PR YS VR A A GE N,
VOORGESTELD IN DE ALGEMEENE VERGADERINGEN DES
OECONOMISCHEN TAKS
van de
HOLLANDSCHE MAATSCHAPPYE der WEETENSCHAPPEN te
HAARLEM;
In dejaaren 1778, 1779, 1780 en 1781.
Uitgegeeven overeenkomftig met de Refolutien van de Algemeene Vergaderinge van 1781.
T' H A A R L E M, % J. van WALRÉ, Junior,
Drukker van de Hollandfche Maatfchappye der Wee. tenfihappen, en van haaren OecLIBen Tak






Bfodz. $
PIYZEI,
aangebooden door den
(ECONOMISCHEN TAK
Van de
HOLLANDSCHE MAATSCHAPPYE i der WEETENSCHAPPEN,
ï 7 7, %
GENERAALE VOORWAARDE.
Die Genootfchap roept en noodigc eenen iegelyken, het zy zyne eigene Leden , het zy de geenen , die zich by het zelve nog niet hebben gevoegd , om tot welzyn van het Vaderland en deszelfs Ingezeetenen , en daardoor tot hunne eigene eer ei\ voordeel met het zelve mede te werken ; echter niet op het oog hebbende de bevordering van be/piegelenda Weetenfchappen, maar alleen de zoodanigen, die daadlyk kunnen worden in prafiyk gebragt, endaar door regtfixeeks nut doen.
!\ ' De



5 ALGEMEENE
De Anttsoordeno^ de voorgeftelde Vraagen, gaders de Berigten , zullen niet met de eigene hand des Opftelkrs of Dingers na den Prys moogen gefchreeven, nogte met hunne naamen ondertekend zyn, maar alleen met eerie Zinfpreuk, en daarby, als mede by alle Werkiuigen , Monfters van Stoffen enz. aan de Vergadering gezonden wordende, gevoegd moeten zyn een verzegeld Couvert, van buiten met dezelfde Zinfpreuk befchreeven, waar mede de Verhandelingen en de Menftcrs gerekend zyn , en in welks binnenfte gedeelte geplaatst zal zyn een kenbaar SXIerk , ten einde, ingevalle de Opfteller of Dinger naden Prys nier met den Prys mogt worden bekroond, hy , op vertoon van een dito Merk , het gezondene te rug zoude kunnen ontvangen ; en in het zelve Couvert zal nog moeten zyo eéu gceachetteerd Billet , inhoudende den Naam en Woonplaats des Schryvers, zullende die geene , welke voor de toewyzing van den prys ofte gepaste belooning zich op eenigerhande maniere bekend doet worden , even daardoor van den prys of belooning verftookèn zyn , uitgezonderd .alleen in die gevallen , daar de aart der zaaken niet gedoogt, dat men onbekend blyve.
Alle Antwoorden en noodige Getuigfchriften of wewwe voorfiellen , (welken, zoo veel mogeiyk, in de Nederduitfche taaie , maar anders ook in de Lafynfebe, Franfche, Engel/cbe, en Hoogduitfcbe taaien , moogen gefchreeven zyn ) zullen in maniere als voren aan zoodanig Departement van den Oeconomifchen Tak Franco toegezonden of vertoond wordea, als de Zender verkiest, om aldaar onderzogt te worden : doch die Voordellen , Antwoorden enz. die van buitenslands koomen , kunnen regtftreeks aan Directeuren van de Hollandfche Maatfchappye der
Wee-



VOORWAARDE.
'WeetenfchaVpen , als Dire&euren van deezen Oeconomifchen Tak , worden gezonden. Alle de toegezondene Tekeningen , cn Modellen van Werktuigen zuilen aan dit Genootfchap toebebooren: doch, ingevalle de Werktuigen zelfs of kostbaare Modellen, aan het zelve geprsefenteerd worden, zal het aan de Algemeene Vergadering vryiraan , dezelven, naa dar. •de beoordeeling op de pryzen gefchied is, of anders dezelven behoorelyk onderzogt zullen zyn, aan den Zender te rug te geeven , ofte over de Jchaadelöosjtelling met denzelven te accordeeren.
Het zal aan Directeuren, de Commisfien der Directie , en vervolgens aan de Algemeene Vergadering vryftaan , zoodanige gepaste Getuigfchrifien , nopens de waarheid van hec geen iemand voorgeeft in beantwoording der voorftellen van dit Genootfchap , of anders, ten algemeenen nutte uitgevoerd te hebben,, te eisfehen , als dezelven naar de omftandigheeden
noodig zullen oordeelen. Terwyl iemand, die
bevonden word op eene flinkfche wyze dit Genootfchap te hebben misleid , of te hebben willen misleiden , niet alleen voor die ryze , maar ook voor het vervolg alle belooning , als meede den Eerprys onwaardig gekeurd zal worden.
De Uitvinders zullen hunne geheimen niet behoeven te openbaaren ; maar die geheel voor zich houden ; kunnende zy de uitgeloofde Prsemie verdienen met ontegenzeggelyk te toonen , dat zy het voorgeftelde daadiyk kunnen effeétueeren , ten zy de Openlaaring van 'c geheim uitdrukkelyk by de Prysvraage ten algemeenen nutte Ware vereifcht; en zal in het algemeen omtrent alle ontdekkingen , die geheim behooren te blyven, niets worden gepubliceerd.
A % En



ALGEMEENE
En zal de Opfteller van eenige Verhandeling , by het ontvangen van den Prys , gehouden zyn zich te verbinden , dezelve nooit geheel of gedeeltelyk te laaten drukken , ten zy met goedvinden van dit Genootfchap.
De gewoone Goude Medaille, door dit Genootfchap tot eenen Eerprys uitgeloofd wordende, zal ter innerlyke waarde van ao Ducaaten , de tweede Goude Medaille van 10 Ducaaten, en de Zilvere van 3 a 4 Gulden, op eenen byzondcren Stempel worden geflaagen ; en , zo iemand in plaats van dezelven liever eene belooning in Geld begeeren mogt, zal 'er m plaats van de Goude Medaille 25 Ducaaten , ra plaats van de tweede Goude Medaille 12 Ducaaten , en in plaats van de Ztlvere 2 Ducaaten gegeeven worden , ten zy by de Algemeene Vergadering zulks hooger gefteld wierd: behoudende de Algemeene Vergadering aan zich de macht om aan de Beantwoorders der Voorftellen alleen eenig gedeelte van den Prys te geeven, zoodanig, als , het geene in voldoening van dezelve is uitgewerkt, zal geoordeeld worden te verdienen.
Zoo dikmaals by eenige Prysvraagen gezegd word , dat deeze Praemie zicb uitftrekt tot dit of dat Jaar, betekent zulks , dat, indien dezelve niet verdiend word op den eerflen bepaalden Terrnyn , zy alsdan gehouden word voor op nieuw opgegseven, en open gelaaten om te beantwoorden in het daaraan volgende Jaar; en zoo voorts ieder Jaar, tot zoo lang dat de Terrnyn , gefteld tot de beantwoordrige , ten einde geloopen zal zyn.



VOORWAARDE. 5
En géért tyd bepaald zynde tot het beantwoorden van eenige Vraagen , word daardoor te kennen ge» geeven , dat ten allen tyde, de Prys daarby voorgeiteld, kan worden verdiend.
Voorts in alle andere gevallen , wanneer een Terrnyn by de Prysvraag is uitgedrukt , zal dezelve ter beoordeelinge by de Algemeene Vergadering worden afgewacht.
Gééne Billetten zullen geopend worden, dan de zulken , welker Toezenders door die Genootfchap eenige belooning waardig geoordeeld worden , en de overigen in tegenwoordigheid der Leden van hec Genootlchap worden verbrand.
Het zal aan ieder , ook aan Directeuren en alle de Leden van dit Genootfchap, vryltaan na de Pryzen te dingen , of ook andere Voorfiellen vaa hunne uitvinding te doen.
En zal een ieder , die geneegen mogt zyn eene Extraordinaire Prcemie te belooven, aan den geenen, dewelke ter beoordeeling van dit Genootfchap best zal beantwoorden zeker Voorftel van zyne eigene uuvindinge, zulks drie Maanden voor het houden van te Algemeene Vergadering kunnen opgeeven.
A3 BE-



6
LANDBOUW, i7;8.
BETREKKELYK
TOT DEN
LANDBOUW,
i 7 7 B.
i. A an een ieder, die zes Morgen of twaalf XJL Gemoeten woeste HEIDE , DULXEN of GEübf - GRONDEN , geleegcn binnen de Vereenigde Nederlanden en 't rcjjort van de Generaliteit, aan hem in eigendom toebehoorende , of ter bebouwinge vergund , zal hebben bebouwd , met dat gevolg , dat dezelven in de drie eerfïe Jaaren , Klaver ,
■ ofte wel Bockwyt , Haver , Rogge , Zomer -
Garfte , of eenige andere Graanen of Zaaden uitleveren , en in het derde Jaar in eenen goeden ftaat van Bouw- of Wey-landen blyven ; de Zihere Medaille en tien Ducaaten : mits dat daarvan niet meerder ,
dan twintig Pratmien, zullen gegeeven worden.
De Berichten, inhoudende een verflag van de wyze en middelen , ter bebouwinge van elk der bovengemelde Gronden aangewend , benevens eene opgaave van de Kosten , daar toe befteed , moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 178a.
2. Aan



LANDBOUW, 1778.
2. Aan den geenen, die het beste en minst - kostbaare Middel, door Proeven geftaafd, aan de hand geeft, om de met ZOUT WATER OVERSTROOMD geweest zynde, zoo Kley- Zand- als Veen - gronden, fpoedig te herftellen tot hunne voorige Vruchtbaarheid ; de Goude Medaille en vyfenzeventig Ducaaten , of honderd Ducaaten. De Berichten en
Getuigfchriften moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1782.
3. Aan den geenen, die door beproefde ondervindinge het nut van het vermengen van KLEY, ZAND
en VEEN, of twee van dien op Zand- Veen-
of Kley - Landen het beste zal ftaaven ; de Goude
Medaille , of vyfentwintig Ducaaten. He;
Bericht, nopens de wyze van vermenging , en ae Getuigfchriften der genoomene Proeven , moeten vóór of op den 31. December 1781. ingeleverd worden.
4. Aan den geenen , die BOUW- WEYDE- af HOOI-LAND , het welke ten minften in de drie laatfte laaren niet bemist of toegemaakt is geweest, met onvermengde HAARD - ASSCHE ; het zy dan zuivere Turf- of Hout ■ Asfche , het zy die beiden door eikanderen, zal hebben toegemaakt, met dat gevolg, dat het eenen even goeden of beteren Oogst oplevere, als of het met eene foorc van Mestinge van meerderen pryze toegemaakt ware , en tevens opgeeft eene berekening der gemaakte onkosten, in tegenoverftellinge van andere bemestingen , en de wyze , op welke hy die bemesting heeft gedaan:
A 4 Voor



.8 LANDBOUW, i77g.
Voor de grootfle Quantiteit, ten minde van zes morgen Bouw-, en twee morgen Weyde- of Hooy land, of vice ver/a van zes morgen Weyde-of Hooyland en twee morgen Bouwland ; de Goude Medaille of vyfentwintig Ducaaten.
Voor de tweede Quantiteit, ten minde van vier morgen Bouw- en twee morgen Weyde - óf Hooyland , of vice ver/a van vier morgen Weyde- of Hooy - en twee morgen Bouwland ,• de Zilver e Medaille en veertien Ducaaten.
Voor de derde Quantiteit, niet minder dan twee morgen Bouw- en twee morgen Weyde - of Hooyland ; eene Prmnie van tien Ducaaten en de ZiU vere Medaille.
Voor de vierde Quantiteit , ten minde van één morgen Bouw- en één morgen Weyde- of Hooyland; eene Pramie van zes Ducaaten en de Zilvcre Medaille.
En voor de Vyfde Quantiteit, niet minder dan een half morgen, Bouw- en een half morgen Weydeof Hooyland ; eene Prairie van twee Ducaaten en de Zilvere Medaille.
Indien meerdere Mededingers zich in gelyken *raad bevinden , zullen de voorgedelde Vyf Prcemien in geld , naar evenredigheid, tusfehen dezelven gedeeld
worden. f De Berichten en bewyzen van één en
ander op te geeven vóór ultimo December 1781.
De Helft der voorgedelde Prcemien zal naar evenredigheid verdiend worden door die geenen , welken hunne Proeven alleen op Bouw ofte wel op Weyiand gedaan mogcen hebben.
5. Aan



LANDBOUW, 1778. 9
5. Aan den geeuen , die met het meeste voordeel zoodanige Landen, die te Jlegi bevonden worden , en te laag liggen , of te moerasfig zyn, om 'er Vee op te weiden , in ons Land met RYST of andere GRAANEN of ZAADEN, tot hier toe niet gebruikelyk , bezaait, en daarvan het beste Bericht , met Getuigfchriften geftaafd , vóór of op den laatften September 1783. overleven; de Goude Medaille of vyfentwintig Ducaaten.
6. Aan den geenen , die met een goeden uitflag eenig GEWAS zaait, plant of aanwyst, hetgeen door Procfneemingen word bevonden , voordeelig te zyn voor den Landbouw of Manufacturen , of in de Geneeskunde , en het welke bevorens in ons Vaderland niet is gecultiveerd of niet is in gebruik geweest;
de Goude Medaille of vyfentwintig Ducaaten.
By het Bericht, en de Getuigfchriften der Proeven, moet gevoegd zyn eene onderrichting , op welke wyze zoodanig Gewas moet worden gecultiveerd ofte verzameld.
7. Aan den geenen, die de beste KAARDEBOLLËN of CHARDONS, ten minfte tienduizend, hier te Lande onder zyn opzicht gecultiveerd , vertoont de Goude Medaille of vyfentwintig Ducaaten. —En aan den geenen, dewelke één of meerder morgen met de voorfchreevene Kaardebollen bebouwt, en dezelven tot behoorelyke rypheid brengt, zoodanig dat ze in de Fabrycquen gebruikt kunnen worden ; voor ieder morgen aldus bebouwd, vyf Ducaaten. De Vertooning, mitsgaders de Getuigfchriften en Berichten , moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December J782. Doch,
A 5 ' in-



io LANDBOUW, 1778.
indien 'er meerder , dan tien morgen , ter mededinginge mogten concurreeren , en den Prys waardig mogten bevonden worden, zal de gefielde Prcemie onder alle de Mededingers , aan de bovengemelde Vereifchcen voldoende, worden verdeeld.
8. Aan den geenen , die in eenig gedeelte van deeze Republycq , vóór den 1. Mey 1784, een half
morgen met opgaande GEËNTE MOERBEZIEBOOMEN, onder den naam van Mm ter Rofe bekend , -op bekwaame afftanden, om in het vervolg ter voedinge vjn Zyde- Wurmen te kunnen dienen , zal hebben geplant , en dezelven tot in den Maand September van dat Jaar in eenen groeijenden ftaat, en wel van Onkruid gezuiverd , zal hebben gehouden , mitsgaders daarvan bet beste bericht gegeeven ; de
Goude Medaille , of vyfentwintig Ducaaten.
De Getuigfchriften moeten ingeleverd worden vóór of op ulumo December 1784.
Ten deezen regnarde zullen tot tien Prcemien toe worden uitgedeeld , en voor den geenen , die de groot/Ie Quantiteit van de gemélde Moerbezie - Boomen zal gecultiveerd hebben ; de Goude Medaille en vyftig Ducaaten.
9. Aan den geenen , die het best voldoende Middel, door Proefheemingen geftaafd, uitvind, om de PLAK - en RING RUPSEN in de Boomen te vernielen, of de Boomen voor dezelven te bevryden; de Goude Medaille of vyfentwintig Ducaaten. —■ De Berichten , geftaafd door Getuigfchriften, moeten overgegeeven worden vóór of op ultimo September 1784.
10. Aan1



LANDBOUW, 1778. u
ïo. Aan ieder Genootfchap of Particulier, die, onder behoorelyke permisfie van den Souverein, op eigene kosten, op de Heide, Duinen of Geest - landen , binnen de Vereenigde Nederlanden cn het Resfort van de Generaliteit geleegen, en tot nu roe niet beweyd, de grootfte Quantiteit SCHAAPEN , ten minfte zes honderd, geduurende een geheel Jaar , zal hebben doen weyden; de Goude Medaille en honderd Ducaaten.
Voor de tweede Quantiteit, ten minfte van drie honderd Schaapcn , op gelyke maniere geweyd ; de tweede Goude Medaille en vyftig Ducaaten.
En voor de derde Quantiteit , ten minfte van twee honderd Schaopen, geweyd als boven ; de Zil-
vere Medaille en vyfentwintig Ducaaten. De
Getuigfchriften in te leveren vóór of op ultimo September 1783.
Indien zich meerdere Mededingers , in gelykerj graad den Prys waardig , mogten opdoen , zal de Pramie onder hen verdeeld worden.
11. Aan den geenen , welke het beste Vertoog inleven , tot verbeteringe der Schaaphoederye in de Zeven Provinciën en de Generaliteit , byzonder ter verbeteringe, van derzelver WOLLE , waaromtrent men in Spanjer. en elders met zoo veel vrucht alle attentie gebruikt, niet alleen Theoretifcb , maar geftaafd door Procfondervindelyke bewyzen ; de
Goude Medaille en vyfentwintig Ducaaten , of vyftig Ducaaten. De Berichten en Getuigfchriften in te leveren vóór of op ultimo December 1781.
12. Aan



is LANDBOUW, 1778.
12. Aan dien Schaapherder in ieder Trèvmcie deezer Rcpublycq , en in de Generaliteit, die vóór den eerften Augustus 1779. en vervolgens in ieder Jaar, zoo lang deeze Preemie zal duuren , de Beste VLUIZEN WOL , niet minder dan twee of arte , van Inland/che Schaapen , niet jonger dan twee jaaren , binnen deeze Republycq gefchooren, zal vertoonen ; de Zilvere Medaille , en zes Ducaaten, of agt Ducaaten. De Getuigfchriften moe¬
ten , te gelyk met de Vluizen Wol, worden overgezonden.
Voor de Vluizen, bet naast aan ie besten kooviende , de Zilvere Medaille of twee Ducaaten.
Voor die hier weder bet naast op volgen , mede de Zilvere Medaille of twee Ducaaten.
11. Aan den geenen , welke de beste Middelen zal opgeeven , om het voortteelen der BYEN te bevorderen , en wel te doen gelukken, derzelver Ziekten voor te koomen , en aan hun , op gezette tyden van het Jaar, de gefchiktile plaat [en tot het verzamelen van den Honing te bezorgen ; wyders»
om een uitgeflrekter gebruik te kunnen maaken van den Honing en het Honingwater, (het welke door de Honingzeemers meest weggeworpen , of aan de Beesten regeeven word ) dan tot nog toe daar van gemaakt Is: en eindelyk de Middelen tot verbeteringe van onzen lnlandfcben Honing , om denzelven, zoo naaby mogelyk, aan den Marjeliaan-
jcbcn te brengen , alles met Proefondervindin-
gea bekrachtigd; de Gouds Medaille en vyfeniwin-
tig



LANDBOUW, 1773. 13
tig Ducaaten, of vyftig Ducaaten Het Be¬
richt en de Getuigfchriften in te leveren vóór of op ultimo September 1782.
Dit alles moet zoo beknopt , als mogelyk is, opgegeeven worden , en zoo klaar , dat het door de Byenhouders genoeg kan worden begreepen.
LANDBOUW 1 7 7 9-
14. Aan den geenen , die in de woeste Heide de grootfte hoeveelheid , ten minde drie Morgen Lands , met BREM bezaait, en naa drie jaaren gegroeid te hebben , weder uitroeit , en gedroogd zynde , de Brems tot Asfcbe , voor bemesting verbrand, en het zelve Land, in het vierde jaar, met GRAANEN beteelt; eene Pramie van vyfcntimntig Ducaaten. Het Bericht met de Getuig¬
fchriften moeten ingeleverd worden vóór of op den laatlien December 1785.
ï 5. Aan den geenen, die , door Proefneerriingen voldoende bevonden , aantoont het beste Middel, om, buiten de reeds In gebruik zynde Kweldammen en Slooten , de Landen , die door het fchraale KWELWATER onvrugtbaar zyn geworden , wederom vrugtbaar te maaken ; dat zy met voordeel, voomaamlyk met Winter - Koorn kunnen bezaaid, of met meer vrucht tot Weilanden gebruikt worden ,
en



14 LANDBOUW, 1775.
en welke foort van Bemesting hier toe de beste is ♦
eene Praemïe van Vyfentwintig Ducaaten. Het
Bericht en de Getuigfchriften moeten vóór ultimo December 1781. ingeleverd worden.
16. Voor het beste , en met genomene Proeven bevestigde Vertoog, opgeevende de beste wyze om dé naadeelige eigenfchappen van dat foort van K L E Y, het welk door de hitte te hard word , en by nat weder het water niet behoorelyk daarlaat., het zy door de bymefiging van eenige Aarde, Mest-, of andere ftoffen , het zy door bebouwing, als anderfints, weg te neemen, of te verbeteren; !eenTrcemie van vyftig Ducaaten. Het Bericht en de noodige Getuigfchriften moeten op of vóór ultimo December 1783. ingeleverd worden.
17. Aan den geénen , die door voldoende Proef. neemingen, het beste middel, ( buiten de reeds in gebruik zynde) aantoont; om de KLEY-LANDEN, dewelken door verfchillende oorzaaken onvrugtbaar , en om met voordeel te bebouwen of te beweiden , onbekwaam geworden zyn , weder, gelyk voorheen, vrugtbaar te maaken , ten einde dezelven met voordeel kunnen bebouwd of beweid worden ; eene Prémie van vyfentwintig Ducaaten. ■ Het "Bericht
van de gebruikte Middelen, en opgaaf der Onkosten, op één morgen Lands gedaan , moeten met de Getuigfchriften , ingeleverd worden vóór of op ultimo December 1784.
18. Aan den geenen, die het beste berichtopgefefc van de K ONS T MES TEN, thans in ons Vaderland bekend, eene Pr&mie van vyfentwintig
Du-



LANDBOUW, 1779.' iS
Ducaaten , of de Goude Medaille ; inteleveren vóór
ultimo December 1781. En die eene betere ,
en niet kostbaarder , dan de thans in ons Land bekende , Konstmcst aan de hand geeft, met Proeven geftaafd ; een Premie van honderd Ducaaten en de Goude Medaille. De Berichten en Getuigfchrif¬
ten inteleveren vóór ultimo December 1784.
19. Aan den geenen , die eenig foort van MERGEL in een ftuk Lands, op een plaats binnen deeze Republycq , daar ze in den omtrek van drie uuren niet is ontdekt, zal uitvinden , en met het meeste voordeel tot vrugtbanrmaaking zal bezigen; eene Piasmie van vyfentwintig Ducaaten. Het Mcnfter
van den Mergel , en de Getuigfchriften , waar ter plaatfe zy is uitgegraaven, moeten ingeleverd worden vóór of op ultimo December 1782.
20. Aan den geenen , die op de minst - kostbaare wyze de Bouwlanden van het fchaadelyk Onkruid , HERK genaamd , zonder hetzelve uit te wieden, of uit te eggen , weet te zuiveren ; eene Prcemie van
vyfentwintig Ducaaten. Het Bericht en de
Getuigfchriften der Proeven moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1782.
21. Aan den geenen , die op de minst- kostbaare wyze de Bouwlanden weet te zuiveren van het fchaadelyk Onkruid, RING EL WIK genaamd, zonder het Koorn - gewas op dat Land te benaadeelen ;
eene Pramrie van vyfentwintig Ducaaten. Hec
Bericht en de Getuigfchriften der Proeven moeten ingeleverd worden vóór of op ultimo Dec. 1782.
£2. Jisti



16
LANDBOUW, i779.
PT^'T^n4en gefen' die de S^oone Inkndfche rLOLGEN zoodanig weet te verbeteren , dat de Aarde met éene Ploeging een fpit dieper , dan door de gewoone Ploeging , kan worden omgekeerd, en de onderfte Aarde boven gebragt; eene Premie van
Vffemwmtig Ducaaten. Het Bericht en de
Getuigfchriften moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781.
23. Voor het beste verflag van Proeven, sedaan
B7ffl2SfENT'by ande* Natiën m den LANDBOUW gebruikt wordende; mits oaardoor eenig meerder voordeel in den Landbouw verkreegen worde , dan men nu heeft door de maniere, tegenwoordig in gebruik; eene Premie van de
(rouae Medaille. Het Bericht met het noodiVe
bewys der genomene Proeven moet ingeleverd worden vóór of op ultimo December 1781.
24. Aan den geenen , die eenige morgen braak*
•^nfi, doch niec minder dan *™' morgen, met BERKEN, of eenig ander HOUT beplant of bezaait, en het zelve derwyze weet te bewerken ' dat zulks rot Hoepen van Vaten , (zoo als om de' Rhynfche Wynvaten liggen) kan gebruikt worden • mits dat het zelve de van buiten inkomende Hoepen * in qualiteii en prys , evenaare ; eene Premie van vyfttg Ducaaten. De Berichten en Getuig¬
fchriften inteleveren vóór of op den laatften December 1789.
25 Aan den geenen , welke hier te Lande we^-
Jgn?????ï ' h£CZy Inla**Jcbe, hèt zy Vreemde BüuMhN aantoont, die tevens tot een nuttig en
voor-



