BEN KERSAVOND IN AMSTERDAM.
EEN KERSVERHAAL
door
E. GERDES.
met eis s plaat.
Schoolkindereo ia Iudië.
GORINCHEM, — J. VAN HOEVE Jb. — 1863.















EEN KERSAVOND IN AMSTERDAM.
MET EBNE PLAAT. I.
Jakob was de eenige zoon van. mijnheer en mevrouw Hagendoorn. De knaap had nog een.zusje, Julie genaamd, die veel van Jakob hield, omdat hij een aardige jongen was en haar zelden plaagde. Mijnheer en mevrouw Hagendoorn woonden te Botterdam in een mooi huis en waren zeer rijk. Ook leefden zij regt gelukkig te zamen, omdat de vrede Gcds hunne harten vervulde. Jakobs vader was een godvreezend man, die zijne kinderen steeds wees op den Zaligmaker, die de zondaren lief heeft, en mevrouw Hagendoorn had hen reeds vrdeg geleerd de knieën te buigen voor Hem, die in het verborgen ziet. Jakob was dus niet onbekend met hetgeen hij doen moest om zalig te worden, namelijk te gelooven in Jezus Christus, en dit geloof te toonen in woord en wandel. Maar gelijk het, helaas, dikwjjls gaat met kinderen, zoo ging het ook met Jakob. Hij luisterde wel toe als zijn vader uit den Bijbel voorlas en bleef er niet geheel onverschillig bij, maar eigenlijk hield hij veel meer van pret te maken, spelen en te draven, dan stil en zachtmoedig te wezen, gelijk dit een christenkind betaamt. Het liefste ging hij om met jongens van zijne jaren,



met welke hij dan allerlei kattenkwaad kon doen. Onder anderen had hij twee neven, die beide van zijnen leeftijd waren en te Amsterdam woonden. Tan tijd tot tijd gébeurdehet, dat zijne neven met hunne ouders een paar dagen bij Jakobs ouders doorbragten; maar dan was het niet meer zoo stil in huis, want oom en tante waren niet zoo godsdienstig als mijnheer -en mevrouw Hagendoor*. Zg hielden meer van uitgaan, en gingen wel eens naar plaatsen waar vrome menschea niet komen. 'Ook waren de beide neven een weinig te wüd, zoodat Jakobs moeder dikwijls bigde was als de knapen maar weer in de spoor zaten. Verscheidene malen hadden oom en tante Jakob verzoeht ook eens naar Amsterdam te komen, maar mijnheer en mevrouw Hagendoorn hadden dit telkens afgeslagen, zeggende dat Jakob de school niet verzuimen mogt. Ündelyk hadden sij op het bwhaald verzoek toch moeten toegeven, en het werd goedgevonden dat Jakob in de Kersvacantie acht dagen te Amsterdam bij oom en tante zou doortweagen.
Goj kant begrijpen dat Jaïkob hferover niet weinfig in «qjn «chik was. Voor het eerst «ra rijn leven zou hij alleen op reis gaan, en stelde zich dus voor «at fcij een plekier zou hebben, zoo als hij nog nooit gehad had. Op den morgen van zgn vertrek tden «e knecht Jakobs koffer naar de vigilante toagi, die voor het huls Stil stond, en alles gereed was, riep-mijnheer Hagendeoïn ^n 'twaalfjarigen zoon bjj zich, nam hem bij de hand en *ide : „ Mij» li*** Jakob, gij gaat na vodr het



