566
EERSTE VERZEN
K
39
P. i. V. BAARDA















EERSTE VERZEN







Z&KSQ 066 KÜ9, ,
H
EERSTE VERZEN
DOOR
P. ]. v. BAARDA
<* 3"
AMSTERDAM —"ITMEULENHOFF



BOEK-, COURANT- EN STEENDRUKKERIJ C. J. THIEME, NIJMEGEN.



Mes premiers vers soul dun enfant
Les seconds d un adolescent
Les derniers d peine d'un homilie.
(A. dü Musset).







ï N HO U I).
Bladz.
Aan Holland 
I. Ik heb gebeden 
II. k Loop in den zoelen zomernacht. . 12 ui. Als 't avond wordt 13
iv. De Lenteavond daalt 14
v. I)e wijde nacht is om me 15
vi. Aan mijn liefste 
vu. O, kom mijn liefste 17
vin. Aan jou gedacht 
ix. Dageraad 
x. Moet het dan zijn 20
XI. Ochtend 21
xii. Herfst 22
xiii. Verlangen 23
xiv. Illusie 24
xv. I11 zoete droomen 20
xvi. In 't breede water 27
xvii. Op je hoofdje 28
xviii. Ten afscheid 2'J
xix. Ik zie liet 30



Bladz.
xx. In je oogen 
xxi. Zoo trouw 
xxii. Komt — dan allen saam 34
xxiii. Jc oogen zijn droef 3<;
xxiv. Vertrouwen 37
xxv. Aan Lady li. — Cl. — 39
xxvi. Ik zag je lange 
xxvii. Tropennachten.
I. Aan de kust van Salsct ... . 45
II. Aan een meisje van Kasmire. . . 4<i in. Dans der visschers van Danda . . 47 iv. Aan een Hindoe meisje 4s



AAX HOLLAND.
We scheidden zoo blijde van Holland s strand!
— thuis hebben we 't nooit geweten — dat geen enkele dag in dit verre land we Holland konden vergeten.
We hebben zoo hartig gespot en gesmaad, dat je stijf was en bekrompen:
— een oud-mannetjes huis — een fossiele Staatt oude land, van de Ruiters cn Trompen
Wc smaalden dat alles zoo kalmpjes er gleed zoo langzaam en secuur,
dat Jan Salie in de doofpot deed Het zeventiend^eeuwsche vuur!
Maar toen de zee, weldra voor goed,
tusschen ons en Holland lag,
toen zonden we trouw een gedachten groet je eiken nieuwen dag. —
Toén voelden wij, dat Holland ons boeit, met een onbreekbareu band cn nü eerst weten we, wal in ons gloeit voor het oude Nederland







I.
IK HEB GEBEDEN.
Ik heb gebeden, — in d' avond zacht —
rust om m' aan alle zijen de duinen in stervende-zonnepracht en de zee ruischte mee met mijn ziel in onzegbaar verblijen. —
Mijn oogen heb ik niet toegedaan en ik heb niet gesproken, — Purperbeglansd de zee — 't ruischt aan
— Majesteit —
— Oneindigheid —
God was mijn ziel — in heiligheid is blanke wijdingslelie ontloken. —
Zoo heb 'k gebeden stille tot d' eigen ziele alleen,
en met de hoogstheilige wille was 'k een. 



II.
K LOOP IN DEN ZOELEN ZOMERNACHT.
k Loop in den zooien zomernacht,
het bleekc manelicht glijdt zacht door 't schaduw-zwart der hoornen,
't is alles om m' in diepe rust het woelge leven is allengs gesust en stilt' is er gekomen.
Alom het zwijgen — in verre pracht
zijn in het wazige schemer der nacht
enkele sterren gekomen
en in mijn ziele golft een vloed
van wilde gedachten — 't is me zoo gocc?
zoo vredig te loopen droom en.
De hoornen kijken zoo vragend me aan
en k zie ze zoo ernstig, aandachtig daar staan,
met wijding, wazig omtogen —
cn in me — met grootc innigheid
voel ik een godlijkc heiligheid
van één zijn met het alhooge.



