/<
KANTOOR der / i
Maatschappij tot Exploitatie van Bouwterreinen „CRAILOO" ' j
HOOG-BLARICUM
< \
Post Laren (N.-H.)
aan den Laarder Straatweg, hoek Oranje Nassaulaan.
In de Villaparken „DE ENG" en ,,'t LOO" zijn terreinen van verschillende afmetingen verkrijgbaar tegen ƒ 2.— de M2, onafhankelijk van de ligging.
Voor verdere inlichtingen zie men de pagina's voorin den catalogus.
Boek- en Kunstdrukkerij v h Roeloffzen-Hübner & Van Santen, Amsterdam.
|



£>i
CATALOGUS £
van de ^
TENTOONSTELLING ^
GOOISCHE OUDHEDEN
(GOOI EN OMMELANDEN) t, _ -
, - , „ , ,Wf/rr >. >
STADHUIS TE KAARDEN
beschermheer: de commissaris der koningin in de provincie noord-holland.
IN HET STADHUIS TE NAARDEN
GEDURENDE DE MAANDEN JULI EN AUGUSTUS 1907.
yU/l (t c^/).
\ ■?/?/ f - 4/
L/./ /v V



I J
KANTOOR der
Maatschappij tot Exploitatie van Bouwterreinen „CRAILOO"
HOOG-B LA R1 CU M
Post Laren (N.-H.
aan den Laarder Straatweg, hoek Oranje Nassaulaan.
In de Villaparken „DE ENG" en ,,'t LOO" zijn terreinen van verschillende afmetingen verkrijgbaar tegen ./ 2.— de M2, onafhankelijk van de ligging.
Voor verdere inlichtingen zie men de pagina's voorin den catalogus.
Il"ek- <11 Kmisturukkt.'rij vh Ro«lofl>..n-U iilni r \ Van Santen, Amsterdam.



CATALOGUS ^
CS)
van dk
TENTOONSTELLING ^
GOOISCHE OUDHEDEN
(GOOI EN OMMELANDEN) , .
■ . r ^3yt >
STADHUIS TE NAARDEN
beschermheer: de commissaris der koningin in de provincie noord-holland-
IN HET STADHUIS Ti: XAARDKN
GEDURENDE DE MAANDEN JULI EN AUGUSTUS 1907.



Maatschappij tot Exploitatie van Bouwterreinen
„C R AI L O O".
KANTOOR:
..HOOG BLARICUM", I .aarder Straatweg, hoek Oranje-Nassaulaan, postadres: LARKN (N.H.).
¥
De beide Villaparken „DE ENG" en ,.'t L00" zijn gelegen aan den Rijksstraatweg van Naarden naar Laren en aan flinke, breede, met de stoomwals verharde bazaltwegen met 6-8 M. breed, verhard oppervlak en aan beide zijden met boomen beplante trottoirs.
Verlichting. De Centrale, welke beide Villaparken voorziet van
electrisch licht is sedert Mei 1904 in werking en voldoet uitstekend, zij dient tevens tot verlichting der wegen en het in werking brengen van de fontein (als fontaine lumineuse).



Waterleiding. In de behoefte aan water wordt voorzien door eigen waterleiding, welke sedert October 1903 voortdurend voldoende water levert. Het herhaalde onderzoek, verricht door het Scheikundig Bureau van den Heer C. J. Koning te Bussum levert het bewijs van de uitstekende kwaliteit van dit water.
Tramverbindin- Den 1sren Juni 1905 werd een tramdienst geopend Station gen, Naarden—Bussum naar Crailoo en van Crailoo naar
Hilversum, waardoor gelegenheid bestaat van uit de beide Villaparken minstens 10 maal per dag via Bussum naar Amsterdam en terug te gaan en een gelijk aantal malen
1



via Hilversum in de richting Utrecht en Amersfoort: duur van den rit Crailoo-Bussum 15 tot 18 minuten.
Onderwijs. Bij het vaststellen van de dienstregeling is zorg gedragen
dat kinderen der bewoners van de Villaparken kunnen gebruik maken van de verschillende inrichtingen van onderwijs te Amsterdam, Laren, Bussum, Hilversum en Amersfoort; behalve de gewone abonnementen worden SchoolQooische abonnementen uitgegeven. De Gooische Schoolvereeniging
School- ^ zorgt op uitstekende wijze voor lager-, uitgebreid lager
vereeniging. en handelsonderwijs. Het onderwijs wordt gegeven op dezelfde wijze als op de scholen te Amsterdam, Den Haag en Duin en Daal der Nieuwe Schoolvereeniging. Levensbehoeften. De neringdoenden uit de gemeenten Naarden, Bussum, Laren en Hilversum beijveren zich de bewoners van deze streek van al het noodige te voorzien, en komen evenals te Amsterdam en andere groote gemeenten dagelijks „hooren". Wandelingen. Door de gunstige ligging van de Villaparken aan den Rijksstraatweg is het meest afgelegen Villaterrein slechts 6 minuten verwijderd van een der halten van de tram; alle terreinen zijn gelegen in de onmiddellijke nabijheid



van de bekende Crailoosche bosschen, waarin vrije wande, ling is toegestaan. Deze bosschen grenzen aan het Bosch van Bredius (Oud-Bussum en vormen één geheel met Valkenveen, oud-Naarden enz. De aangrenzende heide biedt prachtige vergezichten, zoowel in de richting van Bussum, Hilversum en Laren als Blaricum en Huizen.
Gezonde streek. Als overbekend mogen wij aannemen dat de beide Villaparken gelegen zijn in het gezondste gedeelte van 't Gooi, op een zandrug ter hoogte van 20 tot 32 Meter + A.P. waardoor verschillende terreinen in het Villapark ,.'t Loo" de bekende Trompenberg in hoogte overtreffen.
Medische hulp. Geneeskundige hulp kan verkregen worden uit Bussum, Laren en Hilversum.
Restaurant. Het Restaurant Crailoo, hetwelk sedert 1904 een enorm
succes heeft gehad, biedt een aangename rustplaats voor hen die deze streek wenschen te bezoeken.
Terreinprijzen. De prijs der Villaterreinen bedraagt, onafhankelijk van grootte of ligging, ƒ 2.— per M-.



Cacao
Bensdorp
AMSTERDAM



CATALOGUS
VAN DE
TENTOONSTELLING
VAN
GOOISCHE OUDHEDEN
(GOOI EN OMMELANDEN)
I U = 
STADHUIS TE NAARDEN
BESCHERMHEER: DE COMM.SSAR.S DER KONINGIN IN DE PROVINCIE NOORD-HOLLAND
IN HET STADHUIS TE NAARDEN GEDURENDE DE MAANDEN JULI EN AUGUSTUS 1907.



zijn op werkdagen van 9 uur v.m. tot 6 uur n.m. te bezichtigen. Ingang aan den Huizer- en Laarderstraatweg.
ri*"'
G. A. VAN ROSSEM's Rozenculturen en Vruchtboomkweekerij



VOORBERICHT.
Met genoegen heb ik, daartoe aangezocht, mij gezet tot het samenstellen van den Catalogus der in het Stadhuis van Naarden te houden Tentoonstelling van Gooische Oudheden.
Toch was ik mij niet onbewust de eigenaardige moeilijkheid aan dusdanigen arbeid verbonden. Een Catalogus als deze moest meer zijn dan een opsomming der bijeengebrachte voorwerpen en mocht toch ook niet te veel omschrijven.
Waar 't mij gewenscht voorkwam heb ik korte aanteekeningen gemaakt, voor sommigen misschien overbodig, andren wellicht niet ongevallig.
Betreffende den aard der inzendingen dient er de aandacht op gevestigd, dat de woorden Gooische Oudheden in ruimen zin zijn genomen. Sommige zaken zijn in „Gooi en Ommelanden" vervaardigd — het porcelein komt hier allereerst in aanmerking — andere voorwerpen waren van ouder tot ouder het eigendom van Gooische familiën, weer andre zaken staan met de Geschiedenis van 't Gooi en die er woonden in nauw verband. Ook werd een en ander ter opluistering ingezonden. Te samen kon dat alles een goed geheel vormen.
Met dankbare ingenomenheid zij vermeld dat door den Commissaris der Koningin in Noord-Holland welwillend het Beschermheerschap over deze Tentoonstelling werd aanvaard.
Een woord van waardeering mag niet onthouden worden aan de Heeren C. A. J. van Dishoeck te Bussum en P. H. A. van Aken en F. L. A. Schubert te Naarden, die, waar hun de plaatsing en rangschikking der ingezonden voorwerpen was opgedragen, een niet gemakkelijke taak hadden te vervullen, van welke zij zich evenwel meesterlijk kweten.
Onvermeld mag hier niet blijven de naam van den bekenden Larenschen Kunstschilder Aug. le Gras, die, met den heer Van Aken, voor de inrichting der „Gooische Kamer" zorg droeg.
Ik meen voorts dit „Voorbericht" niet te mogen eindigen zonder dankbaar herinnerd te hebben aan de groote welwillendheid van Naarden's Gemeentebestuur, waar het vrije beschikking gaf over de zalen van het Stadhuis.
En wat de „Vereeniging tot Bevordering van het Vreemdelingenverkeer voor de gemeenten Naarden, Laren, Blaricum en Huizen" betreft, die het initiatief nam tot deze Tentoonstelling — moge zij met voldoening kunnen zien op dit haar werk!
Naarden, F- W. DRIJVER.
Juni 1907.



Beschermheer: Mr. G. v. TIENHOVEN,
Commissaris der Koningin in Noord-Holland.
Bestuur:
F. W. DRIJVER, Naarden, Voorzitter.
P. LANGER HUIZEN Lz., Huizen, Vice-Voorzitter. A. A. H. HOSANG, Blaricum, Secretaris. H. G. WILLENBORG, Laren, Penningmeester. P. H. A. v. AKEN, Naarden.
A. DE LEUR, Laren.
J. NADORT, Huizen.
E. PIETERS, Blaricum.
Raad van Bijstand:
C. A. J. Van Dishoeck. Prof. Dr. A. E. J. Holwerda.
J. P. Dudok Van Heel. J. J. Jurrissen.
K. Engelbert Van Bever- J. H. Maas.
voorde. C. W. R. v. Oostveen.
J. A. Van Eyken Nieukerk. K. J. Perk.
A. N. J. Fabius. S. Scheffelaar Klots.
J. E. ter Gouw. Mr. J. E. C. Schook.
A. J. Le Gras. F. L. A. Schubert.
A. de Heer. L. Schulman.
A. T. A. Heyting. H. M. Wesseling.



