INDEX Pag- Voorwoord van Lord Baden-PoweU of Güwell 5 De Jacobsstaf 6 Voorbereiding 7 De Vogelsanck 15 Opbouw 16 Ze komen! 20 Officiële Opening 31 Juli 26 Veld- en kerkdiensten, 1 Augustus . . . 38 Arena, theater, kampvuur, 2 Augustus . . 43 Conferenties, 3 Augustus 49 Koninklijke Familie, 4 Augustus ... 52 Gewone kampdag, 5 Augustus .... 57 Bijzondere kampdag, 6 Augustus ... 61 Zeeverkennersdag, 7 Augustus .... 67 Jamboree-Zondag, 8 Augustus .... 72 Officiële Sluiting, 9 Augustus .... 74 Zwerftocht 81 Excursiedagen, 1 o-11 -12 Augustus . . . 97 The Jamboree of Beauty (English) . . . 1 o 1 Luchtfoto’s K.L.M. . ... 104—105 Croquis de Jamboree (Francais) . . . . 123 Jamboree-skizze (Deutsch) 133 Conclusie 139 Technische bijlage (Ned. en Eng.) . . . 141 Overzichtskaart kampterrein . . .152 — 153 Au Revoir x 60 JAMBOREE LOGBOEK Ï937 OFFICIEEL GEDENKBOEK UITGEGEVEN DOOR DE STICHTING ‘WERELDJAMBOREE 1937, BLOEMENDAAL-VOGELENZANG’ DOOR TON KOOT MET MEDEWERKING VAN ƒ. A. van Schijndel . . . Fotomontage J. A. Stevens Jr Fotoreportage Ir. C. J. Hartman Cartering A. M. E. Grabowsky .... Vertaling Piet Klaasse Schetsen Mr. F. Haydn Dimmock . . . Engels Mons. Michel Bi.anchon . . . Frans Mons. Pierre Joubert .... Schetsen Herrn Robert Gold .... Duits PRIJS Buiten- Nederland land en Koloniën ƒ 2.75 geb- ƒ 2-45 2,40 gecart. ƒ 2,10 ƒ 2,25 ingen. ƒ 1,95 NATIONAAL HOOFDKWARTIER N.P.V. ALEXANDERSTR. 20, DEN HAAG - HOLLAND JOH. ENSCHEDÉ EN ZONEN, HAARLEM THE BOY SCOUTS ASSOCIATION, 25, BUCKINGHAM PALACE ROAD, LONDON, S. W. 1. The Jamboree of 1937 at Vogelenzang will remain not only to those who were there but to all who heard about it as an exceptionally memorable eyent, since it marks a definite step. forward in the development of the Scouts' World Brotherhood. This Souvenir will bring happy memories of that wonderful pageant of u-oodwill and Peace, August 1937. DE JACOBSSTAF Onze 16e eeuwsevoorvaderen, die zich hun wegen zochten door de golven van alle wereldzeeën, maakten, in vertrouwen op den Allerhoogste, gebruik van een eenvoudige graadstok als middel om de middag- breedte te bepalen. Dit simpele instrument — Jacobsstaf genoemd om zijn gelijkenis met de pelgrimsstaf van den heiligen Jacob — stelde de hoogste eis aan de geoefendheid van de zintuigen dezer onverschrokken zeevaarders. Waarlijk, een klem middel, dat tot grote resultaten leidde! Hoe volmaakter de hulpmiddelen worden, hoe meer ons zintuigelijk vermogen daar op de duur bij inboet. Dat zag de Chief Scout scherp in, toen hij zijn ‘Verkennen voor Jongens’ schreef en daarmee eigenlijk de padvindersbewegmg stichtte. En thans weten we uit de ervaring met dat Spel van Verkennen, dat de ontwikkeling van de zintuigen ten nauwste samenhangt met de ontplooiing van de persoonlijkheid en de vorming van het karakter. We worden flinker en beter naarmate we met eenvoudiger middelen en groter zelfvertrouwen op de krachten die in ons schuilen een weg banen door het leven. Dit besef maakt ons duidelijk waarom Hoofdverkenner Rambonnet dat haast vergeten, maar toch zo markante, instrument de Jacobsstaf koos als embleem voor de 5e Wereld-Jamboree onder het motto: ‘KLEINE MIDDELEN, GROTE RESULTATEN’. VOORBEREIDING 1935-1936-1937 TOT de volgende Jamboree in Holland!’ klonk het al in Augustus 1933 m Hongarije, waar bij Buda-Pest de Vierde Wereld jamboree werd gehouden. Wat een optimisme! Niet dat we hier niet wilden, maar ga eens na wat daar voor komt kijken! We zijn Engeland, Amerika, Japan of Hongarije met, waar men de padvinders bij tienduizenden telt en waar de overheid een krachtige ontwikkeling der padvindersbeweging een nationale zaak acht! Dat moest Hoofdverkenner Rambonnet ondervinden, toen hij reeds in 1934 op pad ging om een basis te leggen, waarop de voorbereiding stevig kon worden aangepakt. Zoals een welp moedig volhoudt, een verkenner paraat is en een voortrekker zijn -aalwelbewust weet te dienen, zo zette de Hoofdverkenner, in de rotsvaste overtuiging dat een Wereld-Jamboree in Nederland succes kon hebben, zijn pogingen onverdroten voort. ONTMOEDIGING Teleurstellingen waren er genoeg, immers: a. de padvindersuniform en -insignes zijn tot op dit ogenblik nog niet beschermd. wat tot gevolg heeft, dat veel afbreuk wordt gedaan aan de goede naam en bedoelingen van de erkende beweging, b. de opbrengst der gelukstelegrammen, bestemd voor de vrije jeugd vorming en die in de goede jaren tot ƒ 80.000 bedroeg, bleef voor de padvindersbeweging, die daar toch m de eerste plaats voor in aanmerking moest komen, beperkt tot een toewijzing van enkele honderden guldens, c. op het verzoek om uitgifte van een Jamboreepostzegel met toeslag, wat naar schatting ƒ 23.000 zou opbrengen, werd afwijzend beschikt, d. verlichting van het porto voor Jamboree-briefverkeer, dat toch enorm gestimuleerd zou worden, kon niet worden toegestaan, e. bij zijn schrijven van 21 Mei 1935 deelde de voorzitter van de Ministerraad aan den Hoofdverkenner mee, dat de regering met oog op andere verplichtingen die zij voor het jaar 1937 reeds op zich had genomen, geen vrijheid kon vinden om een garantie van ƒ 50.000 voor haar rekening te nemen. ’t Was dus wel duidelijk, dat een Wereld-Jamboree in ons land in hoofdzaak met en door eigen kracht tot stand zou moeten komen. Intussen werd niet alleen van uit de beweging hier, maar ook door het Internationale Bureau, de Internationale Conferentie in 19 3 5 te Stockholm en den Chief zelf aangedrongen om de uitnodiging tot het houden van de Wereld-Jamboree in Nederland toch wel te versturen. Daar zou in de padvinderswereld algemeen hoge prijs op gesteld worden. Terecht meende de Hoofdverkenner dit niet te mogen doen zonder de steun van de Nederlandse regering. En voort zette hij zijn pogingen. Op particulier initiatief, uit de vereniging zelf voortgekomen, werd inmiddels aan een garantiefonds gewerkt. ’N JUICHKREET Wat een juichkreet ging er door de Nederlandse beweging, toen op 2 p October 1935 in een schrijven van den Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen financiële steun van ƒ 20.000 door de regering werd toegezegd. Een week later kon de Hoofdverkenner aan de Nederlandse Padvinders meedelen, dat het Jamboreefonds bijeen was, de steun der regering toegezegd en de uitnodiging tot het houden van de Vijfde Wereld Jamboree in Nederland aan het Internationale Bureau te Londen was verzonden! In de voortvarende districten ’t Gooi en Haarlem was men toen reeds druk doende gegevens te verzamelen om de beslissing te vergemakkelijken welk terrein in aanmerking zou komen voor het wereldkamp. Was eerst de omgeving van Arnhem ter sprake gebracht, thans richtte de aandacht zich op Laren en Vogelenzang. De voor- en nadelen werden, in verband met de geschiktheid als padvinderskampeerterrein, met de watervoorziening, het verkeer, de publieke belangstelling, het vervoer, enz. nauwkeurig overwogen en tegen elkaar afgemeten. Dit onderzoek was grondig en nam veel tijd door het grote aantal instanties met wier deskundig oordeel rekening gehouden moest worden, ’t Ongeduld van de velen die op een beslissing aandrongen kwam in de pers tot uiting. Doch de beslissing was aan hen, die de verantwoording te dragen zouden hebben. Ongetwijfeld zou een Jamboree in het Gooi het gemakkehjkst te organiseren zijn, maar even zeker was het, dat een Jamboree te Vogelenzang het best de toets zou kunnen doorstaan met de prachtige landgoederen, waar in 1929 bij Birkenhead en in 1933 bij Buda-Pest de Jamboree’s waren gehouden. Weliswaar waren beide terreinen toenmaals gratis ter beschikking gesteld der beweging' terwijl er hier, behalve dat er vele moeilijkheden overwonnen moesten worden, ook veel geld mee gemoeid zou gaan, maar hiernaast stond toch nog het landsbelang, dat eisen mocht, dat we aan de duizenden vreemdelingen Nederland op zijn best zouden tonen en daar lag Vogelenzang ideaal voor! Eén der voorname moeilijkheden was die van het verkeer en het daarmee gepaard gaande parkeervraagstuk. Dit maakte overleg met twee Commissarissen der Koningin en de gemeente Bloemendaal noodzakelijk. Maar ook schijnbaar onbelangrijker vraagstukken moesten onder ogen gezien worden. Zo bijvoorbeeld de contracten over koeien! Een koe is maar niet een koe! De ,,Jamboree”koeien althans, die eventueel in kleinere weiden samengebracht zouden moeten worden, schenen niet geschikt of genegen om met willekeurige andere koeien in dezelfde weiden te grazen. Noem het Jamboreehoogmoed, of zeg wat ge wilt, maar de Commissie moest al weer rekenen wat met bijvoeding de benodigde weideoppervlakte per koe was, gedurende veertien dagen! DE STICHTING Tot ieders blijdschap viel in de Raadszitting van de gemeente Bloemendaal op 19 Maart 1936 het belangrijke besluit om de, over het landgoed Vogelenzang lopende, wegen gedurende de Jamboree aan het openbare verkeer te onttrekken. Twee dagen later werd te Den Haag de acte verleden waarin een Stichting „Wereld-Jamboree 1937 Bloemendaal-Vogelenzang” in het leven werd geroepen onder leiding van Z. Exc. J. J. Rambonnet, met als doel: voorbereiding en uitvoering der Wereld-Jamboree van Padvinders in negentienhonderd zeven en dertig. Op St. Jorisdag 1936 werd door H.M. de Koningin, die het Beschermvrouweschap der Jamboree op zich genomen had, het Koninklijk Besluit getekend, waardoor de beslissing der gemeente Bloemendaal werd bekrachtigd. Toen ging de vlag uit! Toen werden de mouwen eerst recht opgestroopt! Jamboreecommissarissen waren en werden benoemd en het grote raderwerk dat Jamboreeorganisatie heet, begon te draaien. COMMISSIEWERK Tot de afdelingen, die al sedert eind ’ 3 5 actief optraden, behoorden het Jamboree- secretariaat met B. M. van Griethuysen als chef de bureau, de commissie voor Pers en Propaganda met C. R. T. Baron Krayenhoff, Mr. Ern. Lamers en Ton Koot als eerste leden, de Magazijn- en Materiaaldienst onder leiding van Ing. W. Fuyt en de afd. Bouw Kamp onder leidingvanden Arch. A. H. van Leeuwen B.N.A. en dokter A. G. Hartman. De zomerprogramma’s van 1936 werden door de meeste troepen op Jamboreevoorbereiding ingesteld. Op het terrein Vogelenzang kampeerden voortrekkers, die in hoofdzaak aan de enorme voorraad brand- en kampvuurhout werkten. Ze staken bij die gelegenheid een „eerste spade”, maar dat bleek later slechts een vroegeling geweest te zijn en helemaal met officieel! Naarmate de dagen korter werden en uit de grauwe winter van 1936 de spits van het Jamboreejaar dichter en dichter naderde, werd de activiteit van het aantal commissies dat zich voortdurend uitbreidde, maar ook van alle districten en Padvindersgroepen intenser. Een propaganda-campagne werd voor binnen- en buitenland opgesteld. De ontratting van het kamp¬ terrein en de sanitaire verzorging werden door de medische commissie onder leiding van Dr. L. S. Hannema onder ogen gezien, ampele besprekingen werden over de verkeersregeling gevoerd, adviezen ingewonnen van de Amsterdamse verkeerspolitie, grote schema’s werden opgezet voor de omvangrijke taak der voedselvoorziening, de verpachtingen en standverhuur werd door de commerciële commissie behandeld. De kamp-architect Van Leeuwen en zijn medewerkers voerden één onafgebroken reeks besprekingen over watervoorziening, bruggenbouw, parkeerterreinen, telefoon, verlichting, wegen, enz. Maar ook de godsdienstige verzorging, veiligheid, het vervoer, de kampkrant, foto-, radio-, film-, en persregeling, ontvangst, excursies, demonstraties, kampvuren, wereldtheater, subkampleiding, voortrekkershulp, en dat alles weer met zijn vertakkingen, werd door de betrokken commissarissen, in hun vrije tijd naast hun werkkring, opgezet en voor directe uitvoering gereed gemaakt. STORING Midden in deze grootse, wijdvertakte voorbereiding trad een organisatorische storing op, die verband hield met de onverwachte ziekte van den Hoofdverkenner. De reeds zo succesvol gevoerde propaganda voor de Jamboree had nu het onverwachte gevolg, dat ook hier onmiddelhjk de felle schijnwerpers der publieke belangstelling op werden gericht, waardoor plotseling overdreven belangrijkheid werd gegeven aan verwikkelingen van interne aard in de padvindersbeweging. Men mag dat niet ten kwade duiden, pers en publiek kenden immers de kracht van de beweging-zèlf nog niet. Maar die ontplooide zich snel genoeg, toen Hoofdverkenner Rambonnet in Generaal H. Behrens een plaatsvervanger Jamboree-secretariaat vond achter wier beiden zich de oude kern van ervaren krachten uit de beweging schaarden. Nieuwe bezieling voer door de organisatie en de geestdrift, die hieruit voortsproot, sloeg door de pers, film en radio op het publiek over. Men ging beseffen, dat Nederland 25.000 padvinders telde, waaruit een kern van commissarissen onder vertrouwde leiding een gebeurtenis voorbereidde, die van nationale betekenis geacht moest worden. Ruim duizend jonge kerels, voortrekkers genaamd, stonden Pir- ^ ^ ^arnaart en Gen. H. Belirens klaar hun vacantie te offeren en energie ter beschikking te stellen voor deze wereld- kampstad. PERS EN PROPAGANDA Dat was een originele gedachte, om in een D-njtuig van de Nederlandse Spoorwegen de Propagandadienst van de Wereld jamboree onder te brengen! Gestationneerd op het Staatsspoor te ’s Gravenhage zetelde hier een kleine vaste staf, die alle inlichtingen verstrekte in verband met de Jamboree. En hier ook kwam wekelijks de Commissie voor Pers, Propaganda en Verkeer bijeen om de grote propaganda-actie in binnen- en buitenland te leiden. Met een affiche, die enkel ten doel had het begrip te vestigen, dat de padvinders van Nederland een Jamboree voorbereidden, werd de actie ingezet. Het was maar een eenvoudige plaat in drie kleuren, van een verkenner met een uitwaaiende Nederlandse vlag voor een grote oranje blikvanger. De plaat sloeg meteen in. De vraag overtrof verre de oplaag. Propagandaleiders werden in alle districten aangesteld en dit waarborgde een De Commissie voor Pers en Propaganda vergadert in haar originele verblijf, een D-rijtuig van de N.S. doeltreffende verspreiding. Weldra werden de affiches behalve op alle stations, ook op de meeste drukke punten in het land gezien. Onmiddellijk werd hetzelfde beeld herhaald op briefkaarten, kofferétiketten, blocknotes en . . . sluitzegels! Ruim twee millioen sluitzegels vonden hun weg door de wereld! Vouwblaadjes in het Engels, Frans, Duits en Nederlands lieten nadere gegevens volgen en toen kwam de grote krachtproef voor alle padvinders van Nederland: de verkoop van de Jamboree-brochure, die onder de suggestieve titel ,,U kómt!” in zee ging. In alle plaatsen van betekenis werd de eerste brochure, door de gezamenlijke padvinders in opmarsch, aan de hoogste plaatselijke autoriteiten aangeboden. In sommige De Jamboree-brochure in het Verre Oosten plaatsen luidde deze aanbieding zelfs een Jamboreeweek in met défilés, propaganda-avonden, en étalages. Natuurlijk had dit weer artikelen en foto’s in de nieuwsbladen en filmfragmenten in de bioscopen ten gevolge. Propaganda door propaganda! De brochure vond haar weg naar 200,000 gezinnen in Nederland. Een nieuwe affiche werd nu ontworpen, thans om het Wat, Waar en Wanneer der Jamboree aan te duiden. Het werd de plaat in tien kleuren, die de wereld-broederschap van padvinders om de laaiende vlammen van het enthousiasme symboliseerde. Fietsvlaggen, strooibiljetten en spoorwegfolders ondersteunden deze actie; pers, film en radio gaven dit door. JAMBOREESTEMMING Jamboree-activiteit ontwikkelde zich niet alleen in de districten, horden, troepen en stammen der padvinders van de gehele wereld, maar ook bij de Nederlandse Spoorwegen, P.T.T., Pers, Film-, en Omroepbedrijven, Reclame, Prov. Waterleiding bedr. van Noord-Holland (P.W.N.), Gemeente Waterleidingvan Amsterdam, Prov. Electnciteitsbedr. v. Noord-Holland (P.E.N.), Gemeentelijk Bestuur en Diensten van Bloemendaal, Jamboree-comité Kennemerland, Bloemendaal’s Bloei, Winkeliersvereniging Grote Houtstraat, A.N. W.B. Er kwam een Jamboreelied, dat iedereen die het nog niet wist deed weten, dat er in negentien drie zeven wat te beleven zou zijn, er kwamen enthousiaste Jamboreeavonden, de grandioos verspreide Jamboreebrochure, men plakte Jamboreezegels, at Jamboreechocolade, paste Jamboreeschoenen, roerde met Jamboreelepeltjes, hing een Jamboreevlaggetje aan zijn fiets, bladerde in Jamboreefolders, schreef in Jamboree-blocknotes, rookte Jamboree-sigaren, dronk Jamboree-limonade en tekende met zijn Jamboree-potlood op zijn Jamboreekalender aan om met een speciaal Jamboreekaart je tussen 31 Juli en 9 Augustus naar de Jamboree te gaan. En de Jamboreecommissie werkte gestaag door. Zo gingen we de Lente van het Jamboree-jaar in. '\Wete^\am6ocee NEDERLHVB BLOEM EN DAAL- VOGELENZANG DE V()G_EL_S_AN_CK XlIIe EEUW SCHOON zijn de dreven van Vogelsanck. Op klaroengeschal en onder vrolijk jachtrumoer zetten fiere ridders hun paarden in galop. Hoefgetrappel vermengt zich tussen ’t opwolkend stof met de aanvurende kreten der ruiters en het wapengekletter. Opgeschrikt wild zoekt in overhaaste vlucht een veilige dekking in de rust van het Vogelsanckse woud, maar de iachtdrift heeft de kleurige stoet bevangen en in wilde galop zet men zich op het spoor, ’t Is goed jagen in Kennemerland en Floris, Hollands Graaf, der Keerlengod, weet zijn ridderen en jonkvrouwen uit nabije en verre gouwen wel te hovéren! Dra verrijst temidden van welig bos en malse landouwen ’t Huys te Vogelsanck, dat als lust- en jachtslot ’t uitgangspunt voor menig bontverwige stoet van edelen wordt. En menigmaal stromen poorters en landsknechten op ’s Gravenmade tezamen als de lansen worden geveld en de edelen zich in de sportieve strijd van het ridderlijke steekspel werpen. En uitbundig is de vreugde van dit luisterrijk festijn. XVIIe EEUW De eeuwen trekken voorbij. De strijd van kracht en behendigheid met lans en zwaard wordt beslecht door het losbranden der donderbussen. De ridderschap heeft haar glans verloren en ’s Graven jachtslot is tot stof uiteengevallen. Maar schoon is het nog in ’t Vogelsanckse bos. Een nieuw heer komt naar Vogelenzang, ook hij wordt bekoord door de landelijkheid van deze duinzoom en nog vóór de gouden eeuw’ ten einde spoedt is een ander en forser huis De Vogelsang verrezen. XXe EEUW Weer-.trekken eeuwen voorbij. Diep in de grond leeft de herinnering aan ’t oude ridderspel nog voort en het is alsof de bomen van het historische bos die geest nog ademen, hoewel de rook der moderne steden al hoog in haar wolken hangt en het mechanische verkeer aan haar zoom vootbijsnelt. En ziet, na zeven eeuwen spreidt een nieuw heir van moderne ridderschap haar tenten op het oude Vogelsanck, waar de romantiek der Middeleeuwen in een nieuw gewaad herleeft. En weer klinkt hoorngeschal en wapperen de banieren en uitbundig is de vreugde van hen, die van heinde en ver naar hier toestromen om, verbonden door eenzelfde Wet en door eenzelfde Code, hun vreugde voor het leven en hun broederschap in t)lij jolijt te uiten. En schoon is het in Vogelsang. r OPBOUW MEI-JUNI-JULI 1937 BIJ stralende zonneschijn, tijdens het geklop der hamers, steekt Hoofdverkenner Rambonnet op 