LANDBOUW, 1779; xf
voordeelig gebruik kunnen dienen , en die , wanneer dezelven hunnen volkomenen wasdom verkreegen hebben , en naa dac zy omgehakt zyn , zonder de Wortels uitteroeijen , veel eer dienftig , dan fchaadelyk zyn aan de vastheid der geftraate en gezande Dyken;
eene Premie van vyfentwintig Ducaaten. Hec
Bericht met de Getuigfchriften moeten vóór of op ,den laatften December 1781. ingeleverd worden.
2 6. Aan den geenen , die in de Nabuurfchap van eenige Stad of Plaats deezer Republycq , ter distantie ten hoogfte van niet meer dan 300 roeden , om aldaar te blyven ftaan , zal hebben geplant, niet minder dan 25 gecnte MOERBEZIE - BOOMEN , onder den naam van Murier Rofe bekend ; de Zilvere Medaille of zes Ducaaten. De Getuigfchriften moeten ingeleverd worden vóór of op ultimo December 1784.
27. Aan den geenen, die zal kunnen aantoonen , in ftaat te zyn , om de grootjïe quantiteit SCHORS van EIKENHOUT, binnen de Republycq gewasrfen, en bekwaam, om tot Run te worden gebruikt, ten min/ten pryze te leveren ; eene Premie van vyfentwintig Ducaaten. De Bewyzen en Getuigfchriften te bezorgen vóór of op ultimo December 1781.
28. Aan den geenen , die met TURKSCHE TARW , ten minden één morgen Lands bebouwt , en bewyst, dat deeze bouwing niet minder voordeelig is , dan die van andere Graanen , mitsgaders het beste gebruik van deeze Tarw weet aan te wyzen ;
B eene



,g LANDBOUW, 1779.
eene Premie van vyfentwintig Ducaaten. -— De Berichten en Getuigfchriften inteleveren vóór of op ultimo December 1781.
29. Aan den geenen , die de grootfte menigte van GROENE LUCERNE op een half Morgen zal maaijen , zynde niet minder dan één Morgen bezaaid in één jaar •, en het beste Bericht, door Proefneemingen geftaafd, zalgeeven, om te beilisfen, of deeze Lucerne ter voedinge van Paarden en Rundvee voordeeliger zy , dan onze gewoone Klaver ; eene
Premie van vyfentwintig Ducaaten. De Be-
«vyzen van het getal der bezaaide Morgen , van de hoeveelheid van het gemaaide , den tyd van het maaijen , de natuur van den Grond, en de wyze van behandeling , moeten op of vóór ultimo December 2781. ingeleverd worden.
30. Voor het beste Bericht, door Proefneemin« gen geftaafd , van VOEDER, dat in de Maanden MAART en APRIL groeit, en dus kan dienen, by fchaarsheid van Hooy , of ander Winter ■ voeder , en by het laat aankomen van het Meygras , en her, geen te gelyk in dat faifoen de Melk en Boter van het Rundvee vermeerdert , mits dat het voedfel kan aangekweekt worden met zoodanige kosten, welken voldoen aan het bovengemelde oogmerk , eene Premie
van vyfentwintig Ducaaten. De Bewyzen
moeten vóór of op ultimo December 1781. ingeleverd worden.
31. Aan den geenen, die best zal betoogen, geftaafd door Próefneemingen, HOE VEEL HEIDE,
eene



LANDBOUW, 1779- J9
eene Kudde van 150 Scbaapcn , op een Hofftede , aan den Heikant geleegen, ter weidinge noodig heeft, en op welke manier men die Schaapen best zou kunnen doen beftaan , zonder ze in eenige andere Weiden, dan alleen op Stoppelland, te dry ven; de
Goude Medaille of vyfentwintig Ducaaten De
Berichten moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781.
32. Aan den geenen , die het beste middel weet aan te wyzen , om de KALVEREN , van hunne geboorte af aan , tot dien ouderdom toe , als dezelven anderszints met Melk moeten gevoed worden , op te voeden met eenige Spys of Drank , welke veel voordeebger, dan de Melk , zoude bevonden worden , en zulks door Proeven ftaaft, van ten minfte tien Kalveren in een jaar op die wyze te hebben opgevoed , zoodanig , dat dezelven bevonden worden , even zoo gezond en fterk te zyn, als dat dezelven anderszints met Melk gevoed worden ; eene Premie
van vyfentwintig Ducaaten. Het Bericht en
de Getuigfchriften inteleveren vóór of op ultimo December 1781.
33. Dewyl.dc ondervinding leert, dat de KOEIJEN , zoo wel in de Weiden , als op de Stallen , zeer dikwils haare Kalveren verleggen of afzetten , en de Landman daardoor zeer veel fchaade lyd , zoo is de vraag: uit welke oorzaaken zulks ontftaat, en welke middelen daar tegen gebruikt zouden kunnen worden , waarvan de Landman zich gemaklyk zou kunnen bedienen , zoo draa hy bemerkt, dat de Koe Kolf draagt; of het afzetten zou kunnen voorkomen ,
B a zoo



2o LANDBOUW, 1770.
zoo draa men befpeurt, dat de Koe daar mede bezig
is. Aan den geenen, die zoodanig middel heeft
uitgevonden , en Getuigfchriften , dat het voldoende is, heeft ingeleverd vóór den laatften December 1782. zal eene Premie van vyfentwintig Ducaaten worden pegeeven.
fc> O
34. Voor den geenen , die eenig zeker hulpmiddel aan de hand geeft, tegen het zoo fchielyk-opkoomend en vermenigvuldigend , als weder verdwynend en ftervend Injecl , bekend onder den naam van HAENTJES , het welk de Ryswaarden of Criendingen , van zoo veel belang voor ons Vaderland , by fommige zelfs achtereenvolgende Jaaren, zoo deerlyk havent en verwoest; eene Premie van
vyfentwintig Ducaaten. De Berichten , met
noodige Bewyzen geftaafd, inteleveren vóór of op ultimo December 1781.
35. Aan hem , die het best voldoende middel, door Proefneemingen geftaafd , uitvind of aanwyst, ter voorkoominge of weeringe van den KLANDER en andere fchadelyke Injeclen in de Graanen , mits niet fchadelyk aan de gezondheid en voor het Graan ;
eene Premie van vyfentwintig Ducaaten. De
Berichten en Getuigfchriften inteleveren vóór of op ■ultimo December 1781.
36. Aan den geenen, die het beste Middel, buiten de bekenden , weet op te geeven, om te beletten , dat het HOOY door BROEIJINGE niet in Brand geraake , als mede een kenmerk, waaruit men zeker weeten kan, zonder het Hooy te fteeken of te
ver-



LANDBOUW, 1770. m
verplaatfen , of 'er ook gevaar is, dat het in Brand zal geraaken, dan niet: eene Premie van vyfentwintig Ducaaten. De Bewyzen en Berichten inteleveren vóór of op ultimo September 1783.
37. Aan eenen Nederlandfchen Jongeling , der Franfche Taaie machtig , zich na de ECOLE VETERINAIRE , (zynde het School , opgericht ter onderzoeking en geneezing der Ziekten van het Vee) te Parys of Lions begeeft , naa aldaar ten minfte twee jaaren lang geitudeerd te hebben , t'huis gekomen, voldoende blyken van bekwaamheid geeft; een
Premie van tweehonderd Ducaaten. Doch
zal deeze Premie niet worden betaald , dan naa dat dezelve zyne Konst drie jaaren lang hier te Lande zal geoeffend hebben.
LANDBOUW
£ 7 8 O.
38. Aan den geenen , die de beste manier aanwyst, om de DUINEN , in plaatfe van met Helm en Stroo, met DENNE- of SPARREBOOMEN, of eenig ander Gewas, hier te Lande daartoe niet in gebruik, te beplanten, en met genoegzaame Proeven bewyst, dat deeze Planting veel duurzaamer bevonden word , dan met Helm en Stroo ; eene Premie van vyftig Ducaaten. Een Bericht, met
Proeven geftaafd , inteleveren vóór of op ultimo December 1786. Deeze Premie ltrekt zich uit tot ultimo December 1789.
B 3 39- Aan



|| LANDBOUW, 1780.
ng. Aan den geenen, welke binnen deeze Repubhcq , op de DUINEN of ZANDLANDEN , binnen den tyd van twee Jaaren , de grootfte quantiteit GENE VER - BESIEN - PLANTEN of BOOMEN , niet minder dan 2000 ftuks, zal hebben gezaaid of geplant, en drie jaaren in eenen groeijenden.ftaat houd; eene Premie van vyfentwintig Du-
ca at en. De Berichten en Getuigfchriften inte
leveren vóór of op ultimo December 1785.
40. Aan den geenen , welke het meest voldoende door Proeven zal bepaalen , of tot bemestinge der KOORN-L ANDEN , even zoo goed Koe Paarden - of Schaapen - mest met Zand kan toegemaakt worden , als met Heide - plaggen ? En zo jaa :. welk Zand daar roe voldoende , en welk het beste zy ; eene Premie van vyfentwintig Ducaaten.
De Berichten en Getuigfchriftên inteleveren
vóór of op ultimo December 1782.
ai. Aan den geenen, die eenig INSTRUMENT tot den LANDBOUW , voordeeliger dan tot nu toe bekend is , door Proefneemingen bevestigd , uitvindt ; vyfiïg Ducaaten ; of meer of minder , naar rato dat deszelfs nuttigheid zal bevonden worden.
42. Aan den geenen, die ten minfte de quantiteit van een half morgen Lands , met BOHEEM5CHEN HAVER (vfdke twee korrels naast eikanderen draagt, daar de by ons bekende maar eenen heeft) bezaait , en daadlyk aantoont, dat dezelve dat wezenlyk voordeel boven onzen Hollandje ben Haver bezit, waardoor [aan onzen Landbouw een aan-
mer-



LANDBOUW, 1730» 23
aierkelyk Nut zoude worden toegebracht ; eene Premie van vyfentwintig Ducaaten , of de tweede
Goude Medaille. Het Bericht met de noodige
IWonfters moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781. Deeze Premie, indien dezelve in het jaar 1781 niet mogt worden verdiend, ftrekt zich uit tot ultimo December 1782.
42. Aan den geenen, die de grootfte hoeveelheid van GEELE of WITTE GEERST, ( welke laatfte ook Üosterfcbe Manna genaamd word,) op niet minder dan één quart morgen Lands, zal hebben gezaaid , als mede van de inzameling voldoende Morefiers , gelyk ook de manier van bebouwing , aangetoond zal hebben ; eene Premie van vyfentwintig
Ducaaten. De Berichten en Getuigfchriften m
te leveren vóór of op ultimo December 1781. Deeze Premie ftrekt zich uit to: ultimo Dec. 1782.
44. Aan den geenen, die de beste TABAK, ten minfte 3000 pond,, in deugd evenaarende de Zweed/end, uit de kirgimen koomende , binnen deeze liepublycq zal geteeld hebben ; eene Premie van vyftig Ducaaten , mits de bewerking en bemesting daar van niet kostbaarder zy , dan de gewoone ? Het Bericht v..n de gedaane Culture , het iVlonder , ten minfte van 1 a pond, en de Getuigfchriften moeten ingeleverd worden voor of op ultimo December 1781. Deeze Premie ftrekt zich uit tot ultimo December 1783,
45. Aan den geenen , die , door Proefneemin-, gen geftaafd, het beste groet, WINTERVOEDER, 0 B 4 beter



>| LANDBOUW. 1780;
beter dan onze Knollen, of Raapen en Wortelen, uitvindt, mits- dat Voeder even zeer voldoe in het geeven van Booter of Melk , en dat de kosten der bouwing aan het voordeel beantwoorden ; eene Premie van vyfentwintig Ducaaten. De Bewy-
zen en Berichten moeten vóór of op ultimo December 1781. ingeleverd worden.
46. Aan den geenen , dewelke binnen deeze Republycq, in den tyd van één Jaar, de grootfte (Man* titelt NUGTERE KALVEREN, mits gééne vette Kalveren daar onder te rekenen , aankweekt , en zes Maanden voor eigene rekening onderhoud , eene Premie van vyfentwintig Ducaaten.
47. Aan den geenen , die voor of op ultimo December 1781. het beste zal hebben aangetoond , welke de Aart en Natuur zy van de zoogenaamde MOEDERKWAAL der Koeijen , ( by anderen bekend onder den naam van Slym- of Kwal-Ziekte ,
ook wel van aan de Melk te liggen ?) Welke
derzelver oorzaaken, toevallen en gevolgen zyn?
■ Of 'er zekere tekenen zyn , aan welken men
vooraf kan befpeuren , dat de Koeijen gevaar loopen van door dezelve te zullen worden aangetast, en zo jaa : welke dezelve tekenen zyn ? En eindelyk door welke middelen deeze Ziekte kan worden voorgekoosnen ofte geneezen , een Premie van vyftig Ducaaten. De Moederkwaal is een toeval, het welke
de Koeijen zeer dikwils naa , maar ook fomtyds-, hoewel zelden, vóór het kalven overkoomt, en verzeld gaat van een aanmerkelyke ontlastinge van taaije zeer koude Slym of Kwal uit de Baarmoeder en Teel'
deelen ,



LANDBOUW, 1780. as
deelen , en van eene belette Melkgeeving , zynde het
zelve doorgaands in korten tyd doodelyk. De
Berichten , met voldoende Bewyzen geftaafd , dat men door de opgegevene middelen de bewuste Ziekte met de daad heeft voorgekoomen in Beesten, welken tekenen gaven van door dezelven te zullen* worden
aangetast, en heeft geneezen in anderen, welke
daadelyk aan dezelve laboreerden ; moeten ,
zoo duidlyk moogclyk , worden opgefteld , op dat zy by den eenvoudigften Landman begreepen en opgevolgd kunnen worden.'
48. Aan den geenen, die aanwyst het beste Middel, met voldoende Bewyzen geftaafd , ter geneezinge der LONGZIEKTE van het Rundvee , (by de Boeren het Longefpul of Longevuur genaamd) ; de tweede Goude Medaille en vyftig Ducaaten , of
vyfenzeventig Ducaaten. Het Bericht en de
Getuigfchriften inteleveren vóór of op ultimo December 1781. Deeze Premie ftrekt zich uit tot den laatften December 1782.
49. Eene Premie van vyfentwintig Ducaaten , of de tweede Goude Medaille, voor den geenen, die best beantwoord de Vraag : welke is de Oorzaak van de WIERWEIDE, ROODE MEEZE, de WEE of het BLOEDPISSEN van het Rundvee ? ( eene Ziekte, die in veele ftreeken van ons Land het Rundvee , allermeest het Jonge Vee, voornaamlyk als het aldaar niet opgefokt, maar van elders ingebragt is, en voor de eerftemaal in de Weide koomt, aantast, en voor het zelve al zoo doodlyk is, als de heerfchende Veeziekte ? ) En welken zyn de beste middelen
B 5 om



36 LANDBOUW, 1780.'
om die Ziekte voortekomen of te geneezen ? —De Antwoorden , met Proeven geftaafd , moeten ingeleverd worden vóór ultimo December 1782.
50. ' Aan den geenen , die een algemeen Behosd° of Geneesmiddel opgeeft , ter voorkoominge of geneezinge der KWAADE DROES, mits dat hy door behoorlyke bewyzen aantoone , ten minfte vier Paarden , geduurende vier weeken op een befmette Stal geftald zynde , door eenig middel die Ziekte bthned te hebben , ofte wel in een Jaar tyds, ten minfte tien Paarden , van dezelve volkomen te hebben geneezen ; in ieder geval een Premie van v\fug Ducaaten. ■—■ De Bewyzen inteleveren vóór of ©p ultimo December 1781. Deeze Premie ftrekt zich uit tot ultimo December 1783.
51. Aan den geenen, die het beste middel, met Proeven geftaafd , aanwyst en opgeeft , om on?e GRAANEN en andere GewaJJen te beveiligen voor de Wormen en andere In/eÊen , die derzelver wortel afknaagen ; eene Premie van vyftig Ducaaten.
. De Berichten en Bewyzen inteleveren vóór of
op ultimo December 1782. Deezé Premie ftrekt zich uit tot ultimo December 1784.
52. Aan den geenen, die het best TNLANDSCH GEWAS aanwyst, welke met het meeste voordeel, in plaatfe van Run , gemaakt uit de Eiken Scbors, in de Leder Looijeryen kan gebruikt worden , eh zulks met Proeven (laaft , mits daarvan eene genoegzaame hoeveelheid te bekoomen zy ; eene Premie van vytt;g Ducaaten. Het Bericht, op wac
wyze



LANDBOUW, 1780.
wyze die foort van Run gemaakt word , met een Monfter, te bezorgen vóór of op den laatften December 1781.
53. Aan den geenen , die een STEENKOOLMYN ontdekt, binnen de Republycq , eene Goude Medaille : en de eerfte , die in ftaat is uit zoodanige Steenkoolmyn afteleveren 1000 Hoed , in het tweede Jaar 3000 Hoed , in het derde Jaar 6oco Hoed , en in het vierde Jaar 10000 Hoed, mits in onze Fabrycquen met voordeel kunnende gebruikt worden , en niet hoogcr in prys in de Steden en Plaatfen binnen de Vereenigde Nederlanden worden geleeverd , dan de middelbaare Pryzen der Engelfcbe Kooien ; alsdan nog eene Premie van tweehonderd Ducaaten yoor ieder Jaar.
IANDBOVW 1781,
54. Aan den geenen , welke het beste en minst kostbaare Middel aan de hand geeft, ter Verbetering der MESTHOOPEN , zoo dat eene gegeevene hoeveelheid Mest niet alleen door vermenging verfcheide maaien vermeerderd , maar ook in kracht verbeterd
worde ; eene Premie van vyftig Ducaaten.
De Berichten, met Proeven geftaafd, inteleveren vóór den laatften September 1785.
55. Aan den geenen , die op de minst kostbaare wyze de BOUWLANDEN aan den Hcykant, die,
met



28 LANDBOUW, 17 3 f:
met Boekweit bezaaid zynde , by drooge Zomers dikwyls zeer fterk met het zoogenaamde Vogelgras bezet zyn , van dat Gras weet te zuiveren , of daarvan te bevryden , zonder het daarop ftaande Koorngewas te benaadeelen ,• een Premie van tien Ducaaten , of
de Zihere Medaille en agt Ducaaten. Hec
Bericht en de Getuigfchriften der Proeven , moeten vóór of op den laatften September 1783. ingeleverd worden.
56. Aan den geenen , welke het beste Middel , met Proeven geftaafd , zal opgeeven , om het Onkruid , genaamd HOP , het welk hier te Lande in de Es/en - en Elzen - Bosfcben zoo naadeelig is , te overwinnen, zonder dat de Bosfchen zeiven behoeven te worden uitgeroeid, een Premie van vyftig
Ducaaten. De Antwoorden en Proeven moeten
vóór ultimo September 1784. worden ingeleverd.
57. Aan den geenen , die het beste Middel , tot heden' niet in gebruik , aanwyst, en het zelve met behoorlvke Proeven ftaaft, om de VEENMOLLEN
uitteroeijen ; een Premie van vyftig Ducaaten.
Het Bericht en de Getuigfchriften inteleveren vóór of op ultimo September 1782. Deeze Premie ftrekt zich uit tot ultimo September 1784.
58. Aan den geenen , die het beste Middel weet aan de hand te geeven , tot het voorkomen of tseeren van het zoogenaamd ROOD , dat zich federt eenio-en tyd , meer dan te voren , in Klim- en Stam-boofien heeft geopenbaard ; een Premie van vyfent-winti* Ducaaten. Het Bericht en de Getuigfchrif-
0 ten



LANDBOUW, 1781. 29
ren inteleveren vóór of op ultimo September 1783.
Deeze Prsemie ftrekt zich uit tot den laatften
September 1784.
59. Aan den geenen , die het beste hulpmiddel aan de hand geeft ter vuorkoominge of weetinge van den WORM , die in alle foorten van Waardrys groeit, dezelve vervuurt, en zelfs geheel doet fter-
ven ; eene PrEemie van vyfentwintig Ducaaten.
De Berichten , met noodige Bewyzen gedaald, inteleveren vóór of op ultimo September 17.83.
60. Voor het beste verflag van Proeven , genomen met de Nieuw-uitgevondene EGGE van den Heer Blois van Treslong, tot fpoediger droogmaakinge van het Hooy ; om te beflisfen , of deeze wyze van Hooijen voordeeliger zy , dan de tot hier toe in gebruik geweest zynde: de tweede Goude Medaille
of twaalf Ducaaten. Het Bericht, met het
noodige bewys der genomene Proeven , moet ingeleverd worden vóór of op ultimo September 1782»
61. Aan den geenen, die den raeesten HENNIP, ten minde een half morgen Lands, op Zandgrond. verbouwt, en de beste manier , om dien Hennip te behandelen , met de berekening , of de bebouwing daarvan meer of minder voordeel,. dan Graanen, op denzelven grond geteeld , opgeeit, een Prsmie van vyftig Ducaaten. Het Bericht met de Getuigfchriften moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften September 1783.
62. Acr.



So LANDBOUW, 1781.
6a. Aan den Eerden , die eenig INLANDSCH GEWAS kan ontdekken , egaal in deugd en kracht aan de Schotje Mojch (Woed genaamd), en waarvan een genoegzaame quantiteit te vinden is , of aangekweekt kan worden, om in de Lakmoes-Fabrycqnen te worden gebruikt: en daarvan het beste Bericht en voldoende Proeven toont vóór ultimo Sept. 1783. > een Prasmie van vyftig Ducaaten.
63. Aan den geenen , die door genoegzaame Proeven , ten minfte van één Mengele , uit het Beuke- Zaad'de beste OLIE perst, die tot voedfel of anderzints met voordeel zou kunnen worden gebruikt;
eene Premie van vyfentwintig Ducaaten. De
Monfters, Berichten en Bewyzen inteleveren vóór ultimo September 1784.
64. Aan den geenen , die in ieder Provintie en de Generaliteit, de meeste Zwermen BYEN, naar de nieuw - uitgevondene wyze, uit ééne Korf vermenigvuldigt , en dezelve het tweede Jaar in behoorelyken ftaat onderhoud; eene Pramie van veertig Ducaaten. Het Bericht en de noodige Bewyzen
moeten ingeleverd worden vóór of op den laatftea September 1784.
65. Aan den geenen , die in ieder Provintie en de Generaliteit de meeste Stokken BYEN zal hebben aangekweekt, vóór de Algemeene Vergadering van den Jaare 178a , 1783 en 1784. en daarvaa de noodige Berichten , met melding van de quantiteit Honing en Wajch , welke hy daarvan gewonnen



LANDBOUW, 1781. 3I
nen beeft , aan het naastbyliggend Departement zal hebben overgezonden ; eene Premie van de Zilvere Medaillr en twee Ducaaten*, of vier Ducaaten , uittedeelen in 1782, 1783 en 1784.
66. Aan den geenen , die Honderd of meerder Ponden WOLLE , zoo naa mooglyk gelyk aan de beste Uitlandjehe, in één Jaar van zyne eigene tweejaarige Schaapen , het zy van Vreemd of Inlandfch foort, doch binnen de Republycq geworpen vertoont ; eene Premie van dertig Ducaaten. De
Bewyzen en Getuigfchriften inteleveren vóór ultimo September 1782. Deeze Premie ftrekt zich uit tot 1784.
67. Aan den geenen , die het beste middel of bewerking opgeeft , ter voorkooming of geneezing der POKKEN onder de Schaapen , mits dat hy door behoorelyke bewyzen aantoone ten minfte 20 Schaapen , onder een befmette Kudde vier weeken geweest zynde , door eenig middel voor die Ziekte behoed te hebben , ofte wel 20 Schaapen van dezelve volkomen te hebben geneezen ; in ieder geval een
Premie van vyftig Ducaaten. De Bewyzen
inteleveren vóór of op ultimo Sept. 1782. Deeze Praemie ftrekt zich uit tot wederopzeggens.
OPZICHT-



s5 KOOPHANDEL en COLON.
opzichtlyk tot den
KOOPHANDEL
e n
COLONIEN, 1778.
68. \ an een Koopman of geasfocieerde Koopf\ lieden , dewelken , binnen den tyd van twee Jaaren , een Perfoon, in de Republycq gebooren , van goede Getuigenisfen voorzien , in eenige buitenlandfche Haven , alwaar zich thans géén Nederlandjcb Comptoir bevind , zal of zullen etablisfeeren , om 'er op te richten een COMPTOIR van
COMMERCIE voor onzeNarie ; aan den
Koopman de Goude Medaille , —- en aan die Sociëteit eenen Zilveren vergulden Beeker, met eene Infcriptie, op het Onderwerp toepasfelyk. -— De Getuigfchriften moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781. Ten deegen op¬
zichte zullen ten hoogden tien Prcemien uitgedeeld worden.
69. Aas