III.
ALS T AVONl) WORDT.
Als 't avond wordt, — de sterren stralen in hooge — pure pracht, —
dan komt op gazen wieken dalen,
de sluier van den nacht.
Dan droomt de wijding — de hoornen fluistren hun stille gebeden omhoog, —
in reinen eenvoud — de vogels luistren,
naar 't zachte, vrome betoog.
En in me, in diepe schoonheidsontroering, om sterren en hoornen en inaan,
voel ik, hoe in een stille vervoering,
zich woordekens rijen gaan.



IV.
DE LENTEAVOND DAALT.
De lenteavond daalt op duinentoppen en stilte droomt in zoete droomen neder, en met een trage deining heen en weder gaan murm'lend zacht, de witte golvenkoppen
Het mooie zonnegoud gaat zachtkens kwijnen en kust voor 't laatst de blanke wolkjes teeder, zacht zinkend, daalt de rust als donzen veder. — Ver op het blauwe veld, de sterren schijnen —
mijn ziel, hoe gaat ge nu zoo stil aan 't droomen als over golven zilvren stralen dwalen hoe ziet ge nu die fantasieën komen
die lucht en blinkend op mc nederdalen en die bij teeder maanlicht zich niet schromen maar angstig vliên bij helle zonnestralen.



V.
DE WIJDE NACHT IS OM ME.
De wijde nacht is om m' in heilig zwijgen met vaag mystieke zwevingen gedaald, in zachte wiegelmaat de bloemekopjes neigen en manelicht de hoornen mat omdwaalt.
Een hooge, reine glans komt over d' aarde zijgen die alle wezen luister-fijn omstraalt;
zoet-zoele geuren gaan rondom me stijgen en 't hooge hemelhuis met gouden sterren praalt.
Hoe ligt dat alles stil van blank verlangen, hoe houdt die wond're glans mijn ziel gevangen hoe trilt er elke klank melodisch mede
die hooge rust die zachte, stille heden het bleeke manelicht in schaduwen vergleden, — o, God van Liefde — geef m' Uw diepen vrede.



VI.
AAN MIJN' LIEFSTE.
Hoe zal ik je beminnen Liefste mijn,
als ik je heel mijn ziele heb ontsloten.
als k al wat boos is in me, heb verstoeten om voor jou, goed en groot te zijn.
.lij bent mijn blanke schild in dezen tijd dra is de vijand overwonnen — dood — Mij'1 geloof injou, is 't zwaard mij in dien strijd, inijn trouw, sterk zwaard, waarmee 'k doorstoot, al t lage, en 't verachtelijk van me smijt.
Mijn liefde, is een stalen harnas thans,
rein, blinkend, met een kracht om alles te
t rotseeren!
Als ik jouw liefde heb in puursten glans wat van de wereld, kan,411e dan nog deren! 



VII.
O, KOM MIJN LIEFSTE.
O, kom mijn Liefste, naar de duinen naar de wijde, woelige zee,
naar de blank blinkende kruinen O, kom mijn Liefste, kom mee.
De zonne gaat stillekens zinken omstraalt ons met gouden schijn, dan zal 'k in je oogen zien blinken je liefde, zoo trouw en rein.
en bij ons jong genieten,
als mijn mond je lippen ontmoet, ruisehen uit verre verschieten de golven hun avondgroet.
en blijde is onze woordenval goudklinkend van ons streven dat onze zielen vereênen zal in één groot liefdeleven.
2



VIII.
AAN JOU GEDACHT.
Aan jou gedacht
den langen nacht
aan jou, mijn Lief, mijn leven.
'k heb jou zoo rein,
de ziele mijn,
devotelijk gegeven.
O, koester haar zacht
met je liefdemacht
laat de leliën blank zich ontplooien,
intens zal het zijn
ons genieten, zoo fijn,
dat god'lijke zielevermooien!



