WETTEN en GEBRUIKEN
van de classis
v A u
SCHOIAVENen DüIVELAND 5
OP HIEUW
GEARRESTEERD den 31 Mey 1791.
ÏH NA EENIOE
VERANDERINGEN
en
AMPLIATIEN
GERATIFICEERD
tién a? Maart 1793.
Op orde en ten dienfte van de voorn, CLASSIS gedrukt, 1793.



'Alle de Leden moeten3 op alle clasficalë vergaderingen, de Wetten der Clasfis by Zich hebben, om dezelve, des gerequireerd wordende, te kunnen vertonen. dSia C/3' qrch s7 Mey 1700. arU 6*



WETTEN sn GEBRUIKEN van DE classis
SCHOUWEN en DUIVEL ANDa
C A P. I.
VAN DE PLAATS, DE MAAND, EN DEN DAG DER ORDINARE EN EXTRA" ORDINARE CLASSEN.
ART. I,
T
JL ot de Clasfis van Schouwen en Duive« und 'behoren alle de nederduitfche kerken in het Eiland, en de overvvaterfche kerk van
.SoMilELSDIJH*
De Clasfis van Schouwen met haare appen~ dentien is de twede van de vier Clasfen van Zeeland 7 Syn, van Middelb. i Feb, 1591. « 36.
Was te vooren vereenigd met de Clqsfis van Tholen en Bergen op Zoom - e'ene Ci. ajtmakende, van dewelke zy gefcheiden is, als zy talryk genoeg geworden was, om ecne byzonderc Clasjïs ie jftU doch niet snderüng beA alns,
VAN



O PLAATS, MAAND en DAG Cap. I.
ding-, dat zoo de eene der andere hulp nodig had-, men. met eikanderen zou raadplegen , of wel eene famenkomst van beide de Clasfen beroepen, act. Cl. bcooflen Schelde gehoud* te brouwershaven 4 April 1584.
ART. 2.
De ordinare Clasfen moeten gehouden worden viermaal in hec jaar, tweemaal in den Winter, en tweemaal in den Zomer.
In den Winter, den (£) tweeden dingsdag in Oélober, en den laatlten dingsdag in Maart, te Zierikzee.
In den Zomer den Iaatften dingsdag in Mey en Augufhis te Brouwershaven en op de Dorpen , volgens de fchikking, geplaatst in het aanhangzeragter deze Claslicale regels, indien, of Brouwershaven, of de Dorpen begeren, dat de Clasfis daar gehouden worde ; waar naar de 'Prafes, in het naafl voorgaande Clasfis onderzoek zal ddén, by de aan de beurt liggende kerk: (c) zoo niet; zullen öok de twee Zomer Clasfen te Zierikzee gehouden worden.
Te Sommelsdyk zal de Clasfis nooit ver« gaderen, om dat het over water is.
Het etrfit- clasficalt Regijlcr eutirthnde,
" vi:id



Cap. I. cee. CLASSIS $
•I Wind men de eerfie Refohtieti der Claifis niet * ,. waar en wanneer haart byeenkomfttn zyn gehouden. Uit het ade Reg'ifter, beginnende, i met April 1607 bfykt, dat dezelve te Zie* ' rikzet, Brouwershaven, en op de Dorpen syn gehouden geworden. In CL ord. 10 July Ï607 te Brouwershaven wierd befloten , dat alle de Clasfen ordinare en exiraordinare te Zierikzee zouden gehouden worden, 2 Reg> p. 10 let. k. daar by te blyven, Cl. ord. 2,6 July 1628 ib. 550 op de vraag , waar ta houden ? geantwoord te Zzee. Cl. ord. 30 April 1631 ib. 436 en Cl. ord. 35 April ï^35- 3 Reg* J>- 6, In Cl. extra. 18 Maart 1637. $Reg-.P. 51. 52. zyn deze Refofv* tien gealtereerd, en wierd bef eten, dat ver* Volgens de ordin. Clasfen, in alle de kerken ander de CL behorende, gehouden zouden wor* dén, en volgens nadere beraming in CL ord. a$ April 1637. 3 Keg, p. 55 de winter Clasfen in Fek en Oc'hb. te Zzee; de zo-.r.tp Clasfen in April en July buiten.
De ordinare byeenkomften waren vier; in April, of agt dagen na bloken Paasfchen; in July, Octobcr en January. Fe/volgens in Febr. alle op den la at tl eh dingsdag: do dingsdag op Woensdag 'gebragt Cl. ord. ö8 April 1609. op den Iaatften woensdag in _ . de derde maand CL ord. 0.8 July 1610 let. /. gealtereerd, en ord. £? extr. CL op een (dingsdag te houden. CL ord, 1 Maart 5 Keg. p. 231. ■ '
De verandering van den Iaatften dingsdag ef den tweeden in Oclob. is gemaakt om do A a kitt*



4 PLAATS MAAND en DAG Cap. t
hinder ly IIin- Öc%ob. ter tafel van Hun.Ed. Mog. te kunnen brengen. Cl. extr. f July 1773 <*• 9'
(c) Het wisfclen met eene andere kerk wierd veroorloofd, ah ongelegen kwam. Cl. ord. 04 Feb. 1644. 3 Reg. p.- 278. en daar van ■ geprofiteerd te Eiker zee 1657. te Renisfe 1658. aan de volle keur van ieder Prtdika-it
feïaten, om-.de Clasfis te houden op .zyn hrp, of in de Stad. Cl. Ord. 23 Febt 1734. a. 6. i
ART. 3.
De extraordioare Clasfen worden altyd te Zierikzee gehouden opeen dingsdag; het zy dezelve worden vaftgefteld in eene voorgaande vergadering, of, door de ordinare Gedeputeerden , daartoe behoorlyk aangezogt, worden uitgefchreveti.
In geval er haafl by de befehryying is, een Expresfe te gebruiken op kojlen van de Clasfis. Cl. ord. 31 July 1630. .2 Reg. p. 400. in med.
Geen Clasfis mag door den Dienaar van de Cl. aangefch reven werden9 Cl. extr. 8 (icleb. 1720. a. 2.
«RT. 4*



. £A?/Ï, ' der CLASSIS. S
ART, 4.
De aanfchryving door Gedeputeerden ge* fchicd in het eerne geval, aan de kerken, die by deszelfs vastelling abfent waren; en in het andere geval, aan alle de kerken, die tot de Clasfis behoren.
Ook' aan de kerk van Sommelsdyk, te vooren in beide de gevallen uitgezonderd naar ét oude wetten. Cap. I. Art. 4.
ART. 5.
De brief van aanzoek om eeneextraordinare Clasfis moet worden gezonden aan een der ordinare Gedeputeerden, en in het opfchrift gemeld worden, de qualiteit van Gedeputeerden der Clasfis.
ART. 6%
In de uitfehryving van een extraordinaat . Clasfis moet uitdrukkelyk gemeld worden.
!n het gemeen: Van wienen om welke zaak: dezelve is verzogt. In het byzonder: Indien het gefcMed omt« A 3 ves».



& PLAATS MAAND en DAG Ca*. 7»
verzoeken approbatie op de beroeping van een Predikant, die reeds elders Predikant is; de naam van den Beroepcnen, van zyne kerk, en van de Clasfis, waar onder dezelve behoort: of op de beroeping van een Proponent, de naam van den Beroepenen , en van zyne woonplaats, (ö} doch zullen Gedeputeerden geen raagt noch vryheid hebben , daarby te voegen , dat na dc approbatie van het beroep, ook in dezelfde Clasfis , de beroepen Proponent zal geëxamineerd worden, zonder uitdrukkelyk confent van de vergadering. Of, zoo het gefchied om te verzoeken de dimisfie van een lid der Clasfis naar elders beroepen, zal uitdrukkelyk gemeld worden de naam van de kerk, die beroepen heeft; en zoo die kerk buiten de Clasfis is, ook de naam van die Clasfis, waar onder de roepende kerk behoort.
(7>) Die in den brief van uitüchryviiig een van deze vereifchten vergeet, verbeurt het geld, dat hy anders voor de uitfehryving zou trekken.
(0) De magt en yryhetd v*n de welke die art. /preekt, is den Gedeputeerden, om kwade gevolgen voor tc komen, verboden. Cl. extr. 6 O Job. '1761. a. 5. en rakende de pcin&en 'yen be/chryvingi bcjloot de Cl. dat de kerken naar dc Cl, int boden} zonder U weien waarom,
zul-



€ap. ï. der classï S. . ?
zullen vermogen zonder boete, huif te blyven. Cl. ord. 10 April 1675. 4 Reg. p. 414.
Cl. cxtr. 10 Scj)i. 1726. a. 2.
ART. 7.
De extraordinare Clasfen, die uirgefehre» ven worden op verzoek van een lid der Clasfis, of van andere perfonen of kerken, onder of buiten de Clasfis, zullen moeten betaald worden, door hun die dezelve verzoeken , volgens de fpecificatie in het kapittel der Subfidien.
Cl extr. 3 January 1741. c. i.
ART. 8.
Behalven de ordinare en extraordinare Cla.s* fen, zullen gedurende de vier Winter maanden, Nov. Dec. Jan. en Feb. Clasfes contract.;» gehouden mogen worden, ten einde de Predikants beroepingen in dezelve ter approbatie; zullen kunnen geprefentcerd, en geapprobcerd worden.
Cl. ord. 14 08ob. 1777. c. 22, 23., cm 13 08ob. 1779. a. 11.
A 4. aut. $»



3 PLAATS MAAND en DAG Ca#:1
A R T. 9,
De Clasfes contractie zullen ook altods te Zierikzee gehouden worden op een dingsdag, en bèftaah uit de drie ordinare Gcde« puieerden, en den Quaeftor Clasfis.
ART. 10.
Het verzoek daartoe, zal aan een der ordinare Gedeputeerden tydig gedaan moeten worden, ten einde hy gelegenheid hebbe, zyne mede Gedeputeerden, en den Quaeftor, te kunnen adverteren; het welk hy zoo, fpoedig mogelyk is, zal verpligt zyn, te doen, En zal in de uitfehryving het zelfde geobfèrveerd worden, dat art. 6. ten aanzien van een extraordinaar Clasfis, voor zoo ver de approbatie van beroepingen betreft, bepaald is ; gelyk ook de kollen daarvan zullen gedragen worden, by hen, die deze Clasfis contrafta verzoeken, volgens de fpecificatie in 'ï kapittel der Subfidien.
ART. II.
By het invallen van een Dank- en Biddag, in dezelfde week, waarin de Clasfis zou moev \ 4 ten



'£av. t der CLASSIS. 9
ten gehouden worden, het zy ordinaar, extraordinaar of contraéla, zal de famenkomft daar van verfchoven worden, tot de volgende week.
Dit was reeds in praByk in 1625. Cl. cxt. '20 Jan. 1625. en was eene wet der Cl. Fid. de 'ecrfie wetten der Cl. in de Clasficale Regijiers, agier het 2de Cl. Reg. UI. p. 521.
C A P. II,
VAN DE VEEDELING DER CLASSIS IN KRE1TSEN EN LOCATEN.
ART. I.
n
JL-^e Kreitlèn waarin de kerken, vooral ter gemakkelyker waarneming van vakaturen, verdeeld zyn, zyn vier.
De Stad ZierlKzee op haar zelve.
Schouwen , waar onder behoren Burch Haamftede, Renisfe met Noordwelle, Serooskerke, Eikerzee en Kerkwerve.
Over&yk, waar onder behoren Brouwershaven- Sonneraaire, Dreifchor en Noordgouwe,



lo VERDELING der CLASSIS. Cap. 3L
Duiveland, waar onder behoren Ouwerkerk, Nieuwerkerk, Bruinisfe, Oosterland en Sir Jansland.
Eerjl is de Clasfis verdeeld geworden in vyf
ringen of cirkels. De vier Predikanten
van Zzee. De vier Predikanten, van Duiveland. Dreifchor, Somemaire, Noordgouwe en Kerkwerve. -— Brouw ershave. 1
llaamftede, Renisfe, Serooskerke en Eikerzee. Cl. extr. 10 Nov. 1639. 3 Reg. p. 144.
Vervolgens in vier Kreitfen , in dier voegen als nog plaats heeft, en in dit art. gemeld word. Cl. ord. 30 July 1681. 4^^.565.
Burch was gecombineerd mét Haamflede, en heeft ccn Pred. voor zieh zeiven verkregen in 1661. Cl. cxt. 13 April 1661. 3 Reg. p. 714.
1 Kerkwerve met Noordgouwe, en verkreeg <<r« eigen Leer aar, op een honorarium van *BL. 50. Cl. exj. 17 Dee. 1625. 3 Reg. p. 302. aan wien het volle tradtement is toegelegd 28 Cel. 1639. Cl. ext. 10 Nov. 1639. 3 Keg. P. 143- °P dezc combinatie was gegrond-, het verzoek van den Pred. van Kerkwerve, om van de Kreits van Schouwen tot die van Overdyk te mogen overgaan , daar voor heen toe behoord had. Cl. ord. 30 Aug. 1746.0..12.
Sir Jansland is langen tyd bediend geworden door de Predikk. van Duiveland, en verireeg de vryheid tot het beroepen van ccn Pred. in 1659. CV. ord. 30 July 1659. 3 Reg* p. 685.



Cap. II. VERDELING der CLASSIS. II
Voor Noordwelle is ook aanzoek om een Pred. gedaan. Cl. ord. 26 Fcb. 1659. 3 Reg. j>. 66Q,
ART. 2.
Onder deze Kreitfen zyn met elkander geasfocieerd, de Stad Zierikzee en Düiveland ter eene ; en Schouwen en Overdyk ter andere zyde ; om in tyd van nood,en geval van meer dan één ziek Predikant, of van meer dan eene vakatuur in eene Kreits, des verzogt zynde , te hulp te komen, in die orde, als hier na in het kapittel van de vakante kerken zal worden verklaard.
ART. 3.
De Predikanten der Clasfis worden verdeeld in drie locaten ; in dezer voege , dat behoren
Tot het eerfte Iocaat de zes oudfte Predikanten,
Tot het tweede de zes daar aan volgende, en
Tot het derde de zes aan deze volgendeDe



T2 VERDELING der CLASSIS. Ca?. II.
De overige Predikanten blyven buiten deze locaten, tot dat zy kunnen invallen.
Cl. ord. 28 Juh 1633. 2 Reg. p. 464.
ART. 4.
De O) Emeritus Clasfis, of het oudfie lid der vergadering, (alle eer en voordelen behoudende, maar van alle lallen en commisfien, welke hy niet verkieft waar te nemen, zoo wel als van alle boeten, vry) blyft in de locaten , (£) maar niet eenig ander lid, dat op zyn verdoek , van clasficale offleien en commisfien , ontflagen is.
( a) Het Emeritusfchap der CL is aan het oudflen lid ', honoris & favoris gr at ia , geconfereerd, CL ord. 26 Oc~t. 1702. a. 5. en 27. Maart 1764. a. 12. // verzogt om daarvan te mogen gauderen. Cl. ord. 31 Aug. 1779, <*• 15-
Ten aanzien der leden , op hun verzoek ontflagen, zie het geval Cl. ord. 30 Aug. 176S. a. 20.
ART. 5.
Ieder locaat moet in ieder clasficale byeen-
komft



Cap. IL VERDELING der CLASSIS. j$
komft zyn onderfcheiden Moderator Clasfis leveren, zoo dat
Het eerfte leverende eenPraifes, hei: tweede moec leveren een Asfesfor, het derde een Scriba.
Het eerfte leverende een Asfesfor, liet tweede moet leveren een Scriba, het derde een Profes.
Het eerfte leverende een Scriba ,• het tweede moet leveren een Prrefes, het derde een Asfesfor.
De Predikant van Sommelsdyk neemt, uif kragt van het locaat, waarin hy is, wel waar het officie van Profes en Asfesfor, maar niet van Scriba, en moet daarin vervangen worden door dien, die hem in zyn locaat als Scriba volgt, (indien hy de eerfte in zyn locaat is) en anders door dien, die voor hem in dat locaat Scriba geweeft is.
De rede der Rcfolutie, ten aanzien van het Scribaat, is de zorge voor het A&enboek. De Clasfis wilde niet, d#t het oyer water zou gaan. Deze zorge voor het' ASc'nboek zal de Cl. voorheen hebben doen bepalen , dat het zelve niet la?iger als van Woensdag tot Zaturdag uit de Stad zou blyyen. Cl. ord. g6 08. 1689. a. 3. conf. adt. Cl. ord. 16. Aug. 177.7. «t 19- Ï4- m ï777- «• 9- f»% Q8.178a. a. $4.
ART <?.



U VERDELING der CLASSIS; Cap. II.
ART. 6,
Ie* er locast moet anderhalf jaar lang, in ieder clasficale byeenkomft, denzelfden Moderator in foort leveren, naar de volg-orde in ieder locaat.
ART. 7:
Ten einde van deze achtien maanden , en' niet eerder, moeten de locaten veranderd worden, indien er uit het eene of andere locaat leden zyn uitgevallen door vertrek of fterven; en deze verandering in de acta Clasfis genoteerd worden, ten einde blyke, welk locaat in het volgende anderhalf jaar moet praï* fideren , asfideren, of fchryven.
Cap. III.
VAN de byeenkomst DER VERGADERING.
ART. I.
J_ ï (ó) clasficale vergadering beftaat uit ell( dikanten, onder deze Clasfis beho»
ren-



CAp. II ' VERDELING der CLASSIS» x$
rende, die alle gehouden zyn op dezelve te verfchynen : en \bj uit de Ouderlingen, die van ieder kerk,, tot het bywonen derzelve Worden gecommitteerd.
(a) De Cl. vergaderde niet, ten zy het meerderdeel der kerken, en ten minden acht tegenwoordig waren. Eene propofitie, of men in het toekomende niet zou voortgaan met de prefenten? afgeflagen. Cl. cxt. 7 Oei. 1654. 3. Reg. p. 548.
De Cl. te houden op den ouden voet met negen kerken , uitgezonderd in het eer/la examen prceparatoir , dat met zeven gefchic* den konde. Cl. ord. 28 April 1677. 4 Reg* 456. met negen kerk'.n, de orclin. Cl. met ües, de extr. te houden. Cl. ord. 26 08. 1689. een ord. Cl. te Scrooskerkc, met agt kerken gefpannen, d. 29 July 1710. onwettig gekeurd. Cl. ord. 19 Aug. 1710. a. 2,
{b~) En belangende de Ouderlingen. De Ouderlingen op de Cl. gevorderd of vollen lapj aan den Pred. om te doen, als of zy zelf tegenwoordig waren. Cl. ord. 26 08. 1622. b. 2 Reg. 247. Een Pred. zonder Ouderling moet door credentie van zyn kerk gevolmagtigd zyn. Cl. ord. 25 July 1Ó29* B. a Reg. 371.
Op een ord. Cl. zal een Ouderling verfchynen , op een eyt. geen, by dit oude gebruik te blyven. Syn. nat. Dord. 1574. a. 10» CU ord. 26 Eet. 1631. a Reg. 426. *.
CV.



i6 BYEENKOMSTderVERGAD. Cap. IIL 7
Cl. ext. 5 Dcc. 1646. 3 Reg. 348. Cl. ord.. 28 4p«< 1655. ib. 570.
Zwarigheid gemaakt, e#z ^ fife fcf* var; Zierikzee compareerde met twee Ouderlingen « e« referendum genomen. Cl. ord. 24 Jfifii I055- 3'jR<g."57I. Zzee en Brouwershaven, compareerden , o/> extraord. Clasfen, met twee Ouderlingen. Cl. ext. 10 Fob. 1664. 4 ü<?g. ƒ>. 51. De kerk van Brouwershaven , zal niet niet meer, als vier concluderende leden in de Cl. verfchyncn. Cl. ord» 07 April 1734. a. 5. 27 'july 1734. a. 5.
ART. 2.
De Ouderlingen, tot het by wonen der vergadering gecommitteerd, zullen zich moeten voorzien, van eene Credentie, ondertekend van ( a ) twee t* huis blyvende leden des Kerkenraads, en den Predikant; en in eene vakante kerk van den Predikant, die de laafde vakatnur heeft waargenomen; en in die credentie beloven. (£) „ Dat zy zich zullen gedra„ gen, naar het geene volgens Gods woord, „ de gearrefteerde Kerkenordening en Synos, den van deze Provincie, en in het byzonder „ van die, van het jaar 1591, gehouden te 3, Middelburg, zal befloten worden." Zonder credentie zullen de Ouderlingen niet geadmitteerd v/orden, noch in ordinare, noch
in



Cap. Hl. BYEENKOMSTderVERGAD. ï?
in extraordnare vergaderingen, noch aan de maaltyd. En zullen aan dezelfde pcenalitLit onderhevig zyn, die, inkomende na de credentien zyn opgeëifchr, de hunne niet aan,ftonds ter tafel brengen.
(tf) Een Ouderling zonder credentie niet geadmitteerd. Met eene credentie, alleen
ondertekend van den Pred. voor dat maal toegelaten. Cl. ord. 27 08. 1683. 4 Reg. 64$. maar uitgezet. Cl. ord. 29 Oei. 1692. Een Ouderling van Sommcldyk, met eene manke credentie, niet geadmitteerd. Cl. ord. 26 "july 1740. a. s.- 25 Ö£t. 1740. a. 1. ' En zonder credentie ook niet te admitteren in extraer dinar e Clasfen. Cl. ext. 1 Aug. 1747. a. 1.
In de credentie uit te- drukken , dat zy ' zich zullen houden aan de Synodalia van Zeeland. Cl. ord. 2$ Jan. 161I. Niet geadmitteerd, om dat ontbrak de melding van te zullen handelen naar de Synod. van 1591. Cl ord. 29 Oei. 1754, a. 1. Conf. Syn. Med* 1591 a. 30.
ART. 3.
De Prasfes.zal de vergadering met-het (a") gebed openen, des Zomers en des Winters precies om tien uuren ; en met dankzegging aan GOD fluiten, (b) des Zomers niet later dan twee uuren, en des Winters niet later dan *én ,uur. £n zullen na twee uuren in den ZoB mer8



t% BYEENKOMST der VERGAD. Cap. I&
hier, en na één uur in den Winter, geene nieuwe zaken ter hand genomen, noch eene Clasfis continuata na den middag, gehouden mogen worden, als in geval van hoogdringende noodzikelykheid, waar over de meerderheid der leden zal oordeelen.
(V) Voor de dankzegging zullen altoos de n gerefumeerd worden, indien het de tyd 'eenigzints toelaat..
£*) Öeene kerkdyke vergadering kan geopend en gefloten worden , dan met gebed en dankzegging. Cl. ord. 29 OS. 172Ó. a. ic. Syn* ' Med. 1591. a. 39.
Cb") Om etgt uitren in den Zomer, cm negen uuren in den Winter. Cl. ord. 27 Jan. 1610. zoo gelaten Cl. ord. 29 April 1626. k. 2 Reg. 310. Om tien uuren in den Zomer, in den Winter om half elf. Cl. cput. 23 Feb. 1717.0.5*
Ce") Men zal voortaan altyd de aBa Cl. lezen , eer de Cl. zal fcheiden. Cl. extr. 10 Feb. 1620. ƒ. 2' Reg. 203. leder afgaande Seriba zal zyn gefchrijt lezen. Cl. ord. 27 Oèï* 1632. /. Z'oige te dragen dat er altoos tyd overblyve voor de refumtie der uÜen. Cl. ■ord. 31 Maart 1772. a. 15.
A R T. 4.
De abfente Ca) Predikanten zullen verbeuren $



cap.ÏH. BVEENKOMST der VERGAD. i£
jren, 2 Schell. de Moienroren en Qujelor, 4 S:hell. uitgezonderd in gevai van (£) ziekte, waarvan zy in het tegenswoordige, „of uiterlyk op het naastvolgende Clasfis, zullen moeten kennis geven.
Die voor den middag, voor elf uuren, in "de vergadering niet is, word getekend abfetjt "te zyn.
De abfenten in de Clasfis continuata, na den middag, wanneer de meerderheid dezelve mogt nodig oordeelen, verbeuren dezelfde .boeten, als de abfente voor den middag; en indien zommige leden zich voor de derdemaal van het bywonen der Clasfis abfmteren, zullen zy door den QuaMlor aangegeven worden, ten einde met hen te handelen, volgens art. 6. cap. 16.
{a~) Alleen de Predikanten verbeuren boetes geen Ouderlingen of tLcrkcn. Cl, ord. 27 Oa. 1627. ƒ. 2 Reg. 335. '
fb~) Ziekte yerfchoont van de boete, Cl, ord, 25 Maart 1749. a. ij,
A R T. 5.
De Serovenienten, komende na .het gebed geëindigt is, verbeuren eene Schelling; de Moderatoren en Quzeitor, twee Schellingen,
b 3 m



lV> BYEENKOMST der VERGAD. Cap. III.
De boete van de Serovenienten te bètalen, eer zy eenige jiem hebben. Cl. ord. 5,7 OS. 1627. 2 Reg. 335.
Abfenten en Scrovenienten verbeuren zoo wel in extraordinare als ordinare Clasfen. Cl. ord. 27 Maart 1792. a. 13.
Leden van 60 jaar en en daar boven, zyn van deze boelen vry verklaard. Cl. ord. 30 Aug. 1757. a. 24.
ART. 6.
Die zonder verlof van den Praafes uit de vergadering gaat, verbeurt eene Schelling; en die zonder of met verlof uitgaat, en voor de refumtie niet weder gekomen is, twee Schellingen.
ART. 7.
De abfenten by de refumtie der aften, zullen door den Qii£eftor worden aangetekend, ten einde de boete van hjn in te vorderen. De Qua;flor zelf by de refumtie abfent zynde, zal de Asfesfor de aantekening voor hem doen, maar dan noch boven de boete, wegens ablentie, voor dit verzuim, eene Schelling verbeuren.
art. 8»



Cap.IIL BYEENKOMSTderVERGAD. aY
ART. 8.
Zonder communicatie aan de geheele vergadering zal het den Praefes niet vry rhan, iemant geheel uit de vergadering te dimitteren, en dat verzuimende zal hy verbeuren vier Schell. en zoo iemant, zonder verlof van den Prafes, de vergadering verlaat, en voor deszelfs einde niet"te rug komt, verbeurt hy mede zoo veel.
Zal aan de. maaltyd niet mogen verfchynen. Cl. ord. cent. 23 Feb. 1717. a. Qr
C A P. IV.
VAN DE BESTURING EN LEIDING DER VERGADERING.
ART. ï.
D
J-^e befluurders van deze clasficale vergadering zyn de Profes, (0) Asfesfor en (b) Scriba; welke ambten van alle de leden, volgens hun rang, in de locaten worden waargenomen , uitgezonderd (c) het Scribaat van den Predikant van óommelsdyk.
(o) Een Asfesfor is aangefeld. CL ord, 28 July 162,2. 2 Reg. 463.
b 3 cn



82 BESTURING der VERGAD. Cap.ÏvV
Cb~) Het 'Scribaat wierd .Voor iéti, tn twee ja aren begeven , cav twee leden. CL ord. 9 Oer. 1607, n.11. 2 R<g. 17. tSOB. lóod. n. 15. 31 0&. ióii. g. ib. Ï18.
Een van deze twee Scriba's wits doorgaans een Predikant van Zzee ; doch wierd bcjloten, dat daar in vryheid wezen zou, ont allen te verkiezen. CL ext. 58 Aug. 1627. . 2 Reg. 332. (c) Vid. Cap, U. a. 5»
ART. a.
Niemant egter zal als Praafes, Asfesfor of Scriba, kunnen fungeren, ten zy hy in of buiten deze Clasfis twee jaaïen Predikant geweeft is»
A R T. 3.
De Profes, Asfesfor en Scriba, fungeeren van het eene tot het andere ordinare Clasfis ; ook in alle tuslchen komende extraordinare Clasfen, en worden dan gefuccedeerd door die , welke hen, ex ordine, in hun locaat volgen.
ART. 4.
Abfente Moderatoren worden vervangen door hen, die de abfenten uit het zelfde locaat



Cap. IV. BESTURING der VERGAD. 33
caat waren voorgegaan ; of in geval de abfenten de eerfte in hun locaat zynt door de* Volgende.
ART. 5.
By abfentie van een geheel locaat zullen» de aanwezende leden der vergadering een Mo» derator verkiezen uit dat locaat, het welk. het abfente locaat in het leveren van gelyk^ lbortigen beftuurder, was voorgegaan.
ART. 6.
De drie Modefatoren moeten aan de tafel zitten, ter behandeling en afdoening van voorkomende zaken; en de Acluarius en Qtuellor Clasfis mogen het doen, om hunne aantekening te kunnen maken.
ART. 7.
Het ambt van Pnefes is, kort en klaar allé Voorkomende Zaken voor te dragen, omvraag te doen, de fternnicn in te nemen, en te zorgen, dat een ieder zyn rang in het fprtkeri noude, ön daarin met belchiidenheid te werk ga, of anders het zwygen op te leggen, ea fcnbefchëidene te gebieden, dat zy buiten B 4 ftaan,.



a* BESTURING der VERGAD. Cap. IV.
ftaan , om het advis der vergadering in te Winnen, hoe met de zodanige handelen.
Syn. Med. 1501. a. 31. conf. Syn. Lorde 1573. a. 33. 38.
■ De Praies mag het verzoek, tot het doen van eene omvraag, naar eigen goed dunken niet weigeren, en noch minder het verzoek om om te vragen , of hy de eerfte verzogte omvraag zal doen; maar, in dat geval moeten innemen, het advis van den Asfesfor en Scriba ; ja, des verzogt zynde, zelfs van de gdleelé vergadering, en zig fchikken, in het doen of niet doen , der verzogte omvraag, naar de meefte ftemmen.
ART. 9;
Het ambt van den Asfesfor is, de crederitien v;n de Ouderlingen te ontfangen, en te examineren; den Praafes in het herinneren der agenda behulpzaam te zyn; te lezende irigelev>r!e fchrifturen, die de vergadering nodig oordeelc om gelezen te worden; dè op^ genomen (temmen getroüw aan te rekenen, en aan den Praefes aan te dienen, het geen
de



Cap. IV. BESTURING der VERGAD. 05
de meefte ftemmen uitbrengen ; ten einde de Prafes de refolutie der vergadering opmaken , aan dezelve voordragen, en de'Scriba dezelve notuleren kan;
^ R T. lOé
tiet ambt van Scriba is:
Het fchryven der afta Clasfis in de verga* ting op een los papier, daarna in het .Atfïenboek (welkers bladen met de getallen, het jaar en dé maand, Waarin de Clasfis gehouden word, moeten getekend zyn) en wel by onderfcheiden genomineerde anikelen, betrekkelyk gemaakt, daar het nodig is, tot dien artikel of artikelen d^r voorgaande aften, waarin van dezelfde zaak gehandeld is, en met aantekening van den inhoud van ieder artikel op de kant.
Het fchryven van de requeflen tot befollicitering der traftementen voor (0 ) Predikanten en Cb) Schoolmeetfers; (c) van de dimisfien voor vertrekkende Predikanten; van brieven in den naam der Clasfis, aan dë leden der Clasfis , het zy over verzuim van het by wonen der clasficale vergadeiingen» of pver,andere zaken; van exrraften un de afta Clasfis j van andere ordinare fclirifturen, en B 5 het



96 BËSTÜRING der VÉRGAD. Cap.IV;
liet bewaren'van het Aften boek, tot het eindigen van zyn Scribafchap, in een gefloten Kistje, om dan het Aftenboek aan den volgenden Scriba , en de brieven en andere gefchriften, gedurende zyn ambt ontfangen en afgehandeld, behoorlyk op den rug getekend, van waar, van wien, en wanneer dezelve gezonden en overgegeven zyn, aan den Kalibewaarder te overhandigen.
( a ~) Het requeft tet obtinert'tig van het tra&emcni voor Predikanten, die uit de Provincie Zee* land komen, moet gcfóhreven worden op een Zegel van 6 Jl. Tot obtincring van het tradtement, Voor Prcdikk. die van buiten irt de Provincie komen, of van over irfiter komen , en het gewoons tantum Voor het transport hunner goederen op een Zegel van G4 gl. — In dit requefi moet uitarukkdyk gemeld worden , dat zy van over water komen, volgens refolutie van Him Ed. Alog* ingebragt in Cl. ord. 31. Cc7. 1752. #.3."-— Een Predikant, die voorheen til de Provincie gediend heejt, en in dezelve te rug, en dus van over water këmt, kan vol/ia tin met een Zegel van 6. ft. Cl. ord. 31 Aicy 1785. a. 19. eh 30 Aug. 1785. «.14
Het requeft cm het traStement voor dt Schoolmeefters, op een Zegel van 6 Jl.
(c) De aSten vah dimisfien , alt zyndc in tlStura maar kerkelykè Attsfiatiefi , zullen ongeregeld uitgegeven nérdeo. Cl. ext. 3<i &pt. 1777. a. &.
ART II.



