HANDBOEK VOOR 1 COMMISSÏVRISSEN, \ AANDEELHOUDERS / PANDBRIEF- X BEHOUDERS VAN \ HUPOTHEEKBANKEN. LEERBOEKvoor | CANDIDA.TEN DER / • PRACTyK-» ACCOUNTANTS- J IEN M. O ■ EXAMENS .1 MATEN IvLEERAAR BOEKHOUDEN M.O. A h et . H y POT H EEKBAN KÉBEDRyF In z5nË I llboekhoudingi IKU.MI URB'Atv. Lik H,yPc>\ HET HYPOTHEEKBANKBEDRIJF EN ZIJNE BOEKHOUDING. HANDBOEK VOOR DIRECTIES, COMMISSARISSEN, AANDEELHOUDERS EN PANDBRIEFHOUDERS VAN HYPOTHEEKBANKEN. LEERBOEK VOOR CANDIDATEN DER PRACTIJK-, ACCOUNTANTSEN M. O. EXAMENS DOOR B. MATEN, LEERAAR BOEKHOUDEN M.O. UTRECHT J. W. EBERT AMSTERDAM 1916. Het Hypotheekbankbedrijf en zijne Boekhouding MEIJER’S Boek- en Handelsdrukkerij – Wormerveer. VOORBERICHT. Eene veeljarige werkzaamheid bij het notariaat, gevolgd door eene langdurige werkkring aan eene hypotheekbank, brachten mij van twee zijden met het hypotheekbankbedrijf in nauwe aanraking. Dit was voor mij eene aanleiding, eene beschrijving van het bedrijf en zijne boekhouding te geven, waarbij ik de gelegenheid had, wat de boekhouding betreft, aanwijzingen te geven, die mij inde praktijk doeltreffend zijn gebleken, en tevens enkele onderwerpen te bespreken, die tot dusver niet of onvolledig waren behandeld. Ik vlei mij, hierdoor te hebben bijgedragen tot het verkrijgen van juiste inzichten. B. MATEN. Utrecht, December 1915. HOOFDSTUK I. De oprichting eener Hypotheekbank. Het ontstaan der hypotheekbanken (blz. 1). Intrede van het hypotheekbank wezen in Nederland (blz. 1). Wat is eene hypotheekbank? (blz. 1). Wat is hypotheek? (blz. 1). Art. 1208 B. W. (blz. 1). De oprichting der bank (blz. 2). Commissarissen (blz. 2). Raad van Toezicht of Raad van Beheer (blz. 2). Koninklijke Bewilliging op het ontwerp der acte van oprichting of op de acte van oprichting zelve (blz. 2 en 3). Eerste werkzaamheden na de oprichting (blz. 3). Minimum storting op het aandeelenkapitaal (blz. 3). Aandeelenregister (blz. 3). Model aandeelenregister (blz. 3). Overdracht van aandeelen (blz. 4). Model acte van cessie (blz. 4). Volstorting van het aandeelenkapitaal (blz. 5). Belegging in effecten vaneen deel van het aandeelenkapitaal (blz. 5). Model Statuten (blz. 5). De Hypotheken. De aanvraag om hypotheek (blz. 17). Model aanvraagformulier (blz. 18). Register voor aanvragen (blz. 21). Register voor taxatiekosten en provisies (blz. 21). Schatting der onderpanden (blz. 21). Model register voor aanvragen (blz. 22). Model register voor taxatiekosten en provisies (blz. 22). Register van schatters (blz. 24). Verslag der schatters (blz. 24). Informatie naar den aanvrager (blz. 24). In behandeling nemen der aanvraag (blz. 24). Gedeeltelijke inhouding (blz. 25). Nota van afrekening bij het sluiten eener hypotheek (blz. 25). Toestaan der leening en passeeren der INHOUD. INHOUD. hypotheekacte (blz. 25). De minuut der hypotheekacte (blz. 26). De grosse (blz. 26). Toelichting op ’t formulier voor de hypotheekacte (blz. 26). De uitdrukking „een goed huisvader” (blz. 26). Model Taxatieverslag (blz. 27). Model nota van afrekening (bl. 31). Model acte van inhouding (blz. 32). Model hypotheekacte (blz. 34). Model borderel van inschrijving (blz. 41). Model verklaring naar aanleiding van art. 297 W. v. K. (blz. 44). Model verklaring van ontvangst der gelden af te geven door den notaris (blz. 45). Model verkorte inhoud hypotheekacte (blz. 46). Het verhaal van voorgeschoten premie (blz. 47). Verzekering van het hypothecair belang (blz. 47). Over te leggen stukken bij de grosse der hypotheekacte (blz. 48). De staat van hypothecaire inschrijving (blz. 48). Inhoud en inschrijving der borderellen ten hypotheekkantore (blz. 48). Het kadastraal extract met filiatie (blz. 48). Model acte van inpandgeving der uitkeering wegens brandschade (blz. 49). De polis van brandverzekering (blz. 51). De eigendomsbewijzen (blz. 51). Bewaring der aanvragen en grossen met bijlagen (blz. 51). Hypothekenregister (blz. 51). Model hypothekenregister (blz. 52). Verdeeling der hypotheken in hypotheken zonder verplichte periodieke aflossingen en met verplichte periodieke aflossingen (blz. 53). Annuiteiten (blz. 53). Het splitsen der annuiteiten (blz. 53). Splitsboek (blz. 53). Gedeeltelijke aflossing der hypotheken (blz. 54). Algeheele aflossing der hypotheken (blz. 54). Verkoop krachtens art. 1223 B. W. (Executoriale Verkoop) (blz. 54). Inkoop van het onderpand door de Bank (blz. 55). Boeking van het verlies (blz. 55). Art. 1433 B. W. (blz. 56). Inkoop van het onderpand dooreen Stroppenmaatschappij (blz. 56). Faillissement van den debiteur (blz. 56). Verkoop van het onderpand door den le hypotheekhouder (blz. 57). Art. 57 en 59 faill. wet (blz. 57). Opeisching der vordering bij deurwaardersexploit (blz. 57). Uitkeering door de bank van het voordeelig saldo aan den curator (blz. 57). Verkoop van het onderpand door den curator in het faillissement (blz. 57). Art, 174 en 58 faill. wet (blz. 58). Eerste en tweede hypotheek (blz. 59). Nota van afrekening (blz. 59). Kwitantie op de grosse, in verband met art. 7 der Zegelwet (blz. 59). Algeheele doorhaling der hypothecaire inschrijving (blz. 59). Acte van roiement (blz. 59). Model nota van afrekening (blz. 60). Doorhaling met en zonder afstand van hypotheekrecht (blz. 62). Gedeeltelijke doorhaling der hypothecaire inschrijving (blz. 62). Register voor acten van roiement (blz. 62). Continuatie der leening (blz. 62). Model register voor acten van roiement (blz. 63). Model acte continnatie der geldleening (blz. 65). De Pandbrieven. Pandbrievenuitgifte (blz. 67). Aanvraag beursnoteering (blz. 67). De naam „Pandbrieven” (blz. 67). Art. 1177 B. W. (blz. 68). Oordeel van Mr. H. G. F. Christmann over de benaming „pandbrieven” (blz. 68). Ruiling van pandbrieven (blz. 70). Overeenkomsten gesloten met Trustmaatschappijen (blz. 70). Spaarpandbrieven (blz. 71). Pandbrievenregister (blz. 72). Model pandbrievenregister (blz. 73). Model register voor ingekochte pandbrieven (blz. 74). Model verkoopnota pandbrieven (blz. 75). Model inkoopnota pandbrieven (blz. 76). Register voor ingekochte pandbrieven (blz. 77). Vervaldagen der coupons in verband met de betaaldagen van rente en aflossingen (blz. 77). Couponplakboek (blz. 77). Couponboek (blz. 77). Model couponboek (blz. 78). Dividendenboek (blz. 79). Uitloting van pandbrieven (blz. 79). Statistische cijfers (blz. 80). HOOFDSTUK 11. De Boekhouding. Hel rekeningensysteem. Tabellarische inrichting (blz. 82). Boeken, kaartsysteem (blz. 82). Verdeeling der boeken (blz. 83) Het Memoriaal (blz. 83). Rekeningen, die bij de oprichting der bank ontstaan (blz. 83). Agio en disagio (koersverschillen op aandeelen) (blz. 84). Oprichtingskosten (blz. 84) Het creëeren van pandbrieven (blz. 85). Het Pandbrieven-Verkoopboek (blz. 86). Het Pandbrieven-Inkoopboek (blz. 88). Model tabellarisch Pandbrieven-Verkoopboek (blz. 88). Model tabellarisch Pandbrieven-Inkoopboek (blz. 88). Controle op het bedrag der circuleerende pandbrieven (blz. 90). Gesloten-Hypothekenboek (blz. 91). Vooruitbetaling van rente (blz. 91). Renten- en Aflossingenboek (blz. 92). Het boeken der renten en aflossingen (blz. 92) Model tabellarisch INHOUD. INHOUD. Gesloten Hypothekenboek (blz. 92). Model tabellarisch Rentenen Aflossingenboek (blz. 92). Contröle op het bedrag der uitstaande hypotheken (blz. 92). Overzicht van de renten en aflossingen (blz. 93). Het Kladkasboek (blz. 93). Afboeking der renten en aflossingen (blz. 94). Wijze van betaling der renten en aflossingen (blz. 94). Boete (blz. 94). Het Kasboek (blz. 95). Model tabellarisch Kasboek (blz. 96). Het gebruik der rekeningen Pandbriefdebiteuren, Hypotheekdebiteuren en Crediteuren (blz. 97). Journaalposten (blz. 98). Balansboek (blz. 98). Inventarisboek (blz. 98). Proefbalansenboek (blz. 99). Kassiersboek (blz. 99). Het gebruik van de rekeningen Aandeelenkapitaal (blz. 99). Maatschappelijk kapitaal (blz. 99). Ongeplaatste aandeelen (blz. 99). Aandeelen in portefeuille (blz. 99). Aandeelhouders nog te storten (blz. 100). Agio en disagio op aandeelen, koersverschillen op aandeelen (blz. 100). Oprichtingskosten (blz. 100). Pandbrieven (blz. 100). Pandbrieven in portefeuille (blz. 100). Ingekochte pandbrieven (blz. 100). Uitgelote pandbrieven (blz. 100). Pandbriefdebiteuren (blz. 100). Agio en disagio op pandbrieven, koersverschillen op pandbrieven (blz. 101). Intrest pandbrieven (blz. 101). —Provisie pandbrieven (blz. 101). Zegels pandbrieven (blz. 101). Hypotheken (geldleeningen) (blz. 101). Intrest hypotheken (blz. 101). Annuïteiten (blz. 101). Administratiekosten (blz. 103) Intrest (blz. 103). Provisie hypotheken (blz. 103) Vergoeding voor vervroegde aflossing (blz. 103). Hypotheek-debiteuren (blz. 103). Depot van hypotheekdebiteuren (blz. 103). Taxatiekosten (blz. 103). Crediteuren (blz. 104). Dividenden (blz. 104). Coupons (blz. 104) Ingekochte onderpanden (blz. 104). Exploitatie ingekochte onderpanden (blz. 104). Reserve (blz. 104). Reserve voor premiën op uitgelote pandbrieven (blz. 104). Belegd reservefonds (blz. 104). Afschrijving (blz. 105). Reserve tot uitloting van pandbrieven (blz. 105). Reserve tot uitloting van obligaties (blz. 106). Prolongatie u/g. (blz. 106). Prolongatie o/g. (blz. 106). Effecten (blz. 107). Meubilair, Materieel (blz. 107). Kantoorgebouw (blz. 107). Wettelijke voorschriften omtrent balans en jaarverslag (blz. 107). Publicatie Balans en Winst- en Verliesrekening (blz. 107). Jaarverslagen (blz. 108). Accountants-controle (blz. 109). Publicatie van de lijst van aandeelhouders (blz. 109). De Vereeniging van Directeuren van Hypotheekbanken, op welk INHOUD. gebied zij zich bewoog en wat sedert haar bestaan door haar werd ondernomen en tot stand gebracht (blz. 110). Vraagstukken van praktijkexamens, accountantsexamens, examens boekhouden M. O. en andere, (blz. 116). Vragen van de praktijkexamens van mondelinge M.O. en accountantsexamens (blz. 132). Het ontstaan der hypotheekbanken dateert uit den tijd van Frederik de Groote, die omstreeks 1770 het initiatief nam tot vorming van eene vereeniging van Silesische grondeigenaars, die op haren naam hypotheken liet inschrijven op de goederen harer leden, en tot het bedrag der gezamenlijke hypotheken pandbrieven uitgaf, ten einde met de daarvoor verkregen gelden, dein finantiëele moeilijkheden verkeerende grondeigenaars te helpen. In ons land deed het hypotheekbankwezen inden vorm eener Naamlooze Vennootschap hare intrede, door de oprichting der Nationale Hypotheekbank te Amsterdam op 6 Mei 1861. De tweede hypotheekbank werd opgericht in 1864, en thans telt Nederland 50 binnenlands en 27 buitenlands werkende hypotheekbanken. Onder eene hypotheekbank verstaat men eene credietinstelling, meestal inden vorm eener Naamlooze Vennootschap, die zich ten doel stelt, gelden op te nemen tegen uitgifte van schuldbekentenissen op naam of aan toonder, die pandbrieven, hypotheekbrieven, of grondbrieven genoemd worden, ten einde de op deze wijze verkregen gelden weer onder hypothecair verband uitte leenen. Zij is dus tusschenpersoon tusschen het geldbeleggend publiek en hen, die onder hypothecair verband gelden ter leen vragen. Wat een hypotheek is, zegt art. 1208 B. W., n.1.: Onderzetting of hypotheek is een zakelijk recht op onroerende zaken, strekkende om daaraan de voldoening eener verbintenis te verhalen, m. a. w.: door de vestiging vaneen hypothecair verband, verkrijgt de schuldeischer het recht, om bij niet nakoming der voorwaarden, waarop de geldleening is aangegaan, het speciaal HOOFDSTUK I. Het ontstaan der Hypotheekbanken. aangeduide onroerend goed te doen verkoopen, ten einde uit de opbrengst de geleende geldsom met de rente en de gemaakte onkosten te verhalen. De voordeelen van geld leenen van eene hypotheekbank boven dat vaneen particulier, bestaan in eene gemakkelijker regeling omtrent de wijze van aflossing der hoofdsom, alsmede van den duur der leening. De meeste particulieren wenschen eene rustige belegging van hunne beschikbare middelen en willen niet telkens lastig gevallen worden met kleine aflossingen, die bezwaarlijk opnieuw belegd kunnen worden. Ook zijn particulieren gewoonlijk niet bereid, gelden op langen termijn uitte leenen. Deze bezwaren bestaan bij eene hypotheekbank niet. Wanneer de omstandigheden het toelaten, kan de geldnemer bij het sluiten der leening in hoofdzaak zelf de grootte der aflossingen en den duur der leening vaststellen, terwijl voor het geval, dat bij het verstrijken van den duur der leening de hoofdsom nog niet geheel afgelost mocht zijn, tegen betaling van eene continuatieprovisie, de gelegenheid geopend wordt, om zonder inde kosten van eene nieuwe hypotheekacte te vervallen, den duur der leening te verlengen. Ook is het een bekend feit, dat vele personen liever gelden van eene hypotheekbank dan vaneen particulier leenen, omdat zij zich hierdoor niet aan een bepaald persoon gebonden gevoelen. DE OPRICHTING DER BANK. De oprichting der Bank heeft op de volgende wijze plaats: Eenige kapitaalkrachtige personen plaatsen de aandeelen onder hunne relaties en stellen zich verder in verbinding met een tien- a vijftiental invloedrijke of inde finantiëele wereld welbekende personen, om als Commissarissen der hypotheekbank op te treden. Deze Commissarissen benoemen uit hun midden weer eenen Raad van Toezicht of Raad van Beheer. Van beide Colleges zijnde werkkring en de bevoegdheid in de Statuten aangegeven. Zoodra het gewenschte aantal series van het aandeelenkapitaal is geplaatst, wordt de acte van oprichting, op het ontwerp, waarvan vooraf de Koninklijke bewilliging is verkregen, notarieel op straffe van nietigheid verleden. Deze acte, met de Koninklijke bewilliging, moeten ter griffie van de arrondissements-rechtbank van de plaats, waar de Vennootschap is gevestigd, worden ingeschreven, terwijl de oprichting der Naamlooze Vennootschap inde Staatscourant en eender plaatselijke bladen moet worden bekend gemaakt; na vervulling van deze formaliteit kan de bank met hare werkzaamheden eenen aanvang maken. Zonder de formaliteiten van inschrijving en bekendmaking, zouden de bestuurders voor hunne handelingen persoonlijk en solidair aan derden verbonden zijn. Soms wordt eerst de Vennootschap opgericht en op het afschrift der acte van oprichting de Koninklijke bewilliging gevraagd; dit is echter niet gewenscht met het oog op, van wege het departement van Justitie, vereischte wijzigingen. Tot de eerste werkzaamheid behoort het opvragen bij de aandeelhouders der eerste storting op hunne deelname. Deze bedraagt gewoonlijk 10 pCt. van het gemeenschappelijk kapitaal, d. w. z. 10 pCt. op de aandeelen van de uitgegeven series. Eene hypotheekbank dus met een maatschappelijk kapitaal van ƒ 1.000.000.—, verdeeld in 2 series A. en 8., ieder van ƒ 500.000.—, waarvan voorloopig alleen serie A. wordt uitgegeven, zal dus, met het oog op art. 51 Wetboek van Koophandel kunnen volstaan met het vragen eener storting van 10 pCt. van ƒ 500.000. = ƒ 50.000.—. De eerste en verdere stortingen op het aandeelenkapitaal Aandeelen' worden aangeteekend in het Aandeelenregister (model No. 1). register. \ Model No. 1. Aandeel No. 210, groot ƒ 1000.— ten name van: den Heer Johannes Zevenbergen te Maastricht. Datum en jaar DOOR TE Procent Bedrag van storting iqio 3 Januari ... J. van Zevenbergen Maastricht 10 % f zoo.— Overgeschreven op den ten name van: Bewijs van Cessie No. Model No. 2. Zee;el f 0.25 in hoofdsom. Cessie No. De ondergeteekende A. M. Holthuis te Groningen verklaart bij deze de aandeelen inde Gooilandsche Hypotheekbank, gevestigd te Bussum, groot f 1000.—, doch waarop slechts is gestort 10% of f 100.— en van welke aandeelen bewijzen zijn afgegeven onder No. 82. 83 en 84. te hebben verkocht aan den medeondergeteekende W. J. Gushof te Amsterdam, die verklaart, deze aandeelen gekocht te hebben en de bewijzen van aandeel in ontvangst te hebben genomen. De verkooper verklaart den koopprijs te hebben ontvangen. Derhalve machtigen zij, ondergeteekenden, kooper en verkooper, bij deze de Directie der Gooilandsche Hypotheekbank voornoemd, deze eigendomsovergang ingevolge artikel 10 der Statuten aan te teekenen inde boeken van de Gooilandsche Hypotheekbank vermeld. Directie en Commissarissen verklaren na kennisneming van het bovenstaande de heer IV. J. Gushof voornoemd als aandeelhouder aan te nemen en den Heer Holthuis voornoemd, ingevolge het bepaalde bij artikel 43 van het Wetboek van Koophandel te ontslaan van alle verantwoordelijkheid van eventueel verdere stortingen op bovengemelde aandeelen. Door het onderteekenen van deze verklaring neemt de Heer Gushof voornoemd alle verplichtingen, verbonden aan den eigendom van bovengenoemde aandeelen, op zich en verklaart hij het daaromtrent inde Statuten bepaalde wel te kennen. Groningen ■ , 10 September 11)14. Amsterdam De Directie der Gooilandsche Hypotheekbank A. M. Holthuis. (Handteekeningen) W. f. Gushof. Commissaris (Handteekening) Overdracht De overdracht van aandeelen geschiedt door eene verklaring, aandeelen. Acte van Cessie, (model No. 2), geteekend door den aandeelhouder, den verkrijger, de Directie en een lid van den Raad van Toezicht. Deze overdracht (cessie) wordt eveneens aangeteekend in het Aandeelenregister. Ten behoeve van den vorigen aandeelhouder wordt door de bank inde Acte van Cessie verklaard, dat zij met den nieuwen verkrijger genoegen neemt en den vorigen aandeelhouder van alle verantwoordelijkheid voor eventueele verdere stortingen op de overgedragen aandeelen ontslaat. Zonder deze verklaring toch, zou deze, in verband met het bepaalde in art. 43 W. v. K., aansprakelijk blijven. Bij overdracht vaneen niet volgestort aandeel, is de bank niet verplicht, den vorigen aandeelhouder te dechargeeren; immers, ’tkan der Directie soms lang niet onverschillig zijn, of ze A., dan wel 8., als debiteur voor het bedrag der volstorting heeft. Met uitzondering vaneen negental, is bij geen onzer Nederlandsche hypotheekbanken het aandeelenkapitaal volgestort. Dit is trouwens ook niet noodig; het doel der bank is, met de gelden te werken, verkregen door de uitgifte van pandbrieven. De eerste storting op het aandeelenkapitaal dient dan ook ter voorziening inde eerste behoefte aan kasgeld, zoolang er nog geen pandbrieven zijn uitgegeven. Het overblijvende van deze eerste storting wordt dan öf op hypotheek uitgezet, öf in effecten belegd, om met de onopgevraagde 90 pCt. van het aandeelenkapitaal als waarborg voor de pandbriefhouders te dienen. De statuten eener hypotheekbank bevatten de voorschriften, welke als leiddraad dienen bij het besturen der bank. Hieronder volgen de statuten eener bestaande hypotheekbank. STATUTEN VAN DE NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP HYPOTHEEKBANK gevestigd, te ALGEMEENE BEPALINGEN. Artikel I. De vennootschap draagt den naam van „ Hypotheekbank” en heeft ten doel: Het uitleenen van gelden onder hypothecair verband op onroerende zaken binnen het Rijk in Europa gelegen, waarvoor pandbrieven worden uitgegeven; een en ander op de wijze als nader in deze Statuten omschreven. Art. 2. De vennootschaij is gevestigd te Art. 3. De vennootschap is opgericht voor den tijd van honderd jaar, ingaande op den dag waarop de Koninklijke bewilliging zal zijn verleend met in achtneming van art. 51 W. v. K. Art. 4. Alle bij de Statuten voorgeschreven aankondigingen geschieden door advertentie inde Staatscourant en in minstens twee andere Nederlandsche nieuwsbladen, waarvan een te verschijnend, ter keuze van de Directie en den Raad van Toezicht. De dagteekening, die deze bladen dragen, geldt als aanvang der bij deze Statuten bepaalde termijnen. Art. 5. Het boekjaar loopt van 1 Januari tot 31 December, met uitzondering van het ie boekjaar, dat aan vangt op den datum bedoeld in Art. 3 dezer Statuten en eihdigt op 31 December 19 MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL. Art. 6. Het maatschappelijk kapitaal bedraagt een millioen gulden, verdeeld in duizend aandeelen, ieder groot duizend gulden. Deze aandeelen worden uitgegeven in twee seriën, elk groot / 500.000, waarvan de ie serie bij den aan vang der vennootschap is geplaatst. De 2e serie moet binnen 5 jaar na den datum, bepaald in Art. 3, zijn geplaatst. Ingeval van uitgifte van nieuwe seriën of uitbreiding van het maatschappelijk kapitaal zijnde aandeelhouders, in verhouding tot het getal van ieders aandeelen, bij voorkeur tot deelneming gerechtigd. AANDEELEN. Art. 7. Bij uitgifte worden de bewijzen van aandeel door de Directie en een lid van den Raad van Toezicht onderteekend. De bewijzen van aandeel zullen inhouden: voornaam, naam en woonplaats van den eigenaar, benevens een formulier van overdracht. Zij worden uitgereikt onder een doorloopend nummer. Art. 8. De aandeelen zijn op naam. Slechts zij, die door de Directie, onder goedkeuring van Commissarissen, als zoodanig worden aangenomen, kunnen aandeelhouders van de Bank zijn. Art. 9. Aandeelhouders zijn verplicht bij verandering van domicilie hiervan aan de Bank kennis te geven. Oproepingen en kennisgevingen aan het aan de Bank bekende domicilie hebben tegenover de aandeelhouders verbindende kracht. Het bezit vaneen aandeel houdt van rechtswege in zich de aansluiting tot de Statuten en Reglementen der Bank en tot de besluiten door de in deze Statuten genoemde colleges, ieder binnen den kring harer bevoegdheid genomen. Art. 10. Overgang van aandeelen geschiedt door eene verklaring door den aandeelhouder (of, ingeval van overlijden, door zijn rechtverkrijgenden), den verkrijger, de Directie en een lid van den Raad van Toezicht geteekend. Van dezen overgang zal aanteekening geschieden inde boeken van de Vennootschap. Art. ii. Voor bewijzen van aandeel, die in het ongereede zijn geraakt, kunnen op schriftelijke aanvrage nieuwe bewijzen, dragende het bis-nummer van het vermiste stuk, worden uitgegeven, mits het verlies ten genoege van de Directie en van den Raad van Toezicht blijkt, die bevoegd zijn dergelijke waarborgen te eischen als haar geraden zal voorkomen. Art. 12. Op elk aandeel wordt io°/0 gestort. Verplichting tot verdere stortingen kan slechts door de Algemeene Vergadering van aandeelhouders worden opgelegd. Aandeelhouders, die buiten het rijk wonen, zijn verplicht aan de Directie een gekozen domicilie binnen het Rijk aan te wijzen; zoolang dit niet is geschied, kunnen zij geene rechten in of tegen de vennootschap doen gelden. De namen en woonplaatsen der aandeelhouders worden ineen register, dat in duplo ten kantore van de Bank gehouden wordt, ingeschreven. De vennootschap erkent voor ieder aandeel slechts één eigenaar. Niemand mag eigenaar zijn van meer dan dertig aandeelen. Bij overlijden vaneen aandeelhouder zijnde rechtverkrijgenden verplicht binnen een jaar een nieuwen aandeelhouder ten genoege der Directie en van Commissarissen aan te wijzen; wordt hieraan niet voldaan, dan kan de Directie met machtiging van den Raad van Toezicht het aandeel, zonder dat eenige ingebrekestelling noodig is, voor rekening der bedoelde rechtverkrijgenden in publieke veiling verkoopen en zoo noodig een nieuw stuk met bis-nummer uitgeven, waardoor het oude bewijs van aandeel vervalt. De netto opbrengst komt ten behoeve der rechtverkrijgenden, terwijl