Kt ;
i 3











epe^esch ie3 eo i s M dela^ei) vat) Napoleor)!
V. eJ. Ki-iO ppE R^.







rorneli§ w V.» C ' ""r 'V« '
''****•» b*g9.







ftïft-h ■ DE JONGE TAMBOER.' "
EENE GESCHIEDENIS UIT DE DAGEN VAN NAPOLEON I.
J^aai: het cingelsch.
Corvelis ran df>T Non t
DOOR Porïoïr/tftt JOU
S-Grave7)j.fii ( P. J. KLOPPERS.
Tweede Druk.
KIND- BOEK- LEES? ft"1
O. L. B- 'S-QRAVENHAüt
Qy7__^\/p
f!
NIJMEGEN — P. J. MILBORN.



/2£f <L/o/
Neerbosch. — Snelpersdruk der Weesinrichting.



Corweïfg yao der Kent
' f ?',r 7 ~-rT<?at t rr{y e j) j, pg (
HOOFDSTUK I.
DE ARME, VERLATEN KNAAP.
Ongeveer zeventig jaren geleden stond er aan het uiterste einde van een lief dorpje in een der zuidelijke graafschappen van Engeland eene boerenwoning, geheel in ouderwetschen vorm opgetrokken, aan welker zijde zich een schuur bevond. Op het oogenblik waarvan wij spreken, zien wij een jongen tegen de poort der schuur leunen] die half tot zichzelf, half tot een grooten Newfoundlander sprekende, zoo verdiept schijnt in zijne eigen gedachten, dat hij in het geheel geene oogen heeft voor hetgeen hem omringt. Naar zijn uitzicht te oordeelen, kan hij niet veel ouder dan dertien jaren zijn. Zijne heldere, blauwe oogen blikken vrijmoedig onder de bruine wenkbrauwen op en zijn open gelaat, door een krans van donkerbruine krullen omlijst, boezemen u vertrouwen voor hem in, ook al teekenen zijne trekken nu niet zoo blijde en opgeruimd als gewoonlijk het geval is bij kinderen, die een aangenaam tehuis, liefhebbende ouders en een rein geweten bezitten.
Maar de arme Harry Winter had geen aangenaam tehuis. De liefde van bloedverwanten en vrienden, die het leven van andere kinderen van zijn jaren zoo gelukkig en schoon maakt, kende hij slechts uit verhalen van anderen.
oor hem bestond ze niet en in zijne vlagen van droefgeestigheid, als hij daar alleen aan de poort der schuur stond te mijmeren, dacht hij ze nooit te zullen gevoelen. Zijn moeder was gestorven, toen hij nauwelijks vijfjaren oud was. Zijn vader was soldaat.



Zijn moeder! Harry had haar zoo lief, die goede, teedere moeder met hare schoone haren en haar bleek gelaat, dat hij nooit, neen, nooit vergeten zou. In zijneverbeelding was het hem vaak, alsof zij nog van uit den hemel op hem neerzag en deelnam in zijne weinige vreugde, maar bovenal in zijn verdriet.
Vóór acht jaren was Harry Winter overgelaten aan de zorg van de zuster zijner moeder, de echtgenoote van den landbouwer Grey, die de kleine hoeve van Hill-Side gekocht had. Zoolang zijn tante leefde, gevoelde Harry zich tamelijk gelukkig, ook al kon hij zijn lieve moeder maar niet vergeten. Tante Grey was waarlijk een goede vrouw. Zij leerde haar neef lezen en schrijven en wat no°- meer waard is, zij herinnerde hem aan den God zijner moeder en onderwees hem in de wegen des Heeren. Bovenal vermaande zij hem, altijd waarheid te spreken en steeds te bedenken, dat wij onder Gods hoede zijn, wanneer wij het goede doen.
Doch nieuwe smart wachtte onze Harry. Toen de knaap twaalf jaren oud was, stierf zijn tante. Boer Grey, die in zijn beste oogenblikken een koud en gevoelloos mensch was, werd nu nog harder en ruwer tegen den knaap; hij voegde hem scheldwoorden toe, verweet hem, dat hij zijn genadebrood at en bij Harry's minste fouten werd hij geweldig driftig en sloeg hij den jongen hevig.
Wellicht hadden de omstandigheden medegewerkt om boer Grey tegen zijn neef te verbitteren. John Winter had beloofd telkens geld te zullen zenden tot onderhoud van zijn zoon, maar deze vergoeding kwam gansch niet geregeld in en in de laatste drie jaren had men op de hoeve volstrekt niets meer van den soldaat vernomen. Boer Grey zeide, dat hij wel dood zou zijn en dit scheen maar al te waarschijnlijk, want de vreeselijke en langdurige oorlogen op het vaste land hadden ook over menig Engelsch gezin hun rouw en ellende uitgestort en waarom zou Harry dan recht hebben om te hopen,, dat zijn vader meer zou beschut geworden zijn dan de. overige strijders, die er het leven bij lieten.



Arme, verlaten jongen! Zijn hart was zoo droef gestemd, terwijl hij daar stond en de laatste stralen van <le ondergaande zomerzon haar purperglans over zijne bruine krullen uitgoot. Max, de groote Newfoundlander bespiedde zijn gelaat en keek hem aan met een blik zooals honden, trouwe honden dat kunnen, als zij zeggen willen, hoezeer onze smart door hen gedeeld wordt en hoe gaarne ze iets zouden doen om ons te troosten. Harry scheen hem te verstaan, want hij boog zich over het dier en legde zijn hoofd op den kop van Max.
wMax! Goede, oude Max! Gij houdt van mij, dat weet ik wel! Ik geloof niet, dat vader dood is, hoort ge, en 't is hard, erg hard van oom, dat hij het zegt. Ik wenschte, -dat wij samen, gij, Max en ik, heengaan konden, om vader te zoeken. Ik geloof, dat ik wel gaarne soldaat zou zijn l" prevelde Harry. ,/t Moet wel heerlijk zijn, om eiken dag muziek te hooren en die mooie vlaggen te zien. Die vlaggen zijn nog veel mooier dan die, welke ze in het dorp uithingen, toen daar de tijding kwam van den laatsten grooten veldslag. Ik wilde wel eens weten, of vader daar ook was. Ik durf wel te wedden van ja. Och 't zal mij eens benieuwen, of ik hem nog herkennen zal, als hij tehuis komt."
En de hand voor de oogen houdende, trachtte hij zich een oogenblik al het heerlijke van vaders tehuiskomst te verbeelden en zich vaders vriendelijk gelaat voor den geest terug te roepen, zooals het zich over hem heen boog om hem een kus te geven. Zie, dan had hij moeite de tranen te weerhouden en hij beet zich op de lippen, als hij zich herinnerde, hoe zijn wreede oom hem nog dienzelfden morgen gezegd had, dat er geen denken was aan de tehuiskomst van zijn vader, dat die al lang dood was, dat niemand meer voor zijn onderhoud betaalde en dat hij maar de wereld in moest om zelf den kost te verdienen.
vLuie vlegel!'' schreeuwde een stem uit den hof. „Wat sta je daar weer te hangen! Maak, dat je weg komt, ot ik zal je weg slaan, zooals van morgen, versta je \"



Toch was Harry uit zijn aard geen luie jongen. Toeu zijn tante nog leefde, was hij er altijd op uit om haar een genoegen te doen. Hij zou wat blij geweest zijn, als hij den knecht op de hoeve met het een of ander had kunnen helpen, maar wanneer hij trachtte iets te doen, werd hij met booze woorden teruggestooten. Zoo verloor hij den moed en durfde zich niet meer bij de arbeiders voegen.
Weet ge, wat het geval was? Boer Grey had zijn plan gemaakt, zooals hij gewoon was te zeggen, om van den jongen verlost te worden, hoe eer hoe beter. Daar hij echter niet wilde, dat de dorpelingen zouden zeggen, dat hij den neef van zijn vrouw de deur uit gejaagd had, trachtte hij den jongen het leven zóó te verbitteren, dat deze uit zichzelf wegliep.
Harry schrikte en werd bleek, toen hij ooms stem hoorde, doch weldra had hij zich hersteld. Hij ging weg van de poort en wandelde den weg af, die naar het dorp voerde, terwijl Max hem dicht op de hielen volgde.
Max behoorde niet aan boer Grey. De hond was het eigendom van een heer, die in de nabuurschap woonde. Wanneer deze jaarlijks eenigen tijd naar Londen ging, liet hij den hond onder de zorg van boer Grey achter. Max hield niet van den boer en, hoewel hij nooit gewoon was te bijten, had hij toch de leelijke gewoonte zijn tanden te laten zien, als het hem niet aanstond. Daarom mocht Max zoo ongeveer doen wat hij wilde.
Honden hechten zich altijd aan de vriendelijkste en beste menschen uit hunne omgeving, zoowel onder kinderen als volwassenen. Max hield veel van Harry en Harry beloonde die gehechtheid met warme vriendschap. De knaap koesterde zelden een plan of eene gedachte, die hij niet, op welke wijze dan ook, aan Max zocht te openbaren.
Terwijl hij daar nu door de laan wandelde met een hart, dat zich steeds meer verbitterde tegen de wreedheid en onrechtvaardigheid van zijn oom, overlegde hij bij zichzelf, dat hij maar wegloopen moest nog dien-



zelfden avond en dat hij Max moest medenemen. Doch eensklaps herinnerde hij zich, dat Max aan de zorgen van zijn oom bevolen was en dat hij den hond stelen zou, als hij dien met zich voerde.
//Tante zeide altijd, dat niemand ons kwaad doen kan, als wij doen, wat goed is. Ik geloof, dat ik een erg booze jongen ben, anders zou ik niet zóó ongelukkig zijn. Vader! Lieve Vader! Waarom gingt ge toch heen? Wat moet ik toch doen ? Och, wat moet ik toch beginnen ?"
Bitter schreiende, wierp hij zich op den grond. Max ging even treurig naast hem liggen, terwijl hij zijn kouden neus tegen Harry's vochtige wangen drukte. Harry sloeg zijn arm om den hals van den hond.
Het begon reeds te schemeren, maar Harry gevoelde zich te ongelukkig om aan den tijd te denken en misschien zou hij daar nog wel een uur zoo gelegen hebben, indien hij niet in zijne treurige overpeinzingen was gestoord. De arme jongen! Hij was nauwelijks twaalf jaren oud en toch was hij zoo ernstig en somber, als een volwassen man, wiens leven vol zorg en kommer is.
Plotseling sprong Max op en begon vroolijk te blaffen. Harry beurde het hoofd op en daar zag hij het vriendelijk gelaat van den eigenaar des honds, baron Elton van Holly Grange.
Newfoundlanders kunnen wel niet spreken, maar zij hebben een eigenaardige wijze om zich verstaanbaar te maken, die vaak nog beter aan het doel beantwoordt dan menschelijke woorden.
Xadat Max zijn meester op ondubbelzinnige wijze zijn vreugde betuigd had over diens terugkeer en mijnheer Elton zijn trouwen hond herhaalde malen had geliefkoosd, trippelde deze weder naar Harry. Het beest ging naast hem zitten en, zijn meester met zijne schoone bruine oogen smeekend aanstarende, scheen hij tot hem te willen zeggen :
//Dat is mijn vriend; hij is ongelukkig. Gij hebt mij liet en ik ben er zeker van, dat ge hem ook helpen wilt. Ik ben maar een hond en kan niets voor hem



doen, doch gij zijt een man en een goed man ook. Als ge hem niet helpt kan ik niet van u houden. Ik weet, dat gij het wel kunt; doe het om mijnentwil!"
Zoo' ongeveer trachtte Max in hondentaal tot zijn meester te zeggen en baron Elton scheen hem wel te begrijpen, want hij sprak heel vriendelijk tot den bedroefden knaap en verzocht hem den volgenden morgen op het kasteel te komen.
HOOFDSTUK II.
EEN VKEESELIJKE BESCHULDIGING.
Het was bijna geheel donker, toen Harry \Vintei naar de hoeve terugkeerde. Max was zijn meester naar het kasteel gevolgd. De knaap gevoelde zich zeer eenzaam en verlaten, nu hij zijn viervoetigen vriend miste, maar hij hoopte hem morgen weer te zien en hij koesterde de stille verwachting, dat mijnheer Elton het een of ander middel zou weten te vinden, om hem uit zijn onaangenaam verblijf te verlossen.
„Wat hij mij ook aanbiede, slechter dan hier kan ik het niet krijgen," dacht hij. //Oom heeft geen recht om mij zoo te slaan en mij telkens te verwijten, dat ik mijn eigen brood niet verdien. Misschien heelt mijnheer Elton wel wat voor mij te doen. Hij moest mij eens eene betrekking in Londen bezorgen. Ik heb wel van meer jongens gehoord, die even oud waren ais ik en daai eene betrekking kregen. Maar toch ... ik weet niet: het liefst van alles zou ik soldaat worden! Nu, het zal mij eens benieuwen, wat de baron voor mij doen wil, want hiervan ben ik toch wel zeker, dat hij het een of ander met mij voor heeft."
Hij blikte de' hoeve rond, of hij zijn oom niet zag, want hij wilde hem de boodschap van den baron overbrengen vóór Grey zich aan den avonddisch nederzette.



//Oom is zeker over den landweg naar den hoefsmid of naar de herberg gegaan, anders moest ik hem gezien hebben. Dat is wel jammer. Ik ben altijd bang voor hem, als hij binnenshuis is. Hij was nooit zoo tegen mij, toen tante nog leefde. Somtijds geloof ik, dat hij gek is."
Met een diepe zucht lichtte Harry de klink van de keukendeur op en daar hij niemand zag, ging hij naar binnen. Moede van al zijn verdriet, zette hij zich op de bank bij het venster, liet zijn hoofd op zijn hand leunen en weldra sluimerde hij in.
Boer Grey had voor zaken zijne woning verlaten. De oude dienstbode, die zijn huishouden waarnam, had van de gelegenheid gebruik gemaakt en daar er niemand tehuis was, een buurpraatje aangeknoopt met haar naaste buurvrouw.
Het was stil en rustig rondom de hoeve. Het keukenvenster stond open en de stralen der ondergaande zon -wierpen haar laatsten purpergloed in de ruiten. Een klein bloemtuintje omgaf de hoeve. Het dagwerk was afgeloopen en de arbeiders waren naar huis gegaan. De varkens waren zeker vermoeid van al hun geknor en drie vette koeien lagen rustig in een stal te herkauwen. Alles was stil en Harry sliep rustig voort.
Daar naderden voetstappen. Een man met een zeer ongunstig uiterlijk sloop naderbij. Het was ongetwijfeld een landlooper. Hij boog zich over de vensterbank, 0111 een blik naar binnen te werpen, doch hij zag niemand dan den sluimerenden knaap.
//Die slaapt vast genoeg!" zeide hij zacht. ,/Zou hier niets voor mij te halen zijn? Ha! wat staat daar? Dat is een goede vondst voor mij. Als ik er maar bij kan komen zonder den jongen wakker te maken."
Op de tafel lagen eenige dagboeken. Een derzelve lag nog geopend en een pen rustte tusschen de bladen. Een inktkoker stond daar voor en een bakje, waarin zich een zakje met geld bevond naast het geopende boek. Waarschijnlijk was Grey uitgeroepen, terwijl hij bezig ■was zijne geldzaken te noteeren en wetende, dat zich



niemand op de hoeve bevond dan zijn huishoudster, had hij verzuimd het geld en de boeken weg te sluiten.
De landlooper klom voorzichtig naar binnen, nam den zak uit het bakje en stond even spoedig weer buiten. Hij zag om zich heen, doch niemand was er in den omtrek en de jongen sliep maar door.
,/Prompt zoo! Daar zijn groote stukken in !" mompelde hij vergenoegd. //Ha, ha! Dat is een aardigvondstje voor mij! Doch wacht, ik zal het geld in mijn zakdoek knoopen. Die zak kon gevaarlijk worden. Stil! Laat ik het even overschudden \"
De zak was met een G. gemerkt. //Ziet ge wel ? prevelde hij, //diefzak behoort hier en moet hier blijven ook, maar het geld is niet gemerkt, en terwijl hij den inhoud in zijn zakdoek overnam, speelde er een booze glimlach om zijne lippen, die zijn gelaat nog onaangenamer uitdrukking gaf. Daarna wierp hij den zak weg. Deze viel juist tusschen de tafel en de bank in, waarop Harry zat te sluimeren.
Arme jongen ! Hij droomde gansch niet, welke gevolgen de sluimering op dezen zomeravond voor hem hebben zou !
Daar kwam de oude Patty, wier buurpraatje eindelijk uit was, haastig de keuken in. Zij was wel overtuigd, dat zij ongeveer een uur had verzuimd en nu was zij boos op zichzelf.
//Haast je, rep je!" zeide ze. //Straks komt de baas te huis en als dan het avondeten nog niet klaar is .... ! Heden mijn tijd! Kom, weg met den boel l"
Harry ontwaakte van het geweld, waarmede Patty te werk ging.
//Wat is er, Patty? Wat hebt ge? Is oom tehuis?'' //Gelukkig niet! Lieve mensch, ik heb nog werk genoeg en dan met zoo'n rheumatiek in de armen, als ik heb. Kom, Harry, doe je oogen eens los en ruim mij de tafel eens op?"
//Komaan, ik zal je helpen, Patty. Wees maar niet boos! Zal ik die dagboeken maar op het aanrecht leggen ?"



//Ja, en zet er den inktkoker bij! Lieve lijd! Het is zoo negen uur. Hebt gij den baas wat te vragen?"
vJa, Patty."
//Hij is zelden goed gemutst, maar van daag vooral is hij bijna niet te genaken. Je deedt beter, als ie maar naar bed gingt, Harry."
//Ook goed, Patty. Geef mij maar een stuk brood en een stuk kaas, dan ga ik maar. Als oom tehuis komt, zeg hem dan, dat ik den baron ontmoet heb in de laan en dat hij Max mede genomen heeft naar het kasteel.
//Daar hebt ge een boterham, mijn jongen. Zoo'n groot stuk kaas had ge zeker niet gekregen, als de baas thuis was geweest. Zeg eens! Heeft de baron je niet verteld, dat zijn neef naar den oorlog gaat?"
//Neen! Gaat mijnheer Arthur naar den oorlog? Weet ge het zeker?"
//Ja, 't is vast waar! 'k Heb het zelf van . .. ."
//O Patty! Ik wenschte, dat ik met hem meegaan mocht !"
//Malle jongen! Moet jij dan ook doodgeschoten worden? Is het niet genoeg, als er reeds één uit de familie aan dien vreeselijken oorlog moet opgeofferd worden?'*
//Iedeieen sterft niet in den oorlog, Patty. Ik wenschte, dat gij daarover anders spraakt. Gij weet, hoe ongelukkig ik mij gevoel bij de gedachte, dat ik mijn goeden vader misschien nooit weêr zien zal."
//Zet dan je zinnen niet op den oorlog, jongen. Ge weet niet, wat dat zeggen wil. Ik weet er meer van dan gij. Ik heb mijn grootmoeder meer dan eens hooren beschrijven, hoe zoo'n slagveld er uitziet na den strijd, hoe de menschen afgeroepen werden, om te zoeken^ wie er dood was en hoe de gewonden werden weggediagen. Zij en haar man hebben den tocht meêsjemaakt onder koningin Anna. Ofschoon zij dicht aan "de honderd kwam, nog altijd sprak zij over het vreeselijk schouwspel en de schrikverwekkende schoten van dién rampzaligen oorlog."
//Ja, natuurlijk! Dat spreekt van zelve! Voor vrou-



wen is het altijd akelig. Maar ik ben een man, tenminste ik hoop het te worden, als God mij het leven spaart en het is de plicht van een man om voor zijn vaderland te strijden. Men kan mij dooden, doch 't is evenzeer mogelijk, dat ik in het leven gespaard word. Bovendien, wie weet, of ik ook nog niet helpen kan om een veldslag te winnen, en of ik nog geen officier word. Nu, Patty, zou dat niet heerlijk zijn?"
Bij deze woorden helderde zich het gelaat van den knaap op en zijne oogen glinsterden van een vuur, dat de oude vrouw maar gansch niet beviel, want op haar manier hield zij veel van den jongen en vreesde niets zoozeer, dan dat zij zijn gezelschap zou moeten missen.
<zO Patty! Als ik maar geld genoeg had, dan zou ik een trom koopen en ik zou leeren trommelen. Als ik het goed kende, dan ging ik naar den een of anderen kapitein of zoo'n grooten mijnheer, die de soldaten aanvoert en ik zou hem vragen, of hij mij voor tamboer gebruiken kon. Weet ge nog wel, verleden jaar, toen het geheele dorp vlagde en twee nieusve regimenten hier door kwamen om naar den oorlog te gaan, toen was er ook bij elk regiment een jonge tamboer. Nu, die waren geen van beiden grooter dan ik. Als ik maar geld genoeg had! Patty, hoeveel denkt gij wel, dat een trom zou kosten?"
;/Hoe weet ik dat, jongen ! Maar zooveel weet ik wel, dat zoo'n ding meer geld kost, dan gij ooit bij elkaar krijgen kunt. Denk dus maar niet aan dingen, die ge toch niet krijgen kunt."
«Maar ik zal er toch wel eens genoeg voor hebben, Patty. De baron geeft mij dikwijls een tienstuiverstukje. Bovendien, ik ga morgen naar het kasteel en wie weet, wat hij dan voor mij doet?"
//Gij? Naar het kasteel? Jongen, wat scheelt je? W at moet gij daar doen?"
z/Nu, daar behoeft ge niet zoo vreemd van op te kijken, Patty. De baron heeft het mij zelf gelast." //Maar wat moet gij dan op het kasteel doen? '



//Dat weet ik niet, maar het is zeker om wat goedsr want Mijnheer Elton is altijd zoo vriendelijk."
//Och kom ! Zet u maar niets in het hoofd! Meent ge dan, dat rijke lui zich om ons of onsgelijken bekommeren ? Hebt ge den baas al gevraagd, of ge moogt ?"" //Ik heb oom nog niet gezien, maar ge begrijpt, dat hij het mij niet weigeren zal, want hij zal bang zijn,, dat de baron hem dit kwalijk afneemt. Toch zal ik het oom vragen, zoodra hij tehuis komt."
Nauwelijks had Harry dit gezegd, of zijn oom trad de keuken binnen. Naar zijn gelaat te oordeelen had Grey weer veel sterken drank gedronken en zijne wenkbrauwen waren dreigend saamgetrokken.
//Ben je nog niet naar bed, jij, jonge landlooper? Wat zit je hier nog langer te luieren \"
Eer Harry nog tijd had gehad om iets te zeggen antwoordde Patty, die om haar leeftijd en hare vele dienstjaren zich eene vrijheid durfde veroorloven, welke Grey overigens in niemand zou geduld hebben :
//De jongen luiert niet. Hij heeft juist zijn boterham opgegeten !"
//Als hij eten moet hebben naar hetgeen hij gewerkt heeft, dan had hij geen stuk brood meer te goed," antwoordde de boer op bitteren toon. Daar hij echter geeu lust had met Patty te twisten, voor wier tegenwerpingen hij het steeds moest opgeven, wierp hij zich in een stoel en sneed een stuk koude ham voor zich af.
Eensklaps scheen hem iets in te vallen.
//Patty, waar hebt ge mijn geld neergelegd?"
//Welk geld, baas? Ik heb geen geld gezien." //Wel, het geld, dat ik in een zakje op tafel liet liggen." //Als ge een geldzakje op tafel hadt laten liggen, zou dit er nog zijn," antwoordde Patty op ontevreden toon, omdat zij in dit onderzoek een blijk van wantrouwen tegenover haar meende te zien.
//Dat is onzin, Patty. Gij hebt de tafel opgeruimd ; waar hebt gij den zak neergelegd 1"
//Ik heb u immers gezegd, baas, dat ik dien niet ge-



zien heb. Daar was niets op te ruimen dan de boeken en die oude, vuile inktpot. Die heeft Harry opgeborgen; waarom vraagt ge hem niet ?"
Ongelukkiger uitvlucht had Patty niet kunnen kiezen. Niet, omdat zij den toorn van Grey van haar eigen hoofd zocht af te leiden op dat van den knaap, maar zij was uit haar humeur, omdat haar geweten haar beschuldigde, dat zij geruimen tijd bij de buurvrouw geweest was. Dit wilde zij niet bekennen, want Grey zou het haar billijk als een vergrijp aanrekenen en schuld belijden, daarvan hield Patty nu ganscn niet Zij kon het niet velen, dat haar meester haar voor het eerst in zijn leven van oneerlijkheid verdacht. Zij zette hare ellebogen in hare zijden, zag haar meester met een uitdagenden blik aan en herhaalde:
„Ik heb noch je zak, noch je geld gezien. Vraag er Harry naar ! Die heeft de tafel opgeruimd."
De onvoorzichtige Patty! Had zij de gevolgen kunnen voorzien van de aanwijzing, die zij haar meester gaf, zij zou liever tienmaal hare schuld bekend hebben, dan Harry bloot te stellen aan den toorn van baas Grey.
Verschrikt door de toornige blikken, die zijn oom op hem wierp, sprong Harry op. De gedachte, dat zijn oom hem van oneerlijkheid zou willen betichten, joeg een blos op zijne kaken.
„Ik zag geen zak, oom. Ik heb de boeken en den inktkoker op het aanrecht gezet. Anders heb ik niets op tafel zien liggen."
(?4//Jij, kleine slang!" schreeuwde de boer met een vloek. ,/Durft gij nog liegen ook? Wat is dit dan?"
Bij deze woorden raapte hij den zak op, welke door het opstaan van Harry zichtbaar geworden was. Grey keerde den zak om en vraagde woedend:
„Waar is het geld? Als ge het mij niet oogenblikkelijk zegt, zal ik je ik zal je !"
Hij kon niet voortspreken van woede. Patty, bevreesd voor de gevolgen, greep hem bij den arm.
„Houd op, baas! Houd op! De knaap is nog zoo jong!



