1094
F 73



MAATSCH. OER NEDERL. LETTERS.
TE LEIDEN.
Catal. hl
Geschenk van Tooneelstukken , 1841.



D E
DOODE GEHUWD,
B L IJ S P E L.
GEVOLGD NAAR HET FRANSCHE VAN DEN HEER.
S E D A I N E'
ALLES HEEFT ZIJN TIJD.
Te AMSTERDAM, bij J. HELDERS en A. MARS. Boekverkopers in de Nes. 1791.






Vermaaklijk zijn met pracht is 't rechte fpoor niet mis, 'k Haat een verheven geest, Me dof en vreugdloos is: 'k Lees liever Ariost, en zijn yerdichtzel-kluchten, Dan fchrijvers zonder vuur, diefieeds droefgeestig zuchten, En in wier treurig brein V voor oneer waar' gefchat, Indien de Aanminnigheid hen 't hoofd ontrimpeld had.
B O I ff ff AU.



PERSOONEN.
des bares.
sainville, Prefident te Isfoudun.
sofia. ")
ANGelika. j. Dochten van Desbares.
henriette. J
determöis, Officier in Picardijen. de neep van Sainville. een notaris. een knecht.
Het Tooneel is te Isfoudun in V huis vat) Desbares.



D E
DO ODE GEHUWD,
B L IJ S P E L.
EERSTE BEDRIJF. EERSTE T O O N E E L'
SOFIA, ANGELIKA.
SOFIA, haar bruidshoed aanmakende* Is hij wel vast?
ANGELIKA.
6 Ja , hij is zeer wel gebonden.
SOFIA.
Maar hoe! mijn Zuster! uw gelaat, Dunkt mij dat heden treurig ftaat? ——
ANGELIKA.
'k Verzeker u van neen, en zeg, op goede gronden, Dat uw geluk mijn vreugd voltooid.
SOFIA.
Dees bruidshoed , netjes opgeplooid , Zal ik, zo als hij is , getrouw voor n bewaaren ; En kan met vreugde reeds u voor 't vervolgverklaaren, A % Dat



6 DE DOODE GEHUWD,
Dat dit jaar niet voorbij zal zijn Of uw geluk zal net zoo groot zijn als het mijn.
ANGELIKA.
Dat is onmooglijk.
SOFIA
Hoor! ik mag 'er niet op vloeken: Maar zeg mij flechts, wien gij begeert ■Dat u in 't Kloofter, zo dra gij zijt weergekeerd, Op 't allervriendlijkst zal bezoeken.
ANGELIKA.
Dat is het minst dat mij ontrust.
SOFIA.
Ik moet u eens naar mijnea lust De waarheid zeggen, mits't niet kwalijk word' genomen:
Mij dunkt, (ik oordeel naar den fchijn} Dat gij met tegenzin zijt op dit Feest gekomen,
En liever vér van hier zoud zijn. En vreesde gij thans niet mijn Vader te mishaagen,
Vertrok gij mogelijk terftond... Maar hoe! gij zucht!
ANGELIKA.
Vaar wel!
SOFIA
Maar zeg mij toch , wat grond Hebt gij tot zuchten? of wat onheil doet u klaagen? —
ANGELIKA.
Niets zeg ik u.
so-



B L IJ S P E L. ?
SOFIA.
Gij hebt verdriet. Kom, wees zo agterhoudend niet, Uw Zuster bid u, fpreek, vergun haar uw vertrouwen.
A N GE L IKA.
Ach! ik bemin u veel te teêr, Mijn Zuster, om uw ftaat belangeloos te aanfchouwell. Op 't punt dat ik de Geestelijkheid Mijn wanklend hart heb toegezeiJ, En naar het Kloofter moet, brengtmij dit Feest te binnen, Hoe onftandvastig, ongetrouw, De Mannen zijn , wiens aart ik heden rechtbefchouw.. 'k Spreek van Sainville niet, wiens deugd uw hart kon win « Ik denk hij zal altijd u tederlijk beminnen. (neu»
SOFIA.
Zo gij van hem niet fpreekt, zeg van wien fpreekt gij dan?
ANGELIKA.
Ei zie , daar is hij zelv'... vaar wel, Ma Seur! ik kan U thans gerust met hem alleen hier laaten blijven, Want Moeder zal niet meer daar over op mij kijven.
TWEEDE. T O O N E E L.
SOFIA, SAINVILLE. SOFIA.
Vraagt men naar mij, Mijn Heer? — SAINVILLE (emflig.') ó Neen Mejuffrouw.
A 4 SO-



8 DE DOODE GEHUWD,
SOFIA.
Hoe! — wat fchrikvenvckkcnd teken ! Wat deert u ?
SAINVILLE.
Niets. — Maar ik bpgeer Met vijflechtsvan een zaak die ons betreft, tefprceken.
SOFIA.
Met mij!
SAINVILLE.
ó Ja met u, ik kom nog tijds genoeg,
Niet waar?
SOFIA.
'k Verftaa u niet.
' SAINVILLE.
Dat was ook veel te vroeg, Want 'k heb nogniets gemeld : maar'k bid u mij te hooren Met zulk een hart als ik , in deezen, u vertoon: Mijn mond is 't veinzer, ongewoon;
Er ik ben onbekwarm't geheim in mij te ïmooren.
Wj rd gij , toen ge in 't voorgaande jaar Hier uit het kloofler kweamt, niet dadelijk gewaar, Dat ik het los bellaan van onze jonge lieden, In mijn gedrag dorst weêrftand bieden? 'k Heb toen, met een gepnst beleid, Reeds ijvrig ondervraagt naar uw genegenheid. U heugt het immers, hoe ik reeds in de terfte dagen, De vrijheid van uw hart naauwkeurig onderzogt?
En



B L IJ S P E L. 9
En of ik op uw hand en liefde hoopen moge?
Waarom hebt gij toen, op mijn vraagen, Ge veinst? terwijl uw hr.rt een band
Beminde, die van mij, en van de deugd gefcheiden... sof.i A.
Houd op met mij te hoonen ; want Eén woord is reeds genoeg om u van't fppor te leiden.
Zo gij niet dan mijn minnaar waart, Zei 'k flectits „ het is zo niet" maar heden.
Zal ik met u in''t Huwlijk treden, Dus most mijn deugd bij u gansch zuiver zijn verklaard. Ik was verbaast... docli nu... maar zacht! ik hoor mijn VaZwijg, bid ik, voor hem ftil. (der.
Wij fpreeken ftrak elkander nader; Wijl ik tl overtuigen wil.
DERDE T O O N E E L.
SOFIA, SAINVILLE, HENRIET TE.
DESBAE.ES, agter dj fchermen. Gr ;ef denKoetziers geen wijn, voor dat wij wederkomen.
HENRIETTE.
Mijn Zuster, daar's Papa!
SOFIA.
Ja, 'k heb hem reeds vernomin. 'Maar hoor eens Henriëtte; ei, volg Angelika ,
'kMeen ze in den Tuin is, fpoedig na. Zeg, dat ik haar verzoek te fpree.ceii.
A 5 FIER-



ïo DE D O .0 D E G E II U W D,
VIERDE T 0 0 N E E L,
SOFIA, SAINVILLE, DESSARES. DE SB ARE S.
H a ! mijn Vrinden ! Nooit zaagt gij netter Feest, dan gij hier ftrak zult vinden:
En is die pracht wel zonder grond? Denk , iedre waskaars weegt ten minften drie kwart pond. Tien i\;uzik.!iiten uit den Schouwburg zullen fpeelen: Twee hooge Basfen en twee lange, zijn gereed Om hunne klanken meë te deelen. Men nam daar ftrak de proef, maar o! de drommel weet Hoe ik verfchrikte , daar wij allen ons verwonderden. , tVVasofhetindezaal, daar gij zult eeten , donderden.— Maar hoor mijn Schoonzoon, 'kheb gedacht Dot f,ij moest in den Tabbtrt trouwen: Dat is de mode thans. Wat houding! welk een pracht! Doet ons elk Raadsheer dan aanfehouwen! De Tabbert is het best... kom, voort Dat pronkkjeed aangedaan. Sofia ga u klecden...
H <ud u niet op, want, op mijn woord, De tijd is kort.
y i f.



