HET LEGER DES HEILS heeft op het oogenblik in Nederland:
74 Korpsen en 4 Buitenposten, waar dag aan dag het Evangelie wordt gepredikt en jaarlijks vele honderden zich afkeeren van een leven van zonde en de zijde kiezen van God en recht.
7 Barmhartigheidsposten in onze groote steden, waar onze Officieren dagelijks uitgaan om hulp en steun te brengen, waar dit noodig is.
S Industriëele Tehuizen, die open staan voor dakloozen, die er werk en voedsel kunnen krijgen en vanwaar zij kunnen terugkeeren als nuttige leden der maatschappij.
2 Toevluchten en voedsel-depots, waar tegen zeer goed koope prijzen voedsel en nachtverblijf worden verstrekt.
2 Inrichtingen voor Werkverschaffing.
3 Hotels voor hen, die in onze groote steden wonen of tijdelijk verblijven en voor weinig geld een plaats willen vinden, waar zij veilig zijn voor de verleiding, die de groote steden bieden.
2 Reddingshuizen voor Gevallen Vrouwen.
I Moederhuis.
1 Landkolonie en
1 Tehuis voor Ontslagen Gevangenen.
I Kinderhuis.
1 Jongenshuis.
1 Herstellingsoord voor Kinderen.
1 Kweekschool, waar Officieren worden opgeleid voor den heerlijken Legerarbeid.
1 Handelsdepartement, dat o.a. jaarlijks duizenden bladen en boeken uitgeeft met goede en reine lectuur.



^Gn^redss-Qaleis!
Waarlijk geen slechte naam voor het Hoofdkwartier van het Leger des Heils te Amsterdam.
Zeker is het niet zulk een imposant gebouw als de Tempel des Vredes, waarop binnenkort de Koninklijke Residentie s Gravenhage zal kunnen bogen; maar er zijn dan ook niet de millioenen aan ten koste gelegd, die de Amerikaansche Millionair Carnegie er voor heeft willen afstaan.
Toch wordt van uit dat Leger des Heils Hoofdkwartier een arbeid des Vredes bestuurd, die reeds sedert jaren zijn invloed over ons geheele land heeft doen gelden, en die onder Gods zegen nog voor duizenden het middel zal zijn om Vrede te vinden, een Vrede die allen verstand te boven gaat, en die door mensch noch duivelen gestoord zal kunnen worden, omdat hij gegrondvest is op de Eeuwige Rots.
Dit Vredes-Paleis is dan ook het uitgangspunt van eene verscheidenheid van allerlei arbeid, — het is een Hoofdkwartier van waar uit een Vredebrengende strijd wordt bestuurd, die gericht is tegen zonde, ellende, ongeluk en misdaad.
De volgende bladzijden werden geschreven door iemand, die werkelijk een bezoek aan dat Hoofdkwartier



de eerste leger des heils samenkomst in wsuno —/•



aan
bracht en die gaarne den indruk dien zij kreeg, ook aan anderen wilde mededeelen, in de hoop, dat de arbeid van ie Leger des Ileils daardoor ruimeren steun vindt al zal dit waarschijnlijk niet door de millioenen van 'een arnegie zijn, dan toch door de duizenden of honderden of enkele guldens of centen van hen, die dien arbeid ten behoeve van hun eigen landgenooten op prijs stellen.
De Jaarlijksche Nationale Aanvrage ten behoeve van het .eger des Heils over geheel het land gehouden, geeft naai toe ook aan u de gelegenheid.
MIJN BEZOEK AAN HET HOOFDKWARTIER.
.Ik heb altijd belang gesteld in het Leger des Heils en vlei mij aardig op de hoogte te zijn van wat het is e
Chef pbCUrde he.t, dat ik reisde met den
C iel Secretaris, wien ik velerlei vragen betreffende den arbeid van het Leger 111 Nederland deed Aan het einde van de reis zeide hij tot mij: „Weet u wat u drw? ï " eens een bezoek aan het Hoofdkwart er'bTengèn daar W
"aang en Znl T^1" °'\die -vitatfe ben ik ing"!
des'S hetStHodofdkwdartierr tin let Leger