Hij is nog maar een kind! Doe hem niets! Hij is nergens heen geweest, en hij kan het dus niet uitgegeven hebben. Hij zal het je alles teruggeven en dan moet ge het hem vergeven. Het is immers de eerste keer en hij zal het niet weer doen. Kom, Harry, zeg nu maar gauw, waar gij het geld gelaten hebt.' Geef het gauw terug en vraag oom om vergeving."
Harry stond daar geheel verslagen. Beurtelings zag hij zijn oom en de beangste Patty aan. Het was° hem, of hij droomde. Zou Patty dan waarlijk denken, dat hij gestolen had? Dat was toch al te erg.
„Ik heb dien zak vroeger nooit gezien," stamelde hij.
z/Y\ at kan mij den zak schelen!" schreeuwde Grey, geheel buiten zichzelf van boosheid. „Waar is het geld? Een souverein, twee shilling en een sixpence waren er in. Ik heb ze van middag van den slachter ontvangen. Waar zijn die? vraag ik. Versta je mij, jij, kleine schurk?"
„Ja, waar is het geld, mijn jongen?" vraagde Patty, die meende in zachte bewoordingen meer op Harry te kunnen werken. „Geef het toch terug, dan zal alles wel terecht komen. Denk nu maar niet aan de trom!''
„Aan den trom? Wat meent gij, Patty? Zoudt gij dan denken, dat ik het geld van mijn oom stelen zou, om een trom te koopen? Dat is boos van je, Patty!"
De arme jongen barstte in tranen uit.
„Nu, nu! Schrei maar niet! 't Is niets vreemds voor je jaren en ge woudt het zeker later teruggeven. Schrei er maar niet om, mijn jongen. Geef het geld aan den baas terug, dan zal ik je een trom van mijn spaarpenningen koopen, hoort ge."
In haar ijver om Harry van straf te bevrijden, begon zij reeds zijn zakken uit te halen en het onderst boven te keeren.
„O Patty, oom! Gij meent toch niet, dat ik een dief ben!"
//bchrei toch niet, kind! Geef het terug, dan zal de baas er niet meer over spreken."



„Ik kan het niet terug geven. Ik heb het niet. Ik weet er niets van. Ik heb het geld niet eens gezien!"
„Patty, blijf van den kwajongen at'! Hij heeft het ergens weggestopt. Laat mij met hem begaan. Ik zal het er wel uit krijgen," zeide Grey en op Harry losgaande, gaf hij den jongen met zijne ruwe handen eenige geduchte oorvegen.
„Baas, ik bid je, houd nu op!" riep Patty. ,/Ge zult den jongen vermoorden. Gij moest u schamen! Ziet zijn gezicht eens, hij moet morgen nog wel op het kasteel komen."
„Op het kasteel? Prompt! Ik zal er hem brengen. De baron is ook rechter. Dat komt goed uit. Dieven wachten daar hun straf. Maar ik zal hem eerst nog eens met de zweep afstraffen, want weten wil ik het."
Woedend vloog Grey naar de schuur om een zweep met een geweldigen slag te halen, welke hij, zooals hij gewoon was te zeggen, „altijd bij de hand" had.
„Ga naar boven!" fluisterde Patty. „Maak, dat je de trap op zijt, eer hij weer komt."
„Ik ben zoo duizelig," snikte Harry. „Ik wilde nog liever in eens dood zijn."
„Hij zal u niet doodslaan, mijn jongen," zeide de oude dienstbode. „Maar waarom zeidet gij uw oom niet, waar gij het geld gelaten hebt. Gij zoudt hem gek maken!"
„Ik weet niets van geld af, Patty. Geloof mij, ik zeg de waarheid. Ik heb u immers nog nooit leugens wijs gemaakt!"
„Dat weet ik wel, kind, maar ik geloof, dat ge uw hart op die trom gezet hebt. Want hoe ter wereld kan dan die zak leêg onder de bank liggen?"
„Dat weet ik evenmin als gij, Patty. Ik zou nog liever door oom dood geslagen worden, dan mijn leven lang een dief te heeten. Maar ga nu maar, anders slaat hij u ook nog!"
„Mij! Wel zeker! Dat moest hij eens wagen!"
„Wat wagen?" vraagde Grey, die met de zweep in de hand in de keuken stond en Patty's laatste woorden opgevangen had.



VWel, om mij te slaan," zeide Patty op uitdagenden toon //en gij zult dat kind ook niet meer aanraken, hoor! Al had hij het geld gestolen, dan hadt ge hem nu reeds overgenoeg er voor gegeven."
/-/Gij naamt het of hij, dat is duidelijk!" zeide Grey met een boosaardigen glimlach.
z/Nu, houd het er dan maar voor, dat ik het gedaan heb, als ge wilt. Gij zult dat kind niet vermoorden, dat zeg ik je!"
//Dan deedt ge beter hem uit de voeten te maken. Ik zal hem morgen wel naar den rechter brengen. De baron weet wel, hoe hij met dieven omspringen moet."
Terwijl die vreeselijke woorden nog in zijne ooren weêrklonken, strompelde Harry de trap op.
//Sluit je lieveling op, als ge niet wilt, dat ik bij hem kom!" schreeuwde Grey haar na.
//Best, dat zal ik doen ook!" zeide Patty en de daad bij het woord voegende, deed zij de deur'van Harry's kamertje op slot en stak den sleutel in haar zak. Vervolgens keerde zij terug naar de keuken en zocht in alle hoeken naar het verloren geld. Boer Grey ging zitten, at zijn avondmaal en stak zijn pijp aan.
//Ja zoek maar, gij zult het niet weêrvinden, al zocht je tot aan den dag van je dood," zeide hij.
//Hoe durft gij nog over den dood te praten ?" gromde Patty, //gij, die een onnoozel kind zóó durft slaan F In elk geval, is het uw schuld eer dan de zijne."
//Wat zegt gij daar?"
'/Ja, zeker! Als ge den jongen behandeldet, zooals een Christen past, dan zou hij zijn hart niet op het soldatenleven gezet hebben. Dat heeft hem verleid om het geld weg te nemen, als hij het tenminste gedaan heeft."
//Hij heeft het genomen, of gij! Dat kan niet anders!" zeide Grey op uittartenden toon.
//Probeer eens, om te zeggen dat ik het genomen heb. Dan zal ik het je laten bewijzen ook !" antwoordde Patty.
//Zwijg er maar over, Patty. Dat is het best van al. Ik ga naar bed."
DE JONGE TAMBOER. 9



,/De hemel mocht geven, dat gij er niet als een heiden heengingt," zeide Patty, die altijd het laatste woord hebben moest.
HOOFDSTUK III.
DE VLUCHTELING.
De arme Harry wierp zich op zijn klein veldbed, zonder dat hij zelfs de moeite genomen had, zich te outkleeden.
„Wat heb ik nu toch gedaan," riep hij uit, „om zoo onvriendelijk behandeld te worden? Ik zag geen geld en al had ik het gezien, ik zou het niet hebben willen nemen, ook voor de dubbele waarde niet. En Patty verslijt mij ook voor een dief. Meent zij dan, omdat ik zoo gaarne een trom wenschte te koopen, dat ik daarvoor het geld van mijn oom zou stelen? Wel, ik zou liever willen sterven! En dan naar het kasteel gesleept en misschien in de gevangenis gezet te worden! Ik ga niet; dat heb ik voorgoed besloten. Ik wacht, tot allen in slaap zijn en dan spring ik uit het venster. Als ze morgen vroeg opstaan, ben ik ver genoeg weg. Het ergste, wat mij overkomen kan, is dat ik van honger sterf en dat is nog beter dan schande."
De klok van het dorp sloeg twaalf. De zilveren maan stond hoog aan den hemel. Harry nam de lakens van zijn bed en bond ze aan elkander. Hij hoopte, dat ze aldus lang genoeg zouden zijn, om hem veilig op den grond te brengen, maar toen hij het eene einde aan den boom van het venster vastgeknoopt had, zag hij, dat het andere eind op zijn minst nog tien voet boven den grond hing. Toch wilde hij het wagen.
„Het is gelukkig, dat niemand aan dezen kant van het huis slaapt," zeide Harry bij zichzelf. „Oom was
altijd bang, om in de kamer hier beneden te slapen, sedert



tante gestorven is. En ik ben blij ook, dat Max niet meer hier is. Dat goede beest! Hij zou mij zeker gehoord hebben. Neen ik zou niet veilig weg gekomen zijn, als hij aan het blaffen was gegaan."
Hij nam zijn pet en zijn schoenen, bond ze samen in zijn zakdoek en nam het pakje tusschen zijn tanden. Een oogenblik aarzelde hij. Als de band eens scheurde, of de boom niet genoeg hield. Het was een angstig oogenblik. Doch weldra vatte hij moed. Met een stil gebed tot God, of Hij hem beveiligen wilde, gleed hij langs den band naar beneden. Toen hij aan het einde van den band, daar tusschen hemel en aarde hing, dacht hij een oogenblik na. Hij kon zich ernstig bezeeren bij den val.
//Toch is 't beter dan door oom een dief genoemd te worden/' zeide hij en sprong naar beneden. Gelukkig was de grond aan deze zijde van het huis tot onder het venster met gras begroeid.
z/k Heb mij nauwelijks geschramd; zoo goed had ik niet gedacht er af te komen. Als ik nu de poort maar open maken kan zonder leven te maken, dan ben ik gered. Ik geloof niet, dat oom het de moeite waard zal vinden, om mij door den een of ander te laten opzoeken.'"
Zijn hart was reeds aanmerkelijk verlicht. De harde woorden, die Grey hem dien avond toegevoegd had, hadden den laatsten band verbroken, welke hem aan eene woning hechtte, die sedert den dood zijner tante nimmer zijn tehuis was geweest en op dit oogenblik althans voelde hij niets geen smart bij het heengaan.
//Hoe zou ik daar kunnen blijven, terwijl men mij van diefstal verdenkt. Ik zou geen penning willen aanraken, die niet eerlijk van mij was. Ik hoop, dat de Heer mij daarvoor altijd bewaren zal en ik geloof het ook, wa,nt vader en moeder en tante hebben dit dikwijls voor mij gebeden. Verleden zomer, toen ik den ouden shilling in den tuin vond, heb ik hem dien ook dadelijk gebracht. Hoe kan oom dan nu denken, dat ik zijn geld stelen zou P En Patty ? Ik dacht dat zij betere gedach-



ten van mij had. Ik wilde, dat ik haar nooit iets over die trom had gezegd. Doch hoe zou toch die zak onder de bank gekomen zijn? 't Is mij hetzelfde: ik hoop maar, dat ze het geld spoedig vinden, want al ben ik nu voor goed weg, het is mij niet hetzelfde, wat ze van mij denken."
Voorzichtig lichtte hij de klink van de poort op en nu hij de hoeve verlaten had, liep hij, zoo hard als hij kon, de laan af, die naar het dorp leidde.
„Alles slaapt nog in het dorp! Daar is geen mensch te zien. Wat is het heerlijk, om zoo alleen eens buiten te zijn. En wat is het licht! 't Is, of het al morgen is. Dat goede dorp, zou ik het wel ooit weerzien? Ik zou toch nog wel gaarne even naar het graf van tante kijken. Zij was altijd zoo goed voor mij! Ik herinner mij nog best, hoe zij zeide, dat niets of niemand tegen ons zijn kan, als God voor ons is. Ik wilde wel eens weten, of zij goed zou vinden, wat ik doe. In elk geval kan het niet zoo geheel verkeerd zijn. Oom heeft geen recht om mij zoo vreeselijk te slaan. Als mijn goede tante nog geleefd had, dan zou ik er niet aan gedacht hebben om weg te loopen."
Hij klom over het hek en wandelde met kinderlijken eerbied door de kerkhoflaan, totdat hij bij den gladden, witten steen kwam, welke de laatste rustplaats aanwees van de lieve vriendin, die in zijne kinderjaren over hem had gewaakt. Daar bloeiden eenige madeliefjes tusschen het welige gras, dat tante's graf bedekte. Hij plukte een bloempje en legde het in een zakboekje, dat Patty hem op zijn laatsten verjaardag gegeven had.
;/Ik zal het bewaren," zeide hij. ,/Als ik tamboer ben en heel ver van hier ga, dan kan ik er tusschenbeide eens naar kijken. De meester heeft eens gezegd, dat het madeliefje geheel een Engelsche bloem is en al ga ik nu ver van Engeland, ik wil toch niet vergeten, dat ik een Engelschen jongen ben. Toen oom eens onvriendelijk over vader sprak, zeide tante, dat hij voor zijn vaderland streed. Zij kuste mij en zeide mij, dat ik altijd



onthouden moest, dat ik naast God en mijne lieve ouders, mijn vaderland het meest moest liefhebben."
Nog eens wierp hij een laatsten blik op tante's graf en toen liep hij in gedachten verdiept het kerkhof af en het dorp uit. Nu kwam hij aan een punt. waar vier wegen elkander kruisten. Hij geraakte in verlegenheid. Hij bad geenerlei plan gemaakt en wist zelve niet, welken weg hij kiezen zou. De nacht was wel niet donker, maar toch kon hij de letters op den handwijzer niet onderscheiden. Eensklaps viel hem iets in. Hij 'had een stok gesneden van de haag langs den weg.
//Ik zal mijn stok op mijn hand zetten en dan zien, naar welken kant hij valt. Ik kan niets op dien paal lezen en moet dus zoo maar kiezen."
^ De stok viel op den weg naar Londen. Vol moed begaf Harry zich op weg en zoo snel mogelijk liep hij voort. Jiien man, die in het lange gras langs den weg lag te slapen, werd wakker door het geluid van Harry's voetstappen. Hij ging 0p zijn ellebogen liggen en nam Harry van top tot teen op, toen deze voorbijging. De knaap had hem echter niet gezien.
De nieuwsgierigheid van den man scheen opgewekt, want hij staarde den knaap na, zoolang als hij hem •net de oogen volgen kon. Toen stond hij op, hing het haveloos pak, dat naast hem in het gras lag, op zijn stok, en nam dien op den schouder. Daarop ging hij den knaap achterna. In het eerst was er wel een afstand van twee mijlen tusschen de beide wandelaars, maar naarmate het meer licht werd op weg, won de man telkens meer op den knaap.
De klok van de naburige kerk sloeg drie uren. Harry werd erg hongerig. Hij had niet geslapen en hij had niets gegeten sedert den vorigen avond.
uHe, ik wilde wel, ik weet niet wat, geven als ik iets te eten had. Gelukkig was de baron zoo vriendelijk, om mij telkens geld te geven. Nu kan ik ten minste biood koopen, maar het ergste is, dat alle winkels in het dorp gesloten zijn."



Hij stak zijn hand in den zak, om naar het geld te zoeken. Och arme! Daar was een gat in zijn zak en het geld was er niet meer in!
,/tIs toch niet weg! Neen! Al mijne sixpence zullen
toch niet weg zijn!"
Hij zocht nog eens, stampte op den grond, schudde zijne kleeren uit, maar vruchteloos. Toen ging hij mistroostig op een bank zitten, die langs den weg stond en met de hand onder het hoofd, zat hij te denken.
„Waar kan ik het toch verloren hebben. Ik ben te moede, om terug te gaan, ook al was ik niet bang vooi oom. Ik had alles nog, toen ik wegging. Ik heb het nog over geteld en meende, dat ik wel genoeg zou hebben, totdat ik tamboer was. Ze moeten mij ontvallen zijn, terwijl ik over het gras liep. En nu heb ik zelfs geen penning meer om een broodje te koopen voor mijn ontbijt.
Intusschen kwam de man met het pak op den rug al dichter bij Harry. Hij liep ook over het gras. Twee of driemaal stond hij stil, bukte zich, raapte iets van den grond op en verborg dat in zijn zakdoek, waarin hij zorgvuldig een knoop legde.
Onze Harry zat daar nog, met het gelaat in zijne hand verborgen. Hij keek zelfs niet op, toen hij het geluid van naderende voetstappen hoorde. Daar werd hij door een ruwe stem in zijne sombere overpeinzingen
gestoord. . , „„
„Hola, knaap!" Wat scheeltje? Wat moetje hier doen?
„Niets. Ik ben zoo moede en ik heb zoo'n honger. Nu schijn ik al mijn geld verloren te hebben."
„Dat is kwaad. Hoeveel geld had ge?"
„Zeven 6ixpence! — En ik heb zoo'n honger!
De man zag eens hier en daar op den weg, bleef een oogenblik staan en ging eindelijk dicht bij Harry op de bank zitten, llij wist opperbest, dat de zeven verloren geldstukken in zijn zakdoek geknoopt waren en zijn geweten vermaande hem, ze terug te geven. Hiertoe kon hij nu wel niet besluiten, maar toch gevoelde hij zich niet in staat den jongen honger te laten lijden.



vWat doet ge er voor, als ik u een ontbijt geef?"
z/Wat ik daarvoor doen wil? o Alles, wat ik maar kan." Harry was zoo moedeloos en hij had zoo'n honger, dat zelfs deze ruwe landlooper hem een vriend toescheen, die hem ter redding gezonden werd. //De eene dienst is de andere waard. Ik wil daarvoor natuurlijk alles doen wat ik kan."
//Hum !" kuchte de vreemdeling. //Dat antwoord krijgt ge van Jan en alleman en als het er op aan komt, om te toonen, wat zij kunnen, zijn ze geen knip voor den neus waard. Maar komaan, ik zal het er bij wagen."
Hij maakte zijn tasch los, nam er een stuk brood en kaas uit en gaf die aan Harry.
Dankbaar voor deze tijdige verzorging, lette Harry in het geheel niet op het gelaat van den man, die naast hem zat. Een vreemde samenloop van omstandigheden had deze beiden tot elkander gevoerd. Onze lezers zullen ongetwijfeld in den landlooper reeds den dief herkend hebben, die het geld op de hoeve gestolen had en aan wien Harry al het leed te wijten had, dat hij gisteren en heden had moeten ondervinden.
//Hoe heet gij ?"
//Harry Winter."
//En waar gaat gij heen ?"
//Dat weet ik niet. Ik wil ergens werk zoeken."
//Zoo ! 't Kon wel zijn, dat ik wat voor je te doen had."
//Gij !" riep Harry uit, terwijl hij den vreemdeling verbaasd aanzag.
//Ja, ik ! Waarom ik niet ?"
//Och, ik weet niet, waarom. Ik dacht maar. ..."
//Dat ik er niet voornaam genoeg uitzie, omdat ik niet zoo'n fijne jas draag als vele anderen, die ik ken, en die nog veel minder recht hebben, om er een te dragen. Zie maar eens, ik heb je wat te eten gegeven en dat zou zoo'n heerschap in zoo'n fijne jas waarschijnlijk wei niet doen."
//Dat weet ik en ik vind het zeer vriendelijk van u. Ik dacht u dan ook volstrekt niet te beleedigen. Als



gij mij waarlijk iets te doen geven kunt, zult gij mij zeker een grooten dienst doen."
ffNu, dat zullen wij zien; ga maar mede: er is al licht iets te vinden." Voor de eerste maal waagde Harry het zijn zoogenaamden beschermer in het gelaat te blikken. De uitdrukking zijner gelaatstrekken beviel hem niets. Zonder dat hij zich daarvan rekenschap geven kon, gevoelde hij zich bevreesd. Toch was die man vriendelijk jegens hem geweest. Hij trachtte zijn argwaan weg te dringen. Het scheen hem zeer verkeerd toe, een vreemdeling te wantrouwen, die hem weldaden bewees.
Toen de man zijn brood en zijn kaas opgegeten had, stond hij op en hing zijn pak weder aan den stok over zijn schouder.
z/Nu jongen, vooruit dan !"
//Maar ik ken u in het geheel niet," merkte Harry op. wWat zeg je? Daar scheent ge straks niet om te geven, toen gij eten van mij aannaamt."
//Misschien gaan wij niet denzelfden weg."
vDit is mijn weg en dezelfde, dien gij straks gingt, toen ik bij u kwam. Kom, vooruit! Ik heb geen tijd te verliezen. Gij hebt een maal gehad en nu is het jou beurt, om mij een dienst te bewijzen. De eene dienst is de andere waard; zoo behoort het."
Harry durfde niet langer weigeren. Hij stond op maar met weerzin volgde hij zijn reisgenoot.
//Ik ben benieuwd, wat hij voor mij te doen heeft. He, ik zou nu haast willen, dat ik niet weggeloopen was. Ik ben nog veel meer bevreesd voor dien man dan voor oom."
Terwijl Harry zóó dacht, hield de man een oog in het zeil. Hij scheen zich te wapenen op eene poging van den knaap, om hem te ontsnappen.
//Kom, loop wat aan!" riep hij op ruwen toon. //Wat sleurt ge toch achteraan."
//Ik ben zoo moede. Ik heb al een goed eind afgelegd dezen morgen."



