaeten Skriftekennisse « £idriuw » Xinst » jYafuer tt geakinde « forhaler tt Jtfuzyk en Sang & De Fryske Librije Rige lytse folksskriften 1 GYSBERT VOETIUS. In libbensbyld, fen Dr. G. A. Wumkes, mei portret. 2 MEDITAESJE OER PSALM 25 fen Menno Simons, yn oersetting en mei ynlieding fen Sj. de Zee. Mei portret. 3 DE REAMME FEN IT LIBBEN. Forhael fen R. Brolsma. 4 DE NEEDKLOK. Lijen en striid fen in Fryske hierboer, fen E. S. Wesbonk. 5 DE ALDSTE KULTUER YN DE SAN- EN FEANKRITEN FEN FRYSLAN fen Mr. P. C. J. A. Boeles. Mei öfbieldingen. 6 HINLEPPER FORTOLTJES fan S. v. d. Kooi. 7/8 NEI SKOALTIID. Bernelêsboek, gearstald fen S. Boonstra 9 IT FRYSKE BINNEFEARTBIDRIUW fen Tjipke Postma, ald skipper. 10 IT ALDE FRYSKE TERP, Folksrym mei printsjes, samle troch A. H. de Vries. 11 DE SANG YN FRYSLAN fen Jac. N. D. Hoogslag. 12 DER'T IT BLEDTE REAUNTET troch S. M. v. d. Galiën. Mei teikeningen. Keapje stéfêst Librije-nümers 13 FOAR EN EFTER DE SKERMEN. Bisköginge oer it Fryske toaniel, eigen ünderfiningen ensaf. fen Y. C. Schuitmaker. Mei taheakke fen C. Wielsma oer „Thalia" to Grou. 14 DE WYLDE BOERINNE. Forhael fen T. E. Holtrop. 15 FRYSKE SKIEDNIS fen Pref. Dr. I. H. Gosses. 16 SCHYLGE, Schylger tael en Schylger minsken, fan G. Knop en fan deselde: DE SJONGENDE WEIN. Liedtsjes en gedichten yn de Westerschylger tongslach. Mei printen. Dit nümer kostet f 1.—. 17 SEALTERLAN. Geakindige skets fefi Dr. }. Botke. Mei teikeningen en foto's. 18/19 MUZYK YN FRYSLAN OANT 1800 fen A. Komter-Kuipers. Mei printen. 20 LIBBENSGONG. Karlêzing üt de fersen fen A. M. Wybenga. 21 KRISTLIK FRYSK LEAUWE. Yn tsien kêsten mei taljochting fen Dr. G. A. Wumkes. PRIZEN Priis fen ien nümer 12 stüren — Seis nümers 11 stüren it nr. — Toalf ef mear nümers 10 stüren it nr. — Dübelde nümers en nr. 16 jilde f 1.—, Men kjn ek ynteikenje op 12 ef mear yet to forskinen nümers. Librije nrs. forstevigje de Fryske bannen Magnus-Rige Teksten ut de Fryske Skriftekennisse ünder redaksje fen P. Sipma en G. Gosses 1 Yet net ütkomd. 2 GYSBERT JAPICX FRIESSCHE TJERNE. Mei ynlieding en oanteikeningen fen P. Sipma. Mei portretten. 3 ANSCK IN HOUCK. Mei ynlieding en oanteikeningen fen J. H. Brouwer en W. G. Hellinga. Priis fen de Magnus-Rige is 15 stüren it nümer. DE STINS 120 s. oarspronklike folkslektuer for 10 stüren. 2e printinge. De ynhald is licht to fortarren, elts kin der hwet fen syn gading yn fine, en om de bern is ek tocht. Hawwe jy al in LYTS FRYSK WIRDBOEK for f 2.—? Al üs ütjeften binne ek by jou boekhannel to krijen. Wolle jy by de tiid bliuwe mei üs ütjeften? Doch üs dit den to witten troch efkes in brievekaertsje to skriuwen. Us gironümer is 87926 UTJOWERIJ - A. J. OSINGA - BOALSERT 2. 3. Want (6 fordoarne', in ijn 't fordear forhirdd', 10 Dy great op-jout fen 't fuwll' trog him uwt-rjuecht') Dy godleaz' bölt de' uwt-wircke bijze-pertt', Hy spijllet raep in schraep het rint asf1) fljuecht, Hy prijs't helle' oon, slock ijn2) al het 'er sjocht, Hy all't, hy mall't, hy rall't smaed, schamme,3)on-eere, 15 (O Hijmmel-spijt!)4) hy lasteret de HEERE. 3. 4. Hy steekt sijn noaz om heag, ijn2) heag-moed dol, Hy ondertaest nog ondersijkt5) sijn dwaen. 't Iz jamek, trieut hy sijn blauwe secken fol, Hy schil om fromheyt naet in fijtter jaen. 20 Hy tinckt: Dear iz nin God ijn2) uwz oon-slaen. 5. Sijn wey bringt smert': Jön dwaen ontfljuecht sijn [miette, Hy bliest, dy him naet lijck't, az moude' oer striette. 4. 6. Hy kat him salme in moed ijn2) 't hert: Nae, nae Forwrickje sil ick, ninter tijd aef1) stuwn', 25 Fen bern to bern sil 'k ford gean, buwtte quae. 7. Sijn muwlle flockt in swart, ijn2) 't fuwl oer-juwn'. Hij bijllet' list, moeyte', onrjuecht, az in huwn. 8. Hy leag-loer't t' schuwl, on-schild'ge ljoe to deyen, Sijn eag mierck't omme' earme' uwtte Wrad6) to [feyen. 5. 30 9. Allijck in Lieuwe', ijnn'7) kuwl, oer schuwl, oon- [loer't, (Az holle honger, ijn3) sijn termen, kryet) L: ') oef 2) yn 3) schamme, 4) Hymmel-spijt!) 5) ondersijekt 6) wrad 7) ynn' In ljeapt op 't nin-quea-tinckjend' Schiep: so gloer't, Hy op d' illind'ge, dy hy 't not oer-stiet.*) 10. Hy duwck-buwgt, az yen dy wijld fuwggelt' sjet, 35 Ait2) az de Lieuw', för' seyd, mey deadlijck hapjen, Komt hy 't earm' folck, mey' lobben, sterck fortrapjen. 6. 11. Hy seyt ijn3) 't hert (ö beestig bot!) hy seyt God forjit 't sljuecht folcks' pleag' him oon to [tjean. Hy sjocht naet ney herre' om ijn3) ijvigheyt.4) 40 Hy draeyt sijn holle' aef,5) 't 's him naet wird to [sjean. 12. Stan op HEER' God, litt' dit naet langer schean, Litt' langer naet, jon han ijnn'6) boes'me sitte. Steek se' uwt, HEER', wol d' illind'ge naet forjitte. 7. 13. Wierom last'ret dy godleaz' fuwl-tuwt God? 45 Sizzende: Y sijkje naet ney het hy 7) det. 14. Y sjea lijck'wol djiep trog sijn tjock herts slot, Y schoagje' oon wa 't hy, trog fortriet, forplett: Op datme 't op-jout, Jo, dy 't wreck-swird fet, Wier de' earme' him op forlit, ijnn'6) nead in freze: 50 Y holpje', in blieuwe', in nead-holp' fenne Weeze. 8. 15. Breek', briezje'8) in buwts' dy godleaz' earm omtwa, Sijkje' al herr' dwaen.9) ey! grijp-knijp10) se' ijn3) ['t gemoed. Fijnne' Y se naet? in grijpjes'?n) wis y dwa. L: ') oerstiet. 2) CEf 3) yn 4) yvigheyt. 5) oef, 6) ynn' 7) dy 8) briezje 9) dwaen, l0) gryp-knijp ll) grypjes'? PSALM alve. 1. Yen Psalme Davids fore oerste Sjong-maester. 1. Ick trouwje', ick bouwje', ick hab mijn dwaen gruwn- [deare (: It gong, it rin, it duwek,7) it klieu so 't wol:) 5 Yn God, ick stan fest op uwz ljeave HEERE: Ho guwchjes' to mijn siel, ijn laeyts in schrol, ^f8) immen dy op God stiet aet koe deare: Fljueg9) sizzes', fuwggel-faey, berge' op, berg' dol, Uwz sjiet-reauw' sil, dogg' deadlijck, dy beseere. L: ') foet. 2) yvig 3) sil' 4) Hymmelsck 5) eer 6) yn 7) druwek, 8) CEf 9) Flueg Jae stuwe' az moal, to trape fen jon foet,*) 55 16. De HEERE' iz Kening, dy uwz ijvig -) hoed't, In hoedje sil. De Heyd'nen hy, to schanne, De Wrad uvvt stiet, in drieutse' uwt al sijn lannen. 9. 17. O ljeave HEERE'! ho goe, ho mijld, ho swiet Habbe' y 't seftmoedigh' hert sijn winsch forheard? 60 Y sill' 3) him 't hert sterekje', az mey Hijmmelsck4) [wiet, Jon ear5) sil mijld to-herekje' op sijn bejeart'. 18. Omm' Weez', bedold ijn6) druwek dat hy kort [steart, Rjuecht to dwaen: Dat in Minscke', ho hy moacht [klieuwe, Naet ford ferre' om meer booz-died' to bedrieuwen. 2. 10 2. Op 't wird de Died'.:) Want, loytse! dy godleaze Struwp't mouwen op, mey' bleak'rende' earmen [bleat, Fet boage' in peez', hy spannetse', elck mey freeze, De boute 'er op fornijnnigd az de Dead,2) In doz oer schuwlle', ontsjeande wiet nogg' weaze, 15 Om sjietten so de' op-rjuecht' naet-tinck-op-nead, Hy 's recke', hy leyt, hy 's lijv'-leaz wiermen eaze. 3. 3. Ja sijcker! jee stiette' om dy fuwneminten Fen rjuecht in War:3) Het het dy goe bedreaun? 4. Mar de' HEERE' iz ijn sijn silligste' heyl'ge Tinten, 20 Sijn Throone' iz heag.4) ijnne' Hijmmel, onbekleaun, Sijn eag prieuw't minsche-berne falsche minten. 5. Hy prieuw't5) de' oprjuechte', ijn't libbens buwck [op-schreaun', Mar snoeyt dy godleaze' uwt, az6) on-tijgge'7) inten. 4. 6. Hy schil op dy godleaze reyne litte !5 Fjoer, swevel, strijck-jearn, heylle' in8) twierre-wijn, Dit 's 't eyn-deel' foor dy godleaz, God forjitte. 7. God iz rjuechtfirddig dat 's9) herre' helsche pijnn' Hy het gerjuechtigheyt ljeaf, mot elck witte. Hy laket de' oprjuechte' oon, mey blier oonschijn, i0 Jae sille'10) ijn him 'theagste' ijvig-wol11) besitte. L: ') died'. 2) dead, 3) war: 4) heag, 5) prieuw' 6) as 7) ontijgge' 8) ijn 9) "t 10) sill' ") yvig-wol Toalfde PSALM E. 1. Yen Psalme Davids1) fore oerste Sjong-maester, op de Scheminith. 1. 2. Stea by, behad', 't iz oertijd, ljeave HEERE! 5 't Klien' heapsen fromme ljue wirt lijts in tin, De guwt klieut, deugd duwckt, fuwl hiet schien, [schann' eere, Dy trouwe' oprjuechte' iz, onder tuwzen nin. 2. 3. Jae sprecke' oorz naet az smoar-gledd' guwch'lerije,2) Elck flaey't sijn frjuene', elck schild'ret wijt sijn [swart, 10 Mey' gledde tong', schien praet, plomstrijckerije,3) Jae katje mey in duwbbel-duwbbeld hert. 3. 4. Uwz God schil, wis, aef-snije',4) uwt muwlle' in5) [wangen, d' Oer-goune lipp', 't oer-huynnigd' galle-fel: God wol uwt-tjean, mey gleone schroey-nijp-tange, 15 Dy great-op-jaende tong'njuencke'6) him rebel. 4. 5. Dy oer-juwn' quea hel-huwnen bijlje' in ralje, Uwz tong' jout de' oerhan uwz, jild, oon-sjean, [steat, Uwz lippen binne' uwz eyn: wy kinnet stalje: Wa 's maester oer uwz? nimmen, nimmen neat. L: ') Davids 2) guwch'lerye, 3) plomstrijckerye, 4)oef-snye', s) In 6) njuencke 5. 20 6. Mar hertse' het God seyt: Om't illindigh'*) lijen,2) Fenne' earme' onrjuecht-ferwoeste neaddrift-leaz', Wol lek3) op-stean: lek ick schilse' hoedje' in frije4) Fenne herre dy-se' oon-blieze' eangst' spijt en5) [freez'.6) 6. 7. Dy wirdden dy God eernet, ijn sijn sprecken, 25 Dy binne nolek, rjuecht, inckel, lott're, klear, Az 't sulver dat ijnne' uwn' leyt gleon to blaecken Dat sanreyz' smelt't, in schom-schien wirt aldear. 7. 8. Y, ljeave HEERE', Y sille-ze bewearje Fen 't fuwll' wrad-schomm', dat jon folek leagen [leyt, 30 Het hoeder somme', uwz hoeder lijck, bejearje? O wisse hoede! uwz haed ijn ijvigheyt.7) 8. 9. Dy booze binne' op 't moed, in ruwn om troje, Jae bosckje gear, ho! 't rint rom ney bejear, Wenneer-se 't schom dear snoodste schodden schoje 35 Op 't kessen fen lanz heagste steat, ijn eer. Wol to rjuechte sey dy rijeke, Wijze Keningh, sonder lijeke, Dat 'er ond're Sinn' naet schijd' ALfs) 't wier berd ijnne'9) ade10) tijd, L: ') illindig' 2) lyen, 3) ick 4) frye 5) in 6) fre (de oare letters weifallen) 7) yvigheyt. 8) CEf 9) ynne' 10) ade 5 In 't schoe neymels weer so komme. Al tijd1) rint de Wrad2) it kromme Dwarll' paed. Rjuecht sint Jan uwz seyt, Dat de Wrad 3) ijnn'4) duwckle leyt. O de Wrad iz gled om-keere 10 Ynne' fuwlle on-gerjuechtigheyt. °) Jane' uwz Lan6) weer, ljeave HEERE, d' Aad', ruwn' rjuechte sljuechtigheyt. Dat wy all' uwz dwaen in litten Hannelje', ijn7) in from mey-witten, 15 Neye' ad s) Davids herpe',9) in 't Liet Dat in leaf twa fiere stiet. Tjog mijn hert op, stjoer' mijn tonge. Dat ick 't fruchtber ney mey sjonge, Jou my dear to gaest in.kreft, Koyts' mijn hird hert, gaestlijck seft; Dat mijn wirdden, wirck in diede, Fen elckoarme naet forschiede, Dat mijn muwlle fen mijn hert Naet on-wird beleagen wirt. Fijftiende PSALM E. L Yen Psalme Davids. 1. Wa iz dat yvig wol bescherd, Heagst' sillig' onforgoncklijcke' eere, 't Swiet om-gong ijn Ion10) Tint; wa wirt Om wenjen op Ion10) berge' uwt-kerd, Iön11) heyl'ge berge' ö ljeave HEERE? L:')tyd 2) Wrad 3) wrad 4) ynn' 5) ongerjuechtigheyt. 6) Lan 7) yn 8) ad 9) herpe, 10) jon ") Jon 2. 2. Dy from, yenfadigh,*) rjuecht in sljuecht, Yn dwaen in lit, gerjuechtheyt wircket: 10 Dy nea uwt hert nog muwlle' omtfljuecht Aet aef2) it seyt ruwn, inckel, rjuecht, Dy neak'ne3) wierheyt datme 't mercket. 3. 3. Dy nae sijn mey-maet, aefter reg, Trog laebjen eer' ontstelt in quea det, 15 Dy nin smaed-wirddens fuwlle raeg, Az Spinne', uwt-wircket, neystens plasg Forgreatjend' namme scheynjend' schea det. 4. 4. Yn-waems eag dy forsmijt'ne quea Boosdieder wirt onwirdigh lecke, 20 Mar eere' oondien, ijn gaest in ljea, Dy de' HEERE'oonsjocht: het (schien eyn schea) Hy swert, wol lijck wol 't lauw' naet brecke. 5. 5. Dy naet bijt-woeck'ret mey sijn jild, Nog schinck nimt jin de' onschild ge lijer:4) 25 O dy so det, God iz sijn schild, God iz sijn treast, sijn Hijmmel-hild, Gods ijvig5) bly sijn ijvig5) blijer.6) Wenneer uwz 't uwnck, op 't gjealpst oerstjolpt, Ja d' hele Wrad7) uwz fijnne' iz, Den iz 't faeck neyst' dat God uwz holpt, In fierst, az 't neyst' ijn schijn iz. L: !) yenfadigh, J) oef 3) naeck'ne 4) lyer: 5) yvig 6) blyer. 7) wrad O! dy gouwne Herp' mot doerje Yn sill'g sjongen. Hy möt noerje, Hy mót nuyntje' oon' Wradz uwt-eyn', Yn Goads Tjercke, fier in heyn. Ja, muwlck, az dizz' Wrads stuwne uwt iz, Davids herpe' aef2) gouwne3) Luwtte' iz Jiette' al lof-luwd, dreun in draey' For' blye'-ijvigh-sjongend'4) raey': 't Lijcket korts oon 't Liet dat folget, 10 Dearme 't ijvigh5) swiet uwt swolget Az me 't op-teyn' sjongt. Dy droon' Riert uwz 't hert. Ick sjong ford-oon. Segstiende PSALM E. Yen goune kliennoot6) Davids. 1. 1. Bewerre my, ö God, ick trouwje' op Dy, Ick gruwnje' op Jo,7) moed, tinsen, hert in sinnen. 5 2. O, sjongt mijn siel, Y binne Heer oer my; Dogg' mijn goe dwaen kinne' Y nin baet trog winne, 3. Mar d' heyl'ge Ljue, oppe' yerd', Jon 8) Ijeave uwt- [lezzen', Wier by mijn tier, wille' in formeyts möt wezze. 2. 4. O! smerte' in wee, oer jerm' waems gruwle dwaen 10 (:'t Spoar bjuester' sin möt pleage' oer pleag' bestiete:) Moard Ater-jefte' oon fuwlle' yEfgoden9) jaen'. L: ') wradz 2) cef 3) guwne 4) blye-yvig-sjongend' 5) yvig 6) klienoot 7) jo, 8) jon 9) CEfgoden 'k Schil dat Wierms aeffer-bloed-wiet') naet uwt- [jiette. My girzmet, ho s' op-snolckje de' i®f-goads2) kreamen, Herr' nammen ick onwirddigje' om to neammen. 3. 15 5. O ljeave HEERE'! 6 oermijlde' ijn-goe3) God! Mijn eyn-deel erv', mijns kroes swiet-libb'ne drippen Binne Y; eack onderhader fen mijn lot. 6. 't Schied-miett'-tou koe naet ljeaflijckers oer-glippe, Az mijn wirdd' Deel. O eyn-deel heag fen wirdden! 20 In schien erve' (6 lock oer lock!) iz mijn' wirden. 4. 7. Ick lof-sjong de' HEERE', ick lof-sjongj' yer in let, God, dy my goe rie jout, ijn4) dwaen in litten: Salm ijn4) mijn sliep, ijn4) 't droagjen op mijn bed, Drieuwt 't ijnborst5) my to sill'ge leere' in witten. 25 8. 'k Wol, on-ophadlijck, op mijn goe God mickje, Hy laet, mey eyn han, my; ho soe 'k forwrickje. 5. 9. Loyts', loyts' mijn siel, hert muwlle' ho bly ho bly! Mijn eer' gloreret, 't flesck sil sijcker restje: 10. 't Graef sil naet eynleaz finzen hadde my, 30 Mijn flesck sil 't ijvig'6) rottjen naet oer-lestgje. 't Forgean sille' Y, wis, fen Jon7) Heyl'ge werre, Hy schil, ijn4) 't graefs kad tjuester naet fordearre. 6. 11. Y sille dy blye', oer-blye', hijmmel-wey,8) 't Rjuecht' libbens paed, rjuecht lanz, my liede in [stjoere. L: ') oeffer-bloed-wiet 2) CEf-goads 3) yn-goe *) yn 5) ynborst 6) yvig' 7) jon 8) hymmel-wey, 35 Freugd', dy ear heard', nog tonge' uwt-sprecke [mey, Is by Jön') eansichte' ijvig,2) buwtte eyn-oere, Jön rjuechterhan, to ljeaflijckheyt on-buwne. Jouwt swiet op swiet, uwt de' ijvigg-swiete's) on- [gruwne. O! Dy4) yv'ge treast! Dy4) wille, Kin mijn hert neye' Hijmmel5) tille, Dat mót wis bopp' wolcke' oon-gean. Ljeave' HEERE'! uwz greate lean, 5 Dy 't beleave' uwz to beroppen To dat sillig' silschip boppe, In to 't Mient'schip dat de Wrad6) Sljuechts for 't paed ney huwz to hadt.7) Drieuwe' uwz hert, oon-moedge'8) uwz sinnen, '0 Omm' Wrads9) j®f-goad-dwaen10) t' oer-winnen. Dat neye' ijv'ge n) stjonck-poell12) laet: Dat v/' oon-grijzje' 't gruwle paed. Dat w', ijn13) 't jin-deel',14) bidde' in weytse, In Jön1S) Namme', ö HEER, great meytse, 15 Lauwje' in prijzje' uwt herts gruwn'-kuwl: Wenje' in libbje' ijn13) Jo16) oerschuwl, In so 't ijvigh-wolI7) bejearje, Om't dat wy 't uwz forsijck'rearje,18) Dat it uwz, ney' tijd 19) in stuwn', 20 Wirt, om Christi wirdde, juwn'. Weeroon, weeroon, to mijn20) sinnen, Het ick bin, fen buwtte' in binne, L: ') jon 2) yvig, 3) yvig-swiete' 4) dy 5) Hymmel 6) wrad ') hadt. 8) oon-moedige' 9) wrads 10) CEf-goad-dwaen u) yv'ge 12) stjonck-poell' 13) yn 14) 't yndeel', 15) jón 16) jo 17) yvig-wol 18) forsyck'rearje, ") tyd 20) myn Mot it goe-dwaen, fen uwz Heer, Sjonge', in sjonge', in sjonge' al weer. 5 d' Achtste Psalme het nin gruwne Fen all 't goe fen God uwz juwne Ynn' Wradz1) bouwe', O swiete toon'! d' Achtste Psalme mot2) 'er oon. PSALME acht. 1. Yen Psalme Davids foor de oerste Sjongh- maester op dy Gitthith. 1. 2. O HEER', uwz Heer, ho Heerlijck, ho trogloftigh,3) 5 Great-diedig iz jon Namme'; O ho rom-roftigh,4) d' Yerde' oer in oer,5) jon ontsjoene' oonsjean [spraet! Nin seame kin 't, fen Wrad nog Hijmm'len, naet. 2. 3. Berns muwlkjes, lijtse bern, ja bern dy suwgje, Goads lof in kreft so gruwnig-buwnig tjuwgje, 10 Jin fijnne tuwt, waems God-forjitten kat, (Jin 't wraeck-swoln' hert) 'tGoads-lasterjen ijn hadt. 3. 4. Az ick, mey eag om heag, jön Hijmm'16) oon- [schoogje, Dy wond're boog', dear booge' oer booge' ijn boogje, L: ') wradz 2) mot 3) trogloftig, 4) rom-röftig, 5) oer; 6) hijmm'1 Jon fing're wirck: dear Moanne' in Stijrte ijn giet, 15 In trog jön :) stjoere', uwz jier-gongs stuwne-miett': 4. 5. Het 's (tinckje' ick den) dy naetig earme minsche Dat Y2) so gruwn'-djiep him, to goe, betinse. Het 's Adams bern; het, het 's dogg' minsche Soon, Dat Y him sijckje', in sijn saeck so nimme' oon. 5. 20 6. Y habb' him lijts, lijts min az de' Ing'len macke, Mar heachlijck de' holle' om eer-kransge in om-tacke? 7. Y jaene' him 't heersckjen oer jön1) han-wirck, ['t giet Him so dat onder foet him all' Djier stiet. 6. 8. Njuet Djier,3) lijts, great, Schiep, Ogsen ijnne weyde, t Wijld' fen 't Wad, berg, bosck, wijldernisse' in [heyde, 9. 't Fljeand'4) Fuwggelt dat trog loft in Hijmmel5) [wjuckt Ja 't Fisck dat djiep ijn sat in swiet wiet duwckt. 7. 10. O HEERE' uwz Heer, ho heerlijck ho trogloftigh,6) Great-diedig iz jön Namme? O ho rom-roftigh7) 30 d' Yerd' oer in oer jön ]) ontsjoene' oonsjean spraet, It wit fen boerde', eyne', ig nog miete naet. Dy d' eere hellet fen 't Ste-huwz.8) In krodit se', ijn triomphe, t'huws, In swolmt, az wetter-borlle', ijn moed, Dy 's proncke' az mey in Podde-hoed. L: ') jon 2) y 3) djier, 4)'t Fleand' 5) hijmmel 6) trogloftig, 7) romroftig 8) Ste-huwz, HEER', dy kreftigh') in forsjochtigh,2) Hiettne, Wiette, Druwgh in ljochtigh,3) Mecke' het; in hadt jiette ijn4) stjoer, Fen cre'toere to cre'toer'. 5 Heer, dy uwz, ijn4) Christ, betocht het, Weer-helle', in to rjuechte brocht het, Boppa' uwz eerste schepsel-steat, Dy ijn4) Adem gingh5) to neat. Jou uwz dat wy gruwnigh6) kinne 10 Het wy wierne' in nu weer binne Dat Jón7) kreft in goedigheyt Yvigh8) wirt, fen uwz,9) forbreyd'. Nu, mijn siel, het met dy jiette? Goads on-gruwne See fol swiette. 't Hondert-segz-in-fjiertigst Liet My Goads mijld bestjoer oon-biedt. PSALME CXLVI. 1. 1. To, to, nu mijn siel, ontjou dy, Firdde dy, weyts', wezz' naet loom, To mijn binne-borst; (trieut rouw' dy? Walje' op az in gjealpe stroom:) Lof-sjong, lof-sjong yer in let, d' HEERE t' eere, wol in bet. 2- 2. 'k Mot, ick sil, ick wol ontweytsje, So lang az ick libben fiel, '0 In uwz HEERE God great meytsje, L: ') kreftig 2) forsjochtig, 3) ljochtig, 4) yn 5) ging 6) gruwnig 7) jon 8) Yvig 8) uwz Mey hert, muwlle sin in siel. 'k Sil mijn God, so lang ick bin, Lof-Psalm'-sjonge' al het ick kin. 3. 3. Bouwje' aef1) trouwje' op Wradsche Princen, 15 Nogge' op holp-leaz' minsche bern. 4. Herre Gaest bliest uwt, foor tinsen; Jae wirdde' yerd'. Den giet forlern Ried, died', kreft, list, woel, wirck, dwaen, Pochjen, snorckjen, great opjaen. 4. 20 5. O wol-sillig, san-reys sillig, Dy God Japicx stjuwg't ijnn'2) lest. Trouwe God, dy firdigh, willig, Holp seynt to sijn ljeavers best. Wa dy goe God trouw't in toaft, 25 Krigget wis, het him behooft. 5. 6. Dy God, dy da Hijmmel mecke, d' Yerds bouw festge', oon-fet in quick't, Dy da See dear ruwn-om recke Mey 't jinge' er ijn3) djoeyt in hickt. 30 Dy trouw' hadt, trouw-salme blieuwt, Ja ijn3) ijv'ge4) trouw' beklieuw't. 6. 7. Dy trouw' God, dy de' earm' fordruwcke Rjuechtget, oere' oer-lest, ijnn'2) nea. God, dy de' honger-hölle buwcken L: ') oef 2) ynn' 3) yn 4) yv'ge 6 35 Jout, ijnn'1) djoerte' in komm're, brea. Dy de finz'ne', ijn2) boey in ban, Los-ontfijtt'ret, foet in han. 7. 8. d' HEER' jout ljeacht. Hy ijp'ne3) de eagen Dy, stoack blijn, nea Sinne' oon-blonck, 40 Dat se', az sjeande Minsche seagen. d' HEERE' holpt lame ljue to schonck. d' HEER' ljeaft, sijkt,4) treast, stjoert, det goed, 't Fromme' yenfade' op-rjuecht gemoed. 8. 9. d' HEERE' hoed't, d' HEER' nimt djiep to herte, 45 Dy naerns' wol-komm' freamde ljue. Weeze' in Weduw', droaf ijnn'1) smerte, Hadt hy steande', uwt inck'le njue. Mar dy booze', ijn2) herre' on-paed, Dy fordijlget Hy5) to naett'. 9. 50 J0. d' HEERE' dy herschjet,6) d' HEER' rejerret, Iz, in wier, in blieuwt ford-oon. God, dy Isr'el hoed't in werret, Rjuechtet ijvigh7) op sijn Troon. Sion, ö, jon God, jon HEER', 55 Het nin eyn'. Lof-sjong Him eer'. Amen. L: ]) ynn' 2) yn 3) yp'ne 4) sijckt, 5) hy 6) heerschjet, 7) yvig Schienheyt salme', ö dy uwz binzge, Yenig Goads Soon, God in Minsche Dy uwz (hol in Dyvels proy!) Klinze', in schiep neamt fen Jon3) koy'. 5 O uwz to-flecht', slot in borge, Het in nauwe' oer-nauwe sorge Het yen nae-to-litsene' eag Slacht Jon2) goeheyt', fen om-heag, (:Buwtte poazjen, schoftjen, resten:)3) 10 Oer jearm dy ijn4) nead in lesten Sjuchtje', aef5) om in buwck fol brea, Luwckje' in trienje' ijn4) hongers nea, JEf6) dy, t'onrjuecht', finzen sitte, JEf,7) dy freamd, nin wenje witte, 15 Aile) dy Wedu aef5) dy Weez', Dy ijn4) aengste sit in freez', flii6) het pleag' dat immen druwcket. Dy sljuechts onder Jön1) wjueck duwcket Iz, al ging de Wrad8) to neat', 20 Yn yen ijvigh-sijck're9) steat. O dy dit to rjuecht' betracht'get, In nin Wradz, mar jön1) hilde' achtjet! O, wa dat it wezze mey, Lit de Wrad, in gong dizz' wey. 25 Mar, ö gruwle fuwl fen gruwne! Al uwz salm-diede' iz fol suwne, 't Stjonkt for God. O ljeave Heer! Davids ljuentjen bruwck ick weer, 'k Wol for Jo 10) ijnne11) yeske lizze, 30 In dizz' Davids bea ney-sizze, HEER ontsteek mijn hert in tong'. Dat ick 't rjuecht-boetfirdigh12) sjongh.13) L: ') jon 2) Jon 3) resten: «) yn *) 6) CEf 7) sj wrad yvig_ sijck re I0) jo ll) ynne 12) rjuecht-boetflrdig 13) sjong. Dy hondert trytigstc PSALM E. 1. Yen liet Hammaaloth. 1/ Uwt gruwn'leas' djieppe kokken, Dear eangst' till't 't hyer oereyn, 5 Dear schrick, mey tuwzen dokken, Grijm-grouw'let fier in heyn, Mey suwne-molne-stienen Belestge', O HEER', mey eag, Mey hert, mey herte-trienen, 10 Graey ick to Dy:) om heag. 2. 2. Mijn luwd lit to dy klieuwe, Hertse' HEERE God mijn rop, Litt' loft in wolck' trog-drieuwe Mijn herts-gruwn' kiermen op. 15 O lette', uwt djiep mey-lijen, Mey mijld ontlitsen ear. Op 't uwtjen fen mijn lijen:3) Och! heelje mijn siel-seer. 3. 3. HEER' woene' Y ernste bruwcke 20 Uwz grouw'len trog to sjean, Ion3) wreck-swird dear op luwcke, O God! wa schoe bestean? 4. Mar by Dy1) wirt forjuwne, Op datme', ijn berne tocht', 25 Dy freaz'-ljeaft, schuw fen suwne, Waems eag trog 't tjuester sjogt. L : ') dy 2) lyen : 3) Jon L: ') weytser 2) frye, 3) lyen ; 4) jon 4. 5. Ick wachtje' uwz ljeave HEERE, Mijn siel dy toavet him, Op sijn wird, in sijn leere, 30 Dear fet mijn hoop sijn klim: 6. Mijn siel, HEER', toaft in wachtet Dy, dearse' om treast to fljuecht, Meer az dy Weytser1) achtet, In gljoer't ney moarntijds ljuecht. 5. 35 7. Hoopje' op God Isra'lieten, Sijn gunst' iz eyn'leas great, Hy, swiet boppe' alle swieten, Tjocht, dy him trouw't, uwt nead. 8. Hy schil sijn Isr'el frije, ~) 40 Hy schil sijn folck uwt-tjean, Uwt eangste krjues in lijen;3) Alle' ondiede' eack ferjean. Op Jon4) mijldheyt, Jon4) genade Ljeave God, for jonge en ade Alle moarnen ny (: 't giet fest:) Dear op liz ick my to rest. Nacht-rest-bejerte, /EF1) J U W N - B E D E. [it2) klinget op 't Saphische.] 5 Nu iz de Dey3) forronn' mey uwre' in stuwne, Oermits de Sinn' dol-duwck't, ijnn'4) wetters gruwne. Meyts' uwz nu Sliep5) (fen God, om restjen, juwne) Deys lest onbuwne. Komm', swiete sliep uwz eagen firddig binne, 10 Dat swierlijck Droagjen naet onstjoergje'6) uwz sinne', Dat sorgge' in aengste' uwz rest-njue naet oer-rinne Nogg' free forwinne. Komm' swiete sliep. Mar7) wezze' uwz feste borge, Dat nin Nacht-grijmme' uwz fettet bye lorge, 15 Dat wy naet reytsje' ijnn' Fijnne waese' in forge, Hadd' wachte' in sorge. Mar Y,8) boppe al, Tjercke'-Haed, jön Weytsers seyne, Woll-sill'ige Ing'len, dats' all' on-rie weyne, Dat Jon9) Schiep Jo,10) fenne' Hol, naet wirdde' onteyne 20 Ontschaeke' aefn) scheyne. Az den trogg' sliep forquicke (ljeave HEERE) Wy firdig, moarn-yer t' uwz berop weer-keere, Holp' dat uwz dvvaen12) in litten, to Jon9) eere. Wol vvirt13) rejeare. L: ') CEF 2) It 3) dey 4) ynn' 5) sliep e) ontstjoerge' 7) Maer 8) y, 9) jon l0) jo, ") oef l2) dwaen 13) wirt Goadsfrjuen' rijst oer-eyn, in stiet Op, mey dat de Sinne' op-giet. MOARN-LIET. In sjonght1) oppe Wijse. Si tanto gratiosa. 1. O Glanz', mey salm-glanz' glanzge! O ljeacht, uwt ljeacht bern', buwtte' ae3) tijdz beginne! 5 Dy salm dy Sinne' om-kransge Mey glanze', 6 treast-ljeacht! ö gerjuechtheyts 3) Sinne! 't Nacht-tjuester fljuecht,4) For 't Moarn'-rjea-ljuecht; Litte' eack also dy grijmm'le 10 Dy swartte' on-gruwne, Fen uwz fordoarn-aerds suwn' For Jo5) forswijmm'le. 2. Holpje' uwz, ney' glanz' Jons6) wetten, Eag, hannen, hert, siel, gaest in sinnen draeyen. 15 Litt' Jön7) djoer bloed uwz bette, Jön8) Hijmmelsch' silligh9) wijt klaed 10) uwz oer-klaeye. Meytse' uwz bejaen'. Dat w' alle' uwz dwaen In litten ney Jonn) leere, 20 Az ljeachts bern, stjoere, Az ny'-weer-bern, Cre'tuwre', O ljeave HEERE. Repite. Och! fen dizze' oere Jön Gaest uwz hert oon-fjoere 25 To Jön11) eere. AMEN. L: ') sjongt 2) a 3) gerjuechtheyt 4) fljuecht; 5) jo 6) jons 7) jön 8) Jon ') sillig l0) klead u) jon 't Eerst dat God joe, joe me' him weer, Ynne' ad' wets tijd. Ick bejear' Eack de' eerste' op-gong J) fenn' deys klearjen God, mey Davids tanck-luwd t' eerjen. Dy hondert-tredde PSALM E. Yen Psalme Davids. 1. 1. Lof-sjong, mijn siel, lof-sjong uwz ljeave HEERE, O hert, o2) herte-gruwn' sjong tanck in eere 5 Sijn heylge Namme', al het iz binne my. 2. Lof-sjong mijn siel, him dy dy 't swiette' oer-reyne. Trog wolfert', goe op goe-died', seyne' op seyne', Forjit dy nin, mar mirsseljese' ijn3) Dy. 2. 3. Hy schinst dy quijt alle'4) on-rjuecht' wird in diede, 10 Dy fen elck-oor', dijn God in Dy5) oors, schiede. Hy heeljet al dijn sjochte' in smertigheyt. 4. Hy het dijn libben 't Graefs fordear onthelle. Hy het dijn holle' om-kroone'. O wa schoe telle Oer dy sijn on-gruwn' djiep' barmhertigheyt. 3. 5. Hy het mey swiet', mey djoer' oer-wirdde goeden Dijn Muwlle6) proppe' in sed mecke', ijn3) oerfioeden, Wier trog, allijck in Eern', for ny't dijn jeugd 6. Hy iz de Heer dy eerne, dy rjuecht rjuechte Oer 't rjuecht dat wirt, trog onrjuechts twange oer- [fjuechte, 20 O sill'ge deugd! ö wirdde hijmmel-deugd!7) L: 1) opgong 2) 6 3) yn 4) all' 5) dy 6) muwlle 7) hymmel-deugd! 4. 7. Hy het trog Mosis, sijn trouw' tjiener, litten Sijn wird, sijn wey, sijn wetten dwaen to witten Oon Israël, sijn Folck,*) fen team' to team'. 8. Hy iz barmhertig, frjuenlijck, fest, goe-diedig, 25 Hy iz to toarn' loom, traeg in lang-beriedig, Hy iz salm-mijldheyts-steez-oon-fruchtb're-Beam'. 5. 9. In grijpt hy twist, dy schil naet oer-lang doerje, Sijn frjuenlijck hert kin toarn' naet lang beroerje, Want hy naet lang dy hietten ijn 2) him 3) fet, 30 10. Hy sil, mey uwz, ney suwn'-wirdy', naet hannelje Nogg' ney't wy onrjuecht, krom in aef-weysch4) [wannelje Sil hy uwz naet forjildje' al t' onberet. 6. 11. Want, o so heag az Hijmmels5) ruwne'-oer-ruwne 6) Draeyt boppe de' yerd', weyn't boppe wetters [gruwne, So heag forheag t hy sijn goertierlijckheyd, 7) 12. Oer dy him freezje . O so fier Sinne' op-klieuwen Yn 't east fen 't west scheelt, het hy, ijn2) 't for- [drieuwen, t Dwerz paed fen uwz kromm miz-gong uwz [ontleyd. 7. 13. Ho djiep eack aerne in bern'-mijld-ljeavend' Ader 40 Eyn bern to herte giet, uwz Al-behader Tjocht eynleaz meer, sijn Freezers djiep to hert'. L: >) folck, 2) yn 3) hem 4) cef-weysch 5) Hymmels 0) ruwne' oer-ruwne 7) goetierlijckheyd, 14. Hy wit, hy wit het meytsel-wirck wy binne, Moude', yessche', yerd, stof, san dat licht stuwt dear [hinne, In liemen fet dat ringen britsen wirt. 8. 45 15. Allijck it gerz so binne' uwz Minsche deagen, Allijck it bloey-Blomm'*) steart trog twierre-fleagen, Allijck, Blomm'-kirt,2) ford-fleande', iz Minsche tijd. 16. Komt mar oer him stjoer' on-waers grijmme strib- [bjen3) Dy bliest, az kersse, uwt, jeugds fjoer, glanzjen, [libbjen, 50 So dat sijn pleats Him,4) ja sijn tins, wirt quijt. 9. 17. Mar God schil sijn goertierlijck5) eag-weyts' weynje, Oer dy him freezje', in dat schil nummer eynje. Oer in oon berns-bern sijn gerjuechtigheyt. 18. Jerm' dy fen herten sijn forbuwn' bewearje, 55 In sijn befelne' oer-koye' in rjuecht befearje, Om so to dwaen az Hy6) uwz dear ijn7) seyt. 10. 19. God het sijn Troon ijnne'8) Hijmmel heag befestige, In al het iz wirt trog sijn lest belestige, 't Heele'-Al buwgt for sijn Rijcx ontsjogb're roe. 60 20. Lof-sjong God, Ing'len helden great ijn7) kreften, Dy steez-oon, oon sijn ker tjienst-firdig jeften, Om so to rjuechtjen 't wird dat hy ae joe. L: ') bloey-blomm' 2) blomm'-kirt. 3) stribbjen, 4) him, 5) goetierlijck 6) hy 7) yn 8) ynne' 11. 21. Lof-sjong God al sijn heyr-kreft great on-miett'ne, Lof-sjong God, dy ae tjienners Goads rjuecht hiett'ne, 65 Dy libbje, dwaene' in eernje ney sijn wil. 22. Lof-sjong God, al sijn wircken great in wond're, Yn sijn on-eyn'-great hersch-pleats: Mar ijnsond're x) Mijn siel, Lof-sjong God, swy Dy2) dogg' naet stil. Gaestig' Gabb'ma dy dit sjongen Fen mijn Goadsfrjuens friessche tonge Eeg'ne wirt, oonfird'ge it hoasck. So de lest' fen mijn sill'g boasck 5 My naet dol-treauw' in hird druwcke, lek schoe de' holle bet op-luwcke.3) Mar nu 't iz so 't iz, mijn Frjuen' Broare' in Stalcke wirt it suwn Fen sijn tjienner4) 10 G. JAPIX. Dy fjouwer-in-tachtigste PSALM E. 1. Foor dy oerste Sjongh-maester,5) op de Gitthith: Yen Psalm foor dy bern fen6) Corah. 1. 2. Ho lieaflijck,7) blier, ho swiet, ho njue, 5 Jön 8) wenjen binne' oon' fromme ljue, O kreften HEER! oer-heer der Heeren. 3. Mijn siel dy smachtget, trog bejeart', L: ') ynsond're 2) dy 3) op-luwcke 4) tjiener 5) Sjong-maester, 6) fen ontbrekt 7) ljeaflijck, 8) Jon Neye' uwrc, stuwne, tijd fin bert, Om ney Jön') Huwz,2) in tjienst, to keeren. 10 Mijn hert, mijn flesck sijkt3) romte' in bod, Om naeckjen de' oer-tijd-libb'ne God. 2. 4. In Swealtje'4) ho lijts, in kliene Mösck,5) Fijnt aerne' yen teek, yen beam, yen bösck, Dear-se' aey in jong, ijn6) 't nest,') mey lizze. 15 O? 6 Jon1) Aters, kreften HEER! God, Kening, to-flecht, treast in eer'! (: O, ö jon ]) Aters, mey 'k wol sizze!:) 5. Wol herre dy (ijn6) herte-gloed') Jo prijzje', ijn6) jön1) huwz, t'wijll' 't iz joed. Sela! 3. 20 6. Wol, wol dy minsche wol-beret, Waems kreft, ijnn'8) kreften God, hecht fett. Wol herre waems hert troyt sijn paden. 7. Want, gean'se trog 't torr' Moer-beamt' dol, Yn druwek, jae fijnne wetter-fol, 25 Goads born-dobb', mijld wiet fol genaden, Jae wirdde' oer-dript, oer-dauwe', oer-reyn', Meye' ijvig'9) swiete hijmmel-seyn'.10) 4. 8. Jae rinne' al ford, fen kreft to kreft, Fen heap to heap, (:naet sluwg nogh11) seft:) 30 Om God,12) ijn6) Syons Tjerck', to neackjen. 9. Hertse' HEERE', O kreften-God, forhear Uwz bea, dy lellet oon jön1) ear: L: !) jon 2) huwz, 3) sijekt 4)swaeltje', 5) Mösch, 6)yn 7)nest 8) ynn' 9) yvig' 10) hymmel-seyn'. ") nog 12) God 1 O Iapicx1) God! litte' oer uwz bleackje Jon2) frjuen'lijck eags bly-ljeaflijck sjean, 35 En litte' uwz bea jon3) ear ijn-gean.4) 5. 10. Loytse' oon, 5 God, uwz schuwlle' uwz schild, 't Smerde' eansicht', (fen Jo5) salme' ijn-hild'6) Az haed, 't folcx tjuester scheel to klearjen.) 11. Want yen dey, ijn7) Jön8) huwz, iz fier 40 Yn wirde' oer, oor' weys jier op jier; lek kerde' ijn7) Jon8) huwz 't Doar-bewearjen,9) Foor 't wenjen ijn7) godleasheyds Slot,10) Heag oon-sjoen by 't folek freamd fen God. 6. 12. Want, uwz God iz uwz schild, uwz Sinn', 45 Hy schinst sijn folek, om naet, uwt minn', Gunst, oer herts tins, oer tongs bejearen. Hy weg'ret nin winsck-wirdig goed, Him, dy, mey from oprjuecht gemoed, Sijn paed begiet, ijn7) deugd in eeren. 50 13. O kreften HEER! wol sillig Hy,n) Waems hoope'12) anck'ret allinne' ijn7) Dy.18) E y n. L: ') Japicx 2) Jon 3) jon 4) yn-gean, 5) jo a) yn-hild' 7) yn 8) jön 9) Doar bewearjen, I0) slot, n) hy, 12) hope' 13) dy. Dy tnjueggentighste1) PSALM E. 1. Yen gebedt Mosis des Mans Goads. 1. 2. O HEERE', uwz God, uwz haed, uwz al-behader,2) Y binne' uwz to-flecht' west fen ader t' ader, 5 Eer bergen berne wiern', ja for' y de' Yerde Wrads oer-great wond're'-oer-wond're bouwe' uwt- [fierde, Ja for' ae tijd wier jier-gongs rin to-seyd, Wierne' Y uwz God fore' ijv'ge3) ijvigheyt.4) 2. 3. Dy Minsche' uwt stof formeare' Y stofschs for- [gruwssje. 10 Y earnje': o Minsche bern keer' weer, forhuwzje. Flueg fljuecht de siel to God, in 't flesch to made. 4. Want tuwzen jier iz by Jo5) min az de'6) ade Fenn' jister' Dey, dy firddig fuwn sijn eyn', JEl7) az in kirt-stuwn' nacht-weyts' gauw forfleyn'. 3. 15 5. Allijck in stroom' dy wey-spielt het 'er oer-gjealpt, Schomje' Y se' aef.8) Jae lijckje' az mey Slieps-not [oer-stjelpt: Dy Moarn-tijd fen herr' jeugd az gerz forschrealet, 6. d' Yer Moarn bloey-grien-bly-blomme-proncke- [prealet, Mar Juwns9) iz 't aef-mjean,10) wijllet, steart fortort, 20 7. So holpt jon toorn-grijmm' Minsche bern eack fort. L: ]) tnjueggentigste 2) al-behader, 3) yv'ge 4) yvigheyt. 5) jo 6) de 7) CEf 8) oef. 9) juwns l0) oef-mjean 4. 8. Y sette' uwz gruwn'-hölle'J) onrjuechts wetter- [weagen, Uwz tjuest're gluwp (herts tinck-quea) for jon eagen. 9. Uwz deagen geane' in fleane' ijn kirtte stuwne, Trog Jon2) ontstitscne' hiettene' oer uwz suwne. 25 Uwz jieren flea trog, o!3) so ringen druwpt Uwz tijd ford oon az uwz yen tins ontsluwpt. 5. 10. Oongeande' uwe jieren, tsantig iz herr' miette, Jin tuwzen yen nau krijt 'er tjien to jiette, In 't wirdst' er fen iz moeyte' aengst' lest in pijnne, 30 Want it wirt aef-sneyn',4) 't mot az schaed fordwijnne, 11. Wa kin dy kreft Jöns5) toorn-forbolg'ne han, Ney dat hy freaslijck' jeld't az Helsche bran! 6. 12. Leer uwz al so uwz deagens tol-klien somme, Dat wy in rjuecht wijz wijtt'ne hert bekomme. 35 13. Keer' weer uwz God, komm'6) weer 5 ljeave HEERE! Ho lang, ho lang schille' Y Jo7) fen uwz keere? O! 't rouwj' Jo,8) 't gong Jo7) djiep, ijn djiep, [ijn 't hert, De weer-moed' fen Jön2) folcx trog-kanck're smert. 7. Seyngje' uwz mey 't goe, ney 't hird hert-perss' [benearjen 40 14. Ney 't tjuester soer, kom 't Moarn-ljeachts swiet [op-klearjen, L: ^ gruwn'-holle' 2) jon 3)ö! 4) oef-sneyn', 5) jons 6) kom 7) jo 8) jo, O! 't Moarnljechts glanze' uwz, ijnJ) Jön2) gunst, [befreed'gje, Goertierne God: so sille wy besteed'gje Uwz libbens tijd, fen nu aef3) oon uwz eyn', Uwz herts-gruwn' lof to sjonggen4) for Jön2) [seyn'. 8. 45 15. Forbly uwz ney dy tjuester-droaf druwcx deagen, Dear ijn wy Jon2) hans dol-trievw'5) field'ne in [seagen: O! ney dy grijmm'-tijd dy uwz 't quea to-wrinzgjc Litte' uwz nu weer Jon2) mijldheyts goe beschinsgje.6) 16. Litt' Jön2) wirck oon Jon 2) Tjienners7) dey-ljeacht [sjean, 50 In Jön2) uwtnimmenheyt herr' bern beschean. 9. 17. Dy ljeafFlijcke'8) HEERE', uwz God wol uwz oer- [reynje Wol uwz mey Hijmmel-ljeaflijckheytten seyngje.9) Befestigje' O bekreftigje' uwz fordbringen, Lit, oer uwz, HEERE', uwz hann'-wirck wol-gelinge, 55 Ja ljeave God, uwz toflecht', treast in schat, Uwz hanne-wirck befestigje' Y uwz dat. Eyn. L: ') yn 2) jon 3) oef 4) sjongen 5) dol-trieuw' 6) beschinsge. 7) tjienners 8) ljeafFlijcke 9) seyngje, Dy trije-in-tweyntigste1) PSALM E. 1. Yen Psalme Davids. 1. Dy ljeave HEERE God mijn Haed2) mijn Hoeder.3) Ho kin 't my quae aef4) quelck? Hy 's salm' mijn [njoeder. 5 2. Hy drieuwt, hy weydet my (: naet om forbett'ren:) Yn fiedsom grien, lanz swiet-rin-ferssche-wett'ren. 3. Hy macket mijn siel restlijck. Uwt genaden, Laet m', om sijn Namme, lanz gerjuechtheyds paden. 2. 4. Ia schien ick moast Deads5) schaed-schril dol trog- [wanderje 10 Schoe 'k6) naet trog eangst' klien-moedig laef7) for- [anderje Oermits Y binne mey my, trouwe hoede! Jön8) herder-steaf,9) mijn treast, stjoert my to goede. 5. Y deckje my mijn Disch, jin 't nijdig pinckjen Mijns fijnn'-eag, dy 'thert-priemjendesjocht blinckjen. 3. 15 Mey djoere salv' habbe' Y mijn holle' oer-locht'ge, Mijn Kroes, oer'ig, mey drippen swiet fol-focht'ge. 6. My folget naet az goe in goeheyt jiette, Mijn libbens gong habbe' Y mey goe trog-swiette: In ijn Jon huwz sil ick, O ljeave HEERE! 20 Ney wjnsch in wad,10) ja ijvig11) bly, forkeere. AMEN. L: ') trye-in-tweyntigste 2) haed 3) hoeder. 4) oef 5) deads 6) 't 7) loef 8) Jon 9) herders-steaf, 10) wad, u) yvig 9 PSALME hondert-in toalve. 1. 1. Aleph. Wol him dy ijnfierne'*) iz bejuwne d' HEERE hosck t' ontsjean all' uwre' in [stuwne Beth. Waems herts njue honck-troyt ney Goadz [sizzen. 5 2. Gimel. Sijn Teamm' sil great in great formeerje, Daleth. Dy sil oppe' yerde', ijn2) glanz rejearje, Goads seyn' sil op jearm' ney-komst' lizze. 2. 3. He. Sijn huwz waegst oon ijn2) goed in have, Vau. Wirt rijck in wjealdig trog Goads gave 10 Ja sijn gerjuechtheyt stiet folhirddig:s) 4. Zain. Ho schoe Goads treast d' oprjuechte' ae misse? 't Ljeacht giet him op ijnn'4) tjuesternisse. Cheth. Hy 's mijld, earmhertig, trouw, rjuechtfirddig. 3. 5. Teth. Wol, wol dy goe man dy ontfermet; 15 iod. Mey-wirdig uwt-lient: hy beschermet Sijn placht-dwaen ijnne5) War-stall 6) klear- [lijck. 