Officieel Programma
van den
HISTORISCH-RELlGiEUSEN
OPTOCHT
te MAASTRICHT op 18 en 25 Juli 1909
Voorstellend Europa's grootste mannen, van de 4e tot de 16e eeuw, als bedevaartgangers naar St. Servatius' Graf.
Uitgegeven van vvege de organ-iseerende vereeniging „Maastricht Vooruit", Koninklijk goedgekeurde vereeniging tot bevordering
van het vreemdelingenverkeer.



ii MIim
Veertiendaagsehe I Tentoonstelling - J
Ider Cadeaux aangeboden en der Prij= § zen aangekocht voor de Loterij van de I Vereeniging 1
„Maastricht Vooruit", I
van Zondag II Juli tot en met 25 Juli I eiken dag van 10 = 6 uur, in de ver- I sierde Redoutezalen (Theatergebouw). |
1
Muzikaal Divertissement. I
Entréeprijs 15 cent, 1
waarvoor een gratis lot van 10 cent 1 | verstrekt wordt. I



Bezienswaardigheden Ie Maastricht*)
De Kerk van St. Maarten,
ingewijd in 1859. Het gebouw opgetrokken in Gothischen stijl naar de plannen van Dr Cuijpers, bevat een antiek koperen doopvont alsmede een miraculeus houten Christusbeeld van hoogen ouderdom. Ziehier wat men omtrent dit beeld verhaalt: „Omstreeks 1300 zou een edelman uit het op een uur westwaarts van Maastricht gelegen Belgisch dorp, Riempst, bij zijn terugkeer uit het H. Land, aan zijne jongste dochter een lra®eirnoot ten geschenke gegeven hebben, die door hem uit de plaatsen, die eenmaal getuigen waren van Christus' lijden, was medegebracht. Het meisje plantte deze noot, waaruit een boom voortkwam, die groot geworden op zekeren dag, tijdens een hevigen storm door den bliksem in tweeën gespleten, in zijn midden de gedaante van het kruis met het beeld van den Zaligmaker daaraan gehecht, vertoonde. Getroffen door dit wonder, gaf zij het Christusbeeld aan het oudste adellijk nonnenklooster onzer stad, dat der zoogenaamde Witte Vrouwen, aan de noordzijde van het Vrijthof gelegen, en nam aldaar zelve den sluier aan."
Na opheffing van dit klooster in 1796 werd het crucifix naar de kerk van St. Maarten overgebracht.
De Maasbrug.
Dit kunstwerk werd van 1280 tot 1298 gebouwd, maar in de jaren 1684 tot 1716 werd naar de plannen en gedeeltelijk onder leiding van Francis Roman, een Dominicaner broeder uit het klooster van Maastricht, de brug gerestaureerd en later wer-* den door andere bouwkundigen achtereenvolgens de bogen en de pijiers vernieuwd. Deze Francis Roman werd door Lodewijk XIV naar Parijs geroepen en belast met den bouw van de Pont-Royal over de Seine. De eerste boog aan den kant van Wijk, die van hout was, werd in 1827 door een steenen vervangen. De brug heeft 160 M. lengte en 9 M. breedte.
*) Met welwillende toestemming onzer zustervereeniging „MaastrichtAttractions", ontleend aan een door haar uitgegeven „Gids voor Maastricht en omstreken".



De Maasbrug.



De voormalige Augustijnerkerk,
Voormalige Augustijnerkerk.
thans eene school. Dit gebouw dagteekent uit 1650 en is bezienswaardig door den gevel, waarop behalve het borstbeeld der H. Maagd, het wapen prijkt van Hendrik, graaf van Amstenrade, landcommandeur der Balie Biesen van de Duitsche orde, die de kosten van dezen gevel had bestreden.
Oud-Stadhuis of Dinghuis,
in Gothischen stijl opgetrokken. Het dagteekent uit de tweede helft der XVde eeuw. Thans dient het tot Museum van het Provinciaal Oudheidkundig Genootschap. In dit museum worden tal van oudheden bewaard, waaronder vooral uitmunten eene schoone verzameling Romeinsch glaswerk, Frankische émails, zegels, wapenen, munten enz. enz.



L wm
»
Oud-Stadhuis of Dinghuis.
Het museum is dagelijks van 9 tot 4 uren te bezichtigen, tegen entiée-geld van 25 cents voor één persoon en 50 cents voor een geheel gezelschap.
De voormalige Dominicanen-Kerk,
van zuiver gothischen stijl, in 1296 gebouwd, thans dienend tot het houden van tentoonstellingen, vergaderingen enz. (gedurende de dagen van de Heiligdomsvaart is daar eene tentoonstelling georganiseerd van oude en nieuwe Maastrichtsche kunst en kunstnijverheid). Men bewondert er nog de fraaie, doch deerlijk gehavende overblijfselen van eene der oudste muurschilderingen van Nederland, voorstellende de Kroning der H. Maagd, daaronder tafereelen uit het lijden der tienduizend martelaren en nog lager uit het leven van den H. Thomas van Aquinen.
De Kerk van St. Servaas.
Deze prachtige kerk was voorheen eene collegiale of kapittelkerk. Zij praalde destijds met den titel van „Frye Ryckxe Kercke" d. i. onmiddellijk van het Duitsche Rijk afhangende, bezat groote inkomsten en souvereine rechten op elf dorpen in de nabijheid der stad als directe Rijksleenen.



De Kerk van St Servaas en de St. Jans-Kerk.



Men schrijft het grootste gedeelte der kerk aan den H. Moy- nulphus toe, die haar op het graf van zijn voorganger St. Ser-
bouwde en daarom ook aan hem toegewijd heeft. In de "XIde eeuw werd het oude gebouw aanmerkelijk vergroot en * t - J^LÏ/slQ^ deele ^ooreene nieuwe constructie vervangen. De inwijding ƒ^ van defiTfenipel had in 1039 plaats.
Allereerst vestigen wij de aandacht op de zoogenaamde kapel van Karei den Groote, onder den grooten toren gelegen, een juweel van zuiveren Romaanschen stijl met Europeesche vermaardheid. Onder den grooten boog, die toegang geeft tot de groote trap naar die kapel, bevindt zich een fraai standbeeld van Keizer Karei den Groote, van den beeldhouwer loseph Geefs.
Het groote voorportaal aan den zuidwestelijken kant der kerk is een waar kunstgewrocht. De stijl vormt den overgang van den Romaanschen tot den Gothischen en toont bestanddeelen van beide. Terwijl de zijwanden twee boven elkander geplaatste rijen, elk van drie bogen, die twaalf standbeelden in natuurlijke grootte bevatten, vertoonen, is daarentegen de achtergrond van het portaal volmaakt gothisch en versierd met eene afbeelding van den dood, de opstanding en de hemelvaart der H. Maagd, en relief.
Als verdienstelijk stippen wij nog aan : het fraaie schilderwerk in het koorgewelf, voorstellende de H. Drievuldigheid en de H. Maagd met de zinnebeelden der vier Evangelisten door Dr Cuypers gerestaureerd, het nieuwe hoofdaltaar van gedreven koper, de altaren van St. Servaas en O. L. Vrouw, het marmeren grafgesteente van Herman van den Bergh, commandant der stad en zijne echtgenoote Josina Eleonora van Leeuwenstein, verschillende grafsteenen in de zijkapellen, de prachtige triptiek van de marteling van St. Sebastiaan, en die van het lijden van den Zaligmaker, verder nog de biechtstoelen in njk beeldhouwwerk en de wit marmeren predikstoel met half verheven beeldwerk versierd.
In de absis van het choor bevindt zich de Noodkist van den H. Servatius. Dit merkwaardig kunstgewrocht der goudsmeekunde met zijn drijfwerk, fiiigranen en emailleerwerk, is een der merkwaardigste en meest afgewerkte van zijn soort; het dagteekent u t de X11e eeuw en stelt voor: aan de voorzijde de verheerlijking van den H. Servatius, aan de achterzijde den Zaligmaker op een troon gezeten, aan de beide zijkanten de twaalf Apostelen gezeten, aan de bovenkanten het laatste oordeel.
Voorts wordt de aandacht van den bezoeker nog gevestigd



op: De St. Servatius-krocht. Deze ouderkerk, die in 1811 was gesloopt, werd in 1881 hersteld.
Van de St. Servatius-krocht treedt men langs een trap in de St. Monulphus-krocht.
De Schatkamer der kerk is in den omgang aan de Westzijde gelegen.
Zij is rijk aan middeleetiwsche kunststukken en bevat —
buiten den tijd der Tooning op het hoogaltaar — kostbare Reliquieën o. a. van de H.H. Thomas, Servatius, Martinus, Monulphus, Gondulphus, en den H. Lambertus enz., verder fragmenten van het H. Kruis, van de doornenkroon enz.
De fraaie gebrande ramen, die men in de Heiligdomskamer ziet, zijn een geschenk van wijlen ridder Emile de Stuers, die steeds groot belang stelde in de kunst zijner vaderstad.
Aldaar bevinden zich ook eenige merkwaardige schilderijen o.a. eene afneming van het kruis door van Dyck, die de bewondering van alle kenners wekt; twee stukken van G. de Crayer, den Heiligen Thomas van Aquine en Hyacinthus voorstellende, die insgelijks groote kunstwaarde hebben; verder een schilderstuk dat aan Quellyn wordt toegeschreven en den Zaligmaker voorstelt, de handen gebonden en met den purperen mantel omhangen; het is vooral bezienswaardig om de uitdrukking op het gelaat des Heilands en om de kracht van het koloriet. Men ziet er nog het portret van wijlen Mgr. F. X.
Rutten, Pastoor-Deken der kerk, geschilderd door Henri Windhausen.
I)e St. Jans=Kerk,
die, zooals zij zich thans vertoont, in de 14e eeuw werd, terwijl de toren, Ós meter hoog, van het jaar 1450 dagteekent. De kerk is sinds 1633 in het bezit der Nederduitsch Hervormden, met uitzondering van de jaren 1673—1678, als wanneer, tijdens het Fransch bestuur onder Lodewijk XIV, die de stad veroverd had, de Katholieken ze bezaten.
Deze kerk bevat de graven van den vermaarden Claudius * , Salmasius <\n van den aardrijkskundige W. A. Bachiene.^^^-^^^
Zij wordt thans met Rijks-, Provinciale en Gemeentelijke subsidie gerestaureerd.
Het Stadhuis.
In 1657 werd het plan voor dit stadhuis door den Haagschen bouwmeester Post gemaakt en aan den Geheimen Raad van den Prins-Bisschop van Luik onderworpen. In 1659 werd met bouwen een aanvang gemaakt en het werk was in 1664 zoo



Het Stadhuis.
mat,.; vierkant. Door middel van een dubbele trap komt men op een overdekt bordes, dat toegang verleent tot het zoogenaamde „Plein", eene groote vestibule, die rondom door eene zuilengaanderij en een daarboven gelegen galerij omgeven is Het schilderwerk in het plafond werd vervaardigd door Theo-
verre voltooid, dat het nieuwe gebouw op den 7 Juli van dat jaar 111 gebruik genomen werd.
De toren werd eerst in 1684 opgetrokken. Ju het midden van het ruime marktplein gelegen, heeft het stadhuis, dat geheel uit Naamschen hardsteen is gebouwd, den vorm van een regel-



dorus van der Schuer, hofschilder der Koningin Christina van Zweden.
In de Raadzaal bezichtige men fraaie gobelins met ornementwerk. Het plafond is beschilderd door den Maastrichtschen schilder Coclers.
In de Burgemeesterskamer bewondert men het fraaie goudleer met dieren-figuren. Tegenover de deur ziet men eene schilderij het laatste oordeel voorstellende.
In de Prinsenkamer ziet men in prachtige gobelins de geschiedenis van Mozes voorgesteld. Boven de schouw is eene schilderij van Th. van der Schuer, voorstellende de jurisdictie der beide heeren.
Een dubbele trap voert naar de bovengalerij, die het plein van alle zijden omgeeft en toegang verleent tot de Koninginnenzaal (voorheen het lokaal der stadsbibliotheek), ontworpen naar de plannen van den Rijksarchitect Dr Cuypers.
Op deze bovengalerij verdienen de sierlijke bronzen zuiltjes, die er het hek van uitmaken, de aandacht; zij werden bij den bouw van het stadhuis door de toenmalige leden van de Magistraat geschonken en dragen hunne namen en familiewapenen.
Bezienswaardig is nog de oude Brabantsche Schepenkamer, met een plafond in kunstig stukadoorwerk, Salomon's recht voorstellend, het werk van een Maastrichtenaar Gillis Doyen. In deze kamer bevinden zich ook het portret van Francis Roman, den bouwmeester van de Maasbrug en eene fraaie schilderij van den Maastrichtschen schilder H. Vos.
Het Stadhuis is te bezichtigen op werkdagen van 9 uren voorm. tot 6 uren nam., des Zondags van 9 tot 1 uur.
St. Mathias=kerk.
om-li
Deze kerk dagteekent van omstreeks 1479 en schijnt onder bisschop Jan van Horne gebouwd te zijn, wiens wapen op een pijler ter noordzijde uitgebeiteld is te vinden. Het inwendige der kerk heeft in de laatste jaren vele schoone verbeteringen ondergaan. Behalve enkele fraai geschilderde glasramen en drie in Gothischen stijl gebeeldhouwde altaren, merkt men er zeer verdienstelijke schilderstukken op, de XIV staties van den kruisweg voorstellende, die men aan de bekwame hand van den te Rome overleden Maastrichtschen schilder, Louis Bruis, verschuldigd is.