VOORHUIS.
1. Prins Willem III, in hofcostuum (olieverf). Inz. Jhr. Van Sypesteijn, te 's Gravenhage.
Onafscheidelijk met de geschiedenis van de oude stad Naarden verbonden is de naam van dezen Oranjevorst, het „Kind van Staat", dat „alevel Stadhouder zon zijn'' en worden zou de ,,Redder van den Staat".
Dank zij Willems heldenmoed, die „der Franschen trots deed vallen en Holland s sleutel uit hun ijzeren vuisten wrong", werd den 13Jen September 1(573 Naarden heroverd op de Franschen en kon gezegd worden, dat van Naarden de victorie begon."
,.Mfen. v<jrzuime m®'' ,b'i een bezoek aan de Si. Vitus Kerk, stil te staan bij het marmeren reliet, in den zuider kruisbeuk aangebracht, hetwelk dr beeltenis vertoont van Prins Willem III, gehouden door twee engelen. Rondom staat het devies „Honi soit qui mal v pense". Een andere engel zweeft er boven met den vriiheidshoed en een slang (de laatste als svmbool der eeuwigheidi. Links staat een altaar, rechts het wapenschild van Naarden. Aan dén voet een twaalf-regelig vers, bezingend Prins Willem's heldenmoed.
2. Schilderij. Naerden verovert door syn Koninklijke Hoogheyt den H. Prince van Oranje, den 13 Sept. 1673.
3. Schilderij. Belegering en overgaen der Stadt Naerden en het uyttrecken der Franse den 12 Sept. 1673.
4. Schilderij. Belegeringe der Stadt Naerden.
5. Schilderij. De Belegeringe van Naerden.
6. Schilderij. Belagerung und Ubergabe der Stadt Naerden, sampt der Franzosen Ausszug 12 Sept. 1673.
7. Schilderij. Het overgaen van Naerden.
8. Schilderij. Belegeringe der Stadt Naerden, zijnde de eerste overwinninge, die Zijn Kon. Hoogheijt de Heer Prince van Oranjen heeft gedaen verovert op den 12 Sept. 1673.
Bij deze plaat staat dit vers:
OP DE BELEGERING VAN NAERDEN.
Kon Luidewijk, als een veroveraar van rijken,
in dertien dagen met de stadt Maestricht gaen strijken,
t versterkte Naerden, trots op Vrankrijks krijghsgewelt,
zwicht in drie dagen voor Oranje's Oorlogshelt;
dus krijght de Leeuw weer ruimte, om korter afte loopen door deught, t geen Vrankrijks list zoo dra met geit kon koopen.
L. B. v. W.
No. 2—8 zijn eigendom der Gem. Naarden.



9. Vertrek van Willem V in 1796. Inz. Jurrissen, Naarden.
10. Aankomst van Willem I in 1813. Inz.J. Hagoort te Naarden.
11. Germaansche Haardstede, waarschijnlijk uit de eerste eeuw onzer jaartelling.
12—14. Drie afbeeldingen van andere Germaansche Haardsteden, opgegraven op de Hilversumsche heide 1853.
15—17. Drie afbeeldingen van reusachtige steenen, gevonden bij Hilversum.
18. Vitrine, bevattende: a. een verzameling steenen, opgegraven te Hilversum, waarbij enkelen met overblijfselen van versteende dieren; b. gedeelten van een mammouth's tand, die bij de opgraving in 1850 nog vrij gaaf was; c. steenen werktuigen, zooals die onder de deksteenen der 40 opgegraven haardsteden gevonden zijn; cl. zes ruw bewerkte steenen ballen; e. een kommetje van geelbruine aarde, uit de hand gevormd; f. een Romeinsch kruikje met de letters SPQR (Senatus Populusque Romanus); g. overblijfsel van een geschonden en verroest, onder groote steenen op de heide gevonden, tweesnijdend zwaard; h. een meteoor, gevonden op de heide tusschen Hilversum en Loosdrecht.
19. Vitrine, bevattende: Urnen, groot en klein (een der kleine urnen werd gevonden in een der groote). Voorts een fijner bewerkte urn, die opgegraven werd te Garderen, twee koperen armbanden en het overblijfsel van een ring.
N°. 11 —19 werden ingezonden door familie Perk te Hilversum.
20. Vitrine, bevattende een verzameling van 464 grootere en kleinere steenen werktuigen uit bij Hilversum gevonden haardsteden, in den breede omschreven bij Janssen „Hilversumsche Oudheden" en Holwerda „Nederland's Vroegste Beschaving." Inzending van het Rijks Museum van Oudheden te Leiden.
21—23. Drie Platen met oude tegels. Inz. Spoor te Muiden.
24. Schokker-Jacht (model) van Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden, gebouwd in 1858 door Th. Pauw, scheepsbouwmeester te Muiden.
25. Klipper Brikschip (model) gebouwd door denzelfde in 1854.
26. Oude Bel met inschrift: Franciscus Schaapman, Amsterdam 1735. Inz. Schubert te Naarden.
27. Bus hout met ijzer beslag enz.) Heeft dienst gedaan aan de sluis te Muiden. Inz. v. d. Velden te Muiden.
?8 Oude Steen (met miskelk er op) gevonden in zee op de plek, waar eens het oude Naarden stond. Inz. J. D. v. Heel te Naarden.
29—30. Wapentropheeën. Inz. Sted. Museum te Amsterdam.
De meeste dezer wapenen zooals zij bij het beleg van Naarden (1813) gebruikt werden.



31. Oude geweren. Inz. Dilman te Muiden en Oude lans, inz. v. Amerongen te Naarden.
32. Kuras. Inz. J. Verwer te Blaricum.
33. Schuttersuniform, zooals bij het beleg van Naarden (1813) gedragen werd. Inz. het Stedelijk Museum v. Amsterdam.
RAADZAAL.
A. PORSELEINTAFEL.
Aan het Gooi, met name aan Weesp, komt de eer toe voor zoover de Noordelijke Nederlanden betreft — het eerst porselein te hebben vervaardigd. De oprichter der eerste fabriek aldaar was Graaf van Gronsveld Diepenbroek. Deze fabriek werkte van 1764—1771.
Toen ging zij over in handen van den predikant Mol te Oud-Loosdrecht, die haar naar zijn woonplaats overbracht. Na zijn dood in 1782 bleef zij nog twee jaar werken, waarna de nieuwe eigenaren haar in 1784 verplaatsten naar OuderAmstel. Evenwel ook hier gold het bekende: „niets bestendig van duur". In 1808 werd deze fabriek wederom verplaatst, en wel naar Nieuwer-Amstel. Twee jaar later moest zij reeds opgeheven worden in verband met meer dan eene omstandigheid; de groote oorzaak zal wel geweest zijn, dat het onmogelijk was te eoncurreeren met het buitenland. Dat het werk dezer vier fabrieken een zekere overeenkomst vertoont
Bezoekers van het Gooi!
Wilt Gij rustig iets schoons zien? Bezoekt dan het
PAVILJOEN LARENBERG
§
; te Laren (N.H.),
: waar men van af
r" den toren, het ge\
l heele Gooi overziet.
f >
i Lunch. . a f 1.— Diner . . „ „ 1.50 Pension „ „ 3.50
Zich beleefd aanbevelend, J. A. DALLOYAUX, Propriétaire.



laat zich gemakkelijk verklaren uit het feit, dat die vier eigenlijk éénzelfde fabriek waren, telkens overgebracht naar een naburige plaats en wellicht voor een goed deel werkende met dezelfde krachten.
I. Weesp.
1. Kop en Schotel. Inz. Jhr. Van Sypesteijn te 's Gravenhage.
2. Kop en Schotel. Inz. ,, „
II. Loosdrecht.
3. Soepterrine. Inz. Kaiser te 's Graveland.
4. Sauskom. „ „ „
5. Sauskom. „ Jhr. Van Sypesteijn.
6. Twee Botervlootjes. Inz. Jhr. Van Sypesteijn.
7. Botervlootje. Inz. Kaiser.
8. Melkpannetje. Inz. Jhr. Van Sypesteijn.
9. Vier eierdopjes. ,, ,, „
10. Zes Kop en Schotels (blauw). „ „ „
11. Twee Oesterschelpen. „ „ „
12. Zeven Kop en Schotels (bruin) „ „ „
13. Kannetje. Inz. Bernard de Hoogh te Bussum.
i BorH met bloemen. , Iu ,, o
v uw" Inz j^j. yAN Sypesteijn.
i Bord met vogel.
III. Amstel.
15. Servies. Inz. Van Aken te Naarden.
16. Sauskom. „ Kaiser.
17. Theepot. „ „
18. Vruchtenmand met Schaal. Inz. Kaiser.
19. Vruchtenmand. Inz. Jhr. Van Sypesteijn.
20. Spoelkom. „ „ „
20a.Vierkante Slabak,,, Kaiser.
21. Twee Borden. „ Jhr. Van Sypesteijn.
22. Kop en Schotel (im. Sèvres). Inz. Spoor te Muiden.
23. Servies (Empire). Inz. Mevr. Busing.
24. Trekpot, Melkkan, Suikerpot (met vogels). Inz. v. Dishoeck te Bussum.
25. Fruitschaal (wit met goud). Inz. v. Dishoeck.
26. Kop en Schotel. Inz. v. Dishoeck.
27. Kop en Schotel. „ v. Aken te Naarden.
28. Kop en Schotel 16 stuks) (merk W). Inz. Spoor te Muiden.
29. Kop en Schotel. Inz. Mej. Karssen—Kroeskamp te Naarden.
30. Kannetje (zwart). „ van Dishoeck.



