01 1067 1112 UB AMSTERDAM



KERKELYK
PLACAAT-BOEK,
VIERDE'D E E L,
BEHELZENDE DE
PLACAATEN, ORDONNANTIËN,
E N
RESOLÜTIEN,
OVER DE
KERK EL T K E Z JJ KEN.
Van den jaare 1735 tot 1760.
I N VG RA V E N H A G E, ^ By ISAAC SCHELTUS, 'stands Drukker, MD C C X C 1 I l






VOORBERICHT
AAN DEN
LEZE R.
SSHirEt. ft'rekt ons tot genoegen, dat wij, tegen verwachtinfl^SB ge, in ftaat gefteld zijn, om aan de belofte , in't Voor-^föjl bericht, voor het derde. Deel des Kerkdijken Plakaat^Sï^3y. boeks geplaatft, zoo fpoedig te konnen voldoen, en dit vierde Deel, na verloop van ruim- één jaar, in 't licht te geven. Elk, die belang ftelt in de behoudenisfe'van-; Vaderland, Gödsdienft en Vrijheid,. zal zich met ons verblijden,, dat de gelegenheid tot voortzettinge en voltooijinge van dit: werk, waar voor wij billijke vreeze hadden, niet afgefheden' wierde. De Heere,. de God van onze Vaderen, verlaate en\ begeve Nederland nooit! Hij beware en beveftige Zijne Kerke, in ons beweldaadigd Vaderland tot den afloop der eeuwen! Hiji zij voorts getuige van de dankbaare gevoelens der Nederlanderen ,; en de hoorder van hunne fmeekingen voor het heil van dit: Gemeenebeft! Hij vermeerdere fteeds den ijver der Euangelie-Dienaaren, zoo ter vervullinge van alle de Ampts:bezigheden,, hunner zorge aanbevolen-, als om alles toe-te brengen,, wat-, eenigzins dienen kan tot bewaringe van goede orde in 't beftier.' der Kerkelijke zaaken; en Hij make tot dat einde, ook, de uitgave van dit werk dienftbaar!
Omtrent dit vierde Deel hebben wij niet veel bijzonders- te* zeggen. Het behelft de Plakaaten en Bed uiten, door de Heereo; Staaten van Holland en Weft-Friesland, Hoogftderzelver Gecommitteerde Raaden, de Heeren Staaten Géneraal en den Raad van > Staate, zederc den jaare 1735 tot het jaar 1760 afgekondigd: engenomen, en tot het Kerkelijke eenige betrekkinge hebbende.-
Den inhoud.van alle de Stukken, hier voorkomende, zal men met een opflag van 't oog uit de bijgevoegde Regifters - konneni zien., Hoewel wij; zeer - wel begrepen , dat de rangfchikMng,derv Plakaaten en Refolutien op eenen.beteken, voet, kon gebragtrwor?den,3 oordeelden: wij; echter beft,, hier, omtrent c geen i aanmerkelijk-
*■ 2_ keo



ke veranderinge te maken , maar ons te houden aan de orde9 in de drie eerfte Deelen gevolgd.
In de Refolutie van Hun Edele Groot Mog., den 27 April 1752 genomen, en in dit Deel bladz. 343—345. te vinden, wordt gewag gemaakt van een generaal Plakaat, welks 22fte Artikel door deeze Refolutie opgehelderd en geampliëerd wordt. Dat generaal Plakaat, zijnde van den 14 Meij 1750, is ons eerft na het afdrukken van dit Deel in handen gekoomen; waarom *t nodige gebruik daar van in het volgende Deel gemaakt zal worden.
Aan het einde van dit Deel, bladz. 650. en volgende, zal men, behalven de in de voorgaande Deelen van dit Plakaatboek reeds opgegeevene, noch fommige Refolutien der Edele Mog. Heeren Raaden van Staate aantreffen, belangende den Leger-dienft, of het waarneemen van den Predikdienfl in 't Leger, waar toe, door de Sijnoden en Claffen, geen Proponenten, maar Predikanten moeten gedisponeerd worden; eene zaak van zoo groot belang, dat het wenfchelijk ware, dat men zich, ook in volgende tyden, aan die Refolutie, den 10 Meij 1678, gehouden hadt, of beftendiglijk hadt kunnen houden.
Indien wij foortgelijke Refolutien, den Vlootdicnjl betreffende, konnen magtig worden , zullen dezelve eene plaatfe in 't volgende Deel, met welks uitgave wij allen mogelijken fpoed maaken zullen, vinden: hoe zeer wij anders, met alle rechtfchapen Vaderlanders ,. hartelijk wenfchen, dat geheel Europa eerlang ih rufte herfteld worde, en dat dit Gemeenebeft zig haaft vevbeuge over eenen eerlyken, voordeeligen en beftendigen Vrede, welken de Opper-Regeerder der Volken aan Nederland in Zijne gun ft e fchenke!
Gelijk -wij voorhencn onze dankbaarheid aan zulke Heeren betuigden, die ons de behulpzaame hand in dit moeilijk werk geboden hadden; zoo verblijden wij ons over hunne aanhoudende hulpvaardigheid, maken daar ook voor 't vervolg ftaat op , en beloven hun, dat onze gevoelens van erkentenisfe onveranderlyk dezelfde blijven, ja fteeds. vermeerderd zullen worden.
En Gij, goedgunftige Lezer, vaar alzins wel, onder hetruimüq genot van allen zegen!
Den 6 July 1793. Jona Willem Te Water.
Willem de Koning. Petrus Uermannus Kugenholtz, Abraham Ruiger s.



K ER K E L Y K
PLACAAT-BOEK.
I. EERSTE BOEK,
HANDELENDE VAN DE
KERKE, en KERKELYKE ZAKEN.
A. Eerste Titel,
HANDELENDE VAN DE
KERKELYKE DIENST,
DE RELIGIE;
h. Refolutie van de Staaten van Holland. Or-
dre -aan de Synoden om zorge te draagen voor het Catechifeeren, en het doen yan Huisbezoeking, Den 22 July 1735.
JpIpjEdelibereert zynde op het zeftiende Poinct. van de jepll genswoordige befchryving, fpreekendë van" de middelen pasmitot ftuitmg van den aanwas van het Pausdom; en in het byzonder op het Advis, daar op mtgebragt den 12 Mey des
V7/fe/1^arS'behdzende ™cfi<$e nuttige voorflagen , en Ui. DLLL. A daar



g ï. Boek, A. Eerste Titel
daar onder ook eenige, welker nuttigheid wel niet gecontefteert word, maar waar in deeze of geene inconvenienten of zwarigheden gevonden worden door fommige Leden.
Is goedgevonden en verftaan, dat die Ledeï\ emftelyk zullen verzogt worden, met de Heeren Gecommitteerde Raaden te confidereeren, dat de vraag niet is, of eenige incoiweni enten of zwarigheden te vinden zyn in de voorgeflaage middelen, maar of die inconvenienten of zwarigheden zyn te vergelyke* by het kwaad, waar tegens zy worden voorgeflaagen; en vervolgens daar over zonder langer uitftel met de andere Leden te kooraen tot een refolutie en afkomft.
En dat voorts zal worden aangefchreeven aan beide Synoden deezer Provincie, dat uit de fucceflive Refolutien van haar Ed. Gr Mog. y en particulier uit die van den 29 July 1654(0) en 2E September 1730 (£) blykt, dat haar Ed. Gr. Mog. akyd het Catechifeeren en particuliere Aanfpraaken en Huisbezoekingen der Predikanten,, vooral ten platten Landehebben aangezien als zeer voornaame middelen, tot het voorfchreeve oogmerk dienöndeen daarom ook meermaalen ernftig gerecommandeert hebben aan de Synoden en Claffen, daar voor te draagen de vereifchte zorg, doch dat aan haar Edele Groot Mog. tot haar leedweezen voorkomt,, dat haar falutair oogmerk, en de ordres van de Synoden en Claffen op verfcheide Piaatfen,: zoo wel m de Steden als' ten platten Lande, niet, of niet na behooren worden nagekoomen: en dat zy daarom niet hebben kunnen afweezen een zoo hoognodige zaak nochmaals üp het ernftigll te recommandeeren aan de zorg en oplettenhcid van de refpeéhve Synoden, zig doende exaftelyk informeeren wat dienaangaande aan de Gedeputeerden van de Claffen by de vifitatie der Kerken zal: weezen voorgekoomen, en doende vervolgens de nodige voorziening tegen alle verzuim omtrent dit important ftuk.
En zal Extraft deezer Refolutie gegeeven worden aan de Commiffariffen Politicq van haar Edele Groot Mogende^ tot de refpective Synoden, ten einde om te ftrekken tot derzelver narigtïng, en de hand te houden aan de executie, ook daar van vermaan te doen in haar Rapporten aan de Vergadering van Haar Edele Groot Mogende. - Ke*
(Sz); Kerüel. PI. Boek E Deel Eag. 606. (Q. IL Deel PaS- 56ï'



Van de Religie. $ G, Refolutie van de Staatm Generaalhouden*
de aapfchryvinge aan alle de Claffen onder het Resfort van de Generaliteit, om gebruik te maaken van Je nodige middelen tot afbreuk van het Pausdom, en voortplantinge van de ware Gereformeerde Godsdienfl , en fpecialyk van agt te geeven op de onderhouding van het School-Reglement, en van -de Politieque Reformatie. Den 3 Juny 1750.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot d-n Brantzenborgh, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen, hebbende ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiffo' naai van den 27 Maart laatftleeden, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Braband, gefchreeven alhier in den Hage den 3 daar te vooren, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 23 December des voorleeden jaars, derzelver advis op de Requefte van die van de Claffis van 's Hertogenbofch, te kennen geevende, dat door de ongelyke Huwelyken tuffchen Gereformeerden en Roomfehgezmden van tyd tot tyd doorkruipende, niet alleen zeer groote inconvenienten , maar ook doorgaans de aller, fehadelykfte gevolgen voor de Gereformeerde Religie veroorzaakt wierden; en fpecialyk dat nu wederom aan de Claffis op haare laatft gehoudene Vergaderinge tot haare gevoelige fmerte, een eclatant geval dienaangaande voorgekoomen was, hier in begaande, dat zekere Schooimeefters Weduwe in de Gemeente van St. Michiels Geitel, andermaal in Huwelyk getreedcn zynde met een Roomfchgezinden Man, niet alleen haare Kinderen zonder onderfcheid van Sexe in de Roomfche Kerke of wel door een Roomfchen Priefter had laaten Doopen, maar ook ondelyk daar toe gebragt was, buiten twyfFcl door fterk en on•opnoudelyk aanzoek van haaren Roomfchgezinden Man, met tieszeds^ Roomichgezinde Vrienden, en vermoedelyk door de ovci ieeaing Van den eenen of anderen Roomfchen Priefter d& 2ll?rMn -,HlJis„converfeerende, dat zy de waare GereformeeRM Keügie had afgezwooren, en de Roomfche Religie had
A 2 .aan»



4 I. Boek. A. Eerste Titel
aangenöomen, en dat wel tot de uiterfte fmert van den Predikant van de voorfz Plaatfe; verzoekende derhalven, dat haar Hoog Mog. tot weering van zulk een doorkruipend kwaad, de nodige voorziening gelieven te doen op de éwie of andere wyze het zy door een zoo heilzaam lang gewenfcht Placaat teeens de ongelyke Huwelyken, of anderzins zoo als haar Hoog Mog in deezen zullen goedvinden te behooren; hebbende dievan de Claffis zig daar over op gelyke wyze geaddreffeert aan Zyne Hoogheid, ten einde daar tegen eenig redres op de befte wyze zoude mogen gefteid worden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en ventaan, dat zal worden gearrefteerd, zoo als gearrefteerd word by deeze, het Placaat aan het einde deezer geinfereerd, het welk gedniKt en afgezonden zal worden om gepubliceert en geaffigeert te worden na behooren; en dat meede een goed getal van Exemp aaren zal worden gezonden aan de refpeétive Magiftraaten, Clasfen en Predikanten in het Diftriét van de Generaliteit, ten einde daar van altyd een of meer, tot beter onderhoudinge van het zelve bv de hand te hebben. '
Dat voorts aan alle de refpeétive Claflen onder het Refioit van de Generaliteit zal worden aangefchreeven, dat in een tyd, waar in geklaagt word over het inkruipen van Huwelyken van Gereformeerden met Roomfchgezinden, en over de fchadelyke gevolgen daar uit voor de Gereformeerde Godsdienlt Ipruitende des te meer met grooter yver, dan haar Hoog Mog. met leedweezen verneemen dat gefchied, behoorden te worden nagekoomen alle zoodanige falutaire Wetten en Reglementen, door welkers obfervantie de goede opvoeding van de Jeugd en de opbouwing van den Gereformeerden Godsdienlt bevordert zouaekunnen werden; dat in het byzonder de Predikanten niet behoorden na te laaten, om door particuliere devoiren, Vmtatien, Cathechifatien en Onderwyzingen de Ingezetenen te brengen tot den waaren Gereformeerden Godsdienlt, en gebruik telken van de Geeftelyke middelen van God m Zyn Heilig Wooid ingefteid tot bekeeringe van blinde Mentenen ^ het welk haar_Hoog Mog. reeds by het drie en. twintigfte Articul van de Politicque Reformatie van den jaare 1660. begreepen hebben, en alsnoch



Van de Religie,
5
begrypen, dat veel meer dan rigeur van Placaaten zoude kunnen toebrengen tot voortplantinge van het Gereformeerde Geloof, en welke middelen haar Hoog Mog. ook bekwaamft oordeelen om Perfoonen van de Godsdienft af te houden, van Hu* welyken met Roomfchgezinde.
Dat derhalven haar Hoog Mog. ernftige begeerte is, dat de refpeétive Predikanten, ieder in zyn Standplaats niet alleen naauwkeuiï«-a<?t zullen geeven of het School-Reglement van den jaare 1 behoorlyk werd nagekoomen en onderhouden, en van alle desobfervantien en contraventien van het zelve kenniffe geeven daar het behoord; maar dat zy ook zelfs, boven en behalven het doen van de openbaare Predikatiën en Cathechifatien, op de tyden en Plaatfen daar toe geftelt, gepaart met een ftipten en voorbeeldigen wandel, meede noch hun werk zullen maaken van door particuliere devoiren, Vifitatien, Catecbifatien, Onderwyzingen en andere Geeftelyke middelen van God in Zyn Heilig Woord ingefteld, de Ingezetenen te onderwyzen en beveftigen in het waare Gereformeerde Geloof,, de blinde Menfchen zoo veel mogelyk van hunnen doolweg tot het zelve te brengen, en alzoo de Gereformeerde Gemeenten meer en meer op te bouwen. Dat zy ook in het byzonder gebruik zullen maaken van de geleegentheid, Avelke haar Hoog Mog. ook met dit inzigt by het voorfchreeve Placaat raakende de Huwelyken van Gereformeerden of Proteftanten met Roomfchgezinden, hebben gegeeven, en dat zy dienvolgende niet moeten verzuimen, om Gereformeerden, welke zy bedugt zouden mogen zyn dat zy zig zouden begeeven tot Huwelyken met Roomfchgezinden, by particuliere aanfpraaken en vermaaningen, meeftyds en zoo lang de gelegentheid daar toe, ingevolge het voorfchreeve Placaat, open ftaat, de fchadelyke gevolgen daar van voor oogen te houden, en het aangaan van zulke Huwelyken af te raaden; en dat indien des onaangezien zoodanige Huwelyken onverhoopteiyk voltrokken zouden mógen werden, zy niet moeten aflaaten de Gereformeerde Party in haar Geloof te beveftigen en op te bouwen, op dat alzoo niet alleen de overgang van zoodanige
O) II. Deel pag. 488, t0t
A 3



g 1. Boek. A. Eerste Titel
tot het Pausdom, en de opvoeding der Kinderen in de Roomfche Religie voorgekoomen, maar ook, is het moogelyk, de Roomfchgezinde Party tot de waare Gereformeerde Godsdienft overgebragt zoude mogen werden. <
En werden alle de refpeóhve Claffen feneufeh/k gelaft naauwfceurie agt te geeven, en by de gewoone Vifitatie der Kerken en Schooien behoorlyk te doen onderzoeken, of al het geen voorfchreeven is, en voorts ook in het generaal, het geen by de voorfchreeve Politicque Reformatie is geftatueert, exaftelyk werd onderhouden en nagekoomen, en van alle nalaatigheden, verzuimen en contraventien dienaangaande by de Verbaalen van de voorfchreeve Vifitatien te doen behoorlyk en getrouw verilag; en boven dien meede zorge te draagen dat de Predikitoelen werden voorzien met fubjeclen bekwaam om aan haar Hoog Mogende falutatre intentie na vereifch te voldoen.
NB I Het Placaat in deeze Refolutie gemeld, en verfcheïde andere Refoluties tot dat ei de door hun W?ög Mog. genoomen , zyn te vrden onder den t tftèn Titel in dit Deelhantóde van de H^elvksz^ken , ■waar in ook voorkoorpen RefolaHes van hun
17,7 teeen het ligtvaardig aannecnien der Roomfche Rehgic dooi MiSnire Officieren, enz. 7 Maart 1-3B, Üatueeren. e, dut OeKformee.de Offic erei1 Roomfche Vrouwen trouwende, verbal en van hunne MihSe AmpteSi het welk 11 Mey i739 tot Politicque Officieren word geëxtendeert enz.
O Extract uit het Regifier der Refolutien van
de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, .omtrent het aanftelkn van Gereformeerde of Roomfche Scheepenen in de Meyerye van "sBofch. Den 1 December 1735.
IS ter Vergaderinge eeleezen de Requefte van Pieter Martens, Droïïard van de Baronnye van Boxtel, en Heerlykheia Liempde, Meyerye van 'sBofch, houdende, dat de buppliant zig in'den jaare i734 ■* haar Hoog Mog. gead^reiTeeid, In verzogt hadde haar Hoog Mog. ordres , waar na hy zig gy tuftdyk zoude kunnen en mogen reguleeren omtren, de ^UeiJjngé Van Scheepenen in de voornoemde Baronnye en- tieeöyK-



Van de Religie.
f
heïd refpeótive, ter faake van het gebrek aan bekwaame Perfoo* nen van de Gereformeerde Religie aldaar.
Dat haar Hoog Mog. daar óp by Refolutie van den 18 December deszelven jaars goedgevonden en verftaan hadden aan den Suppliant te permitteeren , om voor datmaal, en zonder confequentie, in de voorfz Baronnie van Boxtel en Heerlykheid Liempde, twee of ten uitterften drie van de onpartydigfte Pausgezinde, nevens andere Gereformeerde Scheepenen aan te Hellen, met ordre aan den Suppliant, om, na dat de gemelde Scheepenen haare ordinaris tyd zouden hebben uitgediend, zig nader aan haar Hoog Mog. te addreffeeren, en na bevinding van zaaken haar Hoog Mog. verder goedvinden ten dien opzigte te verzoeken en te verftaan; dat dienvolgens te Boxtel voorfz vier Gereformeerde en drie Pausgezinde Scheepenen zynde aangefteld geworden, en derzelver ordinaris tyd nu ftaande te eindigen, de Suppliant bevond, dat inmiddels het getal der Perfoonen van de Gereformeerde Religie aldaar' geenzints was geaccreffeerd, maar integendeel was verminderd, ter zaake dat David Johnfton, zynde een Gereformeerd Officier, en een dér laatft aangeftelde Scheepenen zig niet meer binnen de Baronnye-van Boxtel met 'er woon onthoudende was,, en dat Jan Rotterdam, meede aldaar laatft tot Scheepen aangefteld geweeft zynde, nu onlangs by de Magiftraat der Stad 'sBofch tot Procureur voor het Gerecht der Stad 'sBofch was aangefteld geworden,, en dat dus die beide Perfoonen, welke waren van de Gereformeerde Religie niet meer tot Scheepenen van Boxtel' voorfz konden werden aangefteld; verzoekende de Suppliant derhalven haar Hoog Mogende goedvinden en ordres, waar na hy zig omtrent de aanfteffing van Scheepenen over de Baronnye van: Boxtel en Heerlykheid Liempde zal hebben te gedraagen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan * dat gemelde Droflard zal aanftellen zoo veel Scheepenen van de Gereformeerde Religie als 'ér Perfoonen, bekVaam daar toe binnen cle voorfz Baronnye en Heerlykheid te vinden zyn, en de overige uit de gequalificeerde "en gemaatigfte Roomfchgezinden.-
fvefo-



$ t Boek. A. Eerste Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by die van den Raade ende Reekeninge van den Huize van het Marquizaat van Bergen op Zoom, " worden gelaft, zig in het eligeeren van Scheepenen praecife te reguleer en na het Reglement op de Politicque Reformatie. Den n September 1743.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Abraham Banier , als Droflard van het Ooftquartier van Bergen op den Zoom, houdende, dat hy Suppliant in zyne voorfchreeve qualiteit, volgens eed en pligt geobligeert was, onder anderen, tot de obfervane en alle hem doenlyke handhavinge van haar Hoog Mogende Reglement op de Politicque Reformatie in de Meyerye van 's Hertogenbofch, en andere Quartiercn van gelyke natuure onder de Generaliteit, in dato den 1 April 1660, onder anderen meede Articul 2, 3, 13 , H'en 30, willende in fubftantie, dat tot de Magiftratures en andere Politicque Ampten en Bedieningen, indien 'er bekwaame doffe daar toe voor handen was, zouden worden aangefteld Luiden van de Gereformeerde Religie, en wel.de gequalifieeerfte en gegoedfte onder dezelve, zonder nogthans by gebrek van dezelve, uk te fluiten eerlyke en discreete Gereformeerde, al is het dat zy met hunne banden of eerlyke Ambagten de koft moeten winnen; en dat, alleenlyk by manquement van genoegzaame ftoffe van Gereformeerden ook mogten geëmploveert werden alleen zoodanige Pausgezinden, welke de gefchikfte en onpartydigften zyn , en geene anderen.
Dat de Suppliant by zyne fchriftelyke opgaven van de Naamen der oude Wethouderen, en daar by gevoegde Nommatien van een getal nieuwe Perfoonen tot de aanftellinge van Scheelenen en Gemeensmannen voor den Ouden Bofch, Oud- en -Nieuw-Gaftel, en de Hoeve, alle voor deezen jaare 1743 (vol.«ms êe ronftante nraétvcq) dan ook, ter verfchuldigde nakooèinge en handhavinge van haar Hoog Mog. voorfchreeve Reglement, de befte en bekwaamfte fubjecten daar toe (al meede ■ «vereenkomftig het oude gebruik) met een llreep voor hunne JvJaamen aangehaald en gediftingueert hadde gehad, te wc eten m



Van de Religie. 9
des Suppliants voorfz opgaave en Nominatie van Scheepenen Voor den Ouden Bofch, zeven bekwaame en nuttige Subjecten en onder dezelve fpecialyk meede de Perfoonen van Willem Batty, Cornelis Blorys en Abraham Bak, de eerfte twee ook. Ouderlingen, en de laatfte Diaken van de Gereformeerde Kerk te faamen fungeerende Scheepenen; en by des Suppliants voorfz • opgaaven en Nominatien zoo voor Oud- als Nieuw-Gaftel beide (zynde wel twee feparaate Jurisdiótien doch veelzints in en onder den anderen geënclaveert leggende, en een en dezelve K>r-" ke, Rechthuis, Officier, Secretaris, Gerechtsboode, Refolutieen Eed-Boeken, als anders, en ook meerendeels een en dezelve belangens hebbende) wegens gebrek van meerder bekwaame ftoffe van de Gereformeerde Religie aldaar, (conform het bevoorens en meermaal gepraótifeerde) dezelve vyf Perfoonen met naamen Willem van Diepenbeek en Pieter vander Vliet, aftneel Scheepenen van Oud-Gaftel, en Johan van Gelder en jboff de Wit, aclueel Scheepenen van Nieuw-Gaftel, en van Jan d<Klerck, nieuw genomineerde, alle irreprochahie Lieden van de Gereformeerde Religie.
En laatftelyk by des Suppliants voorfchreeve opgaave en Nominatie van de Hoeve, onder de Scheepenen den Perfoon van Anthony Haghers, bevoorens al veele* jaaren in de Regeeringe gcëmployeert, en onder de Gemeentemannen Anfeimus Segers beide in het voorleeden jaar aangefteld geweeft tot Scheepen en Gemeenteman refpeclive, en van de Gereformeerde Religie.
Dat de Suppliant dezelve zyne opgaaven en Nominatien op den 26 Juny laatft leed en (volgens gebruik) by geflooten MiÖïve aan die van den Raade en Reekeninge van den Huize van Bprgen op den Zoom, ter eleétie overgezonden hebbende, daarop die van den Raade en Reekeninge hadden goedgevonden hunne Acte van verkiezinge en authorifatie in dato den 4 fuiv ïaaltleeden door Pieter Andries van Mattenburg, Rentmeêfter van den voorfchreeve Huize van Bergen, tegens de bevoorens1 altoos gewoone praciyeque, geheel open en onverzeegelt aan den Notaris Jacobus van Bruel, en voorts door denzelven op den 11 dito meede open en onverzeegelt aan den Suppliant" 'm zyne voorfchreeve qualiteit te doen overhandigen. * '
HL DEEL. B ° * Dat



K5-
L Boek. A. Eerste Titex
Dat de Suppliant, by examinatie der voorfchreeve Acte van verkiezinge en authorifatie bevonden hadde, dat by de verkiezinge voor den Ouden Bofch onder de ge'èligeerde Scheepenen gevonden wierd eenen Cornelis van Ravensbexg, wel zynde van de Gereformeerde Religie, maar egter niet onbefprooken, en ook niet bekwaam tot de Regeeringe, om dat hy bevoorens Diaken van de Gereformeerde Kerke aldaar geweeft zynde, by floote zyner Reekeninge van de door hem in zyne voorfchreeve qualiteit gecollecteerde en geadminiftreerde Diaconygelden in dato den 4 Mey 1725 aan de Diaconye fchuldig gebleeven was de fomme van honderd zes en negentig guldens zes ftmvers en daar van nu nog actueel fchuldig was honderd zes en veertig guldens zes ftuivers. .
Dat aldaar wyders by de verkiezinge voor de Gaftels,. uit de by den Suppliant als voorfchreeve met een ftreep aangehaalde vyf Gereformeerde, maar waren geëligeert twee voor Oud-, en andere twee voor Nieuw-Gaftel, met continuatie van vyf oude van de Roomfche Religie voor ieder derzelver Jurk diétien afzonderlyk,. zoo dat,, ingevolge van die verkiezinge, m ieder van de 'twee Gaftels maar alleen twee van de Gereformeerde Religie tegen vyf Roomfche zouden weezen;, daar integendeel volgens des' Suppliants- voorfchreeve opgaave en Nominatien vyf Gereformeerde tegens-twee Roomfche m ieder der vocrichreeve jurisdictiën gevoeglyk hadden konnen, en ingevolge haar Hoog Mog. voorfchreeve heilzaame. intentie ook hadden behooren aangefteld te worden..
Dat by de verkiezing voor de. Hoeve geheel'waren voorby gegaan dè twee Perfoonen van de Gereformeerde. Religie by den Suppliant met een ftreep aangehaald en gediftmgueert, en daar tegen de novo geëligeert tot Scheepen Jacobus van Wytvliet^ en tot Gemeentemannen Cornelis Timmermans^ en Willem Kuystermans, alle van de Roomfche Religie, en by den Suppliant in;zyne voorfchreeve-opgaave en Nominatie geheel onbekend^
Dat de. Suppliant, fchoon geenzints willende betwiiten de Regten van den Marquis van Bergen op den Zoom,, maar zig ccter, volgens-Eed.en Pligt,.buiten ftaat vindende, om dezelve •Zodanig.,te£en:haar;Hoog;Mog. gemelde Reglement van den^



Van de Religie.
April 1660, (d) tegens de ware belangens der Gereformeerde Religie , Kerke en Ingezetenen ftrydende verkiezinge te acquiefceeren, en dezelve Gcëligeerden te inftalleeren en te beeedigen • dan ook op den 6 Augufty laatftleeden in Perfoon aan Laurens Adan, als eerfte Raadsheer van den Huize van Bergen op den Zoom, zyne bezwaarniffen tegen de voorfchreeve verkiezinge vvoorgedraagen, en daar van in het minnelyke redres verzoet hadde; dog met geen ander effect, als dat daar op den Suppliant in zyne voorfchreeve qualiteit by Miffive van die van den voorfchreeve Raade en Reekeninge van den voorfchreeve Huize van Bergen op den Zoom, in dato den 19 Augufty deezes mars 1743 in fubfiantie gelaft wierd, om binnen den tyd van veertien dagen na de receptie van dien, op den voet en in conformité der voorfchreeve Acte van aanftellinge, en authorifatie van den 4 July daar bevoorens, de refpeétive Magiftraaten der Heerlykheden van het Ooftquartier te veranderen, met by-' gevoegde bedreiging, in cas van verdere nalaatigheid, daar toe zoodanige middelen te moeten werkftellig maaken, als zy zouden oordeelen te behooren; verzoekende den Suppliant derhalven haar Hoog Mog. ordres, hoedanig hy in zyne voorfchreeve qualiteit, omtrent de zaake der gemelde Magiftraatsverkiezmge voor den Ouden Bofch, mitsgaders voor Oud- en NieuwGaftel en voor de Hoeve van den 4 laaftleeden, tot tydige en efficacieufe handhavinge van haar Hoog Mogende gemelde Reglement, en falutaire intentie van dien, zig zal hebben te gedraagen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat Copie van de voorfchreeve Requefte gezonden zal worden aan die van den Raade en Reekeninge van den Huize van het Marquizaat van Bergen op den Zoom, en dat dezelve zal worden aangefchr-cven en gelaft, haar pnecife te regnieeren na het Reglement op de Politicque Reformatie in de Meyerye van sHertogenbofch, en andere Quartieren van de Generaliteit, van den 1 April 1660, (a) en dat zy dienvoigende zullen lakten vaaren de electie door haar gedaan tegen het voorfchreeve Re-
O) Kerk-, PL Boek i. Deel pag. 9. . g
B 2



II I. Boek. A. Eerste Titel
dement, in voegen hier vooren gemeld, en dat de gemelde Raaden en Reekenmeefters zullen hebben te doen een nieuwe electie van Gereformeerde Scheepenen,, zoo veel bekwaame ftoffe daar toe te vinden is, overeenkoomende met het voorfchreeve Reglement, zonder van des te doen in gebreeke te blyven, op pcene van nader dispofitie, ten ware eenige redenen hadden ter contrarie, die zy in zoodanigen geval aan baar Hoog Mogende zullen moeten bekend maaken binnen veertien dagen na receptie deezes.,
'/ ff» Drie Mijjives van bet Hof Provinciaal
% Aan-den Schout van Baardwyk, Pen einde-te dimit^ teeren Roomfche , en- aan te feilen Gereformeerd de tot Regenten aldaar. Den 7 November 1738;
H. Aan den Predikant aldaar. Den 20 Maart 1739..
lil. Weder atm- den ■ Schout. Den 20 Maart 1739.
De PmfidenP ende Raaden over Holland, Zeeland en Friesland..
Eèrssaam-, Discreete, Lieve, Byzondeie,.
WY hébben in de laaft gepafleerde Vacantie wel. ontfangen UL. Mifïïve, gefchreey.en te Baardwyk den 4 Oetober deezes jaars, hebbende tot Bylaage. een Lyft van alle zoodanige Perfoonen Mansledemaaten zynde van de Chnftelyke Gereformeerde Religie in de Heerlykheid van Baardwyk, volgens de opgeeving daar van gedaan door den Predikant en Leden van den Kerkenraad aldaar, mitsgaders, van eenige Perfoonen welken, nog geene Ledemaaten zyn.
Waar. over by ons op heden gedelibereerd zynde, hebben wy goedgevonden UL. by deezen aan te fchryven, dat UL. zorge zal hebben te dragen by de naaft en eerftkoomende verandering van de Regeering in de Heerlykheid Baardwyk, dat zoo veele Paapfche Burgemeefteren, Scheepenen, Wees- en ArmMeefteren van 'haare Bedieningen zullen worden gebcentieert en gëdimitteert, als genoegzaam met Perfoonen van de Gereformeerde -Religie : proteïne doende.,, of die. dezelve tem mmften
zyn



Tan de Religie. y
zyn toegedaan, weder kunnen worden vervuld, waar van UL, Ons ter geftelder tyd. pertinente advertentie zal hebben te laaten toekoomen; zoo als Wy ook nu van UL. verwagten behoorlyke informatie omtrent de Paapfche ftoutigheden, die gezegt worden te Baardwyk gepleegt te zyn, als meede van UL. ondervinding omtrent de- Conftitutie van het Oude Manhuis aldaar zonder daar van te blyven in gebreeken.
_ _ Waar meede,
EerzaameDiscreete, Lieve,. Byzondere, Beveelen Wy UL. in de befcherminge Godes. Gefchreeven in den Hage den 7 November 1738.. Onder ftond,.
Ter Ordonnantie van Prsefident en Raaden voornoemt.
Was geteekent ,
Jan Parker.-
De Prafident ende Raaden over Holland, Zeeland en Vriesland..
Eerwaarde „ Godvruchtige, Discreete, Lieve, By zondert?, *V\Er occafie, dat by Ons gedelibereerd is over de PaapfcheX Regenten in de Heerlykheid van Baardwyk, hebben Wy goedgevonden UL. by deeze- aan te fchryven van jaarlyks in het begin van January Ons te laaten toekoomen een Lyft van alle de Gereformeerde Mansledemaaten, en verdere Perfoonen dezelve Religie toegedaan, met uitdrukking van hunne iaaren en Handteering of Beftaan. '
- Waar toe Ons verlaat ende:.v Eerwaarde,. Godvruchtige ^ Discreete, Lievey-Byzondere Beveelen Wy UL. in de. befcherminge Godes. Gefchreeven in den Hage den 20. Maart 1739, Onder ftond,
Ter Ordonnantie van Prsefident en Raaden voornoemt.
Was geteekent,.
Jan Parker.. B 3 De'



I, Boëk. A. Eerste Titel
De Prafident ende Raaden over Hol'
land, Zeeland en friesland.
Eerzaame, Voorzienige, Discreete, Lieve, Byzondere, T TL. Miffive van den 16 deezer met de mgefloote Electie LJ van de Regenten van Baardwyk voor den juare 1739 hY Ons zynde ontfangen, en daar op gedelibereerd, hebben Wv goedgevonden UL. by deezen aan te fchryven de voorfz. tfeëligeerde Perfoonen in.haare refpeétive Bedieningen te beeediSen; en verders UL. te gelaften jaarlyks aan Ons over te zenden de Lyft van de Regeering, zoo als die voor ieder jaar door den Heer van Baardwyk zal weezen veranderd, alvoorens de seëligeerde Regenten te inftalleeren of beëedigen. ë 5 ö Waar toe ons verlaatende,
Eerzaame, Voorzienige, Discrete, Lieve, Byzondere, Beveelen Wy UL. in de befcherming Godes. Gefchreeven in den Hage den 20 Maart 1739. ï Onder ftond,
Ter Ordonnantie van Prceüdent en Raaden voornoemt. Was geteekent,
Jan Parker.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by werd afgeweezen het verzoek van de Vrouwe van de Heerlykheid Loon op Zant, om twee a drie Perfoonen van de Roomfche Religie tot Sckeepènen te mogen aanftellen. Den 9 January i~47-
IS ter Vergaderinge geleezen de Reqüefte van AJb^in* Je Dongelbers Marqnife de Refves, Vrouwe van de HeerijkheidloSf op Zant , Quartier van Oofterwyk, M^g™ 'sHertogenboich; houdende, dat m de_ gemelde Ito yk e d zynde een ver uitgebreide Plaats, de Huizingen ^r bwooncL ren niet regulier, maar met partyen op fommige paatlen by eikanderen gebouwt waren, ftaande in het centrum omtrent de



Van de Religie. 2g
Groote Kerk een groot gedeelte by elkander, en op andere plaatfen, byzonderlyk na de Grenzen van de Provincie van Holland, wederom een andere party e, welke laatfte meer als een uur van de eerfte geëloigneert waren, dat ook geene van de Gereformeerde Religie buiten den Predikant, Schoolmeefter en Vorfter, in de eerftgemelde Huizen woonagtig waren, maar alle of meerderdeels woonden in de laatftgemelde en aangrenzende Plaatfen, dat daar door veroorzaakt wierd, dat de Militaire Partyen, die aldaar moeften worden gelogeert, niet behoorlyk door de Magiftraat konden werden gebiliietteert, het welk fomtyds niet zonder veel confufie, en op een onordentelyke wyze als moetende door den Vorfter alleen worden beftiert, was to'egegaan; verzoekende de Suppliante, om redenen in de voorfchreeve Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. aan haar gelieven: te permitteeren, om in de tegenwoordige tydsomftandigheid twee a drie Perfoonen van de Roomfche Religie, woonende in het centrum van de gemelde Plaatfe tot Scheepenen te mosen aan-ft ellen. ®
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat m het voorfchreeve verzoek niet kan worden getreeden en werd dienvolgende het zelve afgeweezen.
% Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by word dfgeflaagen het verzoek van den- Heere van' Olner om een Pausgezinde Inwoonder tot Scheepenaldaar te mogen aanjlellen. Den 26-July 1747.. -"
f^Ntömgen een Mifïïve van Laurens Ghyfen, Lieutenant " Drolhiard van den Lande van Dalhem, gefchreeven teMaalcncnt den 24 deezer loopende maand, houdende > ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 24 Mey laatftleeden, deszelfs Berigt en Advis op de v^rvn' van£hmP Baron van Oine, Heere van Olne, Banke wn uainem, Overmaaze, Fartage van: haar' Hoog Mog.;: daarby te kennen geevende, dat door het overlyden - van Isn' Ouoi-mi, eéri Scheepensplaatfe aldaar zynde koomen te vaceerën,-en>
:ïie«-



ïtj ï. Boek. A. Eerste Titel
niemand van de Gereformeerde Religie aldaar wordende gevonden capabel om als Scheepen te fungeeren, hy Suppliant genoodzaakt was geworden, om volgens het 13. Articul van het Reglement op de Politicque Reformatie, in dato den 1 April 1660 <d) den Perfoon van Jean Arnotte , een van de onpartydigffce gefchikfte en bequaamfte Pausgezinden, Geërfde en Inwoonder ■Van de Bank van Olne, tot Scheepen aldaar aan te ftellen, volgens Tommiffie in dato den 18 Mey nevens de voorfchreeve Requefte gevoegd; verzoekende den Suppliant daar op haar Hoog Mogende approbatie.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het verzoek van approbatie gedaan by de Requefte m de voorfchreeve Mifiive gemeld, niet kan worden getreeden, maar word het zeïvé afgeweezen, en den Suppliant gelaft, om uit de Perfoonen van de Gereformeerde Religie zynde, welke haar Hoog Mog. geinformeert werden dat tot Olne woonen, een tot .Scheepen aldaar aan te ftellen.
00 Kerk. PI. Boek I. Deel pag, 9.
O. Refolutie van de Staaten Generaal* waar
by J. D. Sweerts de Land-as* y°or $è heïïf Heer van Oirfchot, en den Qiiartierfchout van Kempeland', worden gelaft voortaaiTzorge te draagen, dat in de Regeeringe te Oirfchot geene Roomfchgezinde Regenten worden aangefteld. Den 2 April i748-
ONtfangen een Miffive van den Raad van Braband, gefchreeven alhier in den Hage den 18 January laatilleeden, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 30 November des voorleeden jaars, derzeLver advis op een Miffive van J. D. Sweerts de Landas, voor de helft Heer der Vryheid en Heerlykheid Oirfchot, gefchreeven te 'sHertogenbofch den 28 daar te vooren, zendende daar nevens , ingevolge en tot voldoeninge van baar Hoog £iognaj; Refolutie van den 25 Augufty deszelven jaars, deszelfs ber gt óo de Requefte van David Preesman en Sebafhaan Schoits, %% klalgende, dat de Regeeringe van Oirfchot voornoemt



Van de Religie, |^
gelaaten wierd in handen van Roomfchgezinden, tiiettéeenftkm de aldaar een goed aantal van gequalificeerde Ingezetenen w>fdé Gereformeerde Religie gevonden wierd; en verzoekende nm redenen in de voorfchreeve Requefte geilegeen da - hÏÏ i l? Mog. aan den Fiscaal van Braba'nd g^v^oktr^'Z de Roomfche Scheepenen van de Vryheid Oirfchot te ?emo'vee ren, en in derzelver plaatze zeven Gereformeerde Schee^ni aan te ftellen , en dat de Gezwoorens en Raaden op de S ten mogen worden aangefteld, of dat haar Hoog Mog zood?" nige fchikkinge daar m gelieven te maaken, als zullen vinden te behooren; geevende gemelde J. D. Sweerts de Landas t ro denen inde voorfz Miffive geallegeert, aan baalHoo«K" m bedenken,.of haar Hoog Mog. niet zouden kunnen^goedvht den , om eenige Heeren uit derzelver Vergaderinge te commS teeren, of wel den Quartierfchout van Kempeland te aurhori {eeren, om met hem voor die van Oirfchot tePformeeren en e» het papier te brengen een nieuw Reglement, en het zelve te? examinatie en approbatie van haar Hoog Mog. te vKC^tler^ na het welke een ieder, dien het zoude mogen ÏÏS[ fii
frn^V110?11 re§ulereni ^ verzoekende wjder^t'hnr Hoog Mog. de verzoeken van gemelde Preesman en'sebafthan Schoits geheven af te fiaan en by Refolutie te verktoendat zeker vierde en laatfte Reglement van den iiM^nT^'- ™ authorifatie van haar Hoog Mog bv deV^Jr rr ?4, P den t Maan- ixx* 1 T? ,X aeizelver Refolutie van
acn i maart 1664, tuftchen Hendrik van Breeaienie van Vla deraken Schout van Kempeland, en Mn Willen? vÏÏ^ den Kerk' hoven, Advocaat voor den Hove van H^iin^ , "aen ^erp van Ferdinand Grave van Meroden ds^n ïï', f Gea^Ede
T 0irfchot <*^'&«J™,^*££
zal moeten forteeren, tot dat anders bv haar h2L^Ï voor d€ eene hdfte} en den voornoemde^ D/fes^L^ das, thans voor de andere helfte en rl.10 L 7 OWC(-lcs cie Lan-
over Oirfchot h S „ M Cn Iaatft? Reglement
C En



i8
I. Boek. A. Eerste Titel
En dat voorts in het verzoek, door de voorfz David Preesman en Sebaftiaan Schoits by de voorfz Requefte gedaan, ten einde haar Hoog Mog. den Advocaat Fiscaal van Braband gelieven te ordonneeren, om de Roomfche Scheepenen in Oirfchot te removeeren en in derzelver plaatze zeven Gereformeermeerde Scheepenen aan te ftellen, niet kan worden getreeden, en word dienvolgens het zelve, benevens de verdere verzoeken door de Supplianten gedaan, mits deezen afgeweezen, met expreffe laft nogthans aan den voornoemde J. D. Sweerts de Landas, en aan den Quartierfchout van Kempeland, dat zy voortaan en~altoos wel zullen hebben toe te zien, dat in de Regeerinre te Oirfchot geene Roomfchgezinde Regenten worden aangefteld, zoo lange aldaar Subjecten gevonden worden van de Gereformeerde. Religie, dewelke tot dezelve Regeeringe bekwaam zyn.
CÏ Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by geapproheert word, het geene door den Advocaat Fiscaal van Erpecum is gedaan w het anioveeren van de Paapfèhe Rentmeefters- in het Diftriiï van de Generaliteit, die tegens haar Hoog Mogende Refolutie wier den geëmployeert. Den 14 December 1742./•VNtfangen een Miffive- van Mr. W. van Erpecum, Advocaat t^Fisc aal van Braband, gefchreeven alhier in den Hage den 13 deezer loopende maand, houdende, dat haar Hoog Mog by derzelver Refolutie van den 10 April 1666, by Ampliatie van het laatfte Articul- van eene Refolutie op de groote Vèrgaderinge den 27 January 1651 O) by de gezamentlyke Bondsenooten genoomen, hadden goedgevonden en verftaan:
, Dat neffens de Officieren, Schouten, Scheepenen, Vorfters, en andere pubiicque Bedienden, ook geene " andere- Rentmeefters by iemand in de Diftriéten van " de Generaliteit zouden mogen aangefteld worden r als v' die waren van de ware Chriftelyke Gereformeerde Re" ligie, en dat, op dat haar Hoog Mog. ten vollen verlal zekert zouden mogen weezen, dat derzelver. Refolu-
j<* tien
ia) Kerk. Pk. Boek. L Deel pag. 6.



Van de Religie.
19
.,, tien ten refpe&e van cie voorfz Officieren genoomen, „ volkoomentlyk nagekoomen en geobferveert zouden „ worden, dat den Procureur Generaal van Braband daar „ by ook gelaft en geordonneert was, hem exaótefyk te „ gaan informeeren en te laaten informeeren, of de voorfz „ Refolutien ook wierden geobtempereert, en geene Of„ ficieren, Schouten, Scheepenen, Vorfters, noch Rent„ meefters wierden bevonden, dan die van de ware Chris„ telyke Gereformeerde Religie waren, en andere vin„ dende, die aanftonds van haare Bedieninge af te zet„ ten en te ontflaan, en van zyne verrigtinge aan haar „ Hoog Mog. rapport te doen, om des gezien, als dan „ andere in haar plaatze aangefteld te worden". Dat by Refolutie van haar Hoog Mogende van den 16 July 1666, wyders tot elucidatie van haar Hoog Mog. voorgemelde Refolutie van den 10 April 1666 was verklaard:
„ Dat de Rentmeefters van particuliere Heeren, voor „ zoo veel die pubiicque Reekeninge deeden, meede van „ de ware Gereformeerde Chriftelyke Religie moeften „ zyn, en voorts van gelyken de Pventmeefters van Ab„ dyen, Kloofters, Capittelen, Commanderyen, en ande„ re Roomfche Geeftelyke Collegien, nevens zoodani„ gen die in Eed en dienft zyn van' den Staat". Dat by Refolutie van haar Hoog Mog. van den 8 Augufty 1667 verder was goedgevonden en verftaan, tot elucidatie van haar Hoog Mog. Refolutie van den 28 Maart bevoorens, rclatif tot die Van den 10 April 1666 te verklaaren:
„ Dat onder de naam van Rentmeefters daar inne ge„ mentioneert meede waren gecomprehendeert, en dien» „ volgens ook gemeend wierden zoodanigen Admodia„ teurs, die te gelyk Rentmeefters waren". Dat op den 31 July 1715, by een Miffive van den Raad van Staate aan haar Hoog Mog. was geremonftreert, dat aan haar van tyd tot tyd voorkwam, dat de opgemelde Refblutïem van haar Hoog Mog, niet precifelyk wierden geobferveei t, e» dat de Roomfche Geeftelykheid in Braband allerlei voordeden tragteden aan zig te trekken, en integendeel de ïaften, die zy dra?
Ca.,..-- .



£0
I. Boek. A. Eerste Titel
gen moeften, af te wyzen, en dat gemelde Raad van Staat*1 daarom aan haar Hoog Mog. in bedenken gaf, of het niet dienftig zouden zyn, dat de voorfz haar Hoog Mogende Refolutie wierde vernieuwd, waar op gevolgt was , dat by Refolutie van haar Hoog Mog. van den 7 Augufty 1715, (a) wasgoedgevonden en verftaan. by de vernieuwing van haar Hoog Mög. Refolutie van den 16 July 1666 en 8 Augufty 1667 , te verklaaren:
„ Dat de Rentmeefters van particuliere Heeren, zoo = veel die publicque Reekeningen deeden, als meede de " Rentmeefters, van de' Abdyen, Kloofters, Gapittelen, „ Commauderyen, en andere Roomfche Geeftelyke Col„ legien, Góederen bezittende onder het DiftricT: van de „ Generaliteit, van de Gereformeerde Religie moeften „ zyn, en dat Extract van- dezelve haar Hoog Mogende ,-, Refolutie zoude worden gefteld in handen van - het „ Officie Fiscaal van Braband, om reguard te neemen „ dat het zelve onder het DiftricT: van den Raad van . Braband'behoorlyk nagekoomen mogte worden". Dat 'zedert de voorfz - Refolutie van haar Hoog Mogende van den 17 Augufty 1715 omtrent de voorgemelde materie nietwes naders was °geb'eurr, als-dat haar Hoog Mog. -nog by eene Refolutie van den rjuny 1718 , (//) op een Miffive van den Raad., van Staate- van den 20 ■ dér als doen- voorleeden maand Mey, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 17 daar te vooren, derzeluer advis op een Miffive van den- Refident Peftèrs, raakende het verftand van haar Hoog Mog. Refolutie van den 17 Augufty 1715, (a) meedebrengende, darde Rentmeefters van-de particuliere Heeren, zoo veel'bdre publicque Reekeningen deeden, als-meede van de Rent-meefters -van die Abdyen, Kloofters, Capittelen, Commanderyen, «en andere Geeftelyke Collegien , Goederen bezittende onder het Diftrict van de-Generaliteit, zouden moeten zyn van de Gereformeerde Religie; by haare voorgemelde ■Refolutie hadden geporfifteert, met deeze byvoeginge; dewelke in bovengemelde Refolutie nog niet ftond, dat de voorfz Rentmeefters van de Goederen, welke dé . Abdyen ; Kloofters, Capittelen, Comman-
de--
Kerk. Pl.'Boek^IL'Deel O) Ibid, pag. 14-



Van de Religie. 2t
déryen, en andere Roomfche Geeftelyke Collegien, Goederen bezittende onder het DiftricT: van de Generaliteit j moeften wee-
zen van de Gereformeerde Religie, fchoon geen publicque Reeke-kemng doende, maar alleen comptabel zynde aan de voorfz Ab-dyen en andere Collegien.
. D'at haar Hoog Mogende in derzelver voorfz laatfte Re*blu-tie van den i-Juny 1718-hadden laaten influeeren, dat de nuttigheid en de noodzaakelykheid van de bovengemelde RefoWa; van tyd tor tyd' uit veele redenen gebieeken was
Dat hy Advocaat Fiscaal ook ortderrigt was', dat gelyk uit veele Goederen in de Generaliteit en in liraband, toebehoorenae aan Geeftelyke Corpora, moeften onderhouden worden de Iredikanten en Kerken, en oök uit. eenige van dezelve Goederen moeften gefurneert worden, het geene tot den Gereformeerden Godsdienft verdicht wierd, daar over veeltyds disputen en' moeielykheden kwamen te ontftuan.
En onder anderen, dat zekéren'Mt. AdriaanSchoneus, Advocaat woouende te s-Hertogenbofcti, en zynde van de Roomfche Religie, fungeerde als Rentmeëfter van de Abdye van St,Geertruyd tot Loven, die meede met dat euvel befmet was dat hy geaüurig difficulteit maakte, om uit de Tiendens van üofterwyk, Udenhout, Berkel en Huykïom, toebehooreride aan' de voorgemelde Abdye van St; Geertruyd, bet nodige tot dg" Godsdienft te leeveren. ö
Dat hy Advocaat Fiscaal' dienvólgende, de Voorgemelde informatie, ten aanzien van den voorn. Mr. Adriaan Schoneus bekoomen hebbende, tot nakooming en uitvoering van haar Hoog Mog. bovengemelde. Ileiöfutie, dénzei ven Mr Adriaan' Schoneus by een Acte aan hem'door een Deurwaarder van den Raad van Braband geinfinueert, van hef voörfz Rentmeëfter-1 ichap van de Abdye van. St. Geertruyd- tót Loven haddén f& zet en ontflaagen: ö
vn^TohV, rr' f1V£ meed(i hadde ge-daan 0mtrent de Perfooiï' RÏötee %f V ^onendeAtot-Lith , insgelyks zynde van de Roomfche Religie, die hy Advocaat Fiscaal ondèrrigt: was té fungeeren als- Rentmeëfter van het Dom-Capittef tot LuylT Xrft hy Advocaat Fiscaal nog daar en boven even eens hadde
f? ° <



22
L Boek. A. Eerste Titel
gehandeld met Jacobus Gyffelen, Ingezeten van de Stad 'sHertWnbofch, meede van de Roomfche Religie weezende en fungeerende als Rentmeëfter van den Abt van St. Trudo.
Dat hy Advocaat Fiscaal van zyn pligt hadde geoordeelt tezyn om haar Hoog Mog. van deeze zyne vemgtinge kenmffe te geeven, vertrouwende dat haar Hoog Mog. zig dezelve zouden laaten welgevallen. ^ t
Dat het Reglement van haar Hoog Mog. over de Politicque Reformatie in de Meyerye van 'sHertogenbofch aan de Generaliteit gehoorende, de dato den i April 1660, (a) waar by, uitgezondert het point de voorgemelde Roomfche Rentmeefters makende, ordres gefteld waren tegens allerlei Paapfche Officianten, aan een ieder bekend, mitsgaders alomme gepubliceert was, en jaarlyks na voorgaande Klokkegeflag nog gepubliceert moeit
worden. , TT
Dat de bovengemelde Refolutien van haar Hoog Mog. genoornen tegens de Roomfche Rentmeefters, aan dezelve Rentmeesters wel niet onbekent, maar egter niet gepubliceert waren.
En dat ook deeze falutairheid na alle apparentie beter zoude kunnen nagekoomen worden, als haar Hoog Mog. op de obediëntie van dezelve zekere poenaliteit zouden gelieven te ita-
tueeren. , , • _ TT iv/r^ '
Geevende hy Advocaat Fiscaal derhalven aan haar Hoog Mogende in bedenken, .of haar Hoog Mog. niet zouden kunnen goedvinden, om derzelver voorgemelde Refolutien tegens de Roomfche Rentmeefters te. converteeren in een Placaat, en tegens deszelfs contraventie, zoo ten aanzien van de Roomichgelinden die na de publicatie zullen blyven contmueeren m het waarneemen en de Bedieningen van de voorgemelde Rentmeesrerfchappen , als van dezulke die zig daar na tot dezelve Kentmeefterfchappen zouden mogen laaten employeeren, te itellen zoodanig een poenaliteit als haar Hoog Mogende zullen oordeelen te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is. goedgevonden en verltaan, dat zal worden geapprobeert, zoo als geapprobeert word mits deezen, het geene door gemelden Advocaat Fiscaal van trpe-
4V) Kerk. PI. Boek t Deel pag 9.



Van de Religie. 23
cum is gedaan, in het amoveeren van de Paapfche Rentmeesployeert" tCgC11S Hoog Mo^dQ Refolutien wierden geëm-
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by geapprobeerd werd het removeeren van Louis Otgens, zynde van de Roomfche Religie, van de Bedieningen van het Dykgraaf- en Penningmeefterfchap van de Polder, genaamd de Oude en Nieuwe Landen, door den Advocaat Fiscaal van Braband. Den 23 December 1745.
|^Ntfangen een Miffive van Mr. W. van Erpecum, AdvoKJ caat Fiscaal van Braband,. gefchreeven alhier in den HageJa, if/1 l7> deezer ^pende maand, houdende, ingevolge en l^fZi^f Van, ha" H^og Mog. Refolutie van den 1! Oc! tober laatftleeden, deszelfs Berigt op de Requefte van de Inge anden van den Polder, genaamd de Oude en mL™Lmd£ geleegen onder de jurisdictie en Regtbank van den Ouden Bofth, Ooftquartier van het Marquifaat van Bergen op den /.oom; verzoekende, om redenen in de voorfchreeve RequeS en m de daar nevens gevoegde Memorie geaüegeert , dat haar ^J^limteverkl^, dat 4 Supplianten zullen vermogen te bh ven by hunne aloude en immemoriaale vryheid en ufance van te verkiezen en aan te ftellen of wel te continueeren even als voor deezen, dog zonder toevoeginge van detituls van Dykgraaf; Gezwoorens en Penningmeefter, Indien dezelve mogten werden begreepen eenigen fchyn van aanfloot te kunnen geeven, zoodanige Geauthorifëerdens en Gecommitteerd taS^*? °Ver de direftie en ^miniftratie van IFgK ^^0rfchre^ P°lder meeft- en bekwaai*
mkrdL?engtlddibeTrd 2ytldc' is goedgevonden en verftaan, Sand ™ nTtT"' da£ gemdde Ad™CMt Fiscaal varï Braband op den 13 April deezes jaars, Louis Otgens als zvnde van de Roomfche Religie, heeft geremoveert valide Bedk-
nfw-



I. Boek. A. Eerste T i tel
ningen van bet Dykgraaf- en Penningmeefterfchap van de Polder, genaamd de Oude en Nieuwe Landen , geleegen onder de lurisdiftie en Regtbank van den Ouden Bofch, Ooftquartier van het Marquizaat van Bergen op den Zoom , en dat hy daar fey te gelyk aan de Ingelanden van den voorfchreeven Polder gerecommandeert heeft, om in plaats van den voornoemden 'Louis Otgens tot de voorfchreeve Bedieninge van Dykgraaf en -penninsmeefter van den voorfchreeven Polder na behooren aan te ftellen een ander bekwaam Perfoon uit de voorfchreeve In•gelanden, zynde van de Gereformeerde Religie.
En werd'dienvolgende bet verzoek by de voornoemde Re•quefte van de Ingelanden van den voorfchreeven Polder op den ii Oftober laatftleeden aan haar Hoog Mog. gedaan, mits deezen afgeweezen, zullende aan dezelve weder te r.ugge werden gegeeven bet Refolutieboek van denzelven Polder, by hen, ingevolge van haar' Hoog Mog. Refolutie van den 24 November laatftleeden ter Griffie van baar Hoog Mog. geëxhibeert.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan den Advocaat Fiscaal van Braband , om te itrek'ken tot deszelfs narigtinge.
q# . Refolutie van de Staaten Generaal, waar
hy den Drofaard van Mierlo word gelaft- den Roomfchen Prrfident en Vice-Prcefident aldaar af te ftel'hn, en andere van de-Gereformeerde Religie aan te Bellen, en zig voortaan te régnleeren na het Reglement of) de Politicque Reformatieen de Refolutie van den 21 Maart 16-87. Den 27 January 1750.
IS .ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Abraham Bockhorft en Tan Sterckman, Inwoonderen der Heerlyldieid Mierlo Ouartïer van Peelland, Meyerye van 'sHer.togenbofch, m Ledemaaten van de Gereformeerde Kerke aldaar, houdende, 4at baar «oog Mog. by derzelver Reglement -op de P°^"e 'Reformatie, in dato den 1 April 1660, (a) onder mt ^rukke.lyk hadden geheven te ordonneeren en te ttatucutn, aar
jfft -Kerk, iM. Bo.ek 1 Deel pag. f.



Van de R b l i g i e. 2-
alle Scheepenen moeften zyn Luiden van de Gereformeerde Religie, en dat zy daar toe voor die van de Roomfche Religie moeften geprefereert worden, zoodanig ook, dat, zoo wanneer 'er Roomfche Regenten waren, en ter dier Plaatfe ftoffe van de Luiden van de Gereformeerde Religie was, die Roomfche Regenten terftond moeften geremoveert, en in derzelver plaatzen die Gereformeerde Luiden gefurrogeerd werden, ia zelfs in Ste den, Dorpen en Heerlykheden, de Particulieren toebehoorend-• dat vervolgens ten verzoeke van de Supplianten den Perfoon van Jacobus Lofecaat, als Droffaard te Mierlo al in het beo-in van het voorleede jaar 1749 met alle minzaamheid en vriendelykheid was aangezogt geworden, om terwyl de gezamentlvke Scheepenen der voorfchreeve Heerlykheid alle van de Roomfche Religie waren, gelyk ook nog waren, hoewel direft .ftrvdig tegens haar Hoog Mog. goede intentie en heilzaame ordres de Supplianten in deezen als van de Gereformeerde Religie zynde , en te Mierlo Bankvaft jaar en dag gewoond hebbende tot Scheepenen der voorfchreeve Heerlykheid in Eed te neemen
Dat de Supplianten agtervolgens dat aan den zeiven Droffaard gedaane verzoek,- vaftelyk verwagt hadden, dat hy, in obediëntie van haar Hoog Mog. Souveraine beveelen, niet zoude hebben in gebreeke gebleeven, om met 'er daad en volgens zvn Eed en phgt te bezorgen , dat zy Supplianten tot Regenten der Heerlykheid Mierlo ten eerften aangefteld en beëedigt wierdendog dat daar toe al lang genoegzaame tyd afgewagt zynde, maar egter het zelve door den voornoemden Droffaard niet geëffectueerd wordende, de Predikant met de verdere Mans-Ledcmaa-■ ten der Gereformeerde Kerke te Mierlo, eindelyk waren genoodzaakt geworden, om daar over derzelver redenen van be^waaL°P den 3 Juny 1749 op te geeven aan de Gedeputeerden Oer Uafhs van Peel- en Kempeland, gecommitteert wegens denzei ven jaare 1749 tot het vifiteeren der Kei-ken en Schooien in . dat ^uartier geleegen, welke daar van aan de Leden der Claslis van ieel- en Kempeland voornoemd, op den 17 Tuny 1740 tot Helmont vergaderd, rapport gedaan hebbende, dezelve Vergadennge hadde goedgevonden, dat die klagten in 'het Verbaal va" derzelver Gedeputeerdens, het .geene door hun aan deHee» UL DLEL. D ïet



2<5 I. Boek. A. Eerste Titel
ren Gecommitteerden uit den Raad van Staate tot de Verpagtinge der Tienden binnen de Stad 's Hertogenbofch, over denzelven iaare 1749 ftond te worden overgebragt, blyven zouden, om namentlyk aan de voorfchreeve inconvenienten te remedieeren en de voornoemde abuifen te comgeeren.
Dat dezelve Gedeputeerden der Claffis voornoemt, by het overbrengen van hun Verbaal aan gemelde Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate meede gecommuniceerd haddën een Miffive van den voornoemden Droffaard waar by bleek, dat de Vrouw van Mierlo (die van de Roomfche Religie was, en haar het regt van af- en aanfteHen van Scheepenen aldaar atSbueert) op zig hadde genoomen de Gereformeerde voldoemngf te geeven, tl weeten, om dezelve tot Regenten der voorfchreeve Heerlykheid aan te ftellen; dat welgemelde Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, daar by met alleen hadden ?ebeven te beruften , maar ook die Gedeputeerden der Clasf^gdaften, van daar aan de hand te houden; dat niettegenllaande deeze ernftige beveelen van welgemelde Heeren GecomptS Sa^de Supplianten, na voorgaande afwagtmge vafe?n gefuimen &tyd, zig by ^noemde ^^«1 der Claffis begeeven hadden, en dezelve verzogt te cflcctaeeren dat de voornoemde Droffaard de Supplianten alsnog aanbellen en fn Eed neemen zoude tot RegeM™ dat de Supplianten genoegzaam zagen en geurden, dat de voornoemde Droffaard daar toe met geen gemoede ^heen te konnen in der minne gebragt worden; verzoekende ae Suppliants ShSvra, dat haar Hoog Mog. den voornoemden Drosfaid gelieven te gelaften en te ordonneeren, om alsnog binnen SSd^S^d, ai haar Hoog Mog.
den tegenwoordigen Roomfchen ^^^^3%^ ^ der Heerlykheid Mierlo, van die hainne Officen ^ zynde^üie daar van de aanzienlykfte en profitaoelfte) af te zettenen te removeeree, en in derzelver plaatfen oen eerften SuPPfant delzen Abraham Bockhorft tot Pnefident, en den tweeden1 Supplian Jan StSckman tot Vice-Praffident te Mierlo> aari tefteto en te furrogeeren; en wyders dat haar Hoog Mog, den^meerge melden Droffaard gelieven te ordonneeren, om aan de Supplian



Van de Religie. 27
ten te bemalen de koften., welke zy hier toe door zyne voorgenoemde negligentie en perfeveratie in het niet obedieeren van haar Hoog Mog. Souveraine ordres in cas fubjecl kwamen te lyden en te ondergaan.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat gemelde Droffaard van Mierlo , Jacobus Lofecaat, zal worden aangefchreeven en gelaft, zoo als hy gelaft word mits dêezen, de voornoemde Roomfche Praefident en Vice-Pnefïdent af te ftellen, en andere van de Gereformeerde Religie aan te ftellen, binnen drie weeken na receptie deezes, en zig voortaan te reguleeren na het Reglement op de Politicque Reformatie van den 1 April 1660, en na haar Hoog Mog. Refolutie van den 21 Maart 1687, 00 zonder daar van in gebreeken te blyven op poene van haar Hoog Mog. nadere dispofitie.
O) Kerk. Pl. Boek BE Deel pag. 284.
Den 11 Maart 1750 hebben hun Hoog Mog den Droffaard en Scheepenen van Oud-Gaftel gelaft zoo veel mogelyk Gereformeerde Arm-Meesters te verkiezen, en geene alimentatie wegens de gemeene Armen te verltrekken aan arme Ledemaaten van de Roomfche Kerk, het welk ' D^i April 1751 geëxtendeert is tot alle Steden en Dorpen die tot de Claüis van Bergen op Zoom en Steenbergen behooren ; en
Den 21 July 1752 tot de Steden en Dorpen onder de Claffis van Breda.
Alle welke Reiolutien, hier sgter volgen onder den agtften Titel
G. Nader Refolutie van de Staaten Generaal,
waar^ by buiten efecl word gefield haare voorige Refolutie van den 27 January 1750 omtrent het afftellen van den Roomfchen Prcefident en Fice-Prafident van Mierlo. Den 25 April 1750.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Braband, gefchreeven alhier in den Hage den 14 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende Refolutie van den 21 February laatftleeden, derzelver adyis op de Requefte van Barbara Catharina van Boufele, Douanere van Gerard Norbergh, Baron van Scherpenzele, Vrouwe van Mierlo; verzoekende, dat haar Hoog Mog. derzei '
D 2



23 J I. Boek. A. Eerste Titel
ver Refolutie van den 27 January Ca) daar te voorén, genoomen op de Requefte van Abraham Bockhorft en Jan Sterckman, aiÈ fab- en obreptivelyk verkreegen, buiten effea gelieven te ftellen, mits de Suppliante verpligt blyve, om,, als 'er by vervolg van tyd genoegfaame bekwaame ftoffe van Gereformeerden in de voorfchreeve Heerlykheid van Mierlo mogte gevonden worden, dezelve, in de-Regeeringe aldaar te prefereeren boven de Roomfchgezinden, en zig voorts gedraagende na het Reglement op de Politicque Reformatie van den 1 April 1660, (» en haar Hoog 'Mogende Refolutie van den 21 Maart 1Ó87. O)
Waar op gedelibereerd zynde., is goedgevonden en verftaan, mits deezen buiten effect te ftellen de voorfchreeve haar Hoog Mog. Refolutie van den 27 January laatftleeden, als fub- en obreptivelyk verkreegen, en voorts aan de Suppliante mits dee^ zen het voorfchreeve verzoek te aecordeeren in. dier voegen als het zelve is gedaan, mits. zy verpligt blyve, om als 'er by vervolg van tyd genoegzaam bekwaame ftoffe van Gereformeerden in de voorfchreeve Heerlykheid van. Mierlo mogte gevonden werden, dezelve in de, Regeeringe aldaar te prefereeren voor de Roomfchgezinden, en zig, voorts te gedraagen na het, voorfchreeve' Reglement op de Politicque Reformatie van den u April 16Ó0 , Qy en na haar Hoog Mogende Refolutie van den :. 21 Maart 1687. (V)
O} Zie boven pag, 24.
Kerk. PI. Boek I. Deel pag. 9. Cö ÜL Deer pag. 284.
G,-. Placaat van de Staaten Generaal, ™aar H
aan.Paapfche Notarif en en andere privaate Perfoo- mm in . de. • Quartierem van ? Braband, Re fort van .den Staat., 'verboden word het fchryven, pafeeren, &c. van eenige fcabinaale- Aëtens, &e. Den 23 Juny 1740. Gr. PI: VI. Deel pag: 53^. XT\Er Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden: Allen denf Ü#'"geenen die deezen zullen zien , of hooren Jeezen; Salut.
Doen te weeten, dat, alhoewel Onze Placaaten van den 2 a&öber. 1654 en 2. Maart 1677 ,^) aan de. SecretaruTen der Vry-
O) Kerk. PI. BoekL Deel pag. 630^.



Van de Religie. 29
heden, Heerlykheden, Dingbanken en Dorpen in de Quartieren van Braband, onder het Reffort van deezen Staat, alleen competeert het befchryven en apoftilleeren van alle Gemeenten-, Kerken- , H. Geelt- en Weeskinderen-Reekeningen, het houden en fchryven van alle publique Verkoop-Cedullen, by Kaarsbrandinge of Stokflag uit te gaan, mitsgaders van Kommer- of SetBoek, tot betaalinge van Verpondingen, Tauxen, Beeden en andere geineene Laften omme te flaan, het concipieerën, pró-thocolleeren, uitmaaken en teekenen van alle reëele Laften, Tranfporten, Goederen en Erven, Scheidingen en Deilingen, Appoftillen, Ordonnantiën, Refolutien, ckc. en alle andere fcabinaale Aften, meer, in de voorfchreeve Quartieren van Braband voorvallende ; Wy nogthans' vernoemen-, dat eenige Paapfche Notariffen, en andere geëede en ongecede private Perfoonenheir' onderftaair met het befchryven van verfclidde der voorfchreeve' Aften, Contracten en Voorwaarden, het Officie derJ Secretaris-fèn dagelyks- hoe langs hoe meer te onderkruipen en te ufurpeeren; allen het welke ftrekkende is tot groote confufie van de goede Ingezetenen, die door zoodanige middelen Hgtólyk kon-den werden verongelykt, en waar uit gefchaapen zyn in toe-^ koomende groote inconvenienten, duifterniffen en disputen te* reizen,
ZOO. IS'T , dat Wy na' refümntie van de voorfchreeve Onze: Placaaten van den 2 Oftober 1654-en 2 Maart 1677, daar tegens willende voorzien, uit Souveraine magt en authoriteit, goedgevonden hebben, mits deezen van nieuws te ordonneeren' en te ftatueerenj dat het befchryven en appoftilleeren- van alle* Gemeenten-,,Kerken-, H. Geeft- en Weeskinderen-Reekeningen, het houden en befchryven van alle publique Verkoop- en Huur-' Cedullen, het ■ zy die by Kaarsbrandinge en Stokflag, of andersby Inzetten, Verhoogenv geeven'van Palmfiag of Koopdag', na coftume. locaal, of anderzints gefchieden; en dat voortaan hef1 infteUeir.em formeeren van Kommer-en Set-Boek én,' en voorts alle Regifters-, het zy van reëele, het zy van perfoneelé Om-! Haagen, privativelyk zal competeeren aan de Secretariflën', ge-' lyk ook het appoftilleeren ' en irfftellen der. Reekeningenvandien; Derogeerende- allen ftyl en- ufantie tér.*■'contrarie.' .-behoud
IX 3., ■ d§^>



30 I. Boek. A. Eerste Titel
-delyk de Collecteurs, daar eenige zyn, haar functie, zoo veel aangaat den ontfang van de Penningen, mitsgaders het concipieeren en ftellen, paffeeren en regiftreeren van reëele Geloften, Tranfporten, Goedeniffen van Erven, Scheidingen en Deilingen, Appoftillen,. Ordonnantiën, Refolutien, &c. en alle andere fcabinaale Aétens meer, in de voorfz Vryheden , Heerlykheden, Dingbanken en Dorpen in de voorfchreeve Quartieren van Braband, Reffort van deezen Staat, voorvallende, alleen zal zyn en blyven aan de exercitie van de voorfchreeve Notariffen, en allen anderen die des zouden willen onderwinden, en dat alle dezelve alleen op hunne Comptoiren zullen werden gepaffeert, zonder gehouden te zyn met eenige fchriftelyke Papieren , Rollen of Regifters , buiten dezelve Comptoiren, en op andere plaatfen, het zy Herbergen of elders te tranfporteeren. Interdiceerende eenen iegelyken wie het zy, eenige der voorfchreeve Aclens te fchryven, of doen befchryven, paffeeren, regiftreeren, uitmaaken of teekenen, als alleenlyk door de meergenoemde Secretariffen of hunne Gecommitteerden, op poene van nulliteit; en dat die geene die contrarie deeze Onze goede meeninge en intentie, zoodanig-zal befchryven of doen befchryven, paffeeren, regiftreeren, uitmaaken en teekenen, voor de eerfte reize zal verbeuren een pecunieele amende van zeftig caroli guldens, en dat die boetens meede plaatze zullen hebben tegens de Verkoopers van de voorfchreeve Goederen, te appliceeren het eene derdepart voor de hooge Overigheid, het tweede voor de Officiers, en het refteerende derdendeel voor den Geinterelfeerden: met authorifatie op de Officieren van de Plaatfen, omme tegens de Overtreeders van deeze Onze poenale beveelen zonder conniventie, de poene paratelyk te doen executeeren, en voor de tweede reize dubbeld van de voorfchreeve fomme, en boven dien ter arbitrale correctie.
En op dat niemand van het geene voorfchreeve is, ignorantie en hebbe. te pretendeèren, ordonneeren en beveelen Wy., dat deeze Onze Placaate alomme in de Steden, Vryheden, HeerlykhedenDingbanken, Dorpen en Plaatfen in de voorfchreeve Quartieren van Braband, Reffort van deezen Staat, zal
wer-



Van de Religie. 3-1
werden gepubliceert en geaffigeert ter plaatze daar zulks gebruikelyk is.
Aldus gedaan en gerenoveert ter Vergaderinge van de hooggemelde Heeren Staaten Generaal, in den Hage den 23 Tiiny 1740. Was geparapheert, A. v. Lynden, vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van de dezelve. Geteekent, F. FageL Zynde op bet Ipatium gedrukt het Cachet van hooggemelde haar Hoog op een rooden Ouwel, overdekt met een Papiere ruite.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by Frangois GooJJens, woonagtig tot Wejlerhoeve, word, gelaft deszeJfs Zoon, Jan GooJJens, by provifie en geduurende het onderzoek zyner klagten over zeer verre mishandelingen ter zaake van de Religie hem aangedaan, te aliment eer en. Den 8 Juny 1743.
I^Ntfangen een Miffive van den Grave van Rechteren, Hoog%_J fchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch geIchreeven alhier in den Hage op huiden dato deezes, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog Refolutie van den 7 Mey laatftleeden, deszelfs provifioneel 'berigt op de Requefte van Jan Gooifens, Zoone van Francois Goosfens, woonagtig tot Wefterhoeve, Dingbanke van Bergeyk in den Quartiere van Kempeland, houdende klagten over zeer verre mishandelingen, hein over het ftuk van Religie aangedaanverzoekende den Suppliant haar Hoog Mog. protectie tegens alle heimelyke onderneemingen, en voorts na onderzoek van zaaken provifioneele alimentatie van des Suppliants Vader te mokert erlangen. &
Waar op gedelibereerd zynde, hebben haar Hoog Mog haar laaten welgevallen, het geene door gemelden Hoogfchout in deeze zaaken provifioneelyk is gedaan, en is voorts goedgevonden en verftaan, aan denzelven te recommandeeren om met allen ernft voort te procedeeren, in conformiteit van haar Hoos: Mog. Refomtie v tri den 7 Mey laatftleeden, en dat dien onvermindert de Vader van den Suppliant Francois Gooifens, zal
wor-



>32 I. Boek. A. Eerste Titel
-worden gelaft, zoo als gelaft word mits deezen, tot alimentatie van den Suppliant te betaaien een honderd en vyftig guldens, -gereekent tegen het jaar, en zulks by provifie.voor een jaar, of zoo lange de zaak onderzogt zynde, anders by baar Hoog Mog. zal weezen gedisponeert; en word gemelde Francois Gooifens insgelyks gelaft te reftitueeren de koften wegens de Kleedinge ,aan deszelfs. Zoon bereids geimpendcert, bedraagende omtrent vyf en twintig of dertig guldens, en hein wyders van behoorly,ke Kleederen te voorzien, geduurende en tot nader dispofitie van haar Hoog Mogende.
.En zal pExtraét. van deeze haar Hoog Mogende Refolutie ge. zonden worden aan gemelde .Hoogfchout, om dezelve na b*e.hooren.te doen executeeren.
Q. .Refolutie pan de Staaten Generaal, nopens
de waarneeming van den tyd des Godsdienft, bepaald ■voor de Nederduitfche en Walfche Gemeente te Sas van Gent. Den i Maart 174.1.
ÏS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van den Kerkenraad van de Walfche Gemeente te Sas van Gent, houdende, dat zy Supplianten alle mogelyke devoiren hadden aangewend, -ten einde die van de Nederduitfche Gemeente haar mogten voeden omtrent de waameeminge van den tyd, wanneer de Godsdienft van wederzyden zouden aangaan en eindigen, dog dat .dezelve tot nu toe van geen effect waren gewëeft, hebbende ,de Predikant Kemp, nog laatft op Kersdag, wanneer het H. Avondmaal by die van de Walfche Gemeente wierd uitgedeelt, fchoon daar omtrent in alle vriendelykheid was gewaarfchouwt, zulks veragt, en zyne Predikatie omtrent anderhalf uur langer, ;als de voorfchreeve tyd, uitgeftrekt, tot groote verhinderinge .van die van de Walfche Gemeente; verzoekende de Supplianten om *eedenen in de voorfz Requefte geallegueert, dat. haar Hoog Mog. -gelieven te ordonneeren, dat het voorfz Reglement, zoo wel van de Duitfche • als van de Walfche Predikanten voortaan ftjptelyk zal worden gcobfervcert, en dat ten dien
em-



Van de Religie* 35
einde een fortabele boete ten-profyte van de wederzydfche Armen zonder onderfcheid, tegens de Contraventeurs mogen worden gefteld, zoodanig dat de boete van denvDuitfche Predikant zal moeten koomen ten profyte van de Walfche Armen, en de boete van den Walfchen Predikant ten profyte van de Duitfche Armen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Predikanten, zoo van de Nederduitfche als van de Walfche Gemeente te Sas van Gent haar wederzyds moeten reguleeren na het Reglement door den Raad van Staate gearrefteert den 8 Mey 1657. 00
En dat de Magiftraat van Sas van Gent zal werden aangefchreeven, zulks aan gemelde Predikanten uit den naam van haar Hoog Mogende aan te zeggen.
R. v. S. 00 Extract uit de Refolutien van de Raaden van Staate der Vereemgtle Nederlanden, betreffende den tyd van den Godsdienft te Sas van Gent. Den d Mey 1Ó57.
BY Requefte geprefenteert van wegen de Confiftorie der Walfche Kerke op het sas van Gent, werden nog redenen geallegeert waarom dat rneencn, dac de oude Kerke aan haar zoude behooren te blyven, des zyl. alnoch zyn verS?ej 1 eJr?m r!?aar dczeive te accordeeren, zoo als die nu is, of die van de JNederlandlcne Kerke te renvoyeeren om te confereeren met de Gedeputeerden van de Wallche Synode, dat zyn die vai; de Walfche Kerken tot Middelburg en vullingen, om m het mmnelyke met malkanderen te accordeeren, en alzoo a!lè knet van conteftatien voor te koomen. , Waar op by den Raad geëifcht zynde het .Reglement dat de Secretaris gelaft was in te ftellen, is het zelve geleezen en goedgevonden te arrefteeren, om aan beide Partyen uitgegeeven te worden, zoo als het zelve is volgende.
In den Raad van Staate gehoord zynde by het Rapport van de Heeren Gecommitteerden, laatft op het Sas van Gent geweeft, de inftantien die by den Kerkenraad der JNederlandfche Gemeente aldaar gedaan wierden , om te mogen hebben de oude Kerke met den Predikftoel, Bochten, Banken en Steenen daar in leggende, om in de nieuwe gemaakte Kerke te gebruiken, zoo zulks by Requefte aan haar Ldele Mo;;. ook zyn verzoekende, daar op in confidcratie komt, dat men dezelve oude Kerke voor deezen heeft gedeftineert tot den Godsdienft daar in te oenenen by de Walfche Gemeente aldaar, maar daar tegen sealiegeert werdende yerfchcide redenen die confiderabel zyn, als dat deeze oude Kerke leer bouwvallig is en met 'er tyd meer wordende, daar aan veele koften zullen moeten worden gedaan, om die in goede reparatie te onderhouden , tot behoorlyk gebruik ï als ook dat dezelve Kerke blyvende in gebruik , in de een of de andere een nieuwen 1 redikftuel, Bochten en Manken voor het Gemeen, en een geheeï nieuW ƒ/ƒ DEEL mCUWe Kerke' zal moeten wPrden gelegt, tot alle" het welk-



34
I. Boek. A. Eerste Titel
de Kerken geen mkoorrien hebbende, daarom den Raad zuilen moeyelyk vallen ook met de reparatieri belaft te laaten , daar by nog koomende, dat de Commandeur verzoekt, dat de oude Kerke van het Hooge Sas mag werden gercmoveert, om alzoo meerder bekwaamheid tot het Plein voor een Place d'Armes, aldaar te hebben, en andere bedenkingen meer, en dat daarom voorgeflaagen is, dat in beide Taaien par vices bekwaamelyk in de nieuwe Kerke zal kunnen gepredikt worden, ook aan de een en de andere meer Toehoorders zal geeven , alzoo die geene die de beide Taaien verftaan . de Predikatiën van de een en de andere zullen konnen frequenteeren, dat niet zoude kunnen gelchieden, als beide op eene en dezelve uure zouden prediken.
Is alle het zelve by den Raad in deliberatie gelegt, en gelet dat men hef Land van koften moet verfchoonen, daar men het zelve kan doen, zoo als in deezen daar geen meer necefiiteit enpreffeert, om beide Kerken te moeten houdeit als de Minifters en Kerkenvaders van beide Taaien de touren in het prediken eu den Godsdienft wel waarneemen en met malkanderen in alle behoorlyke eenigheid, obferveeren, de tyden en uuren , die gefteld en gehouden kunnen werden, te weeten dat op Zondagen, 's morgens de Nederlandfche Predikatie zal beginnen, precies ten half negen uuren, en gedaan hebben ten tien uuren, als wanneer tot de Walfche Predikatie eenmaal zal werden geluidt, om ten half elf uuren precies de Predikatie aan te vangen, en voor twaalf uuren gedaan te hebben; des namiddags , dat de Nederlandfche Predikatie alsdan zal beginnen kort na een uur , zulks' dat die gedaan zy precies ten drie uuren , waar na alsdan de Walfche weder zul'en beginnen, zoo het haar goeddunken zal; als de tyd komt dat het Heilig Avondmaal zal worden gecelebreert, en zal het zelve niet op eenen zeiven Zondag gefchieden, maar op differente dagen, en zullen de Nederlandfche Predikatiën op den Zondag, dat de een of dè ander de celebratie zal doen, 'smorgens pr-ecies ten agt uuren beginnen, om zoo dc een de ander geen belet te doen.
Gelyk voorts in alle andere gelegentheden en voorvallen met malkanderen zullen hebben te houden alle goede- correfpondentie, vriendfehap en eenigheid, de een den ander wel verftaande, en accommodeerende naar behooren.
De Conüftoriale Vergaderingen zullen zyluiden elk af art hebben, de Nederlandfche in het noorden en de Walfche in het zuiden van de nieuwe Kerke.
De Raad heeft alle het geene voorfchreeve is, a!zoo goedgevonden , ordonneerende en laftende wel expreftelyk de een en de ander, en allen anderen dien het aangaan mag, zig daar in alzoo preckfelyk te reguleeren , begeerendedi laftende den Officier en Magiftraat op het Sas van Gent, het zelve alzoo te doen onderhouden en naarkoomen ter beter en meerder ftigtinge. Referveerende den Raadde dispoücie verders over de oude Kerke tot. nadere deliberatie en Reiomtie.
Refo-



Van de Religie.
SS
G, Refolutie van de Staaten Generaal* waar
by de Predikant van P/adel, Reu fel en Net er fel y word gelaft, om de Beedeftonden waar te neemen op zoodanige'dag en uure, als aan hem door de Regenten is aangezegt. Den 13 September 1747.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van de Regenten van Bladel, Reufel en Neterfel, Quartier van Kempeland, Meyerye van 's Hertogenbofch, houdende, dat zy Supplianten ter obediëntie van haar Hoog Mog. Refolutie van den 14 July laatftleeden, waar by gelaft is het houden van Beedeftonden , daar toe weekelyks hadden beraamt den Woensdag namiddag ten vier uuren, en dat zy Copie van die haare Refolutie hadden doen ter hand ftellen aan den Predikant Adrianus van Vierfen, om te ftrekken tot zyne narigtinge; dog dat gemelde Predikant niet hadde kunnen goedvinden zig daar na te reguleeren, maar integendeel van den Predikftoel hadde afgekondigt, dat by den Kerkenraad, de Maandag in plaats van den Woensdag daar toe zoude werden geprefigeert; verzoekende de Supplianten daar op haar Hoog Mog. Refolutie en goedvinden, hoe zig in deezen zullen hebben te gedraagen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verkiaarén, dat de voorfchreeve Predikant, Adrianus van Vierfen, kwalyk heeft gedaan van den Predikftoel af te kondigen, dat de Kerkenraad, aan wien de fchikking van den dag en het uur der Beedeftonden niet competeert, den Maandag in plaats van den Woensdag daar toe hadde geprefigeert, en dat gemelde Predikant dienvolgende zal worden gelaft, zoo als gelaft word mits deezen, om de Beedeftonden waar te neemen op zoodahigen dag en uure, als aan hem door de voorfchreeve Regenten is aangezegt geworden, als dewelke daar toe by haar Hoog Mogende Refolutie van den 14 July laatftleeden zyn geQualifkeert.
E 2 Rcfo-



3ó I Boek. A. Eep^ste Titel van de Religie.
G. Refolutie van de Staaten Generaal* afge-
flaagen het verzoek van Ds. van Fierjjen om de fèhikkingen over de Kerk en Godsdienft zelve te hebben. Den 5 December 174.7-
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Adriaan van ' Vierfen, Predikant te Bladel en Hapert, houdende deszelfs bezwaar over haar Hoog Mog. Refolutie van den 13 September laatftleeden, genoomen op de Requefte van de Regenten van Bladel, Reufel en Neterfel, Quartier van Kempeland, Meyerye van 's Hertogenbofch, by welke Refolutie haar Hoog Mog. hem. Suppliant gelaft hebben, om de Beedeftonden waar te neemen, op zoodanigen dag en uure als hem door de voorfchreeve Regenten was aangezegt geworden; verzoekende den Suppliant, om redenen in de voorfchreeve Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. aan de voorfchreeve Regenten gelieven te gelaften, om zig direct niet te bemoeyen met het beftuur van de Gereformeerde Kerk en Godsdienft, maar de fchikkingen, daar in te maaken, te laaten aan den Suppliant en deszelfs Kerkenraad.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, mits deezen te perfifteeren by haar Hoog Mogende voorfchreeve Refolutie van. den 13 September laatftleeden,
B. TWE'-E-



B. Tweede Titel,
HANDELENDE VAN HET i
FUNDAMENT der RELIGIE i
DE HEILIGE SCHRIFT.
H, Refolutie van de Staaten van Holland op
het verzoek van de Leeraars en Ouderlingen van de Lntherfche Gemeente te AmHcrdatft, ten einde voortaan geen O&royen werden verleend op het drukken van haare Pföhnen en Geeftelyke Liederen; en dat geen van haare Bybels zullen mogen werden gedrukt als met approbatie van haare Gemeente. Ben 29 September tvgHi,
¥nSÖS!Y reuimtie ge&libercerd zynde op het Rapport den 28" jOffi.J^lv laatftleeden uitgebragt door de Heeren GedepuÖS^ul: teerden der Stad Haarlem,, en verdere haar Ed. Groot BE^fal Mog. Gecommitteerden, welke,. ingevolge en ter voldoening van haar, Edele Groot, Mogende Appoïntenient commuToriaal van den 19 April deezes jaars, hebben geexamineert de Requefte aan haar Edele Groot, Mog, geprafenteert'by de Leeraaren en Ouderlingen der Gemeente,, toegedaan de Onveranderde Augsburgfche Belydcnifle binnen de Stad Amfterdam, verzoekende, om daar by geallegeerde redenen,- dat haar Edele Groot Mog. de Supplianten gelieven te begunftigen met de favorabele Refolutie, dat in het vervolg geene Privilegiën op de Pfalmen en. Gezangboeken by die van de Onveranderde Augsburglche Geloofsbelydenis, in hunne Kerken gebruikt wordende, zullen worden verleend,, en, dat van nu voortaan geene By. bels- of nieuwe Teftamenten volgens de vertaalinge van Martinus Lutherus in de Nederduitfche Taaie overgezet,. mitsgaders geen ■ Pfalm- en Gezangboeken, of andere gewoone Kerkboeken, by de Lutherfche Gemeentens in deeze Landen gebruikelyk, zullen;
E- 3- mo^*



38 I. Boek. B. Tweede Titel van de Heilige Schrift.
mogen werden gedrukt zonder de revifie en approbatie van den Kerkenraad der voorfchreeve Gemeente.
Is goedgevonden en verftaan , mits deeze aan de Supplianten derzelver verzoek te accordeeren, en mitsdien te verklaaren, dat, blyvende het Privilegie in den jaare 1745 aan een Compagnie Boekverkoopers voor den tyd van vyftien jaarfen verleend, voor zoo veel aangaat het drukken der Pfalmen en Geeftelyke Liederen daar by vermeld, in zyn geheel en ten uiteinde toe fubfifteeren, voorts geene verdere of -andere Privilegiën op de Pfalmen en Gezangboeken by die van de Onveranderde Augsburgfche Geloofsbelydenis in hunne Kerken hier te Lande gebruikt werdende, zullen worden verleend, en dat wyders van nu voortaan ook geene Bybels of nieuwe Teftamenten volgens de vertaalinge van Martinus Lutherus in de Nederduitfche Taaie overgezet, mitsgaders geene Pfalmen, Gezangboeken of andere gewoone Kerkboeken, by de Lutherfche Gemeentens in deeze Landen gebruikelyk, zullen mogen worden gedrukt, ten zy dezelve, alvoorens ter Drukpers werden gebragt, zullen zyn gerevideert en geapprobeert by den Kerkenraad van de Lutherfche Gemeente van die Stad alwaar ftaan gedrukt te worden, en by zoo verre aldaar geen Lutherfche Gemeente zig mogte bevinden , alsdan van den Kerkenraad* derzelver Gemeente te Amfterdam, op pcene van confiscatie van alle de 'Exemplaaren die zonder zoodanige authoriteit zullen zyn gedrukt, en daar en boven een boete van Vyf honderd guldens , te verbeuren by clen Drukker van zoodanige Lutherfche Bybels, nieuwe Teftamenten, Pfalmen,- Gezangboeken of andere gewoone Kerkboeken van dezelve Lutherfche Gemeentens, ten behoeve van de Lutherfche Armen van die Stad alwaar de calange zal worden gedaan.
En zal Extract van deeze Refolutie werden gegeeven aan die van de Lutherfche Kerkenraad van Amfterdam, met laft aan dezelve, om daar van meede communicatie te geeven aan alle de verdere lutherfche Gemeentens in deeze Provincie, die deeze Refolutie ook zullen zyn gehouden ter kenniffe te brengen van de Glidcns van de Boekverkoopers in de refpective Steden en Plaatfen van dien, op dat dezelve Boekverkoopers weeten waar na zig hebben te reguleeren en te gedraagen. ~
C. Derde



39
C. Derde Titel,.
HANDELENDE VAN DE
KERKELYKE PERSOONEN,
PREDIKANTEN.
ï. Hier te Lande.
H. Refolutie van de Staaten van .Holland, hou¬
dende ordre op het bidden voor de Overigheid in de Kerken van de voorfchreeve Provincie. Den 15 Mey 174.7.
pSppS na voorgaande deliberatie goedgevonden en verftaan, HmW dat voortaan door de Bedienaaren des Goddelyken Woords in de publicque Kerken deezer Provincie, daar onder begreepen de Walfche en de Engelfche Kerken, daar die zyn, in "liet bidden voor de hooge en fubalterne Overheden, meede gebeden zal werden voor Zyne Hoogheid den Heere Prince van Orange en Naffau, als Stadhouder, Capitein Generaal en Admiraal van deeze Provincie: en dat vervolgens in het zelve voorbidden voortaan zal worden geobferveert de volgende ordre en rang, dat namentlyk eerft gebeden zal worden voor haar Edele Groot Mogende de Heeren Staaten van Holland , en Weftvriesland, als zynde de wettige hooge Overigheid van denzelven Lande: voorts de Heeren Staaten van de andere Vereenigde Provinciën , haare Vrienden, Buuren en Bondgcnooten: mitsgaders voor derzelver gezamentlyke Gedeputeerden ter Vergaderinge van de Staaten Generaal, en in den Raad. van Staate: daarna voor Zyne Hoogheid den Heere Prince van Orange en Naffau, Stadhouder, Capitein Generaal en Admiraal deezer Provincie: vervolgens, voor zoo veel den Hage aanbelangt, voor de Gecommitteerde Raaden, en de Hoven van Juftitie: en eindelyk in alle de Steden en Plaatfen voor deMa-



40 I. Boek. C. Derde Titel
Magiftraat van de Stad of Plaatfe, daar het zelve gefchied, en in de Heerlykheden of Ambagtsheerlykheden ook voor den Heer of Ambagtsheer in ordre even voor de Magiftraat van de Plaatfe.
En zal hier van alomrne aanfchryvinge gedaan werden, even en op dezelve wyze als ten aanzien van het uitfchryven van Beededagen gebruikelyk is.
II. Refolutie van de Staaten van Holland, raa-
kende hoe danige ordre te honden in het bidden voor de Overigheid. Den 23 O&ober 1751.
IS na voorgaande deliberatie goedgevonden en verftaan, dat voortaan door de Bedienaaren . des Goddelyken Woords in de publicque Kerken deezer Provincie, daar onder begreepen de Walfche en de Engelfche Kerken, daar die zyn, in het bidden voor de hooge en fubalterne Overheden, zal worden geobferveert de volgende ordre en rang, dat namentlyk eerft gebeden zal werden voor haar Edele Groot Mogende de Heeren Staaten van Holland en Wcftvriesland, als zynde de wettige hooge Overigheid van denzelven Lande: voorts vöor de Heeren Staaten van de andere Vereenigde Provinciën, haare Vrienden, Buuren.en Bondgenooten: mitsgaders voor derzelver gezamentlyke Gedeputeerden ter Vergaderinge van de Staaten Generaal, en in dén Raad van Staate: daar na voor Zyne Hoogheid, den Heere Prince van Orange en'Naffau, Erf-Stadhouder, Capitein Generaal en Admiraal deezer Provincie, en voor Haare Koninglyke Hoogheid de A^rouwe Gouvernante, Voogdefle over hooggemelde Zyne Hoogheid den Heere Erf-Stadhouder.: vervolgens, voor zoo -veel den Hage aanbelangt, voor de Gecommitteerde Raaden, en de Hoven van Juftitieü en eindelyk in alle de Steden en Plaatfen voor de Magiftraat van de Stad of Plaatfe, daar het zelve gefchied, en in de Heerlykheden of Ambagtsheerlykheden ook voor den Heere Ambagtsheer in ordre even voor de
Magiftraat van de Plaatfe. _
En



van de Predikanten. «
En zal hier van alomme aanfchryvinge gedaan werden, even en op dezelve wyze als ten aanzien van het uitfchryven van Beededagen gebruikelyk is.
H. Refolutie van de Staaten van Holland or¬
dre aan de Predikanten om haar Predikatiën en Gebeeden te rigten^ convenabel aan de jegenswoordige bezoeking van duurte en gebrek van Voedfel voor het Vee. Den 20 Mey 1740.
ÏN agtinge genoomen zynde, dat het God gelieft heeft dèezè Provincie twee jaaren na den anderen , en fpeciaalyk in het ^ voorleede jaar, te bezoeken met zwaare Plasreefenen en overftroommg der Landeryen , waar door geen genoegzaam Voedfel voor Menfchen en Vee heeft konnen ingezaamelcf werden ; en geduurende deeze Winter met een zeer ftrenge en buitengewoone Vorft; en deeze Provincie nu noch dagelyks te bezoeken met een aanhoudend fchraal en koud Weêr, waar door het Vee ten grootften deele van haar Voedfel berooft is en het gebrek en duurte voor Menfchen en Vee noch zoude konnen toeneemen, en ondraaglyk werden, het geen niet anders kan werden aangemerkt dan voor een blyk van des Heeren rechtvaardige gramfchap over de zonden van de Ingezeetenen van het Land.
Is na deliberatie goedgevonden en verftaan, dat aangefchreeven zal werden aan de Magiftraaten van de refpeftive Steden mitsgaders aan de Bailliuwen ten platten Lande, en daar men verders gewoon is diergelyke aanfchryving te doen, dat zv wegens haar Edele Groot Mog. aanzeggen aan dezelve Predikanten dat zy haar werk maaken van in haare Predikatiën en Gebeeden de Gemeente yverig te vermaanen tot ernftige en wee-' zeniryke boete en bekeering, en tot vernedering onder Gods fiaande hand, en Zyne Goddelyke Majefteit ernftig aan te rapen ten einde het- Dezelve gelieve Zyne flaande-Hand van deeze lrovmaea^ te wenden, en Zyn gunftig aimfcliyn wederom" : n^L> F fbns*



42 I. Boek. C. Derde Titel
t'onswaarts te wenden, ten einde het lieve Vaderland voor aHe verdere onheilen bewaard moge blyven.
I:L Extraék uit de Refolutien van hun Ed. Gn
Mog. tot afweering van de befmettelyke ziekte onder het Rundvee. Den 21 November 1744.
T\E Raadpenfionaris heeft ter Vergadering gerapporteert de JL/ confideratien en het.advis van de Heeren van de Ridderfchap, en verdere- haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden , hebbende, ingevolge en ter voldoening van derzelver Refolutien commilforiaal van den 5 en 18 deezer,, met eenige van de Hollandfche Raaden en Minifters van de Collegien ter Admiraliteit in deeze> Provincie rejfideeren.de, geëxamineert en overwoogen, wat ten aanzien van de befmettelyke ziekte onder het Rundvee, die zedert eenigen tyd in Weftvlaanderen gegraffeert heeft, en die. zig al van tyd tot tyd verder heeft verfpreid, in deeze gedaan, en welke praecautien daar tegen genoomen zour den kunnen en behooren te worden..
Waar op- gedelibereerd, en in agtinge genoomen zynde, dat de. voorfz befmettelyke ziekte onder het Rundvee volgens ingekoome narigten. zig reeds in eenige Plaatfen binnen deeze Provincie heeft geopenbaart, en dat deeze plaage, behalven de andere,, welke het Land reeds drukken , en verder dreigen , is vanzeer ver uitzigt en groote zwarigheid, indien het een en ander door Gods goedheid en goedertierenheid, niet word verhoed, is goedgevonden en verftaan
Eerftelyk , dat aangefchreeven zal'worden aan de Magiftraaten van de refpective Steden, en aan de Bailliuwen ten platten Lande , en daar men verder gewoon is diergelyke aanfchryving te doenj .dat^.zy wegens haar Édele Groot Mog.. aanzeggen aan de refReétive Predikanten, dat zy haar werk maaken van in hunne Predikatiën en Gebeeden de. Gemeinte ernftelyk te vermaanen toi: 'boete en bekeering, en tot vernedering onder Gods flaande hand,.en om 5 Zyne Goddelyke Majefteit eraftelyk en vieriglyk aan te roepen-om de voorfz plaage van de befmettelyke ziekte
OXir



van" de Predikanten.
43
onder het Rundvee niet verder .te doen voortgaan, maar geheel te doen ophouden, en ook verder in alle opzigten Zyne (laande hand te wenden ten goede van Land en Kerk. Ten anderen, enz.
H, Refolutie van de Staaten van Hollandom
nader aan de Predikanten te recommandeeren om in haare- Predikatiën en Gebeeden gewag te maaken van de Sterfte onder het Rundvee, en andere calamiteiten. Den 27 July 1745.
IN agting genoomen zynde , dat volgens haar Edele Gr. Mog» Refolutie van den 21 November des voorleeden jaars, (a) wanneer de Sterfte onder het Rundvee zig in deeze Provincie hadde begonnen aan verfcheide oorden te openbaaren, ter zaake van die plaage en van andere, welke het Land doen reeds drukten, en verder dreigden, aangefchreeven is geworden aan de Magiftraaten van de Steden en aan de Bailliuwen ten platten Lande, om van wegens haar Edele Groot Mog. aan te zeggen aan de Predikanten, dat zy haar werk zouden maaken van in haare Predikatiën en Gebeeden de Gemeente ernflig te vermaanen tot boete en bekeering, en tot vernedering onder Gods flaande hand, en om Zyne Goddelyke Majefteit ernftiglyk en vuuriglyk aan te roepen om die plaage onder het Rundvee niet verder te doen voortgaan, maar geheel te doen ophouden, en om ook verders in alle opzigten Zyne flaande hand af te wenden ten goede van Land en Kerke; en dat de voorfchreeve Sterfte onder het Rundvee niet alleen in alle Diftriclren deezer Provincie zedert is doorgebrooken, en nog by continuatie op veele Plaatfen blyft graffeeren, maar dat ook andere rampen en onheilen, drukkende en dreigende, niet zyn afgeweert, maar meerder verzwaart zyn, en dus Gods flaande hand niet is afgewend, maar Deszelfs toorn nog ontfteeken tegen de zonden en ongeregtigheden van dit Land.
O) Zie boven pag. 4a.
F 2



