3



n i mi mum ■■■■ nu ii nu mm Illl II Uil I II
91 1177 1143 UB AMSTERDAM



GEMEENZAAM E- LEER WYZE
5 f\ •■■ " om het
BASTERD NEGER-ENGELS CH
OP EEN GEMAKKELYKE WYZE TE LEE KEN VERSTAAN EN SfREEKEN.
DOOR
te Paramaribo, Gedrukt by W. BEELDSNIJDER. MDCCXC VUL



Geen Exemplaaren zullen voor echt erkend worden, dan die door G. C. Weygandt of H, J. J. Bramm (by wien men dit Werkje kan bekomen) zyn onderteekend.



VOORBERICHT.
Ik heb als Jongeling het gewaagd, om in 'myne lesdige uuren een proef te neemen lot het famenfiellen van een Volleedige Aanleiding tot de Neger Eogelfche 'Taal , binnen ik Surinaamfche Volkplanting in gebruik.
Ik heb onder het opftellen alreeds begreepen, dat deeze myne ondimeemlng van zommige giedgekeurd en van anderen afgekeurd zullen worden. — Immers kan dit opjlel geen algemeene goedkeuring verwagten: indien men alleen aanmerkt: dat de Neger ■ Engelfche Taal in zommige Woorden en Spreekwyzen, in de onderfcheidene Rivieren en aan Paramaribo verfchillend worden uitgedrukt. — Maar zy, die de Neger - Engelfche Taal verjtaan , en deeze mosten alleen myne Rechters zyn , hoope dat zy zullen toeflemman, dat ik alles heb aangewend, om cp legeeven de Neger ■ Engelfche Taal, zo als dezelve alhier aan Paramaribo in zwang gaat,, en ben van gedachten, indien ik daar in gelukkig geftaagd heb , dat het gering verfchil dat er in andere Rivieren gevonden word, door hst dagelyks gebruik zeer ligt zal kunnen y/erden vergoedt.
* 2



T !
VOORBERICHT.
Myn Oogmerk fs alleen geweest
I«. Om den vreemdeling die tot ons komt, en daarom ten eerftcn met Slaaven fpreeken moet, op\ eene korter wyze te helpen door deeze Handlei-i ■ ding, als denzelvm door een lang verblyf alhier, bekomen kan.
aé. Om die geene die aljiisr aan Paramaribo woo-: nen, welkers beroep, bedieningen enz. vereisjlhen,; eene genoegzaame kennisje te hebben van deeze: taak, en daar in dikwils zich zeer gebrekkig en, zomtyds onverfiaanbaar uitdrukken, door dit ge-\ fchr'ft ten dienjïe te zyn.
Indien dit [Werkje daar toe kan bydraagen, dam zal ik myn oogmerk bereikt hebben.
Verzoeke de gebreeken d>e daar in gevonden mogten worden gulhartig te verfchoonen, want ik hebbe alleen zoeken nuttig te zyn voor myne Mede-Ingeseetenen.



GEMEENZAAME LEERWYZE
om het
BASTERD of NEGERENGELSCË
OP EEN GEMAKKELYKE WYZE TE LEE REN VERSTAAN EN SPEEEKEN.
BYNAAMEN die verscheide HOEDANIGHEDEN beteekenen.
Gran, Biegié-Piclden, i ïlcy, Biloo ^faka ,.
<ha Tupoe, ha Grcn, Lr>:?.ga, Sj'aiae, Wytie^ . Span,naau* Foeloe, Legie ,fofo , Fodoefanie, Pie'denfo, PFaran, Kouloe ?tatFatoe, Mangrie^ Goedoe s Fotie-jinofina^ Wrokoman, Lee/ie, Lob 't JVrcko. Kotïit, Doen,
Slapoe^ Stompoc^
JVanga, no Tranga,
Dekie, Fienie,
Retie, Kroektoe,
r?Jocn 5 Ouwroe,
Boen, Ögrif-,
Trobie, n'o Trobicj
Swi^ttJ; <Soewa}
Groot. Klein.
Hoog. Laag.
Booven, Beneeden.
Lar.g. Kort.
Wyd. Naauw.
Vol. Leeg.
Veel. Weinig.
Heet. Koud.
Vet Mager»
Ryk. Arm.
Naarftig. Luy.
Wys, Dom.
Verftandig.
Scherp Bot, Stomp.
Sterk- Zwak.
Dik. Dun.
Recht. Slinksch.
Nieuw. Oud.
Goed. Kwaad.
Moeielyk. Gemakkelyk
Zoet. Zuur.
A



C * )
Mooi, Takroe,
Sindliekie, Morfoe,
Kr ten, ■■ Duïie, Lala-,crocwa,Boolie,
Tranga, Save:,
Natie, D/vj,
Kantte, Tróweé,
Parie, Noenie,
Kontoe, Fokaniie,
Brada, Smala,
JJebie, no IJebie^
Dier ie, Boenkopoe,
Troe, Zey,
Kctiefasfie, Kroektoefas-
■ ' yfc, Lcekoeboen, Lockoeboen Sabiemanie- no Sabiema-
rie , nier ie,
Manhatie, Freedehatie, Swietie, Bita, hatie ,
PUefierie, Piie/ierie, San r ie, Boenhddee, Ogriehédec, Ncgric.die, Griedie, Abie Tangte ,110 abieTatigic Abieljem, no abie fjem.
310 abie Tran-Abie Trangagahatie hatie,
WERKWOORDEN die verscheide
gemeene baaüen bettekenen-
N'jam, Driengie, loepje,.
Ecten. Drinken.
Smaaken, Proeven.
Mooi Lelyk. Zindelyk. Morfig. Schoon. Vuil. Raauw. Gekookt. .Hard. Mals. Nat. DiMog Gieten. Storten. Riten. Onefien. Rond. Vierkant. Breed. Smal. Zwaar. Ligt. Duur. Goedkoop. Waarheid. Leugen. Billyk. OnbillykRcgtvaardig Onrecnt vaar dig,
Voorzigtig Onvoorzigtig Beleefd- Onbeleefd.
Dapper. Lnfhartig.
Aangenaam. Onaangenaam.
Verheugd. Bedroeft.
Gelukkig. Ongelukkig.
Mddadig Gierig.
Dankbaar. Ondankbaar.
Befchaamd, Onbe-
fchaamd.
1 Goedwillig Hardnekkig.



C s )
Knauw *,
''Swalie, ' rjoejoe y
N'jam Erekic,
N' jam Dienatem ,
NJam Saba,
Tracïcerie ■,
Kie/ie - hangrie,
yJbii Drey, 1
Beleefoeloe^
Go na badle 5
Slieb.ie,
Drecn,
Jf'iekie,
Wickem-em,
Tanapoe, f*"
'fan - boen , , Foe' trouw, 'Hatie bron,
Trobie, (a dee trobie mie
al/a tem') ^Bloo,
Weerie klo/ie, Tl 'ceric fo 'efoe, Weerie koufoe 4 ■ Pocloe klojie, Watjie,
Wee/icheejlci / / w Nukccfoenotie, TuMf° *** Kon hatie ba ka , A'rtw IVinvierie,
Kaauwen, Neerdokken. Vasten. Ontbyten.
Middagmaalhouden.
Avondmaalen.
Onthaalen.
Hongerkrygen.
Dorftïg zyn.
Verzaadigen.
Na bed gaan.
Slaapen.
Droomen.
Wakkerworden.
Wakkermaaken.
Opftaan.
Wclvaaren.
Trouwen.
Kwaad worden.
Plaagen, (hy plaagt ray
altyd ) Rusten. Aankleeden 8c li Oen en aantrekken. Koüfen aantrekken. Zich uitkleeden. Wasfchen. Haasten.
Nergens orageeven.
Berouwen.
Kammen.
DAADEN die de MENSCHEN na-
tuurlyk zyn.
Waka, Sliebie, Pley,
Gaan. Slaapen. Speciën. A o



C 4 )
Jompoo, Fadon ,
Foefoeroet Laffoe, tSiengie, Danfie, Krey, Fleefoeroe, £trey, Haswa9 Geméé, Meekie Ets jee % Oopo Mofo, Gr oo, Bloo, Spjetic, Pefjoó, Lonbloedott Betfie, Baalie , Harkte,
Gliettie, Glattit>9 Jerie, Loekoe, / Zweette. Roe bie, Krabboe, Piengie, Kieglie, Takte , Kaalte , Takietakie^ Kroeioe, . Kwaarie, ^ Arkie foema, Takieretée, Takieley,
Springen.
Vallen.
Liegen-
Steelen.
Lagchen.
Zingen.
Danzen.
Weenen.
Gekfcheeren.
Wedden.
Zuchten, Steenen. Niefen. Gaapen. Groeien. Blaazen. Spugen. Overgeeven. Bloeden. Beeven. Schreeuwen. Luisteren. GlyenHooren.Kyken. . Zweeten. Vryven. Krabben. Knypen. Kittelen. Zeggen. Roepen. Snappen. Kyven. Krakeelen. Gehoorzaamen. Bekennen. • g Verloochenen. &



C 5 )
Soorie, 1 Kweekte, J Takie nafëtfte, ÏVaarskouw, Briebie, / 1 Teefiefie, (a Teejte-em,')
Frédee, Lcnowee, Tokiegie, Leer ie , Scrteyie 9 Hakfie, JPiekie, Sabie, 7ö/e/<? Odie? Kroetoe em7
Foip- em, 1
Boofie em% Sotkoe, Fenie , Mietie, Lqbie,
«o Lobie em, f ff?
Jerie, Sabie, Habie rej£ekte9 Ko/ie, Memree, Fergietie,
BYWOORDEN en
Koniefafie, Safrie , Trafafte^
Onderrichten. **-v/>r«^ Opvoeden. 1 Waarfchouwen. Gelooven.
Beproeven, Chy heeft
het geproefd. Vreezen , Wegloopen. I Zeggen. ^//^ LeerenSchryvèn.Vraagen. Antwoorden. Kennen. Groeten. Bekyven. Tuchtigen. Vechten. Omhelzen. Kusfchen, Zoenen;, Zoeken. Vinden. Ontmoeten. Beminnen. Haaten.
Wachten. Verdaan. Achten. Foppen. Onthouden. Vergeeten. «ï SPREEKWYZEN.
i Wysfelyk. I Zoetjes. | Anders.
A 3



C 6 )
Geenzints.
Pasfelyk.
Van te vooren.
Toekoomende..
Somtyds.
Aanftonds.
Tegenwoordig nu.
Voorn amentlyk,
Dikwils.
Samen.
Misfchien.
Zeedert gisteren. Tot morgen. Waar woond gy? Hier dicht by. Ver van hier. By de Kerk. By wie gaat gy? By myn Kleermaker. Voor de Deur Achter de Stoel. Onder de Tafel. Op de Bank. In de Straat. ErgensNergens.Altyd
Alle daagen. Ik gaa heen, Waar gaat gy heen? Na huis toe. Na Frankryk. Na Engeland. Na myn Tuin. Zoo aanllonds, op ftasmde voet.
No no,
Affoe afoe, Nafcfie, Dte/ie dee komr Santen, <■/' Josnoo, Nojaa,
.Kontakte, :r ^ Nofëtro -n, »wjr ■>K""U Makandra'^ Mi no kan takte retie,
fonteinSjnjfe esredee, Tee tamara, Oe plee joe dee liebie,? Deeja klo jie by, F ara foe deeja, dtyv Nafey" Kerkte, U Na oe fajpia joe dee go ? Na mie. Jneyrie, Na feftc doro, Na ba ka floeloe, Na onro tajl'a, Na tapoe bankte, Na ienie jlratie, Wan plee, No wan plee , Alla tem, Ma dcy, Mie dee go, Oe plee joe de go ? Na hofo,
N■ Franfie kondree, Na Eng/ie/ie kondree, Na mie d,Jarie, So d'Josnoo,



C 7 )
Contrarie, 1 ...
Na fefte,
Na baka, ; Totmoe/ie f roekoe, Mórjofroekoe, Tandpoe froekoe, Moro lekje retifimicndrie, Tem nófo, Piekicn mónie, X Wan ff ma dee, [ No wan fdma dee, Tee wie /ie wie frefie baka,
sldjo/ie,
Moro ogrie,
Moro betree,
Da lim a dee njam,
Tee na deedee,
So den takte, fo den doe,
Oe tem a dédce ?
Die/ie mie kom,
Mie ben dee na Masra B.
A dee licbie na mie, Retie na abra Brokie, Fop1 joe moeitie, Foi mie wawan,
\ Jebrie wan f/tma memreefo Toedri» Matrojie, Nanga mie, naaga joe, Mie nanga mie brada,
f/^Ma ofae a moefoe goo, Zo ïekie joe wanie,
|- Ofoe joe wanie , Sobocn lekie mie. Da Piekicn moro aiticjöeroe Piekien moro a kaba,
reegendeel.
)nderwylen.
/ oor-
Venter.
re vroeg-
/roeger.
/roeg opiaan.
Meer als de helft.
ryds genoeg.
Weinig geld.
Daar is iemand.
Daar is niemand.
Tot wederziens.
Vaarwel.
Des te erger.
Des te beter.
Terwyl hy eet,
Tót de Dood toe,
Zo gezegd, zo gedaan,
Wanneer is hy geftorvcn?
Toen ik er kwam,
Ik ben by Mynheer B ge.
weest, Hy woond by my. Recht over de brug. Voor uwe moeite. Wat my belangt. Yder een meent het. Eenige Bootsgezellen. Met my, met u. Ik en myn broeder. Maar zo hy heen gaat. Zo als gy wilt. Zo gy wilt. \ Zo wel als ik. ? "'T is omtrent agt uuren, Hy heeft byna gedaanA4



C 8 5
JSn kon takte, ' j4 abie toe, ft Mie wan te/ie foe datie, Wie de go daprê/ie, / 'éy, Joe fa kom ? /
.. Fara foe déja, Kloofteby foe déja, Na ienie ém hanoe, j Kiebriefafie na Jefee, Oepree joe dee? tw-pun Joe offoe watt trawan, Nanga wanie, expreftè, Na alla fafie, Nanga tangze, Sondro tangie, ,Na baka gowee,
■ Na kouloe plefie, Na ienie Arren, Na ienie Wipntic, Na miendrie, Wakka nanga foetoe3
| Rey na Ha/ie, JZween,
van r»E TYD.
jDiejo joe mernree ,
Wan joeroe ,
•wan afoe joeroe %
wan quartierie,
jdlfoe elfoe,
wan Dey, ; wan Net ie, ■<*Nanga Son opo^,
Tee Son go kiebrie,
Mamatem ,
Dinatem,
Baka dinas*
En vooral.
Hy heeft er twee,
Ik wil er van proeven.
Wy gaan er na toe.
Zult gy koornen?
Ver van hier.
Hier dicht by.
In zyn hand.
In 't geheim.
Waar zyt gy?
Gy of een ander,
Al willens.
In alle gevallen. .
Met Dank.
Zonder Dank.
Achter af.
In de Schaduw.
In de Regen.
In de Wind.
In 't midden.
Te voet gaan.
Te Paard ryderf.
Zwemmen.
Jien oogenbhk.
Een uur.
Een half uur. .
Een quartier uurs-
Half elf.
Een dag.
Een nagt.
Met 't opgaan der Zon. Met Zonne ondergang, 's Morgens, 's Middags, 's Nademiddags.



(9 )
Sabatem, na Netie, Tamara mamatem, Tamara bakadina, na miendrie Netie, Ti deeja,
Esredee fabatem, Da tra dey, Tratamara, Tra esredee, Da wiekte diefie dee kom. /Na ienie foe toe wielde, / A pafa wan moert, Drie moen,wan Jarrie, Dreitem, Ar rent em, N'Joen Jaaide dey , Beedakie, TVrokodey, Da Biegien , Miendrie,
Da kaba o/Toe krobooy,
's avonds, 's Nachts. Morgen ochtend, Morgen namiddag. Te middernacht. Van daag. Gister avond. Des anderen daags. Overmorgen. Eergisteren.
De toekoomende Week. Binnen veertien dagen. Hetis een maand geleden. Een vierendeel 's jaars. Een jaar. Droogentyd Reegentyd. Nieuwejaarsdag. Feestdaagen. Werkdaagen. 't Begin, 't Midden.
't Einde of het allerlaatfte.
De DAAGEN der WEEKE zyn.
Sondee, Möcndee, Tsedeewroko , Driedecwrcko 3 Foodeewroko, Fr) da, Satra,
Zondag.
Maandag.
Dingsdag.
Woensdag.
Donderdag.
Vrydag.
Saturdag.
A5



Van de G
Wan, toe, drie,foo,fyfie, fiekfie , febie , ditie , netgie, tien, tiennawan, tiennatoe , tiennadrie , tiennafo , tienuavyfie , tiennafiekfie, tiennafebie, tiennaaitie^ ttennaneg ie, twentis, twentienawan, twintienatos, c?£. Drietentien, Footentien , Fyfietentien , Fyfieientiennanga fyfie, Siekfietentien, Seebietentien, Aittetentien, JVeegiatentien, Wan hondroo , #^z« hondroonatien, Wan hondro nanga negie-
tentien; Fyftehondro, Siekfiehondro, Seebieliondro, Aitiehondro, Neeifiehondro, Doezoen,
^5?» - doezoen - zebiehondro - nanga -negietentien na febie, Da fo/iewan, Diefiefoemekie toe, Die/ie foe mekie drie, Diefie foe mekie twcntie, ■ Diefiefoe mekie wan hondro
ETALLEN.
Een-, twee, drie, vier, vyf, zes, zeeven, agt, neegen, tien, elf, twaalf , dertien , veertien , vyi'titn , zestien, zeventien, agttien , negentien , twintig, eenentwintig twee en twintig, enz.
Dertig.
Veertig.
Vyftig.
Vyf en vyftig.
Zestig.
Zeeventig.
Tagchentig.
Neegentig.
Een hondert.
Een hondert en tien.
Een hondert en negentig.
Vyfhondert.
Zeshondert.
Zevenhondert.
Agthondert.
NeegenhonJert.
Duizend
Een duizend zevenhondert zeevtn en negen-
De eerfte. De tweede, De derde, De twintiglte, De honderite.



c ii > !
Van de MUNTEN.
Drie ticbrie, Wan [reen,
Wan freen na drie tiebrie,
Toe freen, Drie freen,
Foo freen, wan piefiefoo,
Aitiefreeh, Tienfreen,
Twentie freen,
Drie karta foe tien freen,
Tienpififo^wan biegie karta Fyfie biegie karta, JVan hondro pifiefoo,
Wan Pontoe Kaafie, wan hafoe Pontoe Botro , wan Jaarie Linnie, wan piejie Baitstiè, wan kanniekie Bierie, wan bat la Wien* wan balie IPlen, wan mankie Patata, wan mankie Pipa, wan faka Cofic, wan Balanfie, wan Scala, Wicgie, R eliemitndrie, wan Span, wan Foetoe ,
Van de GE WIGTEN en MAAT E N.
Twee en een halve Stui- i ver. 3-*è <^rf°^fa. I Vyf' ftuivers. c^f^J^ir^ Een en een halve Schelling, zeeven en een halve ftuiver. /> . I Tien ftuivers. ~k^y^u*jA Vyftien ftuivers. 'h^oCiiJ' \ Een gulden. iij^Muii^.^ , , Twee guldens- ^Jw^J&v I, Vyftig ftuivers, twee en / een halve gulden, t^ydi Vyf guldens. JMM Zeeven guldens tieirftui-^ . I vers. fck*~k**X, t/fojft* ^i/kd* \ Tien guldens^^^j Vyftig' guldens, lyifwk/tj I Een hondert guldens.
Een pond kaas. Een half pond booter. Een el linnen. Een pies batist. Een kannetje bier. Een Vies vvyn. Een Oxhoofd wyn. Een mand Aardappelen. Een mand pypen. Een zak colFy. Een Balans. Een SchaalDe Gewichten. De helft Een Span.
Een Voet,(twaalfduim.>



Van de HEMEL en AARDE in: 't algemeen.
Wie Gado, '
Wie Reppieman,mlh>maiD
Wie liefie Masra?
Da Santajejee,
Liebie ,
Deedee,
wan Englie,
Da helie gron topos ë
Onzen God. Onzen Verlosfer. Onzen lieven Heer. De Heiligen Geest, 't Leeven. De Dood. Een Engel. De Waereld.
Neegie duin, wan Hanoefoeloe , wan Wagiefoeloe,
van T SUriKYVEIY.
Wan Cantoro,
'wan Lefinaarie?
Enkie, \ Enkikokro,
Santie,
Santiekokro,
wan Pe/n,
•wan Sc af'toe,
wan Ley,
wan Pennetfie,
wan Gricfie,
wan Potlootoe,
Krytie, ', <' wan Linialie»
Papiera,
wan Briefie,
wati_ Piekienbriefit,
Lakte,
wan Singnettie, Letie wan Kandia, wan Strepie,
Neegen duimen. Een handvol. Een Waagenvol.
Een Coroptoir. Een Lesfenaar. Inkt.
Inktkooker. Zand.
Zandkoöker. Een Pen. Een fchagt. i Een Ley. Een pennemes. Een Griffie. Een Potloot. Kryt-
Een Liniaal. Papier. Een Brief. Etn Billetje. Lak.
Een Cachet.
Een Kaarsopfteeken. Een Streepje.



C »3 >
Hemclie, . .
Plee/ie foe Dlediebrie,
Djediebric,
wan Jorka,
Wi entte,
Faya,
Wat ra,
Grontapoe, dotie, da Son, Moenkenkie, da Mo en, wan Starrie, Sebie Starrie, Wolkoe, Reegeboo , Dondro, Jrren,
Wientie,
wan Gronfekie,
wan Riba,
wan Coiroo.
Wan Swampoe,
Soutoe Watra, Zee,
Sjooro ,
wan Klepte,
wan Bergie,
wan Wei; wan Sabana,
wan Pafte ,
wan Kondre,
wan Kriekie,
wan Boe/ie,
wan Kappoeweerie,
wan Bttitie,
de Hemel.
de Hel de Duivel.
een Geest, een Spook, de Lucht, 't Vuur. Het Waater. Aarde, de Zon. Maanefchyn. de Maan. een Ster. de Zeeveflarren. de Wolken, de Reegenboog. de Donder, de Reegen. de Wind. een Aardbceving. een Rivier, een Slooteen Meir. de Zee.
de Wal, 't Strand.
een Klip.
een Berg. I een Veld, een Wey. s een Weg.
een Land.
een Gragt.
een Bosch.
een Kreupelbosch.
een Hofftee, Buitenplaats.



r
C 14 )
DAAR IS IN EEN STAD.
Wan Stratie, Woyowoyo, Kerkiefy , Kroetoehofo, •wan Kerkte,
wan Gengenhofo, Tooroe,
wan Watramieli'e ,
wan Wientiemielte}
wan Jarie ,
watt Brokte ,
wan Ftljiemarkie,
wan Jvagttchofo,
wan Doen gr 0 eh 0/0 ,
wan Potiejiofo,
wan Hat'ïehojb,
wan Kcrkliofoe , iVij/fc
/ö£ /;e/7 Soema, wan Driengiehofo,
l/Peegie'aojo, Coff.e-
IVaagie, wan Petie, wan Booto,
TRA F F5 EN VAN BLOEDVERWANTSCHAP.
lata nanga Mama, den Famielie, da Granlata, da Gran Mama, da Gran gran Tata, da Gran gran Mama, af 00 mie Tata, mie Papa , mie Neené,mie Mama, wan Man Piekten , wan Oema^ Pielden, da Br ara, da Sij/lt,
eene Straat.
de Markt.
het Stadhuis.
een Kerk.
een Klokketooren.
een Watermoolen.
een Windmoolen.
een Tuin.
een Brug.
de Viscbraarkt.
een Wagthuis.
een Gevangenhuis.
een Gasthuis. I een Hospitaal
een Kerkhof, begraafplaats
een Herberg.
een Waag, de Cofiy■ Waag.
een Put.
een Vaartuig.
de Ouders.
de Bloedverwanten-
de Grootvader.
de Grootmoeder.
de Overgrootvader.
de Overgrootmoeder.
myn Vader.
myn Moeder.
een Zoon.
een Dogter.
de Broeder.
de Zuster.



C i5 )
da biegie Man Piekien , da jongoe Oema Piekien,
mie Gomoe,
mie Moey, Tanta,
mie Brara Man Piekien,
mie Siefa Oema Piekien , mie Wefie Brara, mie Kroektoe Tata, mie Kroektoe Mama , mie Piekien em Oemaf,
Oudrotrouw,
Keiiet'rouw,
TraClcrie foe Trouw,
da Oema diefie abieBé/ee, Bekman,
da Oema diefie mekie Piekien ,
da Piekt en,
•da Ripieman, PW"6^ va Pépeè, Doopoe ,
wan Bakrieman, da Meena , den Coivpec,
wan Piekien diefie no abie
Tata nanga Mamat da Voogtoe, wan Vreyrie, wan Soeta, Vreyrie, wan Man, wan Oema,
wan Man diefie em Oema dédee,
De oudfte Zoon, de jongde Dochter, myn Oom, myn Moey,
myn broeders Zoo, myn Neef
myn zusters Dochtermyn Zwaager. myn Stiefvader, myn Stiefmoeder, myn Zoonsvrouw,
Schoondochter, de Ondertrouw, 't Huwelyk. de Bruiloft, de Zwanger Vrouw.
de Kraam vrouw. /
het Kind
de Vroedvrouw.
de Peet.
de Doop
een Baker.
de Min.
dc Vrienden.
een Weeskind.
de Voogd, een Minnaar, een Vrylter. Vryen. een Man, een Vrouw,* ! een Weduwnaar.



wan Oema cti&lle em Man I een Weduwe.
VAN 's MENSCHEN LIGCHAAM EN .TOEVALLEN.
Wan Stekten, éï^° wan Stelle, Konie foe foema,
een Ligchaam. een Ziel 't Verftand.
dédee,
wan rifoen Werikee, téfiMp
mie Malie , - 3 W" I
njoenmanliebie,
Ouwroetem,
wan Foetoebooy,
da Oema diefie loekot Mofo,
da Koe fier ie,
da Kokie,
da Koekroe Oema,
da Naayman,
da Wasfieman,
mie Buurman,
wan rijaen Soema diefie kon na Kondree,
wan fautoewatra Soema ,
wan Crioolo,
wan Booy,
wan Piekienoema,
wan Begieman ,
wan Doofoeman,
wan Soema diefie no kan waka boen,
wan Skeelieman,
wan Foefoeröeman , wan Leefieman , _^wan Bleeniman, ^.wan' Kanarie, jIamums/ wan Piekien Soema, wan toemoefie Biegie Soemt,
een Maagd, myn Makker, 't Jongmansleeven. ■ de Ouderdom, een Knecht, de Mcyd. de Koetfier. de Kok. de Keukenmeid, de Naaifter, de Waster. myn Buurtiiara. een Vreemdeling.
een Buitenlander. ! een Inboorling, een Jonge, een Meisje, een Becdèiaar. ■ een Doove een Kreupele.
een Schee Ie. een Dief, een Luiaard, een Blinde, een Schelm, een Dwerg. ' een Reus.