31. Twee Beeldjes (hout. Inz. Mej. De Groot.
32. Gedenkboek (in vitrine — collectieve inzending van het Stedelijk Museum te Amsterdam).
Dit Gedenkboek bevat de ,,Historische Aanteekeningen" van 1813 1814 betreffende Naarden's Eerepenning, bekend onder den naam van „Naarder Medaille". Bij kennisgeving van 15 Maart 1816 werd de penning, die gedragen kon worden aan een lint van geribd gewaterde zijde, aangeboden aan de Schutters, Artilleristen en Scherpschutters van Rooseboom uit Amsterdam en aan de Weesper Schutters, tot het beleg van Naarden uitgetrokken. Bij Kon Besl van 6 Oct 1816 werd bepaald: „Hebben goedgevonden en verstaan aan de officieren en manschappen der burgerkorpsen, welke bij het beleg van Naarden hebben gediend, het dragen van den Eerepenning aan hen, door het Hoofdbestuur van het fonds ter aanmoediging en ondersteuning van den Gewapenden Dienst in de Nederlanden geschonken, te permitteeren, gelijk wij zulks permitteeren bij deze."
Voorts bevat deze vitrine het portret van Abraham van Rossum (22 Juni 17X5 12 Sept. 1S66), zijn eereteekenen, zijn benoeming bij de Garde Nationale, zijn paspoort, zijn slobkousen, bij het beleg van Naarden gedragen. — Daarbij nog een tweetal Znngen tot verwelkoming van de Amsterdamsche Schutterij bij terugkeer van de belegering van Naarden en eindelijk een kleine verzameling herinneringen aan het beleg.
33. Schilderij (Beleg van Naarden» door P. van Os. Eigend. van Het Stedelijk Museum te Amsterdam.
Stelt voor: de Schutterij uit Amsterdam en Weesp de Lunet aan de Karnemelksloot verdedigend tegen de Franschen 7 April 1814.
34. Zes Schilderijtjes gezichten op Berghuis en Zandbergen, bij Naarden). Inz. Mej. B. Jurrissen.
35. Zes Schilderijen gezichten op Naarden enz.) Eigendom van De Gemeente Naarden.
36. Twee Schepenen Gebeden. Eigendom van De Gem. Naarden.
37. Hendrik Hooft (portreti. Inz. Speet te Huizen.
H Hooft was burgemeester van Amsterdam (1678 en Heer van Outkarspel, Koedijk en Schoterbos.
38. Slot van Muiden door de Gelderschen bemachtigd. Inz. Dilman te Hilversum.
39. De Stad Naarden. Inz. Arentsen te Naarden.
B. MIDDENTAFELS.
1. Zilveren Halsketen (in vitrine) van de handboogschutterij te Weesp. Ingezonden door de Gem. Weesp.
Deze halsketen is afkomstig uit de 15Jt eeuw en bestaat uit zes deelen, door scharnieren met elkaar verbonden Aan elk der schakels is een schildje bevestigd. Onderaan hangt een vogel en bovenaan een wederdoopers medaille, met aan de voorzijde de woorden: „Ejn Godt ein gelove ein doepe int rike Godes ein koninck uprecht overal U34 tho Munster" en aan de keerzijde: „dat wort is fleisch geworden enz".(



In dezelfde vitrine vindt men, behalve een zilveren Troffel (blijkens het inschrift gebruikt bij de eerste-steen-legging van het stadhuis in 1772) een zilveren vrouwesieraad, n.1. een gedreven Ceintuurgesp, waaraan bevestigd zijn twee kokers, een schaar en een speldenkussentje. Dit sieraad moet ongeveer uit het midden der 16^ eeuw zijn. Een historische bijzonderheid er aan verbonden is, dat dit kostbaar stuk indertijd beleend is in de Stads Bank, maar nooit werd ingelost. Op het aangehechte stukje perkament leest men: . 1726 den 18 Dec. heb ick Anthoni van der Hoeff ontfangen van Sibilla van" Rhijn 25 gulden op het silvertuygh van mijn vrouw zaliger om dat met den eersten wederom te geven".
2, 3. Twee Korenwegers (poolschalem. Inz. H. A. Arentsen te Naarden en Boerhout te Huizen.
De twee helften van de cilindervormige koperen bus, waarin men, bij het ter markt gaan, belans en gewichten bewaarde, dienden tot weegschalen.
4. Inkt- en Zandkoker (van 't oude Zakkendragersgild > Inz. Hülscher te Naarden.
5. Penning van 't oude Zakkendragersgild. Inz. als voren.
Aan de voorzijde: een man met zak op den nek; aan de keerzijde: Mattijs Stoop den 23 Januarij 1741.
5a. Penning van 't oude Visschersgilde. Inz. Kos te Huizen.
Aan de voorzijde: een schip; aan de keerzijde: 1806den 1 Nov. Jan Caspers. En daaronder nog de letters K M, waartusschen een hart met de letters J. C. er in en een huismerk.
6. Koperen Tang (gevonden aan het strand te Oud Naarden). Inz.
Wed. Beking te Huizen.
7. Koffiekan (rood koper). Inz. Swaap te Muiderberg.
8. Koffiekan (klein model). „ ,,
9. Koffiekan (geel koperi. „ ,,
10. Schrijfkist. Inz. Wed. Busing.
11. Theekist. Inz. Wed. v. d. Berg.
12. Kistje (met koper beslag). Inz. V. Maurik te Bussum.
13. Theekistje. Inz. J. v. Aken te Bussum.
14. Theekistje. Inz. P. H. A. v. Aken te Naarden.
15. Theekistje. Inz. J. v. Aken.
16. Horlogestandaard. Inz. P. A. H. v. Aken.
17. Aschbakje (koper). Inz. Swaap te Muiderberg.
18. Lepel. Inz. Swaap te Muiderberg.
19. Komfoor met kan geel koper). Inz. Carssen te Naarden.
20. Kastanjevaas (tin). Inz. Breeman te Blaricum.
21. Bierpot (rood koper). Inz. Dilman te Hilversum.
22. Twee Kastanjevazen (verlakt). Inz. Wed. Roozendaal.
23. Melkkan (geel koper). Inz. Dilman.
24. Koffiekan (rood koper). Inz. Eichhorn.
25. Lepel (tin). Inz. Kos te Huizen.



26. Twee kandelaartjes (tin). Inz. Swaap.
27. Wijnkan (tin) Inz. Boerhout te Huizen.
28. Twee lampen (tin). Inz. Jhr. Van Sypesteijn.
29. Bierkan (tin). Inz. Breeman.
30. Oliekan (koper). Inz. Swaap.
31. Kandelaar (kopen. Inz. v. Aken.
32. Inktkoker (tin). Inz. Gem. Naarden.
33. Inktkoker (tin). Inz. Diaconie te Naarden.
34. Kannetje (tin). Inz. Breeman.
35. Wijnkannetje (tin). Inz. Breeman.
36. Inktkoker (tin). Inz. Gem. Naarden.
37. Kannetje (gegraveerd). Inz. Wed. Busing.
38. Oliekannetje (koper). Inz. Van Dishoeck.
39. Theebusje (koper). Inz. Wed. Busink.
40. Twee kandelaars (verlakt). Inz. Wed. Roozendaai..
41. Vijzel. Inz. Vos te Huizen.
Met inschrift: „Lof Godt van al. Anno 1621."
42. Vijzel. Inz. Schubert.
Met zelfde inschrift en het jaartal 1610.
43. Tafelschel (Gothiek). Inz. Van Dishoeck.
44. Tabaksdoos. Inz. Dilman.
Met inschrift: „Mijn is heel vroedt en heel vermakelijk"
45. Tabaksdoos. Inz. Dilman.
Ingegraveerd: De Stad Graaf.
46. Tabaksdoos. Inz. Van Aken.
Met inscriptie uit Jesaja 3 vrs 2 en Jesaja 21 vrs 2.
47. Tabaksdoos. Inz. Gebrs. Frank te Hilversum.
Ik hoop door geloof en liefde krachtig de zege komt van Godt almachtig, daar vrede is woont Godt, heb vrede in uw gemoet gij wordt gezeegent met veel goet.
Aan den onderkant is het wapen van Amsterdam gegraveerd.
Aan de eene zijde leest men:
Nu ik het heb gevonden ziet had ik het soeke laate staan
Nu vindt ik mijn in groot verdriet op krukken hat ik nooyt gegaan. Tusschen de twee tweetallen regels een mannetje op krukken.
Aan de andere zijde staat:
had ik myn van te vooren wel bedagt ik hat myn selven nooyt in het leyden gebragt.
48. Tondelpot met vuurslag. Inz. Van Aken.
49. Komfoor ^roodkoper). Inz. Heiligers te Naarden.



LARENSCHELARENSCHE
KUNSTHANDEL KUNSTHANDEL
VILLA MAUVE VILLA MAUVE
- LAREN N.-H. - - LAREN N -H. -
.. ^ Molenweg 420a
Mauve-Tentoonstelling bij den Molen. ...
Gedurende de maand Sep= Telefoon intercomm. 7 tember a.s. wordt, bij gelegenheid van de onthulling YV7ie het land van Mauve van het herinneringsteeken
voorANTON MAUVE,een zeer bezoekt, verzuime
belangrijke tentoonstelling n'et een bezoek te brengen
gehouden van diens werken, aan de permanente Tendoor de gelukkige bezitters
daartoe welwillend in bruik- t0°nstelling van het werk
leen afgestaan. =.= =:= =:= der Larensche Schilders.
namens het tony offermans Dagelijks geopend, ook
MAUVECOMITÉ r-w , ~
- N. VAN HARPEN Zondags. Gratis toegang.



VERBETERING.
Bladzijde 17 N°. 7, 8, 9, 14, 15, 18 1
Bladzijde 18 N°. 28, 31, 35, 42, 45, 53, 54 . .
Bladzijde 19
N°. 56, 57, 58, 64, 78, 83 . . . ' moet gelezen worden „Huizen"
Bladzijde 23 ( in plaats van „Hilversum".
N°. 98, 101, 102, 104, 112, i 18 .
Bladzijde 24 N°. 127, 146 
Bladzijde 26 I N#. 46 







50. Komfoor (geel koper)- Inz. De Hoogh te Bussum.
51. Kistje (ijzer). Inz. Veenendaal te Naarden.
52. Theestoofje (hout). Inz. Dilman.
53. Blaker (koper). Inz. Van Dishoeck.
54. Schenkketel (koper) in den vorm van een vogel. Inz. Dilman.
55. Sigaren- en labaksvaas. Inz. Wed. Van Gelder.
56. Twee Inktkokers (koper). Inz. Heiligers.
57. Gelddoos (koper). Inz. Spoor te Muiden.
58. Tafelkomfoor (koper). Inz. Van Aken.
59. Theestoofje (koper). Inz. Heiligers.
C. GROOTE VITRINE.
1. Oude Waaiers (twintig, ingez. door v. Aken te Naarden.
2. Miniatuurportret (18de eeuw). Stelt voor den heer Demmeni.
3. Schaar (aan haak). Inz. Wed. Roozendaal te Blaricum.
4. Drie Tabaksdoozen. Inz. v. Aken.
5. Wijnschepper (zilv.). Inz. v. Aken.
6. Horloge (gedreven zilv.). Inz. v. Aken.
7. Horlogeketting. Inz. W. Veerman te Hilversum.
8. Miniatuurportret. Inz. Vos te Hilversum.
9. Ketting met Signetten (zilver). Inz. Bout te Hilversum.
10. Schaar (aan haak). Inz. v. Aken.
11. Zwamdoosje. Inz. v. Aken.
12. Snuifdoosje (agaat». Inz. v. Dishoeck te Bussum.
13. Twee Suikerstrooiers (zilver). Inz. Mevr. Schraakamp te Naarden.
14. Suikerstrooier (zilver). Inz. Kos te Hilversum.
15. Twee Halsboordknoopsn (goud'. Inz. Honing te Hilversum.
16. Twee Halsboordknoopen (goud). Inz. Schubert te Naarden.
17. Pepermuntdoosje (zilver). Inz. v. Dishoeck.
18. Snuifdoos (hoorn). Inz. Kos te Hilversum.
19. Suikerstrooier (zilver). Inz. v. Aken.
20. Twee Oorhangers (in den rouwtijd te dragen i. Inz. Wed. Schubert te Naarden.
21. Zoutvat (zilver). Inz. Spoor te Muiden.
22. Pepermuntdoosje (zilver). Inz. Valk te Naarden.
23. Oorhangers en ring. Inz. Wed. Schubert te Naarden.
24. Flacon. Inz. Karssen te Naarden.
25. Twee Zoutvaatjes (zilver). Inz. Jhr. Van Sypf.steyn.