44 I. Boek. C. Derde Titel
Is na voorgaande deliberatie goedgevonden en verftaan, dat aan de Magiftraaten van de Steden en aan de Bailliuwen ten platten Lande zal worden aangefchreeven, om van wegens baar Ed.. Groot Mogende aan de Predikanten nader aan te zeggen, dat zy haar werk maaken van in haare Predikatiën en Gebeeden de Gemeente te vermaanen tot boete en bekeering onder Gods flaande hand, om daar door Zyne regtmaatige toorn en alle welverdien-, de plaagen en oordeelen van dit Land af te wenden, en te gelyk God Almagtig vuuriglyk te. bidden en te fmeeken , om Zynen zegen over Land,en Kerke, en om de Sterfte onder het Rundvee te doen ophouden,, en alle rampen, en onheilen van den Staat af te wenden, haare Grenzen in zekerheid te ftellen, de Oorlogen en de beroerten van dien-met. alle haare gevolgen te doen ophouden, en genadiglyk ten fpoedigfte. een gerufte vreede aiomme te herftellen,. en. de middelen daar toe te zegenen.
H, Refolutie van de Staaten van Holland, om-,
trent het houden van weekelykfche Beedeftonden. in de. ' voorfz Provincie. . Den 29 April 1747. .
TF\E • Raadpenfionaris heeft) ter Vergadering voorgedraagen en . J^Jr-- in, bedenken, gegeeven, of .haar Edele Groot Mogende, .in ' confideratie, van den, vyandelyken inval van de; Trouppes van Zyne Majefteit.- den Koning- van Vrankryk in het Territoir van-den-Staat.,- niet zoudem gelieven goed te vinden om in deeze. Provincie weekelykfche Beedeftonden- uit te. fcbryven, zoo als. in den.-voorgaanden, Oorlog is gefchied,
Waar op-gedelibereerd zynde,:is goedgevonden en verftaan, dat aiomme, alwaar men gewoon is de.uitfcbryvingen van Beededagen te doen, zal worden aangefchreeven, ten einde de. nodige, ordres mogen werden gefteld tot het houden van weekelyk eBeedeftonden, op-zoodanige wyze als ma de conftitutie van deü-Steden en | Plaatfen Sbevonden-zal werden .te :behooren, om God Almagtig te bidden , dat; Hy de'. Wapenen van \ den Staat gelieve te- zegenen en dezelve voor alle kwaade toevallen te -"fewaarcn..-...



van de Predikanten. jk-; O, Refolutie van de Staaten Generaal, zoo'
omtrent het Formulier van het Gebed, als het houden van weekelykfche Beedeftonden in de Steden en Plaatfen van het DiftriSt van de Generaliteit. Den .14 July Ï747;
O-Ntfangen eeir Miffive van de Walfche Kerkenraad der Stad1" ■■ Maallncht,.. gefchreeven aldaar den 26 der voorleeden' maand, geaddrelfeert aan den Griffier Fagel, reprsefente-rende de noodzaakelykheid, om-op het voorbeeld- van het 'geen*' in derefp.eftive Provinciën is - ingevoerd, in de tegenwoordige gevaarlyke omftandigheden, waar in' het Vaderland in het /emeen, en de-gemelde Stad in het- byzonder zig. bevind oublfc que Beedeftonden in te ftelfén, ei/verzoekende daar'omtrenV haar Hoog'Mog. intentie temogen verftaan, en te eelvk te mo-gen weeten op wat wyze zy in haare publicque Gebeden voor ' Zyne Hoogheid den Heere Pnnce van Orange zullen bidden"
Waar op gedelibereerd zynde,-.is goedgevonden en- verftaan : dat aan gemelde Kerkenraad der Stad JMaaftricht zal werden ae' refcribeert dat dezelve wel zal doen van nveekelykfche BeedeJonden te-houden, en dat zy zig-aan de Magiftraat-zullen addreffeeren om van dezelve.te verneemen den dag en-uur M daar toe de bekwaamfte zullen werden geoordeeldeDat voor zoo veel aangaat'het Formulier "van het Gebed, zy, vorens hct,geeir voor deezen gepraftifeert is , . zullen bidden-voorde Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden voor den: Raad -van Staaten,.-voor Zyn Hoogheid'den-: Heere Ppnce van -Orange en Naflau, Stadhóudêr-Gapitein • enAdmiraal .Generaal der Vereenigde Nederlanden, voor Haare Rb-. ranglyke- Hoogheid, Mevrouwe de - Kroonpri-nces van Gróo^ Brittanmen , tm> voor-deszelfs gantlch Blufte?- Huis - ■
Rn zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezondden werden aan de Magiftraat der- Stad MaafMcht- om te ftrèk*en tot.derzelver narigtinge,-en haar -daar na -te r^eeren Er is..,verders':goedgevondeir en 1 verftaan', dat de -Magiflraaten in ®ë '
den aangefchreeven, in -de Tefpeétïve- Steden m- Plaatfen; geïeW



46 I. Boek. C« Derde Titel
te tyden en uuren te ordonneeren, tot het houden van Beedeftonden, zoo als de gemelde Magiftraaten na de gelegentheid van dezelve Steden en Plaatfen bekwaamft zullen vinden, om in de jegenwoordige bekommerlyke toeftand van zaaken God Almagtig, om een zeegen over den Staat, en over de Wapenen van haar, en van haare Geallieerden te bidden: en wyders de nodige voorzieninge te doen, om in het Formulier van het Gebed te volgen den voet en ordre, hier boven gementioneert.
G. Refolutie van de Staaten Generaal tot het
uitfchryven van een algemeene Dank- en Beededag, en het doen van Vreugdebedryvinge over de gefloote Vreede, en. wyders tot het doen van een generaale Colle&e binnen de geünieerde Provinciën en het Resfort van de Generaliteit, tót opbouw van de Kerken te Bergen op Zoom e/n te Sas van Gent, &c. Den 8 Mey 1749.
BY refumtie gedelibereerd zynde op de Propofitie door de Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Zeeland, op den 25 der voorleeden maand ter Vergaderinge van haar Hoog Mogende gedaan , waar by hebben voorgedraagen en in bedenken gefteld, of niet in confideratie van den tegenwoordigen toeftand van zaaken, waar in aan de eene kant, de Vreede tusfchen de in Oorlog geweeft zynde Mogendheden van Europa herfteld , en deeze Staat, niettegenftaande alle zwaare rampen en tegenfpoeden aan dezelve geduurende. den voorfchreeve Oorlog overgekoomen, by de dierbaare Vryheid en Godsdienft gecönferveert is gebleeven, maar waar in ook aan den anderen kant nog verfcheide oordeelen en plaagen op deezen Staat blyven heruiten , uitgefchreeven behoorde te worden een Dank- en Beededag.
Als meede een Miffive van den Raad van Staate der Vereenigde Nederlanden, gefchreeven den 9, en alhier ter Vergaderinge ingekoomen den 28 der voorleeden maand, waar by aan haar Hoog Mog. kennis word gegeevcn van den defolaaten toeftand «en genoegzaame ruïne van de Kerk binnen de Stad Bergen op
Zoom,



van de Predikanten. ^
Zoom, geïyk ook van de Kerk te Sas van Gent, met bvvoegmg dat beide die Plaatfen in geen ftaat zynde om haare Ker ken weder op te bouwen, den Raad van Staate geen ander mid del tot het bekoomen van de daar toe nodige Penningen was voorgekoomen, dan dat men zyn recours neeme tot de gewoone liefdadigheid van de Ingezetenen van dit Land en dat bv haar Hoog Mog. wierde vaftgefteld het doen van een eeneraal* Collecte binnen de refpeclive Provinciën en het Reffort van' de Generaliteit, tot opbouw van gemelde Kerken, en verders tot bet doen van chantable uitreikinge, dewelke aan deeze en geene door den Oorlog geruïneerde Ingezetenen tot hun onderftand, en om hen weder ten nutte van het Land op de been te helpen, zouden behooren gedaan te worden, by zoo verre her montant der te colleéteeren Penningen zal konnen ftrekken • geevende voorts in bedenken, of niet dienaangaande in het eenei-aal gevolgd zoude konnen worden, de voet, waar op. eene Collefte voor Franfche Gerefugeerden, en andere vervolgde Belyders van de Gereformeerde Religie, by Refolutie- van haar Hoog Mog. van den 7 February 1699 Qa) is vaftgefteld, zoodanig egter, dat m plaats dat de Collecte by die Refolutie geordon neert word te doen daags na den Dank- en Beededag, en van Huis tot Huis,, dezelve alsnu om de apparentie van alsdan mee. fucces f -uHen hebben, zouden worden gedaan op den Danken Leededag zelve, (die zy vertrouwden aanftaande te zyn} in alle de Gereformeerae Kerken deezer Landen, onder of na de Predikatiën, dewelke dien dag gedaan zullen wordeny in welke de Magiftraaten 111 de Steden of Dorpen, alwaar Proteftantfche, Kerken van andere Gezindheden zyn, aan de Predikanten en Opzienders van die Kerken, zouden kunnen recommandeeren van insgelyks in den haaren eenige diergelyke Collefte te laaten doen, en van al het welke door den Brief van uitfehrvving aiomme kennis zoude kunnen worden gegeeven
Is goedgevonden en verftaan, dat een generaale Dank-en Beededag zal werden uitgefchreeven tegens Woensdag den ii Mnv eerftkoomende, en dat van de voorfz uitfehryvinge kenniffe z& worden gegeeven aan de Gouverneurs- en Commandeurs- in de
Plaatv-
(«> Zie het Aanhangfel op het ï. en II, Deel Kerk. PL Boek pag, w,



4.B "I« Boek. C. Derde Titel
-Plaatfen van de Barrière, om dien dag ,ook te doen'bonden by haare onderhebbende Guarnifoenen, en dat des Vrydags daaraan Volgende, en zulks op den 13 van dezelve maand Juny eerftkoomende, aiomme publicque demonftratie van vreugde over de gefioote Vreede zal worden gedaan, door het luiden der Klokken, loffen van het Kanon en het branden van VreugdeVuuren ter plaatze daar men gewoon is zulks te doen.
-En dat daar van meede kenniffe zal worden gegeeven aan de voornoemde Gouverneurs en Commandeurs in de Plaatfen van vde Barrière, als meede aan de Gouverneurs en Commandeursin de Frontier-Steden, om het zelve ieder in den haaren, voor zoo veel haar aangaat, werkftellig te doen maaken.
En dat de Raad van Staate zal worden verzogt en geauthorifeert, zoó als verzogt en geauthorifeert word mits deezen, om ten dien einde alhier in den Hage den voorfz dag met de Feftivitèiten en Vreugdebcdryven, 'in zoodanige gelegentheden gebruikelyk, van wegens den Lande te doen celebreeren.
Dat wyders conform den voorfiag in de voorfz Miffive van den'Raad van Staate vervat, en ten einde daar in breeder vermeld/zal worden vaftgefteld, zoo als vaftgefteld word mits -deezen, het doen van een generaale Collecte binnen de refpect'ive geünieerde Provinciën en het Reffort van de Generaliteit, dog'niet in de refpecfive .Kerken, maar in een goede en exacte ordre, van Huis tot Huis.., zonder eenige ...exceptie, en voorts .óp den voet als in diergelyke gelegenheid vaftgefteld is geweeft by haar Hoog Mog. Refolutie van den 7 February 1699,, en dat .daar van meede mende zal worden gemaakt in de uitfehry'ving van den voorfz Dank- en Beededag, met verzoek aan de Béefeé Staaten van de refpeetive Provinciën, en laïï aan de refpective Magiftraaten van de Steden en 'Plaatfen in het Diftrict van de Generaliteit, om zoodanige ordre te ftellen, dat de Voorfz Collefte 'sMaandags na den voorfz Dank- en Beededag, •te weeten .den 16 Juny eerftkoomende mogen worden gedaan, ■na voorgaande publicatie op de gewooniyke plaatfen in 'de Stéden eivborpen, mitsgaders op de Predikftoelen in alle de Ker'ken deezer ""Landen te laaten opwekken en üanmaanen tot het k>éifenen van mildadigheid in de voorfz Colie&e.
. Rcfo-



van de Predikanten. ^ G> . Refolutie van de Staaten Oeneraaf, 'boa*
dende aanfchryvwge aan de Magiftraat van de Steden en Plaatfen w het Reffort van de Generaliteit, om de weekelykfche Beedeftonden met den u W ie doen ceffeeren. Den 13 Mey i749. J J
OP het geprefenteerde ter Vergaderinge gedaan, in agting genoomen zynde, dat m den bekommerlyken toeftand van' zaaken waar m deeze Staat zig bevind, in den jaare 174? aan de Magiftraaten van de Steden en Plaatfen, in het Relfort van de Generaliter aangefchreeven is, en bevoolen om de Predikanten in haar Diftrift te gelaften, om niet alleen op de ordinaris tyden, maar ook op extraordinaris tyden, uuren by haar te beraamen en te ftellen op zoodanige dagen en tyden in de weeke als na gelegentheid van haare Stad of Plaatfe beft en bekwaamft zouden oorueekn , God Almagtig in de voorfz gevaarlyke conjuncturen te bidden om de confervatie deezer Landen en om een goedertieren zegen over de Wapenen van deezen Staat en van haare hooge Geallieerden, en dat nu door de goed* beid van God Almagtig de Vreede geflooten is, en deswSgens een generaale Dank- en Beededag is uitgefchreeven ^wt*cns Is goedgevonden en verftaan, dat aan de voorfz Magiftraaten van de voorfz Steden en Plaatfen in het Reffort van Ie Gene" ■rahteit zal werden aangefchreeven, dat de tot nog toe «continueert hebbende weekelykfche Beedeftonden, na het houden van den voorfz Dank- en Beededag, en zulks met den ii Juny aanitaande, cefleeren zullen, en dat daar tegen zullen fubmit* eeren, de ordinaris Predikatiën, dewelke bevoorens weekelyks
t^to^^^^ mt m ™ *™j>
m DEEL. . q rcfofc



1. Boek. C. Derde Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal, omtrent
den ouderdom van Predikanten in het DiftriB van de Generaliteit. Den 5 Juny 1736.
By refumtie gedelibereerd zynde op het rapport van de Heeren Tork, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Meyerye, van 's Hertogenbofcb, hebbende ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifloriaal van den 7 Maart laatftleeden, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert of niet zekere jaaren vaftgefteld behooren te worden, voor welke geen Predikanten in het Diftrict van de Generaliteit beroepen of aangefteld zouden mogen worden, en of daar in geen onderfcheid behoord gemaakt te worden tuffchen de Steden en andere Plaatfen van haar Hoog Mog. Is goedgevonden en verftaan, dat vaftgefteld zal worden, zoo als vaftgefteld word mits deezen, dat de Predikanten, om beroepelyk te zyn in de Steden van 'sHercogenbofch, Breda, Bergen op Zoom, Maaftricht, Grave, Steenbergen, Sluis, Huift en Sas van Gent, zullen moeten hebben bereikt den ouderdom van vyf en twintig jaaren compleet, en in alle andere Plaatfen van de Generaliteit den ouderdom van twee en twintig jaaren compleet, en dat de eene en andere den voorfchreeven ouderdom van vyf en twintig en van twee en twintig jaaren compleet zullen moeten hebben bereikt,, ten tyde dat de PredikantspJaatfe vacant zal zyn geworden, 'op de Plaatfen daar beroepen zullen worden. Dat een Predikant by verderf een Weduwe nalaatende, het beroep zal moeten werden gedaan binnen het jaar na het overlyden. Dat van deeze Refolutie om geen reden zal werden gedispenfeert..
En dat hier van kenniffe zal worden gegeeven aan de refpcctive Synodus in het Diftrict van de Generaliteit, en aan de refpeftive Magiftraaten in de Steden Plaatfen aldaar.
Was geparapheert, T. van Jylva, vt. Onder ftond , Accordeert met het voorfz Regifter. Was geteekent, F. FageL ,
Reb>



van ©e Predikanten» 5*
G. Refolutie van de Staaten Generaal, inter¬
pretatie van de Refolutie van den 5 Juny 1736, wegens den ouderdom der Predikanten in de Gene' raliteit. Den 28 December 1740.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot den Brantzenburg, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifforiaal van den 6 deezer, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van Jan Willem Coets, S. S. Theologise Candidatus, houdende, dat hy Suppliant den tyd van over de vyf jaaren zig op de Academie te Leyden in de Studiën hadde'geoeffend, en na dat hy op den 9 Juny deezes jaars een goed getuigenis van zyne ProfeiTooren had bekoomen, op den 28 van dezelve maand Juny by de Claffis van Leyden en Nederrhynland tot Candidatus Theologiae was geadmitteert; dat hy Suppliant vervolgens op den 14 Augufty deezes jaars van den Heere Prince van Naffau was begunftigd met een Authorifatie op den Kerkenraad van den Dorpe en Heerlykheid van Zundert, in de Baronnie van Breda, om tot Predikant in den voornoemden Dorpe en Heerlykheid, uit naam van gemelden Heere Prince, beroepen te werden, in plaatze van Do. Zeylmans, dewelke in de maand November des voorleeden jaars 1739 was overleeden, nalaatende een Weduwe, wanneer den Suppliant hadde bereikt den ouderdom van circa twee en twintig jaaren, zynde gebooren alhier in den Hage den 14 en gedoopt den 20 February 1718. Dat hy Suppliant, na dat hy de voornoemde Authorifatie hadde geobtineert, door de informatie van den voornoemden Kerkenraad aan hem gedaan, was ontwaar geworden zekere Refolutie van haar Hoog Mog. in dato 5 juny 1736, (?/) waarom de Kerkenraad van de voornoemde Gemeente zwarigheid hadde gemaakt, om den Suppliant, fchoon nu al ver over de twee en twintig jaaren, ingevolge v?i* de voornoemde Authorifatie, tot Predikant te beroepen.0 Dan
ic~) Zie de vorige pag, '
G &



r. Boek. C. Derde Titel
dat-'den Suppliant zig verbeelde-,. dat de voornoemde Refolutie alleen relatief was tot zoodanige Plaatfen, alwaar een Predikant overlydende geen Weduwe naliet, maar niet wanneer een Weduwe overbleef ,, in confideratie, dat. altoos aan een Weduwe van een-Predikant wierd gegeeven het jaar van gratie na het overlyden van haar Man, en dat niemand, in een zoodanig vaceerende plaatze, eer als het expireeren van het voornoemde jaar van gratie, tot de dadelyke p.ofleffie- van het Predikampt aldaar konde werden geadmitteert,. fchoon het beroep van den Predikant wel moeft worden gedaan binnen het jaar na het overlyden des voorgaanden- Verzoekende de Suppliant derhalven, dat haar-Hoog Mog. by interpretatie van de voornoemde Refo* lutie gelieven te verklaaren, dat de Predikanten- in. alle Plaatfen van de Generaliteit , om beroepelyk te zyn in de plaats^ van een Qverleeden Predikant een Weduwe nalaatende, Zullen moeten hebben bereikt den ouderdom van twee en twintig jaaren coup pleet j geduurende het loopende jaar. van gratie, het welk-ver* léend' word aan de Weduwe.
Waar -op gedelibereerd zynde, is goedgevonden enr. verftaan ^ mits deezen te-perfifteeren by haar Hoog Mog. . Refolutie van den-5 Juny i f36, em nadien .dezelve vereifcht, dat de Predikant ten- om - beroepelyk' te zyn in de Steden by de. voorfchreeva Refolutie genoemd-, als-meede ten. platten Lande, moeten heb* ben-bereikt den ouderdom van vyf en twintig of twee en twin-? tig jaaren refpeétive, ten dage. als de plaatze is vacant gevallen; dat tot elucidatie van de ■ voorfchreeve Refolutie - zal -.werden verklaard , zoo -als verklaard werd mits-deezen, dat in een ge^ val* wanneer•• de plaatze.-is vacant gevallen door een-fterfval, en dat* de overleeden -Predikant, een Weduwe nalaat, gelyk als ten deezen \ niet 'nodig is, dat de; vyf en twintig en twee. en twim ■ tig -jaaren, refpeétive -moeten weezen geadimpleert ten .tyde van het overlyden van den Predikant, waar door- de vacature is ge vallen, om dat* volgens-haar Hoog Mog. Refolutie van den 4. Qctober 1600 (F) de Weduwe van den overleeden Predikant moet p^ofite^ren een- jaar van gratie,- en ,dat volgens haar Hoog. Mog4 Mefolutie van den 5 Juny 1736 de vacante plaats eerft binnen ■■ . Kets-
(Cl Kerk, Boek 1H* Deel pag <tè,



van de Predikanten.
het jaar moet worden vervult; dat vervolgens de■■ ■ Suppïiaiit beroepelyk is geweeft. binnen Zundertoffchoon ten tyde als da Predikantsplaats aldaar is vacant gevallen ,. niet-hadde bereikt den ouderdom, van twee en twintig jaaren: dat voorts voor het toekoomende zal werden geftatueert, zoo ais-geftatueert werd mits" deezen, dat de. voorfchreeve haar Hoog Mogende Refolutie van den 5 Juny 1736, fixeerende het getal van jaaren, welke dio geenen , die na eenig. beroep in de Steden--en ten platten Lande ' willen ftaan, moeten:hebben, by continuatie ftiptelyk zab woM den geobferveert en nagekoomen, ten ware de Predikant door welkers dood de vacature , zoude -zyn gevallen mogt nalaaten een Weduwe;.dat fpeciaal in dat geval het genoeg zal zyn, om beroepelyk te weezen tot. de vacante plaats , dat> de vereifchta • jaaren geadimpleert zyn binnen het jaar na-bet-overlyden van den Iredikant; dan dat-wanneer het moehte gebeuren, dat de VV eduwe binnen het jaar van gratie- mogt koomen te overlyden-ï . alsoan de.gefixeerde jaaren zullen moeten weezen- geadimpleert ten dage als- de voorfchreeve Weduwe zal • zyn geftorven oin ; te weezen beroepelyk-tot de. vacante Predikantsplaats -
Dat van deeze haar Hoog Mog... Refolutie om geen redenen > zal worden gedispenfeert. En daar van .kenniffe zal worden ge*-geeven aan de refpeétive Synodus in het DiftricT: van de Generaliteit, en aan de.refpeétive. Magiftraaten in de Steden en Plaat* fen aldaar.
Was geparaphcert,. T. Qerlacius, vt; Onder ftond, - Accordeert met het voorfz Regifter. Was geteekent, F. FageL -
H.., Refolutie van dé Staaten van Holland, waarr
by geapprobeert -is het beroep van den Predikant Jé-" hannes Andreas Stree in de Beeverwyk, fchoon geeh ' vyf en twintig jaaren- oud: Den 26 December 1742.'-
BE Heer Penfionaris heeft ter Vergadering gerapporteert de ' conüderatien en het advis van de Heeren haar Ed. Groot ' Mogende .Gecommitteerden , .,hebbende, - ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appointement- commis- -
G1 '3: m**~



5*
I. Boek. C. Derde Titel
foriaal van den 29 November laatftleeden, geëxamiheert de Requefte van die van den grooten Kerkenraad van de Gereformeerde Gemeinte in de Beeverwyk, verzoekende, om redenen in het breede by derzelver Requefte gemeld, dat de beroepinge van Johannes Andreas Stree, als thans Predikant te Sleewyk, tot Predikant in de Beeverwyk, zyn voortgang zouden mogen hebben.
Waar op gedelibereerd, en in agtinge genoomen zynde, dat haar Edele Groot Mog. by derzelver Refolutie van den 22 Juny 3 725, (a) hebbende verftaan, dat de beroepinge van Lucas Leeman, tot Predikant te Grootebroek zyn voortgang zoude hebben, fchoon dezelve Leeman ten tyde van de voorfz beroepinge den ouderdom van twee en twintig jaaren nog niet hadde bereikt, geen redenen zyn voorgekaomen, waarom de Beeverwyk in het beroepen van een Predikant op een andere wyze zoude worden behandelt, dewyl Grootebroek gelyke Stede-Regten, zoo niet meerder als de Beeverwyk heeft, en de Beeverwyk op dezelfde wyze als Grootebroek in de Clafficaale verdeeling onder de Dorpen word gefteld: behalven dat de voorfz Johannes Andreas Stree, fchoon hy op het overlyden van Johannes Aldekerk, in wiens plaats hy tot Predikant in de Beeverwyk is -beroepen, den ouderdom' van vyf en twintig jaaren ten volle niet heeft bereikt gehad, egter in zyn zes en twintigfte jaar is geweeft, als de voorfz beroepinge op hem is gevallen; na dat bevoorens twee fucceffive andere beroepingen door de groote Kerkenraad van de Beeverwyk waren gedaan, waar voor de refpeétivelyk Beroepene hebben bedankt gehad.
En'daar by geconfidereert' zynde de inclinatie en volflrekte eenparigheid, zoo van de Regeering, als van de groote Kerkenraad van de Beeverwyk, om den zelve Johannes Andreas Stree, tot haar Predikant te mogen hebben.
Is goedgevonden en verftaan, dat de beroepinge van de voornoemde Johannes Andreas Stree tot Predikant' in de Beeverwyk zyn voortgang zal hebben en mits deezen aan de Claffis van Haarlem, mitsgaders, een ieder die het verder aargaan mag, te gelaften en te 'ordonneeren haar daar na te reguleeren. h Refo-
Cd) Kerk. PI- Boek II. Deel pag. 501.



van de Predikanten. 5$
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by werd afgeflaagen het verzoek van den Proponent Etmhus, om dispenfatie in opzigte van de maren tot het Leeraar-Ampt flaande, en, hoe de Predikantsplaats te Crommeniedyk te vervullen Den 20 Augufty 1749.
BY réfumtie gedelibereerd zynde op het Rappor* ter Vergadering mtgebragt den 2 deezer door de Heeren Gedeputeerden der Stad Leyden, en andere haar Edele Gr. MooGecommitteerden, tot-de Kerkelyke zaaken, hebbende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot Mogende refpeótive Appomtementen commifioriaal in datis 28 Maart, 8 April en 23 July 1749, geëxamineert de Requeften aan haar Edele Gr Mog. van tyd tot tyd, het beroep van Crommeniedyk concerneerende, geprcfenteert.
En eerftelyk by Jan Anthony Emilius zig qualificeerende beroep e Predikant te Crommeniedyk, houdende, dat haar Edele Groot Mogende by derzelver Refolutie van den 21 December iCóo(a) hebben geordonneert en geftatueert, dat de Perfoon op welke by vacature van een Predikantsplaatfe op een Dorp het beroep word mtgebragt, ten tyde van het fterfval moet hebben bereikt den ouderdom van twee en twintig jaaren; dat hy' wel ten tyde, wanneer te Crommeniedyk de vacature is voorgevallen ( zynde geweeft den 9 November 1748) den voorfz ouderdom met heeft bereikt, maar "wel voor dat hy aldaar is beroepen geworden, te weeten op den 9 February laatftleeden: en dat, dewyl hy, zoo hy voorgeeft, door den Kerkenraad met voiKoome genoegen van de Gemeente was beroepen \ hy derhalven zeer onderdaniglyk verzoekt, dat haar Edele Groot Mog. riem by gratie gelieven te dispenfeeren van het geftatueerde by gemelde Refolutie van den 21 December 1680, en alzoo het vooriz beroep te approbeerem
Ten tweeden, de Requefte geprcfenteert by Jan Kolles, Albert Gerntsz, regeerende Ouderlingen, Klaas Bol, regeerend Diacon, Renner Witvis, Hendrik Make en Dirk Alberts, Oud-
CO Kerk. PI, Boek I. Deel pag. 61. SX&O*



90
% Boek. G. Detl.de Titel
Biaconen, te faamen, zoo zy zeggen, uitmaakende het meerendeel van wettige Leden ..des Kerkenraads van de Gereformeerde Gemeente te Crommeniedyk, houdende een zeer geëxtendeert en ieverig narré van alle het gunt, zoo zy voorgeeven, zoude Zyn voorgevallen „in de behandeling van het formeeren der Nominatie en het doen van het beroep ter fuppletie van de vacature te Crommeniedyk, fubftantieelyk meedebrengende, dat door de. direclien van „den JConfulent aldaar, een en ander bekwaam en aan haar en de Gemeente aangenaam Subjecr., de feclufie zoude hebben gekreegen, zoo nogtans., als zy als eenvoudige Lieden.., onkundig in de gronden, waar op de feclufie wierd gefundeert, daar in wel hadden ingegeeven, dog . dat zy naderhand pntdekt hebbende dat zy waren misleid, alle convenable middelen in het werk hadden gefteld., om., ware het mogelyk, die zaak in het vriendelyke te redreffeeren, dog alles -vrugteloos zynde, dat zy Supplianten tegens de Nominatie en het beroep daar uit .te doen,.in den Kerkenraad hebben geprotefteert, zig wyders .beroepen op de Claffis van Haarlem,, en onder andere gèfuftineert dat de zaaken wegens het voorfz beroep moeften werden geftateert„ dog dat des onaangezien de vier overige Lexlen yan den gemelden Kerkenraad (zy Supplianten zig niet verder in deezen hebbende willen inlaaten) op den 9 February 1749 waren .overgegaan tot een beroep van Ds. Jan Anthony Emilius, Proponent onder de Claffis van Dordrecht; dat zy zich daar ^ovpr wel nader by Requefte aan het Claffis van Haarlem hebben geaddreflëert,'ten einde het zelve de voorfz beroepinge gediefde te repro.beeren^ en haar Supplianten in ftaat te ftellen, om ■niet de verdere Leden van den kerkenraad tot een ander beroep iover te gaan, alles behoudens dat de gemelde Ds. Jan Anthony 'Emilius tot bet nieuw beroep admisfibel bleef: .dog dat zy naderhand ontdekt hebbende de mmderjaarigheid van xlenzelven D*. Emilius ten opzigte yan de Refolutie van den 21 December 1680 vermeinden , dat de dispenfatie by den gemelden Cs, Jan Anthony JE-milius verzogt,, cn wel .ten faveure van ,zoo een Onwettig beroep, als zy het noemen, voor hun en -de verdere Ledema.iten ten uiterfte prejud.iciabel zoude weezen., en derhal•ven' QOtmoedklyk verzogten, haar Edele Groot Mog. op de " ' • voorfz,



van de Predikanten.
■voorfz Requefte voor den -gemelde Ds. Jan Anthonv Emilius en de zyne om dispenfatie van het defeét zyner ïïen *tv2 der ingevaHene vacature, geliefden te verleene/S^ ' ^ En laatftelyk de Requefte van Burgenneefteren en Vroed fchappen van Crommeniedyk, houdende , na vooraf met meer der moderatie genarreert te hebben het verzoek 11 ning, het maaken volgens het oud gebruind ar van eenNo nunatie van zes, en vervolgens van drie Proponlmen en na voorgaande behoorlyke citatie van alle de Leden vm den vZ .kenraad, van het doen door de prefente Leden van 1*7 u van Jan Anthony Emilius, die zy zeggen^^ttL^H ten, aan den Kerkenraad en het meelt4dleke al?r»PP ™~ in deszelfs Predikatie op het be^ÏJti&^^t geeven had; dat, na dat door de bovengemeldezlsSftfe"
mLe^ aan de CMis van Haarlem^ was ge^ppe leer de" gemelde Claffis ingevolge derzelver Refolutie vaifS T \Drü 1749 de gedaane beroepinge wel niet hadde geapp-"beert on
jaarighSd van
egter hadde bygevoegt, dat de overige Leden van den KerifeT raad reden hadden gehad, om op den bepaalden^yd met dé be" roepmge voort te gaan, en te gelyk ook vJchJfc?™ de ™ protefteerende Leden wegens derzelver gehoudene Sdrae om
LCd n^an ZePKhff ^olgens dL fe^edge"
Leden van den Kerkenraad daar op, om alles in der minne te fchikken, aan de zes protefteerende Leden hadden vZïeH^ gen , om een Nominatie van zes Perfoonen te maaLn ef at
rende? ^ daffis zulks S^Sles«eT
had ^^M^ tnr Slttc^ref Zn^^^J^ Crommeniedyk te perfuldet™S ///. DEEL. P ' Hdat dezelve Gecommitteerden
* ook



5g I. Boek. C. Derde Titel
ook aan den Kerkenraad een citatie hadden laaten doen, om ten voorfz einde tegens Woensdag den 18 der laatft gepalfeerde maand Tuny des namiddags ten twee uuren te vergaderen: doch dat zulks gebleeven zynde buiten vervolg, zy Burgermeefteren en Vroedfchappen van Crommeniedyk bevonden, dat de partydisheid onder de Gemeente van dag tot dag grooter wierd, m zoo verre, dat de Glaafen by fommige waren mgeflaagen, en een en andermaal Vuur gelegt tegen de Deuren van de Huizen, en diergelyke hatelykheden meer, en vervolgens dat zy tragtende te behartigen het welweezen en ruft yan haare Gemeente , ootmoedigiyk verzogten, dat het hun Edele Groot Mog. behaagen mogte, om alsnoch aan den voornoemde Jan Anthony Emilius de verzogte dispenfatie te verkenen, of wel, dat haar Ed Groot Mog. uit haare Souveraine magt aan de Gemeente van Crommeniedyk geliefden toe te voegen zoodanig een Predikant als haar Ed. Gr. Mog. zouden koomen goed te vinden.
Is goedgevonden en verftaan, het gedaane verzoek van dispenfatie van bet defeft van een competente ouderdom van den voornoemden Proponent Emilius af te liaan.
En dat tot voorkoominge van alle verdere twift en tot herftellinge van de nodige ruft in de Gemeente van Crommeniedyk voor ditmaal de Claffis van Haarlem zal worden aanbevoolen selvk dezelve werd gelaft en aanbevoolen by deeze, dat dezelve door haare Gecommitteerden (zonder dat nogtans onder dezelve werde begreepen de Contülent in het formeeren van het vorig beroep hebbende geasfifteert) op een behoorlyke wys zullen doen vergaderen den Kerkenraad van Crommeniedvk dat dezelve alsdan zullen bezorgen, dat door de Leden van den gemelden Kerkenraad, die als dan prefent zullen koomen we de geformeert een Nominatie van zes Perfoonen, volgens ' Kerken Ordre de geretireerde quahteiten hebbende en lu dezelv^Nominatie dus geformeert zynde, immediateiyk daar |bSl^fft de voorfz G~|eerdg bv het lot een werd getrokken, en dat die geene die dus door het zelve worden gedefigneert de Gemeente van Crommeniedyk zal werden toegevoegt, gelyk dezelve nu vooi alsdan Wr hunnen Leeraar toegevoegt word mits deezen. ^



van de Predikanten. 5p
En dat alles vöor deeze reis, en onvermindert het regt van den Ambagtsheer, den Kerkenraad en alle andere, die zulks eenigzints zoude mogen aangaan.
En dat Copie van deeze Refolutie gegeeven zal werden aan de bovengemelde Claffis van Haarlem, den Kerkenraad van Crommeniedyk, en den Ambagtsheer, of denzelven reprefenteerende, om te dienen tot derzelver narigtinge.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by werd afgejlaagen het verzoek van den Kerkenraad en eemge Leden van de Gemeente van Seevenhoven om dispenfatie voor een aldaar berbepe Predikant] m opzigte van de gemankeerde jaaren van ouderdom. Den 3 September 1750.
DE Heer Penfionaris van Royen heeft ter Vergadering gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken , dieingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appomtement commifforiaal in dato den 19 Tunv 1750, hebben geëxamineert de Requefte aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert, door den Kerkenraad en eenige Leden van de Gereformeerde Gemeente te Seevenhoven : fubftantieelvk meedebrengende, dat de Supplianten na de Kerkelyke en Clasficaale losmaaking van Do. Johannes vander Zaagh, den 28 en 29 July refpective verngt, als zynde van Seevenhoven elders beroepen, en dus de Predikantsplaats aldaar vacant zvnde geworden, wel ter£ond na een ander bekwaam en getrouw Leeraar hadden omgezien dog dat daar in door verfcheide inconvenienten en tegenfpoeden waren verhindert geworden: Dat eindelvk by meerderheid van Stemmen, in behoorlyke ordre' was beroe™ nn il'u AmW^em van Seevenhoven geapprobeert
Snibden": fóT*l & ' ProPonent Coetus van
Lmodcn. Dat de Supplianten voor dato van het beroep zig wel
Sjïf' of gemelde Do. Stoter bereikt hadde den F of' cLZ JQ tWQe en twmtig jaaren ^ fcaate van haar men rln Z f°g\ 7e^a?ett' doS ^sdoen hadden vernoomen, dat de gemelde Do. Stoter was gebragt in twyfelinge, of
H 2 ge.



<50 r. Boek. C. Derde Tite-l
eebooren was in Maart 1727 of 1728, dat dezelve, ten einde daar omtrent in-volkoome zekerheid te weezen; gefchreeven. hadde na zyne Geboorteplaats Schildwolde, in de Provincie van Groningen en Ommelanden, en gerequireert de nodige Atteitatie en dat daar op hadde bekoomen een Atteftatie, waar uit,, (zoo zy Supplianten zeggen) bleek, dat gedoopt was den io> Maart 1727: edog dat eenige tyd na de beroepinge. en approbatie zynde gefouteneert, dat een jaar jonger zoude zyn als uit de voorfz Atteftatie kwam te blykcm, nader daar over was gefchreeven, en dat daar op- een nadere Atteftatie was mgekoomen ingevolge van welke dezelve Johannes Stoter den 19 Maart: 1728 was gedoopt,, en dat zulks ten, tyde.van. de vacature aan-, deszelfs ouderdom omtrent .agt maanden.hadden gedeficieert. _
Waarom de Supplianten , gemerkt de. Gemeente by het jaar zonder ordinaris Leeraar was. geweeft, en. daar. door confidera-, bele fehade aan de. Kerke, en Armen was toegebragt, en dat ter dier zaake zwaare. koften hadden moeten Avorden gemaakt, en: wyders bedugten dat zy niet ligt de Predikantsplaats met een.bëkvvaam Subjeft zouden vervult. krygen, zig warenkeeren.de. tot haar. Edele. Groot Mog. (als zynde te. meermallen diergely-ke dispenfatien . verleent) ootmoedelyk verzoekende, dat haar Ed Gr Mog. de Supplianten,, of .haare beroepe en. geapprobeerde Predikant Do. Johannes- Stoter, van de Placaaten en Synodaale Wetten, volgens welke hy den voorfz, ouderdom van twee. en. rwintie jaaren voor.de gemelde vacature volkoomen hadde moeten hebben bereikt,, in zoo , verre gunftelyk geliefden te j dispenseren- en het daar voor.te .houden als of dezelve voor de. gemelde vacature den voorfz ouderdom volkoomen hadde geadimpleert.
Dat zy Heeren Gecommitteerden, by exammatie van zaaken hadden bevonden,.dat de beroepe Proponent Johannes- Stoter, ten tyde van de vacature zekerlyk was minderjaang geweeft ten ©pzigtt van de.. Refolutie van haar Edele Gr. Mog.-van den 21 December 1680, (a) dat hem derhalven uezelve .Refolutie .direct t>bfteerde, .m welke Refolutie .<alstoen ter tyd introducerende em afflag van «drie jaaren, «n.vervolgens een algemeene dispenMie .van voorige Jlefolutien, waar by ^de ouderdom .van vyl en
<*) 'Boek %, IDeél jag.; ffój



van de Predikanten. ^
twintig-jaaren by zoodanige beroeping was gerequireerM noch klaarder en fterkcr fprak by aldien gevoegt wierTby haar Ed Gr. Mog. Refolutie van den 25 February 1679 m \U bv Luverftaan is , dat voortaan geen/ zoodanige Ipeiiltfen & haS Edele Groot Mogende zullen werden verleen-
Dat vervolgens confteerde, zoo door een verklaaring van eenderde van de- Ledemaaten der- Gereformeerde Gemeeue t? See venhoven; dat in de beroepinge van den voorfchreeven Prono" nent Stoter met die bedaardheid en kalmte niet waleZCQ'■ deert als in diergelyke zaaken wel hadde behooren te-Th den; als meede door een fchriftelyk addres en verzoek bv de gemelde dnTentieerende Ledemaaten aan de Heeren Gecomnifr teerden gedaan, dat dezelve zig tegen het verzoek van de Sun phanten kwamen op te doen, en vervolgens dat in dkJvT om andere omftandigheden voorbv te fmsn in r ge™>' van Seevenhoven met werd bevonden dfel'arlnt eÏTeni?' beid welke in de- exempelen van diergelyke dispenltien doorde Supplianten geallegeert, onder andere zig hadden op" 'da?n en haar Edele Groot Mogende alstoen gepelmoVeer" deïeS? verzoeken te accordeeren.- geaaane-
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en Verftaan dat, gebleeven werdende. by de Refolutien van den 21 her 1680 en 15 February 1679, het gedaan" verzeek'van dé Supplianten em zulks de- verzogte dispWelv^^^cn^ reerden ouderdom van den Proponent Johannes sLtei £ wedden geweezen van de hand en afgeflaagen. ■ ' (b) Kerk PI. Boek I. Deel pag. 58. ■
H* RefolutiTWró"Staaten ~v~a~n~'Holland9 ^
kende het Rapport different tuffehen den Ambagts-' heer van Soetermeer en de Kerkenraad van SoaJr-meren^egWMrd,,0Ver de-wyze van beroeping %i
Deen Predikant, aldaar. Ben 19 November i7L E Heer Penfionaris Gilles heeft-ter Vergadering gerannor eert, dat de Heeren haar Edele ^ZTm^.^S'
MoX^eTF eV0t y°ld0-^ van'haaf™ i0g. Appomtemeot commifloriaal - van den 15: September-dee-
"3 zes- =



■fo i. Boek. C. Derde Titel
zes iaars hebben geëxamineert de Requefte van de Claffis van Delft en'Delfland, mitsgaders van de Kerkenraad van Soetermeer en Se^waart, waar by dezelve, om geallegueerde redenen, hebben verzogt, dat haar Edele Groot Mog. als Oppervoogder, en Patroonen van de Kerke de nodige ordres geliefden te ftellen, ten einde de queftien over de wyze van beroepinge en aanftellinee van een Predikant in de Kerk van Soetermeer en Segwaart tuffchen den Heer en de voornoemde Kerkenraad by haar Ed. Groot Mogende of derzelver Geauthorifeerdens door gevoeglyke exuedienten in der minne mogten worden geaftbpieert, en dat dus aan de eene zyde de voorfchreeve Kerke door koftbaare Proceduren niet ten eenemaale geruïneert, en dezelve aan de andere zyde door den Heer van Soetermeer niet bezwaart mogte worden met eenige nieuwigheden, maar integendeel by haar oude Regt mogte blyven geconfervèert, en dat de beroepinge en aanftellinge van een Predikant in dezelve Kerke mogte gefchieden op den ouden voet, zoo en op liie wyze als tot nog toe zedert de Reformatie altoos was geufeert geweeft.
En dat de Supplianten, mitsgaders de Ambagtsheer van Soetermeer, daar over gehoort zynde dezelve ^\f^f^ tuffchenfpreeken van welgemelde Heeren haar Edele Gi. Mog. Gecommitteerden met den anderen verdraagen waren , dat^de Ambagtsheer van Soetermeer aan de Kerkenraad aldaar zal vooiftellen een Perfoon tot Predikant in de Kerke van Soetermeer die van zyn genegentheid zal zyn.
Dat de Kerkenraad het voorftel van den Heer zal opvolgen , en de beroepinge op die Perfoon opmaaken , en daar omtrent voor ditmaal zal mogen opvolgen mutatis mutandts het formulier van de beroepinge van dato den 18 December 1702, m het Kerkenboek van Soetermeer geregiftreert. „ .
Dat de Ambagtsheer vervolgens den Kerkenraad van Soetermeer voornoemt zal verleenen onder zyn handteekemnge een Afte mutath mutandts als de laatfte Afte door den fkere ^ Liere, als Ambagtsheer van Soetermeer op den 28 December 1702 afgegaan, cm in het voorfz Kerkenboek geregiftreert is ge-
W°AUes' ongepraejudicieert het regt en fuftenue van den Am-



van de Predikanten. 63
bagtsheer van Soetermeer, van dat hy als Patroon en hebbende de gifte van de Kerke van Soetermeer voornoemt, alleen en privative is geregtigt, om by vacature in de Kerke van Soetermeer te moogen aanftellen den Predikant, Voorzanger, Schoolmeefter en mindere Bedienden tot dezelve Kerke behoorende, en ongeprjejudicieert meede de voorfz Kerkenraad deszelfs contrariefuftenue.
Dat, om voor het toekoomende by vacature in de Kerke van Soetermeer van de voorfchreeve Bedieningen niet wederom te vervallen in eenige disputen, maar om dienaangaande van weerskanten in volkoomene zekerheid te mogen worden gefteld de Partyen hunne differenten ten allereerften zullen brengen ter judicature van den. Hoogen Raade in Holland, ten dien einde over en weder zig houdende voor gedagvaard voor welgemeldcn Ho ogen Raade.
Dat de Ambagtsheer van Soetermeer aldaar tegens den voorfchreeven Kerkenraad, en ook tegens het Claffis van Delft en Delfland (indien die haar Partye zoude moogen willen ftellen of den Kerkenraad als Gevoegde in die inftantie asfrfteeren) zal doen en neemen zoodanigen Eifch en Conclufie in cas petitoir als hy te raade zal worden, en dat die van de voornoemden Kerkenraad daar tegens zoodanige defenfie en ook reconventie (zulks goedvindende) zullen mogen doen als zy insgelyks te raade worden zullen, en dat de Partyen zig wederzyds na de Sententie daar inne by welgemelden Hoogen Raade te wyzen, punctueelyk zullen reguleeren en gedraagen, met renuntiatie over en weder van Revilie.
En eindelyk, dat de Kerkenraad voornoemt zig buiten ftaat vindende om de koften van het voorfchreeve Proces te konnen fupporteeren, van den voorfchreeven Hoogen Raade zal mogen verzoeken, om pro Ecclefia bedient te worden, en dat de Ambagtsheer van Soetermeer over dat verzoek gehoord wordende, zal yerklaaren zig dienaangaande geen Partye te ftellen.
Waar op gedelibereerd zynde,, hebben haar Edele Groot Mogende haar het voorfchreeve gerapporteerde laaten welgevallen , met laft aan Partyen wederzyds; zig daar na precifeiyk te reguleeren. -' -
Re£ó^



<54 1. Boek. €. Derde Titel
ff, nRefiflut-ie ««« dfe Staaten van Holland, op
de doleantlen door de Claffis van Haarlem, wegens -het improbeeren van een beroep te Limmen door den Ambagtsheer. Den 18 September -1738.
*?f>Y refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport ter VergaJ5 dering uitgebragt den 17 April deezes jaars, door de Heeren-haar Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, welke geëxa•mineert hebben de doleantien door -Gecommitteerden van de .Claffis yan Haarlem by Requefte aan haar Edele Groot Mog. .voorgedraagen, ter zaake dat Jacobüs du Peyrou Jansz;, als Ambagtsheer van Limmen, had geimprobeert de beroeping, op -den Perfoon -van Jacohus van de Pol, Proponent tot Amfterdam, door de Kerkenraad tot .Limmen op den 11 September 1737'uitgebragt, en door gemelde Claffis geapprobeert.
«En in agting genoomen zynde, dat aan den voornoemden Ja-cobus du 'Peyrou Jansz van wegens haar Edele Groot Mog. is •verkogt -de Ambagtsheerlykheid van Limmen, met het recht ■van approbatie, noopende de beroeping van den Predikant, Kos4er en Sehoolmeefter aldaar, zoodanig als het .zelve aan den Jjaiühw van Kennemerland hadde gecompeteert.
Is goedgevonden en verftaan, te verklaaren, dat onder het -recht-van -approbatie van . de beroepingen der Predikanten te Limmen, aan den Ambagtsheer aldaar volgens de Koop-Conditiën competeerende, ook is begreepen het recht van improbatie, -zoodanig als het zelve .by haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 17 September 1687 (d) is gemeld: En te gelaften.aan de Classis van Haarlem, en allen anderen, .dien het aangaat, zig daar na te -reguieeren, en den Ambagtsheer van Limmen daar van te -laaten jouiffeeren -zonder eenige verhindering of belet.
4>) Kerk. PI. Boek I. Deel pag. 66.
&efo-



van de Predikanten. %
Ho Refolutie van de Staaten van Holland, ma¬
kende het different tuftchen de Magiftraat van Woerden, en een gedeelte van den Kerkenraad aldaar -, over de eletlie van een Predikant, en Wilhelmus Prins aangefteld tot Predikant aldaar. Den 21 Mey 1740.
DE Heer Penfionaris Mareus heeft ter Vergaderinge gerap*porteert, dat de Heeren Gecommitteerden, ingevolge van haar Edele Groot Mog. Appointement commifforiaal van den 20 April laatftleeden, hebben geëxamineert de Requefte aan haar Edele Groot Mog. gepnefenteert by of van wegen Burgermeefteren en Regeerders der Stede Woerden, houdende, dat Do. Jacobus Roering voor omtrent anderhalf jaar van Woerden na Vlaardingen zynde vertrokken, gemelde Predikantsplaats alsnoch is blyven vaceeren, door dien de overgebleeven Predikant Anthony Tarée, en vier Leden des Kerkenraads, alsdoen uit negen Leden beftaande, en dus by pluraliteit van eene ftein, eerft een Nominatie van drie Predikanten van zyn E. Studie hebben doen overleeveren, welke de Supplianten om redenen zig verpligt hebben gevonden te excufeeren; en wanneer daar op een aanzienlyk getal Ledemaaten, uit vreeze voor een tweede diergelyke Nominatie, zig aan Burgermeefteren en Vroedfchappen van Woerden by Requefte hadden geaddreffeert, met ootmoedig verzoek, van zoo veel mogelyk te willen bezorgen, dat de vacante plaatze met een Godvrugtig, vreedelievend en bekwaam Predikant, van de oude zoogenaamde Voetiaanfche Leere, als waar by zy opgevoed waren, wierde gefuppleert, en hier omtrent aan de Leden des Kerkenraads by het verzoek van nieuwe handopening in de Vergadering des Vroedfchaps van den 3 February 1739 behoorlyke communicatie en kennilïë was gegeeven, echter, zonder daar op refiexie te neemen, zyn geprocedeert tot het maaken van een tweede Nominatie, die als vooren is geëxcufeert.
Dat meede by een nieuw verzoek van handopening in de Vergadering van Burgermeefteren en Vroedfchappen, in dato den 2 Juny 1739 datelyk verleend , aan de Gedeputeerden des KcrJll DEEL. I ken«



|g 1 Boek. C. Derde Tïtél
kenraads, by verniëuwinge der communicatie van den 3 February voorfchreeve, alsnoch niet alleen kenniffe is gegeeven van de voorfz zugt van een aanzienlyk gedeelte der Ledemaaten deezer Gemeinte, maar ook fpecialyk aangezeid, dat 'er wierde verwagt, dat de E. Kerkenraad eindelyk zoude goedvinden ferieufe reflexie daar op te maaken, en de gemelde Vergaderinge anderzints part noch deel wilde hebben aan het nadeel, het geen de Gemeinte daar door zoude koomen te lyden, en echter by den Kerkenraad op den 18 Augufty 1739 een nieuwe Nominatie > contrarie de gemelde inclinatie en communicatie, als vooren is ingeleevert, dewelke, by de Vergaderinge des Vroedfchaps weder eenpariglyk is geëxcufeert, met handopening en admiffie tot het formeeren van een nieuwe Nominatie..
Dat vervolgens op den 6. O-ctober 1739 noch eene onaangenaame Nominatie is ingeleevert, en geëxcufeert als vooren, met gelyke bandopening en dadelyke admiffie tot het maaken van een nieuwe Nominatie, die tot hier. toe te vergeefs is verwagt, door dien men aan de zyde van den Praefes , door de ziekte van den Ouderling van Loenen by provifie eene ftem verliezende, wel tydi van beraad nodig hadde, bekwaame middelen uit te denken}/ om. de pluraliteit van ftemmeni, was het mogelyk, te behouden, en de Nominatie na. zyn appeteit te blyven formeeren..
Dat'wyders tegens den 27 November 1739 Kerkenraad tot het maaken van een nieuwe Nominatie zynde belegt, in die Kerkenraad1,, op den naam van den kranken Ouderling van Loenen, is geproduceert. zeker Briefje, fchoon by hem niet gefchreeven öfl geteekent, houdende verzoek om eenige genoemde Predikanten op de Nominatie te brengen, en daar op aan de zyde van den Prcefés tegens de vier andere Leden des Kerkenraads is gefuftineert, dat daar op reflexie -behoorcfe te worden genoomen, fchoon zelfs dat het gebruik, van by abfentie met een Briefje of anders te ftëmmen,. aldaar niet gebruikelyk was, en daar op dit different aam de E. Claffis is gebragt...
Dat eindelyk den gemelden Ouderling van Loenen zynde over^ reedën „ zonder, dat" echter' de Pnefes- met de zyne eenige pas deed; orm een nieuwe Nominatie te maaken, op den 14 Maart 1*740 door drie der vier andere Leden- des Kerkenraads aan den ' ' Prae-



van de Predikanten. ó>
Profes,. die den Diacon van de Bree aan zyn Huis niet wilde admitteeren 9 op den naam van dezelve vier Leden is verzogt, dat dewyle by het overlyden van den Ouderling van Loenen het different over zyn ftemme by een Briefje ten zynen opzigte was koomen te vervallen, binnen weinige dagen mogte worden geprocedeert tot het maaken van een nieuwe Nominatie, onvermindert een ieders fuftenue omtrent het ftemmen met Briefjes in den Kerkenraad voor het toekoomende.
Dat de Praefes daar op vervolgens tegens den 25 Maart 1740 Kerkenraad tot het maaken van een Nominatie heeft doen aanzeggen, maar dat men alsdoen, in plaats van Nominatie te maaken, weder met een andere daar toe geprepareerde fuftenue aan 4e zyde van den Praefes is voor den daggekoomen, en beweerd heeft, dat den Diacon van de Bree geen feffie of Item meer in de Kerkenraad competeerde, voor dat hy zoude aantoonen, dat zyne nieuwe Bedieninge van Regent van het Gafthuis, by het Coliegie van den Paftoor, Bailliuw, Schout, Burgermeefteren en Scheepenen op den 1 February 1740 aan hem opgedraagen, en zyne Bedieninge als Diacon, compatibel waren, en ook aan den Praefes wegens eenige onbedagtzaame woorden nadere voldoening zoude hebben gegeeven; en integendeel by de andere Leden des Kerkenraads is gefuftineert, dat zonder den Diacon van de Bree geen Nominatie konde worden gemaakt, en dus die Kerkenraad na wederzydfche proteften vrugteloos is afgeloopen.
Dat ondertuffchen de Supplianten zig verpligt hebbende gevonden, om alle de Leden des Kerkenraads op den 27 Maart 1740 te doen bezoeken, om op den 20 Maart ter Vergaderinge van Burgermeefteren en Vroedfchappen te compareeren, de Profes meede ten zeiven dage tegen 's anderen daags den 2& dito weder Kerkenraads -Vergadering aan alle de Leden, tot het maaken van een Nominatie, heeft doen-aanzeggen, en egter den gemelden Diacon van de Bree zyn feffie en fteih, quafi by meerderheid van ftemmen in de gemelde voorgaande Kerkenraad hem ontzeid, heeft bedisputeert, en hem gelaft uit de Vergaderinge te gaan, dog het welke by hem en drie zyner Meede-Leden niet gerefpecteert, en tegengefprooken wierde, zoo dat gemelde
I 2 Ver-



m l Boek. C. Derde Titel
Vergaderinge weder onder proteft en appel is afgebrooken, na; dat de Praefes egter had' verklaard, dat den Diacon van de Bree* als vooren alleen over het Regentfchap van- het Gafthuis, en, niet over eenige injurie-, wierde opgeëifcht.
Dat vervolgens alle de Leden des-Kerkenraads op den 29 Maart voorfchreeve, voor de Vergaderinge van Burgermeefteren en Vroedfchappen zynde gecompareert, aan dezelve, volgens eem parige Refolutie, is aangezeid, dat men met leedweezen vernam, dat 'ër, niettegenstaande de nieuwe handopening in datoden 6 Oétober i?39> n°g geen nieuwe Nominatie was gemaakt of overgeleevert, en daarom de refpe&ive Leden des Kerkenraads,. uit coufideratie van liet nadeel dat de Gemeente leid door het ontbeeren van een tweede ordinaris Leeraar, recommandeerde en aanmaande, om alsnoch te procedeeren tot het maaken. van eene-nieuwe Nominatie van drie, en dezelve in de naafte Vroedfchaps - Vergaderinge op den 5 April aanftaande over tekeveren, dewyle die Vergaderinge anders genoodzaakt zoude werden daar omtrent andere middelen van redres te employeeren.
Dat daar op wel den 2 April tegens den volgenden dag in den naam van Dominus Tarée, als Prsefes,, weder Kerkenraad. over de Nominatie aan zes- Leden is aangezegd,.. zonder aan den Diacon van de Bree daar van kenniffe te geeven, doch dat die daar van egter geinformeert met zyne Meede-Broederen feffie is koomen neemen r als- vermeinende dat het zelve enkel als een abuis van den Koster moefte worden aangemerkt, gelyk dan ook. den Diacon van de Bree, volgens' de: intentie zyner MeedeBroederen, meede is blyven zitten, alles tot dat de gemelden Diacon van de Bree, en zyne drie Meede-Broederen ,eens en andermaal vcrneemende, dat de Prasfes en de overige drie Leden-des Kerkenraads niet anders als-met uitfluiting van den Diacon van dè Bree, en zulks met vier tegens drie ftemmen, pretendeerden tot het maaken der Nominatie te procedeeren, een fchriftelyk Proteft en Appel aan de E. Claffis dieswegens gezamentlyk hebben ingeleevert,. waar, op - deeze Vergadering wedervragteloos- is gefcheiden.
Wat ook wyders in de Vergadering des- Vroedfchaps^ van den: g Agrif door den Ouderling Specht alleen,is gezegd^ dat 'er om»
ze?-



van dé Predikanten.
69
zeker' different weder geen Nominatie was gemaakt, dog dat hy geen Commiffie van zyn Meede-Leden had om daar kenniffe van te geeven, maar dat by de overige vier Leden des Kerkenraads een fchriftelyke Memorie tot haare decharge in deezen, aan gemelde Vfoedfchap is ingeleevert.
En dewyl door alle deeze menées en exceptien, en meer am dere, die apparentelyk zouden volgen (waar onder men fpeciaal zoude kunnen tellen die van een pretenfe praefidiaale ftemme) ten ware daar inne wierde voorzien,, het werk der beroepinge meer en meer gedilayeert, de Armen gedrukt, en de Gemeente, die in een deplorabelen ftaat is gebragt, mogelyk geheel in de grond geboord zoude worden, zoo hebben de Supplianten eindelyk ,. na zoo- veel geduld niet langer zonder blaame kunnen ftil zitten,- maar zig wel genoodzaakt bevonden, om zig hier over aan haar Edele Groot- Mog., als ware Vaderen des Vaderlands en- Voedfterheeren van Gods Kerk, te addreflëeren, en deeze gevaarlyke Proceduren onder het penetrante oog van haar Edele Groot Mog. te brengen, met zeer ootmoedig verzoek, dat haar Ed, Groot Mogende aan de agt Leden des Kerkenraads gelieven te' ordonneeren, van gezamentlyk ten fpoedigfte een nieuwe Nominatie van drie te maaken ,. op de bekwaamfte wyze, daar toe by haar Edele Groot Mog. hooge wvsheid zoodanige ordre te ftellen, als haar Edele Groot Mog./tot voorkoominge van den ondergang der'voorfchreeve Gemeente,, het eenige doelwit' der Supplianten in deezen, zullen koomen goed-tevinden, en middelerwylen alle de Proceduren ter zaake voorfchreeve voor de E. Claffis, welke gehouden ftaat te worden} binnen Woerden den 26 April. 1740 , te ftateeren.
Dat zy Heeren Gecommitteerden daar op hadden gehoord denPredikant, Anthony Tarce en die van. den Kerkenraad met hem gevoegt, en ook die van den Kerkenraad, die hen met Burgermeefteren en Regeerders hadHen gevoegt^ en alle mogelykedevoiren hadden aangewend,- om Partyen te vereenigen, en' deeze1 zaak zoo verre hadden gebragt,- dat. dezelve het eens waren geworden,, om van de zyde van den. Predikant Tarée,. en die het: met hem- hielden:,, twee-' Predikanten;, van: zyne: Studie-zynde zouden; worden; opgegeeven „ en; dat: by de: andere; Leden1- vant



70 I. Boek. C. Derde Titel
den Kerkenraad meede twee Predikanten van die Studie die zy verkoozen zouden worden voorgedraagen, om uit die vier twee by de Heeren Cömmiffariflen aan haar Edele Groot Mog. te worden voorgefteld \ om .uit die twee, de een van de eene en de ander van de andere Studie zynde, by haar Edele Groot Mog. een tot haaren Herder en Leeraar te worden aangefteld, en in gevallen de verkoozen Predikant het beroep mogt koomen te weigeren aan te neemen, dat in zoodanig geval de andere genoemde Predikant, die van de Studie was van die Predikant, die het beroep zoude mogen hebben geweigert, in zyn plaats tot Predikant mogt worden gegeeven: Dat zy Heeren Commiflariflën, de Burgermeefteren en Regeerders van Woerden, de Predikant Tarée, en de geheele Kerkenraad, het daar in eens zynde geworden, hebben gevraagt, wie zy daar toe zouden voorflaan, en zyn by den Predikant Tarée en de zynen benoemt, Wilhelmus Prins, Predikant te Nooddorp, en Ilaac de la Frontiere, Predikant te Deurne en Vlierden, en by de andere Leden van den Kerkenraad zyn benoemd , Johannes Horthemels, Phil. Doel:., Predikant te Weftzaanen, en Zachanas Paspoort, Predikant te Brouwershaven: Vervolgens hebben zy Heeren Commiffariffen gemeend by lootinge twee van de bovengenoemde Predikanten aan haar Edele Groot Mog. te mogen voordraagen, en is het lot gevallen op Do. Paspoort en Do. Prins, om daar uit een by haar Edele Groot Mog. tot Predikant te Woerden te worden aangefteld, en, by refus van de aangeftelde, de overige , die van de Studie van de weigerende zoude moogen zyn.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verltaan, tot tweede Predikant te Woerden, in plaatze van den vertrokkenen Predikant Roering, aan te ftellen, gelyk aangefteld werd
by deezen, ^
Wilhelmus Prins, Predikant te Nooddorp. Laftende den Kerkenraad aldaar, denzelven na Kerkeiiordre in zvn H. dienft te doen beveftigen: en zulks hier meede alle differenten tuffchen de Regeering en eenige van den Kerkenraad te Woerden zoo in de Kerkenraad als in het Claffis gebragt, dood en te niete te weezen, met recommandatie, om met den anderen in alle vreedelievendheid te leeven. ■ ^n



van de Predikanten.,
71
En zal Extraft van deeze gegeeven worden aan Burgermeefteren en Regeerders van Woerden, en ook aan den Kerkenraad aldaar, als meede Copie gezonden worden aan het Claffis van Woerden, tot haare narigtinge, en om hen daar na te reguleeren.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa*
kende een verfchil tujfchen den Kerkenraad en den Heer van Baartwyk, in een vacant beroep aldaar. Den 23 September 1740.
DEn Heer Penfionaris Marcus heeft ter Vergaderinge gerapporteert, dat de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden , ingevolge het Appointement commiiforiaal van den 28 April deezes jaars, hadden geëxamineert het Requeft van de Kerkenraad van Baartwyk, houdende in fubftantie, dat Do. Caspar van Velze, op den 26 November 1739 Emeritusverklaart zynde, de Supplianten eenige van hun, benevens een der Confulenten, hadden gecommittecrt, om te fpreeken met' den Rentmeëfter 'van Aften, als gequalificeert van den Heere van Baartwyk, en al in de maand van January van dit jaar hem hadden verzogt handopening tot het beroepen van een ander' Predikant; dat de gemelde Gequalificeerde van Aften haar hadde te gemoet gevoerd, de verzogte handopening niet te kunnen verleenen, dan op zekere bepaalinge, mitsdien aan den Heer van Baartwyk meer competeerde als het verleenen van handopening, of permiffie aan den Kerkenraad, om na het maaken1 van», een drietal een Predikant te beroepen, en dezelve beroepen: zynde te approbeeren of te improbeeren: en naderhand, by Misfive aan den Kerkenraad hadde gefchreeven, dat zy den Perfoon? wilden defigneeren, waar op het oog zouden hebben geflaagen 9» alvoorens het verzoek van handopening aam den Heen- vam Baartwyk te doen: Dat de Supplianten dat gefuftineerde vandem Heer van Baartwyk niet konden admitteerenen derhalven. verzogten, dat haare Gemeente niet., langer.' zoude mogen blyvem ontzet van een Herder en Leeraar , maar door haar Edele Groot: Mogende daar inne ten fpoedigfte. werdc voorzien;.
Waas1



72
I. Boek. C. Derde Titel
Waar op. gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Kerkenraad van Baartwyk by de jegenwoordige vacature van haaren Leeraar in de Gereformeerde Gemeente aldaar, van den. Heer van Baartwyk fchriftelyk zullen verzoeken permiffie .of'handopening tot het beroepen van een ander Predikant; dat den Heer daar toe confent hebbende gegeeven , binnen veertien dagen of drie weeken de Kerkenraad na haare gewoonte zal pro-' cedeeren tot het maaken van een Nominatie van drie Perfoonen, die-zy tot haaren Herder en Leeraar de bekwaamfte zullen oordeelen," en die Genomineerden prefenteeren aan den Heer, met verzoek van zyn approbatie, en die fchriftelykingekoomen zynde, wederom, zullen procedeeren tot het maaken van de electie op een Perfoon, den Heer daar van kenniffe geeven, tot approbatie of improbatie, en den Heer zyn approbatie gegeeven hebbende, het gedaane beroep aan het Claffis van Gorinchem, prefenteeren, om derzelver approbatie meede te bekoomen, als na Kerkenordrë: alles zonder eenige prejuditie van het recht , van Patronaatfehap , het welke den Heer van Baartwyk zoude mogen pretendeeren te hebben,
H. Refolutie van de Staaten van Holland, om-
trent de approbatie van het beroep van een Predikant te Jderpt en Hedikhuifen, &e. Den 19 Mey
DE Heer Penfionaris vander Straaten heeft ter Vergaderinge gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken, die, ter voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement commifforiaal van den 2 February' deezes jaars 174S • hebben geëxamineert de Requefte door de Kerkenraaden der'Heerlykheden Herpt en Hedikhuifen , geleegen in den Lande van Heusden, gehoorende onder het Claffis van Gorinchem, san haar Edele Groot Mog. geprefenteert, houdende,, dat zy op den 9 Maart 1744 op een wettige wyze tot hunne ordinaris fierder en Leeraar hebben beroepen, Gerardus Gofuinus Leemans ,



van de Predikanten,
mans, Predikant te Kattendyke, en dezelve beroepinge ingevolge de Refolutie van haar Edele Groot Mog. van den 23 December 1728 ter approbatie hebben gedaan prefenteeren eerft aan Gerard Lemmink, als door wylen Herman Doys, in zyn leeven Heer van Herpt, met de voorfchreeve Heerlykheid gelegateert zynde, en daar na aan Leonardus de Jong, Heere van Hedikhuifen; met dat gevolg, dat het voorfchreeve bVroep door denzei ven Heer van Herpt den 3 April 1744 geapprobeert, doch door de voorfchreeve Leonardus de Jong, Heere van Hedikhuifen, op den 1 Mey daar aan volgende geimprobeert is geworden.
Dat dezelve Kerkenraaden wel hebben getragt de inconvenienten, uit de voorfchreeve onderfcheide behandelingen van de gemelde Heeren van Herpt en Hedikhuifcn refpecfive, nopens de voorfchreeve beroepinge refulteerende, en dië verder daar nog by zyn gekoomen, uit den weg te doen ruimen, dog daar inoe niet hebben gereuflëert: verzoekende de Supplianten mitsdien , dat tot voorkoominge van het nadeel, het welk de Gemeentens van Herpt en Hedikhuifen by langer uitftel van de voorfchreeve approbatie ftaan te lyden, haar Ed. Gr. Mog. uit haare Souveraine magt de voorfchreeve beroepinge (onder behoud van een ieders regt) gelieven te approbeeren, en die van de Claffis van Gorinchem te ordonneeren, om met de beveiliging van de voorfchreeve beroepe Predikant Gerardus Gofuinus Leemans na Kerkenorder voort te gaan.
Als meede nog, ter voldoening van het Appointement commiiforiaal van haar Edele Groot Mogende in dato den 4 deezer maand Mey, geëxamineert hebbende het Requeft door Leonardus de Jong, Heere van Hedikhuifen, aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert, houdende, dat hy Suppliant de voornoemde Heerlykheid van Hedikhuifen uit de Domeinen van haar Ed. Groot Mog. heeft gekogt, ten aanzien van de beroepingen van de Predikanten met het regt van approbatie en improbatie: en dat als wanneer twee Ambagtsheerlykheden omtrent het Kerkelyke zyn gecombineert, ieder Ambagtsheer zyn vryheid behoord te hebben om het beroep van een Predikant te approbeeren of improbeeren, zonder dat de eene fchoon in het approbeeren of
Ml DEEL. K m



74 I. Boek. C. Derde Titel
improbeeren de voorrang hebbende, de andere zoude kunnen verpligten om deszelfs gedaane approbatie of improbatie blindelino-s op te volgen; en dat ook het beroep in quaeftie zoude zyn gefchied ten eenemaal informeel en tegens de gerecipieerde gewoonte in de voorfchreeve Gemeente; verzoekende derhalven*. dat het haar Edele Groot Mog. gebefte mogte zyn, het hier voorenp-emelde verzoek van de Kerkenraad van Herpt en He» dikhuifen aan haar Edele Groot Mog. gedaan, af te flaan, en integendeel de Kerkenraaden van Herpt en Hedikhuifen voorfchreeven te gelaften, om met en benevens de Ledemaaten van beide dezelve Gemeintens ten fpoedigfte toe te treeden tot het doen van een ordentelyk beroep van een Predikant in dezelve Gemeintens, met byvoeginge, dat de Suppliant bereid zoudezyn, ingevalle de zoodanig Beroepen en onopfpraakelyk ■ van Leer en leeven bevonden zoude worden, zonder haefitatie te
approbeeren. * . , ,
Waar op gedelibereerd, en in agtmg genoomen zynde, dat de gemelde Gemeintens van Herpt en Hedikhuifen zonder merkefyk nadeel niet langer van een ordinaris Predikant ontbloot konnen Myven, is goedgevonden en verftaan, het beroep van Cerardus Gofuinus LeemariS , Predikant te Kattendyk, door de Kerkenraaden van Herpt en Hedikhuifen den 9 Maart 1744 mtgebrast tot Predikant in de gemelde Gemeentens te approbeeren en die van de Claffis van Gorinchem te ordonneeren, om met' de beveiliging van denzelven Predikant Gerardus GofuinusLeemans na Kerkenordre-voort te gaan, met dien verftande nogthans, dat door het gerefólveerde in dit geval geene praejudme zal; worden toegebragt aan de fuftenue van den voornoemden Ambagtsheer van Hedikhuifen, om die te konnen voeren daar en ttegens die hy zal vermeinen te behooren, zonder dat hier uit «enige ülatie of confequentie zal worden gemaakt.



van de Predikanten.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa*
kende het different tuffchen de Kerkenraaden yan Zuidfcharwoude en Broek op Langendyk, en den Heer van Zuidfcharwoude, over het geene aan den Heer competeert by de beroeping van een Predikant. Den 6 Oclober 1751.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport den 18 Juny deezes jaars ter Vergadering uitgebragt door de Heeren Gedeputeerden der *§t.ad Leyden, en verdere haar Ed. Gr. Mog. Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken, hebbende, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appointement commilforiaal, in dato den 12 Maart laatftleeden, geëxamineert de Requefte aan haar Edele Groot Mog. geprefem teert by de gecombineerde Kerkenraaden van Zuidfcharwoude en Broek op Langendyk, leggende onder het Bailliuwfchap vander Nieuwburg, te kennen geevende, dat van alle oude tyden af by vacature der Predikantsplaatfe in de voorfz faamgehegte Gemeentens een vaft en ongeinterrumpeert gebruik was geweeft, dat door beide de Kerkenraaden gemaakt was een Nominatie, en dat daar uit door de Gemeente ten overftaan van twee Confulenten uit de Claffis van Alkmaar een beroep was gedaan, het geen eerft door den Schout en Scheepenen van beide de Plaatfen, en naderhand door den Bailliuw vander Nieuwburg geapprobeert was; dat dit niet alleen geconfirmeert was door het geobferveerde in en omtrent het laatlle beroep voor den jaare 1730 gedaan, maar ook doo* haar Ed. Gr. Mog. Refolutie van den 15 Augufty 1730, (a) en door de opgevolgde Conditiën en Voorwaarden, op welke de twee Ambagtsheerlykheden van Zuidfcharwoude en Broek op Langendyk publicquelyk zyn geveilt en verkogt, fpecialyk by het vyfde Articul der gemelde Conditiën, en voorts, by het gunt in opzigte van Zuidfcharwoude en Broek op Langendyk zoude zyn uitgedrukt, overeenkomftig aan het gunt hier boven als een vaft gebruik ter neder gefteld was; dat op den 21 April van den jaare 1750 door het overlyden van wylen Do. Thimothaeus Rentmeëfter, de,Predikantsplaatfe in de meergenoemde gecombineerde Gemeentens
was
(«) Zie deeze Refolutie pag. 77.
& a



76 I- Boek. C. Derde Titel
was koomen te vaceeren; dat in conformité van alle het geen voorfz, de Supplianten hadden geprocedeert tot het maaken van een Nominatie van drie Perfoonen; dat daar uit by de Gemeente ten overftaan van twee nabuurige Predikanten uit de Clalïis van Alkmaar als Confulenten den 30 September daar aan volgende met meerderheid van ftemmen was beroepen Do. Wilhelmus van Eyken, Proponent te Leyden; dat deeze het beroep hadde aangenoomen, en dat Schout en Scheepenen van beide de Plaatfen op het zelve, haar ter approbatie aangeprefenteert, haar approbatie verleen hadden; dat zy Supplianten al verder, zoo zy zeggen, in behoorlyke ordre het gemelde beroep hadden aangeprefenteert aan de Ambagtsheereii van de opgemelde twee Plaatfen als gefuccedeert aan den Bailliuw van de Nieuwburg; dat de Sterf- of Naamheer van Broek op Langendyk daar toe veel genegentheid getoond had, doch dat Mr. Jacob Mispelblom Beyer, als Ambagtsheer van Zuidfcharwoude, zig desaangaancte bezwaart'toonende, de voorfz approbatie hadde opgehouden, ter zaake dezelve Ambagtsheer fuftineerde, dat het beroep informeel was, en by hem, behoudens zyn Eed aan haar Edele Groot Mog. als Vafal, niet konde geapprobeert werden, om redenen, dat hy Ambagtsheer geen behoorlyke kenniffe, zoo van het overlyden van den laatften Predikant, als van de te maakene Nominatie van wegen de Supplianten hadden bekoomen, dat ook bevoorens aan hem handopeninge hadde moeten verzogt werden , om dat het beroep moeft gefchieden met advis van de Magiftraaten, en hy als Ambagtsheer meede het regt van approbatie hadde, dat aan hem behoorden gegeeven te werden Copien der Beroepbrieven, en van de handelingen des Kerkenraads ia voorige tyden en in gelyke gevallen -verleent en gehouden, dat de nu nieuwlyks opgemaakte Beroepbrieven aan hem Ambagtsheer wel was overgebragt, en ter approbatie geprefenteert door een regeeren*d Ouderling, oog zonder andere qualificatie van den Kerkenraad te vertoonen, dat ook in de gemelde Beroepbrief moeften ingevuld worden de woorden, na alvoorens handopening by den Ambagtsheer verzogt en verkreegen te hebben, .ten einde dezelve tot een rigtfnoer voor het toekoomende konde dienen, dat de Supplianten fuftineerden al het zelve te zyn
nieu-



va*n de Predikanten.
77
nieuwigheden, aanloopende tegen het oud gebruik en de Refolutien van haar Edele Gr. Mog. in dato den 19 July 1624 00 en 8 July 1662, Q?) mitsgaders de Refolutie van den 15 Augufty 1730 (O en opgevolgde Koop-Conditien, als meede tegens het geobferveerde en gepractifeerde in nabuurige, en op denzelven tyd en Conditiën meede verkogte Ambagtsheerlykheden; dat egter de voornoemde Heer van Zuidfcharwoude daar van niet te detouriieeren zynde, hoe zeer hy aan een Deputatie van een der Confulenten en twee Ouderlingen betuigt had, niets dan alles goeds van den beroepenen Do. Wilhelmus van Eyken te hebben gehoord, de Supplianten, zoo om dat de voorfchreeve Gemeente niet langer buiten opzigt van eén ordinaris Leeraar konde gelaaten werden, als om dat zy geen Fonds hadden om den voornoemde Ambagtsheer by wegen van Juftitie te dwingen, ootmoediglyk verzogten, dat haar Edele Groot Mog. in deeze zoodanige voorzieninge geliefden te doen, als dezelve tot confervatie van het regt der gecombineerde Gemeentens van Zuidfcharwoude en Broek op Langendyk, en ten einde die hoe eerder hoe beter van een ordinaris Leeraar mogen werden voorzien, goedgunftelyk zouden oordeelen te behooren.
Is goedgevonden en verftaan, mits deeze te verldaaren, dat by de verkoop van de Ambagtsheerlykheden van Zuidfcharwoude
en
O») Kerk. PI. Boek II. Deel pag. 325. (£) Ibid. II. Deel. pag. 381.
H. (r) ' Extraét. uit de Refolutien van hun Edele Groot Mog.
lot de verkoping van verfcheide Ambagtsheerlykheden ',n de Bailliuwage van Kennemertand, Blois en de Nieuwbergen. Den 15 Augufty 1730.
Conditiën en Voorwaarden &c. Art. 5.
'"TEn aanzien van de beroepingen van Predikanten, zullen de Koopers- en derzelver Succeffeurs, in de gevallen, wanneer de approbatie en improbatie aan de Krropers zal worden gegunt, nooit verder recht hebben als van approbatie en improbatie refpeftive: en wanneer de voorfchreeve Heerlykheden refpe&ive by de eerfte koop, of ook naderhand zullen koomen in handen van Ambagtsheeren niet zynde van de Proteftantfehe Religie, zal het voorfz recht zoo lang werden geaispenfeert, en geëKerceert werden door het Collegie van Heeren Gecommitteerde Kaaden van het Quartier, waar onder de Ambagtsheerlykheden, geleegem
K 3



78 ï. Boek, C. Derde Titel
en Broek op Langendyk aan de 'Koopers niet is verkogt, het regt, dat van dezelve door de gecombineerde Kerkenraaden by vacature van een Predikantsplaatfe handopening zoude -moeten werden verzogt, en dat derhalven, blyvende het regt van approbatie en improbatie aan de voorfz Ambagtsheeren geconferveert, voor het overige by het oude gebruik, vervat in de Beroepbrieven van den 7 Maart 1679, 8 July 1708 en laatft gepraétifeert den 30 September 1750, als fubftantieelyk in de Koop-Conditien uitgedrukt, zal werden gebleeven.
Ten anderen, dat volgens Refolutie van den 22 September ï 740, (a) de gemelde Ambagtsheeren ten overftaan van Gedeputeerden van den Kerkenraad, zullen mogen hebben en neemen vifie, en Copien of Extracten authenticq ten haaren redelyke koften van zoodanige zaaken als in de Boeken van den Kerkenraad ftaan geregiftreert, relatie hebbende tot het heerlyke, en fpecialyk tot het beroepen der Prédikanten, en verders of anders niet.
En laatftelyk, dat in het toekoomende de Beroepbrief van een Predikant, door Leden van de voorfz Kerkenraad aan de gemelde Ambagtsheeren overgebragt werdende, dezelve Gecommitteerden daar toe fchriftelyk zullen werden gequalificeert, en vervolgens dezelve haare Commilfie aan de voorfz Ambagtsheeren zullen moeten vertoonen.
00 Zie boven pag. 71.
H. Extraél: uit de Refolutien van de Heeren
Staaten van Holland en Weftvriesland, raakende eene beroepinge van een Predikant te Urshem. Den 17 Juny 17 57-
DE Heer van Waflenaer tot Walfenaer heeft ter Vergadering gerapporteert, dat de Heeren haar^Ed. Gr. Mog. Gecom». mitteerden tot de zaaken van de Domeinen, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement van den 7 Ocfober 1756, hebben geëxamineert de Requefte aanhaar Edele Groot Mog. geprefenteert, by of van wegen Samuël Hubert



van de Predikanten..
79
bert en Nicolaas Stephamis Werdenier, Predikanten te Hoorn en Enkhuyfen, als Deputati van het Chriftelyk Synodus van Noordholland, daar by om ge'allegeerde redenen verzoekende^ dat het haar Edele Groot Mog. zoude mogen behaagen by interpretatie van de Koop-Conditien van de AmbagtsheerLykheid van Urshem te decideeren, of het regt van approbatie- en improbatie van Predikanten in de gemelde Ambagtsheerlykheid aan; den tegenwoordigen Ambagtsheer met gemelde Ambagtsheerlykheid is verkogt, dan of het zelve aan Scheepenen van Urshem alleen competeert.
Dat zy Heeren Gecommitteerden geihformeert zyn geworden r dat Mr. Willem Dekker, de voornoemde Ambagtsheerlykheid van Urshem in den jaare 1730 uit de Domeinen van haar'Edele Groot Mog. gekogt hebbende, het in den jaare 1744 gebeurt is,. dat de Prédikantsplaats aldaar in denzelven jaare zynde koomen te vaceeren, een Predikant door den Kerkenraad derzelve Plaatfe beroepen, en vervolgens was beveiligd geworden, zonder dat het zelve beroep ter approbatie aan den voornoemde Ambagtsheer «was geprefenteert geworden.
Dat gemelde Ambagtsheer fuftineerende daar van in poffesfie* te zyn, in den jaare 1745 van den Hoogen' Raade hadde verzogt en geobtineert Mandement van Maintenue, en uit kragte van dien geconcludeert om in qualiteit als Heer van Urshem te worden gemaintineert, geftyft en gefterkt in de poffesfie vet. quaji van in cas van beroepinge van een Predikant te Urshem door den Kerkenraad aldaar, te hebben de approbatie. Dat daar tegen door die van den gemelden Kerkenraad, mitsgaders door Scheepenen van Urshem, als zig voor hun regt en intereft met den Kerkenraad voegende, het interdict, redoubleerende en eifch doende in reconventie, geconcludeert is, dat zy zouden worden gemaintineert, geftyft en gefterkt in de poffesfie vel quaji van in cas yan beroepinge van een Predikant tot Urshem,, dezelve beroeping te doen zonder eenige concurrentie veel min approbatievan den gemelden Ambagtsheer. Dat die zaak vervolgens, zoo, in conventie- als in reconventie wel heeft gekreegen een behoorlyk voldingen , doch dat dezelve noch door den Ambagtsheer noch door den Kerkenraad, en de Gevoegdens met denzeïve. . . me£t



80 I. Boek. C. Derde Titel
niet is voortgezet, en alzoo tot nu toe is gebleeven Litispendent.
Dat ondertuflchen de gemelde Mr. Willem Dekker ma OoftIndiën vertrokken zynde, in het begin des voorleeden jaars de Predikantsplaats te Urshem, door het beroep en vertrek van Ds. Henricus Spykers na Boven-Carfpel, wederom is'koomen te vaceeren, en dat daar door te gelyk de voorfz nog ongedecideerde queftie is vernieuwt geworden.
Dat zy Heeren Gecommitteerdens vervolgens het voorfz verzoek van de Supplianten in overweeging genoomen hebbende, gemeend hebben, dat haar Edele Groot Mog. het zelve niet gevoeglyk zouden konnen accordeeren, dewyl het voorfz gefchil bereids aan den Regter is gebragt en aldaar zyn voldingen heeft gekreegen, en dat de gemelde Procedures door de verzogte interpretatie vernietigt, en de gemelde Ambagtsheer zonder daar over gehoord te zyn in het ongelyk zoude konnen gefteld worden.
Dat zy Heeren Gecommitteerden wel getragt hebben te effectueeren, dat deeze zaak binnen kort, het zy judicieel, het zy in der minne, wierde getermineert, of dat ten minften daar van een provifioneele afdoening wierde gemaakt; doch dat zy daar •in zo© wegens de uitlandigheid van gemelde Ambagtsheer, als. wegens het overlyden en quiteeren der Prattizyns, die in deeze zaak gediend hebben, niet hebben konnen reufleeren.
Dat zy ondertuflchen geconfidereert hebbende, dat de Gemeente te Urshem nu meer dan een jaar lang van een ordinaris Leeraar geprivecrt is , en daar by vreezende dat dezelve daar van door het -traineeren der voorfz Procedures nog in lange niet zal worden voorzien, gemeend hebben, dat, vermits de prejuditie die de voorfz Gemeente daar by komt te lyden, en dat bet zelve ook ten eenemaal ftrydig is met de heilzaame oogmerken en Refolutien van haar Edele Groot Mog., het ten hoog•ften nodig is, dat -door de authoriteit van haar Ed. Gr. Mog. daar tegens voorzieninge werde - gedaan.
Waar op gedelibereerd zynde, is, conform het advis van de •gemelde Heeren haar Edele Groot Mogende Gecommitteerdens, coedaevondea en verftaan, de gemélde Supplianten in hun qua-
liteit



van de Predikanten. gï
Utét mits deeze te qualificeeren, om met en benevens den Kerkenraad van Urshem hier vooren gemeld, een Perfoon van een onbefprooken Leer en leeven tot Predikant op de voorfz Plaats (des noods) met meerderheid van ftemmen te beroepen om vervolgens na Kerkenordre beveiligd te worden, zónder da't d4 beroepene Predikant noch door den Ambagtsheer , noch door het Geregt van Urshem .zal worden geapprobeert; a'lles met dient verftande, dat het zelve alleen plaats zal hebben in dit particuliere geval, zonder confequentie voor. het toekoomende en zonder eenige prejudicie van het regt en pofleffie van de' discrepeerende Parthyen over en weder; en wyders de voorfz differenten tuffchen den Ambagtsheer en den Kerkenraad en de Gevoegdens met dezelve te renvoyeeren en over te laaten aan de ordinaris Juftitie. ,
En zal ExtracT: van de Refolutie hier op te neemen gegeeven worden aan de gemelde Supplianten en den voorfz Kerkenraad van Urshem, om zig daar na te reguleeren.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, ma*
kende het beroepen van een Predikant op het Dorp Huif en in 'Gooyland. Den 14 April 1741.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het rapport ter Vergade, ring uitgebragt den 17 der voorleede maand, door de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, welke ingevolge en ter voldoening van derzelver Appointement commisioriaal van den 21 December laatftleeden, geëxamineert hebben-* de de Requefte van Gerrit Jacobfe Snyder, Buurmeefter van het Dorp van Huifen in Gooyland, waar by dezelve, om redenen breder in de Requefte geallegeert, verzogt heeft,' dat haar ^dele Groot Mog., na ingenoome advis van het Claffis van Amiterdam des. noods, gelieven te improbeeren de beroeping van Do. Johannes Refter, tot Predikant in de Gemeente van Huilen voornoemt, of wel daaromtrent zoodanige andere voorzienmg te doen als haar Edele Groot Mogende zouden oordeeien te behooren.
JU. DEEL. L V



L Boek. C. Derde Titel
Is goedgevonden en verftaan, af te flaan het verzoek van den Suppliant om improbatie van het gedaane beroep van den voornoemden Johannes Refter; en te gelaften aan den Kerkenraad van Huifen voornoemt, om op nieuws te procedeeren tot het maaken van een Nominatie van vier Perfoonen, om gevoegt te Worden by de vier Perfoonen die op de vorige of laatfte Nominatie geftaan hebben., om vervolgens by de Gemeente van Huifen uit dezelve agt Perfoonen een tot haar Predikant verkoozen te worden, en alzoo gebragt ter deliberatie van de twee je^enwoordig regeerende Burgermeefteren van het Dorp, om halir approbatie of improbatie op het gedaane beroep te erlangen.
H. Refolutie van de Staaten van Holland\ waar
by de Kerkenraad van Cïllershoek word geauthori■ /eert, om een AdjunSt-Predikant te mogen beroepen op het volle Tra'c^meqt van zes honderd en vyfiig guldens jaarlyks, onder de Conditiën daar by gemeld. Den 14 April 1741.
TS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden I van den 8 deezer, hebbende, ingevolge van haar Ed. Groot Mogende Appointement commiübriaal van den 17 February laatftleeden, geexamineert de Requefte van Schout en Geregte nevens den Kerkenraad van Cillershoek, waar by dezelve, om eeallegueerde redenen, verzoeken, dat dezelve Kerkenraad moeë werde geauthorifeert, om, vermits de krankzinnigheid van den Predikant Wilhelmus vander Sluis, een beroep van een Predikant te doen op het Volle Traftemeht gelyk andere Predikanten zyn genietende.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, te authorifeeren den Kerkenraad van Cillershoek, om te mogen beroepen een Adjunct-Predikant op het volle Traclement van zes honderd en vyftig guldens jaarlyks, met dien verftan^le nogthans, dat de op nieuws beroepen Adjunét-Predikant:, na het overlyden of de biykbaare ongeneeslykheid van den Predikant Wil-
helmus



van de Predikanten.
helmus vander Sluist in deszelfs plaatze tot Predikant en in het volle Tractement tot lafte van het Kerkelyk Comptoir zal moeten füecedeeren, en dat dezelve Adjunct-Predikant inmiddels zal genieten, even en in dier voegen als de laatft Overleedene, uit het Tractement van den voornoemde Predikant vander Sluis een fomme van vier honderd guldens jaarlyks, en dat boven dien aan dien Adjunct-Predikant tot fupplement van het volle Traétement in dit extraordinaris geval zal worden geaccordeert een Ordonnantie van twee honderd en vyftig guldens jaarlyks, zoo lange de voornoemde vander Sluis in zyn ongelukkige ftaat, waar in hy jegenwoordig is, zal koomen te continueeren, waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden mits deeze verzogt worden de nodige ordres te ftellen.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by de Magiftraat van Oudewater word gelaft, om, in het geval daar by vermeld, nog een Predikant te beroepen op een Tra&ement van zeven honderd guldens tot lafte van het Kerkelyk Comptoir; dog zonder confequentie. Den 21 Juny .1741.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 25 Mey en ingekoomen den 10 deezer, geformeert op de Requefte van Johannes Vos, Bedienaar des H.-Euangeliüms te Oudewater, waar by hy in fubftantie te kennen geeft, dat hy door een volftrekte Memorieloosheid onbekwaam is om den Predikdienft waar te neemen , en dat hy bereikt hebbende den ouderdom van negen en vyftig jaaren volgens het Advis van een beroemt Profefibr en Doctor in de Medicynen daar van geen herftelling te .verwagten heeft, en mitsdien verzoekt, dat haar Edele Gr. Mog. hem Suppliant van zyne Bedieninge gelieven te ontllaan, en te verklaaren Emeritus, met behouding van zyn ordinaris Traétement, als zynde de eenige Fonds,, waar van hy met Vrouw en ■Kinderen moet fubfifteeren.
Waar op gedelibereerd, en in agting genoomen zynde, dat
L 2 het



% I- Boek. C. Derde Titel
het niet buiten bedenking is, Predikanten, die geen hooger jaaren bereikt hebben als den Suppliant, te verklaaren Emeriti,. vooral, wanneer door geen zwaarder ongemakken als gebrék van Memorie , die ook door andere zouden kunnen worden gealle.gueert, en altyd is van, een difficiel bewys, worden gedrukt, en dat egter het te kennen geeven van den Suppliant bevonden zynde conform de waarheid, en confideratien meriteert, en de uitgeftrektheid der. Gemeente te. Oudewater wel twee gezonde Leeraars vereifcht.
Is goedgevonden en verftaan, den Suppliant in- zyn dienfte, zoo veel zyne kragten zullen toelaaten te continueeren, en de Magiftraat van Oudewater- te gelaften, om in dit geval nog een Predikant te beroepen op een Tracfement van zeven honderd guldens ,, te betaalen uit haar Edele Groot Mogende Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen en Inkomften, zonder dat het zelve voor het toekoomende in eenigen deele zal worden getrokken in confequentie,. en daar benevens vaft te ftellen, dat geduurende het. leeven van den Suppliant de jongfte Predikant te Oudewater wegens het. gemeene. Land altoos, zal genieten zeven honderd guldens..
Ml. Refolutie van de Staaten van Holland, een
Adjuncl-Predikant te beroepen te Obdam ■ op vyf hónderd guldens Traclement. Den 9. Mey- 1759.
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raa* • den in Weftvriesland.-en het Noorder-Quartier, gefchreeven te-Hoorn den 13- der voorleede maand, houdende, ingevolge en-ter voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appointement van den 1 February deezes jaars, derzelver confideratien-en advis op de Requefte van Petrus Jüyft, Bedienaar des
• Goddelyken Woords in de Gemeente-te Obdam onder de Ciasfis; van-Hoorn, verzoekende, in- confideratie van zyne langduu-
• rige indispofitie, confiderable verzwakking en ongelukkige Kwaal, mitsgaders ouderdom-en onvermoogen,. dat haar• Edele. Groot ^logende, hem gelieven. te verklaaren Emeritus faho honore &
' flipendio.
Waar.