C 17 )
Hedee, Feefie , Feefiehedee, Bakahedee, Symofo,
Tonton foe Hedee, den Hay, Nofo, _
Haywiewierie, <fe« Jefie, W iewièrie , mrba, Nofo - ohp Mofo, JufhTong o, Ticfie, Hay tiefte, Bi eg iet ie fit,
Kaakcbeen ,
mekte,
Trotro , den Skoitwrot, Tapoe- hanoe, den Hanoe, Bakahanoe, Miendrie - baka bonjoo, . A'o/óc, . Retie-hartoe,Kroektoe -foetoe, den Fienga, mie biegie - Fienga, Nangla, Met ie, Bocba, Bloedoe ,
\ Hoofd, 't Aangezicht, 't Voorhoofd, 't Agterhoofd. de Wangen, de Harfens. de Oogen. de Neus.
de Wenkbraauwen de Ooren. 't Hair.
de Baard. <* de Neusgaaten. de Mond. de Tongde Tanden.
de Oog of Hoek-tanden. een Kies. fde Kinnebakken, \qc Kin. fde Hals. Lde Keel. Ède Gorgel, de Schouders, de Armende Handen, de Elleboog, de Ruggraat, de Vuist de Rechterhand, de Linker-voet. de Vingeren, myn Duim. de Nagels, 't Vleesch. 't Vel. 't Bloed. B



C 18 )
Éélée,
ienie foe Béïee, / Feeü hatie, / Bobje ,
Rebiekie,
Sy,
Coemba,
Dar moe.
ienie Bélee,
Blaajie,
Hatie,
Leef^ie, .\JFoegoefoegoe * : ' da Bita,
Gogo».
Dekie foe Foetoe , Knie, Kuytie, Foetoe,
Ronloe fne Foetoe, ' Hielie, Haka, , Fienga foe Foetoe,
■ van de ONDERSCHEIDENE uxoun^u-
TEN in deezü COLONIE.
Bakra; \ Ingie,
Nengree, Caboegroe,
I Blanken.
Indiaanen, of Carai'bes*
eerfre bewoonders vat
dit Gewest. Neegers , afftammendi
uit Afrika. Carboegers , afftamme
lihg van een Mulat rne
een Negerin,
de Buik.
de Ingewanden.
de Borst, Boezem.
de Borften, Prammert.
de Ribben.
de Zey.
de Navel.
de Darmen.
de Maag.
de Blaas.
't Hart
de Leeven
de Long.
de Gal.
de Billen^
de Dyen. -de Kniè'n.
de Kuiten.
de Voeten.
de Beenen.
de Bal van de voet.
de Hielen.
de Tonnen.



iulatta, lostic/ie, astiefie, 'scstiefie, oesnengrèe,
IDe VYF ZINNEN der NATUUR zyn.
ie Sic, ï& Jcrrie, ie Smelit, ■>e Tefie, >e Fidie,
I)e TOEVALLEN en EIGENSCHAPPEN des LICHAAMS zyn.
'Ico,
'piet is,
Vatra-Uay ^
ïsvcctie,
'ie/ie,
Westoe,
''er koutoe ,
'ikotiko,
'ah Sie.Ue,
Wie Dey Koor/os,
r&wee Béke,
den Adem.
't Spog
Traanen.
't Zweet.
de Pis.
de Moest,
de Verkoudheid.
de Hik.
een Ziekte.
de derdendaagfchc koorts een Miskraa-n. B 2
j 't Gezicht, 't Gehoor'. I de Reuk. j de Smaak. I 't Gevoel.
C 19 )
. Mulatten, afdammende
van een Blanke met een
Negerin. Mustics , afdammende
van een Blanke met
een Mulattin. Casties , afdammende
van een Blanke met
een Mustifin. Poesties, afdammende
van een Blanke met
een Castiefin. Marrons, of VKiöhte-
lings die zich in de
Bosfchen ophouden.



C 20 )
Sooro,ay t
Pokkte,
Maaslie,
Rcofoe,
Kakawatra,
Kakabloede ,
Sluip ie,
Flaauw,
/fcy - «Shry,
Poe/oe Bloedoe,
•wan Zwcerie,
wan Bloetoe - zweer ie ,
w^/z Kraboe,
wan Sooro,
wan Klapoe,
w«« Dreen, Drem,
wan Ley,
wan fofo Sannie,
'wan Ley na Sama baka ,
Gongofa, \ Gongofa, Takie- baka.
wan Kosfekosfie, wan Piekienlafoe, wan Wenjie, wan Pramiefie, wan Boofie, wan Cos/ie, da Takie, da IVaka, da Prodo, S\\ki^n tam boen, Mooy foe Sama, tfr Takroe foe Séma, Mangrie foe Sama» da heefte Sïèkikn,
Zeere Oogen.
Kinderpokjes.
de Mazelen.
de Roos.
de Loop.
de roode Loop.
Stuipen.
Flaauwte, Omnngt.
Bezwymeling, duilthng.
Aderlaaten.
een Gezwel.
een Bloedzweer-
een Krab.
een Zeer.
een Klap.
een Droom.
een Leugen.
een Bagatel, wisfewasje.
een Lastering,
Achterklapper, over-
draager een Verwyt. een Grimlach. I een Wensch. een Belofte, een Kus, een Zoen.,, een Neiging, de Stem. de Gang. de Zwier, de Gezondheid, de Schoonheid, de Leelykheid. de Magerheid, de Gertalte.



C 21 )
MANSKLEED EREN.
Mie Klpofie,
mie Ltnnickloofte,
wan Heivpie,
wan Jakkie, Jakcie,
wan Camizolo,
wan Cabaatje,
wan Broekoe, wan Qndrobroekoe, wan Arrenjalèfie,
wan Japon,
Mouw, Saka, Plooi,
wan Moefoe, wan Hatie, wan Pruilde, Doekoe foe nekie, Koufoe, Ondrukoufoe, Gespie,
Broekoe Gespie, Koufoebantie, Soefoe,
Langa- foefoe, Laarfte.
Muilie,
Knoopo,
Knoopo - oh,
Hanskoen,
wan Deegie,
wan Tiekie,
wan Kankan,
wan Lof kankan,
Myn Kleederen.
myn Linnengoed.
een Hemd.
een Rok.
een Camizool.
een Camizool met mouwen.
een Broek.
een Onderbroek.
een Regenrok , Sshansper.
een Slaaprok, Japonfe Rok.
de Mouwen.
de Zakken.
de Plooien,
een Mutz.
een Hoed.
een Paruik. | de Das, Halsdoek. I Koufen.
Onderkoufen.
de Gespen.
Kuitgespen. I de Koufebandenj Schoenen. I Laavzen. ' Muilen.
Knoopen.
Knoopsgaten.
Ham fchoenen.
een Deegen.
' een Rotting.
een Kam.
een Neetekam. B 3



C 22 )
wan Sehienefie, win Breiie, wan Oïoyfte^ wan Boekoeta/ie, wan Snuifiedoofoe , #öffl T-.ibakaduofoe, wan Bosro, wan Soefoekosro , Wtffl Hamaka,
VROUWEKLEE DEREN.
Wan Kot wan OjiJrokoto, wan Onna Jak e, wan Fefickotte,
wan Maskeradoe, wan Yekie Peerlie, Krolloe,
wan Lfntie foe Bclee, wan- Waway, wan Boikkic, D:a:na;,tie,
wan Ricnva foe Fienga,
Je/ie Risnga,
póeyriedoroe,
iS'méliewotra,
Lint ie,
Kantte,
wan Doofoe,
wan Kokro,
wan Pt 'kicnnefie,
wan rtengt oetoe, wan Nanaay, wan Pr ten.
Een Vrouwe Rok. een Onderrok, eer! Jak.
een Voorfchoot, Schorteldoek.
een Masker.
een Paarlfnoer-
Krullen.
een Lvffband.
een Waayer.
een Ruyker.
Juweelen.
een Ring.
Oorringen.
een Poeierdoos.
ReukwaterI Lint.
Kant.
een D">os.
een K >oker. I een Knipmesje. | een Scha ir. I een Vingerhoed. I een Naald. I een BrynaalJ..
een Scheermes, een Bril een Horologie. een Brievetas. een Snuifdooseen Tabaksdoos, een Schuyer. een Scpocnborftel. een Hangmat.



C =3 )
wan Piena,
wan Ptenakoejfos,
Tetey,
Zy-Tetey,
Naay,
BTey,
Stop poe,
Bordier ie,
Steekie ,
S: engte,
Schenkie Thee,
Dienie Coffie,
wan Kopie, _
wan Scodeltje,
wan Koffiekan,
wan Trekpntoe,
wan Kuyrie,
wan Stengie,
wan Leytorie,Ananftetot
van Prefentic,
Van 't HUIS en t geün er
At HA N GT.
Wan Hotfo,
da Plee da Hos/os de
tanapoe. da D,akie, Topoehosfo, Zyptanga, y*fe~4^ Gevelent ie, (j Afoedakoe, Vieftetiekamra, Sltebiekamra, Kantoro, Bootrie, Gaadrie , Sodroo, Jr<»*
Een Huis, een Geboirv. een Grondflag, 't Fondament,het Dak. de Muur. de VoorgeeveL de Luyfel. de Zykamer. de Slaapkamer, het Comptoir. de Bottelary. 1 de GaüerieI de Zolder-
B4
een Sp:ld.
een J>peldekusfe.
Gaaren.
Zy
Naaien. BreycnStoppen.BorduurenStikkenZingen. Theefchenken. de Coffy aandienen, een Kopje. • een Schootehje. een Koffvkan. een Theepot, Trekpot, em Wandeling, een Eieoje. ie een Spruo'.je, Fabel. [ een Gefchenk.



Trappoe 9 Stoepoe , Dor o, Fensree, Floer oe, Forofo, Koekroe, Makfien, Nengreehosfoe, Piekienhos/be,
Fouloehosfoe, wan Duiviehos/oe^ wan ddjarie, da Pla(ie, ^drrénbakie. Pet ie , Oofae, Gotro,
Mama foe Slotroi
da Slotro,
Gr en dlee,
wan Spiekr/e,
wan Postoe, wan Balkie,
wan Planga,
Ston,
Kalkie, *
\ de Trap. de Stoep, de Deur de Vengfters. de Vloer 't Voorhuis, de Keuken, 't Pakhuis, Magazyn. Neegerhuis. 't Secreet, 't Gemak, een Hoenderhok, een Duivenhok, een Thuin. de Plaats, de Reegenbak, de Puc. den Oven. de Goot. 't Slot. de Sleutel, de Grendel, een Spyker. een Post, een Balk. een Plank. Steenen. Kalk.
Van 't HUISRAAD.
.Wan Ledikantie,
wan Fouloewiewieriebedie,
wan Ma tra/ie,
wan Dekie, wan Sliebieklofie, wan I. angakochfoe, Xoetybe, '
Een Ledikant, een Veerebedeen Bed van Paardehair,
Matras, een Deken, een Slaaplaaken. een Peluw. Kusfens,



C 25 )
Hedeefy, Foetoify, den Garden, Piefiepatoe, wan Spieglie, Prenkie, Scilderei, Stoeloe,
wan Rontoeftoeloe,
wan Bankte,
wan Tafla,
wan Rontoetafla,
wan Langatafla,
wan Theetafla,
wan Tajla nanga Posleyn
fanie. wan Lesnarie, wan Kabinetti, wan Biro, wan Latafla, wan Boekoekafie, wan Canapé, , wan Kroftetiekie, kirt*wan Kiijie, Kofroe, wan Laa, wan Matjematje, Sprey foe Hosfo, wan Glenglen, wan Siebieftebie, Faya, Lette, •wan Swafloetiekie, wan Kandlatiekis, wan Lanter ie, wan Snuitrie, wan Snuitriebakie , wan Lampoe,
't Hoofdë'nd.
't Voetenënd.
de Gordynen.
de Pispot.
een Spiegel-
Schilderyen.
Stoelen.
een Armftoel.
een Bank
een Tafel.
een Rondetafel.
een Langetafel.
een Theetafeltje. 8
een Pronktafel.
een Lesfenaar.
een Kabinet, Kleerkas.
een Bureau.
een Ladetafel.
een Boekekast.
een Rustbed.
een Hangftok.
een Kist, een Koffer.
een Laatje.
een Mat.
Tapyt.
een Schel.
een Bezem.
Licht.
een Swavelftok. een Kandelaar, een Lantaarn, een Snuyter. de Snüyverbak, een Lamp.
E 5



C 26 )
Daar is in de KEUKEN.
Hoedoe, Rlofaia,
wan Bosfoehoedoe, Wtftf Blaasbalkie, wan Asjiefiifcopoe,
ir«?2 Konforo, wan Roost rie, wan'Iesriepalne, wan Pannickie, wan Keitlee, wan Patoetapoe, wan Oloölo, wan Emree, wan Scoem/ifpoen, wan Mortierie, wan Kofietnielie, wan Wafioeiesrie, wan Koekoeformoe,. wan Specerydoofoe, wan Manarie, wan Handoekoe, wan Plette doekoe, Faya, da Smoko,
Hout.
Kooien.
Asch.
een Takkebos. een Blaasbalg, een Aschfchup. een J>pii. een Braadpan, een Comfoir. een Roostereen yzere Pot. ' een Pannetje, een Keetel. een PotdekzeL een Gatepatil. een Emmer, een Schuimfpaan. een Vyzel. een CofFymoolen. een Wafelyzer. een Koekevormeen Kruiddoos. een Zeef. een Handdoek, een Vaatdoek, de Vlam. de Rook.
Daar is in de KELDER.
Wan Balie,
wan biegie Balie,
Bierie,
W'ienie,
Redt cw ienie,
Wettiewienie,
Een Vat.
een Oxhoofd.
Bier.
Wyn.
Roodewyn
Rynfche Wyn.



C =7 D
Reinficwienie,
SeewcwSeriïe, Brandewienie. Janeefrie, wan Bat la, wan <T JogiX, wan Stoopoe, wan Kanniekis, wan Penniekie, wan Kraan.
wan Trekt rie,
O po wan Balie,
Hoeploe,
B'dichoedoe,
Tape wan Balie Bierie.
Rynfche Wyn. Verfchaalde Wyn. BranJevvyn. Gen ever. een Vies. een Pul. een Stoop. _ een Kannetje, een Pennetjeeen Kraan, een Tregtcr. een Vat oplteeken, Hoepels, i Duigen.
| een vat Bier aftappen-
Daar is in de STAL.
Grafie, Haavroe, da Bakie, wan Hasfekankan, wan Toon, wan Sadlie, Sanriic foe potie Foetoe , Spooroe , wan Hafie, wan Man Hafie, wan Oema Hifie, wan bldka Hajie, wan wel ie Hafie, wan Pielden Hafie, wan Ouloe Hafie, wan Hasfie diefie den1'Jam Planga.
Gras. Haaver. de Bak. een Roskam, een Toom. een Sadel. de Steyebeugcls. de Spooren; een P«ird een Hengst, een Merrie, i een Zwarte Paard, een Schimmel, een Veulen, een Doodeéter. een Kribbcbyter.



C 28 )
Van de TAFEL en "t geen er
£ï behoord.
Wan Taflalakie,
Servetic,
wan Plette,
wan diepie Plette,
wan plata Plet ie,
wan Speen,
wan Forko,
wan Neefie,
wan biegie Plette,
wan biegie Kommtkie,
wan Soepoetcrrien, Soepve-
kom, wan Glaafte, wan Soutoefaatje, wan Blakapepreedojie, wan Mostroepatoe, wan Oliebat la, wan Azienbatla , piekienfo Oly, piekicnfo Azien, wan Mofowienie, wan mof0 foeloe Brddee, wan Spoen foeloe Soepoc, wan piejie Kautnctie, Mette,
foe dekie Tafla,
foe poeloe Tafla,
foe loekoe Tafla,
foe goo na Tafla,
den Sama die/ie dee n'jan,
wan dina n'jan n'jan, wan TraSteerie,
Een Tafellaake. de Servetten, een Tafelbord, een Soepebord* een Plattebord. een Leepel. een Vork. een Mes. een Schootel. een Kom. een Soepkom.
een Glas.
een Zoutvaatje,
een Peeperdoos.
een Mosterdpotje.
een Olyvles.
een Azynvles.
een fchootje Oly.
een fch ootje Azju.
een dronk Wyn.
een mond vol Brood.
eea leepel vol Soep.
een fnee Osfévleeseh.
Vleescn.
de Tafel dekken.
de Tafel afnecmen,
de Tafel oppasfen.
aan Tafel gaan.
de Gasten, de Perzoonen
die aan tafel zitten, een Middagmaal, een Traftement, Gast,
maal.



C *9 )
Van de EETWAAREN in 't
algemeen.
Bolie Mctie, braai Metie, (loofoe Melk-, 'Boefee -Melie^ Kaumetie, Hagoemetïe, Scapoemetie, wan Scapoebcutoe, •nan Kaufoetoe, Sautoemetie , Smokomeite , Spekie, Smoko Spekie, IIam Mctie, Mangrierxetit, Fatoemetie, Soufetfie, Brddee,
Farfie brddee,
Oinvhebrid.ee ,
Boekoebrddce-,
Boeba fot Brddee,
Ienie foe Brddee,
Tapoefey foe Brddee,
Blaka Brddee,
Malatta Brddee,
wan Pafley,
wan Tarta,
Soepoe,
Paapa,
Melkic,
Karmelkie,
Fatoefoe Mclkie,
Botro,
Gekookt Vleesch. gebraaden Vleesch. geltoofd Vleesch. Wildbraad. OsfevleeschVarkensvleesch.Scbaapevleesch. een Schaapebout. een Osfepoot. Soutvleesch. Gerookt Vleesch. Spek.
Gerookt Spek. Ham.
Mager Vleesch. Vet Vleesch. Soucyfcn. Brood.
Varsch Brood, Oudbakken Brood. Befchimmeld Brood. KorstKruim.
't Bovenkorstje.
Rogge Brood.
Gemengd Brood.
een Pastey.
een Taart
Soep.
Pap.
Melk-
Karnemelk.
Room.
Booter.



C 3° )
Raafie,
wan Rontockaafie, Soetoemelkiekaafie, Romenkaa/ie, Exfie, Rakaexfie, Pannekoé-oe, Wafloe, Kockoe, Slaa,
Andwie Sala,
Grote'. Soekroe, Raafioe, Gestie Woriloe,
Kaas.
een Scheepskaas.
Soetemelklekaas.
Leyafchekaas.
Eyeren.
Eyerftruyff.
Pannekoek.
Wafelen.
Koek.
Salade.
Endyvie Salade.
Ryst.
Gort.
Suiker.
Raapen.
Geeie Wortelen.
'iNAGEREGT.
Radyzie,
Rammenasfie ,
Afperjie,.
Kaftanja,
Aman dia,
Rozcen,
Druifie,
Appla ,
peerie,
Noio,
Kerf.e,
Misplie,
wan Arania,
wan Applafina,
wan Swietie Aranja,
Radyzen.
Ramenasfen.
Spergies. .
Karftanjes.
Amandelen.
Rozynen.
Druiven.
Appelen.
Peeren.-
Nooten.
Kerfen.
Mispelen.
een Oranje.
een Appelchma.
een zoete Oranit



tot hft toebereiden van SPYZEN gebruikt men.
Pepree, Soutoe , Cinjaa, Aften, JMostroe, Botroo, Ajoeh, Knof/lohe, Pieicrfelic-, Zeidrie, Soeroen , Salie, Hap perkte, Agorkie, Nageltie, Nvtoèmpescatie., Kaneel te , Foelie,
Peeper.
Zout. Gember. Azyn Mostard. BooterUyen.Knoflook. PLtercelie. Sellerie. Zuuring. Saly. KappersAugurkjes.Kruidnagelen. I Notemuscaat. ! -Kaneel. Foelie.
WAERF.LDLYKE en KERKELYKE AMPTENAAREN.
Wan Keur ie, -wan Ketxriewefie, &a%i Konih k, wan Koninkwefie, wan Prtncic, wan Princiewefts, wan Graman, wan Gramanwefie, wan Fiscala, wan R aadsh er ie, wan Affocaatie, wan Roomfoe Dominie, wan Dcminic,
Een Keizer.
een Keizerin-
een Koning.
een Koningin.
een Prins
een Princesfe.
een Gouverneur.
een Gouvernante.
een Fiscaal.
een Raadsheer.
een Advocaat.
een Roomfche Priester.
een Predicant-



C 3* )
den Granfama foe Kerkte, \ wan Sama diefie lepe fofte, | wan Scolomeestrie, wan Sama die/iepleyOrgloe wan Sama diefie dienie
Kerkie, den Sama diefie dee na
Kerkie* . Gadooboekoe, Byblie, Gerefor meer die, Luyterfie, Roomfoc, Hernietrie, wan d'Joe, Bezie Gado, Takie Gado tangie, Blespó, Zeegie,-
VAN ONDERSCHEIDE BERU±.P±.iN.
Wan Datra,_ wan Apteekpïe, wan Sfoeroesjen, wan Drtkitoro, wan Scrievieman, wan Oloyfiemakrie, wan Ferfieman, wan Goutoefmctie, van Bakkrie, wan Slakirie, wan Timretnan, wan Sehrynwerker', wan Meslaar ie, wan Mieliemaakric, wan Soefoemaakrie, wan Snyrie, wan Prttikicmaakrie,
een Ouderling en Diaken, een Voorleezer. een Schoolmeester, een Organist, een Koster.
de Toehoorders.
I de Heilige Schrift. I de Hervormde.
de Lutherfche.
de Roomfche.
de Hernhutters.
een Jood.
God aanroepen.
God danken.
Zeegenen-
Een Arts, een Apotheeker. een Chirurgyn. een Directeur, een Schryver. een Horologiemaaker. een Schilder een Goudfmit. een Bakker, een Slachtereen Timmerman, een Schrynwerker. een Metfelaar. / een Molemaaker. een Schoenmaaker. ■ een Klecrmaaker. een Paruikemaaker.



C 33 )
Wan Koepaman?
wan Fiejieman, wan Jarieman, wan Tof roeman, wan Provofoe, Wen Scoutoe, wan Plarkieman,
KOOPMANS EN ANDERE BE*
DRYVEN.
Wan Baayman,
wan Seerieman,
Baay,
Seerie ,
Winnie,
Laatie,
Sendie,
'Fekie,
Kiefee,
Sendietekie?
Pramt'fee , ■
Kiebrie,
Mindrce^
Borgoe,
Joeroe,
Wesgie,
Paai,
Koolie,
Leenie,
Leenie foe Soema , Kenkie, Pakkie fanie, Laay, Poeïoelaay , Tay, Mokfe%
Een Kooper. een Verkooper. : Kocpen. Verkoopen. Winnen. Verliezen. Zenden, Neemen. Ontfangen. Ontbieden. Belooven. Bewaaren. Afdingen. Borgen. Hu uren. Weegen. BetaalenBed iiegen. Leenen. Afleenen. Ruilen. InpakkenLaaden.
Losfen, Ontlaaden» I Bladen. I Vermengen. C
Een Kuiper.
een Visfcher. een Tuinier, een Gochelaar. een Cipier, een Diender, een Beul



C 34 )
NAAMEN der WA AREN.
Kaaroe, Blom, Rlofie, Sopo, Stvslee, Blaauw«
Êroko,
Frictie i Kot ie, Piekte, Kwienfie * Soekoe, Fenie, Dotie em, Krien em, iTiegie, Gie em, Halie,
Balie go wee, Lafie tem, Kom* . Sectie wan Wenklie, Mekie 'payman toemoefie nanga Schorkoe triekie,
Soengoe nanga Siepie,
abie'Payman,
Liebie em folanga, mekie a tan folanga,
Kiefie mankeer ie,
Pay boetoe,
wan Rekening,
wan Quitantie, ^
Monfiroe, Stalkie,
wan Fendiefie,
Breeken.
Scheuren.
Snyden.
Plukken.
Drukken.
Soeken.
Vinden.
Vuilmaaken.
Reynigen.
Afveegen.
Aanreiken.
Trekken.
Wegrukken.
Verzuymen.
Aankomen.
een Winkel opzetten.
Bankrotfpeelen.
Schipbreuk!yden. Schuldig zyn Uitftellen. <e
Befchadigen. • Boete betaalen.
een Rekenimg. 1 een Quitantie. K Staaltje, Monfter. _ I een openbaareVerkoping,
Kooren. Blom.
Lynwaaten. Seep. Scyffel. I BlaauwfeL



Poeyrie , Boeba of Lsris^ Dekieboeba, Dron boeba, A/aauwtiefie , Swaaftoe , Loto, Koepro , Staalt e, lesrie,
C 35 )
Poeder. Beryd Leer-' Zooien, Huidenï Perkament.
Yvoor, Olyphantstanden,
Swaavel.
Loot.
Kooper.
Staal.
Yzer.
GEREEDSCHAPPEN.
M^an Axie, wan Saa, wan Boro, wan Knyptan, wan tlamra, wan Desks,
: wan Scafoe, wan Schtlotoi Watrapajis, wan Wtnklaka,
I Pasra, wan Slypieftori,
Iwan Scopoe, wan Tjappoe, wan Harkie,
Wan Veticftepie, wan Kaaproe, wan Siepie, wan Bar kis, Ma/ie, Zeylie, Tetey,
Een Hakbyl. een Zaag. een Boor. een Nyptang. een Haamer, een Disfel. een Schaaf, een Schietlood. Waterpas, een Winkelhaak, de Pasfer. een Slypfteeri. een Schop, een Houweel, een Hark.
Van de ZEEVAART.
Een Oorlogfchip. een Raaper. een Schip, een Brik. de Masten, de Zeilen, 't. Touwwerk. C a



Ondrofey foe Siepie, R&juitie, Tier ie, Luikia Flagra, JVemplie, Fetie na Zee, , Fhedoe, Falawatra s Tranga Wientie, y/an Siepie Capiien,
\ wan Tiericman, \ Saatoewalra,
Van de STAATEN en LAiN^^.
I Jïuiziekonelree, Fran/iekondree, I Spanfiekondree, 1 portugiejiekondreei
■ Fngliejiekondree, I 'Bakrakondree,
I Nengreekondree,
wan Tïopocduifie,
■ : wan Doyfiman,
wan Franfieman, ! wan Spanjdo, wan Portigie/ie,
Van de B O OMEN en ru-^-.—
IlVan Boom, wan Takkie, j Jioetoe, Boeba, \ Wieriewierie,
Een dooui. een Tak. de Wortels, de Bf.st of Schil, de Blaaden.
I Duitschland. Vrankryk. Spanje. Portugal. Engeland*
de Vereenigde Nederlanden. ' _
Africa, ook de Kust van Guinee.
een Hoogduitfcher.
een Nederlander.
een Franschraan.
een Spanjaard.
een Portugees.
de Kieh de Kajuit, 't Roer. de Luiken.
de Vlag.
de Wimpel. I een Zeegevecht.
de Vloed, de Ebbe.
Storm. ,
de Bevelvoerder van e
Schip, een Stuurman, de Zee.



C 37 )
Maka,
Kepie n'jan n'jan (Kepie
njam njam ~) Groen n'jan rijan, da Taggie, wan Applafinaboom, wan Aranjaboom, wan Pomplomoefoeboom, wan Ker/ieboom, wan Soerocfakaboom , wan Sapatiaboom, wan A/oecatieboóm, wan Tamarinboom, Keen,
Wan Kopjeboom,
de Doornen. Rype Vruchten.
Groene Vruchten, de Takken, een Appelchinaboora. een Oranjeboom, j een Ponipelmoesbootn. een Kerfebooin. een Zuurfakboom. een Sapatiljeb mm, een Avocateb joni. een Tamanndeboom. Suiker Riet. een Coffyboom.
AARDGEWASSEN, PLANTEN en G'RAANEN.
Sier ie, Andeyvie , Koolo, Boeroekolo, Boontje, Peidkie,
Dopertie, Watramoen* wan Lemiekie, wan Nanafie, wan Komkomro, wan Ingiefopo, Brantiemakft,
Zaad.
Andyvie.
Kool.
Boerkool.
Snyboonen.
Peulen.
Erwten.
Doperwten.
Watermeloen.
een Lemr>en.
een Annanas.
een Komkommer.
een Aloëplant.
Brandneetelen.
C 3



C 38 3
Van de BLOEMEN en geurige KRUIDEN.
Wan Roofoe, •wan Angücrkie, Sjasmeen, wan Sonblommikie? Sjmeliewiewierie> Meende, Rosmaryn , Timïan, Salie,
Stuipiewieriewierie,
Een Roos. een Anjelier. Jasmyn.
een Zonnebloem.
Bafilicum
Kruis en Munt.
Rozemaryn.
Thyra.
Saly.
Wynruit.
Van pe VOGELEN.
Wan Fonloe, wan Mamafouloe, wan Kaaka, wan Kapoen, wan Ganjie, wan Doxie, wan Duifie, wan Boe/ie Duifie, wan Swarinpie, wan Snepie , wan Skroerikie, wan Oeroekoekoe, wan Tingiefiouloex wan Raafioe, wan Papegaai, wan Prakiekie, wan Sonfouloe, wan Paau , wan Tjotjo, wan Fleymoe/oe,
Een Vogel, een Hen. een Haan
een Kapoenfe Haan. een Gans. een Endvogel, een Duif. een wilde Duif. een Zwaluw, een Snip. een groote Snip. een Nachtuil, een zwarte Raaf. een Raaf. een Papegaai, een Peroket. een Zonnevogel. een Faauw. een Nachtegaal, een Vleermuis.



