No. 33 – Denemarken ds voor toeristen per auto per trein door Denemarken Voorzien van illustraties, kaartjes en plattegronden A.N.W.8.-Toeristenbond voor Nederland REISGIDSEN VOOR HET BUITENLAND De omslagfoto stelt voor den Höjbroplads met het ruiterstandbeeld van Bisschop Absalon en de spits van de St. Nicolai-kerk; De foto hiernaast is een gezicht op Nasby op Seeland. RIJKSUNIVERSITEIT UTRECHT 0257 6027 GIDS VOOR TOERISTEN PER AUTO EN PERTREIN DOOR DENEMARKEN UITGEGEVEN DOOR DEN A.N.W.B. TOERISTENBOND VOOR NEDERLAND REISGIDSEN DENEMARKEN Blz. Voorbericht Reisgelegenheden naar Kopenhagen (trein, vliegtuig, b00t).... 3 Treintarieven 4 Paspoort 0 Munteenheid Taal 6 Hotels 1 Lijst der kaartjes en plattegronden Overzicht van de behandelde treinroutes met vermelding van de bladzijden, waarop ze voorkomen 9 Treinroutes 10 Inleiding autoroutes 46 Overzicht van de behandelde autoroutes met vermelding van de bladzijden, waarop ze voorkomen 54 Afstanden naar de punten, waar de routes in dit boekje beginnen 55 Autoroutes 56 Verklaringen 108 Register der plaatsnamen 118 INHOUD Denemarken wordt inden laatsten tijd meer en meer door Nederlanders bezocht, vooral, op de doorreis naar Zweden en Noorwegen. In het algemeen heeft dit land, bestaande uit het schiereiland Jutland en den Deenschen archipel, waarvan Seeland het grootste en belangrijkste eiland is, veel aantrekkelijke, doch geen grootsche landschappen. Niet alleen de hoofdstad Kopenhagen met haar mooie omstreken, doch ook het aan afwisseling rijke natuurschoon van Jutland vormt het doel van den toerist. Kopenhagen, op het eiland Seeland gelegen, is een mooie, levendige, vroolijke stad; inde omgeving bevinden zich fraaie kasteelen en beukenbosschen, aan de O. en N.-kust van Seeland liggen tal vandoor de Kopenhagers druk bezochte badplaatsen. Jutland heeft bosch, heide en aan de Westkust duinen; aan de Oostkust vindt men inhammen, die aan de Noorsche fjorden herinneren, doch niet zulk een grootschen indruk maken. Voorts verdienen nog vermelding: het eiland Möen (krijtrotsen) en het tot Denemarken behoorende inde Oostzee gelegen Bornholm, met veel natuurschoon. De volgende reisgelegenheden naar Kopenhagen komen in aanmerking: A. Per trein. Amsterdam—Amersfoort—Oldenzaal—Bentheim—Osnabrück—Bremen—Hamburg. Duur der reis 7—9J uur. Den Haag en Rotterdam—Utrecht—Amersfoort en verder als boven. Duur der reis B—lOJ uur. Twee doorgaande treinen per dag: 1 morgentrein (F.D.) met doorgaand rijtuig: le, 2e kl. Hoek van Holland—Rotterdam-—Hamburg en 1 avondtrein met doorgaand rijtuig:le,2e,3e kl, Rotterdam (zomerdienstregeling) of Den Haag (winterdienstregeling)—Hamburg en slaapwagen: Rotterdam—Hamburg (winter- en zomerdienstregeling). Voorts slaapwagen Vlissingen—Hengelo—Hamburg (winteren zomer-dienstregeling). Hamburg—Warnemünde—Gjedser—Kopenhagen. Twee doorgaande treinen per dag: 1 morgen- en 1 avondtrein met doorgaand rijtuig: le, 2e, 3e kl. Hamburg—Kopenhagen en slaapwagen, le, 2e kl. Hamburg—Kopenhagen. Zie voor verdere bijzonderheden route 1. VOORBERICHT B. Per vliegtuig. De verbinding van Nederland met Denemarken (Kopenhagen) wordt onderhouden door de vliegtuigen van de K. L. M. en de A. B. A. (Aktien Bolaget Aerotransport). Des zomers: 2 maal per dag, n.l. een directe, dagelijksche dienst: (Rotterdam) Amsterdam—Kopenhagen in pl.m. 3-J uur, een dagelijksche dienst: (Rotterdam) Amsterdam—Kopenhagen met een tusschenlanding in Hamburg, in pl.m. 4-J uur. Des winters: 1 maal per dag een directe dienst. Vliegvelden: Rotterdam: Waalhaven; Amsterdam: Schiphol; Hamburg: Fuhlsbüttel; Kopenhagen: Kastrup. Reiskosten: Amsterdam—Kopenhagen: f77.—, retour f 130.90, 2 maanden geldig. Dienstregelingen met uitvoerige gegevens zijn aan de Bureaux van den A. N. W. B. te Amsterdam en Den Haag verkrijgbaar. C. Per boot. Per vrachtboot van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Mij., die op Woensdag en Vrijdag van Amsterdam naar Kopenhagen, op Donderdag van Kopenhagen naar Amsterdam vaart. Duur der reis: pl.m. 3 dagen. Reiskosten (voeding inbegrepen): enkele reis f 30.—, retour f55. (eveneens inbegrepen is: logies en maaltijden aan boord in Kopenhagen). De vrachtschepen hebben doorgaans een beperkte accommodatie voor eenige passagiers. Alleenreizende dames kunnen van deze reisgelegenheid geen gebruik maken. Ligplaats der schepen in Amsterdam: Levantkade. Agenten in Kopenhagen: N. Schiött enHochbrandt,Amaliegade 39. Tarieven voor auto’s, motorrijwielen en rijwielen: onverpakte 4-persoons auto’s f 40.—. ~ motorrijwielen f 17.50. ~ rijwielen f 7.50. Deze vrachtnoteering geldt van boord van het schip in Amsterdam tot aan boord in Kopenhagen. De Mij. behoudt zich het recht voor tot verlading aan dek, buiten risico harerzijds. Treintarieven. Men onderscheidt in Denemarken Staats- en Particuliere spoorwegen. Van de Deensche Staatsspoorwegen volgt hieronder een reizigerstarieftabel. Aangezien inde routebeschrijvingen de tariefkilometerafstanden van de Staatsspoorwegen zijn vermeld, kan' men de treinkosten zelf ongeveer berekenen. Enkele reis. Voor afstanden tot 225 K.M. bedraagt de vrachtprijs inde 2e kl. 7.5 Öre per K.M.: inde 3e klas 5.- Öre per K.M. Voor afstanden grooter dan 225 K.M. bestaat een „Zonen” tarief met 12 Zonen: 2e kl. 3e kl. Zone 1. 226—256 K.M. 16.90 D.Kr. 11.30 D.Kr. „ 2. 257—289 „ 17.60 „ 11.70 „ „ 3. 290—324 „ 18.20 „ 12.10 „ „ 4. 325—361 18.80 „ 12.50 „ „ 5. 362—400 „ 19.40 „ 12.90 „ „ 6. 401—441 „ 20. „ 13.30 „ „ 7. 442—484 „ 20.60 „ 13.70 „ „ 8. 485—529 „ 21.20 „ 14.10 „ „ 9. 530—576 „ 21.80 „ 14.50 „ „ 10. 577—625 „ 22.50 ~ 15. „ „ 11. 626—676 „ 23.30 „ 15.50 „ ~ 12. boven 676 ~ 24. ~ 16. ~ Retour. 2 maal den prijs vaneen biljet enkele reis; reductie 25 °/0. De prijs per tariefkilometer le kl. is gelijk aan de som der prijzen per tariefkilometer 2e en 3e kl. Express- en sneltreintoeslag: le klas D.Kr. 2.50, 2e kl. D.Kr. 1.50, 3e kl. D.Kr. 1. Abonnementen op de Deensche Staatsspoorwegen: Geldig 8 dagen: 2e kl. D.Kr. 52.50. \ ”15 :2e kl! ” 7g;Z;., Waarborgs°m D. Kr. 5.- „ „ „ : 3e kl. „ 50.—. I De abonnementen zijn geldig, zonder sneltreintoeslag, in alle treinen. In het Deensche spoorboek, dat aan het begin van iedere maand verschijnt (prijs 75 Öre), bevindt zich naast de tariefkilometerafstanden van de Particuliere Spoorwegen een tabel met opgave van de prijzen 2e en 3e of alleen 3e klas. In Denemarken wordt hoofdzakelijk derde klas gereisd. Inde sneltreinen komt een 3e klas coupé, wat bekleeding betreft, overeen met een coupé le of 2e klas. Eerste klas. coupé’s treft men alleen in internationale sneltreinen en ineen enkelen sneltrein in het binnenlandsch verkeer aan. In nachttreinen van Hamburg naar Kopenhagen of Frederikshavn rijden in beide richtingen slaapwagens le en 2e klas mede, plaats biedende aan resp. 1 en 2 personen per coupé. Toeslag slaapwagen: le klas R.M. 27, 2e klas R.M. 13.50. In nachttreinen van Kopenhagen naar Aalborg, Randers, Esbjerg, Padborg en terug rijden slaapwagens le, 2e en 3e klas mede, plaats biedende aan resp. 1,2 en 3 personen per coupé. Toeslag slaapwagen: le kl. D.Kr. 24, 2e kl. D.Kr. 12, 3e kl. D.Kr. 8. Indien men een gedeelte van het slaapwagentrajeet aflegt: le kl. D.Kr. 18, 2e kl. D.Kr. 9, 3e kl. D.Kr. 6. Plaats bespreken inden slaapwagen (binnenlandsch verkeer) kost: le kl. D.Kr. 3, 2e kl. D.Kr. 1.50, 3e kl. D.Kr. 1. Wat inrichting betreft is er tusschen eén le, 2e of 3e klas slaapcoupé in Denemarken geen onderscheid; alleen de 2e en 3e klas hebben meer dan één bed. Plaats reserveeren inden trein: Hamburg—Kopenhagen kost le klas 5 R.M., 2e kl. 3 R.M., 3e kl. 2 R.M. Kopenhagen—Esbjerg: 2 D.Kr. Paspoort. Nederlanders, die een reis naar Denemarken maken, kunnen volstaan met een geldig paspoort, zie het Handboekje. Voor Denemarken is geen visum vereischt. Munteenheid. De officieele munteenheid is de Kroon, waarde thans pl.m. f 0.38. 1 D.Kr. is 100 Öre. In omloop zijn geldstukken van 2, en 1 Kr.; 25, 10, 5,2 en 1 Öre. Er zijn bankbiljetten van 500, 100, 50, 10 en 5 D.Kr. Taal. Een weinig kennis van de Deensche taal is wel gewenscht, daar zelfs in vele hotels het personeel slechts Deensch verstaat. Een goede handleiding is: H. Forchhammer en W. R. Ott de Vries: „Het Deensch voor Nederlanders”. Uitg. P. Noordhoff, Groningen. Ook de Liliput-woordenboekjes: no. 48 Duitsch—Deensch en no. 49 Deensch—Duitsch, prijs per stuk f 0.50, zijn handig. Hieronder; laten wijde vertaling van eenige veel voorkomende Deensche woorden volgen: Skov = bosch; Aa = rivier; Torv = markt; Gade = straat-weg; Bro = brug; Banegaard = station; Jernbane = spoorweg; Lille = klein; Baad of Damper = boot; Faerge = veerboot; Venstre = links; Höjre = rechts; Skib = schip. In het Deensch spreekt men AA uit als 00; Runde Taarn (Runde Toorn); IJ als Ü; Marienlyst (Marienlüst); Kystbanen (Küstbanen). Verschillende Deensche plaatsnamen zooals b.v. Kjöbenhavn, Kjöge, Nykjöbing, Gjedser worden veelal in het Deensch zonder j geschreven, doch wij hebben gemeend de j te moeten inlasschen om de Deensche uitspraak aan te duiden. Hotels. Deze zijn verdeeld in vier klassen, ter onderscheiding waarvan de volgende teekens zijn gebezigd: O beteekent luxe hotel; ® eerste rang hotel; © iets eenvoudiger hotel; ® eenvoudig hotel. Deze classificatie berust op gegevens geput uit allerlei bronnen; vooral ook op de beoordeelingen van onze leden. Hoewel daaraan de meeste zorg is besteed, moet toch eenig voorbehoud worden gemaakt, ook al, omdat bij de beoordeeling van hotels met velerlei omstandigheden rekening moet worden gehouden en omdat verandering van eigenaar of gérant van grooten invloed kan zijn op de hoedanigheid van de leiding van het hotel. Betreffende de hotels in Denemarken merken wij het volgende op: Afholdshotel: alcoholvrij hotel. Missionshotel: waarvan de leiding een uitgesproken Christelijk karakter heeft. Landmandshotel, Höjskoiehotel of Höjskolehjem: een hotel voor landlieden. De Afholdsen Missionshotels zijn goed en billijk. De gebruikers van dit boekje zullen de samenstellers zeer verplichten door mededeelingen omtrent onnauwkeurigheden, welke deze gids, ondanks alle zorg, die er aan besteed is, ongetwijfeld zal bevatten, en vooral ook omtrent de ervaringen door hen onderweg opgedaan. Mededeelingen van dien aard gelieve men te richten aan het Bureau van den A. N. W. 8., Keizersgracht 388—590, Amsterdam (C.). Kaartjes: Blz. 1. Overzichtskaartje (treinroutes, autocarroutes, autoroutes, veerverbindingen, kaartje Bornholm) 2. Overzichtskaartje omgeving van Kopenhagen 21 Plattegronden: 1. Bremen 110 2. Hamburg 111-112 3. Kiel 113 4. Kopenhagen 14 5. Lübeck 114 6. Münster 115 7. Osnabrück 116 8. Wesel 117 LIJST DER KAARTJES EN PLATTEGRONDEN. Blz. Route 1. Hamburg—Warnemünde—Gjedser—Kopenhagen 10 A. Hamburg—Lübeck—Rostock—Warnemünde. B. Warnemünde—Gjedser. C. Gjedser—Masnedsund (eiland Moën)— Vordingborg—Kjöge—Roskilde—Kopenhagen. Wandelingen inde omgeving van Kopenhagen, uitstapjes o.a. naar: Frederikssund, Amager, Bornholm. Route 2. Kopenhagen—Skodsborg—Helsingör (Gilleleje—Halsingborg) Fredensborg—Hilleröd (Gilleleje—Tisvildeleje)—Kopenhagen 29 Route 3. Kopenhagen—Roskilde—Korsör Nyborg (Svendborg, de eilanden: Taasinge—Langeland)—Odense Middelfart Strib—Fredericia 34 Route 4. Fredericia—Yejle—Horsens—Skanderborg (Silkeborg) Stilling—Aarhus (Mjols Bjürge—Ebeltoft) Hinnerup—Langaa (Yiborg)—Randers—Hobro—Aalborg—Frederikshavn(A.Aalborg—NörreSundby—Hjörring(Hirtshals)—Frederikshavn; B. Aalborg—N. Sundby—Lokken—Hjörring—Frederikshavn)—Hulsig—Höjen—Skagen 37 Route 5. Fredericia—Kolding—Lunderskov (Esbjerg—eiland Fanö)— Vojens (Haderslev)—Rode Kro (Aabenraa)—Padborg—Hamburg 46 OVERZICHT VAN DE IN DEZEN GIDS BEHANDELDE TREINROUTES. De afstanden zijn in tarief K. M. aangegeven, welke dikwijls met de werkelijke K. M. afstanden verschillen. K.M. A. Hamburg—Warnemünde. Duur der reis: 3—uur. 0 Hamburg, zie plattegrond met beschrijving, achterin den gids. 63.1 Lübeck, zie plattegrond met beschrijving, achterin den gids. 196.3 Rostock, 85.000 inw., voormalige Hanse-stad; vele merkwaardige oude gevels. ® Hotel Fürst Blücher, Blücherstr. 24, ® Hotel Rostockerhof, Hopfenmarkt. Bez.: Kröpeliner Tor, Blücher Platz, Hopfenmarkt, Neuer Markt, Rathaus, (ten Zuid-Oosten daarvan de Grosse . Wasser Strasse), Marienkirche, Jakobikirche en de Wall Promenade. 209.5 Warnemünde, 6300 inw., bekende badplaats, mooi park. © Hotel Union, Am Strom. B. Warnemünde—Gjedser. Overvaart 2 uur. In Warnemünde worden de doorgaande waggons van den trein: Hamburg—Kopenhagen op de veerboot naar Gjedser gereden. De passagiers hebben gelegenheid in het restaurant op het bovendek van de veerboot, dat zeer goed is, de lunch te gebruiken. Het douane-onderzoek geschiedt inden trein te Warnemünde. C. Gjedser—Masnedsund (eilandMöen)—V ordingborg—Kjöge—Roskilde— Kopenhagen. Duur der reis: 3-J—4 uur. Een brug wordt gebouwd over de Storström van het nog te bouwen station Orehoved (tusschen de dorpen Orehoved en Gaabense, zoodat beide plaatsen terzijde blijven liggen) op Falster via het eiland Masnedö naar Masnedsund op Seeland. Het traject wordt dan met 1 uur verkort. Men hoopt deze 3.300 M. lange brug, die 26 M. boven het water zal liggen en waar naast een spoorweg ook een rijweg en een trottoir aangelegd worden, in 1937 gereed te hebben. O Gjedser, gelegen op de Zuidpunt van het eiland Falster. Route 1. HAMBURG—WARNEMÜNDE—GJEDSERKOPENHAGEN. K.M. , , . , 23 Nykjöbing, hoofdstad van het eiland Balster (514 vierk. K.M.) met 14.000 inw.; mooie boschrijke omgeving. © Hotel Phönix. De stad is door twee bruggen over de 360 M. breede Guldborg. Sund verbonden met het eiland Laaland (Lolland, 1175 vierk. K.M.). Zijlijn via Maribo naar Nakskov, zie route 3,50. 2 K.M. (2e kl. 4.10; 3e kl. 2.70 D.Kr.) 46 Orehoved, aan den 3.7 K.M. breede Storström, die het eiland Falster van het eiland Masnedö scheidt. Overtocht (trein op de boot) naar het eiland Masnedö, 20 min. De trein rijdt over het eiland Masnedö en over' de spoorbrug, die Masnedö met het eiland Seeland (Sjaelland, 7043 vierk. K.M.) Verbindt. 56 Masnedsund, de haven van Yordingborg. De sneltreinen rijden zonder oponthoud naar Kopenhagen. Zijlijn naar Kallehave, 20.6 K.M. (3e kl. 1.85 D.Kr.), waar de veerboot (in aansluiting op den trein) naar Stege, op het eiland Möen, afvaart. Overtocht 40 min. Stege. 2360 inw., is de eenige stad op het eiland Jlöen (Mön, 200 vierk. K.M.) 0 Hotel Skandin a y ie n. Van Stege rijdt in aansluiting op de veerboot 4 maal per dag een autobus via Borre—Sömarke Magleby—Kraneled naar Möens Klint. Hotels inde omgeving van Möens Klint: ©Hotel Storeklint, geop. 1/5—15/9, ©hotel Hunosögaard, eenige pensions. De Oostkust van het eiland Möen bestaat uit steil uit zee oprijzende krijtrotsen, die zich van den Orebjerg in het Noorden tot ten Zuiden van het dorp Busene uitstrekken en verdeeld worden in: Lille Klint, waar de rotsen inde Hellehavnsnakke een hoogte van 30 M. bereiken en Store Klint, waarvan vooral vermelding verdienen de Taleren, 100 M. (echo’s, van den top prachtig uitzicht), Hyldedalsklint, 128 M., Nylandsnakke, 115 M., en Sommerspris, 102 M. Ook het boschrijke, bergachtige achterland is een bezoek waard. Aan den voet van den hoogsten top den Abörrebjerg, 140 M., bevinden zich de boschmeertjes: Gjeddesö, Aborresö en Hundsö. 58 Vordingborg, stadje met 5600 inw. $ Hotel Valdemar. Bezienswaardig: slotruïne en de 27 M. hooge Gaasetaarn (Ganzetoren) uit de 14e eeuw. 86 Nastved, stad met 11.200 inw., gelegen aan de Susanrivier. ® Ho'telVinhuset. Boschrijke omgeving. Bezienswaardig: inde Riddergade eenige huizen in ,vakwerk”-bouw; de St. Peterskerk in Gothischen stijl. K.M. 125 Kjöge, oud stadje met 6100 inw., aan de Kjögebocht. © Hafnia Hotel. Boschrijke omgeving. Ten Zuiden van Kjöge strekt zich een 4 a 5 K.M. lang zandstrand uit. Het bosch, waarin het restaurant Kjöge Strandpavillon, reikt hier tot aan de kust. Bezienswaardig: verschillende oude ~vakwerk”-huizen, inde Kirkestrade de St. Nicolaikerk, uit de 15e eeuw, aan de zelfde zijde van genoemde straat het oudste Deensche ~vakwerk”-huis van 1524, schuin daar tegenover „den gamle Smedegaard”, voorts het stadhuis uit de 16e eeuw, het oudheidkundig museum, inde straat, die evenwijdig loopt met de Kirkestrade, aan de markt 'het standbeeld van Koning Frederik VII door den beeldhouwer Bissen. Van de Kjöge-brug mooi uitzicht op de Kjöge Aa. Autobus naar Kopenhagen en naar Kallehave, zie hierboven. Uitstapjes: 1. van Kjöge per trein naar Yderholm, westelijk van K. gelegen. Yderliolm is het uitgangspunt voor een bezoek aan het bekende Lellinge Skov (bosch), waar de Kjöge-Aa doorheen stroomt. 2. per trein of autobus naar Vallö, Bezienswaardig is het Vallö slot, in Renaissance-stijl uit de 14e eeuw, dooreen zeer mooi park omgeven. Het slot is thans een tehuis voor adellijke oude dames. Van het Vallö slot te voet door het schaduwrijke „Purlund” in oostelijke richting naar het Strandhotel, aan de Kjöge-bocht, ongeveer 3 K.M. Van het' Strandhotel voert een rijweg in noordelijke richting naar Kjöge, afstand 6 K.M. (autobus), in zuid-oostelijke richting naar Store Hedinge, 16 K.M. (autobus). Store Hedinge, bezienswaardig: de kerk en de oude buitenplaats Gjorslev. 4 K.M. ten Oosten van Store Hedinge, de Stevns Klint; hier bereiken de krijtrotsen aan de kust een hoogte van 41 M. Ten Zuiden van Stevns Klint de Höjrupkerk, uit de 14e eeuw. Door het afbrokkelen van de krijtrotsen staat thans de kerk aan de kust. In 1928 werden het koor der kerk en een gedeelte van het kerkhof door de golven weggeslagen. 147 Roskilde, zeer oude, vroeger sterk bevolkte stad, thans met 15.000 inwoners, aan het zuideinde van de Roskilder Fjord gelegen. Tot de 15e eeuw was deze stad Koninklijke Residentie. © Bonds hotel Hotel Prinsen, ® Jernbanehotellet. Bezienswaardig: Dom uit de 13e eeuw met twee 75 M. hooge torens, eender merkwaardigste kerken van Scandinavië. Zeer bezienswaardig interieur: koorstoelen van 1420; vele Konings-graven, o. a. achter het hoofdaltaar mausoleum K.M. van Koningin Margaretha, gestorven in 1412. Aan de zuidzijde van de kerk de laat-Gothische Drie Koningen-Kapel. Noordelijk daarvan de kapel van Christian IV van 1620, met het bronzen standbeeld van dezen koning door Thorvaldsen. De „Absalonsbuen”, een steenen poort, verbindt de kerk met het gebouw, waar de Koninkijke Familie tijdens kerkelijke plechtigheden verblijf houdt. 178 Kopenhagen. Centraal station. Kopenhagen (Kjöbenhavn = koopmanshaven) de hoofd- en residentiestad van het koninkrijk Denemarken telt thans, met de voorsteden Brönshöj, Valby en Sundby 800.000 inwoners. Mede door haar ligging aan de Öresund, een zijarm van de Sund, heeft Kopenhagen zich tot een belangrijke haven- en industriestad (porseleinfabrieken) met internationaal verkeer ontwikkeld. Men vindt er de eenige universiteit des lands en tevens behalve verschillende gebouwen in Renaissance-stijl uit de 17e eeuw, tal van interessante moderne bouwwerken, beroemde kunstverzamelingen, fraaie plantsoenen en waterpartijen. Er heerscht een gezellig, vroolijk stadsleven. Hotels: A. In het centrum der stad. ® Bondshotel Palace, Raadhuspladsen. ©Terminus Hotel, bij het Centraal Station. © Bondshotel Turist, Vestre Boulevard 8. 