het eventueel door den verkoop geleden verlies op hen zal worden verhaald. Aandeelhouders hebben het recht, behoudens goedkeuring van Directie en Raad van Toezicht hunne aandeelen vol te fourneeren. Over het onverplicht gestorte wordt geen dividend uitgekeerd, doch jaarlijks eene rente van 3 o/0 vergoed voor zoover zulks uit de winst mogelijk is. Alle stortingen geschieden ten kantore der vennootschap en worden door de Directie en eender leden van den Raad van Toezicht op het bewijs van aandeel afgeteekend. Verplichte stortingen geschieden binnen 14 dagen na kennisgeving aan aandeelhouders, overeenkomstig art. 4. Zoolang een aandeelhouder in gebreke blijft verplichte stortingen te doen, zal hem geen dividend worden uitgekeerd, doch het bedrag daarvan worden afgeschreven op het door dezen aandeelhouder aan de Bank verschuldigde, onverminderd de bevoegdheid der Bank om het bedrag dezer storting in rechten te vorderen of, om zonder dat eenige ingebrekestelling noodig is, het aandeel voor risico van den in gebreke geblevene, in publieke veiling te verkoopen en zoo noodig een nieuw stuk met bis-nummer uitte geven, waardoor het oude bewijs van aandeel vervalt. Art. 13. Dividenden, die binnen 5 jaar na den vervaldag niet zijn opgevorderd ten kantore van de Bank, vervallen aan het nader in deze Statuten te vermelden reservefonds, tenzij Directie en Raad van Toezicht naar billijkheid anders beslissen. Art. 14. Het dividend wordt vastgesteld inde jaarlijks, uiterlijk inde maand April, te houden Algemeene Vergadering van aandeelhouders, waarin tevens tijd en wijze der betaalbaarstelling zal worden vastgesteld. De Directie kondigt het dividend aan op de wijze als in art. 4 omschreven. BESTUUR. ALGEMEENE BEPALINGEN. Art. 15. De Bank wordt bestuurd door twee directeuren, onder het algemeen toezicht vaneen college van Commissarissen, bestaande uit minstens zeven leden, die aan den Raad van Toezicht, uit minstens drie hunner bestaande, het dagelijksch toezicht opdragen. De Algemeene Vergadering van aandeelhouders benoemt en ontslaat Directeuren en Commissarissen. Art. 16. In afwijking van het in het vorige artikel bepaalde, voor zooveel de benoeming betreft, worden voor de eerste maal benoemd: Art. 17. De Directeuren vertegenwoordigen de vennootschap in en buiten rechten. Zij zijn, behoudens de bepalingen der Statuten, gerechtigd tot alle handelingen, die tot den werkkring der vennootschap behooren. leder der Directeuren moet eigenaar zijn van minstens tien aandeelen, die onvervreemdbaar zijn, zoolang hij deze functie uitoefent. De stukken van de vennootschap uitgaande, houdende verbintenis, overdracht of kwijting, moeten onderteekend worden door twee Directeuren of dooreen Directeur en een lid van den Raad van Toezicht. Alle overige stukken, alsmede kwijtingen voor renten en gedeeltelijke aflossingen van hypothecaire geldleeningen, kunnen door één Directeur onderteekend worden. De werkzaamheden van Directeuren worden door hen onderling geregeld. Zij zorgen, dat de boeken behoorlijk worden bijgehouden. De Directeuren benoemen en ontslaan het kantoorpersoneel. Bij ontstentenis van één of beide Directeuren wordt door den Raad van Toezicht inde tijdelijke vacature voorzien. Art. 18. Directeuren kunnen bij besluit van den Raad van Toezicht worden geschorst. Deze geeft daarvan minstens binnen acht dagen kennis aan het college van Commissarissen. Binnen één maand na de schorsing wordt eene Algemeene Vergadering van aandeelhouders belegd, waarin van de schorsing en de oorzaak, die daartoe aanleiding gaf, wordt kennis gegeven. Die vergadering zal, na verhoor of althans oproeping van den geschorsten Directeur, beslissen of hij moet worden ontslagen of in zijne betrekking gehandhaafd blijven. Bij vacature benoemt de Algemeene Vergadering van aandeelhouders zoo spoedig mogelijk na het ontstaan daarvan, een nieuwen Directeur, uit eene voordracht van hoogstens drie personen, door Commissarissen op te maken, in overleg met den overblijvenden Directeur. COMMISSARISSEN. Art. 19. Commissarissen moeten ieder eigenaar zijn van minstens vijf aandeelen, die onvervreemdbaar zijn, zoolang zij deze functie uitoefenen. Commissarissen stellen voor hunne vergaderingen, zoo noodig ook voor die van den Raad van Toezicht, een reglement vast, waarin ook de vergoeding voor reis- en verblijfkosten en eventueel salaris van de leden van dien Raad worden geregeld. Commissarissen benoemen uit hun midden een Voorzitter en een onder-Voorzitter. DIRECTIE. Art. 20. leder Commissaris heeft ten allen tijde toegang tot het kantoor en recht van inzage inde boeken en bescheiden der Vennootschap, mits in tegenwoordigheid vaneen der Directeuren of vaneen lid van den Raad van Toezicht. Art. 21. Telkenjare, voor het eerst in 19...., treden op de Algemeene Vergadering van aandeelhouders drie Commissarissen en één lid van den Raad van Toezicht af. De aftredenden zijn terstond herkiesbaar. De aftreding wordt volgens rooster geregeld, voor de eerste maal bij loting vast te stellen. Vacaturen, tusschentijds ontstaan, worden aangevuld inde eerstvolgende Algemeene Vergadering van Aandeelhouders. De nieuwbenoemde neemt op den rooster van aftreding de plaats in van zijn voorganger. De benoeming van nieuwe Commissarissen geschiedt na een niet bindende aanbeveling van de overblijvenden. Art. 22. Commissarissen vergaderen zoo dikwijls de Voorzitter of drie der overige leden dit noodig achten. Hunne besluiten worden bij meerderheid van stemmen genomen. De stemmingen geschieden over zaken mondeling, over personen schriftelijk. Een voorstel waarover de stemmen staken, wordt geacht te zijn verworpen. Staken de stemmen bij benoemingen, dan beslist het lot. De Directeuren, tot de vergaderingen opgeroepen, zijn verplicht die bij te wonen. Van elke vergadering worden notulen gehouden; zij worden na afloop van elke vergadering goedgekeurd en onderteekend door den Voorzitter en dengene, die met het houden daarvan belast was, en zullen volledig bewijs opleveren van het in die vergadering verhandelde. Art. 23, Het college van Commissarissen beslist de geschillen tusschen de Directie en den Raad van Toezicht. RAAD VAN TOEZICHT. Art. 24. De leden van den Raad van Toezicht en hunne eventuëele plaatsvervangers worden benoemd door Commissarissen. Art. 25. Behalve de werkzaamheden en handelingen elders bij de statuten aan den Raad van Toezicht opgedragen, is deze belast met het toezicht op het beheer der Directie en dient hij haar van advies in alle aangelegenheden de Vennootschap betreffende. 4e. benoeming, ontslag, belooning van agenten, correspondenten en taxateurs, en vaststelling hunner instructie. se. het vaststellen der salarissen van het kantoorpersoneel der Bank. 6e. het vervreemden, verhuren of bezwaren van eigendommen der Bank en het aankoopen of huren van onroerend goed, alsmede het voorzien in tijdelijke behoefte aan kasgelden. 7e. het beleggen van geld op andere wijze, dan door hypothecaire geldleeningen. Be. het voeren van en berusten in gedingen, het nemen van executoriale maatregelen (het verkoopen van hypothecair verbonden goederen daaronder begrepen) en het treffen van dadingen. 9e. het beleggen van het reservefonds. 10e. het vaststellen van de formulieren door de Vennootschap te bezigen. De medewerking en toestemming van den Raad van Toezicht blijkt uit de mede-onderteekening vaneen der leden van dien Raad. Art. 26. Directeuren of een hunner zijn verplicht de vergaderingen van den Raad van Toezicht bij te wonen, wanneer dat van hen verlangd wordt. Van alle vergaderingen van den Raad van Toezicht worden notulen gehouden. De besluiten worden met meerderheid van stemmen genomen. De Raad van Toezicht vergadert zoo dikwijls eender leden of een der Directeuren dit noodig acht, en met Directeuren eens in iedere maand, ten kantore der Vennootschap, tot onderzoek en vergelijk der boeken en bescheiden en tot nazien der kas. Tot het houden eener vergadering wordt de tegenwoordigheid van minstens twee leden van den Raad of hun plaatsvervangers vereischt. BALANS EN WINST- EN VERLIESREKENING. Art. 27. De boeken worden op den een en dertigsten December van ieder jaar afgesloten met inachtneming van het bepaalde in Art. 5. De Directie maakt, in overleg met den Raad van Toezicht, eene Balans en Winsten Verliesrekening op, die vóór 15 Maart inde Vergadering van Commissarissen moet worden ingediend. Aan de goedkeuring van dien Raad zijn onderworpen de besluiten der Directie tot: ie. het toestaan van aangevraagde hypothecaire geldleeningen en de vaststelling der voorwaarden daarvan. 2e. het geven van toestemming tot geheele of gedeeltelijke doorhaling van hypothecaire inschrijvingen. 3e. het vaststellen van de voorwaarden en den koers van uitgifte van de pandbrieven. Art. 28. Na voorloopige goedkeuring door het College van Commissarissen worden Balans en Winst- en Verliesrekening aan het oordeel der aandeelhouders onderworpen in eene uiterlijk inde maand April te houden Algemeene Vergadering. Balans en Winst- en Verliesrekening worden gedurende veertien dagen vóór de te houden vergadering ter inzage van alle aandeelhouders ten kantore der Vennootschap nedergelegd, en zal een afdruk daarvan aan de aandeelhouders worden toegezonden. De definitieve goedkeuring geschiedt door de Algemeene Vergadering. ALGEMEENE VERGADERINGEN. Art. 29. De Algemeene Vergaderingen worden gehouden te ter plaatse door den Raad van Toezicht vast te stellen. Alle oproepingen tot de Algemeene Vergaderingen geschieden door de Directie inde bladen in artikel 4 bedoeld door middel van aankondigingen vermeldende: den tijd gedurende welken en de plaats waar de te behandelen onderwerpen ter visie liggen. Verder zal aan de aandeelhouders eene oproeping worden toegezonden, waarin de punten ter behandeling worden opgegeven. Over onderwerpen, niet op het convocatiebiljet vermeld, kan geene beslissing worden genomen. De Voorzitter van het College van Commissarissen leidt de Algemeene Vergaderingen. Directie en Commissarissen brengen inde Algemeene Vergadering verslag uit over den toestand der Bank en de werkzaamheden gedurende het afgeloopen jaar. Het verslag hiervoren bedoeld wordt in afdruk aan aandeelhouders toegezonden. De besluiten der Algemeene Vergaderingen worden genomen bij meerderheid van stemmen. Blanco stemmen worden geacht niet te zijn uitgebracht. Over zaken wordt mondeling gestemd. Bij staking van stemmen over zaken wordt het voorstel geacht te zijn verworpen. Stemming over personen geschiedt met gesloten briefjes. Heeft bij eene eerste stemming niemand de volstrekte meerderheid verkregen, dan heeft er eene herstemming plaats tusschen de beide personen, die het grootste aantal stemmen op zich vereenigden. Staken bij herstemming de stemmen, dan beslist het lot. Hij, die bij eene herstemming het grootste aantal stemmen op zich vereenigt, is gekozen. Deze besluiten zijn verbindend voor alle aandeelhouders. Het stemrecht wordt in dien zin uitgeoefend, dat: i tot 4 aandeelen recht geven op i stem. 5 tot 8 aandeelen recht geven op 2 stemmen. 9 » 12 » » j? » 3 ï> •3 w ïj ') )> 4 v *7 » 20 j? >? » ij 5 » 21 of meer „ „ „ „ 6 „ Tot deelneming aan stemmingen worden alleen aandeelhouders toegelaten, die hunne verplichting tot storting hebben voldaan. Lasthebbers, mits aandeelhouders zijnde en van schriftelijke volmacht voorzien, oefenen met inachtneming van artikel 54, 2e lid van het W. v. K. op gelijke wijze als hunne lastgevers het stemrecht uit. Vertegenwoordiging van aandeelhouders kan geschieden door hunne wettelijke vertegenwoordigers. Als gemachtigde kan één persoon nooit meer dan 6 stemmen uitbrengen. Gehuwde vrouwen kunnen vertegenwoordigd worden door hunne echtgenooten ook al zijn deze laatsten geen aandeelhouders mits voorzien vaneen schriftelijke volmacht. leder houder van pandbrieven tot een gezamenlijk bedrag van f 1000.— of meer heeft het recht de Algemeene Vergadering bij te wonen en heeft daarin eene raadgevende stem. Alle volmachten moeten twee dagen voor de vergaderingen ten kantore van de Bank worden ingeleverd. Van de Algemeene Vergaderingen worden notulen gehouden; zij worden na afloop van elke vergadering goedgekeurd en onderteekend door den Voorzitter en dengene, die met het houden daarvan belast was, en zullen volledig bewijs opleveren van het in die vergadering verhandelde. Art. 30. Buitengewone Algemeene Vergaderingen van aandeelhouders worden gehouden, wanneer het College van Commissarissen die noodig acht, of wanneer de Raad van Toezicht, de Directie of aandeelhonders de laatsten gezamenlijk minstens 1/3 van het geplaatste aandeelen-kapitaal vertegenwoordigende dit met opgave van redenen en te behandelen punten schriftelijk aan den Voorzitter van Commissarissen verzoeken. Zulk eene vergadering moet plaats hebben binnen een maand nadat de schriftelijke aanvraag daartoe bij den Voorzitter van Commissarissen is ingekomen. WINSTVERDEELING. Art. 31. De winst, die blijkens de winst- en verliesrekening in eenig jaar is gemaakt, zal worden verdeeld als volgt: Primo verkrijgen de aandeelhouders 4 % van het verplicht gestorte kapitaal. Secundo ontvangt de reserve 15 °/0 van het alsdan resteerende winstcijfer, waarna het overschietende der winst verdeeld wordt als volgt: ie. 40 °/o aan aandeelhouders. 2e. 15 % aan reserve. 3e. 20 % aan Directie. 4e. io°/g aan Commissarissen met uitzondering van hen, die tevens leden zijn van den Raad van Toezicht. se. 15 % aan den Raad van Toezicht. De Algemeene Vergadering van Aandeelhouders kan op voorstel van het College van Commissarissen van het winstaandeel, dat bij toepassing van dit artikel voor aandeelhouders beschikbaar is, een gedeelte reserveeren. ten einde inde bij artikel 32 bedoelde reservekas te worden gestort. RESERVEFONDS. Art. 32. Het reservefonds dient tot dekking van buitengewone verliezen. Het wordt afzonderlijk beheerd en de rente, die het afwerpt, wordt bij het kapitaal der reserve gevoegd. De belegging van de reserve geschiedt door de Directie behoudens goedkeuring van den Raad van Toezicht. Zoodra en zoolang het reservefonds 20 % van het geheele maatschappelijk kapitaal bedraagt, zal de Algemeene Vergadering van aandeelhouders aan het voor het reservefonds bestemde percentage van de winst een andere bestemming kunnen geven, waarna het vrijgekomen gedeelte der winst ingevolge deze bepaling zal worden verdeeld alsvolgt: 50 °/0 Aandeelhouders. 30 % Directie. 10 % Commissarissen, met uitzondering van hen, die tevens leden zijn van den Raad van Toezicht. 10% Raad van Toezicht. HYPOTHEKEN. Art. 33. Gelden mogen door de Vennootschap alleen ter leen verstrekt worden onder eerste hypothecair verband op onroerende zaken binnen het Rijk in Europa. Slechts dan zal verder hypothecair verband geoorloofd zijn, wanneer dit tot dekking of meerdere zekerheid vaneen reeds bestaande vordering kan dienen, of wanneer op het aangeboden onderpand reeds hypotheek ten behoeve der Vennootschap is gevestigd. Het bedrag van de onder hypotheek te verstrekken gelden wordt door de Directie onder goedkeuring van den Ra d van Toezicht bepaald en mag niet meer bedragen dan 2/3 der geschatte waarde van het onderpand, behoudens afwijking tot een maximum van 75 % in bijzondere gevallen, ter beoordeeling van den Raad van Toezicht. Bij de schatting worden niet medegerekend: te veld staande gewassen, kunstwerken, die aan beschadiging of waardevermindering blootstaan, Art 34. Tot onderpand worden niet aangenomen: a, Lage venen en goederen, die door hunne bestemming, ligging, grootte, constructie, of daarop klevende erfdienstbaarheden of andere bezwarende lasten, niet of moeielijk kunnen worden vervreemd; b. onroerende goederen, die aan meer dan één persoon toebehooren of waarvan het vruchtgebruik aan een ander toebehoort, tenzij met toestemming van alle rechthebbenden. Art. 35. Door of vanwege de Directie wordt voortdurend nagegaan, of de waarde der onroerende goederen, ten behoeve der Vennootschap verbonden, in waarde vermindert. Directeuren hebben ten allen tijde het recht de verbonden goederen te doen herschatten door deskundigen, door hen te benoemen, zooals in art. 25 is bepaald. PANDBRIEVEN. Art. 36. De krachtens artikel 1 uitgegeven pandbrieven zijn gewaarborgd door al de hypothecaire en andere vorderingen, het kapitaal en de reservekas der Bank. Hun gezamenlijk bedrag wordt door den Raad van Toezicht zooveel mogelijk steeds gelijk gehouden aan het gezamenlijk bedrag der aangegane hypothecaire geldleeningen, en mag het tienvoud van het geplaatst aandeelenkapitaal niet overtreffen. Art. 37. Zij luiden aan toonder, doch kunnen op naam worden gesteld. Zij zijn groot f 1000.— doch kunnen in onderdeden van ƒ 500.— ƒ 100.— en ƒ 50-— worden gesplitst. Onderdeelen van hetzelfde nommer worden onderscheiden door eene letter. Van het uitgeven der pandbrieven zal procesverbaal worden opgemaakt ineen daarvoor bestemd register, hetwelk dezelfde onderteekeningen dragen zal als de daarin omschreven pandbrieven. Zij worden voor elke serie afzonderlijk en doorloopend genummerd en dooreen der leden van den Raad van Toezicht en beide Directeuren geteekend. Bij ontstentenis vaneen der Directeuren dooreen tweede lid van den Raad van Toezicht. Zij geven eene vaste rente. Art. 38. Voor het bedrag waarmede de aflossingen in eenig boekjaar de be- werktuigen, gereedschappen en al hetgeen als een tijdelijke of industrieele waarde van goed mag worden beschouwd. Van bosschen en boomgaarden blijft het opgaand geboomte mede buiten rekening. leggingen overschrijden, moeten pandbrieven worden ingetrokken, hetgeen geschiedt door uitloting of inkoop, ter keuze von het College van Commissarissen. De dag der uitloting wordt minstens acht dagen te voren aangekondigd; bij die uitloting kunnen de aandeelhouders en pandbriefhouders tegenwoordig zijn. Het getal en het bedrag der geamortiseerde pandbrieven wordt minstens eenmaal ’sjaars publiek gemaakt. Bij de pandbrieven van ƒ 1000.— en ƒ 500. worden halfjaarlijksche, bij die van ƒ 100.— en f 50. jaarlijksche couponbewijzen afgegeven. Art. 39. Coupons, die niet binnen vijf jaren en pandbrieven, die niet binnen dertig jaren nadat zij invorderbaar zijn geworden, ter voldoening zijn aangeboden, vervallen aan de Bank, tenzij de Raad van Toezicht daaromtrent anders beslist. Art. 40. Ten opzichte van vermiste of in het ongereede geraakte pandbrieven of talons zijn dezelfde bepalingen van toepassing als ten aanzien van aandeelen vermeld. SLOTBEPALINGEN. Art. 41. Vijf jaar voor het einde der Vennootschap wordt door de Algemeene Vergadering, behoudens de Koninklijke bewilliging, voor zoover die alsdan vereischt wordt, omtrent hare voortzetting besloten. Art. 42. De Vergadering van aandeelhouders is, behoudens Koninklijke bewilliging, voor zooverre die alsdan vereischt wordt, bevoegd wijziging in deze Statuten te brengen of de vennootschap te ontbinden. Ingeval er een besluit tot wijziging in deze Statuten moet worden genomen of bij behandeling vaneen voorstel tot liquidatie, wordt de tegenwoordigheid of vertegenwoordiging gevorderd van ten minste 2/3 van het getal aandeelhouders, vertegenwoordigende ten minste 2/8 van het uitgegeven maatschappelijk kapitaal. Mocht in dit geval het vereischte getal aandeelhouders niet aanwezig zijn, of door hen niet het vereischte deel van het maatschappelijk kapitaal zijn vertegenwoordigd, dan wordt binnen vier weken eene tweede vergadering gehouden, die met de dan aanwezige aandeelhouders of vertegenwoordigers de onderwerpen behandelt en beslist. Nieuwe onderwerpen worden in die tweede vergadering niet ter tafel gebracht. Wanneer de vennootschap om eenigerlei reden wordt ontbonden, blijft zij als vennootschap in liquidatie bestaan, totdat de liquidatie geheel is afgeloopen. Vanaf het oogenblik der ontbinding worden geen nieuwe hypothecaire geldleeningen gesloten. Voor het overige blijven alle bepalingen dezer Statuten tot aan den afloop der liquidatie van kracht. De liquidatie geschiedt door de Directie als Commissie van Liquidatie, onder toezicht van het college van Commissarissen, namens aandeelhouders en van eene Commissie van 3 leden, benoemd uit en door houders van pandbrieven, opgekomen in eene vergadering, opgeroepen en geleid door den Voorzitter van Commissarissen en aangekondigd als in Artikel 4 bepaald. Aldaar brengen houders van pandbrieven voor elke volle ƒ 1000.— aan pandbrieven, die zij vertegenwoordigen, één stem uit. De Directie, als liquidatrice, geeft verslag en rekening en verantwoording betreffende hare liquidatie aan de algemeene vergadering. De aan de vennootschap toebehoorende waarden worden door zooveel mogelijk in het openbaar verkocht. DE AANVRAAG OM GELD TE LEENEN OP HYPOTHEEK EN HET VERDERE VERLOOP BIJ HET SLUITEN EENER LEENING. De aanvraag eener leening onder hypothecair verband kan Aanvraag om direct bij de bank of ook door tusschenkomst van eenen agent, Hypotheek. eenen makelaar of eenen notaris gedaan worden, waarbij gebruik gemaakt wordt vaneen formulier (model No. 3). De daarin gestelde vragen dienen inde eerste plaats, om de bevoegdheid van den aanvrager tot het sluiten eener hypotheek te kunnen vaststellen, terwijl de overige vragen betrekking hebben op de grootte der leening, de verlangde voorwaarden, alsmede het te verbinden onderpand. De verklaring aan het slot der aanvraag omtrent de betaling der kosten van taxatie en onderzoek is uitdrukkelijk vermeld, omdat vele aanvragers inde meening verkeeren, dat inde gevallen, eene leening niet tot stand komt, ook geen kosten verschuldigd zijn. Dit is natuurlijk onjuist, omdat, al komt eene leening niet tot stand, de bank toch aan hare schatters taxatiekosten zal moeten betalen. Art. 43. Model No. 3. Aanvraag Leening No. 280. No. 813. d.d. 3 Sept. 1915. Gooilandsche Hypotheekbank gevestigd te Bussum. 1. Naam, voornamen,(voluit geschreven) I. Johan Schoonhoven Leeftijd, 30 jaar Beroep en woonplaats winkelier van den aanvrager. Utrecht 2. Is de aanvrager gehuwd, zoo ja, met 2. Gehuwd, zonder huwelijksche voorof zonder huwelijksche voorwaarden? waarden en in het laatste geval wanneer en voor welken notaris is de acte verleden ? Is de echtgenoote nog inleven, Ja, Theodora Maas zoo ja, hoe zijn haar naam en voornamen ? Is de aanvrager of zijne echtge- neen noote reeds vroeger gehuwd geweest ? Bestaat ter zake van dat vroegere neen huwelijk nog een onverdeelde boedel? 3. Handelt de aanvrager voor zichzelven 3. Ja, voor zich zelven of in hoedanigheid? Zoo dit laatste het geval is, in welke hoedanigheid? 4. Welk bedrag verlangt de aanvrager 4. f 8000.— op hypotheek te leenen? 5. Voor hoelang verlangt hij de leening 5. 10 jaar aan te gaan? 6. Op welken datum wil de aanvrager 6. Zoo spoedig mogelijk de gelden in ontvangst nemen? 7- Hoe wenscht de aanvrager de aflos- 7. In termijnen van f 200 sing te doen geschieden, ineens of per jaar in termijnen? 8. Omschrijving van het onderpand: 8. Huis, erf met tuin a. Aard en bestemming; Winkel- en woonhuis b. Ligging (gemeente, straat en num- Gemeente Utrecht, Bonstraat No. 11 mer, polder); c. Grootte; 7 Are go Centiare d. Kadastrale ligging; Kadaster Sutie C, No. 1204 e. (Ingeval de aanvrage betreft gebouwde eigendommen). Nauwkeurige opgave van het aantal panden. 