liPslI











&
HOOFDCATALOGUS 1918
NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VAN KOGELLAGERS „S. K. F.", GEBOUW INDUSTRIA, — ROKIN 5, AMSTERDAM.
INTERC. TELEFOON: 5052 N. EN 1027 C.
MET DEZEN CATALOGUS VERVALLEN ALLE VOORGAANDE.







INHOUDS¬
OPGAVE
VAN DEN
SKF
HOOFDCATALOGUS 1918 1
Geschiedenis Blz. n 11 Kussenblokken Blz. 157
Beschrijving van het S. K. F.- Sene F en G*
radiale kogellager ,, 17 Hangbokken ,, 165
. , _ ' Serie M, K en L.
liet materiaal voor S. K. r,,r. ,
Wielnaven n 175
kogellagers en de bewerking Serie NB, NL, N en TV.
daarvan n 33 Voorbeelden van eenige toe-
Verschillende voordeelen ver- passingen in de praktijk . . ,, 185
kregen door het gebruik van L Drijfwerk „ 187
S. K. F.-kogellagers 43 II. Dynamo's en Electro-
Algemeene instructies in ver- motoren „ 191
band met de keuze, de wijze III. Tramwagens ,, 195
van inbouw en het onder- 1V> Spoorwagens en draai-
houd van S. K. F.-kogel- schijven „ 198
laders. ^ y Machines voor hout- en
I. Keuze van S. K. 1* .-kogel- papierbewerking .... ,, 204
lagers n 57 VI. Machines voor de Suiker-
II. Montage „ 61 industrie „ 211
III. Smeringen onderhoud van VII. Hijschwerktuigen „ 217
kogellagers ,, 75 VIII. Automobielen en andere
Afmetingen- en belastings- wagens „ 223
tabellen 81 IX. Explosie-motoren 232
Radiale lagers zonder klemhuls ,, 87 X. Landbouwwerktuigen .. ,, 236
Serie 13300, noo, 1200, 2200, 1300, ,,r . ,
2300, 400, 1400. XI. Machines voorde lextiel-
Radiale lagers met klemhuls ,, 109 industrie „ 238
Serie 1500, 2500, 1600, 2600. XII. Machines voor de Maal-
Enkelvoudige druklagers .... ,, 121 industrie ,, 244
Serie 2900, 900, 3900,1—6, 700 (U), XTII. Werktuigmachines ,, 248
3700 (U), 500 (U).
n ,, ,, , , XIV. Thrustblokken voor
Dubbeldrukla^ers i"?7 1
Serie 1900, 4900? 800(U), 3800(U), _ scheepsassen „ 252
600 (U), 1800, 4800, 1700, 4700, A. ij XV. Diversen n 256















VOORWOORD
OEN in het jaar igog de bekende ,,Svenska Kullagerfabriken" (Zweedsche Kogellagerfabriek) te Gotenburghaar fabrikaat in Holland begon te introduceeren, droeg zij hare vertegenwoordiging op aan een particulier technisch bureau. Al spoedig echter maakte het S. K. F.-kogellager ook in Nederland zulk een opgang, dat de fabriek het wenschelijk achtte, hare belangen toe te vertrouwen aan
een instelling, die zich alleen en uitsluitend met den verkoop harer artikelen zou kunnen bezighouden. In Maart 1914 werd te Amsterdam de „Nederlandsche Maatschappij van Kogellagers S. K. F." opgericht, die — aanvankelijk gevestigd in een gebouw op de Heerengracht, hoek Utrechtschestraat — reeds in het begin van 1917 tot een belangrijke uitbreiding moest overgaan en daartoe verhuisde naar hare tegenwoordige lokaliteiten in het Gebouw „Industria", Rokin 5, Amsterdam.
Met deze uiterlijke verbetering ging een innerlijke reorganisatie gepaard. Tot nog toe had de maatschappij zich in hoofdzaak toegelegd op de commerciëele zijde van haar bedrijf, doch de verzoeken om technische voorlichting bij het inbouwen van kogellagers — een zeer speciale wetenschap! — werden zóó talrijk, dat zij daarin aanleiding heeft gevonden, om over te gaan tot de inrichting van een ,,Technische Afdeeling".



Deze afdeeling belast zich — kosteloos en zonder eenige verplichting van de zijde van den aanvrager — met het geven van inlichtingen en adviezen op het gebied van kogellagers in den meest uitgebreiden zin, en het maken van ontwerpen en teekeningen, naar verstrekte gegevens, van constructies, waarin kogellagers toepassing vinden. Indien het daarvoor noodig of wenschelijk is, dat zij zich ter plaatse op de hoogte stelt van bestaande installaties, enz., dan doet zij ook dit gratis en zonder verplichting tot koopen.
Ten slotte gaf de voortdurend toenemende vraag naar steeds meerdere typen van het ,,S. K. F."-fabrikaat de maatschappij aanleiding tot eene bewerking in het Nederlandsch van den volledigen Zweedschen hoofdcatalogus en zij heeft het genoegen hare cliëntèle dit boekwerk hierbij aan te bieden, met het vertrouwen, dat het deze een vraagbaak zal zijn bij den bouw harer nieuwe en het moderniseeren harer oude machines, werktuigen en drijfwerken.
Amsterdam, NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ
Januari 1918. VAN KOGELLAGERS
S. K. F.



VOORWOORD
VAN DEN ZWEEDSCHEN CATALOGUS.
OOR het voortdurend toenemen van het vertrouwen in onze kogellagers en onze andere fabrikaten, en het uitgebreide gebruik ervan in verscheidene industrieën, werd het noodzakelijk, dat wij tot een belangrijke vermeerdering van onze series overgingen.
In deze herziene en uitgebreide uitgave van onzen catalogus zijn al onze verschillende soorten van fabrikaten en nieuwste constructies opgenomen.
Ook in andere opzichten hebben wij de hoogste eischen aan dezen catalogus eesteld
daar deze bedoeld is als een gids voor onze afnemers en voor ontwerpers en ingenieurs. Om dit laatste te bereiken, hebben wij alle verouderde en niet van belang zijnde gegevens weggelaten, maar de praktische wenken en voorschriften, noodig voor de juiste keuze, monteering, smering en verzorging van de kogellagers, in détails opgenomen.
Aan het slot van dezen catalogus geven wij eenige beproefde methodes aan voor den inbouw van kogellagers in verschillende machines. Wij wijzen er echter op, dat de veelvuldige voorbeelden in dat deel van den catalogus alleen beschouwd kunnen worden als typen van de meest voorkomende toepassingen van S. K. F.-kogellagers.



Voor gedetailleerde gegevens in verband met de toepassing in verschillende bedrijven verwijzen wij naar onze afzonderlijke brochures.
Wij brengen nog onder de aandacht van onze afnemers, dat de belastingstabellen in deze uitgave in verschillende opzichten veranderd zijn en dat alle vroegere mededeelingen hieromtrent vervallen.
In dezen catalogus zijn geen prijzen opgenomen, doch op aanvraag, wordt U gaarne een afzonderlijke prijscourant gezonden.
A KTIE BOL AGET SVENSKA KULLAGERFABRIKEN.



GESCHIEDENIS
IE aanhoudend toenemende vraag in de moderne
industrie naar grootere capaciteit bij absolute bedrijfszekerheid van machines, heeft geleid tot krachtige pogingen, om de onderdeelen der mechanische constructie te verbeteren. In deze laatste nemen, zooals bekend, de lagers een voorname plaats in. De verbeteringen en patenten op het gebied van lagers, welke de laatste tientallen van jaren met meer of
minder succes aan de orde zijn geweest, zijn inderdaad talrijk.
De verbetering nu, die een groote omwenteling bracht in de techniek der lagers, was de uitvinding van het moderne, ringvormige kogellager, waarvan het doel was, de glijdende wrijving te vervangen door de aanmerkelijk kleinere rollende wrijving, waardoor een aanzienlijke besparing van kracht verkregen moest worden.
De eerste proefnemingen in deze richting dateeren van geruimen tijd geleden, maar leidden door verschillende omstandigheden niet tot volkomen tevredenheid, zoodat kogellagers gedurende langen tijd slechts theoretisch belangstelling genoten.
De toepassing van kogellagers in rijwielen bracht te dien opzichte reeds een groote verandering te weeg, en de volle waarde van hunne deugden werd hierdoor erkend. Het tvpe kogellager, dat voor rijwielen gebruikt werd (cup en conussysteem), bleek echter spoedig ongeschikt te zijn voor andere toepassingen, waar men te doen had met grootere snelheid en



zwaardere belasting. Daarom toog men aan den arbeid, om een kogellager te ontwerpen, dat ook onder zulke omstandigheden volkomen betrouwbaar zou blijken.
Van groote waarde voor de ontwikkeling van het moderne type ringkogellager zijn de onderzoekingen geweest van Professor Stribeck, Voorzitter van het Centraal Bureau voor Wetenschappelijk-Technische Onderzoekingen, te Neubabelsberg, in het eind der 19e eeuw. Deze onderzoekingen hadden tot gevolg, dat het zoogenaamde ring-type van lager, met een loopbaan in den binnen- en den buitenring, tot standaard-type werd aangenomen. Onderstaande afbeelding geeft zulk een lager weer.
Afb. 1.
Dit soort heeft echter twee bepaalde nadeelen, nl. de moeilijkheden, die zich voordoen bij het samenvoegen der bij elkander behoorende deelen en het weder uit elkander nemen, en ten tweede, dat het lager zichzelf niet instelt binnen de grenzen, welke de praktijk vordert.
Het eerste bezwaar bleek het moeilijkst te overwinnen te zijn en er bestaan reeds talrijke patenten voor het inbrengen van de kogels tusschen de ringen. De beste oplossing is wel, om een vulopening over te laten als in Afb. 1. Deze methode brengt echter het gevaar mede, dat de kogels tegen de hoeken der vulopening stooten, waardoor de loopbaan, evenals de kogels zelf, gemakkelijk kan worden beschadigd.
Een andere methode wordt weergegeven in Afb. 2.



De ringen worden eerst excentrisch ten opzichte van elkander geplaatst. De kogels worden dan slechts halverwege rondom den binnenring ingezet en daarna gelijkmatig verdeeld over den omtrek. Bij deze methode worden de ringen niet plaatselijk verzwakt, zooals bij de vorige het geval was, doch het draagvermogen van het lager wordt verkleind, doordien slechts een een klein aantal kogels de belasting te dragen krijgt.
Het bovenaangehaalde feit, nl. dat de ringlagers niet zichzelf instellen, brengt aanmerkelijke bezwaren mede en heeft een korteren levensduur van het lager ten gevolge, daar een kleine fout bij het stellen of een afwijking van de as kunnen leiden
Afb. 3.
Afb. 4.
Afb.



tot het klemraken en daardoor vastloopen der kogels, waardoor deze gevaar loopen te breken.
Door nu de buitenzijde van den buitenring van het ringlager een convexen vorm te geven en het geheele lager te monteeren in een inwendig bolvormig uitgedraaiden ring, zooals Afb. 3 en 4 aangeven, werd getracht, tot een zichzelfinstellend kogellager te geraken. I11 het eerst liet het zich aanzien, alsof het probleem door deze methode kon worden opgelost. Wij zullen echter dit punt nu eens nader beschouwen en tot dit doel een kogellager kiezen met 2 rijen kogels van het zeltinstellende type in dezelfde maten als in Afb. 5.
d = 50 mll., D = 135 mM., B = 53 mM.
Neem nu aan een belasting van 3500 Kg. bij 200 omwentelingen per minuut bij stootvrijen gang.
De druk per cM.2 van het geprojecteerde bolvormige oppervlak van den buitenring is nu:
3"°° = + 50 Kg. per cM.2 13 x 5-3
Onverschillig welk smeermiddel gebruikt wordt, moet als wrijvings-coëfficient voor zulk een hoogen, specifieken druk minstens 0,15 aangenomen worden.
De wrijvingsweerstand tusschen den bolvormigen buitenring van het lager en den spherisch uitgeholden buitenring zal dus bedragen :
F = 3500 x 0,15 = 525 Kg.
Deze kracht zal gelijkmatig verdeeld worden over elke eenheid van de bolvormige oppervlakte; vandaar, dat de resulteerende kracht zal aangrijpen in het zwaartepunt van de onderste helft van het oppervlak. De afstand van dit punt tot het midden van
het kogellager is + ^ , dus in dit geval Jj- of + 45 mM.
7T TT
Het moment, noodig om deze wrijving te overwinnen, moet dus minstens zijn :
525 x 4.5 = 235° Kg.cM.



Iedere rij kogels draagt haar deel van de totale belasting. Het verschil tusschen deze (Px—P2) werkt aan een hefboom N, (zie Afb. 5) welke hier is 14 mM.
Wij krijgen dus de volgende even wichtsvergelijking:
(Pi—P2) X 1,4 = 2350 Kg. cM.
en dus
Pi—P2 = 1680 Kg.
De totale belasting is:
Pï+P2 = 3500 Kg.
en hieruit volgt weder:
Pj = 2590 Kg.
P2 = 910 D
De wrijving tusschen de bolvormige oppervlakken van het kogellager en den buitensten ring zal dus een overbelasting op één rij der kogels veroorzaken, terwijl de andere rij kogels sterk ontlast zal zvorden.
Bij een enkelrijig kogellager, dat op dezelfde wijze voorzien is van een spherisch uitgeholden buitenring, zullen zich eveneens bezwaren voordoen. Het draaiingsmoment, ontstaan door de wrijving, zal hier ten gevolge hebben, dat de kogels een extra axialen druk krijgen, waardoor zij zullen gaan klemmen en sterk overbelast worden.
In verband nu met het bovenstaande en de praktische
ervaring, kunnen de eischen te stellen aan een volmaakt kogfellas'er 11
als volgt worden saamgevat:
1. De constructie moet zoo eenvoudig mogelijk zijn. Het lager moet één zelfstandig geheel vormen, gemakkelijk zijn in te bouwen, in elkander te zetten en te demonteeren, teneinde een onderzoek te vergemakkelijken.
2. Het lager moet overal even sterk zijn, d. w. z. de verhouding tusschen de \erschillende onderdeelen moet juist gekozen zijn. Plaatselijke verzwakkingen in de constructie, bijv. het maken van openingen in de ringen, om de kogels te te kunnen in- en uitbrengen, moeten worden vermeden.



3- De kogels moeten altijd van elkander gescheiden blijven en gelijkelijk over den omtrek worden verdeeld door middel van een passenden houder, waarvan de constructie zóó dient te zijn, dat hij het vrije rollen der kogels toelaat, doch tevens voorkomt, dat de kogels uit het lager vallen.
4. De vorm van de kogelbanen moet zóó zijn, dat de kogels vrij kunnen rollen, d. w. z. dat de kogels theoretisch slechts twee contactpunten hebben en de loopvlakken zuiver parallel loopen. In werkelijkheid zijn deze contactpunten eigenlijk contactvlakjes en moeten deze op beide ringen even groot zijn.
5. Het lager moet in staat zijn, om naast de radiale belasting, ook een zekeren axialen druk op te nemen.
6. Het lager moet het grootst mogelijke aantal kogels bevatten, om het draagvermogen te verhoogen, tevens om de belasting per kogel tot een minimum te reduceeren.
7. Het lager moet zelfinstellendzijn, d.w.z. automatisch en met de minst mogelijke wrijving zich naar de as richten, zonder dat de kogels op elkander loopen of dat zij overbelast worden.
Zooals uit het vorenstaande blijkt, zijn de eischen, waaraan een ideale kogellagerconstructie moet voldoen, even talrijk als streng. Als men nu nog in aanmerking neemt de hooge eischen, die gesteld moeten worden aan materiaal en bekwaamheid van den werkman, welke later zullen besproken worden, dan springen de moeilijkheden van het vraagstuk nog meer in het oog.
Het was nu in 1907 weggelegd voor de Aktiebolaget Svenska Kullagerfabriken, om bovenstaand probleem op te lossen, door een kogellager te vervaardigen, geheel in overeenstemming met de reeds bovenomschreven eischen, volgens het patent van den heer Sven Wingquist.
Dit kogellager, dat hetzelfde jaar nog aan de markt kwam, vormt een belangrijk moment in de geschiedenis der kogellagers, doordat nu eerst de mogelijkheid geopend werd, om deze voor alle mogelijke doeleinden te gebruiken.
Op de volgende bladzijden worden de constructie, de uitvoering en de voordeden van dit kogellager uitvoerig beschreven en besproken.



BESCHRIJVING VAN HET S.K.F.RADIALE KOGELLAGER
E constructie van het radiale kogellager wordt aangegeven door Afb. 6 en 7. Het lager bestaat uit de volgende deelen :
2 ringen, één buiten- en één binnenring, 1 stel kogels, over 2 rijen verdeeld, en / kogelkooi.
De binnenring heeft twee groeven, één voor iedere rij kogels en met een halfcirkelvormige doorsnede van iets grooteren straal dan dien van de kogels, terwijl de groef
\ror* rlpn Kinfarn-in/v I , . " i 1 '1
vciii üig uuivuiuiig ïb uiigeuraaia,
waarbij het middelpunt van den bol samenvalt met dat van het lager zelf. Men ziet nu uit Afb. 7, dat de binnenring met kogels en kooi zich naar weerszijden binnen de bolvormige loopbaan kunnen bewegen, zonder dat de loopbanen,
Afb. 6.



of de kogels ooit worden blootgesteld aan breuk of klemming, m. a. w., het lager is absoluut zelfinstellend en zal, terwijl het draait, zich automatisch richten naar de as, zonder dat hiertoe eenig ander speciaal hulpmiddel noodig is.
Het gemak, waarmede deze zelfinstelbaarheid gfedurende het draaien
plaats grijpt, verklaart zich daardoor, dat de kogels rollen in de bolvormige loopbaan van den buitenring.
Op het eerste gezicht schijnt het dat de beide rijen kogels naar elkander gedrukt zouden worden tengevolge van de spherische uitholling van den buitenring en dat daardoor de kogels eenieen druk zouden uitoefenen op den 
kogelhouder. Dit zou het geval zijn, indien de binnenring aan de buitenzijde cylindrisch was geslepen, doch zooals wij reeds gezegd hebben en nevenstaande figuur aangeeft, is de binnenring voorzien van twee kogelbanen (één voor iedere rij kogels) tengevolge waarvan de kogels niet in evenwicht zijn, tenzij de raaklijnen in hun raakpunten met binnen- en buitenring evenwijdig loopen.
Zoodra een kogel in een andere positie komt, zal een kracht in axiale richting optreden, om den kogel weder op zijn juiste plaats terug te brengen. Deze kracht zal blijven bestaan totdat de tangenten in de contactpunten weder parallel zijn geworden, wat beteekent, dat het middelpunt van de kogels altijd zal liggen op de rechte lijn gaande door het middelpunt van de binnen- en buitenloopbanen. Er bestaat bovendien geen kracht, die de kogels in een of andere zijdelingsche richting brengt, wanneer zij zich in vorenbeschreven positie bevinden. Om deze reden kan er geen druk van de kogels op de kooi ontstaan en daardoor is uitgesloten, dat er eenige de kooi plaats heeft.
j\
Afb. 7.
slijtage
van



Afb. 8. Afb. 9. Afb. 10.
Betreffende het vermogen om axialen druk op te nemen, zullen wij alleen releveeren, dat de toe te laten axiaaldruk evenredig is aan Sin « (zie Afb. 8). Heeft men echter te doen met een niet zelfinstellend lager, zooals in Afb. 9 wordt voorgesteld, en waarbij « = o, dan ziet men direct, dat dit lager niet in staat is, om zelfs maar tijdelijk den geringsten axialen druk op te nemen, zonder dat de kogels gaan klemmen, of misschien zelfs breken.
Afb. 10 doet gemakkelijk begrijpen, dat het lager, beschouwd als één geheel, absoluut in evenwicht is, ook wanneer het belast is. De radiale belasting P., die gelijk verdeeld is over de twee rijen kogels, wordt opgeheven door en is gelijk aan de resultante van de reactiedrukken R R. Daar deze kracht altijd loodrecht werkt op het oppervlak, in dit geval een bol, moeten R en R de stralen zijn van dit boloppervlak, m. a. w. deze krachten moeten altijd gaan door het hart van het lager. W anneer deze krachten R R overgebracht worden naar dit punt en beide ontbonden worden in 2 componenten, de een evenwijdig aan en de andere loodrecht op de as van omwenteling, dan is het duidelijk, dat de som van de loodrechte componenten gelijk, doch tegengesteld gericht is aan de belasting, terwijl de componenten, evenwijdig aan de omwentelings-as, elkander in evenwicht houden, m. a. w. het lager is in absoluut evenwicht.
In ons voorwoord zetten wij reeds uiteen welke de werkzaam-



heden zijn van de kogelkooi in een lager. Wij merken hierbij nog op, dat de kogelkooi sterk genoeg moet zijn om er voor te zorgen, dat de kogels altijd op de juiste wijze verdeeld worden, zelfs bij de grootste wisselingen in belasting en aantal omwentelingen, waarbij nog gevoegd moet worden, dat een kogelkooi uit een minimum aantal deelen moet samengesteld zijn.
De S. K. F.-kogelkooi nu is vervaardigd uit i stuk, zonder klinknagels, schroeven of dergelijke, die tijdens het draaien los
Afb. 12.
kunnen werken. Wij gebruiken 2 verschillende standaardtypen nl. de geperste stalen kogelkooi en de geboorde stalen kogelkooi. beide uit één stuk vervaardigd (zie af b. 11 en 12). Het materiaal van de geperste stalen kooi bestaat uit gewalst, zacht, Zweedsch Martin-staal, uitgegloeid en volgens een bepaalde methode behandeld, terwijl de geboorde stalen kogelkooi bestaat uit eerste klasse Zweedsch Martin-staal. De constructie van beide typen is zoodanig, dat de kogels, nadat de kooi gebracht is op



Radiaallager met kogelhouder van speciale constructie.
den binnenring, op hun juiste plaats gehouden worden in kleine holten, zonder dat het vrije rollen op eenigerlei wijze belemmerd wordt. Zijdelings worden de kogels geleid door den opstaanden rand, die de 2 loopbanen in den binnenring van elkander scheidt.
Het uitvallen van de kogels uit den kogelhouder wordt belet door de omgebogen tongvormige deelen aan den buitenomtrek van de kogelkooi, die zoodanig gebogen zijn, dat zij de kogels plaatselijk omgeven. De kogels worden van elkander gescheiden gehouden door smallere tongen, die vanuit den binnenomtrek van de kogelkooi naar den buitenrand omgebogen zijn, zoodat elke kogel zijn eigen plaats inneemt. De vorm van bovengenoemde tongen is speciaal voor dat doel geconstrueerd. De geheele opzet en het kleine gewicht van de geperste stalen kogelkooi staat borg voor een minimum slijtage.
De constructie van de geboorde stalen kogelkooi is principiëel dezelfde, alleen zijn de tongen hier vervangen door wangen van massief metaal. Dit laatste type van kogelkooi moet altijd gebruikt worden, wanneer het lager blootgesteld is aan zware belasting en schokken, zooals bijv. in aspotten van spoorwagens, verticale fraismessen enz. Dank zij de elasticiteit van het materiaal, kunnen de kogels door een lichten druk in de daartoe bestemde openingen gedrukt worden.
Wanneer men een lager wil monteeren, plaatst men eerst, de kogelkooi om den binnenring van het lager. De kogels



worden nu op hun plaats gebracht, met uitzondering van een paar kogels, die diametraal tegenover elkander liggen. De binnenring met de kogels en de kogelhouder worden nu in den buitenring geplaatst en rondgedraaid, zoodat men de beide resteerende kogels erin kan plaatsen. De binnenring kan nu in zijn normalen stand gebracht worden en het lager is gereed
voor het gebruik.
Wil men het lager demonteeren, dan voert men dezelfde manipulaties uit, maar in tegenovergestelde volgorde. De kogels laten zich gemakkelijk verwijI deren door middel van een puntig werktuigje van koper of brons, zooals te zien is in Afb. 13. Daar de kogelhouders op zijde open zijn, geven zij gemakkelijk toegang voor het smeermateriaal naar de kogels en de loopbanen, zoodat de smering te allen tijde verzekerd is. Men kan dus zeggen, dat de S. K. F.-kogellagers zelfsmerend zijn,
Afb. 13. zonder dat zij speciale middelen be¬
hoeven, zooals olieringen en dergelijke om tot een intensieve smering te geraken.
Het ten opzichte van elkander verspringen der beide rijen kogels maakt het mogelijk om in een S. K. F.-kogellager tweemaal zooveel kogels te brengen als in kogellagers van ander fabrikaat, die slechts één rij kogels bevatten, zonder dat de standaardafmetingen van het tweerijige kogellager grooter zijn dan die van het éénrijige kogellager, m. a. w. de kogels in een S. K. F.-kogellager zijn dus slechts blootgesteld aan de halve belasting van die der éénrijige kogellagers.
Dit feit, te zamen met de automatische en gelijke verdeeling van de belasting over de twee rijen kogels, garandeert aan de S. K. F.-kogellagers een langer leven en een grootere betrouwbaarheid in het gebruik, dan elk ander kogellager wat tot nu toe bestaat. Het groote belang van een zuivere verhouding



tusschen de afmetingen der verschillende onderdeelen van het kogellager is hierboven reeds vermeld.
De fundamenteele formule om de afmetingen van de kogels te berekenen is afkomstig van Professor Stribeck.
Met betrekking tot de belasting en den diameter van een enkelen kogel geldt de volgende formule:
P = k X ds d. w. z. de toe te laten belasting is gelijk aan
een constante X het kwadraat van de kogelmiddellijn.
De waarde van deze constante in bovenstaande formule is afhankelijk van verschillende factoren, zooals bijv. den vorm van de oppervlakken, waartusschen de kogels zich bevinden (het draagoppervlak), den vorm van de kromming der loopbanen, verder de afmeting van de kogels en de snelheid, en wel op zulk een wijze, dat de constante kleiner wordt naarmate de afmetingen der kogels grooter worden en de snelheden toenemen.
Het eerste moet verklaard worden door de moeilijkheid om groote kogels even goed te harden als kleine, terwijl het laatste verband houdt met het feit, dat het materiaal bij groote snelheden langzamerhand vermoeit.
Natuurlijk is deze constante ook afhankelijk van de kwaliteit van het materiaal en van de zuivere bewerking, zoodat een firma, die alleen eerste klasse materiaal verwerkt, voor deze constante een hooger cijfer kan aannemen dan fabrikanten, die een mindere kwaliteit staal gebruiken. Vandaar, dat het moeilijk is om de constante uit de formule van Stribeck voor verschillende typen van kogellagers te gaan vergelijken. Wanneer men dus een kogellager wil narekenen, dan moet men van de betreffende fabriek de constante kennen. Dit cijfer berust echter op een fabrieksgeheim en wordt dus nooit gepubliceerd.
De verdeeling van de belasting over de verschillende kogels in een radiaallager is theoretisch voorgesteld in Afb. 14. Stribeck construeerde nu de volgende formule:



r.
Afb. 14.
Hierbij is P de belasting, d de middellijn van den kogel *, n het aantal kogels en k de bovenbesproken constante. Deze formule is tamelijk juist, wanneer het aantal kogels varieert tusschen 10 en 20 in elke rij, mits de verhouding tusschen de afmetingen van de kogels en de uitholling der loopbanen correct gekozen is. Wanneer het kogellager is belast, dan zullen de ringen tengevolge van de elasticiteit van het materiaal aan vormveranderingen zijn blootgesteld. Opdat nu deze deformaties op de ringen, veroorzaakt door de kogeldrukken, binnen bepaalde grenzen blijven, moeten de ringen voldoende krachtig geconstrueerd zijn.
Wij leggen er nogmaals den nadruk op, dat de formule van Stribeck onder het grootste voorbehoud moet toegepast worden, daar het bijv. absoluut fout zou zijn, een lager zoodanig te construeeren, dat een groot aantal kogels met grooten diameter gekozen wordt ten koste van de sterkte der ringen, daar dit ten gevolge zou hebben, dat de ringen zoodanig zouden worden gedeformeerd, dat de verdeeling van de belasting hoogst onvoordeelig zou worden.
Wanneer de buitendiameters van de lagers bepaald zijn, moeten kleinere kogels gekozen worden, indien de ringen zwaarder worden gemaakt. In dit geval echter kan het aantal der kogels vermeerderd worden. Zulk een kogellager heeft dikwijls bewezen sterker te zijn dan een lager met een kleiner aantal kogels van grooteren diameter.
* d is uitgedrukt in 1/g Eng. d.



Als voorbeeld kiezen wij een S. K. F.-kogellager 406 met de afmetingen 30 X go X 23 mM. Voor dit kogellager kan men gebruiken 14 kogels s/s" of 30 kogels Vis"- Wanneer de constante k aangenomen wordt met 10 en d uitgedrukt wordt in i/8 Eng. d., dan is het draagvermogen van lager 406, voorzien van de grootere kogels gelijk aan :
P = ;o X 52 X ^ = 700 Kg.
en wanneer wij de kleinere kogels gebruiken:
P = 10 X 3,52 X ^_° = 735 Kg.
Uit het bovenstaande blijkt nu, dat het verschil grooter zal worden ten gunste van het laatste lager, tengevolge van een betere verdeeling van de belasting over een grooter aantal raakpunten met de ringen en de geringere deformaties van de ringen, tengevolge van dit grooter aantal raakpunten.
Verder is het duidelijk, dat het meest geschikte lager verkregen wordt, indien met deze twee gevallen rekening gehouden is. Men maakt als het ware een compromis tusschen beide.
Kortom, S. K. F.-kogellagers zijn gedimensionneerd niet alleen volgens de theorie, maar in hoofdzaak volgens ervaringen opgedaan gedurende een lange praktijk. Tallooze proefnemingen hebben grooten invloed gehad op de juiste afmetingen.
Een voorbeeld hiervan is, dat het S. K. F.-kogellager 1305 (25 X 62 X 17 m.M.) werd beproefd bij 1000 omwentelingen per minuut met viermaal de toelaatbare belasting, zooals die opgegeven was in de tabellen van den catalogus en hierbij werd geconstateerd, dat dit lager het 4- k 5-maal langer uithield dan een enkelrijig kogellager van eerste klasse fabrikaat en van precies dezelfde afmetingen.
Als uitvloeisel van de formule van Stribeck op blz. 24 hebben wij het belang betoogd van een groot contactoppervlak tusschen de kogels en de loopbanen, daar een grootere belasting toegelaten kan worden bij toename van het draagoppervlak. Daartegenover



staat weder het feit, dat een grooter draagoppervlak met zich brengt een toename in de wrijving.
Is het draagoppervlak dus te groot of is dit op de eene plaats grooter dan op de andere, dan is dit een fout in de constructie, daar de wrijving hierdoor toeneemt, zonder dat dit ten gevolge heeft een vergrooting van het draagvermogen.
In een kogellager zijn theoretisch de dragende elementen alleen de raakpunten tusschen de kogels en de loopbanen. Wanneer de belasting werkt, zullen deze punten echter tengevolge van de elasticiteit van het materiaal veranderen in oppervlakken, waarvan de afmetingen afhankelijk zijn van de krommingen der loopvlakken (zie Afb. 15 en 16).
Aan- Aanrakings- rakingsoppervlak oppervlak buiten- binnenring. ring.
S K F kogellager.
Aan- Aanrakings- rakingsoppervlak oppervlak buiten- binnen¬
ring.
ring.
Kogellager van ander maaksel.
Afb. 16.
In Afb. 15 ziet men de twee aanrakingsoppervlakken geteekend, na deformatie. Men ziet, dat de grootten van deze twee oppervlakken gelijk zijn, eenzelfden inhoud vertoonen, hetgeen niet het geval is met de oppervlakken in Afb. 16. Hieruit ziet men, dat bij het S. K. F.-kogellager de buitenring en de binnenring gelijkelijk belast zijn, terwijl bij het éénrijige lager de binnenring ten opzichte van den buitenring zwaarder belast is. Daaruit volgt, dat de wrijving bij een S. K. F.-kogellager geringer is dan die bij een éénrijig kogellager en verder dat de slijtage in een S. K. F.-lager veel gelijkmatiger verdeeld wordt over de twee kogelbanen, wat trouwens zorgvuldige proefnemingen bewezen hebben.



BESCHRIJVING VAN S. K. FDRUKLAGERS
EHALVE radiale lagers vervaardigt de Zweedsche Kogellagerfabriek ook druklagers, die, zooals het woord reeds uitdrukt, moeten dienen om den druk op te nemen in de richting van de as. Er bestaan nu twee soorten druklagers, nl. enkelvoudige, die gebruikt worden, wanneer de druk slechts in één richting uitgeoefend wordt, en dubbeldruklagers, die dienen om den druk op te nemen, die afwisselend in de eene of in de andere richting werkt.
Enkelvoudige druklagers bestaan uit twee gehard stalen schijven voorzien van passende loopbanen (groeven) en een enkele rij kogels, die in een kogelkooi gevat zijn. Deze lagers worden geleverd met vlakken onder- en bovenring (zooals bijv. ons type 900) of met 1 vlakken en 1 bolvormigen ring (zooals ons type 700). Indien gewenscht, kan dit laatste type ook geleverd worden met een bolvormig uitgedraaiden onderleg- of steunring, teneinde de montage te vergemakkelijken, waardoor men tevens de zekerheid heeft, dat de bolvormige kant van het lager in een juist daarbij passenden ring komt te liggen. De constructie van deze lagers vindt men in de Afb. 17 en 18 op de volgende pagina.
Het voordeel van den bolvormigen onderring is ook nog, dat het lager tot op zekere hoogte zelfinstellend wordt, waardoor een



Afb. 17. S. K. F.-druklager 900.
Afb. 18. S. K. F.-druklager 700.
gelijkmatige belasting-verdeeling over de kogels verzekerd wordt. Wanneer men een druklager met vlakken onderring gebruikt, dan moet de uiterste zorg besteed worden aan het stellen van dien onderring in het huis, daar de minste afwijking in de montage een overbelasting van sommige kogels veroorzaakt, waardoor men kans loopt het lager te bederven. Daarentegen zullen lagers met bollen onderring vanzelf kleine abuizen in de montage opheffen, waardoor zij gemakkelijker te monteeren zijn.
Deze lagers met bollen onderlegring moeten altijd daar gebruikt
Afb. 19. S. K. F.-druklag er type 1900.
Afb. 20. S. K. F.-druklager type 800.



worden, waar kans bestaat, dat de as scheef zal gaan staan, of niet loodrecht blijft ten opzichte van den onderlegring.
De constructie van de dubbeldruklagers is in hoofdzaak dezelfde, als die der enkelvoudige druklagers, (zie Afb. 19 en 20 op de vorige pagina). Deze illustreeren twee van zulke lagers, nl. een dubbeldruklager met platten onderring en een met bolvormigen onderring. Zooals te zien is, past men hier drie ringen toe, waarvan de middelste stevig bevestigd wordt op de as. Aan weerszijden van dien middelring bevinden zich groeven, waarin de kogels rusten, die zoowel aan den bovenkant als aan de onderzijde opgesloten worden door de twee andere ringen.
S. K. F.-druklager type 1700.
Een speciaal lager, dat door de Zweedsche Kogellagerfabriek gepatenteerd is en dat aan beide zijden bolvormige ringen heeft, waardoor het geheel weder zelfinstellend wordt, is ons type 1700, waarvan de constructie door de afbeeldingen hierboven wordt aangegeven. Het lager bestaat, zooals te zien is, uit twee deelen : een inwendig kogellagersysteem en daaromheen een huis. Het kogellagersysteem omvat drie ringen, waarvan de middelste vast op de as gezet wordt. De twee buitenste ringen zijn bolvormig afgedraaid volgens een middelpunt, dat tegelijkertijd het middelpunt vormt van de bolvormige uitdraaiing van het huis. De afbeelding verduidelijkt voldoende, hoe zulk een lager 1700 er uit ziet.
Het huis is vervaardigd uit één enkel massief stuk, dat aan de binnenzijde voorzien is van bolvormig uitgedraaide zittingen. Het



Verticaal geboorde kogelkooi van rechthoekige doorsnede, uit brons (C 7) of uit staal (C 8).
Radiaal geboorde kogelkooi uit brons C 11 , of uit staal (C 12
Geboorde kogelkooi met kruisvorm uit brons (C 15,, staal (C16).
Geboorde kogelkooi, kruis- en I-vormig uit brons (C 17) of uit staal (C 18).
Geperste stalen kogelkooi C 21 .
Geklonken en geperste kogelkooi uit staal (C 23), of uit messing (C 24).
Geklonken en geperste kogelkooi, voorzien van gehard stalen ring, uit staal (C 25) of uit messing C 26).
Afb. 21. Kogel kooien voor S. K. F.-druklagers.



middelpunt van deze bolvormig uitgedraaide zittingen komt overeen met het middelpunt van het kogellagersysteem. Hieruit volgt, dat het kogellager geheel vrij is om verschillende standen aan te nemen ten opzichte van het huis.
Voor het plaatsen van de ringen en de kogelkooi in het huis is het laatste voorzien van openingen, die te zien zijn in de Afb. op blz. 29.
De montage is gemakkelijk en vlug tot stand te brengen, daar het lager ten opzichte van het huis onder een bepaalden hoek ingebracht kan worden, welke hoek door probeeren direct te vinden is.
Zijn alle verschillende deelen op hun plaats gebracht, dan wordt het kogellager als één geheel in zijn normalen stand in het huis geplaatst.
Het demonteeren van het lager geschiedt eveneens op zeer gemakkelijke wijze.
De voordeelen van deze constructie bestaan hierin, dat het lager volkomen zelfinstellend is, hetgeen niet het geval is bij eenig ander type van dubbeldruklager en verder dat het een op zich zelf staand geheel vormt met het huis, dat tegelijkertijd oliereservoir is, zoodat dit lager te allen tijde gemonteerd kan worden, zonder dat eenige nastelling noodig is.
Het feit, dat het huis uit één enkel stuk vervaardigd is,
o '
zonder schroeven of nagels, die los kunnen werken, verzekert een nauwkeurige bevestiging en de grootst mogelijke betrouwbaarheid.
Druklagers kunnen, zooals de voorbeelden op de voorgaande bladzijde aangeven, van verschillende soorten kogelkooien voorzien worden, al naarmate de eischen, die eraan worden gesteld. Het materiaal, dat gewoonlijk gebruikt wordt, is zacht gewalste staalplaat voor de stalen geperste kooien en best Martin-staal voor de geboorde kooien.
In druklagers hebben de kogels altijd zekere neiging om van hun juisten stand in de baan af te wijken in een buitenwaartsche richting, tengevolge van de middelpuntvliedende kracht. Bij groote snelheden en zware kogels wordt deze neiging zeer sterk. Een



lichte wrijving zal ontstaan en bijgevolg zal het lager heet worden. De kooi heeft nu in dit geval ten doel hierin te voorzien en te voorkomen, dat de kogels hun juisten stand verlaten.
Een kooi van gepatenteerde constructie, voor dit doel bestemd, wordt voorgesteld door het onderste plaatje van Afb. 21. Zooals te zien is, worden de kogels omringd door een cylindrisch gevormden stalen binnenring, waardoor beweging in radiale buitenwaartsche richting van de kogels inderdaad voorkomen wordt. Er wordt daar ter plaatse als het ware een radiaallager gevormd.



HET MATERIAAL VOOR S. K. F.-KOGELLAGERS EN DE BEWERKING DAARVAN
[ r vorenstaande beschrijving van de S. K. F.constructies en de algemeene beschouwingen over hare eigenschappen is het duidelijk gebleken, dat de S. K. F.-kogellagers wat de nauwkeurigheid der constructie betreft, in ieder opzicht voldoen aan de eischen, die aan een ideaal kogellager gesteld worden.
De hoofdvoorwaarden voor een eerste klasse
kogellager zijn de beste kwaliteit van materiaal en
een juiste bewerking daarvan.
De hooge ontwikkeling der moderne metallurgie en technische hulpmiddelen van onzen tijd hebben het mogelijk gemaakt om dit vraagstuk op een bevredigende wijze op te



lossen en op commerciëelen grondslag betrouwbare kogellagers voort te brengen.
Van de kwaliteit van het materiaal zijn de volgende zeer belangrijke eigenschappen der kogellagers afhankelijk, n. 1. het draagvermogen, de duurzaamheid en de bedrijfszekerheid. Om deze en andere redenen zijn de eischen, te stellen aan het materiaal voor de kogellagerfabricage, veel hooger en strenger dan in eenigen anderen tak van industrie. De drie belangrijkste eigenschappen, die een kogellager zal moeten bezitten, zijn de volgende:
i°. Een groot uithoudingsvermogen.
2°. Een grooten weerstand tegen schokken en stooten.
3°. Een grooten weerstand tegen slijtage.
Het materiaal, dat voor de S. K. F.-kogellagers gebruikt wordt, is zorgvuldig uitgekozen en bewerkt Zweedsch staal van groote zuiverheid, in de wandeling genoemd S. K. F.-kogellagerstaal. Dit staal komt uit de welbekende mijnen van midden-Zweden, die de



onovertroffen, bekende ertsen van Dannemora en Bispberg opleveren.
De hardheid van het materiaal wordt niet alleen verkregen door de zuivere analyses, die genomen moeten worden om het materiaal uit te zoeken, maar eveneens door de schitterende behandeling gedurende het fabriceeren van de lagers, waarbij vooral in het oog gehouden moet worden de wijze van het harden. Het harden van speciaal staal is wel het moeilijkste op het gebied van fabricage van stalen voorwerpen. Zooals aan iederen expert op het gebied van staal bekend is, kan een enkele verkeerde behandeling bij het verhitten van dit materiaal voldoende zijn om de eigenschappen van speciaal staal te verzwakken. Zonder een grondige kennis zoowel van de chemische, als van de natuurkundige eigenschappen van staal is het onmogelijk om de juiste methode van werken gedurende alle stadia der fabricage vast te stellen, waarmede het gewenschte eindresultaat bereikt wordt.