O. L. Vrouwe=kérk. ~ ^ .
De geschiedenis van dit kerkgebouw is duister. D^~kerkmis' gebouwd in den Romaanschen stijl, naderhand evenwel met Gothische bestanddeelen vermengd; doch haar schoonste gedeelte, het koor, vertoont nog den Romaanschen stijl in al zijne zuiverheid.
Onder het koor bevindt zich eene crypte met kruisgewelven die door drie rijen van cylindervormige pilaren wordt ge-
O. L. Vrouwe-kerk.
schraagd, terwijl onder het zware torengebouw ten Westen nog eene andere crypte wordt aangetroffen, die ouder is, maar niet op kolommen rust.
Merkwaardig in deze kerk zijn: eene schilderij met Christus aan het kruis door de Crayer, een koperen doopvont van Aert van Tricht en het miraculeuze beeld der H. Maagd, dat op het aan haar gewijde altaar gezien wordt; het is afkomstig uit de



vroegere kerk der Minderbroeders, waar het zich in 1470 reeds bevond.
De schatkamer dezer kerk bezit eenige merkwaardige oudheden en meerdere kostbare reliquieën, waaronder een stuk van den gordel der H. Maagd, een deel van het hoofd van St. Bartholomeus, het koorkleed van St. Lambertus enz. enz.
De O. L. Vr. kerk diende, na de opheffing van het kapittel in 1794, tot tuighuis en constructiewinkel der artillerie, tot dat zij in 1837 aan den Katholieken Eeredienst werd teruggeschonken en tot parochiekerk verheven.
Voorheen eene collegiale of kapittel-kerk van 18 kanunniken,
wier prebenden aanzienlijk waren, is de O. L. Vr. kerk de zetel geweest der eerste bisschoppen van Maastricht tot aan den H. Monulphu£,^aie hem overbracht naar de St. Servaas- '
kerk, welke hij op het graf van dien Heilige bouwde. Het was < r/A"
in de O. L. Vr. kerk dat de inhuldiging der Luiksche bisschoppen plaats had.
Eindelijk zij nog gemeld, dat de H. Bernard van Clairvaux "
aldaar in 1147 den tweeden kruistocht gepredikt heeft. _.c<~
Rijksarchief,
met het Stadsarchief en de Stadsbibliotheek, gehuisvest in de
oude Minderbroederskerk. Dit gebouw is een der best bewaarde ^ ^
van Nederland. Het is uit mergelsteen, in de helft der XlVde ^ ^ ~ >
eeuw, in de reinste vormen van den Gothischen stijl gebouwd, y' * " c^7 ^
diende van 1638 tot 1868 als arsenaal, daarna tot 1880 als
kazerne der infanterie en werd toen volgens de plannen van
Dr Cuypers meesterlijk gerestaureerd en voor zijne tegenwoor- "-y .. /
dige bestemming ingericht. De muurschilderingen op de af _*-»-
scheiding van het koor zijn nog zichtbaar en getuigen van )
veel kunst. Ook ziet men er eenige grafsteenen o.a. van jonker
Claes van Cortenbach en Johanna van Blitterswyck, van Salazar
de Hitta, van Guzman, een Spaansch krijgsoverste, waarschijn- ^ ^ •
lijk familie der koningin-weduwe van Frankrijk, enz. Het is/"
hier de plaats niet om de archieven te beschrijven ; men vindt
er de oudste stukken in Nederland, van het einde der 10de ' '**-
eeuw, afkomstig van de abdij '1 horn, verder archieven van
St. Servaas en O. L. Vrouw, van St. Gerlach, van de Duitsche
orde van den Ouden Biesen enz. "'
De bibliotheek bevat ongeveer 20.000 boekdeelen, waaronder sommige handschriften en incunabelen van waarde. ^
Het Rijksarchief is geopend des Woensdags, Donderdags, U, , W r
S'*-



Vrijdags en Zaterdags van 9 uren des morgens tot 3 uren des namiddags.
Het Stadsarchief en de Bibliotheek zijn geopend desWoensags van 9 tot 12 en des Donderdags en Zaterdags van 9 tot en xan " tot 3 uren> ingang Oude Minderbroederstraat.
De Helpoort,
een schoon gerestaureerd monument uit het begin der 13tie eeuw, het oudste vestingwerk in Nederland.
Hier vlak bij heeft men het bastion „de vijf koppen" genaamd, omdat daar in 1638 de hoofden van vijf geëxecuteerden, beschuldigd van de stad te hebben willen verraden aan de Spanjaarden, werden tentoongesteld.
Het Stadspark.
Deze bekoorlijke lusthof, alleraangenaamst tusschen Maas en leker. die
De Helpoort. zich niet verre van daar
vereenigen, gelegen, is me teroeiic gra>peiken, een vijver met fontein, watervallen, en vele prachtige boomen en bloemgewassen versierd.
Villa=Park.
Van hier heeft men het gezicht op een schilderachtig oud
gedeelte van den vestingmuur, genaamd de Zwanenwal, waarin
thans eene Gothische poort is aangebracht met het volgend opschrift:
In achttienhonderd acht en tachtig Is deze poort gebouwd waarachtig,
\ reest God, eert den Koning, doet uw plicht;
De Heer bescherine de Stad Maastricht.



Volgorde der groepen.
1. MUZIEKCORPS.
2. STANDAARDDRAGER
van St. Servatius, omgeven door pages.
3. PERSONENGROEP :
De H. Candidus, omgeven door pelgrims.
4. ALLEGORISCHE VOORSTELLING
der 21 H.H. Bisschoppen van Maastricht.
5. PRAALWAGEN.
De eerste Kerk van St. Servatius en bouwheer.
6. MUZIEKCORPS.
7. RUITERGROEP:
De Merovingische en Karolingische Koningen met gevolg.
8. ALLEGORISCHE VOORSTELLING :
St. Lambertus en de H. Landualdus, omgeven door knapen.
9. GROOTE JACHTSTOET :
St. Hubertus, Patroon van de Jacht, met gevolg.
10. MUZIEKCORPS.
11. KAROLINGISCHE WAGEN EN RUITERGROEP:
Karei de Groote, zijn hof en de 12 Paladijnen.
12. KR1JGERSGROEP :
Koning Hendrik I, omgeven door krijgsknechten.
13. GOTH1SCHE REISWAGEN:
Keizer Otto de Groote, zijn Gemalin de H. Adelaïde en gevolg.
KEYZER-ANDRÉ :: STEENKOLEN



WONINGGIDS „LIMBURGIA" - WljK-MAASTRICHT
Parallelwpcr 141 _ 1 r v
O * *
i eieioon nr. 44n
14. GROEP VAN VOETGANGERS:
Koning Karei van Lotharingen als boeteling, met gevolg.
15. HOFSTOET:
Keizer Hendrik II, Edellieden, Poorters en Krijgers.
16. GOTHISCHE DRAAGBAAR EN GROEP VAN
EDELLIEDEN :
Keizer Hendrik 111 en gevolg.
17. MUZIEKCORPS.
18. PRAALWAGEN:
Ida van Boulogne, Godfried van Bouillon en Kruisvaarders.
19. PERSONENGROEP:
St. Amor, omgeven door knapen.
20. GROEP VAN EDELLIEDEN :
Keizer Lotharius III met gevolg.
21. RUITERS EN VOETGANGERS:
St. Beinaid /an Clairvaux, Edelen, Krijgers en
Poorters.
22. KRIJGERSGROEP:
Keizer Frederik Barbarossa, omgeven door Edelen en Krijgsknechten.
23. HOFSTOET:
Keizer Hendrik VI met gevolg van Edellieden.
24. MUZIEKCORPS.
25. PRAALWAGEN:
St. Gerlachus, de Ridder-Kluize.iaar, omgeven door knapen.



Koop en verkoop - Huur en verhuur - Administratie en taxatie van
OnrnprpnHp O-HPHdroti • . . A ^~i.:" .
&VVUV1 vu.
rVoolIl clII 11C11 •
26. PERSONENGROEP :
St. Juliana van Cornillon en hare Gezellinnen.
27. HOFSTOET:
Keizer Karei IV, Edellieden en omgeving.
28. RUITERS EN VOETGANGERS :
Hertog Hendrik van Beijeren, brengend het eerste gouden beeld voor St. Servaas.
29. GROEP VAN EDELLIEDEN:
Aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk en zijn hof, waaronder Maria van Bourgondië.
30. HOFSTOET:
Filips de Schoone en gevolg, waaronder Donna Juana.
31. INTOCHT VAN KEIZER KAREL V,
waaronder de Kon. Ver. St. Sebastiaan in authentiek costuum, waarin dezelfde Vereeniging Keizer Karei heeft ingehaald in 1520, dragende het antieke zilverwerk van het gilde, thans nog eigendom dezer Vereeniging.
32. HOFSTOET
van Keizer Frederik III.
33. MUZIEKCORPS.
34. PRAALWAGEN:
De verheerlijking van St. Servaas, omgeven door Eerewacht.
KEYZER-ANDRÉ : : STEENKOLEN



WONINGGIDS „LIMBURGIA" - WIJK-MAASTRICHT
P'H'O 1 InKirnrv t /I 1 T* t c . . ^
X tl 1 Cl 1 1 1 vv 1 'tl
i eieioon nr. 44o
De te volgen weg:
OPTOCHT OP 18 JULI 1909.
ten 2 nur.
Opstellen: Hertogsingel tusschen de voormalige Brusselsche- en Tongerschepoorten.
Koningin Emmaplein - Brusselschestraat - Anker Julianaplein - Vrijthof, Noord- en Oostzijde - Breedestraat - Wolfstraat - Kleine- en Groote Staat - Helmstraat - Gr. Gracht - Markt, Westzijde - Boschstraat - Grachtstraat - van Hasseltkade - KI. Gracht - Markt, Noordzijde Défilé voor t Stadhuis, Markt, Zuidzijde - Muntstraat Kleine Staat - Brugstraat M. - Maasbrug - Brugstr. W. Verlengde Brugstraat - Stationstraat, Noord» en Zuidzijde Verlengde Brugstraat - Grachtstraat -Hooge Brugstraat Rechtstraat - Brugstraat W. - Maasbrug - Brugstraat M. KI.- en Gr. Staat - Spi 1 straat - Markt, alwaar ontbinding.
OPTOCHT OP 25 JULI 1909.
ten 2 uur.
Opstellen: Hertogsingel tusschen de voormalige Brusselsche- en Tongerschepoorten.
i ngcischestiaat - Ezelmarkt - Looiersgracht - Grooteen Kleine Looierstraat - Pieterstraat - Heijdenstraat Witmakerstraat - Kapoenstraat - Jacobstraat - Vrijthof, Oostzijde - Groote Staat - Muntstraat - Markt, Zuid-en Westzijde - rond de Vischrnarkt, Défilé voor 't Stadhuis, Markt, Zuidzijde - Hoenderstraat - Kesselskade - Maasbrug - Brugstraat W. - Verlengde Brugstr. - Stationstraat Zuid- en Noordzijde - Lage Barakkenstraat - Rechtstraat Brugstraat W. -Maasbrug - Brugstraat M. - Wolfstraat O. L. Vrouweplein, alwaar ontbinding.



Koop en verkoop - Huur en verhuur - Administratie en taxatie van
OtirnprpnHp crnprlprpn • A ccurntifipn
• • • 1 ft CO M I 11 11 kl V 111
EXTRA TREINEN STAATSSPOOR
en eenige bijzondere bepalingen bij liet reizigersvervoer op 18 en 25 Juli a.s.
HEENREIS.
Trein van Venlo tot Maastricht, stoppend aan alle stations:
Vertrek 9.20 voorm., aankomst Maastricht 11.26 voorm.
Trein van Simpelveld tot Maastricht, stoppend aan alle stations: Vertrek Simpelveld ten 12.35 nam., aankomst Maastricht 1.30 nam.
Trein van Visé tot Maastricht, stoppend aan alle stations: Vertrek Visé ten 1.25 nam., aankomst Maastricht 1.53 nam.
TERUGREIS.
Trein van Maastricht tot Aken, stoppend aan alle stations:
Vertrek Maastricht ten 9.10 nam., aankomst Aken 10.16 nam. Trein van Maastricht tot Venlo, stoppend aan alle stations: Vertrek Maastricht ten 9.46 nam., aankomst Venlo 11.48 nam.
Met machtiging van Z. Ex. den Minister is bepaald dat op Zondag 18 Juli 1000 de sneltreinen 91 vertrekkend 10.58 ure en 111 vertrekkend 11.10 ure van Venlo, Roermond en Sittard geen reizigers opnemen voor Maastricht, resp. de sneltreinen 112 vertrekkend te 6.00 ure, en 96 vertrekkende te 6.16 ure, geen reizigers van Maastricht voor BeekElsloo, Sittard, Roermond en Venlo.
Voor die reizigers worden namelijk onderstaande treinen ingelegd :
Van Venlo naar Maastricht.
Vertrek Venlo 11.30 voorm., van Roermond 11.57 voorm.; van Sittard 12.23 nam., aankomst Maastricht 12.54 nam.
Van Maastricht naar Venlo.
Vertrek Maastricht 6.25 nam.; aankomst Beek -Elsloo 6.40 nam., Sittard 6.51 nam.; Roermond 7.14 nam.; Venlo 7.42 nam.
KEYZER-ANDRÉ : : STEENKOLEN



WONINGGIDS „LIMBURGIA" - WIJ K-MAASTRICHT
lo1\irorY 1 /i 1 *
* t-*l I I W 1 vv I^tl
! eletoon n. 445
Verklaring der Groepen.
Groep i.
MUZIEKCORPS.
Harmonie der Stedelijke Muziekschool.
Groep 2.
BANIERDRAGER,
dragende het wapen der vroegere „vrije rycks kerke" van St. Servaas, omgeven door pages. Voorgesteld door de Gymnastiek Ver. „Alcides".
Bij diploom van Keizer Frederik II in 1215 gegeven werd besloten dat de kerk van St. Servaas onder bescherming van den Keizer zon staan en alle onderhoorigen \ i ij zouden zijn van het gewone recht.
Groep 3.
DE H. CANDIDUS,
eerste pelgrim, met eene schaar pelgrims van verschillende1 landen, hoofdzakelijk in Romeinsche dracht. Voorgesteld door de Handboogschutterij „Concordia".
Bisschop Candidus, zooals de geschiedenis verhaalt verliet op ingeving van den Hemel zijn Vaderland, om het graf van den H. Servatius te Maastricht te komen vereeren, alwaar Hij, gedurende eenige jaren, terwijl de bisschopszetel vacant was, de Kerk bestierde. Hij stierf aldaar tijdens het episcopaat van den zaligen Agricolaus.
Groep 4.
GROEP VAN 21 SCHILDDRAGERS, vermeldende de namen der 21 H.H. Bisschoppen
der stad.
Voorgesteld door de Gymnastiek Ver. „Alcides".
Allegorische voorstelling van het Trichtsche Episcopaat. De bisschopszetel door St. Servatius gesticht, werd achtereenvolgens bekleed door 21 bisschoppen, die allen in de iij dei heiligen zijn opgenomen.