KOOPHANDEL en COLONIEN i 778. 33
69. Aan den geenen, die hier te Lande een Verwery zal oprichten van zoogenaamd A RABISCH ROOD; eene Pramie van Vyftig Ducaaten, of de
Goude Medaille en Vyfentwintig Ducaaten: >
Men vordert eene Proeve van vyfentwintig pond garen , en vyfentwintig pond catoen , naa de oprichtinge van deezen (Bcenomifcben lak hier te Lande rood geverwd; en wel zoo , dat de Couleur in levendigheid en vastheid gelyk ftaa met het Ara* bifch Rood, en dat het Garen of Catoen, hier dus geverwd, het van buiten ingevoerde in prys niet te
boven gaa. De Berichten met een Mon.
fter inteleveren vóór ultimo September 1783.
70. Aan den geenen,welke eene VISSCHERY aan de hand geeft, door Onderdaanen van deezen Staat te oefenen, om de Slaaven in de West-lndifche Colonien van den Staat, even goedkoop, van zoo goeden Vifch, in genoegzaame hoeveelheid te voorzien, als nu met die op de Bank van Terreneuve gevangen worden , gefchied, en zulks met geftaafde Proeven , geduurende drie agter een volgende Jaaren ten volle bewyft ; eene Pramie van driehonderd Ducaaten en de Goude Medaille. — De Getuigfchriften inteleveren vóór of op den laatften December 1783.
71. Aan den geenen, die in de Colonien van den Staat plant en bereidt, de befte
Cacao, egaal met de Caracquifche;
Tabak, ten minften vyfiigduizend Ponden;
C Ryst



34 KOOPHANDEL en COLONIEN 1778.
Ryst, ten minden tienduizend Ponden van die foort, welke op de hooge Landen , (zonder onder water te zetten) gecultiveerd kan worden;
Indigo, gelyk aan Guatimalo middelfoort; Vanille, Annatto en Quinq uina,
Voor ieder foort de goude Medaille, of vyfentwintig Ducaaten»
De Monfters, benevens de Getuigfchriften, dat dezelven in de Colonien van den Staat aldus gevallen en bereid zyn , moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781.
7a. Aan den geenen, die de meefte Quantiteit van COCHENILLE , ten minften tien pond, in
Colonien van den Staat gewonnen, egaal in deugd met die van de Spaanfcbe Weji • Indifcbe overzend; de goude Medaille en honderd Ducaaten.
Het Monfter en de Getuigfchriften , dat dezelve in de Colonien van den Staat gewonnen is, moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781.
KOOF-



KOOPHANDEL en COLONIEN. 1779. 35
KOOPHANDEL
E N
COLONIEN
1 7 7 9.
73- \ an de tien eerjie WINKELIERS, XV. gééne Fabriqueurs zynde, dewelken ieder een Winkel, waardig ten minden ƒ 6000 -: binnen eenige Stad of Plaats der Vereenigde Provintien opzet, alleen belïaande uit verfchillende foorten van Zyde , Wolk, Catoene, Garen, of daar uit gemengde Stof en, geheel binnen dezelve Provintien gewerkt, en in opzicht tot de Zakenenden minden aldaar bereid, zander eenige vermenging van vreemde Manufacturen ; en in 't geheel gèène vreemde Manufacturen verkoopen; aan ieder van dezelven een Premie van honderd en vyftig Gul<&jw jaarlyks, geduurende de vyf eerde jaaren, dat zy dezelve Winkel in diervoege continueeren ; wordende nochtans met opzicht tot het verkoopen van vreemde Manufacturen, alleen het verkoopen van vreemde Saaijen tot voeringen, aan zoodanige Winkeliers by provifie vrygelaaten zonder dat hun zulks van gemelde Premie zal uitfluiten; edoch alleen tot zoo lang, dat de Algemeene Vergadering zal oor.deelen, dat in derzelver plaatze Stoffen van InlandC % fche



36 KOOPHANDEL en COLONIEN. 1779.
fche Fabrycq kunnen worden gedebiteerd, als wan.' neer zulks opentlyk zal worden" bekend gemaakt, ten einde zich daarvan, binnen den tyd van twee jaaren, te kunnen ontdoen. Alles onder die uitdrukkelyke voorwaarde, dat zoodanige Winkeliers , die na deeze Premie willen dingen, zullen gehouden zyn, zich vóór ultimo Febr ieder jaar (met ultimo February 1780. te beginnen) aan te geeven aan het Departement, waar onder zylieden re/peetivelyk forteeren ,* ofte, by mangel van dien, aan het naastgelegene : als mede verplicht zyn hunne Winkels ter dier tyde en zoo voorts, jaarlyks eens, wanneer de Commisfie der Dire&ie van zoodanig Departement goedvind, onverwagts te laaten vifiteeren, en alsdan voldoende bewyzen te verwonen , dat de Stoffen waarlyk binnenslands, als boven gemeld , zyn gefabriceerd ; van welke bewyzen door dat Departement verflag zal moeten worden gedaan aan de Algemeene Vergadering, alvorens de Premie zal worden toegeweezen.
Ook zal noch boven deeze voorgeftelde Premie aan de vyf eerften, welke hunne Winkels binnen de voorfchreevene vyf eerfte jaaren tot de waarde van f 10000 zullen hebben vergroot, ter erkenteniflè gegeeven worden de goude Medaille. Winkeliers , welken reeds , voor dato deezes, eene zoodanige Winkel mogten hebben opgezet, worden hiervan niet uitgeflooten, zo zy aan de bovengemelde Vereifchten voldoen.
74. Aan den geenen, die kan aantoonen,dat, behalven het thans bekende gebruik der WALVISCHBAARDEN, van ouds noch ander
ge-



KOOPHANDEL en COLONIEN 1779. 37
gebruik daar van gemaakt is; en dat hetzelve gebruik weder zou kunnen ingevoerd worden; mitsgaders op welke wyze: — Voorts, dat 'er, behalven het thans bekende gebruik , het geen 'er van ouds van gemaakt mag zyn, noch een ander, tot noch toe onbekend , nuttig gebruik van gemaakt kan worden; eene Prsemie van de goude Medaille en vyfentwintig Ducaaten, of vyftig Ducaaten.
De Berichten en Getuigfchriften inteleveren vóór of op ultimo December 1781.
75. Aan den geenen, die in de HolIandfcheTaai opftelt het B E S T E SAMEN STELSEL van GENEESKUNDE (Compendium Medicum), over alle de Ziekten, die in de WestIndifche Colonien van den Staat worden waargenomen, en her zelve in diervoege inricht, dat het kort en klaar, en voor den Leerlingen in de Heelkunde gemaklyk verftaanbaar zy, om dus door meerder Kundigen in de Colonien zelfs verder verklaard te kunnen worden • eene Prsemie van de goude Medaille.
De Opffellen, ten deezen dienende, moeten aan de Algemeene Vergadering toegezonden worden vóór of op den laatften December 1781.
76. Gelyke Pramie voor een dergelyke verhandeling nopens de Ziekte, die in de Oojl-lndien worden waargenomen,- dezelve inteleveren vóór of op den laatften December J784.
77. Aan den geenen , die het beste middel aanwyft, met proeven geftaafd, ter weering of wegneeming van de Ziekte genaamd Tetanus, of Spa s-
C 3 mus



S8 KOOPHANDEL en COLONIEN 1779.
mus Cynicus, waardoor de .kinderen in de eerfte Negen dagen naa hunne geboorte , uit het leven worden gerukt, de Goude Medaille en 25 Ducaaten, of 50 Ducaaten.
De Berichten en getuigfchriften inteleveren vóór of op Uit. December 1781.
Deeze Prsemie ftrekt zig uit tot Uit. Dec. 1783.
78. Aan den geenen, die in de Hollandfche Taal opftelt eene Materies Medica van de Geneesmiddelen , die in de West-Indifche Colonien van den Staat voortgebragt worden, befchryvende, korten voor een ieder verftaanbaar, derzelver byzondere zoo Inlandfche als Botanifche benaamingen, met aanwyzinge, waar dezelven afgebeeld te vinden zyn , faaare nuttigheid en wyze van die in 't werk te Hellen, naa goedkeuring van de Algemeene verga-
deringe, de Goude Medaille. ■ De opftellen
moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781.
79. Gelyke Prsemie voor een dergelyke verhan. deling nopens de geneesmiddelen, die in de OostIndien voortgebragt worden; dezelven inteleveren vóór of op den laatften December 1784.
80. Aan den geenen, die het best voldoende middel ter afweeringe van den Wurm in den Katoen Boom zal hebben aangeweezen; de Goude Medaille en 25 Ducaaten, of 50 Ducaaten-
De Berichten en Getuigfchriften inteleveren voor Uk. Dec. 1781.
Deeze



KOOPHANDEL en COLONIEN 1779. 39 Deeze Prsemie ftrekt zich uit tot Uk. Dec. «783.
81. Voor ieder Duizend Ponden Katoen, gegroeid in onzen Colonien, aan de vaste wal van America gelegen, en in 't Vaderland ingebracht wordende, eene Prsemie van twee Ducaaten, mits egaal in Deugd en prys aan de beste foort van Curacao. Deeze Prsemie word beloofd voor vier jlaren, te weeten voor Anno 1781. 1782. 1783, 1784.
82. Aan den geenen, die de befte manier en middelen aanwyst om de Suiker in de Colonien van den Staat op het voordeeligfte te Kooken met eene bepaaling van de Proportioneele quantiteit Ingrediënten , tyd van Kooking, en Proef, waaraan men zien kan, wanneer dezelve tot volkomenheid gekookt heeft; de Goude Medaille en 5*5 Ducaaten, of 50 Ducaaten.
De Monsters en getuigfchriften inteleveren vóór of op Uk. Dec. 1782.
83. Aan den geenen , die de beste manier en middelen aanwyft om de Dram of Rum , gelyk met die der Engelfche Colonien, zoo van de Schuim der Suiker, als van den Malas/y, in de Colonien van den Staat te ftooken, met opgaave eener naauwkeurige bepaalinge, wanneer die fchuim (Dram lekker genaamd) genoegzaam heeft gewerkt, en dus in zyn beste en grootfte kragt is om geftookt te worden , zoo ook van de quantiteit water, die onder de Malas/y moet worden gemengd, en de Proef, wanneer te famen genoeg heeft gewerkt,
C 4 om



40 KOOPHANDEL en COLONIEN 1779.
om op het beste en in de meeste kragt geftookt of overgehaald te kunnen worden ; een Pramie van 50 Ducaaten of de Goude Medaille en a5 Ducaaten.
De Monfters,bewyzen, en getuigfchriften inteleveren vóór of op uk. Dec. 1782.
84. Aan den geenen, die de grootfte quantiteit en de beste qUaliteit INDIGO, zoo naa mooglyk aan die van St. Domingo koomende, in de Colonien van den Staat zal geplant en bereid hebben, en de Monfters daarvan met gepaste getuigfchriften vertoont, een Pramie van ioo Ducaaten, of de Goude Medaille en 75 Ducaaten.
Voor de tweede quantiteit en naastvolgende qualiteit, eene Pramie van 50 Ducaaten, of de Goude Medaille en 25 Ducaaten.
Voor de derde quantiteit en qualiteit de Goude Medaille of 25 Ducaaten.
Alles geftaafd met proeven, in de Colonien van den Staat genomen , en overtezenden vóór uk. Dec. 1782.
85. Voor het overzenden, binnen de Drie eerfte volgende jaaren , van de groot/ie hoeveelheid HOUT, niet minder dan 10000 f8, egaal aan het zoogenaamde BRAZILIEN-HOUT , en bekwaam tot verweryën, in eene der Colonien van den ftaat gegroeid, een Pramie van 50 Ducaaten. — Het monfter met gepaste Getuigfchriften moet aan de
Al-



KOOPHANDEL en COLONIEN 1779.
Algemeene Vergadering getoond worden'vóór of op 'den laatften Dec. 1783.
86. Aan den geenen, die in de Colonien van den Staat ZYDE-WORMEN en WITTE MOERBEZIE-BOOMEN kweekt, beiden in de grootfte quantiteit; de Goude Medaille de tweede
en derde quanriteit; de Zilvere Medaille. De getuigfchriften moeten aan de Algemeene Vergadering ingeleverd worden, vóór of op den "laatften December 1784.
87. Aan den geenen , die de meefte Stokken BYEN aan de Caap de Goede Hoop, of in eenige andere Colonien van den Staat, geduurende den tyd van een jaar zal hebben onderhouden; voor de meefte quantiteit de Goude Medaille; voor de tweede quantiteit de Zilvere. — De getuigfchriften moeten aan de Algemeene Vergadering ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1782.
88. Aan den geenen, die in de Colonien van den Staat eene Nieuwe VERWSTOF, bekwaam om met voordeel in de Fabricquen gebruikt te worden, uitvind , of eene Nieuwe DROGERY ontdekt , voor ieder foort de Goude Medaille, of 25 Ducaaten.
Het monfter en de getuigfchriften moeten
aan de Algemeene Vergaderinge vertoond 'worden vóór of op den laatften December 1781.
89. Aan den geenen, die vóór of op uit. Dec. 1782. het beste plan aan de hand geeft om een SUIKERMOLEN te maaken, beter en min kostbaar, dan die tot hier toe gemaakt zyn, ook aan minder flytagie onderworpen, en welke volkomen in ftaat is om het Suiker-riet ten volle te verbryzelen, de
C 5 Gou-



42 KOOPHANDEL en COLONIEN 1779.
Goude Medaille Voorts aan den eerften,
die een Suikermolen, aan de gemelde vereischte volkomen beantwoordende, met de daad vervaardigt , eene premie van 200 Ducaaten. De bewyzen en getuigfchriften inteleveren vóór of op uit. Dec. 1782.
90. Aan den geenen, welke de beste en minst kostbaare Molen of andere Machine uitvind, om COFFY van den rooden of witten bast te zuiveren; — of een MOLEN tot Zuivering van de KATOEN, beiden op een voordeeliger wyze, dan tot hiertoe in de Colonien in gebruik is; aan ieder 50 Ducaaten, of de Goude Medaille en 25 Ducaaten, boven de fchadeloosltelling van het Model.
De getuigfchriften met een Model der Machine en berekening der kosten moeten ingeleverd worden vóór of op uit. Dec. 1781.
91. Aan den geenen, die een Uitvoerig en Uitvoerbaar ontwerp zal opgeeven, om de PLANTAGIEN in de West-Indifche Colonien van deezen Staat, op eene andere wyze, als thans door Slaaven gefchied, naar vereisch te Cultiveer en en te bearbeiden, eene Prsemie van de Goude Medaille of 25 Ducaaten: inteleveren vóór of op uit. Dec. 1781.
92. Aan den geenen, welke het beste Plan aanwyst, met Proefneemingen getraafd, om de SLAAVEN uit de ProduSlen van de Colonien, zoo veel mooglyk, te voeden; de Goude Medaille: voor het tweede beste ontwerp ,de Zilvere Medaille.
De



KOOPHANDEL en COLONIEN 1779. 43
De getuigfchrifcen moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781.
93. Aan den geenen, die van de tweederleye foort van BROOD-BOOMEN, befchreeven in de Reizen van Mylord ANSON en van de verdere Zeelieden , die de Zuid-Zee naadprhand doorkruist hebben, niet alleen de Zaaden, maar ook een getal van ten minden drie planten, in een groeijenden Staat in ons Vaderland overbrengt, zoodanig, dat dezelven in eenen Hortus Botanicus aangekweekt kunnen worden, om verder na de Colonien te worden getransporteerd, de Goude Medaille en 25 Ducaaten ,of 50 Ducaaten. De Getuigfchriften moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1782.
94. Aan den geenen, die de meefte koopbaare GOM COPAL, ten minfte 20 8r, in eenige van de West Indifche Colonien van den Staat gevallen, vóór of op den laatften December 1784. aan de Algemeene Vergadering overzend,de Goude Medaille of Vyfentwintig Ducaaten boven de waarde van de Gom. De getuigfchriften, dat dezelve binnen de Colonien van den Staat gevallen is, moeten ter zeiver tyd overgeleverd worden.
95. Aan den geenen, die bewyst, dat 'er in de Colonien van deezen Staat, zoo in de West-Indien, als in /ifrica, eene quantiteit Boomen ftaat, uit welken men TEER zou kunnen branden; entevens opgeeft, hoe veel quantiteit Tonnen daarvan jaarlyks voor de eerde zes jaaren, in 't Vaderland zouden kunnen geleverd worden, eene prsemie van 35 Ducaaten.
KOOP-



44 KOOPHANDEL f.n COLONIEN 1780.
KOOPHANDEL.
e n
COLONIEN.
1 7 8 o?
96. \ an den geenen, welke zal aantoonen; j\ voor zyne Rekening, de MEESTE in
waarde bedraagende Stoffen, van ZYDE, WOLLE, KATOEN, VLAS of KEMELSHAIR, binnen de Republycq gefabriceerd, buiten 's Lands verzonden te hebben; voor ieder foort de Goude Medaille. — De Getuigfchriften of een behoorlyk bewys derverzendinge zullen moeten ingeleverd worden voor of op den laatften December 1781.
97. Aan den geenen , dewelke 20 Morgen, oïveertig Akker'jLand in onze Colonien beplant met allerbeste VARINAS TABAK van MARACAIBO en voldoende bewyzen geeft, dat dezelve in eenen groeijenden ftaat van de echte Maracaibo Tabak aldaar geplant of gezaaid is, mitsgaders daarvan een proef van 1000 kan leveren vöör UI. Dec. 1782, eene prsemie van Driehonderd Ducaaten. Deeze prsemie ftrekt zich uit tot Uit. Dec. 1784. In geval van mededinging zal dezelve onder de dingers verdeeld worden.
98. Aan



KOOPHANDEL en COLONIEN 1780. 45
_ 98. Aan den geenen, die het eerst uit de Canar'tfche of Caboverdifche Eilanden, in ééne van onze Colonien,in eenengroeyenden Scaat,de beste foort van ORSEILLE overbrengt of doet overbren ren en aldaar aankweekt een prsemie van 100 Ducaaten.
Het mondei-, ten minsten van 400 fö, met deo-etuigfchrifcen'in te leveren, vóór Uit. Dec. 1784.
99- Aan den geenen , die ZES GEITEN en TWEE BOKKEN, welken omftieeks ANGORA vallen, en waar van het hair dient tot Stoffe om Turks Garen temaa!fcn,van daar brengt, en aan deCaaó de goede Hoop of in eenige Weft Indifche Colonien van den Staat gezond overbrengt, of bezorgt dit overgebracht worden, een prsemie van 150 Ducaaten.
Het bericht en de Getuigfchriften inteleveren aan de Algemeene Vergadering vóór Ulr. Dec. 1783.
Hiervoor zullen twee prsemien uitgedeeld worden, welken ingeval van meerdere meededingers tusfchen de Dingers zullen verdeeld worden.
Nog word een prsemie van 50 Ducaaten beloofd voor het in 't leven houden van de grootfte helft derzelven naa 't tweede Jaar der overvoeringe.
100. Aan den geenen, dewelke den CORTFY PERUVIANUS, in allen deele met den besten Cortex Peruvtanus overéenkoomende, in ééne der Colonien van den Staat ontdekt, en daarvan met voldoende Proeven aanwyzing doet, eene prsemie van vyftig Ducaaten.
De Proeven en bewyzen inteleveren vóór of op LU. Dec. 178a. *
KOOP»



46 KOOPHANDEL en COLONIEN 1781.
K O O P H A ND E L
E N
COLONIEN
1 7 8 1.
101. Aan den eerften Nederlander, die teLIB AU ofte eenige andere plaats van Confideratie in de Oost zee alwaar tot hier toe geen zoodanig huis van Negotie is geveftigd geweest, als CORRESPONDENT , zich ftab'Uieert, met de noodige bekwaamheeden , inzonderheid een behoorlyke kennis van de GraanVlas-Hennip, en Zoutbandel, de Goude Medaille: en voor de vier jaaren , dat dezelve in dien ftaat daar blyft, Vyfentwintig Ducaaten.
102. Aan den geenen.die de GROOTSTE QUANT1TEIT KATOEN in de Colonien van den Staat op zyn eigen grond gecultiveerd, overzend, de Goude Medaille; en eene gelyke Pramie aan den geenen, die van de BESTE SOORTde GROOTSTE QUANTITEIT, ook aldaar als voren Gecultiveerd, overzend. De vertooning der Monfters van ten minfte tien Pond der laatftgenoemde, en de Getuigfchriften, dat deeze Katoen inde Colonien van den Staat invoege voorfchreeven gegroeid is, moeten aan de Algemeene Vergadering ingeleverd worden vóór of op den laatften September 1784.
103.



KOOPHANDEL en COLONIEN 1781. 47
• 103, Aan hem of hun,die in 'tVaderland leveren twee duizend pond TABAK in onze Colonien gegroeid, welke zoo goed is, als de belle Tabak vande Rivier, d'ORONOQUE en welke tot denzelfden prys kan geleverd worden: Eene prsemie van honderd Ducaaten. De Monfters en Getuigfchriften inteleveren vóór Uit. Sept. 1786.
104. Aan den eerften, die eene genoegfaame Quantiteit van SIMA ROÜBA ,in de Colonien van den Staat Gecultiveerd, ten minde van drie pond overzendt en de echte kentekens, met proeven bekrachtigd, aantoont , de Goude Medaille en Vyfentwintig Dueaaten.
De Berichten en bewyzen overtezenden aan Heeren Directeuren.
105. Aan den geenen,die de meede Quantiteit van de RADIXJALAPPiE, die Refineusis,in de Colonien
van den Staat aankweekt, de Goude Medaille. De
Berichten en bewyzen aan de Algemeene Vergadering inteleveren vóór of op uit. Sept. 1786.
iCS. Aan den geenen, die de meede Quantiteit van de GUITA GAMBA-BOOMEN aankweekt m de Colonien van den Staat; de Gouds Medaille. De
berichten en bewyzen aan de Algemeene Vergadering inteleveren vóór uit. Sept 17S.5.
OP-



48 HANDWERKEN en FABRICQÜEN. 1778.
opzichtlyk tot de £
HAND IV E R KEN
E N
FABRTCQUE N. 177%.
T.'°7- Am den geenen, die de INLANDSCHE 7 r m , n bereiden in den (maak van de Virsini* Jche Bladen om te rooken, mits egaal van qualiteit prys en deugd, en niet fchadelyk voor de gezondheid zynde, enten minnen één Jaar lang dezelfde bly vende; eene Pramie''van Vyftig Ducaaten. De
Monfters met gepaste Getuigfchriften van deeze bereidinge , moeten ingeleverd worden vóór of op den 31. December j781. f
108. Aan den geenen, die binnen de Zeven Vereemgde Provinciën een Fabrycq oprecht van YZERWERKwa» LANDBOUW, in de West-L aijcbe Lolomen dienerde, met een Molen waarvan de hamer in beweeging word gebragt door een rad.omgedreeven door vallend water, of op eene an-
tweehonderd Ducaaten. De Getuigfchrif¬
ten



HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1778.49
ten moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781. Deeze Pramie ftrekt zich uir tot het Jaar 1784,
. t°9' panden geenen, die een Fabrycq van alderbande YZERWERK oprecht binnen da R . publycq , met den Handhamer te oeffenen waarin ten minfte VEERTIG Knechts, onder* opzicht van éénen Baas, een geheel laar door ^n;HonderdDucaaten. —L De Bewyzen moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781. Deeze Pramie ftrekt zich uk tot het Jaar 1782,
wï0^Aandengeenen'die hetminsr-kostbaare, best ™ 1? fe^n ln aIles voldoende M*ddel aanwyst, om het YZER, zoo buiten, als in de apene lulht, én m het water, beftendig voor het ROESTEN te bewaaren; eene Pramie van Fyfenzevenm Ducaa ten, of de Goude Medaille Ivyfng ÊuoZun.
" , Het: Bericht en de Getuigfchriften intele*
Veren voor of op den laatften December 1781.
111. Aan den geenen, welke STAAL, zoo Me/Tc ftaalzh ander, egaal in prys en deugd aan het beste Buitenlandfche, binnen deeze Republycq Fabriceert
en daarvan 50 Staaven, in het eerfte laar
afgewerkt,vertoont, en .aanneemt ten zeiven prvze te leveren eene Pramie van Tweehonderd Ducaaten; — inteleveren vóór of op den laatften September
teïeV x^gT PmmS *» uk cot * sep"
staaj F^RF^rT' d,'ibinnen & Republyca AALE BEUGELS en TONGEN maakt, of
" doe?