B L IJ S P E L. II
V IJ F D E 'F O O N E E L.
SOFIA, SAINVILLE. SAINVILLE.
D ■e fehij'i kan ons ligt overreeden Eu ook bedriegen: — maar gij zu'.t Mij ligt verfchoonen, als ge een weinig tijds geduld' Gelieft te hebben, om dees brief te iiooren lezen. Het opfchrifc is aan mij, en kan niet klaarder wezen, QHy leest het opfchriftf) „ Aan Mijn Heer, de Heer Sainville, Prefident in het Gerichtshof te Isfoudun^
(Verder den brief lezende.} „ Mijn Heer! ik heb veel moeite om te gelooven, hetgeen „ men mij verzekerd, namelijk, dat gij'Mejuffrouw Des„bar es ten Huwelijk wilt neemen: echter hoop ik zo ras te komen ah mijn brief: het zij om haar te wreeken, zo 51 ê'j haar tot trouwen dwingt; of om haar, om uw verlies ,, te doen weenen , zo gij van haar bemind; of om u het „ mijne te doen verwijten* indien gijverachtword. Men „ zegt dat gij verpand bezit, het is den moed dien ik u ,, wenfche; maar daar is den Tabbert niet voor vermaard" Ha ! ha ' den Tabbert! „ Het gevolg zal ons gedrag moeten wettigen. Haare brieven wedergezonden hebbende.'"
Nu haar brieven luistert gij ?
ichiet



12 DE D O O D E GEHUWD,
„ Schiet mij niets o ver dan op 'toogenhlik ie „ vertiekker.. Blijvende, Mijn Heer! uw Dier .ar
DETERMOtS, Officier in Pwardijen. Gij ziet het opfchrift is wel duidelijk aan mij. QHy leest ten tweedemaale het opfchrift.}
„ Aan Mijn Heer , de Heer Sainville, Prefidcnt in het Gerichtshof te Isfoudun." Wel nu Mejuffrouw! fpreek, wat moet ik hier van denken?
SOFIA.
Mijn Heer! dit zal mijne eer niet krenken. De naam van Determois is mij niet onbekend , Want Mevrouw de Entrejean, diegistreu ons kwam fpree-
En welker dwaas gedrag u zeker is gebleken, Is Moeder van dien Heer, 'tisnu... laat zien.., omtrend Drie maanden maar geleden
Dat hij dit Isfoudun verliet; En verre van met hem ooit in gefprek te treden, Ofietste doen, het welk mijne eer en plicht verbied,
Zeg ik ronduit „ ik ken hem niet... Q.en Maar'k zie mijn Zuster... ga, 'k zal denklij k iets ontdek-
Verfchuil u hier omtrend.
SAINVILLE.
Wel aaiu
ZES



B L IJ S P E L. %i ZESDE T O O N E E L.
SOFIA, ANGELIKA. , SOFIA.
ÏVÏiin Zuster,nwe komst kan mij tot vreugd ver()rél?kén< Sainville, dien gij achtte, is boos van hier gegaarr.
ANGELIKA.
'tWas ofikhet voorzag ! zié daar de trouw der mantieö.
SOFIA.
Maar, zo ik naar den fchijn moetraén, Zijt gij 'er de oorzaak van.
ANGELIKA.
Ik!
SOFIA.
Wil uw vrees verbannen. Spreek onbewimpeld; want dit onderzoek betreft Uw heil en mijne rust; zo dra gij dit bezeft
Zult gij voldoenend antwoord geèven.-. Kent ge eeneu Determois?
ANGELIKA.
6 Ja,
Ik ken hem.
SOFIA
Heeft die Heer aan u dan nooit gefchreven?
ANGELIKA.
Maar... Ja!
so-



M DE D O O D E GEHUWD,
SOFIA.
. En gij aan hem ?
ANGELIKA
Helaas l waar vraagt gij na! —
Ach! zomtijds,..
SOFIA.
Hoe! gij fchreit! mijn Zuster!
ANGELIKA.
Dit's de reden Van mijn verdriet, want gistren zond Hij al mijn brieven wéér, verbreekende zijne eeden, Met een verachting, die,..
s O F IA.
Vertroost u; ik heb grond Om te ondcrftellen, dat hij u nog blijft beminnen.
ANGELIKA.
Wie heeft u dit gezegt ?
SOFIA.
Bemint gij hem?
ANGELIKA.
Gewis
Mijn Zuster, daar het reeds drie Jaar geleden is,
Dat hij mij, met mijn welbehaagen, (gen. , Toen gij in't Kloofter waart, ten Huwlijk heeft doen vraa-
En wijl mijns Vaders antwoord was, Dat hem die keus beviel, maar dat ik noch zoras, Niet trouwen kon, doordien ïnijnjaaren zulks beletten
Ver



B L IJ S P E L. 15
Verzogt ik, want wie zou mijns Vaders wil verzetten? Het kloofter ten verblijf.
SOFIA.
Vervolg... waarom ?
ANGELIKA.
De reên
Zal ik u doen verftaan. Mijn Zuster, ik vermoedde
Dat Vader altijd zou verhoeden, Dat ik, het jongfte kind, vóór n ten echt zou treêni Mijn Vrinden dorften ftout verklaaren , Dat ik veel fchooner waar dan gij: Maar'kzie het tegendeel; gewis, men vleide mijHelaas! mijn bijzijn dreigt uw Bruiloft met gevr.aren'
Ik merk dat Determois zo wreed als driftig is. Wij hebben al dien tijd briefwisling faam gehouën, Maar gistren heeft hij... Acht welkeen gebeurtenis! Mijn brieven weêr geftuurd... wat moet ik nu vertrouwen?
SOFIA.
Mijn Heer Sainville!
ANGELIKA.
Ach ! wat doet gij mij aanfchouwen! Eefchaamdheid fluit mijn mond...
SOFIA.
Wel nu,
Word hij uw Broeder niet, dien ge alles moogt ontvouwen?
ZE-



16 D E D O O D E GEHUWD, Z E V E N D Ê T O O N E E L.
SAINVILLE, SOFIA, ANGELIKA. SOFIA.
JVliju Heer.geef mij dien brief..mijii Zuster! hij's voorn. Lees.
ANGELIKA.
Ja het is zijn fchrift.
SAINVILLE.
Stil.
SOFIA, tsgcns Angelika.
Zoud gij nog beminnen... 's
Wat is 't ?
ANGELIKA, (na het lezen van den brief.~)
Ach', hij verdenkt de trouwheid van mijn hart. 'k Beklaag hem in die wreedefmart!
SAINVILLE.
Met uw verlof; hij mogtzijn drift wel wat verwinnen. Zijne onbefcheidenheid — de Tabbert dien hij haat.
ANGELIKA.
Mijn lieve broeder!
SOFIA.
Deuk mijn Heer aan zijnen ftaad Zijn dwaaling, minnenijd...
ANG E L IKA.
Ach! c zijn oploopenheden Misfchien heeft hij de opregtite ziel,
Die