6. Caph.7) Nin tijd schil him8) fen't goe forschoddje,9) Yn moed forflauwje', ijn2) uwnck fordoddje. Lamed. Hy bleakt10) ijnne' H) yv'ge huwgniss' heer- [lyck. Li ')ynfierne' 2) yn 3) folhirdig: 4) ynn' 5) ynne 6) war-stall' 7) Chaph. 8) hem 9) forschoddje. 10) bleackt ") ynne' 4. 20 7. Mem. Hy sil fen nin quea tijnge :) trillje, Nun. Op God fest stean kin sijn hert stillje: 8. Samech. Dy stijppe' alle' herts eangst' schien for- [wijlgjet. Ain. Hy sil, mey laeytsende' eag, begloerje Ho t sijn quea-dieder moat besoerje, Ho 't quea eyn Maester3) salm fordijlgjet. 5. 9. Pe. Sijn han3) iz njuencke d' earme' ontsletten Hy föltse4) koeren, secken, fetten; Hy lit naet aef5) fen treast-mijld schinckjen: Tsade. Sijn op-rjuechtheyt bestiet on-eyne, Dy wirt to ninter stuwne scheyne; Koph. Sijn heagheyt sil ijn 6) oonsjean blinckje. 6. 10. Resch. Doz gloart hy dy godleaze' ijnne'7) eagen. Schin. Dy swolm't fen hiett'ne: nijd'ge8) fleagen Ytte' him salm op; ja trog dy pijne9) To-raent sijn hert oon gleonne drippen. Hy knerssel-tosckt, hy koyt sijn lippe, Thau. Sijn winsck sil him, az schaed, fordwijne. E y n e. L: ') tynge 2) maester 3) han 4) foltse 5) oef c) yn ') ynne' 8) nydge 9) pyne 't Lof-gesjong fen de ade Sijmion, :) fen Lucas beschreauwne ijn2) 't oarde Cap. Verssen 1 • 29. Nu lit Y HEER ijn free 3) Iön Tjienner de' yerdsche stee 5 Forlitte, ney Iön4) sizzen: 30. Nu, oermidz mijn blier eag Iön5) silligheyt oonseag 6) Yn mijn klimme' earmen lizzen. 2. 31. Dy Y, for tijd in stuwn', 10 Beschaet habbe' in mijld juwn For al 't folck, om op t'7) eagjen; 32. Yen Hijmmel-liedend' stijr Fore' Heyd'nen heyn in fier: Yen Isr'els glanz-op-deagjen. 15 U w t. AGURS BEA. Proverb. Cap. XXX. de verssen 7, 8, 9. Op de Wijse.8) Het daget uyt den Oosten 6c. 1. God! trog mey-wittens wruwgjen, 5 't Trien'-pluwgjen fen mijn hert, Kom ick for Jön4) Troon buwgjen, Ja swuwgjen ond're smertt'. Kom ick for Jön4) Troon buwgjen My oer-tjuwgjen. L: ') Symion, 2) yn 3) free. 4) jon 5) Jon ^oonseag' 7)'t 8) wijse: 2. 10 7. Dizz' twa heag-nead'ge dingen Bejearje' ick for' ick stear: Litt']) my dy dogg' gelinge O ijn-goe3) ljeave HEER'! Litt' my dy dogg' gelinge' 15 In quea tocht' twinge. 3. 8. Weynje' ijdel3) leugen-sprecken, Falsck' ^fgoads4) gicke wean; Litt' m' alle huwchil-tecken Yn leere' in lib uwt-tjean. 20 Litt' m' alle5) huwchil-tecken Necke brecke. 4. Litt' my, trog greatte' earmoede, Naet dwelmje' ijn6) honger-nead;7) Litt' nin oerdwealsche'8) oerfloede 25 My op-borllje' eyn-tinck-great. Lit nin oerdwealsche'8) oerfloede My uwt-wjoede. 5. Dog, HEER! my onder-steunje Mey brea, ney neatrifts rin '0 Dat ick dear op mey leunje' 't Wijll 'k oppe Yerde9) bin. Dat ick dear op mey leunje' In naet jin kreunje. L: >) Lit 2) yn-goe 3) ydel 4) CEfgoads 5) alle' 6) yn 7) honger-nead, s) oerdwaelsche' 9) yerde L: !) yn' 2) sillig 3) Aad'-eyms 4) oef 5) 't 6) naet-blieuwig 6. 9. Dat ick oer-sed, t' on-diedigh 35 Yn 't dol in fol forsott', Forwjealde', al t' on-beriedigh Naet bijllje: Wa iz God! Forwjealdje' al t' on-beriedigh On-beschiedigh. 7. 40 Nog dat swier' komm're quellen My scheamtleaz blieze' ijn':) gaest, Dat ick my jou to 't stellen, In mijn Goads Namme' oon-taest. Dat ick my jou to 't stellen, 45 Grouw'le-wellen! 8. Ick hab mijn bea besletten, Ick wachtje', 6 ljeave God! Jon seyne' in Gaest uwt-getten Oer my (ö silligh2) lot!) 50 Jon seyne' in Gaest uwt-getten My to betten. Ho swolmt Lit-tinck op Aad'-yems3) goed, Hy 's kransge' az mey in Podde-hoed, Dy naet op-luwckt aef4) het ring' dien: So 's5) wradsch' naet-blieuwigh6) schaed-schijn schien. E y n. Dy twa-in-trijttigste1) PSALM E. Vers 1. Yen onderrjuechtinge DAVIDS. 1. 2. Wol sillig wa sijn miz-diede' iz forjuwne, Wol sillig wa bedobbe' iz all' sijn suwne. 5 Wol sillig Minsch' waems ongerjuechtheyts fuwl d' Yn-goe HEER God ijnn' reck'ning' wrieut oer- [schuwl. Wol sillig ijna) waems ijnborst,3) gaest in sinnen, Hert in gemoed, fen buwtte' in maest fen binne, Naet wennet, schullet, nog to huwzwest' leyt, 10 Uwtwendig' schijn-schien'-duwbbel-hertigheyt. 2. 3. O da 'k mijn quea sluwp-suwne' in gluwp-ontijgge Yn 't hert besleat, bestoppe' in stil forswijgge, Da wirdden all' mijn bienen ad in tor, Dey uwt, dey ijn, trog mey-wits bjuest're gnor. 15 4. God! jon fest treau my, berg'-swier, nacht in deagen: Ick trille', ick schodde for gerjuechtheyts4) pleagen:5) Mijn sap forsea, fortsing're' in ging to loor', So 't fjild trog simmer-druwgt' tiermt tor in [soor. Se/a/ 3. 5. O doz fen God, trog suwne' op suwn' forfiere 20 Hab ick my ijpen-hertig 6) ijpenbiere.7) Ick sprijk:8) O 'k sil klear bicht', fen oer-tred, dwaen, For mijn goe God, dy mijld iz ijn2) 't forjaen. L: l) twa-in-tryttigste 2) yn 3) ynborst, 4) gerjuechtsheyts 5) pleagen. 6) ypen-hertig 7) ypenbiere. 8) sprijck: HEER, da forjoene' Y mijn gruwle' on-rjuechts [suwne. Sela! 6. Doz Jox) jons) heyl'ge' oon-roppe' ijn fijnnens3) [stuwne. 25 Al komt den soms druwk,4) jin-spoeds wetter- [gjealp, Him sljoerckt forby, dy gapjend' wreade' oerstjealp. 4. 7. Y binne HEER mijn to-flecht honck, in schuwlle, Y hoedje my for neare miz-moed muwlle, Y ringje my ruwn-om mey blyigheyt, 30 Mey huwghlijck swiet gesjong fen fryigheyt. Sela! 8. Hertse', hertse' 6 minsche 'k sil dy wijz' in ljuechtje, Het wey me gean mot: 'k sil dy onderrjuechtje, Mey nolcke rie sil 'k dy for hinne gean, Sorgfadig sil mijn eag op dy to-sjean. 5. 35 9. Du moaste 't Hörz5) nog daem-steeg'6) Muwl-djier [slachtje, Dy, buwtte wit, op goe leer lett' aef7) achtje: Waems hirdde Tuwt dy teamm'-twang twingt in [schoert, In so, ijn 't spoar', jin tanck, mey kreft, bestjoert. 10. Dy godleaz' mot8) sijn quea dwaen hird besoerje, 40 Sijn wradsche wjealde' in liette kin naet doerje: Mar wa fest op uwz ljeave HEARE stiet Dy smecket ijvig 9) sijn goertier'nheyts swiet. Li ') jo 2) jon 3) fijnens 4) druwck, 5) Horz 6) deam-steeg' 7) oef 8) mot 9) yvig 6. 11. Wezz' bly in bly, ijn God, in steez oon blyer, Yenfadigh', fromm trouw' oprjuecht' God-belyer, 45 O sjong fen God, in Goads wirck, uwre' in stuwn', Sjong uwz ljeav' HEERE lof uwt herte-gruwn. E y n. Foor-siz1) fen 't Lijen2) uwz3) Sillig-meytsers, trog de Propheet JESAIA, ijn sijn trije-in-fijftigste4) Capittel. ..... ( Psalm 118. Psalm 140. 6c. Wijsen5) 5 ( Neri o schoonst van u gebuyren. 1. 1. Wa hercket to mey oon-dachts earen?6) Wa jout uwz wirdden ljeauwe' ijnt7) hert? Wa 's 't dy de' oer-kreftige' earm uwz HEEREN, Siel-silligh,8) ijpenbiere 9) wirt. 2. 1° 2. Hy iz for him to sljuecht op-litsen, Allijcke' in schreall' tin rijz uwt-spruwtt', Allijcke' in wirttel dy oer-ditsen Mey torre' yerd', jiette' in leat sjiet uwt. 3. Hy hie nin oon-sjean, nin beheagen, 15 Gelaet fen wradsch' heagh-wirdde'10) aef11) steat, Yn him wier naet, az w' him oonseagen, Dat uwz oonstoe, ja min az neat. L: ') Foor-sis 2) Lyen 3) uws 4) trye-in-fyftigste 5) Wijsen. 6) oandachts-earcn? 7) ynt 8) Siel-sillig, 9) ypenbiere 10) heag-wirdde' n) oef 4. 3. Hy wier forhuynd, forsmaed', forsmijtt'ne Az 't leedste' on-wirdste' earm minsche bern, 20 Yen man fen x) smertte'2) in pijnn' trog-ijtt'ne,8) Yen steez oon-sjocht op sjocht beschern. 5. Wy habbe' uwz fen him werz aef-weyne,4) Elck yen bejeeg'ne' him scheetsch5) oer-dwerz, Hy wirdd' forachte' ijnn'6) Namme scheyne, 25 Wy hiene' al oon fen him de werzz'. 6. 4. Hy, lijcke wol, hy kritse', ijnn'6) wierheyt, Uwz sjochte', uwz pleag'fortriet op him, Uwz siel-smert', seertme, lest in swierheyt Dy hiene him lestigh 7) ijnne 8) klimm'. 7. 30 Wy tochtene', az w' him doz djiep doecke Ynn' jamm're dobb: treauwn' sjoene' ontier, Dat hy 9) fen Goads han hird forboecke, Ja,10) om eyn schild, to martt'le wier. 8. 5. Mar, och! hy wirdde' om uwz doz wuwnne, 35 Hy lie naerne' om, az om uwz quea, Hy wirdd' to-britsen om uwz suwnne, Uwz miz-dieds lest laey op sijn ljea. L : •) fen ontbrekt 2) smerte' 3) trog-ytt'ne, *) cef-weyne, 5) stjuyrs 6) ynn' 7) lestig 8) ynne e) him 10) Ja, 9. N Dy strafF dy uwz oon-brocht de frede Laey op him all' sijn libbne stuwn', 40 Trog sijn bloed-striemen, wread oer wreade, Binn' wy genezzen yvigh*) suwn. 10. 6. Wy dwaellene' all' az schiep forbjuest're, Elck röan sijn wey: Dogge' op sijn Soon Liet de' HEERE' uwz on-gerjuechtheyd tjuestre, 45 Swalpje' in rinne' op him allinne' oon. 11. 7. Az dy fen him scherp aesche wirdde Do wirdde' hy hird in hird fordruwckt, Dogge' az in Laem to slacht-bancke' firdde Hy sijn hosck' muwlle naet op-luwckt. 12. 50 Allijcke' in schiep dat for sijn scherrer Leyt stom, in lit ho dat hy 't knoeyt, So laey dizz' wer'leaze' on-forwerrer Dy naet in wird Him t' uwtjen moeyt. 13. 8. Hy 's uwtte' aengste' in 't gerjuechte onthell'ne, 55 Wa schil sijn libbens tijd sprecke' uwt? Hy 's aef-sneyne',2) hy 's de wrad omtstell'ne, Hy 's 't lan dear libbene' ont-fry-buwtt'. L: ') yvig 2) cef-sneyne', 14. Om mijn folcx oer-tred laey dy pleage Az berge' op berg' swier op him del; 60 9. Dat him ijn1) 't gref to made dreage By' godleaze' az herr' mey-gesel. 15. Hy 's ijn1) sijn Dea2) west bije3) rijcke, Om dat nin on-rjuechte, wird aef4) died', Yn al sijn dwaen in litten blijcke 65 In nea bedroch sijn muwlle' ontglied'. 16. 10. Dogg', even-wol.5) it wier 't beheagen Fenne' HEER' om him allijck oon grjues To briezjen all' sijn jamm're Deagen, Yn sjocht' to traepjen onder 't krjues. 17. 70 Az hy him to Schild-offer stellet Hy sjocht sijn sied, hy reckt sijn Dey.6) O! 's HEER'NE wol-beheagen snellet Trog him lock-firdjende' oere wey. 18. 11. Om 't swoeg-swier boddjen fen sijn siele, 75 Om 't erbeyds lestig oer-swier med. Sjocht hy sijn sied ijnJ) oon-tall krielen, In wallet freugd'~fol, óer-fol,7) sed. L: ') yn 2) dea 3) bye 4) oef 5) lijcke-wol, B) dey. 7) oer-fol, 19. Mijn Knecht1) d' rjuechtfird'ge, (2) klear folmecke) 80 Het, trog sijn witt'niss' dy oer-waeg't, Folie' earme ljoe rjuechtfirdigh mecke, Mits hy herre' on-rjuecht op him draeg't. 20. 12. Dearom sil 'k him sijn deel rom miette, Dy kreft'ge wirt sijn roaf3) sijn buwt, 85 Om't hy ijnn' 4) Dea5) sijn siele uwt-jiette In told' wirdde' ondre schom in guwt. 21.6) In doz forsmaed'ge' in doz fortredden, Ynn' gaest, ijnn'4) siele', ijn7) lijve', ijnn'4) ljea, Kritse' oor' ljue suwnen, om to redden 90 d' Oertredders, dear hy hosck for bea. U w t. B L Y E - M I E Fenne geboorte uwz8) Sillig-meytsers, trogge Ing'len de Herders to Bethlehim oon-kund'ge. WYSE. Balette9) d'e Brockhorst. 1. 5 O Schiepe Hoeders, Uyt Iapicks10) heagste stame, Dy 't fijld by nacht, Jin tosck-bebloeders Lieuw', Wolve', op jiemme Lamen 10 Sorgfadig wacht't; L : ') Feynt 2) ( on'brekt 3) roaf 4) ynn' 5) dea 6) 12. 7) yn 8) uws 9) Ballette 10) Japicks Ho det*) Goads glanz', dear ick doz klear mey ljeacht', Mey flautme' in fleagjen, Jiemme fortseagjen? O 't iz nin pleagjen, 15 Tjierllen op; had' moed, had' 2) moed', had moed Trillje3) naet, mijn Mie iz goed. 2. 'k Bin naet dol-suwne Uyt lest fen Goads forgramjen. Om jiemme köy, 20 Mei deadsche wuwne Oon swirds klanck-bleaker-flamjen To jaen to 'n proy Lijcke' er'n mijn Maet heyst're Adam oppe tróy4) Eack trog 't swird strijcken, 25 Die Kening-rijcken, Yn fersscke5) Lijeken, JEfe) mey fjoer forsluwn', forsluwn', forsluwn', Sted in Lannen,7) greyde in gruwn'. 3. Mar ick, Goads Tolcke, 30 Ick, bly-tingge'-hijmmel-Bode, Bringh8) freugde-Mie, Dy alle foleken, De Wrad oer, Grieck aef9) Jode, Nea better hie: 35 Dy, sonder eyn', sil ijn-jaen10) noleke rye, Oon adde' n) in jonge, Om lof to sjongen, L: ') het 2) had 3) Trilljen 4) troy 5)ferssche 6) CEf 7) Lannen, 8) Bring g) ceï 10) yn-jaen n) adde' Him, dy d' oorspronge Fen al iz, in nu stjoert, ja stjoert in stjoert, 40 O! sijn ljeafd op dizze boertt'. 4. Herts', fet mijn sizzen. Joed, joed in Bernke bern' iz Yn Davids Sted. *) Gea sjeane 't lizzen; 45 Ynne' Ogse-kribbe herne' iz Sijn wale-bed. Dit Bern, dat, az God salm', nin oonfange' het Wirt Minsch'2) befuwne. Fen Goad', for' stuwne, 50 Salve', in mijld juwne, Om middeljen dy free, dy free, dy freed', Kening, Prester in Propheet'. 5. Uwt hie dy Ingel. Da gingt 'er op in sjongen: 55 (O Hijmmel-luwd!3) O swiet trog-mingel! O sill'ge Ing'le tongen! Trog Hert4) in huwd Drieuwt doek sang, de'5) Yerde6) oer, east, west, noard [in suwd, 60 O de heagste HEERE, Habb' tanck in eere: De Yerd'7) (ney bejeare) Hab free; de minsch', de minsch', de minsch' Goads behage'. O wade8) in winsch'! 65 E y n. L:'jsted. 2) minsch' 3)Hymmel-luwd! 4)hert 5)de 6) yerde 7)yerd' 8)wade Dy hondert-fjiertiende PSALME. 1. 1. Da Isr'el struysch, 't hird, slaefsch Egipt uwt-teag, Da Iapicx1) bern, 't moord-lan,2) fol gruwle pleag, In 't yersne jock forsmieten', 5 2. Da wirdde Iuda Goads eyn'3) heyligdomm',4) God wirdd' salm haed oer sijn forkoorne blomm', Sijn ljeav' Israelieten. 2. 3. Dit sjoe de See, al fleande blea fen neck', In mecke' in paed: Dy5) Iordaen gealpe'6) oer-beck, 10 4. Dy logge bergen hipplene Naet oorz az sedde Ramen ljeappje' ijn 't grien, Ia7) 't selle uwt-litt'ne liette d' heuvels dien', Dy Lame-dons-traep tripplene. 3. 5. See sizz'; het die dy fluchtjen blea fen neck'? 15 Rin-wiet Iordaen sizz', wierom gjealp'-ste' oerbek?8) 6. Het die dat bergen hipplene Naet oorz9) az10) dertt'ne Ramen ljeepje' ijn 't grien? Dat heuvels socke' uwtlitt'ne liette dien' In Lame-dons-traep tripp'lene? 4. 20 7. Trillje' Yerde u) o buwg foor 't eansicht fen de [oer-HEER',12) For Iapickx13) God mey heag ontsjogb're eer', Dy naet fijnt dat him lijcket, Dy uwt in druwgge Rots' rin-wetter stirt, Dy mecket dat in Stien 14) swiet sljuerck-wiet wirt, 25 So de ad tijds died' klear blijcket. E y n e. L: ') Iapicx 2) moord-lan, 3) eyn 4) heylighdomm', 5) dy °) gjealpe' 7) Ia 8)oerbeck? 9) oors '°)as u) yerde 12) oer-Heer, 13) Japickx 14) stien Dy njueggende PSALM E. 1. Yen Psalme Davids, foor de oerste Sjong- Maester, op Muth-Labben. 1. 2. Uwz ljeav' HEER' wol ick, to dizz' stuwn', 5 Lof-sjongje' uwt hert, ja]) herte-gruvvn',2) 'k Wol kiel, hert, pin in tomme ijn 't herpjen Om 't vvond're3) Goads klear t' uvvttjen4) scherppje. 2. 3. Yn Jo5) sil 'k steez oon blier in bly Op donssje' in gaest-formeytssje my: 10 Jön Namme sil 'k for ad in jonge, O allerheagste! lof-psalm-sjonge. 3. 4. Om dat mijn fijnne' iz efter-beck Oer-tomle', in fluechtjend' romt it feck, Hy ploff't forsleyn', hy mot6) fordearre 15 Fen Jön7) eansichte' holp-redd' ljeave' HEERE. 4. 5. Want Y habbe', HEER', mijn lijck, mijn rjuecht, Mijn rjuecht-saecke'8) aef-dien,9) lijck' in sljuecht', Y sietene' op Jön7) Troon, O Rjuechter! O rjuechtvirddigheyts lijck-besljuechter! 5. 20 6. Dy godleaz'10) Heyd'nen habbe' Y schien, Trog Jönu) gleon scheldjen gled fordien, Herr' Namme habbe' Y gruwnn'-fordijlge Ja ijvig12) ijvigh12) tor forwijlge. L: ') ja 2) herte-gruwn', 3) wond're 4) uwttjen 5) jo 6) mot 7) jon 8) rjuecht-sake' 9) oef-dien, 10) goadleaz' n)Jon 12) yvig 10 6. 7. O fijnne'! iz nuw trogh J) leaz beleyd, 25 't Forwoestjen eynge' ijn2) ijvigheyt?3) Sint' nuw uwz Steden az op-schobbe ? In iz herre' huwgg'niss' djiep bedobbe? 8. Né, fijnne, o4) ne: God dy 't al wit, Al sjocht, al heart, salme' ijvig5) sit; 30 In het sijn War to 't rjuecht ontditsen, In het sijn Troons gordijnne' ontlitsen. 8. 9. Hy schil salm' rjuechtje d' hele Wrad 6) Nimmen ontsjeande', az oerste Fad, In oere Ljue soek oordeel lezze, 35 Dat sil ruwn om rjuecht-miettig wezze. 9. 10. Den iz Hy7) to-flechte', heagte', in schuwll' Jerm' dy fortreaun' galje' ijn2) druweks kuwll' Ynn' grijmme tijd, ijn2) grouwle stuwne, Iz hy de' oer-lest'ge' yen honck befuwne. 10. 40 11. Dearom, HEER', dy Jön8) Namme kin, Festlijck fortrouw't, mey hert in sin, Om dat Y habbe nea forlitten Wa Jo9) sijk't, ijn2) op-rjuecht mey-witten. L: l) trog 2)yn 3)yvigheyt? 4) ó 5) yvig 6) wrad 7) hy 8) jon 9) jo 11. 12. Psalm-sjong, ö sjong in sjong al weer, 45 Dy t' Syon wennet, de' oerste HEER', Forkundje t folck sijn heage' ijnsond're x) Great-diedig boppe-miette wond're. 12. 13. Hy sijk t, hy tinckt 't fromm' bloed forstirt, Wier oer hy heftigh2) hiet-fall'g wirt, 50 Hy sil forjitt'Ieaz, wis forhearje t -^En9 roP fen dy sijn holp' bejearje. 13. 14. Wezz' my genadigh,3) HEER' stea by, Loytse het mijn haters dwaene oer my: O! Y dy my 't fordear ontsnelje! Ja4) uwt deads portte' in graefs-tuwt helje. 14. 15. Op dat ick Jon5) great lof fortolck', Yn Sions6) portten, oon Jon5) folck. Dear bin k op 't heaghlijckste', hert-folnuwgge, Yn Jön5) lock-silligheyt forhuwgge. 15. 60 16. d' Onrjuecht' wirt homppe' ijn7) 't selle wiel Uwt-yerde for de' oprjuechte siel, Herr' foet wirt finzene' ijn7) dy netten, Dy jee to gluwp for oore' uwt-setten. L: ') ynsond're 2) heftig 3) genadig, «) Ja 5) jon 6) Syons 7) yn 16. 17. Doz iz' d' HEER' kinbar, heag ontsjoen, 65 Hy het rjuecht hoff'ne mey fetsoen Dy godleaze' iz foitijsd (ö pleagen!) Yn eyn hann'-wirck (5 spijt!) bedreagen. Higgajon Sela! 17. 18. Dy godleaz' schil doz ijn1) 't fordear Oer-beck neye' hol to nimme' in keer, 70 Dy God-forjitt'ne' (ijn1) 't quea oer-juwne 't Near-sillig-paed-spoar-bjuest're) huwne. 18. 19. Mar de' earm' wirt naet ijn1) 't eyn-leaz' soer Forjitten, hy 's God wird in djoer, Eack iz d' illind'ge lock-forwachtjen 75 Forlern naet, mar ijn1) Goads heage' achtjen. 19. 20. Oer-eyne'! op, op! HEER' lit dy minsch' Naet kreftighje'2) ijn1) sijn gruw'le tinsch' Lit de Heyd'nen foor Jon3) eansicht' schoddje, In trog Jön3) oordeel blea fordoddje. 20. 80 21. O HEER! oon-jey-se bang in blea Deads kijll'-kadde' eangst' trog hert in ljea, Lit-s' so bedearje' in rjuecht forsinne Dat-se' earme naet'ge Minsken binne. Sela! U w t. L: ') yn 2) kreftigje' 3) jon Dy yen-in-tnjueggentichste1) PSALM E. 1. 1. Wa ijnne2) schuyll' fenne heagste sit, Dy schil ijn3) 't schaed fornachtje Fenne' Hoeder dy fen slom naet wit, 5 Dy g'noagsam' God, de' Almacht'ge. 2. Ick siz, ick ernje, ijn 3) mijn petear, Mijn Stinz', dear 'k op fortrouwje, Mijn to-flecht' binne' Y, ljeave HEER! Dear 'k fest op gruwnje in bouwje. 2. 10 3. Hy sil dy holpje (o4) fromme siel!) Uwt' Fuwgg'lers tijz-jerns strijeken, In uwt fordear-sieck' pest, 't forniel Dat 't tjerek-hoaf dong't mey Lijeken. 4. Hy stopp't Dy, mey sijn fleeck', ticht oer, 15 Du fijnste', onder sijn wjuecke, Behad: sijn wierheyts ijvigh-doer'5) Kinste' az dijn scherm-schild' bruweke. 3. 5. Du schitte naet, 't klien-hertig blea, For' Nacht-grijm-gruw'le' aeng schrillje. 20 Du heste fen nin pijllen nea Dy deys de loft trogh-drillje.6) 6. For 't pest-fjoer dat oer schuwll' leag-loer't. Dat slijppjend' sluwpt ijnn'7) tjuester: Nog fen 't fordear dat mid-deys schoert,8) 25 Scheyn't, baern't in breekt to bjuester. L: ') yen-in-njueggentigste 2) ynne 3) yn 4) 6 5) yvig-doer' 6) trog-drillje. 7) ynn' 8) schoert? 4. 7. Dy tommelje' oone' liftse' ig for-by Wol tuwzen; in to rjuecht're Tjien tuwzen; lijck'wol blieuwste fry Fenne' yene' inne' oore' igs fjuechtre. 30 8. Allinne iz 't Dy1) om oon to sjean, Om eernjende t' oer-eagjen, Ho 't godleaz' schom schien moat forgean Trog on-geheard' swier pleagjen. 5. 9. Want mijn to-flecht' dat binne' Y HEER, 35 Siel'2) wezz' naet heel miz-moedigh,8) To de' Alderheagste' hestu dijn keer'. Hy 's dijn fortjog, hosck goedigh.4) 10. Dy sil nin quell', nin quelck, nin quea, Nog schea, nog pleag' weerfearje, 40 Noge' uwnck ijnn'5) gaest, ijn6) goed ijn6) ljea Dijn wenning'-tint benearje. 6. 11. Hy sil sijn Ing'len (: tinck ho goe, Ho goe iz God:) belest'gje, Dat Jae7) dy, ijn6) sorgfad'ge8) njoe, 45 Yn all' dijn wey befest'gje. 12. Jae sille Dy,1) ijn6) frjuenlijckheyt, Op holp-mijlde' hannen dreagje, Dat for9) dijn foet nin dwerz-stien leyt Mey seertme Dyx) to pleagjen. L: ') dy 2) Siel 3) miz-moedig, 4) goedig. 5) ynn' 6) yn 7) jae 8) sorgfad'ge 9) foor 7. 50 13. Oer' wrea Lieuw', deadlijcke' Adder-slange, Oer' Drake', oer' jonge Lieuwe, Schitte' onfortseage, blea nog' bang, Fry, schealeaz traepje' in klieuwe. 14. Oermits hy my (kat1) God) bemint, 55 Sil 'k holp-mijld him ontmette Hy kin mijn Namme' (5 wol-besint!) Dearom sil 'k him heag sette. 8. 15. Hy rop m' oon, so forhear ick him, Ynn' neare' eangst' bin ick by him 50 Ick tjog him uwt neads kloere klim, 'k Meyts him ontsjeande' in 'k fry him, 16. 'k Lit him ijn2) deagen fol in sed, Bly libbjend' lang fol-doerje, Ja 3) 'k lit him ijvig4) wol in bet >5 Mijn silligheyt begloerje. E y n. Dy fijv'-in-tweyntigste PSALM E. 1. Yen Psalme Davids. 1. Alcph. HEER! to Jo,5) ijnne' heegste heeghtme,6) HEER mijn God mijn to-forlit, Wjueckt mijn hert op, uwt druwcks leeghtme,7) Dear 'k ijn djiepe' illind dol-sit. L : ') kat 2) yn 3) Ja 4) yvig 5) jo, 6) heegtrae, ') leegtme, 2. Beth. Lit my naet beschamme stean, Az yen ijn sijn hoop bedreagen. Lit mijn fijnne' ae wille' ontfean, 1° Noch guwch-donssje mijnent weagen. 2. 3. Gimel. Al dy goe dy Jox) forwachtje, Sil nin schann'-scheamts rea oer-tjean Mar dy trouw'-leaz hann'lje' aef2) plachtje Moat oon schanne-keack' tean-stean. 15 4. Daleth. HEER! meyts' my Jon3) sill'ge wey Kinbar om nea to forbjuesterjen. Leer my Jon3) paed, klear az dey, Lanz gean buwtte' om-weys fortjuesterjen. 3. 5. He Vau. Leer my, lied my ijn Jon3) wierheyt. 20 Mijn behad, mijn goed, mijn spoed Binne' Y, God, ijn nead in swierheyt Toafje' ick Jon3) holp', hilde' in hoed. 6. Zain. Tinsse', HEER, Jon3) barmhertigheyt Great, fen adz, ja4) great oer' miete 25 In oon Jon3) goertiernheyt beyd', Want dy binne' on-eyngje' ijn5) swiete. 4. 7. Cheth. Huwgje naet mijn domm' jeugds suwne, Nog' mijn oer-tredz gruwle meer; Tinck m' ijn Jön3) goertierne' herts-gruwne, 30 Om Jön3) goeheyts wille' ö HEER'! L : ') jo 2) oef 3) jon 4) ja 5) yn 8. Teth. d' HEER iz goe, rjuecht, inckel, sljuecht, Suwners sil hy onderrjuechtje, 9. Jod.') Seftmoed'ge lied't hy ijn 2) 't rjuecht, Seftmoed'ge sil Hy 't paed sljuechtje. 5. 35 10. Caph. Wierheyt in goertiernheyt binne AH' Goads paden voor dy ljue Dy sijn wird bewerje',3) in minne Sijn tjuechnisse' ijn2) heyl'ge njue. 11. Lamed. Om Jon4) Namme wille' ö HEER! 40 Och! forjou my, uwt genade, Mijn on-g'rjuechtheyts suwn' quea-seer, Dy great, oer-great, my oer-laede. 6. 12. Mem. Wa 's Hy5) dy, mey bernne' ontsjochtme, Rjuecht ontsjoghlijck d' HEER ontsjocht, 45 Dy wirt wijzge', ijn sill'ge' herts-tochtme, d' Wey om tsiezjen, wol-betocht. 13. Nun. Sijn siel sil fornachtje' ijn 't goe, O sijn ney-team sil op-luwcke: In 't Lan dat him God mijld joe, 50 Ervje' eyn-yerdje' in sillig bruwcke. 7. H. Sam. Goads forborgenheyt djiep-gruwnigh Leyt sijn hoscke' ontsjogh-bern bleat, Eack iz sijn forbuwne' oer-buwnigh, To jerm' witt'nisse' oon-waechs great. L : ') Iod. 2) yn 3) bewearje', 4) jon 5) hy 55 15. Ajin. Mijn eag gljuerckjet op mijn God, Op mijn HEER fen oere t' oere, Hy tjocht mijn schonck uwt it not Dear mijn fijnnen my mey loere. 8. 16. Pe. Loayts genadigh, *) in uwt minne, 60 Op my mey Jon 2) frjuen'lijck eag, Want illindig, in allinne, Swomje' ick djiep ijn pleag op pleag. 17. Tsade. O dy nead! dy nead mijn hert Wijd oer-gappet, holp' m' uwt neaden. 65 18. Resch. Oon-sjea mijn eangst' moeyte' in smertt', Meyts' mijn suwn'-lest my ontleaden. 9. 19. Resch. HEER! sjog oon ho wread mijn fijnnen Swolmje' ijn wreck-sjocht', grijmme' in spijt, In ijn oon-tol; to mijn pijnnen 70 Haetjes' my trog-pest'ge' ijn nijd. 20. Schin. Holp redd'3) God! bewerre my, Holp' mijn siel, lit naet to schanne My wirdde', ick betrouwje' op dy, HEER! 'k bejouw my ijn Jon2) hannen.4) 10. 75 21. Thau. Litt' rjuecht-uwtte' yenfade fromheyt My behoed je' ijn lit in dwaen. 'k Wacht fen Jo5) mijn uwncks weerom-stoyt'. 'k Wol 't J'6) ö God!,7) alheel op-jaen. L: genadig, 2) jon 3) Holp' redd' 4) hannen. 5) jo 6) j' 7) God! 22. O mijn God!, dy 'k my befel, Yn Jon !) hoed mijn libbens deagen, Forlossje Jon1) Israël Uwt all sijn nead, eangst, in pleagen. E y n. Dy Lof-sangh2) MARINE, Luc. 1.46,6c. 1. 46. Mijn3) siel dy macket great, Him, dy 't Al macke' uwt neat, Dy greate' oer-HEER der Heeren. 47. Mijn gaest forhuwghlijck weyd't, Yn God mijn silligheyt, O greate' HEER' God, fol eeren! 2. 48. Om't hy d' earm' steat, so sljuecht, Sijns tjienst-faems het beljuecht' 10 Mey God-mijlde' eag ontlitsen. Want, sjea! fen nu ford-oon Wirt silligh4) mijn persoon Fen teamm' to teamme' uwt-spritsen. 3. 49. O! dingen great in schien Het dy Kreft'ge'5) oon my dien. O! heylig iz sijn Namme! 50. Sijn frezers hy to-seyt Sijn great' bermhertigheyt' Gol uwt,6) fen stamm' to stamme. L: ') jon 2) Lof-sang 3) Myn *) sillig 5) kreft'ge' 6) uwt 4. 20 51. Yen1) wirck fen wichte' in lest, Het dien sijn kreft'ge fest. Hy het forstouwne', ijnn' smerte, d' Heag-moed'ge ijn2) all' herr' dwaen, Yn lit-tincks great op-jaen, 25 Ynne3) heag op-tochtme herr's herten. 5. 52. Hy stiett' fenn'4) troons-steat-stoell' Dy kreftige' ijnne poell',5) Dy kliene hy forheget. 53. Dy honger-holle buwck 30 Hy foll't mey goedz gebruwck. d' Rijck' gier-seck hy ontleget. 6. 54. Hy rjuecht't Isr'el oer-eyn', Hy schinst him ijv'ge6) seyn', Yn7) sijn bermhert'ge tinssen. 35 Lijcke' Hy8) Abra'm to-sey, In Abra'ms teamm', dear ney, 't Sill'ge' ijvigh9) wol to schinssen. ce y t. L: l) Yn 2) in 3) Ynn' ') fen 5) poell': 6) yv'ge 7) In 8) hy ") yvig Dy twa-in-fjiertichste1) PSALM E. 1. Yen onderrjuechtinge: foor de oerste Sjongmaester, ondere bern fen KORAH. 1. 2. Az in Hert wirt toarst-hiet jachtge, 5 Graeyt in kierm't ney kieltme' in focht'; Allijck galt mijn siel, forsmachtge Ney God, uyt herts baerne-tocht'; 3. Ney dy libb'ne God: wenneer! Och! wenneer, 6 ljeave HEER! 10 Sil 'k ijn2) gean rjuecht on-beschromme, Sil 'k for Jön3) blier eansicht' komme. 2. 4. Och! oon trienen mot ick rane! Ytten, drincken meyts ick sat Trogh4) mijn eag-drippe', ass' my jane, 15 Dey oon dey, jerm' gruwle kat; Az dat godleaz' Dijvels brot My to gnierdit: Wier 's dijn God? 5. O! 't ney-tinssjen priem't mijn sinnen, Hert in ijngewant'5) fen binne. 3. 20 O! mijn siel mót6) ick uwt-jiette! O! mijn7) gaest wol my ontjean! Az 'k oer-tinckje' (ö see fol swiete!) Ho 'k ern' plijgge',8) oer-bly, to gean, Mey in great heap ney Goads Tjerck', L: ') twa-in-fjiertigste 2) yn 3) jön 4)Trog 5) yngewant' 6) mot 7) mvn 8) p'ygge'. 25 (: O on-gruwn'-swiet-luwdigh' wirck!:)1) Om Goads heag-tijds2) lof to sjongen, Onder-ming'le' ijn3) ad4) in jonge. 4. 6. Siel het bock'ste dol, onrest'lijck, Hoopje' op God. O 't sil wol gean. 30 'k Sil (: ö5) 'k leauwje 't, God tanck',6) fest'lijck:)7) Sijn8) forloss'-mijld eansicht' sjean. 7. O mijn9) God! mijn 9) siel dy buwgh't, Mits mijn9) moed my droaf oon-tjuwgh't, Wijlst10) ick berge'11) oer Delle', ijn3) 't fluchtjen, 35 Oon Jordane12) in Hermon suchtje. 5. 8. Dear d'13) aefgruwn'14) d' aefgruwne'14) oon guwzet, Dear Jön15) forzze reyn-geatt' stjealp't, Dear it höl16) schom-wetter bruwzet, Dear elck' weag' my de holle oer-gjealpt. 40 9. Mar d' HEER sil m' ijns) lest jaen 's deys Sijn8) goertiernheyt tuwzent reys, Sijn8) Liet sil 'k nachts ijnnigh17) nuyntje, In mijn9) libbens God, hosck ljuentje. 6. 10. Wierom ick, fen Jo,1S) forjitten? 45 Sil ick ernje' oon God, mijn rots'? Wierom ick ijn3) droaf-swart sitten, Onder fijnne foet-traepp' trots? Li ') wirck!;) 2) heag-tyds 3) yn 4) ad 5):o 6) tanck'. 7) fest'lyck:) 8) Syn 9) myn 10) Wylst ") berge 12) Jordane I3) d l4) oefgruwne' 15) jon ,B) hol I7) ynnig 1S) jo, Dy trije-in-fjiertigste 6) PSALME D A V I D S. 1. Dogh' rjuecht mijn God in 't jinge' Y kinne Mijn rjuecht; rjuecht' mijn lijck-scheel-placht' uwt. Y dy gerjuechtheyt salme binne. 5 Lit d' on-goertiern' my naet oer-rinne. O! ly' naet dat ick blieuw to buwtt Ynne' on-rjuechts tosck in tuwt. 2. Mijn kreften God, dear 'k op fortrouwje, Wierom forstiette' Y my? wierom. L : ') yn 2) wad 3) sjong 4) gal 5) trye-in-fjiertigste 11. Mey in swird, trog biente' in hert, Girzet my mijn fijnne' (5 smert!) 50 Asse' all' dey m', ijnx) spijtt', to wrinsge: Wier 's dijn God, dijn wad a) in winske? 7. 12. Siel het buwgste' in kripp'ste on-restlijck ? Hoopje' op God. O 't sil wol gean. 'k Sil (5 'k leauwje 't, God tanck, festlijck) 55 Sijn forloss' to miette sjean. Hoopje' op God, ö sjonghhim lof, Dy m' eag-sjeanlijck' rjuechte' uwtt' stof, Dy mijn eansichts gal4) genezze, Iz mijn God, in sil 't ae wezze. 60 Uwt. 10 Wierom moat ick ijn1) droaf-swart rouwje? Ja sed fen trienjen droaf oonschouwje Dat my mijn fijnne', az tsef, az schomm', Greatsch dol-trieuwt in traepp't krom. 3. O lit Jon2) ljeacht in wierheyt glanzgje, 15 Dat jae my liede, wol in wis, Dat jae m' az sill'ge Sinne' om-schansgje, Dat jae m' az Hijmmel-seyn'-krans kransgje, Dat jae m' op-bringe', uwt wrads3) druwck-plis, Dear Jön 3) bergs wen-pleatse' is. 4. 20 Op dat ick dear mijn siel fol-nuwgje, Az 'k to Goadz Ater ijnfier'n4) gongh,5) Az 'k my to God, in Goads-tjienst foegje, Az 'k m' ijn*) mijn blijdschips God forhuwgje, Az d' harp' swiet luwd my tomm'-taest twong, 25 Az 'k God, mijn God, lof-sjong. 5. Mijn siel het buwgste', az droaf dol buwne! Ho doz on-restlijck eangst'-tril-kad! Hoopje' op God, 'k sil him, ney dizz' stuwne, Lof-sjongje' in taenssje' uwt blyherts-gruwne: 30 Hy iz myn tuwz'nerley' behad, Mijn God, mijn winsck' mijn wad. E y n e. L: yn 2) jon 3) wrads 4) ynfler'n 5) gong, Dy segs-in-fjiertichste PSALM E. 1. Yen liet op Alamoth: foor de oerste Sjong- maester, ondere bern fen KORAH. 1. 2. Uwz to-flechte' iz uwz ljeave HEERE 5 Uwz honcke' al woe de Wrad om-teere. 't Is kreftig buwnighx) fuwnne' in wis Dat hy uwz holpe' ijnn'2) neare' eangste' iz. 3. Dearom sill' w' ijn3) nin eangst'4) fordoddje, Al moast de'5) yerd' touter-weagje' in schoddje, Al wirdden bergen uwt herr' stee Forsmijtt'ne' ijn3) 't hol6) hert fenne See.7) 2. 4. Lit 't See schomm-woel-wiete' hólje8) in bölje, In ruwzje' in bruwzje' in ruwn-om-rölje. Litt' bergen daver-droonje' ijnn'2) trill' 15 Trog wetter-lofs-ljeaps heag op-til. Sela! 5. Dy kliene beken fenn' Riviere, Dy sljuerck-seft rinn' in streamm'-sluwp-sliere Forblye Goads sted, om in om, d' Oerst'-heagste wenje, 't heyligdom. 3. 20 6. God 's mids ijn3) her, hy sil-se' oer-kreftgje Dat s' on-forwrigjende' oon him jeftgje God sil-se' holp' dwaen hosck, mijld, goertier, Yn 't oon-breck fenne moarn-tijds yer. L: l) buwnig 2) ynn' 3) yn 4) eang' 5) de 6) hol 7) see. 8) holje 11 7. De Heyd'nen beerd'ne' az dol besitten, 25 d' Haed-rijcken woel'ne wread uwt-litten, Mar da Goadz tong're-luwd, ijn1) 't brie, Uwt-klonck, da raende de' yerde' az snie. 4. 8. d' HEER, God fen sjoene' in on-sjoen' dingen, Dy Hijtnmel, yerd in see ford-bringe, 30 Iz mey uwz: Japix2) God iz ja Uwz toer, uwz heag fortjogh,3) Sela! 9. Komm', schoagje' oon (om ijnx) 't sin to fieden) Uwz HEER'-Goads wond're' oer-wond're dieden, Ho Hy4) 't forwoest-sjeack Djier,5) gefjuecht, •35 Onteamm't in oer heel de' yerde' oon-rjuecht. 5. 10. In ho hy 't swird, dat mordde' in scheyne, Twingt, dat 'et oone' yerdz eynen eynne, Sjiet-boage' in steck-speets' sticken breekt, Fjuecht-weynen ljeacht ijnn'6) ljeag oon-steckt. 40 11. Kort, (doz eern't de' Heagste')7) hadde' op, aef-litte,8) Dat ick God salm' bin moat elck witte. Mijn heachheyt schill' all' Heyd'nen sjean, Mijn heachheyt schil al de' yerd oer-tjean. 6. 12. De' HEERE' iz mey uwz, dy 't al fondearre, 45 Scheppe', onderhad't, fet in rijearre,9) Uwz twing-leaze' on-beklieuwlijck Slot,10) Uwz heag fortjogh11) iz Japix2) God. Sela! E y n. L: ') yn 2) Japicx 3) fortjog, *) hy 5) djier, ") ynn' 7) heagste' 8) oeflitte, ®) ryearre, 10) slot, ") fortjog Dy twa-in-fijftigste PSALM E. 1. Yen onderrjuechtinge Davids: fore oerste sjong- maester. 2. Az Doëg, de Edomiter komne wier, in Saul to 5 witten dwaende spritsen hie: David iz komn ijn 't huwz fen Achimelech. . 1. 3. POEHONE'! ö great-op-jaende snuwwer! Al swolm't, ijnx) 't quea, dijn kropp', (Struys Isr'els Haeds oerst' fjilde-bouwer) 10 Al klieuwste' oer-moeds berge' op: AH' dey blieut Goads goertiernheyt my Nolck (: spijt dijn tosschen:) by. 2. 4. Dijn tonge', ijnn'2) tuwt, tinckt inck'le schanne, O grouw'le'! az 't slijpp'ne stiel, 15 't Gled Scher-mes, dat trogg' mord'ners hannen3) Opp' nin-quea-tinckerts kiel (Oermids him 't Scher-wirck 4) wirt fortroud) Dy Dealsche5) dea-steck jout. 3. 5. Du heste quea for goe uwt-kearre, 20 For from, trog-teyn' beleyd'. Du katste kromme leugens learre Den rjuechte' oprjuechtigheyt. Sela! 6. 't Pittear leafste' az slagh-swird 6) in dolck', Muwlle' az schien schijns mord-kolck'. L: ^ yn 2) ynn' 3) hannen 4) scher-wirck 5) dealsche 6) slag-swird 4. 25 7. God schil dy eack, ney wirck, beleanje, ^f-brecke'*) ijnne3) yvigheyt', Wey-schoere' in grijppje's) uwt Tinte' in wenje: Tuwck', stame' in wirtt'le beyd Uwt-luwcke' (ijn4) hiet-ontstits'ne moed) 30 Uwt d' libb'ne Lan,5) az wjoed. Sela! 5. 8. Dit sill', mey ijnfiern'6) Goads ontsjochtme, d' Rjuechtfird'ge Ljue oon-sjean, Dy, mey Goads-freez'ne gaests-optochtme, Yen blier gelaet oon-tjean 35 Yn laeyts, oer 't tomm'len fen dizz' Sot,7) Eernjende'8) ijn4) sill'ge spot. 6. 9. Sjea dear dy man! dy God naet stelle To kreft fen al sijn dwaen, Mar steat djier fijld in jild oertelle, 40 Dat koe him moed noagh9) jaen: Hy wirdde' oer-kreftigh,10) ijn4) sijn quea, Trog goe ljue bjuest're schea. 7. 10. Mar lek11) sil ijn4) Goads Timp'le wezze Az d' Olijv'12) grien in fet, 45 Goads ijn-goe'13) gunst' sil my genezze: 'k Fortrouwje, wol in bet, Op Goads goertiern'heyt14) fier in heyn Ja yvigh15) buwtte' uwt-eyn. L: ') CEf-brecke' 2) ynne 3) grijpje' 4) yn 5) Lan, 6) ynflern' ') sot 8) Eerjende' 9) noag 10) oer-kreftig, ")ick l2) Olyv' 13) yn-goe l4) goar tiern'heyt l5) yvig 8. 11. 'k Sil yvighJ) HEER Jon5) Lof-Psalm' sjonge, 50 O 't goe habbe' Y my dien, In 't quea dy fuwlle falsche tonge: (:0 tanck, tanck moat Jo3) schien!:) 'k Fortoafj' Jön4) Namme', 6 hy iz goe For Jon4) ljeav' fromme Ljoe.5) 55 E y n. YN ^F-OON-LIEDINGE6) To DAVIDS trienen aef7) boetfirdigheyte. 1. Ick earme' onsill'ge Minsche! 'k hab mizdien8) Jinne' Hijmmel, in njuencke' Yerd', wier sil ick hinne? 5 Wier schil ick to-flechte' holpe' aef7) treast berinne? Wa9) fijn ick mey mijn jamm're-steat begien? 'k Door mey mijn eag (och!) de Hijmmel naet oonsjean, Oermits ick 't Hijmmel-Haed 10) hiet-falge', az terg're, Mey suwne' op suwn', dy stjonckje for sijn trean, 10 d' Yerd' lijt me' eack naet, dy hab ick t' oerlilck11) erg're. 2. Wier duwekje' ick den oer schuwll'? wier fijn ick hoal? Schil Wan-heap' m' ijn fortwijv'le-mord-dobb' stirtte? Mijn ijvigh1) Wol,12) oon lijv' in siel bekirtte? Goe God behad my for dy helsche boal! L: ') yvig 2) Jon 3) jo 4) jon 5) ljoe. °) YN-CEF OON-LIEDINGE 7) oef 8) misdien 9) wa 10) hijmmel-haed ") oerlick 12) wol. 15 'k Wol God, dy 'n oer-mijld' sillig-meytser iz, Yen foet-fall' dwaen; Hy1) sil mijn to-sjocht' wezze: Hy sil, 't jinge' hy salm' schepp' ney eyn' bijldniss', 't Paed-bjuest're schiep rjuecht' stjoere' in siel-genezze. 3. Ljeav', trouw', goe God! ick wol, ijn djiepe' ootmoed, 20 My salme' oer-tjuwgd, beschildige' in fordomme, Ho rea beschamme', eag-trienjend' Jo3) to-komme. To Jo,3) forsleyne hertt'ne treast in hoed. Mar, och! het ijpene'4) in-gong, het oonfangh' Fijn ick, dy 'teag naet op dwaen door? Mijn5) trien-wiet, 25 Mijn nead, mijn hert forbritsen weack in bangh,6) Stirt ick fore' uwt, in folghj'7) mey Davids-trien-liet. Dy yen-in-fijftigste PSALM E. 1. Yen Psalme Davids for dy oerste Sjong-master,8) 2. da dy Prophete Nathan to him kommen wier, ney dat hy to Bathseba wier ijngien. 4. 5 3. Genaed', ney Jön 9) goertiern'heyt, ick bejear', Genaed'-mijld' God, forjouw! forjouw! forjouw! och I Wrieuwe uwt mijn suwn'-fuwl, lealck, great, gruwle- [grou, och! Ney Jön9) barmhertigheytens greatte' ö HEER! 4. Wasckj', reynigje my, fen mijn miz-dieden, schien, 10 Klinsg-bingsgje my fen mijn ontijgge in suwne, 5. 'k Tjuwgje' ick hab trouwleaze' oertred (HEER) [begien, Mijn suwne' iz for mijn eag, alle uwre' in stuwne. L: l) hy 2) jo 3) jo, 4) ypene' 5) mijn 6) bang, 7) folgj' 8) Sjong-maester. 9) jon 5. 6. O! 'k hab tjin Jo') allinne, t' onbetocht, Suwngjende', och!,2) dien quea smerte ijn Jön3) [heyl'ge eagen, 15 Rjuechtfirdig blieut Jön3) sprecken, aller weagen, Klear binne Y ijn Jon3) rjuecht, rjuecht sonder [bocht. 7. Loyts', loytse' ick bin ijn ongerjuechtheyt' bern In teyne, ijnn' 4) suwne' het my mijn Mam ontfinzen. 8. Y ljeafje ijn-wind'ge5) wierheyte' ijn herts kern, 20 Jon wijzheyte' iz mijn herts oer-schuwlle' ijn-ginzen. 6. 9. Ontsuwngje' ontsuwngje, ö God, mey Ysop', my, So wird ick lott're-schien, klear buwtte' in binne, Spiell' m' ijn 't djoer bloed fen uwz gerjuechtheyts [Sinne, So wird ick wijtter az snie ljeacht in bly. 25 10. Litt' ljeaflijck my to hert in ear ijn-gean Treast-blier' herts-laeyts' in Mey-wits sill'ge wille; Dat blyschips swiet weer mey mijn biente' ijntjean, Dat Y tobriesle' habbe' ijnn' nearre' aeng' ljea-trille. 7. 11. Stopp' schuwll' Jön3) eansicht' for mijn suwne- ffuwl, 30 In fey' uwt all' mijn ongerjuechte' on-dieden. 12. Scheppje', ó God! mijn hert schien, klear, wol- berieden, Fornye' yen fest gaest ijn mijn binne' herts kuwl. L: jo 2)och! 3) jon 4) ynn' 5) yn-wind'ge 13. Stiet m', ijn Jön1) toorn', naet, fen Jon *) eansicht [dol, Litte' eack Jon]) heyl'ge Gaest my naet ontferje. 35 14. Jou my 't swiet fiell' weer fen 't sill'ge' ijvig2) wol. Dat m' yen fry-moed'ge gaest, az stijpp', bewerje. 8. 