vVan waar komt ge dan?"
//Van liet dorp Riverden."
//Dat is hoogstens negen mijlen van hier; ge hebt du niet zoo heel ver geloopen. Woont daar iemand van ie familie?"
z/Ja, mijn oom."
vWaar woont die?"
z/Op de Hill-Side hoeve."
De man staarde Harry met een vreemden blik aan. Dit was dus de knaap, dien hij slapende gevonden had in de keuken van den boer.
//Maar als je oom boer is, waarom gaat gij dan het land op, om werk te zoeken?"
Harry aarzelde den nieuwsgierigen vreemdeling te antwoorden.
//Waarom spreekt gij niet?"
//Ik denk niet meer terug te keeren naar mijn oom."
//Aha! Zijt ge weggeloopen?"
vIk wilde wel, dat gij mij niet naar al die dingen vraagdet," zeide Harry, wiens verontwaardiging over den vrijpostigen vreemdeling zijne vreeze overtrof. //Het kan u immers niet schelen, of ik weggeloopen ben of niet."
//Nu, maar jongens loopen niet voor niets weg midden in den nacht en zonder iets te eten mede te nemen. Ik kon uw oom wel eens een dienst bewijzen met u terug te brengen, 't Was beter, als ge mij de waarheid verteldet."
//Ik ben weggeloopen, omdat ik niet verkoos, een dief geheeten te worden. Oom zeide, dat ik geld gestolen had, dat hij in een zak op tafel had laten liggen. Hij geloofde mij niet, toen ik zeide, dat ik het geld niet gezien had en begon mij vreeselijk te slaan. Toen ben ik weggeloopen."
De landlooper barstte in een luid gelach uit.
//Ik vind daarin niets belachelijks," zeide Harry.
u't Is wel mogelijk: ik wel. Begrijpt ge dan niet, domme vlegel, dat gij door uw wegloopen juist uw oom in de meening versterkt hebt, dat gij het geld werkelijk genomen hebt."
Dit was voor Harry olie in het vuur, bij zijn wensch



om van het gezelschap van den vreemdeling bevrijd te zijn en hij moest in stilte bekennen, dat de man wel gelijk had.
Omstreeks vier uur in den namiddag kwamen Harry Winter en Tom Smith, zooals de landlooper heette, aan de verstrooide hoeven van een landelijk dorp. De oude kerk was bijna geheel verborgen onder het dicht ineengegroeide loof. De huizen waren onregelmatig gebouwd en vele daarvan waren van tuinen en boomgaarden omringd. Harry had nooit zooveel vruchtboomen bij elkaar gezien. Daar kwamen ze bij een boomgaard, behoorende tot een huis, dat veel grooter was dan de vorige en dat er dan ook vrij wat aanzienlijker uitzag. Een lange rijweg leidde naar de woning. Het gras was goed onderhouden en het hek was gesloten. Mocht zich bij de andere woningen ook al eenig leven betoonen, hier was alles stil.
Tom Smith stond eenige oogenblikken begeerig te kijken naar de heerlijke kerseboomen, met hunne rijpe vruchten beladen. Eindelijk sprak hij:
„Spring eens over en pluk mij wat kersen! Enkele van die booinen zijn gemakkelijk genoeg te beklimmen."
„Maar dat zou stelen zijn," merkte Harry op.
„Zoo noemt gij het misschien. Maar dat komt er niet op aan: ik geef niet om een naam. Kijk eerst eens goed rond, of er ook iemand is. Vul uw pet maar, dan hebben we genoeg voor ons beiden."
„Maar ik wil niet stelen. Ik heb nog nooit gestolen."
„Niet? Betaal mij dan voor het eten, dat ik gaf!"
„Gij weet, dat ik niet betalen kan. Ik heb u gezegd, dat ik al mijn geld verloren heb."
„Welnu, doe dan, wat ge mij gezegd hebt en bewijs mij een dienst op uwe beurt! Spring over het hek en pluk mij wat kersen!"
„Dat kan ik niet!"
„Gij wilt niet, meent ge!" ^
„Dat is hetzelfde: ik wil niet, omdat het slecht is.'
„Wilt ge niet? Dat zullen we eens zien."



Eensklaps greep hij Harry bij den kraag en gaf hem een schop. Toen sloeg hij zijn armen om het lijf van den knaap en ondanks diens tegenspartelingen, wierp hij hem vierkant over het hek.
,/Zoudt ge nu kersen willen halen?"
//Neen, dat wil ik niet: de kersen zijn niet van mij."
//Dan kunt ge blijven waar ge zijt, en straks zullen ze je als een dief inrekenen. Zie je dat bord?"
//Ja, ik zie het. Ik zal er mij aan onderwerpen, als het niet anders kan, maar stelen doe ik niet. Gij zijt een slecht mensch."
Nauwelijks had hij deze woorden gesproken, of een tuinman kwam langs den weg. Achter hem volgde een rijtuig, waarin twee dames en een heer gezeten waren.
//Wat is dat voor een jongen? Hoe komt hij hier? Ik meende, dat gij het hek altijd gesloten hieldt," zeide de heer in het rijtuig.
De arme Harry beefde over zijne leden. Hij zag om naar Smith, maar de landlooper was verdwenen.
z/Het hek was gesloten, mijnheer. Hij moet er over gesprongen zijn," antwoordde de tuiman.
(/Hij was natuurlijk op de kersenjacht. Ik heb beloofd,, dat ik den eersten den besten jongen, dien ik betrapte tot voorbeeld voor anderen stellen zou: dat zal gebeuren ook. We zullen hem met de gevangenis laten kennis maken, dan zal hij wel genezen zijn van zijn kersen stelen."
//Och, papa!" riep de jongste der beide dames uit, //denk er toch niet over om dien jeugdigen knaap naar de gevangenis te sturen! Zijne handen zijn daarenboven niet eens rood: hij heeft de kersen bepaald niet aangeraakt."
//Dat is wel mogelijk, kind. Onze komst zal hem weerhouden hebben. Maar vertel mij eens, welk recht heeft hij op onzen grond te komen? Harris verzekert mij, dat het hek gesloten is geweest."



HOOFDSTUK IV.
BEN EDELMOEDIG VRIEND.
De jonge dame scheen zich over dit antwoord te bedroeven. Zij hield er niet van iemand leed te doen. Mijnheer Douglas was een rechter van het graafschap en zijn strenge rechtvaardigheid griefde dikwijls zijne teêrhartige dochter.
//Die jongen ziet er niet zoo boos uit !" merkte de oudste der beide dames op.
//Uitzien! Uitzien!" herhaalde de heer Douglas minachtend. //Lieve gij spreekt als alle vrouwen. Wat geeft mij dat uitzicht? Voor het uitwendige vertoonen zich schuld en onschuld in hetzelfde gewaad. Die jonge booswicht is bezig op mijn grond te stelen. Dat valt niet te ontkennen."
Geheel in verlegenheid gebracht door deze nieuwe beschuldiging, welke zulk een onloochenbaren schijn van waarheid had, deed Harry geen enkele poging om zich te rechtvaardigen. Wat zou hij dan trouwens ook gezegd of gedaan hebben, om zijne onschuld te bewijzen?"
Op bevel van mijnheer Douglas, greep de tuinman den jongen bij den kraag en de koetsier was op het punt voort te rijden, toen een groote Newfoundlander onder luid geblaf over den weg kwam aanhollen, juist tegen de paarden in sprong, den tuinman omver wierp en met de levendigste uitdrukking van vreugde Harry aan diens kleedereu heen en weêr trok. Daarop, met het fijne instinkt, dat zijn ras eigen is, begrijpende, dat er iets verkeerds aan de hand was, stond hij plotseling stil, staarde zijn vriend in het gelaat en deed een klagend gehuil hooren.
Dat was te veel voor Harry.
In tranen uitbarstende, sloeg hij zijne handen om den hals van Max en snikte luide:
ffMax ! Goede Max \"



,/Ha, Douglas ! Ik reed juist rond, om je te zoeken. Wat is er nu aan de hand ?"
Terwijl baron Elton de hem toegereikte hand deidames drukte, rustte zijn blik op Harry. De tuinman was opgestaan en stond gereed opnieuw beslag te leggen op zijn gevangene, toen een dreigend geblaf van Max hem waarschuwde niet te dicht bij hem te komen.
De beide dames aanschouwden de ontmoeting der beide vrienden met verbazing en onverholen belangstelling en zelfs de heer Douglas scheen getroffen.
Baron Elton herhaalde zijne vraag.
«Och, 't is een jonge schavuit, die mijne kersen stelen wilde en dien ik eens tot een voorbeeld stellen wil."
z/Kom, Douglas, gij droomt! Ik ken dien knaap opperbest en heb hem al voorjaren gekend. Winter! Wat doet ge hier nu, mijn jongen, bijna tien mijlen ver van je huis ?"
Onze lezers denken waarschijnlijk bij zichzelve, dat onze Harry het op zijne lange reize nog niet ver gebracht had. Dit zal hen echter minder verwonderen, wanneer zij weten, dat Tom Smith al wandelende een wijden cirkel beschreven had om het dorp Riverden, waar hij zijn edel handwerk hoopte te kunnen voortzetten. Het landgoed, waarop Harry nu als een dief gevangen gehouden werd, was ongeveer negen mijlen van Hill-side en niet meer dan zes of zeven mijlen van het kasteel des barons verwijderd.
//Beur toch uw hoofd op, Winter! Gij zijt toch zeker voor mij niet bang ? Hoe komt ge hier zoo ver van huis ?"
In afgebroken bewoordingen vertelde Harry den baron zijne geschiedenis.
//Domme jongen! Hoe kondt ge toch zoo dwaas handelen ? Door uw wegloopen hebt ge juist uw oom in zijn argwaan bevestigd. Iets zotters hadt ge al niet kunnen doen."
z/Nu, de schijn is sterk tegen uw beschermeling, vindt ge niet, Elton?" vraagde mijnheer Douglas schertsend.



z/Foei papa, hoe kunt ge nu nog zoo hard zijn?" aeide de jonge dame.
//Hoor eens, Douglas ! Ik geef er mijn hoofd voor, ■dat de jongen onschuldig is. Laat hem naar het kasteel brengen, wilt ge P Het is te ver voor hem om te loopen. Hij ziet er nu al vermoeid genoeg uit. Ik verzeker u, dat ik den dief wel vinden zal."
//Welzeker, beste vriend, als gij er op gesteld zij t, kan Harris hem met het karretje naar uw huis brengen, maar —
//O Neen !" riep Harry, die zich trachtte te bedwingen, hoewel hij over zijn geheele lichaam beefde als een riet. //Nee», mijnheer, ik dank u wel. Die mijnheer ginds houdt me voor een dief. Wezenlijk, mijnheer Elton, ik kan zeer goed loopen, als u mij den weg maar even wijzen wilt."
//Ha, ha! Hij houdt zich voortreffelijk!" riep mijnheer Douglas lachende uit. //Wel zeker! Wijs hem den weg eens, dan kan hij dien precies den. rug toedraaien, als hij uit ons gezicht is! Neen, die is niet slecht verzonnen!"
//Douglas gij zijt hard ! Zoo'n arme ouderlooze knaap! Schrei maar niet, Winter! Kom hier, geef mij je hand, jongen! Spring er op! Ik zal je zelf naar huis brengen. Ons zwartje moet er nu maar eens twee dragen."
En voor nog iemand in het minst kon vermoeden, wat mijnheer Elton voornemens was te doen, zette deze Harry voor zich op het paard, terwijl Max luid blaffende zijne vreugde uitte.
//Vergeef mij, dames! Vergeef mij Douglas! De kinderen van den dappere, die het bloed zijns harten stort voor de eer van Oud-Engeland, hebben eenig recht op ons. Gij weet, dat ik het op dit punt zeer nauw neem. Gij, mijnheer Douglas, zult mijne belangstelling begrijpen in den jongen Winter, als ik u vertel, dat zijn vader soldaat is."
En met een diepe buiging nam hij afscheid, zonder iemand eene hand te bieden, want de edele baron gevoelde zich beleedigd en ontstemd. In een oogenblik was .hij met zijn beschermeling uit het gezicht verdwenen.



c/Maar, papa!" riep de jonge dame uit, terwijl het gezelschap zijn rit voortzette, en men in de verte nog het getrappel van het paard scheen te hooren, waarmede baron Elton naar het kasteel reed, „maar, papa, hoe kondt ge dan ook zoo wreed zijn ? Ik verzeker u, u zult mij tot den wensch brengen, dat er op de gansche wereld geene rechters zijn. Gij zijt zoo vriendelijk en lief voor ons en toch, als gij over rechtzaken spreekt, dan ken ik u haast niet meer! Ik geloof niet, dat de arme jongen eenig kwaad had gedaan. Als hij slecht was, dan zou mijnheer Elton het niet voor hem opgenomen hebben. En zijn vader is soldaat. Ik kan het niet helpen, maar ik gevoelde mij door zijn open en schoon gelaat aangetrokken."
„Och, gij zijt even teerhartig als onze vriend Elton," antwoordde de heer Douglas, half glimlachende en half beschaamd over de verdenking, die hij gevoed had. Hij beminde zijn dochter vurig en hoorde van haar vaak opmerkingen aan, die hij anderen niet veroorloven zou hem te zeggen. Om de waarheid te zeggen, zij was het jongste kindje en daardoor wel een beetje bedorven. Zij trok daarvan dikwijls partij en ook nu wist zij zoo lang met haar vader te redeneeren, tot deze eindelijk erkende, dat Harry misschien geheel onschuldig was. Daarmede moest zij zich echter tevreden stellen.
Dien nacht sliep Harry op het kasteel en werd tamelijk vertroeteld en geliefkoosd door de vriendelijke huishoudster van den baron. Haar meester was niet gehuwd. Behalve de huishoudster woonde zijn neef en erfgenaam, dien hij als een vader liefhad, bij hem op het kasteel. Deze stond echter gereed zich bij zijn regiment te voegen, dat bevel ontvangen had, in den vreemde te gaan strijden. Het vooruitzicht van dit vertrek stemde den baron nog zachter jegens Harry en hij sprak met hem meer als met een vriend dan als met een meerdere. Hij verheelde den knaap niet, dat zijn wegloopen een groote dwaasheid was, dat hij nu juist den schijn van schuld op zich geladen had en dat hij daardoor juist verhinderd zou zijn, zich van schuld vrij te pleiten in de oogen der



wereld. Hij betuigde echter, dat hij persoonlijk Harry's eerlijkheid volkomen vertrouwde. Hij beloofde den knaap, dat hij naar de hoeve zou gaan om met zijn oom te spreken. De edelmoedige belangstelling in zijn lot trof den jeugdigen Harry zeer en toen hij des avonds alleen op zijn slaapkamertje was, knielde hij neder en, God dankende, dat hij na zooveel smartelijke ervaringen, als hij dien langen dag had opgedaan, eindelijk goede mensehen gevonden had, die hem vertrouwden en verzorgden, bad hij vurig:
//Heere, vervul dezen éénen wensch en laat mij daarvoor des noods al het andere ontberen, wat ik van Uwe liefde wel eens gevraagd heb: geef mij toch de gelegenheid om den goeden baron ook een dienst te bewijzen en mijne dankbaarheid te toonen voor de liefde, die hij mij bewijst."
Vele jaren daarna zou hij zijn wensch vervuld zien.
Den volgenden morgen begaf zich de baron, van zijn neef vergezeld, naar de hoeve. Zij vonden Patty voor de deur van Grey's woning. De arme vrouw had blijkbaar veel geschreid en zij durfde nauwlijks haar gelaat van de vaten op te heffen tot de hooge bezoekers.
//Is de boer tehuis, Patty ?"
»Ja, heer baron, hij is tehuis. Hij is veel meer tehuis, dan mij lief is."
Hoewel zij de laatste woorden voor zichzelf scheen te spreken, werden zij echter hoorbaar genoeg geuit, om een glimlach te ontlokken aan den baron en zijn neef.
//Wij komen u eens tijding brengen van uw jongen, Patty," zeide de baron. //Hij is in goede handen; ik heb hem zooeven in volkomen welstand op het kasteel gelaten."
//Op het kasteel! God loone uw goedheid! Nu, daar ben ik blij om! Ik vreesde wel, dat hij wegloopen zou en ten deele daarom had ik hem opgesloten. Wie had ooit durven denken, dat zoo'n jonge knaap als hij op die wijze uit het venster springen zou. Hij had den nek wel kunnen breken! De arme jongen! De baas heeft hem



schandelijk behandeld! Hij zwoer, dat hij hem als een dief voor u zou brengen en hem zou vervolgen, omdat hij dat ellendige geld weggenomen had. 't Is schande, zoo'n jongen als Harry voor den rechter te brengen; dat zeg ik, schande is het! Hij had hem tehuis al genoeg gestraft en de jongen behoefde waarlijk niet naaiden rechter te gaan, om nog meer straf te krijgen. Straf is straf!"
//Dat ben ik met je eens, Patty," riep Artliur Elton, de neef van den baron uit, terwijl hij onwillekeurig lachen moest om Patty's- verklaringen. „Ot gij ze van mijn gestrengen oom of uit de ruime boerenhand ontvangt, dat komt al zoo wat op hetzelfde neer."
//Gij, onbeschaamde jongen! Hebt gij geen eerbied voor de majesteit der wet?" vermaande de baron zijn neef, terwijl hij zijn best deed ernstig te zijn, doch weldra al zijne gestrengheid in een hartelijken lach uitwischte. Patty scheen niets van hun scherts te bemerken.
z/Woudt gij den baas spreken, heer baron ? Al heeft de jongen het geld weggenomen, dan is het toch in elk geval de eerste keer."
//Maar hij heeft het niet weggenomen, Patty; gij verdenkt hem allen ten onrechte. Hij heeft het beslist niet weggenomen, en ik hoop u nog eens te kunnen bewijzen, dat hij onschuldig is. Intusschen ge kunt er wel zeker van zijn, dat ik doen zal, wat ik kan om uw meester te bewegen van vervolging af te zien."
De baron had een moeielijke taak ondernomen. Boer Grey was een stijfhoofd. Daar hij eenmaal voor zichzelf aangenomen had, dat zijn neef het geld had weggenomen, was niemand ter wereld in staat hem van het tegendeel te overtuigen. Daarbij was de schijn zoo sterk tegen Harry, dat zelfs de heer Elton gevoelde zeer bedaard te werk te moeten gaan. Om den knaap te sparen, duride de baron den boer niet hard vallen over diens ruwe en onbetamelijke uitdrukkingen. Toen Grey eindelijk het onderhoud eindigde met de vriendelijke verklaring, dat hij zich den jongen schurk niet meer aantrok en
DE JONGE TAMBOER.
3



dat hij hem niet meer onder zijne oogen wenschte te zien, stelde de baron zich tevreden. Hij verliet met zijn neef de hoeve, overtuigd, dat hij den dag welbesteed had.
//Wat een onbeschaafd en ruw mensch is dat!" riep Arthur uit, toen zij een eindweegs van de hoeve verwijderd waren. vHoe kondt gij vriendelijk tegen hem blijven, oom ?"
z/Ja, neefje, dat ging mij ook niet gemakkelijk af maar ik dacht te veel aan den jongen, om mij lang bezig te houden met den lompen toon, waarop Grey mij te woord stond. Daarbij komt, dat het wegloopen van den knaap bij de meeste menschen als een overtuigend bewijs zijner schuld gelden zou. De schijn is zoo vreeselijk tegen hem, dat geen rechter in Engeland hem zou kunnen vrijspreken, als zijn oom hem voor het gerecht trekken wilde,"
ffEn toch denkt u, dat hij onschuldig is?"
//Ongetwijfeld. Het verdwijuen van het geld is een van die geheimzinnige voorvallen, welke menschelijke scherpzinnigheid niet ontsluieren kan. Maar daar is een God, die over ons allen waakt en ik ben er vast van overtuigd, dat onze jonge vriend vroeger of later zal gerechtvaardigd worden. Wat Grey zelf betreft, hij had al tamelijk gedronken en het zou dwaas zijn zich aan de onbeschaamde taal van een drinkebroer te ergeren."
z/U hebt gelijk, oom, maar toen hij zóó tegen u sprak, had ik wel een goudstuk willen geven, als ik hem eens even voor den grond had mogen slaan."
//Bewaar uwe goudstukken maar voor Harry's uitzet en de kracht van uw arm voor het slagveld, mijn jongen," antwoordde de baron half schertsende, half treurig. //Gij zult genoeg te vechten krijgen in den eersten tijd."
//Dat is beter," antwoordde de jonge vaandrig. Zijn oogen werden vochtig en hij nam zijn oom onder den arm op een wijze, die genoeg bewees, dat vurig verlangen naar het soldatenleven toch zijne gehechtheid aan den goeden, ouden beschermer zijner jeugd niet had verminderd.