24 Mei de eerste spade op het marktplein in de Jamboreegrond. De Nederlandse driekleur gaat omhoog en hoofd ingenieur J. F. Hoytema, als vertegenwoordiger der Regering, verklaart het van grote betekenis voor het gehele land, dat de Jamboree zo goed mogehjk zal slagen. Van dit ogenblik af staat het werk niet meer stil te Vogelenzang. Kabels worden ontrold, telegraaf- en telefoondraden gespannen, veertien kilometer leidingbuizen ingegraven, het marktplein verrijst met zes en veertig winkelruimten voor drie en dertig firma’s, waarbij de neiging tot eentonigheid opgevangen wordt door onderbreking met pergola’s, banken en heesters. Het vriendelijke bankgebouwtje met zijn verdieping vormt enerzijds de afsluiting, het forsere Postkantoor — een flinke stad waardig — doet dat anderzijds. Het geweldige restaurant van zestig bij dertig meter oppervlak, dat plaats kan bieden aan drie duizend bezoekers, beheerst de gehele Zuidflank van het marktplein, de beide stoergehakte totempalen en de zestig meter brede porch van het restaurant geven een romantisch effect. Zuidehjk hiervan is de Wereldtheatertent opgebouwd, met complete geluidsinstallatie en verlichting, plaats biedend aan 1200 toeschouwers. Een storm slingert hem tegen de grond, maar de Jamboreewerkers, ook met mis, bouwen een nieuwe op, die nu aan 1600 toeschouwers een plaats kan bieden! Over het gehele terrein is aangepakt, duizend latrines worden gegraven, wasplaatsen en douches getimmerd, vlaggemasten en beplantingen aangebracht, tribunes gebouwd, die plaats bieden aan dertien duizend bezoekers, tien kilometer wegen verhard, tientallen telefooncellen geïnstalleerd, zeventig bruggen geslagen . . . De moeilijke opdracht voor kamparchitect Van Leeuwen luidde: op dit kostehjk erfdeel uit Hollands Graventijd een tijdelijke stad te bouwen, zonder de sfeer van landelijke schoonheid te verbreken. Bij de opzet moet hij toen wel aan een typisch Middeleeuws plein gedacht hebben, maar dan modern uitgevoerd .en in overeenstemming met het rustieke karakter van de omgeving. Daar groeide het, binnen onmiddelhjk bereik van „Teylingerbosch”, waar het hart zal kloppen van de Jamboree-orgamsatie. Juist gezien, om ter weerszijden van de Bekslaan, die een as vormt Station — Teylingerbosch, en precies voor de belangrijke wegkruising met die andere hoofdader, de Doodweg, die over de volle breedte van het kamp loopt, deze belangrijke centra voor het publiek te bouwen: de markt, het wereld-theater en de arena. Wie nadenkt en terugblikt, begrijpt dat het niet louter veine of toeval is, dat het verkeer van zovele honderdduizenden zo uitmuntend gelopen is, zonder een enkel betekenend ongeluk. De ligging van dit kampcentrum is zodanig centraal en tegelijk aan de rand van het terrein gelegen, dat het publiek snel af- en aangevoerd kan worden. Over de vijf en twintig meter brede grasmat waaiert de stroom publiek dan uit over de volle breedte van het terrein. De belangrijkheid van de eis van den Hoofdverkenner, dat Bekslaan en Vogelenzangse weg deels bij het Jamboreeterrein zouden worden getrokken komt hier duidehjk tot uiting. De toevoeging, dat dit éénrichtingsverkeer diende te zijn, blijkt met de waarhjk kleine middelen, die hier geboden worden de resultaten af te werpen, die boven de verwachting van menigeen gaan. De arena, die aan de Noordzijde van de Bekslaan is opgetrokken, krijgt de U-vorm met de open zijde naar het Noord-oosten. Wat is die oplossing gelukkig, om hier een luchtig levendige haag te vormen door een rij kleurige landsvlaggen, die het terrein afsluiten en toch het typisch Hollandse panorama op veld en bos er achter met benemen! Dat hier met stalen buizen is gewerkt, versterkt slechts de indruk van een Middeleeuws tournooiveld. Afgezien nog, dat nu de zitplaatsen slechts op ƒ 0,70 per stuk komen in plaats van ƒ 4.—, zoals ze van hout gekost zouden hebben, wordteen fraai effect verkregen. De toch nog acht c.m. dikke stalen buizen doen in hun aluminiumkleur als ranke lijnen langs het veld aan, die hun knooppunt vinden in de ereloge. Deze biedt met haar beige plafond van linnen geschulpte rand en blauwe afzetting, haar blauwe vloerbedekking en omzoming met larixen en bed van goudsbloemen een werkelijk koninklijke aanblik, zoals ze uit de tribunenrijen in het groene arenavlak naar voren springt. Landsvlaggen en kleurige wimpels op hoge witte masten, die de oprijwegen flankeren, groene struiken en de gouden zon, die ons zo gunstig is, toveren een bekorend geheel, dat aansluit op de romantische inslag, die het Spel van Verkennen kenmerkt. Tien weken vordert de opbouw, maar nog vóór deze voltrokken is, komt op Maandag 5 Juli een kern van zestig voortrekkers uit alle delen van het land krachtige steun verlenen. Tientallen shelters verrijzen op het voortrekkersveld achter huize Vogelenzang. De voortrekkerskeuken komt in werking, de geweldige eetlent wacht. Het kampleven op het Jamboreeterrein neemt een aanvang! De voortrekkers tonen wat ze waard zijn. Van de vroege morgen tot zonsondergang verspreiden ze zich in speciale werkploegen over het terrein. Brandhout en pioniershout wordt bij tienduizenden kilo’s gesorteerd, verdeeld en vervoerd, de indeling, afrastering en de bewaking der kampterreinen wordt ter hand genomen, staf- en diensttenten opgezet, richtings- en aanwijzingsborden opgesteld, vlaggemasten geplaatst, kamppoorten opgebouwd, controlehokjes versjouwd en in elkaar gezet. Er wordt gepionierd, gehakt en gegraven en overal worden die karweien opgeknapt, die het kampterrein zullen stempelen tot een padvinderskamp. Er wordt met onvermoeide ijver gewerkt met de wetenschap dat het de eer van het land geldt en de krachtproef voor de beweging in Nederland is. Er heerst een jolige geest, het is een fijne tijd van opbouw. Naarmate Juli vordert, stijgt de geestdrift, neemt de spanning toe. Persfotografen en journalisten bezoeken dagelijks de terreinen. Ze worden rondgeleid, ingelicht en op hun beurt gegrepen door de onweerstaanbare Jamboreegeestdrift waardoor alle werkers hier bevangen zijn. Meer voortrekkers komen de gelederen versterken, want naarmate de dag der opening nadert, neemt ook het werk toe. De Jamboreeleiding verhuist van 's Gravenhage naar Vogelenzang en betrekt het Jamboreehoofdkwartier. De telefoondienst gaat nu werken en de enorme brievenstroom wordt omgeleid. P.T.T. moet snel zijn dienst uitbreiden, de spoordrukte begint, het verkeer neemt toe. De uitstekend georganiseerde afdeling Magazijn en Materialen staat onder volle stoom, de enorme voorraadtent is verrezen, de materialen stapelen zich op en worden klaar gelegd voor uitdeling. Reeds komt het Indische contingent binnen, dat zijn kamp opslaat en met de bouw van zijn pendopo begint. Het machtige Jamboreekamp nadert zijn voltooiing en wacht zijn bewoners, die uit alle streken van de aardbol onderweg zijn en binnen enkele uren hun duizenden tenten zullen laten verrijzen langs de wegen en binnen de lijnen die daarvoor reeds uitgezet zijn. De opbouw van de Jamboreestad is volbracht. Het woord is nu aan haar bewoners! ZE KOMEN! 28, 29, 30 JULI 1937 ZE komen. Bij tientallen, bij honderden en bij duizenden. Ze komen lopen, fietsen, varen, rijden, en vliegen, maar ze komen! En uit alle delen der wereld. Eerst ons correcte OostIndische contingent met Javaanse, Chinese, Ambonnese, Arabische en Europese verkenners, dat in zijn samenstelling tevens een interessant beeld geeft van de verscheidenheid der bevolkingsgroepen in onze Oost. Onder druilende regen hebben ze hun fraaie pendopo van bamboe opgezet. Dan stromen de eersten der 11 .ooo Nederlandse verkenners binnen. Het weer wordt beter al blijft de lucht betrokken, maar de stemming is het best van alles. Het Jamboreelied is niet van de lucht! Ruim drie duizend Nederlandse verkenners slaan hun tenten op in het hulpkamp Woestduin, de overige acht duizend verspreiden zich over de negen subkampen. De zeeverkenners concentreren met hun boten aan de Westelijke oever van de Ringvaart achter het Huis te Bennebroek, waar het Jamboreewaterkamp wordt gehouden. Trein na trein rolt binnen en brengt nieuwe troepen verkenners aan. Nauwelijks is de bagage uitgepakt en zijn de tenten opgezet, of de rookzuilen van de keukenvuren kronkelen omhoog en de toegangspoorten van pioniershout verrijzen. Vrachtauto’s hoog opgestapeld met materialen, voedselauto’s en autobussen rijden af en aan. Elke binnenkomende troep wordt met nieuw gejuich begroet. De Bilt kan het zeker niet meer aan met zoveel vrolijkheid en goede wil, want ziet, het wolkendek breekt en het blauw wordt zichtbaar. Op het station Vogelenzang-Bennebroek, dat met zijn ruim 300 meter lange hulpperrons in vlaggentooi gestoken is, werkt men met man en macht, Spoorwegpersoneel, naast de voortrekkers van Politie, Transport en Tolkendienst, verzetten Titanenwerk. Extra trem, na extra trein rolt binnen, drommen juichende, zwaarbepakte verkenners springen er uit en marcheren door de fraai-gesjorde hoofdpoort de lommerrijke Bekslaan door, recht op het hart van de Jamboree aan. De bagage wordt niet meer bij kg. maar bij tonnen geteld! Dan komen de buitenlanders aan, eerst de voortroep Britten met de zware bagage, dan een extra D-trein met 500 Polen, gevolgd door een tweede extra D-trein met 180 Polen en 265 Tsjechen. De kerels hebben 17 uur in de trein gezeten, maar hun indrukwekkend muziekcorps zet meteen een stevig „Turf in je ransel” in! Nog zullen 30 Polen per fiets uit Katowitsj komen, 20 per kano, 20 in vier eigen vliegtuigen en 50 zullen 5 Augustus met de schoener „Zawisza Czarny in Amsterdam aan wal komen. Herhaalde malen wuiven de „Stars en Stripes” van de Amerikanen, die in verschillende groepen arriveren, door de Bekslaan. Heel wat rustiger maar weinig minder indrukwekkend maken de vijf Palestijnen met hun opvallende hoofddoeken en de tien Japanners, zwijgend, maar met glundere ogen, hun intocht. Als het keurige Zweedse contingent in opvallend blauwe uniform achter hun vlaggen de Bekslaan in marcheert, sluit zich hun contingentsleider Z.K.H. Prins Gustaaf Adolf, die reeds gearriveerd was, meteen aan de kop. Diep in de nacht arriveren de Mexicanen in een autobus. Het Franse contingent is één kluwen van vlaggen en vrolijke bewegelijkheid. De 96 Australiërs, die bijna een half jaar onderweg zijn en tot de verste Jamboreedeelnemers behoren, hebben half de wereld doorgereisd en er ongeveer 2 3.000 mijlen opzitten. Opmerkelijk rustig stappen ruim 300 fiere makkers uit Noorwegen uit hun extra D-trein, meteen gevolgd door een andere extra D-trein van 1 2 wagens, beschikbaar gesteld door de Hongaarse Staatsspoorwegen, waar ruim vier honderd Hongaren en 120 Oostenrijkers mee aankomen. De Hongaarse kok, die in zijn keukenwagen aan de maaltijd bezig was, wil er niet van weten om uit te stappen, zolang zijn eten met gaar is. Maar als hij hoort, dat hier na 1 2 uur zo n 70 trteinen langs komen plus nog 40 extra tremen voor de Jamboree, moet hij toch wel toezien, dat zijn paprika, worsten en pannen halfvol soep op vrachtwagens overgeladen worden! Een stevig contingent van ruim 700 Denen, allen met een Jamboree- halsdoek, komt hongerig aan. Lang zullen ze dat gevoel niet kennen, dat komt de Hollandse eer te na. Maar de Denen weten er weg mee, in minder dan geen tijd zijn 300 broden en de mhoud van 50 blikken jam en 2000 koppen thee in hun magen verdwenen! En er is meer voor hen! In een gewone D-trein komen de 71 Finnen, 34 Syriërs en 26 Portugezen binnen. De laatsten na een reis door Europa. De 320 Zwitsers vormen een frisse troep, allen met hun rood-witte dassen. Via Hoek van Holland en Vlissingen snellen de treinen met het grootste contingent jongens, dat ooit de kusten van Groot-Brittannië verlaten heeft, binnen. Niet minder dan ruim 8000 Britten marcheren achtereenvolgens de Bekslaan door. Een vrolijke troep vormen de 988 Belgische verkenners, wier corps harmonikaspelers, blokfluiters en banjospelers het tempo en de geestdrift er in houdt. Het,, Jamboreelied ” en , ,Sari Marijs’ ’ wisselen elkaar af. Daar worden de rode fezzen zichtbaar van de 3 2 Egyptenaren, die er trots op zijn, dat ze vóór hun afreis door hun jongen koning Faroek, tevens Chief Scout, geinspecteerd werden. En het blijft maar aanstromen. De 3 47 Luxemburgers geven uiting aan hun vreugdevolle verwachting onze Koninklijke Familie te zullen zien. Blijkbaar om nadruk te leggen op de familiebetrekking, die er tussen onze Koningin en de Grootvorstin van Luxemburg bestaat, trekken een paar Luxemburgse verkenners Nederlandse liedjes uit hun harmonika’s! Elke binnenkomende groep is opgetogen over de schone ligging van het kamp, de practische indeling en de fleurige aanblik. Hartehjke welkomstgroeten in alle talen, glundere verkennerssnuiten overal. Eenzelfde band, eenzelfde ideaal, eenzelfde Chief Scout of all the World bindt hen. Wat een broederschap! Voor elk nieuw contingent dat aankomt en eerst door de Bekslaan en daarna over de sub wegen zijn weg zoekt naar zijn kampterrein, laten de aanwezige verkenners hun werk even in de steek en snellen naar de weg om hun nieuwe makkers enthousiast toe te juichen. Zo voltrekt zich het wonder, dat in nauwelijks drie dagen tijd uit de vredige akkers bij Vogelenzang een wereldstad verrijst zonder weerga. Nu eerst blijkt hoe uitstekend de voorbereiding gewerkt heeft. De organisatie loopt gesmeerd. Zij, die vorige Wereld-Jamboree’s meemaakten, slaan de handen ineen, ze zien hun verwachtingen nog ver overtroffen. Dat prachtige witte Jamboreedorp, de sierlijk gebouwde tribunes rond de arena, de ligging van de tien subkampen op de Hollandse weidevelden, omgeven met bos en juist achter de duinenreeks, die mdruk schijnt de romantische roep, die voor de buitenlanders aan de namen Bloemend aal-Vogelenzang voorafging, nog te overstemmen. Maar ook het verkeer wordt uitstekend geleid, de waterdruk blijkt ruimschoots voldoende en de voeding heeft ieders lof. De indeling van de kampen is landelijk afwisselend gehouden. Op open stroken tussen de subkampen zijn de koeien blijven grazen. Rond Huize Vogelenzang is de rust van eeuwen ongestoord gebleven. De hospitaaltenten vinden er een rustige plaats tussen het geboomte. Het prachtige witte kampaltaar der R.K. verkenners, ontworpen door arch. Maas, staat op de open weide tussen de beide Huizen Vogelenzang en Teylingerbosch. Een dorp op zichzelf, en één waar het leven niet stil staat, vormen de voedselmagazijnen, tegen subkamp 3 aan, zodanig gelegen, dat ze langs verharde wegen door de vrachtauto’s bereikt kunnen worden. En dat is wel nodig voor de 1 3.000 broden, tienduizenden liters melk en 1 5 tot 2 5 ton kruidenierswaren, die dagelijks van hier uit over het gehele kamp gedistribueerd moeten worden! En zie die markt eens! Hier kun je de wereld ontmoeten. Is er ooit op een Nederlandse wei zo’n verzameling nationaliteiten bijeen geweest? Het postkantoor, de bank, het restaurant en de winkels worden overstroomd met verkenners. Hongaarse pluimen, Hollandse klompen en flesjes limonade zijn het meest in trek. Wie zijn inkopen gedaan heeft, gaat naar de beide totempalen kijken voor het restaurant, maar als er intussen weer een nieuw contingent arriveert, snellen allen even naar de Bekslaan om hun bijval te betuigen. Intussen zijn de Chief Scout en de Chief Guide met hun dochter Heather in Hoek van Holland aangekomen. Geestdriftig zijn ze door welpen en padvindsters te Den Haag ontvangen, daarna doorgereisd naar Bloemendaal. Zouden ze meteen naar Vogelenzang komen? Officieel weet niemand iets. Maar als zij Vnjdagmiddag 3 o Juli hun jubeltocht door het kamp maken, dan vertelt de Chief achter zijn hand aan Mr. Hubert Martin, dat hij reeds Donderdagavond, vermomd als burger met een donkere bril en oude pet op, aan de hoofdingang van het Jamboreeterrein het binnenkomen der troepen heeft gadegeslagen! De Chiefs in ’t kamp! Geen verkenner blijft op zijn plaats. Het geroep: Chief! Chief! is niet van de lucht. En in plaats van een rustig overzicht op de overal verrijzende tenten, keukens en poorten kijkt de Chief van begin tot eind tegen drommen juichende — maar tegelijk fotograferende — verkenners op. ’t Is niet aardig voor hem. Maar is het wonder? Tienduizenden krijgen voor de eerste, en misschien enige, maal in hun leven gelegenheid om hun Chief van nabij te zien, zouden ze die kans niet waarnemen? Als paarden werken de verkenners op het gehele terrein. Tent opzetten is niets, maar vóór Zaterdagmiddag moet het gehele kamp ingericht zijn en op zo origineel mogelijke wijze de karakteristiek weergeven van de streek waar elk uit komt. De Bossenaren zijn daarin uitstekend geslaagd met hun Brabantse hooimijt, die van binnen als tentoonstelling is ingericht. Delft heeft zijn poort versierd met slaolieflessen, Alkmaar met kaasdragers, Utrecht bouwt aan een 17 meter hoog model van de Dom, Amerika zet een poort op van de blokken hout, die elke Amerikaanse deelnemer van zijn huis heeft meegebracht en van zijn naam voorzien. De Noorse kampen zijn overal direct te herkennen aan het Vikingschip, dat zich op elk hunner poorten bevindt. Ijsland heeft twee dikke zuilen opgetrokken van aarde met een laag echte IJslandse lava bedekt. Bij de Denen stap je onder de poten van een enorme M uit het woord DANMARK het kampplein op. Mexico bracht Indiaans bewerkte tapijten mee. Zuid-Afrika zet antilopen op zijn poort, Australië een landkaart, de Britse counties en districten zoeken het vooral in wapenschilden, maar drukken ook vaak uit welke industrie er bij hen voorkomt. China hangt grote lampions op met Chinese karakters beschilderd. Bij Frankrijk ontdekken we een nj (lege!) Champagneflessen opgehangen, de Zwitserse poort heeft twee koeienkoppen met bellen. De Hongaren en Roemenen hebben beiden fors gesneden poorten meegebracht. En zo tracht elk aan zijn kamp een eigen sfeer te geven. Er zijn grote kampen, zoals van de Amerikanen met hun vele kamppleinen en verscheidenheid van tentmodellen, zoals van de Hongaren met hun fraai middenveld, waarop zich de, zeker 1 5 meter hoge, vlaggemast verheft met de Hongaarse vlag in top, of zoals van de Polen, waar de grote, bijna vierkante, bruine tenten met hun lage punten schouder aan schouder staan als in een dichtbebouwd dorp. Maar er zijn ook vele kleine kampjes, zooals van de 3 Irannezen, de 7 Sabanen, de 1 o Japanners, de 1 1 Liechtensteiners en de 17 Estlanders, allen in subkamp 7, die wat karakteristiek in de inrichting betreft, zeker niet voor de grote contingenten onderdoen! Maar als we dat zo overzien, dan valt toch op, dat er zo’n merkwaardig goede sfeer getroffen is in het Ned. Oost-Indische kamp met zijn pendopo in het centrum, omzoomd door de terreinafzetting van bamboe, en zijn keurige groepering van patrouilletenten. Buiten de eigenlijke kampdrukte, aan de Westgrens van het terrein strekt zich het voortrekkerskamp uit. Het is het oudste kamp, want het wordt al sinds 4 Juli bewoond. Daar huizen de werkbijen, zoals de zwerm van nu al ongeveer 600 man genoemd wordt. Straks zullen ze tot 1488 man aangroeien. Bezoekers worden hier niet toegelaten, want de voortrekkers komen eigenlijk enkel „thuis” om te slapen en eten. De gehele dag werken ze in ploegen op het terrein. Deze werkploegen hebben hun shelters zoveel mogelijk bij elkaar gezet, wat niet alleen ’n doeltreffende kampindeling ten goede komt, maar ook een goede plaats inruimt voor de humor, die in de ,,straat”-namen tot uiting komt. Zo „woont” de Brandweer in de Water-en-Vuursteeg, de Cura^aose helpers op de Boulevard des Indes, de Politie in de Handboeiensteeg en merk je op een gegeven ogenblik langs het Rokin, in de Jordaan, of op de Kneuterdijk te wandelen. Een kamp waar het zo mogelijk nóg stiller is, omdat de bewoners hier zelfs niet terug komen om te eten, ligt achter Huize Teylingerbosch. In een grote rechthoek rijen de eenvormige tenten aan elkaar. Er heerst een stilte als op een Hofje. Onwillekeurig ga je er op je tenen lopen, voor zover het grastapijt dat nodig maakt. We staan in het stafkamp. Een bruggetje voert naar zo’n ander oord van rust: het gedelegeerdenkamp, waarvan de tenten verspreid staan tussen de boomgroepen. Als we de Bekslaan uitwandelen en de Bennebroekse vaart volgen, komen we door het prachtige bos om het buiten van Freule Willink van Bennebroek gelegen. Hier staan we aan de Ringvaart, waar van alle kanten de zeeverkenners zeilend, roeiend en peddelend naderen. Tegen de boszoom wordt het waterkamp ingericht, een bonte vloot van 33 Nederlandse schepen en sloepen, 27 Nederlandse en enige Poolse kano’s. Zo nadert het wereldkamp aan het eind van de derde dag zijn voltooiing, en leggen zich de tienduizenden verkenners van 3 5 nationaliteiten ter ruste in afwachting n van de grote dag van morgen: de officiële opemng van de Jamboree •' door H.M. Koningin Wilhelmina. Een treffend gezicht, dat leger van witte tenten bij nacht. Er ontbreekt w nog wat, een kamppolitieman op nachtwacht voelt dat blijkbaar ook, want ik hoor hem tot een passerend lampenist roepen: „Hallo jó, hang de maan ’s effe op!” En waarachtig, die kwam ook, al was het Laatste Kwartier! PROGRA MME 7:— Reveille. Signal. 