0 Hafnia Hotel, .Vestervoldgade 28. ©Weber Hotel, Vesterbrogade 11. © Hotel Kong Frederik, Vestervoldgade 25. ©Nordland Hotel, Vesterbrogade 22. ©Missions Hotel He bron, Helgolandskade 4. B. Omgeving Kongens Nytorv: © Hotel Angleterre, Kongens Nytorv. ©Phönix Hotel, Bredgade 37. Restaurants en Café’s: A. In het centrum der stad. In het meerendeel der genoemde hotels en voorts: Wi v e x (W i v e 1), Vesterbrogade, naast den ingang van Tivoli. Concert' en dansgelegenheid. Des zomers wordt er op het terras en inden Tivoli-tuin geserveerd. Nim b, Bernstorffsgade. Concert en dansgelegenheid. Des zomers wordt er op het terras inden Tivoli-tuin geserveerd. Tivoli. o.a. Kinzi (Kreeft-rest.), Koncertsalens Rest., Taarnpavillonen, Hcgs Rest., Divan 1. Kölle Restaurant, Trommesalen (wintertuin). Restaurant Rex, Nörrevoldgade 29. Den Kgl. Skydebane, Vesterbrogade 59. La Reine, Sötorvet 2, bij de Dronning Louises Bro. Concert. I n d u s t r i-R estaurant, Raadhuspladsen. Concert en dansgelegenheid. Braddehytten, bij het station. Goed en billijk. Ny Braddehytte, Bernstorffsgade, bij het station Goed en billijk. Terras aan den Tivoli-tuin. S t ad i 1 s V i n-R est., Vesterbrogade, bij Raadhuspladsen. Hovedbanegaardens Rest., in het stationsgebouw. Goedkoop en goed. Apollo Bar Rest., Vestergade 24. Klein restaurant, specialiteit in Deensche en Fransche schotels. B. Aan Kongens Nytorv en omgeving Christiansborg. Brönnums Café, Tordenskjoldsgade 1. Stephan a Porta, Kongens Nytorv 17. Schucani a Porta, Ved Stranden 6, tegenover de Chris tiansborg. C. In Frederiksberg (het westelijk deel van de stad). Drachmann Kroen, behoorende bij het ontspanningsoord Lorry, Allégade 9. Broh o 1 m, Frederiksberg Allé 44. Restaurant en in Zoologisk Have (dierentuin). Voorts nog: Langelinie Pavillonen, Langelinie. Oscar Davidsens Vinstue, Aaboulevard 56. Bekend om zijn „Smörrebröde”. Zeer goedkoop zijn: Rest. Rundetaarn, 52; 2 gangen voor 1 Kr. Maelkerierne (melkinrichting), Frederiksberggade 4 en Vimmelskaftet 35. Koffie, thee of chocolade met twee broodjes en boter voor 55 Öre. Vischrestaurants: Krogs Fiskerestaurant, Gl. Strand. Kro g, Gl. Torv 10-12. Vegetarische restaurants: Cafeteria, Frederiksberggade 28. Rest. Fru Klinte, Langögade 17. Onder rabbinaal toezicht: A. M. Bornstein, Landemarket 19. L. Rudaizky, Nörrevoldgade 27. Theaters: Kgl. Theater, Kongens Nytorv (tooneel, opera, ballet). Dagmar Theater, Jernbanegade 2 (moderne tooneelstukken). Det ny Theater, Vesterbro Torv (populaire tooneelstukken, operette). Folke Theater, Nörregade 39, (populaire tooneelstukken). Casino, Amaliegade 10 (blijspelen en operettes). Betty Nansen Theater, Frederiksbergallé (revue). Apollo Theater, Vesterbrogade 3 (revue). Inlichtingenbureaux voor Vreemdelingen: Turistforeningen for Danmark, (Alg. Deensche vereeniging voor vreemdelingenverkeer), Vestre Boulevard 18. Statsbanernes Rejsebureau, in het hoofdstation. Nederlandsch Consulaat: St. Kongensgade 59, geopend van 10-12. Hoofdpostkantoor: Tietgensgade, ten Z.O. van het Centraalstation. Telegraafkantoor: Köbmagergade 87 (dag en nacht geopend). Jeugdherberg-Centrale: Herbergs-Ringen, (D. U. H.), Studiestrade 30, Postbox 122, Kopenhagen. Verkeer. Stations: Centraalstation: richting Hamburg, Berlijn (via Warnemünde-Gjedser); richting Malmö, (Zweden-Noorwegen); richting Helsingör —Halsingborg, (Zweden—Noorwegen); richting Korsör—Nvborg, (Jutland). Nörreport:Nörrevoldgade, tramlijnen: 5,7, 14,15, 16. Hier stoppen alle treinen richting Malmö en Helsingör—Halsingborg. Österbro: Österbrogade, tramlijnen: 1,6, 9, autobus 11. Hier stoppen alle treinen richting Malmö en Helsingör—Halsingborg. Nörrebro: Nörrebrogade, tramlijnen: 5,7, 16, 20. Treinen naar Frederiksberg en Hellerup. Frederiksberg: Falkonerallé. Treinen naar Vanlöse en Hellerup. Valby: tramlijnen: 18, 20. Haltestation voor treinen, uitgezonderd sneltreinen, inde richting Frederikssund en Roskilde. Amagerbro: tramlijnen: 2, 9. Treinen naar Kastrup, Magleby, Dragör. Slangerup: Nörrebrogade, tramlijnen: 5,7, 16, 20. Treinen via Hareskov, Farum naar Slangerup. 2 Bioscopen: De voornaamste zijn: Palads Theater, Vester Farimagsgade. Kinopalaet, Gl. Kongensvej 60-62. Scala Bio, t/o Tivoli. Roxy, Godthaabsvej 14. Collosseum, Nörrebros Runddel. Ontspanningsoorden: Tivoli, Vesterbrogade. Lorry, Allégade 7-9. Concertzalen: In Tivoli. Odd Fellow Palais, Bredgade 28. Tram: Tarief 20 Öre, overstapkaartje 25Öre, (men vraagt „Omstignung til Linie )”, overstapkaartje op autobuslijn 30 Öre. 17 lijnen (nummers: I—lo,1—10, 13—18, en 20). Autobuslijn 11. Voor toeristen zijnde navolgende lijnen van belang: 1. Gl. Kongevej-Centraal station—Raadhuspladsen—Christiansborg-—Kongens Nytorv—Österbrostation—Hellerup. 2. Brönsjö—Godthaabsvej—Raadhuspladsen—Christiansborg Christianshavn—Sundby. 9. Zoologisk Have (dierentuin in Frederiksberg) —Jagtvej Langelinie—Österbro station—Kongens Nytorv—Christiansborg—Amager (zal worden doórgetrokken van Amager—Langebro—Yesterbro—dierentuin). 11. Österbrostation—Bredgade Kongens Nytorv—Ströget Raadhuspladsen—Frederiksberg Allé. 14. Tivoli—Farimagsgade—Hellerup—Klampenborg, rijtijd 45 minuten. 15. Valby—Vesterbro—Raadhuspladsen—Bernstorffsvej—Ordrup. Voor de lijnen 14 en 15 moet voor het traject buiten de stad K. tot het eindpunt nog 30 Öre betaald worden. Taxi: Kleine wagens (voor 3 pers.) worden aangeduid dooreen gelen band. Tarief inde stad: groote wagen 36 Öre per K.M. boven den vastgestelden prijs van 40 Öre; kleine wagen 33 Öre per K.M. boven den vastgestelden prijs van 30 Öre. Autocartochten: Rondtoer door de stad. Vertrek Raadhuspladsen: 10 en 14 uur. Bezienswaardig: Raadhuspladsen, (middelpunt van het tramverkeer), waaraan verschillende monumentale gebouwen o.a. Raadliuset (raadhuis) van 1894—1903 in Deenschen Renaissance-stijl, met 106 M. hoogen toren. Ten Zuiden van het gebouw een tuin, die voor het publiek toegankelijk is. Aan de rechterzijde van den hoofdingang de zeer fraaie „Dragespringvandet” (fontein). Ten Westen van de op Raadhuspladsen uitkomende Vesterbrogade een complex nieuwe gebouwen, waaronder het Circus, Palads Theater, Dagmar Theater. Aan de Oostzijde van genoemde straat de hoofdingang van het beroemde zomer-établissement Tivoli met concert- en theaterzalen, muziektempels, openluchtvermakelijkheden, verschillende restaurants enz. Naast Tivoli, aan de Vestre Boulevard, de Ny Carlsberg Glyptotek, bevattende een hoogst merkwaardige collectie Deensche en Fransche beeldhouwwerken en schilderijen en een uitgebreide verzameling Romeinsche, Grieksche en Egyptische oudheden. Van de Glyptotek komt men in noord-oostelijke richting over Dantes PI. door de Ny Vestergade aanPrinsensPalace (links) bevattende een beroemde verzameling van oudheden en een ethnographisch museum. Van de Ny Vestergade leidt de Marmorbro (brug) naar Raadhuspladsen te Kopenhagen. het oudste deel der stad, het z.g. Slotsholmen (sloteiland), waarop zich de navolgende gebouwen bevinden: de Christiansborg, herhaaldelijk door brand verwoest; het tegenwoordige gebouw dateert van 1907—1922; het bestaat uiteen 125 M. hoogen toren en twee vleugels, waarin zich de ontvangstzalen des Konings en de vergaderzalen van den Rijksdag bevinden. Ook zijn hierin de Ministeries ondergebracht. Onder het slot de ruïnes (te bezichtigen) van den ouden burcht Kopenhagen, met welks bouw in 1169 door Bisschop Absalon een aanvang werd gemaakt. Daarnevens het wereldberoemde Thorvaldsen museum, bevattende tal yan werken van dezen grooten Deenschen beeldhouwer. Op de binnenplaats van het rechthoekig gebouw is het graf van Thorvaldsen. Ten Z.O. van den Christiansborg het Töjhus, (tuighuis) van Christian IV, thans museum met een groote collectie wapenen, vaandels, uniformen enz. Daarnaast de Koninkl. bibliotheek, gelegen inden zeer mooien bibliothëek-tuin Ten N.O. van de Christiansborg de Slotspladsen, begrensd door de Börs (beurs) van 1640 met 54 M. hoogen toren in Nederlandschèn Renaissance-stijl. Ten Oosten van de beurs voert de Knippels Bro over de binnenhaven, waar de booten naar Helsingör, Malmö (Zweden) en Engeland vertrekken, naar het oude stadsgedeelte Christianshavn met zijn aardige kanalen. Bezienswaardig in dit stadsgedeelte: aan de St. Annagade de Vor Frelsers Kirke (Verlosserskerk) van 1682—1696 met 93 M. hoogen toren. Van de Torvegade leidt een brug naar het 65 vierkante K.M. groote eiland Amager. Dit eiland is bekend om zijn groenteteelt, waarmee men inde 16e eeuw, ten tijde van Christian 11, onder leiding van Nederlandsche boeren, begon. In namen, gewoonten en kleederdrachten vindt men hier duidelijk de sporen eener Nederlandsche afkomst. Van het Slotsholmen komt men door Holmenskanal op het groote plein Kongens Nytorv met standbeeld van Christian Vin een plantsoen en verschillende monumentale gebouwen, o.a. Kgl. Theater, Kunstacademie, Xord. Handelsbanken, Thotts Palais, het warenhuis „Magasin du Xord”, het gebouw van de „Store Nordiske Telegrafselskab”. Van hier leidt een hoofdverkeersweg gevormd door de straten: Östergade, Amagertorv, Vimmelskaftet, Nygade, Frederiksberggade door het oude stadsgedeelte naar Raadhuspladsen terug. Aan het einde van de Östergade links de Höjbroplads, met de Storchenbrunnen, ten Zuiden daarvan het ruiterstandbeeld van Bisschop Absalon, daarachter de Höjbro, leidende naar het Slotsholmen. Van de Höjbroplads voert een andere hoofdstraat: de Kjöbmagergade in N.W. richting langs de Runde Taarn (uitzicht) naar de Kultorvet, over welk plein men door de Frederiksberggade de Nörrevoldgade bereikt. In dit stadsdeel: de Frue Kirke (Vrouwenkerk), bevattende beeldhouwwerk van Thorvaldsen; ten Noorden daarvan de universiteit, het zoölogisch museum en ten Zuiden van de Östergade de sierlijke Nicolaitoren. Aan de Esplanaden de Engelsche kerk en de prachtige Gefion-Fontan (fontijn). Ten Oosten van de vesting Kopenhagen de Langelinie, een prachtige promenade aan de Öresund met talrijke monumenten en het bekende Pavillon-restaurant, waarbij op een rots in het water dein brons afgebeelde „Lille (kleine) Havfrue” (zeemeermin) v. Edvard Erichsen. Van Grönningen komt men via de breede Östervoldgade, Nörrevoldgade aan Jarmersplads, waarvan rechts de Gyldenlövesgade en Aaboulevard naar de buitenwijken, links de Vestre Boulevard naar Raadhuspladsen leiden. Aan de Östervoldgade: de fraaie Östre Anlag, de voortzetting van het park om de vesting Kopenhagen, met kunstmuseum v. 1891 bevattende beeldhouwwerken en schilderijen en het Hirschsprungmuseum met Deensche beeldhouwwerken en schilderijen uit de 19e eeuw. Ten Zuiden daarvan Botanisk Have met het palmenhuis. Daar tegenover Slot Rosenborg van 1610 in zeer fraaien Renaissancestijl, bevattende de beroemde chronologische verzameling der Deeschekoningen. Achter het slot de Kongens Have (Rosenborg Park). Aan de Nörrevoldgade: Orstedspark. Van de Nörrevoldgade bereikt men via Frederiksborggade de Sötorv en de Dronning Louises Bro (Koningin Louise brug) met de waterpartijen: St. Jörgenssö, Peblingsö, Sortedamssö. In het stadsgedeelte ten Westen van Sortedamssö het imposante Rigs Hospital, van 1905—1910, naar ontwerp van Ir. Borch. Ten Noorden daarvan de uitgestrekte Falledparken en het daaraan grenzende sportpark Idratspark. Zeer aanbevelenswaardig is een bezoek aan Frederiksberg (autobuslijn 11 v. Raadhuspladsen), het Z.W. deel van de stad, te bereiken door de breede Vesterbrogade en Frederiksberg-Allé, waar aan verschillende theaters zijn gelegen. De Frederiksberggade eindigt in het Runddel (plein). Het prachtige park Frederiksberg Have wordt begrensd door de Zoologisk Have (dierentuin). Van het terras voor het slot Frederiksberg (thans krijgsschool), fraai panorama. Aan de Allégade no. 9, ten Noorden van het Runddel, het bekende ontspanningsoord Lorry, met zijn Drachmann Krug (rest.), geheel inden stijl eener oude Deensche boerderij gebouwd, Rittersaal (cabaret), Landsbyen (het dorp), Guldaldersalen (danszaal), terras en park. Ten Noorden van Kongens Nytorv liggen de aristocratische stadswijken met Store Kongensgade, Bredgade, St. Anna Plads als belangrijkste straten. Hier bevindt zich de Amalienborg, bestaande uit 4 gelijke in rococo-stijl gebouwde Op Amaiienborg-Plads het ruiterstandbeeld van Frederik V. Voorts de Frederiks Kirke of Marmor Kirke met vergulden koepel. De Store Kongens-, Bred-, en Amaliegade leiden in noordelijke richting naar Krönningen en Esplanaden, die het park met de vijvers van de oude vesting Kopenhagen (Citadellet) begrenzen. WANDELINGEN KOPENHAGEN Wandelingen en uitstapjes. (Een dienstregeling der autobussen is verkrijgbaar aan de kiosken te Kopenhagen). Zie het overzichtskaartje op blz. 21. 1. Totaal: 7.4 K.M. te voet af te leggen weg. Van Kopenhagen per electrische tram, lijn 14, (van Raadhuspladsen), naar Strandhotel Bellevue; of per motorboot vertrek van 10 uur af ieder uur, afvaart Knippelsbro, naar Klampenborg (Strandhotel Bellevue). Van hier in noordelijke richting den rijweg volgen tot de wegsplitsing, hier linksaf. Aanvankelijk den weg in N.W. richting volgen. 200 M. verder bocht links. Den weg in Z.W. richting door het Jaegersborg Dyrehave (hertenkamp) blijven volgen tot bij Peter Liepe Hus (rechts), waar ververschingen te krijgen zijn. Op den eerstvolgenden viersprong linksaf. Op de daarop volgende splitsing rechtsaf, het voetpad door wegwijzers aangeduid, over Dyrehavsbakken volgen. Links de renbaan. Voorbij Kildesö (meer) en Fuglesangssö. Het voetpad kruist den rijweg en voert in N.W. richting steeds door bosch naar de houtvesterij Fortunen, 3.6 K.M. Op de wegsplitsing, aan de zuidzijde van Fortunen, linksaf. Het bewegwijzerde voetpad leidt langs den rand van het bosch. De Klampenborgvej kruisen en nu door het bosch Ermelunden. Bij de wegsplitsing rechtshouden, nogmaals den rijweg kruisen. Het pad komt uit op den rijweg Ermelundstien dien men vervolgt. Men kruist den Lyngby—Naerum spoorweg. Links de gasfabriek. Op den eerstvolgenden viersprong linksaf, Topverksvej. Voorbij het kerkhof (rechts), op de wegsplitsing linksaf, Hovedgaden. Voorbij de apotheek, spoedig daarna rechtsaf naar het station Lyngby (zie route 2), 3.8 K.M. Van Lyngby per trein naar Kopenhagen terug, afstand 11 tarief K.M. Ook autobus, ieder half uur. 2. Totaal: 9.6 K.M. tot Naerum. Van Kopenhagen naar houtvesterij Fortunen, 3.6 K.M. Zie onder No. 1. Van Fortunen langs den rijweg in N.O. richting naar Eremitagen, een klein jachtslot van 1736. Voor het slot het voetpad (bewegw.) in N-.W. richting inslaan; eerst door weide (mooie vergezichten), daarna door bosch tot daar, waar het voetpad op den rijweg uitkomt. Linksaf. Op den driesprong rechtsaf naar Raavad. Over de rivier Mölle Aa, den rijweg door Jaegersborg Hegn blijven volgen voorbij een hotel (rechts). IJ K.M. van Raavad, op den viersprong, linksaf naar station Naerum, IJ K.M. Samen 6.- K.M. van Fortunen af. Van Naerum kan langs 3 verschillende routes naar Kopenhagen teruggekeerd worden: a. Van Naerum per trein via Örliolm, 3.1 tarief K.M. (3e kl. 30 Öre) naar Lyngby 8 tarief K.M. (3e klas 45 Öre); vandaar naar Kopenhagen, 11 tarief K.M. Zie onder uitstapje 1. b. Van Naerum per trein naar Örholm. Te voet van Örholm naar Lyngbystation. Totaal: 4.6 K.M. Van Örholm (station) in N.W. richting via de Örholmvej naar Hotel Örholm, gelegen inde z.g. „Danske Schweitz”. Het bewegwijzerde voetpad tegenover het hotel inslaan, dat langs den rand van het bosch en het Lyngby moeras in zuidelijke richting voert. Bij de splitsing linkshouden; op de volgende splitsing rechts. Links ligt Brede. Het voetpad komt op de Bredevej uit. Hier linksaf. 100 M. verder rechtsaf, den rijweg evenwijdig met de Mölle Aa (rivier) volgen. Rechts het Frilandsmuseum met het daarbij gelegen Landbrugsmuseum. Waar de weg naar links afbuigt, het voetpad rechtuit volgen door het Sorgenfri-slotpark, voorbij het slot (rechts) tot waar het bewegwijzerde pad op den hoofdweg, Kongevejen, uitkomt. Linksaf voorbij Hotel Lyngby (links) en Lyngby Kirke. Men kruist de Rustenborgvej. Op den daarop volgenden viersprong rechtsaf, Jernbanevej, naar station Lyngby, 4.6 K.M. Per trein van Lyngby naar Kopenhagen terug. Zie onder uitstapje no. 1. c. Van Station Naerum in noord-oostelijke richting voorbij de school. Spoedig daarna rechtsaf den hoofdweg door het Jaegersborgbosch volgen naar Station Skodsborg' 2j- K.M. Van Skodsborg per trein, 16 tarief K.M., naar Kopenhagen terug. Wie van Fortunen komende niet station Naerum wil aandoen, kan van Raavad op den volgenden viersprong rechtuit wandelen (linksaf naar station Naerum, zie onder 2) tot den rijweg: Naerum-Skodsborg. Op dezen viersprong rechtsaf inde richting van station Skodsborg. Den derden zijweg linksaf in noordelijke richting volgen tot daar, waar de weg (na twee kruisingen) ineen voetpad overgaat en zich splitst. Rechtsaf langs de Kjörom-möse, een boschmeertje. Bij den volgenden driesprong rechtsaf, het pad in zuidoostelijke richting blijven volgen naar het station Skodsborg, 3|- K.M., zie wandeling 2c. 3. Totaal: 14.6 K.M. Van Kopenhagen per trein via Lyngby naar Örholm, zie onder 2a Van Örholm volgens 2b naar Station Lyngby 4.6 K.M. Van Lyngby per boot over de Lyngby-Sö (meer) naar de aanlegplaats Nybro. Te voet in N.W. richting langs de Nybrovej. 500 M. verder het rechts afbuigende bewegwijzerde voetpad door het Nybroskov volgen. Het pad kruist de Nybrovej en loopt evenwijdig met de Bagsvaerd-Sö (meer) naar de aanlegplaats der booten aan het westelijk einde van dit meer, 2.5 K.M. Langs het bewegwijzerde voetpad in N.W. richting. 200 M. verder, op de kruising, rechtuit. Steeds dit pad blijven volgen ineen wijde bocht om de Hul-Sö heen inde richting van de Fure-Sö. Op de tweede kruising rechtsaf, langs de Rassevangsstien, evenwijdig met de Fure-Sö. Waar de weg afbuigt naar Frederiksdal, het links leidende voetpad volgen. Over de Mölle-Aa naar de ruïne Hjortholm. Het pad langs de rivier volgen naar de aanlegplaats van de booten naar Farum, 3 K.M., Bij de aanlegplaats een café;N.O. van dit 4 Per trein (11 tarief K.M.) of per autobus (vertrek ieder half uur) van Kopenhagen naar Lyngby. Per boot (deze vaart des zomers meermalen per dag) over de Lyngby-Sö (meer) en de Mölle Aa (rivier) naar Frederiksdal, 65 Ore. Van Frederiksdal over de Fure-Sö naar Fiskebak; van Irederiksdal af 75 Öre. Vandaar in \ uur te voet naar station Farum, aan den spoorweg: Kopenhagen-Farum (20.5 tarief K M 1.15 D.Kr., 3e klas),—Slangerup (34.2 Iv.M., 1.75 D. Kr. 3e klas). De boot vaart van Fiskebak verder over de Fure-Sö naar Nyholte, van Frederiksdal af 1.50 D.Kr.) aan den spoorweg: Kopenhagen—Hilleröd, route 2. Van Farum per trein naar Slangerup, stadje met 1000 mw. Bezienswaardige kerk. Postauto-verbindingen: met Hilleröd, 17 K.M., zie route 2, en Frederikssund, 8.5 K.M. Frederikssund, stadje met 3200 inw., mooi gelegen aan de Roskildefjord, dooreen schipbrug met den tegenoverliggenden oever verbonden. 0 Hotel Jaegersp ris S1 ot s r o 0 B adehotel. Autobus via Jaegerspns naar Kulhus, afstand 18 K.M. 6.5 K.M. ten Westen van Frederikssund Slot Jaegerspns, vroeger zomerverblijf plaats van Frederik VII, nu opvoedingsgesticht voor meisjes. Ten Noorden van het slot het Nord Skov (bosch), dat zich tot aan de kust uitstrekt. . _ Van Frederikssund hetzij per autobus (rijtijd 1 uur) naar Roskilde, route 1, en verder volgens route 1 per trein naar Kopenhagen of geheel per trein naar Kopenhagen terug, afstand 40 K.M. 5. Zooals hierboven onder uitstapje no. 4 beschreven, tot Farum. Van hier per trein naar Hareskov, afstand 7 tarief K.M. Van het station in N.O. richting naar den rijweg. Hier rechtsaf en dezen weg blijven volgen tot Hareskov Hus. Aanvankelijk rechtuit; op de wegsplitsing linkshouden, in N.O. richting. Op de tweede café het slot Frederiksdal. Totaal 5.5 K.M. van de aanlegplaats Nybro af. Van genoemde aanlegplaats der booten langs het café en op de kruising met den Nybrovej rechtsaf. Over de brug en op de eerstvolgende splitsing linksaf. Op de volgende kruising eveneens linksaf, het voetpad langs de rivier volgen. Voorbij de Blaabro (brug). Bij de tweede brug, Kobro, over de rivier, eerst in noordelijke, daarna in oostelijke richting langs den rand van het Spurveskjuls Skoven (bosch)-. Voorbij de Louise Kilde (bron). Het Prmsessesti (voetpad), dat den moerassigen oever van de Lyngby-Sö begrenst, volgen Over den dam inde Lyngby-Sö, tezamen met den spoorweg. Rechts de Lystbaadehavn. Waar de spoorweg de Raadfart-mham van de Lyngby-Sö kruist (t.o. de fabriek) den spoorweg kruisen. Langs den Rustenborgvej; ruim 100M. verder rechtsaf Sorgenfriweg, en Jernbanevej naar het station Lyngby. 4.5 K.M. Van Lyngby per spoor naar Kopenhagen terug, afstand 11 tarief K.M.; ook autobus ieder half uur. kruising rechtsaf (links het Hul-Sö) en rechtshouden naar de aanlegplaats van de boot, die over de Bagsvaerd-Sö (zie hierboven, wandeling 3) naar Lyngby voert. Totaal plm. f al uur gaans. 6. Van Kopenhagen per electr. tram (lijn 2,5, 9 of 13) naar Amagerstation. Van hier per trein naar Dragör. K.M. 0 Amagerbro. 5.7 Kastrup, (3e kl. 0.35 D. Kr.) vliegveld en water-vliegtuighaven. 10 Store Magleby. (3e kl. 0.55 D. Kr.) Bezienswaardig: het Amagermuseum van 1922 (klederdrachten, meubelen enz.). 12 Dragör, (3e kl. 0.70 D. Kr.) stadje en badplaats met zandstrand, 2000 inw., © Strand Hotel Dragör, © Badehotel, buiten het dorp aan het strand. 7. Van Kopenhagen naar het eiland Bornholm, gelegen inde Oostzee. a. Per boot van de Dampskibsselskabet paa Bornholm af 1866, ligplaats Havnegade t/o Tordenskjoldsgade. Dagelijksche dienst vertrek 23 uur. Aankomst te Rönne, op Bornholm, circa 8 uur later. Van 1/7—5/8 vertrekken op Zaterdag twee booten om 23 uur van Kopenhagen. Van Rönne vertrekt om 11.15 des Zaterdags een dagboot naar Kopenhagen. Prijzen: kajuit 15 D. Kr.; dek 7D. Kr. Van Rönne naar Kopenhagen kost de dagboot: le kl. 10 D. Kr. Auto’s: D. Kr. 2.25 per 100 K.G. Het vervoer geschiedt buiten risico der Mij. Rijwielen: D. Kr. I. per stuk. Plaatskaarten zijn verkrijgbaar bij Th. Herrig, Tordenskjoldsgade 34. b. Met de Dampskibsselskabet paa Bornholm af 1866 via Zweden naar Bornholm als volgt: Vertrek Kopenhagen van 25/6—20/8 op Zondag, Woensdag, Vrijdag 10 uur (per veerboot) of per boot van de Öresund Mij’ (5 kwartier later) naar Malmö. Per trein door Zweden naar Ystad, aan de Zuidkust. Per boot naar Rönne (duur pl.m. 3 uur) aankomst pl.m. 18 uur. Prijzen: le klas boot, 2e klas trein D. Kr. 13.—. le .. >. 3e „ „ „ „ 11.75. 2e ~ ~ (Kopenhagen—Malmö), 3e kl. trein, le kl. boot naar Rönne D. Kr. 10.95. Malmö—Rönne: 2e kl. trein, le klas boot, D. Kr. 10.50, retour D. Kr. 16.30. 