Nog geen drie weken later bevonden zich Arthur El ton en Harry Winter aan boord van de Himmalaya, die versche troepen naar Portugal overbracht.
Napoleon had het toppunt zijner glorie bereikt. Oostenrijk was overwonnen, Pruisen van de helft van zijn gebied beroofd en de jeugdige keizer van Rusland was gedwongen geworden een verbond met hem te sluiten. ®en zijner broeders had hij tot koning van Holland verheven, een ander was onlangs tot koning van Spanje uitgeroepen. De Italiaansche hertogdommen waren één voor een aan zijne generaals weggeschonken. Geheel Europa was aan de genade van den tiran overgegeven.
Toch was daar nog één land, op welks grondgebied zijne soldaten nog geen voet hadden kunnen zetten, één volk, dat de heerschappij over de zee behield en zich den wereldhandel niet liet ontrooven. Dat land was Engeland, dat volk was het Engelsche volk. Engeland alleen, sterk door het bewustzijn, dat het voor een°rechtvaardige zaak streed, sterk door de liefde van zijn vrij volk, zond zijne legers naar Egypte, Syrië, Portugal en Spanje en het durfde aan Napoleons eerzucht de "hulde weigeren, welke hij zich als een recht bedong.
Het regiment, waarbij de jonge Elton als vaandrig en Harry ^ als jong tamboer ingedeeld werden, maakte een deel uit van de Engelsche troepen, die onder bevel van Arthur Wellesley, den weldra zoo beroemden herto°van Wellington, stonden.
HOOFDSTUK V. Op het slagveld.
Het was in den nacht van den 20sten Augustus 1808. Harry kon niet slapen van spanning. Daar hij wist, dat volgens Engelsche gewoonte, de troepen vóór het



aanbreken van den dag onder de wapenen moesten zijn, stond hij daar reeds verlangend te wachten op Arthur Elton, die beloofd had tot. hem te zullen komen, zoodra hij een oogenblik verlof krijgen kon
,/Zoo ! Zijt ge daar reeds ! Ik kon niet eer komen. Maar gij, dwaze jongen, gij zult uzelf ziek maken. Waarom bleeft ge niet liggen slapen? Ik had u immers beloofd, dat ik u wakker maken zou/'
„Ik heb getracht om te rusten, mijnheer, maar ik kon niet in slaap komen Toen bedacht ik, dat ik even goed naar u komen kon. O mijnheer Arthur, wat is het hier schoon ! Hoe heet die plaats daar ginds ?" ,/Dat is het dorp Vimiero."
,/En die rivier?"
,/De Maceira."
,/Deze soldaten hebben ook zeker het langst geslapen, van nacht. Weet u, hoe laat het is, mijnheer?"
z/Zoowat twaalf uur, denk ik," antwoordde de vaandrig. vHoor, wat is dat ?" Daar klonk eenig geluid in de verte. Het kwam al nader en de beide vrienden onderscheidden het getrappel van paardenhoeven. Harry had juist den tijd om zich uit den weg te maken, toen een Duitsch dragonder-officier als een dolle voorbij de slapende soldaten reed en juist tegenover de tent van den bevelhebber stil hield.
//Ho! Daar is iets gaande! Blijf hier een oogenblik staan, Harry, dan ga ik eens kijken, wat het beteekent. Ga wat liggen! Al slaapt ge niet, ge rust dan toch wat uit. Ik blijf niet lang weg."
Spoedig kwam Arthur terug en stelde den nieuwsgierigen knaap met een glimlach gerust.
,/t Was een valsch alarm."
ffWat is het dan, mijnheer?"
//Die Duitscher vertelde, dat de Franschen tot den aanval oprukten. Wellesley luisterde een oogenblik, zond enkele patrouilles uit en liet de wachten en voorposten waarschuwen, om op hunne hoede te zijn. Hij scheen zelve niet veel waarde aan de tijding te hechten. Nu,



Hariy, ik wensch je een goeden nacht. Ik ga een paar uur slapen en als ge een wijze jongen zijt, doet gij hetzelfde. Als gij een goed soldaat worden en mij eer aan doen, wilt moet ge niet beginnen met u ziek te maken. Rust wel!"
Met een vriendelijk gelaat ging Arthur heen. Een groepje zijner mede-officieren lag op een kleinen afstand van de vermoeide soldaten. Zij hadden zich in hunne mantels gewikkeld en schenen rustig te slapen. Weldra had Arthur een ledig plekje in den kring gevonden, zonder zijne sluimerende vrienden te storen en een oogenblik later was hijzelf diep in de rust.
Eer de dageraad aanbrak, waren de troepen reeds onder de wapenen. De zon ging op, maar er was nog niets van de vijanden te zien. Harry had reeds langer dan een uur in de verte staan staren. Hij was zoo vreemd te moede. Half hoopte, half vreesde hij, er iets te zullen ontdekken. Het werd zeven uur. Daar zag hij een wolk van stof over den nabijzijnden heuvel opgaan.
vKijk eens, mijnheer Arthur! Daar komen ze! Ja, heusch, daar komen ze!"
Weldra hoorde men langs de gansche linie het geroep: ,/De Franschen! De Franschen!"
//Houd u goed!" zeide een oude, grijze kolonel, terwijl hij langzaam over den oneffen grond voorbij reed. //De staf is in het gezicht."
Eenige oogenblikken later ging een glinsterende stoet van hoofdofficieren dicht voorbij de plek, waar Harry stond. De schitterende uniformen en de wapperende pluimen brachten den jongen in verrukking. Dat was dan ook voor den knaap het schoonste, wat de oorlog te zien geven kon.
Eén gelaat trof hem zeer. De andere zou hij spoedig vergeten zijn, maar dat ééne zou altijd in zijne herinnering blijven leven. Het was dat van den opperbevelhebber, die op een klein zwart paard vooraan reed. Hij droeg een grijzen mantel, met een rood koord vastgehecht. Zijn met pluimen versierde steek alleen toon-



de, dat hij den hoogsten rang in het leger bekleedde.
//Wie is dat?" vraagde Harry fluisterend aan een oud soldaat, die bij hem stond!"
wDat is generaal Arthur, de schoonste man uit geheel Engeland."
Harry volgde den generaal met blikken, waarin kinderlijke bewondering schitterde voor den man, wiens naam door geheel Engeland met eerbied werd uitgesproken. Het was een gedenkwaardig oogenblik voor den knaap, toen hij den generaal daar langzaam langs de gelederen rijden zag. Die vaste, moedige gelaatstrekken, die arendsblik, die saamgepreste lippen zeiden luide, dat hij wiens ze waren, zichzelf zoowel als anderen wist te bedwingen.
//Is generaal Arthur altijd zoo gekleed?" vraagde hij den veteraan zacht.
//Ja, gewoonlijk. Hij geeft niet veel om uitwendig praalvertoon. Waarom vraagt ge dat, knaap? Gij schat den man toch niet naar de kleêren ?"
//Neen, ik wilde hem alleen gaarne uit de verte kennen. Ik zal zijn blik nooit vergeten, neen, nooit, al word ik ook zoo oud als gij!"
//Dank je, knaap!" antwoordde de veteraan met een glimlach van zelfvoldoening, ook al lachten zijne kameraden over deze uiting van welgevallen in Harry's antwoord. //Dank je, jongen, gij zijt een ronde borst en als je zoo iets van een oud soldaat gezegd wordt, moogt ge er trotsch op zijn. Doch ik zou wel eens willen weten, hoe gij over generaal Arthur denkt."
Bij deze woorden gaf hij zijn kameraden een wenk, dat zij den knaap niet in de rede moesten vallen.
//Hij heeft zulk een indrukwekkend gelaat," zeide Harry peinzend, //'t Is precies het gelaat van een man, die voor niemand of niets ter wereld van zijne plicht wijken zou."
//Gij hebt gelijk, knaap, wij zijn allen trotsch op generaal Arthur en zij, die onder ons in den krijg gespaard worden, zullen nog trotscher op hem worden. Let eens op hetgeen een oud soldaat u zegt."



Tegen acht uur zag men een voorhoede ie paard op de heuvels in het zuiden, terwijl een troep infanterie zich langs den weg van Torres Vedras bewoog. De grond tusschen de beide legers was zoo heuvelachtig en begroeid, dat de bewegingen der Franschen, nadat zij van de heuvelrij gedaald waren, op welke men ze het eerst gezien had, voor de Britten geheel bedekt waren en dezen genoodzaakt waren geduldig te wachten tot de aanvallers dicht bij hen genaderd waren.
Al de geestdrift, die Harry bezield had bij de gedachte aan het soldatenleven van zijn vader, maakte zich op nieuw van den knaap meester, toen hij den vijand zag naderen. Maar toen de strijd geëindigd, de slag gewonnen en de Franschen teruggedreven waren, geraakte hij in eene recht treurige stemming. Voor de eerste maal zag hij thans de schaduwzijde van den strijd. De smartkreten en het gekreun van de gewonden weergalmde in zijn ooren en hij wist, dat zelfs de klank van zijn geliefde trommel dat tooneel nimmer uit zijn geheugen wisschen zou.
Helaas de smart van dien droevigen dag had zijn toppunt nog niet bereikt. Arthur Elton werd onder de vermisten geteld. Half waanzinnig van angst en smart, vraagde Harry verlof om de mannen te vergezellen, die bevel ontvangen hadden, den gewonden hulp te bieden. Dien ganschen nacht en nog een gedeelte van den volgenden dag werd het treurig onderzoek voortgezet.
z/Als ik hem nog maar een enkele, maal spreken en hem danken kon voor al zijne vriendelijkheid jegens mij, dan zou ik mij niet half zoo ongelukkig gevoelen," dacht Harry, terwijl hij over het slagveld rondzwierf.
Als de arme gewonde soldaten van den grond geheven en op de ziekenwagens gelegd werden, brak zijn hart bij de aanschouwing van hun lijden. In die dagen was er nog geene vereeniging, gelijk het Roode Kruis uit onzen tijd, dat op alle mogelijke wijzen het lot dier ongelukkigen tracht te verzachten. Wel had de bevelhebber dan ook recht om te verklaren, dat hij slechts een ding kende,



dat treuriger was dan eene overwinning, en dat ééne was: een neerlaag.
llier lag een Engelsch officier bewusteloos en nauwlijks ademhalende. Vruchteloos trachten de Engelsche soldaten hem weer tot bewustzijn te brengen. Hij was niet geheel dood, maar terwijl zij bezig waren, hem op den wagen te leggen, slaakte hij een diepen zucht en stierf. Een weinig verder zag Harry een stapel dooden bijeen, zoo Franschen als Engelschen.
//O dat is vreeselijk !" zeide hij tot den bevelvoerenden onderofficier.
//Kijk daar ligt een jonge tamboer, zeker niet ouder dan ik. Zijn trom is gebroken. Zou hij dood zijn?"
vJa, die is zeker dood! Het arme kind! Schrei niet, Winter! Wij moeten allen sterven, als de beurt aan ons komt. Zie met welke vreedzame gelaatstrekken ligt hij daar!" En de in den strijd geharde soldaat streek het schoone krulhaar van het voorhoofd des knaaps weg.
De jongen lag daar met een glimlach op het gelaat, alsof hij sliep.
//Zie, mijn jongen, de dood is niet zoo vreeselijk als wij wel denken."
wMaar zij sterven ook niet allen als deze jongen," fluisterde Harry angstig.
z/Neen! sommigen lijden veel meer dan de anderen. Ik geloof, dat de gewonden in den regel meer te beklagen zijn dan de dooden."
Harry meende, dat de oude veteraan eens met zijne tante had moeten spreken, die altijd zeide, dat de dood alleen zijn verschrikking verloren had, als men geleerd had den Heere Jezus lief te hebben, doch nauwlijks had hij den tijd tot zulke overpeinzingen.
//Wat is dat?" riep Harry uit.
Een woeste kreet weerklonk over het slagveld, terwijl een gewond soldaat, die verschillende ridderorden droeg, van den grond trachtte op te staan. Zijne ledematen waren al verstijfd, maar zijn rechterhand greep nog het zwaard en met een laatste wanhopige poging zwaaide hij het



in het rond. als om zijn vijand uit te dagen. Toen riep hij nogmaals „Vive 1'Empereur" en stervend zonk hij neer.
„Wat zegt hij? De arme man! Is hij krankzinnig of meende hij, dat wij hem kwaad willen doen?''
„Geen van beiden! Hij zeide „Leve de keizer!" „Dat is sterk!" antwoorde de sergeant met een schramperen lach, welke genoegzaam aanduidde, hoe hij den keizer haatte.
„Zij moeten wel veel van hun keizer houden, als ze zoo blijde voor hem sterven. Wat heeft hij voor hen gedaan!"
„Hij heeft duizenden en honderdduizenden van hen ten doode geleid. Die arme schelmen geven hun leven voor den man, die met hen speelt als een dobbelaar met zijne dobbelsteenen. Het is goed en grootsch te leven voor de eer en de vrijheid van zijn land, maar het is beklagenswaard en gruwelijk om zijn huis, zijn geluk en zijn leven op te offeren voor de afschuwelijke eerzucht van een gekroonden dief, dien de wereld keizer gelieft te noemen.'"
Op hetzelfde oogenblik werd de sergeant terug geroepen. In zijn angst en zijn smart over het lot van zijn vriend, dwaalde Harry, zonder het zelf te bemerken een geheel eind af van de anderen. Toen hij nu om zich heen blikte met het plan tot terugkeer, waren de overigen uit het gezicht.
„Wat zal ik nu doen? Als ik roep, zullen ze mij misschien niet eens hooren. Doch ik zal het trompetgeschal hier toch wel kunnen opvangen en dan vind ik op de klank af, het kamp wel terug. God heeft mij gedurende den heeten strijd wel bewaard; het zou ondankbaar van mij zijn, als ik mij thuns bevreesd maakte, nu de slag geëindigd is. Hier liggen niet zooveel dooden. O, wist ik maar, of mijnheer Arthur nog in leven is! Ach hoe zou de goede vriendelijke baron de tijding kunnen dragen, dat zijn neef, dien hij zoo lief heeft, gesneuveld is!"
„Och, wat is dat?"
Een bleek gelaat wendde zich naar den blauwen hemel, die zich zoo helder en vreedzaam over dit bloedig



schouwspel uitbreidde. Een rijzig, slank man, wiens bleeke gelaatskleur nog verhoogd werd door de donkere kastanjebruine haarlokken, die het omlijstten, lag daar aan de voeten van den knaap uitgestrekt. Met een kreet van vreugde en dankbaarheid viel Harry op de knieën naast den gewonde.
//Mijnheer Arthur! Mijnheer Arthur!''
De gewonde antwoordde niet, maar zijne lippen bewogen zich even en Harry meende een zucht te hooren. Wat te doen? Hoe kon hij zich aan de soldaten doen hooren? Herhaalde malen riep hij luide: een zwakke echo antwoordde hem van de heuvels, maar daar kwam geen hulp: elk oogenblik scheen hem de toestand van zijn vriend en beschermer meer hopeloos toe.
Een groot-e hond, die waarschijnlijk uit het dorp Vimiero gevlucht was, snelde naar den knaap toe en staarde hem vragend aan, doch Harry was te treurig gestemd en zag te verlangend naar menschelijke hulp uit, dan dat hij deze stomme uitdrukking van het medegevoel des honds zou opgemerkt hebben. Hij schreeuwde uit alle macht, maar slechts het geluid van zijne eigene stem weergalmde dof en gebroken in zijn oor en ten einde raad bij zijne vergeefsche pogingen, barstte hij in tranen uit.
Maar zie, of de hemel zelf het instinkt van den hond scherpte, om den knaap te helpen, opeens weerklonk daar te midden der doodsche stilte van het slagveld, het luid geblaf van den hond.
HOOFDSTUK VI.
Eene vreeselijke worsteling.
Harry wischte zijn tranen af en luisterde scherp. Zou er hulp komen?
„Zij moeten dat geblaf hooren," dacht de knaap, „ja, dat hooren zij bepaald. Als ze maar bijtijds hier ko-



men! Ik durf mijnheer Arthur niet verlaten, hij kon wel sterven, terwijl ik weg was. En was ik zoo gelukkig om hulp te vinden, dan zou ik die zelfde plaats niet weervinden kunnen. Maar ze moeten den hond wel hooren !"
En inderdaad had het geblaf van den hond de kleine troep Engelsche soldaten bereikt, die de gewonden vervoerden.
«Luister," riep de bevelvoerende sergeant uit, wwat zou dat zijn?"
//Misschien de een of andere arme hond, die om zijn dooden meester huilt," antwoordde een der bende.
//Dat geloof ik niet," antwoordde de sergeant, die veel van honden hield en hun verschillend geblaf uitnemend wist te onderscheiden. ,/Dat is geen gehuil om een doode. Het scheen van gindsche heuvels te komen. Laten eenigen van u eens gaan zien! Maar waar is Winter?"
//Ik weet het niet. Misschien is hij weer naar het kamp teruggegaan."
vNeen, dat is hij zeker niet. De arme jongen gevoelt zich daartoe veel te ongelukkig. Hij schijnt van ons afgezworven. Misschien heeft hij den weg verloren."
Een van de mannen nam zwijgend een draagbaar op.
//Ja, dat is goed," zeide de sergeant. //Neem die mede. Honden zijn dikwijls slimmer dan wij denken. Misschien is Winter in nood. Kijk scherp, Allison! Voor niets ter wereld zou ik willen, dat den knaap eenig leed wedervoer."
Gedurende de weinige dagen, die Harry in het leger had doorgebracht, had hij zich toch reeds de harten van zijne kameraden veroverd. Door twee zijner manschappen gevolgd, snelde de sergeant voort in de richting, vanwaar hij het geblaf vernomen had.
Daar blafte de hond opnieuw.
//Gauw, jongens, gauw!" riep de sergeant. //Neen, dat is geen gehuil van een doode. Dat is een toon, zooals ik dien dikwijls in de grasvlakten van het Noorden hoorde. Die hond roept om hulp. Geve God, dat wij tijdig genoeg komen!"



Intusschen luisterde Harry, of hij geene naderende voetstappen vernam en volgde hij met de oogen elke beweging, die zijn viervoetige vriend maakte. De oogenblikken schenen hem uren toe. Het goede dier, dat geruimen tijd met den kop naar den grond om Harry en den gewonde in het rond geloopen had, stond eensklaps stil, wierp den kop achterover, spitste de ooren en, alsof hem plotseling een gedachte inviel, berook en besnuffelde hij den gewonde, likte Harry's hand en snelde als een pijl uit den boog voort.
De knaap was weder alleen. De moed ontzonk hem, toen hij den hond al verder zag voorthollen en het dier eindelijk uit zijn gezicht verdwenen was. Hij boog zich over Arthur Elton, vurig verlangende, dat de getrouwe vriend niet in dien toestand van bewusteloosheid verkeerde, welke gewoonlijk den dood voorafgaat.
//Indien hij slechts even ontwaakte en nog eenmaal tot mij sprak! Wat zou het niet heerlijk zijn, als ik een laatst vaarwel aan zijn oom van zijne lippen opvangen kon. Dat zwijgen is zoo verschrikkelijk! Ja, de goede, oude Patty had wel gelijk: de oorlog is vreeselijk. Als ik eens rondzag, of ik niet wat water vinden kon. Misschien zou hem dat verkwikken. Maar ik moet mijn meester in het oog houden, anders vind ik den weg niet terug. In elk geval, ik kan het probeeren."
Hij boog zich nog eens over den gewonde, luisterde angstig naar de zachte ademhaling, die hem bewees, dat het leven nog niet geweken was, drukte zijne lippen op de koude, verstijfde hand en ging toen op den uitkijk.
De omstandigheden schenen hem te begunstigen. Op kleinen afstand vandaar vond hij een smal stroompje, door een breede bedding vloeiende, dat in den regentijd ongetwijfeld tot een bergstroom aanwies. Met een weinig moeite gelukte het hem, zijn pet met het kostbare vocht te vullen.
//Gelukkig," riep hij uit, ,/als ik het nu maar spoedig genoeg overbrengen kan, dan zal zich alles wel schikken. Eenigen der onzen moeten den hond wel gehoord



hebben en als hij tot hen gesneld is, zooals ik veronderstel, dan zullen ze weldra hier zijn. Was die grond toeh maar wat gelijker! Straks verlies ik nog al het water!"
Hij keek naar de plaats, waar hij den gewonde verlaten had, om den afstand te meten, die hem nog daarvan scheidde. Daar trok een vreemd verschijnsel zijne aandacht. Een zonderlinge gedaante boog zich over Arthur heen. Harry kon in het eerst niet onderscheiden, of het een mensch of een dier was, maar toen hij naderbij kwam, zag hij dat het een menschelijk wezen was. Een mensch, ja, maar zoo vervallen en misvormd, dat hij daarin nauwlijks een man herkende.
Het was een van die gewetenlooze roovers, welke als gieren en wolven het leger volgden om zich op de gewonden eu dooden te werpen, die hulpeloos op het slagveld achterbleven om hen te berooven.
De man droeg geen knapzak. Hij kon dus geeu soldaat zijn. Hij had groote zakken in zijn kiel en terwijl hij over den gewonden heenboog, kon Harry zien, dat ze al tamelijk gevuld waren. Maar wat de knaap niet zien kon, dat waren de horloges, die hij uit de zakken der gewonden en dooden geroofd, de ringen, welke hij hun van den vinger genomen had. Mochten dezen niet te spoedig afgeschoven kunnen worden, dan was dikwijls de vinger, die het sieraad droeg, mede afgesneden.
Hoewel generaal Arthur de strengste krijgstucht handhaafde en hij allen, die op lijkenplundering betrapt waren, ter dood brengen liet, kon hij toch dit ras van lage en schandelijke lieden niet geheel uit het leger bannen en telkens weder betrapte men dezen of genen op zijne rooverij.
Harry kende niets van de afschuwelijke wezens, waartoe de man behoorde, die zoo plotseling en onverwachts verschenen was op een plaats, waar zich weinige oogenblikken te voren geen teeken van leven deed zien. Toch was er iets in 's mans gedragingen, dat zijn argwaan gaande maakte.
Wat deed die man daar?
Onwillekeurig verhaastte Harry zijne schreden. Weldra