HET EERSTE HOOFDKWARTIER.
't Toenmalige Hoofdkwartier bestond, naar de Chef Secretaris, „die er zelf bij was," mij vertelde uit een voorkamer in de welbekende Volksbuurt Y.Y..
Na de verschillende verwisselingen, ieder op zichzelf eeh vooruitgang, verkreeg het Leger des Heils nu bijna twee jaar geleden door buitengewone omstandigheden en tegen bijzonder lagen prijs, — Heilssoldaten zien natuurlijk hierin de Vinger Gods, — het tegenwoordige gebouw op den hoek van Damrak en Prins Hendrikkade, No 49 - 51 't Was waarlijk een heerlijke vooruitgang, die de leiding van het werk zeer ten goede kwam. Totdat dit gebouw in gebruik genomen werd, waren verschillende administratieve afdeelingen in verschillende gebouwen ondergebracht, terwijl men reeds lang had moeten worstelen tegen te bekrompen ruimte.
Thans zijn hier onder een dak vereenigd het beheer van het Geestelijke en Maatschappelijke Werk van het Leger des Heils over het geheele land, zoowel als de Bureaux van Handel en Uitgave, de Redactie, Drukkerij, Binderij, Kleermakerij, etc.
Waar het geheele Leger in Mei 1887 uit slechts drie personen bestond, arbeiden thans geregeld aan dat Hoofdkwartier alleen 29 Officieren en 42 Employés.
DE TEGENWOORDIGE LEIDERS. 
De tegenwoordige leider is Kommandant W. Ridsdel, een veteraan in den Heilsstrijd. Reeds in 1873 wijdde hij in het Leger des Heils zijn leven aan God en de menschheid, en is nog even vurig als in zijn eerste dagen.
Mevrouw Ridsdel staat hem trouw terzijde en hee.t in het bijzonder de leiding van wat men aanduidt met den naam van Maatschappelijk Werk onder vrouwen en kinderen, waaronder begrepen zijn: het Achterbuurtswerk, de Tehuizen voor Gevallen Vrouwen te Amsterdam en den Ilaag, het Moederhuis te Rotterdam, het Kinderhuis te







Naarden, het Jongenshuis te Maarssen en het Herstellingsoord voor kinderen van geheel onvermogende ouders te
1!ergMaarD't 'is wa™ook, ik bracht een bezoek aan het
Hoofdk^r gtQn(j Qp straat en zag het flinke, nette gebouw, waarop met groote letters voor ieder leesbaar staat me Vredespaleis, maar Nationaal Hoofdkwartier, Leger des Heils. En zooals ik reeds zeide, een flink gebouw is het.
HET
HANDELS-DEPARTEMENT.
Alvorens binnen te gaan stond ik eenige oogenblikken voor de beide hooge winkelramen, waarin allerlei artikelen, die in den Leger des Heils winkel verkrijgbaar zijn, ui.-
gestald waren. Hier kan niet enkel iedere Heilssoldaat zich voorzien van wat hij noodig heeft, maar evenzeer andere menschen vinden er veel van hun gading.
Wat mij bijzonder trof was de groote verscheidenheid van wandteksten en de talrijke boeken, Legeruitgaven
liederen op muziek, enz. Een geheel
raam was inge- vervaardigd op dë landkoloniE.



nemen door mandenwerk, vervaardigd op de Landkolonie van het Leger in de g-meente Lunteren, eene inrichting, waar door landbouw, veeteelt en het uitoefenen van handenarbeid "2"' dle Sollen, _ hetzij al of niet door eigen ,°P nl.eu7 morden opgeleid om terug te keeren in
Mi,t hl v PPIJ' j? 'e^er gcval gaf dit mandenwerk duidelijkblijkcrvand31 deze mannen hun vak goed verstaan. Maar ik trad binnen.
Xaar ik vernam is het gebouw bijna geheel gebleven in zijn oorspronkelijke" toestand, daar de vorige indeelino cis hotel, met restauratie, koffiezaal en een flink aant'il afzonderlijke logeerkamers, juist geschikt bleek voor de kantoren, winkel, enz.
Onmidellijk naast den ingang bevindt zich de afdeelW Boekhouding en het Kassierskantoor. -""Geinig
Hier vond ik Majoor Vlas, Financieel en HandelsSecretaris. «nucia
„• Zal waarschijnlijk menigeen gaan zooals mij; i k houd niet van veel cijfers, en daarom deed mij zijn vraag pleizier
MeJ 'Ridsm£t StafkaPite«ne Sypkensdiè spreken Secretaresse ter zijde staat, zou willen
HOE 'T GELD GEBRUIKT WORDT.
lipt t'U00Ü v"ld het: veel aangenamer te hooren hoe
ik dan ook aan Heils het geld gebruikt. En zoo landde ik aan ook aan op haar kantoor
mededeflde?UWdnuedran°0-lVaIlen oververteIIe"' die zij mij
onzeVRarmlï,gOrfiti-jd' Z°° be*°Vij te vertellen, kwamen onze liarmh. Officieren in aanraking met een arm gezin
tra "ne nablJheid woonde. De man, een tvpe van ruwe kracht, was meestal dronken en kwam in dien toestand meermalen 111 de samenkomsten, waar hij door zijn ergerlijk ?oeenahrVe-! moe,tc veroorzaakte. Op een Zondagmorgen toen hij zijn roes uitsliep, na den geheelen nacht uit te'



