w tmgm mm
IM4 %k- Hu















NEDEBLANDSCH-INDIE.







H 84-5U
LANDSCHAPPEN EN VOLKSTYPEN
VAN
NEDEBLANDSCH-INDIE.
HAARLEM, H. D. TJEENK WILLINK.
1 8 8 3.



Stoomdrukkerij van Gebr. van Asperen van der Velde, te Haarlem.



INHOUD.
I JAVA.
1. Gezicht te Batavia. — Vue de Batavia.
2. Eene straat in Batavia (oude stad). — Rue a Batavia (L'ancienne vïllè).
3. Eene straat in Het nieuwe Batavia. — TJne rue a Batavia.
4. Maleische woning in de omstreken van Batavia. — Demeure dans les
environs de Batavia.
5. Gezicht in Batavia (de nieuwe stad). — Batavia-: La nouvelle ville.
6. Europeesche woning te Batavia. — Demeure européenne a Batavia.
7. De krissendans. — La danse des lances.
8. Allée van waringins te Buitenzorg. — L'allée des waringins a Buitenzorg.
9. Eene javaansche hruiloft. ■— Noce jaranaise.
10. De gamelang. — Le gamelang-.
11. Het Paleis van* den Gouverneur-Generaal, uit 'sLands Plantentuin te
Buitenzorg gezien. — Jardin des Plantes a Buitenzorg: Le Palais.
12. Vijver in 's Lands Plantentuin te Buitenzorg. — Jardin des Plantes a
Buitenzorg.
13. Javaansche kinderen. — Enfants javanais.
14. De Gamhang. — Le Gambang.
15. Maleisch binnenhuis. — Intérieur malais.
16. Een javaansche palankijn. — TJn palanquin javanais.
17. Javaanscli kapsel. Coiffure javanaise. — Maleisch kapsel.' Coiffure malaise.



1NH0ÜD.
18. Wachtpost te Batavia. — Corps de garde a Batavia.
19. Javaansche herberg. — Hótellerie javanaise.
20. Een kampong. — Un kampong.
21. Dansende bayaderen onder een indischen vijgeboom in de omstreken van
Buitenzorg. - Danse de bayadères sous un multipliant aux environs de Buitenzorg.
22. De Sultan van Djokjokarta. — Le Sultan de Djokjokkarta.
23. De Sultane van Djokjokarta. - La Sultane de Djokjokkarta.
24. Ruïnen te Brambanan. - Temple djaïniste a Brambanan.
25. De Javaansche Gratiën. - Les filles du Sultan de Djokjokkarta.
26. De Soesoehoenan (keizer) van Solo. — L'empereur de Solo,
27. De tempel van Boeroe-Boedor. — Temple de Boeroe-Boedor.
28. Gezicht te Soerakarta. — Avenue a Soerakarta.
29. Prins Mangkoe Ngoro. — Le Prince Mangkoe Ngoro.
30. Bas-reliefs van den tempel van Boeroe-Boedor. - Basreliëfs du temple
de Boeroe-Boedor.
31. Bas-relief van den tempel van Boeroe-Boedor. - Bas-relief du temple
de Boeroe-Boedor.
32. Keukens in de open lucht te Soerabaija. - Cuisiniers ambulants h
Soerabaya.
33. De overdekte markt of bazar te Soerabaija. - Le Bazar Glapp a Soerabaya.
34. Een "Amok"-maker. — Amok.
II. SUMATRA.
35. Gezicht op de reede van Olehleh. — Vue de la rade iïölehleh.
36. De nieuwe Moskee te Kotta Radja. - Mosquée nouvelle a Kotta Radja.
Plattegrond der oude Missigit. — Plan de la mosquée ancienne. ' Plattegrond der nieuwe Missigit. — Plan de la mosquée.
37. Gezicht in Olehleli. -r Avmw fPOlehlA,