3 L IJ SP E L. 17
Die immer aan uw keus beviel. Zo gij hem kende...
sainville.
Neen ! die fmaad word' nooit geleden. Hij ïchond den Tabbert, zelf den Tabbert fchond die . wreeden;
angelika.
Mijn lie\te broeder!
sofia.
Denk, mijn Heer 1 Aan uwe drift,., 'k vergeef... en eisch van u niets meer.
A G T S T E T O O N E E L.
sainville, angelika, sofia, een knecht.
de knecht, (een brief aan Sainville gcevende.~) M jn Heer! hier is een brief.
* sainville.
Goed, Wagt wat.
ange li ka.
ó Mijn Zuster! Beveel hem toch dat hij 't vergeet; ■Want Determois zal wis, als hij zijn misdag weet, Verfchooning vraagen... Ach ! mijn hart is vee! geruster. sainville na het léézen van den brief, tegen den Knecht. tls goed; kvervvagt hem hier. H B . NE-



Ig DE DOODE GEHUWD, NEGENDE T O 0 N E E
SAINVILLE, ANGELIKA, SOFIA. SAINVILLE.
We. aan,
Mejuffrouw, zo mijn raad u iets kan vergenoegen.
Dan zult ge u bij 't gezelfchap voegen. Ik ga mij kleeden, voor een daad die'k moet beltaaii.
ANGELIKA.
Vergeet uw wraak, Mijn Heer!
SAINVILLE.
Zeis binnen 't uur voldaan.
(tegens Sofia.')
Mejuf... neen*kmeen Mevrouw,gij zult in'theenengaarip Miju Neef wel in de Zaal ontmoeten: Ei zend hem haastig hier.
TIENDE T O O N E E L.
SAINVILLE, (alleen.')
Hij heeft
Zeerwel gezegt, dat hij mij fpoedig zou begroeten, Zo ras zelfs als zijn brief — 'k voel dat mijn moed herleeft...! Maar welk een zijde zal ik kiezen? Die van den Tabbert ? — Ja , den Tabbert!... zou het daa Niet fchijnen, of het hart van eenen Edelman
Zij-



B L IJ S P E L. 19
Zijne edelaartigheid moet met zijn kleed verliezen ?Maar .. neen... zou ik het doen?... ója ! Waarom niet?... 't ts 'erdoor., zo dra Hij komt, zal hij de helft van mijne fchrik genieten. Of't zou mij heel en al ontfchieten.
ELFDE T O O N E E L.
SAINVILLE, DE NEEF. SAINVILLE.
Ha! Neef, dat's goed. Zijt gij reeds daar? Maak ras uw twee Piftoolen klaar.
DE NEEF.
Piftoolen!
SAINVILLE.
Zo ik zeg: maar eveneens gelaaden?
DE NE E F.
Om wat te doen ? —
SAINVILLE.
Dat raakt u niet. Laad gij ze maar, doch zoo, dat zij niet kunnen fchaadens Met enkel kruit... maak fpoed,
DE NEEF.
Ik hoor wat gij gebied, Maar kan uw oogmerk, om de drommel nog niet raaden. Men wacht u binnen 't uur ter kerkl
SAINVILLE.
Ja, ja, dat's goed; K 2 Hoor,



aS DE D Ö O D E GEHUWD, Hoor, zeg den Brigadier desMaarfchalks eens, met fpoed,
Dat hij mij san zijn huis moet wagten... Loop haastig, maar meld niets van 'tgeen gij voor mij
doet ..
Leg uw Piftoolen op mijn Lesnaar.
DE NEEF.
'kZal 'tbetrachten.
„ Wat drommel wil hij toch met die Piftoolen doen?
TWAALFDE T O O N E E L.
SAINVILLE, (fl,7«/).)
D e droes! dat zal hij nooit vermoên. De fchrik is regt gepast voor zijne wanbedrijven. Alleen, zijne onvoorzigtigheid,
Om, met een dollen kopte fchrijven , Aan eenen Man als ik , werd zulk een ftraf bereid. —5 Hij fcnond den Tabberd... zou dit ongewrookeu blij ven?.. Maar hij'ge'.ooft toch dat 'k een eerlijk man moet'zijn,
Dat heeft nog zowat braafheids fchijn... Ziedaar een drukken dag: 'k heb vrij wat uit te regtenj.
Eerst met een Officier te vegten, Dan trouwen... ha! daar is hij denkelijk!..
DERTIENDE T O O N E E L.
DET.ERMOIS, SAINVILLE. DE TERM O IS.
Mijn Heer!
Heet gij S.üi:ville ?
... . SAIN-



B L IJ S P- E L 2ï
SAINVILLE.
DETERMOIS.
II; zal dan niet vertól't emen , Dat ik inij Determois laat noemen. Gij weet mijn komst?
SAINVILLE.
Ei, doet mij de eer,
Van mij te hooren,,»
DETERMOIS.
Neen. 'k Hoorniets dan voor den degen. Gij hebt s als Edelman , daar zekerlijk niets tegen? Ca, haal 'er een, dat's't woord dat ik van u begeer, Zo gij tniju argwaan niet wilt {lijven.
SAI N VILLE.
Ik ga , en kom zo dasdlijk wéérGij zult niet lang alleenig blijven.
F EERTIEN DE T O O NE E L. DETERMOIS, {alleen.) JHlij heeft meer moed dan ik wel dacht! Trouwlooze! ik zal alleen niet zuchten* U (laat een wisfen fJag te duchten... Doch, mijn getergde wraak moest beter zijn volbracht.
'k Heb haar te veel gefpaard; mijn wanhoop moest haar darden,
En brieven , 'te.cht bewijs van fcaare trouwloosheid, Alom hier hebben rond verfpreid...
B 3 'k Moest



22 DE DOODE GEHUWD,
'k Moest mij vertoonen: haar met foiaadheên ovcrlaaden.. Maar hij vertoeft wel lang!... ófmart! .. Waar's nu, meineedige! uw liefdedraagendhart?
Zie daar der Vrouwen trouw! — hij zal naar 't fchijr.t niet komen,
Die bloodaart is misfchien bij zijne halsvriendin!
Of, zou hij voor mijn degen fchroomen ? 'k Doorfteek hem,want mijn drift is niet meer in te toornen, In 't midden van zijn Huisgezin. Ikga... maar neen,... 'kwil nog vertoeven... Laat een trouwlooze zich bedroeven Om zijnen dood... en zo misfchien... Wat zie ikt
VIJFTIENDE T O O N E E L
DETERMOIS, SAINVILLE. DETERMOIS.
ÏJoe! wat wil toch deez'vermomming zeggen?
SAINVILLE.
Ik doeu geen vermomming zien. Mijn Heer! al 't geen ik doe is ligtlijk uit te leggen. Gij hebt den Tabbert fel gehoond, De Tabbert is 't alleen , die daarvoor wraak moet vergen.
DETERMOIS.
En waar's uw degen?
SAINVILLE.
ó! Gij hebt genoeg getoond, Dat