Met het oog hierop heeft de Zweedsche Kogellagerfabriek en compleet modern laboratorium ingericht, dat opdracht heeft: T o. Om de natuurkundige eigenschappen van het staal te onderzoeken en naar aanleiding daarvan het materiaal vast te stellen, dat het meest geschikt is voor het fabriceeren van de lagers en tevens om een doeltreffende controle te houden op al het materiaal, dat van de mijnen komt, alsmede om voortdurend verbeteringen aan te brengen in de samenstelling, zoowel als in de behandeling daarvan. 2". Om de vervaardigde kogellagers te beproeven voor zooverre het betreft de wrijving, het draagvermogen enz. onder verschillende snelheden en verschillende belastingen, zoowel als onder den invloed van andere factoren, bijv. verschillende smeermiddelen.
30. Om de verschillende uitvindingen en voorgestelde verbeteringen te beproeven ten aanzien van hare praktische bruikbaarheid. Er zijn nl. dikwijls verbeteringen in kogel-



lagers voorgesteld, die op het oog zeer praktisch schenen, doch die in het laboratorium niet geschikt bleken voor de praktijk, daar b.v. de sterkte van het lager op sommige plaatsen te zeer achteruitging.
Wat betreft de andere eischen, die aan het materiaal te stellen zijn, vermelden wij, dat de samenstelling dusdanig moet zijn, dat, nadat het staal gehard is, het de grootst mogelijke hardheid, gepaard aan taaiheid, moet bezitten. Verder moet het absoluut homogeen zijn, d. w. z. geheel vrij van afscheidingen, poreusheid en oppervlaksslakken en door hameren of op andere wijze zoodanig gecomprimeerd worden, dat de structuur op de korrel zoo fijn mogelijk is.
Sommige fabrikanten van kogellagers gebruiken materiaal, dat slechts aan de oppervlakte gehard is, zoogen. gecementeerd.
Zulk materiaal moet echter min of meer als ongeschikt daarvoor beschouwd worden, in verband met de onzekerheid in hoeverre de hardheid van dit materiaal doorgedrongen is, verder in verband met de geringere veerkracht van dit materiaal, waardoor bij zware belastingen blijvende
vormveranderingen daarin ontstaan.
Voor de vervaardiging van prima stalen
kogels kan het gecementeerde materiaal,
dus in het geheel niet
in aanmerking komen. Uitgieten van het staal uit de kroezen.



Een tweede vereischte voor kogellagerstaal is dan ook, dat het zich gemakkelijk door en door laat harden, daar er anders later gedurende de belasting event. blijvende vervormingen van het materiaal plaats zouden hebben.
Niettegenstaande de groote toename van de fabricagekosten tengevolge van het gebruik van zulk duur materiaal als het
O O O
S. K. F.-staal, het zorgvuldige harden en de uiterst nauwkeurig uitgeoefende controle, is de Zweedsche Kogellagerfabriek toch zelfs niet in de kleinste details afgeweken van de wijze van fabriceeren, die zij noodig oordeelde, om het kogellager aan de hoogste eischen te laten voldoen.
Hierdoor heeft het S. K. F.-kogellager zijn wereldberoemde reputatie verkregen.
De belangrijkheid van accurate vervaardiging is reeds boven uiteengezet.
Het dient vermeld te worden, dat het maken van kogellagers, (d. w. z. machinedeelen van gehard staal, waarvan de nauw-



keurigheid binnen zulke enge grenzen ligt), bij groote hoeveelheden eerst een bijna niet op te lossen vraagstuk bleek, in verband met de commerciëele eischen. Ten eerste moesten een zeer groot aantal speciale machines en gereedschappen vervaardigd worden, met behulp waarvan zulk precies werk mogelijk gemaakt werd. Daarbij komt nog, dat noodig waren een staf van getrainde werklieden niet alleen, maar ook moest naar een effectieve controle gezocht worden, opdat alle werkzaamheden van het begin tot het einde systematisch en met dezelfde nauwkeurigheid zouden worden uitgevoerd.
In verband met de speciale machines moeten wij nog mededeelen, dat deze niet op de open markt te verkrijgen waren, en dat de S. K. F.-kogellagerfabriek gedwongen was, niet alleen de machines te ontwerpen, maar ze ook zelf uit te voeren, daar de machinefabrieken deze machines niet konden maken.
Om aan te toonen, welke eischen aan het fabrikaat gesteld moeten worden, diene, dat al de kogels zuiver bolvormig moeten zijn en nauwkeurig denzelfden diameter moeten hebben, daar het anders zou kunnen voorkomen, dat een of meerdere kogels van grooteren diameter alleen de belasting te dragen zouden krijgen, waardoor het lager zou breken.
De omtreksnelheden van de kogels moeten overal en voor alle kogels even groot zijn; eerst dan is de wrijving in het lager tot een minimum teruggebracht, evenals de slijtage.
De stalen kogels, gebruikt in S. K. F.-kogellagers, zijn in verband met het bovenstaande geslepen met een tolerans van 0,001 mM. De toleransen, volgens welke de lagers vervaardigd worden, vindt men in de tabel op blz. 40.
Wat betreft de lagers van serie 1500, 1600, 2500 en 2600, hiervoor zijn de toleransen voor den buitendiameter en de breedte dezelfde, als die der series 1200, 1300, 2200, 2300. Het is duidelijk, dat het meten van afmetingen binnen zulke nauwe grenzen en op zulk een groote schaal, als hier noodig, ontzettend groote moeilijkheden veroorzaakt in een fabrieksbedrijf. De tot nu toe gebruikelijke meetmethoden bleken niet nauwkeurig



en snel genoeg, zoodat speciale meetwerktuigen geconstrueerd werden voor dit doel. De afbeeldingen op blz. 41 en 42 vertoonen die meet- en beproevingsinstrumenten, welke in de kogellagerindustrie gebezigd worden. Met behulp van den ,,Hirth's Minimeter" bijv., die voorgesteld wordt in Afb. 22, kan zuiver
Tabel I. TOLERANSEN VOOR BINNEN-EN BUITENDIAMETER,
EN BREEDTE.
Buitendiameter I Binnendiameter Breedte „B"
LaSer „D" mm. „d" mm. mm.
No. , : T i ;—-
max. min. max. min. max.< mm.
13300 13304 D D—0.015 d + 0.005 d—0.01 B B—0.05
1200 1204 D D—0.015 d + 0.005 d—0.01 li B—0.05
2200— 2204 I) D—0.015 d + 0.005 d—0.01 B B—0.05
1300— 1303 D D—0.015 d + 0.005 <1—0,01 13 B—°-°5
2300— 2303 D D—0.015 d -}- 0.005 d—o.01 B B—0.05
ui-— ui8 D D—0.02 d 4- 0.005 d—0.01 B B—0.05
1205— 1216 D D—0.02 d 4- 0.005 d—0.01 B B—0.05
2205— 2216 D | D—0.02 d 4- 0.005 d—°-01 B B —0.05
1304— i3!3 D D—0.02 d 4- 0.005 d—o.01 B B—0.05
2304— 2313 I) D—0.02 d 4-0.005 d—o.01 B B—0.05
402— 411 D D—0.02 d 4- 0.005 d—001 ^ ®—0,05
1400— 1411 D D—0.02 d 4-0.005 d—0.01 B B—0.05
1119— 1140 D D—0.03 d -)- 0.005 d—0.01 B B 0.05
1217— 1240 I) D—0.03 d 4" 0.005 d—o.01 B B 0.05
2217— 2222 D D—0.03 d 4- 0 005 d—0.01 B B—0.05
1314— 1340 D D—0.03 d 4- 0.005 d—°-01 '' 15—°'°5
2314— 2322 D D—0.03 d 4- 0.005 d—o.01 B B 0.05
412— 420 D I)—0.03 d 4- 0.005 d—0.01 B B—0.05
1412— 1446 D D—0.03 d 4- 0.005 d—0.01 B j B—0.05
gemeten worden tot op 1/1000 mm., terwijl hetzelfde toestel tevens in staat stelt gemakkelijk en snel te controleeren.
Alle meetinstrumenten, die gebruikt worden gedurende het fabricage-proces, zijn gebaseerd op en worden van tijd tot tijd vergeleken met de Johanson's universeele combinatie-kalibers.
Met behulp van andere speciale instrumenten wordt gecontroleerd, of de ringen overal dezelfde dikte hebben, m. a. w., of de uitwendige en de inwendige oppervlakken nauwkeurig concentrisch zijn, zoodat de zijkanten van de ringen en de



middelpunten van de loopbanen zuiver evenwijdig en loodrecht staan op de omwentelingsas.
In verband nu met het bovenstaande, worden alle lagers in een afzonderlijke afdeeling onderworpen aan een nauwkeurig onderzoek ; alleen die lagers, welke voldoen aan de hoogste eischen, verlaten die afdeeling om in het magazijn opgenomen te worden.
Op gelijke wijze wordt het materiaal gedurende den loop van het fabricageproces telkens onderworpen aan proeven in verband met hardheid, elasticiteit en weerstandsvermogen. De eerste twee eigenschappen worden gecontroleerd deels met behulp van den Scleroskoop van Share, deels door middel van de kogelproef van Brinell. Om het weerstandsvermogen van de ringen te onder¬
zoeken, wordt elke ring onderworpen aan een schokproef, welke proef hij moet doorstaan, zonder eenige deformatie te behouden en zonder dat een barstje in het materiaal mag ontstaan.
Uit het bovenstaande is te zien, dat alle moeite genomen wordt en geen kosten gespaard worden om een product te krijgen,
Afb.







Gezicht op de Hofors' Staalwerken.
VERSCHILLENDE VOORDEELEN
VERKREGEN DOOR HET GEBRUIK VAN S. K. F.-KOGELLAGERS
N verband met constructie, materiaal en afwerking der S. K. F.-kogellagers werd reeds gewezen op de verschillende voordeelen daarmede verkregen, vergeleken met die, verkregen met andere typen van kogellagers. Zij hebben bijv. 2 rijen kogels, zonder dat de buitenafmetingen grooter zijn dan die van éénrijige lagers, zij kunnen gemakkelijk uit elkander genomen en weder gemonteerd worden, zij zijn zelfinstellend en het materiaal is superieur.
Lr het onze clientèle en toekomstigen koopers
zal interesseeren, willen wij hieronder de groote voordeelen, die de S. K. F.-kogellagers in de praktijk opleveren, uiteenzetten.
Groote krachtsbesparing.
Zooals in het voorbericht als hoofdvoordeel werd opgemerkt.



Wrijvingscoëfficienten bij noo omwentelingen per minuut (4.03 M. per. sec.) en verschillende belastingen.



hebben de kogellagers hun ontstaan te danken aan het zoeken naar middelen om slepende wrijving te vervangen door rollende wrijving.
De wrijvingscoëfficient van een goed geolied ingeloopen ringsmeerlager van eerste klasse constructie en in goede conditie heeft, tijdens het loopen, een gemiddelde waarde van o.oi, terwijl de daarmede correspondeerende coëfficiënt van een S. K. F.kogellager 0.0009 tot 0.0012 bedraagt, d. w. z. i/to gedeelte is van die van een glijdlager. Hieruit is duidelijk te zien, hoeveel kracht er door het gebruik van kogellagers wordt bespaard.
De wrijvingscoëfficient is onaf hankelijk van de belasting en de snelheid.
Van zeer groot belang is het, op te merken, dat de wrijving in een S. K. F.-kogellager practisch constant blijft, d. w. z. dat zij onafhankelijk is van de belasting en de snelheid, in tegenstelling van glijdlagers, waarbij dit niet het geval is.
Gemakkelijk aanzetten.
Bij het in gang zetten van een glijdlager is de wrijvingscoëfficient eenige malen grooter dan gedurende het bedrijf, vooral indien het aanzetten van de machine geschiedt onder volle belasting. Bij S. K. F.-kogellagers
echter is dit niet het geval, hetgeen een belangrijke factor is voor machines,
die dikwijls stop gezet mo worden gedurende het bedri
telkens weder onder voll lasting moeten aanlooper is speciaal het geval bij hef
tuigen, zoodat bij de toepas
van kogellagers in deze toestellen een veel kleinere aandrijfmotor gebruikt kan worden.
250 tons kraan gemonteerd met S. K. F.-kogellagers.



Grooter nuttig effect.
Men kan uit den aard der zaak nooit algemeene cijfers geven met betrekking tot de totale krachtsbesparing, daar de verhouding tusschen de wrijvingsverliezen in het lager bij volle belasting en het totale krachtsverbruik van de machine niet bekend zijn. Geconstateerd is echter, dat de wrijvingsweerstand in kogellagers slechts ongeveer 10 °/0 bedraagt van die in gladde lagers, zelfs al zijn deze laatste nog zoo goed geconstrueerd.
Alleen deze krachtsbesparing moet reeds aanleiding zijn om de lagers te verwisselen resp. bij nieuwe machines alleen S. K. F.kogellagers te gebruiken. Echter brengen de geringe inwendige wrijving en zekere eigenaardigheden in de constructie eenige andere voordeelen met zich mede, die voor sommige industrieën even belangrijk zijn als krachtsbesparing.
Voor meer gedetailleerde bijzonderheden met betrekking tot het bovenstaande moeten wij verwijzen naar de drukwerken der Zweedsche Kogellagerfabriek betreffende verschillende industrieën, daar de ruimte een verdere uiteenzetting hier niet toelaat.
Het smeer probleem opgelost.
In verband met de constructie van de kogelkooi deelden wij reeds mede, dat de S. K. F.-kogellagers zich volkomen zelf smeren, zonder dat speciale inrichtingen daartoe noodig zijn. Waar de goede werking van een glijdlager geheel afhankelijk is van het bestaan van een dun laagje olie tusschen de as en de metalen, is het S. K. F.-kogellager geheel onafhankelijk van zulk een smeermiddel, daar hier geen sprake is van slepende wrijving, doch alleen rollende wrijving ontstaat tusschen de kogels en hunne loopbanen.
Gering gebruik van smeermiddelen en minimaal toezicht.
Ofschoon het S. K. F.-kogellager nooit droog mag loopen, is de noodige hoeveelheid smeermateriaal tengevolge van de uiterst kleine inwendige wrijving zeer gering.



In het algemeen kan men rekenen op een besparing aan smeermiddelen van 70 tot 90 °/0.
Tot illustreering hiervan diene, dat een drijf-as, loopende op S. K. F.-kogellagers, slechts eens of tweemaal per jaar gesmeerd behoeft te worden. Gedurende de tusschengelegen tijden behoeven de lagers geen toezicht, zoodat er niet alleen besparing bestaat ten opzichte van het smeermateriaal, maar ook ten opzichte van het arbeidsloon.
Verminderd gevaar voor ongelukken.
Daar het dikwijls voorkomt, dat kussenblokken geplaatst worden op moeilijk toegankelijke plaatsen en de lagers vaak gesmeerd moeten worden tijdens het loopen der machines, is het bovenstaande van speciaal belang, vooral uit een oogpunt van veiligheid. Statistieken hebben bewezen, dat ongeveer 60 % van fabrieksongevallen te wijten waren aan het feit, dat werklieden gegrepen werden door de riemen of dergelijke op het oogenblik, dat zij bezig waren de metalen der kussenblokken te smeren.
Geen lekkage of wegslingeren van olie.
De kussenblokken zijn meestal zoodanig ingericht, dat zij tegelijkertijd dienen als oliekamer. Zij zijn daartoe voorzien van speciale groeven, waardoor pakkingringen gelegd kunnen worden rondom de as. Zulk een constructie verhindert elke lekkage, zoowel als het wegslingeren van olie, terwijl aan den anderen kant de lagers volkomen beschermd zijn tegen invloeden van buiten, als aankorsting door stof en vuil of roesten door vocht.
Vooral in die bedrijven, waar groote zindelijkheid een eerste vereischte is, worden S. K. F.-lagers om die reden ten zeerste gezocht en geapprecieerd. Dit is in hooge mate het geval in meelfabrieken, textielfabrieken en dergelijke, waar het product niet verontreinigd mag worden door olie. Voor riemen beteekent de afwezigheid van olielekkage een verlenging van hun levensduur en tegelijkertijd een meer effectieve krachtsoverbrenging. Doordat de lagers zoo volkomen stofvrij kunnen worden afgesloten,



zullen zij bij uitnemendheid dienst doen in lokaliteiten, waar vocht en stof de overhand hebben.
Verlengde levensduur en betrouwbaarheid van de lagers.
Volmaakte en voortdurende zelf instelling.
Op grond van het feit, dat men bij het S. K. F.-lager de wrijving zoo goed als geheel kan verwaarloozen en het beste materiaal gebruikt wordt, kan men aannemen, dat een lager praktisch een ongelimiteerden levensduur bezit.
Als voorbeeld diene, dat de S. K. F.-lagers gemonteerd op de frais van een houtbewerkingsmachine — voor welke machine
de bedrijfsomstandigheden, zooals bekend, zeer ongunstig zijn — gedurende 8 jaar achtereen 11 uur per dag met 4500 omwentelingen per minuut geloopen hadden, d. w. z. gedurende dezen tijd meer dan 7000.000.000 omwentelingen hadden volbracht.Toen
Gezicht op het walswerk van Hofors.



de lagers geïnspecteerd werden, bleek de slijtage zóó gering, dat de frais weder gemonteerd kon worden met dezelfde lagers.
Voor die machines, waar het goede functionneeren afhankelijk is van een accurate en onveranderlijke instelling, zijn de S. K. F.kogeliagers onovertroffen. Het groote aanpassingsvermogen van deze lagers zal een meer accurate instelling van de machine toelaten dan bij andere lagers mogelijk is, terwijl de minimale slijtage den levensduur der machinedeelen belangrijk verlengt.
Geen slijtage der assen en lagerschalen.
Daar al de slijtage opgenomen wordt door het kogellager zelf, is het zonder meer duidelijk, dat de as absoluut niet aangetast wordt. Op de besparing tengevolge van mindere uitgaven voor reparatie en onderhoud der betreffende machines zullen wij hieronder terugkomen.
Geen warmloopers.
Verminderd brandgevaar.
o
De geringe inwendige wrijving in de S. K. F.-kogellagers verzekert een minimum gevaar van warmloopen, een voordeel, dat uit een oogpunt van veiligheid hoogelijk wordt gewaardeerd. De assurantie-maatschappijen hebben dit feit daardoor erkend, dat zij in verschillende landen reeds lagere premies berekenen voor fabrieken, die zijn uitgerust met kogellagers. Deze gunstige bepaling van de zijde der assurantie-maatschappijen is mede te danken aan de afwezigheid in zulke fabrieken van lekkende olie, die in sommige industrieën, zooals b.v. houtwarenfabrieken, textielfabrieken enz. zich vermengt met zaagsel en stof en aldus een bron vormt van voortdurend gevaar. Stof gedrenkt met olie is n.1. sterk onderhevig aan zelf-ontbranding.
In de aflevering van 18 December 1916 van het tijdschrift „Gjailarhornet", het officiëele orgaan der Scandinavische Vereeniging van Brand-assuradeuren was het volgende entrefilet opgenomen:
„De nationale vereeniging van Brandverzekering-maatschappijen in Zweden heeft besloten om de premie tegen „brandverzekering voor bedrijven en fabrieken, waar op uitgebreide schaal kogellagers worden toegepast, te verminderen."



Het besluit van deze assuradeuren is ter kennis gebracht van de Zweedsche Kogellagerfabriek te Gotenburg, op de volgende wijze:
„Daar het bewezen is, dat het brandgevaar, veroorzaakt „door warmloopen van lagers zeer sterk vermindert door „het gebruik van kogellagers, zullen wij in het vervolg steeds „adviseeren tot het toepassen van kogellagers in alle bedrijven, waar het heetloopen van metalen de oorzaak kan „zijn van het ontstaan van brand als gevolg van de „plaatselijke omstandigheden of den aard der producten, die „verwerkt worden, en aldus de verzekering-maatschappijen „noodzaakt tot het uitkeeren van vergoedingen."
„Wij zijn dus bereid om bij de vaststelling der premies „voor ondernemingen, die licht ontvlambare of brandbare „artikelen verwerken, zooals houtbewerkingsfabrieken, papier„en meelfabrieken, turfstrooiselfabrieken, spinnerijen, weverijen enz., om bovenstaande redenen het risico op ons „te nemen tegen een lager tarief, voor het geval Uw „kogellagers daarin toepassing vinden."
Groote
bedrijfszekerheid.
In sommige bedrijven, die nacht en dag doorwerken, veroorzaken warmloopers groote bedrijfsstoringen, terwijl deze tot een minimum teruggebracht worden bij het gebruik maken van S. K. F.-kogellagers.
Vermindering der onderhoudskosten.
O
Het spreekt van zelf, dat de geringe onderhoudskosten voor



S. K. F.-kogellagers, als gevolg van hun groote duurzaamheid geringe slijtage en minimaal olieverbruik, moeten leiden tot zeer lage bedrijfskosten voor dit onderdeel van het bedrijf. Ook zullen de machines, die voorzien zijn van S. K. F.-kogellagers, minder toezicht behoeven. Verderop zullen wij daarvan eenige voorbeelden geven.
Gemakkelijke en snelle reparatie.
Daar de assen niet aan slijtage onderhevig zijn, behoeft de tijdroovende opzuivering van assen niet te geschieden. Een e\entueel verwisselen van een S. K. F.-kogellager kan snel en gemakkelijk plaats vinden, omdat alle lagers volgens standaardmaten zijn uitgevoerd. Het uitschrapen van metalen, wat dikwijls zeer lang ophoudt, daar elk oogenblik weder opnieuw gepast moet worden, vervalt hier geheel.
Groote riemenbesparing.
De besparing aan riemen, die in vele gevallen gebleken is zeer groot te zijn, is voor vele bedrijven alleen reeds aanleiding geweest om de gewone lagers door S. K F.-lagers te doen vervangen. De reden is reeds vroeger medegedeeld. Deze is n.1. dat door het lichte loopen van een machine voorzien van ^-"kogellagers, vooral gedurende de aanzetperiode het slippen en ook het slijten van de riemen zoo goed als buitenges, oten is, terwijl bovendien nog het lekken van olie op de riemen vermeden wordt en de levensduur der riemen daardoor aanzienlijk wordt verlengd.
Langere levensduur van tandradoverbrengingen.
Een eerste vereischte voor het goede functioneeren van een tandradoverbrenging is, dat de afstand tusschen de middelpunten der tandraderen constant blijft. De zoo uiterst geringe slijtage van S. K. F.-kogellagers speelt hierbij geen rol en men kan praktisch zeggen, dat de afstand tusschen de middelpunten niet verandert. Het gevolg hiervan is, dat de tandraderen



geruischloos blijven loopen, terwijl tegelijkertijd een langere levensduur verzekerd is.
1737
Electrische mijnlocomotief gemonteerd met S. K. F.-kogellagers.
De illustratie hierboven steltvoor een electrische mijnlocomotief van de General Electric Company.
Deze locomotief loopt reeds twee jaar onafgebroken, gedurende welken tijd zij meer dan 60.000 Eng. mijlen heeft afgelegd. Toen de lagers werden nagezien, bleek de slijtage zóó gering, dat zij niet verwisseld behoefden te worden. De afstand tusschen de centers van de tandraderen was absoluut onveranderd gebleven.
Groot ere productie tengevolge van de meerdere bedrijfszekerheid bij een grootere om.wentelingssnelh.eid.
Het is vele malen gebleken, dat machines, waarvan de gewone lagers vervangen waren door S. K. t .-kogellagers, een veel grootere capaciteit verkregen hadden, terwijl de kwaliteit van het
afgeleverde product eveneens verbeterd werd. Het eerste was het gevolg van het veel soepeler loopen der machine, en de omstandigheid, dat S. K. F.-kogellagers zich veel beter leenen tot het bereiken van hooge snelheden. Het gemakkelijk aanzetten van de machine maakt het mogelijk
Groep van centrifuges gemonteerd met , , ,
s. k. F.-kogeiiagers. de aanzetpenode te verkorten.



Derhalve wordt de tijd gedurende welke de machine op volle kracht werkt, verlengd.
\ ooral machines, die elk oogenblik gestopt en weder in gang gezet moeten worden, zooals bijv. het geval is bij centrifuges, zullen om deze reden een grooter nuttig effect hebben.
Een betere kwaliteit van het eindproduct.
Deze is het resultaat van de zuivere afwerking der S. K. F.kogellagers, waardoor een lichte rustige gang wordt verkregen (hetgeen bijv. bij spinmachines en dergelijke van groot voordeel is) en het mogelijk is, de betreffende machinerieën met de uiterste nauwkeurigheid te stellen. Daardoor worden trillingen vermeden, zelfs wanneer de snelheid belangrijk wordt verhoogd.
Het mstalleeren met S. K. F.-kogellagers niet duurder dan met gewone lagers.
Gemakkelijke montage.
De S. K. t .-kogellagers, die zeer zorgvuldig vervaardigd worden en bestaan uit het beste materiaal wat er te krijgen is, zullen natuurlijk bij aanschaffing hooger in prijs zijn dan gewone lagers. Maar deze hoogere uitgaven worden geneutraliseerd door het feit, dat de huizen, waarin de lagers gemonteerd worden, veel eenvoudiger en goedkooper zijn, terwijl er geen metalen pasgemaakt behoeven te worden, wat anders het noodwendig gevolg is van de slijtage der assen en metalen. Verder is het monteeren veel eenvoudiger en worden kleine montagetouten automatisch opgenomen door de zelfinstelling van het kogellager.
Dit alles bij elkander genomen heeft tot resultaat gehad, dat de machinefabrieken overtuigd zijn geworden, dat S. K. F.kogellagers even goedkoop in de toepassing zijn als gewone lagers.
De lengte van het lager wordt gereduceerd.
Daar de S. K. F ,-kogelringen zeer smal zijn, kan het frame van de machine veel kleiner gemaakt worden, wat een aanzienlijke besparing aan ruimte ten gevolge heeft.



Verminderde aanschafjingskosten.
De krachtbesparende eigenschappen van de S. K. F.-kogellagers, waardoor de machines gemakkelijker aangezet kunnen worden, terwijl het gevaar van heetloopen vermindert, zoodat bedrijfsstoringen zoo goed als uitgesloten zijn en men daardoor de machines veel sneller kan laten loopen, zijn factoren, waarmede ingenieurs, die plannen moeten opmaken, en machinefabrikanten, terdege rekening moeten houden, in zooverre, dat de spanningen in de frames, assen, riemen, riemschijven, enz. aanzienlijk worden verminderd, zoodat die onderdeelen minder sterk genomen behoeven te worden en daardoor goedkooper zijn. Dit heeft ook betrekking op de aandrijfmotoren, die daardoor kleiner kunnen zijn.
Doordat een hooger aantal omwentelingen toegelaten kan worden, zullen heel dikwijls tusschentransmissies overbodig zijn.
Uit dit alles blijkt dus, dat het gebruik van S. K. F.-kogellagers in zeer veel gevallen een reductie in de kosten beteekent met betrekking tot de origineele installatiekosten.
Snelle amortisatie.
Voor gebruikers van de S. K. F.-kogellagers is de besparing aan kracht, smeermiddelen, toezicht, slijtage, tandraderen, riemen enz. zóó groot, dat alleen daardoor de lagers zichzelf spoedig betalen. Wanneer men de rentabiliteit uitrekent van het eventueel verwisselen van gewone lagers met S. K. F.-kogellagers, moet men rekening houden met de volgende factoren :
i°. dat het gevaar voor brand sterk vermindert,
2°. dat de lokaliteiten veel zindelijker blijven,
3°. dat de bedrijfszekerheid veel grooter wordt,
4°. dat de capaciteit der machines wordt verhoogd.
Uit al het bovenstaande zijn dus gebleken de doelmatigheid en de superioriteit van dit lagertype voor de meest verschillende doeleinden. Men heeft daaruit gezien de enorme voordeelen, die het medebrengt.



Een van onze afnemers, die onze kogellagers goed kent, drukt als volgt zijn oordeel uit:
Het aanbrengen van S. K. F.-kogellagers in nieuwe, of — ter vervanging vanglijdlagers — in oude machines, -waar dit mogelijk is, moet altijd beschouwd worden als een wijze geldbelegging.
Een boschpartij te Hofors.
De houtskool voor de hoogovens wordt gefabriceerd van het hout uit eigen bosschen.







ALGEMEENE INSTRUCTIES
IN VERBAND MET DE KEUZE, DE WIJZE VAN INBOUW EN HET ONDERHOUD VAN S. K. F.-KOGELLAGERS
I. KEUZE VAN S. K. F.-KOGELLAGERS.
OOR het bepalen van het type van kogellager, dat voor een gegeven constructie de meeste geschiktheid bezit, moeten tot grondslag dienen de tabellen der afmetingen en toe te laten belastingen in dezen catalogus. Deze tabellen echter moeten met kennis van zaken geraadpleegd worden, omdat het dikwijls zeer moeilijk is, de belastingen te
bepalen, waaraan een lager onderworpen wordt. Al de mogelijke krachten en spanningen moeten in aanmerking genomen worden.
Verder diene gelet te worden op het volgende: De belastingsgetallen, in den catalogus opgenomen, zijn alleen veilig, wanneer het lager zonder schokken of stooten werkt onder constante belasting en onder normale omstandigheden.
Bij het opmaken van deze cijfers zijn bepaalde coëfficiënten gebruikt. Deze coëfficiënten zijn verkregen door herhaalde proefnemingen, waarbij de lagers onderworpen werden aan verschillende belastingen en verschillende arbeidsvoorwaarden, en ofschoon een wijde marge in verband met de veiligheid is toegestaan, wenschen wij de gebruikers uitdrukkelijk te waarschuwen, dat deze cijfers beschouwd moeten worden als de maximale belastingen, waarbij de lagers mogen worden gebruikt.
Om de belasting van een lager te bepalen is het in de meeste gevallen niet voldoende om alleen te rekenen met de theoretische belasting, daar in de praktijk verschillende factoren



medewerken, die dikwijls moeilijk in cijfers uitgedrukt kunnen worden ; dit zijn bijv. de spanningen, ontstaan door trillingen en schokken, dan krijgen wij gevallen waarin een lager moet werken onder ongunstige condities, zooals bijv. in een vuile omgeving of in een zoodanige positie, dat het aan de buitenlucht of aan temperatuursverhoogingen is blootgesteld. Hoe het ook zij, in al die gevallen moet een lager zoodanig gekozen worden, dat een voldoende marge aangenomen wordt boven de maximale belasting.
Het is duidelijk, dat algemeene regels niet gegeven kunnen worden, doch wij zullen op de volgende bladzijden eenige aanwijzingen geven, die den toekomstigen gebruiker in staat zullen stellen, de keuze der voor hem in aanmerking komende lagers te bepalen.
De ondervinding heeft aangetoond, dat in een riem de totale riemtrek op de lagers gewoonlijk is 3- tot 5-maal het verschil in spanning tusschen de twee riemzijden, terwijl bij korte riemen en kleine riemschijven dit aantal dikwijls nog grooter wordt. Dan is er ook te rekenen met een zekere mate van spanning, ontstaan door de schokken tengevolge van den riemlasch en moet men hiervoor een zekerheidscoëfficient nemen van 2.
De theoretische trekspanning in een riem is:
75 X 60 X N ~h X D X n
Deze formule wordt afgerond:
1500 N D X n,
waarbij N beteekent aantal P. K., D. de diameter van de riemschijf, uitgedrukt in Meters, en n het aantal omwentelingen van de as per minuut. Ingeval het aantal omwentelingen zeer hoog is of de roteerende deelen niet zuiver uitgebalanceerd zijn, zullen krachten optreden tengevolge van trillingen, welke krachten eveneens in aanmerking genomen moeten worden.
Bij tandradoverbrenging rekent men meestal driemaal den theoretischen druk op het lager, berekend uit bovenstaande



formule, eveneens in verband met de trillingen, die optreden tengevolge van het ingrijpen van de tanden. Bij een groot aantal omwentelingen wordt deze coëfficiënt 3 nog hooger genomen. Heeft men te doen met conische overbrengingen, dan moet zeer zeker rekening gehouden worden met den axialen druk, die bij deze soort van overbrenging ontstaat. *)
Wij voegen hieraan toe, dat bovenstaande formule ook voor tandraderen geldt, met die wijziging, dat D. niet voorstelt den diameter van de riemschijf, maar den diameter van den steekcirkel van het tandrad op de as. Bij dynamo's of electromotoren, waar een zware rotor op een dunne as zit, krijgt men in verband met eventueele asslingeringen, een extra, belasting op het lager, waarom men bij het bepalen van de grootte ervan eveneens een extra zekerheid dient te nemen.
Niettegenstaande het feit, dat S. K. F.-kogellagers bestand zijn tegen axialen of zijdelingschen druk, moet men toch, wanneer men vooruit weet, dat axiale druk kan optreden, dezen druk in rekening brengen en wel op zoodanige wijze, dat de maximale radiale belasting, vermeerderd met 7 maal de axiale belasting, gelijk moét zijn aan het belastingscijfer in den catalogus opgegeven.
In geval van trillingen, veranderlijke snelheden of een groot aantal omwentelingen is het raadzaam een nog grooter factor dan 7 te nemen, om verzekerd te zijn van een goede functionneering van het lager en tevens om een langen levensduur daarvan te verzekeren.
Wanneer men een lager kiest, moet men zeer zeker zijn aandacht wijden aan het feit, dat het lager aan axialen druk wordt blootgesteld als gevolg van uitzettingen en inkrimpingen der assen. De gemiddelde waarde van de wrijvingscoëfficient tusschen den buitenring en het huis mag voor een goede uitvoering gesteld worden op 0,15.
*) de ax. druk S bij con. wielen is, wanneer P = tanddruk
, 0.27 P
voor de as met stukcirkel d: Sj = d
V D2 + d2'
0.27 P
11 .1 .1 11 „ D SD = . D
V/ D2 + d2



In de meeste gevallen zal de bovenomschreven axiale belasting optreden zonder zichtbare oorzaken, zooals bijv. in electrische machines wanneer de magnetische centrums van den stator en den rotor niet coïncideeren. In zulke gevallen moeten de z.g. vaste lagers öf iets grooter gekozen worden, öf moeten ze versterkt worden door middel van speciale druklagers, of ook kan men de radiale lagers vrij laten om zich zijdelings te bewegen en den rotor gelegenheid te geven zich zelf in te stellen in het magnetische veld.
Bij het kiezen van axiale lagers moet men rekening houden met de snelheid en de middelpuntvliedende kracht, die op de kogels werkt. Om deze reden mogen axiale lagers nooit gebruikt worden voor snelheden, die hooger zijn dan daarbij is aangegeven in den catalogus. In gevallen waar de axiale druk naar verhouding, klein is, maar waar groote snelheden optreden, zooals bijv. het geval is bij fraisen, spillen, boren enz., is het aan te raden om een radiaallager te gebruiken van de serie 1400, 2200 of 2300. Deze lagers zijn speciaal breed geconstrueerd waardoor zij geschikt zijn, een bepaalden axialen druk op te nemen.
Zulk een lager wordt dan slechts met een zeer kleine axiale speling in het huis ingebouwd, waardoor het dienst doet als stuurlager. In dit geval is geen druklager noodig.
Het bovenstaande geeft den constructeur een denkbeeld van de wijze, waarop het meest voor het doel geschikte lagers voor normale gevallen moeten uitgezocht worden. Mochten lagers noodig zijn voor speciale gevallen of voor snelheden hooger dan de cijfers in onzen catalogus aangegeven, of wanneer zij moeten werken onder abnormale omstandigheden, zoo verzoeken wij onze clientèle ons eerst te raadplegen. Wij hebben een staf van eerste klasse teekenaars en constructeurs in onze fabrieken en zijn altijd bereid om gratis adviezen te geven in elk speciaal geval. Het is echter raadzaam ons te voorzien van schetsen of blauwdrukken van die machine-onderdeelen, waarin de lagers moeten worden aangebracht, onder opgave van belasting, aantal omwentelingen per minuut en het doel, waarvoor de lagers gebezigd worden. Wij zullen U dan doen toekomen opgave



van de door U benoodigde lagers en tegelijkertijd teekeningen verschaffen, waaruit te zien is wat de beste wijze van monteeren is. Alle inlichtingen zullen streng vertrouwelijk behandeld worden.
BELANGRYKE MEDEDEhLING. Wij raden gebruikers aan, zooveel mogelijk onze in dezen catalogus vermelde standaardtypen te gebruiken. Deze zijn i° in den regel direct uit voorraad leverbaar, 2° belangrijk goedkooper dan lagers, die speciaal vervaardigd moeten worden.
II. MONTAGE.
Zelfs al heeft men de afmetingen en het type van het lager correct vastgesteld, dan kan men nog een lager bederven door onachtzaamheid in de montage. Men moet steeds in het oog houden, dat de S. K. F.-kogellagers van uiterst nauwkeurig maaksel zijn en daarom een zorgvuldige behandeling vereischen. Daarom is het van het grootste belang dat de onderstaande instructies zoo nauwkeurig mogelijk opgevolgd worden.
i °. De grootst mogelijke reinheid moet betracht worden.
Het is ten zeerste noodig, dat kogellagers beschermd worden tegen indringen van vocht, vreemde bestanddeelen en vuil. Neem nooit het lager uit de verpakking, voordat alles klaar is om het te monteeren. De lagers zijn bedekt met een roestwerend middel, dat niet verwijderd behoeft te worden bij de montage. Moet een lager schoongemaakt worden, gebruik dan alleen benzine voor dat doel en nooit stoffen, die roestvorming in de hand werken. Wanneer het lager schoongemaakt is, laat het dan eerst drogen alvorens het smeermiddel toe te voegen.
De hjngepolijste oppervlakken van de kogels en de loopbanen zijn onderhevig aan roesten, daar het materiaal gehard staal is.
Roest is de grootste vijand van kogellagers. Vochtige handen veroorzaken zeer gemakkelijk roest. Menschen, die last van transpireerende handen hebben, zullen daarom voorzichtig moeten



zijn bij de behandeling van kogellagers. Het is ook noodig, dat de huizen, waarin de lagers gemonteerd worden, goed schoon zijn.
Afb. 23.
2°. Het stuur- of vaste lager.
Om een as in lengterichting vast te leggen, gebruikt men stekingen wanneer gewone kussenblokken gebezigd worden. Wanneer echter kogellagers gebezigd worden, gebruikt men deze stekingen niet, maar wordt een van deze lagers vast in het huis gezet, zoodat de as niet heen en weer kan schuiven; zulke lagers noemt men stuur- of vaste lagers. De
Afb. 24.



buitenringen van zulke stuurlagers mogen slechts i/4. mM. speling hebben in axiale richting. Deze speling is noodig om montagefouten te compenseeren, zoodat het lager niet geklemd kan worden door den buitenring.
Wanneer op één as meerdere radiale lagers staan, mag slechts een als stuurlager dienen, terwijl alle andere lagers in axiale richting zich moeten kunnen bewegen, anders worden de lagers te veel blootgesteld aan axiale krachten tengevolge van uitzettingen en inkrimpingen van de as door temperatuursverschillen.
Als stuurlager moet bij voorkeur dat lager gekozen worden, hetwelk onder de zwaarste belasting werkt, omdat dit uitteraard den grootsten weerstand oplevert tegen verplaatsing. Het spreekt vanzelf, dat dit stuurlager van een zwaarder type moet zijn. De constructie zal het beste voldoen, indien dit onder zwaardere belasting werkende stuurlager zich zooveel mogelijk in het midden van de drijfas bevindt.
Wanneer een lange as gedreven wordt door middel van tandraderen, dan moet het vaste blok zoo dicht mogelijk bij de tandradoverbrenging geplaatst worden, daar ingeval van uitzetting of inkrimping van de as door temperatuursverschillen de ingrijpingspunten van de tandraderen niet zuiver meer zouden zijn.
Wanneer een dubbelwerkend druklager op de as is gemonteerd, moet dit lager gebruikt worden als vast lager en alle radiale lagers moeten dan met een vrije, in axiale richting mogelijke speling ingebouwd worden, (zie Afb. 24). Is een enkelvoudig axiaal lager aanwezig, zoo kan het de as slechts in één richting geleiden. Het radiale lager in hetzelfde huis moet dan zoodanig gemonteerd worden, dat het de as tegenhoudt in de tegenovergestelde richting, (zie Afb. 25).
Wanneer de montage geschied is bij gewone temperatuur, dan moeten de lagers aan weerszijden van het vaste lager in het midden van hunne huizen gemonteerd worden, opdat de as zich zoowel naar de eene als naar de andere richting vrij kan bewegen.
BLLANGR} A. Bij het bestellen van lagers is het noodig op te geven het aantal en het type van stuurlagers dat verlangd



■wordt. Deze lagers zullen afzonderlijk gemerkt worden, alvorens wij ze afzenden.
3°. Het vastzetten van de lagers op de as.
Dit kan geschieden met behulp van een borst op de as,
Afb. 25.
waartegen het lager aangedrukt wordt, of met behulp van klemhulzen.
a). Daar de lagers met de uiterste nauwkeurigheid zijn geslepen, is het ook noodig, dat de as zoo zuiver mogelijk afgewerkt wordt. Wordt het lager tegen een borst aangeklemd, dan moet dj gelijk zijn aan 1,1 X d + 4 mm. (zie onderstaande Afb.) De diameter van de borst dj of van den afsluitring mag in
geen geval grooter zijn dan de buitendiameter van den binnenring. Voor het geval dx van de borst niet zoo klein gemaakt kan worden, moet men de borst schuin afronden, zooals te zien is in Afb. 26. Gebeurt dit niet, dan zullen de kogels tegen de borst van de as komen, wat in geen geval toegelaten mag worden.