5o HANDWERKEN w FABRKQUEN.177*.
doet maaken, voor GESPEN, egaal in prys en deugd aan de Engelfchen, en in ftaat is om daarvan ten1 imnlte vierhonderd Dozynen te leveren binnen het Jaar naa vertooning van hetMonfter , 80 Ducaaten. — Het Monfter van ten minften twaalf Dozynen, met de Bewyzen, te verwonen vóór of op den laatften September 1784.
na. Aan den geenen, die binnen deRepublicq eene Fabrycq van BLIK, egaal in deugd en prys aan het befte Buitenlandfche zal oprichten, de ^oude Medaille. En,indien hy in ftaat is, om
in het eerftejaar, naa vertooning van het Monlter, vyftigduizend Bladen, in grootte en qualiteit met de befte Buitenlandfchen overeenkomende , voor den zelfden prys af te leveren, als de evengen^ Bmtenlandfchen, eene Pramie van honderd Ducaaten, welke Pramie zal vergroot worden tot tweehonderd Ducaaten toe, naar maate de Verwoneraanneemt des eerequireerd, boven het gefielde getal Bladen voor dezelfde pryzen meerder quantiteit in heteerfte
laar te leveren. ■ Word vereifcht ten minften
tien Bladen van de onderfcheidene foorten te vertoorn, met de behoorlyke Getuigfchriften vóór of op den laatften September 1783. —~ plndien « meerdere Mededingers tot de gefielde Pryzen, m alles aan het voorgemelde voldoende, zich mogten opdoen? zal wel aan ieder de Goude Medaille worden gegeeven, maar de gefielde Pramie onder hen lieden worden verdeeld.
114. Voor het maaken van NA A.LDEN binnen de Republicq, gelyk in deugd, fatfoen en prys aan de beste Buitenlandfchen , nuts, binnen het eerfte Jaar naa de ver woning van het Mon-



HANDWERKEN en FABRÏCQUÈN. 1778.31
fter, vyftigduizend fluks kunnende leveren; hom derd Ducaaten. — Het Monfter, ten minften van vyfbonderd fluks met gepaste Getuigfchriften inteleveren vóór of op den laatften September 1782. Deeze prasmie ftrekt zig uit tot u.t. September 1785.
115. Aan den geenen, die aanwyst zoodanige AARDE, binnen de Vereenigde Provinciën en Generaiiteits Landen» of in de Coloniên van deezen Staat vallende, dewelke in eigenfchappen en gebruik met de DOORNIKSE AARDE, dewelke als een inmengfel in deFabrycquen van Aardewerk word gebruikt, in zoo verre overeenkwame, dat die, in plaats van dezelve, met voordeel kon wordengeëmployeerd, en daar door die Fabrycq even goed en deugdzaam aljj thans gefchied, geheel met Inlandfche Aatde kon Worden geëxerceerd i mits dat de Aarde van die plaats t daar dezelve gevonden word, in zoodanige quantiteic kon worden bekomen, dat de Anrdewerks*Fabrycquen daarvan genoegzaam konden worden voorzien; een Pramie van Vyfentwintig Ducaaten en de Gou*
de Medaille, of Vyftig Ducaaten. Het
Monfter en de vereifchte Getuigfchriften inteleve* ten vóór of op den laatften September 1782.
116. Aan den geenen, die in de Republycq bekwaame AARDE, en ter genoegzaame hoeveelheid zal ontdekt hebben,om daaruit een Fabrycq van AARs DEWi.RK, egaal in deu^d en prys aan het b^ ste Engelfcbe, geele of witte 'ot Tafel-en Thee-Ser« viefen, of beste roode of zwarte tot Ornamenten $ te formeeren; eene PrSmie van de Goude Medaille $ of Vyfentwintig Ducaaten. De Bewyzen}
D si m*



5a HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1778
raakende de ontdekte Aarde, met de Monfters inte leveren vóór of op den laatften December 1781.
117. Aan den geenen, die binnen het Territoir van deeze Republycq, of van de Colonien van den Staat, VOLLERS AARDE, gelyk in deugd en prys aan die, welke in onze Fabrycquen gebruikt word , ter quantiteit ten minften van tien vaten, ieder een aam houdende, zal ontdekt hebben, en in ftaat is te leveren; de Goude Medaille en 95 Du» caaten. Het Monfter en de Getuigfchriften inteleveren vóór of op den laatften September 1782.
118. Aan den geenen, die de beste STOF tot KLEEDING voor de GEMEENTE, binnen de Republycq geweeven , vertoont, in het gebruik de Engeljcbe Sergies of'lerfche Pyen evenaarende, en tot gelyken of laageren prys kunnende verkogt worden; mits zich verbindende, om daarvan in het eerlte Jaar, naa vertooning van het Monfter 9 honderd ftuüken ten zelfden Pryze te leveren, des gerequireerd, voor ieder foort de Goude Medaille, en Vyfentwintig Ducaaten. De Bewyzen met een Monfter in te leveren vóór of op»/-. timo December 1781.
119. Aan den geenen, die vyftig (lukken LINNEN, ieder ten minften honderd ellen lang, egaal in prys en deugd aan het Osnabrugfche, voor kleeding van Slaaven in de West- Indien dienende , tea platten Lande, of in de Steden van de Republycq, laat weeven, Vyftig Ducaaten, of de Goude Medaille, va Vyfentwintig Ducaaten. De Be-
wy-



HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1778.53
wyzen te vertoonen vóór of op ultimo December 1781. Deeze Pramie ftrekt zich uit tot het Jaar 1782.
120. Aan den geenen, die binnen de Republicq een Fabrycq opricht van TAFTEN, ten minften van zes Getouwen, egaal in prys en deugd aun de Avignon/cbe, Vyftig Ducaaten, of de Goude Medaille en Vyfentwintig Ducaaten, mits zich verbindende, om met zyne Fabrycq binnen deeze Republicq te blyven , en in het eerfte Jaar naa de vertoonhge van het fVlonfter, des gerequireerd wordende, zestig ftukken te leveren, ten pryze boven gemeld De Ge¬
tuigfchriften, mitsgaders twee ftukken tot een.Yionller, inteleveren vóór of op den laatften December 1784.
121. Aan den geenen, die een fyn STAAL RIET maakt, binnen de Republicq , zoo goed als een diergelyk beft Buitenlandfch , van twaalfhonderd Rieten in de breedte, en drievierde ellen Hollands, mits zich verbindende, dezelven ten dienfte der? Fabrycken binnen de Republicq , ten redelyken pryze, ( met Heeren Directeuren te bepaalen ) te leveren; een Pramie van Honderd Ducaaten, welke, indien 'er meer Mededingers, den prys waardig, mogten gevonden worden , onderdezelven zal worden verdeeld, maar aan ieder de Goude Medaille ge^eeven worden. De vertooning moet gefchieden vóór of op den laatften September 1782. Deeze Pramie ftrekt zig uit tot u!t. September 1783.
D 3 ' «• 122,



54HANDWERKEN enFABRICQUEN. 1778.
T22. Aan den geenen , welke één of meerder KOUSE M - FKAAMEN, in den fmtak der Engel*, fchen en Franfcben, in eene goede en juiste order, 'waar op versheiden foort van Werk, ock van hec gerngfte , ten hoogfte van vier gulden het Paar, Zyde Koufen kan gemaakt worden, hier te lande vertoont, en aanneemt, dezelven ten redely ken Pryze , ( met Heeren Dire&euren te reguleeren,) aan de Fabrikeur? hier te lande te leveren, een Pramie
Van honderd Ducaaten. De vertooning
moet geichieden vóór of op den laatften December
123. Aan den geenen, die binnen de Re-? publkq VENSTER - GLAS fabriceert, e^ gaal in prys en deugd aan het beste Duitfche, of ft anfcbe, en in ftaat is, om daarvan, binnen het eenre Jaar naa de vertooning van het IVIonfter, ten min^e vyftig Korven te leveren, eene Pramie van Honderd Ducaa.en, mits zich eflgageerende, met
zyne Fabrvcq in de Republycq te blyven. r*
De Getuigfeferifteq met een Monfter inteleveren vóór of op ultimo December 1781.
124. Aan den geenen, die binnen de Republycq DRINKGLAZEN fabriceert, of doet fabriceeren, gelyk in prys en deugd aan de beste Buitenlandfchen en in ftaat is, om daar vanbinnen het Jt, ar naa de vertooning van het Monfter, ten minfte zesduizend /tuks te lederen, [honderd Ducaaten; mits zich verbindende, om met ayne Fabrycq binnen At Republycq te blyven, ten minften voor zes Jaaren. —— De Getuigfchriften met de Monfters te vertoonen VÓór of op ultimo December 1781.
HAND-



HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1779.55
HAND WER K E N
e n
FABRICQUEN.
1 7 7 9-
125. A an den geenen, die de INLANDiX SCHE TABAK kan bereiden, in
den fmaak van de DUYNKERKSCHE CAROTTEN, mits egaal van qualiteit, Prys, en Deugd zynde, en op den duur dezelve blyvende; een Prsemie van 100 Ducaaten.
De bewyzen en Monfters , ten minfte van 20 J8, inteleveren vóór of op uit. December 17b 1.
126. Aan den eerften, die een beter en voordeeliger gebruik aanwyst, dan tot nog toe in ons Land plaats heeft, van eene der onderfcheidene foorten van l'NLANDSCHE WOLLE, in de Manufacturen, en het zelve met voldoende proeven aantoont, voor of op den laatften September 17Ü2. eene Prsemie van Vyftig Ducaaten.
D 4 127



gö HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1779.
137, Aan den geenen, die binnen deeze Republicq zal oprichten, en , ten minfte drie Jaaren lang, gaande houden een Fabricq om ZWAANEN-en GANSEN-SCHAGTEN te prsepareeren tot SC HRYFPENNEN, zoo goed en goedkoop als de belle Buitenlandfche, eene Prsemie van 25 Ducaaten,
De Monfters en Getuigfchriften inteleveren voor of op uit. December 1781, Deeze prsemie ftrekt z\g uit tot 1782.
128. Aan den geenen, die binnen de Republicq het OVERLËEDER voor Schoenen bereid, gelyk in deugden prys aan het befte Buitenlandfche, de Goude Medaille of 25 Ducaaten: en aan hem, die 't naast daarby komt, de Zilvere Medaille of 8 Ducaaten.
De Monfters en Getuigfchriften inteleveren vöbr of op uit. December 1781. Deeze prsemie ftrekt Zig uit tot uit. December 1783.
129. Aan den geenen, die van onze, daartoe wel gefchikte, inlandfche Vellen, eene voldoende Proef JUGTEN bereid, welken in Couleur, Reuk, en verdere eigen Cc happen, volkomen aan de Muscovifchen evenaaren, eene Pi-semie van honderd Ducaaten of de Goude Medaille en 75 Ducaaten.
De Monfters en Getuigfchriften te bezorgen vb6r Wit. December 1781.
*3'<



HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1779.5?
130. Aan den geenen, die de beste VOERDURANS, het fynfte HEMDEN FLANEL, het beste RUGES of BATHLAKEN, het beste DUFFELS en NOPJESLAKEN, de beste SERGE, de beste WOLLE DAMASTEN, de beste C ALAMINKEN, de beste WOLLE GRYNEN, het beste KATOEN FLUWEEL,
Ieder foort, gelyk in deugd aan de beste Buitenlandfchen binnen de Republicq fabriceert:
Indien dezelven zich niet bevinden in de Termen, van N. 141 der Handwerken,in het volgendejaar 1780 voorgefteld, als wanneer deeze belooning zal kunnen verkiezen,
Voer ieder foort het eerfte jaar de Goude Medaille en 60 Ducaaten, en de vier volgende jaaren 30 Ducaaten''sja.a.rs:
En voor die in qualiteit de tweede is, het eerfta jaar de Zilvere Medaille en iq Ducaaten en in de vier volgende jaaren 10 Ducaaten 'sjaars:
Mits aanneemende, om van de in ieder jaar gefabriceerde ftukken van gewoone breedte en lengte ten zelfden pryze, als die van de befte Buitenlanders 25 ftukken aan de winkeliers hier te lande te leveren,
D z De



58 HANDWERKEN en FABRICQUEN. 177$,
De Monfters en Getuigfchriften inteleveren vóór uk. September 1782. Deeze prsemie ftrekt zich uit tot 1785.
131. Aan den geenen, die bhnen de Republicq SAAIJEN fabriceert, gelyk in foort, prys en qualiteit , als de Luikfcben, en Syper en Cbalonfcbeft , bekwaam tot voeringen in Mans Kleederen , en daarvan zes agter een volgende jaaren, van de eerstgemelden 20, en van de anderen 10Getouwen, geftadig in den gang houd, de Goude Medaille en 100 Ducaaten, te betaalen naa expiratie van het eerfte ja:.r; en voorts 30 Ducaaten voor ieder jaar dat dezelven , in maniere bovengemeld , aan den gang blyven, tot het zeejaar incluis. De Monfters, bewyzen, en getuigfchriften inteleveren voor of op den laatften December 1781,
132. Aan den geenen, die binnen de Republicq zal fabriceeren, eenige CAR.SAAIJEN en BAAIJEN , egaal in Prys en Deugd aan de beste Buitenlandfchen, en daarvan de beste Monfters leevert, mits zig verbindende, van die zelve Manufacturen 100 ftukken van gewoone breedte en lengte te leveren, binnen het jaar naa het vertoonde Monfter, voor ieder foort 50 Ducaaten; de vier volgende jaaren insgelyks Vyftig Ducaaten; ten zy valle in de Termen van de Prysvraage N. 141. van de Handwerken , als wanneer die belooning zal kunnen verkiezen.
De Bewyzen en Monfters inteleveren vöbr of op alt. December 1782.
Dee-



HANDWERKEN en FABRICQUEN. 177*59
Deeze premie ftrekt zig uit tot uit. December 1785.
isq. Aan den geenen, die in de Republicq de Encelfche behandeling van GLANSEN PARSEN en GOMMEN van GRYNEN , CALAMINKEN, DAMASTEN, DURANTEN van onderfcheidenen prys, en andere diergelyke goederen, op de beste manier in 't werk ftelt, en van t geen hy binnen 'c jaar op de Engelfche wyze al» dus geglansd zal hebben, voldoende proeven vertoont, een prasmie van aoo Ducaaten, en daarenboven geduurende de tien eerfte jaaren, dat deeze konft ten dienfte der Fabricquen blyft oefenen, ieder jaar nog Vyftig Ducaaten.
De vertooning moet gefchieden vöbr elf opuit. December 1781.
134. Aan den geenen, die 't zelfde doet met opzicht tot het PERSSEN en APPRETTEEREN van GEMEENE LAKENEN, binnen de Republicq, eene prsemie van 100 Ducaaten.
135. Aan den geenen, die debesteSNYROETJES der Fluweelweevers, in deugd en prys gelyk aan de befte Uitlandfcben, maakt, en, nevens de Proe/daarvan tevens de wyze,op welke dezelven, gemaakt worden, opgeeft; een prsemie van 50 Ducaaten.
Het Monfter en Getuigfchriften inteleveren vöör of op uit. September 1782.
156. Voor het beste PATROON cïPatrooncn 0 voor



6o HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1779.
voor Zydeweevers, in een geheel nieuwen fmaak, door perfoonen van beide de lèxen, onder de 25 jaaren oud, vervaardigd; een douceur jaarlyks van zes Ducaaten coc 16 Ducaaten, naar maate van de freayheid en uitvoerigheid der ingeleverde patroonen, te vertoonen, met behoorlyke getuigfchriften vóór uk. December 1781. Deeze prsemie ftrekt zig uit tot 1785 en zal jaarlyks worden uitgedeeld by de Algemeene Vergadering.
137. Aan den geenen, die in een jaar tydsbinnen deeze Republicq RUW LINNEN, breed één en vyfagtlte Ellen, zal hebben gefabriceerd, egaal in Deugd en Pr\s met het Flaamfcbe Linnen, 't welk tot ligte Zeilen voor fchepen by ons gebruikt word; voor elk ftuk, ten minften tagtig Ellen lang, vier guldens; aan die de meeste ftukken gefabriceerd zal hebben, of onder zyn opzicht doen fabriceeren, ten minften twee honderd ftukken, de Goude Medaille of 25 Ducaaten boven dien. De Getuigfchriften en Monfters inteleveren vóór of op uk. September 1782.
138. Aan dien Papiermaaker binnen de R.epublicq, die een foort van Drukpapier, overeenkomftig in qualiteit met de FRANSCHE BOURDEAUXSCHE SCHILDEN,even fyn,zagt, en in alles aan de hoedanigheeden van dezelven beantwoordende, tot even geiyke pryzen, kan bereLïen en ter drLkperfe leveren, mits daarvan'binnen den omtrek van een jaar 5000 Riem Fibriceerende, die volmaakt in Deugd aan de Franfchen evenaaren, eene Prsemie van honderd Ducaaten en de Goude Medaille- ■ Een Monfter van tien Riem en behoo-
relyk getuigfehrifc. dat van dezelve qualiteit vyfdui-
zend



HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1779.61
zend Riem, binnen een jaar tyds zyn gefabriceerd, inteleveren vóór of op den laatlten December 1781.
Deeze Prsemie ftrekt zig uit tot Ultimo December 1782.
Een Proefvel is by den Secretaris van den Oeco' nomifchen Tak te Jen, gemaakt chez le SieurBalnette a Bourdeaux aux Armes d'Amfterdam, herzelve komt thans te ftaan op ƒ 2: 8 : ■ a ƒ 2:10: - de Riem, eer het ter drukperle komt.
139. Aan den Papicrmaaker binnen de Repn* blicq, die binnen een jaar tyds ^000 Riem MORLA1X STARBATARD zal fabriceeren van dezelfde hoedanigheid, Deugd, en prys, als het Franfche, eene prsemie van 100 Ducaaten en de Goude Medaille, — Voor 5000 RiemMORLAIX SCHILDPAPIER op gelyke wyze een prsemie van 70 Ducaaten, en de Goude Medaille, een Monfter daar van, even als van de BourdeauxlcheSchilden, inteleveren vóór of op ultimo December 1781, en zullen de prsemien worden uitgeftrekt tot uit. December 1782.
Van *t Morlaix Starbatard beruft onder den Secretaris van den Oeconomifchen Tak mede een Monfter - blad, de prys van dit foort van papier is doorgaands 29, 30 a 32 Huivers de Riem, van welken laatlten of hoogften prys dan ook het gemelde monIter-blad is.
Aangaande het Morlaix Schildpapier, waarvan ge'én Monfterblad voor handen is, dient, dat het zelve is van 't zelfde alloy als 'c Starbatard, dog
klei-



6t HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1779.
kleiner en van een zelfde formaat als de BourdeauXfche Schilden : de prys tegen aö a 27 ftuivers de Riem.
140. Aan den geenen, die met genoegfaame Proeven best zal aantoonen, dat de ASSCHE, die gebrand wurd uit ftoppelen en uitgedorstc Peulen , waarin het Raap en Koolzaad is gegroeid, insgelyks ook van Boonenjïroo, met eenig voordeel kan worden gebruikt op de BLEEKERYEN of in andere Fabrycquen,waar in Weed-as noodig is, en, zo zulks, gelyk men vermoed, plaats heeft, op wat wyze men die AlTche het zuiver/Ie zoude branden, en het meest voor het wegftuiven beveiligen, of hoe het werktuig daartoe zou dienen ingerigt te zyn, ee? ne prsemie van 25 Ducaaten.
Het Berigt en getuigfchriften inteleveren vóór of op uit. December 1781.
HANDWE R K E N
E N
FABRICQUE N. 1780.
141. \ an den geenen,die een TRAFICQ of XjL, FABRlCQ,dewelke binnen deeze Republicq, nog niet geweest is, en waarop byditCV nootfchap gééne Jaarlykfcheprsemie, tot encouragement van zoodanige Traficq of Fabricq is gefteld,
bin«



HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1780.63
binnen dezelve OPRICHT; of zoodanige Traficq of Fabricq , dewelke ten eenemaale verdweeuen is, HERSTELT: en daardoor ten minften aan twintig menfehen, boven de 18 Jaaren oud, een geheel Jaar door,werk geeft, geduurende zes Jaaren Jaarlyks Vyftig Ducaaten , aan dertig dito
werk geevende 75 aan Veertig dito 100
aan Vyftig dito en daarboven 150 Ducaaten. — De bewyzen der oprichting inteleveren vóór of op Uit. December 1782. En voorts de bewyzen van de Continuatie dier Fabrycq, in maniere als voren, Jaarlyks inteleveren vóór Uit. December van ieder Jaar.
142. Aan den geenen , die binnen de Republycq een Fabrycq van WAYERBEENEN oprecht van Hout, van Tvoir, en van Been gemaakt, waarin ten minfte tien Perfoonen geftadig worden aan 't werk gehouden; en daarvan és beste Monfters, niet hooger in prys dan deUitlandfcben, vertoont, mits zich verbindende, daarvan, des gerequireerd, honderd douzynen ten zelfden pryze, binnen het Jaar naa vertooning der Monfters, ten minfte een half douzyn van ieder der drie gemelde foorten , te leveren, eene prsemie van Vyfentwintig Ducaaten.
En aan den geenen, die de beste Uitlandfcbe Wayerbeenen van 6 tot 11 Gulden weet naa te maaken, en daarvan, als boven, 10 douzyn kan leveren, mitsgaders van dezelven een Monfter van 6 fluks vertoont, nog eene prsemie van 25 Ducaaten.
De inleyering der Monfters, met gepaste Getuig.



64 HANDWERKEN en FABRICQUEN. i?U
tuigfchriften , moet gefchieden vóór of op Uk. December 178*.
Deeze prsemie ftrekt zich uit tot Uit. December 1783.
143. Aan den geenen, die binnen de Republycq, het beste WiT of GEEL AARDEWERK fabriceert , egaal aan het Engelfche, in Deugd, Fatfoen en Glans, en voldoende bewyzen geeft, dat zyne fabricq in prys niet hooger zal weezen, dan de £0geljche, mits zich verbindende, ten minfte daarvan het eerfte Jaar 10 Tafelferviefen ieder van 250 ftukken, het tweede Jaar vyfentwintig, en voorts Jaarlyks vyftig dito Servieien, des gerequireerd, ten voorfchreeven pryze te leveren : voor het eerfte Jaar de Goude MedailleenTweehonderdDucaaten, en voor de negen volgende Jaaren honderd Ducaaten voor elk jaar. De Monfters en bewyzen inteleveren vóór Uk. December 1781. Deeze prsemie ftrekt zich uit tot Uit. December 1782.
144. Aan den geenen, die de beste manier zaï aanwyzen, om ons Inlandfcb Plateel Bakkers goed zoodanig te maaken, dat het verglaasd daarop vaster negte, en in het gebruik blyke, niet aan het affchilferen onderheevig te zyn, het zy zulks gevonden worde in het maaken van een verglaasfel, of wel in een fpecie van aarde, daar het verglaas der Plateelbakkers vaster op hechte, eene prsemie van honderd Ducaaten.
Het bericht, de Monfters, en Getuigfchriften inteleveren vóór of op Uit. December 1781. Deeze prsmie ftrekt zich uit tot Uk. December 1782.
'45.



HANDWERKEN en FABRICQUEN 1780. 65
145. Aan den geenen, die binnen de Republycq een Fabrycq van WIT SCHYF- GLAS oprecht, zoo fchoon en zwaar als het beste Engelfcbe, enniet hooger in prys, mits zich verbindende binnen dë Repu * blycq te blyven, en in ftaat zynde daarvan in het eerfte Jaar, naa vertooning van hec Monfter, ten minfte 50 korven, des gerequireerd, ten zalfden pryzë te leveren, een prsemie van honderd Ducaaten; en geduurende de zes eerfte Jaaren, Jaarlyks
nog veertig Ducaaten. Het Monfter en
de Getuigfchriften inteleveren vóór of op Ultimo' December 1782.
Deeze prsemie ftrekt zig uit tot Ultimo December 1783.
146. Aan den geenen, die zes gewerkte en zes gladde Monfters van KOPERWERK,dienende tot Ornamenten, zal vertoonen, bekleed met het beste VERNIS,door hem gefabriceerd, ten minften egaal in Prys en Deugd aan hetbeste buitenland fche, mits zich engageerende, des gerequireerd, in 't eerfte Jaar naa vertooning van 't Monfter, darrvandriehonderd ftukken ten zelfden pryze als het gemelde beste buitenlandfche te leveren, 50 Ducaaten.
De Monfters en Getuigfchriften inteleveren vóór of op Uit. December 1781. Deeze Prsemie ftrekt zich uit tot uk. September 1783.
147. Aan den geenen ,die binnen de Republycq een Fabrycq opricht van Yzere T H E E en S C H E N KDLAADJES in foorten, met DOOR GE'. SLAAGENE RANDEN, best in foort, ten minften gelyk in Prys en Deugd aan de Engeljchen, mjts, dit gerequireerd wordende, daar-
Ë van



66 HANDWERKEN en FABRICQUEN 1780,
van 300 ftuks, in één Jaar ten zelfden pryze te leveren, vyfcig Ducaaten, De Monfters ten minften twaalf in getal, en Getuigfchriften, inteleveren vóór of op Uk. December 1781. Strekkende zich intusfechen deeze premie uit tot het einde van 1782.
NB. In deeze Vraag word alleen bedoeld het maaken, en niet het verlakken.
148 Aan den geenen, die binnen de Republycq een Fabrvcq opricht van VEYLEN en RASPEN, gelyk in Prys en Deugd aan de beste buitenlandfchen, en daarvan in het eerfte Jaar, naa de vertooning van het Monfter, van ten minften 100 ftuks in foorten aanneemt drie duizend ftuks, of meerder te leveren eene prsemie van honderd Ducaaten; en daarenboven, geduurende ieder van de vyf volgende Jaaren, Veertig Ducaaten. De Monfters met gepaste Getuigfchriften inteleveren vóór of op Uk. December 1781. Deeze premie ftrekt zich uit tot Uk. December 1783.
149. Aan den geenen, die, binnen de Republycq, Leder fabriceert, bekwaam tot SCHAFTEN voor LAARSEN,gelyk in Prys en Deugd aan hetbeste buitenlandfche , mits een Jaar lang van dezelfde qualiteit blyvende ; 50 Dukaaten. —- De Monfters van ten minften 6 Schaften, en de bewyzeninteleeveren vóór of op Uk. December 1781. Deeze premie ftrekt zich uit tot het het einde van Jaar 1783: En zal een Jaar , naa dat de prsemie aan het zelve is toegekend, uitgedeeld worden, ingeval de Monfters, op dezelfde plaats met best buitenlandfcbLe-
dcr