26. Twee Zoutvaatjes (zilver). Inz. Vos te Naarden.
27. Bonbonniére (met goud ingelegd). Inz. Vos te Naarden.
28. Lodorijndoosje (met Abraham's offeri. Inz. Bout te Hilversum.
29. Lodorijndoosje. Inz. Vos te Naarden.
Aan de achterzijde staat gegraveerd:
Dit Kabinet Heb ik vandoen Het is alweer Een nieuw fatsoen.
30. Poederdoosje. Inz. Vos te Naarden.
31. Lodorijndoosje. Inz. Kruimer te Hilversum.
Aan de achterzijde staat gegraveerd:
Dit Nieuw Modern Kabinet
Heb ik mijn Zinnen op gezet.
32. Bonbonniére. Inz. v. Aken.
33. Snuifdoos (zilver). Inz. Schubert te Naarden.
34. Twee Oorhangers (goud met granaat.). Inz. Schubert te Naarden.
35. Lodorijndoosje. Inz. Kruimer te Hilversum.
36. Twee Aschbakjes (zilver). Inz. v. Dishoeck.
37. Suikerstrooier (zilver). Inz. v. Dishoeck.
38. Kurketrekker (zilver). Inz. Vos te Huizen.
39. Lodorijndoosje (zilver). Inz. Kos te Huizen.
40. Snuifdoos (zilver). Inz. Bout te Huizen.
41. Breipenhouder (zilver..
42. Snuifdoos (zilver;. Inz. Kruimer te Hilversum.
43. Suikerstrooier (zilver). Inz. v. Dishoeck.
44. Inktkoker (zilver;. Inz. v. Dishoeck.
45. Twee Kuitgespen (zilver). Inz. Kruimer te Hilversum.
46. Breischoentjes (zilver). Inz. v. Dishoeck.
47. Miniatuurportret. Inz. De Jager te Hilversum.
48. Miniatuurportret 'Mevr. v. d. Meulen). Inz. Dilman te Hilversum.
49. Miniatuurportret (Hr. v. d. Meulen, Secr. van Naarden).
50. Miniatuurportret (Moeder van den Secretaris).
51. Twee Borstrokknoopan (zilver). Inz. Snijder te Naarden.
52. Tabaksdoos (zilver.). Inz. Snijder te Naarden.
53. Snuifdoos (zilver). Inz. Boerhout te Hilversum.
54. Horloge (goud). Inz. Kos te Hilversum.
Met tafereel: Bezoek van de Koningin van Scheba aan Koning Salomo.
55. Kindertheeserviesje, Oud-Wedgwood (1795) met portret van Willem V. Inz. v. Dishoeck.



56. Twee Oorhangers met diamant (± anno 1700). Inz. Wed. Beking te Hilversum.
57. Ketting (goud). Inz. A. Rebel te Hilversum.
58. Horloge (goud) met „offerande". Inz. Rebel te Hilversum.
59. Snuifdoos.
60. Snuifdoos (hoorn». Inz. C. de Rijk.
61. Naaldenkoker (zilver). Inz. C. df. Rijk.
62. Vier knoopen (zilver). Inz. Koppen te Blaricum.
63. Poederdoos (porcelein). Inz. v. Aken.
64. Tabaksdoos (zilver). Inz. Rebel te Hilversum.
65. Tabaksdoos (hout<. Inz. Franssen te Emnes.
66. Sigarenpijp (zilver). Inz. C. de Rijk.
67. Pijpje (zilver). Inz. Spoor te Muiden.
68. Pijpedop (zilver). Inz. Spoor te Muiden.
69. Pijp (meerschuim met zilver. Inz. Stein te Naarden.
70. Pijp (zilver). Inz. Stein te Naarden.
71. Pijp (met zilveren beslag). Inz. v. Aken.
72. Twee Pijpen. Inz. Spoor te Muiden.
73. Oliekop (met zilver beslag >. Inz. Stein te Naarden.
74. Pijpuithaler (zilver. Inz. Vos te Naarden.
75. Vuurslag (zilver). Inz. Spoor te Muiden.
76. Pijp (met zilver dop). Inz. Schubert te Naarden.
77. Twae Schilden. Ingezonden door het Gemeentebestuur van Weesp.
Deze fraai gedreven platen zijn afkomstig van het oude Korendragersgild. Waarschijnlijk zijn zij het werk van den bekenden goudsmid Lutma. In het midden vertoonen zij het beeld van een korendrager (zie de penning No. 5 (middentafel) in fantastische omlijsting. Een der schilden draagt nog het jaartal: 12 Februarius 1648.
78. Naaldenkoker (zilver). Inz. Kruimer te Hilversum.
79. Beugel (zilver). N. N.
80. Beugel met tasch. Inz. v. Aken.
81. Dambord (zilver). Inz. Spoor te Muiden.
82. Twee Schoengesp3n (zilver). Inz. Veerman te Huizen.
83. Twee Schoengespen izilver). Inz. Boor te Hilversum.
84. Breischeede met priem (zilver). Inz. v. Aken.
85. Beursje met zilver. „ ,,
86. Twee Schoengespen (zilver). Inz. Kruimer.
87. Twee Schoengespen (zilver). „ „
88. Twee Broekgespen (zilver). „ „
89. Twee Schoengespen (zilver). „ „











HOTEL „NIEUW=BUSSUM",
BUSSUM.
Café=Restaurant en Stalhouderij.
Geheel verbouwd en naar de eischen des tijds ingericht. Groote en geheel vrije tuin. Goede gelegenheid tot het geven van buitenpartijen. Ruime en luchtige kamers. Billijk pension.
Aanbevelend,
Firma Wed. N. R. BUWALDA.
HOTEL VLIETLAAN
PENSION. BUSSUM. RESTAURANT.
RUIME RAMERS. — EET- EN CONVERSATIEZALEN.
PRIMA KEUKEN EN KELDER.
TELEPHOON INTERC. 18. — BADINRICHTING. RESTAURANT DEN GEHEELEN DAG.
DINERS VAN AF ƒ1.50 VAN 6—7'U UUR.
AUSSCHANK ^ PILS NER ACTIEN-BRAU - PILSEN.
' FRANCISKANER LEISTBRAU - MÜNCHEN.
aanbevelend. J. DE BOER, Dir. Gérant.
'Hotel HET VLIEGEND HERT^
CAFÉ RESTAURANT
F. VERNIMMEN
2 min. van het Stadhuis af. — Vrouwenstraat bij de Markt. I NAARDEN.
^ J
A. A. KUIJER HOOGSTE BEKRONING I
CONFISEUR-PATISSIER n i, n
Gooisobe Moppen
Intern. Bakkerij Tent. Amsterd. 1894
NAARDEN. blikverpakking.



90. Roomschepje (zilver). Inz. v. Aken.
91. Tabaksdoos (zilver). Inz. Jurrissen te Naarden.
92. Tabaksdoos (zilver). Inz. Veen te Hilversum.
93. Beursje met zilv. knip. Inz. Spoor te Muiden.
94. Brandewijnkom met lepels. Inz. v. Aken.
95. Haarkam, van inwoonster van Naarden afkomstig. Inz. v. Gelder te Naarden.
96. Beursje met zilv. knip. Inz. Kos te Huizen.
97. Schoengesp (zilver). Inz. Bout te Huizen.
98. Leibandgesp. Inz. Kruimer te Hilversum.
(uit den tijd, toen de kinderen nog „aan den leiband" liepen!)
99. Twee Broekgespen. Inz. Kruimer.
100. Twee Schoengespen. Inz. Koppen te Blaricum.
101. Een Schoengesp. Inz. Kos te Hilversum.
102. Twee Schoengespen. Inz. Bout te Hilversum.
103. Twee Schoengespen (voor vrouw).
104. Vier Knoopen. Inz. Veerman te Hilversum.
105. Kralen Etui voor horloge. Inz. Fideldy te Naarden.
106. Taartschep zilver. Inz. v. Dishoeck te Bussum.
107. Lepel (zilver).
108. Munt Inz. Gem. Naarden.
109. Vier Munten Inz. Koppen te Blaricum.
110. Mes (met zilver heft). Inz. v. Aken.
111. Horloge (met wapen van Naarden). Inz. Heiligers te Naarden.
112. Pinkring (zilver). Inz. Kruimer te Hilversum.
113. Beursje met zilver. Inz. Spoor te Muiden.
114. Tabaksdoos. Inz. v. Aken.
115. Tabaksdoos. Inz. Stein te Naarden.
116. Schilderijtje (Beppo). Inz. Spoor te Muiden.
117. Beugeltasch met zilveren haak. Inz. Koppen te Blaricum.
118. Naaldenkoker (zilver). Inz. Kruimer te Hilversum.
119. Beugeltasch (zilver). Inz. v. Aken.
120. Koffielepel izilver;. Inz. v. Aken.
121. Twee Broekknoopen (zilver). Inz. Kruimer.
122. Snuifdoos (schildpad). Inz. Schubert.
123. Naaldenkoker (zilver). Inz. Schubert.
124. Snuifdoos (hoorn). Inz. v. Dishoeck.
125. Flacon tzeer oud). Inz. Niesink te Naarden.
126. Snuifdoos (zilverj. N. N.