Het is van uiterst groot belang, dat de assen, ter plaatse waar de kogellagers gemonteerd worden, zuiver afgewerkt zijn en gee'n sporen vertoonen van het afdraaien of vijlen. Deze oneffenheden zouden bij het opbrengen van de lagers door de hardstalen binnenringen worden afgestooten, waardoor de lagers te los op de as zouden komen te zitten.
Wanneer het lager te veel speling heeft op de as, heeft er een beweging plaats van den binnenring ten opzichte van de as, met het gevolg, dat de as snel afslijt door den harden ring, te dun wordt, en het lager gaat slingeren, waardoor èn lager èn as beide in korten tijd bedorven worden.
De as moet zoo afgewerkt worden, dat de binnenring rotsvast zit op de as. Opdat dit laatste verkregen worde, moeten de assen afgewerkt worden volgens de hieronder volgende tabel voor de toleransen. De beste methode om dit te bereiken verkrijgt men wanneer men de assen afslijpt.
TOLERANS-TABEL VOOR AS DIAMETERS.
Binnendiameter Asdiameter
van het lager
(„d") in mm. Maximum Minimum mm- mm.
IO~ '5 d 4- o.oio d + o.ooo
'7 d + 0.015 d 4- 0.005
2°~+5 d +0.025 d 4-0.005
5°—95 d 4-0.030 d 4-o.oio
100—145 d 4-0.040 d 4-0.020
150—230 d 4-0.055 d 4-0.025
Voorbeeld: De diameter van de as voor een lager van 85 mm. boring moet zijn tusschen 85.03 en 85.01.



Afb. 27 en 28 geven verschillende methodes aan om de lagers te bevestigen. Men ziet hieruit, dat verschillende afstandsstukjes dienst doen als borsten. De afstandsstukjes moeten gemakkelijk op de as geschoven kunnen worden. Het is van belang, dat de uiteinden van de afstandsstukjes evenwijdig zijn en rechthoekig staan op de as. Het geheel wordt opgesloten door een afsluitplaat of de naaf van een riemschijf. Het opzetten van het lager op de as geschiedt gemakkelijk door het lager in olie te verwarmen tot op ongeveer 700 C. waarna het op zijn plaats gebracht wordt door lichte slagen met een zacht metalen hamer. Een stukje koperen pijp of zelfs een stukje hout (zie Afb. 29 A) en een gewone hamer kunnen voor dit doel eveneens gebezigd worden.
OPMERKING. Wanneer het lager op zijn plaats gebracht 1wordt, mag men nooit tegen den buitenring of de kogels slaan.
Het vorenstaande geldt voor roteerende assen. In speciale gevallen echter staat de as soms vast, terwijl het huis er om heen draait. In zulke gevallen wordt de buitenring vastgezet, terwijl de binnenring gemakkelijk over de as moet passen,
——
Afb. 27.
tenminste wanneer het lager niet moet dienen als stuurlager, in welk geval de binnenring vastgezet moet worden.



b). Voor lagers met klembussen (zie Afb. 29 B), die gebruikt worden op assen zonder borsten, zooals bijv. drijfassen, wordt
Afb.
het lager op de as geklemd door de moer, die zich op de klembus bevindt. Het lager met de klembus moet zoodanig op de as gezet worden, dat de bevestigingsmoer in de tegenovergestelde richting aangedraaid wordt van die, waarin de aT zlï draaien. De moer wordt verzekerd met behulp van een kleine stelschroef, waardoor de draad van de moer op den draad van de huls geklemd wordt.
Wanneer lagers met klembussen gebezigd worden, behoeven de op de vorige pagina opgegeven toleransen niet zoo streng aangehouden te worden, omdat de klembussen eenigszins veerend
gemaakt zijn en zich binnen bepaalde grenzen aanpassen kunnen aan den diameter van de as. Daarom kunnen gewone gecomprimeerd stalen ot gedraaide assen gebruikt worden, 'zonder dat het noodig is de assen speciaal af te slijpen.
er



Lagers met klemhulzen moeten na de eerste dagen dat zij geloopen hebben, geïnspecteerd worden, om te zien of het noodig is, dat de moer nog iets aangezet wordt.
4°. De lagerhuizen.
De huizen moeten uiterst zorgvuldig vervaardigd worden en zeer zuiver worden uitgeboord, opdat de buitenring er volmaakt
in past. Indien gedeelde huizen worden gebruikt, dient men te vermijden, dat de beide deelen daarvan bij het aandraaien der moeren het lager klemmen, waardoor het zijn zuiver ronden vorm zou verliezen.
Men gelieve er vooral om te denken, dat de buitenring der radiale lagers slechts zelden —- zoo ooit ■— stijf in het huis geklemd mag worden. Een zeer kleine speling, d. w- z. een zuigend passen in het huis, zal een langzaam draaien van den buitenring veroorlooven, wanneer het lager in werking is, waardoor de last
successievelijk gelijk wordt verdeeld over den geheelen buitenring en voorkomen wordt, dat een bepaald gedeelte van dezen ring „vermoeid" wordt, terwijl de rest geheel onbelast blijft.
Huizen, waarin de lagers zich in de asrichting moeten kunnen
verplaatsen, moeten zoodanig wor- ""
den geconstrueerd, dat deze zich uit hunne centrale ligging naar beide zijden kunnen bewegen.
Huizen van het tweedeelige type moeten steeds beproefd worden door het bovengedeelte vast aan te schroeven, nadat



het lager erin is geplaatst. Dit laatste moet dan heen en weer kunnen glijden, zooals een zuiger in een cylinder.
De ruimte waarin het lager rust, moet zuiver uitgedraaid en zuiver afgewerkt worden, terwijl alle sporen van de bewerking moeten worden verwijderd. In verband hiermede verwijzen wij naar onderstaande tolerans-tabel.
TOLERANS-TABEL VOOR HET LAGERHUIS.
Buitendiameter van het B i n n e n d i a m e t e r van het huis.
lager (,,D") in mm. Maximum Minimum
mm. mm.
3°—47 D + 0.035 D +0.005
52 9° D -j" 0.050 D -|- o.oio
100 I4° D 0.080 D -j- 0.020
I5° 2^5 D -f- 0.090 D -f- 0.030
27° 395 D -f- o. 100 D -f- 0.040
4uo—595 D + 0.110 D + 0.050
Het is absoluut noodzakelijk, dat de kogellagers worden beschermd tegen het indringen van vocht, vuil en vreemde bestanddeelen. Dit bereikt men het beste, door het lagerhuis, ter plaatse waar de as dit verlaat, te voorzien van groeven, waarin viltringen gelegd worden, die een voldoende afsluiting van het huis bewerkstelligen.
De viltringen moeten altijd eerst gedrenkt worden ?n warme olie, voordat zij in de huizen worden aangebracht.



VILTRINGEN
Standaard afmetingen
, . „ „ i> -r i'1 mm-
LAGER No.
d ! D B Bt
F—G—K—M—L 5 20 31 3 4.2
F—G—K—M—L 6 25 ! 38 4 5.5
F—G—K—M—L 7 30 43 4 5.5
F—G—K—M—L 8 35 48 4 5.5
F—G—K—M—L 9 40 53 4 5.5
F—G—K—M—L 10 45 58 4 5.5
F—G—K—M—L 11 50 67 5 7
F—G—K—M—]. 12 55 72 5 7
F—G—K—M—L 13 60 77 5 7
F—G—K—M-L 15 65 82 5 7
F—G—K—M—L 16 70 89 6 8.2
F—G—K—M—L 17 75 94 6 8.2
F—G—K—M—I. 18 80 99 6 8.2
F—G—K—M—L 19 85 104 6 8.2
F—G—K—M—L 20 90 ui 7 9.5
F—G — K—M—L 21 95 116 7 9.5
F—G .... M—I. 22 100 125 8 11
F G....M ..23 105 130 8 11
F—G .... M .. 24 110 135 8 11
F—G .... M .. 25 115 140 8 11
F—G 27 120 145 8 11
F—G 28 125 154 9 12.4
F—G 29 130 159 9 12.4
F—G 30 135 164 9 12.4
F —G 31 140 173 10 13.9
F—G 32 145 178 10 13.9
F—G 33 150 183 10 13.9
F—G 34 155 188 10 13.9
F—G 35 160 193 10 13.9
F—G 36 165 198 10 13.9
F—G 37 170 203 10 13.9
F—G 38 175 208 10 13.9
F—G 39 180 213 10 13.9
F- G 40 185 218 10 13.9



Voor hen, die de huizen zelf fabriceeren, geven wij op bladz. 70 een tabel van de afmetingen onzer viltringen.
Wanneer het lagerhuis uit twee deelen bestaat, moet de kap zorgvuldig sluiten, opdat geen olie uit het lager kan lekken. De kapbouten moeten zoodanig aangebracht worden, dat, wanneer het lager gesloten is, de kap zich niet in zijdelingsche richting kan verplaatsen.
De huizen moeten voorzien worden van smeergaten, zoodat het smeermiddel de roteerende deelen van het lager gemakkelijk kan bereiken. Indien het oliegat boven op het lager is aangebracht, moet men zorgdragen, dat de groeven A in Afb. 30 worden aangebracht.
In het algemeen hangt de constructie van het huis af van de soort van machine, waarin de lagers moeten worden ingebouwd.
Afb. 32.



Voorts is de vorm van het huis afhankelijk van de belastingen en snelheden, waaronder het lager moet werken. Men moet er echter steeds op bedacht zijn, om bovenstaande aanwijzingen bij het construeeren van het lagerhuis te volgen, wil men een goede functionneering van de lagers bereiken.
Afb. 31 bijv. stelt een slecht geconstrueerd huis voor. Zooals men ziet, zijn de flenzen van de deksels te lang, waardoor zij axialen druk veroorzaken op het lager, zoodat dit laatste zich niet vrij kan bewegen in het huis indien de uitzetting van de as dit noodig maakt. Afb. 32 echter geeft aan de goede wijze van constructie. Men ziet, dat het rechts gemonteerde lager hier als vast lager aangebracht is, terwijl het linksche lager zich vrij kan bewegen.
Afb. 33.
Voordat het lager gemonteerd wordt, moet het huis goed gereinigd worden, terwijl men de kamer, waarin het lager komt, met dikke machineolie insmeert, opdat dit laatste zich zoo noodig gemakkelijk in zijdelingsche richting kan bewegen en tevens verhinderd wordt, dat er zich een roestlaag vormt tusschen het huis en het lager.
Dit vastroesten is een van de meest voorkomende oorzaken, waardoor een kogellager vernield wordt.
Wanneer men kogellagers gebruikt voor verticale assen, moet men zorg dragen voor een goede smering. Afb. 33 toont een goede wijze van smering aan. Het lager wordt ruimschoots gesmeerd, terwijl verhinderd wordt, dat de olie weg kan vloeien.



Voordat de lagers in gebruik worden genomen, moeten zij goed geolied, de onderdeelen goed nagezien worden en moet men er zich van gewissen, dat geen onnoodige spanning kan optreden door een verkeerden stand van het lager. Men moet er vooral goed op letten, dat de as vrij kan draaien in haar lagers.
Bovengenoemde instructies betreffende het monteeren van radiale lagers, gelden ook voor axiale lagers. De roteerende ring van een enkelvoudig druklager echter behoeft niet zoo vast op de as gemonteerd te worden als de binnenring van een radiaallager. Men moet er evenwel steeds voor zorgdragen, dat de ring zuiver met de as mededraait en op de as gemonteerd wordt zonder eenige speling.
Speciale inrichtingen, zooals moeren enz., zijn bij enkelvoudige druklagers niet noodig.
Bij dubbelwerkende druklagers echter moet de middenring zeer vast op de as bevestigd worden met behulp van opsluitring en moer. (zie Afb. 34).
Afb. 34.



In gevallen, waarin de as uit zijn juisten stand zou kunnen geraken of om de een of andere reden niet zuiver ronddraait, moet men axiale lagers gebruiken, waarvan de bolvormig afgedraaide onderste ring rust in een spherisch uitgedraaid steunvlak. Hierdoor wordt een gelijkmatige verdeeling van de belasting over de kogels verzekerd bij eiken willekeurigen stand van de as.
De borst op de as mag niet te klein zijn, doch anderzijds niet uitsteken buiten den bovensten ring, daar dit moeilijkheden bij het demonteeren met zich zou brengen. Bij voorkeur moet de diameter van den bovenring daarom 3^5 mM. buiten de
Afb. 35.



borst uitsteken. Deze laatste moet zuiver afgewerkt zijn en goed op den bovenring passen.
Het is absoluut noodzakelijk, dat het steunvlak voor het lager nauwkeurig afgewerkt en concentrisch met de middenlijn van de as is.
Enkelvoudige druklagers mogen alleen gebruikt worden waar de axiale druk constant in één richting optreedt. Mocht de as ook maar de geringste neiging vertoonen, om zich in de tegengestelde richting te verschuiven, dan moet men zulk een verschuiving onmogelijk maken. Er zouden anders schokken en spanningen ontstaan, die een spoedige vernieling van het lager ten gevolge zouden hebben.
35 geeft aan hoe met behulp van afstandstukken (B) een zelfinstellende combinatie van een radiaal- en een druklager met bolvormigen onderring verkregen kan worden. Het druklager rust op een speciaal daartoe vervaardigden spherischen onderlegring, terwijl het geheele stelsel een slingermiddelpunt heeft, dat ook het middelpunt is van het radiale lager. Slingeringen van de as, zooals dikwijls ontstaan bij het in gang zetten van maalstoelen, centrifuges of andere toestellen, worden hier, zonder dat kans op breken bestaat, door de lagers gemakkelijk opgenomen.
III. SMERING EN ONDERHOUD VAN KOGELLAGERS.
Het feit, dat kogellagers slechts weinig toezicht behoeven, heeft de gebruikers dikwijls in de meening gebracht, dat zij in het geheel niet nagezien behoeven te worden, nadat zij eenmaal ingebouwd zijn. Toch is het zeer zeker noodig, dat de lagers goed gesmeerd worden en wel om de volgende redenen. i°. Om de slijtage tot een minimum terug te brengen. 2«. Om de gepolijste deelen van het lager niet door roest te laten aantasten.
3°. Om de buitenringen gelegenheid te geven zich gemakkelijk in de asrichting te kunnen verplaatsen.
Daar de slijtage in kogellagers in hoofdzaak te wijten is aan onreinheden en vreemde bestanddeelen in de olie, is het absoluut



noodzakelijk, ervoor te zorgen, dat de olie vrij is van alle onzuiverheden.
Het smeermiddel moet verder chemisch-neutraal zijn, d. w. z. vrij van zuren of alcaliën, daar deze, zelfs in de kleinste hoeveelheden, de gepolijste oppervlakken van de kogels en loopbanen aantasten en roest veroorzaken, waardoor een slijtage en een snelle vernieling van het kogellager het gevolg zijn. Evenmin mag het smeermiddel harsen bevatten.
Om te onderzoeken of het smeermiddel chemisch-neutraal is, bestaan eenige eenvoudige methoden, die de aanwezigheid van zuren, alcaliën of hars gemakkelijk aantoonen. Deze methoden zijn:
i°. Men neme ongeveer 10 cM3. smeermiddel en vermenge dit met de dubbele hoeveelheid gekookt of gedistilleerd water, bij welk mengsel men eenige druppeltjes methyloranje voegt. Indien het mengsel duidelijk rood wordt, is dit een teeken, dat de olie vrije minerale zuren bevat, en mag deze niet gebruikt worden.
2°. Men neme ongeveer 10 cM3. smeermateriaal te zamen met 30 cM3. gekookt of gedistilleerd water en voege hierbij 20 cM3. geconcentreerde alcohol, schudde dit mengsel goed en voege er eenige druppeltjes Phenolphthaleïne aan toe. Wordt het mengsel rood, dan bevat de olie alcaliën en mag men dit smeermiddel niet gebruiken.
30. Om de aanwezigheid van hars in gewoon consistentvet te constateeren, losse men in een reageerbuisje een kleine hoeveelheid van dit vet (1 k 2 Gr.) op in azijnzuur en voege hieraan 1 druppel zwavelzuur toe van een soortelijk gewicht van 1,5. Indien het monster hars bevat, zal het mengsel rood-violet gekleurd worden, en is het smeermiddel niet geschikt.
Groote hoeveelheden hars in het smeermiddel kunnen reeds ontdekt worden door den reuk.
4°. Een zeer primitieve methode om de eigenschappen van het smeermiddel te bepalen is, er een stukje lampenkatoen in te drenken. Deze pit windt men daarna om een



gepolijst stalen staafje en stelt dit dan ongeveer 24 uur aan het zonlicht bloot. Indien het oppervlak van het stalen staafje aangetast wordt of sporen van roest vertoont, dan is het zeker, dat het smeermiddel öf zuren öf alcaliën bevat en mag men het derhalve niet gebruiken als smeermiddel voor kogellagers.
De beste smeermiddelen voor dit speciale doel hebben bewezen te zijn de hooggradige minerale oliën en consistentvetten van goede kwaliteit. De viscositeit van de olie moet liggen tusschen 8 tot io° Engler by 20° C. (De viscositeit moet kleiner zijn, naarmate het aantal omwentelingen grooter wordt.) Het vet moet in verband met de geringe inwendige wrijving een smeltpunt bezitten van minstens 70 tot gn° C., opdat het niet vloeibaar wordt bij het gebruik en dan uit het lager loopt. Om deze reden zijn zuivere minerale vetten, zooals vaseline, niet te gebruiken, daar deze smelten bij ongeveer 30® C. Een goed vet voor ons kogellager is ons merk C. G., verpakt in bussen van 1 tot 5 KG.
Twijfelt men aan de kwaliteit van het smeermiddel, dan wordt men verzocht, zich met ons in verbinding te stellen, of nog liever, ons een monster te doen toekomen, opdat wij het in ons laboratorium te Gotenburg kunnen laten onderzoeken.
Daar de wrijving in een S. K. F.-kogellager zeer gering is, is het verbruik aan smeermateriaal ook zeer klein. Om deze reden zal men dus de beste kwaliteit olie kunnen gebruiken, die te verkrijgen is. Het spreekt vanzelf, dat een goed smeermiddel, op de juiste wijze toegepast, den levensduur van een kogellager zal verlengen en dus als resultaat een merkbare besparing van kracht en onderhoudskosten zal medebrengen.
Minerale olie moet men gebruiken, wanneer de temperatuur van het lager stijgt tot ongeveer 50» C., tengevolge van de snelheden of uitwendige warmte, zooals bijv. in electromotoren. De viscositeit van de olie moet bij deze temperaturen ongeveer 6 tot 80 Engler zijn. Men vuile het huis met olie tot aan het midden van den ondersten kogel.
Consistentvet moet gebruikt worden, wanneer het lager werkt in een-vochtige omgeving of wanneer er mogelijkheid bestaat,



dat er stof en vuil in dringen. In zulke gevallen moeten de huizen geheel met vet worden gevuld. In den regel is zulk een vulling voldoende voor 6 tot 12 maanden.
INSPECTIE. Er zijn geen vaste regels te geven voor het aantal keeren, dat kogellagers geïnspecteerd dienen te worden, daar dit in hoofdzaak afhankelijk is van de condities, waaronder zij werken, zooals snelheid, belasting, gelegenheid tot smeren enz. Het spreekt vanzelf, dat spillen, die zeer snel ronddraaien, vaker olie noodig hebben, dan lagers voor drijfwerken, die hoogstens één- of tweemaal per jaar nagezien en geolied behoeven te worden. Eén of twee weken nadat de lagers in dienst gesteld zijn, is het wenschelijk ze even na te zien, om zeker te zijn, dat de moeren der klemhulzen niet losgewerkt zijn, deze zoo noodig nog eens aan te zetten, en tevens om te zien of zich hier of daar roest heeft gevormd.
Is het gebleken, dat het smeermateriaal onzuiver is, zoo moet het direct verwijderd worden, waartoe het lager door en door schoongemaakt moet worden met benzine of petroleum (geen kerosine). Wordt er roest in het lager aangetroffen, dan is er aanleiding te veronderstellen, dat de kogels en loopbanen aangetast zijn en is het noodig een en ander goed te onderzoeken. Te dien einde moet het huis gedemonteerd worden eri het lager uitgewasschen in benzine.
Den buitenring brengt men nu in een stand, zooals Afb. 36 en 37 aangeven, zoodat buitenring en kogels gemakkelijk geinspecteerd kunnen worden.
Wanneer men ziet, dat een kogel afgeschilferd of gebroken is, moeten alle kogels verwisseld worden. Het is niet goed om slechts eenige kogels te verwisselen, omdat men zeer gevoelige meetinstrumenten noodig heeft om te zien welke kogels verwisseld moeten worden en welke niet. Wanneer alle kogels verwisseld worden, weet men zeker dat zij alle dragen. (Het toe te laten verschil in diameter der kogels mag niet grooter zijn dan 1/1000 mm.).
De kogels kunnen zeer gemakkelijk uit het lager genomen



Afb- 36. Afb. 37.
worden met behulp van een koperen of bronzen staafje, zooals in Afb. 36 is te zien. Wanneer de kogels eruit genomen zijn, kan men den kogelkooi er uit halen, zoodat de loopbanen van den binnenring goed onderzocht kunnen worden. Worden deze in goede conditie bevonden, dan kan men het nieuwe stel kogels in het lager plaatsen. Daartoe draait men den buitenring eenigszins schuin en de kogels worden weder ingezet zooals Afb. 37 aantoont. De eerste kogels kunnen met de hand ingedrukt worden, terwijl de rest ingeperst wordt met behulp van een stukje hout (zie Afb. 37).
Wanneer de binnenring is beschadigd moet het lager vervangen worden. Om den binnenring te verwijderen is het aanbevelenswaardig, zich te bedienen van een toestelletje, zooals Afb. 38 aangeeft. In het algemeen verdient het aanbeveling om bij ontdekking van zelfs de geringste schade aan kogels of loopbanen, de lagers door nieuwe te vervangen. De oude lagers kunnen aan ons teruggezonden worden ter reparatie. Indien een defect lager niet wordt verwisseld, zal het zeer spoedig geheel onbruikbaar zijn, tot schade van den gebruiker.
Om onnoodige inspecties met de daaraan verbonden storingen in het bedrijf te vermijden, vestigen wij de aandacht op het



Afb. 38.
feit, dat men dikwijls door te luisteren aan het lager tijdens het loopen reeds kan vaststellen of het lager defect is of niet. Voor dit doel kan men een gewonen schroevendraaier gebruiken, dien men zóó plaatst, dat de punt op het lager rust en het handvat tegen het oor aangehouden wordt. De geluiden, die men op deze wijze hoort, geven de conditie van het lager aan.
Voordat men een lager uit elkander neemt, is het altijd aan te bevelen dit eerst uit te spuiten met benzine en te voorzien van nieuw smeermiddel, een methode, die vaak voldoende is gebleken om de lagers rustig te laten loopen. Zorgvuldig gemonteerde S. K. F.-kogellagers loopen ! jarenlang zonder stoornis, zelfs onder de ongunstigste omstandigheden. De temperatuur, waaronder de lagers werken, mag niet hooger dan 50 k 6o° C. zijn. In speciale gevallen, waarin lagers tengevolge van de arbeidsomstandigheden aan hoogere temperaturen zijn blootgesteld, mag men niet zonder meer de belastingsctjfers, voorkomende in de tabellen, toepassen, doch gelieve men ons eerst te raadplegen.











AFMETINGEN-
EN
BELASTINGSTABELLEN
ERWIJL wij in de inhoudsopgave alleen hebben vermeld de verschillende soorten van lagers volgens de series, geven wij op de volgende pagina een overzicht van onze lagers, gerangschikt volgens de diameters, en wel zoodanig, dat aangegeven wordt, welke soorten
van lagers wij fabriceeren voor één en denzelfden asdiameter, terwijl tegelijkertijd daarnaast opgegeven worden zoowel de uitwendige diameter als de breedte van het lager. Dit hebben wij gedaan om een algemeen overzicht te krijgen van ons fabrikaat en om met één oogopslag te kunnen zien welk lager het beste geschikt is om toegepast te worden in een bestaande constructie. Dit geldt zoowel voor
de radiale als voor de axiale lagers.



d No. D B B, d No. D B B,
No. D B B[ d No. D B B, d No, D B B, d No. D B B, d No. D B B, d No. DB B,
1204 47 14 45 1209 85 19 70 1214 125 24 90 '1620 215 47 52 120 1424 350 108 160 <1635 370 77 91.;
2204 4718 2209 8523 2214 125 31 £620 215 73 240 48 53 ....
1304 52 15 1309 100 25 1314 150 35 -•1627 290 61 73 165 1133 265 41 47
2304 52 21 2309 100 36 2314 150 51 95 1119 160 26 31 1233 300 60 64.;
404 72 19 409 120 29 414 180 42 1219 170 32 125 1125 205 32 37.5 1333 350 73 87
1404 72 23 27 1409 120 33 42 1414 180 50 59 2219 170 43 1225 220 44 47.5 1 1536 330 66 74 *1505 52 15 '1510 90 20 "1516 140 26 1319 200 45 48 1325 270 57 71 ''1636 380 79 96.; ' 2505 52 18 '2510 90 23 "2516 140 33 2319 200 67 "1528 250 50 55.s
"1605 62 17 "1610 110 27 "1616 170 39 419 250 55 | *1628 300 63 73.5 170 1134 263 41 47
"2605 6224 *2610 110 40 *2616 170 58 1419 250 6784 1234 310 62 67
"1521 190 36 130 1126 205 32 37.5 1334 360 75 89.=
1205 52 15 50 1210 90 20 75 1215 130 25 "2521 190 50 1226 230 46 50.5 1434 420 126
2205 52 18 2210 90 23 2215 130 31 "1621 225 49 54 1326 280 59 71 1537 340 68 75
1305 62 17 1310 110 27 1315 160 37 "2621 225 77 1426 370 114 "1637 39° 81 99-ï
2305 6224 2310 no 40 2315 160 55 1529 260 5256.5 „„
405 80 21 410 130 31 415 190 45 100 1120 160 26 31 "1629 310 65 79 175 1135 280 43 51
1405 80 25 30.5 1410 130 37 44.5 1415 190 53 64 1220 180 34 1235 320 64 71. "1506 6! 16' *1511 100 21 *1517 150 28 2220 180 4ó 135 1127 220 34 38 1335 370 77 9' ■ "2506 62 20 "2511 100 25 "2517 150 36 1320 215 47 52 1227 240 48 53 "1538 35° 70 78. *1606 72 19 *1611 120 29 "1617 180 41 2320 215 73 1327 290 61 73 "1638 400 83 101 "2606 72 27 *2611 120 43 "2617 180 60 420 265 60 "1530 270 54 61.5
1420 265 70 89.5 "1630 320 67 79 180 1136 280 43 51
1206 62 16 55 1211 100 21 80 1216 140 26 "1522 200 38 1236 330 66 74
2206 62 20 2211 100 25 2216 140 33 "2522 200 53 140 1128 220 34 38 1336 380 79 96.;
1306 72 19 1311 120 29 1316 170 39 "1622 240 50 55 1228 250 50 55.5 1436 440 126
2306 72 27 2311 120 43 2316 170 58 "Ï622 240 80 1328 3°° 63 75-5 ''1539 36° 72 81
406 90 23 411 140 33 416 200 48 1428 390 120 1639 410 85 103.:
1406 90 28 33 1411 140 40 47.5 1416 200 57 67 105 1121 175 28 32 "1531 280 56 64
*1507 72 17 *1512 110 22 *1518 160 30 1221 190 36 *1631 33° 69 80.5 185 1137 295 45 53
2507 72 23 2512 11 o 28 2518 160 40 2221 190 50 1237 340 68 75
*1607 80 21 *1612 130 31 *1618 190 43 45 1321 225 49 54 145 1129 235 36 41 1337 390 81 99.;
"2607 80 31 "2612 130 46 *2618 190 64 2321 225 77 1229 260 52 56.5 *1540 370 74 84
1421 290 96 1329 310 65 79 "1640 420 87 107
1207 72 17 60 1212 110 22 85 1117 140 24 "1523 210 40 45 1532 290 58 64.5
2207 72 23 2212 110 28 1217 150 28 I "1623 250 53 66 "1632 340 71 84 19° 1138 295 45 53
1307 80 21 1312 130 31 2217 150 36 l238 35o 70 78.:
2307 80 31 2312 130 46 1317 180 41 H22 175 28 32 150 1130 235 36 41 1338 400 83 101
407 100 25 412 150 35 2317 180 60 1222 200 38 1230 270 54 61.; 1438 440 126
1407 100 30 37 1412 150 42 49 417 210 52 2222 200 53 1330 320 67 79
*1508 80 18 *1513 120 23 1417 210 60 72 1322 240 50 55 1430 410 126 195 H39 310 47 54 :
*2508 80 23 *2513 120 31 *1519 170 32 2322 240 80 "1533 300 60 64.5 1239 360 72 81
*1608 90 23 *1613 140 33 2519 170 43 1422 320 102 *1633 350 73 87 1339 ,410 85 103.:
"2608 90 33 "2613 140 48 "1619 200 45 48 ''1524 215 42 45.5
"2619 200 67 "1624 260 55 68.5 155 1131 250 38 44 100 1140 310 47 54.-
1208 80 18 65 1213 120 23 1231 280 56 64 1240 370 74 84
2208 80 23 2213 120 31 90 1118 140 24 115 1123 190 30 33.5 1331 330 69 80.5 1340 420 87 107
1308 90 23 1313 140 33 1218 160 30 | 1223 210 40 45 "1534 3:0 62 67 1440 465 132
2308 90 33 2313 140 48 2218 160 40 1 1323 250 53 66 *1634 360 75 89.5
408 110 27 413 160 37 1318 190 43 45 | *1525 220 44 47.5 210 1442 465 132
1408 110 33 40 1413 160 45 52 2318 190 64 "1625 270 57 7' 1132 250 38 44
'1509 85 19 "1515 130 25 418 225 54 1232 290 58 64.5 220 1444 49° *3*
2509 85 23 "2515 130 31 1418 225 63 76 120 1124 190 30 33.5 1332 340 71 84
"1609 100 25 "1615 160 37 '1520 180 34 1224 215 42 45.5 1432 420 126 230 1446 490 132
*2609 100 36 "2615 160 55 2520 180 46 1324 260 55 68.5 "1535 320 64 71.5
d — asdiameter; D — uitwendige diameter; B — breedte van den ring; Bj - breedte over de kogels.
S. K. F. Radiale Kogellagers, gerangschikt volgens de asdiameters.
M—B -x
13300 19 6
13301 19 6
13302 22 7
13303 22 7
13304 26 8
1200 30 9
2200 30 14
1300 35 11
2300 35 17
1201 32 10
2201 32 14
1301 37 12
2301 37 17
401 47 14
1202 35 11
2202 35 14
1302 42 13
2302 42 17
402 52 15
1402 52 18 19.5
r 1203 40 12
2203 40 16
1303 47 14
2303 47 19
403 62 17
1403 62 20 22 1504 47 14 2504 47 18 1604 52 15 2604 52 21
* met klembus.



d No. D H d No. D H d No. D H d No. D H d No. D H d No. D H d No. D H d No. D H
40 $1908 64 32 5s §4911 100 6t 70 )4714 140 80 90 x 918 135 30.5 105 3721 180 62 140 * 928 200 52
I J f ?4908 7646 f 811 88 51 x3918 155 50 , §1921 155 72 « 728 200 60
64 38 13§}} 100 63 73 x2915 100 20 » 718 135 38 ; §4921 180 109 * 528 300 140
-rny-T- T-HT- T -TH)- H f3808 7650 | teil 120108.5 «915 ..o 27 --3718155 s* ; 821 iSs 84 §1928200
t 608 85 75 +1811 88 48 x3915 128 41 * 518 190 100 13821 180 113 ; 828 200 109.
— I 11808 64 36 14811 xoo 65 * 715 110 32 §1918 135 57.5 4821 .80 1. 628 300 238
1 1 f4808 76 5° 11711 100 54 «3715 128 43 §4918 155 92 >4721 2,5 J2o 1 1 J 3
h D 'JÏ25 72 40 1 H711 120 70 * 515 160 86 t 818 135 72.5 150 o 730 220 60
onrio e. + ent; o >4708 90 54 rtrt,rt §1915 110 48 13818 155 96 110 x2922 145 25
*2900 26 12 25 f 605 53 51.5 60 X2912 82 18 §4915 128 76 f 618 190 169.5 1 x3922 190 63 160 * 732 235 65
s ?nn 25 12 lions 44 30 43 S S 68 16 x 90 24-S t 815 HO 58 1818 135 66 1 722 160 40
* Inn 25 *t tfSRt 52 33 x 909 73 22 *3912 106 35 f3815 128 80 f4818 155 96 "3722 .90 65 17o » 734 250 70
4 500 30 18 ,1705 52 32 x3909 85 28 » 712 90 28 f 615 160 146 )1718 150 72 §4922 190 115
0Qm a )4705 62 38 '„Ï92 73 25 "'3Z}2 106 37 f1815 no 55 ;4718 180 104 f3822 190 119 180 x 1 270 65
22R} 28 12 „„„„ '3709 85 30 * 512 130 68 f4815 128 80 ;4822 190 119 » 736 260 70
| * 501 32 18 30 x2906 50 14 509 95 50 §1912 90 42.5 )1715 125 60 95 x2919 130 25 ,4722 .25 126
„ oano XQQnfi Ü3 15'S 73 38 S42}2 106 63 >4715 130 83 x 919 140 32.5 '9° * 738 275 80
qSo 31 12 * 19 ?4oSo 83 32 : 812 90 49 3 x3919 163 54 115 x2923 150 25
ï 709 35 14 *S7nfi P 18 ToIRS 73 4? !?§}§ 106 69 80 x2916 110 22 * 719 140 41 x 923 163 43 200 f 740 290 80
79? 35 15 JIne t° 21 t592 85 5 ^18}8 90 48 x ^16 115 29 *3719 165 56 x3923 200 66
ciqSo 35 20 =ioSc 4 34 f,60? 93 83'3 4812 106 69 x3916 »3« 44 §1919 140 60.5 723 165 49 205 x 2 305 70
35 25 :1906 53 28 f1809 73 4° 11712 .10 54 * 716 1.5 35 §4919 165 98 3723 20^ 68 3 »
t 802 35 27 ;4906 60 35 f4809 85 56 >4712 125 74 «3716 136 46 t 819 140 77.5 * 523 240 12c, 220 * 744 315 85
« 82£ 33 33 >1709 80 46 « 516 170 90 f3819 165 102 81923 165 77.5
17 + fin? 37 20 + finfi Ü° 3i )4709 100 60 65 x29ï3 90 20 §1916 115 51.5 f1819 140 72 §4923 200 120 235 x 3 345 80 f 603 3734.5 f 606 6458 x 913 100 27 §4916 .36 81 f4819 165-102 823 165 89.5 x 4 35! 90
2qn„ f1806 53 3° 5° *2910 74 18 *3913 112 36 f 816 115 63.5 ,1719 160 80 f3823 200 124
18 x2903 35 12 f4806 60 39 x 910 78 22 "713 100 32 f3816 136 85 )4719 200 no f 623 240 203 240 * 748 345 95 *9904 ^I^nfi 32 x 92 31 112 38 f1816 115 60 f4823 200 124
, *qo4 37 12 14706 72 42 71£ 78 25 - 513 140 74 f4816 136 85 100 *2920 135 25 )4723 =4° 132 260 * 752 375 100
5 7ol 4 2 OQ/VÏ * t3Z}S 92 33 §4913 112 67 )1716 .30 66 X 920 150 32.s
„ 12I 4° \bA 33 x23°ï 33 ® 10 "O 5° 13813 112 71 )4716 160 92 *3920 T72 57 120 x2924 160 27 27o x 5 4°° 100
«1904 !s 4 tl 18 U2Ï2 78 38'5 f,6,13 140 123 * 720 150 41 I x3924 210 69
+ 804 ï -* ?n? f 22 ?49}2 92 37 "4813 112 71 85 x2917 115 22 «3720 172 59 " 724 170 49 280 * 756 400 105
+ fi04 Tt J « 21 78 l4-5 )4713 130 76 x 917 123 30.s » 520 2,5 x.o ■■■3724 2(0 72
j f 604 4541 -3707 6824 ,3810 9261 x3917 145 47 §1920 150 61 §4924 210 125 300*760430115
oqn., * §07 72 38 , 610 110 95 70 x2914 95 20 717 125 38 §4920 172 104 13824 210 131
22 x2904j 42 .4 S4907 68 40 f1810 78 40 x 914 103 27 *3717 145 49 f 820 150 78 I 14824 2.0 .31 305 x 6 445 »°
oanc. :3|07 68 44 f4810 92 61 x3914 120 38 - 51T180 95 f3820 172 108 ,4724 250 138
5 * 905 11 It c I40S? II 64-5 90 46 ?.7}4 103 32 ^1917 123 36 ï 620 215 ,87 ' 320 * 764 460 .25
X<?90S t! Ifi f 4J )4710 110 63 !37}f 120 40 =4917 145 87 f1820 150 72 125 *2925 165 27
S 32 ® ^4707 8048 OQ11 14 130 80 I 8I7125 71 14820 x72 io8 j x 925 175 46.5 340*768485x30
tl II oana ^ « 55 x2qH 7 103 48 ;3817 143 91 ,172° 170 80 " 725 '75 53
* 50? fa \l 40 qnl ^ "« "ooK1 8 24'5 ^4=^ 120 71 11817 123 60 )4720 210 113 " 525 270 13°
SIWi fs ^8 %qns t ï3911 33 814 I°3 58 f4817 x 45 91 §1925 175 81.5
<490S tl 1 ü™ l6 25 ' 711 88 28 t3814 .20 75 ,1717 x4o 72 X05 X2921 .40 25 1 825 175 94.5
f 805 II \\ *<?70R « 21 I3!1 100 l5 J1814 103 55 )4717 170 98 x 921 .55 40 t 625 270 220
T«2x? 4 31 0708 70 27 v 51X 120 64 f4814 120 75 x3921 180 60
f3805 52 35 '• 508 85 44 §1911 88 44 )1714 120 60 90 x2918 120 22 • 721 155 46 130 * 726 180 53
d = asdiameter; D — uitwendige diameter; H zr hoogte v/'h lager.
x enkelvoudige lagers met vlakke ringen.
* * * spherisch afgedraaiden ondersten ring.
£ dubbeldruklagers met vlakke ringen.
» » spherische ringen.
) ■ » » » en huis.
S. K. F. Axiale* of drukkogellagers, gerangschikt volgens de asdiameters



VERKLARING
DER
S. K. F.-SERIENUMMERS EN -LETTERS.
i—6 Groote druklagers.
400 Radiale lagers voor zware belasting.
500 Enkelvoudige druklagers voor zware belasting met bolvormigen onderring. 500 U Spherisch uitgedraaide onderlegring, behoorende bij de serie 500. 600 Dubbelwerkende druklagers voor zware belasting, met bolvormigen bovenen onderring.
600 U Spherisch uitgedraaide onderlegring, behoorende bij de serie 600. (= 500 U). 700 Enkelvoudige druklagers voor lichte belasting, met bolvormigen onderring. 700 U Spherisch uitgedraaide onderlegring, behoorende bij de serie 700. 800 Dubbelwerkende druklagers voor lichte belasting, met bolvormigen bovenen onderring.
800 U Spherisch uitgedraaide onderlegring, behoorende bij de serie 800 (= 700 U). 900 Enkelvoudige druklagers voor lichte belasting, met vlakke ringen. 1100 Radiale lagers voor extra lichte belasting.
1200 ,, ,, ,, lichte belasting.
1300 „ ,, middelmatige belasting.
1400 ,, ,, ,, extra zware belasting.
1500 ,, „ = 1200), maar voorzien van klembussen voor assen
uitgedrukt in mm.
1600 ,, „ (= 1300), maar voorzien van klembussen voor assen
uitgedrukt in mm.
1700 Dubbelwerkende druklagers voor lichte belasting, spherische boven- en
onderring, ingebouwd in een speciaal huis. 1800 ,, ,, voor lichte belasting, spherische boven- en
onderring, zonder huis. 1900 ,, ,, voor lichte belasting, met vlakke ringen.
2200 Radiale lagers voor lichte belasting, buiten- en binnendiameter gelijk aan die van de serie 1200, doch met een grootere breedte. 2300 „ ,, ,, middelmatige belasting, buiten-en binnendiameter gelijk
aan die van de serie 1300, maar met grootere breedte. 2500 „ „ (= 2200), voorzien van klembussen voor assen, uitge¬
drukt in mm.
2600 „ ,, (= 2300), voorzien van klembussen voor assen, uitge¬
drukt in mm.
2900 Enkelvoudige druklagers voor extra lichte belasting, voorzien van vlakke ringen.