C 39 )
Van de VIERVOETIGE DIEREN.
Wan Afauw*
wan Boe/iekaauw* bofiot,
wan Leeuw*
wan Tiegrie,
wan Tiegriekalie,
wan Dia*
wan Pingoo,
wan Capafie*
wan Gingamaka,
wan Konickotiie*
wan Hey*
wan Krabboedagoe,
wan Kwasjiekwa/ie*
wan Tamanoewa, miervry-
ter, wan Qiiatta* wan Kaayman y wan Leguana* wan Lagadiesfa, wan Agama* wan Secrepatoe, wan Man Dagoe, wan Oema Dagoe t wan Poe/iepoe/ie, wan Arata* wan Muifiemuifie, wan Awarie, wan Keefiekeefic, wan Lekiean, wan Boeroekauw * wan Capadoekauw 4 wan Kau, wan Bonnie Bonnie, wan Ezel of oe Ezlie Asfie, wan Sca'poe*
I
Een 01iphant,Ekphant* een Buffel, een Leeuw, een Tyger. een Tygerkat. een Hartebeest. een Wildvarkeneen Schildvarken, een Steekelvarkeq, een Konyn. een Haas. een Vos. een Das.
een Mierevreeter-
een Bosduyvel. een Crocodil. een Leguaan, een Haagedis. een Chamelon. een Schildpad, een Hond een Reeuw, een Teef. een Kat. een Rat. een Muis. een Weezel. een Aaneen Vingerlikker, een Bul. een Os. een Koe. een Eekhoorneen Ezel. een Schaap. - 4



C 40 )
Wan Cabrieta,
wan Bnkoboko,
wan Hagoe,
•aan Piekienhagoe,
Skiljiefie 1 Tokofiefie,. Bakjauw , Heren, Bokkoen, Salmoe, SneeMifiefic, Oestrus, Sieparie, Kreeftie, S.irafarra, Krabboe, Clapee, ^/7/2 Arakaka,
Schelvisch. Stok visch. Bakkeljaauw. | Hering. Bokking. Salm,
Aal, Paaling.
Oesters.
Roch.
Kreeften.
Garnaalen.
Krabbe.
Zegfchildpad.
een Watcrfchildpad.
Van de INSECTEN en KRUIPENDE GEDIERTENS.
Wan Snekie, w in Aboma, wai Sakafnekis, wan Todo,, wan Pikro, wan Annanjie, wan Sprenkan, wan Kaklaka, -van Doezoenben , ■ ~i Kappellickis *
een Slang, een grnote Slang, een Ratelflang. een Pad. een Slak. een Spinnckop. een Sprinkhaan, een Kakkerlakeen Duizendbeen. een Kapel.
Van de VISSCHEN en ZEEDIEREN.
I een Geit.
I een Bok.
I een Varken.
I een Speenvarken.



C 4r )
wan Mar bon foe,
wan Maskila , Mamfira-^
wan Lofo,
wan Dagoelofo,
wan Hoedoelofo,
wan Fiofio,
wan Miera,
wan Flcy,
een Honingby. een Mug. een Luis. een Vlooi, een Houtluis, een Wandluis, een Mier. een Vlieg.
Van de OORLOGSBENAMINGEN, WAPENEN en AMMUNITIEN.
Soldat ie,
wan Granhédeeman foe
Soldat ie, wan Oferfloe, wan Majoor oe, wan Hédeeman, Capiten, wan baka Capiten, wan Luilenantie, wan Flagraman, wan Socroefantie, wan Korpraalie, wan Soldatie, wan Gra:;adierie, wan Kanonier ie, wan Skilwaklte, wan Tambocroeman, wan Fluilieman, wan Kanoen, wan Gon, wan Lwsrie, wan Fhgra, wan Degie, wan Houwroe, wan Banguettie,
Kry gs man. een Generaal.
een Overst.
een Majoor.
een Capiteyn.
een Premierluitenant.
een Luitenant.
een Vaandrig.
een Sergeant.
een Korporaal.
een Musqueticr, Soldaat
een Grenadier.
een Kanonnier.
een Schildwacht.
een Tamboer.
een j^'per.
een Kanon.
een Geweer.
een Piek-
een Vaandel.
een Deegïn.
een' Houwer.
een Bajonet.
C 5



C 4* )
Laytiekie, wan Fatroontafte, wan Droon, wan Fluitie, wan Trompette, wan Klarinettic, wan Hoboo, Kruitie foe foetoe, Hagla, Fajafion,
de Laadftok.
een Patroontas.
een Trommel.
een Fluit.
een Trompet.
een Klarinet.
een Hobo, (Hautbois)
Buskruidt.
Haagels.
Vuurfteenen.



t> B
CONJUGATIE of TYDVOEGING
VAN HET EERSTE BEHULPZAAM WERKWOORD
HEBBEN.
Mie abié~) Ik heb 1
Joe abie | Gy hebt [
A abie > wan Nefie. Hy heeft > een!
Wie abie | Wy hebben j Mes.
Oen abie | Gy lieden hebt I
Den abieJ Zy hebben J Dt Vraagende Wyze-
Mie abie ~\ Heb ik ^
Joe abie | Hebt gy j
A abie > wan Nefie ? Heeft hy ^ een
Wie abie j Hebben wy j Mes?
Oen abie | Hebt gylieden |
Den abie J Hebben zy J De Ontkennende Wyze.
Mie no abie~\ Ik heb
Joe 110 abie \ Gy hebt
A no abie >wan Nefie. Hy heeft l. geen
Wie no abie Wy hebben j Mes.
Oen no abie | Gylieden hebt |
Den no abie ' Zy hebben J
De Aantoonende Wyze. De Tegenwoordige Tyd. De Stellende Wyze.



1
C 44 )
De Ontkennende Vraagende Wyze.
Mie no abie*\ Joe no abie \ ^ A no abie > Wie no abie «»l Oen no abie Den no abie)
'.»
De eer/ie voorheden Tyd. De flelhnde Wyze-
Mie bsn abie hangrie^ Joe ben abie hangrie | § A ben abie hangrie >\ Wie ben abie hangrie ^ Oen ben abie hangrie \ % Den ben abie hangrie) •
Vraagende Wyze,
Mie ben abie ~\
Joe ben abie \
A ben abie > Retie?
Wie ben abie I
Oen ben abie \
Den ben abie J
De Ontkennende Wyze.
Mie no ben abie ~\ Joe no ben abie | _ A no ben abie 's. § Wie no ben abie 5 Oen no ben abie * Den no ben abie ^
Heb ik geen Hebt gy geen [ Q
Heeft hy geen > Hebben wy geen Hebt gylieden geen Hebben zy geen
Ik had honger Gy had honger j g Hy had honger > a, Wy hadden honger j Gylieden had honger I S Zy hadden honger J
Had ik ^ Had gy f Had hy j>GeIyk? Hadden wy I Had gylieden | Hadden zy J
Ik bad geen *") Gy had geen j Hy had geen \ ^
Wy hadden geen IS Gylieden had geen | Zy hadden geen J



C 45 )
De Ontkennende Vraagtnde Wyze.
Mie no ben abie "\ Joe no ben abie \ '"o A no ben abie Wie no ben abie ^ Oen no ben abie | '*a Den no ben abi* Jt
De tweede voorheden Tyd. De /lellende Wyze.
Mie ben abie "1 ^
Joe ben abie A ben abie > Wie ben abie I ^ Oen ben abie | ^ Den ben abie J ">
De Vraagende Wyze.
Mie ben abie j Joe ben abie I A ben abie i Trobie esWie ben abie ( redes? Oen ben abie Den ben abie J
De Ont'kcnnends.
Mie no ben abie "1 ïgj
Joe no ben abie §
A no ben abie
Wie no ben abie . Sf.
> <\
Oen no ben abie ^ n>
Den no ben abie J ^
Ik had gisteren 1
Gy had gisteren Q
Hy had gisteren %
Wy hadden giste- > a
ren 3
Gylieden had gis- ' °
teren -0*
Zy hadden gisteren J
Had iic Had gy
Hadt hy {.Gisteren Hadden wy verdriet ? H'.d gyüeden Hadden zy j
Ik had 1 O
Gy had B *
Hy had L g «
Wy hadden f & 3
Gylieden had '
/ Zy hadden j ?
Had ik geen *^ Had gy geen ] £
Had hy geen >^ Hadden wy geen n Had gylieden geen Hadden zy geen a



C 4<5 5
De Ontkennende Vraagende.
Mie nó ben abie *| rsj Joe no ben abie I 5 A no ben abie I ^ ^ Wie no ben ab'.e \ ^ Oen no ben abie I 15 ^ Den no ben abie J §
De Volmaakte Tyd. De /lellende Wyze-
Mie ben abie 1 ^
Joe ben abie [ „
A ben abie j;- 5.
Wie ben abie I 37^
Oen ben abie \ ' „ft"
Den ben abie J o5
Vraagende.
Mie ben abie mie ~\ ^
Joe ben abie joe i ^
A ben abie em i 5"
W;e ben abie wie I ^
Oen ben abie oen \ 5^
Den ben abie den^ r»
Ontkennende.
Mie no ben -|
Joe no bea
A no ben ^-
Wie no ben
> ïb^
Oen no ben < Den no ben J
Had ik ■) O
Had gy I
Had hy l «
Hadden wv i °-3
Had gylieden I ïfj%
Hadden zy J g
Ik heb 1 ere ü Gy hebt ~ S .
Hy heeft {.^S
Wy hebben j 2, Gylieden hebt I 5 |
Zy hebben J • £
Heb ik myn -j
Hebt gy uw I ó, «
Heeft hy zyn I g. _ Hebben wy onze g, rfj Hebt gylieden uwe | Hebben zy hunnenJ g
Ik heb de brief ^
Gy hebt de brief ^ ,
Hy heeft de brief j|
Wy hebben de ' o a. ■
briet ét s
Gvlieden hebt | ^3
de brief 2 Zy hebben de briefJ



C 47 )
Ontkennende Vraagendc
Mie no ben ~\ ^ joe no ben | § §. A no ben > ^ 5" Wie no ben I S Oen no ben I Den no ben J «j»
De meer ah volmaakte Tjd. De jlellende Wyze.
Mie ben abie~)
Joe ben abie |
A ben abie | da tem da
Wis ben abie > nanaay.
Oen ben abie I
Den ben abie}
Vraagende-
Joe ben abie |
A ben abie • ^
Wie ben abie j <3 3
Oen ben abie ,
Den ben abie J *
Ontkennende.
Mie no ben abie ~\ Joe no ben abie | _^ A no ben abie \ ^ ^ Wie no ben abie < % S Oen no ben abie \ ^ ^ Den no ben abie J
Ik had toen ~j °/ Gy had toen j era ^
Hy had toen ■ g" 3 Wy hadden toen F p-o» Gylieden had toen [ * g_ Zy hadden toen j ™"
jljuu ik. Lucn | Had gy toen ' n
Had hy toen , g. £
Hadden wy toen f f?_ g* Had gylieden toen I ^ ^ Hadden zy toen J
Ik heb
Gy had | toen de Hy had > naald geWy hadden j had. Gylieden had ,' Zy hadden J
Heb ik "ï *3 3 «
gebtgy l-gg
Heeft hy ^ o
Hebben wy I g.ÏQ
Hebt gylieden I g_ o El
Hebben zy J ■<*>= °



C 48 )
Ontkennende Vraagende.
Mie no'ben "\
Joe no ben l f A no ben • ^ Wie no ben j* ofo mornet Oen no ben I no ben J
Heb ik
Had gy Had hy Hadden wy Had gylieden Hadden zy
to"n het geld niet gehad?
De Tcekoomende Tyd. De /lellende Wyza
Mie fa abie "1
Joe fa abie j
A fa abie {Jioedoe ta-
Wie fa abie [ mara.
Oen fa abie I
Den fa abie J
San.mie fa 1 $)
San joe fa ! §:
San afa \^
San wie fa f »
San oen fa } §«
San den fa J
Ik zal 1 Gy zult I Hy zal 1, Wy zullen j Gylieden zult Zy zullen J
I morgen L houdt
hebben.
Vraagende-
Wat zal ik Wat zult gy Wat zal hy Wat zullen wy Wat zult gylieden Wat zillenzy
1 T
) "ff
Ontkennende,
Mie no fa
Joe no fa A nofa Wie no fa Oen no fa Den no fa
abie notie ' foe doe.
Ik zal 1 Gy zult j Hyzal I Wy zullen 5 Gylieden zult j Zy zullen J
j niets te [ doen ï hebben-



C 49 )
ƒ)* Gebiedende Wyze.
De fiellende Wyze.
Abie pafenfie. Mekie a abie pafenfie. Mekie wie abie pafenfie. Oen abie pafenfie. Mekie den abie pafenfie.
Heb gedult. Laat hy gedult hebben» Laat ons gedult hebben. Hebt gylieden gedult. Laaten zy gedult hebben.
Ontkennende.
No abie frédee. Mekie a no abie frédee.
Mekie wie no abie frédee-.
Oen no abie frédee. Mekie den no abie frédee.
Heb geen vrees. ■ Laat hy geen vrees hebhen.
Laat ons geen vrees hebben.
Hebtgylieden geen vrees. Laaten zy geen vrees hebben.
De Byvoegcnde Wyze. De Tegenwoordige Tyd. De flellende Wyze.
Foe mie abie memree. Foe joe abie memree. Foe a abie memree. Foe wie abie memree. Foe oen abie memree. Foe den abie memree.
Op dat ik zorg hebbe. Op dat gy zorg hebbe. Op dat hy zorg hebbe. Op dat wy zorg hebben. Op dat gyl. zorg hebben. Op dat zy zorg hebben.
D



C 50 )
De Ontkennende Wyze.
So datie mie nt> abie 1 g, Sa datie joe no abie | & So datie a no abie tg1 So datie wie no abie j ^ So datie oen no abie j So datie den no abie \ 5
Op dat ik niets 1 ^ Op dat gy niets j 0*°» Op dat hy niets j> Op dat wy niets ff n> Op dat gyl. niets | ? f? Op dar zy niets J 3
/}/ Onvolmaakte Tyd. De {lellende Wyze.
Mie den "\
Joe ben \
A ben y fa abie wan Wie Ben I Hatie* Oen ben j Den Ben J
Ik zou "]
Gy zoud een Hy zou hoed Wy zouden 1 hebben. Gylieden zoud j Zy zouden J
Vraagende.
Oe tem mie Ben\ Oe tem joe Ben ) ft* Oe tem a Ben ï Oe tem wie Ben j tem oen Ben \
Wanneer zou ik ") Wanneer zoud gy ] H Wanneer zou hy
? ff
Wanneer zouden wy , Wanneer zoud gyl I g. Wanneer zouden zy J p*
• Ontkennende Vraagende.
Mie m Ben~\
Joe no Ben |
A no Ben fa ahie
Wie no Ben j datie toe?
Oen no Ben \
Den no ben}
1 Zou ik 1 Zoud gy j dat ook Zouhy ï niet
Zouden wy l hebben ? Zoud gyli'ed. I Zouden zy J



C 51 )
Dtf Wenfchende Tyd.
fmie ben abie wan 1 . •5S \joe den abie wan
a'ben abie wan ^
^ J>Cn,
§ w'/tf Zwz abie wan g jjg o«« w« «i5/c wan
L J
Ontkennende.
( mis nt hen abie tifi ha-
/oe 110 ben /ibie tifi
>■§ I # «0 fo«
So w'/tf «0 /5<r/z ö/i/e tifi
■"s no ben abie tifi ^ hatie.
den no ben abie tifi L ha-tic.
De Deelwoorden.
Abie. ho abie. Den abie. no ben abie.
Hebbende, niet hebbende. Gehad hebbende, niet gehad hebbende.
fik geen kiespynhad ^ i gy geen kiespyn had. ^ hy geen kiespyn had.
O '
^ J wv geen kiespyn had^ den.
O I gyl. .geen kiespyn . I haddenj zy geen kiespyn had* L den.
rik een Vingerhoed had.
^ j gy een Vingerhoed 'b | had.
jj I hy een Vingerhoed £ J had.
g wy een Vingerhoed " hadden.
gylieden eenVingeréh hoed hadden.
zy een Vingerhoed L hadden.



x> e
CONJUGATIE of TYDVOEGING
VAN HET EER3T» BEHULPZAAM WERKWOORji
WEEZEN of ZYN.
De Aantoonende Wyze. De Tegenwoordige Tyd. De Sullende Wyze.
Mie dee "]
Jon dee |
A dee ^ foe furieWie dee \ Oen d e \ Den aeé J
Vraagende.
Oe plee mie dee ? Oe plee joe dee ? Oe plee a dee ? Oe plee wie dee? Oe plee oen d;e? Oe Plee den dee?
De Ontkennende.
Mie no dee~\ Joe no dee |
A no dee . tefrtdienanWie no dcc\. ga dutte. Oen no dee j Den 120 deeJ
Ik ben er niet mede^ Gy zyt er niet mede I n Hy is er niet me.le ' 3 Wy zyn er niet mede . n Gyl z,yt er niet mede i n Zy zyh er niet medej ?
Waar ben ik? Waar zyt gy? Waar is hy? Waar zyn wy? Waar zyt gylieden? Waar zyn zv?
Ik ben "|
Gy zyt |
Hy is \ teheklaa*
Wy zyn i gen-
Gylieden zyt I
Zy zyn J



C 53 }
Ontkennende Vraagende.
Mie no det ~\ Ben ik niet 1
Joeno dee, j S Zyt gy niet j g"
A no dee f'. > j» Is by niet J o
/F/'c «o de» I ^ j Zyn wy niet i d
Oen no dee I ^ Zyt gylieden niet '
Den no dee J Zyn zy niet J
De eer/Ie voorleden Tyd.
De ft diende Wyze.
Mie ben dee^i Ik wis
Joe ben dee | Gy waart |
A ben dee na ienie Hy was 3-in de
Wie ben dee > Aoekroe. Wy waaren | keuken
Oen ben dee I Gylieden waart ,
Den ben dee) Zy waaren J
Vraagende.
Mie ben dee *) Was ik \
Joe ben r.ee j Waart gy
A ben dee 'na ienie Was hy lin d*
Wie ben dee ■ lurkie? Waaren wy jKti.^^
Oen ben dee , Waart gylieden I
Den ben dee j Waaren zy
Ontkennende.
Mie no ben dee ") Ik Was niet -| g
'>Jo£ no ben dee | Gy waart niet ) tri
A no ben dee ' briebic Hy was. niet • °S
Wie no ben dee fdujie. Wy waaren niet ,r 0f« «o fe« l Gylieden waart niet ( ^
X)f« <fc« J i Zy waaren niet j ev
» 3



C 54 >
Ontkennende Vraagende
Mie no ben/) Was ik niet ^
Joe no ben \ Waard gy niet j
A no ben ^dee na em? Was hy niet > by
Wie no ken | Waaren wvniet I hem?
Oen no ben \ ' Wairdgyf. niet |
Den no ben } Waaren zy nietJ
De tweede voorteedene Tyd.
De ftellende Wyze.
Mie ben dee") Ik was 1
Joe ben dee Gv waart
A ben dee [ Esrédee na Hy was > gisteren op
Wie ben dee waka. Wy waaren j Reys.
Oen ben dee I Gyl. waart
Den ben deeJ Zy waaren j
De Vraagende Wyze-
Mie ben dee~) Was ik
Joe ben dee [ Waard gy J
A ben dee > Esrédee na Was hy > Gisteren te
Wie ben dee hofo? Waaren wy I huis?
Oen ben dee \ Waart gyl. |
Den ben dee) \ Waaren zyj
Ontkennende-
Mie ben dee~\ Ik was er "\
Joe ben dee Gy waard er I eerst gis«N
A ben dee [Esrédee fa- Hy was er \ teren
Wie ben dee batem fofie. Wy waaren er ' avond.
Oen ben dee Gylied. waard ]
Den ben deei Zy waaren J



C 55 >
Ontkennende Vraagende,
Mie no ben dce~\ Was ik "j
joe no ben dee boen esre- Waard gy gisteren
A no ben dee [dee fa ba- Was hy [ avond niet
Wie no bendee \thenfl [ Waaren wy wel?
Oen no ben dee j Waard gyl.
Den no ben de/J I Waaren zy.
De Volmaakte Tyd.
De /lellende Wyze.
Mie ben 1 Ik h«b 1
Joe ben ] Gy hebt | van deeze
A ben [dee die/te wiekte Hy heeft *.week te
Wie ben j na hof». Wy hebben huis ge-
Oen ben \ Gylied.hebt weest.
Den ben J Zy hebben J
Vraagende.
Mie ben "\ Heb ik
Joe ben Hebt gy I heeden by
A ben >dee tide'e na Heeft hy ƒ den Doétor
'Wieben Datra? Hebben wy I geweest?
Oen ben | Hebt gyl. |
Den ben J Hebben zyj
Ontkennende.
Mie no ben~) j Ik heb ~] m 0 *" .
Joe no ben | Gy hebt | 2>g g.
A no ben dee Siekie Hy heeft : n»g
Wie no ben I ttdet Wy hebben »> r^3
Oen no ben | Gylied.hebt * *< S"
Den no benj Zy hebben J K rt
D4



C 55 )
Ontkennende Vraagende.
Mie no ben~\ Heb ik ' 1
Joe no ben ] Hebt gy j beden niet
A no ben \fiekie tidee? Heeft hy ) ziek ge-
Wie no ben j Hebben wy I weest.
Oen no ben \ Hebt Gyl. j
Den no ben J Hebben zy J
De meer ah volmaakte Tyd.
De flelhnde Wyze.
Mie ben dee datem~\ Ik had toen tot my-"^
na mie nent
Joe ben dee datem Gy had toen tot u
na joe went
éd b«fi dee datem na Hy had toen rot zy-
em I ^ nent ^
Wie ben dee datem f Wy hadden toen tot ?" ^
na wie ' onzent g
Oen ben dee datem Gylieden had toen
na oen tot uwent
Den ben dee datem J Zy hadden toen tot I
na den J hunnent J
Vraagende.
Mie no ben ~\ Had ik toen *1 Joe na ben \ dee da tem Had gy toen j op zyn A no ben Kna em kam- Had hy toen l kamer Wie na ben f ra? Hadden wy toen j geOf 2 no ben J Had gyl. toen | weest. Den no ben j Hadden zy toenj



C 57 )
Ontkennende.
Mie no ben ~\ Ik had ")
Jee no ben j dee da tem Gy had j toennietop
ldyo hen ^na em kam- Hy had >zyn kamer
Wie no ben J ra- Wy hadden I geweest.
Oen no ben I Gylied. had |
Den no ben J Zy hadden J
Ontkennende Vraagende,
Mie no ben ~] Had ik toen ~) tn
Joe no ben j Had gy toen j ®* §■ S'
A no ben [dee da tem Had hy toen l 3 § 7
Wie no ben i naComedie? Hadden wy toeq T J? i 5'
Oen no ben Had gyl. toen
Xfe/ï «o £e/?J , Hadden zy toenJ n
De Toekoomende Tyd.
De /lellende Wyze,
Mie fa dee ~\ Ik zal
Joe fa dee \ Gy zult j
A'fa dee ytamara na Hy zal K. morgen Wie fa dee j Hof». Wy zullen I t'huis zyn.
Oen fa dee j Gyl. zult )
Den fa dee J Zy zullen J
Vraagende.
Mie fa ~\ Zal ik ^
Joe fa | dee nafabatliem Zult gy J van avond
A fa \na driengie- Zal hy >in de Her-
Wiefa I hofo? Zullen wy j berg zyn.
Oen fa Zult gyl.
Den fa J Zullen zy J D 5
Wie fa dee Oen fa dee Den fa dee
Mie fa ~\
Joe fa I dee nafabatliem
A fa >na
Wie fa I hofo?
Oen fa Den fa



C 58 3
Ontkennende.
Mie no fa "I Ik zal ]
Joe no fa • Gy zult
A no fa ydec na }iofo. Hy zal >niet t'huis
Wie no fa Wy zullen I zyn.
Oen no fa Gyl. zult
Den no fa J Zy zullen j
Ontkennende Vraagende.
Mie no fa'} j Zal ik niet "l
Joe «0 fa j I Zult gy niet | ver-
A no Ja \deePlicfserie? \ Zal hy niet fheugd Wie no fa j Zullen wy niet ! zyn?
Oen no fa j Zult gyl. niet
Den no fa) Zullen zy nietJ
Gebiedende Wyze.
Tan tirie tnara. Zyt maar ftil.
Mekie a tan tirie mara. Laat hy maar ftil zyn. Mekie wie tan tirie mara. Laat ons maar ftil zyn. Oen tan tirie marie. Zyt gyl. maar ftil.
Mekie den tan tirie mara. \ Laaten zy maar ftil zyn.
Ontkennende.
No abie fredee Zyt niet hefchroomd
Mekte a no abie fredee Laat hy niet hefchroomd zyn.
Mekie wie no abie fredee Laat ons niethefchroomd zyn.
Oen no abie fredee Zyt gylieden niet he¬
fchroomd.
Mekie den no abie fredee Laaten zy niet hefchroomd zyn.



C 59 )
Byvoegendcr Wyze.
De tegenwoordige Tyd.
De /{ellende Wyze.
Foe mie dee na hofo. Op dat ik te huis zy.
Foe joe dee na hofo. Op dat gy te huis zyt.
Foe a dee na hofo. Op dat by te buis zy.
Foe wie dee na hofo. Op dat wy te hu-is zyn.
Foe oen dee na hofo. Op dat gyl. te huis zyt.
Foe den dee na hofo. Op dat wy te huis zyn.
Ontkennende.
Datie mie no dee na hofo. Dat ik niet te huis zy.
Datie joe no dee na hofo. Dat gy niet te huis zyt.
Datie a no dee na hofo. Dac hy niet te huis zy.
Datie wie no dee na hofo. Dat wy niet te huis zyn.
Datie oen no dee na hofo. Dat gyl. niet te huis zyt.
Datie den no dee na hofo. Dat zy niet te huis zyn.
De Onvolmaakte Tyd.
De feilende Wyze.
Mie ben fal I Ik zou ")
Joe ben fa j Gy zoud |
A ben fa Idee verlegie | Hy zou Imet hem
Wie ben fa \ nanga em. Wy zouden • verleegen
Oen ben fa > Gyl. zoud < zyn.
Den ben fa ' Zy zouden J
Vraagende.
Mie ben "1 Zou ik "}
Joe ben Zoud gy
A ben \fa dee leefie? Zou hy '>lui zyn?
Wie. ben I Zouden wy j
Oen ben Zoud gyl.
Den ben j Zouden zy j



C 6° )
Ontkennende.
Mie no ben fa') Ik zou er niet *} g
Joe no ben fa I Gy zoud er niet j o
A no ben fa [dee wan Hy zou er niet , n ó. Wie no. ben fa j nanga Wy zouden er niet ï s ^ Oe/z «o £e»I Gyl. zoud er niet | g
Z>e/z J I Zy zouden er niet j «
Ontkennende Vraagende.
Mie no ben fa~\ Zou ik nog niet "| ^
Joe «o £e# fa | Zoud gy nog niet j r»
A no ben fa [.dee baka Zou hy nog niet [_ g
Wie no ben fa j jettee? Zouden wy nog niet j' "
Oen no ben fa Zoud gyl. nog niet
Den no ben fa > Zouden zy nog niet J &
De wenfchende Tyd.
rmie ben dee na hofo. S f ik te huis waare
| joe ben dee na hofo. ^ ] gy te huis waard.
« j a ben dee na hofo. o j hy te huis was.
'5>j j wie ben dee na hofo- ^ 1 wy te huis waaren
*§ l oen ben dee na hofo. > | gyl. te huis waaren.
U 'iden ben dee na hofo. Ü L^y te huis waaren.
Ontkennende.
^ .mie noben dee fiekie. « pik niet ziek waare. "f. ! joe no bendeefiekie. ^ | gy niet ziek waard£ I a no ben dee fiekie. £ j hy niet ziek was. i wie nobendeefeekie. g * wy niet ziek waaren. \ oen no bendeefiekie. £ 1 gyl. niet ziek waaren. \_den no ben dee fiekie. 1 ^ {.zy niet ziek waaren. Deelwoorden ■
Dee, Zynde.
no dee, niet zynde.
ben dee, Geweest hebben.
00 ben dee, niet geweest hebben.