INHOUD.
38. Spoorwegstation "Kraton" te Kotta Radja. — La gare a Kotta Radja.
39. 'Gezicht op Panteh Perak. — Avenue de Panteh Perak.
40. Brug over de AQeh-rivier. — Pont sur la rivière d'Atjeh.
41. Gezicht in den Kraton (Noorderface), — Kotta Radja: le Kraton.
42. Sultansgraven te Kotta Radja. - Tombeaux des sultans a Kotta Radja.
43. De bedwingers van Aiaeh. — Les vainqueurs d'Atjeh.
44. Aanvoerders van Atjeh. — Chefs Atsjinois.
45. Monding der Padang-rivier met den Apenberg. — Mont des singes et
Vembouchure de la rivière de Padang.
46. De Chineesche tempel te Padang, van binnen. - Templechinoisa Padang.'
47. Hulpbrug over de Batang Masang. - Pont sur le Bittang Masang.
48. De Batang Hari met de monding van de Potar. — Le Batang Hari et
rembouchure du Potar.
49. Waterval in de kloof van de Ané. — Cascade dans le ravin de VAné.
50. De stoombarkas der Sumatra-expeditie op de Batang Hari. - Le bateau
h vapeur de Vexpédition hollandaise sur le Batang Hari.
51. Huis met rijstschuur en taboehuisje te Alahan pandjaiig. — Maison avec
grenier a riz. .
52. Het dorp Grabak. — Le kampong de Grabak.
53. Brug over de Goemanti bij Alahan pandjang. - Pont sur le Goemanti.
54. Paueboom bij Alahan pandjang. — Manguier\arbre Paue) h Alahan
pandjang.
55. Koffiemantri en vrouw te Alahan pandjang, en de inlandsche schrijver
der expeditie. — Le maUre de café et sa femme h Alahan pandjang, et le scribe de Vexpédition.
56. Top van den Talang. — Le sommet du Talang.
57. Controleurswoning te Moeara Laboe. - Habitation du contróleur a
Moeara-Laboe.
58. Huis te Alahan pandjang. - (Ine maison a Alahan pandjang.
59. Beeldhouwwerk van een ouden Hindoe-tempel. — Statue hindoue.
60. Twee vergroeide boomen. - Arbre remarquable h Moeara-Laboe.



INHOUD.
61. W oning van een handelaar te Kota Baroe. — Demeure d"'un ricke mar-
chand a Kota-Baroe.
62. Rijstschuren te Kota Baroe. — Granges a riz.
63. Huis te Bedar Alam. — Maison a Bedar-Alam.
64. De Piek van Korintji. — Le pic de Korintji.
65. Rotan-brug over de Bangko. — Pont de rotins sw le Bangko.
66. Koffie-droogloodsen te Soerian. — Granges a sécher le café a Soerian.
67. Waterval van de Timboeloen. — Ravin et cascades du Timboeloen.
68. Bingin Telok. — Le Batang Rawas prés de Bingin-Telok.
69. Pasar te Lolo. — Le marché de Lolo.
70. Overdekte brug te Lolo. — Pont couvert a Lolo.
71. Huizen te Soeroelangoen. — Habitations a Soeroelangoen.
72. Moskee te Paleinbang. — Mosquée da Palembang.
73. W aringin-boom bij Soeroelangoen. — Un waringin.
74. De Sultan van Djambi. — Le Sultan de Djambi.
75. Rebabspeler. — Joueur de rebab aux environs de Soeroelangoen.
76. Controleurswoning te Djambi. — Maison du controleur a Djambi.
77. Inwoners van Moeara Menkoelem. — Indigènes de •Moeara-Menkoelem.
78. Jong meisje te Napal Litjin. — Jeune fille de Napal-Litjin.
79. De Batang Hari met de drijvende woningen voor Djambi. — Le Batang
Hari, prés de Djambi.
80. Woning van den sultan van Doesoen tenga. — Demeure du sultan de
Djambi. a Doesoen-Tenaah.
m. BORNEO, CELEBES EN DE MOLUKKEN.
81. Orang-oetans. — Familie d'orangs-outangs.
82. Gevecht van een Dajak met een orang-oetan. Combat d!un Dyak et
cPun orang-outang.
83. Orang-oetans. — Orangs-outang.