37°° Enkelvoudige druklagers voor middelmatige belasting, met bolvormigen onderring.
3700 U Spherisch uitgedraaide onderlegring, behoorende bij de serie 3700.
3800 Dubbelvverkende druklagers voor middelmatige belasting, voorzien van bolvormigen boven- en onderring.
3800 U Spherisch uitgedraaide onderlegring, behoorende bij de serie 3800 (=3700 U).
3900 Enkelvoudige druklagers voor middelmatige belasting, met vlakke ringen.
4700 Dubbelvverkende druklagers voor middelmatige belasting, met bolvormigen
boven- en onderring, in speciaal huis.
4800 n M voor middelmatige belasting, met bolvormigen
boven- en onderring, zonder huis.
49°° „ „ voor middelmatige belasting, met vlakke
ringen.
13300 Kleine radiale lagers.
A gevolgd door een cijfer is ons z.g. A-huis, voorzien van ons druklager
serie 600.
E achter een lagernummer beteekent bij klemhulslagers, dat het lager is
uitgevoerd voor assen, uitgedrukt in Engelsche maten.
F. Normale kussenblokken voor lichte belasting, waarin onze lagers serie
1500, voor asdiameters in mm.
G Normale kussenblokken voor zware belasting, waarin onze lagers serie 1600, voor asdiameters in mm.
II Klembussen voor assen in mm.
HL Speciale klembussen passende in ons lager serie 2600.
K Hangbokken voor zware belasting, asdiameters uitgedrukt in mm.
L Losse lagerhuizen om in oude Seller-hangers te plaatsen; assen uitgedrukt in mm.
M Hangbokken voor middelmatige belasting, asdiameters uitgedrukt in mm.
N Wielnaven voor zware belasting.
NB Wagenassen.
NL Wielnaven voor lichte belasting.
TV Kogellagerhuizen speciaal voor rollend materieel.
U Onderlegringen voor druklagers, voorzien van bolvormige ringen.
Voor speciale lagers, leidrollen, muurconsoles, voetplaten, enz., die niet in dezen catalogus voorkomen, gelieve men ons om speciale offerte te verzoeken.



Radiaallager serie 13300
extra klein type







Radiaallager serie iioo
voor extra lichte belasting



Omwentelingen per minuut d D B Bj r o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
millimeter — Toe te laten belasting in kg. ^
1117 8sl 1117
18 90} '4° 24 24 3 =500 1950 1875 1780 1650 1560 1400 r3oo 1140 1025 940 800 600 I I,5° ,1
19 951 l ï-30 18
20 rooi 160 26 31 3 3880 3025 2900 2760 2550 2400 2t6o 2000 1725 1550 1425 1200 840 I 2'25 19
l 2.20 20
1121 iosi
22 110} 32 3 474° 37°° 355o 3375 3120 2940 2640 2450 2r20 rgoo 1740 1480 1025 | on
23 „5| l 2-6s 22
24 1201 190 30 33's 3 5-t60 4250 4100 39°° 3600 3400 3050 2800 2400 2t6o 2000 1670 — 1 3-60 23
l 3.40 24
1125 I25
26 I3oJ 2°5 32 37-5 3 6800 53oo 5100 4800 4440 4200 3760 3470 3000 2660 2425 2000 - I * 40 Ui?®
27 J35, I 4-2° 26
28 j4ol 220 34 3 4 7400 5760 5540 5250 484° 4600 4100 3800 3250 2900 2640 2200 — / 5-3° 27
* 5.10 28
1129 I45.
30 150} 235 36 41 4 8700 6700 6500 6too 5650 5300 4800 4400 3800 3350 3050 — _ { 6'40 112®
31 155, ' 6 20 3°
32 r6of 2S° 3 44 4 10000 7800 7500 7IOO 6500 6150 5500 5roo 4300 3800 3500 — _ I 7-4° 31
1 7.2° 32
1133 165»
34 170} 265 4i 47 4 115°° 8900 86op 8100 7500 7000 6300 5800 4900 4300 3900 — — I 9'2°
35 ,75. 1 860 34
36 r8o[ 2 43 51 4 13000—-roroo 9700 9200 8400 7900 7roo 6500 5500 4800 4400 — — I11 20 35
110.40 36
1137 i8si
38 190/ 295 45 53 13400 t0400 IOOOO 9400 8700 8200 7300 6700 5600 4900 — — — )13 *40
on I12.60 38
3» 1951 (/)
40 200I 310 47 54-5 5 *5ooo 11600 11200 10500 9700 9100 8100 7400 6200 5400 — (Ï5.QO 39
IH.oo 40 ^
De lagers 1117—1140 worden geleverd met géhoorde stalen kogelkooi. S
Pj
h-*
O O



Radiaallager serie 1200
voor lichte belasting



Omwentelingen per minuut.
^ ^ r ° 10 25 50 100 150 3°° 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
-millimeter- T o e t e 1 a t e n b e 1 a s t i n g i n k g. kg"
180ï n 3°» 1 180 m° 135 ,3° 120 "° ,o° 95 85 75 70 * 50 0.03a 1200
a ,5 3 „ j 155 150 MO 130 125 "S "5 95 85 80 70 55 0.041 1
5 " " " 270 3,0 205 195 '8° '7o 155 M5 1,5 ..5 105 95 75 0.050 2
1204 z ; m 250 245 330 215 205 185 -7° -*> ^ „5 90 0.075 12o3
* 47 4 420 330 3,5 300 280 =«5 240 225 200 l8o .65 .45 115 o 120 4
5 25 52 15 1 530 4'» 400 38° 355 335 300 280 250 225 2.0 ,85 J o'z 5
1207 3! 'l 1 765 >75 f 5.0 480 435 400 355 3*5 3°o 260 200 0.220 1206
8 40 80 8 75 R 5 R R3° 580 550 500 460 410 370 345 300 230 0.325 7
2 1125 875 845 800 745 700 Ó35 S90 5ao 47J <3S 3go 29q 0^Q g
1209 45 85 19 2 I26° 980 950 900 830 800 700 660 580 525 49° 4- 3*0 0.470 1209
1 ! 90 20 2 M25 "°° 1065 IOIS «5 885 800 745 655 600 545 75 55 ° 5 10
" 21 2 1750 1375 1315 "50 "55 »oo 985 92° 800 730 670 580 435 0.7" U
1213 6- "° 22 2 2025 1580 I52S 1450 134° >=70 1140 1060 930 840 775 670 490 0.905 1212
14 7Q 20 23 2 2250 1750 1680 1600 1480 x4°0 1260 "70 1025 930 860 740 540 I 150 13
7 125 24 2 245° 1900 l84° '75° >6°° I525 1375 ï275 .120 ,ooo 925 800 580 i^jo 14
^ " Z 'f 2 27" 2"!° 2080 I98ü '83° 1730 1560 I4S° I2fo "40 .050 900 650 ,.365 1215
17 8c „o \ 3 3050 23 2300 2180 2000 1900 1700 1600 '4°° "50 1150 1000 720 I 670 16
5 5 28 3 3700 2870 2760 2620 242° 2300 2060 ,900 1660 ,500 ,370 „70 830 2 .* 100 n
1219 qs 30 3 4I°° 32°° 3050 2900 27°° 255° 2300 2,00 1850 1650 1500 I275 9°o 2 55o 1218
20 T 32 3 4750 37°° 3550 3375 3,00 295Q 2640 244o 2,00 ,900 ,750 ,45o !T 3 "0 19
20 100 , 8° 34 3 5200 4050 3900 3700 3400 32°° ,900 2650 2300 2050 £ _ 3;;:i 20
1222 05 190 3f 3 5700 4400 4250 4050 3700 3500 3150 2900 2500 2250 2050 1720 _ 4 400 1221
22 110 200 38 3 6700 32°° 4500 4750 4350 4.00 3700 3460 2900 2600 2350 1 _ 's\z gg g
De lagers 1200—1222 worden geleverd met geboorde stalen kogelkooi. ^
K) O O



Radiaallager serie 1200
voor lichte belasting



Omwentelingen per minuut.
® B> r ° IO 25 50 100 150 3oo 500 1000 1500 2000 Gewicht No. millimeter Toe te laten belasting in kg. kg"
1224 "l !!« 40 43 3 765 5950 S7°° 5400 4950 4700 4200 3B5o 3250 2900 2600 63 1223
25 ! 'S 42 45'5 8,50 6300 6050 575° 5-75 4950 445o 4Ioo 345„ 3050 2775 6 24
25 123 220 44 47 •5 4 9100 7050 6»° 6400 5900 5SSO 5003 4S5o 3850 3400 " 25
1226 ,30 230 46 sos 4 9750 7550 7250 6850 6350 595o 5350 49°° 4.00 3650 3300 8 5 1226
li 135 340 48 53 > 1,0°° 8500 8200 7750 7-oo 6700 6000 5500 4600 00 3650 9' 2?
28 MO 250 50 55'5 4 1225° 9500 9,50 8650 7950 745° 6650 6x00 5.00 44SO 'J *■* 21
1229 ,45 260 52 56.5 4 !295o ,0050 9650 9IO° 8350 7850 7050 64oo 5350 47oo _ „6 1229
,? 5 270 54 6l'5 4 '500° 1,700 1,200 IO<i°° 97°o 9100 8.00 74oo 6.0a __ _ '
155 ° 56 64 4 15600 12,00 11600 10900 ,0000 94oo 84oo 7600 6300 _ _ ,5'g 31
1232 ,60 290 58 64.s 4 .6600 „800 12300 „600 ,0600 roooo 8900 8,00 6600 _ _ I7 , ,0,0
34 165 300 f 64"5 4 17500 500 13000 12200 11200 ,0500 94oo 8500 7000 _ _ 7'g „
34 170 3,0 62 67 5 19100 14800 14200 '3400 ,2300 11500 ,0200 9300 7600 _ _ 2S 33
1236 ll5 310 « 71,3 5 20800 16,00 13500 14600 13300 12500 11100 -o-o 8200 _ _ loos
I? 1 330 tt 74 5 2!4°° 16600 15900 15000 '37ÖO ,2800 II4o„ io3oo 8300 _ _ •" 123fi
" 183 340 68 75 5 22600 '7S~ 16800 15800 i44oo I35oo X2000 ,0900 1 _ _ £
12qq '9! 330 70 78,5 5 24400 l8»00 18100 J7IO° '56oo i46oo 12900 ,1700 - _ _ ,000
40 9 3 72 81 5 26400 20400 19600 I84oo 16800 15700 ,3900 ,2500 - 'l ™
370 74 84 5 26800 20800 19900 .87oo ,7Ioo 15900 ï4,oo I27oo - _ _ 334;3 40
De lagers 1223—12,^0 worden geleverd met geboorde stalen kogelkooi.
SERIE 1200







Omwentelingen per minuut.
^ ^ ® r ° 10 25 5o 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
millimeter Toe te laten belasting in kg. ***
2201 3° '4 ' 265 210 200 190 180 l65 '55 '45 130 115 105 95 75 °.o5o 2200
o 2 3 4 1 300 230 225 2IS 200 I9° 170 160 140 ,30 „5 IOS 85 0.055 1
35 14 1 330 250 240 235 220 200 190 170 160 140 135 „5 90 0.062 2 2203 (T
4 17 40 1 1-5 425 330 320 300 280 270 240 230 200 180 170 150 115 0.095 2203
5 20 47 1 1,5 585 460 440 420 385 360 330 300 275 250 230 200 160 0.150 4
680 53o 520 500 450 430 385 370 320 300 270 240 180 0..75 5
22°? 3° 62 20 2 900 7°° 680 6*° 570 52° 480 4*0 385 350 300 230 0.280 2206
O f 72 23 2 1300 1025 1000 925 860 820 740 685 600 540 500 44o 330 0.445 7
23 2 1400 IO" io5° 'OOO 900 870 780 730 640 580 540 460 350 0.540 8
2209 AZ Re
10 5 23 2 J550 !225 1175 H25 1025 975 880 820 720 660 600 525 400 0.585 2209
11 5° 90 23 2 1725 1350 1300 I25° "50 Iioo 980 900 800 730 675 585 440 0.650 10
100 25 2,5 2025 1600 '45° 1340 1275 1150 1075 940 850 780 670 500 0.8S0 11
22jo 110 28 2-s 2700 2100 2°25 '925 1775 1700 1525 .400 1250 1125 1025 880 640 1.180 2212
14 I2° 31 2'5 3250 2550 245° 235° "5o 2050 1850 1700 1500 1350 1225 1050 750 1.585 13
31 2'5 3450 2700 2600 245° 2275 2150 1925 1800 I575 1400 1300 1.00 800 1.650 14
2216 80 130 31 2'5 3600 2800 2700 2600 2400 2250 2025 1900 1650 1475 135° 1150 850 1.700 2215
17 8 140 33 3 4000 3150 3000 29°o 2650 2525 2275 2100 1825 1650 1500 1300 925 2.200 16
5000 3900 3750 3550 3275 3,00 2800 2575 2250 2000 1850 ,550 1075 2.750 17
2219 05 170 « 3 c 44S° 4300 4100 37S° 3550 3200 2950 2550 2275 2075 1750 - 3-43O 2218
20 I l 5300 SIO° 4850 4450 4200 3775 3475 3000 2650 2430 "050 - 4.200 19
46 3.5 7500 59oo 5650 5350 4950 4650 4175 3850 3300 2925 2650 2225 - 5.100 20
22oo 105 190 50 3'5 8800 6800 6550 6200 5700 5350 4800 4425 3775 3350 2500 - _ 6.100 2221
200 53 3'5 10000 7800 7450 7100 6500 6150 5500 6050 4275 3775 3425 _ _ 7 300 22
De lagers 2200—2222 worden geleverd met geboorde stalen kogelkooi.
SERIE 2200







Omwentelingen per minuut.
d D B Bl r o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
-millimeter- Toe te laten belasting in kg. kg-
10 35 11 — 1 =40 19° 180 175 160 150 140 130 115 105 95 85 65 0.058 1300
£ " 37 12 — 1 3IS 250 240 225 «O 2iO 180 165 X50 135 125 HO 85 0.067 1
is 42 13 — j 350 275 265 2 50 235 220 200 185 165 150 140 120 95 0.095 2
'' 47 "4 — I 50D 380 370 350 325 310 275 260 230 210 190 170 130 0.130 1303
20 52 15 — I 530 420 400 380 350 335 300 280 250 225 210 180 140 0.165 4
25 62 '7 ~ 1 800 620 600 570 525 500 450 420 370 330 310 270 200 0.250 5
1306 30 72 19 - 2 IÜ2o 800 770 730 675 640 57S 54o 470 430 400 34Q 2fio 0.390 1306
' 35 80 21 _ 2 13oo 1000 970 920 850 8.x, 725 675 590 540 500 430 320 0.515 7
40 90 23 — 2 ,600 1250 1200 1140 io6o 1000 900 840 730 660 600 525 390 0.725 8
1309 45 'OO 25 _ 2 2JOO 1625 ,560 1500 *375 1300 1170 1100 950 850 800 675 490 0.960 1309
50 1,0 27 - 2 ï275 '775 1700 1625 1500 ,470 ,275 1180 1025 925 850 725 500 1.220 10
55 120 29 — 2 2925 2275 2200 2080 1925 1820 1630 1500 1300 1175 1080 920 650 ,.580 11
13j? 60 130 31 _ 2 3450 2700 2580 2450 2250 2150 1925 1780 1550 1380 1270 1075 750 2.000 1312
.4 5 14U 33-3 3800 2950 2850 2700 2500 2350 2100 1950 1700 1500 1380 1170 800 2.450 13
70 IS° 35 — 3 4550 3525 3400 3225 2975 2800 2525 2325 2000 1800 1625 1375 _ 3.010 14
37—3 4950 3850 3700 3500 3250 3050 2750 2550 2150 1950 1750 1500 — 3.700 1315
'_J '7U 39—3 5400 4200 4050 3850 3550 3350 3000 2750 2350 2100 1900 1600 — 4.250 16
5 180 41 — 3 6250 4850 4650 4400- 4050 3850 3450 3150 2700 2400 2200 1800 — 5.200 17
1318 90 .90 43 45 3 7I5c S550 53SO 5050 4650 4400 3950 3600 3050 2700 2450 - _ 5.900 1318
1,1 20' 45 48 3 8150 6300 6-150 5750 5250 4950 4450 4050 3450 3050 2750 — — 6.950 19
100 215 47 52 3 9150 7100 6800 6450 59°° 555o 5°oo 455o 3850 3350 3050 — — 8-35Q 20
De lagers 1300- 1320 worden geleverd met geboorde stalen kogelkooi. (/)
Opm.: Bij de lagers 1318—1320 steken de kogels buiten de ringen uit, d.w.z. is grooter dan B. W
&
HH
M
u O O



Radiaallager serie ijóó
Voor middelmatige belasting



Omwentelingen per minuut.
No' d D B Bi r o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 Gewicht No.
• 1 1 • k,g,
millimeter — — Toe te laten belasting in kg.
1321 105 225 49 54 3 10200 795° 7600 7200 6600 6200 5550 5100 4250 3700 10.250 1321
22 no 240 50 55 3 11600 9000 8650 8150 7500 7050 6300 5750 4800 4200 12.125 22
23 115 25° 53 66 3 13100 10150 975° 915° 8400 7900 7000 6350 5200 4500 13.750 23
1324 120 260 55 68.5 3 151°° 11700 11200 10550 9700 9100 8100 7350 6000 — 15.500 1324
25 I25 270 57 71 4 1535° 11900 11400 10750 9850 9200 8200 7450 6000 — 17.000 25
26 *3° 280 59 71 4 16450 12750 12200 11500 10550 9900 8800 7950 6450 — 18.800 26
1327 135 290 61 73 4 1785° 13850 13250 12500 11400 10700 9500 8550 6900 — 20.700 1327
28 140 300 63 75.5 4 18000 13950 13400 12600 11500 10750 9550 8600 6900 — 23.500 28
29 *45 3IQ 65 79 5 20800 16150 15450 14550 13250 12400 11000 9900 — — 25.500 29
1330 150 320 67 79 5 22200 17200 16450 15500 14150 13250 11700 10450 — _ 28.600 1330
81 *55 330 69 80.5 5 22400 17350 16600 15600 14200 13300 11750 10600 — — 30.500 31
82 J6o 340 71 84 5 24000 18600 17800 16700 15200 14200 12550 11300 — — 33.500 32
1333 165 350 73 87 5 25650 19850 19000 17850 16250 15150 13400 12000 _ 36.000 1333
34 17o 360 75 89.5 5 27350 21200 20250 19000 17300 16150 14250 12800 — — 39.500 34
3*> T75 370 77 91 • 5 5 27350 21200 20250 19000 17300 16150 14250 12800 — — 43.500 35
1336 180 380 79 96.5 5 30950 23950 22900 21450 19450 18150 15950 14200 — — 46.000 1336
3? i85 39° 81 99.5 5 33000 25550 24400 22900 20750 19350 17050 15150 — — 50.000 S7
38 *9° 400 83 101 5 33000 25550 24400 22900 20750 19350 17050 15150 — — 54.000 38
1339 195 410 85 103.5 5 37000 28600 27300 25600 23200 21500 18900 16800 — — 57.000 1339
^6 200 420 87 io7 5 37000 28600 27300 25600 23200 21500 18900 16800 — — 64.000 40
He lagers 1321—1340 worden geleverd met geboorde stalen kogelkooi.
Opm.: Bij de lagers 1321— 1340 steken de kogels bniten de ringen uit, d.w.z. Tl, is grooter dan 11.
C/5
w
M >-«
u O O



Radiaallager serie 2300
Breed type voor middelmatige belasting



Omwentelingen per minuut.
d D B r ° 10 25 50 100 >5o 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
-millimeter- Toe te laten belasting in kg. *S'
2300 10 35 ,7 1 385 3IO 300 275 270 250 220 210 j9o 165 160 135 100 0.085 *300
„ 12 37 17 1,5 450 350 330 320 300 275 250 24° 210 200 180 JS5 ,25 o.o95 !
15 42 17 1-5 485 385 365 350 320 3°° 275 250 230 210 200 165 ,35 O.,20 2
2303 ,7 47 ,9 ,.5 600 47° 450 430 400 375 340 320 275 250 230 „o ,55 o.,70 2303
1 20 f 21 2 800 30 600 570 530 500 45o 420 375 340 300 275 200 0.230 4
25 62 24 2 "°° 870 840 8°° 740 700 630 600 520 460 430 375 275 0.370 5
2306 30 72 27 2 1625 1250 1200 „50 ,075 1025 goo 850 740 660 620 530 375 0.550 2306
„ 35 31 2-5 2075 1600 1550 I475 '375 1300 „50 1075 940 850 77o 660 475 0.770 7
40 90 33 2"S 2S°° ,95° 1900 1800 '650 ,575 1400 ,375 „25 1025 940 8oo 560 ..035 8
2309 45 ,00 36 2.5 3IOO 2400 2300 2200 2025 ,925 ,725 1600 ,375 "50 „50 97o 675 1.380 2309
50 110 40 3 372s 2900 2800 2450 2300 2075 ,925 .650 1475 ,350 »5o 770 r.840 10
55 120 43 3 4400 34SO 3300 3X5° 2900 2725 2450 2250 ,950 1725 ,575 ,325 — 2.370 11
2312 60 ,30 46 3.5 s>75 4025 3850 3650 3375 3*75 2850 2650 2250 2000 ,825 1525 - 2.950 2312
14 5 140 48 3.5 6000 4650 4475 4250 3900 3700 3300 3050 2600 2300 2100 ,750 - 3 560 13
70 ,5° 51 3"5 6900 5350 5IS° 4875 4475 4225 3800 3475 2950 2625 2365 1950 - 4.330 14
23lfi s5 160 Sf 3'5 7850 6100 5850 S5°° 5100 4800 4300 3950 3325 3°2S 265° — — 5.250 2315
lb 80 ,7o 58 3.5 8850 6900 6600 6250 5750 5400 4800 4400 3700 3250 2950 - - v 6.230 16
5 ,8° 60 4 9400 7300 7000 6600 6100 5750 5100 4700 3950 3450 3100 - - 7.250 17
2318 90 ,9o 64 4 >0500 8,50 7800 7400 6800 6400 5700 5200 4350 3800 3450 - - 8.500 2318
13 95 200 67 4 .1700 9000 8700 8200 7500 7,oo 6300 575o 4775 4200 _ _ ,0 120 19
100 215 73 4 ,42oo 11000 10500 9950 9,00 8550 76OO 69OO 57OO 5000 - - ,2700 20
2321 ,05 225 77 4 ,5500 ,2000 ,,500 Io8oo 99DO 9300 8300 7500 6150 — — — _ 17700 2321
ITO 24O O 4 169OO I3IOO I25OO 1,800 I0800 IOIOO 9OOQ 82OO 6650 — ,8.800 22
De lagers 2300-2322 worden geleverd met geboorde stalen kngelkooi.
C/5 M PO t—l M
NJ U O O



Radiaallager serie 400
Zware belasting



Omwentelingen per minuut.
® r ° 10 25 50 100 150 3°° 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
— millimeter T o e , e 1 a , e „ b e 1 a s t i „ g i „ k g. kg"
402 :: 1 \\ \ r 380 370 T 325 310 ^ *. I7D ,30 0.,4. 401
3 ' f » 420 403 3 35 335 300 280 250 225 210 180 '4° o 200 2
3 17 62 17 1 800 620 600 "° =25 500 45o 420 370 33, 3.0 270 200 3
405 n 80 « 2 1020 800 77 730 675 640 575 540 470 430 400 340 260 o.45o 404
6 ' * 2 T '°°° 970 920 850 800 725 675 M° 540 500 430 320 O 500 5
3 9 23 2 ,6°° 1250 1200 1140 lo6° '°°° 900 S40 730 660 600 525 39° 0.825 6
40g f 100 25 2 2100 1625 1560 1500 I3°° .170 1100 950 850 800 675 400 , o8o 407
9 : ::: 27 2 2275 1775 1700 1625 is°° I025 9*s 8So 725 t, :*° i0i
29 2 2925 2275 2200 2080 *925 1820 1630 1500 1300 1175 1080 920 650 1.760 9
4U H !3° f 2 34S° 2700 2f° 2450 2250 2,5° '9*5 "780 1550 1380 1270 «75 750 2.,oo 410
12 6 33 3 3 00 2950 2850 2700 2500 2350 2100 1950 1700 1500 1380 1170 8oo 2 7U3 11
12 60 150 35 3 4550 35,5 34CO 3-5 ,975 2800 25.5 *3*5 *000 l8oo ,625 1375 - ^So 12
414 ^ '!° 37 3 4950 38SO 3700 35<X> 3250 3°5o 2750 2550 2150 1950 1750 1500 — , QOO 41o
5 ! 180 42 3 6250 485" 44°° 4050 3850 3450 3I50 2700 2400 2200 1800 _ IZ 14
75 190 45 3 7,SO 5550 5350 5050 4650 4400 3950 3600 3050 2700 2450 - _ HZ Is
416 80 200 48 3 815° 63°° 6°5o 5750 5250 4950 4450 4050 3450 3050 2750 - - 7QOO 416
li 5 52 3 9150 7100 6800 645° 59°° 5550 5000 4550 3850 3350 3050 - _ T ,5
18 90 225 54 3 — '95o ^00 7200 6600 6200 5550 5100 4250 3700 - -
420 ,!! T l5 3 11600 9000 8650 8150 7500 7°5° 6300 5750 48oo 4200 - „ 4]q
2 60 3 12600 9750 935O 8800 8000 7600 6800 6200 s,„„ 445Q _ _ _ Z7l 20
De lagers 401—417 worden geleverd met geperste stalen kogelkooi. t< i» 418 420 „ ,, ,, geboorde „ M
c/5
w *
HH
w
O O



Radiaallager serie 1400
voor extra zware belasting



Omwentelingen per minuut.
d D B Bj r O 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht. No. millimeter Toe te laten belasting in kg. kg'
O ^ ^'5 1 625 490 475 450 420 39° 35° 33° 290 260 240 210 160 0.215 1402
4 17 62 20 M 1 850 670 640 610 =6° 530 480 45° 390 35° 325 280 2.0 0.360 3
2° 72 23 27 2 1400 I09° 1050 1000 920 870 780 725 630 570 520 450 320 0.560 4
140« 25 80 2f 3°S 2 ,94° IS1° 145° T38° "75 .200 1080 1000 870 775 7« 6oo 420 0.730 1405
- 30 9° 28 33 2 2340 l82° I75° 1660 '53° 145° 1300 1200 ,040 925 850 720 490 x 000 6
35 100 30 37 2 2775 2160 2075 1970 1820 I7IO 1540 ,42Q 1220 1Qgo ggo g30 S5q I32Q 7
q 4 33 4 ~ 325° 2525 2425 23°° 2120 2000 1800 1650 1410 1250 1140 950 ' — ! 0 1408
!0 120 35 42 2 37=° 2920 28°° *50 2450 23IO 2070 I 900 i62q 1430 I3qo I075 _ 9 73 Q
5 3 37 44"5 2 4300 3350 3200 3050 2800 2650 2350 2,50 ,850 1600 1450 1200 _ 2.665 10
M 140 40 47 5 3 5250 4100 39<x> 37°° 3400 3200 2900 2650 2250 2000 1800 1500 _ 3 ,7S 1411
,, £ I5° 42 49 3 595O 4650 4450 4200 3850 3650 3250 3000 2500 2200 2000 - - 4 000 12
45 52 3 6700 5200 5°°° 47°° 43SO 4100 3650 3350 2800 2450 2250 - - 4.760 13
H15 75 « II l 8350 6450 t°° 5850 5400 5050 4500 4100 3450 3000 2700 _ - 7.240 1414
16 n 53 4 3 9200 7150 6850 6450 5900 5550 4950 4500 3700 3200 — — — 8 250 15
16 80 200 57 67 3 985O 7650 7350 6900 6300 5950 525o 4800 3900 3350 - - - 9.'4oo 16
1418 90 111 6° 76 3 'ZZ 8300 7950 7S°° f5° ^ 57°° SI5° 4150 - - - - n.020 1417
,q V 3 7 3 12900 10000 9550 9000 8200 7700 6850 6150 4950 ^ „ 6,0 ,0
2S° 7 84 3 I4400 I1ISO lo6so looso 9ISO 355o 7sjo 68oo _ _ __ _ ^ j 8.' 300 ie
1420 IOO 265 70 89.5 3 !Ö4OO 12700 12150 u4oo 10400 9700 8550 7650 — — _ _ 22.000 1420
De lagers 1402—14 . worden geleverd met geboorde stalen kogelkooi.
Opm.: Bij de lagers 1402—1420 steken de kogels buiten de ringen uit, d.w.z. E, is grooter dan B.
C/3 M
w
O O



Radiaallager serie 1400
voor extra zware belasting



Omwentelingen per minuut
d D B r ü 10 25 5o 100 150 300 500 Gewicht No.
millimeter — Toe te laten belasting in kg,
"5 IOS 290 96 4 22700 17600 16800 15700 14300 13300 11700 10400 37.5 1421
110 32° 102 5 25400 19700 18800 17600 16000 14800 13000 11600 50.0 22
120 350 108 5 27800 21500 20500 19200 17400 16200 14200 12600 62.0 24
130 370 114 5 3°9°° 23900 22800 21400 19300 17900 15700 13900 73.0 1426
140 39° 120 5 335°o 25900 24700 23100 20900 19400 17000 — 85.0 28
150 410 126 5 37100 28700 27300 25500 23100 21400 18700 98.0 30
1432 160 420 126 5 37100 28700 27300 25500 23100 21400 18700 — 102.0 1432
420 126 5 41400 31500 30100 28100 25300 23400 20400 — 100.0 34
180 440 126 5 44700 34500 32900 30700 27600 25500 22100 — 109.0 36
190 440 126 5 44700 34500 32900 30700 27600 25500 22100 — 106.0 1438
40 200 465 I32 5 48700 37600 35800 33300 29900 27600 23900 — 125.0 40
42 210 465 132 5 48700 37600 35800 33300 29900 27600 23900 — 122.0 42
1444 220 490 132 5 52500 40500 38500 35900 32200 29700 25700 — 135.0 1444
230 4 9° x32 5 52500 40500 38500 3S900 32200 29700 25700 — 132.0 46
De lagers 1421—1446 worden geleverd met geboorde stalen kogelkooi.
Opm.: Bij de lagers 1421—1446 steken de kogels niet buiten de ringen uit.
M *
w
o o



Radiaallager serie 1500
voorzien van klembus, voor lichte belasting



cl-' r» I •
— Omwentelingen per minuut
1500
"500 E D B r B, D, S O JO 25 so 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
mm* dm. millimeter — Toe te laten belasting in kg. ^S'
15°6 20 X 47 !! 1 31 35 9 420 330 315 300 280 265 240 225 200 180 i65 M5 x!5 0.2.0 1504
6 « , L 6 1 32 40 10 530 415 400 380 355 335 300 280 2 5° »5 2ÏO .85 J4o 0.240 5
5 16 1 34 44 IO 765 600 575 550 510 480 435 400 355 325 300 260 200 0.335 6
150fll 7; r 'ó 2 36 S2 " 8" 685 660 630 580 550 500 460 410 370 345 300 230 o 475 1507
9 « Ü* 0 18 3 38 f 11 1123 875 845 8°° 745 7- 635 »o 5„ 475 «5 380 4» Iti lö087
4 /a 85 19 2 40 64 11 1260 98° 950 9oo 830 800 700 660 580 525 490 420 320 0.705 9
1510 .45 90 20 2 44 68 I425 „00 .065 „,5 935 885 800 745 655 600 545 475 355 0.8,0 1510
19 .. IO" 21 2 4 75 12 1750 1375 1315 I25° "55 1100 985 920 800 730 670 580 435 ,.000 11
110 22 2 50 80 13 2025 1580 1525 I45o 1340 1270 n4o 1060 930 840 775 670 490 x.35o 12
"2 65 t'l Z 'li l 11 1 14 2250 ,7f' ,68° 1600 1480 1400 1260 1170 1025 «o 860 740 540 ,.600 1513
16 !o j 3 2 f 98 15 2775 2160 2080 1980 1830 '73° ^60 I45o 1260 „40 ,050 900 650 2.200 15
- U J40 26 3 60 J05 15 3050 2380 2300 2180 2000 1900 1700 1600 1400 1250 1150 IOOO 720 2.700 16
15Jg » 3_ J5,° 3 112 16 37°° 2870 2760 2620 2420 2300 2060 1900 1660 1500 1370 1170 830 3.100 1517
19 ,, 1 30 3 , 118 17 4100 3200 3°5° =9oo 2700 2550 2300 2100 1850 1650 ,500 1275 900 3 750 18
85 3 ,4 170 32 3 69 125 18 475° 3700 355o 3375 3100 2950 2640 2440 2,00 ,9oo 1750 .450 - 4.5L 19
21 o- tji' lSu 3t 3 7 1 u" 4050 3900 3700 3400 3200 2900 2650 2300 2050 1900 1600 — 5.300 1520
22 rJ 'U 190 1 3 " 138 19 f°° 4400 4250 4050 3700 3500 3^o 2900 2500 2250 2050 I72o - 6.1 21
200 3 3 145 20 6700 5200 4500 4750 4350 4100 37oo 3400 2900 2600 2350 — _ 7.1IO 22
" lJe letter E achter het nummer beteekent dat de asdiam. is uitgedrukt in Eng duim. b.v. 1511 is een lager voor asdiam. — 50 m/in.
'SnE „ „ „ „ n De lagers 1504 152a worden geleverd met geperste stalen kogelkooi.
C/3 M 90
l-H
w
I—*
Ui
O O



Radiaallager serie 1500
voorzien van klembus, voor lichte belasting



d* Omwentelingen per minuut.
1500
No. 1500 E D B E, r Bi D[ S o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 Gewicht No.
Eng. . . kg.
mm. — — — millimeter — Toe te laten belasting in kg.
1523 io5 210 4° 45«° 3 81 I5° 21 765° 595° 57°° 54°° 495° 47°° 4200 3850 325o 2900 2600 8.200 1523
24 110 4 '/4 215 42 45.5 3 85 155 21 8150 6300 6050 575° 5275 495° 445o 4100 3450 3050 2775 9.250 24
25 115 4 Va 220 44 47» 5 4 88 160 22 9100 7°5° 6750 6400 59°° 555° 5000 4550 3850 3400 3100 9.500 25
1527 120 4 3/4 240 48 53«° 4 94 17S 23 11000 8500 8200 775° 7100 6700 6000 5500 4600 4050 3650 11.400 1527
28 125 5 25° 5° 55• 5 4 96 180 24 12250 95130 9*5° 8650 7950 745o 6650 6100 5100 4450 — 13 000 28
29 130 5 lh 260 52 56.5 4 100 I9° 25 i295° 10050 9650 9100 8350 7850 7050 6400 5350 4700 — 14.500 29
1530 135 — 270 54 61.5 4 103 195 25 15000 11700 11200 10600 9700 9100 8100 7400 6100 - - 18.000 1530
31 140 5*/ij 280 56 64.0 4 106 200 25 15600 12100 11600 10900 10000 9400 8400 7600 6300 — — 20.900 31
32 145 5 */4 290 58 64.5 4 108 205 26 16600 12800 12300 11600 10600 10000 8900 8100 6600 — — 21.500 32
1533 150 6 300 60 64.5 4 110 210 26 17500 13500 13000 12200 11200 10500 9400 8500 7000 — — 22.500 1533
34 155 310 62 67.0 5 112 220 27 19100 14800 14200 13400 12300 11500 10200 9300 7600 — — 25.300 34
35 160 6'/i 320 64 71.5 5 114 225 27 20800 16100 15500 14600 13300 12500 11100 10100 8200 — — 27.000 35
1536 165 6'/2 330 66 74.0 5 117 230 28 21400 16600 15900 15000 13700 12800 11400 10300 8300 — — 29.500 1536
37 170 6 »/4 340 68 75.0 5 120 235 28 22600 17500 16800 15800 14400 13500 12000 10900 — — 3:2.300 37
38 175 7 350 70 78.5 5 i22 24° 29 24400 18900 18100 17100 15600 14600 12900 11700 — — — 35.000 38
1539 180 — 360 72 81.0 5 125 245 29 26400 20400 19600 18400 16800 15700 13900 12500 — — — 38.500 1539
40 185 71/* 37° 74 84.0 5 128 250 30 26800 20800 19900 18700 17100 15900 14100 12700 — — 41.500 40
De letter E achter het nummer beteekent dat de asdiam. is uitgedrukt in Eng. duim. b.v. 1533 is een lager voor asdiam. 150 m/m.
i533E »» >» » » », ö".
De lagers 1523—1540 worden geleverd met geboorde kooi.
c/> M
HH
W
Ui O O



Radiaallager serie 2500
Breed type met klembus, voor lichte belasting



" Omwentelingen per minuut.
2500
No. 2500 E D B r Bl> D S O 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
Ene ■ . 1 1 „ kg.
dm. millimeter loe te laten belasting in kg.
2504 17 47 18 1.5 31 35 9 585 460 440 420 385 360 330 300 275 250 230 200 160 0.215 2504
5 20 s/4 52 18 2 32 40 10 680 530 520 500 450 430 385 370 320 300 270 240 180 0.265 5
6 25 1 62 20 2 34 4 4 10 900 700 680 650 600 570 520 480 420 385 350 300 230 0.390 6
2507 30 — 72 23 2 36 52 11 1300 1025 1000 925 860 820 740 685 600 540 500 440 330 0.550 2507
8 35 i1/* 80 23 2 38 57 11 1400 1075 1050 1000 900 870 780 730 640 580 540 460 350 0.725 8
' 9 40 i12 85 23 2 40 64 11 1550 1225 1175 1125 1025 975 880 820 720 660 600 525 400 0.815 9
2510 45 i3/* 90 23 2 44 68 12 1725 1350 1300 1250 1150 1100 980 900 800 730 675 585 440 0.920 2510
50 2 100 25 2.5 46 75 12 2025 1600 1525 1450 1340 1275 1150 1075 940 850 780 670 500 1.200 11
12 55 — 110 28 2.5 50 «o 13 2700 2100 2025 1925 1775 1700 1525 1400 1250 1125 1025 880 640 1.605 12
2513 60 21/4 120 31 2.5 53 86 14 3250 2550 2450 2350 2150 2050 1850 1700 1500 1350 1225 1050 750 2.030 2513
15 65 21/., 130 31 2.5 58 98 15 3600 2800 2700 2600 2400 2250 2025 1900 1650 1475 1350 1150 850 2.520 15
7° 2,,/4. 140 33 3 60 105 15 4000 315° 3°°° 2900 2650 2525 2275 2100 1825 1650 1500 1300 925 3 125 16
75 3 150 36 3 63 112 16 5000 3900 3750 3550 3275 3100 2800 2575 2250 2000 1850 1550 1075 3.790 2517
18 80 — 160 40 3 66 118 17 5700 4450 4300 4100 3750 3550 3200 2950 2550 2275 2075 1750 — 4.655 18
85 31/* *7° 43 3-5 69 125 18 6800 5300 5100 485° 445° 42°° 3775 3475 3000 2650 2450 2050 — 5.610 19
2520 90 31/3 180 46 3.5 72 132 19 7500 5900 5650 5350 4950 4650 4175 3850 3300 2925 2650 2225 — 6.700 2520
21 95 3*L 19° 50 3-5 75 138 19 8800 6800 6550 6200 5700 5350 4800 4425 3775 3350 2500 — — 7.880 21
22 100 4 200 53 3.5 80 145 20 10000 7800 7450 7100 6500 6150 5500 6050 4275 3775 3425 — — 9.240 22
* De letter E achter het nummer beteekent, dat de asdiam. is uitgedrukt in Eng. duim. b.v. 2517 is een lager voor asdiam. 75 m/m.
2517E » 1» », „ „ == 3".
De lagers 2504—2522 worden met geboorde stalen kooi geleverd.
C
M *
1—1
M
N> Ui O O



