448
E 44 1







NEDERLANDSCHE & X * WERKLOOSHEIDS-RAAD
De Werkloosheidsverzekering,
het Centrum der Steunbeweging «
Vertrouwelijk
Bureau: Prinsengracht 691, Amsterdam - Tel. 8885 N







vertrouwelijk.
De Werkloosheidsheidsverzekering, het centrum der steunbeweging.
Amsterdam, 29 Dec. 1917.
Ten einde de verdere beraadslagingen en het verdere overleg te vergemakkelijken heb ik het volgende overzicht samengesteld van hetgeen door den Ned. Werkloosheidsraad is gedaan om van het Kon. Nat. Steuncomité en den Minister van Waterstaat te verkrijgen, dat de belangen der werkloosheidsverzekering door de algemeene steun verstrekking niet zouden worden geschaad, doch veeleer bevorderd. Als bijlagen zijn bijna alle gewisselde stukken in extenso opgenomen.
De Directeur van het Bureau v. d. Ned. Werkloosheidsraad:
J. Gerritsz.
Den 28sten September zond het Ned. Verbond van Vakvereenigingen aan den Werkloosheids-Raad het volgende voorstel :
1°. De Nederlandsche Werkloosheids-Raad stelle een onderzoek in naar de vorming van z.g. arbeidersreserven en de wijze van ondersteuning van werklooze arbeiders door de ondernemers met eventueelen toeslag van gemeenten en (of) het Kon. Nat. Steuncomité, op de wijze als thans in Twente geschieden zal, alsmede naar den invloed, welke deze maatregelen zouden kunnen hebben op eene goede functionneering en ontwikkeling der werkloosheidsverzekering.
2 . Indien mocht blijken, dat deze invloed op de werkloosheidsverzekering van nadeeligen aard is of zou kunnen worden, stelle het bestuur van den Werkloosheids-Raad zich in verbinding met het Bureau van het Kon. Nat. Steuncomité, teneinde gezamenlijk te trachten de eventueele nadeelen te voorkomen of weg te nemen.
Dit voorstel werd in de vergadering van den WerkloosheidsRaad op 6 October behandeld. Besloten werd dat de Werkloosheids-Raad om een onderhoud zou vragen met het Bureau van het Kon. Nat. Steuncomité. Als bijlage A zijn hierachter toegevoegd een afschrift van de notulen van de vergadering van den Werkloosheids-Raad van 6 October, en als bijlage B een afschrift van den brief aan het Kon. Nat. Steuncomité.



Daarop is van het Kon. Nat. Steuncomité bericht ontvangen dat op 30 October gaarne een onderhoud zou worden toegestaan. Dit onderhoud heeft op dezen datum plaats gehad, waarbii vertegenwoordigd waren voor het Kon. Nat. steuncomité de heeren Prof. Mr. M. W. F. Trettb, Prof. Is P^ de Vooys en J. C. P. Zaalberg. Een verslag van dit onderhoud is als biilage C hierachter geplaatst. Naar aanleiding van dit onderhoud zond ondergeteekende op 1 November een schrijven aan de leden van den Ned. Werkloosheids-Raad, waarin hij
het volgende voorstelde : .
1°. De W.-R. deele aan het K. N. S. mede met instemming te hebben vernomen dat het eene circulaire aan de plaatselijke Steun-Comité's wil richten, en verzoekt daarin te adviseeren slechts de helft van de uitkeering uit eene werkloozenkas in mindering te brengen van de uitkeering door het Steuncomité te verstrekken en aan uitgetrokkenen boven de gewone uitkeering een toeslag
van ƒ1— te geven.
2°. Aan de Commissie van Advies voor de Werkloosheidsverzekering te verzoeken den Minister van Waterstaat te adviseeren in alle reglementen een voorschrift te doen opnemen, waarbij wordt bepaald, dat indien een garantieloon wordt ontvangen, dat 80/0 of minder bedraagt van het gewone loon, dan eene uitkeering uit de werkloozenkas mag worden verstrekt tot een zoodanig bedrag, dat garantieloon plus uitkeermg niet meer beloopt dan 80% van het gewone loon.
3°. Aan het K. N. S. te verzoeken den Directeur van den W. R- wel toe te staan zich uit de gegevens van liet K. N S op de hoogte te stellen en te houden van de onderscheidene plaatselijke steunregelingen ten emde te kunnen nagaan of, en in welke mate getracht wordt de propagandistische waarde van de werkloosheidsverzekering te versterken.
Door de vertegenwoordigers van het Ned. Verbond van Vakvereenigingen in den Werkloosheids-Raad zijn op dit voorstel de volgende amendementen ingediend :
1° Het bedrag van den toeslag ad ƒ 1. , sub. ,
' vangen door een bepaald deel der uitkeering uit de werkloosheidskas, en wel £ der uitkeermg welke zij vroeger uit de werkloosheidskas ontvingen. 2° De biislag op het wachtgeld worde berekend naar het verschil tusschen het wachtgeld en het gewone loon. Van dit verschil worde 70% als bijslag uitgekeerd. Deze amendementen en het begeleidend schrijven zijn hierachter vermeld onder D. j„ u "k Van de vertegenwoordigers van het Bureau voor - ■ ■ Vakorganisatie zijn ook amendementen ingekomen, welke



vat waren in een schrijven dat als bijlage E hieraan is toegevoegd. De inhoud hiervan komt in 't kort hierop neer :
De uitkeering van een steuncomité zij zoodanig dat deze met de uitkeering uit de werkloozenkas gezamenlijk tenminste 70% van het gederfde arbeidsloon bedraagt. Aan „uitgetrokken" leden worde vanwege het K. N. S. een gelijke uitkeering gewaarborgd. Op plaatsen waar geen steuncomité bestaat, worde bedoelde uitkeering door tusschenkomst der vakvereenigingen verstrekt.
De voorstellen van ondergeteekende en de ingediende amendementen zijn behandeld in de vergadering van den Werkloosheids-Raad van 24 November.
Op deze vergadering werd besloten tot het volgende :
1°. Ten aanzien van de ,,trekkende" leden van werkloosheidskassen met het voorstel, in het schrijven van den Directeur van het Bureau genoemd, zich te vereenigen.
2°. Ten aanzien van de „uitgetrokken" leden aan het K. N. S. te verzoeken te bevorderen dat hun \ van de vroeger uit de werkloosheidskas genoten uitkeering boven den gewonen steun door een steuncomité verstrekt worde.
3 . Ten aanzien van het garantieloon het daarheen te zien te leiden dat het bedrag hetwelk het garantieloon blijft beneden het normale loon, te beschouwen als tengevolge van gedeeltelijke werkloosheid ontstaan, en aan den Minister van Waterstaat te verzoeken dat de kassen wier reglementen zich hiertegen niet verzetten, ook voor ,,deze" gedeeltelijke werkloosheid zullen mogen uitkeeren.
De notulen dezer vergadering zijn hierachter opgenomen als bijlage F.
Dientengevolge is aan het K. N. S. verzocht te willen bevorderen dat door de plaatselijke comité's
1°. bij het bepalen van het bedrag van den finantiëelen steun aan hen, die uitkeering uit eene werkloozenkas ontvangen, het bedrag van deze uitkeering slechts voor de helft in mindering zal worden gebracht ;
2°. aan de „uitgetrokken" leden eener werkloosheidskas boven de gewone uitkeering door de plaatselijke comité's een bijslag worde gegeven van minstens 25% van het bedrag, vroeger door hen genoten uit de werkloozenkas.
Een afschrift van dit schrijven is hierachter geplaatst als bijlage G.
Aan den Minister van Waterstaat is verzocht te willen bepalen dat bij de toepassing van de reglementen der kassen het bedrag dat het wachtgeld of garantieloon lager is dan het normale loon, beschouwd zal mogen worden als gederfd tengevolge van gedeeltelijke werkloosheid, in een brief die hierachter is afgedrukt als bijlage H.



Van het K. N. S. is daarop een schrijven ontvangen, waarvan de inhoud hoofdzakelijk hierop neerkomt, dat in het onderhoud tusschen de heeren van het K. N. S. en onzen voorzitter en
onder eeteekende _ .
1°. wel sprake was van eene vrijstelling voor hen die reglementair uitkeering genoten voor | deel der uitkeering, maar niet voor de helft van de uitkeering, 2°. niet gesproken was over de uitgetrokkenen voor we ke
trouwens eene afzonderlijke regeling zou bestaan en 3°. betreffende de werkloozenuitkeering boven een wachtgeld tot eene conclusie zou zijn gekomen, met welke het verzoek van den W. R. aan den Minister van Waterstaat in strijd zou zijn.
Hieraan werd toegevoegd, dat mocht de Minister aan onzen wensch tegemoet komen, dit de wachtgeldregeling waarschijnlijk ernstig in gevaar zou brengen.
Voorts werd medegedeeld dat het op prijs zou worden gesteld, indien de motieven konden worden vernomen, waarop de door ons verlangde regeling steunt
Ondergeteekende heeft hierop geantwoord met een brief, die in zijn geheel hierachter opgenomen is als bijlage J.
Naar aanleiding van het schrijven van den WerkloosheidsRaad heeft Z. E. de Minister van Waterstaat aan de Comnns van Advies voor de Werkloosheidsverzekering gevraagd om advies in een schrijven waarin mede een overzicht g^ven is van de wachtgeldregelingen zooals die bekend waren op den datum van het verzenden van dit schrijven.
Deze brief is als bijlage K hierachter vermeid.
Hierin wordt medegedeeld, dat de Minister nog eemge inlichtingen aan den W. R. heeft gevraagd. Het schrijven waarb« dit geschiedde is gedateerd 19 December 1917 en is als bijlage L
hieÓapa2e2eSg8om inlichtingen is bij het ter perse g aa n V » deze stukken het antwoord van den W. R. nog niet vastgeste d.



BIJLAGE A.
Notulen der Vergadering van den Nederlandschen Werkloosheidsraad op Zaterdag 6 October 1917 in de Rolzaal te 's-Gravenhage.
Voorzitter : Prof. Dr. W. H. Nolens.
Secretaris : J. Gerritsz.
Aanwezig : de heeren H. de Bordes, H. P. de Haan. Mr. Dr. I\ L. G. Z. M. Vonk de Both, Prof. Mr. E. M. Meyers, J. F. H. Spier, Mr. C. J. Baron van Tuyll van Serooskerken, P. J. J. Haazevoet, J. van Ryzewijk, A. H. Smulders, Ant. Folmer, Mr. A. Rueb, Jhr. Mr. J. A. de Jonge, F. B. Löhnis, Meyer de Vries, H. J. Breuns, J. van den Tempel, P. M. Verdorst, H. Amelink, K. Kruithof, C. Smeenk en J. Bakker.
Na opening door den Voorzitter doet de Secretaris mededeeling van de ingekomen en uitgegane stukken.
De Voorzitter stelt dan aan de orde het voorstel van het bestuur van het Ned. Verbond van Vakvereenigingen luidende :
1°. De Nederlandsche Werkloosheidsraad stelde een onderzoek in naar de vorming van z.g. arbeiders-reserven en de wijze van ondersteuning van werklooze arbeiders door de ondernemers met eventueelen toeslag van gemeenten of (en) het Kon. Nat. Steuncomité, op de wijze als thans in Twenthe geschieden zal, alsmede naar den invloed, welke deze maatregelen zouden kunnen hebben op een goede functionneering en ontwikkeling der Werkloosheidsverzekering.
2°. Indien mocht blijken, dat deze invloed op de werkloosheidsverzekering van nadeeligen aard is of zou kunnen worden, stelle het bestuur van den Werkloosheidsraad zich in verbinding met het Bureau van het Kon. Nat. Steuncomité, teneinde gezamenlijk te trachten de eventueele nadeelen te voorkomen of weg te nemen.
Nadat de Voorzitter eenigszins uitvoerig heeft toegelicht, dat het zijns inziens verklaarbaar is, dat een dergelijk voorstel is ontstaan, geeft hij het woord aan den heer Van den Tempel tot toelichting ervan.
Deze dankt den Voorzitter, dat zoo spoedig aan het verzoek om dit voorstel te behandelen is voldaan en hij zegt, dat tengevolge van de steenkolen- en grondstofïenkwestie wij waarschijnlijk voor een groote periode van moeilijkheden staan.