8.— Breakfast. Sïlsmpur™"!OFFICIËLE OPENING Q. 10 Flag-break. Signal. 9.30-12 - Pree for own ZATERDAG. 31 JULI 1937 programme. 12.— Camp openstothepublic. Signal. ,2 - ,4-Lunch I3ENGGGGG!!!!! 14 — H.M. the Queen of the J7 Half tien. Het tijdschot. In alle subkampen staan de Netherlands arrivés. subkampleiders met hun staf op het subkampplein en 16.— H.M. the Queen opens tegelijk gaan de driekleuren en de subkampvlaggen de the Jamboree. mast in. Dit is het teken om overal de padvinderswét te Lord Baden-Powell lezen — in de meeste subkampen door één verkenner thanks Her Maiesty. • .... , .. ... 18 — Dinner Per contingent m zijn eigen taal -r- om alle nationaliteits- 20 — Camp ciosedto the public. en troepvlaggen te hijsen en om de daginstructies door te 20.— Campfires in the sub- geven. Daarmee is de kampdag geopend en heeft ieder 22 — Market closed to the tot ^°®e vnj om datgene te doen,- waarvoor de Chief public. deze Wereld-Jamboree’s bedoeld heeft: Vriendschap 22 — Silence. Signal. sluiten! „Binnen enkele jaren zijn jullie de mannen op wie de zorg voor industrie, handel of politiek rust. Als je dan goede vrienden bent met de mannen uit andere landen, dan zal dat van te meer betekenis zijn voor de handel en het verkeer tussen die landen”, zegt de Chief in zijn voorwoord van het kampgidsje. Maar vandaag is het een bijzondere dag, de openingsdag, en ieder rept zich om de laatste hand te leggen aan zijn kampinrichting. De laatste palen worden geslagen, sjorringen gelegd, vlaggen gehesen. Dan, vroeg middagmalen. En . . . tjonge de zon breekt door! „De Chief komt toch wel?”, vragen enkele Jamboree-ervarenen al achterdochtig. Ja, de Chief komt en hij verkeert in uitstekende welstand! Dan moet het reusachtig worden; de Koningin, de Chief. . . én de zon! Als er verder niets bijzonders meer gebeurt, dan zal deze Jamboree alleen daarom al in het goud staan. DE POORTEN OPEN! Klokslag twaalf, als het derde tijdsein de lucht in vliegt en hoog boven het kamp zijn harde knal laat horen, worden de kamppoorten opengegooid en stroomt het publiek, dat al queue gemaakt had, het terrein op. Pers en Propaganda zien hun maandenlange arbeid bekroond! Het Nederlandse publiek trekt naar de Jamboree, het „U kómt!” is ingeslagen, iederéén komt! Op het station heeft de populaire, altijd opgewekte, stationschef Van Emmerik zijn eigen handen en die van zijn veertig man personeel prop en propvol, maar het lukt! Langs alle wegen rond het kamp heeft de A.N.W.B. op onbekrompen wijze zijn gewaardeerde medewerking verleend door overal aan wij zingsborden te plaatsen, waar dat door den Districtscommandant der Rij ksveld wacht van het 6 e District, den heer J. Vermeyden nodig werd geacht. De heer Vermeyden zelf, krachtige prettige persoonlijkheid, met wien ieder graag samenwerkt, heeft zijn 115 manschappen op alle wegen rondom het kamp geposteerd, waar die rustige, robuste donkerblauwe figuren, vaak met een vriéndelijk woord, de verkeersstroom uitstekend in handen houden en, waar nodig, vertakken. Daar komen nog 1 200 Schotten binnenmarcheren. De kerels moeten zich haasten en maken zich meteen gereed voor deelname aan het openingsdéfilé. Eten kun je altijd wel, maar het openingsdéfilé voor de Vijfde Wereld-Jamboree, dat kun je nooit en nooit meer meemaken! Kranig werk, Schotten! DUIZENDEN MENSEN Duizenden mensen nemen hun plaatsen vast in op de tribunes, al betekent dat twee uur wachten. Maar duizenden anderen kunnen de verleiding niet weerstaan en maken eerst een wandeling langs de kampen. Ze kijken hun ogen uit en daarmee worden van velen de ogen geopend voor het „Spel van Verkennen”. Die kwieke jonge kerels, die zich met zulke eenvoudige middelen en met zo’n opgewektheid weten te behelpen, de vlotheid en prettige aanblik van al die kampen, de geest van broederschap, men wordt even overweldigd door die enorme wereldorganisatie. Éénzelfde streven naar beter burgerschap, éénzelfde erecode, uniform en vaardigheid. Men is zichtbaar getroffen, de verwonderde uitroepen zijn met van de lucht. Hier geen sfeer van vergaderen en woorden ziften, maar een frisse daad op het buitenspoor. Het meeste bekijks hebben de kampkeukens, waar de verkenners, ieder naar hun landsaard, de levensmiddelen bewerken. Men bewondert de vlotheid waarmee de Franse jongens onder vrolijke kreten en met veel bewegelijkheid smakelijke gerechtjes weten te bereiden en men ziet toe hoe de Syriërs en Chinezen met omzichtigheid — om niet te spreken van achterdocht —, dezelfde ingrediënten op hun wijze bewerken. Er wordt de hand gelicht, gegoocheld en gespot met de oerdegelijke Hollandse huisvrouweninzichten, en menige Hollandse kan haar lust nauwelijks bedwingen om over het touw te stappen en „zo’n rare snoeshaan” eens te laten zien hoe je een biefstukje moet behandelen. Maar moeders, maak je niet ongerust. Daar gaat het immers niet om! Laat ze knoeien, ze moeten het zelf opeten! En lukt het vandaag niet, dan gaat het morgen beter! Vast! Dat is de les van B.-P.: zelf ondervinden! Maar ja, dat weet een moeder niet als ze zelf geen padvinder geweest is, en de lol ervan (want het is lollig) kent ze óók niet. NAAR DE ARENA Overal in het kamp klinkt muziek, wuiven de vlaggen. Vliegtuigen gonzen boven het terrein. Het moet een prachtig gezicht zijn van uit de lucht, merkwaardig niet alleen om die tentenzee in het afwisselende landschap, maar ook om de stromen padvinders en publiek, die hun weg zoeken naar de arena. De tribunes vullen zich. Onder de eretribune gaat een bijzonder lokaal schuil. Hier zitten de radiotechnici als spinnen in hun web. De K.R.O. verzorgt de uitzending voor Nederland, de Phohi voor Ned. Indië, de Ravag voor Oostenrijk, de C.P.H.G.N. voor Scandinavië, de N.B.C. en de C.B.S. voor Amerika. De A.V.R.O. heeft de zorg op zich genomen voor het technische deel van de Ravag- en C.P.H.G.N.-reportage. Voor de ooggetuigenverslagen staan zes cellen gebouwd boven op de tribunes. Maar ook de nationale en internationale pers en de filmoperateurs zijn in grote getale op komen zetten. Neerland’s naam zal de wereld rond gaan! De Chtef Scout en Camp Chief J. S. Wilson op een van hun kamptochten MINISTERIE VAN BINNENLANDSCHE ZAKEN HOOFDBESTUUR DER POSTERIJEN, TELEGRAFIE EN TELEFONIE nArTFRKRN^NrBIpwHm;^u’^,?0iU:> nauwkeurig het onderwerp, de DAGTEEKENING EN HET NUMMER VAN DIT SCHRIJVEN TE VERMELDEN NR- 11 • BERICHT OP SCHRIJVEN VAN 13 Juli 1937 nr 6867 .. ’ VG/Bu. BETREFFENDE T&dio—QiiiXQGpui.'fczGn.cLiiig vif©£6i(i^j3)iibQXQ.0.* BIJLAGE 'S-GRAVENHAGE, 26 Juli i95 7, /] 1. Instemmend giet Uwe meening, dat de openingsplechtigheid W/ van de Wereld Jamboree als een nationale gebeurtenis kan / ! worden beschouwd» deel ik U naar aanleiding van bovenver¬ meld sohrijven mede, dat voor de uitzending naar de Overzeesohe gebiedsdeelen des Rijks van de bij die door Hare Majesteit de Koningin op 31 Juli a.s. te verrichten plechtigheid te houden toespraken, de Rijkszenders te Kootwijk gaarne besohikbaar zullen worden gesteld. •2. Ten einde de Administraties van de Post-, Telegraaf- en Telefoondiensten in Ned. Indiè", Suriname en Curagao tijdig omtrent deze uitzending te kunnen inlichten verzoek ik U de juiste tijden van de openingsplechtigheid zoo spoedig moge— lijk mede te deelen aan den Direoteur-Generaal der Posterijen, Telegrafie en Telefonie met wien ook omtrent de verdere regeling van deze aangelegenheid overleg gepleegd kan worden. Langs alle wegen komen de verkenners aanmarcheren, die zich contingentsgewijs achter de arena opstellen. Door geluidsversterkers is tot ver in de omtrek de gramofoonmuziek hoorbaar. De eretribune vult zich met genodigden. We zien Hoofdverkenner en Mevr. Rambonnet plaatsnemen. De gezanten van de buitenlandse mogendheden, waarvan hier padvinders vertegenwoordigd zijn, komen binnen. Onder de Nederlandse autoriteiten bevinden zich de ministers Prof. Dr. J. R. Slotemaker de Bruine en C. Welter verder Lt. gen. J. }. G. Baron van Voorst tot Voorst, de vice-admiraals T. L. Kruys en J. de Graaff, de nuntius mgr. Giobbe, Jhr. mr. dr. A. Röell, commissaris der Koningin in de provincie Noord-Holland, generaal C. J. Snijders, de burgemeesters mr. S. J. R. de Monchy van ’s-Gravenhage, mr. P. Droogleever Fortuyn van Rotterdam, mr. dr. G. A. W. ter Pelkwijk van Utrecht, jhr. mr. C. J. A. den Tex van Bloemendaal en de meeste leden van het Ere-comité. Het middenveld wordt gevuld door het contingent van drie duizend Nederlanders uit het hulpkamp Woestduin, die zich in V-vorm opstellen. Ginds achter de vlaggenreeks blijft de massa verkenners nog steeds aangroeien. De spanning stijgt. Het is bij tweeën. Daar komen Lord en Lady Baden-Powell met hun dochter Heather. Onder het bestijgen van de treden fluistert de Chief Guide ons toe: „The great moment has come, and the public has come, and the good weather has come!” DE KONINGIN Klokslag twee uur klinkt gejuich, daar zwenken de koninklijke auto en enige volgauto’s de Oostehjke ingang van de arena door en stoppen voor de ereloge. Meteen zet de muziek het volkslied in, allen verrijzen van hun zetels, de koninklijke standaard wordt gehesen en Hare Majesteit begeeft zich naar de ere-tribune, waar Zij het uitbundige welkomstgejuich van padvinders en publiek in ontvangst neemt. Zij wordt begroet door den Hoofdverkenner en generaal H. Behrens en onderhoudt zich daarna met Lord en Lady Baden-Powell. Onder leiding van Jacob Hamel wordt het „Hoort zegt het voort” gezongen, meteen gevolgd door de indrukwekkende opmarsch der duizenden en duizenden verkenners die zich met hun bossen kleurig wuivende vlaggen, als door een onzichtbare, machtige hand geleid, uit dat enorme kluwen op de achtergrond losmaken. Landsgewijs in rijen van twaalf, voorafgegaan door een bord, dat de naam van het contingent draagt, op vijf meter daarachter de nationale vlag, rechts daarvan de contingentsleider komt, in alphabetische volgorde, contingent na contingent langs. HET^DEFILE Als een attentie aan de Chief Guide nadert eerst een deputatie meisjes van het Nederlandse Padvindstersgilde, wier presidente mevr. E. v. d. Bosch-De jongh in de ere-loge heeft plaatsgenomen. Het is een imposant schouwspel die frisse, krachtige stoet van de jeugd der wereld in hun enthousiasme en met hun wapperende vlaggen te zien naderen. Elk land zal op zijn eigen wijze eerbied betuigen aan onze Vorstin, aan de Chiefs en den Hoofdverkenner. Daar komen de Kampleider met zijn assistent en de staf van tien subkampleiders, en dan openen de Amerikanen, die met hun zakdoek-grote Stars en Stripes wuiven, de lange, bonte rij der naties. Armenië volgt, dan de drie Belgische verenigingen en het kleine, maar flinke contingent van China, dat voor de eerste maal aan een Wereld-Jamboree deelneemt. De Denen hebben een paar typische oude gebogen hoorns meegebracht, ze wuiven met hun hoeden in de hand, de Egyptenaren, met fez, worden gevolgd door de acht duizend man sterke afvaardiging Britten. Canada gaat hier voorop gevolgd door Australië, Nieuw Zeeland, ZuidAfnka, Ierse Vrijstaat, Nieuw Foundland, Brits-Indië, Barbados, Bermuda eilanden, Brits Guyana, Ceylon, Hong Kong, Jamaica, Malta, Noord Rhodesië, Palestina, Trinidad, Britse troepen uit België, Egypte, Frankrijk, Zwitserland en dan Engeland zelf, één lange golf van duizenden juichende kerels. Het hurrah is minutenlang niet van de lucht. De Koningin buigt en buigt glimlachend. Rechts van Haar staat de Chief, links de Chief Guide. Een stap achterwaarts onze Hoofdverkenner, die voor elk contingent de groet brengt. Hare Majesteit richt telkens opnieuw verrast het woord tot den Chief. Lady Baden-Powell wendt zich tot den Hoofdverkenner. En de Britten juichen en juichen. 1200 Schotten, wier kilts op de maat der marschmuziek meedeinen, trekken jubelend voorbij, Wales, Noord Ierland en een bonte rij gebrekkige verkenners uit Frankrijk, Engeland en Nederland. FIER EN FLEURIG Het zijn steeds maar padvinders die langs trekken, maar het kan niet vervelen, integendeel het is een opwekkend gezicht en stemt hoopvol dat heel die jeugd van alle delen der wereld hier verzameld is om aan hun goede wil en bezielende geestdrift uiting te komen geven. Daar heb je de Estlanders, gevolgd door de Finnen, kenbaar aan hun blauw met wit gestreepte calotjes en dan de Fransen! Ziet, ze hebben allen rozetten op hun stokken gebonden, de eerste groep blauwe, de tweede witte, dan rode. Griekenland passeert, de Hongaren met hun eigen muziekcorps lopen stram in de pas. Iran is slechts drie man sterk, Japan tien. O, de rij is nog lang niet ten einde, we zijn op de helft. Daar gaan de Joego-Slaven, •de Letlanders en Liechtenstein met hun Prins Emanuel, Litauen. De Luxemburgers 3 vallen op door hun blauwe broeken en blauwgrijze shirts, de Mexicanen door hun grote hoeden en romantische uitrusting, de Noren door de plechtige wijze waarop zij hun vlaggengroet brengen, de Oostenrijkers door hun witte kousen en zo heeft elk contingent iets dat de aandacht trekt. De Polen, die zeer sportief marcheren achter hun eigen band, hebben een model zweefvliegtuig bij zich. Hun rijen worden gesloten door. drie patrouilles wielrijders, die uit Polen hierheen zijn komen fietsen. Taaie kerels. MEER DAN EEN UUR! Reeds meer dan een uur duurt het défilé, daar gaat Portugal, dan de Roemenen met trommels en herauten, de Syriërs met hun merkwaardige blauwzwarte punthelmen geven een yell ten beste, de Siammezen zijn slechts met zijn achten, doch ze hebben geen tweelingen bij zich, de Tsjechen en IJslanders hebben flinke contingenten overgebracht. Het blauwe blok Zweden wordt voorafgegaan door zijn vlag, die met gestrekte arm door den vaandrig ten groet gebracht wordt, rechts daarvan Prins Gustaaf Adolf, zijn sympathieken leider, daarachter Graaf Bernadotte De Zwitsers besluiten met hun eenvoudig maar stoer contingent, dat rood-witte dassen draagt, de lange rij van buitenlanders, maar dan volgen de gastheren. Nederland defileert! Had het publiek voor elk passerend contingent door toejuichingen of applaus zijn instemming kenbaar gemaakt, nu de Ned. Oost-Indiërs passeren barst een luid gejuich los langs alle tribunes. De Indische jongens roepen voor de ereloge „Jamboree, Jamboree!”, maar hun kreten gaan verloren in het gejuich van 20.000 toeschouwers. West-Indië is vertegenwoordigd door Saba en Cura£ao en ze mogen er wezen, al zijn ze klein in aantal. En dan volgen de jongens uit het Moederland. Eerst de staf van kampdiensten, dan de zeeverkenners in blauwe uniformen en witte petten. Een zeer correcte indruk. Geen gejuich van de jongens wordt nu meer gehoord. De opdracht luidde: in gepast zwijgen voorbijmarcheren. Een dikke bundel groepsvlaggen wuift voorbij en dan volgen de tientallen Nederlandse districten. H.M. de Koningin gaat thans zitten, de Chief Scout neemt Haar taak over en staat. Telkens volgt nu een bundel vlaggen, gevolgd door de „bijbehorende” verkenners, ’n Uitstekende mdruk, daar is ieder het over eens. Door de luidsprekers klinkt het Jamboreelied, het publiek neuriet mee. De lucht schijnt te willen betrekken, maar het schijnt ook, dat de goede stemming zich daartegen verzet, — en wint. DE STORMLOOP Het is anderhalf uur geleden, dat de Amerikanen voorbij gingen, maar terwijl wij onze aandacht schonken aan de passerende groepen, stelden de eersten zich alweer op, ver weg, daar achter de vlaggenrijen aan het einde van de arena. En nu de laatste groep Hollanders voorbij is, zien we daar die deining van verkenners. Voortrekkers snellen naar voren, ze vormen een stootbrigade. Maar zullen zij die drom kunnen opvangen? Dan ... er schijnt een teken gegeven te zijn. Er komt beweging in! Over de volle breedte van het terrein komen ze aangolven, de drie maal tienduizend. Ze stormen over de vijf, tien meter brede, bruggen over de wetering en rennen juichend het veld op, recht op de eretribune aan. „Daar komt 30.000 paardekracht aan!” zegt de Hoofdverkenner. Het is één mastbos van stokken en wapperende vlaggen, Wat een deining! Dat is niet meer te houden! Het enthousiasme is niet meer te stoppen. Het publiek kijkt gespannen toe, diep onder de indruk van dat indrukwekkende schouwspel van dertig duizend jonge kerels, die geestdriftig toe komen snellen. De voorsten houden in, maar het cordon voortrekkers houdt het niet. Dan, langzaam, komt die aanzwellende golf tot stilstand, maar niet tot rust! Aan de jubel komt geen eind, ieder geeft in zijn eigen taal uiting aan zijn vreugde. Groot Brittannië defileert Great Bnttain’s 8000/ Als dan een luide knal weerklinkt treedt stilte in. De Koningin komt voor de microfoon en spreekt Haar openingsrede uit, het eerste gedeelte, gericht tot de buitenlanders, in het Engels: ,,Padvinders, jong en oud, Padvinders van alle landen, Door U allen welkom te heten in Mijn Koninkrijk, wil Ik U te kennen geven, hoezeer Ik Uw beweging waardeer en belang in haar stel. Het is voor Mij een voldoening te zien, dat, na jaren van vruchtbaar pogen, deze mooie beweging is uitgegroeid tot een wereldbeweging, die jongens omvat van alle naties en die hen er op voorbereidt