3e kL – le „ „ „ „ 9.25, „ . „ „ 14.20. Ystad—Rönne: le kl. boot, D. Kr. 7; „ ~ ~ 10 Auto’s: D. Kr. 1.25 per 100 K. G. c. Per boot van de „Det Östbornholmske Dampskibsselskab”, ligplaats Havnegade 23, t/o Niels Juelsgade. Vertrek van Kopenhagen: Dinsdag, Donderdag en Zaterdag om 20 uur, in het zomerseizoen Maandag, Dinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag om 20 uur. Aankomst te Bornholm: in Allinge pl.m. 9J uur later. Vandaar vaart de boot in ongeveer 5 uur via Gudhjem, Svaneke door naar Nexö. Sommige booten varen ook naar Hasle, aan de Westkust. Van Nexö vertrek: Zondag, Maandag, Dinsdag, Donderdag, Vrijdag inden namiddag. Van 21/6—19/8 vertrekken op Zaterdagavond twee booten van Kopenhagen. Prijzen: kajuit D. Kr. 13.50, dek D. Kr. 5 (deze prijs is van K naar de vermelde havens op Bornholm gelijk). d. Met de Dampskibsselskabet „Östersöen”, Havnegade 49, via Zweden naar Bornholm. . , Vertrek Kopenhagen: Maandag, Dinsdag, Donderdag, Zaterdag van half Juni—einde Aug. 10 uur (per veerboot) of per boot der Öresund Mij. (5 kwartier later) naar Malmö. Per trein door Zuid-Zweden via Sjöbo naar Simrishamn. Per boot naar Allinge op Bornholm (duur pl.m. 21 uur) aankomst pl.m. 9 uur na het vertrek uit Kopenhagen. Des Zondags vaart ’s morgens en ’s namiddags een boot in beide richtingen. Prii zen * le klas'boot, 2e kl. trein D. Kr. 13.—, retour (30 dagen geldig) D2erklas boot, 3e kl. trein D. Kr- 10.95. retour (30 dagen geldig) D. Kr. 20.—. ’ Malmö—Bornholm: _ „ 1 _ 2e klas trein, le kl. boot D. Kr. 10.50, retour (30 d. geldig) D. Kr. 17. Retourbiljetten, alléén op Zondag, D. Kr. 10-50. Simrishamn—Bornholm (alleen le kl.) D. Kr. 5.-, retourbiljet (30 dagen geldig) D. Kr. B.—. Retourbiljet (2 dagen geldig) D. Kr. 6.—. Auto’s: D. Kr. 12.—. Het eiland Bornholm, 587 vierk. K.M. groot, 46000 inw heeft een rotsachtigen bodem, veelal slechts bedekt met een dunne laag aarde. De Noordkust bestaat uit granietrotsen met vele klippen, de branding is hier sterk; de Zuid-Oost- en Westkust hebben duinen. In het midden van het eiland verheft zich de Rytterkn.-gten, 162 M het hoogste punt van Bornholm. De omgeving hiervan Almindingen genoemd,isboschrijk,met verschillende meertjes enbeken. Rönne, gelegen aan de Zuid-Westkust, hoofdstad van het eiland, heeft 10 000 inw Ten Zuiden van de stad een zandstrand. Bezienswaardig ! inde St. Mortensgade 29 het cultuur-historisch museum. © Dams Hotel, Krystalgade 1, ® hotel Phonix, Borgergade. ij ïtstapies ’ 1. Te voet langs de Zuid-Westkust naar Pension Stampen, mooi gelegen bij zee en bosch. Goed zandstrand, pl.in. 1 uur gaans. 2 Van Rönne in noordelijke richting, grootendeels door bosch naar Villa Nova (rest.), pl.m. een half uur gaans. Men kan dit pad door bosch nog vervolgen tot Hasle. Totaal pl.m. 21 uur gaans. Autobus : Rönne—Hasle—J onskapel—Finnedalen—Allinge—Sandvig totaal 25 K.M. K.M. 0 Rönne. 8 Brug over de Bagaa. Links een Runensteen. De weg rechts leidt naar de Klemenskerk, gebouwd in Romaanschen stijl, afstand 5 K.M. Op het kerkhof een Runensteen. 11 Hasle, aan de Westkust. 1300 inw. De kust bestaat gedeeltelijk uit zandstrand. ©Hasle Ba d e h o t e 1, aan het strand. Uitstapje: naar het ten Oosten van H. gelegen Svartingedal. 17 Jons Kapel. Aan de kust © Hotel Jons Kapel, geop. 15/5—15/9, badgelegenheid. Van Jons Kapel tot het noordelijk daarvan gelegen Vang strekt zich een klippenrij van 80 M. hoogte langs de kust uit. 20 Finnedalen. Ten Westenhiervan aan het zandstrand ©hotel Finnedalen, geopend van Mei—Sept. Prachtig gelegen, boschrijke omgeving. 23 Allinge, zie hieronder. 25 Sandvig, zie hieronder. Voorts nog de autobussen: 1. Rönne—Hasle—Allinge—Sandvig—Hammershus. 2. Rönne—Almindingen—Gudhjem—Rö—Allinge Sandvig—Hammershus. 3. Rönne—Aakirkeby—Nexö—Svaneke v.v. 4. Rönne—Gudjem v.v. Treinroutes op Bornholm. K.M. O Rönne. 7.2 Ayker. (3e kl. 0.60 D.Kr.) Bezienswaardig is de z.g. „ronde” kerk van 1287 (de oudste van het eiland), een van de vier kerken op Bornholm, die vroeger niet alleen voor het houden van godsdienstoefeningen, doch ook als vesting dienst deden. 19.1 Rö, (3e kl. 1.50 D. Kr.) 20 min. ten Noorden van het station aan de klippenrijke kust, © hotel Heiligdommen, geopend van 15/5—15/9. Mooie omgeving. Inde nabijheid de Heilige Kilde (bron), vroeger als geneeskrachtig vermaard. Het verdient aanbeveling een boottocht door de grotten en langs de klippen te maken. 23.2 Humledal, (3e kl. 1.75 D. Kr.) 20 min. ten Noorden van het station, ©Kurhotel Elverhö j—S tammersh al de, geopend van 15/5—15/9. Strandbad. dende bron. , , , , -.K,K TeSandvig: ©hotel Strandslot, geopend 15/5 15/9 © Strand Hotel, geopend 15/5—15/9. ©hotel Alexandersen, geopend 15/5—15/9. ©hotel Sandvig, geopend 15/5—15/9. Te Allinge: © hotel Allinge. Ten Noorden van Sandvig het voorgebergte Hammeren, waar omheen een wandeling via Hammersö (aan het meer © Hot el Hammersö) naar Hammerhavn gemaakt kan worden 1| uur «mans Bij Hammerhavn de slotruïne Hammerlms uit de 13e eeuw en de hotels: ©hotelHamme rsh u s ©Bla n o hs Hotel, geopend 15/5-15/9, eigen strandbad. Autobus: Hammeren—Allinge—Humledal—Rö Gudhjem—Osterlars—Almmdino-en— Aakirkeby—Dueödde aan de Zuidpunt van Bornholm. Allinge en Sandvig zijn uitgangspunten voor tochten naar: ruïne Hammerhus, Finnedalen, Jons Kapel het boschmeer Ankermyre en de Oleskerk, de tweede „ronde” kerk, zie hierboven, uit de 13e eeuw. Motorboot naar Gudhjem, via Sandkaas-Stammershalde- H Vand\Ti™ge' leidt een voetpad langs de Oostkust via Sandkaas naar Tem Zie voor de beschrijving van beide plaatsen hierboven. Van daar via den in 1911 langs de kust aangelegden rijweg naar Baadsted; vervolgens langs een goed voetpad via Heiligdommen, Salene naar de visschersplaats Gudhjem. Totaal pl.m. 3 uur gaans. Deze tocht biedt veel natuurschoon. lnnn . Gudhiem, de grootste visschersplaats van het eiland, 1000 inw. © hotel Jantzens. Aanbevelenswaardige wandeling langs de kust via Randklöveskaar naar de visschersplaats Svaneke, pl.m. 3 uur gaans. K.M. 10.2 Nyiars, (3e kl. 0.75 D. Kr.) bezienswaardig is de derde „ronde” kerk uit de 13e eeuw. . 17.4 Aakirkeby, (3ekl. 1.15D. Kr.) dorp met 1350 inw. ©lva n n s Hotel Bezienswaardige kerk uit de 13e eeuw. De spoorweg naar Gudhjem via Almindingen, Christianshöj, Östermarie en Osterlars, buigt hier af. Afstand: 23.1 K.M. 3e klas 2 D. Kr. K.M. 25 ' Tein, (3ekl. 1.80 D. Kr.) visschersdorp aan de Noord-Oostkust. 27.7 Sandkaas, (3e kl. 2. D. Kr.) dorp aan de Noord-Oostkust. Goed zandstrand. ©Hotel Sandkaas. 28.9 Allinge. (3e kl. 2.05 D. Kr.) 31.2 Sandvig, (3e kl. 2.25 D. Kr.) , , Allinge vormt met Sandvig een gemeente: totaal 3000 inw Druk bezochte zeebadplaats met zandstrand mde \asand Bucht. Inde nabijheid de Sandviger radiumhou- K.M. Station Almindingen en Christianshöj zijn beide uitgangs- punten voor een bezoek aan Almindingen, een boschriike streek met meertjes en beken. Vele bewegwijzerde wandelpaden doorsnijden deze streek Men moet met verzuimen te bezoeken: Luïsenboom de meertjes; Aare Myre, .Pykkekullekjaer,. Kohullet, de ruïne Lille Borg, aan den oever van het Borremeer, de Rytterknaegten, 162 M. Op den top een 12J M. hooge toren, waarvan men een prachtig uitzicht heeft. Voorts Ekko= dalen en Gamleborg. Ten Westen van Christianshoj © Hotel Jomfrub je rg et, prachtig gelegen; men kan hier een gidsje van de omgeving krijgen. Östermarie, bezienswaardige kerk in Romaanschen stijl Autobus naar Svaneke, v.v. Osterlars. Bezienswaardig is de vierde „ronde” kerk uit de 13e eeuw. 32.7 Balke, (3e kl. 2. D. Kr.) badplaats aan de Oostkust, prachtig zandstrand, dat zich in Zuidelijke richting tot ver voorbij de Zuidpunt van het eiland Dueodde uitstrekt. Achter de duinenreeks bij Dueodde bevindt zich een bosch, dat met deze duinen „Strand Marken” genoemd, wordt! 0 Bal ka Badehotel. 36.6 Ncxo, (3e kl. 2. – D. Kr.) 2800 inw. de tweede plaats van Bornholm, aan de Oostkust gelegen. Goede haven. * II olm s Hotel. Autobus naar Svaneke. Itoute 2. KOPENHAGEN—SKODS BORG—HELSINGÖR (GILLELEJE-HALSINGBORG)—FREDENSBORG—HILLERÖD (GILLELEJE—THISVILDELEJE)—KOPENHAGEN. K.M.tslanZ^schmm K'M‘ gegeven, Velhe dikwijls met de werkelijke Tot Helsingör kan men per boot, per autocar of per trein (Kyst banen = kustspoorweg) reizen. a. Per boot. De boot van de Öresund Mij, vaart gedurende de maanden Juni (1 maal per dag), Juli en dele helft van Augustus (2 maal per dag) m plm. 2 uur naar IJelsingör. Ligplaats Kopenhagen: Havnegade 49. Priis 175 D Kr Retour 2.50 D. Kr. J neiour Des zomers dagelijksche dienst. De auto’s vertrekken van Raadhuspladsen en Vesterbrogade om 10 uur en rijden angs de kust naar Helsingör terug via Fredensborg-Hilleröd; aankomst Kopenhagen pl m 18 uur. Prijs inclusief toegangsbewijzen tot de verschillende te bezichtigen gebouwen 10 D. Kr. c. Per trein. Grootendeels fraaie route. De trein rijdt tot Helsingör op een.gen afstand van de kust, evenwijdig met den rijweg. Sd sneltrein- Kopenhagen-Helsingör (-treinveer naar Halsingborg trein Göteborg-Oslo) 1 uur; andere tremen. IJ-l* uur. Rijtijd: Helsingör— Hilleröd—Kopenhagen. L, uu . K.M. O Konenhaaeii. zie voor beschrijving route 1. Van Cenlraalstation tot österbrostat.on ondergrondsche spoorweg. 2 Nörreportetation. t Sirt'id va» Kopenhagen ,»el talrijke villa's. 8 P, Rechts het Koninklijk Slot, omgeven door een park dat men kan bezichtigen. Links voert de 3 K.M. lange Jaegersborg AUé in noord-westehjke richting naar het Koninklijk slot Bernstorff. 9 Ordrup, eindpunt van de electrische tram, lijn 1,: Kopen- T-iQg,on—Wielerbaan Ordrup. . 10 Klampenborg,.druk bezochte zeebadplaats m fraaie omgeving aan den oostelijken rand van het prachtige beukenbosch Jaegersborg—Dvrchave (hertenkamp). Wandelingen door dit bosch worden beschreven in route 1, onder Kopenhagen. Strandhotel Bellevue. De trein rijdt door het bosch. Rechts aan de kust ïaarbaek vdeymS en landhuizen. © Taarbaek Badehotel. Idnkfhet Jaegersborgbosch. Brug over de Molle Aa (rivier). 16 Skodsborg, evenals Klampenborg prachtig gelegen tusschen zee en bosch. ® H o tel Skodsborg Sob ad met mtzichtterras, ©hotel Ores u n d. Wandelingen m het Jaegersborgbosch, zie route 1, onder Kopenhagen. 19 Vedbak. Bezienswaardig: Slot Enrum meen mooi park geleeen Links het Trarödbosch. Rechts het slot Smidstrupgaard. Vde Sund (Sont) is inde verte zichtbaar het kale, Zweedsche eiland Hven met de St. Ibb kerk. \ oorbij Vedbak links het Folebosch. . 23 Rungsted. eßungsted Badehotel Bezienswaardig. op een heuvel, die mooi uitzicht biedt, het gedenkteeken voor den dichter Johs. Lwald. K.M. 26 Kokkedal. 3° Nivaa Bezienswaardig is de schilderijenverzameling van Nederlandsche, Deensche, \laamsche en Italiaansche meesters 111 de N^vaagaard (buitenplaats). Humlebak, badplaats. Boschrijke omgeving 40 Snekkersten!^adplaats' ® «efion Hotel. Mooie omgeving. 44 Helsingör, oude handelsstad, 16.000 inw., gelegen aan het smalste gedeelte van de. Sund (4 K.M. breed) tegenover de Zweedsche Halsingborg. e Je ril b anehote 1, bij het station aan de haven: ö rlotel Oresund, Stengade 53. B®Z~ardi^: ten Noorden van het station de St. Olair I \MlarialCerk! beide uit de 15e eeuw; laatstgenoemde erk behoort tot het oude Karmeliterklooster thans museum; m de Strandgade 77 de apotheek van 1500. ten Noord-Oosten van de stad op een vooruitspringende landtong, het versterkte slot Kronborg, van 1577 ’B5 ten tijde van Frederik II gebouwd door den Nederlander Anton Obergen in Hollandschen Renaissance-stijl. Vermelding verdienen : de Ridderzaal, het handels- en scheepvaartmuseum inden noordelijken vleugel, het slotplein, kapel, vlaggenbattenj, bekend uit Shakespeare’s Hamlet. Van het platte dak van den zuid-westelijken toren prachtig uitzicht Autobus: Helsmgor—Esrom (Gribskov)—Frederiksvaerk, afstand 48.5 K.M. Uitstapjes: ,T aa Helsingör kan men per trein een bezoek aan de Noordelijk daarvan gelegen badplaatsen brengen. 0 Helsingör. 1.6 Station Marienlyst, (3e kl. 0.30 D. Kr., enkele reis, 0.50 D. Kr. retour). Links van het station ligt Marienlyst, voormalig slot op een boschrijken heuvel; fraai uitzicht op den Kronborg en de Zweedsche kust. Uitgangspunt voor mooie wandelingen Aan de zee het groote ® bondshotel K u r h o t e 1 Marienyst (geopend van 1 Juni—eind Aug.) omgeven door r n TTII. ~ai park met vijvers en strandbad. o. Hellebiik, (3e kl. 0.60 D. Kr., enkele reis, 0.90 D. Kr. retour), badplaats. © Badehotel 7.1 Aalsgaarde, (3e k1.0.70 D.Kr., enkele reis, 1.10 D. Kr., retours, badplaats. © Badehotel. Van den Odinshöj, 43 M ’ ,o Q „ No°rd-Westen van A., mooi uitzicht. Boschrijke omgeving' 1-9 Hornbak, (3e kl. 1.30 D. Kr. enkele reis, 2.- D. Kr. retour) badplaats. © Ilornbak’s Badehotel. Goed strand. Boschrijke omgeving 17.6 Dronningemölie, (3e kl. 1.50 D. Kr., enkele reis, 2.30 D. Kr. „ retour;. Aan zee. © Badehotel Huler öd. 24.9 Gilleleje, (3e kl. 1.90 D. Kr., enkele reis, 2.50 D. Kr retour) visschersdorp en badplaats, 1500 inw. © Badehotel.’ Vervolg route 2. K.M. 0 Helsingür. 4 Snekkersten. 16 FredSórg, 1450 inw. 0 Jernb a n e Ho Vel Op een kwartier afstand van het station het Koninklijk slot Fredensborg uit de 18e eeuw, dat inwendig weinig belangrijks biedt. Het groote park met Russisch paviljoen is daarentegen zeer fraai. De breede lanen met zware beukenboomen Sken lich tot aan tien neven van de 7J K.M. lang. en f K M breede, door bosch omgeven Esrom 8o (meer) uit. Een zeer bezienswaardig gedeelte van het park is de Italiaansche tuin; ook „Norrnandsdalen dal) waarin verschillende standbeelden staan is een bezoek waard. Nabij den ingang van het park de monumenten: „Denemarken” en „Noorwegen \an ie eve . -Heinrip 25 Hilleröd, stadje met 6800 inw gelegen aan het Zuidemde van het Frederiksborgmeer. ©Hotel Leidersdor , Van'de marktwaar het standbeeld van Koning Frederik VII (door Bissen) staat, mooi uitzicht over het meer op het Frederiksborg slot en park uit 1602, dat na een brand in 1859 geheel herbouwd en tot nationaal museum ingericht werd. Voorts een uitstapje van Helsingör per veerboot (vaart meermalen per dag; prijs le en 2e klas 0.80, 3e kl. 0.50 D. Kr.) naar Halsingb°Halsingborg>^oderne, regelmatig gebouwde stad aan het smalste gedeelte van de Sund, 50.000 inw. ® Bondshotel Gra n d Hotel ® hotel Mollberg, beide aan de Stortorget, ©hotel Continental, Jarnvagsgatan. , T Bezienswaardig: het stadhuis aan de Markt (Stortorget) Ie Oosten van de Stortorget de hooggelegen Karnan, een vierkante toren, overblijfsel vaneen oude vesting. Inde nabijheid daarvan een zomerrestaurant (prachtig uitzicht op de druk bevMen Voorts restaurant op het uiteinde van den havendam. In het noordelijk gedeelte van de stad Öresundsparken en Vikingsbergpark. Ten Oosten van Halsingborg Frednksdahl (openiuchtmuseum) De omgeving van Halsingborg is zeer mooi. Zuidwaarts hgt de drukke badplaats Ramlösa (nieuw badhuis met fraai Ten Noorden van Halsingborg Sofiero, een Konmkhjk slot en nog mee noordelijk, aan de Sund, het slot Kulla Gunnarstorp (prachtig uitzicht . Van Hhlsingborg uit kan men per trein of per autobus een bezoek brengen aan de zeebadplaats Molle, aan de zuidelijke helling van het Kullengebergte (rijke plantengroei). K.M. Het slot, in Hollandschen Renaissance-stijl opgetrokken, is op drie eilanden gelegen, die door bruggen met elkaar verbonden zijn. Over de eerste brug komt men aan de dienstgebouwen, de tweede brug voert dooreen mooie poort naar het binnenhof, waar in het midden zich de Neptun Fontaen (fontijn) van Adriaen de Vries (1623) bevinden. Eerst de derde brug geeft toegang tot het eigenlijke slot, waarin vooral vermelding verdienen: de ridderzaal, de slotkerk, de Koninklijke vertrekken en de ontvangstzaal. Achter het slot bevindt zich een park in oud-Franschen stijl, waarin het slot-paviljoen (restaurant). Ten Westen van het slot een park met prachtige oude beuken en eiken. Uitstapjes van Hilleröd uit: per trein door het Gribskov via Gribsöstation, uitgangspunt voor wandelingen in het Gribskov (bosch), Kagerup, spoorwegkruispunt, naar de badplaats Gülleleje, zie hierboven op blz. 31 (25.9 tarief K M 3e kl. 1.70 D. Kr.) of Tisvildeleje, (24.7 tarief K.M 3e kl ’ 1.70 D. Kr.). ' ’ ’ Tisvildeleje, druk bezochte badplaats. © Tisv i 1 d e Badehotel, © Jörgensen’s Hotel, verschillende pensions. Mooie wandelingen kunnen gemaakt worden in het zuidwestwaarts zich uitstrekkende Tisvildebosch. 42 Nyholte; van hier kan men per boot over de Fure Sö (meer) naar Lyngby varen, zie route 1, onder Kopenhagen. Ten Westen van het station aan het meer Slot Dronn ingeaard uit de 18e eeuw. 47 Lyngby, mooi gelegen aan het Lyngbymeer. 8700 inw. © Hotel Rustenborg. Bezienswaardig: ten Noorden van het station het Slot en park Sorgenfri, zomerverblijf van den Koning. Ten Noord-Westen daarvan het landbouwkundig- en het openluchtmuseum. Zie voor uitstapjes van Lyngby uit route 1, onder Kopenhagen. Zijlijn naar Naerum, route 1. 50 Gentofte; rechts het Koninklijk Slot Bernstorff van 1764 od Hellerup. Verder tezamen met den kustspoorweg 54 Osterbrostation. 56 Nörreportstation. 58 Kopenhagen. Centraalstation. De haven van Kopenhageji. K.M.TstanZ^sohiuT1 K'U' aanQegeven’ dikwijls met de werkelijke K.M. Hoofdverbinding van Kopenhagen met Jutland (Jylland). Onderdeel van de hoofdspoorwegen: 1 • Kopenhagen—Fredericia—Frederikshavn. Op dit traject rijden 2 nachttreinen met slaapwagens le, 2e, 3e klas: Kopenhagen—Randers; Kopenhagen—Aalborg in beide richtingen. 2. Kopenhagen—Fredericia—Esbjerg. Op dit traject rijdt 1 nachttrein met slaapwagen le, 2e, 3e klas in beide richtingen. 3. Kopenhagen—Fredericia—Padborg (Deensch-Duitsche grens richting Hamburg). Op dit traject rijdt 1 nachttrein met slaapwagen le, 2e, 3e klas in beide richtingen. Overdag moet men inde meeste gevallen overstappen te Fredericia. n De verbinding via Gjedser—Warnemünde is beter Kopenhagen: Centraalstation,zie voor plaatsbeschrijving route 1 ’ lot Roskilde tezamen met den spoorweg naar Gjedser zie route 1. J ’ r Op dit treintraject rechts zitten. 4 Valby, voorstad van Kopenhagen. ’ Roskilde, zie voor plaatsbeschrijving route 1. Na Roskilde heuvelachtig, boschrijk landschap afgewisseld door wellanden. 6 u 64 Kingsted, stad met 6150 inw. ©Hotel Postgaarden Norregade. Bezienswaardig: inde oude kerk St Bendt verschillende koningsgraven o.a. het graf van de zeer geliefde Koningin Dagmar. 79 Sorii, station voor het 2.6 K.M. ten Noorden daarvan aan een zijlijn gelegen Soro, stadje met 2850 inw. ineen mooie streek met bosschen en meren. 0 H o t el Pos tgaarden Oudtijds stond hier een Cisterciëncer klooster van 1161 waarvan nog zijn overgebleven een interessante poort en de kloosterkerk met de grafmonumenten van eenige koningen De trein rijdt grootendeels door bosch 93 Siagelse, stad met 14.500 inw. ©Hotel Casino ll(?teJ Postgaarden. Op Schweitzerplads het ruiterstandbeetó van Koning Christian IX van Brandstrup. JNa Siagelse over de Vaarby Aa (rivier) Hl Korsör, havenstad met 10.000 inw. ©Hotel Kor s ö r aan de Nygade. ’ Eoute 3. KOPENHAGEN—ROSKILDE—KORSÖR—NY’BORG (SVENDRORG, de eilanden: TAASINGE—LANGEL4.ND) ODENSE—MIDDELFART—STRIB—FREDERICIA. De doorgaande waggons worden op de veerboot naar Nyborg gereden. Duur van den tocht over de Store Belt 151 Nyborg, hamstad, 10.000 inw. op het eiland Fünen (Fyn 2986 vierk. K.M.). ©Hotel Postga ar d en bij de kei . lUztjlijnet Svendborgolfstandge36.9 tarief K.M. (3e klas 210 D Kr.) Ook autobus. SveiKÜiore 14.400 inw., mooi gelegen badplaats aan de Svendborg Sund, tegenover het eiland Taasinge (67.5 vlerk. K.M.), ® Ny Missions Hotel, ® Ovïnehöj, 49 M„ ten Noorden van S. uitzicht op de Svendborg-Sund, de eilanden Taasinge enTennOosten van S., aan de Sund, de badplaats Christiansminde, mooie boschrijke omgeving. © Bade Hotel. Uitstapjes van Svendborg uit: 1 Bezoek aan het eiland Taasinge: Per boot (vaart meermalen per dag) naar Troense, visschersdorp en badplaats. ©Hotel Troe n se Bad ehotel Van Troense te voet in zmd-oostelijke richting naar het slot VaMemar, uit de 17e eeuw, afstand 2 KM Mooie omgeving. Vervolgens in westelijke richting naar de hooggelegen Bregnmge kerk. Afstand van Valdemar 3.5 K.M. Van den toren prachtig uitzicht Te voet in noordelijke richting naar Vindeby, afstand Bregninge Vindeby 3.5 K.M. Van Vrndeby per veerboot naar Svendborg terug. Van Svendborg per boot (vaart meermalen per da£r) naar Rudkjöbing, stadje en voornaamste plaats met 3800 inw. op het eiland Langeland (-270 vierk. KM). © Hotel Langeland. _ Dagelijksche bootdienst op Korsor, via Lohals, zie hieronder Van Rudkjöbing bereikt men per trein die van de West-naar Oostkust rijdt, Spodsbjerg, (afstand 8 7 tarief K.M., 3e klas 0.75 D. Kr.), van waar men per boot (dagelijksche dienst) naar Nakskov, (route 1, onder Nykjöbing) op het eiland Laaland, kan oversteken. . Van Rudkjöbing in Noord-Oostelijke richting per postauto via Franekjar met bezienswaardig slot, naar Lohals 31 K M de meest noordelijk aan de Westkust van het eiland ’ gelegen zeebadplaats, met mooie, boschrijke omgeving. ©Lohals Badehotel. K.M. 181 Odense, hoofdstad van Fünen met 65.000 inw., de derde stad van Denemarken, dooreen kanaal verbonden met de Odensefjord. ® Grand Hotel, Jernbanegade 8 © loense ny Missionshotel, Östre Stationsvei.’ Bezienswaardig: de St. Knuds Dom uit de 13e eeuw bevattende verschillende koningsgraven; in do Hans Jensen t.ra,e llet Vndersenhuis en Andersenmuseiim • od Graa rodre Plads het bronzen standbeeld van den schrijverree6 Jernbanegade het Fuunsche volksmuseum; voor het stadhuis het standbeeld van Koning Frederik VII van Bissen. ° 0I““«ruP» hier buigt de spoorlijn naar Assens af. Ten Frfih;WeSnn Vtn T' h6t hoo^ste Punt van Fünen, de F rob]erg Bavnehöj, 132 M. 230 IBddelfart, stadje met 7400 inw, aan de Lille (kleine) Belt fraaie, boschnjke omgeving. © Hotel Melf ar Ten Westen van de stad, in het Hindsgavlbosch, slot Hindsgavl. Ten Zuiden hiervan het eiland Fano, met het Badehotel. Veel natuurschoon. In aanbouw is een brug van Middelfart, op het eiland Fünen naar Snoghoj, m Jutland, ter lengte van 800 M. Men hooDt deze brug, die 12 M. boven het water zal liggen en waar naast een dubbelen spoorweg, een rijweg voor auto’s ter breedte \an 6.5 M. en een trottoir van 1.5 M. aangelegd worden, in 1935 gereed te hebben. g g Het spoorwegverkeer zal dan vermoedelijk direct van Snoghoj naar Fredericia geleid worden 234 Strib, Per veerboot over de Lille (kleine) Belt naar Fredericia. Overtocht duurt 15 min 244 Fredericia stad met 19.500 inw. ® Jernban e h o t e 1 tpnotei Victoria. . . .. . km aanaeaeven, welke dikwijls met de werkelijke De afstanden zijn tn tanrt K.M. aanyeyev* , K.M. afstanden verschillen. KM' Onderdeel van den hoofdspoorweg door Jutland: Hamburg —Frederikshavn. ~ „ , 1 dagtrein met doorgaande waggons 2e, 3e kl. Hambuig—Frederikshavn, 1 nachttrein met doorgaande waggons 2e en 3e klas en slaapwagen le en 2e klas in beide richtingen. 0 Fredericia. Op deze route rechts gaan zitten. De spoorweg kruist het Elbodal. 16 Brejninge. De*trem rijdt door bosch, dicht langs den oever van de Vejlefjord. Rechts prachtig uitzicht op de fjord. 21 Munkebjergstation. Zijweg naar het fraai inde bosschen gelegen © Munkebjerg Badeh o t e 1, op 93 M. hoogte, geop. van 1/5-1/10. Aan het strand badgelegenheid. De trein volgt den oever van de fjord tot Vejie. 27 Veile 3 ïoolnw., prachtig gelegen aan de uitmonding van de' Vede Aa (rivier) inde lange, smalle Vejlefjord met haar heuvelachtige, boschrijke oevers. Mooie omgeving. ©Hotel Royal, ©Hotel Vejie, e & Boo^verbinding6 1 Vejie—Kopenhagen, 2 maal per week in beide richtingen. Vertrek Vejie plan. 17 uur. Overtocht in pl.m. 13 uur. Prijzen: kajuit pl.m. 13 D. Kr., dek pl.m. 6 D. Kr. Uitstapjes: 1 Per boot (vaart meermalen per dag) door de Veilefiord via Munkebjerg, uitgangspunt voor wandelingen in het Vinding- en Strandskov (bosch), Tirsbak bootstation voor een bezoek aan het Ongeen Storskov, naar Fakkegrav. Bij de aanlegplaats ® Fakkegrav Badehot el, geopend 1/5- 1/10 Veel bosch inde omgeving. '2' van Vejle per trein, afstand 14 K.M., naar Jellinge waar eenige Runensteenen zijn te bezichtigen. Te voet in zuidelijke richting langs den rijweg, die in het oostelijk deel van het dorp J ellinge begint en naar het Jellinge Skov (bosch) voert. Bij de wegsplitsing voor een meertje linksaf langs een pad, dat dwars door het bosch naar Birkelund leidt. Hier rechtsaf den rijweg naar Hopballe Vml. volgen. Over de brug van de Grejs Aa (rivier). Nu stroomaf- Route 4. FREDERICIA—VEJLE—HORSENS—SKANDERBORG (SILKEBORG)—STILLING—AARHUS (MJOLS BJARGEEBELTOFT)—HINNERUP—LANGAA (VIBORG)—RANDERShobro-Aalborg-frederikshavn-skagen. K.M. waarts het pad door liet Lerbak Skov volgen, grootendeels langs den rechteroever van de Grejs Aa tot waar dit pad op den rijweg door het Grejsdal naar Vejle uitkomt en langs dezen weg een rijweg kruisend, steeds stroomafwaarts naar Vejle. Afstand te voet: 16 K.M. 3. Van Vejle over Sönderbro, den rijweg richting N. Vilstrup volgen tot Nederbro. Linksaf over de Höjen Aa en den linkeroever van deze rivier langs voetpaden blijven volgen tot waar men den rijweg (bij Stokbro) kruist. Linksaf over de brug, daarna weer linksaf den rijweg volgen, naar Gladsminde. Eerst rechts, direct daarop linksaf. Op den eerstvolgenden driesprong weder linksaf. Spoedig daarna rechts langs voetpaden , door Tordenballe afdalen naar de Mölholm Aa. Dit riviertje volgen in noordelijke richting stroomafwaarts tot waar het pad op den rijweg uitkomt en langs dezen naar Vejle terug. Pl.m. 3J uur gaans. 4. Wandelingen in het Nörre- en Ure Skov, resp. ten N.-O. en N.-W. van Vejle gelegen. De trein rijdt aanvankelijk langs den noordelijken oever van de Vejlefjord. Rechts zitten! 38 Daugaard. 59 Horsens, oude stad, 28.000 inw., aan de Horsensfjord gelegen. © Jörgensens Hotel, © Missionshotel. Bezienswaardig: indeVor Frelsers-kerk kansel met mooi houtsnijwerk uit de 17e eeuw. Bij Horsens de ruïne van het Slot Boringholm van 1400. Bootverbinding: Horsens—Kopenhagen, tweemaal per week in beide richtingen. Vertrek Horsens pl.m. 18 uur. Overtocht pl.m. 12 uur. Ie kl. 15 D.Kr., 2e kl. 10 D.Kr., dek 6 D.Kr. 78 Hylke. Ten Zuid-Westen van deze plaats de Ejer Bavnehöj, 172 M., het hoogste punt van Denemarken. Over de brug van de Skanderborgsö (meer). Rechts mooi uitzicht. 88 Skanderborg, 4100 inw., mooi gelegen op een landtong tusschen de Skanderborg- en Henningsö. Bez. de van slot Skanderborg nog overgebleven slotkerk, tusschen het Henning- en Skanderborgmeer gelegen. Van den toren prachtig uitzicht. ®HotelSkandinavien, ©Centraal Hotel. Autobus naar Ejer, 13 K.M., voor een bezoek aan het hoogste punt van Denemarken, de Ejer Bavnehoj, 172 M. Autobus via Ry (13 K.M.) naar Silkeborg (21 K.M.). Totaal 34 K.M. Deze route biedt veel natuurschoon. Wandelingen: in het ten Zuid-Westen van de stad aan het meer gelegen Ornebjerg Dyreliavn (hertenkamp) met K.M restaurant; in het ten N. van S. gelegen Sönder- en Borgmesterskov. Zijlijn (spoorweg) via Ry (13 K.M.), Laven (18 K.M.) naar Silkeborg, totaal 31 tarief K.M. Op dit traject, links zitten. Silkeborg, 12.000 inw., prachtig gelegen ineen boschrijk merengebied aan de uitmonding van de Gudenaa in het Langmeer. Aanbevelenswaardig punt voor langer verblijf in het binnenland. Bij Silkeborg ligt Silkeborg Bad. ©Hotel Dania; ©Hotel Silkeborg; © Missions hotel. De omgeving van Silkeborg biedt gelegenheid tot het maken van vele wandelingen door bosch, langs meren en over heidevelden. Het verkeersbureau verstrekt een wandelgids met kaart, schaal 1: 40.000 en een dienstregeling van de booten. Kleine wandelingen naar: het Lysbro-, Kob- en Nordskov; om de Kalgaard Vig, langs de Gudenaa, het Lang- en Silkeborgmëer. Op den boottocht van Silkeborg naar de aanlegplaats bij den Himmelbjerg heeft men gelegenheid aan wal te gaan bij de tusschen gelegen aanlegplaatsen Hattenaes, Karoline Amalieshöj, Savvarket, Svejbak tot het maken vaneen wandeling inde mooie omgeving. Grootere wandelingen en uitstapjes: 1 Van de Östergade de Aarhus Chaussee volgen tot daar waar het Nordskov begint. Bij den eersten zijweg (in het Nordskov) rechtsaf tot aan het Lille-Sö (meer) Op den driesprong rechtsaf, het pad kruist den spoorweg. Bij den eerstvolgenden driesprong linksaf; men kruist weer den spoorweg en komt op den rijweg uit. Op de eerstvolgende splitsing linksaf links uitzicht op het Langmeer. Het derde pad rechts inslaan. Bij het boschwachtershuis op de kruising rechtsaf. Nu steeds rechtuit in zuidelijke richting en langs de spoorlijn naar den rijweg. Hier linksaf; direct daarop rechtsaf en bergopwaarts tot een viersprong. Rechtuit naar de Lovisehöj, 80 M Van hier langs een voetpad in noordwestelijke richting afdalen naar den rijweg. Linksaf naar hotel Ny Hattenas en de aanlegplaats van de booten. Per boot naar Silkeborg. Pl.m. 2 uur gaans. 2. Zeer aanbevelenswaardig is een boottocht op de Gudenaa en over de meren: Brassö, Borressö-Julsö naar den voet van den Himmelbjerg. Bij de aanlegplaats © Hotel Julsö, geop. van 1/5 K.M. 1/10. Op de Kollen, 151 M., © Hotel Himmelbj erget. Prachtig uitzicht van den 25 M.hoogen toren. Van hotel Himmelbjerg afdalen naar de aanlegplaats van de boot. Van daar per boot naar Laven, per trein, zie hierboven, naar Silkeborg terug. Men kan van de aanlegplaats, aan den voet van den Himmelbjerg, ook per boot naar Ry (zie hierboven) varen en van daar per trein naar Silkeborg terugkeeren. 3. Van Silkeborg te voet de Herning Chaussee volgen. De weg wordt aan den rechterkant begrensd door het Lysbro Skov. Waar aan de linkerzijde het bosch begint, slaat men op den driesprong linksaf en volgt den rijweg in zuidelijke richting. Voorbij het Ornsö (links) door het Vesterskov. Op de wegsplitsing linkshouden; naar „Flagstangen”, 100 M. Van hier in zuid-westelijke richting door het Vesterskov naar het Ivongshus. Nu rechtshouden naar Frederik VII Höj, 130 M. Prachtig uitzicht. Inde omgeving hiervan: de Regenburgs Bfikn, Kamillas Bank, Frederikke Höj, Baastrup Bank. Terug tot „Flagstangen”, zie hierboven. Op dit punt rechtsaf. Eenigen tijd daarna op de splitsing van wegen linkshouden en via Prastensen Bank naar den rijweg; hier linksaf en over de Foerbaks Bro (tusschen Almindsö en Vejlsö) door het Kobskov via de Horsens Chaussee naar Silkeborg. Totale afstand pl.m. 15 K.M. 4. Van Silkeborg per boot naar de aanlegplaats Savvcirket. Van daar te voet door het Sönderskovlinksaf de wandeling om het Slaaensö maken. Men gaat niet weer naar de aanlegplaats, doch slaat terugkeerende linksaf via Ryttermose naar den viersprong (bij den hoofdweg). Hier rechtsaf den hoofdwég volgen tot Gravbak. Vervolgens rechtshouden en in noordelijke richting door het Österskov naar de Avnsö. Rechts om dit meer, het Klüverskanal kruisen, steeds in noord-westelijke richting tot waar men op den hoofdweg uitkomt, hier rechtsaf over de Foerbaksbro en de Horsens Chaussee naar Silkeborg terug. Afstand totaal 14.— K.M. Vervolg Route 4. K.M. 92 Stilling. Rechts het Solbjergmeer. 96 Hörning. Na deze plaats kruist de spoorlijn de Aarhus-Aa. Uitstapjes van Aarhus uit: 1 Per boot naar Örnereden. Bij de aanlegplaats een' restaurant. Van daar wandelen door bosch via Silistria en Varna (rest.) naar Aarhus, pl.m. 7 K.M Inde omgeving van Varna kunnen mooie wandelingen gemaakt worden, o. a. naar Marselisborg, zie hierboven en Frederikshöj, waar ververschingen te wandelen door het Moesgaardbosch, met het buitenverblijf en park Moesgaard, naar het eenvoudige restaurant Skovmölle. Van Skovmölle teruggaande naar Örnereden kan het pad langs de kust worden n 3 boot naar de aanlegplaats bij het Badehotel in het Risskov. Terug te. voet door het bosch via Salonen (rest.), waar men mooi uitzicht heeft op de Aarhusbocht, naar Aarhus, pl.m 5 KM. 4 Van Aarhus per autobus naai Ebeltoft, afstand 46 K.M., via Femmöller. Fraaie route, heuvelachtig terrein. Onderweg uitzicht op de Ivaloö- en Ebeltoft- Te Femmöller (® Badehotel) kan men een bus overblijven om een wandeling inde omgeving te maken Deze streek, Mols Bjarge genoemd, bestaat uit met heide bedekte heuvels, waarvan de Bavnehöj, 137 M. en de Trehöje, 127 M„ de voornaamste zijn. Van Femmöller bereikt men over Mols Bjiirge te voet het plaatsje Agri. Van daar leidt een weg langs het Posekar Stenhus, een van de grootste hunnebedden van Denemarken, naar de plaats Knebel, K.M. 110 Aarhus, 81.500 inw., de tweede stad van Denemarken en een belangrijke havenplaats, is mooi gelegen aan de breede Aarhusbaai. Heuvelachtige en boschrijke omgeving. ® Hotel Royal, Store Torv, ©hotel Regina, Söndergade, ©hotel Skandinavien, ©Aarhus Nve Missionshot el. Bezienwaardig: aan de Store Torv (Markt) Han(jlei(iing Toor dorf X grensdocumenten enz.”). dl 25 28 – 150 6 Aank. Denekamper Str. 4.1 jNUKJJrtUKiN " „ö. iov.o Lingener str Kort daarna over het kanaal. 13.- Südlohne 29 41.- 137.6 Rechtshouden. Route Al. Bremen—Nieuwe Schans. 5.- Schepsdorf 23 46.- 132.6 Voorbij S. over de Eems (Ems). 2.1 LINGEN 25 48.1 130.5 Over het Dortmund-Ems- Bawinkel 22 Kanal. Aank. Unter den Linon o tt t- „„ den. Vertr. Haselunner Str. 20.3 Haselune 17 68.4110.2 In H. rechtsaf. 9.2 Herzlake 18 77.6 101.- 500 M. voorbij Herzlake op de splitsing links. 13.4 Löningen 31 91.- 87.6 In het begin van L„ voorbij , de kerk, linksaf; vóór het station schuin links den spoorweg kruisen. 2.2 Splitsing voorbij 32 93.2 85.4 Rechtshouden. Meerdorf Lastrup 38 22.- CLOPPENBURG 40 115.2 63.4 Aank. Löninger Chaussee Bethen Vertr. Oster Str. 13.3 Kruising bij stat. 49 128.5 50.1 Rechtuit. Ahlhorn Ahlhorn 48 15.1 WILDESHAU- 25 143.6 35.- Aank. Ahlhorner Str. Vertr SEN (G) Hunte str- Hengsterholz 44 23.8 DELMENHORST 9 167.4 11.2 Aank. Oldenburger Str. (A, Al) No. 71 Vertr- Breirier str-11.2 *BREMEN 4 178.6 Even voor Bremen op den hoofdweg links afslaan. Voor doorgaand verkeer naar Hamburg volge men de borden met opschrift „ Hamburg” waardoor het drukke centrum van Bremen vermeden wordt, men komt dan op route E uit. Aank. Huchtinger Heer Str. Nordhom : 20.000 inw., belangrijke fabrieksstad. Interessante oude watermolen, langen: 12.000 inw., gelegen aan het Dortmund—Ems Kanal. © Bahnhof Hotel, © hotel Heeger, Burgstrasse. Bez.: Stadhuis van 1663. Loningen: 6400 inw. © Hotel Zum Palmberg. Cloppenburg: 5000 inw. © Hotel Deutsches Haus. . .Ahlhorn: tusschen Ahlhorn en Wildeshausen interessante hunnebedden: bij K.M.-paal 28.9 zijweg naar de Visbecker Braut” en bij K.M.-paal 35 4 zijweg naar „Visbecker Brautigam”. Wildeshausen: 3000 inw., oud stadje aan de Hunte. Bez.: Stadhuis uit de 15e eeuw, Alexander Kirche uit de 13e eeuw. © Stegemanns Hotel. Delmenhorst: Zie route A. Brcmen: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Route B. Hengelo—Bremen. ROUTE C. VENLO—MÜNSTER—OSNABRÜCK—BREMEN. Korte route van Zuid-Nederland naar Bremen. Van Venlo tot Wesel door het vruchtbare Rijnland; Wesel—Munster—Iburg heuvelachtig, boschrijk; Iburg—Osnabrück door de bergstreek van het Teutoburger Woud; Osnabrück—Osterkappeln bergachtig; verder grootendeels vlak. Voor een verbinding in omgekeerde richting beschreven, zie route G. VENLO 21 310.- Van Venlo in noordelijke richting de wegw. met het opschrift „Straelen” volgen. 3.5 Weselsche Barrière 3.5 306.5 Ned. douanekantoor. (Diensturen «ie: „Handleiding voor grensdocumenten enz.”). 1.8 Dammerbruch —■ 5.3 304.7 Duitsch douanekantoor. m eov (Diensturen zie: „Handleiding oo; voor grensdocumenten enz.). 5.2 STRAELEN 45 1 0.5 299.5 Rechtuit, langs de kerk, p-Q op de splitsing in het noordxvo. oo einde rechtshouden. 8.5 Kruising 19.- 291.- Rechtsaf. 1.- GELDERN 27 20.- 290.- Over het Niers Kanal, 200 M. verder op de kruising rechtsaf, den spoorweg kruisen en over de Niers. Aank. Harttor. Vertr. Issumer Str. 1.5 K.M. voorbij Gr. den spoorweg kruisen. Issum 27 Tusschen Issum en Alpen en 26 een hoogte van 42 M. 16.- Grüntal 23 36.- 274.- Rechtuit. 5.- Büderich 22 41.- 269.- 3.5 Rijnbrug 44.5 265.5 1.- *WESEL 31 45.5 264.5 Over de Rijnbrug. Büderischer Xnsel brug. Over de Lippebrug en den nieuwen weg volgen. Aank. Augusta Str. Vertr. Schermbecker Landstrasse, na ca. 500 M. Peddenberg 29 buigt de weg naar het Oosten, rechtsaf. 18.8 Schermbeek 43 64.3 245.7 Op de eerste splitsing rechts, op de tweede links. 4.- Forsth. Freuden- 68.3 241.7 Op de kruising rechtuit, berg 5.8 Wülfen 43 74.1 235.9. 13.9 HALTERN 45 88.- 222.- Aank. Weseler Str. Vertr. , – Mühleri Str. No. 51 Haus Dülm'en Venlo—Bremen. Route C. 13.3 DÜLMEN 58 101.3 208.7 Aank. Haltener Str. Vertr Buldern 66 Munster Str. 13.9 Appelhülsen 69 115.2194.8 Rechtuit. Albachten 17.1 *MÜNSTER 61 132.3 177.7 Aank. Weseler Str. Vertr. Warendorfer Str. 11.6 Telgte 49 143.9 166.1 In Telgte, op de splitsing linkshouden; in het oosteinde „ , . „ „, „ _ linksaf over de Ems. i A Ostbevern 54 151.3 158.7 Rechtshouden, langs de kerk, 1.5 K.M. voorbij Ostbeyern linksaf 12.7 Glandorf 15 164.- 146.- Rechtuit tot de kerk, hier linksaf. 9.1 IBURG 120 178.1 186.9 Langs de kerk, daarna rechtsaf, spoedig daarna links en even verder op de splitsing rechtshouden; steil bergop. 2.4 Splitsing,bij 210 175.5 134.5 Linkshouden. Dörenberg 3.8 Oesede 89 179.3 130.7 4.4 Driesprong 100 183.3 126.3 Rechtuit. 4.- *OSNABRÜCK 65 187.7122.3 Aank. Iburger Str. Vertr. (D D1 G H ) Bremer Str. Bergop. .Nos. 51 en 65 Schinkelberg 120 14.8 Osterkappeln 55 202.5 107.5 2. Kruising bij 204.5 105.5 Rechtuit. 400 M. verder over Leckermühle Ems-Weser Kanal. No. 51 4.9 Bohmte 66 209.4100.6 Bij het station den spoorweg kruisen, 1 K.M. verder, op dé splitsing bij de kerk, linkshouden; 400 M. verder weder- Rpinino-pn 43 0111 linkshouden, kort daarna nemingen *0 den spoorweg kruiselu 14.6 Lemförde 44 224.- 86.- Ten Zuid-Westen van Lemförde den spoorweg kruisen, op de daaropvolgende splitsingen linkshouden, rechtuit door Lemförde; ten Noorden van L. wederom den spoorweg kruisen. 7.5 Lembruch 38 231.5 78.5 Rechtsaf. 9.7 DIEPHOLZ 38 241.2 68.8 Aank. Potsdamm. Str. Vertr. Auf dem Esch. 3. St. Hülfe 38 244.2 65.8 Linkshouden. Jakobidrebber 37 6.4 Kornau 34 250.6 59.4 Over de Hunte. 6.2 Barnstorf 32 256.8 53.2 Wederom over de Hunte; Holzkrug 50 200 verder linksaf. 13.5 Twistringen 48 270.3 39.7 Op de kruising rechtuit, i daarna midden in T. linksaf. Route C. Venlo—Bremen. De Vrouwenkerk en de fontein op de Gl. Tor o (oude Markt) te Kopenhagen. 7.8 Bassum 34 278.1 31.9 Aank. Bremer Str. Vertr. Fahrenhorst 21 Syker Str. 28.2 Brinkum 7 801.3 Linkshouden. 8.7 BREMEN 4 310.- Voor doorgaand verkeer naar Hamburg yolge men de borden met opschrift,,Hamburg” waardoor het drukke centrum van Bremen vermeden wordt. Men komt dan op route E uit. Aank. Kattenturmer Heer-Str. kwekerlfenVnkassln® H°tel V°“ L°m' Bez':kerk’ vruchten- en groentenhauseen6rn: 71°° inw’ BeZ': Rathaus met oude schilderijen. © Hotel Dalh- HaTt:inZlQeR?»ond met beschrijving, achterin dit boekje. ©Hotel Kleppei"^MkrltplaU " B6Z': Röraiscll-&e™anisches Museum, pa?"vannde1n;oHe°rtSg'iof Cr°oy! Aan de ZUidZijde Van Deen slot met SeVinZnieiuPJattSnd beeebrijving, achterin dit boekje, van het Teutoburie? 6gQ “merverblijfplaats op de Zuidelijke helling FeÊerkllllre.%0e"UfgslSt,^opUeen?euHv?lttSemaim- ®B“ Waldüotel ten° lBl M stationzeen SZid? WeSten’'fan ** deBiaieU™uw°00 “W' ® H°tel Stadt Bremen. Voormalige kloosterkerk uit Breinen: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. ROUTE D. HENGELO—BENTHEIM—RHEEVE—OSNABRÜCK. Hoofdroute van Midden-Nederland naar Osnabrück, welke orootendeels over tot ■RhSnteaiJ'^iIein V?hrt' Weini° afwisseling in het landschap° Van Bentheim tot Rheine is de weg thans nog minder goed. Wil men dit gedeelte vermiidm HENGELO 10 98.- Van Hengelo tot de grens bij de Poppe de wegwijzers met het opschrift „Bentheim” volgen. 10.6 OLDENZAAL 25 10 6 87 4 (B, F) 8.6 De Lutte 13.6 84.4 4.6 De Poppe – 18.2 Nederlandsch douanekantoor. (Diensturen zie: „Handleiding voor grensdocumenten enz.”). 1.- Springbiel No. 65 – 19.2 78.8 Duitsch douanekantoor (Diensturen zie: „Handleiding voor grensdocumenten i enz.”). Het dorp zelf ligt buiten de route. Route C. Venlo—Bremen ■ 53 Gildehaus 24.5 73.5 Het plaatsje blijft rechts liggen. 3 6 BENTHEIM 57 28.1 69.9 Den spoorweg Bentheim— Gronau kruisen. Aank. Gildehauser Str. Yertr. Schüttorfer Str. 6 3 Schüttorf 30 34.4 63.6 Vóór Schüttorf ten \V. van het station den spoorweg kruisen. 500 M. verder linksaf door Schüttorf. Voorbij de kerk rechtsaf over de Vecht. Op de daarop volgende driesprongen rechtuit. 3 K.M. voorbij Schüttorf den spoorweg weer kruisen. 9 7 Salzbero-en 37 44.1 53.9 In Salzbergen den spoor° weg kruisen, daarna op den driesprong rechtsaf, evenwijdig met den spoorweg. 8 1 RHEINE fl I1) 42 52.2 45.8 Aank. Salzbergener Str. n ' ’ 1 Vertr. Ibbenbürener Str. Rechtshouden. 47 Narodde 39 56.9 41.1 Voor den lokaalspoorweg ‘ ; bij Narodde. linksaf over het Horstel Dortmund-Ems-Kanal. 9 4 Kruising ten Zui- 54 66.3 31.7 Rechtuit, spoedig daarna , tt«„i„ steil hergop. den van Uffeln 3.4 Driesprong ten 127 69.7 28.3 Rechtsaf. N.-O. van Püsselbüren 2 7 DrieSDrono- 122 72.4 25.6 Bij het Wirtshaus linksui ïespi uiig houden. Vrij steile helling tot 170 M., dan daling. 16 3 Lotte 81 88.7 9.3 2.8 K.M. voorbij Lotte rechtshouden; 1 K.M. verder links. 5.9 Café Bellevue 94.6 3.4 3.4 *OSNABRÜCK 65 98.- Aank. Lotter Str. Gildeliaus: Bez.: kerk van 1480, waarvan de toren geheel gescheiden staat. De vermaarde steengroeven liggen ongeveer 1 K.M. ten Noorden van de plaats. Uit deze groeven zijn o.a. blokken verkregen voor den bouw van het stadhuis thans Paleis op den Dam, te Amsterdam, en de Beurste Rotterdam. Bentheim: 4000 inw. Bekende badplaats. ® Bondsh. Kaiserhof, Bahnholstrasse 20- © Bondsh. Schlosshotel Bellevue. Bez.: Slot, entreeprijs Mrk. 0.50 op werkdagen, Mrk. 0.25 op Zondagen. (Inden jachttijd, bij aanwezigheid van de vorstelijke familie is het slot niet te bezichtigen). Schüttorf: Fabrieksstad met 5500 inw., boschrijke omgeving. Rheine: 3000 inw. fabrieksstad, © Bondshotel Hartmann. Osnabrück: Zie plattegrond met beschrijving, hchterm dit boekje. Route D. Hengelo—Osnabrück. ROUTE I)1. OSNABRÜCK—RHEINE—BENTHEIM—HENGELO. Iloofdroute van Osnabrück naar Midden-Nederland Inoih» _ , , , heuvelachtig terrein voert. Weiniq afwisselinn in het inndï?hke o™ofendeete over Bentheim is de voeq thans noa minder nnpd U/u ™ Van Rheine tot volge men vanaf Rheine VouteT ® M gedeelte dan TamZf ***** R°Ut° moeheuvelachtige, gelegen weg mooie vergezichten ov™ Se m bolch de~Harburg ■ «*» den hoog-Voor dezelfde verbinding in tegengestelde richting beschreven, zie route F. *OSNABRUCK 9B^ No. 65 3.4 Café Bellevue 3.4 94.6 Reehtshouden; 2.6 k.m. verder op de splitsing rechts – na, 1 K.M. bij Gohfeld, op _ _ T .. de splitsing linksaf. 