9. Aan welke rijks- en polderlasten is 9. Grondbelasting het onderpand onderhevig? 10. Is het bezwaard met grondrenten of 10. Neen servituten, zoo ja, met welke? 11. Zijnde gebouwen verzekerd tegen u. Ja brandgevaar ? Bij welke Maatschappij? Mij. „De Nederlanden” van 184S Voor welk bedrag? ƒ 7JOoo. In herbouw of naar innerlijke In herbouw waarde ? 12. Zijnde perceelen reeds met hypothe- 12. Neen caire inschrijvingen bezwaard, zoo ja, tot welk bedrag en ten behoeve van wien? 13. Zijnde goederen verhuurd of ver- 13. Winkel- en woonhuis zijn in pacht, zoo ja, aan wien, voor welken eigen gebruik tijd en voor welke som? 14. a. Heeft de aanvrager de bevoegd- 14. Ja. heid dein onderpand aangeboden goederen te verbinden? b. Bezit de aanvrager nog andere Neen onroerende goederen en zijn die onbezwaard? 15. Op hoeveel schat de aanvrager of 15. / 14000.— een ander, wiens naam hier vermeld wordt, de publieke verkoopwaarde van het goed? 16. Verlangt de aanvrager een Notaris 16. M. Bosch tc Utrecht aan te wijzen tot het passeeren der acte, zoo ja, wien? De ondergeteekende verklaart naar zijn beste weten de bovenstaande vragen te hebben beantwoord en zich te verbinden tot betaling, op eerste aanvrage, van de kosten van taxatie en onderzoek, volgens de opgave van de Bank ook dan wanneer de hypotheek niet tot stand komt. Utrecht, den 1 September 1915. J. Schoonhoven. Bij dif biljet over te leggen: De eigendomsbewijzen. De extracten uit den kadastralen legger, met invulling van kolom 10 (filiatie). De huur of pachtcontracten. De polissen der brandassurantie. En verder alle bescheiden welke tot eene juiste beoordeeling van de waarde der goederen en het eigendomsrecht van den aanvrager noodig zijn. De aangevraagde leening toe te staan tot een bedrag van, Duur Aflossing (Dit staatje wordt ten kantore Rente der Bank na behandeling der Provisie aanvraag inde vergadering van den Raad van Toezicht inge- De Directie: Goedgekeurd, De Raad van Toezicht: Naast dit register kan nog een ander gehouden worden, dat Register voor men het „Register voor Taxatiekosten en Provisies” zou kunnen taxatiekosten noemen. Wij geven hiervan de liniatuur in model No. 5. Zoodra en provisies. eene aanvraag inkomt, dient de bank te weten, wie zich bij het niet tot stand komen der leening tot betaling der taxatiekosten bereid verklaart. De naam van dezen persoon wordt dan in het register opgenomen. Komt de leening tot stand, dan worden de taxatiekosten bij het sluiten der leening afgehouden; inde kolom „Datum van Ontvangst” kan men dan het woord „leening” plaatsen, ten bewijze, dat de taxatiekosten bij het sluiten der leening vereffend zijn. Komt de leening niet tot stand, zoodat de taxatiekosten afzonderlijk betaald worden, dan vult men den datum van ontvangst, in het kasboek voorkomende in. Het tweede gedeelte van het register geeft een overzicht van de uitkeering der taxatiekosten aan de schatters en het aandeel inde sluitingsprovisie der hypotheken aan de agenten die de hypotheken hebben aangebracht. Met sommige schatters en agenten worden respectievelijk de taxatiekosten en de provisies terstond verrekend, bij andere driemaandelijks of halfjaarlijks. Met gebruikmaking van dit register kan men terstond vaststellen, welke posten al of niet verrekend zijn. De datums van verrekening kunnen uit het kasboek worden overgenomen. Komt het der Directie voor, dat de aanvraag kans van slagen Schatting der heeft, dan wordt de aanvraag, vergezeld van al die bescheiden, Onderpanden, welke voor eene juiste schatting van belang kunnen zijn, gezonden aan twee schatters, die met de toestanden van de plaats, waar het aangeboden onderpand gelegen is, bekend zijn. De keuze van goede schatters is zeer moeilijk. Eene eerste vereischte is, dat zij speciaal bekend zijn met den aard van het onderpand. Zoo mogelijk dan kiest men voor huizen en erven in eene groote plaats andere schatters dan voor boerderijen en landerijen op het platte land. Zoodra de aanvraag is ingekomen, wordt deze ingeschreven Register voor in het Register voor Aanvragen, waarvan de liniatuur met Aanvragenmodel No. 4 is aangegeven. Zooals hieruit blijkt, wordt de verkorte inhoud van de aanvraag in het Register voor aanvragen overgenomen. Model No. 4. REGISTER VOOR b£ ' " 2 o . Naam Woonplaats Ten behoeve van o > | Datum. , £ §v a Aflossing. § Aanvrager. Naam Woonplaats u Ql3 « 6 813 Sept. 1 J. Schoonhoven Utrecht J. Schoonhoven Utrecht /8000 10 j. Jaarl. ƒ 200. Model No. 5. REGISTER VOOR TAXATIE~bë ” | O Naam en Woonplaats Taxatiekosten te innen van: Datum § A van den Aanvrager. Naam. Woonplaats. Bedrag- van < Ontvangst. 813 J. Schoonhoven Utrecht J. Schoonhoven Utrecht fl2 2 Sept. 814 C. J. Brouwer Zwolle B. Wijman Zwolle -16 leening. AANVRAGEN. Bruto Aangeno- Aangeno- g3 _ Omschrijving Taxateurs M,aie™ Huur- men of men £ | Aanmerkingen. Onderpand. waarde. waarcje. geweigerd bedrag, j Winkel- en woonhuis te J. Vis, /13500.- Aange- / 8000.- 280 Utrecht, Bonstraat 11, K. Mees nomen, sectie C, No. 1204, groot Utrecht. 1 Are 90 Centiare. KOSTEN EN PROVISIES. Taxateurs ja Da,Um «|| Naam en Woonplaats D“"m opmerkll,Een. Naam en Woonplaats. * 2 betaling. £ Agenten. betaling. J. Vis Utrecht ƒ6 Sept. 25 K. Mees „ 6 „ 25 J. Viehof Zwolle 8- Oct. B Wjjma.ii Zwolle Oct. 3 A. Boks „ 8 „ 1 ) Niettegenstaande eene schatting zeer concientieus is gedaan, is het toch niet onmogelijk, dat bij verkoop een pand minder dan de geschatte waarde opbrengt. De oorzaken hiervan zijn velerlei; wij noemen slechts die gevallen, waarbij gelijktijdig een aantal gelijksoortige panden, b.v. burgerwoonhuizen verkocht worden of dat de trek van het eene stadskwartier zich verplaatst naar een ander. Ook is het een bekend verschijnsel, dat van panden, welke krachtens Art. 1223 B. W. verkocht worden, de opbrengst lager is dan onder gewone omstandigheden verwacht mocht worden. In dergelijke gevallen kan dus den schatters geen verwijt worden gemaakt. Verslag der De schatters brengen van hunne bevindingen een verslag uit Schatters, (zie model No. 6). Wij bevelen eene nauwkeurige lezing van het Verslag ten zeerste aan, waarbij zal blijken, op welke minitueuse wijze het onderzoek naar de waarde van het onderpand plaats heeft. Niet alle onderpanden worden voor een hypothecair verband aangenomen; wij verwijzen hiervoor naar de artikelen 33 lid 4, en 34a der voormelde statuten, welke artikelen ten behoeve der schatters nog eens aan den voet van het taxatieverslag zijn afgedrukt. Na ontvangst van het Verslag der schatters, worden de daarvoor in aanmerking komende gegevens in het Register voor Aanvragen overgenomen, en het Verslag bij de Aanvraag gevoegd. Informatie naar Inmiddels heeft de Directie, zoo noodig, nadere inlichtingen den aanvrager, omtrent den persoon van den toekomstigen debiteur ingewonnen, en ’f in beljande- Het is n.l. niet uitgesloten, dat, hoewel het onderpand volling nemen der doende overwaarde bezit, de verkregen inlichtingen van dien aanvraag. aard zjjnj nje{ wenschelijk is, met den aanvrager in nadere relatie te treden. Op grond hiervan worden dan ook dikwijls aanvragen afgewezen. Register van Eene goed ingerichte hypotheekbank zal dan ook een speciaal Schatters, register aanleggen, waarin aangeteekend worden alle bijzonderheden omtrent hare schatters, voor welke schattingen zij het meest geschikt zijn, of ze bij hunne schattingen hoog of laag zijn aangelegd, en welke ervaringen met hunne schattingen zijn opgedaan. Men kan bijv. vele schattingen gemakkelijk controleeren, wanneer men door verkoop in publieke veiling bekend wordt met de opbrengst van het verbonden onderpand. Is echter de waarde van het aangeboden onderpand voldoende en zijnde inlichtingen omtrent den debiteur gunstig, dan wordt het aangevraagde bedrag, met inachtneming van artikel 33 der Statuten, en onder goedkeuring van den Raad van Toezicht, toegestaan. Hiervan geschiedt aanteekening op de achterzijde van het Aanvraagformulier (model No. 3). Er komen herhaaldelijk aanvragen in met aanbieding van hypotheek op woningen, die nog niet geheel afgebouwd zijn; termijnbetalingen aan aannemers nopen de eigenaren inden regel tot deze vervroegde aanvrage. Om hun echter tegemoet te komen, worden deze aanvragen wel in behandeling genomen, zoodra bijv. de huizen glas- en waterdicht zijn, en dus op verven, behangen, en eenige bijkomende werkzaamheden na, gereed zijn. Ten einde verzekerd te zijn, van eene behoorlijke afwerking der huizen, wordt met den debiteur overeen gekomen, dat de hypotheek voor het volle bedrag gesloten wordt, dus alsof de huizen geheel waren afgewerkt, maar dat van het schuldig erkende bedrag een gedeelte wordt ingehouden, totdat Gedeeltelijke de perceelen geheel gereed zijn. —Op de Nota van Afrekening inhouding, (model No. 7) wordt dan het in te houden bedrag afgetrokken Nota van afreen den debiteur hiervoor eene Acte van Depot afgegeven kening bij slui(model No. 8), waaruit blijkt, dat deze som, bij algeheele vol- fing eenerbypotooiïng, ten genoege van de Directie aan den debiteur zal fheek. worden uitgekeerd. Over het ingehouden bedrag wordt hem voor den duur der inhouding depositorente vergoed. Door deze transactie is de geldnemer zeer gebaat; hoewel zijne perceelen nog niet voltooid waren, kon hij door ééne hypotheek, zij het dan ook in termijnen, het benoodigde geld verkrijgen, waardoor hij veel kosten bespaarde, terwijl de bank niet de minste risico liep. Van het toestaan der geldleening wordt den aanvrager mede- Toesfaan der deeling gedaan; het ingevulde ontwerp der hypotheekacte, leening en pas(model No. 9), vergezeld van 2 borderellen (model No. 10), seeren hypowaarvan er één bestemd is voor ’t hypotheekkantoor, terwijl theekacte. het andere aan de bank, door den hypotheekbewaarder onderteekend, wordt teruggegeven, eene verklaring naar aanleiding van art. 297 Wetboek van Koophandel (model No. 11), eene Nota van Afrekening (model No. 7), eene verklaring ter onderteekening door den notaris (model No. 12) en een verkorte inhoud der hypotheekacte (model No. 13), worden met bege- Toelichting op Bepaling 2. Hoewel sommige hypotheken gesloten worden ’tformulier voor zonder verplichte periodieke aflossingen, is het gebruikelijk, verde hypotheek- plichte halfjaarlijksche of jaarlijksche aflossingen vast te stellen, aMe- terwijl de schuldenaar echter de bevoegdheid heeft, boven de bedongen aflossing nog extra af te lossen; over dit meerdere moet echter gewoonlijk 1 pCt. vergoeding voor vervroegde aflossing betaald worden. Het eischen van deze vergoeding is te motiveeren, wanneer men bedenkt, dat de bank door onverwachte aflossingen in het bezit kan komen van groote bedragen, die ze niet dadelijk weer op hypotheek uitzetten kan. Zij zal dus genoodzaakt zijn, dit geld, dat zij oorspronkelijk van pandbriefhouders leende, tegen 4 of 4V2 pCt., tegen eene lagere rente tijdelijk è deposito te plaatsen. Bepaling 5, bevat eene opsomming der gevallen, waarin de hoofdsom dadelijk opeischbaar wordt; de reden, waarom de bank de leening inde aldaar genoemde gevallen opeischt, is verklaarbaar, aangezien zij anders gevaar zou kunnen loopen, op de eene of andere wijze schade te lijden. De uitdrukking in I, dat het tot onderpand gegeven goed moet worden onderhouden als door „een goed huisvader,” is overgenomen uit art. 831 B. W. In het bijzonder wenschen wijde aandacht te vestigen op de bepalingen, sub 111 genoemd. leidend schrijven naar den aangewezen notaris gezonden, die, na het in gereedheid brengen der noodige stukken, in overleg met de Directie en den geldnemer, het tijdstip van het passeeren der hypotheekacte vaststelt. Na hel passeeren der acte, heeft de afrekening met den debiteur plaats, wien de verkorte inhoud (model No. 13) ter hand gesteld wordt. Ten bewijze, dat het passeeren der acte heeft plaats gehad, zendt de notaris de door hem onderteekende verklaring (model No. 12) aan de bank, waar nu de invulling der laatste kolommen van het Register voor Aanvragen kan plaats hebben. De origineele hypotheekacte (minute genoemd) blijft onder berusting van den notaris, terwijl een afschrift in executorialen vorm, (grosse), met de overige bijlagen, genoemd aan het slot der ontwerphypotheekacte, later aan de bank worden ingezonden. Hoewel enkele der achterstaande formulieren voldoende voor zich zelf spreken, komt het ons toch niet overbodig voor, eenige toelichtingen te geven, voornamelijk op de volgende bepalingen inde ontwerp-hypotheekacte: H. Deskundigen worden opmerkzaam gemaakt er op te letten, of in acht zijn genomen de voorschriften door den Gemeenteraad gegeven, ter uitvoering van art. 3 der Woningwet, zijnde wat betreft nieuwgebouwde of gedeeltelijk vernieuwde woningen art. 3 lid i.litt. a—j, en wat betreft reeds bestaande woningen litt. e—j van dat artikel. Bedoeld artikel luidt: I. Ten aanzien van geheel of voor een gedeelte te vernieuwen of nieuw te bouwen woningen of als woning in gebruik te nemen gebouwen of gedeelten van gebouwen worden door den Gemeenteraad voorschriften vastgesteld betreffende: a. de plaatsing van de gebouwen ten opzichte van den openbaren weg en van elkander; b. het hoogtepeil van den vloer der beneden-woonvertrekken en de hoogte van de gebouwen; c. de afmetingen der ter bewoning in te richten vertrekken en van trappen en portalen; d. privaten; e. beschikbaarheid van drinkwater; f. voorkoming van brandgevaar; g. voorkoming van vochtigheid; h. hechtheid van fundamenten, muren, vloeren, trappen, zolderingen en dak; i. verwijdering van rook, water en vuil; j. toevoer van licht en lucht. 2. Ten aanzien van de vernieuwing vaneen gedeelte eener woning worden alleen die voorschriften van toepassing verklaard, die met het te vernieuwen gedeelte verband houden. 3. Ten aanzien van bestaande, niet onder het eerste lid begrepen woningen worden door den gemeenteraad voorschriften vastgesteld betreffende dein het eerste lid onder e—j vermelde punten. Gooilandsche Hypotheekbank. te BUSSUM. VERSLAG. i) Naam, voornaam en De ondergeteekende !) J. Vis en K. Mees woonplaats van den Utrecht deskundigen. °f 06 door de Directie van bovengenoemde Bank belast met de schatting en het onderzoek omtrent den staat van de hierachter omschreven, ter onderzetting aangeboden goederen, verklaren, na persoonlijke opneming dier goederen en na zich volkomen te hebben overtuigd, dat de onderzochte goederen dezelfde zijn als die ter onderzetting zijn aangeboden, te hebben gedaan de volgende schattingen. Model No. 6. TAXATIEVERSLAQ. EIGENDOM van J. Schoonhoven te Utrecht, Omschrijving der goederen, door vermelding KADASTRALE OMSCHRIJVING. BEDRAG van aard en bestemming. ~ Gemeente, straat, wijk- en huisnummer der Sectie Nummers ! Gro“dgebouwen. H. A. C. belasting. Een winkel- en woonhuis staande te Utrecht aan de Bonstraat No. n, met daarbij behoorend erf en open plaats, kadastraal bekend Gemeente Utrecht C 1204 / go onbekend Zijnde straten, grachten, pleinen behoorlijk gerioleerd, verlicht en bestraat? Ja. Zijn zij gemeente-eigendom of particulier bezit? Gemeente-eigendom. Zijnde panden geheel voltooid? Zoo niet hoeveel moet worden ingehouden? Geheel voltooid er behoeft niets te worden ingehouden. Zijnde perceelen persoonlijk door U ter plaatse opgenomen? Ja. • * • DER . . c -d _____ Verhuurd of met. Zoo ja, £ J Jü*? g | g AANMERKINGEN en Waterschaps- aan wien, voor hoeveel -’S o rS-.'3 if o-*l- VRAGEN. lasten. M § ° .1° £ ° gg _ g o In deze kolom te vermei- Worden dergelijke perden of de perceelen ook be- ceelen in deze buurt in woond zijn en of er in dit publieke veiling coulant geene stadsgedeelte in het alge- uitmun- circa f 13500.— verkocht? meen goed verhuurd wordt. tend. f 1200.— Ja. Het perceel dient gedeeltelijk als winkel, terwijl het • overige gedeelte door den aanvrager zelve bewoond wordt. Alle perceelen inde Kunt ge iets van den omgeving worden goed ver- aanvrager mededeelen? huurd. Staat hij goed bekend? Ja. Heeft hij meer perceelen? Neen. Is U verder iets bekend wat bij deze aanvraag voor ons van belang is. Aanvrager is niet onbemiddeld en is inde toekomst, van zijn vader, nog meerdere middelen te wachten. 1) Hier te vermeiden / 8000— kan worden verstrekt en dat :) geen der gevallen or een aer gevallen bedoeld {n arf 34a der Statuten aanwezig is. aanwezig is btj art.34a ö der Statuten genoemd, en voorts alles wat kan strekken tot eene juiste beoordeelingder waarde van de goederen. En dat de schatting gedaan is, met inachtneming van het bepaalde bij artikel 33 vierde lid der Statuten van voornoemde Bank, naar hunne beste kennis en wetenschap en volgens de tegenwoordige waarde. Gedaan te Utrecht, den 10 September 1915. J. Vis. K. Mees. Bovengemelde Artt. 33 lid 4 en 34a der Stat. luiden: Art. 33 lid 4. Bij de schatting worden niet medegerekend: te veld staande gewassen, kunstwerken, die aan beschadiging of waardevermindering blootstaan, werktuigen, gereedschappen en al hetgeen als een tijdelijke of industrieele waarde van het goed mag worden beschouwd. Van bosschen en boomgaarden blijft het opgaand geboomte mede buiten rekening. Art. 34a. Tot onderpand worden niet aangenomen: a Lage venen en goederen, die door hunne bestemming, ligging, grootte, constructie, of daarop klevende erfdienstbaarheden of andere bezwarende lasten, niet of moeilijk kunnen worden vervreemd. N.B. Volledige invulling van ALLE kolommen wordt dringend aanbevolen. De ondergeteekenden verklaren verder: Dat hun bij het ingesteld onderzoek naar den staat der bovenomschreven goederen gebleken is, dat als eerste hypotheek op vorenstaand onderpand volkomen veilig een bedrag van Model No. 7. Hyp. aanvr. No. 813. Gooilandsche Hypotheekbank te Bussum. Nota van afrekening voor de hypothecaire leening ten laste van den Heer J. SCHOONHOVEN te Utrecht 5 pCt. Geldleening groot ƒ 8000 2lk pCt. provisie ƒ 200 Taxatiekosten n 12 Briefport (en aanteekening) met assurantie en gezegelde borderellen „ 3 „ 215- f 7785 Ingehouden voor afwerking „ Blijft .... ƒ 7785 Zegel f 0.25 in hoofdsom. Acte van Inhouding. De GOOILANDSCHE HYPOTHEEKBANK te Bussum en de Heer C. Jansma te Hilversum, verklaren, dat eerstgenoemde van laatstgenoemde op heden ontvangen heeft de som van twee duizend gulden en zulks als accessoire zekerheid voor de onder hypothecair verband gesloten geldleening van tien duizend gulden, waarvan de acte op heden voor den Notaris C. A. Fonke te Amsterdam verleden is, onder de volgende voorwaarden : Deze zekerheid zal aan den Heer C. Jansma voornoemd, ineens, worden teruggegeven, indien hij door overlegging eener verklaring vaneen door de Gooilandsche Hypotheekbank aan te wijzen maar door de te bekostigen deskundige bewijst, dat de gebouwcw door hem bij bovengenoemde acte ten behoeve der Gooilandsche Hypotheekbank met hypotheek belast, door voltooiing van den aangevangen bouw, sedert heden minstens het opgevraagde deel der accessoire zekerheid in waarde zijn toegenomen. De Gooilandsche Hypotheekbank zal het recht hebben, maar nimmer verplicht zijn, op de accessoire zekerheid Model No. 8. Van de tot accessoire zekerheid gestelde som of het daarvan resteerende gedeelte zullen door de Gooilandsche Hypotheekbank aan den Heer Jansma voornoemd renten verschuldigd zijn, berekend tegeniisys ten honderd in het jaar, verschijnende op dezelfde tijden, waarop de interesten der geldleening verschijnen, in mindering van welke interesten deze renten zullen komen. In duplo geteekend te , den 4 Sept. 1915. * Hilversum, C. Jansma. De Directie: (Handteekeningen). verhaal uitte oefenen, zoolang nog verhaal op de hypotheek mogelijk is. Voor zoover het gestorte bedrag niet met inachtneming der bovenstaande voorwaarden vóór den 31 December 1915 zal zijn opgevraagd, alsmede bij opeischbaar worden der hypothecaire leening, bij verpanding of cessie van de vordering tot terugbetaling der tot accessoire zekerheid gestorte som of het eventueel restant er van, zal de Gooilandsche Hypotheekbank gerechtigd zijn voormeld bedrag te doen strekken in mindering van al het verschuldigde krachtens de voormelde hypothecaire geldleening. Model No. 9. Hypotheekacte. Heden den 16 September 1915. verscheen voor mij Martinus Bosch, Notaris te Utrecht, in tegenwoordigheid der na te noemen getuigen: de Heer Johan Schoonhoven, winkelier wonende te Utrecht, ter eene zijde, en de Heer Cornelis Juttens, candidaat-notaris, als volgens zijne verklaring, mondelinge lasthebber van de Heeren wonende te beiden Directeuren der Naamlooze Vennootschap „Gooilandsche Hypotheekbank” gevestigd te Bussum als zoodanig deze Bank vertegenwoordigende en ten deze door den Raad van Toezicht mondeling gemachtigd, ter andere zijde. De comparant ter eene zijde verklaarde op heden ter leen ontvangen te hebben van en mitsdien wettig schuldig te zijn aan de „Gooilandsche Hypotheekbank”, voornoemd voor welke Bank zulks wordt aangenomen door den comparant ter andere zijde, eene som van acht duizend gulden. De comparanten verklaarden omtrent deze geldleening te zijn overeengekomen: 1. Vermelde hoofdsom of het onafgeloste gedeelte daarvan zal met de alsdan verschuldigde renten en kosten opeisch- en aflosbaar zijn op den 1 Mei 1925. 2. Halfjaarlijks moet worden afgelost eene som van / 100.— voor het eerst den 1 Mei aanstaande vervolgens den 1 November 19/(5 en zoo ieder halfjaar, onverminderd 4. Alle betalingen aan de Bank moeten geschieden in gangbaar Nederlandsch Goudgeld zonder korting of schuldvergelijking ten kantore der Bank of aan haren gemachtigde, tegen kwitantie vaneen der Directeuren van de Bank, zóó, dat al het aan de Bank verschuldigde vrij en zuiver wordt ontvangen. De toerekening van alle betalingen geschiedt het eerst op de kosten, de vergoeding wegens vervroegde aflossing en de boete, vervolgens op de rente en het laatst op de hoofdsom. Bij gebreke van betaling binnen acht dagen na den vervaltijd, verbeurt de schuldenaar zonder voorafgaande ingebrekestelling een half percent van den achterstalligen termijn voor iedere ingegane maand verzuim met een minimum van vijftig cents, onverminderd het verdere recht der Bank wegens het verzuim. 5. De hoofdschuld met de rente en al wat de geldnemer krachtens de bepalingen dezer acte verschuldigd mocht zijn, zal terstond zonder eenige aanmaning opeischbaar zijn: a. wanneer de geldnemer inde nakoming van eenige verplichting, door hem bij deze overeenkomst op zich genomen nalatig is hetgeen hij zal zijn door de enkele daad, het enkel feit of het enkel verloop de bevoegdheid van den schuldenaar op gemelde tijdstippen meer af te lossen hetzij bij ronde sommen van ƒlOO.— of veelvouden daarvan, hetzij het geheele restant van het verschuldigde kapitaal, mits over dat meerdere een percent extra betaald en de Bank daarvan minstens een maand te voren in kennis gesteld wordt. 