Ca*. IV. BESTURING der VÉRGAD. s?
A R T. ii.
De ambten van Prsefes en Asfesfor woraerï gratis waargenomen; maar de Scriba trekt:
Voor het fchryven der aften, zoo wel op êen extraordinare als ordinare Clasfis , 8 Schell. 10 gr. vl.
Voor het gevei van extrsften uit de afton , Voor ieder ext ra ft, al bellaat ftet geen vel papier, 5 Schell.
Voor extraften, die grooter zyn als een vel papier, voor ieder vel 5 Schell.
Voor het fchryven van requeften ter befollicitering van traftementen by Hun Ed. Mog. voor ieder requeft mede 5 Schell. door hem of hen te voldoen, ten wiens behoeve ex* traften gegeven, of requeften geprefenteett worden.
Doch verbeurt daar en tegen :
4. Schell. indien hy voor het Aftenboek geene tehoorlyke zorge draagt, of hetzJve ongefloten aan iemand, die geen lid van de Clasfis is, overgeeft.
é .Schell. (0) indien hy 't zelve met het
Kast-



sS BESTURING der VERGAD. Gap! IV,
Kistje, en de (£) minure daarby, in de naaft volgende Clasfis, voor de opening der vergadering, verzuimt te brengen. En
8 Schell. 10 gr. vl. indien hy, buiten ziekte, den Predikdienft belettende, (c) abïent is, en nalaat zyn poft te vervullen, ten behoeve van h?m, die het Scribaat als dan za! waarnemen; welke boete ook door den Quaestor Clasfis zal ingevorderd worden, behdven de boete van 4 Schell. C. III. a. 4. op de abfentie der Moderatoren, ten behoeve van de Clasfis vaftgefield.
Ca") Clasfisbock door den Scriba te brengen ter plaalze daar de Clasfis gehouden word. Cl. ext. 18 Maart 1637. 3 Reg. 52. De Scriba verzuimende zyne abl.cn' te boek te fielten voor de ordinaria, of oorzaak zyn* de , dat het ASenboek op eenige Cl. niet by de hand is, verbeurt a Ducatons. Cl. ord. 26 OS. 1689. a. 3.
Moet de ondergetekende minute by zich hebben. Cl. ord. 31 Maart 1772. a. 15.
(c} Cl. ord. 31 Aug. 1762. a. 7. ART. ia.
De Predikanten zullen naar den tyd, wanneer zy in de Clasfis ingekomen zyn, in de
ver-



Ca*." IV. 'BESTURING der VERGAD. ^
vergadering zitten, en hunne plaats zonder verlof van den Profes niet verlaten , of een Schelling verbeuren.
■ De oudfte naafl den Profes, en zoo voort, ten ieder naar zyn inkomen. Cl. ext. 24 Jan. 1620. b. 2 Reg. 201.
De oudfle Predikant van Zierikzee, Emeritus geworden zynde, zitten de Ouderlingen van deze kerk agter den Predikant, die den Emeritus Predikant te Zzee in arde volgt. Cl. ext. 10 April 1708 a. 5.
ART. 13.
Na het gebed zullen door den Prsfes de namen der Predikanten, volgens hun rang, opgelezen, en de credentien van de Ouderlingen ingevorderd worden.
ART. 14.
De Quxfior moet de abfente en feroveniente Predikanten aantekenen, en aan den Scriba overgeven, om daarvan aantekening in adtis te kunnen doen; en opletten, of de te laat komende Ouderlingen, by hun inkomen, hunne credentien overgeven.
ART. l$t



$o BESTURING der. VERGAD. Ca?. Jft
ART. 15.
De Scriba zat de namen der Ouderlingen, in aftis aantekenen, en der kerken, die Hen cummitteeien.
ART. itf.
Na het oplezen van de namen der Predikanten , en het overgeven en examineren van, de credentien der Ouderlingen , zullen de aftei der laaftgehoulen, ordinare en extraordinare, Clasfen, of Clasfis contrafta, door den Prseles, of den Scriba van die aften, voorgelezen, en onder het lezen door den Asfesfor aangetekend worden de agenda, in die orde en artikelen, waarin zy voorkomen, om van deze agenda opgave aan den Piaifes te doen, ten einde hy dezelve, de'eene na-de andere, aan de vergadering kan voordragen.
ART. 17.
Vooraf zal de Prajfes ieder kerk noch afvragen, of zy, in het eene of andere geval, ,Cok den raad en de hulp van de Clasüs behoeft; of, het eene of andere aan -de vergadering heeft voor te dragen; niemand egter zal een
Gra-



Sap. IV. BESTURING ©ir VERGAD 0
Gravamen of Quajritur, anders dan in fcrip is, mogen inbrengen, op de boet* van een gulden.
Syn. Mcd. a. 37,
ART. 18.
Alleen kerkelyke zaken zullen op eens kerkelyke wyze in de Clasfis behandeld worden , die of deze Clasfis raken, of van andere kerken, Clasfen en Synoden, daarin ge» bragt zyn.
:Sjn. Med. 1591, a. 26.
ART. 19.
Niets mag in de Clasfis gebragt worden, dan liet geen in den Kerkenraad niet heeft kunnen afgehandeld worden, ten ware het zake» nyn, die ook de Clasfis raken.
Syn. Med. 1591.«. .27.
A R'T. sa
In de extraordinare Clasfen zullen eerlthebandeld en afgedaan moeten worden die zaken,



§ft BESTURING der VERGAD. Cap. IV.
ken, waarom zy belegd zyn; maar fchiet er tyd over, dan nog behandeld mogen worden, andere zaken, die, of nieuw worden ingebragt, of in „de laastgehouden Clasfis waren overgelaten.
ART. 21.
De oude agenda moeten eerft behandeld worden; dan de nieuwe, en de ordinare zaken de extraordinare voorgaan; ten zy de nieuw ingebragte en buitengewone zaken geen uitftel lyden kunnen, in welk geval oude en ordinare, die zoo veel fpoed niet vorderen, verfchoven zullen mogen worden, toe eene volgende Clasfis , indien in de tegenwoordige de tyd daar toe te kort fchiet.
ART 22.
Eer de Prsefes de agenda , ieder in zyne orde, voorhek , zal de Scriba, uit de aclen, die artikelen lezen , waarin zy voorkomen, ter herinnering van derzelver inhoud.
ART. »3.
Zaken van veel gewigt en een ver jiitzjgt, cf die duifter voorkomen, zullen vooraf, eer «aen in dezelve ftemt, in het gemeen overwogen



Cap. IV*. BESTURING der VERGAD. 33
gen, en ter nadere elucidatie van dezelve het oordeel over dezelve gehoord worden, eerlt van de Moderatoren, en daarna van de andere leden der vergadering, ooi dan toe ftemmen te kunnen overgaan.
ART. 24.
In het afvragen der advifen of keurftemriien , zal de Prajfes, eerft den Asfesfor en Scriba vragen, en vervolgens de Predikanten en Ouderlingen, ieder in zyn rang.
ART. 25.
Zo de Profes een voorftel mogt doen ; oat, naar het oordeel van een of meer leden , anders behoorde gedaan te worden, zullen deze leden hunne confideratien op dat voorftel zedig mogen opgeven; naar welke de Profes dan zyne propofitie veranderen kan; of, aan de vergadering in bedenldng geven, of dezelve beter dus, dan zoo, behoort gedaan te worden.
ART. 26.
Word de Prajfes zélf door de uitgebragre advifen ingelicht, dat zyne voorftelling op' $ene andere wyze beter gedaan had kunnen Q wor*



34 BESTURING der VERGAD. Cap. IV«
worden , dan zal hy de vergadering verzoeken, dat hy de gedane voorftelling, dus, of zo verandere, en de meerderheid met hem initemmende, zyne propoütie van voren aan doen.
ART. 27.
Niemand zal voor zyne beurt mogen ftem» men ; en een ieder in het adviferen zig op kortheid en klaarheid, zoo veel doenlyk, moeten bevlytigen ; duidelyk en verftaanbaar moeten fpreken, en de goede orde op alle wyze betragten; of by verzuim en ftoring van anderen, in het uitbrengen van hunne advifen , verbeuren twee Schell., op het enkel aanmanen van de Moderatoren, die zelf verbeuren zullen, wanneer zy verzuimen de boete in te vorderen.
Tusfchen fpreken , door de ■ oude wetten, en de authoriteit van den Profes, te remediëren. Cl. ord 30 08. 1630. 2 Reg.. 4.16. j. wet der- Clasjis en boete. ib. 521. VllU
ART. s8.
De Prsefes zal de advifen refumeeren, eS eene tweede omvraag doen , naar een ieders ftem, wanneer geoordeeld word, dat de aan-



Gap, IV. BESTURING eek, VERGAD 35-
tekening der ftemmen niet nauwkeurig gefchied is; maar dan concludeeren, met de meerderheid, zonder iemands tcgenipaaak.
In. de Confftorie, en. alle kerkelyke vergaderingen , zal de Profes altoos concludeeren by meerderheid van ftemmen , en niet willende, zal een ander Predikant, die volgt., zyne plaats vervangen. Cl. ext. 'sèk May 1724. a. 2.
ART. 29.
Ingeval wanneer de ftemmen ftaken, zal de Profes vragen, of iemand niet zou kunnen refolveeren van advis te veranderen, om met de meerderheid te kunnen concludeeren. Dan, niemant daartoe inclineerende, zal hy concludeeren in mitiorem partem, in eene zaak, de eer en achting rakende van een of ander lid der kerk; maar in andere zaaken, de decifie Jatcn komen door het lot.
In mitiorem partem wierd geconcludeerd in de coetus gehouden te Middelburg, in de. zaak van Fred. de Loos, Pred. te Cketin* gen. Cl. ord. 30 Qcï. 172.5. a. 7.
ART. 30.
Het (<?) geconcludeerde en gerefolveerde Ca zü



S6 BESTURING -der VERGAD. Caï-.IV.
zal (&) aanflonds door den Scriba aangete--kend, gelezen, en gerefumeerd worden.- het gebrekkige, naar het oordeel der vergadering,daarin verbeterd; maar dan ook by de generale refumtie, in gerefumeerde conclufien en refolutien , geen verandering gemaakt- worden, maar dezelve, zoo als zy liggen, in het Aéténboek gefield worden.
(a) De Profes is verpligt, de conclufien der vergadering, aan den Scriba, wordefyk te dicteren, '.n deze, dezelve daar naar te boeken. Cl. ord. 31 Maart 1772. a. 15.
fb~) Cl. ord. 26 jfitly 1740. a. 4. '
A R T. 31.
Na de generale refumtie van al het behandelde, zal de minute van het zelve behoorlyk worden geauthentifeerd, door den Profes en Asfesfor, door de ondertekening yan hunne naamen.
Cl. ord 31 Maart 177a. a. 15.
ART. 32. !
In géval van particuliere disfenfien eh beledigingen tusichen de leden der Clasfis, het
2$



CAP. IV. BESTURING der VERGAD. 37
zy (a) in de vergadering, of Qbj ten huize , daar de clasficale maaltyd gehouden wordt, zal hy die, naar het oordeel van de Moderatoren, de eerfte Aggresfeur is, verbeuren 4 Schell. boven de' cenfuur, welke de Clasfis, naar bevind van zaaken, zal goedvinden te oetenen.
. 00 Op infuriën een prompte cenfuur, naar de zwaarte der injurien malkanderen aangedaan. Cl. ord. 30 OÜ. 1630. 2 Reg. 4.16.
Geen geldboete, maar verlies van Seslie, voor dat maal, en de volgende reis. Cl. ext. 3 Juny 1648. 3 Reg. 361.
Vonnis der Clasfis in dit geval „ dat beiden fehuld bekennen zouden" liet geen zy deeden. Cl. cont. 31 Oei. 1630. a Reg. 420.
, C^) Die zig aan de tafel verloopt, eerft te waarfchouwen, maar voortvarende, het mis* Jen van fesfte , in dc volgende vergadering , Cl ext. 3 Juny 1648. 3 Reg. 361,
A R T. 33,
■ Niemant der leden zal mogen elimineeren en verbreiden, eenige behandeidezaaken, oenomen conclufien , of zelfs advifen van %y zondere leden , ten aanzien van welke de Clasfis begeert,.dat dezelve iècreet zullen• C 3 ge-



3'8 BESTURING der VERGAD. Gap. IV,
gehouden worden, op poene van cenfuur (s) raar bevind van zaaken. Ook zullen de Predikanten , gewoon raport te doen, van het verhandelde , in hunne refpective kerkenraden gehouden zyn, de fecretesfe van deze zaaken, aan alle de leden van den kerkenraad , ernftig te recommanderen.
Weigering van fes/te, zoo hier van gecon* \ineeerd wordt. Cl. ord. 310$.1724. tf. 8»
ART. 34.
De brieven en fchriften, uit naam der Clasfis, van den Scriba, Acluarius, of extraordinare Gedeputeerden, gefchreven, zullen , in* dien het wezen kan, in plena Clasfi, voor zy verzonden worden, opgelezen worden ; of anders ter leótuur aan den Pnefes en Asfesfor gegeven, en de contenue in aciis geinfereerci worden.'
Cl. ord. a6 Aug. 1656. 3 Reg. 641. ART. 35.
De brieven aan de Clasfis géaddresfeercT, en by een of ander lid der Clasfis ontfangen, vooral de brieven van Hun Ed. Mog. de Staaten van .Zeeland, of derzelver gecommitteerde Raden, zullen ongeopend, per expres-



Cap. IV. BESTURING der VERGAD 39-
presfe, aan den naad gelegen ordinaren Gedeputeerden gezonden worden , die dezelve zal openen , na lectuur aan zyne mede Gedeputeerden communiceeren , en op de eerll invallende Clasfis in de vergadering, ter deliberatie over dezelve, inbrengen.
De tnisjivt n aan de Clasfis aan den Profes te zenden , die daar van mag opening doen , a,:n de naaftgelegens Broeders. Cl. ext. 3 Juny .1648. i'Iieg. 361.
ART. 35.
De extraordinare Gedeputeerden in eenige zaak, zullen ter behandeling over dezelve mogen faamenkomen, fchryven, en alles veirigten, wat ter vordering en fpoedige afdoening van dezelve kan ftrekken ; hunne brieven afzenden, en die van anderen, in deze zaak gefchreven, en by hen ontfangen, openen buiten kennis van de Clasfis en haare ordinare Gedeputeerden; maar gehouden zyn, toe nauwkeurig raport van alles in de clasficale vergadering.
C 4 CAP;



40 CLASSICALE COMMISSIEN. Cap. V.
CAP. V.
VAN jl>E CLASSICALÊ COMMISSIEN.
ART. i.
^Jiemand zal in eene clasficale commisfie gefield kunnen worden, dan die twee jaaren, in of buiten deze Clasfis, in de bediening geweeft, en daarenboven gekomen is, in hèc derde locaar.
Cl. ext. qfi. ord. 2.0 Nov. 1669. 4 Reg.
ART. 3.
De Gedeputeerden, gelaft met de clasfica* le Commisfien, zyn of ordinare of extraordinare.
ART. 3.
Drie ordinare Gedeputeerden, de Praïiès^ Asfesfor en Scriba, zullen worden .aangefteld van de eene ordinare Clasfis tot de andere ; en in geval zy alle drie, tot het bekleden van eenigecommisfie, benoemd worden, en daartoe
eene



Cap. V. CLASSICALE COMMISSIEN. *t
eene credentie behoeven, zal dezelve ondertekend worden door den voorgaanden Scriba , of Aétuarius; of zoo maar twee van hun de comrnisfie waarnemen , door hem die buiten de commisfie blyft.
A R T. 4.
De drie ordinare Gedeputeerden'zullen moe* ten verrigten, de volgende zaaken
I. De jaarlykfche Vifitatie der kerken i volgens de bepalingen Cap. VI.
II. Het vifiteren der theologifche Schriften , eer zy gedrukt worden, waar voor aan ieder van hun een gedrukt exemplaar, net gebonden, zal gegeven worden, zonder dat de Clasfis daarin eenige kollen drage.
Cl. ext. 14 Dec. 1672,. et. 4 Reg. 351. Ook is by de drie Gedeputeerden, een vierde Vifitator gevoegd, en vryheid gegeven, om in geval van ongelegenheid, andere Broeders te verzoeken. Cl. ord. 17 July 1678. 4 Reg. 478 Ter approbatie van zeker gefchrift , ren* royeerde de Cl. D. Melc. Leidekker, aan de theologifche Faculteit, om dat het een mstfehrifï was. Cl. ext. 16 jan. 1675.
£ 5 4 ReS'



CLASSICALE COMMISSIEN. Cap. V.
4 Reg. 403. Geenepredikatiën, of theologifche gejchriften, tfeor </f« I7;ef« £e maken , te« 2j alvorens van de Cl. zyn gerevideerd, en geapprobeerd', volgens kerkenordening. Cl. ord. 31 1713. tf. 4. Conf. kkenord. a. 40. en Syn. Nat. Med. 1581. a. 38. Boeken, andere Clasfen, ter approbatie, te vcrgeefch aangeboden , en in onze Clasfis tot dat einde gcbragt, ongelezen te rug gezonden. Cl. ord, 3 April 17-87. a. 6.
III. Het uitfchryven van de extraordinare Clasfen, waar voor een ietier van hun trekken zal 4 Schell.
IV. Het geven van handopening aan de vakante kerken, in den Winter, volgens Cap. XI. a. 2. 3.
kV. Het horen, en zoo veel mogelyk byleggen van oneenigheden, wanneer zy daartoe verzogt worden, die tusfchen Predikanten en Kerkenraden; of tusfchen deze, en eenige leden der Gemeente, vau de eene tot de andere ordinare Clasfis, mogten ontftaan; waar voor een ieder van hun trekken zal, zeven Schell., voor ieder feüfie, behalven de Wagenvragt.
Ingeval van verfchil, zytt gewoonhk csm*



Cap. V. CLASSICALE COMMISSIEN. 4$
commisficn gemaakt, tot asfopiatie. Cl» ext. 10 Maart 1644. 3 282.
yi. Het inbrengen van een clasficaal advis , in een Coll. qualif. tot fuspenfie , of afzetting van een Predikant, indien daarin geen extraordinare Gedeputeerden zyn gebruikt geweeft; waar voor een ieder van hun trekken zal, 17 Schell. en agt gr. vl. behalven de Wagenvragt.
Cl. ord. 29 Maart 1785. a. 10.
Vil. Het asfilteeren van Gecommitteerden van eene roepende kerk, by het verzoek van de losmaking, van een beroepen Predikant, in het Coll. qualif., ten einde , volgens clasficaal advis, de dimisfie van den beroepenen, te helpen bevorderen ; waar voor een ieder van hun zal trekken 17 Schell. en agt gr. vl. behalven de wagenvragt , en feehoorlyk defreijement, 'fa) dog deze laatfle commisfie, zal alleen door twee, van de ordinare Gedeputeerden, den Praefes en Scriba, of by verhindering van een van dezen , door den Asfesfor, in deszelfs plaats, waargenomen worden.
Alle



44 CLASSICALE COMMISSIEN. Cap. V,
Alle de (b") kosten, op de waarneming der cornmisfien, in dit artikel vermeld , vallende , zullen gedragen worden, by hem of hen, om wiens wil dezelve worden aangelegd; uitgezonden alleen, die voor de vilitatie der kerken Num. I. welke, volgens Art. 6. Cap. VI. uit de beurs van de Claslis, betaald zullen worden.
Qa) Cl. ord. 27 Aug. 1754. a. 4. Cl, ord. ~9 Maart 1785. a. 8.
Cl) By die party, die ingeval ven verfchillcn, in het ongelyk gefield, zal worden. Cl. ord. 30 Maart 1576. a. 24.
ART. 5.
In alle andere buitengewone zaaken, zal de Clasfis, naar goedvinden , verkiezen extraordinare Gedeputeerden , ter uitvoering, zoo wel van binnenlandfche , als buitenlandfcha cornmisfien ; uitgezonderd de commisfie ad conventum Medioburg. waar uit eene deputatie gedaan wordt ad coetum Hagienf. ter vilie van de Autographa , waarvan onder nader Art, 20. 21.
Buitenlandfche commisjien aan polityken ■ . of



Cap. V. CLASSÏCALE COMMISSIEN. 4£,
of kerkelyke Collegien , ook deputatien op Synoden , en andere kerkelyke byeenkomftèn, ie doen by electie van Gedeputeerden, daartoe. Cl. ord. 28 July 1632. c. 2 Reg. 463. , Cl. ext. 17 Juny 1648. 3 Reg. 302. Cl. ext. 30 Maart 1667. 4 Reg. 145.
art. 6.
De extraordinare Gedeputeerden.zullen gehouden zyn, hunne commislien ter uitvoer te brengen , onder pocnaliteit, by de Clasfis, naar bevind zaaken , te bepalen. Uitgezonderd in geval, iemand hunner geprotefieerd had tegen zulke clasficale Refolntien, welkers effect, in die commisfie bedoeld wordt.
Die onwillig zyn, cornmisfien aan te nee* tiien , die hun niet behagen, verliezen jlem in de Clasfis , zonder te mogen uitgaan. CL Wetten. IX. Regel. 2 Reg. 522. Die dezelve niet in tyds uitvoeren, verbeuren telkens 5 Schell. Tegen de nalatigen, en die in geur eken blyven , zal de wet , als voeren, geëxecuteerd worden, en den vrywilligen tryjlaah, zodanigen Collega of Collegaas te '■ verkiezen, als hun goeddunkt. Cl. ord. at ,(Jel. 1662. d. 4 Reg. 1.
Art. 7.
Ten einde de cornmisfien niet te koflbaar
"wor?



4<5 CLASSICALE COMMISSIEN. Cap. V.
worden,- zal het getal der exiraordlnare Ge» deputeerden, buiten noodzaak, niet boven drie gaan, die in hunne commisfiet) biyven zullen, tot dat de zaak, waarom dezelve gemaakt; waren, zal afgelopen zyn.
ART. 3.
De ordinare Gedeputeerdeu zullen onk nli extraordinare, in buitengewone gevallen, gebruikt kunnen worden j of, alle drie; of, naar goedvinden, de twee oudfte derzeiven, die van het eerfte en tweede locaat,
ART. 9.
By eenen ordinaren Gedeputeerden kun' ren een , of meer extraordinare gevoegd worden, mids uit ieder locaat één genomen word, «n wel één uit het eerfte en tweede locaat, zoo er maar twee gecommitteerd worden,,
In buitenlandfche Commisf.cn te verkiezen 4 een oud met een jong fid der Clasfis. CU ord. 36 Juny 1662. 3 Reg. 766. Cf, ext. 9 April 1681. 4 Reg. 5$6.
ART. 10.
lu het verkiezen van Gecommitteerden; zaï
mede



€ap. V. CLASSICALE COMMISSIEN. *ƒ
mede ter vermyding van moeite en koften, de nabyheid der Standpïaatzen, zoo veel mogelyk, in acht genomen worden.
ART. ir.
Voor alle binnertfandfehe cornmisfien , dia door de Clasfis zelve bekostigd moeten worden, zullen de Gedeputeerden trekken, niets; ingeval de zaak, Stante Clasfe, kan worden afgedaan. Maar; zoo daartoe meer tyd vereifcht word, of reiskosten gemaakt moeten worden, 10 Schell. ieder dag, by ieder Gedeputeerden, behalven de wagen* yragt.
Voor alle buitenlandfche cornmisfien, door de Clasfis te bekostigen, by ieder Gedeputeerden 17 Schell. agt groten vl. voor ieder dag. En daarenboven zal noch, zoo wel in binnen als buitenlandfche cornmisfien, aan de opftellers van alle Requesten, Vertogen , Deductien, Remonfirantien &c. die op een vel papier niet gefchreven kunnen worden, voldaan worden, vour ieder vel, vier Schell.
ART 113,



*8 CLASSICALE COMMISSIEN. Cap. V.
A R T. 12.
Alle cornmisfien op verzoek, en ten behoeve van eenige kerk, perfoon, of perfoo«en gedecerneerd, het zy binnen, of buitenland fch, zullen door de verzoekers bekostigd worden ; die aan ieder Gedeputeerden, ieder dag, 'zullen moeten betaalen , in een binnenlandfche commisfie 10 Schell. behalven de Wagenvragt ; in eene buitenlandfche 1? Schell. agt gr. vl. en voor deze kollen Hellen behoorlyke cautie.
A R T. 13.
Wanneer Hun Ed. Mog. of derzelver Gecommitteerden Raden, één, of meer, (immers een bepaald getal Gedeputeerden) requireren ; of, de Clasfis , buiten reqnifitie goedvindt, Gedeputeerden, ter bevordering van haare belangen, aan Hun Ed. Mog. of derzelver Gecommitteerde Raden, ie zenden ; zal de Clasfis deputeeren, zulke Predikanten, Welke zy reeds gebrukt had, binnen of buiten het Eiland, in die zelfde zaak, waarom zy naar Middelburg moeten gezonden worden ; of, zoo het een nieuwe zaak is, (immers buiten commisfie, tot dus ver behandeld) zulke Predikanten, welke de Clasfis oordeelt.



Ca*. V. CLASSICALE COMMISSIEN. 49
deelt, dat haare belangen, in die zaak, beft «uilen- kunnen behartigen.
ART. 14.
Wanneer Hun Ed. Mog. reqnireeren twee Predikanten uit de Clasfis, als Gedeputeerden, tot eene extraordinare coetuale vergadering, zal de Clasfis daartoe verkiezen, en deputeren, twee van de bekwaarafte en ervaïenfte leden der Clasfis.
Syn. Med. 1591. a. 42.
In geval van Appel tot ten coetus , hoe gehandeld is, in het geval van D. A. Stamperius gedeporteerd te Sommehdyk en appellerende ad coetum. cl. ext. 22 Jan. 1643. 3 Keg. 223. ^
De Profes in een conventus 4 clasfium. verkieslyk uit alle de Gedeputeerden. Cl cont. 19 Mey 1644. 3 &eg- 289.
Tot het hy wonen der coetus, belegd tegen Pontiaan van Hattum, in de maand Mey IÓ83. vorderden de Sfaaten , een of twee, Godzalige , Vroome, en in Gods heilig Woord, geleerde en geoefende Predikanten. Misfive van Hun Ed. Mog. in <3i% Cl. ord. 38. April 1683. 4 Reg. 611
D Art.



5o CLASSICALE COMMISSIEN. Ca?. V. ART. 15.
Wordt de Clasfis genoodzaakt tot justificatie van haarc handelingen op een coetus te zenden Mores* behalven de Judices, dan mogen maar twee Actores gezonden worden, volgens da refolutie van Hun Ed. Mog. de Gecommitteerde Raden van Zeeland.
Syn. van Tholen 1638. c. I. a. 3. #» c. XII. a. 2.
Gefchil hier over en advis van deze Cl, Cl. ext. a8 Dcc. 1626.
De refolutie van Gecommitteerde Raden, waarop dit Art. ruft, is waarfchynelyk gebooren , uit eene remonftrantie van de Zeeuwfchè Clasfen van 2% OS. .1637. om eene Synode provinciaal, dat den 39 is geconfenteerd, en te Tholen in 1638 gehouden.
De voorbeelden van let aanflellen van twee ASores en twee Judices, ad coetum gedeputeerd, komen in 'aSis voor. Cl. ext. 5 July 1651. 3 Reg. 474. Cl. ord. 28 April 1660. ib. 697. Cl. ext. 33 Juny 1666. 4 Reg. 110.
ART. 16.
Ad coetum Mediob. (a) dia ieder derde jaar te Middelburg gehouden wordt, uit agt Predikanten beftaat, en twee der derzelver zendt, ad coetuin Hagienf. (b) tot vificatie



Cap.V. CLASSICALE COMMISSIEN. st
derAutographa, zal de Clasfis ( O vier Predikanten deputeren, twee als trimt, en twee in rang en ouderdom, als Clasfis leden, de prinu volgende als fecundi, om de primi, ingeval, zy zelve, niet kunnen óf willen gaarii in deze cornmisfien te kunnen ve> vangen i'gémanteerd met eene bèhoorlyfce (J) credentie. volgen- het Formulier dc- aedtatien, in de clafiscale Fonnulieren.
In het verkiezen van de trcee primi in de-' ze commisfie, zal deze orde gehouden worden» dat:
Ingeval niet een van deze twee Gedeputeerden ex conventu Mediob. ad convemum Hagienf. kan gecommitteerd worden, gezonden zullen worden twee Predikanten, van de welke de eene drie jaaren, of langer te vooren is gedeputeerd geweeft, ad conventum Hagienf. en de andere drie jaaren daarna, volgens de refolutie der Clasfis, derwaars gedeputeerd moet worden ; maar , , ingeval een van deze twee Gedeputeerden es conventu Mediob. ad conventum Hagienf. kan gecommitteerd worden , gezonden zullen worden, (e) twee Predikanten, van dewelke dc eene, volgens clasficale refolutie, in dat jaar, door de convent. Mediob. ad convent. Hagienf. gedeputeerd tnoet'worden, en de andere den eerften W den tour, om zes jaaren daarna gedepuP » teerd



sa CLASSICALE COMMISSIEN. Cap. V,
tëerd" te worden, volgt; ten einde hy des noods , als gefubftitueerde, ad convent. Hagienf. gedeputeerd zou kunnen worden.-
fa") De Vmfa in coetu Mediob. moet verkort»
■ worden uk alle-de Gedeputeerden, maar, is :dm*ms «» der Gedeputeerden uit de Clasfis van Walen ren.. En om welke re-
- de Vul Cl. ord 79 M*art*7A3-
% M s rr43. a. %. & Cl. van Walcheren zie: ais de Ct.8ymd*ai* de andere L/as-
■ fen i als drie minder.. Clmfetti» tn de acten meldende, -wierd dit met aller tocflemmvag* veranderd enyunktigd. Cl. ord, a8 April 1716. a. 7.
' ft,} In i6at; is door Deputaten van 'Zuid-en Y k JNoord-Holland, volgens Apofiil van de . Staaten Generaal van 23 Me* l6ffy'°f* . gemeene vergadering belegd, van de Ket ken ' %f refpeclive Synoden, tn de geünieerde provintièn in 's Hage, tegen den 1 Jutj van dit lopende, jaar, om een Inventaris te < maHn van alle de Synodale plukken, en tapieren, tot de Synode nationaal behorenW- en om te letten op de befte bewaring derzelve. Cl. ext. 05 Juny 162$. 2. Reg. 000 De Cl. van Tholen, van de refolutie Ver Staaten Generaal, door deputaten vanZuid-en Noord-Holland verwittigd,'ebbe,Teen coetus 4 Clasfium te Middelburg
■ beleed- na welke uit deze Clasfis gecommitteerd zyn. God. Udemans & Pet. Vertregt ib Van de coetus zyn na "s Hage geüepuiterd- Wemam fan Zve* m



Cap. V. CLASSICALE COMMISSIEN 53
TerGoes, die raport van hunne comnïM* ■hebben tngebragt. Cl. ord. 30 July 162 c. ■ib. 2.94. k. 3
_ /« Cl. ext. 6 Sept. T628 kwam een brief tn van Deputali Zuid'-Hollandia, om ccr.cn Gedeputeerden , oot de Kijl te bezien.
Aanfchryving van de Clasfis van Walche» ren, om even gelyk de drie andere Clasfen, twee Predikanten naar Middelburg ie deptïteer en, ten einde daar, uit deze Gedeputeerden , twee Predikanten verkoren, en gecommitteerd konden worden, tot de rcvifie dér fcripta Syn. nat. en de Autographa nova verfionis, quod faStum. Cl. ord. 24 April 1641. s Reg. 193. Dez elfde aanfchryving tot het zelfde einde, is gefchied in 1644. 1647. ,£72 vervolgens om de drie jaaren. Cl. ext. 35 Mey 1644. 3 &eg- 29a.
dc) De verkiezing van de twee Gedeputeerden ad coetum Mediob. gefchiedde door het lot. Cl. - ext. 13. April 1707. a. 1. 8 April 1710. a. 5. Een Tertius verkoreningeval beide de Gedeputeerden verhinderd wierden. Cl. ord. 28 Maart 1758. a. 10.
Twee Secundi verkoren. Cl. ord. 30 Maart 1773' a' io- en Cl. ord. 20 Aug. 1788. cum facultate fubjlituendi. Cl. ord. 30 Maart 1779- a- 7' de orde, zoo als voortgaat, te volgen i Cl. ord. 16 Maart 1776. a. 19.
C<0 ''Deze credentie moet, op een Zegel van agt Jluivers gcfehreven worden,
i> 3 CO



54 CLASSICALE COMMISSIEN. Cap. V.
Ce") Indien een Secunde ontbreekt, flaat de verkiezing niet aan de convenius, maar aan de commtttetrende Clasfis, die aan den tour ligt, om een Gedeputeerden naar *s Hage te zenden. Cl. ord. 30 /T/tfj 1753. a. 3.
ART 17.
Aan ieder der Gedeputeerden ad conven» turn Mediob. niet gaande naar 'sHage, zal gegeven worden vier gulden daags, mids dat voor de reiskoften, niet meer "dan drie dagen in rekening telkens gebragt zullen mogen worden, en ook de twee ponden,. 13 Schell. 4 gr. vl. welke ieder lid, gewoonlyk te Middelburg ontfangt, in voldoening van hun commisfiegeld, zullen verrekend worden.
Cl. ord. 31. Oèlt. 1758. a. 6. en zoo maar één gaat, mag ook maar voor één gerekend worden, ib.
ART. 18/
De tour om te gaan ad coetum Hagienf. ieder zesde jaar, zal afdalende zyn (0) van den oudften- (met wien zy begonnen is, in het jaar 1731) tot de jongere leden, in orde en rang van iesfie in. de CJasfis, en die (6)
eens



Cap, V. CLASSICALE COMMISSIEN. 55
eens ad coetum Hagienf. is gedeputeerd geweeft, zal naderhand, niet meer gedeputeerd mogen worden, zoo lang hy een lid van deze Clasfis is.
(ö) CJ. ord. xo April 1705. a. 1. Cl. ext. 3 April 1731. a. a. 3. 4. Daar tevens gerefoheerd is, dat zoo de jong/1 e der Gedeputeerden ad convent. Mediob. in die convenius verkeren wierd, om naar den Haag te gaan, hy zal gehouden zyn, te bedanken.
Cl. ext. ia April 1707. 10 April 1725. a. 1.
art. 19.
Wanneer het de f>) tour van de Clasfis is, om te Hellen Gedeputeerden tot het opzigt over de Kruiskerk van den Vlaamfchen Olyfberg, zal de Clasfis daartoe verkiezen drie Gedeputeerden, (£) uit ieder locaat een van de bekwaamfte en ervarenfte , om dat er gevallen kunnen voorkomen, die zulke raadgevers en beftuur-ders vorderen.
Ca) Syn. van Tholen. 1638. C. I.a.x.
Q) Cl. ord. 31 Maart 1744. a. 7. Drie Gedeputeerden tot het opzigt over deze kerken wier den, reeds benoemd. Cl. ord. ar ZVey. iöo'ö. tn de bejlttrittg was ambulatoir D 4 onder



56 CLASSICALE COMMISSIEN. Cap. V.
onder de vier Zeeuwfche Clasfen , maar ging ieder jaar van de eene tot de andere Clasfis over. Cl. ord. 28 Jpril 1607. m. 2 Reg. 4. Cl. ext. 13 06t. 1666. 4 Reg. 118. Ook ftelde de Clasfis wel 4 Gedeputeerden in deze commisfie. Cl. ord. 5 Nov. 1681. 4 Reg. 572. e« 26 0#. 1717 10. en voegde by de drie aangeflelde eentn vierden. Cl. ext. 25 Nov. 1688. a. 4.
Den 4 Afov. 1779. hebben Hun Ed.Mog. de
Gecommitteerde Raden, ££«tf ampele infiructie beraamd, voor Kruiskerken van den Vlaamfchen Olyfberg, waar naar de Gedeputeerden gehouden zyn, zig te gedragen > en volgens welke, een van de Predikanten van Sas van Gent tot perpetuelen vierden Gedeputeerden is aangefield geworden. Vid. inflruclie rakende de Gedeputeerden <z. 3. Deze infiruéiie, met lafl van infertie, is den Clasfen toegezonden. Cl. ord. 26 Maart 1780. a. 5.
De Gedeputeerden uit de Cl. zyn gewoon, canfionds na hunne verkiezing, kennis te geven aan Zyn Hoog Ed. den Raadpenfionaris van Zeeland; den Predikant van Sas van Gent, en den Predikant en Kerkenraad van den VI. Qlyfberg. Vid. de handel, der Gedeputeerden.
Een verzoek van de Clasfis van Walcheren aan de vier Clasfes van Zeeland gedaan , tot concurrentie in haarè refolutie, om, ingeval een onbeftudeerd perfoon , tot Predikant voor dc Kruiskerken beroepen
wrdi