IX.
DAGERAAD.
't Wordt allengs lichter nu aan d' ooster lucht en purper worden ver de donkre transen, een gouden breuk in 't grauw, de stralenlansen ze breken uit in matelooze vlucht —
en vallen over d aarde, die met zwak gerucht uit droomennacht ontwaakt; speeldartel dansen twee blijde, bonte vlindertjes en glanzen in 't teere zonlicht — 't kleine bloemvolk zucht
van zoet verlangen naar een lichtkus die het
wekke
o, zie hoe elk zijn goudenhartje ontdekke en stil zijn blaadjes spreidt in 't warme licht.
Zoo is 't mijn ziel — een schoone dag gaat dagen, mijn zieleleliën hun' gouden hartjes dragen door zonneglansen van je lief gezicht.



X.
MOET HET DAN ZIJN.
Moet het dan zijn, dat we scheiden gaan,
scheiden gaan,
Tijden zoo wreed en zoo lang
Moet dan ons zielelieht droevig verglijden gaan,
in smartennacht somber en bang ?
Kan dan ons heerlijke, zonnige liefdezijn,
Heen zijn, voor altijd nu heen ? —
Kan het dan zijn, dat tot eindlooze zielepijn jij aan mijn hemel verscheen?
Moet je dan altijd door verre zijn, verre zijn, in 't onbereikbaar verschiet,
Moet het me dan tot een eeuwige wroeging zijn dat ik je eenmaal verliet?
Neen, o mijn Liefste, het kan niet, het kan
niet zijn,
Is ze dan sterk niet en groot
Deze band, die in dagen van lachende zonneschijn,
Eens onze zielen omsloot ? —



XI.
OCHTEND.
De ochtenddauw, gaat glanzend, langzaam zich
verijlen,
bij eersten warmen kus van zomerzonnestralen die met een gouden juichtoon over d aarde
dalen —
Ver — in de blauwe lucht de rosc wolkjes zeilen,
Hoe is in 'tjonge licht daar alles zoet aan
't droomen
nog peinzend van t genot der manelichte nachten Maar nu, ze naar der zonnegoudglocd smachten, de teerc bloemen — en de sterke hoornen.
en alles heeft een glans van zich gelukkig voelen in 't eerste lichten van den nieuwen dag bij 't warm doortin tien van den zonnelach —
Zoo is mijn jonge leven — bij het woelen van alles om me, ligt in stille vreugd,
Mijn bont bebloemde, zonbeglansdc jeugd.



XII.
HERFST.
De lucht hangt zoo zwaar cn zoo grauw te treuren in doffe rouw —
t woud, droomt stil maar door,
in zijn mooi kleurenbekoor.
Het is er zoo zwoel cn zoo zacht, het donkert van komende nacht, t Is zomer, die scheiden gaat,
met zijn blij zonnegelaat.
Mvstische schemer in 't bosch,
t geel cn rood op het mos van blaarcn die liggen te blinken Waar diep mijn voeten in zinken.
Dat goud cn die kleuren alom —
Rijke rouw in een heilige dom,
zangen ruischen er aan van bladen, die vallen gaan.



XIII.
VERLANGEN.
Hoog boven t woelend ruischen van bet leven
van eiken dag zullen mijn liefdezangen je omzweven
met teer ontzag;
en zaeht en innig zullen ze jc fluist'ren
mijn sterk verlang,
in liefdedroomen zal je ziele luistren
naar bunnen klang —
cn telkens zal vol inniger aceoorden
mijn stemme zijn als reine droomen, zullen zicle-woordcn
mijn boden zijn,
cn je zult één zijn met mijn innigst wezen
één ziele groot —
één hooge juichtoon zal ons leven wezen,
tot in den dood.



XIV.
ILLUSIE.
Stil, met blijde lippen
spreek ik nu,
woordjes me ontglippen
/acht en schuw,
voor de Liefste mijne,
blanke, lijne, reine,
al mijn zielcklokjes gaan beluiden L'.
In der droomcnlanden
paradijs,
langs de zonnestranden
gaat de reis;
waar ons liefdewezen heerlijk is verrezen,
naar de 1 uchte tinnen, van een boog paleis.
Stil, in blanke sferen
zal het zijn,
zonder wild bcgeeren.
zonder pijn,



cn in gouden wonne onzer zielezonne zal ons hoo^c huis verrezen zijn.
Stil, met blije oogeu
zie ik 't al.
dat dit heerlijk hoogc komen zal.



