Doch in het concert der behoudsgezinde» klonk ook de stem van den Baron Michiels van Verduynen met een langgerekt tegen.
56.
12 Nov. 1903. De Socialisten stellen voor eene motie, waarbij de Kamer verklaart dat individueele afzondering alleen ter observatie of als tuchtmaatregel en dan nog alleen met de grootst mogelijke beperking behoort te worden toegepast.
Kort en krachtig zei ditmaal de Baron Michiels van Verduynen tegen.
57.
18 Nov. 1903. De Socialisten stellen voor bij de behandeling van het ontwerp Militiewet om de hoogste vergoeding aan kostwinners uit te keeren te bepalen op f 2.— per dag in plaats van op f 1.— per dag zooals de regeering wilde.
Zie, zoo'n voorstel was voor Baron Michiels om boos te worden en ik kan me zoo voorstellen, dat hij in zijn binnenste uitriep: «Wilt jullie die gezinnen vetmesten" foei! f 1.— per dag uitkeering! Hij heeft er zelf eenige honderden per dag te verteeren, maar daarvoor is de man ook Baron en in liet volle bewustzijn van zijn baronaal klassegevoel stemde hij: Tegen.
58.
Neen 7 millioen voor snelvuurgeschut; geen vermindering der vestingbegrooting met f 300,000, zooals Bos (vrijz.-dem.) voorstelde.
De Baron stemde plechtig voor het snelvuurgeschut.
59.
Lindeman, leeraar te Wageningen aan de Landbouwschool, had gedurende de staking van 1903 te Gouda afkeurend gesproken over het oproepen der lichtingen en was toen ook lid van het Landelijk Comité van Verweer.
De Minister gaf Lindeman zijn ontslag en onze Baron keurde zulks goed in de Kamer, 1G Maart 1904.
60.
De Socialisten stellen voor om voor societeiten geen toestand van bijzondere bevoorrechting in het leven te roepen, maar ze zooveel mogelijk gelijk te stellen met andere gelegenheden, waar sterke drank wordt getapt (10 Mei 1904). «Geen bevoorrechting voor de rijken" zeggen de Socialisten.







1434
F 12



!



PKIJS 5 <i;\I
LET OP ZIJN DADEN!
Enkele stemmingen
VAN
Baron L. P. M. B. MICBIELS FAN VERDUYNEN,
in de Tweede Kamer,
OPGEZOCHT DOOR
Dr. JAN VAN DEN BRINK,
R. A. Priester.







).
20 October 1898 stelde Van Kol (sociaal-demokraat) voor de schatten van den Indischen ondergrond niet aan maatschappelijk bevoorrechten af te staan, maar ze ten algemeenen nutte in Staatsexploitatie te nemen.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
2.
3 November 1899 werd gestemd over een amendement om de aibeiders in den landbouw, de veehouderij, tuinbouw, boschbouw en verveenderij op te ntmen in de voordeelen der Ongevallenwet.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
3.
Een amendement Van Raalte—Verhey om bij geheele ongeschiktheid tot werken, de ongevallen-rente te brengen op 90 pCt. van iet loon.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
4.
17 November 1899. Een amendement om de werkgevers te verdeden de ongevallenpremie te verhalen op het loon der arbeiders.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
5.
Een amendement om met geldboete te straffen den werkgever, die :en schoolplichtig kind, dat zonder verlof de school verzuimt, gelurende schooltijd arbeid laat verrichten (16 Maart 1900).
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
6.
Amendement Van Kol, Schaper en Troelstra (22 Maart 1900). In lie gevallen waar gebrek aan voeding of kleeding oorzaak is van ngeregeld schoolbezoek of het kind verhindert in voldoende mate het



