1



HUISHOUDELIJKE
WETTEN
VAN HET
DEPARTEMENT
DER MAATSCHAPPIJ: TOT NUT, VAN 'T ALGEMEEN.
Opgericht den 3otten van Hooimaand 179»;






HUISHOUDELIJKE
BETTEN
VAN HET DEPARTEMENT
FRIESLAND;
DER MAATSCHAPPIJ: TOT NUT VAN 'T ALGEMEEN.
GENERAAL ARTICUL.
Jjj^ij het bepaalen van deeze Huishoudeljke fohikkingen voor het Departement Friesland; worden de Algemeene Wetten der Maatfchappij, ten grondflag gelegd, en in derzelver volle, kracht gelaaten.
AiS EERSTE}



(4)
EERSTE HOOFDSTUK.
Pan de Leden in het Algemeen.
1. Elk Burger, welke den Christen Godsdienst belijd, van geen ontwijffelbaar zedenloos gedrag is, en boven de 18 Jaaren oud, zal onder voorwaarde van betaaling der Jaarlijkfche toelaage van ƒ 5 - 5 - o tot Lid kunnen worden aangenomen.
2. Dat hij, die tot Lid begeert aangenomen te worden, verpligt wezen zal, zich met opgaave van zijn naam, qualiteit, ouderdom en woonplaats, het zij door Beftuurers, het zij door één der Leden, aan dit Departement, bij het openen eener Departements Vergadering, te doen voordellen; om bij het lluiten van dezelve, door meerderheid van Stemmen aangenomen • of verworpen te worden.
3. Dat iemand afgekeurd wordende, zich geduurcnde dat loopende Jaar, niet weder zal mogen doen voorftellen.
4. Elk voorgefteld en aangenomen Lid, zal gerekend worden aan deeze huishoudelijke Wetten verbonden te zijn; en ten blijke zijner aanneeming een Diploma van zijn Lidmaatfchap, door den Secretaris verteekend? ontvangen.
5, Ienjandl



C 5 )
5. Iemand der Leden verkiezende van dit Departement af te gaan, zal verpligt zijn, om daar van voor den iften Maij aan den Secretaris fchrifteiijk kennis te geeven ; blijvende hij , bij gebreke dies, noch één Jaar aan dit Departement verbonden.
6. Dat iemand der Leden van het Departement afgegaan zijnde, geen de mrnfte recht noch aanfpraak op de Departcments Beurs, of op iets hebben zal; maar dat hij door zijn afgaan
ipfo fa&o van alles gerenuncieert heeft.
7. Niemand, al hoewel Lid van een ander Departement deezcr Martfchappij zijnde, zal in deeze onze Departcments Vergadering toegelaaten worden, ten zij hij een voldoend bewijs geeve, dat hij €èh Lid zij deezer Maatfchappij, het zij Corresponderend, of werkelijk van eenig Departement van dat Jaar; en zal zulk een, alléén een Advrfeerendc, doch geen Concludcercnde Stem hebben.
,..,8- Dat ieder Lid gehouden zal zijn, de Taarlyklche toelaagc in Art. 1. vermeld, te betaalen uiterlijk in de Vergadering van Julij of Augustus • bij pame van ieder week één Stuiver van de gulden te verbeuren , ten profijte van de Departements Beurs. — En wanneer binnen de twee Jaaren niet betaald mogt worden, zal zodani"Lid defado van zijn Lidmaatfchap vervallen zijrT maar niet te min verpligt blijven om zijne toelaage, en boeten, ten vollen te betaalen,
A 3 9. Iemand



9. Iemand tot Lid van dit Departement. pangenomen wordende voor de overzending van de Lijst der Leden in Maij van elk Jaar , zal verpligt zijn , de gewoone Contributie van dat jaar in de Vergadering van Julij of Augustus ten vollen te voldoen; doch na de overzending van de Lijst voorgefteld en aangenomen zijnde, zal ge-' reekend worden eerst in genoemde Departements Vergadering van - het volgend Jaar tot de Contri. butie verpligt te zijn.
TWEEDE HOOFDSTUK.
Van de Tijd en order der Vergadering.
1. De Ordinaris Vergaderingen van het Departement , zullen ten minften tweemaal in 't Jaar te Leeuwarden gehouden worden; en wel de eerfle zo ras mooglijk na het ontvangen van de Punten van Befchrijving, tot de Algemeene Vergadering, en de tweede-, na het ontvangen van de Brief van Aanlchrijving tot de Algemeene Vergadering; en dat het zelve zo dikwijls Extra Ordinaris zal moeten Vergaderen, als de noodzaaklijkhcid vorderen mag; waar van de beöord ding, en de beftelling, aan de Beftuurërs over gelaaten wordt,
'c. Dat