3. Van voormeld kapitaal of van het per resto verschuldigde zal jaarlijks moeten worden betaald 5 percent rente, verschijnende in twee termijnen, op den eersten Mei en den eersten November van ieder jaar, voor de eerste maal op den eersten Mei negentien honderd zestien over de alsdan verschenen zes maanden; zullende de rente op 1 November aanstaande met f 50. moeten worden voldaan. van eenigen bepaalden termijn, zonder dat hij bij een bevel of soortgelijke acte in gebreke is gesteld; alle tijdsbepalingen worden geacht te zijn gemaakt in het belang van beide partijen; b. ingeval van overlijden, verklaring in staat van faillissement of van curateele, aanvraag tot surséance van betaling of boedelafstand door den geldnemer; c. ingeval het hierna te melden onroerend goed zonder toestemming van de Bank geheel of gedeeltelijk wordt vervreemd, in scheiding komt of geheel of gedeeltelijk tot onteigening is aangewezen, van bestemming veranderd, geamoveerd, uitgekleid, afgegraven of met eenig zakelijk recht of eenigen anderen den eigendom bezwarenden last bezwaard wordt of krachtens eenigen titel in vruchtgebruik of gebruik wordt afgestaan, indien het in executoriaal of conservatoir beslag wordt genomen of bij andere executoriale maatregelen. d. in geval het verbonden goed geheel of ten deele te niet gegaan, in waarde verminderd of zonder schriftelijke toestemming van de Bank verhuurd is, bij aanmerkelijke brandschade aan het verbonden goed, ter beoordeeling van de Bank —, of indien blijkt, dat bij de aanvraag om hypotheek, titels, huurcontracten of gebreken aan het onderpand of inde titels, die van invloed konden zijn op de rechten van de Bank, niet zijn medegedeeld. e. wanneer door Burgemeester en Wethouders der gemeente, waarin het onderpand of een deel daarvan is gelegen, eene desbetreffende aanschrijving is gericht tot den persoon, bedoeld inde artt. 14 en 16 der Woningwet. 6. Bij gedwongen aflossing zal de berekening van het bedrag der aflossing, renten en kosten geschieden zooals voor vrijwillige tusschentijdsche aflossingen hiervoren sub. 2 is omschreven. Tot zekerheid en waarborg voor de betaling van al Een winkel- en woonhuis met erf te Utrecht aan de Bonstraat No. 11 hij het kadaster dier gemeente bekend in Sectie C nommer 1204 groot 1 Are 90 Centiaren. De laatste titel van aankomst is: een acte van verkoop en koop den 10 Januari 1910 voor mij notaris verleden. Verklarende de schuldenaar dat het bij deze verbonden onroerend goed hem in vollen eigendom behoort, niet met eenige hypothecaire of andere verbanden is bezwaard noch uit welke hoofde met eenig verband bezwaard kan worden. Zijnde ter zaken voorschreven tusschen partijen overeengekomen : I. Het tot onderpand gegeven goed moet worden onderhouden als door „een goed huisvader”; het zal zonder schriftelijke toestemming van de Bank niet mogen worden gehuurd. Vooruitbetaling van huurpenningen zal tegenover de Bank niet geldig zijn. 11. Indien de Bank van oordeel is, dat het verbonden goed in waarde verminderd is, zullen partijen voor gemeene kosten opnieuw doen schatten door drie deskundigen, een te benoemen door de Bank, eendoor den schuldenaar en eendoor deze beide benoemde deskundigen. Heeft binnen 14 dagen nadat aan den schuldenaar per aangeteekenden brief is kennis gegeven dat een wat de schuldeischeresse krachtens deze acte heeft en zal hebben te vorderen, daaronder begrepen: a. het op 1400 gulden begroote bedrag der vergoeding wegens vervroegde aflossing, der hierboven bepaalde boete wegens niet tijdige betaling, en van 2 jaar en het loopend jaar renten; b. het op 300 gulden begroote bedrag van de eventueel voor de uitoefening van haar recht gemaakte kosten; wordt bij dezen ten behoeve van de Bankeene eerste hypotheek verleend op het navolgende onbezwaarde goed: schatter door de Bank is benoemd, geen schatting door de andere deskundigen plaats gehad dan is de schuldenaar verplicht met de schatting van de Bank genoegen te nemen, ook in verband met het hiervoren sub. 5d bepaalde. 111. De opstallen moeten ten genoege van de Bank tegen brandschade verzekerd en de polis onder hare berusting zijn; de laatst verschenen assurantie-kwitantie moet bij de eerstvolgende betaling aan de Bank worden vertoond. De Bank is bevoegd het op de polis verschuldigde aan de brandwaarborgmaatschappij te voldoen, of haar belang op eigen naam te doen verzekeren, behoudens verhaal voor kosten en verschotten. In geval van brandschade zullen de assurantie-penningen tot het beloop der inschuld en der verschuldigde renten inde plaats van de onderzetting treden, onverminderd het bepaalde sub. sd. Alle recht en actie uit het verzekerings-contract voortvloeiende, worden bij wijze van subrogatie overgedragen aan de Bank. Het beding, dat in geval van brandschade de assurantiepenningen tot het beloop der inschuld en der verschuldigde renten inde plaats van de onderzetting treden, wordt geacht niet te zijn gemaakt, indien bij een brandschade de schuldenaar zich tegenover de Bank verbindt tot herstel of wederopbouw van het verbonden perceel en de assurantie-penningen met toestemming van de Bank aan deze in pand worden gegeven, totdat de schuldenaar het verbonden perceel naar haar genoegen zal hebben hersteld of weder opgebouwd. In dat geval is de Bank onherroepelijk gemachtigd de assurantie-penningen van den assuradeur te ontvangen en daarvoor kwijting te geven. Alle kosten, welke hetzij direct, hetzij indirect, uit die inpandgeving voortvloeien of daarmede in verband mochten staan, komen voor rekening van den schuldenaar. IV. In geval van willige verkooping van het verbonden Ingeval van verkoop tengevolge van deze bepaling is de schuldenaar, of degene die, krachtens welken titel ook, namens hem bezit verplicht het verbonden goed overeenkomstig de plaatselijke gebruiken te doen bezichtigen en het binnen één maand te ontruimen en ter vrije beschikking van den kooper te stellen. Ten laste van den schuldenaar komen: a. Alle rechten, salarissen en kosten, waartoe deze acte nu of later aanleiding geeft. Voorts alle kosten van beteekening, opzegging en ten uitvoerlegging, ontstaan door verzuim van den schuldenaar; b. Alle belasting, die te eeniger tijd van de hoofdsom of van de rente mocht geheven worden. De Bank is bevoegd het uit dezen hoofde verschuldigde voor te schieten, behoudens verhaal. goed, anders dan tengevolge der na te noemen onherroepelijke machtiging, zal de kooper geen gebruik mogen maken van het recht van zuivering. V Bij gebreke van voldoening der hoofdsom, of van de betaling der verschuldigde renten, zal de Bank, onverminderd haar recht tot verhaal der schuld op elke andere wettige wijze, onherroepelijk zijn gemachtigd om het verbonden goed in het openbaar te doen verkoopen, op zoodanige wijze en voorwaarden, als zij wenschelijk zal achten, daarbij voor zooveel noodig zich uitdrukkelijk voorbehoudende het recht tot ophouding en herveiling van het onderpand of een deel er van; voorts om de koopsom te ontvangen, daarvoor te kwijten, te bepalen dat de kooper zich het bezit van het verkochte zal kunnen verschaffen door de grosse der acte van toewijzing tegen den schuldenaar ten uitvoer te leggen, het goed te leveren en om uit de opbrengst te verhalen zoowel de hoofdsom, als de renten, de kosten en al wat zal blijken aan de Bank verschuldigd te zijn en het restant der kooppenningen aan volgende hypothecaire schuldeischers, naar ieders rang van inschrijving, uitte keeren. Partijen kiezen voor de uitvoering dezer domicilie ten kantore van de Gooilandsche Hypotheekbank te Bussum. De verschenen personen zijn mij Notaris bekend. Waarvan acte enz. Over te leggen stukken: i°. Grosse met borderel van inschrijving; 2°. Staat van hypothecaire inschrijving, bewijzende dat de Bank ter zake voorschreven is eerste hypotheekhoudster; 3°. Kadastraal extract met zoo noodig filiatie, afgegeven na inschrijving; 4°. Polis van brandverzekering met kadastrale omschrijving, benevens de vereischte aanteekening; s°. De eigendomsbewijzen; 6°. De concept-akte. Zegel f o.ij in hoofdsom. Borderel van Inschrijving. De Naamlooze Vennootschap „GOOILANDSCHE HYPOTHEEKBANK”, gevestigd te Bussum, domicilie kiezende te haren kantore en voor zooveel noodig ten Hypotheekkantore te Utrecht, schuldeischeresse Verzoekt: ten laste van den Heer Johan Schoonhoven, winkelier, wonende te Utrecht, schuldenaar krachtens acte van geldleening met hypotheekstelling op den 16 September 1915 voor dente Utrecht gevestigden Notaris M. Bosch verleden. Tot zekerheid: 1. voor de schuldig erkende hoofdsom groot f 8000.—; 2. voor het op f 1400. begroote bedrag der vergoeding wegens vervroegde aflossing, boete wegens niet tijdige betaling en van 2 jaar en het loopend jaar renten; en 3. voor het op f 300.— begroote bedrag van de eventueel voor de uitoefening van haar recht gemaakte kosten. Model No. 10. Onder bepalingen: dat het kapitaal met rente en kosten aflosbaar en opeischbaar zal zijn op den 1 Mei 1925 onverminderd algeheele of gedeeltelijke aflossingen vóór dat tijdstip, hetzij vrijwillig, hetzij ingevolge de bepalingen in gemelde acte van geldleening met hypotheekstelling vervat; dat halfjaarlijks moet worden afgelost eene som van f 100.—, voor het eerst den 1 Mei 1916, vervolgens den 1 November 1916 en zoo vervolgens ieder half jaar; dat van voormeld kapitaal of van het per resto verschuldigde jaarlijks moet worden betaald 5 percent rente, verschijnende in twee termijnen op den eersten Mei en den eersten November van ieder jaar, voor de eerste maal op den eersten Mei 1916 over de alsdan verschenen zes maanden, zullende de rente op 1 November 1915 met f 50.— moeten worden voldaan. Met aanteekening van de navolgende bedingen: 1. Het tot onderpand gegeven goed mag zonder schriftelijke toestemming van de Bank niet worden verhuurd; vooruitbetaling van huurpenningen zal tegenover haar niet geldig zijn. 2. Ingeval van brandschade zullen de assurantiepenningen tot het beloop der inschuld en de verschuldigde renten inde plaats der onderzetting treden. 3. Bij willige verkooping van het verbonden goed, anders dan tengevolge der na te melden onherroepelijke machtiging, zal de kooper geen gebruik mogen maken van het recht van zuivering. 4. Bij gebreke van voldoening der hoofdsom of van de betaling der verschuldigde renten, zal de Bank onherroepelijk zijn gemachtigd om het verbonden goed in het openbaar te doen verkoopen, op zoodanige wijze en voorwaarden, als zij wenschelijk zal achten; voorts om de koopsom te ontvangen, daarvoor te kwijten, Utrecht, den 16 September 1915. Voor de Gooilandsche Hypotheekbank, M. Bosch. Dagregister nommer Ingeschreven ten kantore van hypotheken te den negentienhonderd deel nommer Ontvangen voor recht en salaris de hiernevens gespecificeerde som van De Bewaarder, Recht . . . f Zegel . . . „ Opcenten „ Salaris . . . „ Samen ƒ het goed te leveren en om uit de opbrengst te verhalen, zoowel de hoofdsom, als de renten, de kosten en al wat zal blijken aan de Bank verschuldigd te zijn, daaronder begrepen het bedrag der rentevergoeding en boete. Inschrijving van het recht van Eerste Hypotheek op Een winkel- en woonhuis met erf te Utrecht aan de Bonstraat No. 11, bij het Kadaster dier gemeente bekend in Sectie C nommer 1204, groot 1 Are 90 Centiare. Model No. 11. Verklaring: naar aanleiding van Art. 297 van het Wetboek van Koophandel, overeenkomstig het formulier vastgesteld tusschen de Vereeniging van Directeuren van Hypotheekbanken en eenige Assuradeuren. De ondergeteekende Maatschappij verklaag bij deze: I°. kennisgeving te hebben ontvangen, dat de gebouwd, gelegen Bonstraat huisnr. 11, gemeente Utrecht, kadaster Sectie C nommer 1204 toebehoorende aan den Heer J. Schoonhoven te Utrecht, door de ondergeteekende Maatschappij naar herbouwwaarde met verplichting tot wederopbouw tegen brandschade verzekerd met beding van stilzwijgende vernieuwing voor f 11000.—, blijkens polis d.d. 9 Januari 1910 No. 372415, hypothecair verbonden is aan de Naamlooze Vennootschap „Gooilandsche Hypotheekbank” gevestigd te Bussum, krachtens akte op den 16 September 1915, voor den Notaris M. Bosch te Utrecht verleden, en dat daarbij is gemaakt het bij Art. 297 van het Wetboek van Koophandel omschreven beding; 2°. dat beding, voor zooveel de ondergeteekende Maatschappij betreft, te houden voor aan haar beteekend en de hypothecaire schuldeischeres voor zooveel noodig bij deze uitdrukkelijk te ontslaan van de legale beteekening van dat beding, zijnde tevens daarvan aanteekening geschied inde registers van de ondergeteekende. 's Gravenhage, 18 September 1915. Mij. de Nederlanden van 1845. (Handteekening). Model No. 12. Verklaring: (af te geven door den Notaris). De ondergeteekende M. Bosch, Notaris, wonende te Utrecht, verklaart ontvangen te hebben van de Gooilandsche Hypotheekbank te Bussum, de som van zeven duizend zeven honderd vijf en tachtig gulden tot het tot stand brengen eener leening door gemelde Bank ad acht duizend gulden, aan den Heer J. Schoonhoven te Utrecht, onder verband van eerste hypotheek op het kadastrale perceel der Gemeente Utrecht, Sectie C Nommer 1204, en verbindt zich door deze om bovengemelde som te zullen teruggeven op den 16 December 1915, bijaldien niet vóór dien datum door hem aan gemelde Bank, ten genoege van hare Directie zullen zijn ingeleverd de volgende op de overeengekomen leening betrekking hebbende bescheiden, als: I°. Grosse met borderel van inschrijving; 2°. Staat van hypothecaire inschrijving, bewijzende dat genoemde Bank ter zake voorschreven is eerste hypotheekhoudster; 3°. Kadastraal extract met zoo noodig filiatie; 4°. Polis van brandverzekering met kadastrale omschrijving, benevens de vereischte aanteekening; s°. de eigendomsbewijzen; 6°. de concept-acte. Utrecht, den 16 September 1915. M. Bosch. Zegge f 7785.—. Model No. 13. Verkorte inhoud Hypotheekacte. Gooilandsche Hypotheekbank te BUSSUM. Den 16 September 1915 is ten overstaan van Notaris M. Bosch, gevestigd te Utrecht, gepasseerd eene acte van geldleening met hypotheekstelling ten behoeve van de Gooilandsche Hypotheekbank te Bussum en ten laste van den Heer J. Schoonhoven te Utrecht. De hoofdsom groot f 8000.— of het resteerende gedeelte daarvan moet worden terugbetaald op den 1 Mei 1925. leder half jaar op 1 Mei en 1 November, voor het eerst op 1 Mei 1916, moet worden afgelost een bedrag van f 100.—. Hoogere aflossingen mits met veelvouden van die som, zijn toegestaan, met vergoeding van 1 % over het meerdere. De rente bedraagt 5 °/o 's jaars, te voldoen voor het eerst den 1 November 1915 met f 50.—, en vervolgens halfjaarlijks op den 1 Mei en den 1 November. Alle betalingen moeten geschieden ten kantore van de Bank of ten kantore van haren Agent te Utrecht. Het laatste gedeelte der bovenstaande zinsnede heeft betrekking op het geval, dat eene brandverzekering-maatschappij bl] het eindigen der loopende verzekering deze niet meer wenscht te verlengen, terwijl het om de een of andere reden ook niet mogelijk is, de verbonden gebouwen bij eene andere maat- Verzekering schappij onder te brengen. (Verzekering van het hypothe- van het hypocaire belang). thecair belang, Een ander geval van verzekering van het hypothecair belang is het volgende: lemand verkoopt een perceel, belast met hypotheek. Volgens de veilingsvoorwaarden is het verkochte vanaf het oogenblik van den verkoop voor rekening en risico des koopers. De polis van den verkooper zal dan vervallen terwijl de kooper het gekochte te zijnen name zal doen verzekeren. De hypothecaire schuldeischer zal alsdan zijn belang verzekeren, totdat de aflossing der hypothecaire leening heeft plaats gehad. „Ingeval van brandschade zullen de assurantie-penningen tot het beloop der inschuld en der verschuldigde rente, inde plaats van de onderzetting treden. „Alle recht en actie uit het verzekeringscontract voortvloeiende, worden bij wijze van subrogatie overgedragen aan de bank.” Hiermede wordt bedoeld, dat voor het geval de verzekerde gebouwen door brand vernietigd worden, het recht op de uitkeering der schadevergoeding aan de bank wordt overgedragen, die dan deze uitkeering in mindering kan doen strekken van het hypothecair voorschot. Gewoonlijk worden de verbrande perceelen weer opgebouwd, en dan zou de bank de schadevergoeding weer aan den geldnemer kunnen uitkeeren, waar- „De bank is bevoegd, het op de polis verschuldigde aan de brandwaarborg-maatschappij te voldoen of haar belang op eigen naam te doen verzekeren, behoudens verhaal voor kosten en verschotten.” Het eerste gedeelte dezer zinsnede heeft betrekking op het geval, dat de schuldenaar de brandverzekeringspremie niet betaalt; gewoonlijk doet de assurantie-maatschappij hiervan aan de hypotheekbank, als belanghebbende, mededeeling. Der bank is de bevoegdheid verleend, de achterstallige premie te betalen, ten einde het verbreken van het verzekeringscontract, bij welks instandhouding zij groot belang heeft, te voorkomen. De voorgeschoten premie met eventueele kosten kan zij op den schuldenaar verhalen. door de leening weer tot de vroegere hoogte werd opgevoerd. Practisch is hier niets tegen in te brengen, maar juridisch is deze handeling niet inden haak. We hebben hier n.l. te doen met eene aflossing op eene leening, gedekt dooreen hypothecair verband; wordt nu deze aflossing later opnieuw aan den geldnemer ter leen verstrekt, dan heeft de bank voor dit bedrag geen hypothecair recht op het vroeger verbonden onderpand. Het is daarom, dat de bank de bepaling, dat, ingeval van brandschade de assurantie-penningen zullen treden tot het beloop der inschuld en de verschuldigde renten inde plaats van de onderzetting, heeft laten volgen door eene andere, waarin wordt overeengekomen, dat ingeval de schuldenaar tot herbouw der verbrande perceelen overgaat, de schadevergoeding niet zal geacht worden als (zij het dan ook eene tijdelijke) aflossing op de leening, maar als aan de bank in pand te zijn gegeven, totdat de verbrande perceelen geheel zijn herbouwd. Hierdoor verzekert zich de Bank, dat de schadevergoeding door den schuldenaar op de juiste wijze wordt besteed, en tevens, dat hare vordering voor het geheele bedrag eene hypothecaire vordering blijft. De overeenkomst, waarbij de schuldenaar zich verbindt tot herstel of wederopbouw van het verbondene, en de bank machtigt, om de assurantie-penningen te ontvangen en in pand te houden, totdat het verbonden perceel weer is herbouwd, is hierbij gevoegd. (Model No. 14). Over te leggen Door den notaris moeten, behalve de grosse met borderel stukken. van inschrijving, nog de volgende stukken worden overgelegd: I°. Een staat van hypothecaire inschrijving, bewijzende, dat de bank, terzake voorschreven, eerste hypotheekhoudster is. Deze staat wordt door den hypotheekbewaarder afgegeven; het is eene verklaring, dat alle sedert 1 Januari 1879 bestaan hebbende inschrijvingen (de vóór dien datum bestaan hebbende inschrijvingen zijn nk dien datum bij vernieuwing ingeschreven) op de thans verbonden perceelen zijn doorgehaald en alleen de inschrijving ten behoeve der bank bestaat, terwijl verder een afschrift van het borderel van inschrijving volgt, waarvan de inhoud uit model No. 10 blijkt. Voor de inschrijving der hypotheken op de betrokken hypotheekkantoren, alsmede voor den vorm der inschrijving door borderellen, verwijzen wij naar de artikelen 1224 tot en met 1238 van het Burgerlijk Wetboek. 2°. Het kadastraal extract met zoo noodig filiatie, afgegeven Model No. 14. Zegel f 0.25 in hoofdsom. Akte van inpandgeving der uitkeering wegens brandschade. Ondergeteekenden: De Naamlooze Vennootschap GOOILANDSCHE HYPOTHEEKBANK, gevestigd te Bussum ter eenre, en Cornelis de Bleeker, wonende te Zwolle, ter andere zijde. Verklaren bij deze: Dat de ondergeteekende ter eenre bij akte verleden voor dente Zwolle gevestigden notaris M. M. Mulder, aan den ondergeteekende ter andere zijde heeft verstrekt ter leen een bedrag van f 7500. onder eerste hypothecair verband, op de goederen daarbij omschreven, welk verband is ingeschreven inde registers ten hypotheekkantore te Zwolle in deel 89 nommer 22. Dat de ondergeteekende ter eenre daarbij onder andere heeft bedongen, dat ingeval van brandschade de assurantiepenningen tot het beloop der inschuld en der verschuldigde renten inde plaats der onderzetting zullen treden, onverminderd de bevoegdheid van de ondergeteekende ter eenre tot opeisching daarbij nader omschreven; Dat daarbij voorts is overeengekomen, dat voormeld beding geacht wordt niet te zijn gemaakt indien bij een brandschade de schuldenaar zich tegenover de Bank ver- Dat de ondergeteekende ter andere zijde bij deze zich tegenover de ondergeteekende ter eenre verbindt tot wederopbouw van het bij bovenvermelde akte verbonden perceel, de ondergeteekende ter eenre onherroepelijk machtigt de assurantie-penningen van den assuradeur te ontvangen en daarvoor kwijting te geven en die in pand te houden, totdat de ondergeteekende ter andere zijde het verbonden perceel geheel naar haar genoegen zal hebben wederopgebouwd; welke verbintenis, machtiging en inpandgeving de ondergeteekende ter eenre verklaart aan te nemen. Aldus gedaan en geteekend in Juli 1915. C. de Bleeker. De Directie: (Handteekeningen). bindt tot herstel of wederopbouw van het verbonden perceel en de assurantie-penningen met toestemming van de Bank aan deze in pand worden gegeven, totdat de schuldenaar het verbonden perceel naar haar genoegen zal hebben hersteld of weder opgebouwd en dat in dat geval de Bank onherroepelijk gemachtigd is de assurantiepenningen van den assuradeur te ontvangen en daarvoor kwijting te geven, terwijl alle kosten, welke hetzij direct, hetzij indirect uit die inpandgeving voortvloeien of daarmede in verband mochten staan, komen voor rekening van den schuldenaar; 3°. De polis van brandverzekering met kadastrale omschrijving, benevens de vereischte aanteekening (model No. 11). Het is voor de bank van belang, dat zij te allen tijde de polis kan raadplegen omtrent het verzekerde bedrag, tijdstip van het eindigen der verzekering, enz. 4°. De eigendomsbewijzen; deze worden gewoonlijk vooraf ter inzage gevraagd, tenzij juist vóór het passeeren der hypotheekacte het verbonden perceel aan den geldnemer is overgedragen. Hoewel in dit geval de bank zich vooraf vergewist, of de koopacte ook bezwarende bepalingen zal bevatten, vraagt zij toch gewoonlijk het nieuwe eigendomsbewijs ter inzage, waarna het aan den debiteur wordt teruggezonden. Sommige hypotheekbanken houden van de inzage en den datum van terugzending aanteekening op de achterzijde van model No. 3. 5°- De concept acte, ten einde te kunnen nagaan, of de inhoud dezer acte woordelijk inde hypotheekacte is overgenomen. Zijn alle stukken in orde bevonden, dan wordt den notaris de verklaring (model No. 12) teruggezonden. De grossen worden genummerd en met de bijbehoorende stukken in eene brandkast opgeborgen. De aanvraag om hypotheek met het taxatierapport en kadastraal extract worden in cartonnen doozen en het ontwerp hypotheekacte met informatie etc., in zakjes, voorzien van het aanvraagnummer, leeningnummer en naam van den debiteur, in eene loketkast bewaard. Bewaring der aanvragen en grossen met bijlagen. Een uittreksel uit de hypotheekacte wordt geschreven in het Hypothekenregister, model No. 15, waarin behalve verschillende opgaven, aan het hoofd van iedere bladzijde vermeld, ook genoteerd wordt het geleende bedrag, terwijl bij periodieke aflossingen de afgeloste bedragen en het restant hoofdsom worden geboekt. Hypotheken register. na inschrijving, waardoor vastgesteld kan worden, dat het verbonden perceel na de inschrijving nog ten name van den schuldenaar staat en dat de juiste kadastrale omschrijving in hypotheekacte, borderel en verdere stukken is opgenomen. Onder filiatie verstaat men eene opgave van de vroegere kadastrale nummers van het perceel. Het gebeurt n.l. dikwijls, dat een perceel vroeger een ander kadastraal nummer had dan thans; het is daarom van belang, dat men bij het onderzoek van het eigendomsbewijs met een oud kadastraal nummer wete, dat dit oude nummer vervangen is door het nummer, dat thans het aangeboden perceel heeft. Model No. 15. Hypothekenregister. Leening No. 280. Aanvraag No. 813. Hypotheek ten laste van J. Schoonhoven te Utrecht. groot f 8000.