S L IJ S P E L. $3
Dat gij dat wapen kiest, om mij daar meê te tergen: Gij zijt daar aan gewoon. — zie daar Zijn twee Piftoolen, en juist eveneens gelaaden. Plaatst u aan deeze zijde,., ik hier...
DETERMOIS.
6 Dwaaze daadent Doet men een Tabbert aan tot vegten?
SAINVILLE.
Kan 't n fchaaden?—• Vreest gij voor mijn, of uw gevaar?
Ik deed mijn Tabbert aan, om, na 'k u heb doorfchooten, Te trouwen.,, kom , maak voort, Mijn Heer;
Men wagt mij in de kerk.
DE T ER M O I S.
ó Woede! neen ik zweer...
SAINVILLE.
Hoor wat ik heb beflootcn : Zoiku doodfehiet, zo als denklijk za! gefchièn, Weet ik mij ligtelijk uit deze zaak te redden:
Maar u aangaande, durf ik wedden Dat gij ontfteld zult zijn, en dus niet kunnen vlién. Zie daar de fleutel! maak de Tuindeur dan maar open.
'k Behoef u niet te leeren loopen.., Getuigen zijn hier niet...
DETERMOIS.
Wat edelmoedigheidl Waarom , o Hemel! moet... maar zou ze u wel beminnen? Mijn Heer.
B 4 SAIK»



s+ DE DODD'E GE H WW D,
SAINVILLE.
Wei aan iaat ons beginnen. De bruid verwagt mij., feliiet!
DETERMOIS.
Zij uagt u!... 'k ben bereid..
Trpuvvlooze, fa! welaan!
(Determois fchiet, Sainville valt agter over.~).
6 Hemel! welke ontroering'. Waar is de fieutel ach!., ik zag hem toch!., opijn!
Ik vind hem niet door mijn vervoering! Hij (tak hem weg., waar zo?,, ha! ha! hier zal hij zijn! Neen , dat is zijn Piftool! ik deed eeri braaf man fneeven, Zeifin zijn eigen Huis., helaas! ik hoor gerucht... Zie ongetrouwe! hier de vrucht Van uw trouwloosheid!.,, ach! al mijne leden beeven! Was het zijn fchuld wel, dat'zij hem beminde?neen... Men komt, ó! Hemel! ik vlieg heen!.... Waar is die fleutel toch gebleeven? Helaas!... daar is hij! (De fleutel opmapende valt hij van fchrik, /Iaat fpoedig weder vp, en vertrekt.)
ZESTIENDE T O O N E E L.
SAINVILLE alleen , zie Ti, half oprichtende en. zitten blijvende.
Ha! ha! hal
Hij



B L IJ S P E L. 2$
Hij breekt den hals omtrend!... of hij ontfteld is!... ga Heethoofdige, de fchrik verzelle u.
ZEVENTIENDE T O O N E E L.
SAINVILLE, DE NEEF. DE NEEF.
Welk een leven!
Wat is hier toch te doen?
SAINVILLE, cpllaande.
Ha! ha! ha! mijn wraak...
Raap die Piftoolen op.
DE NEEF.
Verklaar toch, wat wij hoorden?-
SAINVILLE.
Ha .' ha! ha! ha! AGTTIENDE T O O N E E L.
SAINVILLE, DE NEEF, HENRIETTEt HENPvIETTE.
Wel aan... men wagtu.. kom!
DE NEEF.
De zaak!»
SAINVILLE.
Zal ik u zeggen in vier woorden. Het is.,, ha! ha! ha! ha! een doodflag uit vermaak.
Einde van het E'erfte Bedrijf.
E 5 TWEE«



26 DE D O O D E GEHUWD, TWEEDE B E D R IJ F. EERSTE T O O N E E L.
ANGELIKA, HENRIETTE. ANGELIKA.
J£n wat heeft Henriëtte aan haare zijde ontdekt?
HENRIETTE.
Niets dan het geen voor elk tot ergernis vcrflrekt. De Bruidegom deed niets dan lagchen en flil praaten,
Zo lang de plegtighcid van 't trouwen heeft geduurd.
Mijn lieve Moeder, die veel zaaken heeft bcftuurd, Leerde ons altoos 'tgelagch, in zoo'n geval te haateu : „ Nooit moet de onfchr.tbaare echt al lagchend zijn volbragt"
Dus fprak zij... mr.ar dit daar gelaaten.. De J3ruid Hond eerst[op... neen... ja 't is zoo,,, neen, maar vvagt!...
Sainvillc's neef lagchte ook te vooren.. 't kon niets baaten, Dat Vader bij hen kwam.
De Bruigom heeft met hem gefprooken, Maar wat en weetik niet: doch hij deeddtis:,, Pam,
Pam!
Mijn Vader lagchte mede als of hijhoefte .. ik nam Er wel naauw acht op™, 't zou in alles dus wel ftrooken, Met't geen mijn Grootmama mij zeide, dat de firaf De dasden altoos volgt... maar laat iku vertellen
Daar



B L IJ S P E L. 2f
Daar was een Juffertje, dat zich veel aanzien gaf, Zij had reeds fchoenen aan met hielen!... 'tmoest mij kwellen, Daar 'k ouder ben dan zij ..
ANGELIKA.
Hebt gij niets meer gehoord?
HENRIETTE.
Ja,*k heb in 't heengaan ondervonden , Dat men een Koets hadt afgezonden Waar Mevrouw d'Entrejean...
ANGELIKA.
Wat zegt gij i zond men voort, Kaar den Heer Determois zijn Moeder?
HENRIETTE.
Op mijn woord, 't Verzoek was, haastig hier te komen: Daarna heb ik den Brigadier Des Maarfchalks, in 't vertrek des Bruidegoms vernomen;
Vervolgens arme lién, die hier Vergaêrden: wijl een goede en een der oudfte Vrouwen, Al de andren toeriep: „ neen , och! neen; zij is het niet, „ Maar dat fchoon Juffertje, dat gij daar voor u ziet, „ Zal denklijk wel haast trouwen."
AN GE LI KA.
Wel aan, mijn Zuster: daar mijn plicht Mij thans bij Moeder roept, die 'k niet veel kan verhaten, Worde, in mijn afzijn, ook iets door uw zorg verricht: Wanneer een Officier, zeer mooi van aangezicht,
Z*



W DE D O O D E GEHUWD,
Zo net van lijf en leên , dat hem geen Man.^d kan haaten,
Zich hier vertoond, ei zeg 't mij dan; Doch zoo, dat niemand zulks kan merken: Zeg nsar gewoonte Hechts: „ mijn Zuster, weet ge er van? 'k Zag een Kapelletje"
HENRIETTE.
ó! Ik zal dat wel bewerken.
ANGELIKA.
Maar zeg'geen woord van 't geen ik u verzogt heb.
HENRIETTE.
Neen»
TWEEDE T O O N E E L. ANGELIKA, alleen. M en heeft hier veel bijzonderheén. Waarom toch die Mevrouw ontboden? —■ Daar is zij zelf!
DERDE T O O N E E L.
MEVROUW d'eNTT EJEAN, ANGELIKA. MEVROUW d'ENTREJEAN.
Ha 1 ha! mijn lieveaanftaandeNon, Ik heet uw welkom.
ANGELIKA.
Ik me uw Dienares!
ME-