getroffen.
zijn geweest, werd hij gewekt door gezang in het
naburig Legerzaaltje. Hij kleedde zich en begaf
zich, ditmaal nuchter, naar de samenkomst. De woorden, die gesproken werden, troffen zijn hart en dienzelfden morgen werd hij bekeerd. Dat het hem ernst was be wees hij.
Beschuldigd van diefstal, was hij niet veroordeeld kunnen worden door gebrek aan bewijs. Na zijn bekeenng gaf hij zichzelf vrijwillig aan en werd veroordeeld tot zes maanden
gevangenisstraf. vanuit de gevangenis schreef hij onder andere aan de Officieren: „De Heer geeft mij kracht Hem trouw te blijven hier in de gevangenis, al woedt somtijds satan in en om mij. Gij kunt niet gelooven hoe verdrietig het voor mij is te weten, dat door mijn schuld vrouw en kinderen in behoeftige omstandigheden verkeeren. Met Gods hulp hoop ik echter nog heel veel goed te maken
van hetgeen ik Deaor-
ven heb." „onze" zuster.



PRAKTISCHE HULP.
Het werk van de Barmhartigheids Officieren is af wisselend en toch weer altijd hetzelfde.
mn, 1.roosten' helpen en raden met woord en daad U moest eens een dag in onzen post in den Haag meemaken
dien Ur t StafkaPitei»e op. ^ herinner mïj den morgen'
ochtendbezoek °rs kwSam°°rbraCht NUmmer van de'
eene kleine toel aCTA Vit
len voor een echtpaar van 75 jaar. Het vrouwtje heeft al haar leven hard gewerkt, maar kan nu niet meer voort. De man kreeg zijn ontslag van een meelfabriek en vent nu met turf.
Bezoeker nummer twee, een jongetje, kwam een verbandje vragen voor een gekneusde hand. Hij werd gevolgd door een vrouw met een kind op den arm. „Hebben de zusters een klein schortje misschien?" vraagt zij. „Vader ligt in het ziekenhuis en nu wilde ik hem opzoeken met het kleintje, maar zijn jurkje is zoo kaal en ik wilde zoo graag knap voor den dag komen." Nummer vier was een oude vrouw, die een reinigingskuur moest ondergaan. Het toonde
'V.
.KUNT U MIJ HELPEN?"



WAAR HULP NOQDIG IS.
moed, dat zij zich aanmeldde; bij de eerste bewerk ug, de vorige week, was zij flauw gevallen.
Achter haar aan kwam een aardig klein dmg, dat begeerig naar het zoutbadje keek, dat haar goed deed. 7.oo gaat het voort, dag in dag uit, in al de Barmhartigheidsposten, die het Leger des Heils in Nederland heeft.
DE KINDEREN.
Wat het Reddingswerk betreft hebben wij reden tot dankbaarheid. Heerlijke verrassingen zijn somtijds in dezen arbeid ons deel. De Kinderhuizen te Naarden en te Maarssen zijn een bron van vreugde voor ons, evenals het Herstellingsoord te Berg en Dal. Als u soms contribuanten voor ons kunt winnen voor het Jongenshuis, zouden „Vader en Moeder" van het huis te Maarssen héél dankbaar zijn. Er is zooveel noodig voor een troep'e gezonde jongens! Er zijn er thans zoowat twintig!
Van kinderen gesproken! In verband met de nieuwe Kinderwetten heeft ook het Leger des Heils thans de noodige stappen gedaan om door de Regeering belast te



kunnen worden met de verzorging en voogdij van d'e ongelukkige stumperds, die thans een toekomst van ellende en zonde tegemoet gaan.
Ik vernam, dat er plannen beraamd worden om voor zoogenaamde Regeerings-kinderen een inrichting te openen.
Maar ook in dit geval is het zooals altijd de groote moeilijkheid om een begin te kunnen maken.
Wel wordt door de regeering een zekere subsidie per kind \ ersti ekt, waardoor zeker voor een groot gedeelte de kosten der opvoeding bestreden kunnen worden, maaide eerste moeilijkheid blijft de vestiging en inrichting van zulk een Tehuis.
Want dit zij terloops gezegd, het Leger des Heils streeft er zooveel mogelijk naar al zijne inrichtingen niet te maken tot Gestichten maar tot Tehuizen in den werkehjken zin.
„VADER EN MOËDER" MET GEZIN.