INHOUD.
84. De Argusfazant. — Faisans Argus, male et femelle.
85. Dajaksche krijgslieden. — Guerriers Dyaks.
86. Wapenen en gereedschappen der Dajaks. — Armes et ustensiles des indi-
gènes de Borneo.
87. Wapenen der Dajaks. — Armes des indigènes de Bornéo.
88. Een dorp op Borneo. — Un vülage a Bornéo.
89. Dajaks. — Familie dyak.
90. Visscherswoning op Borneo. — Case de pêcheurs, a Bornéo.
91. Hertenjacht op Borneo. — Dyaks en chasse.
92. Een smidse op Borneo. — Forgerons a Bornéo.
93. Een landschap op Borneo. — Paysage a Bornéo.
94. Dorpsgezicht op Borneo. — Un vülage a Bornéo.
95. De babiroessa. — Le babiroussa.
96. Gezicht te Makasser. — Avenue de Makassar.
97. Weg van Tondano (Celebes). — Route de Tondano.
98. Waterval bij Tondano (Celebes). — Cascade prés de Tondano.
99. Bewoner van Timor. — Indigène de Timor.
100. Inboorling van Timor. — Indigène de Timor.
101. De rivier van Dodinga. — La rivière de Dodinga.
102. Wapenen enz. der bewoners van Timor. — Armes et ustensiles des ha-
bitants de Timor.
103. Moskee te Ternate. — Mosquée a Ternate.
104. Jïiroe, de Alfoer van Dodinga. — Nirou, Alfuro de Dodinga.
105. Eimalaha. — Kimalaha, professeur cTescrime.
106. Alfoeren. — Alfuros de Galila, venant se f"ire photographier. '107. Hassan en zijn zoon Idriss. — Hacsan et son fils Idriss.
108. Eene europeesche woning op Ternate. — Une maison hollandaise a
Ternate.
109. Moskee op Amboina. — Mosquée a Amboina.
110. Gezicht op Amboina. — Rivière de Batour-Méra, d Amboina.
111. Gezicht op Amboina. — Une vue a Célèbes.



INHOUD.
112. Het dorp Waroe-Waroe op Ceram. — Rade et vülage de Warou-
Warou. — (Warus- Warus; Ceram.)
113. Inboorlingen van Ceram. — Indigènes de Ceram.
114. De Paradijsvogel. — Un oiseau de Paradis: Paradisea rubra.
115. De goudkleurige sifflet (Parotia aurea) mannetje en wijfje. — Le sifilet
a gorge dorée, male et femelle.
116. De Goenong-Api, vulkaan op Banda. — Le vulcan de Banda.
117. Gezicht op Dobbo. — Vülage de Dobbo.
118. Inboorlingen van Nieuw-Guinea. — Indigènes de la Nouvelle Guinee.
119. Papoe uit de omstreken van Dorey. — Indigène de Dorey.
120. Papoe uit de omstreken van Dorey. — Indigène de Dorey.
121. Papoe van de Prinses-Marianne-straat (Nieuw-Guinea). — Nouvelle
Guinee: Indigène du Passage Marianne.
122. Arfaks. — Papous Arfaks.
123. Eene prauw der Papoes. — Une pirogue des Papous.
124. Het gewijde huis te Dorey (Nieuw-Guinea.) — Maison sacrée de Dorey.
125. Wapenen en gereedschappen der Papoes. — Armes et ustensiles des
Papous.
126. Wapenen, gereedschappen en versierselen der Papoes. — Armes, ttsten-
siles et coiffure des Papous.
127. Een tempel te Dorey. — Un temple a Dorey.
128. Huis te Aiambori. — Le vülage cTAïambori.
129. Het dorp Andaï. — Le vülage oVAndaï.