Koop en verkoop - Huur en verhuur - Administratie en taxatie van
Onroerende goederen.
: Assurantiën.
Hunne namen zijn :
St. Servatius f 384; St. Agricolaus f omstreeks 417; St. Ursinicus f 505 (?); St. Designatus f 508(?); St. Renatus f 511 (?); St. Supplicius f 519 (?); St. Quirillus f 521 (?); St. Eucherius f (?) > St. Faleo f 532 (?); St. Eucharius f 538 (?); St. Domitianus f 560; St. Monulphus f vóór 600; St. Gondulphus f 617; St. Perpetuus f 630 (?); St. Ebregisus f 631 (?); St. Joannes Agnus f omstreeks 646; St. Amandus f 684; St. Remaclus f 667—671; St. Theodardus f 668 ; St. Lambertus f 709; St. Hubertus f 727.
Groep 5.
PRAALWAGEN,
voorstellende: „DE EERSTE KERK VAN SINT SERVAAS". Bij het model dezer basilica bevinden zich de H.H. Bisschoppen MONULPHUS (die de kerk bouwde) en GONDULPHUS (die haar wijdde). Voorgesteld door de Gymnastiek Ver. „Alcides".
Volgens overlevering werd op de plaats der St. Servaaskerk eene kapel gebouwd door St. Maternus, apostel dezer streken en toegewijd aan den H. Petrus.
Door St. Servaas werd daaraan een bedehuis gevoegd, waarin later deze bisschop begraven werd. In 570 beklom St. Monulphus, een edelman van Dinant, den bisschopszetel. Beschikkende over uitgebreide kunstkennis en grooten rijkdom, nam hij op zich den grondlegger van Tricht's grootheid een waardig gedenkteeken op te richten en bouwde hij over diens graf de kathedraal, (met onderkerk of krocht) in den vorm eener basilica.
Hij mocht echter het eindigen van zijn werk niet beleven, maar schonk nog omstreeks 578 al zijne bezittingen aan de St. Servaaskerk.
St. Gondulphus, opvolger van St. Monulphus, voltooide en wijdde de basilica.
De namen dezer beide bisschoppen worden steeds in verband tot den kerkbouw te samen genoemd, zooals hun gebeente gezamenlijk in ééne reliekenkist rust in de door hen gebouwde kathedraal.
KEYZER-ANDRÉ : : STEENKOLEN



WONINGGIDS „LIMBURGIA" - WIJK-MAASTRICHT
D H' n I I rv K i r n /y 1 A 1 ' l"" .1 \ 4 rf
i cuaiiv.1
i eieiuuii ui. 4-^iü
Groep 6.
MUZIEKCORPS.
Harmonie van O. L. Vr. Patronaat.
Groep 7.
DE MEROVINGISCHE KONINGEN DAGOBERT I (635) en CHILDERIK II (667); de hofmeier KAREL
MARTEL (732) en de FRANKISCHE KONING PEPIJN DE KORTE (752), BEGELEID DOOR EEN
GROEP FRANKEN.
Voorgesteld door de „Kath. Landbouwvereeniging."
Dagobcrt I (628-638) uit het Merovingisch geslacht, was koning van Austrasië, waartoe eertijds Maastricht behoorde. Hij bewoonde het paleis der vroegere Romeinsche Gouverneurs, dat later ook door de eerste koningen der Franken gebruikt werd. Dit paleis „het palatium regium trajectense" was gelegen tusschen de Breedestraat en de Platielstraat. Onder [hem werd de H.Joannes Agnus op den Bisschoppelijken Stoel geplaatst en in 637 gaf hij aan de Witte vrouwen verlof om een klooster te bouwen. Ook schonk hij later aan den H. Amandus, bij diploom, de geheele landstreek tusschen de rivieren de Scarpe en Elnon bij Doornik.
Childerik II regeerde eveneens over Austrasië van 660673. I11 bovenvermeld paleis bekrachtigde hij de oprichting der abdijen van Stavelot en Malmedi.
Karei Martel (720-741) opperhofmeester of hofmeijer van den Koning, eigenlijk belast met het handhaven der orde in het koninklijk paleis, regeerde inderdaad het land. In October 732 leverde hij tusschen Tours en Poitiers slag tegen de Saracenen onder Abderrahman, waarbij hij de hulp inriep van St. Servaas, aan wiens tusschenkomst de zege werd toegeschreven. De koning gaf ter herinnering aan dezen slag bevel, dat deze dag jaarlijks door heel het rijk zou herdacht en gevierd worden en zond bisschop Willegisus naar Maastricht 0111 het lichaam van den heilige op te graven en te verheerlijken en op zijn graf een ciborium van goud, versierd met edelsteenen, te plaatsen. Deze daad gaf aanleiding tot de pelgrimstochten,



Koop en verkoop - Huur en verhuur - Administratie en taxatie van nnmDfünrio rrnprifirpn Assurantiën.
v_y 111 uvi vnviv w--
waaraan de stad, vooral in de middeleeuwen hare opkomst
te danken heeft.
De bijnaam „martel hamer" werd hem gegeven om de geweldige kracht waarmede hij zijne vijanden „als onder
den hamer" verbrijzelde.
Pepijn de Korte (741—768) zoon van Karei Martel, vereenigde de verschillende rijken der Franken, als Austiasië en Neustrië tot één rijk en deed zich in 752 te Soisson met verlof van Paus Zacharias kroonen tot koning van het Frankenrijk. Het geslacht der voormalige hofmeijers werd nu tot een koninklijk geslacht verheven ; de vorsten van dit huis worden Carolingers genoemd.
Groep 8.
SINT LAMBERTUS,
begeleid door zijn opvoeder den H. LANDUALDUS uit Bilsen, omgeven door een groep van 12 knapen-
Voorgesteld door de Vereeniging „Recht en Orde".
St. Lambertus was Maastrichtenaar van geboorte. Zijne ouders, graaf Aper van Maasland en Herisplendis, hadden hunne woning inde buurt van O. L. Vrouwekerk. Zijn opvoeder was de H. Landualdas uit Bilsen.
Bisschop en raadsman van koning Childerik 11 van Neustrië, werd hij bij diens dood, door den hofmeijer Ebroim afgezet van zijne waardigheden. Hij keerde nu naar zijn geboortestad terug waar hij in 669 of 670 als de 20e Bisschop den zetel beklom. Toen hij in het jaar 709 te Luik aan Pepijn van Herstal, diens ongeoorloofde verhouding tot Alpaïs had verweten, werd hij door Dodo, een broeder van Alpaïs, vermoord. Zijn lijk werd in eene schuit de Maas afgevoerd en landde ongeveer ter plaatse waar nu te St. Pieter de St. Lambertuskapel staat.
Groep i).
SINT HUBERTUS,
(patroon der jacht) omgeven door een jagerstoet en
gevolg.
Voorgesteld door de „Unitasclub
KEYZER-ANDRÉ : : STEENKOLEN



ÏÏKl " WiJK-MAASTRICHT
r» * r 1 + .. a a ^
i ^iciuuii ur. 4^0
Rpf/' H"be.rtus ™tr<i omstreeks 050 geboren, als zoon van Bertrand, den hertog van Aquitanië. Hij leefde eerst aan het hof van Neustrië, doeh o,n de heerichz^t Z ofmeyer Ebrom te ontgaan, zocht hij eene toevlucht bij dien van Austrasie, Pepijn van Herstal. Hij leefde eerst n overdaad en verkwisting, doch nadat hem, volgens de legende, op de jacht een hert verschenen was, dragende een schitterend kruis tusschen de horens, bekeerde hij z ch omstreeks b83, sloot een vriendschapsbond met den . Lambertus en volgde dezen op als 21e en laatste Bisschop van 1 richt in 709. Door hem werd de bisschopszetel naar Luik verplaatst, waarheen hij ook het stoffelijk overschot van zijn voorganger deed brengen, en welke stad aan hem hare opkomst te danken heeft.
Steeds werd hij als schutspatroon der jacht vereerd erwijl aan zijne relieken eene genezende kracht teen de razernij word^r toegeschreven. Hij stierf omstreeks 727. Groep 10.
muziekcorps
Harmonie „Kunst door Oefening".
Groep ü.
KAREL DE GROOTE EN TIJDGENOOTEN. a. Banierdragers en pages. b. Muzikanten, c. De twaalf Paladijnen, waaronder Roland, gevolgd door Gander Ol.vier gevolgd door Thierry, hertog Naymes, Ogier
i° i^Fn7P"d 11 ■ Va" 0ra"]e 611 Bisscl'°P Turpijn. • KEIZER KAREL. e. Praalwagen in Karolingischen
stijl, waarop des keizers gemalin Vastrada, benevens zijne dochters Rotrnde, Bertha, Gisla, Thetrade, Hiltrnde en Emma. f. Gevolg van den Keizer, waaronder zijn zoon Lodewijk, zijn schoonzoon de dichter Ange bert, Alkwijn en Eginhard, Paulus Diaconus met het groote Homiliarium, en Pisanus de bouwheer. Voorgesteld door de Vereenigingen „R. K. Spekslagersvereentgtng en „Decoratieve Kunst".
Karei de Groote en zijn hof.
Het leven van dezen Frankischen koning (768-814) die na de onderwerping der Saxers, onder Widukind, der



Koop en verkoop - Huur en verhuur - Administratie en taxatie van
Onrnprpfirfp c/noHprpn ! Assurantiën.
^ —— ~ 
Lombarden, onder Diederik, der Beijeren, onder Thasilo der Avaren, door Paus Leo III te Rome in 800 gekroond werd tot keizer van het Westersche rijk, is in groote trekken voldoende bekend. In verband tot onze stad, verhaalt men, dat hij tusschen twee Saxische oorlogen in (771-804) meermalen in het paleis te Maastricht verbleef. Eenmaal woonde hij het Paaschfeest bij in de kerk van St. Servaas en men zegt, „dat hij steeds met groote vreugde het leven van dezen H. Man hoorde voorlezen".
Volgens verschillende schrijvers deed hij een groot gedeelte aan de kerk bijbouwen, het zoogenaamde Carolingische gedeelte aan de westzijde gelegen. Na zijn dood in 814 kwam zijn uitgestrekt rijk aan Lodewijk den Vrome.
Carolingische reiswagen.
Vastrada was 's Keizers derde gemalin, hare dochters waren Thetrade en Hiltrnde.
De dochters Rotrude, Bertha en Gisla waren uit het vorige huwelijk met Hildegarde.
Groep 12.
KONING HENDRIK I EN ZIJNE GEMALIN DE H. MATHiLDIS, MET GEVOLG.
Voorgesteld door de de Schietvereeniging „Koningin Wilhelmina".
De duitsche koning Hendrik I (919-936) kwam in 928 en 934 te Maastricht, waar zijne rechtspraak ingeroepen werd door den Aartsbisschop van Trier, wiens aanspraken op de abdij van St. Servaas door Giselbertus, hertog van Lotharingen (abt van St. Servaas?) betwist werden. Hij koesterde eene hooge vereering voor St. Servaas. Immers te Quedlimburg liet hij een beroemd klooster en een baseliek bouwen, die hij aan dezen heilige liet toewijden en waar hij wenschte begraven te worden.
KEYZER-ANDRÉ : : STEENKOLEN



SeS'Ul »L,MBURGIA" " WIjK-MAASTRICHT
i ciciuun nr. 44o
Groep 13.
KEIZER OTTO DE GROOTE EN ZIJNE GEMALIN
D WE H. ADELAIDE
(in Romaanschen wagen gezeten), onder zijn gevolg Ansfned, zijn zwaarddrager, later Bisschop van Utrecht stichter der Abdij van Thorn.
oorgesteld door de Vereeniging „De 50 Keigeleers".
nt!ZCr. OI'" ' en zi'"e gemalin de H. Adelaïde.
0 I, hertog van Saxen werd in 936 tot Roomschoning gekozen en in 962 te Rome tot Keizer gekroond Z n bijnaam de Groote hij dankte aan zijne gelukkige veldtochten en zijne roemrijke regeering.
Hij bracht de hooge keizerlijke waardigheid van Fran-
!' °fP ultscl,laiul over. Zijne moeder de H. Mathildis -reef zijn voorspoed toe aan de voorbede van den H Sei1 vatius en drong erop aan, da! diens zoo hoog vereerde
werden" VoT "U "T* * QUedlim"nrg overgebracht werden. Volgens oude handschriften ontvoerden echter
de Maastrichtenaars het gebeente van hun pairoon en
voerden het m triomf in zijn oud heiligdom terug
De gemalin van Otto den Groote de H. Adelaïdc was de
dochter var, Koning Rudolf II, koning van Bourgondië zij
huwde in 95, met Otto, wien zij daardoor de rechten op de
zoon Otl" m aa"bracht- Als «gentesse van haarkleinzoon Otto III regeerde zij met groote wijsheid en stierf
in den geur van heiligheid in het jaar 999.
Groep 14.
KONING KAREL VAN LOTHARINGEN,
de laatste der Karoiingers, in de St. Servaa'skerk begraven, met gevolg.
Voorgesteld door de sportclub „De goede jongens".
vaii^Karei L°tharinSe» d<" Matste afstammeling
. , i e" Qroote' ontving in 977 van Keizer Otto II He hertogdom van Neder-Lotharingen en maakte in 987 aanspraak op den troon van Frankrijk. Hij werd in 991 te aon verslagen door HugoCapet en te Orleans gevangen g zet Later kwam hij te Maastricht, alwaar hij stierf en
teruggevonden k ^ ^ - «• - ««