VAN D~E PrEDTKANT-EN. %
Waar-op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan den Kerkenraad van Obdam te pennittecren, om te beroepen een Adjuncl-Predikant op een Traclement van vyf honderd guFdens 'sjaars, te betaalen van. drie tot drie maanden uit 'sLancfs Kas, met wooninge in de Paftorye, en conditie,. dat by overlyden van den jegenwoordigen Predikant Juyft, de Adjuncl-Predikant op het ordinaris Traclement van zes honderd guldens zal invallen en het Adjuncts- Traelement weder zal koomen te cesièeren.
Dog: is te gelyk goedgevonden en verftaan, dat door de Heeren Gedeputeerden der Stad Leyden, en verdere haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken. zal worden" geëxamineert en overwoogen, hoedanige generaale voet zoude behooren te worden gehouden in het refolveeren op verzoeken van Predikanten in. Weftvriesland en het Noorder-Quartier,. om falvo konore & flipendm Emeritus te worden verklaart , en dë Vergadering daar op gediend van. derzelver. confideratien en, advis.
M. Refolutie van de Staaten van Holland, zvaar
by aan- den Predikant Finch te Gorinchem is verleent J&e als Emeritus , en aan de Kerkenraad gepermitteert een ander Predikant té beroepen op eenTraclement van: agt honderd guldens.. Den- 29 Mey, ï/43> . '
ÏS gelëezen het Advis van dë Heeren Gecommitteerde Raaden; van den 24.deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening: van haar Edele Groot. Mog. Appointement. commifforiaal: van den 25 April laatftleedengeëxamineert de. Requefte van; Hendrik Vinck, Bedienaar des Goddelyken Woords, in de Gereformeerde Gemeente der Stad Gorinchem, oud omtrent zes en; zeftig jaaren,,. waar by verzoekt,, dat. haar Edele.Groot Mogende: uit aanmerking,, zoo van zyn hooggaande zwakheden en indis--pofitien, als: notable fchaade,,. verliezen en verdere ongemakken! en-i wederwaardigheden hem Suppliant overgekoomen,. breder-bv/
L- 3, dée



gg I. Boek. C. Derde Titel
de Requefte vermeld, gelieven te verklaaren Emeritus, en zyn leeven lang goedgunftig te accordeeren het gewoone Tractement der Predikanten van Gorinchem, falvo honore & emolumentis.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan den Suppliant deszelfs gedaane verzoek te accordeeren , en wyders'aan den Kerkenraad der Stad Gorinchem te permitteeren, om, blyvende den Suppliant op den voet waar op nu is, met communicatie van Heeren Burgermeefteren en Regeerders der gemelde Stad, geduurende het leeven van den Suppliant en langer niet, op een Tractement van agt honderd guldens na Kerkenordre te mogen beroepen en beveftigen een vaft Predikant, die met en benevens den Suppliant den dienft zal waarneemen, en by overlyden van den Suppliant in deszelfs plaatze' en volle Tractement fuccedeeren, met dien verftande nogthans, dat deszelfs volle Tractement niet eerder zal ingaan als na expiratie vanhet vierendeel jaars waar in de Suppliant zal koomen te overlyden (de Weduwe of Erfgenaamen competeerende; en eerder of laater niet.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan die van Maasland word gepermitteert', om by indispofitie van haar Predikant, een tweeden te beroepen 'buiten koften van het Land.. Den i February 1743-
IS seleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 25 der voorleede maand, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appointement commifloriaal van den 12 daar te vooren , geëxamineert de Requefte van Schout en Geregte van Maasland, als meede den Kerkenraad, mitsgaders Kerkmeefteren met voorkenmfle yan dc
Ambagtsvrouwe van Maasland ^^^,>°l^XJ^A ftantie, dat Theodorus van Houteneden dienft ^ Maasland heeft waareenoomen ruim zeven en twintig jaaren, dog nu door een beroerte in de Herfenen, hem in de maand Juny van het voorleede jaar aangekoomen, zig bulten ftaat vmd om den dien ft
^j* iid



van de Predikanten. 87
na behooren waar te neemen; dat zy Supplianten vervolgens op middelen bedagt waren geweeft, om den Godsdienft aldaar na behooren te doen waarneemen, en ten dien einde genegen zouden zyn een tweeden Predikant te beroepen, die met en beneevens den voornoemden van den Houte den dienft aldaar zoude waarneemen op een Tractement van vier honderd guldens, te betaalen drie honderd guldens jaarlyks by den voornoemden jegenwoordigen Predikant en de refteerende honderd guldens by de Kerke, onder conditie nogthans, dat by overlyden of geheel onvermogen van den jegenwoordigen, de nieuw te beroepene Predikant aldaar in deszelfs plaats, en by gevolg in het ordinaris Traclement zoude fuccedeeren; en vervolgens verzoekende, dat haar Edele Groot Mogende aan haar Supplianten gelieven te permitteeren, om op dien voet , en dus buiten koften van het gemeene Land een tweede Predikant aldaar te beroepen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten derzelver gedaan verzoek onder de bovengemelde conditiën te accordeeren, zonder nogthans dat het zelve zal mogen worden getrokken in eenige confequentie.
H. . Refolutie van de Staaten van Holland'9 de
Kerkenraad van Maasjluis geauthorifeert, om een Predikant te beroepen in de plaats van den Emeritus verklaarden Predikant Ds. Johan Martinus Hofman , en -het Tra&ement van beide bepaald. Den 2 September 1758.
DE Heer Penfionaris van Royen heeft ter Vergadering gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken , welke, ingevolge en ter voldoeninge van haar Ed. Groot Mog. Refolutie commifforiaal -van den 16 Maart van den jaare 1756, met en benevens de Heeren Gecommitteerde Raaden hadden geëxamineert de Requefte door of van wegens Johan Martinus Hofman, Predikant te Maasfluis, aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert, houdende in fubftantie, dat het haar Edele..
Groot



;8S
I. Boek. C. Derde Titel
•Groot Mog. gunftelyk hadde behaagd hem Suppliant by Acte van den 24. January 1755 te verklaaren Emeritus falvo honore & ftipendio, en dat gelyk alle andere Emeriti Predikanten te MaasHuis uit de Kerkemiddeien aldaar van alle tyden af hadden , genooten een jaarlyks douceur van twee honderd vyftig guldens, de Suppliant ook van zyne zyde by Kerkmeefteren der voorfz Plaatfe alle mogélyke devoiren tot verkryging van het voorfz douceur, aan alle deszelfs Predeceüeuren, en zelfs nog-onlangs aan Dom. de la Cofte toegelegt, iterativelyk hadde aangewend, dog allezints, te vergeefs, en vervolgens, om die en andere redenen verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. hier in zoodanige dispofitie geliefden te maaken, als dezelve na aequiteit tot het meefte foulagement vart den Suppliant en nuttigheid zyner •Gemeente zouden óordeelen te behooren.
Mitsgaders noch het Advis van de Heeren Gecommitteerde Pvaaden, den ió Maart voorfz ter Vergadering ingekoomen, houdende, ingevolge en ter voldoeninge van haar Ed. Groot Mog. Appointement van den 9 December 1755, derzelver confideratien op de voorfchreeve Requefte, en by welk Advis de Heeren Gecommitteerde Raaden van gedagten waren, dat haaf Ed. Gr. Móg. de Kerkmeefteren van Maasfluis zouden behooren te gelaften, om aan den Suppliant uit de inkomften van het Qc■troy, door haar Edele Groot Mog. aan de Kerk van Maasfluis verleent, zyn leeven lang geduurencle, te geeven jaarlyks een gelyk douceur van twee honderd vyftig guldens als aan Dom. Ruyfch en la Cofte door hun was toegelegt, ten ware haar Ed. •Gr/Mog. prefereerden om aan den Suppliant boven het. Tractement het geen hy van het Land trekt, om reden dat hy buiten ftaat is'den dienft waar te neemen, by provifie toe te leggen zes honderd guldens tot onderhouding van een Capellaan, ingaande met den 1 September 1756.
Dat zy Heeren Gecommitteerden in het onderzoek der voorfz 2aakè geremarqueert hadden, dat het bovengemelde Octroy door haar Edele Groot Mog. aan de Kerk van Maasfluis verleent, .ongeclauftileert geaccordeert zynde, ex poft. fa&o, niet wel gevoegei3% konde werden gelimiteert, en dat door het amplecteeren van cle tweede vooriïag, by- het voorfz Advis gedaan, een
exem-



van de Predikanten.
89
exempel zoude worden gegeeven, het geen in zyne gevolgen voor 'sLands Finantie prejudiciabel zoude kunnen zyn, en dat in alle gevallen de Gemeente van Maasfluis voorfz, die gewoon was door drie vafte Predikanten bedient te worden, daar meede niet zoude zyn geholpen.
Dat zy Heeren Gecommitteerden om deeze redenen gemeent hadden op andere expediënten bedagt te moeten zyn om den voornoemde Johan Martinus Hofman, welke door de voorfz weigering van Kerkmeefteren van Maasfluis te gelyk in zyn beftaan benadeelt, en in zyn agting, fchoon allezins ongemeriteert, eenigzins getoucheert wierd, in ftaat te ftellen om van haar Edele Groot Mog. voorfchreeve gunftige Refolutie van den 24 January 1755 te kunnen jouiffeeren, en dat zy ten dien einde by verfcheide gelegentheden een en andere voorflagen, zoo aan den Kerkenraad als aan Kerkmeefteren van Maasfluis voorfz gedaan hebbende, eindelyk als een allezins sequitabel en voldoenend middel, om van deeze zaake tot wezentlyk nut van de Gemeente te Maasfluis en ten genoegen van de Geinteresfeerdens een afkomft te maaken, aan de evengemelde Kerkenraad en Kerkmeefteren voorgehouden hadden, dat wanneer de meergemelde Kerkenraad konde refolveeren een jongfte Predikant, die tot nog toe ter voorfchreeve Plaatfe een Traclement van duizend vyftig guldens genooten had, namentlyk vyf honderd guldens uit het Comptoir der Geeftelyke Goederen, en Vyf honderd vyftig guldens wegens Dorps-Tractement, te beroepen op een Traclement van negen honderd guldens die dooiden Ontfanger. der voorfchreeve Geeftelyke Goederen betaald werden, en drie honderd guldens uit het ordinaris Dorps-Tractement , met by voeging van nog een geringe fomme van honderd guldens, extraordinaris Wedde, door Kerkmeefteren van Maasfluis te betaalen, de voorfchreeve Kerkmeefteren daar door in ftaat zouden .worden gefteld om den voornoemden Johan Martinus Hofman de bovengemelde twee honderd vyftig guldens in quaeftie, die van het ordinaris Dorps-Traclement van den jong* ïten Predikant zoude worden ingehouden, jaarlyks te voldoen, en hem overzulks op een gelyken voet als zyne Predeceffeitfen te behandelen, en dat door denzelven weg het effentieel intreft,
LIL DEEL, M zoo



2©-, i Boek.. G. Derde Titel
zoo van dé voorfchreeve■ Gemeente ,, als van de Kerke.te Maasfluis in allen opzigte bevordert zoude worden..
Dat de gemelde Kerkenraad zig deezen voorflag hebbende laagten, welgevallen, de. voorfchreeve Kerkmeefteren, fchoon dik?wils en met veel toegeeventheid door. hun Heeren Gecommit? teerden over dit fubjeét onderhouden, met. betoog van de nuttigheid, welke uit het amplecteeren van den voorfchreeven voorflag zóude refulteeren, en van de geringheid van den laft, diedaar door. op de Finantie van haare Kerk zoude koomen, egterniet te permoveeren waren geweeft om eenige condeseendance-
te • gebruiken. v-,.*. •
Dat zy Heeren Gecommitteerden niet te mm van de fohditeit. en billykheid. van de voorfchreeve propofitie blyvende overtuigt, en daar benevens geconfidereert. hebbende. de overgave, van den gemelden Kerkenraad, gemeent hadden aan de weigering van^ de voorfchreeve Kerkmeefteren, als op geen fufficientegronden beruftende niet te moeten defereeren , maar integendeel den gemelden voorflag. ter deliberatie, van haar Ed..Gr; Mog..te moeten brengen, met by voeging, dat zy,, onder verbetering,, van advife zouden zyn, dat dezelve door haar Ed.-Gr. Mog. bekragtigt, en in een Refolutie behoorde te worden gecouverteert.
Waar op gedelibereerd zynde, is- goedgevonden en verftaan,., den Kerkenraad van Maasfluis voorfz te authorifeeren en te gelaften , om de Predikantsplaatfe, welke door het Emeritus verklaaren van den voornoemden Johan Martinus Hofman te Maasfluis' is koomen-te vaceeren, zoo fpoedig doenlyk, ordinarii modo , op een Tractement van negen honderd guldens te fuppleeren, het geen met vyf honderd guldens uit het Cómptoir der Geeftelyke Goederen, en drie honderd guldens uit het ordinaris, mitsgaders honderd guldens uit het nu nieuwefyks geintrodu-ceerde extraordinaris Dorps-Tractement zal worden voldaan,, enwyders de voorfz, Kerkmeefteren te injungeeren om -de twee honderd en vyftig guldens , welke van het meergemelde ordinaris iDorps-Tractement by het. voorfchreeve beroep zullen worden ingehouden,. jaarlyks, in te gaan na dat. bet zelve beroep <■■ zyn:> volkoomen beflag gekreegen; zal hebben,. aan- den voor-noemden Johan Martinus; Hofman .zyn leeven. lang., geduurende



WA%$ -B'-E P R E D I KA N •T-E Ne ^
oüt te :keeren; zullende by het overlyden van een der tegenwoordige Emeriti Predikanten la Cofte en Hofman, de zaaken wederom gebragt worden op den ouden voet, en dienvolgende .aan den alsdan fungeerenden jongfte Predikant de volle vyf honderd en vyftig guldens Dorps-Traólement werden toegelegt.
En zal Extract deezer gegeeven worden aan den Kerkenraad en Kerkmeefteren van Maasfluis voorfz, om zig daar na iedet in zynen reguarde te reguléeren, en aan den voornoemden Johan Martinus Hofman., om te dienen tot deszelfs narigt.
H. Eefolutie van de Staaten van Holland^ om
elucidatie van haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 2 September 1758 ten aanzien der betaaling van honderd guldens aan den Predikant, -beroepen in plaats van den Emeritus verklaarden Ds, Elofmau te Maasfluis. Den 18 September 1760.
DE Heer Penfionaris van Royen heeft ter Vergadering gerapporteert, dat de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken., met en benevens de Heeren Gecommitteerde Raaden, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appointement commïflbriaal van den 20 July 1759, hadden geëxamineert de Requefte door den Kerkenraad van Maasfluis aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert, verzoekende, om redenen daar by breder geallegueert„ dat haar Edele Groot Mog. tot wegneeming van de difficulteiten by Kerkenraaden aldaar gemoveert ter zaake van een pretenfe duifterheid, dewelke zy zouden bevinden in haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 2 September 1758, zouden gelieven dezelve Refolutie goeclgunftelyk te elucideeren, en te verklaaren, wat haar _ Edele Groot Mog. verftonden door het by gemelde Refolutie gementioneerde nieuwelyks geïntroduceerde extraordinaris Dorps-Tractement, waar uit een fomme van honderd guldens 's jaars. zoude moeten werden betaald aan den nieuw beroepenen derden Predikant-, en door wie de voorfz honderd gvddens \s jaars aan denzelven zoude moeten worden voldaan,
M 2 Dat



pfl I. Boek. C. Derde Titel
Dat het hun Heeren Gecommitteerden was voorgekoomen, dat de voorfz haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 2 September 175.8 was duidelyk en klaar, en dat de by gemelde Kerkmeefteren voorgewende duifterheid, die zy daar inne zouden hebben gevonden, was ten eenemaale gezogt en ongegrond. • Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, te verklaaren, dat de voorfz fcrupule en pretenfe duifterheid van Kerkmeefteren voornoemt omtrent het verftand en de intentie van haar Ed. Gr. Mog. meergemelde Refolutie van den 2 September 1758, is voorgekoomen als gezogt en ongegrond, en dat dierhaïven haar Edele Groot Mog. alsnoch van begrip zyn, en verftaan, dat de honderd guldens, die aan den derden Predikant by de voorgemelde haar Edele Groot Mogende Refolutie zyn toegelegd, door gemelde Kerkmeefteren zonder eenig verder dilay of vertrek zullen moeten werden voldaan en betaald uit het zelfde Fonds der Kerkelyke Middelen en Inkomften, waar uit alsnoch laatftelyk aan de Emeriti Predikanten Ruyfch en de la Cofte een jaarlyks douceur van twee honderd en vyftig guldens is voldaan en betaald geworden; en dat_ van deeze Refolutie Extract zal worden gegeeven zoo aan die van den Kerkenraad, als aan Kerkmeefteren van Maasfluis, om zig daar na precifelyk te reguleerem
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan de Nederduitfche Kerkenraad van 's Gravenhage is t&egeftaan een negende ordinaris Predikant, op het gewoone Tra&ement, onder de Conditiën daar by gemeld. Den 18 April 1748.»
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 17 deezer, hebbende, ingevolge en tof voldoening van haar Edele Groot Mogende Appointement commiflbriaai van den 10 February laatftleeden, geëxamineert de Requefte van 'de Nederduitfche Kerkenraad van 's Gravenhage, verzoekende, om redenen in de voorfchreeve Requefte breder gededuceert, dat haar Ed. Groot Mog, tot onderfteuning van de Predikanten
in



van de Predikanten. 03
in het gemeen, en tot voldoeninge van den zwaaren dienft der twee oudfte Predikanten in het byzonder, welke nu zyn en in het vervolg van tyd weezen zullen, gelieven te vergunnen een negenden Predikant op het ordinaris Traclement y die voor elk der gemelde twee oudfte Predikanten eénen halven dienft vervulle en dat zulks van tyd tot tyd mag blyven vaftgefteld, aan den geene die fuccefiivelyk als jongfte ordinaris Nederduitfche Predikant zal worden beroepen, en dus gehouden zyn tot verligtinge van de twee oudfte Predikanten eenen geheelen dienft te bekleeden, en verder in al het werk van den gewoonen dienft als jongfte Predikant in te vallen, even en in dier voegen als tot hier toe Wan alle de Nederduitfche Predikanten is gefchied.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan den gemelden Nederduitfchen Kerkenraad van 's Gravenhage te qualificeeren, om tot Onderfteuninge van de Predikanten in het gemeen, en tot verligtinge van den dienft dei* twee oudfte Predikanten in het byzonder,- welke "nu zyn en in het vervolg van tyd weezen zullen, nog een ordinaris, en dus een negenden ordinaris Predikant te beroepen, op een gelyk Traclement uit haar Edele Croot Mog. Kerkelyk Comptoir Generaal, als ieder der andere agt Predikanten daar uit jaarlyks geniet, en zulks voor het jegenwoordige en voor het toekoomende, met dien verftande, dat de jongfte of laatft beroepene Nederduitfche Predikant zoo als nu by vervolg altoos gehouden zal weezen tot verligtinge van de twee oudfte Nederduitfche Predikanten, nevens de andere Predikanten, waar te neemen een geheelen dienft of beurte, mitsgaders alle andere Kerkelyke Lallen of Bedieningen en dat mitsdien ieder der twee oudfte Nederduitfche Predikanten altoos zal mogen volftaan met de vervullinge van een halvebeurte.
M 3 Kefó-



I$,4 I. Boek. C. Derde Titel
H.é Refolutie van de Staaten van Holland\ waar
by werd afgeftaagen het verzoek van den Hoogduitfche Predikant, Hoedmaker, in 'sGravenhage., om meede van de verzogte gunfte en ontlafttng voor de twee oudfte Nederduitfche Predikanten aldaar te mogen jouiffeeren. Den 18 April 1748.
IS seleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 17 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement commiffonaal van den 1 k February laatftleeden, geëxamineert de Requefte van Hermanus Bartholdus Hoedmaker, Hoogduitfch Preaikant 111 de Ge/^formeerde Gemeente alhier in den Hage , waar by te^ keimen geeft dat eenige dagen te vooren aan haar Ede Je Gioot Mog. door die van de Nederduitfche Kerkenraad van 'sHage was geprefenteert een Requeft, waar by dezelve hebben verzogt dat haar Edele Groot Mog. goede geliefte zyn ^'^^ derfteuning van de Predikanten in het gemeen en tot veiligting vaifden^waaren dienft der twee oudfte Predikanten m het byzonder" welke nu zyn, en in het vervolg^an tyd^^nz^ len eenen negenden Predikant, op het ordinaris Tractement te Zh-mnZ d^yoov elk der gemelde twee oudfte Predikanten
dienft vervulle. en dat zulks van ^ te blyven vaftgefteld aan den geenen die fucceffivelyk sis jon^te Nederïukfche Predikant zoude worden beroepen, en dus gehoudenzvn tot verligtmg van de twee oudfte Predikanten eenen geheden dienft te bekleeden, en verder in al het werk van dengewoonei, dienft als jongfte in te vallen even en ^£^8? k\ê tot hier toe van alle de Nederduitfche Predikanten ge-
iCDat hét aan hem Suppliant zynde voorgekoomen, de intentie van het zelve Requeft fchynt te zyn,. om, indien het haar Eaele Groot Mog. zoude mogen behaagen dm verzogte gunfte te nccordeeren, hem Suppliant daar van uit te fluiten, hy zig verSSlr Edele Groot Mogende voor te dragen dat hv s een Lid van denzelven Kerkenraad, door welke het ReqLft nTgeprefenteert; met de agt Nederduitfche Predikanten m



yan. de Predikanten. ^
alle opzigten, zoo van Cathechifecren, Huisbezoekinge, als andere pligten van de Herders van Gods Kerke, den dienft van de Gemeente egalyk waarneemt; by vacature van een der Nederduitfche Predikanten van 'sGravenhage. en van het Claffis van dien, de bezwaarbeurten in dè Nederduitfche Kerke meede moet helpen waarneemen ;• by zyne kornfte alhier in al het werk van den gewoonen dienft" als jongfte is ingevallen, even als tot hier toe van alle de. ordinaris Nederduitfche Predikanten gefchied is; en ook de oudfte der negen Predikanten geworden zynde, zoude jpuiflëeren van dezelve voorregten als de Nederduitfche Predikanten,. in dat geval zynde, . zoo dat tuffchen den'dienft van hem Suppliant en die van de: agt. Nederduitfche Predikanten geen ander onderfcheid was,, als dat hy Suppliant voor het minfte altoos tweemaal ter week. moeftè prediken, zonder ooit eenige vrye beurte te hebben, en boven dien buiten het werk, dat hy met alle andere , gemeen en egaal hadde,. gechargeert was met den aanloop van alle de Hoogduitfchers die hier in den Hage koomen, en met alle het geene de Kerken in Duitsland concerneert, en dat hy mitsdien veel zwaarder dienft hadde als een der Nederduitfche Predikanten.
Dat-dewyl her omv voorver-haalde redenen, onder reverentie,, ten uiterfte redelyk zoude zyn, dat hy Suppliant geworden zynde een der twee oudfte Predikantenl even gelyk de andere, in zynen dienft wierd gefubleveert, en dat: het ten zynen opzigte zoo wel konde plaats hebben als omtrent : de Nederduitfche. Predikanten, het zy dat haar Edele Groot Mog. mogten: goedvinden, dat hy Suppliant , een der twee oudfte Predikanten geworden zynde, een Predikant wierd beroepen welke de Hoogduitfche en Nederduitfche Taaien, beide magtig zynde,.een halve dienft in de Hoogduitfche. en een halve dienft in de Nederduitfche Kerk kwam i waar- te neemen,. of wer; dat .hy Suppliant,. die voor . dato 1 van a deszelfs beroeping alhier als Nederduitfche Predikant op •■Weftmaas heeftCgefuageeft, in het voorfchreeve geval een halve dienft in de. Nederduitfche Kerk zoude waarneemen, en datrdan ? een •• ander •Predikant in: de: Hoogduitfche Kerk - wierd.' beroepen ,, hySnpp! anü derha;ven;ootmoedige verzogt;.dat::haarrEdele Groot Mog, gelieven ttL-vetflaaa?,dac:hyv Suppiiaacuneedevan: dever. -
20g?-



p6
I. Boek. C. Derde Titel
zogte gunfte en ontlafting zal jouiffeeren op zoodanige wyze als haar Edele Groot Mogende de convenabelfte zullen oordeelen.
Waar Op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het verzoek by den Suppliant in deezen gedaan, niet kan worden getreeden, dog dat aan hem vrygelaaten word, om, ingevalle hy een van de twee oudfte Predikanten mogte worden, en alsdan eenige hulpe of adfiftentie nodig zoude mogen hebben, daar toe ter zyner tyd zoodanig ander verzoek te doen als hy convenabel zal oordeelen, en dat alsdan by haar Edele Groot Mogende daar op in redelykheid favorable reflectie zal worden gemaakt.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by de Kerkenraad van de Gereformeerde Engelfche Gemeente in 's Gravenhage word gequalificeert tot het beroepen van een tweeden ordinaris Predikant, om met den eerften gezamentlyk, en na deszelfs overlyden alleen den dienft waar te neemen. Den 21 July 1747.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 20 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement commifforiaal van den 30 Juny laatftleeden, geëxamineert de Requefte van Robbert Milling, Predikant van de Engelfche Gereformeerde Gemeente alhier in den Hage; mitsgaders van den Kerkenraad van dezelve Gemeente met hem gevoegt, te kennen geevende in fubftantie, dat de eerfte Suppliant bereikt hebbende den ouderdom van agt en feftig jaaren, en eerft als Predikant van de Engelfche Gemeente te Leyden den dienft den tyd van veertien jaaren, en vervolgens alhier in den Hage den tyd van een en dertig jaaren, en zulks te faamen den tyd Van vyf en veertig jaaren, in alle getrouwigheid hebbende waargenoomen, tot zyn leedweezen en fmerte zedert eenigen tyd door Ziekte en ouderdom zoodanig is verzwakt geworden, dat hy den dienft in die compleetheid niet heeft kunnen verrigten ais hy wel wenfchte,
en



van de Predikanten. gf
•en dat die zwakheid- zoodanig is toegenoomen, dat hy zig althans buiten ftaat vind om zonder asliftentie de Gemeente verder te bedienen; en vervolgens verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. aan den eerften Suppliant goedgunftig gelieven te accordeeren een Adjunct - Predikant, en vervolgens de gezamentlyke Supplianten te qualifïceeren om een Adjunct- Predikant in de voorfchreeve Engelfche Kerke alhier op een ordinaris 's Lands Traclement van elf honderd guldens voor de Predikanten in de Engelfche Gemeente alhier, benevens den eerften Suppliant te beroepen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, den Kerkenraad van de Gereformeerde Engelfche Gemeente alhier te qualifïceeren, om een tweeden ordinaris Predikant te mogen beroepen op dezelve eer, Traclement en voordeden als de eerften Suppliant is genietende, om geduurende het leeven van den eerften Suppliant met hem gezamentlyk, en na deszelfs overlyden alleen, den dienft in de voorfchreeve Gemeente waar te neemen; wordende aan den eerften Suppliant overgelaaten en gepermitteert om zynen dienft te continueeren, na maate deszelfs kragten en vermogens hem zulks zullen toelaaten.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by geapprobeert word de Refolutie van Schout en Burgermeefteren van 's Gravenhage, als Ambagtsheeren van Ryswyk, raakende de beroepingskoften van de Predikanten te Ryswyk, zoo dezelve binnen de drie jaaren vertrekken. Den 18 January 1741.
BY ï-efumtie gedelibereerd zynde op het Rapport ter Vergadering uitgebragt den 12 der voorleede maand door de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, welke, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot Mog. Refolutie commilforiaal van den 19 Oclober daar bevoorens, hebben geëxamineert de Requefte van Ouderlingen en Diaconen, zoo regeerende als afgegaane, uitmaakende den kerkenraad van Ryswyk, waar by zy zig beklaagen over de Refolutie by Schout en Burgermee;!,IV. DEEL. is rea



9g I, Boek. C. Derde Titel
ren van 'sGravenhage, als Ambagtsheeren' van Ryswyk, genoomen den 10 November 1738 ten opzigte van de refufie van de koften van de beroepingen van de Predikanten aldaar; en vervolgens verzoeken, dat haar Edele Groot Mog. aan haar Supplianten gelieven toe te ftaan een Predikant in de Gemeente van Ryswyk te mogen beroepen, als van ouds, zonder dezelve aan eenige conditiën van reftitutie van koften op deszelfs beroep gevallen, zoo wanneer hy binnen het tweede of derde jaar na zyne beveiliging weder van daar na een andere Plaatfe mogte vertrekken , te verbinden, en in zoo verre de voorfchreeve Refolutie te ftellen buiten effect.
Als meede de Miffive van gemelde Schout en Burgermeefteren, als Ambagtsheeren voornoemt, ten voorfchreeven dage mgekoomen, en houdende, ter voldoening aan haar Edele Gróót Mog. Refolutie van den 20 September daar bevoorens, haar berigt en confideratien op de Voorfchreeve Requefte.
Is goedgevonden en verftaan, te approbeeren de voorfchreeve Refolutie van den 10 November 1738 by Schout en Burgermeefteren van 's Gravenhage, als Ambagtsheeren van Ryswyk, genoomen, zoo en in dier voegen als dezelve Refolutie is leggende; en te gelaften aan den Kerkenraad van Ryswyk, en alle anderen die het aangaat, zig na dezelve Refolutie precifelyk te reguleeren.
Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by den Predikant J. Mobachius,te 'sHertogenbofchr. ■word gelaft ', de ordinaire koften der approbatie van zyn beroep aan de Claftis te betaalen.. Den 9 April 1742.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van die van de Clasfis van 's Hertotrenbofch, houdende, dat klaarblykelyk was de intentie te zyn van haar Hoog Mog. Refolutie van den 11 luny 1731, (//) dat alle de onkoften van de beroepingen, en het geen daar toe behoorde, welke voor die tyd altyd door de Steden waren betaald, voortaan zoude koomen tot laften van de
Be-
Q-j Kerk, PI Botk II. Deel pag. 578,



van de Predikanten.
90
Beroepenen, en dat derhalven, uit kragte yan die Refolutie de Beroepenen ook verpligt waren te betaalen de onkoften der approbatie, zonder welke een beroeping niet volleedig was.
Dat egter Joachimus Mobachius, beroepen en beveftigt Predikant te 's Hertogenbofch, hadde gedifficulteert, en geweigert te voldoen de onkoften der approbatie van zyn beroep; verzoekende de Supplianten, om redenen in de voorfz Pvequefte geallegueert, dat haar Hoog Mog. by nadere interpretatie van haar Hoog Mog.. Refolutie gelieven te verklaaren, dat onder de onkoften der beroepinge meede begreepen zyn die der approbatie.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat den gemelden Predikant Mobachius, zal worden gelaft, zooals gelaft word mits deezen, de ordinaris koften van de approbatie aan gemelde Claffis te betaalen en te voldoen, ten ware hy rcdenen hadde, welke hy in zulken geval aan haar Hoog Mog. zal bekend maaken binnen veertien dagen na infinuatie deezes.
G. Nader Refolutie van de Staaten Generaal\
op het zelve fubject. Den 20 April 1742.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Joachimus Mobachius , Predikant te 's Hertogenbofch , houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolurie van den 9 daar te voren, deszelfs belang op de Requefte, geprefenteert by die van de Claffis van 's Hertogenbofch, tendeerende ten einde haar Hoog Mog. by interpretatie van derzelver Refolutie van den 11 Juny 1731 zouden gelieven te verftaan, dat de Suppliant gehouden is te voldoen .de onkoften, gevallen op de Clafficale approbatie van zyn beroep te 't Hertogenbofch, in welk verzoek haar Hoog Mog. hebben geconfenteert, ten ware de Suppliant redenen hadde ter contrarie, die hy in zulken geval binnen veertien dagen aan haar Hoog Mogende zouden moeten bekend maaken.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dar den gemelden Predikant Mobachius zal worden - gelaft., zoo als gekift word mits deezen, om de onkoften, gevallen op de
N 2 Claffi-



I. Boek. C. Derde Titel
Clafficale approbatie van zyn beroep te 's Hertogenbofch, ter fomme van zeftig guldens , te betaalen aan de ordinaris Claffis aldaar, en dat hy Predikant, zig daar over bezwaart vindende, hem zal mogen addreffeeren aan de Heeren Gecommitteerden vart den Raad van Staate, die in het aanftaande Saizoen tot verpagtinge van de lienden liaan te koomen te 's Hertogenbofch, dewelke mits deezen worden verzogt, om het geen haar dienaangaande zoude mogen voorkoomen te willen examineeren, en daar in te willen disponeeren, zoo als na bevind van zaaken zullen oordeelen te behooren.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden Avorden aan den Raad van Staate, met verzoek, om de Heeren haare Gecommitteerden tot de verpagünge van de Tienden, tot het afdoen van die zaak de nodige authorifatie tegeeven..
€?» Refolutie. van de Staaten - Generaal, waar
by werd' afgeweezen het verzoet? van- de Magiftraat van den Ff yen tot Sluis, om wanneer een beroepen: Predikant het beroep komt af te flaan, zonder nieuwe handopening te verzoeken, een ander beroep te mogen doen. Den 7 November 1,741..
ONtfangen een Miffive van de Claffis van Walcheren, gefchreeven te Middelburg den 2 deezer loopende maand v houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 25 September laatftleeden, derzelver berigt op een Miffive van de Magiftraat *s Lands van den Vryen tot Sluis, waar by dezelve'ter occafie dat Ds. Luyninghs het beroep in de Groede, door het Collegium qualificatum, na verkreegen handopening van de Claffis van Walcheren, gedaan,, hadde afgeflaagen, verzoekt, dat haar Hoog Mug. by forme van interpretatie gelieven te verklaaren, dat als 'er handopeninge tot hen beroepen van een Predikant verleent is, en de Beroepene fte.t: beroep komt af te flaan, dat alsdan aan het Collegium qualiffmtum: gepermitteert zal zyn,, om zonder verder handopeninge
te:



van de Predikanten.
ior
te verzoeken, op reeds verleende handopeninge , wederom een ander beroep te mogen doen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het voorfz verzoek, door de Magiftraat van den Vryen te Sluis gedaan, niet kan worden getieeden, maar word 'het zelve afgeweezen.
En word mits deezen verklaart, nadien het beroep van den Predikant in de Groede, door den beroepen Predikant afgeflaagen is, dat op nieuws van de Claffis handopening moet worden verzogt, en dat zulks moet werden verzogt tot vermelding van koften, niet door het Collegium qualificatum, maar door den Kerkenraad en Kerke, en dat volgens de Kerken-Ordre en het oud gebruik het zelve altoos alzoo geobferveert moet werden.
H. Refolutie van^ de Staaten van Holland\ waar
by geapprobeert word een Accord tujjchen de Heeren Anthony Repelaar\ als BaUlïuw van den Lande van Stryen ter eenre, en Mr. Matthceus Lejlevenon, als Ambagtsheer van Stryen, ter andere zyde; aangegaan den 27 July 174.1, over het bidden voor dezelve in de Kerke aldaar. Den 28 July 1741..
DE Heer Penfionaris Gilles heeft ter Vergadering gerappoiv teert, dat de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, ingevolge en tot voldoeninge van haar Ed. Gr.. Mog. Appointement commifforiaal van den 11 Maart deezes. jaars, hebbende geëxamineert de Pvequefte van Mr. Matthïeus. Leftevenon, Oud-Burgenneefter en Raad der Stad Amfterdam, te kennen geevende, dat hy Suppliant in den jaare 1731- vans haar Edele Groot Mog. uit des Graafivkheids Domeinen gekogc hebbende de Ambagtsheerlykheid van Stryen, t'zedert tuffchen hem Suppliant, als Ambagtsheer, en Anthony Repelaar, Raad* en Burgermeefter der Stad Dordrecht, als Bailliuw van den Lande van Stryen, waren ontöaan verfcheide differenten, raak ende het point van Jurisdictie, den eenen en den anderen eompeteerende»,
SS 3 ■ ©a£



102
I. Boek. C. Derde Titel
Dat eindelyk de Suppliant en de voornoemde Bailiiuw met den anderen waren geconyenieert, om dezelve-haare dillerenten te vcrblyven en te compromitteeren aan de uitfpraak van Arbiteren.
Dat ten dien einde in den jaare 1735 was geprojeéleert een Concept-Compromis, dog dat het zelve niet eerder was geflooten als na dat de voornoemde Bailiiuw ten dien einde hadde geobtinccrt haar Ed. Gr. Mog. Refolutie van den 14 July 173.6. .
Dat daar by vervolgens de voorfz differenten waren gebleeven aan de uitfpraake. van de Heeren en Mr. Jan van Bleyswyk, Raad in den Hoogen Raad, en Mr. Jacob Gilles, Penfionaris der Stad Haarlem, met magt om een derde tot Super-Arbiter te mogen affumeeren.
Dat onder die differenten ook is gemellecrt geweeft die qucstie, of de Predikant van Stryen zoude mogen bidden voor den Bailiiuw, immers in rang voor den Ambagtsheer, hoe zeer zulks eigentlyk geen queftie of disput fubject. was, dewyl voor lange by de Verklaaringe van haar Edele Gr. Mog. van den 27 April 1Ó63 (d) was Vaftgefteld, dat de Predikanten in de Ambagtsheerlykheden gehouden en verpligt zyn in de publicque Kerken aldaar te bidden voor den Ambagtsheer, immediaat in ordre na de drie eerfte perioden, in de voorfz nader Verklaaringe breder vermeld, en mitsdien immediaat na den Raad van Staate.
Dat gemelde Heeren Arbiteren, eindelyk by zig tot Super-Arbiter geaffumeert hebbende den Heer en Mr. Simon Schaap, Raad in den Hove van Holland, alle de voorfz differenten in de maand Oclober 1738 by haar uitfpraake hadden gercguleert en afgedaan, except alleen het voorfchreeve poinct, raak ende het bidden van den Predikant, in welkers opzigte zy hadden verklaart het zelve niet te hebben -gevonden in ftaat, om uitterlyk by haare uitfpraake getcrmineert te worden, en overzulks Partyen wederzyds geo.rdonneert te bewyzen, of en hoedanig voor dato van de verkooping van de voorfchreeve Ambagtsheerlykheid van Stryen in de Kerk aldaar ten opzigte van het Domein van Stryen, was gebeeden, om het zelve gezien, alsdan over dat poinct. nader uitfpraak gedaan te worden; dat hy Suppliant,
/ hoe
■<V) Kerk. PI. Boek I. Deel pag. 41.



van de Predikanten,
103
hoe zeer by die iriterlocutie of zoogenaamd poinct van Officie , ten uitterfte bezwaard,- zig niettemin, zoo ras doenlyk, had in ftaat gefteld, om Van»zyn kant daar aan te voldoen, en dat deszelfs Procureur zig vervolgens op den 8 Juny 1739 had vervoegt by de refpective Heeren Arbiteren, en van dezelve geobtincert Comparitie tegens des anderen daags 's middags ten half drie uuren, ten Huize van den Heer van Bleyswyk; dat daar van tydige advertentie gegeeven zynde aan den Procureur van gemelden Bailiiuw, deszelfs Praciizyns ook alsdoen aldaar waren gecompareert, doch dat dezelve alsdoen hadden gefuftineert, dat de Suppliant en zulks ook de Heeren Arbiteren, waren onbevoegt, om iets meer, uit kragte van het voorfchreeve Compromis, welkers termynen reeds lange waren Verloopen, te mogen doen, met by voegingc, dat zy egter nader met haar Meefter 'zouden fpreeken; dat de Procureur van den Suppliant vervolgens had gcobtineert een nadere Comparitie van Heeren Arbiteren, welke zyn voortgang had gehad op den 22 July 1739 's middags ten vier uuren , en dat de Praclizyns van den Bailiiuw daar op finaal hadden gedeclareert, dat het Compromis uit, of vervallen was, en dat by Heeren Arbiteren niets meer vermogec gedaan te worden.
Dat vervolgens de Suppliant nog lange hebbende gepatienteert zig eindelyk in October 1739 by Requefte hacl geaddrefleert aan haar Edele Groot Mogende Gecommitteerde Raaden, verzoekende, met fommierc meldinge van de voorfz circumftantien, dat haar Edele Groot Mog., aan dewelke het bezorgen van de punclueele volvoeringe van de voorfz haar Edele Groot .Mog. verklaaringe van den 27- April 1663 is gedemandeert, geliefden te verftaan, dat de Predikant te Stryen, ingevolge van dezelve Verklaaringe, gebonden en verpligt is, in de publicque Kerke aldaar voor den Stmphant, als Ambagtsheer, tè bidden, immediaat in ordre na de drie eeffte perioden in de voorfz Verklaaring breeder gemeld, en mitsdien immediatelyk na de Heeren in den Raad van Staate.
Dat de Suppliant daar op van wegens de gemelde Bailiiuw door Vborflaageft van een Accord byna een jaar te vergeefs zynde opgehouden, hy genoodzaakt was geweeft zyn regt te vervol-



ï 04 ï- Boek. C. Derde Titel
volgen, en dat daar op de Requefte een jaar te voren by hem Suppliant geprefenteert, by Appoinclement van den 24 Öclober 1740 gefteld zynde in handen van gemelde Bailiiuw, om haar Edele Groot Mog. daar op te dienen van berigt, het zelve aan hem behoorlyk was geinfmueert, dog dat hy die ordres niet nakoomende, de „Suppliant zig in January van dit jaar 1741 by -een nader Requeft had geaddrefleert aan welgemelde Heeren Gecommitteerde Raaden, daar by verzoekende, vermits gemelde Bailiiuw (voor zoo veel hem Suppliant bekent was) niet had .gerefcribeert, haar Edele Groot Mogende iïnaalc dispofitie: Dat daar op by Appoinclement van den 16 January laatftleeden geappoincleert zynde, dat de voorfz Requefte nogmaals zoude worden gefteld in - handen van gemelde Bailiiuw, om haar Edele Groot Mog. daar op alsnoch ten fpoedigfte te berigten, uitterlyk binnen drie weeken, de Suppliant daar van wederom door behoorlyke infinuatie prompte kenniffe aan gemelde Bailiiuw had doen geeven; doch dat hy Suppliant van die Refcriptie geen tyding krygende, mitsdien, na verloop van voorfz drie weeken, in gereedheid had gebragt een derde Requeft aan welgemelde Heeren Gecommitteerde Raaden, met verzoek als boven om •finaale dispofitie; dat hy egter dezelve zyne derde Requefte niet had overgegêeven, om dat hy, tot zyn uitterfte verwondering, was geinformeert geworden, dat gemelde Bailiiuw van zig had kunnen verkrygen, in. de maand February laatftleeden in de Vergadering van haar Edele Groot Mog. in te leeveren een Requeft, waar by^hy, verzwygende de voorgemelde effentieeïe circumftantien, * had konnen goedvinden van haar Edele Groot Mog. te verzoeken, dat haar Edele Groot Mog. zouden gelieven te declareeren, dat de Predikant van Stryen gehouden zoude zyn, aan den Bailiiuw in zyn Gebed, te geeven de rang voor den Ambagtsheer van de Plaats, of wel, dat haar Edele Groot Mog. hem Bailiiuw zouden gelieven te qualifïceeren, om met den Ambagtsheer (daar toe geneegen zynde) by een nader Compromis den tyd tot de uitfpraak door gemelde reeds verkoore Arbiters te doen, te mogen verlengen, ten einde binnen denzelven tyd aan de voorfz interlocutie te konnen worden voldaan, en het voorfz poincl door de voornoemde Heeren Arbiters alsnoch te worden gedecideert. Dat



van de Predikanten. 105
Dat haar Edele Groot Mog. by derzelver Refolutie van den 27 February 1741 daar op wel hadden goedgevonden en verftaan, aan gemelde Bailiiuw te accordeeren het tweede lid van zyn voorfz gedaan verzoek, om met hem Suppliant, als Ambagtsheer, daar toe geneegen zynde, den tyd tot het doen der voorfz uitfpraak ten fine voorfz, te mogen prolongeeren, maar dat hy Suppliant verhoopte, dat haar Edele Groot Mogende uit het geene voorfchreeve is, zouden weezen overtuigt, dat hy overvloedige reden had, om zig in geen nader Compromis voor gemelde Heeren Arbiteren, of andere, met gemelde Bailiiuw in te laaten, en dat hy Suppliant ook, volgens het eige adveu van denzelven Bailiiuw, daar toe was opgehouden: En vervolgens verzoekende, dat haar Ed. Gr. Mog. het voorfchreeve poinct ten opzigte van het bidden van den Predikant, gelieven te laaten aan de Heeren derzelver Gecommitteerde Raaden, daar die zaak hoorde, daar ze was gebragt, cn ook zoo ver reeds was geavanceert.
Dat de Heeren haar Ed. Groot Mog. Gecommitteerden alvoorens. te treeden in een examen van de merites van het verzoek by de voorfchreeve Requefte gedaan, gemeent hebben een tentamen te moeten doen, om de principaale queftie over het bidden in de Kerke van Stryen voor den Ambagtsheer, en den rang daar in te obferveeren, in der minne en met wederzyds genoegen te accommodeeren; en dat zy ook daar in eindelyk hadden gereuflëert, zoodanig dat zoo wel door den voornoemden Anthony Repelaar, in qualiteit als Bailiiuw van den Lande van Stryen, als van wegens den voornoemden Mr. Matthceus Lefteyenon, in qualiteit als Ambagtsheer van de Ambagtsheerlykheid van Stryen voor hen Heeren Gecommitteerden was verklaart, dat zy over de voorfchreeve queftie, onder de gunftige approbatie van haar Edele Groot Mogende, waren met den anderen overeengekoomen en verdraagen, zoo en in dier voegen als in het Accord hier na geinfereert, breder was te zien.
Waarop gedelibereerd zynde, hebben' haar Edele Groot Mogende zig het,voorfchreeve geconvenieerde wel laaten gevallen, en dienvolgende goedgevonden en verftaan , dat de refpective Partyen zig daar na zullen moeten reguieeren, en dat ook
IV. DEEL. O het



io<5 I. Boek. C. Derde Titel
het zelve door haare Sueceffeurs zal moeten nagekoomen worden.
Zullende Copie van deeze Refolutie aan de refpective Partyen gegeeven worden om te (trekken tot haar harigt; als meede gezonden aan den Predikant van Stryen, om door hem van de Predikftoel aldaar ten eerften te werden gedaan de denunciatie in het voorfz Accord vervat, en zig vervolgens daar na te reguleeren.
A C C O R D.
r\V heden den 27 July 1741 zynde de Heeren Anthony Repelaar, in qualiteit als Bailiiuw van den Lande van Stryen ter eenre, en de Heer en Mr. Matthceus Leftevenon, als Ambagtsheer van de Heerlykheid Stryen, ter andere zyde, met den anderen overeengekoomen en verdraagen.
Dat van de Predikftoel in de Ambagtsheerlykheid. van Stryen, zal werden gedenuntieert:
Dat tuffchen de Heeren Anthony Repelaar, Oud-Burgermeester der Stad Dordrecht, in qualiteit als Bailiiuw van den Lande van Stryen, '&c. en Mr. Matthaeus Leftevenon, Oud-Burgermeefter en Raad der Stad Amfterdam, in qualiteit als Ambagtsheer van Stryen voornoemt, zedert een geruimen tyd verfcheide differenten zynde gereezen, dewelke alle door de arbitraale uitfpraak van Heeren Arbiteren waren getermineert, alleen tuffchen dezelve ongedecideert en ih verfchil was geblecven het different over het bidden in de Kerke van Stryen voor den Ambagtsheer, en den rang daar inne te obferveeren; en dat, omme van het voornoemde poinct. differentiaal meede een einde te maaken, by welgemeldenAmbagtsheergedeclareert zynde, datzynWel-Ed. door deszelfs fuftenue van dat volgens haar Ed. Gr. Mog. Refolutie van den 26 April des jaars 1663 (a) voor hem in qualiteit als Ambagtsheer van gemelde Heerlykheid zoude behooren te worden gebeden, zedert dat by hem - dezelve Ambagtsheerlykheid voor haar Edele Groot Mog. by titul van koop was geacquireert, geenzints was beoogt dat aan zyn Wel-Ed. zoude competeeren den rang of de prteferance voor den Heer Bailiiuw in
des-
(/0 Kerk. PI. Boek I. Deel pag. 44.



van de Predikanten. ï0*
deszelfs voornoemde qualiteit, en daar en tegen van de zvde van den Bailiiuw zynde verklaart dat deszelfs oogmerk en intentie met en was geweeft om den gemelten Ambagtsheer te contesteeren, dat voor denzelven in die qualiteit zoude worden gebe den buiten prejuditie van den rang hem competeerende; vervolgens tuffchen den Heer Bailiiuw ter eenre, en den Ambagtsheer ter andere zyde, m der minne was overeengekoomen en ver draagen, dat voortaan den Heer Bailiiuw in het publicq Gebed niet fpeciaal zoude worden gemeld, maar dat dezelve zig zoude contenteeren daar meede, dat in de eerfte plaatze wierd gebeden voor haar Edele Groot Mog. de Heeren Staaten van Holland en Weftvnesland, m welkers boezem alle regten van de SouverainiÉeit, en dus ook fpeciaalyk de hooge en crimineele Turisdi&ie was refideerende, en dat vervolgens (zonder prejuditie van den rang aan hem Heer Bailiiuw competeerende) immediaat na den Raad van Staate, voortaan zoude werden gebeden voor den Wel-Ed. Ambagtsheer van de Plaats; en dat daar meede het voornoemde different tuffchen welgemelde Heer Bailiiuw en den Ambagtsheer was koomen te ceffeeren.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by werd afgeflaagen het verzoek van de IValfche Synode, met opzigte tot het beroepen van Vreemdelingen in de IValfche Kerken hier te Lande, waar van haar Hoog Mog. de collatie of approbatie der Predikanten hebben. Den 8 April 174.1.
BY refumtie gedelibereerd zynde op de Requefte den 21 November laatftleeden aan haar Hoog Mog. geprefenteert door j. G. de Chaufepié , Predikant in de Walfche Kerk te Delft, houdende, dat het Walfche Synode, laatft gehouden te Haarlem-, aan de Walfche Kerken van Delft en 's Gravenhage laft gegeeven kielde om aan haar Hoog Mog. te kennen te geeven, dat de Walfche Proponenten zig aan het voornoemde Synode hadden geaddrefleert, en verzogt hadde de ihterceffie van het zelve by de refpecüve Overheden, aan dewelke het regt van
O 2 ap.



ïc8 I Boek. C. Derde Titel
approbatie over de beroepinge in de Walfche Kerken, hier te Lande is competeerende, ten einde dezelven zouden gelieven te ftatueeren, dat in het toekoomende in de voorfchreeve Walfche Kerken niet beroepelyk zouden zyn, zoodanige Subjeéten, die geen formeel beroep zouden hebben gehad, koomende uit de Proteftantfehe Landen, alwaar de Onderdaanen van deezen Staat niet beroepelyk waren; verzoekende den Suppliant, om redenen in'de voorfchreeve Requefte geallegeert, in naame van het gemelde Walfche Synode, dat haar Hoog Mog., ten opzigte van alle de Walfche Kerken, waar van haar Hoog Mog. de collatie of approbatie der Predikanten hebben gelieven te verftaan en te ftatueeren, dat voortaan in dezelve Walfche Kerken niet beroepelyk zullen 'zyn zoodanige Perfoonen, dewelke Inboorlingen zyn of tot Predikdienft zyn geadmitteert in alzuïke Proteftantfche Landen, alwaar de Onderdaanen van deeze Republicq niet in alles, en alzoo vry en ongelimiteert als de Inboorlingen en Onderdaanen van zoodanige Landen zelve beroepelyk zyn; uitgezondert nogtans zoodanige Perfoonen en Vreemdelingen, welke reeds op een wettig beroep in de een of ander Walfche Kerk aldaar den volkoomen Kerkendienft als Predikanten mogten hebben bekleed. , , .
Is goedgevonden en verftaan, dat in het -verzoek by de yoonz Requefte gedaan, niet kan worden getrc-eden, en werd dienvolgende het zelve afgeweezen , en de zaaken gelaaten by het oude , gebruik.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar.
by Samuel de la Deuespe, Ilof-Capellaan van den Prince en Princefe van Orange, word geplaatft als Predikant in de Walfche Kerke in 's Gravenhage, en op wat voet. Den 21 July -1747.
DE Raadpenfionaris heeft uit de naam en van wegens de Heeren Gecommitteerde Raaden aan haar Edele Gr. Mog. voorgedraagen, dat aan de Heeren Gecommitteerde Raaden was voorgekoomen, dat aan Zyne Hoogheid den Heere
- iriuce



van de Predikanten.
109
Prince van Orange en Naffau, en aan Haare Koninglyke Hoogheid Mevrouwe de Princeffe van Orange en Naffau aangenaam zoude zyn, dat haar Edele Groot Mog. derzelver Ca'pellaan, Samuel de la Deuespe, ordinaris Predikant van de Walfche Kerk te Leeuwaarden, kwamen te plaatzen in de Walfche Kerke alhier in den Hage, om aldaar twaalf Predikatiën jaarlyks, of wel een elke maand, te doen, en hem daar voor geduurende zyn leeven toe te leggen het Traclement van agtien honderd guldens, met een ftem in den Kerkenraad, en alle de regten van ordinaris Predikanten van de gemelde Kerk.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de voorfchreeve Samuel de la Deuespe, zal worden geplaatft als Predikant in de Walfche Kerke alhier in den Hage, om aldaar twaalf Predikatiën jaarlyks, of wel een alle maand,'te doen, en zulks op een Traclement van agtien honderd guldens; zullende de voorfz Predikant meede hebben een ftem in den Kerkenraad, en alle de regten van de ordinaris Predikanten van de gemelde Kerk.
En zal hier van Extracl worden gegeeven aan den Ontfanger Generaal van haar Edele Groot Mogende Kerkelyke Goederen, om te ftrekken tot zyne narigt; als meede aan den Kerkenraad van de Walfche Kerke alhier, insgelyks om te ftrekken tot deszelfs narigt, en om ter accompliffement van het voorfz werk verder te doen het geene nodig zoude mogen weezen.
G. Refolutie van hun Hoog Mogende, betref en¬
de _ de beroeping van een Walfche Predikant te Maastricht. Den 23 February 1750.
IS ter Vergadering geleezen de Requefte van den Kerkenraad van de Walfche Hervormde Gemeente te Maaftricht, houdende, dat door het Emeritat, door hun Hoog Mog. Refolutie van den 2 February 1750 aan Paulus Barbin geaccordeert, was koomen te vaceeren een plaatze van ordinaris Predikant aldaar, dat dezelve wederom diende te worden gefuppleert; verzoekende de Supplianten derhalven, dat hun Hoog Mogende aan
O 3 hun



ïio I. Boek. C. Derde Titel
hun gelieven te verleenen de permiffie en handopening, om een ander bekwaam Leeraar in deszelfs plaatze te mogen beroepen, op denzelven voet én gagie als de vorige heeft genooten.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de Supplianten zal worden gepermitteert, zoo als aan hun gepermitteert word mks deezen, om met correspondentie der Brabandfche Magiftraat der Stad Maaftricht, zoo als het zelve by Reglement van hun Hoog Mog. is vaftgefteld, in de ■plaats van gemelden Paulus Barbin een ander bekwaam Leeraar te mogen beroepen tot extraordinair Predikant aldaar, op zoodanigen voet en Tractement als by hun Hoog Mogende nader zal worden gereguleert.
Cc, Refolutie van de Staaten Generaal, hou¬
dende, interpretatie yan haare vorige Refolutie van den 23 February deezes jaars,, omtrent het beroepen van een tweede Walfche Predikant te Maaftricht in plaatze van den Emeritus Predikant Barbin. Den 24 Maart 1750.
IS géhoord het rapport van de Heeren Torck, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Landen van Overmaze, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifforiaal van den 6 deezer loopende maand, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van den Kerkenraad van de Walfche Gemeente der Stad Maaftricht, houdende, dat zy Supplianten zig op den 23 February laatftleeden by Requefte geaddrefleert hebbende aan haar Hoog Mog., daar by te kennen gegeeven 'hadden, .dat door het Emeritat, het welke haar Hoog Mog. by derzelver Refolutie van den 2 February hadden gelieven te accordeeren aan Paulus Barbin, eene plaatze van ordinaris Predikant was koomen te vaceeren, en dat' dezelve wederom behoorde gefuppleërt te werden, zy Supplianten haar Hoog Mog. verzogten de permiffie en handopeninge, om een ander bekwaam Leeraar in deszelfs plaatze te mogen beroepen, op dénzëlvcn
voet



van se Predikanten, irj
voet en gagie als de vorige had genooten. Dog dat de Siinl plianten uit haar Hoog Mog. Refolutie van den 23 February gezien hebbende, dat haar Hoog Mog. in plaatze van de verzoete handopeninge ter beroepinge van een tweeden ordinaris Predikant op dezelve voet en gagie als de vorige te verleenen, daar bv alleen maar geaccordeert hadden de permiffie om in plaatze van gemelde Paulus Barbin, een ander bekwaam Leeraar te mo°-en beroepen tot extraordinaris Predikant, op zoodanigen voet en Tractement als by haar Hoog Mog. nader zoude werden gereguleert.
Dat de Supplianten zig door de fpeciaale beno^minge van extraordinaris Predikant, in haar Hoog Mog. Refolutie vervat in verlegendheid vonden, of haar Hoog Mog. intentie mogt geweeft zyn aan de Supplianten teffens te verleenen de permiffie zoo als verzogt, ter beroepinge van een tweede ordinaris Predikant in plaats van Paulus Barbinen zulks gefchied zynde vervolgens ook uit kragt van dezelve permiffie teffens tot de beroepinge van een extraordinaris derde Predikant te mogen overgaan; verzoekende de Supplianten derhalven daar op haar Hoog Mog intentie te mogen verftaan, en eerft en vooral van haar Hoog Mog. te mogen obtineeren de nodige permiffie en handopeninge tot beroepinge van een tweede ordinaris Predikant, op denzelven voet en Traélement als de vorige heeft genooten, en zulks gefchied zynde, vervolgens eerft &tot het beroep van een extraordinaris Predikant meede over te "-aan
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en" verftaan te verklaaren, dat haar Hoog Mog. intentie is geweeft aan de Supplianten te permitteeren, om met correspondentie van de Brabandfchc Magiftraat te Maaftricht, zoo als het zelve bv Reglement van haar Hoog Mogende is vaftgefteld, in plaats van gemelden Barbin een ander bekwaam Leeraar te mogen beroepen , op denzelven voet en Traclement als de vórige heeft Genooten. ö 0
Refo-



I Boek, C. Derde Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal, hou¬
dende permiffie aan de Walfche Kerkenraad te Maastricht , om in plaats yan Jan Scipion Vernede, een ander Leeraar te beroepen tot derden Predikant aldaar; mitsgaders een gemaakte fchikking omtrent de betaalinge d-er_Tra£tementen yan de Walfche Predikanten "in de voorfz Stad. Den 22 Juny 1750.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot den Brantzenborgh, en andere haar Hoog Mog. Gedcputeer. den tot de zaaken van de Landen van Overmaze, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie cornmifforiaal van den 6 April laatftleeden, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van de Leden der Walfche Gereformeerde Kerkenraad binnen Maaftricht, houdende, dat door het beroepen van Jan Scipion Vernede tot tweede ordinaris Predikant, by dispofitie van haar Hoog Mog. van den 3 deezer geapprobeert, was koomen te vaceeren de plaats van een derden extraordinaris Predikant aldaar, en dat dezelve wederom diende te werden gefuppleett; verzoekende de Supplianten derhalven, dat haar Hoog 'Mog. aan haar gelieven te verleenen de permiffie en handopeninge om een ander bekwaam Leeraar in deszelfs plaats te mogen beroepen, op denzelven voet en gagie als de ,vorige heeft genooten.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan gemelde Kerkenraad zal werden gepermitteert, zoo als aan haar gepermitteert werd mits deezen, om met correspondentie van de Brabandfche Magiftraat der Stad Maaftricht, zoo als het zelve by Reglement van haar Hoog Mog. is vaftgefteld, in plaats van Jan Scipion Vernede, een ander bekwaam Leeraar Xe mogen beroepen tot derden extraordinaris Predikant aldaar, op • hét zelve traclement als de vorige van het Land heeft genooten. Doch gelet zynde, dat de Traktementen van de drie Walfche Predikanten te Maaftricht, die uit het Comptoir Generaal van de Beeden van de drie Landen van Overmaze betaald worden, met den anderen hedraagen drie duizend guldens, en dat
- ■ de



van de Predikanten.
"3
de eerfte en tweede Predikant ieder daar uit dertien honderd guldens, en de derde vier honderd guldens geniet; dat gemelde derde Predikant daar en boven uit de Schoohniddelen heeft genooten vier honderd en veertig guldens ligt geld, en nog honderd gelyke guldens voor vrydom van Excynfen, dat die betaaling voor de gemeene Middelen, zedert eenige jaaren bezwaarlyk gevallen zynde, de Curateuren te meermaalen inftantien hebben gedaan om van dezelve te worden ontlaft; dat die zaake laatftelyk by haar Hoog Mog. Refolutie van den 3 April 1746, gefteld zynde in handen van de Heeren van Bottefteyn en van Haren, in het gemelde jaar geweeft zynde haar Hoog Mog. Commiffariffen Decifeurs te Maaftricht, gemelde Heeren, uitwyzens derzelver Verbaal, by het nazien der jaarlykfche Reekeningen yan de Schooien, bevonden hebben, dat de ordinaris ontfang de ordinaris uitgaaf furpaiïeerde, en daarom de Curateuren gelaft aan den Predikant Vernede zyne agterftallen tot den jaare 1746 incluis, te betaalen; dat niettemin by examen van die Reekeningen bïykbaar is, dat zoo dra eenige extraordinaris reparatie aan de School-Vertrekken of Huizen van den Reétor, Conrector en Praeceptor te doen valt, gemelde Middelen by continuatie met extraordinaris Subfidien zullen moeten werden onderfchraagt, indien zy met de voorfchreeve bètaaling Van den derden Predikant belaft blyven; is onvermindert haar Hoog Mogende verdere deliberatie over de Memorie tot redres van het voorfchreeve School-Fonds nevens het gemelde Verbaal gevoegt, by deeze gelegentheid wyders goedgevonden en verftaan, dat voor het toekoomende eene andere ichikking omtrent de betaaling der Traclementen van de Walfche Predikanten te Maaftricht zal werden geintroduceert,- waar door de eerfte Predikant uit de bovengemelde drie duizend guldens, die by den Ontfanger Generaal van de Beeden betaald worden, zal trekken twaalfhonderd guldens, de. tweede duizend, en de derde agt honderd guldens; dat om die fchikking bekwaamelyk te efFeétueeren, zonder dat een van de twee tegenwoordige ordinaris Predikanten daar by koomen te lyden, by de eerft voorvallende vacature van de tweede Predikantsplaats, uit het tegenwoordig Traktement van denzelven zullen werden toegevoegt drie honderd guldens IV. DEEL. • Pb ^



ii4 I. Boek. C. Der.de Titel
aan den derden Predikant, en.dat zy by de eerfte daar op volgende vacature van "de eerfte Predikantsplaats het Traclement van den derden Predikant met nog honderd guldens uit het Traclement van gemelde eerften Predikant zal worden verbeterd, waar op de Raad van Staate verzogt word te zyner tyd de nodige ordres te ftellen; dat ondertulfchen de Curateuren van de 'Schooien zullen kunnen volftaan, met aan den nu te beroepen derden Predikant, in de plaats van vyf honderd veertig guldens ligt geld, te betaalen vier honderd gelyke guldens 'sjaars, tot dat deszelfs Traclement met de bovengemelde drie honderd guldens van de tweede Predikantsplaatze zal zyn verhoogt, en dat gemelde Curateuren alsdan van alle verdere betaaling, aan den derden Walfchen Predikant te doen, zullen.zyn ontheeven, zoo als dezelve nu voor alsdan daar van worden ontheeven mits deezen.
En zal Extracl van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan den Raad van Staa.e, gelyk meede aan gemelde Curateuren, om te ftrekken tot derzelver i arigtinge.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, be-
paaiende op wat voet by continuatie een Predikant, Voorleezer en Kofier voor de Walfche Gemeente ie ■Vianen aan te ftellen. Den 15 September 1753.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 13 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement van den 29 Augufty 1752, geëxamineert de Requefte door die van den Kerkenraad van de Gereformeerde Walfche Gemeente alhier m den Hage, als daar toe fpecialyk gelaft door de Chriftelyke Walfche Synode der vereenigde Nederlanden, aan haar Edele Gr. Mog. geprefenteert, tendeerende, ten einde mogte worden ingetrokken en buiten effecl gefteld haar Edele Groot Mogende Refolutie van den 3 December 1749, waar by, om de Kaffe van het Domein van Vianen, het geen ten dienfte en tot opbeuringe, zoo yan de Stad als van het gemeene Land van Vianen merkelyk
was
1



van be Predikanten. n5
was bezwaard, daar tegen wederom eenigzins te foulagceren onder andere is gerefolvcert geworden, dat de Traktementen van den jegenwoordigen Franfchen Predikant en Voorleezer by hunne refpektive overlyden zouden worden gemortificcert
Waar op gedelibereerd zynde, is, om redenen by het voorfz Advis gemeld, goedgevonden en verftaan, dat te Vianen na overlyden of vertrek van den jegenwoordigen Franfchen Predikant een ander geplaatft zal worden, gelyk ook de Voorleezer en Kofter, dog dat om daar door het Domein niet zoo merkelyk te bezwaaren als tegenwoordig, het Traktement van denzelven Predikant zal werden bepaald en gefixeert, zoo als bepaald en gefixeert word by deezen, op zes honderd guldens, mitsgaders vyftig guldens tot verval der koften van de Deputatie voor hem en een Ouderling tot het bywoonen van het Synode vyftig guldens voor een Voorleezer en vyftig guldens voor den Kofter van de Kerke, zonder meer.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by zekere bepaaling is vaftgefteld omtrent het verleenen van Aclens van Emeritus falvo ftipendio aan jonge Predikanten. Den i November 1742.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 12 der voorleede maand, hebbende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement eommifforiaal van den 25 September laatftleeden, geëxamineert de Requefte van Samuël de Waal, Predikant tot Nederhardinxveld en Gieffendam, oud vier en dertig jaaren, waar by te kennen geeft, dat zoo in Zeeland, als Nederhardinxveld en'Giesfendam voorfz, getrouwelyk deszelfs dienft met de uiterfte iever en opregte ernft den tyd van over de elf jaaren heeft waargenoomen, dog nu zedert een geruimen tyd tot zyn leedweezen bezogt is geworden met geefteloosheid en zwakheid, doch wel" voornamentlyk met duizelingen in het Agterhoofd, verzeld met benaauwtheden en andere ongemakken des Lighaams, waar door buiten ftaat is deszelfs dienft langer te kunnen waarneemen, en
P 2 v



hö I. Boek. C. Derde Titel
vervolgens verzoekt, dat haar Edele Groot Mogende hem Suppliant gelieven te verleenen Acte als Emeritus Predikant, behoudens het Predikants Tractement.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en .verftaan,. den Suppliant te verklaaren Emeritus, op een Tractement van zes honderd guldens, en in zoo verre deszelfs verzoek te accordeeren, mits den dienft na behooren doende waarneemen totde beveiliging van een ander Predikant.
En is. wyders goedgevonden en verftaan, dat, wanneer om pregnante redenen aan jonge Predikanten word verleent Acte van Emeritus falvo. ftipendio, in dezelve Actens alsdan zal worden geinfereert deeze bepaaling, dat dezelve by reconvalefcentie, of wanneer in ftaat bevonden zouden worden om den Predikdienft wederom te kunnen waarneemen, gehouden en verpligt zullen zyn den Kerk- en Predikdienft zonder uitftel by voorvallende, gelegendheden waar te neemen en te aanvaarden,, op pcene van het effect van haar Ed. Groot Mog. verkreege gunfte te verliezen ; en worden ten dien einde de Ontfanger Generaal van het Kerkelyk Comptoir., en de. Ontfanger van het Kerkelyk Comptoir in den Brielle gelaft,.om, zoodanige gevallen exteerende,, daar van kenniffe te geeven aan de Gecommitteerde Raaden, om door dezelve .desaangaan.de. zoodanig te worden gedispo-neert, als bevonden zal worden te behooren.
Gj Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by de Predikant BMwerck, te Maaftricht, word. verklaart Emeritus,.,;»^ behoudinge van zyn Tractement, mitsgaders, zyn Cara&er en eere, om dé Kerk-Vergaderingen met een advifeerende ■ ftemme te konnen bywooueh. .. Den 6. September 1748:
/fXNtfahgen-een Miffive van dé Gereformeerde Kerkenraad te Maaftricht, gefchreeven aldaar den 3 der loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Kefóintie'van den 27 der voorleede maand, derzelver berigt op ckKëqueftevan Jacob Bolwerck , Predikant in de Nederduitfche
Ge-~



van de Predikanten. fiy,
Gereformeerde Gemeente binnen de gemelde Stad Maaftricht" verzoekende, dat haar Hoog Mog. aan hem Suppliant zyn RuftTractement, behoudens zyn Caracter en rang als" oudfte Predikant, met het geen daar toe behoord, gelieven te accordeeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te confenteeren in hét verzoek gedaan by de Requefte in de voorfchreeve Miffive gemeld, en werd dienvolgende de Suppliant verklaart Emeritus, en van den laft van Predikant onrilaagcn, behoudende- zyn Tractement zyn leeven lang geduurende, mitsgaders zyn Caracler en- eere, om als oudfte Lid de Kerk-Vergaderingen te konnen b'ywooneiv om dezelve met een advifeerende ftemme met zynen raad te adfifteeren zonder dat regt. van oudfte Predikant tot andere voorregten te extendeeren;
En zal Extract van deeze haar Hoog Moe. RefolutiV frrynnj
den werden aan den Raad van Staate, om te ftrekken tot der zelver .narigting, •
G; Nader' Refolutie van de Staaten Generaal y
waar by verklaart word, dat de Emeritus Predikant Bptwercky.zy.ne conclufive ftem in den Kerkenraad' zal Uyven behouden-tot de beveftiging van zyn Suc- • cefteur. Den 3. December 1748. •
|TYNtfangen een Miffive van de Brabandfchë Magiftraat der ' V_/'Stad Maaftricht,.gefchreeven-aldaar den 30 der voorleede ' maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar ' Hoog Mog. Refolutie van den 25 Oktober laatftleeden, derzelver berigt op de Requefte van den Kerkenraad van de Nederduitfche Hervormde Gemeente té Maaftricht, voor zóo veel dezelve daar by te kennen heeft gegeeven, dat niettegenftaandé' den inhoud van haar Hoog Mogende Refolutie van den 6 en 13 00 September daar te vooren, waar by aan den Predikant'
Bol- -
O). Zie de vorige Refolutie die van den 13 September is commlfforiaal gemaakt, ■"•
P *



ï ! g I. Boek. c. Derde Titel
Bolwerck, by het vergimnen van zyn Emeritusfchap, alleea gelaat-en wierd de Kerkelyke Vergaderingen te kunnen bywoonen, om dezelve met een advifeerende fttanme, met zynen raad te affifteeren, dezelve Predikant egter in het beroep, tot vervullinge van zyne Piedikantsplaatze te doen, nog pretendeerde met een keurftemme te concurreeren, zonder daar van te willen afzien, ten zy haar Hoog Mog. zulks by een nader Refolutie kwamen te verklaaren, het geen aan den Supplianten voorkwam ftrydig te zyn met de voorfchreeve Refolutien; verzoekende de Supplianten derhalven, dat haar Hoog Mog. aan den gemelden Predikant Bolwerck derzelver nadere beveelen gelieven te laaten toekoomen, om zig daar na, en agtervolgens haar Hoog Mog. bovengemelde Refolutien ftiptelyk te gedraagen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat gemelde Emeritus Predikant Bolwerck zyn conclufive ftem in den Kerkenraad zal blyven behouden, tot dat zyn Succeffeur in den Kerkendienft zal zyn beveltigt.
En zal Extraét van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan den Kerkenraad van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente te Maaftricht, als meede ter hand gefteld werden aan gemelden Emeritus Predikant Bolwerck, om te ftrekken tot derzelver narigtinge, en zig daar na te reguleeren.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by word geperfijleert by de Refolutie van 3 December 1748 ten behoeve van den Predikant, Jacob Bolwerck, te Maaftricht. Den 28 December 1748.
ONtfangen een Miffive van de Nederduitfche Gereformeerde Kerkenraad te Maaftricht, gefchreeven aldaar den 23 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoening van haar Hoog Mog. Refolutie van den 23 der voorleede maand, derzelver berigt op de Requefte van Jacob Bolwerck, Predikant te Maaftricht, houdende, dat hy Suppliant ter obediëntie van haar Hoog Mogende beveelen van den 25 October
laatft-



van de Predikanten. ii»
laatftleeden, voor de Brabandfche Magiftraat der gemelde Stad gecompareert zynde, om op het Requeft van den Kerkenraad der Gereformeerde Gemeente aldaar, tegens hein Suppliant aan haar Hoog Mog. geprefenteert, gehoord te werden, alvoorens met alle befcheidentheid hadde verzogt, dat de Oud-Burgermeefter en regeerend Ouderling, van Slype, zig geliefde te abfenteeren en zig van deeze zaak te onthouden, 'om dat haar Hoog Mog. dezelve ten fine van berigt hadde gelieven te zenden niet aan den Kerkenraad, als zynde des Suppliants Befchuldigers maar aan de voorfchreeve Magiftraat; dat dit verzoek van den Suppliant zoo veel misnoegen, zoo by den gemelden Ouderling als by den Kerkenraad hadde veroorzaakt, dat gemelde Kerkenraad hadde konnen goedvinden, in eene zeer incompleete ordinaire Vergadering, deeze zaak, zonder het goedvinden van haar Hoog Mog. op haar Requeft af te wagten, by haar aanhanging te maaken, en den Suppliant, zonder hem eens te hooren, buiten die Vergadering te fluiten, volgens haare Refolutie nevens de voorfchreeve Requefte gevoegt; dat hy Suppliant in de volgende Vergaderinge deeze Procedures met bevreemding gehoord hebbende, daar tegen geprotcfteert en daar van geappelleert hadde , dog dat des niettegenftaande gemelde Kerkenraad hadde konnen goedvinden met deeze Procedures voort te gaan, en den Suppliant, fchoon Scriba zynde, genoodzaakt hadde de Vergaderinge te verlaaten, doch insgelyks onder proteft en met verzoek van Copie der te neemen Refolutie, welke de Suppliant egter, niettegenftaande zyn Iterative verzoek, nog niet konde bekoomen; verzoekende de Suppliant, om redenen in de voorfchreeve Requefte geallegueeit, dat haar Hoog Mog. daar tegens voorzieninge gelieven te doen, het zy met het doen ophouden van de voorfchreeve Procedures, tot haar Hoog Mog. goedvinden op het Requeft van den Kerkenraad zal zyningekoomen» het zy met denzelven Kerkenraad in het gemeen, en den gemelden Ouderling in het byzonder, benevens den Suppliant te renvoyeeren na de Claffis van Maaftricht en Lande van Overmaze ter decifie, of na de Brabandfche Magiftraat der Stad Maaftricht \ om na wederzyds verhoor en onderzoek aan haar Hoog Mog.. te berigten, of op zoodanige wyze ais haar Hoog Mogende zullen goedvinden. Waas:



'120
I. Boek. C. Der.de Titel
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te perüfteeren by haar Hoog Mogende Refolutie van den 3 deezer toopende maand op het voorfchreeve fubject genoomen.
' En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan den Kerkenraad van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente te Maaftricht, als meede ter hand gefteld werden aan Hen Emeritus Predikant Bolwerck, om te ftrekken tot derz él v er narigtinge.
iG, Refolutie van de Staaten Generaal, hou¬
dende interpretatie van de algemeene benaaminge van Kerkelyke Vergaderingen, vervat in haare vorige Refolutien op het fubjeSt van den Emeritus Predikant , Bolwerck, genoomen:' Den 24 Mey 1749.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van den Nederduitfche Kerkenraad te Maaftricht, houdende, dat de Predikant Bolwerck op de laatft gehoudene Claffis haclde laaten inbrengen :en voorleezen de refpective Refolutien van den 6 en 13 September, en van den 3 en 28 December des voorleeden jaars, op liet fubject van deszelfs Emeritusfchap by haar Hoog Mog. genoomen, (waar by haar Hoog Mog. iterativelyk hebben gelieven te gelaften, dat hy na de beveiliging van zynen Succeffeur, de Kerkelyke Vergaderinge alleen met een advifeerende ftemmezou4e affifteeren) met oogmerk om daar uit zyn volle activiteit, 200 als hy die tot dus verre hadde geëxerceert, by vervolg -voor altoos in de Ciaffis te maintineeren, om redenen dat hy by zyn Requeft zyn verzoek alleen betrekkelyk hadde gemaakt, en baar Hoog Mog. derzelver Refolutie niet verder geëxtendeert hadden, als tot het bywoonen der Kerkelyke Vergaderingen, het 'welk alleen tot de Conftftoriale en niet tot de Clafficale reflectie moefte hebben; verzoekende de Supplianten, om redenen breder in de voorfchreeve Requefte geallegueert, dat haar Hoog M.ogc, by interpretatie van dcrzelyer vorige Refolutien, gelieven'
te



VAN DE PREDIKANfEN.
121
te verklaaren, dat onder de algemeene benaaminge van Kerkelyke Vergaderingen, ook alle andere, zoo Confiftoriale als Clafficale en Synodale, begreepen zyn, en vervolgens dat gemelden Emeritus Predikant Bolwerck, zyn Succeffeur nu beveftigt zynde, zig zal moeten vergenoegen, met daar in te mogen compareeren alleen met een advifeerende fteinme, op den voet van haar Hoog Mog. voorfchreeve Refolutien , zonder dat het hem zal vryftaan om dezelve, onder wat pretext het ook zy, verder te extendeeren, of op eene andere wyze, het zy per je, het zy per alias, te interpreteeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat onder de benaaminge van Kerkelyke Vergaderingen, vervat in haar Hoog Mog. voorfchreeve Refolutien van den 6 en 13 September, en van den 3 en 28 December des voorleeden jaars, ook alle andere, zoo Confiftoriale als Clafficale en Synodale Vergaderingen begreepen zyn, en dienvolgende, dat gemelden Emeritus Predikant Bolwerck, deszelfs Succeffeur nu beveftigt zynde, zig zal moeten vergenoegen, om daar in te mogen compareeren alleen met een advifeerende ftemrne, op den voet van haar Hoog Mogende voorfchreeve Refolutien, zonder dezelve op eenigerhande wyze te mogen extendeeren of interpreteeren.
H. Extract uit het Regifler der Refolutien van
de Heeren Staaten van Holland en Wejlvriesland, lepaalende, dat een Emeritus Predikant falvo honore niet alleen een advifeerende maar ook een concludeer en de ftem heeft. Den 28 Mey 1751.
DE Heer Penfionaris van Royen heeft ter Vergadering gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haar Ed. Groot Mog. Gecommitteerden tot de Kerkelvke zaaken, hebbende, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Gr. Mog. Refolutie commifforiaal in dato den 6 Oétober jongft/leeden, geëxamineert de Requefte van de ordinaris Gedeputeerden van het Zuidhollandfche Synode, te kennen geevende, dat IV. DEEL. q ö ' by



*22 t Boek. C. Derde Titel
by fommige Leden, behoorende onder het reffort van gemelde Synode, eenig verfchil was ontftaan over de woorden falvo honore, welke haar Edele Groot Mog. gewoon zyn te gebruiken in het vergunnen van het Emeritusfchap van een Predikant, meenende fommige derzelve Leden dat die woorden in diervoegen moeten worden verftaan, dat de Emeriti in der tyd in de Kerkenraaden en de Claffen behouden niet alleen een advifeerende maar ook. een concludeerende ftem; terwyl integendeel anderen oordeelen. dat gemelde woorden alleen een advifeerende -en geen concludeerende ftem meedebragten; verzoekende gemelde Gedeputeerden derhalven, uit naame van het voorfz Synode, dat haar Edele Groot Mog. de voorfz woorden falvo honore, nader gelieven te elucideeren, op dat. voortaan in aile_ de Claffen in dit. ftuk een eenparige voet gehouden werde.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat tot elucidatie van de woorden falvo honore, welke haar Èd.. Grootr Mog. gewoon zyn te gebruiken in het verleenen van het Emeritusfchap van een Predikant zal worden verklaart, gelyk. verklaart word by deezen, dat de Emeriti, blyvende in haare Gemeente in de Kerkenraaden en Claffen niet alleen een advifeerende maar een concludeerende ftemme behouden. Onder ftond, Accordeert met het voorfz Regifter.. Geteekent, Aris vander Mieden... -
H; Refolutie van de Staaten van Holland, hou»
dende Declaratoir, dat een Emeritus. Predikant van de JValfche Kerken uit hoofde van de woorden falvo honore, zal behouden een concludeerende ftem,. Den 6 December 1753..
OP de Requefte aan- haar Edele Groot Mog. geprefenteert door de Kerkenraaden van de "Walfche Gemeentens van 'sGravenhage en Delft, als daar toe gelaft zynde door de Synode der Walfche Kerken der vereenigde Nederlanden in de maand September laatftleeden binnen Maaftricht. vergadert geweeft: zynde,.
is*



van de Predikanten,
423
Is, na voorgaande deliberatie, goedgevonden en verftaan, dat de verklaaring gedaan by haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 28 Mey 1751, waar by, tot elucidatie van de woorden falvo honore, welke haar Edele Groot Mog. in het verleenen van het Emeritusfchap aan een- Predikant gewoon zyn te gebruiken verklaart is, dat de Emeriti, blyvende in haare Gemeente, in de Kerkenraaden en Claffen niet alleen een advifeerende maar een concludeerende ftemme behouden, zoo wel de Walfche Predikanten by haar Edele Groot Mogende Emeriti verklaart als de Nederduitfche is concerneerende.
H. Refolutie van hun Edele Groot Mog., waar
■by Johannes Rypland, Predikant te Eenigenburg, Emeritus word verklaart. Den 13 November 1738.
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noorder- Quartier, gefchreeven te Hoorn den 2 der voorleede maand, houdende ter voldoening aan haar Edele Groot Mog. Appointement commiffo-riaal van den 20 Augufty daar bevoorens, haare confideratien en advis op de Requefte van Johannes Rypland, Predikant te Eenigenburg, onder het Claffis van Alkmaar, oud ruim vier en tagtig jaaren, waar by dezelve verzoekt, vermits zyne hoogen ouderdom en andere Lighaams zwakheden, en inzonderheid zyn manquement van Gezigt, te mogen worden verklaart Emeritus falvo honore & flipendh.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, te accordeeren aan den Suppliant zyn gedaan verzoek, en hem dienvolgende te verklaaren Emeritus falvo honore & jlipendio; ten. welken einde behoorlyke Acte ten zynen behoeve zal gedepecheert worden, om betaald te worden by de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noorder-Quartier uit de poft van de Huisiaften, by gebrek van een ander Fonds.
Q 2 Refo-



2 24
I. Boek. C. Derde Titel
EL Refolutie van de Staaten van Holland, waar
• -"'•>■ ■ by verboden word, Predikanten, welker Tracl.emenTr 4 .' door de Steden word betaald, Emeritus te ver-
li ni ~i -■- klaar en, ten dien effecle, dat haar Stipendium uit ■ ■ " , het Kerkelyk Comptoir of uit eenige andere Inkomjlen
van den Lande zoude worden betaald. Ben 28-' July 1752.
IS< geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 27 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement van den 16 Mey jongftiëeden, geëxamineert dë Requefte van den Kerkenraad van de'Nederduitfche Gemeente binnen de Stad Delft , om de daar by gealleguéerde redenen, verzoekende,, dat het haar Edele Gr. Mog.. behaagen mag Do. Henricus Ruyfch, oudfte Predikant aldaar, gaande in het tagtigfte jaar van zyn ouderdom, te ftellen onder de Emeriti, en denzelven tot dat; einde te laaten volgen het. Stipendium dat haar Edele Groot Mog. gewoon waren de Emeriti Predikanten binnen Delft gunftelyk te verleenen..
Waar op gedelibereerd, en in agting genoomen zynde, dat van de zes Predikanten ,, die de Kerken, binnen de Stad Delft bedienen, maar twee. Predikanten-worden gevonden, die ieder in het Kerkelyk Comptoir Generaal, jaarlyks trekken duizend guldens-, en van' den Rentmeëfter van de C.onv.entuale Goederen honderd' guldens, terwyl de overige door de Stad Delft worden betaald, om dat dezelve, haare Paftoralc Goederen hebben-behouden, 'en alleen van den Rentmeëfter van de Conventuale Goederen trekken honderd guldens; en dat- Do. Ruyfch een van de vier laatfte: zynde,. dit verzoek niet zoude raaken het gemeene Land?, maar. Heeren Burgermeefteren en Regeerders der Stad Delft, dog daar . tegen meede reflectie gemaakt zynde,. op de gunftige omftandigheden ih dit geval concurreerende, is goedgevondenen verftaan ,, den voornoemden Predikant Henricus Ruyfch-, te verklaaren. Emeritus- falvo honore <Sf ftipendio, op.gelyke wyze te bethalen als Emeriti Predikanten der "Stad Delft, welker Tractement uit; het Comptoir Generaal; der Kerkelyke. Goederen betaald WArdW gewoon: zyn het zelve te trekkendog. is, tot voorkoo-
rning--



van de Predikanten, 123
ming dat het zelve niet werde getrokken in confequentie, goedgevonden en verftaan, te gelyk te verklaaren, dat geen Predikanten, welker Traktement door de Steden word betaald r van nu voortaan Emeriti zullen worden verklaart, ten dien effecte, dat het Stipendium aan. dezelve zoude worden betaald uit het Kerkelyk Comptoir of uit eenige andere Inkomften van den Lande.
H- Refolutie van hun Ed. Gr. Mog., raakende
het Traclement van den Predikant van Warmond*Den 16 December 1738.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 15 deezer, hebbende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement commifforiaal van den 18 Juny 1737 'r geëxamineert de Requefte van dë Predikanten en Ouderlingen, uiunaakende de Claffis van- Leyden en Neder-Rhynland, geprcfenteert aan welgemelde Heeren Gecommitteerde Raaden, dog door" dezelve gerenvoyeert aan haar Edele Groot Mog. waar by. dezelve hebben te kennen gegeeven, dat of wel haar Ed. Gr. Mog. op den i r December 1731 (a) hadden toegefraan', om in de Kerk van Warmond op de' Vrouwen Zitftoelen geld te ftellen, en om alle Predikdagen des namiddags een Zakje te laaten omgaan, ten' einde daar uit, benevens de Kerkelyke Goederen te vinden, ook de drie honderd guldens, welke de Predikant van Warmond tor fupplemenr van zyn- ordinaris Traelement uit die Kerkelyke Elfekten jaarlyks ontfangr, evenwel de inkomften van de Goederen tot de'voorfz Kerk be-hoorende op het hoogff niet meer' konden' opbrengen als het geen tot betaaling van de gewoone jaarlykfche Laften nodig was: zoo dat niets tot herftelling van het zeer vervallen School, voor reparatie aan de- Kerkj' Toorn, Paftorye en Schoolhuis- over-
fchoot,'
O) Deeze. Refolutie. is in de Regifters van hun Edele Groot.Mogende niet; se. vinden-.
Q 3



126* I. Boek. C. Derde Titel
fchoot, zoo als bleek uit de Notitie van de Revenuen, en de Latten daar tegen, van wegen Kerkmeefteren van Warmond aan de Supplianten overgegeeven, en nevens de voorfz Pvequefte gevoegt, zoo dat de Predikant niet dan met moeite en na lang wagten het genoemde gedeelte van zyn Traclement ontfangen kon.
En waar by zy vervolgens verzoeken, dat haar Edele Groot Mog. de goedheid geliefden te hebben, om den Ontfanger Generaal der Kerkelyke Goederen te Delft te qualifïceeren, om aan den Predikant Van Warmond, boven en behalven de drie honderd en vyftig guldens, welke hy reeds uit het gemelde Comptoir genoot, volgens Ordonnantie van den 17 Augufty 1694, de genoemde drie honderd guldens, en dus zyn geheel Traclement jaarlyks te betaalen; door welke gunft het totaal verval van Kerk, Toorn, Paftorye en Schoolhuis in Warmond ook zoude worden voorgekoomen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat voortaan het Traclement van den Predikant van Warmond in het geheel ter fomme van zes honderd en vyftig guldens jaarlyks zal worden betaalt uit het Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen en Inkomften te Delft, waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden mits deezen verzogt v/orden de nodige ordres te ftellen; en dat, om het zelve Comptoir eenigZints te gemoet te koomen, de Kerkmeefters te Warmond zullen worden gelaft en gequalificeert, zoo als zy gelaft en gequalificeert worden by deeze, om alle de Landen, toebehoorende aan de Kerk en Paftorye van Warmond op de menagieufte wyze ten fpoedigfte, en zonder ophouden, publicquelyk te verkoopen, en de tyd en Conditiën van die Verkooping te reguleeren en vaft te ftellen met overleg van den Ontfanger Generaal der Kerkelyke Goederen, Mr. Adriaan van Vreedenburg, die mits deeze geauthorifeert word om een bekwaam Bediende van zynentwegen op die Verkooping pnefent te doen zyn; en meede nog te gelaften aan dezelve Kerkmeefteren, de Penningen, welke by verkooping van de voorfz Landen zullen provenieeren , te brengen ten Comptoire van den voornoemden Ontfanger Generaal , van Vreedenburg, om vervolgens door de Heeren Gecommitteerde
Raa-



van de Predikanten, 12?
Raaden te worden overlegt en vaftgefteld, hoe veel' van die' Penningen door den voornoemden Ontfanger Generaal zouden behooren gebragt te worden ten Comptoire Generaal van deezeProvincie, om daar voor te ontfangen een Losrente-Brief ten behoeve van het gemelde Kerkelyk Comptoir, uit het welke dan de jegens woordige en toekoomende Predikanten te Warmond niet alleen de drie honderd vyftig guldens tot nog toe aldaar' ontfangen,, maar ook de refteerende drie honderd guldens zou^ den ontfangen; en hoe veel van die Penningen door de voornoemde Kerkmeefters zouden dienen te worden behouden tot" verval van de fucceffive nodige koften van' de voorfz Kerk, Toorn, Paftorye en Schoolhuis te Warmond, om door dezelve Kerkmeefters meede gebragt te worden ten Compoire Generaal deezer Provincie, en daar voor ten haaren behoeve in haar qualiteit meede behoorlyke Losrente-Brief gedepecheert te worden.
fi; Refolutie van de Staaten van Hollandr waar'
by aan den Predikant Cappenberg, te Ameyden, is geaccordeert de gratificatie van honderd guldens 'sjaars,. die zyn Predeceffeur gehad heeft. Dog aan' zyn Succeffeur en- die niet te continueer en,- Den 27 July 1746.,
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 14 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mogende Appointement van den I Mey 1*745.5 geëxamineert de Requefte van Henricus Cappen*berg, Bedienaar des Goddelyken Woords in de Gemeente van; Ameyden en Tienhoven ,, verzoekende , om daar by geallegeerde ■ redenen, dat haar Edele Groot Mog. aan hem gunftig gelieven': te accordeeren de fomina van een honderd guldens jaarlyks „ dieuit de Domeinen van Vianen jaarlyks zyn betaald geweeft aan: wylen deszelfs Predeceffeur Joannes Georgius Barovius,. aan wien; dezelve by Acte van haar Édele Gr. Mog. van den 29 Augufty 1733 waren geaccordeert, en die ten behoeve van den voornoemden Joannes Georgius Barovius zyn uicgekecrc deszelfs lee~
ven.



ï^8 ï. Boek. C. Derde Titel
ven lang geduürende, en zulks meede na dat hy op den n Augufty 1741 tot Emeritus Predikant was verklaart, in te gaan met het overlyden van den voornoemde Barovius, het geen is voorgevallen in de maand FebrUary van het voorleede jaar 1745.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan den Suppliant, zoo lange als hy zal weezen Predikant te Ameyden en Tienhoven, jaarlyks uit de Domeinen 's Lands van Vianen zal worden uitgekeert en voldaan een fomme van een honderd guldens, in te gaan met den dag waar meede deszelfs Tra&ement in den jaare 1745 is ingegaan, waar toe de Heeren' Gecommitteerde Raaden verzogt worden de nodige ordres te ftellen ; dog hebben haar Edele Groot Mog. te gelyk goedgevonden en verftaan , dat na het overlyden van den Suppliant, de voorfchreeve gratificatie aan deszelfs Succefïëuren, Predikanten te Ameyden en Tienhoven niet meer zal worden geaccordeert.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan de twee Predikanten yan de Franfche Kerk Dordrecht by continuatie is toegelegt het verzogt e Penfioen van vier honderd guldens jaarlyks, onder de conditiën daar by gemeld. Den 9 November 1748.
*TS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden JL van den 8 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement van den 20 Maart laatftleeden, geëxamineert de Requefte van Henry Gabriël Certon m Samuël Daniël de Chauffepié, Predikanten van de Franfche 'Kerk binnen Dordrecht, waar by te kennen geeven, dat Jan Maffon, Zoon van Jan Maffon, gerefugieert Predikant uit Vrankryk, die op zyn zeventiende jaar met zyn Vader meede uit Vrankryk gevlugt was, en daar na zyn Studie te Groningen volbragt_hebben.de, in den jaare 1689 tót Proponent was aangenoomen in het Synode in dien tyd te Utrecht gehouden, na het overlyden van zyn Vader was begunftigt geworden by haar Edele Groot Mog. met het Penfioen van vier honderd guldens, het
gce-



van de Predikanten. 129
geene wylen zyn Vader hadde genooten, mits daar voor waar-: neemende binnen de Stad Dordrecht weekelyks een Beede-uurin de Walfche Kerk.
Dat de voornoemde Jan Maffon, het gemelde Penfioen te weinig reekenende om daar op te blyven binnen Dordrecht, zig begeeven hadde na Engeland, en de voorfchreeve weekelykfche beurt voor het voorfchreeve Penfioen hadde laaten waarneemen door zyn Broeder Samuel Maffon, Engelfch Predikant tot Dordrecht, die het zelve ook alzoo hadde gecontinueert in de Franfche Taaie tot den jaare 1742, als wanneer was koomen te overlyden , na welken tyd de voornoemde Jan Maffon, confidereerende daar aan geobligeert te blyven, door zyn Broeders Weduwe hadde doen verzoeken de Supplianten in deeze, de voorfchreeve weekelykfche Beede-uur te willen waarneemen, het geen dezelve ook hadden verrigt niet alleen tot den dood van voornoemde Jan Maffon toe, die overleeden was in January 1748, maar nog continueeren, zoo dat de voornoemde ftigtelyke Beede-uurc van den beginne der refuge af aan tot nu toe altoos in de Walfche Kerk binnen Dordrecht zonder interruptie was waargenoomen; en om welke redenen zy Supplianten verzoeken, dat het haar Edele Groot Mog. goedgunftig behaagen mag, hun Supplianten of hunne Succefïëuren by continuatie toe te leggen het voorfchreeve Penfioen van vier honderd guldens jaarlyks, mits daar voor gehouden zynde te continueeren met de voorfchreeve ftigtelyke Beede-uure binnen Dordrecht, tot vertrooftinge en ftigtinge van de Franfche Gemeente aldaar, zoo als tot nog toe is gefchied.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaanr aan de Supplianten derzelver gedaane verzoek te accordeeren^ en mitsdien aan dezelve by continuatie toe te leggen het voorfchreeve Penfioen van vier honderd guldens jaarlyks-, met dien verftande nogthans, dat by fterfgeval, vacature of verplaatzing va» een derzelve, alsdan de voorfchreeve gratificatie voor de helft, en by overlyden, vacature of verplaatzing van den laatften van de Supplianten, geheel zal koomen te cefïëeren.
W. DEEL
-Rcf<r-



130 I. Boek. C. Derde Titel
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa*
kende op wat voet den Ontfanger Generaal der Kerkelyke Goederen te authorifeeren, om aan den Prekant te Loenen jaarlyks in plaatze van twee honderd vyftig guldens te betaalen vier honderd guldens. Den 17 January 1756.
IS geleezen het Advis van de Heeren 'Gecommitteerde Raaden van den 15 deezer, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appointement van den 26 Juny 1755, geëxamineert de Requefte van Mr. Ysbrand Kielt Balde, Heere van Kronenburg Loenen, verzoekende, om redenen daar by in het brede geallegeert, dat haar Edele Groot Mog. den Ontfanger Generaal van de Geeftelyke Goederen te Delft, gelieven te authorifeeren, om het geene. by den Suppliant in de voorfchreeve Requefte word aangebooden, met 'er daad geprefteert zynde, van nu voortaan, in plaatze van twee honderd en vyftig guldens, agtervolgens haar Edele Groot Mog. Acte van den 17 Augufty 1696 aan den Predikant te Loenen jaarlyks, ingaande met den 1 July 1755, te betaalen eene fomme van vier honderd guldens tot fupplement Traclement van denzelven Predikant.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, den Ontfanger Generaal van haar Ed. Gr; Mog. Kerkelyke Goederen, Mr. Gerard van Vreedenburg, mits deeze te authorifeeren en te gelaften, om aan den 'Predikant van Loenen in plaats van twee honderd en vyftig guldens, jaarlyks te betaalen een fom van vier honderd guldens, in te gaan met den 1 January 1756, mits de Suppliant aanneeme en by folemneele Acte beloove, het refteerende Traclement van twee honderd en vyftig guldens 's jaars aan den Predikant te Loenen te doen betaalen, met het geene verder tot den Kerkendienft aldaar behoord, en daar voor' affecleere een capitaale fom van veertien duizend guldens aan Obligatien ten lafte van het gemeene Land van Holland en Weftvriesland,
Refo-



van de Predikanten. i3ï H. Refolutie van de Staaten van Holland, zvaar
by aan PL van der Hor ft, oudfte Predikant te Schoonhoven, word toegelegt een douceur van vyf honderd guldens in het jaar voor een affifteerend Proponent, &c. Den 9 Mey 1760.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 21 der voorleede maand, hebbende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot Mogende Appointement commifforiaal van den 28 Maart daar bevoorens, geëxamineert de Requefte van Herman van der Horft, oudfte Predikant in de Gereformeerde Gemeente te Schoonhoven, te kennen geevende in fubftantie, dat by Suppliant meer dan twee en veertig jaaren, en daar van de twee en dertig laatfte jaaren te Schoonhoven, als Leeraar getrouw en na vermogen hebbende gearbeid, wel van herte bereid was, hoe zeer reeds gevordert tot verre in het agt en feftigfte jaar zyns ouderdoms, zyn dienft als Leeraar tot aan zyn leevens einde na vermogen te blyven waarneemen, doch dat hy zedert ruim drie jaaren bezogt zynde geworden met een meer en meer toeneemende verzwakking van het Hoofd, verval van geheugen, en van' tyd tot tyd bykoomende duizelagtige zwymelingen, genoodzaakt word, fchoon tot zyn leedweezen, na hulpe ,en affiftentie door het aanftellen van een Proponent uit te zien, en dat, aangemerkt de gering: heid van zyn Traktement, beftaande in agt honderd en tien guldens , mitsgaders het bezwaar van een Huisgezin van zeven Kinderen, behalven die uitlandig zyn, het hem niet doenlyk was een dusdanig affifteerend Proponent van zyne vermogens te falarieeren, waarom verzogt, dat haar Edele Groot Mogende hem in deeze zynen ouderdom en zwakheden gelieven te hulpe te koomen, en ten dien einde te accordeeren zoodanig fortabel onderftand van het Geeftelyk Comptoir te Delft, tot ftipendium van een aan hem nodig zynde affifteerend Proponent, als haar Edele Groot Mogende zouden gelieven goed te vinden en oordeelen te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, om de byzondere omftandigheden in het geval, waar in den
K 2 Si;p-



Boek, G. Derde Titel
Suppliant verfeert,. occurreerende, aan denzelven ,|tot beloomng en onderhouding van een vaft Proponent, by deeze toe te leggen een douceur van vyf honderd guldens in het jaar; en de • Heeren Gecommitteerde Raaden vervolgens te authorifeeren om den Ontfanger Generaal van haar Edele Groot Mogende Kerkelyke Goederen en Inkomften, Mr. Gerard van Vreedenburg, te qualifïceeren, om aan den Suppliant alle vierendeeljaars, mgaanS de.met den i July deezes jaars, op een aparte Quitantie boven zyne tegenwoordige. gagie te betaalen een honderd en vyf en twintig guldens, des dat de Suppliant gehouden zal zyn telkensoyer te brengen een Atteftatie van den Kerkenraad van Schoonhoven, dat des Suppliants dienft. aldaar nevens hem dooreen vaft Proponent.. wel en behoorlyk word . waargenoomen, en dat by overlyden van den Suppliant, de betaaling van de voorfchree-ve. honderd, vyf-en twintig guldens in het vierendeeljaars zal koomen op te houden met het fterfvierendeeljaars waar in het voorvalt,;, gelyk die betaaling meede aanftonds zal koomen tecefleeren, wanneer de Suppliant eerder. van zyn dienft zoude mogen worden ontflaagen.
En.is wyders gerefolveert, dat. door. de Heeren, Gedeputeerden der Stad Leyden, en verdere haar Edele Groot MogendeGecommitteerden-tot de Kerkelyke zaaken, met en nevens de' Heeren Gecommitteerde. Raaden, zal. worden overwogen, of, en in hoe verre diergelyke. verzoeken, in het vervolg aan haarEd. Groot Mog. wordende gedaan, een favorable .reflectie zullen kunnen meriteeren, en op welke. gronden zy zouden meenen'. dat ; daar voor, of tegen behoorde , te worden gedisponeert, en* vervolgens-de Vergadering daar op gediend-van derzelver cojw ftderatien en advis,
'Refo, •



van- de Predikanten. 233 Refolutie van de Staaten van Hólland, ivaar*
by aan Johannes van der Heyden, Predikant te Swyndregt en Meer der voort*, worden toegelegt vier honderd guldens 's jaars tot onderhoud van een vaft Proponent tot zyne ajftftentie. - Den 2 ■ Maart 1754-,-
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden' van den 27 der voorleede maand, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Gr. Mog. Appointement vanden 8 daar te vooren, geëxamineert de Requefte van Johannes van der Heyden, Predikant te Swyndregt en Meerdervoort, te kennen, geevende in fubftantie, -dat hy Suppliant zedert den jaare-•' 1697 te Catwyk~aan Zee, en vervolgens zedert agtien jaarengeen gebruik van. zyn Gezigt hadde gehad, en-daar by bereikt hadde den ouderdom van drie en tagtig jaaren, en mitsdien verzoekende;, dat haar Edele Groot Mog. -hem Suppliant in'zynen ; hoogen ouderdom, blindheid en zwaaren dienft gelieven te fuccurreeren, en ten dien einde aan hem toe te leggen een jaarlyks' douceur van vier honderd guldens tot bekooming en onderhouding van een Proponent tot zyne alïiftentie, en daar toe te verleenen Ordonnantie op den Ontfanger Generaal der KerkelykeGoedereir en Inkomften te Delft. -
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan• aan den Suppliant deszelfs gedaane verzoek te accordeeren , ew vervolgens de Heeren Gecommitteerde Raaden te authorifeeren, om den Ontfanger Generaal, van Vreedenburg, by Refolutie of fpeciaale Acte te qualifïceeren, aan den Suppliant alle vierendeel-jaars, ingaande met April deezes jaars, op een aparte -Quitantie te betaalen een honderd guldens boven zyn te-genswoordigefgage.4 mits dan ingevalle van zyn. dood - die honderd guldens meede zullen ophouden met het fterfvierendeeljaars, waar in het voorvalt, en hy telkens overbreng e Atteftatie van den Kerkenraad, dat nevens hem den dienft aldaar door een vaft Proponent welen, na behooren, werd. waargenoornem -
Ri'3 3 Rèio^



134 I- Boek. C. Derde Titel
H, Refolutie van de Staaten van Holland,, raa>
kende de verhoging van het Traclement van den Engelfche Predikant te Dordrecht. Den 29 July 1752.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden Van den 28 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement van den 28 April jongftleeden, geëxamineert de Requefte van de Leden, uitmaakende. den Kerkenraad van de Court of Engelfche Kerk te Dordrecht, om de daar by geallegueerde redenen verzoekende, dat haar Edele Groot Móg. het Traclement van den t te beroepen Predikant in de Engelfche Gemeente te Dordrecht met zoodamige fommc gelieven te vernoegen als haar Edele Groot Mog. na de conftitutic van een Stads-Predikant, die geen ander beftaan of koft winning hadde, na redelykhcid zouden oordeelen te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is, in confideratie dat de niemvberocpene Engelfche Predikant te Dordrecht niet zal jouifiëeren van de vrydom van 's Lands Impofitien, zoo als zyne Predecesfeurem hebben gedaan, goedgevonden en verftaan, het Traktement van denzelven door den Lande te betaalen, mits deeze te verhoogen van vyf honderd op zes honderd en vyftig guldens , en dus te augmenteeren met honderd en vyftig guldens 'sjaars, zonder dat het zelve zal kunnen of mogen worden getrokken in confequentie. <■
En zal hier van Extract worden gezonden aan den Ontfanger Generaal van haar Edele Groot Mogende Kerkelyke Goederen en Inkomften, om te ftrekken tot deszelfs narigt.
R. v. S. Extract uit het Kegifler der Refolutien van
de Raaden van de Staaten, betreffende het Traclement, van den Predikant op den Olyfberg. Den 26 O&ober 1.741..
IS gehoord het rapport, de confideratien en het, advis van de Heeren van Grocnendyk en Scheltus, haar Edele Mogende Mecdebrocdcren in Raade, hebbende geëxamineert de Memorie door de Ouderlingen en Diaconen van de K'ruiskerke den
öïyf-



van dê Predikanten. 135
Olyfberg, aan haar Edele Mog. geprefenteert, waar by verzoeken, eerftelvk, dat, om voor het toekoomende bevryd te zyn van de • üitvlugtën door de twee fucceffive ongelukkige Predikanten gemaakt, om den Predikdienft (gelyk van ouds altyd is geweelt) niet langer in haare Huizen te willen dulden, haar Ed. Mog. by Refolutie gelieven vaft te ftellen, dat, vermits de Predikant op den Olyfberg jaarlyks geniet een Tractement van agt honderd guldens, daar voor geobligeert zal zyn den Predikdienft in zyn Huis te verrigten, zonder daar voor iets in het toekoomende te mogen vorderen van de Gemeente; en in de tweede plaats, dat dewyl dezelve Gemeente verpligt is geweeft het Predikants-Huis geduurende deeze vacature in huur te houden, om dat nooit heter, of mogclyk in het geheel geen ander Huis , tot dat gebruik in Antwerpen zoude te vinden zyn, haar Edele Mog. aan haar gelieven te doen reftituecren uit het Geestelyk Comptoir na rato des tyds, tegens honderd en tagtig guldens jaarlyks, het geene door haarlieden in deeze reeds is uitgefchooten, of tot ter tyd zylieden van een ander Predikant voorzien zyn, verder zal werden uitgefchooten.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat den Predikant by de Gemeente van den Olyfberg van nu voortaan gehouden zal zyn uit zyn Traclement van agt honderd guldens jaarlyks te betaalen de huur van het Huis, waar in de Predikdienft aldaar werd gedaan, zonder deswegens ietswes van de voorfz Gemeente te mogen vorderen.
E-n dat aan de bovengemelde Gemeente uit het openftaande Predikants Tractement door den Ontfanger Generaal van de Kerkelyke Goederen en Inkomften, Mr. Gerard van Vreedenburg, zal werden gerefritueert, het geene door dezelve op behoorlyke Quitantie betaald is geworden wegens de huurc van het voorfz Huis tegens honderd en tagtig guldens jaarlyks, ha rato van den tyd van de vacature, tot dat wederom van een ander Predikant zuilen zyn voorzien.
En zal Extract, deezes gegeeven werden aan de voorfz Ouderlingen en Diacoiien, den Ontfanger Generaal van de Kerkelyke Goederen, Mr. Gerard van Vreedenburg, mitsgaders aan de Commifen en Boekhouder van de Finantien, om te dienen tot
der-



i$6 I. /Boek. -C. Derde Titel
derzelver narigt, en om zig daar na refpeótiveiyk -te regüïeeren. Onder ftond, Accordeert met het voorfz Regifter. Geteekent, T. Boey.
■•G. .Refolutie van de Staaten Generaal, hou¬
dende interpretatie van derzelver Refolutie van den -14 Augufty 1673 ■> wegens de verleende vrydom van ■iuquartieringe aan de Predikanten van de Nederduitfche en Walfche Gereformeerde Gemeente te 'sHerdogenhofch. Den 17 Maart .1747*
"WS gefioord het rapport van de Heeren van Randwyek, en J[ andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Meyerye van 's.Hertogenbofch, hebbende, ingevolge en .tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifforiaal van den 3 der voorleeden maand , geëxamineert de Requefte van Cornelis de Witt, Predikant der Gereformeerde Gemeente in gemelde •Stad, verzoekende interpretatie van haar Hoog Mog. Refolutie in den Jaare-1673 (a) genoomen., (waar by de Predikanten van dezelve Stad gcëximeert worden van de inquartiering van Sol. daaten) nainenüyk, of de Suppliant en zyne Zufter , by hem. i-nwoonende, .daar in meede zjyn begreepen.
iEn daar nevens geëxamineert .hebbende de Mififve van Scheeppenen der Stad 's Hertogenbofch., gefchreeven aldaar den 1 der voorleede ;maand, hoiKlende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende Refolutie van .den 1.4 January laatftleeden, derzelver berigt op de •voorfz .Requefte.
Waar .op gedelibereerd zynde., is goedgevonden en verftaan.., mits deezen te verklaaren, dat de intentie van haar Hoog Mog. Refolutie van den 14 Augufty ;i 673, zoodanig moet worden bt'greepen, .dat .alle .de Huizen waar in eenige Predikanten, zoo van de Nederduitfche. als Walfche ■ Gereformeerde Gemeente woonagtig -zyn, bet ,zy die aan baar in vollen eigendom toekooanen,' of dat- zy alleen voor .een .portie daar in deel hebben, of zelfs 4ie alleen gebuurt hebben, moeten v.ry en exemp.t zyn van
1'ork. Ff. Fopk lil Ëe.e! r*g 9f



van dë Predikanten. 137
inquartierihge, en dat dienvolgende Scheepenen der Stad 's Hertogenbofch zullen worden gelaft, zoo als gelaft worden mits deezen, de Soldaaten, welke gclegt zyn ten Huize van gemelde Predikant de Witt, zoo die nog niet geremoveert zyn, aanftonds te removeeren, en het Huis waar in gemelde Predikant de Witt woonagtig is, voor het toekoomende vry en onbelemmert te laaten, blyvende voor het overige aan Scheepenen der Stad 'sHertogenbofch de faculteit, om dc verdere Huizen van die geen, die by de Predikanten zouden mogen inwoonen, wanneer dezelve buiten de voqrfz inwooninge eenige afzonderlyke Huizen bezitten, te mogen bezwaaren, na rato van het geene ten lafte van alle Ingezetenen word gebragt.
R. v.S. Refolutie van den Raad van Staate, waar
by alle de Predikanten en Schoolmeeflers ten platten Lande door het geheel e Diflricl van de Generaliteit vry verklaart worden van de inquartiering van Militie. Den 11 Juny 174.7, Cr. PI. Boek VII. Deel pag. 323.
#"\Ntfangen een Miffive van den Rentmeëfter de Bak, ge\J fchreeven te 'sHertogenbofch den 9 deezer, houdende, dat haar Edele Mog. by derzelver Refolutie van den 16 Mey laatftleeden hebben verftaan , dat den Predikant en Schoolmeeftcr tot Ooftelbeers moeten bevryd blyven van inquartiering der Troupen, en hem gelaft, om de Regenten van gemelde Plaats daar van te informccren, aan welke ordre hy heeft voldaan; verders dat zulks bekent zynde geworden, verfcheïde Predikanten en Schoolmeeflers hem hebben klagtig gevallen, dat zy niet minder als gemelde Predikant en Schoolmccfter zyn bezwaart geweeft met inquartieringe, zoo dat fommige zelfs haare Huizinge hebben moeten ruimen, en daarom verzogten, dat gemelde haar Ed. Mog. Refolutie mogte in het gemeen verftaan worden; dat hy de vryheid neemt, haar Edele Mog. voor te draagen, of niet zoude kunnen góedvinden, dat alle Predikanten en Schoolmeeflers in de Meyerye van 's Hertogenbofch ontheeven W. DEEL. S wier-