onderwijs te volgen wordt hierin door het gemeentebestuur voorzien volgens de regelen vast te stellen bij algemeenen maatregel van bestuur. Deze voorziening geschiedt ten opzichte van de bijzondere lagere scholen door het verleenen van subsidie. »De kosten ingevolge dit artikel gemaakt, worden den gemeentebesturen door het Hijk vergoed."
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
7.
Motie—Troelstra van 4 Mei 1899. De Kamer, zich in beginsel verklarende voor de invoering van algemeen kiesrecht, gaat over tot de orde van den dag.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
8.
Motie—Troelstra 8 Mei 1901. De Kamer, overwegende, dat eindregeling van het kiesrecht noodzakelijke voorwaarde is voor voldoende sociale wetgeving en dat daarvoor herziening der grondwettelijke bepalingen omtrent het kiesrecht, den weg moet banen, gaat over tot de orde van den dag.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
9.
17 December 1897 kwam een wetsontwerp in stemming om de successierechten te heffen voor bezittingen van buitenlands wonende eigenaren (denk aan de rijke grondeigenaren die in den vreemden wonen) van 81 /2 op 0 pCt. te brengen, te verlagen, hetwelk dooiden behoudsge zinden minister Sprenger van Eyk aan de Eerste Kamer was beloofd.
Dit viel in den smaak van Baron Michiels van Verduynen en hij stemde voor.
10.
In de Troonrede van 1901 kwam voor de volgende zinsnede: »De algemeene volkstoestand stemt in velerlei opzicht tot dank." Ilelsdingen (sociaal-demokraat) toont aan de ellende en het gebrek dat er heerscht in sommige kringen der bevolking en teekent daarom protest aan tegen deze woorden. Het adres van antwoord op deze Troonrede (feitelijk eene goedkeuring van deze woorden inhoudende) komt in stemming.
Vóór stemde Baron Michiels van Verduynen. Nu de Baron heeft het zelf best.



11.
Van Kol j(soc -demokraat) stelt voor den Gouverneur-Generaal van Indië te verzoeken eene strafvervolging in te stellen tegen J. Stormer, tegen wien de zwaarste beschuldigingen van mishandeling van inlanders waren uitgebracht, 22 November 1901.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
12.
Van Kol (soc.-demokraat) stelt voor: »De Kamer eiken landenroof, onder welk voorwendsel en in welken vorm ook — dus ook dien van Nieuw-Guinea — veroordeelende, gaat over tot de orde van den dag", 2G November 1901.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen, blijkbaar liefhebber van landenroof. Eigendom is diefstal heeft de anarchist Proudhon gezegd.
13.
Helsdingen (soc.-demokraat) stelt deze motie in zake Jachtrecht: »De Kamer van oordeel, dat de tegenwoordige Jachtwet strijdig is met de belangen van den landbouw, acht een grondige herziening daarvan dringend noodzakelijk", 7 Maart 1902.
Baron Michiels van Verduynen vindt het beter, dat zijne vrienden hunne jachtpret behouden en hij stemde tegen.
14.
In verband met het verbod van den Minister van Justitie aan een verpleegde in de Rijkswerkinrichting te Hoorn om zijne stervende dochter te mogen bezoeken, terwijl de wet op dit punt volgens de beste rechtsgeleerden althans onduidelijk was, stelt Schaper (soc.demokraat) de volgende motie voor: ȟe Kamer van oordeel dat de houding van den Minister in deze, zoo min uit een oogpunt van christelijk, als wel uit een oogpunt van menschlievend regeeringsbeleid is te verdedigen enz."
Onze Michiels van Verduynen vond de handelwijze van den Minister wel menschlievend (sommige lui hebben rare ideëen over menschlievendheid, vooral dikwijls Baronnen) en stemde legen de motie— Schaper. Hij dacht misschien met een trekje van voornaamheid om de lippen: Nu, zoo'n motie van een vroegeren verversknecht, zou ik Baron Michiels daarvoor stemmen! 19 Maart 1902.
15.
Bij de interpellatie—Van Alphen over de oproeping van miliciens der lichting van 1895 voor herhalingsoefeningen stelt de Klerk voor