B L IJ S P E L. 19
MEVROUW D'ENTREJEAN.
Genooddeii
Omhelzen toch elkaêr.'
ANGELIKA, (jiaar omhehenckC) ó Met vermaak!
MEVROUW D'ENTREJEAN.
Eegon
Die ftemmigheid, die men 11 heden ziet verzeilen,, In 'c Kloofter? — of bemind gij mij niet meer?
ANGELIKA.
Gewis.'
Zelf meer dan ooit Mevrouw l
MEVROUW D'ENTREJEAN.
Men dorst aan mij vertellen £ Dat'gij gingt trouwen. Ik was boos...
ANGELIKA.
Men heeft het mis,
Mevrouw, ik trouw nog niet.
MEVROUW D'ENTREJEA-N.
Maar echter,
Mint gij mijn Zoon nog.
ANGELIKA.
Ik hem minnen! Ik, Mevrouwt-'
MEVROUW D'ENTREJEAN
Jt gij: ei kies mij eens voor uwv rtrouwden Rechter.
Zeg maar rond uit ,,'k bemin bem";.. zou? Het Kloofter anders zelf niet tegen u-getuigen-,
Dat



30 DE D00DE GEHUWD, Dat gij alleen uit fpijt, zich naar zijn wet gingt buigen ?
ANGELIKA.
Geenszins, 'k beproefde daar mijn roeping...
MEVROUW D'ENTREJEAN
Voor den band
Des Huwlijks?... maar loopthem het hoofd niet om van liefde ?
Hoor: gistren kreeg ik van zijn hand Een brief, zoo opgefteld, dat die alleen tot fchand Aan hem verftrekken kan. Zijn dwaasheid die mij griefde.. Verftaat gij zijnen brief?
ANGELIKA,
ó! neen , hij 's me onbekend.,
( MEVROUW D'ENTREJEAN.
Dat maakt mij ongeruft'.... maar hoor; gij ziet omtrend Hoe ik mijn zoon bemin: ik acht niets meer op aarde, Dan hem: maar als gij door den tijd, Mijn aangehuwde dochter zijt, Vrees ik jaloers te zijn op u. Maar uwe waarde En lieve kindertjens zijn dan de middlaars..
ANGELIKA.
Nu,
Wij zijn zoo ver nog niet.
MEVROUW D'ENTREJEAN.
öNeen, maar'tzal wel komen... Wat anders... ik heb voorgenomen, Slechts tot vermaal: van mij en u,
Die



B L IJ S P È L. li
Die wijze Prefident van Isfoudun, door reden Te dwingen op mijn beurt. Men heeft toch hier't vérfland Verwisfeld voor een reeks van buitenfpoorigheden? Begrijp: men zend een Koets, verzoekt mij in te treden: 'k Had naauw den tijd om mij met dees Pelies te kleeden.
Elk een was even driftig, want Dezaak had haart: ik kom: men volgt mij op mijn fchreden,
Men plooit het voorhoofd, lagcht; men keert Mij zelfs den rug toe, is mij dat niet fchoon geêerdf In "teinde zie 'k mij van Sainvilles neef gebeden,
In dit vertrek te gaan. Wat moet Ik hier toch maaken?
ANGELIKA.
Ach! ik weet het net zo goed
Als gij.
B1EVROUW D'ENTREJEAN.
Wij zullen 't wel haalt weeten. Uw Vader is een eerlijk Man, Dienaar zijn' braaven aart met ons niet fpotten kan*'
ANGEL IK Aï
Dat hier geheimen zijn, is ligtlijk af te meeten : Maar ik en weet ze niet. Men heeft mij zelfs bele: Om in de zaal te gaan.
MEVROUW D'ENTREJEAN.
Ik wed
Dat ik ze ontdekken zal... zij komen niet!.. 'k zal zoeken. Of ik hen vinden kan... en de eerfte die 'k ontmoet,
Krijgt



j2 DE DOODE GEHU W.D, Krijgt van mij zulk een welkomltgroet, Dat hij het zwijgen zal vervloeken. Ik hou hem valt tot ik de zaaken weet... Vaarwel! Verwagt mij hier te rug.
VIERDE TO ONEDEL.
ANGELIKA, alken.
Neen, Determois! zo fel
Ben handeling had ik van u nooit durven wagten.'
Gij zendt mijn brieven weer —en meld geen woord daar bij.
Waarom? gij zult naar mijn gedachten Niet teder zij ti, deez' daad voor 't mins t voorfpelt het mij. Maarhet vooroordeel! ach! men fchrijft verblind door iogen;
Men kent geen valschheid... men vergrijpt zich , en verklaard...
Maar Hemel! waar's zijn brief ? heb ik hem wel bewaard? Ha ! ha! daar is hij,,, neen, ik vind mij weêr bedroogen. Dit is mijn fchrift...
V IJ F D E T O O NE E L.
■
DESBARES, ANGELIKA. DE S 15 ARE S.
"Wat berst gij daar?
Uw brieven?
AS-



E L IJ S P E L. 33
ANGELIKA.
Heden neen , mijn Vader, het zijn maar Geringe Liedjens Kloosterzangen.,.
DESBARES.
Ik heb verboden dat gij brieven zoud ontvangen In 't Klooster; evenwel fchijnt ge ongehoorzaam...
ANGELIKA.
Neen.
Mijn zuster heeft'er mij wel eenigen gezonden, Maar hadt gij dat gezegt, en haar daar toe verbonden, Had ik 'er denklijk geen Van haar ontvangen.
DESBARES.
6 Gij weet wel wat ik meen!
Dat is de zaak niet.
ANGELIKA.
'k Zalmij bij de bruid vervoegen;
Ze is bij mijn Moeder.
DESBARES.
Neen, ga in den Tuin, ik za] Strak met u binnen gaan.
ZESDE T O O NE E L.
DESBARES, alleen.
Mij dunkt dat dit geval Zich wel ontzwachtlen laat.,, zij fchrijven naar genoegen © Elk



34 DE DOODE GEHUWD, Elkander brieven... maar die zotskap... {tegen Sainville.)
Ha '...kom in.
ZEVENDE T O O N E E L.
DESBARES, SAINVILLE. DESBARES.
'kH crhaal het nogmaals,'twas nu alles nr.armijn' zin, Zo ik 't had mogen zien.
SAINVILLE.
Gij moest zijn fchrik aanfchou-
wen;
Dat was de fchoonfte klucht.
DESBARES.
daar na
Liet gij hem arresteeren?
SAINVILLE.
JaHij's hij den Brigadier dés Maarfchalks... maar Papa, Gij moest hen zeker laaten trouwen.
DESBARES.
Neen, 'kwil' geen dolleman ten zoon.
SAINVILLE.
Voor eene neerlaag ftraf te ontvangen, Moet ieder eerlijk mensen reeds in't geweeten prangen! De vrees is ttrsl genoeg... verfchoon Hem verder; want ik durf u zweeren ,
Dat



B L IJ S P E L. 35
: Dat hij op deezen dag meer reedlijkheïd zal leeren, Dan in tien jaar bij 't Regiment.
DESBARES.
Zijn Vrienden, zijn Perfoon, zijn Rijkdom, al die zaaken, :! Zijn zeer gefchikt om hein bij elk bemind te maa&en. Maar ik begeer hem niet.
SAINVILLE.' *
Hij i3 n onbekend.
DESBARES.
ó Neen , maar denk eens: in den tijd van veertien dagen 'I Twee dochters aan den man te helpen , valt vrij zwaar' : De rijkdom van een Woekeraar, Zou zulk eene uitgaav' naauw verdraagen.
SAINVILLE.
Is dit al wat u wederhoud? —
I Geef mij van 'thuwlijksgeld de helft maar, en wiltfchrij* ven,
Dat gij mijn fchuldenaar zult blijven, Tot dat wij twee jaar zijn getrouwd.
DESBARES.
I Uwe eerlijkheid draalt door in alle uw bedrijven.
Maar 'kheb die middlen niet van doen.
SAINVILLE.
'k Heb alles (want ik kon zijn misflag toch verhoén) I Zijn Moeder reeds verhaald. Zij zal u komen fpreeken.
En met gevouwen handen fmeeken , I Om uwe Dochter voor haar' Zoon...
c 2 DES-