XV.
IN ZOETE DROOMEN.
In zoete droomen, heb ik 't gedroomd,
ecu lief gelaat, 't was goud omzoomd door 't dichte web van 't blonde haar en oogen zoo diep en zoo wonder klaar van gloed en tintling en luchteblauw en rein, als druppels van morgendauw.
Ik heb het gedroomd, ik heb het gedacht zoo menige dag en zoo menige nacht:
als een witte bloem, op een stille plas onder sterrenhemel, bij maanlicht ze was, en ze was zoo blank, zoo broos teer, en zoo fijn dat gouden hoofdje in dien bleeken schijn.
Ik heb het gezien, menig lange nacht, je madonna kopje in dien stralen pracht.
Maar droomen zijn als zonnegoud op avondwolken, tie lucht vergrauwt in droeven rouw 0111 dagedood —
de nacht daalt donker, dra sterft het rood en 't goud van den wijden wolkenzoom.
Een blijde belofte ? — Een droom ? —



XV F.
IN T BREEDE WATER.
In t brecdc water droomen avondluchten in t lange wijtlcn van het late licht,
en om me klagen droef de stadsgeruchten in doffe tonen en in moeë zuchten van werkensplicht.
Ü rust, rust kom. O zie mijn zielverlangen naar diepe, wijde stilte en iuchtc droomen van 't harde leven, ben ik bang, zoo bang van 't droeve drijven van den levensgang dien k wil ontkomen.
O rust, kom tot me als een vrouwe — zacht met trouwe oogen en met blonde haren en buig je tot me over, dezen nacht en kus, kus dan mijn voorhoofd en je macht zal 't wilde woelen van mijn ziel bedaren.
Eén kus — de levensdaver kan me niet meer
bangen,
O rust, — rust kom, — en stil mijn diep verlangen.



XVII.
OP JE HOOFDJE.
Op je hoofdje wil ik mijn handen leggen en in j' oogen je kijken — lang —
en in één diepen blik je zeggen hoe zeer k je geluk verlang.
Dan zal ik bidden, — stil, — in heilig denken, waar woorden sehennend zouden zijnBewaar haar zoo — zoo jong — zoo rein zoo heerlijk in haar kuische zielepracht Bewaar haar voor den grooten levensnacht.
Laat nog een blik van jou mijn ziele drenken
en biddend zie 'k je aan in heilig denken.



XVIII.
TEN AFSCHEID.
We stonden heiden in liet late licht de schemering omspeelde je gezicht en maakte 't vaag.... maar 'k zag je oogen groot en je mooi haar. dat dicht je kopje^omsloot.
Zoo zal 'k je zien, mijn lange leven door, zooals je stond daar, in je stil bekoor,
van j' oogen en je rijke, donkre haar,
te staren maar.
en dit zal zijn, mijn trouwe^erinnering aan dezen avond, toen je henenging en dit zal zijn, mijn trouwe teruggevaart door mijn gedachtenlanden, hoe je waart,
dien laatsten avond van ons samenzijn,
dien weemoedsavond met mijn zielepijii.



XIX.
IK ZIE HET.
Ik zie liet heel den langen nacht,
je droef gelaat, met je oogenklacht,
Van je lippen liet bleeke rood —
en 'k zie een harde trek om je mond van trotsch zwijgen in diepen nood.
We zijn alleen — zeg 't me nu maar —
mijn handen streelen je warre haar,
zeg me je oude smart
over je jong mooi, dat henen is,
en je hopeloos moee hart.
Schrei nu maar uit, — 'k zal bidden zacht je liefste wensch in dezen nacht.
Diep in mijn ziel is een heilige zaal,
zacht schrijd ik door het voorportaal, dan steek ik de wijdingskaarsen aan, die zullen zoo stil te branden staan — teer gouden schijn, in mijn hooge hal, en in dat zwijgen — mijn woorden-val:



Laat liet zijn — laat liet zijn — laat het zijn
een smarteloos verglijn
heen uit "t geschonden lijf
heen uit dit droef verblijf,
Loutering — reiniging
opperste iieiliging —
een nieuwe ziel — een nieuwe maagd die rein haar leven draagt —
je oogen smeeken zoo bang en groot.
droef kind — ik bid voor je dood !