HANDWERKEN en FABRICQUEN i73o. 67
der van die foort bewaard, in vergelyking mee degelven in qualiteit niet verminderen.
1 eo. Aan den Fabrycqueur, die een ftuk G EVLAMDÉ ZYDE TAF, binnen de Republycq geverwd en geweeven, zoo goed als die van Lïons,zü vertoond hebben, en aanneemt om van dezelve ten minften 35 ftuks van dezelfde qualiteit in het eerfte Jaar te leveren, een prsemie van zestig Ducaaten en de Goude Medaille. De vertooning van een ftuk en de Getuigfchriften moeten ingeleverd worden vöör of op uk. December 178a, Deeze pramie ftrekt zig uit tot uit. December 1783,
151. Aan den geenen , die een Fabrycq van NETELDOEKEN, gemaakt uit fflestindisch Katoen, opricht binnen de Republycq , waarin, ten minften aan 20 Weevers, een geheel Jaar door, werk word gegëevenj, tweehonderd Ducaaten. ——• De Monfters en bewyzen inteleveren voör of op Uk. December 1781. Deeze pramie ftrekt zich uit tot Uk. December 1784.
1521 Aan den geen en, welke 10 pond AFVAL of LACCAGIE van ZYDE vertoont, binnen de Kepuhlycqgffpwnen, egaal in Deugd en Prys aan de Engelfche Floreti e Caarens, met een b-rlcht van de wyze, waarop zulks gefchied, en vertoon der Inftru-
menten vyftig Ducaaten. De Monfters en
Getuigfchriften inteleveren vöör of op Uk. December 1781. Deeze pramie ftrekt zich uit toe uit. "September 1785.
153. Aan den geenen, die eenig zeker hulpmiddel aan de hand geeft ter voorkoominge of wceringe E a V»Q



68 HANDWERKEN en FABRICQUEN 1780.
van het ZWAM, 't welk tusfcheri of aan het hou* groeit en niet alleen in de Huizen alles verflikt» maar ook byzonder in Moolens en Schepen het Eiken hout in korten tyd doet verteeren, vooral wanneer het zelve nat verwerkt moet worden , eene prsemie van Vyfentwintig Ducaaten. — De berichten, met noodige bewyzen geftaafd, inteleveren vöör of op Uit. December 1781.
HANDWERKEN en FABRICQUEN 1781.
154. Aan den eerften, die een FABRICQ vaS SPIEGELGLAS binnen de Repiblicq oprecht; duizend Ducaaten, mits ten minfte twaalf Spiegels, hoog 40 en breed 26 Duim Rhynlandfche Maat, door hem alhier gefabriceerd, aan Heeren Diredleuren overzende en 'hy aanneeme dezelven ten zelfden Pryze, als de buitenlandfchen van gelyke qualiteit aan de Winkeliers worden verkogt, te leveren. En indien geduurende de vyf volgende Jaaren eene dubbelde quantiteit Spiegels levert, voor elk Jaar 100 Ducaaten. De Getuigfchriften en Monfters toetezenden vöör of op uk. September 1781. Deeze pramie ftrekt zig uit tot uk. September 1784.
155. Aan dien Papiermaaker binnen de Republicq, die binnen een Jaar tyds 500 Riem BOURDEAUXSCH SCHILDPAPIÈR best zal Fabriceerenvan dezelfde hoedanigheid Deugd enPrysalshet Franfche, de Goude Medaille en 10 Duoaaten deeze tien Ducaaten zullen gegeeven worden ieder Jaar, geduurende de vyf eerfte Jaaren
'(het eerfte daar onder begreepen,) zo deFabric-
queur



HANDWERKEN en FABRICQUEN 1781. 69
jquer bewyst Jaarlyks daar van 500 Riem geleverd te hebben: ■—■ en die 'er naast bykomt de Zilvere. Medaille en 5 Ducaaten, en daarenboven nog Jaarlyks 5 Ducaaten op dezelfde voorwaarde. Een genoegzaam Monfter ten minften van twee riemen daarvan inteleveren vóór of op uit. September 1782. Deez-; premie ftrekt zig uit tot uit. September 1784.
"156. Aan den geenen, die de beste Stoffagie, tot nog toe in de HOEDE-FABRICQUEN niet in gebruik , aanwyst; of het beste middel aan de hand geeft om de tegenswoordig in gebruik zynde Stoffagie zoo te verbeteren, dat de hoeden zoo goed als thans en beter koop kunnen gemaakt worden 25 Ducaaten
De proeven en Getnigfchriften; inteleveren
yóór uk. September 1782,
157. Aan den eerften, die binnen deeze Republycq, het KOPER tot zoodanigecneDunheidweettebrengen, zoo goed als 't beste buitenlandfche, het zy door middel van hamers, of wel, door middel van Piet-rollen ; zoo als het vereifcht word tot het bekleeden van den huid der Schepen, zal, voor de bereiding met hamers genieten , eene pramie van 50 Goude Ducaaten, ——r- en voor die, met Pietrollen , een prsemie van 100 Ducaaten. — Een berigt, met proeven geftaafd, inteleveren vóór of op uk. September 1781, (trekkende deeze pramie zig uit tot uit. September 1786.
158. Aan den geenen, die binnen de Republycq oprecht of zedert het oprichten van den Oeconomifchen Tak opgericht heeft, eene Fabrycq van Rood, Groen, Geel, en Blaauw SAFFIAAN, of zooge-
E 3 naamd



70 HANDWERKEN en FABRICQUEN 1781,
naam Maroquins Leder,van In- en Uitlandfcbe Vel* len . van ieder de helft, en ( des gerequireerd) in ftaat is daarvan te leveren, binnen he: eerfte Jaar van ieder foort Dertig Feilen, mits egaal in prys en Deugd met het beste buitenlandfche, voor het eerfte Jaar 50 Ducaaten, en de vyf volgende Jaaren
s-' Ducaaten Jaarlyks ■— wanneer geduurende
dezelven zyne Fabricq als voren Continueert.
De Monfters, ten minfte van 3 Vellen van ieder Couleur, inteleveren vóór <•-fopuit. September 1782, deeze premie ftrekt zich uit tot uit. Sept. J78C
159. Aan den geenen , die het zoogenaamde FRAiNCYN,hier te Lande tengebruike vanCollegien enComptoiren van deeze Republycq zoodanig weet te bereiden, dat het zelve het Franfchein prys evenaare, in gladheid, effenheid en witheid, over« treffe en gezuiverd worde van die vetheid, waardoor de letters door den tyd onleesbaar worden. De
G'.ude j edaille en 25 Ducaaten. De Mon.
fh r -, ten minften 1 $ in getal, en Getuigfchriften inteleveren vóór uit. September J783.
160. Am den geenen, die een ftuk MANSLAKEN vertoont, door hem binnen deeze Republicq geverwd, het best voldoende aan denaavolgende verr eifchten; dat naamiyk het zelve zy, van een CARMO>YN of SCHARLAKEN roodeCouleor, welke het Laken geheel doordringt zoo nochtans dat het zelve de fraaifte Tint en Gloed behoude, en zulks, no^te aan het Laken,nochte aandesz^lfsroodeCouleur, hinderlyk zy,maar in alle opzichten voldoende, de Goude Medaille of 25 Ducaaten, en byaldien hy te gelyk zyn geheim aan drie Gecommitteerden
der



HANDWERKEN en FABRICQUEN 1781. 71
j aïfromppne Vergadering openbaare om het zelve der, f fnodvkefecognine ten behoeve van den SSniSSS "Tak aan Verwers binnen deeze ReSlicqTe kunnen mededeelen nochdmzendDucaa£f_L- Het zelve ftuk Laken met behoorlyke rpmi-rfchrifcen, dat het zelve binnen de Republicq geve^d^y bteleveren vóór of op uit. September f782; deze premie ftrekt zig uit tot uit. Sept. 178?
1 ëi. Aan den geenen, die de kunft van 't WATEREN of MOOREN der GRYNEN,zoo fraai, glanzig beftendig en groot van golving, zoo als dit by de ?SiSfcSi^5toos Plaao heeft en wiskuuftig fchynt, mnfen deze Republicq een Jaar ^cproeveH bevestigt, een premie van 1000.Ducaaten, mus dat het zelve niet te booven gaa den prys van twee
^miv ner Fl en nog bovendien een halve Mui-
ff Ypê?Él voor dSi, f laar lang, die deeze kunft oeffent,mits niet excedeerende de Somma van 5?
Ducaaten Jaarlyks. ■ De Bewyzen, Getuig-
Siften en een ftuk tot Monfter inteleverer, vóór of op uit. Sept. 1782. Deeze premie ftrekt zich uit tot uit. Sept. 1785-
>6*. Aan den geenen die een Jaar lang; binden de Republicq de kunft oeffent, om I^LANDsrHE STOFFEN, gelyk de zoogenaamde Engelfche Casianten tot behangfefe van Ledikanten en Gordymen gebruikelyk, te MOOREN en met SLANGFTTES te DRUKKEN, mits het zelve met te boven gaa den prys van l£ Stuiver per El,een premie van Vyftig Ducaaten.
De bewyzen, Getuigfchriften, en een ftuk tot Monfter in te leveren, vóbr of op uh. September 1782, en ftrekt zich uk tot uk, Sept. i7»5E 4



72 HANDWERKEN en FABRICQUEN 1781.
163. Aandik van de zes eerfte RIETMAKERS BAAZEN, we|ke met voldoende bewyzen zal aantoonen,dat hy ten minfte twee Leerlingen heeft aangelegd, en dezelven, naa hen den tyd van vier Jaaren beftendig in het werk te hebben gehouden, in ftaat heeft gebracht, tot het maaken van een Riet van 1200 Rieten op £ Elle breedte ofte breeder, van gelyke fynte, welke zoo in gelykheid van Riet als egaale binding tot de Zyde ofte fyne Linnen Weveryen volkomen bekwaam is, eene prsemie van Vyftig Ducaaten. En aan ieder Leerling, die
proeven geeft, dat daartoe bekwaam is, tot verdere a tnmoediging eene prsemie van tien Ducaaten.
164. Aan den geenen,die binnen deeze Republicq, het Nuttigft en Voordeeligft gebruik met proeven geftaafd, weet aan te toonen van STRONKEN van RAAP en KOOLZAAD, het zy tot Fabricquen , Touvvflageryen, of wel tot het branden van Pot- , Weed- of Paarl-afch ,een prsemie van 25 Ducaaten en At Zilvere Medaille; — de berigten en bewyzen hiervan inteleveren vóór uit. September 1782, deeze prsemie ftrekt zig uit tot 1784.
165. Aan den geenen die, binnen deeze Republicq de grootfte quantiteit, ten minften van 1200 Ponden QUINETTE GAARENS, egaal en prys met de beste foorten, die ons uis Walfch Vlaanderen worden toegevoerd, onder zyn opzigt in een Jaar laat fpinnen, en zulks met proeven beveiligt, een prsemie van Vyftig Ducaaten; en wanneer hy deeze Spinnery de vyf volgende Jaaren, in maniere boven gemeld, blyft oeffenen, boven dien de Goude Medaille, en ieder jaar een prsemie van 25 Ducaaten.
166;



HANDWERKEN en FABRICQUEN. 1781.73
166. Nog aan een ieder, welke by Certificatie van een Fabricqueur binnen de Republicq aan de Commiffie van direclie in zyn of een naastby geleegen Departement voldoende vertoont, eenige quan* uteit ren minften van 25 Ponden van QUINE fTE GAARENiS van de befte foorten, onder zyn opzicht gefponnen, en in allen deele egaal^ aan zeker monfter, waarmede de Secretaris van 't Departement, des gerequireerd, door Heeren Directeuren zal worden voorzien; aan eenen Fabricqueur GELEVERD te hebben \ voor ieder Pond 1 \ ftuiver.
Deeze prsemien in dit en het even voorgaande Artykel gemeld, zullen uitgedeeld worden tot ultimo September J783.
167. Aan den Persoon, welke de kunst bezit om QUINETTE GAARENS, eerfte en befte foort, te fpinnen, én zich binnen de Republicq met 'er woon ter nederzet, en deeze Spinnery als een kostwinning oenent, aanftonds op zyne of haare overkomst, naa behoorlyke proeven van bekwaamheid gegeeven te hebben, .Agt Ducaaten \ ten einde van \ eerfte jaar, dat dit werk heeft geoefiend, een prsemie van Vier Ducaaten; zoo ook de vier volgende jaaren daar mede bezig blyvende, voor ieder jaar een prsemie van Twee Ducaaten.
168. Aan ieder, welke een WINKEL OPRICHT van ten minften vier Kinderen, beneeden de twaalf oud, om dezelve in 't Spinnen van fyne Qninette Gaarens te onderwyzen ; een prsemie van Twee Ducaaten voor ieder Kind, het welk dit handwerk ten vollen heeft aangeleerd.
169. By de Algemeene Vergadering is bcflooten E 5 in



f4 HANDWERKEN en FABRICQUEN.1781.
in ieder Departement aan Kinderen beneden de 13 Jaar, 't zy Jongens of Meysjes die een goeden draad kunnen SPINNEN van Wolk, Vlas, Catoen, Hennip, tot de Zyldoek-Kede.y, en Koehair, in tegenwoordigheid van eenige Leden, daartoe door de Commiffie der Directie gecommitteerd, de volgende Prarmien uittedeelen,
In de W O L L E.
Aan een Jongen of Meysje, die den besten draad Wol fpint , op het groote wiel, het foort van Wol ter keuze van het Departement ƒ5: 5: —
op 't kleine wiel dito f 5: 5: —
Aan 4 Jongens of Meisjesin hetfpinwerk op 't groote wiel daar naast aankoomende ieder ƒ«; 10:-ƒ10:-: —
op 't kleine wiel dito ƒ s: 10:- ƒ 10:-: —
In het VLAS.
Aan een Jongen of Meisje het best fpinnende op 't kleine wiel f 5'- 5- 7—5
op 't Spinrok of Quenouille ƒ5: 5; —
Aan 4 Jongen of Meysjes daar naast
aankomende op 't kleine Wiel ,!
yder f 2: 101- f 10:-:—-
Aan 4 dito daar naaff. aankomende op
't Spinrok of Quenouille yder
ƒ a: 10:- ƒ 10: •
NB. Dog in de HEDE of WERK.-
Aan



HANDWERKEN en FABRICQUEN. 178 i- 75
Aan een Jongen of Meysje die het beste
fpint / 4* •
Aan 4 dito naast aankoomende yder
f 2 * - ï " ƒ 0 ! - J """"'
In de C A T O E N.
Aan een Jongen of Meisje die het ■ befte fpint op 't kleine wiel ƒ 5: 5-
Aan 4 dito naait aankomenden yder
/ 1: 10:- ƒ io: -
In den H E N N I P.
Tot de Zyldoek-Redereije op het loopende of zittende wiel. Aan een Jongen of Meysje, die depCARL het ^ befte fpind. ƒ 5 • 5 • 'n
Aan 4 dito daarnaast aankoomende yder
ƒ2: 10:- ƒ 10: - :—l
Aan een Jongen of Meisje , die het WERK het befte fpint ƒ 5: 5:~~"
Aan 4 dito daar naast aankomenden yder / 2: Io: f™-'° —
In het K O E H A I R.
Aan een Jongen of Meisje die den besten draad fpint ƒ 4 • " •
Aan 4 dito naastaankoomende yder
ƒƒ 8:-:
Doch



7é HANDWERKEN en FABRÏCQUEN 1781.
Doch zal het moeten blyken, by Certificaat van de Commisfie der Directie, dat deeze pramien waarlyk aldus, naar yder foort van fpinninge, aan kinderen, beneden de gefielde Jaaren oud , en een goeden Draad fpinnende, zyn uitgedeeld,'zullende het ééne foort van fpinninge tot Suppletie van het andere niet moogen dienen.
Deeze pramien zullen uitgedeeld worden in het Jaar 1781, ten tyde als de Commisfie van Directie in yder Departement zal goedvinden
170. In ieder Departement aan Kinderen beneden de 12 Jaaren, die de beste behandeling van de ZYDE-WINDING hebben, naar het oordeel van des kundigen, daartoe door de Commisfie van Directie gecommiteerd , aan één Jongen of Meisje, die het meest uitmunt, een Ducaat, èn aan vier Jongens of Meisjes, die daar naast aankomen,ieder fa- 10 - deeze pramien zullen worden uitgedeeld binnen het Jaar 1782. ten tyde door de Commisfie van Directie in ieder departement te bepaalcn.
171. Ook is by de Vergadering befiooten,. dat in ieder Departement zal worden ui gedeeld aan particuliere Baafen». of Vrouwen, buiten eenige aanflelling of bezolding van eenige Communuei: voor het by hen te verdienen Loon werkende ^ die geduurende een geheel Jaar gelladig de meelle kinderen, ten minden un getale van twintig , op -hun winkel hebben onderweezen en werk verfchaft in her winden van Zyde of in het [pinnen van Vlas, IVol of Catoen, een premie van 6 Ducaaten.
s. Aan



HANDWERKEN en FABRICQUEN 1781. 7?
o. Aan die de naast volgende Quantiteit kinderen",' ten minden twaalf, in maniere als voren zal hebben onderweezen en werk verfchaft, vier Ducaaten.
q. En aan die de derde grootfte Quantiteit, ten minde van zes kinderen, in maniere als vooren zal hebben ondervveezen en werk verfchaft, t-wee Ducaaten.
In Cas meer Baazen of Vrouwen een gelyke hoeveelheid kinderen mogten onderweezen hebben, zal tusfchen dezelven om de prsemie geloot worden.
Deezè prsemien zullen door de Commisfie van Directie, op vertoon van behoorelyke Getuigfchriften, uitgedeeld worden, voor de eerfte reize in \ voorjaar 178a. by het uitdeden der pryzen op t Spinwerk, en zoo ook in 't voorjaar 1783. En zal 111 den Taare 1782, over het Continueeren deezer prsemien by de Algemeene Vergadering worden gedelibereerd.
17 a. Voorts is befiooten het voorgaande Artykel uittedr'ekken tot het werken van de beste Gefpeldewerkte GAARENE KANTEN, in zoo verre dat aan Meisjes,beneden de veertien Jaaren oud,dewelken de beste gaarene Kanten zullen werken, zal gegeeven worden een Goude Ducaat, en aan vier daarop volgenden ieder twee Gulden tien fluivers.
j 7«. Ook is aan alle Departementen geaccordeerd, wanneer in dezelven ach, zoo in \ Zyde Winten, als in 't Spinnen va.i Katoen, Wol, ïrlas, en Koebmr,a\ten te fatnen gerekend zestig kinderen >rse..
fen-



78 HANDWERKEN en FABRICQUEN i;8r.
fenteeren, met een Monfter van hun werk ter mededinging na de pryzen, als dan 3 Ex..ra-prsmien op zoodanig foort van werk als 't Departement verkiest, te moogen uitdeelen, zoo en op dien voet als in de even voorgaande Artykels ftaat uitgedrukt, —in gevalle zich veertig kinderen in manieren als boven ter mededinginge aanbieden, als dan twee dito praamden; en wanneer zich twintig kin¬
deren aanbieden , eene diergelyke Extra -prsemie i - En dat deeze praïinien zullen uitgedeeld worden in 't Jaar 1782.
174. Aan de Fabricqueurs in Zyde Stoffen, 2yde Linten, ZydeKoufen, Catoen-Fluweel, Staal, Veylen, en Naalden, welke de eerfte tot dienft van hunne Fabricquen, EEN OF MEER KNEGTS van buiten het Land binnen deeze Republicq doen overkoomen, een prasmie van 1 o Ducaaten voor ieder Knegt,en aan den Knegt; of Knegts zeiven ieder een premie van 10 Ducaaten in het eerfte Jaar, en van 6 Ducaaten in ieder der twee volgende Jaaren, mits by Certificaat van een of meer Fabricqueurs (hunne Meefters) aantoonende, geduurende dien tyd in de Republicq gewoond en goed werk gemaakt te hebben.
175. Aan den Fabricqueur, welke 1 o of meer Knegts binnen deeze Republicq zal hebben doen koomen, zal nog daarenboven de Gouds Medaille worden gegeeven. Deze prsemien in dit en het even voorgaande Artikel aangeboden, zullen uitgedeeld worden voor de eerfte x co Knegts,welken ten deezen einde aan Heeren Directeuren met brieven van voorfchry vinge van het Departement hunner Woonplaatfen zullen zyn aangegeeven.
176.



HANDWERKEN en FABRICQUEN 1781, 79
176 Nog is gerefolveerd te adverteeren met op. 7icht tót de negen Prysvragen fub Numi11,133, I43,i45,H6,i48,i49.i6i en 16a hier boven gemèldjdat elk die genegen is in een of meerder van die Artikelen zyn geheim te openbaaren, zich kan adreflèeren aan Heeren Directeuren om mee hun Eet. diesweegens naader over een te koomen.
177 Alle die eenig WERKTUIG,tot de FABRIC' OUEN dienftig, en 't welk tot heden binnen de Republicq nog niet in gebruik is geweeil, aan Heeren Directéui-enoverzend,endeszelfs gebruik aantoont en met proeven voldoenend bewyft,zal naar maateder Nuttigheid van de zaak eene aanzienelyke belooning erlangen.
178. De Plaaten, waarby verfcheide Inftrumenten, by andere Natiën tot de HANDWERKEN in gebruik, afgetekend zyn, kunnen ter Secretarye van den Oeconomifcben Tak gezien worden.
opzicht



5a WERKTUIG en SCHEIKUNDE 1778.
OPZICHTLYK TOT DE
WERKTUIG
E N
SCHEIKUNDE.
1778.
179. A an den geenen, die de gemaklykjle en f\ minst - kostbaare manier aanwyst, door Proeven geftaafd, om een SCHIP, dat op STRAND zit, en bynaa vier of vyf voeten hooger gelige moet worden , dan de aldaar gaande hoogde vloed hec brengen kan, van het Strand af te brengen; eene Pramie van Honderd Ducaaten. Men dient by het antwoorden acht-te geeven, dat het zelve betrekkelyk moet zyn , zoo wel op een ZANDIG Strand,zh op eenenKLEYACHTIGEN ofMOERASSIGEN Grond, en wel in het laatde geval, wanneer men niet in ftaat is, om een Anker agter uit te brengen, door welk middel men het Schip
daaraf zou kunnen winden. Het Bericht en
de vereifchte Getuigfchriften inteleveren vóór of op ultimo September 1782.
1804 Aan



WERKTUIG en SCHEIKUNDE i7?3. 8x
,Ro Aan hem, die de minst kostbaare, minst. , 80. Aan hem, r en wr
gevaarte, doch g ^ƒ degewoone,
»Z7e„: De Bewyzen inteleveren vóór den
laatften September 1782.
WERKTUIG
E N
SCH£ I KU N D E.
1779-
4 anden geenen ? die eenige verbetering, l8l> yV aan de thans in ons Land in gebruik ot befchree^T zynde omDYKBREUKEN \t STOPPEN, zal aan de hand geeven, en dezelve verbeteringen met proeven in voorgevallene Dykbreuken zal |eftaafd hebben, de Goude Medaülezn een premie in geld naar bevind van zaaken.
Een berigt van de verbeteringe met de Getuigfchriften van de genomene Proeven en derzelver uitftt moeten overgeleverd worden aan de Algemeene Vergadering.
182 Aandengeenen,dieeenil« vmuem^' e/.>,fzal vertoonln, met welke men een bepaalden



82 WERKTUIG en SCHEIKUNDE 1779.
Last van Hout, met minder getal van Menfchen en in minder tyd, dan tegenwoordig gefchied, over de MOERASSIGE gronden in onze Colonien zoukun* nen vervoeren; eene Pramie van 50 Ducaaten, welke vergroot zal worden tot 200 Ducaaten toe naar maate de uitvinding zal gevonden worden beter aan het oogmerk te voldoen.
Het Model, benevens eene Verhandeling, inhoudende, hoe de Machine te maaken en te gebruiken, met eene berekening van de kosten, en behoorelyk hewys van de gedaane Proeven moeten vertoond en ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781.
183. Aan den geenen,die aan de hand geeft een toefelo? IVerktuigvoor de BALKZAAGMÖLENS, waardoor te weeg gebracht word, dat door het verfpannen en uitneemen van een Raam, de molens niet belet worden, met de overige raamen, voorttemaaien; eene pramie van een Zilvere Medaille
voor een voldoende tekening: een prsemie van 25
Ducaaten vooreen voldoenden/o^/; eenPra;nie
van 1 00 Ducaaten voor 't zelve toeftel in V groot, aan een Balkzaagmolen, voldoende in 't werk gebracht. Te vertoonen of inteleveren, vóór
of op uk. December 1781.
184. Aan den geenen, die aan de hand geeft een Model van een BRANDSPUIT, welke in korter tyd een veel grooter menigte van water opleevert • tot een verderen afkand met kragt voortwerpt; door een geringer getal van Manfchap bewerkt, en in alle Steden of plaatzen, welke de afftand van gragten of andere Watervergaderingen ookzynmag, met meerder



WERK1ÜIG en SCHEIKUNDE 1779. 8|
„ . ,rfD, jari töt nu toe bekend is, gebruikt kari derZ te Ïïyk met een volledige befchryving
handejwyze
«^^^^JordieWoonen, welken uk DeceXr 17*. Eene p«mie van 100 Z>«.
t?« Aan den geenen, die, uit Inlandfche ge105. i\an ucu , o/^rtA vveet te bran-
tot den jaare 1782.
Aan den geenen , die eeneiNIEÜWE \ra*iTF COULEUR uit PLANTEN, ^fïf-^ Ï^N Of SlÏNERAALEN,in oüs Vaderland vaUenij dienftig tot Manufacturen, zal vinden, en daar de, aieiiui^, ^ ivreme van «50 Du-
,.„n Proeven produceeren, een p.iimc v« 3 vanirovv F Proeven met behooielyke
Proeven geinn zyn, moeien vöor of op ulc. Ue csmbet 17S1. overhandigd worden.
Fa *