Radiaallager serie 1600
Voorzien van klembus, voor middelmatige belasting



d* Omwentelingen per minuut
1600
No. 1600 E D B B, r B_. D, S ° 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
m.m. millimeter Toe te laten belasting in kg. k.g.
1604 17 — 52 15 — 1 31 35 9 53° 420 400 380 350 335 300 280 250 225 210 180 140 0.250 1604
5 20 8/4 62 17 — 1 32 40 10 800 620 600 570 525 500 450 420 370 330 310 270 200 0.340 5
6 25 1 72 19 — 2 34 44 10 1020 800 770 730 675 040 575 540 470 430 400 340 260 o 500 6
1607 30 — 80 21 — 2 36 52 11 1300 1000 970 920 850 800 725 675 590 540 500 430 320 0.670 1607
8 35 i1/* 90 23 — 2 38 57 11 1600 1250 1200 1140 1060 1000 900 840 730 660 600 525 390 0.920 8
9 40 il/a 100 25 — 2 40 64 11 2100 1625 1560 1500 1375 1300 1170 1100 950 850 800 675 490 1.200 9
1610 45 i8/i 110 27 2 44 68 12 2275 1775 1700 1625 1500 1470 1275 1180 1025 925 850 725 500 1.525 1610
11 50 2 120 29 — 2 46 75 12 2925 2275 2200 2080 1925 1820 1630 1500 1300 1175 1080 920 650 1.910 11
12 55 — 13° 31 — 2 50 80 13 3450 2700 2580 2450 2250 2150 1925 1780 1550 1380 1270 1075 750 2.300 12
1613 60 2140 33 3 53 86 14 3800 2950 2850 2700 2500 2350 2100 1950 1700 1500 1380 1170 800 2.950 1613
15 65 2l/* 160 37 — 3 58 98 15 4950 3850 3700 3500 3250 3050 2750 2550 2150 1950 1750 1500 — 4.550 15
16 70 2s/4 170 39 3 60 105 15 5400 4200 4050 3850 3550 3350 3000 2750 2350 2100 1900 1600 — 5.200 16
1617 75 3 180 41 — 3 63 112 16 6250 4850 4650 4400 4050 3850 3450 3150 2700 2400 2200 1800 — 6.200 1617
18 80 — 190 43 45 3 66 118 17 7150 5550 5350 5050 4650 4400 3950 3600 3050 2700 2450 — — 7.100 18
19 85 2lU 200 45 48 3 69 I25 18 8150 6300 6050 5750 5250 4950 4450 4050 3450 3050 2750 — 8.975 19
1620 90 3l/a 215 47 52 3 72 132 19 9150 7100 6800 6450 5900 5550 5000 4550 3850 3350 3050 10.750 1620
* De letter E achter het nummer beteekent, dat de asdiam. is uitgedrukt in Eng. duim.
b.v. 1615 is een lager voor asdiam. 65 m/m.
1615E „ „ „ „ „ 2'
De lagers 1604—1620 worden geleverd met geperste stalen kogelkooi.
Opm. Bij de lagers 1618—1620 steken de kogels buiten de ringen uit, d.w.z. is grooter dan R.
C/) M
fa
>—1
M
GN O O



Radiaallager serie 160c
Voorzien van klembus, voor middelmatige belastinj



Omwentelingen per minuut
No. 1600 E D B Bx r Ba Di 8 O IO 25 50 100 150 300 500 1000 1500 Gewicht No.
mm» 'millimeter Toe te laten belasting in k. g.
1621 95 3SU 225 49 54 3 75 J38 19 10200 7950 7600 7200 6600 6200 5550 5100 4250 3700 12.000 1621
22 100 4 240 50 55 3 80 145 20 11600 9000 8650 8150 7500 7050 6300 5750 4800 4200 14.100 22
23 105 - 250 53 66 3 81 150 21 13100 10150 975° 9*5° 8400 7900 7000 6350 5200 4500 15.000 23
1624 110 41/« 260 55 68.5 3 85 155 21 15100 11700 11200 10550 9700 9100 8100 7350 6000 — 17.500 1624
Ir5 4V2 27° 57 71 4 88 160 22 *535° 119°° 11400 10750 9850 9200 8200 745o 6000 — 20.100 25
27 120 43/A 290 61 73 4 94 175 23 17850 i385° 13250 12500 11400 10700 9500 8550 6900 — 25.200 27
1628 125 5 300 63 75.5 4 96 180 24 18000 13950 13400 12600 11500 10750 9550 8600 6900 — 26.500 1628
29 130 51/* 3IQ 65 79 5 100 190 25 20800 16150 15450 14550 13250 12400 11000 9900 — 28.000 29
30 135 — 320 67 79 5 103 195 25 22200 17200 16450 15500 14150 13250 11700 10450 — — 31.000 30
1631 140 5J/a 330 69 80.5 5 106 200 25 22400 17350 16600 15600 14200 13300 11750 10600 — — 34.000 1631
32 145 5 s/i 340 71 84 5 108 205 26 24000 18600 17800 16700 15200 14200 12550 11300 — — 37.000 32
33 150 6 350 73 87 5 110 210 26 25650 19850 19000 17850 16250 15150 13400 12000 — 40.000 33
1634 155 — 360 75 89.5 5 112 220 27 27350 21200 20250 19000 17300 16150 14250 12800 — — 43.500 1634
35 160 6»/* 370 77 91.5 5 114 225 27 27350 21200 20250 19000 17300 16150 14250 12800 — 47.000 35
36 165 61,., 380 79 96.5 5 117 230 28 30950 2395° 22900 21450 19450 18150 15950 14200 — — 51.000 36
1637 170 63/4 390 81 99.5 5 120 235 28 33000 25550 24400 22900 20750 19350 17050 15150 — — 55.000 1637
38 175 7 400 83 101 5 122 240 29 33000 25550 24400 22900 20750 19350 17050 15150 — — 60.000 38
39 180 — 410 85 103.5 5 125 245 29 37000 28600 27300 25600 23200 21500 18900 16800 — — 65.000 39
1640 185 7*/4 420 87 107 5 128 250 30 37000 28600 27300 25600 23200 21500 18900 16800 — 70.000 1640
* De letter E achter het nummer beteekent, dat de asdiam. is uitgedrukt in Eng. duim. b.v. 1633 is een lager voor asdiam. 150 m/m.
Ï633E „ „ „ „ „ — 6".
De lagers 1621—1640 worden met geboorde stalen kogelkooi geleverd.
Opm. Bij de lagers 1621—1640 steken de kogels buiten de ringen uit, d.w.z. is grooter dan Ti.
c/>
M *
l-H
w
I—»
ON
o o



Radiaallager serie 2600
Breed type met klembus, voor middelmatige belasting



Omwentelingen per minuut
2600
No. 2600 E D B r B, D, S o 10 25 50 100 , 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
Ene ,,, . kg.
mm. millimeter loe te laten belasting in kg.
2604 17 — 52 21 2 37 35 9 800 630 600 570 530 500 450 420 375 340 300 275 200 0.295 2604
5 20 3/4 62 24 2 41 40 10 1100 870 840 800 740 700 630 600 520 460 430 375 275 o.475 5
6 25 1 72 27 2 45 44 10 1625 1250 1200 1150 1075 1025 900 850 740 660 620 530 375 0.685 6
2607 30 — 80 31 2.5 49 52 11 2075 1600 1550 1475 1375 1300 1150 1075 940 850 770 660 475 0.960 2607
8 35 I1/* 9° 33 2-5 51 57 11 25oo 1950 1900 1800 1650 1575 1400 1375 1125 1025 940 800 560 1.255 8
9 40 1 l/a 100 36 2.5 54 64 11 3100 2400 2300 2200 2025 1925 1725 1600 1375 1250 115° 970 675 1.650 9
2610 45 i3/* 110 40 3 60 68 12 3725 2900 2800 2680 2450 2300 2075 1925 1650 1475 1350 1150 770 2.160 2610
11 50 2 120 43 3 63 75 12 4400 3450 3300 3150 2900 2725 2450 2250 1940 1725 1575 1325 — 2.740 11
12 55 — 130 46 3.5 67 80 13 5175 4025 3850 3650 3375 3175 2850 2650 2250 2000 1825 1525 — 3.430 12
2613 60 21/* 140 48 3.5 70 86 14 6000 4650 4475 4250 3900 3700 3300 3050 2600 2300 2100 1750 — 4.070 2613
15 65 21/a 160 55 3.5 78 98 15 7850 6100 5850 5500 5100 4800 4300 3950 3325 3025 2650 — 6.235 15
16 70 2a/4 170 58 3.5 8i 105 15 8850 6900 6600 6250 5750 5400 4800 4400 3700 3250 2950 — — 7-360 16
2617 75 3 180 60 4 84 112 16 9400 7300 7000 6600 6100 5750 5100 4700 3950 3450 3100 — — 8.490 2617
18 80 — 190 64 4 89 118 17 10500 8150 7800 7400 6800 6400 5700 5200 4350 3800 3450 9.165 18
19 85 3'/4 200 67 4 93 125 18 11700 9000 8700 8200 7500 7100 6300 5750 4775 4200 — — — ".795 19
2620 90 3V3 215 73 4 100 132 19 14200 11000 10500 9950 9100 8550 7600 6900 5700 5000 — — — 14.640 2620
21 95 33/i 225 77 4 105 138 19 15500 12000 11500 10800 9900 9300 8300 7500 6150 — — — — 19.870 21
22 100 4 240 80 4 109 145 20 16900 13100 12500 11800 10800 10100 9000 8200 6650 — — — — 21.180 22
* De letter E achter het nummer beteekent, dat de asdiam. is uitgedrukt in Eng. duim. b.v. 2622 is een lager voor asdiam. _ 100 m/m.
2622E ,, ,, ,, „ „ — 4".
C/5
w
5ö M
N> ON O



Enkelvoudig druklager serie 2900
extra licht type met vlakke drukringen



Omwentelingen per minuut
d di D H r ° 10 25 5o 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No. millimeter Toe te laten belasting in kg. kg'
2900 10 10.2 26 12 1 575 370 250 200 ,7S I45 ,25 no 90 75 65 5° 35 0.035 2900
1 12 12.2 >2 ' 640 405 280 225 195 160 140 120 100 80 70 55 40 0.040 1
15 15,2 31 12 1 770 49° 34° 270 235 190 170 145 120 100 85 65 45 0.045 2
29°® 18 182 35 12 1 830 530 365 290 255 210 180 160 130 1,0 95 70 50 0.055 2903
\ , 20 20'2 37 12 1 890 57o 395 315 275 225 195 j7o 140 115 100 75 55 0.060 4
22 22.2 42 I4 1 jjoo 830 52O 435 370 340 27O 230 175 I45 130 J05 70 0.090 41/,
2905 25 25.2 45 14 1 1400 900 560 465 305 365 290 250 190 155 140 J15 75 0.095 2905
O 30 30.2 50 14 1 I570 1020 640 540 455 4,5 330 285 220 175 160 130 90 O.jio 6
35 35.2 55 16 1 1940 ,260 790 660 560 520 410 350 270 220 200 140 100 0.120 7
2908 40 40.2 60 16 1 2200 ,420 890 740 630 580 46o 395 305 245 225 155 110 0.160 2908
® 45 45-2 68 36 1 2550 1650 1040 870 740 670 540 460 350 285 240 185 130 0.210 9
50 5°-2 74 ,8 1 2850 1750 1140 940 800 720 570 480 360 300 250 195 140 0.260 10
29jJ 55 5S-2 78 18 1 3100 1910 1250 1030 870 790 620 520 395 33o 270 215 — 0.270 2911
60 60,2 82 ,8 1 3300 2000 1310 1080 910 820 650 550 410 345 285 225 — 0.280 12
65 6s"2 9° 20 1 3900 2400 1580 1300 1090 980 750 650 475 360 320 250 _ 0.390 13
70 70,2 95 20 1 4100 2500 i64° 1350 113° 1030 790 680 500 380 335 _ _ 0.410 2914
75 752 100 20 1 4450 2730 1780 1480 1230 1110 850 740 540 410 350 - — 0.440 15
80 8o-2 110 22 1 5200 3180 2100 1720 1440 1300 1000 870 630 480 410 — _ 0.615 16
2917 85 85.2 115 22 1 5400 3300 2180 1780 1500 1350 io4o 900 650 500 — _ _ 0.64O 2917
r® 90 90,2 120 22 1 5800 3550 2300 1910 1610 1450 1120 960 710 540 _ _ _ 0.670 18
95 95'2 130 25 1 7200 4400 2900 2380 2000 1800 1370 1170 840 650 — 0.930 19
2920 100 100.2 135 25 1 7450 4600 3000 2450 2080 1880 1440 1220 860 — 0 9?0 2920
105 1c>5.2 140 25 1 7750 4700 3100 2550 2140 1940 1500 1260 900 — 1.050 21
110 I10'2 145 25 1 8000 4900 3200 2650 2230 2000 1550 1300 930 — , 090 22
2923 115 115.2 150 25 1 8300 5050 3300 2750 2300 2080 1600 1350 960 —. , 150 2923
24 120 120.2 160 27 1 10300 6300 4100 3400 2850 2580 1980 1670 1200 _ _ _ _ 1.220 24
125 125-2 165 27 1 10650 6500 4250 3500 2950 2650 2050 1740 1230 — 1.300 25
De lagers 2900—2925 worden geleverd met geperste kogelkooi.
•O
C/5 M PO
HH
M
N) VO O O



Enkelvoudig druklager serie 900
Licht type met vlakke ringen



Omwentelingen per minuut.
° 10 5° 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
millimeter Toe te laten belasting in kg.
"J U 35 Z- I "0 T 220 '8° 'f -?4' "° 95 V5 6" 55 45 35 °'°35 900
. 4 980 640 4°° 335 285 26D 2IO 175 135 IIO 100 85 65 0.050 2
'°'2 40 M 1 "75 765 480 400 340 310 250 210 165 ,30 I2Q I05 8o 00?5 4
90R 11 25'2 ^ I5'5 1 1700 1100 690 575 490 4S° 36° 3IO 240 ,9o I75 ISO „5 0x25 90S
7 35 «2 " 'g'5 1 1820 1,80 74 620 525 480 385 330 255 205 l8S 160 — o! 145 6
7 " " 18 1 25°° 1510 1000 820 «4° 500 43° 330 270 230 ,90 I55 0.2I0 ®
90q 4° 4°'2 ^ '8 1 2500 "5I° 1000 820 7°° 640 5°° 430 330 270 230 I90 _ 0.2IJ g
10 50 tl ,8 22 1 3300 1940 13,0 1100 930 840 660 570 430 340 *90 235 _ 0.350 9
10 5 7 22 1 3850 2250 1520 .270 Io8o 980 770 670 500 400 340 270 _ 0.370 J®
55 55'2 88 24'5 1 4750 2700 1850 1540 1300 1170 g20 700 cqo 460 ™
13 6°s t'l ,9° 24'5 1 4750 2700 ,85° '54U '3" 1,70 920 790 590 460 400 - - o' 520 9Jo
5 27 1,5 5600 3200 2200 1800 "SS" !4°o „00 940 700 550 -480 - - o.73o J3
914 7° 70.2 103 27 1-5 59°° 3400 2300 1900 1630 ,500 ,I50 990 e,„
11 z r 1,0 27 15 37- ■*» 2100 -8- -2° --o >1 7: £ £ : : ^
"5 29 1.5 7350 4200 2850 2400 2000 1800 1430 1230 OI - ,
° 910 72° 620 — — 0.950
»]1 ^ 85'2 125 3°"5 ''5 925° »0° 3fco 3ooo 2550 23oo 1800 1550 „50 900 __ _ „ 200
1 902 135 30.5 1.5 10600 6100 4150 3450 2900 2650 2IOO 1700 6 70 917
19 95 95.2 140 32.5 1.5 11600 6600 4500 3700 3*5o 2800 2IOO -800 Z I Z I JJ
9i0 IOO 100.2 150 32.5 1.5 13300 7550 5200 4250 3600 3250 2450 3IOO ISio _ _ „
21 IOS 105.2 155 40 1.5 1485O 8400 5800 4750 4000 3600 2700 2300 !67O _ _ _ *'J° 920
115 115.2 165 43 2 i565o 8900 6100 5000 4200 3800 2870 2450 177o _ _ 2' °° 21
" — — 3-050 23
925 ,25 .25.2 175 46.5 2 I7200 97SO 6700 5500 4650 4170 3,50 2700 _ _ _ _ _ . -o-
*8 .40 140,2 200 52 2 22900 13000 8900 7300 6100 5S70 4200 347D _____ 3
Al deze lagers worden met geperste koeelkooi eeleverd. 5'*S°
C/i
M »
I—(
w
\£> O O



Enkelvoudig druklager serie 3900
Voor middelmatige belasting, met vlakke ringen



Omwentelingen per in i n 11 u t.
d dx D H r O 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
millimeter Toet«latenb«la.tinfinkg. k®'
3905 25 25.2 52 ,6 1.5 1700 „00 700 570 490 445 360 305 2 3° 185 .60 „5 ,o5 0..70 3805
6 30 30.2 60 I9 ,.5 244o I59o ,000 820 7oo 64o 5,0 435 330 ,65 =3° .90 ,45 0.250 6
I 35 35.2 68 1.5 3090 20,0 1260 1020 880 800 640 540 415 330 280 220 160 0.370 7
3909 Z «2 ll 2g 1 5 4040 2600 ,65° T 'I4Ü 1040 830 710 530 420 365 260 - 0.495 3908
43 43' 83 28 1 5 5100 3*5° 2°7° j68° '44o 1300 ,050 890 660 530 450 315 _ „ 605 9
50 50.2 92 3I j.s 6300 3980 2540 2070 1760 ,600 1280 1085 800 650 54„ 375 _ og2a 10
3910 f5 f5'2 100 33 1,5 7S°° 4300 2850 2300 2080 , 8l° 1440 12*° 900 730 620 - _ , IO< 39,,
'' 106 35 2 7800 4400 3000 2400 2250 1900 1500 1260 930 760 670 — — j.„0 12
8 5 6s-2 1,2 36 2 8600 4600 325° 2700 2300 2060 1610 1360 IOOO 790 680 — — J.455 13
3914 7" 70.2 120 38 2 IOOOO 5300 377° 3'3° 2680 2390 1850 1550 „50 820 _ _ _ , y6o 3g14
75 75'2 128 4! 2 i.joo 6200 4400 3600 3100 2750 2150 1830 ,330 950 __ _ 3-I 15
° '2 136 44 2 13600 7'3° Sioo 4200 3530 3160 2450 2100 ,520 ,100 — _ _ 2.66o 16
39}' 85 85 2 M5 47 2 14600 7600 5450 4500 3800 3400 2600 2250 1610 1200 — _ _ , oqiY
18 90 9°.2 «55 50 2 16600 8600 6200 5.00 4280 3830 2980 2500 ,840 .3,0 _ . . _ Tg
95 95.2 165 54 2 18700 9650 6980 5750 4830 4330 3350 2830 2050 1480 — _ _ 5.065 19
3920 zoo 100,2 ,72 57 2 21000 ,0800 7800 6450 5400 4800 3750 3I5o 2290 - _ _ _ 5 7QO 3920
21 105 .05,2 .80 60 3 23400 „950 8700 7«So 6000 5400 4200 3500 2550 - - _ _ 6*550 21
4» >10 1,0.2 ,90 63 3 25900 ,3,5o 9600 7900 6650 6000 4600 3850 2850 - _ _ _ 7.700 22
3923 „5 „5.2 200 66 3 28550 ,4500 ,0550 8650 7300 6600 5050 4250 3,00 — — — 8 005 3903
24 ,20 ,20.2 2,0 69 3 31300 ,5900 „550 9500 8000 7200 5550 4650 3350 - _ _ _ ,!;,75S 3924
De lagers 3905—3918 worden met geperste kogelkooi geleverd. " » 39*9—3924 n » geboorde „ „
c/> w pa
P-H
w
u
VO O O



Enkelvoudig druklager serie i —6
Zwaar type met vlakke ringen



^ ^ ® ® ^ r ° 10 25 50 100 150 300 500 Gewicht No.
kg.
millimeter — — Toe te laten belasting in kg.
1 180 i83 27 65 300 2 37700 21000 14500 12300 9700 8900 6500 5200 13.0 1
208 305 70 310 2 47000 27200 18700 15800 12100 11000 7600 6200 18.0 2
3 235 238 345 80 340 3 57°°° 343oo 23300 19500 14000 13000 8400 6900 26.0 3
235 238 355 90 360 3 64500 38300 25500 21800 15000 14000 9000 — 32.0 4
5 270 275 400 100 400 3 8x000 46000 30000 26500 18000 16500 10500 — 39.0 5
® 3°5 3IQ 445 110 460 3 98000 55°°° 355°° 30000 21500 19000 12500 — 52.5 6
Deze lagers worden geleverd niet geklonken plaatijzeren kogelkooi. Grootere lagers en speciale lagers worden op bestelling geleverd. Prijzen en levertijden op aanvrage.
Omwentelingen per minuut
C/>
w fa
NH
M
I
Os



Enkelvoudig druklager serie 700 en 700 U
Licht type, met bolvormigen onderring en onderlegring



Gewicht Omwentelingen per minuut
No. d d, D H I R X r Gewicht No. Di da H, h, van den o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000
kg. onderleg-
— — millimeter — — millimeter ri ntr t a . , . .
millimeter ring. Loe te laten belasting in kir.
700 ,o 12 25 ,4 «S 25 10.2 x 0.035 700U 35 .4 -5 3.5 o.o,« 530 35o 220 x8o x55 140 110 95 75 60 55 45 35
>5 17 35 15 12 jo 12.4 1 0.062 2 38 x9 17 5 0.023 980 640 400 335 285 260 210 i75 ,35 IIO JOO 8- Ó5
4 20 22 4o ,6 ,2.5 35 .6.2 , 0.080 4 45 25 >8 5.5 0.038 XX75 765 48o 400 340 3x0 250 2,0 ,65 x3o X20 X05 80
706 30 32 t IJ ^ " V 1 OI1 70«U 5" 32 19 6 °'°41 "UO 690 57S 49° «o 360 3x0 240 190 X75 150 xx5
7 l7 11 ï 40 x .0 x 0.146 6 59 35 20 6 0.058 1820 xx8o 74o 620 525 480 385 33° 255 205 185 160 .20
37 5 a3'2 1 °-24° 7 67 43 23 7 °-o8° 25oo 1510 1000 820 700 640 500 430 330 270 230 x9o .55
708 40 42 64 2, .6 50 22.4 X 0.230 708 U 69 48 23 7 0.07S 2500 1510 xooo 820 700 640 500 430 330 270 230 xoo _
10 so " 'g ^ ^ T '8'6 1 °'35° ,2 78 " 27 8 °'112 3300 1940 1310 1100 930 *4U 6fo 570 430 340 290 2^ -
10 50 52 78 25 x9 65 33.0 x 0.390 10 83 58 27 8 O.X2X 3850 2250 X520 ,270 xo8o 980 770 670 500 400 340 27!
^2 L5 f 88 1 22 70 3^4 1 U,S7° 7ïiü 94 64 30 8 °-163 4750 2700 i85° X540 x3oo 1170 920 790 590 460 400 - _
12 60 2 90 28 22 75 38.0 x „.540 12 96 69 30 . 8 O.X55 475o 2700 x85o X540 .300 xx7o 920 790 59° Z Z - -
7 xoo 32 24 80 38.5 1.5 0.785 13 105 74 34 xo 0.237 5600 3200 2200 1800 1550 1400 xxoo y4o 7oo 550 48u -
715 11 11 ixo 32 23 85 'l'6 15 °'L85 7ltü 109 79 34 9 °2lS 5900 3400 2300 1900 1630 ^ xx5° 990 740 570 500 _ _
15 5 77 xxo 32 25 90 46.2 1.5 0.885 15 xx4 84 34 9 0.230 6500 3750 2500 2x00 xüoo X620 X270 xxoo 8x0 630 560
82 x x 5 35 27 95 48.6 x.5 x.060 16 X24 89 37 xo 0.320 7350 4200 2g50 24uo 2QOO l8oo ^ ^ ^ ^ ^
<17 6, ï>8 1.3 ,S 29,3 io3 54.9 1.5 x.35o 717 U 138 96 40 10.5 0.440 9250 5300 3600 3000 2550 2300 1800 1550 1150 900 - _■ _
19 O" 08 x!I 3 29 5 "0 Z'* 1-5 1,600 Jü 141 101 40 IO'5 °'435 10600 6100 4150 3450 2900 2650 2100 '7°° X260 97o _ _ ,
5 9 ^4 4' 31 115 0.2 x.5 1.800 19 151 X07 43.5 12.5 0.610 11600 6600 4500 3700 3150 2800 2XOO 1800 1320 xooo — _ |
Ti r ui:::n3: 125 ?-°, s *-r 156112 44 13 °-6& 13300 7550 5200 4250 3600 •«. -0015xo \
23 II- 118 ,6- 8 130 9'4 1,5 5 fo 163 118 49 14 °'76° 14850 8400 5300 4750 4000 3600 2700 23°° X670 - - _ _ t
18 163 49 38 140 "-1 2 3-IO° 23 '73 X28 52 x4 0.820 X5650 8900 6,00 5000 4200 3800 2870 2450 x77o _ _ _ _ J.
28 TA T8 175 2. 150 79"8 2 3'64° 728" 186 139 56 14 °'92° 17200 9750 6700 5500 4650 4x70 3x50 2700 - _ _ _ _ C
.40 .43 200 60 46.5 X70 9X.O 2 5.500 28 2X2 X5S 62 X5.5 X . 390 22JOO X3OOO 8900 7300 6.00 5570 4200 J470 - _ _ _ _ „
Deze lagers worden geleverd met geperste kogelkooi.
V>
w fa bi w
^1 o o
n 3
O O
C



Enkelvoudig druklager serie 700 en 700 U
Licht type, met bolvormigen onderring en onderlegring



Gewicht Omwentelingen per minuut.
kg.
No- d d, D H I K x r Gewicht No. D, d2 H, h. van den o IO 25 50 100 150 300 500 IOoo
kg. onderleg-
-millimeter-— -millimeter- ring. Toe te laten belasting in kg.
722 110 113 160 46 35 135 73.7 2 3.100 722Ü 170 «s 49 14 o.79 .4850 8400 5800 4750 4000 3600 3700 2300 1670
24 120 123 170 49 33 140 73-* ^ 3.6+0 24 180 137 52 J4 0.81 15650 8900 6100 5000 4200 3800 2870 2450 1770
20 130 133 180 53 42 155 84.2 2 4.275 26 190 145 56 14 o 93 17200 9750 6700 5500 4650 4200 3150 2700 —
730 150 154 220 63 47-7 185 101 2 7.350 730U 220 z6j 65 - 2.50 25400 14000 9600 8000 6600 6100 4600 3800 _
32 160 164 235 65 4,.4 198 no 2 9.000 32 235 180 70 - 2.50 27700 15400 10400 8850 7250 6700 5000 4100 _
34 170 174 25° 70 52.7 210 116 2 .0.000 34 25o .90 75 - 2.50 30500 16S00 ..500 9800 7900 7300 5400 4400
736 180 184 260 70 53.4 220 I24 2 11.000 736U 260 202 75 - 3.00 33400 .8200 I26oo 10700 8550 7900 5800 4650 _
38 190 .94 275 80 6..6 235 .29 2 13.500 38 275 2.3 86 _ 3.00 37700 2.000 .4500 .2300 9700 8900 6500 5200 -
40 200 204 290 80 60.5 245 .37 2 M.soo 40 290 224 86 _ 3.00 40000 23000 .5800 .3400 .0400 9550 6800 5450 _
744 220 225 315 85 65.8 268 151 3 17.400 744U 315 247 92 - 4.00 47000 27200 18700 15800 12100 J.ooo 76do 6200 -
48 240 245 345 95 72.8 293 .64 3 23.000 48 345 269 .02 - 5.00 54000 3.800 2.800 .8200 .3500 .2300 8450 6900 _
260 266 375 100 75.8 318 .8. 3 30.000 52 375 292 ,08 - 7.oo 60000 36000 24500 20500 14700 .3700 8800 7300 _
756 280 286 400 105 78.9 340 196 3 40000 756 U 400 314 114 - 9.00 67500 40500 27000 23000 16000 15000 9500 — _
faO 300 306 430 1.5 88 365 207 3 46.000 60 430 336 >24 - 10.00 76ooo 45000 30000 25600 .7500 16500 ,0500 _ _
320 326 460 125 96 390 2.9 3 58.000 64 460 358 135 - 13 00 85500 49500 33000 28500 .9000 18000 ..500 _ _
768 340 346 485 130 99.3 413 235 3 66 000 768 U 485 380 .40 - .5.00 95500 54000 35000 3.000 2.000 19500 12500 - -
Deze lagers worden geleverd met geboorde kogelkooi. Zij worden alleen op bestelling gemaakt
C/>
M #
bi M
O O
ft 3
O O
r*



Enkelvoudig druklager serie 3700 en 3700 U
^oor middelmatige belasting, met bolvorinigen onderring en onderlegschijf



Gewicht Omwentelingen per minuut.
No' ddlDHIRx r Gewicht No. D, d. H, h, van den » ...
1 ^5 5° ioo 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000
kg. onderleg-
millimeter -millimeter- ring. Toe te laten b.la.tine in l r
3705 25 26 52 ,9 ,4.8 40 ,5.6 ,.5 o.,9o S705U 55 40 22 7.5 0.052 ,700 „00 700 570 490 445 360 305 230 ,85 ,60 ,35 ,05
7 15 17 r.8 21 15 ! 45 ' °f, 15 "T ? 63 45 24 8'° °'°94 2440 1590 1000 820 7°° 640 5,0 433 330 265 230 *9° »«
4 '9' 55 23' 1-5 0,385 7 75 55 27 8'° •"» 3090 20,0 ,260 1020 880 800 640 540 4,5 330 280 220 ,60
3708 40 42 76 27 2,.5 60 25.0 ,.5 0.5,0 3708 U 85 60 3° 8.5 ..,55 4040 2600 ,650 ,340 „40 ,040 830 7x0 530 420 365 260 -
10 i z 22-9 2 3 i-s u,7o° , 95 65 33 9-s 0,206 5100 3250 20701680144013- -50 890 660 530 450 3,5 -
5 - 9- 33 27.3 75 31.9 1.5 0.930 10 100 75 36 9.5 0.188 6300 3980 2540 2070 1760 1600 1280 1085 800 650 540 375 —
^12 l5 j!7, 1 'l 35 S ' 8l' 34 3 1,5 *'I2:> 110 80 39 110 0-314 7500 4300 2®5° 2300 2080 1810 ,440 ,220 900 730 620 — —
10 <■. f' 37 29'_ 1 3 ' 2 1,325 115 85 41 " ° °*33° 7800 4400 3000 2400 2250 1900 1500 1260 930 760 670 — —
3 7 112 J 30.5 90 39.9 2 1.460 13 120 90 42 ,,.5 0.347 8600 4600 3350 1700 2300 2060 16,0 1360 ,000 790 680 — _
3'l5 7Ï T "R 40 3I'4 95 42,3 2 ',?6j 37"U I3 95 44 I2'° 0,434 10000 5300 3770 3130 2680 239° 1850 1550 ,150 820 — — _
16 80 8 "a 4l 3S'3 105 47'9 2 2',8° 140 105 47 I2,° 0,473 11700 6200 4400 3600 3,00 2750 2150 ,830 1330 950 - - _
16 80 82 ,36 46 37-2 „o 49-3 2 2.6,5 16 ,45 .1. 50 ,3.0 0.547 >3600 7>3O 5x00 4200 3530 3160 2450 2,00 ,520 ,,00
3717 85 88 ,45 49 40.7 .20 54.9 2 3.125 3717U ,55 120 54 »3.o 0.590 ,4600 7600 5450 45oo 3800 3400 2600 2250 ,6,0 ,200 - _ _
iq L üü A- sl 41 125 2 3-775 ,ü 165 125 57 15,0 0,850 16600 8600 6200 5100 4280 3830 298o 2500 ,840 13,0
9 1 3 5 43.9 130 56.6 2 4.870 19 ,75 ,30 6, ,6.0 1.000 ,8700 9650 6980 5750 4830 4330 3350 2830 2050 1480 — _
3,20 100 ,03 ,72 59 48.2 140 62.2 2 5.585 3720U .85 140 64 ,6.5 1.160 2,000 ,0800 78oo 6450 5400 4800 3750 3,50 2290 — - _ _
22 »o < 6 50-' M5 <3'6 3 6'29° 21 195 145 67 '7,° 1,350 23400 11950 8700 7150 6000 5400 42°° 35°° 2550 -
190 3 53.2 ,S5 69.2 3 7.420 22 205 ,55 70 ,7.0 1.430 25900 ,3150 9600 7900 6650 6000 4600 3850 2850 —
5723 „5 ,20 200 63 54.3160 7°.6 3 8.660 37230 2,5 ,60 74 ,9.0 ,.800 28550 ,4500 ,0550 8650 7300 6600 5050 4250 3,00 _ _ _ _
24 ,20 ,25 2,0 72 58.5 75.2 3 9-535 24 225 ,70 78 ,9.0 ,.930 3x300 ,59oo „550 9500 Lo 7200 5550 4650 3350 - 
De lnirer* i^nc-
» .. 37x9"
, 86IS'.CIU 1IICI ycpcisic KOgeiKOOl.
> 3724 „ 11 ,, geboorde „
V)
w 90
t—I
M
u
O O
n 3
UI ^1 O O
C



Enkelvoudig druklager serie 500 en 500 U
Voor zware belasting, met bolvormigen onderring en onderlegschijf



Gewicht Omwentelingen per minuut No. dc^DHI R D2 xr Gewicht No. D, da H, h vaiwlen o
25 5° i°o 150 3°° 500 1000 1500200030005000
.... kg. onderleg-
m , 1 1 , ... eter -millimeter- ring. Toe te laten belasting i„ k. g.
ST ::;,s » «: T; - - ~ — ~■» ~ ... .».».»» „
2 .. L , «. » : : i , : ;; •;» •« •=• •« ™ ■* - - » «. *>»
* 5 44,5 22 S-S ^ 1400 9" 570 475 400 370 295 250 195 155 I4S „O 75
i0.a 2 : : :: ü : ; -j : T r ;; »- «. - - ■».».»...„
» ..,, . . i t u :z -,z z z 2 z z z z z z ; zz
™ z;;xs s.,*:: : :■% sr;; t ; ■ - - «- - »■».«. »... 3.....
• »"■ - • « «• i z: £ z z r :z :z z z z z;;; r
509 45 47 95 5o 41<4 go 102 23.0 1 1.750 509 U ui 66 o it - o ™=. a,
10 5o 52 110 56 46 9o n5.5 25.a X 2.Ó40 10 127 77 eg ' ^ 34°° M°° I?5° M4° ^ 9°°
11 55 58 .20 64 52.8 xoo X29 27.2 , 3.640 11 x42 Z 6, ! o'o!o '0R r5°° 435 3550 3000 2700 2lfe l8l 1320 1040 ~ -
4 '9 x385o 8200 5450 4450 3800 3420 2720 2300 1670 1310 
5i3 65 tiz 76: 6s:.6™ :43: »-i ;5 ^ ^ 6I00 49SO 4aso 385o _
14 70 73.50 80 63 l40l6; 50;2 r; j4 l858 " 77 ^-s '-090 17100 10100 6750 5450 4600 4150 3250 270019so
5 7-4 '°3 84 16 '-603 20700 12200 8200 6600 5500 5000 3950 3250 2400 — _ _ _
5ie 80 83:76: :: t zzs":i i.uiz 5\lVir 113 90 16' ^ 2460014500 9700 7850 66~ "-3900 - _
17 85 88 180 95 80 160 191 52 1 - ,2 „'o 17 122 94 ^ 2 150 25300 I560 10550 8450 7100 6300 49°° 4150 ~ ~ —
5.3 .5 12.000 17 210 125 100 20 2.700 29500 18200 12300 9850 8300 7400 575o 4850 - _ _
"o joo riiz z !r: ±n-s53-a '-s,3-7r 51„®U 222 128 -°4 21 2-^ 31700 ^ ,3200.0600 8900 795o 6200 _ _
23 „5 MS 240 120 xoo 3 200 2J3 60.0 I'5 29'^ 23 275 Z - '25 TS 4'°63 41500 25600 17300 13800 11600 10400 8100 - - 
740 5 5 5.300 52500 32400 21900 17500 14700 13100 10200 — — — _ _ _
^28 :;5:43:;:88 :z:i: : 37 000 52258ü- - 7.I5o ^ 40000 270002,60» i82oo 
4 43 3 4 2603.5 94.4 2 50.000 28 340 225 145 27 7.650 78400 46200 30x0024000 20000 ,8100x3900 _ _ _
^ .AV. gtitvciu mei gcooorae Kogeikooi.
De kleinere maten zullen later echter met geperste kogelkooi uitgevoerd worden
C/2
M »
l-H
M
Ui O O
rt s
Ui O O
G



Dubbeldruklager serie 1900
Voor lichte belasting, met vlakke ringen



Omwentelingen per minuut
1 ® ® h r o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No. millimeter Toe te laten belasting in kg. ^
1902 15 jo 15.2 35 25 51 980 640 400 335 2g5 2öo 2io j75 ,35 1io joo 8j 6j o. 100 1902
5 20.2 40 25 51 1175 765 4gQ 4Qo 34Q 2iq ^ 0.140 4
5 -5-2 48 .28 5.5 1 1700 1100 690 575 490 450 360 f310 240 190 175 150 115 0.215 5
1906 30 25 30.2 53 28 5.5 I 1820 Il8o 74o 620 525 480 385 330 255 205 185 160 120 0.240 1906
q 3_ 404 ,2 -5 1 2500 1510 IOOO 820 700 640 500 430 330 270 230 190 — 0.385 8
45 35 45'2 73 38 7 1 3300 *94° 1310 1100 930 840 660 570 43° 34o 290 235 — 0.605 9
1910 50 4P 50.2 78 38.5 7 1 3850 2250 T520 1270 1080 980 770 670 500 400 340 270 — 0.665 1910
19 5/ 45 ^5'2 88 44 8-5 * 475o 2700 1850 1540 1300 1170 920 790 590 460 400 — — 0.980 11
5 0.2 90 42.5 8.51 4750 2700 1850 1540 1300 1170 920 790 590 460 400 — — 0.925 12
1914 70 55 70.2 103 48 10 1.5 5900 3400 2300 1900 1630 1500 1150 990 740 570 500 — — 1.330 1914
1R 75 ° 75,2 110 48 10 1-5 6500 3750 2500 2100 1800 1620 1270 IIOO 810 630 560 — — x.515 15
^ 80'2 XI5 5* «5 11 15 735° 4200 2850 2400 2000 1800 1430 1230 910 720 620 — — 1.700 16
1917 85 70 85.2 125 56 12 1.5 9250 5300 36oo 3000 2J50 23QO i8oo j5So ij5o 9oq — _ — 2.300 1917
90 75 90,2 I3S 57,5 12 1,5 10600 6100 415° 3450 2900 2650 2100 1700 1260 970 — — _ 2 650 18
95 80 95.2 I4o 60.5 12.5 ,.5 11600 66oo 45DO 3?00 3IJO 28qo 2iqo i8oq ij2o jooq _ _ __ 3 2oq 19
1920 100 85 roo.2 ISo 61 I2.5 1.5 I330O 7S50 J200 425Q 3fioo 32SO 24SQ 2IOO j5iQ _ _ _ _ 192Q
„„ 10 90 105,2 72 14 1.5 14850 840a 5800 4750 4000 3600 2700 2300 1670 — — — — 4.700 21
ÏI3 IOO 115.2 I J 77.5 17 2 15650 8900 6100 5000 4200 3800 2870 2450 1770 — — — — 5.600 23
"!! 125 110 125 2 175 8l's 17,5 2 17200 9750 6700 5500 4650 4170 3150 2700 — — — — _ 6.500 1925
140 120 140.2 200 93.5 21.5 2 22900 13000 8900 7300 6100 5570 4200 3470 — — — 10.200 28
o
Deze lagers worden geleverd met geperste kogelkooi.
C/5
M >-*
M
1—• vO O O