Vooral het gebrek aan steenkool doet zich voor als een oorzaak van werkloosheid en wel als een zéér buitengewone. Karakteriseerend is, dat de gedachte aan eene arbeidersreserve is opgekomen, om arbeiders en werkgevers bijeen te houden. De gedachte ligt er duidelijk in : als deze moeilijke periode voorbij is, dan gaan we weer samen aan den gang. De uitkeeringen uit werkloozenkassen en door steuncomité's zijn bij de tegenwoordige omstandigheden niet voldoende. Zoo is ook gedacht aan een anderen vorm van steun, die hooger kan zijn. Dit verMaart meteen den drang naar de arbeidersreserve, omdat dit gepaard gaat met het toekennen van een zeker loon, van een wachtgeld.
In de textielindustrie is nu een dergelijke regeling tot stand gekomen en deze regeling kan wat de bedragen betreft zeker niet ongunstig genoemd worden ; maar onmiddellijk rijst de vraag : hoe zal die regeling werken op de werkloosheidsverzekering ? Welke is de positie van de kas, welke die van dc leden tot de kassen, welke propagandistische waarde gaat van die wachtgeldregeling ten opzichte van de werkloosheidsverzekering uit, enz. Het vormen van eene arbeidersreserve zal echter niet in alle vakken kunnen plaats hebben, bijv. niet
in de bouwvakken.
De vraag rijst nu, of in verhouding tot het wachtgeld de uitkeeringen uit de kassen of door de steuncomité's wel voldoende zijn. Zal nu hierdoor op de werkloosheidsverzekering geen remmenden invloed uitgeoefend worden ? Ons voorstel is nu om hiernaar een onderzoek in te stellen.
Die arbeidersreserve in sommige vakken zou daarom niet tot stand kunnen komen, omdat er niet altijd werkgevers zullen zijn, die het wachtgeld zullen kunnen betalen en de wachtgeldregeling zal alleen dan kunnen worden ingevoerd, wanneer alle werkgevers in een vak ermede meegaan. Men kan er dus niet op hopen, dat overal de weg door het K. N. S. aangegeven in zijn circulaire zal worden gevolgd maar er zal ook door de arbeiders niet gewacht kunnen worden totdat een dergelijke regeling misschien eindelijk tot stand zal komen.
In het begin van den oorlog concentreerde zich de geheele steunbeweging om de werkloosheidsverzekering. Thans gaan de uitkeeringen verre en verre boven die door de kassen te doen. De werkloosheidsverzekering raakt hierdoor op den achtergrond en andere steunvormen komen naar voren en gestreefd moet nu worden om de werkloosheidsverzekering zooveel mogelijk het middelpunt te doen woeden van de steun verleening. In de publicatie van het K. N. S. worden de verzekeringsbelangen niet met name genoemd. Georganiseerd en, ongeorganiseerden, verzekerden, allen worden in die circulaire op denzelfden voet behandeld. De arbeiders zullen zich gaan afvragen, waarom zijn wij lid van een kas, waarom contribueeren wij ? Elke vakbond volgt nu zijn eigen



taktiek. Onderling overleg heeft niet plaats. Dit alles moet desorganiseerend werken. Het N.V.V. vraagt daarom een onderzoek naar de gevolgen. Bij het onderzoek ware dan als leiddraad in acht te nemen, de vraag : „Is het niet mogelijk, als uitgangspunt der steun verleening de uitkeering uit de werkloozenkas te nemen ? Die uitkeeringen zijn zeker onvoldoend ; daarom moeten ze verhoogd worden met een bijslag. De bijslag van verzekerde lieden moet beter zijn dan die van niet-verzekerde personen. Of dit overal zal worden gedaan, daarvan weten we niets. Het N.V.V. zou naar een en ander wel navraag kunnen doen, maar de Werkloosheidsraad is daartoe beter in staat ; kan ook beter met het K. N. S. overleggen,kan aan het laatste vragen, hoe de wachtgeldregelingen zijn, hoe de plaatselijke regelingen luiden. Later kan dan op grond van de ontvangen gegevens in den Werkloosheidsraad een bespreking worden gehouden om een steunregeling te ontwerpen, waarbij de propagandistische werking van de werkloosheidsverzekering niet verloren gaat en aan de verzekerden boven niet-verzekerden een voorsprong wordt verleend.
Tenslotte wenscht de heer Van den Tempel nog te wijzen op de gevolgen van de regeling zooals die thans te Enschede bestaat. De werkloozenkassen zijn daar uitgeschakeld. De kassen kunnen dus potten. Dit geldt voor de textielindustrie, maar in andere vakken, waarin niet zulk eene wachtgeldregeling geldt, zullen de kassen sterk worden aangesproken, terwijl zij door de late invoering van het Deensche stelsel over weinig vermogen beschikken. In elk geval, dezelfde omstandigheid, het ontbreken van steenkool, bevordert, dat de eene kas versterkt wordt en de andere daarentegen wordt uitgeput. Dit laatste mag zoover niet komen. Zal er een goede regeling tot stand komen, dan moeten kassen, die dreigen uitgeput te raken, tijdig de Commissie van Advies inlichten, omdat dan maatregelen kunnen worden genomen om de totale uitputting der kas te voorkomen.
Tenslotte zegt de heer Van den Tempel dat het N. V. V. niet voorstelt door wie het onderzoek zal moeten geschieden. Men wil dit overlaten aan den loop der discussies, maar het N. V. V. zou ermede tevreden kunnen zijn, indien het onderzoek geschiedde door Voorzitter en Secretaris.
De heer Van Tuyll is het met veel van het gesprokene door den heer Van den Tempel eens. b.v. dat er in de bouwvakken geen reserve kan worden gemaakt. Treft men een nieuwe regeling, dan verlieze men niet uit het oog, dat de kas belang moet houden bij de uitkeering.
Voorts wenscht de heer Van Tuyll nog een ander punt van belang naar voren te brengen en wel werkverschaffing. Door de tijdsomstandigheden komt het thans vaak voor, dat er in het eene bedrijf een tekort aan krachten is tegenover een teveel bij andere. Zoo komt men nu krachten tekort bij het mijnwezen.



Het is daarom ten zeerste gewenscht, groote werken zoo spoedig mogelijk te doen uitvoeren. Men zal dan echter de meening over wat dan „passend" werk is dienen te herzien, opdat men ook menschen uit een ander vak aan het bedoelde werk zal kunnen stellen. Hij vraagt daarom of de Bond ni<?t kan decreteeren dat iedere valide werkman tot plicht heeft in het belang der gemeenschap zich niet van werk te onthouden, ook als is het geen werk in zijn eigen vak.
De Voorzitter vindt de opmerking van den heer Van Tuyll zeer belangrijk, maar raadt de vergadering aan voorloopig bij het bespreken van het voorstel te blijven. Zelf wenscht hij omtrent het voorstel nog in het midden te brengen, dat de bedoeling van de bestrijding der werkloosheid is : het voorkomen van werkloosheid en het verleenen van steun.
Het gewone middel voor het laatste is de verzekering. Nu treden echter ook andere vormen in deze abnormale tijden op en wel de arbeidersreserve en het wachtgeld. Zoo staan de feiten en dat men de nieuwe vormen niet altijd zoo slecht acht, blijkt wel hieruit, dat o.a. ook het N.V.V. aangedrongen heeft bij het K. N. S. op het uitkeeren van wachtgeld. Het voorstel wil een onderzoeknaar de feiten, maar die zijn voldoende bekend. Nieuwe arbeidersreserven dan de bestaande in de haven worden niet verwacht. Wat het wachtgeld betreft, hiervan bestaat nog geen regeling, behalve die in de textielindustrie. De werking van die regeling is toch wel te overzien. Het uitgangspunt van het N. V. V. is, dat men wil blijven toepassen het gewone middel van de verzekering in buitengewone omstandigheden ; maar de verzekering geldt voor gewone werkloosheid ; dan is zeker een zeker percentage werkloos, maar nu zijn er vakken of dreigen er vakken te komen, waarin iedereen werkloos is. Dan kan de verzekering niet helpen. Men komt er dan van zelf toe, een anderen weg in te slaan. Men moet er zich dan niet te veel op toeleggen de verzekering te doen aanpassen aan dien buitengewonen toestand. Het voorstel beoogt nu, na te gaan, den invloed van die buitengewone middelen, die thans worden gebruikt, op het gewone middel : de verzekering. Men vreest nu nadeelen voor de verzekering, maar die nadeelen behoeven eigenlijk niet onderzocht te worden ; men kan die nadeelen door het gesprokene voldoende overzien. Die nadeelen zijn dan : 1°. Arbeiders, die geen premie betalen, ontvangen dezelfde uitkeering als arbeiders die zich een geldelijke opoffering hebben getroost.
2°. Behalve dat de werkgevers uitkeeren, keeren soms ook de kassen uit, en dan verkrijgt men een inkomen hooger dan het vroegere loon. 3°. De ongeorganiseerden zijn er even goed aan toe als de georganiseerden : dat kan in zich bevatten een element van ontbinding voor de organisatie.
Wenschelijk is nu, dat hetgeen tegen de verzekering ingaat,