§4 WERKTUIG en SCHEIKUNDE 1779.
187. Aan den geenen, die de beste COMPOSI» TIE tot nog toe in 't gemeen onbekend, zig als VbRSTt.ENi-.NDE, en alleen door vuur ontbindbaar, om MUUREN, WANDEN, KELDERVLOEREN, waterdigt te maaken, aan de hand geeft en met voorbeelden ftaaft; eene premie van 50 Ducaaten.
De Monfters, Berigten en Getuigfchriften inteleveren voor of op uit. September 1783.
WEKKTUIG
E N
SCHEIKUNDE.
j 7 8 o.
188. \ an den geenen, welke het besr en voldoenendst opgeeft de wyze, om de Schepraamoolens in getal te doen verminderen door in eenigen, vier, vyf, zes of meerder Schepl
raden te Hellen, na rato van de Wind-kracht:
Of aan den geenen, die het besten voldoenendst opgeeft en aantoont, dat zoo veele Tollen, in plaatfe dier Schepraden, eerst geinventeerddoorGro^ewegen, en nu merkelyk verbeterd door den Heere C. Peerehom, die men insgelyks ook uit en in het
werk



WERKTUIG en SCHEIKUNDE 17S0. 85
werk moet kunnen zetten, meer effect doen, dan ?oo veele Schepraden , eene premie van twaalf Ducaaten en üZitoere Medaille, — inteleveren vöör of op Uit. December 1781.
. 8o Dewyl de gewoone WATER MOLENS ia ons Vaderland van het alleruiterfte nut en aanbelang Tvn en de Werktuigen Waterloop-kundeleert, dat dezdven aan veele gebreken onderhevig zyn, zoo word gevraagd ; wel en de voornaame gebreken daarvan zyn?enhoe dezelve gebreken met alleen verholpen zouden kunnen worden, maar ook het grootst mooglyke voordeel daarin te vinden zouzyn,enhoe, in liet klein, de wiskundige proeven daarop genomen zouden kunnen worden ?
Aan den geenen, die hieromtrent het beste betoog met een Modél inlevert, vöör of op ultimo December ,781. de tweede Goude Medaille of *5 Ducaaten.
I00. Aan den geenen, die het eenvoudigfl en meefl: gefchikte middel aan de hand geeft, om het Water' in onderfcheidene hoogten, evenredig naar de verfchillende kracht van den Wind, voorde Schepraden van de Watermolens zoo te leiden; orte de Molens, of wel derzei ver Schepraden zoodanig;te Con/lrueeren, dat zy, op eene betere wyze dan Echter toe bekend, zoo wel by m flaauwe koelte Ss met derker wind. Kunnen maaien, mus met proeven bevestigd, een p se.nie van 50 Ducaaten.
De Berichten en Getuigfchriften in tegeevenvóbr ef op uit. December 1781.
F 3 Dce"



86 WERKTUIG en SCHEIKUNDE ipgjv
Deeze prsemie ftrekt zich uit tot Uit. December 1784.
ïoï. ts het mogelyk vafte regelen te geeven, naar welken de SCHOORSTEENEN, in Keukens of vertrekken aangelegd, ten allen tyde bevryd zyn van het Rooken, en tefFens, zooveel mogelyk is, de hoeveelheid der brandftoffen bezuinigen ? zo jaa, welken zyn die ?
Tox opl.osfing deezer vraag worden vereischt.
Ten eerfle, Algemeene of in alle gevallen toepaflelyke Regelen, waardoor bepaald worde de grootte der Schoorileenen in vergelykinge van de vertrekken, waarin zy geplaatlt zyn; de wydte derSchoorfteenpypen, derzelver verwyding of vtrnaauwing in vergelyking der Schoorileenen, waarvan zy den Rook moeten afleiden; en eindelyk op wat wyze het neergaan van den Rook, door de valwinden veroorzaakt, voortekoomen is:
Ten tweede , de juistheid van deeze Regelen uit natuurkundige grondbeginfels af te leiden, en door in 't byzonder daartoe genoomene proeven te bevestigen; weike proefneemingen klaar en duidelyk moeten medegedeeld worden.
Aan den geenen , die deeze Vraag best beantwoord , en de juistheid zyner opgegeevenc Regelen zal beweezen hebben door het aanleggen van 12 zoodanige Schoorileenen, welken, volgens het oordeel van die Perfoonen, welke de Oeconomifche Tak tot derzelver infpeétie zal benoemen., aan de
ver-



WERKTUIG en SCHEIKUNDE 1780. 87
vereifchtenvoldoenzullen: Eenpremievan
honderd Ducaaten.
He: bericht en vóór of op Uit. December 1781. Deeze premie ftrekt zich uit tot uit. December 1782.
I9* Aan den geenen, die door de meefte en bei e Proeven aantoont, welke foorten van kooufen of andere ziekten door de Willige Schors geneezen Sn en teffens daarbv opgeeft, welke/*** van Uilige Boomen de befte B*d-^^«** ke de befte tyd der verzamelinge, de heLe wyze der bewaaringe en bereidinge van dezelve , mede de wyzeen hoeveelheid van 't gebruik, AeGouT Medaille of 50 Ducaaten. De Verhandelingen inteleveren vóór of op uit. December i/8f.
I9q. Aan den geenen, dewelke cm fpecificaen zel rer Geneesmiddel opgeeft, dan tot hiertoe bekend mitsgaders de goede uitwerking van het )tteZt geen genoefzaam getal van proeven ftaaft Tegen het doodelyk ongemak, £ belette door^llgLiin de Slokpyp, de Goude ^Ue^o
Ducaaten, te beantwoorden voor uit. December
1781.
m. Aan den geenen, ^ het eerft, tweemaal '.hars honderd ponden verfche OLLUM RICUM rif*WdESifibhe Colonien van den Staat hier te Lande bezorgt en voor drie Gulden het pond kan verkoopen,ten premie van ,0 Ducaaten, of de r eede Toude Medaille en 8 Ducaaten, en zodaa mede nog twee jaaren continueert, nog teder jaar
ro Ducaaten. H F 4 ne



€8 WERKTUIG en SCHEIKUNDE 1780;
Het Monfter en de Getuigfchriften inteleveren vöör of op uit. December 1781.
Deeze pramie ftrekt zich uk tot uit. December 1782,.
195. Eene premie van 100 Ducaaten aan den geenen, die het beft weet optegeevenderedenvan het MIS VERWEN of VERLOOPEN der BLAAUWKUIPEN , hoedanig zulks kan voorgehoornen of berfteld worden, alles met voldoende proeven bevestigd.
Het Bericht, de Bewyzen en Getuigfchriften, inteleveren vöör of op den laatften December 1781.
196. Aan den eerften, die binnen de Republycq eene SALPETER-FABRYCQ (of Salpeftriere^ opricht van die extenfie, dat dezelve jaarlyks 25000 fó Salpeter kan opleveren, dewelke met voordeel in onze Vabrycquen, inzonderheid van Buskruid, kan gebruikt worden, een premie van 300 Ducaaten,
De Getuigfchriften en het Monfter moeten ingeleverd worden vöör of op uit. December 1783.
WERKTUIGKUNDE. 1 7 8 1.
197. Aan den eerften, die eene verbetering aanwyst, en met proeven ftaafr, waardoor de WATERPOMPEN met dubbelde Zuigers, die door een Man net een flinger bewerkt worden, zoo als thans
in



WERKTUIG en SCHEIKUNDE 1780. 89
in de Genever Scookeryen en andere Trafycquen Ïebrmkt worden, ligter kunnen bewoogen worden echter dezelve kragt en uitwerking doende, Sr het Water tusfchen de 20 en 25; voeten hoog moet worden opgehaald, zonder dat dezelve Pompen daardoor meerder kosten, een premie van een Goude Medaille of 25 Ducaaten.
opzichtly k tot de e n
VISSCHERTEN. 1778.
ïo8 A an den geenen, die de beste middei\. len aan de hand geeft, ter meerdere volmaaking en zekerheid van de ZEEU xKEN, en zulks met voldoende bewyzen ftaatt, de Goude'Medaille en 25 Ducaaten.
Deeze Ptamie word voorgefteld tot wederopzegtoe, en zal dezelve Pronte naar maate de fuaigheid van de Uitvindingen, door de Algemeene Vergadering worden vergroot.
F 5



90 ZEEVAART en .VISSCHERYEN 1778.
199. Aan den geenen, die best beantwoord de volgende Vraag; welken zyn de beste, fpoedigfte en minst kostbaare Middelen om de MONDEN van onze Rivieren, bvzonder der BU1TEN-ZAAN en GELDERSCHEN YSSEL, dieper en bevaardaarer ie maaken, en alzoo te honden, en vooral te beletten, dat gééne Verzandt?'gen, Plaaien of Banken, zich aan deeze Monden nederzetten, of die 'er reeds mogten zyn, te removeeren ? de Goude Medaille en Vyfentwiutig Ducaaten , of Vyftiff Ducaaten. —De berichten inteleveren vóór of op den laatften December 1781.
200. Aan den geenen, die de OORZAAKEN 000 het zoogenaamde VUUR iu het EIKEN HOUT ■ kan aantoonen; een Pramie van Honderd Ducaaten. En aan den geenen, die de beste
en door Proeven gefhafde Middelen aan de hand geeft, om dat Vuur, in deszei ven voortgang in de Schepen voortekoomen; —s— insgelyks eene Pramie van Henberd Ducaaten, - ■ Het Bericht
en de Getuigfchriften inteleveren vóór of op den laatften September 1782.
201. Aan den geenen, die het best-beproefde en minst-kostbaare Middel aanwyst, tot hier toe aan het Publycq niet medegedeeld, of althans niet algemeen in gebruik, dienende, om den HUID der Schepen voor het doorboor en der WORMEN te behoeden de
Goude Medaille , en Vyftig Ducaaten.
Het Bericht en de Getuigfchriften inteleveren vóór of op den laatften September 1783.
202. Aan den geenen, die een AAS weet aan te wyzen, waar mede men, het zy alleen, het zy tot
aan.



ZEEVAART en VIS SCHERVEN. 1778. 9»
aanvulling , wanneer men geenen genoegzaamen aanoumng, seduurende den Win-
rMe^NoSiêr tot May, Kabbelilou kunnen vangen; de, Gjjfe**^» ■Vyfentwintig Ducaaten; oï Vyftig Ducaaten _yI De Bewyzen en Berichten inteleveren vóór . of op den laatlten December 1781. Deeze premieAftrekt zig uit tot den laatften December. 1782.
Mits dat men daar by in aanmerking neeme . Dat dit Aas, geduurende een Re» « minnen vier weeken, buiten eenig bederf bewaard
nm het zelve ook ten dienfte der Vislcneryen, ZmtrZ het Doggers zand voldoende te maa-
ken.
a. Dat 'er de Kabbeïllauw ew» gierig op aaze, als op de Prikken.
3. Dat het in eene genoegzame hoeveelheid te bekoomen zy;
. Dat het, zo niet min kostbaar, dan de Prikken, dezelven egter in prys niet te boven gaa.
ZEEVAART en VISSCHERTm
1 7 7 9-
^ \ an den geenen, die een Werktuig zal 7V vertoonen, het zy een verbeterde LOGLYN- of iets anders van die natuur, tot beter eVnaader bepaalinge der fnelheid van een



92 ZEEVAART en VISSCHERYEN. 1775,.
op Zee, dan tot nu toe gefchied is , eene premie van 50 Ducaaten.
£04. NaadiendeVLAKGEBODEMDE ZEESCHEPEN, voor onze Rivieren, Kusten en Zeegaten het voordeeliglte, en tot het draagcn van meerderen last bekwaam zyn, zoo word een prjemie van 1000 Ducaaten en eene Goude Medaille beloofd, aan den geenen, die in ftaat is d.jorduidelykeproeven,i. 't groot gedaan, zulke verbeteringen in derzelver Conftructie, Takela-ie en beftuuring op te geeven, waardoor zy inftaat zyn, zoo fpoedig, als de rond of jcherp gebodemdtn, hunne reizen te bevorderen , zonder dat zy hierdoor in bovengem. voordeelen merklyk worden verkort ofte ook verzwakt en aan meerdere gevaaren of gebreken, uit den aart van derzei ver Conftruftie voortkomende, worden blootgefteld: wordende bierby teffens vereischc een naauwkeurig MAL met de juifte opgaave der Foetmaate, plaatsingen Zwaarte der Masten, Rondhout en verdere Takelagie.
De Gemigenisfen, Maaten en bewyzen inteleveren' vóór uit. Dec. 178Ó.
205. Aan den geenen, die een Werktuig asmde hand geeft, het best gefchikr, om op eenegemaklyke, zekere en voor ieder een bevatbaare wyze den STREEK VAN DEN WIND, de.>zelfs meerder of mindere veranderingen en kragt, naauw. keurigst te bepaalen; en de wyze opgeeft, op welke zoodanig werktuig moet vervaardigd worden om 200 wH op Zee als aan Land, en vooral om in mteorologifcbe Obfervatien , tot een Algemeen
ge-



ZEEVAART e» VISSCHERYEN. 1779. 93
gebruik te ftrekken: een Premie van 25 Ducaaten inteleveren vóór of op uit. Sept. 1782.
aoö. Aan den geenen, die een beter dan tot nu bekend,middel uitvind en opgeeft, en met proeven ftaaft, het welk dienen kan om fcheepsheden te redden , die in gevalle van ftormwind en laagerwal met hunne Schepen (zelfs de diepftgaanden) tegen onze Zee ftranden aankomen : eene premie van 50 Ducaaten.
Het model en getuigfchriften inteleveren vóór ©f opuit. Dec. 1781. Deeze premie ftrekt zig uit tot uit. Dec. 178a.
ZEEVAART V I S S C H E R IJ E N,
ï 7 8 o.
ao7 TTerfcheide premien,te famen ten hoogV fte ter fomme van 100 Ducaaten, zullen jaarlyks naar verdienften en het gewicht der zaake, ter discretie van de Algemeene Vergadenng, sitgedeeld worden aan die iicbeeps-Officteren, ZMp-



94 ZSEVAART en VISSCHERYEN. 17S0.
pers, Stuurlieden of Zeelieden in het algemeen, welken de beste waarneemingen van nuttige zad-
ken. _ nutte ontdekkingen, of de %aauxü-
keurtgfie proefneemingen met nuttige uitgedachte middelen, de verbetering dei Zeevaart betreffende, hebben gedaan, en dezelven zoo veel mogelyk met getuigeniïïen of bewyzen geftaafd, aan den Oeconomifchen Tak zullen mededeelen.
Betreffende de Waarneemingen op Zee worden bedoeld de plaats-bepaaling van Klippen, Banken; en derzelver diepten, welken in de gewoone Zeekaarten of in 't geheel niet of verkeerd liaan; als mede de loop der ftroomen en tyd van 't hoogde Water met aantekening van den ouderdom der Maan, ofwel de datum en de plaats waar dit zy;denaauw« keurige opgaave van den aart der 'Gronden in de Noordzee, Hoofden en elders, welke onder aan het dieplood gevonden worden , benevens de diep-
tens der plaatsen van die waarneemingen die
Gronddof, zo 't zyn kan ,_van 't Lood aftezuiveren en t'huis te brengen met de gepafte aantekeningen:
Aftrocomifche Obfervatien, vooral om de
lengte te vinden door middel van 't meeten van den
afftand der Maan van eene vafteSter. . Qf
zo mogelyk op Zee, door de Eclipfen der Trawanten van Jupiter naauwkeurige opgaaven of
verbetering van de miswyzing van het Compas,met de Juiste bepaaling der plaats door de breedte en lengte. Algeemeene regelen over de voortelling der Weersveranderingen uit zekere tekenen enz»
Betreffende de Ontdekkingen — hier toe
zou al het geene, dat tot heden toe niet bekend is, behooren, ook die nieuwe Klippen, Banken, waarvan



ZEEVAART en VISSCHERYEN 1780. 59
van hier boven gefprooken is. ——- Juilte aftekening van het opdoen van Kuilen or Landen mee de bepaaline der plaats en affland door kruispeiling,
zo het zyn kon, het meeten van allerlei at-
ftanden'in vreemde Havens en Baaijen, door den voortgang van 't geluid by het afloflèn van gefchut,
op eene'meetkundige wyze verandering in
de diepten der Zeegaten ,'c zy Uit- of lnlandfche enz.
Betreffende de Proefnemingen. --— AlIe nieuw uitgevondene Initrumenten, Zce-Horologies (time Keeper) van Harrifon, ArnoU, — Nieuwe Azimuth Compaffen;voorgegeevene Verbeteringen van Oclanten &c. te toetzen, en daarvan een naauwkeurig verffag mede te deelen; eenige Werktuigen, welken de Franfche Academie by het bekroonen van een Prysvraag om de fnelheid der Schepen op Zee te meeten heeft goedgekeurd. —— Kortom allerlei Proeven vanZaaken tot de Zeevaart betrekkelyk, en hier of daar bekend gemaakt zynde of wordende.
208. Aan den geenen, die op eene Wiskundige wyze een beft toeftel en meelt voldoende zeeker middel ('t welk praclicaal en niet enkel theoretisch isï mitsgaders tot hiertoe niet bekend, en ter zeiver tvd gééne zwaare onkosten vereischt, weet op te eeeven ter verbeteringe van de Vuurhaaken aan onze Zeefiranden, zoodanig, dat door dit middel het licht op die baken gefield, in Zee ten minften op een halve myl verderen affland, danjegenswoordie, kan gezien worden, 10 Ducaaten. • Wanneer dat middel te gelyk een duidelyke onderfcbeidwg ten opzichte van de lichten of vuuren, kon-



$6 ZEEVAART en VISSCHERYEN i?8o;
de aanbrengen, op een wyze, dat de Zeeman zekerder verkennen konde, aan welk ftrandeigentlykeen zoodanig vuur of licht brandde, als dan daarenboven
nog 25 Ducaaten. • En, byaldien dit alles
met een andere Vuur of Lichtftoffe konde worden in 't werk gefield, minder koftbaar zynde, dan de geene, die thans tot de Baaken gebezigd word, en alles te famen word opgegeeven vóór of op den 31 December 1782; alsdan zal men de waarde der bovengemelde pramien verdubbelen.
209. Aan den geenen, die het beste en minst koftbaare middel aan de hand geeft, met proeven geftaafd om het PAALWERK aan de Zeehavens en Dyken te befchermen tegen de PAALWORMEN, eene pramie van 100 Ducaaten»
De Berigten en Getuigfchriften inteleveren vóór ©f op uit. December 1782.
Deeze premie ftrekt zich uit tot Uit. December 1784.
ZEE-



ZEEVAART en V1SSC11ERYEN .Z?,. 97
ZEEVAART
B N
VlSSCHËRiEN.
i 7 8 i.
M0. Mn
dC%Tifu Ln la°g opV' onderfteDek ,79,» van 74 nuMten, i« & r duimen: om, van de
noodige i;mmrun™ derhcud van 650 koppen, mee
^* San daTfo voefen •. Jdacde Batteryen dieper te gaan, aan ±u .. fnel zy e, en zoo
S^le, mogelyk Ui <«= « Ducaaten-
D2 Antwoorden, zoo veel 7^^^; zen geftaafd, inteleveren ^ of op ult. Sept. 762. !lDeeZe PW* «rekt zich uit tot uk. Sepc. i7H, Aan vder der vier Eerfte in de Theorie
door een Examinator ^daartoe by aezeiv ^



98 ZEEVAART en VISSCHERYEN i78r.
gekozen,behoorelyk blyken van bekwaamheid gegeeven te hebben, op één of meerder Oorlog-Schepen van den Staat de adeboiften en zoodanige an.eren van de' Equipagie die daartoe Lust mochten hebben, in de Mathefis, Sruurmans-Konst, en Aftronomie, geduurende den tyd van 24 Maanden, zullen hebben onderweezen en daarvan voldoende getuigschriften , door den commandeerenden officier getekend, vertoontaal een premie gegeeven worden van VyftigDucaaten: welke Som, byaldien zoodanig een Perfoon zich by uitliek verdiend mogt hebben gemaakr, zich in zyn werk treffelyk heeft gek weeten, en daar van voldoende bewyzen als voren inle ert, zelfs met een byflag van 20 Ducaaten zal worden vermeerderd.
NUTTIGE FOORSTELLEN,
* 7 7 8.
212 \ an den geenen, die het beste PLAN opX\.geeft tot het maaken van eenen NEDERLANDSCHEN OECONOMISCHEN ALMANACT1, en hoe dezelve best interichten, om aan het gemeen nuttig te zyn, zoo ten aanzien van zulke flerrekundtge Rekeningen, die cot de gemeende Almanacken zelfs behooren, en uit de beste Tafelen moeten worden opgemaakt, als van zoodanige andere zaaken, welken tot de Üeconomie van bet Vaderland haare betrekking hebben, eene Goude Medaille. Dit phn zx\ moeten ingeleverd worden vóór of op den laatften December 1781.
NUT-



NUTTIGE VOORSTELLEN. 1779. 9 ? NUTTIGE VOORSTELLEN
1 7 7 9-
am A an zulk een Nederlander, die de ««««of * IK nuttige uitvindingen gedaan, en de aanmerkelvkfte verbeteringen in Handwerken en Fa^i Urc Jan4 "Z78 ^^engeinaak ,
PPne nrsemie van dertig Ducaaten.
drieSanders , dewelken 'er het naaste bykoomen, ieder 10 Ducaaten.
De berigten met voldoende bewyzen inteleveren vóór uit. September 1782.
«4. Aan den geenen,die het beste en^minstkofttaave middel aanwyst om te bevorderen " AANWAS ~ ctr aN D£ N in het generaal, en wel tpeciaai SSSSSSiï Zuf DERZEE tuftchen Art •
den Aanwas daar ter plaatfe het gantfche Land geintereffeerd is en dezelven zeedert eenige Jaaren meXtïVn afgenomen,) een premie van honderd Ducaaten.
Het berigt, met proeven geftaafd, en g«ui^if. ten, inteleveren vóór of op uit. December 1781
OIr Aan den geenen,die vóór uit. December 1783. Hel beste EXTRACT uit de Oeconomtjcbe_ Memoden en Verhandelingen, by andere Nawnintet licht gegeeven, ten nutte onzer Vaderlanderen kou G 2



ioo NUTTIGE VOORSTELLEN. 1779.
en zaaklyk in het Nederduitfch, mitsgaders in eene gefchikte orde, formeert, de Goude Medaille en honderd Ducaaten, mits de Schryver gemelde i^x'raét aan de Algemeene Vergadennge prsfenteere vóór dat hy het zelve laat drukken.
NUTTIGE VOORSTELLEN/
1780.
216 A an den geenen, die de beste GEESTE ' f\ PRINTvan eigene vindinge, ten minfle ter groote van agt en zes duimen, Amfierdamfche voetmaat , binnenswerks, zal vervaardigd hebben, de tweede Goude Medaille en aan den naast bykoo-
menden de Zilvere dito.
De mededingers na deezen prys zullen ten minllea zes Exemplaaren van zoodaanige prent moeten inleveren vóór of op uit. December 1781.
NUTTIGE VOORSTELLEN
1 7 8 1.
217 \ an den geenen, die de beste geheel orgineele J\_ ZWARTE KONSTPRENT van zyn eigen maakfel, ten minften zoo fraai fchoon en fpreeken-
. . de



NUTTIGE VOORSTELLEN. i>8i. 101
dealde beste buitenlandfche, verbeeldende een aan ïerkelvS val uit onze Vaderlandfche gefchiédemftn.vóórult. September i7«a vertoont,eene premie dertig Ducaaten. Deeze premie ftrekt KÏg uit tot uit. September I785-
018 Aan den geenen, die de beste en meeftvermogen'demiddelcn opgeeft, om de ingezetenen^1 deein ftaat, zoo in de Steden^ tot hec gebruiken en DKAA<j£a\ xrw un I ANDSCHE FABR1QUEN aantemoedigen , de ta£^«fcof a5-Ö^«., De Antwoorden inteleveren vóór of op uit. September 178a.
BEKENDMAAKINGEN.
Van 1778.
Aan Mr. WILLEM HENDRIK VAN H A.SSELT te Zutphen, is wegens deszelven 70o pryswaardige poogingen in het beginnen der Zet e t hier te lande*, van weegens deezen Of ZcLifcben Tak gegeeven de Goude Medaille.
V Ook is aanllIERONYMUS AUGUST HARTMEIIER, Gaaze Fabriqu eur, binnen de Stad[Haarj£ wegens zyne ongemeene bekwaamheid 111 dat werk , toegelegd de Goude Medaille.
Van 1779.
h gerefolveerd om aan ieder der twee gebroeder^ G 3



los BEKENDMAAKINGEN. 1779.
COBen FRANS NAEREBOUT te Flisfwgen, ter zaake van hunne betoonde weergalooze Edelmoedigheid in het redden der ongelukkige Schepelingen van het geftrande. Ooft-Indifche Compagnie- Schip IVoeftduin den c4 July 1?79 f te vereeren een Zilvere Medaille en 23 Ducaaten.
Voorts aan Do. RIS te Hoorn ter betooninge van het genoegen, met het welke de Vergadering wegens zyne gefignaleerde Vaderlandsliefde en yver voor het gemeene welweezen is aangedaan, de Goude Medaille.
^ Ifisgelyks aan Do. MOL als oprichter van een Porcelein - Fahricq in de Oude Loosdrecht: waardoor aan veele behoeftigen werk word gegeeven, de Goude Medaille. b
Als mede aan GEERT REINDERS Huisman te Garnwert in Groningerland wegens deszelfs edelmoedige ontdekking van het door hem uitgevonden middel tot prafervatie van hst Vee door de inëntinn de Goude Medaille. b'
Ook aan C. MAAS te Delft de Goude Me. daüle voor het ftuk Laken, van Inlandfche Wolle door hem gefabriceerd en in de voorige Algemeene Vergadering vertoond.
Verder is gerefolveerd den edelmoedigen yver van AGGE ROSKAM KOOL in de Beverwyk. mst de gouae Medaille te beloonen, zoo ras eenig menfeh door middel van deszelfs voorgeftelde en
aan