Dubbeldruklager serie 4900
Voor middelmatige belasting, met vlakke ringen



Omwentelingen per minuut
No- d E d, D H h r o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
— — 1— millimeter — — — Toe te laten belasting in kg. ^
4905 25 15 25.2 52 29 6 1.5 1700 1100 700 570 490 443 360 305 230 185 160 135 103 0.330 4905
6 30 20 30.2 60 35 8 1.5 2440 159° IOOO 820 700 640 510 435 330 265 230 190 145 0.475 6
7 35 25 35.2 68 40 9 1.5 3090 2010 1260 1020 880 800 640 540 415 330 280 220 160 0.685 7
4908 40 30 40.2 76 46 10 1.5 4040 2600 J650 1340 1140 1040 830 710 530 420 365 260 — 0.945 4908
^ 45 35 45.2 85 52 12 1.5 5100 3250 2070 1680 1440 1300 1050 890 660 530 450 315 1.300 9
10 5° 40 50.2 92 57 13 1.5 6300 3980 2540 2070 1760 1600 1280 1085 800 650 540 375 1.650 10
4911 55 40 55.2 100 61 14 1.5 7500 4300 2850 2300 2080 1810 1440 1220 900 730 620 — 2.145 4911
12 60 45 60.2 106 65 15 2 7800 4400 3000 2400 2250 1900 1500 1260 930 760 670 — — 2.560 12
13 65 50 65.2 112 67 16 2 8600 4600 3250 2700 2300 2060 1610 1360 1000 790 680 2.815 13
4914 70 55 70.2 120 71 ij 2 10000 5300 3770 3130 2680 2390 1850 1550 1150 820 — — — 3.440 4914
15 75 60 75.2 128 76 18 2 11700 6200 4400 3600 3100 2750 2150 1830 1330 950 — — — 4.170 15
16 80 65 80.2 136 81 19* 2 13600 7130 5100 4200 3530 3160 2450 2100 1520 1100 — _ — 5.000 16
4917 85 70 85.2 145 87 20 2 14600 7600 5450 450° 3800 3400 2600 2250 1610 1200 — 5.915 4917
18 9° 75 9°-2 *55 92 21 2 16600 8600 6200 5100 4280 3830 2980 2500 1840 1310 — — — 7.225 18
19 95 80 95.2 165 98 22 2 18700 9650 6980 575° 4830 433° 335o 2830 2050 1480 _ _ _ 9.480 19
4920 100 80 100.2 172 104 23 2 21000 10800 7800 6450 5400 4800 3750 3150 2290 — _ IO SIO 4920
21 105 85 105.2 180 109 24 3 23400 11950 8700 7150 6000 5400 4200 3500 2550 II.950 21
22 110 90 HO.2 190 115 25 3 25900 13150 9600 7900 6650 6000 4600 3850 2850 — _ _ _ 13.280 22
4923 115 95 115.2 200 120 26 3 28550 14500 10550 8650 7300 6600 5050 4250 3100 _ 15.700 4923
24 120 100 120.2 210 125 27 3 313°° 15900 11550 9500 8000 7200 5550 4650 3350 — — _ — 18.150 24
De lagers 4905—4918 worden geleverd met geperste kogelkooi. i) » 49*9—4924 » » „ geboorde „
Cf) M
50
HH
M
►f. vo o
O



Dubbeldruklager serie 800 en 800 U
/oor lichte belasting, met bolvormige ringen en onderlegringen



Gewicht Omwentelingen per minuut.
No. d E dj D H hl R r Gewicht No. Dj d2 H, h, va/den o 10 25 50 100 150 300 500 1000 .500,0003^0500
kg. onderleg-
millimeter millimeter ring. Toe te laten belasting in kg.
802 15 10 17 35 27 5 2i 30 1 0.125 802 ü 38 19 31 5 0,046 980 640 400 335 285 260 210 175 135 110 100 85 6
4 20 15 22 40 29 5 22 35 1 0.145 4 45 25 33 5.5 0.076 1175 765 480 400 340 310 250 210 165 130 120 105 8
25 20 27 4 31 s'5 23 35 1 °'zi3 5 50 32 35 6 °-°82 i7°° "00 690 575 490 450 360 310 240 190 175 150 ij
806 30 2;, 32 53 33 5.5 25 40 1 0.265 806 U 59 35 37 6 0.116 1820 1180 740 620 525 480 385 330 255 205 185 160 12
8 40 30 42 64 38 6.5 28 50 1 0.415 8 6, 48 42 7 o.iso 2500 1510 1000 820 700 640 500 430 330 270 230 100 -
45 35 47 . 73 44 7 3= 60 1 0.620 9 78 53 48 8 0.224 3300 1940 i3to 1100 930 840 660 570 430 340 290 235 —
50 40 s2 li 44'5 l 32"5 65 1 0 675 810 u 83 58 48.5 8 0.242 3850 2250 1520 1270 1080 980 770 670 500 400 340 270 -
U 55 45 57 88 51 8.5 39 70 1 ,.050 11 94 64 55 8 0.326 475» 2700 j85O 1540 1300 n7o 920 790 590 460 400 - -
12 6o 50 62 90 49-5 8.5 37-5 75 I 0.960 12 96 69 53-5 8 0.3.0 4750 2700 1850 i54o 1300 1170 ,20 790 590 460 400 - _
81S « e' ^ 103 5S IO 44 ^ 1-5 'I50 8^tü '°9 " 62 9 °'436 5900 3400 2300 1900 1630 1500 1130 990 740 570 500 - _
IR 6 7 110 f IO 44 90 1 5 " « "4 84 62 9 °-46° 6500 3750 2SO° 2100 1800 1620 1270 »°° 810 60 60 
16 80 63 82 lij 63.5 .. 47.5 95 1.5 .-885 16 124 89 67.5 10 0.640 7350 4-0 2850 2400 2000 1800 1430 1230 910 720 620 - _
817 85 70 88 125 71 54 x05 r.5 2.500 817 U 138 96 75 .0.5 0.880 9250 5300 3600 3000 2550 2300 1800 1550 1150 900 __ _
18 9° 75 93 135 72.5 12 55-5 uo 1.5 3.000 18 141 101 76.5 10.5 0.870 10600 6100 4150 3450 2900 2650 2100 ,700 ,260 970 - - _
19 95 80 98 140 77-5 12.5 57.5 TI5 i.5 3.5oo 19 iS1 107 82.5 12.5 1.220 11600 6600 4500 3700 3.50 2800 2100 1800 1320 1000 - -
820 100 85103 .50 78 12.5 58 !25 1.5 4.200 820 V .56 112 84 .3 ..320 13300 7550 5200 4250 3600 3250 2450 2100 15.0 - 
21 105 90108 155 84 14 62 130 1.5 5.000 21 163 118 90 14 1.520 14850 8400 5800 4750 4000 3600 2700 2300 1670 - - _ _
23 5 100 118 165 89.5 17 67.5 .40 2 5.900 23 .73 "8 95.S 14 I 640 15650 8900 6100 5000 4200 3800 2870 2450 1770 - _ - _
825 .25110128 175 94.5 .7.5 72.5 .50 2 7.000 825 U .86 139 .00.5 .4 ..840 .7200 9750 6700 5500 4650 4.70 3.50 2700 _ _ _ _ _
28 .40 .20 .43 200 109.5 21.5 82.5 170 2 .0.700 28 212 155 ..3.5 15.5 2.780 22900 .3000 8900 7300 6100 5570 4200 347o _ _ _ _ _
Deze lagers worden geleverd met geperste kogelkooi.
C/5
w *
M
00 O O
ft EJ
00 O O
n



Dubbeldruklager serie 3800 en 3800 U
Voor middalmatige belasting, met bolvormige ringen en onderlegringen



Gewicht Omwentelingen per minuut
kg"
d E dj D H h I Rr Gewicht No. Dl d*> Hj ht van den o to 25 50 100 150 300 500 1000 1500 200030005000
kg. onderlegmillimeter -millimeter- ring. Toe te laten belasting in kg.
3806 25 15 26 52 35 6 26.5 40 1.5 0.370 3805 U 55 40 41 7.5 0.104 j700 1100 700 570 490 445 360 305 230 185 160 135 105
6 30 20 32 6u 39 8 28.2 45 1.5 0.495 6 63 45 45 8.0 0.188 2440 1590 1000 820 700 640 510 435 330 265 230 190 145
7 35 25 37 68 44 9 35,2 55 1.5 0.725 7 75 55 50 8 o o 222 3090 2010 1260 1020 880 800 640 540 415 330 280 220 160
3808 40 30 42 76 50 10 39.0 60 1.5 0.945 3808 U 85 60 56 8.5 0.310 4040 2600 1650 1340 1140 1040 830 710 530 420 365 260 —
8 45 35 47 85 56 12 41.8 65 1.5 1.310 9 95 6s 62 9.5 0.412 5100 3250 3070 1680 1440 1300 1050 890 660 530 450 315 — 10 50 40 52 92 61 13 49.6 75 1.5 1.720 10 100 75 67 9.5 0.376 6300 3980 2540 2070 1760 1600 1280 1085 800 650 540 375 —
3811 55 40 57 100 6514 51.3 801.5 2.140 3811 ü 110 80 73 ii.o 0.628 7500 4300 2850 2300 2080 1810 1440 1220 900 730 620 - -
12 6j 45 62 106 6f 's 54.7 85 2 2.530 12 115 85 77 11.o 0.660 7800 4400 3000 2400 2250 1900 1500 12ó0 930 760 670 - _
13 65 50 67 112 71 16 56 90 2 2.835 13 120 90 79 11.5 0.694 86oo 4600 3250 2700 2300 2060 1610 1360 1000 790 680 —
3814 70 55 72 120 7517 57.8 952 3.420 3814U 130 95 83 12.0 0.868 ioooo s300 3770 3i30 268o 2j90 l850 ,550 1.50 820 - _ _
75 63 " 128 80 18 64-6 '°5 2 4.190 15 140 105 88 12.0 o 946 „700 6200 4400 3600 3100 2750 2150 1830 1330 950 - - -
16 80 65 82 136 85 19 67 4 110 2 4.965 16 145 110 93 13.0 1.094 13600 713° 5ioo 4200 3530 3160 2450 2.00 1520 1,00 — _
3817 85 70 88 145 9120 74.41202 5.915 3817 U 155 120 101 13.0 1.180 14600 7600 5450 4500 3800 3400 2600225016101200 - -
18 9° " 93 155 9621 75.61252 7.045 18 165 125 106 15.0 1.700 ,6600 8600 6200 5100 4280 3830 2980250018401310 - - _
19 95 80 98 165 102 22 77.8 130 2 9.020 19 175 130 112 16.0 2.000 l87oo 9650 6980 5750 4830 4330 3350 2830 2050 1480 _ _
3820 100 80 103 17210823 86.51402 10.390 3820U 185 140 118 16.5 2.320 3IOOO Io8oo 7800 6450 5400 4800 375031502290 - _ _ _
21 105 85 110 180 113 24 89.2 145 3 ,2.520 21 195 145 123 17.0 2.700 33400 1,950 8700 7150 6000 5400 4200 3500 2550 _ _ _ _
22 „o 90 115 i9o 119 25 95.5 ,55 3 ,3.900 22 205 ,55 129 17 o 2.860 25900 ,3150 9600 7900 6650 6000 4600 3850 2850 - — _ _
3823 115 95 120 20012426 96.7,603 ,6.,90 3823 U 2,5 160 ,36 ,9.0 3.600 28550 ,450010550 8650 7300 6600 505042503,00 — — _ _
24 120 ,00 125 210 131 27 104 ,7o 3 ,7.470 24 225 170 ,43 19-0 3.860 3,300 ,5900 1,550 9500 8000 7200 5550 4650 3350 - _ _ _
De lagers 3805—3818 worden geleverd met geperste kogelkooi. » •» 3819—3824 „ „ „ geboorde „
C/5
H
t» HH
M
u 00 O O
<B 3
u 00 O O
C!



Dubbeldruklager serie 600 en 600 U
Voor zware belasting, met bolvormige ringen en onderlegringen



Gewicht Omwentelingen per minuut.
kg.
No. dEdjDH I R Dj Bh r Gewicht No. Di dj Hj hj van den ° 10 25 5° 100 15° 3°° 500 1000 1500 200030005000 Ene. . k onderleg-
mm- dm.' millimeter s' millimeter ring. Toe te laten belasting in kg.
3°3 17 >/, 19 37 34 27 35 41 26 6 1 0.205 603 U 44-5 22 38 S.5 0.070 1400 910 570 475 400 370 295 250 195 155 I45 I20 75
4 20 „ 22 45 40.8 33 40 48 30 7 1 0.350 4 50 30 45 6 0.082 1900 1120 750 625 540 500 390 335 255 205 180 155 100
25 U 27 58 51 40 45 62 5 38 9 1 0.690 5 63 41 55 7.5 0.150 3Ï50 1850 1230 1020 890 820 650 550 420 340 300 220 120
506 30 '/. 32 64 58 46 50 69 43 "O I 0.950 606 U 71 46 62 8 0.200 3880 2280 1520 1250 1080 990 790 660 500 420 340 240 -
7 35 I 37 12 64.8 52 60 77.5 48 II.5 1 1.470 7 79 51 70 9 O 280 4700 2750 1840 ,510 1310 1200 950 800 600 510 410 
8 40 l/« 42 85 75.2 60 70 91 56x3 1 2.100 8 95 60 81 ,0.5 0490 6550 3850 2570 2,00 1790 1650 1320,080 810 670 560 
>09 45 1% 47 95 85.2 68 80102 6414.5 I 3.235 609 U.11 66 91 ,1.5 0.790 8700 5100 3400 2800 2400 2200 175014401080 900 - 
10 5° i»/. 52 1.0 95 75 9° "5.5 74 17 I 4-9°° 10 127 77 101 13 1.130 10950 6500 4350 355o 3000 2700 2160 18.0 .320 1040 - - -
11 55 l'/s 58 120 ,08.4 86 100 129 83 19 5 1 6.400 11 142 82 114 14 1.800 13850 8200 5450 445o 3800 3420 2720 2300 1670 1310 - _ _
113 65 2 68 140 T24.8 100 125149 9023 1.5 10.225 613 U 158 93 131 ,5.5 2.180 17100,0100 6750 5450 4600 4,50 325027001980 - _ _ _
IS 75 2'U 78 160 145.6 122 150 172.5 108 26.5 1.5 15.200 15 190 113 154 ,6 3.220 24600 14500 9700 7850 6600 5950 4700 3900 _ _ _ _
18 90 2'U 93 190 169.6 135 165 202.5 127 30.5 1 • 5 25.500 18 222 128 177 21 5.920 31700 19600 13200 10600 8900 7950 6200 - — _ -
|20 IOO 3V4 103 215 187 150 180 226 145 33 1.5 34.750 620 U 254 152 195 22.5 8.120 41500 25600 17300 13800 11600 10400 8100 — — —
23 115 3'/» "8 240 203 163 200 253 150 37 2 54 000 23 275 174.5 213 25 10 600 52500 32400 21900 17500 14700 13100 10200 — — — _ _ _
25 125 4 128 270 220 176 230 284 160 40 2 86.000 25 310 195.5 230 27 14.300 64800 40000 27000 21600 18200 16200 12600 — _ _
28 140 4>/4 143 300 238 194 260 315 180 42 2 115.000 628 U 340 225 248 27 15.300 78400 46200 30100 24000 20000 18100 13900 — — — _ _ _
Deze lagers worden tot nu toe geleverd met geboorde kogelkooi. De kleinere maten zullen later uitgevoerd worden met geperste kogelkooi.
c/> M Jö
hH
M
ON O O
rt 3
CN O O
e



Dubbeldruklager serie 1800
Voor lichte belasting, zelfinstellend



Omwentelingen per minuut
No. d E dx S D H h r o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
kg.
millimeter Toe te lateu belasting in kg.
1805 25 20 27 47.5 44 30 5.5 1 1700 1100 690 575 490 , 450 360 310 240 190 175 150 115 0.210 1805
6 30 25 32 56 53 30 5.5 1 1820 1180 74° 620 525 480 385 330 255 205 185 160 120 0.240 6
8 40 30 42 66.5 64 36 6.5 1 2500 1510 1000 820 700 640 500 430 330 270 230 190 — 0.410 8
1809 45 35 47 75.5 73 40 7 1 3300 1940 1310 1100 930 840 660 570 430 340 290 235 — 0.585 1809
10 50 40 52 82 78 40 7 1 385° 2250 1520 1270 1080 980 770 670 500 400 340 270 — 0.650 10
11
55 45 57 93 88 48 8.5 1 475° 2700 1850 1540 1300 1170 920 790 590 460 400 — — 1.000 11
1812 60 50 62 95 90 48 8.5 i 475° 2700 1850 1540 1300 1170 920 790 590 460 400 — — x.000 1812
14 70 55 72 108.5 ï°3 55 1° ï-S 59°° 3400 2300 1900 1630 1500 1150 990 740 570 500 — — 1-37° 14 16
75 60 77 115 110 55 10 1.5 6500 3750 2500 2100 1800 1620 1270 1100 810 630 560 — — 1.660 15
1816 80 65 82 121 115 60 11 1.5 735° 4200 2850 2400 2000 1800 1430 1230 910 720 620 — — 1.780 1816
17 85 70 88 131 125 66 12 1.5 925° 53°° 3600 3000 2550 2300 1800 1550 1150 900 — — — 2.200 17
18 90 75 93 139 135 66 12 1.5 10600 6100 4150 3450 2900 2650 2100 1700 1260 970 — — — 2.600 18
1819 95 80 98 147 I4° 72 12-5 1.5 11600 6600 4500 3700 3150 2800 2100 1800 1320 1000 — — — 3.100 1819
20 100 85 103 157 150 72 12.5 1.5 13300 7550 5200 4250 3600 3250 2450 2100 1510 — — — — 3.400 20
De lagers 1805—1820 worden geleverd met geperste kogelkooi.
c/) M PÖ
p—1
w
00 O O



Dubbeldruklager serie 4800
Voor middelmatige belasting, zelfinstellend



Omwentelingen per minuut
N°" d E d, S D H h r o 10 =5 5° 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
ke
millimeter — — Toetelatenbelastinginkg.
4805 25 15 26 55.5 52 35 6 1.5 1700 1100 700 570 490 445 360 305 230 185 160 135 105 0.312 4805
30 20 32 65 60 39 8 1.5 2440 1590 1000 820 700 640 510 435 330 265 230 190 145 0.486 6
7 35 25 37 73 68 44 9 1.5 3090 2010 1260 1020 880 800 640 540 415 330 280 220 160 0.710 7
4808 40 30 42 82.5 76 50 10 1.5 4040 2600 1650 1340 n4o 1040 830 710 530 420 365 260 — 0.960 4808
a 45 35 47 92-5 85 56 12 1.5 5100 3250 2070 1680 1440 1300 1050 890 660 530 450 315 — 1.320 9
10 5° 4° 52 99-5 9= 61 13 1.5 6300 3980 2540 2070 1760 1600 1280 1085 800 650 540 375 — 1.680 10
«J 55 40 57 108 100 65 14 x*5 75oo 4300 2850 2300 2080 1810 1440 1220 900 730 620 — — 1.920 4811
" 60 45 62 XI5 106 69 15 2 7800 4400 3000 2400 2250 1900 1500 1260 930 760 670 — - 2.540 12
65 50 67 121 112 71 16 2 8600 4600 3250 2700 2300 2060 1610 1360 IOOO 790 680 — _ 2.810 13
4814 70 55 72 129 120 75 17 2 10000 5300 3770 3130 2680 2390 1850 1550 1150 820 — — 3.480 4814
75 60 77 138 128 80 18 2 11700 6200 4400 3600 3100 2750 2150 1830 1330 950 — 4.200 15
16 80 65 82 145'5 *36 85 '9 2 «3600 7130 5100 4200 3530 3160 2450 2100 1520 1100 — _ _ s.j6O 16
85 70 88 157 145 91 2° 2 14600 7600 5450 4500 3800 3400 2600 2250 1610 1200 — — 6.080 4817
9° 75 93 167 155 96 21 2 16600 8600 6200 5100 4280 3830 2980 2500 1840 1310 — — _ 7.350 18
95 80 98 177.5 165 102 22 2 18700 9650 6980 5750 4830 4330 3350 2830 2050 1480 — — — 9.610 19
4820 100 80 T03 186.5 i72 108 23 2 21000 10800 7800 6450 5400 4800 3750 3150 2290 _ _ _ _ „.350 4820
^ 105 83 110 194-5 180 "3 24 3 234oo 11950 8700 7150 6000 5400 4200 3500 2550 — — _ _ 12.830 21
22 110 90 115 205.5 190 119 25 3 25900 13150 9600 7900 6650 6000 4600 3850 2850 — — _ _ 14^840 22
4823 115 95 J20 216 200 124 26 3 28550 14500 10550 8650 7300 6600 5050 4250 3100 — — — _ 17.170 4823
120 100 125 227 210 131 27 3 31300 15900 11550 9500 8000 7200 5550 4650 3350 — — — 20.630 24
De lagers 4805—4818 worden geleverd met geperste kogolkooi. »» » 4819—4824 „ „ „ geboorde „
c/) M Jö
I—I
30 O O



Dubbeldruklager serie 1700
Voor lichte belasting, zelfinstellend



Omwentelingen per minuut
^so* d E di D H h r o 10 25 5° 100 I5° 3°° 5°° IOOO 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
•ii- kg*
~~ — millimeter — Toe te laten belasting in kg.
1705 25 20 27 52 32 5.5 1 1700 1100 690 575 490 450 360 310 240 190 175 150 115 0.285 1705
3° '5 32 62 32 5.5 1 1820 1180 740 620 525 480 385 330 255 205 185 160 120 0.422 6
4° 30 42 72 40 6.5 1 2500 1510 1000 820 700 640 500 430 330 270 230 190 — 0.665 8
1709 45 35 47 80 46 7 1 3300 1940 1310 1100 930 840 660 570 430 340 290 235 — 0.916 1709
I® 5o 4° 52 9° 46 7 1 385° 2250 1520 1270 1080 980 770 670 500 400 340 270 — 1.130 10
55 45 57 ïo° 54 8.5 1 4750 2700 1850 1540 1300 1170 920 790 590 460 400 — — 1.800 11
1712 60 50 62 no 54 8.5 I 4750 2700 1850 1540 1300 1170 920 790 590 460 400 — — 2.000 1712
14 7° 55 72 "O 60 10 1.5 5900 3400 2300 1900 1630 1500 1150 990 740 570 500 — — 2.750 14
15 75 60 77 125 60 10 1.5 6500 3750 2500 2100 1800 1620 1270 1100 810 630 560 — — 2.835 15
1716 80 65 82 130 66 11 1.5 7350 4200 2850 2400 2000 1800 1430 1230 910 720 620 — — 3.400 1716
l'' 85 7° 88 140 72 " >.5 9250 5300 3600 3000 2550 2300 1800 1550 1150 900 — — 4.600 17
1° 9° 75 93 I5° 72 12 1.5 10600 6100 4150 3450 2900 2650 2100 1700 126a 970 — — 5.000 18
1719 95 80 98 160 80 12.5 1.5 11600 6600 4500 3700 3150 2800 2100 1800 1320 IOOO — — — 6.000 1719
20 100 85 103 170 80 12.5 i.s 13300 7550 5200 4250 3600 3250 2450 2100 1510 — — — — 7,200 20
Dc lagers 1705—1720 worden geleverd met geperste kogelkooi.
C/5 M
l-H
M >-»
O O



JDubbeldruklager serie 4700
Voor middelmatige belasting, zelfinstcllend



Omwentelingen per minuut i D H h r o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No. m i ! ! i m e t e r T 0 e t e 1 a t e n b e 1 a s t i n g i n k g. kg'
6 30 20 32 72 L 8 7 f 490 445 360 305 230 l85 '60 I35 105 0.538 4705
7 ,, a- I 4S 5 44 1590 1000 820 700 6+° 5io 435 330 265 230 1,0 145 o.8o7 6
35 3 37 48 9 IS 3090 2010 1260 1020 «8° 800 640 540 4,5 330 280 22o 160 1,140 7
4709 4! 3° r 90 f IO 15 4040 2600 1650 1340 1140 1040 830 710 530 420 26j - >.565 4708
,0 7 IO" 12 15 5100 3250 2070 1680 '«O I3°° «5° 890 C3o 530 450 3I5 _ 9
50 40 52 11° 65 13 1.5 6300 3980 2540 2070 1760 1600 1280 1085 800 650 540 375 _ 2 _ 870 10
^2 £ 40 V 120 70 14 J'5 7500 4300 a85° 2300 2080 1810 1440 I2" 900 730 620 _ 3 690 4711
\l t T 125 71 'l 2 7800 4400 3000 2400 2250 1900 1500 1260 930 760 670 - _ 4 ito ,2
3 7 130 76 16 2 8600 4600 3250 2700 2300 2060 1610 x36o 1000 790 680 — _ 4.45o 13
47|! 70 " 72 MO 80 17 2 10000 5300 377° 313° 2680 2390 x85o ,550 1150 820 - _ _ s s6o 4714
6 5 1° »7 T 85 18 2 "700 6200 4400 3600 3100 2"° "5° 'B3o .330 950 — — — lt° 4 15
16 80 65 82 160 92 19 2 13600 7.30 5000 4200 3530 3r6o 2450 2x00 >520 ,L _ _ 8.410 16
47}I 85 70 88 170 98 20 2 14600 7600 5450 4500 3800 3400 2600 2250 1610 1200 _ _ _ 0 8lo 1717
O ?! 75 93 180 104 21 2 16600 8600 6200 S'OO 4280 3830 2980 2500 1840 I3,o _ _ _ „9'L "}!
9, 80 98 200 xxo 22 2 x870o 9650 6980 5750 4830 4330 3350 2830 2050 1480 - _ _
4720 xoo 80 xo3 2x0 X15 23 2 2x000 xoSoo 7800 6450 5400 4800 375o 3*5° 2290 - _ _ _ l8.so 4720
22 ™ 215 24 3 23400 11950 8700 7150 6000 5400 4200 35°° 2550 _____ 2O'S2O 21
9 "5 225 126 25 3 259°° 13150 9600 7900 6650 6000 4600 3850 2850 _ _ _ _ „ ' „o
23 . 720 AA
4724 95 "0 240 26 3 28550 14500 ,055° 8650 7300 6600 5050 42S° 3»°° - - - _ 27 750 4723
125 250 13 27 3 31300 15900 11550 9500 8000 7200 5550 4650 3350 — 32.000 24
De lagers 4705—4718 worden geleverd met geperste kogelkooi. " " 47*9—4724 11 n „ geboorde „
C/)
w 5»
HH
W
O O



Dubbeldruklagerhuis serie A
Einddrulclager met ingebouwde serie 600



Omwentelingen per minuut
H J M r o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 200030005000 Gewicht No.
Eng. ... 1.
ram' dm. inillimeur Toe te laten belasting in kg.
A 4 Z 'Jl V ^ ^ 7 7° " 54 1 1400 910 570 475 400 370 2»S 230 195 155 145 120 75 o.7oo A 3
6 ' 20 3: 3: 80 86 62 1 1900 1120 750 625 540 500 390 335 255 2052 I55I" x.Ls 4
5 U 27 38 38 8 100 112 81 1 31=° 1830 "3o 1020 890 820 650 550 420 340 300 220 120 2.200 5
A 7 « XV' 2 43 44 9 108 127 90 1 3880 2280 1520 "50 xo8o 99o 790 660 500 420 340 240 - , OÜO A 6
I 35 l 4 47 10 120 143 99 1 4700 27s° i8"° »s.o 13» .200 950 800 600 5M 410 _ - :Z 7
40 lU 38 56 57 ,2 140 172 115 x 6550 3850 2570 2100 i79o x65o 1320 1080 810 670 560 6'520 g
A 9 45 i«/. 44 64 66 ,+ x6S i9S 130 x 8700 5100 3400 2800 2400 2200 X7So 1440 1080 9oo - Q 8so . q
{? 5° V9 50 74 76 16 185 230 147 1 IO«° 6300 «50 355o 3000 2700 2160 18x0 ,3201040 
11 55 1/9 57 83 8519 210 245163 1 13830 82°° 5450 4450 3800 342o 2720 2300167013xo ;;
A13 6S 2 63 9o 95 20 235 265 183 1.5 17100 10100 6750 545o 4600 4I5o 3250 2700 Ig8o _ „
18 75 *'* 76 108 "4 24 280 313 2I7 i-S 24600 14500 9700 7850 6600 5950 4700 3900 - _ , "
90 2/« 8' I2? '33 27 330 360 255 1.5 31700 J96OO 13200 10600 8900 7950 6200 - _ _
— — 70.660 18
Ago 100 3,V< 100 145 152 30 375 4IS 29° r'5 41500 25600 17300 13800 xi6oo 10400 8100 - _ _ 
25 115 3/> 110 150 175 34 4i5 470 330 2 52500 32400 2i9oo 1750014700x310010200 _ _ _ ;°°-°~ A20°.
125 4 120 160 195 37 44° 540 380 2 64800 40000 27000 2X600 18200 ,6200 12600 - _ _ li
— — — 220.000 25
A28 X40 4'/. 130 .80 225 40 490 600 420 2 78400 46200 30.00 24000 20000 X8X00 X3900 - _ _ 300. OOO A28
De afmeting A wordt uitgevoerd met een tolerans van { + °"25 m,m'
— 0.25 „
C „ „ n n I + °*°5 „
° |y
" J » « v „ „ { + 0,°S »
1 — O.OS „
> E
" " » » volgens tabel III (tolerans voor asdiameters.)
C/5 M
t-H
W >



Kussenblok serie F
voor lichte belasting



d*
Omwentelingen per minuut
No. H A B E V S o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No
mm- ï millimeter T.o e t e 1 a t e n b e 1 a . t i n g i n k g. kg'
F 5 .505 20 'U 65 40 160 46 125 .4 13 530 415 400 380 355 335 300 280 250 225 2IO 185 I4o 1.600 F 5
, IS°6 25 1 73 50 180 52 ,4° 16 '3 765 600 575 550 510 480 435 400 355 325 300 260 200 a.2oo 6
7 1507 3° - 75 5° 180 52 140 16 13 875 685 660 630 580 550 500 460 410 370 345 300 230 2.550 7
F 8 1508 35 1 >/, 85 60 210 60 ,70 ,7 13 1125 875 845 800 745 700 635 590 520 475 435 380 290 3.400 F 8
» 1509 40 1»,, 85 60 210 60 ,70 18 13 1260 980 95o 900 830 800 700 66D 580 525 490 420 320 4.500 9
IU 1510 45 , »/, 85 60 210 60 i7o 18 13 1425 1100 1065 1015 935 885 800 745 655 600 545 475 355 4 300 10
F 11 1511 50 2 95 7o 270 70 210 22 16 1750 1375 1315 1250 1155 uoo 985 920 800 730 670 580 435 6.300 F 11
M 15" 55 _ joS 70 270 7o 210 22 16 2025 1580 1525 1450 1340 1270 1140 1060 930 840 775 670 490 6.850 12
1513 60 .'/i 110 80 290 80 230 22 16 2250 1750 1680 1600 1480 1400 1260 1170 1025 930 860 740 54o 8.650 13
F15 1515 65 2»/, 115 80 290 80 230 22 16 2775 2160 2080 1980 1830 1730 1560 i45o 1260 1140 1050 900 650 9650 F15
lb 1516 70 2 'U 120 95 320 90 260 28 20 3050 2380 2300 2180 2000 ,900 1700 1600 1400 1250 „50 1000 720 12.200 16
1517 75 3 120 95 320 90 260 28 20 3700 2870 2760 2620 2420 2300 2060 1900 1660 1500 1370 1170 830 13.000 17
F18 1518 80 - !3o 105 35o 100 285 28 20 4100 3200 3050 2900 2700 2550 2300 2100 1850 1650 1500 ,275 900 17900 F18
1019 5 3 4 130 105 350 100 285 28 20 <75° 3700 3550 3375 3100 2950 2640 2440 2100 1900 1750 j45o - 18 750 19
1520 9o 3 /, I4o 115 390 110 3,5 32 23 5200 4050 3900 3700 3400 3200 2900 2650 2300 2050 1900 1600 - 23.600 20
F 21 1521 95 3.1,, I43 „5 390 110 315 32 23 5700 4400 4250 4050 3700 3500 3150 2900 2500 2250 2050 1720 — 24600 F 21
1522 100 4 150 130 410 120 340 32 23 6700 5200 4500 4750 4350 4100 3700 3400 2900 2600 2350 - _ 28.500 23
* De letter E achter het nummer beteekent, dat de asdiameter is uitgedrukt in Eng. duim. b.v. F 11 is een lager voor asdiam. — 50 m/m.
FE 11 .. „ = 2
C/5 M P3
M
M *1



Kussenblok serie F
voor lichte belasting



d* Omwentelingen per minuut
FE L H A B E V S O 10 25 5° 100 15° 3°° 5°° 1000 1500 2000 Gewicht No.
mm* dm" — — millimeter Toe te laten belasting in kg.
F23 1523 105 — 155 130 410 120 340 32 23 7650 5950 5700 5400 4950 4700 4200 3850 3250 2900 2600 35.00 F23
24 i524 110 4 Vi *55 *3° 410 120 340 32 23 8150 6300 6050 575° 5275 495° 445° 4100 3450 3050 2775 35-5° 24
25 1525 "5 4 Va 155 145 44o 125 375 32 26 9100 7050 6750 6400 5900 5550 5000 4550 3850 3400 3100 40.0 25
F27 1527 120 4 8;4 160 145 440 130 375 32 26 11000 8500 8200 7750 7100 6700 6000 5500 4600 4050 3650 45.0 F27
28 1528 125 5 165 150 510 150 420 43 29 12250 9500 9150 8650 7950 7450 6650 6100 5100 4450 — 55.0 28
29 1529 130 §^4 185 160 540 160 450 45 29 12950 10050 9650 9100 8350 7850 7050 6400 5350 4700 — 69.5 29
F 30 *53° '35 — 185 160 540 160 450 45 29 15000 11700 XX200 10600 9700 9100 8100 7400 6100 — — 71.5 F 30
31 I531 Mo 5 Va *95 *7° 560 160 465 45 29 15600 12100 11600 10900 10000 9400 8400 7600 6300 — — 84 31
32 1532 145 5 8/4 *95 17° 560 160 465 45 29 16600 12800 12300 11600 10600 10000 8900 8100 6600 — — 86 32
F 33 1533 150 6 205 190 630 170 515 45 32 17500 13500 13000 12200 11200 10500 9400 8500 7000 — — 100 F 33
34 ï534 *55 — 205 190 630 170 515 45 32 19100 14800 X4200 13400 12300 11500 10200 9300 7600 — — 102.5 34
35 X535 160 6 V4 220 210 680 180 565 50 32 20800 16100 15500 14600 13300 12500 xi 100 10100 8200 — — 116 35
F 36 1536 165 6 Va 220 210 680 180 565 50 32 21400 16600 15900 15000 13700 12800 11400 10300 8300 — — 120 F 36
37 1537 170 6 a/4 230 225 710 190 580 50 39 22600 17500 16800 15800 14400 13500 12000 10900 — — i42-5 37
38 1538 175 7 230 225 710 190 580 50 39 24400 18900 18100 17100 15600 14600 12900 11700 — — — 145 38
F 39 1539 t8° — 240 240 750 200 610 55 39 26400 20400 19600 18400 16800 15700 13900 12500 — — — 170 F 39
40 1540 185 7 V* 24° 24° 75° 200 610 55 39 26800 20800 19900 18700 17100 15900 14100 12700 — — — 172 40
# De letter „E" achter het nummer beteekent, dat de asdiameter is uitgedrukt in Eng. duim. b.v. F 31 is een lager voorjasdiam. = 140 m/m.
FE 31 „ „ „ „ „ = 51/a".
C/1 M
to



Kussenblok serie G
voor zware belasting



d* Omwentelingen per minuut
No' n! ^ L H A B E V S O IO 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No.
Eng, • . 1 • . . kg.
• dm. millimeter 1 o e te laten belasting in kg.
G 5 1605 20 s/4 75 50 180 52 140 16 13 800 620 600 570 525 500 450 420 370 330 310 270 200 2.350 G 5
6 1606 25 1 75 50 180 52 140 16 13 1020 800 770 730 675 640 575 540 470 430 400 340 260 2.650 6
7 1607 30 — 85 60 210 60 170 17 13 1300 1000 970 920 850 800 725 675 590 540 500 430 320 3.450 7
G 8 1608 35 1 */4 85 60 210 60 170 18 13 1600 1250 1200 1140 1060 1000 900 840 730 660 600 505 390 4.300 G 8
9 1609 40 1 >/a 95 70 270 70 210 22 16 2100 1625 1560 1500 1375 1300 1170 1100 950 850 800 675 490 6.600 9
10 1610 45 1 »/4 105 70 270 70 210 22 16 2275 1775 1700 1625 1500 1470 1275 1180 1025 925 850 725 500 7.400 10
Gil 1611 50 2 no 80 290 80 230 22 16 2925 2275 2200 2080 1925 1820 1630 1500 1300 1175 1080 920 650 9.100 Gil
12 1612 55 115 80 290 80 230 22 16 345° 2700 2580 2450 2250 2150 1925 1780 1550 1380 1270 1075 750 10.000 12
13 1613 60 2 1/4 120 95 320 90 260 28 20 3800 2950 2850 2700 2500 2350 2100 1950 1700 1500 1380 1170 800 13,150 13
G15 1615 65 2','a 130 105 350 100 285 28 20 4950 3850 3700 3500 3250 3050 2750 2550 2150 1950 1750 1500 — 18.650 G15
16 1616 70 2 3,4 130 105 350 100 285 28 20 5400 4200 4050 3850 3550 3350 3000 2750 2350 2100 1900 1600 — 20.000 16
17 1617 75 3 140 115 390 no 315 32 23 6250 4850 4650 4400 4050 3850 3450 3150 2700 2400 2200 1800 — 25.000 17
G18 1618 80 — 145 115 390 no 315 32 23 7150 5550 5350 5050 4650 4400 3950 3600 3050 2700 2450 — — 26.250 G18
1619 83 3 'I* 150 130 410 120 340 32 23 8150 6300 6050 5750 5250 4950 4450 4050 3450 3050 2750 — — 30.750 19
20 1620 90 3 i/a 155 130 410 120 340 32 23 9150 7x00 6800 6450 5900 5550 5000 4550 3850 3350 3050 — — 34.000 20
* De letter „E" achter het nummer beteekent, dat de asdiameter is uitgedrukt in Eng. duim. b.v. G 17 is een lager voor asdiam. - 75 m/m.
GE 17 „ „ „ „ „ — 3«.
C/5
W »
hH
M
O



Kussenblok serie G
voor zware belasting



Omwentelingen per minuut
N) Lager GELHABEVS o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 Gewicht No.
No- kg.
mm. Er«- millimeter — — Toe te laten belasting in kg.
dm.
G 21 1621 95 3 'I, 155 145 440 "5 375 32 26 10200 795° 76°° 72°° 6600 6200 555° 51°° 425° 37°° 4i-00 621
22 1622 100 4 160 145 440 130 375 32 26 11600 9000 8650 8150 7500 7050 6300 5750 4800 4200 44-00 22
23 J623 105 165 150 510 150 420 40 29 13100 10150 9750 9150 8400 7900 7000 6350 5200 4500 57-°° 23
G 24 1624 110 4 1/4 185 160 540 160 450 45 29 151°° 117°° "2°° I055° 97°° 91°° 8100 735° 6000 — 72-°° 6 24
25 1625 TI5 4 </a i85 160 54° 160 45° 45 29 I535° "9°° 114°° i°75° 985° 92°° 8200 745° 6°°° — 74.°o 25
27 1627 120 4 'I, 195 170 560 160 465 45 29 17850 13850 13250 12500 H400 10700 9500 8550 6900 — 89.00 27
G 28 1628 J25 5 205 190 630 170 515 45 32 18000 13950 13400 12600 11500 10750 9550 8600 6900 — 103.00 6 28
29 1629 130 5 1I, 205 190 630 170 515 45 32 20800 i6i5° 1545° >455° I325° I24°° n°°o 99°° — — i°5.°°
30 1630 135 — 220 210 680 180 565 50 32 22200 17200 16450 15500 14150 13250 11700 10450 — 120.00 30
G31 1631 140 5 Va 220 210 680 180 565 50 32 22400 17350 16600 15600 14200 13300 11750 10600 — — 123.00 G31
32 1632 145 5% 230 225 710 190 580 50 39 24000 18600 17800 16700 15200 14200 12550 11300 — — 147.0° 32
33 1633 150 6 230 225 710 190 580 50 39 25650 19850 19000 17850 16250 15150 13400 12000 — — 150.00
G34 1634 155 — 240 240 750 200 610 55 39 27350 21200 20250 19000 17300 16150 14250 12800 — — 175.00 G34
35 1635 160 6 >/i 240 240 750 200 610 55 39 2735° 21200 20250 19000 17300 16150 14250 12800 — — 177.00
36 1636 165 6 >/a 25° 255 790 210 650 55 39 30950 23950 22900 21450 19450 18150 15950 14200 — — 200.00
G37 1637 170 6 »lt 250 255 790 210 650 55 39 33000 25550 24400 22900 20750 19350 17050 15150 — — 205.00 G37
38 1638 175 7 260 270 830 220 690 60 45 33000 25550 24400 22900 20750 19350 17050 15150 — — 235.0°
39 1639 180 — 260 270 830 220 690 60 45 37000 28600 27300 25600 23200 21500 18900 16800 — — 240.00
G40 1640 185 7 '/< 270 28S 870 230 730 60 45 37000 28600 27300 25600 23200 21500 18900 16800 — — 270.00 G40
* De letter „E" achter het nummer beteekent, dat de asdiameter is uitgedrukt in Eng. duim. b.v. G 33 is een lager voor asdiam. - 150 m/m.
GE 33 „ „ = 6".
C/5
M *
HH
M
o



Hangbok serie M
voor lichte belasting



UITLADING DER HANGBOKKEN
La. M E L H - 250 I - H = 300 I s H — 350 2 H 400 j |
N . E .H <■> — : — •- No.
" v, 1 'I S A B E vis t A B E V 8 '* A B EVS £ A BE FVS |
No- i E I I ! I O L ! ! O o —I !—'— o
Cd millimeter ; kg* millimeter kg. millimeter kg. millimeter kg.
M 5 1505 20 _>U 65 13-0° '3-2 5 13-50 r4*5° 1 5
6 1506 25 r 75^ ^ xI ; | 2j0 20 16 ^óo 110 290 20 16 - - 380 110 310 I 20 16 400 110 330 — 20 16
1 1507 30 — 75 13-50 " '3-75 " M-oo 15*00 ?
8 1508 35 I 1U 85 13.75 14-00 14.25 15.25 8
9 i5°9 4^ —?-L 380 120 I 290 20 20 3 400 120 310 20 20 " 420 120 330 20 20 ^ 450 120 360 — ' 20 20 '
IO1510 45 1 s/4 85 15-15 i6-7O 17-25 19^5
1 l! jcii '2 QC — ] —— — 21-75 ' 23.50 ( 25-50 H
A1- 5 5 I 45O I3O 350 22 20 470 | I3O 37O 22 20 — 49O I35 39O 26 23 
1211512 55 — I05 — — ; — | — — — 22.50 24.25 26.25 12
IJl tcti 60 2 1'j tto . — - 24-00 25*00 c r 26.50 13
-Li ' 470 135 370 23 23 490 135 390 23 23 520 140 410 — 26 26
151515] 65 * */« X15 — I — — — —1 — 25.00 26.00 27.50 16
161516 _70 2^4 220 _ - - - 54o ! J5o 42D 2g ^3^00 s6o i6o 44o _ 28 26 41-00 16
17 1517 75 3 j 120 — — — — — — — I — — — - 40.00 I 43«°° 17
18 15*8 80 I I3° 5go 210 480 xzo 30 23 ^ 19i5i9 85 3 lU\ I3° — | — — — — — | — ~ — ~ I — — — — ^ 53-5^19
20|I52° 90 3_^ 2 14° (,20 210:500 110 32 23 _^6"°
2l|i52i 95 3 3/Jm5 - - j- — |- - — j — - — I l__J 67-° 21
22|i522 10014 1150 — | — | — — | — — — | — — — — — — — | — — — — 660 j 2401530113° 32 261 78.0 22
* Letter „E" beteekent, lager met asdiameter („d") in Eng. duim.
b.v. M 13 is een „ „ „d" = 60 m/m.
ME 13 „ „ ,, „ „d" —
Voor de belastingscijfers raadplege men de tabellen voor de serie 1500. Voor maat „F" zie teekening serie K
a
I w
1 s



Hangbok serie M
voor lichte belasting



d* UITLADING DER HANGBOKKEN
L»" H L ~ H =- 500 2 H = 600 || H = 700 | | H 800 |
N°* ®er i 'I S T^B E F V 8 'I A B E FVls'l A B E F VS ï A B E FVsIg
No. e ^ g o !_ o ! o o
y millimeter kg. millimeter kg. millimeter | kg. millimeter kg.
M 5 1505! 20 I 8/J 651 — I — j — j — I—j—j — — I I — j — I—, ' — ! — j — | I I l I | | ^ ^
61506 25 i 75 — — — — — — — — — — — — —
7 1507 30 — 75 r l6-°° — — — — — — ^
—- 440 110 370 —■ 2016 _
81508 35 1 Vi 85 i6-25 — — — — — — — o
91509 40 1 1,'o 85 21.25 — — — — — — — — — — 1 9
— _ -490 130 400 — 20 20 
1015x0 45 1 3/4 85 21.25 — — — — — — | 10
11I<5II 50 2 9S , 28.25 30.00 33.°° — - — '— 11
_£ .. - 540 135 440 — 2623 580 135 480 — 2623 640 135 540 — 2623 
12i5i2 55 — 105 29.00 30.75 |33.75 — — — — 12
13 1513 6° 2 /4 HO 26 26 35'5 - 610 150 500 — 28 26 37 0 - 650 150 540 28 26 3^-25 ^
15 1515 65 2 Va "5 36.50 38.00 39.25 — — — — — 15
16 1516 70 2 8/4 120 q . 44.50 - „ 50.00 55-oo — — — — — 16
1 '* 610 ICO 490 — 2826 050 170 530 3029— 690 170 570 — 3029 
17 1517 75 3 120 46 5° 52.00 57*oo — — — — — 17
I81S18 So — 130 , 55-5 , * , 62.5 . , 65.5 — — — — — 18
z. 630 210 520 110 30 23— - 070 230 500 120 33 20 - - 710 230 600 120 3526 
191519 85 3 */« *3° 56-5 63.5 66.5 — — — — — 19
20 1520 9o 3 i/9 140 ^ 71.0 1 80.01 1 ! 1 830 88oI 20
— "— 670 210 550 110 3223 710 230 590 120 3420 750 230 630 120 3420— 790 250 070 140 3529-
211521 95 3 "U 145 72*° 8'.° 84.0 89.0 21
221522 100 4 150 710 250 580 j 140 34 26 85.0 750 250 620 140 3426 90.0 790 260 660 150 3529 96.0 830 260 700 150 3529101.0 22
se
11 ^
11 w
0 1-1
1 W
I S
* Letter „E" beteekent, lager met asdiameter („d") in Eng. duim. b.v. M 13 is een „ ,, ,,d" = 60 m/m.
ME 13 „ „ „ „ „d" = 2V4".
Voor maat „F" zie teekening serie K.