eerst alleen op reis. Ik zal wel niet noodig hebben u te zeggen, dat gij onder weg stil op uwe plaats,moet blijven zitten, tot dat gij te Amsterdam zult zijn aangekomen. Maar. wat ik u in het bijzonder op het hart druk, mijn lieve jongen, is dit: Gedenk aan uwen Schepper in de dagen uwer jongelingschap 1 God kent en ziet n. i fiij kunt geen voetstap doen zonder dat Hij u gadeslaat, noch een woord spreken dat Hij met hoort» Bedenk dat gij van elk ijdel woord en van iedere daad eenmaal rekenschap zult moeten geven in den dag des oordeels. Daarom, mijn kind, waar gij komt en waar gij vzjjt, gedenk aan uwen Schepper, die u liefheeft en niet wil dat gij verloren gaat. heeft Zijnen lieven Zoon voor ons overgegeven in den dood, opdat wg' de zaligheid zouden beërven. O, bedroef dus den Ham /niet en stel <Zijne liefde niet te leur!",
Hierop drukte mijnheer Hagendoorn Jakob in zijne armen en wenschte hem eene gelukkige rek. Mevrouw Hagendoorn, die haren zoon jeeds den wnagen avond vriendelijk vermaand had, schonk hem een Bijbeltje, dat zeer sierlijk ingebonden was, en-iwerzocht hem dit altijd bij zich ie ^dragen. Julie, die gewoon was in hare vrije uren met Jakob te spefeo., was het bedroefdst van allen, en kon hare tranen niet weerhouden toen Jakob. a£seheü;nam. Eindelijk vermaande de pendule dat het uur van vertrek daar was. Jakob nam een hartelijk afscheid van zgne ouders en van Julie, deed zijn overjasje aan, drukte zijn zusje een dikken kus op de wangen,



beloofde haar wat moois uit Amsterdam meê te brengen, en volgde den knecht, die hem naar het spoorwegstation zou brengen.
Te Amsterdam gekomen, vond hij daar oom en de beid» neven, die hem kwamen afhalen. Dat was eene blijdschap voor de drie jongens. Toen zij te huis waren gekomen, en Jakob zijne tante gegroet had, vertelden de beide neven alles wat zn zonden doen in de acht dagen, die Jakob in Amsterdam wdde doorbrengen. Vooreerst zouden zij met hem naar den beeslentuin gaan, om daar de leeuwen, de olifanten en de andere wilde dieren te bezigtigen. Vervolgens zonden zij de schilderden van het rrjks museum bezien en eene groote wandeling langs den Buitenkant maken, waar al de groote schepen lagen. „En denk eens, Jakob," zeide rijn neef Willem, „op den eersten Kersdagavond is er eene groote partij Mj mijnheer D., waar muziek gemaakt en gedanst wordt. Daar gaan wij allen heen, want pa en ma zijn er met ons verzocht. O, wat zullen wn daar een pret hebbenl Kunt gij ook dansen? En wie is uw dansmeester? En hebt gij uwe dansschoenen ook meegebragt?"
Jakob kon op al deze vragen niet dadelijk antwoord geven. Ook Heten rijne neven hem hiertoe geen tijd, want zn sprongen van den hak op den tak, en namen hem mede naar de speelkamer, waar allerlei mooi speelgoed en een stapel prentenboeken op de tafel gereed lag. Den geheelen dag waren zn



met Jakob bezig en renden door het huis, van den zolder naar den kelder, alleen maar om Jakob pleizier te doen.
De eerste nacht, dien Jakob in de woning van oom en tante doorbragt, ging niet zoo rustig voorbij als dit gewoonlijk het geval was. Hij kon in het eerst niet. slapen. Gedurig stond hem de huiskamer zijner ouders voor den geest, waar het geheel anders toeging dan hier. Des avonds las Jakobs vader uit den Bijbel, en voor dat men naar bed ging, knielden allen neder om hunne zonden voor den Heer te belijden en Gods bescherming af te smeeken in den nacht. Maar hier gebeurde noch het een noch het ander. Allen waren even vxolijk, en niemand sprak een ernstig woord. Oom zeide dat de jongens maar braaf pleizier moesten maken, en dat hij geen kinderen mogt lijden die heilige boontjes of vrome Davidjes waren, daar zulke het altijd achter de mouwen hadden. Toen nu Jakob in bed lag, dacht hij aan zijn ouderlijk huis, en hoeveel hij ook van pleizier en pret hield, toch moest hij bekennen dat Idj gelukkiger zou geweest zijn als hij by' vader en moeder gebleven ware. Ook moest mj zich beschuldigen den geheelen dag niet aan God gedacht te hebben; geen enkel maal had hij in het Bijbeltje gelezen, dat hem zijne moeder geschonken had, en zeer onrustig werd hij toen hij aan de eeuwigheid dacht.
Den volgenden dag ging het lieve leventje aan den gang. De drie knapen mogten naar den beestentuin gaan, en daar het