238 1 Boek. C. Derde Titel
wierden van de inquartieringe, en dat hy mogte worden gelaft, zulks generaliter aan alle Regenten bekent te maaken.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het generaal de Predikanten en Schoolmeeflers ten platten Lande door het geheele DiftricT: van de Generaliteit, moeten vry zyn van. de inquartiering van Militie; dat ten dien einde deeze Refolutie zal worden gedrukt, en gezonden daar het behoort, om gepubliceert en geafïigeert te worden zoo als dat gebruikelyk is.
R.Y.S, Refolutie van den Raad van Staate, waar
by een zekere voet is beraamt omtrent de Verlooven der Predikanten in de Plaatfen van de Barrière. Den 20 November 1750.
OP het gerapporteerde van de Heeren van Waffenaer, Thefaurier Generaal de la Baffecour en Secretaris Hop, de Heeren Verelft en van Haaren, haar Meedecommiflariflen abfent zynde, hebbende, ingevolge haar Edele Mog. Refolutie van den 22 September laatftleeden, overwoogen of en hoedanige voet omtrent de Verlooven der Predikanten in de Plaatfen van de Barrière zoude kunnen en behooren te worden beraamt.
Is, na deliberatie, goedgevonden en verftaan, dat voortaan de refpecTive Predikanten, zoo van de Walfche als Nederduitfche Gemeentens, in de Plaatfen van de Barrière, verlangende zig van haare Gemeenten voor eenigen tyd te abfenteeren, gehouden zullen zyn daar van alvoorens kennis te geeven aan den Gouverneur, en by zyn abfentie den Commandeur of commandeerenden Officier van de Plaats, om zyn confent daar toe te vraagen; en dat dezelve, alvoorens daar in te bewilligen, de Kerkenraad daar op zal moeten hooren of ook eenige byzondere reden daar tegen zoude mogen zyn, en vervolgens, indien zig geene redenen daar tegen opdoen, aan zoodanig een Predikant een fchriftelyke permiliie geeven.
En zal Extract deezer gezonden werden aan de Gouverneurs, m by haar abfentie de Commandeurs of commandeerende Officie-



VAN DE PRE DTK ANTEN.
eieren in de Plaatfen van de Barrière, met Troupes van den Staat bezet, aan de Kerkenraaden, als meede aan de Predikanten zoo van de Walfche als Nederduitfche Gemeentens in dezelve, om te ftrekken tot haar narigting, en zig na dezelve te reguleeren, met verdere laft aan de eerftgemelde, om, ingeval eenig Predikant zig zonder haar permiffie mogt abfenteeren, daar van aan haar Ed. Mog. kennis te geeven, de intentie van haar Ed. Mog. daar heenen gaande, om het Traclement van zoodanig een Predikant over de tyd van zyn abfentie zonder permiffie te doen inhouden.
H. Extract utt de Refolutien van hun Edele Groot
Mogende, omtrent negen bedenkingen, opgegeeven door Heeren Commijfariffen tot het formeeren van een perfoneel Quohier, waar by Lutherfche, Remon* flrantfche en Mennoniten Predikanten van het zelve zyn vrygelaaten. Den 20 February 1745.
IS goedgevonden en verftaan, op het eerfte poincl te approbeeren, dat alle Predikanten van Proteftantfche Gezintheden, te weeten, Lutherfche, Remonftranten en Mennoniten buiten de quotifatie zyn gelaaten voor zoo veel aangaat hun Traclement , en dat de voorfz Predikanten in zoo verre, en verder niet, daar van zullen blyven geëximeert.
G. Refolutie van hun Hoog Mogende, waar hy
word afgeweezen het véÊÊpek der Claffis van Tholen en Bergen op Zoom, om zekere Vacatuurpenningen, Den 14 January 1739.
/^VNtfangen een Miffive van de Magiftraat der Stad Bergen op V_/ Zoom, gefchreeven aldaar den 12 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en ter voldoeninge aan haar Hoog Mog. Refolutie van den 22 November des voorleeden jaars, derzelver berigt op de Requefte van de Predikanten van de
S 2 Claffis



H* I. Boek. C. Derde Titel
Claffis van Tholen en Bergen op Zoom, tendeerende, ten einde haar Hoog Mog. aan de Magiftraat van Bergen op Zoom voornoemt , geheven te ordonneeren, om aan de Supplianten te doen genieten betaalinge van zoogenaamde Vacatuurpenningen welke zy Supplianten fuftineeren dat de gemelde Magiftraat aan hun zoude fchuldig zyn, uit hoofde van het sifte Artikel van haar Hoog Mogende Reglement op de Politicque Reformatie.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat met het voorfz berigt genoegen zal werden genoomen en word dienvolgende het verzoek van gemelde Predikanten van de Claffis van Tholen en Bergen op Zoom, hier meede afgeweezen.
H. Refolutie van de Staaten van Holland op
de Requefte van den Predikant te Vlymen, om te J mogen, genieten de aan hem beloofde Huishuur, &c* Den 21 July 175 r..
BY refumtie gedelibereerd zynde op liet Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden *. ter Vergadering ingekoomen den 12 der voorleede maand Juny, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement van den _ 23 January deezes jaars,. geëxamineert dë Requefte van Benjamin Buys, Bedienaar des Goddelyken Woords te Vlymen om daar by geallegeerde redenen, verzoekendedat haar Edele' ^root Mogende Schout, Burgermeefteren en Scheepenen van Vlymen.„ gelieven te authorifeeren en te qualifïceeren, en voorzoo^ veel des noods te ordonneeren, om zekere beloofde jaarlyklche een honderd en Clertig guldens tot verval van Huishuur aan. hem te voldoen, zedert dat zylieden des. zvn gebleeven in gebreeken, tot dat hy Suppliant van een ander bekwaam Woonhuis zal' zyn voorzien:- en dat voorts Schout, Burgermeefteren en Scheepenen mogen worden geauthorifeert en gelaft , om tot bewooning voor hem. Suppliant en de fuccedeerende Predikanten m der- tyd v een bekwaam nieuw Huis by'en omtrent de Kerk wt: Vlymen te. timmeren,, van zoodanige calibre,, commoditei-
tenj



van de Predikanten. ï4r
ten en architecture, dat een Predikant daar in met zyne Familie convenabel logeeren kan, zoodanig, dat dezelve aanbouw niet boven de twee duizend vyf honderd guldens bedraagt, of zoo veel meer of min als dezelve redelyk zullen agteft; eri dat dezelve Regenten verder nog. worden geauthorifeert, om tot de voorfz aanbouw te employeeren de Penningen van de te verkoopene oude Paftorye Huizinge, en de refteerende Penningen op intereffe te negotieeren tot lafte van het voorfz Dorp, tot .zoodanige redelyke interelfen als dezelve te bekoomen zyn, en dat de Geërfdens en Ingelanden mogen worden gelaft de vervalle interelfen en koften in de jaarlykfche te doene Reekeningen en Omflagen te lyden en accepteeren, en hen te conformeeren met de bereids geconfenteert hebbende andere Geërfdens en: Ingelanden.
Is goedgevonden en verftaan, des Suppliants gedaane verzoek te wyzen van de hand; wordende niettemin aan den Suppliant vrygelaaten om dieswegens in Regten zoodanige fuftenue tevoeren, als hy te raade zal worden.
- - ■ ,, ... i
II. v. S; Extract uit de Refolutien van de Ed. Mog.-
Heeren Raaden van Staate der Vereenigde Nederlanden; afgeflaageit het verzoek van H. Berghofr om het flerfvierendeeljaars Traclement van Zyn Broeder. Den 28 Mey 1739-
TS gehoord het rapport van den- Secretaris-vander Hoop, bjebV X bende, ingevolge van haar Edele Mog. Refolutie van den 20 deezer, geëxamineert het beiïgtvau den Ontfanger vander Hoop op de Requefte van Hendrik'Berghof, eenigen Broeder en Erfgenaam van johannes Hermanus Berghof,- in zyn leeven Predikant te Wilze en den Vroenhove; verzoekende te mogen genieten het vierendeeljaars Traclement,. waar inde voornoemde: zyn Broeder overleeden is.
Waar op gedelibereerd: zynde, is goedgevonden en verftaan',, dat m het verzoek by de Requefte gedaan, als-■ ftrydig zynde: tegens het 3ifte Artikel van het Reglement op' de * Politicque--
S 3 Re>



*4S I. Boek. C. Derde Titel
Reformatie, niet kan werden getrééden, en mitsdien het zelve af te flaan.
K. v. S. Refolutie van den Raad van Staate, waar
by' werd dfgejlaagen het verzoek, gedaan voor het onmondige Kind van Petrus den Engelfe, in zyn leeven Predikant te Bakel, om, behalven het vierendeeljaars , waar in de Vader geftorven is, noch te genieten het jaar van gratie, &c. Den 9 July i?45-
IS gehoord het rapport van den Heer Thefaurier Generaal de la Baftecour, ter voldoening van haar Edele Mog. Refolutie van den 21 Juny laatftleeden, geëxaihineert hebbende het berigt van den Rentmeëfter der Geeftelyke Goederen, de Kempenaar , op de Requefte van Johan den Engelfe en Nicolaas van de Corput, als Momboiren over het onmondige Kind van wylen Petrus den Engelfe, ifl zyn leeven Predikant te Bak el, om g;eallegeerde redenen verzoekende, dat haar Edele Mog. aan het. voorfchreeve onmondige Kind, boven en behalve het vierendeeljaars, waar in de Vader geftorven is, nog gelieven toe te leggen het jaar van gratie, mits geduurende dien tyd de Predikdienft tot Bakel door die van de Claffis van Peel- en Kempeland, buiten koften van het Land zal werden waargenoomen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het voorfz verzoek, voor zoo verre het zelve concerïieert het verzogt e jaar van gratie, niet kan Werden getreeden., en werd het zelve by deezen afgeweezen; en zal hier van by Extract, deezer kenniffe gegeeven werden aan de refpective Rentmeefters van de Geeftelyke Goederen, onder het reffort van de Generaliteit, in de Landen van Overmaze, Partage van haar Hoog Mog., als meede aan den Land-Rentmeefter, van Afferden, -om te ftrekken tot haar narigting, in het geeven van bearigten op gevallen van gelyke natuur.
Extract



.van de Predikanten. ; *43" H Extract tót de Refolutien van hun Edele
Groot Mog., waar by is vaftgefteld, dat voortaan, wanneer eenig Predikant van den dienft word gefuspendeert, deszelfs Traclement by provifie zal worden ingehouden. Den 3 Maart 1758.
jÖy refumtie gedelibereerd zynde, &c.
Fn is voorts goedgevonden en verftaan, dat voortaan, wan■nppv een Predikant van de waarneeminge van zyn dienft zal weeren gefuspendeert, deszelfs Traélement van den dag van zyne rmoarfie af ingehouden, en daar van geene betaahnge aan denze ven gedaan zal werden, ten zy dezelve fuspenfie nadediaiid word ongeheeven en hy wederom tot den Predikdienft geadmittmt en dat ten dien einde aan de refpeélive Claffen binnen deeze Provincie zal worden aangefchreeven en gelaft, om te bezorgen, dat zoo ras eenig Predikant van de waarneeminge van zvn dienft zal weezen gefuspcndeert, daar van met den eerften aan de Heeren Gecommitteerde Raaden van het Quartier,. waar onder de gefuspendeerde Predikant de betaalinge van zyn lractement ontfangt, kennis werde gegeeven.
Fn zal hier van Extract, worden gezonden aan de Heeren Gecommitteerde Raaden in den Hage en te Hoorn refideerende, om te ftrekken tot derzelver narigtinge, en daar van ieder m den haare kenniffe te geeven daar het behoort.,
H Extract wt de Re f dutten van hun Edele
Groot Mog. van den rS January 1757, waar by de Kerk van St. Pancras met de Kerke?} te Outdorp ers Oterleek word gecombineert..
By refumtie gedelibereerd zynde, &c. .
• En is verder goedgevonden en verftaan, mits deezen te. verklaaren, dat de Kerk te St. Pancras zal worden gecombragert met de Kerken tot Outdorp en Oterleek, zoodanig , dat de Pastorye zal blyven tot Outdorp, en de Predikant genieten tm



T44
ï. Boek. C. Derde Titel
Traclement / 6co- o- o en ƒ50- o- o voor de dubbelde combinatie en dat^ dien volgende by de eerfte vacatuur, vallende te Outdorp of St. Pancras, de Predikantsplaats niet zal worden geluppleert, maar de combinatie aanvang neemen: wordende de Heeren Gecommitteerde Raaden, te Hoorn refideerende Gequalificeert, om de nodige ordre ter executie van dien te'ftellen mitsgaders te disponeeren omtrent het geen dienaangaande zal voorkoomen en meer nodig zal worden bevonden te behooren
En zal ten dien einde Extract van deeze Refolutie aan de gemelde Heeren Gecommitteerde Raaden worden toegezonden b
H. Extract uit de Refolutien van hun Edele
Groot Mogende, waar by de Kerken te Wognum en Wadweyde worden gecombineert, en ordre geheld op de betaaling van het Traclement. Den 20 December
G Edelibcreerd zynde, &c. En hebben wyders hun Ed. Groot Mog. geconfenteeit, dat, C gelyk van ouds) de Kerken tot Wognum en Wadweyde weder zullen worden gecombineert, zoo ras op een van deeze Dorpen de Predikantsplaats komt te vaceeren, en dat voor het waarnee men van de combinatie aan den Predikant zak worden betaalt ƒ50- o- o, en de Paftorye tot Wognum zal worden bewoont
Dat voorts, tot bctaaling van het Predikante Tractement zal worden gegeeven door de Kerk van Wognum ƒ 300- o- o en door het gerneene Land ƒ350- o- o, het douceur van de combinatie daar onder begreepen, en dat alsdan alle andere ordinaire en extraordinaire Subfidien aan de Kerken van Wognum en Wadweyde toegeftaan , zullen cefleeren; met authorifatie op de Heeren Gecommitteerde Raaden, tot Hoorn refideerende, om de nodige ordre ter executie van dien te ftellen, mitsgaders te disponeeren omtrent het geene dienaangaande zal voorkoomen en meer nodig zal worden bevonden te behooren; zullende ten opzigte van de combinatie Extract-Refolutie aan voornoemde Heeren Gecommitteerde Raaden worden toegezonden.
Extract



vak de Predikanten.
*45
R, v. S. Extract uit de Refolutien van de Ed. Mog.
■Heeren Raaden van Staate der Vereenigde Nederlanden , waar by Margeraten in plaats van Vylen, met Gtdpen word gecombineert. Ben 5 Mey 1760.
IS gehoord het rapport van den Heer Thefaurier Generaal Hop, hebbende, ingevolge haar Ed. Mog. Refolutie van den 25 der gepaffeerde maand, geëxamineert het berigt van den Rentmeëfter d'Aulbonne, op de Requefte van Lambert van Flodorp, Predikant te Gulpen, gecombineert met Vylen, gehoo- rende onder de Claffis van Maaftricht en Landen van Overmaze, te kennen geevende, dat de voorfz combinatie van Vylen, thans zoo door verfterfals anderzints, zoodanig vermindert was van Leden of andere Ingezetenen, belydenis doende van de ware Chriftelyke Gereformeerde Religie, dat 'er zig niemant meer bevond dan de Voorleezer Efaias Brull, zynde ongehuwd of zonder Familie, en boven dien een oud afgeleefd Man; dat dus hy Suppliant zyn dienft om de veertien dagen aldaar waarneemende,, geen ander Toehoorder dan de gemelde Schoolmeefter onder zyn gehoor had, ten ware nu en dan eenig Lidmaat daaromtrent, of ook iemant, zoo van de Hoofdplaats, als van elders , het geen egter van wegens de verafgelegenheid en ongemakkelykheid der Wegen, zeer zelden gebeurde, om den Predikdienft by te woonen, zig daar liet vinden.
Dat daar en tegen het Dorp Margeraten refforteerde onder Gulpen, en wel omtrent een half uur nader by de laatftgemelde Plaats gelegen, voorzien was met een zeer talryk Huisgezin van de Gereformeerde Religie, namentlyk van den Voorleezer, die anderzints den Godsdienft te Gulpen moeit bywoonen, dat daar en boven in de nabuurfchap van Margeraten een ander Buitenplaats was, toebehoorende aan Gereformeerde Ledemaaten van Maaftricht welke in den Zoomertyd zig aldaar ophoudende, geen gelegenheid hadden om elders den Godsdienft by te woonen, en derhalven meenigmaal betuigd hadden, zeer te wenfchen, dat de Godsdienft gelyk thans te Vylen gefchied, mogt worden bedient; om voorfz geallegeerde redenen verzoeken, dat het haar Edele Mog. believen mogt om Margeraten voortaan met Gulpen IV. BEEL. T te



i=4<t I. Boek. C. Derde Titel
tè. combineeren op zulk een voet en Emolumenten, als Vylen tot, hier toe met dezelve Plaats is gecombineert geweeft, de Suppliant genegen zynde zig te verpligten, om 'sjaars ten minften eenmaal, te Vylen den Predikdienft te zullen waarneemen, en dus het recht aan de Parochialia, ten aanzien van het.in Ondertrouw opneemen &c, te onderhouden.
Waar óp gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat Margeraten voortaan met Gulpen zal worden gecombineert, op denzelven voet als Vylen tot dus verre met Gulpen is gecombineert geweeft, des dat de Suppliant en zyne Succeffeurs niettemin zullen gehouden zyn, om ten minften eens des jaar$ dën Predikdienft tot Vylen te gaan waarneemen, zonder deswegens iets extraordinairs te mogen pretendceren..
En zal hier van by Extract deezer worden kennis gegeeven aan den voornoemde Rentmeëfter, als meede aan het Claffis van Maaftricht en Landen van Overmaze,. om te ftrekken tot narigting..
Refolutie van de Staaten van Holland\, waar
by aan den Predikant, van Gennip r toegelegt word Kindergeld voor zyn negende Kind en volgende. Den, 2.1 Mey 1739.
JS geleezen het Advis van de Heeren. Gecommitteerde Raaden van. den 8 deezer, hebbende, ingevolge van haar Ed. Gr, Mog. Appointement. van den 25 der voorleeden, maand,' geëxamineert de' Requefte van Arnoldus van Gennip,. Predikant tot-Ethen in den Lande van Heusden, verzoekende, om geallegeerde redenen,, dat haar Edele Groot Mog. aan hem voor zyn negende: Kind, gebooren den 5 January 1739, gelieven toe te leggen dertig guldens jaarlyks-, als meede voor ieder dier geene, die. hy Suppliant boven dien zoude koomen te verkrygen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, toe te leggen aan den. Suppliant dertig guldens jaarlyks voor zyn negende...Kind, en gelyke fomme.: voor ieder Kind», die. hy nog. eerder zoude, mogen verkrygen in te gaan: met? het: vièrendeel3 , ' v . .. jaars,,



van de Predikanten.
jaars, waar in het Kind gebooren is;- wordende de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt, tot betaaling van de voorfchreeve toeleg de nodige ordres te ftellém
H. Refolutie van de Staaten van Holland, aan
den Predikant Vos toegelegt dertig - guldens voor zyn ' negende Kind, en diergelyke toeleg vaftgefteld voor al de Predikanten ten platten Lande. Den 11 Juny 1739-
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 8 deezer, geformeert op de Requefte van Adriaan Vos, Predikant tot Doveren en Genderen, tendeerende, om door haar Edele Groot Mog. te worden gebeneficieert met een fubfidie van dertig guldens voor zyn negende Kind, gebooren den 18 December 1737, de andere agt nog in leeven zynde, volgens de Atteftatie van de Leden des Kerkenraads, aan de Requefte geannexeert, innegaande het zelve fubfidie met den voorfchreeven 18 December 1737.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, toe te leggen aan den Suppliant de fomme van dertig guldens jaarlyks voor zyn negende Kind, en voor die hy nog verder zoude mogen krygen, ingaande met het vierendeeljaars, waar in het laatfte gebooren is, behoudens dat de overige agt meede alle nog in leeven zyn, te betaalen uit het inkoomen van bet. Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen te Delft, waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt worden de nodige ordres te ftellen.
En is voorts meede noch in het generaal goedgevonden en verftaan, aan alle de Predikanten ten platten Lande voor het toekoomende, insgelyks toe te leggen, dertig guldens voor ieder Kind, dat Zy boven het getal van agt in leeven zullen hebben , ingaande met het vierendeeljaars, waar in dezelve Kinderen .gebooren zullen zyn; tot betaaling van welk fubfidie de Heeren Gecommitteerde'. Raaden insgelyks» op exhibitie van behoorlyk bewys, mits deezen verzogt en gequalificeert worden de nodige ordres te ftellen.
T 2 Refo-



148
I. Boek. C. Derde Titel
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan den Predikant Guillebert, te Gouda, is toe* gelegt vyftig guldens jaarlyks voor zyn vierde Kind, en afgeftaagen zyn verder verzoek van dertig guldens voor ieder Kind boven het vierde. Den 28 September 174.6.
TS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden JL van den 26 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Gr. Mog. Appointement commifforiaal van den 23 Juny laatftleeden, geëxamineert de Requefte van Cornelis Guillebert, Predikant in de Walfche Gemeente binnen Gouda , waar by te kennen geeft, dat hy Suppliant is belaft met een Huishouden van zes Zoonen, waar van de oudfte is agt jaaren en de jongfte vier maanden, en dat hy Suppliant buiten zyn Predikants Traclement, dat minder is als in andere Steden, geen eige Patrimonieele Goederen bezit; en waar by derhalven verzoekt, dat haar Edele Groot Mog. aan hem tot onderhond vaii zyne gemelde zes Kinderen, jaarlyks voor het vierde Kind gelieven toe leggen de fomme van vyftig guldens, op den voet als aityd aan de. Predikanten binnen dezelve Stad, en laatftelyk aan de Predikanten van Heuven en de Moor, was betaalt en toegelegt geweeft; en nog voor ieder Kind boven het vierde de fomme van dertig guldens; of zoo veel meerder of minder als het haar Edele Groot Mogende behaagen zoude.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan den Suppliant voor deszelfs vierde Kind toe te leggen eene fomme van vyftig guldens jaarlyks, dog deszelfs verder gedaane verzoek te wyzen van de hand.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by word afgeftaagen het verzoek vanden Predikant■ vander Hor ft, te Schoonhoven, om dertig guldens Isjaars voor zyn vyf de en volgende Kinderen. Den 13 Maart 1750.
T>Y refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den
23



van de Predikanten.
149
23 April van het voorleede jaar, op de Requefte van Herman vander Horft, oudfte Predikant te Schoonhoven, verzoekende, om redenen daar by geallegeert, en onder de Notulen van den voorfchreeven 23 April gemelt, dat haar Edele Groot Mog. het Beneficie van dertig guldens jaarlyks fubfidie dat voor ieder Kind boven het vierde was geaccordeert aan verfcheide andere Predikanten ook tot hem Suppliant zouden gelieven uit te ftrekken, in diervoegen dat de agterftallen zedert den jaare 1736 af, voor het vyfde, zesde en andere opgevolgde nog in leeven zynde Kinderen aan hem mogten worden toegeftaan, en vervolgens jaarlyks gecontinueert.. . .
Waar op gedelibereerd zynde, is, 111 conformiteit van haar Ed. Gr. Mog. Refolutie van den 29 April 1732, goedgevonden en verftaan, des Suppliant gedaane verzoek te wyzen van de hand. (a)
Ca") In deeze Refolutie is, op het verzoek van Gedeputeerden der beide Synoden, tendeerende, dat aan alle Predikanten in Zuid- en Noord-Holland, in groote en kleine Steden, enten platten Lande, mogt geaccordeert worden vyfug guldens voor het vierde Kind, en voor de overigen, zonder bepaaling, ieder dertig guldens, gerefolveert te perfifteeren by het oud gebruik, en mitsdien het gedaan, verzoek af te flaan.
G. R. Extract uit bet Regifier der Refolutien van
Heeren Gecommitteerde Raaden, toeft aande aan twee Zoonen van Predikanten teffens, tot hunne Studiën dertig ofzeftig guldens. Den 12 July 1735.
GEleezen zynde de Requefte van de Gedeputeerden van de Zuid-Hollands Synodus, uit laft en naame van dezelve aan haar Edele Mog. geprcefenteert, te kennen geevende, dat by haar Edele Mog. gunftige Refolutie van tyd tot tyd, en jongft op den 8 November 1692 (T) toegeftaan was aan de Zoonen van Predikanten, die in de Triviale Schooien zouden zyn, een fubfidie van dertig guldens, en aan die dewelke op de Üniverfiteit te Leyden zouden ftudeeren, zeflig guldens 's jaars (dog met bepaaling tot eenen Zoon teffens ofte gelyk,)' dat
de
(Ji) Kerk. PI. Boek IU. Deel pag ioe.
T 3



150 I. Boek. C. Derde Titel
de gantfche Synodus van herten wenfchte, dat 'die haar Edele Mog. Refolutie mogt worden uitgebreid tot alle • Zoonen van Predikanten, die op denzelven tyd of in de Triviale Schooien of op de Academie,haare Studiën voltrekken, en mitsdien gantfch eerbiedig verzoekende , dat haar Edele Mog. gelieven te refolveeren, dat die fubfidien van dertig en zeftig guldens refpective by twee ,of meer Zoonen van Predikanten op een tyd in de Triviale Schooien, of op de Univerfiteyt te Leyden ftudeerende mogen genooten worden, het welk zeer ftrekken zoude tot verligting der Predikanten in haare doorgaans kleine Traktementen, ypörnamentlyk aan zulken, die met veel Kinderen gezeegent zyn, en een groot, zoo niet het meerendeel van haare Patrimonieele Goederen tot hunne Studiën befteed hebben; en dienen tot aanmoe ;ing om haare Zoonen, die daar toe zugt en bekwaamheic -ouden hebben, te laaten ftudeeren, waar door ook meerder hcop zoude zyn, dat de Kerken en Plaatfen, refïbrteerende onder deezen Staat, verzorgt en bedient zouden worden, door eige Ingezetenen en Inboorlingen; behalven dat de voorbeelden van Zoonen, die te gelyk ftudeeren, waarfchyneiykniet zeer veel zouden zyn , en dus de belafting by gunftig vergunnen van het vcrzogte in deeze Requefte niet groot.
Is, na voorgaande deliberatie, ingezien het berigt- en advis van, den Ontfanger Generaal van haar Ed. Groot Mog. Geeftelyke Goederen en Inkomften, Mr.Joan Slicher, goedgevonden en gerefolveert, dat de jaarlykfche fubfidien van dertig guldens en van zeftig guldens refpeélive, by haar Edele Groot Mog. Refolutien van tyd tot tyd, en jongft op den 8 November 1692 aan Zoonen van Predikanten, die in de Triviale Schooien zyn , of op de Univerfiteit te Leyden ftudeeren, toegeftaan, met bepaaling tot een Zoon tellens, voortaan zullen worden genooten by twee Zoonen van Predikanten op een tyd" in de Triviale Schooien zynde of te Leyden ftudeerende indiftincl zonder aanzien van Stad of in wat Faciliteit.
En zal Extract deezes gegeeven worden aan de Gedeputeerden van de ZuidTIollandfehe Synodus, den Ontfanger Generaal Slicher, de Commifen en Boekhouders van de Financien, om te dienen tot derzelver narigt..
Extract



van be Predikanten. i$v
G. R. Extract uit het Regifler der Refolutien van
Heeren Gecommitteerde Raaden, waar by word toegeftaan de Wed. yan den Predikant yan Leeuwen, yoor ieder yan haar twee Zoonen, yoor tien jaaren %sjaarlyks dertig guldens. Den 28 January 1755.
/behoord het rapport, de confideratien en het advis van de Cj Heeren Quarles en Warry, haar Edele Mog. Meedebroederen in Raade, geëxamineert hebbende de twee Requeften van Agnefia Oofterling, Wed. van wylen Cornelis van Leeuwen, in leeven Predikant op den Dorpe Veen, verzoekende by het eene, dat voor haar Zoon Benjamin Cornelis van Leeuwen, en by het andere, dat voor haar Zoon Cornelis van Leeuwen, bei4e geinftrueert wordende in de Latynfchc Taaie door hunnen Broeder Johannes-Petrus van Leeuwen, althans Predikant in zyn. ( Voornoemde Vaders plaatze op den voorfz Dörpe Veen, om redenen in het breede by de voorfz Requeften geallegeert, tenbehoeven van haar Suppliante ter zaaker, dat aan de PredikantenKinderen tot voortzetting van hunne Studie gunftelyk is toegelegt' de fom van dertig guldens jaarlyks, mogten werden gedepecheert twee Ordonnantiën van betaaling tot lallen van den Ontfanger Generaal der Kerkelyke Goederen te Delft ieder ter fom van dertig guldens jaarlyks. ^ Is, na deliberatie* en gezien zynde het bérrgt en advis van. den Ontfanger Generaal van haar Édele Groot Mog. Kerkelyke Goederen en Inkomften, Mr. Gerard van Vreedenburg, goedgevonden en verftaan, de Commifen van de Financien by deezente authorifeeren en te gelaftcn, ten behoeven van de Suppliante, geduurende den tyd van tien jaaren voor ieder van. haar' voornoemde twee Zoonen jaarlyks' te doen depecheeren behoorlyke1 Ordonnantie ter fom van dertig guldens-, het zy dezelve zyn in; de Schooien of door hunnen Broeder, als. Predikant, onderweezen worden,,telkens op Atteftatiè van den Rector, en dat zulks zal- ceffeeren, ingevalle hy beroepen word in een Plaats-daar: Triviale Schooien zyn, zyn Broeders by zig houdende,- die. alsdan, daar van: konnen profiteereny en dat', alleen; voorr haaiT twee~~ voornoemde, Züonen,, en verders of anders1 niet:
Eiii



152
I. Boek. C. Derde Titel
En zal Extract deezer gegeeven worden aan de Suppliante, den Ontfanger Generaal, van Vreedenburg, de Cpmmifen en Boekhouder van de Financien, orn te dienen tot derzelver narigt. " ^
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by het Contra cl van de Kerkelyke Weduwe.-Sociëteit der Predikanten van Voorne en Putten, word geapprobeert. Den 30 -April 1750.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 31 Tanuary laatftleeden, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appointement van den 13 December van het voorleeden jaar, geëxamineert de Requefte van de Predikanten van het Claffis van Voorne en Putten, tendeerende, ten einde haar Edele Groot Mog. gelieven te approbeeren zeker Contract van Kerkelyke Weduwe-Sociëteit,- door eenige Leden van de Claffis van Voorne en Putten, den 7 October 1749 opgeregt, en aan de voornoemde Requefte gean-
nexeert. —
Is goedgevonden en verftaan, het voorfz Contract, van Kerkelyke Weduwe-Sociëteit/zoodanig als het zelve aan de voorfz Requefte is geannexeert, en zoo als een Exemplaar daar van door een der Secretariffen van haar Edele Groot Mogende is onderteekent, nevens Extract deezes aan de Supplianten zal werden ter hand gefteld, te approbeeren, zoo als het zelve geapprobeert werd mits deezen.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, zuaar
by de .approbatie op den ,30 April 1750, verleent op een Contract van de Weduwe-Sociëteit van de Predikanten van het Claffis van Voorne en Putten word geëxtendeert tot de yyfiig Participanten, waar meede die Sociëteit is vermeerdert. Den 9 Oclober 1751.
ÏS geleezen de Requefte van de Predikanten van de Claffis van Voorne m Putten, en van de verdere Leden van de We-



van be Predikanten.
ï53
Weduwe-Sociëteit wegens de gemelde Claffis opgeregt , waa-r van het Contract door haar Edele Groot Mog. by derzelver Refolutie van den 30 April 1750 was geapprobeert, te kennen geevende, dat het getal der Participanten by het voorfz Contract bepaalt zynde op honderd Perfoonen, en een veel grootcr getal zig hebbende opgedaan, op voorftel van voornaame Perfoonen gerefolveert was het getal met vyftig te augmenteeren, gelyk dan ook die vermeerdering was gedaan, dog dat bedenking- wierd gemaakt , of niet in vervolg van tyd captie zoude kunnen worden gemaakt op haar Edele Groot 'Mogende voorfz Refolutie, als alleen maar relatie hebbende en bepaalt zynde tot het getal van honderd Participanten; en vervolgens verzoekende, dat haar Ed. Groot Mog. de voorfz Refolutie van den 30 April 1750 (tf) gelieven te amplieeren ten refpeéle van. de vyftig laatft geaugmenteerde Participanten, dewyle zy in alle opzigtcn met de honderd eerfte Participanten waren gelyk gefteld geworden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deeze te verklaaren, dat de approbatie by haar JEdele Groot Mog. Refolutie van den 30 April 1750 (a) op het voorfz Contract van Weduwe-Sociëteit verleent, zoo wel op de vyftig laatft gëaugmenteerde als de eerfte honderd Participanten zal werken en applicabel zyn.
(/z) Zie boven pag- 152.
R. v. S. Refolutie van den - Raad van Staate, omtrent het doen der betaalingen van het jaar van gratie aan de Weduwen van de Predikanten, die een Adjunïït hebben gehad, in het Reffort van de Generaliteit. Den 15 April 1743.
IS gehoord het rapport van den Heer Thefaurier Generaal de la Balfecour, ter voldoening van haar Edele Mog. Refolutie van den 3 deezer loopende maand, 'geëxamineert hebbende bet berigt van den Rentmeëfter der Geeftelyke Goederen, de Back, op de Requefte van Maria Stelt, Weduwe van Samuël Neomagus, Oud-Predikant van Veflëm en Hoogloon, om gealIV. DEEL. V legeer-



154
I. Boek. C. Derde Titel
legeerde redenen, verzoekende, da.t haar Edele Mog. aan haar gelieven toe te leggen het jaar van gratie.
Waar op gedelibereerd, en geconlidereerd zynde, dat der 'Suppliante overleeden Man heeft gehad een Adjunct, is goedgevonden en verftaan, het gedaane verzoek te declineeren.
By welke occafie in overweeging genoomen zynde, dat uit het berigt van den voorfchreeven Rentmeëfter, de Back, aan haar Edele Mogende gebleeken is, dat diergelyke betaalingen in het Diftrict van zyne Adminiftratie gedaan zyn, zelfs zonder Appoinétement van haar Edele Mog., als onder anderen by affterven van Do. Byftervelt, tot Heivoort en Haaren, en van Do. Waterbeek, tot Bladel en Hapert, is goedgevonden en verftaan, aan den voorfchreeven Rentmeëfter, de Back, en de verdere Rentmeefters der Geeftelyke Goederen in het reffort van de Generaliteit aan te fchryven en te gelaften, geene betaalingen van den voorfchreeven aart te doen, als op voorgaande authodfatie van haar Edele Mog., op poene, dat dezelve aan haar by " ontftenteniffc van dien niet in reekening gevalideert zullen worden.
En zal hier van by Extract kenniffe gegeeven worden aan de Generaliteits Reekenkamer, met verzoek, om by het opneemen der Reekeningen van voorfchreeve Rentmeefters te willen letten, dat haar Edel Mogendens voorfchreeve Refolutie exact nagekoomen worde.
H. Refolutie van 'de Staaten van Holland, zvaar
by de Weduwen der Predikanten zyn verfchoont van de perfoneele Ouotifatie. Den 23 Juny 1746. Gr. PI. Boek VIirDeel pag. 1146.
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaden, gefchreeven alhier in den Hage op huiden, waar by zy, ter gelegendheid van een Memorie van Doleantie, Overgegeeven by de Weduwe van den Predikant van Stryen, te Rotterdam, verzoeken, dat haar Edele Groot Mog. gelieven te verklaaren, of de Weduwen van de Predikanten, voor zoo veel haar Weduwen Traclement aangaat, van de perfoneele Quotifa-
tie



van de Predikanten.
155
tie niet zoo wel zullen worden verfchoont als.de Predikanten, ten opzigte van haar Traéfement, dan niet.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, te verklaaren, dat de Weduwen van de Predikanten, zoo veel ■ haar Weduwen Traclement aangaat, meede van de voorfz perfoneele Quotifatie zullen worden verfchoont.
Ht Refolutie van de Staaten van Holland, zvaar
by verftaan is, dat Catarina Coenen, Weduwe van den Predikant Davidfon, fchoon te Leerdam woon ende, het Weduwe Traclement kan blyven genieten. Den 12 October 17^1.
IS geleezen de Requefte van Catarina Coenen, Weduwe van Érnaldus Davidfon, in zyn leeven Predikant te Heukelum, te kennen geévende in fubftantie, dat zy Suppliant zig tot nog toe met haar Weduwe Traclement en het geringe dat zy nog was hebbende binnen de Stad Gorinchem had beholpen, dog door opkoomende ziekte en elende ten eehemaal buiten ftaat is zig alleen te helpen, vervolgens is gaan woonen by haare Dogter te Leerdam, dog dat Leerdam gezegt wordende buiten Holland te zyn, zy Suppliante bedugt is, dat de voorfz inwooninge aan haar Suppliante in het ontfangen van het voorfz Weduwe Traclement zoude obfteeren, en vervolgens in confideratie van haare groote elende, en om verdere redenen by de Requefte gealiegeerf, verzoekende, dat haar Edele Gr. Mog. gelieven te verklaaren, dat aan de Suppliante, offchoon zig te Leerdam onthoudende, egter by continuatie zal worden betaalt het Tractement, aan haar, als'Predikants Weduwe, toegelegt.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat dewy-f Leerdam is gehoorende onder de Provincie van Holland, aan de Suppliante, fchoon zig aldaar onthoudende, by continuatie zal worden betaalt het Traclement, aan haar, als Predikants Weduwe, toegelegt.
V 2 Refo-



i-5<5 l Boek. C. Derde Titel
H« Refolutie <sfe Staaten van Holland'9 hou¬
dende, aan de Weduwe van den Predikant de la Douespe geaccordeert om twee jaaren lang haar Weduwe 'Traclement te mogen genieten, fchoon zig huiten de Provincie ophoudende.. Den 12 April 1755.
IS' geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 8 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van. haar Edele Groot Mog. Appointement van den 14 der voorleede maand, geëxamineert de Requefte van Margaretha Roffal, Weduwe wylen Samuëi de la Douespe, in deszelfs leeven Predikant in den Hage, en Hof-Prediker van wylen Zyn Hoogheid den Heere Prince van Orange en Naffau , om de daar hy geallegeerde redenen, verzoekende, dat haar Edele Groot Mog., niettegenftaande de abfentie van de Suppliante buiten deeze. Provincie, den Ontfanger van de Geeftelyke Goederen te Delft gelieven te authorifeeren, om het reeds verfcheenen en nog te, verfchynen Traclement van honderd guldens jaarlyks, aan 4e, Suppliante, als Predikants Weduwe toegelegt, te betaalen.
Waar op gedelibereerd. zynde, is goedgevonden en verftaan, als een finguliere gratie en zonder confequentie voor het vervolg., het verzoek van de Suppliante te accordeeren voor den tyd van twee jaaren, ingaande met dèn 1 January 1754. En vervolgens de Heeren Gecommitteerde Raaden te qualifïceeren, om den. Ontfanger Generaal der Kerkelyke Goederen en Inkomften daar toe te authorifeeren,.
lil Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan. Anna van Pleemert, Weduwe wylen j. A. van Plardeveldt, Predikant van Aalburg en-Heesbeen , tot zoo lang zy niet hertrouwt zal zyn, word geconfenteert het ordinaris fubfidie van het Kindergeld der Predikanten. . Den 5 November: 1760.
I'p geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden i: van |den 4 deezer, hebbende, ingevolge. en ter voldoening
"van •■



van de Predikanten. 1-5,7-
van haar Edele Groot Mogende Appointement' commifforiaal van den 2 Augufty deezes jaars, geëxamineert de Requefte van Anna van Heemert, Weduwe van J. A. van Hardeveldt, geweeft zynde Predikant te Aalburg en Heesbeen, te kennen geevende in fubftantie, dat het den Almagtigen behaagt hebbende den voornoemden haaren Man op den 30 Oótober 1759, daags na dat hy bereikt hadde den ouderdom van zeven en dertig jaaren, uit dit leeven weg te rukken, zy Suppliante daar door was gebragt in een allerdroevigften en deplorabelften ftaat en omftandigheid, als blyvende zitten met zeven Kinderen, waar van het oudfte niet meer als agt jaaren hadde bereikt, en daar by geene de minfte middelen van haar zelve hebbende om met haar zeven Kinderen op eenige mogelyke wyze te beftaan; verzoekende der-~ halven, dat haar Edele Groot Mogende haar Suppliantes- aller- droevigfte ftaat in. gunftige confideratie gelieven te neemen, en* zig deswegens Vaderlyk te. ontfermen, en haar Suppliante te beneficeeren met de continuatie van het ordinair fubfidie van het: Kindergeld der Predikanten, het geen haar Edele Groot Mog. dezelve by-hun leeven toeleggen, het welk tot' een groot foulaas voor de Suppliante zoude verftrekken, en 's jaars honderdveertig guldens bedraagen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,den Ontfanger Generaal van haar Edele Groot Mog. KerkelykeGoederen en Inkomften, by deeze te - authorifeeren en te gelas- ten, om in dit finguliere geval, aan de Suppliante, zoo lang zy niet hertrouwt zal zyn, by continuatie te betaalen het ■ Kindergeld, by haar Edele Groot Mog. Refolutien van den 1 Decem-ber 1623 (d) en 3 December 1649 (F) aan de Predikanten toe-gelegt, even en in diervoegen, als of des Suppliantes voornoemdde Man nog in leeven was.-
00.Kerk. H. Boek III. Deel pag..89. - (ê) Ibid. pag...91, -
'Re-foV



158
I. Boek. C. Derde Titel
H: Refolutie van de Staaten van Holland, raa-
kende de fubfidie van het Kerkelyk Comptoir met de zesde duit van het rangoen der gemeene Middelen, . voor den tyd van vyf jaaren, ter betaaling der Tractement en van Predikanten. Den 13 January 1739.
/^~\P de Requefte van Adriaan van Vreedenburg, Ontfanger VJr Generaal van haar Edele Groot Mog. Kerketyke Goederen en Inkomften, verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. wederom voor den tyd van vyftien jaaren (de vorige conceffie met het einde van het voorleeden jaar geëxpireert zynde) het Comptoir, zyn bewind toebetrouwt, gelieven te fubfidieeren met de zesde duit der Rantcoenpenningen, ten einde hy in ftaat moge zyn, om te continueeren in de prompte betaaling der. Traktementen van de Predikanten en anderen.
Is, na deliberatie, goedgevonden en verftaan, te authorifeeren de .Heeren Gecommitteerde Raaden, om wederom, geduurende ,den tyd van vyf jaaren, ingaande met het jegenwoordig jaar 1739, de zesde duit of wederhelft van het oortje van de ftuiver der Rantcoenpenningen van de gemeene Middelen te appliceeren by forme van fubfidie voor het Comptoir der Kerkelyke Goederen binnen de Stad Delft, en voor het Comptoir der Conventuale Goederen binnen de Stad Brielle.
«G. R. Extract uit het Regifier der Refolutien van
de Edele Mog. Heeren Gecommitteerde 'Raaden - van de Staaten van Holland en IVeftvriesland, betreffende het Traclement der Kr ankbezoekers in "slïage. Den 19 April 1736.
OEleezen zynde de Requefte van Bartholomeus van Buuren en Dirk van den Ende, te kennen geevende, dat zy Supplianten door Burgermeefteren van 's Gravenhage op den 21 April 1721 beide tot. Krankbezoekers van 'sHage waren aangefteld geworden, dat op den 23 January 1730 de oudfte Krankbezoeker, Jacobus Schuts, overleeden zynde, in deszelfs plaats als oudfte Krankbezoeker van 's Hage was gefuccedeert Fop van
Bar-



van de Predikanten. 159*
Barda, dat dezelve Fop van Barda op den 20 December 1735 meede overleeden zynde, de Supplianten (zynde te gelyk op den voorfz 21 April 1721 aangefteld geworden) vervolgens nu als de twee oudlten ordinaris Krankbezoekers in zyn plaats waren gefuccedeert; dat baar Edele Mog. altoos de goedheid hadden gehad om ten naame van den oudften Krankbezoeker alhier in den Hage te doen depecheeren een generaale Ordonnantie van betaaling ter fom van drie honderd vier en negentig guldens jaarlyks, ten lafte van het Kerkelyk Comptoir Generaal van den Ontfanger Mr. Joan Slicher, te Delft, voor een Wedde ofTrac■ tement van de twee ordinaris Krankbezoekers alhier in den Hage, en dat de voorfz betaalinge van drie honderd vier en negentig guldens jaarlyks, ingevolge van haar Edele Mog. Refolutie van den 29 July 1730 by de voorfz Requefte gevoegt, ook door den voornoemden Ontfanger Generaal, Mr. Joan Slicher , zedert den 1 April 1730 zynde gedaan aan den voornoemde Fop van Barda, en het zelve alsnu door zyn overlyden was koomen te ceffeeren; en mitsdien verzoekende, dat haar Edele Mogende hem eerfte Suppliant in plaats van den voornoemde Fop van Barda met de voornoemde gewoonlyke Ordonnantie van betaaling ter fomme van drie honderd vier-en negentig guldens jaarlyks geliefden te begunftigen, mits dat hy eerfte Suppliant gehouden zal zyn aan den tweeden Suppliant daar van jaarlyks de geregte helfte ter fomme van honderd zeven en negentig guldens uit te keeren.
Is, na voorgaande deliberatie, en gezien zynde de berigting en het Advis van den Ontfanger Generaal van haar Edele Groot Mog. Kerkelyke Goederen en Inkomften, Mr. Joan Slicher, goedgevonden en verftaan, dat door den voornoemden Ontfanger Generaal Slicher, uit de Penningen van zyn aanbetrouwde Comptoir aan ieder van de voornoemde Supplianten als de twee oudfte Krankbezoekers in 's Gravenhage, jaarlyks op behoorlyke Ordonnantie van betaaling zal worden betaalt een fom van honderd zeven en negentig guldens, te faamen uitmaakende de bovengemelde ordinaris fom van drie honderd vier en negentig jguldens jaarlyks, ingaande met-den 1 January deezes jaars 1736. En zal Extract .j&c.
JRefo-



<i6o "1. Boek. C. Derde Titel
H, -Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan die van Catwyk op Zee geaccordeert werd, onder approbatie van den Heer, een Ziekèntroofter aan te fielten op een Traclement van drie honderd guldens., te betaalen uit het Geeflelyk Comptoir. Den .17 Augufty 1753.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van heden, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appointement commifforiaal van den 26 February 1752, geëxamineert de Requefte van Bailiiuw, Burgermeefteren en Scheepenen van Catwyk aan Zee, mitsgaders Ouderlingen en Diaconen, als meede Kerkmeefteren van de publicque Kerk aldaar, met voorgaande communicatie en „approbatie yan den Heer van Catwyk, om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Ed. Groot Mog. een tweede Predikantsplaatze binnen Catwyk aan Zee gelieven te etablifïëeren, en ten dien einde te accordeeren het ordinaris jaarlyks Traktement van "~ zes honderd vyftig guldens, te betaalen by den Ontfanger GéneTaal der Geeftelyke Goederen in Holland.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, miits deeze aan de Supplianten te accordeeren een Ziekèntroofter, in plaatze van een tweede Predikant, by den Kerkenraad van Catwyk aan Zee, onder approbatie van den Heer van Catwyk, .aan te ftellen, op een jaarlyks Traktement van drie honderd guldens, te betaalen by den Ontfanger Generaal van het Geeftelyk -Comptoir van haar Edele Groot Mog. te Delft, alle vierendeeljaars een geregt vierdepart daar van, in te gaan als dezelve in functie zal zyn getreeden, des dat de aan te ftellen Ziekentrooster verpligt zal zyn te obtempereeren de fchikkingen en ordres •van gemelden Kerkenraad, zoo in het houden van de Catechifatien. als in het bezoeken van oude en kranke Lieden, zoo als £en meeften dienfte en Itigting van de Gemeinte geoordeelt zal -worden te behooren.
Refo-



VAN D E PREDIKANTEN,
H. Refolutie van de Staaten van Holland^ om een
Ziekèntroofter, onder den naam van vaft Proponent, te Catwyk aan Zee aan te ftellen. Den 20 September 1753.
IS geleezen de Requefte van de Kerkenraad te Catwyk aan Zee, te kennen geevende in fubftantie, dat zy, na alle aangewende poogingen, om op den voet van haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 17 der voorleede maand (a) een Ziekèntroofter aldaar aan te ftellen, tot hier toe geen bekwaam Voorwerp onder de eigentlyk zoogenaamde Ziekentroofters hadden kunnen aantreffen, maar dat zy, in confideratie van het groot getal van Proponenten, niet twyffelden of onder dezelve zoude wel een bekwaam Voorwerp gevonden worden, geneegen om dien poft onder den naam van vaft Proponent, maar niet van Ziekèntroofter, waar te neemen; en verzoekende de Supplianten derhalven, haar Edele Groot Mogende authorifatie om de aanftellinge op die wyze te doen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan:, de Supplianten mits deezen te qualifïceeren, om een Ziekèntroofter op de conditiën en het Traktement in haar Edele Gr. Mog. Refolutie van den 17 der voorleede maand bepaald, onder den naam van vaft Proponent te mogen aanftellen, des dat, indien nu, in vervolg van tyd op het Tractement by baar Ed. Groot Mog. voorfz Refolutie vaftgefteld, geen Ziekèntroofter onder de naam van vaft Proponent te bekoomen zoude mogen zyn, uit dien hoofde geen verhooging van Traclement zal mo* gen worden verzogt.
O) Zie de vorige Refolutie,
3V. DÈEL.
W
II. But*



i6z
L Boek. C. Derde Titel
ü. B uit ek 'sLands..
Gi Extraét Regifter der Refolutien van
de Hoog Mog.. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, waar by den Predikant 'op den Olyfberg, by vacatuur te Bruffel predikende, word, toegelegt vier Ducaaten.. Den 9 February 1.759..
O.Ntfangen een Miffive van den Heere van Haren, haar Hoog Mogende Gedeputeerden by Zyn Hoogheid, Prins Caret van Lotharingen, als Gouverneur Generaal van de Oostenrykfche Nederlanden, gefchreeven te Bruffel den 8 deezer,, geaddrefleert aan den. Griffier Fagel, houdende, dat de Predikant. Anofi, dewelke verfcheide jaaren de Capelle van den Staat bedient heeft, in de voorleeden maand van Auguflus- deezer Waereld overleeden; zynde, zoo als hy Heere van Haren op zyn tyd aan haar Hoog Mog. had gemeld: gemelde Heere van Haren wel had getragt , dog tot nog toe: te vergeefs, om een Subjeér. te ontdekken, en haar Hoog Mog. voor te draagen,, dewelke in. de beide; Taaien den Godsdienft. konde waarneemen..
Dat in dien tuffchentyd, om het Heilig Avondmaal te bedienen, op Nieuwjaar voorleeden, zoo voor zyn Huisgezin, als de Gereformeerden aldaar woonagtig, of Paffagiers, den Predikant, van Antwerpen, Diepelius, had verzogt,. dewelke ook tendien einde was, overgekoomen.
Dat nu, op aanftaande Paaffchen, wederom volgens gewoonte het hooggemelde 's Heeren Heilig Avondmaal diende te worden, uitgedeelt , en zelfs tuffchen beide eens of tweemaalen behoorde te worden gepredikt, zoo wel , op dat met Chriftelyke vertroosting na de Gemeente mogte kunnen werden omgezien,, als om te bekoomen- eenige Colleóren tot adfiftentie van continueele $>affeerende. behoeftige Geloofsgenooten; verzoekende hy Heere van Haren permiffie, om voornoemde Dom. Diepelius, ten dien, ©inde wederom, aldaar te doen. koomen.
Dat,. hoewel Antwerpen de. naafte gelegene Plaats van Bruffel gereekent» was, niet alleen, maar daar en boven nog het byzon'ter • gemak van de Barque- of Trekfchuit^, langs het Canaal met



V A N DE P RE DI K A N T E K.
zigbragt, egter die reis aan eenige onkoften was onderheevig, dewelke aan den Predikant niet konden worden gevergt; verzoekende voorts, of hy de koften van die reis aan voornoemden Predikant zoude mogen voldoen, en of ook iets voor zyn moeite aan hem zoude mogen geeven, het zy direct, of dat, by voorbeeld, haar Hoog Mog. hem zouden gelieven toe te leggen wit het Traclement, anderzints gedeftineert aldaar, voor iedere reis en moeite, die van gepalfeerde Nieuwjaar daar onder, vier Ducaaten, of daar omtrent, of zoo veel meer of minder als dezelve zullen gelieven goed te vinden: vermeenende zulks voor het uitblyven en reizen van drie dagen, en het bezoeken van veele Perfoonen aldaar, niet te veel te zyn.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan gemelde Heere van Haren zal worden gerefcribeert, dat haar Hoog Mog. hem authorifeeren*, om uit het Traclement, anderzints gedeftineert voor den Predikant van de Capelle, aan gemelde Predikant Diepelius, voor iedere reize van Antwerpen Cdie van gepalfeerde Nieuwjaar daar onder begreepen) toe te leggen een fomme van vier Ducaaten, welke aan hem in Ree•kening zullen worden gevalideert.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan den Raad van Staate en de Generaliteits Reekenkamer, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by de Kerkenraad van Bortfchet word geauthorifeert, om een ander Voorleezer en Schoolmeefter in plaatze van den overleeden te verkiezen, op een Traclement van honderd guldens jaarlyks-, Ben \% April 1741,
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van de Gereformeerde Kerkenraad te Bortfchet by Aaken, houdende, dat haar Hoog Mog. by Refolutie van den 10 Maart 1725, de Supplianten hadden gelieven te authorifeeren, om in plaatze van den overleeden Schoolmeefter Engelbert Möller, wederom een bekwaam Perfoon te mogen verkiezen tot Voorleezer en School-
W 2 mees-



16^ I. Boek. C. Derde Titee
meester te Bortfchet, en denzelven by continuatie te laaten genieten een Traclement van honderd guldens jaarlyks, ingevolge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 4 September 1709, f». dat de Supplianten dienvolgens wederom tot Voorleezer en Schoolmeefter hadden verkooren gehad des voorfchreeve overleedens Zoon Johan Gaspar Möller, dewelke zig van Ampt en pligt wel hadde gekweeten, tot grooten dienft van de Gemeente , en ook voornamentlyk met de jonge Jeugt te inftmeeren in de eerfte beginfelen van den Gereformeerden Godsdienft, zynde hy de eenige Gereformeerde Schoolmeefter aldaar geweeft ; dat de voornoemde Johan Caspar Möller, tot der - Supplianten leetweezen op den 7 deezer loopende maand April deezer Waereld was koomen te overlyden; verzoekende de Supplianten derhatven, dat haar Hoog Mog. hun gelieven te authorifeeren , om wederom een bekwaam Perfoon te mogen verkiezen tot Voorleezer en Schoolmeefter te Bortfchet, in plaatze van den overleeden Johan Gaspar Möller, en te verftaan, dat de door de Supplianten te verkiezen Voorleezer en Schoolmeefter by continuatie zal" genieten een Traktement van honderd guldens jaarlyks ingevolge van haar Hoog Mogende voorfchreeve Refolutie van den 4 September 1709.
Warr op gedelibereerd zynde , is goedgevonden en verftaan, de voorfchreeve Kerkenraad mits deezen te authorifeeren, om wederom een bekwaam Perfoon te mogen kiezen tot Voorleezer en Schoolmeefter te Bortfchet, en dat dezelve by continuatie zal" genieten een Traclement van honderd guldens jaarlyks, ingevolge haar Hoog Mogende Refolutie van den 4 September
3709. ié
00 Kerk. PI. Boek iii. Deel-pag. 105..
f£ Refolutie van haar Hoog Mogende, raaken-
de een Prefent, gedaan aan de- Nederduitfche Kerk ,.^n Engeland.. Den 10 Maart 1740.,
ÖNifangen een Miffive van den Heere Hop, haar Hoog Mog. '■ extraordinaris Envoyé aan het Hof van Zyne Majefteit den



van ds Predikanten.
ros
Koning van Groot-Brittannien, gefchreeven te Londen den 4 deezer loopende maand, houdende, dat de Kerkenraad van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente in de Stad Londen aan hem hadden gezonden een Deputatie uit den Kerkenraad, te weeten, den Predikant de Jonge, en twee Ouderlingen , dewelke aan hem Heere Hop vertoond hadden, dat eenigen tyd geleeden haar oudfte Predikant, Theodorus Boften, was koomen te ftérven, dat zy nu maar een Predikant hebbende, wel gaarne zouden procedeeren tot de verkiezing van een ander Leeraar; dog dat door de zwaare onkoften die zy van tyd tot tyd hadden moeteif doen tot- onderhoud en reparatie van haar Kerk, haar Financien zoo zeer waren vervallen en veragtert, dat zy niet in ftaat waren om dit beroep op het ordinaris Traclement te kunnen doen, dat zy egter alles willende doen dat mogelyk was, tot het onderhoud van twee Predikanten, welke tot leering en ftigting der Gemeente ten hoogften nodig'waren, hadden gerefolveert, om een extraordinaris contributie te vorderen van die geene, die Ledemaaten van die Kerk waren, en die aldaar Banken hadden, zynde dit het principaalfte inkoomen het welk de Kerk hadde * als meede om een extraordinaris Collecte te doen,, by alle die geene, die van Nederduitfche Familien waren, of dezelve Kerk waren toegedaan, gelyk zy by vorige preffante oceafié met fücces hadden gedaan , dat zy alsdan meede hadden gehad preuves van haar Fioog Mog. liberaliteit en chariteit, en nog laatftelyk ten tyde van haar Hoog Mog. extraordinaris Ambaffadeurs de Heeren Grave van Weideren en Sylvius; dat zy uit de hier voren aangehaalde redenen aan hem Heere Hop ver-zogt hadden, om de fitüatie van haare Kerke en Financien aan haar Hoog Mog. te willen open leggen,, en verzoeken, dat haar Hoog Mog. haar met een extraordinaire liberaliteit willen affifteeren, uit hoofde dat deeze Kerk altyd was geconfidereert geweeft te ftaan onder de proteétie van haar Hoog Mog., als zynde de eenigfte Nederduitfche Gereformeerde- Nonconformifte Kerk die m Engeland was; dat zy immediaat na den Koning en: de. K®-ninglyke Familie voor haar Hoog Mog. illuftre Regeering, altyd met zeer veel iever baden, en dat zy, uit conlideratie. van haar Hoog Mog.voor derzelver Minifter en. deszelfs Familie, twee
W 3,



t66 1. Boek. C. Derde Titel
tfediftingueerde Banken onderhielden, zonder dat voor dezelve faarlvks gelyk voor alle andere Banken gefchiede, iets wierd gecontribueert. Dat hy Heere Hop niet hadde konnen afzyn om dit alles ter kenniffe van haar Hoog Mog. te brengen hoopende, dat haar Hoog Mog. daar op favorabele reflectien zullen gelieven te maaken, en de gemelde Kerk met een convenabel
prefent affifteeren. . , , „
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan gemelden Heer Hop zal worden gerefcnbcert, dat aan de voorfchreeve Nederduitfche Kerke tot een vereermge zal mogen geeven dertig Guines, welke uitgave aan hem m Declaratie gevalideert zal werden.
Zullende ten dien einde Extraét van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan den Raad van Staate en des Generaliteits Reekenkamer, om te ftrekken tot derzelver naïigtinge.
G Refolutie van de Staaten Generaal, wegens
de aanfteUinge van een Predikant te Gemert. Den 3 Maart
TS gehoord het rapport van de Heeren Torck, en andere haar 1 Hoor Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van ae Meyerye A van % Hertogenbofch, hebbende ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiffonaal vanden 3 J^ary laatftleeden geëxamineert de Miffive van de Claffis van Peel-en SdS' lefch eeven te Eindhoven den 28 December daar feToPrtn7houdende, ingevolge en tot voldoening vamhaar Boog Mogende Refolutie van den 21 November ^s vooileeden jaais, derzelver berigt op de Requefte van jean van Ravefteyn, Koop ™n n Linnen binnen de Heerlykheid van Gemert, waar by verzogt Mdde dat de collatie van de ^»^f. « G£ mert, gedaan op den Perfoon van Gerrit Jacob Staanng, en de approbatie van haar Hoog Mog., daar op fub-en oprepaveijK verkreegen, geliefden buiten effeft te ftellen, en den Heei van Gemert te gelaften, de voorfchreeve Predikantsplaats op een an



van de Predikanten, ï6?
der Perfoon, aan haar Hoog Mogende aangenaam, te confereeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, dat aan gemelde Claffis van Peel- en Kempeland zal werden aangefchreeven, dat haar Hoog Mog.. geenzints voldaan zyn van het berigt van de voorfchreeve Claffis in deeze zaake, en daarom ingetrokken hebben haare approbatie r verleent op de collatie van de Predikantsplaats te Gemert op den gemelden Jacoh Gerrit. Staaring; dat aan haar Hoog Mog. met bevreemdinge en met ongenoegen in het voorfchreeve Berigt is voorgekoomen,., dat, daar het gemelde Claffis geweeten heeft, dat de Predikantsplaats te Gemert al in de maand van Juny 1734 is vacant geweeft, en dat de vervullinge van die plaats door indireéte wegen en middelen is opengehouden, om, zoo als niet duifter blykt,, tyd te- winnen, ten einde den gemelden Jacob Gerrit Staaring ondertuffchen in zyne jaaren en Studiën zoude avanceeren, endat op den gemelden Staaring, voor dat hy noch agtien jaaren oud was, en voor dat hy noch Proponent was, de collatie is; gedaan; dat niettegenftaande dien onbetaamelyken handel, gemelde Claffis voor de beveftiging van een zoo onordentelyke collatie komt te advifeeren, en zelfs zig niet ontziet y daar toe- op> een onbetaamelyke wyze te allegeeren, dat gemelde Jacob Gerrit Staaring voor een habiel Perfoon aanziende, het befluit genoomen hebben, in deezen geen meerder nog grooter exaétitude temoeten gebruiken als haar Hoog Mog. gebruikt hebben, daartoe te allegeeren de approbatie van haar Hoog Mog., welke fuben opreptivelyk verkreegen is, en door haar Hoog Mog.. verleent is, zonder dat dezelve van de omftandigheden, die waren, voorgegaan, eenige de minfte kenniffe hebben gehad, daar van nochtans de gemelde Claffis volkoomen is onderrigt. geweeft;; dat de goede getuigenilfen van de bekwaamheid van gemelde-Jacob Gerrit Staaring, die door gemelde Claffis breed; uitgemeeten werd, en die in haar geheel gelaaten werden,, niet kunnen goedmaaken het defect van jaaren,, het welk aan gemelden Staaring; obfteert, want of wel ih de Meyerye. van* 's Hertogenbofch geeiu zeker getaB van jaaren geftatueert is voor die geenen,. die als; Predikant, tot den Kerkelyken dienft: beroepen werden, daaromi
geem



ïó*8 I. Boek. C. Derde Titel
geen Kinderen noch Jongelingen, noch Student zynde, daar tos bekwaam geoordeelt kunnen werden, en dat haar Hoog Mog, in geenen deelen verwagt hadden, dat gemelde Claffis zoo ligt daar_ over heen geflapt zoude hebben, als of de minder of meerder jaaren van een Predikant te Gemert'of elders weinig of niets zoude contribueeren, om de zaaken in het midden van Pausgezinden eenigzints in ordre te houden, en dat noch minder verwagt hadden, dat gemelde Claffis van haar heeft kunnen verkrygen, haar Hoog Mogende te infimuleeren op een onbetaamelyke wyze, als^of op haare klagten geen behoorlyke refle&ie wierde gemaakt, tot redres van de ftoutigheden der Pausgezinden, dat daar toe aan gemelde Claffis geen reden is gegeeven, en dat zoodanige odieufe infmuatien aan het zelve niet betaamen, en dat haar Hoog Mog. verwagten, dat zy in'het toekoomende daar van zullen abftineeren, zullende haar Hoog Mog. altyd gereed zyn, om haare remonftrantien te hooren, en daar op te refolveeren, zoo als ten meeften dienfte van den Staat en Kerke nodig gevonden zat werden.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by de aanftellinge van J. L. Swildens, tot Predikant van Gemert, werd geapprobeert, onder de conditie daar by gemeld. Den 24 July 1744.
ONtfangen een Miffive van den Raad van -Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 29 der voorleede maand, houdende derzelver advis op de Requefte van Johannes Leonardus Swildens, Proponent te Maaftricht, te kennen geevende, dat Adriaan Slingsbie, geweeze Predikant te Gemert, Meyerye van 's Hertogenbofch, door die van het Claffis van Peel- en Kempeland van daar na Bergeyk was beroepen, waar door de Predikantsplaats te Gemert was koomen te vaceeren, dat hy Suppliant de collatie hadde bekooinen van Ferdinand Damiaan, Vry heer van Sickingen tot Ebrenburg, Ridder van de Öuitfche Ordre, Land-Commandeur der Ballie van Aldenbielfen, als Vryheer van Gemert, volgens de Aéte van Collatie nevens de voorfchreeve
Re-



van de Predikanten.
1-69
Requefte gevoegt; verzoekende de Suppliant, dat haar Hoog Mog. de op hem gedaane collatie tot Predikant van Gemert, gelieven te approbeeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te confenteeren in het verzoek, gedaan by de Requefte in de voorfchreeve Miffive gemeld, en dat dienvolgende de aanftellinge van den Suppliant, tot Predikant van Gemert, zal worden geapprobeert, daar toe ten zynen behoeve een Aéte van approbatie in behoorlyke forma zal werden gedepecheert, onder die mits, dat de Suppliant zig verder gedraage na Kerken-ordeninge, en werde bevonden te zyn Perfona habilis.
G; Refolutie van de Staaten Generaal, waar by
het Penfioen van vyf honderd guldens, ten behoeve van de Gereformeerde Gemeente te Gehmen , tot onderhoud van den Predikant en Schoolmeefter aldaar, wederom word gecontinueert voor twee jaaren; met een hy gevoegde Claufule voor het toekoomende. Den 13 Mey 1735.
BY refumtie gedelibereerd zynde op de Requefte van de Voorftanders van de Gereformeerde Gemeente te Gehmen, houdende, dat haar Hoog Mog. by derzelver Refolutie van den 30 Juny 1703, aan haar tot onderhoud van een Predikant en Schoolmeefter, voor den tyd van twee jaaren^ zes honderd guldens, en daar na vyf honderd guldens jaarlyks hadden toegelegt, zullende naar expiratie van zoodanige twee jaaren, over de continuatie van het voorfz Penfioen, nader gedelibercert, en daar op favorabele reflectie genoomen worden; dat haar Hoog Mog. het zelve tot hier toe hadden gecontinueert, dat nu wederom twee jaaren verloopen waren; verzoekende, dat haar Hoog Mogende het gemelde Penfioen voor den Predikant en Schoolmeefter verder gelieven te accordeeren en te continueeren. • Is goedgevonden en verftaan, dat het voorfz Penfioen van vyf honderd guldens 'sjaars zal worden gecontinueert, zoo ais gecontinueert word mits deezen, voor nog twee jaaren, daartoe IK DEEL. X J de



x70; I> Boek. C. Derde Titel
de Raad van Staate verzogt word, ten haaren behoeve Ordonnantie te doen depecheeren. Dog word aan de Supplianten hier ineede wederom gerecommandeert, door de Gemeente in den haaren. middel te laaten zoeken, en vinden tot onderhoud van den Predikant en Schoolmeefter, alzoo haar Hoog Mog. haar met voorfz Penfioen niet langer zullen chargeeren, als met een pcrpetueele lalt. En dat de Supplianten aan haar Hoog Mog. zullen berigten over de conftitutie, en het getal van de voorfz Gemeente, en wat dezelve tot onderhoud van gemelde Predikant en Schoolmeefter contribueert, en verder in ftaat is te contribueeren, en reden te geeven waarom aan het geen haar Hoog Mogende by vorige Refolutie ten deezen opzigte haar hebben gelaft , niet hebben voldaan, (a)
O) Den 19 July 1737 is aan dezelve Gemeente onder voorfz Claufule door hun.Hoog Mng. de Staaten Generaal weder toegelegt vyf honderd guldens voor den-'tyd van twee jaaren, insgelyks den 19 Juny 1739 en 26 Juny 1741.
Q. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by het Penfioen van vyf honderd guldens, ten behoeve van de Gereformeerde Gemeente te Gehmen, tot onderhoud van den Predikant en Schoolmeefter aldaar, wederom word gecontinueert voor twee jaaren. Ben 9 September 1743.
TKS gehoord het rapport van den Heeren van Randwyk, en anJH dere haar Hoög Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Financie, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commilforiaal van den 17 July laatftleeden, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van de Voorftanders van de Gereformeerde, Gemeente te Gehmen, houdende, dat haar Hoog Mog. by Refolutie van den 30 Juny 1703, aan de Supplianten tottonderhoud van een Predikant en Schoolmeefter , voor den ty dj van twee jaaren zes honderd guldens, en daar na vyf honderd guldens jaarlyks hadden gelieven toe te leggen, en daar by bidden verftaan, dat na- expiratie van zoodanige twee jaaren,
over..



van de Predikanten,
17*
over de continuatie van het voorfchreeve Penfioen nader gedelibereert, en daar op fworable reflectie genoomen zouden worden, dat haar Hoog Mog. daar iritot hier toe hadden gecontinueert, en dat nu wederom twee jaaren waren verloopen> dat-, ingevoige van de Claufule, vervat in haar Hoog Mog. laatfte Refolutie van den 26 Juny 1741, wel iets hadden gevonden tót een Fonds voor onderhoud van Kerk en School, maar niets tot een Fonds voor onderhoud van haaren Predikant en Schoolmeefter kunnen profiteeren; verzoekende de Supplianten derhalven, dat haar Hoog Mogende, tot onderfteuninge van de voorfchreeve Gemeente, het gemelde Penfioen voor den Predikant en Schoolmeefter verder gelieven te accordeeren en te continueeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan* dat het voorfchreeve Penfioen nog wederom zal worden gecontinueert voor den tyd van twee jaaren tot de vyf honderd guldens 'sjaars, daar toe de Raad van Staate verzogt word ten behoeve van de Supplianten de nodige Ordonnantie te doen depecheeren, wordende hier meede wederom gerenoveert de Claufulen, vervat in haar Hoog Mog. Refolutie van den 13 Mey 1735, waar na de Supplianten haar zullen moeten reguleeren.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by het Penfioen van vyf honderd guldens,. ten behoeve van de Gereformeerde Gemeente van Gehmen^ wederom voor twee jaaren word gecontinueert, dog met een bygevoegde Claufule voor het toekoomende. Den 19 Juny 1748.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot den Brantzenborgh, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Financie, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commilforiaal van den 31 July des voorleeden jaars, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte Van de Voorftanders van de Gereformeerde Gemeente te Geh-
X 2 men*



i-fz I. Boek. C. Derde Titel
men; verzoekende, dat haar Hoog Mog. aan de gemelde Gemeente by continuatie gelieven te accordeeren het Penfioen van vyf honderd guldens jaarlyks, tot onderhoud van haaren Predikant en Schoolmeefter.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, dat het voorfchreeve Penfioen noch wederom zal worden gecontinueert voor de jaaren 1748 en 1749, tot vyf honderd guldens 'sjaars, daar toe den Raad van Staate verzogt word ten behoeve van de Supplianten de nodige Ordonnantie te doen depecheeren, des dat de Supplianten zig niet weder ter dier zaake aan haar Hoog Mog. zullen mogen addrelfeeren, ten zy alvoorens praecifetyk en met meer exaótitude, als tot hier toe door hen gefchied is, zullen hebben berigt over de conflitutie en het getal der voorfchreeve Gemeente, en wat dezelve tot onderhoud van gemelde Predikant en Schoolmeefter contribueert, en verder ip ftaat is te contribueeren.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, hou¬
dende continuatie van het Penfioen van vyf honderd guldens voor twee jaaren, ten behoeve van de Gereformeerde Gemeente te Gehmen, met een, by gevoegdeClaufule voor het toekoomende.. Den 2.2 October 1749c
IS gehoord het rapport van dë Heeren Lobenzeis, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Financie, ingevolge^ en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifforiaal van den 23 September laatftleeden, met en nevens eenige Heeren uit den Raad van Staate, geëxamineert hebben, de. Requefte van de Voorftanders van de Gereformeerde Gemeente te Gehmen;. verzoekende,, dat haar Hoog Mog. aan de gemelde Gemeente by continuatie gelieven te accordeeren het Penfioen van vyf honderd guldens, jaarlyks, tot onderhoud van haar Predikant en Schoolmeefter.
Waar op gedelibereerd en gelet zynde, dat de. Supplianten ter voldoening van haar Hoog Mog. Refolutie van den 19 Juny des voorleeden jaars, by de, voorfz Requefte berigt hebben, dat haa-
. - ' -,, rje.'



van de Predikanten. 173
re Communicanten behalven de Munterfche Soldaaten, een getal van omtrent vyftig uitmaaken, waar van 'er byna geen is, die met arbeiden zyn Brood niet moet winnen; dat van de Liefdegaven welke zy van de Synoden jaarlyks ontfangen, dertig guldens gebruikt werden tot onderhoud van den Schoolmeefter, en dat het overige niet toereiken kan tot de reparatie van de Kerk, Predikants- en Schoolmeefters-Huis, is goedgevonden en verftaan, dat het voorfz Penfioen wederom zal worden gecontinueert voor de jaaren 1750 en 1751, tot vyf honderd guldens jaarlyks, waar toe de Raad van Staate verzogt word de nodige Ordonnantie ten behoeve van de Supplianten te depecheeren, én dat geene verdere continuatien van het voorfchreeve Penfioen zullen worden geaccordeert, ten zy de Supplianten by haare Requefte, tot dat einde aan haar Hoog Mog. te prefenteeren, telkens zullen hebben berigt hoedanig de conftitutie en hoe groot het getal, van haare Gemeente is..
R. Refolutie van de Staaten van Holland, waar-
by voor vyf jaaren geaccordeert worden twee duizend guldens 's jaars tot onderhoud van Gereformeerde Predikanten en Schoolmeeflers in PenfilvamenDen 27 Augufty '1751.
DE Raadpenfionaris heeft ter Vergadering voorgedraagen^ dat de Gedeputeerden van de Zuid- en Noord-Hollandfche Synodes, uit naaine van dezelve Synodes aan hem Raadpenfionaris kenniffe hebben gegeeven, dat een Predikant,, uit: Penfil'vanien overgekoomen, hadde berigtdat het getal der Gereformeerden in dezelve Colonie wel tot dertig duizend was aangegroeit,. dog dat dezelve genoegzaam geene Leeraars of ander onderwys hadden, en ook niet in ftaat waren om aan de-zélve de nodige fubfiftentie te bezorgen, waar door die Luiden voor veele dwaalingen en valfche Leere wierden bloot gefteld; en dat de gemelde Synodes derhafven zig verpligt hadden; gevonden die Luiden favorabel aan haar Edele Groot. Mogende'te4 lecommandeeren,, en te verzoeken, dat, het zy dom het aceor>
^ 3, • <&£J-



174 Boek. C. Derde Titel
deeren van een generaale Collecte of anderzins, aan die Luiden eenige affiftentie mogte worden toegebragt.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de Heeren Gecommitteerde Raaden te authorifeeren, om geduurende den tyd van vyf jaaren, aan de Gedeputeerden van de Zuid- en Noord-Hollandfche Synodes, jaarlyks te geeven een fomme van twee duizend guldens, om onder derzelver opzigt te worden hefteed tot onderhoud van Predikanten en Schoolmeefters, mitsgaders tot den inkoop van Bybels, nieuwe Teftamenten, Pfalmboeken, en andere Boeken tot onderwys en vertroofting van de Geloofsgenooten in Penfilvanien dienende.
En zal hier van Extract worden gegeeven aan de Zuid- en Noord - Hollandfche Synodes, om te ftrekken tot derzelver narigt.
NB. 30 November 1756 is op het Requeft der Gedeputeerden van de Zuiden Noord-Hollandfche Synode aan Penfilvanien geaccordeert eene fubfidie van ƒ2000- o- o 's jaars voor den tyd van drie agter een velgende jaaren; waarom Deputaten van Zuid- en Noord-Holland in het jaar 1759 continuatie van het voorfz fubfidie by hun Edele Groot Mogende verzogten, op welk verzoek tot gelyke eindens ais in bovenftaande Refolu'ie van 27 Augufty T751 en in die van den 30 November 1756 is gemeld, aan aemelde Gedeputeerden, geduurende den tyd van twee volgende, 'sjaarlyks ƒ 1500-o-o is toegeftaan.
G. Refolutie van hun Hoog Mogende de Staa¬
ten Generaal, in faveur van de Protefkanten in Poolen en Littauwen. Den 9 Augufty 1735.
ONtfangen een Miffive van Burgemeefteren en Raad der Stad Dantzich, gefchreeven aldaar den 17 der voorleede maand, aan haar Hoog Mog. reprefenteerende de omftandigheden, waar in de Ingezetenen van de Proteftantfche Religie, onder den naam van Diffidenten, zig bevinden in Poolen en Littauwen, en derzelver intereffen aan haar Hoog Mogende op het ieverigfte recommandeerende, ten einde, zoo by Haare RusKeizerlyke Majefteit, als in Warfchauw door derzelver Minifte'rs gelieven uit te werken, dat op den aanftaanden Pacificationsïtyksdag niet beflooten moge werden tot nadeel van de voorfz
Diffi-



VAN DE PREDIKANTEN. Ï75
Diffidenten, maar dat dezelve geftadig mogen blyven genietende rechten en vryheden van Confcientie en publicquen Godsdienft, welke haare Voorzaaten deugdelyk verkreegen hebben.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat Copie van de voorfz Miffive gezonden zal werden aan de Refidenten Rumpf en de Swart, en dezelve aangefchreeven, om by alle bekwaame gelegentheden de zaaken van de Proteft anten in Poolen en Littauwen, met discretie, en by wege van interceffie te bevorderen; byzonderlyk, dat by den aanftaanden Pacifications-Ryksdag, niets tot nadeel van dezelve, of tot verkortinge van haare vorige vry- en geregtigheden, geftatueert moge werden.
H. Refolutie van hun Edele Groot Mog*> waar
by aan de Gereformeerde Kerk in Littauwen word toegelegt duizend guldens. Den 21 Mey 1737.
IS geleezen de Requefte van Cafimirus de Ottenhaus en Johannes de Perryn, Afgezonden en Gemagtigden van de Syno» de van de Gereformeerde Kerken in het Groot-Hertogdom van Pools-Littauwen, waar by dezelve voordraagen den behoefden ftaat, in welken dezelve Kerken gebragt zyn door den laatften Oorlog en binnenlandfche beroertens, en vervolgens verzoeken j. ' dat haar Edele Groot Mogende gelieven de Supplianten in .haare; qualiteit te'affifteeren met een charitable gifte.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, toe te leggen aan de Supplianten in haare qualiteit een fomme. van duizend guldens, tot welker voldoening de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt worden de nodige ordre te ftellen. (a%
Ca) Den 10 Augufty 17371 is? op verzoek van voorfz afgezondenen Ottenhaus^ en Perryn, aan de voorfz Kerk door hun Hoog Mog. de Staaten Generaal toedoelegt eene gelyke fomme yan duizend guldens.
KèfiSr



170 ï. Boek. C. Derde Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal, in fa¬
veur van de Gereformeerde Gemeente te Frankfort, omtrent het óbtineeren van een Kerk in de gemelde ■•Stad. Den 29 Juny 1741.
ONtfangen een Miflive van den Refident Spina, gefchreeven te Frankfort den 25 deezer loopende maand, houdende, dat de Fleer Broich, Pruisfifchen Ambaffadeur die zig in die Stad bevond, Woensdag te voren in zyn Capel in het Franfch ook had laaten prediken, door een van de Walfche Predikanten, die voor de Gereformeerde Gemeente tot Bohemen preekt, na alvoorens door een Gedeputeerde uit den Kerkenraad daar van kennis aan de Magiftraat van Frankfort gegeeven te hebben, of die ietwes daar tegen hadde; dat de Magiftraat daar op hadde geantwoord, dat de Heer Pruisfifchen Ambasfadeur meefter was, om te doen wat goed vond; dat de. Gereformeerde Burgers nu niet wierden belet aldaar zig ter Kerke te begeeven, zoo als men wel voor deezen hadde gedaan, alhoewel de meefte nog continueerden na Bohemen te gaan, om dat de Gereformeerde Gemeente te Frankfort te nombreus was, en dagelyks vermeerde; dat dezelve hoopte by occafie van de electie een Kerk in de Stad Frankfort te obtineeren, zoo als voor deezen hadde gehad, om den Godsdienft te kunnen oeffenen , haare eige Kinderen Doopen, en in den Huwelyken Staat bevestigd te worden, en de zwaare onkoften te verzagten, waar na een iegelyk zeer verlangde; want dat, buiten het onderhoud van twee Kerken tot Bohemen, en vier Predikanten die door de Gereformeerde Gemeente wierden betaald, de onkoften voor Koetfen ieder Zondag beliepen by de drie honderd guldens, bedraagende in het jaar omtrent agtien duizend guldens, die de Gereformeerde Gemeente zoude kunnen fpaaren; dat de voornoemde Pruisfifchen Ambaffadeur zeer genegen was, om alles daar toe te contribueeren, als hebbende exprefie ordre van zyn Hof, om den Gereformeerden in alles behulpzaam te zyn, en haar te protegeeren; dat de voornoemde Heer Ambaffadeur wenfehte, dat de Koning van Groot-Brittannien en de-Staat, aan haare Refidentcn aldaar wilden gelaften, om met hem te faa-
men



yaN de Predikanten,
177
men te kunnen ageeren, en aan die zaak meerder gewigt by te brengen, om op de een of andere manier te kunnen reiuTeeren, hebbende ten dien einde eenige Projecten opgeftekf, om aan de Magiftraat voor te draagen, Avant dat hy vreesde, wanneer alleen zoude moeten ageeren , niets te zullen óbtineeren. Dat hy Refident hadde gemeent van zyn pligt te weezen, om het zelve ter kenniffe van haar Hoog Mog. te brengen, en aan dezelve over te laaten, wat daar in zouden gelieven te doen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan gemelden Refident Spina zal worden gcrefcribeert, dat hy zig met den Minifter van Pruiffen zal mogen voegen, om de exercitie van de Gereformeerde Religie binnen de Stad van Frankfort, daar het van vrugt zal kunnen weezen., ten beften te recommandeeren.
G. Nader Refolutie van de Staaten Generaal,
in faveur van de Gereformeerde Gemeente te Frankfort , ten einde heffteld te mogen worden in de vrye oeffeninge van haaren Godsdienft binnen de voorfz Stad. Den 19 January 174.7.
^VNtfangen een Miffive van den Kerkenraad van de Gerefor\_J meerde Gemeente te Frankfort, gefchreeven aldaar den 14 deezer loopende maand, houdende, dat zy zedert langen tyd getragt hadden, om herfteld te worden in de publicque oeffening van haaren Godsdienft binnen gemelde Stad, die hen benoomen was geworden; dat zy dieswegens hunnen toevlugt genoomen hebbende tot den Hofraad, reden hadden gehad om te gelooven, dat dezelve daar op een gunftig reguart genoomen, en hun verzoek geaccordeert zoude hebben ; maar dat, wanneer die zaak op het pofnét ftond om gedecideert te worden, de Magiftraat van gemelde Stad dezelve hadde overgebragt tot den Ryksdag, voor dewelke die actueclyk was hangende; zynde op den 23 December laatftleeden, door den Minifter van Mentz van wegen gemelde Kerkenraad op den gemelden Ryksdag dieswegens een Memorie ter dictature gebragt; verzoekende gemclIV. DEEL. Y de



178
% Boek. C. Derde Titel
de Kerkenraad, dat haar Hoog Mogende derzelver Minifter te Regensburg gelieven te gelaften, om hen in haare voorfchreeve zaake, zoo veel mogelyk te affifteeren, en dezelve van wegen haai* Hoog Mogende te recommandeeren aan de Minifters der Ceurvorften , Vorften en Staaten, den Ryksdag uitmaakende.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat Copie van de voorfchreeve Miffive gezonden zal worden aan den Heere Gallieris, haar Hoog Mogende Minifter by den Ryksdag, en denzelven aangefchreeven, om, wanneer hy het tydig zal oordeelen, by wegen van intercefüe zyne goede officien aan te wenden, ten einde aan gemelde Gereformeerde Gemeente te Frankfort de vrye o effening van haare Religie binnen voorfchreeve Stad toegeftaan werde, daar in de concert maande met de verdere aldaar aanweezende Minifters van de Proteftantfche Mogendheden.
En zal Extract van'deeze haar Hoog Mogende Refolutie gezonden worden aan den Secretaris Bofch, om te ftrekken tot zyne narigtinge.
G. Nader Refolutie van de Staaten Generaal
op het zelve fubjetl. Den 13 February 1747.
QNtfangen een Miffive van den Kerkenraad van de Walfche Gemeente te Frankfort, gefchreeven aldaar den 8 deezer loopende maand, daar by haar Hoog Mog. bedankende voor-de ordres die zy in haar faveur aan derzelver Minifter te Regensburg hebben gegeeven, ten einde herfteld te mogen worden in de vrye oelfeninge van haaren Godsdienft binnen de Stad Frankfort; en verzoekende, dat haar Hoog Mog. derzelver Minifter aan het Hof van Weenen insgelyks gelieven te gelaften, om voor haar by Haare Keizerlyke Majefteiten te intercedeeren, ten einde hoogftgedagte Haare keizerlyke Majefteiten derzelver Minifters te Regensburg gelieven te ordonneeren,' om aan haar daarrin meede behulpzaam te zyn..
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, 4% Copie van de voorfchreeve Miffive gezonden zal worden
aan.



van de Predikanten.
aan den Heere van Burmania, haar Hoog Mog. extraordinaris Envoyé aan het Hof van Haare Keizerlyke Majefteiten, en denzelven aapgefchreeven, om by bekwaame gelegentheid, en daar het van vrugt zal kunnen zyn, zyne goede officien aan te wenden, ten einde aan het verzoek van gemelden Kerkenraad voldaan moge worden.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan den Secretaris Bofch te Frankfort word ge~ permitteert, om aan de Gereformeerde Gemeente te, Bokenem, tot onderhoud van haare Predikanten, jaarlyks een fomme van vyf en twintig guldens uit te keeren. Den i Mey 1747.
ONtfangen een Miffive van den Secretaris Bofch, gefchreeven te Frankfort den 27 der voorleede maand, geaddresfeert aan den Griffier Fagel, houdende, dat de twee Duitfche en twee Franfche Predikanten, voor de Gereformeerde Gemeente te Bokenem den Godsdienft verrigtende, uit de eige middelen van de voorfchreeve Gemeente wierden onderhouden en betaald, wordende daar toe jaarlyks door twee Ouderlingen een Collecte aan de Pluizen der Gereformeerden gedaan, die telkens meede aan zyn Huis waren geweeft, om te vraagen of hy daar toe meede wilde contribueeren, het welke hy altoos beleefdelyk hadde gedeclineert; geevende hy Heere Secretaris Bofch, om redenen in de voorfchreeve Miffive geallegeert, aan haar Hoog Mog. in bedenkinge, of dezelve niet zouden konnen goedvinden, dat hy voor ieder van de vier jaaren die hy aldaar den Staat hadde gediend, ten voorfchreëve einde meede kwam te contribueeren eene fomme van vyf en twintig guldens, en dezelve in zyne aanftaande Declaratie brengen, mitsgaders daar meede te continueeren ter fomme van vyf en twintig guldens jaarlyks.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaani dat aan gemelden Secretaris Bofch zal worden gerefcribeert, dat hy voor de voorfchreeve vier verloope jaaren, aan de voor-
Y 2 noem*



i8o
I. Boek. C. Derde Titël
noemde Gemeente zal mogen uitkeeren een fomme van honderd guldens, en daar meede continueeren ter fomme van vyf en twintig guldens jaarlyks, en dat die fomme aan hem in zyne aanftaande en volgende Declaratien zullen worden gevalideert.
Zullende Extract, van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden1 aan den Raad van Staate en des Generaliteits Reekenkamer, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, in fa¬
veur van de Gereformeerden in Vrankryk; aangefchreeven aan de Minifters Plenïpotentiariffen tot den Vrede te Aken. Ben 3 Qciober 1748.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van J. Maillart, J. Royer, J. Swalmius en P. van Swinden, Predikanten en Ouderlingen refpective van de Walfche Gemeente te Delft en in den Hage, als gelaft en geauthorifeert döor de Synoden der Walfche Kerken in de Vereenigde Nederlanden, daar by reprefenteerende den elendigen en deplorablen ftaat, waar in de Gereformeerden in Vrankryk by continuatie zig bevonden, door de rigoureufe Edióten, welke aldaar van tyd tot tyd tegens dezelve waren geëmaneert, en die dagelyks met de uiterfte ftrengheid wierden geëxecuteert, breder in de voorfchreeve Requefte gemeld ; verzoekende de Supplianten derhalven, dat haar Hoog Mog. de Heeren derzelver Minifters P!enipotentiariffen op het Vreedes-Congres te Aken gelieven aan te fchryven en te authorifeeren, om by de Minifters van den Koning van Vrankryk de nodige devoiren en officien aan te wenden, ten einde de Gereformeerden in Vrankryk over en ter zaake van de Religie niet verder in hunne perfoonen en Familien, nog in hunne Goederen mogen werden vervolgt of geinquiëteert, maar integendeel de rigoureufe Edicten op dat ftuk van tyd tot tyd geëmaneert, mitsgaders de daar op gevolgde Sententien en Comdemnatien mogen werden gefteld buiten effect; immers en in allen gevalle, dat alle de geene, het zy Mans- of Vrouws-Perfoonen, van wat ouderdom,, ftaat of conditie dezelve zoude mogen zyn, dewelke



van de Predikanten.
181
ke ter zaake van de Religie op de Galyen zyn verweezen, of op eenige andere wyze worden gedetineert, daar uit mogen werden ontflaagen en in vryheid gefteld.
Waar op gedelibereerd zynde,, is goedgevonden en verftaan, dat Copie van de voorfchreeve Requefte gezonden zal werden aan de Heeren haar Hoog Mog. Minifters Plenipotentiariffen teAken, en dezelve aangefchreeven, op den inhoud van de voorfchreeve Requefte alle mogelyke attentie te geeven, en by gelegentheid van de tegenwoordige onderhandelinge over het werk van den Vreede, de intereflèn van de Geloofsgenootenin Vrankryk te behartigen, ten einde alle regtmatige redenen van klagten aan dezelve benoomen, en dezelve zoo veel mogelyk gefavorifeert mogen werden.
G. Extract uit bet Regifier der Refolutien van
de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vèfeenigde Nederlanden, toeftaande aan de Gereformeerden te Saarbruck, honderd goude Ducaaten. Den 29 Juny 1752.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Manfa, Hoogduitfche en Franfche Predikant te Naffau - Saarbruck; reprefenteerende de groote verlegentheid, waar in zig de Gereformeerde Gemeente aldaar bevond wegens fcKaarshefd van Penningen, en verzoekende derhalven, dat haar Hoog Mog. in haare dringende omftandigheden gelieven haar te helpen , door eenigen liefdaadigen onderftand, zoo als haar Hoog Mogende zuilen goedvinden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan den Suppliant ter zaake voornoemt, zal worden toegelegt , zoo als aan hem toegelegt word mits deezen, een honderd goude Ducaaten eens.
En word Flartger van Goor, Ontfanger van de Exploiéten en van de Regeen der Octroyen, 0111 van de Goederen in Vlaanderen geleegen by Uitterfte Wille te mogen disponeeren, mits deezen gelaft en geauthorifeert, om de voornoemde een honderd
Y 3 gou~



i82, I. Boek, C. Derde Titel
goude Ducaaten, uit de Penningen van zynen Ontfang aan den Suppliant te betaalen, welke fomme aan hem tegen behoorlyke Quitantie in Reekenirig zal worden gevalideert.
G. Extract Uit het Regifier der Refolutien van
de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, aan de Gereformeerde Ge\ meente te Nayla voor eens toefiaande drie honderd
guldens. Den 6 Juny 1755.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Johannes Schleiffenbaum , Predikant in de Gereformeerde Gemeinte tot Nayla, in het Mark-Graaffchap Bayreuth op de Grenfen van Saxen en Bohemen; en Philip Chriftiaan Cloeter, Ouderling van dezelve Gemeinte; houdende, dat zy Supplianten uit haar Hoog ' Mog. Refolutie van den 30 Mey laatftleeden genoomen, ten aanzien van haar Supplianten Requefte op den 15 bevoorens geprefenteert, tot hunne uitterfte fmerte hadden gezien hoe derzelver verzoek daar by gedaan, was geweezen van de hand.
Dat zy Supplianten bedugt waren, dat het verzoek daar by gedaan, om een jaarlykfe gifte, in aanmerkinge koomende, dat het Fonds waar uit in vroeger tyden diergelyke gratuiteiten waren gedaan, geabforbeert was, aanleidinge mogte gegeeven hebben tot den afflag van der Supplianten gemelde verzoek; verzoekende de Supplianten, om redenen in de voorfchreeve Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. aan dezelve Gemeinte eens voor altemaal een Dongratuit of Liefdegave gelieven toe te leggen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen aan de Supplianten ten behoeve van de Gereformeerde Gemeinte toe te leggen een fomme van drie honderd guldens eens, daar- van den Raad van Staate verzogt werd ten haaren behoeve de nodige Ordonnantie te doen depecheeren.
Refo-



van de Predikanten. iSg G. Refolutie van hun Hoog Mogende, waar
by aan den Kerkenraad te Petersburg word toegelegt twee duizend guldens, tot opbouw van een Kerk en Wooning voor den Predikant, enz. Den 19 July Ï737-
BY refumtie gedelibereerd zynde op de Miffive van den Refident de Swart, gefchreeven te St. Petersburg den 8 der voorleede maand, houdende, dat de Nederlandfche Gereformeerde Gemeente daar ter Plaatfe door de Collecle te Amfterdam, met permiffie van de Heeren Burgermeefters gedaan, welke, gerendeert had ruim vyf duizend twee honderd guldens, zoo ver was geraakt in Haat, dat zy daar meede, en met het geringe, dat de Gemeente tot St*. Petersburg daar toe konde contribueeren, en met een fomme van ten minften duizend Ryks'daalders, welke Haare Rus-Keizerlyke Majefteit daar toe zoude vereeren, een begin zoude kunnen maaken met het bouwen van een Kerk en Wooning voor den Predikant, en verdere KerkBediëridens van dezelve Gereformeerds Gemeente; en verzoekende vervolgens dezelve Refident, op fpeciaal verzoek van dezelve Gemeente, dat haar Hoog Mog. meede daar toe zoodanige fomme gelieven te contribueeren, als zy goedgunftiglyk zullen vinden te behooren.
Is goedgevonden en verftaan, dat tot opbouw van de voorfchreeve Kerk en Wooningen zal werden toegelegt, zoo als toegelegt werd mits deezen, aan den gemelden Kerkenraad de fomme van twee duizend guldens Hollandfch; dat den Refident de Swart aangefchreeven zal werden de voorfz fomme aan haar te betaalen, en dezelve te brengen in zyne Declaratie, alwaar.; die gevalideert zal werden.
En zal Extract, van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Raad van Staate en des Generaliteits Ree^ leenkamer, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
Relo>-