goede burgers en goede mannen te worden. Moogt Gij immer, thans en in Uw later leven, trouw blijven aan de padvindersgeest, die, overeenkomstig de woorden van Uw Chief, dien we hier heden met vreugde welkom heten, zich kenmerkt door brede en onbaatzuchtige blik, oprechte vriendschap, daadwerkelijke liefde en zin voor opgewekte dienstvaardigheid.” Daarna zegt Hare Majesteit in het Nederlands: ,,Mij thans tot U, padvinders-landgenoten, richtend, wens Ik in de eerste plaats een welkom toe te roepen aan hen uit het Rijk van Overzee, die zich de lange reis hebben getroost om aan deze bijeenkomst in het Moederland deel te nemen. Ik hoop, dat Gij van deze Jamboree met schone indrukken naar Uw geboorteland zult terugkeren. Padvinders uit alle delen van het Rijk, Gij moogt nooit vergeten, dat Gij tijdens deze Jamboree gastheer zijt. Vervult Uw taak in dezen met hulpvaardigheid en opgewektheid en doet daarmede de naam van Nederland als gastvry land eer aan.” Daarna besluit Hare Majesteit Haar toespraak in het Engels: ,,Mogen de dagen, dat Gij hier bijeen zijt, zich kenmerken door de ware padvindersgeest, en moge, door Gods zegen, de vriendschap, die Ge hier sluit, versterkt en verdiept worden tot ware en trouwe broederschap, die zal blijven bestaan lang nadat Ge zijt teruggekeerd naar Uw landen over de gehele wereld. Hiermede verklaar Ik de Jamboree geopend.” Met klare stem, duidelijk verstaanbaar voor allen, heeft de Koningin deze woorden uitgesproken. In eerbiedige stilte zijn ze aangehoord. Doch nu breekt opnieuw het gejuich los. Als het Wilhelmus wordt ingezet gaat het gejubel daarin op en versmelt. Meteen daarop klinkt de krachtige stem van den tachtigjarigen Chief: ,,Majesteit, ik dank U hartelijk voor Uw vriendelijke tegenwoordigheid op deze dag, voor het officieel openen van de Jamboree en voor de prachtige Boodschap welke Gij ons gegeven hebt. Ik ben er zeker van, dat elke verkenner en leider Uw aanmoediging mee zal nemen en alle padvinders en hun leiderf tM steun zal zijn bij de voortzetting van het grote werk, dat zij hier en op *ere delen van de wereld verrichten. Ik dank Uwe Majesteit hartelijk, niet alleen namens de Nederlandse padvinders, maar uit naam van de padvindersbroederschap, die over de gehele wereld verspreid is. We beschouwen het als een groot voorrecht, onze Jamboree hier in Holland te kunnen houden, in het land van moedige ontdekkingsreizigers en van grote mannen, die zoveel succes hadden in Kunst, Handel en Industrie. Het is een centrum van vele conferenties ter bevordering van de wereldvrede. Deze Jamboree in Holland zal alle padvinders inspireren door de historie, roemrijke daden en het voorbeeld van Uw land. Het zal een aansporing zijn voor alle padvinders om hun werk in het belang van de internationale vrede voort te zetten. Heden hebt Gij, Majesteit, het teken gegeven tot een stap voorwaarts op de weg naar algemene vrede en ons allen een ontzaggelijke aanmoediging gegeven om ons werk voort te zetten in de broederschap van padvinders, welke nu tot een jonge Volkenbond is geworden. Wij hopen, geholpen door Uw inspiratie van heden, de vrede in alle landen nog beter te helpen bevorderen, hetgeen tot nog toe de staatslieden bij hun besprekingen niet gelukt schijnt te zijn. Wij hebben nieuwe kracht gekregen, om, zoals we in het verleden deden, de beginselen van goede wil te verspreiden, die de ware grondslag vormen voor de vrede, Majesteit, uit naam van allen, dank ik U hartelijk voor Uw buitengewoon vriendelijke woorden, voor Uw komst, waarmee Ge de Jamboree zoveel luister bijzet, en voor Uw grote hartelijkheid. De arena weergalmt van de toejuichingen. „Chief, Chief, Chief!” wordt er geroepen, zonder eind. De voortrekkers maken ruim baan, wat heel wat moeite kost, men verzet zo maar geen massa van dertig duizend! Intussen worden verschillende autoriteiten, leiders van diensten en hoofdverkenners der verschillende landen, aan Hare Majesteit voorgesteld. Onmiddellijk nadat de Koningin met Haar gevolg de arena en het terrein verlaten heeft, begeven de Chief Scout en de Chief Guide zich naar hun tent achter de Beukenlaan., Z°Mbben op hun wandeling daai.. n een ware ovatie in ontvangst te nemen. Als in een oase van stilte ligt daar in de schaduw hun kamp bestaande uit een zit- en een ontvangtent. Als de beide Chiefs rustig hun kopie thee drinken, klinkt rondom het verre geroezemoes van het wereldkamp, waar de tienduizenden zich gereedmaken om patrouillegewijs hun warme maaltijden te bereiden. Duizenden rookzuiltjes kronkelen omhoog. Men fluistert, dat onze menu’s, hoe uitstekend van samenstelling en hoe goed verklaard in het kampgidsje, toch de heel verre broeders nog voor problemen schijnt te stellen. Zo gaat het gerucht, dat de Chinezen lang en lang beraadslaagd hebben over de bossen wortelen. Ten slotte kwam het Chinese kamp eenstemmig tot een beslissing en zagen de verbaasde toeschouwers-achter-het-lijntje hoe de worteltjes stuk voor stuk aan een draad werden geregen en opgehangen! Wat een vrolijk gezicht, die kokerij in het gehele wereldkamp! Verkenners slepen met hout, maken vuur, wassen, spoelen, snijden, schillen en zijn overal en voortdurend in de weer. De maaltijden worden op evenveel verschillende wijzen bereid als er nationaliteiten zijn. We zien de eenvoudigste woudloperskeukens, maar ook de ingewikkeldste constructies, die het meest op fornuizen lijken. De Engelsen blijken een zwak te hebben voor „tafel’’-keukens, dat bespaart bukken! In één opzicht is er bij al die verkenners van zoveel verschillende rassen en volksaarden geen verschil te bespeuren en dat is de geestdrift en de vaardigheid waarmee ze zich van hun taak kwijten. Dat valt het publiek op, dat zich overal tussen de kampen beweegt en haast vergeet, dat het zelf nog aan de maaltijd moet, als er niet het tijdschot van acht uur is, en een kamppolitie, die er hen aan herinnert, dat het kamp nu gesloten wordt. Velen blijven nog op het marktplein, waar een gezellige drukte heerst, en dat eerst om tien uur voor het publiek gesloten wordt. Als de avond gedaald is vlammen de vuren op in de subkampen. Overal groepen in bonte mengeling de verkenners bijeen en luisteren naar de zangen of kijken, tegen elkaar aangeleund, naar de dansen, die bij het vlammenspel en in kleurige kleding fantastisch aandoen. Elk subkamp heeft zijn eigen kampvuurleider. Onder hen is er één, die, hoewel hij onze taal niet machtig is en ook het Engels niet volkomen beheerst, zich toch een meester toont in het leiden van een internationaal kampvuur. Dat is de Hongaar Toth, de kampvuurleider van de vierde Wereld jamboree te Gödöllö. Wanneer om tien uur het laatste tijdsein weerklinkt, verstilt het rumoer snel en valt het grote kamp, na een drukke en vermoeiende dag, weldra in diepe slaap. PROGRAMME 7.— Reveille. Signal. 9.20 Flag-break. Signal. *°- “calHighMasssung VELD- EN KERKDIENSTEN by the Papal Nuncio to Holland. Protestant service on the ZONDAG, 1 AUGUSTUS 1937 arena.Sermon given by the rev. S. F. H. J. Berkelbach van den Sprenkel. D.D. * Sea scout excursion. I |'EN dag van rust en van wijding. Na ontbijt en 12.— Public admitted to camp. J j vlaggenparade marcheren de troepen, met muziek 113° Church parade at Haar- en oncJer gezang, op naar de plaatsen waar hun respectieve- lem in St. Bavo Church. 0 ° , , r, , Preacher- the rev L. D. lijke diensten worden gehouden. En voor velen betekent Terlaak Poot D.D. dat minstens een half uur lopen! I5-~ Divine Service to the Natuurlijk waren er geregeld godsdienstoefeningen voor Glory of Christ King at , » , , u- , , y j \r j St Bavo Cathedral Mohammedanen, Hindoes, Joden, enz. Vandaag zijn Haarlem, conducted by indrukwekkend de beide grote diensten der katholieke H. E. mgr. J. P. Huibers, en protestantse verkenners, bishop of Haarlem. 17.— The Chief Scouts meets the Old Scouts of H. MIS IN KAMP Holland. 20.— Closing of the camp to In een schittering van kleuren hebben de 10.000 R.K. the public. Unofficial verkenners zich op het wijde veld voor hun altaar opge- camp res- steld, waar de velen van zo verscheiden landaard, maar 22.— Glosmg or the market to ’ the public. één in geloof en vertrouwen het ene H. Offer zullen bij- 22.— Silence. Signal. wonen. De pauselijke internuntius schrijdt, voorafgegaan door een rij witgeklede zangers en misdienaars, naar het altaar en neemt op de troon plaats. Nederlanders, Fransen en Polen zingen beurtelings een lied in hun landstaal. Mgr. P. Giobbe wordt geassisteerd door R. D. Luzar (Polen), en Abbé de Velghe (België) als diakens, De monseigneurs J. Postma en A. van der Venne fungeren als troondiaken. Aartsdiaken is mgr. Dr. Th. Verhoeven van het Centraal-bureau voor Onderwijs en Opvoeding. Ontroerend is het ogenblik der consecratie als alle hoofden en vlaggen in devotie nijgen. De Hongaren zingen een lied ter ere van de H. Maagd Maria, dat diepe indruk maakt om zijn rustig gedragen melodie en zijn welluidendheid. Na opstelling der vaandels en vlaggen schrijdt de internuntius weer door het middenpad, evenals bij de opening vergezeld door den Hoofdverkennersgeestehjke Dr. A. Ramselaar en den Hoofdkwartierscommissaris Mr. R. Höppener. Onder de genodigden zijn: Z. Exc. Mr. Goseling, minister van Justitie, de Franse gezant A. E. Baron de Vitrolles en de Poolse gezant Babinski. VELDDIENST IN DE ARENA Op het mooie grasveld in de arena voor de eretribune verzamelen 10.000 deelnemers uit de verschillende landen om de protestantse velddienst bij te wonen, die geleid wordt door Prof. Dr. S. F. H. J. Berkelbach van den Sprenkel, hoogleraar te Utrecht. De dienst wordt in het Nederlands gehouden, doch de liturgiën zijn gedrukt in vier talen, waardoor allen de zangen en de preek kunnen volgen. Na gemeenschappelijke zang: „Juicht, aarde, juicht alom den Heer!” en het lezen uit Hebreën II volgt gebed en zang: „Lof zij den Heer, den almachtigen Koning dereere!” Naar aanleiding van Genesis i 2, vers 1: „De Heer zeide tot Abraham: Ga naar het land, dat Ik u wijzen zal”, wijst de predikant erop, hoe Abraham beschouwd kan worden als een voortrekker, die op last van den Heer zijn pad moet zoeken in den vreemde, hetwelk hij, moeilijkheden ten spijt, op de roepstem van God, baande. Na gebed en zang: „Groote God, wij loven U!” spreekt Dr. Berkelbach van den Sprenkel de zegen uit. De plechtigheid wordt bijgewoond door den minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. ZEEVERKENNERS-EXCURSIES Nederland heeft een naam op te houden als zeevarende natie, dat had de H.K.C. G. Mante wel in gedachten, toen hij van den Hoofdverkenner de opdracht aanvaardde om de zeeverkenners-excursies te organiseren. Vandaag is een aantal Tsjechen uitgetrokken. Op de Noordzee woonde de ene groep de start bij van de wedstrijd IJmuiden-Solent (Eng.1 en wel op het startschip Stentor, aan boord waarvan zich de voorzitter van de K.N.R.Z. bevond: Ernst Crone. Later werden de sluiswerken bezocht. De andere groep klom aan boord van de volgboot der zeilwedstrijden van de K.N.R.Z. op het IJselmeer en het Buiten-Y. Hier bevond zich gep. vice-admiraal L. J. Quant, water- Pontifical HighMass The Papal Nuncio schout van Amsterdam. Met geestdrift werden de zeilwedstrijden van de Holland-week gevolgd, waarna een uitstapje door oud-Amsterdam werd gemaakt. PUBLIEK STROOMT TOE. CHANGEÜ Alsof velen eerst nu beseffen dat de Jamboree in het land is, komt het publiek in nog groter getale dan op de openingsdag naar Vogelenzang in vrijwel alle vervoermiddelen, doch hoofdzakelijk per trein, doordat de N.S. speciale goedkope Jamboreekaartjes heeft ingesteld, die tevens toegang geven tot het terrein. Dat is ingeslagen! Het station Den Haag is dezelfde avond nog uitverkocht. In Amsterdam aan het C.S. alleen al worden 2500 kaartjes verkocht. En dat, terwijl in het kamp geen demonstraties, theatervoorstellingen of publieke kampvuren worden gehouden! Ja, zelfs vele duizenden verkenners zijn naar Haarlem uitgetrokken — waar o.a. de Grote Houtstraat door haar winkeliersvereniging een feestelijk aanzien heeft gekregen, en waar de stads¬ bibliotheek in haar zalen een padvinderstentoonstelhng heett Protestant service in St. Bavo Church jtt 1 - . . jii . 1 • . • 1 georganiseerd. Haarlem is tot een drukke stad van internationaal allure bevolkt en zeiis Den Haag en Amsterdam krijgen een Jamboreeaccent. De Bekslaan ziet zwart van de mensen, op de markt kan men over de hoofden lopen en alle graswegen zijn druk bezet. Het publiek is over alle subkampen verspreid en amuseert zich best. Terwijl het hulpkamp Woestduin en het Waterkamp om bezoek smeken, verzuchten de 25.000 jongens in de overige negen subkampen, dat het niet altijd prettig is je boterham uit je mond gekeken te worden en door een rij van tien man dik te moeten dringen om je tent te bereiken! Maar ieder is welgemutst en opgewekt. De kwinkslagen zijn niet van de lucht. „Waar is dat voor, jongetje?”, vraagt een moeke, wijzende op de beide totempalen voor het restaurant. De onvervaarde verkenner, een olijke Hollandse snaak, kijkt even rond of zijn hopman niet in de buurt is en antwoordt dan quasi geheimzinnig: „ . . . die hebben we hier neergezet om de welpen mee aan het schrikken te maken!” En weg is ie, terwijl de juffer nog tegen de grijnzende koppen van de totempalen staat op te kijken . . . „Of ’t met gevaarlijk is zo ’s nachts in die tenten” vraagt een ander aan een schuchter verkennertje. Meteen springt zijn patrouilleleider op de bres en zegt: „Helemaal met, we hebben een hopman met een baard!!” De handtekeningverzamelwoede neemt onverantwoorde afmetingen aan. Een verkenner met het geringste buitenlandse tintje kan geen drie stappen doen, of hem worden vijf blocknootjes voorgehouden om zijn handtekening. Beseffen Woestduin en het Waterkamp wel hoe gelukkig zij zijn in hun rustige oorden? Eén woord is er, dat de populariteit van het snel-ingeburgerde woord „Jamboree” nog overtreft, het is een woord, dat elke bengel, die voor half geld binnengekomen is, kent, maar dat ook de hardhorende bezoeker van 87 op 2iin lippen heeft... en toepast, en dat is: „change”. Het „sjeensen”, dat oorspronkelijk een onschuldig ruilen van meegebrachte padvindersinsignes was, slaat als een meedogenloze epidemie over op het publiek en men ziet niet alleen insignes, speldjes, poppetjes en boekjes, maar ook dassen, hoeden (De Egyptische fez heeft een hoge koers!) en broeken van eigenaars verwisselen! „Sjeens?” Een vragende blik. Een hand die zich naar je das uitstrekt, en een ogenblik later sta je zonder das, maar met een vreemde knoop in je hand, je belager na te kijken, die alweer wat anders sjeenst! KERKPARADE IN HAARLEM Twee duizend protestantse verkenners marcheren om twee uur het kamp uit, de Leidse vaart langs naar Haarlem, onder leiding van den kampleider en Ds. Kalkman, beiden te paard gezeten. De Haarlemse Postfanfare gaat de stoet vooraf met marschmuziek. Een prachtige tocht, die enorm veel bekijks trekt en eindigt in de St. Bavo of Grote Kerk te Haarlem, waar om vier uur de dienst in de Engelse taal wordt geleid door Dr. L. D. Terlaak Poot. Een Schots leider leest de padvinderswet en een Schots predikant leest uit de Heilige Schrift. Prachtig klinken de koorzangen: „Wilt heden nu treden”, „Adoramus te” en „O bene Jesu”, gezongen door de Kon. Liedertafel „Zang en Vriendschap”. Het orgel wordt bespeeld door Piet van Egmond. Dr. Terlaak Poot preekt over Joh. 14: 6a, Jezus zegt, „Ik ben de Weg”, waarbij hij er aan herinnert hoe velen de weg zijn kwijtgeraakt, die de raad der wijsheid hadden losgelaten: de vreze Gods. Jezus is de weg. Hij roept padzoekers tot Zijn dienst zoals Columbus, die m moedig optimisme uitvaart, zoals Abraham, die gelooft, want „wie het met God wagen, zullen met God slagen”. Met het Engelse en Nederlandse volkslied wordt besloten. CHRISTUS-KONING-HULDE De St. Bavo kathedraal is om vier uur het middelpunt van de Christus-Koninghulde van drie duizend katholieke verkenners. Hier celebreert de bisschop van Haarlem, mgr. J. P. Huibers een plechtig Lof. Z.H. Exc. spreekt eerst in het Nederlands en daarna in het Frans, aan het einde van welke toespraken hij alle katholieke verkenners uitnodigt zich toe te wijden aan Hun Koning Christus Wiens rechten zij beloofd hebben te verdedigen. Het gezamenlijke gezongen lied: Christus overwint, Christus regeert, klinkt als een juichkreet tegen de heldere bogen en wanden van de basiliek. Met de muziek van de R.K. Harmonie St. Michael marcheren allen weer naar het station, waar men, als op de heenreis, met drie extra treinen naar het kamp terugkeert. EENS PADVINDER, ALTIJD PADVINDER Zeven honderd oud-padvinders hebben gehoor gegeven aan de wekroep om naar Vogelenzang te komen, waar ze door den H.K.C. voor O.P.V. ontvangen worden. Gezamenlijk wordt de lunch gebruikt in het restaurant De Totems. Nederland behoort met Engeland, Denemarken en Hongarije tot de eerste landen, die een oud-padvindersbeweging oprichtten en het ziet er wel naar uit, dat deze oude zijtak aan de padvindersboom een stevige steun zal kunnen bieden. De A.V.R.O. zendt vanmiddag „herinneringen aan de 191o-patrouille” uit, maar het hoogtepunt is toch wel voor allen, dat de Chief Scout hen op Huize Teylingerbosch ontvangt en op zijn pittig, inspirerende wijze toespreekt. „Het doet me genoegen, dat ik in de gelegenheid ben U allen toe te spreken”, zegt B.-P. en hij voegt er schalks aan toe: „en ik moet zeggen, dat ik met verwacht had nog zoveel oud-padvinders in leven te zien. Zelf ben ik van plan het jong op te geven, want het is een hele toer om die padvinders te leiden! Ik hoop, dat ge de lessen die het leven U leerde ter harte zult nemen. Ik denk dan niet alleen aan de ervaring, welke ge opdeedt bij het helpen der jongens, maar meer in het bijzonder aan de toepassing van de padvinders-wet in Uw dagelijks leven.” Met een krachtige opwekking om de beweging te blijven steunen besloot de Chief zijn luid toegejuichte toespraak. RONDOM DE VLAMMEN Overal in de subkampen laaien de vlammen op. Het publiek is nu weg en de groepen verkenners zitten met hun leiders in de intimiteit van deze kleine kringen, waar de grote betekenis van dit wereldkamp eerst goed tot zijn recht komt: de unieke gelegenheid om vrienden te maken. En die gelegenheid wordt aangegrepen. Bijzonder geanimeerd gaat het aan het Zwitserse kampvuur toe, waar ter gelegenheid van de nationale feestdag der Zwitsers, de gezant, de heer A. de Pury, aanwezig is en zijn jonge landgenoten toespreekt. PROGRAMME 7.— Reveille. Signal. 9-3° Flag-break. Signal. ARENA, THEATER EN KAMPVUUR ? 12.— rubuc admitted to the MAANDAG, 2 AUGUSTUS 1937 „ camp Sïgnal. 13.— Reception by invitation of the Mayor of Bloemen- daal at „Paviljoen De JAMBOREE-POST” Uitk.jk”. Vi,'f rentl” 14-3° Pageant of Nations and ”T J ’ National Displays in the „Jamboree-Post! Arena, by Scotland, Het tijdschot van zeven uur heeft weerklonken en de Holland, East Lancashire, verkenners in elk subkamp trekken uit om het kampdag- Czecho-Slovakia, Poland, , , , .... .. L .... . . r, , Hungary, Norway and blad voor de civiele prijs van vijl cent aan de kampdeel- Iceland nemers te verkopen. 