schoon wlntcrweafl* wa», vermaakten zich de jongens niet weinig, vooral omdat z}} ér nog andere knapen aantroffen, met welke zij spoedig kennis maakten en alkrlei guitenstukken uitvaarden, Jakob wende zich weldra aan hetgeen mj zag en hoorde; en toén hij. een dag of vijf ht het huis van oom en tante had doorgebragt, dacht Inj niet eens mee» aan Vader en moeder. Maat als hij er onwillekeurig aan herinnerd werd, zeid« hij bij tich telten: ,,'t» te huis ook zoo vervelend! Daar ben ik zoo allee», en kan nooit regt veel pret maken."
Zoo vergat Jakob de vermaning zijns vaders: Gedenk aan den Schepper in de dagen uwer Jongelingschap,
II.
Intusschen was de dag aangebroken, op welken de partij zou plaats hebben ten huize van den heer D. Des morgens was de eerste Eersdag gevierd geworden, maar hoe gansch •ndets dan ia het hms van Jakobs ouders. Wel ging de geheele familie met oom en tante naar de kerk, doch toen men te kus gekomen was, sprak men geen woord over het gezegende Kersfeest Men ontving bezoeken en dacht over niets anders dan over de aanstaande partij, van welke men zich veel genoegen voorstelde. Tante had voor Jakob een paar fijne dansschoentjes ön een paar witte glacé bandschoenen gekocht, opdat hij niet, gelijk aj fcide, als een stijve Rotterdammer



op de partij 204 komen. Te zes ure stond het [rijtuig voor de deur, dat de familie naar het hui» van den heer D. zon brengen. Oom en tante en de beide neven waren reeds gereed» maar Jakob liet zich wachten. Hij was naar zijne slaapkamer gegaan, om nog iets te halen. En zie, daar viel zijn oog op het Bijbeltje zijner moeder. Zonder eigenlijk te weten wat hij deed, opende hij het, en las daar de volgende woorden: //Zoo waakt dan, want gijl weet den dag niet, noch de ure, in dewelke de Zoon des menschen komen zal." Matth. 25, vs. 13. Het was niet de eerste maal dat Jakob deze woorden las; hij had ze ook meermalen uit.-den mond zijns vaders vernomen, met de vermaning er bij, om toch biets te doen of te denken wat den Heeir bedroeven mogt, daar Jezus, de Zoon des menschen , eenmaal regtvaardigüjk zal vergelden een ieder naar zijne werken- Die. woorden hadden Jakob getroffen, te meer daar hij op het punt stond iets te doen, dat waarlijk niet overeen kwam met de vermaning des Heeren om te waken en te bid»den. Terwijl hij over deze woorden nadacht, hoorde hij zijne neven onder aan den trap, die hem toeriepen toch spoed te maken, daar het anders zoo laat werd. Wat zou Jakob doen? Wel klopte hem het hart, wel gevoelde bij dat hij iets gedaan
had en nog deed wat niet goed was, maar oom en
tante riepen ook, en nu moest Jakob wel volgen.
Spoedig zaten allen in het rijtuig. Den koetsier werd bevolen om voorzigtig te rijden, vooral op de bruggen, daar bet zeer



sterk gevroren had en het heel glad was. De beide neven waren uitgelaten van blijdschap en naar hunne meening reed de koetsier veel te langzaam. Ach, zij dachten er niet aan dat hun dien avond iets geheel anders wachtte dan eene vrolijke partij. Middelerwijl de koetsier voortreed, moest hij eene steile brug over, maar juist in dit oogenblik kwamen er twee groote rijtuigen van den anderen kant de brug op. Nu moest de koetsier uitwijken , maar vergat geheel en al dat het zoo glad was en dat het paard het rijtuig niet kon houden. De wagen gleed dan ook achterwaarts, en eenmaal aan het glijden zijnde, vermogt het paard niet den zwaren wagen te honden. Het beest struikelde — en nu rolde het rijtuig terug, tegen een lantaarnpaal aan en viel in de gracht. Gjj kunt denken hoe verschrikt oom en tante en de knapen waren. Oom wilde nog eerst den wagen uitspringen, maar tante hield hem vast. Ongelukkig genoeg viel de wagen door het dunne ijs heen, en drong het koude water binnen in het rijtuig. Dat het niet aan geschreeuw J ontbrak, behoef ik u niet te zeggen, evenmin dat er dadelijk eene menigte menschen aankwamen, die zich beijverden om de familie te helpen. De eerste, die geholpen werd, was Jakob. Men bragt hem door en door nat in een huis, waar men hem liefderijk opnam, hem spoedig schoone kleederen gaf en om een geneesheer zond. Gelukkig had zich Jakob in den val bijna niets bezeerd, en een uur later was hij nog wel wat beverig en verschrikt, maar overigens gevoelde hij zich redelijk wel.