—, krachtens acte den 16 September 1915 voor den Notaris M. Bosch te Utrecht verleden. Rente 5 °/0. Afsluitprovisie 21/* °/0- Op onderpand vaneen winkel- en woonhuis aan de Bonstraat No. 11 te Utrecht, kadaster Sectie B, No. 1204, groot 1 Are 90 Centiare. Aflosbaar in halfjaarlijksche termijnen van f 100.—. Getaxeerd door J. Vis en K. Mees te Utrecht, op f 13500.—. Verzekerd bij de Mij. De Nederlanden van 1845, te ’s Gravenhage, voor f 11000.—. Sluiting of On- Rente enz. . Datum. „ Bedrag. , , „ ~ t „ Aanmerkingen. Aflossing. afgelost, betaald tot 1915 Sept. 16 Sluiting / 8000 / 8000 1 Nov. 1915 Rente 1 Nov. 1915 / 50- 1916 Mei 1 Aflossing „ 100 „ 7900 1 Mei 1916 De hypotheken kunnen, wat hunne aflosbaarheid betreft, ver- Verdeeling der deeld worden in 2 rubrieken, t.w. in: Hypotheken. Hypotheken zonder verplichte periodieke aflossingen. n met n n n De laatste rubriek kan men nog weer onderverdeelen in: Hypotheken, waarvan behalve de rente, jaarlijks of halfjaarlijks een vast bedrag wordt afgelost, en hypotheken, die afgelost worden volgens het annuiteiten-systeem. Eene annuiteit is een standvastig bedrag, dat jaarlijks (on- Annuïteiten- eigenlijk ook wel halfjaarlijks) betaald wordt, om hoofdsom en rente te voldoen. Hoewel sommigen hypothecaire leeningen, die in annuiteiten worden afgelost, als eene bijzondere soort leeningen beschouwen, bestaat bij ons het onderscheid alleen hierin, dat bij deze leeningen het bedrag der aflossingen niet standvastig is, en grooter wordt naar mate het bedrag der rente kleiner wordt. Wat de boeking van rente en aflossing betreft, behandelen wij deze leeningen precies als andere; ze worden in hetzelfde hypothekenregister geboekt, en bij ontvangst der annuiteit wordt deze gesplitst in rente en aflossing en geboekt op dezelfde wijze als de andere renten en periodieke aflossingen. Het aanleggen vaneen splitsboek voor de te ontvangen annuiteiten, is een ondankbaar en een overbodig werk. De praktijk leert toch, dat het grootste deel der hypotheken niet dat verloop heeft, als aanvankelijk was overeengekomen. Hoe vaak gebeurt het niet, dat hypotheken vrijwillig of gedwongen vóór het aanvankelijk vastgestelde tijdstip worden afgelost; zeer dikwijls hebben tusschentijds grootere aflossingen plaats dan was overeengekomen (b.v. door gedeeltelijken verkoop). In al deze gevallen hebben de vooraf gemaakte berekeningen, waarbij de annuiteiten gesplitst worden in rente en aflossing, geen waarde. Bovendien is het eene kleine moeite, bij ontvangst der annuiteit deze te splitsen in rente en aflossing, vooral ook, omdat het aantal leeningen, welke in annuiteiten worden afgelost, bij alle hypotheekbanken, in vergelijking tot de andere, zeer gering is. Opmerkelijk is het verschijnsel, dat het annuiteitenstelsel verdwijnt, om meer en meer plaatste maken voor De kolom „Aanmerkingen” wordt veelvuldig gebruikt voor aanteekeningen bij verandering inde kadastrale nummers, gedeeltelijk ontslag van het verbondene, etc. leeningen met vaste aflossingen, terwijl het hypothecair crediet ten platten lande geleidelijk kleiner wordt en dat inde steden toeneemt. Op de rekening „Annuiteiten” komen wij nader terug bij de behandeling der boekhouding eener hypotheekbank. Gedeeltelijke Behalve periodieke aflossingen komen natuurlijk ook tusschenaflossingen. tijds dikwijls aflossingen voor van grootere sommen, waartegen dan een gedeeltelijk ontslag der verbonden perceelen uit het hypothecair verband gevraagd wordt. Nemen wij b.v. het geval, dat iemand eene dubbele villa met erven en grond, ter waarde van ƒ 30.000. verbonden heeft voor eene leening groot ƒ 20.000.—. Hierop is inden loop der tijden reeds f 4000. afgelost, zoodat het restant der leening nog ƒ 16.000.— bedraagt. De eigenaar verkoopt nu een dezer villa’s voor ƒ 17.000.— en vraagt, tegen aflossing van ƒ 12.000.— de eene villa uit het hypothecair verband te ontslaan. In gewone omstandigheden zal de Directie hiertegen geen bezwaar hebben. Zijn beide villa’s gelijkwaardig, dan is door de verkoopsom bewezen, dat de taxatie niet te hoog is geweest en de verbonden gebleven villa ƒ 17.000 waard is, waarop dus nog eene hypotheek gevestigd blijft van ƒ 4000.—, alzoo eene ruime overwaarde. Algeheele Algeheele aflossing eener hypotheek komt voor bij verkoop aflossingen. van het onderpand, het verstrijken van den termijn, waarvoor de leening is aangegaan (5 of 10 jaar) en bij niet voldoening aan de voorwaarden en bepalingen, inde hypotheekacte vervat. In dit laatste geval is het eene gedwongen aflossing. Het komt n.l. wel eens voor, dat iemand door achteruitgang in zaken niet meerde bedongen rente en aflossing kan betalen. Indien herhaalde aanmaningen geen betaling ten gevolge hebben, dan maakt de bank gebruik van de haar toegekende bevoegdheid, om de verbonden perceelen krachtens artikel 1223 B. W. te verkoopen. Verkoop krach- Het verloop is dan als volgt: bij deurwaarders-exploit worden tens art. 1223 de op hypotheek verstrekte gelden met de renten en de kosten B. W. opgeeischt; met de betaling blijft de schuldenaar natuurlijk in (Executoriale gebreke. Op eenen door de bank vastgestelden datum, worden verkoop). o Pandbrief- rif" < 4x/4 % 4V2 % 43/l % 5 °/o Bedrag. W DEBET. CREDIT. “ Bedrag. Lanübnet Kassiers. R/C Q U0 DItCUTCII• Transport ƒ 1297300 ƒ 109500 ƒ 65800 f 67100 Maart 1 J. v. Delden Bussum 3 / 1000 „ 3000 D. 825/27 ƒ 3000 96 / 120 90 ƒ 35 63 ƒ ƒ 2915 63 „ 9 G. Bergman Hilversum 5 „ 1000 „ 5000 C. 892/96 „ 5000 91 „ 450 98 „ 6125 „25 ƒ 4586 25 72 » 9 » 1 „ 1000 „ 1000 D. 150 „ 1000 96 „ 40— 98 „ 1293 „5 „ 96793 72 » 9 » 2 „ 500 „ 1000 E. 1962a1b „ 1000 102 ƒ 20— 98 „ 1361 „5 „ 102861 72 » 17 D. Houweling Amsterdam 3 „ 1000 „ 3000 E. 963/65 „ 3000 102 „ 60— 106 „ 44 17 „ „ 310417 „ 26 M. J. Bus Haarlem 4 „ 500 „ 2000 C. 1526a/ö „ 2000 91 „ 180— 115 „ 2875 „10— „ 183875 83 oo alb ” M ” » » » 4 „ 500 „ 2000 D- 1404a/è „ 2000 96 „ 80— 118 „ 3114 „10— „ 1941 14 83 enz' 22 ƒ 1297300 ƒ 116500 ƒ 71800 ƒ 71100 ƒ 17000 [ ƒ 870— ƒ 80— ƒ 227 48 ƒss ƒ 601980 ƒ 10362 68 j ===== Journaalpost (zie blz. 88). Model Mo. 25. v ii* i ï Pand brie ven-Inkoop boek. NAAM WOONPLAATS – RENTE (TYPE. Ml- KOERSVERSCHIL. Interest Pandbrieven. TE CREDITEEREN. F0 DATUM' VAM nv I — I— Nummers. § H Provisie. AANMERKINGEN. VAN DE VERKOOPERS. Redracr m S RIC 4x/4 % 4V2 % 43/4 % 5 % -oearag. m DEBET. CREDIT. Bedrag. Crediteuren. Kassiers. i Q Transport ƒ 15000 ƒ 8500 ƒ 5500 ƒ 1500 Maart 3 M. J. Drilsma Zutphen 1 ƒ 500 „ 500 B. 1003 b ƒ 500 85 ƒ 75 92 ƒ 543 ƒ ƒ 430 43 „ 16 G. Derksen Leiden 4 „ 100 „ 400 C. 2001 ald „ 400 90 „ 40— 105 „ 525 „ 365 25 „ 30 D. v.d. Meer & Co. Amsterdam 6 „ 100 „ 600 D. 2003a1f „ 600 94V2 „ 33 119 „ 942 075 ƒ 577 17 102 „ 30 G. J. Mol & Co. Den Haag 1 „ 1000 „ 1000 D. 51 „ 1000 94x/2 „ 55 119 „ 10 57 113 „ 956 70 95 l2 ƒ 15500 ƒ 8900 ƒ 7100 ƒ 1500 f 2500 f 203 ƒ 30 67 ƒ 188 f 795 68 ƒ 1533 87 Journaalpost (zie blz. 89). Uit het Pandbrieven-Inkoopboek wordt gejournaliseerd: 4V4 pCt. Pandbrieven in Portefeuille voor ingekochte pandbrieven .... ƒ 500.— 4V2 pCt. Pandbrieven in Portefeuille voor ingekochte pandbrieven .... „ 400. 43/4 pCt. Pandbrieven in Portefeuille voor ingekochte pandbrieven „ 1600. Intrest Pandbrieven voor bijbetaald op ingekochte pandbrieven „ 30.67 Provisie Pandbrieven voor provisie op ingekochte pandbrieven „ 1.88 Aan Koersverschillen Pandbrieven voor koersverschil op ingekochte pandbrieven ƒ 203. Aan Crediteuren voor per kas ingekochte pandbrieven „ 795.68 Aan Kassiers voor ingekochte pandbrieven .... „ 1533.87 Volgens Pandbrieven-Inkoopboek f° Zooals uit bovenstaande boekingen blijkt, komt elke rekening „pandbrieven in portefeuille” (onverschillig van welk rentetype) er als volgt uitte zien: zin. De eindbedragen der ver- en inkoopnota’s van pandbrieven voor kassiers, zooals die in het Pandbrieven-Verkoopboek en -Inkoopboek voorkomen, worden, hetzij van de copieën dier nota’s uit het Copieboek, hetzij uit de boeken in het Kassiersboek als pro-memorieposten aangeteekend. Zooals wij nader uiteen zullen zetten, gebruiken we het kassiersboek als een bijboek, uitsluitend om onze finantiëele positie met de kassiers aan te geven. In het pandbrievenverkoop- en inkoopboek is een speciaal kolommetje aangebracht voor het folio van het kassiersboek; het voorkomen van het folionummer in deze kolom kan tevens als aanwijzing dienen, dat de aanteekening in het kassiersboek heeft plaats gehad. Het pandbrieven-inkoopboek wordt maandelijks afgesloten; de kolommen waarin de nominale bedragen der pandbrieven voorkomen, worden niet afgestreept, ten einde de inkoopen der volgende maanden bij die van vorige te kunnen optellen. Voor gecreëerde pandbr. ƒ—.— Voor verkochte pandbr. ƒ» ingekochte „ „ Het saldo dezer rekening geeft dus aan, het bedrag der in portefeuille zijnde ... pCt. pandbrieven. Controle op Het niet afsluiten der kolommen voor de nominale bedragen hef bedrag der in het Pandbrieven-Verkoop- en -Inkoopboek heeft dit voorcirculeerende deel, dat men uit deze boeken op elk oogenblik zeer vlug het pandbrieven, bedrag der circuleerende pandbrieven kan vaststellen. Nemen wij b.v. het geval, dat men wil bepalen de bedragen der circuleerende pandbrieven op 1 April. Volgens het vorenstaand Pandbrieven-Verkoopboek, verkrijgen wij voor de circuleerende pandbrieven op 1 Januari, vermeerderd met de verkoopen tot en met 31 Maart, de volgende cijfers: 474 7» 472 % 474 % 5 •/. ƒ1.297.300 ƒ116.500 ƒ 71.800 ƒ71.100 Blijkens het Pandbrieven-Inkoopboek, dat in tegenstelling met het Pandbr. – Verkoopboek, zonder saldo’s opent, is van 1 Jan. tot en met 31 Maart ingekocht. . „ 15.500 „ 8.900 „ 7.100 „ 1.500 Alzoo in circulatie op 1 April ƒ1.281.800 ƒ107.600 ƒ64.700 ƒ69.600 Bovenstaande bedragen kunnen vergeleken worden met de pandbrieven verkoop- en inkoopsregisters, die per saldo dezelfde bedragen moeten aanwijzen. Deze contröle komt uitstekend te pas op den vervaldag der coupons, wanneer in het memoriaal geboekt moet worden het bedrag der vervallen coupons. Hoewel wijde saldo’s hebben bepaald op den lsten eener maand, is dit natuurlijk even gemakkelijk op eiken willekeurigen datum te doen. Voor verkochte pandbr. ƒ—, Debet. ...pCt. PANDBRIEVEN IN PORTEFEUILLE. Credit. Mode~ j Gesloten-Hypothekenboek. NAAM WOONPLAATS GESLOTN HYPOTHEKEN. TECREDITEEREN. rvPTTMrr'rvTrprA Datum No. DATUM. GEREMIITEERD VAN dttn rtri nMVMi-D ~ " ontvangst AANMERKINGEN. -v.7. 4V, ■, 4'/, 7.5 % SV, •/■ S ggeS: 5S AAN: Transport ƒ 40525 ƒ 120! ) ƒ 80875 ƒ 95500 ƒ 130650 453 Maart 1 G. J. Boers Arnhem „ 2000 ƒ 1583 ƒ 50— ƒ 750 ƒ 250 ƒ 192417 Nots. J. v. Vreeden 454 » 5 c- v- Erp Utrecht „ 6500 „97 50 „ 10— „ 3 „ 638950 „G. C. Bork 455 ” 11 B. J. v. Mook Zwolle < „ 9000 „ 135 „ 12— „ 250 „ 8850 50 „A.J. H. 801l 456 » 20 N' Schooneboom Putten „ 4500 „67 50 „ 8 „ 250 „ 4422 „B. J. Neeb. 457 » 27 J- M- Euitinga Utrecht | „ 14000 „210— „18— „ 3 ƒ2ooo „ 11769 „H. Elias. ƒ 40525 ƒ 1208 0 ƒ 82875 ƒ 102000 ƒ 158150 ƒ 15 83 ƒ 560 f 55 50 ƒ 13 50 ƒ 2000— ƒ 33355 17 Journaalpost (zie blz. 92). Model No. 27. . . ai Renten- en Aflossmgenboek. DAT! TM NAAM WOONPLAATS Register- AFL)S SING HYPOTHEKEN Interest Vergoeding Hypotheek VAM n™ 1 Boete. Onkosten. voor , Agenten. TOTAAL. AANMERKINGEN. VAN DEN GELDNEMER. nummer. J 1 Hvnotheken vervroegde 8 Debiteuren % 4Vr °/| 4'/2 % 43/4 °/o 5 °/o 5V2 °/o Hypotheken. aflossing. Uebiteuren. Transport ƒ 1641 ) ƒ 7000 ƒ 9525 ƒ 2500 ƒ 3150 Maart 1 J. v. Gelderen Zutphen 93 „ 15' > ƒ 22 78 ƒ 755 ƒ 15 75 ƒ 162108 „ 8 G. M. Meijer Den Helder 104 „ 800 „ 1351 „ 705 „ 8— „ 82856 „ 15 C. Zaager Nunspeet 307 „ 2575 „ 4313 „ 750 „25 75 „ 2651 38 „ 19 A. van der Loo Gouda 178 „ 2025 „35 18 „ 755 „20 25 „ 2087 98 „ 24 M. Marsman Breukelen 210 „ 1400 „ 2660 „ 750 „ 14— „ 1448 10 „ 29 S. Buurman Amersfoort 182 „ 1550 „ 2868 „ 750 „ 1550 „ 160168 _____ ƒ 1791)5 ƒ 13150 ƒ 11725 ƒ 2500 ƒ 3150 ƒ 16988 ƒ 44 65 ƒ 99 25 ƒ 10238 78 Journaalpost (zie blz. 94). De kolom „Intrest Hypotheken” kan gebruikt worden, wan- Vooruitbetaling neer de voldoening der intrest bij vooruitbetaling geschiedt. var) rente. In het algemeen is deze wijze van intrestberekening bij het publiek niet gewild. Het sluiten eener hypotheek gaat met vrij hooge kosten gepaard; het schuldig erkende bedrag wordt inde eerste plaats verminderd met de sluitingsprovisie en andere onkosten van de bank (zie nota van afrekening), vervolgens met de notariskosten voor het passeeren der hypotheekacte; en is het sluiten der leening voorafgegaan door den aankoop van het verbonden perceel, dan moeten gewoonlijk ook nog de kosten der koopacte uit de hypotheekgelden worden voldaan. Wanneer nu bij het sluiten der leening de rente bij vooruitbetaling verrekend wordt, dan wordt het bedrag, waarover de geldnemer per saldo de beschikking krijgt, nog kleiner. Ons is dan ook slechts ééne hypotheekbank bekend, die deze wijze van interestbetaling toepast. lets anders is het wanneer de hypotheekacte gepasseerd wordt eenige dagen voor den verschijndag der rente. Om den geldnemer de moeite van het overmaken van enkele guldens te besparen, wordt de rente tot den eerstvolgenden verschijndag wel eens op de nota van afrekening in mindering gebracht en inde kolom „Intrest Hypotheken” geboekt. Ook kan men het gebruik van de kolom „Intrest Hypotheken” vermijden, door de rente tot den eerstvolgenden verschijndag niet op de nota van afrekening in mindering te brengen, maar hiervan eene afzonderlijke kwitantie af te geven, en het ontvangen bedrag boeken in het Renten- en Aflossingenboek. Het Gesloten-Hypothekenboek wordt maandelijks afgesloten; de journaalpost, uit bijgaand voorbeeld getrokken, luidt: Het Gesloten-Hypothekenboek (model No. 26.) Zoodra de acte Geslofen-Hypovan geldleening is verleden, hetgeen der bank wordt medege- thekenboeK. deeld door de terugzending der geteekende verklaring (model No. 12) wordt de nota van afrekening (model No. 7) in het Gesloten-Hypothekenboek geboekt. De liniatuur behoeft zeker geene toelichting. De kolom „Depot van Hypotheekdebiteuren” bevat de bedragen, voorloopig op de leeningen ingehouden, waarvan wij op blz. 25 spraken. Deze rekening wordt vanuit het Gesloten-Hypothekenboek gecrediteerd en bij uitbetaling van het ingehouden bedrag vanuit het kasboek gedebiteerd. 43/4 pCt. Hypotheken voor gesloten ƒ 2000. 5 pCt. Hypotheken voor gesloten „ 6500. 5V2 pCt. Hypotheken voor gesloten „ 27500.— Aan Intrest Hypotheken afgehouden intrest ƒ 15.83 Aan Provisie Hypotheken sluitings provisies „ 560.— Aan Taxatiekosten berekende taxatiekosten „ 55.50 Aan Onkosten berekende onkosten „ 13.50 Aan Depót Hypotheekdebiteuren ingehouden van J. M. Luitinga ... „ 2000. Aan Hypotheekdebiteuren Voor diverse leeningen „ 33355.17 Volgens Gesloten-Hypothekenboek f° Renten- en Het Renten- en Aflossingenboek (model No. 27). De renten Aflossingen- en aflossingen worden hoofdzakelijk op de verschijndagen der boek. renten en aflossingen betaald; dit sluit echter niet uit, dat ook tusschentijds rentebetalingen plaats hebben, wanneer hypotheken geheel of gedeeltelijk worden afgelost. Hef boeken Het wordt ook wel eens aanbevolen, op de verschijndagen der renten en der renten en periodieke aflossingen al de bedragen te ontaflossingeij. vangen, overeenkomstig de voorwaarden der hypotheekacte, in het Renten- en Aflossingenboek te boeken; men kan daarin dan vinden; wat in theorie ontvangen zal worden. Inde praktijk wijken de betalingen van renten en aflossingen nog wel eens af van de voorwaarden, waarop de leening is aangegaan. Het gebeurt herhaaldelijk, dat iemand, die halfjaarlijks op de hoofdsom moet aflossen, gedeeltelijk of geheel, hetzij tijdelijk of voor goed vrijstelling van verdere aflossingen vraagt. Verder komt inde hypotheekacten dikwijls eene bepaling voor, dat de geldnemer de bevoegdheid heeft, zonder extra rentevergoeding op de verschijndagen der rente bepaalde bedragen af te lossen, of dat hij, zonder extra rentevergoeding, b.v. minstens ƒ 500.— en hoogstens ƒ 1000.— mag aflossen te zijner keuze. Eerst bij de betaling zal dus blijken, hoeveel hij inderdaad zal aflossen. Om toch een overzicht te hebben van de renten en aflos- Overzicht van singen, die de bank denkt te ontvangen, maakt men na het de renten en uitschrijven der rentekwitanties een staat van te ontvangen renten aflossingen, en aflossingen, geheel gelinieerd als het Renten- en Aflossingenboek. Uit dezen staat kan men zien, wat vermoedelijk ontvangen zal worden, waardoor men verder kan vast stellen, hoeveel, na aftrek der gelden, voor de a.s. couponbetaling noodig, nog overblijft, om opnieuw op hypotheek uitte zetten. In dezen staat kan men dan de verschillende wijzigingen aanbrengen, die noodzakelijk blijken, en verder aanteekening houden van de posten, die betaald zijn. Bij het inkomen der renten en aflossingen, die vooral inde Hef Klad-Kaseerste dagen na den vervaldag zeer talrijk zijn, worden de boek- ontvangsten ineen kladkasboek geboekt. In dit kladkasboek wordt natuurlijk alleen in totaal geboekt, wat iemand betaalt. De posten, die volgens het kladkasboek op een zekeren dag betaald zijn, worden eerst na de betaling in het Renten- en Aflossingenboek geboekt: het totaal bedrag, op een gegeven dag ontvangen, kan inde kolom „Totaal” uitgetrokken worden. Het is dan onnoodig, om in het net-kasboek In verband nu met bovenstaande mogelijkheden, zullen bij voorafgaande inboeking der verwachte bedragen voor renten en aflossingen, deze bij verschillende posten aanmerkelijk van de werkelijk ontvangen bedragen afwijken; men staat nu voor de keus, öf door talrijke doorhalingen de foutieve posten te verbeteren; öf tal van terug-boekingen te maken, zoo noodig ineen afzonderlijk Retourenboek. Er is echter meer. Wanneer men de renten en aflossingen vooraf inboekt, mist men tevens een uitstekend controlemiddel; boekt men n.l. alleen die be- Controle op dragen, die werkelijk ontvangen zijn, dan kan men, indien het het bedrag der Gesloten Hypothekenboek en het Renten- en Aflossingenboek uitstaande Hygehouden worden op de door ons aangegeven wijze, elk oogen- potheken. blik bepalen, hoeveel er nog op hypotheek uitstaat, gespecificeerd volgens den rentevoet. Het totaal bedrag kan men dan vergelijken met den saldostaat, getrokken uit het Hypothekenregister waardoor men kan vaststellen, of eventueel ook vergissingen zijn begaan bij het afboeken der aflossingen in het Hypothekenregister. Deze controlemaatregel deed ons mede de voorkeur geven aan het terstond splitsen en boeken der annuiteiten in aflossing en intrest. alle betaalde posten één voor één over te nemen, men kan volstaan, door b. v. in dit boek te noteeren: 9 Maart, diverse renten en aflossingen, volgens Renten- en Aflossingenboek ƒ —; de specificatie vindt men dan in het laatstgenoemde boek, waarin uitsluitend bedragen staan, die in werkelijkheid ontvangen zijn. Afboeking der Het overnemen van de betaalde posten in één bedrag in het renten en af- net-kasboek, geeft natuurlijk eene groote besparing in schrijflossingen. werk. Het afboeken der aflossingen en het noteeren, dat de rentebetaling heeft plaats gehad, in het Hypothekenregister, kan vanuit het Renten- en Aflossingenboek plaats hebben. Ten bewijze, dat de afboeking heeft plaats gehad, plaatst men voor eiken post het desbetreffende No. van het hypothekenregister inde daarvoor aangegeven kolom. Het Renten- en Aflossingenboek wordt maandelijks afgesloten: de journaalpost uit bijgaand voorbeeld, luidt: Hypotheekdebiteuren voor div. renten en aflossingen ... ƒ 10238.78 Aan AIU pCt. Hypotheken voor afgelost ƒ 1575. Aan 4V2 pCt. Hypotheken voor afgelost „ 6150.— Aan 43/4 pCt. Hypotheken voor afgelost „ 2200. Aan Intrest Hypotheken div. hypotheekrenten „ 169.88 Aan Onkosten kosten van roiementen, enz „ 44.65 Aan vergoeding voor vervroegde aflossing 1 pCt. vergoeding voor aflossing . . „ 99.25 Volgens renten- en aflossingenboek f° Wijze van be- Het spreekt bijna van zelf, dat niet alle betalingen ten kantore tenten * afios' er P*aa*s hebben. Tal van agenten stellen er prijs op, singen. èn om <^e vergoeding, aan het incasseeren verbonden, èn om met de geldnemers in contact te blijven, de renten en aflossingen van de door hen aangebrachte posten halfjaarlijks te ontvangen. Te dien einde worden vóór de vervaldagen de kwitanties, vergezeld vaneen incassoborderel, aan de agenten MOMJO.2B. KASBOEK. D6b 6 t. * ■ * Él.' ~ ~ , ■ Credit. Hypotheek- Pandbrief- Gesloten DATUM. OMSCHRIJVING. Kassiers. Diversen. TOTAAL. ■DATUM. OMSCHRIJVING. Onkosten CouDons Ka«;pre. Hypotheken debiteuren. debiteuren. ■ J umcosten. coupons. Kassiers. (Ryp Crediteuren. Diversen. TOTAAL. I debiteuren.) Maart 1 Saldo in kas ƒ 122039 ƒ 1220 39 «Maart 1 G. J. Boers, gesloten hypotheek . f 192417 „ » 1 J. v. Gelderen, aflossing hypotheek ƒ 162108 „ 1621 08 ■ „ 2 A. Bosse, nota kantoorbehoeften . ƒl6 50 1 tr in » 1 J. v. Delden, pandbrieven verkoop-nota ƒ 291563 „ 2915 63 ■ „ 3 M. J. Drilsma, pandbr. ink. nota . f 43043 ” * 4 Utrechtsche Bank, remise ƒ 9500 „ 9500 —■ „ 4 Merks & Co., 4 coup. a ƒ 22.50 . ƒ 90— J ” on_ » 6 Taxatiekosten opname perceel G. Kars „ 250 „ 250 * „ 5 C. v. Erp, gesloten hypotheek . . 6389 50 ” „ 6 Centrale Bank, remise „ 3000- „ 3000-■ » 6 Depöt van Hyp.-Deb., G. Kars . ” f ißm_ „ 7 Prolongatie u/g. aflossing Utrechtsche Bank .. . „ 5000— „ 5000 —■ „ 6 Intrest depöt G. Kars 7 y ” li)UI „ 7 Intrest, prolongatie-rente „ „. . . „ 20 83 „ 2083* „ 9 Dividend 10 div. Baron Hooy .’ ”70— ” 7^° „ 8 G. M. Meijer, aflossing hypotheek „ 82856 „ 828 56* „ 10 Unitas informatie M. Box. . . 250 ” ” „ 10 G. Bergman, remise „ 6400- „ 6400-■ „ 11 B. J. v. Mook, gesloten hypotheek ” 885050 ” ooJ^n „ 15 C. Zaager, aflossing hypotheek „ 2651 38 „ 2651 38 ■ „ 11 Maasbank, remise ƒ 2000— ” ” -Sn „ 17 D. Houweling, pandbrieven verkoop-nota .... „ 310417 „ 310417 ■ „ 13 Huishuur over Februari. ... 75 ” „ 19 A. van der Loo, aflossing hypotheek „ 2087 98 „ 208798 ■ „ 15 Haarl. Bank, 10 coupons a ƒ 22.50 ’ 225- ” „ 20 M. Erman <5 Co., remise „ 5000- „ 5000-■ „ 16 G. Derksen, pandbr. inkoop-nota . ” „ 24 M. Marsman, aflossing hypotheek „ 1448 10 „ 144810 H „ 17 Prolongatie u/g. Unie Bank. . . ” ,mn_ ” ATT25 „ 25 Centrale Bank, remise „ 6500- „ 6500-■ „ 18 Haarl. Bank, 30 coupons a ƒ 22.50 675- ” ” A:~~ „ 26 Taxatiekosten Wed. Beukers „ 14— „ 14-■ „ 18 Dividend Haarl. Bank, 30 div. . ” ~in_ ” !?.