15. So sil 'k, sjeande' ho 'k so mijld ijn Jon1) genaed Oon-nimd wird, ore suwners Jon ]) wey leere, Dat-se' herre' ijn ernste' oprjuechtlijck to Jo3) keere. 4° 16. Forlossje my, fen bloed-schild', Hijmmelsck'Haed! O God mijns wol-ferts! God! den sil mijn tong', Den sil mijn tomme' harp-slean, den sil 'k lof-sjonge, Den sil 'k ream-great, great op-jaen, on-betwong', Fen Jon*) gerjuechtheyts lof, by adde' in jonge. 9. 45 17. Sluwt' mijn muwlle' op, stirt, jiet dear ijn Jon*) lof, Meyts' nolck mijn lippe, so sil 'k, Jo3) ter eere, Yn 't ijpenbier,4) forkundgje, ö ljeave HEERE! Jon mijldheyts lof, 'k hab tancks oer-floed'ge stof. 18. Y habbe nin formeyts (ick joeg'se' oorz) ijn 50 ^flF'rann',5) 't bran-aeffer6) kin Jo8) naet forhuwgje. 19. Goads aeffers7) binne' hert, gaest, droaf, weack [az klijn, 't -/Eng', near', forsleyn', dat sil God naet miz-noegje. 10. 20. Dogh Sion8) wol, ney Jon*) goe ginst: Ey bouw' Jeruws'lims muwr-wirck fest, heag, sill'g, oon-sjean- [lijck. L: ') jon 2) yvig 3) jo 4) ypenbier, 6) CEff'rann', 6) bran-oeffer 7) ceffers 8) Syon 55 21. Den lest Jo1) g'rjuechtheyts aeffer2) hosck in tean- [rijck, Den walm't to Jo ]) 't ijnfiern' baern-aeffers3) [douw', Den ruwck Y 't aeffer4) dat, schien t' eyn', fortert, Den somme' Ogss', Riere, klauwe' in horn-djier [slachtje Om op Jon5) Ater t' sefferjen,6) mey 't hert, Mey 't ijnborst', fen dy God in Goads-tjienste' achtje. Eyn. Dy tachtighste7) PSALM E. 1. Fore oerste Sjong-maester op Schoschannim: Yen tjuwgnisse, yen Psalme ASAPHS. 1. 2. Hertse' Isr'els Haed, 6 Herder, herckje, 5 Dy Joseph laet az schiep, öch! merckje: Dy twissche Cherubinen sit, (:Dy 't alle' heart, sjocht, det, lit in wit:) Brecke' uwt ijn ljeacht, ijn glanze' ijn eer.s) (O Isr'els haed! 6 kreften HEER!:) 2. 10 3. Katje op Iön5) kreft, az moarn-stuwn'-Sinne, For Ephr'ims eansichte', in ford hinne For Benjamin, Manasse, ey! komm', Holpje', p forloss' Ion5) ljeave eyndomm'. 4. God, bring uwz weer; Ion5) eansicht'-glanz' 15 Ljeachtje' uwz, dat 's uwz behad-wiss' schanss'. L: 'Jjo 2)ceffer 3) baern-ceffers 4) oeffer 5)]on 6) cefferjên, 7) tachtighste 8) eer, 3. 5. Ho lange', HEER', sil Jon5) hiett'ne' op-rijkje,2) O kreften God! in uwz besijkje, Och! wirt Jon1) toarn-fjoer3) nea uwt-dien, Jin 't ljuentjen fen Ion1) droav' fólcx4) trien'? 20 6. Mey trien'-brea fiede' Y se': ijn eag-wiet Lauwgje' Y se' uwtt' Trieling' fol fortriet. 4. 7. Y habbe' uwz dwerz-drieusch' ney-boer' mecke t' Uwz haed; uwz fijnne' uwz scheetsch forsprecke. 8. O great'-greate' aller heir-kreft' God! 25 Bring uwz weer, wezze' uwz schuwlle', uwz slot, Jon ljeacht', ijnn' druwcks droav' tjuesterniss', Laytsje', 6 dat 's uwz behad stinz' wis. 5. 9. Ion5) Wijn-stoack', fen Jo6) salme' uwt kipt, en Oer-brocht uwt 't slaefsch stoack-hirdde' Egipten, 30 (Da d' Heyd'nen Y dreaun'7) uwt jearm' Lan) Dy pote' Y dear mey Ion1) eyn han. 10. Y habbe' him pleats, om wirtt'ljen, dold, In dongge, dat hy 't Lan, brie, fold'. 6. 11. Sijn schaed eer'n berge' in berge' oer-teyn ,, stoe, 35 't Heeg' Ceder g'lijck': sijn ranck' nau eyn ,, sjoe. 12. Hy leat-scheat fier oon' Mid-See-strann',8) Sijn toecken recken Euphraet rann'. 13. Wierom stiette' Y sijn moerre' om fier To ploayts' fenn' gonger, tjeave' in Djier? L: !) jon 2) op-rijckje, ')toar-fjoer 4) folcx 5)Jon e)jo 7) dreun' 8)MiedSee-strann'? 7. 40 14. De Wad-baergs wrotte', in 't Wijld fenn' heyde Ontwirtt'let him in eert't sijn weyde. 15. O kreften God! loyts' fen om heag, Uwtte' Hijmmel: keer' dogg' weer: Ion]) eag") Besijkje',3) ijn djiepp' mey-lyenheyt' Ion4) Wijn-berge' ho-se' ijn lyen leyt. 8. 16. Dy staemme', o5)! dy Jon1) rjuechte'6) han pote, In kreft joe, to Jonx) gloar', dy Lote: 17. Jae lizze' oon yessche' ijn fijnne-fjoer! (:0 staemme'! o5) twijge' eer'n wird in djoer) 50 Iae7) lizze' om-boecke', o 6) Iae7) geane' uwt, Trog Ion4) eansichts hird scheld-geluwt. 9. 18. Ion4) han, Ion4) rjuechter han, ljeav' HEERE! Wezze' oer dy man, dy man fol eere, Dy Minsche-Soon, dy, uws8) to'n jeft', 55 Mey stercktme' oon-teyne' iz, ijn Ion 4) kreft. 19. So nimme wy, fen Io,9) naet meer (: O foey dat wy 't as diene:) aef-keer.10) 10. Hade' uws8) ijn 't libben, HEER fen boppe, So sille wy Ion4) Namme' oon-roppe. 60 20. O HEER' uws8) HEER! o5) kreften God! Bringhe' uws8) weer: n) wezze'12) uws8) [schuwlle'13) uws8) slot. Ion 4) Ijeachts-blier, ijn druwcks 14) tjuesterniss', Laytsje', o5) dat 's uws15) behaad. Ia16) wis.17) E y n. L: ') jon 2) ea 3) Besijckje', J)]on 5)ö 6)rjeuchte' 7) Ja; 8)uwz 9) Jo, ,0)oefkeer. ") weer: 12) wezze' 13) schuwlle' ,4) druwcks 15)uvvz 16)Ja l7)wis. Dy njueggen-in-tsantigste PSALM E. 1. Yen Psalme Asaphs. 1. Holp God! ho binne d' Heyd'nen, hiet oon-hisse, Yn buwt, ijn1) wreek, ijn1) bloed-toarst', Jon2) [erv'nisse 5 Oerkomd, oerschomd! Jon2) Timpels glanze uwt [grieme, Ja3) Salems bouw' oon stien-heap' woast om-tieme. 2. Jae habbe' (ö moard-dea-wuwn'!) Jon tjienners lijeken juwn' Ynn' Hauck, Krie, in Uwlls-kloeren: 10 O! 't flesch (dat eer'n so mijld Jon ginst' nutge) iz oon 't wijld Op 't fjild juwn, to forschoerren. 2. » 3. Jerm' forzjend' bloed gjealpt az streamm'-wiet ijn ['t rinnen Jeruws'lem wijd in brie om, buwtte' in binne, 15 O grouw'le'! ö huyne',4) ö smaede'! az 't gref [on-wirddig Is nimmen to jearm' lijek-bedobbjen firddig. 4. Smaed dwerz-drieuw', guwch, huyn, spijt, Uwz ney-boerte' uwz to-bijt Dy om uwz wenje in swiermje. 20 5. Och! sil Jön2) toarne' all' stuwn' Oon-hietgje' allijck in uwn' Dear ijn *) wy eyn-leaz kiermje ? L: ') yn 2) jon 3) Ja 4) huyne' 3. 6. Jiet learre' oerre' Heyd'nen 't gleaun' Jön1) grijms [fen boppe, Dy Jo2) naet kinne, nogh3) Jon1) Natnme' oon-roppe. 25 7. Och! Japické) iz fen jearm' schock-slock op-schobbe In sijn schien' Wengje' iz az ijn5) yessch' bedobbe. 8. O tinss' naet oon' miz-died Fen uwz, foey uwz! eer'n schied': To, to, lit uwz foor'-komme 30 Jon6) great' barmhertigheyt': Wy binne' ijn5) smertigheyt Schreal, tor, tin, tal-lijts' somme. 4. 9. Holpje,7) holpje' (ó God uwz wol-ferts) red, ter eere Jöns8) greate' ontsjoghb're9) Namme', ó holp-mijlde [HEERE! 35 Oer-stoppje' uwz suwn', lit JonJ) toarn'-tong're stille Oer uwz mis-died, HEER, om Jön*) Namme wille. 10. Wierom schoe 't Heyd'ne brot Fuwl-tuwtje, Wier 's jearm God? Lit de' Heyd'nen blijckje', och! teanne 40 Dat Y 't bloed wreckje10) selm', Jöns8) folcks, oon schelm' in schelm', In dat wy 't kinbaer sjeanne. 9 5. 11. Lit dogg' d' earm' finz'ne near' eang' kjealtme' in [schromme n) Kierm' gal in gil-gjealp for Jön *) eansicht' komme; L: ') jon 2) jo 3) nog 4) Japick s) yn 6) Jon 7) Holpje', 8) Jons 9) onsjogb're I0) wreckje' u) schromme, 45 Had' libb'ne lijv' dy ijnn'l) Deads-tosck-tuwt2) stirtte Ney Jön3) earms kreft in greatheyt' nea for-kirtte. 12. In schoddje' uwz wrea ney-boerr' Rom-miettig, san-fadde'4) oer, Lit herre schertte' oer-laedgje 50 Mey' guwch-juwchs huyn', dear mey Dats', ö HEER, foore' in ney, Jo, ijn5) Jon3) bern, forsmaedgje. 6. 13. So wirt fen uwz, Jon3) folck, Jön3) uwt forkoar'ne, Jön8) wirdde schiep fen Jön3) eyn weyde' in boarne, 55 Jon yvigh7) lof, Jön3) goe-great-diede' op-helle, In oon uwz bern, fen team to team, fortelle. Uwt. Dy yen-in-fjiertigste8) PSALM E. 1. Yen Psalme Davids: fore oerste sjong-Maester.9) 1. 2. Wol-sillig dy him witlijck fol beschie,10) Hadt njuencke' illind'ge Lie: 5 O! de' HEER' sil him beschermje, foor in ney, Uwt uwnck to quea'er dey. 3. d' HEER' sil him hadde' n) ijn libben: yerdsche seyn Oerfochtget him az reyn. d' HEER' jout him nea (ö 't 's him to wirden pan)12) 10 Ynn' fijnne grijp-kloers han.13) L: ') ynn' 2) deads-tosck-tuwt 3) jon 4) san-fadde' 5) yn 6) Jon 7) yvig 8)yen-in-fjiertichste 9)Sjong maester. 10)beschie: n)hadde' 12)pan) I3)han. 2. 4. d' HEER' stijppet him az wuwne, swolme' aef1) [sjoecht Him binne' aef1) buwtte' oer-fjoecht,2) Forwichs'let sijn droav' sjeack-bod, fol fortriet, Yn suwn-herts huwghlijck3) swiet. 15 5. Ick sizze':4) ö HEER' jiet Ion5) genaede'6) oer my, Dy doz illindigh7) ly! Genezz' mijn siel (doz dript mijn eag fol trien) 'k Hab swier tjin Io8) miz-dien. 3. 6. Mijn fijnne' uwt-flaebje' in flock-winsckje, op mijn [Ijea, 20 Herts-pleage', uwnck', ja9) dy dea! Wenneer, sizzes, schil him deads dobbe' ijn-tjean, Glim-Namne' in glanz' forgean. 7. Komt immen dy my (quansquyz'J0) frjuen') besjocht, 't Iz guwtjen het hy docht, 25 Sijn hert forgearret onrjuecht, dat hy buwtte' Oer-al rall't, n) fuwl fen tuwt. 4. 8. Mijn hatjers gnuwje' in nijtgje', in hottje 't sin Op 't quea dat my giet jin. 9. Iae kattje' in tödtje:12) yen bijze-stick het him 30 Hert-priemjende' ijnne klimm'. Dat sil him slijpje' ijnne' tjuest're yerd-kuwll to18) [stopp' L: *) oef 2) oerfjoecht, 3) huwlijck 4) sizze' 5) jon 6) genade' 7) illindig 8) jo 9) ja 10) quansquijz' ") rall't, 12)todtje: ,3) op Hy stiet t' nin tijd weer op. 10. Ia salm' dy man dy 't brea yet, mey m', *) ijn free Dy 'k trouwe, az broar, ö wrea! 5. 35 Dy buwcket d' hacke' (och! nuw 't ick quijnje in ly) Grimmijttigh-hird 2) tjin my. 11. Mar Y, ö HEER, stirt Iön3) genae my oer, In till' m' op fenne floer': O rjuecht' m' oer-eyn', so sil 'k, dy doz heag [flean',4) 40 Forjildje mey dieds lean. 12. Tjuwg' fen Ion3) ljeafd' fiel 'k, mits mijn dea-fijnn' [naet Sijn winsck'-juwch oer m' uwt-blaett'.5) 6. 13. Want my oongeande', ick smeyts' Ion3) onderhad Yn mijn op-rjuechte' yenfad': 45 Iön6) eansichts gljuerckje'7) iz mijn siels-wol-tier' [weyd', Layts, wille' ijn yvigheyt'. 14. Tanck, tanck8) op tanck elcx gaest, hert,9) muwlle' [in tongh,10) Floyte', herpe' in org'le sjongh: Mijn siel sjong, eynleaz, Isr'els God, dy 'k minn', 50 Lof. Amin ja Amin. L: ') m' 2) Grimmijttig-hird 3) jon 4) flean' 5) uwt-blaett', 6) Ion 7) gluerckje' 8) tank 9) hert 10) tong, Dy trettiende PSALM E. 1. Yen Psalme DAVIDS fore oerste Sjong-maester. 1. 2. Ho langh holp-redde' HEER' God, ho langh, Ho langh,*) ho langh2) (: het wirt my bangh!)3) 5 Ho langh 2) is 't ijn4) Jön5) rie besletten, Dat ick by Jo6) blieuw ijn4) 't forjitten? Ho langh 2) Jon5) treast-gljuerck'7) schuwl, so [strang. 2. 3. Ho langh2) sil 'k, ijn4) siels jam're-kley Droaf rie-plachtje'? Ho langh2) dey oon dey JO Mijn hert ijn4) droaffenisse op-ijtte?s) Ho langh2) sil spijt in wrijt my bijtte Fen mijn dea-fijnne' ijn4) greatsch' pohey! 3. 4. Laeytsje'9) oon, forhear' my, ljeave' HEER God, Forljeacht' mijn eag fen 't droaf-schaeds dodd', Dear 'k galje' in, by-ney-blijn, trien-sijppje, Op dat my d' lange sliep naet slijppje10) Yn Deads11) forjitt'le kijl-kad slot. 4. 5. Op dat mijn fijnne', al t' onbetocht, Naet bijllet: 'k hab im gled oer-mocht, 20 Op dat, dy sijkje mijn fordearren, Naet guwchje' in juwchje, ney bejearren, My sjeande' oer-wonne' in t' onder-brocht. L: ') lang, 2) lang 3) bang !) 4) yn 5) jon 6)jo 7) treast gljuerck' 8) opjitte ? 9) Laeytse' 10) slijppje. n) deads 12 F R E E - B E A. De tean: Schoonste Herderinne 6c. 1. Is 't Jön J) wolbehagen, God uwz treasts, ijn3) ljeaf, ijn3) leed 5 Jou uwz, ijn3) uwz dagen, Jou uwz, free-God, jouw uwz freed, Heer' jou freed uwz libbens Dey.6) Ruwne free dear iz God mey. 2. Jou uwz, is 't uwz silligh,7) 10 Jou uwz Lannen,8) alle san, Njue to free, ljeafd'-willigh,9) Jou uwz yendracht', lan10) oon lan, u) Jou s' az seyn' fen Jon:) mijld'12) han,1S) Free 's oppe'14) Yerde15) 't wirdste pan.16) L: ') jon 2) gaest 3) yn 4) yn-borsts 5) ynfiernheyt. 6) dey. ') sillig, 8) Lannen, 9) Ijeafd'-willig, l0) lan ") lan, 12) mijld ,3) han, 14) oppe 15) yerde 18) pan. 5. 6. Mar 'k trouw-bouwje op Jon ]) goertiernheyt Mijn Gaest2) ijn3) JönJ) seyn' laeyts-rijck weydt, 25 Ick sil uwt herts-gruwn', muwlle' in tonge, For d' oon-my-wol-died', de' HEER God sjonge Tanck-lof, mey ijn-borsts4) ijnfiernheyt.5) E y n. 3. 15 Lit de' oer-sill'ge frede Lit dat Lijck beschied'ne rjuecht, Yn uwz Lan1) in Steden, Elck oorme' earmke' yenfadig, sljuecht, Elck oorm' paetje. O Hijmmelsch' wrad! 20 O lock-sill'ge2) winsck in wad! 4. Jou uwz,8) ruwn-om-hinne Mey uwz ney-boerr' naesje-folck Het foor Lannen 't binne, Free dy fest blieuwt, from in nolck. 25 Bringh4) 't ploeg-yersen ijnn'5) dolcks stee. d' Hijmm'1 oppe' yerde' izz' goune Free.6) 5. Jou uwz mey uwz boerren, Ja elck' boert, ijn7) Gea, ijn7) Stee, Alle stuwne' in uwren, 30 Golle, gall'-leaz', God-ljeav' free. Jou uwz free ijn7) hert in moed. Free, Goads-jefte', iz 't heagste goed. 6. Jou-se' uwz om de al-wirdde Fen uwz Free-Forst, dy 't so soer 35 Om uwz free uwt-hirdde. Dy-se bitter stiet in djoer. Dy-se' (ö ljeafde!) keape in schinst Om eyn-herts-bloed, naet om winst. L : ') Lan 2) locksill'ge 3) uwz 4) Bring 5) ynn' 6) free. 7) yn 7. Jou uwz jiette', 'er boppe, 40 Groey ijn]) tanck op tanck, dat wy Steez oon taens to-roppe Dy uwz Free jout blier in bly: Dat, trog uwz on-tanckb're died', d' Yv'ge Free nea fen uwz giet. Lest laey ijn blomm' blier grien, dear 't fuwggelt tjylpe in [tjoyte, In Laemm're Herder, mey sijn lillepijpe, in floyte Fen Free, dear mey d' goe God, uwz ljeav' Lan mijld [betocht, Ja het dy ljeave Free uwz baete in buwt oon-brocht. 5 Free, o2) golle gouwne Free, Free, dy, ney uwz wol-beheagen, Uwz oer-dauwget ijn uwz deagen, Free, Goad-ljeave Free, had stee. Free drieuwt fen uwz Fries'ne greyde 10 't Stiel'ne fjuecht-klaed', swird in dolck', Dat uwz aders bloed uwt-molck. Free fol-djier't in tiert uwz weyde. Free drieuwt Frouwne kreft fier wey, Free sjongt for' uwz Famne raeje. 15 Free lit uwz formeytse oon-waeje. Free bret wille, dey oon dey. L: ') yn 2) ö E y n e. L: ') wjoed 2) Lijlljen 3) Löytse 4) eansicht' Dear fijnn'-ruwtter eeren trape Mey' Hoars' hoave in Lansiets bloed, Leyt nu Hansck mey Hoatske in wjoedt') 20 Gruwnz blomm'-grien forwiell'ne laepe. Leyt nu lijlljen3) Lolck mey Louw, Sjongt nu Fuggelte oppe beamen, Swab'ret Eyn in Gies opp' streame, Schoert de ploege om, braecke in bouw. 25 Loaytse3) ick swird? Dat 's om to pronckjen Oppe Tjëa fenne Edelljue, Kijtse ick Hijnzers mand, by djue? 't Schijdt om red oer' wey to schonckjen. Free, ö golle gouwne Free, 30 Free, dy, ney uwz wolbeheagen, Uwz Hert-lauwget ijn uwz deagen, Free, Goad' ljeave Free, had stee. God! fen Free, fen Fjuechts hyer-plöytsjen! God! dy alles hadt ijn stjoer! 35 God! dat Free by uwz hadt doer', Tean' Jon Free-ljeave Aensicht'4) loytsjen. Dy hondert-trye-in-trijtigste1) PSALM E. 1. Yen Liet Hamaaloth, fen DAVID. 1. Loyts'! loytse'! ho goe, ho ljeaflijck, ho lock-silligh Dear broar in broar, dear broarren yen-sins-willigh 5 To gearre wenje' ijn2) golle Free. (O Hijmmel-ljeaflijckheyts boerd'-folle see!) O Free, ö goune broarre-Free! wier by Naet het al 't swiet uwt reyd aef3) By.4) 2. 2. Socke' yenigheyts Free lijcket de Olje wirddigh5) 10 Dy dol-roan fen Aarons holle', in firddigh6) Oer-loft'ge'7) in fochtge'8) Heag-Presters bird. Ja 9J spraede' al ford (dy fett' ruwck-rijck' djoer- [wirdd',) Az mey Goads seyn'-rijck10) reyn mijlde Hijmmel- [streamm', n) Ynn' silge mans klaeds uwtter-seamm'. 3. 15 3. Dy Free dy lijcket ney 't kiel-wiet dat dauwge Oer Hermons kruwnne', in fjild in kruwden lauwge. Dy Free iz az dy dauw', dy doff't, In seyn-fol saeyt, in sijppet uwtte loft. Oer Syons bergen, wijd in brie, in fet 20 Dy mey sijn fied-wiet wol in bet. L: ') hondert-trye-in-trytigste 2) yn 3) oef 4) by. 5) wirddig 6) flrddig 7) Oer-loft'ge 8) fochtige' 9) Ja 10) seyn'-rijck' ") hijmmel-streamm', 4. Want de' heagste sil sijn seyn' az reyn uwt-jiette, Aldearx) aldear,2) ja sil-se blieuw-tjienste' hiette, Az eer-slijpp' fen dy God-ljeav' Free. Dat naet noag; mar 't langh3) libben laytst, [ijnn'4) stee 25 Fen druwck, fen uwnck, fen sjocht' fen seertme', [in weyd't Doek Free-ljeaf Folck5) ijnne'6) ijvigheyt.7) U w t. Dy hondert-fjouwer-in-trijttigste8) PSALM E. 1. Yen Liet HAMMAALOTH. 1. Sjea to, uwt ijnfiern'9) gruwn' fen 't hert, Dat de HEER' Goads lof uwt-boesme wirt.10) 5 O tjienners ijn31) dy tjienst', fol eer', (:0 sill'ge tjienst!) fen de oerste HEER. 2. 'k Mien jiemme, dy, ijnu) nomm'le oon-dacht', Goad-fjoerigh 12) weytsje nacht oon nacht. Dy ijn11) 't HEER'N' huwz, nea loay fen ljean, 10 Wil-firddigh,13) de HEER' to tjienst, nolek stean. L: ') Aldear, 2) aldear 3) lang 4) ynn' 5) folck 6) ynne' 7) yvigheyt. 8) hondert-fjouwer-in-tryttigste 9)ynfiern' l0)wirt, ") yn 12) Goad-fjoerig 13) Wil-firddig, 3. 2. Tillje' op, hosck d' hannen loft'-wertse' oon, Yn 't heyligdom, neye' heagste troon. Stjoer' kiel-snaer'-floyt'-luwd, hert in eag, Lof-sjongh-rijp:) op neye' HEER om heag. 4. 15 3. d' HEER' seyn sijn seyn-reyn, oerfloed' fol, Uwt Syon weer op jiemme dol, Dy Hijmm'1 in yerde' het ijn2) bewad, Ja3) dy-se' ear'n macke', in onderhadt. ce y t. Dy hondert-yen-in-trijttigste PSALM E. 1. Yen Liet Hammaaloth, fen DAVID. 1. O HEER! loyts' ljeaflijck op m' om-leegh.*) Mijn hert, mijn eagen sjea naet haeg, 5 lek wandelje nogh breek mijn sin Yn 't jinge' ick grijppje aef5) fetgje kin. 2. 2. Ja sijeker, 'k hab mijn siels jin-wil, Twang-teamd, dol-sot,6) ijn hadden stil, Az 't suwgh-bern luwkjend',7) ney sijn aad: 10 Mijn siel 's lijck, 't suwgh-soontje' ijn yenfaad. L: ') Lof-sjong-rijp 2) yn 3) Ja 4) om-leeg. 5) oef e) dol sot, 7) luwekjend', 3. 3. O Isr'el, silligh ]) foltsen, komm' Lizze' Hoope' op God, o2) Goadz eyndomm', O sjiette' hoops anckre-klimm', ijn lest, Op, in yn 3) de'4) HEER' God, ijvigh5) fest. E y n e. Dy hondert-acht-in-tweyntigste PSALM E. 1. Yen Liet HAMMAALOTH. 1. O! Wol-lock-silligh' minsche Dy de' HEER' God hosck ontsjocht, 5 In giet (6 wad in winsche!) Goads wey, ijn6) 't jinge' hy docht. 2. God sil dijn hann'-wirck seyngje,7) Du ytste' er fied-swiet fen. Dijn wolfert' sil naet eyngje 10 Wol-silligh8) blieuwste den. 2. 3. Dijn Wijv',9) dijn ljeave' uwt-lezzen', Dy wille fen dijn hert, Sil dy, az wijn-stoack', wezze Teel-silligh,10) ney bejeartt'. 15 Dijn bern'-teamm' schil him schanssje Ruwn om dy, great in klien, In om dijn ijt-disck' u) kranssje Az Olyve'12) altijd grien. L : ') sillig 2) ó 3) ijn 4) de 5) yvig 6) yn 7) seyngje. 8) Wol-sillig 9) wijv', 10) Teel-sillig, u) yt-disck' 12) Olijve' 3. 4. Sjea, sijcker! so sil firdde 20 Goads wol-feart', goed in spoed, Ney him (Goads ljeav' in wirdde) Dy God frees't, ijn1) 't gemoed. 5. Uwt Syon sil dy de' HEERE Oer-schoddje', oer-mijld, mey' seyn 25 Goads goe, sill'g Salems eere, Begloerreste' oon jelds eyn'. 4. 6. Du schitte jiette 'er boppe Dijn berns bern blier-eagd' sjean. Goads free, seyn-swiet-fol-proppe, 30 Sjochste' Israël oer-tjean. Uwt. Dy trye-in-tsegstigste2) PSALM E. 1. Yen Psalme Davids:3) da hy wier ijnne woestenije4) fen JUDA. 1. 2. O God! mijn God! (: 'k hab naernse' yen oor':) 5 lek sijekje5) moarns, for Sinne' op-klearjen, Mijn siels, mijn flescks toarst-smacht' bejearjen Luwck't ney Jo,6) ijn 't fjild, tor, in soor. L: i) yn *) try-in-tsegstigste 3) Davids: 4) Woestijne 5) sijkje 6) jo, 3. ('k Hab, sijcker, Io,:) ijn 't heyligdomme, Oon-schoage', in sjoen Ion2) eer in kreft) 10 4. Want Jon2) goe njue iz better jeft' Den 't libben salm, dy wirdde blomme. 2. Mijn lipp' sil Jo3) prijz-sjongje'4) ö HEER'! 5. Also sil 'k Jo,1) mijn lib-stuwn', tanckje,5) In ijn Jon2) Namme6) loft-trogh7) janckje, 15 Uwtt' gruwn' fen 't hert, mey' hannen gear. 6. Mijn siel, fol-nuwgge, sil wol tierje, Ynn' wol-lust', groed in moed, smoar-fet; Mijn muwlle', ijn layts', sjongt, wol in bet, Jon great lof, ja8) sil bly oon-blierje. 3. 20 7. Az ick opp' bod liz, djiep ijnn' tinck Oon Jo3) mey heag-ontsjoghb're'9) op-teyn' sin, (: O swiette' oer-kojing'!) dy 'k naet t' eyn' bin Ynn' still' nacht-weytsing's10) slomm're'-eag- [pinck'.u) 8. Y binne mijn holp-firdd'ge schuwlle. 25 'k Sil lof-sjongje' onder Jon2) wjueck'-schaed. 9. Mijn siel oon-klarddet Jo,l) mijn Haed.12) Ion13) rjuechter han tjocht m' uwt deads muwlle. 4. 10. Mar jae dy sijkje', oer-woast', fljueg-tol, Mijn uwt-wjoede', in ney 't hert my boarje 30 Dy schille' ijnne' onderste' yerd-dobb' smoarje, Dear lizzes', sonder op-til, dol. L : ') jo, 2) jon 3) jo 4) prijz-sjonge' 5) tancke, 6) namme 7) loft-trog 8) ja 9) heag-ontsjogb're' l0) nacht-weytsings ") slomm're' eag-pinck'. 12) haed. 13) Jon Dy hondert-vijf-in-tweyntighste3) PSALM E. 1. Yen Liet HAMMALOTH. 1. Jae dy fortrouwje', ijn fromm' Mey-witten4) Op de HEERE', ijn lest, ijn nead, 5 Yn libben in ijn dead', In gruwnje' op God jearm' dwaen in litten; Dy steane' az Syons bergh' stantheftigh:5) Ja6) eyn'-leaz7) kreftigh. L: ]) Ja 2) eaz': 3) hondert-vijf-in-tweyntigste 4) Mey-witten, 5) stantheftig : 6) Ja 7) eyn-leaz 11. Dear wauweljese' ijn 't wreck-swirds tosschen, Dat herre', az wetter, 't bloed ontspielt: Dear wirddes', (:foy!:) to buwtte' uwt-dield 35 Oon' stjonck- (: ö gruwle!:) Fögsse-bosschen. 5. 12. Den sil dy Kening, heachlijck bly, Ia*) herts-gruwn' bly, ijn God forblye. In wae jearm' trouw, oon God fest flye Sill' jearm' salm seyngje' ijn-lock-steats fry. 40 Want God schil dy, struwsse heag-formietten', Fuwll' ljeagen-töttjers, scheamte-leaz' (: Oerst' ljeagen-faers teamm', stjonck-poels eaz':)3) To gruwne' ijnne' yv'ge stom-kolck stiette. E y n. 2. 2. Ruwn om Ieruws'lim bergen stecke,]) 50 Ney wolck'ne, de Holle' oer-eyn'. So 's de HEERE' eack ruwn-om-heyn2) Sijn Foltsen. het schoe herre ombrecke? O, dy so yvigh wirt bewerre, Het kin hem derre? 3. 15 3. Want dy twangh-stoack8) sil naet langh restje Dy 't goadleaz' Heersck-haed swaeyt (: Ho jamck him 't lock oon-waeyt:) Om dy rjuecjitfirdighe t' oer-lestgjen. Op dat de op-rjuecht'4) naet lofts fordomje, 20- In 't rjuecht naet kromje. 4. 4. Dogh goe, dogh goe, ijn-goe ljeave HEERE5) d' Yn 't hert oprjuechte goe Yenfad'ge fromme ljoe. 5. Mar dy, mey njue, 't kromm' paed ijn keere 25 Schil God wev-stjoere' (6 salm'-forrieders!) Mey' on-rjuecht-dieders. 5. Oer Isr'el sil, (:God silt so stjoerje:) Oer Isr'el sil ford-oon, AH' stuwn', fen Faer to Soon, 30 Free, wolfert', goed in spoed', blier gloerje. Doz sil Goads free, sijn Isr'el, seyngje, In 't sil naet eyngje. E y n. L : ') strecke, 2) ruwn-om-heyn' 3) twang-stoack *) op rjuecht' 5) Heerp, Dy hondert-san-in-tweyntigste PSALM E. 1. Yen Lied Hammaloth, fen [aef1) foor] SALOMO. 1. So de HEER 't Huwz-bouw' naet salm uwt-rjuecht, Het datme boddet, kritset, djoeyt, 5 't Iz wetter-tersck, 't iz wirck-forknoeyd. So 's HEER'N' nea-slomjende'2) eag naet ljuecht, Behad-mijld, oer yen Sted aef3) Steat, Al ho dy weytser mierckt, 't iz neat. 2. 2. Dear jilt nin swit, nin wrot, nin slob, 1° Fenn' Sinne op-gongh oon' tjuest're juwn; Nogh' spear-muwljen all 't jier, all' stuwn'; All't goarjen bret dy lege Dopp'. 't Iz so, dat Gods njue (gruwn'-leaz-djiep') 't Sijn ljeavers oer-stirt, az ijnn' sliep. 3. 15 3. Mierekje' oon; dy bern, dy ljeave bern, Dy bern dy de' *) Hijmtnel uwz forlient, Flesck fen uwz flaesck, bien fen uwz bient') Sinte' uwz to 'n erv', fen God, beschern'. Dy buwck-frucht' stelt hy uwz to tean', 20 Yn eyndomme', az in jeft'-mijld lean. 4. 4. }ae binne' allijck (5 jelds'-stijpp'-treast!5) Azze' Aaders jieren klieuwe' ijn 6) tol) Yen kreft'ge mans han, pijlle-fol. L: ') oef 2) nea slomjende' 3) of 4) de 5) jelds-stijpp'-treast! 6) yn Dy moed-great aef1) sijn fijnn' forleaz't, 25 /E,f2) oer-wint fore fest: ö freugd ! °) So sint' dy sonen fen uwz jeugd. 5. 5. O wol-lock-silligh4) iz dy man, Dy mey soek' pijllen foll't sijn schie. Jae stea naet schamm'-rea, buwtte rie, 30 Mar had' eer, wol-fert', fjild in lan, Asse' ijnne5) portte, for 't gerjuecht, Mey fijnne reytse' ijn8) placht-gefjuecht. ' E y n. Dy segste PSALM E. 1. Yen Psalme Davids: fore oerste sjong-Maester, op Neginoth, op de Scheminith. 1. Al jeld'ne' och! Jo mijn suwnen, 5 t' Oon-hietgjen azz' jiet-uwnen, 2. Och! dijlgje my naet uwt Ynn' toarn'-fjoers gleauwne' ontflamjen: Och! jou my Jon7) forgramjen Naet oer (o HEER'!) to buwt. 2. 10 3. Al bin 'k uwt-medd' trogh8) t suwnlijck, Jiette' iz Jon7) gunste',9) on-gruwn'-rijck, L: ') oef 2) CEf 3) freugd? 4) wol-Iock-sillig 5) ynne 6) yn 7) jon 8) trog 9) gunste'. Mijn to-flechte'. Het 's my bang! 4. Mijn bient', mijn siel eang triljet, HEER' firdd' Jo, heelje' in stilje' it, 15 Och! Y mijn God, ho langh? 3. 5. Keer' weer, litt' naet, (ljeave' HEERE) Mijn siel Jon2) holpe' ombeere, Om Jon*) goertiern'heyts will. HEER! had m' ijn2) lib in witt'niss'. 20 6. Deade' iz Jons3) dwaens forjitt'niss', 't Graef swijgget Jonl) lof stil. 4. 7. 'k Bin wirgh, lef, ja t' uwt-eyne, Trog trien', eag-dripp'-stirt-reyne, 't Bod swomt m' ijn3) sat hiet wiet 25 Dat 'k (ö hert-breek!) uwt-sluwzje, Mits 'k nacht oon nacht gal-guwzje. O suwn'-lest! swierst fortriet! 5. 8. Mijn eagen binne' uwt-litsen. Och! 't sjoene'4) iz my tobritsen. 30 'k Bin, for mijn jieren, ad. Om 't my mijn fijnn' oon-spijtgje, Dy 't jamm're' ijn2) my gluwp-nijtgje. O! 't hert besjiet m' yz-kad. 6. 9. Wijckje', ö fen my, quea-dieders, 35 Ong'rjuechtheyts5) wirck-beschieders; Want de' HEERE' het, ney bejeart'. L: ') jon 2) yn 3) jons 4) soene' 5) Ongerjuechtheyts Mijn nead-rops x) wolck' trog brecken, Boet-firddigh herts-gruwn' sprecken, Uwt ijn-goe2) njue forheard. 7. 40 10. Mijn luwkjen, ljuentjen, trienjen, Heart God, mey holp'-forlienjen, Dy 't hosck-mijld oon-nimt. Wier! 11. Wier binne nu mijn fijnnen? Beschamme', oer-stjealpt mey pijnnen. Loack', so 's God my goertier! E y n e. Dy hondert segz-in-trytigste3) PSALM E. 1. Lof-sjongh de' HEER, uwt hert-gruwns 4) njoe, Hy iz goe, ja t'5) heagste goe: Want sijn goeheyt giet so fier, 5 So6) on-eyn-brie, so goertier. 2. Lof-sjong God; dy, wa t' Goads neamm' Preal-fiert, twang-stjoert, az ijnn' teamm': Want 6c. 3. Lof-sjongh7) d' HEER dy 't heer oer-heer't 10 Dat, aerne' HEER, heersck in rejear't: Want 6c. L : !) neads-rops 2) yn-goe 3) segz-in-trijttigste 4) herts-gruwns 5) 't a) Sou 7) Lof-sjong 13 4. Dy allinne, boppa wet, Tjin Natuwre, wond're det: Want 6c. 5. 15 Dy, dy de' Hijmm'len mey forstan, Macke', 6 wirck fen socken han! Want 6c. 6. Dy de' yerd', swier fen wichte', oer 't wiet Fest, oer 't onfest weage', uwt-spried't: 20 Want 6c. 7. Dy de' haed-Ljeachten, glanz'-gleaun' great, Macke', al het eag bruwckt to steat': Want 6c. 8. Dy de Sinne blier in bly, 25 Oere Dey joe de' heerschappy': Want 6c. 9. Moanne' in Stiert' joe Hy de macht Wad J) in fadschippe' ~) oere Nacht: Want 6c. 10. 30 Dy Egiptens aet in naet, Heeg, leeg, minsch, djiers eer-bern' daet: Want 6c. L: ') Wad 2) fadschippe' 11. In kritse' Isr'el, az in buwt, Spijt Nijls tosschen, dear midz uwt: 35 Want 6c. 12. Mey hanz') kreft, dy t mord-lee wreek t, Mey' hiet-fall'gjende' earme', uwt-streck't: Want 6c. 13. Dy t Rea Mar oon twa'en trog smiet, 40 Midz trogh kleauwd', sney, schaet in spliet: Want 6c. 14. In flerde' Isr'el trog dy steeg', Trog Marz midz-höl, wetter leeg: Want 6c. 15. 45 Dear ijn Phar'o, fen Him wirt, Mey sijn Krijs-ljue, gjealp, oer-stirt: Want 6c. 16. Dy sijn Folck laet', sijeker, fry, Trog dy wijlde wósteny': 50 Want 6c. 17. Dy kreft-greate Keen'gen sleyn, In uwt-dijllge het, schien t' eyn: Want 6c. L: ') hanz 18. Dy trog-loft'ge Kening-staef, 55 (Greatsch, ontsjoen', heag) hompe ijn1) t graef Want 6c. 19. Az Sihon, oerste' Amoriet, Dy Hy,2) az dol-tong're, smiet: Want 6c. 20. 60 In de' oer-greate' Og, Basans haed Blix'me hy, oon gruys to naet': Want 6c. 21. In hy joe, uwt mijlder han,3) To erve'-eyndomm' herre Lan:4) 65 Want 6c. 22. To erve'-eyn', in plante 'er del, Sijn ljeav' Tjienner, Israël: Want 6c. 23. Dy mey-wirddigh uwz oon-seag, 70 Yn uwz dol-druwx jamm're pleag: Want 6c. 24. Dy (uwz mijld) krefts-hanz schoerde uwt, Uwt dea-fijnn' kluwr', tosck in tuwt: Want 6c. L: •) yn 2) hy, 3) han, 4)Lan: 25. 75 Ja ]) dy HEER. dy alle flesch. Jout, mijld, fiedsel-brea,s) ney esch: Want &c. 26. Lof-sjong, al het iz, mey my d' Hijmm'len God: ö lof-sjongh dy: 80 Want sijn goeheyt giet so fier, So on-eyn-brie, so goertier. Uwt. Dy eerste PSALM E. 1. Yen oor, dy 't lest, sjongh3) Phlips Soon dey-dolck' [seyn', Sjong, Cyri locks-ljep, Babels haed-rijcks eyn', Sjong 't heag op-klieuw 4) fen Romens wrad-faddye, 5 Sjong Lan-Sted-See-twangs lock trog minsch' mord'rye, Isr'els oerst harp-sjong-maester acht't nin mijtt', Het eyn't, om-weyn't, mot-scheyn't, roast' bijt, tijd [slijtt'. 2. 1. Lock-sillig sjongt dat kroon', salv' toalv' stamme [Haed, Lock-sillig dy naet wann'let 't kromme'-uwnck-paed, L; ') Ja 2) fledsel brea, 3) sjong 4) op klieuw 10 Nog stiet opp' wey der goad-leaz' suwne'-uwt- [flaebjers, Nog sit opp' ljeagen-banck', by'spijt-spot-raebjers, Dy, trog fuwl-tuwtjen, scheynje' elckx namme' in [eer, In 't from folck naet ontsjea, ja salm naet de' [HEER'. 3. 2. Ja hy 's, fol lock, mey 't heagst wol-lock om-juwn', 15 Dy Goadz wird, herts-njue-gruwnigh,2) oere' in [stuwn', Siel-willig djiep oer-koaget ijn3) 't oer-tinckjen, By 't Sinn' ljeacht, ja by Moanne' in Stierte' eag- [pinckjen: Hy weydet, hy wol-tieret, wol-lust'-fet, Yn 't nea noag oer-koyd' wond're-swiet, Goads [Wet. 4. 20 Dit 's sijn sill'ge ijn-borsts4) Hijmmelscke' huyning- [seamm'. 3. Mar, hertse' al ford: Hy proncket az in beam' Dy djiep-gruwn' wirtt'let,5) naet om uwt to wjoeden, Yn fied-fett' klaey, oon' swiet-wiet rin-stream'-floeden, Dy frucht ijn3) tijds jout; bied nog griente' om- [beer't. 25 So rint him al sijn dwaens lock ney bejeart'. 5. 4. Mar dit oer'-wirdd' lock, nin goad-leaz' by blieuwt. Jae binne' az tsaef dat d' wijn bliest, stuw't in [drieuwt. L: ') by 2) herts-njue-gruwnig, 3) yn 4) yn-borsts 5) wirrt'let, It Lof-ges jongh4) fen ZACHARIAS. Oppe teane fenne fjouwer-in-tweyntigste Psalme. 1. 68. Lof-sjong de' HEER' God fen Isr'el. Hy het besijkjende' djiep sjoen del, Uwt aller hijmm'len-hijmmel-heegte: Hy brocht siel-fry'-forloss'5) to wey Sijn Foltsen dat, ijn2) jamm're kley Djiep dol-treauwn' siet, ijn2) druwck-poell' leegte. 2. 69. Hy rjuechte' op sill'gheyts hoorn, for uwz, 10 Yn sijn ljeaf tjienner, Davids Huwz, 70. Allijck hy 't eren die foor-sizzen Trogge' heyl'ge ljue wier-muwllen, dear Hy foor-siz-gaest ijn 2) stirtte klear, Fenn tijds oon-fangh, fenn' wrads gruwn'-lizzen. L : ') onwirdd'ge. 2) yn 3) ynn' 4) Lof-gesjong 5) siel-fry' forloss' 5. For rjuecht rjuecht War forstomjes', t' rjuecht [on-wirdd'ge.J) Jae schuwlje eack naet ijn2) 't djoer' Buwn' Goads [rjuechtfirdd'ge. 30 6. Want de' HEER' kin wis 't rjuechtfird'ge fromm' [ljue paed, Mar d' goad-leaz' giet ijnn'3) gruwle' om-wey [to naet. E y n. 3. 15 71. Hy rjuecht' for uwz forloss'-winst' uwt, Uwt fijnne' huyn, haet, han, tosck in tuwt. 72. Op dat hy, mey yen frjuenlijck tinssen, Uwz Aaders treast-swiet mijld besocht', In heyligh sijn ferbuwne' oertocht'. 20 73. Abr'am to-sward, om uwz to schinssen. 4. 74. Dat wy, uwt fijnne twangh-fest', fry, Him tjienje schoene' eangst'leaz in bly, 75. Yn heyl'ge' yen-fad (ijn1) dwaen ijn1) litten) So lang uwz libben tijd in stuwn' 25 Dear to wirt, ijn1) gena'e-jeft' juwn': Yn op-rjuechtheyts hert-from mey-witten. 5. 76. In du mijn bern, (laeyts fen mijn hert) Dy (ö) fenne' Allerheagste wirt Prophete neamd: Du schitte ljuechtje 30 For 't eansichte' (eansichte' aller eer!) For 't eansicht' fenne HEER', mijn HEER. 't Paed schitte him for hinne sljuechtje. 6. 77. Om sijn folck wit fenn' silligheyt' To jaen, dy ijnn'3) suwn' quijt-lit leyt. 35 78. Trog ijnnerlijck3) Goads hert-ontfermjen, Wier mey dat uwz dy Japicks4) Stijr, Gerjuechtheyts Sinne, bly in blier, Ynn' heage op-gong, sijk't to forwarmjen. L: ') yn 2) ynn' 3) ynnerlijck 4) Japickx 7. 79. Om to forljeachtjen, mey sijn schijnn', 40 Dy siet'ne *) droaf, ijnn'2) tjuest're blijn, Ynn'3) Deads4) kad schaed, dod-doaf fordomme. In om uwz schoncken op 't rjuecht' paed To stjoeren, dear wy (uwt genaed') Opp' free-wey 't HAED uwz fre'es bekomme. 45 E y n. Uwtte hondert njueggentjiende PSALME5) DAVIDS, dy efterste Letter, TH AU. 1. 169. O lieave ü) HEER' loyts', loytse' oon mijn wett're [eag-trien, Och! litt mijn gal Jon7) treast-mijld eansicht' neakje, Meyts my wol-witt'ne ney Jon7) wird, so schien. 170. Litt', litt' mijn kierm-ljuentj' for Jon7) eansicht [bleakje, Jon frjuenlijckheyt, dear al mijn hoop' op stiet, Holp' my, ney Jon7) to-siz, dear 'k hiet ney heakje. 2. 171. Mijn lipp , mijn lipp' sil, mey' goll' gjealps uwt-jiet Jon great lof-tanck, ijn tancks oer-floede' uwt-stirtte, Az Y my Jon') ijn-set leere' (o so swiet!) L: ') siett'ne 2) ynn' 3) Yn 4) deads 5) Psalme. 6) ljeave' 7) jon 172. Mijn tong' sil eernje', ijn sill'ge kats tijd-kirtte, Fen Jon:) petear, Want Jon]) geboden rjuecht 15 Rjuecht-firdigh goe ljue treastje' in quea folck snirtte. 3. 173. Litt' Jon ') han komme', ijn mijn aeng gaest- [gefjuecht, Litt' Ion1) holp-redde' han to mijn holp' dol-komme. 'k Hab2) Ionbefelne' uwt-kerd, klear, inckel, [sljuecht. 174. O HEER' ick langje', az ney' heagst'-wol-fert- [somme, 20 Ick langje' ick langje ney Ion1) silligheyt. Ion3) Wet iz mijn formeyts-mijld' herts-blier' blomme. 4. 175. Litt' my libbje' ick sil, ijn herts-willigheyt', Ion ®) lof lof-sjongje', uwt-herpje, prijzje' in tanckje, Wier to my holpj' Ion1) rjuechtens4) billickheyt.5) 25 1 76. O! 'k roon, az 't paed-spoar'-bjuest'ie schiep, gal- [janckjen. HEER' sijk Ion J) tjienner, dy ijnn' stilligheyt'6) Ion3) hiet onthadt, dat sijn gaest det ontspranckjen. E y n. L : ') jon 2) 'k hab 3) Jon 4) rjuechters 5) billickheyt e) siilligheyt' Dy trye-in-trijttigste PSALM E. 1. 1. Mey siel-wille', herts-njue, muwlle' in tonge, Glier taens-rijp Hijmmelsch' lof-luwd fol, Mot de oprjuecht' de HEER' God Lof-psalm'l) sjonge. Goads lof betammet jerm' rjuecht wol. 2- To den: d' Gaest op-scherpje, In de HEER Goads lof herpje; Litt' de ijn-swiete 2) Luwtt' Litt t klien' Tjien-snaere' heare, 10 Dat se' uwz 't hert, trogge' eare, Tockje , ijn3) Goad' bly, uwt. 2. 3. Sjongje' (ijn 3) Godsill'ge' uwt-litt'ne liette', 6 Mingje' ijn-borsts4) ijn3) uwt-wind'ge freugd) d HEER yen steez-oon-ny' lof-sjong-liet to. 15 Spijllje' op, meyts' sill'ge wille, ijn3) deugd. Want uwz HEER' Goads sizzen, Iz, naet om weer-lizzen, Inck'le rjuecht-uwt rjuecht: Yn sijn wirckens wond're5) Great, brie, boppe' in ond're, Trouw', wiss' wierheyt' ljuecht't. 3. 5. Hy ljeaft, hy minn't, hy hadt6) heag-wirddigh t Rjuecht, hy ljeav t fromme' oprjuechtigheyt. O sijn goertiern'heyt rint, firdd'-firddigh,7) Seyn-fol, 't brie yerdtrijck oer, ijnn's) weyd'. L:') L°f-psalm' 2) yn-swiete 3) yn «) yn-borsts 5) wond're, *) hadt 7) nrdd -firddig, 8) ynn' 6. Trog sijn WIRD, fol eere, Macke' (ö great wirck!) de HEERE d' Hijmm'len bocht om bocht: Sijn muwll'-Gaests uwt-rjuechten 30 Ing'len scheppe, in ljuechten, Mey al 't Hijmm'le' heer-tocht'. 4. 7. Hy gearre', az op yen heap', 't See-wetter, 't Suwz'-ruwz-bruwz-hol-bol-hobb'le-tob; Setse' igh, boerd', ran,*) stran,2) pealle'; in let her 35 8. Az ijnn'3) schat-keam're kolck' duwck-dobb'. Litt' den de Yerde' hosck buwgje, 's HEER'NE ontsjochtme uwt-tjuwgje, Litte' all' wae 't dy Wrad4) Het ijnn'3) bruwckma schickje 40 Dat hy for God schrickje, Dy 't krefts hanz bewadt. 5. 9. Want eernet Hy?,5) sjea dear!, it iz 'er. Hy hiet't, in 't stiet 'er, so 's hy 't wol. 10. Hy naett'get de Heyd'ne rie: jae lizze 'er 45 Forbuwcke'6) ijnn'3) djoey in tinck, gnod dol. 11. Mar, o, d' rie uwz HEER'NE, Dy Hy7) se uwt-eerne. Stiet ijnne' 8) yvigheyt. Ja sijn hert' besletten50 Tinck, wirt fest, az wetten, Teamm' ney teamme9) ijn-heyd.10) L: ') ran, J) stran, 3)ynn' 4) wrad 5)hy? 8) Forbruwcke' 7) hy 8) ynne' g) teamme' 10) yn-heyd. 6. 12. O wol-lock-silligh *) oer-lock-silligh 2) Iz 't foltsen waems God de HEER' salme' iz, Dat de'3) HEER him eyn-mijnnet, salm'-willigh,4) 55 Ja kippet uwt to 'n eyne erv'niss'.5) 13. d' HEERE', uwtte Hijmm'le6) heeghte,7) Schoaget oon, ijnn'8) leeghte,9) AH' wradz10) minsche bern. 14. Uwt sijn feste wengje, 60 Sjocht hy s', dy bewenje d' Yerd, fen hem' to hern'. 7. 15. Allinne hy stal-formjet de' herten, Hy aegt op all' ljue wirck in dwaen. 16. Yen Keningh11) wraegs'let naet uwtt' smerten, 65 Trog great heer-krefts gefjuecht, ijnls) 't slaen. Yen great-diedigh 13) fjuechter, Wirt nin winst uwt-rjuechter, Troghu) sijn kreg'le fest. 17. 't Hijnzer15) jout nin fjuecht-seyn' 70 Trogh14) hoarss'-kreft. O sljuecht-eyn! Dy 'r 16) op trouw't, ijnn'8) lest. 8. 18. Mar loytsje' uwz ljeave' HEERE' eag dol-gloerjen,17) Oer dy him freezje' uwt herte-gruwn', In op sijn goertiern'heyt (ijn12) 't doerjen 75 Langh-stuwnigh)ls) hoopje' alle' uwre' in stuwn'. L: ') wol-lock-sillig 2) oer-lock-sillig 3) de 4) salm-willig, 5) erv'niss' 6) hijmm'le 7) heegte, 8) ynn' 9) leegte, I0) wradz u) Kening 12) yn 13) great-diedig >4) Trog 15) 't Hynzer l6) 't ") eag-dol-gloerjen, ls) Langstuwnig) L : ') gryp-kloeren 2) ynne' 3) bewadden, *) onderhadden, 5) lyv's, 6) Uwz 7) yn 8) hymmelsch 9) de l0) jon ") hope l2) trog l3) laerdig, 19. Om uwt deads grijp-kloeren :) Herre siel to schoerren; Om, ijnne' *) hong're nea, Herre to bewadden,3) 80 Herre t' onderhadden,4) Libb'ne lijv's,5) mey brea. 9. 20. Uwz' sielen d' ljeave' HEER' God forwachtje, Hy 's uwz haed, holp, honck, schuwlle' in scherm . 21. Uwz'6) herten bly, ijn7) him fornachtgje, (: O hert-swiet' Hijmmelsch8) huynnig-swerm'!:) Om 't wy de'9) HEER' fortrouwje, In op d' Namme bouwje Fen sijn heyligheyt. 