IN JE OOGEN.
In je oogen ik 't zag in je blik het lag wat op je hartegrond zoo blij ik vond.
Je hebt zoo droef geschreid in je harden, langen strijd tot je 't me fluisterde zacht van je nieuwe, jonge kracht.
een blijde lichtstraal viel diep in je^en je zonneziel zag ik toen gouden gloren — — Een heerlijk zieleherboren.



XXI.
Z00 TROUW.
Zoo trouw ze komen mijn blanke droomen als fijne^aromen me streelen zacht —
Ze gaan me geven mijn liefste leven in zwijmelzweven den langen nacht.
O, zielezonnen eeuwige bronnen nooit afgesponnen gouden draad
Breng fantasieën en melodieën en poezieën tot dageraad.
3



XXII.
KOMT — DAN ALLEN SAAM.
Komt — dan allen saam,
op mijn zacht vermaan op mijn stille roepen,
komt dan allen zacht in den manenacht in blanke groepen.
Komt nu allen hier,
uit — mijn ziele brevier
zal ik je geven —
een bede — en wat me schrijnt
en me zoo lange pijnt
een ziele-klacht van mijn leven :
Ze noemen 't een spel
en belachen me schel
Om wat 'k in je hart heb gewrocht! —
Ze spotten maar voort,
en ze lioonen mijn woord:
dat ik je ziel heb gezocht.



Getuig nu met blijde stem zingt met een diepe klem dat liet hun spotlach smore. Jelui stemmetjes fijn zullen mijn troost nu zijn mijn blijde maagdekooren!
Heft dan je juichlied aan, dat de spotters, gelooven gaan je allerhoogste confessie,
en ga dan allen om,
langzaam, om me rondom, een blanke zielen-processie.
Stil, — in den stillen nacht voel ik het in mc zacht — het ver geluk, dat gaat komen
ik zie je dankend aan, in je^oogen die brengen gaan veel fijne erinerings-aromen.



XXIII.
JE OOG EN ZIJN DROEF.
Je oogen zijn droef van je groote leed om je mond is een groef die ik nooit vergeet.
Ik alleen ken je verdriet,
anders geen ze verstaan het niet.
'k Heb je zoo zacht en teer gekust je lange klacht in slaap gesust —
toen om je mond
die groef vergleed,
— pij n-stille stond n je groote leed.



XXIV.
VERTROUWEN.
i.
Ik loop tc droomen. door de lange laan van zielsgedachten, die rondom mc staan als oude hoornen met een zacht gezucht van t avondwindje in de stille lucht.
En waar die boomcn t oudst cn verste zijn, daar zie ik komen een lief meisje, klein, met blauwe oogen en met blonde lokken, en vroolijk hupplend in haar korte rokken.
Zoo zie k haar lang. als liet onschuldig kind dat dartel, met een lach, haar baan begint — haar babbel woordjes zijn een blij geruiseh een lief geluidje in mijn zielehuis.
Daar staat ze voor mc nu, als jonge vrouw waarvoor ik knielen wel en bidden wou, — Een jonge, stralende Meikoningin, die lachend kijkt het rijke leven in.



II.
En nu die angst dat dit vervlieden zal, dat er zal komen een zoo droeven val, van maagdgcluk in den zoo diepen nacht van 't trotsche zwijgen ccner zieleklacht, waar slechts nog spreekt de donkrc oogenring van hartepijn en van ontgoocheling.
ü meisjelief, ik ken je innigheid,
mijn trotsche kind. ik ken j' aanminnigheid, ik weet het dat j'ecn reine maagde zijt, van hooge puurheid.
Ik weet het, dat je ziel in vrede is z' een blanke vijver van gedachten is en hoe daar op den grond een smachten is naar innige teerheid.
Lief kind, ik nu zoo stil te bidden sta, me met mijn diepste zelf vereêncn ga, dan komt er in m' een groot vertrouwen dra in je schoon leven.
De reine, hooge machten zijn zoo groot, ze zijn zoo innig in je zicleschoot ze zullen je, door al je strijd — ten dood hun sterkte geven.