in de nieuwe vormen van steun komt te vervallen en dat die steun vormen zoodanig worden aangevuld, dat ze de verzekering niet schaden maar aanvullen.
Tegen het voorstel, dat beoogt :
a. Een onderzoek in te stellen naar de feiten : b. naar de werking en c. zich in verbinding te stellen met het K. N. S., bestaat geen bezwaar. De feiten zijn in het algemeen wel bekend maar men wenscht nog meer bijzonderheden te kennen en die moeten spoedig te verkrijgen zijn.
Een onderzoek naar de werking der nieuwe vormen kan spoedig plaats hebben en heeft eigenlijk reeds plaats gehad en het zich in verbinding stellen met het K. N. S. kan geschieden door tot dit lichaam een schrijven te richten waarin een onderhoud wordt gevraagd. Bij dat onderhoud zou dan naar voren kunnen worden gebracht, dat het wenschelijk is, om de verzekering niet te schaden de uitkeering uit de werkloozenkas stop te zetten, maar de betaling der premies door te laten gaan en te verkrijgen, dat indien tot het ie wordt besloten, verzekerden een voorsprong zouden hebben boven niet verzekerden. Met dien voorsprong zal men niet mogen komen boven het gewone loon en het gevolg daarvan is, dat tusschen loon e n wachtgeld, een bepaalde verhouding zal moeten bestaan, om het mogelijk te maken, aan verzekerden een bijslag boven anderen te geven, en als 3e punt zou bij het K. N. S. erop moeten worden aangedrongen, dat bij de te treffen regeling de vakbonden het centrum blijven van de toepassing.
De heer Vonk de Both geeft een overzicht van de regeling, zooals die in Tilburg is tot stand gekomen. Zij maakt een onderscheid tusschen wevers en beschermde personen en andere. Men voorzag dat de uitkeering der fabrikanten onder de tegenwoordige bijzondere omstandigheden niet voldoende zou zijn. Toen is men tot een bespreking gekomen. De fabrikanten werken alleen mee, zoolang voldoende steenkool ontbreekt, want gebrek aan steenkool is de oorzaak van die regeling.
Het gevolg daarvan is dan ook, dat de fabrikanten als voorwaarde hebben gesteld dat de eene fabriek niet meer steenkolen krijgt dan de andere. Er moet dus een zeer billijke verdeeling van steenkool plaats hebben.
Het K. N. S. geeft bijslag, indien de fabrikant wachtgeld betaalt. Geeft een fabrikant in een bepaald vak geen wachtgeld, dan treedt dus ook het K. N. S. niet op. De arbeider uit het eene vak staat dus bij een arbeider uit een ander vak ten achter. De groote vraag is nu : hoe deze moeilijkheid te overwinnen. Bij het uitkeeren van wachtgeld staat de verzekeringskas stop en de verzekerden krijgen meer dan hun uitkeering uit de kas zou bedragen. Daarom komt het den heer Vonk de Both niet zoo erg voor, dat de ongeorganiseerden evenveel krijgen als de georganiseerden.
Ook is er nog het nadeel, gelijk reeds opgemerkt is, dat de



uitwerking van de regeling van het wachtgeld, zooals die nu geldt, Met zich brengt, dat die voor de eene kas heel anders kan zijn dan voor de andere. Hem lijkt het 't beste toe, een onderzoek in te stellen naar de verschillende regelingen en dan te probeeren het resultaat hiervan om te zetten in een zoodanige regeling, dat allen die tengevolge van kolen of grondstofïenschaarschte werkloos zijn, gelijk worden behandeld.
De heer Smeenk wijst er op, dat in gewone tijden tusschen uitkeering en loon een belangrijk verschil moet zijn, in den regel 30%, maar nu behoeft dat niet, want indien een werkgever werk heeft dan moet de werklooze terstond weer den arbeid aanvaarden. Toch zal de uitkeering aan ongeorganiseerden lager moeten zijn dan het gewone loon, b.v. 80%, om aan de georganiseerden die verzekerd zijn, een surplus te kunnen geven. Dit zal toch noodig zijn, want voor het argument, dat bij stopzetten van de kas, de kas toch beter zal worden, zal de werklooze niet zooveel voelen, omdat dit den werkloozen niet zou ten goede komen. Voorts is het de vraag, of alle werkgevers er wel toe zullen medewerken, om het wachtgeld zoo te stellen, dat aan verzekerden nog een hoogere uitkeering kan worden verstrekt, want niet alle werkgevers zijn zoo organisatorisch-freundlich. Daarom is wel een onderzoek gewenscht of een dergelijke regeling algemeen zou kunnen worden ingevoerd.
De heer De Bordes voelt zich verplicht, op de belangen van een bijzondere groep te wijzen.
Voor den oorlog hadden de diepzee-visschers een schamel bestaan. Toen zijn er een paar goede jaren gekomen en dat heeft tot gevolg gehad, dat sommige jongere O.-W.-allures aannemen, maar dat geldt niet voor de geheele groep. Toch heeft men op het bestaan van de geheele groep in den Haag nog geen juisten kijk, want indien de menschen thans opgeroepen worden voor den krijgsdienst, dan kunnen zij geen uitkeering voor hun nabestaanden ontvangen.
De gemeenten, waar deze visschers wonen, hebben reeds overleg gepleegd met den Secretaris van het K.N.S. om tot een steunregeling te komen, die niet alleen plaatselijk zou gelden. Het K. N. S. wil alleen plaatselijke regelingen, maar dat is voor die vakken onjuist. Immers een reeder uit Vlaardingen vaart niet alleen met visschers uit '\ laardingen maar ook met visschers uit Volendam, zoodat het billijk is, dat deze werkgevers bijdragen aan de arbeiders, die in een andere gemeente wonen. Voor den oorlog kwam alleen werkloosheid in den winter voor en daarom was de verzekering geconcentreerd in winter kassen.
Deze dringen nu aan op een vervroeging van de uitkeering, maar daarop is de premie niet berekend, zoodat aan dien wensch niet kan worden gehoor gegeven.
Werkt het K. N. S. nu niet mee aan een nationale steunrege-



ling voor dit bedrijf, dan komt er geen regeling en dan zal dat van slechten invloed zijn voor de verzekering.
De heer De Bordes verzoekt daarom den Voorzitter en Secretaris, indien besloten wordt tot instellen van een onderzoek, ook een onderzoek te wijlen instellen naar de regeling van steun voor deze lieden.
De lieer Bakker is het met de vorige sprekers eens en dringt er in het bijzonder op aan, om het onderzoek op een breederen grondslag in te richten, zoodat onderzocht wordt, hoe de steunregeling in zijn geheel werkt.
De heer Meyers meent, dat niet behoeft gewacht te worden op het resultaat van het onderzoek maar dat reeds thans principes over de beste wijze waarop de steunregeling kan worden ingericht, naar voren komen. Die principes zijn :
1 . De administratie van de regeling moet loopen over de
kassen.
2 . Men is hier van meening, dat ongeorganiseerden en ge-
organiseerden geen gelijke uit keering moeten ontvangen.
3 . Er moet zijn een behoorlijk schema, maar niet alleen ^ een regeling van wachtgeld en arbeidersreserve.
4 . Beproefd moet worden, om de verzekerden een voor¬
sprong te geven boven de niet-verzekerden bij de uit-
keenng.
De heer Folmer verklaart met genoegen gehoord te hebben, dat niet zal gewacht worden op de resultaten van het onderzoek om m verbinding te komen met het K. N. S. Hij meent dat moet worden betreurt, dat vóór het K. N S overging tot deze regeling het zich niet met den Werkloosheidsraad in verbinding heeft gesteld. Indien de Werkloosheidsraad zich nu tot het K. N. S. wendt, zou dit ten gevolge hebben, dat het nog
tot overleg komt. Hij vraagt tenslotte, indien een gunstig verschil voor de verzekerden bij de ondersteuning zal worden gemaakt, waar deze gelden vandaan moeten komen, n.1. van de werkgevers of van de werkloo zen kassen.
De heer van den Tempel is er niet tegen,'om het onderzoek uit te strekken over het geheele gebied der steunregeling maar, waarom of hij het alleen wenscht te beperken tot een onderzoek naar den invloed van de werking van het wachtgeld en de arbeidersreserve op de werkloosheidsverzekering « Om spoedig een besluit te krijgen en omdat het een teere kwestie is, daar als men het onderzoek uitbreidt, men meer en meer komt op het terrein van het K. N. S.
Kan men nu het onderzoek uitbreiden zonder het K N S te kwetsen dan heeft hij tegen uitbreiding geen bezwaar.
De heer \ an den Tempel verklaart nog, dat indien de regeling van het wachtgeld overal zoo zou zijn als in Enschede, Hij niet aan zou dringen op het maken van een verschil tusschen georganiseerden en ongeorganiseerden, maar er zijn andere gevallen, waarin de uitkeering lager is dan die te Enschede,



zoodat er wel reden is, tot het toekennen van een toeslag aan verzekerden. Weet men hoe de regelingen plaatselijk zijn, dan zal met het K. N. S. kunnen worden nagegaan, of de principes, omtrent de beste wijze voor de regeling van den steun, overal zooveel mogelijk kunnen worden doorgevoerd. ^
De Voorzitter zegt, dat er een algemeene instemming blijkt te zijn met het voorstel van het N. V. V. doch met dien verstande, dat de Werkloosheidsraad van meening is, dat hij zich onmiddellijk moet wenden tot het K. N. S. over de regeling van het wachtgeld en in dat schrijven erop moet wijzen, dat die regeling komt op het terrein van de werkloozenverzorging en dus ook op dat der verzekering tegen werkloosheid. Er kan dan op gewezen worden, dat de Werkloosheidsraad in die regeling nadeelen ziet en naar middelen vraagt, om die nadeelen te voorkomen en dat hij daarom verzoekt, om in gesprek te treden over een en ander. Bovendien vergete men niet, dat deze maatregelen van voorbijgaanden aard zijn als o-evolg van het gebrek aan steenkool en grondstoffen. ° Op een vraag van den Voorzitter stemt de vergadering ermede in, dat in dien geest een schrijven gezonden zal worden.
De heer De Bordes vraagt, of dan nog gewezen zal worden op de belangen van de visschers.
De Voorzitter meent, dat dit los moet behandeld worden van hetgeen thans in dat schrijven zal worden gevraagd.
De heer Vonk de Both wijst erop, dat er toch een regeling voor de visschers zal moeten worden gevonden
De heer Van den Tempel zegt, zich steeds te hebben gedacht, dat indien men over de algemeene regeling zou gaan praten er het gevolg van zou zijn, dat men over de uitwerking ook in overleg zou moeten treden en men dus vanzelf op het terrein zal komen, dat de heer De Bordes aanwijst. Hij voorziet wel een groote moeilijkheid, omdat het K. N. S. den steun verleent en de regeling daarom zal moeten doorvoeren. Er is dus een gevaar, dat men zou kunnen vinden dat men op een terrein kwam, dat tot het gebied van het K. N. S. behoort. Dan zou het een competentiestrijd worden en die moeten wij niet hebben, maar als men overal de belangen van de verzekering naar voren brengt en die wil behartigen, dan zal men er toch toe moeten komen te vragen : hoe staat het nu overal met de regeling van den steun, en dan zal men vanzelf tot overleg komen bij de bijzondere uitvoering.
De heer Spier verklaart zich voor het voorstel en hij meent ook, dat waar de tendens bestaat de verzekering wat achteruit te zetten, er nu een poging gedaan zal worden om de verzekering en de werkloozenkassen overal weer meer naar voren
te halen. , . ,
De heer Folmer wijst erop, dat dus het onderzoek m overleg
met het K. N. S. zal geschieden. ,
De Voorzitter zegt, dat het onderzoek toch niet zoo hee



lang behoeft te duren en dat men alvast kan trachten in overleg te treden met het K. N. S.
De heer Van den Tempel meent dat het K. N. S. het beste zal kunnen inlichten hoe de verschillende plaatselijke regelingen van den steun zijn.
De Voorzitter zegt dan dat indien eene regeling niet uitgaat van een werkgever, het toch wenschelijk is, om ook een dergelijke regeling door een steuncomité zooveel mogelijk te doen geschieden volgens de principes, die hier zijn aangegeven .
De heer Van Tuyll meent, dat het geven van uit keering heel goed is, doch dat wel gebleken is, dat een werklooze ook nog wel anderen arbeid dan dien in zijn vak kan verrichten en dat het daarom gewenscht is, dat de definitie van wat onder „passenden arbeid" wordt verstaan, wordt herzien. Hij herinnert eraan, dat hij reeds bij den aanvang van de vergadering hierop heeft gewezen en dat hij nog niet van den Voorzitter van den Ned. Bond voor Werkverschaffing een antwoord op zijn opmerking mocht ontvangen.
De heer Löhnis doet opmerken, dat het punt door den heer Van Tuyll ter sprake gebracht niet direct verband houdt met hetgeen thans aan de orde is. Het lag daarom in zijn bedoeling, om na afloop van deze discussies den heer Van Tuyll te antwoorden. Evenwel wil hij reeds nu mededeelen, dat door den loop der omstandigheden het begrip „passende arbeid" wel zal moeten worden gewijzigd en dat ook de Bond voor Werkverschaffing er wel toe zal moeten komen zijn opvatting te wijzigen, doch dat het de vraag zal zijn of die wijziging zoo ver zal gaan, als de heer Van Tuyll wenscht.
De Voorzitter vraagt wie namens den Ned. Werkloosheidsraad het onderhoud zal hebben met het K. N. S. Voorgesteld wordt de Voorzitter en Secretaris af te vaardigen. Hiertoe wordt besloten.
Niets meer aan de orde zijnde sluit de Voorzitter de vergadering.