5.9 Lotte 87 9.3 88.7 1.6 k.m. voorbij L den spoorweg kruisen, daarna reehtshouden; 2.3 K.M. ver-1 . o „.. der °p de kruising rechtuit. 14.3 Zijweg naar 145 23.6 74.4 Rechtuit. Ibbenbüren 2.- Driesprong 122 25.6 72.4 Bij het Wirtshaus rechtstonden. 900 M. verder op 2.7 Driesprong ten 127 28.3 69.7 Lnksaef.Prs?ijginegChto“" i35 N.-O. van M., daarna bergaf. Püsselbüren 3.4 Kruising ten Zui- 54 31.7 66.3 Rechtuit; ruim 400 M verden van Uffeln der over het Ems—Weser— Kanal. Horstel 0p de kruising bij de kerk rechtuit. 9.4 Narodde 39 41.1 56.9 Voor Narodde over het Dortmund-Ems-Kanal, aan de overzijde rechts. 4.7 RHEINE (I, I1) 42 45.8 52.2 Aank. Ibbenbürener str. Vertr. Salzbergener Str. 8.1 Salzbergen 37 53.9 44.1 Voorbij het station linksaf, den spoorweg kruisen, langs 9.7 Schüttorf 30 63.6 34.4 "te het begin van Sch. over de Vecht en door Sch. linksaf, op de splitsing in het Zuideinde van de stad, 150 M. voor den spoorweg rechtsaf, ten Westen van het station den spoorweg kruisen. 6.3 BENTHEIM 57 69.9 28.1 Aank. Schüttorfer Str. Vertr. I Grildehauser Str. Route Dl. Osnabrück—Hengelo. 3.6 Gildehaus 73.5 24.5 Het plaatsje blijft links liggen. 5.3 Springbiel 78.8 19.2 Duitsch douanekantoor. (Diensturen zie: „Handleiding voor Grensdocumenten enz.”). Het dorp zelf ligt buiten de route. 1.- De Poppe 79.8 18.2 Nederlandsch douanekantoor. (Diensturen zie: „Handleiding voor Grensdocumenten enz.”). 4.6 De Lutte 84.4 13.6 3.- OLDENZAAL 25 87.4 1 0.6 Door O. de wegwijzers met het opschrift „Hengelo” vol(4>i 4) gen. 10.6 HENGELO 10 98.- Van OsnabrücJc tot Hengelo: Zie route D. ROUTE E. BREMEN—HAMBURG. Hoofdroute van Bremen naar Hamburg. Vanaf Bremen langs tuinderijen; voorbij Sottrum tot Scheessel heuvelachtige, mooie streek, daarna weder dooreen veenstreek; Trelde—Harburg: van den hooggelegen weg mooie vergezichten over heide en bosch. Voor dezelfde verbinding in tegengestelde richting beschreven, zie route F. *BREMENNo. 71 4 116.3 Vertr. Am Schwarzen Meer, Hastedter Heer Str. 4.- Hastedt 8 4.- 112.3 Seebaldsbrück 10 11.4 Oyten 19 15.4100.9 4.6 Bassen 14 20.- 96.3 6.5 Ottersbere 14 26.5 89.8 Over de Wümme; in Otterso. i i „ . i ~ berg op de eerste splitsing Stuckenborstel 14 reclitsbouden. Gross-Sottrum 34 42.3 Lerchenkrug 30 38.8 77.5 4 K.M. voorbij L., op de splitsing rechtshouden. 6.4 ROTENBURG 22 45.2 71.1 Aank. Bahnbof Str. Yertr. -^Tq Harburger Str. 8.5 Scheessel 23 53.7 62.6 Rechtuit tot de kerk, hier„„ ... ~ rechts; 200 M. verder linksaf. Wistedt 55 20.2 Tostedt 61 73.9 42.4 Bij het station den spoorweg kruisen; 1 K.M. verder, in bet Oosteinde van Tostedt, op de splitsing links, daarna rechtuit. Trelde 55 Voorbij Trelde sterke stijging. Osnabrück—Hengelo. Route Dl. 8.7 Kruising bij den 86 82.6 33.7 Rechtuit. Schierenberg No. 3 Dibbersen 103 Nenndorf 78 Tötensen ■ 92 Appelbüttel 70 Steile daling. 20.1 HARBURG- 15 102.7 13.6 Aank. Bremer Str. Vertr. WILHELMS- Hamburger Str. tjtipr'i Voor wielrijders verdient het HUHLr aanbeveling het traject Harburg—Hamburg per boot af'te leggen (zeer interessante vaart) daar het plaveisel in Hamburg over het algemeen in slechten 13.6 *HAMBURG 5 116.3 Harburger Land| strasse. Bremen: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. -Rifjo, f 580*0 TPU hoschrijke omgeving. Aangename wandeling naar Bischofshohe,. met uitzicht in het Wümmetal. Harburg-Wilhelmsburg: 114.000 inw., fabrieks- en havenplaats Aanhesil-aoSWaardlSaUltStoPie in Westelijke richting van het ..Sand” door'de Seiler Heen ennteugeca.S12WKrMnberg (restaurant met uitzicht over de haven). Hamburg: zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. ROUTE F. HAMBURG—ROTENBURG—BREMEN—CLOPPENBURGLINGEN—NORDHORN—OLDENZAAL—HENGELO. at n°o/dr°ute en tevens kortste verbinding van Hamburg via Bremen naar Midden-Nederland. Van Harburg tot Rotenburg door het Noordelijk gedeelte van de Lünetu.sscilen Harburg en Trelde mooie vergezichten over heide en bosch \oor Bremen langs tuinderijen, tusschen Delmenhorst en Lingen boschrijke streek hier en daar heuvelachtig. Lingen—Nordhorn: heidestreek ’ Het gedeelte Bremen—Hengelo verkeert in zeer slechten staat. Zie voor de verbinding in omgekeerde richting beschreven; van Hengelo tot Bremen, route B, van Bremen tot Hamburg route E. *HAMBURG 5 294.9 Vertr. Harburger Land Str No. 3 13.6 HARBURG- 5 13.6 281.3 Aank. HamburgerStr Vertr WILHELMS- Bremer Str. Bergop over dé BURG Luneburger Heide. Appelbüttel 70 Tötensen 92 Neundorff 78 Dibbersen 103 Route E. Bremen—Hamb urg. 20.1 Kruising bij den 86 33.7 261.2 Rechtuit. Schierenberg Trelde 65 8.7 Tostedt 61 42.4 252.5 Op den driesprong in Tostedt rechtshouden. Voorbij het station den spoorweg Wistedt 55 kruisen. 20.2 Scheessel 23 62.6 232.3 Op den eersten driesprong rechts. 300 M. verder in het dorp links. Daarna steeds rechtuit tot Rotenburg. 8.5 ROTENBURG 22 71.1 223.8 Aank. Harburger Str. Vertr. T.T Bahnhof Str. 1.8 K.M. verder 11 op de splitsing linkshouden. 6.4 Lerchenkrug 30 77.5 217.4 Bij Stat. Lerchenkrug den ~ spoorweg kruisen. Gross-Sottrum 34 * Stuckenborstel 14 12.3 Ottersberg 14 89.8 205.1 Op de splitsing in O. linkshouden. Op den daaropvolgenden driesprong eveneens links. Voorbij O. over de Wümme; daarna op den driesprong rechtuit en den spoorweg kruisen. 6.5 Bassen 14 96.3 198.6 Op de kruising in B. rechtuit. 4.6 Oyten 19 100.9 194.- Seebaldsbrück 10 Voorbij het station Seebaldsbriick tweemaal den spoorweg kruisen. 11.4 Hastedt 8 112.3 182.6 Door de voorstad Ilastedt de tramlijn volgen. 4.- *RREMEN (A4 116.3 178.6 Aank. Hastedter Heer Str., , i * ’ . Am Schwarzen Meer. Vertr, Al, C, E, G) Huchtinger Heer Str. 11.2 DELMENHORST 9 127.5167.4 Aank. Bremer Str. Vertr. , .ut. Oldenburger Str. en dan links(A, A1) >• af. Hengsterholz 44 23.8 WILDESHAUSEN 25 151.3 143.6 Vertr. (G) Ahlhorn 18 15.1 Kruising bii stat 19 166.4128.5 Op de kruising rechtuit, ë jjij si.au. den spoorweg kruisen. Ahlhorn Bethen 13.3 CLOPPENBURG 10 179.7115.2 Aank. Oster Str. Vertr. Lonmger otr. Lastrup 2.2 Splitsing vóór 32 181.9 113.- Linkshouden. Meesdorf 22.- Lönino-pn 31 203.9 91.- Nabij het station den spoor-5 weg kruisen, daarna op de kruising rechtuit, in het Westeinde rechtsaf langs de kerk. 13.4 Herzlake 18 217.3 77.6 Bij de kerk rechtshouden. Voor liet toeken zie de inleiding, biz, 48, Route F. ■ Hamburg—Hengelo. 9.2 Haselünne 17 226.5 68.4 Op den driesprong midden in H. linksaf, ten Zuiden van H. over de Hase, daarna op Bawinkel 22 de splitsing reclitshouden. 20.3 LINGEN 25 2 46.8 48.1 Aank. Haselünner Str., Vertr. Unter den Linden. 2.1 Schepsdorf 23 248.9 46.- Vóór S. over de Eems(Ems), op de splitsing, 800 M. voorbij S., rechtuit. 5.- Südlohne 253.9 41.- Op den eersten driesprong linksaf, daarna op de kruising rechtuit. 13.- NORDHORN 25 266.9 28.- Aank. Lingener Str. Vertr. Denekamper Str. 4.1 Frensdorfer- 271.- 23.9 Duitsche douane. (Diensthaardnrf uren zie: „Handleiding voor iiaaiuuii grensdocumenten", enz.) 0.4 Denekamp 271.9 23.5 Nederlandsche douane. Rammplhppk (Diensturen zie: „Handleiding iMiumeiuee». voor grensdocumenten” enz.) 3.9 Denekamp 25 275.3 19.6 Wegwijzers met het opschrift „Oldenzaal” volgen. 9.- OLDENZAAL 25 284.3 1 0.6 Wegwijzers met het opschrift „Hengelo” volgen. 10.6 HENGELO ’ 20 2 94.9 Plaatsbeschrijvingen: zie route E voor het traject Hamburg—Bremen en route B voor het traject Bremen—Hengelo. Voor het teeken zie de inleiding blz, 48. ROUTE G. bremen—wildeshausenAechta—osnabrück— GREVEN—MÜNSTER—HALTERN—WESEL—VENLO. Kortste route van Bremen naar Zuid-Nederland. Van Bremen tot Osnabrück aantrekkelijke route wat natuurschoon betreft. Tusschen Vechta en Engter langs den bergrand, fraai uitzicht; Osnabrück—Iburg door de bergstreek van het Teutoburgerwoud; Iburg—Munster—Wesel heuvelachtig, boschrijk; Wesel—Venlo door het vruchtbare Rijnland. Zie voor een verbinding in omgekeerde richting beschreven: route C. ♦BREMEN 4 1306.8 Vertr. Huchtinger Heer Str. No. 71 11.2 DELMENHORST 9 11.2 295.6 Aank. Bremer Str. Vertr. (A A1) "■ Oldenburgerstr. Hengsterholz 44 23.8 WILDESHAU- 25 35.- 271.8 Aank. Hunte Str. Vertr. SEN (B F) Goldenstedter Chaussee. Kleinenkneten 35 Hanstedt 37 Ambergen 40 Route F. Hamburg—Hengelo. 14.- Goldenstedt 34 49.- 257.8 Op de kruising rechtsaf. Oythe 43 11 9 VECHTA 32 60.9 245.9 Aank. Bremer Str. Vertr. T aa Munster Str. Op de splitsing ■NO. by pij den windmolen, 1.- K.M. voorbij de kerk, rechtshouden. 8 – 1 ohne 40 68.9 237.9 Op den driesprong in het ' Südlohne 42 begin van L. linksaf. 6 5 Mühlen 36 75.4 231.4 Op den driesprong linkshouden. 34 Steinfeld 55 78.8 228.- Rechtshouden en op de splitsing in het zuid-westeinde links; 1.8 K.M. stijging tot 100 M., daarna 500 M. daling tot 82 M. en vervolgens weder 2.3 K.M stijging tot 135 M.; ten slotte 3 K.M. daling tot Damme. 3.5 Wirtsh. Schweizer HO 82.3 224.5 Haus 4 1 D AMMR 60 86.4 220.4 Rechtuit tot de splitsing voorbij de kerk; hier linkshouden en bij het station den spoorweg kruisen. 8.7 Vörden 42 95.1 211.7 11 lEn el, er 70 106.2 200.6 2 K.M. voor Eng ter over itngtei pet Ems-Weser-Kanal. Wallenhorst 94 Netterheide 80 14 . *OSNABRÜCK 65 120.2 186.6 Aank. Bramsche Str. Vertr. (C, D, Dl, H) X Martlm Natrap 81 14 1 Schollbruch 85 134.3 172.5 Op den driesprong nabij den ' sciiuum uui spoorweg linkshouden, bergop tot 150 M., daarna bergaf. 39 T FVOERTCH 76 138 2168.6 Vóór Lengerich den spoord.a /o weg kruisen; op den driesprong Nd. Lengerich 60 in L. linksaf. 10.1 Ladbergen 53 148.3 158.5 «rong reehtsa_f der over het Dortmund-Ems-Kanal. 10 7 GREVEN 50 159.- 147.8 Linksaf. Voorbij Gr. over • de Eems (Ems). | Aldrup 42 AaEVij A' °Yer de sfi ttnßo 42 164 6 142.2 Op den driesprong rechtsaf O.b Halte bprakel 4/ rou.o iw. denspoorwegkruisen.Terstond hierna linksaf. a q t- i _ 1 8 Bii het Kinderhaus over 4.9 Uppeberg 169.5 ldl.ó hef^,hem. Max clemens Kanal; op de kruising terstond hierna rechtuit. 5.- *MÜNSTER (C) 61 174.5 132.3 Grevener Str. Vertr. No. 51 Alb achten 63 17.1 Appelhülsen 69 191.6115.2 Rechtuit. Route G. Bremen—Venlo. 13.9 DÜLMEN 58 205.5 101.3 Aank. Münster Str. Vertr. Hausdülmen Haltener Str. 13.3 HALTERN 45 218.8 88.- Aank. Mühlen str. Yertr. No. 58 Weseler Str. 13.9 Wülfen 43 232.7 74.1 Ten Noorden van het station den spoorweg Burgstein-5.8 Forst Freudenberg 238.5 68.3 fU Op de knfisfng rechtuit! 4. Schermbeek 43 242.5 64.3 Peddenberg 29 18.8 * WESEL 31 261.3 45.5 Aank. Schermbecker Landstr. Vertr. Augusta Str. Op de eerste kruising linksaf den nieuwen weg volgen rechtuit over de Lippebrug Büdericher Insel. 1.- Rijnbrug 262.3 44.5 Over de Rijnbrug. 3.5 Büderich 22 265.8 41.- 5. Grüntal 23 270.8 36.- Rechtuit. ■Alpen 26 Bij het station den spoorweg kruisen. Tusschen Alpen x en Issum over de Boninger issum 27 Haardt, een hoogte van 42 M. 16.- GELDERN 27 286.8 20.- Aank. Insumer Str. Vertr. Harttor, vervolgens den spoor! weg kruisen. 1- Kruising 287.8 19.- Linksaf. 8.5 STRAELEN 45 296.3 10.5 Door S. rechtuit langs de kerk. Op de splitsing bij den spoorweg rechtshouden. 5.2 Dammerbruch 301,5 5.3 Duitsch douanekantoor. (Diensturen zie: „Handleiding voor grensdocumenten”, enz.). 1.8 Weselsche 303.3 3.5 Ned. douanekantoor. Barrière (Diensturen zie: „Handleiding on TrnvT a voor grensdocumenten,” enz.). 3.5 VENLO 21 306.8 Breinen: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Dennenhorst en Wildeshausen: Zie beschrijving onder route B. Vechta: Stadje met 6200 inw. 0 Hotel Lameyer, Grosse Str. 6. Bez.: Citadel, thans strafgevangenis. Jt0*?11®Levendig stadje met 7300 inw. 0 Bahnhofshotel. gelegen aan de zuidhelling van genoemd gebergte. 0 Hotel Mahler. Inde kerk een barok-kansel en koorbanken uit de i o.e eeuw. Osnabriick: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Dreven: 13000 inw. Munster: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje Duimen en Haltern: Zie route C. Wesel: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Geldern en Straclen: Zie route C. Route G. Bremen— Venlo. Fraaie route langs rustige wegen. Ze komt vooral in aanmerking voor hen, die bij den terugtocht naar Nederland— na een bezoek aan Denemarken —de groote steden Hamburg en Bremen wenschen te vermijden. Schilderachtige streken tusschen Ratzeburg en Schnahenbeh, op de Lüneburger Heide tusschen Lüneburg en Walsrode en inde omgeving van het Steinhuder Meer. De weg verkeert thans in zeer slechten staat van Lütau tot Artlenburg en in slechten staat, zij het ook iets beter, tusschen Artlenburg en Lüneburg; het eerste deel kan men vermijden door van Lütau naar Lauenburg te rijden en daar over de Elbe te varen; aan de overzijde rechtsaf naar Artlenburg, omweg pl.m. 6 K.M. *LUBECK K 10 340.9 Yertr. Ratzeburger Allee. Strecknitz 10.- Gross-Grönau 28 10.- 330.9 Gross-Sarau 16 Links de met bosch omzoomde Ratzeburger See. 114 Einhaus 17 21.4 319.5 Linksaf, den spoorweg kruisen; op den driesprong, 200 M. verder, linksaf. 19 St Georgsberg 23.3 317.6 Voor St. G. den lokaalspoorweg kruisen, op den volgenden driesprong links(l.-) (RATZEBURG) (24.3) (—) bouden, daarna bij de Halte ' 1 '■ ' rechtsaf, de weg rechtuit leidt naar Ratzeburg. 32 Fredeburg 30 26.5 314.4 Rechtuit door het woud Tangenberg. 5 9 MÖLLN 15 32.4 308.5 Aank.Hauptstr.Overdebrug. tusschen de beide meren.Vertr. Bahnhofstrasse. Even verder over het Elbe—Trave—Kanal. 2.7 Alt-Mölln 40 35.1 305.8 Over den Mühlenbach. Breitenfelde 40 Talkau 69 18.4 Schwarzenbek 43 53.5 287.4 Den spoorweg kruisen. 300 M. verder, op de kruising bij de kerk, linksaf. Wangelau 40 9 9 Lütau 31 63.4 277.5 Op de splitsing, 1 K.M. voorbij Lütau, rechtshouden. 6 4 Sphnakpnhpk 40 69 8 271.1 Op de kruising rechtuit. 0.4 bcnnaKenneK. o ov.o (Lir&saf leidt weg Nr. 5 naar het grootere veer bij Lauenburg, afstand 4.3 K.M.). 800 – _ „ . rn OCQ o M. verder bocht links, spoedig 1-2 bandkrug 5 <•<••• zw.o daarna op den driesprong rechtsaf naar het veer. Over de Elbe naar Artlenburg. ■— Artlenburg 10 In zuidelijke richting door . het stadje. Manental 6 Lüdershausen 6 Brietlingen 6 Rechtuit. Route 11. Lübeck—Osnabrück. ROUTE H. LÜBECK—MÖLLN—LÜNEBURGr—SOLTAU—WALSRODEXEUSTADT a. R.—STEEN'HUDE—STADTHAGEN—BÜCKEBURG' —MINDEN—OSNABRÜCK. 14.7 Lüne 12 85.7 255.2 2.3 LÜNEBURG 20 88.- 252.9 Aank. Lüner Weg. Vertr. Soltauer Chaussee. (Na 400 Hasptihuro- on J*1- linkshouden.) Geleidelijk ilasenriurg 20 bergop over de Lüneburger Rettmer 36 Heide. 14.2 Drögen-Nindorf 80 102.2 238.7 Voorbij d.-n. over den Kollenberg (110 M.). 6. Amelinghausen 57 108.2 232.7 Bij het station den spoorweg kruisen, daarna den hoofd-1-5 Etzen 94 109.7 231.2 ""LinkshoSden01 h6t d°rP' Rehrhof 68 17.- Kruising in Forst 105 126.7 214.2 Rechtuit. Lüneberg Forsth. Königs- 108 krug 3.7 Stübeckshorn 87 130.4 210.5 1.- Driesprong Nr. 71 131.4 209.5 Rechtuit.. Harber 8.6 SOLTAU v 78 140.- 200.9 Aank. Lüneburger Str. Vertr. Walsroder Str. 3.8 Willingen 70 143.8 197.1 Op de splitsing bij het landgoed linkshouden. 7. Dorfmark 46 150.8 190.1 Van hier tot Fallingbostel zeer fraai traject hoog boven code kronkelende Böhme. 6.8 Fallingbostel 37 157.6 183.8 Bij de kerk rechtshouden. Honerdingen 7.5 WALSRODE 35 165.1 175.8 Den spoorweg kruisen en over de Böhme, dan iinkshouden, Kirchstrasse. Op den volgenden driesprong links- Vorwalsrode 30 houden, door Vorwalsrode. t, , , .. , Wederom den spoorweg krui- Reetenbruck 28 sen en over de Böhme. Ter- Wiedenhausen 25 stond daarna rechtshouden, langs de Böhme en den spoorweg. 12.- Riethagen 24 1 77.1 163.8 Rechtuit. 0.6 Hudemühlen 34 177.7163.2 3.6 Eickeloh 36 181.3 159.6 2.4 Hademstorf 35 183.7 157.2 Voorbij H. rechtsaf met een bocht over de Aller. 4.5 Essel 30 188.2 152.7 In het begin van E. rechtsaf. Daarna op de tweede kruising in Essel linkshouden. Vervolgens twee spoorwegovergangen. 2.5 Schwarmstedt 30 190.7150.2 Op den eersten driesprong linksaf, op de volgende splitsing linkshouden, op den daarop volgenden driesprong linksaf. 2.6 Grind au 31 193.8 147.6 Rechtsaf, spoedig daarna linksaf. Route H. Liibeck—Osnabrück, 2.6 Esperke 35 195.9 145.- Linksaf, terstond daarna Warmeloh 38 rechtsaf door het dorp. 4.2 Vesbeck 36 200.1 140.8 Rechtsaf. 2.4 Helstorf 30 202.5138.4 Rechtuit. Ten Zuiden van H. langs het kerkhof, spoedig daarna scherpe bocht rechts. Luttmersen 32 5.- Averhoy 33 207.5133.4 Rechtsaf over de Auter. 2.6 Basse 33 210.1 130.8 In het dorp linkshouden. Suttorf 6 8 NEUSADT am 40 216.9 124.- Aank. Suttorfer Str. Vertr. Rübenberge Wunstorfe'r Str. 2.4 Hachland 40 219.3 121.6 Op de splitsing rechtshouden, den spoorweg kruisen. 4.2 Driesprong 50 223.5 117.4 Rechtsaf. 1.1 Klein Heidom 58 224.6116.3 Rechtsaf. Grossen Heidom 42 4.9 STEINHUDE 37 229.5111.4 Met een boog door het stadje (rechts leidt een straat naar het Strandhotel aan het Steinhuder Meer). 2.2 Altenhagen 42 231.7 109.2 Op den driesprong in het begin van A. rechtuit door het dorp. 1.5 Hagenburg 40 233.2 107.7 Op den driesprong rechtsaf (niet den lokaalspoorweg kruisen.) 2.1 Driesprong 43 235.3 105.6 Linksaf. Verderop den lor kaalspoorweg kruisen. Bergop. 32 Bers-kirchen 402 238.5 102.4 In het oosteinde van B. ë linksaf. (B. blijft rechts liggen). Bergaf langs de helling van den Dudinghauser Berg (121 M.) 1-8 Sachsenhagen .51 240.3 100.6 Rechtuit tot het zuideinde. Hier links over de Sachsenhager Aue. Op den eerstvolgenden driesprong rechtsaf en 4.8 K.M. verder over het Ems-Weser-Kanal. 3-3 Niederholz 52 243.6 97.3 Linksaf. 1- Lüdersfeld 56 245.1 95.8 Rechtshouden. 3.- Probsthagen 60 248.1 92.8 Den hoofdspoorweg kruisen, terstond daarna rechtshouden. 2- STADTHAGEN 72 250.8 90.1 Aank. Probsthager Weg. . T Vertr. Obern Str. No. 65 Nienstadt Sühlbeck 109 Op de splitsing voorbij S. . „„ rechtshouden, den spoor- Geidort °6 weg kruisen. Vehlen 12.9 BÜCKEBURG 68 263.7 77.2 Aank. Hannoversche Str. _ .. , Vertr. Mindener Str. Rocke Klus 48 Lübeck—Osnabrück. Route H. 10.7 MINDEN !) 40 274.7 66.5 Aank. Yiktoria Str. Vertr. Haddenhausen Porta Str Op den driesprong „ _ „ ~ .. , „ even verder rechtuit. 8.5 Rothenuffeln 50 282.9 58.- Eickhorst 70 7.2 Nettelstedt 85 290.1 50.8 Eilhausen Gehlenbeck 78 6.1 LÜBBEGKE 85 296.2 44.7 In het begin van L. rechtsaf; op de kruising in L. links r,, , . „„ en op de volgende kruising Blasheim 60 rechts. 6.4 Holzhausen 70 302.6 38.3 Den spoorweg kruisen, bocht links, bij de kerk rechts. 2.5 Offelten 305.1 35.8 Den spoorweg kruisen, daarna links. 1.2 Oldendorf 60 306.3 34.6 Dahlinghausen 61 Hördinghausen 61 Op de splitsing in het zuid- Rabber 52 einde van H. rechtshouden. Wittlage 50 Met 2 bochten door W., daarna op de splitsing linkshouden. 9.0 Harpenfeld 315.9 25.- Even voor H. op den driesprong rechts. Tweemaal over het Ems-Weser-Kanal, en rechtuit. 1.5 Kruising 317.4 23.5 Rechtuit. Linksaf leidt naar Bad Essen. (1.-) (BAD ESSEN) (318.4) (—) Rechtshouden, den hoofd- Wehrendorf 50 terstond Stirpe 6.5 Kruising bij 55 323.9 17.- Op de kruising linksaf, we- Leekermühle beïgop?" spoorweg kruisen; 2.- Osterkappeln (C) 120 325.9 15.- 15.- *OSNABRÜCK 65 340.9 Aank. Bremer Str. 1) Van Minden tot Osnabrück kan men, ter afwisseling, ook als volgt rijden: Men volgt eerst nog den hoofdweg tot Rothenuffeln (8.5 K.M.). Hier slaat men linksaf en rijdt via Bergkirchen naar Schnathorst (7.6 K. M.). Verder over Medringhausen en Bödinghausen naar Buer (25.3 K.M.). Van hier over Oldendorf naar Osnabrück (aank. Mindener Str. 24.5 K.M.). Deze weg biedt veel natuurschoon. Totaal afstand 65.9 K.M., dus ongeveer even groot als de hoofdroute. Lübeck: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Ratzeburg: 5500 inw., mooi gelegen op een eiland tusschen den Ratzeburger See en Küchen See, hetwelk door dammen met het vasteland is verbonden. © Hotel Ratskeller, Markt. Bez.: Dom uit 1173. Mölln, stadje met 5600 inw., schilderachtig gelegen tusschen Möllner See en Schulsee, vele oude gebouwen. © Hotel Stadt Hamburg, Hauptstrasse, © Hotel Waldlust. Bez.: Rathaus, Museum, Nikolaïkirche, Grafsteen van Till Eulenspiegel f 1350. Scliwarzenbeck: 2300 inw., © Hotel Stadt Hamburg. Artlenburg: Zeer oude Elbe-overgang. Lüncburg: 31.000 inw., zeer interessante oude stad met merkwaardige gevels, o. a. aan het Sand (verkeersweg). © Bondshotel Deutsches Haus, Sand 5. Route H. L übeck—Osnabr ück. Markt met Rathaus, Johannis-Kirche en het museum. Van den in het westeinde gelegen Kalkberg, 79 M., fraai uitzicht op de stad. Amelinghausen: 2000 inw. Zomerverblijfplaats. Soltau: vriendelijk stadje met 6500 inw. © Meyn’s Hotel. © Stadt Bremen. Fallingbostel: 2000 inw., fraai gelegen aan de Böhme. Drukbezochte zomer'erblijfplaats. © Hotel Fallingbosteler Hof, Soltauer Str. Bez.: de „Lieth”, Pr?1 beukenbosch, op den hoogen rechteroever van de Böhme, de hunnebedden Idingen, het dennenbosch Wisselhorst, het Wachholder Park. , 'Valsrode: Stadje met 6000 inw., in het W.