JAVA.



Gezicht te Batavia.
{Une avenue u Batavia.)



Eene straat in Batavia (Oude stad). (Rue a Batavia: viUe ancienne.)



Eene straat in het nieuwe Batavia.
(Une rue de Batavia.)



Maleische woning in de omstreken van Batavia.
(Habitation malaise dans les environs de Batavia.)



Gezicht in Batavia (de nieuwe stad). (Batavia: ville nouvelle.)



Europeesche woning te Batavia. (Maison a Batavia.)



De krissendans.
(Dame des kriss et des bdtons.)



Allée van waringins te Buitenzorg. (Allée des multiplhnts h Buitenzorg.)



Eene javaansche bruiloft. (Noce javanaise.)



De gamelan.
■ {Le painela:L)



Het Paleis van den Gouverneur-Generaal, uit 'sLands Plantentuin te Buitenzorg gezien. (Jardin des Plantes a, Buitenzorg: Le Palais.)



Vijver in 's Lands Plantentuin te Buitenzorg. (Jardin des Plantes a Buitenzorg.)



Javaansche kinderen. (Enfants javanais.)



De Gambang. (Le Gambang.)



Maleisch binnenhuis. (Intérieur malais.)



Een javaansche palankijn. (Un palanquin javanais.)



Javaansch kapsel. (Coiffure javanaise.)
Maleisch kapsel. (Coiffure malaise.)



"Wachtpost te Batavia, (Corps de garde a Batavia.)



Javaansche herberg. (Hötellerie javanaise.)



Een kampong. (Un campong.)



Dansende bayaderen onder een indischen vijgeboom in de omstreken van Buitenzorg. (Dame de bayadères sous un multipliant aux environs de Buitenzorg.)



De Sultan van Djokjokarta.
(Le Sultan de Djokdjokkarta.)



De sultane van Djokjokarta. (La Sultane de Djokdjokkarta.)



Ruïnen te Brambanan.
(Temple djaïniste a Brambanam.)



De Javaansche Gratiën. (Les filles du Sultan de Djokdjokkarta.)



De Soesoehoenan (keizer) van Solo. (L'empereur de Solo.)



De tempel van Boeroe-Boedor. (Temple de Boeroe-Boedor)



Gezicht te Soerakarta. (Avenue a Soerakarta.)



Prins Mangkoe Ngoro. Prince Mangkoe Ngoro.)



Bas-reliefs van den tempel van Boeroe-Boedor. (Bas-reliefs du temple de Boeroe-Boedor^)



Bas-relief van den tempel van Boeroe-Boedor.
(Bas-relief du temple de Boeroe-Boedor.)



Keukens in de open lucht te Soerabaija.
(Cuisiniers ambulants a Soerabaija.)



De overdekte markt of bazar te Soerabaija. (Le Bazar Glap d Soerabaija.)



Een "amok"-maker.
(Amok.)



Gezicht op de reede van Olehleh. (Vue de la rade d'Olehleh.)



Plattegrond der oude Missigit. (Plan de la mosquée ancienne.) Ringmuren, c. Bevloerd plateau {hoog I Meter), d. Missigit (gebouw), e. Waschplaatsen. /. Put. g. Boomen. .
Plattegrond der nieuwe Missigit. (Plan de la mosquie.) A. Hoofdgebouw. B. Bijgebouwen, a. Waschplaatsen. * Goten. c. Pompen.
De nieuwe Moskee te Kotta Radja. (La Mosquée nouvelle A Kotta Radja.)



Gezicht in Olehleh. (Avenue aV Olehleh.)



Spoorwegstation "Kraton" te Kotta Radja. (La gare a Kotta Radja.)



Gezicht op Panteh Perak. (Avenue de Panteh Perak.)



Brug over de Atjeh-rivier. {Pont sur la rivière d'Atjeh.)



Gezicht in den Kraton (Noorderface). (Kotta Radja: le Kraton.)