het debat te sluiten (te smoren!) 24 April 1902. Maar laten opkomen dus!
Voor stemde Baron Michiels van Verduynen.
1G.
Bij de behandeling van het Militaire Wetboek van Strafrecht stellen de sociaal-demokraten voor de doodstraf als straf te doen vervallen, G Mei 1902.
Hiertegen stemde de Baron Michiels van Verduynen.
17.
Bij de behandeling van het Militaire Wetboek van Strafrecht stelt de Commissie van voorbereiding voor om in artikel. G als mildere straf op te nemen rmilitaire detentie". G Mei 1902.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
18.
In het ontwerp van het Militaire Strafwetboek stond in artikel 29 dat alleen als de rechter oordeelde dat het Staatsbelang de toepassing van de doodstraf eischte, deze dan kan worden uitgesproken. De heer Heemskerk (Kuyperiaan) en soortgelijken stellen voor om het artikel zoo te doen luiden, dat ook als het staatsbelang dit niet eischt, de toepassing van de doodstraf mogelijk wordt, 6 Mei 1902.
Hiervoor stemde Baron Michiels van Verduynen.
19.
Van Raalte stelt als amendement op artikel 9 van het Wetboek van Militair Strafrecht voor om de doodstraf alleen te doen uitspreken als het Staatsbelang zulks eischt.
Tegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
20.
De sociaal-demokraten nog iets willende redden voorde Christelijke gevoelens stellen voor als sub-amendement op dat van den heer Van Raalte, alleen de doodstraf te doen uitspreken, wanneer hel Staatsbelang zulks «gebiedend eischt".
Hiertegen stemde de Baron Michiels van Verduynen.
21.
De soc.-democraten stellen bij de behandeling van het Wetboek van Militair Strafrecht voor om voor gevangen militairen geen afzonderlijk strengere tuchtmaatregelen vast te stellen, maar ze te behandelen als burgerlijk gevangenen.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.



22.
De sociaal-demokraten stellen voor om het minimuinplaatsing in een strafklasse te bepalen op 1 maand en het hoogste op 1 jaar. (De regeering wilde 3 maanden en 2 jaar).
Tegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
23.
De regeering stelde bij artikel 25 van het Militair Wetboek van Strafrecht voor om den militairen rechter een blanko mandaat te geven om veroordeelden wegens eenig misdrijf, tevens te kunnen ontzetten van bepaalde staatkundige rechten (b.v. het kiesrecht). De sociaal-demokraten wilden en stelden dus ook voor, dat men de gevallen waarin de militaire rechter deze bevoegdheid zou hebben uitdrukkelijk omschreef evenals dit voor den burgerlijken rechter bestaat. 7 Mei 1902.
Hiertegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
24.
De sociaal-demokraten stellen voor om de groot-verlofgangers geheel met burgers gelijk te stellen en mogelijke beleedigingen door den gewonen burgerlijken rechter te doen behandelen. 13 Mei 1902.
Tegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
25.
Bij art. 44a wordt bepaald dat gewezen militairen nog één jaar na het verlaten van den dienst ten aanzien van beleedigingen hunne vroegere, nog in dienst zijnde, meerderen aangedaan, nog als militairen beschouwd worden.
Voor zoo iets stemde gretig onze Baron Michiels van Verduynen.
26.
De regeering stelt voor bij artikel 53 om met oorlogtoestand gelijk te stellen voor militairen o. a. stoornis der openbare orde. De soc.-demokraten stellen voor dit te laten vervallen. Zij meenen dat een soldaat niet de doodstraf verdient, als hij b.v. bij een oproertje bij staking of anderzins weigert op eigen vader, moeder of familie te schieten.
Toch stemde tegen de zoetsappige! baron Michiels van Verduynen.
27.
Bij de behandeling van artikel 94a van het Militair Strafwetboek ging het over het strafbaar stellen van het ter verspreiding in voor-