Met oom en tante en de beide neven liep het niet zoo goed af. Het duurde langen tijd eer men alle vier op den wal gebragt had. Maar hoe jammerlijk hadden zij geleden! Tantes hoofd was door den val verschrikkelijk bezeerd; oom had een arm gebrokeü en de beide neven waren bijna verdronken. Door de hulp van gedienstige handen werden zij in eene slede naar hunne woningen vervoerd, waar zij te bed moesten gebragt worden en onder behandeling van een dokter kwamen. Straks zullen wij zien wat er verder met hen gebeurde, daar wij ons nu met Jakob moeten bezig houden.
De Heer had in Zqn woord tot hem gesproken, zijn geweten wakker gemaakt, en hoewel Jakob geen gehoor had gegeven aan de vermaning Gods om dezer wereld niet gelijkvormig te worden, en de ijdelheid niet te verkiezen boven de dienst van God, zoo wilde de Heer hem nogtans niet loslaten, maar hem op eene vriendelijke wijze tot de besliste keuze brengen.
III.
Tot zyne groote verwondering vernam Jakob dat de heer van het huis, waarin hy zich thans bevond, ook eene partij wilde geven. Maar dat het eene geheel andere partij zou zïn dan die van den heer D. bemerkte de knaap dadelijk. Hij had uit de wijze waarop hij hier ontvangen en behandeld werd, begrepen, dat hij met vrome menschen te doen had; want ieder



had hem vriendelijk toegesproken, en toen Jakob gereinigd en van schoone kleederen voorzien, in de huiskamer trad, knielde die heer met rijn gansehe gezin neder en dankte God voor de bewaring van dezen knaap, terwijl hij den Heer smeekte om deze gebenrtenis.te doen strekken tot bekeering., van Jakob.
Er was geen denken aan, dat Jakob in de eerste uren naar het huis van oom en tante- kon töiugkeeren. Men had er iemand heen gezonden met de boodschap, dat-de knaap behouden was en men hem tegen tien ure «ou terug, brengen. In dien tusschentijd zou Jakob een feest bij wonen, dat een bijzonderen indruk op hem maakte.
De heer Delft, zoo was de naam van Jakobs gastheer, deelde hem namelijk mede, dat er tegen acht ure verseheidene kinde- | ren, zoowel van zijne familie als ook vanjrijne bekenden, hier j aan huis zouden komen om Kersfeest te vieren. Zijne Irindere» hadden hem, ook in het bijzijn van Jakob, gevraagd, waarin j de feestviering zou bestaan, maar de heer Delft had glimlag- chend geantwoord: „wacht maar.uw beurt af; gij zult het wel zien." | Hij noodigde Jakob uit zoolang bij hem te blijven, om ook deel- I genoot hunner vreugde te rijp,- en de knaap nam het gaarne aan.
Tegen aeht ure werd er aan de voordeur gescheld, en vooi en na kwamen er eenige jongeheeren en jpngejufvrouwen, alsmede verscheidene ouders het huisvertrek binnen. Zij werde* allen hartelijk verwelkomd, en op alk* aangezigt blonk de bl$d<» verwachting van de feestvktkg dk rij te gemoet zagen. De heer