Stelde maar iemand een vijf of tienduizend gulden ter beschikking voor dit doel! Hoe zou dit geld inderdaad zegenrijk belegd kunnen worden voor zulk een nieuw Tehuis!
Er werd geklopt! Mijn onderhoud met de Stafkapiteine werd afgebroken. Stafkapitein Schuilwerve, de Redacteur van de Leger-tijdschriften kwam binnen. Hij had met Stafkapiteine Sypkens verschillende dingen tc bespreken. Toen hij zijn zaken behandeld had, noodigde hij mij met een uit de drukkerij te bezoeken. „Ga u met mij mee, dan ziet u het Kantoor van de Redactie ook." Dat lokte mij aan, en dus klommen wij eene verdieping hooger. Wat zag het er op dat kantoor gezellig uit! Overal aan de wanden waren platen bevestigd, uitgeknipt uit Leger bladen en tijdschriften.
OP HET REDACTIEKANTOOR.
Ja, zeide de Redacteur, toen hij zag dat mijn blik gevestigd was op een heele rij ingebonden jaargangen van de Strijdkreet, dat is zeker een belangwekkende collectie! Wat een verschil is er b.v. tusschen die eerste „Heilssoldaat van Juni 1887, toen een maandblad van vier pagina's en de tegenwoordige Strijdkreet, die wekelijks verschijnt met twaalf bladzijden!
Den levenbrengenden invloed te overschatten, uitgeoefend door dezen voortdurenden stroom van reine lectuur, door de Leger des Heils pers over het geheele land uitgestort, is waarlijk met mogelijk. Op deze aarde zullen de zielen, voor wie een of andere onzer Leger-uitgaven inderdaad een Duive des Vredes was, nimmer te tellen zijn.
En het is werkelijk hoogst interessant in de verschillende Leger-uitgaven den vooruitgang en de uitbreiding na te gaan van den Legerarbeid in dit land.
Neem nu bijvoorbeeld eens hetgeen ten behoeve van de kinderen geschiedt!
In de „Nootjes" van 5 Jan. '89 leest men o.a: —
„Waarlijk, wij moesten iets voor de kinderen doen, maar helaas, wij hebben zooveel werk, — de kinderen moeten nog wat wachten 1"



IN DE JEUGD LIGT DE TOEKOMST.
Denk nu eens, hoe sedert dien tijd onze Legerarbeic] onder de kinderen is uitgebreid! Niet slechts is daar Majoor v. d. Werken, die aangesteld is als verantwoordelijk Officiei over dien arbeid onder de kinderen, maar een vierta: Officieren staan haar in verschillende deelen des land; ter zijde en wijden al hun tijd en krachten aan de belangei: van de jeugd.
In alle korpsen in Nederland staat naast het werk on der volwassenen ook dat onder de kinderen. Niet mindet dan tusschen 4 en 5000 kinderen bezoeken geregeld de sa menkomsten uitsluitend voor hen gehouden, terwijl 621 van de meest geschikte personen uit de volwassenen zijr aangesteld om de Officieren in de korpsen met dezen tal> van arbeid te helpen.
Aldus wordt een voortdurende invloed uitgeoefend of tal van kinderen door het geheele land.
Dan is er nog de Liefdebond, bestaande uit jongen: en meisjes die zich verbonden hebben — zonder zich nof bij het Leger des Heils aan te sluiten, — vriendelijk t( zijn jegens andere kinderen, gehoorzaam tegenover hunm ouders, geen dieren te plagen, altijd de waarheid te spre ken, niet te vloeken, te dobbelen of te stelen, en geer tabak of eenigen alcoholischen drank te gebruiken et 's morgens en 's avonds te bidden. ■
De invloed ten goede uitgaande van het wekelijks ver schijnend blad: de Jonge Strijder, dat eene oplage vat 11000 heeft, valt zeker niet in cijfers uit te drukken. Et vindt ge dit geen aardig groepje? 't Zijn kinderen en jonge lieden van een onzer Utrechtsche afdeelingen.
Waar we de kinderen afhouden van verkeerde ver maken, geven we hun gaarne iets beters er voor in de plaats De vruchten van het kinderwerk beginnen we than reeds te plukken. Verscheidene van onze jongens en meisje: zijn opgegroeid tot flinke jonge mannen en vrouwen, di' hun leven gewijd hebben aan dit heerlijke werk ei reeds opgeleid zijn of nog zullen worden tot Officier.