Koop en verkoop - Huur en verhuur - Administratie en taxatie van Onroerende Goederen. • Assurantiën.
Groep 15.
KEIZER HENDRIK II, DE HEILIGE
(1002—1024)
niet zijne gemalin de H. Kunegundis en gevolg, waaronder zijn geschiedschrijver Adelbold.
Voorgesteld door den R. K. Volksbond.
O
Deze vorst regeerde over Beyeren sedert 995, volgde zijn neef Otto III in 1002 op en werd in 1014 te Rome tot keizer gekroond. Zijn ijver voor de verbreiding van het christendom en zijne deugden, deden hem in de rij der heiligen opnemen. Op een kerkvergadering te Mentz ontving hij de Pauselijke goedkeuring eener beschrijving van het leven van St. Servaas. Hierdoor verkreeg de Legende het voorrecht in de kerkelijke getijden openbaar te worden voorgelezen. Om Sint Servaas meer te verheerlijken ondernam hij den pelgrimstocht naar Maastricht (1002) en ontving daar van het kapittel een deel van het hoofd van den heilige, hetwelk hij in een gouden borstbeeld deed vatten en eigenhandig op het altaar te Goslar plaatste. Ook zal zijn invloed zich wel hebben doen gelden bij de groote verbouwing onzer kerk in 1015.
De legende deelt vele mirakelen mede die tijdens zijn verblijf alhier plaats vonden, 0. a. eene wonderdadige bevrijding van gevangenen op St. Servaasdag. Men schrijft daaraan het recht toe, dat het kapittel had en nog in de zeventiende eeuw deed gelden, op de bevrijding der gevangenen, wanneer de reliekenschrijn van Sint Servaas processiesgewijze door de stad werd gedragen.
De H. Kunegundis was eene dochter van den eersten Luxemburgschen graaf Siegfried. Zij huwde met Keizer Hendrik II en stichtte meerdere kloosters. Na den dood van haar echtgenoot trok zij zich in één daarvan, te Cassel, terug alwaar zij stierf in 1040.
KEYZER-ANDRÉ : : STEENKOLEN



SeKve°Hi4i ,,UMBURGIA" " WljK-MAASTRICHT
ö I AlatAnn — A A rr
* '-iviuwii IJl. HHÜ
Qroep 16.
KEIZER HENDRIK III
met zijne gemalin Agnes van Poitou (in vroeg-
\;a1lL!LI1 draa2zetel) gevolgd door koning PETER ' ' NQARIJE, GODFRIED VAN LOTHARINGEN graaf DIRK IV VAN HOLLAND, NITHARD, bisschop' van Luik, en GERARD, bisschop van Cambray.
Voorgesteld door „Kunst en Vermaak".
Keizer Hendrik /// (1039-1056) was zoon en onvolffcr van Koenraad II. Hij aanvaardde de regeering over 10 Ultsche nJ'k in 1039, werd in 1046 Keizer gekroond
^Teelb,ire benoemi"2 der Pausen Clemens II, 1046, Damasus II, 1048 en Leo XI, 1049. Onze kronieken
vermelden van hem, dat hij in 1051 voor zijne familie twee jaargetijden stichtte in de St. Servaaskerk
Groep 17.
MUZIEKCORPS.
Fanfare „St. Servatius", Biesland.
Groep 18.
I RAALWAGEN (in vroeg-Gothischen stijl)
waarop IDA VAN BOULOGNE voor het H. Altaar .11 St. Sc 1 vaas, daarop de relieken van St. Gertrudis
RnnpM^f5' feëenwo°rdig zijn GODFRIED VAN BOUILLON en EUSTACHE VAN BOULOGNE met
gevolg van Fransche en Belgische kruisvaarders. Voorgesteld door „Kunst en Genoegen."
/du, gravmne van Boulogne, gaf in 1096 de tienden van Gemappe aan het klooster van Affligem in tegenwoordig-



Koop en verkoop - Huur en verhuur - Taxatie en administratie van «mpHprPtl :: : Assurantiën.
Wlll V. * ^ w 
heid van hare zonen Godfried van Bouillon en Eustache van Boulogne. Voor deze gelegenheid had men de relieken van de H. Gertrudis van Nivelle laten komen,
om er op te zweren.
Godfried van Bouillon was een der eerste vorsten, die gehoor gaf aan de kruistocht-prediking van Peter den Kluizenaar. Hij verkocht zijn graafschap en trok in 1096 naar het H. Land. Weldra werd hij aanvoerder der Kruisvaarders, veroverde Nicea, Antiochië en Jerusalem (1099) en werd tot koning van Jerusalem uitgeroepen; doch aanvaardde daar slechts den titel van baron. Hij stierf na een krijgstocht tegen den sultan van Damascus, waarschijnlijk vergiftigd door vruchten, hem aangeboden door den emir van Cesarea. Zijn oudere broeder Eustache III was een der beroemdste graven van Boulogne. Hij stierf in 1125.
Groep io.
SINT AMOR.
omgeven door een groep van 12 knapen.
Voorgesteld door het Patronaat van St. Mathias.
St. Amor diaken, stierf te Maastricht op zijn pelgrimstocht naar het graf van St. Servaas in de XI eeuw. Hij werd begraven in eene kapel, die later zijn naam kreeg en op de tegenwoordige Moesmarkt gelegen was. Zijne overblijfselen werden naar Munster-Bilsen gebracht, waar St. Amor nog als patroon vereerd wordt.
Groep 20.
KEIZER LOTHARIUS II,
beeeleid door Hendrik den Trotsche en Koenraad
van Hohenstaufen.
Voorgesteld door Club „Entre-Nous"
Keizer Lotharius II, hertog von Saxen regeerde als Roomsch koning van 1125—1133 en als Duitsch keizer van 1133—1137. Hij had een harden kamp te voeren om zijn keizerschap tegen verschillende mededingers, doch
KEYZF-R-AMDRE :: STEENKOLEN ==



WONINGGIDS „LIMBURGIA" - WIJK-MAASTRICHT Parallelweg 141 "1
1 CJC1UUII IIr. 440
zegevierde over hen vooral door de hulp van Paus Honorius II en den hertog von Beijeren Hendrik den Trotsche zijn zwager. Hij stierf op een veldtocht tegen koning Roger van Cicilië ten voordeele van Paus Innocentius II.
Hij besloot dat het kapittel van St. Servaas het recht zou hebben tienden te heffen van de stad, uitgenomen van de parochie van O. L. Vrouwe en dat de inwoners voor het tijdelijke onder het Duitsche rijk en voor het geestelijke onder genoemd kapittel zouden staan.
Groep 2i.
SINT BERNARDUS VAN CLAIRVAUX.
a. Banierdragers en twee bazuinblazers; b. Groep kruisvaarders ; c. Groep burgers, luilde brengend voor bekomen genezing; d. Ordebroeders met kruis; e. H. Beinardus (onder een baldakijn) ; f. Gevolg, waaronder Hendnk II, bisschop van Luik, een page het paard leidend, abt Campiscus, Godefridus, Godefroi van St. Omer, Raimund II, Graaf van Gulick, krijgsknechten
en wapendragers.
Voorgesteld door de Kath. Heerenvereeniging
„St. Servatius".
St. Bernard van Clairvaux werd in 1091 te Fontaine lez Dyon, uit eene adellijke familie geboren. Hij regelde de orde der Cisterciensen en als eerste abt van Clairvaux stichtte hij 72 kloosters over alle deelen van Europa verspreid. Hij verwierf zich door zijne godsvrucht en welsprekendheid zulk een vermaardheid, dat bisschoppen, koningen en pausen hem tot scheidsrechter benoemden bij voorkomende geschillen. Hij predikte den 2en kruistocht met zulk gevolg, dat koning Lodewijk VII en keizer Koenraad III het kruis aanvaardden. In 1145-1146 predikte hij ook alhier den kruistocht in de St. Servaas en O L Vrouwekerk.



Koop en verkoop - Huur en verhuur - I axatie en administratie \ an
nnrrvprpndp crnprlPrf»n I • ASSUiailtiëll.
^ & —
Groep 22.
KEIZER FREDERIK BARBAROSSA met gevolg, waaronder Rainald, bisschop van Keulen. Voorgesteld door de Velo-Club „De Kettinggangers .
Frederik Barbarossa 1152-1190, werd in 1155 tot Duitsche keizer gekroond, bracht het grootste deel van zijn leven door met oorlogvoeren. In 1189 aanvaardde hij een kruistocht bij den oproep van Willem van I yr. Aanvankelijk eenig succes behalend op de Turken, werd zijn leger van 100.300 man bijna geheel door ziekte vernietigd ; hij zelf verdronk in eene kleine rivier de Sélef. In 1174 kwam de keizer te Maastricht, vergezeld van Arnould, Aartsbisschop van Trier, Rudolf, Bisschop van Luik, Godfiied, hertog van Leuven, Hendrik van Limburg en den graaf Gerard van Lyon.
Groep 23.
KEIZER HENDRIK VI met gevolg. Voorgesteld door de Gymnastiek Ver. „De Eendracht".
Keizer Hendrik VI (1190—1197) volgde zijn vader Frederik Barbarossa in 1190 op. Ook hij maakte zich tot een kruistocht gereed toen hij in 1197 stierf. In 1192 hield hij in de kerk bij het graf van St. Servaas raad met Lotharius, graaf von Hogstade en vele vorsten en prinsen, over de opvolging van den bisschop van Luik.
Groep 24.
MUZIEKCORPS.
Harmonie der Kon. Nederl. Papierfabriek.
Groep 25.
PRAALWAGEN, WAAROP St. GERLACHUS, voorgesteld als in het visioen van St. Hildegardis van Bingen. (De heilige voorgesteld in wapenrusting, waarover den pelgrimsmantel, staande in een hollen boom en omgeven door een krans van gouden stralen).
Voorgesteld door de Ver. „Maastricht Vooruit".
KEYZER-ANDRE : : STEENKOLEN



K'ïweg'ui "LIMBURGIA" - WIJK-MAASTRICHT
fMAfnrm 11 f AAC.
- -'v..v;v,u lil.
St.Gerlachus werd in het begin der XIMe eeuw geboren uit adellijke ouders in den omtrek van Maastricht, ontving een ridderlijke opvoeding en stond om zijn dapperheid bekend Na een tijd loszinnig te hebben geleefd, bekeerde ii] zich oprecht, deed een pelgrimstocht naar Rome en vestigde zich dan te Houthem, waar hij een streng kluizenaarsleven leidde in een hollen boomstam, lederen nacht ging hij naar Maastricht, om in de St. Servaaskerk te melden. Hij stierf als een Heilige in 1170.
Groep 26.
St. JULIANA DE CORNILLON, EN GEZELLINNEN,
omgeven door een groep bruidjes.
Voorgesteld door Datnes.
St. fuliana van Cornillon aanschouwde het levenslicht te Retines bij Luik in 1193 en trad in het klooster MontLornillon, dat nog heden bestaat. Zij muntte uit door een zeer innige godsvrucht tot het H. Sacrament en ontving oe ingeving om de instelling van H. Sacramentsdag te vragen. Tegenspraak ontbrak haar niet. in die moeilijkheden bezocht zij het graf van St. Servaas en beval den Heilige haar verlangen. Zij overleed in 1258. Zes jaar daarna werd de H. Sacramentsdag ingesteld door Paus Urbanus IV, die het verlangen der Heilige kende.
Groep 27.
KEIZER KAREI. IV.
o. Banierdrager en Schildknapen ; /;. Herauten ; c. Priesters, dragende de reliek van St. Servaas, den keizer geschonken door de kanunniken ; cl. KEIZER KAREL IV; e. Gevolg, waaronder [ohan-Hendrik en
Wcnzci, hioedei des keizers, verder Petrarca en Loccaccio, benevens Italiaansche Edelen.
Vooigesteld door „Maastrichts Mannenkoor."



Koop en verkoop - Huur en verhuur - Administratie en taxatie van
r\ «i *• /~\ r\ •» r\ *-! r\ r\ nrrv r\r1 • • • A
WlllULlLllUt
. —. • noouiuiuiviii
Keizer Karei IV (1347-1378), was koning van Bohemen en werd in 1347 Roomsch-Koning gekozen en 1355 tot Keizer gekroond. Hij deed de beroemde gouden bul afkondigen, die jaren lang als de grondwet van het Duitsche keizerrijk gegolden heeft. Hij betoonde eene ruime mate van welwillendheid jegens de geestelijkheid. In 1372 was hij te Maastricht en ontving van de kanunniken van St. Servaas eene kostbare reliek van den Heilige.
De keizer voerde deze mede naar Praag.
Groep 28.
HERTOG HENDRIK VAN BEIJEREN (schenker van het eerste verguld zilveren beeld van St. Servaas) met gevolg, dragende het beeld. (Ligt met zijne familie in de kleine crypta begraven).
Voorgesteld door „Kunstkring".
Hertog Hendrik van Beijeren was omstreeks 1400 naar Maastricht gekomen om op het graf van St. Servaas te bidden, teneinde genezing te verkrijgen eener verlamming in de beenen. Toen hij zijne genezing verkreeg schonk hij een gouden borstbeeld van St. Servaas met edelsteenen en paarlen bezet, op een zilveren voet, waarop het leven van St. Servaas was afgebeeld. Het borstbeeld ging gedeeltelijk verloren bij het beleg van Parma in 1579. Ook vestigde Hendrik met zijne gemalin en kinderen zich hier ter stede en werden in St. Servaaskerk in de kleine krypta begraven. Ter gedachtenis aan deze genezing liet Koning Lodewijk XI, wiens grootmoeder een prinses van Beijeren was in 1463 aan de kerk eene kapel bouwen, als koningskapel bekend tot 1804, toen zij afgebroken werd.
Groep 2i).
AARTSHERTOG MAXIMILIAAN VAN OOSTENRIJK.
a. Groep landsknechten (door Maximiliaan georganiseerd). b. Banierdrager en schildknapen, c MAXIMILIAAN en zijne gemalin, MARIA VAN BOURGONDIË. Voorgesteld door de Zangvereeniging „De Lauwerkrans".
KEYZER-ANDRÉ : : STEENKOLEN



ParallelwS Ml "LIMBUR01A" " WljK-MAASTRICHT
fc» I P Ptnnn n A A r;
vy vy tl ii#
Aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk 1493-1519 was Roomsch-Koning en gehuwd met Maria van Bourgondië de dochter van Karei den Stoute. Hij voerde met afwisselend geluk verschillende oorlogen met Frankrijk, Zwitserland en de Italiaansche Staten. Door gelukkige verbintenissen wist hij zijn landen Bourgondië, Spanje en Boheme te verwerven. In 1485 deed hij 13 Aug. zijne „blyde incomste" te Maastricht. Men toonde hem bij deze gelegenheid de relieken, zooals ze alle zeven jaren aan het volk werden vertoond.
Groep 30.
FILIPS DE SCHOONE EN DONNA JUANA.
Gevolg, waaronder Albrecht Dürer en Peutin^er Voorgesteld door de Ver. „Ijzer- en Metaalbewerkers.
Filips I deSchoone (1478-1506), zoon'van Maximiliaan I en Maria van Bourgondië, droeg den titel van Aartshertog
°Ste",riJk e" WCrd' bii den d00d Zl'i"er m°eder in 1482 heer der Nederlanden. Hij huwde met Donna juana,
ochter van Ferdinand van Arragon en Isabella van Cas-
ïlie. Uit dit huwelijk werd Karei V geboren. Onder ge-
'de van Maximiliaan van Oostenrijk bevond Filips de
de Schoone zich mede in 1485 te Maastricht.
Groep 31.
KEIZER KAREL V.
a. Banierdrager en pages. b. Muzikanten, c. De schutters van St. Sebastiaan. d. Dekens der Gilden e. Magistraat, ƒ. Kanunniken, g. Kinderen, bloemen strooiend. /;. KEIZER KAREL V. i. MARGARETHA VAN OOSTENRIJK, j. Gevolg, waaronder Ferdinand broeder des keizers, Willem van Chievres, graaf van Croiy, Granvelle (vader van den kardinaal) Karel's leermeester ADRIANUS VAN UTRECHT (later Paus) Erard de la Mark, kardinaal en bisschop van Luik, enz.' Vlaamsche en Oostenrijksche edelen, k. Krijgslieden. '
Voorgesteld door de Harmonie van Heer,
de Kon Handboogschutterij „St. Sebastiaan" en de
Kon. Zangvereeniging „Mastreechter Staar".