10.000 exemplaren gaan er voor i4.ioLT - , „ r i,111 1 1 ° 1 s J t National Performances in 1 2 uur weg, om straks, als de krantenverkopers het over- 10-1the World-Theatre. nemen en de prijs verhoogd wordt tot 10 cent, het dag- ° tt. m.- cc _ u tl ö o 10.— 1 he Ehiet Scout speeches gemiddelde op te voeren tot ruim 17.000 exemplaren. at Press reception. Wie niet te dicht bij de arena zit — waar druk gerepeteerd 17-— H.R.H. Prince Chichibu wordt voor de demonstraties en de luidsprekers dus mcamp. . . r 20.— Gamp closed to the volop schetteren van commando s, opmerkingen en public. onderbroken stukken marschmuziek — die geniet van de 20.— Combined campfire for ochtendrust in het kamp. subcamps 2, 4, 6, 8, and Hi, stapt eens naar Amerika, of naar Zwitserland (dat vited. Sub-campfires in er tien passen vandaan ligt) knoopt een praatje aan met sub-camps 1,3,5,7and9. een Syriër, die blijkbaar ook een stuk uit de koers is, 22.— Süence. Signal. en wandelt dan samen op langs Armenië, Curacao, Est- land, Egypte, Iran, Japan, Liechtenstein, Litauen, Luxemburg, Mexico, Noorwegen, Portugal, Parijs, Rusland, Saba, Siam en Venezuela, die om zo te zeggen deur aan deur liggen en waar je toch langs moet als je naar de markt gaat. En als je dan na twee uur lopen weer in je kamp komt om de koffiemaaltijd klaar te maken, dan heb je vluchtig anderhalf kamp gezien van de negen, om dan over Woestduin en het Waterkamp, die elk een half uur lopen weg liggen, maar even te zwijgen. Inderdaad hier heb je de wereld in een notedop, maar welbeschouwd toch nog al een grote notedop! DE DAGELIJKSE STROOM Als het water borrelt in de duizenden theeketels en Pool, Javaan, Chinees, Griek, Sabaan en Zweed hun boterhammen staan te smeren, komt de dagelijkse stroom toeschouwers binnen. Het lijkt wel of Amsterdam, Haarlem, Rotterdam en Den Haag uitgegoten worden voor de kamppoorten. Nederland wordt „Jamboree-minded”! Om één uur zorgen de Polen voor een verrassing omhoog. Ze cirkelen met hun vliegtuigen boven het terrein en hebben zelfs een zweefvliegtuig op sleeptouw. Terwijl het Jamboreebestuur ontvangen wordt door het Gemeentebestuur van Bloemendaal in Paviljoen „De Uitkijk” vullen de tribunes zich en maken de troepen zich gereed voor de eerste demonstraties in de arena. Hopman Schaap met zijn mannetjes hebben hier vanuit de demonstratietoren de touwtjes in handen. Het heeft wel eens wat voeten in de aarde met al die temperamentjes en gevoeligheden om de touwtjes strak te houden, maar, dank zij die fijne padvindersgeest, laat alles zich oplossen en schikken en mogen de resultaten gezien worden. DEMONSTRATIES Een défilé gaat aan de demonstratie vooraf, doch ditmaal défileert niet het gehele kamp, maar i/io deel van ieder contingent, met een minimum van tien man. (Dat was een puzzle voor de Irannezen, die met zijn drieën waren!). Tóch is het nog een indrukwekkende stoet, fleurig vooral omdat wel alle vlaggen mee zijn gegaan. Lord Somers, wnd. Chief Scout voor Groot-Brittannië en de H.K.C. Ph. Baron van Pallandt van Eerde slaan het défilé gade. Om drie uur komen Lord en Lady Baden-Powell met hun dochter in de ereloge. Duizend Schotten openen de demonstratiereeks. Het is nu heerlijk zonnig weer. Daar gaat de St. Andrew-vlag, het Engelse volkslied weerkhnkt en dan marcheren ze in hun kilts (wat staan die sierlijk geplooide rokjes die kerels toch „keek”!) in hun witte shirts en tartan halsdoeken achter hun doedelzakspelers op. Een onweerstaanbaar enthousiasme breekt los, als de Schotten zich plotseling verspreiden in symmetrische opstelling van danskringen, over de volle breedte van de arena, en onder het uitstoten van geestdriftige kreten, op de muziek van bagpipers en drummers, hun „reels” dansen. Een weergaloze regie, die deze uitbundige levensvreugde met onzichtbare hand in banen leidt. Zwaaiend met hun halsdoeken marcheren de Schotten langs de tribunes af, op de voet gevolgd door 1500 Nederlandse verkenners, die hun opmarsch komen maken. Het Wilhelmus klinkt, de driekleur gaat de mast in. Zes patrouilles dragen de letters HOLLAND en worden gevolgd door vendelzwaaiers, jakar-draaiers en ropespinners, die een keurig staaltje van training en behendigheid geven op de maat van de gramofoonmuziek. Bruggenbouwers met grote schragen en wielrijders steken nu dwars de arena over, de eersten om hun schragen tot bruggen op te bouwen, de laatsten om hun vaardigheid in wielnjden tezamen met lassowerpen te tonen. Bravo Holland! Weg zijn ze en de arena vult zich weer met honderden Vreede-seiners. De Hollandse demonstratie mag er zijn! Tegelijk worden op de achtergrond een rij shelters opgezet, tuigen de zeeverkenners hun zeilen en verrijzen de elf meter hoge seintorens. Het is een rustige en welbewust uitgevoerde demonstratie, die niet het spontane karakter draagt van de Schotse dansen, maar die wel blijk geeft van langdurige oefening en zo een weergave vormt van het, allerwege geroemde, In het wereld-theater. verkennerspeil in ons land. Weloverwogen en grondig uitgevoerd, een goede organisatie van Hopman Rozen daal en zijn staf. De Tsjechen, Polen en Hongaren komen met hun bands het terrein op en wisselen de gramofoonmuziek af. We zien nu in de ereloge Z.K.H. Prins Tsjitsjiboe, broer van den keizer van Japan, naast den Chief Scout verschijnen, als de Armeniërs al weer een boerenbruiloft in nationaal costuum opvoeren. Noorwegen laat dan oude volksdansen herleven en Ijsland geeft een worsteldemonstratie. Prins Tsjitsjiboe begeeft zich nu naar het Japanse kamp, waar zijn komst al met spanning verbeid wordt. Grote voldoening in het kleine, maar correcte kampje, een voldoening die tot vreugde stijgt, als de Prins den Chief verzoekt temidden der Japanners te gaan zitten, waarna hij zijn filmtoestel op hen richt. Aan twee Japanse verkenners wordt toegestaan een drakendans op te voeren, de zinnebeeldige voorstelling van de goddelijkheid van de zon in de Japanse keizers. Na een bezoek aan het 9 man sterke Siammese kamp vertrekt de Prins naar Den Haag. WERELD-THEATER Een stad is niet compleet zonder schouwburg, de Jamboreestad heeft er dan ook één in de stijl van zijn tijdehjk karakter, maar nooit heeft een theater op Neerlands grondgebied groter triomfen gevierd, enthousiaster publiek gehad of een meer internationaal program opgediend dan dit hier op deze Vogelenzangse weide. Directeur Titus Leeser en zijn staf toetsen onvermoeibaar de nummers, geven wenken bij het repeteren, maken de programma’s voor overmorgen op en verrichten de 1001 werkjes achter de coulissen, die een vlot afgewisselde reeks opvoeringen waarborgen. Er hangt een gezellige sfeer in de soliede gebouwde schouwburg van tentzeil en stalen buizen. Hoor, door de luidsprekers wordt een nummer aangekondigd in vier talen, de donkere gordijnen schuiven uiteen en daar beginnen we onze wereldreis van vijf kwartier. Polen, Hongarije, Frankrijk, Noorwegen, Engeland, Holland, en Oost-Indië debuteren. De lachsalvo’s zijn niet van de lucht. Frankrijk verloochent zijn aard niet en geeft een fraai brok ridderromantiek met een schone jonkvrouw weer. Ha, en die Czardas van de Hongaren laat het bloed tintelen. De Winschoters tonen hoe je op klompen de Driekus kunt dansen, (Daar gaan weer honderd paar klompen op de markt!) en onze Indische jongens geven een Javaanse dans weer. Drie voorstellingen per dag! met in totaal nummers van 2 7 verschillende nationaliteiten! En daar zijn Maoridansen, Mexicaanse liederen, Franse pantomimes, Tiroler Schuhplattler, Poolse fietsacrobatiek, Deense sprookjes van Andersen, een Zweedse revue met Graaf Bernadotte als B.-P. en Prins Gustaaf Adolf als explicateur, een Japanse drakendans, Chinese leeuwendans, Morrisdansen, een Egyptische bruiloft, Roemeense costuumdansen, ,,real” Noord-amerikaanse Indianen, Zuidafrikaanse Tikki-draai en Welsche Druiden-ceremonie bij, en dan is er nog maar een deel van dit rijke programma opgenoemd. Boven het toneel hangt de oude vlag, die ook in het wereld-theater van de Jamboree in 1929 hing. Die herinnert er aan, hoe we daar dagelijks het theater opzochten om even de dreinzende regen te ontlopen, maar hier ga je heen om in een gezellige sfeer het spel van kleurige beweging en aanstekelijke humor te beleven! HET EERSTE GROTE KAMPVUUR Dat was een lange wandeling naar die duinpan, maar, wie eenmaal langs het dennenbosje is en over de duinrand heenblikt, ziet verrast neer op een mensenzee van enige tienduizenden, die zich amphitheatersgewijs om het blokkenvuur geschaard hebben. Van de achterste rijen, hoog boven, heeft het platform achter het kampvuur de grootte van een luciferdoosje, waar de bewegelijke figuur van den kampvuurleider oubaas Van Voorthuisen (Pom) met animerende mimiek en aanvurende woorden de massaregie voert. Wie het geluk heeft dichterbij te kunnen komen — en dat kunnen de vroegers — die kan ook Pom’s gelaatsuitdrukking zien en dat is op zichzelf een nummer! Waar men zit, de uitstekende Philips’ geluidsinstallatie zorgt er ook hier voor, dat zelfs Pom’s gefluister door ieder Kampvuur-opentng der ruim 20.000 toeschouwers gehoord kan worden, alsof ze naast hem staan. Pom opent met ceremoniele ontbranding van het kampvuur. Tien verkenners verwekken vuur, door middel van wrijving met Indiaanse vuurbogen. Het eerste vuur wordt overgenomen op een Indische toorts, waarmee de kampvuurleider drie andere Indische toortsen ontsteekt. Elk der toortsdragers begeeft zich nu naar de, als raadsvuur opgestapelde, houtblokken, onder het uitspreken van de, in .vier talen weergegeven, wensen: ,, Spirit red, spirit red, Thy huneer must be fed”. ,,Spirit hot, spirit hot, Forget us not, forget us not ,,As the year grows old Keep us from the cold." ,,In the darkness of the night Be our shining light Spirit white, spirit white." Als het vuur uit de blokken opvlamt, zegt de kampvuurleider: ,,As the flamespoint upwards so be our aim. As the red logsglow so be our etideavours. As the goodfre warms the circle — so may our ideals warm the world.” Na het zeggen van de padvinderswet waarbij het cordon der vlaggen van alle aanwezige nationaliteiten op het platvorm staat, verklaart de kampvuurleider het kampvuur voor geopend. De avond is intussen over de duinvallei gedaald. Een wonderlijke gewaarwording, hier thans met enige tienduizenden om de knetterende vlammen bijeen te zitten. Daar staat Pom weer en leidt zijn mensen tot yells. Daar komen de Tsjechen en blazen het Jamboreelied. Pom leert het publiek massaal applaudiseren. Een denderend effect. Het publiek krijgt er plezier in en richt zich stipt naar Pom’s aanwijzingen. De Oost-indiërs laten een 'fantastische Ambonnese visvangst zien. Kleur en rhythme. De Vogelenzang — en Big Ben-yell worden tot ver over de duinenreeks weggedragen. De Polen geven een Krakau-dans, dat is nog eens dansen, daar gaat je bloed van kloppen. Maar deTwentse klompendans is ook met mis. Nieuwe yells, een lied „Pack up your troubles”. Naarmate de vlammen helderder oplaaien in de donkerende avond, groeit de stemming tot geestdrift. Wat een sensatie zo’n Jamboreekampvuur. Onvergetelijk! Z.K.H. Prins Gustaaf Adolf aan het kampvuur. PROGRAMME ' 7.— Reveille. Signal. CONFERENTIES EN TEA-PAR TIES Rotterdam. DINSDAG, 3 AUGUSTUS 1937 9.30 Flag-break.Signal. International Cubmasters meeting. nPERWIJL een groep van ,oo zeeverkenners naar 9 !° AriuSo^S - Rotterdam reist en daar de havens, een mailschip burg visits the camp. van de Rotterdamse Lloyd en het Scheepvaartmuseum I2-~ Camp opens to the bezoekt, vinden in het kamp twee internationale con- ,„ u » ■ rerenties plaats, nl. van de Y.M.C.A. en van de Welpen- 14.30 Pageant of Nations. leid(st)ers. National Displays in the Maar wat merk je er in het grote kamp van, dat er ergens arena by: Flemisch scouts enige honderden mensen bijeen zijn? Zelfs de bezoeken hire^Eng.j; Hungar^T van voorname gasten, zoals Aartshertog Otto van Habs- Poland. burg, de Belgische minister van Binnenlandse zaken De j^°) National Performances in Schrijver en zijn ambtgenoot van Koloniën Rubbens, ^’^jthe World-Theatre. trekken alleen in de bezochte kampen even de aandacht. 19.30 Wolf Cub campfire. De Aartshertog wordt ontvangen door generaal Behrens 2° ~ Camp closed to the “ Mr. Hubert Martin waarna de staf van de Oostenrijkse , 2._ dosed t0 the en Hongaarse kampen aan hem voorgesteld wordt. Met public. Mr. Martin worden dan verschillende kampen bezocht, 22.— Silence.Signal. w.o. dat van Lotharingen en Oostenrijk waar dit geheel onverwachte bezoek grote geestdrift verwekt. VIJF JAMBOREE’S! ’t Is wélgedaan van de zon, om, na een betrokken ochtend, ook nu weer de volle kracht van haar gouden stralen over de arena uit te gieten, want hier geven de Hongaarse padvinders hun oogstfeest. Juist als dans en vrolijkheid van het boerenfeest hun toppunt bereiken, galoppeert een patrouille cavalleristen binnen, die de boerenknechts met wijn en door de pracht van hun uniformen trachten te verlokken dienst te nemen in het Keizerlijke leger. Als dat lukt, worden de recruten in een boerenwagen, onder het geschrei der achtergelaten „boerinnen” door de cavalleristen weggereden. Een schouwspel fleurig door klederdrachten, dans en ruiterkunst. Aan Aartshertog Otto, die in de ereloge naast den Chief heeft plaats genomen, wordt een krans van korenhalmen, met bloemen doorvlochten, aangeboden. Maar ook geven vierhonderd Vlaamse scouts een beeld van het typische dierenepos „Reynaert de Vos”. Vermakehjk zoals door enige honderden verkenners, elk met een struik in hun hand, snel een laan of bos geformeerd wordt. We zien Remt je verschijnen voor Nobel de leeuw, gedagvaard door beer Bruin. We zien de dierenwereld in woede ontstoken naar Rein’s (reeds verlaten) hol stevenen. 4 Een vrolijk uitgevoerde demonstratie, het fiere Vlaanderen waardig, die nog gevolgd wordt door een uitstekend Belgisch nummer lichaamsoefeningen. Daar looppast Zuid-oost Lancashire het terrein op, om in vlot tempo met een vijftigtal patrouilles te laten zien, wat je met een verkennersstok doen kunt, een paraat spel! Als de Poolse tweekleur hoog van de mast wappert, krijgen we een origineel stuk padvinders-wereldgeschiedenis voor ons, dat laat zien, hoe men in eenvoud en met humor een topprestatie kan leveren. De karakteristiek van vijf Wereld-Jamboree’s trekt aan onze ogen voorbij. We tellen weer het jaar 1920, waar de Chief Scout op zijn Koedoeshoorn de jeugd der wereld voor de eerste maal tot een Jamboree in Olympia-Hall oproept. De regen van Kopenhagen in 1924 en deMudboreevanBirkenhead in 1929 worden in herinnering gebracht, maar dan wijst een enorme grote rode ballon op de snikhete dagen van Gödöllö in 19 3 3. In spanning zien allen toe, hoe Vogelenzang 1937 uitgebeeld zal worden. Reeds worden tenten opgezet en daar verschijnen . . . koeien! En wat voor koeien! En om dan nog accent te geven aan het feit, dat we in Bloemendaal temidden der bollenvelden kamperen, zien we de honderden Polen uiteen rennen, zich bukken en weer weglopen. En tot ieders verrassing staan aan weerszijden van de arena twee velden met rode, witte en blauwe tulpen! Met de koeien in het midden wordt nu, in drie concentrische kringen, de wereldbroederschap in Vogelenzang gedanst, ’n Effectvolle demonstratie, die geweldig gewaardeerd wordt. De apotheose van dit spel is de verschijning van de Poolse vliegtuigen, die zwaar ronkend laag over de arena scheren. TEA-PARTIES Dat is een Jamboree-rage geworden, maar een hoogst genoeglijke! Wie zichzelf internationaal respecteert (en wie niet hier?) die organiseert een „thee”, d.w.z. zendt uitnodigingen rond naar alle kampen, sluit zijn eigen kamp af voor het publiek, richt dat gezellig in en toont het op zijn opperbest, slaat pakken thee, limonade, koek en nationale gerechten in, zorgt voor een vlotte service en . . _ wacht zijn gasten af. En die komen maar al te graag! Een zeer geslaagde ,,thee” 'was er Zondagmiddag in subkamp 6 voor de vrienden van Noorwegen. Na een recht hartelijke ontvangst door den sympathieken grijzen hoofdverkenner Rev. Moller Gasmann en den kampleider Rolf Lykken werden de gasten in patrouilles ingedeeld. Daar werden in patrouille-,,hoeken” Noorse herinneringen opgehaald onder het genot van specifiek-Noorse lekkernijen, terwijl op de berghoorn oude volksliederen werden geblazen en in nationale dracht de „Reinlender” gedanst werd. Ten slotte deden alle gasten in een grote kring mee aan de volksdans „Hallingkast”. Onder de meest enthousiaste dansers waren Prins Gustaaf Adolf en Lady Baden-Powell. Het Britse Hoofdkwartier heeft deze middag een keur van een honderdtal gasten bijeen, w.o. Aartshertog Otto, Prins Emanuel van Liechtenstein, de Engelse gezant, de Radjah van Dhenkanal, Graaf Teleki, Graaf Trautmansdorf, Prins Schwarzenberg, Graaf Wilczek, generaal H. Behrens, de Kampleider A. Blussé van Oud-Alblas en een groot aantal Jamboreestafleden. Voor de poort staat een dichte menigte te wachten op de komst van den Chief Scout, die doodleuk aan de stille kant over het lijntje stapt en dus door de achterdeur binnenkomt! WELPENBEZOEK Wat hebben die welpen een pret, als ze met 2500 de demonstraties in de arena volgen en daarna met hun horden de kampen mogen bezoeken! Een Engelse troep heeft voor een extra nummer gezorgd. Met twee patrouilles verkenners aan een dubbelgevouwen deken bieden ze passerende welpen gratis Jonassen aan. Als één welp-die-durft een meter of zes de lucht in vliegt, en, eenmaal weer beneden, snoeft, dat je „boven de hele Jamboree kan zien” staat er op slag een queue van je welste en moeten de Jonassers in ploegen werken. De Akela’s in wanhoop. Maar dat zal nog wel eens meer gebeuren vandaag! s’ Avonds wordt een speciaal kampvuur gehouden voor de welpen op de parkeerplaats in Zuid. Daarna trekken de drommen welpen in horden naar Haarlem, waar zij in schoolgebouwen worden ondergebracht. Morgen is eigenlijk pas hun grote dag. Dan komen ze terug met hun vijf duizenden! Dan zullen ze hun koningin zien en de horderoep laten horen voor den Grijzen Ouden Wolf zélf. Is het wonder, dat het voor velen een woelige nacht wordt na zoveel indrukken en emoties van vandaag en nog zoveel moois voor de boeg? Nü zijn het al grote dagen voor onze jongste broertjes in de wereldbroederschap, maar als eens de kleine welpen grote verkenners en daarna zelf leiders zijn geworden, zullen ze eerst recht beseffen aan welke grootse gebeurtenis ze hebben deel genomen! N.B. B. & W. van Haarlem verlenen van 3—9 Augustus ontheffing van de winkel sluiting. Dit behoeft geen verder commentaar. PROGRAMME 7.— Reveille. Signal. 9.25 Sea Scouts excursion to Amsterdam, KONINKLIJK BEZOEK 9.30 rlag-break, bignal. L PrS'SSe' WOENSDAG. 4 AUGUSTUS 1937 and International Scout Press exhibition openend by the Chief Scout. I ' R gaat een oud sprookje door de padvinderswereld. I0‘— ^utc^ f°lkdancing j'; Er was eens een landstreek waar het week in week 11.30 Rotary-scout meeting —* .. , at H.Q_. uit droog, gortdroog was geweest. De boeren klaagden, 12.