raad hebben van geschriften of afbeeldingen beleedigend voor meerderen. Schaper stelt voor het ter verspreiding in voorraad hebben niet strafbaar te stellen, zoolang inderdaad niet verspreid is. 16 Mei 1902.
Tegen stemde de Baron Michiels van Verduynen.
28.
Staalman (christelijk democraat) stelt voor om dan alleen strafbaar te stellen als bij den militair de bedoeling is gebleken om te beleedigen; Marchant (vrijzinnig demokraat) als het doel is gebleken om aan den beleedigenden inhoud ruchtbaarheid te geven.
Tegen beide stemde Baron Michiels van Verduynen.
29.
Hugenholtz (sociaal-demokraat) stelt voor om de bepalingen omtrent liet beleedigen gelijkluidend te maken voor meerderen en minderen. (De Regeering wilde alleen den minderen man doen straffen).
Tegen voorstel Hugenholtz stemde Baron Michiels van Verduynen.
De socialisten stellen voor dat strafbaar zal zijn de meerdere die zich feitelijkheden tegen een mindere veroorlooft.
Tegen stemde Baron Michiels van Verduynen. (21 Mei 1902).
30.
Schaper stelt 23 Mei 1902 voor bij artikel 5 van de militaire wet op de krijgstucht als straf te doen vervallen voor minderen het doen van zoogenaamde straftoeren. De soc.-dem. stellen voor om als straf eveneens te laten vervallen voor minderen, inhouding van soldij en als bijkomende straf te laten vervallen «vermindering van kost" en het buiten dienst geen wapens mogen dragen.
Tegen deze alle stemde Baron Michiels van Verdynen.
31.
Bij de behandeling van het wetsontwerp strekkende om de lichtingen 1895 en 1896 vrij te stellen van de herhalings oefeningen stelt Drucker (vrijzinnig-demokraat) voor, om ook de lichting 1897 daarvan vrij te stellen, daar deze geheel in dezelfde omstandigheden verkeerde. 27 Mei 1902.
Tegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
32.
De soc.-demokraten stellen voor een amendement om het sluiten



in boeien van den minderen militair in de gevangenis als extra straf te doen vervallen.
Tegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
33.
De sociaal-demokraten stellen voor, 28 Mei 1902, om als bijkomende straffen te doen vervallen het doen van korveëen en het verrichten van pionier-arbeid bij het leger te velde.
legen stemde Baron Michiels van Verduynen.
34.
De regeering stelde voor dat een mindere die door zijn meerdere werd gestraft, maar dadelijk ook die straf moest ondergaan. Hij kan wel in hooger beroep gaan, maar dat geeft hem voorloopig niets, toch moet hij voorloopig de doos in. Wordt dan in hooger beroep uitgemaakt dat de straf onrechtvaardig is, nu ja dan is dit wel jammer voor den vent, zoo redeneerde de regeering, maar dat moest nu zoo maar. De sociaal-demokraten stellen voor de straf uit te stellen tot beslist uitgemaakt wordt door het hoogste gezag of de straf verdiend is. 30 Mei 1902.
Tegen dit goede voorstel stemde ook Baron Michiels van Verduynen. Eerst hangen dus en dan de zaak onderzoeken.
35.
De heer De Waal Malefyt (anti-revolutionnair) stelt voor om voor de landsmacht in vredestijd en voor de marine in vredestijd binnengaats, de uitvoering van een opgelegde straf zoolang te schorsen tot ten minste in eerste instantie is uitgemaakt of de straf terecht - was opgelegd.
Tegen stemt tot tweemaal toe de Baron Michiels van Verduynen.
36.
Bij de beroepswet voor de ongevallenverzekering (4 Sept. 1902) stellen de sociaal-demokraten voor dat de voorzitter en griffier ook kunnen zijn niet-rechtsgeleerden, zg. leeken.
regen stemde de Mr. Baron Michiels van Verduynen.
37.
8 Sept. 1902. Sociaal-demokraten en Vrijzinnig-democraten stellen voor ook vrouwen benoembaar te doen zijn voor de beroepsraden.
Tegen stemde Baron Michiels van Verduynen.