Delft verwijderde zich nu eenige oogenblikken, en weldra Werd eene groote deur, die-kjj de huiskamer was , geopend, en kreeg men den toegang tot een ander zeer ruim vertrek. Maar o! hoe heerlijk en schitterend was die kamer verlicht! In het midden stond op een laag tafeltje een keurige kersboom, opgeluisterd door verschillende brandende kaarsjes, en behangen met eene menigte kleine geschenken. Een algemeene kreet van blijdschap en verrassing werd door het jeugdige gezelschap aangeheven, en de drie kinderen van mijnheer Delft vlogen hunnen vader om den hals en zeiden: tl O lieve vader! wat is dat eene aangename verrassing! én wat is dat mooi!" Aan eene andere tafel zat mevrouw Delft; naast haar stond eene dampende chocoladeketel, en een buitengewoon groote talband prijkte midden op de tafel. Nu werden er rondom den verlichten kersboom stoelen geplaatst op welken de kinderen en ook Jakob plaats namen.
„ Zoo," zeide de heer Delft, „ voor dat ik u nu iets over het Kersfeest zeg, zullen wij eerst te zamen bidden dat de Heer ons eene aangename feestviering sohenke, en daarna zullen wij een lied zingen, dat ik hier bij mij heb.
Nu werd er gebeden, en Vervolgens deelde hg' aan oud en jong een kerszang uit* Weldra zong1 het gïheele gezelschap, op de wgze van: wEr ruischt langs de wolken," het volgende:
Het lied van Gods Eng'len weergalmde in den nacht Toen 't heil uit den hemel op aardt werd gebragt;



Toen Hjj werd geboren — Gods eenige Zoon, Dien Serafs aanbidden, die zit op den troon. Kent gij, kent gij dien juichtoon niet, Die eenmaal weerklonk in Gods Engelen lied?
Hoort! Eere z^j God, die de heem'len bewoont, Die ver boven zonnen en werelden troont, En vol van ontferming den zondaar aanzag, Die midden in jammer en duisternis lag. Eere, eere! Halleluja! Zij eeuwig gezongen den God van genae.
Op aarde zij vrede —' een vrede met God.
Hoe diep ook gezonken, vol boosheid en spot, Toch schonk haar de Heere dat hemelsche goed, 'tWelk rust geeft aan 't zuchtend, verslagen gemoed.
Vrede, Vrede! Halleluja!
Zij eeuwig gezongen den God van genae.
In menschen behagen! O wonderlijk woord, Door Eng*len verkondigd, door zondaars gehoord. Nu is ons ontsloten de weg tot den troon, Verworven door 't dierbare bloed van Gods Zoon. Halleluja! Halleluja!
Zij eeuwig gezongen den God van genae.



Na het^ zingen werd er chocolade gedronken en een stuk tulband gegeten, en «toen de kleine gasten met een vrolijk hart weder plaats hadden genomen, begon de heer Delft hun te Tertellen, hoe zij alles, wat zij genoten, te danken hadden aan den Heere Jezus, Wiens geboorte.zij heden vierden. Daarop opende hij den Bijbel en las hun de geschiedenis van Jezus geboorte voor, zooals die beschreven staat in Lukas 3, vs. 1-14.
flZiet, lieve kinderen," vervolgde de heer Delft, #op deze wjjze is de Heere Jezus geboren geworden, als een arm kindje. Dat heeft Hjj gedaan omdat Hij ons lief had. Hij heeft den troon des hemels verlaten en kwam als een hulpeloos kind ia ons midden, om ons in alles gelijk te worden, en ons dien vrede te brengen, dien de engélen verkondigd hadden. En dien vrede heeft Jezus ook aangebragt, door Zjjn bloed te geven tot een losprijs voor de zonde. Daarom zegt ook de Schrift: #Hij heeft ons Gode gekocht met Zijn bloed," (Openb. 5, vs. 9). Wij zyn thans het eigendom des Heeren en hebben dus wel reden om dankbaar en blijde te wezen. Want Jezus heeft ons de verzekering gegeven, dat een iegelijk, die Hem liefheeft, zalig wordt. O, welk eene genade, lieve kinderen! Wij allen, die door onze zonden den dood en de verdoemenis verdiend hebben, worden zalig door Jezus. Laat ons Hem daarvoor altijd loven, en aan ie<der, die ons kent en ziet, toonen dat wij Jezus liefhebben.