UIT MET DB KINDEREN.



ge niet? Dan hing aan de an®ere„z^"eHat was een nog talpen eenmaal Officier te worden. En dat was een n g
rijk6OnderPdat motto stonden vertegenwoordigers van de
de Kweekschool komen.
DE KWEEKSCHOOL.
Daar worden ze verder opgeleid voor W
SSSSffiï.-
^Ma^zelfs met den Kweekschool cursus is hunne op-
«SSSSSjs
~V„a,dw/.ï»a%«r.t™ bevordering tot W«.n.
V°'gTot hulp en ontwikkeling van de Officieren wordt het maandblad „de Veld-Officier" uitgegeven. V°°^b™lats^
gtsSïo^Se ^Heils- en Strijdzangen" zijn u
natuurlijk bekend. , • aar dit
Maar kom, laat mij u nu eens laten t> 'dacteUr ging alles gedrukt en afgewerkt wordt!I En ^ R«Jac^, mij voor. Eerst naar de «ttenj waar een persone, 16 personen voortdurend bezig is. En dat „zeuer heel wat tijd en moeite!



j\ 1 I' I I W If r.l'T>/-\TTiir 
ITKT NIIvUWI; GEBOUW TE ZIIJRIKZËE.



't Is dan ook geen wonder, dat menschen al jaren lang bezig waren om een machine uit te denken, die dit zetwerk even goed en veel vlugger kon doen als de handzetter. Dit is ten slotte gelukt. En hier, in
de Leger des Heils-zetterij zag ik dan ook een dergelijke machine, een van de beste die tot nog toe gemaakt is namelijk de Mergenthaler L,ino ^ type. Wacht, ik
—i,^F rlnt ik er
ul1uu1, --
nnfr een olaatje metalen vernuft.
TiSrA £1X£ -v stone° M,s;
Om misverstand te voorkomen enkel nog de opmerking, zelden voor anderen.



Toch is ze in staat ook ander drukwerk te leveren, dat zeker voldoen zal. '
Natuurlijk wordt echter nauwlettend toegezien op de strekking van het aangeboden drukwerk, terwijl evennrn geleverd wordt tegen zoogenaamde „concurreerende prijzen, die dikwijls verhaald worden op de loonen van personeel of de betalingen aan den leverancier. P
METALEN VERNUFT.
'k Heb nu eenmaal een zwak voor machines, waarin Dm zoo te zeggen het menschelijke vernuft letterlijk omgezet is in metaal en aldus in staat is zwaarder beter en meer arbeid te verrichten dan ooit de vernuftigste mensch met eigen handen zou kunnen doen.
Maar 1111 moest ik dan toch vaarwel zeggen aan die Drukkerij, met haar hulpwerktuigen, zetmachine, 6 drukpersen, vouwmachine, snijmachine, hechtmachines die alle medearbeiden om de Boodschap des Vredes van uit dit Vredes-Paleis „zwart op wit" uit te zenden.
Daar werden juist een paar groote kisten Kalenders — voor het volgende jaar reeds, — 1909 - ingepakt om naar Nederlandseh-Indie verzonden te worden, waar ook de ai beid van het Leger des Heils onder die millioenen inbooringen als onder de duizenden Europeanen verre van overbodig is, en voor welken arbeid, al is het niet op financieel gebied het Nederlandsche Leger des Heils eene groote verantwoordelijkheid gevoelt, hetgeen wel blijkt uit het feit clat reeds meer
dan dertig van zijn beste krachten daarheen uitgezonden werden, waarvan in het afgeloopen jaar zes.
Maar 1111 toch werkelijk: Vaar-



wel Drukkerij! Er is nog heel wat meer te zien en te hooren in dit Vredes-Paleis! Zoo kwam ik langs de Kleermakerij waar vijf personen arbeiden om de Soldaten van het Leger des Heils van kleeding te voorzien.
Nu moet ge niet denken, dat de leden van het Leger des Heils op kosten van het Hoofdkwartier gekleed woi den. Dit is wel een vergissing die meer gemaakt wordt, maar toch blijft het met dat al een vergissing.
Ieder lid van het Leger des Heils voorziet op eigen
kosten in zijn kleeding.
Wat kapitalen zouden anders noodig zijn om te voorzien alleen reeds in kleeding voor de meer dan zesduizend personen, die zich Heilssoldaten noemen.
GEEN
HUURSOLDATEN. |
Maar in plaats dat zij eenig geldelijk voordeel trekken van het Leger des Heils dragen zij naar hun vermogen vrijwillig bij en zij zijn het die door hun eveneens vrijwilligen en onbezoldigden arbeid de Vredes-Boodschap brengen in de huizen en tot de harten van anderen
Behalve de 52 employés zijn er thans 111 dit land
Officieren, dat wil zeggen mannen en vrouwen, die zich geheel aan den Leger des Heils arbeid hebben toegewijd, en die dan ook door dien arbeid moeten bestaan
en onderhouden worden.
Mijn volgend bezoek gold een. afdeeling van het Hoofdkwartier, waar men tracht het droevige verleden van menigen sukkel te doen veranderen 111 een beter heden eu een nog heerlijker toekomst, — de Afdeeling van het Maatschappelijk Werk onder Mannen, van waaruit thans ook de Landverhuizing wordt bestuurd.
BETER DAN
JENEVER STOKEN. |
Hoe gaat het de Schiedammers?" was mijn eerste
vraag aan Adjudant Maste, dien ik daar ontmoette.