-einde van de Lüneburger Heide, geschut gelegen ineen dal, omringd door boschrijke heuvels. Bekende zorner'erblijfplaats. © Hotel Wurtmann, © Hotel Stadt Hannover. .Neustadt a. R.: 3200 inw. Bez.: Stiftskirche uit de 13e eeuw. Steinhude: 2300 inw., schilderachtig gelegen aan het Steinhuder Meer. © Hotel. Aanbevelenswaardige tochten per zeil-, roei- of motorboot het Steinhuder Meer naar het eiland Wilhelmstein met vesting, bev. een Japenmuseum, fraai uitzicht van den toren af. Ook een bezoek aan den Weisben Berg met Badhotel is aanbevelenswaardig. Stadhagen: 8000 inw. © Hotel Haus Hasse. Interessant Rathaus, Schloss, eie huizen met „vakwerk”, Martinikirche, Mausoleum (bronzen groep van Adr. de Vries.). Bückeburg: 6500 inw., schilderachtige kleederdrachten. 0 Hotel Deutsches Zeer bez.: Residenz Schloss; oudheidkundig Museum, Langen Strasse 22. Minden: stad met 28.460 inw. aan de Weser, nabij de Porta Westfalica. De vestingwallen zijn herschapen in mooie plantsoenen. Bij Minden wordt het Ems' ?fer'Kanal een hreede en 370 M. lange brug over de Weser geleid. v Hotels: ® Bondsh. König von Preussen, Backerstrasse 43-49; © Hotel 'ictoria, Markt 13. Tv^ez-: de Kath. Dom. Ten Zuiden van den Dom: Regierung, Kreishaus en theater. Aan de Marktplatz het Rathaus. Ten Westen hiervan leidt de Mar-Jmitreppe naar de Ev. Martinikirche. In het N.W. de Martinikirche op het noogste punt van de stad. Lübbecke: 5200 inw., fabrieksstad aan den voet van het Wiehengebirge. Hotel Deutsches Haus. Bad Essen: 1250 inw., © Kurhotel Hoger inde plaats; © Kurhaus Waldund Haus Rogge, halverwege de helling der bergen (mooie boschprome-Voordzijde van het Wiehengebirge gelegen en gedeeltelijk daar tegenop gebouwd. Aardig Marktplein met „vakwerk” huizen. Bsnabrück: Zie plattegrond met beschrijving achterin dit boekje. ROUTE I. HENGELO—GRONAU—RHEINE. Th^°U^e van Hengelo naar Rheine (de hoofdroute leidt via Oldenzaal—Bentheim). (7-ans verkeert het -wegdek tusschen Bentheim en Rheine in minder goeden staat r*e. voute D). Wil men dat gedeelte vermijden, dan volge men onderstaande u*f' Te Rheine sluit zij aan op route D. ' oor dezelfde verbinding in tegengestelde richting beschreven. Zie route 1 1. HENGELO 20 52.8 Van het Marktplein de wegwijzers met het opschrift „Enschede” volgen. ENSCHEDE 45 8.5 44.3 Volgens de wegwijzers met opschrift „Glanerbrug” en „Gronau”. —Osnabrück. Route H. 6.5 Glanerbrug 15.- 37.8 Even voor de grens het ar, Nederl. douanekantoor. Aan de overzijde van de Glane te Glanerbrücke het Duitsche 05 Gianprhriirkp lec Q 79 douanekantoor. (Diensturen d"elmU Ke 100 a,-a voor beide kantoren, zie: „Handleiding voor grensdocumenten”, enz.). 2.2 GRONAU 40 17.7 35.1 Aank. Ensched. Str. Vertr. Ochtrup Str. 3.1 Kruising 20.8 32.- Rechtuit. 8.3 Ochtrup 62 29.1 23.7 Op de kruising ten N.W. T.ano-pnhni'sf hu van Ochtrup rechts, in Och- Rangennorst trup bjj den toren linkshou_ den, den hoofdweg volgen. Haus Welbergen 7.1 Engels X 51 36.2 16.6 Linksaf. 4.6 Wettringen 48 40.8 12.- Rechtshouden tot den driepjr sprong in het zuidoosten, hier 'u' links en ruim 100 M. verder Maxhafen linksaf. 5.4 Neuenkirchen 46.2 6.6 6.6 RHEINE 42 52.8 Aank. Neuenkirchener Str. Gronau : 17.000 inw. Spinnerijen. Slot van den vorst van Bentheim Tecklenburg, ® Bondshotel Zum Engel. Oebtrup: 8600 inw, Rlieine: Zie route D. Voor liet teeken x zie de inleiding op lilz 48 KOUTE 11.I1. RHEINE—GRONAU—HENGELO. Route van Rheine naar Hengelo. (De hoofdroute leidt via Bentheim—Oldenzaaï). Thans verkeert het wegdek tusschen Rheine en Bentheim in minder goeden staat. Zie route Dl). Wil men dat gedeelte vermijden, dan volge men onderslaande route. Voor dezelfde verbinding in tegengestelde richting beschreven, zie route I. RHEINE No. 54 42 52.8 Vertr. Neuenkirchener Str. Twee spoorwegkruisingen. 6.6 Neuenkirchen 6.6 46.2 Maxhafen 5.4 Wettringen x 4812.- 40.8 Op de splitsing in het oostelijk einde rechtshouden. Di• reet daarna links. Na 300 Mop den driesprong rechtsaf. Op den volgenden driesprong links. 4.6 Engels No. 67 51 16.6 36.2 Rechtsaf. Haus Welbergen Langenhorst 54 Route I. Hengelo—Rheine. 7.1 Ochtrup 62 23.7 29.1 Rechtuit langs de kerk. 260 M. verder op de kruising links. 8.3 Kruising 32.- 20.8 Rechtuit. 3.1 GRONAU 40 35.1 17.7 Aank. Ochtrupstr. Vertr. Ensched. Str. 0.5 Glanerbrücke 35.6 17.2 2.2 Glanerbrug 37.8 15.- Te Glanerbrücke het Duitsche douane kantoor, aan de overzijde van de Glane, te Glanerbrug, het Nederlandsche. (Diensturen voor beide kantoren zie: „Handleiding voor grensdocumenten”, enz.). 6.5 ENSCHEDE 45 44.3 8.5 De wegwijzers met het opschrift „Hengelo” volgen. 8.5 HENGELO 20 52.8 Voor plaatsbeschrijving: Zie route X. De Reiswijzers voor het Buitenland zijn UITSLUITEND verkrijgbaar en bestemd voor leden van den A. N. W. B.f Toeristenbond voor Nederland. 4 Rheine—Hengelo. Route 11.I1. Hoofdroute en beste verbinding van Hamburg naar Kopenhagen door Sleeswijk—Holstein, het zuid-oosielijk deel van Jutland en over de eilanden Fünen en Seeland. (Fraaie natuur inde omgeving van Sleeswijk, Flensburg, Aabenraa, Middelfart. en Sorö.) Van Hamburg tot Kiel zeer goede, nieuwe weg. De wegen in Denemarken verkeeren in goeden staat. Deze route van Hamburg naar Kopenhagen verdient, wat de veerverbindingen (Snoghöj—Middelfart en Nyborg—Korsör) betreft verre de voorkeur boven de route: Hambürg—Warnemünde—Gjedser—Kopenhagen, zie het bovenschrift van route 7. In aanbouw is een brug van Snoghöj in Jutland naar het Middelfart op het eiland Fünen, ter lengte van 800 M. Men hoopt deze brug, die 12 M. boven het water zal liggen en waar naast een dubbelen spoorweg, een rijweg voor auto’s ter breedte van 6.5 M.. en een trottoir van 1.5 M. aangelegd worden, in 1935 gereed te hebben. Voor het berijden van de brug wordt geen tolgeld geheven. In plaats van onderstaande route van Hamburg naar Kiel te volgen, han men ook route 7 naar Lübeck, 66.1 K.M., en route 13 van Lübeck naar Kiel, 79.4 K.M., totaal 47.8 K.M. langer, nemen. Het gedeelte van Lübeck naar Kiel voert door de Holsteinische Schweiz en biedt veel natuurschoon. Zie voor een verbinding in omgekeerde richting beschreven route 2. *HAMBURG 5 461.1 Vertr. Kieler Str. No. 4,5 7.8 Langenfelde 7.8 453.3 Op de tramsplitsing rechtuit. De Kieler Str. blijven volgen. 1.3 Stellingen 9.1 452.- (Rechts van den hoofdweg Hagenbeck’s Tierpark.) 2.4 Eidelstedt (2) 13 11.5 449.6 Op de splitsing rechtshou- No. 4 den' 4.5 Burgwedel 20 16.- 445.1 Bij de halte den spoorweg Rugenbergen 15 kruisen- Hasloh 9.9 Quickborn 20 25.9 435.2 Hoffnung 23 Lentföhrden 30 21.3 BAD BRAM- 13 47.2 413.9 In het begin van B. over BTPTIT de Hudau, daarna op de öiüDi splitsing linkshouden. Bij de kerk rechtsaf en 400 M. Wiemersdorf – verder op de splitsing linksaf' 19.- NEUMÜNSTER 22 66.2 394.9 Aank. Altonaer Str. Vertr. Einfeld – V> ', . KielerStr' 12.1 Eiderstede 33 78.3 382.8, Schmalstede Rothenhan 25 Molfsee 31 Route 1. Hamburg—Kopenhagen. ROUTE 1. HAMBURG—KIEL—SLEESWIJK—FLENSBURG—HARDERSLEV —HOLDING—SNOGHÖJ—-MIDDELFART—ODENSENIJBORG—KORSÖR—KOPENHAGEN. Fraaie natuur nabij Fiskebak (noord-Seeiand). 19.4 *KIEL (13, 14) 5 97.7 363.4 Aank. Hamburger Chaussee. 76 Vertr. Eckernförder Chaussee. 5.6 Suchsdorf 8 103.3 357.8 Op de splitsing in het N.W.- einde rechtshouden, den dijk volgen naar de hooge brug bij Levensau, hier over liet Kai,ser Wilhelm Kanal (Nord-Ostsee Kanal); aan de over- Gettorf 15 zijde na de bocht rechtsaf, den spoorweg kruisen. 20.4 Eckernförde- 8 123.7 337.4 Aank. Kieler Chaussee. Borby Vertr. Schleswiger Chaussee. Fleckeby 22 Haddeby 20 Friedrichsberg 21.9 SLEESWIJK 14 145.6 315.5 Aank. Gottorp Str. Vertr. 4 0) Flensburger Chaussee. (Schleswig) 1.3 Hühner Hauser 14 146.9 314.2 Op de kruising rechtuit. 7.2 Kruising bij 34 154.1 307.- Rechtuit. Idstedt Pappholz 19 10.2 Süderschmedeby 23 1 64.3 296.8 Rechtuit. Oversee 30 14.- FLENSBURG 5. 178.3 282.8 Aank. Schleswiger Str. jg gj Vertr. Apenrader Str. 5.- Wassersleben x 3 183.3 277.8 0.7 Kupfermühle 184.- 277.1 Duitsch douanekantoor. (Diensturen zie: „Handleiding voor grensdocumenten” enz.”). 1.7 Krusaa 40 185.7 275.4 Deensch douanekantoor. (Diensturen zie: „Handleiding voor grensdocumenten, enz.”). Hulppost voor douane enz. van de Deensche automobielclub (Forenede Danske Motorejere) waar, behalve aan leden van deze club ook aan leden van den A. N. W. 8., Toeristenbond, hulp wordt geboden. 1.2 Wegkruising (5,6) 41 186.9 274.2 Rechtuit. (Rechtsaf leidt route 5 naar Kopenhagen). 10.5 Sögaard 35 197.4 263.7 Steeds rechtuit; den hoofd- Hostrup 50 weg blijven volgen' 6.8 Driesprong 204.2 256.9 Rechtuit. '■s.- AABENRAA 5 209.2 251.9 Aank. Sönderport. Vertr. , . . . Nörre Chaussee. (Apenrade) 9.5 Gjenner 54 218.7 242.4 7.1 Hoptrup 30 225.8 235.3 4.7 Driesprong 230.5 230.6 Rechtuit. Route 1. Hamb urg—Kopenhagen. 2.5 HADERSLEV 15 233.- 228.1 Aank. Aabenraavej. Vertr. (Hadersleben) Christiansfeldvej. ' (3,4) 11.7 Christiansfeld 15 244.7 216.4 11.4 Vonsild 52 256.1 205.- 4.- KOLDING (11,12) 10 260.1 201.- Aank. Haderslevgade. Vertr. Fredericiavej. 5.1 N. Bjart 265.2195.9 Gudsö Stadsdal 7.- Driesprong 272.2 188.9 Rechtuit. (Linksaf leidt naar Fredericia). (9.-) (Fredericia) 1) (—) (—) 4.- Sönderskov Gde 276.2184.9 2.1 Snoghöj 278.3 —• Per veerboot van Snoghöj naar Middeltart. (Voor dienstregeling en tarieven zie de stencils: „Dienstregelingen en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”, die afzonderlijk aan de Bondsbureaux verkrijgbaar zijn). 1 MIDDELFART 182.8 Aank. Brogade. Vertr. Odensevej. 3. Driesprong 281.3179.8 Rechtuit. 2.7 Driesprong 284.- 177.1 Rechtuit. Den hoofdweg blijven volgen. 1-4 Kavslunde 285.4 175.7 1.4 Indslev Kro 292.8168.3 9.9 Etterup Kro 302.7 158.4 4. Driesprong vóór 306.7154.4 Rechtuit. Yissenbjerg Kirke (3,4) 1-5 Yissenbjerg Kirke 308.2 152.9 3.4 Übberod Kro 316.6 144.5 Bolbro 3- ODENSE 324.7136.4 Aank. Middeltart Landevej. Vertr. Nyborg Landevej. 1-7 Driesprong 326.4134.7 Rechtuit. Verder steeds Dnno'paknv Kro rechtuit; den hoofdweg blij_ naiioeshuv rviu ven voigen !6.5 Ullerslev 26 342.9 118.2 4- Avnslev 346.9 114.2 Rechtshouden. 6-3 Driesprong 353.2107.9 Rechtuit. I*s NIJBORG (5,6) 354.7 Aank. Vestergade. Vertr. Havnegade. Per veerboot van Nyborg naar Korsör. (Voor dienstregeling en tarieven, zie de stencils: „Dienstregelingen en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”). Hamburg—Kopenhagen. Route 1 KORSÖR 106.4 Vertr. Mathiesensvej. Ten Zuiden langs het meer Korsör Nor. 4.- Driesprong vóór 358.7 102.4 Linksaf. Hulby Vemmelev 13.7 SLAGELSE 372.4 88.7 Aank. Korsörvej. Vertr. Sorövej. *1.5 Driesprong 373.9 87.2 Rechtuit. Skovsö Kindertofte 12.4 SORÖ 386.3 74.8 Aank. Slagelse Landevej. Vertr. Ringsted Landevej. (2.5) (Bjernede Kirke) (388.8) (—) 4.- Slaglille 390.3 70.8 Voorbij S. den spoorweg kruisen. 6.- Zijweg naar 396.3 64.8 Rechtuit. Fjenneslev 4.9 RINGSTED 401.2 59.9 Aank. Sorö Landevej. Vertr. Nörregade. 1.3 Splitsing 402.5 58.6 Rechtsaf. Ortved Osted 27.6 ROSKILDE 403.1 31.- Aank. Ringstedgade. Vertr. Hedehusene Kjöbenhavnsvej. Baidersbrönde 14.5 Klovtofte (7,8) 444.6 16.5 Rechtuit. 5.9 Glostrup 450.5 10.6 Damhus Kro 7.8 Slot Frederiks- 458.3 2.8 berg 2.8 *KOPENHAGEN 461.1 Aank. Roskildevej. (Kjöbenhavn) 1) Zie voor plaatsbeschrijving van Fredericia, treinroute 3. Van Fredericia kan men met het Staats-, of het autoveer naar Strib overvaren. (Voor dienstregeling en tarieven zie de stencils: „Dienstregelingen en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”). Van Strib komt men na 6.9 K.M. bij den tweeden driesprong voorbij Middelfart weer op de hóofdroute uit. Hamburg: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Rugenbergen: Ontspanningsoord. Bad Bramstedt: 3000 inw., Sol- und Moorbad. ©Hotel Holsteinisches Haus, Markt. Bez. Steenen Roland op het Marktplein. Neumünster: 40.000 inw., fabrieksstad, © Bahnhotshotel. Eiderstede: 700 M. links van deze plaats het dorpje Bordesholm, 1700 inw., fraai gelegen aan de Bordesholmer See. Voor de kerk een beroemde oude linde. Inde kerk een sarcophaag van den Deenschen koning Friedrich I. Kiel: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Eckcrnförde-Borby: Oostzeebadplaats gelegen aan de Eckernförder Bucht. Inde omgeving beuken- en naaldboomenbosschen. 10.000 inw., © Bahnhofshotel'. © Hotel Stadt Kiel. Bez.: Markt met Rathaus, daarachter de Nikolai-Kirche uit de 15e eeuw, bevattende een altaar met houtsnijwerk in barokstijl en een laat-Gothisch relief. Route 1. Hamburg—Kopenhagen. Sleeswijk (Schleswig): hoofdzetel van het bestuur der provincie Sleeswijk-Holstein, met 19.700 inw., ligt langgestrekt om het westelijke uiteinde van de gehlei, en bestaat uit vier stadsdeelen: Holm, Altstadt, Lollfuss en Friedrichsberg. © Hotel Stadt Hamburg aan de Lollfusser Strasse. Bez.: Schloss Gottorp, sedert 1850 kazerne; inde Schloss-Kapelle een orgel uit Holland van 1567 en een ‘bidstoel van 1612. Ten Zuiden van het Slot het Kanonen-Denkmal, samengesteld uit twaalf, in 1870 bij Orleans veroverde kanonnen. Inde Altstadt de Dom uit de 13e eeuw met 112 M. hoogen toren. De kerk bevat een graf van den Deenschen Koning Friedrich I ( t 1533) in gekleurd marmer; voorts een ‘hoogaltaar met prachtig houtsnijwerk. Ten Westen van de Flensburger Strasse de Tiergarten met fraaie wandelwegen. Flensburg: De belangrijkste stad van Sleeswijk, aan de Flensburger Förde omgeven door boschrijke heuvels, met 67.000 inw.; groote havens. ® Hotel I lensburgerhof, Nordenhofenden 1, ® Hotel Bahnhof, Rathausstr. I—s.1—5. Bez.: aan de Norder-Markt de laat-Gothische Mariën-Kirche met 70 M. hoogen toren. De kerk bevat een fraai altaar van 1598. Ten Oosten van deze kerk, aan de Hafen, het Kompagnie-Haus van 1583. Aan het westeinde van de Rathausstrasse het ‘Kunstgewerbe Museum; ten Zuiden daarvan het Gerechtsgebouw met twee muurschilderingen; ten Noord-Westen van het Museum, Stadtpark en café Bellevue (‘uitzicht). Aan de Süder Markt de laat-Gothische Nikolai -Kirche met 90 M. hoogen toren. Inde kerk een fraai orgel van 1604. Ten Noorden van het Norder Tor (met trapgevel uit de 16e eeuw) de groote werven van de Flensburger Schiffsbau-Gesellschaft en het Stadtische Ostsee-Bad (restaurant) Van hier (i uur) langs een boschweg naar Wassersleben (zie onder). Ten Noorden van het Stadtpark leidt de Marienhölzungs Weg naar het fraaie beukenbosch Marienhaus (rest.). Ten Oosten van de Förde de Freihaven. Wassersleben: Badplaats aan de Flensburger Förde in boschrijke omgeving. Aabenraa: en Haderslev: Zie treinroute no. 5. Christiansfeld: Hernhutterskolonie. Holding: Zie treinroute no. 5, Middelfart, Odense, Nyborg, Korsör, Slagelse, Sorö: Zie treinroute no. 3. Slaglille: Zijweg noordwaarts naar Bjernede Kirke. de oudste steenen kerk van Denemarken een z.g. „ronde kerk”, van 1150—1186. Fjenneslev: Bez. kerk uit de 12e eeuw met twee torens. Ringsted: Zie treinroute no. 3. Roskilde: Zie treinroute no. 1. Kopenhagen en Frederiksberg: Zie de plattegrond op blz. 14. De Reiswijzers voor het Buitenland zijn UITSLUITEND verkrijgbaar en bestemd voor leden van den A. N. W. 8., Toeristenbond voor Nederland. Hamburg—Kopenhagen. Route 1. Hoofdroute en beste verbinding van Kopenhagen naar Hamburg over de eilanden Seeland en Fünen door Zuid-Oost Jutland en Sleeswijk-Holstein Fraaie natuur inde omgeving van Sorö, Middeljart, Aabenraa, Flensburg, Sleeswijk, ltzehoe en de Elbestreek tusschen Blanhenese en Altona. De wegen verheeren in goeden staat. Deze route van Kopenhagen naar Hamburg verdient, wat de veerverbindingen (Korsör Nyborg en Middeljart—Snoghöj) betreft de voorkeur boven route 8. In aanbouw is een brug van Middelfart naar Snoghöj ter lengte van 800 M die men in 1935 hoopt gereed te hebben. Deze brug, die 12 M. boven het water zal liggen, bestaat uiteen dubbelen spoorweg, een rijweg voor auto’s, ter breedte van 6.5 M. en een trottoir van 1.5 M. Voor het berijden van deze brug wordt geen tolgeld geheven. Zie voor een verbinding in omgekeerde richting beschreven, route 1. ♦KOPENHAGEN 452.9 Vertr. Roskildevej. (Kjöbenhavn) 2.8 Slot-Frederiksberg 2.8 450.1 Damhuskro 7.8 Glostrup 10.6 442.3 5.9 Klovtofte (7,8) 16.5 436.4 Rechtuit. Baldersbrönde Hedehusene 14.5 ROSKILDE 31.- 421.9 Aank. Kjöbenhavnsvej. Osted Vertr. Ringstedgade. Ortved 27.6 Splitsing 58.6 394.3 Linkshouden. 1.3 RINGSTED 59.9 393.- Aank. Nörregade. Vertr. Sorö Landevej. 6.6 Zijweg naar Fjen- 66.5 386.4 neslev 4.3 Slaglille 70.8 382.1 (2.5) (Bjernede Kirke) (73.3) (•—•) 4.- SORÖ 74.8 378.1 Aank. Ringsted Landevej. Kindertofte Vertr- Slagelse Landevej. Skovsö 12.4 Driesprong 87.2 365.7 Rechtuit. 1.5 SLAGELSE 88.7 364.2 Aank. Sorövej. Vertr. Kor- Vemmelev sörvej. 13.7 Driesprong voorbij 102.4 350.5 Rechtshouden, ten Zuiden pjujky langs het meer Korsör Nor. Route 2. Kopenhagen—Hamb urg. ROUTE 2. KOPENHAGEN—KORSÖR—NIJBORG—ODENSE—MIDDELFART—SNOGHÖJ—HOLDING—HADERSLEV—FLENSBURG SLEESWIJK—ITZEHOE—HAMBURG. 4.- KORSÖR 106.4 Aank. Mathiesensvej. Per veerboot van Korsör naar Nyborg. (Voor dienstregeling en tarieven zie de stencils: „Dienstregelingen en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”.) NYBORG (5,6) 346.5 Aank. Havnegade. Vertr. Yestergade. 1.5 Driesprong 107.9 345.- Rechtuit. 6.3 Avnslev 114.2 338.7 Linkshouden. 4.- Ullerslev 118.2 334.7 Rechtuit; steeds den hoofd- Langskov Kro weg Wijven volgen. 16.5 Driesprong 119.9 333.- Rechtuit. 1.7 ODENSE 136.4 316.5 Aank. Nyhorg Landevej. Bolbro Vertr. Middelfart Landevej. 8.1 Übberud Kro 144.5 308.4 8.4 Vissenbjerg Kirke 152.9 300.- Steeds den hoofdweg blijven volgen. 1.5 Driesprong voorbij 154.4 298.5 Rechtuit. Vissenbjerg Kirke (3,4) 4.- Etterup Kro 158.4 294.5 Rechtuit. 9.9 Indslev Kro 168.3 284.6 7.4 Kavslunde 175.7 277.2 1-4 Driesprong 177.1 275.8 Rechtuit (rechts leidt naar <6-9) (Strib) *) (184-, (—) strib)- 2.7 Driesprong 179.8 273.1 Rechtuit. 3. MIDDELFART 182.8 – Aank. Odensevej. Vertr. Brogade. Per veerboot van Middelfart naar Snoghöj. (Voor dienstregeling en tarieven zie . de stencils „Dienstregelingen Snoghöj ■—- 270.1 en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”). 2.1 Sönderskov Gde 184.9 268.- Linkshouden. 4. Driesprong 188.9 264.- Rechtuit. Stadsdal Gudsö 7.- N. Bjart 195.9257.- 5.1 KOLDING 10 201.- 251.9 Aank. Fredericiavej. Vertr. j-q Haderslevgade. 4.- Vonsild 52 205.- 247.9 Steeds rechtuit; den hoofdweg blijven volgen. H.4 Christiansfeld 15 216.4 236.4 H.7 HADERSLEV 15 228.1 224.8 Aank. Christiansfeldvej. |g 4) Vertr. Aabenraavej. (Hadersleben) 2.5 Driesprong 230.6 222.3 Rechtuit. Kopenhagen—Hamburg. Route 2. 4.7 Hoptrup 30 235.3 217.6 7.1 Gjenner 54 242.4 210.5 9.5 AABENRAA 5 251.9 201.- Aank. Nörre Chaussé. Vertr. (Apenrade) Sönderport. 5.- Driesprong 256.9 196.- Rechtuit. Verder steeds den Hostrup 50 hoofdweg blijven volgen. 6.8 Sögaard 35 263.7 189.2 10.5 Wegkruising 41 274.2 178.7 Rechtuit. (5,6) 1.2 Krusaa 40 275.4175.8 Deensch douanekantoor. (Diensturen zie: „Handleiding voor grensdocumenten,” enz.). 1.7 Kupfermühle 277.1 177.5 Duitsch douanekantoor. No 76 (Diensturen zie: „Handleiding voor grensdocumenten, enz."). 0.7 Wassersleben 3 277.8 175.1 5.- FLENSBURG 5 282.8 170.1 Aank. Apenrader Str. Vertr. (5 gj Schleswiger Str. Oversee 30 14.- Süderschmedeby 23 296.8 156.1 Pappholz 19 10.2 Kruising bij 34 307.- 145.9 Idstedt 7.2 Hühner-Hauser 14 314.2 138.7 Op de kruising rechtuit. 1.3 SLEESWIJK 14 315.5 137.4 Aank.FlensburgerChaussee. (Schleswig) sertJ5ertJ- Busdorfer Str. Voorbij ' ?' __ Busdorf den spoorweg krui- No. 77 sen. •—■ Friedrichsberg Busdorf 13 6.4 Jagel 20 321.9 131.- Sorgbrück 12 22.2 RENDSBURG 7 344.1 108.8 Aank. Schleswiger Chaussee. Vertr. Hindenburg Str. Over het Nord-Ostsee-Kanal, aan de overzijde rechts, den spoorweg kruisen en terstond daarna linkshouden, wederom den spoorweg kruisen. 7.9 Jevenstedt 8 352.- 100.9 Op de kruising rechtuit, in het zuideinde linkshouden over de Jeven Au, op de volgende splitsing rechtshouden, den Snannan lokaalspoorweg kruisen en in B Zuidelijke richting langs deze. 10.3 Barlohe 45 362.3 90.6 Linkshouden. Remmels 45 7.- Hohenwestedt 55 369.3 83.6 Peissener-Pohl 31 Hungriger-Wolf 15 Route 2. Kopenhagen—Hamburg. Het stadhuis te Kopenhagen, gezien van den Tivoli-luin uit. 20.8 ITZEHOE No. 5 30 390.1 62.8 Aank. Sandberg. Vertr. Reichen Str. Op de splitsing in het zuideinde rechtshouden en op de splitsing, bij den spoorweg, links. 6.- Dageling 16 396.1 56.8 Afdalen in het Kremper Neuenbrock 1 Marsch (veenkolonie). 3.7 Grevenkopp 1 399.8 53.1 Linksaf. 2.7 Steinburg 8 402.5 50.4 Op de splitsing rechtshou- Horst • den-12.1 ELMSHORN 6 414.6 38.3 Aank. Flamm Weg. Vertr. Mühlendamm. Aan bet einde rechtsaf. (Linksaf leidt naar Bevern.). 