IÖ4
ï. Boek. C. Derde Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan Jacob Meftrezat word toegelegt het volle Traclement als Predikant te Parys, voor zoo veel ■maanden, als hy, op verzoek van den Fleer e de Larrey, na het overlyden van den Predikant Tomloo, in de Capelle van haar Hoog Biggende aldaar den dienjl heeft waar genoomen. Den 12 Juny 1750.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Jacob Meftrezat, Verbi Divini Minifter, houdende, dat hy zig te Parys bevindende by het overlyden van den "Predikant Tomioo, den dienft waargenoomen hebbende in haar Hoog Mog. Capelle by den Heere de Larrey, Minifter van den Staat in Vrankryk, welke Predikant Tomloo hem Suppliant had gelalt, om geduurencle zyne ziekte zyn functie te doen, hy Suppliant, op verzoek van den Heere de Larrey, het zelve na het overlyden van den Predikant Tomloo had venïgt, en tot de aankomft van den Predikant 1'Honoré te Parys gecontinueert, verzoekende de Suppliant derhalven, dat haar Hoog Mog. hem goedgunftiglyk gelieven toe te ftaan een gratificatie, voor het waarneemen geduurende negen maanden van den dienft in haar Hoog Mog. Capelle, en een indemnifatie der koften aan hem Suppliant veroorzaakt door zyn verblyf te Parys, alleen ten dien einde.
En is daar nevens geleezen een Miffive van den Heere de Larrey, haar Hoog Mog. Minifter aan het Hof van Vrankryk, gefchreeven te Parys den 18 der voorleede maand, daar by appuyeerende het verzoek by de voorfz Requefte gedaan.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan den Suppliant zal werden toegelegt, zoo als aan hem toegelegt werd mits deezen, het volle Traétement als Predikant te Parys, voor zoo veel maanden als in de Capelle van haar Hoog Mogende .aldaar den dienft heeft waargenoomen.
En werd den Raad van Staate verzogt de nodige Ordonnantie daar toe ten zynen behoeve te doen depecheetem
Refo-



van de Predikanten. 1S5 G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan Fabritius, Predikant in Ambaffade, gepermitteert word, hier te Lande te mogen blyven, en vier honderd guldens toegelegt uit het Predikant* Traclement van den Heer van der Meer. Den 28 February 1738.
IS tér Vergaderinge geleezen de Requefte van Werner Fabritius, Predikant by den Heere van der Meer, haar Hoog Mog. Ambaffadeur aan het Hof van Spagne, verzoekende^, om redenen in de voorfchreeve Requefte geallegueert, dat aan hem Suppliant moge werden gepermitteert, om zig hier te Lande te blyven ophouden, en. dat hy, in confideratie van zyne hooge jaaren, gebrekkelyke gezondheid, en het zwaar beroep, het welk hy zedert twaalf jaaren herwaarts heeft waargenoomen, mag genieten het Penfioen als Emeritus, of dat ten minften aan den Heer van der Meer mag werden toegeftaan, om zig te voorzien van een ander Predikant, laatende geduurende zyne Ambaflade aan den Suppliant uit het Predikants Tractement 'genieten een jaarlyks Penlioen van vier honderd guldens.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan den Suppliant zal werden gepermitteert, zoo als aan hem gepermitteert werd mits deezen, om, in confideratie van zyne hooge jaaren en zwakheden, hier te Lande te mogen blyven, en dat den Heere Ambalfadeur van der Meer aan hem uit het Predikants Tractement zal laaten genieten vier honderd guldens jaarlyks, geduurende zyne Ambalfade.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan den Ambaffadeur van ■ der Meer gepermitteert word, een ander Predikant te despicieeren, en aan Fabritius uit zyn Predikants Traclement te betaalen vier honderd guldens 's jaars. Den 28 February 1738.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Frans van der Meer, haar Floog Mogende' Ambaffadeur aan het Hof van IV. DEEL. Z Spagne,



iQC I- Boek. C. Derde Titel
Spagne^ verzoekende, om redenen in de voorfchreeve Requefte gealiegeert, dat haar Hoog Mogende gelieven te permitteeren aan den Predikant Fabritius, om bier te Lande te mogen blyven , en aan hem Suppliant om zig op approbatie van haar Hoog Mog. te mogen voorzien van zoodanig Predikant als in de Gereformeerde Gemeente te Madrid vereifcht word, laatende. uit het Traclement, het welk de Predikant Fabritius tot nu toe ter fomme van agt honderd vyf en zeventig guldens getrokken heeft, aan denzelven genieten een jaarlyks Penfioen van vier honderd guldens, zoo lange als de Ambaffade van den Suppliant zal duurcn, en dat haar Hoog Mog. de refteerende vier honderd vyf en zeventig guldens aan den Suppliant gelieven te vergunnen, om te worden geëmployeert, met zoo veel uit zyn eigen middelen daar by, als tot een fortabel Traclement van een nieuw Predikant vereifcht zal werden; en indien gemelde Predikant Fabritius in den tuffchenjyd van de noch duurende Ambaffade van den Suppliant mogt koomen te overlyden, of in een ander beroep te treeden, dat alsdan het geheele Tractement van agt honderd vyf en zeventig guldens mag worden toegelegt aan den Predikant die zig in dien tyd in de Ambaffade zal bevinden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, nademaal op de Requefte van den Predikant Fabritius aan denzelven gepermitteert is hier te Lande te mogen blyven, dat gemelden Ambaffadeur van der Meer zal worden geauthorifeert, om een ander Predikant te despicieeren, om by de Ambaffade den dienft waar te neemen, op approbatie van haar Hoog Mog., blyvende een fomme van vier honderd guldens aan den Predikant Fabritius, uit het Traclement van agt honderd vyf en zeventig guldens, voor een Predikant by den Ambaffadeur te Madrid op den Staat van Oorlog ftaande, en om de overige vier honderd vyf en zeventig guldens, met zoo veel als hy Heer Ambaffadeur zal goedvinden, buiten belafting van het Land, daar by te voegen, te geeven aan den Predikant, die in plaatfe van Fabritius by hem zal koomen; en by aldien gemelde Fabritius geduurende de Ambaffade van gemelde Fleer van der Meer mogte .koomen te overlyden, of in een ander beroep te
tree-



van de Predikanten. 187
trceden, zal alsdan het geheele Traclement van agt honderd vyf en zeventig guldens werden genooten by den Predikant, die ef-feclive den dienft by den Ambaffadeur zal waarneemen.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan Andrè Rock, Predikant by de Ambaffade aan het Plof van Spagne, word toegelegt het volle Tractement van agt honderd vyf en zeventig guldens, zedert het overlyden van den Ambaffadeur van der Meer, ter tyd toe dat een Succeffeur in deszelfs plaats zal zyn benoemt. Den 24 February 1744.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Randwyk, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Financie, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commilforiaal van den 10 September jongftlee•den, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate en Generaliteits Reekenkamer, geëxamineert de Miffive van Andrë Roch, Predikant by haar Hoog Mog. geweezen Ambaffadeur aan het Hof van Spagne, en by haar Hoog Mog. Refolutie van den 25 Mey jongftleeden gelaft, om by provifie aldaar te blyven, gefchreeven te Madrid den 19 Augufty daar te voren, verzoekende, dat haar Hoog Mogende zyne Appoinctementen aldaar gelieven te reguleeren, zoodanig dat hy aldaar kan fubfifteeren, breder in de voorfchreeve Misfive vermeld.
Waar op gedelibereerd, en in agtinge genoomen zynde, dat gemelden Predikant zig een verkeerde idëe heeft gemaakt van haar Hoog Mog. Refolutie van den 28 February 1738, alzoo daar by aan hem geen toezegginge is gedaan van het geheele Traclement van agt honderd vyf en zeventig guldens jaarlyks, met het eindigen van de,Ambaffade van wylen den Heere Ambaffadeur van der Meer, gelyk hy fchynt begreepen te hebben, maar dat alleen die toezegginge aan hem is gedaan, ingevalle den Predikant Fabritius geduurende de Ambafïade van gemelden
Z 2 Plee-



188
I. Boek. C. Derde Titel
Heere Ambafladeur van der Meer mogte koomen te overlydefi, I een ander beroep te treeden, tot welken tyd toe gemelden Predikaiït Fabritius, vier honderd guldens uit het voorfchreeve Tractement is trekkende; is goedgevonden en verftaan, dat uit byzondere confideratien in dit fmgulier geval, aan den Suppliant de volle agt honderd vyf en zeventig guldens 'sjaars goedgedaan zullen worden, te reekenen van het overlyden van den Heere Ambaffadeur van der Meer, ter tyd toe dat een 'Succeffeur in deszelfs plaats zal zyn benoemt, als wanneer haar Hoog Mog. aan haar referveeren over de continuatie of discontinuatie van deszelfs employ te disponeeren.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Raad van Staate, om ten behoeve van gemelden Predikant Roch, Ordonnantie te. doen depecheeren, tot betaalinge van het voorfchreeve Tractement uit de Poft van de Defroyementen.
G. Refolutie van bun Hoog Mogende, waar
by de Walfche Proponent . ... de Chaufepied word gefteld tot Franfche Predikant in de Capelle van de Minifters Plenipotentiariffen tot den Vreedehandel te Aken. Den 13 February 1748.
IS ter Vergaderinge geleezen een Memorie van de Heeren Behtinck, van Waffenaer, Haffelaar en van Haren, haar Hoog Mog. gedefigneerde Minifters Plenipotentiariffen tot de aanftaande Conferentien over de Vreedehandelinge te Aken, daar by aan haar Hoog Mog. voordraagende den Perfoon van . . . . de Chaufepied, Proponent in de Walfche Gemeente te Amfterdam, tot Predikant van derzelver Capelle aldaar; met verzoek,, dat haar Hoog Mog. denzelven daar toe gelieven te aggreëeren.
Waar op gedelibereerd zynde, hebben haar Hoog Mog. den Perfoon van gemelden .... de Chaufepied, om te dienen als Predikant by de Heeren haar Hoog Mog. Minifters Plenipotentiariffen op de Vreedehandelinge te Aken, haar laaten welgevallen , op het Reglement daar op bereids gearrefteert of nog te arrefteeren*
En



van »e Predikanten. 189
En is voorts goedgevonden en verftaan, mits deezen te verzoeken de Heeren Gecommitteerde Raaden van de Provincie van Holland en Weftvriesland, om de nodige voorzieninge te doen, dat de voorfchreeven .... de Chaufepied door de Gedeputeerden van de Zuid-Hollandfche Synodus, of wel door de Claffis van 's Gravenhage, volgens en 'in conformiteit van de Kerkelyke ordres, in diergelyke gelegentheid gebruikelyk, tot de voorfchreeve Kerkendienft behoorlyk gequalificeert moge werden.
G. Refolutie van hun Hoog Mogende, waar
by Jan Rock, Predikant in de Ambaffade van Spagne, zoo wel in zyn Traclement als dienft word gecontim/eert. Den 17 April 1748.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Jan Roch , Predikant by den Heere van Waffenaer, haar Hoog Mog. Ambaffadeur aan het Hof'van Zyne Majefteit den Koning van Spagne, houdende, dat haar Hoog Mog. by derzelver Refolutie van den 4 December des voorleeden jaars, hem Suppliant hadden gecontinueert in zyn Employ, waar onder hy Suppliant begreep, dat aan hem zoude werden betaald deszelfs Tractement, als voor dato van het neemen van haar Hoog Mogende voorfchreeve Refolutie, dog dat daar omtrent wierd gedifficulteert, op pretext, dat daar van in dezelve haar Hoog Mogende Refolutie niets was gemeld; verzoekende de Suppliant derhalven , dat haar Hoog Mog. by nadere Refolutie gelieven te declareeren, dat de Suppliant zoo wel in Traótement als in Employ, door haar Hoog Móg. is gecontinueert.
_Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat de Suppliant zal werden gehouden, by haar Hoog Mog. voorfchreeve Refolutie van den 4 December des voorleeden jaars, zoo wel in zyn Tractement als in zyn Employ te zyn gecontinueert.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan den Raad van Staate en des Generaliteits Reekenkamer, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
Z 3 Reft>



lp® ï. Boek. C. DeiCde Titel
Ga Refolutie van de Staaten Generaal, waar by
word afgeftaagen het verzoek yan Jan Andries Roch, Predikant yan de Ambaffade in Spagne, om de onkoften yan zyne 'reize van Madrid na deeze Landen , in . declaratie te mogen brengen. Den 19 Maart 1750. Gr. PI. Boek VII. Deel pag. 553.
IS gelioord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot Roderlo, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerdens tot de zaaken van de Financie, hebbende, ingevolge en tot voldoening ■van derzelver Refolutie commilföriaal van den 3 deezerloopen-de maand, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate en -de Generaliteits Reekenkamer, geëxamineert de Requefte van Jan Andries Roch, Predikant van de Ambaffade in Spagne, houdende, dat de Suppliant, beroepen zynde tot Predikant in de Walfche Gemeente te Deventer, gaarne zoude genieten Reisgeld, om zig uit Spagne na deeze Landen te begeeven; verzoekende derhalven, dat. haar Hoog Mog. aan hem gelieven te accordeeren, om de onkoften van zyne reize van Madrid na deeze Landen, in declaratie te mogen brengen, ;en dat dezelve aan hem mogen worden gevalideert.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het verzoek van den Suppliant, als directelyk aanloopende tegens het drie en veertigfte Artikel van het Reglement op de Ambalfaden en andere Commiffien, zoo binnen als buiten 'sLands, niet kan worden getreeden, en word het zelve dienvolgende afgeweezen.
G, Refolutie van de Staaten Generaal, houden¬
de aan ft el li ng yan Pierre de la Rive, tot Predikant by den LIeere Ver elft, extraordinaris Envoyé yan deezen Staat aan het Hof yan Sardinien. Den f July 1750.
IS geboord bet rapport van den Heere van Fleeckeren tot den Brantzenborgh , haar Hoog Mog. Gedeputeerde, den Heere van Hoorn abfent zynde, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifforiaal van den 4 deezer ,



van de Predikanten. jpï;
zer, gedespicieert Pierre de la Rive, om te gaan als Predikant by den Heere Verelft, haar Hoog Mog. gedefigneerde extraordinaris Envoyé en Plenipotentiaris aan het Hof van Zyne Majefteit den Koning van Sardinien.
Waar op gedelibereerd zynde, hebben haar Hoog Mog. gemelden Heer Gedeputeerde voor de genoome moeite" bedanktezoo als bedankt werd mits deezen, en den Porfoon van gemelde Pierre de la Rive, om te dienen als Predikant by den Heer Verelft, als haar Hoog Mog. extraordinaris Envoyé en Plenipo* tentiaris aan het Hof van Zyne Majefteit den Koning van Sardinien , haar laaten welgevallen, op het Reglement daar op bereids gearrefteert of nog te arrefteeren.
En is voorts goedgevonden en verftaan, mits deezert te verzoeken de Heeren Gecommitteerde Raaden van de Provincie van Holland en Weftvriesland, de nodige* voorzieninge te doen, dat de voorfchreeve Pierre de la Rive door de Gedeputeerden van de Zuid-Hollandfche Synodus, of wel door de Claffis van 1 Gravenhage, volgens en in conformiteit van de Kerkelyke ordres, in diergelyke gelegentheid gebruikelyk, tot den voorfchreeven Kerkendicnft behoorlyk gequalificeert moge werden.-
G. Refolutie van de Staaten Generaal, houdend-
de , dat ten behoeve van Pierre de la Rive een Jcte van aanftellinge ah Predikant by- den Heere Ferelft, extraordinaris Envoyé van deezen Staat aan het Ploft van Sardinien, zal werden gedepecheert.- Den
21 Jdly 1750.-
IS ter Vergaderinge geleezen de Pvequefte van Pierre de la. Rive, houdende, dat haar Hoog Mog. by derzelver Refolu-, tie van den 7 deezer, hem Suppliant hadden aangefteld tot Predikant by den Heere Verelft, haar Hoog Mog. extraordinaris Envoyé en Plenipotentiaris aan het Hof van Zyne Majefteit den Koning van .Sardinien; en dat hy Suppliant vervolgens en in conformiteit van de Kerkelyke ordres, door het Claffis van *s Gravenhage peremptoir gëëxainineérf, en tot den Rerkendienft
met



192 I. Boek. C. Derde Titel
met oplegginge der handen was ingezeegent geworden; verzoekende de Suppliant derhalven, dat haar Hoog Mog. aan hem gelieven te verleenen Acte en Commiffie. - Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat ten behoeve van den Suppliant een Acte van aanftellinge als Predikant by den Heere Verelftj, haar Hoog Mog. extraordinaris Envoyé en Minifter Plcmpotentiaris aan het Hof van Zyne Majefteit den Koning van Sardinien, in behoorlyke forma zal werden, gedepecheert.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by Willem Theodoor Schramm uit zyn dienft als Predikant in haar P/oog Mog. Capelle by den Minifter y.an deezen Staat te ÈLegensburg word ontftaagen, en in deszelfs plaats tot Predikant aangefteld Johan Willem Muller. Den 13 July 1750.
ONtfangen een Miffive van den Heere Gallieris, haar Hoog Mogende Minifter by den Ryksdag, gefchreeven te Regensburg den 6 deezer loopende maand, daar by, op verzoek van den Predikant Willem Theodoor Schramm, kennis geevende, dat dezelve benoemt zynde tot een Lid van den Ceur - Paltzifchen Gereformeerden Kerkenraad te Heydelberg, van zins was, om onder haar Hoog Mogende goedkeuring, na verloop van dit ingetreeden quartaal, en alzoo met het begin van de maand October aanftaande, neer te leggen den Predikdienft, die hy in het zeventiende jaar aldaar in haare Capelle waargenoomen had, om vervolgens het voorfchreeve Employ tegens opgcmelden tyd aan te treeden, en daar van poffesfie te neemen.
Dat dewyl het verhoopentlyk van haar Hoog Mog. welbehaagen en goedvinden zoude weezen , dat wederom een ander bekwaam Predikant in deszelfs plaats aangefteld wierd, hy ook verder de vryheid gebruikte van daar toe aan haar Hoog Mog. voor te draagen den Perfoon van Johan Willem Muller, zynde thans reeds tweede Predikant tot Windeken, in het Graaffchap
Ha-



van de Predikanten/ 193
Hanau, van wiens goede gaven en ftudie, zoo wel als van zynen ftigtelyken en ordentelyken wandel, hy genoegzaam verzekert was, dewyl dezelve al voor eenige jaaren, wanneer nog maar Proponent was, den Predikant Schramm, by abfentie een geruimen tyd met algemeene lof en approbatie vervangen, en volgens die nadere van hem bekoomen getuigeniffe en informatici!, Zig ook tot nu toe in zyn dienft en leeven na behooren gedraageri en gecomponeerd had; verzoekende hy" Heer Gallieris derhalven, dat haar Hoog Mog. de goedheid gelieven te hebben, van aan den Predikant Schramm (die tot den voorfchreeven 1 Gétober zyn functie nog zoude blyven continueeren, om daar door aan zyn Succeffeur de nodige tyd te geeven tot het accepteeren van de vacatie en het reguleeren van zyne domefticque affaires) niet alleen de verzogte fchriftelyke dimiffie te verleenen, maar ook in zvn plaats den Perfoon van nnwmpW*» T w ix/Liw
tot Predikant van haar Canelle. P-opdo-nnO™
X 7 O .^""J->-* !-. >-V. «ISijJ,! Wl_± - C1I
ten /.yucn uenuevc uaar van ae gewoone ACte aan hem te laa¬
ten toeKoomen.
Waar od gedelibereerd zvndp. is jmprWvnn^ri 0,-. TrQ<.n..™~
o. t_> —.; —— , ~" »viiuuii vil vli .
den gemelden Willem Theodoor Schramm mits deezen uit zynen dienft als Predikant in haar Hoog Mog. Capelle te Regensburg te ontflaan, en dat in deszelfs plaats tot Predikant bv we¬
melde Heere Gallieris zal werden aangefteld den gemelden johan Willem Muller, en dat daar toe ten zynen behoeve Aéte in behoorlyke forma zal worden gedepecheert, en aan gemelden Heer Gallieris, nevens Extract van deeze haar Hoog Mogende Refolutie toegezonden worden.
G. Refolutie van bun Hoog Mogende, om den
Proponent Willem Vonck te ftellen tot Predikant te Smirna. Den 25 January 1741.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot den Brantzenburg en van Hoorn, haar Hoog Mog. Gedeputeer- _ denó' hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 16 deezer loopende maand, in de Klooster Kerk alhier hooren prediken den Proponent Willem Vonck. F/. DEEL. Aa Waaf



194
I. Boek. C. Derde Titel
Waar op gedelibereerd zynde, hebben haar Hoog Mog. gemélde Heeren Gedeputeerden voor de aangepoomën moeite bedankt, en den Perfoon van .gemelden Vonck, om te dienen als Predikant te Smirna, haar laaten gevallen, op het Reglement daar op albereids gearrefteert.
En is voorts goedgevonden en verftaan, mits deezen te verzoeken de Heeren Gecommitteerde Raaden van de Provincie van Holland en Weftvriesland, de nodige voorziening^ te doen» dat de gemelde Willem Vonck door de Gedeputeerden van het Zuid-IIollandfche Synodus, of wel door de Claffis van 's Gravenhage , volgens en in conformiteit van de Kerkelyke orders in diergelyke gelegcntheden gebruikelyk, tot den voorfchreeven Kerkendienft behoorlyk gequalificeert moge werden..
CL Refolutie van de Staaten Generaal, houden¬
de aanftellinge van Johannes: Kluppel, tot Predikant by den Minifter van den Staat aan het Ploft van de Ottomannifche Porta. Den 3 Mey 1745. Gr. PL Boek VIL Deel pag. 540.
BY refumtie gedelibereerd zynde op de Miffive van Directeuren van den Levanthanclel, gefchreeven te Amfterdam den 14, en ter Vergadering uitgebragt den 15 January laatftleeden , waar by aan haar Hoog Mogende voorflaan Ds. Johannes Kluppel, jegens woordig Predikant te Amersfoort, om te gaanals Predikant by den Minifter van haar Hoog Mog. te Conftantinopolcn, met'bygevoegt verzoek, dat eenige verfchikkmg omtrent het Traclement en onderhoud, van denzelven mogte worden gemaakt. _ ,
Is goedgevonden en verftaan, dat de voornoemde Johannes Kluppel zal worden, aangefteld, zoo als aangefteld word mits deezen, tot Predikant by den Minifter van den Staat aan het Hof van de Ottomannifche Porta,. op een jaarlyks Tractement" van^ zes honderd guldens, by haar Hoog Mog. Reglement validen jaare 1675 „ en. derzelver Refolutie van den 17 Maart 1743 daan toe gefixeert; en dat daar en boven aan denzelven zal worö den:



van de Predikanten,
195
den toegelegt, gelyk hem toegelegt word mits deezen, eene fomme van vier honderd guldens jaarlyks voor zyn Tafel en aparte Wooning, welk een en ander altoos, ingevolge van het voorfz Reglement pn Ordre van haar Hoog Mog. is geweeft tot lafte van den Refident of Minifter te Conftantinopolen, en dat beide de voorfz fommen zullen worden betaald door Directeuren van den Levantfchen Handel in Leeuwendaalders tegen agt en twintig Huivers ieder, en dat by de aanftelling van een nieuw Minifter aan het gemelde Hof, daar op reflectie zal werden genoomen.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan Directeuren van den Levantfchen Handel, om te ftrekken tot derzelver narigt, en om zig daar na te reguleeren.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, raa*
ken ik het Traclement en Tafel voor den Predikant van den Ambaffadeur te Conftantinopolen. Den 20 Octoher 1750. Gr. PI. Boek VII. Deel pag. 558.
ONtfangen een Miffive van de Directeuren van den Levantfchen Handel en Navigatie in de Middelandfche Zee, gefchreeven te Amfterdam den 17 deezer loopende maand, houdende, dat zedert dat Johannes Kluppel, Predikant yoor de Geineente te Conftantinopolen, in het Vaderland was geretourneert, zy haar beft hadden gedaan, om tot die vacante plaats een bekwaam Subject aan haar Hoog Mogende te kunnen voordraagen, gelyk zy by de voorfchreeve Miffive deeden in den Perfoon van den Proponent Petrus Lollema, oud vier en twintig jaaren, gebooren van Groningen, alwaar zyne Studie had volbragt: dat zy denzelven met genoegen gehoord, en van deszelfs gedrag en wandel goed getuigenis gekreegen hadden; verzoekende derhalven, dat haar Hoog Mog. haare verrigting in deezen gelieven te approbeeren, en, volgens gewoonte, eenige Heeren uit derzelver Vergadering gelieven te committeeren, om de gaven van gemelden Proponent te hooren.
Aa 2 En



I. Boek. C. Derde Titel
En houdende voorfz Miffive verders eenige propofitien raakende deszelfs Traclement, Logement'en Tafel.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verzoeken en te committeeren, de Heeren van Lobenzeis en Trip, haar Hoog Mog. Gedeputeerdens, om gemelden Proponent Lollema te hooren prediken, en daar van alhier ter Vergadering rapport te doen.
En is voorts goedgevonden en verffaan, mits deezen vaft te ftellen, dat het Traétement voor den Predikant te Conftantinopolen zal ingaan van den tyd af, dat hy van haar Hoog Mog. in den voornoemden dienft zal zyn geconfirmeert, ter beloop van zes honderd guldens 'sjaars, te betaalen alle half jaaren de geregte helft door den Heere Ambaffadeur de Hochepied, in Leeuwendaalders a agt en twintig ftuivers ieder gereekent.
En dat voorts dezelve, in conformiteit van het Reglement van den jaare 1675, vry Logement en Tafel by voorfz Heere Ambaffadeur geduurende zyn dienft zal genieten, wordende dezelve dienft, volgens gewoonte, bepaald voor den tyd van vyf jaaren.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan de Directeuren van den Levantfchen Handel en ■Navigatie in de Middelandfche Zee, als ook aan den. Heere de Hochepied, haar Hoog Mog. Ambaffadeur aan het Hof van den .Turkfchen Keizer, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
Q*. Extract uit het Regifier der Refolutien van
de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, authorlfeerende Directeuren van den Levantfchen Handel tot het aankoopen van een Theologifche Bibliotheecq voor den Capellaan by haar Hoog Mogenden Ambaffadeur te .Conftantinopolen. Den 3 July 1760..
ONtfangen een Miffive van Directeuren van den Levantfchen Handel en Navigatie in de Middelandfche Zee, gefchreeven te Amfterdam den 30 der voorleeden maand, houdaide voorftelling.van eenen Ds. Jean Francois Ribe, geboortig
van



van de Predikanten^ ïq^-
- van Laufanne in Zwitferland, tot Predikant by haar Hoog Mo^ gende Ambaffadeur te Conftantinopolen &c. &c.
Voorts aan haar Hoog Mog. in confideratie geevende, vermits gemelde Ds. Jean Francois- Ribe zig . tot nog toe niet in ftaat gevonden had, de nodige Theologifche Boeken tot verdere voortzettinge van zyne Studiën te konnen koopen, of het niet tot dienft en ftigtinge der Kerke aldaar zoude verftrekken, indien het haar Hoog Mog. behaagde, hun te authorifeeren een kleine Theologifche Bibliotheecq, ter waarde van vyftien honderd guldens, of daar omtrent, te verzamelen, dewelke by conti' nuatie aan het Capellaanfchap der Ambaffade voornoemt, zoude geaffeóteert blyven, gelyk zulks in verfcheide Colonien van den Staat, als Suriname. &c. gebruikelyk was..
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan \, mits deezen te verzoeken en te committeeren de Heeren van Heeckeren tot Keil en M. Lobman, haar Hoog Mog. Gedeputeerden, om gemelde Predikant Jean Francois Ribe te hooren: prediken, en daar van alhier ter Vergadering rapport te doen...
Dat wyders aan gemelde Directeuren van den Levantfchen Handel en Navigatie in de Middelandfche Zee, zal-worden aan-gefchreeven, en dezelve geauthorifeert, zoo als geauthorifeerr worden mits deezen, om een kleine Theologifche Bibliotheecq , ter waarde van vyftien honderd guldens, of daar omtrent, te verzamel en,, dewelke by continuatie aan het Capellaanfchap der' Ambaffade voornoemt,. geaffeéteert zal. blyven.
G. Refolutie van - de Staaten Generaal, waar
by de Proponent Hermanus Michels op zekere conditiën word aangefteld tot Predikant by denConful van' deezen Staat te Algiers. Den 20 November- if4.1L
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot Ro-derlo, en Gerlacius, haar Hoog Mogende Gedeputeerden,, Ti hebbende, ingevolge en tot .voldoeninge van haar Floog Mog, Refolutie van den 16 Augufty. laatftleeden, gedespicieert en oofc hooren prediken.den^Proppnent Hermanus Michels,. om geëra--
Aa 3j pjoyeerïï



198 I. Boek. C. Derde Titel
ploycert te worden tot Predikant by haar Hoog Mogende Conful te Algiers.
Waar op gedelibereerd zynde, hebben haar Hoog Mog. gemelde Gedeputeerden voor de genoomen moeite bedankt, en den Perfoon van gemelde Hermanus Michels, om te dienen als Predikant by haar Hoog Mog. Conful te Algiers, haar laaten welgevallen., op den voet als de vorige Predikant van Gempt aldaar is geweeft, namentlyk op de volgende conditiën:
Eerftelyk, dat hy, na verloop van drie jaaren, te reekenen van den dag dat hy te Algiers zal weezen aangekoomen, zal mogen verzoeken om te mogen repatrieeren, en dat het zelve verzoek aan hem toegeftaan zal worden, ten ware eerder de Vreede gebrooken kwam te worden, of dat hy vry willig eenigen .tyd langer den dienft aldaar zoude willen blyven waarneemen.
Ten anderen, dat aan hem voor Tractement, Koftgeld en Huishuur, ingaande met den dag dat hy t'fcheep zal gaan, zal worden toegeïegt, zoo als aan hem toegelegt word mits deezen, duizend guldens 'sjaars, daar toe de Raad van Staate verzogt werd de nodige Acte van betaalinge te doen depecheeren.
Ten derden ,, dat aan hem zal werden toegelegt vyf honderd guldens voor de onkoften van zyn tranfport, te betaalen uit de poft van de Defroyementen, daar' toe de Raad van Staate insgelyks verzogt werd Ordonnantie te doen depecheeren.
En ten vierden, dat haar Hoog Mog. aanneeinen en bezorgen, en de Claffis jn het Reffort van de Generaliteit zullen aan-' . fchryven, by retour van gemelden Hermanus Michels, repatrièerende met een goed getuigenis, aan hem te defereeren de eerfte Predikantsplaatfe, flaande V haarer begeevinge,, die alsdan open zal zyn, of open zal vallen; en is verders goedgevonden en verftaan, mits deezen te verzoeken de Hèeren Gecommitteerde Raaden van de Provincie van Holland en Weftvriesland, de no"dige voorzieninge te doen, dat gemelden Hermanus Michels -door de Gedeputeerden van de Zuid Hollandfche Synode, of, wel door de Claffis van 's Gravenhage, volgens en in conformiteit van de Kerkelyke ordres in diergelyke gelegenthei cl gebruikelyk, tot den voorfchreeven Kerkendienft r behoor!} k gequalificeert moge werden. .
. - Refo- .



van de Predikanten. . ^po, G Refolutie van de Staaten Generaal, waar"
- by aan Hermanus Michels, Predikant by den Conful van deezen Staat te Algiers, word geaccordeert, om, hangende haar Ploog Mog. deliberatien over de tegens hem ingebragte befchuldigingen, deszelfs gewoone jaarlykfche Appoin&ement te blyven genieten* 'Den 30 Juny 1750.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Hermanus Michels, haar Hoog Mog. Predikant te Algiers, houdende, dat hy Suppliant in deeze maand zig by Pv'cquefte aan haar Hoog Mog. had geaddreffeert, tegens zekere frivole klagten van den Conful Paulus de Paraviciny, ten lafte van hem Suppliant aan haar Hoog Mog. gedaan, zonder dat hy Suppliant ooit geweeten had, dat 'er diergelyke ongefundeerde befchuldiging'en door den gemelden Conful tegens hem aan haar Hoog Mog. waren ingebragt, en uit dien hoofde het geluk niet had kunnen hebben van'zig tot volkoomen genoegen van haar Hoog Mog. en des Suppliants eige fatisfactie te verantwoorden, wrenfchcnde de Suppliant niet meer, als maar zoo gelukkig te mogen zyn van op alle de tegens hem ingebragte klagten gehoord te mogen worden, wanneer zig de Suppliant verzekert hield, van aanhaar Hoog Mog. klaar te zullen toonen, het groot ongelyk dat hem 'in deezen door den gemelden Conful was gedaan; verzoekende' de Suppliant, om redenen in de'voorfz Requefte geallegcert, dat haar Hoog Mog. hem, in confideratie van zyne dcplorabletoeftand, met deszelfs gewoonlyk jaarlyks AppoincSrement gelieven te begunfeigen, en te permitteeren, dat hy Suppliant ondertuflchen wederom mogt prediken.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, dat den Suppliant, hangende haar Hoog Mogende deliberatien over de voorfchreeve zaak, deszelfs gewoonlyke jaarlykfche Appoin&ement <zal blyven genieten..
D. Vier,



:'200
D. Vierde Titel,
HANDELENDE VAN DE
KERKELYKE
VERGADERINGEN.
I. Synoden.
G. R. Refolutie van hun Edele Mogende de Heeren
Gecommitteerde Raaden, betreffende de Declaratien ,der Gedeputeerden van de Zuid-Hollandfche Synode, die de Correspondentie op andere Synoden waarneemen. Den 7 Oclober 1751.
*» fJF333N agting genoomen zynde, dat door de Predikanten, 9, Snip?* jaarlyks adfifteerende als Correspondenten van het 9, ImS? Synode van Zuid-Holland op de Synode van de Pro, fjswSffl vincien Gelderland, Utrecht, Vriesland, Overyffel .„ en Stad en Lande geen eenparigen voet gehouden word in „ het formeeren van de Declaratien , welke dezelve wegens .„ hunne Vacatiën, Reis- en Teerkolten aan haar Edele Mog. .„ overgeeven, om daar op Ordonnantiën, en vervolgens betaalinge te bekoomeri".
„ Is, na deliberatie, goedgevonden en verftaan, tot weeringe ?, van het voorfz inconvenient, by wyze van een Reglement „ vaft te ftellen en te arrefteeren, zoo als vaftgefteld en gearp, refteert word by, deezen, dat deswegens aan de Gedeputeer,, den van de Zuid-Hollandfche Synode ria de correspondeeren9, de Synoden voor Vacatiën, Reis- en Teerkolten zal worden .„ goedgedaan, in te gaan met den jaare 1752, namelyk aan de
Gedeputeerden naar het Synode
In



van, de Kerkelyke Vergaderingen, üox „ Wanneer het zelve gehouden word
In Gelderland. , i 4 te Nymegen — /ioolo o
— Arnhem iöo o o
„ — Hardefwyk - 100 o o
— Zutphen — 120 o | o
„ In een der Steden van de Provincie Utrecht. „ Te Utrecht | ƒ 60 I o I o
In Friesland.
te Leeuwaarden-[ƒ130 o o
„ —Dokkum — 130 o o
„ —Sneek 130 o o
„ —Bols werd — 130 o o
„ —Franeker 130 o o
„ —Heerenveen -. 130 o. o 1
„ En zal Extract deezer gegeeven worden aan de refpective „ Gedeputeerden van de correspondeerende Synoden, mitsgaders „ aan het Claffis van 's Hage, om daar van kennis te geeven, „ daar het behoort, als meede aan de Commifen en Boekhoü„ der van de Financie, om te dienen tot derzelver narigt".
NB. Ieder der Correspondenten van Noord-Holland op de Synodes van ZuidHolland, en ieder Correspondent van Zuid-Holland op die van NoordHolland ontfangt /60- o- o.
FORMULIEREN. I. Van het Requeft voor Correspondenten.
Aan de Edel Mogende Heeren de Pleereu Gecommitteerde Raaden van haar Edele üro'ot Mogende de Heeren Staaten van Holland <ea ÏVefivriesland.
QEeft met behoorlyke eerbiedigheid ie kennen N. ..... . Predikant
ce ^ > dat hy de eere gehad beeft, als Correspondens
' wegens de Svnodus van Zuid-Holland, de Synode van ....., M> IV. DEEL. B b ' 'hSa-
5 In Uveryjjel.
j$ „ te Kampen — ƒ120 o o
É ,, — Deventer — 120 o o
Ê „ — Zwolle 120 o o
i ,, Fleeswyk — 120 o' o
I „ -— Vollenhove - 120 4 o o
|
j| In Stad en Lande.
Té
| „ te Groningen -1 ƒ 1 50 1 o 1 o » — Appingedam-1 150 I o I o
I i
r



ïoz I. Boïk. D. Vierde Titel
houden binnen den en volgende dagen deezes jaars ...... by te woonen, als blykt uit de Atteflatie van den
Scriba dier Synode, by deezen annex; waarom de Suppliant onderdanig-
lyk verzoekt, dat U Edel Mogende de nodige Ordonnantie gelieven te
d. n deuecheeren om het Ordinarium ter fomma van
by U Edel Mogende Refolutie op die Commiflie gefteld'te mógen
qnpanjgen.
NB. Dit Requeft moet *t Welk doende , &c.
gefchreeven gorden op een Zegel van drie ftuivers, en geteekent door een Procureur vt)or Gecommitteerde Raaden.
II,. Van d;e Scriba van de Synode.
Op een Zeegel van twaalf Jluiverr. JK Ondergefchreevene Scriba van de Chrittdyke Synodus van . . . ,. _
gehouden binnen ....... den . en volgende dagen
dee/.es jaars getuige by deezen , dat Ds deeze
Vergadering van het begin tot het einde als Correspondent van de Chriftelyke Synodus van Zuid-Holland getrouwelyk heeft bygewoont.
II Classen,
H.. Refolutie van de Staaten van Holland, raar
kende zekere Refolutie van het Claffis van Gorinchem, op het fubjecl van 'het verzoeken van handopening; item, hoe ver Heeren van Heerlykheden hevoegt zyn tot vijie van de Boeken van de refpedtive Kerkenraaden. Den 22 September 174.0.
DE Heer Penfionaris Gilles, heeft ter Vergadering gerappbrteert de confideratien en advis yan de Heeren haar Edele Groot Mogende Gecommitteerden tot de zaaken van de Juftijde, hebbende, ingevolge, en ter voldoening van haar Edele Groot; Mog.. Appoinclement commifforiaal van den 24' Maart featftleeden, geëxamineert de Requefte van Martinus van Barneyelt?5 Heere van Noordeloos,, mitsgaders Engelen en Vlymen „
RaacL



van de Kerkelyke Vergaderingen. S03
Raad en Oud-Burgermeefter der Stad Gorinchem, waar by hy, om redenen, breder in de Requefte geallegeert, zig beklaagt over zekere Refolutie, by de Claffis van Gorinchem, op het fubjecl: van het verzoeken van handopening door den Kerkenraad van Engelen, by vacature ^an een Predikant aldaar, genoomen den 13 November 1736, en vervolgens verzoekt, dat haar Edele Groot Mog. de Claffis van Gorinchem gelieven te ordonneeren, de voorfchreeve haare Refolutie, als genoome buiten en tegen alle gronden van Rechten en Wetten, over en wegens zaaken aan haare bezorging nooit gehoord hebbende, of gedemandeert geweeft zynde, in te trekken, en by nalaatigheid van dien, dat haaf Edele Groot Mog. dezelve Refolutie gelieven te verklaaren nul, kragteloos en als nooit genoomen geweeft, met verdere laft aan die van het voorfchreeve Claffis, zig nooit of ooit met die of diergelyke zaake te bemoeyen, en waar by den Predikant van Engelen, door en van wegens haar Edele Groot Mog., worde bevoolen, in zoo verre by hem de voorfchreeve pretenfe Refolutie der Claffis in de Kerkenboeken te Engelen mogte zyn geregiftreert, dezelve aldaar te royeeren , met byvoeging, dat de voorfchreeve royeering kwam te gefchieden op en agtervolgens de ordre van haar Edele Groot Mog., zonder daar van by vervolg eenig gebruik te maaken, zoo in het voorleezen van dezelve aan de nieuwe Leden des Kerkenraads, als anders, direct, of indirect,; en by zoo verre hy Predikant, ingevolge de gemelde pretenfe Refolutie van het voorfz Claffis, in de Kerke-Boeken mogte geroyeert hebben, of dat by hem bevonden wierd,. zekere Brief van den Kerkenraad, op den 6 September 1735 aan wylen den gemelden Heer van de Catwyken, als Droffaard der Stad en Lande van Heusden, mitsgaders van Engelen en Vlymen, gefchreeven, breder in de Requefte gemeld, met de daar op ftaande Acte van approbatie van het doenmaalig door welgemelden Heere van de Catwyken in voorfchreeve" qualiteit gedaane beroep, met die limitatie, en mits als daar by gemeld is, in de voorfchreeve Kerke-Boeken geroyeert te zyn, denzelven Predikant geordonneert, de voorfchreeve royeering op te ligten, en deswegens op de kant of marginaal der voorfchreeve Boeken aan te teekenen, te ftellen, en met deszelfs onderteeke-
B b 2 nïng



204' Boek. D. Vierde Titel
tring te bekragtigen, dat de voorfchreeve royeering wierd opgeheeven uit en door de ordres van haar Edele Groot Mog., vervolgens,, dat de regiftratie van dien Brief en Acte van approbatie was en bleef van die waarde en onwaarde , als dezelve, voor dato van de voorfchreeve pretenfe royeeringe ware geweeft: en waar by laatftelyk haar Edele Groot Mog. gelieven te. verftaan en verklaaren, dat de Heeren van de Heerlykheden zyn bevoegt,, ten allen tyden te hebben vifie en acces tot en van de Boeken der Kerken onder ieders Heerlykheid reflbrteerende, en om daar. uit ten haaren redelyken koften te mogen doen trekken Copien of Extraélen. van al wat daar in met relatie tot het Heerlyke geregiftreert is. En hebbende daar over ook Gecommitteerden van de voorfz- Claffis mondeling gehoord.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,. ten aanzien van het eerfte lid van het voorfchreeve verzoek, concerneerende de queftie over het. regt van een handopening by vacature van een Predikant te Engelen, en de Pvefolutie by de Claffis van Gorinchem dienaangaande genoomen, den -Suppliant, te renvoyeeren aan de ordinaris Juftitie: En ten reguarde van het tweede lid, van het voorfchreeve verzoek, te verklaaren, dat de Heeren van Heerlykheden ten allen tyden zyn bevoegt, ten overftaan van Gedeputeerden van de Kerkenraaden onder ieders Heerlykheid reflbrteerende, te hebben en te neemen vifie en Copien of Extracten authenticq,, ten haaren redelyken kofte,, van zoodanige, zaaken, als in- de Boeken van de refpeftive Kerkenraaden ftaan geregiftreert, relatie hebbende tot het Heerlyke,. en fpeciaalyk tot de beroepingen der Predikanten., en verders of anders niet.,
3L w,S. Refolutie van den Raad van Staate, waar
by twee Refolutien, betreffende de viftatie der Kerken en Schooien in Vlaanderen,. worden ingetrokken* Den 24 Maart 1758.
GEdelibereerd: en in agting genoomen zynde , dat uit confideratien van- Gecommitteerden van hun Edele Mogende en het,berigt van de Claffis van Walcheren,, nader blykt, van derzelver ongen eg entheid. om. de_ vifitatie der Kerken en Schoor
len;



van de Kerkelyke Vergaderingen. 205
len in Vlaanderen onder haar reflbrteerende, naar het voorfchrift van haar Edeïe Mag. Refolutie van den 9 July 1720 en 19 December 1754 te doen; en dat ook niet gevonden word, dat de Claffis van Zuidbeveland en Tholen de vifitatie der Kerken en Schooien, onder haar reflbrteerende, ooit op den voet van de eerftgemelde Refolutie hebben gedaan.
Is goedgevonden en verftaan, beide dezelve Refolutien in te trekken; zullen die van den 19 December 1754 vervolgens aan de Heeren de Commiffie naar Vlaanderen waarneemende, niet meer worden meedegegeeven.
Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by werd afgeflaagen het verzoek van de Claffis van Gorinchem, om authorifatie tot het doen van defenft.e buiten haar koften in zeker Proces, door den Heer van Engelen tegens haar begonnen, over het verzoeken van handopening by vacature van de Predikantsplaats aldaar, of wel om gratis en zonder Zeegels bedient ie mogen worden. Den 29 Mey
lp|E Heer Penfionaris Gilles, heeft ter Vergadering gerapporJL/ teert de confideratien en het advis van de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevolgeen tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinclement commifforiaal'van den 25 April 1742, geëxamineert de Requefte van de Claffis van Gorinchem, te kennen geevende, dat Martinus van Barnevelt, Heer van Noordelöos en Slingeland, Criuir pen op de Lek,. mitsgaders Engelen en Vlymen,/Droffaard der Stad en Lande van Arkcl, Oud-Burgermeefter en Raad der Stad: Gorinchem,, zig by Requefte hebbende geaddrefleert aan haar Edele_Groot Mog., en geklaagt over zekere Refolutie by de Supplianten genoomen den 13 <November 1736,. over het verzoeken van handopening door den Kerkenraad van Engelen by/ vacature, van. de Predikantsplaats aldaar, daar og by haar Edeler
B b 3; Groote
HL



soó I Boek. D. Vierde Titel
Groot Mog. Refolutie van den 11 September 1740, (a) gemelde Heer van Noordeloos ten dien opzigte was gerenvoyeert aan de ordinaris Juftitie, uit kragte van welke dezelve op den 16 Maart van het voorleeden jaar, van den Hove hadde geobtineert een Mandement van Rauacfie, en vervolgens ter dier zaake tegen haar Supplianten eifch gedaan; verzoekende de Supplianten, dewyl by het neemen van haare voorfz Refolutie niet anders hebben gedaan als waar toe gemeent hebben Amptshalven verpligt te zyn, en niet anders als uit hoofde van hunne Bediening m die zaake zyn gemelleert, en in die Procedures uit kragte van eene Refolutie van haar Edele Groot Mogende betrokken, zonder een Beurs of Fonds te hebben, om daar uit de voorfz Procedures te kunnen luftineeren, dat haar Edele Groot Mog. derhalven de Supplianten gelieven te authorifeeren, om de voorgemelde Procedures tegens den Heer van Noordeloos ten uiteinde te mogen defendeeren en vervolgen, en haar Supplianten te ontheffen van de koften die daar in van haare zyde zoude worden gemaakt, of wel anderzints haar te gelaften, hoedanig zig omtrent de voorfz Procedures zullen moeten gedraagen; als meede, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Gr. Mog. Appoin&ement commiffbriaal van den 13 Juny 1742, de nadere Requefte van de Claffis van Gorinchem, verzoekende, om geallegeerde redenen, ,dat haar Edele Groot Mog. de voorfz Procedures voor den Hove gelieven te ftateeren ter tyd en wylen toe op der Supplianten verzoek by haare vorige Requefte gedaan finaal zoude zyn gerefolveert, en in cas by dezelve finaale dispofitie in'der Supplianten daar by gedaan verzoek, zoo als het zelve was leggende, tegens hoop en verwagting niet zoude konnen werden getreeden, haar Edele Groot Mog. in dat onverhoopte geval alsdan ten minften gelieven goed te vinden en tê verftaan, dat de Claffis van Gorinchem, in de gemelde Procedures tot den uiteinde toe, en aiomme gratis zonder gebruik van Zeegels, en verder buiten hunne koften zoude worden bedient.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in de voorfz refpective verzoeken niet kan werden getreeden,
C» Zie boven pag. 202,



van de Kerkelyke Vergaderingen. 207-
den, en mitsmien dezelve af te flaan T zoo als afgeflaagen werden mits deezen.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan die van den Papendregtfchen Ring geaccordeert word de Vacatuurpenningen van Moolenaarsgraaf. Ben 21 Juny 1743.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heerèn Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 29 laatftleeden op de Requefte van Bernardus Brunius , Quaeftor van den Papendregtfchen Ring, om daar by gealtereerde redenen, verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. gelieven Ordonnantie te verleenen op den Ontfanger Generaal van de Kerkelyke Goederen, Mr. Gerard van Vreedenburg, ten einde het Traclement ten lafte van het voorfz Kerkelyk Comptoir, ten behoeve van de Kerke van Moolenaarsgraaf, flaande van den 1 Juny tot den 23 September 1742, door den gemelden Ontfanger Generaal aan hem Suppliant moge worden betaaldEn waar by de Heeren Gecommitteerde Raaden verder geeven in bedenking, of niet eenige nadere voorziening behoorde te worden gedaan, ten einde haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 16 November 1675, (V) ixpaalcnde den tyd, binnen welke de vaceerende Predikanrsplaatfen gefuppleert moeten zyn, na behooren werde nagekoomen..
Is goedgevonden en verftaan, te accordeeren het verzoek by de voorfchreeve Requefte gedaan, en dat ten opzigte van degemaakte bedenking, de Heeren Gecommitteerde Raaden zullen worden verzogt, nader te examineeren, wat ten dien einde zoude konnen en behooren te worden gedaan, en de Vergadering, daar op te dienen van derzelver confideratien en advis..
0?) Zie Kerk. PI. Boek I. Deel pag. 54, i_
Keü>-



soB I. Boek. D. Vierde Titel
H. Refolutie van de Staaten van Holland, om
aan de Claffis van Haarlem te accordeeren het openftaande Stipendiumgeduurende de vacature van de Predikantsptaatfe te Caflricum. Den 13 Maart .1750.
DE Penfionaris van Royen, heeft ter Vergadering gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haar Edele Groot Mogende Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken, hebbende, ingevolge en ter voldoeninge van hun Edele Groot Mogende Appoinctement commilïöriaal in dato den 4 February jongftleeden, geëxamineert twee Requeften den 19 Oclober 1748 eh den 19 February 1749 aan haar Edele Groot Mog. door de Clalïïs van Haarlem geprefenteert, houdende het eerfte , dat door het vertrek van Do. Henricus Hondius, (voorgevallen 16 April 1747) de Kerke van Caftricum en Heemskerk van haar ordinaris'Herder en Leeraar is ontbloot geworden, dog dat door zeker dispuut, gereezen tuffchen den Heer van Caftricum, en tuffchen de Vrouwe van Heemskerk, dezelve Kerk alstoen nog vacant gebieeven was, en dat de Vacature aldaar wederom zedert den 1 January tot ultimo Juny des jaars 1748 beide ihclUfif, door de Leden van dezelve Claffis in alle getrouwigheid was waargenoomen, blykende by de Atteftatie van den voorfchreeven Kerkenraad, aan het zelve Requeft geannexeert, en dat derhalven verzogt, dat Uw Edele Groot Mog. aan de Supplianten gelieven te doen depecheeren Ordonnantie op den Ontfanger, Mr. Gerard van Vreedenburg, ter voldoeninge van het openftaande Stipendium van 1 January tot ultimo Juny 1748.
Tendeerende het tweede Requeft op gelyk fundament, namentlyk van de vacature door de continuatie van de voorfchreeve disputen, om dezelve redenen, te weeten, ter zaake van de getrouwe waarneeming van den gemelden dienft by verklaaring beweezen, ten gelyke verzoeke van het openftaande Stipendium voor het volgend halfjaar, eindigende met den 31 December 1748 inclufif; mitsgaders het Advis van de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raaden, in dato den 10, en ter Vergadering ingekoomen den 18 Maart 1749 daar aan volgende, 9 om



van de Kerkelyke Vergaderingen. 209
om een en andere confideratien, uit de Refolutie van den 16 November 1675 00 gededuceert, -alleen voor alsnog zwarigheid maakende, om daar op favorabel te advifeeren. . Dat zy Heeren Gecommitteerden by examinatie van zaaken egter hadden bevonden, dat bereids op den 7 November 174.7 in het Claflis van Haarlem was ingebragt een beroepinge te Castricum korts te Voren gedaan, en dat overzulks door°de waakzaamheid van de-Claffis, voor zoo verre haar toezigt terfuppiëtie van de vacature heeft kunnen opereeren, binnen den -gerequireerden tyd is gezorgt voor de vervulling van de onenftaande dienft, zoo dat de beveftiging, voor het expireeren van het half jaar na het vierendeeljaars waar inrhet vertrek van den vorigen Leeraar was voorgevallen, volgens de bekende Refolutie van den 16 November 1675 , had kunnen gefchieden, ingevalle zulks niet door de gereeze disputen tuflchen den Heer van Caftricum, en tuffchen de Vrouwe van Heemskerk, welke alsnog duuren,'was verhindert geworden : En dat overzulks in deezen nu jegenwoordig komt te blyken, het gunt in queftieufe vacant gebleeven beroepingen na de decifie, opgevolgde eleftie en beveftiging, anderzints eerft geëxamineert en getermineert werd, om "favorabel in diergelyke gevallen te advifeeren; namentlyk, dat aan de Clas-'y fis in deeze de oorzaake van de langer als ordinaris geaccordeerde vacature niet is te imputeeren.
-Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, .dat, onvermmdert de dispofitie van haar Edele Groot Mogende Refolutie van den 16 November 1675, aan den Suppliant in deeze, m qualiteit als (Economus van het Claffis van Haarlem, "en zulks aan het zelve Claffis, in dit jegenwoordige geval voor het extraordinaris waarneemen van de voorfchreeve vacante Predikdienft zedert den 1 January tot den laatften December 17A8 beide mclufif, zal werden geaccordeert eene Ordonnantie op Mr. Gerard van Vreedenburg, Ontfanger Generaal van onze Kerkelyke Goederen, ter concurrentie van het in dien tyd opengeftaan hebbende Stipendium der voorfchreeve Predikdienft; wordende de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt de voorfchreeve Ordonnantie te doen depecheeren. Extract
00 Kerk. PI. Boek I. Deel pag. 54.
IV. DEEL. Cc



210
ï. Boek. D. Vierde Titel
R. V. S. Extract uit de Refolutien van de Raaden
van Staate der Vereenigde Nederlanden, raakende de pligten van Vifitatores Ecclefiorum, ah dezelve eenige klagten hebben. Den 12 September 1736,
GEcontinueert zynde met de leéture van het Verbaal van de Heeren van Dyxterhuys en Thefaurier Generaal van der Heim, haar Edele Mog. Gecommitteerden van dit jaar geweeft zynde in Commiffie tot het verpagten der Tienden in deBaronnie van Breda en Meyerye van 'sBofch, van fol. 41 verfo tot fol. 96, zyn op de pointen van deliberatie daar uit refulteerende, genoomen de volgende Refolutien:
Aan te fchryven aan de refpeétive Claffen van 's Bofch en van de Quartieren van de Meyerye, dat, .wanneer aan derzelver Vilitatoren eenige klagten voorkoomen wegens onordentelykhedcn ^ als anderzints, zy zig daar op moeten informeeren, wat van de zaak is, en waar in dezelve beftaat, en den Aanbrenger of Aanbrengers afvragen, of zy de gevallen hebben gebragt ter kenniffe van die geen daar het behoord, en zoo zulks niet gefchied is,, dezelve daar toe aanmaanen, en verneemen, of zulks door zoo een Perfoon of Perfoonen werd agtervolgt,. en bevindende, dat ■zulks niet gedaan is, zelfs daar van kenniffe moeten geeven daar het behoord,, afwagtende, of daar tegens voorzieninge werd gedaan door die geene, die daar toe gefteld zyn, en zoo zy bevonden dat daaromtrent geen ordre is gefteld, dat zy alsdan eerft zoodanige zaak of zaaken zullen brengen op het Verbaal van. haare Kerkelyke Vifitatien, om daaromtrent gedisponeert. te werden, zoo als bevonden zal werden te behooren..
€3i Refolutie van de Staaten Generaal, dat Com~
mifen ter Recherche niet eligibel zyn tot eenige Kerkelyke Bedieningen. Den 23 December 1.740.
^"VNtfangen een Miffive van het Cöllegie ter Admiraliteit op' V.J' de Maaze, gefchreeven te Rotterdam den 20 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge Van haar'Hoog Mog. Refolutie van den 6 daar te voren,, der- ■
zei"



van de Kerkelyke Vergaderingen. 2ii
zeiver berigt en advis op de Requefte van den breeden Kerkenraad van de Nederduitfche Gemeente binnen 's Hertogenbofch waar by te kennen geeven, dat zy Supplianten op den i November laatftleeden, onder anderen, tot Diacon hadden verkoo ren Jan Cornelis van der Gon, Commis ter Recherche binnen 's Hertogenbofch; dat die electie aan deszelfs Woonhuis na het gebruik, bekend gemaakt zynde, de eerfte proclamatie daar op was gevolgt, dog dat dezelve van der Gon, na die proclamatie aan den Praefes van den Kerkenraad had geallegeert, dat hy vol' gens het eerfte Articul van zyn Inftruclie van den u Tuly isoz onbevoegt was, om het Diaconfchap waar te neemen.
Dat de Kerkenraad in agting neemende, dat zedert immemonaale tyden de Commifen ter Recherche tot Ouderlingen en Diaconen waren geëligeert, de verdere gebooden haar°voortgang hadden gehad; verzoekende de Supplianten, dewyl dezelve van der Gon weigerig bleef, het Diaconfchap te aanvaarden dat haar Hoog Mog. gelieven te interpreteeren, of de Commifen ter Recherche, uit kragte van het zelve eerfte Articul van haare Inftructie, ongehouden zvn Kerkelvk^ twï
i- . " j— «»«»vmiitU1 LV_ aan¬
vaarden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan mits deezen te verklaaren, dat de Commifen ter Recherche tot geene Kerkelyke Bedieningen van Ouderling of Diacon zullen mogen worden geëligeert of aangefteld, uitgezonden op Plaatfen , alwaar geene Perfoonen van de Gereformeerde Religie gevonden worden, die het Ouderling- of Diaconfchap kunnen bekleeden, met laft aan den Kerkenraad te 's Hertogenbofch om den Commis van der Gon van het Diaconfchap te ontflaan en een ander Perfoon in zyn plaats te verkiezen.
En zal ten dien einde Extract van deeze haar Hoog Mog Refolutie aan gemelden Kerkenraad werden toegezonden om haar daar na te reguleeren. '
Cc 2
Extract



212
I. Boek. D. Vierde Titel
R.v.S. Extract uit de Refolutien van den Raad
van Staaten, dat geen Deurwaarders eligibel zyn tot Diaconen. Den 16 November 1756.
XTAardicn in het jaar 1729 het getal der Deurwaarders tot op {% twee vermindert is, entoen vaftgefteld, dat deeze zig mets zouden onderwinden, waar door zy in hun Ampt verhindert of daar toe onbekwaam gemaakt kunnen worden, en ondertuflchen door het waarneemen van het Diaconfchaps zulks gefchïet zullen 'sLands Deurwaarders in ('sBofch) vervolgenstot geene Kerkelyke Bedieningen van Ouderling en Diaken mogen worden verkoozen, gelyk meede niet de Deurwaarders m de Quartieren van de Meyerye, alwaar dezelve woonen, ten zy alleen op Plaatfen, alwaar geene Perfoonen van den Hervormden Godsdienft gevonden worden, die deeze waardigheden kunnen bekleeden.
III. Kerkenraaden.
R v.S. Extract uit de Refolutien van de Raaden
van Staate der Wereèhigde Nederlanden, -nopens het bewaar en der Kerke?!-Boeken in de vacante plaats te Waalre. Den 12 January 1759.
IS o-choord het rapport van de Heeren van Dyk, Scheyderuyt,' ^Thefaurier Generaal Hop en Secretaris van Royen,.hebbende- ingevolge van haar Edele Mog. Refolutie vanx den 27 November laatftleeden, geëxamineert eene Miffive van den Rentmeëfter der Geeftelyke Goederen, de Back, gefchreeven te s Boich den 26 bÊvoorens , met de Bylaagen daar nevens gevoeg? daar by dienende van zyn berigt op de Requefte van Willenr Dan el de Tongh, Stadhouder van Kempeland, J. C. Dagevos, Secretan&. van Waalre en Valkenswaart, mitsgaders Pieter Gerard van Ésveld, Secretaris van E.yndhoven , als Curateurs in, den Boedel van wylen Johannes Voget, Predikant te Waalre, breder onder de. Notulen van. den. 27 November, laatftleeden gemeldverzoe-



van de Kerkelyke Vergaderingen. - 2^3;
kende, dat aan Do. Hendrik Koken, Predikant te Valkenswaart, mogt werden gelaft de Kerke-Boeken van Waalre, onder hem beruftende, aan de Supplianten in haare qualiteiten te extradeeren, en des noods onder Eede te verklaaren, dat hy seen andere of meerdere Boeken of Papieren op het overlyden van voornoemden Predikant Voget, in deszelfs Boedel beruft hebbende,, onder zig heeft, en- ook geene van dezelve Boeken of Papieren heeft vervrcemt of weerloos gemaakt, direct of indirect, zynde de Supplianten bereidwillig, om in zoo verre Do. Koken door het Claflis van Peel- en Kempeland mogt gequalificeert zyn tot het regimen of- directie van de Kerkelyke zaaken van Waalre y geduurende de vacature van de Predikantsplaats aldaar aan hem tot dezelve Boeken onder haar opzigt acces te geeven, om daar in de nodige aanteekeningen te kunnen doen, mitsgaders daaruit Extracten te leeveren, en de voorfz Predikantsplaatfe weder vervult zynde, de gemelde Boeken alsdan over te leeveren aan den geenen, welke den Overleedenen in officio zal zyn gefuccedeert.
Waar op gedelibereert en geconfidereert zynde, dat niet drie maar twee Kerke-Boeken, als een, concerneerende de Doopelingen ■ en Ledemaaten, en een, raakende de Armen-Penningen van Waalre, met kennis en toeftemming van de twee eerfte Supplianten door de Kofter, na voorgaande verzeegelinge, zyn gebragt ten Huize, en onder bewaaring van Do. Koken, Predikant te Valkenswaart; dat daar beneven de Claflis waar onder beide de voorfz Kerken forteeren, daar van kenniffe bekoomende, gemelde Predikant van Valkenswaart geaüthorifeert heeft die twee Boeken verder te bewaaren.
En dat vervolgens de Weduwe van Do. Hendrik Voüct, Predikant te Mierlo, Broeder van den Overleedene, by een Miffive door haar beide onderteek ent, en in de Clafficale Vergadering,, gehoude den 26 en 27 September van het afgeloopcn jaar ! geexhibeert, hebben aangenoomen, dat, indien 'er bevonden wierd de ontfang der gecollecteerde Armen-Penningen meerder dan de uitgave te zyn, dezelve te zyner tyd te zullen rembourfeeren.
Is goedgevonden en verftaan , dat de voorfz twee Kerke-Boeken onder den Predikant Koken verzeegelt zynde gebragt, onder
C c 3 Ben®



si 4
I. Bdek. D. Vierde Titel
hem zullen blyven beruften, ter tyd en wyle de vacature van de Predikantsplaatfe te Waalre zal zyn vervult, om alsdan door hem aan den Succeffeur van wylen Do. johannes Voget te worden overgegeeven; dat, ingevalle dezelve alsnog verzeegelt zyn, en de Supplianten zouden vermeenen dat daar in eenige Papieren, niet de Kerk maar den Boedel fpecfeerende, zoude mogen zyn, de Supplianten op een dag door Do. Koken, binnen den tyd van veertien dagen na den ontfangft deezes te ftellen, zig ten Huize van evengemelden Predikant zullen begeeven, om, in prefentie van Do. Hendrik Voget, de voorfz Boeken te ontzeegelen, na te zien of daar in eenige Boedels-Papieren gevonden werden; zoo ja, dat dezelve zullen overneemen, en gemelde Boeken, benevens de Stukken daar in zynde, de Kerke concerneerende, te laaten onder bewaaringe van Do. Koken, die alsdan verpligt zal zyn aan de Supplianten, als Curateuren in den Boedel van wylen Do. Joh. Voget, te geeven, en overhandigen een behoorlyk Recepis, dat hy de voorfz Boeken en Kerkelyke Stukken van de Kerke van Waalre onder zig ontfangen heeft, bewaaren en extradeeren zal aan den te beroepen Succeffeur van den Predikant van Waalre, en byaldien de voorfz twee Boeken bereids, om redenen, ontzeegelt mogten zyn, ende aldaar in eenige Stukken, den Boedel raakende, bevonden mogten hebben, dat hy dezelve ter goeder trouwe aan de Supplianten zal demanueeren, en alsdan in de Recepiffe door hem te geeven, daar van mentie maaken zal, met betuiging van geene andere daar in gevonden te hebben of magtig te zyn.
En dat in beide de refpeften de gegeeve Recepiffe, den Suppliant zal dienen tot een A&e van decharge en verantwoording van de Kerke-Boeken voorfz, onder wylen den overleeden Predikant van Waalre beruft hebbende.
En ten einde hoe eerder zoo beter in een rigtige ordre gebragt werd de adminiftratie, welke wylen Do. Johannes Voget, van de Armen-Penningen van Waalre heeft gehad, werd mits deezen de Heer Hendrik Voget, Predikant te Mierlo, als benevens de Weduwe van den Overleedenen, aangenoomen hebbende het kort, zoo 'er aan dezelve eenig kort mogte zyn, te rembourfecren, gelaft, om met kennis en onder toezigt van Do. Koken,



van de Kerkelyke Vergaderingen. 215:
de Reekening der voorfz Arm-Kaffe, tot het overlyden van den Predikant van Waalre toe, op te maaken als na gewoonte, en binnen den tyd van zes weeken na den ontfangft deezes, daar van ter plaatfe en aan de Perfoonen, als gebruikelyk, Reekening en bewys te doen,. en het Reliquum op te leggen, en dat het Slot benevens de gefloote Reekening weder gefteld zal worden in handen van meergemelde Predikant van Valkenswaart, om door hem, nevens de gemelde Boeken en Stukken, aan den teberoepenen Succeffeur van den overleedene Do. Johannes- Voget,. over te geeven.
En zal Extract, deezer gezonden worden aan den Predikant van Valkenswaart Koken, om te ftrekken tot narigt, en zig daarna te reguleeren; en voor zoo ver hem aangaat, aan den Predikant te Mierlo, Hendrik Voget, om zig dien conform te gedraagen..
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van'
de Staaten Generaal der Vereenigde- Nederlanden betreffende het gedrag der Gereformeerden Kerkenraad te Maaftricht omtrent zulken, die van de Roomfche Religie willen, oyerkoomen*- Den 27. December' 1760..
IS gehoord het rapport van de Heeren van Weideren, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van deLanden van Overmaze, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiïïbriaal van den 30 September laatftleeden, geëxamineert de pointen van deliberatie, refulteerende uit het extraordinaris Verbaal van de Heeren Quarles- en' van Brakel , haar Hoog Mog. laatft geweezen Commiffariffen Decifeurs te Maaftricht, en onder het geverbalileerde by het 33ftc Artikel, houdende,'dat de Nederduitfche en Walfche Kerkenraaden aan haar hadden voorgedraagen , het merkelyk bezwaar' van derzelver Diaconien, veroorzaakt door het telkens1 aankoomen van Profeliten, waar'onder veeityds_ Monniken waren r. wel_ ker fincériteit omtrent haar voorgewende intentie om van Religie



-sïö I. Boek. D. Vierde Titel
gie te veranderen, fomtyds zeer fufpeét voorkwam, en welke egter, volgens een conftant gebruik, met Geld en Kleederen moeften worden voorzien, om verder na het Territoir van den Staat voortgeholpen te worden; verzoekende de gemelde Kerkenraaden, dat hier in eenigzints mogte worden voorzien, ten welken einde aan haar overgegeeven hadden de Memorien agter liet voorfz Verbaal, overgelegd fub Lit. E. E. E. i. & 2. loco.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Nederduitfche en Walfche Kerkenraaden der Stad Maastricht zullen worden geauthorifeert, zoo als geauthorifeert worden mits deezen, voortaan met zoodanige Monniken en Religieufen, welke zig, op voorgeeven van verandering van Religie aan -haar addreffeeren, niet anders te handelen, als de goede voorzigtigheid en welgeplaatfte chariteit zal vorderen, haar niet meerder tot haar nooddruft en reiskoften geevende, als zy dezelve waardig zullen bevinden, door een behoorlyk onderzoek en examen te doen, ten minften by een Predikant en een Ouderling, op welkers advis, en met welkers overleg de Diaconen de Liefdegaven ten voorfz einde dienende, tot zekere fomme, mits niet excedeerende dertig Ryxdaalders, by ieder geval zullen reguleeren.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan de Nederduitfche en Walfche Kerkenraaden der Stad Maaftricht, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
IV. Kerkelyke Censuur.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa-
kende de Kerkelyke Cenfuur. Den 9 Mey 1738.
DE Raadpenfionaris heeft uit naam van de Heeren Gecommitteerde Raaden aan haar Edele Groot Mog. gecommuniceert een Miffive van Burgermeefters en Regeerders van Vlaardingcn, aan de gemelde Gecommitteerde Raaden gefchreeven den 25 der voorleede maand, houdende, dat zy, ter voldoe-



tan de Kerkelyke Vergaderingen. 21?
doening van haar Edele Groot Mogende Refolutie van den 18 September 1727 (V) raakende het oefenen van de publicque Kerkelyke Cenfure, gemeent hebben kennis te moeten geeven, dat eene Annetie Berge, geboortig van Bieg by Maaftricht, omtrent zeven a agt jaaren geleeden zig te Vlaardingen als Dienftmaagd heeft verhuurt, en op eene behoorlyke Atteftatie van haare Bciydenis, als Lidmaat van de Gereformeerde Gemeente te Vlaardingen is aangenoomen: dat zy drie a vier jaaren na dien tyd is koomen te trouwen met een Perfoon van de Paapfche Religie, en daar meede met ter woon is vertrokken na Maasfluis, alwaar dezelve tot het Pausdom is overgegaan; en dat men daar op door den Kerkenraad van Vlaardingen, op raad en advis van de Claffis van Delfland, na voorgaande vermaaning, is begonnen te procedeeren tot den Kerkelyken Ban, en clat ten dien einde dezelve Perfoon eerft verfchcide weeken onder een bedekten naam, en op den 20 der voorleede maand met byvoeging van haar naam , van den Predikftoel is afgekondigt.
Waar op gedelibereerd, en in agtinge genoomen zynde, dat, volgens haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 18 September 1727, (V) de Synode of andere Kerkelyke Vergaderingen
zig
(v) In deeze Refolutie is fop rapport van den Heer Commiflaris Politicq , dat in «le Synodus, in dat jaar gehouden te Delft, was gedelibereerd over het revideeren en maaken van verfcheide Kerkelyke Wt tten en Reglementen, en over liet exerceeren van de publicque Kerkelyke Cenfuur, op eene wys, welke zedert een langen tyd van jaaren, in de meefte Kerken zeer zeldzaam was gepra&ifeert,) gerel'ulveert, dat de poin&en van deliberatie, fpruicende uit het voorfz Rapport, door de Heeren van Leyden, en andere haar Edele Groot Mogende Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken, geëxamineert, en de Vergadering vervolgens van derzelver confideratien en advis gedient zal worden : en dat dien onvermindert de Commiffariflen Politicq der beide Synoden zullen verzogt en gelaft worden, by continuatie te draagen de nodige zorge, ten einde dat de Sy* noden omtrent de voorfchreeve , en omtrent alle andere zaaken zig onthouden, van in het vigileeren voor de gerecipieerde Leere, en voor de goede zeden, waaromtrent zy altyd hebben te wagren de hulp en voorfhnd van haar Edele Groot_ Mogende, iets onderneemen of ftatueeren, zonder derzelver voorkennis en goedvinden, welk niet zoude overeenkoomen mee vorige Refohrien en Ordres van haar Edele Groot Mogende, of met het geen, dat zedert lange jaaren in de Kerk geuf.'ert is. -En dat het zelve ten opzigte van de Kerkenraaden zal worden, gerecomman-deert aan Burgermeefteren en Regeerders van de reft eftive Steden,
m DEEL, D d



cl8 I. Boék. D. Vierde Titel
zig moeten onthouden van in het vigileeren voor de gerecipieerde Leer of voor de goede zeden iets te onderneemen of te ftatueeren zonder hun Edele Groot Mog. voorkennis of goedvinden , het niet zoude overeenkoomen met vorige Refoluties en Ordres van haar Edele Groot Mog., of met het geen dat zedert lange jaaren in de Kerken geufeert is: is goedgevonden en verftaan, dat aangefchreeven zal worden aan Burgermeefteren en Regeerders van Vlaardingen, dat zy, zoo ras mogelyk, aan haar Edele Groot Mog. berigten: wat voet tot nog toe in de Kerke van, Vlaardingen, omtrent het oefenen der Kerkelyke Cenfure geóbfervee'rt is, om, het berigt gezien, by haar Edele Groot Mog. nader op haar voornoemde Miffive gedelibereert, en gere-1 folveert te worden, met laft, om inmiddels te doen de nodige voorziening, ten einde, dat, hangende haar Edele Groot Mog. deliberatie., geene verdere publicatien van den Predikftoel tegens de voornoemde Perfoon gedaan werden.
En op. een Quseritur van de Claffis van Delft over de forma van slffnyding, mitsgaders over de Voorwerpen van dien, door den Raadpenfionaris voorgedraagen in, de Vergadering van haar Edele Groot Mogende den 28 Juny 17.3;» , is bovengaande Refolutie van 28 September 1727 gefenbveert, en het gemelde Quasritur gefteld ter examen in handen van haar Edele Groot Mogende Gecommitteerden tot, de Kerkclvke zmken: vergel. de Refolutie van hun Edele Groot Mogende van den 1 Mey 1732? te vinden in het Kerkel. PI. Boek III. Deel pag. 156.
H, Refolutie van de Staaten van Holland, raa-
kende het Rapport van het gepaleerde op het NoordHollandfche Synode, ten aanzien van het cenfureeren van de Leden van de Kerkenraad en Regenten van - Crommeniedyk, met overleevering der Synodale Actens. Den, 24 September 174.9.
"§T\E Heer Mr. Johan Diderik van Slingelandt, Raad in den J^J. Hove van Holland, als Commiffaris Politicq, wegens haar '""'•f Edele Groot Mog. hebbende bygewoont het jongftgehoude.Noórd-Hollandfche Synode binnen de Stad Hoorn, ter Vergadering verfcheenen zynde, heeft by monde gedaan rapport van Set voorgevallene in het zelve Synode, en aan haar Edele Groot
Mog..



van de Kerkelyke Vergaderingen. 219
Mog. gerapporteert, dat wel tuffchen de Leden van het. Synode alles is verhandelt in goede harmonie, dog dat 'er op den dag, dienende tot dc ceremoniën van. affcheid, door het Synode is gerelblveert een Kerkelyke Cenfurc tegens Leden van den Kerkenraad en Regenten van Crommeniedyk, welke zaake dezelve nodig heeft geoordeelt te brengen ter kenniffe van haar Edele Groot Mog., en vervolgens omftandig aan haar Edele Gr. Mog. heeft voorgedraagen, en particulierlyk de inftantien, devoiren en uittingen door hem gedaan, om voor te koomen dat over die Cenfure in het Synode niet zoude worden gedelibereerd, met byvoeginge, dat hy uit de geëxtendeerde Acten van dien laatften dag, op den 6 deezer door hem bekoomen, gezien hebbende, dat daar by aan hem geheele andere fcntimenten werden toegefchreeven, als het geene door hem aan het Synode is voorgehouden, dat ook dat effect gedaan heeft, dat daar op een van de Correspondenten van het Zuid-Hollandfche Synode heeft geweigert over de voorfz Cenfure te advifeeren; en dat hy omtrent de extenfie van het voorgevallene op dien dag, hem concerneerende, moeite declareeren, dat hy in de abuffve extenfie derzeive geen veranderinge heeft kunnen doen maaken, vermits de Aclen van dien dag niet zyn gerefumeert.
En heeft verders haar Edele Groot Mog. voorgedraagen , dat dezelve, dus een recit van het gepalfeerde in deeze zaake gedaan hebbende, zig verpligt vond aan haar Edele Groot Mog-, te doen aanmerken, dat uit het 48fte Articul van de handelingen van dit Synode is te zien, dat op den laatften dag van het Synode,, wanneer uit dezelve Aften Art. 2. is na te gaan, dat eeft ieder by de ceremoniën van affcheid word gepermitteert, en wanneer het bekent is, dat zoo veel of meer Menfchen van allerlei foort prefent zyn, als dikwils in de publicque Godsdienft verfchynen, en dus in het publicq in het Rapport van Gecommitteerdens in de zaake van Crommeniedyk zyn genoemt de mtamen van de geene, die zig niet hadden gefchikt na de intentie van het Claflis van Haarlem, en van het Synode, en dat dezelve genoemde Perfoonen verders meede in het publicq door het Synode zyn geoordeelt te hebben begaan een injurieufen handel omtrent het gemelde Claffis en de Synode, en deswegens als
Dd 2 * We-



C2ro I. Boek. D. Vierde Titel
Wederhoorige over vilipendie en ongehoorzaamheid, zyn verftaan te moeten worden gecorrigeert gecenfureert door het Claslis van Haarlem.
Dat vervolgens gemelde Commiffaris Politicq oordeelde aan de hoogwyze deliberatien van haar Edele Groot Mogende te moeten overlaaten, of een zoodanige Kerkelyke Cenfure niet inloopt tegens de intentie van haar Edele Groot Mogende Refolutie in dato den 18 September 1727, (a) raakende de publicque Kerkelyke Cenfuren-, en of overzulks deeze Cenfure door haar Edele Groot Mogende ongeremarquecit behoord te werden gepaffeert,?
Dat denzelven Commiffaris Politicq in de tweede plaatfe voorkwam refleftie te meriteeren, dat onder de genaamde Wederhoorige, tegens welk de Kerkelyke Cenfure is gedecreteert, ftaan de naamen van twee Regenten van Crommeniedyk, en dat deeze Cenfure gaat over het geene dezelve hebben gedaan- tot ongenoege van het Claffis van Haarlem in qualiteit als Regenten, gelyk*" gezien kan .worden niet alleen uit de Requefte van dezelve Regenten, aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert, maar ook •geconfirmeert word uit het Rapport yan Gecommitteerdens van het Synode, en nader,.zoo het nodig was, zoude zyn te vinden ml. een Infihuatie door - dezelve Regenten aan Gecommitteerdens van het Claflis van Haarlem, zoo gezegt word, gedaan', 'onder het.zelve Claffis wel zullende beruften, dog in het Syno'de. niet vertoont; en of-het niet is van een ver uitzigt, en ""er geen kwaaie gevolgen omtrent andere Regenten te dugten zpudo zyn, indien zoodanige Kerkelyke Cenfure tegens de Regenten, qua, taks, zoude blyven buiten remarque?
' Dat ook het oog geflaagen wordende op de gronden van deeze Cenfure, dezelve gronden niet zyn ovep afwykinge in de gerecipieerde Leere, noch' over: kwaade zeden de Ledemaaten der Kerke in het generaal ontftigtende, maar om dat de Regenten, fuftineerende, volgens derzelver Requefte aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert ,. dat geen beroep te Crommeniedyk mogte ^efchieden, voor dat aan de Regenten daar toe eerft handope"> ning
O) Ziet den jahoud van deeze Refolutie hief vooren pag. 217.;



van de Kerkelyke Vergaderingen. *m-
ning was verzogt, zig tegens Gecommitteerdens van' het Claffis van Haarlem in haare onderneeminge daar tegens hebben georipofeert, en de Leden van den Kerkenraad geinterdiceert aan de onderneeminge van het Claffis te defereeren, en dat vier Leden van den Kerkenraad aan haare Regenten hebben gehoorzaamt: geevende gemelde Commiffaris Politicq in overweeginge, of queftien ontltaande tuffchen Regenten over haar gefuftineerde regt in een beroepinge van een Predikant, tegens een Claffis,. niet behooren te worden gedecideert door haar Edele Groot Mogende, daar het Regenten hebben gebragt, of anders door den competenten politicquen Rechter; en of wel behoord te werden i toegelaaten, dat in de plaatfe van die, daar in eene Kerkelyke Vergadering haar zelve regt, en dat by Kerkelvke Cenfure?
En'verders of niet behoord te werden gedraagen zorge, dat de geene, die in deeze in de Aften van het Synode als Injuneufe en Wederhoorige met een Cenfure flaan bevlekt,, daar meede niet tem eeuwigen dage in de Aften zender- aanteekeninge van eenig redres daar by bevlekt zoude blyven ?
En laatftelyk, of het maintien van de nodige authbnteit van Commiffariffen Politicq in der tyd, uit naame en van wegens haar Edele Groot Mog. de Synoden bywoonendé, in deeze niet meede komt te vereiffchen, dat dèeze zaake niet geheel ongere- marqueert door haar'Edele Groot Mogende* werde gelaatent
Waar op gemelde Commiffaris Politicq de geëxtendeerde' Ac-ten Synodaal aan haar Edele Groot Mogende heeft geëxhibeerr: en overgegeeven.
. Waar-op gedelibereerd'zynde-; is de gemelde Commiflaris' Politicq voor zyne goede conduite in het voorfz Synode gehouden, bedankt; en is voorts goedgevonden en verftaan,.dat het' voorfz gerapporteerde en de Synodale Aftens- zullen worden geëxamineert door de Heeren Gedeputeerden' der Stad Leyden en verdere haar Edele Groot Mogende Gecommitteerden tot deKerkelyke zaaken, en de Vergadering daar op' gediend van derzelver confideratien en advis; en dat, hangende de deliberatien i van haar Edele Groot Mog., -met het corrigeeren en cenfuree-ren yan de Leden van den Kerkenraad en van Regenten te Crom- mieniedyk., niet zal. mogen worden voortgevaaren.-
D- d 3 > Eb-)



£22 I. Boek. D. Vieb.de Titel
En zal Copie van deeze Refolutie gezonden werden aan de Heeren Commilfarilfen Politicq van de Zuid- en Noord-Hollandfche Synode tot derzelver narigt, mitsgaders aan de Deputaten van het Noord-Hollandfche Synode, het Claffis van Haarlem en de Regenten en Kerkenraad van Crommeniedyk, om zig daar na te reguleerem
E. Vyf-



E. Vyf de Titel,
HANDELENDE VAN DE
KERKELYKE GOEDEREN.
I. Ten behoeve der Kerken en Kerkelyke Persoonen.
G R. Refolutie van Gecommitteerde Raaden, tot
reparatie van het Pa/torye-Huis binnen den Oudenhoorn. Den 6 July 1756.
FgSpgiS géhoord het rapport van de Heeren Teftart en Vinck 'm\W{ haar Eddc MüS- Meedebroederen in Raade, met en \Wm\ benevens den Raad Advocaat Fiscaal, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Mog. twee Appoinctemen-.. t.eft vaneen 31 Mey en 29 Juny deezes jaars, hebbende geëxamineert de Requeile van Bernardus van den Cafteele Predikant in de Chriftelyke Gereformeerde Gemeente binnen den Dorpe van den Oudenhoorn in den Lande van Voorne om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat de Ontfanger van de Geeftelyke Goederen binnen de Stad Briefte, door haarEdele Mog. mag werden gequalificeert, om het Paftorye-Huis binnen den Oudenhoorn behoorlyk te doen repareeren en in een* ftaat te ftellen, om bewoont te kunnen werden, of wel anderzints, dat haar Edele Mog. den voornoemde Ontfanger gelieven te gelaften, aan den Suppliant tot het doen van de voorfz reparatien te betaalen een convenabele fom waar uit de voorfz reparatien zullen kunnen werden gedaan, mits de Suppliant van die Pennmsen doende behoorlyk reekening;en verantwoording: en voorts ook noch hebbende geëxamineert het daar op ingekoo-men berigt en advis van den Ontfanger de la Baflëcour, in wienshanden dezelve Requefte. tot dat einde bevooreus is. gefteld geworden. v ö:
Waar op gedelibereerd, en in agting genoomen zvnde, aan deeene. zyde, dat volgens het voorfz berigt het.voorfz Paftorye- -
Huis:i



I. Boek. E. Vyf de Titel
•Huis noodzafikelyk diend te werden gerepareert, en dat het Dorp abfolut onvermogend is, om die reparatien te bekoftigen, of den Predikant een ander Huis te bezorgen; en aan de andere zyde, dat ook op andere Dorpen de reparatien der PaftoryeHuizen werden genonchaleert, en dat van de Paftoryehuuren, die hy Ontfanger in zyne qualiteit daar toe jaarlyks betaald, niet altoos met een behoorlyke attentie gebruik werd gemaakt, is goedgevonden en" verftaan, den voornoemde Ontfanger de la Balfecour door deeze te qualifïceeren, om voor ditmaal, en zonder dat het zelve zal mogen werden getrokken in confequentie, het voorfz Paftorye-Huis op den Oudenhoorn naauwkeurig te doen examineeren, en van de daar aan hoognodige reparatien te doen maaken een behoorlyk Beftek en ciering van koften, en "b^t zelve uit de Kas van het gemeene Land te doen repareeren en bewoonbaar maaken, mits daaromtrent de menagie (zoo veel mogelyk) betragtende, en voorts tot voorkooming, dat de Pastorye-Huizen en vooral op Dorpen, alwaar uit de Kas van het gemeene Land aan de Predikanten Paftoryehuuren werden betaald, meede niet geraaken in verval, de refpective Schouten en Gerechten van de Dorpen in het Land van Voorne te gelaften zorge te draagen, voor derzelver jaarlyks onderhoud en reparatien, en dat door de Predikanten daar toe werd befteed de Pastory'ehuur die zy van het gemeene Land genieten; en eindelyk den Ontfanger de la Balfecour te interdiceeren, om voor het toekoomende aan de Predikanten de Paftoryehuuren te betaalen, anders als op een fchriftelyk Declaratoir van Schout en Gerechten, houdende, dat haar gebleeken is, dat de fom aan den Predikant voor Huishuur betaald, ieder jaar is befteed tot onderhoud of reparatie van het Paftorye-Huis door hem bewoont, met uitdrukking waar in de gedaane reparatie heeft beftaan.
En zal Extract deezer werden gegeeven aan den Suppliant, mitsgaders aan den Ontfanger de la Balfecour, om zig daar na te reguleeren,, en aan de Schouten en Gerechten, mitsgaders aan de Predikanten daar in geconcerneert, kenniffe te geeven, en voorts ook aan de Provinciale Reekenkamer, om te dienen tot %m' narigt,
Refa-



van DE KeRKELTKI GOEDEREN.
22§
G. R. Refohitie van de Edele Mogende Heeren Ge*
• committeerde Raaden, betreffende de reparatie van -de Pajlorye-Huizen m den Lande van Voorne, Putten en Qverfiacquè* Den 6 December 1756.
IS geboord het rapport van de Heeren Teftart en van Leyden, haar Ed, Mog. Meedebroederen in Raade, niet en benevens den Raad Advocaat Fiscaal, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Mog. Appoinótement van den 28 Oétober jongftleeden, hebbende geëxamineert de Miffive door den Ontfanger der Geeftelyke Goederen in den Brielle, Mr. Nicolaas de la Balfecour, daags bevoorens van daar aan haar Edele Mog. gefchreeven , houdende eenige bedenkelykheid op haar Edele Mog. Refolutie van den 6 July 1756, (a) dewelke hy zig verpligt had gevonden ter kenniffe van haar Edele Mog. te brengen, en teffens in overweeginge te geeven, of haar Edele Mog. niet zoude kunnen goedvinden eenige alteratie in de voorfchreeve Refolutie te •maaken.
Waar op gedelibereerd, en in agtïng genoomen zynde, dat het in deeze alleen aankomt, om de Schouten en Gerechten omtrent -het behoorlyk in ftaat houden van de Paftorye-Huizen tot hun -pligt te brengen, is dienvolgende goedgevonden en verftaan, den -Ontfanger van de Geeftelyke Goederen in den Brielle, Mr. Ni■ colaas de ïa Balfecour, door deeze te gelaften, aan de refpeclive Schouten en Gerechten in den Lande van Voorne, Putten en Overflacqué uit den naam van haar Edele Mog. te ordonneeren, dat dezelve tot voorkoominge van het verval van de PaftoryeHuizen zorge draagen, dat dezelve jaarlyks na behooren werden gerepareert en in ftaat gehouden-, en dat zylieden mitsdien kunnen en moeten gehouden worden voor .gewaarfchouwt, dat voortaan •op geen verzoeken om reparatie van de vervalle Paftorye-Huizen ten-koften van het gemeene Land gedaan wordende, eenige refleéfie by haar Edele Mogende zal worden genoomen.
En zal Extracf deezes aan den voornoemden Ontfanger de ïa -Baflecour gegeeven werden, om zig daar na te-reguleeren.
Refö-
O) Zie hier voóren pag. 223.
JV DE&L* E«



■$g$ I. Boek. E. Vyf de Titel
H. Refolutie van de Staaten van Holland, bMfr
dende interpretatie van het Öftfoy, den 21 Decemher 1735 aan Kerkmeefteren van, de Gereformeerde Kerk der Stede den Burg, op den Èilande van Texel\ tot het heffen van eenige haften geaccordeert.. Den 16 November 174.1*
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaden in WeftvriesLmd en het Noorder-Quartier, gefchreeven te Hoorn den 26 der voorleede maand, houdende,, ter voldoening aan haar Edele Groot Mog. Appoinclement eommifforiaal van den 25 July laatftleeden, derzelver confideratien en advis op de Requefte van de Kerkmeefteren van de Gereformeerde Kerk der Stede den Burg, op den Eilande van Texel met bewilliging en approbatie vim Burgermeefteren en Scheepenen aldaar, te kennen geevende in fubftantie, dat 'baar EdeleGroot Mog.. de Supplianten tot onderhoud van de Kerk als anders van tyd tot tyd, van vyftien tot vyftien jaaren, onder anderen hadden gelieven te o&royeeren, om twee en een ftuivers op de Verpondingen der Huizen, en Landen van de Eigenaars aldaar te vorderen, beide op den voet van de binnenlandfche onkoften ; dat 'zy Supplianten, in navolging van het geene. by haare Prfedecefleuren in officïo al in de voorleede Eeuw, en_ zoo: vervolgens was gedaan tot op deezen tyd, de uitdrukkinge in derefpeétive Oétroyen vervat, van twee en een ftuivers op de Verpondingen der Huizen en Landen,, hebben begreepen te- bedraagen vier ftuivers van ieder flegt Verpondingen van de Huizen en Landen (monteerende een fle&tei Verpondinge twee guldens ): zulks van ieder gulden twee ftuivers y wordende de woorden twee en een Huivers refpeclive op de Verpondingen der Huizen en Landen en de twee en een ftuivers refpeëtive van ieder gulden op de Verpondinge der Huizen en Landen promiscue, gebruikt in de Octroyen fucceffivelyk aan de Supplianten by haar Edele- Groot Mog. verleend; dat in het laatfte Oftroy, by haar- Ed. Gr. Mog. eten ai' December 1735 op nieuws aan de Supplianten geaccordeert voor vyftien jaaren, wederom waren ingevloeit de woorden m& m eea timvers refpeétive op de Verpondingen van- d& Hut-
■ Z&fh,



van de Kerkelyke Goederen. 22>
zen m Landen van de Eigenaars aldaar te vorderen, en dat zy Supplianten voortvaarende op den ouden voet te innen meergemelde vier ftuivers van ieder liegt Verpondingen op de Huizen en Landen , eenige Luiden zig laaten voorftaan, dat de Supplianten tot zulk doen niet zyn bevoegt, immers dat de bewoording van twee en eene ftuivers op de Verponding der Huizen en Landen merkelyk minder zoude koomen te importeeren, en dat zy daarom dan ook de voldoening daar van declineeren; en vervolgens verzoekende, dat haar Edele Groot Mog, by wyze van interpretatie gelieven te verklaaren, en voor zoo veel des noods de Supplianten op nieuws te octroyeeren, om geduurende de nog overige tien jaaren . van het loopende Ociroy van den 11 December 1735, in de invordering van vier ftuivers over ieder flegt Verpondingen der Huizen en Landen in de voorfz Jurisdictie ftaande en geleegen, te mogen continueeren.
Waar,op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat haar Edele Groot Mog. met de bewoordingen in de refpeclive Octroyen voorkoomende, van te mogen vorderen twee en een ftuivers refpeclive op de Verpandingen der Huizen en Landen, of twee en een. ftuivers refpeclive voor ieder gulden op de Verpondingen der Huizen en Landen, geen andere intentie hebben gehad, dan. om de Supplianten te qualifïceeren, om van ieder gulden op de Verpondinge der Huizen te mogen vorderen twee ftuivers, en van ieder guiden op de Verponding der Landen een ftuiver; en dat daar gelaaten wordende het gepaffeerde, de Supplianten met het begin van dit jaar zig daar im in het vervolg zullen moeten reguleeren.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, op
de Requefle van Schout en Gerechte van Werkendam s om een fubfidie , tot yergrOoUng van haar Kerk. Den 12 February 1738.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden , alhier ter Vergadering ingekoomen den 22 der voorleeden maand, hebbende, ter voldoening aan haar Edele Groot Mog. Appoinétement commifforiaal van
Ee 2 den



g$g ï. Boek. E. Vyfde Titel
"den 6 July 1736, geëxamineert de Requefte van Schout en Ge* rechte, mitsgaders den Predikant en den Kerkenraad, als meede de Kerkmeefteren van Werkendam, waar by zy hebben te kennen gegeeven, dat de Gemeente aldaar zedert eenige jaaren mepkelyk zynde geaecrefleert, en nog dagelyks vermeerderende, dezelve Kerk is geworden veel te eng en te klein: dat dezelve boven dien zoo oud en bouwvallig is, dat ze zondek exceflive koften niet zoude konnen worden gerepareert, en ook zoo laag van verdieping, dat de Predikant den Predikdienft niet als met de uiterfte moeieïykheid' kan waarneemen^ en dat veele van de Toehoordei's, zelfs in het Winterfaizoeiï, daar door-in ftaauwtens vallen: dat daarom door Werkbaafen geoordeelt is-, dat, om geen vergeeffche koften te doen, de voorfchreeve Kerk moet werden vergroot, en een geheel nieuw Dak,,daar op gelegt, het welk na haare opgeevinge zoude koften ruim tien-duidend guldens, en dat -zf daar toe geen geld hadden, als alleen een fomme. vamnegen honderd zes guldens dertien ftuivers, by Colleéte door liefdegiften van de Ingezetenen van Werkendam en Werken bekoomen; verzoekende de Supplianten vervolgens,, dat haar. Edele Groot Mog. gelieven aan* haar te vergunnen een convenabel fubfidie, om daar meede de voorfchreeve Kerk op de menagieufte wyze te konnen vernieuwen en vergrooten, volgens- de Teekening, by den Fabricq der Stad Dordrecht geformeert.
Is goedgevonden en verftaan, de Supplianten te authorifeeren en te qualifïceeren, 01m.de voorfchreeve Kerk zoo veel te mogen vergrooten en verhoogen-, dat de Gemeente daar in bekwaamelyk kan worden geplaatft , en-de-Predik- en Godsdienft zonder ongemak na behooren geoeffent, en om de Penningen daar toe nodig te mogen negotieerenm femme van zes of zeven duizend guldens, doohaot geen .hooger Intreft, als van drie ten honderd in het jaar „ met , vrydorn van honderdfte. en tweehonderdfte Penningen, op> zoodanige termynem als: telkens tot betaalinge. der aanbefteedingen nodig zal zyn; wordende de Supplianten by deeze meede nocb geautborifëeit, ©m, ingevolge van haar Edele Groot Mog* Refolutie van den 13' April 1584;, (V> °P lest fubjecl: .-va» de reparatie- der Kerken genoomen, te mogen-
m Boeit ÉL Dwi.-paE



van de KeRKEEYKE goederen. VM)
doen een matigen perfoneelen Omflag, om daar uit te vinden de nodige Penningen , zoo tot betaalinge der Interelfen van het te negotieeren Capitaaï, als tot de matige afloffinge van dien. En dat wyders noch aan de Supplianten zal werden geaccordeert , zoo als aan haar tot het voorfchreeve -Werk geaccordeert werd mits deezen, eene fomme van zes honderd guldens, te betaalen door den Ontfanger Generaal der Kerkelyke. GoederenMr. Johan Slicher, waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt worden, de .nodige .Ordonnantie. te. doen. depecheeren.
H. Refolutie van hun Edele Groot. Mogende*,
waar by aan -die van Niervaart, gezegt de Glundert,. verleend word drie duizend guldens, tot opbouwing van haar afgebrande Kerk... Den 16 April 1739. -
BY refumtie-gedelibereerd zynde op het Advis <van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 20 January laatftleeden hebbende, ter. voldoening aan haar Edele Groot Mogende ' Appoinclement. commiiforiaaf van den 14 Juny 1737, geëxami* neert de Requefte van Bailiiuw, Burgermeefteren en Regeerders der Stede en Lande van Niervaart, gezegt de Clundert, waarby zy te kennen geeven,. dat,. boven en behalven de beklaaglyke omftandigheden, waar in zy zig bevinden door-gebrek van negotie en vertiering, het .verlammen van dé daaromtrent heen Idopende Riviertjes, en manquement van,Wateringen,- zy noch het ongeluk hebben gehad, dat op1 den 10 Maart 1737 de Kerke en Toorrt binnen de voorfz Stede door - een fchielyke en vehemente Brand ten eenemaar verteert- zyn,,.tot welkers wedéropbouwing zy zig in eene abfolute onmagt bevinden; en waar by zy vervolgensom redenen, breder in de Requefte gemeld,: verzoeken,.,dat haar-Edele Groot Mog. aan haar Supplianten, zoo tot» het ftellen van-een Watermooleh tot ontlafting der Landen, als tot. het weder, opbouwen van de voorfz afgebrande Kerk, gelieven te verleenen remilfie voor deh tyd van drfe jaaren van haaB ordinaris Verpondingen, jaarlyks bedraagendèdértien> duizend'' negen hónderd vyf guldens vier ftuivers, zoodkmg. nogtans, &m



ï. Boek. E. Vyfde Titel
dezelve remiffie alleen zal weezen met relatie tot het gemeene Land, en mits, dat dezelve door de Schuldigen zal moeten wor* den betaald , en geëmployeert tot de hier voorengemelde eindens, en geene anderen, en dat van het employ van dien, behoorlyk reekening zal worden gedaan»
Is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten tot wederopbouwing van de voorfz Kerk, toe te leggen een fubfidie van drie duizend guldens, om betaald te worden uit het Kerkelyk Comptoir te Delft , waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt worden te doen depecheeren de nodige Ordonnantie, zoo ras aan haar zal zyn gebleeken, dat de wederopbouwing van dezelve Kerk zal weezen geavanceert tot op de helft van het Werk; wordende bet verzoek, by de Requefte gedaan, afgeilaagen.
Ü Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by die Van Oofthuyfen zyn geauthorifeert, om, met 'Vry dom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen, te negotieeren de nodige Penningen tot vernieuwing van de Gereformeerde Kerk aldaar. Den 19 Sep* tember 1742.
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en den No order- Quartiere, gefchreeven te Hoorn den 13 deezer, houdende, ter voldoening aan baar Edele Groot Mog. Appoinaement commiftöriaal van den 13 Juny laatftleeden, haare confideratien en advis op de Requefte van Elifabeth van Bredehof, Vrouwe van Schoonewal, en van de vrye Heerlykheid Oofthuyfen, mitsgaders Burgermeesteren en Kerkmeefteren van Oofthuyfen; verzoekende, om daar by geallegeerde redenen, dat haar Edele Groot Mog. de Supplianten gelieven te authorifeeren , om tot vernieuwing en herftelling van de zeer bouwvallige Gereformeerde Kerke aldaar, onder vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen, en andere gemeene Lands Laften, te mogen negotieeren op Lyfrën' ten zoodanig een fomme van Penningen, als tot dat einde nodig &al werden bevonden.
Waar



van de Kerkelyke Goederen;,
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,' aan de Supplianten derzelver gedaane verzoek te accordeeren* en dienvolgende haarluiden te authorifeeren en te qualifïceeren l om zonder belafting van de honderdfte en tweehonderdfte Penningen, zoodanig een fomme van Penningen, uiterlyk tot vyftig duizend guldens, te negotieeren, als zylieden tot noodwendige, reparatie benodigt zyn,.
£L Refolutie van de Staaten van Holland 9 lot
het ophouwen van een Kerkje te Eg:mond aan Zee ten kopten, van. het gemeene. Land,, Den. 17 Maart 1745-
BY refumtie gedelibereerd' zyndë op het Mdvis van de Heeren • Gecommitteerde. Raaden In Weftvriesland en het NoorderQuartier, ter Vergadering ingekoomen. den 26 Maart 1743,. ©p de Requefte van Schout,, Burgermeefteren en Scheepenen,, mitsgaders den Kerkenraad der. Gereformeerde Gemeente van Egmond aan Zee,, verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. haare zeer bouwvallige Kerk,, en welke.te.dugten is, dat by een zwaare Stormwind en Watervloed zal inftorten, gelieven te doen afbreeken,. van de Afbraak, zoo; veel het ftrekken kan,, een ander kleinder Kerkje,, geproportioneert na. de grootheid der Gemeinte, op het Oofteinde. van het Dorp, en zulks zoo, verre van de Zee als mogelyk. is, te. doen bouwen , of' zoodanige anderevoorzieninge . daaromtrent te doen, ais haar. Edele Groot Mog.. zouden oordeelen te. behooren..
Als meede op de nadere Advifën van de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland eu het Noorder-Quartier op het: voorfz fubjecf..ingekoomen, den. 20 Augufty 1744 en 12.January. deezes jaars».
Is goedgevonden en verftaan, dat aan de Ooftzydè- of Landkant van het voorfz Dorp een nieuw Kerkje voor de Gereformeerde Gemeente aldaar zal worden gebouwt, waar van de kosten volgens het Plan daar van door de Heeren Gecommitteerde? Raaden in Weftvriesland en het No order-Quartier gedaan: for-
mes*-



s>£2 ï. Boek. E. Vyfde Titel .
meeren, zullen bedraagen omtrent vyf duizend guldens, en dat die Penningen uit 'sLands Kaffa zullen worden betaald, mits dat de befteeding en opbouwing van het voorfz Kerkje zal gefchieden onder opzigt van -de bovengemelde Heeren Gecommitteerde Raaden, en dat de Penningen, welke by verkoop van het oude Gebouw daar van zullen .provenieeren, zullen koomen ten behoeven van den Landen.
H. iïtefolutie jum de Staaten van Holland-* om-
. trent het houwen van. een nieuwe Kerk te 's Grevels. duin ^Capelle,, . en Moe de -kollen daar toe nodig te vinden. Den 13 Mey 1747.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den .27 dei" voorleede maand, hebbende, ingevolge en tot voldoening van,haar Edele Groot Mog.. Appoinclement commilToriaal van .den 23 January -1744., geëxamineert de Requefte .van Schout en Gerechte van 'sGrevelsduin Capelle, geleegen in de Langeftraat; .verzoekende, om redenen daar by geallegeert, dat .haar Edele .Groot Mog. de Supplianten tot het bouwen van een nieuwe Kerk aldaar gelieven - in ftaat te ftellen , en vervolgens uit het Comptoir .Generaal der Kerkelyke Goederen te fubüdieeren met de fomme van vyf .duizend guldens.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, <aan de Supplianten te verleenen vrydom van den Impoft op de grove Waaren -en :Rondemaat' van .de Materiaalen tot den opbouw van de voorfchreeve Kerke nodig, mits mogtans daar van gehaald werden de een Biljet van den Pagter; en voorts de Kerk-meefteren aldaar te authorifeeren, om tot de minfte Intereft, en aüterlyk nigt hooger als tot drie en een half .per cent in het jaar, te negotieeren een Capitaal van drie duizend guldens, en tot een .Fonds waar uit de Interenen van het zelve Capitaal gebonden, .mitsgaders het Capitaal door den tyd afgeloft zal kunnen worden, te mogen .ftellen op ieder .Stoel in de te bouwen Kerk jaarlyks eene gulle .«den ftuivers, en op alle de Banken, te Samen zeftig guldens, en-eindelyk ten behoeven van de Kerk
te



van be Kerkelyke Goederen. 233
te laaten omgaan een tweede Zakje op alle de Kerkdagen; wyders Schout en Gerechte te authorifeeren, om tot den opbouw van de voorfchreeve Kerke, tot lafte van het Ambagt, met vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen , voor den tyd van twaalf jaaren, te negotieeren een fomme van tien duizend guldens tot de minfte Intereft als vooren, en niet hooger als tot drie en een half per cent in het jaar; en dezelve wyders te authorifeeren, om tot afloffinge van het voorfchreeve Capitaal , voor den tyd van twaalf eerftkoomende jaaren, in te gaan met dit jaar 1747, over de Huizen en Landen te doen een extraordinaris Omflag of Schatting van veertien Beeden, ieder bedraagende een fomme van drie en feftig guldens, en zulks te faam en jaarlyks agt honderd twee en tagtig guldens, en in de voorfz twaalf jaaren tien duizend vyf honderd vier en tagtig guldens, des dat de voorfz Omflagen tot geene andere eindens zullen mogen worden beheert of geëmployeert als tot de afloffinge van het voorfz Capitaal, en dat de Supplianten daar van om de twee jaaren aan de Heeren Gecommitteerde Raaden zullen moeten doen blyken.
En eindelyk aan de Supplianten tot fupplement van het geene verder tot den opbouw van de voorfchreeve Kerke, volgens gemaakte Ciering, zal worden gerequireert, uit het Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen te accordeeren een fubfidie van twee duizend vyf honderd guldens, te betaalen de eene belfte by den aanvang, en de wederhelfte na de voltooying van het voorfchreeve Werk, dat de Supplianten wegens zekere vyf mergen Lands aan de voorfchreeve Kerke toebehoorende, welke door ordre van de Heeren Gecommitteerde Raaden in den jaare 1746 zyn geëmployeert tot een Kaade tot de Waterlinie, geen verder of ander dedommagement zullen mogen verzoeken, maar zig te vreeden houden met de Vrugten die van het voorfchreeve Land en Kaade, in die fituatie als dezelve jegenwoordig zyn, zonder de voorfchreeve Waterlinie of Kaade te befchaadigen, zullen kunnen worden getrokken; wordende der Supplianten verder of ander verzoek geweezen van de hand.
«•
^ DEEL. Ff fcefo-