— Camp opens to the de burgers klaagden, de gemeenteraad kwam bijeen. Pu^lc- Men overwoog de komst van een regenmaker. Langer Signal. , , , 6 , , 6 , 6 14.30 H M. Queen Wflhel- droogte betekende een ramp voor de streek. mina and H.R.H. Prince Toen riep de hopman ter plaatse zijn verkenners bijeen Bernhard arrivé. en de troepraad besloot een grootse openluchttentoon- Prerentation^ifgifts to stelling en demonstratiemiddag te organiseren voor het the Royal Family. gehele district. En daar zouden ze den Chief Scout zelf Wolf Cub Display. Gp uitnodigen! Enthousiast werd dat aangepakt, maar de H-R «- Pnnce Bernhard boeren gn b s keken zuur and the Chief Scout take . . ° , , . the Final Grand Howl of Wie ging nu feest vieren in zo n ellende.'1 Fn ze begrepen 5000 Cubs. het met. National Display bys En alles was klaar en blaakte in de brandende zon en de Scotland, France, Hun- , r r ■ ■ , j n • r r . gary and Holland opgedofte feestcommissie trok uit om den Chief at te uioh, ■ , „ ,■ . halen. Maar toen betrok de lucht! En toen de Chief ; ' I National Performances in 10,1the World-Theatre kwam, kwam de regen ook! dij teilen! 19.3°) 20.— Camp closed to the . , public. Dat is een goed oud sprookje, met alle reden van bestaan. 20.— Combined campfire for Maar dat sprookje heeft een Nederlands equivalent. the Sub-camps i. } < 5 - 7 Er was eens een klein land met veel water en dus veel regen, Sub-campfires in the sub- zoveel, dat de mensen op klompen hepen en paraplues camps 2, 4, 6, 8 and en regenjassen uit alle landen der wereld geimporteerd Woestduin. moesten worden. En dat land had padvinders. En de ”:l Market closed to the Hoofdverkenner van die padvinders meende, dat er public. wel eens een groot Nationaal Kamp gehouden zou kunnen worden. Men keek verbaasd op. Wie doet dat nou, hier? Dan regent het toch? En dat kamp zou gehouden worden in Augustus? „Goeie hemel, in de regenmaand!” zeiden ze allemaal. En ziet, toen het kamp naderde, regende het, en toen de voorkampers kwamen regende het en ’s middags om twaalf uur op de officiële openingsdag regende het ook. Maar de Hoofdverkenner had de Prins genodigd en toen die uit zijn auto stapte klaarde de lucht op. En het kamp werd geopend bij stralende zonneschijn. , Toen na tien dagen de laatste verkenner zijn tent had opgevouwen en zijn rugzak gepakt, trok een wervelwind door het kamp en barstte de regen los. . . Dat was 1932. En 1937? Vraag het de voortrekkers uit het voorkamp, vraag het de jongens van het Indische contingent, die in druilende regen met lange capes en hoge rubberlaarzen hun pendopo opzetten. Maar de kampstaf was vol vertrouwen: de Koningin zou komen! En de Koningin kwam en de zon kwam. Zo was het de openingsdag, zo was het de welpendag weer. Dreven deze ochtend de wolken nog dreigend boven het kamp, nu baden de tenten op het groene veld weer in het volle zonlicht, dat van een strakblauwe hemel straalt. ,,Er rust zegen op het kamp”, zei de Hoofdverkenner. En we kunnen het hem slechts nazeggen. DE PADVINDERSPERS DER WERELD BIJEEN Op initiatief van de Poolse padvinders kwamen vanmorgen de redacteuren van de wereld-padvinderspers bijeen. Gedurende ruim een jaar zijn de gegevens omtrent de padvinderspers van 43 nationale padvindersorgamsaties verzameld, eerstens bijeengebracht in een catalogus en tweedens gerangschikt tot een artistieke en overzichtelijke tentoonstelling, van niet minder dan 1 2 00 k.g. tijdschriften. De Chief Scout, die deze persconferentie officieel kwam openen, zei het als de belangrijkste taak van de padvinderspers te achten, dat zij meehielp om de eenheid en broederschap te bevorderen. Hij moedigde het uitwisselen van artikelen door de gehele internationale padvinderspers van harte aan en gaf als overtuiging weer, dat hier een basis gelegd wordt om de bestendige vrede in de toekomst stevig te bevestigen. Na inleidingen en discussies is in principe besloten tot een internationaal padvinderspersbureau met zetel te Polen. KONINGIN EN PRINS Het gejubel plant zich in alle richtingen voort, als blijkt, dat niet alleen H.M. de Koningin, maar ook Prins Bernhard om half drie in de ereloge plaats neemt. Hoofdverkenners der verschillende landen worden aan de Koninklijke Familie voorgesteld en daarna vangt het dagelijkse défilé der naties weer aan. ’n Aardig moment is het, als Prins Gustaaf Adolf, die naast Prins Bernhard heeft plaatsgenomen, het voorbijtrekken van zijn eigen vlaggenescorte filmt. GESCHENKEN Onmiddellijk nadat de Nederlandse zeeverkenners als laatsten gedefileerd hebben, treedt het Ned. Oost-indische contingent over de volle breedte van de midden- tribune aan. De Ambonnese fluiters blazen de eerste regel van het Wilhelmus, daarna treedt de Indische hoofdcommissaris G. J. B.P., Z.Exc. Rambonnet, Koningin Wilhelmina, Prins Gustaaf Adolf, Prins Bernhard. Ranneft met dne Indische jongens naar voren en overhandigt aan Prins Bernhard de huwelijksgeschenken voor het Koninklijke Echtpaar, bestaande uit een rookstel van Kota Gedeh zilver op twee ovale bladen van ebbenhout uit Celebes. Dit Djokja’s kunstsmeedwerk is bedoeld voor het vorstelijk jacht ,,Piet Hein”. Het gaat vergezeld van een album met de handtekeningen der schenkers, voorzien van de emblemen van N.I.P.V.; N.I.M.G.; en P.V.B. en de Garoeda-vleugel zoals alle verkenners die op hun contingentsdas dragen. Een waarlijk vorstelijk geschenk, uit het zelfverdiende geld der padvindsters en padvinders van Ned. Indië bijeengebracht. Bij monde van Lord Somers wordt door het Britse contingent een zilveren drinkbeker, die in de 18e eeuw aan Prinses Charlotte van Mecklenburg Strehtz toebehoorde, aan Prins Bernhard aangeboden, bestemd voor Prinses Juliana. Ierland biedt een lunchservies aan, bestaande uit 19 delen, Letland biedt aan H.M. de Koningin een drie-delig album aan over de Letlandse volkskunst. VIJFDUIZEND WELPEN Onder de goede zorgen van honderden Akela’s komen nu de 5000 bijzondere gasten van de dag, de welpen, de arena binnenlopen. Tersluiks houden ze hun ballonnetjes, die straks opgelaten zullen worden, achter hun rug, maar daar honderden welpen vergeten wat ze achter hun rug houden, stijgt menig ballonnetje vroegtijdig op. Als een attentie aan H.M. de Koningin vormt een groep welpen op het middenveld een enorme letter W. Na een Leve de Koningin door alle welpen, stijgen de duizenden rode, witte en blauwe ballonnetjes, alle voorzien van naam en adres der welpen, op. De Haarlemse welpen voeren daarna de Shere Khan dans uit. Nu wordt een hoge raadsrots binnengedragen, waar de totemgidsen zich in hoefijzervorm, met de open zijde naar de ereloge, voor opstellen. Tot aller verrassing begeeft zich niet alleen de „Grijze Oude Wolf”, Lord Baden-Powell naar de raadsrots, maar ook Prins Bernhard. Beiden beklimmen de rots, zodat ze boven de zee van groene petjes uitsteken en voor allen goed zichtbaar zijn. „Ja-la-hiii!” roept de Chief zijn jonge wolven toe. Een duizendvoudig „Ja-la-hiiiin!” is het antwoord van de aanstromende welpen, waarop het Dob, Dob, Dob, uitgejuicht wordt, meteen gevolgd door een Leve de Chief! „Very well done, Cubs!” klinkt de stem van den Chief. Omstuwd door totemgidsen begeven de Prins, vrolijk lachend, en de Chief, vriendelijk goedig, zich door een levende laan van totems naar de ereloge terug. Onder opgewekt gejuich en gezwaai met hun petten marcheren de welpen nu af, op de maat van het Jamboreelied. DEMONSTRATIES Schotland zet nu met zijn Hooglanddansen de reeks demonstraties van deze middag in. Frankrijk volgt met provinciale volksdansen, die wel aardig, maar wat ijl voor de omvang van de arena zijn, Hongarije bereidt eerst een verrassing door de Koningin en vele dames hartvormige koeken aan te bieden, als herinnering aan de gastvrijheid, die ze in moeilijke jaren in Nederland genoten hebben. Daarna laat zich hun welgeoefend muziekcorps horen en geven hun turners een behendigheidsspel van linten in de Nederlandse en Hongaarse kleuren. Zwierige „joffers” en cavallerieofficieren in hun prachtige voor oorlogse uniformen, treden nu voor de tribune met hun Hongaarse dansen, die uitmunten door sierlijke gebaren en welverzorgde muziek. Tot besluit van deze demonstratiemiddag, die tot het eind toe door de Koninklijke Familie wordt bijgewoond, wordt de Nederlandse demonstratie in haar vlotte afwisseling van verkennersvaardigheden opgevoerd, die haar hoogtepunt vindt in het Vreedeseinen van 400 verkenners, die achtereenvolgens seinen: Leve de Chief Scout en Leve de Hoofdverkenner. Van de zes twaalf meter hoge semtorens maken zich dan rookkolommen los, in de Nederlandse kleuren. Door een dichte haag geestdriftige verkenners verlaat de Koninklijke Familie eerst tegen zes uur de arena. De Nederlandse demonstranten defileren nog langs den Hoofdverkenner. Dit herhaalde bezoek van H.M. de Koningin, ditmaal vergezeld van Prins Bernhard heeft deze feestelijke dag tot een onvergetelijke gebeurtenis geprent in de harten van allen, die naar Vogelenzang tezamen stroomden, maar in het bijzonder van de Nederlandse padvinders, die in dit Hoge bezoek de erkenning zagen bekroond op hun ernstig streven omgoede burgers voor hun land te willen worden. HET TWEEDE GROTE KAMPVUUR Weer trekken tienduizenden in dichte drommen over de zandige lanen naar de kampvuurplaats. ’t Is moeilijk te schatten, maar er moet minstens 25.000 man aan publiek en verkenners tegen de hellingen zitten, als Pom het kampvuur ceremonieel laat ontsteken. Met een eenvoudig gebaar deelt hij dan de massa in vier groepen om de hallo-yell door de duinen te laten echoën. En het lukt. Dan weer dat typisch gevarieerde programma in de gemoedeli]ke vrolijkheid van een kampvuurstemming. Rolf Lykken met zijn Noren komt met een mandolinerecreatie (op een stuk hout) „ter ere van een Zweedsen padvinder”, zegt hij knipogend naar Prins Gustaaf Adolf, die tussen zijn jongens in het zand zit. Pom laat ons nu een vuurpijl volgen, die alleen in zijn eigen verbeelding bestaat, maar waaraan we uit onze 2 5.000kelen de bewondering toejuichen, die een reusachtigechte vuurpijl zou kunnen ontketenen, als we allemaal in extase waren! En het lukt! Het is maar een weet. Uit jute, hout en vlas wordt met spontane verbeeldingskracht een Germaans gericht getoverd en uit een onogehjk klein sheltertje een lange rij Zweedse dikkerds, die „een jaar later” een weergaloos nummer Zweedse gymnastiek laten zien. Vrijwel ongemerkt tussen een ,, 16-tet” zingt Prins Gustaaf Adolf mee in een Zweeds lied. Land na land betreedt het podium, ingeleid door Pom. Je kunt genieten van Engelse humor als vijf Britse verkenners „het publiek” voorstellen bij diverse sportwedstrijden, of je kunt Franse geestvaardigheid bewonderen, als de Comédiens Routiers „la Tour” opvoeren. Met verbazing volgen we de exotische uitbeelding van een Chinese drakendans, om weer rechtop te gaan zitten als Tyroler jodelaars hun acrobatische geluidenreeks door de duinvallei laten klateren. Een wonderlijke variatie in een wonderlijke sfeer. Een publiek kampvuur PROGRAMME 7.— Reveille. Signal. 9.25/Sea Scout excursions to EEN GE IVO N E KAMPDAG 9-44' Rotterdam and Ifmuiden. 9.30 Flag-break. Signal. DONDERDAG, 5 AUGUSTUS 1937 IO ~ I2 ~ International Scout Press conference. 12.— Caimp opens to the public. EEN echt gewone Jamboree-kampdag. Als het 14.30 Pageant of Nations. tijdschot klinkt, eerst de ren uit de tenten, douchen, National Displays by wassen en lichaamsoefeningen, dan ontbiiten, opruimen Australia, France, Cze- 0 ' r cho-Slovakia and America, en vlaggenparade. 14.30),., • r 1 t 11 1.1 Z ' I National Performances in Nog voor de vlaggenparade vertrokken vanochtend weer 1 1A the World Theatre driehonderd zeeverkenners naar Rotterdam en honderd l9}°) naar IJmuiden. Deze laatsten hadden de bof met een 17 45 feh tcTgenerT^ehrensi trawler en loodsboot ter visvangst te kunnen gaan op 20.— Camp closedtothe de Noordzee! public. O -11 ii 'i • i v j 1 j j 22.— Market closed to the nmiddelhjk in aansluiting op de vlaggenparade worden public er voor de protestantse verkenners, evenals alle ochtenden, 22.— Silence. Signal. korte morgenwijdingen gehouden en geleid door de sub- kamp-predikanten. Wie kiespijn heeft of een zere vinger, die gaat nu naar den dokter, die ’s ochtends in zijn subkamp spreekuur houdt. Overigens, loopt het met de zieken best los. Het hospitaalkamp is een lommerrijk eiland in de zee van Jamboreedrukte. De service is uitnemend, het is er even internationaal als overal elders op de Jamboree, het ligt in zeker opzicht zelfs zéér gunstig, want de Chief komt er vast elke dag een kijkje nemen! Maar ja, toch is het er buiten prettiger! En gelukkig lopen de meesten er buiten! Op de drukste dag telde Dr. Hannema, die hier de scepter zwaait, 75 neuzen en toen was men op één bed na vol. Doch gelukkig waren het geen ernstige gevallen en heeft de gezondheid der Jamboreedeelnemers practisch gesproken mets te wensen overgelaten. Wie wel eens een narigheidje in keel of maag voelde, kreeg een recept van zijn subkampdokter en stapte naar de apotheektent, uitmuntend ingericht door de Nederlandse Maatschappij ter Bevordering der Pharmacie, waar vriendelijke en deskundige hulp de medicijnen bereidde. Een echt gewone Jamboreedag. Je raakt er nu in thuis, je hebt zo je eigen weggetjes, die je doorloopt, je kent de straten aan hun tenten of eigenaardigheden, je rekent er al helemaal op, dat het alle dagen mooi weer is en je weet, dat er op elk ogenblik van de dag een beroep op je taalvaardigheid wordt gedaan en bent er dan ook al aardig op ingeschoten. Merkwaardig hoe gemakkehjk dat gaat, nu je er eenmaal werkelijk voorstaat. Nee, ik heb me vergist. Het is niet voor iederéén zo’n gewone dag. Zien we daar niet een Bisschop het grote katholieke altaar betreden? Het is mgr. dr. Lemmens van Roermond, die voor zijn Limburgers de H. Mis opdraagt, 'n Waarlijk feestelijke ontvangst wacht hem daarna in de tent van den Chief, hier vlak bij, aan de Beukenlaan, waarna Z.H.Exc. een rondgang maakt door de kampen van Amerika, Limburg en België. En de Chief zelf? Die is op z’n dagelijkse zwerftocht door het kamp. Eerst heeft hij vreugde gebracht in het kamp der Boy Scouts van België, waar hij aan Hoofdverkenner L. C. Picalausa de zilveren wolf overhandigd had. We ontmoetten hem net, toen hij het Zweedse kamp binnenstapte. Z.K.H. Prins Gustaaf Adolf maakt van die gelegenheid gebruik om den Chief ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag, namens de Zweedse padvinders een, door voortrekkers gegoten eri geslagen, koperen maquette aan te bieden. „We hopen U een grotere te kunnen geven, als U negentig bent”, merkt de Prins op! De Chief zet op verzoek van den Prins zijn handtekening op een gespannen dierenhuid. Arm in arm met den Chief en den Prins in het midden zingen we, op aansporing van den laatste, een Zweeds welkomstlied. „Thankyou, fineofyou!” zegt de Chief en weg gaat hij weer, verder het subkamp in. IN DE AUSTRALISCHE WILDERNIS Wie vanmiddag in de arena zit, kan zich in de Australische wildernis wanen. Kangeroes huppen over het terrein en struisvogels lopen pikkend rond. We zien inboorlingen, de aankomst der eerste Hollanders en de kolonisatie door Engeland. Een goede demonstratie van de Australiërs. Maar zie, de Franse vlag gaat omhoog, kijk zeg, die kunnen meer dan lege Champagneflessen in hun kamppoorten hangen! Daar komen hele schepen met padvinders aan, getuigd en wel zeilen ze „kabbelend” over het arenagras. Meer schepen komen. Maar die zijn van de Boze Geesten, die zich verzetten tegen de Franse padvinders, die naar de Jamboree willen. Het zijn de Toorn, Ziekte, Leugen, Luiheid, Droefheid. Smerig zijn hun zeilen, zwaar slingerend komen ze nader. Een gevecht barst los, een verwoed gevecht, dat de gehele arenazee in kruitdamp hult, waaruit de contouren der schepen telkens opschimmen. Ten slotte, ja, het wordt duidelijk hier op de tribune, we hoopten het eigenlijk al, en mijn buurman zei het, (hoe komt ie er bij?) de padvinders winnen zichtbaar. Een laatste schot knalt de lucht in, een vuurpijl vliegt omhoog, spat uiteen en daar, hoog in de lucht, ontplooit zich de Franse vlag. Dat is het teken der verbroedering en de boze geesten geven zich gewonnen in een dans om de Jacobsstaf. ’n Prachtig kijkspel! Menigeen kijkt echter bedenkelijk naar de jammerlijke smeerboel in de arena. Maar dat gaat het meest verrassende moment van deze Franse demonstratie worden. Plotseling springen honderden Franse verkenners, die aan de kant hebben gezeten ,op. Ze rennen over het terrein en in een oogwenk is dat volkomen schoon, ’t Meest typische moment in deze demonstratie! Daar marcheren de Tsjechen alweer op in turncostuum. En ze geven een serie frisse oefeningen, waar je met stil bij kunt blijven zitten. Ze rollen, springen en buitelen, dat het een lust is. Enige kerels, die Tsjechen. Amerika besluit de gevarieerde arenamiddag met een programma rijk aan pioniervaardigheid en vol geestige momenten, o.a. een klompenrace! De Indianentroep laat ten slotte een squawdance zien. De Chief heeft het program vol belangstelling gevolgd, en we zien op de eretribune de gezanten van Frankrijk, Tsjecho-Slowakije en Amerika zitten. Het is duidelijk, dat ieder geboeid en verrast is door de jolige en behendige recreaties der verkenners, die telkens weer onuitputtehjk blijken in het verzinnen van originele vertoningen, die alle ruimte laten voor het toepassen van hun vaardigheid en het ontplooien van hun verbeeldingskracht. De Chief lacht tevreden. Hij kent de waarde en het genoegen van uitbeelden! KAMPAVOND Geen subkampvuren vanavond, maar een gewone kampavond. De Fransen zien we veel bijeenkruipen in de tenten, de Engelsen voetballen nog laat op de brede — maar nu door het publiek verlaten— subkampwegen. Maar in alle andere kampen zien we geleidelijk aan kampvuren ontsteken en uit bonte kringen van verkenners kleine spontane recreaties, of gemeenschappelijke zang voortkomen. Er zijn zo van die liedjes die je allemaal kunt zingen en daar behoort het Jamboreehed in de eerste plaats toe! Een gezellige kampvuuravond, zoals je die uit je troepkamp kent, maar ditmaal met die aantrekkelijke internationale inslag, die nu eenmaal een Jamboreekamp meebrengt. OP DUIN EN DAAL Terwijl ginds de kampvuren opvlammen, is de Jamboree-Staf tot een avondontvangst genodigd door het Comité van Ingezetenen te Bloemendaal. Het is Mr. F. J. D. Theyse, die namens het Comité, door wiens optreden o.a. de Kaagdag financieel mogelijk werd, den Chief Scout en de Jamboree welkom heet in Bloemendaal, dat ,,de eer genoot Nederland te mogen representeren voor de wereldjeugd.” Een hartehjke, intieme ontvangst daar in Hotel „Duin en Daal”. KAMPNACHT Als het laatste tijdschot weerklonken heeft en de kampvuren gedoofd zijn, begeeft het grote kamp zich ter ruste. Langzaam versterft het geroezemoes tot een volkomen stilte, slechts verbroken door de voetstappen der nachtwakers. Een auto stuift de poort uit naar Haarlem. Het is de hoofdredactie van de „Jamboree-Post”, die, ter drukkerij van Europa’s oudste dagblad, de Jamboreekrant voor morgen gaat drukken. De laatste berichten komen telefonisch uit ‘t kamp door, waar van ’s morgens 7 tot ’s avonds 11 uur de voortrekkers op het redactiebureau in touw zijn. De berichten worden tot kopij verwerkt, dan gezet, proef getrokken en gecorrigeerd. De laatste foto’s worden geclicheerd, tenslotte het „opmaken” der 16 pagina’s verzorgd. Als de machines kunnen gaan draaien en een uur later de expeditie zich gereedmaakt om de eerste pakken kranten in de auto te laden, is het diep in de nacht — of beter — vroeg in de morgen. Op het terrein pinkt hier en daar nog een enkel licht, op het marktplein, in de tent van den wachtcommandant, op het secretariaat, in de telefoon-centrale, in het hospitaal en soms in een subkamp-staftent. Het zijn de werkers in de nacht, die de taak voor morgen voorbereiden of de nachtrust van het wereldkamp verzekeren. Het kamp zelf is in diepe duisternis en rust gedompeld. Doch deze rust duurt maar kort, eigenlijk slechts enkele uren. Bij het krieken van de dag komen de eerste leveranciers en de ochtendbladen van de „Jamboree-Post” al binnen. Haastig wippen de waterhoentjes en konijnen weer terug in hun hol. Het kamp ontwaakt en de kampdag herneemt zijn rechten. PROGRAMME 7. — Reveille. Signal. 