22. HEER' Jon 10) goertiern' njoeheyt 90 Wezze' oer uwz: ö goeheyt! Dear uwz hoopeu) op leyt. E y n e. Dy fjouwer-in-tryttigste PSALM E. 1. [Yen Psalme] DAVIDS: Az hy sijn wezzen forandere hie for it eansichte fen Abimelech, dy him wey jage, dat hy trogh 13) gingh. 1. 5 Aleph. 'k Sil, on-ophadd'lijck', nea 2. Sleau, laerdigh,13) all' mijn libb'ne stuwn', d' HEER' God lof-sjongje', uyt herte-gruwn', 't Leyt m' ijnJ) mijn muwlle', az brea. Beth. O so sil 'k ray ontjaen, '0 3. Ynne' HEER', dat dy seftmoed'ge ljue My herckje', in ijn1) Godsill'ge njue, Gaest blier, 't sell' lof-luwd' slaen. 2. Gimcl. Meyts' great, mey my, meyts great, 4. Meyts' great dy greate' HEER' God, mey my, 15 Litt' uwz sijn oer-great' Namme', hert-bly, Op-helje' oer' wijd' Wrad-kleatt'. Daleth. :k Hab sijke' uwz ljeav' mijlde HEER', 5. Sijkjende fuwn', treast-antwird'-ree, My lossjende' uwt neare aengste' in wee, Tanck habb' God, ijn yv'ge' eer. 3. He.Vau. Dy fromme' habbe' Him2) oonsjoen, 6. Ja3) ney him sljuercke' az streamm'-wiets rin, Jae wird'ne nea rea-schamme', ijn *) nin Herr' dwaen, asse' op him stoen'. 25 Zain. d' Illind'ge kiermde' in bea, 7. Luwd-rofte' ijn1) gal: God hercke', in holp' Him uwtte aengst, See-djiepp' gruwle' oer- [stjolp'. Wijde' yp'ne tuwt fenn' Dea. Cheth. Goads Ing'le leg'ret him 30 8. Ruwn om dy jinge, waems from hert L: ') yn 2) him 3) Ja Goads freeze' huwzwest', dat jearm naet dert, Hy tjochtse' uwtt' nea-druwcx klimm'. Teth. Kijts', loyts', sjogh,') prieuwkje' in smeyts', 9. Ho goe de's) HEERE' iz: wa op him set 35 Sijn hoop'-klim, dear 's naet dat him let, Hy swomt ijn3) siel-formeyts. Jod. Goad-heyl'ge, ijn3) fromme' yen-fad', 10. Goad-frees'ne' 6 freesje' uwz ljeave HEER' God; Want dy him freesje' (6 silligh4) lot!) 40 Ontbreekt nin onder-had. Cnph. 't Lieuw'-jong, ijn3) rt woedjen dol, 11. Somm's hong're ly't, ho red to jacht, Mar, dy de' HEER' sijkje, dey in nacht, 't Rint herre', ijn3) all' dwaen wol. 6. 45 Lamed. Komm' jong' tjierll', lien' my 't ear, 12. Herts', swiete jeugd; lek bin ijn3) til Mey' Goads freez', dy 'k ontfadje sil, Herts', bernkes,5) ney mijn leer'. Mem. Iz immens hert in sin 50 13. Lang libbjen? Deagen6) folie' in nolek? Om wolferts floede , uwt Goads seyn-kolck, t' Ynjen? (o swiet gewin!) 7. Nun. Dy folg' mijn rie: Dat hy 14. Sijn tong' fen quea kat knett' ijnn'7) knott', 55 Dat hy sijn lipp', so, sluwte', ijn3) 't slót, L: ') sjog, 2) de 3) yn 4) sillig 5) bernkens, 6) deagen 7) ynn' Dats nea bedroch uwt-spy'. Samech. Wijckje' asf1) fen quea, Dogh 2) goe; 15. Sijkje', eernje' in folgje', (ijn3) wol in wee) Dy oer-djoer', gea-leaz', God-ljeav' Free, t Wirdst dat dy Wrad ae sjoe. 8. Ajin. Goads klear sjeande eag stiet opp' 16. Rjuechtfirdige', ö sijn yp'ne' ear' let Op jearme' eernst-heftighe'4) herts-gebedt, Op herre', ijnn'5) neade', holp-rop. 65 Pe- Mar, sijn ontstits'ne, soer 17. Grijmme' eansicht' striel't, quea-dieders, trog, Snijt jearm'6) tinss'nisse', az mey in hogg', Uwtte Yerde', in wijt se' ijn3) 't fjoer. 9. Tsade. de'7) Oprjuechte8) ljue, for'-seyd, 18. Dy roppe de' HEERE', ijn3) gaest-driftme', oon, Hy hercketse , hy seyntse', uwt sijn troon', Holp ijn3) herr' swierigheyt'. Kof. d' Holp-flrdde' HEERE' iz nea Her; 1^* ^ Hert-breek Suwn -bicht're, ijnn'5) gaest 7g [forsleyn, Behad-mijld rjuecht hy him oereyn', Loyts , so s him de HEER' goertier! 10. Resch. d' Rjuechtfird'ge, from in sljuecht, 20. Duwck't ond're 't steez-oone' uwncke' op uwnck', L: ') oef 2) dog 3) yn 4) eernst-heftige' 5) ynn' 6) jerm' 7) De' 8) oprjuechte v 14 Mar Goads han blieuwt, all' stuwne', him [njuenck', 80 Stoan't, stjuwg't, till't, had't him rjuecht. Schin. Hy werret yen for yen, 21. (: Ho kin 't de' op-rjuechte' ae quelck aefJ) [quea!) Sijn eyn lijck'niss', fen ljea to ljea, Dat jearm' nea breekt yen bien. 11. 85 Thau. Mey boosheyt' wirt oer-kolpp' 22. Dy godleaze'; eack, dy de' oprjuechte' haett', Wirt trogge' eyn-schild'ge dey-dolck' daet, Ynn' Dea-gluwps woeste' oer-gjolpp'. Dogg 't sill'ge siel loss't God 90 Sijns tjienners. All' wa de HEER' fortrouwt Tjuwg't hy onschildigh.2) Dearom bouwt Elck fromme' op him sijn slot. Eyn. Dy fijv-in-trijttigste PSALM E. 1. Yen Psalme Davids. 1. Jin mijn tjin-plachtjers for my plachtj' O HEER', mijns dwaens lijck gruwnje' in achtj' 5 Ynn' rjuecht3) War:4) ö rjuechtfirdig' Rjuechter! Fjuecht' för5) mijn rjuecht, jin mijn tjin-fjuechter. L: ') oef 2) onschildig. 3) Rjuecht 4)war: 5)for 2. Grijpje ') ijnne'2) han 3) schuwll scherm-schild [ruwndass', To mijn holp' luwck Jon4) korttelass',5) 3. Pijk'-fellje',6) aef7) sjiett'8) mijn9) fijnn' gnod dol, 10 To-kattj'10) mijn9) siel: lek bin dynn) wol. 2. 4. Litt' schann'-schamm'12) rea de' holl'-portte' oer- [tjean Fen dy my schelmsch ney 't libben stean'. Drieuw se' aefter uwt, mey scheamte' oer-getten, Dy t quea habbe oer m', ijn13) tinss', besletten. 15 5. Forstuw se' az tsaef, for bliez-wijn 14) wey Dat jearm Goads Ing le uwt-drieuwje' in jey. 6. d' Uwnck-wey wez tjuester, gled in pliz, Dear de Ing'le herre' oppe' hacken iz. 3. 7. Want dear 'k ae die, nogh tocht, t' herr' lee, 20 Dear habbe s' dobbe' in tijz-not ree d Moard gluwp-kuwll, for mijn siel, se' op-meytsje, Dear 'k, schien on-schildig, ijn13) mocht15) reytsje. 8. Dat forwoest-grijmme' opp' neckke' him sit, Dat eyn Not him flappje' eer hy 't wit,16) 25 Hy plofFje' 'er ijn,17) forrokeleazd,18) 9. So 's mijn siel, blier, ijn13) Goads holp, treast'. 4. 10. Den tean t mijn bient' formeyts-will' blijck', HEER 't lof-sjongt layts-wijt: Wa 19) 's Jo20) lijck? L: ') Grijpje 2) ynne' 3) han 4) jon 6) kortteleass', 6) Pyk'-fellje', 7) cef 8) sjett 9) myn 10) To-kattj' ") dyn 12) schann'-schamm' l3) yn I4) bliezwyn '5) mocht le) wit; 17) yn, ls) forrokleazd, ls>) wa 20) jo Y tjea d' illind'ge' uwtt' klimm' fenn' kreft'ge, 30 Uwtt' schomjers roav'-kloer de' earm' neadtrift'ge. 11. Onrjuecht' tjuwghs eerzlinge' aescks uwt-bjalz', Wy't my, 't jinge' ick naet wit, oere' halz'. 12. For goe forjilt m' (ö dy falsck' kiel!) Fuwl quea, om buwtgjen so mijn siel. 5. 35 13. Ynn' tjin-deele', ick sluwg 't eag droaf dol, Ynn' seck klaeyd, az herr' sjocht'-nead') quol, Mijn meage' ick 't neadtrift'-brea bekirtte, 't Wijll2) 'k for jearm Goad', mijn bea uwt-stirtte. 14. Ick bes'kese', az broar az frjuen', 40 Droaf dol-duwckjend' ijn3) 't swart' bewuwn' Az yen, fen jamm're 't hert trog-rieuwd, Dy, oer sijn mam ijnn'4) triennen5) drieuwt. 6. 15. Mar hincke' ick, smertt' my sjochtme' aef6) seer, Den bosckje s' ticht mey' hollen gear, 45 Jae sjea forsleyn', 't quanz-quijz ontwyjen Fen 't schoerd' klaed, lijk't droaftme' ijn3) mijn lyjen. Ick sloeg (t' yenfadigh)7) merck' nogh' acht Herr' tong-wijld-weydjen, az to jacht, 16. Yn 't bjealg-broar' huwchle silschipp', dear 50 Se' oer my nijd-tosschen knarssje gear. 7. 17. Ljeave' HEER', ho langh schille' Y to-sjean? Bring t' honck'8) mijn siel. HEER' komm'se' uwt- [tjean,9) L: ') sjocht-nead 2) t'Wijl 3) yn 4) ynn' 5) trienen 6) oef 7) yenfadigh) 8) honk' 9) oet-tjen, Uwt 't oer-moeds]) woest schoer-sjeack lob-neyljen, Fen wrea jong Lieuw'-tosck komm' my feyljen. ^ 18. So sil 'k Jon2) lof, ijn3) 't ypenbier, Ynne' oer-great' Goads-Mient' bly in blier Ja4) ond're 't kreftigh-folle5) folck Lof-sjongje', az sill'ge Goads lof-tolck'. 8. 19. Litt' nea spijt-laeyts guwch-juwchje' oer my, 60 Dy oorsaeck-leaz sint mijn party' O! litse 't nijtgjende' eag naet winckje Yn t quea dat se', onrjuechts, my oertinckje. 20. Want dy stiltme' ljeafjend' ljue bejeartt' Huwz't naet ijn3) jearm' falsck huwchle hertt'. 65 Herre' eersling', Goad'-aef-aerd'e) forstan,7) Roav't still ljue tier, free stiltme' ijn 3) 't Lan.8) 9. 21. Den schoerres' muwllen op. Ha! ha! (Wijdz kiels) uwz eag dat sjocht 'et, ja Dear leyt uwz dwaens-dwerz'-eersling minsche! Wy sjea, wy habbe' uwz wille' in winsche. 22. HEER' Y sjea 't, swy' naet langer stil, Wezz' naet fier, wezz' mey my ijn 3) til. 23. Ontweytsje', HEER', nim mijn rjuecht ijn 3) acht', Placht', for my, t' eyn', mijns onschildz, placht'. 10. 75 24. Rjuechtj' my ney mijn gerjuechtigheyt', Lit se' HEER', oer my nin bly will'-weyd'. L: !) oermoeds 2) jon 3) yn 4) Ja 5) kreftig-folle 6) Goad'-oef-aerd' 7) forstan, 8) Lan. 25. Dat s' naet uwt-slaen: Ha,]) uwz siel-wille! Hy leyt, hy schil nea holle' op-tille. 26. Gjealpje', oer-stjealpje s' mey scheamts oer-stirt, 80 Dy bly ijn 2) mijn quealcks jamm're wirt: Litt' schanne'3) in scheamt' jerm'4) perssje'5) az [lead, Dy greatsch bravearje oer m' ijn") mijn nead. 11. 27. Yn tjin-deel', litse, heaglijck6) bly, Goadz lof op-helje', ijn2) sangh,7) mey my, 85 Dy hert-lust op mijn g'rjuechtheyt lizze Lit se' ijn3) gaest-wille', ijnfierne,8) sizze: Great-mack' wez de' HEER, waems njue-bejeart' Oer sijn trouw' tjieners free great wirt. 28. So schil mijn tong, hert, ja herts-gruwn', 90 Jon g'rjuechtheyt' meldje' alle uwre' in stuwn'. oe y t. PSALME hondert-in-fjouwer. 1. 1. Ried' to, mijn siel, tjogh9) all' dijn10) kreften gear, Lof-sjong, meyts great, dy great' HEER' God, [uwz HEER. O HEER' uwz God, great binne' Y, great buwtte' [eyne, 5 Glanz-gloarjend' Majesteyte' habbe' Y oon-teyne. L: ') Ha, 2) yn 3) schanne' 4) jearm' 5) perssje 6) heaghlijck 7) sang, 8) ynflcrne, 8) tjog l0) dyn 2. Y binne' ijn J) 't ljeacht (ö wond're oer-wond're'!) [oerschaed', Yn 't ljeacht oerschuwll',2) 't ljeacht iz Jon3) [teckne-klaed. Y spriedje de' hijmm'le-doecke' uwt, ney eag-schijnne, Az puwck-pearll' folie' ontfad'ne4) pronck-gordijnne. 2. 10 3. Dy sijn Oer-sealle' oer-soald'ret mey weak5) wiet Rin-wetter, dat, ho raen, az wuift' fest stiet. Dy 't wolck'-swirck' to sijn weyn' bruwck't. Dy [opp' wjuwcke Fenn' Wijnnen6) drieuwt, dy Him,7) az hoars, ford- [luwcke. 4. Hy macket sijn sill'ge' Ing'len, wif ijn !) roer, 15 Sweef-gaesten: sijn tjienst-boden flamjend' fjoer. 5. Hy het de' Yerd' fest'ge' in, op eyn gruwn-stoan', [gruwne, Jae sil fen pleats forwriggelje 't nin stuwne. 3. 6. Y hiene 't meye' aef-gruwne',8) az klaed, oer- [stopp': Dy wett'ren kleauwne' oere' heagste berge-topp'. 20 7. Mar for Jon3) luwd-rofte eernjend' tong're-sizzen Sluwp-sljuercken s' del, om for Jon3) foet' to lizzen. 8. Da tille' in stijcke' elck' bergs ruwgge' holle' om [heegh, In 't wiet roan ring' ney 't for him höl-gruwn' [leegh.9) L: ') yn 2) oer-schuwll', 3) jon 4) ont-fad'ne 5) weack 6) wijnnen 7) him, 8) cef-gruwne', 9) leeg. 9. Dear habbe' Y 't peald.1) ('t mey ruwz-bruwz-guwzje'2) [in bromje) 25 It schil naet weer 't heele' Yerdrijck gjealp oer- [schomje. 4. 10. 't Rin-wiet liede in stjoere' Y twissch' bergen [trogh,3) Dat scholp're streamm't'so ringen red az 't mog, Fen uwt-ljeaps dobb', ney 't wradz oer great See- [becken. 11. Dear komt all' Djier, fen fjild in berg', toarst-brecken. 30 12. Dear huwz-had't 't bly' swiet' wifif' Plomme', [onbeteamd, Dear 't toereluerck tjylp'-tjoyt'ret^twisschebeamt'. 13. Y lauwgje 't druwgg' bergte', uwt Jon5) oer-seals [wolck'ne Doz wirt fen Jon5) wircks frucht', de' Yerd' sed, [oer-molckne. 5. 14. Mey gerz, dat waegst in wreydt to beeste foer, 35 Mey kruwd in brea dat fore' earm' minsch' floeyt [oer, 15. Mey wijn dy 't minsche'6) hert, hertlijck bly, for- [huwgget, Mey Oolje dy him glanzjend' gled fol-nuwgget, Mey brea, dat minsche lea, mey kreften, stijpp't. 16. Doz wirt Goads wolcke' heag, beamt', mey sap, [trog-sijpt, 40 Opp' Liban', dear de' HEER' Ced'r in Denn' salm [set het, 17. Dear 't fleande' op ness'let, de /Ebers kleppe' op [klet, klet. Li ') peald 2)ruwz-bruwz-gruwzje' 3)trog, 4)tjylp'-tjoyt'tet 5) jon e) minsche 6. 18. d Heag'') bergh'-kruwnn', 2) meye' onklieuwb're [klipp'ne topp', Dear weyd't d' redd' klaerd-wiss'-ljeap-fix'3) Stien- [bocke op. Ynn rots-stien, dy uwt-molde'4) in schoerd fen ljea iz, 45 't K'nijn hipp'le-wipp't, dat, fen natuvvre,5) blea iz. 19. Dy vvijtte6) Moanne' iz mey heag' steat' bejuvvn'7) Om ty stippjen, tijd, jier, dey, uvvre'8) in stuvvn',9) Dy Sinn wit10) prealle' in striell' so struys to [fnuvvckjen ll) In, rjuecht-stuvvns 1~) dol, ijn] i) See-schoms wiet14) [to duwckjen. 7. 50 20. Den saeyt dy kiell' near' Nacht (ney Sins oer- [schuwll') Wier ijnls) 't woast' Djier', fen 't wad, wipp't [uwtt' rest-kuwll' 21. 't Wread' brieschjend' Lieuw'-jong bjealsck't (al 't [wad16) moat trillje) Oon Jö,J b) HEER, dat Y1') sijn schobsche' ijt- [graegt'18) stillje. 22. Az den weer 't ruwn-om gouwn'19) Sinne' eag [op-luwckt,20) Oere' Yerde',21) all 't nacht-djoey-wijld 22) ijnn'23) [schuwl-kuwl duwckt.24) 23. Den tredt dy Djier-haed-Minsche'25) uwt, ijnn'23) [moarn-stuwne,2,i) Om fxrdgjen 't yerd-wircks37) bodd', oon' lette - juwne.2S) L: ') d' heag' 2) berg'-kruwnn', 3) klaer-wiss'-ljeap-fix' 4) uwt-mölde' 5) natuwre, 6) wijtte 7)bejuwn' 8)uwre' 9) stuwn', 10) wit ") fnuwckjen '2} fjuecht-stuwns ») yn u) wiet 15) wad 16) jö, 17) y i») yt-greagt' J9) gouwn' 20) op-luwckt, 21) yerde', 22) nagtdjoey-wijld 23) ynn' 2i) duwkt. ) djier-haed-minsche 2®) moarn-stuwne, 27) yerd-wircks 28) juwne. L: ») wircken 2) yn 3) jon 4) wit niss' 5) yerd 6) swiet 7) oer-dauwge! 8) lauwge! ») wijde 10) duwckt, ») ynn 12) stranne' 13) wa ") omswommje. 15) Der l0)drieuwe, 17) Schyp. 18)ruwn-om; 19)swyp') 20) jo, 21)Muwn'!) 22) stuwn', 23) yn, 8. 24. Jon wircken:) HEER', het binne s' miett'-leaz [great! Ho glanzget ijn ~) dy salme' Jon3) wit'niss'4) bleat! 60 Het habbe' Y de Yerd5) mey fet in swiet0) oer- [dauwge!7) Het habbe' Y mijld d' Wrad mey Jon3) eyn goed [lauwge!8) 25. Dy See, dy brie, great', wijde 9) romme See, Dear duwckt,10) ijnn' n) djiept', dear djoeyt, lanz' [stranne'12) in ree, So folie 'er hanne Fisck, (wa 13) schoe se' ea sommje?) 65 Dy, lijts in great, dear njuencke' elck oorme' [om-swommje.14) 9. 26. Dear15) drieuwe,16) sijllje' in hobbelje great' [Schijp,17) d' Yerd-kleat ruwn-om;18) (d' Wijn 's jerm hoars, [spoare' in swijp')19) Dy Wal-fisck' dear bliez-borttjende lavearret, Dy Jon3) han salm', so great fen bjealgh, form- [mearret. 70 27. Jae toavje' in eagje' op Jo,20) (o oer all' Muvvn'1)21) Dat Y jearm' spijzgje' in fiedje, ijn3) nolcke [stuwn',23) 28. 't Foer gearje se' ijn,23) az Y se 'er mey mijld- [diedgje, Mey 't goe Jon3) yp'ne' oer-mijlde' han se' ea for- [siedgje. 10. 29. Schuvvll't1) Jon2) quicke' eag? jse schrickje;3) alle' [amme' het dien: 75 Jae stearre' in binne' oon madde' in tsaef forgien. 30. Seyne' Y Jon2) Gaest weer4) uvvt?5) jee vvippje'6) [in vvoelje,7) 't Ny-schepp'ne det 't bliere' Yerds gelaet' kryoeljen. Ho glanzget Jon2) uvvtnimm'ne8) prealle in eer! 31. Jae wit ig, oerd' nog boerd': Dat Y den HEER', Yn wille ijn9) goe behaeg', Jon2) wirck bewadde, Oon-quickje, in to Jon2) salm'-formeyts', steande' [hadde. 11. 32. Oon-schoagje' Yi0) de Yerd'?11) de Yerd' rijz- [bosck't, laef-lef, blea.12) Riere' Y10) 't bergte' oon? riyk stoam'-snuwt [trogh13) bergts ljea. 33. Weytsje' op, mijn siel, helje op, lof-psalm'-sjongh u) [de HEERE, So lange' ick amje', (5 't tjienje' uwz HEER God [t' eere!) 34. Mijn oer-tins, herts oer-koy, wird, luwd in liet, Wez fen mijn God, in 't wez my huynig-swiet, O, mey 't mar to mijn Goads behaege' uwt-tye, (:0 oer-sill'g lot!:)15) 'k sil my, ijnne'18) HEER', [forblye. 12. 90 35. O wiern' forwijll'ge' all' suwners, az 't hearst'-bled, Dy, azze' ontanckb're fjild-baergge', ijkel-sed,17) L: ') Schuwll't 2) jon 3) schrikje; 4) weer 5) uwt ? e) wippje' 7) woelje, s) uwtnimm'ne 9) yn 10) y "(yerd'? 12) blea, ,3) trog l4)lof-psaIm'-sjong 15) lot:) 16) ynne' 17) ykel-sed. Nea op 's Heern' wirck, in tol-leaz' wol-diede' achtje: Jae schille', az goad'-leaz' gruwle' ondjier, forsmachtje. Hadde' oon, hadde' oon, mijn siel, al weer in weer, 95 Lof-sjong, lof-sjong, mijn siel, ö lof-sjong de HEER', Hadd' mey m' oon, all' wradz ljue, ijn]) lof-luwd janckjen Om yvigh2) de' HEER', oer al sijn wirck, to tanckjen. oe y t. GOE-FREED, aef3) gaest-sjocht'1) oer 't Krjueschjen uwz SILLIG-MEITSERS. Myn herder, haed, hoal, siel-beweytser, 5 Borg', Los-jild, HEER, God, Sillig-meytser, Dy de' AL stal-forme, klaeyde', in mecke, Oon 't krjues bleat,5) neaken spalcke', uwt-recke, Beblet, bespeyn', trog-neyle' in wuwne, Ljea-liljende' hingget om mijn suwne. 10 Hier stiet boall', racher, guwt-soldat, tross', Schodd', reysger, jan-raeb in sijn maet, los; Hier preallet Prester in Levijtte, Dy de' holle schoddje', in schom-tosck' bijtte, Ja holsch' fornijnne galle' uwt-gjoalppje: 15 Föy! (oor' ljue holpp') dy salm' nu holppje. Komm' dol fen 't Flock-hoalt', dat wy 't kinne ^Ef6) God dy ljeaft, az Soon', ijnx) minne. Hier djoeyt de Dealle', ijn1) geanne' uwt-litt'ne, In het de' Al-fjuecht-winst' wean-besitt'ne, L: ') yn 2)yvig 3) oef 4) gaest'-sjocht' 5) bleat 6) CEf 20 In het God-Soon', ja 't libben salme, *) Ynn' Deads grijz' gr$f-tuwt' gjealp oerwalme. O Jesus! dy 'k doz jam're' oon-schoagje, In loaytsje' op oore'; Och Heere, ick droagje! Luwck' my, genae-mijld, de' eagen ypen, 25 My kattjende' op, uwt 't suwn'-bod sliepen. Op dat ick mierckje' ho 'k salm' for-oon tjea, In, mey fuwll' suwne', az to Jon ~) hoan' stea. O alder-dildigst' Goads Laem', reytsje Mijn hert in gaest: 6 komm' formeytsje, 30 Forstallje' eack Mijn (och ijn :i) dizze' uwre) Az 't moard'ners hert', to 'n ny kretuwre; Op dat Jon2) Gaest mijn ijn-borst4) seyt swiet: Ioed5) habbe' ick, to Dijn8j silligheyt', hiet Goads hiett'ne' uwt-domppe', in de' hol forbuwcke, 35 Ioed5) sill 'k dy, to My,7) ijnne' hijmm'1 op-luwcke. E y n e. Dy fijv-in-tachtigste PSALM E. 1. Yen Psalme for dy oerste Sjong-maester, ondere bern fen Korah. Ney stjoer eag-loayts, ney soer oon-ploer', ljeave' [HEER. Ney 't grommeljen, az tong're-wolcke', oer uwz, 2. Habbe' Y Jon2) lan, gloer'-eagjende' oon-sjoen [weer, In 't finz'niss' ward'8) fen Japix lest-Ief huwz. L: 11 salme. J) jon 3) yn 4) yn-borst 5) Joed 6) dijn 7) my, 8) wrad' 3. Dy miz-died fen Jonx) folck habbe' Y uwt-schopt, In, for Jonx) wreck-eag, all' jerm' suwne' oer- [stopt. '0 4. Red habbe' Y Jon1) oer-bolgne' oersjied'ne moed Uwt-diept; dol laey Jon1) toarns fjoer-hiett'ne [gloed. 2. 5. Bekearje' uwz, God uwz wol-fearts, bringe' uwz [t' honck 't Hiet-fall'gjen fen JonJ) bloed', ijn2) kieltme bet. 6. Sett', yvigh Y, oer-dwérz', Jon]) fjuecht-sjeack' [schonck? 15 Dy uwz, fen team' to teame', az tong're plet't? 7. In schille' Y uwz naet libb'ne quickje'? ö my! Op dat Jon1) folck jearm' weer ijn3) Jo3) forbly? 8. Och! litte' uwz weer Jon1) goertierne' herts-njue [sjean, In litte' uwz weer Jon :) wol-feart'-seyne' oer-tjean. 3. 20 9. 'k Sil4) hearckje ney 't jing' God d' HEERE' [eernjend' seyt. Hy sil fen free sijn ljeav'lingen op-jaen, Fen free, dear uwz sijn goe behaege' ijn2) weyd't: 10. Mar dat wy naet weer 't on-tijgg' spoare' ijn-slaen.5) 't Iz sijcker dat sijn silligheyte' iz ney, 25 In ney, dy Goad' freezje' op 't smoll' lock-paeds [wey. Op dat weer ijn2) uwz ljeav' Lan wenje, ö HEER'! Jon glanz', Jon1) gloar', Jon1) heagste' ontsjoen- [wirdde' eer'. L: ') jon 2) yn 3) jo *) sil 5) yn-slaen. Dy twae-in-tsestigste PSALM E. 1. Yen Psalme DAVIDS fore oerste Sjong-maester oer JEDUTHUM. 1. Al tomm'let wradz djoey' hol oer bol, 5 2. Mijn siel iz ommers stil in wol Yn God, mijn gouwne wol-fert'-somme. 3. Hy ommers iz mijn rotz' mijn seyn', Mijn heag-fortjog. O 'k sil naet t' eyn' Trog swier, weack-wanck'le' on-moede' om-komme. L: ') goertiern'heyte', 2) inckel-hertig-gol. 3) ynn' 4) wierheit' 5) yerd' 6) gerjuechtheyt' 7) hymm'le 4. 11. d' Yenfad'ge, trouw', witt'Wierheyt'wirt ontmet Fenn' gouwn' Goertiern'heyte',1) inckel-hertigh-gol. ~) 30 Gerjuechtheyt' Free ijnn'3) ljeafflijcke' earme' om- [fet't. Jae paetgje elck-oarm swiet. (Goad'-ljeav' frjuen- [schipp'-fol:) 12. Dy wierheyt'4) spruwt't uwtte' Yerd';5) Gerjuecht- [heyt'6) sjocht't. 13. Fenn' Hijmm'le ') dol. d' HEERE' uwz mey 't goe [oerfocht't. 14. Uwz lan jouwt frucht'. Gerjuechtheyt' for HIM [giet. 35 Doz sill'g hy uwz sijn sill'g foet-paed lanz liedt. Eyn. 2. 10 4. Ho lang sill' jiemme jin yen Man Quea stichtje', in salm' reytsje ijnne tann' Fenn' Deads gijz-tuwt' (ö sljuecht bestjoere!) O! jiemme neaktx) de' op-til-leaz'3) ploff', Az 't moerr'-wirck, ad, mey stijpp'-loss' boff', 15 Trog twiere-wijn-flecht' wirt om-schoerre. 3. 5. Iearm'3) leaze' iz, him uwtte' heachheyt' dol To hompjen, dy God op-tjean wol. Dwaenz ljeagen-tjienst' trog-swiet't jearm' wille: Iearm' 3) muwlle seyn'-kat't, ijn 't petear', 20 Mar 't binne'-hert giet mey flock' to keer'. Ia4) 't flockt t' on-jouwlijck'-gruwle. Sela! 4. 6. Dog du mijn siel' wezze', ijn God, stil, Mey Goads woll' wez dijn wolle' ijn til. 'k Toafje' all' mijn tier uwt sijn goe lomme. 25 7. Hy, ommers iz mijn rotz' mijn seyn', Mijn heag-fortjog: 5 'k sil naet t' eyn' Trog swier weack wanck'le' on-moede' om-komme. 5. 8. Mijn glanz', mijn gloar', mijn wolferts lot. Mijn kreft, mijn to flechts5) honcke' iz God. 30 9. Fortrouwje' op Him ijnne' alle' uwnck stuwne O folck dat for' Goadz eansicht' leyt, Stirte' uwt herts droafte' ijn ijnfiernheyt Goad' 's uwz treast-mijld to-flecht' befuwne. Sela! L: ') neackt 2) op-til leaz' 3) Jearm' 4) Ja s) to-flechts 6. 10. Het 's 't grauw'? naet. het gemien' ljue? naet. Het s great'-Hanz ?!) ljeagen naets schijn-aet. Ynne' Eynser, aef2) opp' Weag-scheall' wippe Ynn jin-wicht' fenn' salm-naetigheyt' (O naet'ge minsche bern!) dol leyd, Schoe naet'ge naetheyt' jearm op-hippe. 7. 11. Fortrouwje op (earm' ljue druwck') oer-moed', Nog op ruwg' roav' Yerdsch' 3) dwelm'-goe goed, O litt nin wean 't greatsche' hert trog-wrotte: ^Ef4) schien 't formoggen greater wirt, Lit dog dijn Djier-domm' wjealdigh5) hert 45 Dear op nog gruwn', nog festheyt' sotte. 8. 12. God eerne' in seack, 'k hab 't duwbbeld heard', Dat kreft in stercktme' him salm to-heart. 13. Ja6) eack goertiernheyte' iz Jöns7) HEERE. Wis, Y forjildje elck yen ney dwaen,8) 50 Dy quea mey 't quea, d' goe sille' Y jaen 't Goe, in dat oon elck' to Jon9) eere. Eyn. L: ') great-Hanz'? 2) oef 3) Yerdsch' ontbrekt 4) CEf 5) wjealdig 6) Ja 7) jöns 8) dwaen. 9) jon 15 Dy san-in-segtigste1) PSALM E. 1. Yen Psalme, yen liet fore opper-sjong- maester, op Neginoth. 1. 2. Wezze'2) uwz goe-njue-mijld, HEER' God seyngje [uwz,3) Ion eansichts glanz' ljeacht' blier uwz oer 5 3. Dat me' oppe' Yerd' kin d' wey ney Ion4) eyn huwz. Dat de' Heyd'nen Ion4) wol-ferte' oon-gloer'. 4. Den schil all' wradz5) tonge, God, Ion4) lof, lof-sjonge. 5. Io, dy 't folck rjuecht rjuecht't, 10 Io sil naessje' in naessje6; Iuwchje' ijn herts heag-staessje,7) Dy Y liedje' op 't sljuecht. 2. 6. Dy ljue fen east, west, noarde' in suwden, Dy ljue fen heyn', dy ljue fen fier', 15 Ion lof op-hellje', uwt herts gruwn', luwde', in Iee meytsje' yen heachlijcke' heag-tijds tier', 7. Om dat de' Yerd' gewas jout, Mits d' goe God fen pas jout Seyn', Sinn', wiete'8) in druwgt'. 20 8. God sil seyne' uwt-seyne Oer all' wijd' wradz9) eyne,10) Doz him de' Yerde' ontsjocht. Eyn. L: ') san-in-tsegsiigste 2) Wesse' 3) uws, 4; jon 5) wrads 6) naeszjc 7) heag-staeszje, 8) wiette' g) wradz ll1) eyne L: ») yn-borste', 2) gruwn 3) jo, 4) yn 5) CEf 6) oef 7) y 8) om-ruwnje'. 9) jon 10) y. u) had't Dy hondert njueggen-in-trijttigste PSALM E. 1. Yen Psalme DAVIDS fore oerste Sjong-maester. 1. 2. Myn ijn-borste',:) hert', ja gruwn'2) fen 't hert, Fen Jo,3) mijn God, trog-gruwnge wirt. 5 3. Y kinne my, ijn 4) wiss' wijz' witt', ^Ef5) 'k gong, aef6) stea, aef6) rijzje', aef6) sitt'. Mijn binne'-herts tinss', fen fiere' Y kinne, Tuwck' wit Y 't ho mijn paden rinne. 2. 4. Al sluwt mijn muwlle' az wirdd'-leaz' hol, Sjea! HEERE' Y7) wittet stip, lijck'-wol. 5. Y ringje', om-ruwnje',8) oer al, mijn spoar', Oone' yene' in oore' ig, aefter, foor', Jon hanz-trieuw perss't my boppe' in ond're, 6. Dat 's mijn forstann' to heag, to wond're. 3. 15 7. Wier rin ick for Jon9) Gaest? in wier, Wier fljueg ick for jon eansicht' fier? 8. So k heag' de' heagste hijmm'le Seale' ijn*) taeg, Dear binne' Y.10) Böddje' ick my holl'-leeg, 9. Dear binne' Y.I0) Noam' ick moarn-stuwns wjuecken 20 Om ijn4) 't uwt-eyn fenn' See to duwcken. 4. 10. Eack dear laet my jon hanne, in dy; Jon rjuecht're hann-grijppe' had't11) 'er my. 11. Al kate' ick den: dy tjuesterniss' Mijn swart' schuwll'-klaed, mijn stop-teckne' iz: 25 Den iz d' nacht salme', om my to jechtjen, Allijcke' in middey-Sinne', ijn1) 't ljeachtjen. 5. 12. O 't tjuest're tjuest'ret, nogh d' near' Nacht Iz nacht'2) for Jo.3) Salme' 't tjuest're ljeacht 't Salm'-ljeacht',4) dat 't tjuest're tjuester schiep'.5) 30 13. HEERE' Y6) besitt' mijn Niere' höl-djiep.7) Y habb' my ijn1) mijn Moars buwck-terme Beditsen in wol nauw' bescherme. 6. 14. Ick lof-sjongj' HEERE', ö 'k lof-sjongj' Jo,8) Oermits ick freazlijcke', in dear to 35 Op wond're wijze macke bin! Jon wond're, 6 HEER', mijn siel' wol kin. 15. Mijn bient' wier naet uwt Jon9) eag-micke. Da 'k ijnx) 't oerschuwll teyn' wirde' in hicke. 7. 16. Da 'k, az bordoer'-wircks-tried', forgierd, 40 Uwt-wircke wirde', ijnne'10) onderste' yerd. Da seag Jon9) eag mijn ming'le-klomp', Mijn stal-leaz', jiett' to wird'ne, romp', Mijn knaet'-daey-klont', n) mijn Chaos kleauwne, Az wier 't ijn1) Jon9) boeck-bled op-schreauwne. 8. 45 Ja12) aef 't az op Jon9) tol-roll' stoe13) Dy Dey-stuwn'u) dat ick wirde scoe, L: ') yn 2) nacht 3) jo. 4) Salm'ljeacht', 5) schiep' 6) y 7) hol-djiep. 8) jo, 9) jon 10) ynne' u) knset'daey-klont', l2) Jae 13) stee 14) dey-stuwn' Lang eerse' op-deage', in lijck'-wol!) wis. 17. Dearomm', ho koss'le koss'iijcke iz My, 5 mijn God, jon djiepe' oertinssen. (O See fol swiette' om ijn2) to drinssen!) 9. O kreftig folie'! o tol-leaz' somm'! 18. Ho soe 'k s' ea tollje? 6 'k bin to dom! Jae binne ijn2) toll' fier boppe' all 't san. Az ick ontweyts' so 's mijn forstan By Jo,3) in mey Ion4) wond're diedingh',5) Trog swiete' oer-koaye', ijn2) wijze' oon-fiedingh.6) 10. 19. O God dat Y7) ijn2) kreft op-teyn', Dy gruwle god-leaz' brocht'ne t' eyn! Wijck fen my bloed-boalsch' mannen wijck'. 60 20. Dy Goade' oontaestje' eer-scheynelijck. Foy! dy Goads fijnne' ijn2) gloare' ophelje, In fen jearme yd'le'8) eer ljeagne-bellje. 11. 21. Schoe 'k se' haetje naet? ja HEERE'ick haet' Fortrietlijck' him dy Jo 9) jin-staet't.10) 65 22. Ja 'k haetje se' ijn2) walg'-folle werz', Mijn fijnne binnes', duwbbV in dwarz'. 23. Trog-gruwnje' in prieuw' me' aefu) 'k lanz 't schann'- [paed rin, 24. In lied me' op 't rjuecht', trog Jon4) genaed'-Sinn'. Eyn. L: lijck'wol 2) yn 3)jo, 4)jon 5)dieding', 6) oon-ficding. 7) y 8) yd'le ®) jo 10) jin-stiet't. u) oef Dy fijftigste PSALM E. 1. Yen Psalme Asaphs. 1. Dy greate' HEER' God,*) God oer all' Goaden [spreekt, Hy ropt de' Yerd', fen dear Sinne' uwt 't bod [op-weck't,s) 5 To dear s', lett' juwnz, ijnn'3) See-schirtt' t' sliep', [dol-sink't, 2. Uwt Syons schijnt' forschijn't God, dy gled blinck't. God glinst're gloar't ijn4) gloey-gleon' glanz'e om- [glezze. 3. God teant God-prealle', God sil eack naet stil wezze. 2. For him giet fjoers ljeacht' leag, dy 't all' fortear't 10 Storm', touw're, twierr' ruwn om him guwll't in [beert. 4. Hy jout fen bopp'ne' oon hijmm'1 in yerd beschie, Befell'-luwde' om to rjuechtjen sijn ljeav' Lie, 5. Forgearjes' dy mijn gunst-genoat'schipp' smeytsje, Dy mijn forbuwn', meye hoascke' aeff'rhanne5) [meytsje. 3. 15 6. Salm' de Hijmm'len kund'gje uwt sijn gerjuecht- [heyd, ja, Ja, want God iz de Al-rjuecht're salm', Sela! 7. Hertse' ho 'k sil eernje', o herts', mijn folek, in [buwgj', Herckje' Isr'el herekje', het 'k onder jiemm' be- [tjuwgj'. L: ') God, ontbrekt 2) op-weck't. 3) ynn' 4) yn 5) ceff'rhanne L: ') oeff'ranjen 2) oef 3) woaste' 4) OEfFerje 5) Beleauw', 6) dy, 8. Ick God, bin jiemme'eyn God, dy omme' 'taeffranjenx) 20 Naet straffje, oermits dy for mijn eag steez branje. 4. 9. Het 's my oon Oagsse' aef 2) Bock', schien 't ker [uwtt' stall'? 10. Wadz tol-leaz' Djierte' iz mijn, fen berge' in dall. 11. All' 't fuwggel't datt' berg'-kruwne' oer-wjuwck'let [bly, All' 't wijld' fen 't woaste'3) in bruwckb're fjild [heert my. 25 12. 'k Nim 't so, schien 'k hong're' in 't jiemme' oonsey', ['t wier dolheyt', Want salme' alle' Yerd iz mijn, in all' wradz folheyt'. 5. 13. O 't 's nead-leaz dat ick ijt meste' Oags'ne flesck, In Bock'-bloed nutgje, in toarst (dy 'k naet ly') [lesck'. 14. JEïïerje4) oon Goade' herts-fjoer'ge tancke', in [bring 30 Trouw' de' Alderheagst', 't Belauw',5) dat muwll' [ontging. 15. In ropp', my oon ijn neade', eangst' in forsearjen So holpje ick Dy,6) den schitte mijn Namme eerje. 6. Doz oon Goads folck', dat God genae-mijld weyd't. Nu herckje' al ford, het God jinn' goad-leaz' seyt. 35 16. Het allje s' fen mijn Ynsott', wit-haetsck, blijn, Het giet mijn Buwn' jearm' fuwll' muwlle' uwt in ijn. 17. Jearm dy mijn tucht'-rijzbiezm', stiel-hird, jin-grijzje Mijn wird smaedje', aeft'r' reg wye' in werz aef- [wijzje. 7. 18. Mar loaytsje se' aernze' in tjeav'? mey wijd' [ljeap rin 40 Straeck ney him to, straeck mey him yens fen sin. Meye' Oer-spill'-schodde' in schomme' eyn-deelje s' t' fuwl,2) 19. Jearm' tuwt flaebbijt't ijn 't quea; jearm' tonge' [in puwll Fenn' leage' in ljeag'ne knet't, in nedd't, in breydjet, 20. Dy tjinn' eyn broar' (eyn' Moars soon') last're-weydjet. 8. 45 21. Doz dwaenese' on-tijgge'; in om dat lek8) swy Iz jearm' mail' mienje' lek bin allijck. ö fy! O 'k sil se' hird straffje' in onder eagen gean. 22. O koenes' dit, dy God forjit', forstean! Op dat 'k jearm naet, ijnne' hiet-fall'g' gleon' straf- [soer'-wea 50 Dear nimmen uwt-holp' det, krefts hanz4) wey-schoer' [wrea. 9. 23. Wae, mey oprjuecht' ijnfierne' hert, hijmm'le janck't, Wae my tanck-eefferjend' 5) herts-taens'-rijp tanck't. Dy sil my eerje' ijnne' eer' dy my beheag't: In wae sijn wey, sill'g' wey dy ney my weag't, 55 Rjuecht fijn-wol lanz troayt, sil Goads fijn-wol [smeytsje, Goads ijn fijn-wol, in him dear ijn formeytsje. E y n e. L: ') cef-wijzje. 2) fuwl. 3) ick 4) hans 5) tanck-oefferjend' Dy san-in-tnjueggentigste PSALM E. 1. 1. Nu de heagste' HEER' stiet to roer', Az Haed-rejinte',*) in stjoer' Oer 't wirck fenne' heel' Natuwre, Iz 't all' ijn2) sjong-bly' nuwre. Nu 's de Yerd'3) trogh-blier4) in blier, Yn laeyts-wille', ijn2) wol-tier'; Nu 's all' (trog See in sann' Fenn' wrade'5) aef-schaette')6) Eylann'7) 10 Yn seyn'-juwch', let in yer. 2. 2. Ruwne om Him8) wolck'-swirck' swomm't, Dat him ijnn' 9) tjuest're' om-momm't; In (ö wond're'!) uwt dat tjuest're Gloar't sijn gerjuechtheyts ljuest're. 15 Dear bleackt sijn rjuechts glanze' uwt Dear trogh10) Hy u) hecht'-fest sluwt't Sijn, oer-all'-troanen, Troan'. 3. Gleon fjoer giet Him fore oon, Dat all' sijn fijnn' fry-buwt't. 3. 20 4. Sijn blix'me' oer-Ijeacht't de' heel' wrad', Dy dwelmt, fen kjealtme', ijz-kad.12) 5. 't Bergt' raent az waegs, waems Holl'-ljea Fen bopp'ne' aef13) ploffje', ijnn'9) dol-Sea, u) Az t HEER'NE' hird eansicht'-soer Jearme' oon-grijmm't grauw in stioer: L: ') Haed-rejinte, 2) yn 3) yerd' 4) trog-blier 5) wrade' 6) oef-schaete') 7) Eylann' 8) him ") ynn' 10) trog ") hy 12) yz-kad. 13) oef u) dol-Sea, L : ') ynn' 2) kund'gje 3) sijnn 4) Gloed'-gouwn' 7) OEf-goad'-popp'. 8) doi-duwckje' 9) hymmelsch' 12) witt'nisse 13) heechheyte 5) al! 6) oon-dwaen', 10) jon n) oord lens d' HEER' dy d' wrad fet in klaeyt, In, az ijnn'knieren draeyt, Fenne' oon-fangge', oere' oon oer'. 4. 6. Salm' de hijmm'len kund'gje'2) uwt sijnn'3) 30 Gloed'-gouwn' 4) gerjuechtheyts schijnn', Wier uwt d' ljue, loayts-ljeacht, leere d' Gleon'-gloar'-glanz' fen Goads eere. 7. Jae moatte' all'5) schamm'-rea stean Dy bijlld'ne' eer-tjienste' oon-dwean',6) 35 In pochje' op de' i®f-goad'-popp'.7) Buwg', bock', döl-duwckje'8) ijnn'J) dopp', O goaden for Goads Trean'. 5. 8. Dit wicht'-Wird (ney bejeart') Het Syon blier oon-heard: 40 Dy Goad'-sill'g' Frouwne-raeye, Fen Juwdae Doayt'ren, baeyde Ynne' hijmmelsch'9) swieterny ', Asse', ijnn'x) herts-oertinss', bly Uwt Jon10) wirds swiet-wiet diep't 45 Jon oord'lens11) on-gruwn' djiept'. O witt'nisse'1S) oer wirdy'! 6. 9. O Allerheagste' oer-HEER'! Jon heachheyte'13) het nin keer', Mar giet (ö heachheyts-Sinne!) 50 Oere' alle' Yerdz om-gongh'x) hinne. Het aern' Goad'-preall'-Namm' bruwck't, Djiep, £or Jon2) heaght', döl-duwck't: 3j Jon heachheyt' buwcket dol,4) Het heag, trog heag-moed', swol, 55 't Heag' wirt, trog Ion s) heagt', fnuwck't. 7. 10. Trouw' fromm' ljeafhabbers Goads (Oppe' HEER' festge', az opp' Roats') Litt' litte' ijn5) wol-dwaen blijckje Dat jiemme' fen 't quea werz-wijckje. ^ d HEER'6) tjocht sijn gunst'-genoat' Uwtt' schoer-sjeack'-neyll'-kloer'-pöat',7) Uwtt' kners-knijpp'-knoarr'-kneag' tann',8) Uwtt' goadleaz' schelmsch' moard'-hann'9) Dy dolckjet ney sijn ströat'.10) 8. 65 Uwt uwnck het de' HEERE' him teyn'. Dear boppa wirt Goads seyn' Oere' oprjuecht' rom uwt-spried'ge; 11. Him wirt ljeachts glanz'-will sied'ge. Dit lock, spoed', wol-feart' sied 70 Eynling' de' oprjuechte' ijn-mie't.1X) 12. Wezz' bly rjuechtfird'ge ljue. Lof-sjong de' HEERE', ijn5) herts-njue. Syn Heyl'gheyte'12) huvvg'-tanck13) bied'. E y n. L:1) om-gong' 2) jon 3) dol-duwck't: 4) dol, 5) yn 6) Heer 7) schoersjeack'-neyll-kloer'-poat', 8) tann', 9) moard'-hann' 10)ströat'. n)yn-mie't. 12) Heyl'gheyte 13) huwgg'tanck Dy fjouwer-in-tweyntigste PSALM E. 1. Yen Psalme Davids. 1. d' Heel', great', grouw' Yerd'-kleat',l) swier fen [fracht', Bestiet uwtte' HEERE', iz ijn2) Goads macht', 5 Mey alle' Yerds8) oer-floed-folie' ijn-boele;4) d' Heel' Wrad,5) d' romm', ring'-ruwn' wijde Wrad,5) d' Heel' Wrade'6) het de' HEERE' ijn2) teamm'- [twangs wad', Mey 't jing' er ea djoeye' aef7) kriöele. 2. 2. d' HEERE' het se' opp' Marz höl-böl-bruwz focht', 10 Dy s', mey' wiette' earm'-klimm', ruwn om-bocht't, d' HEERE' het se' opp' weagz weack wiet wol fest'ge, Az op in hird stjuwg' stieri-klipp'-gruwn': d' HEERE' het s' mey rin-stream' wiette' ombuwn', In so 't8) fest wanck'leaz' stean belest'ge. 3. 15 3. Het wol-sill'g' minsch' sil klieuw' om heag, Wae9) tocht'gjet op, az fjoer-flamm'-leag, Fol Goads driftme', oppe' haed-sillige' holle Fen 's HEER'NE berge'? O! wae sil stean Op 's HEER'NE' heage' heyl'gheyts pleatse', in [sjean', 20 Goads ljeafflijck', wol-swiet', miett'leaz folie? L: ') yerd'-kleat', 2) yn 3) yerds 4) yn-boele; 5) wrad, c) wrade' 7) oef 8) 't ontbrekt ®) Wa 4. 4. Dy, dy minsche' is 't waems han nog hert Mey onrjuechts fuwl bemodd're ea wirt: Dy, dy minsche is 't waems Goad-fromm' siel naet Ynn' onwirdd' weanz on-wier op stuw't: Dy, dy Minsche'l) is 't waems 2) ijn-borst3) snuw't Nea loft', dy leag-swar uwt sijn kiel' laet. 5. 5. O dizz' Ljue de' HEER' mey seyne' oon-waeyt Mey g'rjuecht'gheyt', fen Goadz wol, oer-klaeyt. 6. Dit 's de' aef-komst'-stamm'4) dy ney de' HEER' freje. Dit s de' HEERE'-hoasck' Team',5) dy Goad' tanck- [ryyck't.6) Dit s t folck dat Goads mijlde' eansicht' syyckt. Dit 's Japick,7) dy de' HEER' God belye. 6. 7. Tillje' hollen op, neye' hijmm'le', o red, Great' Porten Goads, ö wezz' naet ted, 35 Ontjaene' ontwijdje', ö ijv'ge8) Döaren; O Porte' 6 Doare' ontjae, meyts' romt', Meytsje' ijn-gongs 9) pleats': de' haed-Kening komt, Fol eer'-glanz'-preall' sijn huwz ijn-gloaren.10) 7. 8. Wae iz dy Kening' so fol eer? 40 't Iz de' Oerste', alle' Heerne' oer-HEER', mijn [HEER'. 't Iz de' HEER'n) waems stercktme' oer alle kreft' giet. L: ') minsche' 2) waarns 3)yn-borst 4) oef-komst'-stamm' 5)team', 6)tank- yyckt. ') Japick, 8)yvge y) yn-gongs ">) yn-gloaren. u) Heere' 't Iz de' HEERE' oer-wjeald'gjerT) ijn 2) 't gefjuecht, Dy fjuecht-winst', sonder gaede' uwt-rjuecht't, O oer-won-seyn' dy ijvigh3) heft' stiet! 8. 45 9. Tillje hollen op ney' wolck'ne',4) 6 red, Great' Porten Goads, wezz' nu naet ted, Ja wijddje', ontjae jieme' ijv'ge 5) Döaren. Op Porte',6) op Doar', rom-bean', meyts' romt', Meyts' pleats' de' haed, seyn-rijck', Kening komt, 50 Meye' heagste' eer-preall' sijn huwz ijn-gloaren.7) 9. 10. Wae 's dizze' haed-Kening so fol eer'? 'tlz de'8) Oerst', 't iz de 'aller Heer-schearne' HEER', 't Iz de' eere salme', uwt waems eer' de' eere Opp'rjuechte' eer-ljeafjende' eer'-ljue saey't, 55 't Iz de' eer'ne' HEER', dy de' haed-eer-steaf [swaey't, Hijmm'1, Yerd, mey my, eer-sjongj' mijn HEERE! Sela! E y n. L: ^oer-wjeald'gjer 2) yn 3) yvigh 4) wolck'ne, 5) yv'ge 6) porte', 7) yn-gloaren. 8) de L: yn 2) Wradsch' 3) Riedsheren, 4) troye 5) Heere, 6) allje' 7)rallje': 8) Forschoere, 9) strie, 10) bannen, ") hannen. 12) ynne' 13) hymm'le 4) hadt, 15) dwijl-kat. Dy oarde PSALM E. 1. 1. Het knet't, het bret, het djoeyt, slobt, wadd't in [waez't, Het reckje' in breckes' breyne' ijn1) 't leaze oer-lizzen, Het schoerje s' holle', in hottje sin in gaest, 5 Ho bossckje' all' Naessjen gear, ijn J) dwaen ijn ') [sizzen. 2. Wradsch'3) Keningen, great' Forsten, rijpp' Rieds- [heeren,8) Fen east, west, suwd, noard schoallje' in troaye4) [t' honk', Om de' Al-oerst HEERE',5) in 's HEERN' salv' [Soon' to keeren, (O kreftleas' dwaen!) in sotte' oerdwers jearm [schonk. 2. 3. Jae allje'6) in rallje':7) 6 lit uwz, mey elckoor', Forschoerre,8) ploaytssje' in brecke', az strie',9) herr' [bannen,10) In raeffelje jearm touw-wircks flaegs to loar', In wy 'et fen uwz schoncke', halze', earme' in [hannen. n) 4. (O slop besluwtt'!) Dy ijnne'12) heagste'hijmm'le 13) [sealle 15 Sijn onbeklieuwbre feste wen-pleats' hadt, 14) Tuwlckjet mey jearm' ba-heys lit-tinckne prealle, Ja laket scheetsck oer soek oerdwaelsck dwijl-kat.ls) 3. 