1.7 Langelohe 14 416.3 36.6 Op de kruising rechtuit. Oha 14 Kummerfeld 15.- Pinneberg 5 431.3 21.6 Over .de Pinnau, daarna op den driesprong linksaf, verderop linkshouden. 2.6 Bellingen 10 433.9 19.- 7.5 Eidelstedt (1) 13 441.4 11.5 Den spoorweg kruisen, daar- g na op den driesprong rechtuit. 2.4 Stellingen 433.8 9.1 Steeds rechtuit. (Kieler Str.) (Links van den hoofdweg Hagenbeck’s Tierpark). 1.3 Langenfelde 445.1 7.8 7.8 *HAMBURG 452.9 Aank. Kieler Str. 1) Van Strib kan men met het Staats- of het autoveer naar Frederieia overvaren. (Voor dienstregeling en tarieven zie de stencils: regeling en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”)- Van Fredericia komt men na 9 K.M. op den driesprong voorbij Söndersskov-Gde weer op de hoofdroute uit. Kopenhagen. Frederiksberg, Roskilde, Ringsted, Fjenneslev, Slaglille, Sorö, Slagelse, Korsör, Nyborg, Odense, Middelfart, Kolding, Christiansfeld, Haderslev, Aabenraa, Wassersleben, Flensburg en Sleeswijk: zie route 1. Rendsburg: Stad in Hoïstein, gelegen aan deEider en het Nord-Ostsee-Kanal, met 18.000 inw., uit drie deelen bestaande, n.1.: Altstadt in het midden, Kronwerk in het Noorden en Neuwerk in het Zuiden. © Hotel Green, Bahnhofstr. 2. Bez. de Markt inde Altstadt met Rathaus uit 1566; het groote Parade-Platzin Neuwerk, waar op vele straten uitkomen. Ten Zuid-Oosten van R. stijgt de spoorweg met een grooten cirkel en voert overeen 2500 M. lange brug hoog boven het Kaiser-Wilhelm Kanal (Nord-Ostsee-Kanal). Hohenwestedt: Dorp met 2500 inw. © Hotel Stadt Hamburg. Bez.: Park Wilhelmshöhe. Itzehoe: Levendige stad aan de Stör met 21.000 inw. © Hotel Stadt Hamburg, aan de Markt, © Zentral Hotel, Breite Strasse. Inde omgeving van de stad talrijke bosschen met goed aangeduide wandelpaden. Wandelingen naar den Kaiserberg (72 M.; uitzichtstoren) 20 min.; voorts over Eichtal, Amönenhöhe naar het statige Slot Breitenburg aan de Stör, 1£ uur. Elmshorn: Stad met 16.500 inw., veel industrie. © Hotel Holsteinischer Hof, nabij het station. Pinneberg: Stadje met 10.000 inw. Levendige industrie. Boschrijke omgeving. © Zur Eiche. Stellingen: Pruisisch dorp ten Noorden van Altona. In het Oostelijk gedeelte bevindt zich het beroemde Hagenbeek’s Tierpark, gesticht in 19-07 door den dierenhandelaar Karl Hagenbeek. De wilde dieren worden hier zooveel mogelijk in hun natuurlijken staat gehouden ineen hun passende omgeving. Bijzonder bezienswaardig zijn: het hooggebergte voor steenbokken, het leeuwenravijn, het ijszeelandschap enz. In het Oostelijk gedeelte (aan de andere zijde van de brug over de Kaiser Friedrichstr. een oerwoud met nabootsingen van voorwereldlijke dieren. Hamburg: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Route 2. Kopenhagen—Hamburg. Tweede verbinding tusschen Hamburg en Kopenhagen. De route loopt van Hamburg tot Haderslev en van even voor Odense tot Kopenhagen gelijk aan route 1. Het veer Aarösund—Assens vaart zes maal per dag in beide richtingen, dus minder dikwijls dan het in route 1 genoemd veer. Het biedt plaats aan 10 auto’s. Voor een verbinding in omgekeerde richting1 beschreven, zie route 4. *HAMBURG 5 426.2 Vertrek Kieler Str. Van ,T . _ Hamburg naar Haderslev, zie No. 4,5 route 1. 97.7. *KIEL £ 5 97.7 328.5 47.9 SLEESWIJK ® 145.6 280.6 32.7 FLENSBURG | 5 178.3 247.9 30.9 AABENRAA ® 5 209.2 217.- (Apenrade) 23 8 HADERSLEV 233.- 193.2 Aank. Aabenraavej. Vertr. Aarösundvej. Ösby Hajstrup 15 – \arösund 248.- Per veerboot van Aarösund naar Assens. (Voor dienstregeling en tarieven zie de stencils: „Dienstregelingen en , 1 rro o Tarieven van de veerbooten Assens ilo.Z naar Scandinavië.) Vertr. Nörregade. 5.- Splitsing 253.- 173.2 Rechtsaf. Turup 8.- Driesprong 261.- 165.2 Rechtuit. Vervolgens bocht 2.- Driesprong 263. -163.2 Rechtsaf. Ladeeaard Voor Bred den spoorweg kruisen. Bred 8 8 DriesDrone vóór 271.8 154.4 Rechtsaf. Van dezen drieo.o ititespiung vuur sprong naar Kopenhagen, zie Vissenbjerg Kirke route 1. (1. 2) 18.- ODENSE 289.8136.4 30.- NYBORG 319.8 KORSÖR S 106.4 46.5 RINGSTED 366.3 59.9 28.9 ROSKILDE | 395.2 31.- 31 . *KOPEN- * 426.2 Aank.Roskildevej. HAGEN “ (Kjöbenhavn) Van Hamburg tot Haderslev, zie route 1. Assens: Stad met 5000 inw., gelegen op het eiland Funen aan de Kleine Belt, ® hotel Phönix. Van Odense tot Kopenhagen, zie route 1. Route 3. Hamburg—Kopenhagen. ROUTE 3. HAMBURG—KIEL—SLEESWIJK— FLENSBURG HADERSLEV —AARÖSUND—ASSENS—ODENSE—NIJBORG—KORSÖR —KOPENHAGEN. Tweede verbinding tusschen Kopenhagen en Hamburg. De route loopt van Kopenhagen tot even voorbij Odense en van Haderslev tot Hamburg gelijk aan route 2. Het veer Assens—Aarösund vaart zes maal per dag in beide richtingen, dus minder dikwijls dan het in route 2 genoemde veer. Het biedt plaats aan 10 auto’s Voor een verbinding in omgekeerde richting beschreven zie route 3. *KOPEN- 418.- Vertr. Roskildevej. Van HAGEN Kopenhagen tot driesprong A voorbij Vissenbjerg Kirke, zie (Kjöbenhavn) ~ route 2. 31.- ROSKILDE „ 31.- 387.- 28.9 RINGSTED | 59.9 358.1 46.5 KORSÖR ® 106.4 311.6 NYBORG ‘ —. 30.- ODENSE 136.4 281.6 18.- Driesprong vóór 154.4 263.6 Linksaf. Vissenbjerg Kirke (1, 2) Bred Ladegaard 8.8 Driesprong 163.2 254.8 Linksaf. 2.- Driesprong 165.2 252.8 Rechtuit. Turup 8.- Splitsing 173.2 244.8 Linkshouden. 5.- Assens 178.2 ■— Aank. Nörregade. Per veerboot van Assens naar Aarösund. (Voor dienstregeling en Aarösund 239.8 tarieven, zie de stencils: Hai«trnn „Dienstregelingen en TarrujsLiup rieven van de veerbooten Osby naar Scandinavië”). 15.- HADERSLEV 193.2 224.8 Aank. Aarösundvej. Van Haderslev tot Hamburg, zie route 2. 23.8 AABENRAA 5 217.- 201.- (Apenrade! 5' 30.9 FLENSBURG 35 247.9 170.1 32.7 SLEESWIJK | 14 280.6 137.4 74.6 ITZEHOE ;* 30 355.2 62.8 62.8 *HAMBURG 5 418.- Aank. Kieler Str. Van Kopenhagen tot Sleeswfjk, zie route 1. Van Sleeswijk tot Hamburg, zie route 2. Route 4. Kopenhagen—Hamburg. ROUTE 4. KOPENHAGEN—KORSÖR—NIJBORG—ODENSE—ASSENSAARÖSUND—HADERSLEV—FLENSBURG—SLEESWIJKITZEHOE—HAMBURG. Derde verbinding van Hamburg naar Kopenhagen. De route loopt van Hamburg tot aan de Duitsch-Deensche grens en van Nyborg tot Kopenhagen gelijk aan route 1. Het veer Mommark—Faaborg vaart vier maal per dag in beide richtingen, dus minder dikwijls dan inde routes 1 en 3 genoemde veren. Het veer biedt plaats aan 25 auto’s. Voor een verbinding in omgekeerde richting beschreven, zie route 6. ♦HAMBURG 5 388.6 Vertr. Kieler Str. Van Hamburg tot wegkruising, zie s route 1. 97.7 *KIEL 55 97.7 290.9 47.9 SLEESWIJK 314 145.6 243,- 82.7 FLENSBURG f 5 178.3 210.3 8.6 Wegkruising ■ 1- 186.9 201.7 Rechtsaf. (Rechtuit leiden i-i o q A\ ’ de routes len 3 naar Kopen(l, d, ‘t) hagen). 6.- Driesprong 192.9 195.7 Rechtuit. 5. Station Rinkenaes 197.9 190.7 1.8 Trappen 199.7 188.9 Linkshouden. 2. Graasten 201.7186.9 Aank. Ahlefeldtsvej. Links het slot met park en vijver. Vertr. Slotsgade. 1.3 Driesprong 203.- 185.6 Rechtuit. Adsböl 6. Station Nyböl 209.- 179.6 3. Driesprong 212.- 176.6 Rechtuit. Dybböl Blijft links liggen. 3.2 Driesprong 215.2173.4 Rechtuit. 1.- SÖNDERBORG 216.2172.4 Aank. Dybbölgade. Vertr. Alsgade. Men rijdt over het eiland „Als”, waar de wegen voorzien zijn van wegwijzers „Faerge Mommark”. (Veer Mommark). 3.3 Ulkeböl 219.5 169.1 Op de splitsing bij de halte rechtshouden, langs den spoorweg. 1.- Vollerup 220.5 168.1 Den spoorweg kruisen. Hörup Kirke Majböl 8.5 Tandslet 229.- 159.6 Voorbij T. den spoorweg kruisen. Route 5. Hamburg—Kopenhagen. ROUTE 5. HAMBURG—KIEL—SLEESWIJK—FLENSBURG MOMMARKFAABORG—NUBORG—KORSÖR—KOPENHAGEN. 5.5 MOMMARK 234.5 Bij de halte den spoorweg kruisen; daarna on den driesprong, bij het Badhotel, linksaf naar de veerhaven. Per veerboot (restaurant aan boord) van Mommark naar Faaborg. (Voor dienstregeling en tarieven zie de stencils „Dienstregelingen en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”). •- FAABORG 154.1 Aank. Havnegade. Vertr. Odensevej. De weg van Faaborg naar Nyborg is voorzien van wegwijzers met het opschrift: „Nyborg”. 2.2 Viersprong 236.7 151.9 Rechtsaf ! Korinth Brahetrolleborg Kramp Snarup 20.2 Kverndrup 256.9 131.7 Bij het station den spoor- Trunderup rechtuit^6111 °P de kruising Gislev 13.8 Örbaek 270.7 117.9 Rosilde 7.7 Vindinge 278.4110.2 Voorbij Vindinge rechtsaf. 3.8 NYBORG 282.2 Aank. Pilshusevejen. Van ii o q A) Nyborg tot Kopenhagen, zie 'A>ö’ *1 route 1. ;—• KORSÖR 106.4 17.7 SLAGELSE 299.9 88.7 13.9 SORÖ S 313.8 74.8 14.9 RINGSTED * 328.7 59.9 28.9 ROSKILDE | 357.6 31.- 31.- *KOPEN- * 388.6 Aank. Roskildevej. HAGEN r (Kjöbenhavn) Van Hamburg tot Wassersleben, zie route 1. Dybböl: links van den weg hagen, waar achter graven van Duitscheen Deensche gesneuvelden, ter rechterzijde een heel mooi monument, het Dybbölmonument, de voormalige forten. Van hier uit prachtig uitzicht op Sönderborg. Sönderborg: 8500 inw., hoofdstad van het eiland Als, aan de 250 M. breede Als Sund. 0 hotel Alssund, 0 hotel Alhambra. Bij de haven het voormalige slot. Mommark. © hotel Mommark Faergegaard (garage). Faaborg: handelsstadje met 4600 inw., fraai gelegen aan de Faaborg fjord. © hotel Rasmussen (garage). Interessant museum der Fuunsche schilders. Van Nyborg tot Kopenhagen: Zie route 1. Route 5. H amburg—Kopenhagen. Derde verbinding van Kopenhagen met Hamburg. De route loopt van Kopenhagen tot Nyborg en van Flensburg tot Hamburg gelijk aan route 2. Het veer Faaborg—Mommark vaart vier maal per dag in beide richtingen, dus minder dikwijls dan dein de routes 1 en 3 genoemde veren. Het veer biedt plaats aan 25 auto’s. Voor een verbinding in omgekeerde richting beschreven, zie route 5. *KOPEN- 380.4 Vertr. Roskildevej. Van „ » n Kopenhagen tot Nyborg, zie IiALrÜiN route 2. (Kjöbenhavn) o 81.- ROSKILDE g 31.- 349.4 28.9 RINGSTED | 59.9 320.5 14.9 SORÖ “ 74.8 305.6 13.9 SLAGELSE !' 88.7 291.7 17.7 KORSÖR 106.4 NYBORG 274.- Vertr. Pilshusevejen. De M „ .. weg van Nyborg tot Faaborg (1, ü, ó, 4) iS voorzien van wegwijzers met het opschrift: „Faaborg” 3.3 Driesprong vóór 109.7 270.7 Linksaf. Vindinge 0.5 Yindinge 110.2 270.2 Rosilde 7.7 Örbaek 117.9 262.5 Rechtuit. Op de splitsing, . 800 M. verder, rechtshouden. Gislev Trunderup 13.8 Kverndrup 131.7 248.7 Rechtuit. Bij het station r den spoorweg kruisen. Den bnarup hoofdweg blijven volgen. Krarup Brahetrolleborg Korinth 20.2 Viersprong 151.9 228.5 Linksaf! 2.2 FAABORG 154.1 Aank. Odensevej. Vertr Havnegade. Per veerboot (restaurant aan boord) van Faaborg naar Mommark. (Voor dienstregeling en tarieven, zie de stencils: „Dienstregelingen en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”). Van de haven naar den driesprong bij het Badhotel; hier rechtsaf. Bij de halte den spoorweg kruisen. ooc q Men rijdt °ver tet eiland MOMMARK 226.3 Als Route 6. Kopenhagen—Hamburg. ROUTE 6. KOPENHAGEN—KORSÖR—NIJBORG—FAABORG—MOMMARK—FLENSBURG—SLEESWIJK—ITZEHOE—HAMBURG. 5.5 Tandslet 159.6 220.8 Voorbij T. den spoorweg Majböl kruisen. Hörup Kirke 8.5 Yollerup 168.1 212.3 Na Y. den spoorweg kruisen. Langs den spoorweg (links) TT,, , tot Ulkeböl. 1.- Ulkebol 169.1 211.3 Op de splitsing bij de halte linkshouden. 3.3 SÖNDERBORG 172.4 208.- Aank. Alsgade. Vertr. Dybbölgade. 1. Driesprong 173.4 207.- Rechtuit. Dybböl Blijft rechts liggen. 3.2 Driesprong 176.6 203.8 Rechtshouden. 3.- Station Nyböl 179.6 200.8 Adsböl 6.- Driesprong 185.6 194.8 Rechtuit. 1.3 Graasten 186.9 193.5 Aank. Slotsgade. Rechts het, slot met park en vijver. . m Vertr. Ahlefeldtsvej. 2. Trappen 188.8191.5 Rechtuit. 1.8 Station Rinkenaes 190.7 189.7 5. Driesprong 195.7184.7 Rechtuit. 6. Wegkruising 201.7 178.7 Linksaf. Van hier tot Hamjj 23 4) burg. Zie route 2. 8.6 FLENSBURG 5 210.3 170.1 32.7 SLEES WIJK I3 14 243.- 137.4 74.6 ITZEHOE f 5 317.- 62.8 62.8 *HAMBURG 5 380.4 Aank. Kieler Str. i Van Kopenhagen tot Nyborg, zie route 1. Faaborg, Mommark, Sönderborg, Dybböl, zie route 5. Van Wassersleben tot Hamburg, zie route 2. Route 6. Kopenhagen—Hamburg. Vierde verbinding van Hamburg met Kopenhagen. De route leidt van Hamburg tot Warnemünde grootendeels over heuvelachtig terrein; de mooiste gedeelten bevinden zich tusschen Oldesloe en Lübeck, Lübeck en Dassow, Kröpelin en Bargeshagen. Het veer Warnemünde—Gjedser vaart tweemaal per dag en éénmaal omstreeks middernacht, dus minder dikwijls dan dein de routes 1,3 en 5 genoemde veren. Een brug wordt gebouwd over de Storström van het nog te bouwen station Orehoved (tusschen de dorpen Orehoved en Gaabense, zoodat beide plaatsen terzijde blijven liggen) op Falster via het eiland Masnedö naar Masnedsund op Seeland. Men hoopt deze 3.300 M. lange brug, die 26 M. boven het water zal liggen en waar naast een spoorweg ook een rijweg en trottoir aangelegd worden, in 1937 gereed te hebben. Voor het berijden van deze brug wordt geen tolgeld geheven. Van Gjedser over het vruchtbare, doch eenigszins eentonige eiland Falster en over het eiland Seeland, met mooie bosschen en korenvelden, naar Kopenhagen. Voor dezelfde verbinding in omgekeerde rechting beschreven, zie route 8. De douanekantoren te Warnemünde en Gjedser zijn geopend op de aankomsten vertrektijden der veet'booten. Voor zoover de teeg door JSleeklen borg—Schwerin, voert, mag deze wiet door vrachtauto’s zwaarder dan 9 ton worden bereden. *HAMBURG 5 326.- Vertr. Wandbeker Chaussee. 184.7 WARNEMÜNDE 4 184.7 GJEDSER 141.3 141.3 * KOPENHAGEN 326.- Aank. Roskildevej. Zie voor route-beschrijving hieronder. *H AMBURG 5 184.7 Vertr. Wandsbeker Chaus,T o See' No. 3 6.4 Wandsbek 12 6.4178.3 'AankHamburger Str. T , Vertr. Ahrenburger Str. Lohe 20 Oldenfelde 36 Meiendorf 37 16 6 Ahrensburg 40 23.- 161.7 In het noordeinde, voor het Bagatelle-Schloss, rechtshouden. Route 7. Hamburg—Kopenhagen. ROUTE 7. HAMBURG—LÜBECK—WARNEMÜNDE en GJEDSERNYKJÖBING—KJÖGE—KOPENHAGEN. 6.5 Bargteheide 38 29.5 155.2 4.4 Elmenhorst 50 38.9 150.8 Neritz 36 Blumendorf 32 8.6 OLDESLOE 15 42.5 142.2 Aank. Marisherbg. str. Stubbendorf 10 Vertr. Israëlsdorfer Allee. Hamberge 11 Hansfelde 11 Moisling 23.6 *LÜBECK (13,14) 10 66.1 118.6 Aank. Moislinger Allee. Vertr. Israëlsdorfer Allee.' 5.4 Kruising ten O. 15 71.5 113.2 Rechtsaf. van Israëlsdorf No. 105 8.5 Schlutup 10 75.- 109.7 Rechtshouden. 4.2 Selmsdorf 30 79.2 105.5 In het begin van Selmsdorf linksaf. 8.4 Dassow 15 87.6 97.1 Op de splitsing voorbij de Mallentin 34 kerk rechtshouden. Schmachthagen 34 15.4 GREVES- 35 103.- 81.7 Aank. Lübsche Chaussee. MÜHLEN Vertr. Wismarsche Str. 11.5 Hohenkirchen 114.5 70.2 0.5 Driesprong 115.- 69.7 Rechts. 7.7 Lübsche Burg 122.7 62.- 1.7 WISMAR 12 124.4 60.3 Aank. Lübsche Str. Vertr. Rostocker Str. 4.1 Kritzowburg 45 128.5 56.2 Op de splitsing linksaf. Nantrow Teschow 50 19.1 Neu-Bukow 20 1 47.6 37.1 Rechtuit. 9.4 Kröpelin 75 157.- 27.7 Den spoorweg kruisen, daarna op de tweede splitsing rechtsaf langs de kerk. 9.2 Bad Doberan 1) 12 166.2 18.5 Den lokaalspoorweg kruisen, terstond daarna rechtsaf, vervolgens linkshouden, over den Aithofbach, daarna we- Bargeshagen der links langs de berghelling. ö & Inde bocht rechtshouden. 10.- Schutow Nr. 103 16 176.2 8.5 Linksaf. Klein Lütten 8.5 WARNEMÜNDE 184.7 Duitsche douane. Aank. Fritz Reuter Str. Per veerboot naar Gjedser. De boot vaart tweemaal per dag en éénmaal ’s nachts.(Voor dienstregeling en prijzen zie de stencils: „Dienstregeling en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”). Men rijdt over het perron naar de boot. Route 7. Hamburg—Kopenhagen 1) De zijweg aan de linkerhand, welke na 500 M. links afbuigt, leidt, naar de badplaats Warnemünde, afstand 17 K.M. Hamburg: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Ahrensburg: 5600 inw. Bez.: Slot. Oldesloe: 6300 inw.; Solbad. Lübeck: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Dassow: 1500 inw., hooggelegen aan de Dassower Binnensee. Bez: oude kerk. Grevesmühlen: 5000 inw. © Hotel Stadt Hamburg. Ten Noord-Oosten van G. de Iserberg (100 M.), met traai uitzicht. Lübsche Burg: prachtig gezicht op Wismar en de Oostzee. Wismar: 27.000 inw. © Waedekin Hotel, Altwismarsche Str. 20. Vele oude patricische huizen en mooie gevels. Bez.: op de Markt: Rathaus, der Alte Schwede (gevel uit de 13e eeuw), die Wasserkunst (in 1581 door Ph. Brandin uit Utrecht gebouwd.) ten Westen van de Markt de Marienkirche met 80 M. hoogen toren, en het Fürstenhof, vroeger residentie van de hertogen. \eu- Bukow: 2000 inwr. Kröpelin: 2500 inw. ® Haases Hotel. Inde nabijheid het mooie bosch „die Kühlung”. _ Bad Doberan: 5600 inw., Staalbad, mooie boschrijke omgeving. © Hotel Kurhaus. Zeer bez.: Klosterkirche uit 1171 (voltooid in 1368) met grafmonumenten van vele vorsten; voorts Grossherzogliches Palast met Park. Uitzicht van den Tempelberg. Warnemünde: zie treinroute 1. GJEDSER 141.3 Deensche douane. Vertr. Strandgade. 3.2 Driesprong bij 3.2138.1 Linkshouden. Gjedesby 4.3 Skjelby 7.5 133.8 Bruserup 5.8 Marrebak 13.3 128.- Höjet 4.- Yigerlöse 17.3 124.- 7 6 NYKJÖBING 24.9116.4 Aank. Gjedser Landevej. _ . Vertr. Gaabensevej. Onslev 13.- Driesprong 37.9 103.4 Rechtuit. 1.3 Norre Alslev 39.2 102.1 Linkshouden. 5 Anohensp 44 2 Per veerboot van Gaabense Lrddoense • naar Masnedsund op seeland. (Voor dienstregeling en prijzen zie de stencils: „Dienstregelingen en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië, enz.”)- Masnedsund 97.1 1.9 VORDINGBORG 46.1 95.2 Aank. Faergegaardsvej. Vertr. Kjobenhavnsvej. 28.5 Rönnede Kro 74.6 66.7 Op de kruising rechtuit. Ronnede blijft links liggen. 26 1 KJÖGE 100.7 40.6 Aank. Vordingborgvej. Vertr. Kjobenhavnsvej. Route 7. Hamburg—K o penhagen. 24.1 Klovtofte 124.8 16.5 Rechtsaf. (1, 2,3, 4,5, 6, 11) 5.9 Glostrup 130.7 10.6 Damkuskro 7.8 Slot Frederiks- 138.5 2.8 berg 2.8 * KOPENHAGEN 141.3 Aank. Roskildevej. (Kjöbenhavn) Gjedser, Nykjöbing, zie treinroute no. 1. (Jaabense: gelegen aan de Storström, die Falster van Seeland scheidt. Bij de aanlegplaats van de veerbooten een goed café. Fraai uitzicht. \ ordmgborg, Kjöge, Frederiksberg en Kopenhagen, zie treinroute no. 1. ROUTE 8. KOPENHAGEN—KJÖGE—NYKJÖBING—GJEDSER en WARNEMÜNDE—LÜBECK—HAMBURG. Vierde verbinding van Kopenhagen over het eiland Seeland, met mooie bosschen 'aiedsernVelden vruchtbare’ doch eenigszins eentonige eiland Falster naar Er wordt een brug gebouwd over de Storström van Masnedsund, op Seeland, via het eiland. Masnedö naar het nog te bouwen station Orehoved (tusschen de dorpen Orehoved en Gaabense, zoodat beide plaatsen terzijde blijven liggen). Men hoopt deze 3.300 M. lange brug, die 26 M. boven het water zal liggen en waar naast een spoorweg, ook eenrijweg en trottoir aangelegd worden, in 1937 qereed te hebben. Voor het berijden van deze brug wordt geen tolgeld geheven. Het veer Gjedser Wamemünde vaart tweemaal per dag en eenmaal ’s nachts, dus minder dikwijls dan dein de routes 1,3, 5 genoemde veren. Hoofdroute van Wamemünde naar Hamburg. De route loopt qrootendeels over heuvelachtig terrein; de mooiste gedeelten bevinden zich tusschen Barqeshagen en Kropelm, Dassow en Lübeck en Oldesloe. Voor dezelfde verbinding in omgekeerde richting beschreven, zie route 7. De douanekantoren te Gjedser en Wamemünde zijn geopend op de aankomsten vertrektijden der veerbooten. Voor zoover de weg door Mecklenburg-Schwerin voert, mag deze niet door vrachtauto’s zwaarder dan i> ton worden bereden. *KOPENHAGEN 326.- Vertr. Roskildevej. Jq|.3 GJEDSER 141.3 —- WARNEMÜNDE 4 _ 184.7 J34.7 HAMBURG 5 326.- Aank. Wandsbeker Chaussee. Zie voor routebeschrijving de volgende pagina. Route 7. Hamburg—Kopenhagen. *KOPENHAGEN 141.3 Vertr. Roskildevej. (Kj öbenhavn) 2.8 Slot Frederiksberg 2.8 138.5 Damhuskro 7.8 Glostrup 10.6 130.7 5.9 Klovtofte (1, 2,3, 16.5 124.8 Linksaf. 4,5, 6,11) 24 1 KJÖGE 40.6100.7 Aank. Kjöbenhavnsvej. Vertr. Vordingborgvej. 26.1 Rönnede Kro 66.7 74.6 Op de kruising rechtuit. Rónnede Rro blijft rechts liggen. 28.5 VORDINGBORG 95.2 46.1 Aank. Kjöbenhavnsvej. Vertr. Faergegaardsvej. 1.9 Masnedsumd 97.1 ' Per veerboot van Masnedsund naar Gaabense, op Falster. (Voor dienstregeling en prijzen zie de stencils: „Tarieven en Dienstregelingen van de veerbooten naar Scandinavië”). Gaabense 44.2 5.- Norre Alslev 102.1 39.2 Rechtshouden. 1.3 Driesprong 103.4 37.9 Rechtuit. Önslev 13 – NYK.TÖBING 116.4 24.9 Aank. Gaabensevej. Vertr. ia. iMajunuvj Gjedser Landevej. 7.6 Vigerlöse 124.- 17.3 Höjet 4.- Marrebak 128.- 13.3 Bruserup In B. buigt dc weg naar F rechts over den spoorweg. 5.8 Skjelby 133.8 7.5 4.3 Driesprong bij 138.1 3.2 Rechtshouden. Gjedesby 32 GJEDSER * 141.3 Aank. Strandgade.Deensche douane. Per veerboot van Gjedser naar Warnemünde. De boot vaart tweemaal per dag en eenmaal ’s nachts. (Voor dienstregelingen en prijzen zie de stencils: Dienstregelingen en Tarieven van de veerbooten naar Scandinavië”). Kopenhagen en Freileriksberg, Kjöge, Vordingborg, zie treinroute no. 1. Gaabense, zie route 7. Nvkjöbing, Gjedser, zie treinroute no. 1. Route 8. Kopenhagen—Hamburg. MARNEMÜNDE 4 184.7 Duitsche douane. Van de 1) Nr. 103 aanlegplaats van de veerboot rijdt men over het perron, 8.5 Schutow Nr. 105 16 8.5 176.2 "ffi K^cbenstr^^enf: Bargeshagen Fritz Reuter Str. 10.