Men moet weten, dat verleden jaar vijf gezinnen uit Schiedam naar Canada vertrokken. De mannen waren hun geheele leven werkzaam geweest op de jeneverstokerij. Heilssoldaat geworden zijnde, konden zij niet langer met dit werk voortgaan; zij zagen maar al te goed welke ellende door de jenever veroorzaakt wordt. Door bemiddeling van het Leger verhuisden zij naar Canada, waar allen goed geplaatst werden en gelukkig zijn.
Terwijl de Adjudant eenige papieren verschoof kwam een Amerikaansch blad te voorschijn. Bij de afbeelding van een schilder, bezig een muurvlakte te versieren, was een blauwe potloodstreep getrokken. Mijn, nieuwsgierigheid werd opgewekt.Ook al een emigrant?vroeg ik. De Adjudant overhandigde mij het blad. Het was een exemplaar van de ioronto World. Onder het plaatje las ik: „De bekende Hollandsche kunstenaar H. H., een paneel beschilderende m Albert Williams nieuwe eetzaal. Deze zaal zal een van de meest artistiek gedecoreerde lokalen in onze stad zijn.'' Deze kunstschilder emigreerde verleden jaar onder cïe hoede van het Leger. Hij vond dadelijk bij aankomst werk en in een schrijven aan het Hoofdkwartier dankt hij voor de hulp hem gegeven en eindigt met den raad: Ieder die naar Lanada wil emigreeren roep ik toe: vertrouw u gerust aan de bescherming van het Leger des Heils toe, dan komt ge veilig en goedkoop op uwe bestemming.
LANDVERHUIZING.
I— !
t Is waar, ook de Landverhuizing heeft hare teleurstellingen gebracht. Menschelijke berekeningen en plannen en voorzorgen kunnen nog steeds falen.
Maar veilig kunnen we zeggen, dat een zeer gering percentage, zeker niet meer dan vijf procent dergenen die
zijn°gekomennaar da vertrokken zijn, niet goed terecht
r1p l™!1) alSt ™en d?arbij er aan denkt, dat eerstens tal van de landverhuizers juist wegtrekken, omdat zij hier te lande geen voldoende werk en brood hadden, en tweèdens zeker met allen behoorden tot de flinkste werkkrachten en dege



lijkste karakters, dan hebben we alle reden ons te ver-
Als laatste redmiddel wordt dan liet Legei t s> aangeklampjen wg maar meer kapitaai en meerdere werkkrachten.
TIJDELIJKE HULP.
IN DË WERKVERSCHAFFING.



hoofden van gezinnen, die werkeloos zijn en werkelijk na nauwkeurig onderzoek blijken lnilp noodig te hebben en waardig te zijn, gedurende eenigen tijd aan werk worden geholpen door het sorteeren van oud papier.
Voor al dergelijke dingen is geld noodig, en wel in hoofdzaak om de eerste kosten van inrichting te bestrijden.
Och hoevelen verkeeren nog in de meening, dat het Leger des Heils bronnen heeft, waaruit het zonder eenige moeite duizenden guldens kan putten om een nieuwen arbeid aan te vangen.
Dit is een betreurenswaardige vergissing, — betreurenswaardig omdat heel wat rijke menschen indien ze beter wisten, het Leger des Heils ook beter zouden kunnen helpen.
Wat het Leger des Heils met het geld doet? Wel hier hebt ge weer een duidelijk voorbeeld ervan in deze papiersorteering.
In acht en een halve maand werd aan 138 hoofden van gezinnen, welke van geen enkele zijde eenigen steun ontvingen, een gelegenheid gegeven iets te verdienen door dezen arbeid, die aan niemand anders het brood uit den mond nam; aan loonen werd uitbetaald een bedrag van ongeveer f 3600, waardoor deze gezinnen eenige weken voor volslagen gebrek bewaard werden. Bovendien was dit voor de betrokken personen heel wat aangenamer dan liet ontvangen van een aalmoes.
PRACTIJK BETER DAN THEORIE.
Er zijn menschen, of liever er zijn theoriën dii zeggen, dat dit loon veel te weinig was. Daar stemmen wc mee in. Waarmede we echter niet instemmen is de. bewering, dat liet beter geweest zou zijn deze menschen niet hunne vrouwen en kinderen over te laten aan algelieelen ondergang, honger en ellende, die misschien ook hen gelijk zoo vele anderen tot misdaad zou hebben doen vervallen.