( 7 >
'2. Dat tot hoedinge der kosten op de Vergaderingen vallende, uit de Departements Beurs zal worden betaald, voor ieder Lid tien Stuivers; en wanneer de gevallen kosten daar mede niet betaald kunnen worden, zal het te kort koomeiide door alle de praefcnte Leden, ieder voor een gelijk deel? gefourneert moeten worden.
3. Dat iemand, die na tien uuren komt, verbeuren zal 4 Stuivers; en die geheel weg
blijft zal verbeuren 10 Stuivers, alles ten profijte van de Departements Beurs.
r. 4. In de Vergadering zullen geene gefprckkcn, welke met de gronden van Godsdienst, deugd en goede zeeden ftrijden, of over politique den-
kenswijze gebeezigd mogen worden; en
die aanleiding tot eenig'haatlijk verfclrij geeft, zal een Ducaat in de Departements kas verbeuren , en bij weigering, zal zulk een het Lidmaatfchap in dit Departement ontzegd worden,
m Geduurendc de Werkzaamheid der Vergade* ring zal men in orde zitten volgens de Lijst deiLeden, en de omvraag zal door den Prefident, van het jongfte, tot het o.udile Lid, mosten gedaan worden.
6. Niemand zal voor zijn beurt Advifeeren , ten'zij hij, iets belangrijks, te zeggen had, ter Roodige voorlichting, en zulks niet, dan na voorAf



af van den Prefident daar toe verlof gevraagd ea bekoomen te hebben.
?l Dat wanneer 'er onverhoopt tusfchen de Leden twist mogte ontftaan, zal zulks terftond door den Prefident daadelitk worden bijgelegd; en indien dit niet naar wensch mogt flagen, dan zullen Partijen elk een Scheidsman kiezen, aan welke de oeflisfing ten vollen is overgeiaaten, zullende hij , welke zich daar aan niet onderwerpt , terftond de Vergadering moeten verhaten,
8. Alle zaaken deezes Departements, zullen bij meerderheid van Stemmen gedeiinieert, en •beftendig gemaakt worden; en wanneer de Stemmen ftsekeftï zal het lot tusfchen beiden bellisten, alle abfente zullen voor bijvallende, ten voordecle van de winnende gereekend worden.
9. Dat de Prefident, of die als Prefident fungeert, de Vergadering zal openen met een gepash Aanfpraak; en alles, wat aan de Vergaderinge be'cend gemaakt moet worden, onderfcheiden
voordellen, en in omvraage brengen; voorts
zal dezelve de bijzondere voorilellen van de Leden ontvangen, en aan de Vergadering ter ber öordeeling, voordraagen, en de Stemmen opneenjen, met Adfiftentie van den Secretaris. r
DERDE



C 9- >
DERDE HOOFDSTUK:
'Van de Departements Bejïuurersl
i. In dit Departement zullen vier Dirc&eureri zijn; wier getal niet zal vermeerderd .mogen worden, voor dat het zelve geen Twee honderd Leden telt.
i
s. De prefente Leden deezes Departements zullen hen ftemmen bij befloten briefjes.
•
5 Elk Jaar zullen de twee oudften in dienst afgaan, en twee in hunne plaats gekoozen worden, te weeten in de laatfte Ordinaris Vergadering van ieder Jaar.
4. Dc Directeuren zullen onderling omtrent de Voorzitting de noodige fchikking maaken.
5. Zij zullen, zonder wettige reden zich niet van de Vergaderingen mogen onthouden, op verbeurte van één Caroli Gulden ieder, ten prolijte 'van de Departements Beurs,
6. De Beftuurers zullen zo dikwijls vergaderen, als zij noodig zullen oordeelen; p——. en
A * het