Sultansgraven te Kotta Radja. (Tombeaux des sultans a Kotta Radja.)



Generaal-Majoor J. H. Kohier. Luit.-Generaal J. van Swieten. Gen.-Maj. C. B. F. Wiggers v. Kerchem.
De bedwingers van Atjeh. (Les vainqueurs aVAtjeh.) Luit.-Generaal IC. van der Heijden. Luit.-Kolonel A. R. W. Gey van Pittius. (Chef van den Staf van de krijgsmacht te Atjeh.)
Generaal-Majoor }. L. J. H. Pel. Luit.-Generaal G. M. Verspijck. Generaal-Majoor A. J. Diemont.



De Sjahbandar van Gighen.
Aanvoerders der Atjehers.
{Chefs Atsjinois.) Habieb Abdoe'1 Rachmaii.
De Radja van Gighen.



Monding der Padang-rivier met den Apenberg. (Mont des singes et l'embouchure de la rivière de Padang.)



De Chineesche tempel te Padang van binnen. (Temple clï'inóis a Padang.)



Hulpbrug over de Batang Masang.
(Pont sur le Batang Masang.)



De Batang Hari met de monding van de Potai (Le Batang Hari et Vembouchure du Potar.)



De stoombarkas der Sumatra-expeditie op de Batang Hari. (Le bateau a vapeur de Vexpêdition hottandaise sur le Batang Hari.)



Huis met rijstschuur en taboehuisje te Alahan pandjang. (Maison avee grenier h t'in.)



Het dorp Grabak. (Le kampong de Grabak.)



Brug over de Goemanti bij Alahan pandjang. (Pont sur le Goemanti.)



Paueboom bij JAlahan pandjang.
(Manguier - arbre Paue — a Alahan Pandjant,



Koffiemantri en vrouw te Alahan pandjang, en de inlandsche schrijver der expeditie. (Le mattre de café et sa femme a Alahan pandjang , et le scribe de Vexpédition.)



Top van den Talang. (Le sommet du Talang.)



Ooiitroleurswouing te Moeara Luboe. (Habitation du controleur & Moeara-Laboe.)



Huis te Alahan Pandjang. (Une maison d Alahan pandjang.)



Beeldhouwwerk van een ouden Hindoe-tempel. (Statue hihdoue.)



Twee vergroeide boomen. (Arbre remarquable a Moeara-Laboe.)



Woning van een handelaar te Kota Barce. (Demeure cTun riche marchand a Kota-Baroe.)



Rijstschuren te Kota Baroe. (Granges a riz.) .



Huis te Bedar Alam. (Matsou & Bedar-Alam.)



De Piek Tim Korintji. {Le pic de Korintji.)



Rotan-brug over de Bangko. (Pont de rotins sur le Bangko.)



Koffie-droogloodsen te Soerian. {Granges a sêcher le café a Soerian.)



"Waterval van de Timboeloen. (Ravin et cascades du Timboeloen.)



Bingin Telok. (Le Batang Ba was prés de Bingin-Telok.)



Pasar te Lolo. (Le marché de Lolo.)



Overdekte brag te Lolo. (Pont couvert dt Batang Lolo.)



Huizen te Soeroelangoen. (Habitation.v a Soeroelangoen.)



Moskee te Palembang. (Mosquée de Palembang.)



Waringin-boom bij Soeroelangoen.
(Un wvringin.)



De Sultan Tan Djambi. (Le Sultan de Djambi.)



Eebabspeler. (Joueur de rebab aux environs de Soeroelangoen.)



Controleurs-woning te Djambi. (Maison du contróleur h Djambi.)



Inwoners van Moeara Menkoelem. (Indigènes de Moeara-Menkoelam.)



Jong meisje te Napal litjüi. (Jeune fille de Napal-Litjin.)



De Batang Hari met de drijvende woningen voor TJjambi. (Le Batang Hari,\près de Byambi.)



Wonmg van aen sultan ie uoesoeii tenga. (Demeure du sultan de Djambi, a Doesoen-Tengah.)