CONJUGATIE
VAN 'T DADEfY'K WÏRKWOORD
V R A A G E N.
De aantoonende Wyze.
De Tegenwoordige Tyd.
Mie dee akfte toemoefie, I Ik vraag re veel. Wie dee akjietoemoefiefêc. | Wy vraagen te veel,enz. Vraagende Wys.
San mie dee ak/ie? i Wat vraag ik ?
San wie 'dee ak/ieP &c. \ Wat vraagen wy ? enz.
Ontkennende Vraagende.
Mie no dee ak/ie hredee? Vraag ik niet om brood ? Wivnodeeakjiebredce?&c. Vraagen wy niet om brood? enz. De eerfte voorheden Tyd, De /lellende Wyze-
MNe%" ^ na Wa>1 Ik vraaSde na ecn Mes.
W%brn ff akfii m wan Wy v"agen na een Mes. i\cp,e- üc enz>
Vraagende.
MphtüpdeS na Wm | Vraaode ik na een Bord? W%tf.»% akf,ena Vraagen wy na een Bord?



C 62 )
Ontkennende.
Mie no ben dee akfte na J Ik vraagde niet na een
wan ftoeloe. I Stoel.
Wie no ben dee akfte na 1 Wy vraagden niet na een
van ftoeloe. | Stoel-
Ontkennende Vraagende.
Mie no ben dee akfte wan Vraagde ik niet om een
fnuitrie? Snuiter?
Wie no be-n dee akfte wan Vraagden wy niet om een
fnuitrie? &c. Snuiter? enz.
De tweede voorheden Tyd.
Mie ben akfte em esrédee Ik vraagde hem gisteren oplee adee waar hy was.
Wie ben akfte em esrédee Wy vraagden hem giste oplee adee, &c. j ren waar hy was,enz
Vraagende.
Mie ben akfte em esred'ee Vraagde ik hem gisteren
foe morite? om geld?
Wie ben akfte em esrédee Vraagden wy hem giste-
foe monie ? ■ > ' ren om geld? enz.
Ontkennende.
Mie ben akfte em esrédee Ik vraagde hem gisteren
foe manie. om geld.
Wie ben akfte em esrédee Wy vraagden hem giste.
foe monie, Sc- ren om geld,enz.
Ontkennende Vraagende.
Mie no ben akfte em esrédee Vraagde ik hem gisteren foe monie ? niet om geld ?
Wie ne ben akfte em esrédee 1 Vraagden wy hem gistefoe monie? &c. [ xen niet om geld? enz-



C 63 5
De Volmaakte Tyd. De /lellende Wyze.
Mie ben akfte em tideewan Ik heb hem heeden een
Boekoe, Boek gevraagd,
Wie ben akfte em tideewan Wy hebben hem heeden
Boekoe, &c. eenBoek gevraagd,enz.
Vraagende.
Mie hen akfte tidee moro Heb ik heeden om opflag monie 7 gevraagd?
Wie ben akfte tidee moro Hebben wy heeden om monie'1 . opflag gevraagd? enz-
Ontkennende.
Mie no ben akfte em tidee Ik heb er hem heeden niet foe datie* om gevraagd.
Wie no ben akfte em tidee Wy hebben er hem heefoe datie, &c. den niet oni gevraagd,
enz.
Ontkennende Vraagende.
Mie no ben akfte em tidee Heb ik hem heden niet om wan polie monie? een aalmoes gevraagd?
Wie no ben akfte em tidee Hebben wy hem heeden wan potte moniel Sc. niet om een almoes gevraagd? enz.
De meer als volmaakte Tyd. .
De /lellende Wyze.
Mie ben akfte datem da Ik had toen de groente-
groentoe oema. vrouw gevraagd.
Wie ben akfte datem da Wy haddentoen degroen-
. groentoe oema Sc. temeid gevraagd, enz.



f «4 )
Vraagende.
Mie ben ak/Je datem foe Had ik toen om klein geld piekien monie? gevraagd?
Wie ben akfte datem foe Hadden wy toen om klein piekien mantel &c. geld gevraagd?enz.
Ontkennende,
Mie no fa akfte em foe da- Ik zal er hem niet ota
He. vraagen. Wie no fa akfte em foe da. Wy zullen er hem niet om
tic, Be. vraagen. enz.
Ontkennende Vraagende.
Mie no fa akfte foe wan Zal ik niet om een paar para feefoe ? Schoenen vraagen -
Wte no fa akfte foe wan Zullen wy niet om een para fvefoe ? 6?c. paar Schoenen vraa¬
gen? enz.
De Gebiedende Wys.
Akfte mara, Vraag maar.
Mekie a ak/ie mara, Laat hy maar vraagen.
Mekie wie akfie mara, Laat ons maar vraagen.
Oen akfie mara, Vraagt gylieden maar.
Mekie den akfie mara, Laaten zy maar vraagen.
Ontkennende.
No akfie foe góo na doro. Vraagt niet om uit te gaan.
No mekie a akfie foe goo na Laat hy niet vragen om
doro. uit te gaan.
No mekie wie akfie foe go Laat ons niet vraagen om
na doro. uit te gaan.
Oen no moe akfte foe go na Vraagt gylieden niet om
doro. uit te gaan.
No mekie den akfie foe go Laaten zy niet vraagen om
na dort. uit te gaan.
Had ik toen om klein geld
gevraagd ? Hadden wy toen om klein geld gevraagd?enz;
Zal ik niet om een paar Schoenen vraagen -
Zullen wy niet om een paar Schoenen vraa-



C £5 5
De Byvoegende Wyze. De tegenwoordige Tyd. De fiellende Wyze,
Mie moe akfie datie nanga J Ik moet het in 'tFr.insch
franfie takie, | vraa-gen
Wie moe akpt datie nanga ■ Wy moeten het in 't
franpe takie, Sc, | Fransch vraagen, enz.
Ontkennende.
Mekie mie no akpe datie \ Laat ik het toch n;et onfovdro mam er ie , beleefd vraagen ,
Mekie wit no akfte datie Laaten wy het toch niet fondro manier ie, Sc. onbeleefd vraagen, enz.
De Onvolmaakte Tyd.
De fielt'ezde Wyze,
Mie ben fa akfte ofoe wie Ik zou vraagen of wy kan tapeetcm piekienfo h.er een weinigkunnen dtja, pleisteren,
Wie ben fa akfte ofoe wit \ Wy zouden vraagen of kan tapoetem jpickienfo wy hier een weinig kunde/a, Sc- I neii pleisteren, enz-.
Vraagende
Mie ben mo£ akfie mo?-o Zou ik nog meer vraa-
j'ttee ? gen ?
Wie ben moe akfie moro Zouden wy nog meer
jeteel Sc. vraagenV enz..
E



C 65 )
Ontkennende.
Mie no ben fa akfie em Ik zou hem daarom niet foe datie, gevraagd hebben,
Wie no ben fa akfie em Wy zouden hem daarom foe datie, &c. niet gevraagd hebben,
enz.
Ontkennende Vraagende.
Mie no ben fa akfie da- Zou ik dat-niet vraagen? tie ?
Wie no ben fa akfie da- Zouden wy dat nietvraa-
tie? &c. " gen? enz.
De IVenfchende Tyd.
Mie wenfie datie mie ah- Ik wenschte dat ik'them
fieem, vraagde,
Wie wenfie datie wie ak- Ik wenschte dat wy't hem
fie em, &c- vraagden, enz.
Ontkennende.
\ Mie wenfie datie mi no ak- Ik wenschte dat ik 'them
fie cm, niet vraagde,
Wie wenfie datie wie noak- Wy wenfchen dat wy 't fieem, Sc. hem niet vraagden, enz-
De Deelwoorden.
Akfte, Vraagende. ,
no akfie, niet vraagende.
ben akfie, Gevraagd hebben.
no ben akfie 3 \ niet gevraagd hebben.



CONJUGATIE
VAN 'T DADSLYK WERKWOORD
STRAFFEN.
De Aanteonende Wyze. De Tegenwoordige Tyd. De Stellende Wyze.
Mie fom da Piekien* ^ Ik ftraf het Kind,
Wie fom da Piekien, Sc | Wy ftraffen het Kind, enz:,
Vraagende Wyze.
Oe Sama mie fom? I Wie ftraf ik? Oe Sama wie fom? Sc. | Wie ftraffen wy?
Ontkennende Wyze.
Mie no fom wan Sama* i Tk ftraf niemand,
Wie no fom wan Sama* Sc. | Wy ftraffen niemand, enz»
Ontkennende Vraagende Wyze.
Mie no dee fom em? I Straf ik hem niet?
Wie no dee fom em? Sc. I Streffenwy hem niet, enz*
De eerfe voorheden Tyd.
De fiellende Wyze'.
Mie ben dee fom em brara* Ik ftrafte zyn Broeder, Wie ben dee fom em bra- Wyftraften zyn Broeder, ra* Sc. enz.
E 3



C & )
De Vraagende Wyze:
Mie ben fom diefie? I Strafte ik cieezen?
H te ben fom die/ie? Sc I Straffen wy deezen'? enz.
Ontkennende
Mie no ben fom tranga, Ik ftrafte niet geftreng, Wie no benfom, tranga,&c Wy ftraften niet geftreng, enz.
Ontkennende Vraagende.
Mie no ben fom cm nanga Strafte ik niet met maa-
markie? te?
ff'ie no ben fort em nanga Straften wyniet metmaa-
markie? Sc te? enz-
De tweede voorheden Tyd.
Mie ben fom e n esredeena j Ik ftrafte hem gisteren te
hofo, huis, Wie ben fom era esrédee Wy ftraften hem gisteren
na hofo, Sc te huis, enz.
Vraagende-
Mie ben fom esrédee em ! Strafte ik gisteren zyn
Piekien? | Kind?
Wie ben fo;n esrédee em Straften wy gisteren zyn
Piekieni ] Kind? enz.
Ontkennende.
VMie no ben fom esrédee em Ik ftrafte gisteren zyn i -Ptekien , kind niet,
< Wie no ben fom esrédee em Wy ftraften gisteren zyn Ptekien, Se. \ kind niet, enz.



C <*9 5
Ontkennende Vraagende.
Mie no ben fom esrédee da Strafcc ik gisteren de Jon-
booy'i ge n;et?
Wie no ben fom esrédee da Straffen wy gisteren de
booy'i Sc jonge niet enz
De Volmaakte Tyd.
De jlcïïendc Wyze. »
A#<? fe» /ow em tidee toe Ik heb hem heeden te veel
moe/té, gettraft,
Wie beu fom em tidee toe \ Wy hebben hem heeden
moe/te, I te veel geftraft, enz.
De Vraagende Wyze.
Mie ben fom em tidee nan- j Heb ik hein heeden met ga fieoie fictie* I de roeden ge traft,
Wie ben fom ent tidee nan- j Hebben wy hein hetden ga fiebie fiebie, Sc. met de roeaen geltrai'c,
' enz.
Ontkennende Wyze.
Mie no ben fom tidee da Ik heb de jonge he.'en
booy, niet gcftraft,
Wie no ben fom tidee da Wy hebben de jonge 'u-
booy, Sc. den niet geltraft, tnz.
Ontkennende Vraagende Wyze.
Mie no ben fom tidee da Heb ik dat ftoute kind hefioutae piekien? den niet geftr .ft?
Wie no ben fom tidee da Hebben wy dat Itoute fioutoe fickien? 1 kind heden niet g>
Itraft, enz.
E3



C 70 )
De meer ah volmaakte Tyd. De /lellende Wyze.
Mie hen fom em da tem Ik had'hem toen inder-
troetroe, daad geftraft,
Wie ben fem em da tem Wy hadden hem toen in-
troetroe, derdaad geftraft, enz.
Vraagende.
Mie ben fom em da tem Had ik hem toen onrechtkroetoefafie? vaardig geftraft?
fVie ben fom em da tem Hadden wy hem toen onkroektoefafie, Sc rechtvaardig geftraft,
enz-
OntkennendeMie no ben fom em da tem I Ik had hem toen niet zon-
foe fofo, der oorzaak geftraft,
Wie no ben fom em datem ! Wy hadden hem toen niet foefofo, Sc. zonder oorzaak geftraft,
' ©nz.
Ontkennende Vraagende
Mie no ben fom em datem ] Had ik hem toen niet in nanga hefie hefie? haast geftraft/
Wie no ben fom em datem Hadden wy hem toen niet nanga hefie hefie? Sc. in haast geftraft ?
De Toekomende Tyd.
De /lellende Wyze.
Mie fa fom den fotfoeroe- Ik zal de dieven ftraffen, man ,
Wh fa fom den foefoeroe- Wy zullen de dieven man, Sc, \ ftraffen,



C 7i )
Vraagende.
Mie fa fom den tee den | Zal ik;'hun tot de dood dédee? toe'ftraffen ?
Wte fa fom den tee den Zullen wy hun tot de dédefl dood toe ftraffen ? enz.
OntkennendeMie no fa fom frédeefa- Ik zal niet lafhartig ftraf-
Jie, fen,
Wie no fa fom frédeefa- Wy zullen niet lafhartig fie, Se. ftraffen, enz.
Ontkennende Vraagende.
Mie n» fa fom den Ley Zal ik niet de leugenaars
man ? ftraffen ?
Wie no fa fem den Ley- Zullen wy niet de Leu-
nian? Sc. genaars ftraffen? enz.
De Gebiedende Wys, De fieïïende Wyze
Fom den, Straf dezelve,
Mekie a fom den, Laat hy dezelve ftraffen.
Mekie wie font den, Laat ons dezelve ftraffen.
Oen fom den, j Straft gylieden dezelve,
Mekie den fom den, \ Laten zy dezelve ftraften. Ontkennende.
No fom kroektoefafie, Strafnietonrechtvaardig. Mekie a no fom kroektoe Laat hynietonrechtvsur-
fafie, dig ftraften,
Mekie wie no fom kroek- Laaten wy niet onrecht-
toefafie, vaardig ftraffen,
Oen no fom kroektoefafie, Straft gylieden niet onrechtvaardig.Mekie den no fom kreek- Laaten zy niet onrecht-
toefafie, vaardig ftraffen. ,
E 4



C 7* )
De Byvoegende Wyt. De Tegenwoordige Tyd. De /lellende Wyze.
Foe mie fom datie den I Op dat ik ftraffe om ge.
narkie foema, hoorzaamd te worden,
Foe wte fim dutte den \ Op dat wy ftraffen om ge-
harkie foemtt, | hoorzaamd te worden.
Ontkennende.
Foe mie no fomfondrohar- \ Op dat ik niet ftraffe zonbe boemboe. der onderzoek.
Foe wie no fomfondrohar Op dat wy niet ftraffen ktc boemboe, \ zonder onderzoek. "
De Onvolmaakte Tyd.
De feilende Wyze.
Mie ben fa fom den die- I Ik zou de kwaaddoenfie doe ogrie, ders ftraffea.
Wie ben fa fom den die- l Wy zouden de kwaadfie doe ogrie, j doenders ftraffen.
Vraagende.
San hédee mie ben fa fom Waarom zou ik daarover
toe datie, ftraffen /
San l.édee wie ben fa fom Waarom zouden wydaar-
foe datie, over ftraffen l
Ontkennende.
M;c no ben fa fom dm die- Ik zou niet ftraffen die fie no doe ogrie, geen kwaad gedaan
hebben,
Wie no ben fa fom den die- Wy zouden niet ftraffen . fie no doe og/ie, die geen kwaad gedaan
hebben.



C 73 )
Ontkennende Vraagende.
Mie no ben ra fom den I Zou ik de Dronkaards
Droengoeman \ | niet ftraffen l
Wie no ben fa fom den i Zonkn wy de Dronk' Droerigoeman? | aards niet ftraffen f*
De wenfchende Tyd.
De feilende wyze.
Mie wenfie datie mie fom [Ik wenschte'dat ik met nange retie, recht ftraffe.
Wie wenfie d itis wie fom Wy vvenfcken dat wy met nanga retie, recht ftraffen.
Ontkennende.
Ofoe mie no fom mara Indien ik maar n'et onkroektoefafie. rechtvaardig ftraffe,
Ofoe wie no fom mara Indien wy maar nieton ■ kroektoefafie, rechtvaardig ftraffen,
De Deelvoorden.
Fom, Straffende.
no fom, niet ftraffende.
ben fom, geftr ft hebbende.
no ben fom, niet geftraft hebben-
£5



GEMEENZAAME
SPREEK WY ZEN
DIE VEEL IN GEBRUIK ZYN,
Meekit liéfic,
Lockoe boen,
Temtier ie, tapoemoyo ,
Kien na tapoe,
Saka,
Driengie,
rijam,
Ociie,
Navoe,
Jdjofie,
Loekoeboen,
Liebie elatie,
Loekoe deeja,
Loskoc jana,
a Deejafo,
Piekienmoro,
a Nofo,
Kon na ienie,
Kon deeja,
Oe /oema dee da pré!
Matic, Compee,
Da mie,
da Masra,
da Mie/ie,
Foe joe tam boen%
Haast u. Pas op. Zwyg ftil, Klim op. Klim af. Drinkt. Eet.
Goeden dag.
Goeden avond,
Vaar wel.
Ziet toe.
Laat dat.
Ziet hier.
Ziet daar.
Daar is hy.
Een weinig.
't Is genoeg.
Komt in-
Komt hier.
"Wie is daar?
Vriend
Ik ben het.
't Is Mynheer.
Het is Mevrouw.
Op uwe Gezondheid.



C 75 5
Tangie foe joe,
Mie takie joe tangie,
Na ienie wan joeroe,
da heelie Dey,
Mekie wie mekie hes fie,
O pree a dee?
Foe ofanhédce?
Wantron,
Dsdei 11a baka,
Da tradei mamatem ?
Na baka dina,
A pafa langatem ,
Mie waran,
Mie koulou,
A waran,
Arren dee fadon,
a Doengroe,
da Netie,
a Laat ie,
da heelie Sabathem ,
kon heefie,
kon nanga mie,
kon dj'osno,
a no ben kon ,
a go na doro,
nanga,
fondro.
na,
retie na abra, biekafie, boeka/ie, alladei,
Oe fan jee dé takie ? Joe abie? Pardon, dasnotie3 Dutroe , A no kan dee, Mie no wanie,
Ik bectanK u. Ik zegge u dank. Binnen een uur. Uen geheelen dag. Laat ons haasten. Waar is het. Waarom? Eenmaal, eens. Den volgenden dag. 's anderendaags morgens, na den middag, het is langen tyd geleeden Ik be» warm. Ik ben koudt. het is warm. het Regend. het is Donkerhet is Nachthet is Laat. den geheelen avonl. komt ras. komt met my. komt aanftonds. hy is niet gekoomen. hy is uitgegaan, met^zonder,by.
teegen over.
ter oorzaake , om dat.
alle daagen.
wat zegd gy?
hebt gy?
vergiffenis.
het is waar.
het is niet mogelyk»
Ik wil niet-



C 76 )
Mie begie joe gie mie-,
01 oe jue pliejie,
Ij ar ie mie,
Leenie mie,
Mie takie joe tangie,
Goo tekie,
Josno,
Liejie Masra doe mie da
pliefierie, Liejie Miefie abie da boen
hatie foe mie, Mie begie joe, Mie begie juetangietangie, Mie raai jue joe doe Oatie, Mie fa doe d.,tie nanga
plifierie, Nanga ala mie hatie, joe de mekie toemoefie
floufoe. Mie no fabie fan mie fa doe
gie joe, Nanga o fan mie kan die-
nie joe ? San jue pliejie? Mie begie joe no mekie floufoe té joe dee na mie,
Sondro floufoe,
Mekie wie heb ie lekie mat ie,
Compee no abie floufoe,
Mie lobie joe nanga ala
mie hatie, Mie toe,
Pul ie joe frevie na mie han, Commandierie mie mara,
Ik bid u geeft my. Ms 't u bebeft. Breng my. Leen my. Ik bedank u. Gast haaien. Terftond.
Waarde Heer doet rry de Vriendfchap.
Waaide Juffrouw hebt de goedheid
Ik fmeek u.
Ik fn eek u hartelyk.
Ik raade u dat te" doen.
Ik zal 't met vermaak doen.
Met al myn hart.
Gy maakt te veel corapl n-enten.
Ik vind er geen om u te dienen.
Met wat kan ik u dienen?
Wat belieft gy?
Ik bid u maaktgeencomplimenten wanneer gy by my zyt.
Zonder complimenten.
Laat ons als , vrienden leeven.
Vrienden verftaan geen complimenten.
Ik bemin u van ganfcher harten.
En ik desgel yks.
Verlaat u'op'my.
Gebied my maar.



C 77 )
Joe abie wan fanie foe Co- I
mandterie* A dee na joe wanie, Na joe mie dee tan harkie,
Takie Masra Fredriekie
odie foe mie, Mie no fa mankeerie,
Waka na fefie, t Josno mie Ja dee na joe
baka* Joe fofie Masra* Mie Jdbie da refpekie diefie
miernoefoe at/ie fuc joe,
Joe dee mekie mie fjem
nanga ala den floufoe
foe joe , Foe doe joe pliefierie mie
fa doe datie* Datie da da moro betree
wan *
Datie da da moro ogrie wan *
Datie da da moro mooi
wan,
Datie da da more tak roe-
wan * Da troe.
Da toemoe fie troe,
Troetrue da fo,
O: jpema takie da notroe?
Da tfoetroe fanie,
Foe takie joe da retie fanie,
Hebt gy tets te bevee-
len?
Her ttaat rrrnr aan u, Ik wacht maar naar uw
gehouden, Doet de gmetenls van my
aan den Heer Frederik Ik zal niet in gebreeken
blyven, Gaat voor.
Ik ben gereed u te velgen ,
Gy eerst Myn Heer,
Ik weet zeer wel de Achting die ik u vcifchuldigt ben,
Gy maakt mybefchaamd met alle uwe complimenten ,
Om u te verplichten zal ik dat doen,
Dat is het beste.
Dat is het flechtite.
Dat is het mooifte.
Dat is het lelykfte-
't Is waar. 't ls al te waar Waarlyk het is zo. Wie twyfelt daar aan? Da<=.r is geen twyffel aan. Om u de waarheid te zeggen.



C 73 5
Mie briebie takie da troe,
Mie briebie ai. Mie briebie no, Mie takie ai, Mie takie no, Mie wan ftrey da fo,
Mie wan ftrey da no fo,
Troetroe ,
Mekie mie dédee c-fie mie
takie wan ley, At mie fweerie, Briebie mie, Mie kan takie gie joe, Mie kan takie gie joe foe
troe,
Mie fa kan ftrey föe wan fanie,
Mie fa abie plieficrie,
Joe no ley?
Joe no dee prefoeroe,
Ivlie no dee prefoeroe,
Mie dee tan borgocfoe datie
Joe raai datie,
Mie briebie joe,
Sama kan briebie joe,
Sama kan briebie joe ?
Sama fa briebie joe ?
Den fa briebie joel
Den fa briebie joe,
Datie da no wan j'anie diefie kan dee,
Wee aboen mekie adeefoo,
Saafrie Saafrie kwetiekwetie, 1
Ik geloof dat het de waarheid is,
Ik geloof van ja,
Ik geloof neen.
Ik zeg ja.
Ik zeg neen.
Ik wil wedden dat het zo is,
Ik wil wedden dat het
niet zo is^ Ja Gewis.
Laat my itefven zo ik een | onwaarheid gezegd heb Ja ik zweer. Gelooft my. Ik kan u wel zeggen. Ik kan u wel verzekeren.
Ik kan wel om iets wedden.
Ik zou wel lust hebben.
Liegt gy niet
Zyt gy ernstig?
Ik ben ernstig.
Ik ftaa 'er borg voor
Gy hebt hebt geraaden.
Ik gelooft u.
Men mag u gelooven.
Wie kan u gelooven ?
Wie zal u gelooven?
Zullen zy u gelooven ?
Zy zullen u gelooven.
Dat is niet onmoog'iyk.
Wel laat 't zo zyn. Zachtelyk, heel zachtjes.



C 79 J
Da no troe,
Da no troe?
Datie da fal/ie, ,
So wan fanie no dee,
Da wan ley,
Datie da no troe takie,
Mie ben dee ley,
Mie takie datie foe pU-
fueroe, Ai troel roe, Mie wanie,
Foe mie fey mie wanie,
Mie 110 tapoe dalie,
Mie gie joe retie,
A dee fo,
Pfie no wanie,
Mie no wanie datie fit go
der o, San dee moe doe?
San wie fa doe?
San joe raai mie foe doe?
Oe repie dee foe datie?
Oe pafte wie fa teekie?
Mekie wie doe fo nangaJo, Mekie wie doe fo wan fanie,
A fa moro betree foe mie,
foe
Tan piekienfo, A no fa moro betree datie ....? Na mie a moro betree, Joe fa doe heelie hoen, Mekie mie doe maa,
Het is niet waar.
Is het niet waar?
Dat is valfch.
Daar is zo een zaak niet.
Dat is een leugen.
Dat is de waarheid niet.
Ik jokte 'er meede.
Ik zeide hetuitjokkerny.
Ja in der daad. Ik wil.
Ik ftaa het toe.
Ik ben daar niet teegen.
Ik geef u gelyk.
Gedaan het is zo.
Ik wil niet.
Ik ben daartegen.
Wat moet 'er gedaan
worden ? Wat zullen wy doen? Wat raad gymytedoen? Wat hulpmiddel- is daar
voor ?
Wat weg zullen wy neemen ?
Laaten wyzo en zo doen. Laaten wy eendingdoen.
Het zal beter voor my
zyn, om.... Wacht een weinig Zou het niet beter zyn
dat...? Ik had liever. Gy zoud best doen. Laat my begaan.



C So 5
Ofoe mie dee na foe pleefte, jja da frefie* Da da frefie fanie, Mie belee dee hangrie, Mie a.' te van boen hangrie, Mte hangrie* Mie abie hangrie foetroe* \ A tan na mie lekie mie \ no n'jan na drie dey , i
Nfam piekienfo. San joe wetnnie njan? PI ié fa kan n'jan piekiènfo, . Gie mie piekien n jan n'jan, ' Mie n jan iiofo, Mie abie ncfo* Mie njan mie belee foeloe,
Joe wanie nj'tm moro P Mie no habie hangrie morö, Mie abie drey * Mie drey foetroe * Mie dee fiau foe drey,
Giemie piekien foe drlengte *
Mie takie joe tangie* Mie fa kan driengie wan
glafie wien, Driengie dan, Mie driengie nofo kaba, Mie no kan driengie moro, Mie no abie drey moro, Mie drey kaba, Oe plee joe komopo ? Oe plee joe dee go P Mie dee kon,
Als ik in uw plaats was.
'T is een 't zelfde. 'T is een eh 't zelfde zaak. Ik heb efjn graage maag. Ik heb een goede honger. Ik heb honger, j Ik hen z<-er hongerig, j My dünkt dat ik in drie I daagen niet gegeeten ! heb. I Eet wat.
I Wat wilt gy eeter? ' Ik zou wat kunnen eeten. I Geeft my wat te eeten. Ik heb genoeg gegeeten. Ik ben verzaadigd. Ik heb myn buik vol gegeeten.Wilt gy meer eetenP Ik heb geen honger meer. Ik ben dorstig Ik bén zeer dorstig. Ik verfraacht fchier van dorst.
Geeft my wat te drinken. Ik bedank u.
Ik zou wel een glas wyn
kunnen drinken. Drinkt dan.
Ik heb genoeg gedronken. Ik kan niet mgerorinken. Ik heb geen dorst meer. Myn ,dorst is verflaagen. Waar komtgy van daan? Waar gaat gy na 'toe ? Ik kom.