'Zap. V. CLASSICALE COMMISSIEN. 57
word, denzelyen niet door Gedeputeerden 'in haare faamenkomfl, maar in plcna Clasft te examineren , en den Beroepeneri te verbinden, geene beroeping naar eene andere Standplaats te accepteeren , dan na bekomen verlof, van de Gedeputeerden in der tyd, en de vier Zeeuwfche Clasfes, door de Clasfis van Schouwen en Duiveland van de hand gewezen, en befloten, deze zaak op den ouden voet te laten. Ql. ord. Maart 1793.
ART. se*
Volgens refolutie van Hun Ed. Mog. dö Gecommit. Raden van 28 Aug. 1738 en 30 January 1741. rnoet de declaratie voor vacatiën, door deze drie Gedeputeerden te maken, niet in een generale poft, maar fpecifice, mee de datums van de dagen, de plaats waar, en de zaken, waarin zy gevaceerd hebben, en niet hoger dan 50 vl. gefield worden.
Cl. ord. 25 April 1741. a. 4. Conf. Ct, 9rd. 19 Aug. 1710. a. 10.
ART. ai.
De Clasfis aanfehtyving krfgende in tyd [Wfl Oorlog; 0111 een Predikant naar het 'Iecer D5 te



55 CLASSICALE COMMISSIEN Cap. V.
te Veld, of op de Vloot te zenden, en niet kunnende goedvinden, Ca) by verkiezing, daartoe te committeeren een Jid der Clasfis, zal; of, daartoe gebruiken (b) een buiten vaften dienft zynde Predikant, of een Proponent; al zou men aan zulk een, boven het gewoone traciement, uit de Clasfis beurs, voor ieder Campagne, een zeker tantum moeten toeleggen : of door het lot laten aanwyzen, wie van de leden der Clasfis te deputeeren zy. Welke decifie hy, op wien het lot valt, zig in zoo ver zal moeten laten welgevallen, dat hy, of de commisfie aanneemt, enter uitvoer brengt; of zig (c) redimeerc voor een zekere fomme gelds ; welke redemtie penningen zullen komen ten voordele van hem, die van wegens deze Clasfis naar het Leger of de Vloot zal gaan; die dan voorzien za! worden, met eene behoorlyke inftruóHe, op de waarneming van zynen dienft, conform het Reglement op den Legerdienft, by de Synode van Zuidholland, in het jaar 1763 gearrefieerd; of wel met een Exemplaar van dat Reglement zelve, uit de clasficale kaft, om zig in de uitvoering van zynen dienft, daar naar te gedragen, en daarin, zoo veel mogelyk, de Uniformiteit, met de andere Provinciën te houden.
Ingeval het lot moet decideeren, wie gedebuteerd moet worden, zullen de leden der
Clas-



Cap. V. CLASSICALE COMMISSIES &
Clasfis die Cd) 60 jaaien bereikt hebben, wel geeximeerd zyn , zoo zy willen, maar egter ( e) verpligt blyven , den Predikdienft van den te Velde of op de Vloot dienenden Predikant, nevens anderen (f) op hun beurt, ig) gratis waar te nemen.
(a) In dat geval ceiutien en ftipulatien te /lellen , en de wyze van verkiezing te doen , in electie , loting, of liever inductie & perfuafie van een bekwaam perfoon. Cl. ext. 18 Aug.■ «J53. ord. 30 July 1659. 3 Reg. 524 en ööö. in med. De voordeelige conditiën, waarop D. Deynfius zynen dienft op de Vloot van den Admiraal Jan Evertfen heeft aangevangen, worden gemeld in a&. Cl. ord. 30 July 1659. 3 ReS- 685.
Cb) Voorbeelden van een buiten vaften dienft zynde Pred. en den toeleg, uit de beurs der Clasfis, als eene liberale gift, aan hem gedaan. Vid. Cl. ord. 30 July en 29 Q£t. 1697. a. 4. En van Proponenten, die door bevcftiging geinftalleerd zyn.- Cl. ext. 28 Dec. 1666. conf. Cl. ord. 23 Feb. 1667. Cl. ext 7 July 1667. 4 Reg. 135. 137. 157. trtj. fan 2 Proponenten één door V lot verteren, om de ongemiddelde determinatie van God af te wagten. Cl. ext. 7 Juny 1690. 5 Reg. 125.
£f) De redemtie gefield op 3 ducaten. Cl. ext. 21 April 1744. en boven het traktement aan den ieger Predikant toegelegd 200 gl. uit
de



J CLASSICALE COMMISSIEN. Cap. V.
de clasficale middelen. Cl. ext. 8 Mey 1692.0.3. «oog/. Cl. ext. 21 April 1694. 7April^-jiu c. 3. 400 gl. Cl. ord. 3 Mey 1703. 15 gfc maand Cl. ext. alleen van Predikanten • gehouden over deze zaak 12 April 1746. a.
o 6. 50 vl. op te nemen, zoo niet tn
casfa waren. Cl. ord. 26 Maart 1748. a. 4.
fd") Cl. ext. aï April 1744. a. 4.
Ce") Tweemaal op zyn Standplaats te prediken, op ieder ruft, bid, of dankdag, en de bedeftonden waar te nemen, door alle de Predikanten, onder verbeurte van een ducaton, zoo eene, en 2 ducatons, zoo twee beurten verzuimd worden. Cl. ext. 8 Mey 1692. a. 2. van 4 guld. Cl. ext. 21 April 1744. a. 3. te beginnen, zoo ras die Predikant , wegens zyne commisfie, van zyn plaats, moet afwezig zyn, en duren zoo lang hy die moet waarnemen, ib. — Tot den tweeden Zondag na zyn retour. Cl. ord. 26 Maart 1748. a. 4. Alleen zyn geëxcufeerdzieken , die de Clasfis niet kunnen frequenteer en Cl. ord. 25 Maart 1749. a.xx.
<f) Deze tour begint van onder op, met de jongjle in de bediening; Cl. ext. 21 April 1744. a. 3. Cl. ord. a6 Maart 1748. a. 4. alleen werd D. Canfius geèximeerd om zynen hogen ouderdom.
itë) &n zor'der zyne de mlnfte belafting, en op de boete van 4 gulden, voor verzuim van een geheclen, en 2 gulden van een halven dag. Cl. ord. aó Maart 1748.*. 4. conf.



■Cap. V. CLASSICALE COMMISSIEN 6*c
de refolutie der Clasfis op het ftuk van den Legerdicnfi. Cl. ext. 8 April I7IO. a. 3. 5 4P*il 17*3. a. f. 4 April 1713..a. \. Cl. ord. 29 April 1716. en 2,7 Otó.i'744. ff. lg>,
ART. 32.
De leden der Clasfis, gefield in eenige corrt» snisiie, zullen dezelve by de eerfte gelegenheid ter uitvoer brengen, en daarvan in de eerft komende Clasfis, zoo her mogelyk is, raport doen; en na gedaan raporc en goedkeuring-van her verrigte, voor de waarneming van gedaane dienften, vacatiën, en onkollen, volgens behoorlyke ipecificatie en verificatie, door den Quteflor Clasfis, volgens clasficale refolutien, worden voldaan; te weten : Ingeval de Ciaslis de koften der cornmisfien dragen moet; doch in andere gevallen, de betaling invorderen, van die kerk, perföon, _ of perfoonen, ten wiens behoeven de commisfie benoemd was, en die cautie :VOor de koften hebben geiteld.
ART. 33,
Ü2 Gedeputeerden in een Coll. qualif. cm |n het zdvc tc brengen een ctesficaal ad vis,
het



tfa CLASSICALE COiAIMISSIEN Cap V.
het zy tot fuspenfie en afzetting van een Predikant, het zy tot dimisfie en ontflag van een beroepen Predikant tot eene andere kerk, zullen in dat Coll. qualif. daartoe verzogt (<z) blyven, zonder buiten te liaan, zoo lang er over die zaken word gehandeld; en op verzoek van het zelve Coll. qualif. voor het afhandelen der zaken , niet buiten gaan, dan onder (#)proteft daar tegen, en verzoek,dat het zelve in aétis mag aangetekend , en hun daarvan, des noods, extraét gegeven worden.
Ca) Dit oordeelde de Clasfis welgedaan. Cl, ext. ii. Nov. ïöco b. 2. Reg. a<5. ai6. '
Cl. ext. igSeft. 1739. 2.
A R T. «4.
De Gedeputeerden in een Kerkenraad, dis hunne hulp of advis verzogt heeft; of, met eenige clasficale orde daarin gezonden zyn, zullen in denzelven blyven, zonder buiten te ftaan , gedurende de delibtratien, over het geene zy daar proponeren, raden, of bevee* ien, tot dat de conclufie daa; over genomen is.
Conf. Cl. ord, 2,7 April 1714. 4^
Cap,\%



Cap. VI. VISITATIE der KERKEN. 6$
CA P. VI.
VAN DE VISITATIE DER KERKEN.
DART. i. ewyl naar kerken - ordening f» de kerken en fbj fenolen moeten gevifiteerd worden, zal men jaarlyks eene kreits yiliteren.
O) Syn. Goes 1620 C I. g. 5. het 39Art.van de Syn. van Middelburg van 1591. /„ train te brengen. Cl. ord 28 Ott. 1608. num. 14.
De vifitatie der kerken ambulateir gemaakt, volgens een regifter, door de Officieren, onder approbatie der Clasfis, té f omaren. Cl. ord. in July 1Ö60. 3 Reg. 703.
In conftderatie gcèragt, of men de kerkytfitatie met wederom behoorde in train te brengen? maar om redenen geoordeeld, dat de yifitaticn niet gedaan zullen worden Cl crd. 30 july 1709. a. iq. ' ■ " ' '
£r°Ptfti?,of niet ten- hoog/ten. nodig •was, de kerkenvifitatie weder in trqin te brengen , of cenfura morum te houden & Wm "/gekeurd. Cl, ord, 25 fcb, 1710. a.9.
29 April



VISITATIE der KERKEN Cap. VI.
29 April a. 10. Tot het doen der kerk' yifitatie bejloten. Cl. ord. 25 Feb. 1721. O. 9. Jaarlyks eene kreits, door twee Predikanten , den oudpen van boven, en den jongften van onderen fuccesfive, te beginnen met de kreits van de Stad Zierikzee. CL ord. 26 July 1729 ' a. 7. Propoptie tot de viptatie, en vaftgefteld sm met Duiveland te beginnen. CL ord. 25. Aug. 1744. a. 15. l)e viptatie der kreitfen in drie jaaren afte doen, in het eerfte jaar Zierikzee met Sommelsdyk; in het tweede Duivcland met Overdyk ; in het derde Schouwen alleen, om de uitgebreidheid. Cl. ord. 31 Aug. 1779. ^. 14. — Op den ouden voet gebragt, op verzoek van den Pred. van Sommelsdyk , door eene viptatie om de drie jaaren te veel bezwaard. CL ord. 29 Aug. 17S6. a. .10.
fb) Placaat van de Schoolordening, zoo binnen de Steden als ten platten Lande van Zeeland 1583. d. 8 Feb. en 1590. d. 20 Juny door de Staaten van Zeeland gc~ ' •' ëmaneerd. Vid. kerkclyk Placaatboek van Bolland. 1. d. p. 472 en. aanhangzel op het ifie en 2de Deel. p. 269. Syn. Goes ^620. C. I. a. 5. in a&. CL ord. 29 April 1620 letter A. word gefpro"ken van eene fchriftelyke Schoolorden,ng, die in "archivis Clasfis gelegd zou worden. 2 Reg. 207 in/ra.
De viptatie der Schooien, welke voorheen ftandvaftig gefchiedde , door Gedeputeerden van de Clasfis, aan Gedeputeerden
g«*



Ca?, VL VISITATIE der KERKEN %
geweigerd, door de Magifiraat van Zierikzee , uit kragt van zeker Privilegie. Cl. ord. 2,8 April 162.7. 2 Reg. $25. Vervilgent alleen commisfie gemaakt, om de kerk v att Zierikzee te vifiteren. Cl. ord. 30 0£*. 163Q e. 3 Keg. 415.
ART. a.
De vifitatie zal gefchieden tusfchen de or«Jmare Clasfen van Mey en Auguftus.
Tusfchen de maanden Julius en O&obèf, Cl. ord. 26 July 1729, a. %,
ART. 3,
De vifitatie zal gedaan worden door d<* or> dinare Gedeputeerden, die op de ordinaré Clasfis van Mey zyn geworden Profes, Asfesfor en Scriba; en als deze? wegens ziekte of onvennydelyke uirlandigheid met zouden kunnen, zullen in derzelver plaats, dè voorgaande ordinare Gedeputeerden , de vifitatie deen ; zoo dat aan den Prajfes gefubftitQeerd word de voorgaande Profes &c. mids 'dat deze daartoe tydig zyn verzogt geworden.
Door de Officieren, Cl, ord. 31. Maan 1746. a. 13. J



éS VISITATIE der. KERKEN. Cap. VJ.
A R T. 4.
De Vintatores moeten op, of kort na do Clasfis van Mey, aan de kerken fchriftelyk bekend maken, op welken dag en uur zy dezelve zullen vifiteren, op dat de Predikanten en Kerkenraden daarop verdagt zyn. Met de vifitatie zal egter worden voortgegaan , fchoon de Predikant, of eenige andere leden van den Kerkenraad mogten abfent zyn; die dan van hunne abfentie, aan de Clasfis voldoende rede zullen moeten geven, en (0) ingeval, een Predikant, behoorlyk geadverteerd van den tyd der aankomft van Gedeputeerden, zig zonder voldoende rede, waar over de Clasfis zal oordeelen, heeft geabfenteerd , of geomitteerd, zyn Kerkenraad behoorlyk te citeren, zal hy verbeuren, een boete va» 1 vl.
t\aj Cl. ord. 05 Aug. 1772. a. 9* ART 5.
In de vakante kerken zal de Director zorge dragen, dat de-Kerkenraad op den bepaalden dag en uur, behoorlyk worde geconvoceerd, en- de • acten, doop-en trouw-boeken tef vifitatie by de hand zyn. Ook zal
.- «y



Cap. -VI. VISITATIE der KERKEN 67
hy zelf by de vifitatie, tot waarneeminff vaa bet prajfidmm, tegenwoordig moeten zvn ten zy door dezelfde redenen, als Art. 4! vermeld, verhinderd wordende ; onder verbeurte van ever, zoo veel, ais hy anders voor P 1 dirigeren, der hyzondere Sesfien, waar-
ZSfJZST* geroepea lV0rd- ■*
A R T. 6*.
Het onderzoek van den flaat der kerken zal met allen ernfr, van de Vifitatoren «! daan worden, volgens het Reglement der Vifitatie, ageer dc .clasficale regelen te vinden, ^n.angeval eemge Gravamina, van den eeneri Pt anderen Kerkenraad, hun mogten worden yporge^agen, zullen zy geene andere, ais m lcriptis, en verflerkt met egte bewyzen naartoe relatief, mogen overnemen; en ook geene andere, als de zodanige, in de vargadenng inbrengen.
C/' w'4 29 Mey 1764. a. 16. IJ, '
ART. 7.
Indien een der Vifitatoren, óf zyn «fob; Ifeaeerde, de vifitatie niet kan he£ doen



m VISITATIE der KERKENi Gap. VI,
sollen de twee andere, of derzelver gefubftitueerden, dezelve waarnemen, en trekken al het geld , dat anders de drie zoude moeteE trekken.
ART. 8.
Indien de vifitatie niet gefchied op zyn tyd^ zullen de Vilitatores verbeuren, ten behoeve van de Clasfis, ieder i. vl. en de gefubflitueerden, die een week te vooren gewaar» fchouwd waren, ieder 10 Schell.
ART. 9.
De vifitatie op zyntydgefchiedende,zaleeri ieder der Vifitatoren, van ieder kerk, uit da clasficale Beurs trekken eene gulden; van ds kerk van Zierikzee drie gulden; en van da kerk van Sommelsdyk a£. vl,
A R T. 10.
Vari de gedaane vifitatie moet raport ge» daan worden, in de naaft volgende ordinare Clasfis van Auguftus, op verbeurte van het geene anders, door de Vintatores, als dan aioet ontfanpn tvQrden, ten einde de bevon-t



Cap. VI. VISITATIE der KERKEN
den defecten, aan de Clasfis berigt, en zoq veel doenelyk mogen gebeterd worden,
ART. ir.
Tot het doen van eene extraordinare vifitatie,* tnag de Clasfis committeeren, andere leden, en zoo veelen zy goed zal vinden, indien zy mogt nodig oordeelen , dat deze of geene kerk, gevifiteerd worde, van welke, geene onwaarfchynelyke gerugten, ten kwade zyn, die tot groote ergernis ftrekken.
& g CAP. VJL



p ,VAKANTE KERKEN. CAp. VB.
CAP. Vil.
van de
VAKANTE KERKEN
en het
BEDIENEN DERZELVE;
ART. i
"\Z'"an de vakaturen, die van tyd, tot tyd,' in deeze Clasfis vallen, zal behoorlyk berigt, opgefteld van den Direélor (indien er een veikoren is) anders van het oadile Kreitslid (ö) aan het Correspondens van de Boekzaal gezondeu worden, en door dezen aan den Boekzaal - drukker overgemaakt worden, om zoo(£)woordelyk in de Boekzaal te plaatzen.
Ca) De correspondentie der Boekzaal, voorheen door één van dc Predikanten van Zierikzee waargenomen, is begeven aan het oudfie lid eler Clasfis. Cl. ord. 31 Aug. 1779. a' 17. én 29 Maart 1789. a. 10.
f\bj CL ord. 30 Mey 1780. a. 12.
AKV. 2;



Cap. V£I. VAKANTE KERKEN; <
ART. 9.
De vakante kerken zullen bediend worden, van de Predikanten der Kreitfen,-in welke de vakaturen vallen.
Alle de Predikanten der Clas/is, namen de vakaturen waar, immers die van Zie-, „rikzee. Cl. ord. 3a., Feb, 162,% i a Reg. 249. . . ' ' -
Tot hulp van noodlydende eenige kerken benoemd, by provifie. Cl. ext. 17 juni JÓ34. b. a Reg. 2Ó3.
ART. 3.
Wanneer een Kreits flegts bezwaard is met eene vakatuur, en een zieken Predikant; of aiieen met de beurten van twee zieke Predikanten ; blyft het in de vryheid. van de noodlydende Kreits, de geasfdcieeirde Kreits te hulp te roepen of niet; maar zyn er twee vakaturen, of eene vakatuur en twee zieke Predikanten, zal dezelve verpligt zyn, de geasfocieerde Kreits te hulp te roepen -, ingevolge de asfociatie Cap. a Art. 2 gereguleerd.
■ Cl. ord. 30 July 1681. .4 Reg. 505 en ©9 Mey, 17^. a. 5.. .. . .. .r ,
E .% ART. 4.



VAKANTE KERKEN Cap VII.
A R T. 4.
De geasfodeerde Kreits zelve een vakatuur ^ebbende, zal niet verpligt zyn, eene noodlydende Kreits te hulp te komen, maar haat eigen vakatuur, met de fchade en baten derzelve blyven waarnemen ; en in dat geval, zal de daaraan volgende Kreits, die met geen vakatuur bezwaard is, de noodlydende mos? ten helpen.
ART. 5.
Zyn er drie vakaturen, of drie zieke Predikanten in eene Kreits te gelyk; of eene vakatuur en één ziek Predikant in de geasfo* cieerde Kreits, die eene andere zou moeten helpen, dan moeten ook de derde en vierde Kreits te hulp komen , te weten : De derde Kreits zou moeten te hulp komen, aan dies waarin drie vakaturen zyn ; en aan die twee geasfocieerden, in welker eene zyn twee vakaturen , terwyl in de andere ook is, eene vakatuur of een ziek Predikant; zyn de de derde Kreits, die in gemelde gevallen te hulp komt, de naaftgelegene, of die het gemakkelykfte kan derwaards reizen ; zoo dat voos de geasfocieerde Kreitfen van (a) Zierikzee en Duiveland , de naaftgelegene is geoordeeld de Kreits van Overdyk; jgelyii ■ Zierikzee
voer



Cap. VIL VAKANTE KERKEN. «$
voor de geasfodeerde Kreitfen van Schouwen en Overdyk; mids de nasftgelerjrenfte in kas van nood, de noodlydende Kreits, allereeril te hulp kome. En ook de vierde Kreits moet helpen, indien er in die derde, die te hulp zou moeten komen, ook eene vaka,taur, of een ziek Predikant is.
C<0 Cl. ext. igSep. 1752. A R f. 6.
'Als de derde en vierde Kreits móet he!» pen, zou uit ieder Kreits, een Predikant te Zierikzee kunnen komen, op verzoek en aanfchryving van den oudften Predikant van de meelt noodlydende Kreits, aan de oudfte Predikanten der drie overige Kreitfen, om met den anderen te beramen en vaft te ftellen, de orde der Predikbeurten in de noodlydeude Kreitfen.
ART. 7.
Indien er een andere Kreits te hulp -verzogt moet worden, en er weinig tyd is, zal aan den jongtten in die Kreits, anders aan den oudften gefchreven wórden,
E 5 |&T S,



f4 VAKANTE KERKEN. Cap. VII.
ART. 3.
Alle de leden, zoo van de noodlydende; als helpende Kreks'of Kreitfen, zullen (ö) gelykerhand de lallen dragen en de baten deelen ; het zy, zy faamen den dienft waarnemen in vakaturen, waar van de vakatuurpenningen getrokken worden ; het zy in vakaturen, die ten voordeele van hagelatèné Weduwen of Kinderen, gedurende den tyd van gratie, moeten waargenomen worden; of ook , indien zy van zieke Predikanten, die voor ieder vervulde beurt, 10 Schelh zullen moeten betalen, te hulp geroepen worden ; en zullen alleen in het eerfte geval, in de waarneming der vakaturen , waar van de vakatuurpenningen getrokken worden , tot eene uitkeering verpligt zyn , te weeten : de getrouwde leden van vyf Schell.; en de ongetrouwde van drie Schell. vier gr. vl. van ieder beurt, welke in deze vakaturen moet waargenomen worden, ten piAjfyte van de Weduwen-beurs.
Dit is by eene onderlinge conferentie bepaald , 'en in eene clasficale Refolutie ver-. ;- anderd. Cl, ord. 25 Mey 1700. a.7. en was t té vooren al gearrefieerd. Cl. ord. 25 Mej 1751. a. 8j en 20 Mey 1753. 'a' &
' % - :-- art. Si



Cap. VU. VAKANTE KERKEN,
ART. 9.
Schoon iemand twee beurten op ecnen dag, in dezelfde vakatuur waarneemt, zal hw egter met meer als voor eene beurt trekken.
ART. 10.
. Alle de gelden voor waargenomen beurten W eene iwodlydende Kreits, zal men eifchen van den QuaMtor m deze Kreits, die ten dien einde niet alleen de vakatuurpenningen zal ontfangen .van het Comptoir, maar ook in zal vorderen , de tien Schell. voor ieder beurt beurt, die voor een ziek Predikant word waargenomen.
Elke Kreits zal haare vakatuurpenningen ontfangen. Cl. ord. 2c Mey i7ci. a. 8. en 26 OÜob. 1751. ai 9. 3
A R T. ir.
Zoo iemant de beurten, welke hy in vaKaturen, waar van de vakatuurpenningen getrokken worden, moeft waarneemen, (a) niet bezorgd, door zig zeiven, of door een ander, ?jal hy met genieten. het geld, dat voor de1 waarneeming van die beurten, koude getrokken worden , maar dt kernen ten voordeele
vait



75 VAKANTE KERKEN. Cap. VIï;
van de andere leden, mide van ieder verzuimde beurt betaald worde (b) tien Schell. aan de Diaconie der kerk, die ledig geflaan heeft, en vyf Schell. aan de Weduwenbeurs, en zoo de beurten , welke iemant niet bezorgd heeft, voor een ziek Predikant hadden moeten waargenomen worden; of voor Weduwen en nagelaten Kinderen , zal hy verbeuren tien Schell. aan de Diaconie der kerk, daar de beurt verzuimd is, door den Quajftor van de Kreits intevorderen, om aan de Dia* konie te voldoen.
Ca) Op dien tyd, zal deze kerk in haart vergadering leezen, eene gedrukte Predikatie , en Pfalmen zingen. CL ext. tf Maart 1621. ƒ. 2 Reg. 225.
£b) Cl. ord. 26 April 1634. x. a Reg. 506.
Van waargenomen vakatuurbeurten voorzieke Kreitsbrocders, niets te vragen, immers niet meer dan 10 Schell. CL ord, 2.7 Maart 1792. a. 12.
ART. 12.
Zy die gedurende den tyd der Weduwen en Kinderen den dienlt waarnemen, zullen op hun eigen kollen , en niet op die van de .Weduwen of Kinderen, tomen en gaan, en



Cat. VII. VAKANTE KERKEN. ' 77
alleen maar van de Weduwen of Kinderen in loco vriendelyk gerecipieerd, cn ordentiyk gedefroyeera worden.
ART. 13.
De kerk vün Sommelsdyk vaknnt worden» de, zal de Kerkenraad aldaar gehouden zyn, daarvan ten eeriren berigt te geven, aan de ordinare Gedeputeerden in der tyd, ten einde dezelve orde op de waarneming van den dienft, in die Gemeente Hellen, en behoorlyke aanfchryving aan de leden der Clasfis doen kunnen; die (£) alle tot de waarneming van deze vakatuur , ieder op zyn temt, beginnende met het jongfte, en eindigende met het oudlTe lid, verpligt zuilen zyn j of daar voor moeten zorgen, tot zoo lang toe, dat dezelve door een ander Predikant vervuld zal zyn, op verbeurte en boeis, als in andere vakaturen Art. n bepaald is,
Ca) Örn den dien/} in de kerk van Sommelsdyk, naar behooren waar te neemen , ingeval van ziekte , /ieryen, of vertrek van den Predikant, is den 24 Nov. 1609 eene conventie gemaakt tusfchen de Clasfis van den Briel cn van Schouwen , tiaar welke, in die gevallen , de Predikanten van Fldkké, Sommelsdyk f cn die van Schou•aten, Boménidt &tidtri bedienen; vid. ex-
lra££



7? VAKANTE KERKEN. Cap. VII.
tract uit de Cl. adten van de Cl. van den Briel, 3 Reg. 80.
Die van Sommelsdyk, weigerende te voldoen aan de conventie met de Cl. van den Briel in 1609 aangegaan, is de C'lasHs egter daarby gebleven. Cl. ord. 25 Q&.
1623. g. 2 Reg. 26c. en Cl. ord. 34 April
1624. e. ib. 266.
Cb") By beurten van de Predikanten te bedienen, gelyk andere vakante kerken. Cl. ord 30 08. 1ö41. 3 Reg. 216.
Wegens de lafige waarneem»;* va„ de-e
kf 'k7? l5s^en wmertyd voörge/lagen, om de Predikk. van Flakké, daartoe te verzoeken ; of, zoo deze zwarigheid maakten , naar een Proponent uit te zien. Cl. ord, 3* july 1702. a. 5. 0
De Predikk. van Flakké, hebben ieder eene beurt waargenomen, en daar voor even zoo veel getrokken, cis de Cla'/is leden gewoon varen -te Vrekken , voor de waarneming van eene vakatuurbeurt • wierden bedankt-, en vriendelyk verzogt om teder nog eene beurt te willen op zig kernen Cl ext. 12 Sept. i792. a: 2. hit verl zoek wierd ingewilligd, en hfin toegelegd, voor ieder beurt, 16 Schell. 8 gr. %/ Cl ord. 3ï OU. 1702. a.6. &
De Kerkenraad gevclmagtigd om met de liabuurtg* Predtkh. je mo&n hagelen, en
■ - htm



Cap, VII. VAKANTE KERKEN. 7$
hun 5 gf. vcsr hst ixaarncm.cn van den dienft te helooven. Cl. ext. 11 Mey 1706.
De Predikant van Sommelsdyk verroepen zynde, niet eindclyk te ontflaan, voor dat een ander in zyn plaats beroepen is. Cl. ext. 9 Maart 1706. a. 3. en 21 Mey 2755- a- 3. Conf. 16 July a. 2. en Ch , crd. 30 july 1715. a. 9.
Die van Flakké, weigerende de waarneming van den dienft langer te doen, is de kerk, door de Clasfis leden, van onderen op bediend. Cl. ext. 3 Sept. 1715. a. 1.
' Waargenomen door de Predikk. va» flakké voor het ordinare tracJement. Cl ord. 15 0£t. 1776. a. 19. en Cl. ord. *3 Mey 178a. «..10.
' ■ .De Scriba Clasfis in OcJober gelaft, voor dtn fpoedigen entfang der vakatuurpenningen te zorgen. Cl. ord. 26 Aug. 178*. 'a 9-. Of door den Qiiaftor Clasfis aan die van Tlakké-, te extraderen. Cl. ord. aï • Mey 1784. a. 8. *
.'.-<:.. v. AR T. 14.
/ Deze vakatuttr voordeelig zynde, dat de :yakatnur~penning£ri voor de waarneeming van den dienft, getrokken worden, zal daar van cgter geene uitkeêring aan de Weduwenbeurs plaats hebben , om de extraordinare koften die daarop vallen ; maar nadeelig zynde, .«n gratis vvoor de Weduwe of Kindéren
moe-



fio VAKANTE EEKKEN. Ca*. V&
moetende waargenomen worden, s*l een ieder zyne eigen kollen moeten dragen, en zig met de receptie in loco, cn defroijement, zoo als Art. ia bepaald is, contenteeren.
ART. 15.
Ingeval van ziekte, zal de Predikant van -Sommelsdyk zyne roedeleden in deze Clasfis, ook kunnen te hulp roepen, mids betalende boven de tien' Schell. voor feder beurt, volgens Art. 8 de kollen van hst overvaren, en de wagenvragt van het Veer naaï Sommelsdyk, en tot aan het'Veer te rug.
Ingeval van ziekte is de Pred. geholpen door de Clasfis. Cl. ext. 2 Jan. 1658. 3 Reg. 647. Conf. Cl. ord. aó GÜ. 1616. b. 3 Reg. 1C2»
De koften daarop gevallen , door die van Sommelsdyk, gedragen. Cl. ord. 20April 1659- 3 ReS- 676-
Ingeval van het overlyden van den Predikant , bediend 7net een toeleg yan 3 Ducatons, uit de Clasfisbeurs, en defroi jement van de Weduwe in loco. Cl. ord. 25. April 1703. a. 5.
ART. 16.
D& Weduwe en Kindex?p3 en («) Kinds*



Cap. VIL VAKANTE KERKEN. 8r'
kinderender gefforven Predikanten, (b) trekken niet alleen het vierendeel jaais tractement, waarin de Man of Vader fterrt, maar ook het daarop volgende half jaar traétement; en worden door de Kinderen vernaan (c) getrouwde en ongetrouwde, meer- en minderjarige.
O) Volgens Refolutie van Hun Ed.Mog. ingebragt in Cl. ord. 31 Aug. 175Ö. a. 17.
Cb) Refolutie van Hun Ed. Mog. 19 Maart 1687. Cl. ext. 11. Juny 16S7. a. 5.
Cc) Nadere Interpretatie van Hun. Ed. Mog. Refolutie van 16 April 1764.. Cl. ord. 29 Mey 176^ a. 9. 10.
ART. 17.
De flerfdag, van overledene Predikanten, ral in de eerit komende clasficale vergadering bekend gemaakt, en in actis gemeld worden.
Cl. ord. 28 08. 1760. a. 15.
3? CAP. VUL



8ö S TUDENT, en PROPONENT. Oa?ïVIIM
cap. vin.
VAN DR
STUDENTENj
DIE 710 AANGEVEN TOT HEt EXAMEN PRÉPARATOIR E N
p r o p o N E N T E Nj
DIE VERZOEKEN OM TOT COMMENDATI VAN DEZE CLASSIS AANGENOMEN TE WORDEN.
art. -fe
D e Studenten die verzoeken om préparatoir geëxamineerd te worden, zullen aan de tafel overleggen hunne kerkelyke en academifche teftimonia, waar uit zal moeten blyken, hun tweejarig lidmaatfchap van de gereformeerde kerk ; onergerlyk en goed gedrag; en aangewende vlyt in hunne ftudienj in de Theologie, Philofophie, cn de hebreeuwlèhe en griekfche taaien*
Als mede, dat zy ten minflen (a) drie jaaren hebben gefrequenteerd de CoÜegien
..... . . £ Êfl



•Cav. VUT. STUDENT.enPROPONENT. £3
en openbaare lesfên der Profesforen. op eene Academie of iUuftre School; en h\) twee -jaaren op een theologiefch Collegie hebben gcrefpondeerd. Houdende egter de Clasfis aan zig de vryheid, om ten aanzien van dien bepaalden tyd, moderatie te gebruiken, ten ?Wier.Vr" d* Zoon« van Predikanten uit
tZS iS' Zy 2nl,en zï» 00k laaten welgevallen, de aanzegging van den tyd, plaats en perzoon, wanneer, waar en door wieii het examen zal worden gedaan, door den IraRa-j en van den proeftekft, die hun zal worden opgegeven, om (e) binnen den tyd van een half uur, anaiytice te verklaren, en Je capita, uit den hebreeuwfehen en griekfchen tekft ter explicatie van dezelve, door den Examinator; of by abfentie van dien, door zynen gefubftitueerden; en als deze ook abient is, door den Profes.
r a) Cl. ord. 27 July 1678. 4 Reg. 473. '
Hei aanzoek der Deputaten van Zuid. en Noord-Holland, cm de bepaaling alleen tót. de Academiën te móken, en niet int te ftrekken tot eene illuflre School, afgeflagen. Cl. ord. 24 Aug, 1792. a.. tx. r* V
f*J CL ord- 3 Jpril 1787. a. 5, (O Cl. ext. 17 July 1749. a. 7.