- BAD DOBERAN 12 18.5 166.2 Met een bocht links langs de berghelling over den Althotbach en rechts langs de kerk. Linksaf door de plaats, den lokaalspoorweg kruisen en rechtshouden; 500 M. verder eveneens rechtshouden. 9.2 Kröpelin 75 27.7 157.- Rechtuit door K., in het westeinde linksaf den spoorweg kruisen, verderop nogmaals. 9.4 Neu-Bükow 20 37.1 147.6 Rechtuit. Teschow 50 Nantrow 19.1 Kritzowburg 45 56.2 128.5 Rechtshouden. 4.1 WISMAR 12 60.3 124.4 Aarik. Rostocker Str. Vertr. _ Lübsche Str. 1.7 Lubsche Burg 62.- 122.7 7.7 Driesprong 69.7 115.- Linksaf. 0.5 Hohenkirchen 70.2 114.5 11.5 GREVES- 35 81.7103.- Aank. Wismarsche Str. MÜHLEN Vertr. Lübsche Chaussee. Schmachthagen 34 Mallentin 34 15.4 Dassow 15 97.1 87.6 Rechtuit door D. 8.4 Selmsdorf 30 105.5 79.2 Rechtsaf. 4.2 Schlutup 10 ‘109.7 75.- De tramlijn volgen. 3.5 Kruising ten O. v. 15 113.2 71.5 Linksaf. Israëlsdorf Nr. 3 5.4 *LÜBECK (13,14) 10 118.6 66.1 Aank. Israëlsdorfer Allee Moisling Vertr. Moislinger Allee. Hansfelde 11 Hamberge 11 Stubbendorf 10 23.6 OLDESLOE 15 142.2 42.5 Aank. Lübecker Str. Vertr. Blumendorf .32 Marisherbg. Str. Neritz 36 8.6 Elmenhorst 50 150.8 33.9 4.4 Bargteheide 38 155.2 29.5 6.5 Ahrensburg 40 161.7 23.- Op het kruispunt in het Meiendorf 37 zuideinde rechtshouden. Oldenfelde 36 Lohe 20 16.6 Wandsbek 12 178.3 6.4 Aank. Ahrenburger Str. r A sinifTumn – – Vertrek Hamburger Str. 6-4 HAMBURG 5 184.7 Aank. Wandsbeker Chaussee. 1) Van Warnemünde, vertr. Parkstr., kan men ook via Elmenhorst —JNienhagen—Rethvvisch naar Bad Doberan, afstand 17 KM rijden Voor plaatsbeschrijving zie route 7. Route 8. K openhagen—Hamb urg. Route langs de kust van Kopenhagen naar Helsingör, de z.g. Deensche Riviera. Van Kopenhagen tot Rungsted zeer fraaie route langs talrijke zeebadplaatsen, omgeven door prachtige beuhmbosschen. Zie voor bijzonderheden betreffende het berijden van dezen weg, de z.g. Strandvej, de inleiding, blz. 50, onder het hoofd ~verkeersvoorschriften in Denemarken”. Deze route vormt in combinatie met route 10 een aanbevelenswaardigen rondloer over het eiland Seeland. *KOPENHAGEN 44.2 Vertr. Strandvejen, (Kjöbenhavn) 6.6 Hellerup 6.6 37.6 1.5 Charlottenlund 8.1 36.1 1.6 Skovshoved 9.7 34.5 Hvidöre 2.1 Klampenborg 11.8 32.4 0.9 Taarbak 12.7 31.5 2.- Springforbi 14.7 29.5 Strandmöllen 2.1 Skodsborg 16.8 27.4 3.2 Vedbak 20.- 24.2 Smidstrupgaard 4.- Rungsted 24.- 20.2 6.2 Nivaa 30.2 14.- Sletten 5.2 Humlebak 35.4 8.8 Espergjarde Snekkersten 8.8 HELSINGÖR 44.2 Aank. Söder Strand. Veerboot n. Halsingborg, in Zweden. Zie voor autoroutes in Zweden reiswijzer deel VIII: Zweden en Noorwegen. Kopenhagen: Zie treinroute no. 1. Hellerup, Charlottenlund, Klampenborg, Taarbak, Springforbi, Skodsborg, Vedbak, Kungsted, Nivaa, Humlebak, Espergjarde, Helsingör, zie treinroute no. 2. Route 9. Kopenhagen—H elsingör. ROUTE 9. KOPENHAGEN—SKODSBORG—VEDBAK—NIV AAHELSINGÖR. ROUTE 10. HELSINGÖR—FREDERIKSBORG—KOPENHAGEN. Fraaie route langs merkwaardige kasteden en parken. Heuvelachtia terrein Tusschen Fredensborg, Hilleröd en Blovströv uitgestrekte bosschen van beu■ken en eiken. Deze route vormt in combinatie met route 9 een aanbevelenswaardiaen rondloer over het eiland Seeland. HELSINGÖR 56.9 Vertr. Kongevejen. 7.3 Nyrup 7.3 49.6 Rechtshouden. 7.2 FREDENSBORG 14.5 42.4 Rechtshouden. Op den vier- Egelund sprong, 2 K.M. verder, recht-6.5 Driesprong 21.- 35.9 Rechtuit. 1.- Driesprong vóór 22.- 34.9 Linksaf. (Rechtuit leidt naar Hilleröd Hilleröd en het Frederiksborg <0.8) (HILLERÖD) i22.8; (■—) Evenwijdig met den spoorweg. 1 K.M. verder bocht links en den spoorweg kruisen. 7.2 Driesprong 29.2 27.7 Rechtuit. 1.8 Driesprong 31.- 25.9 Rechtuit. 1.2 Blovströd 32.2 24.7 3.7 Birkeröd 35.9 21.- 3.- Rudegaard 38.9 18.- 1.2 Ny Holte 40.1 16.8 4.7 LYNGBY 44.8 12.1 Lundehuskro 12.1 * KOPEN HAGEN 56.9 Aank. Lyngbyvej. (Kjöbenhavn) Helsing'ör, Fredensborg, Hilleröd, Nyholte. Lyngby. zie treinroute no. 2. Kopenhagen: zie treinroute no. 1 Route 10. H els ing ör—K openhagen. Von Kopenhagen tot Kolding onderdeel van de hoofdroute-. Kopenhagen—Hamburg, zie route 2. Vervolgens van Kolding door het mooie heuvelland van Jutland, dat rijk is aan bosschen, heidevelden en meren, langs de uit toeristisch oogpunt belangrijke plaatsen: Vejle, Aarhus, naar Frederikshavn en Skagen. *KOPEN- 517.4 Vertr. Roskildevej. Van Koi HAGEN penhagen tot Kolding, zie 81.- ROSKILDE I 81.- 486.4 r°UU’ 75.4 KORSÖR g 106.4 NYBORG | 411.- 30.- ODENSE » 136.4 381.- 46.4 MIDDEL- ' 182.8 FART SNOGHÖJ 334.6 316.4 18.2 KOLDING 201.- 334.6 Aank. Fredericiavej. Vertr. Vejlevej. 2.- Driesprong 203.- 314.4 Rechtuit. 2.- Driesprong 205.- 312.4 Rechtuit. 1. Bramdrup 206.- 311.4 Rechtshouden. Almind 36 Viuf Tyvkjarhede Mindestötte 2.2 VEJLE (12) 228.- 289.4 Aank. Koldingvej. Vertr. Horsensvej. 2. Driesprong ■—• 230.- 287.4 Rechtuit. 6.5 Driesprong 236.5 280.9 Rechtuit. Bredal Kro 67 Hedensted • 18.5 HORSENS 255.- 262.4 Aank. Sönderbrogade. Vertr. Nörrebrogade. 2.- Driesprong 257.- 260.4 Rechtuit. 1.5 K.M. verder den spoorweg kruisen. 3.5 Splitsing 260.5 256.9 Rechtshouden. 18.- SKANDERBORG 278.5 238.9 Aank. Adelgade. Rechts het: Skanderborg Sö. Vertr. Nörregade. 5.5 Driesprong 284.- 233.4 Rechtuit. Dicht langs den spoorweg. stilling Tol: Aarhus vier maal den Hörning spoorweg kruisen. Viby 17.- AARHUS 301.- 216.4 Aank. de Mezasvej. Lisbjerg 90 Vertr' Niels Ebbesensvej, Spörring Ödum Kopenhagen—Skagen. Route 11. ROUTE 11. KOPENHAGEN—KORSÖR—NYBORG—ODENSE MIDDELFART SNOGHÖJ HOLDING —VEJLE—HORSENS—SKANDERBORG —AARHUS—RANDERS—HADSUND—AALBORGFREDERTKSHAVN—SKAGEN. Ölst 36.- i RANDERS 337.- 180.4 Aank. Söndergade. tïald 104 Vertr. Hadsundvej. Gjerlev y Stangerum Trudsholm Kro Vindblas Kirke 33.- HADSUND 370.- 147.4 Aank. Brogade. Vertr. Glargde – Nörregade. Korrup Terndrup – Lyngby Dollerup Lindenborg Fjelrad 75 Gunderup Lundby Tranders Vejgaard 44.- AALBORG (12) 414.- 103.4 Aank. Hadsundvej. Vertr. Vesteraagade. Vervolgens Chr. IX Pontonbro over de Limfj orden. 1.- Nörre Sundby 415.- 102.4 Aank. Brogade. N. Uttrup Vertr- östergade' 4.9 Splitsing 419.9 97.5 Rechtsaf. 1 K.M. verder Eno'holm evenwijdig met den spoorweg. 3.- Driesprong 422.9 94.5 Rechtuit. Vndsknv K>n Spoedig daarna den spoorv uusku v mu weg kruisen. 11.5 Hjallerup 434.4 83.- Rechtuit. Flavnskjold Kro Dybvad station 80.- SABY 464.4 53.- Aank. Aalborgvej. Understed Vertr' Frederikshavnsvej. station Bangsbostrand 12.- FREDERIKS- 476.4 41.- Aank. Sabyvej. T^AVIST Vertr. Skagensvej. n A v Van Frederikshavn kan men Rimmen per stoomboot over het Skagery rak naar Göteborg, in Zweden, 0 BI UIJ naar Kristiansand en Oslo, in Ledet Noorwegen varen. Zie voor Anlhob autoroutes, in Zweden en -tvdiueK Noorwegen reiswijzer deel Hulsig VIII: Zweden en Noorwegen. 41.- SKAGEN 517.4 Aank. Höjensvejen. Van Kopenhagen tot Koldiug zie route 1. Vejle, Horsens. Skanderborg, Aarlius. Randers, zie treinroute no. 4. Hadsund, gelegen aan de Mariagerfjord, Boschrijke omgeving. ® Afholdshotel. Aalborg, Nörre Sundby. Saby, Frederikshavn, Skagen, zie treinroute no. 4. Route 11. Kopenhagen—Skagen. Van Skagen tegengesteld aan route 11 tot Aalborg. Vandaar dooreen zeer mooi gedeelte van Jutland, door het Roldskov (bosch) via Hobro, langs de plaatsen: Viborg en Silkeborg met mooie boschrijke omgeving naar Veile. Vervolgens tegengesteld aan route 11 naar Kolding. SKAGEN ■ 314.7 Vertr. Höjensvejen. Hulsig Aalbek Ledet Jerup Rimmen 41.- FREDERIKS- 41.- 273.7 Aank. Skagensvej. Vertr. HAYN Sabyvej. Bangsbostrand Understed station 12.- SABY 53.- 261.7 Aank. Frederikshavnvej. TWhvnrl station Vertr. Aalborgvej. Den hoofdijyDvact station weg blijven volgen. Flavnskjold 30.- Hjallerup 83.- 231.7 Rechtuit. Evenwijdig met Vodskov Kro den spoorweg. H.5 Driesprong 94.5 220.2 Rechtuit. Engholm .3.- Splitsing 97.5 217.2 Linkshouden. N. Uttrup 4.9 Nörre Sundby 102.4 212.3 Aank. Östergade. Vertr. Brogade. Vervolgens Chr. IX. Pontonbro over de Limfjorden. 1.- AALBORG (11) 103.4 211.3 Aank. Vesteraagade. Vertr. Hobrovej. Voorbij het park Skovbakken. 6.- Driesprong 109.4 205.3 ' Rechtuit. Lere Svenstrup Ellidshöj 14.- Stövring 123.4191.3 Rechtuit. Voorbij Stövring Gravslev door Roldsli;ov (bosch). Rold Gandrup Vebbestrup 29.5 HOBRO 152.9 161.8 Aank. Hostrupvej. Vertr. Adelgadel. 4.- Splitsing 156.9 157.8 Rechtshouden. S. Onsild Voorbij S.O. den spoorweg Sjorring iruisen. Rechts het Langmeer. Skagen—Kolding. Route 12. ROUTE 12. SKAGEN-—FBEDERIKSHAVN—AALBORG—HOBRO—VIBORG —SILKEBORG—NÖRRESNEDE—VEJLE—HOLDING. N. Vinge Tjele Kirke Fovlum 21. Kruising 177.9 136.8 Rechtsaf. Overlund ' Rechtshouden. Asmild Kirke 10.- VIBORG 187.9 126.8 Aank. Randersvej. Rindstiolm Kro Verte. Aarhusvej. Evenmnasnoim nro wijdig met den spoorweg. 8.- Splitsing 195.9 118.8 Rechtshouden. Spoedig Demstrup daarna den spoorweg kruisen. 11.5 Kjellerup 207.4107.3 Rechtuit. Nye Vinderslev- kruisen6™13 d6n spoorweg gaard Lang 15.5 SILKEBORG 222.9 91.8 Aank. Viborgvej. Afirblnnrl Vertr. Frederiksberggade. vjiKiunu Rechts her Virklundmeer. 8.- Driesprong 230.9 83.8 Rechtsaf. Fem Engetved Veiling Bryrup Löve Boest 21.5 Kruising 252.4 62.3 Linksaf. 0.5 Nörre Snede 252.9 61.8 Rechtuit. Hundshoved Plovstrup Törring Nye Törring Den spoorweg kruisen. Evenwijdig met den spoorweg. Olholm Verderop bocht rechts. Langskov Sindbjerg Kirke Lindved Grundet 32.8 Kruising 285.7 29.- Rechtsaf. 2.- VEJLE (11) 287.7 27.- Aank. Horsensvej. Vertr. Mindestötte Koldingvej. Tyvkjarhede Viuf Almind 22. Bramdrup 309.7 5.- Rechtuit. Voorbij B. den spoorweg kruisen. 1. Driesprong 310.7 4.- Rechtuit. 2. Driesprong 312.7 2.- 2.- KOLDING 314.7 Aank. Vejlevej. Skagen, Frederiksliavn, Saby, Aalborg, Hobro, Viborg, Silkeborg, Vejlc, zie treinroute no. 4. Koliling, zie treinroute no. 5. Route 12. Skagen—Kolding. Hoofdroute van Lübech door de Holsteinische Schweiz naar Kiel. W at natuurschoon betreft fraaie route. Heuvelachtig terrein. *LÜBECK No. 76 10 79.4 Vertr. Schwartauer Allee. f.l Schwartau 25 7.1 72.3 In het noordeinde linksaf en Pansdorf 32 kort daarna rechtsaf. 19.4 Kruising ten Wes- 38 • 26.5 52.9 Linksaf. ten van Süsel 8.6 EUTIN 35 35.1 44.3 Aank. Weber Str. Vertr. Neudorf 30 Plöner Str. Bösdorf 28 14.9 PLÖN 30 50.- 29.4 Aank. Eutiner Str. Vertr. Sophienhof 42 Johannis Str. 12.5 PREETZ 25 62.5 16.9 Aank. Schellhorner Chaus- Raisdorf 45 see- Yertr- Kieler Str. Lustiger-Bruder 50 16.9 *KIEL 10 79.4 Aank. Preetzer Chaussee. Lubeck: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Eutin:: 7000 inw. © Hotel Voss Haus, Vossplatz 3 (geboorteplaats van den aiehter Joh. H. Voss). Bez.: Slot met beroemd park; geboortehuis en gedenkteeken van den componist C. M. v. Weber. Uitstapje naar Mallente, Keiler See, L kleisee, Bruhnskoppel, de mooiste punten van de Holsteinische Schweiz. Pion: 4200 inw., schilderachtig gelegen tusschen den Grossen- en Kleinen Jloner See. © Bondshotel Stadt Hamburg, © hotel Deutsches Haus; Bez.: ‘ lot (voorheen Kadetten Anstalt) met Schlossgarten en Prinzenhaus. Wandeling naar den heuvel Parnass (64 M.). Boven restaurant met uitzichtstoren. Preetz: 5600 inw.; © Hotel Stadt Hamburg. Voormalig klooster. Kiel: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Lübeck—Kiel. Route 13. BOUTE 13. LÜBECK—KIEL. ROUTE 14. KIEL—LÜBECK-—HAMBURG. Hoofdroute van Kiel via Lübech naar Hamburg. De route leidt over heuvelachtig terrein met verschillende meren en bosschen. De fraaiste gedeelten vindt men tusschen Pliin en Eutin (Holsteinische Schweiz). Lübeck en Oldesloe. •' Voor dezelfde verbinding in omgekeerde richting beschreven, zie van Hamburg tot Lübeck, route 7, van Lübeck tot Kiel, route 13. Voor zoover de weg door Mecklenbury- Schwerin voert, mag deze niet door rrarhtanto’s zwaarder dan i> ion worden berillen. *KIEL No. 76 10 145.5 Vertr. Preetzer Chaussee. Lustiger Bruder 50 Raisdorf 45 16.9 PREETZ 25 1 6.9 128.6 Aank. Kieler Str. Vertr. Sophienhof 42 Schellhorner Chaussee. 12.5 PLÖN 30 29.4116.1 Aank. Johannis Str. Vertr. Bösdorf 28 Eutiner Str. Neudorf 30 14.9 EUTIN 35 44.3 101.2 Aank. Plöner Str. Vertr. Weber Str. 8.6 Kruising ten Wes- 38 52.9 92.6 Rechtsaf, ten van Süsel Pansdorf 32 19.4 Schwartau 25 72.3 73.2 lijn volgen. 7.1 *LÜBECK S io 79.4 66.1 (7,8, H) no.'3 g route 8. 23.6 OLDESLOE g. 15 103.- 42.5 ® GO 42.5 HAMBURG 5 145.5 Aank. Wandsbeker Chaussee. Kiel: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Proetz, Pion en Eutin, zie route 13. Lübeck: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Oldesloe, Ahrensburg, zie route 8. Hamburg: Zie plattegrond met beschrijving, achterin dit boekje. Route 14. K iel—Hamburg. 5 PLATTEGRONDEN MET BEKNOPTE PLAATSBESCHRIJVINGEN Straten met aangrenzende bebouwing. Voor de routes door de steden verwijzen wij naar hetgeen door de richtingsborden wordt aangegeven. BEZ. Bezienswaardig. O Luxe hotel. ® le rangs hotel. © lets eenvoudiger hotel. ® Eenvoudig hotel. Enkele der belangrijkste bezienswaardigheden zijn van het teeken * voorzien. De kaartjes en plattegronden zijn zoo geteekend, dat het Noorden zich bovenaan de bladzijde bevindt. Alleen Wesel vormt daarop een uitzondering; door middel vaneen pijl wordt op dezen plattegrond het Noorden aangegeven. VERKLARINGEN. Spoorwegen. Tramlijnen. Rivier of kanaal met brug. Bosch of plantsoen. Begraafplaats. Landweg of voetpad. BREMEN (4 M), vrije Hansastad aan de Weser, m. 303.000 inw. Na Hamburg de grootste zeehaven van Duitschland. De Altstadt, (op den rechter Weseroever), bevat vele merkwaardige oude gebouwen; daarom heen liggen de uitgestrekte moderne voorsteden. Op den linker Weseroever: de Neustadt. ■tr O H i 1 lm ann (a), Herdentorsteinweg 51, ® Europaischer H o 1 (b), idem 49- 50 ; ® C o 1 u m b u s t/o. Hauptbahnhof; © Bon d_ s_h. •S 0 r -Le; 5- H 0 * Bahnhofstr. © Victoria Hotel, 'Tierden tor öteinweg 17—18. BEZ.: * Markt, in het Centrum van de Altstadt, waaraan zijn gelegen: het *Rathaus (3), v. 1405, met fraaien gevel v. 1609 (inw. *Grosse Halle, Ratskeller), de 5.4 M. hooge Roland v. 1404, de Schutting v. 1537 (sedert 1848 zetel van de Kamer van Koophandel), de *Dom (4), uit de 11e eeuw (met beziensw. interieur en Bleikeller) en de Bremer Bank, daarnevens Domshof m. Deutsche Bank enz. Naast de Schütting leidt de Böttcher Str. inde richting van de Weser; de gebouwen uit de Middeleeuwen in deze straat zijn door bemiddeling van den Bremer koopman Dr. Roselius gerestaureerd, terwijl nieuwe huizen in daarbij aanpassenden stijl zijn opgetrokken. De Böttcher Str. behoort thans totde grootste merkwaardigheden van Bremen. Ten Noorden van het Rathaus de Liebfrauen Kirche uit de 13e eeuw. Ten N. van de Markt liggen de drukke verkeersstraten Langen-, Obem- en Sogern otrasse. Aan het einde van de Obernstr.: de Ansgarikirche met 97 M. hoogen toren, het Gewerbehaus v. 1609, daartegenover het groote gebouw van den Norddeutschen Lloyd (10). Inde Kaiserstr. no. 20: het Kunstgewerbe-Museum (11). In het Westen van de Altstadt: de St. Stephans Kirche (12), het Focke Museum (13), bev. Bremer antiquiteiten, en de Freihafen. Inde Langenstr. verschillende oude gevels: (no. 9: Stadtvage, no. 13: Essighaus; no. 16: Stissersche Haus en no. 75 IComhaus). Om de Altstadt de fraaie *Wallanlagen. Bij de Ostertor de *Kunsthalle (8), bev. schilderijen-Museum en bij het Hauptbahnhof het *Stëdt-Museum (2) Natur-, Völker und Handelskunde. Zeer aan te bevelen: Wandeling door het *Bürgerpark. Concerten inden Bürgergarten en Tivoli, b.h. Hoofdstation. Inde N e u-S t ad t: De St. Michaeliskirche (10). Bij de St. Pauli Landungsbrüeken (te bereiken langs de Ringlinie van de Hoch- und Untergrundbahn van de haltes Centraalstation of Rathaus Markt); de Elbetunnel (v. 1911, lang 449 M.); voorts de Wallanlagen, waarin van Zuid naar Noord: Seewarte (12), het kolossale Bismarck Denkmal (13), Mus. für Hamb. Geschichte (14), Justiz Palast (15), Botan. Garten met Botan. Museum en Volière. Aan de Rotenbaum Chaussee: Universiteit (16) en Museum für Völkerkunde (17). Te Altona: Stadt. Museum en Rathaus a/d. Kaiserstrasse. Aanbevelenswaardige uitstapjes: Havenrondvaarten m. d. Hammonia Rundfahrt Gesellschaft, of met de groene booten van de Hafen Dampf Schiffahrt A.-G. (afvaart St. Pauli Landungsbrüeken). Boottocht van de Jungfernstieg over de Alster naar Uhlenhorster Fahrhaus (20). Per stoomboot van St. Pauli Landungsbrücke in 40 min. langs Altona, Teufelsbrücke en Nienstedten( Jacobs-restaurant met schaduwrijk terras) naar Blankenese (terrasvormig tusschen twee heuvels gebouwd, prachtig uitzicht van den Süllberg, 85 M.; op den top: restaurant met uitzichtstoren). Met lijn 16 van den Rathausmarkt naar Karl Hagenbechs Tierpark in Stellingen (zeer bezienswaardig). Met een Vorortzug naar (12 K.M.) Harburg-Wilhelmsburg over de Elbebruggen; te Harburg-Wilhelmsburg per electrische tram naar Waldschlösschen. Van daar te voet in 4 uur naar „Majestatische Aussicht". Van Harburg-Wilhelmsburg per boot terug naar Hamburg. Met den Hochbahn naar Barmbeck. Van hier per aansluitende tram naar de Walddörfer. Metden Hochbahn naar het Stadtpark en Stadthalle; terug met lijn 7. HAMBURG (5 M), vrije Hansastad, eender belangrijkste havensteden der wereld, met ca. 1.150.000 inw., de tweede stad van Duitschland, bestaat uit 20 stadsdeelen: Altstadt, St. Pauli, St. Georg, Hohenfclde, Uhlenhorst, Roterbauin, enz. AL'I'ONA met 175.000 inw., tot Pruisen behoorende, op een heuvel aan de Elbe gelegen, grenst onmiddellijk aan de voorstad St. Pauli. HOTELS te Hamburg: OBondsh. Atlantic (a), AnderAlster 72-79; O Bondsh. 'Palasthotel (b), Neuer Jungfernstieg 16; ® Bondsh Relchshof (c), Kirehenallee 35—36; ©Bondsh. Continental (f), Kirchenallee 37; © Berliner Hol (e), Steintorwail 1; © Wiezels Hotel (uitzicht op de haven); bij de St. Pauli Landungsbrüeken; te Altona: ® Bondsh. Kaiserhof (i), t.o. het Hoofdstation. SCHOUWBURGEN: Deutsches Schauspielhaus, Kirchenallee; Kammerspiele und Komödienhaus, Besenbinderhof; Thaliathealer, Pferdemarkt; Kleines Lustspielliaus, Gr. Bleichen; Stadttheater, Dammtorstrasse; Operettenhaus, Spielbudenplatz (St. Pauli); Carl Schultze Theater, Reeperbahn (St. Pauli) e.a. BEZ.: Hoofdstation (A); inden omtrek hiervan: Naturhistorisches Museum (7), Museum für Kunst und Gewerbe (8); en de Kunsthalle (6) (schilderijen-museum). Ten Noorden van de Lombardsbriicke, de Aussen Alster, ten Zuiden daarvan de Binnen Alster en de Jungfernstieg met Alster-Pavillon (beroemd café). De Gr. Bleichen en Neuerwall, uitkomende inde Jungfernstieg, zijnde belangrijkste winkelstraten. Voorts bez. inde Alt-Stadt; Raadhuis (1), aan den Rathausmarkt, daarachter de Beurs (2); meer zuidw. Niholai Kirche (3) met 147 M. hoogen toren en de Katharinenkirche (4). Ten W. van het Rathaus de Petrikirche (5) en de Jahobihirche (9). KIEL (5 M), grootste stad van Sleeswijk-Holstein m. 220.000 inw., ligt fraai aan de door boschrijke heuvels omgeven Kieler Förde. HOTELS: ® Ha n s a-H ot e 1 (a), Sophienblatt 25; oKron prinz (d), Hafenstr. 11—15. BEZ.: *Thaulo\v Museum (2), Sophienblatt, bev. houtsnijwerk uit de 16e—17e eeuw, woning-interieurs, enz. Van hier leiden de hoofdstraten Klinke en Holstenstrasse naar de Markt, waaraan Altes Rathaus (7) v. 1596 in Renaissance-stijl en de Nikolai Kirche (6). Nabij de Kleine Kiel, het Neue Rathaus (4) v. 1908—’ll met 106 M. hoogen toren, Stadttheater (5), en standbeeld van Bismarck. Ten N. van de Markt het Schloss (8), uit de 16e eeuw en het daartegenover gelegen Museum Vaterlandischer Altertümer (ingang Kattenstr. 3). Achter het Slot de fraaie Schlossgarten m. de Uhiversiteit (9). Inde nabijheid daarvan Bibliotheek, Zoolog. Museum (x), Botanischer Garten (ij). Kunsthalle (k), bev. gipsafgietsels en schilderijen, Museum für Völkerkunde en het Minevalogisch Instituut (z). Aanbev. wandeling langs den * Düsternbrookerweg en verder noordelijk langs den Strandweg naar ® Kurhaus Bellevue (c). Boottochten van de Seegartenbrücke naar Holtenau (sluizen van het Noord-Oostzee kanaal) en naar de badplaats Labö. LÜBECKÜOM), vrije Duitsche Hansastad met circa 125.000 inw. aan de Trave latInjte-K0tiSclle sebouwen inde Altstadt herinneren nog aan den bloeitijd inde HOTEIS8?'aGdeïegr?lde stoombootdiensten naar Stockholm en „™L,s= ® Stadt Hamburg (a), Klingenberg 1 (II), ft Interna'bp7 .(, )’ l7; ©vil£toria (c), Am Bahnhof 19. naar HÓ' Innefe H°lstentor (2) van 1478. Yan hier stijgende door de Holstenstrasse naar de Markt (I) waaraan: het *Rathaus (4) uit de 13—15e eeuw HauvtnosU3) en Zterbrunnen v. 1873. Ten Noorden van de Markt de * MarienkirchetsW. 1251 310 m. twee hooge torens en zeer beziensw. interieur Inde Mpn»?tr oc v>p+ feS8i1v4)iI5?5deNreGiteheSttr*^e ZimLL V ImK^oy^M Hospita1 Zum Heil. Geist. In het noordeinde van de Gr. Burgstr.: Gerichlsgeb’ (11) en *Burgto,■ (12). In het Zuidemde van de Altstadt: *Dom (0)7 m. prachtige voorha derPrv66 100^6 l°rens’ (°°k inw- van den Dom is zeer beziensw ) Naast den Dom, ten Noorden van den Mühlenteich, het * Museum ' 7„rHaü-fVelerl^aar