8.30 H.R.H. Prince Bernhard EEN BIJZONDERE DAG oftheNetherkndsamves. J rloly Commumon tor R.C. Scouts. VRIJDAG, 6 AUGUSTUS 1937 9.2 5 Sea Scouts excursion to Amsterdam. 9.30 Flag-break. Signal. 12.— Camp opens to the r)RINS BERNHARD IN KAMP ! gSfi. P„„c. Bernhard 1 Zo gewoon als het gisteren was, 20 bijzonder is het visies the auxiliary camp vandaag! Het begint al in de vroege ochtend, als niemand „Woestduin”. minder dan Z.K.H. Prins Bernhard bij verrassing het IT-I5 The Chief Scouts visits kamp neemt. De Prins heeft na zijn eerste bezoek op de I4 _ Welcome to Lady B.-P. welpendag de lust voelen bekruipen om het kamp eens by 2000 Dutch Girl rustig en zoals het werkelijk is te bekijken. Zo snelt Guides in the arena. (onder haastig ingetrokken protest van de kamppolitie!) National Displays by die beroemde groene twoseater, met de zachtklinkende Norway, Sweden, Den- radiomuziek, al vroeg de kamppoort door. mark, Hungary and ’s Prinsen opzet is volkomen geslaagd, want hoewel het Be gium. r o & ’ ,,jause in the Austnan ’t eerste was wat elke kampdeelnemer hoopte, was het Camp. ’t laatste wat ieder ook maar verwachtte. Zo verrassend 14.30) National Performances in is het Hoge bezoek, dat de enkelingen, die Prins Bernhard l(*A 5r the World-Theatre atten- ■ , „ rAiTrAyr tti aa i 9. 2 o] ded by the Chief Scout vergezeld van Prins Crustaal Adolr, Mr. Hubert Martin, ancj pjr j g West. Generaal Behrens en den adjudant van den Prins zien (America) lopen, even verbaasd opkijken maar meteen weer door- 20.— DinnerinhonourofLady lopen, met de gedachte: Nee, dat kan niet! Maar het EhTchGirl^Guid^° ^ kon wel! 20.— Jewish Divine service in Door de nauwste tentstraten, springend over scheerlijnen Synagogue tent (sub- en droge sloten, terwiil Z11 telkens vermaak scheppen ; , in het ongedwongen gedoe op de vroege kampochtend, camp near Bennebroek. bezoekt het kleine gezelschap alle subkampen. Nu eens Watercamp illuminated. een rit in de auto met den Zweedsen Prins op de tree- 22Lightj display by Dutch . . _ . 1 1 . iiast Indian bcouts in the plank, dan weer een stuk lopend dwars door een subkamp, arena. Public invited. wordt geen hoek van het terrein overgeslagen. Prins 22.— Signal,butnotyetSilence. Bernhard fotografeert links en rechts, zijn lens richtend 24.— Silence coming. op de meest ongedwongen tafereeltjes. Waar het gerucht van ’s Prinsen bezoek doordringt en de Nederlandse verkenners tezamenstromen, verricht de kamppolitie afdoend werk. ’t Is hard, maar noodzakelijk. In het Zweedse kamp moet Prins Bernhard de tent en slaapzak van Prins Gustaaf Adolf zien, op wiens verzoek Hij ook Zijn handtekening plaatst op de dierenhuid onder B.-P’s handtekening. In het Indische kamp laat men een veelknaller knetteren als voorproefje van het vuurwerk van deze avond. Op verzoek van Hopman Ranneft tekent de Prins het gastenboek. Aardig is het om te zien, hoe de Prinsen de kansen waarnemen om elkaar te kieken! In het Franse kamp, laat de Prins zich uitvoerig inlichten door den Saharareiziger Henri 1’Hote, wiens boek Hij gelezen blijkt te hebben. Voor Teylingerbosch ontmoet de Prins den Chief, die juist arriveert. Gezamenlijk wordt binnen een frisse dronk gebruikt, ’t is een snikhete dag. Hoewel Hij nu al drie en een half uur in het kamp vertoeft, wil de Prins niet weggaan zonder eerst Woestduin even gezien te hebben. Samen met den generaal, zijn adjudant en Mr. Hubert Martin rijdt Hi] naar ons 10e subkamp en overziet dit op de heuvel voor de oude renbaantribune, van waar Hij enige overzichtsfoto’s maakt. ’t Is al één uur geweest als de Prins weer achter zijn stuur plaats neemt en — ditmaal alleen — wegsnelt naar de Prinses, met Wie Hn ’s middags op de Loosdrechtse plassen zal gaan roeien. Het kamp is inderdaad overrompeld, verrast en verheugd. De Prins in het kamp geweest! De meesten geloofden het nog maar half, maar, toen de „Jamboree-Post” de volgende ochtend met een serie foto’s verscheen, moest ieder het wel geloven! Prins Bemhard DE CHIEF NAAR WOESTDUIN ontmoet den Chief Woestduin heeft zijn dag vandaag! Nauwelijks is de Prins weggereden of de auto met den Chief rijdt het terrein op. Langzaam rijdend, terwijl de Chief rechtop staat en groet, gaat het langs alle tentenstraten. Rustig blijft ieder op de plaats waar hij staat aan het werk of kijkt lachend toe, maar geen geschreeuw wordt gehoord en men loopt met te hoop. Zo kan de Chief rustig het gehele kamp zien en het hele kamp hem. Herhaaldelijk laat de Chief blijken, hoezeer hij getroffen is door de waarlijk schone kampplaats, maar ook door de keurige kampinrichting met opvallend goede kampkeukens en -poorten. Goed zo, Woestduiners! De Chief is tevreden over jullie! Nadat de Chief van boven de tribunestand af het gehele subkamp overzien heeft, spreekt hij buiten de, hier verzamelde, voortrekkers toe, hen wijzend op het uitstekende voorbeeld dat ze geven aan de verkenners, die later voortrekker zullen worden. Maar de Chief moet weer weg, straks zullen de Gildemeisjes defileren en die willen den Chief Scout naast hun Chief Guide zien staan! ZEEVERKENNERS PASSAGIEREN Met zijn drie honderd en vijftigen brengen de zeeverkenners, evenals een evengrote groep op 4 Augustus, een bezoek aan Amsterdam, waar het Koloniaal Instituut en het passagierschip „Johan van Oldebarnevelt” van de Maatschappij „Nederland” bezocht worden. H. COMMUNIE In de ochtend vinden de katholieke verkenners van alle nationaliteiten elkaar voor het Hoogaltaar, waar mgr. Huibers, bisschop van Haarlem, de H. Mis komt lezen. De H. Communie heeft op iedere eerste Vrijdag van de maand bijzondere betekenis. En zeker op deze stralende Jamboreeochtend. De Bisschop reikt de H. Communie eerst uit aan de leiders der contingenten, daarna doet de indrukwekkende stoet van vijftig priesters dat aan alle verkenners. Een treffende hulde aan den Meester in deze openluchtkerk. GILDEMEISJES DEFILEREN In hun donkerblauwe uniformen defileren twee duizend meisjes van het Nederlandse Padvindstersgilde langs de ereloge. Naast Lady B.-P. zit de Chief Scout, terwiil ook Dame Kath. Furse, directrice van het Wereldbureau hier heeft plaats genomen. Na een stormloop op het middenveld spreekt de hoofdleidster Mevr. E. v. d. Bosch-de Jongh de meisjes toe en leidt Lady B.-P. in, die aan de afdeling Vlissingen de vlag overhandigt, die haar pelgrimstocht, met haar boodschap van de grote zusterschap, door de wereldbeweging der meisjes gaat maken. Als de Chief Guide de meisjes schetst hoe de Chief dertig jaar geleden de jongensbeweging stichtte en twee jaar daarna de meisjesbeweging, springt de Chief protesterend op en zegt: „Nee, nee, dat deden de meisjes zélf!” Waar Lady B.-P. lachend aan toevoegt: „Nu heb jullie tenminste twee lezingen van het ontstaan onzer beweging!” SCANDINAVIË IN DE ARENA Zweden opent de rij en laat zien, hoe jonge Zweden hun gezonde lichamen en sterke spieren ontwikkelen. De Noren, als sterke voorstanders van het patrouille-systeem, laten dat in hun kampen inrichten en spelen duidelijk zien. Ten slotte demonstreren ze gezamenlijk „vis in het net”, waarbij alle Noren zich in twee rijen opstellen om twee kleine De winnaar mag den Chief een oude Noorse berghoorn overhandigen, waar in Runenschrift op vermeld staat: „Twee honderd jaar geleden bracht een Noors meisje de Britse inval in Noorwegen tot staan, door op deze hoorn Pntts Bernhard m het Indische kamp {Lui) te blazen. Maar gij hebt de padvinders- beweging leven in geblazen (You lured us into scouting). Nu hoeft deze hoorn haar taak dus niet meer te verrichten en wordt U hierbij overhandigd. Moogt ge nog lang voortgaan met Uw inspirerend werk." Lady B.-P. ontvangt een rendierhuid met de opdracht: „Evenals de rendierdnjver van het Verre Noorden zijn lading tegen weer en wind beschermt en koestert, moge gii dat nog lang onzen Chief doen.” De Denen laten zien wat de georganiseerde padvindersbeweging voor heeft op wilde kampeerders en brengen den Chief dank voor het Spel van Verkennen. De Hongaarse zigeunermuziek weerklinkt dan, zwepen knallen en we zien vurige herderspaarden voor de Csikos-scene door de arena galopperen. De Belgen besluiten met sportieve turndemonstraties. DE CHIEF IN HET WERELD-THEATER Drie voorstellingen per dag en dag-in, dag-uit een vol huis met enthousiaste spelers. Welke theaterdirecteur tekent daar met voor? Titus Leeser was tevreden, maar voor tekenen had hij geen tijd. Met grote moeite en eerst na het sluiten van zijn theater kregen we de theaterschetsen van hem los voor ons ,.Logboek’’. (bl. p6) De eerste voorstelling vanmiddag wordt bijgewoond door den Amerikaansen hoofdverkenner Dr. James E. West. Op de tweede voorstelling is de Chief Scout aanwezig, die met zóveel belangstelling de Poolse boerendansen volgt, dat hij aan het eind ervan uitroept: „Is it done already!” KAMPVUUR BIJ HET WATERKAMP Op nog geen half uur lopen van het Jamboreehoofdkwartier ligt het buiten van Freule Willink, waarachter, rustig verscholen, het waterkamp der 250 zeeverkenners ligt. Daar marcheren deze avond heel wat pikbroeken van verscheiden nationaliteiten naar toe om het zeeverkennerskampvuur bij te wonen. De Chief op Woestduin De Chief Guide spreekt de meisjes toe The Dutch Girl Guides in the arena Loods Zijlstra brengt de stemming er in met zijn yells en dan komt een bonte rij recreaties, die geopend wordt met de Pap-opera van de Hollanders, waarop Engelse, Griekse, Tsjechische en Hongaarse zeeverkenners zang en muziek laten horen, aangevuld met recreaties van de Oostenrijkse en Noorse landrotten. Na afloop van dit geanimeerde kampvuur wandelen allen langs de geïllumineerde vloot. Een fraai effect op deze mooie zomeravond! HET INDISCHE LICHTSPEL Als uit het duister zachtjes gamelanmuziek en Indische zang weerklinken, zijn de tribunes rond de arena tot de laatste plaats bezet. De sultan van Modjopait zit op zijn troon onder een pajong en ontvangt ter gelegenheid van zijn verjaardag de geschenken van vorsten en bevolkingsgroepen als symbolen van waar levensgeluk. De gezant der Molukken biedt pijl en boog aan als symbool van kracht, zijn krijgslieden ondertussen vertonen de tjakalele, hun eeuwenoude krijgsdans. Op de monotone klanken van fluiten en trommen voeren de Javanen hun dansen uit en een eeuwenoud Chinees gevecht met de draak. Onder knetterend vuurwerk en het knallen van rentengans, zoals op Java en China gebruikelijk is, wordt een Indische sfeer getoverd in het licht van de schijnwerpers, daar in de arena. De Chinese gezant biedt een juwelen pijlpunt aan, waarmee de Chinezen al vijf eeuwen geleden het Noorden op de kompasroos aanduidden, symbool van de doelbewustheid. De gezant der Nederlanden biedt een Jacobsstaf aan als symbool van eenvoud en de 17e eeuwse musketiers voeren een schijngevecht op. Wajangdansers bieden een kostbare kris aan als symbool van de ridderlijkheid en het Arabische gezantschap opent op wonderbaarhjke wijze het jaar 19 ] 7. Een prachtig stemmig schouwspel, dat culmineert in het optrekken van den sultan 5 met heel zijn gevolg voor de ereloge, om den Chief Scout een zeldzaam geschenk te overhandigen. Het is een kostbare kris, waarvan het lemmet twee honderd jaar oud is. Lang heeft deze kris gelegen, want hij mocht slechts geschonken worden aan een edel en groot organisator. Thans zal hij zijn bestemming vinden. Hoofdverkenner Rambonnet aanvaardt de Solose kris namens den Chief Scout. Nauwelijks is dat gebeurd, of daar schitteren de vijf symbolische geschenken van den sultan in vuurwerk hoog aan de hemel en wordt in een indrukwekkende apotheose de wereld- Aanbieding Sclose kris bestemd voor den Chief Scout broederschap gesymboliseerd. Een schitterende demonstratie van ons Indisch contingent. De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen en de minister van Koloniën wonen deze zeer geslaagde arena-avond bij. De in stilte gekoesterde verwachting, dat H.M. de Koningin aanwezig zou kunnen zijn, is niet vervuld, maar daarvoor in de plaats heeft onze Landsvrouwe een verrassing in de gedachte i je eeuwse musketiers The Light Display by the Dutch East Indian contingent PROGRAMME 7.— Reveille.Signal. 7.30 Tewish Dmne Service. ZEE VERKENNERS DA G 9 — EmbarkingforSeaScouts — — at Bennebroek Water- camp. ZATERDAG. 7 AUGUSTUS 1937 9.30 Flag break. Signal. 11.30 Sea Scouts at the Kaag club. S 12.— Camp opens to the EEN glorieuze dag voor de zeeverkenners, die ten public. getale van duizend in jachten en kano’s naarde 13-- Life saving demonstra- Kaag worden gesleept. Daar gaan de „Hoofdverkenner ,3.30 Varioï gamïby si Rambonnet het vlaggeschip der Rotterdammers, de Scouts. „Margaretha” der Schiedammers, de „Bontekoe” der 14-30 Pageant of Nations in the Utrechtenaren, de „Geisha” van de Firma Van der Schuyt, de „Op de Hoog” van de Fa. Grazioda, de 15.- Sea Scouts at Kaag Club. „Maria” van den heer C. W. de Visser, de „Albatros”, I^ ~ Sea. Scouts embarking. „Lichtstraal”, de sleepboten „Java” en „Sumatra” van Teas m the Amencan and de Mij. Nederland, met hun sleep van kano’s en dan niet 14.30) ** È Camp‘ te vergeten het opleidingsschip van het Onderwijsfonds | WorldUbe™re ^ ™ ^ de „Prinses Juliana’’, allemaal bemand met zeeverkenners! 19 Overweldigend is de aankomst op de Kaag. Die geva- Spedal programme of rieerde vloot van jachten, boten, kano’s, sloepen, jollen National Displays in the en schouwen vol kwieke, opgewekte zeeverkenners de arena. Public invited. feestelijke klanken van muziek der Hongaarse, Tsjechische ^.-'Ibird and last international en Hollandse bands, in het vooruitzicht van een heerlijke the public. Scouts of sub- dag op het water, kunnen niet anders dan een frisse, camps 7 and 8 admitted. blije stemming verwekken bij allen, die aan deze zee- 22'~ Silence- Signal. verkennersdag deelnemen. Op de Kaag zelf tal van jachten, die ten anker liggen en veel rondvarend kleingoed, alles bij blakende zonneschijn. Wat een onvergetelijke indruk moeten de buitenlandse gasten meenemen van ons beroemd watersportcentrum, waar de honderden boten zo scherp aftekenen tegen het prachtige Hollandse landschap in volle zomertooi. Sirenen gillen en hoorns schallen ten welkom. Uit de starttoren klinkt het volkslied, saluutschoten ... en de „Prinses Juliana” en passagierschepen meren aan de steiger van de Kaagsocieteit, waar autoriteiten en genodigden zich verenigen aan de koffietafel. Hoofdverkenner Rambonnet neemt hier de gelegenheid waar, om Hoofdkwartiercommissaris Mante hulde te brengen voor ziin uitstekende organisatie van dit geheel. DE CHIEF OP DE KAAG Onder de geestdriftige begroetingen van de zeeverkenners, verwelkomd met Waterkamp saluutschoten meert de motorboot, die Lord en Lady Baden-Powell aan boord te Bennebmk heeft. Een triomfantelijke vloot wacht dobberend in stralend zonlicht tot de demonstraties een aanvang nemen. Daar komen de Poolse zeeverkenners, die een snelheidswedstrijd in hun kano’s laten zien, gevolgd door een wedkamp, waarbij de twee tegenstanders in één kano ruggelings in tegengestelde richting peddelen. Een spannend lachnummer (voor het publiek!). Adembenemend en gedurfd zijn de toeren van de zeven Poolse tweetallen kanovaarders, die tegelijkertijd omslaan en met de bodems boven blijven drijven. Eerst na enige minuten komen de koppen der inzittenden te voorschijn. Menigeen telt haastig of het getal weer compleet is! Dan volgt onder enthousiaste aanmoedigingen van de gehele vloot de Nederlandse kano-estafette, gevolgd door een BritsNederlandse wedstrijd. De Nederlandse Bond tot Redding van Drenkelingen demonstreert nu het redden uit te water geraakte auto’s. Hier wordt aangetoond dat iemand, die zijn tegenwoordigheid van geest bewaart, ruim vijf minuten onder water kan blijven. Een interessante demonstratie die met aandacht gevolgd wordt. De Chief reikt nu aan de 18e Rotterdamse groep, de Polen en de Hongaren hun prijzen uit en vertrekt onder het spelen van het Engelse volkslied. Onmiddellijk hierna worden de internationale zwemwedstrijden gehouden, waar de Belgen als overwinnaars uit te voorschijn treden. Als omstreeks vier uur aan boord der jachten en boten de terugtocht naar het waterkamp aanvaard wordt, kunnen de organisatoren terugzien op een dag van jolige en sportieve kameraadschap, die de zeeverkenners ongetwijfeld tot eer strekt. DE ARENA IN HET TEKEN DER UNION JACK Zo rustig als het ’s ochtends in het wereldkamp was, toen duizenden zeeverkenners naar de Kaag waren en vele duizenden landverkenners koelte hadden gezocht in de Haarlemse zwembaden en aan het Zandvoortse strand, zo druk is het ’s middags. Aangelokt door de enthousiaste verslagen in de dagbladen, aangemoedigd door Zeeverkennersdag op de Kaag. Bezoek van den Chief Scout. Kanouiedstrijden en het verlichte waterkamp op de Ringvaart te Bennebroek Sea Scouts on the Kager Lakes and the illuminated watercamp at Bennebroek het schitterende weer, stroomt het publiek bij duizenden door de kamppoorten. Engeland vult vanmiddag alleen het arenaprogramma, graafschapsgewijs. Cheshire laat haar oude historie herleven als Romeinse nederzetting en we zien Caesar met zijn centuriën een gladiatorenspel houden. Middlesex laat vrolijk ruiterspel zien, terwijl Hertsfordshire seint van snelgebouwde torens. Durham laat de ontwikkeling der spoorwegen sinds 1825 zien, Wales voert het legendarische gebruik . ,The Chairing of the Bard” op, terwijl Sussex een brug bouwt over een „rivier” van blauwe verkenners, wat tot vrolijke incidenten aanleiding geeft. Ierse dansen, spelen en buitelingen worden gevolgd door historische taferelen uit het nationale cricketspel, waarbij de olijkerds teruggrijpen van het Victoriaanse tot het stenen tijdperk! Grote vrolijkheid ontlokt de demonstratie van N.O. Lancashire: „Het vervoer in de loop der eeuwen”. Het traditionele kleine mannetje dat ware vrachten moet torsen voor zijn vrouw-als-een-kolendrager ontbreekt niet. Wilthire, Liverpool en Leeds toveren de arena tot een circusveld om waar „olifanten” en „paarden” hun zotste grollen uitleven. Fraaie acrobatiek en potsenmakerij wisselen af. Met een finale van 800 Londense verkenners, die populaire liedjes zingen uit de bekende padvindersrevue „The Gang Show” besluit Engeland deze welgeslaagde arenamiddag. IJSTHEE! Het wereldtheater geeft vandaag zijn laatste drie voorstellingen en, de hitte ten spijt, wordt er voortdurend queue gemaakt. Het is stikkend warm. De gasten op de twee teaparties van deze dag, in het Amerikaanse en in het Indische kamp, zullen zich deze middag lang heugen, niet alleen om de luisterrijke ontvangst, maar vooral omdat in beide kampen ijsthee geschonken wordt! Menigeen maakt er voor de De pendopo in het Indische kamp The beautiful camp of the Dutch East Indian contingent eerste maal kennis mee, wat op deze tropische dag al een héél aangename ervaring is. Zowel het Amerikaansche als het Indische kampgeven op typische wijze de sfeer van hun land weer, met dat verschil, dat men voor het Amerikaanse kamp zijn omstandigheden en het karakter moet begrijpen om het te waarderen, terwijl men dat in het Indische kamp onmiddellijk aan voelt. Voor weldoordacht kamperen in den vreemde kan men in het Amerikaanse kamp JL menige kampwenk ter harte nemen. Onze Indische broeders noemen hun „thee” met een aardig gevormd Maleis woord: pertamoean, een ontvangst, die tevens wat te zien geeft van het volkskarakter in zang, dans, muziek en vaardigheid. GILWELLREUNIE Het is een goede traditie van Jamboree’s, om daar alle aanwezige leiders, die gerechtigd zijn tot het dragen van de internationale Gilwelldas als teken dat zij een erkende cursus gevolgd hebben, op een reunie bijeen te doen komen. De Camp Chief van het moedercentrum, Capt.