hoorde hij een dof gekerm. Een oogenblik later zag bij het lemmet van een Spaanschen dolk in het zonnelicht flikkeren. In een sprong stond Harry achter den moordenaar en greep hij het opgeheven moordtuig.
Arthur Elton was uit zijne bewusteloosheid ontwaakt. Hij lag daar met open oogen en met zijne zwakke krachten trachtte hij zijn horloge en zijn ketting te bewaren. Zij waren het laatste geschenk zijns ooms, toen hij zich naar het leger begaf en Arthur wilde ze den roover niet «vergeven, ook al hief deze den dolk op 0111 hem te treffen.
,/Juist bijtijds!" fluisterde Elton, toen de edelmoedige knaap, die gansch niet scheen te bedenken, dat zijn tegenpartij een volwassen en sterk man was, met deze begon te worstelen.
Harry was een sterke, vlugge knaap, op het land geboren en gehard, een flinke Engelsche jongen, waarmede thans zeker niet te spotten viel, nu hij de kracht van zijn spieren beproefde om een dierbaar leven te verdedigen, dat alleen door zijne inspanning zou kunnen gered worden. Maar hoe hij ook alle krachten inspande, om het moorddadig mes te weerhouden, dat in de zonnestralen flikkerde en hoe de roover ook door zijne geroofde schatten in zijne bewegingen belemmerd werd, Harry was niet tegen zulk een wederpartij opgewassen. De knaap werd hoe langer hoe verder achteruitgedreven, maar nog steeds weêrhield hij den arm, die het wapentuig droeg. Telkens hernieuwde hij de worsteling en elk zijner ledematen beefde bij den ongelijken kamp. Opeens, terwijl hij een laatste en geweldige poging waagde, vloog de dolk uit de hand van den moordenaar en viel op den grond.
In het eerst verheugde de knaap zich over zijn welslagen, maar dit had hem bijna het leven gekost. Door eene behendige beweging wist de roover de beide vuisten van den knaap te grijpen en daarop sleepte hij dezen naar de plaats waar het wapen lag, klaarblijkelijk met het doel zich opnieuw er van meester te maken.
Arthur Elton volgde den strijd met angstige spanning en



met smartelijke bezorgdheid voor zijn jeugdigen verdediger. Hij begreep maar al te wel, dat het doodvonnis van den knaap geteekend was, als de roover er in slaagde, den dolk te bemachtigen. Daar was maar een kleine strook gronds meer tusschen de beide worstelaars en de plaats, waar het mes lag. Nog zette Harry den kamp voort. Eensdeels gedreven door zelfopofferende liefde, anderdeels met de kracht der wanhoop het eigen leven zoekende te redden, trachtte hij zijn bestrijder op te houden.
Nog één oogenblik. Daar klonk een welbekend geluid. Juist, toen de man over hem heen bukte, om den dolk te grijpen, weerklonk het geblaf van den hond tegen de heuvels.
De hulp was in aantocht. Harry durfde echter niet om te zien. Waar waren de soldaten? Hij hoopte maar, dat zij waarlijk kwamen, dat de hond zijn vertrouwen niet beschaamd, dat hij zijn kameraden hierheen geleid had. Maar ook al was hij in zijne verwachting bedrogen, dan had hij immers in den hond een niet te versmaden bondgenoot gevonden. Hoe ook, hij moest zijn vriend redden. Als hij zelf omkwam, dan stierf hij tenminste voor een rechtvaardige zaak en hij voelde zijn borst zwellen bij de gedachte, dat hij alsdan de gelofte zou vervuld hebben, die hij gedaan had, toen hij den nacht op het kasteel doorgebracht had.
Het geblaf van den hond gaf den knaap nieuwe kracht en met een krachtigen stoot duwde hij den roover terug, doch weldra had deze zich hersteld en bevond hij zich weder bij de plaats, waar de dolk lag. Met een geweldigen ruk slingerde de roover den knaap op den grond, doch deze wierp zich juist bovenden dolk. Arthur Elton uitte een zwakke kreet van smart.'t Was gedaan. Ook al kwam er thans menschelijke hulp, het zou te laat zijn. Half bedwelmd en geheel uitgeput, lag Harry daar. Een gebed kwam van zijne bleeke lippen:
//Heer, red Gij mijnheer Arthur!"
Met een boosaardigen grijnslach boog zich de roover over



hem. Maar als de nood op het hoogst gerezen is, dan is Gods hulp het meest nabij. Reeds strekte de roover de hand uit naar zijn moordtuig. Daar hoorde Harry een gesuis, alsof er iets in woeste vaart op hen toesnelde. Een woedend geknor deed zich hooren en in hetzelfde oogenblik, eer nog de moordenaar den tijd had, zich om te keeren, vloog de hond op hem los en zette zijne scherpe klauwen in zijn keel.
Wreedaards zijn gewoonlijk lafhartig. De man, die zonder eenige aarzeling den knaap zou gedood hebben, die zich niet verdedigen kon, beefde nu van schrik. Hij hoorde de afgemeten schreden der naderende soldaten en hij wist wel, wat hem wachtte, als hij in de handen der Engelschen viel. Hij trachtte te ontkomen, maar de woedende hond liet zijn prooi niet los en bij elke poging van den moordenaar drongen de scherpe tanden van het beest dieper in zijn schouder.
,/God zij gedankt!" stamelde Harry. Hij trachtte op te staan en in de verte te zien, maar hij was zoo duizelig en uitgeput, dat het hem schemerde voor de oogen. Doch de soldaten waren geen honderd schreden meer van hem verwijderd; dat hoorde hij wel aan den dreun hunner schreden.
„Help, vrienden! Help!" riep hij uit alle macht.
„Ho, Winter! Wat is er gebeurd?
//O Sergeant, ik heb hem gevonden. Daar ligt hij."
„Wie jongen?"
„Mijnheer Arthur. Kijk, hier is hij! Deze man wilde hem vermoorden en ik .... ik ...
Hij kon niet meer. Hij strompelde een paar schreden vooruit en viel bewusteloos in de armen van den sergeant.
„Arme jongen! Arme knaap ! Wie heeft je zoo toegetakeld ! Ah, zoo! Wien hebben we hier! Nu, beest, houd maar op! Je behoeft den schurk de keel niet af te bijten!"
Met deze woorden beduidde hij zijn soldaten, dat zij den hond van den man zouden scheiden, doch dit was











gemakkelijker gezegd dan gedaan en reeds was Harry weer tot bewustzijn gekomen, eer de soldaten er in slagen konden den man uit de sterke klauwen van den hond te bevrijden.
//Bindt hem de handen op den rug! De schelm is geen oogenblik te vertrouwen!" beval de sergeant, en nadat Arthur Elton voorzichtig van den grond opgeheven en op de draagbaar gelegd was, vervolgde hij:
„Wmter, geef mij je arm, jongen! Vooruit, mannen, zoo zacht, als ge kunt! Niet stooten en schokken, hoor!"
Des avonds, nadat Arthurs wonden verbonden en hij oor den veldchirurgijn met alle nauwlettendheid verzorgd was, verzocht hij, dat men den knaap bij hem oracht, aan wiens moed en zelfopoffering hii liet leven te danken had.
„Beste, edele, trouwe Harry," stamelde Arthur, terwijl hij de handen van den knaap in de zijne drukte, „gij hebt mij het leven gered en zoolang ik dat leven maobehouden, zal ik nimmer, neen, nimmer vergeten, hoeveel ik aan u verplicht ben. Wel, Winter! Een knaap, die op uw leeftijd in staat is tot zulk een daad van moed en opoffering, is geboren om een held te zijn. Zoodra mijne krachten het toelaten, zal ik het aan mijn oom schrijven en die zal u beter danken, dan ik het kan.»
Maar de tranen in Harry's oogen zeiden, dat hij beloond was. J
HOOFDSTUK VII.
DE ORDONNANS.
irS> X*** 6erste dag van een nieuvv Jaar> het jaar A T> oevers yan de "rivier de Agueda, niet ver van de Portugeesche kust zag men de kampvuren en de witte tenten der Engelschen. In een van die tenten bevond
DE JONGE TAMBOER.
4



zich een officier, die naar zijn uniform te oordeelen den rang van kapitein droeg. Hij had zich in zijn reisdeken gewikkeld en scheen zich aan de rust te willen overgeven. Hoewel zijn gelaat onder de stralen der zuiderzon bruin geworden was en een nog nauwlijks gesloten wonde zijn voorhoofd schond, mocht hij met recht een schoon man genoemd worden. Zijne vurige, donkere blikken
volgden met klimmende belangstelling de bewegingen
van een jong soldaat, die zich onledig hield met het schoonmaken van de wapenen en kleederen des kapiteins.
„Gelooft ge wel, dat ge er keurig uitziet in uw nieuw uniform, Harry? Ik had niet gedacht, dat er zoo'n flinke knaap uit u groeien zou. Hoe lang zijt ge wel „Vijf voet, tien duim, mijnheer. Nog iets er over.'' „Zoo lang al ? En pas zeventien jaar! Wat hebben we al vreemde geschiedenissen doorleefd de laatste vier jaren!'
„Ja, mijnheer! Als ik daarover denk, kan ik u niet dankbaar genoeg zijn voor al de vriendelijkheid, die u mij bewezen hebt-"
„Och, jongen, zwijg toch daarover? Ik ben u meer verschuldigd,' dan ik u ooit heb kunnen verplichten aan mij. Dacht ge, dat ik het slagveld van Vimiero ooit vergeten kon en wie mij daar van den dood gered heeft ?"
„Dat deed die hond, mijnheer," antwoordde Harry, terwijl een gulle lach zich op zijne trekken teekende. „Als hij er niet geweest was, zou mij nooit iemand
gehoord hebben."
„Maar de hond waagde zijn leven niet voor het mijne en dat deedt gij wel. Hoe het zij, het was een genadige tusschenkomst van den Heer, die den wolfshond op het slagveld leidde. Ik zou wel eens willen weten, wat er van hem geworden is."
„Niemand scheen iets van hem te weten. Hij werd later niet weer gezien. Hij verdween even voor wij met u het kamp bereikten en wij waren te bezorgd vooi u om ons ter wille van het beest, op te houden.
„De goede, oude sergeant houdt er nog al van, om die geschiedenis telkens eens op te halen. Hij kan ze zoo



roerend vertellen. Wat mij betreft, ik weet de bijzonderheden daarvan niet eens meer."
„Ik ook niet, mijnheer. Somtijds verbeeld ik mij, dat hij er een beetje te veel kleur aan brengt."
„Waarvan hij niet weinig voordeel trekt, he? Het verhaal van den sergeant heeft u waarlijk geen schade aangebracht. Daardoor werd het mij veel gemakkelijker u uit den troep te krijgen. Zeg eens, hoe bevalt u de ruil r
„Eiken dag beter, mijnheer. Gij zijt zoo vriendelijk voor mij, dat ik mij in uw dienst wel gelukkig gevoelen moet."
„Och, dat is de „dienst", waarin wij allen zijn. Tusschen u en mij kan er van dienst geen sprake zijn. 't Eeni^e, wat er op zit, is, dat wij als vrienden samen omgaan! Hoor eens, Harry, ik heb al zoo dikwijls in het nauw gezeten, dat ik mij niet vleien durf, het er bij een volgende keei weer goed at te brengen, maar als gij nog ooit naar ons goede Engeland terugkeert, zal mijn oom u wel bewijzen, dat zijne dankbaarheid niet alleen in woorden bestaat. Help mij even die overjas aantrekken; ik wil eens naar de brug gaan zien, die zij over de Agueda leggen. Werp dat goed maar in de kist en volg mij!"
Het was bitter koud. De meeste Engelsche soldaten zaten of lagen rondom hunne vervaarlijke wachtvuren. Hier en daar zag men een groepje in een druk gesprek gewikkeld over de kansen van den oorlog. Meer dan een verrekijker was naar Ciudad Rodrigo gericht. Men ging weddingschappen aan over den dag, waarop de aanval zou bevolen worden en het geheele Britsche leger had reeds een voorgevoel van den geweldigen kamp, die straks wachtte. F
Toen Arthur en Harry bij den stroom kwamen, zagen zij daar een welbekende gestalte. In een grijze overjas gewikkeld en op zijn klein paardje gezeten, nam de hertog van Wellington het werk in oogenschouw. Met kwallik verborgen ongeduld reed de Engelsche bevelhebber, wiens bewustzijn van plicht hem verbood eenigen arbeid zorgeloos aan ondergeschikten over te laten, van het eene eind



van het werk tot het ander. Men was juist bezig, om palen te heien in de bedding der rivier. Op deze palen zouden de planken bevestigd worden, welke de brug vormen moesten. Tengevolge van de slechte gereedschappen, waarmede de soldaten zich behelpen moesten, was dit een gevaarlijke en moeilijke arbeid.
In de nabijheid van den opperbevelhebber bevond zich een ordonnans-officier op een geweldig sterk paard gezeten, dat wel een reus scheen te zijn bij het paardje van Wellington.
Kapitein Elton stond bij de helling van den oever stil. Harry, die reeds genoeg aan discipline gewoon was geworden, hield zich eenige schreden achter hem, maaide knaap oordeelde het toch verstandig binnen het bereik van Arthurs stem te blijven.
Harry zag, dat de opperbevelhebber zijn zakboek ter hand nam, een paar regels schreef en toen het papier aan den ordonnans overgaf, terwijl hij naar het kamp der Portugeezen wees. Met glinsterende oogen zag de knaap den man na, die de order overbrengen mocht. Deze reed met al de snelheid, welke zijn paard hem veroorloofde, langs den oever der rivier. Toen hij zich tegenover Harry bevond werd er van de overzijde hevig op den ordonnans gevuurd. Zonder aan eigen levensgevaar te denken, maar daarentegen begaan met den krijgsman, die nauwelijks zou kunnen ontkomen, indien het vuren aanhield, kroop Harry langs den heuvelachtigen grond voort, om den man in het gezicht te houden. Deze, steeds door de noodlottige geweerschoten achtervolgd, dreef zijn paard met toom en spoor altijd sneller voorwaarts. Zou hij nu buiten bereik der schoten gekomen zijn? Ach, neen! Hij waggelde in zijn zadel; hij deed zijn paard omkeeren. Zouden zij hem getroffen hebben? Dan moest hij zwaar gewond zijn, want geen Engelsch soldaat keert voor een lichte wonde op zijne schreden terug. Harry rees van den grond op en zag met angstige blikken naar den man, die tusschen den dood en zijn plicht worstelde. Nu zag hij den officier op zich toe rijden. Het gelaat van den krijgs-



man was bleek, zijne lippen waren blauw. Reeds droegen zijne trekken de sporen des doods. Zelf niet recht wetende wat hij deed, snelde Harry naar hem toe, greep het paard bij den teugel en dwong het stil te staan. De officier deed eene poging om de order, hem door Wellington verstrekt, uit den binnenzak van zijn buis te halen en viel toen met «en zwakke zucht in Harry's uitgestrekte armen,
Met de teederste behoedzaamheid legde Harry den levenlooze, zooeven nog een toonbeeld van kracht en jeugdigen moed, op den grond neder. Daarop trok hij de order uit het buis van den gesneuvelde en nog stond hij een oogenblik stil, om te overleggen, wat hij doen zou. Reeds was hij op aanmerkelijken afstand van de brug verwijderd. Terugkeeren om nadere bevelen af te wachten, scheen hem noodeloos tijdverlies toe en toch begreep hij, dat hij wel eens in moeilijkheid komen kon, zoo hij op eigen verantwoordelijkheid de order overbracht.
Wat zou hij doen?
Daar suisde weder een vijandelijke kogel in zijn nabijheid. Hij moest een snel besluit nemen. Een oogenblik aarzelde hij. Nu wierp hij een laatsten blik op de Engelsche tenten en op de plaats, waar Arthur Elton nog stond. Hoe? Lord Wellington had zijn veldkijker op hem gericht. Hij brandde van verlangen om zich te onderscheiden en met één sprong was hij in het zadel. Hij gaf zijn paard de sporen en reed spoorslags langs de vuurlijn, waarop zijn voorganger zooeven den dood gevonden had.
Een hevig geweervuur van de overzijde der rivier vergezelde hem langs den weg, doch Harry beet op zijne tanden en leunde geheel over den nek van zijn paard, dat hij tot den uitersten spoed wilde aandrijven. Hij wilde naar rechts noch links omzien. Hij hield zijn adem in en vreesde elk oogenblik, dat een wel gemikt schot hem verhinderen zou zijn plicht te volbrengen, dat wil zeggen, hem koud en levenloos zou neêrwerpen als den man, dien hij eenige oogenblikken geleden nog zoo trotsch en dapper langs dezen zelfden weg had zien voortsnellen.



Als een dolle dreef hij zijn paard voort; in suizenden ren won hij steeds meer op zijn vervolgers. De schoten vielen steeds verder van het doel. Eindelijk daar zag hij de tenten der Portugeesche troepen. Zijn wensch, zijn eenige hoop was vervuld. Hij mocht de tijding ongeschonden overbrengen. Een pak viel hem van het hart. Binnen vijf minuten zou hij er zijn en dat was maar goed ook, want zijn paard, door de buitengewone snelheid, waarmede het den afstand afgelegd had, overspannen, struikelde en gaf teekenen van bovenmatige vermoeienis. Het edele dier! Wat had het dien gevaarlijken rit dapper volgehouden! Van zijn moed en volharding had het welslagen van den tocht middellijk geheel afgehangen !
Nu eerst scheen Harry zich te kunnen vergewissen aangaande de gevaren, die hij zoo gelukkig was ontkomen Hij wendde zich om in het zadel en wierp een blik op den oever, van waar de vijand hem nog steeds met de oogen volgde. Het geweervuur had opgehouden, maar een blauwe rookwolk hing boven het boschje, waar achter de schutters zich verborgen hielden. Harry dacht aan den dood van den ordonnans en bekennende, dat Gods genadige liefde alleen hem van een wissen dood had gered, sloeg hij de betraande oogen dankend ten hemel. Vele gedachten verdrongen zich in zijn hart. Doch daar voor hem lagen de tenten en ginds wapperde de vlag vau den bevelhebber, wien hij de order overbrengen moest.
Hoewel Harry door de overspanning en den snellen rit zeer vermoeid was, kon hij toch zijne verbazing niet bedwingen, op het gezicht van de vuile en onverschillige Portugeesche soldaten. De wacht was zoo nauwgezet, dat men hem den doortocht vergunde, zonder hem zelfs naar het wachtwoord te vragen. Velen lagen half verkleumd, als haveloozen bij de wachtvuren en waren te slaperig of te onverschillig om op te kijken, toen zij het getrappel van paardenhoeven vernamen.
Bij de tent van den bevelhebber steeg Harry af en



gaf zijn paard over aan de zorg van een wachthebbend ruiter, die er vrij wat zindelijker uitzag dan de meesten zijner kameraden en daarenboven een weinig Emgelsch sprak.
„Gij schijnt hard gereden te hebben amigo. Zijne Excellentie kan u terstond ontvangen. Ik zal wel voor uw paard zorgen."
Toen Harry zijn order overhandigd had, werd hem gezegd, dat hij tot den volgenden morgen moest wachten. Er was niets aan te doen. Daarenboven, al verlangde Harry ook terug te keeren en al vreesde hij ook, dat dit uitstel nu juist niet dienstig was om Lord Wellington nog meer te verzoenen met den last, dien hij op eigen hand op zich genomen had, toch was Harry te vermoeid om zich over dit gedwongen uitstel hard te beklagen. De vriendelijke ruiter bood hem een stuk zwart brood en een dronk zuren Spaanschen wijn aan en Harry, die tamelijk honger had, versmaadde deze gave niet.
Weldra had hij een plaatsje gevonden bij een van de wachtvuren. Vergeefs trachtte hij een gesprek aan te knoopen. Goedwillig leende men hem een deken. Hij wikkelde zich daarin en weldra was hij het doorgestane gevaar en de te wachten berisping vergeten. Hij genoot den slaap van een knaap, die met een gezonde maag en een rustig geweten zich neerlegt.
HOOFDSTUK VIII. tucht ex loon.
Het was een heldere, frissche morgen. Harry was vroegtijdig ontwaakt. Niemand was nog op in het kamp. Rondom hem lagen in groepen de soldaten van het zoo te slechter faam bekende Portugeesche leger. Met hunne ellendige kleeding, hunne gebrekkige uitrusting en hun



gemis aan tucht konden ze in geene vergelijking komen met de kloeke veteranen, waaronder de jongeling gewoon was zijn leven te slijten. Misschien was het een troep bedelaars of roovers, maar zijn soldatentrots veroorloofde hem niet eene bende, die er zoo afschuwelijk uitzag, een leger te noemen.
Toch moest hij ze met medelijden aanstaren, gelijk zij daar op elkaar gedrongen lagen rondom de smeulende asch der wachtvuren. Deze hadden den vorigen avond gebrand, maar bij gebrek aan brandstof, waren ze het een na het ander gedurende den donkeren, kouden nacht uitgegaan. De witte rijp bedekte de asch en de mannen, die zich daarbij hadden zoeken te warmen en het gras, waarop zij lagen te rusten. Harry zelf gevoelde zich' koud en huiverig. Hoe moesten dan deze lieden te moede zijn, die niet half zoo goed gekleed waren als hij. Vergeefs trachtte hij voor zichzelf uit te maken, welke kleur hun uniform oorspronkelijk mocht gedragen hebben en hij hield zich vast overtuigd, dat geen enkel leger in ii/uropa er zoo haveloos uitzag als dit.
//Neen onze mannen zien er armoedig genoeg uit/J dacht hij, //gelapte kleeren en vermoeiende dagreizen doen er iemand nu juist niet zoo bekoorlijk uitzien. Ik moet eerlijk bekennen, dat ik somtijds moeite heb de kleuren van mijn eigen regiment te onderkennen, maaide meest havelooze onder ons is nog een heer bij deze afzichtelijke schelmen. Ik wou wel eens weten, hoe men een Portugeesch soldaat weer schoon krijgt.
Doch.... ik wou maar, dat men mij de order voor Loid Wellington bracht! Hij houdt niet van lang uitstel. Wie weet, of ik toch niet in moeite kom, omdat ik zonder verlof het kamp verlaten heb. Ze slapen hier allen nog. Kom, laat ik naar het edele beest gaan kiiken, dat mij hier bracht"
Toen Harry bij de plaats kwam, waar hij het paard vastgebonden had, hinnikte het dier hem tegemoet.
//Ja, jongen, gij mist uw ontbijt, zoo goed als ik. We zullen weinig krijgen, als we wachten moeten op die



luie knapen ginds, die hun tijd tusschen slapen en rooken schijnen te verdeelen. Water zal er wel te krijgen zijn, inaar de groote moeilijkheid zal wezen om wat eten te vinden.'" Harry staarde in het rond en weldra zag hij bij de tent van een officier een half dozijn emmers met water staan. Hij ging er heen en wilde er een wegnemen, toen een schildwacht, die hem bespiedde, iets tusschen zijne tanden bromde en met den kolf van zijn geweer op den grond stampte. Harry glimlachte, doch nam den emmer weg. De schildwacht deed een stap vooruit, als had hij plan heui te vervolgen, maar ten slotte scheen hij zich toch te vei'genoegen met tusschen zijn tanden te grommen over den onbeschaamden Engelschen knaap en met eenige ongunstige uitingen over de eerlijkheid der krijgslieden in het algemeen, waarvan natuurlijk de Portugeesche soldaten uitgezonderd werden, omdat hij zelve daartoe behoorde.
,/t Is werkelijk grappig dezen Portugees te hooren klagen over de oneerlijkheid der Engelsche soldaten," mompelde Harry, verontwaardigd als hij was over de opmerkingen van den schildwacht. ,/Ik zal er mij voorloopig maar niet om bekommeren." Hij zag om zich heen, of hij niet een armvol hooi kon machtig worden, ten einde zijn paard te mogen voederen. //De Portugeezen zijn juist als dieven en landloopers bekend. Ik heb niets meer noodig dan wat water en een maal hooi. Kijk, ik geloof, dat ik daar wat zie onder gindsche tent. Dat is misschien van het bed van een officier. Nu, wat buiten de tent steekt, inag mijn arme paard wel hebben."
Harry bukte en trok een goede handvol hooi onder de tent weg.
//Dat is nog niet veel," zeide hij. //Daar schijnt een tamelijk zwaar heerschap op te rusten, 'k Moet toch probeeren, nog een beetje machtig te worden. Mijn paard gaat niet zonder eten op reis."
Intusschen hoorde hij een slaperig gebrom uit de tent.
«Ja, oude jongen, dat helpt niet. Ge zult nog een beetje moeten missen."