5. Mar az hy den, mey gleon' grijmm' eag-leag', soer, Hiet falgjende' uwt-breck luwd begint to bromjen, 20 So schil Hy x) s' hird, toarn-gleon, az mey holsck [fjoer, Forschrickje', in blea lea-lilljend'2) lef dwaen [schromjen. 6. Ick hab (doz eern't3) d' heagste' HEER) dy gloar- [glanze' holle, Seyn-sill'g-salve' oerstirt, oer-öalje', ijn4) oer-miett', Mijn Kening hab 'k, mey miett'leaz' gaest op-folle 25 Oer Syon, dy 'k mijn heyl'gheyts rest-berg' hiet. 4. 7. Nu sil 'k, ijn4) 't klear, forklearje fen 't besluwt, Het d' HEER my sey, for wradz5) bouw', tijd in [stuwne, Mijn Soon binne Y,6) dy 'k alle' oer-jouw to buwt, Soon dy 'k joed oanfangleaz teyn hab in wonne: 30 8. Dogg' sljuechs in aesck; 'k sil, 'k sil7) fen fiere' in [heyne, AH' heyd'nen Jo8) to 'n erve', ijn4) eyndomm' jeen, AH' wijd' wrad 9) oer, oon all' ig oerd in eyne, Sil Jon besit eyn-peall' nog miette' ea sjean. 5. 9. Y schille10) s' meye' hirdde'n) yerz'ne' oer-haed- [stoak slaen, 35 Dy Jo8) naet tjienje', in Jon bedrieuw' jin-pielje. Oon sticken buwtssje', oon gruwze'13) in tsaef [fordwaen L: ') hy 2) lea-lilljend 3) eern't 4) yn 6) wradz 6) y, 7) 'k sil ontbrekt 8) jo 9) wrad 10) sille ") hirde' 12) groese' Schille Y !) se', in az glez-bruwckle' yerd-pöt for- [niellje. 10. Doz Keen'gen nimme', ö nimmet ijn-djiep 2) t' hertt'ne, 't Jilt: bruwk'3) forstan, 4J dizz'5) wichte'6) haed- [saeke iz7) 't wird. 10 O Rjuechters great in wiealdig,8) wol-lust-dert'ne, Ly' nolcke tuchte', ó9) 't domme' hert naet for- [hirdd'. 6. 11. Tjienje hoasck, 6 9) tjienje', ijn10) bernne-eangst', [nommel njoet, Mey djiep ontsjog de'n) HEER', de' oer alle' Heerne' oer-HEERE, Buwg, wezlijcke',12) ijn10) gelaets-blier, demmen, [froed, 45 Buwg for him; libbje' in rjuechtgje ney sijn leere. 12. Forwolkomje s HEERN' Soon, mey ijnfiern'13) [druwckjen Fen hert-gruwnz paey, blier-sillig swiet onthell', Op dat hy jiemme' opp' wey naet kom t' for- [buwckjen, u) Yn moedz hietfallg',15) wisp'-leagjend' gleon az [d' heil.J6) 7. 50 O wol-locksill'gh!17) oer-locksill'gh iz dat folck! jO locks-lock', fier bopp' wit, forstan, aef18) tinckjen) Dy op him trouwje'19) in bouwje'. O 't iz in kolck' Fen on-gruwn' swiet, dat Hy20) jearm' mijld 21) det [schinckjen. E y n e. L: ') y 2) yn-djiep 3) bruwk 4) forstan, 5) diss' e) wigte' 7) is 8) wjealdig, 9)o 10)yn u) de 12)wezlyke', 13) ynflern' 14) forbuwckjen 1S) hietfalg', I6) hel 17) wol-locksill'g! 18) oef ») trouwje 20) Hy 21) myld 16 Dy hondert njueggen-in-tweyntigste PSALM E. 1. Yen Liet HAMMAALOTH. 1. Fen berns schoncke oon, doz eernje earm Israël, Wier 'k hird beneard, az 't yerzin dat me ijn 't fjoer [docht. 5 2. Fen berns schonck' wier 'k forbuwcke in djiep [treauwn del, In lijck'wol habbes', Goad tanck my naet oer mocht. 2. 3. Naet oorz den az me op 't Fjildl) om schoert [de breack', Naet oorz, allijck dy Ploeyers greyde brecke, Naet oorz, naet oorz wirt mijn earm' reg lanz eack 10 Fol forgen, forge oon forg' lanz hinne mecke. 3. 4. Uwt wiert mey my, hie d' heagst' rjuechtfird'ge [naet 't Leaz' tijz-jearn dear goadleaze oon sticken buwcke. 5. Wye aefterbeck, HEERE, all' wae Syon haet, Litt' se ijnn' rea scheamtme in eerleaz' schann' dob [duwcke. 4. 15 6. Litt' se az 't göar' gerz, dat waegst op moerre [in teek, Litt' se az 't wijld grien forwijllje, dear nin Miere L: 1) fjild 7. Nog Sicht're seyne aef1) sichte op bruwck nog [stek2) Hanne uwt om schouwne aefJ) buwnle 'er3) fen to [tieren. 5. 8. Dat nin forby geand' minsche', ijnn' HEER' [Goads Namm', 20 Ea wolfearte uwttje: o nin forby-geand' Minsche Hoasck muwlle op luwck, nog seynwird 'er oer [amm\ Dat nimmen ijn 's HEER'N' Namme er lock to [winsche. ce y t. L: ') oef 2) steek 3) buwnle' er PARIS forlittende E N O N E, In her kleijenx) dear oer. 5 De Minne-fjoerige Paris, sijn lock, fen rjuechter dear trije a) godinnen west te habben, naet kennende forswije,3) forhelle it oon sijn Enone, dy 'er ijn4) forscheat, in ijn 4) 't djiepste fen her5) hert om suchte, her forlies alreeds tinsende. Dy tijd, dy oer al regeeret, oon-fiede Paris 10 eer-giergheyt,°) dat hy besleat sijn pleats ijn4) sijn Heyte Hoaf to beklajen, dearom forsiere 'er, op dat 'er sijn wijv Enone, min aeftertochtlijck, ijn4) bewilligje soe, dat hy fen sijn Heyte ombeane wier, sijn fortjog onder teek fen yen Faderlijcke twange doz oon her ijpen7) dwaende. 15 Ljeave helt, de Hijmmel wol my fen dijn besittinge, nu ick 'er my maest ijn forheerlijckje, aef8) stelle, op dat ick, fen dy aef-schaet,9) dijn uwt-nimmenheyt to libbeniger fiel; witte den dat in streng befel fen mijn Heyte, onbreckelijcke wet oon mijn gehoorsaemheyt, my fen dijn 20 eagen, of eere fen my selme tjocht, wier fen mijn hert so pijnne fielende suchtet, dat 'et sizzen oon mijn smerte better, az it uwtdruwekjen oon mijn tonge foegget. Dizze trienen, dy ick oon dijn meylijen, in oon mijn quellinge jou, in dizze drove kley-wirdden oon alle beyde, kinne 25 dy, ho dienigh mijn schiedinge iz, betjuwgje: 't wier, buwtte twijvel, de schiedinge fen mijn libben, az de hope fen dy weer to sjean, dy wrang-idsigheyt naet forswiet'ge. Jou den to dizze wrede twange dijn bewillinge, ick siz wreade, oermits jae my fen dijn ljeafde schaet, den naet L: l) kleyen 2) trye 3) forswye, 4) yn 5) het 6) eergierigheyt, 7) ypen 8) oef 9) oef-schaet, 30 az mey it lijv', want mijn hert sil dy, to pan fen sijn djieppe genegentheyt, de helt fen sijn libben litte. Trog dit pittear recke hy Enone soo, dat jee also daetlijck om sijn fortjean suchtje, dearom hy, om her freze to forswietjen, her ijnsijn earmen fette, in sijn ljeafde 35 lefferije2) mei tuwzen paetkes oerhuynigde,3) twingjende sijn eagen,4) om sijn ontrouwigheyt5) to beschaeddjen, trienen, op dizze ljeafsters eansicht to stirtten, in her, ijn ]) sijn earmen, naet noagh kinnende trjieuwckje 6) in muwlckje, sey er: Och! dat ick rjuechte ford de roosen fen dijn7) 40 Muwlle ploytsende, soo wol de stijckels8) fen mijn 9) oerlijen,10) oermits ick dogge yenreys stearre mot, naet mjeen mey. O Sinne! het det dy de dey fortoafjen? Mijn11) siel, sonder dy to libbjen iz meer den stearren. Lit ick naet uwt dijn7) eagen, de ljuechten fen mijn9) libben, 45 schiede. Mar mijn9) bern-plichte twingt12) 'er my to, de gehoorsamheyd13) forknöttet my to dit strenge befelne fen mijn °) Heyte; az sijn soon, in eack twingt de ljeafde my, az dijn7) man, sijn14) wetten to forachtjen. Het schil ick den wezze? gehoorsamjende in tijgge15) soon, aef16) 50 Dy, mijn 9) schiene, naet forlittende, in rjeucht trou ljeaver? mot ick alle beyd om-klimme? O onnutte wolle! oermits twae jinstrijdene ]') naet ijn1) yen saeck wezze kinne. Bewilligje-den,ls) mijn 9) schiene, mar buwtte dat ick wol, dat ick de wreadheyd fen yen Heyte, dy mijn9) wolle 55 sijne twingt12) to folgjen,19) gehoorsamje. Dizze mistreastighe ljeafster, dy ondertwissche, az trog to gritte quellinge stom, weyne, tocht oon Paris, dear trogh uwt to bijlden, ~°) dat jae buwtte Him naet libbje koe, sizzende dear ney, mey rijzbosckjende21) stemme: L: ') yn 2) lefferye 3) oerhuinigde, 4) ) on-kreftig ") ynne 12) lyen? 13) yn 14) lye, 15) en ie) twae 17) jinstrydighe 90 (sei hy). Het hoftme jo, 't jingeJ) y witte to onderrjuechtjen, in witte y 't naet dat 's2) mey jon wolle, sey jee. O laesje! (hy weeroon) hestu besletten my, om mijn 3) aef-wezzen4) foore te kommen, to deyen! mietigje de wreadheyd fen dijn5) wirdden hette. In Y (sey Enone) 95 woene y dat jön6) schiedinge dy schiedinge fen mijn3) libben wier, in dat y fen my foor hette tijd7) schiedende, ick fen jo, foor yvigh, schaet? Ach mijn3) ljeave Helt (sprijck 8) hy) Leauweste dat ick dijn5) dea bejearje? is 't wier ick mót9) nummer nin bejearte habbe; in om dy dear fen to for100 sijckerjen, ick woe dat dit myn3) leste wirdden wierne. Y, (jae weer) so 10) y se naet bejearje, y foroorsaeckjese to minste. Iz dat dijn5) dead foroorsaecke, dat ick, foor lijts,]1) fen dy schied, weer-helle hy. Het koe ick, az stu stoarste, oermits wy allijcke ljeafde drage, ijn 12) dijn5) 105 schiedinge 13) oorz den soek yen lot hoopje, in lijekewol mot it schean. Sluwtte het y wolle (sey jae) forlit y my, ick forlit jo, ick sil, trogh jon ontrouwigheydt, my selme, mey my fen 't ljucht to beroavjen, ontrouw wezze. Ljeave helt (hy weer) mietigje14) dijn5) lijen,15) de stantheftig110 heydt iz 'er de rie to. Het stantheftigheydt (jae weer) iz 'er jin jön forandringhe to setten? Hietstu my wifholligh dat ick mijn3) fornimmen folgje?'6) (sprijck8) Hy) dijn5) sizzen schil dy rouwe. Nim moed, ick libbje trog17) d' yenige hoope fen dy weer to sjean: Och 115 (sey jae) ick stear trogh d' yenige eangste fen jo to forliesen. JEngje naet op dat dyn smerte forlichtet, (weer noam hy). Stuttje, meye feart de oorsaeck, az y de dead keere wolle, sprijck jae. Ick wol, mar kin naet (Paris weer). Oon waem sil ick my den bejaen frege jae?Oon L: l) jinghe 2) dats 3) myn 4) cefwezzen 5) dyn 6) jon 7) tyd 8) spryck 9) mot 10) soo u) lyts, 12) yn 13) schiedinghe 14) mietighje 16) lyen, le) folgje? ") trogh 120 't ongelock, aef') leare2) pone hijmmel3) schickingh, antwirdde hy. Az 't ongelock oon mijn4) kleyen dea, inne hijmmel-schickinge5) oon mijn4) smarten blijn 6) iz, sil7) ick den buwtte holp libbje? (jae weer.) Ja (sey hy) oermits daste dy trogh fordildigheydt heelje kinste. Ho (sei 125 jae) jon aef-wezzen8) sonder stearren lije?9) O Hijmmel! iz dit jon wolle, soo pearje 'er in ginstigh graef mey, op dat ick naet langer inne illendighe10) wrad libbje. Dat swiere suchtjen, dat her borst benauwe, koe naet to-litte datse langer kate. De trienen rollene her oer 130 't eansicht, dat om Paris, foor 't lest to paetjen, in wol-fert to winschjen, jae her, on-sefter-tochtlijck, del bocke: in doz, blijn,11) seag naet dat hy de flucht noam. Enone! merckeste naet, dat dit de leste offerhannen binne, dy Hy ae op socke Aters offerje sil? och du kinste 135 dyn to kreftighe l2) droafheyt naet jin-stean. Paris wier ondertwissche ijn13) 't Schip, dat al ford ijnne14) folie see sijlle. Hy forlear it sjean fen 't Lan.15) Lit im ferre, in uwz weer to d' Earme Enone keere, dy her kreften weernimmende, her gaest moed joe, om HO to her Man jiette to petearjen, d' eagen om him to sjean, oon alle kanten weynjende: mar om naet, jae freze 't jingese naet sizze doarst. Jae socht oer al, in fuwn naet dat her fornuwgge, jae roon ijnne14) binnenste schuwlhernen fen 't bosck,16) tinssende dat her ljeauwert 145 him dear forstitsen hie: nu roaftse, den hercke-se; mar jae hearde naet den de weerstoyte fenne beamen, dy in fortriettigh luwd, ijn13) her aeren mecken. Jae wirdde bedroafd, in, naet wittende to waem, om fen tjinge da 'er fen wier naet te twijveljen, jae her toflechte nimme L: ') oef 2) learre 3) hymmel 4) myn 5) hymmel-schickinge 6) blyn 7) schil 8) cef-wezzen °) lye ? 10) illindighe ")blyn, 12) kreftige 13) yn 14) ynne 15) Lan. 16) bolck, 150 soe, kleau oppe toppe fenne neyste berge, wer fen jae, fier fen her, her ljeavers schip bruwsjen seag. Da bekibbese her eagen fen to folie sjoen to habben, in, om dat her dy miz-grijppe berouwe, forwijsd herre om yvigh to galjen: in, fen lijen]) alle heel forfierd, helle her 155 stemme op to doek kleyen: Wrede Paris, het ljeafde mecket jo jin jon Enone soo wread, het quae so jin her goe, het foranderinge so stantheftig jin her ongelock ? sizze my. Och! jon aefwezzen 2) forbied'et jo my to antwirdjen. Y litte my den, onder so folie deaden libbjende, 160 in onder so 3) folie libbens stearrende: libbens dy ammjende suchtje, in suchtjende amje, mar 't iz naet den her eyn: eyn, swiet eyn, dat Y mijn deagen, aef,4) learre, mijn nachten naet eynje, op dat de dead fen mijn smerten heldey hadt. Dead, swiete dead, dat y ney de tean fen 165 miin kleyen jon tredden naet spoedje, dat y dizze kliene muwlle naet stopje, in mijn5) eagen, fen herre trienen to stirtten wirgh, naet to luwekje. Mijn 6) hert suchtet ney jon jinwirdigheyt, om naet meer to suchjen. Wierom toavje y fen him to dwaen stearren? iz hy sijn7) yessche, 170 az sijn7) graef, naet wirddigh? Graef, wol-beminne graef, y sille de yessche fen it fjoer fen mijn5) ljeafde yvigh bewearje; y, my befetjende, sille de trouwheyt fenne wrad ber ijpje:8) Y schille my, ijn9) mijn5) dead besitte, az Paris my ijn9) mijn5) libben, besiet; mar y schille 173 my jiette trouwer wezze, az hy my ontrouw wier: want y schille my, ijn9) mijn 5) nachten, naet forlitte, allijck10) hy my, ijn 9) mijn5) deagen, forliet. O laesje! wer schort it oon dat ick jons naet bin. Wol-oon, wol-oon smerten forgreatje sonder ophadden. Suchtjen stoytje naet; jiemme, 180 trienen, sille nae fordroye, in eynlinge, jimme11) straffen L: ') lyen 2) oefwezzen 3) soo 4) oef, 5) myn 6) Myn ') syn 8) begrypje: «) yn 10) allyck ") jiemme in pijnnen1) dy ick ly, az' er aet greats oon jiemme wezzen ontbreekt,2) nim it firdig, op dat in ljeaf oerlijen3) mijn4) ljuecht uwt-bliezet.5) Droave kerssen, dy mijn4) nachten forljuechtje, wirdde jiemme naet wirgh '85 fen jiemme illinde to sjean? mecket jiemme it bleakerende eagmerek fen mijn4) ongelock naet blijn ?6) het baet it jiemme dat jiemme de dey, oermits hy foor jiemme naet bliërket, sjeane. Forjitte7) jiemme rjuecht' gebruwek den om dat fen jiemme trienen to forfolgjen; in dat da deade 190 jiemme naet stearren, stearre trogh jiemme eyn wapenen, fordrinsse mijn4) fjoerflammen ijn8) jiemme wetteren; forfirddigje mijn 4) schip-breck, op dat ick jiemme forlern habbende, forgongh. Nau hie jae dizze leste wirdden uwtspritsen, aef9) de 195 droafheyd ijn8) kreft oon-waeghsende, formindere allenckom her libben, in ontstjoerrigde her gaesten, dat her 't sprecken bejoeg, her da, al swijende,10) mey forschate dingen, dy herre oon her eagen ijpenbieren,n) onderhadende, omt dat jae de sprake weer krijende,12) her 200 kley-wirdden doz weernoam: Droave tinsen, dy mijn4) rest beroerje, stoytje, onder so folie illinden, jiemme deadlijck ljeaf-leffjen,1S) stuttje jiemme rin, in tinse op jiemme selme, litte jiemme hert krimpje oer de quellinge dy ick mey-slijpje.u) ALf, kinne de oer"cedighe15) on205 resten mijn4) smert formeerje, sparre jiemme kreft naet. It formeerjen fen mijn4) smerte sil het forminderjen fen myn4) libben wezze. Libben, illindigh libben, woene y altijd16) libbje? Schoene y onstearlijck17) wezze? schoene y nea stearre ? De Sinne forljuechtje naet meer jon 210 deagen. Jon18) nachten, om jo ijn8) t graef to töjen,19) L: ') pynen 2) ontbreeckt, 3) oer-lyen 4) myn 5) uwtbliezet. °) blyn ! 7) Forjiette 8) yn 9)oef 10)swyende, ") ypenbieren, 12) kryende, 13)ljeaf- lefjen, 14) mey-slypje. 15) oerfloedige 16) altyd 17) onstearlyck I8) Jon ") tojen, motte herre rin beginne. Wer ney toaf y, de dead for- achtet jo, kinne y oer jo salm naet triömfearje,*) in jo, trog jon eyn-del-liz, oerwinne? Het eagje y dat de Hijmmel2) jo oonsjocht? o lasije!3) 't iz naet az uwt 215 mey-lijen. 4) Hy salme, hie hy eagen, begalde jon onge- lock. ./Enget jo den naet dat hy jo jon misdiede for- wijtje5) sil? Hy schil tjuwgge, in nin rjuechter, dear fen wezze. Forhaestigje den jon oerlijen.6) Dogge, wreade Paris, sizze my, eer mijn 7) han mijn7) hert, om dat 'et jo beminne 220 het, forkirttet, wier ane binne dy schiene wirdden dy my, oon jo forknoatten? JEi dizze trouwe dy jon ljeafde on-brecklijck8) mecke, aef9) dizze ljeafde dy jon wolle mijn7) onderdienighe?]0) Foy! foranderlijckeu) Weer-hone, y forstiete my foor mijn7) oon-heljen, jane my jon ijz12) 225 foor mjjn fjoer> 13^ in jon ontrouwe foor mijn stant. heftigheyt. O goden! schille jiemme, so14) jiemme, om uwz kleyen to hearen, earen, in om uwz to strafFjen blixemen habbe, oon Enonis kleyen, om dat jae oon Paris miz-dieden I5) meylyig iz, on-meylyigh 16) wezze? in 230 du onbarmhertige zee, 't iz om naet dats tu dy moar fen dizze moar der ljeafde neammeste, oermits datstu de mordner fen mijn7) ljeafde naet deyste. In jiemme Wijnnen, ") dy 't hert fen mijn7) ontrouwe mey wijn 1S) fiedje, kinne jierrsme him naet sizze, dat hy, az foranderjen him 235 beheaget, jiette fen fornimmen foranderje, in weer by sijn illindighe 19) wijv ~°) komt. Mar o21) wreade! jiemme bliese sijn22) seylen, met23) ydele hoope24) op. Du ondanckbare see, du biste, for sijn22) schip, stil, in jiemme onrjuechtfirdige goden, tjienje foor stjoerbaeken him. Doz 240 is my alles, oppe dead ney, jin. Lit uwz den stearre, L: ■) triömfearje, 2) Hymmel 3) lasye! 4) mey-lyen. 5) forwytje. e) oerlyen. ') myn 8) on-breckelyck 9) cef '°) onderdieninge? ") foranderlycke '2) yz 13) fjoer 14) soo l5) miz dieden I6) onmeylyig ") Wynen, ls) Wyn ,9) illindige 20) wyv 21) ö 22) syn 23) mey 24) hope ljeave Ljeaf ontfeane mijn1) leste aef-schied:2) y sille jon Enone, nogh Enone her beminde Paris weer sjean: Y habbe my forlitten, ick forlit jo. Y kinne for in tijd, 8) mar ick for yvig wezze. Libbje fen mijn1) ongelock 245 lockig,4) in fen mijn1) delliz, az forwinner. Ick stear, mar, ney jon ontrouwigheyd, jiette trouw. Jon wreadheyt forgreattet5) mijn1) ljeafde, it oer-lijen8) iz my, oermits y 't my jane, swiet; in 't iz my leed dat ick, om te mear deaden to lijen,7) nin meer libbens hab. 250 Mar ick hab mar yen hert, in jiette heart it my naet to, want y besitte it; jane 't my den weer, om jo mey dit lichame, dat y eeren so8) fjoerigh 9) beminnen, in nu forachtje, op to offerjen. Ferre wol, de dead neaket my: mar sil ick, sonder jo to sjean, stearre? mijn1) aegen 255 hadde stanne, sjeanne jemme jiette jiemme eansicht10) naet? Sizze de dey, to minste, feare wol, aef11) sizze him learre dat hy 't, for jemme, oon jiemme12) ljuecht siz; in du, mijn l) hert, dearste so8) ney oon dijn 13) leste sucht biste, forsiedigje14) dy fen suchtjen, wez fen dijn13) 260 druwck naet gierig, betjuwg oon mijnJ) Man 15) dat hy dijn13) oerlijen16) foroorseaket, in dat17) so8) stu jiette libbeste, dat it naerne oors om iz den om him to forsijckerjen, datste foor him stearste. In du, mijn]) tonge, forklearje, for de leste wirdden dyste ae sprecke schitte, 265 dit aefschie,18) dat ick oon mijn1) minner nim, dogge wol: ferre den wol, ljeave man, y libbje sonder my, ick stear sonder jo. Jon Enone is rjuechte ford naet meer ijne 19) wrad, aef11) so sijn deagen her ljuechtje, t iz ) oorz21) naerne om, az her de wey fen t graef, dat ick 270 rjuechte ford ijpen2S) sjoegh, to ijpenbierjen,23) om mey L: ') myn 2) cef-schied: 3) tyd, 4) lockigh, 5) forgreatet B) oer-lyen 7) lyen, 8) soo 9) fjoerig 10) aensicht ») oef l2) jiemme l3) dyn 14) forsiedighje 15) Man l6) oerlyen ") dat, 18) cefschie, ,9) ynne 20) is 21) oors 22) ypen 23) ypenbierjen, mijn1) lichem, mijn1) illinde2) to bedobbjen; in jiemme3) ö yensame pleatsen! dy tjuwggen fen mijn]) formeytsen wierne, wezze nu fen mijnx) ongelock tjuwggen. Foranderje, *) uwt droafheyt to mijn1) ongelock, jiemme aeg275 blier-mijlde5) griente, habbe de namme fen wijldernisse,6) dear ford oon de ongelockighe7) Nacht-Uwllen, jiemme droave8) yensaemheyt, trog herre deadlijk9) gesjongh in guwljen, schricklijck10) meytsje. }ae sprijck11) nauw dit leste wird uwt, aef13) her droaf280 heydt trogh her kreft, her forswackjende, forbjuestere her gaesten, so dat jae, onder soo folie deaden, libbjende, altijt,13) sonder dat her stearren eynget, steart. E y n. L: ') myn 2) ilhnde 3) jiemme, 4) tjuwggen foranderje, 5) aeg-blier-mylde 6) wyldernisse, 7)ongelockige 8)drove Q)deadlyck I0)schricklyck u)spryck 12) oef 13) altydt, H I S T O R J E Fen DORILIS in CLEONICE. Uwt it Fransche fortolcke aef forfriesche. 5 Cleonice. Y binne it naet allinne (wirddige Endimion) dy it lock jin han het; 't iz in fen-fore-laytsende-aefter-grymme dy her wetten yn-printet oer al dear de Sinne syn strielen sjiet. 't Iz wier ick hab to joed to jiette nea her wispel10 tuwrige wifholligheyten preauwne; mar it pittear dat ick Jo nu jiette forhelje sil, sil noagsum ypenbierje, dat dy jinge dy herre, yn it lif-lefjen fen dy waer-honige twirtop, naet forhaegmoedigje, yn wierheyt lockig binne. It sil Jo den beleavje to witten dat it selle nea-lot dat 15 Jo nu lyts forlynne, oppe ig fenne Carie, finzen nimmen die, dat woe, om de kreft fenne grymmerie, dear mey it trog-geanz de minsche hoffnet, oonwirck to jaen, dat ien jong Heer fen Micenen, 't Lan trog tjeande, in de oon-sjeanlyckste pleatsen fenne Grajen besyckjende, einlinge yn 't Eilan 20 Samos oon-kaem, dear hy my naet so ringen fornomn hie, aef hy wirdde fen in ontwinglycke bejearte om my syn ljeafde to uwtterjen onjouwlyck oon-pricke. Dizze jonge Tjirl liet him Dorilis neamje, in wier sodienig fen al myn schiente onderrjuechtge, (on-wirddig om to in 25 wirck-reauwe fore ljeafde to tjienjen, in socke puwckfolmecke uwtnimmenheiten az hy besiet, to fytterjen) dat hy lycke naernse oorz om to libbjen in him to reppen, den allinne om my de twang-drieuwinge fen syn on-teammelycke njue to bytjuwgjen. Myn Aders, dy him trog30 geans ynne Tjercke fen Juno sjoene, in dy so wol de uwtnimmenheit fen syn bloed-friuenen az de jeld fen syn aef-komste wistene, formonen in belestgene my om him wol to omtheljen in weerlieafde to gunnen. Mar dy pylle fen dy fleande Kipedo, dy minschen in Goden oerwiealdigjet, 35 ja waems oerherschinge tiocht oer al het 'er bern in teine wirt, jiette naet field habbende, koe ick my naet bejaen to de lieafde fen in freamd man-minsche, het fortjienste in wirddigheiten hy aeaeck besiet: want (:allyck ick yn my salme petteare:) de friuenschippen dy oppe onstant40 heftigheit mirssele binne, binne to on-duwrheftigh. Az ick dizze uwt-lanner pleats yn myn hert jou, syn lieafdefioere schil op ien dei oon in uwt gean, hy sil meye eerste fore-wyn wei sylle in my one wal litte, buwtte hoop fen him ae weer to siean, aef fait it so dat hy my 45 mei, ney syn Lan, fiert, muwlck sil hy, fenne iene aef oare siocht yn-nimd, my to heale-wei forlitte, in proppje in kroppje my mei onstearlycke rouwe fen myn geboarte-pleats forlitten to habben om my in Lan-rinner, dy misslyck ynne wyde wrad nin blieuw-pleats het, to 50 onderdienigjen. Altyd oon liet ick blyckje de jin-sin dy 'k to it minjen hie, in de jin-stanne dy ick yn my fielde azme my fen t oerwiealdjen der lieafde to-katte: want ick wier jiette yn dy tyd dat ick smeitsjende ien griene jeugd, prieude 55 de oongenamme lieafflyckheiten dy ien ienfadige restlyckheyt yn so fol-swiet-fiellycke jieren oonbringt. Ick lake in tuwlcke meye leaze oonfallen fen Kipedo, mei ynbyldinge dat al het me fen Lieafds thauwerye tolckjet inckel schaed in guwchil-schyn iz, wier mei troggeans de wradsche 60 gick-jeyerye uwz gaesten sin-dwelmet. Mar ick hab sont (to myn on-silligheit) preaune: dat de ade rjuechtfirddige siz-reden hand habbe him blyn to schilder jen: want hy buwcket buwtte oonsiean, in de wuwnen dy 'er mecket binne so smert-fielende dat de allerklienste kreft oer-noag 65 habbe om uwz spoar-bjuester to meitsjen, in oer to jaen yn alle yn-byldelycke pynnen fenne hele wrad. Dorilis az ynne wanhoape fen myn fornimmen ae to oerwjealdjen, wit naet better az de dead to syn holpe to roppen in to lioentjen, oermits him da lieafde naet 70 gunstig iz, in syn lyen to einjen mei it einjen fen syn libben: want hy hie riuechte ford, om my oon-sprecke to moggen, al syn oer-tinckingen wirck juwne, in jiette koe it kleyen fen dizze onsillige Lieaver myn hert kadder az heilstienen, in hirder az in stien-klippe dy syn stege 75 stjuwge rotsholle mids trogge onstjoerige wetter-waegen fenne onstommige See uwtsteckt, yn 't minste naet formorfje; dy einlinge evenwol recke ynne gunst fen ien fen myn tjienst-aef-steat-Jieffers, in dear trog togong fuwne, om my yn schyn in klaed fen frouw-minsche, yn myn 80 keamer to sjean in to wird to kommen. Yn 't oonkommen miend ick dat it in greate myn-frouw fen steat wier, allyck me my wijz-mecke hie, in forhanle mei her, yn myn binne-keamer, myn ynnerlyckste hertsbeslettenheitten, ja salme de hiette herts-tochtene dy Dorilis 85 my to-droeg, in de werz-moedige jin-wolle dy 'k to him hie: mar dizze schijn-frou-minsche brocht in stjoerde my, buwtte fiele, mei in aebelheit oppe ljeafde, aef-mieljende dy trog-trapige treken dy hy forsieret om uwz wollen to kettenjen, in forhelle my hoe dat trog dy lytse stuwcker 90 alle Goden betwinge wierne de klim-kreft fen syn wetten to bytjienst-firddigjen, dwaende salm Jupiter fenne hijmmel dol-sajen in sijn slinger-fjoerig-weer-lieacht forlitten om de drieuw-twangge fen sijn herts-hiettene to folgjen. Dear fen dinne stioerde hy sijn pittear oer alle godheiten fenne 95 natuwre, trog libbene bewijz-wirdden uwt-bijldende dat it onmuwlck wier de stielene kettenen fen dizze lijtse Albetwinger to ontsluwpjen, oermits hy dogge to leste ienmiel oer uwz fryheit herschjet. 't Welck hy beteane trog it forbijld fen Apollo dy oermietlycke foreald wier 100 0p de kuwske Daphne: fen Mars dy de Goddinne Venus beminne fen Neptuwn dy ynne midde fen 't Seewetter barne om syn Amphitrite: fen Pluwto dy uwt de djiepte fen sijn wierre-werrige mingel-klompe trog kreftiger persse twingd wirdde to schieden, in dy oer105 schiene Proserpina, ienige schatkeamer fenne wrad, in oontjoglijckste Nymfke fen her tyd-genoten, to schaeckjen in finzen wei to fieren: ynne somme dat it onmuwlck wier, yer aef let, it strijk-not fenne ljeafde to ontkommen, dy hoe greater jin-stanne him dien wirt, hoe schea110 lycker in hoe sorg-fadiger hy to ontsjean iz. Dit pittear mey in oontjeande swietigheit trog-huinnige, brijck al mei 'er tyd de stienheftige kjeald dy myn hert byhyzele in az mei froast om-snie-bolwircke, om my for de oonfal fenne lieafde fiellycker to fortjearttel-boetjen. 115 Dizze lytse hert-sjietter ontstyck in jelde allinckom syn fioer-flamme yn myn siel, in ick wier nae better op myn schick, den az ick de schydenisse fen Danaë, Iö, asf ienighe oore Nymph hearde forslean in forheljen, waems lock ick sommes winsche, in den weerom her on-gelock 120 beklegge. Dorilis dy naet az nei stuwn- in stee-gunste luwcke in gloerke, om him oon my t' ypenbierjen, in my syn wolle op to offerjen, sjeande dat ick sont syn oonkommen al fry hette ontroere wier, begoe einlinge onbe125 ditsen to gean, (de smert-flamme fen dy Twing-hert, dy him wisp-jelde, naet langer kinnende bestoppje, sonder dy laege, trog it uwt-walmjen fen ienige wirdden, loft to jaen) in my yn ien hernne fen 't hoaf allinne habbende, begoe to kattjen in dizze minneare: 130 Kuwssche Nymph, ik twyvelje naet dat jo 't jinge op myn hert persset to uwtterjen greatte formietenheit tinsse sil to wezzen, in dat de minste wirdden dy Y fen my 17 forstean sille, mear az noag binne om my uwt jon jinwirddigheit, dy my learre az mijn libben iz, to hompjen. 135 Mar iz it in miz-diede jo to lieafjen in to tjienjen, so mot Y de hymmel, dy Jo mei socke oontjoglyck-folmecke schienheitten trog huinninghe het, in naet Jon earme minner, dy naet libbet az allinne trog 't yn-amjen fen jon lieaf-gloerjen beschildigje. 140 Dy hier for Jo, yn froune klaed, stiet iz Dorilis, waems silschip Y, to hier oon to, mei leed-wezzen han habbe. O laesje! oermoye, so Y de bran fen myn lieafde wistne, dy kreft noag han het om my fen klean to forwigseljen, mar naet fen stantheftigheit om my jin jon forsmaedjen 145 to hietfalligjen oon to jeldjen; iz 't muwlck drieuw dizze wreade naetachtinge fen myn kreftige herts-njue, dy my so folie trienen kostge het, uwt jon hert! 'k Wit wol dat it to heag iz for my to sizzen op jo forleafd to wezzen, 't jinge dat de aller uwtsteckenste allinne nau 150 to-stiet to dwaen: mar de natuwre, dy Jo so folkommene fordbrocht het, schil misschean ienige tochte fen mei-wirddigheite, for my dy allinne for jo libbet, jon siel yn-printe habbe. To minste hab ick dizze fortreastinge (het wreatheit Y aeeeck bruwckje) dat Y my naet lette 155 kinne, om my yn dy uwtnimmene gaven dear Jo de hymmel mei beschinst, to forwonderjen, in so dizze oertinckinge de hiettene fen myn illinde naet min jo meer miettige, de dead hie riuechte-ford myn daegen einge, sieande de hirddigheit dear de opriuechte niue fen myn 160 inckele herts-drieuwinge mei betelle wirt. Ick bleau op dizze wirdden oermiettene beroere; in aef de hymmel op in aegenblyck syn blixem-strielle op my smyttene hie, 'k ontheistere mei greate forwond ringe oere stoutheit fen dizze Joncker, sonder him ien wird 165 andert to wollen jaen. Hy oonfjuechtge my onder diz, mei bea in lioenjen, in tjuwgge oerfloediger noag, trog syn suchtjen, ho kreftig dat it fioer wier dat him so folie trienen distelearjen die. Syn trienen, kiermen, kleyen nog bidden, hie lyckewol 170 nin klim op myn stantheftig fornimmen, ick weer-stoe syn bejearen mei in op-bliesene littinckenheit, him to snauwjende, so hy him naet ringen uwtte wei packe, dat hy fiele schoe de wol-for-tjiene smerte fen syn onbetochte stout-diede: in 'k hie de muwlle al ypene 175 om myn Hei te to roppen hie 'k him naet uwtgean sioene trogge aefterdoare fen 't hoaf, dy op dy tyd ypen stoe. Dear nei, sieande dat hy naet op myn stjuwge stantheftigheit uwtriuechtje, nog de hirdde kadde stant-frieze 180 (myn sin) buwtte to-gong fen lieafde, formorfje in forseftgje koe, besleat hy him de dead ynne tuwt to wyen, oermits ick syn salm-oonbiedinge forachte: aef him ynne yvigheit fen alle silschip to onttjean, om dat ick him fen myn jinwirddigheit forsmyttene hie. Hy schreau my 185 den ien brief fol lieafds-uwt-druwckjende uwt-byldselen fen dizze ynhadde: Schiene Nymph, ney dien de Hijmmel wollen het dat ick uwtte folmeckeheyten fen jon oer-dasgjende schienheyt de oongongen fen mijn fordear tjean sil, in dat 190 ick de hiettene fen mijn ljeafde-flamme ofFerje oon de foetten fen socken wreaden schienheyt az Y binne, so smaedheftige forjildinge for mijn tjiensten nutgje mot, t iz tijd dat ick my ijn in duwrheftige yensumheyt banje, om also mijn oerbleauwne daegen to eynjen: aef dat de 195 fortwijv'linge, dy goe ijnbijldinge, dy 'k fen jon gunst luwcke, aefmiet. Ick kin ijnne wierheyt naet litte mijn stoutheyt, (ick wol sizze oon jo to ypenbierje to doaren dat de nommelheyt in de aengste, for it ongelock dat my schijd iz, forbea to sizzen) to bekleyen. 200 Mar y motte oerwaegje dat de Ijeafde blijn iz, in dat hy sijn miz-grijppe naet werre wirt for hy se begiene het. So it in suwne iz det me him trog de kreft fen Jön uwtnimmentheyten oer-wonne seyt to wezzene, dear iz nimmen ijnne wrad, dy de straffe, dy Y my onrjuecht205 lijck lyen dwane, ontgean sil kinne, oermits de ljeafde salme, ijnne on-diede dear Y my mey beschildigje, forfallene iz. My fen jon by-wezzen t' onthadden, schiene Cleonice, iz in besluwt dat my hird fait, dear trog dat ick, fen dy aegenblijcke dat ick begoe jo naet meer to 210 sjean, ick aeaeck oonfette to stearren. Mar to wijlle dat my aef-schiedene fen jon aegen, yenige kersse-ljeachten fen mijn siel, ick jo yenige oongenammeheit dog, in dat Y yenige fornoeynge uwt mijn onsilligheitten tjeane, my tinckt dat ick oermiettene one hijmmel forbuwne bin 215 for dizze gunst-njue. (az me in duwrheftigh libben fol tuwzen deaden, az mijne iz, wol-diede neamje mey.) Ferre wol den, wirde Nijmphe, in forjouw my, om de kreft fen mijn droafheit, dy my uwt-twingge het dit wird oon jo to schrieuwen: de stien-klippen in wijlder220 nissen schille ford-oon it forblieuw fen mijn illindig libben wezze, 'k sil naet to min de oongenamme betinckinge fen jon schienheitten oonbidde, in muwlck sil de hijmmel, earmhertiger az Y jiette yenmielle, trog mijn trien-stirttene berierd wirdde, in my in ypenheit 225 forlienje om jo mijn onscheynelijcke ljeafds trouwe beschiedelijcker to bytjuwgjen. Dizze brief wirdde my behange trog de Sisterlinge fen dy jinge dy Dorilis yn myn keamer komme littene hie, in dy, om dy diede, lyts to fore it Hoaf romje 230 moast. Mar ick fielde trog it lezzen fen dizze boeckstojinge nin forandringe: want myn gemoed wirdde so lyts fenne lieafde storm-twierren recke, dat it my allycke folie wier, het me my, oongeande dit dwaen, to forschynne helle. 235 'k Forachte alle ydele klei-wirdden in trog-trape feinzerye, dear de Minners trog-geans herre herts-drieuwinge mei bestoppje: al myn wille, nocht in formeitse wier, my mei boage in pylle to wapenjen, in ien wyld djier forfolgjende mei myn sjiet-reauwe to oerwjealdjen. Mar 240 sont dat ick my trog de lieafde hab oerwinne litten, in him myn onderdienigheit op to offerjen betwingd bin, sont, siz ick, hab ick ynne wierheit field, dat him yn to byldjen dat me de oonfallen fen Kipedo oerwinne schoe, in de fiuecht-storme, dy hy op uwz det, aef to buwtsjen, 245 in lit-tinckene formiettenheit iz. Want uwz jinstanne tygget naernse to az to uwz greatste forbiuesteringe, in jout oonliedinge, om mei greater oerstirttinge de gruwne fen uwz ondergong to lizzen. Allinckom begoe myn bloed to forwarmjen, in myn 250 herts-drieuwende oonfiuechtinge myn besluwt oerwjealdige habbende, die my einlinge onder de wetten der lieafde buwgjen, in betjuwgien dat minsche kreften to naettig binne om uwz jin dy on-omtwraegsiljinde drieuwinge fen dy Twing-hert, dy sijn rolle ynne hymmel in 255 oppe yerde spyllet to kantjen. 'k Wier lange tyd onrestig-fiuechtende yn myn moed, om dizze siochte to oer-kreftigjen, myn goune frydomme it jock fen dizze Tyraen naet wollende oerjaen: in forfolgjende, hoe-wol de lustpricke yn myn siel ergerlycke 260 flamme oon-wispe, ick domppe in smorre de maestendeel fen myn ynfallen, so ringen azze berne wierne, in trachte yn 't ringenste naet blyckje to littene, dat ick fenne lieafde recke wier, uwt oorsaeke dat ick jiette lyts to fore so greate forsijckeringe fen myn moeds stantheftig265 heit juwne hie. Mar sont ick jo yn Junos Timpel saeg, field ick socken omrieringe tommeljen yn myn binne-borst, dy my 't mom-aensichte aef-tasg, in loft for myn njuedrieuwingen joeg, dy ick to dear oon to so near in struis betwingge hie: mar boppa al, beloitsende dat de 270 hymmel jon saeck oonnoam, in 't fornimmen fen jon dea-fijnnen britsene hie, besleat ick (het it aeeeck kostje moacht) myn winsche to fornoeyene, in jo uwt jon illinde to forlossjen, my ynbyldende dat Jo uwt de finzenisse to lieden, wier my t' ontlestigjen fen de ketting-keatten 275 dear Jon schienheitten my so near yn beslettene hieldene: wier yn me, so wol myn trouwe lieafde, az myn greatmoedig bestean aefmiettigje kin. 'k Hab aeaeck ynne wierheit trog dizze ontmiettinge (anderde Endimion) greate oertjuwginge om de lieafde 280 to seingjen, fen my uwtte knirsseljende dead-tosschen uwt-litsen, in Jo ynne gaest amme to habben so greatmoedigen onderlizzinge, yn dy tyd az de hele wrad jin my lycke to aerbeidjen, to myn fordear: want yn het greatter nea-prange koe 'k wezze, az my to siean yn 285 dy pleatse dear ick to fiedsel juwne wirdde schoe oone fioer-flamme? in dat jiette mids yn socken folck, dat myn forlern-gean naernse om winschene, az allinne om 't beforderjen fen herre ein-salme wol-feart! in naet to myn (schiene Cleonice) ik bin for dizze onforhope wol290 diede allinne schildig oon jon meiwirddigheit, in naet oon 't lock, dat my, az 't yn her formoggen bestoene hie, al ynne deadz grypkloerren oerlieuwere hie, so Y trog in hymmelsche meilyentheit my her wijd-gappjende gyztuwt naet ontlitsen hiene. Y mogge asaeck festlyck lieauwje, 295 dat de forjittenheit nea de huwggenisse fen dizze woldiede smoarje schil: want ick had my so greatlycks niuencke Jo forplichtge, dat de tinckenisse fen jon namme yn myn hert yvig yn-dold blieuwe sil: in so de to-tochte fen ien dy him riuechte ford alheel to jon tjienst op300 offere het, Jo ienige forsyckeringe fen de opriuechte lieafde dy hy Jo to-draeght, komt to jaen, so bid ick dat it jo belieaft to lieauwen dat jon Aters altyd sille beslein wezze mei myn offerhanne, in dat ick Jo 't wirdste fen myn offer to-dreagje sil. 305 Nei dit petear habbe-se dy pleats forlitten, dearse herre, yn 't schaed fenne beamen, oermits de hiettene fen dy dei, onthaddene hiene, in noamene herre wei neye Sted Colophon, dear de nacht herre twong to forblieuwene, fortoafjende het uwt-komste it to-fal herre to-lizze 310 schoe. Endimion wier altyd mei in onrestig gemoed oerlestge, sieande him aef-schaet fen dat lieaflycke aeg-gloerckjen fen her dy him learre az sijn ein libben wier: want hoewol hy 't schienste byld fenne wrad fore aegen hie, 315 in dat hy, de gaven fen Cleonice koyende, in puwckwondre fen 't jinge de hymmel se faem mei beglanzge hie, sinne-klear saeg, so koe hy lyckewol sijn Cinthie naet forjitte, in 't hert-swier dat him hert-knyp, oer 't forliez dat hy han hie, iz so on-lycke, dat hy it Stiert 320 nea oonschoage, sonder dat fen in gear-spanninge to sijn fordear, to beschildigjen. Cleonice siocht wol dat sijn ynborst mei aet ynwindigs to wraegseljen het, in klorcket om mei in abelheit de gruwn dear fen wyz to wirdden, in him (iz 't muwlck) 325 dear jin ienige forseftinge oon to bringen: mar hy, trog it uwtterjen fen sijn lieafde to Cinthie, be-aengstige her to beroerjen, oermits jae sijn hert allinne miende to bewenjen, woe noag doarst her ninter-tyds aet ypenbierje, so oer-ferve hy al-oon mei in uwtwindige schyn-blier330 heit syn hert-priemjende binne-pynne. Hy forteag den ynne neiste keamer, om syn gaest, yn 't oertinsen fen syn forlynne wol-lusten, in jinwirddige illinden, fol-mietige frydomme to jaen. Mar da hy op 't bod, dat for him to-mecke wier, 335 laei om to restjen, wirdde him trog droagjen tuwzen gicke ynbyldingen ynne gaest ynstirt: Den tocht him dat 'er jiette, mids ondere Seerovers, dy him finzene hiene, meye ierzene ketting-boeyen rinckele: den dat de Samosers him ynne lieacht-baernenne fioergloede bedobbje 340 woene, wier fen de seertme hy al libbne tocht to fielen: Den forschijne him weerom Cinthie schienheit; her lieaflyck luwckjen, in wyt laeitsen, tergene him om her bloei-rea lippen to muwlckjen, waems swiette paetkes hy ynne wierheit al miende to smeitsen: mar him op345 riuechtjende om her to om-earmken, fette naet az ledige loft yn sijn bouten, in bleau, trog dy bortlycke ynbyldinge, dy him dat droagjen foor mielle, so ontheistere, dat sijn portte 't rea scheamte-teken noag siean liet, in fen spijt miende to stearren, him so bedragen sieande 350 trog dy gicklycke guwchil-tinckingen dy him de droame oon-dien hie. Aurora wier alre uwtte See-djiepte op klautere, in it Moarn-rea, de tjuesterheit fenne hymmel drieuwende, begoe de neiste bergen oon to laeitsen, doe Endimion, 355 Wirg fen 't dwyljen in droagjen ynne forfleande nacht, dy schiene Cleonice fuwn, dy her finster yp'ne hie, in her yn 't moarn-lieacht begoe to klaeyen, meitsende Auroar, trog it oon-schoagjen fen dy schienheiten dear de hymmel her mei beschinst hie, beschamme. 