„ „ 29 S. Buurman, aflossing hypotheek „ 160168 „ 1601 68 ■ „ 20 N. Schooneboom, gesl. hypotheek „ 4422- ” ” AOOZ \ »22 G. Bergman, remise „ 2500 ” ” 9rnn_ ■ » 23 M. J. Bus, remise, „ 1500— ” » 24 Dividend A. Mulders, 5a ƒ 7. . ” o* » 24 A. Mulders, 4 coupons a ƒ 22.50 . „ 90 ” ” Q0 ~ » 26 Advertentiekosten Telegraaf . . . „ 3015 ” 3Q15 » 27 J. M. Luitinga, gesloten hypotheek „ 11769 ” ii7Rq_ » 31 A. Bosse, drukwerk „ 75 ” 75_ » 31 Salarissen boekhouder 19P- ” 10K ” » klerk 25 95 » 31 Depöt telefoon „ 10 ” ” 10 e.. . , ƒ 20915 f 1080 ƒ 6000- ƒ 33355 17 ƒ 79568 ƒ 697250 ƒ 4841250 1 Saldo,„kas . 450380 , 450380 f 1023878 f HBO / / 625772 f 529163°1 ƒ 20915 A 6000—- ƒ 33355/77^95^7^630 Journaalpost (zie bl. 96 en 97). Wanneer de geldnemer niet binnen den bepaalden termijn, Boete. acht dagen na den vervaldag, betaalt, (zie het bepaalde sub 4, alinea 2 van het ontwerp der hypotheekacte) dan is eene boete verschuldigd van V2 pCt. van den achterstalligen termijn voor iedere ingegane maand verzuim, met een minimum van vijftig cents. De bankdirectie houdt zich niet streng aan den termijn van acht dagen; wordt echter na een grooter tijdsverloop de boete toegepast, dan wordt deze inde speciaal daarvoor aangebrachte kolom „Boete” geboekt. Bij afsluiting dezer rekening, wordt het saldo naar „Interest Hypotheken” overgedragen, of bij de maandelijksche journaalpost inde Hypothekenrente opgenomen. Het Kasboek (model No. 28). Kasboek. Dit boek behoeft zeker wel weinig toelichting. De tabellarische inrichting vergemakkelijkt het trekken van de journaalposten zeer. Onder Hypotheekdebiteuren boekt men de betalingen van renten en aflossingen, onder Pandbriefdebiteuren de per kas verkochte pandbrieven, onder Kassiers, de disposities bij, of remises van de Kassiers, enz. Inde kolom Diversen vinden die bedragen eene plaats, waarvoor eene afzonderlijke rekening ontbreekt. De te crediteeren rekening wordt dan afzonderlijk inde omschrijvingskolom aangegeven. Aan de creditzijde zijn voor de meest voorkomende rekeningen kolommen aangebracht. Onker Kassiers worden de remises aan kassiers geboekt, onder Hypotheek-debiteuren de bedragen voor het sluiten der leeningen (eindbedragen der nota’s van afrekening). Zooals reeds vroeger is opgemerkt, worden onder Crediteuren de per kas ingekochte pandbrieven, alsmede de uitbetaling der eventueele saldo’s bij executies geboekt. Het gezegde omtrent de kolom Diversen aan de Debetzijde is ook van toepassing op deze kolom aan de creditzijde. In het credit zijn eerst de kolommen opgeteld en daarna het saldo bijgeteld, ten einde het totaal bedrag der uitgaven tot uitdrukking te kunnen brengen, wat gemak oplevert bij het journaliseeren. toegezonden. Op bepaalde tijden berichten ze het incasseeren van kwitanties, waarna de bank de betaalde posten in het Renten- en Aflossingenboek noteert en het totaal bedrag van elke kwitantie inde kolom „Agenten” boekt. In vorenstaande journaalpost wordt dan, behalve de rekening Hypotheekdebiteuren, ook de rekening „Agenten” gedebiteerd. Kas diverse ontvangsten in Maart. . ƒ 51695.91 Aan Hypotheekdebiteuren voor diversen ƒ 10238.78 Aan Pandbriefdebiteuren per kas verkochte pandbrieven . „ 6019.80 Aan Kassiers beschikt bij diversen „ 30400.— Aan Taxatiekosten per kas ontvangen „ 16.50 Aan Prolongatie u/g. aflossing „ 5000.— Aan Intrest prolongatie o/g. rente .... „ 20.83 Volgens Kasboek f° En uit de creditzijde: Onkosten diversen ƒ 209.15 Coupons diversen 1080.— Kassiers diverse remises 6000. Als toelichting op enkele kasposten het volgende: Op 6 Maart is aan G. Kars het op zijne leening ingehouden bedrag van ƒ 1500.— uitgekeerd; aan depotrente is hem hierover ƒ 7.50 vergoed. Alvorens de uitkeering plaats heeft, wordt nagegaan, of de perceelen behoorlijk zijn afgewerkt; als kosten van opname is hiervoor ƒ 2.50 berekend, en op voornoemden datum als taxatiekosten in ontvangst geboekt. Bij ruime kasmiddelen, waarvoor niet dadelijk plaatsing is te vinden, worden veelal de beschikbare gelden op prolongatie geplaatst. Daarentegen kan het ook gebeuren, dat de bank tijdelijk contanten voor leeningen te kort komt; in deze gevallen worden wel eens gelden op prolongatie opgenomen, met effecten, waarin een gedeelte van het maatschappelijk kapitaal is belegd, als onderpand. De journaalpost, uit de debetzijde van het kasboek getrokken, luidt: Hypotheekdebiteuren diverse leeningen ƒ 33355.17 Crediteuren per kas ingekochte pandbrieven „ 795.68 Depót van Hypotheekdebiteuren G. Kars 1500. Intrest Depötrente „ 7.50 Dividend diversen 315.— Prolongatie u\g. geplaatst 5000.— Salarissen diversen 150. Aan Kas voor diverse uitgaven in Maart / 48412.50 Volgens Kasboek f° Voor eene juiste voorstelling, hoe de rekeningen Pandbrief- Hef gebruik der debiteuren, Hypotheekdebiteuren en Crediteuren maandelijks rekeningen: afloopen, diene onderstaand schema. Pandbriefdebiteuren, Hypotheek- PANDBRIEFDEBITEUREN. _ <|ebifeuren> Crediteuren. 1) Gedebiteerd uit het Pand- 2) Gecrediteerd voor hetzelfde brieven-Verkoopboek. bedrag uit het Kasboek debetzijde. HYPOTHEEKDEBITEUREN. 1) Gedebiteerd uit het Renten- 2) Gecrediteerd voor hetzelfde en Aflossingenboek. bedrag uit het Kasboek debetzijde. 4) Gedebiteerd voor hetzelfde 3) Gecrediteerd uit het Gebedrag uit het Kasboek sloten Hypothekenboek, creditzijde. 7 2) Gedebiteerd voor hetzelfde 1) Gecrediteerd uit hetPandbedrag uit het Kasboek brieven-Inkoopboek. creditzijde. Journaalposten. De journaalposten worden maandelijks in het Journaal overgenomen. Het aantal journaalposten uit het Memoriaal is niet vooraf vast te stellen; dit hangt af van het aantal verschillende transacties, die in dit boek opgenomen zijn. De overige boeken geven alle één journaalpost, met uitzondering van het Kasboek, dat 2 journaalposten geeft, één voor de debetposten en één voor de creditposten. De wijze van overboeking in het Grootboek onderstellen wij als bekend. Balansboek. In het Balansboek wordt jaarlijks, na goedkeuring door de Algemeene Vergadering van Aandeelhouders, de Balans en Winst- en Verliesrekening over het afgeloopen boekjaar ingeschreven en door de personen, daartoe inde Statuten aangewezen, onderteekend, een en ander ter voldoening aan Art. 8 van het Wetboek van Koophandel. Inventarisboek. Het Inventarisboek kan bevatten eene omschrijving van verschillende Activa, b.v. Kantoormeubelen, Effecten, Ingekochte onderpanden enz., met vermelding van de waarden. Eene staat van hypotheekdebiteuren met de saldo’s hunner leeningen, behoeft niet te worden opgenomen, aangezien deze reeds in het Hypothekenregister voorkomt. Verder kunnen nog opgenomen worden eenige berekeningen over nog verschuldigde pandbrievenrente en nog te vorderen hypotheekrente op het einde van het jaar. Op het einde van het jaar is nog rente verschuldigd over het in circulatie zijnde bedrag pandbrieven (daarbij rekening houdende met de uitgelote pandbrieven) van den laatsten vervaldag der coupons tot en met 31 December. De bedragen op 31 December aan hypotheekrenten nog te goed, worden als volgt berekend: ' De bedragen der gesloten leeningen of de resteerende gedeelten daarvan tot den laatsten betaaldag der renten, worden verminderd met de afgeloste bedragen tot 31 December; over CREDITEUREN. Van het Proefbalansenboek is het gebruik bekend. Hierin Proefbalansenkomen de maandelijksche, driemaandelijksche of halfjaarlijksche boekproefbalansen. Het Kassiersboek wordt in hoofdzaak gebruikt, om de finan- Kassiersboektiëele positie tusschen de bank en de kassiers aan te geven. De liniatuur bestaat uit eene kolom voor de maand, datum, omschrijving en eene geldkolom, zoowel in debet als credit. Wij geven er de voorkeur aan, niet uit dit boek te journaliseeren, op grond van verschillende bezwaren. Journaliseert men uit dit boek, dan is het eene vereischte, dat maandelijks alle kassiersrekeningen worden afgesloten en heropend; verder moet men alle kassiersrekeningen in debet en credit nagaan, of er ook posten in voorkomen, die aanleiding geven tot eenen journaalpost, daarbij rekening houdende, met die posten, welke als pro-memorie posten moeten worden beschouwd. Ten slotte wordt, de kans op het maken van abuizen buiten beschouwing latende, door het journaliseeren van het Kassiersboek, het aantal journaalposten onnoodig vergroot. Voor een goed overzicht laten wij hier volgen eene reeks Hef gebruik rekeningen, die bij eene hypotheekbank kunnen voorkomen, van diverse voorzien van toelichtingen. rekeningen. Aandeelenkapitaal (Maatschappelijk kapitaal), credit voor het Aandeelennominale bedrag van het aandeelenkapitaal. kapitaal. Ongeplaatste aandeelen, debet voor het nominale bedrag van Ongeplaatste het aandeelenkapitaal, dat nog niet voor uitgifte beschikbaar is aandeelen. gesteld; credit, wanneer besloten wordt, alle, of een deel dezer aandeelen uitte geven, waartegenover dan de rekening „Aandeelen in Portefeuille” wordt gedebiteerd. Uitbreiding van het geplaatste aandeelenkapitaal kan vereischt worden, wanneer het circuleerende pandbrievenbedrag het uitgegeven aandeelenkapitaal met een zeker veelvoud overtreft (zie art. 36 der vorenstaande Statuten). Aandeelen in Portefeuille, debet voor het nominale bedrag Aandeelen in der aandeelen, die voor dadelijke uitgifte beschikbaar zijn: Portefeuille, credit voor het nominale bedrag bij verkoop van aandeelen. dit saldo wordt rente berekend van den laatsten betaaldag der renten tot 31 December. Van de leeningen, die na den laatsten betaaldag der renten gesloten zijn, moet nog rente berekend worden vanaf den sluitingsdatum tot 31 December. Aandeel- Aandeelhouders nog te storten, debet voor het niet gestorte houders nog te gedeelte van het uitgegeven aandeelenkapitaal; credit voor bijsforfen. storting op aandeelen. Dit kan o. a. voorkomen, wanneer een aandeelhouder vrijwillig zijne aandeelen volstort, ten einde van het onverplicht gestorte bedrag rente te genieten (zie art. 12 der vorenstaande Statuten). Agio en disagio Agio en disagio op Aandeelen, ook wel saamgevat in ééne op Aandeelen. rekening: Koersverschillen op aandeelen; debet voor het nadeelig-, credit voor het voordeelig koersverschil op aandeelen. Wanneer bij de oprichting de aandeelen met disagio worden geplaatst, wordt bij afsluiting dezer rekening het saldo wel eens op „Oprichtingskosten” overgeboekt. Oprichfings- Oprichtingskosten, debet voor alle onkosten, ter zake der kosten. oprichting, credit voor afschrijvingen, ten laste der Winst- en Verliesrekening (zie uitvoerig blz. 84). Pandbrieven. Pandbrieven, credit voor het nominaal bedrag der gecreëerde pandbrieven, debet voor overboeking op Reserve tot uitloting van Pandbrieven; bij niet voorkomen van laatstgenoemde rekening, alleen debet voor overboeking op Uitgelote Pandbrieven. Pandbrieven Pandbrieven in Portefeuille, debet voor het nominaal bedrag in Portefeuille, bij het creëeren van pandbrieven, tegenover de rekening Pandbrieven; eveneens debet bij terugkoop van pandbrieven, tenzij men hiervoor eene afzonderlijke rekening gebruikt; credit voor verkochte pandbrieven. Ingekochte Ingekochte Pandbrieven, debet voor het nominaal bedrag van Pandbrieven- teruggekochte pandbrieven, wanneer men deze op eene afzonderlijke rekening wil administreeren; credit voor het nominaal bedrag bij weder verkoop. Ingeval deze rekening wordt gehouden naast de rekening Pandbrieven in Portefeuille, dan moet bij eiken pandbrievenverkoop nauwkeurig vastgesteld worden, of Ingekochte Pandbrieven, of Pandbrieven in Portefeuille, of beide worden verkocht. Uitgelote Pand- Uitgelote Pandbrieven, credit bij uitloting, debet bij betaling brieven. der uitgelote pandbrieven. Pandbrief- Pandbrief debiteuren, te debiteeren uit het pandbrieven verdebiteuren. koopboek voor het eindbedrag der verkoopnota, credit uit het kasboek bij ontvangst van genoemd bedrag. Op de balans komt deze rekening niet voor, tenzij op den dag van afsluiting van het boekjaar een pandbrievenverkoop aan een particulier plaats had, wiens remise op dat tijdstip nog niet was ingekomen. Voor verkoopen aan commissionnairs in effecten wordt de rekening „Kassiers” gedebiteerd. Agio en disagio op Pandbrieven, ook wel samengevat in eene Agio en disagio rekening: „Koersverschillen op Pandbrieven”, debet voor dis- »P Pandbrieven, agio bij verkoop en voor agio bij terugkoop van pandbrieven; credit voor agio bij verkoop en voor disagio bij terugkoop van pandbrieven. Het saldo der rekening wordt bij afsluiting op Winst en Verlies overgeboekt. Intrest Pandbrieven, credit voor loopende rente door de Intrest Pandpandbriefkoopers bijbetaald, debet voor de loopende rente aan brieven, de pandbriefverkoopers vergoed; eveneens debet, voor het totaal bedrag der rente, op de vervaldagen der coupons verschuldigd; het saldo der rekening wordt bij afsluiting op de Winst- en Verliesrekening overgeboekt. Provisie Pandbrieven, debet voor uitgekeerde provisies van Provisie Pandcommissionnairs in effecten bij verkoop en terugkoop van pand- brieven, brieven. Zegels Pandbrieven, debet voor de zegelkosten der pand- Zegels Pandbrieven, bij afsluiting credit en Balans debet voor de zegels brieveg. der pandbrieven, die zich nog in portefeuille bevinden; het saldo wordt overgeboekt op de Winst- en Verliesrekening. Het zegelrecht bedraagt voor pandbrieven, van hier te lande gevestigde hypotheekbanken, die geldschieten op hier te lande gelegen onroerende goederen 2V2 °/oo- Hypotheken (of Geldleeningen) debet voor het nominale be- Hypotheken, drag der leeningen, credit voor gedeeltelijke en algeheele aflossingen (zie Annuiteiten). Intrest Hypotheken, credit voor de ontvangen hypotheek- Intrest Hyporenten (zie Annuiteiten). theken. Annuiteiten. Wat eene annuiteit is, hebben wij reeds ver- Annuiteiten. klaard op blz. 53; eveneens hebben wij daar laten uitkomen, dat men deze rekening heel goed vermijden kan, en het is zelfs aan te bevelen, zulks te doen, ook al weer in verband met de hiervoren besproken controle van het uitstaand hypothekenbedrag, volgens het Grootboek en den saldistaat uit het Hypothekenregister. Het gebruik der rekening Annuiteiten is nog weer verschillend. In het eene geval boekt men op den verschijndag: Hypotheekdebiteuren . . . ƒ Aan Annuiteiten ƒ de rekening Annuiteiten komt dus credit te staan voor een bedrag, samengesteld uit intrest-hypotheken en aflossing op hypotheken. Annuïteiten . . . f Aan pCt. Hypotheken . . . f „ Intrest Hypotheken . . . . „ De rekening loopt dan geheel af, en komt op de Balans niet voor. Soms echter boekt men de Intrest wèl maarde aflossing niet over; dit laatste doet men eerst, wanneer eene geheele leening is afgelost; op de Balans zal dus de rekening Annuïteiten voorkomen met een creditsaldo, dat uitsluitend aflossing op hypotheken voorstelt. Ineen ander geval boekt men op den verschijndag: Annuïteiten . . . f Aan pCt. Hypotheken . . . f Aan Intrest Hypotheken . . . . „ Zijn op het eind van het jaar niet alle annuiteiten ontvangen, dan kan de rekening van dezen naam op de Balans met een debetsaldo voorkomen; zij heeft dan dezelfde beteekenis als de rekening Hypotheekdebiteuren. Ineen derde geval boekt men wel eens op den verschijndag: Hypotheekdebiteuren . . . f Aan Annuiteiten f ten einde later de bedragen gesplitst op Hypotheken en Intrest Hypotheken over te brengen. Op de Balans zal de rekening Annuiteiten met een creditsaldo voorkomen, voorstellende aflossing op- en intrest van hypotheken. (Zie Balansopgave Boekhouden M. O. 1911, hierachter opgenomen.) In andere bedrijven dan hypotheekbanken komt deze rekening ook wel voor. Zij staat dan echter geheel inde plaats van de Intrestrekening. Op die rekening worden dan geboekt de verschenen intresten van obligatieleeningen. Mooi is deze boekingswijze niet, maar het komt voor. Bij het uitwerken eener balansopgave is het dus noodzakelijk, zich eerst te overtuigen, op welke wijze de rekening Annuiteiten wordt gebruikt. Op het eind van het jaar boekt men dan het bedrag van de rekening Annuiteiten over op pCt. Hypotheken en Intrest Hypotheken door de journaalpost: Administratiekosten. Admioistrafie- Soms wordt voor eene serie leeningen vaneen bepaald Kosten, percentage eene serie pandbrieven uitgegeven tegen V2 pCt. lagere rente, de hypotheekrente wordt dan b.v. gesplitst in 4 pCt. rente en V2 pCt. administratiekosten, welke bij betaling niet op de rekening intrest, maar op eene afzonderlijke rekening administratiekosten geboekt wordt; deze rekening wordt dus steeds gecrediteerd; en het saldo bij afsluiting op Winst en Verlies overgeboekt. (Zie Annuiteit). Intrest, debet voor deposito-rente van ingehouden bedragen; Intrest credit voor boete bij te late betaling van rente en aflossing. Eveneens credit voor rente van prolongatie u/g. posten, en ten slotte debet of credit, naar omstandigheden, voor rente in rekening-courant met kassiers. Provisie Hypotheken, credit voor de provisies bij het sluiten Provisie Hypoder leeningen aan de geldnemers berekend, debet voor de uit- thekei). keering aan notarissen, makelaars, agenten en andere tusschenpersonen. Vergoeding voor vervroegde aflossing, steeds credit, uit het Vergoeding Renten- en Aflossingenboek. voor vervroeg- Hypotheekdebiteuren, credit uit het Gesloten Hypothekenboek, de aflossing. voor het eindbedrag der nota van afrekening bij het sluiten Hypotheekdphtfsursn eener leening, debet uit het Kasboek, voor de betaling van dit bedrag; debet uit het Renten- en Aflossingenboek op den dag der betaling van rente en aflossing, credit uit het Kasboek bij de boeking van de ontvangst van dit bedrag. Deze rekening komt op de balans alleen voor, wanneer bij het afsluiten van het boekjaar eenige geldnemers nog met de betaling van vervallen intrest in gebreke zijn gebleven. Depót van Hypotheekdebiteuren, feitelijk eene crediteuren- Depót van Hyrekening, credit uit het Gesloten Hypothekenboek voor de potheek-debitijdelijk ingehouden bedragen, credit uit het Kasboek bij uitbe- teurentaling. Taxatiekosten, credit zoowel uit het Gesloten Hypotheken- Taxatiekostenboek als uit het Kasboek, debet uit het Kasboek bij afrekening met de taxateurs. Deze rekening kan bij afsluiting zoowel debet als credit staan; in het eerste geval is er aan de schatters meer uitgekeerd, dan van de debiteuren ontvangen werd, wat het geval zal zijn, wanneer tal van leeningen zijn gecontinueerd, in welke gevallen de bank de kosten van herschatting van de onderpanden voor hare rekening neemt. Staat de rekening credit, dan is dit het bewijs, dat de bank den debiteuren meer taxatiekosten heeft berekend, dan zij aan de taxateurs heeft uitbetaald. Crediteuren. Crediteuren, credit uit het Pandbrieven Inkoopboek voor eindbedragen der inkoopnota’s der pandbrieven van particulieren ingekocht; debet uit het Kasboek bij betaling dezer nota’s; verder nog credit voor eventueele saldo’s, verschuldigd aan personen, wier perceelen ten behoeve der bank verbonden waren en door deze verkocht zijn, ten einde uit de opbrengst de hoofdsom der leening met de renten en de kosten te verhalen, debet uit het kasboek bij uitkeering van dit saldo. Dividenden. Dividenden, credit voor het bedrag, dat bij besluit der Algemeene Vergadering van Aandeelhouders, aan deze op hunne aandeelen uitgekeerd zal worden. Debet bij betaling van dividendbewijzen. Coupons. Coupons, credit voor de bedragen, aan de pandbriefhouders verschuldigd op de vervaldagen der coupons (Intrest Pandbrieven debet); debet bij betaling van coupons. Ingekochte Ingekochte onderpanden, debet voor de koopprijs en voor de Onderpanden, op den koop vallende onkosten, b.v. de veilingkosten, meestal varieerende tusschen 6 en 8 pCt., benevens de strijkgelden. Credit voor de netto opbrengst bij verkoop en afschrijving. Exploitatie in- Exploitatie Ingekochte onderpanden, debet voor reparaties, gekochte on- belastingen en afschrijving op de onderpanden, credit voor derpanden. huren. Het saldo dezer rekening wordt bij afsluiting op de Winst- en Verliesrekening overgeboekt. Reserve. Reserve, credit voor ingehouden winst; debet bij beschikking vaneen deel dezer winst voor bepaalde doeleinden, o. a. dekking van verlies, verhooging van het dividend, enz. Reserve voor Reserve voor premiën op uitgelote pandbrieven, credit voor premiën op uit- ingehouden winst, bestemd om als premie op de uitgelote gelote Pand- pandbrieven aan de pandbriefhouders uitgekeerd te worden; brieven. debet bij betaling van uitgelote pandbrieven, voor de op die pandbrieven verschuldigde premiën. Belegd Re- Belegd Reservefonds, debet voor de waarden, ter belegging servefonds. der Reserve aangekocht, credit voor het provenu van coupons, dividenden, en der waarden zelve bij verkoop. Indien de Statuten hierin niet voorzien, heeft de Algemeene Vergadering te beslissen, of het winst- of verliessaldo naar de Winst- en Verliesrekening of naar de Reserverekening zal worden overgebracht. haar gebruik inde bestaande literatuur verschillende onjuistheden hadden aangetroffen. De positie eener hypotheekbank, als geldnemer eenerzijds en geldgever anderzijds, maakt het wenschelijk, dat het bedrag der circuleerende pandbrieven niet hooger is dan het bedrag der uitstaande hypotheken. Nu hebben wij, op verschillende plaatsen, waarbij het gebruik van bovengenoemde rekening werd besproken, de stelling hooren verkondigen, dat het bedrag der uitstaande pandbrieven het bedrag der uitstaande hypotheken niet mocht overtreffen, en wanneer dit wel het geval was, dat dan telkens uitloting van pandbrieven imperatief noodzakelijk was; op één plaats ging men zóó ver, en tevens te ver, door te beweren, dat eene wettelijke bepaling voorschreef, dat eene hypotheekbank nooit meer aan pandbrieven mocht hebben uitgegeven, dan het bedrag der uitstaande hypotheken. Weer anderen gebruiken deze rekening, om steeds het bedrag der uitstaande hypotheken, schijnbaar even hoog te houden, als het bedrag der in omloop zijnde pandbrieven. Wanneer n.l. het bedrag der circuleerende pandbrieven op eenig tijdstip hooger is dan het bedrag der uitstaande hypotheken, dan wordt het meerdere pandbrievenbedrag op de rekening Reserve tot uitloting van Pandbrieven geboekt; schijnbaar is er dus evenwicht, in werkelijkheid echter niet. Want of eene pandbrievenschuld geheel geboekt staat op de rekening Pandbrieven alleen, of op de rekening „Pandbrieven” en nog eene andere pandbrievenrekening, genaamd: „Reserve tot uitloting van Pandbrieven”, doet niets ter zake, in werkelijkheid is het bedrag der in omloop zijnde pandbrieven onveranderd gebleven. Heeft nu de uitloting plaats gehad, en zijnde uitgelote pandbrieven ingetrokken en betaald, dan is ook het beschikbare bedrag aan contanten voor het sluiten van nieuwe leeningen verminderd. Is er geld noodig voor nieuwe aanvragen, dan geeft men opnieuw weer pandbrieven uit. Zoo spreekt de theorie ten minste. De praktijk leert echter, vooral tegenwoordig, dat het uitloten en intrekken van pandbrieven veel gemakkelijker Afschrijving op credit voor de minderwaarde van het Afschrijving actief, waarbij deze rekening behoort; debet voor overboeking op op de rekening van het actief. Reserve tot uitloting van Pandbrieven. Wij zouden de be- Reserve tot spreking van deze rekening geheel achterwege hebben gelaten, uitloting van ware het niet, dat wij omtrent de reden van haar bestaan en Pandbrieven. Bovendien zal