Koop en verkoop - Huur en verhuur - Administratie en taxatie van Onroerende moederen. : Assurantiën.
KEIZER KAREL V, 1520—1556.
Zijne regeering over het grootste Europeesche rijk is om verschillende redenen meer algemeen bekend. Als hertog van Brabant deed hij alhier zijne blijde inkomst op 14 Oct. 1520. Hij werd in triomf ingehaald door den Magistraat, met 2000 geharnaste schutters en alle geestelijken en kanunniken met flambouwen. Hij was vergezeld van vele hoogadelijke personen en verbleef in het Spaansche Gouvernement, gelegen aan de zuidzijde van het Vrijthof, alwaar zich nog zijn wapen boven de vensters bevindt. Vijf maal bezocht deze keizer onze veste en bekrachtigde en verleende vele privilegieën. Bij zijn tweede verblijf heeft hij voor het laatst als Hertog van Brabant in de St. Servaaskerk in het gewaad der kanunniken den eed gedaan als beschermer der kerk.
Groep 32.
KEIZER FREDERIK III, de Verdraagzame, en gevolg.
Voorgesteld door de Zang-, Muziek- en Tooneelvereeniging „De Sphinx".
Frederik, 111 (1440—1493), Hertog van Oostenrijk, werd in 1440 tot Roomsch-Koning en in 1452 tot Duitsch-Keizer verheven. Zijne regeering kenmerkte zich door overgroote verdraagzaamheid, waaraan hij den bijnaam ,,de verdraagzame te danken heeft. In 1486 deed hij zijne blijde inkomst alhier en verscheen als kanunnik gekleed op het koor.
Groep 33.
MUZIEKCORPS.
Kon. Harmonie.
Groep 34.
SINT SERVAAS.
PRAALWAGEN, waarop het beeld van St. SERVAAS omgeven door 12 knapen in witte kleederen met gouden dalmatieken en begeleid door eene eerewacht te paard.
Voorgesteld door „Maastricht Vooruit" en de „Jeune Garde Catholique .
KEYZER-ANDRÉ : : STEENKOLEN



KSSS'Ml •UMBUR0IA" - WiJK-MAASTRICHT
O
i eieiuun nr. 44Ó
SINT SER V A T \ US
kwam in de eerste helft der 4ie eeuw uit Armenië naar onze streken, om het Christendom te verbreiden.
De geschiedenis verhaalt, dat hij als 11de bisschop van ongeren den bisschopszetel naar het oude Tricht aan de Mase overbracht en lste bisschop van Maastricht werd.
hier eene kaPel woonde in hare nabijheid. In 34.-343 woonde hij het Concilie te Sardica bij; in 346 dat van Keulen, en was een der standvastigste en krachtigste b'sschoppen op het Concilie van Rimini in 359 Hii stierf te Maastricht den 13 Mei 384 in grooten geur van heiligheid.
Zeer oude manuscripten vermelden tal van wonderen door den heilige zoowel tijdens zijn leven als na zijn dood gewrocht en een onbetwistbaar feit is het, dat het in groote schare optrekken van vereerders naar zijn Graf Maastricht tot een der beroemste steden der middeleeuwsche geschiedenis heeft gemaakt. Ten bewijze strekken de rijen Keizers, Koningen en Vorsten dier tijden, wier namen aan de Maastrichtsche historie verbonden zijn, door hunne pelgrimstochten naar St. Servaas' stede, alwaar velen blijvende gedenkstukken van hunne vrome vereering nalieten. Het leven van den H. Servatius is meermalen het onderwerp geweest der Middel-Nederlandsche dichters en schrijvers. Beroemd als oudste stuk van Nederlandsche litteratuur is het handschrift van Heynryck van Veldeke uit de twaalfde eeuw. Hij noemt daarin den bewaarder (ocrvatius bewaarder) onzer stad ;
„der goede Sinte Servaes, die ghetrouwe bode, die heihghe predickere, die ootmoedighe, die ghenadighe, die g erechte, d;e ghetrouwe Godsknechte".
P. H. A. s. j.
A. V. O. coll.t 1909.



Rond het Graf van St. Servaas.
I. Aan Maastricht.
Tooi U weer in kleed van weelde,
blinke weer uw gouden tijd,
Stad, die hemelsch schijn omstreelde,
laat uw luister lichtend beelden dat gij Koninginne zijt.
Heil'gen met het kruis van vrede mijm'ren door uw stratenschoon : 't keizerzwaard springt uit de scheede mannengroet wuift juichend mede :
Stijg op uwen stedetroon.
Heden viert men uwen koning,
die in 't stof der eeuwen rust;
Onze liefde zij zijn kroning,
Stralen glanzen om zijn woning!
Eer aan Sint Servatius!
DE HEILIGEN.
II. 1. Tempel van Sint Servaas gebouwd door de H.H. Monulphus en Gondulphus: Geloofssymbool.
Servatius lag te rusten langs eenen grijzen weg,
waar lentewinden kusten meidoren-witte heg;
tot langs de groene wegen een allelujah klonk;
in breeden, blijden zegen de gouden zonne zonk.
Zij hulde in gulden stralen een forschen, fieren dom,....
nog komt het licht verdwalen waar 't eeuwen lang verglom.
De heil'gen zijn begraven naast hunnen grooten Heer ....
Wie roem hun stede gaven,
Hun stede breng' hun eer !



2. Voor het geloof in den kuischheidsstrijd stierf de martelaar Sint Lambertus.
Nu rust in schemer van 't vergane schoon de zonne-ioem van onzen bisschopstroon Doch wie des avonds in de velden gaan zie 11 somtijds eenen boom in bloesem staan; den witten bloei hij in de hoogten beurt, waar purperlicht den laten hemel kleurt/ Groot rijst de boom, in zijn verzonkenheid van meditatie, uit een stillen tijd.
Zoo heft Lambertus, zoon van 't eigen Tricht, het kuisch gelaat in 't tijdelooze licht, dat straalt om zijnen mantel, rood van bloed en 't witte priesterkleed. O, hoe zijn moed Servatius en zijn stede eere doet. III. Oproep ten Kruistocht door Bcrnardus van Clairvaux bij het Graf van Sint Servaas; mannen gaan:
Hoop in de ziel.
In rijzenden morgen van zonnelicht verhief zich de stad uit haar droom; lachend en zingend trok men ter plicht, hoog hielt men immer het hoofd gericht; Mannenziel kent geenen schroom.
Eens werd de lucht
een hel gerucht
van klaar-metalen tonen.
De wachter riep!
Ter mure liep
het volk van kloeke zonen.
Een monnik reed
in 't grijze kleed
de grauwe poorten binnen :
zijn woord van leed
ontstellen deed
het volk van forsche zinnen.
Jerusalem
en Bethlehem,
och, wat een droeve tale!
O gramme grief...
Moest Jezus lief
voor liefde smaad behalen !



Nu snelden door de witte velden de rood-gekruisde Christenhelden ; hun vrouwen en hun kind'ren knielden en prezen God, om wat bezielde der heldenkerels fieren moed.
En wen de dag ten avond neigde
bezong men, wat de liefde rijgde
tot droeve lied'ren die verhaalden
van 't Heilig land, waar Turken smaalden
des Heeren Jezus' kostbaar bloed.
En vielen velen in het strijden,
hun hoop bleef heerlijk steeds belijden het Leven, dat verlossing gaf;
al stervend groeten zij hun gouwen, hun lieve kinderen, hun vrouwen, Servatius' roemrijk dierbaar graf.
In rijzenden morgen van 't nieuwe licht verheft zich de stad in haar schoon. Wat ook valle, wie ook zwicht,
moedig verricht men zijn duren plicht: Hope omrankt onze woon.
IV. De H. Jnliana van Cornillon —
door wier toedoen de instelling van het H. Sacramentsfeest tot stand kwam — bidt op het Graf van Sint Servaas om licht in haar liefde.
Wie kan de zielebee verstaan,
dat diepe knielen: zedig gaan van maagdelijke minne.
De liefde is zoo menigvoud lijk bloemen in een welig woud :
daar wonen vogels binnen.
Uit Cornillon kwam eene maagd
naar 't graf van Tricht: was onversaagd
in hevig liefdebranden.
Hier heeft zij hemelsch licht gevoeld,
en heeft de marmersteen gekoeld
haar milde, witte handen.



Nu zingt de ziele om het meest het nooit volprezen blanke feest der wond're korenaren :
zij bloeien in een gouden kroon, tot veld strekt hun een gouden troon, waar wierookgeuren waren.
O godd'iijk lichaam, godd'lijk bloed, dat arme menschen leven doet in t zware, moeizaam leven. Wij bieden U de liefde aan:
hij is een goeden weg gegaan die liefde heeft gegeven. * '
1 ooi U weer in kleed van weelde, blinke weer uw gouden tijd,
Stad die hemelschijn omstreelde, laat uw luister lichtend beelden dat gij koninginne zijt.
Heil gen met het kruis van vrede mijm'ren door uw stratenschoon : Glorie is een hemelsch loon.
DE GROOTEN EN HET VOLK.
1 ooi U weer in kleed van weelde, blinke weer uw gouden tijd,
Stad, die hemelschijn omstreelde,
laat uw luister lichtend beelden dat gij Koninginne zijt.
't Keizerzwaard springt uit de scheede, Mannengroet wuift juichend mede: Eer aan Sint Servatius.
II. Karei de Groote trekt op naar het Graf van Sint Servaas, ter eering.
De zonne heft zich uit den kommer van donk'ren nacht,
en schudt de lommer af, met kracht.



Zij rijdt in t blauwe hemelveld in stralendos op 't witte ros....
Dan wordt de aarde een weidsch tournooi vol bloesempracht en vlaggentooi, en schiet een lied omhoog!
dat zingt de macht en vorstenpracht van wie niet boog.
Zoo rijst de keizer
van het kruis;
zijn slag van ijzer
sloeg tot gruis het afgodsbeeld.
Hoe lieflijk speelt het christenlied,
dat vrede biedt den goeden menschen, en glorie-wenschen aan God verhaalt, Die nederdaalt.
Hoog slaat een breeae vlammenluister den grafsteen uit, waar in den kluister des doods, de Christus roerloos lag. Der allelujah's nieuwe dag staat boven 't lage land te gloren,
waar 't Christenleven is geboren uit Christus' graf.
Allelujah.
En bij het heilig graf van Noord-Euroop viert Keizer Karei 't blijde strijdverloop. Nu voelt de stoere dom de stappen dreunen der krijgers, trotsche reuzen, die zich steunen op zwaarden van de overwinning moe;
doch fel geheven, schitt'ren bij 't verschijnen van Keizer Karei en zijn paladijnen.
Men roemt en looft het grootsch verwinnen, en dankend knielt men op het graf van Sint Servaas, die bijstand gaf



aan Keizer Karei en de zijnen.
Komt, dat ook wij, als paladijnen steeds roemen Sint Servatins.
III. 1. Schatkamer van St. Servaas: Kunstgetuigenis van de vereering aan Sint Servaas en de Heiligen gebracht.
Als de avondschemers dalen om de diep-verzonken zalen,
waar de keur van schoonheid rust gulden beelden, steen-doorflonkerd, elpen schrijnen, geel-gedonkerd, diep email, lijk bloemenkleuren die des zomers openfleuren,
niet te noemen schoonheidspracht als de avondschemers dalen fluistert daar een wond're tale.
't Is als wonen zangers binnen deze muren, en beginnen zij een bidweg op te gaan van herinnering, om aan alle heil'gen, die hier wonen hunne heerlijkheid te toonen, biddend, zingend hier gevonden door de kunstenaars, gezonden van de grooten en het volk als hun hoog-verheven tolk.
Dan ontbloeit het stilie lied van een hemelsch-zoet bedied, dat het koor van alle heil'gen bidt, om allen te beveil'gen,
die als kind'ren van hun zonen rond Servatius' grafstee wonen.
Als de avondschemers dalen spreekt het al een wond're tale, waar de keur van schoonheid rust, om de diep-verzonken zalen.