BORNEO, CELEBES en de MOLUKKEN.



Orang-óetans.
{Familie d orangs-outangs.)



Gevecht van een Dajak met een orang-oetan. (Oombat d'un Dayak et d'un orang-outang.)



Orang-oetans.
(Orangs-outangs.)



De Argusfazant.
(Faisans Argus, male ët femélle.)



Dajaksche krijgslieden.
(G-uerriers Dayaks.)



Wapenen en gereedschappen der Dajaks. (Armes et ustensiles des indigènes de Bornéo.)



"Wapenen der Dajaks.
(Armes des indigènes de Bornéo.)



Een dorp op Borneo. (Un vülage a Bornéo.)



Dajaks.
(Familie dyak.)



Visscherswoning op Borneo.
(Case de pêcheurs, a Bornéo.)



Hertenjacht op Borneo. (Dyaks en chasse.)



Een smidse op Borneo. (Forgerona ü Bornéo.)



Een landschap op Borneo.
(Paysaye a Bornéo.)



Dorpsgezicht op Borneo. (Un vülage a Bornéo.)



De babiroessa.
(Le bnbiroUDsa..)



Gezicht te Makasser. (Avenue de Makassar.)



Weg van Tondano (Celebes). (Route de Tonddno.)



Waterval bij Tondano (Celebes). (Chntes de la rivière, d Tonddno.)



Bewoner van Timor.
(Indigène de Timor.)



Inboorling van Timor. (Indigène de Timor.)



De rivier van Dodinga»
(La rivière de Dodinga.)



Wapenen enz. der bewoners van Timor. (.Armes et ustensiles des habitatUs de Timor.)



Moskee te Ternate.
(Mosquée a Ternate.)



Niroe, de Alfoer van Dodinga. (Nirou, Alfuro de Dodinga.)



Kimalaha.
(Kimalaha, professeur d'escrime.) ^



Alfoeren. . (Alfiiros de Galila.)



Hassan en zijn zoon Idriss. (Hassan et son file Idriss.)



Eene europeesche woning op Ternate. (Une maison lioüandaise d Ternate,)



Moskee op Amboina. (Mosquée a Amboina,)



Gezicht op Amboina. (Eivière de Batour-Méra, h Amboine.)



Gezicht op Amboina. (Une vue h Célèbes.)



Het dorp Waroe-Waroe op Ceram. 1 (Rade et Village de Warou-Warou. — Warus-Warus; Ceram.)



Inboorlingen van Ceram. (Indigènes de Ceram.)



De Paradijsvogel. (Un oisem de Paradis: Paradisea rubra).



De goudkleurige sifflet (Parotia aurea) mannetje en wijfje. (Le sifilet a gorge dorée, male et femelle.)



De Goenong-Api, vulkaan' op Banda. (Le vulcan de Banda.)



(Vülage de Dobbo.)



m
Inboorlingen van Nieuw-Guinea. (Indigènes de la Nouvelle Guinee.)



Papoea uit de omstreken van Dorey. (Indigène de Dorey.)



Papoea uit de omstreken van Dorey. (Indigène de Dorey.)



Papoea van de Prinses-Marianne-straat (Nieuw-Guinea). (Nouvelle Guinée: Indigène du Passage Marianne,)



Arfaks. (Papom Arfaks.)



Eene prauw der Papoes. (Une pirogue des Papous.)



Het gewijde huis te Dorey (Nieuw-Guinea). (Maison sacrée de Dorey.)
f
Wapenen en gereedschappen der Papoeas. (Armes et nsfensfjrs drs fapoifs,)



Wapenen, gereedschappen en versierselen der Papoeas. (Armes, ustensiles et coiffure des Papous.)



Een tempel te Dorey. (Un temple a Dorey.)



Huis te Aiamboïi.
(Le vülage cl'Aïambori.)



Het dorp Andaï. LLê-Jiil^fU^ d'Andaï.)