BIJLAGE B.
Amsterdam, 12 October, 1917.
Aan de Uitvoerende Commissie
van het Kon. Nat. Steuncomité
te 's GRAVENHAGE.
Naar aanleiding van uwe publicatie van omstreeks 15 September j.1. inzake het „wachtgeld" is eene bespreking in den Nederlandschen Werkloosheids-Raad gehouden over de regeling van den steun
De W. R. meent dat de regelingen, die door U of door Uwe medewerking getroffen worden, geheel liggen op het gebied der werkloosheids verzorgt'rw/, waartoe ook de werkloosheidsverzekering behoort.
Tengevolge van de oorzaken, die in de a.s. periode groote werkloosheid tot gevolg dreigen te hebben, maar die toch van meer voorbijgaanden aard zijn, n.1. het gebrek aan grondstoffen en steenkool, is het begrijpelijk, mede in verband met het zeer hooge, voortdurend stijgende prijsniveau, dat een drang ontstaat, naar een bijzondere regeling van den steun bij werkloosheid. Zoo zou de werkloosheidsverzekering op den achtergrond kunnen raken en zouden andere vormen van steun naar voren kunnen komen.
De W. R. vreest, dat hierdoor nadeelen voor de werkloosheidsverzekering kunnen ontstaan, terwijl het gevolg van de maatregelen, die van voorbijgaanden aard zijn, zoo mogelijk niet moet wezen, dat het instituut der werkloosheidsverzekering verzwakt, maar integendeel versterkt uit deze bijzondere tijdsomstandigheden kome.
Zoo rijst de vraag, indien verzekerden en niet-verzekerden eene zelfde uitkeering ontvangen, of hierdoor niet de prikkel om zich te verzekeren zal worden verslapt.
Een ander nadeel is, dat de kassen tegenover een steun uit anderen hoofde niet allen dezelfde taktiek ten opzichte van hare uitkeeringen volgen, zoodat hierdoor verwarring dreigt te ontstaan, hetgeen schade voor de verzekering zou kunnen veroorzaken.
Ook is het verschijnsel te verwachten, dat de arbeiders uit het eene vak steun zullen ontvangen uit andere middelen dan uit de werkloosheidskas, zoodat deze sterker kan worden, terwijl de arbeiders in een ander vak, werkloos geworden door dezelfde oorzaak (gebrek aan steenkool) alleen aangewezen zijn op de uitkeeringen uit hun werkloozenkas, zoodat deze zeer wordt verzwakt, zoo niet uitgeput. Dezelfde oorzaak aldus leidende tot een tegenovergesteld gevolg.



Wordt georganiseerden en ongeorganiseerden op dezelfde wijze steun verleend, dan is hiervan eene verzwakking van den band tusschen georganiseerden en hunne organisatie te duchten, zoodat ook hierdoor indirect de verzekering niet zal worden bevorderd.
Zou verkregen kunnen worden, dat de kassen tegenover uit keeringen uit anderen hoofde allen denzelfden weg volgden, dat aan de verzekerden een hoogere uit keering werd toegekend dan aan de niet-verzekerden, en dat aan de vakvereeniging, zoover hare leden betreft, worde gelaten de toepassing van te treffen of getroffen steunregelingen, dan zouden de nadeelen, aan het toepassen van nieuwe vormen van steun verbonden, voor een groot deel kunnen worden ondervangen, en zou het instituut der werkloosheidsverzekering meer de kern der steunregeling vormen.
Dit moge voldoende zijn om te verklaren, dat de Werkloosheids-Raad tot U het verzoek richt wel een onderhoud te willen toestaan aan zijn Voorzitter en Secretaris om in eene bespreking te treden, teneinde te onderzoeken, welke maatregelen genomen zouden kunnen worden om de propagandistische werking der werkloosheidsverzekering ook in deze bijzondere omstandigheden te behouden.
De Nederlandsche Werkloosheids-Raad :
W. H. Nolens, Voorzitter.
J. Gerritsz, Secretaris.



BIJLAGE C.
Verslag van de Besprekingen met het Kon. Nat.
Steuncomité op 30 October 1917 te 's-Gravenhage.
Een schrijven aan de leden van den W. R. d. d. 1 November 1917 bevatte het onderstaande verslag van bovengenoemde besprekingen :
Prof. Nolens vestigde de aandacht erop, dat voor dezen tijd van uitgebreide werkloosheid de verzekering niet helpen kan. Het verzekeringsprincipe brengt mee, dat de verzekering alleen helpen kan wanneer er een risico aan verbonden is, waaraan velen bloot staan, doch dat slechts weinigen betreft.
Hieruit zou volgen, dat als de verzekering nu niet helpen kan, de verzekering moet worden stop gezet en er uit anderen hoofde zou moeten worden gesteund.
Prof. Treub deed hiertegen opmerken, dat dit wel een oplossing voor een theoretische moeilijkheid geeft, maar niet voor een practische, en dat het K. N. S. aan deze oplossing, om de geheele verzekering stop te zetten, niet kan denken.
Prof. De Vooys oordeelde, dat de nadeelen, die de Werkloosheids-Raad voor de verzekering vreest bij eene uitkeering van wachtgeld, niet zoo groot zijn, omdat de kas toch versterkt wordt.
Prof. Nolens antwoordde hierop, dat toch de vrees niet ongegrond is, dat als een verzekerde bemerkt, dat hij en een niet-verzekerde, die geen premie heeft betaald, evenveel krijgen, dat dan de verzekerde zal bedanken voor zijn kas.
De ondergeteekende gaf een voorbeeld uit de praktijk, waaruit bleek, dat dit inderdaad reeds gebeurt, en wees erop, dat indien de uit keeringen uit de kas niet meer worden verstrekt, de werkloosheidskas wel sterker wordt, indien de subsidie doorgaat, doch dat een werkloos lid individueel er niet beter van wordt.
Prof. Treub stemde met het oordeel van Prof. Nolens en ondergeteekende in.
Prof. De Vooys antwoordde, dat die nadeelen ondervangen zouden worden, indien den verzekerde eene hoogere uitkeering zou worden verstrekt. Hij stelde daarom voor, dat het K. N. S. aan alle steuncomité's een circulaire zou richten, waarin er op aangedrongen zou worden, de uitkeering uit de werkloozenkas slechts voor een deel, b.v. \ of § in mindering te brengen van de uitkeering, door het steuncomité te verstrekken.
De beide andere heeren van het K. N. S. stemden hiermede in.
Ondergeteekende deed nog opmerken, dat men dan ook de uitgetrokkenen op deze voordeelige voorwaarde moest behandelen.



Prof. Treub vond het wel goed hun iets meer te geven, dan den niet-verzekerden, maar niet zooveel, als zij die recht op uitkeering uit eene werkloozenkas hebben.
Door meer dan een der aanwezigen werd opgemerkt, dat er reeds nu steun-comité's zijn, o.a. te 's Gravenhage, Amsterdam, Haarlem, d e aan verzekerden reeds een of anderen bijslag geven.
Dit gaf ondergeteekende aanleiding te doen opmerken, dat de W. R. gaarne een geheel overzicht van de plaatselijke regelingen in dit opzicht zou willen hebben.
De heeren De Vooys en Zaalberg gaven te kennen, dat waarschijnlijk bij het K. N. S. geen bezwaar zou bestaan hiervan inzage te verstrekken aan den W. R.
Prof. Nolens bracht nu ter sprake op welke wijze aan verzekerden, die een wachtgeld ontvangen, een voordeel kon worden verstrekt.
Prof. De Vooys meende, dat indien het wachtgeld ging boven een zeker bodrag, geen toeslag meer moest worden verleend ; bleef het beneden een zekere grens, dan zouden de verzekerden nog een toeslag kunnen bekomen.
Prof. Nolens vroeg, door wien die toelsag zou moeten worden verstrekt.
De heeren van het K. N. S. oordeelden, dat die toeslag moest komen uit de werkloozenkas.
Ondergeteekende bracht in het midden dat den verzekerden a;tijd een toeslag moest worden verleend.
Hiermede konden de andere heeren zich niet vereenigen.
Zij wezen erop, dat de werkloosheidsverzekering tot doel heeft te verzekeren tegen de geldelijke nadeelen van gedwongen werkloosheid, en dat als die nadeelen er niet zijn, omdat het wachtgeld zoo hoog is, er geen uitkeering behoeft plaats te hebben.
Ondergeteekende wees erop, dat er dan op aangestuurd kon worden het wachtgeld niet zoo hoog te stelleai, zoodat er nog geschikt een bijslag kon worden verstrekt.
De heeren Treub en De Vooys waren hiertegen, omdat er niet kunstmatig moet worden aangestuurd op het geven van een toeslag, en het voor de kassen toch voordeelig is, als zij niet behoeven uit te keeren.
Prof. Nolens deed opmerken, dat dan in de reglementen van de kassen een bepaling zou moeten worden opgenomen, dat indien een „garantieloon" zou worden verstrekt beneden een zeker bedrag, de kas nog uitkeering zou mogen verschaffen. Hij wilde toch liever spreken van garantieloon dan van wachtgeld om duidelijk te doen uitkomen, dat de arbeider beschikbaar blijft en dus het dienstverband niet verbroken wordt
Ondergeteekende wees er nog op, dat dan leden van eenzelfde kas zeer verschillend behandeld zullen worden. Bijv. indien een werkgever in een zekere gemeente in een bepaalde industrie een wachtgeld uitkeert en een andere werkgever



in dezelfde gemeente uit dezelfde industrie doet 't niet.
Hiertegen voerden de andere heeren aan dat er in het eerste geval geen ontslag heeft plaats gehad en er geen geldelijke nadeelen zijn ontstaan, waartegen de verzekering alleen bedoelt te wapenen.
Vervolgens kwam ter sprake wanneer nog een toeslag uit de kas boven een garantieloon zou mogen worden gegeven.
Algemeen vond men, dat indien het garantieloon niet hooger is dan 70% van het normale loon, dat dan nog een toeslag zou mogen worden uitgekeerd.
Prof. Trettb meende, dat garantieloon plus toeslag nooit meer zou mogen bedragen dan 75% van het normale loon.
Andere heeren noemden een percentage van 80%.
Prof. Nolens concludeerde dan, dat het gevolg van een en ander zou moeten zijn, dat de W. R. of de Commissie van Advies den Minister van Waterstaat zou moeten adviseeren in alle reglementen eene bepaling op te nemen, dat indien een garantieloon wordt verstrekt van meer dan 70% geen uitkeering uit de werkloozenkas mag worden gegeven en dat indien het garantieloon 70% of minder bedraagt eene uitkeering uit de kas zal worden gedaan tot een zoodanig bedrag, dat uitkeering plus garantieloon niet meer bedragen dan 75% of 80% van het normale loon.
Ondergeteekende bracht nog ter sprake of de uitkeering van een wachtgeld misschien niet zou kunnen loopen over de vakvereeniging voor zoover het georganiseerden betreft.
Algemeen oordeelde men, dat het begrip garantieloon meebrengt, dat dit direct door den werkgever wordt verstrekt.
Hiermee was het onderhoud geeindigd.