Misschien is er wel een knaap of een meiaje onder u, die Jezus nog niet Uof-heeft, of maar kalf liefheeft, of meer lust heeft in de zonde dan in de dienst Tan God. O, als dat waar is, denk dan eens aan de groote liefde Tan Jezus tot u, die alleen om ons te verioesen van de vloek der wet en het oordeel des doods, op aarde kwam en töqu *igea ligchaam aan hetiriüs liet nagelen in onze plaats Als gij daaraan denkt, lieve kinderen, zult gij geen lust meer in de zonde hebben. Missduen is er ook wel een knaap of een meisje Her tegenwoordig, die denkt dat tij te veel gezondigd heeft, dan dat Gcd vergiffen» kan schenken. O, denk dat niet. Hoor wat de Heer aegt-, „Al waren uwe zonden als scharlaken, ■zg zullen wit worden als sneeuw," (Jes. 1, vs. 18). Belijd slechte uwe zonde; kom met berouw tot Jezus, «n zoo waarachtig als Hij geboren is «n Zijn bloed heeft -vergoten, zal H$ u «Jl* zonden vergeven. Komt kinderen, laat ons te zamen dien Heer Iqw» voor Zijnailiefde en goedheid I
- Hierna gaf.de heer Delft op te'«ngen Psalm 8 9, vs. 1. Het was treffend om aan te hoeren hoe lief die kinderstemmetjes klonken, en bij velen kon men opmerken dat 4e woorden van den heer Delft niet «onder indruk waren gebleven. Thans riep mevrouw Delft fa* jeugdige gezelschap weder rondom hare taM,: en ieder kreeg nogmaals een kop chocolade en een stuk'tulband, waarna de gastheer de knapen en de meisjes wéder rondom den boom verzamelde en ieder een presentje gaf. Ook



voor Jakob schoot er iets over, die het met blijkbare ontroem ring aannam.
Het was hoog tijd dat de geschenkjes van den Kersboom afgehaald werden, daar dé lichtjes uitgingen en de boom donker werd. Maar het was ook juist tjjd voor de kinderen om naar huki te gaan, en nadat de heer Deift den Heer gedankt had' voor al het goede dezen avond genoten, verlieten de kinderen met blijde aangezigten deze woning.
Jakob, die gedurende het laatste uur bijzonder stil geweest was, zoo zeer had hem de toespraak van den heer Delft getroffen , kon bijna geene woorden vinden om zijnen vriendelijken gastheer te danken, en de klok sloeg reeds half elf toen hij zich aan de woning van oom en tante bevond. Allertreurigst zag het dawr uit. Tante kermde den geheelen tajd, en oom benevens de beide neven bevonden zich onder de hand van den chirurgijn, die wel goede hoop gaf op herstel, maar tevens zeide dat zij minstens veertien dagen het bed moesten honden. Jakob ging naar bed, en voor het eerst in de acht dagen, die hij bij oom en tante had doorgebragt, las hij een paar bladzijden «it moeders Bijbeltje, knielde voor zijne legerstede neder om den Heer 'niet alleen te danken voor Zijne bewaring, maar ook voor Ejjne bijzondere 'Mefde, die hij heden avond genoten had. De Kersfeestviering ten huize van den heer Delft had. hem l»id« verkondigd dat God barmhartig, genadig en van groote goedertierenheid was, en terwijl hij den Heer zijne zonden beleed,



smeekte hij Hem tevens om zijn hart zoo te neigen, dat hij voortaan alles mogt vermijden wat zondig was om Hem vol blijdschap te dienen.
Den volgenden morgen kwam de heer Hagendoorn uit Botterdam. Men had hem door middel van den telegraaf berigt gegeven van het gebeurde. Hij haastte zich om zijne betrekkingen met raad en daad bij te staan, en wees hen op de ontferming Gods, die hen nog bq het leven gespaard had, om hen daardoor te lokken de genietigen der wereld vaarwel te zeggen en voortaan den Heer welbehagelrjk te dienen. Des ' avonds vertrok hij met Jakob, en toen zij te huis gekomen waren, en de knaap alleen was met zijne ouders, viel hij vader en moeder om den hals, en verhaalde hun hoezeer Mj had gezondigd, maar ook hoe groot de Heer Zijne barmhartigheid aan hem bewezen had. Thans had hij eens goed de ijdelheid en de ligtzinnigheid der wereld ingezien. Hoe jeugdig hij ook was, toch hoopte hij door de kracht Gods in staat gesteld te worden, voortaan zijnen Schepper te gedenken en Jezus lief te hebben als zijnen Zaligmaker.
Dat mijnheer en mevrouw Hagendoorn hierover gelukkig waren, kunt gij wel begrijpen, en menigmaal spraken zij nog te zamen over dien voor Jakob zoo gezegenden Kersavond in Amsterdam.