}. S. Wilson opent met een kort en krachtig woord, zoals we dat van hem gewend zijn. Met nadruk wijst hij op het internationale karakter van Gilwell, zoals dat in alle landen ter wereld, waar erkende cursussen zijn gevestigd , nationaal ontplooid wordt. Met de wens voor een goed pad en de verwachting, dat allen aan hun verkenners thuis de waardevolle indrukken van deze Jamboree zullen doorgeven, besluit de Camp Chief. De internationaal gevormde patrouilles van Gilwellians geven daarna hun geimproviseerde recreaties aan het kampvuur naast subkamp 7, waar ze om 7 uur op de 7e van deze maand bijeen waren! DERDE EN LAATSTE PUBLIEKE KAMPVUUR In overweldigende getale is het publiek opgekomen. En dat, terwijl tegelijkertijd de laatste opvoering in het wereldtheater gegeven worden en er een extra avond-demonstratie in de arena is! Onze kampvuurleider „Pom” heeft ditmaal een internationaal program van typisch folkloristische inslag gekozen. Schotse doedelzakspelers, Zwitserse jodelaars, Siammese dansers, Egyptische zangers, Engelse harmonikaspelers en een fraai Engels melodrama: de prinses en de kat. Het publiek ziet toe, bewondert, luistert geïnteresseerd, applaudiseert georganiseerd en lacht onbedaarlijk. Kijkenderwijs wordt een indruk meegenomen van de zee van mogelijkheden, welke het Spel van Verkennen biedt. Weliswaar is het niet een kampvuur van de fijne stemming en intimiteit rond de warmende vuurgloed, zoals we dat in de kleine kring van een troepkamp kennen, maar als massaal kampvuur is het er een, dat klinkt als een klok! En daar kwam men voor. PROGRAMME 7.— Reveille. Signal. 9.30 Flag-break. Signal. 10.- Ceremonial Holy Mass. JAMBOREEZONDAG Protestant service in the rnc . • ZONDAG. 8 AUGUSTUS 1937 Sea Scout excursion. 12.— Public admitted to the camp. 13.30 The Chief Rabbi of f / O was het op de vier vorige Wereld-Jamboree’s, zo Holland adresses Jewish f t is het ook nu: de tweede Zondag in de Jamboree- 16.- Iceknd invites friends of periode is de Jamboree-Zondag. Dan komt het publiek Iceland. niet meer bij duizenden, maar bij tienduizenden. Tea for Sea Scouts in the ’s Ochtends is het nog rustig in het kamp. Voor het altaar 18. - Scouts'own for British de katholieke verkenners aller landen weer bijeen, Scouts, in the arena. waar Rector B. H. de Groot, voorzitter der Interdiocesane 19. — Sea Scout excursion to Jeugdcommissie, de H. Mis opdraagt, geassisteerd door „ et Spaarne . den Belgischen Verbonds-hoofdaalmoezenier De Neuter 20. —Glosmg 01 the camp to the , 0 pUbyc- en den vertegenwoordiger van den Oostenrijksen Korps- 22.— Closing of the market to kurad. Scheidl. the public. In Je arena preekt Prof. Dr. A. H. de Hartog voor de 22. — Süence. Signal. 1 1 • 1 . r° , , 23. — Nocturnal worship for protestantse padvinders. De predikant heeft als tekst R.C.Scouts. gekozen 1 Thessalonicensen 5:23. ,,En uw geheel op- rechte geest en ziel en lichaam worde onberispelijk bewaard.” Spr. herinnert er aan, dat een padvinder een bergbestijger moet zijn. Hij verkent onbekende gebieden, beklimt onbekende hoogten, observeert en geniet vandaar van de wijde vergezichten. De verkenner is een man, bij wiens exploratie de gehele mens betrokken wordt. Met lichaam, ziel en geest streeft hij naar de verwezenlijking van zijn idealen. Hij moet ontvankelijk zijn voor het hoogste goed, zooals de aarde open ligt voor de stralen der zon, om onder haar kracht tot bloei te komen en vruchten te dragen. Daarom luidt de tekst: ,,En uw geheel oprechte geest en ziel en lichaam worde onberispelijk bewaard.” RECORD-BEZOEK Dat deze Zondag zelfs het dagbezoek van alle vroegere Jamboree’s nog met stukken zou slaan, zullen maar weinigen gedacht hebben. Alleen van Amsterdam C.S. vertrokken niet minder dan 81 extra treinen naar Haarlem! Volgens de dagbladen staat Vogelenzang deze dag met zijn 1 2 5.000 bezoekers en 30.000 padvinders op de vijfde plaats van Nederland! Niemand onzer, die zich niet verheugt in deze overweldigende belangstelling, al wordt het wel eens wat érg drukkend op deze toch al zo warme Zondag. Arena en wereld-theater zijn al gesloten, dus het publiek beweegt zich over de subkampwegen langs de kampen, bij drommen! De belangstelling beperkt zich met tot bekijken van de kampen met hun inrichting en bedrijvigheid der verkenners, want velen zijn met tevreden voor zij met een zo groot mogehjke verscheidenheid van buitenlandse verkenners op een foto staan, zoveel mogelijk handtekeningen verzameld hebben en zo interessant mogelijk ge,,sjeenst”. Onze Palestijnse, Syrische en andere exotische broeders, hebben een zware dag! Vandaag staan kalfsbiefstuk, appelmoes, aardappelen en pannekoeken op het menu. En daar het elke troep of patrouille vrij staat de beste tijd voor het bereiden van zijn maaltijden te bepalen, kan men vrijwel de gehele dag door ergens in het kamp zien koken en bakken. Ongetwijfeld zijn nooit ter wereld onder groter publieke belangstelling kalfsbiefstukjes gebraden. Het bruin worden van een pannekoek verwekt een volksoploop. Nee, voor het serieus bekijken van de padvindersbeweging, zoals een Jamboree daar gelegenheid toe bieden kan, is vandaag geen plaats. Maar zeker is, dat die honderdduizend en meer de indruk hebben meegenomen, dat de padvindersbeweging een sympathieke, wijdvertakte, internationale organisatie is, die ook na de Jamboree, in het dagelijkse leven, belangstelling verdient. NACHTELIJKE AANBIDDING Lang nadat het dagrumoer verstorven is, knielen contingent na contingent de katholieke verkenners, bij de rosse gloed van flambouwen, voor het Hoogaltaar, waar een nachtelijke aanbidding van het H. Sacrament wordt gehouden. Een plechtige nacht, waarin de katholieke verkenners der verschillende nationaliteiten elkaar om het half uur tot zeven uur ’s ochtends regelmatig aflossen. Een flonkerende sterrenhemel koepelt de ganse nacht boven de devote groep, die aan het einde van het feest dank brengt aan God en bidt voor de wereldvrede! de Pax Christi. De markt na i 2 uur! The market after 12 0’doek a.m. PROGRAMME 7.— Reveille. Signal. 9.30 Flag-break. Signal. 12.- Last time camp opens to OFFICIËLE SLUITING the public. Signal. . 14.30 Last Pageant of Nations MAANDAG, 9 AUGUSTUS 1937 m the arena. 16.— Farewell-speech by the Chief Scout. Closing ceremony. T TOOR de laatste maal op deze Jamboree marcheert 20.— Camp closed to the y de machtige stoet der 28.000, die 3 5 nationali- 20.- Grand combined closing- teiten uit 56 verschillende landen vertegenwoordigt campfire for Scouts of all langs den Chief Scout. the sub-camps. Het is geen droef afscheid, maar een triomfantehjke feest- tocht van hen, die de wenk van den Stichter ter harte 20.10 H.R.H. Princess Juliana hebben genomen en rijk van hier zullen vertrekken, rijk and H.R.H. Prince Bern- aan nieuwe ervaring, indrukken van een historisch land, hard of the Netherlands contact met een te weinig gekend volk en vooral rijk aan 22.— Closing of the campfire. nieuwe vriendschap. Niemand of hij betreurt, dat het officiële afscheid al zo spoedig komt, maar droefheid? Nee, vreugde! ’n Ieder grijpt de kans aan om voor de laatste maal op de meest hartehjke wijze uiting te geven aan zijn dank voor den Chief, die het Spel van Verkennen, en de gastvrijheid van Nederland, dat de Jamboree mogehjk maakte. Daarom trekt vreugdegolf na vreugdegolf langs de tribunes, een triomfantelijk slotdéfilé. Als een gigantische spiraal, draait de onafzienbare stoet in gelederen van twaalf om de rots in het centrum van de arena, want ditmaal zal geen rally de Jamboree besluiten, maar zal de Chief temidden van alle deelnemers, op de hem karakteristieke wijze, tot sluiting van de 5e Wereld-Jamboree overgaan. Als boven de arena een zwaar ronkend K.L.M.-vliegtuig grote bochten draait, dan weten we dat daar de verkenners gaan, die door een lichamelijke handicap niet aan het défilé kunnen deelnemen. Jamboreeleiding en -reisbureau bieden deze vlucht aan, waarvan B.E.-padvinders en hun begeleiders uit Engeland, en Nederland genieten. Na ruim anderhalf uur defileren is het leger der tienduizenden tot rust gekomen en wacht. Duidelijk klinkt dan over de arena het verzoek van den Chief om te gaan zitten. Een pad wordt vrijgemaakt en we zien den Grijzen Chief, gevolgd door de 3 5 contingentsleiders over dat pad, tussen die zee van jongens door, naar de rots schrijden. Als hi] deze beklommen heeft, kunnen de verkenners hun geestdrift niet langer bedwingen en een donderende ovatie breekt los. Dan, als een diepe stilte is ingetreden, klinkt die vertrouwde stem van hem, wiens voorbeeld al zovele millioenen een weg heeft gewezen op de levenszee en wiens markante figuur zich temidden van de wereldbeweging, welke hij stichtte, aftekent tegen een enorme Jacobsstaf. Beide symbolen van eenvoud en van verstrek- kende betekenis. Dat tegen strakblauwe lucht bij gulden zonneschijn de Nederlandse driekleur fier boven hem uitwappert, geeft ons, Nederlanders, het trotse gevoel van voldoening, dat hier de, tot nog toe, meest succesvolle Wereld-Jamboree gesloten gaat worden. DE CHIEF SPREEKT De Chief spreekt er dan zijn vreugde over uit, dat zovelen naar deze Jamboree zijn gekomen, die eigenlijk veel te gauw voorbij schijnt. Hij herinnert aan het voornaamste doel der Jamboree’s: vrienden maken, zoveel je kunt. En hij stemt in met hen, die spreken van een jongens-kruistocht. In vele opzichten is de broederschap van padvinders immers een kruistocht? „Padvinders uit alle delen der wereld”, gaat de Chief voort, „zijn als gezanten van de Goede Wil tezamen gekomen en hebben vriendschap gesloten, hinderpalen van ras-, geloofs- en klasseverschil ten spijt. Dat is ongetwijfeld een kruistocht! Ik raad je nu, om dat goede werk voort te zetten, want spoedig zul je mannen zijn en als er dan geschillen rijzen tussen de landen, zal op jullie schouders de last der verantwoordelijkheid rusten. Als je vrienden bent, zul je natuurlijk geen getwist wensen. Door de vriendschappen, waarvoor op deze grootse Jamboree de grondslag is gelegd, te veredelen, baan je de weg voor oplossingen van internationale Wheeling round and round for the closinfl ceremony n t. ï' i , i problemen, door middel van besprekingen van vredelievend karakter. Dat zal voor de vrede in de wereld een krachtig en verstrekkend gevolg hebben. Beloof daarom allen hier, dat je je uiterste best zult doen om de vriendschap tussen de padvinders van alle nationaliteiten te helpen bevestigen.” De Chief wijst dan op de betekenis van de Jacobsstaf, het Jamboree-embleem. Het draagt het kruis, symbool van opoffering en van het grote Christelijke Geloof. Maar het heeft ook andere armen, die tonen, dat de padvindersbewegmg met aan een bepaald geloof gebonden is, maar wijd genoeg openstaat om hen van alle godsdienstige overtuigingen te omvatten. Het embleem heeft tien punten, die nadruk leggen op de tien punten van de pad vinders wet.. „Vergeet nooit wat de padvinderswet betekent. Dat zal je onder alle omstandigheden helpen en van grote steun zijn om de idealen van het Verkennen in vervulling te doen gaan en zodoende in dienst te zijn van God.” DE JACOBSSTAF DE WERELD OVER Van elk contingent komen achtereenvolgens de contingentsleiders naar voren, om uit handen van den Chief een Jacobsstaf te ontvangen als een symbool van de Goede Wil. Dan vervolgt de Chief: „De tijd is voor mij gekomen om jullie vaarwel te zeggen. Ik wens jullie een gelukkig leven toe. Je weet, dat velen onzer elkaar nooit meer zullen ontmoeten op deze wereld. Ik ben in mijn 8iste jaar en aan het einde van mijn leven. De meesten van jullie staan nog aan het begin, en ik hoop, dat jullie leven gelukkig en vol succes zal zijn. Je kunt dit bereiken door je best te doen om de pad- vinderswet in je dagelijkse leven toe te passen, waar je ook bent. Ik hoop, dat jullie allen het Jamboreeteken, dat je nu op je uniform draagt, zult bewaren. Het zal een herinnering zijn aan de gelukkige dagen, die je hier in het kamp hebt doorgebracht. Het zal je helpen onthouden om de tien punten van de padvinderswet tot gids op je levenspad te nemen en het zal je herinneren aan de vele vrienden, tot wie je de hand ten vriendschap uitstrekte, waardoor je meehielp om door Goede Wil God’s Rijk van Vrede onder de mensen te brengen. Mijn boodschap aan jullie is, verspreid vriendschap en broederschap over de gehele wereld. Good-bye and God bless you all!” En met zijn hoed in de hand en een stem vol emotie herhaalt de Chief, met nadruk op elk woord: „God bless you all!” Diepe indruk maken deze woorden op allen. Ieder voelt de betekenis ervan en begrijpt daardoor beter de waarde van deze Jamboree. Een Jamboree die nu voorbij is. Maar de beweging zal voortgaan, het werk van den Chief en Stichter, dat nog door hem zelf tot deze hoogte opgevoerd kon worden zal in steeds stijgende lijn voortgezet worden, totdat de wereld doordrongen is van die geest van Goede Wil en broederschap, waar de Chief de basis voor legde. Dat moet allen door het hoofd gaan, als die stilte valt na de laatste woorden van den Chief Scout. Dit is een ogenblik, dat niemand, die hem hoort en ziet, ooit zal kunnen vergeten. Als de Chief weer tussen de rijen doorschrijdt loopt hij door een poort van Jacobsstaven, terwijl rondom een bos van verkennersstokken oprijst om den Chief opnieuw toe te juichen. De Jamboree is officieel gesloten, maar toch zullen er nog enkele gebeurtenissen aan het eigenlijke afscheid vooraf gaan, die tot de mooiste herinneringen aan dit kamp zullen behoren. SLOTKAMPVUUR Uit alle subkampen zijn de tienduizenden naar de kampvuurplaats gekomen. Een bijzonder kampvuur, want ditmaal is geen publiek toegelaten. De duinhellingen zitten vol padvinders, we kunnen nu goed zien, dat schattingen van vorige bijeenkomsten niet overdreven zijn, want hoewel hier 28.000 verkenners bijeen zijn is het toch niet zo vol als op vorige publieke kampvuren. Pom heeft er al gauw op de bekende wijze de stemming in gekregen. Het vuur is ceremonieel ontstoken, de B.-P.yell heeft geklonken. Hij heeft zijn mensen weer in handen. Het Jamboreelied weerklinkt in drie talen . . . maar plotseling wil het niet meer. Er wordt niet meer gereageerd, er komt beweging van de Vogelenzangse kant, rumoer. Pom probeert door de vlammen heen te zien, wat fhr. ir. W. G. Ro'éll, Prins Gustaaf Adolf Prins Bernhard, Mevr. Rambonnet en Prinses Juliana, op de zetel daarachter Lord Baden-Powell, allen in volle aandacht voor het kampvuurprogramma H.R.H. Princess Juliana, H.R.H. Prince and H.R.H. Prince daar achter tegen de donkere bosgroep toch gebeurt en maant tot stilte. Hij begrijpt het niet en weet het niet. . . Niemand wist het toch? Maar nu weet iedereen het, in de kortst mogelijke tijd: „De Prins!” In een ogenblik heeft de roep zich vertakt over die ganse kampvuurkring. „En de Prinses!”, komt er meteen achteraan. Kon het nog verrassender op deze laatste kampvuuravond? Dit overtreft de stoutste verwachtingen. Het plaatselijke hoerageroep groeit uit tot een massale ovatie, die glimlachend door Ons Koninklijke Paar in ontvangst wordt genomen. Pom geeft vlug een draai aan zijn programma en slaagt er in zijn Tsjechisch orkest het Wilhelmus te laten spelen. Als één man zingen allen mee. Klinkt prachtig hier op deze zomeravond in het duin. Maar de Tsjechen kennen meer en laten een Hollandse potpourri horen. Dan volgt de Oranje-yell en de Hallo-yell ter begroeting der Hoge gasten. De Prins en Prinses nemen op de grond plaats, net als alle andere „gewone” kampvuurdeelnemers, en Ze laten de zetels voor den Chief en den Hoofdverkenner. Pom heeft de losgeglipte draadjes weer in handen en de echte kampvuurstemming keert terug, nu de Prinses en de Prins in de grote kampvuurgemeenschap zijn opgenomen. Dit blijkt al gauw uit de wijze waarop Zij meedoen aan het massaapplaus, de yells en de kampvuurliedjes. 'n Tiroler jodelliedje, komische Franse gymnastiek, Poolse dansen en dan komt Akela Rijks in zijn onverbeterlijke Buziau-imitatie. Hartehjk lachend stemmen Prinses en Prins in met de vrolijke reactie op Rijks’ mimiek. We ontsteken gezamenlijk een „vuurpijl”t zingen van de zilvervloot en „Pack up your troubles”, dan komen de verpleegsters met een vrolijk hospitaalnummer. Toth en Beet laten zien, dat ze tot de klasse van internationale kampvuurleiders behoren. De Schotten oogsten al succes voor ze een noot uit hun doedelzakken hebben geknepen. De Amerikanen verhogen de romantische sfeer van dit kampvuur nog met een effectief Indianennummer. Daarvan vormt de Adelaarsdans de climax, tevens het eind van dit onvergetehjke kampvuur. Maar zo besluit Pom nog niet. Immers over vier jaar zal er weer een Jamboree zijn? Daarom laat hij een stuk hout uit het kampvuur halen, om dat te bestemmen voor het eerste kampvuur, dat op de 6e Wereld-Jamboree ontstoken zal worden. Een symbolisch gebaar, maar één dat even de band laat voelen, die van Jamboree tot Jamboree, van land tot land de wereld over gaat. De Prinses en de Prins verlaten het kampvuur door een vrijgemaakt pad tussen de rijen verkenners, die Hun weg verlichten met zaklantaarns. In de verre verte klinkt het tijdschot van tien uur en Pom verklaart het laatste kampvuur voor gesloten. Hoe het programma voor het slotkampvuur groeide! The original programme of the campftre chie] Myr? Jan?borceZw^rftocbt Va»7 Z73oli-9 Aujustos. 3r? boud. Pagl. dag bof K 27/20 Ouli. i?outcscb