bij verreweg de meeste banken zich niet chronisch het geval voordoen, dat aan pandbrieven meer is uitgegeven dan er op hypotheek uitstaat; en mocht dit zich eens af en toe voordoen, dan bestaat er nog ruimschoots gelegenheid, om de gelden, uit aflossingen van hypotheken ontvangen, direct weder opnieuw uitte leenen. Om niet telkens tot uitloting over te gaan, wordt wel eens aanbevolen, één of tweemaal per jaar uitte loten, maar dan verliest de rekening Reserve tot uitloting van Pandbrieven veel van haar reden van bestaan, aangezien dan ook maar één- of tweemaal per jaar de rekening „Pandbrieven” even hoog is als de rekening „Hypotheken,” en dit was toch oorspronkelijk niet de bedoeling bij het houden dezer reserverekening. O. i. kan deze rekening gerust uit de boeken weg blijven; op een afzonderlijk staatje is dagelijks gemakkelijk bij te houden, welk bedrag aan pandbrieven circuleert en welk bedrag op hypotheek uitstaat. Door onderlinge vergelijking, kan men vaststellen, of het eerste het laatste overtreft, in welk geval de Directie maatregelen kan nemen, eenen tegenovergestelden toestand in het leven te roepen. Wij wijzen er ten overvloede nog op, dat men de rekening Reserve tot „Reserve tot uitloting van Pandbrieven” niet verwarren moet uitloting van met de rekening „Reserve tot uitloting van Obligaties”. Dit Obligaties. laatste is heel wat anders. Prolongatie u/g, Prolongatie u/g. Wanneer er ruimschoots kasmiddelen zijn, en het zich laat aanzien, dat deze op korten termijn noodig zijn, dan wordt een gedeelte der kasgelden op prolongatie uitgezet, aangezien dit eene hoogere rente geeft dan plaatsing è deposito. Hierdoor ontstaat de rekening Prolongatie u/g., debet bij sluiting voor het nominale bedrag van den prolongatiepost, credit voor hetzelfde bedrag bij algeheele aflossing; de gekweekte intrest wordt op de rekening Intrest geboekt. Prolongatie o/g. Prolongatie olg. Komt het daarentegen voor, dat men meer geld kan uitleenen dan dadelijk beschikbaar is, en is het der gaat dan het uitgeven van pandbrieven. Vele directies van hypotheekbanken zullen aan die aardigheid, om het pandbrievenbedrag door uitloting even hoog te houden als het geldleeningenbedrag wel niet meedoen. le omdat uitloten geld kost; 2° omdat het publiek, dat pandbrieven koopt, voor eene vaste belegging geen uitloting wil; 3® omdat het weder plaatsen van pandbrieven altijd niet even gemakkelijk gaat en men dus bij voorkeur in circulatie houdt, wat in circulatie is. bank niet mogelijk, een zeker bedrag aan pandbrieven te plaatsen, dan kan zij tijdelijk geld opnemen op de effecten, waarin een gedeelte van het gestorte aandeelenkapitaal is belegd. Hierdoor ontstaat de rekening Prolongatie o/g., credit bij sluiting voor het nominale bedrag van den prolongatiepost, debet voor hetzelfde bedrag bij algeheele aflossing. De verschuldigde rente wordt op Intrest geboekt. Effecten. Soms wordt een gedeelte van de eerste storting op Effecten, het aandeelenkapitaal na aftrek der onkosten, bij de oprichting gemaakt, in effecten belegd. Debet bij aankoop voor het eindbedrag der aankoopnota’s; credit voor het netto provenu bij verkoop en voor gerealiseerde dividenden en coupons, eveneens credit voor afschrijving bij waarde-vermindering. Meubilair, debet voor aankoop van eenen kantoorinventaris, Meubilair, credit voor verkoop van oud meubilair en afschrijving. Materieel, debet bij aankoop van kantoorbehoeften, formulieren, Materiëel. drukwerken, etc., credit (balans debet) voor den aanwezigen voorraad, bij afsluiting en credit voor het alsdan verkregen saldo bij overboeking op Winst en Verlies. Kantoorgebouw, debet bij aankoop, credit bij verkoop en Kanfoorvoor afschrijving. gebouw. Als uitvloeisel van de gebrekkige, en thans totaal verouderde Weffelijkevoorregeling van het Vennootschapswezen, zijn ook de voorschriften schriften omomtrent het afsluiten der boeken en het bekend maken der trent Balans en bedrijfsresultaten aan de aandeelhouders geheel onvoldoende. Jaarverslag. In het Wetboek van Koophandel vinden wij hieromtrent het volgende: Art. 8. „Hij (de koopman) is verplicht alle jaren binnen de zes eerste maanden van elk jaar, een staat en balans op te maken, ineen afzonderlijk, daartoe bestemd register in te schrijven, en eigenhandig te onderteekenen.” De bedoeling van den wetgever is dus blijkbaar geweest, dat behalve de Balans eenen inventaris met gespecificeerde opgave der bezittingen en schulden werd opgemaakt. Art. 55. „De bestuurders eener vennootschap zijn verplicht, Publicatie Baeenmaal ’sjaars aan de vennooten opgave te doen van de lans en Winsfwinsten en verliezen, door de vennootschap in het afgeloopen en Verliesrekejaar gehad of geleden. Die opgave kan geschieden, hetzij in eene nin9- algemeene vergadering, hetzij door de toezending van eenen staat aan iederen vennoot, hetzij door eene, aan de vennooten Bij verreweg de meeste hypotheekbanken loopt het boekjaar van 1 Januari—31 December; er zijn er echter ook enkele, wier boekjaar loopt van 1 Maart—28 Februari, van 1 April—31 Maart, en van 1 Mei—3o April. Zooals uit bovenstaande wetsartikelen blijkt, heeft de wetgever het de directies niet erg lastig gemaakt met voorschriften omtrent datgene, wat alzoo aan de aandeelhouders moet worden medegedeeld; het belang der bank begrijpende, wordt door de Directie veel meer gepubliceerd dan aan de hand der wet noodig is. Ingevolge art. 55 Wetboek van Koophandel moet door de „bestuurders der Bank opgave gedaan worden van de winsten en verliezen, etc. De vraag is nu echter, wie moeten als zoodanig aangemerkt worden, de Directeuren, de Commissarissen, de Raad van Toezieht, of de Directie in samenwerking met den Raad van Toezicht. Inde meergenoemde, hiervoren aangehaalde Statuten, is men hieromtrent zeer duidelijk geweest, door in art. 27 te bepalen, dat de Directie, in overleg met den Raad van Toezicht, een Balans en Winst- en verliesrekening opmaakt; terwijl volgens art. 29 Directie en Commissarissen inde Algemeene Vergadering verslag uitbrengen van den toestand der bank, en de werkzaamheden, gedurende het afgeloopen boekjaar. Wij behoeven nauwelijks te zeggen, dat het eene eerste vereischte is, dat de Balans en Winst- en Verliesrekening zoo zijn ingericht, dat ze aan duidelijkheid niets te wenschen overlaten; wij bedoelen hiermede, eene duidelijke benaming der rekeningen, zoodat men niet in het onzekere behoeft te verkeeren, wat toch wel met deze of gene rekening bedoeld wordt, en verder eene Winst- en Verliesrekening met eene behoorlijke specificatie der verschillende winsten en verliezen, en niet alle verliezen vrijwel samengedrongen op ééne rekening „Onkosten.” Jaarverslagen. Door den drang der omstandigheden en om het vertrouwen aangekondigde ter visie ligging der rekening, gedurende zekeren, bij de acte bepaalden, tijd.” Ter voldoening aan dit voorschrift zijn inde statuten der bank bepalingen opgenomen omtrent het afsluiten der boeken, het opmaken der Balans en Winst- en Verliesrekening en het uitbrengen vaneen verslag over het afgeloopen boekjaar inde Algemeene Vergadering. In vorenstaande Statuten zijn deze bepalingen opgenomen inde art. 27, 28 en 29. van het beleggend publiek te behouden of te winnen, hebben vooral inde laatste jaren, de jaarverslagen, die als inleiding toten toelichting op de Balans en Winst- en Verliesrekening kunnen beschouwd worden, meerdere uitbreiding verkregen. Dit verschijnsel is zeer toe te juichen, want behalve dat het voor pandbriefhouders en aanstaande pandbriefhouders van belang is, kennis te dragen van den toestand der bank, moet men ook niet uit het oog verliezen, dat het voor aandeelhouders, die slechts éénmaal per jaar omtrent den toestand ingelicht worden, gewenscht is, dat ze dan ook met deze ééne maal, behoorlijk worden ingelicht. Het laten controleeren der boekhouding, hetzij permanent, Accountants hetzij éénmaal per jaar, is vrijwel regel geworden, en bij het controle, jaarverslag vindt men dan ook gewoonlijk eene verklaring van den accountant of der Trustmaatschappij, dat de boekhouding in orde is bevonden. Dikwijls wordt ook eene lijst van aandeelhouders overgelegd, Publicatie wellicht ter voldoening aan het verlangen van enkele critici, lijst van aandie zich als vertolkers van het beleggend publiek opwerpen en deelhouders. zulks eischen, omdat het publiek het recht heeft, te weten, wie de aandeelhouders der bank zijn. Voor ons heeft het overleggen van eene lijst van aandeelhouders maar eene zeer betrekkelijke waarde. Ziet men de lijst door, dan blijkt, dat men van de eenige honderden aandeelhouders slechts een 10- of 20-tal bij name kent, en van hoeveel van deze personen kan men dan nog den finantiëelen toestand, met het oog op eene eventueele bijstorting, beoordeelen? Op den naam alleen mag men niet afgaan, en wat weet men van het obligo, dat een aandeelhouder bij andere maatschappijen heeft? De bezwaren tegen het publiceeren van eene lijst van aandeelhouders moeten gewoonlijk bij de aandeelhouders zelve gevonden worden, die het ongewenscht vinden, dat hunne namen als zoodanig gepubliceerd worden, ter voorkoming van het trekken van conclusies omtrent hunne gegoedheid of om andere redenen. De beste middenweg lijkt ons, dat het jaarverslag de mededeeling bevat, dat de lijst van aandeelhouders voor belangstellenden ter inzage ligt; werkelijk belangstellenden kunnen dan alle inlichtingen verkrijgen die zij verlangen. Bij ervaring weten wij echter, dat alsdan de belangstelling zeer gering is. Wij mogen onze taak niet als geëindigd beschouwen, zonder melding te maken van bovenstaande vereeniging. Uit eene reeks jaarverslagen, welke de secretaris der vereeniging welwillend te onzer beschikking stelde, nemen wij in ’t kort over, op welk gebied zij zich bewoog, en wat sedert haar bestaan door haar werd ondernomen en tot stand gebracht. De vereeniging werd opgericht den 17 Januari 1906. De eerste aanleiding tot toenadering tusschen de directies van verschillende hypotheekbanken, was de vaststelling vaneen Reglement, houdende bepalingen, betreffende de belegging der beschikbare gelden van de „Rijkspostspaarbank”, speciaal met het oog op belegging vaneen deel harer fondsen in pandbrieven. Dit reglement werd bij schrijven van 18 October 1905 aan de verschillende hypotheekbanken toegezonden. De inhoud en de wijze van samenstelling daarvan, gaf de Directie van de Nederlandsche Hypotheekbank te Veendam aanleiding, een schrijven te richten aan die zusterinstellingen, welke, doordat zij ± 10 jaar bestonden en ± ƒ 10.000.000.— en meer aan hypotheken en aan pandbrieven hadden uitstaan, krachtens de bepalingen van het Postspaarbankreglement, in aanmerking kwamen voor verkoop van pandbrieven aan die instelling. In hun schrijven van 26 October 1905 stelden de Directeuren der Nederlandsche Hypotheekbank te Veendam, de Heeren Dr. D. Bos en Mr. N. F. Wilkens, aan hunne collega’s de vraag, of zoowel de wordingswljze van het Postspaarbankreglement en zijn inhoud, alsook behartiging van gemeenschappelijke belangen niet wettigden de oprichting van eene Vereeniging van Directeuren van Hypotheekbanken. De Vereeniging van Directeuren van Hypotheekbanken. Toen de genoemde Directie van bijna al de instellingen, tot welker directeuren zij zich had gewend, blijken van instemming had ontvangen, noodigde zij tot eene gezamenlijke vergadering, die op 17 Januari 1906 plaats had. Op dezen datum werd de vereeniging geconstitueerd. Postspaarbankreglement. Tot de eerste werkzaamheden der jonge vereeniging behoorde het inbrengen van bezwaren, gerezen tegen het Postspaarbankreglement. Een overleg met den Raad van Toezicht der Postspaarbank, had tengevolge de intrekking van het Reglement van 9 October 1905 en vaststelling van „voorwaarden, betreffende de belegging van gelden der Rijkspostspaarbank in schuldbrieven van Hypotheekbanken”, vastgesteld bij besluit van den Raad van Toezicht op die instelling van 9 April 1906; in deze laatste voorwaarden zijn zeer vele bezwaren van het vroegere reglement weggenomen. Overeenkomst tot regeling der betrekkingen van hypotheekhouders en brandverzekeraars. In Juli 1909 kwam de overeenkomst tot regeling der betrekkingen van hypotheekhouders en brandverzekeraars tot stand. Een origineel exemplaar der overeenkomst met de volmachten werd gedeponeeerd bij notaris J. H. Bosch, te ’s Gravenhage, blijkens acte van 21 Augustus 1909. De overeenkomst kwam aanvankelijk tot stand tusschen 27 hypotheekbanken en 114 brandverzekeraars terwijl later nog geleidelijk zoowel hypotheekbanken als verzekeraars toetraden. Eveneens werd een model verklaring, ingevolge Art. 297 W. v. K. vastgesteld. (Zie hiervoor model No. 11). Register van Taxateurs. Door de Vereeniging werd een Register van Taxateurs voor geheel Nederland aangelegd, waarin ervaringen omtrent hunne bekwaamheid, betrouwbaarheid, enz. zijn opgenomen. Door het voortdurend bij te werken en het noteeren van ervaringen, met verschillende taxateurs opgedaan, verkrijgt men een uitstekend informatie-bureau voor betrouwbare taxateurs. Register van verkoopen. In aansluiting op het Register van Taxateurs is door de Vereeniging een Register van verkoopen aangelegd, waarin zooveel Inlichtingen omtrent aandeelhouders. Ingevolge een besluit op de algemeene vergadering in 1909, werd bij het secretariaat de gelegenheid opengesteld, voor banken, die de namen en het belang harer aandeelhouders opgeven, om te worden ingelicht, in hoeverre bepaalde personen bij andere hypotheekbanken als houders van niet volgestorte aandeelen betrokken zijn. Brochure Pandbrieven van Hypotheekbanken. Uitgegeven werd eene brochure getiteld: „Pandbrieven van Hypotheekbanken”, waarin, na eene verhandeling omtrent pandbrieven, hypotheken, genomen maatregelen bij het verstrekken van geld onder hypothecair verband, enz., wordt aangetoond, dat, en waarom in het algemeen pandbrieven van hypotheekbanken eene goede belegging zijn. Wetsontwerp 1910 omtrent de Naamlooze Vennootschappen. Dit wetsontwerp werd door eene daartoe benoemde Commissie bestudeerd; zij trachtte met het uitspreken van haar oordeel, dat werd toegezonden aan de leden der Vereeniging, de leden der Tweede Kamer en aan een aantal belangstellenden, en tevens inden handel verkrijgbaar werd gesteld, te kunnen medewerken, dat enkele bepalingen in het ontwerp, die voor de hypotheekbanken belemmerend zouden zijn, niet onveranderd zouden worden ingevoerd. (Het ontwerp is thans nog niet tot wet verheven). Herziening der hypotheekwetgeving. Tot de Staatscommissie der hypotheekwetgeving wendde het Bestuur zich met eene nota, ten einde hare aandacht te vragen voor eenige bezwaren tegen de tegenwoordige wetgeving, die na de indiening der vroegere nota ter kennis van het Bestuur kwamen. mogelijk zullen worden bijeengebracht op het folio van eiken taxateur, de afloop van executies, en, voor zooveel bekend, andere realisaties vandoor hem geschatte onderpanden met het bedrag en den datum der schatting en zoodanige verdere mededeelingen, als de banken, ter juiste beoordeeling der taxaties, gewenscht zullen oordeelen, te doen. Tentoonstelling. Van 24—30 September 1910 werd door de Vereeniging te Haarlem eene tentoonstelling georganiseerd van de boekhoudingen en formulieren, bij de aangesloten hypotheekbanken in gebruik. Deze tentoonstelling werd door tal van directeuren, commissarissen, accountants, en kantoorpersoneel van credietinstellingen bezocht. Erfpacht en hypothecair crediet van gemeentewege. De wijze van uitgifte van gronden in erfpacht maakt inde groote steden herhaaldelijk een onderwerp van bespreking uit. In verband hiermede trachtte de Vereeniging invloed uitte oefenen bij vaststelling of wijziging van voorwaarden van uitgifte, hetgeen tot resultaat had, dat aan de positie en de belangen van den hypotheekhouder meer aandacht werd gewijd dan vroeger en waarbij zij aantoonde dat het verstrekken van crediet van gemeentewege den schadelijken invloed van uitgifte in erfpacht op de bouwnijverheid niet kon keeren. Rechterlijke beslissingen. Door circulaires wordt aan de leden telkens mededeeling gedaan van voor hypotheekbanken belangrijke rechterlijke beslissingen. Onbewoonbaarverklaring. Aan de Regeering werd verzocht bij eene herziening der Woningwet te willen voorschrijven, dat niet alleen van voorgeschreven verbeteringen aan de hypotheekhouders mededeeling moet worden gedaan zooals nu al is voorgeschreven maar ook van onbewoonbaarverklaring, waaromtrent thans zoodanig voorschrift ontbreekt. Wijziging der Woningwet. Evenals voor het Wetsontwerp 1910 omtrent de naamlooze vennootschappen, werd door de Vereeniging uit hare leden eene commissie benoemd, die het in Februari 1912 verschenen ontwerp tot wijziging der Woningwet toetste aan de belangen der hypotheekbanken. Het verslag hiervan werd ter kennis gebracht aan de leden der Vereeniging en de leden der Tweede Kamer. In dit verslag werd de aandacht gevestigd op de nadeelige gevolgen van eenige voorgestelde bepalingen, die de Onteigeningswet. Zoodra inde praktijk het gemis werd gevoeld eener bepaling, krachtens welke de hypotheekhouders in kennis zouden moeten worden gesteld met eene voorgenomen onteigening, wendde de Vereeniging zich met een adres tot den Minister van Justitie, om op deze leemte de aandacht te vestigen en aanvulling hiervan te vragen. Toen inde eerste dagen van Augustus 1914 de oorlog tusschen de verschillende Nederland omringende volkeren uitbrak, en het economische leven ook in ons land verstoorde, was er voor het Bestuur der Vereeniging aanleiding, voorloopig verschillende maatregelen te nemen. Stappen werden gedaan, om de aanspraken der hypotheekhouders op de schadevergoeding, bij onteigening ten behoeve der landsverdediging, beter te verzekeren, door bij de betrokken Ministers op waarschuwing der hypotheekhouders en wijziging der Wet aan te dringen. Naar aanleiding hiervan heeft de Minister van Oorlog bepaald, dat ter voorkoming, dat de rechten van schuldeischers, wier vorderingen door hypotheek of scheepsverband gedekt zijn, benadeeld worden door: onteigening krachtens de Onteigeningswet, opruiming krachtens de Kringenwet, in eigendomneming krachtens de Inkwartieringswet, onbruikbaarmaking of vernietiging van eigendom krachtens de Inundatiewet, en opruiming, krachtens de Wet op den Staat van oorlog en van beleg, geen rechtstreeksche uitbetaling van schadevergoedingen of van voorschotten daarop aan eigenaars zal plaats hebben, dan nadat zij hebben aangetoond, dat hun eigendom onbezwaard is. Kan dit bewijs niet geleverd worden, dan dient het bedrag der schadevergoeding te worden geconsigneerd. Het voorgaande geldt niet voor vergoedingen wegens ingebruikneming van eigendommen. Commissie van onderzoek naar de inrichting en werking in het buitenland van het Staatstoezicht op hypotheekbanken. In het jaar 1912 werd op de Algemeene Vergadering van leden der Vereeniging besloten, aan eene commissie op te dragen, een onderzoek in te stellen naar de inrichting en werkkring zekerheid van het hypothecair crediet zouden benadeelen en den handel in onroerende goederen zouden belemmeren. (Het Wetsontwerp is inmiddels nog niet tot Wet verheven). in het buitenland van het Staatstoezicht op hypotheekbanken, welke commissie de medewerking van Z.Exc. den Minister van Buitenlandsche Zaken verzocht en verkreeg. Bibliotheek. Door de Vereeniging is een bibliotheek aangelegd, waarin alles is opgenomen, hetgeen verscheen en voor het hypotheekbankwezen van belang kan worden geacht. Molestverzekering. In 1914 werd eene Commissie benoemd om een reglement te ontwerpen voor eene onderlinge Vereeniging voor verzekering tegen molestrisico. Aan het slot van het vijfde jaarverslag schreef de Secretaris der Vereeniging: „de oprichting der Vereeniging is niet slechts „geweest eene uiting van tijdelijke en spoedig weer uitdoovende „belangstelling, maar zij heeft getoond te zijn een voor de „leden en voor het bedrijf nuttige band. Naast het instellen van „vaste organisaties, vond de Vereeniging gelegenheid, het aan„zien en belang der hypotheekbanken naar buiten voor te staan, „door zich, waar noodig, als zoodanig te doen gelden, en te „zorgen, dat de belangen der hypotheekbanken niet werden „geschaad en dat met hare inzichten rekening werd gehouden.” Wij gelooven, dat bovenstaand resumé voor onderwerpen, waarvoor de Vereeniging zich interesseerde, en waarin de regeling van verschillende interne aangelegenheden 'niet is opgenomen, de juistheid der woorden van den Secretaris bevestigt. Journaliseer onderstaande posten: a.) volgens de dagelijksche methode; b.) „ „ maandelijksche methode; c.) geef bij elke post aan in welke boeken of registers verder nog aanteekeningen moeten worden gemaakt, daarbij aannemende dat de boeken en registers zijn ingericht als dein dit boek beschrevene. 1) Mercurius-Examen Voorjaar 1915. Uit den door het bestuur der Zallandsche Hypotheekbank aan commissarissen overgelegden maandstaat dato 31 Mei 1895 blijkt dat het bedrag van alle door die Bank uitgegeven pandbrieven de som der op hypotheek uitgezette gelden met ƒ 205.000.— overschrijdt. Het bedrag der uitgegeven pandbrieven en gesloten hypotheken bedraagt als volgt: Serie AA 4’/2 pCt. ƒ4.164.000. tegen hypothee. voorschot van ƒ 4.005.000.— „ BB 4 pCt. „ 2.985.000. tegen hypothee. voorschot van „ 3.010.000.— C C 3V2 pCt „ 5.216.000. tegen hypothee. voorschot van „ 5.145.000.— Ten einde het bedrag der pandbrieven in overeenstemming te brengen met de gesloten hypothecaire leeningen wordt besloten : tot uitgifte van 25 pandbrieven & ƒ 1000.— rentende 4 pCt. Serie B B. b. tot aankoop ter beurze van ƒ 159.000. 4V2 pCt. en van ƒ 71.000. 3V2 pCt. pandbrieven. De 4V2 pCt. pandbrieven zullen worden geamortiseerd en het daarop te lijden koersverlies worden afgeschreven. De aangekochte 3V2 pCt. pand- Vraagstukken. brieven blijven in portefeuille en zullen later bij uitbreiding der hypothecaire geldleeningen wederom ter beurze worden verkocht; c. tot verkoop van de effecten van het belegd reservefonds tot het gedeeltelijk verkrijgen van de fondsen tot den aankoop der pandbrieven benoodigd. De uitgifte der 4 pCt. pandbrieven geschiedt tegen den koers van 101 pCt., de aankoop der pCt. pandbrieven tegen 102 pCt., die der 3V2 pCt. tegen 99 pCt. De opbrengst van f 180.000. 3 pCt. Nederlandsche Werkelijke Schuld van het reservefonds was ƒ 182.250.—. 2) Mercurius-Examen Najaar 1896. De Schiedamsche Hypotheekbank boekt heden: I°. Uitgegeven de 3e serie van haar maatschappelijk kapitaal groot ƒ1.000.000.—, verdeeld in 2000 aandeelen van ƒ 500.— waarop 10 pCt. gestort moet worden. Door 231 aandeelhouders deelnemende voor 1500 aandeelen, wordt op heden aan die storting voldaan en wel als volgt: a. door betaling in contanten ƒ 38060.— b. „ „ „ dividendbewijzen 1895 . . . „ 4050. „ uitgelote 31/? pCt. pandbrieven „ 8000.— d. „ „ „ coupons van 4 pCt. „ „ 15220. e. „ „ „ „ „ 3lli pCt. „ „ 9670.— De overige inschrijvers die voor 410 aandeelen hebben deelgenomen, zullen later aan hunne verplichting voldoen. De niet geplaatste aandeelen blijven in portefeuille. 2°. De betaling van 36 pandbrieven groot ƒ 1000.