C 81 )
Mie dee goo,
Kon na tapoe,
Kon na gron,
Kon na ienie,
Goo - wee,
Go na doro,
Kom hefie hefie,
No komopo da -plefie,
Tanapoe da plee,
Kon kroficby na mie,
Goo piekien na baka,
Kon deeja,
Tam piekien,
Tam lotkoe mie,
No waka fio heefie,
Komopo na mie jefie,
No pot ie han na mie,
Mekie datie tan,
San he'dee,
Biekaa, Qbiekafiej)
Mie dee boen deeja,
Da doro fiolro, tapoe,
Da doro opo,
Slotro da doro,
Opo da doro,
Opo da fentree,
Tapoe da fensree ,
Goo diefie pajie,
Na oe fan joe de fioekoe ?
San joe lafie ?
Takie tranga,
Joe de takie toemoefie fiafrie, _
Nanga oe fiama joe de takie ?
Joe de takie nanga mie ? Takie nanga em,
Ik gaa, Kom booven. Kom beneeden. Kom binnen. Gaat weg. Gaat buiten. Kom voort.
Gaat daar niet van daan.
Blyft daar ftaan.
Komt dicht by my.
Gaat een weifiig te rug.
Komt hier.
Wacht een weinig.
Wacht my
Gaat zo ras niet.
Gaat uit myn gezicht.
Raak my niet.
Laat dat ftaan.
Waarom ?
Om dat, daarom.
Ik ben hier heel wel.
De deur is toegeflooten.
De deur is open.
Sluit de deur.
Opent de deur.
Zet het vengfter open.
Sluit het vengfter.
Gaat deeze weg,
Waar na zoekt gy ?
Wat hebt gy verlooren ?
Spreekt overluid.
Gy fpreekt al te zacht.
Tegen wie fpreekt gy? \
Spreekt gy met my? Spreekt met hem.
F



C 8* )
Takie nanga den, Joe taXvV duifie, jfoe kan takie Èngliefie ?
Mis dé takie em piekienfe,
San joe ben takie? Mie no dé takie notie, Mie no ben takie notie, Tapoe joe mofo, A no wanie t anti er ie, A no dee doe notie leeke ta-
kietakie, Mie jerie datie, Mie no jerie datie nemree, Den takie fo, lebrie wan takie datie, Da Mas ra takie datie gie
mie,
A ben takie datie gie foe? Oe tem joe ben jerrie datie?
Mie ben jerrie datie tidee,
Oe fama takie datie gie joe?
Mie no briebis datie,
Datie da wan hy, , San a takie, ..San a takie gie joe? K A no ben takis netie gie 'mie*
A no ben takie mie nowan
nfoenfoe, ' Masra ben takie mie wan
njocnfoe, JVo takie datie gie em, Mie fa takie datie gie em,
Spreekt met hen.
Spreekt gy Hollandsch? Kunt gy Engelsch fpreeken?
Ik fpreek 't een weinig.
War zegt gy ?
Wat hebt gy gezegd ?
Ik zeg niets.
Ik zeide niets.'
Houd u mond, zwygftil.
Zy willen niet zwygen.
Zy doet niets dan Ihappen.
Ik hoorde het.
Ik heb dat nooit gehoord.
Zy zeggen 't.
Ieder een zegd het.
De Meester hééft hetmy gezegd.
Heeft hy 't u gezegd?
Wanneer hebt gy dat gehoord'?
Ik heb het van daag gehoord ,
Wie heeft het u gezegd?
Ik geloof het niet,
Dat is een verdichtzel,
Wat zegd hy (of zy)?
Wat zeide zy tegens u?
Hy zeide niets tegen my.
Hy heeft my geen nieuws
verhaald De Meester heeft my wat
nieuws verhaald, Zegt hem dat niet, Ik zal 't hem zeggen.



C h )
Mie no fa takie datie gie den,
Ne takie mie wan mofe, No takie fo,
Da wan takie diefie foeloe
fama dee takie, Soo lelde den dee takie, Mie no fa takie gie den , No takie gie den, Joe ben takie datie? Nono mie no ben takie da. He,
Da no joe ben takie datie ? Da no den ben takie datie?
San joe dee doe ? San joe ben doe? Mie no dee doe notie, Mie no ben doe notie, Joe kaba. Joe kaba ? joe 110 kaba? San atdee doe? San joe pliefie foe wanie ? San mankeer ie joe? Mie abie wroko nanga Monie,
San joe dee akfie? Mis fa akfie em, Da no fanie datie foe hakfie , Piekie mie,
San hedee joe no dee piekie ?
Mie fa takie na fejie fo'e
■ datie, i Joe ierrie? j
Ik zal 't hun niet zeggen
Spreekt geen een woord
Spreekt zo niet.
't Is een gemeen zeggen.
Gelyk 't zeggen is. Ik zal 't hun niet zéggen. Zegt 't hen niet. Hebt gy dat gezegd? Neen ik heb dat niet gezegd.
Hebt gy 't niet gezegd ?
Hebben zy 't niet ge^
_ zegd? fa
Wat doet gy ?
Wat hebt gy gedaan?
Ik doe niets,
Ik heb niets gedaan ,
Gy hebt gedaan,
Hebt gy gedaan?
Hebt gy niet gedaan ?
Wat doet hy?
Wat belieft gy te hebben?
Wat ontbreekt u?
Ik heb geld van doen>
Wat vraagd gy?
Ik zal 't hem vraagen, ]
Het is geen vraagens
waard, " Antwoord my. Waarom antwoord gy
n.iet ?
Ik zal 't verantwoorden.
Hoord gy? F %



c 84 y
Mie no jerrie joe , Mie no ben jerrie joe, Mie no kan jerrie joe, Takie moro tranga, Jerrie deeja, Mie jerrie joe* Mie dee harkie na joe, Ho/ie joe frevie tier ie* A no wanie hoüe em frevie
tier ie, Da wan tier ie fama,
No mekie baliebalie,
Den dé mekie wan toemoefis baliebalie*
Oe baliebalie datie deeja ?
Soema no kan jerrie deeja fan den dee takie *
Oe dondro baliebalie joe de mekie deja,
Joe de mekie mie hedee hatie ,
Joe de jerrie em boenboen ? Joe ben jerrie boen fan a takie ?
Joe jerrie boenboen fan a takie ?
Joe de jerrie mie boenboen? Mie no dé jerrie joe boenboen ,
Mie dé jerrie joe boenboen, Joe de jerrie Franfie , Mie de jerrie en boen nofo, A no de jerrie datie, Joe ben jerrie mie, Mie no ben jerrie joe, Mie nofabiefanjoe de takie
ii\ nui)i u mei.
Ik heb u niet gehoord.
Ik kan 11 niet nooren.
Spreekt harder.
Hour hier.
Ik hoor u.
Ik luister na u.
Houd u rust.
Hy wil zyn rust niet
houden Hy is een vreedzaam per-
foon. Maak geen geraas. Zy raaakeu een ysfelyk
geraas. Wat een geraas is hier? Men kan malkanderen
niet hooren fpreeken. Wat dnndrend geraas
maakt gy hier Gy doet myn hoofd zeer.
Verft rat gy hem? Verftond gy wat hy zeide?
Verstaat gy wat hy zegd?
Verftaat gy my wel ? Ik verftaa u niet wel.
Ik verftaa u wel. Verftaat gy 't Fransch ? Ik verftaa 't rede]yk wel. Hy verftaat dat niet. Verftond gy my ? Ik verftond u niet. Ik weet niet wat gy zegd.



C 85 )
ü//« /Tz/'/e boenboe fan joe takie,
Takie franfie nanga mie, Oe fa joe takte ? San mankeer ie na datie, San a wanie? Wan fanie moe dee na pa fie datie a no dee kon ,
Mie no kee, San den dee takie? San datie wanie takie? San joe memree ? San jue wanie takie nanga datie? Foe oe fan datie boen? No broko joe hatie?
A no fa manie foe datie,
Mie memree trafafie na
mie frefie, A doe datie nanga wanie,
Foe oe fan hédee a takie
datie ?
Takie gie mie fama kan
fabie datie? Takie datie gie mie fama
fa fabie dat;:? San joe dee akje? Oe Ja/ie Masra? Oe fa Masra tam? San den fa doe? Da wroko kaba* Joe fabie datie? Mie no Jabie,
Ik weet zeer wel wat gy
zegd ?
Spreekt Fransch metmy. Hoe zegd gy? War fchorr er aan ? War wil hy hebben' Daar moet noodzaaklyk
iets in de weg zyn, dat
hy niet komt. Ik acht het niet. Wat zeggen zy? Wat wil dat zeggen? Wat meend gy' Wat meend gy daarmee-
de'J
Waar toe is dat goed?
Weest goedsmoeds , bekommert u niet.
Hy zal 't niet kwalyk neemen.
Ik ben van voorneemen veranderd.
Hy deed het met voordagt.
Tot wat einde heeft hy dat g«zegd 3
Zeg my mag men 'tweeten
Zeg my wie zal 't weeten?
Wat vraagd gv? Hoe zit het Myn Heer? Hoe vaart Myn Heer? Wat zal men doen? 't Werk is verricht. Weet gy dat? Ik weet niet.
F 3



C 85 )
Mie no fabie datie, Mie no fabie notie foe datie*
' A no ben fabie datie, A no ben /abie notie foe datie ?
Mie beti fabie datie bievo joe*
\ Mie no ben fabie notie foe [ datie,
i Mie no ben Jabie datie, No nanga mie fabie* ï Sonro mie fabie datie , [Mie fabie datie boenboe* YMie ben fabie datie boenboe*
'Mie fabie em na fefie, ■ Mie fabie em nofo* 'So wan fanie nemree fama ben fabie na fefie,
JNèmree mie ben jerie wan fanie foe datie,
Joe fabie em,
Joe fabie em?
Joe Jabie den?
Mie no fabie den,
Mie fabie em,
Wie fabie wie frefie,
' Wie no fabie wie freftê,
Joe no fabie em >
' Mie briebie mie ben fabie I em,
SMie fabie em na nem, id ben fabie mie boenboen,
Joe fabie mier
Ik weet dat niet.
Ik weet er niets van4
Hy wist er niets van, Wist hy daar niets van?
Ik wist het voor u,
lk wist er niets van,
Ik heb het niet geweeten.
Niet met myn weeten.
Zonder myn weetsn.
Ik weet het zeer wel.
Ik heb dat zeer wel geweeten.
Ik ken hem van aanzien.
Ik ken hem genoeg.
Dergelyken is nóóit te vooren bekent geweest.
Ik heb nooit wat daar van gehoord.
Gy kend hem.
Kend gy hem'
Kend gy hen?
Ik ken hen niet.
Ik ken hem.
Wy kennen malkanderen.
Wy kennen malkanderen niet.
Kend gy hem niet? j Jk geloof dat ik hem gekend heb.
Ik ken haar by naam.
Hy heeft my zeer wel gekend,
Gy'kend my,



C 87 D
Joe fabie mie?
Mie friégietitjoe nem,
Joe friegietie mie ?
A fabie joe?
A fabie mie,
A no fabie mie moro,
Joe dé memree datie*
Mie no kan memree datie,
Mie de memree datje koenboen jetee,
Troetroe joe fitie foe mémree em,
A no ben memree moro na datie,
Mie mekie datie a memree em pramiejie ,
Oe ouwroe joe dee?
Oe ottwroe a dee3
Oe ouwroe joe brara dee5
Mio ouwroe tien na febie jarie,
Mie moro jongte lelde joe, A dé begien foe kon ouwroe ,
Oe ouwroe joe- de tokoe ? Mie pafa twentie na toe
ja ar se, Mie men memree datie
joe moro ouwroe, Mie dé boen datie boen
nofo,
Mm da wan boen kompee
foe mie, Joe trouw?
Oe menie trom joe ben trouw kaba?
Kend gy my? Ik heb u naamvergeeten Hebt gy my vergeeten? Kend zy u'J Zy kend my, Hy kend my niet meer. Geheugd u dat nog wel? Het is mv niet indachtig. My heugd dat nog zeer wel,
Zeker gy behoorde hem
re bedenken. "Hy dacht er niet meer aan.
Ik maakte hem zyne belofte indachtig, Hoe oud zyr gy? Hoe oud is hy? Hoe oud is uw broeder Ik ben zeventien jaaren'
Ik ben jonger dan gy. Hy begint oud te worden.
Hoe oud zyt gy toch» Ik ben twee en-twintig
jaaren al gepasfeerd. Ik heb gedacht dat gy
ouder waard. Ik ben wel dat is 't voorJ naamfte.
Hy is een goede kennis-
fc van my. Zyt gy getrouwd' Hoe dikmaals zyt gy ge
trouwd geweest -J
F4



C 88 )
Ce menie Oema joe ben
abie kaba 3 Joe abie joe tata nanga
joe mama jetes' Joe tata de"na liebiejetee ? ■Em tata nanga em ma
ma dedee, Mie tata dedee* Mie mama dedee* Mie tata dedee fiekfie ja-
rie kaba* Mie mama trouw baka*
Mie tata trouw baka,
Oe menie piekien joe abie'
Mie abie foo,
Mie no abie no wan,
Man piekien ofoe Oema piekien ?
Mie abie drie man piekien nanga wan Oema piekien *
Oe menie brara joe abie'
Mie no abie no wan na liebie *
Den dedee alla,
Wie alla moe dedee*
O fan joe wanie"-
O fan joe dee fockoe?
O fan joe pliefie?
O Jarna da joe?
Mie da joe boen matie*
Kon na ienie efae-j^epliefie.
Kon deeja*
Mie fa forie joe da fafie* Seetie fata,
Hoe veel vrouwen hebt
gy al gehad? Hebt gy uw vader en
moeder nog' Leeft uw vader nog? Zyn ouders zyn dood.
Myn vader is dood.
Myn moeder is dood.
Myn vader is al zes jaaren dood.
Myn moeder is hertrouwd.
Myn vader is weer getrouwd.
Hoe veel kinderehebtgy?
Ik heb er vier.
Ik heb er geen.
Zoonen of dochters.
Ik heb er drie zoonen en een dochter.
Hoe veel broers hebtgy? Ik heb er geen in 't
leeven. Zy zyn alle dood. Wy zyn allen fterflyk. Wat wild gy ? Wat zoekt gy? Wat beliefd gy? Wie zyt gy' Ik ben u goeden vriend. Tree in zo 't u beliefd. Komt hier.
Ik zal u de weg wyzen' Leg vuur aan. .■'



C 89 )
Snuitrie da kandia, Sidoon ,
Teekie joe pleefie,
Tanappoe,
Drieyie joe ftoeloe piekien
fo na ' baka, Opo doro, Tapoe doro, fVcerie klo/ie, Was/ie joe, Pocloe joe hatie , Takie nanga mie, Datie no boen, Datie boen, Datie moro boen, O fan joe akfte ? Giemie kafie, Giemie bredee, Joe fijam0
Oe fama dee da préc? Oe fama datie ? Da mie, Go vee,
Kom hefie baka, O pree joe komopo? O pree joe ben goo ? Joe beedie Gado? joe ben njam? Joe leer ie joe lefie? Joe fabie joe lefic? O fan joe doe (i deeja?
O fan joe wanie doe p O fan joe wanie takie? O pree joe dee loekoe ? Jan piekienfo, No go jette,
ïsnuit de kaars. Zit «eer. Neemt u plaats. Staa op.
Schuift uw ftoel wat ag-
ter uit. Doet de deur open. Doet de deur toe. Kleed u. Wascht u. Neemt u hoed af. Spreekt met my. Dat deugd niet. Dat is goed. Dat is beeter. Wat vraagd gy? Geeft my kaas. Geeft my brood. Hebt gy gegeeten? Wie is daar? Wie is het? Ik ben het. Gaat heen. Kom ras weeder. Waar komt gy van daan ? Waar zyt gy geweest? Hebt gy God'gebeeden? Hebt gy ontbeetcn ? Hebt gy uw les geleerd? Kent gy uw les wel i Wat hebt gy van daag
gedaan ? Wat wild gy doen? Wat wild gy zeggen ? Waar kykt gy naa? Blyft nog wat. Gaat nog niet heen. F5



C 9° )
O fan joe abie foe doe? O fan mie doe joe t O fan den gie jue?
Ö fan den fa gie joe ?
O fan a akjiejoèf
O jan aprami Jie joe?
O Jan jue fa jcrieyie na
Item?
O fan Jacopee moefoe doe? O Jan da Qemo moefoe go tekie ?
Go loeko.e ofoe a kon baka,
Masra Fredrickie dee na
hofo? No a gs na doro, O tem afa kom baka?
Joe dé takie boen,
Joe no dé takie boen,
Joe abie retie,
Joe no abie retie,
Mekie wie takie nanga makandra,
Mekie wie pley nanga
karta, Mekie wie no pley, Mekie wie go kuyrie, A toemoefie waran, A dee wan mor foe weeree, Arren no dee fadon moro, A liatte,
Dn tem foe mie go wee, M e dee go wee, adjojie, Mie wenjie jue wan boen netie.
Wat hebt gy te doen? Wat heb ik u gedaan? Wat heeft men u ge-
geeven ? Wat zal men u geeven ? Wat heeft hy u gevraagd? Wat heeft zy u beloerd? Wat zult gy hei* fchry-
ven.?
Wat moet Jacob doen ? Wat moet de meid gaaa
halen? Ga zien of zy weergeI koomen is. Is de Heer Frederik ^t' huis. Neen hy is uitgegaan. Wanneer zal ny weer-
koomen ! Gy fpreekt wel. Gy fpreekt niet wel. Gy hebt gelyk. Gy hebt ongelyk. Laat ons met malkander
fpreeken. Laat ons met de kaart
fpeelen. Laat ons niet fpeelen. Laat ons gaan wandelen. Het is te hecten wéér. Het is moriig wêer. Het regend niet meer. Het is laat.
Het is tyd dat ik heen ga. Ik gaa. heen, vaar wel. Ik wenfeh u een goede nacht.



C 91 )
EERSTE SAMENSPRAAK.
Masra foema dé akfie net 1 joe,
Wan Masra dee na dors,
t Wan faema dee foe takie
nanga joe, . Da wan Mas-a diefie dé akfie na joe, Da oe Masra datie, Joe fabie em ? Oe fa a nem ? i Mie no fabie em, IMie no fabie fa atiem, I Mie no fabie o fama da em .
, Mie 110 ben fie em nem-
ree de ja, ÏO klofie a werie? , A werie wan blatt lake
ja kt ie,
I Joe ben takie gie em datie
mie dee na hofo, I Joe mekie a kom na ienie ? , A dee na foorhofo, \ Takie gie e;n mekie a tam
piekien, \ Mie fa go takie nanga em, : Mie fa go loekoe oe foema
datie, A! da joe. Masra'.
Myn Heer men vraagd
naar u. Daar is een Heer aan de
deur.
Daar is iemand om u te
fpreeken. Het is een Heer de naar
u vraagd. Wat voor een Heer is het ? Kend j_;y hem ? Hoe heet hy5 Ik ken hem niet. Ik weet niet hoe hy heet. Ik weet niet wie hy is.
Ik heb hem hiernietmeer
gezien. H )e is hy gekleed? Hy heeft een blaauw Ia-
kcnfe Rok aan. Hebt gy hem gezegd dat
ik t'huis was. Hebt gy hem ingelaaten? Hy is in de Gang. Zegd hem dat hy wat
wagt.
Ik zaihem gaan fpreeken. Ik zal gaan zien wie het is.
Ha! zyt gy 't myn Heer.'



( 9» )
A boen na mie foetroe datie mie fie joe, Oe fa joe tam ? Heelie boen Gado tangie, Mie no fa dee na joe j>afie?
Mie dee fontein na joe pa/ie ,
Mie fa kom wan tratrom baka,
San hédee datie?
Mie begie joe tam,
Mie no abie notie foe doe,
Joe no dee na mie pajie,
Soema dé kom,
Soema dée diefie dee akfie na joe*
Datie hatie mie foetroe,
Mie ben hangrie foe takie nanga joe,
Datie fa tam foe wan tratrom ,
Mie fa kom bamba baka, Joe fa doe mie pliefierie
foetroe , A fa boen na mie foetroe, Joe fa wanie doe datie,
San hédee no,
No fergietie datie doe,
Mie pramiefie joe,
Oe tem joe pliefie datie mie
kom baka, Oe tem mie moe kom baka ?
Da tem joe pliefie, Joe dee go baka dina na doro?
Ik ben zeer blyde u te zien.
Hoe gaat 't u al?
Heel wel God dank.
Zal ik u geen belet aandoen ?
Ik doe u misfchienbelet.
Ik zal op een ander tyd weer komen.
Waarom dat''
Ik bid u te blyven.
Ik heb niets te doen.
Gy doet my geen belet.
Daar komt volk.
Daar zyn luiden die naar u vraagen.
Dat fpyi my zeer.
Ik was begeerig u te fpreeken.
Dat zal voer een andermaal zyn
Ik zal flus weerkoomen.
Gy zult my veel verplichten.
Dat zal my zeer lief zyn
Zult gy dat wel willen doen.
Waarom niet.
Vergeet het dan niet.
Ik beloof het u.
Wanneer beliefthetudat ik weer koome3
Wanneer moet ik weer komen3
Als 'tu believen zal.
Gaat gy van namiddag uit?



C 93 )
Mie fa dee tee fyfie joeroe na hofo .
joe fa abie mie na drie
joeroe üeeja, Doe da fanie joe takie, Ai ie fa tam ioekoe joe,
Joe no fa kom joe fofo,
Tam na den foema diefie
dee na jge, Joe dó mekie tocmoefie
v/roko, No goo moro fara dan, Mie fa goo tee na doro, Doekoe boen,
Da (i&cfoc glatiefoe troe, No fadon, Té bamba.
Ik zal tot vyf uuren
t' huis zyn. Gy zult my te drie uuren
hier hebben. Doet het geen gy zegd. Ik zal u wachten. Gy zult niet te vergeefs
koomen. Blyft by u gezelfchap.
Gy neemt te veel moeite.
Gaa dan niet verder lk zal u zo niet uitlaaten. Pas op.
De ftoep is heel glad.
Val niet.
Tot vlusjes toe.
TWEEDE SAMENSPRAAK.
Nj'am n'jam klarie ? fafla dekie kaba? Wie fa jam piekiemoro? Da tem foe jam, Mie abie hangrie, En mie abie drey, Mie no kan tam moro
langa, Da n'am n'jam no klarie
jetee ,
Da met ie no bolle nofo jetee, A no lat ie jetee.
Is het eeten gereed? Is de Tafel gedekt' Zullen wy haast eeten? Het is tyd om te eeten. Ik heb honger. En ik heb dorst. Ik kan niet langer wachten.
Het eeten is nog niet
gereed. Het vleesch is nog niet
gaar genoeg. Het is nog niet laat.



C 94 )
Da no wan joeroe Jetee,, Pardon mie a no deefo, Afom djosno, Mie ben jerrie da cloyfe fom,
Da no ben moro lekiealfoe wan,
Da n'am n'jam fa klarie na ienie wan afoejoeroe,
Joe no fa tam loekoe langa,
Wajie joe hanoe na ienie foe da tem,
Drey den na da ferfettie,
No go wee,.
Sidon na tafla,
Den de go fótie groentoe,
Déja da wan boen plefle, Da ficeloe faka toemoe[ie
foe joe, *Diefie moro hey, Sidon dan, No mekie floufoe, Mie deeja heelie boen,' Joe pliefie foe begie gado,
Bcdie gado Antonie, Fou joe hanoe na makandra,
Da fos oe foema pletie
dies ja, Da foe mie, Joe abie wan ferfetie. Gie na Masra wan krien
ferfettie, Joe pliefie giemie bredce
tata,
Het is nog geen een uur. Vergeeft my 'tis niet zo. Het is zo geflaagen. Ik heb de klok hooren flaan.
Het was maar halfeen.
Het eeten zal over eefi half uur gereed zyn-
Gy zult niet lang wachten
Wafcht uw handen ondertusfchen.
Droogze aan dit fervet.
Gaat niet been.
Zet u aan Tafel.
Men gaat de Po rage opdisfen.
Daar is een goede plaats,
De Moei is te laagvoor u.
Deeze is hooger. Zit dan neer.. Maak geen Ceremonie. Ik ben hier heel wel. Belieft het u dat wy God
bidden. Bidt God. Antonie. Leg de handen zaamenV
Wiens Tafelbord is dit.
Het is het myne. Hebt gy een fervet. Geeft myn Heer een ■ fchoon fervet. Belieft het' u my brood te geeven vader.



C 95 )
Giemie bredee ofoe joe
pliefie, Dee breedé deeja, Jue fa lijam alla da
bredee, Joe no abie toemoefie? Mie briebie no, Njam 'nanga manierie, Joe dé njam toemoefite hefie,
Jue nam griedie toe
moejirc, Joe dé tékie toemoefie
jbittoe, joe dó njam moro metie
lekie brédee, Njam moro brédee nan-
ga joe metie* ïïiegie joe mofo biefio joe
driengie, Widon retie na joe fioeloe, No didon na tafla tapoe,
'oe fa kaba piekienmoro?
'oe n'jam nofo, fouw foe fervet ie baka, ?'akie Gado tangie, S akie alla fama deja odie, 'oe no dé takie odie boen ■'oe no dé hotie joe hatie boen,
Loekoe na datie bet ree wan tratrom, (oe fabie joe lefic kaba'-. Mie dd go Ier ie em, ' No friegietie datie', Go froekoe na Scholo,
Geefc my brood als 't u
beliefd. Hou daar is brood. Zult gy al dat brood wel
eeten ? Heot gy niet te veel? Ik geloof neen. Eet zinuelyk. : Gy eet te ras.
j Gy zyt te gulzig.
| Gy neemt te veel fout.
Gy eet meer vleesch als brood
Eet meer brood tot uwen | vleesch. Veeg u mond af, eer gy
drinkt Zit recht op uw ftoel. Leun niet op de tafel. Zult gy haast gedaan
hebben ? Gy hebt genoeg gegeeten. Vouw uw fervet weer op. Dankt God. Groet het gezelfchap. Gy groet niet wel. Gy hoi}d u hoed niet
wel.
Let 'er een andermaal
beter op. . Kent gy uw les al? I lk gaa ze leeren. i Vergeet het niet. I Ga vroeg naar 't fchooL



C 96 3
Nb draay na fa fie,
Da fio feetna dé goo ' Adjofie Masra nanga
Mie/te, Gran odie mie tata nanga mie mama,
Houd u niet op over
ftraat. Gaat men alzo heen ? Uw dienaar ïrlyn Heeren:
en Mejuffrouw., Dag Vader dag Moeder.
DERDE SAMENSPRAAK.
O fa joe tam matie?
Ah ! da joe ? No mandie, Mie no ben fie joe, Mie ben dee go na joe, Mie ben wanie kon loekoe joe,
Joe dé doe mie biegie plie
fter ie, Joe wanie kon na ienie ? Joe pliefie foe kon na ienie
hofo?
A bét ree wie go kuirie,
Joe wanie koimio kuirie nanga mier T
Mekie wie kong\ doe wan kuyrie,
Mekie wit go tekie piekien wientie •>
Nanga ala mie hatie,
Mie fa doe alla fanie diefie joe wanie,
Hoe vaart myn beste:
vriend? Ah! zyt gy V Vergeeftt 't my Ik zag u niet. Ik ging naar uwen toe Ik kwam u bezoeken.
Gy eert my ten hoogsten.
Wilt gy intreeden? BelierVhet u in te treeden,
Laat ons liever gaan'
wandelen. Wilt gy een wandeling:
doen?
Laat ons om een kui-|
jertje gaan. Laat ons een buiten-
luchtje gaan fcheppen.. Met al myn hart. Ik zal doen al wat ui
believen zal.



C 97 )
O p Lef ie wie fa go? O pleef ie joe wanie go ? O pleef ie joe fa tjarrie
mie ?
Joe fabie wan mooi piee-
/ie foe go kuirie3 Mekie wie go na CumbeeA fa ra toe mot fie, A no fara toemoefie3 Mie no kan go fo fara , Da wan helie joeroe foe waka,
Mie fickien no tam boen, Mie dee piekienfo Jwakkie jetee *
Mekie wie go na bakafoto*
Aboen kon go,
O pas'ie wie fa tekie ?
Melde wie waka na watrafey*
Zo lekie joe wanie, joe fabie da Masra? Mie ben fie em nawanpïefis*
joe ben kan fie em na mie fie fa *
Joe abie retie da daplefie
mie ben fie em * A abie wan boen manier ie,
Apliefierie nanga foema,
ï)a wee'rie tron heefte foetroe,
Waar zullen wy gaan.? Waar wilt gy gaan? Waar zult gy my brengen3
Weet gy eenraooye wandeling.Gaan wy na Combé. Het is vry ver van hier. Is het niet wat re ver' Ik kan zo ver niet gaan. Het is een groot uur
gaans, Ik vaart niet al te wel. | Ik beu nog wat zwakjes.
Wandelen wy langs dc Vest.
Ik ben er mee te vreeden.
Welke weg zullen wy neemen.?
Laat ons lang de waterkant gaan.
Zo als *t u beliefd.
Kend gy dien Heer'
Ik heb hem ergens gezien.
Gy hebt hem by myn zus • ter konncn zien.
Gy hebt gelyk daar is 't dat ik hem gezien hebt
Hy is van een goed humeur
Hy is van een aangenaam
onderhoud, Het weer isfehielyfc ver'
ahdert.