38.
Door de regeering was voorgesteld om alleen hein tot lid van de beroepsraden benoembaar te maken die in het laatste kalenderjaar niet meer dan twee werkgevers tot patroon had gehad. Een arbeider die dus om welke reden dan ook — in dat eene jaar meer dan 2 patroons had gehad (zelfs al waren die twee eersten ook gestorven !) zou geen lid van den beroepsraad kunnen worden.
De sociaal-democraten stellen voor deze hinderlijke bepaling te laten vallen.
Ja wel, Baron Michiels van Verduynen zette zijne stem tegen dit voorstel. 8 Sept. 1902.
39.
De sociaal-demokraten stellen voor bij de behandeling van art. 12 der Beroepswet om de verkiezing der leden van de beroepsraden eenvoudiger te regelen en meer rekening te houden met de toestanden der arbeidersklasse. Zij wenschten b.v. het omslachtige kaartenstelsel te doen verdwijnen en de verkiezing in het algemeen zoo te regelen dat de arbeiders hun beste mannen ook werkelijk als lid der beroepsraden kunnen zien verkozen.
Tegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
40.
De heeren Bos c. s. (vrijz.-dem.) stelt voor om aan vrouwen dan ten minsten het recht te geven tot het meedoen aan het kiezen deileden van de raden van beroep.
'k Ben er tegen zei Baron Michiels van Verduynen.
41.
De kosten die de uitvoering der Beroepswet (eene Rijkswet) dooide gemeentebesturen met zich brengt, legt men weder op de gemeenten. De Socialisten vragen stemming over dit artikel. Daar zij meenen dat de lasten der gemeenten (die toch reeds voor een groot deel in zulk een geldelijken nood verkeeren) niet mogen worden verzwaard , stemmen zij tegen artikel 25k der Beroepswet.
Onze vriend de Baron Michiels vond het verzwaren dier gemeentelasten minder en stemde voor (9 Sept. 1902).
42.
De socialisten stellen voor in de Beroepswet eene bepaling op te nemen met de strekking dat de Raden van Beroep of de Centrale Haad niet het recht zullen hebben bij het verhoor van personen de



tegenwoordigheid van hun raadslieden of gemachtigden te weigeren. i)e regeering geeft toe, maar wil dan toch aan deze colleges de bevoegdheid geven om als de raadslieden geen meesters in de rechten (advokaten) zijn, dezen de tegenwoordigheid bij het verhoor te weigeren. De Socialisten willen ook aan deze raadslieden (al zijn ze geen meesters in de rechten) den toegang steeds verleend zien.
De Baron dacht er anders over. Over dit laatste wordt gestemd 10 Sept.. 1902 en de baronale stem klonk: Tegen.
43.
1*1 Sept. 1902 voorstel der Vrijz. en Soc.-demokraten om te bepalen dat bij een onderzoek in de fabriek de patroon niet mag tegenwoordig zijn. Zij doen dit om daardoor meer vrijheid van spreken enz. aan de arbeiders mogelijk te maken als de patroon er niet bij is.
»Ben je mal", dacht Baron Michiels van Verduynen, «zooveel vrijheid voor arbeiders, 't lijkt me wel bandeloosheid!" Nee, hoor, 'k ben er tegen. (11 Sept 1902).
44.
Thans een beter hapje voor onzen Baron. 30 Sept. 1902. De minister van Marine vraagt een nieuw pantserschip van f 4,700,000.
»Ja, ja", zegt Michiels, #pak ze maar uit de schatkist". Pantserschepen beschermen het koloniaal kapitaal.
45.
De schandelijke Speetwet komt in stemming 1 Oct. 1902. Deze wet bedoelde weer mogelijk te maken dat vrouwen 's nachts in de haringrookerijen werkzaam zijn, hetgeen tot nog toe bij de bestaande Arbeidswet was verboden. De Baron stemde voor.
Ziende dat de Christelijke regeeringsmeerderheid er dus in ieder geval op staat het mogelijk te maken dat de vrouwen 's nachts haringspeeten, stellen de vrijz.-demokraten voor de toestemming in ieder geval niet langer te verleenen dan tot 1 Januari 1905.
»?\een , zei de Baron, «zoolang als je wil." De vriendinnen van den Baron hebben er toch geen last van!
46.
13 Dec. 1902. De Socialisten stellen voor bij de behandeling der Begrooting voor onvermogende leerlingen der Hoogere Burgerschool f 2500 uit te trekken.