(C tb ^
fiet recht hebben, om in zaaken, welke volftrekt ter "kennis der Leden moeten gebragt worden, en geen uitftel gedoogen, eene buitengewoone Vergadering te befchrijven.
57 I E R D E HOOFDSTUK.-
Pan de Secretaris en Penningmeester.
ï. Dat de Secretaris en Penningmeester Jaarlijks zal aanblijven, zo lang dezelve zijn post waarneemt tot genoegen van het Departement, of „tot zo lang hij zijn ontflag zal gevraagd hebben.
a. De Secretaris zal het Diploma van Lid- ' maatfchap fchrijven, en onderteekenen:, de handelingen'en befluiten der Vergadering naauwkeurig in een goede order aanteekcnen, en, deeze ter refumptie en goedkeuring voort na het openen van ieder Vergadering voorleezen.
3, De Secretaris zal verpligt zijn , de uitgekoomen en hem toegezondene Verhandelingen en andere gedrukte Stukken der Maatfchappij , zq ras' eenigzins doenlijk, aan de Leden verzenden j en van alle andere Stukken pf Brieven , eenige
deliberatie



C « )
deliberatie vorderende, daar van terftond aan 8©i ftuurers kennis geeven.
4. Hij zal als Penningmeester, behoorlijk Boekhouden van Ontfang en Uitgaaf, en daar van Rekeninge doen in de eerde Ordinaris Vergadering.
5. In de laatfte Ordinaris Vergadering in de maand Julij of Augustus, zal hij van ieder Lid de Ordinaris Jaarlij kfche toelage van ƒ 5 - 5 - o onder behoorlijke quitantie ontvangen; de Boeten te innen en ontvangen; en voor zijn werkzaamheden, genieten uit de Departements Beurs, van
j ïder Lid 's Jaars 5 Stuivers ; doch zal hem
vrijftaan een der Leden, van het Departement tot den ontvangst dier Penningen te verzoeken en te kwalificeeren, ten einde in zijne werkzaamheden als Secretaris geduurende de Vergadering te minder belemmerd te worden.
6". Hij zal zonder wettige reden niet uit de Vergadering mogen blijven , en zo 'er wettige reden zijn, zal hij verpligt zijn om een ander bekwaam Lid in zijne plaats te ftellen, bij verbeurte van één Caroli Gulden, ten voordeele der Departements Beurs.
7. De Vergadering referveert aan zich het recht, om de post van Secretaris en Penningmeester, wanneer zij zulks noodig oordeeld van eikanderen



C 13 p
"r ff K
cèren at te ïcheiden; w en in dien gevalle de bij Art. 5. vermelde profijten naar billijkheid te verdeelen, of aan ieder der zeiver een vast ho?iorarüim toe te leggen.
■
VIJFDE HOOFDSTUK.
Van de Werkzaamheid der Vergadering.
1. De Werkzaamheden over het geheel bepaald zijnde, door de Algemeene Wetten der Maatfchappij, verpligten wij ons om de onze daar naar te richten.
2. In de laatfte Ordinaris Vergadering zullen twee Gecommitteerden en twee Secundi tot de Hoofdvergadering in Amfterdam, bij befloten briefjes worden geftemt, welke beide Gecommitteerden _ voor Reiskosten enz., zullen genieten ieder vijftien Caroli guldens, zonder méér.
3. Alle voorkoomende zaaken en voörftellen welke niet uitdrukkelijk bij de Wetten bepaald zijn, zullen bij meerderheid van Stemmen wor* den afgedaan,
4. Bij



C ft )
4. Bij deeking der Stemmen, zal in alle gevallen overeenkomdig HOOFDSTUK II. Art. 8. gehandeld worden.
5. Elk Lid , daar toe geneegen zijnde, zal zijn naam kunnen teekencn op een Lijst, ter yerpïigtinge om op zijn beurt in de Vergadering een kort en zaakrijk voordel, betoog, of onderwerp bij hem zeiven te kiezen, te doen, en het; welk hij oordeeld eenigzinds met 't oogmerk onzer Vergadering over een te koomen.
6. Deeze Wetten zullen niet mogen verminderd, vermeerdeerd of veranderd worden, dan met goedvinden van ten minden twee derde der pnefent zijnde Leden.



* &V 4k 4£d 4fc
VN" ^
Deeze Wetten zijn volgens befluit der Vergadering j, gehouden den %den Augustus 1796. door Beftuurers , uit de ingebragte Concepten \ Van de daar toe geftelde Commisfie, faamgefteld ën goedgekeurd, in eene Vergadering van Beftuurers, gehouden den \Zden van Slagtmaand% flss Jaars a 1795.
Op last van 't Departement} Jrtcrctarit*
/ >2>