C 98 )
Toedrie dey arren ben fadjm,
Tidee da weerie dé 'moro '.
mooi lekte esrédee Wientic no dee waai zo
tranga, Wieniic dé waai fwietie
deeja, A biegien fee waran,
Son dee tranga kaba,
Kongo na kouloe plee/ie, j
Ka! fa dem planasfte janna tam mooi,
Foe fie dem a tan heelie mooi,
Piekien moro den Ja piekie Cofie,
Ben hoon lay nanga njam n'jam* ■
Wie dee go toemoefie hefie,
Mekie wie waka piekien moro fafrie,
Mie biegien foe weer ie,
M'e weerie kaba,
Mèkie wie bloo piekienfo,
Mekie wie ft don piekienfo déja,
Da kuirie doe mie boen,
Mie lobie foe waka foetroe, ji mekie ftekien tan boen,
Het is deezer dagen heel regenachtig wcêr geweest.
Her is van daag fchooh ner wéér als gisteren. Het waait zo ïterk niet-
Er waait hier een zagte lucht.
Het begint warm te worden.
De Zon heeft alrec veel kragt. < . ,
j Laat ons in de fchaduw gaan.
Hoe fchoon vertoonen zig gntdfche Piantaadjen.
Hunne uitzicht zyn heel
fchoon. Wy zuiien haast Coffy-
pluk hebben. De Booraen hangen vol vruchten. ! Wy gaan te ras. LllU ons wat zagter aan-
treeden. Ik begin moe te worden. Ik ben al moe. Laat o'n- wat rusten. Laat ons hier wat rusten.
De wandeling heeft my
goed gedaan. Ik wandelt heel gaarne. I Dat is zeer goed voor de gezondheid.



( 99 5
Nofotrom mie wawan dé
kuyrie, Dan joe lobie foe dee joe
wawan, Mie fa abie pliefierie foe
liebie na planajie , A flie ierie 'joe dee na
dreytem na planafie,
Wit kuyrie nofo kaba,
Mekie wie goo na hofo, A boen ,
No fo a fa kon ïatie tiemosfie,
Kongo n'jam brekie nanga mh,
Nono mie moe go na Kantoro ,
A hatie mi" foetroe,
Wan tratem*
Adjo fie dan, takie joe we-
vis odie, Datie no fa mankeerie-
Ik wandelt dikwils al* leen.
Gy bemint dan de een* zaamhcid.
Het Plantagieleeven zou my wel behaagen.
Het is aangenaam in de droogetyd op Planta. gie te zyn.
Wy hebben genoeg gewandelt
Laat ons naar huis gaan.
Het is wel.
Anders word het te Iaat.
Kom laaten wy zaamea ontbyten.
Neen ik moet naar 't Comnroir.
Dat fpyt niy zeer.
Op een ander tyd.
Vaart wel dan, de groetenis aan uwe vrouw.
Daar zal 't niet aan manke eren.
VIERDE SAMENSPRAAK.
Oe fama dee daprec Wan compte opo doro,
Oe plee foe Masra dee » A dé didon na bedtet A dé fiebie jetee?
! Wie is daar? Een vriend doet de deur open.
Waar is je Meester? Hy legt tc bed. Slaapt hy nog.? G a



C T0° )
Nono Masra , a wiekie,
A tanapoe kaba? No jéti'ee Masra, 'Masra pliefie foe go na
ienie kamra* O falie joe dee na bedit
jéttee ? O fan doe joe* joe dé
fiekie ? Nono mie ben go esrédee
fabathem latie na bcdie* Joe .ben abie foema ( vie-
Jietie^) na joe dan? Ai , Masra Hendriekie
nanga era brara ben
dee 11a mie< San oen doe na baka foe
diefie oen njan fiaba Wie ben pley nanga karta ,
Oe pley oen ben pley ? Ombroe*
Da wan pley diefie dee no ja tranga na modo,
Na baka diefie wie pley kaba tiie go kuyrie,
Da ben wa mooi fabathem*
A pliefierie foe go kuyrie na Moenkenkie*
Oen ben go loekoe Danfie toe?
Neen Myn Heer, hy is
wakker. Is hy al op? Nog niet Myn Heer. Belieft Myn Heer in de
kaanier te trccden ? Hoe! zyt gy nog te bed?
Wat fcheeld 'er aan zyt
gy lick'-' Neen, ik ging gisteren
a-zond laat na bed. Hebt gy dan gczeifchap
by u gehad ? Ja, Myn Heer Hendrik
en zyn broer zyn. by
my geweest. Wat deed gylieden na
hef avondceten J Wy fpeeldenopdekaart.
Welke fpel hebt gylieden gelpeeld? Ombre,
Dit is een fpel dat nu
zeer in de mode is. Daar na, toen wy uitge-
fpeeld hadden gingen
wy wandelen. Het was een zeer fchoone
avond.
. Het is aangenaam in de Maanefehyn te wandelen.
Zyt gylieden ook het bal I gaan bezien?



C 101 )
Datie joe frefie ben kan mimree,
Foeloe foema ben go loekoe P No bof,
Masra A nanga den Mie-
fe C ben dee na dan-
fie toe? Den ben fa tam na hofo, Da troe Masra D. dé go
trouw ? Mie no jerrie notie foe
datie,
Fsredee den takie mie datie,
Nanga oe foema a fa
trouw ? Nanga Miefie G. A. no ben dé na danfie
toe ?
Ai, da Miefie toe, A fa dé troe fanie, Joe ben - tan langa na
danf ie, Tee baka twalfoe joeroe, Oe latie joe go diedon
dan ?
Na movo dey na toe joe roe,
No/a mie fabie fan hédee joe fliebie fo langa,
Oe latie dan?
Oe latie joe memree wie dee''
Wie fa dee na aitie joeroe ,
Tien joeroe fom kaba,
Dat kunt gy wel be-
grypen. Waaren 'er veele toe-
kykers' Oiuzachelyk veel. Was Myn Heer A en de
JufrVrouwcn C ook op
het bal ? Zouden die t'huisblyven. Is het waar gaat de Heer
D trouwen ? Ik heb 'er niets van gehoord.Gisteren wierd my dat
verhaald. Met wie zal hy trouwen?
Met Mejuffrouw G. Was hy ook op het
bal ?
Ji, en de Juffrouw ook. Het zal waarheid zyn. Bleef gy lang by het bal.
Tot over twaalf uuren. Hoe laat ging gy dan
leggen' s' Morgens om twee
uuren. Nu begryp ik waarom <ry
zo lang geflaapenhebt. Hoe laat is 't dan' Hoe laat meend gy dat
wy zyn' Het zal' agt uuren wezen.
Tien uuren is al geflaaffen
G 3



C 103 )
A Jat ie fo kaba? Mie ben fiebie fo langa? Tanapoe fo heef ie lekiejoe kan,
Wie fa goo. piekien na doro tee joe weerie klo* fie kaba,
Nanga alla mie hatie,
Is het al zo laat?
Heb ikzoianggeflaapen Staat op zo ras gy kunt.
Wy .zullen een weinig uitgaan als gy gekleed zyt.
Met al myn hart.
VYFDE SAMENSPRAAK.
Ce plee Masra D. dee
liebie ? Joe fabie da hofo foe
Masra D? Da da biegie n'joen hofo,
Tangie foe joe,
Da no fanie foe takie tangie,
Masra D. dee na hofo''
Nono Masra, a go na doro,
Oe plee a gol _
Na em Avokatie,
A fa kom hefie baka?
Mie no kan takie datie retie gie joe.
Mie wenfie foe takie nanga em,
Mie no kan doe em joe boofchappoe '
tfh frefie moe takie nanga tm>
Waar woond de Heer T>?
Weet gy 't huis van de
Heer D? Het is dat groote nieuwe
huis. Ik bedank u. Het is geen dankens
waard. [<? de Heer D t'huis? N'en Myn Heer, hy is
uit.
Waar is hy gegaan? Bv zyn Advóe at. Zal hy haast weerkomen? Ik kan u dat niet recht
2 e g g "i. Ik Venfchte hem wel
eens te fpreeken. Kan ik hem u boodfchap
niet doen5 i Ik moet hem zelfs fpree-



C 103 )
A hatie mie datie a nodee
na hofo* Mie fa kom baka na wan
tratrom, Joe pliefie foe tam loekoe
em ?
Afa komfomten hefie baka*
Mie fie a dee kom * Gran odie Masra* O Jan joe pl'iefie Masra? Mie habie gran odie foe
takie gie joe* Foe 0 foema? Foe wan boen compee foe
joe, Foe Masra N. Joe komopo dan naPlana-
fie-,
Ai Masra foe plief te joe,
Wan briefie foe em dcja
foe joe* Joe dé liebie krofiby foe
'em ?
Mie dee liebie rede na em
V) > . „
A dee boen jetee i A ben dee fiche pickicnfo*
Ma a dee boen noja kwe-
tiekwetic* Datie da boen na mie foe
jerrie * Afcriefie gie mie foe bay
fon fanie gie em,
tiet is my leet gat r>y
niet t'huis isIk zal wel een andermaal
weerkomen. Belieft gy na hem te
wachten Hy zal misfehien haait
weerkomen. Ik zie bem kormen. Uw Dienaar Jvlyn Heer. Wat belieft uMyn Heer? Ik heb de groetems aaii
u te doen Van weegens wie' Van weögens een uwet
goede vriend. Van de Heer N. Gy komt dan van Plan-
tagie.
Ja Myn Heer om u te
dienen. Daar is zyn Brief vooru,
Woond gy na by hem?
Ik b?n zyn allernaaste
buurman Is hy noch welvaa^n:. • Hy is wat onpasfelyk
geweest. Maar hy is nu heel web
Dat is my lief te ver-
necmen. Hy fchryft my e-enige
goederen voor hem te
koopen. C4



bm takie gie mie tot* en datie mie moe tjarria den gie em*
Mie no briebie datie joe fa tjarrie foeloe fanie gie em*
Foe oe fan hédee Masra?
■Bieka alhi fanie- dier ie foetroe noja*
Wie no ben kiefie langa tem fiepie*
Sanie dee hef» na kondre tokoe,
Ai* mara den dee holie alla fanie na biegie mo nie*
Mie fa doe mie hefie roe mie bav fo menie hkie mie kan * Mie moe bay fanie foe* A moro betree dan joe fre-
fie fa fielie, J)atie no fa boen na mie, O tem joe dee go wee baka:-
Mie memree foe turn jeitse drie dey na foto.
Dan mie abie tem nofo * Oe laatte a dee najoe oloyfie*
Wie dee piekien moro al-
foe tien, A dee fo laatie kaba » Mie «loyfie dee waka fon-
dro foe mifi, Dan da tem foe mi *got '
j Dat heeft hy my ook gezegd en dar ik ze hem mee zou brengen. Ik geloof niet dat gy hem veel zal meebrengen.
Waarom Myn Heer? Om dat alles t gnwoor-
dig zeer duur is. Wy hebben in lang geen
fcheepen gehad. Daar is toch goed genoeg
in 'tland Ja, maar alles word op
een hooge prys .gehouden.Ik zal mya best doen zo
veel mogclyk is te
koopen. Ik moer ook inkoopen. Des te beter dan zultgy
'tzelfs ondervinden. Dat zal my nietaanftaan. Wanneer vertrekt gy
weer?
Ik denk nog drie daagen aan Paramaribo te blyven
Dan heb ik tyds genoeg.
Hoe laat is 'top uw orlogie?
Wy zyn omtrent by half tien.
Is het al zo laat.
Myn orlogie loopt zonder fout.
Dan is 'ttyd dat ik ga.



ZESDE SAMENSPRAAK*
Da deeja da dawirikliefoe
Masra G? Joe de takie nanga emfre-
fie Masra, Mie jerrie datie joe abie
boen lake, Ai Masra foe alla fortoe,
Mekie mie fie groen lake*
Joe no abie foe morodoen-
groe .erfie* Nono Masra* diefie déno-
ja na modo * San mie moe gie joe foe
wan jarie ? Jo fa gie mie twalfoe pie-
fiefo,
Joe dé akfie toemoefie foetroe*
Da da retie monie foe em * Mie no fa giefo menie foe em*
Is hier de winkel van de
Heer G? Gy fpreekt hem zelfs
Myn Heer. Ik hoor dat gy góed
laakcn hebt. Ja Mvn Heer v;n alle
zoorten. Laat my groen laakcn
zien.
Hebt gy van geen donkerder kleur.
Neen Myn Heer, deeze is nu in de mode.
Wat moet ik u voor de El geeven.
Gy zult my twaalf guldens geeven.
Gy overeifcht fchrikkelyk.
Dat is de naaste prys.
Ik zal 'er zo veel niet voor geeven.
G 5
Joe no yame fan piekien . jétee ?
Mie abie fon bofchappoefoe \
doe jétee, Mie fa kom tamara baka* I
Joe Pa doe mie pliezierie., Adffie tee tamara, So frefie Masra,
Wilt gy met nog wat blyven?
Ik heb nogi;enigenboodIchappeq te doen.
Ik zal morgen weer aankomen.
Gy zult my verplichten.
Vaar wel tot morgen.
U ook zo Myn Heer.



C 106 )
Mie no kan repie Masra,
Trottroe joe dicric toemoefie,
Joe no fafenienawantraprefie fo van boen lake,
joe wanie tien piefiefo ?
Mie fa lafie na tapoe, Takie mie da kroboy monie ,
Mie no akfie joe toemoefie, Nanga alla datie joe no
fa kiefte alla da monie
diefie joe akfie, Oe fa joe kan mendreefoo? Bteka wie no wanie datte
joe borgoe mie, Da da frefie Masra,
Joe no dee foekoc foe férie adjoofie,
A boen mie fa gie em foe elvoe piefiefo ,
Nan^a datie mie dé loekoe datie joefabaaymorotrom na mie,
Datie mie fa doe toe,
Oe menie jarie mie fa ko tie gie joe? - .
Tan mie fneyne fa fabte datie moro betree lekte mie, .
Ot fama da joe fneyrte?
Anem bafic Jacopoe,
Miefafenie kalte em,
Ik kan 't niet helpen
Myn Heer. Gy zyt zceker te duur.
Gy zult by een ander
zulk een goed laken
niet vinden. Wilt gy tien Gulden
hebben? Ik zou 'er op verliezen. Zegt my de aldernaaste
prys.
Ik heb u niet overeischt. Met dat al zult gy u volle eisch niet krygen.
Hoe kund gy zodingen? Om dat ik niet geborgd
wil weezen. Dat is even eens myn
Heer.
Gy zoekt niet te verkoopen, goeden dag.
Wel nu gy zult 't voor elf Guldens hebben.
Daar mee hoope ik dat gy meer by my zult koopen.
Dat zal ook gefchieden.
Hoe veel Ellen zal ik u affnyden?
Wacht, myn kleermaker zal dat beter weeten als ik.
Wie is uw Snyder.
Hy heet Meester Jacob.
Ik zal hem laaten roepen*



C 107 )
Jantie goo heefie kalie bafie Jacopoe,
Joe wtme foe j.ikie nanga broekoe?
Datie j,e frefis kan memree,
San joe tekie foe kamifoh'
Joe abie wan mooi fj kloo-
jie diefie fietie em Diefe tam boen foetroe
nattsa da lake foe joe , O bradi a dee Wan afoejarie nanga wan
piefie,
Oe menie mie moe gie joe
foe datie ' Joe f 1 abie em foe fyfie pietiefio,
A toemoefie ... maa bafie
J-icopoe dee, San joe plie/ie Masra5
Mie moe abie wan heette pakie klo/ie foe tee Sondes bafie Jacopoe,
Da tem heefie* toemoefie Masra,
Joe abie tem pas fa,
Mie fa doe mie befie Maera*
Bafie Jacopoe oe menie lake Misra mue babie?
Foe langa jaktie nanga broekoe ?
Jantje loop ras Meester
Jacob ruepen. vVilt gy voor rok en
broek hebben. Dat kund gy zelfs wel
begrypen. Wat zuk gytot'tcami-
zool neemen. Hebt gy 'er een mooie
zye ftof dat'erby komt'? Dat komt heel wel by
uw laken. H >e breed is 't' Drie vierde deel Els.
Wat moet ik u daar veor
geeven? Gy zult het voor vyf
Guldens hebben. 'T is te veel.-. maar daar
is meester Jacob. Wat is van u dienstMyn
Heer ?
Ik moet een kleed tegens Sondag hebben meester Jacob-
De tyd is vry kort Myn Heer.
Gy hebt tyd over.
Ik zal myn best doen Myn Heer.
Meester Jacob hoe veel laken moet Myn Hier hebben ?
Voor rok en broek t
Ja.



C 108 )
Mie «o moe abie moro lelie fo jarie,
Datie no toemoefie ?
Masra no fredee datie mie fa akfie toemoefie,
A moe abie fomenie,
A nofa holie foeloe abra,
Nanga joe pliefie mekte mie
te/tie marka na joe, Joe kaba?
Ai Masra ma mie no abie
foeroen, Loekoe déja wan mooi fiey
klofie,
Aboen, mara oe plee da klofie foe mie kamizolo dee'
Adeejafo Masra. Kotie fyfie farte giemie foe tien na febie freen,
Mie no kan gie em foe da
monie troetroe, Foe oe menie dan ? Takie da retie monie no
mekie wie drai, Joe fa gie tien na aitie
freen,
Mie ben takie gie joe kaba , joe dierie toemoefie,
Mie dé gie joe moro betree koopoe lekiewan trawan.
Mekie wie fie oe menie alla kon,
Ik moet niet meer dan - v;ier Ellen hebben. Is dat niet te veel. Myn Keer weest niet
bang dat ik te veel
eisichen zal. Moet hy zo veel hebben. Hy zal niet veel overhouden.Met u verlof Iaat ik u de
maat noemen. Hebt gy gedaan ? Ja Myn Heer maar ik
heb geen voering. Zie daar een fchoone
zyde ftof. Goed; maar waar is de
ftof tot myn camizool
gebleeven? Daar is het Myn Heer. Snyd my vyf Ellen af
teegens vier Guldens j
vyf Stuivers. Ik kan het waarlyk voor
die prys niet geeven. Voor hoe veel dan> Zegt de naaste prys Iaat
ons niet talmen. Gy zult'er vier Guldens j
tien Stüiv.voor geeven. | Ik heb 'tu al gezegd, gy
zyt te' duur.
Ik doe u beter koop als
aan anderen. Laat ons zien hoeveel dit
alles beloopt.



C 109 )
ZEVENDE SAMENSPRAAK.
Nb wan foema dee ? 'San Masra plicfie ? Qeples Primo dee datie a
no dee kon tee mie ka/ie
cm,
A goo na fnyrie foe go tekie kloof ie,
Loekoe ofoe a no dee kon jettee,
A deeja fo Masra,
O e plee da klofie dief ie joe go tekiel
Da bafie fa kom frefie djosno nanga da klofie,
Is niemand daar-
Wat beliefd Myn Heer?
V/aar is Primo.dat hy
niet komt wanneer ik
hem roep ? Hy is na de fnyder gegaan
om'tgoed te haaien. Ziet of hy nog niet
daar is Daar is hy Myn HeerWaar is 't goed dat gy
hebt gaan haaien. De meester zelfs zal met
het goed aanltonds
hier weezen.
Oe menie jarie foe dakrofie foe kamifolo joe wanie dan ?
Dat'e mie firgicttc pielden moro, gie mie toe jarie,
Dan a dee retie feebie biegie karta nanga fiekfie piefiefo, 1
Da no da retis monie deja diefie joe moe abie,
A dé retie , tangie foe joe Masra,
Adjofie,
So frefie Masra,
Hoe veel Ellen van't ftof
tot dc camizool wiltgy
doen hebben. ■ Dat had ik haast vergee-
ten, geef my twee
Ellen.
Dan bedraagd het net zes
en zeventig GuldensIs daar niet 't geen gy
hebben moet 'T is net gepast ik bedank u Myn Heer. Vaar wel.
U ook zo Myn Heer.



C ITO 3
Mekie a kom mara mie fa takie bakra gie em,
Em frefie deeja kaba Masra,
Baafiie fa joe kan mekie mie tan zo langa nansa mie klofie,
Masra mie no ben kan kaba moro heef ie,
Kaba joe ben pramiefie mie datie mie fa abieem na fondee,
Pramiefie nanga foe doe da no wan,
San hedee joe pramiefie mie dan ofoe joe fabie datie joe no kan doe ,
Mie no heil kan fie na ftr fie nfan ben fa pafa ,
San dan?
Datie mie ben fa kief ie fo menie tra wroko moro ,
Da foe datie hédé diefie foe mie moe tan ?
Nono Masra, ma mie moe repie alla mie klantie,
Joe no fa kief ie na tra trom wroko foe mie moro*
Masra no memree da fa-
nis a dee takie, Datie joe fa fie betree,
Laat hy maar komen ik
zal hem ue waarneid
zeggen. Daar is. hy zelfs alreeds
Myn lieer Meester hoe kunt gy my ■ zo lang opuouden met
myn kleed. Myn Heer ik kon 't niet
eerder afmaaken. Ondertusichen had gy
my beloofd dat ik
yt reeds om bondag
zoude hebi.cn. Belooven cn houden is
niet eens. Waarom beloofde gy her
my dan, als gy weet
dat gy 'tnie-t ban doem Ik kon niet voorzien wat
'er zouoe gebeuren. Wat dan?-
Dat ik nog zo \ eel andere werk zoude k y^vn.
Moet de m ne daarom blyven leggen -
Neen Myn Heer; maar ik moer alle myne klanten tegelyk hel, en.
Gy zulr geen werk v?n my meer in 'r toekomende krygen.
Mynheer meend niet 't geen hy zegt.
Dat zult gy beter ondervinden.



C "I j
Mie no kun repie; ma Masrs no wanie fietie da klofie?
Giemie deeja , mekie mie fictie em,
Joe no dé wcrie da broekoe fiofiie?
Ai, 'gie mie em,
Mie ja repie foe wcrie joe khfic,
A weytie na ondro toemoefie , Na mie ay a fiuitie nofo,
A naatiw piekien na fcou-
roe tapoe, Datie fa go wee heef ie, Da kamtzolo dé boen3 So boen lehie a kan dee, li aka wan toe ofoe drie
foetoe ofoe joe plief ie,
Loekoe joe frefie wan trom
na fpieglie, Mie klofie tan boen na
mie3
Al tan boen foetroe na joe,
Joe mekie wan oloyfie faka toe na da broekoe ?
Ai Masra,
Den knopo biegie foe troe,
Den ben dé wcrie toedrie tem pafia moro biegie j wan,
ik Kan t metgebeeteren;
maar wil Mynheer het | goed niet aanpasfen? Geefhier, laat ik het aan-
pasfen. Trekt gy de broek niet
eerst aan? Ja, geef ze my. Ik zal u uw kleed helpen
aantrekkenHet is van onderen te
wyd.
Ik meen dat het genoeg fluit.
Het is wat te naauw op defchouders.
Dat zal haast overgaan.
Is het camizool wel?
Zo wel als 't zyn kan.
Gaat eens twee of drie fchreeden als 't u beliefd.
Bekyk u eens in de fpiegel.
Staat myn kleed my wel. Het Haat u heel wel-
Hebt gy aan de broek ook wei horologie zak gemaakt?
Ja Mynheer.
De knopen zyn ysfclyk groot.
Men droeg voor eenige tyd nog veel grooter.



Modo dé k&nkle alla dey,
Joe klofie tan' toemoefie
mooi na joe, Da troe ?
Den no kan fie no wan kroektoe fouw na ienie,
Oe plee joe reekenen',
A deeja fo Masra,
Joe pot ie toemoefie foe I diefie joe mekieden kloo- j
. l'
Mie no dé tékie mendré i
foe wan foema, joe de pot ié toemoefie foe
da fa uiii diefie joe gie
mokfte,' Zy dee toemoefie dier ie di-
tem,
Datie den kan fie na joe
rekenen , Mie no dee pot ie toemoefie, Deja da monie dee diefie
joe moe abie, Joe no fictie foe mendree
Masra, Joe no abie wan fanie foe
takie datie mie gie joe
toemoefie piekien, Masra memree na mie
ofoe joe abie wan fanie
joe mekie, Datie wie fa fie adjofie \
baafie, j
De Moae verandert alle
dagen
Uw kleed ftaat fchilder-
achtig. Is het waar? Men ziet er geen'oneffen
vouw in. Waar is uw reekening. Hier is ze Mynheer. Gy zet te veel voor 't
maakeloon.-
Ik 'heb nooit minder van
iemand Gy reekend te veel voor
, 't yerfchot.
De Zy is tegenwoordig op een ongemeene booge prys.
Dat blykt uit uwe reekening.
Ik-reken rfiet hoog.
Daar is 't geld dat u toekomt.
Gy behoorde niet met al af te trekken Mynheer.
Gy hebt geen reden te zeggen dat ik u te weinig gegeeven heb.
êdynheefi k boude m y gerecommandeert als gy iets te doen hebt.
Dat zullen wy zien, vaar wel baas.



C ïr3 2
ACHTSTE SAMENSPRAAK»
Franfie! da leefieman dee fnorkoejettse mie briebie,
San Masra pliefie?
Joe fa tanapoe joe fliebieman,
mie ^ kon djosno Masra,
Mie fa leerU joe foe wiekte
biefo mie,
\Mara Masra ,
Joe abie hatie foe takie jet-
tee?
'T>a ben toe joeroe diefie mis
go [liebie, Gie mie wan krien hempie fondro foe takie fomenie,
Co na kot.kroe akfie da oe' ma ofoe kofie no bbliejeltee,
J takie dfosno a fa klarie,
Go loekoe oe menie joeroe wie dee ,
Da piekien moro fieebie joeroe,
Safiiima, da pruikemaker
ben kom kaba ? /li Masra ha fiekfie joeroe
kaba,
Frans! die Luiaard fnorkt
noch geloof ik, Wat belieft u Mynheer? Zult gy opftaan jou ilaa-
per,
Ik kom aanftonds Myn« heer,
Ik zal u leeren voor my
opteftaan, Maar Mynheer, Durft gy noch fpreeken?
Het was twee uuren des
ik ging flaapen, Geef my een fchoon hemd
zonder zo veel praats te i maaken. Ga na de keuken en
vraagd de meid of de
Coffy nog niet gereed
is.
Zy zegt dat 't aanftonds
zal gereed zyn. Ga zien hoe laat het is.
Het is omtrent zeven uur.
Sufanna, is de ParuikeI maker al geweest? | Ja Mynheer cm zes uur
I* reeds. H



San joe takie gie em?
Datie Masra défliebie jétee ,
A/a kom baka hefie ?
A ben takie a fa deeja na
hal foe aitie, Loekoe fie ofoe a dee kom, Mie no fie em jet tee, Franfie, opleef ié jnC dé tam
nanga mie foe foe., Joe no krien den jetee ?
Mie dee kom fo djosna
Masra, Joe ben go esrédee na da
foefocmakrie? Ja Masra* ma den föefoe
no ben klarie jetee,
Oe tem mie fa kiefie den
dan? Na diefie mamatem, Goo loekoe dan o oe den fa
klarie nojafo kaba. Takie gie da baafie mekie
em frefie kom toe, yf deeja fo Masra, mie mie
tic em na pafie,
Joe doe boen datie joe kom, bieka mie biegien foe kroetoe kaba,
Mie no ben'ka-n klarie mo ' ro hefie Masra, j
C "4 J
Wat hebt gy hem ge-
zegd ? Dat -Mynheer nog (liep.
Zal hy haast weerkoo-
men?
Hy heeft gezegd om half agt hier te zullen zyn. Ziet eens of hy komt. ! Ik zie hem nog niet. i Frans waar blyftgyniet
myn fchoenen. Hebt gy ze nog niet
fchoon gemaakt. Ik kom zo aanlrondsMy'n-
Zyt gy gisteren bj oe Schoenmaker gèweést l Ja Mynheer, maar t fchoenen waren n < niet klaar. Wanneer zal ik ze < n
krygen*' Van deeze morgen. Ga dan zien of ze nu al
klaar zullen zyn. Zeg aan .de haas' dat hy
ook mee ko me. Hier is hy Mynheer, ir j
kwam hem op de we
te gemoet. GydoeMvel dat gyknmt,
want ik begon alreeds -
te grommen, tk kon nier eerder klaar
komen Mynheer.