—, serie AA, 3Vï pCt. a pari met rente gedurende 3 maanden en die van 132 pandbrieven groot ƒ5OO.—, serie 88, 4 pCt. a pari met rente gedurende 5 maanden. 3) Mercurius-Examen Najaar 1899. De Hypotheekbank „de Bataaf” te Rotterdam, geeft de 2e serie ad ƒ 100.000. van haar maatschappelijk kapitaal uit. Zij plaatst heden 50 aandeelen a ƒ 1000.— a 120 pCt. met directe storting van 30 pCt. en wel: No. 1/20 aan den heer I. S. 4) Mercurius-Examen Voorjaar 1903. De Flevo-Hypotheekbank te Amsterdam ontvangt onderstaand schrijven. Tot welke posten en aanteekeningen in hoofd-, hulp- en bijboeken geeft het aanleiding? Amsterdam, 1 Juni 1903. Hierbij ontvangt U afrekening over door ons geplaatste aandeelen (10) en 4 pCt. pandbrieven (8) in Uwe maatschappij. (Uitgereikt No. 1141—50). Wij verzoeken U, die aandeelen te doen stellen ten name van den Heer Jan Kolemans te Zaandam. De hierbij gaande aandeelen No. 234, 235 en 318, thans staande ten name van Mevrouw Marie Canters—van Zijl te Abcoude, gelieve U voorts over te schrijven ten name van den Heer Robert Gunsberg te Amsterdam. De vereischte verklaringen gaan hierbij. Voor de kosten van overschrijving hebben wij U overeenkomstig de Statuten Uwer Maatschappij erkend voor ƒ 3,75 Hoogachtend, HONDIUS & Co, No. 21/50 aan den heer B. O. terwijl van de overige, 30 stuks, zijnde: No. 51/80 genomen worden door de Rotterdamsche Bank c. s., tot den koers van 115 pCt. met 25 pCt. storting, te verrekenen in rekening-courant. Het agio wordt gereserveerd voor waarde-vermindering van onderpanden. I. S. betaalt in contanten. B. O. betaalt zijn schuld met: 5 stuks k f 1000.— uitgelote pandbrieven 4 pCt. leening k pari, 3 „ „ „ 1000.— pandbrieven der pCt. leening a95 pCt. (koers van uitgifte), waarbij een rente-vereffening van ƒ 100.—; het overige in contanten. 1. Geef de journaalposten welke hieruit voortvloeien. 2. Geef de inrichting van de bijboeken waarin een en ander moet worden genoteerd door de Hypotheekbank. BORDEREAU van Hondius & Co. De FLEVO-HYPOTHEEKBANK, Alhier. Geplaatst: Credit. 10 aandeelen a f 1000,— Flevo-Hyp. Bank met 80 pCt. a 112 ... ƒ Provisie 1U pCt 25. 84% pandbrieven k9B pCt. . . ƒ 7840. rente „ 80.— ƒ 7920. Provisie XU pCt » 20. 7900. Voorjaars-Examen 1905 der Federatie van Handels-5) en Kantoorbedienden-Vereenigingen. De Stichtsche Hypotheekbank te Utrecht sloot door tusschenkomst van haren agent J. de Meijer te Rotterdam, een hypotheek op pand en erve aan de Midlandstraat No. 20, ten behoeve van J. Bos en maakt de volgende nota op, welke zij haren agent ter verrekening zendt. Hypotheek ƒ 20.000. Rente a 4'U pCt. tot 1 Juli e.k. . . ƒ 35.42 Provisie P/2 pCt „ 300. Taxatiekosten „ 20. „ 300.42 ƒ 19.644.58 Tegelijkertijd ontving zij van genoemden agent bericht, dat door hem geplaatst waren 20 pandbrieven a ƒ 1000.—rentende 4 pCt., waarvan 5 bij J. de Meijer in depót waren, terwijl de resteerende 15 heden gezonden werden met de volgende nota, gedateerd 16 Juni: 20 è ƒ 1000.—, ƒ 20000. a lOOV4 pCt. f 20050. Intrest 165 d. k 4 pCt „ 366.67 : ƒ 20416.67 De agent krijgt SU pCt. provisie van gesloten hypotheken en 1U pCt. provisie van geplaatste pandbrieven „ Het bovenstaande werd in rekening-courant verrekend, benevens nog 15 Juli coupons (1905) k f 20.— „ 300. welke door J. de Meijer werden ingezonden. 6) Federatie-Examen voorjaar 1915. De Landbouw Hypotheekbank te Tiel heeft zich bij de uitgifte van pandbrieven verplicht: a. dat de gelden, vrijkomende door aflossing van hypothecaire voorschotten, zullen worden aangewend tot aflossing van pandbrieven; b. dat het bedrag aan in omloop zijnde niet-uitgelote pandbrieven niet grooter mag zijn, dan het bedrag aan uitstaande hypothecaire vorderingen. Geef in verband met deze bepalingen de journaalposten, uit de volgende handelingen voortvloeiende, indien op 1 Jan. 1915 het bedrag aan uitstaande pandbrieven gelijk was aan dat der hypothecaire vorderingen. 4 April 1915. Geleend aan W. Barends onder hypothecair verband der groentenkweekerij „Radix” . ƒ 24000. af 26 dagen rente a 6 pCt. . . ƒ 104.— „ taxatiekosten en provisie . . „ 420.— „ 524.- ƒ 23476. 17 April. Verkocht a/d. Zwolsche Verzekering-Maatschappij 20 5 % pandbrieven a ƒ 1000.— cp. 1/3 1/9 a 98 pCt. (netto) f 19600 Rente 36 dagen a 5 pCt „ 100.— ƒ 19700. 29 April. W. Smallegang te Gouda lost af zijne hypothecaire schuld per resto groot ƒ 16500.— bij 6 maanden rente a 5 pCt. ƒ 412.50 » 3 „ voor vervroegde aflossing „ 206.25 „ 618.75 „ 17118.75 De uitgifte der pandbrieven staat onder contröle der Rotterdamsche Trust-Maatschappij. Wat journaliseert de Stichtsche Hypotheekbank? 1 Mei. Ontvangen op hypothecaire vorderingen: Rente ƒ 20390.25 Aflossingen „ 24500.— ƒ 44890.25 30 Juni. Uitgeloot 36 4°/o pandbrieven 1908 . f 36000.— „ 5 4V2 % „ 1914 . „ 5000.- ƒ 41000. 7) Nederlandsche Academie van Accountants. December 1903. Boek de volgende transacties van de Eerste Hypotheekbank te Leiden. 1 Februari. Uitgesehreven 40 33/4 % pandbrieven ó ƒ 1000.— en 60 4% pandbrieven & ƒ 500.—. 1 Maart. Aflosbaar gesteld 30 4 % pandbrieven è ƒ 500.—, voor uitloting was gereserveerd ƒ 15000.—. 23 Maart. Nota van den commissionnair K. over voor ons gekochte 10 33U 7o pandbrieven E. H. te L. a ƒ 1000.— a 97lk vrij, coupon Vi lh. 1 Juli. Ontvangen. ƒ 12500.— annuiteiten, „ 3290. voor verkoop vaneen vroeger ingekocht onderpand. „ 1000.— voor aflossing eener 41/4°/o hypotheek. „ 2000.- „ „ „ 43/4 , Geef eene korte verklaring van de annuiteiten-rekening bij hypotheekbanken. SALDI. F«. NAMEN DER REKENINGEN. Debet. Credit. 1 Aandeelen-Kapitaal ƒ 2000000.— 2 Aandeelhouders ƒ 1800000.— 3 Kas „ 24319.60 4 Rotterdamsche Bank 25112.50 5 Hypoth. Schuldvorderingen . . „ 19962500.— 6 Reservefonds „ 142320.70 7 4 pCt. pandbrieven „ 17616200.— 8 Reserve voor uitloting 4 pCt. pandbrieven „ 157300.— 9 Rotterd. Bank, Deposito. . . . „ 120000. 10 Agenten 43616.30 113 Va pCt. pandbrieven „ 1937000.— 12 Reserve voor uitloting 3xk pCt. pandbrieven „ 284000. 13 Pandbrieven in portefeuille. . . „ 317500. 14 Annuïteiten „ 237415.80 15 Dividend „ 2000. 16 Beleening en Prolongatie ...» 150000. 17 Uitgelote Pandbrieven .... „ 407500. 18 Effecten 117913.90 19 Administratiekosten „ 78310.50 20 Taxatiekosten „ 500.— 21 Te betalen coupons „ 375500.— 22 Kantoorgebouw „ 35619.50 23 Debiteuren „ 27328.65 24 Meubilair 5000. 25 Intrest 98966.95 26 Reserve voor afschrijvingen . . „ 5000. 27 Ingekochte onderpanden . . . „ 62307.70 28 Provisie „ 8467.75 29 Kantoor-onkosten 49316.40 30 Advertentiekosten „ 813.30 31 Vergoeding voor vervroegde aflossing „ 9116.10 32 Reserve voor uitlotingspremie 3lh pCt. pandbrieven ... „ 9000. 33 Reserve Dubieuse Debiteuren . „ 6000. 34 Koersverschil 4 pCt. pandbrieven „ 11217.50 35 Crediteuren „ 29298.05 ƒ23078230.60 ƒ23078230.60 8) Mercurius-Examen, Najaar 1900. Saldi Proefbalans van de Hypotheekbank „Rotterdam” te Rotterdam. INVENTARIS. 5. Te verrekenen rente ƒ 127500.—. 6. Wordt verhoogd met den interest ad ƒ7116.04 en 10 pCt. der genoten administratiekosten, benevens het aandeel overwinst volgens de winstverdeeling. 9. Te verrekenen interest ƒ 600.—. 11. Verschenen interest, niet geboekt ƒ 5307.75. 13. Hieronder zijn 100 stuks 4 pCt. uitgelote, è ƒ 1000.—, de halfjaarlijksche coupon van deze vervalt 1 Januari e. k. Zie f. 25. 16. Te verrekenen interest ƒ 400.—. 18. De geïncasseerde coupons zijn op „interest” geboekt. Waarde der effecten f 118500.—, der niet vervallen coupons ƒ 500.—. 19. Zie f». 6. 22. Nog te boeken ten laste van „Kantoor-onkosten” 5 pCt. van ƒ 33000. benevens ƒ 150. grondlasten en waterleiding, waarvoor deze rekening gedebiteerd was; afschrijven ƒ 200.—. 23. Debiteur A. ad f 2000. afschrijven met behulp van f'. 33, voor B. reserveeren f 3000.—. 24. Afschrijven 5 pCt. 25. Interest verschuldigd f 200.—. Zie f°. 6. 26. Zie f°. 27. 27. Voor waarde-vermindering nog reserveeren f 1000.—. Zie f°. 26. Boekwaarde f 62000.—. 30. Nog te verrekenen f 100.— voor op ’t komend jaar vooruit betaald. 32. Verhoogen met f 2000.—. 33. Zie f». 23. 34. Dit cijfer vertegenwoordigende het koersverschil op in 1899 verkochte 4 pCt. pandbrieven, wordt vereffend. WINSTVERDEELING. 5 pCt. Aandeelhouders en van de overwinst: 50 „ Aandeelhouders. 20 „ Commissarissen. 15 „ Directie. 10 „ Reservefonds. 5 „ Pensioenfonds. Opgaven I—6 en 8 zijn geautoriseerde overdrukken uit de Mercurius- Vraagstukken, met toestemming van den Uitgever D. Bolle te Rotterdam. Boekhouden M. O. 1911. Gevraagd wordt met behulp van de navolgende gegevens samen te stellen de balansen en winstrekeningen per 31 December 1910 van: a. de Rijn & Waal Hypotheekbank te Tiel, en b. de door die Bank beheerde Bouw-Maatschappij „Tali” aldaar. a. Proefbalans van de Rijn & Waal Hypotheekbank op 31 December 1910. 1 Aandeelenkapitaal .... ƒ 2000000.— 2 Aandeelhouders nog te storten ƒ 1800000.— 3 Kas „ 42269.74 44 pCt pandbrieven serie A en B „ 10985000. 53 pCt. pandbrieven met winstbewijzen „ 4950000. 6 Effecten „ 300000.— 7 Interest „ 3579.50 8 Leendepöt „ 200000. 9 Reservefonds „ 186540.50 10 Hypothecaire vorderingen. . „ 15935000.— 11 Annuïteiten „ 25750. 12 Coupons „ 12750.— 13 Belegd reservefonds. . . . „ 185325. 14 Prolongatie o/g „ 260000. 15 Koersverschil op 3 pCt. pandbrieven „ 471525.38 16 Onkosten „ 28714.15 17 Administratiekosten .... „ 53085.25 18 Vergoeding voor vervroegde aflossing „ 1475.— 19 Bouwmaatschappij „Tali” (rekening-courant) ... „ 29233.05 20 Effecten van het leendepöt . „ 200000.— 21 Interest van het leendepöt . „ 789.25 22 Provisie „ 16633.80 23 Uitgelote pandbrieven ... „ 145000.— 24 Reserve tot uitloting van pandbrieven „ 201500. 25 Associatie-Cassa „ 158628.12 26 Afschrijving op effecten . . „ 48310.44 27 Meubilair „ 1216.80 28 Rekening-couranthouders . . „ 2738.42 „ 1259.62 29 Rente van het belegd reservefonds „ 6089.70 ƒ 19126206.86 f 19126206.86 Bij a. Rijn & Waal Hypotheekbank. 5. Einde Juni wordt ieder jaar V4O van de leening, oorspronkelijk groot ƒ 5.500.000. uitgeloot en betaalbaar gesteld per 31 December daaraanvolgende. 6. In portefeuille. 200 Aandeelen Maatschappij „Tali” .... ƒ 200.000. 100 „ Stoomtram-Mij. „Rijn en Waal” „ 100.000.— ƒ 300.000. Deze fondsen zijn incourant. Het dividend der Maatschappij „Tali” wordt geschat op ƒ 40. per aandeel terwijl de Stoomtram-Mij „Rijn en Waal” een dividend van ƒ 50.— per aandeel aankondigde. 10. Volgens Statuten en Trustee-contract mag het bedrag der uitstaande pandbrieven niet grooter zijn dan dat der hypothecaire vorderingen. 11. Volgens den splitsingstaat der annuïteiten is hieronder begrepen ƒ 6100.— aflossing op Alk pCt. hypothecaire vorderingen, waartegenover 4 pCt. pandbrieven zijn uitgegeven. 12. Verjaard 12 coupons a ƒ 20.—. 13. De belegging bestaat uit Nederlandsche staatsfondsen en gemeenteleeningen: Aankoopprijs aanwezige stukken ƒ 185.425. Winst op uitgelote stukken . . „ 100.— ƒ 185.325. Alle baten der belegging van het reservefonds worden aan het fonds toegevoegd. 14. Verschuldigde rente ƒ 300.—. 15. Van het disagio moet ƒ 24817.07 komen ten laste van 1910. 16. Nog te betalen ƒ 216.35. 21. Deze rekening is in 1910 gedebiteerd voor ƒ 8000.— en gecrediteerd voor ƒ 7210.75. Het leendepöt is door Commissarissen bijeengebracht om de Maatschappij in staat te stellen, zonder hare vlottende middelen belangrijk te verminderen, de aandeelen inde Maatschappij „Tali” te nemen. De hypotheekbank incasseert de coupons der in bruikleen gegeven effecten en betaalt daartegenover op ultimo Juni en ultimo December telkenmale 2 pCt. over ƒ 200000. aan de deelhebbers in het leendepót. Met de op 31 December nog te goed komende rente wordt geen rekening gehouden. 23. ƒ 137.500. 3 pCt. pandbrieven en ƒ 7500. 4 pCt. pandbrieven. 26. Te brengen op ƒ 50.000. 27. Af te schrijven op ƒ I. 29. Nog te ontvangen rente ƒ 900. b. Proefbalans van de Bouwmaatschappij „Tali”. 1 Kapitaal ƒ 200000. 2 4x/2 pCt. hypothecaire geld- „ 780000. leeningen 3 Huizen en terreinen landgoed „Tali" ƒ 805000. 4 Kantoorgebouw Rijn en Waal „ 175000. 5 Exploitatiekosten 7537.95 6 Interest 34518.25 7 Rijn en Waal Hypotheekbank (rekening-courant) . . . „ 49333.05 8 Huren „ 61378.60 9 Reserve tot aflossing van hypothecaire geldleeningen . „ 29000. 10 Crediteuren „ 1010.65 ƒ 1071389.25 ƒ 1071389.25 Bij b. Bouw-Maatschappij „Tali”. 3. Een perceel op de Balans per 31 December 1909 voorkomend met ƒ 80.000.— is verkocht voor ƒ 86.000.—. De hieruit voortvloeiende winst moet alsnog toegevoegd worden aan de Reserve tot aflossing van hypothecaire geldleeningen. Verder moet 1 pCt. afgeschreven worden van de boekwaarde. 4. Afschrijven ƒ 2000.—. 5. Nog te betalen ƒ671.40. 7. Uit dein den loop van de maand Januari ontvangen rekeningcourant van de Rijn en Waal hypotheekbank blijkt, dat deze de „Tali” per 31 belastte voor: Extra-aflossing hypotheek ƒ 20.000. V2 pCt. vergoeding voor vervroegde aflossing „ 100.— ƒ 20.100. welke bedragen ultimo Januari 1911 door de „Tali” zijn gejournaliseerd. De vergoeding voor vervroegde aflossing wenscht men ten laste van 1910 te doen komen. 8. Niet vervallen huren over November en December 1910: ƒ 4800. Vooruitbetaalde huren over Januari 1911 . . . „ 4000.— ƒ 800.- WINSTVERDEELING. De winst voor zooverre deze 4 pCt. van het aandeelenkapitaal te boven gaat, wordt zoolang de reserve tot aflossing van hypothecaire leeningen minder dan ƒ 200.000. bedraagt aan die reserve toegevoegd. Opmerking: Men make eerst de Balans- en Winstrekening der Bouw-Maatschappij en daarna die der Hypotheekbank. 10) Maak de journaalposten uit onderstaande tabellarische hulpboeken eener hypotheekbank. Pandbrieven-Verkoopboek (zie Model No. 24). Maand Juli. 1. Datum. 2. Naam en woonplaats van den kooper. 3. Aantal pandbrieven. 4. Grootte der pandbrieven. 5. Verkochte pandbrieven in deze maand 4XU pCt. geene. 6. „ * „ 4Vï „ ƒ 20000.- 7. „ „ „ 43/4 „ „ 25300.- 8. „ „ „„„ 5 „ „ 30350. 9. Nommers der pandbrieven 10. Totaal nominaal bedrag „ 75650. 11. Koers 12. Koersverschil debet 3138.50 13. „ credit „ 303.50 14. Rentedagen 15. Bijberekende rente 343.39 16. Provisie van Kassiers „ 627.30 17. Per Kas ontvangen ? 18. Met Kassiers verrekend 62076.92 1. Datum. 2. Naam en woonplaats van den verkooper. 3. Aantal pandbrieven. 4. Grootte der pandbrieven. 5. Ingekochte pandbrieven in deze maand 4V4 pCt. ƒ 17200. 6. „ » » » » 4V2 „ „ 3500 7. „ » * 43/4 „ „ geene. 8.„.,. , 5 . , „ 9. Nommers der pandbrieven 10. Totaal nominaal bedrag „ 20700.— 11. Koers 12. Koersverschil debet „ niets: 13. „ credit „ 2930. 14. Rentedagen 15. Bijbetaalde rente „ 146.95 16. Provisie van Kassiers „ 86. 17. Per Kas betaald „ 3193.78 18. Met Kassiers verrekend „ ? 12) Gesloten-Hypothekenboek (zie model No. 26). Maand Juli. 1. No. der Hypotheek. 2. Datum. 3. Naam en woonplaats van den geldnemer. 4. Gesloten hypotheken in deze maand 4V2 pCt. ƒ 65000. 5. „ » n n » 43/4 „ „ 32000. 6. „ „ „ „ „ 5 „ „ 16000.— 7. Bijberekende rente „ 125.70 8. Berekende provisie „ 2210. 9. Berekende taxatiekosten „ 307.30 10. Berekende onkosten „ 90.10 11. Voorloopig ingehouden op diverse leeningen . „ 9500.— 12. Aan de geldnemers uitgekeerd „ ? 11) Pandbrieven-Inkoopboek (zie Model No. 25). Maand Juli. 13) Renten- en Aflossingenboek (zie model No. 27). Maand Juli. 1. Datum. 2. Naam en woonplaats van den geldnemer. 3. No. Hypotheekregister. 4. Aflossing op hypotheken in deze maand 4'A pCt. ƒ 35950. 5. „ „ n n n n 4Vï „ „ 26300. 6. „ „ » * 43/< „ „ 23450. 7 p; pjm 8. ij n „ » » „ s>/2 „ „ 6300. 9. Boete 7.65 10. Berekende intrest „ 525.30 11. „ onkosten „ 130.50 12. „ vergoeding voor vervroegde aflossing „ 198.50 13. Ontvangen door agenten „ 50175.50 14. „ per Kas ? 14) Journaliseer volgens de dagelijksche methode onderstaande posten. 15 Februari 1915. De Brabantsche Hypotheekbank brengt wegens faillissement van haren debiteur J. van Bergen te Roosendaal in openbare veiling diens perceelen gelegen aan de Brugstraat aldaar. Haar vordering bedraagt: 4V2 pCt. Hypotheek per resto groot ƒ 8000.— 225 dagen rente k 4‘/2 pCt 225. 1 pCt. vergoeding voor vervroegde aflossing . . „ 80.— Kosten van roiement en andere onkosten . . . „ 135.40 ƒ 8440.40 Aangezien door gegadigden niet hoog genoeg geboden wordt laat de Bank, door tusschenkomst van taxateur A. Greve, het perceel voor hare rekening op ƒ 7900. afmijnen. Voor het verschil ad ƒ 540.40 vraagt de Bank verificatie aan. 1 Maart. Betaald voor onkosten op den koop vallende 7 pCt. van f 7900. = f 553.—. 9 Geïnd werd f 175. Af: voor reparaties en onderhoud. . . „ 10.30 Blijft . . . f 164.70 welk bedrag per kas ontvangen wordt. 19 Juni. Betaald voor brandassurantiepremie over het tijdvak 1 Juni 1915—31 Mei 1916 f 16. 20 Juni. Betaald voor grondbelasting en straatbelasting . . ƒ 38.10 9 Juli. Door J. van Bergen wordt een accoord van 60 pCt. aan zijne concurrente crediteuren aangeboden. Dit accoord wordt aangenomen en door de Rechtbank gehomologeerd. 20 Juli. De Bank ontvangt van den makelaaj A. de Geus te Roosendaal afrekening over ontvangen huren. Geïnd werd f 175.— Af: voor reparaties en onderhoud. . . „ 9.75 f 164.25 1 Augustus. Ontvangen 60 pCt. onzer vordering op J. van Bergen. Het verschil afgeschreven. 1 December. Verkocht aan W. Speerstra te Roosendaal, bovengenoemde perceelen voor f 8500. Door Speerstra worden bijbetaald: Loopende huur „ 15.70 Onverschenen grondbelasting en straatbelasting . „ 4.50 „ assurantiepremie B. Samen ... ƒ 8528.20 5 Mei. De Bank ontvangt van den makelaar A. de Geus te Roosendaal afrekening over ontvangen huren. Overgebracht ... ƒ 8528.20 Aan hem wordt op hypotheek op voormelde panden verstrekt ƒ 6000. Af: V2 pCt. afsluitprovisie . . . . „ 30. „ 5970. Van Speerstra per kas ontvangen ƒ 2558.20 31 December. Breng ten laste van de rekening „Exploitatie Huizen” 4 pCt. rente van den koopprijs der huizen van 1 Maart—1 December. 15) De Hypotheek-Bank „Dordrecht” gaf in der tijd een voorschot aan N. de Vletter, groot ƒ 40000. onder verband van een blok huizen gelegen aan den Spoorsingel No. 17—27 en getaxeerd op ƒ 60.000.—. N. de Vletter failleerde, had nog niets afgelost en aan achterstallige rente te voldoen ƒ 1000.—. De Hypotheekbank, welke voor haar vordering niet inden boedel wil komen, zoekt een kooper voor bovengenoemde perceelen, die ook als hypotheeknemer zal willen optreden in plaats van den gefailleerde. De Curator, daartoe gemachtigd door de Rechtbank, accepteert het bod van ƒ 41000.—, door de Hypotheekbank namens den kooper B. Maassen gedaan. De overdracht heeft heden plaats en de kooper betaalt de kosten ad ƒ 500.—. Wat wordt genoteerd inde boeken van de Hypotheekbank, B. Maassen en N. de Vletter? Van de vraagstukken zijnde antwoorden met toelichtingen, afzonderlijk verkrijgbaar. Vertel iets over Naamlooze Vennootschappen en Hypotheekbanken. Wat gebeurt er bij de oprichting? Wat is hypotheek? Wat voor rekening is de rekening „Reserve tot Uitloting van Pandbrieven” ? Verschil tusschen deze rekening en de rekening „Reserve tot Uitloting van Obligaties”? Is er veel onderscheid tusschen een pandbrief en een obligatie? Dus zijnde rekeningen „Reserve tot Uitloting van Pand- brieven” en „Reserve tot Uitloting van Obligaties” ook gelijk? Hoe komt de rekening „Reserve tot Uitloting van Obligaties” inde wereld? Wat is eene hypotheekbank? Noem eenige rekeningen bij eene hypotheekbank voorkomende? Wat is een pandbrief? Hoe komt men aan den naam pandbrief? Is de „Reserve tot Uitloting van Pandbrieven” eene reserve? Wanneer is pand en hypotheek nietig? Wat is het verschil tusschen prolongatie en hypotheek? Wordt hypotheek ingeschreven inde openbare registers? Geef achtereenvolgens de boekingen van eene hypotheekbank vanaf het sluiten eener hypotheek tot aan de uitbetaling der uitgelote pandbrieven? Waarvoor dient de rekening „Reserve tot aflossing van Pandbrieven” en wat voor reserve is dat? Verklaar het rekeningsysteem eener hypotheekbank. Vragen, verzameld uit eenige verslagen van mondelinge examens Boekhouden M. 0., betrekking hebbende op hypotheekbanken en hare boekhouding. Behandel de rekening „Reserve tot Uitloting van Pandbrieven”. Wat is de „Reserve tot Uitloting van Pandbrieven” voor eene reserve? Als eene hypotheek wordt afgelost, wat zal dan de Bank tegelijk doen? Geef een klein voorbeeld. Mondeling-Examen Handelswetenschappelijk Genootschap. Hypotheekbank. Werking, gang van zaken bij het sluiten eener hypotheek, plaatsen van pandbrieven, afboeking van disagio pandbrieven. Mondeling-Examen Genootschap voor Praktisch Handelsonderwijs. Hypotheekbank. Verklaring der rekeningen Pandbrieven, Hypotheken, Debiteuren, Intrest, Ingekochte onderpanden, Koersverschillen pandbrieven, Administratiekosten, Annuiteitenrekening. Hoe kan deze laatste rekening in het debet der balans voorkomen? HYPOTHEEK- j BANKEN. ESHUIS & Co. DALFSEN bij Zwolle. Oudste Firma op dit gebied, ingevoerd in duizenden zaken in Nederland. Kaart-Systeem en V erticaal-Registratuur voor ÖLJT T\/C^^otte^amn\l I I Y AMSTERDAM \ f\ X.V»/ A w GRONINGEN m Ml DE\ HAAG I haSol^reenigi^g KANTOOR=MACHINES voor ieder onderdeel der Administratie. Addressograph-Adresseermachine In verschillende modellen en prijzen. Auforol-Copieermachine Copiëert met of zonder water. Dalton Schrijvende Optelmachine Werkt met slechts 10 toetsen. Edison-Dicfeermachine Onafhankelijk van tijd, plaats of personen kunt U uwe correspondentie dicteeren. Ellioff-Fisher-Boekschrijf- en Optelmachine met zichtbaar schrift Groot doorslagvermogen. Multiplex nieuw model Hammond-Schrijfmachine Geheel nieuwe technische vindingen, 2 letterplaten steeds inde machine; werkt volkomen automatisch. Macco-Optelmachine Eenvoudige telmachine met contröle-inrichting. Thales-ReKenmachine voor vermenigvuldigen en deelen; de meest bekende. Kleine uiterst handige machine. Record Reken- en Telmachine Eene volledige vlugge telmachine en tevens eene aan de hoogste eischen beantwoordende vermenigvuldig- en deelmachine. TroKKo Hoogst eenvoudige, goedkoope copiëermachine. STALEN KANTOORMEUBELEN Voor het opbergen van correspondentie en verdere archiefstukken. In het gebruik voordeeliger en bij aanschaffing niet duurder dan houten meubelen. Eenvoudig, zeker, snel. Arbeid, tijd, geldbesparend. Verzekering=Maatschappij Gevestigd te Alkmaar. BIJKANTOOR TE AMSTERDAM, SINGEL 184. ALKMAAR Tel. Inferc. 567. AMSTERDAM Tel. Isferc. N 9712. MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL ƒ 500.000. Directie J. H. Elfrinq en I. Fonteijn. BRAND-, INBRAAK-, BEDRIJFSVERZEKERINQ. Een Agentschap der KINHEIM is aan te bevelen. Coulant en billijke premiën. Hooge provisie. FabrieKsrisico’s er) dergelijke worden door hef Amsferdamsche Kantoor op de Beurs geplaafsf. Ditgaïen van J. W. EBERT – Amsterdam. ACHENBACH, Leerboek Stenografie ƒ 1.20 „ Cahier A „ 0.125 * „ B „ 0.10 „ „ C 0.10 Agenda voor Scholen voor Hooger, Middelbaar, en Handelsonderwijs 0.60 Deze Agenda verschijnt jaarlijks met de datums en de dagen ingevuld. GRAPHISCH CAHIER ƒ 0.25 „ PAPIER 12 vel „ 0.10 144 vel „ I. MEERBURG, Beginselen der Mechanica „ 2.— REKENING COURANT CAHIER voor de Staffel Methode . „ 0.20 REKENING COURANT CAHIER voor de Progressieve- en Retrograde Methode „0.12» GROOTBOEKEN ƒ 0.10 en „ 0.15 JOURNALEN „ 0.10 „ „ 0.15 en alle verder voorkomende liniaturen. : KINHEIM :