g4 STUDENT, en PROPONENT. Cap.VIII.
ART. o.
De Proponenten van buiten de Clasfis, die i\g aangeven om als Commendati van deze Clasfis "te worden aangenomen, zullen moeten overleggen, niet alleen hun clasficaal testimonium,'maar ook hunne kerkelyke attestatie, die niet boven een jaar oud mag zyn. Zy zullen ook gereed moeten zyn, om eene propofitie in de kerk, van den Predikftoel te doen, ten aanhoren, of van de geheele vergadering, of, van daartoe, door den Profes gecommitteerde leden; en, ten zy uit hun clasficaal teftimoniurn blykt, datzy dit gedaan hebben, moeten detesteren, de (ö) leer vanPontiaanvan Hartum, en de veroordeelde gevoelens yan(£) DoétorBekker, en(c)ProfesforRoël.
O) Pontiaan van Hattum, Predikant te Plulippiland, is in eene coetus van de vier . ., Zecuwfche Clasfis , gehouden te Middelburg, den 18 Mey 1683. gedeporteerd. Vid. een '.xtracl uit de handelingen der coetus, waarin hoofdzakelyk zyne leer, over de zonde ; de ftraf der zonde; de verlosfmg en rechtvaerdiging ; - het geloof; de bekeering; de dankbaarheid; de begeerten en het gebed, word opgegeeven, in a&is Cl. ord. 28 July 1683. 4 Reg. 630. De verdere handelingen tegen vans Hattum? en de Hattumistery, van deze en andere Clasfen gehouden; oeh van Bun
M



Cap. VIH. STUDENT, en PROPONENT. 85
Ed. Mog. de Staaten van Zeelend; en van de Regeering van Zierikzee, vind men tn aclis Cl. van 29 July 1682. 4 R<g- 593-tot 24 April 1725. Cl. ord. a. 7.
O) Vid. InftruBie , aan de Gedeputeerden ad autographa, volgens advis van onze Clasfis te geven, ten opzigte van Bekkers bock, genaamd de Betoverde ffdereld. Cl. ord. 30 April 1692. a. 3.
' CO ' ^« de gefichillen te Eraneker, tusfchen Roel en Vitringa, kreeg de Clasfis berigt, d«or eene misftve van die van IVakhcfcn. Doch vernomen hebbende, dat diegefchillcn , door tusfehenkomft van de Staaten van, Friesland waren gefchikt en by gelegd, en Roel, eenige artikelen, tot onderling genoegen getekend had ; en dat ook de Staaten van Friesland zulks aan die van Holland hadden bekend gemaakt, met ernflig aanzoek, om de zaak, daarby te laten berusten, bejloot de Clasfis, met eenparigheid van ftemmen, van die zaak, nu nog ooit, meer ie zullen handelen. Cl. ext. 6 Juny 1691. 5 Reg. 138.
ART. 3.
Geen Proponenten (>} buiten de Clasfis zuilen mogen prediken op eenige plaats onder de Clasfis,daar een vakatuur is, renzy zy ai/orens hunne kerkelyke en clasficale \h') F 3 aues-



8<j STUDENT, en PROPONENT. Cap. VUL.
atteftatien hebben vertoond ; of aan den Directer, of aan een der wee oudlte Predikanten in die Kreits, waarin zy voor de-eerftemaal zullen prediken ; die hun dan geven zal, een fchriftelyk blyk, van de vertoonde en goedgekeurde teftimonia, om dat te laten zien aan de leden van den Kerkenraad, van de vakante kerk, of kerken, daar zy zullen prediken.
- Ca) Geen Proponenten van tuiten de Clasfis, mogen door eene kerk entboden en gehoord worden, zonder advis der Clasfis. Cl. ord. 30 April 1631. 3 Keg. 435". Sterke refolutie der Clasfis, tegenpublike Proponenten van Holland & privati van Zeeland, tot de predikatiën toegelaten. Cl. ord. 27 July 1633. ib. 486.
Cb) En ingeval zig eenige zwarigheid in de a'teflatien opdoet, de. Clasfis daar van te berigt en. Cl. ord. 26 April 1718. a. 8.
ca?, ix:



Cap, IX. van het EXAMINEREN gy
C A P. IX,
van hei EXAMINEREN^
A R T. u
F
J--Jxamraatores zullen zyn de vyf jongto Predikanten, m orde van ièsfie in de Clasfis, zoo dat het examen moet gedaan worden door den jongften onder hen, die nog geen beurt in het examineeren gehad heeft.
De Profes examinator. Cl. ord. 28 July 163a. a Reg. 4ös<
ART. 2.
Als hy, wiens beurt het is, om te examineeren , door ziekte of onvermydelyke uitlandigheid verhinderd word die beurt waar te nemen, zal hy daar van kennis geven aan den genen, die hem in orde van fesfie volgt, zoo ras mogelyk is; cn deze om gelykerede verhinderd wordende', wederom, 200 hy ee• f 4 nig-



88 van het EXAMINEREN. Cap.IX.,
nigzints kan, aan dien, die hem volgt, en zoo vervolgens ; blyvende intusfchen de eerfte verpligt, om de naaflvolgeade reis te examineren, indien er dan geen jonger is dan hy,
A R T. 3.
Die verzuimt zynen Subftituut kennis t& geven, en daartoe tyd en gelegenheid had, en door zyn verzuim veroorzaakt, dat het examen uitgefteld, of door een andef, niet gewaarfchouwd, gedaan zou moeten worden; z.ü verbeuren tien Schell. ten behoeve van den genen, die het examen doet, het zy in de daartoe gefchikte Clasfis, het zy in eene volgende, en egter blyven liggen aan de beurt, om de eerftvolgende reis te examineren.
ART. 4.
De Examinator abfent zynde in die vergadering, waarin de tyd, tot een te doen examen word bepaald; zal de Scriba Clasfis hem aan fchryven , wanneer hy zal moeten examineren; en waar; en wien; cn berigten, welke capita in het hcbreeuwfch en griekfch, en ws ;ke proeftekft, den Examinandus, zyn. opgegeven.
AB.T. 5.



€at. IX. van- het EXAMINEREN, S#
A R T. 5.
Indien de Examinator uitlandig is, of niet: tydig kan belchreven worden, of gevreest word, dat hy voor den tyd van het examen niet t' huis zal zyn; zal aan zynen Gefubltitueerden, door den Scriba Clasfis, daarvan kennis gegeven worden, ten einde hy op een , door hem mogelyk te doen examen „ bedagt kan zyn.
ART. 6.
De tyd van twee volle uuren, maar niet meer, zal tot het examen bedeed, en in het examineren deze orde gehouden worden ; dat de Examinandus eerft zyne propofuie doe over den opgegeven proeftekft, tot genoegen van de Clasfis; en vervolgens onderzogt worde, in de hebreeuwfche en griekfche taaien ; de voornaamlte hoofditukken van dc Theologie ; (a) de vyf artikelen der Remon tiran ten; Qb) zoo wel in een préparatoir als peremptoir examen, (cj en het gevoelen van Pontiaan van Hattum. Doch in een peremptoir examen, voornamentlyk in de hoofdftukken van de Kerk en de Sacramenten , alies ftrikt en naauvvkeurig, zonder oogluiking en menfchelyke inzigten of betrekF 5 king,



JJö' 'Van het EXAMINEREN. Cap.IX-
king, ter bevordering van het wJzyn van Gods kerk.
(aj Sterk advis der Clasfis, nopens de yyf controverfe Artikelen. Cl. ord. 9. OU. jo'i8. f. ext. 10 Feb. 1610. II. Art. der infiruftie aan gecommitteerden, na de Syn. U Goes. 2 Reg. 86 cn 204.
fb~) De examinandi over de vyf Artikelen te ondervragen, zoo vel in een préparatoir, als peremptoir examen , cenftemmig tot een vet gemaakt. Cl. ord. 25 Mey 1773. a. 19;
(c) In het vervolg in een examen wat meer onderzoek te doen, naar de bekwaamheid van den Examinandus, in de taaien , en het wederleggen van de gr uw el-leer van Pontiaan van Hattum. Cl. ord. 30 Mey 1747* c. 7.
A R T. 7,
De Examinator van het eene tot het andere hoofdlluk overgaande, zal ieder lid der Clasfis, na bekomen verlof van den Prafes , eenige vragen, tegenwerpingen, uitvlugten, tien Examinandus, mogen voorilellen.
ART. 8.
Indien iemant, die geëxamineerd wordt;
■, 1 >. 3 hec



Cap.IX. van het EXAMINEREND gi
hetzy praparatoir, het zy peremptoir, geen voldoend genoegen aan dc vergadering zal hebben gegeven, ora daarop tot de (a) propreien, of tot den heiligen dienft toegelaten te worden, zoo zal hy, niet tegenftaande zyn ernftig verzoek, aanftonds, of na weinige dagen, andermaal tot het examen met toegelaten worden, m3ar dat een geruime n tyd, ten minden van drie maanden, uitgefteld worden , ten einde hy zig intusfehen naarftig oefene, en tot het examen bekwamer make.
C«) Kiemend tot de propofitien toe te laten, dan na voorgaand examen. Cl. ext. « óept. ióo8. e. 2 Reg. 42. 3
ART. 9.
De Clasfis genoegen nemende in de antwoorden van de préparatoir Geèxamirieerden , zullen deze tot de openbare propolitieii toegelaaten worden , en beroepelyk zyn tot den dienft des VVoords ; na dat zy ' in de Clasfis zullen ondertekend hebben («) do Formulieren van eënigheid in de leer; te weten : de nederlandfche Geloofsbelydenis, den Heidelbergfchen Catechismus, en de Canones Syn. Dordr.; zig zuiver verklaard hebben,
over



5>2 van het EXAMINEREN. Cap. IX
over de veroordeelde gevoelens van Dr. Bekker en Prof. Roel, 'en de leer van Pontiaan van Hattum ; en (b) beloofd , zig altoos voor de zonde van Simonie te zullen wag'en.
Ca) De ondertekening van de Formulieren van eenigheid, door de Leraars der nederduitfche Gemeenten, is haar oorfprons verjchuldigd aan dc Synode van Embden gehouden den 5 OftÖber 1571. Vid. acHa Syn. Embd. a. 2. In het danhangzel op het ace tn ^de deel van het kerkclyk Placaatboek ■ van'lViltens pag. 406.
De ondertekening van de 37 Art. der nederlandfiche Geloofsbclydenis , en verbintenis van niet anders te lecren , dan de leer der kerke, in deze Clasfis vaftgefleld. Cl. ext. 24 April 1608. n. 4. cn in Cl. crd. 29 July 1608. c. befloten: dat een formulier , op orde der Clasfis vervaardigd, door alle de Dienaren des 11'oords, ftaande onder deze Clasfis, prefenten cn toekomende , ondertekend zou worden ; dat zy niet zouden lecren of dryven , tegen ccn grond van de belyaenis des Gcioojs, en den Catechismus, by de nederlandfche ker-, ken aangenomen , op verbeurte van hunnen dienft ipfo fucto.
Deze a&e van verbintenis ondertekend, na eenige verandering van woorden, zoo dat men verbonden blyft, niet in de woorden



Gap. IX. van het EXAMINEREN 94
den maar in de materie. Cl. ord. 17 Jan. 1610. Vid. 3 Keg. p. 35, 38, 39 er. 81.
Cbj Cl. ord. 29 Oei. 1771. a. 10.
ART. 10.
Het clasficale teltimonium voor de préparatoir Geèxamineerden, zal door den Scriba Clasfis gefchreven worden, volgens het Formulier, in de clasficale Formulieren.
CAP. Xf



94 1 vak een DiRECTOK. Cap, X,
CAP. X.
VAN ESN
DIRECTOB.
ART. t.
Het Dire&orfchap of Prasfidium ia éen Collegium Qualiiicatum, mag door een polityk Heer niet worden waargenomen, als ftrydig met de Kerkenordening^ maar alleen door een («) Predikant, een lid van deze Clasfis ; en zelfs zal geen Predikant daartoe eligibel zyn, (£) die beroepen en losgemaakt is, (c) als jjcen lid der Clasfis meer zynde,^) of die minder dan twee jaaren lid van deze Claslis geweell is.
Ca~) Geen Coll. Qualif. zender Predikant ah Pratfes, als firydig met de Kerkenordening de noyo 1649 den 18 Dec. gearref.eerd* Cl. ord. 31 165a. 3 Reg. 503.
Een Di rector verkoren. Cl. ord. in July 1660. ib. 703.
Het Di rectorfchap in de vakante herten , ordine Clasfco waartenemen , en te
li--



£aj, X/„ van een DIRECTOR.' 95
beginnen met den oudfien in dienft. Cl. ord % 22 Feb. 1662. 3 Reg. 751.
( Het verkiezen van een Profes of Diréëor, in de vakante kerken, aan de vry'heid der • kerken gciaatcn , en de vet, die gebood, om ordine Clasftco, in die kerken te profideeren, veranderd. Cl. ext. qua ft ord. 12 Juny 1669. 4 Reg. 240. Propofitie tot alteratie van deze Refolutie. Cl. ord. 31 July 1669. #.'343. Propofitie daar tégen, en misfive van Gecommitteerde Raden, tot. onderzoek van redenen , waarom afgegaan van de oude pracltyk. ib. Cl. ext. 12 Jus 1669. ö
Het praftdeeren over eene beroeping geIragt op den ouden voet, ordine Clasfico, en daar voort te gaan, daar het laaft gelaten is. Cl. ord. 22 Feb. 1673. 4 Keg. 358.
_ Vryheid om een Profes in de vakante kerk te verkiezen, by meerderheid van ftemmen toegcfiaan. Cl. ord. 26 Feb. 1676. 4. . ■ Reg. p. 427.
Oy Ingeval een beroepen Predikant van de Clasfis en zyne kerk word ontflagen , ondef conditie , aat hy blyven moet in zyne Ge• \ meent e, tot dat. een ander in zyn plaats ■ verroeren is, word hem het Prof demfchap in het beroepen van een Predikant toegcfiaan. Cl. ord. 2 Juny 1678. 4 Reg. 4?£
De Emeritus Predikant der plaats, in loco zyrutc,-Un worden voorby gegaan. Cl. ext. 27 juny 1752. a. 11. en Cl. ord. 20 +iug. J752. a. 2. ^



<$$ van een DIRECTOR. Cap. X,
(O Cl. ext. 'li Oft. 1735. a. 15.
(dj CL ext. 3 OcJ. 1720. a. 2. en Cl. ord. 31 Aug. 1756. 0. 11.
Z)e verkoor en Di rector brengt zyne a&t van aanflelling in de Clasfis, en word in die waardigheid erkend. Cl. ord. 13 Ocl, 1778» n. 6.
ART. 2.
De verkooren Dire&or, in een Kerkenraad of Collegium qualif. ter plaatze daar geen eigen Leeraar is , of daar de Leeraar der plaats het pra:fidium niet kan waarnemen, zal in alle gevallen, (#) een keuritem hebben, vermids door een Direclor in die vergadering gedaan moet worden het zelfde werk, dat anders de eigen Predikant zou moeten doen; (bj ook zal hy behoorlyk gedefroyeerd worden , vry wagenvragt hebben ; en voor de bywoning van ieder fesfie ot vergadering , trekken 8 Schell. 10 gr. vl.
Ca~) Eene Refolutie, by Hun Ed. Mog. ra» kende de verkiezing van een Direötor, en het geven van een keurfiem aan denzei' ven, genomen den 21 Sept. ióü'9 moeft in aclis gevonden worden, in het 4 Reg. 54ó. maar ontbreekt daar. Conf. Refol. van Hun. Ed. Mog. geinfereerd. CL ext. 15 Jan. 1670. ib. 256. inf. en 257. ■■



Cap. X. van een DIRECTOR. 9?
Uit eene misftve van de Clasfis van Zuidbeveland, aan die van Schouwen, van 2%. Jan. 1670, geinfereerd Cl. ord. 26 Feb. 1670. 4 Reg. 260 blykt de inhoud van deze Refolutie, te weeten ; „ Dat voortaan „ de Diredtoren zullen verkoren worden by het Coll. qualif. en dan nog geen keur„ fi.em hebben , als met bewilliging van alle „ deszelfs leden." fbj Cl. ord. 30 Aug. 1785. a. 23.
ART. 3.
Het zal den verkoren Direclor, zoo wel uit de kreits , waarin de kerk is, die hein verkiert, als O) buiten de kreits, vryfhan, voor die verkiezing te (b) bedanken, wanneer hy daar voor zyne redenen heeft; onder dewelke vooral by hem in aanmerking mag kom.n, eene gegronde fuspicie, of zeker weeten, dat (<?) de onkoften der beroeping, door den beroepenen betaald zullen moeten worden. Doch die de verkiezing zig heeft laaten welgevallen, zal niet dan om'gewigtige redenen, waar van de Clasfis moet oordeelen, (d) van zyn poli mogen afgaan, of daar. uitgezet worden, tot zoo lang'de zaak is afgehandeld en geperfectioneerd', waartoe het Directorfchap was ingerigt en aanvaard geworden.
Caj. De verkiezing van een Direclor uit eene



van een DIRECTOR. CAp. X
andere Kreits, word voor eenmaal gecontdveerd. Cl. ord. a8 July 1716. a. o.
Vryheid gelaaten , oot «rftfr gelegenheid een Dire&or buiten de ordinare Kreits t$ verkiezen. Cl. ord. 26 July 1729. a. 6.
Qbj Cl. ord. 30 Mey 1786. a. 17.
Ccj De Clasfis houd dit voor onbctamelyk, Cl. ord. 25 Feb. 1721. a. II. Geen Direêtor zal zig in zulk een beroep laten gebruiken; en de^Clasfis dergelyk 'beroep nooit wederom approberen. Cl. ext. 1 Aug. 1747. a. 10. F ' " ' '"
fdj Cl. ext. 9. April 1681. en poenaal van ■ zes jaaren inhabiel tot het DireBorfcliap 4 Reg- 556-
ART. 4.
Daar de verkoren Direclor door ziekte 'f pitlandigheid, en andere beletfelen kan ver-? hinderd worden zyn poft waar te nemen, oordeelt de Clasfis raadzaam, dat hem een Secundus worde toegevoegd, die in gemelde* gevallen, op aanzoek van den Primus of de leden van den Kerkenraad , of van het Collegium imaliiicac.um, zyn plaats kan vervullen. "' " ' "
Cap. XJ,



Cap. XI. PREDIKANTS BEROEPING ft
cap. xi:
VAN HET
BEROEPEN. van een
predikant;
en de gevolgen van dien, tot het nemen van sessie in
de classis. ^
art. i,
TT
JLJ.et Collegium qualificatum van vakante plaatfen, daar maar één Leraar is, zal hoe eerder hoe beter, een Direélor of Prsfes van haare vergadering verkiezen, om zig tydig van deszelfs raad en hulp te kunnen bedienen, in het beroepen van een Predikant, en andere voorkomende gevallen.
ART. a.
Als de f» tyd* in welke de Weduwe of Kinderen van den overleden Leraar hec tractement, volgens orde, genieten, op drie G a maan-



ïco PREDIKANTS BEROEPING. Cap. XI.
maanden na verftreken is; of de tyd tot het vertrek van een Leraar, naar,elders beroepen, gekomen is; of ot>k (£) wanneer eene kerk, door eenig ander geval vakant geworden is, zal van de Clasfis handopening verzogt wor? den, om tot riet beroepen van eenen anderen Leraar te mogen komen; en dit verzoek van riandopening , gedaan worden ; daar meer dan één Predikant is, door den Préfes van den Kerkenraad ; maar daar maar (c} één Predikant is, of,door den vertrekkenden Leraar, by het bekomen van zyne dimisfie uit de Clasfis; of, door den verkoren Dheélor.
(aj Handopettthg moet by alle de kjsrkenverzogt worden Qby Zierikzee was dit niet in gebruik) Cl. ext. 16 Aug. IÓ84. a. 3. 4 lieS- 679-
Het vragen van handopening moet eerft in de conjiflorie befloten zyn. Cl. ord. 30 VB. 1714. a. 9.
([b) Cl. ord. 37 Maart 1792. a. 16", fej Cl. ord. 27 Aug. 1754. a. 6. ART. 3.
Dit verzoek zal van gemelden Préfes, of Director in de vergadering der Clasfis gedaan moeten worden, indien er in kort een Gas-
iiS



Cav. XI. PREDIKANTS BEROEPING, icr
fis op handen is; maar in den wintertyd, zullen zy zig mogen vervoegen aan de ordinare Gedeputeerden van de Cissfis, die als dan tot het geven van handopening gecjualificeerd zyn, mids egter dat verzoek Van* hun. gefchiede, op het f>) vregfte, een maand na de Clasfis van October; en op heclaatsile, een maand voor de Clasfis van Maart.
Caj Cl. ord. 30 Oéhb. 1759. a. 11.
ART. 4.
De handopening verkregen zynde, zal by den Kerkenraad O) een dag beraamd worden tot het beroepen van een Predikant-; en daar van aan de polityke Heeren, die (£) bevoegd zyn om over de beroeping te komen, kennis gegeven worden , ten einrle zy zig op den bepaalden dag in de kerkelyke vergadering laten vinden, en met den Kerkenraad de beroeping uitbrengen.
(aj Ah door disputen der hals-en ambagts Hees-en, de verkiezing langer dan twee maanden , na de aan/braak des Kerkenraads word getardeerd, dan twee maanden te geven, om zig te verdragen, en zoo niet, in het beroep, met adyis der Clasfis, voortegaan. Syn. Thol. 1638. C. VI. a. 3.
£eti dag beramen , cn die in de beroeping G 3 ie



Xoz PREDIKANTS BEROEPING- Cav. X!
te zeggen hebben , te ontbieden. Cl. txU jo Dec. 1638.
Een dag beraamd en bekend gemaakt can de refpective ambagts Heeren. Cl. ext. 11 Jan. 1639.
Exceptie daar tegen , en weigering van comparitie, maar ook herhaalde vastelltng van een anderen dag. ib. 3 Reg.p. lil. iaa.
Nadere vastelling van een dag, en dsztt te laten weten aan de ambagts Heeren; en zoo niet compareren, met de zaak voort e*. gaan. Cl. ext. 3 Feb. 1639. ih' t* Iaa'
Naar tuier gewónte , de dag ter verUéginjt belegd, aan den ambagts Heer bekend te maken , en dit regt te mamttner<n. Cl. ord. 31 Julj 1641. 3 ReS;
Een dag gefield in de confistoriete Brouwershaven, en Gedcp-Jtcerden geordonneerd* om de H^ren pclityken daar over aan e
fpreken. CL ext. M ï66^'A %'
/j. Neg een \<y>rbeeld te Sommelsdyk. lu
ex;. <n*Sept. 1670. ib. 273.
Van deze oude gewoonte is men voor een kerten tyd afgegaan; heeft Coll. qualif. verzogt; en de Heeren polityken begroet* cm te bepaalen dag en tyd tot het doen der beroeping , zonder door Staats-relolutttn daartoe gedrongen te zyn,Vtd. Cl. ext. 6 Juny, 4 Sepi. cn 13 Nov. IOÖQ, 4 Reg. 533.



Cap. XI. PREDIKANTS BEROEPING, idg
537. en 542. Maar heeft- •wederom naar dezelve gehandeld. Cl. ext.'11 Jan. i68r. *£• 547;- en de ordinare Gedeputeerden gelaft, dat, wanneer de kerk van Eikerzee, omtrent het- doen van 'een beroep mogt fuk- kelen ,. zy dezelve met raad en daad zullen byjlaan; en by tergiverfatie vandc* ambagts Heeren , hen zullen handelen volgens het Synode van Tholen, in het jaar 1638. Cap. VI. a. 3. Cl. ord. 37 OS. .1711. a. 7: — even zoo is gehandeld te Noordgouwe. Cl. ord. 25 08. 1713 a. 8. Cl. ext. 22 Nov. 1713. a. 4. Te Dreifchor is den ambagts Heer de tyd van agt , weken gefield, volgens de refolutie van het Synode van Tholen, en befloten, dat, zoo deze tyd geëïndigt, en de beroeping niet gedaan was, dan over deze zaak 'requeft te prefenteren aan gecommitteerde Raden. Cl. ord. cont. 24 Feb. 1717. a. 1. — Conf. Cl. ext. 10 Aug. 1717. a. 7.
En met opzigt tot een Collegium qualif. ter verandering van* acn Kerkenraad, is op dezelfde wyze, volgens Synodale wetten gehandeld. Cl. ord. 24 April 1714 a. 3. 29 July I72r. a. 7. 8. Conf. vooral CL ord. 27 July 1733. a. 6. en 36 0&. a. 6. Cl. ord. 30 April 1726. a. 5. en 20 July a. 4.
(£) //; de verkiezing van Predikanten mogen, uit de Magiftraat verfchynen.
Te Goes, Tholen , Veere, en in alle beG 4 fiolen



|04 PREDIKANTS BEROEPING Ca?. XI.
floten /leden van Zeeland drie Gedcpu* teerden.
Te Zierikzee en Vlisfingen vier. Te Middelburg vyf.
En ten platten Lande, liet zy daar combinatiën van dorpen zyn of niet, nooit meer dan twee polityke perfonen. Syn. Tlwl. 1638. C. VI. a. 3.
: De Clasfis improbeerde de verkiezing van een DireBor te Renisfe en Noordwelle , om dat vier polityken tegenwoordig geweeft waren. Cl. ord. cont. 33 Feb. 1717. a. 2.
Gedeputeerden uit de Magifiraaten in een Coll. qualif. zullen zig den naam van polityke Commisfarisfen niet geven , als .. flrydig met de Zeeuwfche kerkenordening. Cl. ext. 10- Sept. 1741. a. 3.
ART. 5.
Het Collegium qualificatum tot het (0} werk der beroeping faamgekomen zynde, zal de Prseiès hetzelve met het gebed openen 9 ca met dankzegging aan God beluiken, en na het gebed alle de leden betuigen, dat zy met vrye en ongelimiteerde ftemmen verkiezen moeten; en hen vermanen, in de vreze des Heeren, en eene goede confcientie
m



Cav. XI. PREDIKANTS BEROEPING. \oS
ie willen handelen , en zonder onbehoorlyke aanrading van Iemand, Imnne (tem geven a;ui hem, dien zy in gemoede zullen oordeelep, de bekwaamlre en waardigile perfoon te wezen tot de bediening der vakante Leraarsplaats.
(a) Syn. Goes. 1620. C. II. a. 10. en extrac% tn de Synodaüa p. 117.
CO By de verkiezing van een Predikant, te ftemmen niet met heimelyke, maar met openbare en klare ftemmen. Cl. ext. 7 Au-". £617. d. 3 Reg. 197. ' 0
Ingeval de ftemmen ftaken, heeft een Predtkant m eenc kerkelyke vergadering, geen dubbelde flem , cm het overwigt te maken, maar m alle gevallen eene ftem. Cl. ord. 35 April 1734. a. 3.
ART. 6.
Als de beroeping alzo gefchied zal zyn " Zal het Collegium qualiricatum Gedeputeerden ltellen, om het gedaane beroep ter approbatie te preienteren aan de Clasfis, het zy ordinaar of extraordinaar vergadetd , op zyn vroegfte (a) veertien dagen, na dé bcroeping gefchiet is, het wei* by dc handopemng zal worden bekend gemaakt. '
C5 ia) D»



to6 PREDIKANTS BEROEPING. Cap. XL
£ . (<») Be Clasfis is van deze vet afgegaan in de approbatie der beroeping van D. Hogendorp te Zierikzee, die maar elf dagen
1 te voren gedaan was, doch zonder confe-
quentic voor het vervolg. Cl. ord. a8 ■dag. 1759. a. 4.
ART. 7.
De acte van beroeping, die ter approbatie aan de Clasfis geprel'enteerd word, zal op een behoorlyk (<0 zegel gefchreven, en getekend moeten zyn, of alleen van (£) den Piïefes en Scriba van het Colleg. qualif. of van alle deszelfs leden. En zullen daar en boven (c) de Gedeputeerden tot bet verzoek 'van approbatie, in de Clasfis (dj mondelyk voor te dragen, noch gemunieerd moeten zyn^ fnet eene, op gelyk zegel gefchreven credentie, ondertekend van den Scriba Coll. qualif. of van twee der 't huis blyvende leden, ten einde daaruit hunne commisfie blyke; te weten : het verzoeken van approbatie der beroeping en verdere handopening, om met den beroepenen en zyne geinteresfeerden te - kunnen handelen.
. (<a) Beide de zegels, van dewelke tn dit artikel gefprokcn word, moeten vdn agt fiuivers zyn.
co a



Cap. XI. PREDIKANTS BEROEPING, tof
Cb) Cl. ord, 31. Aug. 1745. a. 9. De Seribit mag alleen niet tekenen. Cl, ext. 14 Nov. 1753. a. 6.
Een ambagts Heer mag de cnderteketiing , zonder fuffi^ante redenen , niet onderlaten. Cl. ext. 13 Aug. 1671. 4 Reg. 3°5-
£cj Wanneer in eene aftc van fubjlitutie word gefproken, moet de naam van den gefubftitueerden uitgedrukt worden. Cl. ord. 13 Sept. 1741. a. 3.
£d~) Geen polityke mag by het inbrengen der beroeping het woord in de vergadering voc* ren. Cl. ext. 11 Mey 1706. a. 4.
ART. 8.
De clasficale approbatie za! op de acte der beroeping, door den Scu'ba Clasfis, fchrifteiyk gefield, 'aan de vergadering'voorgelezen, van dezelve goedgekeurd, en dan van den Scriba alleen, noraine Clasfis, ondertekend worden.
Voor de approbatie is de Clasfis gewoon Geaeputeerden tot het inbrengen der beroeping, afzonderlyk, hoofd voor hoofd, door den Profes af te vragen, of zy verklaren kunnen dat de beroeping, volgens de kerkenordening van Zeeland is uitgebragt ge• ytirden. Het eerfte voorbeeld, van deze handel*



ïo8 PREDIKANTS BEROEPING. Cap. Xl
delwyze komt in etftis voor. CL ext. n . April- 1646. 3 Reg. 337. Het tweede en derde. Cl. ord. 10 Nov. 1660. Cl. coat. 17 Maart i65i. ib. 705. 713. Verklaring van Gedeputeerden dat alles wettclyk cn guddelyk was toegegaan. Cl. quafi ord: 25 Mey 166 \. ib. 725. In het \crvolg is deze ondervraging in gebruik gebleven.
Onder de redenen, waarom eene beroeping niet mag worden geapprobterd, ismede , indien men weet, dat de kof en der beroeping, door den beroepencn moeten worden betaald. Cl. ext. 1 Aug. 1747. a. 10.
In meer dan een geval, heeft de Clasfis , eene ingebragte beroeping niet geapprobterd, maar geleden cn aangezien, dat de beroepen perjoon , de gemeente door de ordinare wegen toekome. Cl ext. 1 Mey - 1669.. 4 Reg. 238. CL ext. 14 O ft. 1671. 3'5- in Meel. CL ext. en cont. iQ.cn II Sept. 1676. ib. 447.—449.
ART. 9.
Beroepen Proponenten moeten peremptoir geëxamineerd worden , van den Examinator „wiens beurt het is a volgens de regelen. .Cap. IX.
«U.T. 10.



Cap. XI. PREDIKANTS BEROEPING. 10) ' A R T. 10.
Aanftonds na de approbatie van de beroeping op een Proponent gevallen, zal aan hem tyd, plaats en per joon, wanneer, waar, ea door wien , geëxamineerd zal worden , bekend gemaakt worden ; en de p*oerteksr, over welke hy eene propofitie muetdoen, ónraiddeiyk voor het examen , met de capita uit den hebreenwfchen en griekfchen tekst, welke hy zal moeien expliceren , worden opgegeven ; het zy die bekendmaking gefchied iri de Clasfis; Ca) zoo plaats heeft met Studenten, die praeparatoir geëxamineerd worden, en noodzakeiyk is, ten aanzien van Proponenten van andere Clasfen ; of het zy die bekendmaking gefchied na de Clasfis, door den Examinator, wanneer de beroepene eeai Proponent van deze Clasfis is. >
(a) Zie voor Cap. VIII, a. i.
A R T. n.
Na het aflopen van het examen tot rrenoegen der Clasfis, zal de beroepene zi." nog verklaren moeten, op de volgende Vragen,1 die de Profes hem zal doen'; •»
Of



Hio PREDIKANTS BEROEPING. Cap. XL
Of zig zeiven bewuft is, dat hy alleen,' door den gewonen weg, en geoorloofde middelen, zonder zig aan de zonde van Simonie fthüldig gemaakt te hebben, tot déze beroeping gekomen is.
Of hy ook de leer van Pontiaan van Hattnm, met de veroordeelde gevoelens van Doctor Be'iker en Profr. Roei , heeft gedetesteerd, of daartoe nog bereid is. Op welke verklaring hy de roepende Gemeente zal toegeweezen, en in dezelve in zyne bediening als Predikant beveiligd worden, na (ö)drie openbare voortellingen, op drie onderfcheiden Zondagen in de kerk aldaar, of iemant op zyn leer of leven iets te zeggen had. Welke drie voorfleliingen, de beveiliging van beroepen Predikanten, ook zullen moeten voorafgaan.
(a) Syn. Nelion. Med. 1581. a. 4. Syn. Mcd, J591» *• S'
ART. ia.
De beveiliging van een Proponent zal gefchieden (a) met; en van een Predikant, (£) zonder oplegging der handen, en verligt worden door deu- Director; of zoo deze doorziekte of andere beletfelen verhinderd mogt
wor--



Cap. XI. PREDIKANTS BEROEPING, in
worden, door zynen Secundus; en zoo deze ook belet mogt worden, door een van de drie ordinare Gedeputeerden ; den Pnefe3, en zoo die niet kan, den Asfesfor; en zoo_ deze ook niet mogt kunnen, door den Scriba. Het zal egter geoorloofd zyn de beveiliging aftellaan, op verzoek, aart een ander lid der Clasfis, of aan een naastbeftaanden en vriend van den beroepenen.
C\a~) Syn. Nation. Mediob. 1581. et. 4. Sytu Mediob. 1591. a. 5. Met oplegging der handen o f met handgeying, zoo hy nooit gediend heeft.
CO Met handgeving alleen, zoo hy te vooren gediend heeft. ib.
ART. 13.
By alle beveiligingen van Predikanten zullen asfifteren, (aj de twee oudite léden van die kreits, waarin de beveiliging plaats heeft* En zoo een van deze twee de beveftis-p'' wezen mogt, zal hy door het derde kreuslid vervangen worden.
En zullen deze twee leden niet alleen agt4 geven, of de beveiliging naar kerkenorde verligt word, maar daarenboven van de beroepene, uit andere Clasfen, voor hunne bevestiging



Iia PREDIKANTS BEROEPING. Cap. Xl".
tiging requireren, dat aan hun eh den beveiliger vertoond worde, de behoorlyke (£) aéte van dimi?fie van den Kerkenraad, of het Collcg. qualif. waaruit zy lèm vertrokken zyn.
Ca) Met vryheid voor, -alle naburige Predikant ten, om zig ook daarby te voegen. Cl. ord, 30, Oei. 1759. a. 9.
(b) CL ext. 12 Maart 1681. 4 Reg. 552. De
noodzakclykhcid van ' deze refolutie had de Clasfis geleerd, door het voorbeeld-van D. ■ Rynvden , van Aagtekerkc uit H 'alchercn overgekomen , zonder clasficale attcfiai'.e, CL ord. 2 Dec. 1677. ib. 4Ó3.
ART. 54,
De Direclor, zyn Secundus, of een de* ordinare Gedeputeerden, zal voor de bevestiging trekken een pond vl. ; het zy hy dezelve doet, of zyn beurt overgegeven hebbende, daarby asliileerr. — De twee kreitsled'en hy de bevestiging tegenwoordig tot bovengemelde einde, zullen ieder trekken 8 Schell 10 gr. vl. En de Qtn-eftor Clasfis zal dit pond en 17 Schel!. Ö gr- vl. in vorderen van den beveusr en Predikant, by zyn fesfie nemen in de Ciaofis, wanneer hy van hem ©ntfangt zyn tantum pro -introitu, om tiaar
mede



Cap. XI. PREDIKANTS BEROEPING. ff|
de den beveiliger en de twee kreitsleden ss voldoen.
ART. 15.
De bevende Leraar zal by de eerfte gelegenheid feslé nemen in zyn Kerkenraad ; de acte van dimisfig van zynen voorgaande» KerKenraad, of Coll. qualif. daarin ook verJonen , pr ter lectuur aan den Profes overgeven ; en m zyne handen den eed doen op de conftifutie en regeringsvorm van deze Provincie, volgens het formulier, door Hun JM. Mog. de Staaten van Zeeland voorgeschreven, of fchoon hy den eed op de contliBe, in andere Provinciën gedaan mogt hebben.
Rcfuhth va„ Hun Edm Mcg, van .
179CV en clucidatie yan deze refolutU ¥1 jan. 1791. '
ART. 16,
E?.n beveiligd Leraar zal aanftoods na zyne be/euigisig, en voor dat hy gelegenheid gehad heeft iesfie in de ciaslis te nemen ! Verpligt zyn, de vakante kerken, meten bccevena zyne Kreitsleden te bedienen, in zyn Ié6 tocjtfea" de seasfocieerdc cn noodlyden.