%G DE D O O D E GEHUWD,
DESBARE S.
Ei, zwijg toch ftil. Wie drommel leerde u zo mooi praaten, Dat ge alles mij doet doen, ja zelfs 't geen ik niet wil? —
Maar heden kan het u niet baaten, Ik wil niefc
SAINVILLE.
Maar bedenk...
DESBARE S.
Bedenk! bedenk gij meê! Denk dat gij mij uw woord moet houden.
SAINVILLE.
Wat?
DESBARES.
Uw beloften , vóór gij trouwde , Yan binnen 't jaar een zoon.
SAINVILLE.
Ha ! mogelijk wel twee.
Maar'k zie Mevrouw.
A G T S T E T O O N E E L.
DESBARES, SAINVILLE, MEV. D'ENTREJEAN.
MEVROUW D'ENTREJEAN.
JVIijn heer! wij kunnen immers hoopen?
DES-



B L IJ S P E L. 37
DESBARES
ó 't Hoopen ftaat elk vrij. Maar wat uw zoon betreft, Mevrouw, die is te woest.
MEVROUW' D'ENTREJEAN.
Ik weet het; maar bezeft Zijn toeftand : deeze daad zal hem tot beetring noopen.
SAINVILLE.
Voor 't minst bewijzen dat hij hart heeft.
DESBARES.
Ja, gewis.
Doch wat te veel.
MEVROUW D' E N T R E J E A N.
Mijnheer! wie in zijn jongejaaren Geen drift bezit, noch in zijn aart eerzuchtig is, Zal fteeds een blooda-art zijn.
DESBARES.
Laat die bnvijzen vaaren. Mevrouw, geloof mij; het ontbrak Mij, in zijn jaaren, ook aan moed niet; maar ik fprak Wanneer het tijd was...
MEVROUW D'ENTREJEAN.
ó! Men wil niet graag verklaaren, Wat men in zijne jeugd te dwaaslijk heeft verricht: Maar booven dien, de een ken,en de ander doet zïjnplicht: Men vindt uitzondering in alles...
SAINVILLE.
Laat ons heden C 3 Tet



g8 DE DOODE GEHUWD,
Tot meer bekende zaaken treden. Mijn heer! gij hebt beloofd om mij uw hulp te bièu, In all wat ik bedacht?
DESBARES, Ja.
SAINVILLE, tegen Mevrouw ö''Entrejean.
En gij ook ?
mevrouw d'entrejean.
Met rede, 'k Vermaak 'er mij in voorraad mede.
sainville.
'kZal hem zijn misdrijf, tot verbetering, doen zien: Hij zal verfchijnen ik, hem duidlijk ondervraagen: *cZal al de tekens van een rechtbank moeten draagen.
desbares.
Hij zal a kennen.
sainville
Maar heeft hij mij niet gedoodt?
desbares.
Gij kunt al doen wat gij befloot. Vraag, antwoord, overtuig, veltvonnis; 'tzaluwree-
ken
En ons vermoaken: maar verwacht nooitdat ik teken. Hoe! zou'k een dwaasheid, die een Jongling heeft beltaan, Vergelden door den trouw? 'kzal wijzer zijn.
NE.



B L jy S P E L. 39 NEGENDE TO O N E E L.
SAINVILLE, DE NEEF, DESBARES. SAINVILLE.
We, aan,
Mijn Neef, doet alles hier als inde Rechtzaal fchikken. Hier is de plaats daar hij de misdaad heeft begaan:
Dit zal hem nog te meer doen fchrikken. Wij gaan ons kleeden.
TIENDE T O O N E E L.
DE NEEF, alleen. De [Joelen fchikken de.
Goed. Dat zijn, laat zien,
vijf doelen.
Eén , twee, drie, vier; dat's vijf. Eu voor den Pre« fident
Deez' nrmfloel. - Dat is dat. - Nu , hij zal *t zitten voelen
Die op dit bankjen zit. Laat zien, dat is omtrend... ó Des Notaris plaats! neen — 'k zou mij hier vergisfen. 'k Meen den Griffier, gewis: de man met de paruik. Nu, dat's voor den Griffier! -- dat's puik! Maar,tellen wij nog eens! een Rechtbank moet niets misfcn.
Hij begint wéér te tellen, doch {laat bij ongeluk twee
jloelcn over, zo dat de rekening niet uitkomt. Dat 's één, twee, drie... wat 's dat? wat drommel fcheelt hier aan ?
C 4 Daar



40 DE D O O D E GEHUWD,
Daar even kwam het uit. Hoe zal ik datverltaan?
'k Hoop immers wel te kunnen tellen.
Nu, 'kzal ze naar den rei nog eens in orde Hellen.
Dat's dén , twee, drie, dat's vijf: dit't bankjen. dit de armftoel.
Hier moet de Prefident, en daar de Randen zitten;
Hier de Griffier. Zie zo, dat's alles naar het doel.
Nu komt de reekning uit: 'er valt nu niet te vitten.
Maar die pistoolfchootó diebragtmij buiren ftreek.
Nog ben 'k 'er duizlig vr.n: hij fuist nog doormijne ooren.
Dat Inftrumeut daar kan 'k niet hooren,
Mijn hart is daar toe veel te week.
Dat ding mag 't volkje van den oorlog vrij bekooren,
In mijn ftaat vegt men niet, dan zomtijds met de pen.
Daar leeft men langer meé; die zal geen mensch doorboo» ren;
'tlsdaaröm, dat ik in dit ambt getreden ben. Maar, als ik 't wel bedenk, ben ik een aartig wezen, Daar even deed het fchot van een Piftool mij vreezen, Want ik ben waarlijk bang, om dat ik gaerne leef, En mij met tegenzin in zulk gevaar begeef. Ennu, nu lagch ik weer; om dat men mij deedt weeten Dat die pilloolfchoot om te lagchen is gefchied. Hij lagcht.
Maar ach! de koude fchrik, daar van geneest men niet. En ik, ik heb dat zwak, fchoon 't reeds veel is gefleeten.
Ja, 'tgaat al over, want ik durf nu reeds alleen, Des avonds,fchoon met angst, de ganfch'e tuin door treên:
Daar



B L IJ SPEL. 41. Daar'k van te vuoren uouit zo ver heb durven komen. Maar alles fchikt zich , a's't ra et ernst wordt opgenomen., jk leer nog alie daag. Daar zijn zij al!-- wat fchrooraea Ik ben ook klaar.
ELFDE T O O N E E ü
de keef, determois, geleid wordende ' door eenige Dienaars van den Maarfchalk»
determois.
Tvlijn Heer.'k erken Dat ik de reêu niet kan bezetten, Waarom ik hier gebracht, en uw gevangen ben. Weet gij ze ?
de neef.
Neen mijn heer ; maar die zijn wel te treffen:: Men fpreekthier van een fchoot met een Pidool; en van' De moord eens Prefideins, wiens Bruid zich dood zal fchreiën.
determois.
'k Heb daar niets raeêtedoen, (terzijde,) „ men kan , ,, Mij niets bewijzen, want wij waren m2t ons beien,
Dus geen getuigen: ook zija 't mijn Phtoolea niet „ Die men gevonden heeft.
de neef.
Ha ! ha I daar zijn de Heeren! C 5 Te-