C "5 }
menie wie pc opoe den joe-
foe fa fictie mie, Mekie mie doe mie wawan
ofoe joe pliefie , Mie foetoe no fa go na ienie
nemree wantrom, D ztie no kan dee fo, Troefos joe f >ctoe tranga na
ienie,
Den fit prietie moro hefie. Den naauw toemoefie, Joe koufoe dekisjbetroe toe,
Mie werie toe para, Dafoe datie h^dé joe no kan werie den foefje,
Mie fin poeloe wan para,
Den dé piengie mie piekien- j
fi Jetee, Joe no fa waka wan hafoe I
firalie ofc dfa pafa,
Den hielie no hcy nofo,
Joe no ben takie gie mie foe mekie den mofo hey,
Mie ben memree datie datie no abie wfokoe foe dee,
' Mie no dee doe moro lekie den takie gie mié^k \ Mie moe abie muil ie tee, \ .
' Nanga oe forlbe 'cerie ([boe- I ] ba ) joe wanie-miimekié I ettn
Laat ons zien of my de
fchoenen zullenpasfen. Laat my alleen begaan als
het u beliefd. * Myne voeten zullen er
nooit in koomen. Dat kan niet weezen. I Stoot u voet eens recht
uit.
Zy zullen eer barsten.
Zy zyn te naauw.
Uw kousfen zyn ook vry
dikjés. Ik heb twee paaren aan. Daarom kund gy uwe
fchoenen ook niet aan-
krygen. Ik zal 'er een paar uittrekken.Zy knellen my evenwel1
nog wat. Gy zult geen halfrtraatjé
gegaan hebben of \ zal
ovtr weezen. De hielen zyn niet hoog
genoeg. Gy hebt my niet gezegd
die hooger te maaken. tk dacht dat dat niet noo-
dig Was.
tk doe niets anders als 't geen my belast word.
.k moet ook muylen hebben.
vlet welke leer wilt gy ze gemaakt hebben.
a 2



Nanga redie leef ie*
Oe tem mie fa Hefie den ?
Joe fa Hefie den na ienie
foe drie dey* A boen* Adjofie Masra* Joe fo frefie baafiet
Met Rood-leer. Waaneer zal ik ze hebben'
Gy zult ze in de tyd van
drie dngen hebben. Heel wel.
U>v Dienaar Myu Heer. Van 's gelyken oaas.
NEGENDE.SA M E X SPRAAK.
fanmoe Sïefa,
Joe dé J'liebie fitte"*
J-oe no abie fjemfoe f liebie
p> la <g • ? Asdé wan tocnoe/ie mooi <*ce.rie f<e didon fo langa n i ienie b i' •. Os latie wie d c dm Da pièkienmoro f b e j>s toé»
A no kan dee fin laat is, Sliebie dl n z mi ai j tté, J is n> win ttanapoe dan Sn mis Ca tanafioe fio
f roekoe foe doe' Üongo nanga mie na fa-
rie ■
S tn wie f i dos daplerie 9 Joe 'friegi'tie dan datie mama fi.jarrie tides l
Sta op Sustef.
Slaapt gy ring?
Schaamt gy unietzolarig te flapen?
Het is al te moey weêr i nm zo lang in 't bed ta j blyven loggen. ■ II i<i 1 at is het dan'
liet ia by zeeven uuren.
Het kan zo Iaat niet zyn.
Ik ben nog fl.iaperi.tr. ' 'Wilt gy dan n;etop[ï;aan? '
Waarom zou ik zo vroeg opft-i m1
Om met my mee 'te gaan naar d n thuin. | W tt zullen wy I aardoen'
Zyt sy d in c-'.. eeten dat 'j m ieder heeden jaarig



C rif }
Da tr*e ; mie no ben memTe moro na datie.
Wee kon dan bie o mama , tanapoe,
Joe a! ie dan da fhtro foe dfiarr e,
Hfi.ono, mara mie briebie a hang'i na ondra da f veg.'ie,
Mie no fie em,
Dan a moe d.don na tapoe tafla,
Kongo ma. mie fie dj\,rrte d>ro ip> htba-,
Wan f e na let na ienie
Mie no fie wan foema lekte da jariè man,
Mekie is ie go dan.
Koemara piekien Miefie,
Koeman. Tom ifiie fan joe
dee dotl Mie dee finoey denlemmie-
kie piekienfó, /Matcm joe dé wroko, Nemree wie dé fie joe fon-
dro wroko, Masra no fin wanie fie datie mie tam fiundro foe
wroko, Datie joe abie retie, Oe Cama mekie den bedie
dejafo' Mie doe datie piekienmie-
fit,
San joe dé go doe nanga d*ti?
I Dat is w.iar; ik dagt *or I niet meer aan. ■ Wel kom dan eer moeder (ipftaat. Hebt gy dnn de fleutel
van den thuin. Neen, maar ik geloof
dat Int onder de fpïe-
gel hargt Ik zie ze niet. Dan moet ze op de tafel
leggen. Kom maar, ik zie de-
thu'ndeur is al open. h 'er iemand in' Ik zie 'er niemand als de
thuinier Laat ons dan gaan. Co-de morgen jonge
Juffrouwen. Goede morgen Thomas
wat doet gy l Ik ben doended? Irm'-vt-
jes-laanwat af-eharke-i. Gy zyt altyd hes z;g. Wy zien u nimmer zonder werk. Myn Heer zal ook niet
graag zien dat ik leeg
loopt zonder te we 1 i. Diar hebt gygelyk aan. Wie heeft die ' bedden
omgefpit? Dat heb ik gedaan j< nge
Juffrouw. Wat zult gy 'er biwö
doen 'i H3



C "8 )
Mie no fabie jettd fan mie Ja faai na den tapoe*
Joe no kan faai knolliekiel
Mie abie datie kaba*
Datie boen na mie Den fa boen piekien moro?
Na ienie foe toe wiekie* ma fanhédé joe dé ak fie datie?
Biekajie mie lobie den foetroe ,
A boen mie fabie datie* Foe oe fan hédee ? Biekaftb mie fa mekie no-
ja dat mie abie allatem
piekien fi * Datie Ja boen na mie * Mara fan joe dee go doe
nanga alla den tiekie
diefie deeja fo? Mie abie wroko nanga den
na den finyboonkie bedie, Wie fa kiefie watramoen
piekien moro ? Den dé gie blommikie kaba *
Mie memree wie abie pie-
kienwan kaba* Arrén trobie toemoefie,
Datie kan doe ogrie dan f
Ay* dan den blommiekie de fadom komopo*
Mie wenfie a tam boenw eer ie nqjat
Ik weejt noch niet recht
wat ik 'er op zal zaayen. Kunt gy 'er geen knolra-
dys op zaayen. Die heb ik alreeds. Dat is my Hef, zullen zy
al haast goed weezen? Binnen veertien daagen,
maar waarom „vraagd ' gy dit'
Om dat ik 'er veel van houd.
Het is goed dat ik 't weet.
Waarom dat ?
Om dat ik nu maakenzal
dat ik altyd wat van
heb.
Dat zal my lief zyn. Maar wat zult gy met alle die liaken doen ?
j Ik heb die vannooden op I de fnyboonen bedden. I Zullen wy haast waterI meloenen hebben ? | Ze bloeyen alreeds.
Ik dacht dat wy 'er alle
kleine aan hadden. De Regen heeft te veel
gehinderd. Kan die -'er dan kwaad
aan doen ? Ja, en dan valt 'er de
bloeyfem van af. Ik wenfchte dat het nu
goed weêr blyft.



C 119 )
Arrén 110 fia fadom toe
mocfic moro* Joe abie mooi blommiekie
toe, ?
Toe drie Rofoc * Anglicrie-
kie nanga jasrnyn dee Repie wie foe pielt e firn* Joe fictie joe natie den blommiekie bcdte piekten 0, Arrén ben fadom piekien-
jb esrédee fabathen, , Déja mooi roojbe dcc, ' Hen One/ie Jwietie Joe troe, ■Den abie wan fxielie fime/ie,
Mie moe abie toedrie an-
glierkie jet tee* Datie da muot blommiekie
toe*
Ma da wan hatie fianie datie den no dé fimélie,
Jasmyn de fmélie tranga ajén,
Joe no wanie wan takie
Rozmaryn fifaDade mie abie kaba, Déja mie, fenie wan mooi
rozoe jettée, Mie mankie foeloe kaba, Mekie wie goo fidon na da
tamaryn hofo piekiènfio, Tan, mie briebie den dee
ka/ie wie. Ai* mie jerie datie toe*
da oeman dé loekoe wie,
Het zal zo zwaar riet meer regenen.
Hebt gy ouK fchoone bloemen '
Daar zyn eenige Roofen, Angciieren en Jü.*rr)yn.
Helpt un* éëmge pi ukke n
Gy moest ue bloembedden wat begieten.
Het heeft gi.ster >,vond
wat geregend. Hier zyn fchoone Roofen. Zy ruiken heel liefelyk. Zy hebben een aingenaa-
me reuk Ik moet nog eenige An-
geliercn hebiben. Dat zyn ook fchoone
bloemen. Het is jammer dat zyniet
ruikt.
De J;i»myn ruikt daar en
tegen heel fterk. Wilt gy een takje Roze-
niaryn Suster Die heb ik a'reeds. Hier heb ik nog een
mooie Roos gevonden. Myn mandje is reeds vol. Laat ons wat gaan ru ten
in de tamaryn Prieeli Wacht, ik gelooft dat
men ons r^ep*. Ja wel, ik hoor het ook,-
de meid zoekt ons. H 4



TIENDE SAMENSPRAAK.
Odie Miefie, ee fa joe tam fenfie Sondee?
Mie ben dee boen nofo, ma fa joe tam ?
Mie dee ferkonloe piekien* fo,
Oe fa joe habie hatie foe
go dan na doro ? A hatie mie foe tam mie
wawan, Mie ben hangrie foe fie
Uw Dienaresfe Mejuffrouw , hoe hebt gy al gevaaren zedert Zon • dag'
Ik ben redelyk wel geweest , maar hoe is met u'
Ik ben een weinig verkouden.
Hoe durft gy dan uitgian?
Het verdroot my alleen
te zyn. Ik was begeerig u te
zien.
jer/e wantrem fa a dé
balie, ' A f ie wie kaba, Da wan hafoe joeroe ka ba datie mie dé foekoe oen*
San dé foe doe dan? Masra dee akfie na joe
Miefie Anna eitje, A fa kroetoe ofoe joe no
kom héfie, Mie de mekie hépte fome-
nie lekie mie kan* Mie fa fMe plekienmoro
fan a wan takie gie mie* J
Hoor haar eens fchreeuwen.
Zy heeft ons al gezien. Het is al een half uur geleeden dat ik ul. foekt.
Wat is 'er dan te doen? ' Mvn Heer vraagd naar u
Juffrouw Annaatje. Hy zal kyven zo gy niet
voortkomt. Ik haast my zo veel ik
kan
Ik zal haast weeten wat hy my zeggen wilt.



Joe da da moro hofinCom- j
pé foe mie diefte mie abie, \ Mie lobie foe tam nanga \
joe foetroe, Mie lobie foe dee nanga joe
moro lekte nanga wan
trawan, A hatie mie, mie no ben
fabie datie joe no ben
dé boen. Mie no hen fa dray fut
kon loekoe joe ofoe mie
ben fabie datie,
Mie fabie joe boen hatie
foe mie, Ma na oe plee joe dé go
■tjarxie mie, Wan jucma moefe kom
déja foe 'takie nanga mie . papa,
Datie da wan traftnie, Wie fa dé moro tierie na
mie kamra, Co na fefie mie fa waka
na joe baka, Mie dee net mie hofo, Mekie wie no mekie floufoe ofoe joe pliefie,
Alla den floufoe dee foe
fofo,
Compee no moe mekie floufoe nanga makandra,
Joe dé go kiefte fieftetiena joe tidee f ah athemi
Gy zyt de beste vriendin
die ik heb. Ik bemin,U gezelfchip . zeer
Ik verkies 't uwe voor alle anderen.
Het doet my leed dat ik uwe onpasfelykheid] niet geweeren hebt.
Ik zou met verzuimd hebben u te komen bezoeken indien ik het geweeten had.
Ik weet u genegeudbeii te my waards.
Maar waar gaat gy my brengen
Hier moet iemand komen om myn vader te fpreeken.
'T is wat ander'.
Wy zuilen geruster zyn op myn kamer.
Gaat vooruit ik zal u volgen.
Ik ben in myn huis
Laat ons geen complimenten maken ais 't a beliefd.
Alle die complimenten zyn onnoodig.
Men moet geen complimenten maken onder goede bekende.
Krygt gy heden avond bezoek by u?
H5
( T2I }



Miefie Annaatje hen fen
akjie mie ofoe mie fa dé
na hofo, Ofoe wan tra foema kom
wie fa fie fan fa dee foe
doe,
Joe no moe mekie mie tapoe joe na wan fanie, Nono na no wan fafie, Sidon dan ofoe joe_piiefis, Da floeioe fa hcy toemoefie ■ font cm joe joe, Die fa fa moro betree, '1 roet roe joe dé trobie joe
frefie toemoefie, Mie fijem dutte mie de fie joe de trobie joe frefiefio,
Ma fan mie dee fie dei na
tapoe joe tafla? Dn wan tafla éloyfie, Jxé fa a mooyj Da wan njoen prefent ie
afin,
Da Masra P. 1 jarie em komopo na Engliefiekondreegie joe mie briebie ,
Da no em da da hatie
lobie ? Joe no raay datie, Mli wanie fiekie-han ay, En mie wanie fiekie ■ han
foe no , .poe o fan joe wanie fc
kte- han? Foe wan pontoe boen thee],
Juffrouw Annaatje heeft my belet laten vragen.
Als 'er iemand anders
komt zullen wy zien
war 'er te doen zal zyn. Laat ik u doch geen be' Ier aanbrengen. In generlei weifc. Zit dan als 'tu beliefd. Die ftbêl zal u misfehien
te hoog zyn. Deeze zal beter zyn. In waarheid gy neemt te
veel moite. Ik ben befchaamd u zo
veel moeite tc zien
nccmen. Maar wat zie ik daar op
uw tafel? Het is een rafel -orlogie. Wat is dat liefjes. Het is alweer een nieuw
gefchenk. ; De Heer P zal 't n uit
Enge i an d mêe ge brach t
hebben geloof ik.
i Is hy niet de Hartei vriend*
I Gyhebt hetrsietgeraadea Ik wil wedden van ja En ik wil wedden van neen.
Om wat wild gy wedden? Om een pond beste thee.



12-
A boen, \
Ma oe foema fa kotie da
kroetoe ? Mie no moefoe briebie joe
ofoe mie no wanie, Mie no wanie fekie-han
moro,
Joe doe boen , biekafie joe
ben fa laf ie, Da mie papa kief ie em na
wan foe em kompee na
f'ratij'ie kondree,
Da fo foema moe takie alla \ tem,
Joe dé fiemie foe wan foe-
ma diefiekiebrie, Sauie
n^ hatie foetroe ? No moro lekie wan trawan
troet roe, Mekie datie tan fo ma
(mara,) Aboen, joe wanie driengie
wan kopie thee ofoe ko-
fie,
Joe abie da thee foe tradé jettee ?
Nono, ma diesja moro bé t tree,
Foe o menie joe bay em ? Raai wantrom, Mie moe fefie em fofie, Jee moe abie pafenfie nanga mie ofoe joe pliefie,
Foe da thee diesja joe fa moe gie twentie na fo freen Qf'keilen j)
'T is gedaan.
Maai- wie zal de twist
beflechte.n? Ik ben nier gehouden u
te gelooven. Ik wil met meer wedden.
Gy doet wel, want gy zoud verloven hebben.
'Tis myn vader die ze van een zyner vriend uit Frankryk gekreegen heeft.
Zo moer men altyd zeggen.
Gy acht my dan voor zeer geveynst?
Niet meer als een ander,
ik verzeeker u. Steefeen wy daar een
fpeldje byGoed, wilt gy eencopje
thee of coffy.
Hebt gy noch de thee
van laast? Neen maar deeze is
beter.
Wat kost ze u? ■> Raad eens.
Ik' moet ze eerstprocven.
Gy moet een weinig gedult hebben met my' als 'tu beliefd. "
Gy zult voor die thee zes Guldens moeten geeven,



C 124 *)
JVW «te kiejie em fo< tw entte,
A boen kopoe,
joe Ja wanie bay wan pon toe gie mie 5
Foe oe fan hedé no?
Joe fa doe mie wan biegit pliefierie,
Mara fa jue tam mooy nanga da klofie die tja,
Dan mie tam mooy najot ay n mga da klofie dies
, J"
A tan toemoefie mooy na joe,
Oe foema dé mei ie joe klo-
fie* Miefie K
Joe fa wanie fenie em wan
tr an na m!e. Mie fa wanie takie nanga
em
A boen; ma oe fama dé fom na duro fj tranga?
Da foema diefie dee kon
loeh-e fie, Da Viejietie diefie foe dee
kiejie,
Miefie Annaatje dee akfie na jee,
Nanga jee pliefie.
Ai ie dee ia fo djosne baka
J Neen, ik heb het voor
vyf.
I Dut is goed koop. Zult gy wei een pond
voor my wjllcnkoopen? Waarom niet' Gy zultmy daargroote-
lyks mee verplichten. Maar wat vind ik u zin»
dclyk met dat kleed. Gy acht my dan wel op-
gefciiikt met dat kleed ?
Flet Haat u fchilder-
■ ch'ig. Wie maakt uw kleed?
| Mejuffrouw K. Zoud gy haar wel eent* I ^ by my willen zenden. | lk wil Ie haar wel eens 1 fpreeken.
j Gaarne; maar wie klopt daar zo hard aan de | deur?
Het \s gezclfchap dat gy
krygt.
. MejufiVouw Annaatje vraagd na u.
Met uw verlof
Ik ben auiiiiondg weer l hier.



C 1=5 )
ELFDE SAMENSPRAAK.
op een PLAN TA GIE.
Dr'cTriro. Booy, gie wat fa foe wafïe
fefie,
Booy. Ja Afasfera,
l)r:cr.om. O pliefie da Coffi di tam fo langa,
Booy. Masra mie no fabie,
Drictoro.. Co akfie na da kookroe ca na,
Booy.
A t tkie d'josno a fi klarie, mara ent frefie deeja,
Dri&orri. Oe fa da Coffi kom fo latie ttdeejafo na tav la, Kockroe Oema. Masra koedoe ben trobie foe teekie faya, Drictoro. Bafi. n no ben mekie den tj rrit koedoe na fat ra dan, Koekroe Oema. Ai Masra, mara a lalla, et no drey,
DireSteur. Jonge, geelt, water otn 't gezicht te wnsfehen. jonge. Ja Meester
Direê r r. vVaar blyft u<_ Cifïïezo lang?
Jonge
Meester ik weet het niet.
Dire&eut. Gaat het de keukenmeid vraagen.
Jonge.
Zy zegd het zal aanftonds gereed zyn.... maar daar is zy zelfs. Dirc&eur. Hoe komt dc ('offy zo laat op tafe! van daag? Keukenmeid Meester het houtdatwï!» de geen vlam vatten. Dtr. Sleur. Heeft de Bistiaan op Sa« turdag dan geen hout laaten hren ;cn ? Keukenmeid
Ja Meester, maar 't is ts groen.



C 12(5 )
Drictoro. Takie mara datie joe lejïe foe wiekie f roekoe,
Koekroe Oema. Nono Masra,
Drictoro Ofoe tamara da Coffie tan fo langa ajen , dan Bafan fa kom wiekie joe tratamara,
Den Nengree dielie kon
fiekie. Goe mara Masra,
Drictoro. Oe fan doe oen ajen ?
Amaranta. Masra esrédee bakadina mie dé na vielie mie kiejie koorfoe, na natie ajen,
Drictoro. Go na fiekie hofio,
Fortuin Masra mie dee nanga wan tranga koorfoe, Drictoro. Kon deeja mekie mie fielie
joe hanoe go na fie-
kiehofio , mie frefie fa kon bamba da pleefie, Kwakoe. Masra mie hédee de hatie mie foetroe,
Drictoro. Joe dee da plee ajen joe lejieman , toe pasfa na
Dire&eur. Zeg liever dat je te lui bent om vroeg op te ftaan.
Keukenmeid. Neen Meester.
Directeur. Als de Coffy morgen wederom zo languitblyft, dan zal de fiastiaan je over morgen komen wekken De Ziek gewordene Slaaveu.
Goede morgen Meester.
Directeur. Wat fcheeld er weer aan?
Amaranta. Meester gisteren middag in 't veld zynde kreeg, ik al de koorts , en van den nacht weder. Directeur. Ga naar 't Siekenhuis
Fortuin. Meester ik ben met een zwaare koorts bezet Directeur. Kom hier dat ik je de pols voel, ga naar 't Siekenhuis ik zal er ftraks zelfs komen. Kwakoe Meester ik heb heevige pyn in 't hoofd. Directeur. Ben je daar weer jou luiaard, toe fcaielyk naar



C 127 )
wroko, ofoe no fo mie fa mekte Bajian aresfie jue,
Eva.
Masra mie bellee hatie mie heelie netie foetroe,
Drictoro.
" oe lobie ajen wan foopie no troe ' joe memree mie no fabie joe triekie, ■— Booy gie da oaloe mama wan bieta foopie,
Cïioolomama nanga tien piekien Criolo, alla.
Goemara Masra, Drictoro.
• roemara, fa alla den piekien Criolo tam'f opleefie Cato dee? Crielomama.
Cato kief ie koorfoe na netie , Seraf na de piekien betree, nofo alla den trawan dee boen,
Drictoro.
Co na mama Loaifa, mekie a gie joe wan calabasfie grotto,nan gawan pief ie fpekie, bolle datie makandra gie den piekien ,
Alla den Criolo.
i 'angie Masra, tangie Masra,
't werk, of anders zal ik je door de Bastiaan laaten cureeren. Eva.
Meester ik hebdegeheele nacht heevige buikpyn gehad.
Directeur. Je lust weer een forpie niet waar? denk jy dat ik je kuuren niet weet. .— Jonge geeft de oude meid een bitter foopje. De Creolen voedJlermet alle de kleine Creolen famen. Goede morgen Meester.
Directeur. Goedemorgen, hoe vaaren alle de kleine Creolen, waar is Cato? Crtoole voedfter.Cato heeft van nacht de koorts gekreegen , Serafine die is wat beter, anders zyn de anderen nog wel.
Directeur. Ga na de huismeid Louiza, en laat die je een Calbas gort geeven,en een Huk fpek , kookt dat faamen voor het klein volkje. Alle de Creoolen. Dankie Meester, dankic Meester.



C i=3 )
Jirictoro. Booy kalle mama.Loaifa,
Louifa.
San Masra pliefie ? Dricloro.
Mekie mie kief ie wan boen breide foe tee mie komopo na gron, mie kan n'jam,
Louifa. Ja Masra*
Driéfcoro. Bpoy lekte da gors nanga hontie faka J'ontem mie ft fenie wan fanie foe foetoe ,
Temreeman Fortuin. Masra go wee kaba, aboen, fifa Louifa foe 'w fa gie mie wan fofde mja?
Lóuifo Masra fa fabie, joe wanie mie kief ie irob'te?
Fortuin. Öe fa a kan falie ?
Louifa. A! no trobte mie toemoe fie mie abie trafanie foe memree,
Fortuin Gie mie dan , dan mie fa gö wee,
Louifa. ■Dee dan trt-biewan.
Directeur. Jonge roept de meid i Louifa,
Louifa Wat geliefd u Meester? ■
Dire&eur. Zorgt dat er een goe I ontbyt gereed is tegenii dat ik uit het veld komt.
Louifa. Ji Meester.
Directeur. Jonge neemt het geweer en jagt- fak mée, mis-1 fchien vind ik wat te fchiecen.
Timmerman Fortuin De Meester is al weg, goed, zal je me nu niet \ een foopie geeven, Suster Louifa.
Louifa. De Meester zal't ontdekken, wild gy dat ik in ongelegenheid komt? ] Fortuin. Hoe kan hy't ontdekken?
Louifa. Ach ! plaag my i iet, ik 1 heb andere dingen genoeg te denken. Fortuin . Geeft my dan, dan gaal ik weg.
Louifa. Nu daar dan Plaag-geest*



Fortuin.
Adpofic,' mara van bakra dó kom,
Stirieman. Odté mama, Dricloro ne dee na hofo ? - v Louifa. Nono Stierieman, a goo na gron, d'josno a fa kom.
Stirieman. A dee kom kaba, mie fie em.
Louifa. Dan da tem pikienmero foe potte breide.
Stirieman. Odie Masra, hoe fa /oe tam?
Driftoro.
Mie dcc boen jet tee, Stirieman, hes fafic joe tjarrie wroko gie mie ajem, no troe? Stirieman.
Ja Masra, mie tjarrie wan brievic foe joe Granmasra nanga volentien fiaka foe potte cojfi. Drictoro.
A boen, mekie dem tjarrie den na ienie loofioe, tratamara joe fa kiejie den foeloe.
Fortuin. Nu adieu, maar daar komt een blanke. Stuurman. Dag moedertje , is den Directeur te huis? Louifa. Neen Stuurman, hy is na 't veld, maar zal ftraks hier weezen. Stuurman. Hy komt, ik zie hem al.
Louifa. Wel dan is 't haast tyd om *t ontbyt klaar te maaken.
Stuurman. Goeden dag Myn Heer, hoe is 't met de gezondheid ?
Direcleuf. Nog heel wel Stuurman, hoe is 't, je brengt weer werk voor my, niet waar?
Stuurman. Ja wel Myn Heer, hier is een order van de Patroon, met veertig leege coffyzakken. Directeur. Goed, laat ze maar in de loos brengen, overmorgen zal je ze vol kry» gen.
I



* StTriefrian. Da boen Masra.
Dri&orö. Bakrabasfan joe ben kiejie wan joepie kaba ?
Bi^rabasjanja Masra.
Dri&órb. Joe moe foe loekoe boen datie den Ncngree doe da wroko foo lekit mie ben takte gie joe na pas/ie.
Bikrabasjan. A boen Masra.
Driétoro. Louifa oe fade nanga da Brtkie njam rijam?
Louifa. A klarie kaba Masra. Booy.
Masra da Stirieman takie den faka dé na loofoe kaba.
Dri&aro. A boen kalie em.
S-irieman. Mit dé jrfo Masra.
Dricl:orO:. Joe no wanie njam breide nanga mie?
Sfiriernan. Ofoe joe pliefie.
|>;rroro. Booy git moro pletie*
IStuurman. Zeer w;l ivjyn Heer. Directeur. Wel Blankofficier heb ja - al een foopje gekreegen?
Blankojjicier. Ja Myn Heer.
Directeur: Je moet wel toezien dat de N;gers het werk I uitvoeren zo ais ik je onderwegens belast hebt
Blankofficier. Zeer wél, Myn Heer.
Directeur. Louifa hoe flaat hat niet *t eeten voor het ontbyt.
Louifa. 't Is al gereed Meester.
Jonge. Meesterde Stuurman laat zeggen dat de Zakkan al in de loos zyn. Dlre&etir. Goed, roept hem.
Stuurman Hier ben ik Myn Heer.
Directeur. Wilt gy niet metmyont* byten ?
Stuurman Als 't u geliefd Mynheer.
Directeur. Jonge geef meer bofden.