234
L Boek. E. Vy.fde Titel
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by gecontinueert word de termyn yan het beginnen der gratiën, faculteiten en authorifatien aan die yan ''sGrevelduin Capel verleend, tot het opbouwen van een nieuwe Kerk. Den 10 April 1749.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 26 der voorleede maand, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 27 January 1748, geëxamineert de Requefte van Schout en Gerechte van 'sGrevelduin Capelle, om daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. den tyd of termyn, 'van welke gereekent zoude moeten worden te beginnen .de gratiën en conceilïen aan haar by Refolutie van den 13 Mey 1747 00 tot een Fonds tot net bouwen van een nieuwe Kerk verleend, gelieven te continueeren, voor den tyd van drie jaaren* en zulks tot den jaare 1750, of wel tot zoo veel vroeger tyd als de Gronden meer bekwaam tot den voorfchreeven opbouw en de In- en Opgezetenen beter in ftaat zouden worden gevonden om te kunnen fourneeren de extraordinaris Omflagen ten dien einde te doen, als zy in January van den jaare 1747 zyn geweeft.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat de termyn van jaaren over welke by haar Edele Gr. Mog. voorfchreeve Refolutie van den 13 Mey 1747 00 de graden , faculteiten en authorifatien daar by breder gemeld, aan de Supplianten zyn verleend, in plaatfe dat dezelve in cas den aanbouw van de voorfchreeve Kerk in den jaare 1747 hadde kunnen worden begonnen, haar aanvang zoude hebben genoomen met den jaare 1747 voornoemt, alsnu niet eerder haar aanvang neemen zal, en mitsdien eerft zal beginnen met den jaare 1750 twnftaande, mits de bouw van de voorfchreeve nieuwe Kerk ook UI &U jaar reëel en met 'er daad begonnen worde, en dat voor het Overigen de voorfchreeve haar Edele Groot Mogende Rcfüiuïie in alles zal blyven in haar geheel.
00 Zie boven.pag. 232. RqCq-



van de Kerkelyke Goederen.
^35
H: Refolutie van de Staaten van Holland, een
duizend guldens uit het Geeftelyke Comptoir aan die yan IVaverveen te accordeeren tot het houwen yan een nieuwe Kerk. Den 11 January 1754.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 2 November van het voorleeden jaar, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 7 July daar te vooren, geëxamineert de Requefte van Jan van Staveren, Predikant te Waverveen, als -behoorlyk geauthorifeert en gequalificeert van Schout en Gerechte, mitsgaders den Kerkenraad van Waverveen voornoemt, om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. aan den Suppliant tot foulagement van den opbouw der Kerke aldaar, na derzelver gewoone goedheid en liberaliteit, by wyze van gifte, gelieven te accordeeren zoodanige fomme van Penningen als haar Edele Groot Mogende zullen koomen goed te vinden.
Is goedgevonden en verftaan, dat Kerkmeefteren van Waverveen uit het Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen tot den opbouw van een nieuwe Kerk zullen worden gefubfidieert met een fomme van duizend guldens eens, waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt worden de nodige Ordonnantie te doen depecheeren; en dat wyders gemelde Kerkmeefteren zullen worden ontheft, zoo als ontheft worden by deeze, van de verantwoording van de Rentjes welke zy belaft zyn voor het Kerkelyk Comptoir te collecleeren, te ïaamen jaarlyks bedraagende zeven en veertig guldens twaalf ftuivers en zes penningen , en dezelve geheel gelaaten ten profyte van de Kerk, mits dan ook ceffeerende de jaarlykfche uitkeering van drie en twintig guldens zeftien ftuivers drie penningen, die daar van tot hier toe is gefchied, alles aanvang neemende met den jaare 1744.
Wordende dienvolgende de Ontfanger Generaal der Kerkelyke Goederen van de invordering en ^verantwoording van de voorfz zeven en veertig guldens twaalf ftuivers zes penningen, en van de uitkeering van de helft ter fomme van drie en twin-
Ff 2 tig



23ö L Boek. E. Vyfde Titel
tik guldens zeftien ftuivers drie penningen refpeclivelyk, meedfe. met den jaare 1754 ge-dechargeert, en des Suppliants verder of ander verzoek geweezen van de hand.
H Refolutie van de Staaten van Holland-, waar
hy aan Kerkmeefters van Dubbeldam word geaccordeert een fubfidie van dertien honderd' guldens uit: het Geeftelyke Comptoir, wegens de koften van een nieuw Dak oft de Kerk, &c,. Den 13 January 174.8-
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 8 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 7 december 1746', geëxamineert de Requefte van Kerkmeefteren vanDubbeldam, verzoekende, om daar by geallegeerde redenenr datbaar Edele Groot Mog. aan haar gelieven te accordeeren eenfubfidie, om daar, uit te kunnen vinden het geene zy te kort koomen tot betaaling van de koften van een nieuw Dak op de Kerk als meede het geene vereifcht word, tot noodwendige remrati'en van de Kerk , Paftorve en Schoolhuis', en-wyders te qualificeeren, om in het vervolg,, tot goedmaaking van het onderhouden en de reparatien der voorfchreeve Kerke, Paftorye en Schoolhuis, jaarlyks een modique Omflag over de - Opgezetenen van Dubbeldam te mogen doen;
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden- en verftaan, aan de Supplianten ten voorfchreeven einde te accordeeren een fubfidie uit het Comptoir Generaaf der Geeftelyke Goederen ter fomme van dertien honderd guldens, en voorts- de-Supplianten te authorifeeren en te qualifïceeren, om, geduurende den tyd van twintig eerftkoomende • jaaren, in te gaan met deezen iaare 1748, tot onderhoud van de voorfchreeve Kerke, Paftorye en Schoolhuis over de Ingezetenen van Dubbeldam, in< gemoede na elks gegoedheid jaarlyks-te mogen doen- een matige en con* venabie Omflag, mits in het geheel jaarlyks niet meer bedraagende als honderd guldens, met authorifatie-om den. voorfchreeven



van de Kerkelyke Goederen. afjg
Omflag door den- Boode van Dubbeldam te mogen invorderen by parate executie.
H* Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by continuatie van O&roy word verleend aan Kerkmeefteren van Overfchie, tot het hef en van ïafteH op Tappers Wyn en Bier voor twaalf jaaren. Den 17 Mey 1748-
BY refumtie gedelibereerd zynde op het- Rapport ter Vergader ring uitgebragt den 4 der voorleede maand door de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinétement commifforiaal van den 22 February laatftleeden, geëxamineert de Requefte aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert by Kerkmeefteren van de Parochie-Kerk te Overfchie, daar bv om geallegeerde redenen, verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. de Supplianten wederom, goedgunftelyk. zouden gelieven te accordeeren en oétroyeeren, om voor den tyd van twintig eerffc koomende en agtereen volgende jaaren, ingaande met de maand Maart van deezen jaare 1748, als wanneer expireerde de laatfte conceftie aan de Supplianten, verleend,. tot verval van de onkosten en-nodige-reparatien der voorfchreeve Kerk, het Pfedikantsen Schoolhuis,, de Schoolmeefters- en Vroed vrouwsgagien, met het gunt daar toe behoord,, en zoo als by het laatfte Oftroy werd vermeld gevonden,, tot lafte van. de- Tappers en Herbergiers onder de Parochie van Overfchie gehoorende, te mogen heffen en ontfangen, het zy by Collecte of'Verpagtinge, t'haaren lcnoonften profyte,. op ieder Stoop Wvn twee- ftuivers, op ieder Tonne Bier tien, ftuivers,. by dezelve Tappers en Herbergiers- ingeleid en geconfumeert werdende,. en zulks onder conditie en vergunning van het regt. van parate, executie, zoodanig ew m diervoegen als het zelve by het meergemelde laatfte Oftróy was geaccordeert geworden; mitsgaders het Advis-van de Heeren < haar Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raaden op dezelve Requefte van.dato den 18 January deezes jaars, en ter Vergadering ingekoomen den 22. February laatftleeden.
Ff 3. ' %



238 I. Boek. E. Vyf de Titel
Is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten derzelver verzoek te accordeeren, zoodanig en in diervoegen het zelve by het voorfchreeve Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden voor den tyd van twaalf jaaren is gemodinceert geworden, en dat overzulks in conformité van het voorfz Advis de Brieven van Octroy voor de Supplianten zullen worden verleend en gedepecheert.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan die van Baartwyk tot herftelling van haare Kerk uit het Gee/lelyk Comptoir geaccordeert word een fubfidie van twee duizend guldens, en voor eenigen tyd vrydom van twee Reutjes aan dat Comptoir yerfchuldigt. Den 25 July 1750.
I' S geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 7 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinétement van den 19 Juny van het voorleede jaar, geëxamineert de Requefte van Droffaard, Regenten en Kerkmeefteren van de Heerlykheid en Dorpe van Baartwyk, geleegen in den Lande van Heusden; verzoekende, om redenen daar by geallegeert, dat haar Edele Groot Mog. de Kerke te Baartwyk gelieven te begunftigen met een fubfidie van twee duizend guldens, ten einde de Supplianten daar door werden in ftaat gefteld om de zoo zeer noodzaakelyke reparatien, ter in ftaat blyving van dezelve Kerk te kunnen effectueeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, tian de Supplianten, ten einde voorfz, uit het Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen en Inkomften, te accordeeren een fubfidie van een duizend guldens; en de Supplianten wyders te qualifïceeren, zoo als dezelve gequalificeert worden by deeze, om tot lafte van de Kerke, met vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen, op een modicquen Intereft, te mogen negotieeren een fomme van vyf honderd guldens, en het dan nog Sdteerende kort, ter .fomme van vyf honderd guldens, temogen
vin-



van be Kerkelyke Goederen. ^3!>
vinden by Omflag over haare Ingezetenen en Parochieerende zullende de voorfz Kerke, geduurende den tyd dat de voorfz fomme van vyf honderd guldens niet zal weezen afeeloft beyryd zyn van de betaalinge van een fomme van negentien euldens en tien ftuivers, wegens een jaarlykfche Rente, van zeftien giüdens tien ftuivers, en een Rogge-Rente van drie guldens aan het voorfchreeve Kerkelyk Comptoir jaarlyks verfchuidigt • des za aan de Supplianten geene betaalinge van het voorfchreeve fubfidie van duizend guldens worden gedaan, voor en aleer dezelve behoorlyk zullen hebben doen biykcn dat weezentlyk een lomme van twee duizend guldens tot herftellinge van de voorfz Kerke is geëmployeert, en gemelde Droffaard, Regenten en kerkmuren by een bezeegelde Acte zullen hebbeS belooft haar Edele- Groot Mog. met diergelyk verzoek ten lafte van het Kerkelyk Comptoir Generaal niet verder laftig te vallen
En zal hier van Extract worden gezonden aan de Heeren Gecommitteerde Raaden, om dien conform te zrner tvd tot betaalinge van het voorfz fubfidie van duizend guldens de nodige Ordonnantie te doem depecheeren, als meede aan den Ontfanger Generaal yan haar Edele Groot Mogende Kerkelyke Goedeien en InKomiren, om te ftrekken tot deszelfs narigt.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan die van Oud- en Nieuw-Goudriaan verleend word een fubfidie tot herftelling van haare Kerk &c. Den 20 February' 1751. *
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomea * 1, m'Mfrt ^5o, op de Requefte van Schout en Gereen ie van Oud- en Nieuw-Goudriaan, verzoekende, om daar by geallegueerde redenen , dat haar Edele Groot Mog. aan haar
|S nnir w rC ddCn V£S de m^ reP™ ^ cie Kerke amaai, uit het Comptoir Generaal van de Kerkelyke Goederen
| srïïsseea fubaaie vffl vicr duizenc! negai
Is»



n$ L Boek. E. Vyfde Titel
Is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten te accordeeren een fubfidie van een duizend guldens, te ontfangen by den Ontfanger Generaal der Geeftelyke Goederen; en wyders de Supplianten te authorifeeren, om te negotieeren een fomme van drie duizend guldens, tot zoodanige modicquen Intereft als zy de voornoemde Penningen zullen kunnen bekoomen, als meede om over de In- en Opgezetenen van Goudnaan te doen een -convenabelen Omflag, na een ieders gegoedheid en vermogen, ter fomme van honderd en negentig guldens jaarlyks, voor den tvd van vyf en twintig jaaren, in te gaan met den jaare 1751 , om daar uit te betaalen de verfchuldigde InterelTen van het genegotieerde Capitaal, en om het overfchot te employeeren tot de fucceffive afioffingen van het Capitaal zelfs. En eindelyk de ■Supplianten nog te authorifeeren, om den voorfz Omflag jaarlyks te doen invorderen door de Gerechts - Boode by parate ■executie.
H Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan die van het Dorp de Waal, op Texel, ten behoeve van de Kerk geaccordeert word een fubftdie van dertien honderd guldens, remiffie van agterftalhge Verpondingen en Oclroy tot het heffen van eenige haften. Den 14 September 1753.
GEdeKbereerd zynde op het tweede point van befchryving van haar Edele Groot Mog. Vergadering van July laatftleeden, nader gebragt in het tweede point van de jegenswoordlge befchryvinf, cn zulks op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noorder-Quarder, van den 9 Mey 1753, geformeert op. de Requefte van Burgermeefteren, Scheepenen en Kerkmeefteren van het Dorp de Waal gelecgèn op den Eilande Texel, te kennen geevende den Wallen ftaat van haar Kerkelyke Finantie en verzoekende fSJrov cclvk van ouds gehad hebben, om een ftuiver per hondeneden 1 Lds, en-in de Polders onder de Waal geleegen te ^Ogen C * ^ede te heffen den tagtigften Pennmg van



yan de Kerkelyke Goederen. &4t
■tle vafte Goederen, in welke in voorfz Polders geleegen zjii; en wyders te mogen gaaren twaalf ftuivers van ieder Huis of Wooning in haar Dorp en Polders geleegen; dat ook de Polder Walenburg ten behoeve van haar Kerk, 'sjaarlyks zoude moeten contribueeren een fomrna van dertig guldens, ter zaake dat de Gereformeerde Ledemaaten in dezelve Bedyking woonende tot de Gemeinte van de Waai behooren, en te Kerke gaan; en' eindelyk ook mogen blyven behouden een fomma van een'honderd en vyftig guldens, welke de Kerk van de Waal uit de binnenlandfche koften van immemoriaale tyden af genooten heeft: alles voor den tyd van vyf en twintig jaaren.
Hebben de Heeren van de Pvidderfchap en Edelen, mitsgaders de Gedeputeerden van de refpeftive Steden, uit naam en van wegen Burgermeefteren en Vroedfchappen van dezelve Steden geconfenteert en bewilligt, zoo als haar Edele Groot Mogende corifenteecen en bewilligen by deeze, om aan de Supplianten toe te ftaan een fubfidie van dertien honderd gulden-s voor eens uit 'sLands Kaffe, wordende de Heeren Gecommitteerde Raaden m Weftvriesland en het Noorder-Quartier gequalificeert daar toe de nodige Ordonnantie te fiaan, mits de gelden ten lafte van de Kerk loopende, daar meede werden afgeloft; en voorts te verleenen kwytfchelding van de agterftallige Verponding wegens de Landeryen aan de Kerk van de Waal toebehoorende bedraagende wegens de ordinaris Verponding zedert 1736 tot 1751 incluis, zes honderd twee en vyftig guldens en zeftien ftuivers, en wegens de extraordinaris Verponding zedert 1713 tot 1751 incluis, negen honderd vyf en feftig guldens vier ftuivers en vier penningen, en dus te faamen een fomme van zestien honderd agtien guldens en vier penningen, waar van de gemelde Heeren Gecommitteerde Raaden gequalificeert worden de nodige Ordonnantie van kwytfchelding te verleenen.
Als meede de Supplianten te ocrroyeeren voor den tyd van vyftien jaaren, m te gaan met den dag van het Ocfroy, om ten behoeve van haar Kerk te mogen heffen, vorderen en ontfangen, boven de fomme van een honderd en vyftig guldens uit de binnenlandfche koften, als van ouds, nog een halve ftuïver
Vaiye^ ^7erd rocden LaDds< en zes divers van ieder Huis IV. DjiEL. Gg ^



$4$ I Boek. E. Vyfde Titel
of Wooning, geleegen in het Dorp en de Polders van de Waal, ten lafte van de Eigenaars van de Landen en Huizen; twee ftuivers van ieder Loopen Rog, en drie ftuivers van ieder Loopen Tarwe, tegens agt en veertig Loopen in het Laft gereekent, ten lafte van de Gequotifeerdens; vier penningen van ieder Ton Turf, ten lafte van de geene die dezelve infiaat; vyftien ftui-. Vers van een Os of Koe, zes ftuivers van een Kalf, Varken en Schaap, twee Lammeren voor een Schaap gereekent, ten lafte van die geene die dezelve Beeften zullen laaten Aagten; een ftuiver van ieder Stoop Wyn, Azyn, Brandewyn en Genever, en zes ftuivers van ieder Ton Bier, ten lafte van die geene die dezelve zullen inflaan: voorts de tagtigfte Penning van de Kooppenningen van Huizen en Landen onder de Waal geleegen; en ïaatftelyk, om van Dykgraaf en Heemraaien van de Polder Walenburg te mogen vorderen een jaarlykfche recognitie van vyf en twintig guldens, boven de, huuren van de twee Dyksparken welke reeds gegeeven worden, mits de Diaconie of gemeene Armen van de Waal, in cas van alimentatie, aan de Ingezetenen van Walenburg de nodige onderftand zullen doen: en dat by het Octroy hier van te depecheeren aan de Supplianten ook zal worden gegeeven het regt van parate executie tot de invordering, en dezelve gelaft aan de Heeren Gecommitteerde Raaden, te Hoorn refideerende, 'sjaarlyks reekening te moeten doen, werdende der Supplianten ander, en verder verzoek geweezen van de hand.
En zullen hier van Brieven van Oétroy werden gedepecheert, welke ter Secretarye in Weftvriesland en het Noorder-Quartier zullen moeten worden geregiftreert.
£L Refolutie van de Staaten van Holland, geac¬
cordeert een fubfidie van twaalf'honderd guldens tot de koften van een nieuwe Kerk te -Ooftwoud.. Dén 7 February 1754.
CiNtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaf den in Weftvriesland en het Noorder Quartier, gefchreeven



van de Kerkelyke Goederen. a43
te Hoorn den 31 der voorleede maand, houdende, ter voldoe mng aan haar Edele Groot Mogende Appoinclement van den 10 November 1753, derzelver confideratien en advis op de Reques te van Regenten van het Dorp Ooftwoud, verzoekende eene li beraale fubfidie tot betaaling van de openftaande fchuld van een nieuw gemaakte Kerk aldaar.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan aan de Supplianten te accordeeren een fubfidie van twaalf honderd guldens voor eens, af te fchayven op de agterftah>e Verpondingen, welke het Dorp Ooftwoud ten gemeene Landstomntoire te Medenbhk nog fchuldig is; wordende de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noorder-Ouartier gequalificeert, om daar toe de nodige Ordonnantie te flaan, mits gebleeken zal zyn, dat de koften tot den opbouw van de Kerk zyn afbetaald en de genegotieerde fomme tot het kort van dien afgeloft, en de Interelïen daar op verfcheenen afbetaald
H. Refolutie van de Staaten van Holland, fub¬
fidien geaccordeert aan die van Grof huifen en Avenhom voor haare Kerken. Den 3 ÖStober 1754.
GEdelibereerd zynde op het agtfte point van befchryving van haar Edele Groot Mog. Vergadering van July deezes jaars, nader gebragt 111 het zesde point van de jegens voordigi befchryving, en zulks op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noorder-Quartier, van den 10 April deezes jaars , hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 10 November 1753, geëxamineert het verzoek door Kerkmeefteren van de gecombineerde Kerken van Grofthuifen en Avenhorn. geleegen m de Veenhoop, onder de Jurisdiaie van Hoorn , met den Hoofd-Officier derzeive Stad, als Schout van de Veenhoop, en de Regenten van de voorfchreeven Dorpen ten deezen gevoegt, by Requefte aan haar Edele Groot Mog. gedaan, tendeerende, om ter zaake van den noodlydenden toeftand, waar in gemelde Kerken, ten aanzien van haare inkomften, zig bevinden»
Gg 2 :aile



244 !• Boek. E. V'yede Titel.
alle liaare Kerkelyke Goederen % beftaande. in Landeryen en Obligatien, aan het gemeene Land, te mogen cedeeren en overgeeven, als meede om kwytfchelding te mogen békoomen van dé reftanten van Verponding, op de. Kerkelyke Landen verfchuldigt, en dat in vervolg van tyd de Tractementen van den Predikant en Kofter, mitsgaders het onderhoud van de Kerken en het Predikants-Huis, ten laften van het gemeene Land moge werden voldaan op Ordonnantie, van de Heeren Gecommitteerde Raaden, te Hoorn refideerende; of anders zoodanige voorzieninge te doen en ordres te ftellen, als haar Edele Groot Mog, tot redding van haar deplorabele ftaat zullen, goedvinden. ,
En gelet zynde, dat door haar Edele Groot Mog. reeds op den 12 April 1754, in conformiteit van een gedeelte van het voorfz Advis, aan de Supplianten verleend is Oétroy om ten behoeve van. haare gecombineerde Kerken tot laften van dè Inen Opgezetenen by Colleéte door de Gaarders van des gemeeneLands Middelen op de Confumtie aldaar, onder een Cóllectloon: van vyf per. cent voor. haar ontfangft,.te mogen heffen, vorderen en ontfangen van ieder Ton Turf, twee Mandens voor een Ton gereekent, twee ftuivers, van ieder- vierendeel Bier een ftuiver, van ieder Stoop Wyn, Brandewyn en Genever, een halve ftuiver,.van het Beeftiaal van ieder gulden Impoft aan het gemeene Land betaald wordende, twee ftuivers; alles ten laften van de geenen die. dezelve Speciën inflaan, van ieder Zak Rogge, twee ftuivers, en van ieder Zak Tarwe drie ftuivers,. tot lafté van de Bakkers; voorts den tagtigften Penning van dé vafte. Goederen, welke onder gemelde Dorpen geleegen- zynde, getranfporteert zullen worden, tot lafte van den Köoper en Ver^ koop er ieder de helft, met autborifatie om tegen de onwillige Betaalders te mogen gebruiken het regt van parate executie, en daar toe de Gerechts-Boode te employeeren, mits alle twee jaa^ ren van haare Kerken reekening en verantwoording doende aan de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland. en het Noorder - Quartier..
' Hebben de Heeren van de Ridderféhap en Edelen , mitsgaders de.Gedeputeerden van de refpeétive Steden, uit den naam en van wegens Burgermeefteren en Vroedfchappen van. dezelve Steden* ,



van be Kerkelyke- Goederen. 245.
den, voorts geconfenteert en bewilligt, zoo als haar Edele Groot Mog. confenteereri en bewilligen by deeze, om boven de ordinaris fubfidie van een honderd en vyftig guldens als van ouds,. en vyftig guldens voor het waarneemen van de Combinatie,, voor eens te accordeeren aan de Kerk te Grofthuifen, een fubfidie van twee duizend vier honderd guldens, zoodanig egter,. dat de voorfchreeve fommen niet reëel betaald worden, maar in mindering koomen te ftrekken van de ordinaris en extraordinaris Verpondingen, welke dezelve Dorpen aan het gemeene Land fchuldig zyn; wordende de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noorder-Quartier geauthorifeert,. om. daar toe de nodige Ordonnantiën te depecheeren. -
M, Refolutie pan de Staaten van Holland, waar
by aan me van Berkenwoude ten behoeve van de Kerk, geaccordeert word twee Erfpagten en een Rente.- Den 13 November 1754.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 12 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening, van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 14 Juny déezes jaars, geëxamineert de Requefte van Schout en Gerechtten, mitsgaders Kerkmeefteren van Berkenwoude, om daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Edele Grooj Mog. aan haar, in confideratie zoo van dé fchulden, waar in gemeldé 'Kerk vervallen is, als van de desaftres en ongelukken, aan dezelve Kerk, Tooren en Klok geleeden, op het exempel van andere Dorpen, gelieven te verleenen een jaarlyks fubfidie tot on- • derhoud van haar voorfz Kerk; als'meede dat haar'Edele Groot Mog. aan den Kofter en Voorleezer derzelve Kerke, als in het geheel geen Traclement genietende, en ook geen ander Emolument hebbende als voor het begraaven-der Döoden en het lui-dén van de Klok, het geen zedert tien jaaren niet meer had gerendeert als zes guldens agtien ftuivers in het jaar, een -jaarlyks ; Traclement tot zyn fubfidie gelieven toe te leggen.. Waar op gedelibereerd zynde7 is goedgevonden en :verftaanv,
Gg^ aas*



246 f. Boek. E. Vyf de Titel
aan de Supplianten, om te ftrekken tot onderhoud van haare Kerk en Kofter, mits deeze te cedeeren een jaarlykfche Erfpagt van dertig guldens 'sjaars, ftaande ten naame van Leendert Daniels Vet; nog een Rente van zes en dertig guldens 'sjaars, losbaar volgens Contract tegens den Penning agtien, ftaande ten naame van Cornelis Janfle Rollers, cum fiiis, en nog een Erfpagt van eene gulde 'sjaars, ten naame als vooren, mits alle dezelve door de Supplianten werden gezuivert tot den jaare 1754 incluis, en na dien tyd van de voorfz Erfpagten en Renten , tot zeven en feftig guldens in het jaar, door de Supplianten behoorlyk in haare Kerke-Reekening ten behoeve van de Kerk werde gedaan behoorlyke verantwoording.
En worden de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt, ter executie van het geene voorfchreeve is, de nodige ordres te ftellen.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan Kerkmeefteren van Limmen voor zes jaaren geaccordeert word een fubfidie van drie honderd gul■ dens V jaars. Den 28 November 1754.
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noordcr-Quartier, gefchreeven te Hoorn den 9 Oftober deezes jaars, houdende, ter voldoening aan haar Edele Groot Mogende Appoin Clement van den 18 January daar te voren, derzelver confideratien en advis op de Requefte van Regenten en Kerkmeefteren van den Dorpe Limmen, waar by prefenteeren de Kerkelyke Goederen, beftaande in een 'Capitaal van tien duizend guldens in Obligatien, en ruim veertien mergen Landeryen, aan het gemeene Land over te geeven en af te ftaan, mits de Tracfementen en onderhoud van Kerk en Paftorye werden betaald of bezorgt uit 's Lands Kas, immers en in allen gevalle verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. tot foulaas en redding van de Supplianten in haar deplorabele ftaat, zoodanige gunftige Refolutie gelieven te* neemen als tot behoudenifte van der Supplianten Dorp, en oeffening hunner Godsdienft nodig zullen oordeelen.
'Waar



van - de Kerkelyke Goederen.
247
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan de Kerk te Limmen voor den tyd van zes jaaren, in te gaan met den jaare 1754, toe te leggen een fubfidie van drie honderd guldens 'sjaars, te betaalen by Ordonnantie van de Heeren Gecommitteerde Raaden' in Weftvriesland en het NoorderQuartier, en verder dezelve Heeren Gecommitteerde Raaden te verzoeken en te authorifeeren, om te examineeren den toeftand van de Kerkelyke Inkomften en Laften over Weftvriesland en het Noorder-Quartier, en daar op aan haar Edele Groot Mog. te dienen van derzelver confideratien en advis.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, om
die yan Crommeniedyk in ftaat te ftellen tot het'op-bouwen yan een nieuwe Kerk. Den 3 December 1754..
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden in beide Quartieren, van den 2 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Ed. Groot Mog. Appoinclement van den 20 July deezes jaars, geëxamineert de Requefte van Regenten en Kerkmeefteren van den Dorpe Crommeniedyk, om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Ed. Gr. Mog. haar Supplianten gelieven te fubfidieeren met de Penningen, dewelke tot opbouwinge van een nieuwe Kerk aldaar worden vereifcht.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, aan de Supplianten tot het opbouwen van een nieuwe Kerk mits; deeze te accordeeren een fubfidie van zes duizend guldens,, de; helfte te betaalen op Ordonnantie van de Heeren Gecommitteerde Raaden, in den Hage refideerende, uit het Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen, en de wederhelfte op Ordonnantie van de Heeren Gecommitteerde Raaden, te Hoorn refideerende;-, en voorts de Supplianten te authorifeeren, om, met vrydom; vari honderdfte en tweehonderdfte Penningen, te negotieeren een; fomme van drie duizend guldens, dog niet hooger dan tot drieper cent, mitsgaders om op den voet van haar Ed. Gr. Mog., Refolutie van den 13 April 1584 (^) over de vafte. Inwoonders van Crommeniedyk, zonder eenig, onderfcheid!», mett de-
meefto.
(«) Kerk. Pl. Boek II. Deel pa&3 47.-



248 I. Boek. E. Vyfde Titel
•meefte egaliteit, geduurende den tyd van vyftien jaaren, te doen een Omflag van negentig guldens 'sjaars; en eindelyk de Supplianten, geduurende de gemelde tyd van vyftien jaaren, ingaande met het jaar 1755, te oclroyeeren, om ten behoeve van dezelve Kerk, tot afloffinge van de te negotieeren drie duizend •guldens, te mogen heffen vier ftuivers 6p ieder Zak Tarw, twee ftuivers op ieder Zak Rogge, vier penningen op ieder Ton Turf, op het Beeftiaal wegens een Os of Koe tien ftuivers, voor ieder Kalf drie ftuivers, voor ieder Schaap een ftuiver, voor ieder Varken vyf ftuivers, op de Bieren vier ftuivers ■per Ton, op de Brandewynen agt penningen per Stoop, en op de Wynen vier penningen per Stoop; mits daar van jaarlyks werde gedaan behoorlyke reekening, en door de Supplianten ook -geëxhibeert behoorlyk bewys, dat de voorfchreeve negen duizend guldens tot den opbouw van de voorfchreeve Kerk waarlyk zyn geimpendeert.
JU. Refolutie van de Staaten van Holland* ver-
demende remife van agterftajlige Verpondingen van Kerken - Landen, en geaccordeert eene fubfidie vdn drie honderd guldens Vjaars voor zes jaaren, aan ■de Kefk van Aartswoude. Den 28 February 1755.
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noorder-Quartier, gefchreeven te Hoorn den 21 deezer, houdende, ingevolge en ter voldoening aan haar Edele Groot Mog. Appoinclement van ■den 29 Augufty 1754, derzelver confideratien en advis op de Requefte van Kerkmeefteren van Aartswoude, gevoegt met Regenten aldaar,, om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat hun Edele Groot Mog. aan hun geliefden te remitteeren de •verfchuldigde ordinaire en extraordinaire Verpondingen op de Kerkelyke Landen; als meede, om het Boerenhuis met de Lan«deryen van hun over te neemen ten behoeve van den Lande, .en aan bun tot fubfidie te accordeeren zoodanige fomme van Penningen als by de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en bet Noorder-Quartier, jaarlyks bevonden zullen
wor-



van de Kerkelyke Goederen. 249
worden benodigt te zyn tot betaaling van hun Predikant en Schoolmeefter, mitsgaders tot onderhoud van Kerk en Paftorye.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten ten behoeve van hun Kerk, te verleenen kwytfchelding wegens de agterftallige ordinaris en extraordinaris Verponding, ter fomme van zeventien duizend en twee guldens en elf ftuivers, om te ftrekken in mindering zoo als derzelver Kerk tot den jaare 1752 over de ordinaris Verpondingen, en tot den jaare 1753 over de extraordinaris Verponding aan het Dorp fchuldig is; wordende de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noorder-Quartier gequalificeert, om ten beloope van de voorfchreeve fomme, te depecheeren de nodige Ordonnantiën op al zulke jaaren en confenten als tot de meefte afdoeninge van de reftanten by het Dorp ten gemeene Lands Comptoire te Medenblik verfchuldigt, zal kunnen ftrekken: des dat alvoorens aan Gecommitteerde Raaden voornoemt, zal moeten blyken, dat de Regenten van het Dorp aan de Kerk ook Quitantie van Verponding tot 1752 over de ordinaire, en tot 1753 over de extraordinaire Verponding, beide incluis, hebben gegeeven.
En is voorts goedgevonden en verftaan, ten behoeve van de Kerk uit 's Lands Kaffe voor den tyd van zes jaaren, in te gaan met den jaare 1755, te accordeeren eene fubfidie van drie honderd guldens 'sjaars, te betaalen op Ordonnantie van de bovengemelde Heeren Gecommitteerde Raaden, mits de Supplianten het verder kortkoomen vinden tot lafte van hunne Ingezetenen, en zorge draagen, dat de ordinaris en extraordinaris Laften van de Kérken-Landen aldaar prompt worden betaald.
En zal het Oétroy hier van te depecheeren ter Secretarie van Weftvriesland en het Noorder-Quartier moeten worden geregiftreert.
n 1 1 . Refo-
up gelyke wys is door hun Edele Groot Mogende geaccordeert
1755 den 5 Maart. Aan die van Sybecarfpel, met aanbod van de geheele adrmniftmtie van alle Goederen van de Kerk, vrydom van de affterftallige ordinaris en extraordinaris Verpondingen van Kerke-Landen van itcq—en v^n de. honderdfte en tweeiiondcrdfte Penningen van genegotietrde Lyüenun
IV. DEEL. II h Sm



25Ö I. Boek. E. Vyf se Titel
van 1728—-1753 •> mitsgaders een jaarlyks fubfidie van ƒ300-0- o voor zes jaaren.
16 Mey. Aan die van Midwoude, onder het zelfde aanbod, vrydom van agterflallige Verpondingen, mitsgaders /aos- o- o voor den tyd van zes jaaren, boven de fi$o tot onderhoud; en de ƒ50- o- o tot augmentatie van het Predikants Tra&eoient reeds genooten wordende, met authorifatie tot het heffen van de tagtigfie Penning van de verkooping der Huizen en Landen onder hunnen Banne geleegen.
, 17 Mey. Aan die van Bennenbroek, onder aanbod als de vorige, vrydom van
Verponding, /i5° 'sjaars voor zes jaaren, en O&roy ten behoeve van hunKerk tot het ontfangen van de tagtigite Penning van de verkooping van Huizen en Landen.
— 22 dito. Aan Regenten, Kerkmeefteren en Vroedfchappen te Wognum, toegeftaan affchryving van Verpondingen ter fomme-van ƒ1850- ia- 4, met /250- o o 's jaars, voor zes jaaren , ten behoeve van de Kerk; en fcet heffen van de tagtiglte Penning van de verkooping der Huizen en Landen.
0 July. Aan die van Ooftwoude, verleend rerniffie van Verpondingen, ter
fomme van ƒ2470- 19- o, voorts ƒ200- 0- o voor zes jaaren, en het heffen der tagtigfté Penning op verkoopingen van Huizen en Landen.
24 July. Aan die van Bergen, Schoorl en Groet verleend remiffie van agter-
ftallige Verpondingen tot het jaar 1754, ten behoeve van hunne KerkeLanden.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by Oclroy verleend word non Kerkmeefteren van Hem en Venhui f en, tot het heffen van eenige Middeltjes ten behoeven van hun Kerk. Den 16 Maart 1756.
/"~\Ntfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raa\_jP den, te Hoorn refideerende, gefchreeven aldaar den 26 der voorleede maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoin&ement van den 7 November 1755, derzelver confideratien en advis op de Requeste van Kerkmeefteren van Hem en Venhuifen, geleegen in Weftvriesland, verzoekende continuatie van Oftroy tot het heffen van een Accys op het Brood binnen haare Jurisdictie gebakken wordende, even en op dezelve voet als binnen de Stad Enkhuizen daar van word betaald, namentlyk, veertien en een halve ftuiver van een Zak Tarw, en agt en drie vierde ftuiver van een Zak Rogge; en dewyl zy met het provenue van dien nog buiten ftaat zouden blyven om haar noodwendige laften, als Traktementen van haare Predikanten, Kofters en Voorzangers, en de nodige



van de Kerkelyke Goederen. 251
dige reparatien aan de Paftoryen, Kerken en Schoolhuizen te betaalen, dat aan haare Kerken mogte worden toegeftaan zoodanig fubfidie als tot het jaarlyks kort "bevonden zoude worden nodig te zyn.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat voor de Supplianten zal worden verleend Oclroy voor den tyd van vyftien jaaren, ingaande met dato deezes, om ten behoeve van haare Kerken te mogen heffen, vorderen en ontfangen tien ftuivers van ieder Zak Tarw, zes ftuivers van ieder Ton Turf, vier ftuivers van een Anker Wyn, en een halve ftuiver van ieder Stoop Brandewyn en Genever, welke binnen haare Jurisdictie zullen werden gebakken, opgedaan en geconfumeert, als meede den tagtigften Penning by verkooping van alle immeubile Goederen binnen haare Jurisdiclie geleegen; des dat de Supplianten gehouden zullen zyn, alle drie jaaren aan de Heeren Gecommitteerde Raaden, te Hoorn refideerende, reekekening en verantwoordinge te doen, en het bekoomen Oclroy ter Secretarye aldaar te doen regiftreeren.
En, voor zoo verre by het voorfz Advis meede is geadvifeert, om aan de Supplianten ten behoeve van haare Kerken voor ieder te verleenen een fubfidie van een honderd en vyftig guldens 'sjaars, ^e betaalen uit 'sLands Kaffe, op Ordonnantie van de Heeren Gecommitteerde Raaden, tot Hoorn refideerende, geduurende den tyd van tien jaaren, ingaande met den jaare 1756, en dat aan de Supplianten behoorde te worden gelaft, uit den Omflag van de Landeryen geen Penningen tot onderhoud van haar Dorpen, Kerken of Toorens te gebruiken; is goedgevonden en verftaan,'dat het voorfz Advis, zoo veel die pointen concerneert, nader zal worden geëxamineert door de Heeren Gedeputeerden der. Stad Leyden, en verdere haar Edele Groot Mogende Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken, met en nevens de Heeren Gecommitteerde Raaden, te Hoorn refideerende, en de Vergadering daar op gediend van derzelver confideratien en advis.
II h 1
Refo-



%s\ ï. Boek. E. Vyfde Titel
H. Refolutie van de Staaten van Holland, Ocïroy
aan de Regeering van Ooftzddnen, om tot opbouw yan een nieuwe Kerk van haaré Gereformeerde Ingezetenen ie mogen heffen een honderdfte Renning van derzelver Capitaaien en Bezittingen. Den 12 Mey
1759-
/^vNtfansen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaf ï den m Weftvriesland en het Noorder-Quartier, gelchreeven tc Hoorn den 13 der voorleede maand, houdende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot Mog. Appomcïe"ment van den 2 February deezes jaars, derzelver conüderatien 'en advis op de Requefte van Burgermeefteren, Scheepenen en Vroedfchappen te Ooftzaanen, uitmaakende de Regeering aldaar; verzoekende, in aanzien van haar vervalle en bouwvallige Kerk, authorifatie en qualificatie, om tot opbouw van een nieuwe 'Kerk te moren vorderen onder folemneelen Eede een honderdfte Penning van de Capitaalen en Bezittingen van alle derzelver 'Burgers en Inwoonders, niemand uitgezonden:, te betaalen in Vier termynen, namentlyk, ieder vierendeeljaars een geregt vierdepart van dien, op poene van parate executie; en dat het haar Edele Groot Mog. verder behaagen mag, met de boven dien -vereifcht werdende Penningen haar gunftiglyk te fubfidieeren , en wvders te accordeeren vrydom van de Impofmen van ae gro-ve Waaren, Rondemaat en Zeegels, met opzigt tot ae Materiaa-Jen tot den opbouw van de voorfz Kerke nodig, gelyk meede -vrydom van den Impoft der Bieren, gebruikt wordende door de -Perfoonen die aan de voorfz Kerk zullen arbeiden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, :nan de Supplianten te verleenen Oclroy, om tot opbouw van 'èen nieuwe Kerk te Ooftzaanen, van de Gereformeerde Ingeze~ tenen te mogen vorderen en innen een honderdfte Penning ol "een per cent van de Capitaalen en Bezittingen aan dezelve toebehoorende, te betaalen in vier termynen, van drie tot drie maanden, by een ieder te furneeren in een Kifte daar toe te approprieeren, zoodanig, dat het beloop van ieders furm ftem ent geheim blyve, met authorifatie om de Onwilligen daar toe te • cooftringeeren by parate executie. ^n



van de Kerkelyke Goederen.
25-3
En verder aan de Supplianten tot opbouw van de voorfchreeve Kerk te accordeeren een fubfidie van zes duizend guldens, de eene helft by het Zuider-Quartier uit het Geeftelyk Comptoir te Delft, en de andere helft by het Noorder-Quartier te betaalen, met qualificatie op de Heeren Gecommitteerde Raaden, zoo in den Hage als te Hoorn refideerende, om daar toe de nodige Ordonnantiën te depecheeren ten behoeve van de Supplianten , wanneer gebleeken zal zyn, dat de honderdfte Penning, welke zy ten lafte van haare Gereformeerde Ingezetenen zullen hebben gevordert, aan de koften van de nieuwe Kerk niet toereikende zyn, en dat ook de nieuwe Kerk tot op twee derden van het Werk reeds gevordert is, en anders niet..
En eindelyk aan de Supplianten te verleenen vrydom van de Impofitien van de grove Waaren en van de Rondemaat, met de Zeegels daar toe behoorende, wegens de Materiaalei!, welke tot den opbouw van de nieuwe Kerk zullen nodig zyn, mits de Supplianten zullen gehouden weezen te geeven behoorlyk Declaratoir, dat de Waaren tot den opbouw van de Kerk effectivelyk zullen worden gebruikt, en daar van moeten haaien een VryBilliet, inhoudende de juifte quantiteit en qualiteit van dezelve -Waaren, en dat voorts door de Supplianten zal moeten worden zorge gedraagen, dat van deeze vrydom geen misbruik werde gemaakt, op 'poene van het effect deezes te zullen verliezen; wordende het verder verzoek geweezen van de hand , en de 'Supplianten gelaft behoorlyke reekening te doen aan de Heeren -Gecommitteerde .Raaden, te Hoorn refideerende, en haar vcrk-reege Octroy ter Sccretary.e van dezelve Heeren Gecommitteerde Raaden te doen regiftreeren.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, hou¬
dende continuatie van Oclroy, verleend aan Kerkmeefteren van Lands meer tot het heften van eenige .Laften. Den 10 'January 1741.
/"VNffangen een'Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raa\J den in Weftvriesland en het Noorder-Quartier, gefchreeven
Hh 3 te



254
I. Boek. E. Vyf de Titel
te Hoorn den 5 deezer, houdende, ter voldoening aan haar Ed. Groot Mog. Appoinclement commifloriaal van den 14 der voorleede maand, haare confideratien en advis op de Requefte van Kerkmeefteren van Landsmeer en "Waterland, te kennen geevende in fubftantie, dat zy op den 19 December 1725 van haar Edele Groot Mog. hebben geobtineert het Octroy tot het heffen van eenige Laften, breder in de Requefte gefpecificeert, voor den tyd van vvftien jaaren, om de Penningen daar uit proflueerende, te employeeren tot onderhoud van haare bouwvallige Kerk, Predikants-Huis en School, als meede tot betaaling dér Intereffen van de Capitaalen tot lafte van de Kerk genegotieert: en verzoekende vervolgens continuatie van het voorfchreeve Oclroy voor den tyd van vyftien jaaren, ingaande met de expiratie van de vorige conceffie.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, .aan de Supplianten wederom voor den tyd van vyftien jaaren, ingaande met de expiratie van de vorige conceffie, te verleenen Oclroy, om, ten behoeve van haarlieder Kerk, Predikants-Huis en School, van de Eigenaars der Graaven, zoo wel binnen als buiten de Kerk van Landsmeer geleegen, te mogen vorderen tien ftuivers, en van ieder Perfoon aldaar begraaven wordende., boven de twaalf jaaren, twee guldens, mitsgaders voor ieder poos luidens over de Dooden, zes ftuivers; als meede vier penningen van ieder gulden der Kooppenningen van alle vafte en onroerende Goederen in den bedryve van Landsmeer, het zy publicq of uit de hand verkogt of verruilt wordende, by den Kooper alleen te betaalen; en te qualifïceeren Burgermeefteren en Regeerders van Landsmeer, om jaarlyks te beraamen een Omflag over haare Burgers en Ingezetenen, mits niet excedeerende de fomme van een honderd guldens; en laatftelyk,. om te vorderen van ieder Koe die in den bedryve van Landsmeer geflaagen word, tien ftuivers , en voor ieder Vcers, Pink of Varken, vyf ftuivers: des dat de Supplianten zullen gehouden weezen de Brieven van Octroy, ten haaren behoeve uit kragte deezes te depecheeren, te doen regiftreeren ter Secretarye van de Heeren Gecommitteerde Raaden'in Weftvriesland en het Noorder-Quartier, en aan dezelve Heeren Gecommitteerde Raaden jaarlyks te doen behoorlyke
ree-



van de Kerkelyke Goederen. 255
reekening en verantwoording van het provenue en employ der Penningen daar uit proflueerende.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan die van Vlaardingen is gepermitteert een Negotiatïe te mogen doen tot vernieuwing van haar Tooren en reparatie van haar Kerk, met vrydom van honderdfte en tweehondefdfte Penningen.- Den 31 Mey 1743,
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 28 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinclement comminbriaal van den 21 daar te voren, geëxamineert de Requefte van Schout, Burgermeefteren en Scheepenen der Stede Vlaardingen, mitsgaders Schout en Gerechte van Vlaardinger-Ambagt, om daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. aan haar gelieven te permitteeren, om, tot vernieuwing van den Tooren, en vergrooting der Kerk aldaar, tot lafte van dezelve Kerke en publicque Godshuis, met vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen, te mogen negotieeren een fomme van zes en twintig duizend guldens, tegens den minften Intereft als die Penningen te bekoomen zullen zyn.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten te permitteeren, ten voorfz einde, met vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen, tegens den minften Intereft als te bekoomen zal zyn, te mogen negotieeren ten lafte van de gemelde Kerk en publicque Godshuis, zoodanige fomme vanPenningen, als waar voor het voorfz Werk by publicque Befteedingc, zal aangenoomen zyn, mits niet excedeerende de voorfz fomme van zes en twintig duizend guldens, waar van de Supplianten gehouden zullen zyn aan de Heeren Gecommitteerde Raaden behoorlyk te doen blyken.
Refo-



256 1 Boek. E. Vyfde Titel
G, Refolutie van de Staaten Generaal* waar
by Regenten en Kerkmeefters van Loon op Zand worden geauthorifeert om vier honderd vyftig guldens tot reparatie der Kerk te negotieeren. Den 27 De* cember i748. -
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 17 deezer loopende maand, houdende ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 14 February deezes jaars, derzelver advis op de Requefte van de Regenten en Kerkmeefteren der Heerlykheid Loon op Zand, Quartiere van Oofterwyk, Meyerye van 's Hertogenbofch; verzoekende, om redenen in de voorlz Requefte geaUegeert , dat haar Hoog Mog. hen Supplianten gelieven te authorifeeren, om ten laften van haare Gemeente, tot herftel en reparatie van de fchaade aan haare Kerk geleeden, te mogen ne^otieeren een fomme van vier honderd vyftig guldens, tegens den Intereft van vier ten honderd, of zoo veel meer of minder, als dezelve door de Supplianten te bekoomen zal zyn.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,dat aan de Supplianten zal werden gepermitteert, zoo als aan hun genermitteert werd mits deezen, om ten laften van haare Gemeente, te mogen negotieeren een fomme van vier honderd vvftig guldens, tegen den Intereft van drie en een half, ofuiterIvk viel per cent, met laft aan de Supplianten, om de voorfz reparatien van haare Kerk, publicq en voor alle Man aan te befteeden.
jG Refolutie van de Staaten Generaal, om de
Kerk van Meerfen voor reekening van het gemeene Land te laaten herftellen, onder de conditiën daar hy vaftgefteld. Den 6 November 1749.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 23 der voorleeden maand, houdende ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende Refolutie van den to Juny laatftleeden, derzelver advis pp de



van de Kerkelyke Goederen. ±5f
Requefte van de Dorpmeefters der Hoofd-Banke Meerfen, geleegen in den Lande van Valkenburgh, Partage van haar Hoog Mogende; te kennen geevende, dat door den geweldigen Stormwind op den 12 September 1747? het bovenfte deel van den Agtergeevel der Kerke van Meerfen om verre geflaagen, en op het Welffel derzelver gevallen zynde, het zelve voor een merkelyk gedeelte had doen inftorten, en aldus groote opening vindende, de helft van het Dak met geweld had opgenoomen, en dat het zelve van de Kerke verbragt zynde, veele ftukken daar van op de Collateraalen gevallen waren, waar door het Dak derzelve ook zeer was befchaadigt, zoo dat meer als de helft van de voorfz Kerk zig buiten dekking bevond; dat verders ter oorzaake van deeze ontdekking, het overgebleevene Welffel nu twee confecutive Winters met Regen en Sneeuw dikwils bedekt en gelaaden geweeft zynde, zoodanig vervuilt en bouwvallig geworden was , dat de Inwoonders, niet zonder vreeze van haar leeven te exponeeren, de gemelde Kerk kwamen te frequenteeren, ja dat veele zelfs niet meer duif den daar. ingaan, en gedwongen wierden zig na andere Kerken te begeeven; verzoekende zy Supplianten, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat 'haar Hoog Mog. tot bevordering van den Godsdienft, en tot voorkooming van alle verdere gevaaren en ongelukken, de nodige voorzieninge gelieven te doen, dat de voorfz Kerk op het fpoedigfte in haar vorigcn ftaat moge werden herfteld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Rentmeëfter van Effen zal worden geauthorifeert, zoo als geauthorifeert word mits deezen, om een Beftek tot herftelling van het Schip van de Kerk te doen formeeren, en de befteeding daar van ten meeften menage doenlyk, op approbatie van den Raad van Staate te doen; met laft aan de Supplianten, om van haar kant de Tooren op de menageufte wyze, ter zeiver tyd dat het Schip van de Kerk voor reekening van het gemeene Land word in ftaat gebragt, op te bouwen; dat voorts aan de Supplianten zal worden gepermitteert, zoo als aan haar gepermitteert word mits deezen, om tot vinding van de daar toe nodige Penningen, dezelve te mogen negotieeren, zoo nogtans, dat de te negotieeren fomme binnen zekeren tvd van jaaren door IV. DEEL. Ii de



25B J. Boek. E. Vyfde Titel
de Supplianten met den Rentmeëfter yan Effen te reguleeren, zal moeten werden afgeloft; mitsgaders om een matige Omflag te mogen doen, met laft aan alle de Gemeentenaaren, om ter faciliteeringe van het Werk, zoo van de Kerk als Tooren, om de nodige Careweiden en Arbeid met Karren en Paarden, als ook Bolters, ieder na vermogen, gratis te contribueeren, op poene van een boete van vyftig caroli guldens, waar van de eene helft zal moeten koomen ten profyte van den Lande, en de andere helft ten profyte van der Supplianten Gemeente, en met laft aan den voornoemden Rentmeëfter van Ellen, om zulks behoorlyk te doen effeftueeren, en zorge draagen, dat aan den verdere inhoud van deeze haar Hoog Mogende Refolutie precifelyk worde • voldaan.
G* Extract uit de Refolutien van de Staaten
Generaal der- Vereenigde Nederlanden, aan de Kerk in- den Oudenbofch tot reparatie toeftaande duizend guldens. Den 5 November 1751.
IS gehoord het rapport van de Heeren Lobenfels, en andere haar Hoog Mog.. Gedeputeerden tot de zaaken van de Finantie, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie coimnilforiaal van den 21 December 1750, met enne-' vens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van Droflard en Regenten, mitsgaders die van den Kerkenraad van de Vryheid Oudenbofch, Ooftquartier van het Marquizaat van Bergen op Zoom, houdende, dat in-de laatfte troubles van de jaaren 1747 en 1748, wanneer het Hoofd-Quartier van de Geallieerde Armée ip de voorfz Vryheid was opgeregt, de Kerk aldaar hadde gedient voor een Magazyn tot logeeringe van de Artillery, het verdere zwaare Hout daar toe- behoorende, mitsgaders Kruit, Bomben, Kogels &C4 dat daarr door de Vloer van dezelve niet alleen zeer was ontramponeert. geworden, maar dat ook door de continueele exercitiën, cn het opiluiten der Franfche Krygsgevangenen, de Muuren en Glazen dermaateri waren, bedorven, en befchadigt, dat die niet
zon-



van de Kerkelyke Goederen.
259
zonder groote koften in een behoorlyke ftaat konden worden «•ebragt; verzoekende de Supplianten, om deeze en andere redenen by de voorfz Pvequefte breder gemeld, dat het haar Hoog Mog. gelieve aan haar te verleenen een Ordonnantie van zeftien honderd guldens uit de penningen van de generaale Collecte, op welke fomme de matige reparatie door haar gezwoore Werkbaafen is gefchied.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat tot de reparatie by de Requefte gemeld, aan de Supplianten zal worden toegelegd, zoo als haar'toegelegd word mits deezen, een fomme van duizend guldens eens , waar van de Raad van Staate mits deezen verzogt word ten haaren behoeve een Ordonnantie te depecheeren uit zoodanig -Fonds ais welgemelde Raad zal oordeelen te behooren.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, vJaar
by authorifatie is verleend aan de Kerkmeefters van de Gereformeerde Duitfche Kerken binnen Maastricht, om een oud caducq Kofterhuis van de JansKerk te verkoopen, en de Intereffen van de Kooppenningen door den Kofter in plaatfe van de Huurpenningen te laaten genieten. Den 7 Maart 174.2.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van de regeerende Kerkmeefteren van de Gereformeerde Duitfche Kerken binnen Maaftricht, houdende, dat zy Supplianten aldaar waren hebbende een oud caducq fmal Huisje en Hofje, geleegen op de Bofchftraat, zynde het Kofterhuis van de Jans-Kerk, naaft een oud Hofje, gehoorende aan den Secretaris G. J. Lenarts, die aan de Supplianten in haare voornoemde qualiteit, onlangs hadde laaten aanzeggen, dat, alzoo hy van intentie was om zyn oud Huis af te breeken, en op nieuws te timmeren, zy hun konden gereed maaken, vermits de Tuffchengevel, anders genaamt de Brandgevel, tuffchen beide Erven ftaande, niet fuffifant was om daar op te kunnen timmeren, om met hem en op gemeene koft'en, deezen Brandgevel te helpen opregten, en verli 2 vol-



26*o ï. Boek. E. Vyf de Titel
volgens verder uitftrekken tot een opregte linie koomende aan de Straat; dat zy Supplianten hun niet by Kas vindende om deezen Timmer aan te gaan, by provifie minnelyker wyze gemelden Secretaris Lenarts hadden verzogt, met zynen voorgenoomen Bouw in te houden, en dat zy naderhand bun daar over zouden verklaaren; dat zy Supplianten inmiddels het voorfz Kofterhuisje door Stads -Bouwmeefter, Timmerman en Metfelaar, hadden laaten vifiteeren, examineeren en waardeeren, die bevonden hadden, dat de Zydgevels door ouderdom niet in ftaat waren om daar op te kunnen timmeren, en dat, wanneer men van de zyde der Supplianten het voorfz Kofterhuis op nieuw zoude willen in ftaat brengen, men daar aan wel zoude moeten impendeeren eene fomme van twee- duizend zeven honderd guldens ligt of Maaftrichter cours , daar roe waardeerende den ouden Bouw of Plaatfe, een duizend guldens; dat die by te doene reparatie en optimmeringe van Gevels, gevoegt zynde, het voorfz Huis zoude koomen te ftaan, drie. duizend zeven honderd guldens,, het geen na hun oordeel, niet. zoo veel waardig zoude weezen, vermits de fmalte der plaatfe, breder blykende uit de eftimatie nevens de voorfz Requefte gevoegt, fubNum. i.; verzoekende de Supplianten,.om redenen in de voorfz Requefte geallegeeft, dat haar Hoog Mog.. hun gelieven te authorifeeren, om het voorfz Kofterhuisje voor de fomme van twaalf honderd guldens ligt aan gemelden Secretaris Lenarts te mogen verkoopen en veralieneeren, of wel het zelve te mogen ftellen ter publicque voluntaire proclamatie , wanneer gemelden Lenarts aannam om het Huis voor gemelde fomme in te ftellen, en dus aan de Kerk de avantage gaf, om bet geen meer daar voor mogt werden gebooden te zullen opleggen, of het zelve aan de Meeftbiedende te zuilen laaten, zoo als bleek uit deszelfs eigenhandige Verklaaringe,. nevens de voorfz Requefte gevoegt fub Nuni. 2.; zullende de eventueele Kooppenningen door de Supplianten ten behoeve van het voorfz Kofterampt weder werden geappliceert om de-jaarlykfche Interelfen door den Koster daar van te genieten, in plaats van de Huurpenningen, diehy van het voorfz Huis, als een gedeelte maakende van zyn Traétement, tot hier toe heeft genooten; verzoekende de Sup-
plian-



van- be Kerkelyke Goederen. 20"?
plianten verders, voor zoo veer die Interenen zoo vê-el niet kunnen opbrengen als de jaarlykfche Huurpenningen, dat haar Hoog Mog. by de eerft vallende Praebende van de St. Servaas* of L. Vrouwe Kerke, aan hun Supplianten zoodanige fomme gelieven toe te voegen, of wel een ander Fonds te affigneeren, waar uit niet alleen de voorfz Kofter dieswegens werde geindemnifeert, maar ook de Supplianten verders in ftaat werden gefteld-, om de hoognodige reparatien van beide de Kerken eenigzints te kunnen effeftueeren, of dat haar Hoog Mog. in deezen zoodanig gelieven te disponeeren,* als tot het meefte nut en profyt van de voorfz Kerken zullen vinden te behooren.
Waar op- gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Supplianten zullen worden geauthorifeert, zoo- als geauthorifeert worden mits deezen, om het voorfz Huisje te verkoopen publicquelyk op de Conditie door den Secretaris Lenarts aangebooden, en de Penningen daar van provenieerende, ten meeften profyte te beleggen, om de Interelfen daar van door den Kofter in plaatfe van de Huurpenningen genooten te worden, zoo verre die zullen ftrekken..
H. Refolutie van hun Edele Groot Mogende,
waar by de reparatie van de Paftorye te NieuwBeyerland word over gebragt ter Comptoire Generaal der Kerkelyke Goederen.- Den 22- Maart 1740,
BY refumtie gedelibereerd zynde op' het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 2 July des voorleeden jaars, ter Vergaderinge ingekoomen den 15 derzelver maand y hebbende, ingevolge en ter voldoening aan haar Edele Groot Mog. Appoinétement commifforiaal van den 12" December 1738,: geëxamineert de Requefte van Mr. Hendrik Braets, Raad cn Vroedfchap der Stad Dordrecht, als by koop Eigenaar geworden zynde van de Ambagtsheerlykheid van Nieuw-Beyerland-,- waar by dezelve, om geallegeerde redenen, verzoekt, dat haar Edele Groot Mög. de nodige ordres gelieven te ftellen, ten einde, ingevolge van derzelver Refolutie-van den 18 February 1724, ie
li % kos-



262
I. Boek. E. Vyf de Titel
koften van de reparatie van de Paftorye van Nieuw-Beyerland worden overgebragt op het Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen, en alzoo. geëffeftueert, dat dezelve Paftorye in ftaat zy, om bewoont te konnen worden.
Is goedgevonden en verftaan, het voorfz verzoek te accordeeren, met authorifatie op de Heeren Gecommitteerde Raaden, om ter executie deezes de nodige ordres te ftellen.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waan
by Gecommitteerde Raaden zyn gequalificeert, om te koopen zeker Huis voor den Predikant te Benthuizen. Den 16 January 1742.
DE Heer Penfionaris Bisdom heeft ter Vergadering gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Refolutie commifforiaal van den 22 Ocfober 1740, geëxamineert de Requefte van Bailiiuw, Schout en Gerechte, mitsgaders Kerkmeefteren van Benthuifen, waar by dezelve, om geallegeerde redenen, verzoeken, dat haar Edele. Groot Mog. aan hun Supplianten gelieven te verleenen remiflïe van de ordinaris Verponding over Benthuifen, voor den tyd van agt jaaren, mits dat het beloop van dezelve remiiïïe alleen zoude worden befteed tot het repaareeren van de Kerk en Schoolhuis, en tot vernieuwing van het Predikantshuis aldaar, en dat daar van by behoorlyke reekening aan de Heeren Gecommitteerde Raaden gedoceert zoude worden.
Als meede het Advis van de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raaden op het zelve Requeft gegeeven, en ter Vergadering ingekoomen op den voorfz 22 Oclober 1740 , tendeerende, om de Supplianten te qualifïceeren, om te mogen negotieeren , op Interelfen aldaar gemeld, en onder vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen, een Capitaal van vyf duizend guldens, en tot betaaling van de voorfz Intereffen, mitsgaders tot afloffing van het te negotieeren Capitaal, de Supplianten meede zouden behooren te werden geauthorifeert en gequa-
lifi-



van de Kerkelyke Góederen.
263
lificeert, om jaarlyks uit haar ordinaris Verponding, bedraagende agt honderd negen en feftig guldens zeventien ftuivers en zes penningen, te mogen employeeren een fomme van vier honderd guldens, voor den tyd van zeftien eerftkoomende jaaren, onder de limitatien aldaar vermeld, of byaldien haar Edele Gr. Mog.. op het voorfz geadvifeerde eenig bedenken zouden mogen hebben, dat in dat geval aan de Supplianten (gelyk in verfcheide gevallen van die natuur te meermaalen gefchied was) zouden behooren te geeven eens een fubfidie die niet, minder zoude behooren genoomen te worden als op drie duizend guldens.
Waar op gedelibereerd, en in agting genoomen zynde, dat het Predikantshuis te Benthuifen zedert eenigen tyd al niet bewoonbaar zynde geWeeft, in zoodanigen toeftand geworden is, dat het onmogelyk kan worden gerepareert, maar gantfchelyk vernieuwt, en daar aan een merkelyke fomme geimpendeert zoude moeten worden; dat ook het Dorp en de Kerk aldaar geene Effecten zyn hebbende; dat wyders beide de Armen-Kaffen zoodanig geconftitucert zyn, dat daar uit naauwlyks de Behoeftigen: onder de Opgezetenen konnen worden gealimenteert, en dat de andere Opgezetenen (die niet veel in getal zyn, als beftaande* het grootfte gedeelte van het DiftricT: uit Water) doorgaans zyn onvermogend, en vooral buiten ftaat, om daar toe eenige nieuwe of extraordinaris laften te konnen draagen. • Is goedgevonden en verftaan, dat inmiddels, en terwyl nog ingewagt worden de nadere informatien, omtrent het Choor van de Kerk en Schoolhuis te Benthuifen, de Heeren Gecommitteerde Raaden zullen worden geauthorifeert, gelyk dezelve geauthorifeert worden by deezen, om te handelen met den Eigenaar van het Huis en Erve, het welk geagt word tot een bekwaam. Woonhuis en Paftorye voor den Predikant te Benthuifen te konnen dienen, en daar voor uit te looven en te betaalen, de fomme van zeftien honderd of uiterlyk zeventien honderd guldens,, en in cas de koop daar voor zouden konnen worden getroffen,. alsdan wederom ten meeften profyte van den Lande te beneficeeren en te. gelde" te maaken den Opftal, en het Erf tot nog toe ter inwooning van den Predikant aldaar gedeftineert geweeft des- dat de Supplianten in. hunne qualiteit zullen weezen gehou*-
den



264
I, Boek. E. Vyf de Titel
den, het voorfz aan te koopen Huis altoos ten hunnen laften behoorlyk te onderhouden, en zig daar toe te obligeeren.
H: Refolutie van de Staaten van Holland, hou¬
dende authorifatie op Gecommitteerde Raaden, om. te bezorgen eene bekwaame Paftorye voor den Predikant te Geervliet, in plaatfe van de geene die afgebrand is, en -op wat voet. Den 27 September 1743.
IS geleezen bet Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 25 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Ed. Groot Mog. Appoinclrement commifforiaal van den 18 July deezes jaars, geëxamineert de Requefte van den Predikant en Kerkenraad binnen de Stede Geervliet, houdende in fubftantie, dat Willem van Neck, althans Predikant te Maastricht, na eenige jaaren te Geervliet te hebben geftaan, om de ■zeer flegte conftitutie van de Paftorye aldaar, genoodzaakt is geweeft een Huis aldaar te koopen, en dat tot eene bekwaame Wooning voor een Predikant heeft laaten approprieeren; dat het voorfz Huis door het vertrek van den Predikant van Neck leedig ftaande, na voorgaande fchikking tuffchen de refpeétive Geintereffeerdens, by Refolutie van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 14 Maart 1738 was verftaan, dat het voorfz Huis en Erve door de Predikanten te Geervliet by vervolg te beroe-pen, in haute zoude moeten worden .bewoont voor tagtig guldens jaarlyks, mits het zelve door gemelden Predikant van Neck in behoorlyke reparatie zoude worden onderhouden; dat de eerfte Suppliant, te Geervliet als Predikant beroepen en bevestigt zynde, op den voet van de voorfz Refolutie zyn intrek in dat Huis heeft genoomen, en het zelve bewoont tot den 29 Mey deezes jaars, wanneer door een droevige Brand, ontftaan in een ander Huis, het Huis door den eerften Suppliant bewoont , met nog in de dertig andere Huizen en Schuuren in een korten tyd tot den Grond is afgebrand, zoodanig, dat de eerfte Suppliant door die brand alle zyne Boeken, Meubilen, Goederen en geheele Bezitting heeft verlooren, en met Vrouw en Kinderen



van de Kerkelyke Goederen.
ren ter naamver nood is ontkoomen; verzoekende de Supplianten, om die en verdere redenen by de Requefte geallegeert, dat haar Edele Groot Mog. de Heeren Gecommitteerde Raaden gelieven te authorifeeren en te qualifïceeren, om het voorfz Erf en nog overgebleevc Muuren van den Predikant van Neck over te neemen, waar toe dezelve gedeclareert heeft geneegen te zyn en het zelve tot een Paftorye ter inwooninge van den Predikant en zyne Familie te Geervliet te doen approprieeren, en aan den eerften "Suppliant, om hem in zyn voorfz ongeluk eenigzints te foulageercn, te permitteeren, om. geduurende den tyd dat hy Predikant te Geervliet zal weezen, in dat Paftoraale Huis te woonen, zonder daar voor iets te miffen of te betaalen, mitsgaders de na hem koomende Predikanten in hetvervolf deswegens weder zoodanige jaarlykfchê fomme voor huur op te leggen als de Heeren Gecommitteerde Raaden in redelykheid zoude oordeelen te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de Heeren Gecommitteerde Raaden te authorifeeren en te qualifïceeren, om met den voornoemden Predikant van Neck als Eigenaar van het afgebrande Paftorye-Huis te mogen convenie'eren over het overneemen van het Erf en overgebleeven ftukken Muuren en Ankers van dien, en het zelve weder tot een Paftorye ter inwooninge van den Predikant en zyne Familie te doen approprieeren en in ftaat ftellen, en ten dien einde uit 'sLands Kaffe te accordeeren een fomme van vier duizend guldens, dewelke, volgens gemaakte ciering, zoo tot het Overneemen als tot het optimmeren zullen werden vereifcht, wordende de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt daaromtient alles ten meesten profyte en dienft van den Lande te reguleeren.
Is goedgevonden en verftaan, aan den eerften Suppliant te permitteeren, om het nieuw op te bouwen Paftoraale Huis, geduurende den tyd dat hy te Geervliet Predikant zal weezen, te bewoon en , zonder daar voor eenige huur te betaalen, mits dat Huis m behoorlyke reparatie houdende ten zynen koften, dog de Predikanten na hem aldaar koomende, in het vervolg weder- gehouden zullen zyn voor jaarlykfchê huureü van het voorfz Huis aar!J„L£lnde te betaalen zoodanige fomme als de Heeren
BZ DEEL. Kk Ge-



2£$ ï. Boek. E. Vyf de Titel
Gecommitteerde Raaden na redelykheid zullen oordeelen te behooren.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by. aan den Predikant Velfe , te Geervliet, word gepermitteert , om het Paftoraale Huis aldaar te bewoonen, zonder daar voor huure te betaalen, onder de conditiën daar by gemeld. Den 19 Üclober 1748.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 23 der voorleede " ' maand, ter Vergadering ingekoomen den 5 deezer, hebbende , ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mogende Appointement van den 7 Augufty laatftleeden, geëxamineert de Requefte van Gerard Velfe, Bedienaar des Goddelyken Woords, beroepen van Oflendregt op Geervliet, waar by "te" kénnen geeft, dat in den zwaaren Brand in den jaare 1743 binnen de Stede Geervliet omftaanhet Predikantshuis, met de daar. in geftaan hebbende Meubilen van den Predikant, in de Alfche was gelegt, dat zulks occafie hadde gegeeven, dat haar Edele Groot Mog. by derzelver Refolutie van den 27 September 1743 00 hadden goedgevonden, dat, om den gemelden Predikant in zyn geleede fchaade eenigzints te foulageeren, dezelve het nieuwe Paftoraale Huis, geduurende den tyd dat hy te Geervliet Predikant was, zoude bewoonen, zonder daar voor eenige huur te betaalen, mits dat Huis in behoorlyke reparatie houdende ten zynen koften, dog dat de Predikanten na hem koomende in het vervolg wederom gehouden zyn, jaarlyks voor huur van het zelve Huis aan den Lande te betaalen zoodanige fomme als de, Heeren Gecommitteerde Raaden na redelykheid zouden oordeelen te behooren; dat hy Suppliant het ongeluk hadde gehad, dat het Dorp Oflendregt, de Plaats alwaar hy laaft als Predikant hadde geftaan, geduurende deezen Oorlog was gevallen In handen van den Koning van Vrankryk, waar door hy Suppliant: was geneceffiteert geweeft de vlugt te neemen, met agterlaating van alle zyne Meubilaire Goederen, en dat de Suppliant boven de voorfchreeve geleeden fchaade, vermits het onvermogen
£<?) Zie de vorige Refolutie,



van de Kerkelyke Goederen. £6>
gen der Stede Geervliet, als nieuw beroepe Predikant ook üit zyn privé beurfè zoude moeten voldoen alle de kollen van het beroep, mitsgaders het traniport van alle zyne Goederen; weshalven de Suppliant verzogt, dat hy mogte joüifleeren van het zelve voorregt, het welk haar Edele Groot Mogende aan zynen Praedecefleur hadden geaccordeert, en zulks dat hy het voorfz Paftoraale Huis binnen Geervliet mogte bewoonen, zonder daar voor eenige huure te voldoen, bereid zynde het zelve Huis teö zynen koften behoorlyk te onderhouden.
Is goedgevonden en verftaan, aan den Suppliant te permitteeren van het voorfchreeve Huis te bewoonen, zonder daar voor te betaalen huure. des dat hy' Suppliant het zelve zal moeten onderhouden in behoorlyke reparatie, uit de vyftig guldens, dewelke als Predikant te Geervliet jaarlyks van het Geeftelyke Comptoir van den Lande van Voorne en Putten geniet, en aan -het voorgemelde Comptoir betaalende jaarlykfchê Rente van twee guldens, waar meede het voorfz Huis is belaft, en dat wyders by vertrek van den jegenwoordigen Predikant van Geervliet "na elders, of by deszelfs overlyden, het voorfz Huis niet verhuurt; maar tot vermydinge van koften, zoo van reparatie aan het zelve als andere, op infpeétien ten dien einde vallende, ten meeften profyte van den Lande publicq zal worden verkogt, waartoe de Heeren Gecommitteerde Raaden nu voor alsdan geauthorifeert worden mits deezen. wordende haar Edele Groot Mog. gedagtè Refolutie van den 27 September 1743 in zoo verre gealtereert; en zuilen de Predikanten te Geervliet, die in plaats van den jegenwoordigen zullen fuccedeeren, vervolgens zig meede van een Huis moeten voorzien, even als andere Predikanten in het voorfchreeve DiftricT:, alwaar geen Huis voor den Predikant is^ uit het Comptoir der Geeftelyke Goederen van den Brielle ei Lande van Voorne jaarlyks voor Huishuur een vafte, dog niét overal gelyke fomme genietende, gehouden zyn daarom een Huis te huuren.
Kk 2
Refo-



s6ê . ï. Boek. E. Vvfde Titel
II Refolutie van de Staaten van Holland* he*
paaiende op wat voet die van Vlymen te authorifeeren tot het houwen van een nieuwe Paftorye. Den 7 April 1758.
TS' geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden I van den 22 der voorleede maand, hebbende, ingevolge en tot
voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 10 Mey 1753, geëxamineert de Requefte van Schout en Gerechte, mitsgaders "de voomaamfte Ingelanden van den Dorpe en Heerlykheid'Vlymen, geleegen in den Lande van Heusden; om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Ed. Groot Mog. aan haar gelieven te permitteeren, om binnen den voorfz Dorpe, ten kofte van de Gemeente, te mogen bouwen een nieuwe Paftorye-Huizinge voor den Predikant naby de Kerk, en de nodige Penningen ten lafte van de Gemeente te mogen negotieeren, mitsgaders de Materiaalen van de oude PaftoryeHuizinge tot den opbouw van de nieuwe te doen employeeren, of dezelve te gelyk met het Erf voor alle en een ieder, ten behoeve van de Gemeente te verkoopen, mits het provenue van dien, voor zoo verre het zelve zal kunnen ftrekken,. tot den voorfz nieuwen opbouw worde befteed.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de Supplianten mits deezen te authorifeeren, om ten kofte van het Ambagt, ter plaatfe alwaar het Kerken-Choor heeft geftaan, te bouwen een nieuw Predikants-Huis, en de Penningen daartoe nodig te mogen negotieeren, met vrydom van de honderdfte en tweehonderdfte Penningen, voor den tyd van' zes jaaren, mits jaarlyks van dezelve aflöfiende een fomme van vyf honderd guldens; em zullen de Supplianten gehouden zyn, in den voorfz op^bouw; zoo veel doenlyk, de menage te betragten, zonder dat ietwes voor Vacatiën of Verteeringen, zoo-wegens het doen der Befteedinge als anderzkits,. door dezelve, in reekening zal mogen werden, gebragt,
Relb-



van de Kerkelyke Goederen. 269
H, Refolutie van de Staaten van Holland, ver-
kenende aan die van Simonshaven, Trikkershil en Biert een fubfidie van duizend guldens tot reparatie van haar Paftorye, en haar verder verzoek aftge-flaagen. Den 10 Mey 1-758.-
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 26 November van het voorleeden jaar, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 26 Augufty daar te vooren, geëxamineert de Requefte van Schout en Gerechte van den Dorpen en Ambagtsheerlykheid Simonshaven, Trikkershil, en van de Polders van Oud- en NieuwSchuddebeurs, als meede van den Ambagte van Biert, om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, met voorkennifle van de Ambagtsvrouwe, dat haar Edele Groot Mog.tot voorkoominge van verder verval en ruïne van de Paftorye of Pffedü kants-Wooninge aldaar, en tot herftel en reparatie van. die, aan de Supplianten gelieven toe te leggen een fubfidie van dertien honderd twee en twintig guldens, en de Supplianten te authorifeeren, om, na dat de voorfchreeve reparatie zal zyn gedaan,, jaarlyks tot onderhoud van dezelve Paftorye en van haare tweeoude en bouwvallige Kerken, zoo van Simonshaven als van Biert, te mogen Omilaah agt penningen per Geniet, mitsgaders-: op ieder Huis in de Dorpen en op ieder Wooning in de refpec-tive Polders ftaande , tien ftuivers.,-met de Verpondingen jaarlyks van de Bruikers in te vorderen, waar van jaarlyks verantwoor-dinge zoude worden .gedaan buiten koften van de voorfchreeve Bruikers, ten tyde van het doen der Reekeninge der Verpondingen aan de Ingelanden, buiten Simonshaven,. of daar het haar; Edele Groot Mogende zouden goedvinden..
Is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten ten bovenge-melden einde te accordeeren een fubfidie van een duizend guldens, en mitsdien de Heeren Gecommitteerde Raaden- mits doezen te authorifeeren, om ter montant van dezelve- fomme, ten behoeve, van de Supplianten, een Ordonnantie te doen-depechee* ren ten lafte van den Ontfanger van het Geeftelyk. Comptoir; kvi
K-k 3; deai



i7o I. Boek. E. Vyfde Titel
den Brielle, Mr. Nicolaas de la Baflêcour, mits de Supplianten gehouden zullen zyn niet alleen volkoomentlyk te herftellen het vervatte Paftorye-Huis te Simonshaven, conform het by die Requefte overgelegde Beftek, en daar van doen blyken aan de Heeren Gecommitteerde Raaden, maar ook behoorlyke zorg m het vervolg te draagen voor de jaarlykfchê reparatie van dien.
Wordende der Supplianten verder of andér gedaan verzoek geweezen van de hand.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, perrnit*
teerende aan Scheepenen en Regenten van St. Oedenrode het negotieeren van Gelden, ter opbouw wg van eene Paftoraale Wooninge. Den 22 Augufty 1742.
ONtfangen een Miftive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 8 deezer loopende maand, houdende , ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 22 February laatftleeden, derzelver advis op de Requefte van de Scheepenen en verdere Regenten der Vryheid St. Oedenrode, geleegen in den Quartiere van Peelland, Meyerye van 's Hertogenbofch; verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. aan haar gelieven te permitteeren, om tot aankoop van zekeren Grond, en de daar te bouwe Paftoraale Wooninge, te mogen negotieeren, ten laften van haare Gemeente, een fomme van drie duizend zes honderd guldens, mits dezelve Penningen in zes jaaren weder sflolfende, in te gaan met den jaare 1743? en die Penningen telken jaare te vorderen by reëelen Omflag, Verpondingswyze over alle de Landen en Goederen, Tienden en Moolens in de Verpondingen contribueerende.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Supplianten zullen werden geauthorifeert, zoo als geauthorifeert werden mits deezen, om tot het bezorgen van een bekwaame Huizinge van derzelver Predikant te mogen negotieeren een fomme van vyf en dertig honderd guldens, of wel zoo veel minder, als tot den aankoop of aanbouw van de voorfz Huizinge



van de Kerkelyke Goederen.
ge zal werden gerequireert, mits dat de Supplianten den voorfz opbouw, immers zoo veel doenlyk is, publicq aan de Minftaanneemende, zullen moeten aanbefteeden, en dat de te doene Negotiatie geen hooger Intereft dan twee en een half of uitterlyk drie per cento moge beloopen.
Dat wyders aan de Supplianten, tot weder afloffing van de voorfz te negotieeren fomme, zal werden gepermitteert, zoo als hun gepermitteert werd mits deezen, om over de jaaren 1744 boven haar ordinaire reëele Omflag van dertien twintigfte van een Verponding, nog te mogen Omflaan een quart van een Verponding, bedraagende over de twee jaaren ruim drie duizend guldens; en verders, om het geen daar en boven verders vereifcht werd, te mogen vinden by perfoneele Omflagen over haare Ingezetenen, in de voorfz twee jaaren van 1743 en 1744.
En laatftelyk , dat de Supplianten zullen werden gelaft zoo als gelaft werden mits deezen, alvoorens van deeze permiffi'e gebruik te maaken, dezelve te doen regiftreeren ten Comptoire der Domeinen te 's Hertogenbofch, en voorts zorge te dragen dat uit de voorfz Omflagen in twee jaaren, te weeten in ieder jaar de geregte helfte, de voorfz te negotieeren Penn'ingen wederom werden geloft, en zoo van de negotiatie als afloffinge voor, het expireeren van den jaare 1745 ten Comptoire der Domeinen voorfz te doceeren, op poene, dat de Regenten welke m der tyd daar van in gebreeke mogten zyn gebleeven, verpligt zullen zyn die afloffinge uit haar privé beurs te doen
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan die van Veldhoven permiffie verleend word
om vier honderd guldens te mogen negotieeren tot
vergroot mg der Predikants-Paftor \e. Den 17 1745- J J
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven s alhier m den Hage den 9 deezer loopende maand, houden-de, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende* Refolutie van den 28 Maart laatftleeden, derzelver; advis op de
Re---



L Boek. E. Vyf de Titel
Requefte van de Regenten van Veldhoven, Quartier van Kempeland , Meyerye van 's Hertogenbofch; verzoekende, om redenen in de voorfchreeve Requefte geallegeert, , dat haar Hoog Mog. aan hen Supplianten gelieven te permitteeren, om.ten laste van haar Corpus te mogen negotieeren eene fomme van vier honderd guldens, tegens den Intereft van drie per cent, teneinde daar uit te konnen betaalen de koften wegens de te doene vergrootinge van haare Predikants Paftorye Wooninge, volgens het Beftek daar van gemaakt, mits dezelve binnen zekeren bepaalden tvcl afloffendë. ' ,
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de Supplianten zal werden gepermitteeit, zoo als aan hen gepermitteert werd mits deezen, om tot vergrooting en verbetering van haare Paftorye Wooninge, eene fomme van vier honderd guldens ten laften van het Corpus van Veldhoven te mogen negotieeren, mits dat de Supplianten geen hooger Intereft zullen mogen geeven als tegens drie per cent, en dat het voorfchreeve Capitaal in agt jaaren wederom zal moeten werden afgeloft, te weeten, elk jaar vyftig guldens; en dat, om de Penningen tot de voorfchreeve anolünge te vinden, de Regenten zullen werden gelaft, zob als gelaft werden mits deezen, jaarlyks vyftig guldens meerder als ordinair perfoneel om te flaan, tot dat het voorfchreeve Capitaal in het geheel zal zyn gekweeten en afgeloft; met verdere laft aan de Supplianten, om deeze haar Hoog Mog. dispofitie ter Leen- en Tolkamer te doen regiftreeren , ten einde by het examen der Gemeentens-Reekenmgen van Veldhoven te kunnen zien, of de Supplianten zig na den inboude van dien gereguleert hebben.
G. Authorifatie van de Staaten Generaal, ttan
de Regenten van Vejftem ter negotieering van drie honderd guldens, tot opbomvinge der Paftorye-Huizinge. Den 25 Augufty 1745.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 17 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 15 Augufty des voorleeden jaars, der-



van de Kerkelyke Goederen. 273
eïver advis op de Requefte van de Regenten van Veflem Quartier van Kempeland, Meyerye van 's Hertogenbofch; verzoekende haar Hoog Mog. permiffie en authorifatie, om tot opbouw van de Paftorye-Huizinge aan de Gemeente competeerende, tot lafte van haare Gemeente te mogen negotieeren eene fomme van drie honderd guldens, mits niet boven drie guldens per cent Intereft betaalende, en dezelve in drie jaaren weder afloffendë.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de Supplianten zal werden geaccordeert, zoo als aan hen geaccordeert werd mits deezen, om ten lafte van het Corpus van VelTem te mogen negotieeren eene fomme van drie honderd guldens, mits daar van geen hooger Intereft betaalende als uiterlyk drie per cent, met laft, om het voorfchreeve Capitaal in den tyd van drie jaaren met een honderd guldens jaarlyks af te lolfen, en het voorfz Capitaal van drie honderd guldens in ontfang, en daar tegens den uitgaaf van dien in aparte Capittelen m haare Dorps-Reekeningen te brengen, mitsgaders de befteedingen van de te doene reparatien, publicq en voor alle Man te doen, en verders in alles zoo veel mogelyk, de menage te betragten , doende wyders deeze haar Hoog Mogende °Refolutie regiftreeren ten Comptoire der Domeinen van Braband, in het Quartier van 's Hertogenbofch.
G. Permiffie der Staaten Generaal aan Regenten
van Alem, om twaalf honderd guldens te negotieeren tot aankoop en verbetering van een Paftorye-Huis voor den Predikant. Den 10 September 1745.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 6 deezer loopende maand A/r ï°nende' ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog' Mog. Refolutie van den 2 Juny laatftleeden, derzelver advis on de Requefte vani de Regenten der Heerlykheid Alem, Quartier van Maasland, Meyerye van 's Hertogenbofch; verzoekende 01V nrQ£rm de voorfchreeve Requefte geallegeert, dat haaj • V^L- LI Hoog



274 I. Boek. E. Vyfde Titel
Hoog Mog. aan hun Supplianten gelieven te permitteeren,. om ten lafte vin het Corpus van Alem, zoo veel Penningen tegens drie pe? cent. te mogen negotieeren, als de helft van den inkoop tZ Jeïere Huizinre, om te dienen tot een Paftorye-Huis voor l^^^^^^^; en die . Penningen by het Üoen van het Tranfport der voorfchreeve Huizmge, aan de Weduwe Muller als Eigenareffe van dezelve Huizmge te mo^en benalen 'en dat het gemelde te negotieeren Capita*1, opden voef van andere Capitaalen uit het Comptoir' der Beeden te z^tyd mag werden afgeloft; ofwel dat het zelve, na dat de Capitaalen, waar meede de Gemeente van Alern althans is bezullen weezen gekweeten, uit Dorps-Kaffe mag worden voldaan, of dat door haar Hoog Mog. zoodanige andere fchikWen mag werden gemaakt; als dezelve ten meeften nutte van de Geineelte%n Alem, en tot voorkooming van ProCeskoften,
^^m^m^, is goedgevonden en verftaan dat aan de Supplianten zal werden gepermitteert, zoo als aan hun'. Spnermi^ert werd mits deezen, om een fónrme van twaalf bpaSa^S^T* niét meer , tegens den Intereft van twee en .een half of uiterlyk drie per cent, ten lafte van het Corpus van Sm mogen opneemen, en daar uit den Koopfchat voor de Ouoïe van Alem aan de Weduwe Muller te mogen voldoen mi baders de melioratien vóór de helft betaalen, met ordre, dat S^mS "jaars na dato van deeze ^V^f ^^^e van den ontfang en uitgave der voorfchreeve Penningen, eene SrdentSkf Reffcenonge ter Leen- en Tolkamer zullen overgee* venom aldaar opgenoomen en gefiooten te worden, zonder dat ITk^MvAt dien hoofde onder wat naam het zoude mogen weezen Ss buiten haare deugdelyke verfchotten, ten lafte van Te Gemeeme, zullen vermogen te brengen, met verdere, laft aan dezelve, ^ deeze haar Hoog Mogende Refolutie, zoo wel afc dfobmatic ten Comptoire der Domeinen te doen regiftreeien, en dS in de aSlykfehe Dorps-Reekeninge, in het Capittel van U^teJmon** de poft van deeze Obli^e haar Hoog Mogende conceffie, met het tolmm waar op dezelve Sn Comptoire der Domeinen ftaat geregiftreert, menae zal moe-



van de. Kerkelyke Goederen.
275
ten werden gemaakt, op dat de Leen- en Tolkamer, de Regenten van Alem tot de afloffinge deezer Obligatie in der tyd zal kunnen houden.
G. Ampliatie der Refolutie van de Staaten Ge¬
neraal, authorifeeren de den Rentmeëfter Tengnagel tot het fchieten van Penningen voor het Paftorye-Huis te Alem. Den 10 December 1745. ^"\Ntfangen een Miflive van den Raad van Staate, gefchree" \J ven alhier in den Hage den 6 deezer loopende maand» houdende, ingevolge en tot voldoening van haar Hoog Mog. Refolutien van den 14 en 21 October laatftleeden, derzelver advis op de Requefte- van de Regenten der Heerlykheid Alem, Quartier van Maasland, Meyerye van 's Hertogenbofch, raakende den inkoop van zekere Huizinge van de Weduwe van Coenraad Muller, om te dienen tot een Paftorye-Huizinge aldaar, en de Proceduren ter dier zaake voor de Raade en Leenhove van Braband, by de voorfz Weduwe Muller jegens de Supplianten geëntameert.
Waar op gedelibereerd zynde, is, by ampliatie van haar Hoog Mog. Refolutie van den 10 September laatftleeden, (V) op het voorfz fubjecl: genoomen, goedgevonden en verftaan, dat de Rentmeëfter van de Geeftelyke Goederen van het Quartier van Maasland, Tengnagel, zal werden gelaft en geauthorifeert, zoo als gelaft en1 en geauthorifeert werd mits deezen, om aan de Supplianten in twee termynen, als namentlyk, een van zes honderd guldens, en nog een van vier honderd guldens, uit te reiken een fomme van een duizend guldens, jegens drie ten honderd in het jaar, met laft aan de Supplianten, om by het ontfangen van den laatften termyn van vier honderd guldens, ten behoeve van het voorfchreeve Comptoir te conftitueeren een Obligatie van een duizend guldens ten Interene voorfchreeve, en het voorfchreeve Capitaal en de Interenen te lolfen en te betaalen met de feftig guldens, die ten Comptoire voorfchreeve jaarlyks
wor-
O) Zie de vorige Refolutie.
LI 2



176
I. Boek. E. Vyfde Titel
worden betaald, wegens de huishuur van den Predikant van Alem en Maren; dat voorts de Supplianten zullen werden gelaft, zoo als gelaft werden mits deezen, om binnen een ?maand na dato van deeze haar Hoog Mog. dispofitie, aan de voorfchreeve Weduwe Muller, uit de voorfchreeve Penningen te betaalen zes honderd guldens, ter voldoeninge van xle helft der voorfchreeve Kooppenningen, met verdere authorifatie, om uit de refteerende vier honderd guldens, ten meeften menage van haare Gemeente te betaden de onkoften ter deezer zaake gereezen, en voorts by de Penningen, dewelke daar van zullen overfchieten, alsnog ten lafte van haare Gemeente te negotieeren eene capitaale fomme van twee honderd guldens, meede ten Intereft als -vooren, alle welke fommen alsdan zullen uitmaaken de twaalf honderd guldens , tot welkers negotiatie zy by haar Hoog Mog. Refolutie van den 10 September deezes jaars geauthorifeert zyn geweeft, dat de Supplianten nogthans de laatftgemelde vier honderd en twee honderd guldens niet zullen mogen ontfangen en negotieeren, nog ook eenige reparatie van belang aan de voorfchreeve Tïuizinge doen, als na dat het jaar van de benadering zal weezen geëxpireert, en alsdan de nodige reparatien en melioratien publicq en voor alle Man zullen moeten aanbefteeden, om daar toe in voegen als vooren, de voorfchreeve Penningen te employ eeren, en voorts twee honderd guldens' Capitaal in de twee naaftvolgende jaaren by egaale portien af te lolfen , met verdere laft aan de Supplianten, om binnen 'sjaars na de laatfte Negotiatie, de ontfang en uitgave der voorfchreeve twaalf honderd guldens , in' haare Gemeentens-Reekening by aparte Capittels, ter 'Leen- en Tolkamer behoorlyk te verantwoorden, en voorts zig te gedraagen na haar Hoog Mog. voorfchreeve Refolutie van den 10 September laatftleeden, in zoo verre dezelve by deezen niet gealtereert is, blyvende de Supplianten voorts gehouden , _ om deeze haar Hoog Mog. Refolutie ten Comptoire der Domeinen van Braband te 's Hertogenbofch te doen regiftreeren, mitsgaders aldaar van den ontfang, negotiatie en afloffing der voorfchreeve Penningen, t'zyner tyd kennifle te geeven..
Rèfo-



van de Kerkelyke Goederen. 277G. Refolutie van de Staaten Oeneraal, houden-
de approbatie op zekere Refolutie en Conventie byde Regenten van Bladel, Reu fel, Net er fel en Hapert, genoomen en gemaakt op het fubjecl van den inkoop en de melioratien van een Paflorye- Wooninge voor den Predikant aldaar; en voorts concejjie tot het negotieeren van de daar toe nodige Penningen, Den 5 February 1746.
/^VNtfengen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeKJ ven alhier in den Hage den 31 der voorleede maand, houdende , ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 1 Mey des voorleeden jaars, derzelver advis op de Requefte van de Regenten van Bladel, Reufel, Neterfel en Hapert, alle Kerkelyk, onder Bladel voorfchreeve, Quartier van Kempeland, Meyerye van 's Hertogenbofch; verzoekende haar Hoog Mog. approbatie op zekere Refolutie en Conventie by de Supplianten provifioneelyk genoomen en gemaakt, op het fubject van den aankoop ter fomme van veertien honderd en vyftig guldens, en melioratien van eene Paftorye-Huizinge voor Adrianus van Vierfen, Predikant aldaar, mitsgaders haar Hoof Mog. Oclroy tot het negotieeren van de voorfchreeve fomme* en die verders tot de reparatien nodig mogte zyn, voor zoo verre die uit de Gemeentens niet zal kunnen gevonden worden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat zal werden geapprobeert, zoo als geapprobeert werd mits deezen, de Refolutie en Conventie by de Supplianten genoomen en gemaakt, op het fubject van den inkoop en de melioratien van eene Paftorye-Wooninge voor Adrianus van Vierfen, Predikant aldaar, en dat aan de Supplianten zal werden gepermitteert-, zoo als aan hen gepermitteert werd mits deezen, om ten voorfchreeven einde te mogen negotieeren de Penningen, dewelke tot den voorfz inkoop en verders tot de reparatien nodig zullen zyn, voor zoo verre die uit de Gemeentens niet zullen kunnen worden gevonden, alles nogtans onder de navolgende reftricfien en conditiën:
Eerftelyk, dat de Supplianten tot den inkoop van de voorfz
LI 3 Fafto-



27B rI B oek. E. Vyf de Titel
Paftorye-Huizinge niet zullen vermogen meer te negotieeren dan veertien honderd en vyftig guldens, en tot geen hooger Intereft dan een Ryksdaalder of uiterlyk drie guldens van ieder honderd guldens Capitaal jaarlyks. ,
Ten tweeden, dat tot den inkoop van de voorfchreeve Huizinge niet meer, maar wel minder zal mogen werden befteed.
Ten derden-, dat de voorfz Huizinge zal moeten werden getranfporteert en geveft ten naame van het Corpus van Reu fel., ;het welk daar tegens ook ten zynen lafte zal moeten neemen de 'Obligatie van de Penningen, die tot den inkoop van de voorfz Huizinge genegotieert zyn, en betaalen de jaarlykfchê Interelfen van dien, mitsgaders den ontfang en het employ van.de Penningen van de voorfz Negotiatie, met allegatie van haar Hoog Mog. -authorifatie, brengen in aparte capita van ontfang en uitgave van de eerfte Gemeentens-Reekening, die zy daar op volgende ter Leen- en Tolkamer ter vifitatie en examen zullen overbrengen.
Ten vierden-, dat die van Tiet voorfz Corpus van Reüfel ge■houden zuilen zyn, om de voorfz Obligatie, alzoo tot lafte van haare Gemeente genegotieert en gcpafleert, wederom af te lolfen in vyftien termynen, ieder jaar met het verfchynen def Interesfen een opregt vyftiendepart, mitsgaders van de gèdaane Negotiatie, en vervolgens van de jaarlykfchê fuccefüve afloffingen binnen zes weeken na datis van dien, refpectivelyk ten Comptoire der Domeinen van Braband te 's Hertogenbofch te doceeren, en de regiftraturen te laaten doen; gelyk zy dan ook al meede gehouden zullen zyn, om in haare jaarlykfchê Geineentens-Reekeningen in het Capittel van betaalde Interelfen, van de voorfz haar Hoog Mog. permiffie, met het folium waar op dezelve ten Comptoire der Domeinen geregiftreert is, by de poft van de Interenen van deeze Obligatie mentie te maaken.
Ten vyfdën, dat boven dien de Supplianten tot de voorfchreeve melioratien en reparatien van de voorfz Huizinge zullen vermogen ten lafte van haare refpeclive Corpora, en pro quota te negotieeren tot een fomme van zes honderd guldens, tot gelyke Intereft als vooren , in zoo verre namentlyk die nit de Gemeentens niet zullen kunnen gevonden werden, en mits dat uit die
Pen-



van de Kerkelyke Goederen, 27^
Penningen betaald zullen werden, niet alleen de voorfz reparatien en melioratien van de voorfz Paftorye-Huizinge, maar ook de koften tot het verzoeken van deeze haar Hoog Mog. permiffie, en het vervolgen van het zelve, met den aankleeve van dien, en voorts alle de verdere onkoften, die op het negotieeren van de refpective Capitaalen, den inkoop van de voorfz Huizinge, of anderzins ter zaake van dit verzoek zoude kunnen vallen, mitsgaders- 's Lands veertigften Penning op de voorfz Obligatie, die het Corpus van Reufel fpeciaal tot haaren lafte zal moeten neemen, voor .zoo verre namentijk de voorfz veertien honderd en vyftig guldens, daar toe niet zouden toereiken, ten zulken elfecte,, dat van alle het zelve by de Supplianten gezamentlyk zal moeten werden geformeert eene behoorlyke Memorie,, Lyfte en Specificatie, aan ieder der voorfz vier Dorpen eene Copie authenticq zal moeten werden uitgereikt, ten einde om over te leggen by het aparte Capittel; dat zy over deezen ontfang en uitgave, ieder voor zoo veel haar aangaat, zullen gehouden zyn daar van te brengen in haare Gemeentens-Reekeningen refpeéfive, en daar by alsdan te allegeeren deeze haar Hoog Mogende dispofitie..
Ten zesden-,- dat de befteeding van de. te doene reparatien en melioratien publicq en voor alle Man zal moeten gefchieden, en verders in alles, zoo veel doeniyk, de menage bctragt werden; .en niet eerder, als na dat de voorfz Paftorye-Wooninge een jaaren zes weeken op hef Corpus van Reufel zal zyn geveft engetranfporteert.. -
Ten zevenden,, dat overzulks de -Negotiatie van Penningen,, die tot de voorfz melioratien en reparatien, en verdere onkoften hier vooren in het vyfde Articul gemeld, zullen bevonden werden: nodig te zyn, niet eerder zal mogen gefchieden,- dan na dat alvoorens de voorfz reparatien en melioratien zyn begonnen im heiwerk gefteld te worden, met laft aan de gezamentlyke Supplianten, om het Capitaal tot de voorfchreeve melioratien genegotieert, af te loffen met een honderd guldens jaarlyks, en van al het zelve te doceeren ten Comptoire der Domeinen voorfz.
Ten agtflen, dat, na dat dit alles zal zyn gefchied en betaald, dat dan eerft de reparatien en melioratien, welke naderhand jaarlyks



a8o
I. Boek. E. Vyfbe Titel
lyks nodig mogten zyn, zullen koomen tot lafte van het Corpus van Reufel alleenlyk, gelyk het zelve Corpus daar en tegen zal genieten de feftig guldens jaarlyks, welke het gemeene Land voor de huur der Paftorye-Wooninge pleeg te geeven, en gehouden zyn in het betaalen der Interelfen geconftitueert op de Obligatie van de Penningen, die tot den inkoop van de voorfz Huizinge zullen zyn genegotieert ten lafte van de Gemeente van Reufel.
En eindelyk, dat de Supplianten gehouden zullen zyn om deeze haar Hoog Mog. approbatie en conceffie, ten Comptoire der Domeinen van Braband te 's Hertogenbofch te laaten regiftreeren, alvoorens van dezelve gebruik te maaken.
R. v. S. Refolutie van den Raad van Staate, tegens
het aangaan van Accorden over het repareeren der Paftorye-Huizen in de Meyerye van 's Hertogenbofch. Den 8 Juny 1750.
IN agting genoomen zynde, dat van tyd tot tyd tuffchen Regenten en de Predikanten in deeze en geene Plaatfen in de Meyerye van 's Hertogenbofch over het repareeren der Paftorye-Huizen Accorden zyn en werden aangegaan, en dat daar door gemeenlyk dezelve Huizen koomen te vervallen.
Is, na deliberatie, goedgevonden en verftaan, de refpeftive Regenten der Dorpen en Plaatfen in de Meyerye van 's Hertogenbofch, mitsgaders de Predikanten in dezelve te interdiceeren, om over de reparatie der Paftorye-Huizen eenig Accord aan te gaan.
En zal hier van by Extraóf. deezer kennis worden gegeeven aan de Rentmeefters der Geeftelyke Goederen in de voorfchreeve Meyerye, om te ftrekken tot haar narigt.
Refo-



van de Kerkelyke Goederen. 281 H. Refolutie van hun Edele Groot Mogende,
fubftdieerende het Zee-Dorp Ter Heyde met twee honderd en vyftig guldens, tot verplaatftng van hun Schoolhuis. Den 7 Maart 1739.
IS geleezen de Requefte van Burgermeefteren van het ZeeDorp Ter Heyde, te kennen geevende in fubftantie, dat het Huis van den Schoolmeefter aldaar door de jaarlykfchê affpoeling der Zeeduinen, zoo na aan het Strand genadert is, dat net zal moeten verplaatft worden meer Landwaart in; en dat ook zedert den tyd van vyf en twintig jaaren, de Kerk en Predikantshuis en de meefte Huizen van het zelve Dorp meer Landwaarts in zyn verplaatft geworden: dog dat het zelve Dorp onmagtig is tot het draagen der onkoften, welke tot het verplaatfen van het voorfz Schoolhuis gefupporteert zullen moeten worden: en verzoekende vervolgens, dat haar Edele Gr. Mog' ■aan haar ten voorfz einde een liberaale gifte gelieven te confenteeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan toe te leggen aan de Supplianten een gratificatie van twee honderd en vyftig guldens, waar van de Heeren Gecommitteerde Raaden mits deezen verzogt worden te doen depecheeren de nodige Ordonnantie van betaalinge.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
hy de Regenten van Oirle werden geauthorifeert, om tot het repareeren van haar Schoolhuis ten lafte van haare Gemeente, te negotieeren een fomme van twee houderd en tagtig guldens. Den 7 Juny 1743.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 4 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoo^ Mog. Refolutie van den 21 February deezes jaars, derzelver advis op de Requefte van de Regenten van Oirle, Quartier van K€mPe^d> Meyerye van 'sHertogenbofch; verzoekende, dat IV. DEEL. M m haar