En uit alle macht trekkende, trok hij eene tamelijke hoeveelheid hooi onder het bed weg. Maar een nieuw gebrom overtuigde hem, dat hij den eigenaar in zijn slaap had gestoord en weldra bewees een zwaard, hetwelk onder het zeil te voorschijn kwam, dat de onzichtbare eigenaar van het bed niet al te best te spreken was over deze verdeeling van zijn leger. Harry ontweek ternauwernood een slag met het zwaard. De eigenaar van de tent was in woede ontstoken. Half gekleed sprong hij naar buiten.
//Wat doet ge daar, schelm?"
Harry sloeg aan en zag den officier met ietwat onnoozel gelaat aan. //Ik nam wat voeder voor mijn paard, mijnheer. Vergeef mij, dat ik u stoorde, maar ik zag wat hooi en het arme dier is zoo hongerig."
//Ei zoo! Dacht gij dan soms mijn halve bed aan uw paard tot voeder te geven. Je bent zeker een Engelschman, anders zou je zoo vrij niet durven zijn "
//Ja, mijnheer," antwoordde Harry koel. //Ik kwam gisteren middag uit het Engelsche kamp."
//Ah zoo! zijt gij de bode van Lord Wellington? Dan was '{ beter geweest, als ge wat meer haast gemaakt hadt. Lord Wellington is niet gewoon met den tijd te spelen en het antwoord werd gisteren avond al gereed gemaakt."
//Ik ontving het nog niet, mijnheer. Er werd mij gezegd, dat het niet voor heden morgen klaar zijn zou."
//Dacht ge dan misschien, dat ik het u brengen zou?" vroeg de officier op verachtelijken toon.
En zoo was het inderdaad. Het antwoord was den vorigen avond reeds geschreven, maar de luie Portugees had verzuimd het aan Harry te doen bezorgen. De militaire discipline veroorloofde Harry niet een enkel woord te zeggen op de onbillijke vraag. Er was niets aan te doen. Hij moest zoo spoedig mogelijk teruggaan, of hij liep gevaar zich het misnoegen van Lord Wellington op den hals te halen. Grommend waggelde de officier weer in zijn tent en het volgende oogenblik keerde hij met een



verzegelden brief terug. Harry had spoedig zijn toebereidselen gemaakt. Terwijl het paard zich te goed deed aan het hooi van het bed des officiers, wiesch Harry zijne handen en zijn gelaat in het overgebleven water.
z/Ik zou heel wat geven, als ik nog een stuk van dat zwarte Portugeesche brood had," dacht de knaap. //De minste boodschapper, die in het Engelsche kamp komt, zou niet heengaan, zonder dat de generaal hem behoorlijk onthaald had. En wat is het kil! Maar, komaan, ik zal hard rijden, dan word ik van zelf warm. Houd .u goed, jongen zeide hij, het paard met de vlakke hand op den rug kloppende. //Ik moet deze riemen vaster maken, of gij zoudt er mij afwerpen, eer we nog in het kamp zijn. Wrijf uw neus nu maar niet tegen mijn schouder: ik kan je toch geen hooi meer geven, vóór we tehuis zijn. Hoor eens, ge moet mij zoo dapper dragen als gisteren. Ik zou nog liever vlak tegenover een peloton musketiers gestaan hebben, dan dat ik over je kop heen gegaan was. Nu, vooruit!'"'
Harry sprong welgemoed in het zadel en, zijn paard de sporen gevende, reed hij, zoo snel als het ros hem dragen wilde, naar het Engelsche kamp.
Maar hoe moedig Harry ook was en welk een sterk bewustzijn van zijn plicht hem ook mocht dringen, hij kon de aanvallen van zijn ledige maag niet weerstaan en nauwlijks had hij den halven afstand afgelegd, of hij begon zich niet wel te gevoelen. Sinds den vorigen dag twaalf uur had hij niets gegeten dan een stuk brood en, toen hij den vlaggestok van des bevelhebbers tent in het gezicht kreeg, kon hij nauwlijks in het zadel blijven van uitputting.
//Welk een dwaas ben ik toch, om mij zoo zwak te gevoelen! 't Is waarlijk nog erger, dan toen ik bij oom wegliep en die akelige Tom Smith mij te eten gaf. Wat heb ik toch een vreemd leven en hoe wonderlijk heeft God mij geleid! Ik wilde toch nog wel eens weten, wie ooms geld gestolen heeft. De laatste maal, toen de kapitein tijding uit Engeland ontving, was er een boodschap van baron Elton voor mij in den brief. Alles was op Ilill-



side nog hetzelfde, maar oom werd geheel grijs. Hij schijnt nog maar niets vriendelijker over mij te denken, want hij wordt boos als men mijn naam noemt en noemt mij altijd nog //de dief." Een dief! God weet, dat ik nooit iets gedaan heb, waardoor ik dien naam van mijn oom heb verdiend. Zou ik nog ooit van die verdenking ontheven worden? Patty moet dikwijls om mijnentwil het spits afbijten en toch geloof ik, dat zij zelve niet geheel en al van mijne onschuld overtuigd is. Als de baron mij vrijspreekt, komt zij nog altijd voor den dag met haar: //En al nam hij het geld, dan was het toch nog pas de eerste keer." 't Schijnt met de eerlijkheid, waartoe moeder en tante mij zoo vermaanden, toch slecht geschapen. Zij schijnt zoo zeldzaam, dat nauwlijks iemand ze bij een ander zoekt. Ik weet ook niet, of hét wel goed was, mijn paard te voederen met dat hooi uit het bed van dien grommenden officier, maar ik kon het arme dier niet zien hongerlijden!"
Daar werd hij in zijne overpeinzing gestoord door den Engelschen schildwacht, die hem een ,/Halt-Werda!'' toeriep.
//Wie zijt gij?"
//Een goed vriend!"
z/Sta dan, vriend, en zeg het wachtwoord!"
,/Dat weet ik niet," zeide Harry glimlachende, terwijl hij van zijn paard stapte.
,/Ik heb een order voor Lord Wellington weggebracht."
De schildwacht zag hem met een wantrouwenden blik aan en geleidde hem voorts naar de wacht, die op weinige schreden van daar stond.
vHa, kameraad! Ge zijt hier juist tijdig genoeg om ook iets voor je ontbijt te nemen. Hier, Dermot, maak wat plaats voor hem!"
De spreker, een goedaardige Ier, gaf daarop een duw aan een jong soldaat, die een weinig meer dan zijn bescheiden deel in beslag nam van de ruimte rondom het wachtvuur, waarop zijne kameraden hun koffie kookten.
z/Nu, maar ge behoeft me daarvoor niet te duwen.



Obrien. Als dit het vuur van de Franschen was, dan zoudt ge er mij geen vonkje van benijden!"
Een paar schalksche bruine oogen staarden Harry aan. De beide knapen (want beiden waren jong genoeg, om dien naam te verdienen) lachten tegen elkander en werden vrienden. De soldaat, die door zijne makkers Dermot geheeten werd, sneed met zijn zakmes een stuk van zijn brood, stak het op het. mes en reikte het Harry toe.
wGe schijnt hongerig te zijn, kameraad. Onze koffie is wel niet over heet, maar toch altijd beter dan niets."
//Dank u," antwoordde Harry. //Ik verzeker u, dat ik goeden trek heb, want ik heb sinds gisteren twaalf uur bijna niets gegeten."
//Zoo? Van waar komt ge dan?"
/rVan den bevelhebber der Portugeesche troepen, wien....
//Wat!" riep een grijs veteraan uit, vzijt gij dan de knaap, die gisteren uit eigen beweging over de vlakte rendet, toen die schelmen van Franschen zich zoo weerden achter gindsche boschjes?"
„Eenigen van onze mannen werden er op afgezonden, om een paar schoten op hen te doen, niet waar George?" zeide een der jongelingen.
;/Ja," antwoordde een oud soldaat, grommende, terwijl hij zijn verbonden hand bekeek. //Nu, ik sta er voor in, dat mijn laatste schot zijn doel niet gemist heeft."
//Dat was een stout stuk, dat ge bestondt, knaap!" zeide de eerste spreker, zich tot Harry wendende. //Het geheele kamp sprak er over. Ik was juist bij den troep aan de brug en zag, hoe Lord Wellington naar u keek."
//Ja? Zeide hij iets? Zou hij het goed gevonden hebben?" vraagde Harry, terwijl een hooge blos van jeugdigen trots zijne wangen kleurde, toen hij zich door een, die zooveel jaren dienst meer telde, hoorde prijzen."
//Dat zou ik u moeilijk kunnen zeggen. Onze bevelhebber houdt van moed, maar evenzeer van militaire discipline. Gij moet uw kans maar waarnemen. Ik raad u, om spoedig te ontbijten en geen vijf minuten langer te wachten met het overgeven van uw order."



z/Dank u ! Ik zal geen oogenblik verliezen/' antwoordde Harry, en, nadat hij zijn kop koffie geledigd had, begaf hij zich onder geleide van een soldaat, naar de tent van den bevelhebber.
HOOFDSTUK IX.
DONKERE DAGEN.
Juist, toen ze bij de tent van den opperbevelhebber gekomen waren, begaf deze zich naar buiten. Met den hem eigen ernst luisterde hij naar het bericht, dat hem door den officier van den staf gebracht werd. De officier kreeg op eenmaal Harry in het oog.
//Zie, Mylord daar komt de jonge man, die gisteren zoo dapper uw brief weggebracht heeft."
»Ah, ja! De jonkman, die zulk een schoon voorbeeld van ongehoorzaamheid aan het geheele leger gaf," zeide de bevelhebber, terwijl Harry, die zich in het minst niet verlegen gevoelde door de onverwachte verschijning van zijn generaal, eerbiedig naderkwam en de tijding overhandigde.
Terwijl Wellington het zegel openbrak, wierp hij op den jongeling een donkeren blik, waarbij hij echter een glimlach op zijn gelaat niet verbergen kon.
//Zoo, korporaal? Waar zijn uwe sporen? Ge schijnt uzelf toch van een paard voorzien te hebben/'
Harry bloosde, maar zijn hart was nog te zeer vervuld van den lof, dien zijne kameraden hem hadden toegezwaaid en hij antwoordde op vasten maar eerbiedigen toon:
Mylord ik heb enkel gedaan, wat ik meende, dat mijn plicht was."
,/In dat geval, mijnheer!" antwoordde Wellington op gestrengen en afgemeten toon, ,/dient gij nog te leeren,



dat de eerste plicht van een soldaat gehoorzaamheid heet.
Meld u zelf aan bij uw kwartier en beschouw u als arrestant."
Arme Harry! Deze woorden sloegen hem geheel terneer. Het was zoo hard straf' te ontvangen, waar hij verwacht had geprezen te worden en nog te harder, dat zijn eerste en onwillekeurig vergrijp tegen de militaire discipline hem verwijt op den hals haalde van een man, voor wiens minste goedkeuring hij door het vijandelijk vuur had willen gaan.
Een vriendelijk soldaat bracht hem weg of als wacht, of als geleide — Harry gevoelde zich veel te ongelukkig, om er naar te vragen — naar het kwartier van kapitein Ëlton.
z/Nu, wees maar niet zoo terneer geslagen! De storm zal wel spoedig overwaaien. Wellington zelf is te groot held, om uw moed niet op prijs te stellen, maar hij is een waar tiran, waar het op gehoorzaamheid aankomt en gij hebt onder zijn oogen zoo iets durven doen zonder zijn bevelen af te wachten. Daarenboven, ik geloof dat hij liever een zeeman te paard zag dan een voetknecht: gij hebt een dubbele fout begaan. Ik wil u wel zeggen: ik zou liever tegenover het vuur van het geheele Fransche leger staan dan mij aan zijn misnoegen bloot te stellen. Maar toch, hiervan kunt ge wel zeker zijn, binnen een paar dagen wil hij de geheele zaak gaarne vergeten. Temeer, ik geloof, dat we spoedig voor een kwaad vuur staan en dan hebt ge misschien gelegenheid om uzelf te onderscheiden op eene wijze, die u lof in plaats van berisping brengen zal."
//Wel Harry!" riep Arthur Elton uit, glimlachende toen onze held zich bij hem aanmeldde. //Als er één ongelukkig is, dan zijt gij het! Daar hebt ge u nu uitgesloofd om eens een goede les van onzen opperbevelhebber te gaan verdienen! Hoe smaakte je de vermaning? Ik geloof niet, dat iemand in het geheele leger gaarne in uwe schoenen gestaan zou hebben. Inderdaad, gij hebt het al zeer slim overlegd, om dat paard maar recht toe, recht aan naar de tent van Wellington te lei-



den. Dat was zeker, opdat hij zien zou, dat ge geen sporen droegt. Ha, ha! Jongen, kijk toch zoo beschimmeld niet."
vMaar, mijnheer ik moet mij in arrest begeven."
//Dat is al dom! Dan deedt ge beter u bij uw sergeant te melden. Doch wees maar welgemoed: dat zal zoolang niet duren."
Toen Harry eenige uren later op den morgen in een hoek der tent van zijn sergeant gezeten was, kwam deze binnen, en hoewel zijne blikken eene uitdrukking van scherts droegen, gebood hij Harry op strengen toon zijn buis uit te trekken. Harry was geheel verslagen. Hij dacht niet anders, dan dat de gestrengheid van den generaal hem weêr naar den troep terugwees en hij niet langer in bijzonderen dienst van den kapitein blijven mocht. Zonder een woord te spreken, overhandigde hij het kleedingstuk aan den sergeant, die het op zijne beurt aan een soldaat, bij de deur der tent staande, overhandigde.
Als Harry had durven opzien, zou hij den sergeant hebben zien lachen, maar de arme jongen dacht niet anders dan dat zijn vonnis geteekend was. Hij zat daar bewegingloos en verbergde het gelaat in de handen, daar hij diep de vernedering gevoelde, waaraan hij zich blootgesteld waande; hij was echter te eerlijk om de rechtvaardigheid van het vonnis in twijfel te trekken. Hij zag volstrekt niet, wat er buiten de tent plaats had. Daar haastte de regimentskleermaker zich om een paar korporaalsstrepen op de mouwen van Harry's buis te naaien.
//Ziedaar Winter! Dat is eene belooning van Lord Wellington voor je heldenstuk van gisteren," zeide de sergeant, terwijl hij hem het buis terug gaf.
Harry sprong op, terwijl een blos van verrukking zijn gelaat bedekte. Nauwelijks wetende, wat hij deed, drukte hij den sergeant de hand, want zijn hart was te vol dan dat hij zou hebben kunnen spreken.
Juist kwam kapitein Elton voorbij de tent.
//Ik feliciteer je, korporaal!" zeide hij. //Gij hebt een paar strepen verdiend eu gij zult er wel voor zorgen, dat ge ze niet weêr verliest."



De nacht vóór den 15en Januari 1812 was bitter koud. De arme Harry had niet kunnen slapen. Ondanks zijne bevordering, voelde hij zich ziek en moedeloos. Arthur Elton was naar de voorhoede gezonden en het tijdelijk verlies van zijn eenigen vriend was alleszins in staat hem nog treuriger te stemmen. Een gedeelte van de Engelsche troepen was reeds over de Agneda getrokken en had zijne stellingen tegenover het Fransche leger ingenomen. Harry was zeer teleurgesteld, dat zijn beurt, nog niet gekomen was. Hoe lang zou die vervelende werkeloosheid nog duren? Van tijd tot tijd kwamen er belichten in het kamp van weinig beteekenende ontmoetingen met den vijand, maar deze schermutselingen beteekenden niets bij hetgeen men eigenlijk wachtende was. Zoo althans dachten de soldaten er over. Den ganschen avond door hadden zij de schoten van een verwijderd kanonvuur gehoord en voortdurend hoorde men vragen:
//Wie zijn er aan den slag? Wie hebben den eersten aanval gedaan? Wij of de Franscheu?"
Geen wonder, dat men verlangde naar een omkeer van zaken. Veien waren ongesteld en geheel moedeloos, daai ze voortdurend aan het weder en de onaangenaamheden van het leven in het legerkamp waren blootgesteld. Brood was zoo schaarsch, dat een enkel brood voor drie shilling verkocht werd en vaak was het voor zulk eene som nog niet eens te bekomen. Met een bleek gelaat, waarop de verveling te lezen stond en de blikken naar den grond gericht, stonden de manschappen bij hunne paarden, welken zij niet langer het noodige voeder konden geven, zoodat de arme dieren van den nonger uitgeput waren.
//Het zal spoedig onze beurt zijn," zeide Harry, terwijl J 111 de richting van Ciudad Rodrigo staarde, de kleine stad welke de Franschen het vorige jaar van de Spanjaarden hadden gekaapt en die zij nu zoo hardnekkig verdedigden. Van het begin des jaars af, had het reeds geiegend en de neergevallen regen bevroor des nachts.
DE JONGE TAMBOER. r



Koude en koorts putten de krachten der krijgslieden uit: kortom, zoolang Harry zich bij het leger bevond, had hij nog nimmer zulk een benarden tijd doorleefd.
„Het zal spoedig onze beurt worden. De beesten sterven eerst. Wij hebben nu ook al te lang die harde tijden moeten doormaken, en ons allerlei opofferingen moeten getroosten; zonder dat gevoel van eer en plicht, dat ons tot heden staande hield in de grootste moeilijkheden, was ik reeds bezweken. Wat duurt mij de tijd vreeselijk lang! Lord Wellington meent dat we te weinig in getal zijn om de Franschen aan te vallen, maar ziekte dunt onze gelederen van dag tot dag, terwijl ik vooronderstel, dat de Franschen het daar achter hunne sterke wallen best uithouden kunnen," zoo sprak een
oud-gediende tot Harry.
„Wel, hebt ge geen nieuws van de voorhoede, vraagde' Harry aan een boer, die een ledigen ammunitiewagen voortdreef.
„Een mijner muilezels is dood/'
„Hebt ge niets beters te vertellen dan dat.J vraagde
Harry op gemelijken toon.
„Het is de tweede al. Hij viel dood op den weg, ginds vlak bij de plek, waar mijn jongen viel. Ik heb er nu maar één meer en die kan ook niet^ lang meer leven. Spoedig komt de beurt aan ons ook."
Harry ontstelde, toen hij den boer zijne eigene gedachten hoorde uitspreken.
y Weet ge ook iets van de mannen, die ons den ö3 verlieten. Zij waren van het 52ste regiment, geloof ik,
onder kolonel Colbourne."
„He, hebt ge niets van hen vernomen.' Zij hebben
een schans genomen ?" , v
„Zoo! Maar als de aanval nu toch al begonnen is, waarom brengt men ons dan ook niet in het vuur.
„Verlang er maar niet naar. De troepen, die ik gisteren ammunitie bracht, werken in de loopgraven en staan den ganschen dag tot hunne knieën in het water. De jonge Winter verwijderde zich, in treurige over-



peinzingen verdiept. Zou hij nu zooveel doorgemaakt hebben, om hier, voor Ciudad Rodrigo weg te kwijnen ?
Hij wilde gaarne zijn jeugdig leven voor zijn vaderland opofferen in den strijd voor welke goede zaak dan ook, maar om te komen van honger en koude en dat in volslagen werkeloosheid, voortdurend maar den vijand bespiedend en altijd door maar wachten, zie, dat was hard! Hij zette zich onder zijne slapende kameraden neder en begon zijn oud geweer schoon te maken. Een uur vóór het aanbreken van den dageraad stond Harry op. Hij leed veel aan rheumatiek en het stilzitten deed zijné leden uog meer verstijven. Hij was verwonderd beweging in het kamp te ontwaren. Geen trompetter had de soldaten gewekt, geen hoorn had ze ten strijde geroepen, maar men bemerkte overal een stilzwijgende en geregelde werkzaamheid. Wat zou dit beteek enen?
Terwijl Harry aldus voor zichzelf de aanleiding tot dit •ongewone verschijnsel zocht te raden, naderde hem een officier, zoo meende hij althans, want de duisternis liet hem niet toe den rang van den krijgsman te onderkennen.
//Korporaal !"
„Ja, mijnheer," zeide Harry, aanslaande.
„Wek deze mannen, maar stil! Het bevel om
op te rukken kan elk oogeiiblik gegeven worden."
z/'t Is wel, mijnheer."
„Men moet het diepste stilzwijgen bewaren."
Kunnen slapende lieden hooren ? Het scheen zoo, want reeds waren de slapende soldaten wakker op de been. Er was geen tijd, om het ontbijt gereed te maken. Een kop koud water en een stuk harde beschuit was voldoende. Wie zou zich beklagen? Had men dan niet van den eenen dag tot den anderen reikhalzend uitgezien naar het bevel om op te trekken, om handgemeen te worden met den vijand en hem uit den schuilhoek te drijven waarin hij zich reeds te lang opgesloten hield.
//Hoera! Leve Lord Wellington!" sprak Harry voor .zichzelf- Engeland's eer is veilig aan zijne handen toevertrouwd."