BIJLAGE D.
Amsterdam, 19 November 1917.
Den Heer Directeur van het Bureau van den Nederlandschen Werkloosheidsraad.
M.,
In antwoord op Uw schrijven van lste dezer inzake de regelingen, welke getroffen dienen te worden in het belang der werkloosheidsverzekering, in verband met de ondersteuningen aan geheel of gedeeltelijk werkloozen, hebben wij de eer het volgende op te merken.
Het komt ons wenschelijk voor, het bedrag van den toeslag bedoeld sub. Ie, te vervangen door een bepaald deel der uitkeering uit de werkloosheidskas. Door U wordt voorgesteld aan rechthebbende leden J der uitkeering uit de werkloosheidskas in mindering te brengen van de uitkeering door het steuncomité te verstrekken. Hier is dus geen vast bedrag genoemd. Is het nu niet rationeel dit systeem ook toe te passen op de uitgetrokken leden en te bepalen, dat b.v. hun een toeslag zal worden gegeven van l der uitkeering, welke zij vroeger uit de werkloosheidskas ontvingen ï Geldelijk maakt het niet zoon groot verschil met Uw voorstel, doch het verband tusschen verzekerde en kas wordt op deze wijze veel sterker uitgedrukt.
Sub. 2e wordt door U voorgesteld, boven een garantieloon dat 70% of minder bedraagt uit de werkloosheidskas een uitkeering te doen geven, waardoor de totale ontvangst van den verzekerde tot 80% van het gedorven loon kan stijgen. Wij lezen hierin de bedoeling te bepalen, alle verzekerden (ook die een garantieloon van b.v. 72 of 75% ontvangen) in de gelegenheid te stellen een toeslag uit de werkloosheidskas te ontvangen, gelijk aan het verschil van het garantieloon en 80% van het loon.
Het komt ons voor, dat ook deze aangelegenheid rationeeler tot oplossing te brengen is langs anderen weg.
De garantieloonen vertoonen doorgaans verschillende normen naar gelang van het aantal uren, dat al of niet gewerkt wordt. Wordt b.v. een garantieloon uitgekeerd van 60% van het volle loon terwijl er al of niet door den arbeider gewerkt is, dan kan het verschil worden aangemerkt als geldelijk nadeel, ontstaan tengevolge van geheele of gedeeltelijke werkloosheid, zoodat voor dit deel, overeenkomstig de bepalingen der reglementen voor de werkloosheidskassen 70% van het loon kan worden uitgekeerd. Is dus het vol loon van een verzekerde



b.v. ƒ 20.?, dan ontvangt hij in het gestelde geval als garantieloon 60% is / 12.—
plus 70/100 X (ƒ20. ƒ 12.—)
uit de werkloosheidskas ,, 5.60
ƒ 17.60
Hierdoor behoeven de reglementen der kassen niet te worden gewijzigd, voorzooverre zij reeds bepalingen betreffende gedeeltelijke werkloosheid bevatten, blijven de regelen voor de garantieloonen gesteld, intact en is de geheele werking dus het meest normaal.
Met 3e van Uw schrijven kunnen wij geheel accoord gaan.
Hoogachtend,
Het Dagelijksch Bestuur van het N. V. V J. Oudegeest, Voorzitter.



BIJLAGE E.
Utrecht, 16 November 1917.
Den Heer Directeur van den Nedevlandschen Werkloosheidsraad.
Amsterdam.
In beleefd antwoord op Uw schrijven, dd. lste dezer, hebben wij de eer, U te berichten, dat wij tot onzen spijt hierop niet vroeger konden antwoorden, wijl wij slechts één exemplaar van de op dien datum toegezonden stukken mochten ontvangen, zoodat dit exemplaar heeft moeten circuleeren, hetgeen eenige vertraging heeft veroorzaakt.
Betreffende punt II van Uw missive, namen wij met belangstelling kennis, dat ook bij het K. N. S. een streven bestaat om de uit keeringen aan de werkloozen te verhoogen. Met 't oog op den in den a.s. winter te verwachten omvangrijke en langdurige werkloosheid, achten wij het noodzakelijk, dat nog meer doeltreffende maatregelen worden genomen om de werkloozen ter hulp te komen. Derhalve hebben wij de eer, U, in verband met punt II sub 1, voor te stellen :
Aan het K. N. S. te berichten, dat de W. R. accoord kan gaan met het advies aan de plaatselijke steuncomité's, om slechts de helft van de uitkeering uit een werkloozenkas in mindering te brengen van de uitkeering door het steuncomité — met dien verstande, dat het steuncomité zijn uitkeering op een zoodanig bedrag stelt, dat dit met de uitkeering der werkloozenkas gezamenlijk ten minste 70 procent van het gederfde arbeidsloon bedraagt.
Dat voorts aan de „uitgetrokken" leden een gelijke uitkeering vanwege het K.N.S., gedurende hun werkloosheid wordt gewaarborgd en dat op plaatsen, waar geen steuncomité bestaat, voor rekening van het K. N. S. de hier bedoelde uitkeering door tusschenkomst van de vakvereenigingen wordt verstrekt.
Voor den brief van enz.....
Hoogachtend,
het Bestuur van het B. v. d. R. K. V.
P. J. J. Haazevoet, Secretaris.



BIJLAGE F.
Concept-Notulen van de Vergadering van den Neder landschen Werkloosheidsraad op Zaterdag 24 November 1917, 's namiddags, half twee, in de Lairessezaal te 's Gravenhage.
Voorzitter : Prof. Dr. W. H. Nolens.
Secretaris : J. Gerritsz.
Aanwezig de heeren A. Eolmer, Mr. A. Rueb, Mr. Jhr. J. A. de Jonge, F. B. Löhnis, Meyer de Vries, H. de Bordes, H. E. de Haan, J. G. Kruis, Mr. E. L. G. Z. M. Vonk de Both, Jhr. J. C. Sandberg, F. J. J. Haazevoet, A. R. Smulders, H. Amelink, K. Kruithof, H. J. Bruens, J. Oudegeest, J. van den Tempel, J. Bakker, Prof. Mr. E. M. Meyers, C. Smeenk, J. E. H. Spier en F. van der Wal.
De Voorzitter zet uiteen, wat de aanleiding heeft gegeven tot het bijeenroepen van deze vergadering.
Nadat de Directeur het ver.slag van het onderhoud, dat de Voorzitter en hij gehad hebben met de heeren Treub, de Vooys en Zaalberg van het K. N. S., had rondgezonden en daaraan eenige voorstellingen op grond van het onderhoud had toegevoegd, zijn hierop de antwoorden van de leden ingekomen.
De Voorzitter stelt voor om eerst te behandelen het verstrekken van steun aan leden van werkloozenkassen. Hierbij moet onderscheid gemaakt worden tusschen hen, die uitkeering ontvangen en hen, die uitgetrokken zijn. Ten opzichte van hen die uitkeering ontvangen, gaat men mee met het voorstel van den Directeur om het K. N. S. te verzoeken tot de plaatselijke steuncomité's een circulaire te richten om van de uitkeering uit de werkloozenkas slechts de helft in mindering te brengen voor het bepalen van de grootte van den steun.
Ten opzichte van de uitgetrokken en bestaat verschil van meening. Naar aanleiding van het gesprokene in het onderhoud stelt de Directeur voor / 1.— aan een uitgetrokken lid van een werkloozenkas te geven boven het bedrag, dat hij van het steuncomité zou ontvangen. Het N. V. V. stelt voor om boven het bedrag door het steuncomité te verschaffen nog door het comité een toeslag te doen geven van \ van de uitkeering, die de werklooze genoot uit de werkloozenkas.
De heeren van het Bureau van de R. K. Vakorganisatie stellen voor de uitgetrokkenen hetzelfde bedrag door de plaatselijke steuncomité's te doen betalen als zij ontvingen, toen zij nog uit de werkloozenkas trokken.
De Voorzitter doet opmerken, dat dit laatste voorstel er op neerkomt, dat de oude noodregeling wordt hersteld, doch



dat de bedragen, hiervoor noodig, niet direct komen uit de Overheidskas, doch indirect, want zij zullen gegeven worden door het K. N. S., dat thans bijna geheel op de staatsbijdrage is aangewezen.
De heer Haazevoet zegt met genoegen te hebben kennis genomen, dat de voorstellen van den Directeur geheel gaan in de richting van de voorstellen van zijn organisatie, alleen meent hij dat zij aanvulling behoeven, immers, er bestaat geen zekerheid, dat men minstens 70% van het gewone loon zal ontvangen. Daarom stelt zijn organisatie voor, dat bepaald zal worden, dat die steun van het steuncomité en de uitkeering uit de werkloozenkas, minstens 70% van het normale loon zal bedragen, en dat dit ook zal gelden voor de uitgetrokkenen.
De heer Oudegeest, het amendement van het N.V.V. toelichtende, om de uitgetrokkenen \ van de vroegere uitkeering te geven boven de gewone uitkeering van het steuncomité, zegt, dat het voorstel van den Directeur om dien bijslag te bepalen op ƒ 1.—, willekeurig is, meer het karakter van een gift draagt, alleen rekening houdt met de bestaande verhoudingen, en dat door het N. V. V. gezocht is naar een oplossing, waarbij de bijslag verband houdt met de vroegere uitkeering. Het stelt daarom J voor. Het voorstel van het Bureau voor de R. K. Vakorganisatie gaat verder, maar het N. V. V. ziet op grond van de uitlatingen van de vertegenwoordigers van het K. N. S. geen mogelijkheid dit er door te halen, temeer niet, omdat Minister Tretjb zeker niet op een indirecte wijze de noodregeling zal willen herstellen. Overigens ziet het N. V. V. in het noemen van het percentage van 70 door de R. K. Vakorganisatie ook een gevaar. Wanneer men de plaatselijke steuncomité's kent, dan heeft men alle kans, dat ze wat de heer Haazevoet wil, zullen beschouwen als een minimum, als een norm, en dat overal steun plus uitkeering zal gezet worden op plus minus 70% van het normale loon.
De Voorzitter zegt er wel voor te voelen, dat het niet zoo goed is om mathematisch de uitkeeringen van de steuncomité's aan de uitgetrokkenen met een gefixeerd bedrag te doen verhoogen, doch dat het beter is van een zekere verhouding te spreken. Te vreezen is misschien, dat die verhouding het K. N. S. te ver zal gaan, doch over de grootte van de verhouding zal dan nog overleg worden gepleegd.
De heer Eolmer zegt, dat het hem bekend is, dat het K. N. S. spoedig een beslissing zal moeten nemen of heeft genomen over de regeling van den werkloozensteun aan de diamantbewerkers. Hij meent, dat aan de uitgetrokkenen van de diamantbewerkers ook een toeslag wordt verleend en dat die toeslag gelijk zou worden gesteld met \ van de vroegere uitkeering. Hij vraagt nu of dit juist is en of het K. N. S. dus ook niet bij een algemeene regeling die verhouding zou kunnen verhoogen en stellen op een cijfer, dat onder 50% blijft van de