S82
t Boek. E. Vyf de Titel
haar Hoog Mog. aan hen Supplianten gelieven te permitteeren» om, tot lafte van de Gemeente, te mogen negotieeren een fomme 'van duizend guldens, of wel zoo veel minder als dezelve tot den opbouw van een nieuw Schoolhuis aldaar zullen nodig
hebben. , ,
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Supplianten zullen werden geauthorifeert, zoo als geauthorifeert werden mits deezen, om tot het repareeren van haar Schoolhuis ten lafte van haare Gemeente te mogen negotiecren, een fomme van niet hoógèr als twee honderd en tagtig guldens, mits dat van die te negotieeren Penningen, geen hooger Intereft dan twee en een half, of uiterlyk drie per cent zal mogen werden belooft, en dat het voorfz Capitaal in den tyd van vyf jaaren, alle jaar een geregt vyfdepart uit een perfoneele Omflag over hunne Ingezetenen wederom zal moeten werden afgeloft en voldaan; etTmits de Supplianten alvoorens van deeze haar Hoog Mog. pèrmiïSe gebruik te maaken, gehouden zullen zyn, dezelve te doen .regiftreeren ten Comptoire der Domeinen te 's Hertogenbofch..
G* Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by de Regenten en Geërfdens van Haaren permiffie, word verleend, om tot het optimmeren van een Hui-, zinge voor. den Schoolmeefter, en van het Schoolhuis aldaar, de nodige Penningen ten laften van het Corpus té mogen negotieeren, onder de reftriclien daar by gemeld.. Den"25 September 1744.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven in den Hage den 16 déezer loopende maand, houdende ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende Refolutie van den 1 July laatftleeden, derzelver advis^op de Requefte van de Regenten en Geërfdens van Haaren, Quartier van, Oofterwvk, Meyerye van 's Hertogenbofch ; om geallegeerde redenen verzoekende permillie,. om tegen een Intereft van djie-per cent jaarlyks, ten laftentvan het. Corpus,, tc mogen ne-



van de Kerkelyke Goederen»
283
gotieeren zoodanigen fomme, als by publicque aanbefteedinge het optimmeren van een Huizinge voor den Schoolmeefter, en van het Schoolhuis, met het geen daar toe gerequireert werd, zal werden aanbefteed, mitsgaders de leverantien van Steen en Kalk bedraagen zal, en dat de Regenten mogen worden geordonneert, om op den verfchyndag der Interelfen van ieder jaar af te lolfen een geregte tiendepart van het te negotieeren Capitaal, en dat wyders aan de Supplianten moge werden geaccordeert, om de nu haare geconcedeerde, en vervolgens geconcedeerd zullende werden reëelen Omflag voor den tyd van tien volgende jaaren, in te gaan met het loopende jaar, zoodanig te reguleeren en te verhoogen, dat de Penningen tot afloffinge van het te negotieeren Capitaal, jaarlyks nodig, voor twee derdeparten daar uit konnen werden gevonden, met laft aan de Supplianten en de Regenten in .der tyd, haare perfoneele Omflagen , jaarlyks meede in de tien jaaren zoodanig te verhoogen, dat het overige derdepart dienen kan tot afloffinge van de fomme, welke jaarlyks zal moeten worden afgeioft.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de Supplianten het eerfte lid van haar verzoek zal worden geaccordeert, zoo als het zelve geaccordeert werd mits deezen, mits dat dezelve, eer en alvoorens gebruik te maaken Van deeze haar Hoog Mog. Refolutie, gehouden zullen zyn dezelve te doen regiftreeren ten Comptoire der Domeinen te 's Hertogenbofch, en wyders nog onder de navolgende reftriétien, eer.ftelyk, dat de aanbeefting van het voorfz Schoolmeefters- en Schoolhuis zal moeten gefchieden, na voorgaande publicade, zoo in de Stad 's Hertogenbofch, als in den Dingbanke van Oos* terwyk, publicq en voor alle Man aan den Minftaanneemende, en daar van ten Comptoire der Domeinen gedoceert; ten tweeden, dat geen meerder Penningen zullen werden genegotieert, dan tot voorfz aanbefteeding met het geen daar toe verder word vereifcht, mitsgaders leverantie van Steen en Kalk zullen werden gerequireert; ten derden, dat van de te negotieeren Penningen geen hooger^ Intereft zal worden belooft dan uiterlyk drie per cento; ten vierden, dat op de verfchyndag der Interelfen van ieder jaar afgeioft zal moeten werden, een geregte tiendepart, vjri
Mm 2 het



§84
I. Boek. E. Vyf de Titel
het te negotieeren Capitaal, op poene, dat,de rëfpective Regenten by gebreeke van dien, daar voor in haar privé aanfpreekelyk zullen zyn; ten vyfden, dat zoo de te doene Negotiatie, als de rcfpeenve afloffingen van voorfz Penningen, telkens ten Comptoire der voorfz Domeinen vertoont en geregiftreert zullen werden; en laatftelyk, dat aan de Supplianten insgelyks zal worden toegeftaan, zoo als aan haar toegeftaan werd mits deezen, het laatfte lid van derzelver verzoek, nopens het verhoogen van haaren Omflag, zoo, en in diervoegen, als by haare Requefte nader is geëxprelleert, met laft aan de Supplianten, om by het overzenden van haare Reekeningen ter Leen- en Tolkamer, ten fine van examen, waar in eenige der bovenftaande posten zullen worden verantwoord, deeze haar Hoog Mog. Refolutie over te leggen, en xlaar van altoos, in texte mentie te maaken.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, zuaar
by aan de Regenten van Iïeeze word gepermitteert, om, zoo tot betaaling van de Kooppenningen, als voor de reparatie en verbetering van het Schoolmeester shuis, by hen gekogt,, zekere fommen van Penningen tot lafte van de Gemeente aldaar te mogen negotieeren, onder de conditiën daar by vermeld: Den 2 Augufty 1748.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchree¬ven alhier in den Hage-den 29 der voorleede maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog, •Refolutie van den 4 Juny laatftleeden, derzelver advis op de Requefte van de Regenten der Heerlykheid Heeze , Quartier van Peelland, Meyerye van 'sHertogenbofch; te kennen geevende , dat de Supplianten, ingevolge van een Refolutie van gemelde Raad van Staate van den 21 April 1746, publicq hadden aangekogt een Huis en Hof daar aan geleegen voor den Schoolr meefter aan de Eymericker Capelle aldaar, beloopende de Kooppenningen en verdere onkoften,, te faamen een fomme van twee
h.on-



van be Kerkelyke Goederen.
2#5
honderd twee en tagtig guldens vyftien ftuivers agt penningen % dat aan het voorfz Huis, alvoorens het zelve door den Schoolmeefter zoude kunnen werden bewoond, nodig was te doen eenige reparatie en eenig nieuw werk, het welk omtrent zouden bedraagen een fomme van twee honderd zeventien guldens; verzoekende de Supplianten derhalven haar Hoog Mog. Octroy, om tot lafte van de Gemeente tegens drie per cent aanftonds te mogen negotieeren een fomme van twee honderd twee en tagtig guldens vyftien ftuivers agt penningen, tot betaaling van den 'm«koop van het voorfz Huls en Hof, en over een jaar, als de tyd van de vernadering zal zyn geëindigt, tot de reparatie en verbetering van dien een fomine van twee honderd zeventien guldens, mits jaarlyks daar op aflofiende een honderd guldens, aanvang neemende met den u November 1750.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de Supplianten zal werden gepermitteert, zoo als aan hen gepermitteert werd mits deezen, om, tot lafte van de Gemeente van Heeze, van ftonden aan tegens den Intereft van drie per cent te mogen negotieeren een fomraa van twee honderd twee en'tagtig guldens vyftien ftuivers agt penningen, tot betaalinge van de Kooppenningen, en als de tyd van vernadering zal weezen geëindigt, een fomme van twee honderd zeventien guldens voor de reparatie en verbetering van het Scbooimeeftershuis by hen gekogt, ingevolge van de voorfz Refolutie van gemelden Raad van Staate van den 21 April 1746, onder deeze conditie nogtans, dat de Supplianten niet zullen vermogen daaraan eenige extraordinaris reparatien of verbeteringen te doen r voor en aleer het jaar van vernaclcring zal weezen geëxpireert, en wyders dat de Supplianten gehouden zullen zyn, om uit eert perfonéele Omflag jaarlyks af te lollen een honderd guldens, de te negotieeren Penningen, en het employ van dien in hunne eerft' daar aan volgende Dorps-Reekenihg refpectiveiyk by aparte Capittels van ontfang en uitgave te brengen, met'allegatie van deeze haar Hoog Mog. Refolutie, dezelve Refolutie, mitsgaders de fucc-effive Negotiatien en Afiöffingen te laaten regiftreeren ren Comptoire der Domeinen van Braband'te 's Hertogenbolch^ op poene van het effect' daar van te zullen verliezen, en dat de
Mm 3. Re.~



286
I. Boek. E. Vyf de Titel
Regenten, welke zullen in gebreeke blyven de jaarlykfchê afioslingen te doen, of de Interelfen te betaalen, ieder jaar daarvoor in haar privé aanfpreekelyk zullen zyn, en dat ieder van dezelve daar voor in folidum zal werden geëxecuteert; en laatftelyk, dat van het voorfz te negotieeren Capitaal geen tantième of colleclloon gevordert of gegeeven zal niogen werden.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, be¬
tref ende aifchryving yan Verponding, het onderhoud yan de Kerk en hei aaiing yan het halve Predikants Traclement te Opmeer. Den 13 Juny 1759.
GEdelibereerd zynde op het agtfte point van de jegenswoordige befchryving, en zulks op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het NoorderQuartier van den 2 Maart deezes jaars, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoincfement van den 10 Maart 1757, geëxamineert de Requefte van Regenten van Opmeer, verzoekende affchryvinge wegens eenige desperaate reftanten van Verponding, mitsgaders een jaarlykfchê fubfidie van drie honderd guldens ten behoeve van haar Kerk, voor den tyd van twaalf jaaren.
Hebben de Heeren van de Ridderfchap en Edelen, mitsgaders de Gedeputeerden van de refpeciive Steden , uit den naam en van wegens Burgermeefteren en Vroedfchappen van dezelve Steden, geconfenteert en bewilligt, zoo als haar Edele Groot Mog. confenteeren en bewilligen by deeze, 0111 aan de Supplianten te verleenen Oétroy tot kwytfchelding, ter fomme van agt honderd guldens, zoo wegens refpeclive poften op de Verpondingen gevallen , als wegens het agterftal op de Landen aan de Kerk van Opmeer toebehoorende, tot den jaare 1756 incluis, mits door Gecommitteerde Raaden geen Ordonnantie zal mogen weiden gedepecheert, ten zy de Supplianten aan het gemeene 's Lands Comptoir tot Hoorn, alle haar reftanten van de ordinaris _ en extraordinaris Verponding zullen hebben afbetaald over den jaare 1751 incluis, tot op een fomme van agt honderd guldens
toe;



van de Kerkelyke Goederen. z8?
toe; dat voorts de Regenten van Opmeer de agterftallige Verpondingen op de Kerke-Landen aldaar over het ordinair tot 1755 en over het extraordinair tot 1756, beide incluis, ook zullen hebben afgefchreeven; en eindelyk, dat de Supplianten tot onderhoud van haar Kerk, en betaaling van het halve Tractement van den Predikant aldaar, als anders, zullen moeten doen een Omflag over haar Ingezetenen, of tot zoodanige andere middelen van haar Edele Groot Mog. verzoeken Octröy, als na de conftitutie van de Plaats zulfën oordeelen te behooren.; wordende der Supplianten ander en verder verzoek gewcezen van de hand, en dezelve gelaft, haar bekoomen Oclroy te doen regiftreeren ter Secretarye in Weftvriesland en het NoorderQuartier.
H. Refolutie van de Staaten van Holland'5 waar
by Fonclfen tot het vernieuwen en repareeren der - ' Kerk te Vlymen opgegeeven, en de kopen tot het beroepen en losmaaken van een Predikant, bepaald worden op een honderd guldens. Den 14 'Maart 1760.
TTJY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren J3 Gecommitteerde Raaden van den 30 January deezes jaars,, en den 16 February daar aan ter Vergadering ingekoomen, hebbende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot. Mog. Appointement commiflbriaal van den 9 November 1759,, geëxamineert de Requefte aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert door Schout, Predikant, Regenten en Kerkmeefteren van den Dorpe en Heerlykheid Vlymen, geleegen in den Bovenlande ■ van Plensden, waar by, om redenen daar by geallegeert,.verzoeken, dat het haar Edele Groot Mog. goedertierendlyk mag be-faaagen, de Kerke van Vlymen, uit confideratie van de laft,, welke het Dorp door de bouwing van een nieuwe Paftorye in£ den jaare 1758 hèeft moeten ondergaan, en de onmagt der voorfz Kerke en Gemeente, als maar uit zeventien Huisgezinnen be-ftaande, tot. voorkooming van derzelver. onvermydelyk. verval,,,
ruïnej



488
I. Boek. E. Vyfde Titel
ruïne en ongelukken, te begunftigen met een fubfidie van negentien honderd twee en vyftig guldens uit het Kerkelyk Comptoir Generaal, ten einde de Supplianten daar door in ftaat mogten werden gefteld, om het geen tot reparatie en in ftaatftelling van de voorfz Kerk noodwendig wierd gerequireert, volgens de Ciering nevens de voorfz Requefte gevoegt, te kunnen en te mogen effectueeren.
, Is goedgevonden en verftaan, der Supplianten-gedaane verzoek, om een fubfidie uit het Kerkelyk Comptoir, by deeze te wyzen van de hand: en om de Supplianten in ftaat te ftellen, om voor het tegenwoordige aan de Kerke van Vlymen de nodige reparatien en vernieuwingen te kunnen doen, en die in het vervolg na behooren te kunnen onderhouden, dezelve wyders te authorifeeren en te oftroyeeren, om, met vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen, tot lafte van het Ambagt en Kerke, op den minften Intereft, waar op de Penningen te bekoomen zullen zyn, te mogen negotieeren een fomme van twee duizend guldens, en voorts geduurende den tyd van vyftien jaaren, ingaande met den i Mey 1760, ten voordeele van de Kerke, te mogen blyven vorderen en ontfangen van ieder Lyk, het welk boven de twaalf jaaren oud is en in de Kerk begraaven werd, twee guldens en tien ftuivers; en van ieder Lyk het welk beneeden de twaalf jaaren oud is en in de Kerk begraaven werd, eene gulde en vyf ftuivers; en ook voortaan te mogen vorderen en ontfangen van ieder Lyk dat boven de twaalf jaaren oud is en op het Kerkhof begraaven word, eene Ngulde;. en van ieder Lyk dat beneden de twaalf jaaren oud is en op het Kerkhof begraaven word, tien ftuivers; voorts voor het gebruik van de groote Baar zonder het Baarkleed, telkens twaalf ftuivers, en van de kleine Baar zes ftuivers; en voor het gebruik van de groote Baar met het Baarkleed, telkens agtien ftuivers, en van de kleine Baar met het Baarkleed, twaalf ftuivers; als meede nog, om op de Stoelen en Zitplaatfen in de voorfz Kerke zoodanige bclaftingen te mogen leggen, als by de Supplianten zal worden geoordeelt bekwaameïyk te kunnen worden gedraagen, en ook in de Kerk een tweede Zakje ten behoeve van de Kerk
te laaten omgaan; en eindelyk, om geduurende de eerftkoomen-
de



van de Kerkelyke Goederen. e$$
do tien jaaren, meede ingaande met den i Mey 1760, over alle de In- en Opgezetenen van den Dorpe en Ambagte van Vlymen, geene van dien uitgezondert, in redelykheid, en na maate van een ieders vermogen, jaarlyks om te flaan, te vorderen en te ontfangen een fomme van twee honderd en vyftig guldens; wordende de Supplianten geauthorifeert, om alle de voorfz Belaftingen van de gebreekige Betaalders te mogen invorderen by parate executie door den Boode van het Ambagt; alles onder deeze conditie, dat de Supplianten zullen gehouden zyn in het doen der voorfz reparatien en vernieuwingen aan de Kerk, zoo veel mogelyk, de menage te betragten, zonder dat ietwes voor Vacatiën of Verteeringen, zoo wegens het doen der befteeding, als anderzins, in reekening zal mogen werden gebragt, en dat de Supplianten ook jaarlyks al het geen van het provenu der voorfz Belaftingen en van de overige inkomften van de Kerk, na - aftrek van de Interelfen van het voorfz Capitaal, en van de verdere nodige betaalingen voor de Kerk zal koomen over te fchieten, zullen moeten employeeren tot afloffing van het voorfz Capitaal, en in allen gevalle jaarlyks daar van ten minften twee honderd guldens zullen moeten afloffen.
Zullende wyders by vacature van de Predikantsplaats te Vlymen, telkens voor de koften van de beroeping, en het losmaakcn niet meer mogen worden betaald of in reekening gevalideert als. een fomme van honderd guldens.
En is eindelyk nog goedgevonden en gerefolveert, de Heeren Gecommitteerde Raaden, in den Hage en te Hoorn refideerende, by deeze te verzoeken, om een generaal Reglement te concipieeren op de onkoften, die ten platten Lande voortaan zouden behooren te worden gevalideert, en het zelve aan haar Ed. Groot Mog. te laaten toekoomen, om daar op alsdan te kunnen worden gerefolveert als bevonden zal worden te behooren.
IK DEEL.
Nn
Refo-



©90
% B o e je. E. Vyfde Titel
H.- Refolutie van hun Zdele Groot Mogende 9
yerleenende vyf honderd guldens aan die yan St. Anthony-Polder tot reparatie van haar Kerk, Paftorye en Schoolhuis, Den 3 July 1736.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 16 July 1735, hebbende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinctement commilforiaal van den 17 Maart daar bevoorens, geëxamineert de Requefte van Schout en Gerechte, mitsgaders kerkmeefters van den Ambagte van St. Anthony-Polder, waar by dezelve, met voorkennis en goedvinden van Theodora van Doys, Douariere van Steven Baron van der Does, Vrouwe van beide de Noordwyken en St. Anthony-Polder, om geallegeerde redenen verzoeken, dat haar Edele Groot Mog. tot betaaling van bet'geen door haar Supplianten reeds is uitgefchooten tot vernieuwing en reparatie van het Schoolhuis , en tot vinding van bet geen tot herftelling van de Kerk, en Predikants-Huis te St. Anthony-Polder nog onvermydelyk vereifcht word, gelieven aan baar Supplianten uit het inkoomen van het Kerkelyk Comptoir te verleenen een fubfidie van drie duizend een honderd guldens, waar op de te doene reparatien begroot zyn.
Is goedgevonden en verftaan, te verleenen aan de Supplianten een fubfidie van vyf honderd guldens eens, zonder meer, uit het inkoomen van de Kérken-Goederen, ftaande onder het bewind van den Ontfanger Generaal Slicher, waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt worden te doen depecheeren de nodige Ordonnantie.
H, Refolutie van de Staaten van Holland, waar
hy aan yerfcheide Dorpen in de geïnundeerde Diftricten is toegelegt een fubfidie tot herftelling yan haare Kerkm, Predikanten- en Schoolhuizen. Den 7 July-
TEfrY refumtie gedelibereerd zynde op het rapport ter Vergadetl ringe uitgebragt den 18 Mey laatftleeden, door de Heeren
J baar-



van de Kerkelyke Goederen* 291
haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de zaaken van de Finantie, hebbende, ingevolge en ter voldoening van verfcheide
. Refolutien commilforiaal, te weeten, van den 27 Mey, 25 en 26 July, 1 en 3 Augufty 1741, met en nevens de Heeren Gecommitteerde Raaden, geëxamineert de Requefte van Schout en Gerechte van Bleskensgraaf, geleegen in den Alblaflërwaard; noch de Requefte van den Droffaard van Gorinchem en Lande van Arkel, mitsgaders Schouten en Opzienders der Kerken in denzelven Lande; ais meede de Schouten en Gerechten, gevoelt met de Opzienders over de Kerken, Paftoryen en Schoolhuizen ftaande of geftaan hebbende op de Dorpen van Alblaflerdam' Alblas, Wyngaarden, Moolenaarsgraaf, Brandwyk, Streefkerk' Groot-Ammers, Ottoland, Gieffen-Ouderkerk, Gieffen-Nieuwkerk' Noordeloos, Sliedregt en Papendregt, alle geleegen onder den Alblaflërwaard, Arkel, Blokland, Hoornaar, ScheUuinen, Nieuwland, Leerbroek, Oofterwyk en Kedichem, geleegen onder den
.Lande van Arkel zoo boven als beneeden den Zouwe in de Ring en bedyking van de geheele Alblaflërwaard; als meede de Requefte van Mr. Willem Fabricius, Raad en Vroedfchap der Stad Haarlem, als Heer van Aimkerk; noch de Requefte van Schout en Scheepenen van Oud- en Nieuw-Goudriaan, geleegen in den Alblaflërwaard; en laatftelyk de Requefte van Schouten en Gerechten, mitsgaders Kerkmeefteren van Duflën-Munfterkerk en Muylkerk, alle verzoekende tot herftelling van de fchaaden, hunlieder Kerken, Predikantshuizen en Schoolhuizen refpectivelyk toegebragt door de zwaare Inundatie van December 1740 en January 1741, zekere fubfidie volgens de Cieringen en Opgaaven daar by gevoegt,
Is goedgevonden en verftaan, dat voor ditmaal, en zonder dat zulks in eenige confequentie zal mogen worden getrokken eens vooral tot herftelling van de refpeclïve Kerken, Predikantenen Schoolmeeftershuizen in de bovengenoemde Diftricten, aan de Supplianten by gratie uit de Kas van het Land zal worden gegeeven een fomme van agt en twintig duizend zes honderd en tien guldens, te weeten: aan die van Bleskensgraave drie en twintig honderd guldens, aan die van Alblaflerdam vier honderd en vyftig guldens, aan die van Alblas vyf honderd vyf en zeventig
Nn 2 , . gui»



££2„ L B oek. E. Vyf de Ti.tel
guldens., aan die van Wyngaarden agtien honderd en vyftig guldens, aan die van Moolenaarsgraaf zeven honderd vyftig guldens , aan die van Brandwyk twee en dertig honderd guldens, aan die van Streefkerk twaalf honderd en vyftig guldens, aan die van Groot-Ammers vyf honderd en twintig guldens, aan die van Ottoland zeventien honderd guldens, aan. die van GielfenOuderkerk een en twintig honderd en vyftig guldens, aan die van Gieffen-Nieuwkerk vyf honderd guldens, aan die van Noordeloos twee en twintig honderd giüdens, aan die van Sliedregt dertien honderd vyf en vyftig guldens, aan die van Papendregt zeven honderd vyf en vyftig guldens, aan die van Arkel drie honderd vyf en zeventig guldens, aan die van Blokland zeftien honderd guldens, aan die van Hoornaar negen honderd en vyftig guldens, aan die van Schelluinen twee honderd guldens, aan die. van Nieuwland zeventien honderd en vyftig guldens, aan die van Leerbroek agt honderd guldens, aan die van Oofterwyk vyf en zeventig guldens, aan die van Kedichem twee honderd en. zeventig guldens, aan die van Almkerk zes honderd guldens, aan die van Oud- en Nieuw-Goudriaan dertien honderd en tagtig guldens, en aan die van Duften-Munfterkerk en Muylkerk een duizend en vyftig guldens.
£L Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan die van Eethen en Meeuwen, is toegelegt een fomme van negen honderd' guldens, tot herjlel van haare Kerken, Pafloryen en Schoolhuizen. Den 25 Augufty 1742*
DE Heer Penfionaris Bisdom heeft ter Vergadering- gerapporteert, dat de Heeren Gedeputeerden der Stad Delft, en verdere haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de zaaken van de Finantie, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Refolutie commiflbnaal van den 7 September 1741., met en beneffens de Heeren Gecommitteerde Raaden,. geëxamineert de Requefte van Droffaard en Gerechten der Heerlykheden Eethen en Meeuwen in de Beneede-Landen van Heusden, waar by , om geallegeerde redenen, verzogt word,



van de Kerkelyke Goederen. 295
dat haar Edele Groot Mog., ter voldoening van het geen tot herftel en reparatie van de fchaadens, door de laafte inundatie" aan hunne Kerken, Pafloryen en Schoolhuizen toegebra«t, is nitgelooft, aan hunlieden gelieven toe te leggen een fomme van twaalf honderd guldens; en daar nevens geinformeert zynde geworden , dat, na genoomen infpectie van de voorfz Kerken, Pastoryen en Schoolhuizen, bevonden was, dat dezelve door het hooge Water wel veel geleeden hadden, en voornamentlyk de Kerken, waar in de Beeften zyn geborgen geweeft, als ook het Predikantshuis, en het Schoolhuis. tot Meeuwen; dog dat de meefle van de voornoemde reparatien, zoo die reeds gedaan zyn, als die verders nog gedaan zouden behooren te worden, zouden konnen worden voldaan en betaald met een fomme van negen honderd guldens; en inzonderheid meede in agt genoomen hebbende, dat aldaar geen toereikend Fonds was tot het betaalen van de voorfz reparatien, en dat de In- en Opgezetenen,, die alle door het Water meede zeer veel geïeeden hebben , niet in ftaat zyn om dezelve te konnen fourneeren: te faamen zyngeweeft van advife, dat by haar Edele Groot Mog. aan de Supplianten op den voet, die vermeld is in het Rapport van den 18 Mey 1742, en zoo als- by opgevolgde Refolutie" van den 7 July deszelven jaars aan andere Plaatfen, even gelyk verzoek gedaan hebbende, voor datmaal geaccordeert geworden is, eens vooral, by wyze van gratie, zoude konnen worden toegelegt uit de 'Kas van het Land de voorfz, fomme van negen honderd guldens.
Waar op gedelibereerd zynde,- is goedgevonden en verftaan, dat voor ditmaal, en zonder dat zulks in eenige confequentie zal mogen worden getrokken, eens vooral, tot herftelling van de voorfz Kerken,. Predikanten- en Schoolmeeflers-Huizingen aan Droffaard en Gerechten der Heerlykheden Eethen en Meen-wen by gratie zal worden toegelegt,. zoo als aan dezelve geaccordeert word mits deezen, uit de Kas van het-Land een fomme van negen honderd guldens.-
Mm 3;;
Refó-



294.
I. Boek. E. Vyfde Titel
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by Gecommitteerde Raaden worden geauthorifeert, om de Kerke en het Schoolhuis yan Simonshaven en Biert conform het gemaakte Bejlek, te laaten repareeren en her-ftellen; en wyders aan Schout en Gerechten aldaar Oclroy verleend tot liet doen van een jaarlykfchê Omflag. Den i September 1750.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 24 July laatftleeden, op de Requefte van Schout en Gerechte, mitsgaders Kerkmeefteren van Simonshaven en Biert, zynde te faamen eene gecombineerde Parochie en Kerke, verzoekende, om redenen by de Requefte geallegeert, dat haar Edele Groot Mog. aan haar tot reparatie van haar zeer vervalle 'Kerk, Tooren, houte Klok-Tooren en Schoolhuis gelieven te accordeeren een fomme van twee duizend guldens, en haar wyders te authorifeeren, om ten voorfz einde te doen een modique jaarlykfchê Omflag, en dezelve tegens de Onwillige by parate executie te mogen invorderen. t
Is goedgevonden en verftaan, de Heeren Gecommitteerde Raaden te authorifeeren, om van Sara Tarwe, Weduwe wylen Tacob Braats, Grootmoeder van de minderjaarige Ambagtsvrouwe van de voorfz Heerlykheid van Simonshaven en Biert, te laaten ontfangen de duizend guldens door dezelve tot het voorfz werk geoffereert, en om vervolgens, dog zonder dat het zelve, het zy voor dit zelve of voor eenige andere Ambagten 111 confequentie zal mogen worden- getrokken, de voorfchreeve Kerke en Schoolhuis, conform het Bellek nevens het Advis van haar Heeren Gecommitteerde Raaden gevoegt, op het oirbaarlykite te laaten repareeren en herftellen, onder zoodanig op- en toezigt als de Heeren Gecommitteerde Raaden nodig zullen oordeelen. ,
En wyders Schout en Gerechten in der tyd van Simonshaven en Biert te authorifeeren en'octroyeeren, om over de Ingezetenen van die Ambagten te mogen omflaan een modiquen Omllag, ten belQope van "vyftig guldens jaarlyks, tot ondernoud der



van de Kerkelyke Goederen. 295
voorfz Gebouwen der Kerke en Schoolhuis, geduurende den tyd van vyftien agtereenvolgende jaaren, ingang neemende met den, jaare 1751; en om de Penningen, waar op de Ingezetenen refpeclivelyk zullen zyn getauxeert, van de Onwilligen te doen invorderen by parate executie, des dat de Schout, Gerechten en Kerkmeefteren in der tyd zullen weezen verpligt, om, geduurende den tyd van het zelve Oclroy, ter expiratie van 'elke drie jaaren by exhibitie van de Kerkc-Reekeningen en Documenten daar toe fpecleerende, aan de Heeren Gecommitteerde Raaden te betoonen, dat zoo de ordinare inkomften, als de voorfz geoctroyeerde vyftig guldens jaarlyks, tot geen ander einde als alleen tot onderhoud en reparatie van de voorfz Kerk en Schoolhuis zyn befteed.
En zullen daar van behoorlyke Brieven van Oclroy gedepecheert worden.
H. Refolutie van de Staaten van Bolland, ver¬
ken ende Oclroy aan Schout en Kerkmeefteren yan. IVaftenaar en Zuidwyk, tot het heffen yan de tagtigfte Penning hy Alienatie of Hypothecatien yan yafte Goederen tot onderhoud yan Kerk en Toorn. Den 8 Mey 1738.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 11 january laatftleeden, hebbende, ter voldoening aan haar Edele Groot Mog, Appoinctement commifioriaal van den 20 November des voorleeden jaars, geëxamineert de Requefte van Schout en Kerkmeesters van de Kerk van Waflenaar en Zuidwyk, waar by dezelve,, om geallegeerde redenen, verzoeken Oclroy om tot onderhoud en reparatie van de Kerk, Toorn en Paftorye aldaar, voor dem tyd van zeftien jaaren te mogen heffen en ontfangen den tagtigfte Penning van alle Verkoopingen, Alienatien en Hypothecatien 1 van de vafte en onroerende Goederen, die binnen de hooge Heerlykheid van Waffenaar en Zuidwyk, en Jurisdiclie van dien» geleegen, geduurende den voorfz tyd verkogt,.gealiencert.ofge-
byppT-



£06 1 Boek. E. Vyfde Titel
hypothequeert zullen worden, zonder onderfcheid of dezelve •Goederen toebehooren de Ingezetenen of wel Buitengezetenen, te betaalen, ten opzigte van de Verkoopingen of Alienatien, by den Kooper en Verkooper ieder voor de helft, en ten opzigte •van de Hypothecatien door den Opneemer der Gelden in het geheel: en wyders noch, om van alle Waarden en Tappers binnen den Dorpe en Jurisdiclie van Waffenaar en Zuidwyk, te mogen heffen van ieder Tonne Bier, tien ftuivers, en van minder gedeelte na advenant; en van Wyn, Brandewyn, en alle andere fterke Dranken of Gediftilleerde Wateren, die by de Herbergiers , of andere Tappers of Slyters en kleine Kiaamers aldaar ingeflaagen of geconfumeert zullen worden, twee ftuivers van ieder Stoop; en fpecialyk, dat zy Supplianten mogen worden gequalificeert om de voorfchreeve Middelen te mogen invorderen by parate executie.
Is goedgevonden en verftaan, de Supplianten te authorifeeren en te qualifïceeren, om voor den tyd van vier en twintig jaaren, ingaande met het jegenwoordig jaar, te mogen heffen, invorderen en ontfangen de tagtigfte Penning van de Verkoopingen, Alienatien en Hypothecatien van de vafte en onroerende Goederen binnen de voorfz hooge Heerlykheid en Jurisdiclie van dien geleegen, zoodanig en in diervoegen als by der Supplianten Requefte verzogt is, en daar toe te mogen gebruiken het middel van parate executie: wordende der Supplianten verder verzoek #fgeflaagen.
En zullen hier van te haaren behoeve Brieven van Oclroy in behoorlyke forme gedepecheert worden.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, op
de Requefte van die van Kedichem, om een fubfidie tot reparatie van haar Kerk, Tooren en Paft ory huis. Den 28 November 1754.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 16 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinclcmenr van den 23 July deezes jaars,
geëxa-



van de Kerkelyke Goederen. «9?
geëxamineert de Requefte van den Predikant, Schout, Kerkenraad en Gezwoorens yan Kedichem, geleegen in den Lande van Arkel om de daar by gealiegeerde redenen verzoekende , dat haai- Edele Groot Mog. tot reparatie van de Kerk, Tooren en Paftoryehuis van Kedichem gelieven te accordeeren een fubfidie van een duizend zeven honderd en tagtig guldens
Is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten uit het Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen mits deezen te accordeeren een fubfidie van vyftig guldens in het jaar, in te -aan met het jaar 1755; en voorts de Supplianten te authorifeeren om tot verval van de koften tot de reparatie van de voorfchreeve Kerk en Tooren, met.vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen te mogen negotieeren, tegens drie per cent, een fomme van vyftien honderd guldens; en den Schout en Gefr°r?l % °ftr°yeel\n> om> geduurende den tyd van vyftien garen tot afloffing van het voorfz te negotieeren Capitaal, over alle de Landen in den bedryve van Kedichem geleegen zonder eemg oiiderfcheid, te doen een Omflag van h^defd^guldens voor ieder jaar we minder maar niet meerder, mits deg voorfz te negotieeren Penningen tot reparatie van de voorfz Kerk en Tooren en Predikantshuis worden befteed, en de Quitantien van de gedaane betaaling aan den Ontfanger Generaal der Kerkelvke Goederen geexhibeert. ^^iy^
H. Refolutie van de Staaten van Holland, ver-
kenende Oclroy aan die van Almkerk om tot de kotten van de reparatie van de Kerk en Tooren, te leWen een belafling op de Zitplaatsen, en Omflag te doen over de Pluizen en Landen. Ben 26 Juny 1755. '
"OY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren ^TuZ™ ,Raad?'uVergadering ingekoomen den nin^eVinPh , fh 1^' he\b5nde> ingevolge en tot voldoe2 , haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 15 nenyvnn53AifirX i011"66? deT Recluefte van Schout en Scheepe™)v*r^Y 111 den Lande ™n Altena; om de daar by
00 geal-



£9g ^ l. Boek. E. Vyfde Titel
geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Edele Groot Mog., zoo tot betaalinge Van' de reeds gedaane als nog te doene reparatien aan de Kerk en Tooren, de Supplianten gelieven te authorifeeren en te qualifïceeren, om een Omflag over de Huizen en * Landen te doen, als meede, om van de Zitplaatfen m de Kek die door de Luiden gratis worden bezeeten, zoodanige fomme te mogen neemen als de Supplianten ten befte van de Kerk zullen oordeelen te behooren.
Is goedgevonden en verftaan, dat ten behoeve van de Supplianten Brieven van Oclroy zullen worden gedepecheert, waar bv dezelve worden geauthorifeert, om, tot betaaling van de reeds «redaane en nog te doene reparatien aan haar Kerk en Tooren, ten behoeve van de Kerk te vorderen een regt op de Zitplaatfen en ten dien einde dezelve Zitplaatfen te verdeden m drie claffen en van de eerfte claffe, beftaande in vier en tagtig Zitplaatfen, te vorderen in het jaar van ieder tien ftuivers, van de tweede claffe, beftaande in agt en veertig vafte Zitplaatfen, van ieder agt ftuivers in het jaar, en van de derde claffe, beftaande in twee en veertig vafte Zitplaatfen, van ieder zes ftuivers m Tiet iicir'
En voorts, om in den tyd van twee jaaren over de Huizen en Landen ten voorfz einde om te flaan een duizend drie honderd guldens, en zulks in ieder jaar zes honderd en vyftig guldens te weeten, drie honderd guldens over de Huizen, en mie honderd en vyftig guldens over de Landen in het jaar. , F)0Ch is te gelyk goedgevonden en verftaan, de Heeren Gecommitteerde Raaden in beide Quartieren, mits deeze te verzoeken, om niet als om dringende redenen, en zoo weinig als eenigzints mogelyk zal zyn, te advifeeren voor het ver eenen vanpeT4iffte!gom tot den opbouw, onderhoud of reparatie van de Kerken en Toorens ten platten Lande, of tot andere Dorpskaften, Belaftingen of Omflagen op de Landen te leggen.
Befb-



van de Kerkelyke Goederen. 299H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan die van Spyk duizend guldens geaccordeert worden tot reparatie van haar Kerk, Tooren en Paftorye. Den 16 Juny 1757.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 12 der voorleede maand, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den ^ Maart daar te vooren, geëxamineert de Requefte van Bailiiuw Dykgraaf, Schout, Waarsman en Heemraaden, mitsgaders den Predikant en Kerkmeefteren der Heerlykheid Spyk, om de daar by geallegeerdc redenen verzoekende, dat haar Édele Gr Mogebefte zy, de Supplianten, tot herftel van haare zeer vervalfê Kerk, fooren en Paftorye, te begunftigen met een fubfidie van twee duizend guldens.
Is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten ten voorfz einde uit het Comptoir Generaal der Kerkelyke Goederen mits deezen te accordeeren een fubfidie van een duizend guldens' eens des dat daar van geen Ordonnantie zal worden gedepecheert voor en aleer aan de Heeren Gecommitteerde Raaden zal zyn gebleeken, dat aan de overgegeeve Ciering is voldaan, en dat tot onvermydelyke reparatie van der Supplianten Kerk, Tooren en Paftorye ruim twee duizend guldens zullen weezen geimpendeert.
Wordende der Supplianten verder of ander verzoek geweezen van de hand.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, ver-
kenende aatï Schout en Kerkmeefteren van Valkenburg een fubfidie van zes honderd guldens tot reparatie van haar Kerk, Paftorye en Schoolhuis, en O&roy tot het heften van eenige Laften. Den 1 Augufty 1758.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den
O02 23



Soo I. Boek. E. Vyfde Titel
23 Juny deezes jaars, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mogende Appoin&ement van den 4 Öétober 1755, geëxamineert de Requefte van Schout en Kerkmeefteren van de Heerlykheid van Valkenburg, om daar by geallegeerde redenen verzoekende, om door haar Edele Gr. Mog. te mogen worden gefubfidieert met een fomme van agtien honderd guldens, zoo tot het effeftueeren der noodwendige reparatien van haare vervalle Kerk, Paftorye en Schoolhuis, begroot op een fomme van zeftien honderd guldens, volgens de Calculatie by de Requefte gevoegt, als tot het afloflën van een Obligatie van twee honderd guldens, ten behoeve van de H. GeeftArmen genegotieert; en wyders, dat haar Edele Groot Mogende haar .Supplianten gelieven te authorifeeren, om tot onderhoud en reparatie van de voorfz drie Gebouwen, te mogen heffen de Belaftingen by dezelve Requefte gemeld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , aan de Supplianten in haare qualiteit te accordeeren een fubfidie van zes honderd guldens, ten lafte van het Comptoir der Kerkelyke Goederen en Inkomften van haar Edele Groot Mog.; en wyders de Supplianten te octroyeeren, om, geduurende den tyd van vyftien agtereenvölgende jaaren, ingaande met dato deezes, en te expireeren met den 1 Augufty 1773, tot onderhoud en reparatie van de Kerk, Paftorye en Schoolhuis in den Dorpe van Valkenburg en Jurisdiaie van dien, by collecte te vorderen een halve ftuiver van ieder Ton Turf, aldaar ter Haardbrand opgedaan, en van ieder half Vat Bier, drie'ftuivers; van ieder Stoop Koele of Brandewynen, en allerhande Gedeftilleerde Wateren ter confumtie ingeflaagen, eene ftuiver, meerder en minder quantiteit na advenant; mitsgaders van ieder Schip of Schuit van andere Plaatfen koomende, en in den Rhyn onder de gemelde Jurisdiftie loflende, twaalf ftuivers; met authorifatie, om de onwillige óf gebreekige Betaalders by parate executie tot de voldoeninge te conftringeeren; en verder met qualificatie op de Supplianten, om op de voorfz te heften Belaftingen te negotieeren een fomme van duizend guldens, jegens een Intereft ten hoogften van drie per cent, met vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen, op dien voet egter, dat daar van
jaar-



van de Kerkelyke Goederen. 301
jaarlyks een honderd guldens zal worden afgeioft, mits de Supplianten gehouden zullen zyn, van dit hun extraordinaris inkoomen m hunne jaarlykfchê Reekening te formeeren een apart Capittel, als meede van de betaalingen daar uit gedaan zonder dieswegens eenige meerdere Vacatiën of eenige^olle&l'oonen te mogen vorderen, en wyders van het voltooyen der reparatien aan de Heeren Gecommitteerde Raaden te -doen blvken, dat alles 'in behoorlyke ftaat is gebragt, op poene van het effect van het voorfchreeve Oclroy te zullen verliezen.
Wordende der Supplianten verder of ander verzoek geweezen van de hand. ö
H. Refolutie yan de Staaten van Holland, aan
die van Eethen om een fubfidie tot opbouw van haar ajgebrande Tooren ? en reparatie van de Kerk, toegeftaan zeiken honderd guldens, &c. Den 27 November 1754.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 12 aeezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van naar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 27 Tuly deezes jaars, geëxamineert de Requefte van den Droffaard en Kerkmeefteren te Eethen, geleegen in den Lande van Heusden: om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Ed Groot Mog. de Supplianten tot weder opbouwing van haar afgebranden fooren, en tot herftel van het geene verder door dfen brand is geruïneert ,-uit het Geeftelyk Comptoir gelieven te fubfiuieeren met een fomme van drie duizend guldens.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten tot reparatie van haare Kerk en opbouw van den looren, mits deezen uit het Kerkelyke Comptoir Generaal te accordeeren een fubfidie van zeftien honderd guldens, als meede aan de Supplianten te remitteeren de Rogge-Rente door dezelve aan het voorfz Kerkelyke Comptoir verfchuldigt, jaarlyks geredimeert met zes guldens agt ftuivers, mits dezelve werdendf gl zuivert tot het jaar 1754 incluis; en voorts de Supplianten te
00 3 autbo-



302 ï. Boek. E. Vyf de Titel
authorifeeren en te oétroyeeren, generaalyk over de Landen, die onder den bedryve van Eethen zyn geleegen, geene uitgëzondert, te mogen omflaan, heffen en collecfeeren een fomme van feftig guldens in het jaar, voor den tyd van tien jaaren, aanvang zullende neemen met het jaar 1755, mits de voorfz fubfidie en te doene Omflag tot geen ander einde als tot de voorfz Kerk en Tooren werde geëmployeert, en daar van behoorlyk bewys aan den Ontfanger Generaal der Kerkelyke Goederen geëxhibeert.
G. Refolutie van hun Hoog Mogende , waar by
Regenten van Vught worden geauthorifeert tot de reparatie van Kerk en Tooren, onder zekére hepaahngen der te negotieeren Gelden. Den 18 September 1750.
/"-\Ntfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeII ven alhier in den Hage den 11 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog
■ Mog Refolutie van den 20 September des voorleeden jaars, haar'advis op de Requefte van de Regenten der Heerlykheid Vu-ht, Quartier van Ooftervvyk, Meyerye van sHertogenbofch; daar by, om geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Hoog Mo- haar gelieven te permitteeren en te authorifeeren, om, zoodot het doen van Me nodige reparatien aan de Parochiaale Kerk als het maaken van het Spits op den Tooren van de Ströoye of Peterskerk, te mogen negotieeren eene fomme van twee duizend guldens, of zoo veel minder, als zy zouden nodig hebben.' r
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Supplianten zullen werden geauthorifeert, zoo als geau-
- thorifeert werden mits deezen, om de voorfz fomme tot de vernieuwing van gemelde Spits op te neemen, onder deeze navolgende conditiën: • ,
EerfteM, dat de Supplianten gehouden zullen zyn het zelve, alvoorens daar van eenig gebruik te maaken, te laaten regiftreeren ten Comptoire der Domeinen van Braband te s Hertogenbofch. Ten



van de Kerkelyke Goederen. 303
Ten tweeden, dat zy insgelyks de Obligatien, die zy ter dier zaake zullen paffeeren, binnen veertien dagen aldaar zullen moeten doen teekenen, en dat by dezelve geen hooger Interen; zal mogen werden uitgelooft als drie, en uiterlyk drie en een half van het honderd.
Ten derden, dat de Supplianten gehouden zullen zyn het opgen oom en Capitaal in zeven jaaren wederom af te loffen, en dus honderd vyftig guldens jaarlyks.
En laatflelyk, dat van de refpeótive termynen van afloffing ten voorfchreeve Comptoire meede aanteekeninge zal moeten werden gedaan.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by word afgeftaagen het verzoek van den Predikant van de Gereformeerde Gemeente te Gulick, om te hebben een gifte voor de voorfz Gemeente, tot foulageenng van de zwaare laften wegens het opbouwen van een Kerk. Den 8 April 174.7. I^Ntfangen een Miffive van den Refident van Kinfchot, geVJP fchreeven te Aken den 4 deezer loopende maand, zendende daar nevens een Miffive door den Predikant van de Gereformeerde Gemeente te Gulick, genaamt Joh. Jac. Ullis, aan hem Refident gefchreeven, hebbende tot Bylaage een ampele Deductie door den Kerkenraad aldaar geteekent, wegens het geene aan de voorfz Gemeente omtrent het bouwen van een Kerk, volgens Tractaat van Religie van den jaare 1666, was wedervaaren zynde die Miffive door een voornaam Koopman te Aken aan hem overhandigt; verzoekende hy Refident haar Hoog Mogende ordres, of hy eenige en welke fomme aan de voorfz Gemeente tot foulageering van de zwaare laften, waar in dezelve door het opbouwen van de voorfz Kerk vervallen was, uit naam van haar Hoog Mogende zal mogen toevoegen; als meede, of hv eenige Brieven van recommandatie, om eenige Collecten te mogen doen in de geünieerde Provinciën, aan gemelden Predikant Ulhs zal mogen geeven, waar toe hy mondeling aangezogt was geworden. ö
Waar



304
I. Boek. E. Vyf de Titel
- Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan gemelden Refident van Kinfchot zal worden gerefcribeert, dat aan haar Hoog Mog. van tyd tot tyd zoo veele verzoeken van. die natuur worden gedaan, dat zy onmogelyk aan alle dezelve kunnen voldoen, vooral in deezen tyd, waarin haar eige Ingezetenen door verfcheide calamiteiten, zoo zeer gedrukt worden, dat zy genoodzaakt zyn om aan dezelve op een meer als gewoone wyze te fubvenieeren, en dat hy Refident derhalven by bekwaame geleegentheid het voorfz verzoek beleefdelyk zal declineeren.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, in fa-
yeur van de Kerk van Overcajjel Den 9 September 1745. Gr. PI. Boek VIL Deel pag. 541.
#*"\Ntfangen een Miffive van den Heere van Waffenaar TwicI) kei, haar Hoog Mog. Minifter Plenipotentiaris van Zyne
Churfurftelyke Doorluchtigheid van Keulen, gefchreeven te Bon den 6 deezer loopende maand, houdende advertentie, en onder anderen, dat hy, ter occafie dat te Kerk was geweeft te Overcaffel, geremarqueert hadde, dat die Kerk te klein was voor de Gemeente; dat hy den Predikant daar over, en over den ftaat van zyne Gemeente onderhouden hebbende, dezelve hem gezegt hadde, dat het voorneemen was een verheeve Gallerye te maaken, om het Volk te plaatfen, doch tot dus verre, by gebrek van middelen, zulks hadde moeten worden geftaakt; zullende de koften van zoodanige Gallerye omtrent honderd Dmtiche Ryksdaalders beloopen: dat hem Heere van Waffenaar dienaangaande geen het minfte verzoek was gedaan, doch dat hy de vryheid gebruikte, om van haar Hoog Mog. te verzoeken permiffie, om in derzelver naam, en tot het voorfz oogmerk aan die Kerk te mogen doen een gifte van twintig of ten minften vyftien Piftoolen, en dezelve in Declaratie te mogen brengen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan gemelde Heere van Waffenaar zal worden gerefcribeert, dat bv aan de voorfz Kerk, tot het maaken van een Gallerye,
J zal



van de Kerkelyke Goederen. 305
zal mogen doen een gifte ter fomme van honderd en vyftig guldens, en dat hy dezelve in zyne Declaratie zal mogen brengen, alwaar die aan hem zal worden gevalideert.
Zullende Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Raad van Staaten en des Generaliteits Reekenkamer, om te ftrekken tot derzelver narichtinge.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan de Gemeente yandiet Heilige Kruis Steinach, tot foulaas van de zwaare laft wegens het bouwen van een nieuwe Kerk, word toegelegt een fomme van honderd en vyftig guldens. 'Den 6 Augufty 1748.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Johan Pieter Jordan en George Hartman , Inwoonders van het Heilige Kruis Steinach, geleegen in Chur-Paltz, als Gecommitteerdens van de hooge Regeeringe en den Kerkenraad aldaar; houdende, dat de Gemeente van die Plaats, ter oorzaakë~van de groote bouwvalligheid haarer Kerke, genoodzaakt was geworden een nieuwe te doen bouwen, waar door dezelve Gemeente in zoodanige zwaare laft was ingewikkeld, dat zy met geen mogelykheid zig daar uit wift te redden; verzoekende derhalven, dat haar Hoog Mogende hen Supplianten met eenige gifte tot foulaas van haare Ingezetenen gelieven te begunftigen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de Supplianten zal worden toegelegt, zoo als aan hen toegelegt word mits deezen, eene fomme van honderd en vyftig guldens.
En word Johan Philip de Bruyne, Ontfanger van de Exploicten en van de Rechten der Octroyen, om van de Goederen in Vlaanderen geleegen by Uitterfte Wille te mogen disponeeren , mits deezen gelaft, de voorfz fomme van honderd en vyftig guldens, uit de Penningen van zynen Ontfangft aan' de Supplianten te betaalen, welke fomme aan hem tegens behoorlyke Quitantie in reekeninge zal worden gevalideert.
IK DEEL. Pp ltcfo>



3o6 I. Boek. E. Vyfde Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan de Gereformeerde Gemeente te Breslau, tot het opbouwen van een Kerk aldaar, word toegelegt een fomme van drie honderd guldens.. Den 12 February 1749.
/^Ntfangen een Miffive van de Koninglyke Praisfifehe Regee\_J ring te Kleeve, gefchreeven aldaar den 29 Augufty des voorleeden jaars, tendeerende, ten einde haar Hoog Mog. aan den Candidaat, Chriftiaan Lodewyk Finne, als gevolmagtigt van de Gereformeerde Gemeente te Breslau, gelieven toe te ftaan het verzamelen van een vrywillige gifte in de Vereenigde Nederlanden,. tot het opbouwen vim een Kerk voor de voorfz Gemeente te Breslau.
Waar op gedelibereerd, en in agtinge genoomen zynde, dat Uaar Hoog Mog. te mcermaalen gedifficulteert hebben, om Colle.étens van die natuur toe te liaan, is goedgevonden en verftaan , dat in plaatfe van dien, aan gemelden Chriftiaan Lodewyk Finne tot het opbouwen van een Kerk voor de .voorfz Gereformeerde Gemeente te Breslau, zal worden toegelegt, zoo als aan hem toegelegt werd mits deezen, eene fomme van drie honderd guldens.
En word Johan Philip de Bruyne, Ontfanger van de Exploicten en van de Rechten der Oclroy en, om van de Goederen in Vlaanderen geleegen by Uitterfte Wille te mogen disponeeren, mits deezen gelaft, de voorfz fomme van drie honderd guldens aan gemelden Chriftiaan Lodewyk Finne te betaalen, welke fomme aan hem tegens behoorlyke Quitantie in reekening zal worden gevalideert.
Refolutie van de Staaten Generaal, waar.
by aan de Gereformeerde Gemeente te Flomburgh, ten behoeve van de Kerk aldaar, word toegelegt een: fomme van twintig zilvere. Ducatons. Den 25 February 1749...
I'S ter Vergaderinge geleezen dë Requefte van Carel Zöuneiv 5 Predikant van de Gereformeerde Gemeente te Homburgh ;, ver-



van de Kerkelyke Goederen. 307
verzoekende, om redenen m de voorfchreeve Requefte gsnlïegeert, dat haar Hoog Mog., ter voldoeninge en onderhoudinge van de Kerk, voor de voorfz Gereformeerde Gemeente te Homburgh gebouwt, aan hem Suppliant zoodanige gratificatie gelieven te verleenen, als haar Hoog Mogende zullen goedvinden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , dat aan den Suppliant ten behoeve van de voorfz Kerk, zal worden toegelegt, zoo als aan hem toegelegt word mits deezen, eene fomme van twintig zilvere Ducatons.
En word Johan Philip de Bruyne, Ontfanger van de Exploicten en van de Rechten der Octroyen, om van de Goederen in Vlaanderen geleegen by Uitterfte Wille te mogen disponeeren, mits deezen gelaft, om de voorfz fomme van twintig zilvere Ducatons aan den Suppliant te betaalen , welke fomme aan hem tegens behoorlyke Quitantie in reekening zal worden gevalideert.
H. Refolutie; Kerken, Gafthuifen, en andere
pieufe Geftigten, zoo van Gereformeerde, als van andere Proteftantfche Gezindheden, geëximeert van de ordinaris en extraordinaris Verponding. Den 15 January 1737. Gr. PI. Boek VI. Deel pag. 1134.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het rapport ter Vergadering van haar Edele Groot Mog. uitgebragt den 14 January des voorleeden jaars, door de Heeren van de Ridderfchap, en verdere haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, welke, ingevolge en ter voldoeninge van derzelver Refolutie commilforiaal van den 13 derzelver maand, met en nevens de Heeren Gecommitteerde Raaden, geëxamineert hebben de bedenkelykheid, gevallen op een periode van haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 6 February 1734, concerneerende het redres der Verpondingen op de Huizen en Gebouwen, geinfereert in de voorfz Refolutie commifforiaal.
Is goedgevonden en verftaan, dat, zonder voor de reft eenige verandering te maaken in het geen, dat geftatueert is by dezelve periode, zal worden vaftgefteld, zoo als vaftgefteld word by
Pp 2 dee-



308
1. Boek. E. Vyfde Titel
deezen, dat de Kerken, Gafthuizen, Weeshuizen, en andere pieufe Geftigten, zoo van de waare Gereformeerde Religie, als van de andere Proteftantfche Gezindheden, namentlyk van de Remonftrantsgezinden, Lutherfchen en Doopsgezinden, en geene andere;' gelyk" meede alle publicque Huizen, welke ten dienfte van het Gemeen gebruikt worden, en waar ,van geen huur word. getrokken, vervat op de Lyften daar van geformeert door de Heeren Gecommitteerde Raaden, zedert het arrefteeren van het nieuw Quohier op de Verpondingen, en door dezelve aan de refpeftive Steden rond gezonden, zullen genieten vrydom van de ordinaris Verpondingen , mitsgaders van de extraordinaris Verpondingen, zoo. meenigmaal die geheeven zullen worden, het zy dat zy die voor deezen genooten hebben of niet, en zonder dat zy daar toe zullen behoeven te verzoeken en te óbtineeren Octroy van haar Edele Groot Mogende.
Des nogtans, dat gelyke vrydom niet genooten zal worden by eenige diergelyke Kerken, Gafthuizen, Weeshuizen, en andere pieufe Geftigten, of publicque Gebouwen, ten dienfte van het Gemeen gebruikt wordende, zonder dat daar van huur getrokken word, welke na datum deezes zouden mogen geftigt worden, ten zy dezelve alvoorens aan haar Ed. Gr. Mog. zullen hebben verzogt en geobtineert Octroy van vrydom.
H. Refolutie, vrydom van Verpondingen verleend
voor het Kypen-Hofje te Amflerdam, en voor het Houttuyns-Hofje te Leyden: en voor het toekoomende geen vrydom te verleenen voor Hof jes door Particulieren ge/ligt. Den 21 October 1738. Gr. PI. Boek VI. Deel pag. 1135.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport ter-Vergaderinge uitgebragt den 16 O&ober des voorleeden jaars, dooide Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, welke geëxamineert hebben de Requefte van Gofewyn Centen, als Vader en Voogd van zyne twee minderjaarige Zoonen Jan en lob van de Ryp Centen, te kennen geevende, dat hy, ter yolJ doe-



van de Kerkelyke Goederen.
309
doeninge en nakoominge van het Teftament van Gerard van de Ryp, Oom Maternel van zyne voornoemde twee Zoonen, heeft gekogt twee Perceelen op de Roofegragt te Amfterdam, aan de Noordzyde van de Wyk 41; het eerfte Num. 2354. in de Verponding getaxeert op twintig guldens zeven ftuivers , en het andere Num. 2357. getaxeert op vier guldens en drie ftuivers; en dat hy dezelve heeft doen herbouwen en approprieeren tot Huisjes of Wooningjes, om door arme Doopsgezinden of andere Proteftantfche Perfoonen {voor niet bewoont te wordeu, en dus gemaakt tot een Hofje,- genaamt het Rypen-Hofje; en verzoekende vervolgens, dat haar Edele Groot Mog. aan het voorfchreeve nieuwe geftigte Hofje gelieven te vergunnen, zoodanige vrydom van ordinaris en extraordinaris Verpondingen als by haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 15 january 1737 (a) aan diergelyke pieufe Geftigten verleend is.
En meede nog by refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport ter Vergaderinge uitgebragt den 22 January deezes jaars, op de Requefte van de Ouderlingen van de Remonftrantfche Gemeente binnen de Stad Leyden, te kennen geevende, dat zy, tot nakooming van de Uitterfte Wille van Frans Houttuyn, hadden geftigt een Hofje met agt Huisjes, om by arme en behoeftige Perfoonen bewoont, en dezelve daar in gealimentecrt te worden; en dat zy ten dien einde hadden ingekogt een Erf binnen de voorfz Stad op de Hooigraft in het Bon Garisoort Num. 4110., in de Verponding getaxeert op dertien guldens tien ftuivers; en verzoekende vervolgens meede vrydom van de ordinaris en extraordinaris Verpondingen voor het voorfz Hofje.
Is goedgevonden en verftaan, aan de voornoemde Supplianten refpective te verleenen de verzogte vrydom van ordinaris en extraordinaris Verpondingen voor de voorfz twee Hofjes, en dat daar van behoorlyke Brieven van Oclroy ten haaren behoeve gedepecheert zullen worden.
En is dien onvermindert wyders nog goedgevonden en verftaan , dat van nu voortaan geen vrydom van Verpondingen zalworden geaccordeert voor eenige pieufe Geftigten, welke in het
O) Zie boven pag. 307.
PP 3



gio I. Boek. E. Vyf de Titel
toekoomende door particuliere Perfoonen zullen worden geftigt: wordende niettemin vrygelaaten, om van haar Edele Gr. Mog. te verzoeken vrydom voor Geftigten, welke door Corpora, of voor een gemeen gebruik der Steden of Plaatfen, zullen worden opgerecht.
Op denzehden dag is gelyke vrydom verleend aan de Arm-Meesters van de Gereformeerde Gemeente te Leyderdorp wegens een nieuw geftigt Armhuis aldaar. Gr. PI. Boek VI. Deel pag. 1135. en
1745 den 21 July. Aan twee Huizen te Waffenaar, gedeftineert en geapproprieert tot een Dorps-Rechthuis en Schoolhuis aldaar; des dat, indien hier na van het Dorps-Rechthuis of DorpsSchoolhuis een ander gebruik mogte worden gemaakt, of van het een of ander eenig profyt of huur getrokken, de geconcedeerde vrydom alsdan zal ceffeeren, en het voorfz Huis of Huizen in de Verpondingen aangeflaagen "worden. Gr. PI. Boek VII. Deel qpag. 1503.
1749 den 21 Maart. Aan Diaconie-Armen te Bodegraven vrydom van Verponding voor hun Armhuis, en permiffie om Krankzinnigen'daar in te mogen confineeren.
1752 den 1 Juny. Aan Diaconie-Armen te Oudshoorn en
Gnephoek vrydom van Verponding voor hun Armhuis , en permiffie om Krankzinnigen daar in te neemen.
1753 den 25 January. Aan de Diaconen te Dordrecht vrydom
van de ordinaris en extraordinaris Verpondingen voor een Huis by hun aangekogt tot een Schoolhuis, zoo lang zy daar van Eigenaars zullen blyven, en het gebruikt word voor een Schoolhuis voor de Armen-Kinderen, zonder daar van eenige huur te trekken ,



van de Kerkelyke Goederen. 311
ken, waar van zy jaarlyks gehouden zyn behoorlyk bewys ter Finantie te exhibeeren.
1754 den 14 Mey. Aan G. de Leng? te Dordrecht, tot het
ftigten van een Hofje, vrydom van Verpondingen, en van Impoft op groove Waaren.
den 19 'Augufty. Aan het Diaconie-Huis te Naarden vrydom
van Verpondingen, van het Recht op groove Waaren en Confumtive Middelen.
■ den 29 Novemb. Aan het Roofen-Hofje te Amfterdam vrydom van Verpondingen en van eenige gemeene Middelen.
1755 den 3 Oclober.. Aan de Diaconie van Heykoop, Lexmont,-
Lakerveld, Meerkerk, Ameyden.en Tienhoven, vrydom van ordinaris en extraordinaris Verponding van Huizen, de Diaconie toebehoorende, en om niet bewoont, mits daarvan behoorlyk bewys doende; waar by nog; aan de refpeftive Diaconen in 'de Steden en Dorpen van den Landen van Vianen zyn toegeftaan de Armen Oortjesgelden van de ge¬meene Middelen, 'sjaarlyks in die Steden em Dorpen te ontfangen.
1756 den 24 Juny.. Aan het Fontaine-Hofje te Amfterdam vry¬
dom van Verponding, en van Impoft voor eene bepaalde quantiteit Turf, Bier en Tarw,; maar niet van Booter.
den 16 Decemb. Aan Kerkmeefteren te Ooterleek vryheid;
van Verpondingen.
1757 den 29 January. Aan de Diaconie der Gereformeerde Ge¬
meente te Gornichem, vrydom van ordinaris en extraordinaris Verponding. — den 11 July. Voor een Armfchool te Delft vrydom van Verponding.
* den.-5 November. Aan Regenten van het Armhuis te Dordrecht, vrydom van Verponding van een? aangekogf en geapproprieert Fluis tot dienft van dat. Armhuis,.
Ï73T



3i2 I. Boék. E. Vyf de Titel
1757 den 9 November. Aan het Huiszitten-Huis te Leyden vrydom van Verponding.
- den 21 Decemb. Vrydom van Verponding van een Huis tot
een Paftorye aangekogt te Zoeterwoude.
Ï758 den 4 Maart. Aan die van Waddinxveen vrydom van Verponding voor een Armhuis, waar in Zinneloolën mogen geplaatft worden.
, $en q Mey. Dezeivde vrydom voor een Turf- en HoutSchuur voor de Armen te Dordrecht.
_„ jen n Mey, Aan het op te richten Diaconie - Weeshuis
te Nieuwendam vrydom van Verponding en van Impoft op de gemeene Middelen.
, den 24 Juny. Dezeivde vrydom van Verponding aan Schout en Arm-Meefters te 'Cralingen voor mn op te richten Armhuis, met permiffie om Zinneloofen daar in te mogen oonfineeren.
M den 2 Augufty. Nader bepaald de vrydom van den 11 Mey
te Nieuwendam vergunt, tot ordinaris en extraordinaris Verponding en 's Lands Impofitien voor de Armen in hun Huis.
1759 den 27 Oclober. Aan het Armen- en Diaconen-Huis te Durgerdam, vrydom van ordinaais en extraordinaris Verponding en 's Lands Impofitiê.
den 29 Decemb. Aan Kerkmeefteren en Armen -Voogden te
Wadweyde vrydom van ordinaris en extraordinaris Verponding.
4760 den 29 Maart. Voor de H. Geeft- en Diaconie-Armen te Claaswaal en Nieumansdorp vryheid van Verpondingen. s 1745 den 2 September. Aan de Walfche Kerkenraad in s Hage, vrydom van Verpondingen, van 'sLands Impofitien op de Confumtive Middelen, en op de Graanen, te verbakken en uittedcelen ten behoeve van hunne Armen. 1758 den 2 Maart. Aan den Kerkenraad van de Walfche Gereformeerde Gemeente in 'sHage van een op te bouwen Armehuis \ mitsgaders van Impoft



van de Kerkelyke Góederen. $if
poft op de groove Waaren en Rondemaat van de Materiaalen tot dat Huis; gelyk ook op de Eet- > en Drinkwaaren in dat Huis teconfumeeren, en op het Graan dat in dat Huis verbakken , geconfumeert, of aan hunne Buiten-Annen bedeelt word.
1739 den 2 July. Aan het Lutherfche Armehuis te Haarlem.
Gr. PI. VI. Deel pag. 518. 1757 den 16 Juny. Aan de Lutherfche Gemeente in 'sHage verleend vrydom van ordinaris en extraordinaris Verponding van Huizen tot vergrooting van hun Kerk te gebruiken; mitsgaders van de honderdfte en~ tweehonderdfte Penningen der Capitaalen by hun daar toe te negotieeren , en van den Impoft van de groove Waaren en Rondemaat van de Materiaalen daar toe dienftig.
1760 den 6 Maart. Aan de Lutherfche Gemeente te Hoorn vrydom van Verponding der Huizen, tot . vergrooting van hun Kerk, van de honderdfte en tweehonderdfte Penning van hun Capitaal daar toe te negotieeren, en van den Impoft op de groove Waaren tot het Gebouw.
1740 den 23 Decemb. Aan het Weeshuis der Doopsgezinden te
Crommenie, vrydom van ordinaris en extraordinaris Verpondingen, gelyk ook van Impofitien, zullende Regenten en Opzienders by fraude, aanfpreekelyk zyn voor de boete, indien de Bedienden , daar in geconcerneert, niet kunnen voldoen.
1753 den iiSeptemb. Aan de Doopgezinden te lip, vrydom van Verponding voor hun Godshuis, en van de Middelen van Confumtie.
1759 den 2 Maart. Aan Diaconen van de Vriefche Doopsgezinden te Zaandam vryheid van Impoft op het Gemaal en Turf. IV DEEL. Qq l?6o



3i4 ï. Boek. E. Vyfde Titel
X?6o den 9 Septemb. Vryheid van Verpondingen van het Huis, daar de Doopsgezinden hunne Vergadering houden in de Lange Margaretha Straat te Haarlem.
% den %5 January. Aan. Huizen voor de Synagoge, en de 'daar om ftaande Schooien van die van de Portugeefche Natie binnen Amfterdam; mitsgaders van eenige Tonnen Turf, en eenige Zakken Meel wegens het Paafchbrood voor hunne Armen.
—den 17 February. Al het zelvde aan de Hoogduitfche Joodfche Natie, te Amfterdam; en — den- i8 Mey. Aan de Hoogduitfche Joodfche Natie binnen Rotterdam. Gr. PI. Boek VII. Deel P>g; 775—778.
Ijs Refolutie van de Staaten van Holland, af¬
geftaagen het verzoek van de Opzienders van de Quaakers Kerk te Amfterdam, om vrydom van Verpondingen. Den 16 Augufty 1738.
IS geleezen de Requefte van de Opzienders van de Quaakers Kerk binnen de Stad Amfterdam, op.de Keyzersgragt by de Lelvgrapt, genaamt de Dryhoek; te kennen geevende, dat haar Edele°Gr. Mog.. by Refoiutie van4den 15 January 1737 (a) hebben vaftgefteld, dat de Kerken, Gafthuizen, Weeshuizen, en-andere pieufe Geftigten, zoo van de waare Gereformeerde Religie, als van de andere Proteftantfche Gezmtheden, namelyk Remonftranten,;Lutherfchen en Doopsgezinden, en geene andere bevryd zullen zyn van de betaaling van de ordinaris en extraordinaris Verpondingen, zoo menigmaal die geheeven zulten-worden, het zy zy die vrydom voor deeze genooten hebben of niet: dat haar Supplianten Kerk al m den jaare 1681 ge~ IKgU en zedert dien "tyd de Godsdienft daar in altoos geoeffent is f dat zy Supplianten, zoo wel als.de Doopsgezinden, Uote-
Zie boven. pag. 3070-,



VAN BE : KlUKELYKE G 0 E D EREN. §r£
ftailtsgezinden zyn, en dat haar Kerk by het laatfte Quohier van de Verponding gefteld is op een fomme van vier en dertig guldens twaalf ftuivers: en verzoekende vervolgens, om redenen breder in de Requefte gemeld, dat haar Edele Groot Mog. gelieven te verklaaren, dat haare voorfz Quaakers Kerk, onder de bovengemelde Refolutie meede is begreepen, en mitsdien bevryd van de betaaling der ordinaire en extraordinaire Verponding, zoo dikwils die geheeven zullen worden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het voorfz verzoek niet kan werden getreeden, en het zelve mitsdien af te flaan.
lil. Ten behoeve der Armen.
H. Extract uit het Placaat van de Staaten van
Holland op de gemeene Middelen, betrekkelyk Diaco* nien, van den 22 July 1749.
Art. 11.
Niemand zal vry zyn van de betaaling van 's Lands Middelen en Rechten, dan alleen volgens de oude Praëminentiea &c; als meede de Diaconien, de publicque Godshuizen, zoo Gafthuizen als anderen, enz.
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van
de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, betreffende Aften van Cautie. Den 22 January 1735.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Jofeph Janffem, geboortig van Beft onder de Heerlykheid van Oirfchot, m Huwclyk hebbende Anthonet Adriaens, geboortig van Liempt, Meyerye van 'sBofchj houdende, dat by haar Hoog Mog. ïle-
Qq a folü-



3iA I. Boek. E. Vyfde Titel
folutie van den 7 September 1731 (a) voor een generaal Regie* ment onder anderen was vaftgefteld, dat alle Perfoonen, die uit eenige Plaatfen, Steden of Dorpen onder Braband, Reflort van deezen Staat gelioorende, zouden koomen te vertrekken van de eene Plaatfe na. de andere, gehouden zouden weezen binnen een iaar en zes weeken na hun vertrek, te zyn voorzien van een gereatelyke Atteftatie. van de Magiftraat van haare Geboorteplaats of van de Plaats haarer laatfte Refidentie, waar by zoude moeten blyken van hun goed en deugdelyk gedrag, en daarenboven van een behoorlyke Acte van Borgtogte, dat zy, noch hun, ne Kinderen, dewelke reeds geprocreëert waren, nimmermeer zouden koomen tot laften van de Armen van die Plaats, waar in zy zig nieuwelyks kwaamen te begeeven, maar dat integendeel zoodanige Borgen, het zy Magiftraaten of andere particur liere Perfoonen den eventueelen laft van armoede en alimentatie op haar naamen, en mitsdien beloofden, dat de Magiftraat en Armbezorgers van. de. Plaats waar in zy zig begaven, daar van ten allen tyden zouden weezen ontlaft en bevryd.
Dat de Suppliant en zyne voornoemde Huisvrouw genoeg, faam van Kindsgebeente af, binnen Tongelre, Quartier van Peell?nd Meverye van 'sBofch, hebbende gewoond, m den jaare X72.6- wen getrouwt, en vier Kinderen aldaar hadden gepro-
^creëert 1
Dat 'de. Suppliant aldaar eenigen tyd hebbende gewoonu op <dèn 11 Augufty des voorleeden jaars, van Praefident en Scheepenen van Tongelre voornoemt, wel hadde gekreegeir de gereWreerde Atteftatie-van-zyn en zyner- Huisvrouwe goede naam « lam! mitsgaders Afte van Cautie voor zyne/oomoemde Kinderen, dog dat dezelve hadden geweigert voor den Suppliant m gemelde zyne ■ Huisvrouw insgelyks te caveeren met renvoy -aan de Regenten der Plaatfe waar in ieder was gebooren.
Da ^de^Supphant dan vervolgens voor zig. zeiven , hem hadde gadc^eert aan de Regenten van Oirfchot, en voor zyne Huitvrouwe aan-die van Liempt, zynde ieders Geboorteplaat Sn om de meergemelde Afte van Cautie of ontlading van hunae Peïfoonen te bekoomen , dog dat dezelve Regenten hadden
Kerk. VI: Boek' Iïi. Dee* p.ag.



VAN DE ArMEN-GoEDEREN.
3J?
konnen goedvinden, het zelve een en andermaal te weigeren, en hem Suppliant te wyzen tot de Plaatfe zyner laatfte Refidentie,. hun beroepende op de voorfchreeve Refolutie van haar Hoog Mogende.
Dat de Suppliant hem dienvolgens by de Requefte hadde geaddrefleert aan gemelde Scheepenen van Tongelre, en verzogt A<5te van Ontlaftinge of Cautiebrief voor hem en zyne voornoemde Huisvrouwe, dog dat dezelve Scheepenen by Appoinctement hadden verklaard, dat in het verzoek van den Suppliant niet konde worden getreeden ; verzoekende de Suppliant derhal ven , dat haar Hoog Mog. by Refolutie gelieven te verklaaren , wie van de voornoemde Regenten, namentlyk die van Oirfchot en Liempt, Geboorteplaatfen van Kénr en zyne Huisvrouwe, of wel die van Tongelre de Plaatfe. zyner laatfte Refideiltie, de gemelde Afte van Cautie of Ontlafting. voor de Regenten van Ekhard zullen moeten geeven.
Waar op gedelibereerd zynde,. is goedgevonden en .verftaan', dat de voorfz Regenten van Tongelre zullen worden gelaft, zoo als gelaft worden mits* deezen, om, ingevolge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 7 September 1731 de gerequireerde Acte van. Cautie of Ontlafting aan den Suppliant en deszelfs Huisvrouwe te geeven, ten ware dezelve redenen hadden ter' contrarie, welke zy in zoodanigen geval aan haar Hoog Mogende zullen hebben bekent te maaken.
G» Extract uit het Regifier der Refolutien van1
de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal- der Vereenigde Nederlanden, betreffende Aëte yan- Cautie.Den 30 Oclober 1739.
IS'ter Vergaderinge geleezen de Requefte vau de Proviförèn: van de Armen van het Dorp Bergeyk, Quartier van Kempeland, Meyerye van 'sHertogenbofch; houdende, dat Francois• Drieflen met zyn Huisvrouw en Kinderen voor ruim zes jaaren,> bun met 'er woon van Bergeyk na Eerflel, Quartier en Meyerye' voorfz, hadden begeeven^.en aldaar ook nog een Kind haddengeprocreëert..
Q.q.3 S&t



gTg I Boek. E. Vyfde Titeè
Dat dè Regenten van Eerflel dezelve ook binnen baare Plaats hadden geadmitteert, zonder eenige Atteftatie of A&e van Cautie van der Supplianten Plaats te hebben gerequireert, waar door dezelve ingevolge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 7 September 17,31, (a) waren geworden formeele Ingezetenen van Eerflel voornoemt, zonder dat de Supplianten, of de Regenten van haare Plaats gehouden ware, om gemelde Francois Drieflen met zyn Huisgezin meer voor Ingezetenen te erkennen, of zonder behoorlyke Atteftatie en Cautie weder in haare Gemeente te ontfangen; dat dezelve egter voor ruim vier maanden hun wederom met haar Huisgezin, ter inwooninge hadden begeeven in der Supplianten Plaats, zonder van eenige Afte.of Cautie te weezen
voorzien. , . _ .
Dat al aanftonds wanneer de meergemelden Francois Drieflen te Bergeyk weder was aangekoomen, hem was aangezegd, dat hy zoude hebben te leeveren behoorlyke Atteftatie en Afte van Cautie, of dat tegens henlieden, conform haar Hoog Mogende ordres, zoude werden geprocedeert.
Dat gemelde Francois Drieflen, zig • daar toe te meermaalen , zoo mondeling als fchriftelyk, hadde vervoegt by en aan de Regenten van Eerflel, en van dezelve een Atteftatie en Ontlaftbricf hadde verzogt, zoo als doorgaans by de Regenten van Dorpen en Plaatfen in de Generaliteit wierd verleend, en niet behoorde geweigert te worden aan Luiden, welke door armoede buiten ftaat waren om eenige andere Cautie te ftellen; dog dat de Regenten van Eerflel in gebreeken bleeven om aan dat billyk verzoek te voldoen; verzoekende de Supplianten, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. aan de Regenten van Eerflel gelieven te ordonneeren, om aan den voornoemden Francois Drieflen de gerequireerde Atteftatie en Ontlaftbrief, conform haar Hoog Mog. Refolutie van den 7 September 1731 te geeven, of wel binnen zekeren korten tyd, by haar Hoog Mog. te prafigeeren, te allegeeren de redenen van Weigeringe, die gemelde Regenten zouden vermemen te hebben om alsdan nader by haar Hoog Mogende daar op te werden gedisponeert.
00 Kerk. PI Bosk III. Deel pag. 21 f.



VAN de Ar.MEN-G0XDER.EN. $10,
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te confenteeren in het voorfz verzoek, en dat dienvolgende de Regenten van Eerflel zullen worden gelaft, zoo als gelaft werden mits deezen, om aan den voornoemden Francois Drieflen de gerequireerde Atteftatie of Ontlaftbrief te geeven,. ten ware dezelve redenen hadden ter contrarie, welken zy in zoodanigen geval aan haar Hoog Mog. zullen hebben bekend te. maaken, binnen den tyd van drie weeken na inlinuatie deezes.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, houden»
de Declaratoir omtrent het vorderen van een Acle van Indemniteit van Anna Maria Guy, door Drosfaard en Scheepenen van Deume en LiejfeL Den 22 April 1750.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 17 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Pvefolutie van den 31 Mey des voorleeden jaars, derzelver advis op - de Requefte van Droffaard en Scheepenen der Heerlykheid Deume en Lieflei, Quartier van Peelland, Meyerye van 'sHertogenbofch, daar by te kennen geevende, dat En•gelbert Guy, woon ende binnen de Heerlykheid Deurne, Weduwenaar geworden zynde, by zig had doen woonen zyn Zufter Anna Maria Guy met haar Dogter, welke Anna Maria voorgaf voor Dienftmaagd by haar Broeder te woonen; dat haar Kind gebooren was te Antwerpen, en zy het laatfte te Méchelen gewoond had, dog dat zy niet was voorzien van zoodanige'-Acte van Cautie, als by haar Hoog Mog. Refolutie van den 7 Septem- ■ ber 1731 (a) wierd gerequireert, om onder de voorfz Jurisdiclie geadmitteert. te worden, om redenen, zoo zy zeide, dat men in-.: Ooftenryks Braband niet gewoon was zoodanige Borgbrieven te: geeven; dat zy Supplianten dienvolgens veel bedenkelykheid t maakten de voorfz Anna Maria Guy en haar Kind onder hunne < Jurisdiéble te laaten woonen, eensdeels, om de billyke vreeze,, • dat in tyd en wylen tot lafte van de.Arme-Kaffe.zoude.kunneru
V€Et-
00 Kerk. PI. Boek III. Deel pag. mj :



S20 I. Boek. E. Vyfde Titel
•Vervallen; anderdeels, om dat ook geen Atteftatie nopens haar loniPOrtement van de Magiftraat van haare Refidentieplaats had Smoduceert of aan haat- Supplianten willen declareeren> waar Sr Plaatfe zy getrouwt was; dat zy Supplianten alleen eenig bedenken droegen of gemelde Anna Maria Guy, om dat zy als SSto^d S haa? Broeder, met eenige kleme Kinderen be- . laft inwoonde, begreepen zoude kunnen worden te zyn in het «.vil van haar Hoog Mogende Refolutie van den 12 February iru 11] bfwdke haar Hoog Mog. hadden vaftgefteld, dat derzelver Refolutie van den 7 September 1731, niet anders dan met deeze modificatie zoude werden gepraétifeert dat wanneer eenige fonge Luiden, in ftaat zynde om hunne koft te winnen uit haare Geboorteplaatfe vertrokken na een ander Dorp of Plaatfe bi Braband, het zy om aldaar te dienen of andere eerlyke Koftwinn ngen te exercéeren, dezelve jonge Luiden aldaar toegelaaren zouden worden tot tyd en wylen zy hen ten Huwelyk beSaven verzoekende de Supplianten derhalven, dat haar Hoog Ktoeaan^ haar gelieven te laaten toekoomen derzelver goedvinden hoe zv zig in dit geval zullen gedraagen.
WaZr op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan -mis deezen te verklaaren, dat gemelde Anna Maria Guy niet Sin de termen van haar Hoog Mog. bovengemelde Re olutie van den 12 February 1734, en dat aan de Supplianten zal werden gdaft , zoo alsy aan dezelve gelaft werd m ts deezen om 'zorge te dkagen, dat haar Hoog Mogende Refolutie van den 7 ieptember 1731 generaalyk, en ook fpeciaal in dit geval, nauwkeurig werde nagekoomen.
C. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by werd afgeftaagen het verzoek van Anna Maria Guy, om zonder eenige Acle van Indemniteit te Deume geadmitteert te werden. Den 12 Augufty
ONtfangen een Miffive van A. la Forme, Droffaard der Heerlykheid Deurne, ingevolge en tot voldoeninge vanH™^
fjf) Kerk. PI. Boek HL Deel pag. 221.



VAN DE ARMEN-GOEDEREN. 321
Hoog Mogende Refolutie van den n der voorleede maand deszelfs berigt op de Requefte van Anna Maria Guy, oud omtrent zes en dertig jaaren, verzoekende, om redenen daar by geallegeert, dat haar Hoog Mogende derzelver Refolutie van den 22 April 1750, zoo dezelve ten haaren nadeele mogte zyn, voor zoo veel de Suppliante aanbelangt, gelieven te remitteeren, en hem Droffaard te gelaften en ordonneeren, de Suppliante als'een goede en getrouwe Onderdaan e van haar Hoog Mog., als reeds den tyd van twee jaaren te Deurne gewoond hebbende, en aldaar gegoed zynde, ruftig en vreedig te laaten blyven, ten minften, dat ter tyd en wylen hy Droflaard reden van contrarie oVertuiginge aan haar Hoog Mog. zoude hebben gedaan, alles mogte blyven in ftaate, en de Suppliante ondertuflchen geadmitteert werden na Deurne te laaten trekken.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat in het verzoek, gedaan by de Requefte in de voorfz Miffive gemeld, niet kan werden getreeden, en werd dien volgende het zelve afgeweezen, en mits deezen gepcrfifteert by haar HoooMog. Refolutien van den 7 September 1731 (V) en 12 February J?34, QÖ op welker fondament haar Hoog Mogende Refolutie van den 22 April deezes jaars (f) gegrond is.
Ca) Kerk. PI. Boek III. Deel pag. 217. (b') Ibid. pag. aai. CO zie boven pag. 319.
H. Refolutie van de Staaten van Holland op
de Requefte van eenige Soldaat en van de afgedankte Compagnie op het Fort Louveftein, om in alle Steden ■en Dorpen met 'er woon geadmitteert te mogen worden zonder Acte van Indemniteit. Den 29 April 1750.
IS geleezen het Advis van de Héeren Gecommitteerde Raaden van den 22 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinétement van den 22 November van het voorleeden jaar, geëxamineert de Requefte van Pieter Kauw, en nog dertien andere Soldaaten van de afgedankte Compagnie, geleegen hebbende op het Forf Louveftcin ; verzoekende , om daar by geallegeerde redenen, dat haar Edele IV. DEEL. Rr Groot



S2g 1 Boek. E. Vyfde Titel
Groot Mog. gelieven te verklaaren, dat zy Supplianten met haare Vrouwen en Kinderen in alle de Steden en Dorpen binnen deeze Provincie, fchoon met geen ordinaire Acte van Indemniteit voorzien, ter woon zouden moeten werden geadmitteert; of wel zoodanig anders ten faveure van de Supplianten te disponeeren als haar Edele Groot Mog, zouden oordeelen te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat Sander Groenevelt, Ary Groenevelt, Pieter van Kleeff, Jacob Soetert, Arien de Man, Pieter de Man en Pieter Kauw, niet gebooren zynde op het Fort Louveftein, zig moeten addrefleeren ter Plaatfe van hunne geboorte, of daar zy, voor zig te engageeren in 's Lands dienft, genoegiaamen tyd hebben gewoond, om zig aldaar met 'er woon neder te zetten of Aft e van Indemniteit te verkrygen, en dat de verdere Supplianten, met naamen Barent Spits, Cornelis Oofterbaan, Tan " Oofterbaan, Salomon Oofterbaan, Hendrik Kraal, Barent Kraal en Jan Hendrik Ro.elant, alle op het Fort Louveftem gebooren, met haare Vrouwen en Kinderen in alle Steden en Dorpen'deezer Provincie, fchoon met geen ordinaire Acte van Indemniteit voorzien , ter woon zullen moeten werden geadmitteert.
En zal, aan ieder van de voornoemde afgedankte Soldaaten Extract deezes zonder Zeegel worden gegeeven om het zelve te gunnen vertoonen daar het behoord.
ü Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by authorifatie k verleend aan den Arme in de Kee-tel en het Nieuwland, omtrent het admitteer en van Per/bonen of Familien van buiten aldaar inkoomende. Den 24 061'ober 1744.
IS' geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 9 deezer, hebbende,, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot. Mog. Appoinótement commuToriaai van den 26 Maart deezes jaars, geëxamineert de Requefte-van 'Predikant, Ouderlingen en Diaconen, reprefenteerende de Diaco^ Armen,, mitsgaders de Armmeefteren van den grooten Arme



van de Armen-Goed eren, 323
relpeótive van de Dorpen en Ambagten van de Keetel en het Nieuwland; verzoekende, om daar by geallegeerde redenen, dat haar Edele Groot Mog., na het exempel van andere Dorpen en Ambagten, haar Supplianten gelieven te authorifeeren en te qualifïceeren , om tot voorkooming van dat geene Perfoonen of Familien van buiten in dezelve Dorpen en Ambagten inkoomende, aldaar haar verblyf zouden kunnen houden, zonder alvoorens behoorlyk te zyn geadmitteert; zoodanige ordres te ftellen, als by dezelve Requefte breder zyn geëxprëffeert.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en Verftaan, de Supplianten te authorifeeren en te qualifïceeren, om te mogen interdiceeren en verbieden, dat niemand van de In- en Opgezetenen of Eigenaars binnen de voorfz Dorpen en Ambagten van de Keetel en het Nieuwland, in deszelfs eigen of gehuurde Huisjes, Kamers, Zolders, Wooningen, Schuimen, Lootfen of andere Verblyfplaatfen, zal mogen inlaaden of inneemcn eenige Perfoonen of Familien van buiten in de voorfz Dorpen en Ambagten inkoomende; dat ook niemand, het zy alleen of met zyne ^Familie, van buiten in de gemelde Dorpen en Ambagten zal mogen koomen in woonen, zonder dat alvoorens aan den Predikant, Ouderlingen en Diaconcn, mitsgaders Armmeefteren van de groote Armen der voorfz Dorpen en Ambagten zal weezen overgeleevert een behoorlyke en voldoende Acte van Indemniteit of readmiffie van de Plaats daar zy laatft of bevoorens gewoond hebben; en dat alles op een boete van twaalf guldens, te appliceeren twee derdedeelen ten behoeven van den Schout onder wiens Jurisdiclie het zelve zal koomen voor te vallen, en een. derdepart ten behoeven van den Armen.
Dat wyders de Supplianten zig zullen mogen addreffeeren aan de Schouten en Gerechten, onder welkers Jurisdictie de ingekoomene Perfoonen of Familien zig zullen onthouden, en van dezelve verzoeken authorifatie, om de zoodanige ingekoomen Perfoonen of Familien te doen delogeeren, met verdere authorifatie op hen Supplianten, om de gemelde boete paratëlyk -te doen ëxecuteeren, en deeze authorifatie van haar Ed. Groot Mog., binnen de gemelde Dorpen en Ambagten van de Keetel en het Nieuwland te mogen pubiiceeren en affigceren»
Rr 2 Pvcfo-



324 I. Boek. E. Vyf de Titel
Hl Refolutie van de Staaten van Holland, be-
paaiende door wie de Moolenaars van de Voormoolens in den Over- en Nederwaard en haare Vrouwen en Kinderen by armoede zullen worden gealimenteert, en waar zy zullen parochieeren. Den 2i November 1754»-
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 18 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 8 December 1753, geëxamineert de Requefte van de Gedeputeerden van het Synodus van Zuid-Holland, om de daar by geallegeerde redenen verzoekende , dat haar Edele Groot Mog., als de Souverain van den Lande, met opzigt tot de Moolenaars, bemaalende de Watermoolens voor eenige jaaren in den O ver- en Nederwaard. geftigt, wanneer dezelve hunne Vrouwen of Kinderen tot armoede mogten vervallen en eenig. onderftand nodig hebben, de nodige voorzieninge gelleven te doen,, het zy door de Moolenaars met hunne Huisgezinnen te verwyzen.na.de Dorpen uit dewelke zy zyn gekoomen,. of wel door alle de Dorpen van den-Over- en Nederwaard, op welker, eigen* Land en in wier eige Moolens zy hun vcrblyf houden, en in welker dienft. zy werken, te verpligtcn, om hen in nood by te. ftaan; of zoodanige andere wyze, als haar Edeië Groot Mog. na haare volftrekte magt en authoriteit. zullen. goedvinden, te. behooren; als- meede dat haar Edele Groot Mogende gelieven te verklaarenwaar de Moolenaars met hunne Huisgezinnen zullen parochieeren,. haare Kinderen laaten Doopen, en dezelve ter Schoole zenden.
En hebbende ook geëxamineert de, twee daar op ingekoome Berigten van de Watergraaven en Watêrheemraaden • van den Over- en Nederwaard,, in wier handen de voorfchreeve Requefte door de Heeren Gecommitteerde Raaden was gefteld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, in dit geval, en;zonder, dat. het in andere gevallen voor een regul ofrigtfnoer zal verftrekken,. mits deeze te. verklaaren: Ö E'èrfielyk,. dat alle Moolenaars, die op de voorfz Moolens uit andere Diftriclen aldaar zyn gekoomen, of in het vervolg zullen koomen te woonen en te maaien^met hunne Vrouwen en Kinderen ,



VAN DE ARMEN-GOEDEREN. 325.
deren, die zy by haare komfte aldaar reeds gehad hebben, of in het vervolg aldaar zullen hebben geprocreëert, verftaan en gehouden zullen moeten worden, met opzigt tot de publicque laft en alimentatie te behooren tot die Jurisdiclie of Ambagt, waar onder dezelve Moolenaars en hunne Vrouwen, ten tyden van hunne komfte op dezelve Moolens, hebben behoord.
Ten tweeden, dat, ten aanzien van de Vrouwen van de Moolenaars, dewelke dezelve op de voorfz Moolens reeds maaiende , hebben getrouwt, of in het vervolg zullen koomen te trouwen, het voorengemelde meede plaats zal hebben; en dat de Kinderen uit zoodanige Huwelyken geprocreëert, verftaan en gehouden zullen worden te 'gehooren tot die Jurisdictiën, waar uit de-Man en Vrouw zyn gekoomen, en wel tot ieder van die Jurisdictie voor de helft.
En-eindelyk te verklaaren,. dat onvermindert het voorenftaande, de rcfpe&ive Moolenaars, hunne Vrouwen en Kinderen zullen parochieeren onder Nieuw-Lekkerland,. als onder welkers Jurisdiftié de voorfz Moolens ftaan, en dienvolgende aldaar hunne Kinderen laaten Doopen, en ter Schoole zenden, en zelfs het Nachtmaal gebruiken..
H. Refolutie van de Staaten van Holland; den
Grootcn- of H. Geeft-Armen te Jaarsveld te combi-neer en met- de Diaconie aldaar. - Den 13 November' 1758:
IS geleezen de Ilequefte van Droffaard, Schout en Gerechte, als meede van Armmeefteren van den Grooten- of ÏL GeeftArmen yan Jaarsveld, waar by in fubftantie te kennen geeven, dat. op dezelve Heerlykheid de Inkomften van den H. Geeft-Armen, van die der Diaconie zynde gefepareert, het-Fonds van den H. Geeft-Armen beftond in omtrent twee duizend twee honderd guldens Capitaal , zoo tot'lafte van . het gemeene Land en Kerk derzeive. Heerlykheid als tot laften • van Particulieren.,■ loopende door den anderen op Intereflën jegens drie per- cento,. - en. drie. a. vier. Huizen; en zeftien en een halve mergen-Lands',.
R-r 3 . onderr



h Boek. E. Vyfde Titel
onder dezelve Heerlykheid geleegen, en nog m het geene op de publicque Verkoopingen ten behoeven van deezen Armen wierd bedongen: dat de inkomften van alle het zelve, na aftrek van de Verpondingen, Ongelden, reparatien, en diergelyke Laften iaarlvks het eene jaar door het andere gereekent, geen twee honderd guldens bedroegen, en dat daar meede op verre na niet konde worden voldaan aan de behoeftigheid der geene welke Honden ter bezorging van de Supplianten; dat daas en[tegen de Diaconie aldaar van haar zelve fraaye inkomften is hebbende en zeer weinig laft van alimentatie, en dat de Predikant, Ouderlingen en Diaconen, uitmaakende den Grooten Kerkenraad en Directeuren van dezelve Diaconie-Armen, van het geene voorfz is geperfuadeert zynde, zig geneegen hadden getoont, om, door middel van de combinatie van den H. Geeft- met de DiaconieArmen, de Armen, ter bezorging van de Supplianten ftaande, beter te fubleveeren, uitwyzens het Declaratoir nevens de Requefte gevoegt; verzoekende de Supplianten derhalven, dat haai Edele Groot Mogende daar toe de nodige qualificatie gelieven
Waar op'gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, conform het verzoek by de voorfz Requefte gedaan, de Supplianten mits deeze te authorifeeren en te qualifïceeren, om de Efïeéten, Goederen en Inkomften den Grooten- of H. GeeftArmen te Jaarsveld toebehoorende , te combineeren met die van de Diaconie derzelve Heerlykheid, en dezelve te brengen onder de adminiftratie van den Kerkenraad en Direéteuren van de Diaconie aldaar, om alzoo uit de Revenuen en Inkomften der voorfz gecombineerde Goederen, Gelden en Effecten te ahmenteeren en onderhouden, zoo verre zulks zal kunnen toereiken, de arme ïn- en Opgezetenen van de Heerlykheid van Jaarsveld, zonder onderfcheid , het zy Leedemaaten of geen Leedemaaten, met derlelver Knideren, mits dat dezelve Directeuren gehouden zidlen zvn van jaar tot jaar van haar bewind, adminiftratie en bedeeling'ten overftaan van den Droffaard en Schout van Jaarsveld en twee Commiffariflen uit den Gerechte te doen behoorlyke reekesins en verantwoording. ,
En voorts de gemelde Kerkenraad en Directeuren van de Dia-
conie ,



VAN DE ArMEN-GoEDEREN.. %2f
conie, en haare Succefïëuren in offtcio, insgelyks tot alle het geene voorfz is te authorifeeren en te qualifïceeren, en, voor zoo veel des noods, het zelve aan haar te beveelen en te ordonneeren.
H. Waarlchouwinge van de Staaten van Hol¬
land, -waar by verklaard is, dat haare vorige IVaarfchouwing van den 8 Augufty 1682 geene plaatfe zal hebben omtrent Vlugtelingen uit Bergen op den Zoom,. Staats-Vlaanderen of andere Plaatfen, door de Troupes van den Koning van Vrankryk veroverd* Den 6 July 1748.
DE Staaten van Holland en Weftvriesland: Allen den geenen die deeze zullen zien of .hooren leezen, falut: Doen te weeten , Dat op het geproponeerde van de Heeren Gedeputeerden der Stad Dordrecht in Onze Vergadering gedaan, houdende in fubftantie, dat, zedert de beleegering en verovering van Bergen op den Zoom en andere Plaatfen in Staats-Vlaanderen, verfcheide Perfoonen zig hadden geretireerd na de gemelde Stad, en daar onder veele, die, door het abandonneeren van hunne Goederen, ziekte als anderzints,. buiten ftaat geraakt zynde om aan de koft te koomen, de Heeren' hunne Principaalen uit een Chriftelyke meededogentheid dezelve hadden geholpen, en eenige van hun overleeden zynde, en Kinderen nalaatende, dezelve Kinderen hadden laaten onderhouden in de Godshuizen van haare Stad, en nog meer andere Chriftelyke pligten aan de voorfz Vlugtelingen gepreftecrd, en dat alle het zelve aan de gemelde Stad, haare Godshuizen en Diaconie reeds zeer veel geld hadde gekort,'en nog koftede; dat de Heeren hunne Principaalen alle het voorfchreeve uit een Chriftelyke liefdadigheid wel hadden gedaan, maar egter confidereerende, dat zoo een laft voor altoos , de Financien derzelver Stad en Armen t' eenemaal zoude ruïneeren, en dat het te dugten was, dat de voorfz Steden en Plaatfen (al wierden dezelve eerlang wederom aan den Staat overgegeeven) egter nog zoo fchieryk niet in die ftaat zouden zyn„



328
I. Boek. E. Vyf de Titel
om haare'Armen terug te ontfangen, en vreezende, dat, wanneer de voorfz alimentatie ' langer mogte duuren, Onze Waarfchouwing van den 8 Augufty 1682 (a) in tyden en wylen aan de Heeren hunne Principaalen zoude konnen obfteeren; dienvolgende verzogten, dat Wy zouden gelieven te verklaaren, dat de gemelde Onze Waarlchouwing geen plaats zal hebben omtrent de gevlugte Perfoonen uit Bergen op den Zoom en Staats-Vlaanderen, dewelke zig geretireerd hebben na de Stad Dordrecht, en reeds tot armoede gekoomen zyn, of daar toe zouden mogen koomen te vervallen.
By Ons behoorlyke reflexie zynde gemaakt, en verders in ag,ting genoomen, dat ook, eenige van de voorfz Vlugtelingen zig na andere Steden of Plaatfen in deeze Provincie zouden hebben konnen begeeven, en aldaar gealimenteerd worden.
'ZOO ÏS'T, dat Wy, daar in willende voorzien, na deliberatie, hebben goedgevonden en verftaan te verklaaren, zoo als Wy verklaaren by deeze, dat de voorfchreeve Onze Waarfchouwing geene plaatfe i zal hebben omtrent Perfoonen welke uit Bergen op den Zoom, Staats-Vlaanderen of andere Plaatfen, door de Troupes van den Koning van Vrankryk veroverd, gevlugt zynde, zig geretireerd hebben na eenige Steden of Plaatfen binnen deeze Provincie, en reeds tot armoede gekoomen zyn, of daar toe zouden mogen koomen te vervallen.
En op dat een iegelyk, dien het zoude mogen aangaan, hier van de nodige kenniftë zoude mogen hebben, begeeren Wy dat .deeze aiomme zal worden gepubliceert en geaffigeert daar het behoord en te gefchieden gebruikelyk is.
Gedaan in den Hage onder het klein Zeegel van den Lande ,den 6 July 1748.
Onder ftond,
Ter ordonnantie van de .Staaten.
Was geteekent,
■ Willem Bnp.
PvCfü-
(.<?) Zie Kerk PI. Boek I. Deel pag. 243.



van de Armen -Goederen.
329
G. Refolutie van de Staaten Generaal, houden¬
de Declaratoir, dat de Refolutie van den 7 September 1731 , op het fubjecl van de admijfe van Vreemdelingen genoomen, geen plaats zal hebben omtrent Vlugtehngen geduurende de laatfte Oorlog, met voorziemnge voor het toekoomende. Den 29 Maart 1749."
ONtfangen een Miffive van den Raad van Braband, gefchreeven m den Hage den 24 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende Refolutie van den 7 daar te voren, derzelver advis op de Requefte van de refpeftive Schouten, en verdere Regenten van de Vryheden, Dorpen en Plaatfen van de Baronnie van Breda verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert in fubftantie, eerftelyk, dat, voor zoo veel aangaat den tyd'van de laatfte troubles van Oorlog, moge celfeeren haar Hoog Mo? Refolutie van den 7 September 1731, (a) op het fubject van dé admiffie van Vreemdelingen genoomen; en ten anderen, dat voor het toekoomende diesaangaande eenige nadere voorzieninge moge werden gedaan, om de vorige ordres wederom exaftelvk te mogen obferveeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan mits deezen te verklaaren, dat zoodanige ongelukkige Perfoonen en Familien, die geduurende de laatfte troubles van Oorlog zig meer als een jaar en dag in en onder de Vryheden, Dorpen en Plaatfen, van de Baronnie van Breda opgehouden en gewoond hebben, en die geene, dewelke haare Huizen of Kamers uit meededogentheid aan dezelve mogten verhuurt hebben, voor zoo verre als het den gepafleerden tyd concerneert, zullen' gehouden werden niet begreepen te weezen onder haar Hoog Mog. Refolutie yan den 7 September 1731 (V) en de pcenaliteiten en requiütien daar by geftatueert, maar daar van zullen weezen geexuneert.
Dat wyders aan alle zoo Huurders als Verhuurders , op een boete van vyf en twintig guldens zal werden gelaft, zoo als ge-
O) Kerk. PI. Boek III. Deel pag. 217. ^
IV. DEEL, S s