Hangbok serie 1\
voor zware belasting



d* UITL ADING DER HANGBOKKEN 11 KE L
e H 250 -g H 300 £ H 350 5 H 400 £
N°- ger J | . -j j i i ï - - •; , T ; ;— - .2 No.
No|-OBA;bevss A B E V s £ A BEVSSA'BEF'VSS
| ei S ! i !—!—, O !__ O 1 ! ! !_ O I l I I I o
Sd millimeter kg. millimeter kg. millimeter kg. millimeter kg.
K 61605 > , 75 13-°° 13-5" 14.00 K 5
6 r6o6 25 1 75 340 110. 270 20 1613.50 360 110 290 20 16 14.00 380 110 310 20 1614.50 400 110 1 330 — 20 16 15.00 6
71607 30 — j 85 14.00 14.50 1500 TsTso 7
8|i6o8 35 |i x/«| 85 380 120 290)20 20 jis.oo 400 j 120 ! 310 | 20 j 20 |i6.oo 420 120 I 330 20 I 20 [17.25 450 j 120 j 360 [ — | 20 [20119.25 8
9ji6og 40 1 1 05 — — — — — — 22.00 21 ^o -600 9
—I - _5!i 450 130 350 22 20 470 130 370 22 20 li'ir. 490 135 390 — 26 23 2°°° "
10|i6io| 45 |i "/*| 105 — | — | — j- j22.75 24.75 " 26.75 10
11 1611 50 2 IIO — 2^1.7; 2525 '367c 11
470 135 370 23 23 _£_ii 490 135 390 23 23 520 140 410 — 26 26 '75
121612 55 _ 1115 — 24.50 26.00 27.50 12
13 1613 60 2 14 120 — J — | — ! — j —1 — 540 | 1501 4201 28 i 26 [40.00 560 j 1601 440 [ — [ 28 j 26 [42.50 18
181615 65 2 </• 130— I — [ — !— ' — [— — — — — I — — — ■ — s, 5 ig
—— —| 590 210 480 110 30 23
loji6i6 . 70 2 »u\ 130 - | — | —| —| ~ — j — [ — [ — :— — — | — — [ — [ —) — 54.0 16
17i6i7| 75 3 14».— — — — — — — — — - — — . fi7.„ 17
, _ 1— 620 210 500 110 32:23 _1 
1816.8 80 - 145 _ - ' ; - - - |-H_ - — I - |— ; I I I I [ 68.0 18
19|i6i9| 8513 1li\ 150 _ - 1 — | — | — — — I — 1 — | — — j- - — 660 24° | 530 | 13° ! 32 26 | 80 O I 19
201620. 90 3 l/2| 155 - | — | — j — — — — — — — 660! 2401 530! 130' 32 26 830 20
# Letter „E" beteekent, lager met asdiameter („d") in Eng. duim. b.v. K 20 is een „ „ „d" — 90 m/m.
KE 20 „ „ „ „ „d" - 3*/a"*
Voor de belastingscijfers raadplege men de tabellen voor de serie 1600.
33 11
►o W
K JC
o _ M
§ H



Hangbok serie K
voor zware belasting



d'' UITLADING DER HANGBOKKEN
La" L H ~ 500 | H 600 £ H = 700 % H = 800 Z
No. ger -• •- — j—j— *r j— ; j—i— *r j j -r j ;— •£ No.
M I -o S A B E F ! V S l ABEFVSÏ A B E F V S « A B E F VS £
"°* * s L_i_ o J ! 1 i o ! ! o 1 1 L o
y millimeter kg- millimeter kg. millimeter | kg- millimeter kg.
K 5I1605 20 8/4 75 — — I — — | — —|— —— — — — —I— _ — — — — — I—| — K 5
61606 25 1 75 440 110 370 — 201616.00 — — — — — — — — — — — — — — — 6
7j 1607 30 — 85 I 16.50 — | — — I — —I— — — — — — — — — — — — j— I — 7
8j 1608 35 1 */4 85 490 130 400 — 2o|20 21.00 — | — — | — — — — | — — — — — | — — |—|—j — 8
_^° 1 95 240 135 440 — 26L3 29*25 580 I 135 480 I — 26 23 3^1^ 640 135 j 540 — 26 23 33-°° — 9
10 1610 45 1 »/4 105 | 30.00 31.25 33.75 — — — — — 10
^j^11 5° 2 110 560 140 460 — 26126 610! 150 500 — 28 26 36-75 J 1 — 28 26 3^'.^ —
12 1612 55 — 115 | 32.00 | 37.50 39.25 — — — — — 12
13|i6i3
60 [2 j/J 20I 610 I 160 ' 490 | — ,28j2ój46.5o 650 j 170 | 530 | — I30I29155.00 690 J 170 | 570 | — I30I29I58.00 — | — — — I—I— — 13
1 11 | i
I5.1615 65 2 /.i 130 2iQ ^2o iiq g0 2g 56.5 670 I o go 560 120 33 26 ^3*5 jJO 2^0 got) I2Q 35 26 1^
161616 70 2 a/4 130 57.0 | 64.0 67.0 — — — — — 16
171617 75 3 140 72.0 , 81.0 , 84.0 , 8q.U 17
— 670 210 550 110 32 23 _1 710 230 590 120 3426 750 230 630 120 3426 790 250 670 140 3529 Z__
181618 80 — 145 73.0 82.0 85.0 90.0 18
19ji6i9 85 3 J/4 150 710 2501 580 140I342Ó 87.0 7501350 620 140 34(26 92.0 790 260 6601 150 35 29! 98.0 830 260 700 150 35 29103.0 19 20 1620
9° |3 Vl| x55 | | 250 | 580 j 140 |34j2ój 9o.o| 750 | 250 | 620 j 140 j34jz6| 95.o| 790 | 260 | 660 | 150 jss^jioi.o | 830 | 260 I 700 | 150 |3s|29|io6.o I 20|
Letter „E" beteekent, lager met asdiameter („d") in Eng. duim. b.v. K 20 is een „ „ „d" . 90 m/m.
KE 20 „ „ „ „ ,,d' — 3l/8".
8
II &
<- s
? 2
I M
00
§ *



Lagerhuis serie L
om in Sellers hangers te plaatsen



Q Omwentelingen per minuut
No. No. L S H B o 10 25 50 100 150 300 500 1000 1500 2000 3000 5000 Gewicht No
Enfl[. , t kj^«
mm. millimeter T oe te laten belasting in kg.
L 5 1505 20 a/i 65 26 87 40 530 415 400 380 355 335 300 280 250 225 210 185 140 1.75 L 5
6 1506 25 1 76 28 97 45 765 6jo 575 550 510 480 435 400 355 325 300 260 200 2.20 6
7 i5°7 3° — 76 30 102 50 875 685 660 630 580 550 500 460 410 370 345 300 230 2.30 7
L 8 1508 35 1 1 4 85 32 110 55 1125 875 845 800 745 700 635 590 520 475 435 380 290 2.75 L 8
9 1509 40 I1; 85 32 110 55 1260 980 950 900 830 • 800 700 660 580 525 490 420 320 2.75 9
10 1510 45 1 8 85 34 117 57 i425 1100 1065 1015 935 885 800 745 655 600 545 475 355 3.30 10
Lil 1511 50 2 96 36 12 7 65 1750 1375 1315 1250 1155 IIOO 985 920 800 730 670 580 435 4.15 Lil
12 1512 55 — 105 38 137 70 2025 1580 1525 145° 134° 1270 1140 1060 930 840 775 670 490 4.65 12
13 1513 60 214 ho 42 152 78 2250 1750 1680 1600 1480 1400 1260 1170 1025 930 860 740 540 6.50 13
L15 1515 65 2'1/a 115 44 168 85 2775 2160 2080 1980 1830 1730 -1560 1450 1260 1140 1050 900 650 8.00 L15
16 1516 70 2»4 120 48 182 90 3050 2380. 2300 2180 2000 1900 1700 1600 1400 1250 1150 1000 720 9.50 16
1? X5X7 75 3 120 50 192 95 3700 2870 2760 2620 2420 2300 2060 1900 1660 1500 1370 1170 830 10.50 17
1518 80 — 130 50 aoa xod 4x00 3200 3050 9900 2700 2550 2300 2100 1850 1650 1500 1375 900 xx.ao L18
19 1519 85 3 I/4 130 55 214 105 4750 3700 3550 3375 3100 2950 2640 2440 2100 1900 1750 1450 — 13.3° 19
20 1520 90 3 i(iJ 140 60 232 115 5200 4°5° 39°° 37OÜ 34°° 3200 2900 2650 2300 2050 1900 1600 — 16.00 20
L 21 1521 95 3 3/4 145 64 250 120 57°° 44°° 4250 4°5° 37°° 3500 3X5° 2900 2500 2250 2050 1720 — 18.00 L 21
22 1522 100 4 150 68 268 130 6700 5200 4500 475° 435o 4100 3700 3400 2900 2600 2350 — — 23.00 22
# Letter „E" beteekent, lager met asdiameter („d") in Eng. duim. b.v. L 17 is een „ „ „d" 75 m/in. LE 17 „ „ „ M vd" = 3".
C/> M
HH
w tr*



Wielnaaf serie NB



Toe te laten Gewicht Gewicht der halve as Lager No. Voornaamste afmetingen van de naaf belasting in kg.
in kg. van zonder met
Naaf No. V°T„ ™°r' de naaf veerpad veerpad
binnenzijde buitenzijde E J K 0 P R gumm;_ zonder de uitvoering uitvoering
banden banden kogellagers A B
NB— 5 1205 2203 1" 70 150 75 52 64 130 no 1.6 3.9 4.4
6 1206 2204 1 1/4" 82 160 87 60 76 210 175 2.2 5.2 5.7
7 1207 2205 1 1/a" 90 175 100 66 88 300 240 3.0 8.2 8.9
NB— 8 1208 2206 1 5/8" 102 200 110 78 98 450 360 4.5 9.6 10.3
10 I2IO 2207 2" 115 215 122 90 IIO 780 625 6.0 15.8 16.8
11 X2XI 2208 2 1/i" 125 230 I32 IOO I20 IOOO 780 8.0 I9.4 20.2
NB—12 12X2 2209 2 Va" J32 25° 145 105 132 1175 950 IO.O 24.3 25.2
14 1214 22IO 2 8/4" 140 290 165 112 149 1500 1200 13.5 33.O 33.9
15 I2I5 2211 3" *55 3°° i72 124 156 1650 1300 15.5 38.5 39.7
Aseinde Afmetingen der stootringen
No- d d, E da d3 S ABCDFGHIU L NftWX 0 0, 02 V Y Z
NB- 5 25 17 1" 34 1 /," 1 «/," 17 25 73 25 25 n3 60 60 340 738 38 75 95 10 75 65.5 53 11 9 14
6 30 20 1 »/«" 39 »/,« 1 «/,» 21 27 77 26 27 123 60 60 335 756 38 85 105 12 87 77.5 63 13 11 16
7 35 25 1 '/«" 44 .4" 1 7/s" 24 27 83 27 30 128 60 60 335 774 38 90 120 12 100 89.5 73 14 13 18
NB- 8 40 30 1 » 8" 49 1" 2" 30 29 99 28 32 128 60 60 335 801 38 90 120 12 110 99.5 82 16 14 20
10 50 35 2" 59 1 1 9" 2 1 a" 33 32 108 30 33 148 60 60 325 829 38 IIO 130 13 122 III.5 92 16 14 20
11 55 40 2 1 4" 65 I 1/4" 2 5 8" 38 32 118 31 33 148 60 60 325 845 38 110 140 13 132 121.5 102 16 14 20
NB-12 60 45 2 Va" 7° 1 3,s" 2 42 32 137 32 33 158 60 60 320 874 38 120 140 14 145 133.5 112 16 14 20
14 70 50 2 •/«" 80 1 Va" 3 1 4" 45 36 161 37 39 158 60 60 320 916 38 120 150 14 165 150.5 127 20 16 24
15 75 55 3" 85 1 » t* 3 Va" 52 38 165 38 39 168 60 60 315 935 38 130 150 15 172 157.5 132 20 16 24
C/2 M PO
HH
M
Z W



Wielnaaf serie NL
voor lichte belasting



Toe te laten Gewicht Gewicht der halve as
Lager No. Voornaamste afmetingen van de naaf *n van zonder met
Naaf No. ^ zien van r" de naaf veerpad veerpad
binnenzijde buitenzijde E J K M 0 R gummi- stalen zonder de uitvoering uitvoering
banden banden kogellagers A B
C/5 M JO
M
z r
NL— 6 1206 1304 1 1 y 62 165 49 86 148 300 240 3.2 5.7 6.3
7 1207 1305 1 Va" 72 185 53 100 162 450 360 3.9 8.7 9.5
8 1208 1306 1 5i8" 83 210 58 110 170 570 480 5.2 10.5 11.1
NL—10 1210 I3°7 2" 92 220 62 120 200 900 750 7.3 16.1 16.9
11 1211 1308 2 V4" io3 240 64.5 134 220 1100 900 10.3 20.0 21.0
13 1213 1309 2 ®/8" 115 265 70 156 245 1400 1140 13.6 27.9 28.8
NL—15 1215 1310 3" 125 290 78 170 280 1650 1350 18.6 37.3 38.1
16 1216 1311 3 1V' 135 310 80.5 180 310 2000 1600 22.2 43.7 44.5
17 1217 1312 3 3 8" 148 335 85 192 335 2350 1950 29.0 49.5 50.7
Aseinde Afmetingen der stootringen
No. d dt E d, d3 s A B C D F G H I U L N Q W X 0 0, 0, V Y Z
HL- 6 30 20 1 1/i" 39 s/s" 1 BV' 21 22 63 24 27 145 60 60 335 757 60 85 105 12 86 77 63 13 11 16
7 35 25 1 Va" 44 3/«" 1 V 24 25 67 26 29 150 60 60 335 776 60 90 120 12 100 90 73 14 13 18
8 40 30 1 5/g" 49 1" 2"* 30 28 77 28 31 150 60 60 335 799 60 90 120 12 110 100 81 16 14 20
NL—10 50 35 2" 59 1 1 8" 2 1 2" 33 31 80 31 32 170 60 60 325 822 60 110 130 13 120 110 91 16 14 20
11 55 40 2 l'A" 65 1 1 4" 2 r',8" 38 33 87 32 32 170 60 60 325 837 60 110 140 13 134 122 102 16 14 20
13 65 45 2 *L" 75 * 3ls" 3" 42 37 97 3*> 34 180 60 60 320 866 60 120 140 14 156 144 122 16 14 20
NL—15 75 5° 3" 85 1 Va" 3 1 j" 45 39 IC)8 38 38 180 60 6o 320 888 60 120 150 14 170 157 132 20 16 24
16 80 55 3 */4" 90 1 3/4" 3 5/g" 52 44 120 41 38 190 60 60 315 920 60 130 150 15 180 167 142 20 16 24
17 85 60 3 8/{j" 95 2" 3 7/g" 52 46 134 43 40 190 60 60 315 940 60 130 160 15 192 178 * 152 20 16 24



Wielnaaf serie N
voor zware belasting



Toe te laten
. . . , - belasting in kg. Gewicht
Lager No. Afmetingen der as # Voornaamste afmetingen van de naaf. voorwiel voor- der naaf
Naaf Mo. t? j d J T TT 1VT O R zien van zonder de
binnenzijde buitenzijde E d dt d3 O J Ji JYt U gummi- stalen , ,,
banden banden °^e a^ei
N— 5 *3°5 1402 1" 25 15 35 1 l/a" 62 165 49 86 148 425 325 3.2
6 1306 1403 1 «/V 3» »7 4° 1 5/s" 72 185 53 100 162 550 450 3.9
7 1307 1404 1 Va" 35 2° 45 i1»" 83 210 58 110 170 700 550 5.2
N— 8 1308 1405 15/s" 40 25 50 2" 92 220 62 120 200 850 700 7.3
9 1309 1406 I '/»" 45 3° 55 ^ \V' 103 240 64.5 134 220 1100 900 10.3
11 1311 1407 2> ," 55 35 65 2 «/," 115 265 70 156 245 1400 1100 13.6
N—12 1312 1408 2 »/i" 60 40 70 2 '/s" 125 290 78 170 280 1650 1300 18.6
13 1313 1409 2 5/a" 65 45 75 3" 135 310 80.5 180 310 1850 1550 22.2
14 1314 14x0 2 3/4" 70 50 80 3 l/*" 148 335 85 192 33S 2350- 1850 29.0
C/5
M *
M
z



Lagerhuis voor transportwagens serie TV 1200
voor lichte belasting



Toe te laten
No. dd1ABB1CEFG Hl KLLiVS belasting Gewicht
in kg. kg.
TV—1204 20 25 140 45 14 4 105 28 19.5 35 17 46 55 62 13 */»" 180 1.3
1205 25 30 160 45 15 4 125 28.5 19 40 17 46 55 62 14 1/a" 200 1.8
1206 30 35 180 52 16 7 140 33 25 50 21.5 58 68 75 16 a/a" 32° 2-4
TV—1207 35 45 180 53 17 7 140 33 24.s 50 21.5 58 68 75 16 '/ a" 360 2.8
1208 40 50 210 60 Ï8 11 170 37.5 32 60 28 72 85 92 17 1'a" 460 3.7
1209 45 55 210 60 19 11 170 37.5 31.5 60 28 72 85 92 18 1/2" 520 4.7
TV—1210 50 60 210 60 20 ii 170 37.5 31 60 28 72 85 92 18 */a" 580 5
1211 55 65 270 70 21 11 210 44 35.5 70 31 80 95 102 22 5 8" 700 6.9
1212 60 70 270 70 22 11 210 44 35 70 31 80 95 102 22 5ig" 820 7.5
TV—1213 65 75 =9° 80 23 " 230 5° 39-5 80 33.5 88 105 115 22 5/s" 920 9.5
1214 70 80 290 80 24 11 230 50 39 80 33.5 88 105 115 22 5/g" 1.000 10
1215 75 85 290 80 25 11 230 50 38.5 80 33.5 88 105 115 22 5 s" 2.200 11
]»ij bestelling gelieve men op te geven, of de lagers verlangd worden volgens uitvoering A, P> of C.
c/>
M *
M
H <
I
O O



Lagerhuis voor transportwagens serie TV 1300
voor zware belasting



Toe te laten
No. dd1ABB1CEFG Hl KL Lx VS belasting Gewicht
in kg. kg.
IV-1304 20 25 160 45 15 4 125 28.5 19 40 17 46 55 62 14 >/s" 250 2.2
1305 25 30 180 52 17 7 140 33 24 5 50 20.5 58 68 75 16 Va" 35° 26
1306 30 35 180 52 19 7 140 33 23.5 50 20.5 58 68 75 16 1/1" 470 3
TV—1307 35 45 210 60 21 ïi 170 37.5 30 5 60 26.5 72 85 92 17 ï/a" 610 3.8
1308 40 50 210 60 23 11 170 37.5 29,5 60 26.5 72 85 92 18 1/2" 720 4.8
1309 45 55 270 70 25 11 210 44 33.5 70 28.5 80 95 102 22 6/8" 900 7.2
TV-1310 50 60 270 70 27 11 210 44 32.5 70 28.5 80 95 102 22 5/g" 1.100 8.1
1311 55 65 290 80 29 11 230 50 36.5 80 30.5 88 105 115 22 */g" 1.300 10
1312 60 70 290 80 31 11 230 50 35.5 80 30.5 88 105 115 22 5/8" 1.600 11
IV—1313 65 75 320 90 33 11 260 55 39.5 95 32.5 96 115 125 28 a/4" 1.700 14
1314 70 80 320 90 35 11 260 55 38.5 95 32.5 96 115 125 28 3/4" 2.000 17
1315 75 85 350 100 37 11 285 60 42.5 105 36.5 106 125 135 28 3/i" 2.300 2i
Bij bestelling gelieve men op te geven, of de lagers verlangd worden volgens uitvoering A, B of C.
C/5
M >—<
M
H <
I
»-*
Ld O O







5KF
INBOUWVOORBEELDEN







VOORBEELDEN VAN EENIGE TOEPASSINGEN IN DE PRAKTIJK
N verband met de veelzijdige toepassing van ons fabrikaat is het niet mogelijk, alle constructies, waarbij kogellagers worden gebruikt, uitvoerig te bespreken. Wij zullen ons daarom beperken tot een aantal typische voorbeelden, die den constructeur niet alleen een denkbeeld geven van de wijze van inbouw in de besproken constructies, doch hem tevens een leiddraad zullen zijn voor de behandeling van afwijkende gevallen.
Voor de uitvoerige beschrijving van bijzondere toepassingen verwijzen wij naar onze
speciale brochures. Voorts zijn wij te allen tijde bereid, onze jarenlange ervaring op het gebied van kogellager-constructies ten dienste van belanghebbenden te stellen, en — zonder eenige verplichting hunnerzijds — inbouwteekeningen, kostenberekeningen, enz. te verstrekken, alsmede alle verdere gewenschte inlichtingen te geven.
Gegevens, zooals vverkteekeningen, opgaven over radialen en axialen druk, aantal omwentelingen en andere daarvoor noodige mededeelingen, zullen door ons steeds streng vertrouwelijk behandeld worden.
Onze voorbeelden hebben wij in de volgende rubrieken ondergebracht:



I Drijfwerk ^z- 1 ^7
II Dynamo's en electromotoren 191
III Tramwagens >> *95
IV Spoorwagens en draaischijven ,, 19^
V Machines voor hout- en papierbewerking „ 204
VI Machines voor de Suikerindustrie ,, 211
VII Hijschwerktuigen >> 217
VIII Automobielen en andere Wagens ,, 223
IX Explosiemotoren >> 232
X Landbouwwerktuigen .•>
XI Machines voor de Textielindustrie ,, 238
XII Machines voor de Maalindustrie 244
XIII Werktuigmachines » 24&
XIV Thrustblokken voor scheepsassen „ 252
XV Diversen >< 25<5



I. DRIJFWERK
OOR drijfwerk is het S. K. F.-kogellager door zijn zeltinstelling bij uitstek geschikt.
Bij het doorbuigen en veeren der assen, het verzakken der fundaties en andere stoornissen, die bij drijfwerken zoo dikwijls voorkomen, voegt zich het S. K. F.-kogellager automatisch naar de gewijzigde asrichting. Door deze zeltinstelling worden" ook kleine montagefouten opgeheven, waardoor het aan¬
brengen van transmissies zeer vergemakkelijkt wordt. Afgezien van de besparing aan drijfkracht, smeermateriaal en toezicht, zijn S. K. 1-.-kogellagers ook een oogpunt van bedrijfszekerheid de aangewezen lagers voor drijfwerk.
De wrijving in het drijfwerk, die gewoonlijk een belangrijk gedeelte van de totale drijfkracht verslindt, wordt door de toepassing van S. K. F.-kogellagers tot een minimum teruggebracht. Bovendien munten S. K. F.-transmissies uit door het gemakkelijke aanloopen.
Drijfwerk met S. K F.-lagers heeft slechts weinig toezicht noodig. Een of tweemaal smeren per jaar is gewoonlijk voldoende.
Daar de oliedichte S-. K. F.-kogellagerkussenblokken het lastige afdruipen van olie voorkomen, onderscheidt zich het drijfwerk, waarbij zij worden toegepast ook door reinheid.
Een eigenlijk warmloopen van S. K. F.-lagers komt niet voor, zoodat drijfwerk met S. K. F.-kogellagerkussenblokken het brandgevaar in werkplaatsen, waar met licht brandbare stoffen gewerkt wordt, zeer vermindert. Dit feit is reeds in sommige gevallen voor brandassurantie-maatschappijen aanleiding geweest, om vermindering der premies toe te staan voor bedrijven, die ingericht zijn met drijfwerken loopende op S.K.F.-kogellagerkussenblokken.



Wegens de grootere omwentelingssnelheden, die S. K. F.-kogellagerkussenblokken mogelijk maken, kunnen in \ ele gevallen mei alleen de riemschijven van kleineren diameter zijn en lichtere riemen gebezigd worden, maar veelal ook de hinderlijke tusschentransmissies vervallen, waardoor de kosten van aanleg der drijfwerken aanzienlijk verminderen.
Plafond-hangers.
Hier loopen de assen in 2 S. K. F.-kogellagerkussenblokken voorzien van klembussen. De kogelringen behooren hier tot de Serie 1500 of 1600, al naarmate de as lichter of zwaarder belast is. De losse schijven loopen op 2 S. K. F .kogellagers behoorende tot de Serie 1200, die tegen een borst geklemd worden met behulp van een bus en moer.



7nsschen trans missies.
In bovenstaande afbeelding wordt de inbouw van kogellagers in tusschentransmissies geïllustreerd. Daarbij zijn de kussenblokken van de L-Serie in hangbokken van
ouderen vorm, z. g. Sellers'-bokken geplaatst.
Bij een doorloopende as kunnen de binnenringen met klembussen als boven aangegeven, of anders ook door middel van een moer tegen een borst op de as geklemd worden.
Voor de losse schijf zijn in dit geval 2 lichte lagers gebruikt, waarvan het vaste lager door middel van een klembus is vastgezet, terwijl het andere, dat op de as verschuifbaar moet zijn, met den buitenring in de naaf ■b:6 van de schijf is vastgeklemd.



Spanrollen voorzien van S. J\. !• .-kogellagers.
Span- en leidrollen kunnen evenals losse schijven in het algemeen doelmatig op S. K. F.-kogellagers worden aangebracht, omdat zij daardoor bijzonder licht loopen en maar zelden gesmeerd en nagezien behoeven te worden. Dikwijls wordt in de naaf een holte uitgespaard, die dienen moet als oliereservoir.



II. DYNAMO'S EN ELECTROMOTOREN
YNAMO'S en electromotoren hebben zulk een hoogen graad van volmaaktheid bereikt, dat de voorkeur van het eene fabrikaat boven het andere gewoonlijk slechts bestaat in een bijzonderheid van de constructie, die de toepassing vereenvoudigt, de bedrijfsveiligheid en duurzaamheid verhoogt, of de kosten van onderhoud vermindert.
De groote bedrijfszekerheid en de krachtsbesparende eigenschappen van de S. K. F.kogellagers, alsmede de geringe moeite, die
voor smering en toezicht vereischt wordt, hebben er veel toe bij gedragen, dat deze algemeen in electrische machines gebruikt worden.
Motoren, voorzien van S. K. F.-kogellagers, behoeven slechts 2 of 4-maal per jaar nagezien te worden. Afdruipen van olie en de daaraan verbonden bezwaren komen niet voor. De zuivere afwerking en de geringe slijtage van het lager verminderen het slingeren van den motor en maken het mogelijk de luchtspleet zoo gering mogelijk te maken, waardoor het nuttig effect van de machine verhoogd wordt. Warmloopen en daaruit voortvloeiende bedrijfsstoringen komen niet voor, evenmin als het afslijten van de assen of van kussenblokmetalen.
Door de geringe ruimte, die ons lager in breedterichting inneemt, kan een motor met onze lagers 10 tot 20 °/o korter gebouwd worden dan mogelijk is bij het gebruik van glijdlagers, zonder dat de bouw daardoor op eenige wijze minder sterk



of de capaciteit van den motor verminderd wordt, hetgeen bij beperkte ruimte een hoogst belangrijk voordeel is.
Bij motoren met tandradoverbrenging verlengt een gebruik van S. K. F.-kogellagers den levensduur van de tandraderen zeer belangrijk en bevorderen deze tevens een lichten en
geruischloozen gang.
Nadere bijzonderheden over S. K. F.-kogellagers voor electrische machines vindt men in onze afzonderlijke brochure.
Het volgende schrijven van een der grootste electrotechnische firma's getuigt, hoe goed onze lagers in het gebruik voldoen.
,,De laatste 2 jaren hebben wij verschillende lagers van ,.eerste klasse firma's onderzocht en er proeven mede genomen. „Wij onderzochten daarbij kogellagers zoowel als rollenlagers, „niet alleen theoretisch, maar ook zuiver praktisch onder nor,,male bedrijfstoestanden. Ons doel was nl., dat lager en dien „inbouw te vinden, welke in alle opzichten het beste vooi „electromotoren geschikt zijn, waarbij vooropgesteld die nt tt „worden, dat groote duurzaamheid van het lager en een gel ij k,,matige gang van evenveel belang zijn als geringe wrijving en
„betrouwbaarheid.
„Onze keus, door bovenstaande voorwaarden bepaald, viel nu „op het zelfinstellende S. K. F.-kogellager, voorzien van een „dubbele rij kogels".



Electromotor met verticale as.
Bovenstaande afbeelding verduidelijkt de wijze van inbouw van S. lv. F.kogellagers in een verticalen electromotor. Opmerkenswaardig is hier de plaatsing der oliepeilglazen, waardoor een degelijke smering van het lager gewaarborgd wordt.



Gewone electromotor.
Bovenstaande afbeelding vertoont de gebruikelijke plaatsing van S. K. 1-kogellagers in een electromotor. De lagers worden door middel van een moer tegen de borst van de as geklemd. Aan de riemschijfzijde kan het lager ook door middel van een huls vastgezet worden. Het linksche, minst belaste lager kan in zijn huis verschoven worden, doch het lager aan de riemschijfzijde, dat als stuurlager moet dienen, moet vastgezet worden. In sommige gevallen echter kan het verkieslijk zijn, dat beide lagers vrij loopen. zoodat een zijdelingsche verplaatsing kan plaats vinden, om den rotor gelegenheid te geven zich vrij in het magnetische veld te verschuiven, wat vooral moet kunnen plaatsvinden bij het aanzetten van den motor.



III TRAMWAGENS
N trams worden de S. K. F.-lagers, behalve in de aandrijfmotoren, ook toegepast in de aspotten der wagenassen. De groote bedrijfszekerheid en de krachtbesparende eigenschappen der S. K. F.-lagers hebben hier den doorslag gegeven. De S. K. F.-lagers, die in trams aangebracht zijn, hebben i steeds aan de hoogste eischen kunnen be, antwoorden, in weerwil van de allerongun-
jl stigste bedrijfsomstandigheden, waaraan de
lagers in de potten voortdurend zijn blootgesteld door vervuiling, vocht, stooten enz.
Wanneer een wagen, voorzien van S. K. F.-kogellagers, in beweging gebracht wordt, dan is, in tegenstelling met wagens loopende op gewone glijdlagers, de wrijvingsweerstand dezelfde als gedurende het rijden, zoodat de aanloopweerstand van een wagen door het gebruik van S. K. F.-kogellagers 30 tot 55 % minder is. Daardoor wordt, ook in verband met den lichteren gang van de lagers, de versnellingstijd van den wagen, d. w. z. de tijd, die noodig is om een wagen uit zijn stilstand tot zijn normale snelheid te brengen, aanmerkelijk verkort. Een ander gevolg is, dat men veel vroeger vóór het bereiken van een halte den stroom kan afsluiten, omdat door den geringeren wrijvingsweerstand in de kogellagers de wagen bij afgesloten stroom langer kan doorloopen, bij behoud van een tamelijk groote snelheid.
De aandrijfkracht voor de wagens gedurende het rijden



wordt gereduceerd met 5 tot 12 %, terwijl de totale krachtsbesparing, met het oog op de hiervoor vermelde omstandigheden, aanmerkelijk grooter is.
Vooral voor wagens, welke uitgerust zijn met accumulatoren, wordt deze krachtsbesparing van buitengewone beteekenis.
Daar de vernieuwing van het smeermiddel in de aspotten niet meer dan 3^4 maal per jaar behoeft te geschieden, is de hoeveelheid smeermateriaal, die men noodig heeft, zeer gering. De smeermiddelenbesparing bedraagt gemiddeld 70 tot 85 % tegenover wagens voorzien van gewone glijdlagers.
Volgens nauwkeurige proefnemingen kan door het aanbrengen van S. K. F.-kogellagers in tramwagens een vermindering der kosten van onderhoud, toezicht, reparatie en smeermiddelen van 25 tot 70 o/0 verkregen worden.
Trammotor.
Hierbij moeten in verband met de moeilijke bedrijfsomstandigheden zware lagers gekozen worden; dit geldt hoofdzakelijk voor het lager, dat het dichtst bij de overbrenging gelegen is en dat als stuurlager dienst moet doen. Bijzondere aandacht is gewijd aan de wijze van smering, waarbij voorkomen wordt, dat de olie in den motor dringt, terwijl op de as schermplaten zijn aangebracht, die verhinderen, dat het onreine vet van de kamraderen in de kogellagers kan komen.



Amerikaansche acfumulatorwagen.
De ,,Third Avenue Railway Company" te New York heeft in hare door accumulatoren gedreven wagens sedert vele jaren S. K. F.-kogellagers toegepast, met de beste resultaten. De kogellagers zijn gemonteerd als op bovenstaande afbeelding is aangegeven. Het gewicht van den wagen is ca. 8 ton. De besparing van electriciteit, door het aanbrengen van S. K. F.-kogellagers is zóó groot, dat de practische bruikbaarheid der wagens thans tot de uiterste grens is opgevoerd.



IV. SPOORWAGENS EN DRAAISCHIJVEN
. 11,1. •• 1111
JN hoofdzaak geldt hetgeen wij gezegd neDDen over S. K. F.-kogellagers in trams, ook voor spoorwagens. Ook in dit materieel zijn zij na zorgvuldig genomen proeven op groote schaal toegepast. De bedrijfsomstandigheden zijn hier alleen nog moeilijker en de eischen, die aan de bedrijfszekerheid van de kogellagers gesteld moeten worden, nog hooger dan bij trams.
S. K. F.-kogellagers worden ook zeer
veel toegepast in draaischijven, waardoor zij uithoofde van hun lichten loop en groot draagvermogen bijzondere geschiktheid bezitten.
Meerdere détails vindt men in onze speciale brochure hierover.



Aspotten voor spoorwagens.
Bovenstaande afbeelding illustreert den inbouw van S. K. F.-kogellagers in den aspot van een wagen van de Karlstad—Munkfors Spoorweg Maatschappij. De belasting per ashals bedraagt 2,7 ton. Een aantal der wagens werd reeds in 1911 van dergelijke aspotten voorzien en zij hebben sedert dien tijd zonder de minste stoornis geloopen.
\\ at de smering betreft heeft de ondervinding geleerd, dat één of twee vullingen per jaar alleszins voldoende zijn.



Aspotten voor bogies.
Bovenstaande afbeelding geeft aan de S. K. F.-kogellagers geplaatst in de aspotten van eenbogiebehoorende tot de Zweedsche Staatsspoorwegen. De druk per ashals bedraagt hier 4% tot 5 ton. Voor de smering en de controle van het kogellager is de constructie zoodanig, dat het benedengedeelte van den aspot door middel van een beugel gemakkelijk afgenomen en weder opgezet kan worden.



Aspot voor locomotieven.
De Zweedsche Staatsspoorwegen hebben in sommige hunnerMocomotieven onze S. K. F.-kogellagers toegepast. In de hieronder afgebeelde locomotief, een der grootste in Europa (gewicht met tender ca. 143 ton), zijn alle 12 potten van den tender, evenals die van den truck, voorzien van S. K. F.-kogellagers.
Een sneltreinlocomotief der Zweedsche Staatsspoorwegen.
14



De doorsnedeteekeningen op blz. 201 vertoonen de wijze van montage in détails. De belasting per ashals bedraagt 6500 Kg. Deze belasting wordt opgenomen door 2 S. K. F.-kogellagers behoorende tot de serie 1300. Voor het opnemen van den axialen druk, die op ongeveer 3000 Kg. geschat is, is een speciaal druklager ingebouwd. De geheele constructie is goed ingepakt en stofdicht afgesloten door middel van viltringen, terwijl tusschen de viltringen een centrifuge is aangebracht tot wegslingeren van event. daarin opgezameld water.
Inbouwvoorbeeld van druklagers in draaischijven, geleverd aan de Russische Staatsspoorwegen. De normale belasting bedraagt ongeveer 97,5 ton.



2059
Een motordraisine voor de Zweedsche Staatsspoorwegen, voorzien van S. K. F.-kogellagers.
Ertstransportwagen, Amerikaansche tankwagenT
voorzien van S. K. F.-kogellagers. Het voorzien van S. K. F.-kogellagers. wagengewicht bedraagt 12 ton, laadvermogen 35 ton.