„Het zal wel op eene nieuwe teleurstelling uitloopen: we zijn er tegenwoordig aan gewoon, dat men //Voorwaarts I" roept tot menschen, die sterven van ongeduld bij al het wachten om dan hun hoop weer teleur te stellen met een nieuw tegenbevel, waarbij hun het hart breekt." Zoo gromde een ander, die bijna omver viel van koorts.
„Neen, neen \" fluisterde Harry. „Juist de geheimzinnigheid, waarmede dit bevel moet uitgevoerd worden, bewijst, dat men het in ernst meent."
Nu werd er voorraad uitgedeeld en toen Harry zich in het bezit zag van spijze en ammunitie voor twee volle dagen, herleefde de hoop in zijn hart.
HOOFDSTUK X.
DE GRUWELEN VAN DEN KRIJG.
Ze zouden dan nu waarlijk voorwaarts trekken.
„Is er nieuws van de voorhoede V' vraagde Harry aan de mannen, die patronen uitdeelden.
„Men zegt, dat Marmont nadert, en ik heb gehoord,, dat Santa Cruz genomen is en het klooster van San Francisco aangevallen is, maar met welken uitslag, dat weet ik niet. Ik hoop het, want de vijand had daar binnen eene zeer sterke stelling en veroorzaakte ons groote verliezen."
„Eindelijk, eindelijk gaan we dan op marsch!"
Harry's hart was geheel met die gedachte vervuld: de tijding was te verblijdend, om ze niet aanstonds te gelooven. Het werd dan ook waarlijk tijd, dat er verandering kwam. De rheumatiek in zijn arm veroorzaakte Harry zooveel pijn, dat hij nauwlijks het geweer dragen kon. Hij dacht aan zijn vader. Wie weet, hoe die lijden moest! Zou hij nog leven? Zou Harry hem ooit weêrzien?



Een zware nevel hing over de oevers der rivier.
Temidden van den nevel en de duisternis van den vroegen wintermorgen zag men door de met rijp bedekte grasvlakte iets voortbewegen, dat uit de verte veel op een groote, zich voortkronkelende, slang geleek. Uit dienzelfden nevel zag men op den tegenovergestelden oever als een zwerm van zwarte vliegen. De schemering bedroog! Het waren de laatste Engelsche troepen, die over de Agueda trokken. Naar gelang zij in kleine troepjes de rivier doorwaad hadden, werden zij op den anderen oever gemonsterd en in stelling geplaatst. Al waren zij in hunne groote manteljassen gehuld, toch gevoelden zij al het onaangename van den kouden, mistigen morgen, maar geen enkele klacht werd uit hun midden gehoord ■en de bevelen werden even spoedig uitgevoerd als zij gegeven waren. Nog vóór zonsopgang waren de laatste troepen over de rivier getogen en stonden allen gereed tot de dagreize, die hen wachtte, 't Scheen, of de natuur zelve de onderneming van lord Wellington wilde begunstigen. Een bijna ondoordringbare nevel wierp een sluier over den aanval, waarbij juist stilte en verrassing zulk een grooten rol spelen moesten.
Harry had slechts weinig rust genoten. Nu werd het •bevel tot voorwaarts trekken gegeven.
//Sluit aan de gelederen! Voorwaarts! Marsch!"
Denzelfden avond, toen Harry met de andere soldaten hunne posten in de loopgraven betrokken, viel zijn blik op een oud sergeant, die van het vuren moede scheen te zijn. Hij had zijn geweer op den grond gelegd en nu genoot hij op zijn gemak van zijn tabakspijpje.
„Dat is wel rooken met de noodige bezwaren?" merkte Winter lachend op.
//Ge hebt gelijk, knaap," antwoordde de Sergeant, maar als ge zooveel van dit korte leven gezien hebt als ik, dan zult ge al tevreden zijn, als ge er eens even gemak van nemen kunt." Bij deze woorden wendde hij zijn bruin, maar vriendelijk gelaat naar den nieuw aan-



komende. „Doch het gaat niet half zoo bezwaarlijk, als gij wel denkt, kameraad, want het laatste halfuur hebben de Franschen hun kruit alleen verschoten op de laarzen van Mike Hennegan.
„ Waarop!"
„Wel, op de laarzen van Mike Hennegan! Kijk, daar hangen ze!"
Met een hartelijken lach wees de sergeant naar een geweer, dat tegen een bank rustte. Een paar laarzen waren op de bajonet gestoken en misleidden de Fransche schutters, die uit de verte niet anders meenden, dan dat zich de shako van een Engelsch soldaat boven de loopgraven vertoonde.
„Wat mij betreft, zij mogen ze een uur ver wegschieten. De laarzen hebben mij al tien dagen lang gekweld. Ze knellen mij voortdurend en ze zijn lek ook." „Ik ben blij, dat wij gauw een paar nieuwe in de stad halen kunnen," zeide een soldaat, wiens stem tegelijk den jonkman en den Ier verried.
„Nu, dat weet ik nog zoo zeker niet!''' merkte de sergeant op. Hebt gij gehoord wat de gouverneur geantwoord heeft, toen lord Wellington de stad liet opeischen ?"
z,Neen, wat dan?"
„Dat de keizer de sterkte aan hem en zijne soldaten ter verdediging had toevertrouwd en dat zij, als het noodig was, zich onder de puinhoopen zouden laten begraven."
„Dat is een dapper antwoord, den soldaat waardig," zeide Harry. „Hoe heet die gouverneur?"
„Barrie, een nobel edelman, die geen ander gebrek heeft, dan dat hij een Franschman is, een bijzonderheid, die zijn keizer hem niet als een gebrek aanrekenen zal.
„Wat zou Lord Wellington doen?''
„Dat is moeilijk vooruitte bepalen, jongen. Misschien zich stilhouden 'tot het laatste oogenblik en dan een algemeenen aanval commandeeren."
„Dan wil ik er mijn huid aan wagen en onder de



eerste vrijwilligers zijn, die den wal beklimmen," zeide Mike. ,/Ik heb toch niemand meer in de wereld."
,/Ik ook niet," zeide Harry, //dat wil zeggen, mijn vader was soldaat en leeft nog, maar ik heb in jaren niet van hem gehoord. Ik kan dus wel met u medegaan, Mike!"
//Hum!" gromde de oude sergeant. //Eer je zoo oud zijt als ik, zult ge wel genoeg van den oorlog hebben, jongen."
Harry zeide niets, maar zijn hart brandde van verlangen, om zich te onderscheiden. He! Als hij eens een of ander doen kon, om de goedkeuring van Lord Wellington te verdienen! Als hij eens een van de eersten bij de bres kon zijn! Ciudad Rodrigo moest stormenderhand op de Franschen veroverd worden en Harry was onder het getal dergenen, aan wie deze taak vertrouwd was. Die gedachte reeds was streelend voor hem.
Den 19den Januari verklaarde Sturgeon, dat de wallen der stad genoegzaam geleden hadden van het vuur der Engelsche artillerie, om den soldaten een goeden uitslag van de bestorming te beloven.
//Dan zal Ciudad Rodrigo nog heden avond bestormd worden."
Met deze weinige, op ernstigen toon uitgesproken woorden gaf Wellington het bevel tot den storm. Gedurende den middag werden de toebereidselen gemaakt. De geweren werden nagezien, de noodige krijgsvoorraad werd uitgedeeld en voorts stelden allen de weinige oogenblikken, die hun tot rust overbleven, op hoogen prijs. De avond was kalm en helder. Nauwelijks was de zon ondergegaan, of de kolonnen van aanval werden gevormd. De soldaten moesten eerst over een gracht van veertien voet diepte trekken, eer zij de bres in den wal naderen konden. Om dit doel te bereiken, droegen zij zakken met hooi naar de gracht en wierpen die er in, totdat deze ondiep genoeg was om ze te doorwaden. Harry wierp de beide zakken, die hij gedragen had, in de gracht en sprong achter de anderen in het water. Daar hoorde hij



op eens eene geweldige ontploffing en zijne oogen werden half verblind door de rook en de neervallende vonken.
Yoortwaggelende over den onvasten bodem, zoo goed en zoo kwaad als het ging, was Harry een van de eersten, die den overkant der gracht bereikten. Toen hij op gelijken grond stond, was het, alsof daar tegenover hem een vreeselijke oven den vurigen mond opende.
De Franschen hadden eene groote hoeveelheid brandstoffen opgestapeld, buskruit, kogels en andere ontplofbare stoffen, voorts teer, vaten met olie, kortom alles, wat de nadering der Engelschen kon vertragen. Het was maar gelukkig voor onzen held, dat hij zich geen oogenblik vroeger aan de overzijde van de gracht bevonden had. Toen de ontploffing plaats had, werd hij door de hooge zijden van de gracht beschut. Velen van zijne makkers werden op de plaats zelve gedood en onder hen ook de arme Mike. Waren de Franschen minder haastig geweest en hadden zij gewacht, tot de aanvallers onder de bres gekomen waren, dan zouden de Engelschen hunne dooden bij honderden geteld hebben.
De vlammen versperden hun den weg, maar werktuigelijk volgde Harry het voorbeeld zijner makkers, vuurde zijn laatste schot op een terugtrekkenden vijand af en gebruikte toen zijn bajonet, om zich een pad te banen tusschen de brandende stoffen.
Nu volgde een vreeselijk gevecht van man tegen man en al wat Harry zich later kon herinneren uit den strijd temidden van den duisteren nacht, waarin men ternauwernood den vriend van den vijand kon onderscheiden, waren de uitroepen en kreten, van weerszijden opgegaan en de voortdurende schoten der artillerie.
Eindelijk was de strijd beslist.
//Ha, Winter!" riep kapitein Elton uit, toen hij eensklaps Harry tegenover zich zag staan. //Zijt gij niet gekwetst? Den Heer zij dank!"
//Eu gij, mijnheer?" vraagde Harry bezorgd. //Uw arm bloedt!"
//Dat beteekent niets! 'fis maar een schram. Wacht!



Neem dien doek en verbind mijn arm even! Kijk, die lieden daar!"
Een troep soldaten uit de verschillende regimenten zwierf over de straten, hun geweren in de hoogte houdende, waarop zij een brood gestoken hadden.
//Het is maar gelukkig, dat er wachten uitgezet zijn voor de drankwinkels."
//Hebt u Lord Wellington gezien, mijnheer?"
//Neen, jongen, gij zijt het eerste bekende gelaat, dat ik onder de levenden ontmoet. Onze arme kapitein Hardyman is dood. Ook generaal Machinnon, de vriend van mijn vader, is door een ontploffing van buskruit gedood."
vDat zal bij een van die ontploffingen zijn, die ik hoorde," merkte Harry op.
//Ja. De generaal had juist tot den vaandrig Beresford gezegd: //Kom, Beresford, gij zijt een ferme knaap! Wij zullen samen gaan!" Op hetzelfde oogenblik werden beiden in de lucht geslingerd, door een mijn, die vlak voor hunne voeten sprong. Beresfort schijnt niet erg gekwetst, maar de oude generaal is dood. Wellington zal het met leedwezen vernemen, want Machinnon was door en door soldaat. Ja, Harry dat zijn de kansen van den oorlog. Hebt gij er nog verdriet van? Ik wil je wel bekennen, dat ik er genoeg van heb. Zie eens, wat een ellende om ons heen! Welke roem zou met zooveel gruwelen niet te duur betaald zijn?"
z/Ik wenschte wel dat de volken gezamenlijk besloten nimmermeer te vechten/ zeide Harry op droevigen toon. //Waarom kunnen zij hunne verschillen niet door den rechter laten uitmaken?"
//Ga gij hun eens vrede prediken, Winter!" antwoordde Elton. //Het zou voortreffelijk zijn, maar welken rechter zouden ze erkennen?"



HOOFDSTUK XI.
DE SLAG BIJ S AL AM ANC A.
De nacht na de inneming van Ciudad Rodrigo kenmerkte zich door groote verwarring en bandeloosheid. De soldaten hadden zulke moeilijke dagen in de tenten daarbuiten moeten doorleven, zij waren zoo langen tijd van behoorlijk voedsel en goede beschutting tegen de koude verstoken geweest, dat zij bij het gezicht van den overvloed, welken de stad hun bood, alle verstand schenen verloren te hebben. Zij, die het meest van de koude geleden hadden, staken zuik een geweldig vuur aan om zich daarbij te verwarmen, dat zij op vele plaatsen de huizen boven hunne hoofden verbrandden. Anderen waren roekeloos genoeg, om een vuur aan te leggen, in de nabijheid van het kruitmagazijn, waar een genoegzame hoeveelheid buskruit aanwezig was, om de geheele stad in de lucht te doen vliegen. Velen, die den vorigen dag bijna omgekomen waren uit gebrek aan het noodige voedsel, namen zooveel spijze en drank tot zich, dat zij zich meer als wilde dieren dan als redelijke wezens gedroegen. Met een feest begonnen, eindigde men met een tooneel van schande en geweld. De Portugeezen beschuldigden de inwoners der stad, dat zij de Franschen genegen zouden geweest zijn en om zich op hen te wreken, drongen zij in winkels en kelders, om er de wijnen en goederen te rooven, die de Franschen den armen burgers overgelaten hadden.
Harry zag met verontwaardiging, hoe velen zijner kameraden den Portugeezen hierbij de behulpzame hand boden en den buit met hen deelden. De officieren deden al het mogelijke om de orde te herstellen, maar vóór het aanbreken van den dageraad hadden hunne pogingen slechts weinig gevolg. Eenige uren vroeger, toen men het gevaar onder de oogen moest zien, waren de manschap-



pen gehoorzaam genoeg geweest, want zij hadden hun leven" gewillig opgeofferd om de bevelen hunner meerderen uit te voeren, maar nu lieten zij zich dan ook niets van hun loon, zooals ze het heetten, ontnemen.
Terwijl Harry doodelijk vermoeid rondzwierf en zich een vreemdeling gevoelde in een plaats, die zijne kameraden zoo geheel als hun tehuis beschouwden, bood een goedhartig stalhouder hem verblijf en een avondmaal aan. Een hard brood, een beker melk en een bed van stroo waren eene ware weelde voor den jongeling. Hij dankte den Spanjaard recht hartelijk, legde zijn geweer naast het bed, schoof zijn knapzak onder het hoofd en weldra was hij gerust in slaap.
Twee uur later werd hij door een tik op den schouder gewekt. Hij sloeg de oogen op en zag kapitein Elton voor zich staan.
ffSta op, Harry, en ga met mij mede. Arme jongen, ge zult wel moe zijn. Het is eigenlijk schande, dat ik u stoor in uwe rust, maar ik zie niemand anders in den omtrek, wien ik zulk een gewichtigen post zou durven toevertrouwen. Een van die ellendige Portugeezen heeft reeds getracht om het kruitmagazijn te doen springen. Ik wenschte, dat gij den toegang verdedigdet.... verdedigdet met uw leven, Harry!" zeide Elton ernstig. //Ik zal trachten nog eenige lieden te vinden, die zichzelf hebben weten te beteugelen: aan een half dozijn flinke knapen hebben we genoeg. Doch, ik bid u, zijt op uw hoede! Ons aller leven hangt thans van uwe waakzaamheid en uw moed af!"
//Opperbest, mijnheer! Ik zal doen, wat ik kan!"
Harry laadde zijn geweer, plaatste er de bajonet op en, weerstand biedende aan zijn gevoel van uitputting, liep hij voor het plein van het kruitmagazijn heen en weêr. Van tijd tot tijd keek hij naar de soldaten, die bij troepjes van drie of vier zingende en tierende door de straten zwierven en naar buit omzagen, terwijl zij elk begrip van welvoegelijkheid en krijgstucht schenen verloren te hebben.



u't Is schande!" gromde hij in zichzelf. „Zijn dat nu dezelfde mannen, die met ontembaren moed den dood onder de oogen zagen P Zijn dat de kameraden, waarop ik zoo trotsch was ? De oude Paty sloeg den bal niet zoo mis, toen zij over de gruwelen van den oorlog sprak, maar dit tooneel vind ik het afschuwlijkste van alles. Ik zou nog liever op het slagveld sterven, dan met die lieden meedoen!"
Een troep soldaten sloeg juist den hoek van een straat om, in de nabijheid van de plaats, waar onze jonge held de wacht hield. Hun oog viel op het kruitmagazijn en met de benevelde blikken van dronken lieden staarden zij nieuwsgierig naar den schildwacht. Vier van hen kwamen nader. De voorste, in wien Harry een man van zijne eigene compagnie ontdekte, droeg een vlammenden toorts in de hand. t Zij uit louter moedwil, of om Harry uit te dagen, hield hij de toorts vlak bij het gelaat van den knaap.
//Ha korporaal! Ik dacht al, dat ik je kende. Wat doe jij nu hier?"
i/Mijn plicht," antwoordde Harry op gestrengen toon. //Achterwaarts, als het u belieft!
Gooi die toorts weg!"
//Hoor dien knaap eens! Hij schijnt ons ons pleizier te misgunnen."
De voorman zwaaide met zijn toorts en trachtte zich den toegang tot het magazijn te banen. Maar hij had er niet op gerekend, dat Harry hem te vlug af zijn zou. Onverwachts rukte deze hem de toorts uit de hand en vertrad die onder zijn voet. Nu regende het scheldwoorden, maar Harry hield den man de bajonet voor.
//Terug, Martin! Terug! Dwing mij niet, om geweld te gebruiken!"
De mannen lachten boosaardig.
//Geweld!" riepen zij sarrend. //Wij zijn met ons vieren tegen jou alleen. Pas maar op, dat wij geen geweld gebruiken."
//Dat zou ik u niet raden," zeide Harry.



De lieden drongeu op Harry in, maar deze dreef zij» bajonet door Martin's schouder. Hun voorman was ontwapend, maar de anderen trokken hun sabel, vastbesloten om zich niet te laten ringelooren.
In dit pijnlijk oogenblik verscheen echter kapitein Elton, door verscheiden officieren en een zestal mannen vergezeld. Zij kwamen te rechter tijd, want ïeeds had Harry eene gevaarlijke wonde bij de worsteling bekomen. De schuldigen werden onmiddellijk gevat en naar de wacht gebracht.
„Gij hebt het hier zwaarder te verantwoorden gehad dan ik vermoedde," zeide kapitein Elton. //Zijt gij ernstig gewond, Winter?"
„Ik ben er niet zeker van, mijnheer, maar ik ben bang, dat die lieden mij geen gezonden arm gelaten hebben om mijn geweer te dragen.
,/Het spijt mij, dat te hooren. Gij moet maar spoedig naar uwe wonden laten omzien en dan wat gaan rusten. Ik heb genoeg mannen medegebracht om u te vervangen en sergeant Dunn zal het bevel voeren.
Den volgenden dag had het leger een treurigen plicht te vervullen. De dooden moesten begraven worden en hun getal bedroeg honderden. Ook waren er een ontzettend aantal gewonden. Lord Wellington zorgde voor deze laatsten zoo trouw als de beperkte middelen, die hij tot zijn beschikking had, hem dit veroorloofden. Het lijden dier ongelukkigen was zwaar gedurende dien verschrikkelijken nacht, terwijl hun gelukkiger kameraden te uitgelaten waren over hunne overwinning om aan de gevallenen te denken.
Daarna moesten dag aan dag de verdedigingswerken van de stad hersteld worden, want het gerucht liep, dat de Fransche generaal Marmont zich op weg bevond met twintig duizend man, om de belegeraars te vei drijven. Eu hel gerucht behelsde wel waarheid, maar zoodra hij hoorde, dat Wellington binnen de wallen was, ontzonk hem de moed en hij nam den terugtocht aan. Toch was de Engelsche bevelhebber niet voornemens om lang wer-



keloos te blijven en toen hij bemerkte, dat de Franschen geen lust hadden, zich met hem in den strijd te begeven, bereidde hij zich voor om hen aau te vallen.
Eiken dag werden er troepen uitgezonden, om voedsel en ammunitie uit de stad te brengen. De artillerie werd voorwaarts gekommandeerd, maar de bestemming van al deze dingen werd verborgen gehouden. Het eene regiment na het andere trok de poorten uit en eindelijk volgde de opperbevelhebber met den staf.
Ten tweeden male heerschte er in Ciadud Rodrigo de diepste stilte, een stilte, die des te meer opviel bij het geraas en de verwarring^ die voorafgegaan waren. Harry, die om zijne wonden was achtergelaten bij de soldaten, die de stad moesten bewaken, brandde van nieuwsgierigheid, als hij de oogen liet weiden in de richting, welke de Engelsche troepen onder Wellington hadden ingeslagen, om te weten of zij gestreden hadden en met welken uitslag.
De tijding der bestorming vau Badojoz trof hem als een donderslag. Hij vernam met verbazing, hoe de aanvallers in de duisternis van den nacht, den storm waren begonnen, eer men de Franschen had opgeëischt om de stad over te geven. De Franschen waren echter op den aanval voorbereid geweest eu waren gereed om hen te ontvangen. Ieder man op den wal droeg drie musketten aan zijn zijde; vaten van pik, teer, buskruit en ontvlambare olie waren in de paden geworpen, die de Engelschen moesten door trekken. Aan eene zijde hadden de Franschen houten balken op elkaar gelegd en spijkers met de punten hoog uitstekende, er in gedreven, zoodat ieder die er over wilde klimmen, zich aan de nagels wondde. En als de Engelsche krijgslieden vóór dit nieuwe verdedigingsmiddel een oogenblik stonden te beraden dan zonden de Franschen daarover zware steenen, blokken hout en kogels op hen af. Terwijl zij wachtten, schoten de scherpschutters van den vijand hen neêr en vuurden hunne met schroot geladen kanonnen op hen af. Zóó verwilderd werden de troepen door het gevaar,



waaraan zij blootgesteld werden en het vreeselijk bloedbad, dat rondom lien aangericht werd, dat de achterhoede op de voorhoede drong, opdat deze op de spijkers vallen en zij een effen weg over hunne lichamen vinden mochten. Gedurende de vier of vijf uren strijd van dien nacht werden meer dan vierduizend man gedood, En de lieden, die eindelijk de overwinning behaalden, gedroegen zich als duivels, die door vurige wallen in de stad gekomen waren.
Harry wendde zich af van den verhaler. Hij kon niet meer luisteren. Hij schaamde zich over zijn uniform en hij was diep verontwaardigd.
,/0 zeker, dat was een groote overwinning!" zeide hij. //Een stad te bestormen, die door alle mogelijke middelen van krijgskunde en wreedheid en list verdedigd wordt en bezet is met vijfduizend Franschen, Hessen en Spanjaarden onder een dapper generaal als Philippon. Maar welk een menschenslachting! Vierduizend dooden en gewonden! Welk een vreeselijken dood zijn die menschen gestorven! En voorts de plundering der stad! De heiden van het eene oogenblik, roovers in het andere."
z/Wel, kameraad!" antwoordde de verhaler glimlachende, //gij spreekt zoo, omdat gij koud bloed hebt. Het is gemakkelijk voor hen, die de daden van anderen hooren mededeelen, om daarop wat af te dingen of ze te gispen. Ge zoudt waarlijk op al wat ik zeg, een aanmerking hebben."
//Ja, waarlijk!" zeide Harry. //Ik zou allen lust voor den krijgsdienst daarbij verliezen. Als ik mijn uniform maar niet meer onder de oogen kreeg, zou ik mijzelf liever een fatsoenlijk burger dan een soldaat denken/'
z/We waren nu eenmaal in het schuitje," zeide de ander glimlachende, //en de lieden, die des nachts het zwaard of de bajonet hanteerden, tot de wapens uit hun vermoeide handen vielen, speelden den volgenden dag met de wijnglazen evenzoo, totdat hunne vingers
ze niet meer konden vasthouden. Ha! Ik!"
\



,/En de ongelukkige stad?" vraagde Harry op bitteren toon.
//Wel, je had het er maar voor het nemen, korporaal. Er was overvloed, maar niemand bood het je aan. Kijk!"
Bij deze woorden haalde hij een gouden horloge te voorschijn, dat hij gestolen had. Harry zweeg een tijdlang. Daarna zeide hij kalm:
//Ja, kameraad. Wij die achtergelaten zijn, om Ciudad Rodrigo te bewaren, hebben weinig anders te doen dan voor schildwacht te spelen op de wallen, die niemand bestormt, oin kruit te vervoeren, tot vernieling der Franschen, of hen, die ginds strijden, spijze te bezorgen."
//Dit is minder!" zeide de man op onverschilligen toon, terwijl hij Harry een cigaret toewierp. //Misschien krijgt ge spoedig uw deel van het vechten en dan hebt ge natuurlijk ook recht op uw portie eten."
Harry kleurde, maar hij zweeg. De aard van het gesprek en de wijze, waarop het gevoerd werd, bevielen hem niet.
Hoe verbaasde de jongeling zich, toen hij een maand na dit gesprek vernam, dat Wellington zich op den terugtocht bevond voor Marmont! Kon dat waar zijn? Hij kon er niet langer aan twijfelen, toen een troep lichte ruiterij in de stad kwam en verklaarde, dat de weg van Salamanco door het leger van W ellington werd geblokkeerd, dat de Engelschen naar Ciudad Rodrigo terugweken, vreezende, dat de Franschen hen mochten inhalen vóór zij de stad nog bereikt hadden. Een uur later ging de voorspelling van den soldaat reeds in vervulling en Harry trok andermaal tegen den vijand op. Hij kon uit de verte duidelijk het rumoer van den strijd vernemen. Een stofwolk verborg den naderenden bagage-trein.
En toch waren er nog geen Franschen in het gezicht.
Ja, toch!
//Waar dan?"
//Daar, rechts van ons!"
//Onzin! Dat zijn waarschijnlijk de mannen van Paenhaum, die ter verspieding zijn uitgezonden."