127. Pijpuithaler (zilver). Inz. Bout te Hilversum.
128. Peperbus. Inz. Hagoort te Naarden.
129. Tabaksdoos (geschilderd). Inz. Stein te Naarden.
130. Twee Kuitgespen (zilver). Inz. Schubert.
131. Breimandje (zilver). Inz. v. Dishoeck.
132. Maatstokje (zilver). N. N.
133. Oiie- en Azijnstel. Inz. Hagoort te Naarden.
134. Breimandje (zilver). Inz. De Rijk te Naarden.
135. Twee beeldjes. Inz. v. Aken.
136. Kerkboek met zilveren knip. Inz. De Rijk te Naarden.
137. Naaldenkoker (zilver;. Inz. De Rijk te Naarden.
138. Snuifdoos (zilver). Inz. Bout te Huizen.
139. Mesheft (zilver). Inz. Koppen te Blaricum.
140. Bonbonnière. Inz. v. Dishoeck.
141. Lodorijndoosje (zilver).
142. Speldendoos (ivoor). Inz. v. Aken.
143. Lodorijndoosje (zilver).
144. Glas. Inz. Van Dishoeck.
145. Lodorijndoosje (zilver).
146. Beugeltasch (zilver). Inz. Kruimer te Hilversum.
147. Lepel (ziiver). Inz. v. Aken.
148. Breiring (zilver). Inz. Schubert.
149. Lepel (zilver). Inz. v. Aken.
150. Beugeltasch. N. N.
151. Borstel (zilver). Inz. Snijder te Naarden.
Met gegraveerd wapen, naam en jaartal: Alex de Hoogh 166(5.
152. Étagère Zilver (10 stuks). Inz. Snijder.
153. Tafel en servies (zilver in miniatuur. Inz. Snijder.
154. Étagère Zilver (14 stuks). Inz. v. Aken.
155. Horl. Ketting (zilv.). Inz. v. Dishoeck.
156. Horl. Ketting (zilv.). Inz. Spoor.
157. Horl. Ketting (zilv.). Inz. Veerman.
158. Horloge met ketting. Inz. Valk te Naarden.
(op binnenplaat een kompas)
159. Vier Pastillepotjes (Loosdr. porc.). Inz. J. Leur, Bussum.
160. Snuiter (kopen op blaadje. Inz. Drijver te Naarden.
161. Schoen (snuifdoos) „ „ „ „



D. VENSTER-NISSEN.
1. Glazenkastje. Inz. Spoor te Muiden.
2. Porcelein iin 't kastje^. Inz. v. Aken.
3. Likeurkelder. Inz. Koppen te Blaricum.
4. Theekist (met koper). Inz. J. v. Aken te Bussum.
5. Kalkbak. Inz. Gemeente Weesp.
Is evenals het Schootsvel (volgend nr.) en de troffel (middentafel n°. 1) gebruikt bij het leggen van den eersten steen van het Stadhuis te Weesp, op Woensdag 19 Febr. 1772.
6. Schootsvel. Inz. alsvoren.
7. Geldkistje. Inz. Terbeek te Muiden.
8. Likeurkelder. Inz. Wed. Busing.
9. Mes met gesneden heft. Inz. Klomp te Naarden.
Het heft is ruim 100 jaar geleden door een Gooisch Schaapherder gesneden*
10. Schaaf uit het jaar 1742. Inz. Hülscher te Naarden.
11. Twee koperen Muurschotels met kandelaren. Inz. Dilman te Muiden.
12. Merklap (1765). Inz. Veenendaal te Naarden.
13. Stoplap (1717). Inz. Veenendaal te Naarden.
14. Merklap (1751). Inz. De Groot te Naarden.
15. Merklap (1825). Inz. Kos te Huizen.
16. Merklap <1868). Inz. Groenhard te Naarden.
17. Speldenkussen. Inz. Wed. ter Beek te Muiden.
18. Servies (geel). Inz. Schubert te Naarden.
19. Samowar. Inz. Swaap te Muiden.
20. Koffiekan (tin). Inz. Ter Gouw te Hilversum.
21. Servies (wit, merk M Li. Inz. Schubert.
22. Koffievaas (koper;. Inz. Swaap te Muiden.
23. Boer-hoorn. Inz. v. Aken.
Deze hoorn is afkomstig van den Stierhouder der Gooische Meent.
24. Servies (blauw;. Inz. Wed. Busing.
Dit servies is afkomstig van den Schout van Loosdrecht.
25. Twee bordjes. Inz. Niesink.
26. Sinterklaasprent. Inz. Boer hout te Huizen.
Stelt voor: David en Goliath.
27. Kannetje — opgebaggerd in het Naarder Meer. — Inz. De Hoogh te Bussum.
28. Inktkoker (groepje . Inz. Wed. v. d. Berg te Naarden.
29. Spotglas. Inz. Spoor te Muiden.
Beneden den rand zijn kleine gaatjes, die men niet aanstonds opmerkt Ook de spotvogel ontbreekt niet!



30. Karaf met vier glaasjes. Inz. Koppen te Hilversum.
31. Glaasjes (vijf) met vogels. Inz. Koppen te Hilversum.
32. Sigarenkast. Inz. van Dishoeck.
33. Twee vaasjes en kannetje. Inz. Link te Naarden.
34. Sauskom. Inz. Spoor te Muiden.
35. Bloemenvaasje. Inz. De Rijk te Naarden.
36. Suikerpot. Inz. Heiligers te Naarden.
37. Vier kopjes (rood. Inz. Spoor.
38. Karaf met twee glaasjes. Inz. Teeuwsen te Huizen.
39. Reukdoos (beent met zilv. dop. Inz. Teeuwsen te Huizen.
40. Specerijpotje. Inz. Groenhard.
41. Boerenservies (zwart). Inz. Ter Gouw.
42. Theepot. Inz. Spoor.
43. Snuifpot met koper. Inz. Altveer te Naarden.
44. Twee kandelaars en snuiterbakje. Inz. Eichhorn.
45. Theeblad. Inz. Arentskn te Naarden.
Dit blad is bewerkt door G. J. Arentsen (geb. 1833) en bekroond op een tentoonstelling in 1863. Het is met 1200 stukjes ingelegd.
46. Geldkist gesneden hout). Inz. Boerhout te Hilversum.
47. Zes Apothekerspotten (met koperen deksel). Inz. Dr. J. V. de Jong te Bussum.
48. Pendule. Inz. Eichhorn te Naarden.
49. Theeblad (met boerderij uit Nichtevechti. Inz. v. Aken.
50. Huisapotheek. Inz. König te Naarden.
51. Twee Pistoolen. Inz. Oosterbaan te Hilversum.
a- Ruiterpistool uit den Spaanschen tijd met den naam van Ridder Fran-
cisco Francino.
b■ Ruiterpistool met wapen.
52. Vierloops Pistool. Inz. Dilman.
53. Twee Vuursteen Pistolen Louis XV. Inz. Dilman.
54. Revolver (18401. Inz. Oosterbaan.
55. Koelkelder-Buffet. Inz. Mej. H. v. Gelder.
56. Tegelplaat. Inz. Heiligers te Naarden.
De tegels zijn gevonden in een oud huis te Naarden.
57. Oude Kleederdracht. Verschillende Kleedingstukken van verschillende Inzenders.
58. Stoel van P. C. Hooft, Drost van Muiden. Inz. Hoogheemraadschap van Muiden.



GOOISCH BINNENHUIS.
De Heeren P. H. A. VAN AKEN van Naarden en AUG. LE GRAS van Laren hebben zich voorgesteld te laten zien hoe een Gooische Boerenkamer er vroeger uitzag. Inzendingen van verschillende personen hebben het huisraad geleverd.
GOOISCHE WEVERIJ.
Aan de Lakenweverijen dankte eenmaal de stad Naarden zijn bloei. *) Op 25 Januari 1525 werd voor het Voldersgild te dezer stede een gildebrief vastgesteld. Aan het oude fluweelweversgilde herinnert de nog altijd bestaande Fluweelweversbus~(thans een ziekenfonds) waarvan de oude Gildekist op deze tentoonstelling niet mocht ontbreken. Zij is geplaatst onder het groote bord, afkomstig uit het jaar 1618 — in de fries staat: Tafereel van de Cleermakers ende Lakenvercoopersgilde, — dat anders in de St. Vituskerk te Naarden hangt, nu tijdelijk door Kerkvoogden afgestaan. Verschillende Bijbelverzen staan er op te lezen, die in zooverre iets met de zaak te maken hebben, dat er n.1. in gesproken wordt over kleeding en kleederen.
Aan de tegenovergestelde wand vindt men een groote Schilderij op doek, voorstellende: l)o Laatste Weverij te Huizen, ingez. door Joh. Verwelius aldaar.
De wever- of spoelkunst was van ouds in deze landen inheemsch, getuige o.a. ook het aardig versje, dat nog te lezen staat in het portaal der Ned. Herv. Kerk te Eemnes:
Hoyt De Spoelkunst In eeren Want alle menschen behoeven cleeren Chelyk by alle verstandige bekent is Dat het Geweven in de Ge Boorte Noodich En na doot 't laetste present is.
Nog vindt men op dit gedeelte van de bovenverdieping van het Stadhuis — tijdelijk Museum van Gooische oudheden — een Model van een Botter uit 1700, een oude Stoel met Vischnetten — de havenmeester van Huizen, Jacob Kos, heeft op dezen stoel zittende, deze netten gebreid. — Voorts een ouderwetsche stookkast: met ijzeren pot) zooals die vroeger bij de boeren werd gebruikt en eindelijk een op hout geschilderde en uitgezaagde pop, voorstellende den löjarigen E. de Bruin, grootvader van den heer Heijligers te Naarden.
*) Merkwaardig is het te lezen hoe in 1514 de inwoners van Hilversum klagen dat, als Naarden er niet was, zij allen hun brood moesten bedelen!



OUD-VALKEVEEN
bij NAARDEN.
10 min. van de halte Huizer Tram.
GROOTE BOSCHRIJKE TUIN.EEEEEE-
2 min. van het strand.
CAFÉ'RESTAURANT
van CHR. BOEREBACH. ^ MUIDERBERG.
Café-Restaurant „NOOIT GEDACHT"
(BADLAAN).
BELVEDÈRE AAN ZEE.
Pensionprijs f 2.50.
UITSTEKENDE GELEGENHEID VOOR PARTIJEN. , Eig.: A. E. E. TJABRING.
Café-R estaurant DE DOELEN
tegenover 't Stadhuis van Naarden.
ZOETE EN KARNEMELK VAN EIGEN VEE. ZURE EN ZOETE ROOM ENZ.
Ruime, frissche Zalen.
Groote keuze ANSICHTEN van t Gooi. ==Tl. STREEFKERK.
STALHOUDERIJ
van
J. VOLLENBROEK,
naast hotel „Het Vliegend Hert" te
NAARDEN.
Rijtuigen met één en twee paarden voor rijtoeren door 't Gooi.