360 Endimion, nei her goe-moarn winsche to habben, be~ sleat fen Colophon neye Carie to tjean: want hoe-wol hy Cleonice allerleye friuenschippen bewyzge, trog ynsiochte fen sijn forschildinge niuencke her, so koe nog woe lyckewol Cinthie huwggenisse him naet forlitte, in 365 hy winsche naernse om az it lan fen sijn op-fiedinge, in her jin-wirddigheit to siean. Cleonice dy her ynbyldde dat hy (az hy by de Carie wier) herre lieafde bekreftigje soe, sei dat, dewylle hy fen fornimmen wier to forreisgjen, it wol fuvgge to 370 Mileten (dat twissche twijn laei, in dear her Yem haed oer wier, dy herre buwtte twyvele wol ontsiean schoe) oon to tjean. Endimion fuwn Cleonice sizzen goe, in nei datse de forneamste besieans-wirddigheiten to Colophon besioen 375 hiene, wier fen wol it freamdste wier it Wapen-huwz, mei tuwzenen greatte bytlyge huwnen forsioen, dy de Colophoners brucktene yn 't fluechtjen jin herre lanzfijne, in ynne for-oon-tochte fierdene, reisgense ford-oon. Nu al het herre yn 't reisgjen twissche dizze sted in 380 Mileten ontmet iz, dy forschate jin-spoeden dy-se op it rinwetter fen Meander hiene, dear Endimion, trog de onbestioersumheit fen sijn leads-man, fordrinst habbe schoe; in 't fluechtjen dat hy uwt-stoe, jin in Satyr, dy him Cleonice ontwjealdigje woe, schoe naet oorz wezze 385 az jiemme trog in einleas forheljen to oerdwelmjen: 't schil my noag wezze to sizzen, datse mei allerleye minnearre fen gunst-betjuwginge in wol-willigheiten fenne Sted-fad fen Mileten, (Nicocles neamd) dy de broar fenne Kening fen Samion wier, ontfinzene wirdden, dy 390 de oorsaeck fen herre reisgjen onderfrejende, yn dizze minnear fen Cleonice forstoe: For ienge Jieren iz 'er scheel twissche d' ynwenners fen Ephesen in dy fen Samien ontstoen, reitsende herre Goads-tjiensten. Dy Samiensers forstoene dat Juno, Doch3^5 ter fen Saturn, ja Sister in Huwz-frouw fen Jupiter wezzende, mei riuecht de foor-pleats to-kaem. Dy fen Ephesen hiene aeaeck naet lyts to sizzen in yn to bringen dat Diana, naet min kreftig wier az Juno, in so wol de haegste eere to-kaem az her. 40° d Ore steden fen Jonien pielden om dit scheel del to lizzen, mar de Uwt-seinte fen Samien trog de Ephesers yn finzenisse smytten in bewerre, besleatene dy Samiensers meye wapenen to bekommen, datse meye free naet krye koene, in 't hele lan, so folie dwaenlyck wier, to 405 fordylgjen. Mar allycken 't in adde gewoonte iz datme yn alle oon-slagen mei it Goad-spreck to rie giet, om it uwtkommen fen herre fornimmen to witten, jae kriggen, nei 't offerjen for antwird: dat de Goaddinne bejearre d' eerste 410 dy herre oone ig fenne Carie ontmette soe, yn offerhanne to nuttigjen, in datse, buwtte dat, ninter-tyd de oerwinninge, jin herre fynne habbe schoene. De Kening, myn Heite, belestge ienige fen syn forneamste tjienners in Schip mei alle neadtrifte to forsiean, in 't befelne fen 415 it Orakel to folfirdigjen. Alcidan wier 't haed fen dy binde, dy syn dregge oppe geneamde pleats uwt-wyd habbende, sonder fen immen, trog de iensumheit fen dat lan, sioen to wirdden, Endimion (dit 's de jinge dy myn hert bewennet) 420 fornaem, dy, syn schichte ynne han habbende, ienig wyld djier forfolge: in de pleats fen syn forblieu uwtkippe habbende, naem, mei syn silschip, ynne tjuestre nacht, dizze Herder finzen, in fierde him yn 't Eilan Samos, dear hy de Ater-betjienners ringen oerlieuwre 425 wirdde. 'k Wier ynne Timpel-Tjercke da d'Offerhanne dien wirde soe, in d'earme Endimion laei al op it ryz-bosck om baernd to wirdden, in to in beholp dear fictorje foor Samien to tjienjen, az Jupiter, ienigste bescherminge foor 430 myn lieaf, d' onriuechtfirddigheit fen syn fuwl-aerdige Juno naet lye kinnende, mei tonger in blixeme socken kieltme in forsleinheit ondere ynwenners stirtte, dat naet allinne alle om-stanners, mar salm alle Tjercke-tjienners, al liea-triljende, de flechte noamen. 435 De Presters eernen dat de Goaden aet silsums mei dit bjuester teken fore hiene, in dat de Offerhanne om t d'oare deis uwt-steld wirdde moast. Loaitse dear den Endimion fen 't hout aef-klieuwen, in, nei it Keninglycke befelne wird, yn ien keamer, trog ienige swird-dragers, 440 nauw bewerre. 'k Wier ninter-tyd trog ienige lieafde yn 't minste recke, mar dizze freamdeling sieande, wirdde myn hert, mei ien lustige lomme trog- in trog-striele, dog ick saeg nin uwt-kommen foor myn winsche, so dy Goaden, 445 earmhertig oer my in myn lieaf, my nin ypenheit forgund hiene, om him fenne dead, in my fen in yvige droafFenisse to forlossjen. Siae dear, wirddige Yem, d'oorsaeke fen uwz rimpene komste. Nicocles 't forstan wei habbende, noam foor, onder 450 schyn fen friuenschip, Endimion to deyen: want hy meende dat hy syn Nift bedraeg, in om her to scheinen wei fierd hie, in dat d'oongloerckjende friuenschippen, dear hy Cleonice mei onderhadde, oorz naerne om wierne az syn miz-diede to oer-huinnigjen mei in schyn-lieaflyck 455 klaed. Hy die syn ried forgearjen, in Jae besluwttene dat Endimion, om az foorbyld to tjienjen oon oore, dy herre yn allycke on-diede to buwtte gean moachtene, libbene forbaernd wirdde schoe. Me miercke dy tjienstige stuwne uwt, dat hy, te wylle 460 Cleonice mei her Niften ijn 't Beam-bosch wandere, yn 't Palleis bleaune wier, in sonder him ien wird to sizzen sleatme him ynne finzenisse. Hier kamen him op 't ny ijn oertinckenisse sijn foargeande jinspoeden in sijn jinwirddige illinden. 't Iz him onmuwlk de hiette gjealp 465 fen Sijn trienen yn to hadden, in de tijzelinge dy sijn gaest forbiuestere in beroere iz so-dienig, dat hy, so hy 'er middele to hand hie, sijn hannen yn sijn ein bloed omferve habbe schoe, de ontreastlycke wan-haepe naecke him, to meer om dat hy de wierom fen dizze nye fin470 zenisse naet wist, dy him swierer foei az tuwzen deaden, aef het him oors aeeeck stoe to lyen. Schil ick wispelturige Fortune (galde hy) de ienigste ter wrad wezze, dy to in buwt-roave fen jön wreade plaeg-sjochtigheit tjienje schil moatte! moat ick, to in 475 foet-scheamele fen jon lichtfirdige greatheit, steez oon op 't hert trape wirde! in schil mijn uwnck in holp-reauwe aef klieuw-learde to jon op-bliesene gloarje in greatnammige heerlijckheit wezze! in iz 't naet noag dat Y my, to hier oon to, alle jinheitten, dear Y ae, heel 480 Ducalions teamme, mei hoffenje koene, allinne oppe hals lizze! om my ondere swierte fen jon red to onderdruwckjen, in de illindigste fenne wijde wrad to meitsene! so Y so bejearrig binne om jin mijn wolfert oon to kanttjen, in so Y quae binne dat Y my, de iene aef d'oore 485 tijd, ienige fornoeyinge to komme litten habbe, wierom fier Y jon grym-hiettene, yn ien aegenblijcke, naet uwt, in eingje myn libben, my op-offerjende oone wreadheit fenne [Percquen] Nead-schicksters: sonder my langsom to rae-braeckjen, fen lan to lan om-liedende, in tommel490 jende fen 't iene uwnck yn 't oore, allijck in schip sonder mest in sijl-arck, dat jins in weer, trogge onstommige wetter-waegen slingere wirt. Doz-dienig wierne de klei-wirdden fen dy illindige Endimion, dy naet wist het Nicocles 'er mei foare hie, 495 nog wierom dat 'er him finzen set hie. Cleonice kaem onder diz weer yn 't Palleize, al wer jae her lieavert naet sieande, nei him fornoam, sonder ienige sijckerheit dear fen to bekommen, want hy wier so gluwppen finzen, dat 'er nin gerofte fen mompele, in 500 dy him laet hiene wier 't om naet t'ypenbierjen, oppe hals forbean. Jae socht trog it hele Palleis, hinne in weer, dear-se tocht dat hy him bejuwn habbe moacht, in forsliet in hele dei, om ienige tynge fen him to fornimmen, eerse, ienige quea tinsen fen sijn genegentheit 505 fettje koe, mar da-se him naerne fuwn, begoese einlinge dy kliene lieafde, dy hy her, sont herre fortjog fen Samos, bewyzd hie, oer to tinsen, in dat oermymerjende, lieaude dat hy gien wier dear him de wyn best fuwgge in ford holpe koe, bekleyende her uwnck, 510 in 't foeide oer her licht-leauwigheit, so rimpen trog de lieafde fen ien freamdeling, dy-se so lyts koe, yn-nimd to wezzen, in hymmel in ierde, mei graeyen in triensuchtjen fordoafjende, uwt-perssene her doz-dienige kierminge. 515 't Iz den wier, schelmheftige Endimion, dat Y my, nei alles het jon hert winschje koe fen my nuttigje to habben, forlitte! dat Y my ynne deads tosken, nei jo uwt sijn kloeren forlost to habben, oerjane! O hymmel, kinne Y dizze on-jouwlycke langer hin ynne sinne for520 loftjen siean, sonder de gleante fen jon wreck-fjoer op sijn holle to stirtten, in him sijn riuechtfirddige fortjienste to forjildjen. Kin me aeaeck wol biusterer schelm-diede forsierje, az dizze dy jin my uwt-wircke wirt! 'k hab om sijnent-halve myn ein lan. Aders in friuenen forlit525 ten, de jin-spoede in moei-silligheitten fen in fiere reise lit, ja 'k bin tuwzen-mielle nea-twingd west, aet to dwaen to syn behage, om syn wol-wollentheit to bekommen: 'k hab all myn friuenen in schanlycke neitinsen, fen myn diede, nei-litten, ja 'k hab my naet 530 ontsioen, om him to folgjen, myn eere gin-nacht to sizzen: 'k hab him ontfijttere uwtte dead-bannen dear him it grymmene To-fal yn knoatte hie. 'k Hab alle belettinge in swierigheiten, dy syn libben bekomm'rene, uwtte wei macke in forbritsen, in nu forachtet hy my 535 ynne pleats fen wol-fortjienne forjildinge, tuwlckjet mei myn suchtjen, in stoppet sijn aeren for myn kiermen! ö laesje! de hope dy 'k fen sijn opriuechte trouhertigheit hie iz ringen fordwyne. 'k Onthiette my in bergge lock-silligheiten fen sijn on-weergeedelycke ontmiettinge, 540 in de swietheit fen so greaten goe, forsmoarre 't oertinsen fen alle pryck'le dat ick to wetter in to lan lynne hie, in jin-wirddig bin ick yn ien freamd lan it tommeisjochtige To-fal oer-lieuw're, in alle betinslycke on-gelocken ynne tuwt smytten! Endimion het my forlitten 545 to tyd az ick my trog sijn gunst-uwtterjen miende to forhuwgjen, in iz aef-gien sonder my sijn fornimmen to ontbleatjen, hie hy my jiette sijn leste ferre-wol juwne, in de wieromme fen syn fornimmen forklearre, mislyck hie 'k syn besluwt goe fuwne, mar ick blieu allinne fen 550 myn lan aef-schaet, buwtte hope fen yenige by-stanne. O! het iz my, nei dizze grym-tyd oer, az my oone knip-schiere fen Atropos op to offerjen, in myn daegen to einjen, om de rin fen tuwzen oon-lieappende uwncken, dy my oere holle hingje, ja al riuechte-ford de aefter555 koezen siean litte, to stoittjen, to minste schil my de dead alle to-kommene pryck'le ontlestigje, in ick sil mei dizze fortreastinge stearre, dat ick de schienste Herder, dy 'er ynne wyde wrad as wier, lieave hab. So-dienigh wierne Cleonice klei-wirdden, dy her yn 560 her sliep-keamer alle formeits onttein hie, buwtte wittene het Endimion weer-fearne wier, in dy freaslycke rie dy jin him nimd wier. Mar allyck trog-geans ynne aller-uwtterste neaden, de hymmel.uwz, om uwz fen 't uwnck, dat wy re miene 565 fore han to wezzen, yenige holp-mylde midd'len to-stjoert; so fuwn Endimion yn dy selle nacht az hy yn 't finzenhuwz besletten wier, midd'le om in traelie uwtte finstere to wrickjen, in ynne graeft dol to sljoerckjen, trog beholp fen yen ein merlynne, dat hy yn syn finzenisse 570 fuwn, in de slagh also ontwycke, noam de flecht, so schuwl-sluwppjende az him muwlck wier. d' Ore deis gebea Nicocles dat alle kryghs-ljue herre firddigh hadde schoene, om d'execuwtsje by to wenjen, mar do hy forstoe dat Endimion ontron wier, in dat hy 575 de tekenen fen syn ontkomminge fore aegen sioe, tocht him fen spyt to borstjen, ja fen rasene liette him salm oon to taesten, mar yn syn gaest oerwaegjende wa dat yn dit freamd to-fal, to 't ontsluwpjen fen dizze jonghfeint, so wol to passé beholpsum moacht wezzen habbe, 580 tocht him dat syn Nift Cleonice mis-schean aets heard, in 't besluwt fenne ried, oongeande de dead fen Endimion, fen her Niften moaght forstien in socx him to witten dien habbe, in ford mey yen midd'len to sijn ontfluchtjen forlienge habbe. Op dizze onfondearre ynbyldinge die 585 hy her, ynne pleats fen Endimion nimmen in az in on~ nosel slacht-schiep neye Offer-Timpel lieden, onder schyn fen ynne onstitsene fjoer-flamme to beprieuwen asf jae jitte al maegd wier. De heele sted forgearre om de uwt-gong fen dizze 590 droavige forteanninge to siean, de Offerers rönen fest oer al om 't fjoer oon to jeldjen, in ho kreftigh datse yn herre ghewitten oertjuwgd wierne het in on-riuechtfirddigheit datse uwt-wirckje schoene, jae firddene herre alle gearre, het d'offerhanne aesche to beforderjen, om 595 datse de aerd fen Nicocles, dy him ninter-tyd to riuechte formecke den yn 't bloed-stirtten fenne on-schildige, koene. Cleonice wier uwt 'er miettene forwondre oer dizze oprin, in fornoam dei-klear dy ruwn-inckele trouwhertig600 heite fen Endimion, in dat hy her naet uwt on-trouwe forlitten hie; jae wier op her salme forstoard oer 't quaetinsen datse fen sijn lieafde han hie, in oon ore ig bly datse de lamme to'n Offere tjienje schoe, om her Yem de falsche ynbyldinghe fen her on-eere uwtte holle 605 tojeyjen, (want me hie t' oore tyden befuwnne dat nin Maeghden fen dit Ater-floer ae beschaedge wierne.) Nicoclea Huwz-frouwe fen dizze hird-aerd, loaitsende her Nift yn libbens pryckle, gryp him in 't hert trog trien-biddene in lioenjen, eernjende him to fen de friuene610 plichte dy-er de Samosers Kening syn broar schildig wier, in dat hy ontwyvelycke trog it deyjen fen Cleonice d'yvige haet fen her Heite oppe hals helje schoe, in dat, wier 't dat Endimion her schaecke hie, jae him to dearoon-to, buwtte quetsinge fenne maegdomme, naet nei615 folge hie. Mar dizze onforlit schomjende fen wreck-hiettene az in wylde Barg, naet niuencke sijn Sisterlinge, mar jin Endimion, dy de flecht nimd hie, antwirdde dat, oermits de saeck so fier komn wier, me dear mei ford in d'uwt620 komste fen 't oordeel fol-fiere moast; dogge om 't wyzde hette to forseftjen, koe 'er immen ynne sted fuwne wirdde dy, ynne stee fen Cleonice, allyck jae her yn Endimions pleats steld hie, him de gleonte op-offerje woe, jae fen 't fioer forlost wezze schoe, mar datse oorsins de dead 625 naet ontgean moacht, sonder oongeande her maegdlyckheit lottre to wirdden, in dat yndien jae her klear be~ wisse wier, nin aengste behoafde to habben, oermits de flamme op her naet fettje schoe kinne. Nicoclea dit andert fen her man bekommen habbende, 630 hoe wol jae yn 't minste oon Cleonice eer-bewerringe twyvle, woe her lycke wol nea ynne pryckle fen 't fioer oer-jaen, so 't her muwlck wier ienige rie dear jin to fijnnen: Jae liet den oer-al trogge sted fen Mileten uwtroppe, aef misschean immen syn libben sed wezzende, in 635 trog jin-spoede neye dead winschjende, him it uwt-spritsene oer her Nift op-nimme, in yn her pleats tredde woe. Dogge al her woelerye wier om naet, want dear wirdde nimmen fuwne dy sin hie Cleonice to forlossjen trog sijn ein dea, al de jeugde fenne sted wirdde wol 640 it yngewan om-rierd oer 't jinge dat 'er schean schoe, in her schienheit oer-waegjende, fleldene-se ien sieddende op-drieuwinge to her forlossinge, mar sieande de middle wier trog, liet elckom so kad az in deadde de holle hingje, in hie nin mei-lyen noag om him salme yn dizze 645 uwtterste illinde to bedobbjen. Loacke dear den d illindige Cleonice, dy ynne ypenbiere pleats, om ynne flamme smytten to wirdden, al brocht wier, dearse naet so ringen kaem aef jae tocht oon Endimion, dy-se t'oore tyde yn allycke jamre sioen 650 hie; Jae seint tuwzen hert-suchtjen neye hymmel, in ropt de Goaden om holp oon: mar it lycket dat de hele natuwre op her libben miercket. De sinne for~ schuwllet him om dizze gruwle-diede naet oon to schoagjen, salm de Melesers litte noag blyckje datse great 655 hert-swier habbe dit proncke-byld oon to siean om to in fiedsele fenne fioer-flamme to tjienjen, dear iz nimmen bly den allinne Nicocles, dy yn ien koets-wein rydt, mei in biuester ontstitsen gelaet, forwachtjende dat dizze faem, nei sijn ydel besluwt, for sijn aegen ynne 660 iessche leid, in nei her mis-diede riuechtfirdig straffe wirdde, mar hy siocht him ringen fier fen sijn fornimmen forschaet: want da de Presters de wispen, om 't floer oon to stecken, ynne hannen hiene, loaitse hier in jonge tjierl him willig oonbieden om ynne pleats fen 665 Cleonice op-offere to wirdden, buwtte wittenschip wa-se wier, oermits hy so daetlyck ynne sted komt, in wier meer trog wanhope in forsleinheit, om naet to 't wyt • fen sijn lieafde reitse komme to kennen, az drieuwende herts-tjog to dizze Nymph, to doeken diede nead-twingd: 670 de wyde wrad wier oer dit great-moedig fornimmen forwondere : in dear wier nimmen dy naet mei ondilde d uwtkomste fen dizze twyvelheftige dwaen forwachtet. t Wier dy on-sillige Dorilis dy uwt it Eilan Delos, Apollinis berne-pleats, uwt oorsaeck dear forachtinge dy 18 675 Cleonice eeren fen sijn oon-biedinge han hie, fortein wezzende, trogge See-roavers nimd west wier, mar einlinge middle fuwne hie herre wrea-twang to ontsluwppjen, in da so lyts wirck fen syn libben mecke, dat hy yn 't beforderjen fen syn dea him salme greatlycks 680 seinge, ynne fuwggen dat hy it gerop fenne offerhanne, dy 'er dien wirdde schoe, heard habbende, besleat her to forlossjen, in her pleats to beklaeyen, him lockigh achtjende immen trog syn dea to forplichtjen, oermits hy yn syn libben nimmen yn him hie forbynne kind. 685 Mar az hy mids ondre Offerers laet wirddende Cleonice, ienige oorsaeke fen syn forlynne ongelocken fornaem, forandere syn droaf-hertigheit yn bly-gaestigheidt: hy styck syn hannen omheeg, az aef hy de hymmel for socken lock-silligen ontmiettinge taensje woe. in kaem her (de 690 triennen ynne aegen) mei dizze wirdden om-earmken: Ist muwlck, schiene Cleonice, dat de hymmel my, nei so folie forlynne jin-spoede, dizze wol-diede det, fen my so wol to tyde, yn dizze pleats dear 'k jon libben trog myn dead kin behadde, stioerd to habben : in dear 'k jo 695 sijckere tjuwggenisse fen myn oneinlycke lieafde, dy Y t'oore tyde so forsmaedlyckene wei smytene habbe, kom to jaen 1 ö sillige dei! ö wol-oongenamme ontmiettinge! ö lieafde forjou my, dat ick, to hier oon to, so follefaddige klei-wirdden jin Jo dien, in dy forschate uwt700 wirckinge dy Y yn uwz gaest stirttene, begnoarre hab! 'k hab fen jo naet meer to aeschjen, nu dat Y my, nei 't oer-kommen fen tol-bjuestere jin-stietten, so greaten, in onforwachtene lock forschafje! Einlinge schiene Cleonice, it to-fal iz for myn kleyen fiel-ryck in earmhertig 705 wirddene. in het, mids ynne illinde, dear jon wreadheit my yn brocht het, to-gong forlienge fen jo, so ick jo naet oongenamme wezze kin, to minste forderlyck to wezzen. Forgunje my den, eer 'k my ynne flamme jou, Jo d'on-hiermlycke bran, dy myn siel uwt-tert, ypenbier 710 to meitsen. 't Is de kreft fen lieafde dy my twingt for jo op-offere to wirdden, Y mogge aeaeck wol ljeauwe dat dit it yenige formeits iz dear ick nei langhalsjende de hymmel om terge hab: Libbje den myn haeg-beminne Cleonice! libbje lock-sillig te wylle jon Dorilis mei in 715 forhuwgge gelaet sijn libben foor jo to beste jout. De hymmel hie my jiette meer forheerlyckje kind, mar so 'k trog dizze diede besitter fen jon genegentheit wirdde mei, 'k bid dat de huwggenisse fen myn namme by jo onforjitlyck wenje, in dat nei dien de fioer-flamme my 720 to'n graef tjienje möt, 't oertinsen fen myn eerheftige njue-drifte jön hert, to minste, yvig yn-dold blieuwe mei; dit 's de ienigste forjildinge dy 'k fen Jo aesche. Cleonice, sieande so stantheftige lieafde yn Dorilis, wirt oermietene ontroere, in fielt her so libbne trog sijn 725 wol-wollentheit oerwonne, datse her trienen naet langer binne hadde kin. Jas wraegselje wa fen beide op 't barnhout tredde schil, Cleonice dy al-re aef-kleaune wier, woe naet dat herenthalve so uwt-nimmene Ridder stearre schoe, Dorilis hadde naet aef fen for-gaen, in gebea de 730 Oifer-ljue datse him yn 't fioer wye schoene. De hele sted forwondret him yn 't oon-siean dear stantheftigheiten dizzer twa geleaven, in nimmen kin him fen galjen onthadde: alle man is hert-reitsene bedroafd o°n to siean dat dy djiep-lieafdige njue fen dizze jonge 735 Grieck to in flamme-fiedsele tjienje mot: jae oerwaegene yn mei-lyentheit hoe fier hy trog lieafdes oerkreftinge brocht wier, Nicoclea de droafheit dy-se yn 't oon-loaitsen fen dizze trien-taepjende forteanninge nutge, naet langer 7^0 hierme kinnende, koam her, mei begalde wangen, for de foetten fen her man del-lizzen, dy uwtte muwlle fenne Praesters d'aef-komste, in de oon-gong fen sijn lieafde forstien habbende, herre beid it libben schinste, in d'ontstitsene bran, dy al begoe neye wolckene op to 745 laegjen, uwt-djiepte lit. Yn ien asgenblycke wird 'er ien uwt-littene Lan-geane yn 't blier-laeitsende gelaet fen alle Melesiers bespoarre, in dear wier nimmen dy nin sonderlinge fornoeyjinge, ynne lockigge ontmiettinge fen Dorilis nutge, in de hymmel 750 tancke fen him so wol to tyde yn herre sted laet to habben: Ynne foegge dat dy flammen, dy om 't libben fen dizze geleaven uwt to bliezen, in de oon-loaitsers mei droafheit, fen wegen dy wreade diede to priemjen, ontstitsene wierne, yn ien freugde-fioer-baeken; in it 755 aecklycke moart-kriesschjen fenne Offer-Papen yn ien seingjen forandre wirdde. De hymmel liet sijn fornoeyinge asaeck blyckje, fordrieuwende, trogge striellen fenne Sinne, dy tjocke wolckne dear hy syn aensichte mei, om dit wreade on-bedrieu naet to siean, oerditsene hie; in 760 to greater forsijckeringe fen 't wol-behagen dat de Goaden oer 't forlossjen dizzer geleaven, hiene, liet Jupiter him trye reis oone lifter syde hearre, wier trog de Presters forstoene datse de boast-forgearinge fen Dorilis in Cleonice goe-kindene; in yn der diede so wierne-se 765 naet so ringen yn 't Palleise kommen aef Cleonice oon her lieavert tuwzene betaenssingen, for syn trouwe oon her yn her uwtterste nead bewyzge, dien habbende, forsmiet Endimion, in beleauwe dat nimmen as hy ae her ynborst besitte schoe. 770 't Iz onmuwlck Dorilis blyschip uwt to bylden, dy hy trog dizze wirdden bekoam, want hy de forgeande dei dit lock naet forwachte, in hier siochtme dat de hymmel ien besondre foor-sorge oere minschen het, herre yn ien aegenblycke uwt de gruwne-dobbe dear illinden, 775 dearse foor altyd yn forfalne miene to wezzen, op it onforsioenste tjeande, in de lockighste to wrad meitsende. Nicocles stjoerde ondertwissche sijn Sein-boden nei Samos, om dy Kening it wyttene to dwaen dat sijn Dochter to Mileten wier, wier ane him mei befuwn 780 sijckere jong Hear fen Micenen, dy her Booste forfirdge. De Kening dizze mie heard habbende, fortolkese in deelde-se oon sijn Keninginne, dy sont her Dochters uwt-wezzen yn greate droafheit libbe hie, so ringen az 785 hy koe, mei; in herre beide gearre yn dizze lockige toschickinge forhuwgjende, diene twa schippen om Cleonice in Dorilis to geliedene aef-ferren. doz gingen-se, fen Mileten aef-schiedende, yn 't schip fen Meander, dy herre forspoedig yn 't Eilan Samos oer-schype dear-se 790 mei Engelier-leaten to forsjean, also Y se my belauwe habbe, wier fen hy yen great Ljeafhabber mient to wezzen: Doz dwaende schil my frjuenschip schien. In is 't jon E. beleauwen lit dy Friessche Psalmen aeaeck reys to my komme, oppen 10 dat ickse jiette reyz oernöazje mey, den sil ickze jon E. weer tokomme Iitte; wier to my forlittende, Goade befeln. Böalsert dizze alfde fenne Hearst-möanne. Jon E. Tjenner G. JAPICX. N AU W-KEURIGEN NEEDER-LANDE R. In de Spellinge van 'et ver-euwde Friesch, (een praalbloeme aan uw al-gemeene eeren-krans) in 't stellen van 5 'et by anderen, ja, dat meer ende seldsaem is, by de Friezen selver, wonderlijke woord-boek-stavinge der Friesche moeder-tale (waer van ick noodsakelijckx yets moet gewagen) moet insonderheyd gelet werden (immers soo ick 't Schrijve) op d' eerste en vijfde klinck-aerd. d' Eerste 10 naamelijck (A) moet men uyt een wijde keele halen, de mond een weynigh meerder, om des selfs wille, openende als de Hoogduytschen in 't uytteren van dien doen, doch niet so O achtigh als sy lieden; maar liever gelijk de Schier-kraey 's winters sneeuw ende ys-vorst-kille uyt15 keelt, met een Friesch woord: Kad, Kad. i. e. koud, koud (Recht of onze Land-tale so oud ware van dien tijd af dat de beesten spraecken, waer van her den voornoemden Kraey dit woord noch schijnt behouden te hebben), 't Zelve gekroch dient men oock te volgen in deze en 20 dezer-gelijcke woord-uyttingen: ad: oud. Fad: vouwe ofte voogd. Had: houd. Sat: sout. Mat: mout. Kat: kout. Katjen: kouten. Satjen: souten. Wad: woud. Wrad: wereld, enz. In welke, ende meer andere dezer-gelijcke woorden, ick hem, op sijn wijd keel-gat, met een dackjen, 25 aldus (a) decke. Den vijfden klanck-luyder klinckt seer na by, doch niet volkomen, als ou, niet so de Seeuwschen, ende andere, in de woorden Houck, Douck, Bouck, (die men elders, als oock by ons, Hoeck, Doeck, Boeck-staait) doen: maer 30 gelijck-men uyt-galmt: Tou, Trouwe, Vrouwe, enz. Edoch vermits dit 'et niet ten nauwsten uytdruckt, was 't nut dat den sinnelijcken Lezer de middel klanck uyt vorschte tusschen ou en oe, dat is tusschen brouw ende bcoe, Schouw ende Schoe; ende segt dan uwne: oven. Gruwne: 35 grond. Juwne: avond, als ook, uwz huwz-muwz: onze huys-muys niet uws huws met een s, om dat hy het te kort afbijttet, maer met een z. die wat langer zuyzet. Dan siet men oock dagh-licht, hoe noodsakelijk sich de z moet plaetsen in deze Friesche woorden: Bliezen, wezzen, 40 lizzen, sizzen enz. Daer ick êa: oyt. Brêa: brood. Rêa: rood. Quêa: quaed. Schêa: schade. Dêa: is dood. Dêad: de dood. Blêat: bloet. Blêa: bloede. Möar: moeder. Bröar: broeder. Snöar: snaer of swager in schrijve, wilde ick datmen in deze een-silbige woorden des voor-staenden 45 galmer het groote woord (om so te spreeken) liet voeren, den anderen sich 'er een weynigh onder mengende. De ae. gebruyck ick in Baea. Tae. mans- ende Greets, Saets. vrouwe-namen, ende noch segen: oogen. Wetterweegen: water-baren. Pleegen: plagen, seaeck: oock. eef: 50 af ende of. Greef: graf. tsaef: kaf. leef: laef. In deze vier laaste voldoet my de F. niet, die te scherp is, ende echter qualijck in stomme U (mijns oordeels goed) kan verwisseld worden. Om de lange Y-igheyt van de woorden, Rijick; roock. Sijick; soeck. it Brijick; het brack. uyt te 55 beelden, neeme ick soo veele Y-en; iji. ofte yy. in een silb, tot naarder verbeteringe. Oock stelle ick in voor 'et koppel-woordtjen ende. als mede ijn voor in. om datse my soo in de oren klincken. Noch handel ick de O. of sonder of met een circumflexje na my de woorden voor60 koomen, als by exempel: Hol; helle. Hól; hol. Dol; dul. Dól; del, of beneden. Holle; hooft. Hölle-weegen; hollegolven. Maer eenmaal genoegh mijn hooft met Soilus ondanck gebroocken. Seytmen mey, de oude Friezen hebben uwe Spellinge 65 niet gebruyckt ende waaromme een vergrijsde tael met nieuwe snof van letter-versetting door-geheekeld ? De Friezen zijn (met ootmoedigen verlof-smeking van onse vaderen) eertijds, gelijck alle Nêerlandsche Provinciën, wat ruwelijck ende wan-schickelijck in 't stellen der let70 teren vervallen geweest, dat haddense met anderen gemeen : my belangende, soeck mijn grijze moeder- ja bestemoeder-tael in soodanige letter-beelden te bekleeden en beklemmen, datse een letter-kundigen on-Frieze zal konnen (soo waen ick) lezen. Ja! daer na heb ick geploeght 75 ende gepooght als Icarus na 't wieck-wispelen ende Phaëton na 't karre-mennen. O bescheydenste Friezen! ende, onder alle mijn letter-louterende Lands-lieden, ghy hoogh-abel en edel-bewetenschapten, Simon Abbes Gabbema be-aengenaemt ende behelpelijckt in dezen uwer aller mede in80 geboorteling ende ootmoedigsten Dienaer G. J A C O B Z. Bolsward dezen IV. in Hoymaent. CID IDC LV. I. Op de / vertolckte / Taylors Uytlegginge/ Des Twaelfden Capittels der Openbaringe Joannis. Hoe d' heyl'ge Bruyd-Kerck praelt, als Phoenix edelst' [vrouw', Met God, God-Soon vereent (ö heylig echt) in trouw': Heur Sonn'-goud-kleed; blanck twaelf-sterr'-kroon; wuff' [Mane-voet-baen: Heur vrucht; bang' barens nood; daer neffens 't Geest'- [krijgs woed-slaen, (Naer berging' van heur kind in d' hooght) als Michaël, Als d' hemel stond' gekant met d' akelijcke heil: Heur schuyl in 't woest; 's Draeks ploff op d'Aerd'; ['t Reyn Good'lof-quelen Der hemel-geesten: Vlucht des Wijfs: 's Draecks nat uyt- [keelen, Als vliet-stroom; dat 't heur nutt d' Aerd' gapend' inn'- [slorpt: Voort Heur nasaeds plaegh' door 's hels haet grouwel-woed'en [moord: Sagh d' heyl'ge Jan op strand. Die 't stip-kort heeft be- [schreven, End' Adams laet-geteeld', als raedsels, uyt-gegeven. Waer over dees' en geen', door in-strael Gods verlicht, Gods droeve Strijd-Kerck troost, aen-moedight, stieft en [sticht Met klaer uyt-druck des sins. Hier onder blinckt dees' [Engelsch Als Engel Gods. Wiens harp' t' saem-stemm' soet snaer- [gemengels Soo God lijck in 't heyl'g oor van Syons kruys-vlock [luydt Dat s'ons 't na-God-vlugg' hart tot d'ooren orgelt uyt. Maer Thailors Engelsch' tael en is niet all' Lands-spraeck. [och! Moed Neerland. Haringhouck geeft u dit geest-vermaeck [noch. G. J. z. II. Mijn' grooten, doch re ijs-gesinden, vriend HERO GALAMA. Ga heen, stout steegenoot, ga heen, Dat God u goeden reyz' verleen' En hoede voor gevaren. Ga heen', dat u Gods Eng'le-leijd' In wisse en ware veyligheijd, Voor onheijl wil bewaren. 't Sij dat ge suckelt aan den Dam Dien Gijsbert eerst met wal omklam, Die nu 't hooft heft ten woleken, Als eer 'et trotse Tijrus dee, En praelt in schepen, over zee, By tegenvoetsche volcken, 't Sij Laurens Beukbosch lockt uw' lust, Daar 't Spaer 's Druckvinders asch-tomb kust, En eerkranst met Laurieren. 't Sy daer de Scheld' d' Handwerp' stad sticht' Daer eer Plantynen, luchtig licht, Den Druck op 't schoonst vergieren. t Sy dat ge' oock gaet, met wille en danck Bij brussche Brit of fiere Franck By Arne, Pauw en Tyber. Of lobbert op 't vloeij-krijstalijn Van Duytschen Donau Elve en Ryn Of Spansch' guld Taeg' end' Yber. Ga heen, en waer ghij henen gaet, Daer zij U God ten toeverlaet In wat U mag bejeg'nen. O, dat de wereld vall' te kleijn Voor uw vernuft- en geest-rijck breijn! Soo wil t den Hemel zeg'nen. t Zy dat ge singt een geestigh Lied Of moezelt op een haverried liw lof-lucht'-maet-gesangen, Of veerssen druckt in rond ovael, Uw zelfgevonden zege-prael, Die Ghij ten toon meught hangen. Vaer voort in kunst en geestigheijd, Dat ijder volck u danck, dies, seijt, Tot dat ge moe van reijzen, In Druckkunsts nutte wetenschap Geklommen zijt ten hoogen trapp'. Weer om uw wieg' meugt peyzen. Dan bied ick u myn rechterhand Soo k leev . Dan bralle onz Vaderland In uw' verheven gaven: 't Wijll' Bolsuijn 't hooft tillt uijt den plasch Van lang' verstorven stofte end' asch, En liert uw lof o brave! Uijt koninklycken grave. G. IACOBS. Bolsuïna oongljoercke' ijn oongenamme njoe, Ier ljeav' let-jong, waems lett're' uwt-byld, by djoe, Eernsthefftig, ljeacht op ljeacht-striell' fen 'im joe. 'k louw 't (eerne s') naet forlerne' ijn 't graef to gloarjen, Gouwn' jonge tsijrll'! dijn kinst inck't berg't for soarjen Mijn schonck'-ijessche', om naet ijn forjit to smoarjen O 'k grienje' ijn 't graef! ick luwck de haed-holle oer [eijn Trog dyn Druwck-troaij', in reyzgje' om fiere in heijn Myn gloar-namm' wirt op nij trog dij opteijn'. Dijn boeckstoaij'-stall ontwraegs'let mij 't fordearren. Dijn ferss'-gesjong, dijn Lierom wit to klearren Dat ick oon' wradz-eyn' lodd're libje, ijn eeren. 'k Loaijts' (sleat se') ö sin! ijn dij mijn herts bejearren. G. IAPIX. Dy njueggentiende fenne Gerz-moanne, 't jier ijen tuwzen segshondert segs in fyftigh, to Bölsert. III. Uit het Album van Sixtus Brunsveld Des Bruns-velds vloeijkristal, van d' hengsthoef opgesmeten Wier guld' peerl-drups geslorp maakt heijlige poëten, En zoek' ick bij d' oud Graeij. Waerom? 'k merck fijn [en wis Dat nu dat kost'lijk nat mijns Brunsvelds dichtinct is. Pan hearke to (da Brunsvelt bij mij wier) Ney 't gaest-gled luwd fen Lille, Luwte in Lier'. Dit 's (kate' hij) dit 's Apoll', dy eeren mij Beschamme', ö 'k wijckje', ick duwckje' ick schuwllje ick [swij. Yn oprjuechte njue fen sijn frjuene Sixtus Brunsvelt iz dit schreoun fen C- . c „ GIJSBERT JACOBS, oantiende Selle, 't jier 1656. IV. KLINCK-DICHT (op de Spaensche neêrlaeg in Duyns) Doen Gerion vol trots, met vier-mael sestien Kielen, (Elck een Kasteel gelijck) quam bruysen door het Nat, En waend', in overmoed, dat hy de Geus al hadd' Ten drie-balg ingeslockt, oft' soud' hem flucx vernielen: Quam Ne'erlands Schip-voogd, fors, op-dond'ren na dees' [Fielen. Spoog Vonck en Vlam, waer door sy kregen 't Vyer in 't gat, Ach! (sucht hy) dit s Alcijd': en bergd', in Duyns, sijn [Schat. Daer liggend , sach sijn Schrick, als Snap-haens, om hem [krielen. Hy beeft: En smeekt den Teems om Herberg in sijn Kolck; Die set hem by van all's: Doch wijst dit geele Volck We er van der handt. Hy barst en knarst van spijt en toren. Maer flucx vat 't Rotterdams Briareus, (sijn Plaegh) Met hondert Handen, hem soo fellijck by de Kraegh, Dat hy geeft Macht en Schat en Lijf en Al verloren. G. J. V. Op d'Af-beeldinge Vande Vorstel ij cke Pop, sijn doorluchtige Hoogheyd Willem Henrick, Prins van Oranje. Dus soent de sonn' deez' Son, Oranjes bral en luyster, Op-dagend' uyt den nacht des grafs vermolsemd duyster. Hier flickert Willem we'er, wiens bloed lands vryheyd plant'. Hier blixemt Maurits kling, die d' Yber bracht aen 't beven. Hier 's Fredryck noch, die Vre'e 't Vereend' Land rijck [quam geven. Hier's tweeden Willems Soon, Will'm Henrick. God! hy brand' In yver voor uw' Kerck, en 't heyl van Nederland. G. JACOBS. VI. Aen de kunst-rijcke Margarita de Heer, Na oogh-verlusting in heur wonderwercking'. Waer vliegt uw' geest heen? uyt 't gesicht, Verlicht-sterr', die natuyr verlicht? Ghy bent aen Schaertijd noyt gebonden. Ghy werckt, in Winter, Somer-stonden, Vol vruchtb'ren ooghst, in dood-dorr' Sel. Grijz' Ys-vorst vormt g', in hooymaend, wel, Daer me' op schijn-schaetst, met slinger-beenen, Als of 't glad-glibber gleed 'er heenen. Blond Lentsch' glans gloor Rooz' gloeyt g' in d' herft Die 't leven, door uw' verve' ontverft. Eel' druyv' tross' doet g', in Bloeymaend, wazen, Seux self na snackt 'er, om sich t' azen. Bekijck ick Kijvijt, Kaeuw', Konijn, Koe, Peert, Hert, Hind, Hond, Haes of Swijn, 't Schijnt s' azem, leven en bewegen, Wuf hebben door uw' duym gekregen. 'k Waen d' Oyvaer met sijn klepel klept, Daer 't DuyfFje en Doffer nebbel-nebt, En Bomen lillen met 'er lov'ren: Bloey-bloemen mijn gesicht betov'ren. Daer ick, in dunck, door 't bloem-hof wey' Des Lents lust-lockzels veelderley. 'k Heb van uw' kunst veel' hooren spreecken Maer zeer veel meer is my gebleecken Als ick, verbaest, de wond'ren zagh, Die uw' beleeftheyd voor my lagh. (Hoe quam ick tot soo grooten eere!) 'k Hoev' om geen wond'ren te laveeren Oost, west, weydsch over dall en bergh, Me Nicht toont my 't recht wond'rens merg, Door hoog verlicht verlicht-stifts malen. Mijn oog blickt voor sulck' Phaebsche stralen. 'k Kan niet, als met Danck-heb, betalen. G. JACOBS. VII. G. JACOBSZ. Personele vertöninge der vier getijden des Jaers LENT. Als 's werelds gulden Oog, preutsch, met hoovaerde schreden, Was Dwarsriems Ram en Stier en Kinder-paer door-reden Op goud-robyne koets, in glimp-gloor, prael en pracht Dat 't na-denck dagh en nacht My maelde in myn gedacht': Gebeurde', als d'rechten, blanck-gebloosd en blond van hayren, Begon, met schemer-lichts blancketsel-dauw te klaren End' op te smucken 't schoon blanck' purper aengesicht, En vluchten de'e 's nachts duyster duysend oogig licht; End' ick in 't muffe bed logh lag in slaep te roncken; Dat voor my Juffrouw Lent, Gods Dochter preutsch quam [proncken. Sy maeckt een fiere gang, en met een asem-blas Was 't levend' getapeet wat om end aen haer was. 