„Maar van morgen liep toch hel, bericht rond, dat wij ze zeker zouden ontmoeten op den weg."
Dien morgen, ja! Maar op dien dag waren de Franschen volkomen geslagen en eer de avond viel, waren zij in vollen terugtocht. Wellington had nieuwe lauweren tot de zijne gevoegd en eene bladzijde voortgeschreven op de gedenkrol van Engelands overwinningen. Doch het had bloed gekost. Dagen daarna zag men lange rijen van draagkoetsen, die de gewonden naar de stad voerden, terwijl anderen op baren vervoerd werden. De troepen, welke in de stad ingekwartierd waren, moesten de aangekomen gewonden verzorgen. In alle haast werden eenige groots gebouwen zoo goed mogelijk tot hospitalen ingericht en de bedden bereid om de gewonden op te nemen. Harry mocht zich slechts weinig rust veroorloven, Hij moest het opzicht houden over eene afdeeling soldaten, die in een der hospitalen dienst deden en het was zijn plicht om te zorgen, dat de lijders zoo zacht mogelijk behandeld werden.
Onder de arme lieden, die aldus aan zijne zorg werden vertrouwd, was er een, met wien hij vroeger kennis had gemaakt in den krijg, toen Lord Wellington nog Arthur Wellesley heette, en Napoleon met machtige hand Europa onder zijn juk zocht te brengen.
Harry was teêrhartig van aard en het smartte hem, zijn ouden makker in dien toestand weêr te vinden.
„Het doet mij leed, u onder de gewonden te zien !" zeide hij.
De soldaat glimlachte pijnlijk en trachtte te spreken. De arme man! Zijn stem was zoo zwak en dof, dat Harry hem nauwelijks verstaan kon.
z/Ja, eenigen van ons moesten het gelag betalen en nu was de beurt aan mij l"
Harry leunde op zijn geweer en staarde op het gelaat van den lijder met een blik, die veeleer gevoegd had bij een oud en afgeleefd man dan bij een jongeling.
//Och," stamelde de gewonde, //ik vreesde bij elke ontmoeting, dat de beurt aan mij komen zou. Den vorigen
DE JONGE TAMHOER.
6



avond schreef ik nog naar huis en wilde toen reeds schrijven, dat ik wel hier begraven zou worden. Ik — Ik — maar nu zal een ander het wel voor mij doen en ik vond het niet goed mijn ouders het hart te doorboren vóór den tijd. Een ander! Beiden dachten aan den chirurgijn, dien zij wachtten. Nu vloog er een glans over het gelaat van den soldaat. Hij dacht ongetwijfeld aan zijne heldenfeiten in den strijd.
,,'t Was een groote slag. Ze noemen het den slag bij Salamanca, naar ik hoor."
„Ja!" antwoordde de gewonde. „Ik viel, toen ik er het mijne toe bijgedragen had.
Ik werd getroffen, maar ik wist niet waar, want ik gevoelde geen pijn. Doch, 't was mij, of de grond onder mijn voeten opgeheven werd, in plaats, dat ik ter aarde viel, zooals het toch werkelijk was. Mijne zijde was bebloed. Ik leunde op mijn elleboog en sloeg den loop van den strijd gade. Ik zag anderen het werk voltooien, dat wij aangevangen hadden, totdat de Franschen voor hen wegliepen en vluchtten als sprinkhanen.
„God Save the king!" *)
Na een oogenblik van rust vervolgde hij:
„Toch ben ik blij, dat ik er bij geweest ben. Wij waren niet al te sterk. Hoe Lord Wellington den slag won, is mij nog een raadsel. Maar we hebben gevochten als leeuwen en hij zelf heeft er het meest aan toegebracht. Ha, kameraad!" riep hij luide, terwijl hij zich op de baar overeind richtte en Harry met verglaasde blikken aanstaarde, „het heeft mij goed gedaan, het u te vertellen. Ja, ik zal nog blijven leven, om den naam van den slag hier te dragen l"
Bij deze woorden sloeg hij zich op de borst, ter plaatse, waar hij de medaille hoopte gehecht te zien. Daarna zonk hij neer en was.... een lijk.
*) Do eerste regel Tau het Engelsche volkslied: God behoede den touiug!



HOOFDSTUK XII.
VERRASSINGEN.
Het was op den avond vóór den 18on Juni 1815.
Drie jaren waren verloopen sedert de gebeurtenissen, waarvan wij in het vorige hoofdstuk spraken. De jeugdige Winter was thans een flink soldaat geworden, wiens gelaatstrekken in den krijg gebruind en gehard waren. Wij vinden hein aan den ingang eener tent, in gesprek met een zijner kameraden.
//Luister! hoort ge dat?"
vJa, dat is donder uit de verte. Er is een storm op handen, geloof ik. Zie, de regen strooomt al neêr. De kans op rust dezen nacht is verkeken. Ik heb geen trek om te drijven in de kast en gij, Winter?"
//Ik, evenmin, Arnold. Ik blijf nog liever tot het dag wordt."
//Ja, wie weet of het onze laatste nacht niet zijn zal.'"
vDat zou best kunnen gebeuren. In elk geval zullen we goed doen er ons op voor te bereiden."
//Weet ge wel, dat het morgen Zondag is?"
z/Nu, ik dacht er niet aan Ik heb de laatste twee dagen haast aan niets kunnen denken. De slag bij Quatre-Bras verdrong elk andere overpeinzing."
//Ja, Winter, al wat ik begrijp, maar hoe het dien Prins van Oranje heeft kunnen gelukken, om met zijn hoopje Nederlanders de macht van Ney te weerstaan en zoolang tegen te houden, dat Lord Wellington de rest doen kon, dat is mij te wonder. Ik zeg je, als die Hollanders zich niet zoo gehouden hadden, waren wij en de Duitschers met Lord Wellington en maarschalk Voorwaarts inkluis verloren. Ik zeg u, dat ze als leeuwen gevochten hebben."
//Hebt ge ook iets gehoord van majoor Elton? Sinds hij in de achterhoede is geplaatst vernam ik niets meer van hem."



//Als hij nog leeft, dan heeft hij dit ten tweeden male aan u te danken. Ik heb den ouden sergeant dikwijls de geschiedenis van den wolfshond hooren vertellen. Daar bij Vimero, dat was de eerste keer en de tweede was nog meer waard. Winter, Winter, het was een kwade kans voor je, om hem zoo maar in het gezicht van den vijand weg te dragen ! He, al onze lieden waren trotsch op je!''
//Pat zou immers ieder doen voor een gewonde, om nog niet eens over majoor EIton te spreken, die toch een van de dapperste en beste officieren van ons geheele leger is. Kijk, de storm trekt over; we krijgen nog een mooien dag."
z/En een vreeselijken slag. Dat kan niet anders, als twee zulke leiders elkander ontmoeten. Ik heb wel eens gehoord, dat Lord Wellington brandde van verlangen om zich met Napoleon zelf te meten," zeide Harry, in gedachten verdiept. //Hoe groot krijgsman hij ook zij, gisteren was hij nauwelijks den dans ontsprongen."
//Hoe dat? Ik weet niets daarvan."
//Terwijl hij pogingen aanwendde om de Brunswijksche Huzaren te vereenigen, drong de hoofdmacht der Fransche ruiterij met allen spoed op hem in langs den weg van Charleroi. Wellington wierp ze een adelaarsblik toe, beval de Schotsche Hooglanders in de loopgraaf te gaan liggen, waarbij zij geposteerd waren, gaf zijn paard de sporen en sprong recht over hunne hoofden heen. Nu, ik zou niet veel voor onzen kans op morgen gegeven hebben, als we onzen grooten generaal verloren hadden."
//Wat gebeurde er toen? Volgde de Fransche ruiterij hem ?"
//Neen! Nauwelijks had Wellington zijn sprong volbracht, of de Hooglanders sprongen op en vuurden eene lading af, die de voorste ruiters uit het zadel lichtte en den voortgang der eskadrons stuitte. De meesten trokken in goede orde terug, maar sommige knapen holden eene boerenhoeve binnen, die maar door eene enkele opening



toegang verleende. Hier werden zij door de Hooglanders tot op den laatsten gedood."
De Britsche soldaten verrezen van hun vochtig leger en stonden reeds een uur vóór het aanbreken van den dageraad in de wapens. De bataillons, die den vorigen avond hunne stellingen nog niet hadden ingenomen, betrokken rustig en in volkomen orde hun post. Tegenover hen vormden de Franschen hunne kolonnes onder het geklank van trommen en trompetten. Om acht uur stonden de troepen voor eene groote parade gereed.
Tegen tien uur werd er een geweerschot afgevuurd uit het centrum van het Fransche leger. Het was het sein tot den aanval. Onmiddellijk daarna hoorde men de snel opeenvolgende musketschoten in de richting van den linkervleugel der Franschen. Spoedig daarna werd van beide zijden hevig geweervuur geopend.
Men zegt wel eens, dat niemand minder van een slag ziet dan hij, die daarin gewikkeld is. De wauhopige aanval op de hoeve Hougemont, die met meer of minder hevigheid van elf uur in den morgen tot bijna acht uren des avonds voortduurde en waarbij de prins van Oranje nieuwen roem behaalde, de krachtige houding der Britsche cavallerie, het oprukken en de nederlaag der Fransche onoverwinnelijke garde, het overwinnend afdalen van de helling door de geheele Engelsche legermacht, toen Wellington zich oprichtte in het zadel en met zijn hoed wuifde, tot een teeken voor een algemeenen aanval, dat alles, wat de toeschouwers bij Mont St. Jan wel ter dege konden onderscheiden, liet in Harry's herinnering niets achter dan een verward tooneel van gruwel en bloed, en van ontzettend, onbeschrijfelijk lijden.
Een voorval echter verdient onze geheele belangstelling.
Omstreeks zeven uur in den avond geraakte de jonge Winter met tien of twaalf zijner kameraden van zijn regiment verwijderd en bevonden zij zich in het gewoel. Zich in een loopgraaf verbergende, wachtten zij, tot een
DE JONGE TAMBOER. 6*



troep Franschen, die juist naderde, zou voorbijgetrokken zijn. Harry, die door de Fransche gevangenen eenigszins met hunne taal was vertrouwd geraakt, hoorde, dat zij met elkander beraadslaagden, hoe zij handelen zouden met twee of drie gevangenen, die zij gemaakt hadden.
,/'t Is het beste, korte wetten met hen te maken," zeide een van hen.
Harry kon het antwoord niet hooren, maar zijn besluit was genomen. Hij gaf een teeken aan zijne makkers, om hem zwijgend te vólgen. Hij klemde het geweer in zijn vuist en den vijand uitdagende, snelde hij aan de spits zijner makkers op de Franschen toe voor dat deze gelegenheid hadden zich voordien onverhoedschen aanval voor te bereiden. De Franschen dachten waarschijnlijk, dat zij in een hinderlaag gevallen waren. Een oogenblik stonden zij daar aarzelend, toen weken zij terug en gingen op de vlucht, terwijl zij hunne gevangenen achterlieten.
Een der bevrijde soldaten, een lang en bejaard krijgsman, wiens arm machteloos aan zijne zijde hing, trok bijzonder de aandacht van Harry tot zich. De jongeling meende de gelaatstrekken van den krijgsman zeer goed. te herkennen. Waar en onder welke omstandigheden mocht hij dien man vroeger ontmoet hebben ? Als in een droom gingen de dagen zijner kindsheid in zijne herinnering voorbij. Hij ontstelde, hij werd geheel verward en hij durfde nauwelijks spreken. Eene gedachte vloog door zijne ziel, maar hij vreesde slechts al te zeer, dat zijn geluk in rook zou opgaan bij het eerste het beste woord, dat de man sprak. Bewegingloos stond hij daar als aan den grond genageld, terwijl hij den ouden krijgsman peinzend in het gelaat staarde.
,/Dank, mijn dappere vriend. Aan uw moed en vastberadenheid dank ik het leven !" zeide de soldaat. «Zeg mij uw naam: ik wensch dien te onthouden, zoolang ik leef."
//Winter — Sergeant Winter," antwoordde Harry, met een blik, waarin tegelijk rechtmatige trots en angstige nieuwsgierigheid te lezen waren.



//Winter zegt ge? Winter? Zou dat mogelijk kunnen zijn? Hoe is uw voornaam, jongman?"
» Harry!"
't Was alsof er een nevel voor de oogen van den krijgsman weggevaagd werd en een zonnestraal haar glans op zijne trekken wierp!
//Mijn zoon! — Harry! — Mijn dierbaar kind!" stamelde John Winter en stak zijn linkerhand naar zijn wedergevonden zoon uit.
Harry drukte zijns vaders hand aan zijn borst, viel den ouden soldaat om den hals en vader en zoon weenden tranen van dankbaarheid.
wMijn vader! Mijn beste vader!" riep hij uit. //De Heer zij gedankt, dat Hij mij het voorrecht schonk u te mogen redden."
De oude baron betoonde zich niet ondankbaar jegens den jongeling, die tot tweemaal toe het leven van zijn neef had gered. Toen de lange en vreeselijke strijd was beslecht en ook Engeland's zonen weêr naar hunne haardsteden mochten terugkeeren, schonk de goede baron aan John Winter een hoeve met een aangename woning en majoor Elton voegde hierbij eeu geschenk van tweehonderd pond sterling tot het aanschaffen van huisraad en gereedschap. Onze held had genoeg van den strijd en was zeer blijde, eindelijk ontslagen te worden. Zijn vader, die een paar dagen na den slag bij Waterloo genoodzaakt was zijn arm te doen afzetten, verliet het leger met een pensioen en vader en zoon waren verblijd een nieuw leven te mogen beginnen in de rustige en welvoorziene woning, die zij van de dankbaarheid derEltons ten geschenke ontvangen hadden.
Eene omstandigheid echter was als een donkere wolk aan hun zoo helderen hemel.
Boer Grey weigerde volstrekt zijn neef of zijn zwager te zien. Nog steeds hield hij vol, dat Harry hem zijn geld ontstolen had, dat de knaap een dief en een schurk was en dat zijn vader geen haar beter was dan



de jongen zelf. Hoewel .John Winter verontwaardigd was over de schandelijke beschuldiging tegen een jonkman uitgesproken, die door hem bemind en om zijne vele goede hoedanigheden geacht werd, en hoewel het bloed hem kookte, daar hij zelf een fatsoenlijk en eerlijk man was, begreep hij, dat hij Grey niet van laster overtuigen kon en hij peinsde voortdurend over de zaak, totdat hij er, zooals Harry vreesde, ziek van zou worden.
wIk wenschte dat uw vader de gansche zaak vergeten kon," zeide majoor Elton eens, toen hij de hoeve van Winter bezocht.
„Dat wenschte ik ook, mijnheer, maar het is wel hard van een misdaad beschuldigd te worden, daar ik toch voor God en mijn geweten overtuigd ben, het geld niet genomen te hebben. Mijn oom heeft mij altijd te zeer gehaat om aan mijne onschuld te gelooven en ik ben ongelukkigerwijze bevreesd, dat de dief nooit zal ontdekt worden."
Hierin dwaalde Harry echter.
Drie jaren na dit gesprek inet Majoor Elton stond Harry op een zomermiddag aan de deur der boerderij, toen een oud man in het gewaad van een arbeider tot hem kwam.
„Mag ik u eens spreken, mijnheer? Ik hoop u niet lang op te houden."
„Wel zeker," antwoordde Winter vriendelijk. „Wat
is er?'
„Ik heb u eens groot onrecht aangedaan en mijn geweten laat mij geen rust, eer ik u schuld bekend heb."
„Goede man, gij droomt zeker," zeide Harry lachende. „Ik herinner mij niet, dat ik u ooit te voren gezien heb."
„Ik wenschte het wel, mijnheer, dan ware ik nu een gelukkiger mensch."
„Nu vertel mij het dan maar eens gauw, want ik heb nu niet veel tijd Ik wil u vooruit wel beloven, dat ik het u vergeven heb."
„Gij zijt vriendelijker jegens mij dan ik aan u verdiend heb, mijnheer. Gij maakt het mij gemakkelijker



een last van mijn hart te wentelen. Zeven ot acht jaar geleden kwam ik voorbij eene boerenwoning. Het keukenraam was open en een zakje met geld lag op tafel. Ik zag in den hoek een sluimerenden knaap zitten. Ik nam het geld uit het zakje en wierp dit toen onder den stoel van den knaap. Dien nacht sliep ik in het hooi. Den volgenden morgen ontmoette ik dien knaap op den weg. Ilt begon met hem te spreken .... Nu, mijnheer, ik behoef u niets meer te zeggen: gij weet het overige. Ik ging van kwaad tot erger. Ten laatste werd ik zeer krank; ik dacht, dat ik sterven zou en ik was bang voor den dood. Doch, ik herstelde en trachtte eerlijk en vlijtig te werken. Als ondertuinman op het kasteel geplaatst, hoorde ik dikwijls uw naam noemen en dan was het mij, of de steenen van het huis mij verweten, dat ik schandelijk jegens u gehandeld had. Jaar na jaar verliep, maar mijn geweten liet mij geen rust en — — en nu kom ik zelf tot u, om het van dien last te bevrijden. Ik zal mij nu rustiger gevoelen, al zoudt ge mij daarvoor in den kerker brengen."
„Dat zal niet gebeuren, als gij beloven wilt, uw verhaal woordelijk over te brengen, waar wij dit wenschen," zeide John Winter, die onopgemerkt, naar het gesprek geluisterd had. „Dan zal de baron u na uwe vrijwillige bekentenis evenmin straffen."
Harry ging naar binnen. Hij zweeg, maar een traan gleed langs zijne wangen:
„Ik dank u, o God!" zeide hij zacht. „Ja, ik dank u, dat Gij mijn onschuld in deze zaak eindelijk — ja, eindelijk aan het licht gebracht hebt."
Wat zou de goede Patty wel zeggen, als ze het nog eens hooren kon! Neen, zoo duur heeft Harry nooit zijn trom betaald!"



INHOUD.
Hoofdst. Bl«*
I. DE ARME, VERLATEN KNAAP O
IT. EEN VREESELIJKE BESCHULDIGING . . 8
III. DE VLUCHTELING ... 18
IV. EENE EDELMOEDIG VRIEND 28
V. OP HET SLAGVELD &>
VI. EEN VREESELIJKE WORSTELING 42
VII. DE ORDONNANS 4!)
VIII. TUCHT EN LOON 00
IX. DONKERE DAGEN • 62
X. DE GRUWELEN VAN DEN KRIJG 68
XL DE SLAG BIJ SALAMANCA .... ^4
XII. VERRASSINGEN 83



Uitgaven van Neerbosch' Boekhandel te Neerbosch.
3an van 2)alen.
OF
©e £egen des geloofs.
DOOR
E. GERDES.
Met 2 platen.
Prijs ingen. fl; geb. f 1.30.
HET WEESKIND."
DOOR
E. GERDES.
In geïllustreerd omslag met plaatje.
Prijs ingen. f 0.50; geb. f0.75.
„Hoe staan de effecten!"
Een verhaal voor het Volk.
DOOR E. GERDES.
Met 2 plaatjes. Prijs f 0.50.
EEN HIXjDEB -VA.N HET COMPROMIS. DOOR
A. HARDENBERG.
Met 2 plaatjes en geïllustreerd omslag.
Prijs ingen. fG."i; geb. fl.10.



Do Smokkelaars der Stormbaai.
Een verhaal voor Jongelieden.
Naar het Engelsch van KINGSTON,
BEWERKT DOOR
E. J. VEENENDAAL.
Prijs f I; gebonden f 1.30.
jVIanneke.
NAAR HET DUITSCH.
door
A. L. G.
Prijs f 0.13.
EEN SNEEUWSTORM.
Eene vertelling.
door W. H. KIEVIET.
Schrijver van: „Blank-om-eens dwaze daad," enz. Met 2 plaatjes en geïllustreerd omslag.
Prijs 50 cent.
WIBEN PETER.
De zeeroover van Helgoland. Met 2 plaatjes en geïllustreerd omslag.
Prijs ingen. f0.60; geb. f 0.85.











Ontzuurd met Bookkeeper mei 2000