GALERIJ.
(SCHILDERIJEN EN PRENTEN).
1 Portret (olieverf). Mr. Anthony Pieter van Dishoeck door Philip van Dijk zie Comeniuszaal No. 51). Inz. Van Dishoeck
te Bussum.
2, 3. Twee portretten (.olieverf). Inz. Diaconie Naarden.
Waarschijnlijk behooren deze personen tot het geslacht Verhoeff. De schilderijen zijn althans afkomstig uit het huis aan de Oosteinde straat te Naarden, waar vroeger de steen in den gevel stond, die nu ingemetseld is in het Diaconiehuis.
4. Penteekening door L. Schulman te Hilversum. Molen aan den Vaartweg te Hilversum.
5. Kijkjes op Oud-Hilversum als voren.
6. Beijenschans te Hilversum als voren.
Thans staat op deze plek het Station der H. IJ. S.
7. Hutten in Oud-Hilversum als voren.
8. Achterom te Hilversum als voren.
9 13. Oude Woudreuzen van 't Gooi als voren.
14 Het oude Zwitsersche huis op de plaats Heuvelhoeve te Hilversum door C. Bijlard. Inz. G. Veen te Hilversum.
Cornelis Bijlard geb. te Hilversum in 1813, later leerling van J. de Rijk.
15. Hutje in de drift te Hilversum door C. W. H. Verster. Inz. L. Schulmann te Hilversum.
16. Gezicht op de Hilversumsche Vaart. Inz. G. Veen te Hilversum. 17—18. Kerk en Rechthuis te Hilversum. Inz. I. I. C. Duuren-
tijdt te Amsterdam.
Kerk en Rechthuis vóór den brand in 1762.
„ „ v na » » » 1766.
19. Koemarkt in het oude Hilversum door J. Rijk.
20. Oud Muiderberg (2 schilderijen). Inz. A. v. Gelder te Utrecht.
21. Huizen door J. v. Ravenswaaij. Inz.
Het afladen van visch vóór de haven bestond.
22. Stilleven door J. Esman. Inz. Veen te Hilversum.
Joh. Esman geb te Hilversum 1793. Dit doek is in 1837 door de Mij. Felix Meritus met goud bekroond.
23. Op lang gewenscht 'teekeningj door L. Schulman.
24. Naambord van Diakenen te Naarden van 1754—1906.
25. Schaarbrief over de Gemeente Heijden en Weijden van Goijland. Get. Jacobus Thierens Secr. Naarden 3 Meij 1804.



HOTEL-RESTAURANT
j§ s=BLOM= ijs
AAN DE HAVEN, BIJ DE AMSTERD. POORT Cy? GELEGENHEID VOOR HENGELSPORT ty
*£ BOOTJES TE HUUR ^
CAFÉ RESTAURANT
DE GOOISCHE BOER
HALTE GOOISCHE STOOMTRAM
TEGENOVER DE BOSSCHEN van OUD-BUSSUM en CRAILOO
GROOTE SPEELTUINEN
interc. tel. n°. 185. W. J. BEL.
P P. VAN ROOIJEN
SIGARENFABRIKANT
let wel: het derde huis van 't stadhuis af
Tentoonstellings-sigaar
NIEUW MERK:
„RAADHUIS VAN NAARDEN"
geurige 3 cents sigaar. L NEEMT PROEF! "W
(L 



26. Zandbergen. Inz. J. C. v. Aken.
27. Zandbergen. „ „
28. Wandelpark te Hilversum ithans Wilhelmina hotel;. Teekening van Schulman te Hilversum.
29. Gezigt der Stadt Naarden benevens de herberg „De Roskam", zooals het zich vertoonde vóór de belegering van den Jaare 1813, door J. Bolten.
30. Landschap, door Rentinck (geb. 1798 te Hilversum, overleden in 1844).
31. Schilderij, door Jan v. Ravenswaay. Inz. Wed. I. v. Oordt Monné.
Het meisje, dat aan de linkerzijde zit, is de thans 89jarige Mej J. van Ravenswaay, wonende 's Gravelandsche weg 33, Hilversum.
32. Stoeltje door deze, als kind, gebruikt.
33 Gedachtenisplaat met vers. Een lofgedicht op de liefdadigheid van de inwoonderen van de Ver. Nederl. Provhciën betoond aan Hilversum's bevolking na den brand (1766).
34. Stadhuis en Markt te Naarden. Behoort aan 't Gem. Archief van N.
35. Kerkbrink te Hilversum. Inz. K. Perk.
36. Oud Behangsel (17501 Inz. Chr. de Rijk te Naarden.
37. Twee Schilderijtjes (Huizen), Inz. Chr. de Rijk te Naarden.
38. Heugenis van de Moord tot Naerden, door R. de Lover.
39. Flevorama. Inz. J. D. v. Heel te Naarden.
40. Bussum. Inz. Mej. C. Boelen te Hilversum.
41. Hilversum (1882).
42. Hilversum pastorie).
43. Hilversum (reproductie naar J. v. Ravenswaaij).
44. 's Graveland (1858i J. v. Ravenswaaij.
45. Laren.
46. Hilversum (Lamberts).
47. Hilversum (vóór en na den brand).
48. 'sGraveland.
49. Hilversum (J. Andriessen).
50. 's Graveland (1821).
51. De Schatgravers.
no. 41 51 zijn ingezonden door J. E. ter Gouw te Hilversum.
De Schatgravers. Deze Spotprenten hebben haar geschiedenis. Men weet te verhalen ') dat omstreeks het jaar 1800 een zeker Duitscher, Von Slenderhenk, professor in de geheime wetenschappen, zich vervoegde bij een inwoner van Muiden, Lt. Kol. Van Der Meulen, die zeer rijk
1) Dit verhaal is te vinden in de Hist. Rom. Huisbibl. van Engelberts Gerrits en van den Heuvel 1858 II 246 en verv.



DE
ZAANLANDSCHE ZILVERSMEDERIJ
AMSTERDAM DEN HAAG
KALVERSTRAAT 51 SPUISTRAAT 62
IN TAFEL- EN SERVICE ZILVER IN ZILVERWERK VAN OUDE STIJLEN
heeft eene uitgebreide keuze tegen billijke prijsberekening
THE BEST REPRODUCTIONS OF OLD DUTCH SILVER



heette en zeer gierig was. De vreemdeling sprak er van, hoe zich in de nabijheid der stad een schat in den grond moest bevinden en voegde er aan toe, dat hij het geheimmiddel bezat om begraven schatten te ontdekken. Behalve zijn hazelaar') had hij daarvoor ook noodig een zakje met dertig dukaten. De heer Slenderhenk voelt sterk de begeerte naar den schat en besloten wordt de proef te nemen. Op de plaats aangekomen vraagt Slenderhenk even het zakje dukaten om er een bezweringsformule in te leggen. Daarop stelt hij het den eigenaar weer ter hand, steekt den hazelaar in den grond en bindt er het uiteinde van een kluwen touw aan vast. Met het kluwen in de hand stijgt hij te paard en rijdt weg, zeggende, dat, als het kluwen afgerold is, zich een sterke beweging van den hazelaar zal vertoonen en het dan tijd wordt voor den heer S. en hen, die hem met spaden in de hand vergezellen, om te gaan graven. Behoeft het nog gezegd, dat professor nooit terugkeerde en de dukaten in het zakje even handig als haastig verruild waren voor duiten. En tusschen die duiten was een papiertje gestopt, met deze woorden er op:
Vergeefs schuurt men den Moor
En haalt de zotten door.
De Moor blijft zwart, de zot blijft dom;
Dat is hun privilegium.
1) Over den Hazelaar en zijn vermogen om in den grond verborgen zaken aan te wijzen kan men lezen in mijn Mozaïek, uitgave van P. Noordhofi" te Groningen, bladz. 207 en vlg.
COMENIUS-ZAAL.
1. Kroonlijst (eikenhout, gebeeldhouwd) van het koorhek, dateerend van 1531, der St. Vitus Kerk te Naarden; middenstuk ontbreekt. Inz. Kerkvoogdij.
2. Gewelfschilderingen (reproductie) der St. Vitus Kerk te Naarden. Inz. Kerkvoogdij.
De St. Vitus Kerk is een der oudste en eerbiedwaardigste monumenten uit het Gooi. Met den bouw werd een aanvang gemaakt in 1380, terwijl er 60 jaar aan gewerkt werd. In 1486 een prooi der vlammen geworden, is zij kort daarop herbouwd. De Naarder Basiliek heeft drie schepen en een kruisschip. Het houten gewelf van het middenschip is beschilderd met tafreelen uit Oud en Nieuw Testament, zeldzaam voorbeeld van typologie in beeld: tegenover een beeld of type uit het O. T. staat telkens als antitype of tegenbeeld een voorstelling uit het N. T.
De naam van den schilder is niet met zekerheid te noemen. Sommigen meenen dat Jacob Cornelisz van Oostsanen de maker is. De tijd der vervaardiging (1518) laat zich beter bepalen uit het kreupelrijm:
Als men MVC ende XVIII gescreven sach in Mey den XX dach doe wort dit gescreven hier Godt beschermt dese kerk voor eenigh dangier.
3. Oude Orgel der St. Vituskerk te Naarden (teekening van den heer Arentsen). Inz. Kerkvoogdij.