*,4 predikants beroeping Ca?. Sïi
ART. 17.
Een aankomende Predikant, zal tot een lid der Clasfis niet aangenomen worden, nog in dezelve fesiie bekomen kunnen, voor dat hf in zyne kerk zal beveiligd zyn.
ART. 18.
Twee of meer Predikanten te gelyk fesfia 'verzoekende, zullen (0) zy die te voren reeds in dienft geweeftzyn, de andere, welke als dan eerft in dienft treden, in rang en zitting voorgaan, al was het dat zy later in hunne tegenwoordige ftandplaats beveiligd waren.
(a) Cl. ord. a8 Mey 1765- o. 3, ART. 19.
Als een Predikant toegelaten word fesfié te nemen, zal hy met eigen (<?) handfchrift en ondertekening getuigen, dat hy zig houd,, aan de formulieren van eenigheid in de leer1, en onderwerpt aan de fynodale cn clasficale regelen van orde.
Indien hy van eene andere kerk, buiteri deze Clasfis inkomt, zal hy vertonen zyne O)



Cap. XL PREDIKANTS BEROEPING. ïj$
aétei yan dimisfie, zoo van de Icerk als van de Clasfis, uit welke hy haft is gedirnitteerd; en pro mtroitu aan den Quieftor betalen 10 pond vl., indien hy op een dorp Predikant is; maar i2 pond vl. indien hy Predikant is te Zierikzee, of te Brouwershaven.
" ta^j hi S^evonden, dat gelyk te voren , bv , de leden van de Clasfis, de Confesfie en Catechismus ondertekend waren , zoo ook in dc volgende or dinar ia, de onder tekening va>i de Canones by alle de Broederen zou grfchicden. CL ext 8 July 1620. Bedenkingen en zwarigheden , by het meerder deel der Broederen, met opzigt tot het formulier van endertekening in dc Synode van Dordrcn beraamd. CL ord. 27 0£t. 1621. 2 Reg. 234.
Refolutie tot ondertekening in die mening, als de Synodus provinciaal van Goes getekend had; en deze conditie aan het hoofd van het formulier te plaatfen. CL ord. 27 April 1622. m. 2 Reg. 240.
Cbj Syn. Mediob. 1591. a. c. Syn. Bord *574' a. 17. Cl. ord. 2 Del 1677. 4 Rcf fl-.^n D.Rynvaen, te Brouwershaven, bevefitgd mrd fiesfie geweigerd, om dat geen a£te van dimisfie van de Clasfis hadeoM na lierhaald verzoek, ib, en CL ord »*fcb.i679.4Reg.492. ' , /
Ha
ART. -20»



HS PREDIKANTS BEROEPING. Ca?. 30. A R T. co.
De Clasfis behoud aan zig het regt, om testte te weigeren aan hun, die niet betalen hun tantum pro introitu, het pond vl. voor, dju beveiliger met 17 Schell. 8 gr. vl. voor de twee daarby asfiftereode kreitsleden j ot cae de ondertekening weigeren. Art. 19 gevorderd.
ART. ai.
Een nieuw beveiligd Predikant zal gehouden zyn, in het eerftkomende ordinare of extraordinare Clasfis, in perfoon fesfie in da clasficale vergadering te vragen, ten zy door ziekte of andere beletfelen van veel belang verhinderd, wanneer het verzoek om fesfie (aj door een brief zal mogen doen, op de boete van 10 Schell., en dat zoo menigmaal, als er eene ordinare of extraordinare Clasfis zal gehouden worden, op welke hy verzuimd fesfie te nemen. ,
Van den inhoud van dit artikel, zullen dé Proponenten in de Clasfis, na het gedaan examen peremptoir, en de ('b) Predikanten, na hunne beveiliging onderrigt worden, om zig daar naar te reguleren.
Ca") Cl. ord. 31 Maart 1761. a. 14. O) Cl. ext. 30 April 17$6. a. 4.



Cap. XL PREDIKANTS BEROEPING tfy
ART. 33,
ib llf Predikants tra&ement zal f» aanKouds na de beveiliging door den Scriba waslis, by requeft, naar het formulier, in de clasficale formulieren, befolliciteerd mogen worden, mids de twee kreitsleden , die by de bevefligmg asfifteren moeten, hem verwittigen , dat dezelve naar kerkenorde gefchied zy; en aan hem een behoorlyk (b) zzetl voor het requeft en fchriftelyk (c) getuigenis, (mede op een (d) zegel gefchreven, cn ondertekend van den Dire&or of Prsefes va" (jet kolleg, qualif., of van den Kerkenraad ) dat de eed op de conftitutie en regeringsvorm van deze Provincie, van den beveiligden Predikant gedaan is, bezorgd worde ; CO oo* zullen de beveiligde Predikanten, den dag der beveiliging af, als leden van de Weduwenbeurs geconfidereerd worden, en hunne Weduwen het jaarlykfche Wed. tractement, nevens de overige Weduwen trekken, indien zy voor het nemen van fesfie in de Clasfis mogten overlyden, mids betalende , aan den Qmeftor vidual. het tantum pro introitu in de Weduwenbeurs.
Coj CL ord. li O*. 1745- a. 3. en 35 Maart 1780. a. 3.
Cb) Dit teget is van 4 £ v/, y„r Pr-edikanH 3 ten



H3 PREDIKANTS BEROEPING. Cap. XL
ten die van buiten de Provincie inkomen.—* Voor alle andere van een Schelling.
Jn het requeft tot oitinering van het gewone tantum voor het transport der goederen van Predikanten , van over water , moet dat uitdrukkelyk gemeld worden , volgent refolulte van Hun Ed. Mog. ingekomen in Cl. ord. 31 0&. 175^ a- n- Z™. Pre' dikant, die voorheen in de .Provincie gediend heeft, en in dezelve te rug komt, kan ook met ecu zegel van zes ftuivers votftaan. Cl. ord. 31 Mey i7%5- a> lQ- «* 30 Aug. 1785. a. 14.
te') Elucidatie van Hunner Ed. Meg. refoluK tic van 0.7 Jan. 1791. Cl. ord. 5 April 1791, a. 5.
tdj Op een zegel van agt ftuivers. (O Cl. ord. d. 16 Maart 1793. a. 13*



fc'Ar. M DÏMÏSSÏE va* een PREDIK. ,§|
CAP. XII.
VAN DE
PI Ml SS I i
of het ontslagvan EIS
PREDIKANT. % ART. i.
£Xls een kerk onder eene andere Clasfis behorende, een hd van deze Clasfis, tot haaren gewonen Herder en Leraar zal beroepen hebben , en dar beroep van de Clasfis, onder welke de roepende kerk Haat, geappr'obeerj zal zyn, zoo zal. die roepende kerk met den beroepenen, nog met zyne kerk niet mogen handelen, voor en aleer zy in deze Clalfis ontflag en handopening, ora met hem en zvhebb-n tC m°gen handeIeu > zal verkregen ART. s.
Die van de roepende kerk gecommitteerd worden, om zuik een verzoek te doen, zulka na overlegging van ) behoorlyke creU 4 tjeu.



lao DIMISSIE van een PREDIK. Cap. KIL
dentie , en van het inftrument der beroeping, met deszelfs approbatie, door de Clasfis, onder dewelke de roepende kerk Haat, verzoeken, dat de Clasfis gelieve te verleenen ontflag en ook handopei-ing, om met den beroepenen, en zyne kerk in het Colleg. qualif. te handelen over zyne dimisfie aldaar.
(d") Gebrek , in de vereifchte qualificatie, uit onkunde profiuerende, werd geconntyctra* . zonder gevolg , voor het toekomende. Cl. crd. 3? Oft. 1772. a. 13. i4«
A R T. 3.
De Clasfis het verzoek van de Gecommitteerden der roepende kerk bewilligende, voegt by dezelve, uit haar midden (0) twee Gedeputeerden, om de verzogte dimisfie in het Collegium qualif. te helpen (£) bevorderen, zoo als boven Cap. V. Art. 4. num. 7. bepaald .is.
(a~) Be drie Officieren, gelajl om de dimisfie van den beroepenen te bevorderen. Cl. ext. 9 OU. 1663. 4 Reg. 08. Cl. ext. 9 July 1664. ib. 48. — Twee Profes en Scriba. Cl. ord. 17 Aug. 1754. 0. 4.
(bj De praktyk van Óuds was, dat een beroepen Predikant, na bekomen, conf ent van de Clasfs, om zyne aangenomen beroeping



$Ar. XII. DIMISSIE van ejün PREDIK. Ti*
U mogen volgen, zoo lang by zyne Gemeente blyven moefi, tot dat een ander hem verVangen koude, en beroepen was. dan> in geval van misbruik, en te lang uhfid'van
,* Tl ^ i"'0^^ Md' dl Clasfis een zekeren tyd, tot het doen der beroeping , om zig daar in te voorzien , met bjdreigmg aat anders aan den beroepenen ft'fiati' tot vertrek zou geven: ViJ. eert voorbeeld met Brouwershaven. Cl. ord. 3» C8. 1654. a. 11. 3 Reg. 5-5.
ART. 4.
Om de dimisfie op deze wvze by de Clasfis»
rLhet/,°,le,S- qUallf' te ^rzoeken, S roepende kerk , tot menagement van kollen het zy dezelve in of buiten deze Prorincfc ? één of ^den van deze Clasfis committeeren, mids aan deze Gecommitteerden voor de waarneming van deze commisfie' voldaan worde, niet minder dan 4 J? vl' zoo er maar één gecommitteerd word' en niet minder dan 6 £. vi. zoo er twee ee" cormmtteerd worden. s ?
ART. 5.
Alle beroepene zonder onderfcheid, voot jnen de draisfie by de Clasfis verzogt'woTd zullen buiten ftaan, zoo lang over hun ont! pf i by de Clasfis word gedelibereerd.
& 5 art. 6V



|aa DIMISSIE van eïn PREDIK. Ca?. XJ1
ART. 6.
■ Het inflrurnent van dimisfie zal gefchreven worden, naar het formulier in de clasficale formulieren, en niet worden uitgegeven, indien de beroepene, nog geen (a) drie jaaren in zyne Gemeente heeft geftaan, tenzy blïke , dat voldaan is aan de refolutie var» Kun Ed. Mog. de Staaten van Zeeland (*) vorderende, dat zulke Predikanten zullen refunderen , alle de koften van hunne beroeping; en daarenboven voor den armen geven, binnen het eerfte jaar ƒ - 15° " : " : Dm" Een het tweede jaar f - 100 - : - : en binnen het derde jaar f " S° ' : " : _En dat zy, die in de fteden liaan, ftem in Haat hebbende, zig daarvan niet zullen kunnen bedienen, dan met confent & bewilliging van de refpective, Magiftraaten, daar het geval zal exfteeren.
Ccj De Heeren gecommitteerde Raden ver* tnaanaen de Clasfis,,om geen Kerken-die'-■ 'naar', van, hei eene naar het andere [dorp te
verplaatfen , ten zy hy continuelyk de kerk, vaar van hy vertrekt, ten minjlen vyf of zes jaaren bediend hebbe. — Van het land naar een flad in Zeeland beroepen,-geen -bepaling. Cl. ext. 16 Jan. 162.1. b. De kerk, van Sennemaire beriep zig op deze aan■ fchryving, als haar Predikant naar OoficrUtnd benepen was. CV. ord. 51 july 1624. ,. ... . i «• 2 Reg*



te xu. dimissie van een predik. t3$
Ï^:?J10^*in dat *
'er/? .rtf°Iutie van Hun Ed. Mog.
ep het driejaarig verblyf van een Predikant m zyne Gemeente, is geboekt in aBis Uasfis van den e Sept. 1652. 3 Reg. 406. en van dezen inhoud. „ D%t Lr rfêtTe„ komende geene Predikanten, het zy bin-
" t Z in eeni§e Parochiën.
„ ten platte Lande beroepen, en z^'lett „ vermogen de voorfchreve plaat/en of ker" tl tcvcrlat™^om ellers eene andere " f'oeP»>gfan te nemen, ten zy dezelve "- f w ^ den anderen,
" hfiya/' cTT^r i^fideerd, en den „ fc%,„ «H?, of minijierium, zullen » hebben waargenomen." .
iAïf-T? Zf$gen in deze refolutie, dat rejpeettve Clasfen. — 2«/ ya„ d.
ten atrLUaSfrnr die v™ ven, tn deze refolutie geen genoeeen
. mmen W*> dat de volgfnde Men ierel
«fff r,efolfiejs °°k gomaintineerd, in ■ SZJ Val' dat f ClasJ" v™ ^houwen" <jfe zig aan deze refolutie niet geUefdl te houden) daar tegen was aangegL„ {ei
%edSt"êd- Kerkm ^afleïi™p\?n rotkant , die nog geen drie jaarei in
dTrd ClUttëeJiam W' hadgcapprl ***d. Cl. ord. cont. 14 Noy, l66£ ^
ia



334 DIMISSIE vat» een PREDIK. Cap. XlT.
In Cl. ord. 30 July 1720. a. 12. is tent
refolutie van Hun Ed. Mog. ingebragt, van den 6 Juny 1720. van dezen' inhoud, „ Dat geen Predikanten, behorende onder „ <fc C/^/£« van Zeeland, zullen mogen . van hunne Gemeentens, by verplaaljtng vertrekken , voor dat aldaar drie jaa-^ ü ren, yerkelyk in bediening zyn geweeft.
fbj Deze refolutie is van den 15 Juny }7^' ■ en word v/oordelyk gevonden agter de óy-
nodalia van Zeeland, p. 127. en tn aSt. c CL ext. 30 Juny 173a. a. a.
ART. 7-
Ieder Predikant, ter plaatze daar maar één Predikant is, zyne dimisüe vragende, en dezelve by de Clasiis en het Coll. qualif. obtineerende, zal by zyne losmaking een inventaris van alle kerken - boeken moeten Jeteren, en overeenkomftig dezen inventaris, alle die boeken , geene uitgezonderd, in de tegenwoordigheid van de Gedeputeerden der Clasfis moeten verzegelen, en dus verzegeld , met en benevens de fleutel van de Diakoniekift, overgeven, aan den oudften Ringbroeder ; ten einde boeken en fleutel in bewaring te houden, tot dat een Director zal verkoren zyn , aan wien hy de. boeken en Heuse! ter hand zal fteiisn. By gelegenheid van
een



Cap. XlT. DIMISSIE van een PREDIK. 12 f
een fterfgeval, zullen de twee oudfle Rintrbroeders, ten overftaan van den Kerkenraad der plaatze, daar het geval exfteerc, die verzegeling verngten, en de boeken met de neutel in bewaring, by den oudilen Rin^broe-
gee^leldy7s", 2Ü° la"g Ua Direacrr aan'
■Cl ord. 28 Mey 177& et. 19. Deze re*
filytte m de aBcboeken der kerken te r-
f/.'uót *■ V «
Pit. .W



W van het EMERITUSSCHAP. Cap;XI&
C A P. XIII.
VAN DE WIJ2B
OM TE
SOLLICITEREN
N k A R H E T
EMERITUSSCHAP.
ART. x.
Even Predikant in het geval komende, van zyn Emeritusfchap te moeten cn te mogen verzoeken , zal zig daartoe eerft moeten ver* voegen by zyn Colleg. qualif., met vertoog van' redenen, hem hiertoe moverende, en deze redenen, by hetzelve Colleg. qualif. fufficient genoeg geoordeeld wordende, verder verzoeken, dat hetzelve door hunne Gedeputeerden , gemunieerd met eene behoorlyk© (#) credentie, deze zaak in de eerftkomende clasficale vergadering, gelieven in te bren^ gen, en hem in zyn verzoek, by de Clasfis, om ten zynen behoeve, by Hun Ed. Mog. de Staaten van Zeeland, te (£) requeftr?ren, tot verkryging van het Emeritus -tractement-, te onderfteunen. _ fc



Cap. XIII. van het EMERITUSSCHAP. ,a/
' CO Deze credentie moet op een zegel van art ftuivers gefchreven worden. -& S
CO De refolutie yan Hun Ed. Mos. van si Dec. 1773. vereifehten meldende, in dit requeft gevorderd, is ingebragt in Cl. ord
ART. *.
Da folliciterende Predikant de voorfchrvs ving van de Clasfis, en vervolgew^fX jppomcjement by Hun Ed. Mo|. verkS hebbende, zal aanftonds,na her bekomen fan de refolutie der Heeren Staaten, dezelve moe. ten vertonen aan de Clasfis j of deiSveato dan of binnen agt dagen niet .zirtendelVaa til dfdu .^Pweerden der Clasfis £J einde de belang hebbende, te fpoedigej «. holpen worde. i^^er ge»
A R T. 3.
_,,P5 ordina,re. Gedeputeerden, daartoe priB. alabel gequabhceerd, zullen als dan, ofKt zamentlyk by misfive, of de Pnefes'enScri" ba m perfoon , het prasadvys der ClasfiY ^thet ontfiagvan den Predikant, doofS W. Mog. Ementus verklaard, van zynen
dienfjj



r-B van het EMERITUSSCHAP. Cap.XIÜ.
dienft in'-zyne Gemeente, in het Coll. qualif. yan zyn plaats, inbrengen.
A R T. 4-
Het Colleg. qualif. zal daarop den gemelden Predikant van zynen dienft omtlaan, en de plaats vakant ftellen ; en de Predikanten van de kieits zullen dezelve aanftonds bedie-
■ Aan een Emeritus Predikant ford tpe; gellaan een adviferende en conf da en de firn; doch kan wegens zwakheid van cornmisfien en direüie ontheven vordert. U. ext. 10 April 1708. a. 5. a6 Apnl «. 5-
Ingeval van overlyden , word het voile traüement, van het vierendeel «, waarin hy fier ft getrokken, al fl^rf >J vok 'den tweeden dag, volgens bengt komen in Cl. ord. 29 Mey 1707.



Cap. XIV van dê VOORZANGERS. is£
CAP. XIV.
VAN DE
VOORZANGERS
E N
S Ó II O O'L M E E S T E R S A R T. i.
-Indien de ambten van Schoolmeefter en Voorzanger bediend worden van twee onderféheiden perfonen, worden de Schoolinceibrs beroepen door de Overheid van die fteden of plaatzen, daar zy hunne ambten zullen* óefenen; maar de Voorzangers, naardien hunne bediening ganfeh kerkclyk is, door da refpeéiive Kerkenraden.
Syn. Goes. 1620. Cap. //, a. u
A R T. o.
Maar als die ambten famen door een per» foon moeten bediend worden , zal deszelfa beroeping toegaan, als het beroep der Predikanten, of volgens den gewonen Ilyl der



i$o Van re VOORZANGERS Cap. XIV.
Syn. Goes. 1610. Cap. TI. a. 1 Gemainfiftecrd door de Clasfis tegen die van Brouwershaven. Cl. ord. 3.0 April 1631. 3 Reg. 434. k. — En den ambagts Heer van Dreifchor. Cl. ord. 25 April. 1724. a. 9. Conf. Cl. ord. 25 Feb. 1632. 2 üfg. 452./.
Polityke , alvorens ie komen tot een Coll. qualif., kunnen van den Kerkenraad niet vorderen, zig alvorens te declareren voor een bepaald perjoon. Cl. ord. 25 April 1724.a. 10.
Vooraf, buiten een Coll. qualif., mogen geen twee perfonen , een van den Ambagts Heer, en een van den Kerkenraad benoemd, en daar over geloot worden. Cl. ext. 5. Sept. 1724. a. 5.
A R T. 3.
Op dat de Voorzangers en Schoolmeefters ten platten lande van hunne bediening ecr]yk zullen kunnen beftaan, zal men tragten die twee bedieningen altoos in een perfoon veieenigd te krygen.
ART. 4.
De beroeping van iemand tot die ambten moet mondelyk en (0) fehriftelyk in de Clasfis ingebragt worden, om daarop (OaP*
pro»



Cap. XIV. van de VOORZANGERS 13!
probalie te verzoeker), volgens het formulier,' in de clasficale formulieren.
(tf) Boor een beroep-brief. En hoe in den •winter te handelen. Cl. ord. 22 Feb i6nn 2 Reg. 240. f.
Cb) Het beroep van een Stads-fchoolmeefier en Voorzanger tc'<tgierikzee, wierd ter approbatie ingcbragt f even zoo als een Predikants-beroeping, dooreen Burgermee/Ier, Predikant, Ouderling., en Diaken. Cl. ext. 7. Feb. 1713. a. 5. Zoo ook van Kerkwerve Cl. ord. 29. Mey 1742. a. b'.
Een credentie by het inbrengen van een Voorzangers beroeping gevorderd. Cl. ord. 25 July 1730. a. 8.
ART. 5.
Na de (a) approbatie van de beroeping, moet de beroepene zich fisteeren in de clasficale vergadering, om (b) geëxamineerd te worden, en blyken van bekwaamheid te geven , in het lezen , zingen , fchryven , ea vooral in de voornaamfte gronden van onze chriftelyke gereformeerde belydenis ; ten zy hy te voren, by het aanvaarden van zyns bediening, op een andere plaats in Zeeland, geëxamineerd mogt zyn , in welk examen men zal berufien.
I a O) ü*



t5? vat: de VOORZANGERS Cap. aIV-
Ca") De approbatie na fut examen. Cl. ord. « April IT53. «• 10. ii. jE«j School/nee'pier weinig voldoende, rn^ zjw examen, .word egter zyn herocp geapprobeerd, 200 y< >• /tótfr .A tf"; /u'/; - ordening gefchied ts. Cl. ext. 28 Novènth 175a. 0. 8.
ƒ)<• approbatie, voor het examen, zonder nadere refolutie daar omtrent. Cl. ord. 29
/';•") tfy». G<j«. 1620. Cap. II. a. 1. ójff. Nation. Mediob. 1581. vr. 72. /'/«cö»/ v«» Schoolordening, ioo ^ f eden, als
ten platten lande van Zeeland, van 8 £<r£. x«8£ «« ao y«»y 1590. A<wAf/yA iJ/^-tó<i/Zw* vo« Holland, l. d. tfi% cn aanhangzel op het eerfte cn tweede deel. 269.
De Schoolmeeftèrs moeien zig examinabel Rellen in de eerfte Clasfis. Cl. ord. 30 April 163,1. fl Reg. 434-
D</ examen zal nimmer in een Herberg gedaan worden , maar in de confistorie der plaats, daar de Clasfis gehouden word Cl. ord. 29 0&. I76'5- « 15-
ART. 6.
Het onderzoek over alle de voorgemelde ftukken tot zyne bediening behorende, en vooruamentlyk over da voornaamfte gronden •van oiize belydenis , zal met de vereifchre
nauw-



CAr.XIV. van de VOORZANGERS 133
nauwkeurigheid gefchieden, en die niet voldoet in het beantwoorden der vragen over de leer des geioofs, zonder conniventie weggezonden, en hem aangezegd worden, dat de Clasfis zyn traétenieqt niet eerder zal folliciteeren, voor dat in een volgend examen betere blykan zal gegeven hebben, dat hy zyne belydenis verftaat, en in dezelve onder* wys aan de lerende jeugd znl kunnen geven.
Cl. ord. 14. Oei. 1777. a. 7. A R T. 7.
Het aanflellen van Catechifeermeeftecs word aan de refpective Kerkenraden overgelaten, en gefchied niet door de Clasfis; gelyk zy mede de vryheid hebben, om aan andere bekwame en ftigtelyke kerkleden het onderwyzen in de belydenis des geioofs (a) te permitteren. Ernllig intusfehen word den byzondere Kerkenraden van Clasfis wege gerecommandeerd , geene perfonen, tot Catechifeermeefters aan te Hellen, of de onderwyzing in de leer des geioofs aan iemand toe te laten, (£) zonder voorgaand examen.
£ a ) Het geven van onderwys in de goddelyke waarheid, door iemand in de Gemeente , kan de Kerkenraad beletten of toelaten naar goedvinden. Cl. ord. 26 Mey 1778. a. ai.
13 'co m



534 van de VOORZANGERS Cap. XIV.
Qöj Dit examen van de Catechizcermccjlcrs, moet niet door de Clasfis, maar door den Kerkenraad der plaatze worden gedaan, ib.
ART. 3.
Alle de Schoolmeefters, die fubjeft zyn aan bet examen en de approbatie der Claslis; of alleen aan de approbatie zonder examen; gelyk mede de Rectores der pubfyke fenolen, zuilen de formulieren van eenigheid in deleer moeten O) ondertekenen; en (£) de Schoohneefters daarenboven beloven, dat zy in hunne fcholèn, den heidelbergfcheii Catechismus zullen laten leren.
Ca) Syn. Mediob. 1591. a. 45. Deze ondertekening, met die van de Schoolordening gcrefolveerd. Cl. ord. 28 April 1621. 2 Keg. 226. d. Cl. ord. 28 July 1621. ib. 329. e. Cl. ext. 8 Jan. 1654. 3 Reg. 528.
Cb) Syn. Med. 1591. a. 15. Syn. Nat. Mediob. 1581. a, 12. CV. on/. 25. Aug. 1767. a. 15.
Z)e wyze van ondcrwyzing door den Schoolmeefler te houden. Placaat van Schoolordening 8 feb. 1583. Kerkelyk Plataatboek van 'Holland. 1. .472. Cfw/. iJjjW, GotfJ. IÓ20. c. L a. 5.
ART.



Cap. XIV. van de VOORZANGERS nj
ART. 9.
Na de approbatie en bet examen van een Voorzanger en Schoolmeefter, en de aanvaarding van zynen dienft. aan zyne ftandplaats, zal zyn tradement van den Scriba Clasfis by (0) requeft verzogt worden, naar het formulier in de clasiicale formulieren.
(a~) Dit requeft werd op een zegel van zes ftuivers gefchreven , en moet door den Schoolmeefter aan den Scriba bezorgd worden.
CAP, XV»



*3S «*N rte SUBSIDIEN Cx*. XV.
CAP. XV.
van de SUBSIDIEN
der.
CLASSIS. A R T. i.
TT
JLXet valt. jaarlykfch fubfidie , door Hun Ed. Mog. de Staaten van Zeeland, aan de Clasfis tot fupport van de clasficale kosten toegelegd, bedraagd onzuiver ^C» 66-13-4
Van dit fupport als jaarlyh genoten , vind men de eerjle melding. Cf. ext. 23 Mey 1685. a. 1. 5 Reg. 4. Wierd eerfï per partes om de drie maanden gegeven. Cl. ord. 28 April 1688. a. 7.
Refolutie tot het formeer en van een concept van een vafte orde op het Airartun, Cl. ext. 7. Juny 1623. 2 Reg. 253. ƒ.
ART. s.
Voor een examen het zy préparatoir, het zy j^.mptoir moet betaald worden. ^



Cap. XV. van de SUBSIDIEN 137
Op een ordinaar Clasfis - <£. 7 - : . ; Cl. ord. 26 July 1684. a. 12. 4 Reg. 678.
Voor den Clasfis Dienaar - : - iy - 8 Op een extraordinaar Clasfis. Voor het examen - «<. 4 - : - : Voor den Clasfis Dienaar - : -17-8 En daarenboven op een ex» traordinaar Ciasfis noch de koften van de maaltyd, die als er nwar één geëxamineerd word, door dezen eenen alleen ; als er meer geëxamineerd worden, door allen fameu zullen gedragen worden.
ART. 2.
Een Proponent van eene andere Clasfis,
verzoekende'om by deze Clasfis, als Commendruus aangenomen te worden, zal betalen.
Voor zyne admisfie - <£. a • : - : Voor den Clasfis Dienaar - : - 8-10 CL ord. 25 OU. 1695. a. 5.
A R T. 4.
Voor het examen van een Schoolmeefter I 5 en



i3S van db SUBSIDIEN Cap. XV.
en Voorzanger, en de approbatie van zyn beroep, zal de Schoolmeefter & Voorzanger betalen - - -
Voor de approbatie van de beroeping van een Schoolmeefter & Voorzanger zonder examen - - - -:-io-i In beide de gevallen voor den Clasfis Dienaar Een Schoolmeefter van een
Stad - - - - : - 4 - : Van een Dorp - - - : - a - i Cl. ord. s.6 Mey 1761. a. 22.
A R T. 5.
Voor het inbrengen van een Predikant» beroep ter approbatie zal betaald worden, op een ordinaar Clasfis.
Door Zierikzee - aC- 8 • : - ; Door Brouwershaven - - 7 - : - : Door de Dorpen - - - 6 - : - : Voor den Clasfis Die naar • r • 17 - 8 Op een exrraordiuaar Clasfis, "Door Zierikzee - - • ta- : • : Door Brouwershaven - -11-.-; Door de Dorpen - - 10- : • 3 Voor den Clasfis Dienaar - - : -17-8 De kollen van de maaUyd op ccn extraurdinaur Clasfis.
op



Cap. XV. van de SUBSIDIEN i}9
Op een Clasfis contract,.!.
Door Zierikzee - «C- 9 • ;' • 1
Door Brouwershaven - - 3 - : . : Door de Dorpen - - . 7 _ : . . De reiskosten en het prefcntie geld voor de vier gecommitteerden , die de Clasfis contracta uitmaken - -3-10-8
Voor den Clasfis Dienaar - : • 17 - y De koften van de maaltydl.
ART. 6.
Voor het inbrengen van een beroeping uit de eene kerk tot de andere in deze Clasfis, om te verzoeken het clasinaal advis tot ontflag van den beroepenen, van zyne kerk zal pe roepende kerk betalen, Boven het art. 5. bepaalde voor de approbatie , in een ordiuaar of extraordinaar Clasfis. Zierikzee - - <£» 5 - : • : Brouwershaven - - - 4 - : - : De Dorpen - - - 3 - : - :
ART. 7.
Voor het inbrengen van een beroep tot«ene kerk buiten de Clasfis, het zy binnen,
of



l+o van de SUBSIDIEN Cap. XV
of buiten de Provincie van Zeeland, om de dimisfie van den beroepenen te verzoeken. Indien binnen de Provincie, zal betalen een Stad Op een ordinaar Clasfis <£. 10 - : ï Opeen extraordinaarClasfis- 16-13-4 Eene Srnalftad, of eene der Vlaamfche of Brabandfche Steden onder de vier Zeeuvvfche Clasfen behorende.
Op een ordinaar Clasfis 8 - 6" - 3 Op een extraordinaar Clasfis'- 13 - 6 - S
CL ord. 27 Aug. 1754. a. 4.
' Een Dorp.
Op een ordinaar Clasfis - 6" - 13 - 4 Op een extrnordinaarCfisfis - 10- : - : ,AJie voorden CiasiisDunaar - : - 1/- 8 En de koflen vandermakyd het zy op een ordinaar of extraordinaar Clasfis. Indien buiten de Provincie, zal betalen.
CL ord. 27 Aug. 1754. a. 4.
Een Dorp, daar een Predikant ttaat.
Op een ordinaar Clasfis - - 13 - : - ï Op een exaaordinsar Cia.clls - ló -13-4
Een



Cap. XV. Van ut SUBSIDIEN 141
Een Dorp, daar meer dan een Predikant Haat, of eene Scad, dixar een Predikant itaat.
Op een ordinaar Clasfis <<- 16 - 13 - 4 Op een extraordinaar Clasfis- 21 - 10 - : Eene Stad van 2 tot 4 Predikanten.
Op een ordinaar Clasfis - 20 - : - : Opeen extraordinaar Clasfis-25 - 13 i 4 Eene Stad van 5 tot o. Predikanten.
Op een ordinaar Clasfis <£. 25 - 13 - 4 Op een extraordinaar Clasfis - 34 - : - : Eene Stad van 10 Predikanten en daar boven
Op een ordinaar Clasfis - 34 - : - : Op een extraordinaar Clasfis - 4a -.6 - 8 Alte voor den Clasfis Dienaar- : -17-8 En de kollen van de maaltyd, het zy op een ordinaar of extraordinaar Clasfis.
Word een der leden van deze Clasfis beroepen tot Profesfor naar eene hooge School of Gymnafium, dan zal hy by zyn vertrek uit de Clasfis betalen moeten.
Ingeval de kollen op zyne be« roeping hetn niet gerefundeerd worden.



j4a Van de SUBSIDIEN Gap. XV
Op een ordinaar Clasfis ,.'- 12 - : - Op een extraordinaar Clasfis - 16 -13-4
Ingeval de keften hem gerefun-
deerd worden.
Op een ordinaar Clasfis - 34 - : - : Opeen extraordinaar Clasfis - 42 - 6-8
In beide de gevallen, voorden
Clasfis Dienaar - - - : - 17-8
En de koften van de maakyd. Cl. ord. 27 Mey 1788. a. 11.
ART. 8.
Indien buiten de voorgemelde gevallen, eer* extraordinaar Clasfis verzogt en gehouden word, zal hy , die het verzoekt, eer het word befchieven, aan een der ordinare Gedeputeerden moeten betalen.
Zoo hy een lid der Clasfis is
en niet onder cenfuur - «£« $ • : - '. Zoo hy geen lid van de Clasfis is of onder cenfuur. - 13 - : - : Voor de koften van de maaltyd - 14 - : - :
ART. 9.
Pro introim , zal van de fesfie nemende Pre* dikanten worden betaald.
Van



Cap. XV. van de SUBSIDIEN 143
Van die van Zierikzee en
Brouwershaven - - jZ. 12 - : - : Van de Dorpen - - - 10 - : - :
ART. 10.
Dis uit de Clasfis vertrekt als Leeraar, naar eene andere kerk, als Profesfor naar de hooge School, of die zig met voorkennis en approbatie der Clasfis, toteenen anderen flaat des levens begeeft, zal voor eene acte van dimisfie, of deze voor zig niet nodig achtende nog begerende, dan pio exitu, boven het bepaalde in Art. 7.. betalen * - «£. 5 - ; - : /
A R T. 11.
Die beroepen word, en vertrekt nsar eene Stad binnen de Clasfis, zal voor zyne ver■jjlaatfing geven.
Indien naar Zierikzee - - ^. 4 - : - : Indien naar Brouwershaven - - 3 - : - : Maar die vertrekt van het eene naar het andere Dorp - - a - : - :
ART. 12.
Alle ds boeten vallen voor de eene helft in de beun- van de Clasfis, voor dc andere helft in de Wed. beurs.
Cap. XVI



*u van den QLVESTOR. Cap. XVI?
CAP. XVI.
van den
QUiES T OR CLASSIS
en de ADMINISTRATIE
der
CLASSICALE GELDEN.' A R T. u
n einde de gelden der Clasfis wel ingevorderd, bewaard, en hefteed worden, zal (a) jaarlyks, door de Gecommitteerden toe het by wonen van de clasfica'e rekening, voor de Clasfis van Auguftus, een Qiicclïorof Rem> meefter, ex ordine uit de leden der Clasns worden aangetteld, die een jaar fungeren, en tot genoegen van de Clasfis twee borgen Hellen zal.
O) C7. ord. 31 Aug. 1751. a. 15. IV.
Twee opzienders. van de clasficale onhof en, waren er reeds in 1607. en wierden daartoe voor een jaar verkoren. Cl. ext. 1 Sepi. i6$7. a lieg. 12,
#*



Cap. XVÊ van den QUAESTOR r45
Is nader bepaald, dat dén van deze tres InfpeEtoren, die tree jaar gediend heeft, af zal gaan, en in zyn plaats gefurrogeerd zal worden, die in de Catalogus van de Clasfis volgt. Cl. ext. 25 Nov. 1608.
Een Outeflor voor een jaar aangefleld, die ook moefl requeflreren voor Predikanten en School/neefiers. Cl. ord. 26. Oef. 1633. h.
By verkiezing aangefleld voor een jaar, op een jaarwedde van vier Ryksdaulders. Cl. ord. 23 Feb. 1717. a. 3.
Voor twee jaaren, dezelfde op nieuw aangefield, by electie. Cl. ord. 29 July i727.a.£.
Het queefioraat zal rondgaan, cn is een borg gefield. Cl. ord. 27 Aug. 1740.0. 18.
ART. 2.
Als iemand, die aan de beurt ligt, om redenen verzoekt geé'xcufeerd te zyn, of'voor herdoen der clasficale rekening, "wanneer ex ordine tct Quseftor aangefteld zou moeten worden, eene beroeping, buiten de Clasfis heeft aangenomen, zai ue beurt overgaan tot hem, die volgt.
• Cl. ord. ii 08. 1785. a. 9.
K ART, 3.