BEKENDMAAKINGEN. 1779. 103
aan de Vergadering vertoonde Machine tot redding van firaudende Schepelingen daadlyk zal zyn gered.
Nogann J\ C. DRUMAN te Zutphen de tweede Goude Medaille voor zyne Verhandeling over de Culture der Carlhnje • Boomen.
Eindelyk wegens de VLUIZEN WOLLE, in het Jaar 1779 geprafenreerd, aan der,:elver zenders JAN BAVIUS de VK1ES, Burgemeellerte//df^/tr^y.v, JaN OiïO van DUGÏEREN, te Doom, Mr. J. L. OüS'1 ERLAND te Tkamen, en DIRK FONTEIN re Salverd by Frar.eker , ieder de prsemie by de Prysvr. pag. Ia Arr. 14 (eerfte druk) vallgefteld , beltaande in een Zilvere Medaille en zes Ducaaten, daarenboven nog aan een onbekenden te Harderwyk de Somma van twee Ducaaten voor de tweede foort.
Van 1780.
Aan J. RAS te Utrecht, en F. C. SOLDAEN in 'sHage zyn toegekend ieder 150 Guldens in conformiteit van de Prysvr. bl. 35 N. 73 om dat hun WINKEL, enkel beftaande uit INLANDSCHE Manufaclurcn, te boven ging de Somme van ƒ6000
1— en dat voor het eerfte Jaar en aan den
eerftgenoemden daarenboven de Goude Medaille , om dat zyne Winkel, enkel van duo Stoften, de Som van/icooo furpafièert.
Deprys,gefteldop 't maaken van de beste HOEDEN (Pry>vr. bl 26 N. 21. Ceerftedruk)vande Handwerken en Fabrycquen gemeld) gelvk aan de BRABANDSCHEN is door Peeter Poulus, Hoeden - Fabrycqueur te Middelburg :
G 4 Als



io4 BEKENDMAAKINGEN. 1783.»
Alsmede die op 'c maaken van HOEDEN, egaal aan de ENGELSCHEN,volgens dezelfde Prysvraage door Jan Contular, Hoeden - Fabrycqueur te Utrecht
Insgeïyks die op 't- maaken van NEGERMUTSEN, volgens Prysvraagen bl. 26. N. 22. (Eerfte druk) door Hendrik Jantzen, Hoeden-Fabric. queur te Harderwyk verdiend.
En, offchoon de Prys vraag nopens liet verbeteren der MONDEN VAN ONZE RIVIEREN, byzonder da BUITEN ZAAN en GELDERSCHEN YSSEL, met opzicht tot de Buiten Zaan in zoo verre door Adriaan Rogge te IVestzaandam beantwoord is; Dat aan denzelven de tweede ' ude Medaille is toegeweezen ; nogtans is deeze vraag in alle haare deelen op nieuws voorgefteld, zoo als dezelve te vinden is bladz. yo. N. 199. van deeze Prysvraagen.
Zoo ook, alhoewel de verhandeling over de beste middelen om de INBOORELINGEN van deezen Staat tot de ZEEVAART aantemoedigen, onder de Zinfpreuk, het geluk helpt den ftouten, om te dingen naden prysN. 6. pag. 32.(Eerfte druk3 in de Prysvraagen voorgefteld, in zoo verre is goedgekeurd , dat de Algemeene vergadering heeft befiooten , dezelve door den druk gemeen te maaken, en aan den Schryver Jacobus Ermerins, (Secretaris der Stad Veere,è& tweede Goude Medaille toeteleggen; is die Vraag nogtans beflooren op nieuw optegeeven zoo als;dezelve te vinden is geweest,in den eerften druk der Prysvr. pag. U5.
Aan



BEKENDMAAKINGEN. 1780. 105
Aan G. van OLST en G. KUYPER te Groningen, in erkentenisfe voor hunne verbeteringe in het fabriceeren van Plat Lood, is gegeeven ieder de Goude Medaille.
Aan de Weduwe van wylen WILLEM de BAS in 'j Hage wegens zyn ontwerp en Proeven om, tot ontlastinge der Diaconie en andere Armen Caflen, voortaan de Armen aan het Werk te helpen, de Goude Medaille :
Aan JOOST DAAMS Pietersz. te Haarlem, wegéns zyne verfraaijing in het fabriceeren van gezoeevene Kanten, als mede voor het aanleggen van eene Fabrycq van gebloemde Garene Gaazen, (ook wel gebloemde Kameryksdoeken genaamd,) de Goude Medaille:
Aan Mr. FRANCOIS PIETER de BAS, Secretaris te Voorfchooten, ter aanmoediging in het voortgaan met de woefle Duinen te beplan • ten en te bebouwen, (waarvan zyn Wel-Ed.de Proeyen door den druk heeft bekend gemaakt, onder den tytel van opgaave van eenige Proeven, ten bawyze dienende, dat veelen der Hollandjche Duinen die gantsch nutloos liggen, met weinige kosten tot grocter voordeel zouden kunnen verbeterd en gebezigd worden, dan tot nu toe plagt te ge/chieden) de tweede Goude Medaille:
Aan HENDRIK van TEMMING, te Leeuwaarden, voor zyne uitvinding van een Konstlak, het geen beter tegens het vuur befiandis; dan dat der Engelfcben, de tweede Goude Medaille
G 5 Aan



scö BEKENDMAKINGEN. 1780.
Am D. POTHOF te Zwolle , de Pramie <.ran de Goude Medaille, of de Zilvere Medaille en Vyfentwintig Ducaaten , wegens het' maaken van SPELDEN , evenaarenae de Buitenlandfchen , (volgens Prysvr. bl. ai. N. 10. eerhe druk):
Zoo ook aan den Fabrycquant van Gevlamd, Gemarmerd en Chits Papier te Doesburg, indien hy voldeed aan de Voorwaarden, by de Algemeene Vergaderinge gerequireerd, een Zilvere Medaille en Zes Ducaaten.
Van 1781.
Ook is by de Algemeene Vergadering in dit Jaar 1781, beflooten te publiceeren de volgende.
BEKENDMAAKINGEN:
„ Aan dien SCHOOLMEESTER of „ SCHOOLMEESTERES binnen de Republycq,
welke onder zyn of haar opzicht, en in zyne of „ aare tegenwoordigheid, het grootfte getal Kin„ deren dag aan dag, een geheel Jaar door, door „ een bekwaam Spinder of Spindlter, in zyne of „ haare School, al loerende op de Hoornfche wy-
ze het Spinwerk doet leeren en exerceeren, het zy „ van PVotle .hatoen ,of Vlas enz. word beloofd de „ Goude Medaille of Vyfentwintig Ducaa* „ ten.
,, En



BEKENDMAAKINGEN. 1781. 107
En aan ieder SCHOOLMEESTER of SCHOOLMEESTERES binnen de Republycq, " ond" welker opzicht niet minder è^VyfentwinS Kinderen, in maniere als voren, een geheel " Jaar door hebben gefponnen te Zihere Medaille
" of twee Ducaaten. De Bewyzen moe-
" ten ingeleverd worden vóór of op uit. Septem„ ber 178 a."
II De OeconomifcheTak van de Hol andfche Maatfchappyc der Weetenfchappen zal Jaarlyks, tot
" Guld ns affoaderen om daarvoor ten djenfte der " Koóovaardve en Visfcheryen deezer Landen, alle " f^renSZszeleen «,ri behoefdgeJonge1m,, icn boven twaalf en beneden z««<* Jaaren oud, " Snnende^ró/Mgebooren, en tot de Zeevaart " ^ee^Jits dezelven nooit gevaar en, en reeds l %Ten eenen of anderen Schipper dienst genoom» l, hebben.
., Deeze Uitrusting zal voor eens gegeeven wor, den, ter Somme van Agtentwintig Guldens aan '? elk ongeling, en van Zes Gulden* tot eenPr*-
mie\t volbrachte rcize, wanneer hy zich wel„ gedraagen heeft, en ten minfte Negen Maanden „ in dienst is geweest.
„ Daar-



ïoS BEKENDMAAKINGEN. i78r.
„ Daarenboven zal aan de Ouders, Voogden, „ Armbezorgers of Godsbuizen (des begeerende) i „ voor bet aangeeven van e# zoodanig Jongeling ge„ lyke fomme van zes Guldens worden vereerd.
„ Men zal zich in alle plaatfen van deeze Repu„ blycq kunnen aandienen by den Secretaris van het „ Departement des OeconomifchenTaks, indien al„ daar een Departemenc is gevestigd, en anderfints „ aan eenen der naastby geleegene Departementen; „ zullende, wanneer het getal van honderd Jonge s, lingen voltallig is, de overfchietenden voer het vol„ gende Jaar preferabel zyn.
„ Hier mede zal een aanvang genoomen worden 5, naa primo September van dit Jaar 1781.
* »
11 r. In de verfcheidene Sesfien van de ALGEMEENE VEPvGADERINGE van dit Jaar zyn de volgende Pramien toegekend :
Aan Marcellus Offermans te Boesburg,wegens zyn maaken van GEMARMERD en CHITS PAPIER, om dat voldaan heeft aan de Voorwaarden, by de voorgaande Algemeene Vergadering geëifcht. De Zilvere Medaille en zes Ducaaten:
Aan Hendrik Spille te Amfterdam, wegens zyne verbetering aan de WINDMOLENS, de Goude Medaille:
Aan Johannes Louïssen en Zoon te Vlisfingen,
de



BEKENDMAAKINGEN. 1781 109
de tweedeMedaille,^ het maa
en KNOOPEN, in den fmaak van de beste Uit-
heTanbD;RK Meesters en Zoon te Leyden te mede aan dirk van Outeren «Co», te Z,^r7orP wegens hun maaken van LYiVycrre «ver reiSe den Engelfchen, en merkelyk m prysrmnder: aan den eerften de Goude Medaille, en aan den weeden de tweede of tói«e Medaille.
Voor de beste VLUIZEN WOLLE, Prysvraag bladz. is. N. 12. de Prys ventaiZitvere MsS en 6 D»w«fc» of 8 Ducaaten , aan die onS ie Zinfpreuk Sic » M»wJ», toegezonden van Utrecht , door ARIE SCHIMMEL.
Aan dito, gezonden uit Friesland geteekend N. S. de WvTeMedaille en 6 Ducaaten of agt Ducaaten als de hem uit die Provintie ingekoomen , gezonden'door ISicolaas Evers Scbeltema te Franeke,.
En aan L de Zilvere Medaille of twee Ducaaten, als daar op volgende, waarvan de Zender LAMMERT JACOBSZ te Menaam.
Aan dito, gezonden uit Geldhrland, getekend H W de Zilvere Medaille en 6 Ducaaten of agt Ducaaten, zynde de taf* uit die Provintie, waarvan de was J. B. de Vries te Harderwyk.
En aan E. P. en H. ieder de Zilvere Medaille en twee Ducaaten, zynde E.P. gezonden door Herman Mulder te Armelo op Meluwe, entl.doo. Hendrik AarsEn Brouwer te Jonjelt.
Als



iio BEKENDMAAKINGEN. 1781.
Als mede aan Jan Albertsu , woonende te Avereest in Overyssel, als Zender van de ingekoomenen van Zwol, de Zilvere Medaille en 6 Ducaaten of agt Ducaaten.
Wegens het 110OD SAFFIAAN of MAROQUIN, aan Simon Holierhoek, Mr. Looijer te Schipluide , de Goude Medaille ; en aan Hermanus de Thomezü te Haarlem de tweede Medaille.
Aan Speet , Hardy en Comp. te Amjlerdam in de Stil/leeg, wegens het maaken van LEDERE HOEDEN en MUTZEN uitéén Stuk,de Zilvere Medaille en 25 Ducaaten.
Aan Teunis van Tellingen , als Oprichter van eene Fabricq ie Arnhem, tot het maaken van MUNSTERSCHE of MOFFE KRUIKEN, SELSER en BRON WA IERS KANNEN, als mede zoogenaamd KEULSCH AARDEWERK, de Goude Me.
daille; ■ aan den Opzichter van die Fabricq,
Jacobus Beumer, de Zilvere Medaille; en
ten behoeve van gemelde Fabricq, geduurende vier jaaren, indien behoorh k blyke, dat dezelve in trein blyve, jaarlyks vyfentwintig Ducaaten.
Aan Bernardus Antonius Pasman te Haarlem, wegens het maaken van HOUT,nietgefchaafd,niet geftooken, niet gedraaid, maar alleen GETROKKEN , dienende tot Ornamenten op Lambrizeeringen, enz. voor £ in Prys minder te maaken, dan dezelven door Timmerlieden, Beeldhouwers enz kunnen gemaakt worden, ter aanmoediging 12 Ducaaten.
Aan Jacob Aggesz Kool , wegens het uitvinden
van



BE KE ND MAAK IN GE N 1781. m
van een^ff/.evenaarende deTOURNESOL,toc roodmaakii o- der KAAS op de Noordho'landfche wyze, de Goude Medaille en ^5 Ducaaten, of 50 Ducaaten; en aan Hendrik Valkenburg, wegenszynen vlyt en jwr, mede ter deezer zaake betoond, uit erkentenis de Zilvere Medaille.
Wegens het toezenden van HARING na de West' Indifcbe Colonien van den Staat, aan Jan Willem
Kirberg te Enkbuizen, en Frans Adriaan
Perrons te Delftshaven, ieder 50 Ducaaten en
de Goude Medaille, en aan Pieter Blok Wou-
tersz. en Jan de Jongh de jonge te Enkbmzen, ieder de tweede Goude Medaille.
Aan N. van Eldick, Schoolmeester te Utrecht, de Goude Medaille of 25 Ducaaten, conform de Prysvr. bl. 17. H. b. (van den eerden druk) — Mitsgaders 25 Ducaaten aan de Maatfchappy te Hoorn, ten behoeve van derzelver Armbos, omuitgedeeld te worden aan de Kinderen, uit hoofde van den Vlyt, waarmededezelven geoefl'end worden, en zich oeffenen in de Schoole, waar in zy (alleercnde het Schryven , Leezen enz. ) in het Spmwerk worden onderweezen.
Aan Hermen Pennink te Zwol, wegens zyn maaken van SPfc-LDEN,Prysvr. bl.ai.N. lo. (eerfte druk) de tweede Medaille.
Wegens het maaken van POTTEN, egaal aan de FRANKFORTER, de Prsemie van honderd Ducaaten te verdeden tusfehen Jacobus beumer,Medeparticipant in de Potten - Fabricq, onder de Firma van Teunis van Talingen en Gomp. te Arnhem, en
jOHAN-



na BEKENÖMAAKINGEN. 1781.
Joïiannes Gibbon te Gouda; nog bovendien
aan den laatstgem. de tweede Goude Medaille, om dat zyne Potten wel voor drie vierde vw Inlandfch»
Aarde zyn gemaakt Als mede aan Jan van
der Aa, Potte-Fabricqueur te Delft, negens het maaken van Potcen, egaal aan de Frankforter, vyftig Ducaaten. -J
Aan Flork Visser Heshuvsen te Haarlem voor het doen Transporteeren van het CONDAS-RIET in een groeijenden ftaat na deeze Landen , aan de aW rneene Vergadering 1779. vertoond, de Premie "van veerug Ducaat^ doch is , op verzoek van dien Heer, de Goude Medaille aan Zyn W Ed Geftr gegeeven,en de overige^;; Ducaaten aan het Diaconie - buis deezer Stad gefchonken.
Aan Johannes Ryelant te Utrecht, tot encouragementeen Prsemie van dertig Ducaaten, weeens het maaken van een STAALRIET.
I Aat>R C-SoLDAENenJ.R&s, ieder 150Guldens in conformiteit van de Prysvr. bl. 35. om dit
hun Winkel, enkel beftaande uit Inlandfchê Manufacturen; furpaflèerde de Som van ƒ6000 en dat voor het tweede Jaar: — en aan den Eerstgemelden, de Goude Medaille daarenboven, om dat zyn Win kei van dito Stoffen de Som van f 10000. te boven gaat.
Aan de RietmaakersBaazen, Hendrik Bavink Hendnkszte Almelo, en Hendrik Jan Ten Bokum te Ootmarfum , de Premie van 50 Ducaaten, wetrens voldoening aan de Prysvr. bl. 61. H. 36. (eerfte druk) —~ En aan den Zoon en Leerling van den laatstge-
noem«



BEKENDMAAKINGEN. ,I3
hoemden, genaamd Willem ten Bökum, die een Riet van 1200 Rieten op £ breedte, door hem alleen gemaakt, vertoond heeft-, ter aanmoediginge vier Ducaaten.
Aan Pieter Rempjejlaar, Burger Luitenant en Apotheker te Deventer, eene Prsemie van 25 Ducaaten , voor zyn opgaave van eene verfieenends Compofitie. Prysvr. bl. 69. S. 3. (eerfte druk.)
Als meede aan Geert Reinders , Huisman te Garnwertm Groningerland, voor het Aankweekeri van 23 Nugtere Kalveren, volgens Prysvr. bl. 90 N. 4b, (eerlte druk) de Pramie van 25 Ducaaten.
Aan Hèndrik Riemsnyjder in 's Hoge, toterkenteniflê voor zyne moeite in het vertaaien der üitgezogte Prysvraagen in het Hoogduit/eb, de tweede Goude Medaille.
Aan Piêter Hodenpyl te Rotterdam , de Goude Medaille, uit coniideratie van zyne edelmoedige poogingen en onvermoeiden arbeid, ter bevorderinge van het groote Oogmerk des Oeconomifchen Taks enz.
Als mede om die zelfde reden aan JanChrjstian ten Noever , als Scbryver van de Zuid Hollandfchê Courant, de kleine Goude Medaille.
Aan Mr. Adriaan Wittërt, Heere vati Blotmendaal, A. L. M., Pbit. DoStor te Gouda, wegens zyne aanwyzing van het nuttige gebruik van het Matte-Vlas eh der Bloem - knoppen of Bloem katten van de Salitc Caprea, of Ruige Wil" de tweede Goude Medaille.
U RJS*



REGISTER.
O P D E
PRYSVRAAGEN.
Voorgefteld in 17785 I779> i78oeni78i.
Gefchikt naar de Numeroos en de onderfcheidene Bladzyden.
A.
Aarde, gelyk aan de Door-
nykfche , aanwyzen , N.
11S, bl. 5i. Aarde (Vollers) aanwyzen
N. 117, bl. 52. Aarde vinden tot het maaken
van Geel of wit Aardewerk
N. nfi, bl si. Aardewerk {geel of wit) fa-
briceeren N. 143,bl. 64. Aas tot den Kabbeljaauw-
vangft N. 202 bl. 90. Adelborflen enz. op Zee on-
derwyzen N. 2ii,bl. 97Afval van Zyde Spinnen tot
Flo»ette Garens N. 152,
bl. 67.
Almanach (Neder!. Oecon.) maaken N. 212 bl. 98.
Angorafche Bokkencn Geiten N 99 bl, 45.
Annatto planten in de Colonien N. 71, bl. 34.
Arabifch Rood Verwen N. 09, bl. 33-
AJfche, Landen met Haard Aiïcbe toemaaken N. 4> bl. 7.
A[fche van Stoppelen, uitgeriorjle Peulen tnz. met voordetl r-p Bleekeryen of in
Fabrycqaen te gebruiken N. I40, bl. 62. B.
Baai] en Fabriceeren N. 132, bl. 5>!.
Baazen of Vrouwen, die onderwyzen in het Spinnen van Vlas, Wol, of Catoen N. 171. bl. 76.
Baken zie Vuurbaken.
Balkzaagmolens (werktuig voor) N. 183, bl. 82.
Bathlaken maaken N. 130 s .bl. 57-
Bemefting der Koornlanden N. 40, bl. 22.
Berken (Landen met) of ander Hout beplanten of bezaaijen N. 24, bl. ie.
Beukenzaad (Olie uit 't) perfen N 63, bl. 30.
Blaauwkuipen (misverwen der) N. 195 bl. 88.
Blik Fabricq oprichten N. 113 , bl. •ïo.
Bloedpijfen der Koeijen N. 49, bl. 25.
Boheemfche Haver N.42M.22.
Bokken en Geiten uit Angora N jp, bl, 45
Boomen aanwyzen van nuttig gebruik, welker Wortels, in



AE&ISTEK
ia den grond gelaaten , géénnsa>maar voordeel,ioebrengen aan s>eftraace en gezandeDyken N 25 ,bl. 16 ■
Bvomenom Teer uittebranden N- 95. bl. 43-
Brand/puit maaken N. 184, bl. <82. .
Brazilien Hout, zie Hout,
Brem (Landenmet) bezaaijen N. 14 bl. 13.
Broeijing van Hooy, zie Hooy.
Broodboomenin het Vaderland overbrengen ten dienfte van de Colonien N. 93» bl. 43-
Buitenzaan zie Rivieren.
Beijen yoortteeling bevorderen N. 13, bl. 12.
Èeijen (de meefte Zwermen) naar de nieuwe maniere uit een Korf vermenigvuldigen N. 64 bl. 30,
Beijenfiokken in de Colonien onderhouden, N. 87, bl. 41.
— de meede flokken aankweeken N. 65, bl. 30. C.
Cacao planten in de Colonien
N. 71» bl. 33. CM/ante» mooren en metflan-
getjes drukken N. 162 ,
bl. 71. Calaminken zie Kalaminken. Carmofyn zie Karmofyn ■ Carfaaijen zie Karfaaijen, Catoen zie KatoenChardons kweeken N. 7,
bl. 9-
Cochenille winnen in de Colonien N. 72 bl. 34.
Coffie (Molen om de) van dtn Rooden en Witten
baft te zuiveren N. 90 bl. 42
Compendium Medicum voor de Weft-!nd. Colon. Nj 75 . bl. 37-
—:— voor de OostIndien N. 76, bl. 37.
Coitiptoiï van Commercie op1 richten in een buitenlandfche irïaven N. 68 bl. 32.
Correspondent zie Huis van Negotie.
Cortex Peruvianus N. 100,
bl- 45 . .
Couleur (nieuwe vaste) uit inlandfche Planten, Insecten oi Mineraalen, dienftig voor Manufrftuuren, viiv den N. 186, bl. 83. D.
Damaften (Wolle) maaken N, 130 bl. 57.
Glanzen &c. N. 133
bl. 59
Denneboomen op de Duinen 1 planten N. 38, bl. 21.
Doorzwelging (belette) in I deSlokpypN, 193, b). 87.,, Dfaagen van binnenlandfche* Fabrlcquen N. 218, bl. 101. i Dram zie Rum Drinkglaazen Fabriceereu N.
124, bl. 54. Droes (kwaade) N. 50, bl. 26.
Droogety (Nieuwe) in da Colonien ontdekken N. 88. bl. 41.
Duffels maaken N. I30, bl. 57-
Duinen bebouwen N i bl.6. Duinen beplanten met Den-
ne of Sparre • Boomen N.
38, bl, 21.
Düu
B



REGISTER
Duinen beplanten metGenever-
hejien Boomen of Planten
zie Geneverbejien. Duinkerkfche Carotten N.
I2S bl. 5?. Duranten Glar.fen, N. 133,
bl. 59.
Dykbreuken ftoppen N, 181 bl 81.
E.
Ecole Veterinaire of School, ter onderzoeking en geneezinge der Ziekten van het Vee, opgericht te Pa rysoiLions, prasmievoor eenen Jongeling, die daar heenen gaat N. 3 7, bl. 21.
Egge, (Nieuw uitgevondene) Proeven mede doen N. 60 bl 29.
Eikenhout (Vuur in het) N.
• aco bl. 90. " (de grootfte quantiteit Schors van) tol Run leeveren N 27 bl. 17.
Extra - Prcemien op het Zydewinden, als mede het Spinnen van Wol, Vlas, Katoen, en Koehaair N. 173, bl. 77.
ExtraS uit de Oeconomifche Memorien en Vei handelingen van andtiïeNatien, N. 215, bl. 99.
F.
Falrycquen ( Werktuig tot)
dienitig overzenden N.
'77 > bl, 79. Eabrycquen verbeteren. N
213 bl 99. Fabrycquen Binnenlandfcbe
draagen N. 218 bl. 101. Fabrycq oprichten, ofte her' fielten, N. 141, bl. 62.
Fabrycqueur, die de tneesto Stoffen na buiten 'sLands verzonden heeft N. 96, bl. 44.
Fabrycqueur die Knechts van buiten 'sLands doet overkoomen Ni 174. 175 bl.78,
Flanel (Hembden) zie Hemb~ den,
FloretteGarens N. 152, bl, 67.
Fluweel (Katoen) maaken N. 130 bl. 57,
Fluweelweevers (Snyroedjes voor ) zie Snyroedjes,
Francyn bereiden N. 159» bl. 70.
1 G.
Garens (quinette) Spinnen," N. 165, 166, r67eni6§ bl. 72 en 73.
Geer/i (geele of witte) N. 43, bl 23.
Geeftgronden bebouwen N. 1 bl- 6.
Geheimen te openbaaren met opzicht tot N. in, 133, M3 , 14S > «46 , 148, 149, 161 en ió2, van deeze Prysvraagen zie N. 176 bl. 75).
Geneeskunde [Samenftel van) voor de Wtft-IndifcheColonien alsmede voor OoflIndien. Zie Compendium Meaicum
Geneesmiddelen in de WejlIndijche Colonien en Ooft. Indien zin Materies Medicai
Geneverbefien-planten < f Boomen op de Duinen of Zand» landen pLantenN.39 bl.22.
Gewajjen zie Landen.
(Nieuwe) Zaaijen of
planten N. 6 bl. $.
Glanzen van Grynen, Kola-