42 DE D O O D E GEHUWD,
Tegen de Dienaars. Geüelrtoch met mijnheer zo lang te rug te keercn, Tot men u zamen hier ontbiedt.
[ T WA A L F D E T 0 O N E E L.
SAINVILLE, DESBARES, ANGELIKA, HENRIETTE, DE NEEF,,EEN NOTARIS.
SAINVILLE.
K(ren omt vrienden neemt uw plaats. Vooral is mijn begee.
Dat gij niet lagchen zult.
DESBARES.
Henriette, ga toch hcên, Gij kunt in dit geval onmooglijk zwijgen.
HENRIETTE.
neen
Papa 'k beloof het u, 'k zal dit gebod wel eeren: En dat ik zwijgen kan... zal u mijn Zufier lecren.
DESBAR.ES.
Wel nu, plaatstu dan hier; en gij Angelika! Moogt wel voorzichtig zijn ,want'k zweeru , datzo dra Ik maar één enkel woord, een zucht, of ander teken Aan u befpeur , gij nooit van Trouwen meer moet fpreeZo lang ik leev'. (ten»
ANGELIKA.
Dat zou hem veel verdriet aandoen.
DESBARES.
Wel nu, gij kunt hem daar voor hoés.
Het



B L IJ S P E I. 43 Het ftaat aan u, om in twee jaaren, En mooglijk binnen 't jaar te paaren. Of nooit te trouwen , — tiaar ge in dezen u gedraagt.
ANGELIKA,
Ik zal niet fpreeken.
DESBARES.
Doet uw Raadsheers muts voorde oogen.
SAINVILLE.
Zijt ge allen wel geplaatst?- verzekerd van 't vermogen
üws zeiven ?... zo 't den Heer Notaris dan behaagd Om geen Bekeutnis, maar een Trouwcontrakt te fchrijven. Zijt gij gereed ? — wel aan, cat hij teritond verfchijn
DERTIENDE T O O N E E L.
SAINVILLE, DESBARES, ANGELIKA, HENRIETTE, DETERMOIS, DE NEEF.
DETERMOIS.
M ijn heeren, wat in deze uw oogmerk ook mag'zijn,
Ik fchrikte voor uw Rechtsbedrijven.
Zij zijn zeer wonderbaar. Gereed om voord te paard
Te ftijgen, moet ik mij, in plaats van heen te flreeven,
Op uw bevel gevangen geeven.
Men voert mij hier, waarom? -• men heeft noch niets verklaard ?
SAINVILLE.
Mijn heer, op deeze plaats i^ zulk een daad bedreeven,
Dat



M DE, DOODE GEHUWD,
Da: zij p'e giuoiile zorg, en alle opmerkzaamheid I Van onzen kant vereischt.
DETERMOIS, ter zijde.
„ Ik ken die item.
SAINVILLE.
'tZal blijken Of men in deezen u iets wil verongelijken. Men heeft voor't minst de fchuld daarvan op u geleid.
DETERMOIS.
Maar daar is, zo men weet, een magtig onderfcheid, In'tlos belcl.uldigen, en 't duidiijk bewijzen.
SAINVILLE.
Daar toe ftrtkk' 't onderzoek. Dit moet gij zelv toch a prijzen.
Wie zijt gij? fpreek mijn heer!
DETERMOIS.
Ik ben een Officier Uit Picardiën , en heet Determois.
SAINVILLE.
Griffier!
Schrijf Picardiën. — Mr,ar,.wat komt gij hier verrichten? 1
DETERMOIS.
Mijn moeder zien, Mevrouw van Entrejean. SAINVILLE, tegen den Notaris.
Mevrcuw
Van Entrejean.
DETERMOIS, ter zijde.
„ Parbleu! ik zou
„ Ge-



B L IJ S P E Li 45
., Gelooven dat hij 't was; maar hij heeft moeten ZWich-
(isn
„ Voor mijn Piftool.
sainville.
ója, de zaak isvan een moord. De heer Sainville is doodgefchooten: 'tis gehoord.
determois.
Maar ik , — ik kon hem niet. (ter zifSè.) „ Het kan niet anders wezen. „ Hij is het, bij me ziel.
sainville. ..
Schrijf voort;
Hij zegt: dat hij het is.
determois.
Mijn heer, watmoet ik vreezen? Verdraai mijn woorden niec. Ik zeg dat hij het is!
sainville.
■Rechtvaardigheid, alom geprezen, Zoekt alle midlen uit, om fchuldigen in dezen
Te brengen tot erkentenis. Dit is de ziel van't Recht, gegrondveft op de re Jen.
determois.
Maar een Rechtvaardigheid die waarlijk niet voldjet:
Gij weet toch dat het recht, ook eerlijk wezen moet. —
Maar om weêr tot mijn zaak te treden
En kort te zijn: ik ken den heer Sainville niet:
Noch heb hem ooit gezien... 'k weet niet wat gij wilt zeggen.
sa in*



46 DE D O O D E GEHUWD,
SAINVILLE, tegens een Bediende van den Maarfchalk.
Dat men die Juffer dan gebied Om bier te komen en mijn heer te wederleggen. Zij zag u, daar zij aan haar venfter ftond..,
DETERMOIS.
Ik daag
Al wie het zij, om zulks naar waarheid te getuigen.
En 't is bij deezen, dat ik u , Mijn Heeren, vraag , Ofbet niet maklijk valt iets uit den duim te zuigen...
Misfchien dat iemand van mijn houding, dus gekleed..
VEERTIENDE T O O N E E L.
MEVROUW D'ENTREJEAN, de voorigen. DETERMOIS
He t is mijn moeder! — Ach! dat ik U welkom heet, Mevrouw, en U omhelze'.
MEVROUW D'ENTREJEAN.
Uw Moeder!- welkeItreeken!
Ik ken u niet.
DE TERMOIS.
Mevrouw! heet gij niet deEntrejean!
MEVROUW D'ENTREJEAN.
Zo heet ik: Ja, Mijn Heer.
DETERMOIS,
Is 't mooglijk! kent gij dan
Uw Zoon niet meer?
ME-



B L IJ S P E L. 47
MEVROUW D'ENTREJEAN*
't Is reeds gebleken liDat ik u niet en ken. Mijn Zoon acht zijnen plicht iTe dierbaar, om die ooit zo fchandlijk te verbreeken. | Hij 's bij zijn Regiment, en dus begrijpt men ligt MDat hij zijn Garnizoen zo los niet zal verraaien,' Om hierin fsfoiïdun, een Magiftraats Perfoon, sDen Prefident, zelfs in zijn eigen huisl wat hoon! :Door't hoofd te fchieten.Neen , ik zou hem eeuwig haaten...
DETERMOIS.
ó Hemel! Moeder! ach! kunt gij zo onwijs praaten?
Ik ben zo waar ik leeve uw Zoon.
Mevrouw, mag ik u in 't bijzonder Eens fpreeken?
MEVROUW D'ENTREJEAN:"
Hoe! met u mijn heer! wel't is geen wonder, 'tBijzonder fpreeken is gevaarlijk, want misfchien , Hebt gij nog hier of daar Piftoolen!
DETERMOIS.
I' 6 Hemel!
SAINVILLE.
Nu Mevrouw, getuigt gij?
MEVROUW D'ENTREJEAN.
'k Heb' gezien,
IDat deze Heer, niet in't verhooien, Maar hierin 't openbaar een moordfchoot heeft gedaan, V,rar,rdoor de Heer Sainville het leven heeft verlooren. En