1+6 van den QLVESTOR Cap. XVI.
A R T. 3.
Alle gelden en fubfidien der Clasfis, Cap., XV. vermeld, midsgaders alle boeten, op de overtreding van de clasficale regelen bepaald, zullen van den Qu&ftor met alle nauwkeurigheid aangetekend, ingevorderd en ontfangen, endaar uit, door hem betaald worden, alle de lallen en koften , die by de Clasfis gemaakt en gedragen moeten worden.
ART. 4.
Die weigeren te betalen, het geen volgens de gemaakte bepaling, Cap. XV. en de gefielde boeten, betaald moet worden, zal de Qureftor aan de vergadering aandienen, ten einde aan de zodanigen, die geen leden van de Clasfis zyn, geweigerd worde, of aéte van approbatie en van dimisfie van beroepingen en beroepenen , of teftimonium examinis pra;paratorii, of beveiliging van een peremptoir geëxamineerden; en aan de zodanigen , die reeds leden van de Clasfis zyn, geweigerd worde, of ftem of fesfie in de vergadering; tot dat zy hunne fchulden, of boeten zul-: len voldaan hebben.
ART, £.



Cap. XVI. van den QUAESTOR m
ART. 5.
Indien er onder de leden der Clasfis de zodanige mogt en zyn, die liever Item en fesfie mislèn, dan hunne fchulden of boeten betalen , dan zal de Qu:efïor het geen zy fchuldig zyn afhouden van de penningen, die zy zouden moeten ontfangen van de Clasfis, wegens cornmisfien door hun waargenomen; en hen voorbygaan, ais er by het doen der rekening eenige uitdeling gefchied, en van deze zyne handelwyze , aan de eeritvojgende vergadering kennis geven.
ART, 6,
De Qusefior zal ook aan de vergadering aandienen zulke leden, die driemaal agter eea abfent zyn gevveefi, ten einde zy door den Quajftor geciteerd kunnen worden , om op de naaftvolgende Clasfis te corapareeren, en rede te geven van hunne langdurige afwezigheid ; of, zoo zy dan ook in°perfoon niet mogten kunnen komen, fchriftelyk door een brief, of mondeling door een naburig Predikant of Ouderling, de rede van hunne abfentie te melden, op de boete van vyf •Schell., voor ieder volgende abfentie, en verftek van aandeel in de uitdeling, die mogt K a voor»



343 van een QI.VESTOR Cap. XVI
voorvallen, gedurende hunne weigering van comparitie en af blyven van de Clasfis , na ontfangene citatie.
■ Een brief aan D. Jpollony, dat, zoo langer voor ccn lid der Clasfis wilde aangemerkt worden , hy dezelve naarfiiger mcejl bywonen. Cl. ext. lójuny 1677.'4 Reg. 459.
A R T. 7.
De Quxfbr zal niet vermogen aan iemand eenige declaratie van commisfie gelden te betalen , ais tegen behoorlyke quitanne.
Ordonnantie ter betaling gevorderd, van de drie Officieren verleend. Cl. ord. 1 Maart 1650". 5 Reg. 232.
A R T. 3.
Ten einde ontfang en uitgaaf op zyn tyd gefchiede, zal de Quaeftor niet dan om rede van zi-kte, of onvermydelyke uitlandigheid van de clasficale vergadering mogen af blyven; en genoodzaakt zynde om afteblyven, maar niet bezorgende, dat het quajfioraat, ten tyde van zyne abfentie, door een ander lid der Clasfis behoorlyk waargenomen wordt' jzai hy verbeuren vier Schell, ten behoeven
van



Cap. XVI. van den QILESTOR fffi
van hein, die het gtralroraat a's dan zal waarnemen, behalven de boete van vier Schell., op zyne abfentie Cap. III. a. 4, g ftatueerd.
ART. 9.
Daar jaarlyks een lyft van de Predikanten van deze Clasfis en van hunne kinderen, ter rafel van Hun Ed. Mog. gcbragt moet worden, ten einde het extraordinaar tra&ement en kindergeld te kunnen ontfangen , word het formeren derzelve (a) den Quajfioif gedemandeerd, die deze jyft in de clasficale vergadering, den tweeden dingsdag in Üctober, in zal brengen, om dan voorgelezen, goedgekeurd , by de drie Moderatoren ondertekend, en in deze maand Oétober ten Rade (£) overgebragt te kunnen worden. En ingeval hy door ziekte, of onvermydelyke uitlandigheid, buiten ftaat mogt zyn, om deze lyft zelf te kunnen fchryven, zal hy een ander lid der Clasfis daartoe moeten verzoeken, en zorge dragen, dat zy in deze clasficale byeenkomft van October ingebj agt worde , op de boete van een pond vlaams.
([aj Het fchryven van de kinderlyfl, aan het qucflcraat geannexeerd. Cl. ord. 25 Aug. 1750. a. 11.
K 3 00 De-



ï$o val' dek QILESTOR. Cap. XVI.
Deze lyft moet in de maand Oftober ter tafel van Hun Ed. Mcg. gebragl worden, Refolutie van HunEd. Mog. 5.3 Maart '1773.
A R T. 10.
Op deze(ö) lyft zullen geplaatst worden.
De kinderen der Predikanten van (£) deze Clasfis, en van de Waalfche Predikanten te Zierikzee beneden de Qc) 24 jaaren, en nog zonder beftaan.
De kinderen in het lopende jaar, voor, en niet na de maand july geboren.
En de kinderen, na het overleveren van de voorgaande kinderlyfl: overleden, volgens attestatien, den Quacftor door de Predikanten te bezorgen. Welke (r/) attestatien exacT: zullen opgeven, de namen, en toenamen der kinderen; hun geboorte dag, en ouderdom , en door twee Ouderlingen, niet (e) voor, maar in October ondertekend, den Quseftor (ƒ) voor den agften October ter h.ind gefield zullen moeten worden.
. (aj De refolutie van Hun Ed. Mog. aan* gaande de kinderlyfl van 4 0&. Jö'84. is tn aïtis geinfereerd. CL cont, 26 08, ró&f. 4 Reg. 685.



Cav. XVI. van den QILESTOR jyi
Nadere refolutie tot exacle executie derzelye. Cl. ext. 14 Maart 1Ö85. ib. 700.
(b~) De jlandplaatfcn der Predikanten, moeten in margitie geplaatst worden. Cl. ord. 24 Feb. 1723. a. 3.
(c) Hinderen beneden de 24 jaaren tot eenig avancement komende, cesfeert het augmentum drie maanden daaraan , en moeten van de lyfl gelaten worden.
Van hun avancement opregte kennis te geven , en tevens of in fiaat zyn zig zchven daar door te onderhonden. Refolutie van Hun Ed. Mog. 14 Feb. 1769. Cl. ord. 28 Maart 1769. a. 9.
Kinderen van Predikanten, die na juny in de Clasfis komen , mogen nevens hunnen Vader gemeld worden , op dat Hun Ed. Mog. daaromtrent naar goedvinden disponeren. Cl. ord. 27 OcJ. 1772. a. 2.
In het Slot van de kinderlyfl moet niet alleen gemeld worden de refolutie van Hun Ed. Mog. van 1684. maar ook de nadere refolutie van gecommitteerde Raden van 1769. Cl. ord. 30 OU. 1770. a. 12. 13.
(d) De eerfie ment ie van eene attestatie der kinderen, by het requeft om het extraordinaar in Cl. ext. 1 April 1682. \Rcg.$è%,
CO Cl, ord. 25 Mey 1773. a. 10.
K 4 Cf) Cl.



'3 52
van een QUAESTOR,
Cap. XVI.
Cf) Cl. ext. 7 July 1773. a. 9. en Cl. ord, 30 Aug. 1774. a. 27.
A R T. 11.
Ook zal dc C<0 Qiueftor, behoorlyk met eene ( b) credentie gemunieerd, by wonen de rekening van het (c) Legant, van wylen Jongvrouw Agatha Pornaar, die ieder (d) twee jaar te Middelburg, in de Koorkerk, den derden donderdag in Jniy, na den mid> dag om vier uuren, gedaan word; en aldaar om rangen , het aandeel in de gelden voor deze CUslis, 0111 dezeive in een gelykc portie , na aftrek van twee Schell., vóór ied r kerk, voorreiskotten en moeite, aan (e) alle de kei ken onder deze Clasfis behoevende, en aan de Waalfche kerk te Zierikzee, uit te declen. Indien hy egter om bovengemelde of andere redenen van belang, verhipdeid mogt worde;), om het doen van deze rekening te kunnen by wonen, (f) zal hy daartoe een lid der Clasfis mogen en moeten verzoeken.
, Qa) Geannexeerd aan het quajloraat. Cl. ord.
^5 Mey I75I- 5-
( b) Eens credentie door den Scriba te fchryven'. ib. — Móei op een zegel van agt fuiven gflhrcven worden,
CO Van



Cap. XVI. van den QUAESTOR 153
Cc) Fan dit Legaat is kennis aan de. Clasfis gegeven. Cl. est. 31 Mey 1662,. 3 Reg. 762.
Een Secretaris van Middelburg heeft de cdminiflratie van dc middelen van f'ufr. Pornaar, om de repartitie aan de kerken te doen. Cl. ext. 7 July 1667. 4 Reg. 157.
(_dj Dc uitdeling gefchiede ieder jaar, en in 1670 cn 1671. was het aandeel voor deze Clasfis oC- 53 - 4 - : twee jaaren interejl tmtfangen va\ 1671 cn IÓ73. ter fiomma van oO 93 - 2 - : Cl. ext. 16 Jan. 1675.
Klagten ever wanbetaling, en uitfiel van jaar tot jaar. Cl. ord. 2 Dec. 1677. 4 Reg. 464.
De Obligaticn in goede bewaring gefield. Cl. ext. 8 Maart 1Ó90. a. 2,.
Tot vermyding der onkoften voorgefiagen, de rekening maar alle twee jaaren te doen , van de Clasfis toegefiemd. Cl. ord. s7 July 1700. a. 0. — Foor altyd vafigefield, of den derden donderdag in July, in de. cohfistorie van de Koorkerk. Cl. ord. 28 ü'cf. 1749. a' I4-
Ncordwclle is onder de kerken van deze Clasfis, als een byzondere kerk begrepen. Cl. ext. 7 july 1667. 4 Reg 157. En verzuim van betaling aan Noordwillc go* rembiiurfecrd. Cl. era. 27 Feb, 1675. ?^4-5-
K 5 Na»



1-54 van den QUAESTOR Cap. XVJ,
Nadere refolutie omtrent de ttitdeling van de Interes/en van Hun Ed. Mog. van 22 Dee. 1785 in aStis. Cl. ord. 28 Maart 1706. a. 10.
Cf) Met kennis van de Clasfis. Cl. ord. 25 Mey 1751. a. 5.
Tot Srcunde benoemd de voorgaande Qtiastor. Cl. ord. 27 Aug. 1765. a. 22.
Aan den Qiicejlor eene credentie gegeven eum poteftaie fubfiituendi. Cl. ord. 23 Mey 1771. a. 8.
Noch dient by dit artikel opgemerkt te •worden , dat de kerken van Gulik, reeds zederd 1642. als noodlydende, door de Clasfis bedeeld. Cl. ext. 16 Nov. 1642. 3 Reg. 256. haare liefdegaven aanhoudende onlfangen heeft uit de Interesfen van dit Legaat, de refolutie der Clasfis daartoe vernicuvd, cn den ontfangcr van deze Interesfen gclaft, eerfi af ie trekken dezeliefdegaven , ( een Ducaton voor ieder kerk. Cl. ext. 9 Dcc. 1682. 4 Reg. 602.) en het refiérende aan de kerken ie distribueren. Cl. ext. 20 April 1689. a. 4. In tl. ord. 29 Gel. 1692. a. 3. wierd 'geyraagt, of niet dc onvermogende Diakonien moefien gcëxcufcerd worden, om een Ducaton te contribueren aan de Gülikfche kerken ; en geantwoord, dat niemanl zig daarvan behoorde te excujecren, en dat van ieder DiakofttC zal gegeven worden, gelyk voorheen.— In volgende jaaren is daar mede gecontinueerd ;



Cap. xvt. van den quaestor i?t
mteerd; de kerken die verzuimden zyn verpligt het volgende jaar dubbeld te geven. Cl. ord. 26 08. 1706. a. 4. Ingehouden uit de penningen van het Legaat. Cl. ord. 26 April 1707. Conf. Cl. ord. 27 08. 1711. a. 5. 23 Feb. 171a a. 5. 31 08. r/13. a. 6.
Rcnesfe, Eikerfee , Burch, en Sir Jansland , niet betaald hebbende in 1753. *s ■gerefólveerd, dat deze kerken vier Ducaton: zouden brengen in dc volgende Clasfis , om in de clasficale kaft gelegd, <;« fewuard te worden tot eene naastvolgende liefdegift. Cl. ord. 16 Maart 1754. a. 14. In Cl. ord. 30 Maart 1773. 8. // wv/ gemeld, dat de kerken van Gulik, uit het Legaat van juffr. Pornaar, haare ■liefdegaven ontfangen, en men aan dezelve denken zou, als die gelden gediftribueerd zouden worden. Zoo ook Cl. ord. 10 08. 1775. a. 8.
De Waalfche kerk van Zierikzee geeft mede aan de kerken van Gulik , maar wil niet verbonden zyn 'tot continuatie, urn dat aan anderen geven moet. Cl. ord. 26 08. i.751. a. 4.
art. 12.
Van de ontfangene en uirgegevene gelden , Zal exacte aantekening in een boek, door den
Qua;-



i't van een QILESTOR Cap. XVTB
Quteftor gehouden , en jaarlyks, by het aflopen van zyne bediening veertien of agt dagen voor de Clasfis van Auguttns (aj rekening gedaan worden, in de tegenwoordigheid van de (£) twee oudfte Predikanten van ieder kreits , die meer dan twee jaaren leden van deze Clasfis geweest zyn, en fesfie in dezelve gehad hebben ; en in geval de oudfle in de kreits, om ziekte of uitlandigheid niet kunnen prefent zyn, zuilen de ecrifce in rang volgende leden, indien zy naede zo lang ledc i der Clasiis geweest zyn ,aangefchrevén worden door hen , d:e niet kunnen tegenwoordig zyn; ten einde altoos de rekening in prefentie van een bekwaam getal leden , gedaan kan worden , die ieder voor reiskoiten en moeiten zullen trekken, l! Schell. 10 gr. vl.
Caj De Qt/aftor zal gehouden zyn, deze rekening zelf, in eigen perfoon te doen, cn geen ander lid der Clasfis, tot het by wonen der clasficale rekening gequalificeerd, daartoe mogen fubfiitueren, dan om gewigtige redenen, welke hy in een blief, op den bepaalden dag der rekening, aan ile Gedeputeerden tot het opnemen derzelve, zal moeten opgeven , om daarover te kunnen oordeclcn , op ds boete van i. vl. Cl. ord. 27 Aug. 1793. a. 14.
(b) De Clasfis committeerde twee leden, tot het opnemen der rekening, cm dat wegens
vol-



Cap. XVI. van den quaestor if?
volhandigheid niet kon gefchieden. CL ext. 23 Feb. 1723. et. 2.
Is voor vier Gedeputeerden gedaan. CL ord. 27 April 1723. a. 4.
/^oor de ordinare Gedeputeerden en den Fra/es en Asfesfor. CL ord. 26 july 1739. a. li. l'uor de ordinare Gedeputeerden e-i drie leden. Cl. ord. 30 April 1737. ,7. 10. 28 April 1739. 3. de tree oudfte
uit teder kreits. Cl. ord. 0.1; Au ff. \1VO.a.
15. 26 A?. 1755. «• 19-
ART. 13,
De aanfehryving aan de twee oudfb leien van ieder kreits , tot het opnemen der reke* king gequalificeerd , zal ren minlten agt dagen te voren, van den Qutefbr, door een brief worden gedaan, en dag, uur en plaats der iameniiomiie daarin bepaald worden.
ART. 14.
Dezelfde aanfehryving zal nWe fefch'e den door den Quajltor (a) aan dat lid der Cashs, dat hem in de waarneming, van het quaeitoraat moet volgen, (b) ten einde gelden, boeken, papieren, &c. onder den Qusstor berijdende, aan kern ter hand gefteld kun|Ben worden j aan welken nieuw aan te ftel-
len



153 van den QLVESTGïl. Cap. XVT'
len Qua;ftor, zoo wel als aan den afgaande?! en rekening doenden, mede voor reiskofien en prefentie zal voldaan worden 8 Schell. 10 gr. vl. maar hy zal geen aéhvitei: van item hebben, ten zy ex ordine mogt komen om de rekening by te wonen.
O) CL ord. 31 ylug. 1751. a. 14. (b) Ib. ci, 15. UI. er. V. en CL ord. Ot% 1775- «• 6.
A II T. 15.
Ingeval van een goed flor. der rekening, zal van dit goede Hot altoos in casfa blyven moeten (tf ) ƒ 200 - : - : en het overige verdeeld worden, onder alle de Predikanten van de Clasfis, zoo wel abfenten, als prefenten, uitgezonderd de volgende, die van deze uitdeling niet zullen profiteeren.
Ii Die geen twee jaaren zyn ge weeft leden der Clasfis, of fesfie in de Clas» fis gehad hebben.
2. Die door vertrek of fterven ophouden leden van de Clasfis te zyn.
3. Die om gegevene ergernis, in leer of leven, van de Clasfis gecenfureerd zvn.
4. Die



Cap. XVI. van dki QILESTOR, iyp
4. Die voor het doen der rekening, hunne fchulden niet hebben willen betalen aan den QuasLtor.
5. Die federd de laasfgehouden rekening zig van de Clasfis driemaal agter een hebben geabfenteerd, zonder door Ichrifteiyke of mondelyke berigten, rede van hunne abfentie te hebben gegeven aan de Clasfis, niet tegenfiaande de Clasfis , om dat te doen, hen had geciteerd.
(<0 CL crd. c.3 Aug. 1753. a> I3« A R T. 16.
■ Maar ingeval van een Ca) kwaad flot, zoo est geen / 200 - : - : in casfa kan gehouden worden, en noch fchulden tot lafl der Clasfis openftaan, zal m het geheel geene uitdeling gefchieden, en de aankomende Qusefior, de betaling van die fchulden uitllellen, zoo het voegzaam gefchieden kan, tot dat hy outf'ange het agterllaande fubfi.lie van Hun EdMog., of, zoo die betaling geen uitfiel Iy. den kan , zullen de benodigde penningen van de Wed. beuis, tegen maandgeld, toe ïo ft. per cent nmandelyks, genegotieerd worden, (indien de Wed. teurs onuitgezette
gel-



van een QU^STOR Cap. XVf,
gelden heeft) en zoo niet, zal de Qnseftor tot de (£) negótiatie van die penningen , door Gecommitteerden, tot het opmaken der rekening worden gequaliliceerd , tegen zoo weinig ten honderd , ais mogelyk is. En zullen deze genegotieerde geiden , met da verlopen interesfen by- de eerde gelegenheid aan de Wed. beurs, of aan anderen, daar zy geleend waren, door den Quaestor (c) worden afgelegd.
Ca) CL ord. 27 Aug. 1771. a. 19. 25 Aug. 1772. a. ia.
(b~) CL ext. 13 Lee. 1670. 4 Reg. 283. CL ord. 27 April 1678. ib. 474.
(c~) Beraamde middelen , om de Clasfis uit haare fchulden te helpen. Cl. ext, 8 Nov. 1674. 4 Reg. 398. CL ord. 30 July 1715. a. 2.
ART. 17.
Deze rekening zal gedaan worden , of (a~) in de confistorie van de groote kerk te Zierikzee ; of, zoo er gefchikte gelegenheid is, in het logement, daar de Clasfis gewoon is, de maaltyd te nemen. En na het doen der rekening, zal by alle de preléme leden, een maaltyd , op kollen der Clasfis gehouden worden, maar die niet meer, dan ƒ20-:-: zal mogen bedragen.
Ca) Ia



Cap. XVI. Van den QU/ESTOR. j<$*
(_aj In vroegere iyden in plcna Cldsfi. — Ook noch in Cl. ord. 28 April 1688: a. 3. en 28 July ejusdem anni. a. 2. — Maar teen ter tyd beliep de rekening niet meer dan 36. of 24. X vl. ib.
Ven; den drie maandelykfehen Qua/lor , cm de drie maanden ; en zou het eerjte werk der Clasjis zyn. Cl. ord. 27 July 1689. a. 2.
De f 4co - : - : fupport ven Hun Ec.. Mog. en andere gelden werden te dier tyd, geadminiflreerd door den Rentmr. van de kerkelyke goederen, waar tegen zich de Clasjis te vergeefsch verzette. Cl. ord. 28 April 1688. a. 7. 8. en $.7 April 1689. af 5. Conf. Cl. ord. 27 July 1689. a. 3.
Ook is tot het doen der rekening wel een extraordinaar Clasjis belegd. Cl. ext 6 April 1672. 4 Reg. 322. Cl. ord. 22 Feb. 1673. a. 12. ib. 359. — en Cl. ord. 2? leb. 1682. ib. 580. In Cl. ext. 3 Mey J674. is de rekening gedaan , te gelyk met een tweede examen van een Proponent, en de lectuur van een brief. ib. 387.
ART 18,
De Quaeftor, die de rekening doet, zal L zich



iCa van den QU/ESTOR. Ca?. XVI.
zich zeiven uit dc clasficale beurs voldoen met 3 cC. vl. voor zyne administratie, en i «4. vl. voor het formeren van de kinderlyft, en deze 4 vl. in de uitgaaf verantwoorden.
ART. 19»
Nog (ar) ' zal op denzelfden dag, na het doen der clasficale rekening, de rekening der Wed. beurs , door den Qua:ftor Vidual. worden gedaan, en zoo er tyd is voor, anders na de maaltyd (£) de clasficale; kali, naar den inventaris, daarvan zynde, door de leden gezamcntlyk worden gevifiteerd; waarom de actuarius Clasfis, en Quaxtor Vidual., mede door den Qiueltor Clasfis aangefchreven, en ter plaatze daar de rekening gedaan zal worden, zullen worden verzogt, doch geen vacatie geld zullen trekken, of ftem in de rekening hebben, maar alleen van de maaltyd kunnen profiteren , ten zy, zy tot de oudfte kreitsleden en gecommitteerden ïn deze «aak behooren.
Ca~) CL ord. 29 Aug. 1786. a. 9.
Cap. XVII.



Cap. XVII CLASSICALE BQEKEH i$£
CAP. XVIIJ
VAN DE
CLASSICALE BOEKEN en SCHRIFTEN
INDE
CLASSICALE KAST.
ART. i.
"Van alle clasficale boeken en fchrifreit zal een nauwkeurige inventaris gemaakt, en bewaard worden in de clasficale kali.
Refolutie tot het maken van een kaU met twee fteutels , en alle clasficale fchriftcn daar in te leggen. Cl. ord. 19 Aug. 1710. a. 6.
De Clasfis heeft een oud regt op de kaft in de confistorie. Cl. ord. 30 Aug. 1746. ei. 10. En zyn daarin herfteld, en twee fleutels gemaakt. Cl. ord. 25 O ft. 1746. a. 10.
Deze fleutels, een voor den Ka ft bewaarder, en een voor den Scriba, op tafel ge* fat, en een nieuwe kaft gemaakt. Cl. e/d, a8 Maart 1758. a. 3.



>54 CLASSICALE BOEKEN. Cap. XVII.
Een (Ierde fleutel van de kaft, gclyk aan die van den Scriba, aan den Aêuarius gegeven. Cl. ord. 29 Aug. 1786. a. 9. Cl. ord, 29 Mey 1787. e. 15.
ART. 2.
Deze inventaris zal telkens en van jaar tot jaar worden («) aangevuld door den \b) Kaftbewaarder, die gehouden zal zyn ieder jaar, by het doen der clasficale rekening en vifitatie der kaft, blyken van zyne oplettenheid in dezen te geven, op de boete van twee Schellingen,
da") Met de nieuw ingckomene fï'ukken van importantie. Cl. ord. 27 OSt. 1767. a. 7. .
Cbj D. Lacherus Pred. te Zierikzee, tot Bi' bliothecarius van de Clasfis aangefield. Cl, ext. 4 Sept. 1653. 3 Reë- 525-
A R T. 3.
Alle brieven en andere fchriften, die de Clasfis waardig oordeelt! om bewaard te worden , moeten door den Kaftbewaarder genommert, en geliasfeerd in de kaft ter bewaring gelegd worden, teu einde dezelve vervolgens
kun.



€ap. XVII. CLASSICALE BOEKEN. iöT
kunnen ingebonden worden, mede op de boete van twee Schel!.
A R T. 4.
Aan den ouditen Predikant te Zierikzee is gedemandeerd het opzigt, en in orde houden van deze kali , en van de boeken en ichriften daarin zynde, die voor zyne moeite irekken zal, tien Schel!, en zes gr. vl. uit de clasficale beurs.
CL ord. 26 Mey 1750. a. 6. ART. 5.
' Van deze kaft zullen drie fleutels zyn," een voor den Opziener van de kaft, en twee gelyke, doch van den eerften verfchiüende Üeutels, voor den Scriba en Actuairius, van welke drie fleutels, de twee eerfte, te weten van den Kaftbewaarder en Scriba, ieder Clasfis op de tafel bezorgd zullen moeten worden, voor het gebed, op de boete van twee Schell., te betalen door hem, wiens P ontbreekt.
A R T. 6
Het zal aan de leden der Clasfis vryftaan»
L 3 4?



*66 CLASSICALE BOEKEN. Cap. XVII.
de clasficale boeken en gefchriften in te zien, te lezen, te ontlenen; den Scriba of Aftuarius om zyn fleutel te vragen; en zig vervolgens by den Kaftbewaarder te adresferen, om hem te verzoeken de kaft te willen openen, cn het benodigde uit dezelve hem ter hand te ftellen. Maar deze ontlening zal van niemand, zelfs niet van den Scriba, Actuarius of Kaftbewaarder, mogen gefchieden, dan onder behoorlyke ( a ) recepisfe , die in de kaft gelegd zal worden , op de boete van tien «Schell* en zes gr. vl.
Ca*) Cl. ord. 29 Jttly 1626. 2 Reg. 314.—
met byvoegit/g dat het geleende, binnen een maand, moet worden te rug gebragt.
Niets ontlenen , als onder recepisfe. Cl. ord. 7 Nov. 1635. 3 Reg. 15. Niets, zonder weien van den Scriba Qua/lor ■ uittelenen, op de boete van tien Schell. Cl. ext. 7 Jan. 1637. 3 Reg. 47.
Cap* XVXLÏs



Cav. XVIII. van den ACTUARIUS, ify C A P. XVIII.
VAN DEN
ACTUARIUS.
ART. i.
Ti
A^SQ (a') Acliwrius Clasfis, zal in,een boek daartoe gefchikt , nauwkeurig optekenen en regifireren , alle Staatsrefoiutien , misfiven &c. aan de Clasfis van Hun Ed. Mog, gezonden; mitsgaders alle inkomende en uitgaande brieven en antwoorden, van, en aan, andere Collegien, Kerkvergaderingen, of andere gequalificeerde Perfonen, en verder alle Hukken , fchrifruren en memorien, die de Clasfis zal goedvinden, dat geregiftreerd worden.
Ca) Van een ABuarlus Clasfis is de eerfie melding in aÜis. Cl., ext. 17 Oct. lójz. a. \. 4 Reg. 347. Het redres der clasficale papieren door hein te bezorgen, ib.
Een Actuarius aan ge field. Cl. ord. 3ï Aug. 1762. a. 7.
Dit ambt gemortificeerd. Cl. ord. 29 Aug. i7'óo: a. io.
I. 4 .Ver-



' iCi van ben ACTUARIUS q*p. XVIIL
Vernieuwd, en een ABttarhn perpetuus etangefteld. CL ord. 30 Mey 1786. a. 9.
Qbj Het houden van een expres regifter, om daarin van woord tot woord leesbaar te fchryven alle refolutien, reglementen, orders cn bevelen, door Hun Ed. Mog. gezonden , en dat te leggen votr dc oogeti van alle Kerken, Predikanten en Ouderlingen , die de Clasjis frequenteren , gelaft door Hun Ed. Mog. aan de Clasfis van Walcheren, en gezonden aan de drie andere Clasfen, om haar te dienen tot een exempel en narigt. CL ext. 29 Nov. 1684. 4 Reg. En daar de extracten der rej'uhiiiett: p. 690—694.
ART. 2.
Jaarlyks za! hy in de maand January een requeft opfteüen, en ter tafel van Hun Ed. JVlog* bezorgen, ter befollïcitering van de yakatuurpenningen.
Ingevolge -de claufule by zeker aposiil cp het requeft der Clasjis om de yakatuurpenningen , dcor Hun Ed. Mog. gevotgd. Cl» ord. 27 Maart 1764. a. 20.
ART. 3.
;, Ook zal zyn weik zyn te couchcrcn, en



Cap. XVIII. van den ACTUARIUS. 169
in het r.etgebragt, re depecheren, alle extraordinare brieven, memorien, deductien en .fchrifturen, die de Clasfis aan hem zal ordonneren. De dadelyke vtrzending van eenige van deze Hukken, zal egter door hem niet gedaan mogen worden, voor zy oHder het oog van de vergaderiug gebragt, en gerefttmeerd zyn ; en zoo daartoe geen tyd of gelegenheid mogt wezen, zal hy ten minden copie moeten houden , om dezelve in de ctrilkomende vergadering voor te lezen.
Cf. erd. 25 Mey 1762. a. 9.
ART. 4.
Telkens, als eenige nieuwe1 'refolutien by de Clasfis genomen worden, of voorgaande refolutien gealtereerd of geamplieerd worden, zal hy daarvan nauwkeurige aantekening maken, en de clasficale regelen infereren. *
ART. 5.
Hy zal den vryen toegang hebben tot,'de clasficale kaft, en een fleutel van dezelve, gelyk aan die van den Scriba.
L 5 Art* 6.