2. De laatste Karolinger begraven bij het Graf van Sint Servaas:
Doodeneering.
Brandt er in het stervensuur nog een lamp van stil verlangen ? Vriendenhanden dragen heen....
wordt devoot te brand gehangen.
Langs den kleurloos-stillen weg droeven zachte weemoedsklachten,
draagt men Kareis laatsten telg,
zijnen uitgang te verzachten.
Moegestreden, kroon-beroofd,
wil zijn hart niet meer versagen ;
bij het graf van Sint Servaas bloeien bloemen alle dagen ;
Geuren op het heilig graf specerijen van gebeden ;
hier wil hij te slapen gaan,
wachten op den hemelbrede.
Brandt er in het stervensuur,
nog een lamp van stil verlangen ?... Koningswoorden roemen nog Sint Servaas in doodenzangen.
IV. De middeleeuwen toonden hun Heiligenvereering in schoonheidspracht:
bij hun einde Keizer Karei V.
Een pracht van gouden vuur ligt uitgebreid in volle laaiing over 't lustig land, dat opstaat met een breeden langen lach, die gouden galmt de heem'len in, ter zon ! De zonne ziet het galmen van den lach en stort aldoor nog zwaarder stroomen licht totdat de jubellach van 't land in zang verkeert, die opstuwt, schallende en forsch, geweldig, met een weelderige kracht,
wijl in een stralenzee van zinderend vuur de zon en 't land verzinken.



O lustig land der middeleeuwen : Bloeie uw leven ;
hef weer uw kunst,
rijk van Gods gunst wijdend omgeven, O zonnebrand der middeleeuwen !
Uit 't lang verloren schoonheidsland trekt in den vollen zonnebrand een maniienrij nog eens voorbij.
Het leven straalt zoo zomer-schoon rond eene jonge keizerkroon : Aan God en land,
Hun hart en hand !
Zegen des heil'gen sterke nu weer, Stale ons hemelstrevend begeer, Ons is het leven, ons is de strijd. Leven is liefde, liefde verblijdt.
Tooi U weer in kleed van weelde, blinke weer uw gouden tijd,
Stad, die hemelschijn omstreelde, laat uw luister lichtend beelden dat gij Koninginne zijt.
Heil'gen met het kruis van vrede mijm'ren door uw stratenschoon: Glorie is een hemelsch loon.
SLOTZANG.
Servatius' tempel leert, in het leven van Sint Servaas, ons aan Christus te te wijden.
Nu vliedt in de opene tijden het ijlende leven heen ;
één rijst er blij in het blauwe, de eeuwige denker van steen.



Hij peinst over 't heilig gebeente zijn glorie gedachten uit,
die lichtende kleuren en bloeien in zonnige vensterruit.
Och, mochten wij vreugdig bepeinzen Servatius' blij verhaal,
dat spreekt van droefheid en vreugde zijn hemelsche klare taal.
Ons klinkt uit de opene tijden het bruiloftslied ver tegemoet.
De tijden van lijden verblijden,
aan Christus ons leven wij wijden,
wij lieven, wij bidden, wij beiden,
wij strijden met heiligen moed !
Chr. Mertz.
ik. . v --
*** n -V p "WW*». 4,^







1







Maison le Matador
A. KREYMBORQ & Co.
Hofleveranciers MAASTRICHT Groote Staat 36
Het grootste en meest gerenommeerde Magazijn van geheel Limburg voor
===== HEEREN- EN KÏNDERKLEEDÏNG 
SPECIALE AFDEELING VOOR SPORT g SEPARATE AFDEELING : KLEEDING
EN LIVREI | NAAR MAAT
COUPE SYSTÈME AMÉRICAIN, door geheel Nederland bekend Vraagt onze „Prijscourant voor abonnement".
Enorme keuze Heerenartikelen: Boorden, Manchetten, Overhemden (gekleurd en en wit), Hoeden, Petten, Handschoenen, Brettelles, Sokken, Ondergoederen, etc. etc. Goedkoopste prijzen Vaste prijzen



Faïeitcerie „Delft" et artistipe
Articles pour cadeaux en divers genres Fabrication de Ia ville et du pays
Schoonbrood Frères
Rue Grand Staet No. 34
Maestricht
ifi
Glas - porselein - ftardewerK
Luxe- en fantaisie=artikelen
Verzuim vooral niet een bezoek te brengen aan de magazijnen van
Gebr. Schoonbrood
Voornaamste en beslist goedkoopste adres.
En detail Groote Staat 34 /V|oo
En gros Alex. Battalaan 35 ATldclo LllCn L
ss as
MaisonM. Schreurs & fils
Marchands-tailleurs Rue large 22 -> Maestricht
Draperies Anglaises et Frangaises
Spécialité pour Costumes de Dames
genre tailor made 
Amazones et Culottes Cavalier.
■ IHIB-
■
■



„AU HAVAIVAIS"
Magasin de Cigares Cigarettes Russes, Turques etc.
Marie Lahaye
Place d'Armes 53
Maisori LOUIS
Groote Staat 43 = Maastricht
Het oudste en best gerenommeerde
Heeren- en Kinderkleeding Magazijn
te dezer stede.
GOEDEREN NAAR MAAT
HÖTEL DU CHÊNE
CAFÉ-RESTAURANT Boschstr. 104, tegenover St. Mathiaskerk, Maastricht Logies met ontbijt fl. 1.25. Restaurant den geheelen dag
MATIGE PRIJZEN
Aanbevelend
P. Schappin-Bouwens
A. v. cl. BRULE
Hotel de la Bourse
Café-Restaurant Markt 37 Maastricht Markt 37
A. v. cl. BRULE



| Firma Jules Nivel |
I Coiffeur-Parfumeur I
I Grand Staat 25 Maestricht I
HOTEL-RESTAURANT
„CONTINENTAL"
Kleine Staat 20
(naast de Qroote Bazar)
MAASTRICHT TELEPHOON 229
Restaurant den geheelen dag.
Diners a prix-fixe 12-2 en 6 uur.
Aanbevelend
G. B. DEMMERS
F.NIESTEN LAMBERTI
BOEK- EN PAPIERHANDEL Boschstraat 103, naast de St. Mathiaskerk.
Specialiteit in :
Religieuse Artikelen en Fijne Lederwaren



Caféfetaiirait de „L'ÜNIYEBS"
Kleine Staat 12 Maastricht.
Goede Spijzen, Bieren en Wijnen Eerste klas Toulet-billard - Aparte zaal
Aanbevelend
JOS. HOEN.
1 ■ iijii" " iïjïi'1 "iïjii'11 'iï jïi'1 ''iijji11 'Mij ji1 ■ ■ ■ üjïï'■ ;;ï| jji;; m ij jiii'üiijjj;;; iTiïj jii; nïïjf;;; j j ji;: "ij jjii;«;j jji i' 'lijj ji':'-ïj:
1Salon de coiffure peur patoer et es$ienr5 |
| Parfumeries - Articles de toilette |
| Jules NIËL-HIJDENDAL I
W Spilstraat 15 Maastricht II
i^!ü!!!!!!!!!!!!!!!ï!!!!!«!! !i!!!!!!!!!!!!!!l! lil!!!!*! !!!!!!!!!!!!!!!!!!l!!!!!i!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!i!!"il^li,ï,,ill li'. «iilllin mlltii* iiillho itlllliii.-c^:
FIRMA JOS. JANSSENS-MOORS
BREEDESTRAAT 35, MAASTRICHT TELEPHOON Nr 405. KACHbLS - FORNUIZEN
HERSTELLINGEN VERANDERINGEN
HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN
Agentschap van brandkasten ancienne maison L. AlbertWillé. Successeur M. Ghijssens, Liége. FKÏIV- EN GROFSMEDERIJ.
jjg P. Severijns=Reijnders 'Ê
Brugstraat 42 Wijk-Maastricht §§
||| Magazijn van Sigaren, Tabak en Thee. §jf |§| = Specialiteit in fijne Sigaretten - H



Firma WALTHAUSEN
RIJTUIGVERHUURDER KOOPMAN IN PAARDEN
BATTERIJSTR. 38 tel. 65 - MAASTRICHT
^ SIGAREN EE
SIGAREN, TABAK EN THEE
A. Verhaegh-Kirsch, Vrijthof 1
Louis DE CLOEDT
STALHOUDERIJ
ALLE SOORTEN RIJTUIGEN
VRIJTHOF 39, TEL. 147, MAASTRICHT
Café=Restaurant
„Au Prince d'Orange"
Groote Staat 45
Puike Consommaties
Aanbevelend
Wed. Tilly=MaiIlard



BOEKHANDEL
J. MEIJER-DUPUITS
Wolfstraat 20, nabij O. L. Vr. Kerk, Maastricht.
Groote keuze in :
Religieuse artikelen, Cadeaux, Souvenirs,
Ansicht>Artikelen.
Levering van :
Binnen= en Buitenlandsche boeken, Muziek,
Tijdschriften, enz.
Agent van „DE MAASBODE '.
I Firma J.G. REI JNDER8]
li Tabak- en Sigarenfabriek ■
■ - - Wijk-Maastricht - - B
Noorflscli Hout fiois fln Norfl
Bouwmaterialen Matériaux de Construction
M. Lambriex-de Beaumont
Bogaardenstraat 22 - Maastricht. Specialiteit in kistenhont. Spécialité Bois de caisse.



Naamlooze Vennootschap
' Rutten's = Bierbrouwerij en Distilleerderij
„DE ZWARTE RUITER"
Maastricht Rotterdam
De verschillende dranken dezer Vennootschap zijn te Maastricht verkrijgbaar:
Eigen filialen :
Café De Zwarte Ruiter Vrijthof 3. id- id. Markt 50.
id. Brusselschestr. 101
Herbenusstraat 1.
Volkskoffiehuizen :
H. Caris, M. Brugstraat 13.
L. Caris, Markt 76.
H. Huil, café „Inden Kapoen", Kapoenstr.29 en in meerdere andere lokaliteiten.
Restaurants :
A. Satijn, Theatergebouw, Breedestraat, Café Terminus, Vrijthof 5.
Buitengelegenheden :
Taverne De Zwarte Ruiter, Villapark. Café-Restaurant Chalet Lichtenberg, Sint— Pieter, bij den hoofdingang der grot SintPietersberg.



Ir STOOM-BIERBROUWERIJ EN MOUTERIJ ^l
„HET WITTE HAANTJE" |
OEBR. M. & E. RUTTEN - MAASTRICHT I 8 -
e Specialiteit in fijne bieren, gegarandeerd zuiver. @
IOnze bieren staan onder toezicht van een chemisch laboratorium. f|
Succursale: HOTEL DE HOLLANDE i
Place St. Lambert 20 — L1ÉGK — Téléphone 1651 I
- Chambres comfortables Restaurant de ter ordre Jjj
mm» —— ——Bi aa» «g» wi Wiimi wif*



Banque et change
H. MARIS
7Rue du Pont «y
MAESTRICHT '
§ ®
l© Proeft VAN AUBEL's (§
J® . <§
| OVERHEERLIJKE @
I KRUIDENPRENT 1
[® ==========__ ©
m ®
§ ©i W PATISSERIE N. VAN AUBEL ©1
l© (§)
MAASTRICHT
|® telefoon 274 groote staat 20 ©1
• ©)
f JEflN JUNGSCHLAGER ")
| „Au Printemps" J
| Rue du Loup 25, Maestricht, Téléphone 491 I
| Grande spécialité de corsets P.D. I
Demandez le modèle „Justokor". \



Alphonse Bellefroid - Maastricht
Hoek Wolfstraat en O. L. V. Plein
=============== Magazijn van
TabaK, 5igarett, 5igarellett, 5tiuif, Thee, pijpen
Aanzicht- en fantasiekaarten Speciliateit in Belgische Tabakken, uitmuntende Semois en Obourg.
Aldaar ter inzage alle Nederlandsche en Belgische spoor-
weggidsen en adresboeken
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
IN HET DUIFJE
IMPORT EXPORT
OUDSTE FIRMA
Tabak- en Sigarenmagazijn
F. THEWISSEN-DANIËLS
HOFLEVERANCIER
Maastricht 31, Wolfstraat
Steeds in ruime sorteering en goed belegen voorradig, de meest gerenommeerde merken der eerste binnenen buitenlandsche fabrieken.
aKK«K8SK88KKHaH^SIKSggiaSS
Varljensslagerij Fijne Vlceschwarett Comestibles
E. HEUNDERS-SCHEFHAN
Breedesiraat Nr. 20
Op verlangen worden de orders aan huis afgehaald en ten spoedigste bezorgd. Mijn vleeschwaren worden machinaal uitgesneden. ===== Telefoon nr. 437



patjsserje -™ph.„« Jos. van Bergen
Maastricht
Spécialité de Patisserie fine,
I LAWIBERT HEYGELE I
1 Nieuwstraat 18, MAASTRICHT I
I ORFÈVRERIE " JOAILLERIE - BIJOUTERIE |
Magazijn van alle mogelijke zilveren, gouden en diamanten voorwerpen. Atelier voor alle in het \ ak voorkomende werken. Ter gelegenheid der Heiligdomsvaart wordt speciaal de aandacht gevestigd op mijne enorme keuze in religieuse artikelen zooals: rozenkransen, medailles, kruizen,
harten, ex-voto's, beeldjes, reliquaires, medailles voor congregaties, medailles van het miraculeus kruis
I* te \\ ijk, enz. enz. Atelier speciaal ingericht voor het zetten en herzetten van diamanten en bri! = lanten. Beslist fijne afwerking gegarandeerd. Vergulden en verzilveren op alle metalen.
TAFELZILVER. Mi ïzaam aanbevelend
BOEK- en PAPIER-, MUZIEK- en KUNSTHANDEL Groote Staat J J_| MAASTRICHT
Directe dagelijksche correspondentie met het binnen-
en buitenland.
Plaatsing van advertentiën in binnen- en buitenlandsche couranten. Agentschap van „De Tijd" en „Het Centrum"



iViarius Micheels
MAASTRICHT Qroote Gracht 21 Telephoon Nr 410
Wapens - Ammunitie ■ JachtArtikelen enz. enz.
Vraagt geïllustreerde prijscourant 1909.
I Actiën-Gesellschaft |
AACHENER |
j EXPORT j
I BRAUEREI I
| Dittman & Sauerlander ! I Valkenburg I
(Provincie Limburg). §
Behangselpapieren en Randen
Zaal-Decoratie
Vitrauphanie of imitatie v'an geschilderd glas Léon Dittrfcsli
Wolfstraat Nr. 39, Maastricht Leverancier aan Rijk, Provincie en Gemeente.