^ Restaurant ^Grailoo"
het schoonste punt van 't Gooi.
DAGELIJKS UITGEBREIDE KEUZE VOOR
LUNCH, DINER'S EN PARTIJEN.
Gemakkelijk te bereiken met den Gooische Stoomtram.
Gedurende den Zomer ZONDAGS
Matinée en Concert en Fontaine Lumineuse
en WOENSDAGAVOND
, Concert met Fontaine Lumineuse.
hotel café restaurant
„DU COMMERCE". Kalverstraat 45/47, AMSTERDAM.
Logies met degelijk hollandsch Ontbijt ƒ 1.75.
PLATS DU JOUR van 12—2 UUR.
Diners van 5—8 ure van /1.—. ƒ 1.50 en hooger.
Aanbevelend
P. VERNIMMEN. ^ 



4. Beeldhouwwerk (fotografiën) van hei oude orgel. (Geschenk van het Rijk.)
5, 6. Beelden (fojtegr^ifiën) vajj» h^ oude orgel. Inz. Kerkvoogdij.
7—10. De vier Apost(beeldhouwwerk). Inz. Kerkvoogdij. Afkomstig uit de kerk te Arum.
11. Predikantenlij st (metaal van Naarden (1574—1891) Inz. Kerkvoogdij.
12. Naamlijst van Diakenen der Ned. Herv. Gem. (1754—1828). Inz. Diaconie.
13. Nachtmaal-stel bestaande uit 2 zilveren bekers, geschonken aan de Gemeente v. Naarden door Antonides v. d. Linden, die hier predikant was van 1612—1645. Zijn grafzerk met inscriptie ligt in het koor. Voorts 2 bekers, waarin gegraveerd: Arnold Fabri 1645. Eindelijk 2 wijnkannen op schotel en broodschalen. Inz. Kerkvoogdij.
14. Wijwaterbakje van steen, voorstellende de afneming van 't kruis (zeer oudi. Inz. Dilman te Hilversum.
15. Wijwaterbakje van Delftsch aardewerk. Inz. De Hoogh te Bussum.
16. Madonnabeeldje. Inz. Richter de Jong te Blaricum.
17. De Heilige Familie. Inz. Wed. Ruizendaal te Naarden.
18. Wierookvat (koper). Inz. Spoor te Muiden.
18a. Wierooklampje 'zilver). Inz. Spoor te Muiden.
19. Offerbus uit de Fransche Kerk te Naarden.
20. Bel (metaal) met de woorden: „Amor omnia vincit" 1639, afkomstig van 't oude orgel boveng. Inz. Kerkvoogdij.
21. Bel (metaal) zelfde inschrift, jaart. 1652.
22. Twee kandelaren (kopen uit de St. Vitus Kerk. Inz. Kerkvoogdij.
23. Oude Steen, voorstellende Adam en Eva. Inz. Dilman te Hilversum.
24. Lezenaar, met uitgesneden spreuk uit Sirach 6 : 36 „Hoort gheerne Godts woort". Inz. Hagoort, Naarden.
25. Lamb. Hortensius (portret). Inz. Perk te Hilversum.
Geboren te Montfoort in 1500. Studeerde te Leuven. Werd in 1544 rector te Naarden. In 1572 ontkwam hij aan 't bloedbad, door de Spanjaarden aangericht Hij stierf in 1574 op een landhoeve „Crailoo" bij Naarden en werd alhier in de kerk begraven.
26. Schilderij. Comenius zegent zijn geloofsbroeders.
27. Schilderij. Comenius zegent zijn Moravische broeders.
No. 26 en 27 behooren aan het Comenius Museum te Naarden. Joan Amos Komensky werd geboren in het dorp Komna in Moravië 28 Maart Ï592. In 1614 werd hij rector te Prerau, in 1616 te Fulnek. Om aan de vervolgingen tegen de onroomschen te ontkomen, week hij naar Lissa in Polen, waar hij in 1632 tot bisschop der Boheemsche en Moravische broeders gekozen werd. In 1631 gaf hij zijn „Janua Linguarum" uit, dat niet slechts in 12 Europeesche talen, maar zelfs in 't Arabisch werd vertaald.



Nadat hij zich later te Amsterdam gevestigd had, stierf hij aldaar 15 Nov. 167C Zijn lijk moet naar Naarden zijn overgebracht. In de vitrine van 't Comenius Museum is een foto te zien van zijn grafzerk. Hij geldt als de vader van het aanschouwingsonderwijs
28. Be geboorte van Jezus (steen). Inz. Dilman te Hilversum.
29. Knipprent van 't jaar 1786. Inz. Veen te Hilversum.
30. Ecce Homo (van zijde vervaardigd). Inz. Griffioen, Muiden.
31. Timotheus de Saijer (portret). Inz. Richter de Jong te Blaricum.
Geb. te Bl.iricum in 1603. Later aanvaardde hij aldaar het priesterlijk ambt. Weldra werd hij naar Laren en in 1642 naar Hilversum verplaatst. Men verhaalt dat deze priester vaak als boerenknecht verkleed zijn bediening uitoefende trots vervolging en plakkaten van de Staten van Holland en W. Friesland. Zijn grafschrift luidt:
„Heer Tymen, die Godt's saet gesaeyt heeft met ghenught „Soo 's nachts als daeghs op hoop van een gewenschte vrucht „Te maeyen t'svnen tijdt, onsach geen scherpen doren,
„Uit liefde tot Godts eer, bij hem alleen verkoren,
„Waerom hem 't hemelsch padt daerboven is bereyt „Nu rust de Sayer in den schoot der salicheyt."
32. St. Bavo (beeld in olieverf op hout), gevonden bij het afbreken van een oud gebouw te Naarden, ingemetseld in den schoorsteen. Inz. v. Aken te Naarden. Ook op de plafondschildering der St. Vitus Kerk vindt men dit beeld terug, een valk op de hand en ter zijde een zittende leeuw. Inz. v. Aken te Naarden.
33. Twee muurtegels met bijbelsche voorstellingen, gevonden te Muiden. Inz. v. Aken te Naarden.
34. Vier muurtegels met bijbelsche voorstellingen, gevonden te Naarden. Inz. v. Aken te Naarden.
35. Opstanding van Jezus, schilderij in olieverf door Otto de Boer 1853. Inz. De Groot v. d. Maath.
36. Gedenkbord afkomstig uit de Fransche Kerk te Naarden 1764.
37. Nieuwjaarswonsch van Benjamin v. Rooijen, lantaarnopsteker te Naarden 1820. Inz. B. de Gooijer.
38. Heiden en Weiden v. Gooiland door A. Perk. Inz. Perk te Hilversum.
39. Quitantie van Jac. de Bruijn, Schoolmeester en Voorzanger te Naarden 1779. Inz. Maas te Naarden. „Wegens een half jaar Stads Schoolmeester en Voorzanger de zomma van ƒ 70."
40. Bekentmakinge betreffende Paerdemarkt te Naerden. Inz. Maas te Naarden.
41. Het Gooiland, nieuwblad 30 Aug. 1851. Inz. Veen te Hilversum.
42. Reizende Nieuwsbode nieuwsblad van 23 Jan. 1859. Inz. Maas te Naarden.



43. Pertinent Verhael van het belegeren en innemen der Stadt Naerden door Syn Hoogheyt den Heere Prince van Orangien den 13 Sept. 1673. Uit het Stedel. Archief te Naarden.
44. Gildeboek van 't fluweel, felpen en manufacturen werkersgilde binnen de stadt Naerden. Uit het Stedel. Archief v. Naerden.
45. Opkomst en Ondergang van Naerden door Hortensius (zie no. 25). Inz. Perk te Hilversum.
46. Journaal Brieven bevattende het belangrijkste voorgevallene binnen Naerden van 17 Nov. 1813 tot 12 Mei 1814. Inz. Dilman te Hilversum.
47. Notariëele Acte, waarbij verklaard wordt dat de reliquie, aan de kerk te Naarden gegeven door Jan Walterzoon, afkomstig is van het lichaam van St. Vitus. (20 Mei 1469:. Uit het Sted. Archief van Naarden.
48. Bidprentje van den Z.Eerw. Heer W. A. Hölsche, Roomsch Priester te Hilversum, gest. in 1801. Inz. Veen te Hilversum.
49. Vier Communieplaatjes van:
Claes Janz. Reijn, 10 April 1800.
Cornelia Andriesen, 2 April 1801, Hilversum.
Mietje v. d. Dijssel, 4 Juni 1805.
Geysje Reijn, 1 Juli 1832, Hilversum.
Inz. G. Veen te Hilversum.
50. Gedicht van J. Houtman „Aan de R. C. Invvooners van Hilversum bij de plechtige inwijding hunner nieuwgebouwde Kerk, den vierden van Hooimaand 1786". Inz. Veen te Hilversum.
51. Bruiloftsvers <op satijn) bij het huwelijk van Anthony Pieter van Dishoeck en Cornelia Adriana Ockerse, den 6dcn van Bloeimaand 1744. Inz. C. A. J. van Dishoeck te Bussum.
A. P. v. Dishoeck was Proost en Aartsdiaken van 't Capittel van St. Jan te Utrecht en o.a. Vrijheer van Mijdrecht, Thamen, Wilnis, Uvthoven, Sevenhoven, Achttienhoven enz. (Zie Galerij No. 1.)
52. Zegel (in lak) van A. P. v. Dishoeck. Inz. v. Dishoeck te Bussum.
53. Ondertrouwbriefje van G. J. Arentsen en A. v. d. Schoot. Inz. Arentsen te Naarden.
54. Eigenhandige Brief — 8 Nov. 1596 — aan Jacob Ghijsbert, Notaris te Amsterdam, bevattende een omstandig verhaal van de vermeestering van Naarden in 1572 door de Spanjaarden. Met handteekening van Petrus Scriverius.
55. Jacobus Verhoef portret). Inz. Diakonie te Naarden.
Heeft bij testament vele gelden vermaakt aan de armen. Ligt begraven in de Oude Kerk te Amsterdam. Aan de Fransche Kerk te Naarden vermaakte hij (in 1733) 1000 gld. en aan de Waalsche diaconie 2000. Het geslacht Verhoef schijnt langen tijd in Naarden te hebben gewoond. Op