uitkeering uit de werkloozenkas genoten, doch hooger dan 25% bijv. 40%.
De heer Oudegeest deelt mede, dat een algemeene beslissing door het K. N. S. nog niet is genomen, omdat men het resultaat van onze beraadslagingen wilde afwachten.
De heer De Haan voelt veel voor het voorstel van het N.V.V. Hij wijst er op, dat de schaduwzijde, die naar de meening van de heeren van de R. K. Vakorganisatie aan dat \ kleeft, n.1. dat het te laag is, in de praktijk niet van zoo'n groote beteekenis is, immers de boekjaren van de werkloozenkassen eindigen meestal met het kalenderjaar. Met Januari begint dus een nieuw boekjaar en dan beginnen de werklooze leden weer opnieuw te trekken. Zij krijgen dan weer een hooger bedrag, daar de uitkeering dan maar voor de helft in mindering zal worden gebracht voor de berekening van den steun van het steuncomité.
De heeren Smulders en Haazevoet verdedigen nader het voorstel van hun organisatie.
De Voorzitter zegt dat het de vraag is : Hoe moeten zij, die buiten de verzekering vallen maar verzekerd waren, worden geholpen, en dan moet dat op zoodanige wijze geschieden, dat die wijze redelijk is en dat er een proportie bestaat met de vroegere uitkeering uit de werkloozenkas. Men moet de voorstellen, die hierop betrekking hebben dan ook kunnen verdedigen, anders loopt men het gevaar zijn doel voorbij te schieten.
De heer Van den Tempel wil voor de ongeorganiseerden een minimum uitkeering van 70%. Als men dan voor de verzekerden 50% van het bedrag van de werkloozenuitkeering aftrekt van den steun van het steuncomité, komt men in sommige gevallen op een zeer hoog percentage van het normale loon. Bepaalt men nü, dat de uitkeering + steun minstens moet bedragen 70%, dan zal men de steun aan de niet verzekerden lager stellen dan 70% en komt men dus op een lager niveau dan de heeren willen. Nu voeren zij wel aan, dat zij tenminste 70% wenschen, doch men zal toch een onderscheid willen tusschen verzekerden en niet-verzekerden en als men de praktijk kent, dan weet men, dat de steuncomité's daarin een aanleiding zullen vinden om de steun voor de niet-verzekerden beneden 70% te stellen.
De heer Haazevoet ziet er geen bezwaar in, dat de noodregeling feitelijk zou worden hersteld en licht dit nader toe.
De Voorzitter wijst er nog eens op, dat het op het oogenblik niet gaat om de hoogte van de uitkeering, maar dat het hier gaat om het instituut van de werkloosheidsverzekering hoog te houden. Het uitgangspunt van den Heer Haazevoet c.s. is, dat de ondersteuningsbedragen hooger moeten zijn. Daarover gaat het op het oogenblik niet. Op het oogenblik gaat het erom hun, die uitkeering krijgen uit een werkloozen-



kas of die uitgetrokken zijn, een hoogere bijdrage te geven dan hun, die geen lid zijn van een werkloozenkas. De vraag is nu, hoeveel moeten de eersten meer ontvangen dan de laatsten, en hij zou daarbij degenen die trekken en die uitgetrokken zijn niet op denzelfden voet willen behandelen.
De Directeur vestigt de aandacht erop, dat zijn bedrag reeds hooger gaat dan dat welke de heeren van het K. N. S. in het onderhoud hebben genoemd. Gaat men nu nog verder, dan is er kans, dat de heeren van het K. N. S. zich weer vrij zullen gaan voelen en zonder verder overleg de zaak zullen regelen, zooals zij die het beste achten.
De heer Smulders geeft een voorbeeld, waaruit zou blijken, dat de uitkeering + steun vaak nog zal blijven onder 70% van het loon. Stel dat een vakarbeider ƒ 18.— verdient, dan is 70% hiervan ƒ 12.60, de norm voor de uitkeering van het steuncomité is ƒ 6.—, uit de werkloozenkas krijgt hij ƒ 6.—, hij zal dus in een week ƒ 9.— ontvangen.
De Directeur doet opmerken, dat in de groote steden aan een gehuwde per week niet ƒ 6.— wordt gegeven, doch in den regel een hooger bedrag en dat er bovendien bijkomt een toeslag voor huur en kinderen, zoodat men in den regel boven 70% zal komen.
De heer Kruithof verklaart reeds blij te zijn met hetgeen door Voorzitter en Secretaris in het onderhoud is bereikt. Nu gaan de voorstellen, in het bijzonder omtrent het } reeds verder en hij zal er gaarne mee meegaan om te trachten dit te verkrijgen, maar hij gelooft, dat indien men meer zou vragen men de voorstellen zeer in gevaar zal brengen, zoodat hij het voorstel van het Bureau v. d. R. K. Vakorganisatie niet kan steunen.
De heer Eolmer vreest ook, dat hetgeen de heeren Haazevoet en Smulders willen, tot gevolg zal hebben, dat het verlagend zal werken op de uitkeering aan de ongeorganiseerden. Om de beraadslagingen niet ingewikkelder te maken en waar het toch meer gaat om het principe van de verhouding, neemt hij zijn voorstel om een hoogere verhouding te nemen, dan het N. V. V. voorstelde, terug.
De heer Smulders verklaart zich niet overtuigd, dat het voorste] van hem cn den heer Haazevoet de uitkeering omlaag trekt. Zijns inziens moet men zich niet laten leiden door de vraag, wat wil de Minister niet of wel, maar of het voorstel verdedigbaar is.
De Voorzitter meent, dat de zaak nu van alle kanten genoegzaam bekeken is. Zijns inziens heeft het voorstel van de heeren Haazevoet en Smulders geen kans van slagen. Bij stemming over het voorstel van genoemde heeren verklaren alleen de heeren Haazevoet en Smulders zich er voor. De Voorzitter zegt daarop, dat in het schrijven aan het K. N. S. er op gewezen kan worden, dat het de wensch is een vast deel



van de uitkeering, vroeger uit de werkloozenkas genoten aan de uitgetrokken en boven den gewonen steun door het steuncomité verleend, zal worden gegeven en dat men dezerzijds meent, dat dit tenminste \ moet zijn.
De heer Folmer kan zich hier zeer goed mee vereenigen.
De Voorzitter brengt hierop zijn voorstel in stemming en niemand verklaart zich ertegen.
De heer De Bordes vraagt of het niet mogelijk zou zijn het K. N. S. te verzoeken aan verzekerden, die bij een werkverschaffing worden geplaatst een hooger loon te geven dan aan niet-verzekerden. Naar aanleiding van opmerkingen van verschillende zijde gemaakt wordt besloten deze aangelegenheid tot een volgende vergadering aan te houden.
De Voorzitter brengt thans in bespreking het voorstel om aan hen, die een garantieloon ontvangen en verzekerd zijn nog een uitkeering uit de werkloozenkas te geven.
De vertegenwoordigers van het N. V. V. stellen voor, om indien het garantieloon blijft beneden het normale loon, dat ontbrekende loon te beschouwen als te zijn ontstaan door gedeeltelijke werkloosheid en dan de regeling die geldt bij gedeeltelijke werkloosheid in toepassing te brengen. De Voorzitter is van oordeel, dat dit een zeer plausibele regeling is.
De heer Eolmer voelt in het algemeen voor deze regeling. Het garantieloon zou dus beschouwd worden als loon voor een zeker aantal werkuren. De vraag is echter : Wat is garantieloon. Hij toont met een voorbeeld uit de praktijk (Hilversum) aan, dat het vaak moeilijk is precies uit te maken of een uitkeering wel garantieloon is.
De Directeur doet opmerken, dat zoo al niet alle reglementen zullen moeten worden herzien, dan toch sommige reglementen zullen moeten worden aangevuld, omdat zij niet voorzien in het geval, dat uitkeering uit de werkloozenkas wordt ontvangen boven de uitkeering van den werkgever, of omdat zij geen uitkeering bij gedeeltelijke werkloosheid kennen.
De Voorzitter acht het beter hier geen discussies te houden over wat garantieloon is ; evenmin over de vraag of de reglementen zullen moeten worden aangevuld of gewijzigd, doch zich te bepalen tot de hoofdgedachte. Vereenigt men zich ermee, dan zal de Ned. Werkloosheidsraad een verzoek richten tot den Minister van Waterstaat en deze zal dan wel het verzoek in handen stellen van de Rijkscommissie van Advies om advies. Daar zullen dan die discussies meer op haar plaats zijn.
De heer Spier wijst er op, dat er bezwaar aan verbonden is het woord „garantieloon" te gebruiken, omdat dit in sommige gevallen een andere beteekenis heeft dan die van wachtgeld.
De Voorzitter zegt dat met de opmerking van den heer Spier rekening zal worden gehouden. Hij vraagt vervolgens



of men zich er dus mee kan vereenigen dat in de besproken geest een schrijven aan den Minister van Waterstaat zal worden gericht. Niemand verklaart zich hiertegen.
De heer Oudegeest betuigt daarop den Voorzitter en Directeur zijn dank voor hetgeen door dezen in het onderhoud met de heeren van het K. N. S. is bereikt.
De Voorzitter betuigt daarop ook namens den Directeur den heer Oudegeest zijn dank voor de vriendelijke woorden en sluit de vergadering.