Hoe was het mogelijk dat het Leger des Heils dit werk kon beginnen en nu zal blijven voortzetten en naai
we hopen uitbreiden? . .
Eenvoudig omdat het Gemeentebestuur een lokaliteit ten gebruike gaf, en omdat eenige vrienden van de mensclv heid niet meer dan ƒ2000 bijeen brachten voor de allereerste uitgaven voor inrichting en dergelijke.
Deze werkverschaffing te Amsterdam is slechts naar wc gelooven het begin van grootere dingen.
Door het Gemeentebestuur van Rotterdam werd aan het Leger des Heils de beschikking gegeven over een gedeelte van het voormalige Armenhuis, waar nu eveneens een dergelijke werkverschaffing is begonnen.
Ik kan niet nalaten den nadruk te leggen op het feit, dat het Leger des Heils blijkbaar al het mogelijke doet, -en dikwijls het bijna onmogelijke tot stand brengt met liet geld, dat aan die organisatie wordt toevertrouwd.
ZELFONDERHOUD.
In alle afdeelingen is een van de stelregels, dat 'ederi arbeid zich zooveel mogelijk moet bedruipen, d.w.z. dat behalve de kosten van aankoop en inrichting van gebouwen iedere afdeeling zoo mogelijk zelfonderhoudend gemaakt
Op deze manier worden b.v. geen luiaards gekweekt in de Industriëele Tehuizen, waar honderden mannen een tijdelijke toevlucht vinden, maar daar voor hun onderhoud naar hun vermogen moeten werken.
Hetzelfde geldt ook voor de Landkolonie en het I enuis voor Ontslagen Gevangenen te Lunteren. .
't Is echter niet te verwachten, dat dergelijke inrichtingen, die tegelijk ziekenhuis en ambachtschool zijn, -d.w.z; dat vele verpleegden moreel en lichamelijk „minderwaardig zijn terwijl anderen nimmer eenigen handenarbeid geleet d hebben, - geheel in hun eigen kosten kunnen voorzien, maar dat daartoe bijdragen van buitenaf noodzakelijk zijn.
Zoo zou b.v. de Landkolonie als landbouwonderneming zeer zeker een zeer winstgevend bedrijf zijn, maar waar







daarnevens landontginning plaats, heeft is er een voortdurende belegging van Kapitaal noodig voor bearbeiding en de eerste kosten van bemesting.
NIET GEHEEL MOGELIJK. |
Eene tweede reden is ook de onbekwaamheid der verpleegden, waarvan velen nog nimmer eemgen landarbeid hebben verricht, en daarom wel aan de etenstafel voor vol moeten medegerekend worden maar nietnihunarbe
Maar met dit al is het geld, dat jaarlijks bijgeleg.1 moet worden op de Landkolonie goed besteed, daar met groote voldoening teruggezien kan worden op heel wat bevredigende gevallen.
Daarvan slechts een voorbeeld.
Een jonge man had reeds een veel bewogen leven achter zich, toen hij op de Kolonie aankwam. In Duitscliland Engeland en Nederland maakte lnj achtereenvolgens kennis met de gevangenis. Op de Kolonie gekomen veranderde hij geheel en al, werd bekeerd en toonde een nieuw mensch te zijn geworden. Hij leerde, ofschoon vroesrer opgebracht voor den handel, het boerenwerk, vertrok naar Canada en geniet daar thans het volste vertrouwen van zijn patroon, die alles aan hem kan overlaten.
'k Begreep, dat ik den Adjudant, die mij reeds zooveel had medegedeeld, niet langer mocht_ ophouden, en wilde reeds vertrekken, toen ik de vraag niet weerhouden kon, of aan het Hoofdkwartier wel eens aanvragen inkomen tot het opsporen van vermiste personen.
DETECTIVE DIENSTEN.
Dat zal waar zijn," riep de Adjudant uit, „en menigmaal zijn onze nasporingen met goed gevo1^^^^ Een enkel geval. Onlangs verzocht iemand in Borneo zijn broeder op te sporen, die reeds lang vermist was, en omtrent wiens verblijfplaats men volkomen onkundig was.