in alle soorten aan concurreerende prijzen.
Specialiteiten • De!ftscheAardnotenkoeken, Aard. , notenmeel, Sesamkoeken, Sesam-
meel van de oliefabriek „Calvé" Delft.
Verder: ynkoeken' Palmpitkoeken, Raapkoeken, • Cocoskoeken, Lijnmeel, Palmpitgruttenmeel, Tarwezemelen.
Alles in beste gegarandeerde zuivere qualiteiten. : Vraagt prijsopgave en monsters -
Onder aanbeveling,
ÏOSef I OPrkotl^ Alexander Battalaan 41, JWOC1 . Wijk-Maastricht »
bakkerij-werktuigen
en bakovens
Beste nieuwste
Deeg-, Meng- en
Kneedmachines
(systeem KiiPPER en andere)
Heeteluchtovens beroemd systeem Mauermann,
ij^„i 1 . '
..«HWd.cruvens, Koningswinterovens, Deegbraakmachines, Deegverdeelmachines, Meelzeefmachines Zakuitklopmachines, Amandelpelmachines, AmandélplXoei»s, Wasemtoestellen, Ijzeren Baktroggen etc etc in beste systemen aan concurreerende prijzen. ' inlichtingen en Prijscouranten op aanvraag gratis en franco
Onder aanbeveling,
ÏOSef Loerkpns Alexander Battalaan 41, J OU _ Wijk-Maastricht =



{ Ancienne firme L. E. Chambille-fils »
I Patissier - Glacier - Confiseur - Liquoriste I
ITéléphone 281 Fondée 1765 Téléphone 281
Rue Grand Staet No. 57 J
I z=zz Maestricht z= S
| Fruits Confits. Salon de Consommation. |
Jules SchacpHcns $ Co.,Maestricht I
■ Rue de Bois=le=duc 28 et Bassin
Téléphone Successeurs de E. Philips & Nypels,
No. 141 Anciennes JV aisons
—■ Winand Steins et Veuve Bonhomme & Fils.
Commission, Expédition, Agence et Dépot des Ci-
Agence en douanes. ments de la Société
Agence du Service régu- Anonyme des Ciments
lier et accéléré de Vve Portland „1'Ancre".
L. F. Corvilain, entre Agence et Dépot des Fa-
Anvers, Maestricht et rines de la Société Ano-
Liége et vice-versa. nyme Anversoise des
Départs tous les 5 jours. Moulins a Anvers.
Correspondant de la „Norddeutscher Lloyd" et d'autres
lignes Maritimes.
Charbons gras et maigres 
BBB - 
: MA1SON F. CHAMB1LLE & FILS '
Patissier =:= Confiseur =:= Glacier
WYCK-MAE8TRICHT
Stationstraat 47 Teleph. 406
# Fruits Confits. Salon de Consommation. fl £■■ ~ 



I H. Esten-Ras
Brood= en Koekbakken]
Café=Restaurant ■ Markt 70 . Maastricht I
Hotel „Suisse"
Café=Restaurant Vrijthof Maastricht - Telephoon Int. Nr. ,59
Aangenaam gelegen (centrum der stad)
T ramverbindïn^irsS^^
Diners a fl 1fl , ,50 en a la carte
op elk uur.
Aanbevelend
J. H. Boosten.
American Importing House
3 Maastricht
_ Magazijn van alle benoodigdheden voor ■
Pluimveehouderij, Hondensport,
Kanarieteelt enz. enz.
Specialiteit in Luxe-Vogelkooien



CL. GOFFIN & Co.
\
Stoomdrukkerij en Registerfabriek
9 -
Nieuwstraat Nr. 9, Maastricht, Telefoonnummer 45
- -■
Leveren alle drukwerk in fraaie af=
:= werking;, spoedig en goedkoop =:



| Café-Restaurant I
„CHARLEMAGNE"
| O. L. V.-Plein 24 |
| Puike dranken. flnt.Toontjëns. I
XKXXXXXXKXXXXXKXKXXX
„De Noord-Hollandsche Beddenfabriek"
ALPHONSE VERMIN FILS
===== Qroote Staat 63 =====
meubelfabriek, behanqerij, stoffeerderij
bedden en matrassen
4
Goedkoopste peljzen. Vraagt prijscouranten
wwmkmkkkkkkkkkmmkmmk
■■■ — nm
■ — IBBli
====== Magazijn van ===== ■
jncrccriccti,$ottttctcrïecn en Tapisserieën
Specialiteit in Corsetten
GE Z. WAGEMANS
I SPILS1RAAT 17 -.= MAASTRICHT
■ Alle soorten Jaeger en gewone tricot ondergoederen .
ibt 



Maison J. Tuinstra=Ras
Salon de coiffure :: Groote Gracht 18
Parfumerieën - Toiletartikelen Alle mogelijke Haarwerken =
Groote keuze in kapkammen, spelden, enz.
Aanbevelend
Wed. J. Tuinstra-Ras.
I't BESTE ADRES voor I
Koloniale waren,Comestibles, I Koek en Biscuits I
Firma I
Willem Pieters
Groote Staat 9 Telephoon 269 I
Brusselschestraat 115 = Telephoon 246
HotelTaverne Métropole
Café-Restaurant Markt 2, Maastricht
Déjeuners en Diners gedurende den geheelen dag. Eetzaal op de eerste verdieping.
Aanbevelend P. VAN DIJK



G- Jiir's & Zoon
Lage Baraken 2andS'Ta,"eUrS Di^«
atei .pd 'tt" '* n,euwe pos"(antoor aastl*'cht
atelier voor dames en heeren
Primo c , Levert ""'sluitend -KCiM
Prima Fransche, Engelsche en Schotsche Stoffen
buiten de stad te ontbieden.
Onder minzame aanbeveling.
Ij Maastricht = StationstMa^^i
I Hotel Swelsen I
■ 5 minuten van het station B
I Logies met degelijk ontbijt vanaf f. 1.50 I
Telefoon Interc. 473 •• Telefoon I t 473
S W. SWELSEN. g
f 9 J ^afê=Restaurant
I „L'Etoile d'Or"{
I Diners a toute heure Plats du jour I
garage pour velos i
jéJfflEKSa® SSeS^MQHBS2£»HZ fflïö yj"afP~^r^K:!y \



ARTHUR DEIJSSEN
Arctiltect Scharnderweg 3
belast zich met het maken van plannen en schatten van gebouwen, zoomede ook met het opmaken van stukken betreffende hinder- en veiligheidswet, enz.
=7cir==ini inr=nrara
gLeiter-Nypels 0
"I a r
Electrische
Boek- en Steendrukkerij J Re^isterfabriek L
0 i
[a Minckelersstr. 3, Maastricht jjj
Haftii=nni ini=i meSI
Maison E. BOLLEN-PARIS
MODES
MAESTRICHT - MARCHÉ 1 . - MAESTR1CHT
Chapcaux pour dames, jeunes filles et fillettes
en tous genres.
Nouveautés de ler choix.



Sigarenmagazijn „De Arend"
Firma H. Zeekaf
Groote Staat 28, Maastricht
Leveren aan wederverkoopers tegen fabrieksprijs.
I ZECUERS]
I ELECTRICITEITS WERKEN I
■ ELECTROTECHNISCH I
BUREAU - MAGAZIJN - ATELIER
I TE453°N MAASTRICHT T2EGUEARSS I
■ AANLEG VAN ELECTRISCH LICHTEN KRACHT I I PLAATSEN VAN BLIKSEMAFLEIDERS I
WERKEN VOLGENS VOORSCHRIFTEN VAN HET NED. INSTITUUT VAN INGENIEURS EN DE RIJKSARBEIDINSPECTI E.
Firma P. Hahmes
Maastricht
EN GROS: St. Servaasklooster 32 EN DÉTAIL: Muntstraat 3
Chemicaliën, Drogerijen, Verfstoffen



Eerste Mas fabritjaat gcti ware triomf
is de vinding der mélange te noemen der 4-cents sigaar
Wettig E-T* 7% Wettig
gedeponeerd ^ ^ M xjBlI JB. gedeponeenJ
Voor Maastricht uitsluitend verkrijgbaar bij:
Jgati pricH-V^gtHgnhttij^eti, Grootc Staat 50
I Hotel-Restaurant —I
j „DERLON" j
J O. L. V.-Plein 6 |
Restaurant den geheelen dag. |
I Diners a prix-fixe van 12—2 &
en van 5—7 uur
= Garage voor Auto's = (
• •
£ Aanbevelend C PERSOONS.^^^
i au louvre rrs i
I MAGASIN DE JOUETS D'ENFANTS I
I VOITURES, CHARRETTES ET CHAISES |
I Grand choix de Parapluies, Parasols et Cannes. 8
I RECOUVRAGE ET . nniRJi A\/rri
RÉPARATION. J. PRIMAVESI-



OLIVER
Standard Visible Writer.
ALGEM. TECHNISCH HANDELSBUREAU
Wil HFI MI 19"
yy » w * # -■ MM * M. V_y
Wilhelminasingel 30 - Maastricht (Holland).
Hoofilvertegenwoordiging voor Limburg der
Qliver-schrijfmachine
< • ' ' De Maatsch. tot Expl. van
Staatsspoorwegen heeft nu reeds 54 Oliver-schrijfmachines in gebruiken
bestelt nog steeds na.
AA Ar» Urorrn i-vpoii'r. J.' • • ,
via^t gicuia-iuezenuiiig van prijscouranten, attesten, enz.



til I ' B / > H ^ V _
t / >—d &. 4 ■ B " ■ ■ □
t / i ' i ■ » i j ■ nm
B/ I I I I I ■ « B ■ ■
w b > ■ j m ■ mm
Ir o «« « ^ 1 r i ' r\ n-. . 
ivciii een V r ws AM\in i . .
. ^.v^j , i ; np omnn
( VPrUPrdion A i -
.viuimtii, UUUI 111 7IK1P 7io /
... -M.iv, ^tici i\ ecu
flk /I
1 /I _ 11
l/l I I I I / \ ♦-% /^v I I " i
VII II II II II II 1/ ' I s-%4-
a i i \ / i i i r i fi » i — rv /^i ^ ■ i—■ i a i w i iir"
- VV I 1 \IJ A. 1 I 1 I I I 1
I ^ W. A l_ I
- _ _ 
i /N 1 J _
ie m^arspn 
r wu d; rivrnncr n-öhn^
, * "*"£■> ftV.Ul.CI
KOStPlI ^ 1 •
"^luuuuic lue/eiinincr u<m «...•: 
"?S »"n Ml 1 loCUlJ —
t" 1 M r /-* «i ~ 11 i _ J
i«iiicu. diiesren pn7 _ 
* cuiiL r eerpnr p
- — — « >- 1 I u v
mi iu.cn.
• j
WW -
MAAf<l .
'luuiuvcrieirpnwAAivl ...
-e» "Wi UIVIIIW vonr I . r»i K . 1"
, , O V I)
PT notnaoii T«»i. .• i ww i
...c^imccu cr «rn HonH«ui 
"«iiuciauurea
li m www- 
..wil nf-1 mi c»
ji ' '
w j,a1 : •
t t uiiciiiiii asino-p Ti/i _ ... 
ö O", iTiaasrricht (Holland)



MAGASIN DE CIGARES
„AU COIN DU PONT"
SPÉCIALITÉ EN CIGARES HOLLANDAIS, TABACS ET CIGARETTES
VVE CH. REIJNDERS-SCHREUDER.
RUE DU PONT 2, MAESTRICHT
IMMBHWW
I I
■ Jos. Herzberg S
| Horloger - Opticien E
J Zenitli-Horloges [
■ Betere horloges aan billijken prijs in ver- ■ gelijking met andere merken bestaan niet. g
| GRAND PRIX DE PARIS. I
| In alle metalen verkrijgbaar. £jj
IHHHilHIHIHBHHHUHfliHIB
CHARLES DANIELS
FOTO -HANDEL
levert degelijke platen en verdere benoodigdheden
7 Kleine Staat ^
Maastricht f
Specialiteit in Camera's voor snelste instantanés.



AU BON MARCHÊ
J. ENDEPOLS-KIRSCH
Groote Staat 13-15-18 MAASTRICHT
t
===== Specialiteit in ======
Damescostumenstoffen
Blousenstoffen en stoffen voor kinderkleedjes
K '
Specialiteit in alle soorten
Witte Goederen ss
Gordijnen! Stores! Gordijnen!
*
Dames-Lingeries.
H
Zondags wordt niet verkocht.



Stoom-Boek- en Handelsdrukkerij Registerfabriek
Boosten & Stols
Moesmarkt 16, Maastricht
X
Werkende met machines van de laatste « constructie.
x
Uitgebreide sorteering van de modernste lettersoorten, bloemen, randen en versieringen.
X
Speciale inrichting voor groote en smaakvolle affiches,
in alle formaten en kleuren.
SS
Spoedige levering Nette uitvoering Billijke prijzen



VICTOR TISSEN
VIJFHARINGENSTRAAT 6, MAASTRICHT
Filialen: Hoenderstraat 2 - Brusselschestraat 127 - Looierstraat 1 - O.L.Vr. Poort 11 - Wolfstraat 1 - Antoniusstraat 13.
Distilleerderij, Likeurstokerij, Wijnhandel en Likeuren
Handel in binnen- en buitenlandsch gedistilleerd
Specialiteit in
Fijne Cognac - Oude Klare, merk Prosit - Ie Excelsior kwast 9 99 QBSSÊSEB3B& © 0 BB> %
II ZcVen-jaarlijKsche KeiligdomsVaart I
te jViaastrtcht Va» 10 tot 25 Juli 1909. S
• Taverne Joseph !
I Vrijthof 6, Maastricht, Teleph. Int. 316 1
Pilsener Urquell - Franciscaner Leistbrau
Valkenburger Pilsener. ™
Merkwaardige Tableaux van Oud - Maastricht ®
De oude kerken als: ü. L.Vrouwe, St. Servaas, St. Antonius, B H St.Nicolaaskerk enz. in de 15e en 16e eeuw. - Zeer bezienswaard H
Diners en Soupers a la carte ™ Café, Thee, Chocolade = w
|jj Jos. Severens. ||
# I
1 B
F. Bel!efroid=Wijsen
Brugstraat 11 Maastricht
Touwwerk en Visschersartikelen Bandjes van touw voor sport= en kinderwagens
REPARATIE VAN RACKETTEN, ENZ.
3



'111
I Firma Gez. Bohnen
Stationstraat 35
Handel in Koloniale Waren Comestibles en FijneVIeeschwaren
ri==3QI^=][^
Grand Hotel I
jj Du Lévrier et de 1'Aigle Noir j
0 D. VAN NISPEN-HOFKENS iï
PROPRIÉTAIRE ^
r Rue Bois-le-Duc 70, Maestricht y
LJ Téléphone 14 |
HJ HOTEL DE PREMIER ORDRE f
3 Bains =» Hcurie 17
| - TABLE D'HÖTE DE 1-5 HEURES
■ 
Jacq. MATHIJI BEESMANS I
TOUWSLAOERIJ - WIJK-MAASTRICHT I
Zwaar gegarandeerd Touwwerk tot fijnste 8 garens, in verschillende grondstoffen en I aanverwante artikelen.



ju fl jp| Q |¥ppi Q Brugstr.20, Maastricht HUI lUy G1 IG Putstr. 278, Sittard.
Pendules met candelabres vanaf fl. 13.— (3 jaar garantie) Horloges vanaf fl. 3.75 (2 jaar garantie)
Zeer uitgebreide keuze in regulateurs, barometers, wekkers, enz. Kettingen in alle genres.
Reparaties worden altijd onder garantie afgeleverd
Aanbevelend S. v.d. KLEI- JliAN MARTENS
j:nötel-Restauran^j
1 „WILLEMS" |
Avenue Wilhelmina et
=J Rue de la Station
□ □
Cuisine et cave renommées
Plus belle situation de la ville Jj]
i«c=wii=ini ini=iimfill
J. LEUNISSEN - TILLY
RECHTSTRAAT 25 Tel. 368 WIJK-MAASTRICHT
Specialiteit in Fijne Vleeschwaren
Delicatessen = Comestibles Chocolade - Suikerwerken = Dessertartikelen
WILD EN GEVOGELTE,
Brugstr.20, Maastricht Putstr. 278, Sittard.