XXV.
AAN LADY B. — Cl.
Elkaar gevonden de ziel ontbonden en vrijelijk laten gaan, en laten drijven de ziele-lijven op de gevoelsoceaau.
Dan — in de luchten fijne geruchten van teer gezang een zacht vibreeren bij 't liarinonieeren der zieleklang.
Reine geluidjes, op zilv'ren fluitjes spelende sympathie Roze paleisjes van hooge wijsjes der stoute fantasie.



Een diep geluk een lioog genieten die lange blik in de ziels-verscbieten.
Één blik — dra drijven de levenslij ven een andre baan —
Maar de essence dier ziel-romance blijft met ons gaan.



XXVI.
IK ZAG JE LANGE.
i.
Ik zag je lange voor me staan, een witte wade had je aan en j oogen, je blauwe oogen mijn tranen zogen —
ik stond te schreien stille tegen mijn eigen wille —
lang al in bange droomen
had ik dit zoo zien komen.
Je was zoo bleek. — een beven, ging door je — ik zag even je lippen een groet nog doen — een laatste — luchte — zoen —
en tusschen ons, t blonde wichtje, ging sterven, 't lief gezichtje werd valer — schaduw kwam toen van den dood — die ?t nam



Zoo stierf onze jonge minne Zon-kintlje van het beginne dat droomenkind der landeelen, onzer luehte zielespelcu —
II.
En zoo rein, zoo blank rein, is 't verscheiden, Heiligheidjc voortaan voor ons beiden. —
je oogen, je blauwe oogen,
mijn tranen zogen ! —



XXVII. TROPENNACHTEN.







I.
AAN DE KUST VAN SALSET.
Wijde luchten 't bieeke licht.
Palmen, bergen, zee —
boven me 't volle maangezicht Tropen-avond vree.
lirandings doffe melodie —
— 't zilt' schuim om me heen — Met mijn wilde fantasie Hen ik dan alleen. —
In den wijden, wijden nacht,
aan tic stille kust voel ik heel mijn jonge kracht moed en levenslust.



II.
AAN EEN MEISJE VAN KASMIRE.
Mijn kindje van verlangen, hoe heb ik je omhangen met ijle fantasietjes Hoe heb ik je omweven met 't best wat ik kon geven mijn luchte draperietjes.
Ik ken het wonder fijne van je subtiele lijnen
waaraan zich graeielijk je zijden sluier wond en met mijn dorstige^oogen, heb ik je schoon gezogen —
— toen je dien manenacht, zoo heerlijk voor
me stond.
Toen is het licht gekomen
in me, en heeft genomen,
dat donkre drijven, van mijn wilde bloed —
Mijn kind — 'k heb stil aanbeden je naakte, schoone leden —
— 't almachtig schoone — dat me knielen doet.



III.
DANS DER VISSCHERS VAN DANDA.
Juichen de fluiten schel
hun wilde cadans —
Flikkren de vlammen fel Begint de dans.
Zwaaien hun stangen recht
Helsch krijgsgeschreeuw: — woest schijngevecht eener voorbije eeuw.
Sneller de trom
Scheller de fluit de wilde drom met een kringdans besluit.
Boven alles, — de maan r-
en de sterke zee tegen de rotsen aan, brult luide mee.



IV.
AAN EEN HINDOE MEISJE.
Zoo koud sta je daar in den Manenacht een koningin in je stille pracht.
Een bronzen statue
in zilvren schijn een wonder van schoonheid elke lijn.
Maar in je oogen
een mystiek licht, dat maakt zoo demonisch je fijn gezicht.
Van vreemde lusten die nauw' gedacht hebben die oogen mij kond' gebracht.
Ze zijn de zin
van een oud foliant der Hindoe liefde in dit wondre land.















■MIMI I llil W
mmm
khmhsb
mmÊSm
mmmm
wam