4T DE D O Ö D E GEHUWD,
En, om nog meer bewijs te hooren , r>e moorder is verfchrikt ftraks op de vlucht gegaan, Toen hij een fleutel vond.
determois.
De Moorder! welke naameu! Mijn Moeder! ach Mevrouw ! waar fielt gij u aan blooi? - i Aan welkeen wroeging, ach! dees dwaalingis te groot. Maar heeren , zou het u betaamen De woorden van een Vrouw, die zelfs natuur en wet, Dus blindeling ter zijden zet; Haar eigen bloed verzaakt: zoo zeker te gelooven? Waar voud men een Piftool? — is het van mij?
sainville.
Mijn Heer!
Wjj hebben meerbewijs: dees Brief, dien gij wel eer Schreeft aan den Prefident, gaat alles nog te boven. Kent gij dit fchrift?
determois
Helaas! ik ben...
Wat wilt gij zeggen.. ? neen dat gij verdween!.. ik ken
Het zeker niet.
sainville, tegens een Bedienden van den Maarfchalk. Dat dan de Juffrouw binnen trede Die om deez' fnoode neerlaag zucht: Z'j zou haar Huwlijkskoets bekroond zien, maar de vrucht
Van 't doodlijk moordgeweer ontrukte haarden vreede:
d e'



B L IJ S P E L. .49
DETERMOIS
Die trouwelooze! ja, nu zal ik nog vol vreugd, Mijn blijdfchap in uw traanen boeten.
VIJFTIEND E T O O N E E L
SOFIA, DE VOORIGEN. SOFIA.
JR^echt! Recht! ik werp mij voor uw voeten!
SAINVILLE, tegen den Neef. Ras, help Mejuffrouw op.
DETERMOIS.
Trouwlooze! zonder deugd! Nu zal ik eindelijk... maar Hemel! kan 't gefchieden! Is dat de Bruid, die ik haar Bruidegom doorfchoot? Mejuffrouw Desbares? —
SAINVILLE.
ja , zij gefchikt om groot, Gelukkig, braaf te zijn: ziet al haar blijdfchap vlieden. Zo't waar is, dat en deugd en liefde, wel betracht,
Een Vrouw gelukkig kunnen maaken, Dan wierd zij 't zekerlijk.
DETERMOIS.
Hoe kan dat wezen?
SAINVILLE.
Wacht.
Als ik het u verhaal, zult ge uw verwondring ftaaken.
D Dit



50 DE DOODE GEHUWD,
Dit 's de oudfte 'zuster van de Juffrouw, daar uw brief
Van meldt: Angelika had zekerlijk u lief:
Maar is door deeze daad van fmarten overrompeld,
Zij ligt in wanhoop neêrgedompeld, Wijl ze u niet trouwen mag.
DETERMOIS,
Rampzalig wraakbeleid! Straf mij, 6 Hemel! want mijne onvoorzichtigheid, En drift en wanhoop , heeft mijn eigen ftraf bereid. Ik heb den braafften Man doen fneeven!— Ja,mijn Heeren, Ik heb den fchoot gedaan, Sainville wreed vermoord: Spreek vrij mijn vonnis uit, wat kan mij'tfterven deeren ? 'k Verïaat een minnares die mij' niet toebehoord, 'k Lij voor mijn misdaad.
DESBARES, tegen Angelika. Zwijg. SAINVILLE.
Wilt ge u bekentnis teeknen f
DETERMOIS.
6 Ja, geef mij de pen... wel aan , verhaten Zoon! Wreedaartig fterveling! doemwaardig Minnaar, toon Dat gij den dood verdiend, endaar-meêaf wiltreeknen. Geef hier.
SAINVILLE.
Mevrouw fchrijf eerst.
DETERMOIS.
Mijn moeder, ach Iaat af!
Zwijgt



B L IJ S P E L. $1 Zwijgt dan uw tederheid nog op den rand van't graf? Befchouw toch wat gij doet, en laat dat teeknen blijven : Gij fchrijftmijn ongeluk.
MEVROUW D'ENTREJEAN.
Ik moet dit onderfchrijven.
Ik ken u niet Mijn Heer!
SAINVILLE.
Nu gij, Mijn Heer de Raad.
DETERMOIS.
Wreedaartig noodlot! Ach!
SAINVILLE.
Gelieft Mijn Heer te lezen?
Leez uw bekentenis.
DE TE RMOIS.
Maar waarlijk, in de daad •Ik heb dien Heer gedood.
SAINVILLE.
Leez, leez, Mijn Heer
DETERMOIS.
Wat raad!
Wel aan dan, als het toch moet wezen 1 „Voor den Notaris van den Koning, en zijn.. .voor!" Dit is een Huwcontraktl
MEVROUW D'ENTREJEAN.
Ja , 't uwe, wil niet vrezen
Mijn Zoon!
DETERMOIS.
Het mijne! hoe! mijn Moeder! wat ik hoor!
D 2 , Me-



52 DE DOODE GEHUWD,
Mejuffrouw, Ach! wat vreugd! ...Mijn Heer, wilt mij ontvouwen...
Is't waarheid, 'tgeen ik zie?
ANGE LI KA, zigh ontdekkende.
Ja Determois, uw drift
Is reeds vergeevcn, en dit fchrift,
Geeft ons met Vaders wil de vrijheid om te trouwen,
Zo gij mijn Broeder niet gedood hebt.
SAINVILLE.
Keen, mijn heer.
DETERMOIS.
Helaas! vergeef het mij; niets kan mij meer berouwen!.. 'k Lag op uw leven toe!
SAINVILLE.
Herdeck die zaak niet méér. 't Was niets, want uw Piftool was met los kruid gelaaden.
MEVROUW D'ENTREJEAN.
Mijn Zoon gijblijftbij ons? Voeg uw verzoek bij 't mijn' Smeek den heer Desbares.
DETERMOIS.
Dat zal ondoenlijk zijn.
Niet dat ik uw verzoek, of oogmerk zou verfmaaden,
Het tegendeel is wanr. Mar.r ik heb op mijn woord
Beloftenis gedaan, dat 'k morgen, voorde poort
Van mijn Quartier zal zijn, ik durf dat woord niet breeken.
Miju plichtverzuim is u, helaas! te veel gebleken! Dit eischt verbetering. — Maar gij Angelika!
Be-



B L IJ S P E L. 53
Bemind mij? ik vertrek, en zie terecht, wat fchad, Ik daar doorlijden zal; maar mijn berouw zal fpreeken Als ik vertrokken ben.
DESBARES.
Gij hoeft mij niet te fmeekent Neen Determois, het geen gij heden hier verricht, Verdrijft mijn vreeze, ja, 't erinnert mij miju plicht. Mijn Dochter is voor. u.
DETERMOIS.
Mijn Heer!...
ANGELIKA.
Mijn waarde Vader!
DESBARES.
Vertrek dan veilig, maar weet ook mijn oogmerk nader, 'k Wenschu getrouwd te zien in veertien dagen tijd:
'k Zal wel verlof voor u verwerven. Datfmaakt u wel zo goed als voor een moord te fterven?
Komt binnen. Weest te faam verblijd. ^ken. Drinkt eerst een glaasjen wijn , daarnamoogt gij vertrekMen zal uw Paard terwijl doen zaadlen.— Nu,kom vlug!
De vreugde keert met u terug. Sainville! gij zult hem tot eeneu Gids verftrekken!
Leeft zaam gelukkig! kweekt vermaak! Maar wilt uw woord van eer nooit krenken.
SAINVILLE.
Ja, de eer was juist onze eerfte zaak, Die is voleindigt: laat ons nu om de andre denken.
EINDE.