REGISTER
minken, Damaften,Duran-
ten, N. 133, bl. 59- .
Gom Coprt, in de Colonien van den ftaat geval en, overzenden,N. 94,bl.4^.
Gommen vmGrynen,Kalammken, Da-maften, Duranten N. 133. bl. 59-
Graanen , derzelver Wortel tegen de Wormen en andere Infeften beveiligen N. 5' > bl> 26.
Grynen (Wolle) maaken SS.
130 bl. 57, Glanzen N. 133
bl. 59
„ Wateren of Mooren N
161, bl. 71. Gutta-Gamba Boomen N.
106, bl. 47H.
Haard-Affche (met) Landen
toemaakcn N. 4. bl. ?• Haantjes (zeker Infect ge
naamd ) middel daar tegen
N. 34. bl. 20. Handwerken verbeteren N.
213 bl. 99. Haver (Boheemfchen) N.
42, bl. 22. Heide bebouwen N. 1 » bl.
6-
HeiBfofen-FIanelN.i30bl.57-
Hennip op Zandgrond verbouwen N. 61 bl. 29-
Herk (Landen van) zuiveren N. 20, bl. 15.
Hoede .Fabrycquen ftoffagie daartoe N. 156 , bl 69
Hoepen van Vaten N. 24, bl. 16.
Honing en Honingwater gebruiken N. 13. bl- 12.
IJooybrosijing kenteken daarvan en middel daartegen
N. 36, bl. 20.
Hop (onkruid) overwinnen N 55 bl. 28.
Hout egaal aan Brazilien hout, in de Colonien van , den ftaat gegroeid, overzenden, N. 85 , bl. 40*
Hout (Werktuig om) over Morasfige gronden in onze Colonien te vervoeren, N. 182; bl. 81.
Huis van Negotie ftabiles. ren N. 101, bl. 46. 1.
Indigo planten in deCoionfe», ^elyk aan Guatimalo.N. 71
bL 34- . .. en bereiden
in de Colonien , zoo naa
" mogelyk aan die van St.
Domingo , N. 84. bl. 4°« .
Lifett genaamd Haentjes. zie Haentjes.
Injlrument in den Landbouw by andere Natiën in gebruik , proeven daarmede by ons gedaan, te melden, N. 23. bl. 16.
Injlrument tot den Landbouw uitvinden. N. 41-bl 22,
Jalappcs (Radix) N.105. bl.
Jugten bereiden , als de MoscoviJchen.H 129 bl. 56 K.
Kaardebollen kweeken. N. 7; bl. 9-
Kabbeljaauwvangst ( Aas tot deiff N. 202. bl 90.
Kalaminken fabriceeren. N. 130. bl. 57- , '
glanfen &c. N. 133»
bl- 59. T
I Kalveren aankweken N. 40.
I bi. 24. KalH 3



REGISTER
Kalveren verleggen, zie Koei jen.
• voeden zonder Melk.
N.32. bl. 19. Kanten (gefpeldewerkte Ga-
rene) N. 172. bl. 77. Karmofyn Laken verwen. N.
160 bi. 70. Karfaaijen fabriceeren.N.iï2
bl. 58
Katoen , gegroeid in onze Colonien , aan de vafte "W al van America geleegen, overbrengen. N. 81. bl. 39,
*——!—• in de Colonien van den Staa: op eigen grond gecultiveerd , overzenden N. 102. bl. 46
«- — Fiuweel maaken. N. 130. bl. 57.
» (Moolen tot zuive
ring van de,, N.90, bi. 42 — [pinnen Zie Spinnen en ex'n; praaien.
■ - Worm, middel daar tegen. N. 80. bi. 38.
Keldervloeren waterdigt maaken. N. 188. bl. 84.
Kiander in de Graanen, middel daartegen. N. 35.bl.20.
Kleeding voor de Gemeente. Zie Stof.
Kley vermengen met Zand, &c. N. 3. bi. 7.
: (zeker foort van) weg
te neemen of te verbet-eren. N. 16 bl. 14.
Rlcylanden (onvruebtbaare) vruchtbaar maaken N» 17. bl. 14
Koehair (pinnen; Zie Jpinnen
en Extra Prcemien. Koeijen, verleggen van haare
faiveren. N. 33. bl. 19. I
aan de Melk liggen;
Zie Moederkwaal. Koffie. ZieCffie. Konstmejien (bekende) opgee»
ven, N. 18. bl. 14 Konfimefl uitvinden. N. 18.
bl. 14.
Koolzaad (Stronken van) N.
164. bl. 72. Koortfen (Willige Bafl tegen)
N. 192. hl. 87. Koper tot het bekieeden van
den Huid der Scheepen,N.
157- bl. 69. Koperwerk verniffen. N, 145.
bl. 65.
Koufenfraamen maaken. N.
122 bi. 54. Kwalziekte- der Koeijen. Zie
Moederkwaal. Kwelwater . ( Landen door )
bedorven , herftellen. N.
IS- bl. 13.
L-.
Laarzen. Zie L,eder. Laccagie van Zyde. N. 15^, bl. 67.
Lakenen (gemeene) perfen,,
N. 131 bl. 59. Lakenen Karmofyn Verwen
N. 160 , bl. 70. Lakmoes Fabrycquen zie Wo.
ad.
Landbouw (Proeven met eenig Inftrument — by andere Natiën gebruikt in den; N- 23 bl. 1.6
—^—• (inferumentrotden) uitvinden. IN41, bl. 22.
Landen, Heiden, Duinen of Ge-efigronden, bebouwend. 1 bl. 6
bedorven door kv<elwa-



REGISTER
water N. T5 bl 13-
met Zoutwater iver
ftroomd, herftcllen N. 2 bl. 7.
■ met zeker foort van
kley bezet N. 16 bl. 14.
1 1 (kley) onvruchtbaate N. 17, bl. 14.
bezaaijen roet Brem
zie Brem.
. met Ryft ,
Graanen, ofre Zaaden . tot bier toe niet gebruikelyk N. 5, bl. 9.
. . of Beplanten
met Berken of ander Hout N. 24 bl. 16
beweiden met Schaapen N. ic bl. 11.
■ zuiveren van Herk
zie Herk,
.» — Ringelwik
zie Ringelwik.
Leder bekwaam voor fiïhaf. ten, voor Laarfen Fabri ceeren N. 149 bi 66.
Linnen (e'z;aa! :ian het Osna brugfche) weeven, N. 119 bl. 52
Ruw totligteZylen,
N. 117, bl. 60. Longziekte , Longefpul of
Longevuur N. 48 , bl.
25-
Lucerne (groene) N. 29, bl. 18.
m.
Mrt?!?w(Oo(lerfche) z\tGeerJl MaroquinsLid^iti. 158, bl. 69.
Materies Medica , voor de Weft. lnd. Colonien N. 78, bl. 38.
_ vo^r Ooft indien N,
79 bl. 38.
Meeze (roode) N. 49 b!.
2f.
Mergel in ons Land vinden
N. 19, bl. ïs. Meft (Koe Paarden of Schaa-
pen) met zand even goed
toemaaken als met Heide-
plaggen , N. 40 bl. 22. Mejlhoopen vermeerderende
verbeteren N. 54. bl. 27. Misverwen der Ulaauwkuipen
zie Blaauwkuipen. Moederkwaal , der Koeijen
N. 47, bl. 24. Moerbeziën boomen ( geënte )
ten half morgen mede
beplanten N. 8, bl 10. in de nabuurfchap
van eenige Stad planten
N 26, bl. 17. (witte) kweeken in
de Colonien N. 86, bl.
4'.
Mooren van Grynen N > 61, bi. 71.
Mofch rfchotfche) zie Woad, Muskovijcbe Jugten N. 129 bl. 56.
Muuren, waterdigt maaken. zie Verfteencnde Compofitie.
N.
Naalden maaken, N. 114W. 50.
Negotie (Huis van) ftabillee| ren N. 101 , bl. 46. Neteldoeken uit Weft - In1 difch Katoen Fabricee-
ren N. 151, bl. 67I Nopjes ■ Laken maaken N. 130, bl. 57.
O.
I Oeconomifche Almanach zie
A^manacb. \ Oeconomifche M'morien en 11 4 m"



REGISTER
verhandelingen,by andere Natiën uitgegeeven,£.«rfl# daaruit Fonneeren, N.215 bl. 99.
Oleum Rieini N.194 bl. 87..
Olie uit Reukenzaad perfen N. 63 , bl. 30.
Onderwyzen van Adelborften op Zee N. 2II bl. 97.
Ontdekkingen, de Zeevaart betreffende N. 207 , bl«93.
Oorlogfchip van 74 Stukken N. 210 bl. 97.
Ophaalbrug ? eene betere uit te vinden N. 100 bl. 81,
Orfeille N. p8. bl. 45.
Qverleder voor Schoenen bereiden N. 128, bl. 56. P.
Paalwerk, befchermen tegen de Paalwormen N. 209 bl, 96, i
Paalwormen zie Paalwerk.
Papiermtiaken gelyk met de Bourdeauxjche Schilden, N. 138, bl. 60.
• tweede Vraag over het even voorgaande Artykel N. 155 bl- 68.
even als,; Morlaix
Schildpapiertü. 139 bi. 61.
■ n ■ Morlaix
ftarbatard N .139 bl. 61.
Parjen zie Perfen. '
Patroonen voor Zyde - Weevers N. 136, bl. 59. |
Perfen van Grynen, Kalaminken , Damajlen, Duranten N. 133 bl. 59.
Perfen van gemeene Lakenen N. 131 bl. 59. i
Plaaten tot den Landbouw J en Handwerken , by an- I dere Natiën in gebruik , { (e ziea ter Secretarye van J
den Oeconomifchen T^k N, 178, bl. 79. Plak -Rupfen vernielen N. 9, bl. 10,
Plantagien inde Weft-Indifche Colonien anders, dan door ilaaven, te Cultiveeren N. 91, bl. 42,
Plateelbakkers • goed ( Jnlandsch) Verglaazen N, 144, bl. 64.
Ploegen (Inlandfche) verbeteren N. 22 . bl. 16.
Pokken onder de Schaapen N. 67 bl. 31.
Prcemien aan Raazen of Vrouwen, die onderwyzen in her. Spinnen van Vlas, Wol, of Catoen , N. 171, bl, 76.
Print ( geëtfte ) " vervaardi.
gen N.216, bl. ioo. Proefneemingen, de Zeevaart
betreffende, N. 207 , bl.
93-
Prcemien op het Spinnen zie Spinnen.
... Zvde winden zie Zyde winden.
" gefpeldewerk*
te garene Kanten zie Kanten,
Q.
Qumette Garens laatcn Spinnen N. 165, bl. 72.
1 — leveren N.
166, bl. 73.-
Spindfler, die zichhier nederzet , en die Spinnery oeffent N. 167 bl. 73.
■■■ —-— Spinfckool oprichten N. 168 , bl. 73.1 Qjiinquinaplanten N. 71. bl. 34'
. R.



REGISTER
R. , jS
Raapzaad (ftronken van) N, | i 164.bl.7a. \
Raspen maaken N. 148, bl- ' 66.
Riet zie Staalriet. • \
RietmaakersBaasN I63bl.72. Rietmadkers Leerlingen N.
163 bl. 72. Ringelwik (Landen van )
zuiveren N. 21 bl. 15. Ringrupfen vernielen N. 9. 1
bl. 10.
Rivieren (monden der) verdiepen N. 199 bl. 90.
Roejien vYzer voor) bewaaren N. 11 o bl 49.
Rood (drabifch) Verwen N. 69» bl 33.
Rood in klim of Stamboomen, voorkoomen of weeren N. 58 bl. 28.
Rooken der Schoorfteenen zie Schoorfteenen. 1
Ruges maaken N. 130 bl, 57.
Rum kooken, gelyk met die der Êngelfche Colonien N. 83 bl. 39-
Run zie Eikenhout.
Run uit eenig ander Inlandsch gewas, dan Eikenhout, maaken N. 52. bl. 26.
Rupfen vernielen N. 9. bi. 10.
Ryft planten in de Colonien
N. 71, bl 34. _ in ons Land
N. 5, bl 9. 1
S.
Snij en Fabricseren N. 131, bl. 58. ■
nffiaan Leder N. 158, bl 69.
alpeter Fabrycq (Salpeftriere) oprichten N. 19S, bl. 88.
'chaapen weiden op Üeiden N. 10, hl. 11.
khaapen, (een Kudde van Honderd en Vyftig) hoeveel Heide ter weidinge noodig heeft op eene Hofftede, aan den Heikant geleegen N. 31, bl. 18.
khaapen (Pokken onder de) N. 67, bl. 31.
Schaaphoederye (vertoog tot verbetering der) N. 11 bl 11.
Schaften voor Laarfen N.
149 bl. 66 Scharlaken Verwen N. 160
bl 70
Scheepslieden (middel om) te redden N. 206 bl 93«
Schenkblaadjes (Yzere) met doorgeflaageneRanden maaken N 147 bl 65.
Scheepen (vlak gebodemde Zee-) verbeteren N.204 bl. 92-
(Hout der) tegen
Wormen beveiligen N.
201, bl- 90 Werktuig om derzel.
ver fnelbeid te bepaalen N.
ic3 bl. 91. Schepraden zoo Conftrueeren
dat btter, zoo wel by fiaau-
we koelte, als fterker
wind , kunnen maaien N.
190, bl. 85. Schepradmolens in getal ver.
minderen N. 188 bl. 84. Schip (fnelheid van een) op
Zee bepaalen , N. 203 ,
bl. 91.
■ 5 Schip



REGISTER
Schip van ffrand brengen ] i?9, bl. go.
Schoenen (Overleder vooi
zie Overleder Schole tot kennis enz d< Vee ziekten, zie EcoleV terinaire Schoolmeefters , die cp hu Schooi Spinnen laaten Jee ren, bl IOo\ Schoorfteenen van hetEookei bevryden N. 191, bl ge Schryfpennen , Zwaanen ei Ganzefchachten daartoi prapareerenN.127, bl 56" Scbyfglas (wit) Fabriceerer
N. 145 bl. 65. Serge maaken N. i3obI. 57. Stma RoubaN, 104 bl. 47 Maaven zie Plantagien. — voeden uit de Producten van de Colonien N 92 bl. 42 Slokpyp (belette dobrzwelging in de) Nt 193, bl. 87.
Slymziekte der Koeijen zie
Moederkwaal. Snelheid van een Schip op
Zee bepaalen, zie Schip. Sneyroetjes voor Fluweel wee-
vers N. 135 bl 59. 1 Soita uit Inlandfche gewas-
fchen maaken N. 185 bl
bl. 83.
Sparreboomen (Duinen be- I planten met) N. 38 bl. 21.
Spasmus Cynicus zie Tetanus.
Spiegelglas (Fabricq van) op rechten N. 154, bl. 68.
Spinnen (Prsmien op het) gearrefteerd in het Jaar 1781, N. 169 bl 73. en I volgg, j
f. Spinnen (Prsmfen aan Bas, zen of Vrouwen die on-
) derwyzen in hèt) van Vlas, Wol, of Catoen, N.- 171,
r bl.- 76.
! / Spinwerk leeren , bl. 106.
Maal als 't befte buitenlandi icne Fabriceeren N 111, bl. 49.
Staale Beugeh en Tongenhiet 1 te La de maaken N. 112 • bi. 49.
1 . btaalrtet als 't beste buiten-
: landfcheN. m bl. 53.
S'eenkoolmyn N, 53, bl. 27.
\*tof tot kleeding voor de
gemeente maaken N. 118, bl. 52.
Stoffen van Zyde, Wolle,
Katoen, Vlas vfKemelshair
buiten 's Lands verzenden
N. 96 bl. 44. Stranden ( aanwas der) be-
vordeien N 214, bl.go Stronken van Raap en Kool-
Zaad N. 164, b!. 72. Suiker kooken in de Coloni.
en van den Staat N.82 bl.
39
Suikermolen uitvinden, beter
dan tot nog toegemaakt zyn N. 89 bi. 4,. '
"ft7 maaken naar dat pla-j N. 89 bl. 42. 4
T.
Tabak, (Inlandfche) ber-iden als de Virginifche Bhaen N. 107. bi. 48.
■ (Inlandfche) bereiden
als de Duinkerkfche Garotten N. 105, bl. 55.
—- Planten :n' de Colonitii
van



REGISTER
van den Staat N. 71, bl. 33.
. als de ZweedfèndN. 44, ,
bl. 23.
— Varinas van Maracaibo W. 97, bl. 44-
— van Je Rivier d'Oronoque N 10; , bl. 47.
Taf (gevlamde zyde) N.150, bl. 67.
Tajfen maaken.als deAvignonJchen N. 120, bl. 53.
Tarw (Turkfche) N. 28, bi.
I?' ^ •
Teer ( Boomen om ) uit te
branden N. 95. bl. 43.
Tetanus ( of Spasmus Cynicus) N. 77, bl. 37.
Theeblaadjes (Tzere)met doorgeflaagene randen maaken N. 147, bl. 65.
Tollen aantoonen.dat meer effect doen , dan fchepradmo!ens N. 18iï, bl. 84.
Traficq , eenige oprechten of heritellen N. 141, bl. 62.
U.
Uitvindingen (diede meefte en nuttigfte) gedaan heeft federtJan. 1778, N. 213 bl. 99.
V.
Vanille, planten in de Colo. nien N. 71, bl. 34.
Veen met Kley of Zand vermengen N. 3, bl. 7.
Veenmollen uitroeijen N. 57, bl. 28.
Veeziekte (Schole tot kennis van de) zie Ecole Veterinaire.
Venjlerglas als het befte
Duitfche en Franfch; maai ken N. 123, bl. 54,
Verbeteringen ( die de naninerselykfte ) in de Handwerken en Fabrycquen gedaan heeft zedert Jan. 1778 N. 213 bl. 09.
Verdiepen der Monden van Rivieren N 199, bl. 90.
Verglazen van Inlandfch Pla. teelbakkersgoed N. 144, bl. <H- ■
Vermengen van Kley, Zana en
Veen, N 3, b!. 7. Vernisfen van Koperwerk N.
'46, bl. 65Verftemende Comprfitie N.'
188 bl. 84, Verwen van Scharlaaken N.
160 bl. 70. Verwery van ArabifchRoodN.
69, bl. 33 Verwjlof ( Nieuwe ) in de
Colonien vinden N. 88, bl.
41, zie ook Couleur. Veylen maaken N 148, bl.
66.
Visfchery om de Slaaven in de Weihndien te voorzien N. -o, bl.
Vlakgeboiemde Zeefchepen verbeteren N. 204 , bl. 92.
Vlas fpinnen, zie Spmnen_, Pramien, en Extra Pramien.
Voeder dat in de Maanden Maart en April groeit N. 30, bl. 18.
Voerdurants maaken N. 130, bl. 57.
Vogelgras, Landen daarvan
zuiveren N. 55, bl. 28Voliers Aarde aanwyzen in <ie Rff.



REOISTER
Republycq N. 117 , bl. 52
Vuur in het Eikenhout N.
200, bl po Vuurbaken aan onze Zeeftran.
den N.ito8, bl. 95.
W.
Waardrys, worm in het zelve voorkoomen of weeren Ne 59, bl. ?9.
Waarneemingen van nuttige zaaken de Zeevaart betref fende N 207, bl. 93,
Waaijerbeenen, Fabrycq van oprechten N. 142 bl 63.
Wilvis-baarden , befte gebruik daarvan N. 74 , bl. 36".
Wanden, waterdigt maaken j zie verfteenende Compofi. 1 tie, j
Water, voor de Schepraden | der Watermolens zoo lei- t den, dat beter, zoo by een flaauwe koelte, als fterker wind, kunnen maaien N. 190 bl. 85.
Wateren van GrynenN. 161, bl. 71.
Witermolens ( gebreken der ) aantoonen en verhelpen N. 189. bl 85
Watermolens ( voor ) waterleiden in onderfcbeide Hoogten , en Schepraden Cop.ftrucTie verbeteren , N. 190, bl. 8s
Waterpompen verbeteren N. 197 . bl. 88.
Wee (de) van het Rundvee N. 49. bl 25
Werktuig om hout over moeïf fli^e gronden in onze Co-
lonien te vervoeren N. i?a bl. 81.
-——■ om Scheepslieden te
redden N, 206, bl 93. —— tot Fabrycquen dien-
ft'S N 177, bl. 79. Wfenveide, N. 49, bi 25. Willige Baft tegen de Koortfeu of andere Ziekten N: 192, bl 87. Windmeeter van Algemeen
gebruik N. 2c8, bl. 95. Winkel van Inlandfche ftof' fen oprichten , Prasmie daarop N. 73, bl. 35. [Wintervoeder voor het Rundvee N. 45, bl. 23, Waad ofsfchotfche Mofch, I ■ een Inlandfch gewas zoo 1 goed , als dat, voor de Lakmoes Fabrycquen uitvinden N. 62 bl. 30. Wol fpinnen , zie /pinnen en
Extra Pramien. Wolle ( vertoog tot verbetering der.) N. n , bl. 11. f Inlandfche ) beter gebruiken N, 125 , bl 55-
(Vluizen) binnendee-
ze Repuolycq gefchooren vertoonen N. 1* , bl. 12.
—— Honderd of meer ponden, zoo naa mogelyk geJyk aan de befte uitlandfche enz. N. é6 , bl. 3r.
—~- Damaften maaken N, 130, bl. 57.
Wurm in den Catoen-boom N 80, bl. 38.
Wurmen (de Huid der Schepen bewaaren voor het doorbooren der) N. 101, bl. $ot
y.



REGISTER
VERANDERINGEN.
«i 12 n 12 ftaat, voor de Vluizen, het naafte aan Bl. 12. n. 12 Jtaa ^beftekompnde deZilvere Medaille
of twee Ducaaten : lees de zilvere Medaille en twee Ducaaten.
N gi — December 1784,/e«f September 1784-
Tl n!io8"— Zeven Vereenigde Provintien. lees
Republycq.
wl An Res 1 — tot het Jaar 1784, lees tot uit. Dec. Bl. 49 Keg. 3 he(. jaar I?84>
'm Nt I09 — tot het Jaar 1782. lees tot uit. Dec.
van het Jaar 1784.
, Reg. 3 — tot het Jaar 1782, tot uit. Des,
"r ; ° van het Jaar 1782.
„ N. I20— laatften Dec. 1784, laatften
September 1784. . —. <K n 127 — ftrekt zig uit tot 1782, lees ftrektzig 5 uit tot ultimo December 17S2
,q Res. ï — tot 1785 , lees tot uit. Sept. 17*5*
li ZÜL 2 tot uit. Decem./eenotult.Sept. 1785»
. N m December 1781, Zee* tilt. September
1782. Deeze prsemie- ftrekt zich uit tot uit. Sept. 1785.
Rl 60 Ree, 7 ftrekt zig uit tot 1785, fee*fjjektzig
b uit tot uk. Dec. 1785.
si.
Y.
fiïel zie verdiepen.
fzer voor roe/ï bewaarenN.
110 bl. 49 i .
txenverk (Fabricq van) in
ons Land oprichten n.
109, bl. 49(Fabrycq van) tot
den Landbouw inde Wcft-
lndien oprichten N. 108
bl. 48-
Z.
Zaan zie verdiepen, Zand met klei enz. vermengen N. 3 bl. 7Zeedyken volmaaken N. 198
bl. 89. , , *
Zeefchepen (vlak gebodemdej verbeteren n. 204,bl. 92
meevaars uuugcuuó»-"
aanmoedigen bl. 107. Zeevaart waarneemingen van nuttige zaaken, dezelve betreffende : Prsmien daarop j N. 107 bl. 93. Ziekte z'e willige Bajt. Zuiderzee (ftranden aan de) doen aanwaffen N. 214» bl. 99.
Zwam in de Huizen, Molens en Schepen voorkomen of weerenN.i 53W.67. Zwarte Konjlprent veitoonen I N. 217, bl »oo. I Zweedfend zie Tabak. j Zydewinding (Pryzen op de
beste) N. 170 bl. 76-. , I Zydcwormen in de Colonien ' kweeken N. 86, bl. 41.



VERANDERiNGE^
op N,I57fcaatEen ptómie van j^^^
een berigt &c. lees een pramie VHii 100 Dwaste» en in beiden gevallen daarenboven de Goude MedaTl e Z .,. een bengt &c.
— 72N. 164— ftrekt zig uic tot I?g ïm
m m o ZIg uit tot lllt- Sept. 172, " g3 N. i8S — tot den Taare 178, lis' tn> u Dec. i782. I^i' le" tot uit
In plaats van de Vraage Ni ai;, bl. ioc. lees;
KUNSTPRENT^, ^en diedebeste z hZ* c j • ' an ,oduim breed en laduim hoop of ,a du,m breed en io duim hoog, naa™ Scblderye van een Nedertandfch Meeste? fchnapt
Ducaaten; te vercooncn vdór a/,fwo ^ Ï782 ^Dee^fernie ftrekc zich „■ ^