JF70 van "dxn ACTUARIUS. Cai'. XVIïi,
ART. 6.
Zyne jaarwedde zal zes Ryksdaalders zyn, en zyne boete voor verzuim van ieder der voorgemelde artikelen twee Schellingen.
Cl. ord. 31 Aug. 1762. a. 7.
Cap. XIX,



Cap. XIX van ben MAALTYD. tyi
CAP. XIX.
VAN DEN
CLAS5ICALEN MAALTYD, ART. i.
N ■
J- het eindigen der clasficale handelingen, zal een maaltyd, op koften van de Clasfis, voor alle de prefente leden der vergadering , Predikanten en Ouderlingen , gehouden worden.
ART. a.
Ingeval de koften van dezen maaltyd by gelegenheid van losmaking van Predikanten, of andere gelegenheden, volgens het bepaalde cap. XV. niet door de Clasfis behoeven gedragen te worden, zullen zy,die den maaltyd bekoftigen, niet alleen zelve mede aanzitten, maar ook de vryheid hebben, een of meer gaden ter maaltyd te vragen , het zy kerkelyke of polityke perfoonen. En altoos zuilen als gallen , dopr den Prasfes tot den maaltyd genodigd worden de Gecommitteerden
tot



j 77 van ben MAALTYD Cap. XIX.
tot het inbrengen vsn eene beroeping ter approbatie, maar verder .niemand , ais met Voorkennis en goedvinden der vergadering.
De Gedeputeerden, tot het inbrengen van eene beroeping, niet meer op den maaltyd te vragen, dat eenigen tyd was ingebroken. Cl. ext. ix Maart 1682.'4 Reg. 581.
ART. 3.
Zoo menigmaal de Clasfis te Zierikzee vergaderd, zal de Quffiftor zorge dragen, dat de maaltyd op eene convenable plaats, door de vergadering te bepalen, in gereedheid- zy.
Wordt de clasficale famenkomfr. te Brouwershaven gehouden, dan zullen de Predikanten aldaar, tot het bezorgen des maaltyds worden verzogt.
- En wanneer de vergadering op een der dorpen famenkomt, zal deze (a) bezorging den Predikant aldaar mede vriendelyk aanbevolen worden, het zy in eene bekwame (£) herberg, het zy op eene andere gefchikte plaats, of zoo het hem convenieerde (c) ten zynen huize.
De kollen zullen door den Quccfior wor»
den



Cap. XIX. van dem MAALTYD.
den voldaan, maar te Brouwershaven, en op de dorpen, nier meer mogen bedragen, dan gewoonlyk te Zierikzee betaald wordt.
Ca) Schikking daaromtrent beraamd. Cl. ord. 26 A/aart 1748. a. 6. en 31 Aug. 1751. a. 12.
(b) Cl, ord. 3 /ƒ/,/•// 1753. 15. In een burgerhuis. Cl. ord. 27 July 1717. 9.
Cc) Vid. de refolutie der Cl. Cl. ext. 18 Maart 1637. 3 Reg. 52. Hoeveel daar voor trekken zullen, ib. — Ook de Predikanten van Zierikzee. Cl. ext. 7 Sept, 1639. ib. 141.
A R T. 4.
Ieder Predikant zal aan de tafel zitten, volgens den rang van zyne fesfie in de Clasfis, de Profes tusfchen den Asfesfor en Scriba, en vervolgens ieder lid in orde, wederzyds, van de regterhand des Asfeslbrs, en de linkerhand van den Scriba.
Be aanzittende leden na het gebed te tellen , en het getal in ccn boekje op te fchryven. Cl. ord. leb. 1717. a. 2.



574 van ben MAALTYD. Cap. XlXj
ART. 5.
Niemand zal van de tafel mogen gaan, Voor de dankzegging gedaan is.hi alles , ook in het fpreken en bejegenen van eikanderen, zal alle decentie worden in acht genomen, ten einde van niemand eenige ergernis in eenig dii.g gegeven, en de bediening niet gelafterd worde. Die anders doen , zullen verbeuren twee of meer Schellingen, naar vereifch van zaken, door de Moderatoren te bepalen.
Cap. X&



Cap. XX. van de WED. BEURS» 37^
C A P. XX.
van de
W EDIJWEN BEUR S.
A R T. t.
T
JLeder (a) Predikant, gehuwd of ongehuwd, die lid van deze Clasfis wordt, zal by zyn verzoek om ftem en fesfie, (£) verpligt zyn , in deze Weduwen beurs te participeren, of by aanhoudende weigering van de baten der Clasfis (c) verfteken zyn, en in dezelve niet deelen.
(_a\) Ordonnantie by alle de leden der Clasfis beraamd, tot onderhoud der Weduwen, uit de clasficale beurs. Cl. ext. 9 Mey 1612. a Reg. 113. c. En agt er dit Regifier de a&e yau verbintenis vernietigd. Cl. ext. J7 Juny 1648. 3 Keg. 363.
Op de oprigting van een Wed. beurs, was de Clasfis reeds tcdagt in Cl. ord. 30' April 172.6. a. 8. — Een omwerp in de Clasjis gebrast. Cl. ord. 35 Aug. 1744. a. la. en 30 Aug. 1774. a. 25. comtnisfioriaal gemaakt. Cl. ord. 11 Oei. 1774. a. 13. , k gearrefleerd 37 Mey i~77. a. li. 12. ge-
reyideerdt



37<S vak de WED. BEURS. Cap. XX'.
revideer d, gecorrigeerd, op nieuw ga-f rcflcerd, <•« deze gcarref eerde regels tot een hoofdftuk van de clasficale wellen gemaakt. Cl. ord. 30 Maart 1790. a. 6.
f[bj Tot betaling van het fubfidium, aan de Weduwen, en de ondertekening van het clasficaal contract werden de Predikanten by het nemen van fesfie verpligt. Cl. ord. 29 Gil. 1631. 2 lieg. 447. c.
Qc~) Cl. ord. 30 Maart 1779. a. 5.
A R T. 2.
Tot permanente fondfen van beftaan zuilen verürekken.
Foor eerfi, Eene uitkering van ieder vakatuur beurt, welke in de refpéctive kreitfen zullen waargenomen worden, en voor weike betaling van de Provincie ge febied ; van vyf Schell. voor de getrouwden, en drie Schell. vier gr. vl. voor de ongetrouwde leden; aanuonds na den ontfang der vakaruurpenningen, door den Qiueitor of het oudfte lid in ieder kreits, aan den QuaMlor Vidtial. ter hand te ftellen, om ten profyte van de Wed. beurs befteed te kunnen worden.
Vakatuur beurten zyn eigen'lyk gezegde
prt*



Cap. XX. Van be WËÖ. BEURS'. 177
predikatiën , óf zulke dienden , /« plaats van de gewoon? predikatiën gedaan worden. — En dus geene Catechl/'atien , kleine en onverpligte dienflen , bede-uurcn, of predikatiën op de tweede Feejldagen op de dorpen, (voor zoo veel die in de plaats van de gewoone predikbeurten niet komen) welke dienjlcn in de yakatuurcn niets geven , noch aan hem die dezelve waarneemt 5 noch aan de Weduwen beurs.
Ten tiveeden. Een derde deel van liet zuiver overfchot der clasficale; rekening, door den Qurellor Clasfis, aan den 0_u.eflor Vidual. te overhandigen.
Ten derden. Het geheele gedeelte der claslicale deling van een ge-
cenfureerd lid.
Ten vierden. De helft der clasficale boeten; door den Quafior Clasfis aan den Quseftor Vidual. te bezorgen. Éi
Ttn vyfden. Een pond vl. jaarlyks fournisfement, door de gehuwde leden ieder jaar te betalen, op de Claafis van Auguftus.
A R T: 3.
De ongehuwde zyn van heï jaaflykïche, M foui



i/3 van de WED. BEURS. Gap. XX.
fournisfement van een pond vl. geëxinieerdzoo lang zy ongehuwd blyven , en ook de' v\ ca u wenaars.
ART. 4.
Maar trouwende, zullen de ongehuwde eert pond vh fchuldig zyn voor dat'jaar, waarin zy trouwen, en even zoo ook de Weduwenaars, indien zy in de naait voorgaande Clasiis van Auguftus geen pond vl. gegeven hebben. En indien zy de twee voorgaande C'asfen van Augufius geen fournisfement betaald hebben, zuilen zy by hun trouwen twee ponden vl. fchuldig worden, om dus met de gehuwden gelyk te Haan.
ART. 5.
Aan de leden die door verroeping buiten de Clasfis verplaatit worden, zal by het geven van hunne dimisfie en affcheid uit de Clasfis gevraagd worden, of zy verkiezen , in deze Sociëteit te blyven ? en zoo ja; zullen zy by hun uitgaan uit de Clasfis betalen de gehuwde twee, en de ongehuwde, een pond vl.
ART. 6.
Het jaarlykfche fournislèment van de bui:
tsa



Cap. XX. van de WED. BEURS. I?3
tenleden, om hun rcgt op de Sociëteit te bewaren, zal zyn drie ponden vl., op, of voor ^ de Ciasfis van Augufius, aan den Qureitor ViJu.il. franco te "bezorgen. Doch zoo hunne dimisfie uit de Clasfis vallen mo*t in de Ciasfis van Maart of daar na , dan voor het eerlte jaar de helft, één pond en tien Schell. En zullen de Weduwen van deze leden, gelyk ook alle de andere, hun penfioen jaarlyks trekken kunnen ter plaatfe daar zy verkiezen te wonen, mids zy aan den Qmeftor voldoende doen blyken, dat zy ongetrouwd en in leven zyn.
A R T. 7.
Ifet jaarlykfche fournisfement van ongehuwde buitenleden, om hun regt op deze Sociëteit te bewaren, zal zyn twee pond vl., op d n zelfden tyd, en gelyke wyze te voldoen. Doch ook maar de helft, één pond vl., indien hunne dimisfie vallen zal in de Clasfis van Maart of daarna.
A R T. S.
De Emeriti, die het gewone traétement der Emeriti behouden, of die zonder traéteraent verkiezen Emeriti te worden, of ook dat verkregen hebbende, daarvan renumieren, M a zul-



1S0 van de WED. BEURS. Cap. XX,
zuilen, zoo zy leden van, en in de Clasfis blyven, betalen getrouwd zynde drie pond vl.; ongetrouwd twee pond vl., hun derde van dc clasficale deling, daar onder begrepen zynde; maar indien zy uit de Ciasfis uitgaan, en verkiezen leden van deze Sociëteit te blyven, zullen zy in alles gelyk fiaan, met hun die door verroeping vertrekken, volgens art. 5. 6. en 7.
ART. 9.
Alle de leden , zoo die buiten als in de Clasfis zyn , en het jaarlykfche fournisfement niet betaalen' in de Clasfis van Augustus, zullen verbeuren, vier Schell., ten behoeve van de beurs ; en door den Quxftor worden aangefchreven , om voor de Clasfis in October te betalen, op verbeurte van noch zes Schell. ; die dan noch nalatig zyn, zullen andermaal aangefchreven worden,om voor nieuwjaar te betalen, op verbeurte van noch agt Schell.; en die dan de betaling verzuimen, zullen ieder twee maanden, zonder nader aanfehryven , verbeuren twee Schell. , tot de Clasfis van Augufius toe, wanneer zy, by verder verzuim , hun regt op de Wed. beurs, voor hunne Weduwen verliezen zullen , en egter noch, zoo lang zy leden der Clasfis blyven, verpligt zyn, de lallen,



Cap. XX. van de WED. BEURS. (9t
tot in ftandhouding der beurs, art. a nutn. i. 2. 3. en 4. te helpen dragen.
De Qnteftor de eerfte aankhryving verzuimende, zal vervallen in eene boete van vier Schell.; en de tweede verzuimende van zes Schell.
ART. 10.
Die eens verklaard is, uit de Sociëteit gefloten te zyn, zal noch zelf, noch zyne Weduwe, daarin weer aangenomen worden, als op de betaling van eene aanmerkelyke boete, boven het verfchuldigde door verzuim; e:i dan noch niet als met toeftemming van, ten minnen, twee derde der leden.
ART, 11.
Pro introitu zal betaald worden van de gehuwden zes pond vl., behalven noch een pond fournisfement met de andere leden, ingeval hunne intrede, in de Cksiis van Au* guftus gefchiedt.
A R T. 13.
De ongehuwde, dk na het arrefterm van deze regdeu inkom m , zulkn pro introka M £ niéts



i82 van de WED. BEURS. ' Cap. XX.
niets betalen ; maar trouwende, zullen zy aanftonds fchuldig worden zes pond vl., behalven een pond fournisfement, met de andere getrouwde leden, op de eerfte Clasfis van Augultus, na hun trouwen.
A R T. j3.
Het kapitaal zal aangelegd worden tot Obligatien ten lallen van het gemene land,.cn van den aankoop der Obli?;ntien, zal füccesfive, in de aet.cn der Ciasfis, zoo wel als in de Regifters der Weduwen beurs, aantekening geïchieden. Ook zullen de drie Moderatoren der Clasfis dezelve brandmerken, om te doen blyken, dat zy behoren tot de Wed. beurs van de Clasfis van -Schouwen en Duiveland, en voor te komen , dat zy veralieneerd kunnen worden.
A R T. 14.
Om deze beurs in goeden ftaat te honden, en van tyd tot tyd in beter fcaat te brengen, zal jaarlyks ecu gedeelte der revenuen toe den aankoop van effeexen beflced worden ; te weten , een derde van alle de vakatuurgelden, die de beurs van de vakaturen in de Clasfis trekt, indien er voordelige vakatmen zyn j en ingeval er geene zyn, dan de helft
van



Oai>. XX van de WED. BEURS 't8$.
van het derde deel, dat volgens art. a. nütn. &. va 11 het zuiver overfchot, der clasficale rekening, in de beurs moet vallen.
ART. 15.
Van alle de overige inkomften zullen' da Weduwen haar penfioen trekken, jaarlyks ƒ 100 - : - : zonder meer; ten. zy wegens een (0) vermeerderd getal van Weduwen, deze inkomlten zoo ver niet reiken ; in welk geval zy ieder, na rato, voor dat jaar, zoo veel minder zullen trekken , zonder dat die mindere, in een volgend jaar gerembourfeeid zal worden.
(a) De fomma van f 400 - : - : bepaald voor de vyf trekkende Weduwen, voor ieder van deaelye jaarlyks f 80 - : - : tot zoo lang de beurs in beter plaat zal zyn. Cl, ord. 26 Maart 1793. a. 7. Conf. 'Cl. ord, a8 Ang. a. 13. en 9 Oct, 1792. a: 7. en 8.
ART. 16.
By het doen der rekening zal de Qnreftor de juilte inkomlten der beurs voor dat jaar opgeven, om de uitdeling aan de Weduwen, e» den aanleg der ovcrichiétende gelden, daarnaar te reguleren.
M 4 art. 17*



ïU van de WED. BEURS. Cap. XX.
ART. 17.
Ingeval egter de inkomften der beurs zoo veel mogten belopen ; dat voor het doen der rekening van de ingekomen gelden de aankoop van eene Obligatie, buiten gevaar van nadeel voor de trekkende Weduwen zou kunnen gefchieden, zal de Quajftor met voorkennis van zyne Asfesforen , daartoe de vryheid hebben, tot voordeel voor de beun.
ART. 18.
Alles, wat uitgezet is, en om uiitezetten geaneiteerd is, zal onaangeroerd blyven; eu van het geen tot aankoop van eene Obligatie bepaald is, niets uitgegeven worden ; en ook niets van Donatien, en Legaten, aan de beurs gcfehonken , en beraaakt, het zy groot of klyn. — Maar zullen deze gelden, zoo haait het gevoeglyk gefchieden kan , tot den aankoop van eifecten op het gemene land beileed worden. — En geene veralienering va» cenig aamrckogt, of ook bemaakt effect, zal immer mogen plaats grypen, als in geval van ruiling, tot verkryging van betera en voordeliger effenen.
ART. 19.
De tyd, dat eene Weduwe begint te trekken ,



Cap. XX. van de WED. BEURS.- i8r
ken, is met het eindigen van den tyd der gratie van haar mans tractement. Ook zal eene Weduwe, die voor dit gratie traélement mogt bedanken, maar het peuüoen der Weduwen uk deze beurs begeert te trekken, zoo lang moeten wagten. De Weduwen der Emeriti, die geene gratie hebben, beginnen te trekken, ais haar mans tractement ophoudt. .
ART. flo.
Het jaar zal beginnen den eerften October* en de eerlle betaling aan eene Weduwe zal alleen bevatten , den termyn , tusfchen hec eindigen van den tyd der gratie, en den eerften Oétober; en voorts zal het jaar van alle de Weduwen, op den eerilen Ocbber te se« iyk verfchynen.
ART. ar.
Eene Weduwe hertrouwende, zal haar aandeel met den trouwdag ophouden, maar «ervende noch betaald worden het vierendeeljaars waarin zy overlyden zal.
ART. as.
Ook zal eene Weduwe, die hertrouwt, het zy met een kerkelyk, of met een poiityk M 5 per»



is3 van de WED. BEURS Ca?. XX.
perfoon, haar regt op de beurs uit kragt van haar voorbaande huwelyk met een lid van deze Sociëteit, behouden. En ingeval zy andermaal, of meermalen, Weduwe mogt worden, haar penfiocn, in het eerfte takken, mids betalende , jaarlyks, gedurende den tyd van haar huwelyk, zoo veel als de'gehuwde buitenleden.
A R T. 23.
Tot adminiffrntie vnn deze beurs, zal de Clasfis, een Qiueftor, by verkiezing aanüellen, die drie j'iren fungeren zal, en voor zyne moeite trekken , jaarlyks twee pond. vlaamfcli.
A R T. 24.
By den Qusftor zullen twee Asfes.foren gevoegd worden, die twee jaren zullen dienen, zoo dat de uudite jaarlyks afgaa, om den Qua;flor by alle voorkomende "zaken mee hun advis te dienen, alle kleine bedenkingen te helpen wegnemen, en ingeval van ziekte , fterven en uitlandigheid, zyn poft intusfeïren te vervangen : en verder om' met hem toezigt te hebben, op de gelden en de effeéten der Sociëteit, zonder dat zy egtcr daar voor iets zuilen trekken.
arte. 25»



Cap. XX. van de WED. 'BEURS. 187
A R T. 25.
De Quaidor en Asfesforen hunnen tyd uitgediend hebbende, zullen niet verpligt kunnen worden, langer in hunne bedieningen te blyven; maar, de Clasfis hunnen goeden dienie verder begerende, tot continuatie"worden aangezogt, en met hunne bewilliging, de Quacflor voor drie, de Asfesforen voor twee volgende jaren , op nieuw verkoren kunnen worden. Maar zoo iemand tot Quasftór of Asfesfor voor de eerflemaal verkoren wordt, eu zonder voldoende redenen zich éxcufeert, zal de eerfte verbeuren een pond, en de andere tien Schei], vl. , ten profyte van de beurs, en daar voor drie jaren vry blyven, de eerfte van het quajftoraat, cn detweede, van het asfesforfchap.
ART. at».
In een eiken kistje, ten huize van den Quasfbr te bewaren , zullen opgefloten en geborgen worden de gelden , effecten en andere zaken van belang. Eu zal dit kistje voorzien zyn met drie byzondere floten en fleutels, één voor den Quajftor, en twee voor de Asfesforen, en niet geopend mogen worden, als in prefeutie van ten minften twee van hun, of, van twee andere leden, in Jiunne plaats, voor dien tyd gefubftitueerd.
• - art. 27.



188 van de WED. BEURS. C\:\ XX*
ART. 17.
Ieder jaar zal de Qurefïor rekening doen, in de maand Auguftus, in pretentie van de Gedeputeerden tot het opnemen der clasficale rekening, cn na dat deze door den Quaeftor Ciasfis gedaan zal zyn; en hier van (aj rapport in de Clasfis van Augustus inbrengen.
C<0 De fimmt tot alk van cm fans cn uitgaaf moet by dit raport worden opgegeven. 67, ord. 26 Maart 1793. a. 7.
A R T. 28.
Van emfang en uitgaaf zal de Quaeftor exacte aantekening houden in een apait boek, en ook in een afzonderlyk memoriaal fchryven dit nieuw gearrclteerde Reglement; de veranderingen , die vervolgens In hetzelve gemaakt moeten worden ; de namen der leden, en Weduwen; en verder alles, wat betrekkelyk de beurs, dient genoteerd ie wor-. den, en daarvan, des verzogt, vitte geven, by net doen der rekening.
ART. 29.
Een nieuwe Qtia?firr verkoren zvnde, zal de Kist, met dc gelden, effecten, documenten ,



Cap. XX* van de WED. BEURS. 189
ton, boeken, en fleutel van den afpanden aan den aankomenden worden ter" hijid gefield, in tegenwoordigheid van de twee, of, ten minden één, der Asfesforen.
ART. 30.
Alle zaken, de OEconomie dezer Sociëteit betreffende, of uitbreidingen en verklaringen van deze regels, zullen beilist worden by meerderheid van ftemmen der prefente leden. Doch om eenen grondregel te veranderen, worden verdicht, twee derde der ftemmen.
A R T. 31.
• Ingeval van eenig different, tusfchen de Moderatoren of andere Jeden der Sociëteit, of tusfchen dezen, en Ca) de Weduwen, zullen de overige leden, die in de Clasfis, en buiten het gefcb.il zyn , decideren; in welke decifie, men zal moeten berufteh.
Ca) De TFedmven , door den Scriba Clasfis aan tejchryven, dat zy zich voortaan niet meer be moeyen met de bc/iuring der beurfe, maar dezelve 'aan de Clasfis en Moderate ren overlaten. Cl. ord. 06 Maart 1793. a, 11. Conf. Cl. ord. .9 ücl. J792. a. n.
EgsgJ 'svssaa yagag
Cap. XX".



i9° het BESLUIT. Cap, XXL
CAP. XX/.
HET BESLUI T. ART. r.
T
-ieder inkomende Predikant zal gehouden zyn, door ondertekening van deze regels, in dat exemplaar, dat ten tyde der clasficale vergadering door den kastbewaarder op de takt gelegd, en vervolgens door hem m de «iasficale kast bewaard zal worden, zich tot nakoming van dezelve re verbinden; en by zyne naamtekening, den naam van zyne flandplaats voegen, en den tyd van zyn fesfientmen in de Ciasfis.
Iemand in gebreke blyvende de vetten der Ciasfis te ondertekenen, of, na te komen, zal zonder conniventle zyne fesfie verliezen. Cl. ord. i Maart s6<)6. 5 Reg. 232.-! Deze refolutie gemitigeerd cn een poenaal gefield van een pond vl., en by weigering van betaling, weigering van fesfie, fot c'.ït voldaan zal hebben. Cl. ord. 24 /fpril 1696. ib. 234.
A R T. 2.
Aan ieder lid, fuccesfive m de vergadering
ia*



CVp. XXL het BESLUI T,
inkomende, zal (a) een gedrukt exemplaar, door den Praefes gegeven. en daar voor betaald worden aan den Quaeltor Vidual., ten prufyte.vau de Weduwen beurs, tien Schell.
(aj Plet drukken der wetten geflatueerd, en de koflen door de Wed. beurs te dragen, mids door ieder inkomende Pred. voor een exemplaar, hem dan ie geven, betaald worde, een tantum, nader tc beialen. Cl. ord. 29 Mey 1792. a. 10.
A R T. 3.
Geene van deze regels zullen veranderd af vermeerderd mogen worden , als ingeval vam ncodzakelykhcid, en wanneer twee derde der prefente leden daartoe concurreren.— Biyvende egter are. 30. van cap. XX. ten aanzien van de regels der Wed. beurs ia zyn geheel.



19=
GEDECIDEERDE QUES.TIEN.
L IJ S T
Van de belangrykfte vragen en que.sr.ien, van tyd tot tyd in de Ciasfis ge* bragt, en beandwoord.
at men doen zal met kinderen van 10 of 12 jaren, die noch niet gedoopt zyn, en van ongelovige en onbekeerde Ouders geboren, ja van welke de Vader xelf ongedoopt is ? of men die kinderen mag dopen, als het by de Moeder verzogt word ? en indien ja; wat belydenis men zulke kinderen zal afeifchen ?
Is geandwoord; dat men aan zulke kinderen den doop niet mag weigeren, als het by de Moeder verzogt word; mids conditie, dat men de Ouders fcherpelyk vermane tot geloof en betering des levens. En voorts dat men de kinderen te vooren wat onderwyze in de 12 art. des geioofs, de 10 geboden, en het vader onze. &c. En dat zy het geloof voor den predikltoel moeten opzeggen, en zoo belydenis doen naar hunne mate. CL ord. 29 Feb. 16is. Ut. F. 3, Of



GEDECIDEERDE QUESÏIEN. m
2. Of men een kind wel dopen mag, daar de Vader van omgaat met waarzeggery?, en de Moeder een fchandelyk lidrarsat van de Gemeente is, nochtans beide verzoekende den doop van het kind ? Antwoord Ja, mids dat men de Ouders fcherpelyk vermanen en dreigen zal, want een Zoon behoort met te dragen de misdaad zyns Vaders, ib. lei. h.
3. Wat te doen met een lidmaat der Gemeente , die zich zelven onverzoene-
lyk fielt, tegen eenen andereu broeder der Gemeente, die alle middelen van vrede aanbiedt ? Antw. Dat hy van de tafel des Heeren behoorde afgehouden te worden, tot dat hy zich voegt tot verzoening. Cl ord. <v leb. 1613. a Reg. 119. Ut. b.
4. Of een Man, doende belydenis dei geioofs, en een Tapper zynde, mag
gebruikt worden , in den dienft der kerke ? Antw. Geenzints. CV. ord. 29 April xtm tb. 144. let. B. r °'
5. Of men lidmaten uit een andere Gemeente, verklarende, dat zy met eenegoede
confcientie niet by hunnen Predikant'kunriencommuniceeren, op hun verzoek, elders ter communie toe gaag laten ? Antw. Das



m GEDECIDEERDE QUEST1EN.
men zulke klagen Je lidmaten het gebruik van het avondmaal niet behoort te weigeren. CL ord. q.6 o tl. 1616. tb. 163. let. i.
6. Of een Predikant, ontflagen van zyn kerk, en (taande te vertrekken, zal modem hebben in het verkiezen van een
ander Predikant, die fuccedeeren zou ? Antw. n vertrekkend Predikant, zal mogen en ik behoren, den Kerkenraad te dienen van d is; en, verzogt zynde, zal ook mogen e etïe dirigeeren. Doch zal niet mogen ïemmen, noch definitive fpreken, zelfs daartoe verzogt zynde. CL ext. 7 Aug. \6i~j. ib. io7. let. È.
7. Of men een Man, die,voor agt' of ne* gen jaren een doodflag begaan heeft,
en ernftige betering doende, op zyn verzoek zal toelaten fbt het gebruik van liét avondmaal ? Antw. Zyne bekering zal, met uitdrukking zyns naams , der Gemeente bekend gemaakt worden, volgens de Analogie van den 74 art. der kerkenordening. CL ord. 25 Maart 160.0. ib. 207. let. L,
8. Of een Vrouw, zich verloopen hebbende in overfpel, vertrokken naar eene andere plaats, daar belydenis des geioofs en fchuldbekentenis gedaan hebbende, en met goede
Attes-



GEDECIDEERDE QUESTIEN. m
Atteftatie terug komende in haare vori"* woonplaats, op haar verzoek, tot het gebruik van het avondmaal mag toegelaten worden ? Antw, Dat met uitdrukking van haaren naam, haare fehuldbekenning, de G^meente bekend gemaakt zal worden, ib. kt. m.
S* Hoe men doen zal met een perfoon , die, menende van een ander geiniuri* èerd te zyn, en dat niet kunnende bèwyzen zich geheel ontrekt het gehoor van Gods woord ? Antw. Dat hem zal worden aangezegd, zich te zullen onthouden van 's Heeren tafel, en te bedreigen met zwaarder ftraffe, zoo periifteert in zvne fkute. Cl. ord 30 Och 1624. tb. 280 Ut. I.
10. Hoe men handelen zal met efn Ouderhng, befcuuldigd cn gécondem-
neerd over het gebruik van valfche maat 2 Antw. Raden, dat van zynen dienft zal afftaan, en zich van het avondmaal onthouden tot dat zyn proces in hoger vierfchaar! (waarnaar geappelleerd had), is uitgewezen. Cl. ext: 18 Maart 1626. tb. 307. let. c.
11. Of men aan huis mag trouwen een perfoon die kreupel is, en in de kerk
met kan komen ? Antw. Dc beveftigino- Van het huwelyk eene publike actie zynde ,%erN 9 ftaae



196 GEDECIDEERDE QUESTIEN.
ihat de Clasfis, dat deze perfoon , kan hy niet uitgaan, zich in de kerk zal laten dra* gen, 200 als meer gefchied is. CL ext. 14, Dcc. 1633. ib. 494. let. c.
12. Of men mag ondertrouwen een Jongman, die met eene andere fiaatin belofte, onder conditie, zoo zyne Ouders en Voogden , willen confenteren , die daarover niet hebben willen ftaan ? Antw. Ja; alzoo cesfante conditione cesfat contractus. ib. let. d.
23. Of men een Jongman, die leproos is, met een Vrouvvsperfoon, niet leproos, of daar voor niet bekend, zal mogen ondertrouw doen ? Antw.. De Clasfis raadt den ondertrouw te weigeren, en den Magiftraat te fplliciteren , dat de ondertrouw van zulke lieden , door haare authoriteit verhinderd worde. Cl. ord. 27 April 1639. 3 Reg.1%1.
14. Hoe de kerken gewoon zyn te handelen met perionen, lidmaten zynde, die van haar portuur verlaten zyn, en devoiren hebben aangewend, om die wederom te krygen, maar die niet hebben kunnen obtineeren ? of men dezelve zal van 's Heeren avondmaal houden, of niet ? Antw. Als de verlatene party geen oorzaak tot jJe verlating heeft gegeven, en devoiren heeft aangewend!



GEDECIDEERDE QUESTIEN. I0,
wend, om die wederom te krvgen : neenniet afhouden. Cl. ord. 27 April 1644. I i\eg. 284. " 3
15. Door die van Walcheren gevraagd 'aan de Clasfis van Schouwen; hoe
met een perfoon te doen, die getrouwd was met hem, met wien zy te voren in overfpel geleefd had, en verzogt verzoening met de kerk ? Antw. f Qmjiandig gegeven ) niet aannemen voor de disfolutie van dat huwelyk. Cl. ord. 27 July 1644. ib. anj.
16. Of iemant, die buiten de Provincie in bloedfchande getrouwd is, op zyn'
verzoek mag toegelaten worden, tot het gegebruik van het avondmaal? Antw. Neen:zoo, lang niet, als iemant in dat bloedfchandig huwelyk blyft, van welke zonde hy een afkeer behoosde je tonen door fcheiding. Advlfeerende daarenboven de Claslis, om dezen cafus matrimonialis aan den Bailluw bekend te maken. Cl. ord. 26 0&. 1644. ib. 306"- In Cl. ord. 28 Feb. 1646. ib. 316. advifèerde de Clasfis, dat deze perfoon op haar verzoek, na den dood van haar man, noch niec zou toegelaten worden; dan na langer beproeving en nadere confulratie der Ciasfis , werd egt er toegelaten, om de zwakke niet te zeer u bedroeven, mids fatisfactie doende aan de N 3 Ge-



|ö8 GEDECIDEERDE QUESTiEN.
Gemeente, volgens ile gewoonte der kerke^ CL ord. 25 July 1646. 3 Reg. 339.
17, Of by het doen van eene Predikant» beroeping, door abfenten, (chriftelyk,
geftemd mag worden ? Antw Is ganfeh onbehoorlyk en onbetamelyk. CL ext. 8 Dec. 164a. ib. 372.
Was door D. Udemans gedaan te Zie*
rikzee , en zyn Jlem had daar gegoi*
den. ib.
18. Of, Oom, Vader en Zoon, in eene kerk, daar maar vier of vyf Predikanten zyn, het predikambt kunnen bedienen ? Antw. Is intolerabel, en mag niet gefchieden ; en zoo gebeurde, zal die verkiezing voor nul gehouden, en niet geduld worden, ib. 373. Nadere refolutie daaromtrent, aan D. M. Bruinvis, aangezegd. CL ext. 10 Maart 1649. ib. 37/.
29. Wat te doen met zulken, die,afgehouden van het avondmaal, tegen het gebod van den Kerkenraad willen communiceeren ? Antw. Men zal hem publykelyk befchaamd maken; door een Ouderling of Diaken, laten (taande houden, zeggende dat zy daar niet geroepen zyn; en in cas zy noch willen voorgaan, tegen de refolutie des Kerken»



CE DECIDEERDE QUESTIEN. ipp
fcenraads, het Brachiaal Seculaire te hulp :e nemen. Cl. ext. 6 Maart 1652. 3 Reg. 488.
20. De SusperiGe van een Schoolmeefter , onder fuspicie, van aan overfpel fchuldig te zyn, fciioon hem het kind'niet opgezworen was, is wettig geoordeeld, tot dat zich gepurgeerd zou hebben, en na aanwending van alle middelen tot purge opgeheven. Cl. ext. 18 Sept. 1654. en \%Jan. 16*5. 3 Reg» 546- en 563.
ar. Zoo ook de fuspenfie van een Diaken. Cl. ext. 7 Ocl. 1654. ib. 547.
22. Hoekte handelen met een'man, die ceslie van zyn boedel gedaan had
en federd niet ten avondmaal ge weeft was' maar nu verzogt, daaraan toegelaten te worden, zynde voor het overige een man van een goed leven ? Antw. Toelaten ; mids belovende, 't avond of morgen, zyn fchuld te zullen betalen, wanneer hy kwam te profpereeren. Cl. ord. 25 July 1657. 3 Reg. 630.
23. Aan een Ouderling is door den Kerkenraad, onder advis des Clas&s, zy-
ne fesfie voor zes weken ontzegd, om dat zich door vloeken en zweren ergerlyk gedragen liad. CV. ord. C9 Oer. i6c£ 'jfReg. y.
N 4 24. Uf



BOo GEDECIDEERDE QUESTIEN,
24. Of een lidmaat mag ondertrouw doen, met een vrouwsperfoon, noch niet gedoopt ? Antw. Haar te onderwyzen tot den tyd van den ondertrouw, dan voor den ondertrouw te dopen, onder belofte van zich nauiaals nader te zullen Jaten onderwyzen. Cl. ext. 24 Feb. 1671. 4 Reg. 288,
05. Hoe te handelen met twee getrouwde lieden, beide lidmaten, die om huiskrakeel vun den anderen gefekeiden, en niej weer faam te brengen zyn; zoo egter, dat di eene wil verzoenen, en verzoekt tot bet avondmaal toegelaten te mogen worden ? Antw. Hen genen , die zich wil bevredigen, toetclaten. 67. orj. 28 Feb, 1674. 4 Ficg. 380.
?.6. Eene Weduwe, in overfpel vervallen, bezwangerd en verloft van een kip; hoe te handelen met het kind, als ten doop geprefenteerd word ? en met de Vrouw, nopende de cenfuur, daar zy iidmaat is ? Antw. Het kind te dopen, niet op prefentatis van de Ouders, maar van getrouwe getuigen. Van de kerkelyke ftraf der Vrouwe, m'rnaals te handelen. CV. ord. 2$ Jpiil 1674. 4 Reg. 3ÜÓ. 387.
57. Of D. Leidekker, als Trofesfor te Utrecht beroepen, en beveiligd zyn-*
'de