«Neen, neen", schudde reeds de Baron Michiels toen hij dit vernam. Die arm is moet maar niet studeeren zoo dacht de Baron. Die werkman is moet werkman blijven. speelde het door des Baronnen hoofd. Het onderwijs is voor de kinderen der rijken, ook al kunnen ze het niet verteeren — zoo denkt de baronale klas.
47.
De Socialisten stellen voor de vestingbegrooting te verminderen met f 233,500 welke som de Regeering vroeg voor nieuw geschut voor de vesting Amsterdam.
Neen zei Baron Michiels van Vei'duynen die som kunt ge krijgen, neem ze maar uit de staatskas. Het kapitalisme kan niet tieren zonder oorlogs(slachtings)materiaal.
48.
26 Februari 1903. Goeman Borgesius (Unie-liberaal) stelt voor de interpellaties van Troelstra en Mees te houden voor dat de dwangwetten in de afdeelingen der Tweede Kamer worden onderzocht. Hij wil daardoor trachten voor men tot de behandeling der dwangwetten overgaat, eerst meer licht en klaarheid in de zaken te brengen.
Ditmaal stemde de Baron niet tegen. Onze vriend was afwezig, doch Passtoors vertolkte ook de gevoelens van den Baron en nota bene de vroegere werkman Passtoors stemde tegen. Sommigen vergeten zoo spoedig dat ze ook eens den wagen moesten trekken en toen anders zouden gesproken hebben.
49.
13 Maart 1903. Voorstel om de gelden van Indië ook ten bate van Indië te besteden.
Des Baron's menschlievendheid gaat niet zoo ver en de Baron stemde tegen.
De bruine broeder moet worden uitgezogen.
50.
De Socialisten stellen eene motie voor om de strafbepalingen tegen het spoorwegpersoneel niet aan te nemen zoolang de grieven niet onderzocht zijn. (8 April 1903).
»Niet stemmen over de motie van die kerels" beaamde ook Baron Michiels van Verduynen en hij steunde het voorstel van Mackay (Kuyperiaan) om de motie der Socialisten niet in behandeling te nemen.



51.
Bij de wijziging der gemeentewet stelt de heer Goeman Borgesius voor een artikel luidende dat bij latere wet zou worden geregeld welk deel het Rijk in de kosten van den Burgerlijken Stand zou betalen. (Het doel hiervan was om de gemeenten, die toch reeds zoo zwaar onder geldelijke lasten zitten tegemoet te komen. (15 Oct. 1903.
Tegen stemde Baron Michiels van Verduynen.
52.
Bij het wetsontwerp betreffende den aanleg, het gebruik en de exploitatie van telegraaflijnen en telefonen stelt de heer Tydeman (oud-liberaal) voor om te bepalen dat als regel de aanleg en exploitatie van staatswege zal geschieden en alleen bij uitzondering concessies zullen worden gegeven aan partikulieren (20 Oct. 1903).
Neen, zei Michiels van Verduynen ik ben er tegen, ook zelfs tegen dit gematigde voorstel. De profijten van dergelijke exploitatie's moeten blijven vloeien in de zakken der maatschappelijk bevoorrechten.
53.
De socialisten stellen voor (21 Oct. 1903) geen concessies aan particulieren te verleetien, dan nadat o. a. de arbeidsvoorwaarden door den Minister van Waterstaat zijn goedgekeurd.
#'K mot er niks van hebben" zegt Baron Michiels van Verduynen, nee hoor 'k ben er tegen.
54.
De heer Talma (anti revolutionair) stelt dan maar voor alleen dan concessie te verleenen als door den Minister van Waterstaat zijn goedgekeurd alleen de loonen en de diensttijden der arbeiders, die bij den werkgever-concessionaris in dienst zijn.
»'t Is me nog te zwaar op mijn baronnen-maag", zei Michiels van Verduynen en weer klonk zijn: tegen.
55.
Bij de herziening van de wet op de belastbare opbrengst stellen de Socialisten voor een einde te maken aan den onrechtvaardigen toestand, dat kleine landbouwertjes, die dit bedrijf voor eigen gebruik uitoefenen over den vollen aanslag betalen. Zij willen dat dezen evenals de andere landbouwers gedeeltelijk worden vrijgesteld. (11 Nov. 1903).