't Fluweel-grond groey-groenkleed, dat van heur schouders [vloeyde Waer duyst mael duyst guld bloem-borduyrsel-kleur in bloeyde, Welck glinster-glimd en flamd, daer sonne op sonne af- [blaeckt' Apelles, Seux, end' all' hun mackers schaemrood maeckt. 't Paruyck geveder-boscht met puyck der schoonste veeren, Daer Cijs, Vinck, Nachtegael en Leef-werck quinckeleeren, Welcx goud-draed, krull' op krull', wijngaerd-rond rolt te [gaer, Met meenig liefflijck bloem, op 't schoonst' door-loof-werkt [waer, 't Blanck voorhooft dreef te rugg' d' ongure sture buyen. Of queld 'er yets uyt Noord'? Sy helderd het uyt Suyen. Dies bloey-bloos't bly geblos des booms, giraet van 't hof, Dat bloeysel-wit en groent' stry-streeft om 't hoogste lof. Heur Ogens bly gegluyr, met dertle lodder-loncken, De en ydel, natt'en droog murf minne gloedsch ontfoncken. Heur neus- end' asem-tochts kamille-balsem geur Ontsloot en kruyds en bloems onsienlijk' heylsaem' deur. Heur lippen, gloey-korael, met Nectar-dauw beregend, Soet hebben hem 1' end' aerd door hun gesoen gezegend. O wonder kiesch gekus! het winter-doode veld Herleefd', en word', in kortt' van dorr' in groen her-steld. Heur Lippen, boven dat, suydwester swoelte bliezen Of aemden suyver-lucht van daer ons komt 'et vriesen. Dat deeds , om dat alsoo (soo soeckts' ons Landschaps best') Het nat van t lage land, in zee mocht vlien te nest. Heur handen, die van vett' en vrucht teel-groey sap drupplen, De'en 't weelig-wordend' vee, in lust verderteld hupplen, Ja swemmen in de volt' van ongebonde lust, Daer elck, op sijn manier, sijn we'er-ga'e vryt en kust. Heur rechter 't snoeymes had, om d' overige tacken, 's Booms al t' uytspruytig hout, voorsichtig af te smacken; Oock droeg s' egg', ploeg en spa'e, kruyd, bloembol, plant [en zaed, Vermanend elck, op t land, tot Land-werck dit gelaet. Heur slincker streeld en molck de telg'ren van de bomen, Waer uyt Sy lockt aldus, en deed' allengskens komen t Uyt puylende geknop, en volgens bloem en blad, Die bloey-blond botten uyt, gebaert door 't berstend' pad, Heur Ooren dreunden, steeds vervult van 't tierelieren Der menicht dick by een versaemde vleugel-dieren, Wier tjilperig getsjerck van veel in een gemengd Het oor met deuntjes streeld, en t hert met vreugden [drenckt. Heur Borsten, tot wier speen, ten middel-top, vergaderen Al-voedsaem' en van sap bol hoog verhevene aderen, Uyt op'ne boezem los, de'en vloeyen over d' Aerd Het soch, waer uyt ons wordt en spijs en dranck gebaert. Heur Voeten, tot de knien met on-gekousde beenen, Verstapten 't natt' des Lands, van oost ten westen heenen, Of stampten 't in de grond, of spatten 't in de Locht, En maeckten 't Land bequaem tot voet- en wagen-tocht. Ja waer heur voet-zool druckt, en treed't in wack're broossjes, Dat voelt dat vull't de grond met Lelitjes, met Roossjes, Met Matelieve-krans, welck' spranck'lig beurt om hoog. En tert d' ontelb're verv' des vocht-wolcks water-boog. Ick hoorde 't wijll' ick 't all' soo schoon sagh groeyen bloeyen, Der Lamm'ren jammeren manck der lodse Koeyen loeyen, Der Hengsten brengsten onder 't Weeren bleeren aen: En licht loopsch komt dees' Schoon' mijn bedde-spond' [beslaen, S' ontsloot heur roose mond: Ick, Ick doe d' Winter ruymen, Dies lacht 't gansch weelig woud. 't Gediert gedost met [pluymen, Van tack op telg, voor dag, voor douw', tot God eer-singt Dat sevenmaal 't geklanck in bosch en berg we'er-klinckt. Hoe 't Veld, door my verjeugd't, vol vreugdig juycht en [schatert, Hoe kruyd en gras op luyckt, soo korts diep over-watert Hoe Wilg, Esch, Braem, Els, Eyck en Olm u hooft om- [schanscht En boogsch uw' hutt' om-armt, belovert en bekranst, Hoe tot aen d' hoornen toe d' Os moffelt inde grazen, Hoe dat de Swaen zich baeyt, hoe dat de Genten blazen, Hoe 't all', vol jeugd verheugt, my eert en viert na plicht, Dat siet, dat hoort, dat voelt dat smaeckt, dat rieckt ghy [licht. Ick ben 't die 't all' verquickt. Ick ben de Minne selven. Waer ick kom galmt de zeeg' tot aen des hemels welven. Ick ben de jeugd van 't jaer. Ick maeck 'et all' begort, Waer ick de gulde vloed mijns vruchtbaerheyts op stortt'. Mijn eygenschappen all' te veel zijn om verhalen. Ghy siet des hemels gunst vol-op, in my, ne'er-dalen. Ick ben van boven af tot lust en liefd gemaeckt. Doe viel ick in heur re'en en hebse dies gestaeckt: 'k Weet, Schoonst, dat Ghy van God gezonden t' onzer [vreugden Des werelds gantschen kreyts geneuchlijck doet verjeugden. Dat Ghy, om 't jaer, als zijnd' Aerds-sleutel, d' Aerd ont- [sluyt, En voort brengt, uyt heur spind', een veelerleye spruyt. Dat Ghy 'et nieuw gewas tot vrucht-geteel doet rijzen, En soo, als Alvoedst'ress' komt all' 't gedierte spijzen. Dat Ghy den mensch doet treen, in kruyd en gras, op ['t droog, Daer korts 'et slanter-slijck slym-slibb'rig over toog. Dat Ghy voor schrael dorr' hooy, op stallen lam te scherven, Het lustig Vee een weyd, vol mals vet gras, doet erven. Dat Ghy 'et Land maeckt groen, met queeckmild lauwe [dauw, In plaets et van de koud alleen was vael en grauw. Dat Ghy met kruyd en gras en blader-kruyze toppen, Als trouw' Deurwachteres, komt menigen ingang stoppen. Dat Ghy pas na de maet, te koud niet noch te warm, De mensch zijt aengenaemst, 't zy jonck oud rijck of arm. Dat in en met u eerst de wer'ld is voort getogen. Dat uyt Uw boezem eerst de scheps'len voedzel zoogen. Dat noch wat by ons groeyt, door U gevoedstert, leeft. Blijf, Schoonst, ey! blijv' altijd, die ons schier d' hemel [geeft. Hier met ontwaeckte ick. Maer de slaep my nauw ont- [weecken, Was m', ach! de Lent ontvlucht. Heur tijd was overstreecken. 23 Dies dutt' ick, laes! om niet, en 't was my vruchtloos [leed. Ach die sijn tijd verslaept die mist hem eer hy 't weet. S O M E R. 'k Sat midden op een dagh (als uyt den suyden blaeckte d' Heel-rondom-oge Son, soo vyerig dat elck haeckte Na lomm're loof-dacx koelt'; mids elck om d'hitte schoud' Apoll'. hoe fier hy blonck in 't held're flammend' goud.) In 't roos' reuck-geur' prieel, in schuyl-schaeu-milde bomen, Als 'k, op den grooten stap, frisch tot my aen sagh komen, Een manb're held van schick, van swier, van le'en, van lijf, Ten naesten by gelijck, in 't ruw, nae dit beschrijf. Sijn dun licht luchtig kleed, welcx slippen op-geslopen, Wees arm en beenen naeckt, liet blaeck'ren 't borst voor [open, En toond' een taen-geel vel, met peerlen over spreedt, Daer druyp-gewijs borld uyt 't heet ziedend lichaem-sweet. Een Vel, daer d' heete mond des Sons staeg sterck op azemt, Die 't met een wallem dauw, damp-roock gelijck, bewazemt. Een Vel, glad gepollijst, dat spiegelsch pronckt en prijckt, Daer in d' hel-gulde Son sijn ander aensicht kijckt. Geel-groen was 't hooft begroeyd met lang golf blonde locken, Die oock sijn kaeck en kin bepronckend' omme trocken. Dees' ruygt seys'-schoer hy af van schedel wang en mond, Hoe seer 'et hem vervraeyd', hoe gierlijck dat 'et stond. Dit deed' hy, mits de hitt en rijpheyd sijner dagen, De ruygte door sijn huyd te krachtig de'en uyt-jagen. Sijn Voorhooft effen glad, gansch sonder fronss' of rimp', Weerstuyte strael op strael, als 't water, Sons geglimp. Sijn helder hupsch Gesicht, daer weynig slaep kond' duyren, Straeld wacker driemael drie en noch eens soo veel uyren: Ja 't scheen dat hem geen vaeck tot rusten schier bekoord', Soo onverdroten spoeyd' hy all' sijn wercking' voort. Sijn Neus geleeck geen goot voor slijm der herssen-vochten, Maer een Furneys-pijp eer vol heete wallem-tochten. Sijn Mond was all-stonds droog, sijn tong kleefd' aen de [raeck, Van smachtelijcken dorst al dronck hy noch soo vaeck. Het welck hy hittig de e, en dat met groote stoopen. Want (denck eens om dees' broer) hy heeft meest uyt-gesoopen, 't Wijll' hy sich hier verhiel, all 't nat van 't lage land, Wat vliet en slot en poel en haven brengt ter hand. All' wat de Brouwer had bebonden inde tonnen. All' wat de Boer vergaerd' uyt vier-voet-leven-bronnen. All wat ter neder goot een regen-volle wolck, Joeg hy al gulsig in sijn nat-gier-holle kolck. Wat sing ick! vocht van t Land! de zee kromp van sulck [slocken, En wierd soo 't rustloos' golf en scholper-plas ontrocken: Ja d' hemel met sijn vocht de brand lescht in sijn borst, Waer door, self d' heyden-Goon, verstickten schier van [dorst. Een weynig scheen sijn hals na d' aerde neer-gebogen, Door d'arbeyd soo gewenn't: gelijck sich quam vertogen Sijn last-gewill'ge sloof-en-tors-belusten Rugg. (De leuyheyd was sijn walgh, van aert slaef-besig vlugg,) Van Schouder-schoften breed. Geset en sterck van leeden Sijn Beenen wel gespiert, en vast, om staen en treeden. t Sy hy-se set te schoor, wanneer hy 't lichaem buyght, En met een gladde zeyn' 't groen-hayrig veld ontruygt: Of dat hy op sijn neck' veel voeders hoy gaet voeren Dat door t sterck stappen d Aerd moet trillen en verboeren, En draegt soo berg op berg, op 't platte land, by een, Gelijck d' Alcides, oud tijds, (soo het waer is) deen Met hande (krom en klem, vereelt met knobbel-knoesten, Knaphandig, dag en nacht, om 't veld-gewas in t' oesten) Beklemd' hy, of de vorck, de rijv', de seyn, de sicht', Of wat, in Somer-werck tot werck-tuyg is verplicht. Met Voeten ongeschoeyt (of 't eelt voor schoen hem streckte) Hy alle pa'en ontslijckte, en weer met stof bevleckte, En ging vast over al recht deur, waer dat hy trad. Vermits hem 't water weeck en baend een gangbaer pad. Hem volgde d' laeste helft sijns loops, en op hem paste Een hond, wiens hei-heet' keel, als Hecla voncke-baste, Met sulck' flam-fluymend' aem' en blaeyend' hangel-tong. Dat 't droog' op borstend' land tot wijd gaep-splijtten [sprong. Ick siende dezen held, verstoute my te vragen. Wie sijt Ghy? waer van daen? hoe na geweest uyt jagen? 'k Jaeg', maer op and're wijz', als 't wildvang met een hond. Dies (seyd hy) let op mijn bedrijf van stond tot stond. Ick bent, die u, om her, door mijn bequame tijden, Bestoov' met heylsaem warmt, voor koude lucht te lijden: Die onder u het Land, end', om uw huys en schuyr, Doorwarm' en queeck en stoov', met mijn onsichtbaer [vuyr: Die peer, pruym, appel, kerss', gras, beessje end' ayr kom [verven En doe s' en groter schorss' en malzer steelen erven: 'k Hermaeck 't groen roerlooz' land ten goud-geel' droge [zee, Wiens wuf gegolf beweegt van d' een in d' ander stee. Doe d' Aerdpot, met mijn vuyr fruyt vruchten murru koocken, En 's huysmans klamme hand het oogst-geweer bestroken, 't Vlack' Wey-land Ick bebult met bergen van nieuw hooy, En 't bouwland Ick bebouw' met heuvelen van strooy In 't korte, 'k ben de geen die meest en best kan voeden En menschen en 'et vee, met allerleye goeden, Met gras, hooy, honing, brood, bier, boter, melck en kaes, Dies noem ick my te recht der dieren voeder-aes. Ick smolt schier t' wijll' hy sprack, in sweet, dies ick hem [kende, En rechte mijn laf lijf aem-hygend' over-ende, En veegde 't walmig sweet-nat, met mijn neus-doeck of, En na een heusschen groet weer seyd ick, Met verlof: Ghy sijt die 't vocht verdroogt, die 't land door splijt in [hetten, Dies rijpt de vrucht. Ghy doet van ampt en plaets versetten De koud'. Verborgen dringt u vyer door 't Aerdrijck heen, Door boom, loof, kruyd en gras, door sand en keyzel-steen. 't Verweend' groen bloemrijck kleed, daer Lent me plach te [pralen, Komt ghy met geele zy', met glimprijck goud bemalen. De Schuyren packt Gy vol met vee- en mensche-voer, En kroont, met nutte waer, den arbeyd van den boer. Doch, met een woord geseyd, O aengename koomer O wel-komm' nutte gast! O 'k merck' Gy sijt de Somer! De Somer die ons all' van God gegeven is, End' ons, voor 't gansche jaer stoffeert den vollen disch. Hy weer: Ick bent. En dat Ick 't ben dat suldy kennen, t' Wijll' Phoebi rap gerit Krabb', Leeuw en Maegd doorkennen, 't Wijll' woon ick hier by U, doch anders nimmermeer. Elck let, dies, op den tijd, de tijd en keert niet we'er. HERFST. De Minne moeder sterr', die voor glanst 's hemels ogen, Soo flux de vliende Son is achter duyns getogen, Blonck nau, met vlauw gestrael, van 's derden hemels [plecht, Als tot my dus een Vrouw' heur gang heeft aengerecht. 't Gevlecht en vael-kruyn hayr, door regen-buye loogen, Begoten en verbleeckt, 't welck schaersch hadd' tijd om [droogen, Dat had se meest bedeckt, of met een warm kaproen, Of Deensch of Duytsche muts, of ander oud fatsoen. Alleens was oock bedeckt, bedoeckt, bewoeld, bewimpeld Heur Voorhoofd, dat 's tijds ploeg al vrij wat had door- [rimpeld: Dat (als 't Gesicht oock) scheen eer streng als alte soet, Gelijck, ontrent de wasch, de wijfs veel zijn te moed. 't Gesicht dat veeltijds leeck, tot sluytens toe, bekropen Van buyens duystre vocht door-geeseld en bedropen, Ontvlood een peerle stroom, een cristaline beeck, Die druyp-en borll'-wijz' langs 'er kaken nederstreeck. Heur pimpelpaersche Neus, een goot voor vochte druypen, Door 't steeds langwerplig slijm en slanter snot uyt sluypen, En snootse niet alleen, maer wreef en kloud' en scheuckt', Mits wijn-puyst pcuckel-vyer die kittelde met jeuckt. Heur wangen, sluyck van schick, 't mals' fruyt perst' in de [ronde En tand-geknauw socht weer t' ontleegen staeg heur monde. Soo dat elck kaeck been haeckt, van malen moe, na rust. En 't eggig vijs gebijt na spijs heeft geenen lust. Heur oren, na bene'en, al lager lager hellen, Want, door-geboort, hun reckt 't gewicht der slinger lellen, En hangs'len, peerlen niet van maecksel peer's gewijs, Maer peeren selfs, die verr' verwinnen peerlens prijs. Een hals gier kranst' heur hals, niet van glad roode k'ralen Maer App'len, die Natuyr soo aertig wist te malen Dat purper, zoo schaerlaeck', robijn of rooze-krans Geleeck by 't blond gebloos des Appel-snoere glans. Heur Borst-lijf schoon bewerckt, met fruyten, fraey na 't leven Heur Jackj'en vaele keurs glomp, in 's gelijcks beweven. End' onder om heur Rock een kronckel-baren koord, Van Wijn-ranck bla'en en tross' praeld', drie-mael om- [geboort Heur Schorttel-doeck end' oock heur zijdens kleeder-sacken, Waer in Sy, van elck fruyt, veel stoppen kond en packen, Vertoonden, mits sy reeds stijf waren op-genaeyd, Dat 't swaerder was als wind dat hun had vol gewaeyd. Wie sou 't verander-snell' gelaet of kleed uyt-beelden? Ontstadigh al den dagh. Soo Sonn'-gestrael heur streelde, Bly sag se. En norde 't Noord, soo pruyld se', vuyl [besmet. Dan bly, dan stuyrsch, dan hupsch, dan morssig, dan weer [net. Flus stond de kap in schick 't hayr puntig op-gestreecken, En neus en mond hiel op van al te vochtig leecken: Maer, in een ommesien, daer donderde, weer op Een stuyr'e onguyre buy, ontstellend' haer de kop. 't Hayr was we'er ongedaen, end' hing, om 't hooft, geflod- [dert; 't Oog sag grim-grauw; de mond stond fits; en 't kleed [bemodderd Was glad en nat, na 't werck: mits Milós moker vuyst D' Os klonck ontrent de ster, dat 't leven strax verhuysd' Sy daetlijck, rad ter hand, en drock met water plasschen, Om 't afval van de Koe en 't Swijns geweyd' te wasschen, Wier nare moord-kreet stomt door 't sissen van hun bloed, Dat d' hemel dies een zee vol tranen storten moet. Eerst hadd' heur rechter hand geschudd't de swang're boomen, En de'e van boven af fruyts hagel-klater koomen, Als slincker steld in 't werck, ploeg, peerden, egg en [saed, Of grippelde de tuyn, om 't moes, tot mensche baet. Heur een en ander voet, van druyven-trosse-kneeden, En stampend' in de kuyp t' ontsappen end' ontleeden, End' allerley' mals fruyt dat Sy, om 't oirboor, trad, Was van sulck merg en zap besoedeld en bespat, De Schutter, Chijron self, waer me'e s' een wijll' verkeerde, Voor 't huyzelijcke quael, haer de genees-kunst leerde, Dies maecktse voor elck een, en bus en vies gereed. Voor kack-hiel, hoest en brand, en ander winter-leed, Sorgvuldigheyd heur geest op alles dede letten, Het melck-mild hooren Vee de'e s' op de stallen setten, Met vlegels over al sy dorsschen liet 'et graen, Men sagh se sonder wan, sack, schepel selden gaen. Dan sackt se rog en teruw'; dan maeltse koorn; dan mout se; Dan broud se winter bier; dan kuyp, en roock-vleesch sout se; Dan loed se branding dat de beun boog na bene'en; Dan schaft se laken, baey en bont, tot winter-kle'en. enz. En mits S' had in den arm een grooten hoorn geladen, Waer in se van elck fruyt een staeltjen had beraden, Daer sich een buyskool toond', pee, peer'pers, pijnsternaeck, K'root appel, raep, quee, druyv', all' voedsel-vrucht van [smaek. Soo dacht ick: Dees' me-Vrouw', sou die wel mogen wezen d' Oud' Amalthea, daer w' in 's Dicht'ren deun van leezen, Uyt wiens vrucht-volle hoorn Iupijn wierd op-gevoedt? Doch mits dat deuntjens zijn ontsloeg ick 't mijn gemoed, En dutte, en stond bedwelmd in schroom en duyst gepeynsen. Hy eyndlijck, naeckte my, en sprack: Waer toe dit deynsen? Waer toe houdt ghy u noch van my, dus af gewendt, Daer ick, tot heyl en nut, myn tijd u blijv' ontrent? Waer't dat ghy, door 'et bitsch en 't fel en hittig branden Des Sons niet braden soudt, als 't volck in d' Indy-landen, Dat doe ick: end oock dat dat 's winters strenge kouw U niet in ys her-schepp', dat u meest krencken zou. Ick bent 't die Somer-vuyr met Winter-ys kan mengen, En die, gematigt, t'saem u tot een lauwt aen-brengen Dat menig oock door droogt' niet uyt-dorr' noch verstick' Dat schrijv' Ick my vry toe, die 't land we'er vocht betschick'. Weer vocht beschick, en dat door dien ick alle slooten Uyt wolck' en lucht-born vuil' met milde regen-gooten. Elck vrucht boom oock, en meest, elck wijnstock u ver- [streckt Een beeck waer uyt ghy 't sap, tot soete teugen, treckt. Dat u oock 't wacker licht niet meer soo laet kan letten Van rust en lust des beds, en vroeg 'er af doe setten, Weet my dat vrylijck danck: mits ick in Schalen hangh Eerst effen dag en nacht, daer nae de nacht maeck lang. En dat ghy, om den brand des levers te verdrijven, Niet meer en hebt van noo u selfs, met sieckt te grijven, Door koud en rauw geslorp van melck of ander nat, Neem aat, en houd t van my, als weet'looz' rijkdoms schat. En dat uw kost en dranck, door menigte van muggen, Niet meer bedragen word't, en ghy oock, door hun pluggen, By dag en meest by nacht gepriemt word't als voor heen. Beken dat oock van My t ontfangen als een Leen. Voorts, is u brood-huys vol met aller leye granen? Doet Osse-en Vercken-vleesch uw kuyp et bersten wanen? En geeft uw souder-balck, door 's brandings last een [kraeck ? Houd dat van mijne gunst, tot u, geen kleene saeck. Wat schudd ick van t geboomt een veelerley' ooft-regen? Ja watt er van my koomt is heyl end enckel zegen: t Verhael en had geen eynd. Siet deez' voll' hoorn, een [schat Van 't geen ghy wenschen meught. hier is van alles wat. Ick ben de sorgb're Herfst, gelijck ghy kont bemercken Aen mijn sorgvuldig, vroed en nutrijck heylsaem wercken. Die my geen acht en slaet, t is reden dat hy treurt Wanneer een vroed gemoed veel soet en goed gebeurt. WINTER. Eens nachts, als t duyster had geblind-hockt Vee en volcken, En 's hemels toortsen uyt-gebluscht met vochte woleken, Quam, met een naer gekrijsch, en bolderwinds gedruys Behageld en besneeuwd, al razend' in mijn huys, Een ouden korssel-kop, bits, wreed om sien en hooren, Die met een dorren boom sijn wanck'le tre'en moest schooien Een ijs-grijs schuddebol wiens 't sidder-le'en gestel Gedost was met et bont' eens Waey-gats beere-vel. Een ruygge Russen muts sijn sneeuw-wit hooft bedeckte Welcx hayr als witte wol tot op sijn schouders reckte End' over d' ogen hing. Welcks ogen, hol en rood, Een hagel-paerle-buy, een regen-beeck ontvlood. Sijn wenckbraeuw, hayr en baerd be-yseld en bebacken, Stond pieck-puntsch uyt-gesparr't, als ijsre verekens tacken. Sijn' hier en daer een tand, die in sijn kibben stond, Met Oyevaersch geklep klinck-klaterd in sijn mond. Sijn mond, wiens lippen schier van verv' en schick als worsten, (Seer pijnlijck, door de wind gegeseld en geborsten) Sijn tongen stam'len de en, en babb len, haf, haf, haf, So datrnen twijff'len moest of 't spraeck leeck of geblaf. Sijn wangen diep gevronst, vermagerd en verkrompen. End' als kerbonckelen d' ijs-kegels neder-plompen En druypen van de tip sijns, seer nae g'lijcke neus, Na 't roo kalkoene blib, wanneer 't kloek-dier is beus. Sijn asem, long-geblas en neus-gaet' snoffel-snuyven Bebackten 's Waters rugg' met glas-verstaelde struyven, Wier korsten quaelck Vulkaens bijl klieven kost van een, En daer m' op schaetst en rodst met narre-paerde sle'en. Met handen geel berookt, verkild, krauwd hy in d' hayren, Sijn waggel-beenen bont aent t vyer bemarmeld, waren Drie dobbel overkoust. De hack-vervroose voet, Met doecken omgewoeld was breed getoffel-schoet. Maer (wonder!) 't lijf, soo 't scheen, sich schey-deeld' van [malckanderen, Mits 't een lit dit werek doet, werek dat doen t' weer een [ander: 't Wijl dees' voet op 't glad ijs schaetst, glibber-glijdt en [rijdt, By 't smoddig asch-vyer die sijn geel schoen schrockt en [slijtt. t Wijll' dees' hand besig is met ys en sneeuw' te schocken, Hangt geen' by 't roet-roock vyer, sijn taenig vel te schrocken En t wijll sich d' eene zy by 't vyer wat wel gevoelt Kreeuwt d' ander, schruckt en krimpt van al te groote [koelt'. Staeg hoest' hy, krijsd' en piept' aemborstig, naer verkoude Weshalven hy vocht quijl en qualster-speecksel spoude Waer door 't dorr' doode land in vloeken, wijd en breed, Bewindel-luyerd lag, gelijck een lijck, bekleed. Hy sett' sich by myn heerd, terwijll' ick vyer aenboete, Om daer door, kond et zijn, sijn strengheyt te versoeten, Ick tapt' hem, al te met een kanneken goed bier, En schonck hem mild, als t wel gevuyscht was aen het [vyer. Als t vyer dan brand' op 't best (my ducht') hy sag niet [quader. Ghy hebt al lang geleeft, seyd' ick, stock-ouden vader, Ick acht wel Nestors tijd, in t derde honder jaer? Of wel Mathusalems, soo 't mogelijcken waer? Doen, met een holle stem en woorden half gebroocken, En babbel stamer tong, heeft hy aldus gesproocken: Vijf duysend en, by nae, ses-honderd jaren tal, Heerscht' ick als Vier-vorst vors, by beurten, 't Aerdsche [dal. Soo lang een keten-reex van ses-en-vijftig eeuwen Heb ick dees macht gebruykt met hag len, stormen, sneeuwen. Soo flux de Son aenraeckt des stroffen Steenbocks hooft, Die u, by na geheel sijn licht en warmt' berooft, Soo word ick in-gehull't, en bort'1 in ijders wooning En bruyek een streng gesagh, als weerelds opper-kooning: Soo buyg ick onder my all' wat 'et hooft op-beurt; En drucket, dat 'et sterft of dorr't, of beev't, of treurt. De boomen ick ontbla'er, de kruyden doe ick duycken, 'k Doe kruypen onder d' Aerd der tuynen preutsche p'ruycken, Soo dat en boom, en bloem, en kruyd, en gras geheel Verkrimpt, verdwijnt, vergaet, of toont een dorre steel. Hebt gh' u naar eysch, versorght met vleesch, spek, graen * [en bieren, Gevoey'rde kleding, turf, om boeten goede vyeren? Soo sy-dy wel bedacht: en draegt mijns strangheyts juck Veel lichter als die niet wel letten op 'et stuck. Ick tast' door vleesch en been den achtelozen leuy-aert, Die in den Somer slaept en lanterfant en keuyert, En let niet op d' heyl-less', die hem sulck koning leert Die voor de wijste Vorst des werelds wordt ge-eert. Ach! (aend' ick) Winter-heer, ghy plaegt en prangt den [armen, Door uw', te wreed bedrijf, dat God hun's moet ontfer- [men: Die 't niet gebeet'ren kan, hoe nijver hy sich quytt, Ghy, echter, als den drog. met wreedheyts tanden byt. Gelijck d' geel-goud-heel Son (hy weer) sijn blonde stralen, Uyt sijn flam flonck're koets, op goe'n en qua'en laet dalen, Soo send Ick hagel, sneeuw, slagregen, ys en vorst, En buyen sonder tal, en back een stale korst', Waer door 't vloey-water stremt tot diamante muyren, Die, herd en dick, soo 't schijnt, veel eeuwen zouden duyren: Maer, als Ick't anders wil? 't stael-parlemoer versmelt Soo saen Ick weste-wind en regen send op 't veld. Dan dreyg Ick 't drae met druyp en regen te verdrincken, 't Geen Ick flus steensch verstijfd, met sneeuw en ys de e [krincken. Maer dunckt u all' mijn doent een gansch bederflijck quaed? Ghy siet niet verr' genoeg in 's hemels diepen raed. Het Aerdrijck, in mijn sneeuw, legt, als in 't bed, te rusten, En ronckt, in d' ys-koets, om her-neemen nieuwe lusten, Gelijck een neerstig mensch, vermoeyt door arbeyd, slaept. En daer door versschen moed, en nieuwe krachten, raept. Oock, soo 'k niet bijster bars met sneeuw en hagel speelde, Noyt acht' ghy doch, nae waerd', des Lents verweende weelde Noch Somers nut gewas end arbeyd-zalig sweet, Noch 's Herfts voor-sorg en vlijt, waer van ghy nu noch eet. Weest, dies, met my gepaeyt. Laet ons de borst vry smeeren. De Winter eyscht sijn recht, 't Is nu de tijd om teeren. Die Somer lust in woel en t' samen-rapen vindt, Die magh, by Winter-tijd, wel teerens zijn gesint. Dus leefden wy, niet schaersch, terwijll' Apoll' sijn wagen Liet door de gulde Geit, en Kruyk en Visschen jagen. Wy schaften ruym vol op van Herfst en Somer-gaef. (De Winter is doch heer, de Somer is sijn slaef.) Dies eer hy noch vertrock, met vorst en dwerrel winden, Had hy al meest geleegt ons, wel voorsiene, spinden: En 't geld, dat ick, in 't sweet des somers, hadd' gehoopt. Had hy, in sijnen tasch, al fijntjes, op-geknoopt. Het vleesch, waerom in herfst, moest Os en Vereken sterven, En dat m' in kuyp en sout bewaerde voor verderven, En wat 'er meer in huys tot voor-raed was gekocht, Had hy, met grage tand, in hollen balg gerocht. En turf en hout, daer me e men heerd en vyer moest azen, Had hy, in yd'le roock, ten schorsteen uyt geblazen. Doch daerom niet getreurt. Mijn Lent' begon ick naeckt, 'k Ben, echter, Somer, Herfst en Winter door-geraeckt Met noodlijck lijfs behoeft'. En laet ick, in mijn sterven. Niet veel, veel minder twist om deelen voor mijn erven. Geluckig is de mensch die 's Werelds winter endt, En vaert daer op by God in 's hemels eeuw'ge Lent. VIII. Op Onvernoeglykheyd. Onvernoegers, Strandeploegers, Vreckewroegers, Self-sins ach! Spinn'-kops van zielwerrend' ragh, Eyge opla'ende quellast swoegers Beulen van herts vreugd en vree, Blaesbalgs in Uw' dormsuchts zee, Knorremorrers, Inborst-pesten, Kreauwers, Knibb'Iaers, Bang-bewust', Herssen pijnders, Staeg ontrust': (Schoon 'et gaet ten alderbesten) Leert hier Vergenoegings kunst, Soo wint Ge Aerdsch en hemel-gunst. Schoon Ge land aen land meugt winnen, Schoon Ge 's Opgangs paerleschat Met alle 's Neergangs goud besat: Av'rechts wint Ge onwinst van binnen, Mits Ge 'er geen vernoeging vindt. Wint all' de Aerd Ge wint maer wind. Schoon Ge, als trotsen Alexander, Hondert Schepters treedt ter ne'er, Noch word't Ge Uw gemoed geen heer 't Holl' hert hungkert op een ander, 't Is geen Vorst die Vorsten tert, Maar die Vorst is van sijn hert. * * Soo konde Abra'm rustig laten Ouders, Vrunden, Vaderland, Vergenoegd waer God hem sand: Ia wil God sijn Soon? Gelaten Is hy met Gods wille in til, Sijn genoegt is 's Heeren wil. Soo socht Moses fyer te brallen, Mits hy 't Rijck' des Nijls verlaet, Vergenoegd in Gods volcks smaed. Soo sat Job, na Gods gevallen, Kranck, beröyd en naeckt op 't mis; Edoch Koning in gewiss'. Soo besatten, sonder schatten, Alle schatten, Christi bóön, (Schoon Sy waren 's Werelds hoon) Want hunn' schatten 't alle omvatten (Daar de Vreck' vergeefs om ploegt) Mits Sy leefden vergenoegd. Dit hadde, onder Grootsten Herder, Groten herder, hoog ge-eert, Paulus, voor wat groots geleerd. Hoe 't God gaf, Hy pracht' noyt verder; 't Was gebreck ofte overvloed, Wei-genoegd was sijn gemoed. Wat vernoeginge all' kan geven, Wat vernoeginge is een weeld', Wat vernoeging' vruchten teelt, Vint Ge in dese Bla'en beschreven: Soo Ge se, U te nutte, leest Wordt Ge een Koning in den geest. Wordt Ge een Koning, die een Koning Wiens Rijcke, als een Lijck, verschiet, Voor een maden-sack aansiet. Word't Ge een Koning, die sijn woning Boven 't prael der Sterren stelt, En niet vreest alle Aerds gewelt. Aen d'Eerw: Schrivers. O geleerd' Vernoeg-kunst Schrijver! O eerweerd' Vertolcker! Wat Sijn we all' schuldig voor deez' schat! Voor Uw' God-gewyden ijver Is heel Ne'er- ende Engel-land In herts dankbaarheyd verpand. G. JACOBS. IX. Wiens haetsch hert hungkt op woorden zonder slot, Van Waerheyd, rechte en enckelgronde Trouw, Met Eenvoud oope Oprechtheyd luypwyz' spot, Mits se anders noyt, onnozel, derf als s' zouw; En and'ren acht gulgrondig, soo sy is, Blancketselloos en vry van vuns fernis. Psalm 35 Sie s' hier in Pauw' staets sterr' geswaey en swier, vs. 15, 16 ^js ayer ouc['ren Ouders 't Lusthof-slang, Maer Adam vliedt (door 's tweeden Adams vyer Her-Adamd) vliedt, met re'en voor 't spooksel bangg! Al biedtse u alle Aerds-Rycken, prael en pracht, S' is de helle als oyt, doch tegen u ontkracht. O! wiens ziel-oogstaer 's Geests ontvlies' erlangt, Al pinght ge, swak, voor bomen menschen aen, En mild haest meer heyl-licht op licht ontfangt; Want, die t' u werkt en laet geen half werk staen. Siet in dees Text de witte deugd te pryk, Siet, in een woord, t' onschatbre Hemelryk. Text vs. 't Hert na Gods hert, met naestens smart geraekt, (Siet!) leyt hier, huylt, vast, sucht in sak geknield, Welck be'e-brand heet en heeter opwaerds blaeckt, Soo s' aen en aen nieuw in 'er schoot herzielt; Wat hier al Leer? harts-hoop en nutte uitstolckt, Vindt Ge in dit Werk door Haringhouck vertolckt. G. JACOBS. X. BRUYDS-LIED Uyt 'et Hogelied Salomons Cap. 2. 16, 17. Cap. 3. 1,2, 3, 4. [Wijze: Onder een Linde groen, enz.] I. Myn' Alderliefste is mijn', Die my, van eeuwigheyd, Uytverkooren heeft tot Sijn': Die volvreugdig, reyn en fijn, In Lely' lov'ren weydt: Tot dat nieuw' heyt-dags kennisz' prijck', En de oude onweets droev' deckschaeuw wijck. Keer om Liefste, 5 Ghy held! Word als Ree op 'et veld, Of, als harts welp', dat snell't Op 't gebergt', met geweld, Tot 'et sich te rust' herstell't. 24 II. In 's nachts droef Ledekant Socht ick mijn hert-ziel Vrind, Doch mijn duysel onverstand Deed dat ick hem, ach! niet vand, Maer pinckte al even blind. Ick (seyd ick) ick sal frisch opstaen, En all' de Stad rondomme gaen, Wijck en straten door-sien, Of Self-aerdige Liën, Door vernufts tuck bespien, My mijn Vriend konden biën: Maer, helaes! 't kon niet geschiën. III. Dies klaegde ick klacht op klacht, Met heet hertgronds getraen, Tot ick, in deez' bange nacht, Wierd' gevonden van de Wacht Die in de Stad omm' gaen. Saegt Ghy niet, als Ghy gingt rondomm', Mijn ziele-Vorst, mijn Bruydegom? Hebbe ick ernstig geseyt. Doch, van hen afgescheydt, Vant ick te eynde all' mijn leyd; Mits Sijn' vriendelijckheyd Bleeck dat hy me als hand-geleyd'. IV. 'k Heb, 'k houd' mijn Vriend, mijn Heer, Mijne eenigste eeuw'ge Minn', Die noch nu, noch nimmermeer, Neemt, noch nemen sal, een keer, Tot ick Hem bly brenge in Mijn liefste Moeders huys en sael: Gloorhuys vol heyl'ge glansch en prael; Daer de geestlijcke vreugd All' tijd baert nieuwe jeugd, Ziel-vermaeck, ware deugd, Volheyds wensch, reyn geneugt, Daer wy eeuwig zijn verheugd. G. JACOBSZ. XI. G E S A N G over De stoffe des weerden wercks van den Eerw: Engelschen Godgeleerden Mr. Edw. Reynolds. Die hen tegen de Almacht setten, Als Samarja, strack van neck', Vreet 'et sweerds blickbloed'gen beek: End hunn Teelt' sal plat verpletten, Daer de Vrouwe, ach! swaer begort, Levende opgereten wordt. Dwalende Isr'el, wilt u keeren. Met berouw ten Heer' der Heeren. Neemt (beschaamd en rood van kaken, Om uwe ongerechtigheyd, Die u glend ter hellen leydt) Woorden mede om d' HEER' te naken; Smeeckend': HEER' neem van ons 't quaed En geeve ons in 't goede baet: Soo zult Ge onzer lippen varren Liefflijck luchten door de sterren. Assur zal ons niet behouwen, Noch geen peerd, ten krijg geschickt, Schoon de wereld 'er voor schrickt: Nimmer zullen wy meer bouwen Op Onz' handwerck (ach te sot!) Seggend' (foey Onz'!) dit 's Onz' God. Immers sult Ghy u (och armen!) Eener Weze 5 HEERE ontfermen. Dier g'lijck Geestgeschut en wapen Grijpt ten toevlucht: Sondaers baet, Boettraentappers, Godvruchts zaed, Geest vergruysd' ziele oorlog knapen, Sondbelijders veyns'loos bloot, Nood uytstorters in Gods schoot, Godverzoeners, herts trill' zussers, Straffe afsmeeckers, Roede kussers, Banger noodhulpe, Evelstutters, Tochtenbreeckers, zonds verniel, Vleeschweeld' temmers, Wieck der ziel, Troostborns, Weeuwe en Weez' beschutters, Gunstverwervers, Duyvels spijt, Wraeckverformers in meelijd, Self-verzakers, heyl-bejagers, Hemel-le'ers, Geweete ontknagers, Tong'reuckoffers, Ootmoed tuygers, Wroegherts Honckzuyls, Beed'laers troost, Hertslaeve, als 't op zonds gloed roost, Inborstkneders, We'erwil'-buygers, Leeuwen muylbands, vyands val, Onrechte onderdrucktens wal, Ovenblusschers, Toorn' versachters, Heyr-verheerders, God verkrachters, enz. Voegt 'er by Boets beggelstromen Uyt bekreten ooge ende oog, Wolcke opwellend' herts leck-loog, Om te naken 's hemels zomen; (Traen'-stroom, wond're tegenaerd, Die ne'erdalende opwaerds vaert.) Om te naken 't heylige oor, en Dats', hoe heym, heusch wil verhooren. Ziel-suchts peerl'drups, daer Berouwen Als in zondvloed pekel plascht. Seep daer Ootmoed sich me'e wascht. Hoops verquick-dauwe in 't benouwen. Oostersch' Wijz' juweele vloed. Klanckstill' be'e-klepp', herts blanck bloed Bang borste a'emstoom, Sweet der zielen, Smeer voor hert druks hoogte op.wielen, Stercke, om troost, wolck wieck'le schachten Daer de zonn' noyt wasch afsmelt't. Drup, die God in spaerpot tell't. Oogmelck, Bedbad in naer' nachten. Teelte uyt hert-gronds stil gesteen. Beeck-vocht der Medogendhe'en. Myjenheyds in-krop-ontwolckers, Still' bestopt' liefds tocht-vertolckers, Zielwell' wondbloed enz:] Soo Ge uyt dezen Diepen dobb' ten Hemel schreyt, Hoort wat God u dan we'er zeyt: 'k Sal hunne afkeer reyn genesen. 'k Salse hertgrondig als mijn oog Lieven. O! hunn' boetnats loog Heeft mijn toorn', hoe heet verbolgen, Na mijn vry' wille opgeswolgen. Koorne en wijnstock zullen leven. Hunn' gedacht'niss'-geur zal zijn Als den lout'ren leck'ren Wijn, Die oyt Libans ranck kond' geven. Wat hebbe lek met de Afgóön meer? 'k Hoore en lette op Ephraim we'er. 'k Sal, als Denn', hem doen hergroenen, En Sijn vrucht is Mijn verzoenen. O! wie wijs is hier op achte, en Wie verstandig is, sie toe Op des HEEREN wegen. Hoe Goed en recht zijn 's HEEREN wereken! O! de oprechte zal daer inn' Wand'len wis, met herte en sin: Maer, de boze, met hunne allen, Zullen in dier vallen vallen. Dit werdt breder uytgemeeten, Met recht reyn-old-nieuw bescheyd, Naer 't nieuw'-reynolde uytgeleyd Door d' Heer Reynolds reynold weten Uyt reyne old-nieuw' Schrifts bericht Dies Sijn' leer' (reyn-old-nieuw) sticht't. Daermen nieuw'-reyn-old nutt' vissen Kan, en drucken't op 't gewissen, Dat 'et herten, sinnen, zielen Zulte, en snacken doe na zoen Die ons staet by God te doen Om de zonden te vernielen. Dit 's een Werck van God geleerd Dies deze Engel-schrijver eert. Danck hebbe oock den Oversetter Sijner Nederlandschen letter. G. IACOBS. XII. GADELOOS BRUYLOFTSLIED. Psalm XLV. 1 Een onderwijzinge, een lied der liefden: voor de opper-Sangmeester onder de kinderen van Corah op Schoschannim. I. 2 Myn hert ontspringt als 't gulde springborns springen: Om 't roemrucht' lof eens Konings braef te zingen: Mijn tong gelijckt een penn' geswind in swier, In hael, in mael, in prael na kunstbestier. 3 Veel schoonder zijt Ghe (6 Schoonste, o uytgelezen'!) Als oyt schoon mensch of menschen kind mach wezen, Uw' lippe is met gena'e vol-vloeds bestortt, Dies Ghy alle eeuw' van God gezegend word't: II. 4 Gord' dan (ó held der helden soo vol zegen) Gesp aen uw' heup den Koninglijcken degen, Soo prael uw' hoog-geduchte Majesteyt, O God-soldaet! o Heer der heerlijckheyd! 5 De Koning leve en rijd' voorspoedelijcken Ter goeder saecke, op waerheyds wiel te prijck en Te pronck, in bill'kheyd, trouw, bescheyd en re'en, En welgegrondheyd der sachtmoedighe'en. III. Uw' dapp're hand, uw' rechter vuyst in 't vechten, Sal vyands schrick, vlucht, ne'erlaegs moord uytrechten. 6 Uw' scherp geschut boft wrev'le volck'ren ne'er, Soo girst door 't hert des vyands 't Vorst-geweer. 7 Uw' troon, o God! sal eeuwe aen eeuwe altoos fijn In gloor, in glansch, in welckelozen bloos zijn. Uw' Koningstafs ontsagb're statigheyd Zeeg'praelt en brall't in waer' rechtmaetigheyd. IV. 8 Ghy lieft 'et recht, en haet 't godtlooze ontuchtigd'. Dies U, o God! Uw' God heeft overluchtigd Met olië der vreugden zonder maet, Meer dan Uw' me'e-genoots in eeren-staet. 9 Treed toe, treed toe, met Vorst'lijck' helde-schreden, In Uw' goud, peerl', gesteentrijck' Konings kleden, Vol myrr'-geur, aloë en cassia, Uyt elpen Troon, daer U de vreugd galmt na. V. 10 Schoon' Deirens, stamm' hoog' eed'le Koningspruyten. Sich 't kostlijck Stoet Uws Maegd-eer-sleeps insluyten. Maer sie! o braefst'! de Bruyd t' uw rechter staen, Fijn in 't fijnst' goud van Ophir aengedaen. 