BIJLAGE G.
Amsterdam, 30 November, 1917.
Aan de Uitvoerende Commissie van het K. N. S.
Ten vervolge op het onderhoud, dat onze Voorzitter en Directeur met de heeren Prof. Mr. M. W. F. Treüb, Prof. Is. P. db Vooys en C. J. P. Zaalberg mochten hebben, deelt de Nederlandsche Werkloosheidsraad U beleefd mede, dat hij in zijn vergadering van 24 November j.1. besloot het Koninklijk Nationaal Steuncomité te verzoeken wel invloed op de plaatselijke steuncomité's te willen uitoefenen ten einde te verkrijgen :
le. dat door die plaatselijke comité's bij het bepalen van het bedrag van den financieelen steun aan hen, die uitkeering uit eene werkloozenkas ontvangen, het bedrag van deze uitkeering slechts voor de helft in mindering zal worden gebracht ;
2e. dat aan hen, die lid van een werkloozenkas, uit deze geen uitkeering meer ontvangen, omdat zij reeds uitkeering hebben genoten over het aantal dagen, waarop zij volgens het reglement dier kas recht hebben, boven de gewone uitkeering door de plaatselijke comité's te verstrekken, een bijzondere toeslag door deze comité's zal worden gegeven en de toeslag niet vast te stellen op één gulden per week, doch de grootte hiervan te bepalen op een zeker percentage, ten minste 25%, van het bedrag door hen vroeger uit de werkloozenkas genoten.
Vervolgens moge U hierbij worden kennis gegeven, dat de Werkloosheidsraad besloot tot den Minister van Waterstaat het verzoek te richten, dat, indien door een werkgever een garantieloon wordt verstrekt, en dit minder bedraagt dan het normale loon aan leden van werkloozenkassen, wier reglementen bepalingen bevatten omtrent uitkeering bij gedeeltelijke werkloosheid, een uitkeering uit die kassen zal kunnen worden verstrekt. Het bedrag, dat het garantieloon minder bedraagt dan het normale weekloon ware dan te beschouwen als loon, gederfd door gedeeltelijke werkloosheid. Dit zou dan gedeeld moeten worden door het gemiddelde uur- of dagloon om alsdus het aantal uren of dagen te kunnen berekenen waarover de uitkeering zou kunnen worden verstrekt.
Tenslotte zal de Nederlandsche Werkloosheids-Raad het op hoogen prijs stellen indien zijn Directeur inzage zal mogen nemen van de plaatselijke en andere steunregelingen, voor zoover die bij Uw secretariaat bekend zijn
De Nederlandsche Werkloosheids-Raad :
W. H. Nolens, Voorzitter.
J. Gerritsz, Secretaris.



BIJLAGE H.
Amsterdam, 30 November 1917.
Aan den Minister van Waterstaat.
Excellentie,
De Nederlandsche Werkloosheids-Raad heeft de eer de aandacht van Uwe Excellentie er op te vestigen, dat meer en meer zoogenaamde „wachtgeld"-regelingen tot stand komen. De bedragen, volgens deze regelingen uitgekeerd, zijn in den regel lager dan het normale weekloon.
De Nederlandsche Werkloosheids-Raad is van oordeel, dat het in het belang der ontwikkeling der verzekering tegen werkloosheid is, indien het bedrag, dat het wachtgeld of garantieloon lager is dan het normale loon, beschouwd zou worden als gederfd tengevolge van gedeeltelijke werkloosheid. Kassen, wier reglementen bepalingen bevatten omtrent uitkeering bij gedeeltelijke werkloosheid, zouden dan uitkeeringen kunnen verstrekken. Ter bepaling van de grootte dier uitkeeringen ware dan het bedrag, dat het garantieloon (wachtgeld, of hoe een dergelijke uitkeering hoeten moge), minder bedraagt dan het gewone weekloon, te deelen door het gewone uur- of dagloon, teneinde te berekenen, over hoeveel uren of dagen geen loon wordt ontvangen ; volgens dezen grondslag zou dan de uitkeering kunnen worden vastgesteld.
Zou Uwe Excellentie zich met deze opvatting kunnen vereenigen, dan verzoekt de Nederlandsche Werkloosheids-Raad Uwe Excellentie wel van deze opvatting aan de besturen der werkloozenkassen en aan de gemeentebesturen kennis te willen geven.
De Nederlandsche Werkloosheids-Raad :
W. H. Nolens, Voorzitter.
J. Gerritsz, Secretaris.



BIJLAGE I.
Koninklijk Nationaal Steuncomité.
Bericht op schrijven van 30 November 1917.
Betreffende uitkeering
's Gravenhage, 12 December 1917.
Aan den Nederl. Werkloosheidsraad,
Prinsengracht 691, Amsterdam.
Naar aanleiding van Uw schrijven van 30 November 1917, zij het mij vergund U mede te deelen, dat de daarin vervatte regels niet den terugslag vormen op het onderhoud dat Uw Voorzitter en Uw Directeur met het bureau van het Kon. Nat. Steuncomité gehad hebben. Dit meent dat er in deze conferentie van een vrijstelling voor hen, die reglementair uitkeering genoten voor ^ deel der uitkeering, sprake was, terwijl over de uitgetrokken en, voor welke trouwens een afzonderlijke regeling bestaat, niet gesproken is. Daar in de volgende vergadering der Uitvoerende Commissie van het Kon. Nat. Steuncomité, die den 22en December zal gehouden worden, deze zaak aan de orde komt, zou het dezerzijds zeer op prijs gesteld worden, indien de motieven konden vernomen worden, waarop de door U verlangde regeling steunt.
Opgemerkt worde ook, dat het verzoek dat door Uwen Raad aan den Minister van Waterstaat zal gedaan worden betreffende de werkloozen uit keering boven een wachtgeld, in strijd is met de met ons bureau gehouden besprekingen.
Mocht de Minister aan dezen wensch tegemoetkomen, dan zou dit de door het Kon. Nat. Steuncomité bevorderde wachtgeldregeling waarschijnlijk ernstig in gevaar brengen.
Het Koninklijk Nationaal Steuncomité.
De Algemeen Secretaris :
H. A. IJsselstein.



BIJLAGE J.
Nederlandsch» Werkloosbeidsraad.
19 December 1917.
Aan de Uitvoerende Commissie van
het Koninklijk Nationaal Steuncomité. 's Gravenhage.
In antwoord op Uw schrijven, d.d. 12 Dec. 1917 No. 33715 A., moge ik U mededeelen, dat het schrijven van den Werkloosheids-Raad van 30 Nov. j.1. in enkele onderdeelen wel afwijkt van het onderhoud, dat onze Voorzitter en ondergeteekende met de heeren Mr. Treub, Prof. de Vooys en Zaalbebg mochten hebben, doch in het algemeen toch wel een terugslag vormt op het besprokene in dat onderhoud.
Gaarne zij U toegegeven, dat de heeren van het Kon. Nat. Steuncomité het meest ervoor voelden om de uitkeering, die werklooze leden van werkloozenkassen ontvangen, voor § in mindering te brengen van den steun, door plaatselijke steun comité's dien leden te verleenen, doch de Vergadering van den Werkloosheids-Raad was algemeen van oordeel, dat het zoowel in het belang van de propagandistische waarde van de werkloosheidsverzekering als van de individueele leden der kassen zou zijn, indien de uitkeering, uit de werkloozenkas ontvangen, slechts voor de helft in mindering werd gebracht van den steun, door de steuncomité's te verschaffen. Men vergete ook niet in dit verband, dat in de werkloozenkassen vooral de vakarbeiders verzekerd zijn, die in den regel in doorsnee aan een beteren levensstandaard gewoon zijn. De steuncomité's verleenen ook veel lossen arbeiders steun. Deze comité's maken echter gewoonlijk geen onderscheid tusschen losse arbeiders of vakarbeiders bij het verstrekken van steun. Door de uitkeering uit de werkloozenkas nu slechts voor een deel in mindering te brengen, worden niet alleen eerder genoemde voordeelen bereikt, doch ook dat de vakarbeiders eene uitkeering ontvangen, die in betere verhouding staat tot het vroeger genoten inkomen.
Dat over de zoogenaamde „uit getrokken en niet zou zijn gesproken, zal wel op een misverstand berusten.
In hooger bedoeld onderhoud bracht ondergeteekende de vraag ter sprake of het dan in de bedoeling lag een werkloos lid eener werkloozenkas, dat uitgetrokken was, ook daarna hetzelfde totaal bedrag te verleenen, dat hij tevoren aan steun en uitkeering ontving.
De aanwezigen meenden, dat dit feitelijk zou neerkomen



op een herstel der vroegere Noodregeling, waar niemand iets voor voelde. De heer Treub voelde er wel voor aan uitgetrokken leden van werkloozenkassen iets meer te geven dan aan nietverzekerden. Toen is een bedrag van ƒ 1.— genoemd.
Ondergeteekende heeft dan ook, overeenkomstig hiermede, aan den Werkloosheids-Raad voorgesteld, zich met dit bedrag van ƒ 1.— te vereenigen. De vergadering was echter van meening, naar aanleiding van een voorstel van de vertegenwoordigers van het N. V. V., dat het genoemde bedrag van ƒ 1.— den indruk maakt van min of meer willekeurig te zijn genomen, en ook hierdoor eenigszins het karakter van een gift draagt, terwijl door den bijslag, door het steuncomité te verstrekken boven het gewone bedrag, in verhouding te brengen tot het bedrag van de vroeger genoten uitkeering uit de werkloozenkas, beter het verband tusschen dien bijslag en het verzekerd zijn van den uitgetrokkene tot uitdrukking komt. Op deze gronden kwam de Werkloosheids-Raad tot het besluit U te verzoeken te willen bevorderen, dat de bedoelde bijslag aan uitgetrokkenen zal worden bepaald op | van het vroeger genoten uitkeeringsbedrag uit de werkloozenkas.
Wat betreft Uwe opmerking, dat trouwens voor de uitgetrokkenen eene afzonderlijke regeling geldt, moge ik U mededeelen, dat mij niet duidelijk is, welke regeling U hierbij op het oog heeft.
Aangaande het laatste in Uw schrijven gememoreerde punt meen ik te mogen doen opmerken, dat m.i. dit niet in strijd is met hetgeen met de heeren van Uw Bureau besproken werd, doch dat de Werkloosheids-Raad slechts de in het onderhoud genoemde bedragen hooger heeft gesteld.
In dat onderhoud was men tot de conclusie gekomen, dat, indien het garantieloon (eene uitdrukking waaraan onze Voorzitter boven andere als bijv. wachtgeld, den voorkeur gaf) minder mocht bedragen dan 70% van het gewone loon, uit de werkloozenkas eene uitkeering zou mogen worden verstrekt tot een zoodanig bedrag, dat garantieloon plus uitkeering tezamen niet meer zouden mogen bedragen, dan 70% van het gewone loon.
Om de uitvoering van dit denkbeeld beter te doen passen in het kader van de reglementen op de werkloozenkassen en om de ontvangsten voor de werklooze leden van werkloozenkassen te verhoogen, is de Werkloosheids-Raad er toe gekomen voor te stellen het bedrag, dat een werkloos lid van een werkloozenkas minder ontvangt aan arbeidsloon en garantieloon dan zijn gemiddelde weekloon, te beschouwen als ontstaan door gedeeltelijke werkloosheid. Een gevolg hiervan zal zijn, dat uitkeeringsgerechtigde leden van werkloozenkassen lioogere bedragen zullen ontvangen dan niet-verzekerde arbeiders. Wordt het bedrag van 70%, genoemd in hooger bedoeld onderhoud, aangehouden, dan zal er practiseh weinig verschil be-