Wel bevoorrechting voor de rijken redeneerde Baron Michiels van Verduynen en hij stemde tegen.
61.
De Socialisten willen zooveel mogelijk oorlogsschepen en kantines drankvrij maken en stellen voor om den verkoop van sterken drank, indien deze daar geschiedt, onder de wet te brengen (18 Mei 1904).
Tegen stemde Michiels. 't Is beter voor ons dat ze drinken, dan denken — zoo redeneert de bevoorrechte klas.
62.
Het salaris van den Gouverneur-Generaal van Indië is ƒ 132,000. (Zulke lui hebben nog wel extra-profijtjes.) De Socialisten stellen (29 Nov. 1904) voor dit jaarlijksch inkomen met f 32,000 te verminderen en dus te brengen op f 100,000 'sjaars. 't Is er toch best mee te doen.
Nee, zei Baron Michiels, 't zou voor mij nog te weinig zijn en hij stemde tegen deze vermindering.
Bij de stemming over de vraag of de draadlooze telegrafie in Indië een tak van Staatsdienst behoort te zijn (2 Dec. 1904) was de Baron afwezig. Hij was zeker niet lekker.
Passtoors stemde tegen.
63.
14 Dec. 1904. Marchant (vrijz.-dem.) stelt voor om de Marinebegrooting met f 290,000 te verminderen (die f 290,000 waren voor een nieuw oorlogschip.) Tegen deze vermindering stemde de Baron.
64.
De Socialisten stellen voor de oorlogsbegrooting voor 1905 met f 35,000 te verminderen om dan tevens de lichtingen 1900 en 1902 vrij te stellen van herhalingsoefeningen in 1905 daar ze reeds in 1903 tijdens de stakingsdagen extra zijn opgeroepen geweest 24 Dec. 1904.
"Ze moeten gedrild worden", redeneerde de Baron Michiels en hij stemde tegen dit voorstel. De baronale brandkast moet uiterst veilig staan.
65.
Wie kent niet het treurige leven der mijnwerkers, een leven onder den grond, in ongezonde atmosfeer, bij gevaar voor gasontploffingen, die dikwijls met gekromden rug of staande met de voeten in



het water moeten werken. Zes uur werken per dag was eigenlijk voor hen meer dan genoeg en ook genoeg voor den kolenvoorraad.
De Socialisten stelden voor (1 Maart 1905) den arbeidsduur in de mijnen wettelijk vast te stellen op 8 uur per dag.
De Baron Michiels van Verduynen , wonende in een luchtig paleis aan den Vijverberg te 's Gravenhage, wiens werkzaamheden waarachtig niet sloopend zijn — hij scheen niets te gevoelen voor de arme mijnslaven en op 1 Maart 1905 klonk door 'sLands vergaderzaal zijn onbarmhartig; neen, ik ben er tegen, dat de mijnslaaf maar 8 uur zal werken per dag. En waarachtig Passtoors en Arts zeiden het den Baron na: We zijn er tegen. Ook zes liberalen waren er </$ tegen, waaronder Tydeman.
Ik stelde deze 65 punten slechts als voorbeelden. Ook in de Kamers wordt afgespeeld een stuk van den klassenstrijd en daarom vind ik het zoo gemeen den werklieden-vereenigingen een zelfstandig optreden te verbieden in den politieken strijd.
Ik wil er nog ter loops op wijzen hoe het Ministerie —Kuyper het octrooi verlengde der Nederlandsche Bank. Bij de instelling eener Staatsbank zou de Staat l1/3 millioen gulden profijt hebben ten aigemeenen nutte, welke som nu verdwijnt in de zakken van eenige maatschappelijk bevoorrechten.
Vervolgens hoe onze Baron Michiels zijne stem leent aan iedere Staatsbegrooting al zijn de geraamde onkosten nog zoo hoog. De oorlogsbegrooting voor 1905 jwas zoo hoog opgedreven, dat zelfs iemand als de liberaal Smeenge het al te kras vond en tegen deze begrooting stemde op grond van het feit, zooals deze zei «dat het gevraagde bedrag ook in verband met de kracht van ons verdedigingswezen den druk, die op de schouders van ons volk mag worden gelegd, overschrijdt." (24 Dec. 1904).
Mij dunkt, dat het ook na dit weinige een ieder duidelijk zal zijn dat het niet (zooals toch de Eerw. geestelijken het voorstelden) eene Gode welgevallige daad was zijne stem uit te brengen op Baron Michiels en dat men hel en verdoemenis zou oploopen door te stemmen op eenen Socialist. De heeren moesten de eeuwige waarheden niet voor zulke doeleinden misbruiken! Daardoor verlaagt men den godsdienst tot een middel in den klassenstrijd ten bate der rijken. En zulke dingen gaan er vooral op de dorpen goed in, ofschoon de pastoors zelf best weten dat zo de menschen zoodoende