Hotel Hamdorff - Laren (Gooi.)
"=== EERSTE RANG FAMILIE-HOTEL. 
GELEGEN IN HET SCHOONSTE GEDEELTE VAN HET DORP. GEHEEL VERBOUWD EN NAAR DE EISCHEN DES TIJDS INGERICHT. RUIME KAMERS MET BALCONS, SERRES. EETZALEN, CONVERSATIE-, LEES-, BILJART- EN VERGADERZALEN 
DINERS a PRIX FIXE - . . RESTAURANT.
UITMUNTENDE GELEGENHEID VOOR PARTIJEN.
KOUDE EN WARME BADEN - - - CENTRALE VERWARMING.
GARAGE VOOR AUTOMOBIELEN EN RIJWIELEN - STALLING VOOR PAARDEN EN RIJTUIGEN -
TELEFOON INTERC. 84. J. van den burg, dIR.
HOTEL „DE ROZENBOOM"
CAFÉ-RESTAURANT - BRINKLAAN - BUSSUM
J* u* ^
RESTAURANT A LA CARTE DEN GEHEELENDAG
DINERS VAN 5-7 UURa ƒ' 1.75
PILSENER URQUELL KULMBACHER EXPORT
«5* «2»



de lijst der ingezetenen, behoorende tot de Waalsche Kerk te Naarden, komt in 1651 dien naam voor. Ook bevat het kerkelijk archief een stuk, geteekend door een zekeren notaris Verhoef (1690).
56. Twee vrijgeleiden uit 1813, ten behoeve van Lammert Kos uit Huizen en diens schip Vrouwe Aaltje.
57. Stukje Lood van 't orgel der St. Vitus Kerk, waarin den 10Jcn Juli 1836 de bliksem sloeg, die in de prestantpijpen en conductors 32 gaten maakte als dit stukje lood te zien geeft. Inz. Kerkvoogdij te Naarden.
58. Veltslag van 1631. Inz. Nagtglas Versteeg te Bussum.
Merkwaardig stuk, waarbij aan Gerrit Cornelisz., grootvader van Jan Nagtglas het_ erfgooiersrecht wordt toegekend. Onder „Veltslag" verstaat men „Scharing ot Recht tot de Meent, hetwelk Burgemeesteren van Naarden schenen te kunnen verkoopen, blijkens deze acte. Vergelijk A. Perk „Gebruikrechten op de Heiden en Weiden in Gooiland" pae XXXV en XXXVI. H 6
58a. Een drgl. acte ten behoeve van Mr. Johan Wttenboogaert.
59. Spanen Doodkistje overblijfsels) gevonden in het koor der St. Vitus Kerk te Naarden. Inz. Kerkvoogdij te Naarden.
60. Luther (borstbeeldje in goud). Inz. Hagoort te Naarden.
61. Vijf kaarten en twee plaatjes van Gooiland en Naarden. Uit het Sted. Archief van Naarden.
62. Windwijzer, afkomstig van de R. C. Kerk te Blaricum.
63. Offerbus (1671) afkomstig van de R. C. Kerk te Blaricum.
64. Maccabeërkamp. Inz. Swaap, Muiderberg.
65. „ (10 Kislew 5535). Inz. Isr. Gem. te Naarden.
66. „ Inz. Spoor te Muiden.
Deze Lamp doet dienst op nsjn of het Inwijdingsfeest, hetwelk gevierd wordt op 25 Kislew en ingesteld is ter herinnering aan Judas Macabi, die op dien datum van 't jaar 3595 (Joodsche jaartelling), na overwinning op de Syriërs, den tempel van afgoden reinigt.
Bij de Portugeesche Israëlieten wordt door het hoofd des gezins, bij de Hoogduitsche Israëlieten door ieder manspersoon boven de 13 jaar de Chanoeka-tamp gebrand en wel zóó, dat den eersten avond één licht, den tweeden avond twee enz. worden ontstoken De bedoeling van het 9d= lampje laat zich voldoende verklaren uit deszelfs naam vav of bediende.
67. Paasch-schotel (koper) 200 jaar oud. Hierop liggen de flltfO of ongezuurde, platte, ronde Paaschbrooden op het Israëlitisch Paaschfeest. Inz. Swaap te Muiderberg.
68. Twee Siertorens ter versiering der wetsrollen. Inz. Israël. Gem. te Naarden.
69. Een Luchter of kandelaar (miJIO). Inz. Israël. Gem. te Hilversum.



70. Voorhangsel (rOlS). Inz- Israël. Gem. te Hilversum.
71. ")0^ of maatbordje. Inz. Isr. Gem. te Naarden.
Wordt gebruikt om de dagen te tellen tusschen Paasch- en Wekenfeest.
72. Kroon (zeer oud). Ter versiering der Thora. Inz. Israël. Gem. te Naarden.
73. .Waschbekken met kan, ten gebruike van de O^nO-
Nagekomen:
74. Aquamanile. Inz. Gem. Weesp.
Een hol bronzen beeldje met handvat, voorstellende een ram, die door een of ander monsterachtig dier in den nek wordt gebeten. Het iseenigszins beschadigd. Boven in den kop bevindt zich een klep. Volgens een aanteekening in het bekende werk van C. v. Arkel en A. W. Weissman „Noord-Hollandsche Oudheden" moet zich in het nationaal museum te Budapest een soortgelijk beeldje bevinden. Men noemt het daar „aquamanile", schenkkan, die de priesters bij de mis gebruiken.



WAPEN-EN KUNSTHANDEL
Inkoop, Verkoop, Ruiling
VAN
Indische, Congo & Europeesche Wapens.
DILMAN & C°., Soestdijkerstraatweg 48,
HILVERSUM.
Leverancier der
Ethnographie's museums van Europa en Amerika.
xy
Finale New-York. Londen.
— Eenig adres in Nederland. —



VERVOLG5) op den CATALOGUS
DF.R
TENTOONSTELLING
VAN
GOOISCHE OUDHEDEN.
I. VOORHUIS.
A. IJzeren Haardplaat. Inz. Jhr. van Sijpesteijn te 's Gravenhage.
Met symbolische voorstelling: „Pro Patria".
B. IJzeren Haardplaat. Inz. Dezelfde.
Met 4 symbolische figuren, bijschriften en 't jaartal 1620.
C. Arreslede. Inz. Van den Bosch te Bussum.
Met oud schilderwerk.
II. RAADZAAL.
D. Schilderij. Inz. J. Heshuysen te Bloemendaal.
Kunst-naaldwerk, voorstellende het Wapen der familie Heshuijsen, vervaardigd in 1778 door Christina Regina Heshuiisen, toen deze 66'/., jaar oud was.
C. R. Heshuijsen (1711 —1784) was de dochter van Fran<;ois Heshuijsen, Postmeester-Generaal der Posterijen op Hamburg en Noord-Duitschland,
*) Het Bestuur werd aangenaam verrast door een hoogst belangrijke inzending, die op onze Tentoonstelling niet mocht ontbreken en ten zeerste een nadere omschrijving waard is. Het was nu tevens een goede gelegenheid om een paar zaken, die in den catalogus onvermeld bleven, alsnog te noemen. Vandaar dit „Vervolg", hetwelk de bezoeker niet verzuime te raadplegen! F. W. D.



Stadhouder van Goylandt en Schout van Muyden en Naerden, later ook Burgemeester van laatstgenoemde stad.
De zoogenaamde „Hamburger Post" was sedert 1609 te Naarden gevestigd in het gebouw, dat nu nog het Burger-Weeshuis is, en waarin o.a. nog aanwezig is (in het „voorhuis ') een kleine oven op welks plaat een postpaaid en het jaartal 1690 — waarschijnlijk ten dienste der postillons.
h. Mangelplank. Inz. Dilman te Hilversum.
Met het jaartal 1661. Nadat het te mangelen linnen om een cilindervormigen stoK gewonden was, werd de plank met krachtigen druk heen en weer gerold. —
F. Uithangbord. Inz. F. Lammers te Hilversum.
Een ovaal bord met opschrift:
Régie des Droits
Réunis Bureau de Débit du
Tabac des Manufactures Imperialis B. Andriessen
Na de inlijving van Holland bij het Fransche Keizerrijk werd in 1810 o.a. zelts de binnenhandel tusschen Holland en de Oostelijke provinciën belemmerd door de „droits réunis", een indirecte belasting op wijn, zout, bier en tabak. In 1812 maakte de Regeering den Tabakshandel tot monopolie van den Staat, die zijn waar op hoogen prijs hield en de tabaksfabrikanten en winkeliers van hun bestaan beroofde. In de geschiedenis bekend onder den naam „Regie" Aan de duurte der tabak herinnert (eigenaardige bizonderheid!) de naam van een der oudste Amsterdamsche Studenten Gezelschappen E.T. E.B. O. N. - Eigen Tabak En Bollen Om Niet. -
G. Kleine Vitrine, bevattende:
1. Groote Zilveren Medaille.
Aan de voorz: Beeltenis van Prins Willem III, met randschrift: „Wilhelmus III D. G. Princ Auraicae Com Nasse". Aan de keerz: Gevecht hij Naarden met opschrift: „Naerden overwonnen den 2 Sept. A° 1673.
2. Groote Zilveren Medaille.
Aan de voorz: Beeltenis van Prins Willëm III met randschrift- Syn Conincklijke Hoogheit Wilhem Henrick Prins van Oranien en Nassau Capitein Ad'' Ge Vr. Enigde ned. la." Aan de keerz: Belegering der Stad Naarden met randschrift: „De Belegeringe der Stadt Naerden zijnde de herste Overwinninge die zijn Hoogheit de Heer Prinse van Oranien heeft gedaen op den 12 Sepb" 1673."
3. Kleine Zilveren Medaille.
Aan de voorz: Beeltenis van den Prins met het randschrift: „Gulhei III DG. Princ Aur. EA Westf. Gub." Aan de keerz: Beeltenis van den Prins te paard met het randschrift: „Regit et Tegit" (Hij bestuurt en beschermt).
4. Kleine Zilveren Medaille.
n ^>an J*? vo°rz: Beeltenis van den Prins, met randschrift: „Guilhel III • O. rinc Aur. Holl et Westf. Gub." Aan de keerz: De Belegering der btad met opschrift: „De belegering en 't innemen van Naerden 12 Sept. 1673."
Deze vier medailles zijn ingezonden door J. Heshuijsen te
Bloemendaal. De twee groote zijn nergens beschreven, in het
Rfeweftkabinet niet aanwezig en misschien eenige exemplaren.



//-£-TA2- IN
7
5. Medaille van den Burgemeester van Bylmermeer. Inz. W. Schipper te Bussum.
De Bijlmermeer — een der vier afdeelingen of „stokken" van Weesper Kerspel — had eigen Baljuw, Dijkgraaf, Schout en Secretaris.
Bij den grooten doorbraak in 1702 is slechts één boerenwoning blijven staan (zie o.a. Nederl. Stad- en Dorpbeschrijver door L. van Ollefen 1795 Dl. 3.
6. Gildepenning. Inz. W. Schipper te Bussum.
Aan de voorz: Een Man met een baal op den schouder; aan de keerz. het inschrift: „Ewert Dierckse Van Der Meer lti94."
7. Gildepenning. Inz. D. van Gelder te Naarden.
Aan de voorz: een schaar — zooals die ook voorkomt op het gildebord in de weverij (bovenzaal) — en aan de keerz. de naam „Hermanus Rissingh".
Deze penning is gevonden in Naarden en is afkomstig van het Kleêrenmakersgild.
BOVENZAAL.
H. Weefgetouw (model). Inz. K. Perk Vlaanderen te Hilversum.
Mocht in den Catalogus der Tentoonstelling niet ontbreken — immers reeds bij Van Ollefen (uitgegeven in 1795), onder de titelprent, heet het: „Het spinwiel, weefgetouw, de drokke zeevaardij, „De baggerbeugel, ploeg, de nutte melkerij,
„En vischvangst doen ons Gooi- en Amstelland beschouwen."