staan tusschen de uitkeermgen aan niet-verzeKeraen en verzekerden, omdat in vele gevallen het wachtgeld 70% van het gewone loon bedraagt. Dit zal de werkloosheidsverzekering niet bevorderen. Verwacht mag echter worden, dat de propagandistische waarde van deze verzekering wel zal verhoogd worden door de door den Werkloosheids-Raad voorgestelde
regeling. . TTT ,
Tenslotte moge ik U eraan herinneren, dat in den Werkloosheids-Raad de verschillende groepen van belanghebbenden bij het werkloosheidsvraagstuk samenwerken. Zoo biedt deze Raad het eerste voorbeeld van een georganiseerd overleg voor een bepaald doel tusschen de vier vakcentralen. Bij de stichting van deze federatie was er eenige aarzeling bij de vakcentralen om toe te treden, daar men vreesde, dat deze samenwerking nadeelig zou kunnen werken op de eigen actie. Nog is de vrees hiervoor, niet geheel geweken. Ja, er waren reeds aanwijzingen, dat men meende, dat zijn belangen niet zoo goed zouden worden behartigd door samenwerking in den Werkloosheids-Raad en dat men beter deed buiten deze organisatie om actie te voeren. Dit zou dan eene verzwakking van de in dezen Raad georganiseerde samenwerking tot gevolg hebben. Ik meende te moeten trachten dit te voorkomen, en het is mij mogen gelukken te verkrijgen, dat men met eene actie buiten den WerkloosheidsRaad om, zal wachten totdat het resultaat van het overleg met het Kon. Nat. Steuncomité bekend zal zijn.
Ik deel U dit nog beleefd mede, omdat ik ervan overtuigd ben, dat het Kon. Nat. Steuncomité, als het mogelijk is, er gaarne toe zal willen medewerken het samengaan van de vier vakcentralen in den Werkloosheids-Raad te bevorderen.
De Directeur van het Bureau van den
A7/i J/i«7n'n/7o/» Ji/iii Wl o/rT/*! Ci d.S— T2fi.f1.fi, ' P.YUZ. .
De Directeur van het Bureau van den Nederlandschen Werkloosheids-Raad : enz.



BIJLAGE K.
MINISTERIE VAN WATERSTAAT.
's-Gravenhage, 13 December 1917.
Aan de Commissie van Advies inzake werkloosheidsverzekering.
Ik heb de eer U hierbij te doen toekomen een afschrift van een schrijven d.d. 30 November j.1. van den Nederlandschen Werkloosheidsraad betreffende het verstrekken van uit keer mgen uit werkloozenkassen in verband met wachtgeld of garantieloon ; met verzoek mij wel Uw advies te willen doen kennen omtrent de daarin aanbevolen regeling, mede in verband met de bepalingen, welke de goedgekeurde reglementen van werklozenkassen inhouden ten aanzien der uitkeenng bij verkorting van den normalen arbeidstijd.
Aangaande den inhoud van het schrijven van den Werkloosheidsraad heb ik aan dit lichaam enkele inlichtingen gevraagd, welke ik U na ontvangst mede zal doen toekomen.
In verband met voornoemd schrijven heb ik voorts de eer U mede te deelen, dat, voor zoover mij bekend werd, wachtgeld-overeenkomsten met medewerking van het Koninklijk Nationaal Steuncomité zijn tot stand gekomen voor de navolgende textiel-centra : Almelo, Borne, Enschedé, Helmond, I-Iellendoorn, Hengelo (O.), Veenendaal, Wierden.
Voor Almelo, Borne, Enschede, Hellend oom, Wierden is het navolgende tarief vastgesteld.
BIJSLAG.
"" 1 voor arbeiders
bij een voor gehuwde voor kinderen beneden boven
werktijd van arbeiders. beneden 13 j. 1? -aar 17 jaar
45-49 u. f 2.25 f 0.80 ƒ / 1—
40-44 „ , 8.- „ 0.80 „ 0.50 , 1.50
35-39 „ , 3.75 „ 0.80 , 0.80 „ 2.-
30—34 , , 4-75 „ 0.80 , 1.— > 2.50
25-29 , , 5.75 „ 0.80 , 1.25 , 3.25
20—24 , , 6.75 , 0.80 „ 1.50 „ 4.—
15—19 , , 7.75 , 0.80 , 1.75 , 4.75
10-14 , „ 8.75 „ 0.80 , 2.- , 5.50
minder dan
10 uur. , 10.75 , 0.80 j , 2.50 , 6.50
____________ 



In deze uitkeeringen dragen de werkgevers 57%, het Koninklijk Nationaal Steuncomité 33% en de gemeenten 10% bij.
Opgemerkt zij, dat, wanneer in een gezin man en vrouw beiden in de textielindustrie werkzaam zijn, de man de uitkeering krijgt als gezinshoofd en de vrouw die als arbeidster boven 17 jaren.
Voor Hengelo, Helmond en Veenendaal wijken de overeenkomsten slechts in details af van het bovenvermelde tarief. Omtrent deze gemeenten wacht ik nog gegevens, die ik U na ontvangst zal zenden. Voorloopig kan ik U mededeelen, dat de steun te Hengelo werd vastgesteld op 80% van het loon voor de gehuwden en 50% voor de ongehuwden, terwijl bovendien ƒ0.80 per kind beneden 13 jaren wordt betaald.
Voorts is voor het gebied Enschede-Lonneker eene dergelijke regeling tot stand gekomen ten behoeve der arbeiders in machinefabrieken. Het tarief wijkt van dat, hetwelk geldt ten aanzien van de textiel-arbeiders, slechts in zooverre af, dat de jeugdige arbeiders eene wat lagere uitkeering zullen ontvangen ; dit houdt verband met de hoogere loonen in de metaalindustrie.
Verder is eene wachtgeld-regeling getroffen met de Directeuren der Nederlandsche Plantenboter-fabriek te Amsterdam ; gedurende 13 weken zal het personeel eene gemiddelde uitkeering van ƒ 15.— per persoon ontvangen. De directie neemt hiervan gemiddeld ƒ 10.— voor hare rekening, het overige wordt door het Algemeen Steuncomité te Amsterdam en het Koninklijk Nationaal Steuncomité ieder voor de helft bekostigd.
Eenigermate afwijkende regelingen zijn getroffen met de Reedersvereeniging te Vlaardingen, en met de gemeente Deventer. In de eerste gemeente heeft die vereeniging zich bereid verklaard, de bemanningen zooveel mogelijk aan en bij de schepen te werk te stellen, terwijl aan alle tewerkgestelden een gemiddelde verdienste van ± ƒ 14.— per week is gewaarborgd. In de kosten dragen het Koninklijk Nationaal Steuncomité voor 2/7, de werkgevers voor 4/7 en de gemeente Vlaardingen en Vlaardinger-Ambacht tezamen voor 1/7 bij. Te Deventer zullen de arbeiders van stilstaande fabrieken (voorloopig alleen de katoenfabrieken) bij een door de gemeente uitgevoerde werkverschaffing worden tewerkgesteld, wanneer voor hen geen ander geschikt werk is te vinden. Uit ieder gezin zullen ten hoogste 2 personen worden geplaatst. Het weekloon varieert van ƒ 5.— (arbeiders van 16 jaren) tot ƒ 15.— (arbeiders van 20 jaren of ouder uit een gezin, bestaande uit meer dan 9 personen). In de kosten dragen de werkgevers 57%, de gemeente 8% en het Koninklijk Nationaal Steuncomité 35% bij.
Te Vlissingen en omstreken is door de Maatschappij ,,de Schelde", enkele gemeenten, het Koninklijk-Nationaal Steuncomité en de werkloozenkassen eene regeling in voorbereiding, waarbij is bepaald, dat de steun zal bedragen 70% van het gederfde loon, van welke 70% wordt betaald : door ,,de Schelde



30%, door de gemeenten van inwoning 15%, door het Koninklijk Nationaal Steuncomité 15% en door de werklozenkassen 10%.
Te Tilburg is eene regeling wel in bespreking geweest, doch in verband met de staking en uitsluiting in de textiel-industrie aldaar, voor zoover mij bekend, nog niet vastgesteld.
Omtrent de verhouding tusschen wachtgeld-(steun-) bedrag en normaalloon zijn bij de bovenvermelde regelingen geen vaste cijfers te geven, ook omdat de steunbedragen niet met het gewone loon verband houden. Bij gelijk normaalloon ontvangt de ongehuwde arbeider tusschen 44 en 60% van het bedragm dat een gehuwd arbeider zonder kinderen krijgt. Naarmate van het kindertal der gehuwden worden echter deze verhoudingscijfers gewijzigd.
De Minister van Waterstaat, enz.



BIJLAGE L.
MINISTERIE VAN WATERSTAAT.
's-Gravenhage, 19 December 1917.
Aan den Nederlandschen Werkloosheidsraad.
Naar aanleiding van Uw nevenvermeld schrijven heb ik de eer, U mede te deelen, dat de door U bedoelde zoogenaamde „wachtgeld "-regelingen reeds eenigen tijd mijne aandacht trokken, en mij door het Koninklijk Nationaal Steuncomité regelmatig opgaven worden verstrekt van de tot stand gekomen regelingen en de daarbij geldende steunt ar ie ven. Tevens heeft de Algemeene Secretaris van het Koninklijk Nationaal Steuncomité zich bereid verklaard met mij of een door mij aan te wijzen ambtenaar van gedachten te wisselen over de principes, die in verband met werkloosheidsverzekering bij de vaststelling der betrokken regelingen dienen te gelden.
In verband met den inhoud der mij bekend geworden steunregelingen, zou ik het op prijs stellen, alvorens het verzoek aan het slot van Uw schrijven gedaan, verder te overwegen, van U te mogen vernemen :
a. of door U met het garantieloon of wachtgeld, door l genoemd, wordt bedoeld elke uitkeering, toeslag, steun of vergoeding, die bij algeheele werkloosheid, dan wel bij verkorting van den arbeidsduur, aan de arbeiders wordt verstrekt, hetzij door den werkgever alleen voor eigen rekening en uit eigen middelen, hetzij door den werkgever gedeeltelijk uit eigen middelen en gedeeltelijk voor rekening van het Koninklijk Nationaal Steuncomité en (of) gemeentebestuur (als te Enschede, Hengelo, Almelo, Borne, Wierde, Vlissingen, Hellendoorn, Veenendaal), hetzij door een plaatselijk steuncomité, gedeeltelijk voor rekening van de werkgevers (als te Hilversum) ; hetzij op nog andere wijze of in anderen vorm :
b. of het in Uwe bedoeling ligt, dat in het van het normale weekloon af te trekken wachtgeld (garantieloon) ook begrepen moet zijn de toeslag voor kinderen beneden een zekeren leeftijd, die, volgens het meerendeel der tot nu toe tot stand gekomen steun- of wachtgeldregelingen, door de werkgevers boven het eenheidsbedrag aan de arbeiders wordt uitgekeerd. In die regelingen wordt, gelijk l wellicht bekend zal zijn, bij de bepaling van het steunbedrag niet uitsluitend rekening gehouden met het werkelijk gederfde loonbedrag doch ook met het al dan niet gezinshoofd zijn, met den leeftijd der arbeiders en met de sterkte van het gezin.
De Minister van Waterstaat enz.