J PATISSERIE CENTRALE ^
j L,. DANIËL8
I MAESTHICHT |
Rue Petit Staat 13 - Téléphone No. 153 I
• Salon de Consommations. g
383S3S3S3S383S3S388S3838383S3S38383SHK
H SS
K := HOTEL-CAFÉ-RESTAURANT gg
i AUX PAYS-BAS I
K 38
38 Vrijthof 7 Maastricht 38
S K
■| Puik Oud, Jong, Münchener || 21 = en Pilsener bier = u
38 38
gg Verenigingslokaal van Aanbevelend Jg „Maastricht Vooruit". LOUIS TILLY.
38383838383838383838383838 8 383838383838
■—MMKiM———MMB—WH ■ l ■! i —«a—■—E—ggmomgaacimg—m ,, „
Jos. Stegen-Ramakers
===== Markt 85 - Maastricht =====
In Glas, Kristal, Porselein en Luxeartikelen
Beslist het beste en goedkoopste adres == AANBEVELEND .



(emmmmuxaamum 
Ir i
Firma P. DASSEN |
MUNTSTRAAT 23 I
¥oordeeSigst adres voor alle H soorten hoeden en petten
fw,,-. -
Brouwerij „DE VALK''
VICTORIA TAVERN
Wijker Brugstraat 26 Maastricht
PUIKE BIEREN :: OUDE KLARE
FIJNE WIJNEN EN LIKEUREN WINTER- EN ZOMERTUIN -
FIRMA WED. PIETERS & ZONEN
WOLFSTRAAT 33 - MAASTRICHT
STOOM-MEUBELFABRIEK - STOFFEERDERIJ COMPLETE AMEUBLEMENTEN in alle stijlen
Opgericht 1851
Hotel de ia Meuse
Café-Restaurant
Rue de ia Station 28 = Wyck=Maestricht
Déjeuners, Diners, Soupers PRIX riODÉRÉS
W. Spronck
firme J. M. Mathiji=de Hue



R. JONGEN-MEESE
Brugstraat nr. 5 \VIJK=MAASTR1CHT Telefoon nr. 403
Specialiteit van Se kwaliteit Kaassoorten
Gedroogde en gerookte vischwaren
Comestibles enz.
Wekelijks versche IJmuidensche Zeevisch.
H. BEITEN UMMËLS
FIRMA J, KEMPGENS
MINERAALWATERFABRIEK HANDEL IN LIKEUREN
BATTERiJSTRAAT ?a WIAftSTRiCKT
_____________________________________ 
MAGGI De firma MAGGI
L. DIRIX-VAN AUBEL
Oroote Staat 21), Maastricht,
is de EERSTE en EENIGE firma in Nederland die de FRANSCHE MAQGl'S SOEPTABLETTEN en andere PRODUCTEN importeert en verkoopt. DEZE zijn erkend als de BESTE. MAGGI Telefoonnummer 130 MAGGI
Café-Restaurant Beige
Henri YValheer-Reiters
RUE DROITE 50 WYCK-MAESTRICHT
Diners a toute heure — Plats du jour GARAGE POUR VÉLOS. ===== On parle francais et wallon —



I Tabak, Sigaren | Sigaretten enz. j
Wed. H. Olterdissen, Markt 24 1
O^raT^STUTzl
LD __ □
— Koninklijke Hoffotograaf
U □
Helmstraat Maastricht.
m □
—I Telephoon Nr 149
Bijzonder ingericht voor het H maken van groepen. ::
I piANOS.
Pianos de fabrication franchise et allemande
I HARMONIUMS.
Représentant pour le Limbourg de la maison
I PLEYEL, PARIS.
I OSCAR VOQLER, Derrière le Théatre 3 ]



'3®s?W!Hkbb9ébwr> *TTTwwfT>'K'i «B* mBrrrcv'.z: • j «w'^geiarofiraaiRa»
I Atelier voor Moderne Photographie | J en Schilderkunst j
J Herman Bopp I
| Stationstraat 22 . Wijk-Maastricht | |
T «sas nKsmmstarmKm a»g^
|K»X8XKXXXXXXX3SnïSK
I Hotel PETRI1
ff breedestraat 11 SS
|| tegenover het Theatergebouw 55
3?
É Diners vanaf fl 1.50 £|
Sfi *■
Restaurant den geheelen dag <S§
g billijke prijzen i
g . 88
ff Aanbevelend W. PETRI. JJ
»CWil!eatWBeB!3linHeiB<5
j Wslaprij Jos. KAMPS-MEIJS1
§ Specialiteit in tijne Vleeschwaren |
I Wijker Brugstraat 25, Maastricht f ^ — l



IOude en Nieuwe Maastrichtsche Kunst en Kunstnijverheid, Rf
*-y.
in de Dominicanenkerk, ge= g
durende de Zevenjaarlijksche SP
I Heiligdomsvaart te Maastricht
= van 10 tot 25 Juli ic)0 =
I Georganiseerd door de Vereenigingen
Provinciaal Geschied- en Oudheidkundig
Genootschap in Limburg |||
en Decoratieve Kunst - ü
|| Geopend SO tot €> uur j|
g Entreeprijs» IO ceni g
ê wm —• • —— mm €
JËAN LAUMEN = HAMBURG
Boschstraat 75, Maastricht
SALON DE COIFFURE
Geheel ingericht naar de eischen des tijds. — Antiseptische bediening — Abonnementen zeer voordeelig. APARTE DAMESSALON MET DAMESBEDIENING.
Specialiteit in :
Parfumerieën, Toiletartikelen en alle soorten Haarwerk.



K. M. HERZBERG
STEMMEN
REPAREEREN MAGAZIJN VAN PIANO'S
VERHUREN c
^porenstraat 10
ENZ. flaastricht
Alleenverkoop van de wereldberoemde
Volldampf-Waschmachine
der firma
robebt webeb, webmelskibchen
Verder handel in bouwmaterialen en huishoudelijke artikelen
F. L. HOEBERECHTS
MUNTSTRAAT 13 - MAASTRICHT
Hotel „De gouden Leeuw"
Café-Restaurant
Rechtstraat 6 Wijk-flaastricht
Restauratie den geheelen dag.
Puike dranken en consumptie.
Aanbevelend, O. DE JONGE.



Salon voor Scheeren en Haarsnijden
LOUIS LOYEM8
Specialiteit in Zeepen, Odeurs, Eau de Cologne en
Toiletbenoodigdheden.
Aparte Salon voor Dames. Haarwasscherij, Champoneeren, Machinale Drooging Platielstraat 3, Maastricht.
Gebr. P. en M. Severijns
Rechtstraat 19, Wijk-Maastricht.
Voordeeligste adres van
Noordsch en Inlandsch hout
Bouwmaterialen — Steenkolen
Zweedsche deuren, Schoorsteenmantels, Architraven enz.
Grand Motel
DE ,,L' EMPEREUFV'
Wijk-Maastricht
Diners et pfals du jour den geheelen dag a prix-fixe. GOEDE BIEREN EN WIJNEN
F. WAHLEN.
<ias= en Petroleumverlichting huishoudelijke- en Luxe-Artikelen
FR. VAN BENEDEN-VRIJDAL
WOLFSTRAAT 29 (iros = Detail MAASTRICHT
Hofleverancier Opgericht 1826
Aanleg van Gas= en Waterleiding, Blik-, Zink= en Lampenwerkerij Lood= en Zinkwerken voor gebouwen.
Leverancier van Rijks-, Provinciale- en Gemeente-Inrichtingen Koolzuur- en Luchtbierpompen, Kranen, Colonnes, Waterclosets
COMPLEETE BADINRICHTING (iaslusters. (iaskachels en Kooktoestellen, Lampen, Suspensions,
GRAFKRANZEN NickeLArtikelen, GASGLOEILICHT



oN\K"l • il I!/.'t.\/„ ^ %
Firma
WED. fl. W. ÏÏUSTINX & Zonen
WOLFSTRAAT 8
MAASTRICHT -
*
OPGERICHT 1838==
✓
^oniaalhand^



Restaurant du Casque
voorheen Oscar Kayser — Place d'Armes 52 - Maestricht ~
TÉLÉPHON E 177
PLATS DU JOUR DINERS
E. P. BEERMAN
JOS. DANIELS
Manufacture de Chaussures
Mesure et réparation. ,
Cuirs - Fournitum - Gué'tres - Gaioches -
Souliers pour football et lawn = tennis
Founisseur de la cour Rue PetitStaat5, riaestricht
Téléphone 108
PW. HOEN-BOOSTEN
Cafe-Hcstaarant „pc oud? Struisvogel"
Restaurant den geheelen dag
Puike Bieren, heerlijke Bitters, fijne Likeuren
Vrijthof 15 Aanbevelend,
riaastricht N. HOEN-BOOSTEN.
FR. LAM BEI EI-VAN BENEDEN
Nieuwsfraat nr. 8-iO
Laatste nouveautés in
LAKENS, BUXKINGS, DIAGONALE, CHEVIOT ENZ.
geheel en halfwol.
Witte goederen, Gordijnen, Stores, Wollen-, Katoenen-, en gestikte Dekens, Spreien, Tafelkleeden, Servetten, Handdoeken, enz. enz. - Alle soorten behangerslinnen.



r* «mmmbb» memamm m *shh|
IRNE8T ALARD 1
S gs
Hofj uwelier
g i6 Groote Staat 16, Maastricht ||
I Grootste Magazijnen in Gouden, Zilveren, Diamant en Brillantwerken — Horlogiën, Garnituren, Pendules, Christophle Artikelen en Bronzen.
Decoratiën en Orderlinten van alle Landen. V
I Medailles, Kruizen, Insignes, Kranzen, Palmtakken Él voor alle Feesten, Wedstrijden, Tentoonstellingen, enz. enz. — De prachtigste en rijkste keuze in alle artikelen, van de fijnste tot de courantste soorten voorhanden — Speciaal Magazijn voor Garnituren, ® Pendules, Regulateurs, Klokken, enz. A
—— mmmJ
P. Ballieux-Riemersma
I Brugstraat No. 16, Maastricht. I
I FIJNE VRUCHTEN I
I COMESTIBLES EN FIJNE VLEESCIIWAREN I I GRUYÈRE EN ANDERE KAASSOORTEN I I BOTER EN EIEREN. |
} VSNS ET SPIRITUEUX f
Ide France, Espagne, Portugal, Italië, Hollande | Allemagne, Hongrie et tous les pays vinicoles. I
LAURENT SMEETS
Maison fondée en 1829. |
| Propriétaire de 1'excellent Vin de Ba^nols du Lion. ■
I Rue Péronstrée 40, LlÉOi:. g



Bloem-en Zaadmagazijn ,,FLORA"
Succursale der Bloem- en Boornkweekerij
LÉON FRISSEN
Hofleverancier
Abtstraat 9 en Hoek Wolfstraat 2, Maastricht
Alle soorten Tuin-en Landbouwzaden, Vogelgraszaden Bloemen, Kranzen, Corbeilles, Specialiteit in Bouquetten
PATISSERIE CONFISERIE
FREDER1C BURY
SPÉCIALITÉ DE FRU1TS CONFITS MASSEPAIN SPÉCU LATION
RUE GRAND STAAT 58 MAESTRICHT
GRAND MODERNE SALON DE CONSOMMATION
laison LOUIS'TÜINSTBA-KENGEN
Coiffeur-Parfumeur r Rue des cinq Harengs 2, Maestricht.
SALONS MODERNES POUR DAMES ET MESSIEURS PARFUMERIES, articles de toilette, CHEVELIJRES
Dematidez la Lotion la plus fortifiante et réparatrice pour les cheveux
Chapeilerie Van der Molen
27 Grand Staat 27 Maestricht
Spécialité du bel article en tout ce qui concerne la
Chapeilerie et Casquetterie
pour Hommes, Dames et Enfants.



hhhhkhkhkkkkkhkkkhkk
firha jos. haenen
GEVESTIGD 1852
= KESSELSKADE 65, HAASTRICHT =
Oudste en meest vertrouwd adres voor
Kaas, Visch, Vetwaren en
= ZofdVrnchten ')hTA1L
===== INTERC. TELEFOONNUMMER 152 —
KM38ÜKX38K8KKH38HKSSKKXK
Vraagt:
Boerenjongens
merk „Het Haasje" Eenig rnoof fabrikaat.
NIEUW ï NIEUW!
POLO
Heerlijk verfrisschende zomerdrank Wordt geleverd in schroefstopflesschen.
Fabrikant: J. M. HAESEN
GRACHTSTRAAT 23 - WIJK-MAASTRICHT