GEDECIDEERDE QUESTIEN. tot
de, behoorde te hebben eenige" fesfie in deze Clasfis ? Antw. Met meerderheid van ftemmen, ja. CL ext. 2 Juny 1678. 4 Reg. 475.
28. Óf een ondertrouw mag worden opgenomen van Ouderlingen, zonder Pre.
dikaut ? Antw. Met meerderheid van ftemmen, dat het raadzaam is, dat de kerk, daar geen Predikant is, den ondertrouw niet op-, neme, maar zich adresfee're by een naburi^ Predikant. Cl. exf. 3 Dec. 1681. 4 Reg. 573*
29. Of Attestatien van Ledematen moeten gemunieerd zyn met een zegel ?
Antw. In Attestatien van die natuur, is men, volgens het Plakaat, daartoe niet gehouden.
Cl. ord. 26 April 1685. a. t. 5 Re*. 1.
Attestatien aan Ledematen , die van' plaats veranderen, zyn vry van het regt van klein zegel, volgens refolutie van Htm Ed. Mog. van 1704. CL ord. t5 April I7o4. a. 0., Omf. Cl. ext. 30 Nov. 1756. a. 10.
30. Hoe te doen met een perfoon, tot Diaken verkoren, maar weigerende
zich te laten beveiligen ? Antw. Door vricndelykhetd hem zoeken te bewegen, om zich t.e laten bevestigen ; en in cas van weigering hem, uit naam der Ciasfis, voortaan mfeabjl te verklaren, 0111 ia het toekomend* ^ 5 eenige



s©£ GEDECIDEERDE QUESTIEN,
eenige kerkelyke bediening te kunnen bekleden, en hem te betuigen, dat dit opentlyk van den iPredikftoel zal worden bekend gemaakt. Cl. ord. 27 April 1690. 5 Reg. 124, Conf. de decifie der Ci. in een dergelyk geval met een Ouderling. CL ord.\o April 1697. ib. 260. CL ext. ^4. Mey 1697. en CL ord. 30 July 1697. a. 5. En wederom met een Ouderling, die reeds twee voorftellingen had gehad, en voor de derde verklaarde, 'dat. hy geen Ouderling wilde zyn, zonder voldoende rede te geven. CL crd. 11 03ob. 1785. a. 20.
31. Of een Predikant, als.Prafes, in het ftuk van beroeping, zoo van een Predikant,, de leden van den Kerkenraad, als van een Voorlezer, a!s de ftemmen fteken, eene dubbele decifive fiem heeft ? Antw. Eenftemmig neen , en deze verkiezing voor onwettig en nul verklaard. Cl. ord. 26 Feb. 1709. a. 6.
32. Terwyl er huizen van Ledematen te Kerkwerve naaflgelegen zyn aan Eikerzee, & vice veria; word gevraagd, of de refpeftive Predikanten niet zouden kunnen convenieeren, om ieder de huizen, die hem naaftgelegen zyn, in de huisbezoeking aan te fpreken ? Amw, ja, en de geprojecteerde con-
vea-



GEDECIDEERDE OUESTIEN. 20}
venue keurt de Ciasfis goed; behoudens elks regt, van het onderhoud der armen. 67. ext. u April i7Qy. a. e.
33. Of men een Lidmaat van de Lutherfe kerk, zonder belydenis te doen van
den gereformeerden Godsdienft, tot het avondmaal mag admitteeren ? Antw. Met meerderheid van Hemmen, neen. Cl. ord. 30 April 1709. a. 10.
34. Hoe te handelen met die leden van den Kerkenraad, die eene wettig.ge-
nomerie refolutie weigeren te gehoorzamen 9 Antw. Indien niet heruiten en gehoorzamen, hen kerkelyk te cenfüreren, cn van hunnen dienft te fuspendercu. Cl. ord. 24 Feb. 1711. a. 3.
35. Man en Vrouw, door oneenigheden gefeheiden; maar door Schepen vonnis
geordonneerd, famen te wonen; en de Vrouw bereid zynde tot verzoening, en het doen van alles, dat redelyker wyze van haar kan worden vereifcht; maar de Man, de verzoening weigerende, word gevraagd: of beide deze perlónen moeten gefuspendeerd worden, of de Man alleen ? Antw. Vermids de Man alleen in culpa is, hem te fuspendeeren,
en



tc-4, GEDECIDEERDE QLESTIEN.
en de Vrouw tot het heilig avondmaal te admitteeren. Cl. ord. 31 July 1714. a. 11.
36. Behoudt een lid van den Kerkenraad zyn Item in dien Kerkenraad, oflchoon
op eene andere plaats woont , zoo Jang hy zyne dimisfie niet heeft ? Antw. Ja. CV. *xt. 28 Juny 1718. a, 3.
37. Hoe ver zich eene Attestatie, aan iemant vergund , moet uitibrekken P
Antw. Niet verder als tot den tyd van woning. Cl. ord. 25 Fd\ 1721. a. 12.
38. Iemant, befiendig communiceerende, in eene andere Gemeente, als waar onder hy als lidmaat woont, word gevraagd, hoe met zyne Attestatie te handelen, ingeval van vertrek ? Antw. De Kerkenraad, daar zulk een lid woont, moet Attestatie geven van lidmaatfchap , de andere Attestatie van het communiceren. Cl. ord. 25 Feb. 1721 .a.12%
39. Een Schoolmeefter, tweemaal gecenfureerd wegens dronkenfehap, is de
viaag, hoe verder te handelen ? Antw. Zal uit naam van de Ciasfis vermaand worden, en bedreigd met fuspenfie. Cl. ord. 28 July J722. a. xi,
;" '40, EenMenniste Vrouw, te Sommelsdyk,
ge-



GEDECIDEERDE QUEST1EN. zsf
Gereformeerd wordende., is met haar kind, vier jaren oud , gedoopt: op de vraag, of haar ander kind, agt jaren oud, ook voor de belydenis gedoopt mag wórden ? Is j;t, geoordeeld. Cl. crd. 27 July 1723. a. 10. — Of, ook kinderen van elf jaren .? Neen. Cl. ord. 28 Oei. 1766. a. 11. i2. Conf. queflie 1.
41. Of een kind van een halftarrig Rcmonftrantsgezind lidmaat mag gedoopt
worden ? Antw. De doop mag niet* geweigerd worden ; maar zoo, dat men de vraagHukken niet den Vader maar de getuigen zal doen. Cl. ord. 27 'July 1723. a. 10.
42. Een Remonftrantsch Vader, willende over den doop van zyn kind flaan ;
Is de doop geweigerd. Cl.' ord. 29 Feb. 1724. a. 5.
43. Een Pnefes moet in alle kerkelyke zaken , met de meerderheid concludee-
ren, als er de meerderheid is, en ingeval van weigering, een ander Predikant, die volgt, zyn plaats vervangen. Cl. ext. 23 Mey 1724. a.i4
. 44. Of by de verkiezing van een Schoolmeelter. en Voorzanger, één perfoon door «3e Polityken; en één door den Kerkenraad besoemd mag vyorden, om daar over in het Coll.
- .. ., qualif.



60Ö GEDECIDEERDE OTT.STJTA'
qualif. te loten ? Antw. Neen. Cl. ext. $ Sept. 1724. a. 5.
45. Mag een kind gedoopt worden in eene andere Gemeente, dan daar deszeife Ouders ledematen zyn, of het kind geboren is ? Antw. ISVen. Cl. ord. 25 Feb, 172/. a. 7.
46". Of de Diakenen, Predikant en Ouderlingen overleden zynde, den Kerkenraad uitmaken; en handopening, tot een Predikanrs-beroeping, kunnen vragen ? Antw. Dat men aan hun geen handopening geven kan , terwyl de Diakenen alleen geen Kerkenraad uitmaken. Cl. ord, 29 April 1726. a, 6.
47. Ingeval van affteryen van den Predikant, en alle de leden van den Kerkenraad, opéén lid na, word gevraagd, hoe de overgebleven (een Die. ken ) met de armen penningen van die kerk in het vervol? te werk moet gaan ? Antw. Dat de Schooimeefler hem te hulp moet komen, en de erfgenamen van den overledenen rekening van de reeds ontfaogen penningen zullen doen, ten overftaan van twee Gedeputeerden uit de Clasfis. Cl. ord. 24 Feb. 172S. a. 5.
48. Eene Gemeente, in her geval, Quepf.
4K ge-



GEDECIDEERDE QUESTIEN. saj
47. gemeld, verieerende, komt in bedenking, hoe daar ter plaatze te handelen in het vermaken van den Kerkenraad ? —- Is goedgevonden, Gedeputeerden uit de Clasfis, aan Hun Ed. Mog. te zenden; en hebben gecommitteerde Raden de Clasfis aangefchreven , twee leden uit den hunnen te" benoemen, om nevens de twee gequalificeerden van de Ed Ambagtsvrouw, binnen den tyd van zes weken, te treden tot het optellen van een dubbeld getal, zoo van Ouderlingen als Diakenen,^ om daaruit by de Gemeente een nieuwen Kerkenraad te verkiezcu, op dat door dien Kerkenraad, tot een beroep van een gewoon Leraar, binnen zes weken, na verkregene handopening, getreden worde. Quod radium. CL ord. 29 April 171?. a. 7. 29 July 1727. a. 7. 9 Sept. 170.7. a en 3. en CL ord. 27 April 172'è. a. 5.
49. Predikanten mogen niemant tot lidmaat aannemen, die in eene andere
plaats woont. CL ord. ia Feb. 1735. 12. Conf. CL ord. 25 Mey 1745. a. 17.
50. Of een Predikant op zyne fiandplaats wonen moet ? Antw. Ja, immers is
dit aan D. Hoornbeek, Pred. te Kerkwerve, gelaft; die dat nier doende, daarover door asynen Kerkenraad aan de Clasfis is aangeklaagd,



ac8 GEDECIDEERDE QTJESTlËN.
•klaaffd, en om tergiverfatie en weigering vm zyne fesfie in de Cia>iis ontzet is. Cl. ord. '29 April 1738. ct. .10. 29 July a. 4. en 5, 24 Feb. 1739 a- 7- ™ July i?39« <*. 5.
■ 51. Een ergerlyk Predikant word onder het opzigt van zyn kreits gefield. CL ord. 27 Öci. 1744. a. 8.
52. Kerkenraden doen wel, wanneer zy geene kerkelyke At&estatien rt-fpectee*
ren van lieden , die onder hen wonen, en elders belydenis gingen doen, en de Clasfis lieeft biilyk geoordeeld hét beflüic, door die van Brouwershaven , den 17 July 1719. daaromtrent genomen. Cl. ord. 25 Mey 1745.^.17,
53. Of de fcrdtsbroeders verpligt zyn, de wekelykiéhe bedeflonden , door
Hun Ed. Mog. uiigefchreven, in de vakaturen waartenemen ?J Antw. De kieitsbrocders hebben daartoe geene de minfte verpligting, alzoo zy niet wel kunnen nalaten, hunne eigen bedeuuren in hunne Gemeenten waartenemen. Cl. ord. 31 Aug. 1745. a. 13. — Word in hunne vryheid gelaten, dat nu en dan te doen. CL ord. 29 Maart 2746. a. 13.
54. Aan den Kerkenraad van Sommelsdyïs
toe»



GEDECIDEERDE QÜESTIEN. ao9
Joegeftaan, onder het opzigt van een Prcdikant van Elakké ledematen aantenemert, de Predikant buiten Haat zynde. Cl. ord. 30 Mey 1747. a. 9. Maar niet veroorloofd, een Ouderling, in de plaats van eenen afgekorven , te verkiezen , voor dat hun eigen Predikant de direétie kan hebben, ib.
55. Armen moeten gehouden worden ter plaatze , daar zy kerkelyk behoren.
CL ord. 31 Ocl. 1747. ia.
56. Een Kapellaan is niet bevoegd toe eenige! confiftorieele handelingen ; of
tot het UKgeven van publike mftrumenten, als credentien van Ouderlingen. Cl. ext. 10 Dec. 1748. a. a.
57. Hoe te handelen met het dopen van een kind van een paar geïieei onhandige menfehen, die nooit te kerk komen, en geen lidmaten zyn ? en met het dopen van een kind in overfpel geteeld , waarvan de Moeder Paapfche gronden heeft ? Antw. De doop word toegelaten, zoo andere ilicrteIvke ledematen als getuigen willen Haan: immers geraden alle krifleiyke voorzigtigheii te gebruiken. Cl.ord. 31 Maart 1750. a. 13.14.
58. Of een perfoon, die belydenis gedaai*
9 neeftp



5io GEDECIDEERDE QUEST1EN.'
heeft, maar. tegen wien door een Ou»' derling een bezwaar over zynen wandel worde ingebragt, dat in confesfo is, al of niet ais "lidmaat moet aangemerkt worden ? zoo niet; of dan na betering zyns levens, op nieuw belydenis moet doen ? Antw. Hy kan niet als lidmaat aangemerkt worden, v.ermids was aangenomen onder conditie van onfchuld. Dan ! of na betering zyns levens óp nieuw belydenis-moet doen, word den Kerkenraad overgelaten. CL ord. 26 Mey' 2750. a. 11.
£9. Of een iSchooImeefter, geen Voorzanger zynde , en wonende buiten het kerkdorp, ook ftaat onder den Kerkenraad, en verpligt is tot het examen, voor de Clasfis ? Antw. Dat dit wel te wenfehen, maar er geen middel is, om het te etfeétueeren, CL ord. 30 Mey 1752. a. 9.
60. Of een huwelyk wettig is, daar des Bruids eerfte man is geweeft de halve Broeder van des Bruidegoms Vader ? Antw. Onwettig, met lalt om de geboden* pptehouden. CL ord. Aug. 1753. a. 11.
6t. Ingeval de doopgetuigen geen lidmaten zyn, oordeelt de Clasïis,dat menflen doop aan geen kinderen kan^ nog mig



GEDECIDEERDE QUËSTIEN. air
weigeren, te minder, zoo de Vader of Ouders lidmaten zyn. CLen/. 31 Mey 1757.0.16.
62. In geval van vakatuur, mogen leden van den Kerkenraad cmderwyzenymaar
geen perfonen tot ledematen aannemen, als onder het opzigt van een Predikant, die naar goedvinden en om Handigheden der zaak kan handelen. CL ord. 28 Maart 1758. a. 13, Conf. CL ord. 27 Mey 1760. a. 16.
63. Of perfonen uit deRoomfche kerk, tot de Hervormde met belydenis overgekomen, maar bezwaard over den"doop, in hunne kindsheid aan hun bediend, dezelve voor onwettig, en als niet. gefchied volgens de inzettingen van Chriftus, en door een wettig gezonden Leraar, houdende , op hun verzoek , mogen herdoopt worden ? Antw. Neen; als zynde zonder voorbeeld en buiten praktyk. CL ord. 29 Mey 1750. a. 12—14.
64. Hoe te handelen met ledematen, die hare kinderen, drie weken ongedoopt
houden, en geftorven zynde, haar kerkgang doen in eene andere gemeente ? Antw. Haar tot haaren pligt te vermaanen , en zoo na de tweede en derde vermaning niet horen, naar kerkenorder te behandelen. CA ord- 26 Mey' 3/61. a* 16. 17.
Q a 6s- Of



Sla GEDECIDEERDE QUESTIEN.
65. Of aan een perfoon,. om zekere mis* daad gebannen, op zyn verzoek, At» testatie van lkimaatfchap, naar waarheid mag gegeven worden ? Antw. Ja. Cl. ord. 30 Aug. 1763. a. 23.
66\ Of het Vifitatie Reglement niet diende aangevuld te worden , met deze vraag ? „ Worden de drie laatlle vragen van het „ Doopformulier zonder eenige verandering ,, voorgelezen?" Antw. Neen: om dat in de tweede vraag, aan de Ouderlingen en Diakenen te doen in abfentie van den Predikant, die vraag ligt opgefioten* Cl. ord. 20 Mey, 1765. a. 8.
67. Of er niet eenige verandering diende en mogt gemaakt worden, in de drie vragen van het Doopformulier,ingeval Luther-» fe Ouders, kindereu in onze kerk ten doop aanbieden , aangezien de zodanige niet wei kunnen beloven, hun kind of kinderen in de leer van onze kerk te zullen opbrengen ? Antw. Elk Leeraar blyft verpligt, zich ftiptelyk aah den inhoud van die drie vraagltukken te houden, en daarin, ten gevalle nog yanLutherfche, nog van andere gezindheden, eenige de minfie verandering te maken. CL ?rd. 28 Mey 176$, a. 8. 9,
£8. E[Q$



ÜÊDECIDEER.DE QUEST1EN. 2*3
68. Hoe te handelen niet een Man of Vrouw, die wegens huisoneenighe-
den of twillen, met beider; tbeftemming wettclyk Zyn gefepareèrd ? Antw.' Onder cenfuur te laten blyven, tot'dat' de fcheiding zal ophouden, en zy wederom met elkandevcn verzoenen zullen, of ten minden, dat een van beiden zich verzoenbaar tonen zal. CV. ord. 3 Juny 1766. «.13.
69. Of een Ouderling een huwelyk mag folemniferen met het gewone formulier? Antw. Neen; nog propria auétoritate, nog op verzoek van een Predikant CL ord. 29 dt«g' i775> <*• 17- 18. en 10 03. 1775. «•
70. Of een Prjefes van een Kerkenraad, weigeren mag, Kerkenraad te beleggen, naar eigen willekeur* aan een ongecensureerd lidmaat, of een lidmaat in zyne' volle waarde, ingeval van verregaande laftering, en ten fine van nodige verweering en zuivering ? Antw. Neen. CL ord. 15 03. 1776. a. 14.
71. Een Ouderling zyn dienft verlatende, en na broederlyke vermaning
weigerende de waarneming van zynen dienft, wierd te Ouwerkerk gecenfureérd , en deze cenfuur door de Clasfis gewettigd, en geoordeeld , dat het Coll. qualif. kan procederen tot liet finaal deportement O 3 van



6X4 GF.DECi DEERDE QUESTIER
van het Ouderlingfchap. CA orft. 3.0 Maart 1779- <*• 9-
72. Hoe te handelen met een gecenfureerd lid, dac weigeragtig blyft. up herhaalde vermaning, haar kind te laten doo* pen? Antw. Nogmaal te vermanen, om het kind ten pverftaart van twee getuigen te laten doopen , en. hallhirrig blyvende haar onder verdere cenfuur te leggen , en deze opentlyk van den Predikftoel bekend te maken , met voorkennis en uit naam van den Kerkenraad. CA ord. 27 Mey 1783. a. 9.
VlSITATïfi



VISITATIE REGLEMENT. siS VISITATIE REGLEMENT.
Gearrefteerd CL ord. 26 Maart 1765. Art. 12. Behoudens de Coftumen van iedere plaats.
Vragen aan den vollen Kerkenraad.'
f. Wordt hier op des Heeren dag, voor en na den middag gepredikt ? Des voor den middags over eene keurftof, uit het oude of nieuwe Teflament, met uitfluiting van de Apocryphe Boeken, en des naden middags over den Heidelbergfchen Catechismus, na het vervolg van de 52 Zondags-afdcelingen , en des avonds daar over gecatechifeerd ?
Hier in en in alle laflen dos dienfis, by den Dienaren des woords, gclykheid te houden , zoo veel mogelyk is. Syn. Med, 1591. a. 13.
2. Wordt ook het avondmaal viermaal des jaars gehouden , na voorgaande huisbezoeking en proefpredikatie ?
3, Wordt behoorlyk raport gedaan, van dc huisbezoeking, en dan ten dien
einde telkens voor de bediening van het O 4 avond-



fl!5 VISITATIE REGLEMENT.
avondmaal Kerkenraad gehouden met aanroeping van des Heeren naam ?
4. Wordt de discipline of kerkelyke tugt,
naar het voorfchrift van Gods woord, door den Kerkenraad behoorlyk geoefend, tot weering van alle ergernis ?
Syn. Med. 1591. a. 62.
5. Wordt voor elke bediening van hst avondmaal cenfura morum gehouden,
orhtrenc de leden van den Kerkenraad , cn worden verder alle kerkelyke zaken , kerkeiyk behandeld?
ib. a. 75. 76.
6. Wordt van al het nodig behandelde behoorlyke aantekening gehouden in
een kerkelyk regifter of aélehboèk ?
7. Zou men daarvan vifie kunnen en willen geven aan de Gedeputeerden tot
de vifitatie ?
8. Wordt de Kerkenraad jaarlyks veranderd, door hel ontllag van de uitgediende, en de veddezing van zoo veele nieuwe leden in derzelver plaats ? '
Syn. Med. 159!, a. 24.
S>- li



VISITATIE REGLEMENT. st>
9. Is er ook iets, waarin de Kerkenraad het oordeel of de hulp der Clasfis zou vcreisfchen of nodig hebben ? ib. c. 37.
„Vragen aan de Ouderlingen en Diakc* nen in abfentie van den Predikant of Predikanten.
ï. Vervult de Predikant (of de Predikanten ) alle de delen vaa zynen, (of hunnen) dieniL-, getrouw en naerftig ? en doet By (of zy) roet leer en leven onder het volk goede itigting ?
2. Worden de Sacramenten naar de inffelHng van Chrillus, en het gebruik van
de Gereformeerde kerk, zonder eenige nieuwe ceremoniën bediend, en alle fuperllitie daaromtrent vernayd ?
Syn. Med. 1591. a. 52.
3. Bezoekt hy (of zy) ook de kranken', .daartoe verzogt zynde.
jl. Bemoeit de Predikant (of Predikanten) zich ook met tydelyke affaires, of waereldfche- hanteeringen ; het zy koophandel of landbouwerye, of iets anders, waar 0 - door



$|8 VISITATIE REGLEMENT.
door hy zyne Studiën te kort doet, of zyn» dienft in kleinigheid brengt ?
'Syn. Med. 1638. C. 8. a. 4. En het cptratt Syn. Thol'. 1602. a. 24.
. 5. Onderwyfl en oefent ook de Predikant (of Predikanten) de aankomêlingen in de ..gronden van den Godsdienit, en de geloofsleer ?
Syn. Goes 1620. Ca. a. 4!
6. Worden' ook de namen der gedoopten > door belydenis aangenomen , en ge* ttomvden, nauwkeurig aangetekend? Syn. Med. 1591. a. 50.
Vragen aan den Predikant ,en Diakc* nen,de Ouderlingen buiten ftaande,
3. Gedragen zich de Ouderlingen getrouw in hunne bediening , in "nevens de. Dienaren te waken over de kudde ; goede orde te helpen voorflaan, en alle ergernisien te weeren; de gemeene ftigting.en opbouw te bevorderen , tn de kerkelyke vergaderingen by te wonen ?
Syn. Med. 1591. a. 12. en 29.
2. Zyn ook de Ouderlingen in de openbare catechifitkn tegenwoordig V
Vra-



VISITATIE REGLEMENT. öio
Vragen aan den Predikant en Ouderlingen , de Diakenen buiten ftaande.
i. Zyn ook de Diakenen in alle openbare dienften tegenwoordig, om de aalmoezen in te zamelen ?
a. Zyn zy ook getrouw en vlytig, om dezelve, naar den nood der bdlöèfrigerf, met gemecne advifen uit te deeten; den benauwden te bezoeken, en te vem-ooiten; en wel toe te zien dat de aalmoezen niet misbruikt worden ?
Syn. Med. 1591. a. 23.
3. Wordt er ook jaarlyks bahoorlyke rekening gedaan van de arme middelen en goederen, naar deoude gewoonted.rplaatzen, in de tegenwoordigheid van den Predikant en Kerkenraad, 'of ten minüen van Gedeputeerden uit denzelven, zonder daarby eenige verteering te maken tot lalt van den armen-?
ib. a. 22. cn, acta Syn. Thol. iósq. c. II. ci. 1. 'J
Vragen aangaande den Voorzanger en Schoolmeefter.
I. Is, of zvn dezdve naar oni gewoonte aangefteld ? a. i5((



£2i VISITATIE REGLEMENT.
a. Is, of zyn dezelve ftigtelyke ledematen?
3. Bevlyrigen zy zich zeiven naarfiig in het fchoolhouden , het geheele 'jaar
door, zoo het mogelyk is ?
4. Onderwyzen zy 'de jeugd niet alleen in het lezen, en fchryven, goede zeden en konflen, maar ook in de vreze en xegte kennisfe Gods ?
5. Gebruiken zy ook daartoe ftigtelyke en regtzinnige boeken , in het byzonder
den Heidelbergfchen Catechismus in hunne fcholen ?
Placaat van fcheolhoudin van 1583. gs* amplieerd 159c. Syn. Med. 1591. a. 15.
6. Betoiien zy zich zeiven yverige voorgangers en ftigtelyke voorbeelden inr
het goede ?
7. Neemt ook de Kerkenraad goede infpedtie op de fchool, door met per-
misfie of asffftentie van eenige uit den Magiftraat zomtyds de fcholen te vifiteren, of ander goed opzigt daarop, te houden, en zorg te dragen, zoo veel in hun is, dat de SchooliBeefiers zich naar het voorgemelde reguleerén 3 Syn. Goes. C. I. a. 5.
Z. Is de Schoolmeefter, voor zoo verre hy ook Confiftorie Dienaar is, den Kerkenraad in hunne orders behoorlyk ten dienft ?
RE-



., REGLEM. voo». den CL. DIENAAR, 2£| REGLEMENT.
voor den
CLASSIS DIENAAR ART. r.
D e Clasfis Dienaar zal zorg dragen, dat op eiken dag van de clasficale vergadering, het zy ordinaar of extraordinaar, de Conlifiorie in de grote kerk te Zierikzee in orde;, de tafel met een Bybel, twee. inktko* kers, papier en pennen behoorlyk voorzien zy; de zitplaatfen voor de Predikanten en Ouderlingen in gereedheid zyn ; en in den wintertyd vuur aangelegd worde, cn gevuurde ftoven by de hand zyn, om aan de Moderatoren en andere leden, welke dezelve begeeren, gegeven te kunnen worden.
ART. 2.
Op den dag van elke vergadering, zoo ördmaar als extraordinaar, des morgens voor tien uuren, zal hy in perfoon voor de ConMorie tegenwoordig moeten zyn.
Art.



9§& REC-LEM. vooa Di n CL. DIENAAR.' '
A R T. 3.
Als de vergadering geopend cn het gebed gedaan zal zyn, zal hy binnen komen, eu aan den' Pradcs of Asïésfor aandienen, de perfonen, die voor de Coiriiftorie zyn, eu begeren biauen te mogen ftaan.
A R T. 4.
Zoo lang'de vergadering duurt, zal hy aait de deur van de Conliftorie moeten blyven, en zich niet mogen abfenteëren, dan mee voorkennis en verlof van de Moderatoren, en het Hellen van een ander in zyne plaats.
A R T. 5.
Hy zal zich egter zoo ver van de deur der Conlillorie houden, dat hy niet verltaa, het geene daar binnen verhandeld , of van de byzondere ledeii geadvifeerd worde; en} indien hy iets van het verhandelde mogt horen, zal hy zich wagten , dat'te verpraten en te verbreiden, by anderen, die geene betrekking tot deze vergadering hebben,
ART. 6.
i '.Tydig zsl hy by den Profes komen vra»
8e9



REGLEM. voor den CL. DIENAAR 513 ■
gen naar den tyd, wanneer men zal eeten, om daarvan berigc te geven in het Logement, en hem in den winter waarschouwen, als het half één, in den zomer als het half twee is.
ART. 7.
Staande de vergadering, of by het fcheiden van dezelve, zal hy gehouden zyn , zodanige boodfchappen te doen, als hem 'door de Moderatoren , uit naam van de vergadering worden opgegeven.
ART. 8.
De Scriba zulks begeerende, zal hy het claslicale accenboek in het gefloten kistje, moeten halen, of van het huis van den Scnba, indien een der Predikanten van Zzee; of uit het Logement, indien een der Predikanten van Brouwershaven , of van de Dorpen Scriba is, om het zelve in de Confiftorie, voor tien uuren te brengen.
ART. 9.
In het Logement zal hy de leden, gedu-. rende den maaltyd , aan de tafel helpen bedienen, of by wezenlyk belet en verhindering, een ander daartoe in zyne-plaats Hellen, tot genoegen-van de Moderatoren.
Aüt. ie.



934 REGLEM. voor den CL DIENAAR.
ART. 10.
Als de Clasfis buiten op een der dorpen gehouden word, zal hy ook daar in perfoon moeten tegenwoordig zyn, indien de maaltyd, aan het huis van den Predikant der plaatze zyn zal, en dan alles heitellen en bezorgen, dat hem van den Predikant zal worden opgegeven, en het zelve, wel ingepakt , van Zierikzee op een wagen , 's morgens aan,— en 's avcnds op gelyke wyze , te' rug brengen, ter plaatze daar het gehuurd zal zyn, doch zal aan de Confifiorie niet behoeven op te pasfen, als zynde dit de poft van den Confifiorie Dienaar der plaatze, die voor dezen zynen dienft uit de beurs der Clasfis gewoon is te trekken , agt Schell. & lien gr. vl.: maar indien de maaltyd buiten in een herberg gehouden zal Worden, zal hy mogen t' huis blyven, ten zy er een priepa* ratoir of peremptoir examen ftaat te gefchieden , of eene beroeping geapprobeerd, of een beroepen Predikant losgemaakt zal worden; in welk geval hy ook zal moeten prtefeat zyn, op verbeurte van zyn falaris, hem in die gelegenheden , volgens de fpecificatie onder art» 13. toegelegd, ten behoeve van den Confifiorie Dienaar, der plaatze, daar de Clasfis zyn sak
Abx. 11}



KEGLEM. voor den CL. DIENAAR, stift* ART. u.
De brieven san de Clasfis, of derzelvep Gedeputeerden in hunne qualiteit, zal hy ontfangen, de porten vcrfchicteu, en de brieVen, zoo fpoedig mogelyk is, aan denPrte» les in der tyd verzenden. — Van gedane verfchotten zal hy jaarlyks, voorde .clasficale rekening, in de maand Auguftus, fpecififee rekening aan den Qurelïor Ciasfis overgeven.
A R T. 12.
In geval er eene extraordinare Clasfis moet; nitgefchreven worden, zal hy de brieven van béfchryvihg, hem van de Modératores Clasiis overhandigd of toegezonden, fpoedig en zeker overmaken aan de byzondcre 'kerken, tot deze Clasfis behorende.
ART. 13.
Voor de waarneming van alle de voorgemelde dknfteu zai de Dienaar van de Glas» fis trekken.
Een valt traelement van vier ponden , ' drie Schell. vier groten vl. - - «c, 4 ; 3 " 4



%ö$ REGLEM. voor den CL. DIENAAR..
By gelegenheid van het inbrengen en approberen van eene Predikants beroeping - : 17-8
Eene losmaking van een Predikant uit deze'Clasfis - - : 17 - 8
Een examen préparatoir of peremptoir - - - - : 17 - 8
Een examen van een Stads Schoolmeeller - - - : 4 - :
Een examen van een Schoolmeefter van een der Dorpen • •: s - :
Zonder, in deze of andere gevallen, iets «neer van iemand te mogen vorderen.
Dit Reglement word den Clasfis Dienaar by zyne aanftelling voorgelezen, door hem ondertekend, en copie van het zelve aan hem gegeven op een Zegel van agt Huivers.
9*ê



O R D E, Q2j
Waar naar de Zomer Clasfen buiten Zierikzee-, te Brouwershaven, en op de Dorpen gehouden zullen moeien worden in de volgende jaaren.
van
1792. tot 1823.
Sir Tansl. f ' 0 n „ ,
Buich. 1792. — 1800. — 1 Go". — iCi6,
. Kerkw. f „ n
Ilaamft. | *79b — ieol.-— 1809.-1317,
Ooftevl. 1
Sonnem. | 1794.-1802.— iGio.-—i8x8,
Brouw, j
Eikerzee. ^ I795- — 1C03.— ioii, —18x9.
Renisf. 1 ■ r
Ouwerk. \ l79*' — ic°h"~ 1812.—1820.
Brouw. I
Bruinif. "j l797 1805.-18x3 1821.
Noordg. I 0 n , „ Dreifch. | '758 180Ö—1814.-1822.
yjieuwerk. ( .0 a _ „
Seroosk. 1 l799* —»807. — 18x5. —1823. L



sa3
ORDE,
Waar mar dc Kerkvifitatie in de vier Kreitfen , en te Sommelsdyk gehouden zal moeten worden in de volgende jaren.
van
1792. tot 181 (5.
RE>
Duiveland. 1792. 1797. 1802. 1807. 1812,
Ovcrdyk. 1703. 1798. 1803. 1808. 1813.
Schouwen. 1794. 1799. 1804. I0C9. 1814.
Zierikzee. i'9$. loco. 1805. illio. 1^15.
Sommelsd. 17)6. 1801. i8cö. 1811. iï>i6.



REGISTER
DER
HOOFD -STUKKEN.
Cap. Pag.
I. Van de plaats, de maand en den dag der Clasfen. I.
■ II. Fan de verdeeling der Clasfis in kreitfen en leeaten. g.
III. Fan de byeenkomft der Fergade-
ring.- 14.
IV. Van de Eefturing en Leiding der
Fsrgc/de? ing. 2 r.
V. Van de clasficale Cornmisfien. 40.
VI. Van de Vifitatie der Kerken. 63.
VU. Van de vakante Kerken en het bedienen derzelve. 70. VIII. Van de Studenten en Proponenten. 02. IX. Van het Examineren. 87. X. Van een Dire&or. 94.
XL Van het Beroepen va» een Predikant, qc;*
Fan



|l E G ! 5 1* E Jl.
Cap. PaS. XII. Van de Dimisfie van een Pre-
amant. 119.
XIII. Van de tvyze, om te Solliciteren
naar het Emeritusfchap. i£Ó".
XIV. Van de Voorzangers cn School-
meefters. %ü<).
XV. Van de Subfidien. 130".
XVI. . Van den Qu'ctflor Clasfis. 144,
XVII. Van de clasficale Boeken en
Schriften. 163*
XVliI. Van den Aftuarius. 167»
XIX Van den Maaltyd. 17 r.
XX. Van de Weduwenbeurs. 175.
XXI. tUt Be/luit. 190.
By deze Hoofdftukken der Wetten is gevoegd.
I. Eene Lyft van de belangrykfie Vragen en Qjtefiien, van tyd tot tyd in de Clasfis gebragt en beantwoord. if)2.
II. Het Reglement voor de Kerk- Vifitatie. 215.
De



REGISTER.'
CaP- Pag.
III. De Ltfiruclie voor den Clasfis Die-
naar. 22t
IV. De Orde, waar naar deZomer Clas'
fen te Brouwershaven en op de Dorpen gehouden zullen moeten •worden van 1792' tot 1823. 227
V. De Orde, zvaar naar de Kerk- Vifi¬
tatie in de vier Kreitfen en te Sommelsdyk gehouden zal moeten worden van 1792. tot i8i6\ «228.