C '3' 5
Louifa. Masra nt'amnjam de" na Tav la kaba. Driöoro. /f boen* kon Hendrikie, kon Stirieman, mekie wie njam.
Louifa. Meester bet eeten is al tp tavei
Directeur. Goed, kom Hendrik (*% kom Stuurman» laat ons eeten.
FWAALFDE SAMEN:»PyRAAK,.
Tusfihen twee Buur en, zynde de eene Bew^-üjspkr van Paramaribo ü/^FTn^te n a ar., en de andere een geweezene Qi-r ec>^ u r , hcnleltnd» over 't Plantagis Leeven.
Fotoman. Koe marra Buurman, zo f roekoe joe dee kaba na foetoe?
Dricioro. Ja Buurman, o fan mie fa takie gie joe, mie njeenfoe kaba nanga datie.
F. Datie mie wanie briebie, na Planafie da foe wiekie f roekoe, foe go loekoe wroko.
D. No foe datief Buurman., datie Bakrabasjet moefoe doe, fo.' go f roekoe nanga den Nengree na gron
Fcrtenaar. Go^de tno*gen buurman, zo vroeg al op de been ï
Directeur. Ja Buurman, wat zal ik u zeggen, ik ben het reeds ge* wend.
F Dat wil ik wel gelooven, op Plantagiemoet men al vroeg opftaan om het werk na te zien,
D. Dat juist niet. Buur-» man, dat laat men aan den Blankofficier over vroeg met de Siaavea naar het veld gaan.
{*y Den Blemkoffickr.
I a



C 13* >
f. Dan Drictoro kan tam dtdon fo langa a wanie.
P. Den ben moefoe go toe f roekoe na gron, biefojie den ben tron Dricioro, en die/ie den ben dé mara Bakrabasja; iebrie wan em beurtie.
*P. Nanga datie joe no abie kroektoe, mara efie mie kan akfte jee,
joe dé takie djosno foe wiekie f roekoe, foe o fan hedee Dricioro dé w'skie
f» f roekoe dan, efie a no moefoe doe datie?
P. Joe kan memree ofoe mie ben dé drie ofoe fo jaar ie, fontem moro langa, lekie Bakrabasja, en ditem mie ben moefoe wiekie alla dey na vyvie joeroe kaba, datie mie kon njienfoe nanga datie, en nojafo lekie fo mie tron Dricioro mie no kan wiekie moro laatte.
Jf. Ai nojafo mie fabie datie, mara o fan Drictoro dé doe, tee a dee wiekie na mamatem fo f roekoe?
F. Wel zo! dan kan den Directeur leggen blyven als hy wil
D. Men heeft ook vroeg naar 't veld moeten gaan, voor men Directeur geworden is , en toen men maar Blankofficier was; dus yder zyn beurt.
F. Daar hebt gy geen ongelyk aan, maar met u verlof, gy fpraakt even van 't vroeg opftaan gewent te -weezen, waarom ftaat den Direéteur dan zo vroeg op, als 't niet noodzakelyk is ?
D. Gy begrypt wel, dat, als men drie a vier jaaren, en fomtyds langer, als Blankofficier gediend heeft, waarby men dagelyks al om vyf uuren 's morgens op de beenen moet wezen, men 'c allengs gewend word, en Directeur geworden zynde het zelve dan byblyv.e.
F. Ja nu begryp ik 't, maar met welke bezigheden houd den Direéteur zich 's morgens op, als by zo vroeg opftaat?



C -33 )
D. A. dee fenie aïlatem I fanie nofa fee pasfa ent tem; joe no ben go wantem na planafie, datie joe ben kan fie 0 fan den dé doe?
F. Nono Masra, mie wroko no dé git mie tem foe kan abie da pliefierie, en mie no dé jctté langa na Kondree.
D. Wee, efie joe abie tem en ofoe a nofa verveclte joe, dan mie fa takie gie joe, tee wie dee fimoko wan piepa, fa planafie liebie dee, lekie fa mie ben dé liebie dan.
F- Masra, nanga datie joe fa doe mie wan biegie pliefierie, buitic datie
mie no abie toemoefie
wroko.
P- Wee jerree dan, na mamatcmna halfoe fickfie joeroe, dan mie dé wiekie en dan mie dee fenie, mie pip* didon klarie kaba na fiey wat ra foe was/ie fefie.
F. Ei! Ei! fa den ben dé dienie jot ze bten.
D. Hy vind al tyd ftofFe
genoeg daar zyn tyd mede verloopt; zyt gy nooit op Plantagie geweest, dat gy 't eene of 't andere hebt kun nen opmerken ?
F. Neen Myn Heer myn bezignceden beletten my die uitfpanning te neemen, daarby ben ik nog niet lang in 't Land.
D. Wel , indien gy dan niets te verzuimen hebt, en 't u niet zal verveelen — wil ik u wel onder het rooken van een pypje, een fchets van 't Plantagie - leeven geeven, ten minden zo als ik geleefd heb.
F. Daar zal Myn Heer my zeer mede verplichten, myne bezigkeden hebben buiten dien in deezer dagen zo geen baast.
D. Wel nu Iuisterd dan, 's morgens ontwaak ik gcmeeBlyk om half zes uure , wanneer myn pyp alreeds gedopt by 't water ter reiniging vind leggen.
F. Wel man, wat wierd gy knap bediend. I 3



e 134 )
D. Datie dé na alln planafie da prefie den Drie toro dé h olie den Nengree boen, da fianie wantrom mie takte gie den, d:n motfioe doe allatcm. — Zo dra mie was fie mie fesfie kaba dan mie dee go let ie miepipa,endan mie dé kuyrie fiafriefia friego na d'jarrie, foe fie ofoe alla fianie dé boenboen, hkie fa a moefoe dee.
F Ka dit;e fa dee wan pliefierie! na f f roekoe mamitc;n foe fie wan d'jiarie dilon na em fefie, en foe kin takie zo hkie fa joe wanie na e;n taboe
T> Dat ie joe kin memree na joe frevie, — tee mie lockoe alla fianie kjba en mis gie wroko na da djariinan foe doe, dan mie dee go Lekoe mie kweekie.
F. Datie no fa dee takroe foe fie toe.
D. No, memree na jqe frefie, wan troepoe Dok jie bieiïicwan nanga piekicnwan, dee was/ie na ienie wan kom, diefie dee na ienie da fouhe- \
D. Dat is gemeenlyk op alie Piantagien, daar een Directeur goede regeering voert, wat men eenmaal belast heeft, dat moet in 't vervolg van zelfs gedaan worden. — l\r;i myn pyp aangeftooken te hebben, wandelde ik al zoetjes naar de thuin, naziende of alles behoorlyk word behandeld en opgepast.
; F Welk vermaak ! zo een thuin met groentens, vroeg in de morgenftond, voor zich te zien en naar zyn gelieven daar over te disponceren
D. Dat kunt gy wel begrypen ■; alles nagezien en den tuinier werk voor dien dag gegeeveh hebbende, ging ik myn kweek bezien.
F Dat zal ook niet on« vermaaklyk zyn
D. Zeker niet, ftel u te vooren een troep Endvogels, met een party kleine daaronder, al badende, in eene, by 't kweekhuys gevoeg-



nor», jannafo Klakoen diefie de balie té den dee i n na den wefie baka, Fouloe dekte en fa toe
F. Ha' mie wenfie mie abie -wan ofoe toe foed'-n de/a, mie fa mekie den no fa waka langa.
D. Datie mie wanie briebi', — tee mie komopo na kweckiehofo dan mie dé go loekoe, tee mie dé pas fa* of»e mie hagoe kiefte var fie n'jam n'jam; té mie kmopo déda plejie dan mie dé go baka na hofo, da plefie mie Coffi, nanga Melkie nanga Soekroe moefoe dé klarie kaba . tee mie dé dritn ' gie mie dé fie na farra fa den dé/agie den Kau hanga Scapoe go na Sabana, en fa mie Duivie dee fiey komopo na den hokor, —• tee mie fiedonfo dan denNrngree diefie dee fiekie dé kon na mie.
F. Dan Drictoro moefoe drefte den fiekie Nengrce tee?
D. Ja Buurman, wan
]
de vyver, ginds KzU koenfehaanen, j»! k kakende hunne vvyfjVs naloopen , boenders dik en vet. F. Ha! ik wou dar ik rr een paar hier hadde, zy zouden niet lang locpen D. Dat geloof ik ookr— van het kweekhuis, ging ik in pasfant zien of myne Varken» na behooren van nieuwe voedzel zyn voorzien geworden, van daar, ging ik dan weer naar t woonhuis, waar de Coffy met koïtetyka Melk en Zuiker al gereed moetweezen. Onder 't drinken daarvan zag ik van verre de Kunders en Schaapen n?ar 't veld dryven, en myne Duiven uit hun hok heen en weder vliegen; een wyl aldus gezeten hebbende , komen de Zieke Slanven, die met onderfcheidc kwaaien be»
hebt zyn
F. Moet "dart den Directeur ziektens ook curreeren3D. Ja wei Buurman, eca '• 4



Dri&oro moefoe kan doe foeloefanie* diefie a no ben leerie frefie* ondrovindie nanga tet a loekoe boenboen* dé mekie em bekwaam foe doe datie* den fiekie diefie toemoefie biegie fjoeroesjen diefie dé na pranafit ofoe na fto dé dresfie.
F. Wee, dan wan Drictoro moefoe abie 'foeloe konit.
D. Foe retie (ten minst ie) a no moefoe mankeeric foe abie nofo konie — té mie gie den fenie en mie trdonneerit den diefie nanga diefie kaba, dan vi it dee go loekoe da wroko foe den hefie Koepa nanga Temrce-nengree.
F. Diefie fa dé wroko da tem dan heelie tranga foe troe.
D. Datie mie briebie, dan den da tranga wrokotnan; mara f» heef ie Drikcro no drai em baka* ofoe den dee hietie Hamra nanga Deslee na wan fity* dan den dte da frefie leefieman baka.
Directeur moet al veel doen, dat hy niet geleerd heeft, ondervinding en een naarftig onderzoek, maakt hem daartoe in Haat, wat langduurige ziektens aangaat, die worden door bekwaame Chirurgyns in de Rivieren of wel aan Paramaribo gecureerd.
F. Wel , dan vereischt een Directeur kunde genoeg te bezitten.
D. Ten minften dient hy er niet van ontbloot té weezen; na de Zieke Slaa'ven iets verordineerd en gegeeven te hebben, ging ik de werken der fuie Kuiper eil Timmerlieden nazien.
F. Die op dat oogenblik vlytig werken zullen-
D. Dat geloof ik, dan zyn het de vlytigfïe Werk lieden, maar aanflronds legthamer en disfel aarf een kant zo ras de Directeur van honk is.



F Datie no détrafa.fie, alwasfie da Vrien-nengr eè frefie.
D. Ja datie da troe, en efie Vriennengree, diefte dé kief ie monie dé doe datie, o fan -nan flaafoe no faê^loe ofoe a moefoe fredee fomfem. Té mie komopo na Timreloofoe dan mie dee go na Cofflhofoe foe loekoe efie den tron Coffi boenboen en efie den fchuivie dmt Coffibakie na fon, ofoe tra wroko diefie dee da p leef ie alla tem nofio foe doe: tee mie loekoe alla fanie boenbótn, en mte gie na Loofioe - Bafiian em wroko kaba, dein mie dee go na gron ofoe
' da pleefte den Nengfee dee wroko, foe fie ofoe den dee wroko boenboen, en, efie wan fanie mankcerie na datie, dan mie dee mekie da Bafiian mekie 'den mekie sm moro betree.
F. Mara o fan joe dee kalle wan Bafian ? i
D. Wan Bafian da wan foema diefie abie foe takie na den Nengrte, en ne em abra da Dricluro
| F. Dat gaat net anders, | al zyn't zelfs vrye Negers.
D. Ja dat is wel waar, en doen dat de vrye die loon trekken, wat moet dan een Slaaf niet doen of hy moet voor de ftraf vreezen 5 van de Timmerloos ging in dan na de Coffyioos, naziende of de Coffy behoorlyk gelucht, en de Coffybakken in de Zon gefchoovcn worden , of ander werk dat er daar altoos genoeg voor handen is, alles befchouwd en de Loos Bastiaan zyn werk gegecven hebbende, ging ik dan naar 't Veld, of daar de Negers bezig waren te werken,naziende of bet werk naar behooren word verricht, en zo er iets aan ontbreekt, den bastiaan te ordonneeren hetzel] vete doen verbeeteren.
F. Maar war noemd gy een Bastiaan ?
D- Een Bastiaan of Officier is zo veel als Opzichter over de Slaaven, en aaa wie deDi-
I'S



C 138 )
stee litbie da wroko diefie den Nengree tnoefioe doe, en a no abie foe doe wan wroko, a moe■ foe abie alla tem wan wiepie na em fiey foe fom den lesfieman en den diefie no wanie wroko; na biegie Soekroe - Planafie toe Bakrabasja dee, en na den ondro den Nengreebasfian moefoe tam, na biegie Cofipla nafie wan Bakrabasja dee en na piekien Cojiflanajie no wan dee, dan da Dridtoro dee wawan,
F- pen Ba dan no dee kalle joe fontem ?
D. Foeloetrom, efie mie dee liebie da wroko mara gie den abra, en no dee loekoe alla fianiefreevie- •— Tee mie loekoe alla fianie boenboen dan mie dee go na Bannanna 1 nanga Tayagron, foe loeko e ofoe den Wagticman diefie dee dapleefie, dee loekoe boenboen, ofoe ! den no dee holie denfirefie nanga kanallietriekie, en ofoe den karoe dee pasma foe den fiofo
redteur, het werk, (dat de Slaaven doen moeten) belast, én , die altoos vry van werk is, hebbende altoos een zweep by zich , ora de onwillige en luiaards te ftraffen ; op groote Suikerplaptagies heeft men ook twee Blankofficiers waaronder de zwarte officiers ftaan , op groote Coffyplantagies heeft men een Blanlcofficier, maar op kleine of middelmaatige CofFyplantagieheeft men maar een Directeur.
F Word men door de Bastiaans niet fomtycls bedroogen ?
D Dat gebeurd dikwiis genoeg, indien men 't Werk maar aan hun overlaat en alles niet zelfs naziet— Het werk nagezien hebbende , ging ik van daar na de Banannen en Tayer gronden, om te zien of de Kostwagters bchoorlyk oppasfen ; of zich met fh'nkfche ftreeken ophouden: en of het Kooren ook wel overlast lyd door te veel



wiewierie diefie dee gro na den fey — tee mie komopo da pleefie, dan mie nanga den Booy foe mie, diefie dcc tjarrie ellatcm gon nanga den hontie - dagoe, dee go na ienie boéfiie foe fie ofoe mie kan fie wan fanie foe foetoe, futitem Dia , Piengo , Bofloe Koniedonie oj'oe Hey.
F. Nanga fo wan jasfie da Dricioro kan abie allatem boefiiemetie na em Tav/a.
D. Alla diy mie no dee fenie den fo fanie, ma ra mie kan takie datie alla wekle ttikoe toe ofoe drietrom mie kan abie na mie 'Javla.
F. fa mara efie joe foetoe wan fanie dan joe kan n'jam toe ofoe drie dey foe cm.
D. Datie da troe, tee hey watra dee taprê mie foe go na boe fie, dan mie dé foetoe na Jeyfei, Boefieduyvie, Leguanaofoe Kauwrie na boon; ofoe Papagaai na hey.
F. Datie da da frefie efie da Beefieraetie mara.
onkruit — Van daar, ging ik, gevolgd van i myne Jongens, die altyd het geweer en de jagthonden mee neemen, boschwaard in, of er misfehien iets te fchieten was, het zy Hartebeest , Wildvarken, Jiuffels, Konya of Haas.
F. Dus doende kan een Directeur dagelyks wildbraad op zyn tafel hebben.
D. Men treft juist niet alle daagen wild aan , maar men heeft er toch een paar niaal 's weêks op tafel.
F. Ja maar als men wat fchiet kan men twee a • drie dagen daar van eeten
D. Dat is waar wanneer het water my belettede boschwaards in te gaan, dan zo fchoot ik aan de kanten wilde Duiven, Léguaanen of Kauvvriers van de hoornen of wel Papegaaien in de lucht.
F. Dat is 't zelfdeais 't maar wild is.



C '140 >
D. Tee mie verte foe da Pliefierie datie , dan mie dcc go baka tta hofo; da plee/ie den potte njam njam fee bfekic klarie, fiétnga var fie botro var/ie haajie; llamenasfic nanga Knolradyfie foe mtc djirrie ; fiayocmarra diefie den kiefic da frefie mamatcm; zo fa mie weerie foe da waka, n ie de go fidon njam fvtietie fwictie.
F. Mie mofo dee Ion wetra kaba
D. Datie mie briebie Buurman, — tee mie njam kaba, dan mie dee doe diefie ofoe datie; dee leefie na van boekoe , ofoe défichriefie maandlystie, ofoe trafannie ofoe efie brievie kon foe da Granmasfiera foe gie Cojfi na wan Stierman ofoe Pon dobakra £fc ofoe mie no étbié notie fee doe dan mie de mekie den potie Coerjala. na watra foe go na wan foe mie Buurman.
F. Dan wau dé go loekoe trawan ?
D. Vermoeid van dat vermaak, ging ik dan weer na huis; alwaar ik de tafel tot het ontbyt alreeds gereed vond, voorzien van varfche boter en ka3s,'jonge knoiradys en ramenasfen uit myn thuyn; varsch gev-ngen Heyma:r; moe van 'tgaan; gong ik dan hartiyk zitten liuullen.
F. Wel man! de tanden wateren my al daarvan.
D. Dat wil iH wel gelooven Buurman — naar't ontbyt hield ik niy met de eene of andere bezigheden op, leesde in een boek, fchreef wat, 't zy maand lysten of anderfints, of indien er orders gekoomen waren met het afieeveren vaii Coffy aan een Stuurman of Pontevoerder &c. niets ie doen hebbende liet ik de Courjaal of Tentpontje ira 't water zetten, vaarende naar de eene of andere buurman.
F. Dan bezoekt men elkander over eu weer?



C 141 )
D. ff es fa; dan wit akfie makandra fanie diefie fon foe wie no fabie retie wan dé Ier ie tra-jan — efie mie tam na hofo dan Tav/a foe baka dt'na de klarie n/t toe joeroe; tee mie njam k«ba, dan mie dé go kutrie nanga mie piepa na mojo na ondro den aranjaboon, diefie dee na fefiehofb tee drie joeroe, dan mie dé go driengie Thee tee fo joeroe; Efie a mekie boen weerie, dan mie dé go ajen na bakadina, nanga den Booy joe mie nanga den hontie dagoe na gron da pleefte den Neagree dé wroko, dan mie dee loekoe ofoe den dee kaba pitkicnmoro den marlde, tee mie komopo de* da pleefie dan mie dé ge loekoe na ienie den Cojfi piefiepie■fiie ofoe piekienmoro a fa de tem foepiekie Coffi* en ofoe den C toenknopoe dee biegien foebroko Catoen; efie mie fie wan fianie foe ftette mie m dé mekie a pa fa.
F. Joe no de go hoekoe (visflej fiontem?
D. Zekerlyk, men raad-
pfeegd malkander ook wel eens over 't eene en 't andere — te huis tlyvcnde was de tafel om twee uuren tot het middagmaal al gereed; na het eeten vei maakte ik my , onder bet rooken van een pyp, al wandelende onder de by 't huis {taande oranjeboomen, tot de klok drie uuren doeg, wanneer ik gewoon was thee te drinken tot vier uuren, het weer dan goed zynde, ging ik *s nademiddags ( wederom gevolgd door myne Jongens en : Jachthonden) naar 'c Veld en werkplaats der flaaven, kykende ter zyde of 't gegeevene merk al byna doorgewerktis- van daar ginj ik zo wat fnuffelen in de Coffyftukken, of er misfehien haast coffy te plukken zal wezen, en of de catoenkm >ppen niet haast breeken ; vond ik wat tefchieten ik liet dat niet voorby flippen. F. Gaat men nu en dan ook niet fomtyds hengelen?



C i
P. Ai, efie mie abie pliefierie foe doe datie mie ben abie hollo diefie foeloe nanga fiefie, in da flefie mie ben fabie foe ha/ie retie, den Warappa, Quiquinanga jakie.
F. Ka fa mie fa njam den ofoe mie abie den deeja.
D Datie mie briebie —
na fabathem mie dé allatem na hofo, da plefie mie dé fenie baka, coffie nanga botran tan klarie, tee mie n'jam kaba, mie de pocloe tnie klo/ie en mie dé werie mie japon nanga maskieta broe ■ koe foe tapoe mie foe maskieta &c. F. Zo menie maskieta dé
dan daplefie? D. Nobooy; tee mie dee driengie cojfiie, dan den Bafian 'nanga den Temreeman, dee tjarrie markie kon foe wrokt/ diefie den nengree ben doe, dan mie dé potie wagtie foe 'Botto, Kweekie Sc. mie dé ordoneerte den Bafifian ofian dm moefoe doe da tradey, dan mie mekie den g>e iebrie wan wan foopte en dan den dé f go na hofo.
D. Ja wel wanneer men daar toe maar 1 ust heeft; ik had watergaaten die vol visch grimmelde en daar ik de warappers, quiquifen , vetjakjes flag op ihg wist uit te haaien. F Wat zou ik er my wat aan te goed doen indien ik ze hier had. D. Zekerlyk ik geloof het. Tegensden avond, ftond was ikalrydweer te huis , alwaar ik rsvn coffy en boterham "al klaar vond ftaan, dan verkieede ik my in myne nachtjapon en mafchiete broek om voer het ongedierte daar in te fchuilen. F. Zyn er dan daar zo
veel ongedierte? D. Ontzachlyk , onder het coffydrinken kwamen de bastiaass en timmerlieden rekenfchap van 't werk geeven, en alsdan ftelde ik de wagt op voor vaartuig, kweek &c ordonneerde de Bastiaans wat 's anderdaags moest gewerkt worden. Liet ieder een fwpje geeven, en daarmede gingen zy na x huis.



C 143 )
F. Nojafo Drictoro abie to • koe blo.
D. Datie da fo; te ■ mie driengie cojfi kaba dan mie dé go lelie ofoefcrietje, tee negiejoeroe,dan mie de go didon — no ja-
fo foe fie fa mie ben liebie na Planafie; joe kan
fabie wé dit ie alle dey da no da freefie, mara fiontem fiontem a btn dee tra-
fasfie.
F Mie moefoe takie da wan pliefierie liebie na plana fie, alwafie a abie em brokohedee toe zo lekie alla tra liebie.
P. Da fanie joe takie dé heelie boen, mara foeloe fama dé loekoe moro na da pliefierie lekie na da takroefey.
F.' Datie da troe, mara mie no briebie datie na alla planafie fo wan boen liebie dee.
P. A jen joe abie retie. joe, dé fenie ond-ofichylie foe Planafie nanga Planafie, en fa den gran manfiera dé loekoe den , efie daPlanafie abie nofo nengree en da Drikloro dee pot ie ai na den taboe, en a dé loekoe alla fanie boen
F. Nu heeft de Directeur toch eindejyk ru.t meen ik.
D. Dat ik ook zo; na het Coffy drinken, lec'sde of fchryfde ik 't eene en 't andere tot negen uiiren , wanneer ik my ter rust begaf. Zie daar hoe ik myn dagen hebt döorgebragt; gy kunt wel bégrypên dat het dagclvks niet een en 't zelide waarnaar nu en dan een verandering.
F. Wel! ik moet zeggen dat het Piantagicleeven geen onvermaakiyk leeven is , offchocn liet zo wel als andere Handen zyne,zorgen heeft.
D. 'Die aanmerking van u is zeerwel gemaakt, maar vecle nienfehen, zien naar het uiterlyke.
F. Dat is waar; maar ik geloof niet dat men op alle Plantagieszuikeen leeven vuett.
D. Daar hebt gy wederom geen ongelyk aan, men vind onaerfcheid in Plantagies, en hoe dat dezelve onderhouden worden door da Eigenaars; zo de Plantagie een genoegzaam getal van Slaaven heeft»



C 144 5
E Y N D E.
ean a kan abie na em
tem* wan boen liebie lekte na wan tra pleefie; mara ejoe hanoe no dee tiejoe foe wroko en da * Driktort no kun Jeniefionienie Co/fi lekie fa awen /ie, dan da wa lakroe liebie Mara mie jie takie da negie joeroe na joe oloyfie kaba, noja da tem fot mie go na hofo baka,
F. Mie kan takie datie mie pasfia die/ie mamatem nanga foeloe pltezierie, joe doe mie wan pltezierie fanie ; mara joe no wanie n'jam brekie nanga mie biefo joe go wee?
D. None tangie Buurman* mie brekie fa dee klarte kaba * a plie/ierie na mie datie mie torie no verveche joe liebie boen* tee wie jie wie frefie baka.
y. Mie wenfie joe frefie fio Masra.
( en den Directeur eene goede order alle dagen onder hun houdt en op alles zorgvuldig let, dan kan hy op zyn tyd wel een goed leven hebben, als in een ander land , maar indien er weinige handen zyn en den Directeur niet in ftaat is om zo veel Producten aftelteveren als hy wel wenschte, dan is bet een verdrietig leven. - Maar ik zie dat het ruim neegen uuren cp uwe klok is, dus is het tyd om weer naar huis te gaan. F. Wel ik kan zeggen dat ik deeze morgen met heel veel genoegen heb doorgebragt; gy hebt my zeer vermaakt, — maar wil u niet te vooren my de eer aandoen om reetmy teontbyten, voor uw heen gaat. D. Neen dankie Buurman, myn ontbyt zal zeker alreeds gereed itsan, ondertusfehen is 't my lief dat ik u met myn verhaal niet verveeld hebt, leefwel tot wederziens. F. Van 's gelyken Myn
i Heer.



REGISTER,
Bynaamen die verfcheide Heedanigheeden betekenen. Peg. i
Werkwoorden die verfcheide gemeene daaden beteekenen. „ %
Daaden die de Menfchtn natuurlyk zyn. „ 3
,Bywoorden en Spreekwyzen. ,, 5
Van de Tyd. „ 8
De dagen der Weeke. „ 9
Van de getallen. , ie
Van de Munten, Gewigten en Masten. „ 11
Van 'tScbryven, van Hemel en Aarde in 'talgemeen. , „ is
Daar is in een Stad, Trappen van Bloedveiwandfchap. „ 14 s' Menfchen Ligchaam en Toevallen.
Van de onderfclieidene Geflarhten in deeze Colome. „ iS
De vyf zinnen, de Toevallen en Eigenfchap de» LigchaaniS. „ 19 1
Mans'.deederen. M 21
VroHweUeedjrcn. 2»
Van 't Huis en 't geen 'er afhangt, „ 2|
Van 't Huisraad. „ 24
Van de Keuken, van de Kelder. „ 26
Daar is in de Stal. „ 37'
Van de Tavel en 't geen 'er opgefcragt wordj „ 20 ,
Van de Ectwaaren, „ ap
Van 't Nagcregc. » %e



REGISTER.
Van 't toebereiden van Spyze, Kerkelyke en Waereldlyke
Amptenaaren,. n jj
Van onderfcheide Beroepen'. 3a
Köopmans en andere bedryven. M S3
"Naamen der waaren. ' „.
» 34
Gereedfchappen, van de Zeevaart. S) 35
Van de Staaren en Landen, Boomen en Kanten. 36
Aardgewasfen, Kanten en Graanen. w 17
Bloemen en geurige Kruiden, van de Vogelen. „ 38
Van de viervoetige Dieren. sj ^
Visfchen en Zeedieren, Infe&en &c. 55 40
Oo:logsbenamingen, Wapenen en Amunirten. „ 4I
Conjugatie van bet eerste behulpzaam werkwoord, hebben. „ 43
„ „ van het eerste behulpzaam werkwoord, weezen
of zyn. 5> 5Ï
„ van 'tdadelyk werkwoord, vraagen; „ 61
„ „ van 't dadelyk werkwoord, ftraffen. „ dj
Gemeenzaams Spreekwyzen die veel in gebruik zyn. „ , 74
Twaalf diverente Samenfpraaken van pag 01 cn vervolg.



errata.
IN HET NeDERDUITSCH.
Pag. 21. Reg. 124 ftaat per lees keper. >■> „ i. van onderen ftaat Rynfche Wyn,
lees Wtttc Wyn. >■> 59' w 9* ftaat op dat wy hebben, lees op
dat zy h.bben. r» 97- „ 20. ftaat lang iees langs r, ii 8. io. van onderen ftaat alle lee-s al
in 't NeGER-£NGELSCH.
ï'ag. 37. reg. 5. ftaat T/^fe lees Tfc/të/e. »* 51. „ 2. van onderen ftaat Den abie, lees
Ben abie, " 79- « 19. ftaat moe lees /oé. " o.7- 55 17- van onderen ftaat Af/o lees Af/«
55 09. 2. _ . jan jees j^an
„ 100. „ 6. ]ees fVan
55 113. „ 3. van boven ftaat lees jettee. ., iaó. „ ip. .— natie Xe&$ netter.