wat voorliegen. De heeren hebben ook gesproken van kerkvervolging, van Combes enz. en meer van die fraaiigheden, waaromtrent ze wel beter weten.
Ik zou hun zeggen: Broeders in Christus stelt de belangen uwer wijnkelders en brandkasten niet hooger dan de rechten van het verdrukte volk, dat thans vraagt om hetgeen hun reeds te lang werd onthouden: een menschwaardig bestaan voor allen, waarbij alleen de godsdienst bloeien kan.
Dr. JAN VAN DEN BRINK, R. K. Priester.
Breda, 18 Juni 1905.
NASCHRIFT.
Onze verhouding tot de klas der kleine burgers is, dat wij ook hunne stoffelijke welvaart, voor zooveel in ons is, willen verhoogen. Ook zij belmoren in onze gelederen te staan. Onze strijd gaat tegen het groot-kapitaal en de voorrechten der groot-kapitalisten. Dit geldt ook bijzonder voor de boeren met klein bedrijf. Ook zij belmoren tot de onzen in den strijd tot lotsverbetering voor hen en de hunnen.
Dr. JAN VAN DEN BRINK.
P. S.
Aan den Hoofdredakleur van het Dagblad van Noord-Brabant.
Naar aanleiding van uw schrijven in het Dagblad van 22 Juni, herhaal ik U mijne kandidaturen gingen uit van de Vrije Katholieke Volkspartij, wier program ik heb onderteekend en van welke partij ik hoop dat ze de behoudsgezinde zich nog noemende Katholieke Staatspartij tot loutering zal dienen.
Ik ben ook lid der Sociaal-demokratische Arbeiderspartij en waarnemend voorzitter van de afd. Breda dezer partij, daardoor met der daad toonende, dal ik wil zijn: alles voor allen. Waar eene arbeidersvereniging of partij mij oproept tot hulp of steun, daar ben ik



te vinden. Uw vriend Kuyper heeft eenmaal gezegd: »Ik heb eerbied voor den ernst, waarmede de heer Schaper (socialist) en e zijnen hun taak opvatten, hun arbeid en toewijding kunnen velen ten
voorbeeld strekken. . .
Toen ik de stemtelling in Het Volk las en ook onlangs: «sociaaldemocratische kandidaten"' toen dacht ik direkt: »da s weer iets voor
miin vriend Albert.' .. .. .
Bij gebrek aan argumenten (bewijsgronden) moet hij zijnen toevlucht nemen tot muggenzifterijen en na het lezen van ie s u 'je van 22 Juni, kreeg ik opnieuw den indruk: Waar het bijtje honig
7iii»t. zuigt de spin venijn.
' Waarde heer: doe beter en waardiger werk. Wijs de mannen, die achter de coulissen geplaatst - de boel tegenhouden er, den vooruitstrevenden geest in onze Roomsche vereen,gingen trachten te smoren _ wijs hun op mijn streven en help vooruit, daar waai U invloed is gegeven. Veroorloof mij de stoutheid: ik wensch voor U en de uwen eene stuwkracht te zijn in de richting: Voorwaarts
No- zij opgemerkt dat de nieuwe Encycliek van Pius X alleen voor Italië is bestemd. Ze werd in 't Italiaansch, met in het Latijn geschreven en liet bijzondere dezer Encycliek is het opheflen van het »ne eletti, ne ellettori", het verbod van deelname aan de verkiezingen in Italië voor het Parlement — door mogelijke Bisschopp liike dispensatie — eene eerste schrede op den weg der verzoening ih» Vafaa, en Qdri»-1, help» te verwachte» w,s v„„
Pius X.
Uw dienaar,
Dr. JAN VAN DEN BRINK.
Breda, 22 Juni 1905.







*