11 Hoor Dochter, edelst' Dochter, leen nu oren, Sie, schoonste, ey hoore, o 's Konings uytverkoren! En luyst'rende uw' ziel-Vorsts God-wijze re'en, Vergeet uwe afkomsts on-gods dwaze ze'en. VI. 12 Soo sal de Vorst sich in Uw' schoont' verlust'gen, Soo gloeyt Gh' hem 't borst liefd' flamm' vol niet om [blustgen, Soo steelt Gh' hem 't hert. Hy is, hy is Uw' Heer. Buyg, dies, met diep ontsagh heusch voor hem ne'er. 13 De Docht'ren preuts van Tyr', volck-schatrijck, groeten U, smekend', met geschenck, leeg, voor uw' voeten. 14 O dochter Gods! O Konings Kind! hoe weerd! Hoe glansch-rijck isse in binne-schoont' vereer't! VII. Heur rijck gewaeds fijn goud door goud geweven, Swijmt, geborduyrt, all' kunst voorby, nae 't leven, 15 Soo wordt Se in 't goud, Pauw-ciersel-blond, gestickt; In hand-geleij den koning toegeschickt. De Dochter-rey', heur' mede-gesellinnen, Heur reyn gevolg, zal U gebracht zijn binnen. 16 Sy werden bly, in gae-looz' vreugd, geleydt In 's Konings* hoog Palleys vol heerlijckheyd. VIII. 17 In 's Vad'ren plaets', Schoonst', sullen Uwe sonen Aerds-heerschers zijn, op Vorstelijcke tronen. 18 lek zal Uw' groot' doorluchte Naems gedacht' Bazuynen van geslacht'-ry' tot geslacht'. Dies sal U 't volck, aen aller werelds enden, All'-taell'ge danck, uyt danckb'ren inborst, senden: Ja 't sal U danckrijck dancken, dat hunn' danck, Hunne eynd'looz' danck herdanckt met dancks we'er- [klanck. G. JACOBS. XIII. Op eenige H. Engelsche, Verduydschte, LIJCKLEER-REEDENEERINGEN. Oudtuyge, oytsuffe Seyzenswajer, Brusch' maek- en breek-al, barsch te been, Uytlegg' van duyst're voorseg-re'en, Bedilal, Blondbluf, Jeugde majer; Na dien, onachterhaelb're Tijd, Ghy doen en ding kauwt, klipp' doorkerv' kling, Wat 's heylst', wat 's nutst' voor zond'ge sterv'ling, Drucks traen, of lach van weeld die glijdt? Mijn Moeder Waerheyd; of mijn Dochter Waerachtigheyd, die 't vuyll' bedeckt' Muts, masscher, momme en MofF aftreckt: En brengt (in spijt van Loch en Drog) ter Bestemder stond 't bestelpte in 't licht: En weet van vleyen, verven, veynzen, Van anders seggen, anders peynzen: Hoort hoe se u geeft recht onderricht. 't Is beter gaen in 't huys vol treuren Als binnen weeldwand waermen brast. Hoe? (we'erwoord't Wufhooft) gaet dat vast? Daer dutme, ach! met beloocken' deuren: Maer hier, ha! swemtme in smaeck, en spel, Ende eya-juich: Werd' niet geprezen 't Gull' weldoen, met een vrolijck wezen, By wijsten Vorst van Israël? t Werd'. Maer de Koning aller Wijzen, En Wijsten aller Koningen, Die vreugds gevaer, ervaren, ken, Komt u 'et daer voor 't hier aenprijzen, Om datme in 't daer 't uyt-eynde aensiet (Mits 't hier domme onbesonnen weelde, 't Guld' welbly sich staeg diefsch dood-deelde) Van Wereld-wellusts ydel niet. Waen schouw't 'er 't Vleesch, bol, uytgelaten, (O vette poezel!) in heur stoel, Met sang, en klanck, en krielkrioel, Aen disch vol wijn, en tafelvaten Vol leckernye, of opgestuyckt Ten Danszael, met tapete wanden, In t purpur, met borduyrselranden Van goud en perel; rijck gepruyckt, Om 't blooz' blankett' hooft, waer d'heel' Wereld Heur kostelhe'en weydsch in verplengd, Met all' wat we'erzijdsche Indien schenkt, En Moore en Noor' ten prael verdwerelt. Dencke of den geest niet gansch verdompt In swijndraf van sulck' zond'-genuchten, Die als kufkaf, voor stormblas, vluchten, Soo saen sufF Sieckt', Doods voorboo, komt? Volgt Dood dan selv', met dorre schinck'len (Soldy der zond') in stoet van gier En grijns en wrotte en motte en mier: Verschrimpeld dat sijn beenderen rinck'len. En grijptse en nijptse in kille hand, En duwtse en drucktse in onderkuylen, Daer slijm, slang, pier en padden schuylen, In stick dick duyster lichtlooz' land? Wat vreugd is dan in 't vleesch versleten? Der Muggen: wier domm' brum-getier Vliegt vrolijck in 't glans-gloorend vyer. En werd't 'er in tot asch ver-eeten. In 't klaeghuys dan; daer 's beter vrucht. Of 't is om bet're vreugd te wenschen. Want daer is de eynd'snack aller menschen, Daer doelt de levende op in ducht. Daer swiert Lijcksdroefheyd, lang van kleeren, Of in een sack, of in 'et swart, En sucht, uyt innigst hol van 't hert, Herts traenen, (niet om te waerdeeren By schatrijk perel-oorcieraed Daer Caesars pol me'e placht te pratten; En, smeltend', soop schier Croesi schatten In preutschen dronck, dronck sonder maet') 'k Segg' herts traen, die Drucks buister baden. En begg'len langs bleeck' koon voor ne'er, En nemen, av'rechts, wederkeer Om 't nimmer doov' heyl'ge oor te laden, Uyt voll' hertsmeltend bracke oogvloed: Tot dat Sijn hoormilde open ooren Waer' droefheyd, die na God is hooren, En wis verhooren wil: en doet Door drux wicht (wonder!) 't herte opheffen, Uyt aensichts droefte in blyër stand, Door troosthulpe. O de Almachtig' hand Kemt drucx bort-bulder baren effen, En zedigt sulcke een siedend' Zee, Op be'e, met opgeheven' handen, Geboogen knien, lippe offeranden, en zov: Het blinkt een Almacht in den be'e. 't Gebed kan Sonn'loop tegen kanten. 't Gebed dompt dat geen Vlam verslind't. 't Gebed der Leeuwen muyl toebind't. 't Gebed kan barsch gebergt' verplanten. 't Gebed sluyt d'Hemel: ende ontsluyt Naer twee-en-viertig maenden droogt' wee, En tapt we'er wolcknatte uyt 'er hoogt'. Be'e Perst vocht ten rotse en backtand uyt, 't Gebed a'emt Dooden we'er in 't leven, 't Gebed; al songe ick all den dagh, Noyt song ick wat gebed vermagh, En wat God, om 't Gebed, wil geven. Selv' biedt sich God voor bidden veyl! Voor bidden bersten ^yz're Deuren. En beede is eernstiger by treuren Als by gelach, ö dat 's te geyll Dies klemt mijn sang: Wijz' Konings seggen, En sangre'en, die de Wijsheyd zelv' Hem instort' van 't hoog hemelwelv', Staet schootvry oyt van wederleggen: En daerom recht; Der Wijzen hert In 't klaeghuys geerne is: maer der Sotten In vreugd' kriöel, daer spotters spotten. En daerme in dertel deun vernarr't. Waerachtigheyd sloot. Tree dies binne Tuchtlievend' Leerling; ondersoeck Dit bitterheylig Lijckleer Boeck, Hier schuylt ziel seemsoet' tuchtlesse inne. Hier 's lijdsaem' Paciënti plant: Kruyd, dat, hoe seer 't goe Christens passen Mag, niet in all' mans Hof wil wassen. Een kruyd, die 't noyt heeft by der hand, Is rust-, lust-, luckloos uyre en stonden. Kruyd, dien 't geens tijds verliezen kan, Lauriere ik voor den kloecksten man. Die 't niet van doen heeft werd't bevonden Voor de eerst', mijns oordeels, van die slag. Kruyd, die 't eenpaer' groen hebben groeyen, 'k Geloov' niet datse op Aerden bloeyen. Die 't queeckt en herqueeckt nacht en dag. End', hoe hy herqueeckt, moet gedogen, Sulck kruyd, voor onkruyd, uytgewied't, Wijck't 't Jobs, noch Mosis, dulddeugd niet. Na 't Gods Lam sweemt hy d' hoogst der hoogen. Hier 's Balsem voor een zond' sieck hert. Hier 's Hermons Dauw', Manna', Ambrosia. Hier 's Hemelsch' Lijcksalv', Myrr', Momia. Hier 's Moli, tegen Circes pert', 's Vleeschs verck-vervormend' toverkuyren. Hier 's nutt' Nepenth', dat druck verdoet. Hier 's Hebe, jeugdnat, Nectar-soet' Dat staeg' nieuwe eynd'looz' jeugd doet duyren. Hier 's maer wat sing ick meer van hier 's, Hyer 's saus' voor die in tranen zajen, Datse eynd'lijck vreugd, die vreugd blijft, majen. Dank hebb heyl'ge Eng'lsche inkt pluym swiers, Wier glimp Teemsche Albiönsche stranden En Piktens Tin-kil, spiegelwijz', Afsteute, als Sonne, in Ucht-oprijz, Op onz' Vereende Nederlanden. Doch vlickerde als op nat, dat beev't, 't Goud Dagoog speelt, met teysterstralen, Wier blixems heene en weder walen, Daer Ne'erlandsche oog' geen vat op heeft: Ia daer 't, op pinckende, eer zouw blinden En dwarllen by den byst'ren tast. Daer licht baert nutteloozen last. Daer licht selv' let aen heylrijck vinden. Derhalve bleef 'et veele een kruyce', Door Taels onkund (vlies voor hunne ogen) Tot Haringhouk 't heeft afgetogen En p'lijste 'et Brits tot braef Ne'erduyts: Dier voeg de oude overzeesch' halv' Friezen Hun zielsaus', geestgeur, heylsaem' goed, (Hunn' kruyk leegt niet schoonse ons toevloed't) Geenzins by onze v/inst verliezen. Dies hebb' den Tolcke oock lof en danck, Die Duytsch' laeft buyten Brittens schade. Hy leeve en sterve in Gods genade, En stichte alle eeuw' met letterklanck. G. JACOBS. XIV. ONTDOODENDE DOOD. De Dood woede op all' levendheyden, Gelijk een Leeuw' luypt in de weyden, En siet noch suyg Lamtje aen, noch Stier, Kalf, Veulen, weerb'ren Hengst, hoe fyer, Manhaften Herder, kloeck in 't weeren, Blond Herderinn', beschreyde ach Deyren: en zov, Doch Christ heeft, door Sijn Dood, bloed rood, Tot heyl Sijns Volcks, Dood selv' gedood't. Nu 's ontdoond' Dood, voor uytverkoor'nen, Jordan; waer door se, als recht herboor'nen, (Om Christi Dood en daed en Minn') Recht doorgaen, 't recht beloofd' Land in. Dies sterven is hun recht gewin, Ja hert en sin. G. JACOBS. XV. Op twaelf vertaelde Engelsche Puyk-Predikatien. Wanneer in vre'e Gods Kudde in roozen sparttelt, Dan woeltse woest, in weydsche weeld' verdarttelt, End' uyterlijcken prael. Heur lofklanks wasz' wiek smelt eer't wint Gods zael: En 't moest' er in, souw heyl op heyl neergieten Vyt 's hemels heylborns Nectar zegenvlieten. Se is leuy en log van geest. Vre'e-weeld' heeft oyt, van ouds, Gods Kerk verbeest, 't Verweend' doet dan Gods hand ten boezem vlyen. O! 't walglijck lauw' wil God ten mond' uyt spyën. Vereelt maeckt dick van huyd. Te sat broed't sot. Te vet slaet achter uyt. Dus wormt allengs 't gansch lijf van sool ten schedel. En d' eed'le Schoon' verhoert in 't vuyle oneedel. Ende all' heur glantsch vergaet. Daer tucht verslenscht, verwelckt all' deugds cieraed, 't Gebed verkilt daer weeld' en wellust branden. Genooddruckt neemt dan d' HEER de roede in handen, De vaderlijcke roe, En slaet 't verbast-aerd' Beeld tot bloedens toe. Werpt, Arts gewijs', bijtstof in 't vuylst der zeeren, Of snijd't en schroeyt om 't evel uyt te weeren Dat ingekanckerd sit. Geneezen is doch d' hoogst' Geneezers wit. In sulk' herts pijn, en zielnijps bangigheden, Beuckt God' er borst met d' hamer van sijn reeden Vyt menige Engels mond, Die baet-raed bien om kuysschen grond en wond. Een staeltje 'er van in onz tijds braemsche Britten, Wier tuymelgeest, ach! brand' in warr'-hels hitten, Ier. 4. 14. Daer roept me: O! wascht u, wascht Dat zonds-buyl werd', door gronds-huyl afgeplascht. Idem. Hoe lang, hoe lang sult ghe yd'le waengedachten, In 't innigst' heym uw's herts hol noch vernachten? Ps. 137. 1. Daer schreyt me, in droef geluyd, Aen' warr'-sieck Babels beeck schier d' oogen uyt. Mat. 3. 10. Daer dreygtme: O siet! de Byll' leyt aen de wortel Wat vrucht loos groent flam-sparckt, door 't vyer, te morttel. Ier. 13. 27. Daer raedtmen: Spaert geen boet, Vind-tijd versuymd kan nimmer zijn vergoedt. 2 Cor. 5 Daer: All' moet gy voor Christi recht-banck blaken, 10. Die oord'len sal na goede en quade saken. Luc. 18 Daer druckt me op 't hert, en print 6- 7- 8- Door rechtlooz' rechters daed: Aenhouden wint. Heb. 4.13. Geen schepsel duyckt uyt 't strael van d' Alsiende oogen, Maer naeckt en bloot moet alles sich vertogen (Bromt daer Gods kampioen) Voor 't oog van dien daer elck 't meed' heeft te doen, los. 24.15. Daer bral-breydt me uyt, Gods heyr helds eed'le reden: lek wil den HEER, met mijn gesin, na treden, Met lijf en sin en ziel, 25 Schoon all'et volck den waren God af viel. Deut. 32. 't Bromt daer: hunn' rots kan noyt onz' rots gelijkken, 31, Wie twijffelt? Laet self vyand vonniss' strijcken, Psal. 113.5,6. Daer orgelt harpgeschal, Ps. 95. 1. Gods hooge prael en gluyr-gloor over al. Wie dunckt niet self in d' hemel-vreugd te woonen. Als David singt, in drie-eenstem soet' toonen, 's Drie-eenheyds lof; en noodt Tot sulck gejuych all' wat d' heel-Al besloot, Dus weet God fijn uyt duzster licht te trecken. En 's Duyfjens deun, uyt rots-reet, op te wecken Met sulk God-lief geluyd Welk God self 't hert, uyt hoor-meld'oor, vrybuyt't. Op dus een wijz' weckt God geweldenaren, Die d' hemel self bestormend' noch niet sparen, Als oudtijds Iacob de'e, Die God verwan terwijll' hy God bestre'e. Deez' boetklacht-klanck, deez' Gods-glimp uytgedonderd, End' uytgekipt uyt honderd end' uythonderd, Heylge Engel-Engelsch' tael, Discht Haringhovk in goud gebeelden schael. Paey ziel-lust nu, ö Ne'erland, in 't doorkijcken. Van dit juweel, vol Godgeleerde blijcken, Soo deft' in Moeder spraeck. Hier vind t ghe een zee vol Godvruchts hertvermaeck. Voor my, ick kan, na waerd', dit werck niet prijsen. Ey! goeden wijn hoeft oock geen krans-bewijsen. Wie nut't deez' twaelf tal wijn, Sal Pingsterproncks, met Christi liev' dousiin, Qock Geestgloor vol Godsalig droncken zijn. G. JACOBS, XVI. Op deze Leerrycke Luyster-Lelyen, Engellycke Gloor-Roozen, e n Zielverquickende Bloey-Bloemen. O wat een Sonn' van wond're gloor en klaerheyd! Hier blinckt de deugd, ontmaschert, wit in waerheyd, Door praelpenn' van Montagne, Warwick, Hal, De domme jeugd en leerling ten geval. Niet door een swaer geswier van ommewegen, Gelijck by ouds Atheensche Leeraers plegen: Maer als geleyd't door Lusthofs bly gebloemt', Daer yder spreuk Godvruchts nutt'raed tuk roemt Wie raedlooz suft in sinverbotste saecken, Kan door dit werck sijn sinnen raedrijp maecken AH' wat hem in d' heylweg' tot zielprang staet, Beschaft dit Boeckje ontwerringhs raed en baet: Beswalkt u 't swerck van wer'lds waenhoog' gedachten, Hier voed't u vrucht om 't windvang weynig te achten: En voert uw' ziel, verr' boven Sonn' geprael. Ten welck'looz' Kroon in 's derden Hemel sael. Soo heblust u ontvlamt op Cresi schatten? Soo perelprael u doet na pronck preutsch pratten? Hier wint ge schat die nimmermeer verrot; Hier vind't ge pronk bevrydt van Maeye en Mott'. Soo sucht ter kunste aenporr't uw' rustlooz' sinnen? Hier leert ge lesse om kunst der kunst te winnen, O o —" Waer voor Chaldens', Memph's', Griekse wijsheid suft: Dit puft den dreck van dat wijdweydsch vernuft. Dit leert Nijd, haet en wrock met voeten treden: End' hoemen ongelijck verdraegt met reeden. End' hoemen smaed en wederwaerdigheid Verkropt, ende aen den Vloeckaert zegen zeit. En hoemen alles kan ten besten keeren. En hoemen smaect de gunst van d' Heer' der Heeren. En hoemen sich in allen voorval draegt In God getroost, en 't hert sich self niet knaegt. Kortom, de geur, glimp, geestglans dezer bloemen, Onmooglijck is voor my, na waerd, te roemen; Te min my dit ter vlucht wert afgeprest. Siet in de bla'en daer ghy uw' ziel stracks mest't. G. IACOBS. XVII. Op 't Derd'deels twaelv'tal Der Britten Rijcksraedsche Verduytschte Leeraeringen. Hoe d' HEERE in toorn' getergd tot ongeduld, (Gelijck een Leeuw' die slinger steert en brull't) 't Forss' voorhooft vronst en grauwt van Ebals bult, Dat bergen baren. Op sluymerknechts, die, traege in 's HEEREN werck, Of geene, of seer min nutt' doen Christi Kerk', En Iosephs schaerd niet neemen in gemerck Der heyl'ger scharen, Werd't van mijn Dicht, deez' Schrijvers, niet geschaft. Legreekels zijn se? in 't minst. Wier stemme oyt baft Op zonde onz's eeuws, die wraeck noopt? neen. Elck straft Met donderdommel Op Sodom', dat (ach God help!) helscher blaeckt By ons, als datt' van ouds ten heil' gemaeckt: En 't quelt hunn' ziels, t' wijll' mond en penn 'et wraeckt In herts gerommel. Dies stuycktme 'er geen zondlodd'rende elleboog' Vleykussens, neen. Men dreygt se achknars en loogBrand eeuwig: t' wijll' men troost boetborlende oog' En God' week' herten. Men snyt 'er recht Gods re'en naer Gods Geests draed. Mann' dischtme 'er, hemelsch brood, ziel' voedzelzaed. Melck lurcken 'er 's Kercks teederlingen (baet' Ter zielesmerten) Aen teepels vol zielzalig suyg'ling' sop. Oock werd't den geest, van vaster geesten, opGekruy't ten vreugde op vreugd'voll hemeldrop, (Heyl'ge Eng'le weelde!) Daer 't ziele oog gluyrt Sonn'klaer op klaer verklaerd Door kennis' wijn, die 't eeuwig' heyl herbaert; Tot men zond' sterv't, Christ leev't, en God-geaert't Sweemt 's HEEREN beelde. Wie dan dit werck, dit heylig' werk doorleest, En pell't den peul ten proeve' en klurckt den keest Ten zielkost, die deez' Geesten, door Gods Geest, Hier geestlijck disschen: En lept den wijn, den Nectar, dieme 'er schinckt, Die 't herte in noyt begreepe ongrondsoet drinckt, En staeg nieuw, nieuwe en nieuw' ziel druyv'sap bringt Door dutte uytwisschen: Stortt' zegenwensch op de Engelorgels uyt. Op de Eng'le galm vol Gods heyrheyl geluyt. Ende oock op Hen, die 't Ne'erland, als een buyt, 's Teems zal'ge plisschen, God' lief uytvisschen. G. JACOBS. XVIII. Op de Wetsteen der Vernuften. Is 't niet vreemd,]) dat Jan2) de Brune (Daer3) noyt 't bruyne licht in heeft) Straellicht,4) glans en gloorglimp geeft? Is hij5) de Aerd'6) gelijk der Tuyne; Die, hoe bruyne,7) a'emt reuck en geur;8) Ende uytpuylt in talloos' kleur:9) II. Geen' ^ieraedje10) alleen voor de ogen, n) (Hoe verwonderlijcke12) pracht Van nature kleed 'er lacht) Maer,13) daer14) Geesten, opgetogen In d' heyl heelkund', heylsaem 15) kruyd Plucken, 's menschen welvaert,16) uyt? III. 't Is gewiss17) niet quaelck18) geleecken19) Mits sijn'20) verv'loos' swarten inkt21) Hier soo 22) geestig mengel blinckt23) Var. 1664. ') vremd, 2) Ian 3) Daar 4) Straallicht, 5) hy 6) d' Aard' 7) bruyn', 8) reuk en geur, 9) Voedzel, smaak en talloos' kleur: 10) gieraadj' ") d'ogen, 12) verwonderlijke 13) Maar, 14) daar 15) heylzaam '^welvaart, 17) gewis 18) quael'k w) geleeken: 20) zijn' 21) inkt, 22) zo 23) blinkt, Dat 'ct, met verstand bekeecken,x) Tert en Tuyn en Regenboog In onze 2) innig herssen-oog. IV. Saken3) die soo4) seer5) verschillen6) Als swart duyster van wit licht, Sijne7) E. seldsaem 8) t' saem 9) verplicht; Dat noyt gauwste sinnebril,I0) en Hoe wijdweyig dat se n) ook speelt', Oyt hunn' hardigheyd verveelt. V. Hier zult't soet12) en roet sich13) t'samen,14) Hier peyt serp,ls) en suyr16) door een,17) Hier schift geur en kleur, verscheën18) En doormengeld, naer betamen Geestigd, in soo19) schoon' gestalt', Dat 'et voor een wonder brall't. VI. Hier is nutte 20) en nodig weten, Hier is jock, ende eernste,21) en lach, Weelde22) en tranen, vreugde ende ach!23) Gaer 24) gereeckst,25) in gouden keten, Vol fijnn' peerle26) ende27) eel' gesteent'. Als een' Phoenix rock,28) vereent. VII. Lent' heeft29) naauw30) meer bloem verv' roemen, Somer bral van groen en graen, 81) Herfst bracht soo32) veel' fruyt33) schaersch aen,34) >) bekeken, 2) onz' 3) Saken, 4) zo 5) zeer 6) verschillen, 7) Zijn' 8) zeldzaam 8) t' zaam I0) zinnebril, ») datz' 12) zoet 13) zich ") t' zamen: I5) zerp, '6) zuyr 17) een: 1S) verscheën, l9) zoo 2°) nutt' 2I) Jok en Ernst, 22) Weeld' 23) vreugd' en ach, 24) Gaar 25) gereekst, 26) peerl' 27) en 2S) rok, 29) heef 3°) naau 31) graan, 32) zo 33) fruit 34) schaarsch aan, Als sijneJ) ab'le Boeckblaen-bloemen,s) Die de sinnen3) weyden doen In een reden-Edengroen. VIII. Och! hadd'4) dees' hoog'5) Geest in 't leven Sijnen ouden dagh genaeckt,6) Wat hadd' Hij7) niet fraeys8) gemaeckt?9) Doch sijn 10) Geest moest God'waerts u) sweven. Wat bracht Brune saem ter dood?12) Grooten Geest;13) sijn14) Lijf te groot. G. JACOBS.15) ') Sijn' 2) Boekblaan-bloemen, 3) zinnen 4) Hadd' 6) hooge 6) Hoogen oudheyds dagh genaakt, 7) Hy 8) fraays 9) gemaakt? '°)zijn u) God'waarts 12) Wat hielp Bruin' ontijdig dood? 13) Geest, M) zijn ,s) Iacobs, XIX. REEDEN-KRACHT. Door 't a Woord is 't woord-begaefde en woordlooze Al [geworden. Door 't b Woord blijft 't heel' geschep in welgeschapen orden. Door 't c Woord wierde eerst de mensch recht re'enrijck [reyn vergult't. Re'ens grond is 't d Woord dat Heem'1 ende Aerd' met [weetklanck vult't. Maer Re'en was nauw, helaes! in 's Werelds bouw ge- [boren, Als re'en door e schijnre'en scheen als in den dop te smoren. Dies dubt recht waerde re'en voor helsch kromme onre'ens [klanck. En re'en wierde overre'en door lust, list, Duyvelsang. f Siet daer, ach! 't reed'lijck Dier flus re'enrijck rauw ontledend, Ende uyt recht' redens ren spoorbijster buytenschredend'. (O! daer de reden holl't staen Heem'1 ende Aerd gekant't, Daer ment * Clymenes breynlooz' Loer de Aerdbol in [brand. g Daer houwtmen duymen af tot aen 't self duym afbouwen. h Daer rooftmen Teelders troon en schendt vroom' vaders [vrouwen. •j" Daer woedtme als Schrickdier, als stormschuym van vors [gegolf, Tot huyd, hand, hersse end' hert verwrevelt in een Wolf.) a Psal. 33. 6, 7. Joh. 1. 3. Heb. 1. 2. b Joh. 5. 17. Colos. 1. 17. Heb. 1. 3. c Pred. 7. 29. d Colos. 2. 3. Esai. 11. 2. e Gen. 3. 4, 5. /Gen. 3. 21, 22. g Recht. 1. 5, 6, 7. h 2 Sam. 15. en 16. 21, 22. * Ovid. secund. Metam. f Metam. lib. 1. Wat raed deez' wanre'ens warr? 't Selfstandig Woord, Gods [reden, i Gods Soon, God self neemt God en mensch we'er te bedreden. Waer van de eerst' re'engalm roept (o troostrijck' zegen- [re'en!) Het k zaed der Vrouwen zal der Slangen kop vertre'en. Deez' re'en hoopanckerd hecht en klem. Wierd Kain ge- [boren ? Eerst' Moeder juycht: l lek heb den man van God verboren. En schoon S' et in den heldpersoon blind heeft vermist, Sy waer in 't waer' geloof der Godspraeck niet vergist. m Op dit geloov' heeft Noe in de Arcke omher gedreven. n 's Geloov'gens Vader vreemd gesworven all sijn leven, o Wiens Soons Soon 't hooft lag ne'er hooprustig op dit [heyl. p En d' Harp-Held leund 'er op langs all sijn lijden-veyl. q 't Was gloeyende Ovens bluf voor drie in flamm' gesmeten, r 't Was oudtijds hoop en heul der Heyl'gen en Propheten. Als Gods broos zondsieck volck van 't heylpad glee, mis- [leyd't, Het heeft op dezen grond zonds vuylniss' schoon geschreyt. Van s Gilgal kwam Gods Boo tot Bochim redeneren. Dies 't zondberouw droev' volck in traen scheen te verteren. Wen eens de gulde mond van t Hannae Soon ontsloot Gods Schaer voor God 'et natt met emmers gelp uytgoot; Als: Heer! wy hebben diep in droeft' herts sluys ontsloten, En boetnatte als een beeck langs ooggoot uytgegoten. i Psal. 40. 8, 9. Hebr. 7. 22. Ier. 30. 31. k Gen. 3. 15. / Gen. 4. 1. m. Heb. 11, 7. n. Heb. 11. 8. o Gen. 49. 18. p Psal. 4. 9. q Dan. 3. 25. Heb. 11. 34. r Luc. 10. 24. 1 Pet. 1. 10. s Recht. 2. 1. M Sam. 7. 6. Wie weet ziels zondvloed niet die Godskaer is ontgaen, Toen u Echtbreucks muck en moord door Nathan wierde [ontdaen ? Wat meer: Gods redenkracht kan godlooz' herten breken, Datse av'rechts, loom van swier, log, laf in tranen weken: Siet eens de in zond verkocht' heli-brok; boetbootsend' guyt, Siet x Achab in den sack ange oogloog leecken uyt. Merkt we'er 't recht' sack ende asch, (vee, Vorst, volck, [zuygelingen) 't Eernst-vastend' y Nineve ten Hemel binnen dringen, d' Onmenschelijcksten mensch, eertsch grootschsten [* Macedon, Die and're wer'lden waende eer de eerst hy halfweeg won: Die Zee en Zee inslorpte, en slockte op Land en Landen, En nam, heel Werelds Wolf, d' heel' Wer'ld op heersch-heet' [tanden. Deez' Rijcken Veelvraets vlagge en dagge doock diep ne'er Voor Kerck-kleed, re en en glimp's Hoog' Priesters van de Al-HEER. Tot her de f Jagers Gods 't erweeld' Wild Gode vingen. Nu komt s Woords z groote Boo voorloopend' redendringen Die duyzend duyzenden met Iordansch doopsproey sprinck't, t' Wijll' duyzend duyzenden boetplichtig zond verdrinck't. Hy siet, die Abra'm sagh a geloov-oogsch voor sijn Rots aen. Hy bromt: b Siet daer! ö! 't lange in hoop verwacht' Lam [Gods staen Dat 's Werelds zonden torst. Met gaen d' heyl-lippen op Die c maetloos zijn bestort met Geest-gunst zegensop. u 2 Sam. 12. Psal. 51. * 1 Kon. 21. 27, 29. y Ion. 3. 7, 8. z Matth. 3. 1, 2, 6c. a Joh. 8. 56. b Joh. 1. 29. c Ps. 45. 3—8. Joh. 3. 34. "Joseph. Antiq. lib. 9. cap. 8. * Math. in 3 Monarch. * Seth Calvis. Chronol. in de derde Monarchie, f Gatak tom. 2. pag. 257. fcj Met komt de Re'en der re'en met macht van re'en uyt- [breken, d Dat noyt een mensch een mensch soo bondig hoorde [spreecken. Met wijst e Selfs-heylwegh ons verlooren heylweghs baen. Selfs-waerheyd, Leven-selfs, wijst Waerheyds Leef-bornaen. (Maer van 's Woords wond're da'en, in 't vleesch gedaen, [prijs-preecken, Gelijckt der Lichten Licht een lompe Lampe ontsteecken. f Sijn borstleg-Lieveling, die 't Arend-oogd insiet Betuygt, dier boecken veelt' bevatt de Alwereld niet.) En na hy voor ons droegh g Gods draeglooze ongenaden, Ende h ons ten zoen met God, sich liet aen 't Vloeckhout [braden, Sond hy nieuw' f Visschers uyt (die oudtijds Jagers sand) Dit ving niet nu en dan wat Wilds, maer 't hele Wand Vol visschen voor den Heer. i Als Pingstervuyr met talen Kliefd tongd quam, hoofd voor hoofd, op Menschen-visschers [dalen, Syn duysenden bekeerd, door wond're taalre'ens klank: Sulck wonder werck wurck 't Woord in eerst stonds Mensch- [visch-vang. Als Gods verkoren Vat, der Heyd'nen heyl'ge Apostel, k Agrippae preeckt' van Christ, sijn re'envliet vloeyt soo kostel Dat d' Heyden, Festus, vrucht, en ducht, d' held raest, [maer mist', Wijll' 's Konings hert by-nae beweegd wierd' tot een Christ. (O mond! welcks Hemel-tael doorhonighd, tallooz' talen In Christi koy te hoop soo zaligh wist te halen!) d Joh. 7. 46. e Joh. 14. 6. ƒ Joh. 21. 25. g 1 Thess. 1. 10. Esai. 53. 5. Matth, 8. 17. h Matth. 27. 46. 1 Petr. 2. 24. i Handl. 2. 3, 41. k Handl. 26. 27. •j" Jac. de vorag. in Andr. serm. 4. Hoe bondig bonzd'et woord van Nectar-tongde * Ambroos, Toen, met Vorst Davids val, sich sust Vorst Theodoos. Gaet, seght hy, Keyser gaet, doet bloedsuyp kaken banen Met boetvliets oogsilt; baed uw bed, als hy, met tranen. Dat trof' sVorsts God-week hert, hy daelt van 's Heeren [disch, Tot dat hy we'er met God bevreed't voeld sijn Gewiss. Maer sang ick van 's Woords woede aen die hem selfs l [melaetsch Loog. Of aen m schijnheyl'ger tong, die Loch op stond en plaets lboog, Met lijf en wijf in 't graf. Of aen 't moord-brullend' heyr, n Dat, met verstookten Vorst, verstortte in 't Rode meyr. o Aen Corah met sijn vloeckverwants in de Aerd' versoncken. p Lots spotters; verekens, die in Sodoms boggervoncken Brood-dronken branden; tot Gods grim brandbraeckte, en fel Golp uyt den Hemel, op hunn' brand de brandend' heil. Of bliek van 's hoogsten hitt', toen -J- stijf kaeck ketters backuys 's Woords Godheyd lasterloeyde, en liet 't gedermte in 't kack- [huys. Of als (-) vervleeschten droes, met Hemels pijl doorwondt, Sich overwonnen brull't, als huyl uyt holl' hels mond. Sang 'k hoe Gods Lamm're bloed bespatt' moordmuyl en [tanden Der wolfsche onjóön en Jóön: Of laest; 't woen wurgen, [branden Des Tegenchrists: die 't bloed uytgiet als bloedrivier Der bloedgetuygen Gods, die Christ staen bloedig dier. I 2 Kon. 5. 22, 25, 27. m Handl. 5. n Uyttocht 14. o Telling 16. 22, 23. p. Gen. 19. * Theodor. 1. 5. Tripart. 9. Augustin. 1. 5. c. 26, de Civit. dei. Abb. Ursp. pag. 124. 4- Valat. (-) Sozom. 1. 6. c. 7 6c. 10. Hist. trip. Waer eynd? En t' wijl heeft noyt Gods Kerck Gods taele [ontbroken, Hoe moord-wre'e de Oude Slang sich wijds kieuws heeft [gewroken q Met helsch uytbraecksel swalp; Dat Christi baer-bang' [Bruyd Wel dreef in 't woest' ter schuyll, maer noyt ter Wereld uyt. Rechtstonds quam deeze of die, of verre, of hend gelegen, Uyt deeze of gene hoeck hel wijsen s Heeren wegen. (Hapt haet hunn' broek, en breyn, en braeckt 'et brusch aen 't swerek? 't Vruchtzalig martelbloed is zaed, de asch mes der Kerck,) Dan redend * Waldus, * Wiclif, *j" Hus, Praeg, naest-eeuwsch [■{• Luther, (-) Calvin, en duyzend thans, en luycken 't licht Gods uyt 'er Stick, schrick, dick, duyst re drab der mensch gevonden Leer', En kandelaren t op re'en vastheyds Luchter we'er. Dies bralt de Waerheyd wijd en wit in soo veel Landen. Gods Bondboeck muf vermorst, gloort we'er in all mans handen. (Vorsch eernsthaft' Christen, als oud-eed'len r Bereëns, Of Leeraer Gods-re'en reed't, of raep-re'en van den mensch.) Met menig stichtboeck. Siet hier me'e ten Persche uytperssen Een Werck, recht Hemelsch Mann', gekneed't door Engelsch [herssen, (Door Nollium vertaeld, trouw' Herder von Gods Vloek) Gelijck schoon Dageraed met floncker Sterre rock, q Openb. 12. 13—16. r Hand. 17. 11. , Chron. Carion 1. 4. Anno Christi 1154. & seqq. Ph. M. Aldegon. In tafareel der religions geschill. 3. deel, 11c. wijst aen eenen Bartram, Anno 840. Jan Lescot, Anno 860. Ulrig Bisschop tot Ausb. Anno 960. Beringar, Anno 1039 en in 't 12 c. , Petrus Valdus. * Anno 1380. f Anno 1411 tot 1415. 4- Sleidan. 1. I. Anno 1517. (-) Geboren Anno 1509. tot Noyon in Picardie. Met Paerleglimp, Korael, Karbonckel, Rooz, Robijnen, Blanck, als 't op sneeuw-wit krijt, self Brithland komt beschijnen, In Ne'erduytsch; Nederduytsch' soo Duytsch ten Leer': en [licht Met reden na Gods re'en, ende uyt Gods re'en. Dit sticht AH' wat te stichten is. Wel dien 't met vlijt doorneuzen! s Hier vindtmen Samgars knods, om zond den kop te kneuzen, Welcks bof slaet slag op slag, en bonz op bonz, en beuck Op beuck, tot Gods Kamill geeft God-lief geur en reuck. Souw 'k 's gouden wercks waerdy' lofruchtig lof ophalen ? 't Was of ick met wat kools afbootsde Sonnestralen. 't Was of ick redens zee cierd met een druppel nat, Ende of ick in een Tuyn vol bloemen wierp een blad. Men singt: * Amphions Feel en taeltoon Thebe bouwde, En steen, en stijl ten stijg van toorn en tinne op-stouwde, Dat 's wildsang: Waer is 't; dat ten levendigen steen Van t 't Nieuw' Jerus'lem, mensch-hervormt Gods Geest [en re'en. In Tempe f Orphei sang en cither-slaen de'e komen Swijn, Tijger, Los en Das, gevogelt, bloem en bomen Ten opmerck: Wind-slaen was 't; welck 't domme oor [kitt'len gaet, Tot -}- Bacchi bulderbeuck bits kop en klanck afslaet. Deun-dicht: * Arions Luytgeluyd menn't Visch by de oren. Laet (-) Lini Liergetier Lucht, Land en Lack doorboren. * Meermeyssjens tockelt Zeeliens sotte oor uyt den plasch. Deugd dompt in ducht 't wijse oor voor sulck sang met [week wasch. s Recht. 3. 31. t 1 Petr. 2. 5. * Horat. in arte Poëtica. Apollon. Rhod. 1. I. Argonaut. f Ovid. Metam. lib. 10. 4-Naso Metam. lib. 11. , Plutarch. in 't bancket der 7. wijzen. Herodot. lib. 1. (-) Hermodot. * Homer. Odis. Ulijs. lib. 11. Maer Isr'els u Sangers jeugdbedrijf was 't, Woud gedrochten Verworgen, (voorgrim voor die 's HEEREN volck bevochten) Van Gath slaen reppend' rots in romp, Helhond in hert: f En Man zijnd', Heyren meer als Herc'les mans benart. Sijn herp hompt Hellhexe uyt x sin-wrev'len Vorst. Wat [meer is, Smeed't y de Almacht blicksems in de vuyst tot sijn ver- [weerniss' Haelt d hoogste uyt hoogst hoogt' ne er, gewapend met [de wraeck, Op wiecken van de Wind, voor sijn gerechte zaek'. z 'k Swijg' hoe 't heldheylig woord 's Woords kudd den [Nyl ontleyde, Sulcx sag de zee en vlood, en sich ten voetweeg scheyde; De Beeck weeck rugg'lings; Berg en heuvel hoog van top Bewoog sich wuft en sprong als radde Rammen op. En a Wijsheyds waerre' en weydt t' saem Wolf en Lam [in vreden, Doet Beer en blode Koe, Leeuw, Kalf t' hoop legersteden, Dat Geyt en Leuwpaerd leeft in vriendschap, Leeuw ende [Oss' 't Saeme eten stroo, het kind den Slang foolt veyl'g en los. Sy plant vol b Ced'ren Gods, Gods Lusthof, c Ja selfs [d' Heem'len Verblijden hen 'er in. d' Aerd lacht. Bruysbaren weem'len In 't grond'looz' diep van vreugd, door donderdreun op [strand, Met all' wat in 'er woelt, gelijck een zegebrand. u 1 Sam. 17. 35, 49. x 1 Sam. 18. 10. y Psalm 18. 2 Sam. 22. 2 Uyttocht 13. 3. Psal. 114. a Esai. 11. 6, 7, 8. en 65. 25. b Psal. 80. 11. en 104. 16. c Psal. 96. 11, 12. "j" Bartas 2. W. 4. D. zegetekens. t Veld hupp'le-danst. 't Geboomt des wouds juycht. d O [hertknederss', O e Planthand van 't geloov', ƒ Geestdrucksel, g Zielbevre- [derss', h Herbaertuich, i Kana'nstael, k Basuyn der zaligheyd, l Zielmelck, m Recht levens born, n Licht dat langs d' heyl- [weg leydt, 0 Oogzalv' p Verganck'loos zaed, q Dagleyderss', r Nacht- [bewakerss', 5 Gods zegeningen boeck, t Godshamer, u Schaeuw-wegs [blakerss', a: Laefkroes voor 't laf hert, y Wijsheyds Disch, en Wijn, [en spijz, z Verquickmild Appelsap van 't hemelsch Paradijz, a Gods glori-spiegel, b Christi schildery, c Gods sporen, d Des HEEREN rechten, e Waerheyds woord, Voor hooiende ooren f Kracht Gods ter zaligheyd, g Bly' maerbla'en van Gods [zoon, h Vorst Christi Rijcksstaf, i Mie van Vrede, en k Glans- [gloor-schoon, 1 Heel-Balsem Giliads, m O sleutel 's Rijks der Rijcken, n Gena'e tij'ng Daer de o Wraeck-kreet Abels voor moet [swijcken, p Herts tref-schicht, q Woord-der Leer', r-'s Geloofs, [s-Belofteniss', d Handl. 2. 37. e Rom. 10. 17. ƒ2 Cor. 3. 3. g Handl. 16. 28. h 1 Pet. 1. 23. i. Esai. 19. 18. k Rom. 15. 4. 1 Cor. 1. 21. / 1 Pet. 2. 2. m Psa. 36. 10. «Psal. 119. 105. Bysp. 6. 23. o Openb. 3. 18. p 1 Pet. 1. 23. q Bysp. 6. 21. r Bysp. 6. 21. s Deut. 11. 26, 27, 28. t Iere. 23. 29. u Psal. 23. 4. Psal. 27. 1. a: Hogel. 2. 5. y Bysp. 9. 2. z Hogel. 2. 5. al Cor. 3. 18. b Galat. 3. 1. e Psalm 17. 5. en 23. 3. d Psal. 19. 10. e Psal. 45. 50. ƒ Rom. 1. 16. g. Rom. 1. 9. h Psal. 110. 2. /Ephes. 6. 15. k 1 Tim. i. 11. / Iere. 8. 22. m Mat. 16. 19. n Hand. 20. 24. o Hebr. 12. 24. p Psal. 45. 6, Esai. 49. 2. q 1 Tim. 5. 17. r Rom. 10. 8. s Rom. 9. 9, 26 t Gods Gunst-woord, u Honingseem, x Trouw troost voor ['t bang gewiss', O Woord! ö Re'en! wat re'en beroeyt u? Arm Athenen Duyck. Deys Demosthenes. Suff Zenon zonder zenen. Hier 's Socrats soet gezeg, Horaêrs blind held-gedicht, Hier 's Aristotel, Plat', en Crat' en Cat' te licht. En Cicero wiens re'en oud Romens Raed doordond'ren, En Mar' en Nasös sang, wier alle eeuwe oren plond'ren, En zedig Seneca, en puntig Epictêt, Zijn by Selfwijsheyds re'en, als redenranck ontreed't. y Gods re'en is een rappier dat hert en nier' doorspeet't. G. JACOBS. t Handl. 14. 3. en 20. 32. u Psal. 19. 11. X Psalm 23. 4. y Esai. 49. 2. Hebr. 4. 1?, YNHALD1) bis. Titel B. U. en L. U 1 d' Authöre to dy Lezzer (B. LI.) 2 Oon myn Lan-aerde Lezzers (L. U.) 3 Oon mijn wirde frjuene Ninne fenn'-Huwz 4 Oon dy Lit-tinckene Eyn-wittert 4 Jiette in Wirdke 4 EERSTE DEEL. Frieske Tjerne 5 Sjolle Kreamer j 1 Ljeafde jg Reöntse Ljeafde-gal 20 Galathaea 21 Njue to Pales 23 Ljeafde Gjealpe 25 ^Emaril in Göris . 27 Ontsleyn Hert 29 Op de print van een Herderkussende Herderinne (Lijltsen) . 30 Minne-sinne (Ljeaf Lijltsen) Wobbelke 32 ') B: Oon-wysinge | fen | Gysbert Iapix | Friesche Rijmlerije. Wa tijd naet bruwckt,, dy tijd ontglijdt (Ljeafke lit uwz) . 32 Minne Fjuecht-spi] 33 Kipedo Reauwe bjuester 34 Forschaette aerd 36 Iaën iz Ijeafte,, Nimmen tjeafte (Ynne tuwl-wraegsel) . 37 Muwze-booste (Muwze Boasch) 38 Op 't Musijck-sjongen 41 Fromme Ljue eagwijt 42 Op Gabbema Ljeafde-dichten 44 Op dy forschate Minne-Rymlerye fen S. A. Gaebema . 44 In Gabbema Stamboek 45 OORDE DEEL. Op dy swiet-muwlckjende Paet-rymme fen S. A. Gabbema 45 Slioecht in Rioecht 46 Nyschierige Jolle in Haytse-yem 47 Reamer in Sape 54 Egge, Wyneringh in Goadsfrjuen 62 Op Gabbema Hoogelied 72 Tjesck-moars See-aengste 73 Yn 't stamboek fen Bruinsfeld 79 Lan-geane 79 Oon Fonteyne 82 Op de Stedhaders Zoon 82 Goads Gunste 83 Siel-njue ,84 Oer d' Ynkomste fen 't Forstlijck Famke 85 Graef-schrifte oere Kening fenne Sweden 85 Op t Höars-hoffenjen fen Jiffer Sibille fen Jongstal . . 86 To-haecke 87 Op Gabbema Schijd-Schrieuw-Aempt 88 Op Rintjes Druwckery 91 TREDDE DEEL. Friesche Herder 93 Friesche Herders njue onbuwne in mey Christo to wezzen . 94 Psalme CXXXVII 95 Dy tjiende Psalme 98 Psalm alve 101 Toalfde Psalme 103 Fijftiende Psalme 105 Segstiende Psalme 107 Psalme acht 110 Psalme CXLVI 112 Dy hondert trytigste Psalme 116 Juwn-bede 118 Moarn-lied 119 Dy hondert-tredde Psalme 120 Dy fjouwer-in-tachtigste Psalme 123 Dy tnjueggentighste Psalme 126 Dy trije-in-tweyntigste Psalme 129 Psalme hondert-in-toalve 130 Lof-gesjongh fen Simeon 132 Agurs Bea 132 Dy twa-in-trijttigste Psalme 135 Forsiz fen 't Lijen uwz Silligmeytsers 137 Blye-mie fenne geboorte uwz Silligmeytsers 141 Dy hondert-fjiertiende Psalme 144 Dy njueggende Psalme 145 Dy yen-in-tnjueggentichste Psalme 149 Dy fijv'-in-tweyntigste Psalme 151 Lof-sjong Mariae 155 Dy twa-in-fjiertichste Psalme 157 Dy trije-in-fjiertigste Psalme Davids 159 Dy segs-in-fjiertichste Psalme 161 Dy twa-in-fijftigste Psalme 163 Oonlieding to Davids trienen 165 Dy yen-in-fijftigste Psalme 166 Dy tachtighste Psalme 169 Dy njueggen-in-tsantigste Psalme 172 Dy yen-in-fjiertigste Psalme 174 Dy trettiende Psalme 177 Free-bea 178 Lest laey yen blom blier grien &c 180 Dy hondert-trye-in-trijtigste Psalme 182 Dy hondert-fjouwer-in trijttigste Psalme 183 Dy hondert-yen-in-trijttigste Psalme 184 Dy hondert-acht-in-tweyntigste Psalme 185 Dy trye-in-tsegstigste Psalme 186 Dy hondert-vijf-in-tweyntighste Psalme 188 Dy hondert-san-in-tweyntigste Psalme 190 Dy segste Psalme 191 Dy hondert-segz-in-trytigste Psalme 193 Dy eerste Psalme 197 Lof-sjongh Zachariae 199 Uwtte hondert-njueggentjiende Psalme Davids .... 201 Dy trye-in-trijttigste Psalme 203 Dy fjouwer-in-tryttigste Psalme 206 Dy fijv-in-trijttigste Psalme ... 210 Psalme hondert-in-fjouwer 214 Oer 't Krjueschjen fen uwz Silligmeytser 220 Dy fijv-in-tachtigste Psalme 221 Dy twae-in-tsestigste Psalme 223 Dy san-in-segtigste Psalme 226 Dy hondert-njueggen-in-trijttigste Psalme 227 Dy fijftigste Psalme 230 Dy san-in-tnjueggentigste Psalme 233 Dy fjouwer-in-tweyntigste Psalme 236 Dy oarde Psalme 239 Dy hondert-njueggen-in-tweyntigste Psalme 242 Paris forlittende Enone 244 Historje fen Dorilis in Cleonice 254 Yen suwnerlinge forhanlinge fen it Libben in fenne Deade . 278 Friesche Brieven van Mr. Gysbert Japix I—XXVI . . 319 Nauw-keurigen Needer-lander 340 Nederlandsche Verzen van Gysbert Japicx I—XIX . . 343