V. MACHINES VOOR HOUT- EN PAPIERBEWERKING
EN der grootste firma's op het gebied van houtbewerkingsmachines schrijft als inleiding voor haar catalogus:
,,Men kan met recht zeggen, dat het laatste „jaar een omwenteling teweeg gebracht heeft ,,in onze industrie-branche. Een factor, die van ,,de grootste beteekenis voor de fabricage was,
dp?' ,,is de toepassing van kogellagers, die hoe langer K*.'. „hoe meer als onafscheidelijk moeten worden „beschouwd van een rationeele constructie." De oorzaak van deze gunstige meening is niet
alleen te danken aan het feit, dat de S. K. F.-kogellagers de veel grootere snelheden, die de tegenwoordige nieuwe houtbewerkingstoestellen vereischen, mogelijk maken, terwijl ook de belasting tegelijkertijd opgevoerd kan worden, maar ook doordat zij bewezen hebben, volkomen bedrijfszeker te zijn en zeer economisch te werken. Het is een feit, dat eerst nadat S. K. F.-kogellagers toegepast werden, het aantal omwentelingen der machines, alsmede de voedingssnelheden aanmerkelijk vergroot konden worden, waardoor het productievermogen van de machines voor houtbewerking aanmerkelijk toenam. Het afdruipen van olie op het werk kwam niet meer voor, evenmin als het warmloopen der lagers, waardoor het brandgevaar, dat anders, door de onvermijdelijke opeenhoopingvan licht ontbrandbare stoffen, in dezen tak van industrie zoo groot is, tot een minimum gereduceerd werd.
Daar door de lagers de trillingen tot een minimum worden teruggebracht en met slijtage praktisch niet behoeft te worden gerekend, kan de instelling der machines onveranderd? blijven, hetgeen wederom zeer ten goede komt aan de afwerking van het product.
Voor de toepassing van S. K. F.-kogellagers in papiermachines



heeft hoofdzakelijk de lichte gang den doorslag gegeven. Dit geldt vooral voor droogcylinders, geleidrollen en dergëlijke, omdat daardoor de slijtage der vilten en het gevaar van het ontstaan van fouten in het papier in hoogen graad verminderd worden.
Nevenstaande afbeelding vertoont kogellagers toegepast op assen van kleine lintzagen. Al deze lagers worden tegen een borst vastgeklemd. Ook de losse schijf is voorzien van kogellagers, waar¬
door een event. warmloopen van de losse schijf vermeden wordt. Omdat deze losse schijf zoo licht loopt, zal zij nooit per ongeluk de as medenemen, wanneer de machine buiten bedrijf gesteld is en
de riem alleen over de losse schijf loopt. Hierdoor worden dus ongelukken voorkomen.
Bovenstaand cliché vertoont de plaatsing van S. K. F.kogellagers in een groote lintzaag. De gedetailleerde teekeningen geven aan de plaatsing der kogellagers in de naven der wielen, waarover het zaaglint loopt. Het bovenste deel der teekeningen vertoont 2 verschillende wijzen van inbouw in het vrijloopende bovenste leidrad, waarvan de linker teekening een stilstaande as te zien geeft, die gesteund wordt



aan beide zijden van het leidrad. De rechtsche afbeelding vertoont de constructie van een z.g. vrijhangend leidrad, waarbij de as slechts aan één zijde van het rad gesteund is en het wiel z.g. overhangt. Deze laatste wijze van monteering wordt toegepast bij het onderste leidrad, dat het drijvende rad is. Zooals men ziet, zijn de laders overal in de naven van het rad ingebouwd, waardoor de belasting gelijkmatig op de twee lagers verdeeld wordt. Bij de keuze der lagers voor lintzagen moet men minstens op een tweevoudige zekerheid rekenen.
Cirkelzagen.
Bovenstaande afbeelding illustreert S. K. F.-kogellagers, ingebouwd in een groote cirkelzaag. Om de zaagas voldoende stabiel te maken, is hier een dubbelwerkend druklager ingebouwd van de Serie 1700. De radiale lagers zijn verschuifbaar in hunne huizen aangebracht.
Bij kleine cirkelzagen kan het druklager gerust weggelaten worden en gebruikt men het lager, dat het dichtst bij de zaag gelegen is, als stuurlager.



Schaafmachines.
Onderstaande afbeelding toont aan de wijze van inbouw van S. K. F.-kogellagers in een horizontale mes-as. Als stuurlager is hier toegepast een radiaallager van de Serie 1400, omdat druklagers hier in den regel niet op hun plaats zijn, in verband met het groote aantal omwentelingen (5000 en meer per minuut) en de daardoor op de kogellagers werkende middelpuntvliedende kracht. Men denke erom, dat het als stuurlager dienende radiale lager niet in radiale richting mag worden vastgezet.
Voor de opname van den radialen druk worden twee sterke lagers van de Serie 1400 gebruikt.
Teneinde de lagers goed tegen het indringen van stof te beveiligen, kunnen de huizen van dubbele viltringen voorzien worden.
De inbouwwijze van kogellagers in verticale messen is identiek aan die in horizontale messen.



Papiermachines.
Bovenstaande afbeelding illustreert de plaatsing van S. K. K-kogellagers in een houtslijpmachine eener papierfabriek. Om den druk in axiale richting op te nemen, is hier toegepast een dubbelwerkend druklager der Serie 3800, dat ingebouwd is in een speciaal daarvoor vervaardigd huis, zoodat dit lager met de as mede verschuiven kan om de dikte van de houtspanen te regelen. De radiale lagers zijn hier wegens de zware belasting ook zeer zwaar en gemonteerd op een huls, welke door middel van spie en spiebaan verschuifbaar over de as is aangebracht. De as kan dus in de lagers heen en weer schuiven, terwijl deze laatste op hun plaats blijven. Voor de goede afdichting zijn overal dubbele viltringen aangebracht.
Bovenstaande teekeningen toonen aan de wijze van inbouw van kogellagers in de registerwals van een papiermachine. Voor dit doel komt de Serie 2200 in aanmerking. Om te verhinderen, dat het lager bij de zijdelingsche schudbeweging blootgesteld wordt aan axialen druk, is het kogellager zoodanig in een verschuif-



bare huls gemonteerd, dat de zijdelingsche druk direct van de as op deze bus overgebracht wordt. De zijdelingsche verschuiving wordt opgenomen door de tegen de huls aangebrachte spiraal veer. Om het lager zoo goed mogelijk te beschutten tegen het indringen van het water, is het voorzien van dubbele viltringen, die door middel van een wartel aangedrukt worden. Het aangewezen smeermiddel is consistentvet, waarmede het lager geheel opgevuld wordt.
Droogcylinders voor papiermachines.
Bovenstaande afbeeldingen geven de wijze van inbouw van S. K. F.-kogellagers aan op de ashalzen van droogcylinders voor papiermachines. Zooals men ziet kunnen deze lagers öf met behulp van klembussen óf direct met behulp van een moer tegen een borst op de as bevestigd worden. De belasting per ashals bedraagt ongeveer 2 tot 3 ton bij een aantal omwentelingen van 15 per minuut. Voor zulke machines worden in den regel lagers gebruikt van de serie 1100.



Daar de zijwaartsche verschuiving van het eene lager door de verwarming van den cylinder tamelijk groot kan zijn, wordt dit lager van een cylindervormigen buitenring voorzien, waardoor de verschuiving zeer wordt vergemakkelijkt.
Viltleidwals voor papiermachvies.
Bovenstaande afbeelding van een viltleidwals voor papiermachines is in zooverre opmerkenswaardig, als de geheele wals gemakkelijk uit de machine gelicht kan worden, zonder dat de kogellagers eruit behoeven te worden genomen. 1 oegepa^t zijn hier kogellagers uit de Serie 1500, dus met klembussen.
ti



VI. MACHINES VOOR DE SUIKERINDUSTRIE
EN ruime toepassing vinden S. K. F.-kogellagers in de suikerindustrie.
Voor het aanbrengen der lagers in de
O O
transportwagens, pompen, transmissies en electromotoren, verwijzen wij naar de verschillende groepen, die reeds behandeld zijn.
Voor de eigenlijke suikerfabricatie is echter het aanbrengen van kogellagers in centrifuges van het meeste gewicht.
Daar de centrifuges gedurende het bedrijf telkens moeten worden stop gezet en weder
in gang gebracht, is de eigenschap der S. K. F.-kogellagers, dat zij gedurende de aanzetperiode geen grootere wrijving veroorzaken dan tijdens het bedrijf, van de grootste beteekenis. De S. K. F.-kogellagers blijken, wat krachtbesparing betreft, zelfs de oliedruklagers, die tot nu toe bij centrifuges gebezigd werden, verreweg te overtreffen.
Daar de machines zoo gemakkelijk in beweging gebracht kunnen worden, wordt de versnellingstijd, d.w.z. de periode, die verloopt tusschen het aanzetten der machine en het in volle werking zijn, verkort, waardoor de capaciteit van de centrifuge vergroot en de slijtage aan de riemen tot een minimum gereduceerd wordt.
Zooals men weet, kan bij de suikerfabricatie een plaatselijke storing vaak den stilstand van een groot gedeelte van het bedrijf ten gevolge hebben.



Bedrijfsstoringen, die aan moeilijkheden met de lagers moeten worden toegeschreven, voorkomt men het beste door het aanbrengen van S. K. F.-kogellagers, daar de ervaring geleerd heeft, dat de bedrijfszekerheid van deze lagers aan de hoogste eischen voldoet. Dat de S. K. F.-kogellagers weinig of geen smering of toezicht behoeven, is een voordeel, dat vaklieden op hoogen prijs stellen, omdat zij in de meeste gevallen zonder tusschentijdsche smering of extra toezicht de geheele campagne kunnen doorwerken. De kosten van onderhoud zijn gering en de slijtage van het lager is van geen beteekenis.
De volgende afbeeldingen doen zien hoe men bij centrifuges door juiste afmeting van de tusschenhuls, de middelpunten van het radiale lager en het bolrond geslepen druklager kan laten samenvallen. De combinatie der beide lagers wordt hierdoor zelfinstellend en het slingeren der centrifuge kan zonder eenige wringing in de lagers plaats vinden.



Suikercentrifuge systeem ,, Wes ton'.
De rechterhelft van .deze afbeelding vertoont den oorspronkelijken bouw van een suikercentrifuge systeem „Weston". De linkerhelft geeft aan, hoe wij de constructie gewijzigd hebben. Uit de eerste doorsnede is te zien, dat de stilstaande as A van boven gedragen wordt door een gummiring. De as draagt met behulp van de stalen kussens C de zich draaiende centrifuge, die in radiale richting door de metalen bussen D en E geleid wordt. Bij het inbouwen van kogellagers werden de stalen kussens C vervangen door de huls F, die de as A met de holle as der centrifuge B tot een geheel maakte, waardoor de as A deel moet nemen aan de draaiende beweging.
Voor het lageren van de centrifuge-as volgens het nieuwe systeem, is een druklager van de serie 700 gebruikt, dat den axialen druk moet opnemen en een radiaal lager van de serie 1300.



Bovenstaande afbeelding vertoont in details de wijze van kogellagerinbouw van de op de vorige pagina beschreven Weston-centrifige. Zooals te zien is, valt het middelpunt van het radiale lager met het middelpunt van den bolvormig geslepen onderling van het druklager samen, waardoor deze combinatie volkomen zelfinstellend wordt. Het slingermiddelpunt is hier hel punt O.



I^eze afbeelding vertoont de gebruikelijke wijze van monteering van S, K. F.kogellagers in de transmissies yan centrifuges.



Staande centrifuge.
Bovenstaande afbeelding illustreert een .centrifuge met direct gekoppelden aandrijfmotor. De drukbelasting bedraagt 2000 Kg. bij 500 omwentelingen per minuut. Opdat de as zich vrij instellen kan, is het huis, waarin de kogellagers zich bevinden, bewegelijk opgehangen. De inbouw van de kogellagers is voorgesteld in onderstaande afbeelding. De kogellagers zijn op een afzonderlijke bus bevestigd, zoodat de as uit het huis gelicht kan worden, zonder dat de lagers behoeven te worden gedemonteerd.



VIL HIJSCHWERKTUIGEN
OOR de toepassing van electriciteit op hefwerktuigen, werd het mogelijk de benoodigde kracht nauwkeuriger te berekenen en ging men zich uit den aard der zaak toeleggen op een verbetering der onderdeelen, die geheel was gericht op krachtsbesparing.
Bij hefwerktuigen en transportinrichtingen moet men rekening houden met de omstandigheid, dat zij telkens onder volle belasting moeten aanloopen, waarbij veel kracht verloren gaat voor het overwinnen van den
wrijvingsweerstand. Zooals bekend, is de wrijving in glijdlagers gedurende het aanloopen veel grooter dan tijdens het werken der machine. Indien dus bij de constructie van bovenbedoelde werktuigen glijdlagers worden toegepast, moet men hiermede bij het bepalen van de capaciteit der aandrijfmotoren rekening houden, met dien verstande dat deze, evenals de overige machinedeelen, bijzonder zwaar moeten zijn. Daar nu verder ook de afmetingen van de gewone lagers wegens plaatsgebrek meestal zeer kleine afmetingen moeten hebben, krijgt men dikwijls te groote specifieke belastingen op de lagers, waardoor zij warmloopen en aan sterke slijtage onderhevig zijn. Daarbij komt nog, dat zij moeilijk toegankelijk zijn, zoodat zij minder vaak kunnen worden geïnspecteerd, dan in het belang van de bedrijfszekerheid wenschelijk is.
Om al deze moeilijkheden te ontgaan, is men er toe gekomen om S. K. F .-kogellagers in te bouwen. De waarde van deze lagers wordt hier niet onbelangrijk verhoogd door het
15



feit, dat S. K. F.-kogellagers zich zelf instellen. Daardoor worden de in het kraanbedrijf niet te vermijden veeringen en ontzettingen van de ijzerconstructies in de lagers opgeheven, terwijl bij de toepassing van gewone glijdlagers of stijve kogellagerconstructies klemmingen of breuken ontstaan, die zwaren gang of warmloopen ten gevolge hebben.
15000 KG-
Bovenstaande afbeelding illustreert den inbouw van S. K. F.-kogellagers in den koning van een draaikraan. Het druklager aan den bovenkant draagt den draaienden arm en den last, de radiale lagers boven en beneden dienen tot opneming van de horizontale drukken.
Kraanhaak.
Door de onderlegschijf een zoodanigen vorm te geven, dat zij tegelijkertijd als oliereservoir dienst kan doen, wordt het kogellager tegen vocht beschermd, terwijl gelijktijdig de smering op rationeele wijze kan plaats vinden.



IVormkast.
De worm in een wormkast is blootgesteld aan een grooten axialen druk. Om de wrijving te verminderen en daarmede het nuttig effect van de wormover'renging te verhoogen, moeten S. K. F.-kogellagers ingebouwd worden. Werkt de druk naar beide richtingen, dan moet een dubbelwerkend druklager worden toegepast.
Bovenstaande afbeelding illustreert een dusdanig geval, waarbij ons normale A-lager is ingebouwd. Voor het opnemen van den radialen druk zijn eveneens S. K. F.-radiale lagers gebruikt.



Leidrad voor een kabelbaan.
In de loopraderen voor kabelbanen past men S. K. t .kogellagers toe wegens hunne bedrijfszekerheid, hun lichten gang en hun geringe behoefte aan toezicht en smering. Om den grooten zijdelingschen druk te kunnen opnemen, worden bij voorkeur dubbelwerkende druklagers toegepast in combinatie met 2 radiale lagere.
Deze afbeelding illustreert den inbouw van S. K. F.kogellagers in katrolschijven voor kranen. De wijze van inbouw komt overeen met die van losse schijven voor transmissies. De naaf vormt een ruim reservoir voor het smeermiddel, dat hier bij voorkeur uit consistentvet moet bestaan.
Katrol voor een kraan.



1
Loopwiel voor een loopkat.
Bij deze constructie draaien de wielen over een vaste as, in tegenstelling met onderstaande afbeelding,
Loopwiel voor een loopkat.
waarbij het loopwiel vast op de as geklemd is en de as in de kogellagers draait.



Loopwiel voor een locomotief travers.
Door het inbouwen van S. K. F.-kogellagers in loopwielen van traversen en kraanwagens zal niet alleen de gang lichter en de bedrijfszekerheid grooter worden, maar ook de noodzakelijkheid om te smeren tot een minimum worden teruggebracht. De wijze van inbouw is, zooals uit deze teekening te zien is, bijzonder eenvoudig.



VIII. AUTOMOBIELEN EN ANDERE WAGENS
E eerste machines, waarbij op groote schaal kogellagers werden toegepast, waren fietsen, later ook automobielen en andere soorten van wagens. Thans zijn kogellagers een onmisbaar onderdeel in de automobielindustrie, zoowel voor de motoren als voor de gangwissel en wielnaven. De voornaamste reden, waarom kogellagers meer en meer de andere typen van lagers vervangen, is het streven om de wrijving in de draaiende deelen tot een minimum terug te brengen,
zoodat de wrijvingsverliezen zoo gering mogelijk worden, en het zijn in de eerste plaats de S. K. F.-kogellagers, waarmede in dit opzicht de beste resultaten zijn verkregen.
In de versnellingsbakken worden de lagers bij het omschakelen van de eene versnelling op de andere steeds aan meer of minder heftige stooten blootgesteld, zoodat zij niet alleen radiale, maar ook axiale belasting op te nemen hebben. Het is daarom van het grootste belang, dat hier sterk geconstrueerde kogellagers ingebouwd worden, die uit de beste materialen vervaardigd zijn.
Een sprekend bewijs voor de kwaliteit en de doelmatigheid der S. K. F .-kogellagers is de toepassing ervan door talrijke groote automobielfabrieken in Europa en Amerika.
\\ aar worm en wormwielen toegepast worden, laat men die bij voorkeur loopen op S. K. F.-kogellagers.



Voor dit doel hebben de lagers der Serie 1700 hunne speciale geschiktheid bewezen.
Behalve voor automobielen, gebruikt men de S. K. F.-kogel-
lagers op groote schaal in vele andere soorten van wagens,
zooals affuiten, munitiewagens, transportwagens, draisines en dergelijke.



Achteras van een automobiel.
Bovenstaande afbeelding illustreert de wijze van kogellagerinbouw in de achteras en de differentiaal van een automobiel. Gebleken is, dat deze wijze van constructie in elk opzicht voldoet.
Deze afbeelding stelt voor de achteras van een 6-tons lastautomobiel, geheel voorzien van S. K. F.-kogellagers, alsmede die van een lichten personenwagen van „The Adams Truck Foundry and Machine Company", waarin eveneens S. K. F.-kogellagers worden toegepast.



Bovenstaande afbeelding illustreert den inbouw van S. K. F.-kogellagers in den gangwissel en de kettingwielen van een vracht-automobiel.
Deze afbeelding geeft aan de wormkast van *een automobiel. De axiale druk wordt opgenomen door een krachtig, dubbel werkend, speciaal lager, behoorende tot de 1700-serie.
226



Bovenstaande figuur illustreert links een „Pierce Arrow"- en rechts een „Locomobile"-wormoverbrenging, beide voorzien van S. K. F.-kogellagers.
Nevenstaande afbeelding stelt voor de as van het voorwiel van een automobiel van moderne constructie, voorzien van stalen spaken, gemonteerd op S. K. F.kogellagers. Het wiel is zoodanig geconstrueerd, dat het zeer gemakkelijk afgenomen kan worden.



Nevenstaande afbeelding stelt de wielnaaf van een zvvaren vrachtautomobiel voor. De radiale druk wordt opgenomen door twee kogellagers van onze serie 1400, terwijl de axiale druk op\ genomen worden door een dubbelj druklager uit de serie 1700, dat gemonteerd is tusschen de twee radiale lagers.
Wielnaaf voor zworen vrachtautomobiel.
„Locomobile '-j-tons vrachtwagen. De achteras is voorzien van S. K. F.-kogellagers.



Nevenstaande afbeelding illustreert den inbouw van S. K. F.-kogellagers in de naven van een munitiewagen. De lagers zijn gemonteerd op een gemeenschappelijke huls, welke op de as bevestigd is door middel van een stalen spie. Door deze constructie kan een gebroken wiel zeer snel verwisseld worden, zonder dat de lagers behoeven te worden gedemonteerd. Voor het opnemen van de zware axiale drukken, die hier voorkomen, bouwt men tusschen de twee radiale lagers weder een dubbelwerkend druklager in van de serie 1700.
Automobielpark.
20 „Pierce Arrow"-vrachtautomobielen voor militair gebruik, voorzien van S. K. F.kogellagers.



Traversen voor planken.
Capaciteit 3000 K.G., geheel voorzien van S. K. F.-kogellagers.
De beide nevenstaande afbeeldingen demonstreeren het groote aanpassingsvermogen van S.K.F.kogellagers aan temperatuursverschillen.
In het eene geval zijn zij ingebouwd in ertstransportwagens, die meermalen blootgesteld zijn aan een temperatuur van —50° C.
In het andere geval zijn zij gemonteerd in de wielen van een briketten-wagen. Bij de bereiding van briketten wordt deze geheele wagen in den oven gereden en daar blootgesteld aan een temperatuur van ca. 200° C. In beide gevallen hebben deze lagers even goed voldaan als onder normale omstandigheden.



„Knox"-automobieltruck, voorzien van S. K. F.-kogellagers.
5-tons Scania- £rt^ij>-vrachtautomobiel, voorzien van S. K. F.-kogellagers.



IX. EXPLOSIE-MOTOREN
xplosie-motoren voorziet men in de lagers der krukassen bij voorkeur van S. K. F.-kogellagers. De volgende afbeeldingen hebben uitsluitend betrekking op deze constructie. De explosie-motoren, waarin kogellagers vooral gebruikt worden, zijn automobiel-, scheeps- en vliegtuigmotoren, d. w. z. die motoren, waarbij het vooral aankomt op zeer lichten gang en groote bedrijfszekerheid. De toeDassine' van onze lagers in vliegtuigmotoren
i o «-> "
is het beste bewijs voor het vertrouwen, dat de S. K. F.-kogellagers in vakkringen genieten.
Kogellager inbouw in explosie-motoren.
Nevenstaande afbeelding vertoont in details de kogellagerconstructie van een 4-cylinder explosiemotor. De kruklagers hebben een zoodanigen binnendiameter, dat zij over de krommingen van de krukas heen op hun plaats gebracht kunnen worden. De lagers worden met behulp van moeren tegen borsten op de as bevestigd.



Bovenstaande afbeelding demonstreert S. K. F.-kogellagers, gemonteerd in het frame en op de krukas van een i-cylinder-explosie-motor.
Nevenstaande afbeelding vertoont den inbouw van S. K. F.-kogellagers in de krukas van den motor van een motorrijwiel. Daar het kogellager hier zoo groot moet zijn, dat het over de krukwang heen geschoven kan worden wordt dit lager op een speciale uit twee deelen bestaande klemhuls gemonteerd.
16



Typisch voorbeeld van toepassing van S. K. F.-kogellagers in de trapasnaaf van fietsen.
Bovenstaande afbeeldingen geven de inbouwconstructie aan van S. Iv. ï1 .kogellagers in wielnaven van fietsen.



Rollerende „Gnome"-motor voor vliegtuigen, voorzien van S. K. F.-kogellagers.
Vliegtuigmotor met draaiende as, gemonteerd op S. K. F.-kogellagers.



x. landbouwwerktuigen
ÏTN het moderne landbouwbedrijf komen hoe langer hoe meer machines — hetzij met de C hand, hetzij door motoren gedreven — in £ toepassing. Vooral hier zijn lichte gang en
(bedrijfszekerheid hoofdvereischten, omdat de hoeveelheid kracht, waarover men de beschikking heeft, beperkt is, terwijl herstellingen, wegens den vaak grooten afstand tot ^ de naastbijzijnde reparatie-werkplaats, tijdroovend en daardoor kostbaar zijn. Daar men iovendien niet altijd over geschoolde arbeidsrachten kan beschikken, moeten de constructie en
de bediening van bedoelde machines zoo eenvoudig mogelijk zijn.
Deze overwegingen zijn aanleiding geweest tot de toepassing van S. K. F.-kogellagers bij de constructie van landbouwmachines en het groote aantal tevredenheidsbetuigingen, dat wij uit landbouwkringen hebben ontvangen, is het beste bewijs voor de zeer gunstige resultaten, die men ermede heeft bereikt.
Hierbij speelt de zelfinstelbaarheid van het S. K. F.-kogellager een groote rol. Zooals men weet worden de frames van landbouwmachines vaak van hout vervaardigd, dat onder den invloed der weersgesteldheid aan scheeftrekken onderhevig is. Hierdoor geraken de lagers uit hun juisten stand, doch terwijl bij gladde fagers en ook bij kogellagers van zoogenaamde stijve constructie wringingen, warmloopen en een grooter krachtsverbruik ht l gevolg zijn, passen de S. K. F.-kogellagers zich automatisch aan den veranderden stand aan, zoodat deze van geenerlei invloed is op den lichten gang der machine.



Do rschmach ine.
Bovenstaande afbeelding illustreert den inbouw van S. K. F.-kogellagers in de voornaamste assen van een dorschmachine. In deze afbeelding is een dwarsdoorsnede en een aanzicht van de z.g. slagtrommel voorgesteld, echter op verschillende schaal geteekend. Om de zijdelingsche verplaatsing der as op te nemen, zijn 2 druklagers van onze serie 700 toegepast, die aan weerskanten van een radiaal lager aangebracht zijn. De tusschenhulzen zijn van zoodanige lengte, dat het geheele complex lagers om het middelpunt van het radiale lager zelfinstellend is.
De onderste^ figuur van bovenstaande afbeelding geeft aan den lagerinbouw voor de schudas. De kogellagers zijn op de as bevestigd door middel van een moer, die de lagers tegen een borst aandrukt. Met het oog op de sterk schuddende beweging moet deze moer goed verzekerd worden.



XI. MACHINES VOOR DE TEXTIELINDUSTRIE
EN onzer speciale brochures, getiteld ,,S. K. F.kogellagers voor Textielmachines", behandelt uitvoerig de toepassing van onze lagers in genoemden tak van industrie.
Onder de voordeelen, die in vakkringen aanleiding gegeven hebben tot het inbouwen van S. K. F.-kogellagers, noemen wij hier alleen de zeer belangrijke krachtsbesparing, de geringe behoefte aan smering en toezicht, de grootere zindelijkheid in het bedrijf, tengevolge van de afwezigheid van druipende olie, de verhoogde bedrijfszekerheid en „last
not least", de zelfinstelling der lagers.
Het door de toepassing van S. K. F.-kogellagers verminderde brandgevaar (geen warmloopen) vindt in sommige landen reeds zijn afspiegeling in de lagere tarieven der brand-verzekeringmaatschappijen. Daarbij komt nog, dat men behalve een verhoogde capaciteit van de machines ook een regelmatiger product verkrijgt.



Deze afbeelding vertoont den kogellagerinbouw in de verticale as van een opener Crayton-opener). De voetlagers bestaan uit een combinatie van radiaal lager en druklager, die een zelfinstellend geheel \ormen. Voor het smeren van de boven- zoowel als de onderlagers worden oliepeilglazen gebruikt. Om dezen lagers een largeren levensduur te verzekeren, is het noodig ze te beschermen tegen het indringen van stof en andere vreemde bestanddeelcn, waartoe de lagerhuizen met dubbele viltringen worden afgesloten, terwijl het onderste lager bovendien wordt voorzien van een stofkap. (Zie de afb. op de volgende pagina.)
Opener.



Voetlag-er van een opener.



Verschillende wijzen van inbouw van S. K. F.-kogellagers in spillen.



Deze afbeeldingen illustreeren den inbouw van S.K.F.-kogellagers in ruwmachines. Door het vervangen van gewone lagers door S. K. F.-kogellagers wordt bij ruwmachines een krachtsbesparing verkregen van 35 %-



In Zweden heeft men met het inbouwen van S. K. l-'.-kogellagers in bestaande ruwmachines van oudere constructie de beste resultaten bereikt, en het groote aantal dezer dusdanig gewijzigde machines is hiervan het beste bewijs. Alen kan voorts gerust zeggen, dat in Zweden geen nieuwe ruwmachines worden gebruikt, waarvan niet de ruwwalsen, en veelal ook de trommels loopen op S. K. F.-kogellagers.
De Duitsche machinefabrikanten, die het grootste gedeelte der op de geheele wereld benoodigde ruwmachines vervaardigen, zijn van de voordeelen van het S. K. l-'.-kogellager zóó doordrongen, dat zij zich in hunne constructies bijna uitsluitend van dit lager bedienen.
De met het S. K. F.-kogellager in ruwmachines behaalde resultaten hebben èn de textielfabrikanten èn de fabrikanten van textielmachines doen inzien, wat daarmede ook in andere textielmachines valt te bereiken.



XII. MACHINES VOOR DE MAALINDUSTRIE
ENIGE factoren, die ertoe geleid hebben om in de maalindustrie S. K. F.-kogellagers toe te passen, zijn:
i°. Verminderd brandgevaar. In geen ander bedrijf kan het warmloopen van de lagers gemakkelijker brand veroorzaken, dan in het maalbedrijf, waar ophoopingen van stof een gevaarlijken, licht ontbrandbaren vuurhaard vormen. De oliedichte constructie der S. K. F.-kogelblokken, zoowel als de onmogelijkheid van warmloopen, verminderen dit gevaar aanzienlijk, zoodat de Zweedsche
brandverzekering-maatschappijen verlaagde premies toestaan voor maalderijen die uitgerust zijn met S. K. F.-kogellagers.
2°. Krachtsbesparing. Door de geringe wrijving der S. K. F.kogellagers bereikt men hier even als in alle andere gevallen, waar onze kogellagers toegepast worden, een groote krachtsbesparing.
3°. Verhoogde bedrijfszekerheid. Vooral in het maalbedrijf zijn de eischen, die men aan de lagers moet stellen, zeer hoog, daar het warmloopen van één enkel lager somtijds het geheele bedrijf kan stilleggen. Zooals bekend, bieden de S. K. F.-kogellagers volle zekerheid tegen deze bedrijfsstoornissen, daar warmloopen niet voorkomt en de levensduur van de lagers bij normale behandeling zoo goed als ongelimiteerd is. Onze lagers hebben bijna geen toezicht noodig en verbruiken haast geen smeermateriaal.
4°. Zindelijker en beter product. De oliedichte inbouw van de lagerhuizen voorkomt de verontreiniging van het product door



olielekkage. De zuivere afwerking maakt een nauwkeurig stellen der walsen, enz. mogelijk, terwijl tengevolge van de uiterst geringe slijtage slechts zelden nagesteld behoeft te worden. Hierdoor verkrijgt men een beter en gelijkmatiger product.
Bovengenoemde voordeelen der S. K. F.-kogellagers hebben een groot aantal eerste klasse molenfabrikanten doen besluiten, uitsluitend S. K. F.-kogellagers te bezigen in de door hen vervaardigde machines.
In maalderijen rust het drijfwerk veelal op een houten constructie, die uitteraard aan vormverandering onderhevig is. Bij de toepassing van S. K. F.-kogellagers wordt de schadelijke invloed tengevolge van het trekken van het hout door de zelfinstelling der lagers opgeheven.
Bovenstaande uiteenzettingen gelden in de eerste plaats voor meelmolens. Bij alle andere molens, zooals b.v. kogelmolens, hebben onze lagers bewezen, dat zij onder de zwaarste belastingen en de moeilijkste bedrijfsomstandigheden aan de hoogste eischen kunnen voldoen, zoodat zij ook hier algemeen toepassing vinden.
Meelfabriek der firma A. ƒ>. Marien Perrson, Gotenburg.



Bovenstaande afbeelding illustreert het bodemlager voor de molenas van een maalsteen. Deze inbouw is speciaal geconstrueerd ter vervanging van oude lagers. Zooals te zien is, is de steunlagercombinatie zelfinstellend ten opzichte van het middelpunt van het radiale lager.
Doorsnede van een walsmolen, behoorende aan b oo Sing's meelfabriek Shangai.
IValsmolens, gemonteerd met S. K. F.-kogellagers.
Gedeelte van het interieur van Foo Sing's meelfabriek te Shanghai.



Kogelmolen.
Bovenstaande teekening geeft aan de wijze van inbouw van kogellagers in een kogelmolen. De belasting, die 15000 Kg. voor elk lager bedraagt, wordt door twee speciaal geconstrueerde radiale lagers opgenomen. De snelheid bedraagt 28 omwentelingen per minuut. Om een goede afdichting te krijgen zijn dubbele viltringen toegepast. Deze wijze van inbouw heeft allerwegen een gunstig onthaal gevonden.



XIII. WERKTUIGMACHINES
TT* j'1 1 • 1.1_ 1 1 J „ 1 ,
i i een ariiKei in net uckciiuc ï^ugcia^nc vdh.blad „The Machine Tool Engineer" nemen wij het volgende over:
„Een buitengewoon voordeel van deze boormachine is, dat zij geconstrueerd is met „kogellagers, die overal in deze machine „ingebouwd zijn. Hierdoor vervalt de wrijving „zoo goed als geheel en wordt de hoogste „capaciteit bereikt. Vijf- tot tienmaal zooveel „gaten kunnen met deze machine in één uur „geboord worden als met eenzelfde machine, „voorzien van gewone glijdlagers.
Deze uitspraak geldt ten volle ook voor alle overige werktuigmachines, voorzien van S. K. F.-kogellagers en de uitdrukking „moderne werktuigmachine" sluit in, dat deze machine voorzien is van S. K. F.-kogellagers.
Een feit is het, dat de toepassing van S. K. F.-kogellagers in verschillende werktuigmachines, zooals draaibanken, schaafbanken, boorbanken, fraisbanken, slijpmachines ^enz., het den constructeur mogelijk maakt, deze machines met grootere snelheid te laten loopen en daardoor de capaciteit te vermeerderen. De volmaakte afwerking der lagers, de algeheele afwezigheid van speling, zoowel als de geringe slijtage, veroorloven een uiterst nauwkeurige en onveranderlijk juiste instelling der machines en dragen er tevens toe bij, de slingeringen en trillingen te verminderen. De gang der machines wordt licht en gelijkmatig, de prestaties worden verhoogd en het eindproduct is van betere kwaliteit.
Verder zijn van groot voordeel het minieme olieverbruik, de geringe behoefte aan toezicht en de weinige ruimte, die de lagers in axiale richting innemen.



Daar de lagers gemakkelijk beschermd kunnen worden tegen het indringen van stof, metaaldraaisel enz., hebben zij praktisch eenomen een on^elimiteerden levensduur.
Daar het gebied der werktuigmachines haast onbegrensd is, zullen wij hier slechts enkele typische voorbeelden aanhalen.
Boormachines.
Bovenstaande afbeeldingen geven aan drie verschillende inbouwwijzen van kogellagers in door riemen gedreven boormachines.
17
S. K. F.-kogellagers in een boormachine, gedreven door conische tandwielen. Zooals te zien is, worden hierbij druklagers gebruikt voor de opname van den axialen druk, die ontstaat door den directen boordruk zoowel als door de tandrado vei brenging.



Groote amarilsteen, gemonteerd met S. K. F.-kogellagers.
Gecombineerde boor- en fraismachine, Polijst- en slijpmachine,
geheel voorzien van S. K. F.-kogellagers. voorzien van S. K. F.-kogellagers.
Draaibank voor spooriuegwielen,
voorzien van S. K. F.-kogellagers. De axiale druk bedraagt hier soms 55000 Kg.



- Imerikaansche fraismachine, voorzien van S. K. F.-kogelj lagers. De pijltjes geven de plaatsen aan, waar S. K. F.kogellagers aangebracht zijn.
Nevenstaande afbeelding is een gedetailleerde doorsnede van bovenstaande fraismachine.



XIV. THRUSTBLOKKEN VOOR
SCHEEPS ASSEN
VAR men er uit den aard der zaak voortdurend naar gestreefd heeft om scheepsmachines bij een geringen omvang een zoo groot mogelijke capaciteit te geven, met behoud van de bedrijfszekerheid, was men genoodzaakt in dit soort machines steeds meer van kogellagers gebruik te maken.
Voor het gebruik van kogellagers in de machines zelf verwijzen wij naar de in groep IX gegeven inbouwvoorbeelden. De hieronder aangegeven inbouwvoorbeelden hebben meer speciaal betrekking op de lagering der schroefassen.
De [tot nu toe voor het opnemen van den
schroefdruk gebruikte lagersoort, het zoogenaamde kamblok, heeft aan de zeer hooge eischen, die aan de bedrijfszekerheid van deze voor het besturen van het schip zoo gewichtige lagers moeten worden gesteld, niet voldaan. Het krachtsverlies is tengevolge der zeer groote wrijving belangrijk en het gevaar voor warmloopen groot. De kogellagers hebben hier een dankbare taak te vervullen en wij kunnen met voldoening constateeren, dat alle door ons ontworpen inbouwwijzen met succes bekroond zijn. Behalve voor de eigenlijke schroeflagering, worden kogellagers ook in de draaglagers der schroefassen ingebouwd. Vooral bij sneldraaiende scheepsassen of bij lange assen, waar bij een eventueel doorbuigen een zelfinstelling van het lager wenschelijk is, hebben de S. K. F.-lagers speciaal bewezen, doeltreffend te zijn.
Een verblijdend verschijnsel is, dat wij niet alleen groote bestellingen ontvangen van particuliere werven, maar ook van verschillende Marinewerven, hetgeen de groote bedrijfszekerheid en geschiktheid van onze lagers voor het lageren van schroefassen onomstootelijk bewijst.



Deze teekening stelt voor een schroefasblok, voorzien van kogellagers. De druklagers zijn op een gedeelde huls bevestigd en zoo gedimensionneerd, dat het middelpunt van de bolvormig afgedraaide onderlegschijf der druklagers samenvalt met het middelpunt van het radiale lager. Daardoor wordt de combinatie om dit punt zelfinstellend.



Bovenstaande afbeelding geeft aan den inbouw van kogellager-thrustblok va:i de stoomboot „Mjölner", De as wordt door middel van tandraderen gedreven door twee electromotoren van elk 460 P. K., die stroom ontvangen van een stoomturbine-generator.
Gezicht in de machinekamer van bovenbedoelde stoomboot.
t



Deze teekening illustreert den inbouw van S. K. F.-kogellagers in snelloopende schroefassen. De schroefdruk wordt opgenomen door twee enkelvoudige druklagers met bolvormig geslepen onderringen. Als draaglager dient een tweerijig S. K. F.radiaal lager. Het geheel is zelfinstellend gemonteerd. Om te verhinderen, dat de kogels tengevolge van de centrifugale kracht uit hun baan geslingerd worden, bestaat de kogelkooi uit een gehard stalen ring. die tusschen twee tegen elkander geklonken platen gemonteerd is.



XV. DIVERSEN
EHALVE de machinegroepen, die wij tot nu toe behandeld hebben, bestaan er nog een groot aantal machines, die wij hier ondergebracht hebben. Daartoe behooren: centrifugaal-pompen, ventilatoren, wasch' machines, kookapparaten, kerkklokken enz. enz.
De ervaring heeft geleerd, dat op al die plaatsen, waar draaiende machmedeelen voorkomen, S. K. 1" kogellagers de oudere lagersoorten met veel voordeel vervangen kunnen.



Algemeen geldende uitvoering voor den inbouw van S. K. 1' -kogellagers in ventilatoren.



Ccntriftigaalpompcn.
Kogellagerinbouw in horizontale centrifugaalpompassen. Het inbouwprincipe is in hoofdzaak hetzelfde als dat van de voorgaande afbeelding.
Nevenstaande afbeelding illustreert den inbouw van S. K. F.-kogellagers in verticale pompassen. Opdat de olie niet uit het bovenlager zal loopen, is het lagerhuis voorzien van een speciale oliepijp. Voor het benedenlager is een samenstelling toegepast van een radiaal lager met een dubbelwerkend druklager uit de serie 1700.



Groote waschmachine gemonteerd met S. lv. F.-kogellagers.
Het gewicht bedraagt 15000 Kg. De draaiende binnentrommel, die zoowel voor het eigenlijke wasschen als ook voor het uitcentrifugeeren van de wasch dient, weegt 2500 Kg. De snelheid is 250 omwentelingen per minuut. Deze machine is in haar soort de grootste die er bestaat.



Centrifugaalpomp, voorzien van S. K. F.-kogellagers. Capaciteit 5000 L. bij 1170 omwentelingen per minuut. Aangedreven door een 250 P. K. electromotor van 440 Volt.
Automatisch, mechanisch kookapparaat, met roennrichting, voorzien van S. K. F.kogellagers. Capaciteit 80 tot 100 ton.



Bovenstaande afbeelding geeft in details aan de toepassing van kogellagers bij kerkklokken. Bij nieuwe installaties past men het liefst onze lagers van de serie 1300 toe, die op de as gemonteerd worden door middel van een moer tegen een borst. Voor kerkklokken, die vroeger voorzien waren van glijdlagers, worden toegepast onze lagers van de serie 1600, voorzien van klembussen. De verwisseling kan in de meeste gevallen geschieden, zonder dat het noodig is, de tappen af te draaien.



Gedrukt ter Boek? en Kunstdrukkerij v/h Roeloffzen-Hübner & Van Santen. Amsterdam 1918.