„Daarom begonnen we ons onderzoek maar met een over de geheele wereld. Wij zonden afdrukken van het portret van den vermiste naar Australië, Amerika, Afrika en naar alle landen van Europa, waar het Leger des Heils arbeidt. Het resultaat was, dat hij in een gevangenis in Amerika werd gevonden.
„Een ander geval betreft eene Deensche jonge dame, die zeer muzikaal was en operazangeres verlangde te wor den. Zij kwam in aanraking met een Hollander, liefhebber van het tooneel en goed musicus en samen verdwenen zij spoorloos. Acht jaar zocht men vruchteloos. Eindelijk wendde de familie zich tot het Leger en het gelukte ons het paar in Londen te vinden, waar zij beiden aan het tooneel verbonden waren."
DROGE CIJFERS.
Nu durfde ik toch niet langer blijven. Ik bedankte den Adjudant voor zijn interessante mededeelingen en spoedde mij de trappen af naar het Financieel Departement voor de beloofde cijfers. Wat ik er van heb kunnen ont houden, zal ik vertellen. Voor de Barmhartigheidsposten werd uitgegeven van Mei 1907 tot Mei 1908 f 12.628.67 j-i Hieronder zijn begrepen giften aan arme menscheti. Voor arme Korpsen, waar avond aan avond het Evangelie wordt verkondigd, f 8.598.28H. Voor de Reddingshuizen en Kinderhuizen ƒ35183,65, waarvan plus minus f 29000 door de Inrichtingen zelve werd opgebracht.
Drie zalen met Officierswoningen werden gebouwd in l'£t afgeloopen jaar en zes gebouwen aangekocht, waaronder een in den Haag op de Prinsengracht. Deze zaal bied; 750 zitplaatsen, is keurig, betimmerd, wordt centraal verwarmd en heeft verstelbare Amerikaansche banken.
Voordat dit gebouw veranderde in een Heilstempel, was het een Kunsttempel, (Pulchri Studio.) Verschillende meesterwerken waren hier tentoongesteld, maar de groot sten zullen er nu eerst gevonden worden, wanneer de Groote Meester Zijn beeld te voorschijn roept uit den door zonde misvormden mensch.



Het was een oogenblik stil. Weet u wal jammer is, ging de Financieele Secretaris voort, dat wij niet over meer geld hebben te beschikken.
Ik wenschte dat velen met de a.s. aanvrage het voorbeeld van den heer zouden volgen, die zich tot ons richtte met de vraag: „Wat
doet u nu eigenlijk lerg!
met al dat geld?" Wij
zonden hem een Balans en tot antwoord op die zending ontvingen wij een gift van f S°°-
WAT DOET GIJ?
Toen ik het Hoofdkwartier verliet, kwam voor het eerst de begeerte bij mij op millionair te zijn. Wat zou ik het Leger helpen! Ik kreeg werkelijk lust eens aan Mr. Carnegie te schrijven. Maar neen, beter nog een woordje aan mijne landgenooten te richten.
'k Hoop dat hetgeen ik u vertelde, aan dé Nationale Aanvrage ten goede zal komen. Schikt het u niet f 50^ of f ioo te geven, geef dan f 50 of f 5.—. Is dat te veel, geef dan, wat gij geven kunt, maar geef iets.
Vrienden, zendt uw geld naar dit Vredes-Paleis en het zal ten bate der menschheid naar verhouding misschien evenveel goed doen als de millioenen van Carnegie besteed aan den bouw van het Vredes-Paleis te s Gravenhage.



Iemand, van een door Komm. Ridsdel geteekende volmacht voorzien, hoopt uw antwoord te komen halen. Waar dit echter niet kan geschieden wordt u beleefd verzocht ons uwe bijdrage over de post te willen doen toekomen, of in ingesloten enveloppe te doen bezorgen bij de Officieren van het dichtstbijgelegen Korps of Inrichting.
Voor bijdragen van f 5.— en daarboven wordt binnen een maand na afloop der Aanvrage een officieele kwitantie van het Hoofdkwartier gezonden.
Ieder jaar wordt een Balans door het Leger des Heils uitgegeven, die op franco aanvrage voor belangstellenden verkrijgbaar is aan vorengenoemd adres.
Indien ge mocht verlangen met het Leger des Heils en zijn arbeid op de hoogte te blijven, raden we u aan een abonnement te nemen op zijn orgaan „De Strijdkreet," dat wekelijks in twaalf bladzijden het licht ziet cn a f 0.65 per kwaraal franco per post wordt toegzonden.
Mocht iemand wenschen den arbeid van het Leger des Heils bij uiterste wilsbeschikking te gedenken, dan verzoeken wij vriendelijk de volgende formule te gebruiken:
Aan de Stichting het Leger des Heils, gevestigd te Amsterdam, opgericht den 2Ssten Jan. 1896 bij acte voor den destijds aldaar gevestigden Notaris F. C. P. Boterhoven de Haan verleden, ter beschikking van haar bestuurder of bestuurders, etc. etc.



EEN VREDES-PALEIS. — NAAR CORDONNIER.