33o
I. Boek. E. Vyfde Titel
laft werd mits deezen, om binnen veertien dagen na de publicatie van deeze haar Hoog Mog. Refolutie, zig aan gemelde Schouten en Regenten aan te geeven, en te addrefleeren; de Huurders namelyk om voor het toekoomende hunne admiffien te erlangen, en de Verhuurders om op te geeven, aan welke van die Perfoonen, en voor hoe langen tyd zy haare Huizen of Kamers verhuurt hebben; op verdere poene, dat dezelve daar van in gebreeke blyvende, van deeze haar Hoog Mog. Refolutie verfteeken zullen zyn, en geenzints daar van zullen mogen gaudeeren, maar integendeel geconlidereert zullen worden, zoo ten opzigte van den gepaffeerden als toekoomenden tyd, onder de voorfz Refolutie van den 7 September 1731, en de requifitien en pcenaliteiten daar by geftatueert, begreepen en daar aan onderheevig te weezen. En dat verders de Magiftraaten en Regenten van de Steden, Dorpen en Plaatfen onder de Generaliteit, alwaar de voorfz Perfoonen en Huisgezinnen voor de troubles gewoond, en zig onthouden hebben, gehouden en verpligt zullen zyn, om voor de admiffie en het onderhoud van de voorfz Perfoonen en haare Kinderen, indien dezelve tot armoede mogten koomen te vervallen, aan de gemelde Schouten en Regenten, ieder in den haare, daar zy zig thans bevinden en woonagtig zyn, behoorlyke Borgbrieven, agtervolgens haar Hoog Mog. voorfz Refolutie van den 7 September 1731, te paffeeren en te bezorgen, of wel de gemelde Schouten en Regenten, en haare Gemeenten van den laft van dezelve Perfoonen, en haare nagelaate Kinderen üico te ontlaften , en dezelve wederom aan en na haar te neemen.
En dat eindelyk de voorfz haar Hoog Mogende Refolutie van den 7 September 1731 , mitsgaders haar Hoog Mog. nadere confirmatoire Refolutien, zoo van den 12 February 1734, O) als van den 27 Ocfober 1735, 0) op het voorfz fubject genoomen, van nu voortaan wederom in alle deelen, door alle die geene, welke dezelve mogten concerneeren, exattelyk nagekoomen en geobferveert zullen moeten werden.
O) Kerk. PI. Boek TIL Deel pag, ati. Q>) Dit deel pag. 317.
Refo-



VAN DE ARMEN-GOEDEREN,
331
G. Refolutie van de Staaten Generaal, houden¬
de approbatie van de fchikkingen door den Raad van Staate gemaakt, om het gecombineerde Arm- en IVeeshuis te Bergen op Zoom in Jlaat te fielten tot het vorderen en ontfangen van de Kinderen, die ze* dert het overgaan van die Stad in de Godshuizen te Middelburg waren onderhouden. Den 20 December 1749.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 16 deezer loopende maand, houdende, dat de zwarigheden, die zy apprehendeerden dat zig zouden opdoen in het repartitieeren van de Kinderen van het Arm- en Weeshuis te Bergen op Zoom, die zedert het overgaan van die Stad in de Godshuizen te Middelburg waren onderhouden over de refpeétive Provinciën, volgens het verlangen van de Staaten van ieder derzelve, haar gepermoveert hadden, om veel eer het gecombineerde Arm- en Weeshuis in ftaat te ftellen om de voorfz Kinderen wederom te ontfangen, en als vooren' te onderhouden.
Dat gemelden Raad van Staate, ten dien einde, uit de Penningen, geprovenieert van de generaale Collede, ingevolge haar. Hoog Mog. Refolutie van den 8 Mey deezes jaars, gedaan, aan het zelve hadden toegelegt dertig duizend guldens, om uit de Intereft van het Capitaal te vinden het inkoomen, dat het gemelde Huis door het noodlot van Bergen op Zoom had verlooren, en daarenboven een fomme van zes duizend guldens, om daar meede de nodige Meubilen en andere noodwendigheden te kunnen inkoopen.
Dat zy vermeenden, dat het voorfz Huis door middel van deeze gelden in ftaat zoude kunnen zyn, om tegen den 1 April van het aanftaande jaar de voorfz Kinderen wederom te ontfangen, en dat zy de Regenteir van het zelve dienvolgens hadden gelaft, om dezelve tegen dien tyd van Middelburg te doen afnaaien.
Dat gemelden Raad van Staate gemeent hadde haar Hoog Mog. van deeze fchikkingen kennifte te moeten geeven, in dat
S s 2 ver-



332 • I. Boek. E. V y f d e T r t e e
vertrouwen, dat haar Hoog Mogende zig dezelve wel zouden willen- laaten welgevallen..
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan r dat de voorfz fchikkingen zullen werden geapprobeert, gelyk dezelve geapprobeert werden mits deezen, en dat daar van kennisfe zal werden gegeeven aan den Raad van Staate, gelyk meede aan de Heeren Staaten van de Provincie van Zeeland, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
G* Refolutie van de Staaten Generaal, houden¬
de, dat de Godshuizen te Middelburg wegens de onkoften, aan de Arm- en Weeskinderen van Bergen op Zoom-befteed, uit het provenu van de generaale Collecle van den 8 Mey 1749, zullen werden gededommageert. Den 19 Maart 1750.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot den Brantzenborgh, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Finantie, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 20 December des voorleeden jaars, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert en overlegt op wat voet de Heeren Staaten van de Provincie van Zeeland' door de refpe&ive Provinciën zullen kunnen werden gededommageert Wegens de onkoften door haar befteed aan de Kinderen van hèt Arm- en Weeshuis te Bergen op Zoom, die zedert het overgaan van die. Stad, in de Godshuizen te Middelburg zyn onderhouden. ■ _
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Godshuizen te Middelburg wegens de onkoften door haar aanv de voorfchreeve Arm- en Weeskinderen befteed of nog te befteeden, zedert dat dezelve door haar zyn onderhouden, tot dat zy wederom na Bergen op Zoom zullen weezen overgebragt, zullen werden gededommageert uit het provenu van de: generaale Collecte den 8 Mey des voorleeden jaars by haar Hoog Mog. gearrefteert; waar. toe den.Raad van Staate verzogt werd



VAN © E A R M E N - G O E D E R E N. 333
de nodige voorzieninge te doen, zoo dra de Gelden in de Provincie van Zeeland, en de Plaatfen onder het zoogenaamde Committimus in Staats-Vlaanderen ingezaamelt, ten Comptoire Generaal van de Unie zullen weezen ingekoomen.
En zal hier van kenniffe gegeeven werden aan de Heeren Staaten van Zeeland, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by verklaart word, dat de Kinderen van Soldaaten, in dienft van den Staat, welke tot Breda Guarnifoen houdende, koomen te overlyden, door de Magiftraat aldaar gealimenieert moeten worden. Den 3 Qclober 1748. Gr. PI. Boek VIL Deel pag. 779..
ONtfangen een Miflive van den Raad van Staate, gefchreeven; alhier m den Hage den 30 der voorleede maand, houdende, ingevolge en tot voldoening van haar Hoog Mogende' Refolutie van den 7 Augufty laatftleeden, derzelver advis op een Miflive van Drolfaard, Burgermeefteren en Scheepenen der Stad Breda, gefchreeven aldaar den 6 daar te voren, houdende dat, niettegenftaande zy van oude tyden gewoon waren geweeft' om der Soldaaten Kinderen, welker Ouders aldaar 'kwamen té overlyden , tot laften van haare Armen te neemen, zonder on-. derfcheid te maaken waar dezelve gebooren waren, echter fommige Magiftraaten van andere Steden zedert eenigen tyd hadden kunnen goedvinden, om Kinderen van Soldaaten Ouders, in haare Stad overleeden, en welke te Breda gebooren waren, na Breda te zenden om gealimenteert te worden, waar door de Armen van die Stad dubbelt belaft, en het Arm-Kinderhuis zoodanig o veriaaden wierd, dat het zelve, vermits de exceffive duurte van Leeyensmiddelen, niet in ftaat was om dezelve alle te kunnen onderhouden; verzoekende zy Droflaard, Burgermeefteren en Scheepenen derhalven, dat haar Hoog Mog. gelieven re verftaan, of die Kinderen van Soldaaten, welke binnen de Stad Breda koomen te overlyden, door hen moeten worden sealimen• teert, dan'die geenen welke aldaar gebooren zyn,. en wier Ou-
S s 3 ders»



334
li Boek. E. Vyede Titel
ders in andere Steden of Plaatfen zullen overlyden, of wel anderfins , dat de alimentatie van dezelve op ;een vallen voet moge worden geregule.ert, zoo als haar Hoog Mog. zullen oordeelen te behooren: geevende gemelde Raad van Staate voorts by de voorfz Milfive aan haar Hoog Mog. in bedenkinge, of tot voorkoominge dat door de flu&ueerende en inegaale praélycq omtrent dit ftuk r de eene Stad of Plaatfe niet boven de andere worde bezwaart, niet dienftig zoude zyn, dat haar Hoog Mog. als een generaale Wet en Reglement voor alle Steden en Plaatfen , onder het Relfort van haar Hoog Mog. flaande, kwamen vaft te ftellen, dat aan .de behoeftige Kinderen van Soldaaten, in dienft zynde van den Staat, welke in eenige der voorfz Steden of Plaatfen Guarnifoen houdende, overlyden, door zoodanige Stad of Plaatfe zullen moeten worden gepreffeert de alimentatien en officien van barmhartigheid, die de In- of Opgezetenen aldaar genieten, en dat overzulks zoodanige behoeftige Soldaaten Kinderen niet zullen mogen worden gezonden na andere Plaatfen, alwaar dezelve gebooren zyn.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat de Kinderen van Soldaaten, in dienft »v.an den Staat zynde, welke binnen de Stad Breda Garnifoen houdende, koomen te overlyden, door de Magiftraat aldaar, gelyk tot hier toe gefchied is, gealimenteert zullen moeten worden.
Wordende daar -tegens de gemelde Magiftraat mits deezen vry gefteld van de laft van alimentatie en educatie van aldaar geboore Soldaaten Kinderen, welkers Ouders elders Garnifoen houdende, koomen te overlyden.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan Droflaard, Burgermeefteren en Scheepenen der Stad Breda,...om te ftrekken tot derzelver narigtinge, en hen daar na te reguleeren.
Refo-



VAN DE ArMEN-GoEDEREN. 335
G. Refolutie van de Staaten Generaal, raa*
kende de alimentatie en opvoeding van vier Kinderen, nagelaaten door vier Delinquanten,- die in de Heerlykheid Deuren en LieJJel met de ' dood zyn geflraft. Den 16 Maart 1745. Gr. PI. Boek VII. Deel pag. 758.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 10 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoening van haar Hoog Mog. Refolutie van den 6 February des voorleeden jaars 1744, derzelver advis op de Requefte van Droftaard, Scheepenen' Predikant, Arm- en Kerkmeefteren der Heerlykheid Deurne en Lielfel, Quartier van Peelland, Meyerye van 's Hertogenbofch; verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat de alimentatie en opvoeding van vier Kinderen, nagelaaten door vier Delinquanten, by Vonnis van Scheepenen der voorfz Heerlykheid, in dato den 30 December 1743, met de dood geftraft, en breder by de voorfz Requefte gemeld, jaarlyks moge worden betaald voor de helft uit 's*Lands Domeinen, en voor de wederhelft uit het Quartier van Peelland voorfz, ter tyd en wylen de Voorfz Kinderen tot dien ftaat zullen zyn gebragt, dat met haar handen de koft kunnen winnen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het verzoek, gedaan by de Requefte in de voorfz Miflive gemeld, niet kan worden getreeden, en word dienvolgende het zelve afgeweezen; maar dat de voorfz vier Kinderen ten kofte van de Gemeente van Deurne en Lielfel, in de Gereformeerde Religie opgebragt, befteed en onderhouden zullen worden, ter tyd en wylen dezelve in ftaat zullen zyn om met haar banden de koft te winnen, met laft aan de Supplianten , om deeze "haar Hoog Mogende dispofitie te doen regiftreeren ten Comptoire der Domeinen te 's Hertogenbofch.
Refo-



336 I- Boek. E. Vyfde Titel
. G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by dispenfatie is verleend van het 3. en 4. Articul van het Reglement van het Weeshuis te Maaftricht, met opzigte tot zeker Kind te Eysden gebooren. Den 25 Maart 1747.
IS ter. Vergaderinge geleezen de Requefte van Jan en Peter Franfen, Inwoonders van Eysden, Lande van Valkenburg, Partage • van haar Hoog Mog., geaffifteert door den Kerkenraad aldaar; houdende, dat wylen haare Zufter Johanna Geertruyd Franfen, binnen de Stad Maaftricht, van Gereformeerde Ouders (die Burgers en Inwoonders van dezelve Stad waren geweeft) geboore en opgevoed zynde, dog naderhand gewoond hebbende tot Eysden, aldaar een Huwelyk had aangegaan met zekeren Daniël Symons, die wel van de Roomfche Religie was, dog by zyn Ondertrouw plegtig belooft en aangenoomen hadde, om de Kinderen uit dat Huwelyk voort te fpruiten, in de Hervormde Kerk te laaten Doopen, en in dezelve Leere te laaten opvoeden, van welk Huwelyk overgebleeven was een Zoon, met naame Jan Matthys Symons, die op den 5 February 1736 in de Gereformeerde Kerk tot Eysden was gedoopt; dat de Supplianten niet alleen als naafte Bloedvrienden, maar ook als Doopgetuigen, zig in confcientie verpligt vonden, om voor de goede 'en Chriftelyke opvoedinge van gemelde Kind behoorlyke zorge te draagen, dog dat haare geringe middelen noch hunne omftandigheden niet permitteerden om die opvoedinge na behooren te betragten, dewyl zulks tot Eysden niet behoorlyk nog veilig konde gefchieden, om dat te dugten was, dat de Roomfche Vrienden van het voorfz Kind alles in het werk zouden ftellen om het zelve aan de Roomfche Religie op te offeren , zoo als reeds de Stiefmoeder van het gemelde Kind zig niet hadde ontzien, om het zelve, na den dood van zynen Vader, by een Roomfch Paftoor buiten het Territoir van den Staat te befteeden, waar van het zelve, niet zonder groote moeyte , terugge gebragt was geworden, zoo dat het te vreezen was , dat het zeb ve Kind andermaal geënleveert wordende, en onder een Roomfche opvoedinge geraakende, ten eenemaal van den Hervormde
Gods-



VAN BI ARMEN-GOEDEREN.
Godsdienft zoude afwyken, te meer, dewyl de Vader, door het vroegtydig affterven van de Moeder, zyne folemneel gedaane beloften veragtende, aan het zelve de beginfeien van de Roomfche Religie reeds hadde ingeboezemt.
Dat de Supplianten derhalven raadfaam hadden gevonden, oni van de Brabandfche Magiftraat te verzoeken permiffie om het Voorfz Kind in het Gereformeerd Weeshuis van gemelde Stad te mogen laaten opvoeden: tot het doen van welk verzoek de Supplianten vermeint hadden te meerder vryheid te hebben, aan> gezien verfcheide naafte Vrienden van des Kinds Moede'rlyke zyde, by Teftament confiderable Legaaten aan het Weeshuis gemaakt hadden, zonder ooit het zelve met de opvoedinge van hunne Kinderen of Namaagen laftig gevallen te zyn; hebbende de Supplianten daarenboven geoffereert, om tot fubvenieeringe Van de alimentatie van het voorfz Kind, boven de revenuen van Huis , Hof en Erve aan het zelve competeerende, nog jaarlyks uit hunne Middelen een fommetje te contribueeren, dog dat de gemelde Magiftraat by derzelver Refolutie, nevens de voorfz Requefte gevoegt, hadde verklaart, der Supplianten voorfchreeve verzoek (het welk zy nogthans erkenden ten uiterften billyk te zyn) niet te kunnen accordeeren, als zynde het zelve ftrydig tegens het 3. en 4. Articul van het Reglement van het voorfz Weeshuis, en gevolgelyk bulten haar magt om tegens het zelve te attenteeren, hebbende zy vervolgens de Supplianten gerenVoyeert tot haar Hoog Mogende, om dispenfatie van de voorfz Articulen te erlangen; verzoekende de Supplianten derhalven, dat haar Hoog Mog. aan hun gelieven te verleenen de nodige dispenfatie van het 3. en 4. Articul van het voorfz Reglement, en diénvolgénde de Regenten van het voorfz Weeshuis te authorifeeren, om het voorfz Kind in het zelve onder de voorgemelde offertes in te neemen.
Waar op gedelibereerd, en boven de redenen by de Vööifz Requefte geallegeert, gelet zynde op het Appoinclement van de' Brabandfche Leden van de Indivife Raad der Stad Maaftricht, den 20 February deezes jaars, gefteld op de Requefte van de Supplianten aan de voorfz Magiftraat op het bovenftaande fub-jecf geprefenteert, is goedgevonden en verftaan, aan de Sun* IK DEEL. Tt pli



338
I. Boek. E. Vyfde Titel
plianten te verleenen de verzogte dispenfatie van het 3. en 4. Articul van het voorfz Regiement, en dienvolgende de Regenten van het voorfz Weeshuis te authorifeeren, zoo als dezelve geauthorifeert worden by deezen, om het voorfz Kind op redelyke conditiën in het voorfz Weeshuis te mogen inneemen. •
Qé Refolutie van de Staaten Generaal, ma¬
kende een different tuffchen de Kerkenraad der Gereformeerde Gemeente te Venlo en de Magiftraat aldaar, over de diftributie der Armegelden... Ben 28 juny 1735.
IS gehoord het rapport van de Heeren Slicher , en andere haarHoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van het: Overquartier van Gelderland, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutien commifforiaal van den 31 Oótober 1730: en 17-deezer loopende maand, geëxamineert de Miffiven zoo van den Kerkenraad der Gereformeerde Gemeente te Venlo, als van de.Magiftraat van Venlo,1 raakende een different tuffchen de-• zelve, over de diftributie van de Armegelden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, dat, volgens het fundament, gel egt by haar Hoog. Mog. Refolutie van den 20 January 1731 , de Magiftraat van Venlo gehoudenis aan den- Kerkenraad van de Gereformeeede Gemeente aldaar uit te keeren een gedeelte van de Armegelden, na proportie-van-het getal der Arme-Weeskinderen van de Gereformeerdeof Roomfch Catholicque Religie, die by ieder onderhouden: moeten worden.. .
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan de gemelde Magiftraat, en aan gemelden Kerkenraad , te, Venlo > om te ftrekken totzderzelver. narigtinge, eir haar, daatrnaate. reguleerem.
Extract'.



?ah de Arm en-Goederen.
3-39*
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van de
Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Fereenigde Nederlanden , waar by aan den Kerkenraad te Doornick honderd en vyftig guldens word toegelegt, tot het aankoopen van Boeken voor Behoeftigen. Den 15 January 1751.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van de Predikanten , Ouderlingen en Diaconen van de Gereformeerde Walfche Gemeente te Doornick , houdende, dat in dezelve Walfche Gemeente te Doornick hun bevonden meenigvuldige arme en behoeftige Perfoonen, dewelke zeer geneegen waren om in den Godsdienft hen zelve te willen oeffenen, en fterk aanhielden dat aan haar daar toe de nodige Boeken mogten worden verftrekt; dat de Supplianten de gemelde Boeken aan dezelve arme en nooddruftige Perfoonen ook geerne zouden willen bezorgen, dan dat hun inkoomen, dat bereids niet konde toereiken tot de alimentatie, die zy aan de noodlydende Perfoonen moeften prefteeren, daar toe niet in ftaat was: dat het zelve nogtans tot bevorderinge van de waare Chriftelyke Religie, en tot trooft van arme heilzoekende Zielen, ten hoogften nodig was ; verzoekende de Supplianten derhalven, dat haar Hoog Mog. hun gelieven toe te voegen een fomme van Penningen, om door de Supplianten tot aankoop van Boeken te werden befteed, welke door de Supplianten zullen werden gediftribueert aan nooddruftige Perfoonen, die begeerig zyn dezelve tot verkryginge en vorderinge van de kenniffe der Waarheid te leezen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de Supplianten zal worden toegelegd, zoo als aan dezelve toegelegd word mits deezen , de fomme van een honderd en vyftig guldens.
v En werd Hartger van Goor, Ontfanger van de Exploiclen en van de Rechten der Oclroyen, om van Goederen in Vlaanderen geleegen by Uitterfte Wille te mogen disponeeren, mits deezen gelaft, de voorfz fomme van een honderd en vyftig guldens uit de Penningen van zynen Ontfangft aan de Supplianten te betaalen, welke fomme aan-hem tegens behoorlyke Quitantie in reekening zal worden gevalideert.
Tt 2 Refo-



£4o ï. Boek. E. Vyf de Titel
Refolutie van de Staaten Generaal, houden"
de approbatie van een Refolutie van de Magiftraat yan 'sHertogenbofch, waar by aan de Diaconen der Gereformeerde Gemeente aldaar is geaccordeert, om te mogen vorderen twee Ducatons van ieder Huwelyk daar by vermeld.. Den 4. July 1737.
/~\Ntfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven \J alhier in den Hage den 25 der voorleede maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifToriaal van den 28 February laatftleeden, derzelver advis op de Requefte van de Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente der Stad 's Hertogenbofch, verzoekende haar Hoog Mog. approbatie' op een Refolutie van de Magiftraat van gemelde Stad van den 9 February daar te voren, waar by aan de. Supplianten, onder goedkeuring van haar Hoog Mog., geaccordeert is, te mogen vorderen de fomme van twee zilvere Ducatons van ieder Huwelyk,, waar van de Ondertrouw te 's Hertogenbofch zoude zyn gedaan, dog welker folemnifatie of voltrekkinge elders zoude koomen te gefchieden..
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en vei flaan, mits deezen te confenteeren in het verzoek by de voorfz Requefte gedaan, en dat dienvolgende de voorfz Refolutie van de Magiftraat van 's Hertogenbofch zal worden geapprobeer*:, en tem dien einde Acle van approbatie in behoorlyke forn.a. gedepecheert..
G.. Refolutie van de Staaten Generaal, houden¬
de interpretatie van derzelver Refolutie van. den 4c July 1737, omtrent het- betaalen van zes guldens zes ftuivers aan de Diaconie-Armen te 's Hertogen- bofch. door 1^erfoonen ,, die zig in Ondertrouw binnende voorfz Stad doen opneemen, en haar Huwelyk daar buiten, voltrekken.. Den 2.November i742-
if^Ntfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven ^L/-alhier in den Hage den 24 der. veorleede, maand, houdende-



VAN DE ARMEN-GOEDÈREN.
341:
de, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 6 daar te voren, derzelver advis op de Requefte van Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente te 's Hertogenbofch; houdende, dat haar Hoog Mog. by derzelver Refolutie van den 4 July 1737, 00 hadden geapprobeert de Refolutie van de Magiftraat van 's Hertogenbofch, onder approbatie van haar Hoog Mogende den 9 February 1737 genoomen', waar by aan hun Supplianten wierd gepermitteert, om ten behoeve van haar Diaconie-Armen te mogen vorderen de fomme van twee zilvere Ducatons van ieder Huwelyk, waar van de Ondertrouw binnen de voorfz Stad zouden zyn gedaan, dog welkers folemnifatie of voltrekking elders zoude koomen te gefchieden; dat zy Supplianten, uit kragte van de voorfz Refolutie, na dat die was gepubliceert, de invordering van de voorfztwee zilvere Ducatons in het voorfz geval hadden gedaan, en zonder tegenfpraak ontfangen, dog dat Johan Anthony Keiler, Cadet onder de Guardes Dragonders, in Guarnifoen tC 's Hertogenbofch, zig in Ondertrouw hebbende doen aanteekcnen, en zyn Huwelyk buiten de Stad gefolemnifeert hebbende , de voorfz betaaling aan de Supplianten weigerde, fuftineerende, dat hy als Militair niet begreepen was in de voorfz haar Hoog Mog. Refolutie van den 4 July 1737; (V) verzoekende de Supplianten,, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. gelieven te verklaaren, dat gemelde Keiler,, en alle andere Militairen van het Guarnifoen, in het vervolg in Ondertrouw binnen de voorfz Stad zynde opgènoomen, en haar Huwelyk daar buiten elders voltrekkende, gehouden zyn de betaaling ter fomme van zes guldens zes ftuivers , ingevolge van de. voorfz. Refolutie, aan de Diaconie-Armen te voldoen.
Waarop gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan ,v tot nader explicatie van haar Floog Mog. Refolutie van den 4. July 1737, (a) mits deezen te verklaaren,. dat niet alleen devoornoemde Cadet Keiler, maar alle. andere Militairen die zig; in Ondertrouw binnen de Stad 's Hertogenbofch zullen doen opneemen, en haar Huwelyk daar buiten voltrekken,, gehoudem
, _ , ZlibVid) Zie boven pag. 34,0..
T t T



342 L Boek. E. Vyfde Titel
zullen zyn de voorfz fomme van zes guldens en zes ftuivers aan de voorfz Diaconie-Armen te betaalen.
H. Refolutie van de Staaten van Holt and, waar
by Diaconen van de Gereformeerde Gemeente te Amfterdam zyn gequalificeert , om te mogen ontfangen de Renten van zekere- Vkarie -Rentebrieven. Den 31 January 174.2.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 30 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinclement commifibriaal van den 10 deezergeëxamineert de Requefte van Ifaak Balk en 'Willem vander Bick, Diaconen Van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente binnen Amfterdam, als reprefenteerende de geheele Diaconie van de voorfz Gemeente; verzoekende, om daar by geallegeerde redenen, confirmatie van zekere Acle van Collatie van drie Vacarie-Rentebrieven van dato den 5 November jongftleeden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan., in plaatfe. van der Supplianten verzoek om Brieven van confirmatie op de voorfz Acle van Collatie, alleen in uiterlyke fchyn en pro firma gedaan, te accordeeren, de voorfz Diaconen te .qualifïceeren, om de Interelfen van de drie Vicarie-Rentebrieven, te weeten: de eerfte groot ƒ389- 5-0, de tweede ƒ612-8- o ten de derde ƒ 317- 2- o, van datis den 2 july 1635, 24 Juny 1636 en 9 December 1637, geregiftreert fol. 3367,,fol. 348/ ■verfo, en fol. 3624, alle loopende ten laften van het Comptoir Generaal van Holland cn Weftvriesland, aldaar jaarlyks te ontfangen op een Qukantie van twee daar toe gecommitteerde Diaconen, zoo lange de voornoemde Diaconen in de pofleflie van «de voorfz Vicarie-Effëclen zullen weezen, of tot anders desaangaande bv haar Edele Groot Mogende zal zyn gedisponeert.
Rcfo-



VAN DE ARMEN-GoEDEREN.
343
KL Refolutie van de Staaten van Holland, af-
flaande het verzoek van Schout en Armmeejleren van Hillegersberg en Rotterban, ten einde de portie den Armen competeerende in de boetens in zaaken yan de gemeene Middelen, als meede in de Rantpoenpenningen, niet by de Diaconie , maar by de H. Gee/l-Armen aldaar werde geprofiteert. Den 7 O&ober 1751..
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 14 Augufty laatftleeden, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog., Appoin clement van den 16 Juny deezes jaars, geëxamineert de Requefte van Schout enArmmecfteren van Hillegersberg en Pvotterban, om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Edele Groot Mog,gelieven goed te vinden en te "verftaan, dat de portien in de boetens van fraudes en contraventien van des gemeene Lands Middelen en Rechten, by het generaal Placaat aan de DiaconieArmen der Plaatfe toegelegt, als meede het gedeelte der Rantcoenpenningen van dezelve Middelen, het welk, volgens haar' Edele Groot Mog. Refolutie van den 14 Mey 1750, aan den; Armen moet worden uitgekeert, voortaan niet door de Diaconie-Armen, maar door de publicque of zoogenaamde H. Geeft-Armen van Hillegersberg en Rotterban zal worden genooten.
Is goedgevonden en verftaan, der Supplianten gedaane verzoekt te wyzen van de band.
H*- Refolutie van de Staaten van Holland ^ toft
elucidatie en ampliatie van het 22'. Articul van het' generaal Placaat, raakende de portie den Armen in; de boetens wegens de gemeene Middelen competeerende^ Den 17. April 1752. -
BY refumtie gedelibereerd'zynde op bet Advis van'de HéerërH y Gecommitteerde Raaden in bekte Quartieren,, ter Vergade-
rmgi



'844
I. Boek. E. Vyf de Titel
ring ingekoomen den 4 Maart deezes jaars, hebbende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinclement commiflbriaal van den 12 February daar te voren, geëxamineert de Requefte van Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Kerken der Stede Naarden; verzoekende, om de daar by geallegeerde redenen, dat haar Edele Groot Mog. by weege van interpretatie en ampliatie van het 22. Articul van het jongfte generaal Placaat, gelieven te verklaaren, dat'de Diaconie-Armen van Naarden alleen geregtigt zyn tot de helft in een derde van de boetens, provenieerende van fraudes en contraventien, onder den Reflbrte en Jurisdictie van Scheepenen Commiftarilfen over de queftien van de gemeene Lands Middelen te Naarden gepleegt, of zoodanig anders, als haar Edele Groot Mog. zullen gelieven te verklaaren derzelver intentie geweeft te zyn.
En brengende de gemelde Heeren Gecommitteerde Raaden by die gelegentheid onder het oog van haar Edele Groot Mogende drie Requeften aan de Heeren Gecommitteerde" Raaden, in 's Gravenhage refideerende, over de portie van den Armen in de voorfz boetens, geprefenteert, met byvoeginge van haare confideratien en advis dienaangaande.
Is goedgevonden en verftaan, mits deeze te verklaaren, eerdlelyk, dat de portie in de boetens aiomme, ingevolge van het voorfz 22. Articul van het generaal Placaat, zal moeten werden uitgekeert aan de Diaconie-Armen, zonder dat eenig vorig contrarie gebruik daar tegen zal opereeren.
Ten tweeden, dat ten opzigte van boetens, geprovenieert van Perfoonen die haar Woonplaats hebben binnen deeze Provincie, de voorfz portie zal moeten worden uitgekeert aan de DiaconieArmen van de Plaats, daar die geene die dezelve helft betaald, laatft heeft gewoond.
Ten derden, dat de portie in de boetens, genooten van Vreemdelingen of Buitengezetenen, als meede van die geene die geen vafte Woonplaats hebben gehad binnen deeze Provincie, zal moeten worden uitgekeert aan de Diaconie-Armen van de Plaats daar de fraude of contraventie is begaan.
En eindelyk, dat de voorfz uitkeering voor het toekoomende .isal moeten gefchieden, zoo wel van boetens die uit kragte van
com-



VAN, DE ARMEN-GOEDEREN. 345
compofifie en afmaakinge worden genooten, als van boetens uit een Vonnifle of Condemnatie proflueerende, des dat de Officieren en Bailliuwen daar van zullen mogen aftrekken de koften door baar gemaakt, zoo als dezelve door haar werden beo-root zonder daaromtrent tot een particuliere verantwoording Sf bewys van dezelve kofteh gehouden te zvn, maar in de be*roo-' tinge van dezelve op haar woord zullen moeten worden gelooften zonder dat ook de gemelde Officieren en Bailliuwen uit hoofde van het geen by haar, contrarie van deeze verklaaringe voor deezen zoude mogen weezen gepraclifeert, eenige moevelykheid door iemand zal mogen werden aangedaan.
En zal hier van by publicatie kenniffe worden gegeeven
H. Refolutie van de Staaten van Holland, hou¬
dende Declaratoir dat Schout en Armmeeflers van den H. Geeft-Armen te Hillegersberg en Rotterban, geregiigt zyn om twee duiten van ieder gulde te heffen van de Verkoopingen van alle vafte Goederen binnen het Ambagt geleegen. Den -23 December 1758. •
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 21 deezer, hebbende, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinclement commiftbriaal van den 15 September deezes jaars, geëxamineert de Requefte
ïfr af Cn Armm1eIe?eren van de Publicque of zoogenaamde H. Geeft-Armen van Hillegersberg en Rotterban, waar by dezelve te kennen geeven, dat haar Edele Groot Mog. by Oclroy in dato 2 July 1749, aan dezelve hebben gelieven te vergunnen dat voor den, tyd van twintig jaaren, ingaande met het loopende jaar 1749, en eindigende met den jaare 1769, van alle Verkoopingen, het zy publicq of onder de hand, van alle vafte of onroerende Goederen, hoegenaamd die 'er binnen denzelven Ambagte zouden gefchieden, ten behoeve van voornoemde Armen yan ieder gulde m koop te belooven, zoude worden betaald twee duiten, en boven de gulde oneffen koomende, meede twee
IK DEEL } by dC G°pie Van het Zdve
^v aan



346 I. Boek. E. Vyf de Titel
aan de voorfz Requefte annex; dat zulks aan de Supplianten en derzelver Prsedeceffeuren reeds den tyd van negen jaaren (zoo wel van Verkoopingen van vafte of onroerende Goederen , die buiten als binnen den Ambagte. van Hillegersberg zyn gefchied, indien de Goederen maar binnen voornoemde Ambagt geleegen waren) zonder eenige contradictie van iemand is betaald geworden, edog dat het nu onlangs aan Cornelis van Heel, woonende te Rotterdam, als Kooper geworden zynde van zekere Wooning' en Landeryen, geleegen in de Bergpolder binnen denzelven Ambagte, heeft kunnen geluften , de betaaling van de twee duiten per gulde van de Koopfchat te declineeren, op pretext quafi dat het voorfz Oétroy maar zoude melden van Verkoopingen die 'er binnen den voorfz Ambagte zouden gefchieden, en dat voorfz Wooning en Landeryen zouden zyn verkogt in het Logement het Swynshooft genaamt, binnen de Stad Rotterdam, en dus niet binnen, maar buiten den voorfz Ambagte.
Verzoekende vervolgens, tot prevenieering van het nadeel dat derzelver Armen door diergclyke fuftenuen zouden koomen te Vyden, haar Edele Groot Mog. Refolutie, waar by gelieven te verklaaren, dat haar Edele Groot Mog. door de woorden, dat voortaan van alle Verkoopingen, het zy publicq of onder de hand, van alle vafte of onroerende Goederen, hoegenaamt, die 'er binnen denzelven Ambagte zouden ^gefchieden, ten behoeve van de publicque of PI. Geeft-Armen van Hillegersberg, van ieder gulde in koop te belooyen, zoude worden betaald twee duiten, en boven de gulde oneffen koomende, meede twee duiten, by bet voorfz Oclroy geëxpreffeèrr, niet zoo zeer hebben verftaan de Plaats alwaar de Verkoopingen gefchieden, als wel de Plaats waar onder het verkogte geleegen is, en dat mitsdien haar Edele Groot Mog. wil en' welbehaagen by het verleenen van het voorfz Oclroy is geweeft, dat de Supplianten van alle Verkoopingen van vafte of onroerende Goederen, onder Hillegersberg en Rotterban geleegen, het zy dezelve binnen of buiten denzelven Ambagte zouden worden verkogt, twee duiten van ieder gulde in koop te belooven, en boven de gulde oneffen koomende, meede twee duiten zouden mogen heffen en ontfangen, of dat haar Ed. Gr. Mog. anderfins zoodanig zouden gelieven te disponeeren, als zouden bevinden te behooren.
Wraar



van DE ArMEN-GoEDEREN. 34?
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deeze te verklaaren, dat door de woorden, dat voortaan van alle Verkoopingen, het zy publicq of onder de hand, van alle vafte of onroerende Goederen, fioegenaamt, die 'er binnen denzelven Ambagte zouden gefchieden, ten behoeve van den publicque of H. Geeft- ' Armen van Hillegersberg, van ieder gulde in koop te belooven, zoudewerden betaald twee duiten boven de gulde, en boven de gulde oneffen -koomende, meede twee duiten, moet worden verftaan, dat van "alle Verkoopingen van vafte of onroerende Goederen, onder Hillegersberg en Rotterban geleegen, het zy dezelve binnen of buiten den Ambagte zouden mogen worden verkogt, twee duiten van ieder gulde in koop te belooven, en boven de gulde oneffen koomende, meede twee duiten zullen mogen helfen en ont- • fangen.
G, Extract uit het Regifier der Refolutien van
de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , de Overblyffels van het Parade-Bed van wylen Z. D. H. gegeeven aan de Diaconie der Nederduitfche Armen ie Delft en in 'sHage. Den 28 Juny 1752.
Op
het geproponeerde ter Vergaderinge gedaan.
Is, na voorgaande deliberatie, goedgevonden en verftaan, dat de Overblyffelen van het Bed van Parade, en de verdere Ornamenten, gediend hebbende tot de Lykftatie van wylen Zyne Hoogheid, Glorieufer GedagtenhTe, zullen werden gegeeven aan de Diaconien van de Nederduitfche Armen te Delft en in den Hage, om by dezelve aan de Meeftbiedende verkogt, en het voordeel daar van voor de helft aan de Armen van Delft, ende andere helft aan die van den Hage uitgereikt te worden.
Vv 2
Refe-



34-8
I. Boek. E. Vyf de Titeö
G. Refolutie van hun Hoog Mogende , waar hy
de Armmeejteren van Hooghloon geauthorifeert worden tot het verhopen van een Capitaal van honderd en vyftig guldens van hunne Armen. Den 28 September 1740.
ONtfangen een Miflive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 16 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 29 Juny laatftleeden, derzelver advis op de Requefte van de Annmeefters van den Armen van Hooghloon, Quartier van Kempeland, Meyerye van 's Heitogenbofch; houdende, dat de arme Menfchen van der Supplianten Dorpe, de Armmeefters zoodanig hadden overvallen, om Aalmoèflën uit te reiken, dat niets meer in Kas hadden, en dat te vreezen was,, dat de arme Menfchen van honger en gebrek zouden vergaan; verzoekende derhalven, dat haar Hoog Mog. hun Supplianten gelieven te oclroyeeren en te authorifeeren, om van der Supplianten Armen een Capitaal van honderd en vyftig guldens op het Corpus van Hooghloon, te mogen verkoopen, en daar meelde, haare arme. Inwoonders te gcmoet te koomen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , mits deezen te confenteeren in het verzoek gedaan by de Re- quefte in de^ voorfz Miffive gemeld, en dat dienvolgende de Supplianten zullen werden geauthorifeert, zoo als geauthorifeert 'werden mits deezen, om van haar Supplianten Armen een Capi] taal; van een honderd en vyftig guldens op het Corpus van ", Hooghloon, te mogen verkoopen, en daar meede haare Inwoon. ders te gemoet te koomen, met laft, om in haare voorfz adminiftratie "alle menage te betragten, ten einde voor het toekoo. aien.de alle verzoeken van die natuur daar door ftt eviteerem



VAN BE ARMEN-GOEDEREN.
349
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by authorifatie is verleend aan de Regenten van Valken s waard, tot het verkoopen van zeker Huisje en Gronden van Erven, en het doen van een maandelykfche Collecte onder de Ingezetenen van de Plaats ten behoeve van den Armen aldaar. Den 10 April 1744,
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeverr. alhier in den Hage den 7 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende Refolutie van den 7 October des voorleeden jaars, derzelver adVis op de Requefte van de Regenten der Heerlykheid Valkenswaard, Quartier van Kemp eland, Meyerye van 's Hertogenbofch, in qualiteit als Proviforen van de Dorps - Armen - Tafel aldaar; verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. aan hun Supplianten gelieven te verleenen permiflie en authorifatie tot het verkoopen van zeker Huisje en de Gronden van Erven, in de voorfz Requefte gemeld, en tot negotiatie van eene fomme van twee honderd en vyftig guldens,, of zoo veel minder, als nodig mogte weezen, eti ten meeften nutte en profyt van de voorfz Armen-Tafel bevonden zal werden te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan ,, dat de Supplianten zullen worden, geauthorifeert, zoo als geauthorifeert worden mits deezen, om het voorfz Huisje en Gronden van Erven publicq aan de Meeftbiedendc te verkoopen,. mits de Supplianten gehouden zullen zyn, de daar van te provenieeren Penningen ten nutte van haare Armen te cinployeeren,, en het een en ander in de Armen-Reekening voor deri tegenwoordigen termyn, met overlegging van deeze haar Hoog Mog.. Refolutie, te verantwoorden, na dat , alvoorens daar van gebruik te maaken, dezelve ten Comptoire van de Domeinen te°'sHertogenbofch zal zyn geregiftreert,. wordende het verder verzoek van de Supplianten by de voorfz Requefte gedaan, mits deezen: •afgeweezen, met laft aan dezelve, om het verder te kort koomende, : te vinden by eene maandelykfchê Collecte oneer de: In-
Vv 3 gezc~.



350
I. Boek. E. Vyfde Titel
gezeteneft van haar Plaats., op den voet als 'sweekelyks in de Stad 's Hertogenbofch word gedaan, en met verdere recommandatie aan de Supplianten, om ook voor het toekoomende haar uitdeelingen van der Armen .inkoomen zoodanig te reguleeren* dat in plaats van in fchulden te vervallen., zy veel eerder trag•ten jaarlyks ietwes over te houden.
<G. Extract uit het Regifier der Refolutien van
de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereemigde Nederlanden, waar by geaccordeert word fubfidie aan de H. Geeft-Armen te MaaftrichL Den .3 Augufty 1746.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Randwyk, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Landen van Overmaze, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commilToriaal Vnn den 7 Augufty des voorleeden jaars, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerdens uit den Raad van Staate, geëxamineert een Miflive van de Brabandfche Magiftraat der Stad Maaftricht, gefchreeven aldaar den 31 July daar te voiven, houdende, dat de Bediendens der Gereformeerde zoo Duitfche als Franfche Kerken aldaar, nevens den Gereformeerden Franfche Schoolmeefter , meermaalen, .en nu nog laatftefyk hadden geklaagd, dat zy met de betaaling van haare Traftementen by de twee jaaren ten agteren zynde, niet in ft*iat waren om zig zelfs en haare Familien van het nodige onderhoud en Lcevensmiddelen te voorzien^ dat gemelde Magiftraat daar over 'hadde ingenoomen het berigt van den Rentmeëfter van de Arme-Tafel, genaamt den H. Geeft, waar by dezelve Rentmeëfter in het korte hadde aangetoond, de onmoge•lykheid, om de gemelde klaagende Bediendens te konnen voldoend en dat hy vervolgens allefints buiten ftaat was om de klaagende Kerk-Bediendens en Schoolmeefter voortaan meer te betaalen, ten zy hy van elders een merkelyk fubfidie kwam te gemecen, zoo als zvne Prjedecefleurs voormaals genooten hadden.
Dat in deeze omftandigheid van zaaken en hoogdringenden nood van gemelde Kerk-Bediendens, gemelde Magiftraat de vryheid



VAN BE A R ME N-G O E DE RE N. 35 f
heid moeft gebruiken, om baar Hoog Mog. te rememoreeren,dat haar Hoog Mog. bedagt geweeft zynde hoe te vinden de Fondfen tot fubfiftentie van het Weeshuis, de Schooien, en andere pieufe Werken, al van den beginne van de Reductie der Stad Maaftricht, hadden goedgevonden, dat de Gelden, provenieerende van Verkoopingen der Cauonifyen van St. Servaas- en L. Vrouwe Capittel binnen cle gemelde Stad, koomende te vaceeren in de maand van haar Hoog Mogende, eerft en vooraf zouden werden geëmployeert ten voordeele van het Gerefor-meerde Weeshuis aldaar, en daar na ten voordeele der Latynfehe Schooien en diergelyke Collegien, zonder dat die Penningen, om wat reden het ook zoude mogen weezen, elders zouden mogen worden gediverteerd.
Dat gemelde Magiftraat niet kondè naïaatén om insgelyks met alle fubmifiie aan haar Hoog Mog. te remonftreeren, dat de Curatoren der Latynfehe Schooien 0111 derzelver interceiïie by haar Floog Mog. hadden aangehouden, ten einde de Finantien der Schooien, waar toe, volgens haar Hoog Mog. voorfz Refolutie van den 3 September-1657, na het in ftaat ftellen van het Weeshuis , deeze Penningen aliereerft en onwederfpreekelvk waren gedeftineerd, door eene Portabele fomme mogten werden gefubfidieert, in het geval waar in zy zig zedert eenigen tyd, en nuwederom bevonden; dat gemerkt door het affterven van den Canoniek Salden, in de maand July laatftleeden voorgevallen, zig. thans gelegentheid opdeed,, om uit het provenu der Penningen; van deszelfs Canonifye, als uit een fonds tot diergelyke fubfidien by zoo meenigvuldige Refolutien van haar Hoog Mog. abfolutelyk gefchikt, deeze zoo hoognodige fubfidien te konnen genieten, gemelde Magiftraat vertrouwde, dat haar Hoog Mogende,overeenkomftig met haare voorige en geconfirmeerde intentie' het provenu van gemelde Canonifye - goedgunftiglyk zouden gelieven toe te ftaan, om twee derde daar van genooten -te worden door den Rentmeëfter van de Arme-Tafel van den H. Geeft, ter betaalinge van de agterftaliige Tractementen der Kerk-Bediendens, en van de Rente van het Weeshuis, en het reftcerende derdepart door den Rentmeëfter der Latynfehe Schooien, ter betaalinge van de groote en inevicabele koften, tot reparatie en opbouw



352
I. Boek. E. Vyfde Titel
houw der Schooien en Schoolhuizen geimpendeert, en nu wederom te betaalen, en dat haar Hoog Mogende ten dien einde Commilfariflen Inftructeurs gelieven te gelaften, om op deezen voet de uitreikinge dier Penningen te doen.
. Geevende gemelde Magiftraat wyders aan haar Hoog Mog. in bedenken, dewyl door het fubfidie van de voorfz twee derdeparten, aan de Fundatie Van de voorfz Arme-Tafel niet genoeg gefourneert zoude kunnen worden, om by vervolg de betaalinge te konnen doen, of haar Hoog Mog. niet zouden kunnen goedvinden om eenige der voorfz Kerk-Bediendens te brengen op een ander Comptoir, zoo als by Refolutien van haar Hoog Mog. van den 30 Juny en 10 December 1692 was geprojefteert, of wel, om aan dezelve Fundatie te accordeeren het import van de drie eerfte aldaar te vaceeren Prasbendens, om de Penningen daar van te provenieeren, ten Comptoire van de Generaliteit te employeeren, en dus uit de jaarlykfchê Interelfen het Fonds te vergrooten, op dat de Kerk-Bediendens betaald zouden konnen worden, of zoo als haar Hoog Mog. tot verligtinge der voorfz klaagende Kerk-Bediendens, voor het toekoomende beft zullen oordeelen.
En daar nevens, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifCoriaal van den 7 Augufty en 6 September des voorleeden jaars, geëxamineert hebbende ' de Requefte van J. Scipion Vernede, Predikant in de Walfche Gemeente te Maastricht, verzoekende te mogen genieten de honderd vyf en dertig Ryksdaalders jaarlyks uit het inkoomen der voorfz Latynfehe Schooien, zoo als zyne Tradeceffeurs hebben genooten, als meede het berigt der Curatoren van de Latynfehe Schooien daar op gegeeven.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan het Comptoir van de Arme-Tafel van den zoogenaamden H. Geeft, zal werden geaccordeert, zoo als aan het zelve geaccordeert word mits deezen, een fubfidie van vyf duizend guldens ligt geld, uit de Penningen, geprovenieert van de verkogte Canonifye van St. Servaas, door het -overlyden van Maximiliaan balden, vacant gevallen, om daar uit eerft en vooral te voldoen de agterftaliige Tractementen der. Kerk-Bedienden, het kwaad
flot



van de Armen-Goede ren.
353
ilot van Reekening, en daar na de verdere agterftallige Laften, zoo verre die Penningen konnen ftrekken; en dat de Raad van Staate zal werden verzogt, zoo als verzogt werd mits deezen, daar toe de nodige ordre te ftellen.
En nademaal het inkoomen van het voorfz Comptoir, zoo als het zelve jegenwoordig is, niet fufficient is, om daar uit te vervallen de ordinaris Laften daar op ftaande, en dat uit de Refolutien van haar Hoog Mog. van den 30 Juny en 10 December 1692 blykt, dat reeds in dien tyd de Laften het inkoomen van het zelve furmonteeren; dat de Heeren van Botteftein en van Haren, haar Hoog Mog. Commiflariflen Decifeurs, gaande na Maaftricht, zullen worden verzogt, zoo als verzogt worden mits deezen, zig te informeeren, op wat wyze en door wat middelen het voorfz Comptoir tot nu toe gaande gehouden is, en, of, en wat middelen konnen en behooren te werden in het werk gefteld, om het zelve Comptoir voor verder verval te pneferveeren, zonder de Laften daar van op 's Lands Comptoir over te brengen. .
Dat voorts Copie van de voorfz Miffive van de Brabandfche Magiftraat der Stad Maaftricht, voor zoo verre dezelve tendeert, ten einde het inkoomen van "de Latynfehe Schooien moge werden gefterkt met een convenabel fubfidie; als meede van de Requefte van J. Scipion Vernede, Predikant in de Walfche Gemeente te Maaftricht, om te genieten de honderd en vyf en dertig Ryksdaalders jaarlyks uit het inkoomen der voorfz Latynfehe Schooien, zoo als zyne Pracdecefleurs hebben genooten, als meede van het voorfz berigt der Curatoren van de Latynfehe Schooien daar op gegeeven, zullen worden gefteld in handen van de Heeren van Botteftein en van Haren, haar Hoog Mog. Commilfariflen Decifeurs, gaande na Maaftricht, met verzoek, van by haar aanweezen te Maaftricht, zig te informeeren, of het geen de melioratie en vernieuwing van de Huizen van de Reélor en Conrector der gemelde School meerder heeft gekoft als de vier duizend guldens ligt geld, welke by haar Hoog Mog. Refolutie van den 11 Augufty 1741, tot een fubfidie aan dezelve zyn gegeeven, nog te betaalen ftaat, dan of het zelve is afbetaald, en zoo ja, op wat wyze de Penningen daar toe nodig,
IV. DEEL. . . Ww zyn



354 I. Boek. E. Vyfde Titel
zyn gevonden; ten anderen: of uit het inkoomen der gemelde; Latynfehe Schooien gevonden kunnen worden de drie duizend drie honderd guldens, waar nu aan belteed is het opbouwen van het Huis van den Praeceptor der twee eerfte Schooien, dan of tot goedmaaking der extraordinaris onkoften van melioratien, en. vernieuwing der Gebouwen,, ftaande tot laften van de voorfz Schooien , eenig fubfidie behoord te worden gegeeven,, mitsgaders zig te informeeren, of de melioratien en vernieuwinge der gemelde Gebouwen, noodzaakelyk zyn geweeft, en of die. ook met meerder menage hadden konnen werden gedaan:; en aanbelangende het verzoek van den voornoemde Predikant Vernede,.. aangezien het zekere inkoomen der Latynfehe Schooien furmonteert de ordinaris Laften van dezelve,. zoodanig,, dat. over den jaare 1742 een goed floth van Reekening is geweeft van agt honderd agtien gulden eene ftuiver eene penning,, en over den jaare 1743 een goed floth van elfhonderd negen en negentig gulden, eene ftuiver-, en dat de reparatien van Gebouwen door de. vernieuwing van dezelve , jaarlyks in het toekoomende zeer gering zullen moeten zyn; dat dezelve. Heeren zullen worden verzogt,. zoo als verzogt worden mits deezen , de. Curatoren van gemelde Schooien nader te hooren,. te verneemen,. welke de redenen zynwaarom het voorfz inkoomen behoord te werden ontlaft van de fomme van: vier- honderd veertig guldens ligt geld,, welke de derde extraordinaris Franfche Predikant voor deezen altoos heeft, genooten, mitsgaders , of en welke redenen dezelve. Curatoren hebben, om te difficulteeren. by continuatie aan den jegenwoordigen Predikant te betaalen de vyf en twintig Ryksdaalders of ' honderd guldens ligt geld,, welke door de Stad aan' gemelde -Schooien worden betaald voor de vrydom der Accynfen; en by baar- wederkomft in haar Verbaal daar van rapport te doen.
En dat dienonvermindert aan de Curatoren van de LatynfeheSchooien zal werden aangefchreeven, dat zy by provifie aan den voornoemden- extraordinaris Predikant zullen betaalen de voorfz honderd: vyf en dertig Ryksdaalders,. tot deezen loopende jaare incluis ,, indien zulks uit haar inkoomen kan werden gevonden.
En zab Extraét van deeze haar-Hoog Mog. Refolutie gezonden- worden: aan. de Heeren: Commiffariffen Decifeurs van wegens.



VAN DE Ar.MEN-G0EDER.EN. 355
gens haar Hoog Mogende te Maaftricht, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, ma¬
kende de fubfidien aan Walfche Kerkenraaden. Den 15 July i?33.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Tol, Hop, haar Edele Mog. Meedebroederen in Raade, en Secretaris Buys hebbende, ingevolge en ter voldoening van haar Edele Mogende Appointementen commiflbriaal van verfcheide datums geëxamineert,
Eerftelyk, de Requefte van Jaques Don, een van de gevlu^ te Waldenfen te Heusden, verzoekende, om redenen by die Requefte in het breed e geallegeert, verlof, om zig met zyn Vrouw en Kinderen in Zwitferland te gaan nederzetten, en daar toe aan hem eenig reisgeld te vergunnen, als meede authorifatie op de Magiftraat en Walfche Kerkenraad te Heusden refpeétivelyk, op de eerfte om aan hem Suppliant een Pasport, en op de tweede om een Kerkelyke Atteftatie te verleenen.
Ten anderen, het Bericht, by die van den Walfche Kerkenraad der voorfz Stede Heusden op haar Edele Mog. goedvinden gegeeven op die Requefte, welk Bericht, onder zekere conditfe, favorabel is voor het voorfz verzoek van den voornoemden Jaques Don, en voor een gelyk verzoek, voor deezen gedaan by Jean Talmon, die meede met zyn Vrouw gaarne van daar wilde vertrekken, en daar toe met een reispenning te werden begunftigt: en by welk Bericht de gemelde Kerkenraad, hoewel reeds viermaal fubfidien hebbende genooten, nader onderftandgelden verzoekt voot de Familien van die Waldenfche Vlugtelingen die daar nog zouden blyven.
En eindelyk, een Miffive van den meergemelden Walfchen Kerkenraad van dato den 31 Mey jongftleeden, nochmaals verzoekende, eenige onderftandgelden voor de voorfz Familien, en fpecialyk, dat haar Edele Mog. favorabele refie&ie geliefden te neemen op twee Familien, die zig te Heusden bevinden, de
Ww 2 eene



I. Boek. E. Vyf de Titel
eene van Jean Parife, zynde een oud Man, en buiten ftaat om. zyn brood te winnen voor zyn zoo zwaare Familie, beftaande uit zyn Vrouw en zes Kinderen; en de andere van Jaques Gautier, krank leggende, en meede Vrouw en Kinderen hebbende, die by deszelfs overlyden in groote miferie zouden blyven zitten^
En hebbende by deeze occafie hunne gedagten in het generaal laaten gaan, en dezelve aan haar Edele Mog. gerapporteert,. hoedanig voortaan zouden behooren te worden geëmployeert de weinig Penningen die nog overig zyn van de Collefte ,'die in het jaar 1731 in deeze Provincie is gedaan ten behoeve van de geviugte Waldenfen; en welke gecollecteerde Penningen genoegfaain gëconfumeert zyn, door de vier confecutive fubfidien, die byna alle de Walfche Kerkenraaden van de Steden, daar de voorfz: Vlugtelingen zyn gefchikt, hebben genooten.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, Eerftelyk, dat in het verzoek van den voornoemden Jaques Don , en, van den voornoemden Jean Talmon, om te hebben een reispenning, niet kan worden getreeden, maar dat het zelve by deezen word afgeflaagen; zoo als ook in het generaal word vaftgefteld, dat, wanneer hier na diergelyke verzoeken, om te hebben een reispenning, by eenige van de voorfz Waldenfche Vlugtelingen aan haar Edele Mog. zouden mogen werden gedaan, dezelve verzoeken zullen worden afgeflaagen: blyvende echter aan den voornoemden Jaques Don en Jean Talmon, als meede aan de voorfz Vlugtelingen, die geneegen mochten zyn van hier te vertrekken, en zig elders te etabliflëeren, daar toe de volkoomen vryheid, als meede, om van de Kerkenraaden, waar ouder zy hebben gehoord, Kerkelyke Atteftatien te verzoeken,, waar omtrent dezelve Kerkenraaden alsdan zoodanig zullen kunnen disponeeren, als zy, na bevind van zaaken, zullen oordeelen te behooren.
Ten anderen, dat voortaan aan de Walfche Kerkenraaden geen verder fubfidien in het generaal toegeftaan zullen worden aan die vier Walfche Kerkenraaden, welke noch maar driemaal uit de voorfz gecollecteerde Penningen fubfidien hebben genooten, wanneer die zouden mogen zulks verzoeken; de intentie van haar Edele Groot Mog., by het accordeeren van de voorfz Collefte,
nooit



van DE ArmEN-GoEDEREN.
357
nooit zynde geweeft, aan de gevlugte Waldenfen altyd onderftandgelden te verleenen, maar alleen, om aan dezelve in het begin van haar aankomft te hulp te koomen, en alzoo tyd te geeven om haare eigen koftwinning te zoeken en te bevorderen,, zoo als zulks haar Edele Groot Mog. eigen Onderdaanen moeten doen; doch dat haar Edele Mog. echter geneegeirzyn, zoo lang 'er van de voorfz gecollecteerde Penningen noch eenige overig zullen zyn, aan ftokoude Luiden en andere miferabele Perfoonen van de voorfz Vlugtelingen eenig onderftand toe te ftaan, wanneer de Walfche Kerk, waar onder zoodanige elendïge Luiden hooren, daar van kennis geeft aan haar Edele Mog.,, met fpecificque allegatie van de redenen, waar op zoodanig, een verzoek van fubfidie word gefundeert; op het welke haar Edele Mog. alsdan zullen disponeeren, zoo als dezelve zullen vinden, te behooren: En dewyl de voorfz twee Familien, de eene van Jean Parife , en de andere van Jaques Gautier (voor dewelke die van de Walfche Kerkenraad te Heusden, om de byzondere redenen by hunne voorfz Miffive bygebragt, eenig onderftand verzoeken) aan haar Edele Mog. voorkoomen te zyn in- de termen van de voorfz geftelde regel, word dienvolgende de Ontfanger Generaal, van Slingeland, by deeze geauthorifeert , om aan die van denWalfchen Kerkenraad te Heusden, op derzelver Quitantie, te betaalen vier honderd guldens, welke fom'dezelve Kerkenraad onder de voorfz. twee Familien zoodanig zal diftribueeren, als zy, na de conftkutie van die twee Familien, zullen oordeelen te behooren.
En^ zal Extract deezes worden gezonden niet alleen- aan den voorfz Walfche Kerkenraad te Heusden , maar ook aan alle de verdere Walfche Kerkenraaden in deeze Provincie, daar onder: de voorfz Waldenfche Vlugtelingen zyn gefchikt.
Gelyk ook Extract deezes zal worden gegeeven aan den Ontfanger Generaal, van Slingeland, als- meede aan de Commifen en Boekhouder van de Finantien.
Alles om te dienen tot derzelver narigt, en om zig daar na te1 reguleeren refpectivelyk.
Ww 3;
Rcfo



35§ ï. Boek. E. Vyf de Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan den Predikant van de Walfche Gemeente te Sas van Gent word toegelegt een fomme van twee honderd guldens, tot onderjleuninge van de arme Vlamingers onder het Kruis. Den 31 Oclober 1749.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Petrus Harenc, Predikant van de Walfche Gemeente te Sas van Gent, en voor deezen Predikant onder het Kruis; houdende, dat haar Hoog Mog. by derzelver Refolutie van den 17 July 1748, aan den Suppliant, ten behoeve van de arme Vlamingers onder het Kruis, gunftiglyk hadden gelieven toe te leggen eene fomme van twee honderd guldens. Dat die fomme door den Suppliant was befteed geworden tot den aankoop van Bybels en andere Godvrugtige Boeken, ten dienfte van de voorfz Ongelukkige, als meede tot het bezorgen van eenige verkwikking van Elencïige en Zieken onder dezelve, zoo als haar Hoog Mog. zulks breder zouden gelieven te zien uit de Notitie nevens de voorfz Requefte gevoegt, waar by aan haar Hoog Mog. teffens zoude conlleeren, dat de Suppliant uit zyn privé beurfe boven de voorfz fomme van twee honderd guldens ten fine voorfz, nog had befteed eene fomme van vier en dertig guldens zeftien ftuivers vier penningen. Dat de Suppliant vertrouwde, dat haar Hoog Mog. hem, om in ftaat te zyn om nóg verders eenige onderfteuninge aan de arme Vlamingers voornoemt, buiten zyne verdere koften, te konnen toebrengen, ook nu wel verders zouden gelieven te aflifteeren; verzoekende derhalven, dat haar Hoog Mog. hem Suppliant, ten bovengemelde einde, zoodanige gratificatie gelieven toe te voegen, als dezelve zullen oordeelen te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan den Suppliant zal worden toegelegt, zoo als aan hem toegelegt word mits deezen, eene fomme van twee honderd guldens , zoo om daar uit te vinden de fomme van vier en dertig guldens zeftien ftuivers vier penningen, door hem uit zyne privé beurfe ten fine hier boven gemeld, gedebourfeert, als om de voorfz arme Vlamingers verder te onderfteunen.
En



VAN DE A R M E N - G O E D E R E N, 359
En werd Johan Philip de Bruyne, Ontfanger van de Rechten der Turkfche Pasporten, mits deezen gelaft, de voorfz fomme van twee honderd guldens uit de Penningen van zynen Ontfangft aan den Suppliant te betaalen, welke fomme aan hem tegen behoorlyke Quitantie in Reekeninge zal worden gevalideert.
B. Refolutie van de Staaten van Holland, raa*
kende het Advis van Gecommitteerde Raaden op hel verzoek van de gerefugieerde Dames en Demoifelles te Haarlem , raakende haar gewoone fubfidie , toege-flaan voor dit jaar. Den 17 Maart 1735.-
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden" van den 8 deezer, hebbende, ingevolge en ter voldoening, van haar Edele Groot Mog. Appointement commiiforiaal van den 1 December des voorleeden jaars, geëxamineert de Reques-te van de Dames en Demoifelles van de Franfche Sociëteit teHaarlem, te kennen geevende in fubftantie, dat haar Edele Giv Mog. zedert den jaare 168Ó, ten behoeve van haar Supplianten", hadden geaccordeert een Penfioen van twee duizend guldens jaarlyks: dog op den 8 January 1721 gerefolveert, dat na diè tyd geen fubfidie zoude werden toegeftaan, ten zy alvoorens kwam te biyken, wie van dezelve Dames en Demoifelles alsdan nog in het leeven in de voorfz Sociëteit bevonden zouden worden , ten einde by het verminderen van het getal het fubfidie ook proportioneelyk zoude mogen vermindert worden; dat dienconform , door het. overlyden van vyf Perfoonen, het zelvePenfioen ook reeds was gediminueert op een fomme van vyftien; honderd guldens; dat de voorfz bepaalde diminutie nog verders*' ftand grypende, de Supplianten niet zonder reden beclugt waren,, als geen andere middelen van beftaan hebbende, dat zy daardoor buiten ftaat zouden geraaken,. om verder te konnen. ftibfi-fteeren,. en mitsdien verzoekende, dat haar Edele Groot Mo?,, het aan haar verleende jaarlyks Penfioen niet verder geliefden tedoen verminderen,, fchoon een of meer van' haar Supplianten: i& vervolg van tyd zouden koomen te fterven,. maar het zelve-van* nu voortaan op een fomme van vyftien honderd guldens-jaarlyks te fixeeren... 'j?13i



360 I. Boek. E. Vyf de Titel
En gaande het voorfchreeve Advis daar heen, dat aan de Supplianten voor dit jaar 1735, even als in het voorleeden jaar, weder behoorde te worden toegelegt een fubfidie van zoo veel honderd guldens, als beweezen zal worden dat 'er Dames en Demoifelles in de voorfz Sociëteit zyn, tot dat haar getal zal weezen gekoomen tot onder de tien Perfoonen, als wanneer egter altyd een fubfidie van duizend guldens jaarlyks aan dezelve zoude behooren gegeeven te worden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, toe te leggen aan de Supplianten voor deezen jaare 1735 , een fubfidie van vyftien honderd guldens, te betaalen uit het inkoomen van de Kerkelyke Goederen, ftaande ter adminiftratie van ' den Ontfanger te Delft, waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt worden te doen depecheeren de nodige Ordonnantie. . „ r , r 1.
Maar voor zoo veel aangaat het fixeeren van een fubfidie van duizend guldens jaarlyks, na dat de Supplianten zullen zyn uitreftorven'tot tien Perfoonen, en daar onder, Copie van het voorfz Advis verzogt zynde by de Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam, en volgende Leden, om daar op te verftaan de intentie van de Heeren haare Principaalen, is de finaale Refolutie op dat lid van bet voorfchreeve Advis uitgefteld tot nadere deliberatie, (a)
(a) Aan dezelve is toegeftaan den 18 Mey 1736 ƒ ijco- o- c, den 19 Juny r Vi o-V den 16 Augufty 1738 ƒ i4o>e-o, den 7 January 1739 f^^-o, den a* February 1740 ƒ 13&- o- o, den 10 February 1741 ƒ1300- 0-0, den 20 February 17+2 Jiaot 0- o, en den 1 February i743 n**> °' °-
H. Refolutie van de Staaten van Holland, fub»
fidie van duizend guldens voor dit jaar toegelegt aan de Franfche Sociëteit te Haarlem; en haar verzoek om daar in voortaan geen vermindering te hebben, te examineer en. Den 20 February 1744.
IS geleezen de Requefte van de gerefugieerde Dames en Demoifelles van de Franfche Sociëteit te Haarlem; verzoekende, om



VAN DE ARMEN'GOIDE RE N. 361
om daar by geallegeerde redenen, dat haar Edele Groot Mog. aan haar voor dit jaar gelieven toe te leggen een fubfidie van een duizend guldens, zynde de Supplianten nog tien in getal, volgens Verklaaring aan de Requefte geannexeert. ! En dat wyders haar Edele Groot Mog. gelieven te verftaan en te verklaaren, dat het voorfz Penfioen of Subfidie, voortaan niet verder ais het nu is, namentlyk, tot een duizend guldens jaarlyks, zal worden vermindert, offchoon na deezen nog een of meer van haar Supplianten zouden koomen te fterven; immers en in allen gevalle, dat haar Edele Groot Mog. zoodanige fchikkingen omtrent het verleenen van het voorfz Penfioen voor het toekoomende, ten faveure van de Supplianten, gelieven te maaken, dat, terwyl haare Sociëteit zal uitfterven, die geene die 'er van tyd tot tyd nog overig zullen zyn, een genoegfaam beftaan in haare hooge jaaren met den anderen mogen erlangen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten voor dit jaar 1744, toe te leggen een fubfidie van een duizend guldens, te betaalen uit het inkoomen der Kerkelyke Goederen, onder adminiftratie van den Ontfanger Generaal van Vreedenburg, waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt worden de nodige Ordonnantie te doen depecheeren ; en dat de voorfz Requefte, zoo veel aangaat het tweede verzoek daar by gedaan, zal worden gezonden aan de Heeren Gecommitteerde Raaden,, om dezelve te examineeren en de Vergadering daar op te dienen van haare confideratien en advis.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, ge-
reguleert wat Penfioen voortaan zal worden gegeeven aan de Franfche Sociëteit te Haarlem. Den 9 Mey 1744.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 4 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Refolutie conlmifforiaal van den 20 February laatftleeden, C» geëxamineert het tweede verzoek van de Dames en Demoifelles van de Franfche Sociëteit te Haarlem,
teh-
Zie de vorige Refolutie. IV. DEEL. Xx



3#2 I. Boek. E. Vyf de Titel
tendeerende, ten einde haar Edele Groot Mog. gelieven te verftaan en te verklaaren, dat het jaarlykfchê Penfioen of Subfidie, aan de Supplianten verfcheide jaaren herwaards geaccordeert, voortaan niet verder als het nu is, namentlyk, tot een duizend guldens jaarlyks, zal worden vermindert, offchoon na deezert nog een of meer van haar Supplianten zouden koomen te fterven, immers in allen gevalle, dat haar Edele Groot Mog. zoodanige fchikkinge omtrent het verleenen van het voorfchreeve Penfioen voor het toekoomende gelieven te maaken, dat, terwyl haare Sociëteit zal uitfterven, die geene, die daar van tyd tot tyd overig zullen zyn, een genoegfaam beftaan in haare hooge jaaren met den anderen mogen erlangen, zynde op het eerfte verzoek by der Supplianten Pvequefte gedaan, reeds op den gemelden 20 February gedisponeert.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat het voorfz Penfioen of Subfidie aan de Supplianten zal worden gecontinueert tot duizend guldens jaarlyks, tot dat het getal der Supplianten zal zyn vermindert op zes, welke alsdan zullen genieten te faamen negen honderd guldens jaarlyks, dat als het zelve zal weezen vermindert op vyf Perfoonen, het jaarlyks fubfidie zal worden gecontinueert tot zeven honderd en vyftig guldens, dat de vier laatfte zullen genieten zes honderd guldens , de drie laatfte vyf honderd guldens, de twee laatfte vier honderd guldens, en de Langftleevende twee honderd en vyftig guldens.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan de Geloof genooten., die op de Galyen in Vrankryk geleeden hebben en daar yan yerloft zyn ,. een half jaar Penfioen word geaccordeert... Den 16 Juny 1740.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van de Geloofsgcnooten, dewelke om de Religie op de Galyen in Vrankryk hebben geleeden, zynde nog elf in getale, volgens de Lyfte nevens de voorfz. Requefte gevoegt; verzoekende, dat haar
Hoog



VAN BE A&MEN-GOEDEREN.
303
Hoog Mog. de goedheid gelieven te hebben van te ordonneeren, dat aan de Supplianten moge worden voldaan het half jaar van het Penfioen, aan haar geaccordeert op den 24 Maart 1714, f» verfchynende den laatften deezer loopende maand.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verzoeken de Raad van Staate, ingevolge van haar Hoog Mog. Refolutie wederom de nodige Ordonnantie te doen depecheeren, mits dat de Supplianten aan gemelden Raad van Staate zullen moeten overleeveren behoorlyke Atteftatie de Vita.
O) Zie Kerk PI. Boek III. Deel pag. 242.
NB. Den 25 February 1739, is, op verzoek der Walfche Kerk in 'sHage,
yan 31 December t;38, .aan negen zulke Geloofsgenooten alhier aansekoomen, door vcrfcheide Provinciën geaccordeert voor ieder drie honderd guldens s jaars
Het is toegeftaan aan tien den 19 Juny i74t, aan negen, 20 December 1741, 21 Juny en 1,5 December {742, 19 Juny en 19 December 1743^ 17 Juny en 16 December 1744, aan agt, 18 Juny en 17 December 1745 ■> 20 December 1746, .6 Juny en 18 December 1747 en 18 Tunv 174.3 , aan zeven, 17 December 1748, x8 Juny en 19 December 1749, enz
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by O&roy is verleend aan de Diaconie van de Nederduitjche Gereformeerde Gemeente te Amfterdam, op het ftuk der Erft'eniffen van Gealimenteerden. Den 15 September 1735.
IS geleezen de Requefte van de Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente der Stad Amfterdam, waar by dezelve, om geallegeerde redenen verzoeken, dat haar Edele Groot Mog. gelieven ten opzigte van de Goederen, nagelaaten wordende by Perfoonen door haar Supplianten gealimenteert aan haar te verleenen gelyk Oclroy, als aan andere Opzienders en Regenten, of Bezorgers van Gereformeerde of Proteftantfche Godshuizen verleend zyn, in conformiteit van haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 6 Juny 1733. Qi)
00 Kerk. PI. Boek III. Deel pag. 336—«238.
2 Waar



5<?4 f. Boek, E. Vyf de Titel.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de Supplianten te qualifïceeren, om te mogen behouden en na zig neemen, al het geen zal worden nagelaaten by eenige Per.foonen, zoo in, als buiten, der Supplianten Huizen gealimenteert en groot gemaakt,, wanneer dezelve koomen te fterven, zonder Kinderen, Kinds-Kinderen, en verdere Descendenten na te laaten, ten ware dezelve met de Supplianten, of derzelver Succeffeurs in der. tyd, daar van uitkoop hadden gedaan., mitsgaders om de geringe Middeltjes, welke de Kinderen of bejaarde Perfoonen, die in der Supplianten Huizen reeds ingenoomen zyn, en na deezen nog ingenoomen zullen worden , of daar buiten door de Supplianten worden gealimenteert, voor den tyd hunner, imieeminge of alimentatie eigen of aanbeftorven mogen zyn, yoor haare voorfz Diaconie te mogen blyven behouden,, daar onder nogtans niet begreepen, het geene dezelve Kinderen of bejaarde Perfoonen, geduurende haare opvoeding of.' alimentatie by 'Erffeniffe, Legaaten of Giften, verkreegen zou-dem mogen hebben, behoudens- egter, dat de Supplianten de vrugten daar. van. zullen mogen genieten, zoo lang dezelve Kin-deren of'bejaarde Perfoonen, door de Supplianten opgevoed,, en gealimenteert zullen worden, en.langer niet.
En zullen hier van behoorlyke Brieven" van Oclroy ten behoeve van. de. Supplianten gedepecheert worden.
Gelyken Oclroy is door hun Edele Groot Mog. verleend den i iuty. Aan Armmeefters van Nieuwer - Amftel.'..
Gr. PI. VI. Deel pag. 506.. 1738 den ■ 13 Decemb.. Aan de Armmeefters van de Katwyken en
het Zant. Gr. PI. Boek- VI. Deel pag. 526. Bezetven dag.. Aan Regenten van verfcheide Godshuizen!
te Gorinchem. Gr. PI. Boek VI. Deel pag. 526. 1-739- dèn 8 January. Aan' Diaconen van Vlieland en Medenblik.
Gr. PI. Boek VI. Deel pag. 527. ——-dèn26November. Aan Diaconen van Midwoude. Gr. PI.
Boek VL Deel pag. 528. ivaq- den 22- Maart:- Aan. Regenten van Godshuizen te.Alkmaar.
Gr.. PI.. VI. Deel pag. 531..



van de Ar m e n-G o e de re n.
r'741- den 10 July. Aan den Kerkenraad van Charlois. Holl. Reg. pag. 445.
den 19December.- Aan Schout, Gerechten en Kerkenraaden
van de Beverlanden. Holl. Reg. pag. 957.
1741 den 2 February. Aan de Meefters en Regenten der H.
Geeft-Armen in 'sHage.- Holl. Reg.
1743 den 30 July:- . Aan Regenten van- het arme Weeshuis te
Naarden.
1744 den 28 Mey. Aan de Diaconie-Armen te Claaswaal"eir
Numansdam. Holl. Reg. pag. 376.
1745 den 12-January. Aan Armmeefteren te Ouder-Amftel, Die-
men, Waveren, Waverveen en Nieucoop. den 16 Maart. Aan Diaconen; van Lambertshage.
1746 den 27 Oftober. Aan- Diaconen en Armen - Voogden te
Aartswoude.
1747 den 12 January. Aan Diaconen van de Gereformeerde Ge¬
meente te Alkmaar.-. den 6 Mey.. Aan Diaconen van de Gereformeerde Gemeente te Enkhuifen.
1748 den 11 Septemb. Aan Regenten van het Armen Weeshuis >
te Dordrecht.
1749 den 21' Maart. Aan Diaconie-Armen te Bodegraven. den 23 Augufty. Aan Regenten van het Burger-Weeshuis ih
s Hage.
— den 27 Augufty. Aan Regenten van .het 'Armhuis te Dordrecht.
1752 den 12February.- Aan Diaconen der Nederduitfche Gerefor-meerde Gemeente te Naarden.
den 1 Juny.. Aan Huis- en Diaconie-Armen te Oudshoorn en Gnephoek,
den 2 Juny.- Aan Diaconen en Arm-Voogden van Nien--
wen dam.
den-15 July. Aan Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente te Ooftzaandam.
den 3 Ocïober. Aan Godshuizen en. Diaconien in den Brïel:.
I75a den 2.8 Septemb. Aan de. Diaconie der Gereformeerde. Ge-meerite ie Monnikendam...
a, 17533



366 ' I. Boek. E. Vyf de Titel
i?'53 den 3 November. Aan Regenten van het Weeshuis en de Huiszitten-Armen te Monnikendam.
1754 den 12 January. Aan Regenten van het Burger-Weeshuis te Gouda.
den 12February. Aan het arme Weeshuis en Burger-Weeshuis te Purmerende.
, cien 1$ Mey. Aan het Almoefeniershuis te Gouda.
I7« den 6 December. Aan Diaconen van de Gereformeerde Kerk en aan Regenten van het Huiszitten - Armenen Geefthuis te Dordrecht.
I7<6 den 3 Maart. Aan Diaconie-Armen en Wees-Voogden te Barfingerhom en Colhorn.
, fyn 19 Maart. Aan Diaconen te Wormerveèr.
, den 30 July. Aan Diaconen te Ransdorp.
1757 den 1 Oclober. Aan de Gereformeerde Gemeente te Amflelveen.
Denzelven dag. Aan de Gereformeerde Gemeente te Hoorn.
17S7 den 21 December. Aan Diaconen van de Gereformeerde Kerk, /0 en Bezorgers van de Huiszitten-Armen te
Buikfloot.
T7sR den a 'runy. Aan den Kerkenraad van Waddinxveen. — den 2a Juny. Aan Schout en Armmeefters te Cralingen. T7co den22 February. Aan Diaconen te Holyfloot. 760 den lAFebruary. Aan Arm-Voogden en Weesvaders van de ijo& um w j Gereformeerde Armen, en aan. het Weeshuis
te Weftzaandam. I den ^September. Aan Diaconen en Arme-Voogden te Ur-
fem en Ruftenburg.
den 17 ianmry. Aan de Diaconen van de Gereformeerde 17:3.? aen ij jam J mlfche Gemeente te Amfterdam. Gr. PI.
Boek VI. Deel pag. 512.
- den 11 Mey. Aan Diaconen van de Walfche' Gerefor-
• meerde Gemeente te Leyden. Gr. PI. Boek
VI. Deel pag. 515. . ., _
i74o den 24 Juny. Aan Diaconen van de Walfche Gemeente , in s Gravenhage. Holl. Reg.
175°



VAN PE ARMEN-GOEDEREN, 3o>
1756 den 22 Mey* Aan het Lutherfche Weeshuis in 'sHase
1757 den 3 November. Aan het Lutherfche Weeshuis te Leyden.
1737 den 19February. Aan de Vlaamfche en WaterlandfcheDoopsgezinden te Amfterdam. Gr. PI. Boek VI Deel pag. 514.
i750deniZ February. Aan de Vlaamfche, Vriefche en Hoogduit fche Doopsgezinde Gemeente op het &klein heilig Land te Haarlem: als meede, aan het Weeshuis der Doopsgezinden Collegianten, senaamt de Orange Appel, te Amfterdam; en wyders aan de Armen-Voogden van Durgerdam
den 14 Aprü. Aan de Vlaamfche en Waterlandfche C
gezinde Gemeente te Ooftzaandam; Vriefche Doopsgezinde Gemeente te Weftzaanen ; Doopsgezinde Gemeente te Crommenie: de vereenigde Vlaamfche en Waterlandfche Doopsgezinde Gemeente te Koog en Zaandyk, en aan de Waterlandfche Doopsgezinde Gemeente te Weftzaanen.
1753 den 12 Septemb. Aan de Doopsgezinde te lip..
1754 den 6 Maart. Aan den Kerkenraad van de vereenigde
Vlaamfche, Waterlandfche en Vriefche Doopsgezinden in de Kerken van de Son en Arke Noachs, te Amfterdam.
1756 den 26 OPiober. Aan Diaconen der Waterlandfche en Groninger Gemeente te Enkhuifen, en van de
Vneiche Gemeente te Venhuifen.
H. Relolutie van de Staaten van Holland* hou¬
dende interpretatie en ampliatie van hei Octroy op het puk van Erfenifen, verleend aan Diaconen van de' Nederduitfche Gereformeerde Gemeente in 's Gravenhage, omtrent de extraditie van giften, ter zaake' van getrokke Pryfen-, gegeeven aan Kinderen,, die-
Dwt het Diaconie-FIms deferteeren. Den 26 %dy 17** Heer Penfionaris- Jacob Gilles heeft ter Vergadering ge' rapporteert, de confideratien en liet advis vari dé' Ifeflr
haar'



368 I. Boek. E. Vyfde Titel
haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Refolutie commiflbriaal van den 3 November 1742, geëxamineert de Requefte van de Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente alhier in den Hage, verzoekende, om redenen m dezelve Requefte in het breede geallegeert , dat haar Edele Groot Mog., by wegen van interpretatie en ampliatie van het Oftroy aan haar opden 28 November 1733 (a) verleend, omtrent de Goederen der e-cenen, dewelke door haar zyn, of worden gealimenteert, gelieven te verklaaren, dat de Kinderen in der Supplianten Diaconie-Huis werdende gealimenteert, dadelyk zullen zyn vervallen van alle het regt, het geene dezelve zouden mogen hebben met opzigt tot de giften, die aan hun, by gelegentheid van getiokke Prvfen jn de Generaliteits Loteryen, zouden mogen zyn gedaan, wanneer na volkoome kenniffe van zaaken by het Collegie van Diaconen in den tyd te neemen, zal worden bevonden, dat dezelve zig onbehoorlyk hebben gedraagen, of op een kwaadaardige wyze uit het voorfz Huis zyn gedeferteert en weggeloopen: en voon-s de Supplianten te o&royeeren en qualifïceeren, om de voorfz giften, die aan de voorfz Kinderen, die bevinden zullen werden zig flegt te hebben gecomporteert of kwaadaardiglyk urt bet voorfz Huis te zyn gedeferteert en weggeloopen, zullen worden bevonden gedaan te zyn, en in het vervolg gedaan zullen worden, te mogen inhouden, en dezelve ten nutte van de Diaconie te mogen impendeeren , en hier van te verleenen Octroy
jn optima firma. ...
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, by wégen van interpretatie en ampliatie van het Oftroy aan de Supplianten op den 28 November 1733 verleend, te verklaaren, dat Vanneer eenig Kind of Kinderen in der Supplianten Diaconie Kuis gealimenteert wordende, aan welke, by gelegentheid van cetrokke Pryfen in de Generaliteits Loteryen, eenige giften zyn tédaan, zig onbehoorlyk gedraagende, zonder confent en m weerwil van de Supplianten uit het voorfz Huis koomen te deferteeren, de Supplianten zullen weezen geauthorifeert, om niet alleen te mogen blyven genieten, die vrugten van de giften 01e aan zoodanige Kind of Kinderen ter zaaken voorgemeld, gedaan * zyn,
f<rt Ke:k. PI. Bock III, Deel pag. 238-



VAN DE ARMEN-GOEDEREN. 369
zyn, even als of zy nog dadelyk in het voorfz Huis gealimenteert wierden, en zulks tot dat hetzelve Kind of Kinderen zullen hebben bereikt den ouderdom van vyf en twintig jaaren: maar ook aan hetzelve Kind of Kinderen, den ouderdom van vyf en twintig jaaren bereikt hebbende, geene extraditie van de voorfz giften te doen, anders als na aftrek en korting van het geene zy wegens alimentatie, geduurende haar aanweczen irt het zelve Huis, genooten zullen hebben: en dat daar van aan de Supplianten zal worden verleend Oclroy in firma.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, hou¬
dende ampliatie yan Octroy op het ftuk yan Erjfenisfien, verleend aan Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente te Amfterdam , en aan alle andere Diaconien en Godshuizen diergelyke Oclroy hebbende. Den 16 Juny 1751.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 4 deezer, hebbende, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinclement -van den 29 Augufty 1749, geëxamineert de Requefte van Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente der Stad Amfterdam, om.daar by gealïegeérde redenen verzoekende, dat haar Edele Cr. Mog. het aan haar op den 15 September 1735 (d) verleende Oclroy , raakende de fueceffie en het genot van de Goederen der geene welke door de Supplianten zyn of -werden gealimenteert, gelieven te amplieeren en hen Supplianten te qualifïceeren, om, ingeval een bejaard Perfoon, Kinderen, Kinds-Kinderen of verdere Descendenten Ijebbende, by de Supplianten word gealimenteert, en geduurende die alimentatie eenige Erffenis, Legaat of Gifte opkomt, en door de Supplianten ontfangen werd, by het fterfval van zoo een bejaard Perfoon,^ van de opgekoome Erffenis, Legaat of Gifte, dewelke aan de Kinderen, Kinds-Kinderen of verdere Descendenten zal worden uitgekeert, daar van aftrekken en voor hunne Diaconie te behouden het montant der alimentatie by de overleede bejaarde Perfoon genooten.
Waar
(ft) Zie hier vooren pag. 363.
IV. DEEL. ■ Yy



II Boek. E. Vyf de Titel
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan „ der Supplianten voorfz Octroy, mitsgaders alle verdere diergelyke Oétroyen aan de andere Diaconen of Regenten der andere: Diaconien of Godshuizen, aan dewelke, op den voet van haar Ed Gr. Mog. Refolutie van den 6 Juny 1733 > 00 het zy voor of na dien tyd, een Oclroy is verleend ten opzigten van de Goederen der geenen welke door haar zyn of worden gealimenteert zullen zyn gequalificeert en bevoegt, om, ingeval een bejaard'Perfoon, Kinderen, Kinds-Kinderen en verdere Descendenten hebbende, by henlieden word gealimenteert, en aan dezelve, geduurende die alimentatie, eenige Erffenilfe, Legaat of Gifte opkomt, welke door den Diaconen of Regenten ontfangen word, by het fterfval van zoo een bejaard Perfoon, van die opgekoome Erffenis , Legaat of Gifte welke aan de Descendenten zal worden. uitgekeert, af te trekken en voor hunne Diaconie of Godshuis-te behouden het montant der alimentatie by den overleedenen bejaarden Perfoon genooten, zonder dat de gemelde af-trekkmge egter; eenigfins verder als de voorfz alimentatie zal. mogen werden geëxtendeert..
00 Keik;. PI Boek III. Deel. pag.. 236.
Hi Refolutie vande> Staaten van Holland, hou*-
dende,OÜroy yoor de Armmeefteren van Purmerland tot het- heffen van eenige Laften, .en op het ftuk yan -: Erfeniffen. . Den 16 November 1752. -
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raadden in Weftvriesland en het Noorder-Quartier, gefchreeven te Hoorn den 27 der voorleede maand, houdende derzelver confideratien en advis op de . Requefte van de Arme-Voogden van - Purmerland,. waar by, .met confent van den Heer en Regenten van de Plaatfe, verzoeken, tot onderhoud van de gemeeneArmen, te mogen heffen en vorderen van haare Ingezetenenreen belafting by taxatie na een ieders gegoedheid, als meededen • tagtigften .Penning voor-rantcoen van alle vafte Goederen, welke by publicque. veiling aldaar., zullen worden verkogt ; ^eindelykuook.,Oclroy, waar by verklaart werde, .dat alle Erf" fenis-



?ah ji Arm en-Goederen. 371
feniffen van Perfoonen door haar Supplianten gealimenteert geweeft, en zonder Descendenten koomende te overlyden, aan haare Armkafle zullen vervallen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat ten behoeven van de Supplianten zullen worden verleend twee Oclroy en, namentlyk, een waar by de Supplianten werden gequalificeert, om, tot onderhoud van de gemeene Armen, jaarlyks te mogtn doen en Omflaan een Quotifatie na ieders gegoedheid over de Ingezetenen van Purmerland, zoodanig, dat de gegoedfte per week werden aangeflaagen tot twee ftuivers, andere tot een en een halve ftuiver, tot een ftuiver of tot een halve of quart ftuiver; welke Quotifatie jaarlyks zal moeten worden gedaan door twee Regenten en een Arme-Voogd, en de Lyften daar van geformeert aan de Heeren Gecommitteerde Raaden, te Hoorn refideerende,. moeten worden geprefenteert, om by dezelve geëxamineert en geapprobeert te worden, en by welk Oclroy de Supplianten verder werden gequalificeert, om te mogen vorderen den tagfigften Penning voor rantcoen van alle vaste Goederen, welke in publicque veiling te Purmerland zullen worden verkogt, en zulks voor den tyd van vyftien jaaren-, ingaande met datum van het zelve Octroy; zullende de Supplianten gehouden zyn dit Oclroy te doen regiftreeren ter Secretarie in Weftvriesland en het Noorder-Quartier, en alle drie jaaren aan de Heeren Gecommitteerde Raaden aldaar reekening te doen.
En worden de Supplianten meede gelafl, om de zeven deymten drie honderd zeven en tagtig een en een half roeden Lands, aan den Arme toebehoorende, publicq te verkoopen en de agterftallen te zuiveren.
En het tweede Oclroy, waar by de Supplianten ten aanzien van de Erffeniffen van gealimenteerde Perfoonen , voor zoo veel het verleedene aangaat, werden gelaaten by het regt enpoffefïïe-, het welk zy geëxerceert en geacquireert hebben, zonder daar in eenige prejuditie te lyden, en zonder ook wegens het geen zy uitdien hoofde genooten hebben, eenige reclame fubjecl te zyn.
En ten opzigte van het toekoomende, geauthorifeert en gequalificeert , om te mogen behouden en na zig te neemen al het geene zal werden nagelaaten by eenige Perfoonen onder der Sop-
Y.y 2 plian-



372 I. Boek. E. Vyf de Titel
plianten opzigt gealimenteert, wanneer dezelve koomen 'te fterven, zonder Kinderen, Kinds-Kinderen of verdere Descenden- ten na te laaten , ten ware dezelve met de Supplianten of haaï Succeffeurs in der tyd daar van uitkoop -hadden gedaan, mitsgaders om de geringe Middeltjes-welke de Kinderen die Onder de alimentatie reeds zyn of na deezen zullen koomen, voor den tyd hunner inneeming of eigen of aanbeftorven mogten 'zyn, voor haar Wees- of Armekas te mogen blyven behouden , daar onder nogthans niet begreepen het geene dezelve Kinderen geduurende haare opvoeding in voorfchreeve Huis by Erfleiiiffe, Legaaten of Giften verkreegen zouden mogen hebben; behoudens1 egter, dat 'de Supplianten de vrugten daar van zullen mogen genieten, zoo lange dezelve Kinderen onder de .voorfz alimentatie opgevoed zullen worden, en langer niet.
TL • Refolutie van de Staaten van Hollandhoudende interpretatie van het Oclroy op het fi'uk van Erfenis, den 3 Maart 1756 verleend aan de Diaconie-Armen en tVees-Voogden te Barfmgerhorn, w.adr hy het zelve geëxtendeert. word met de adminiftratie:door de Supplianten, en het behouden der alimentatie by den overleeden bejaarde Perfoon, zoo voor als na het voorfz Octroy genooten.. Den 30" December 1.760.,
■ if^VNtfangen een Miffive van den Prseffdèjtit en Raaden van \_S den Hove, gefchreeven alhier in den Hage den 18 deezer, houdende, ingevolge den Appoinclemente van den 3 deezer, derzelver confideratien en advis op de Requefte door de Diaconie-Armen en Wees-Voogden van Barfmgerhorn en Colhorn, ten'zeiven dage aan haar Edele Groot Mog. geprcfenteert, behelzende in fubftantie, dat zy Supplianten zig aan haar Edele Groot Mog. hebbende geaddrefleert, op den 3 Maart 1756 (d) " goedgunftig hadden geobtineert het Oclroy aan de voorfchreeve Requefte geannexeert , waar by haar Edele Groot Mogende de Supplianten hadden geauthorifeert, onder anderen, om,'ingevalIe
(Qiy-, Zie boven pag;- 366*.



VAN DE A R M E N-G 0 E D F. R. E N.
3?3
le een bejaard Perfoon, Kinderen, Kinds-Kinderen of verdere Descendenten hebbende, door de Supplianten word gealimenteert, en aan dezelve geduurende die alimentatie eenige Erffenis, Legaat of Gifte opkomt, die door de Supplianten ontfangen word, by het fterfgeval van zoodanig bejaard Perfoon van°die opge^ koome Erffenis, Legaat of Gifte, welke aan de Descendenten zal worden uitgekeert, te mogen aftrekken, en ten behoeve van haare Diaconie-Armen of Weeskas behouden, het montant der alimentatie by den overleeden bejaarden Perfoon genooten, zonder dat nogtans de gemelde aftrek eenigfmts verder als de voorfz alimentatie zal mogen worden geëxtendeert; dog dat zy alsnu bedugt waren* dat door de tergiverfatien en moieftatien van haare Gemeente, zy niet zouden kunnen genieten het rullig genot van het voorfz Oclroy, zonder zig geëxponeert te zien aan lastige Procedures, ten ware haar Edele Groot Mog. by interpretatie geliefden te verklaaren: eerftelyk, dat de Supplianten zullen mogen ontfangen niet alleen , maar ook adminiftreeren alle Erf'fenifien, Legaaten of-Giften aan bejaarde Perfoonen, Kinderen,/ Kinds-Kinderen of verdere Descendenten hebbende, en door de Supplianten gealimenteert wordende, geduurende die alimentatie opgekoomen, en dat dezelve adminiftratie geduuren zal tot de extraditie van het voorfz Oclroy breder gementioneert, zonderdat dezelve bejaarde Perfoonen door het remmcieeren aan verdere alimentatie bevoegt zullen worden, om zoodanige Erffenis,. Legaat of Gifte zelfs te kunnen adminiftreeren; ten tweeden, dat de Supplianten bevoegt en geregtigt zyn, om van alzulke opgekoome Erffenis, Legaat of Gifte, ten tyde der voorfz extraditie te mogen aftrekken, en ten behoeve van haare Diaconie-Armen of' Weeskas behouden het montant der alimentatie by den overleeden bejaarden Perfoon, niet alleen na dato van het verleenen van) het voorfz Oclroy,.. maar ook voor dato van het zelve genooten..
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,, ten aanzien van het eerfte poincl van der - Supplianten verzoek by interpretatie van het Oclroy, op den 3 Maart 1756 aan hun: verleend, mits deezen te verklaaren, dat de Supplianten zullen mogen ontfangen niet alleen, maar ook adminiftreeren. alle Erffeniflen, Legaaten of Giften aan bejaarde Perfoonen,, Kinderem,,
Yy 3 Kindssl



„374 it Boek. E. Vyf de Titel
ïKinds-Kinderen of verdere Descendenten hebbende, en door de Supplianten gealimenteert wordende, geduurende die alimentatie opgekoomen; en dat dezelve adminiftratie geduuren zal tot de extraditie in het voorfz Octroy breder gemeld, zonder dat dezelve bejaarde Perfoonen door het renuncieeren aan verdere alimentatie bevoegt zullen worden, om zoodanige Erffenis, Legaat ,'of Gifte zelfs te kunnen adminiftreeren; met dien verftande, dat tde voornoemde Perfoonen behoorlyke kenniffe hebbende ontfangen van eene opgekoome Erffenis, Legaat of Gifte, zoo zy vermeenen dezelve op andere voordeelige wyze te kunnen employeeren, zig zullen vermogen te addreffeeren aan de Supplianten, die alsdan, met kennis en goedvinden van die van den Gerechte, zullen mogen toeftaan, dat zoodanige Perfoonen, na alvoorens ,aan de Supplianten de geimpendeerde Alimentatie-Penningen te hebben gereftitueert, van zoodanige opgekoome Erffenis, Legaat of Gifte ten voorfz einde een goed en nuttig gebruik maaien; en belangende het tweede poinct van der Supplianten verzoek, almeede te ftatueeren, dat dezelve bevoegt en geregtigt zyn, om van alzulke opgekoome Erffenis, Legaat of Gifte, ten tyde der voorfz extraditie, te mogen aftrekken, en ten behoeve van haare Diaconie-Armen of Weeskas behouden, het montant der alimentatie by den overleeden bejaarden Perfoon, niet alleen na dato van het verleenen van het voorfz Oclroy, maar ook •yoor dato van het zelve genooten.
jH. Refolutie van de Staaten van Holland, raa-
kende het Qftroy verleend aan Diaconen van de Lutherfche Gemeente te Amfterdam, om Erffenijfen te mogen aanvaarden zonder Mandament van Beneficie van Inventaris, en zonder verder gehouden te zyn, als de EffecJen van den Boedel toereiken. Den 29 April 1752.
ONtfangen een Miflive van den Prasfident en Raaden van den Hove, gefchreeven alhier in den Hage den 27 deezer, 'houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinftement van den 14 deezer, derzelver con-
fide-



VAN- DE A R M E N-G O EDE R E N. 375
fideratien en advis op de Requefte van Diaconen van de Gemeente, toegedaan de Onveranderde Augsburgfishe Geloofsbelydenis , binnen de Stad Amfterdam, tendeerende, om te erlangen ; Octroy, of confent en vergunning, dat de Erfféniffen, die by Teftament, Codicil of andere Dispofitien, ten behoeve van der Supplianten Armen of Weeshuis worden gemaakt, of die ook by verfterf aan dezelve koomen te devolveeren, door de Supplianten mogen worden aanvaart, zonder aan eenige Schulden * Laften of Borgtogten verder gehouden of verpligt te zyn als de zuivere Effecten en Goederen des Boedels toereiken.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan^ dat ten behoeve van de Supplianten Brieven van Oclroy zullen worden gedepecheert, waar by dezelve werden geauthorifeert1 en gequalificeert, om de ErffenhTen, die by Teftament, Codicil of andere Dispofitie, ten behoeve van der Supplianten Armen of Weeshuis worden gemaakt, of die ook by verfterf aan dezelvekoomen te devolveeren, te mogen aanvaarden zonder een Man-dament van Beneficie van Inventaris nodig te hebben, en zonder aan eenige Schulden, Laften of Borgtogten verder gehouden 1 of verpligt te zyn, als de zuivere Effecten en Goederen des Boedels toereiken, mits dat de Supplianten ten overftaan - van een Notaris en Getuigen,-zullen moeten maaken een Staaten' Inventaris van de Effecten en Goederen, die op de voorfz hun~ne Armen of Weeshuis devolveeren;
G» Refolutie , interpretatie van haar Hoog Mog.-
Refolutie yan den 7. September 1731, raakende het"' yerhuuren yan Huizen of Kamers aan verarmde Per- foonen, en de boete daar tegens geftatueert, by pa- ' rate executie te-mogen invorderen. - Den 27 Qdtober r 1735-
ÖWtfangen een Miffive van den Raad van Braband," gefchree- ven alhier in den Hage den 25 deezer, houdende, ingevol- ge en tot 'voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van * den 6 daar- te -vooren , derzelver advis op. een Miffive-van^detf"
R:aad-i



.376
I. Boek. E. Vyf de Titel
Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 30 der voorleede maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 25 Mey laatftleeden, derzelver advis op de Requefte van de ordinaris Gecommitteerden des Ouartiers van Oofterwvk, Meyerye van 's Hertogenbofch; verzoekende, dat haar Hoog Mog. by interpretatie gelieven te verklaaren, dat zekere boete van vyf en twintig guldens, by haar Hoos-Mog. Refolutie van den 7 September .1731 QQ geftatueert tegens het verhuuren van Huizen of Kamers aan arme Luiden zig van de eene Jurisdictie in een andere begeeven.de, zoo bv de Verhuurders als Huurders, zal zyn executabel, en dat het aan de refpective Officieren, de executie dmgeerende, zal mogen dienen voor executoriaal, om de boete, zoo ten behoeve van den Armen, als van hunlieden, paratelyk te mogen
imWaar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , dat de geldboete van vyf en twintig guldens, zoo en m diervoegen als dezelve by haar Hoog Mog. Refolutie van den 7 September 1731 Cd) is geftatueert, tegens liet verhuuren van Huizen of Kamers aan arme Menfchen, van elders koomende, by wege van parate executie zal mogen worden ingcvordert; onder de; modificatie, vervat in haar Hoog Mogende Refolutie van
deEnI zal Exttal van4 deeze haar Hoog Mogende Refolutie gebonden werden aan de Officieren in Braband en Landen van Overmaze, Reffort van den Staat, aan welke men gewoon is Placaaten te zenden.
OO Kerk. PI. Bock III. Deel pag. 217. .(£) Ibid. pag. 221.
Refo-



VAN DE ARMEN-GOEDEREN. 377'
H. Refolutie van de Staaten van Hollandwaar
by aan Kerkmeefteren, Regenten van de Godshuizen, te Gorinchem, is verleend recht van parate executie, en bepaald, het zelve, des verzogt w er dende, te verleenen aan alle Opzienders of Bezofgéh van publicque Godshuizen. Den 15 Mey 1739.
DE Heer Penfionaris Gilles heeft ter Vergadering gerapporteert, de confideratien en het advis van de Heeren haar Edele Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mogende Appoinftement coimniflonaal van den 6 Maart, geëxamineert de Requefte van de Kerkmeefteren van de Gereformeerde Kerken binnen de Stad Gorinchem, als meede Diaconen van de Gereformeerde Armen aldaar, mitsgaders de refpeftivè Vaders en Regenten van het Gafthuis, Weeshuis, Manhuis, Vrouwenhuis en Pefthuis, alle meede tot de Gereformeerde Gezindheid gehoorende, en door Admmiftrateurs van dezelve Religie beheert wordende: te kennen geevende, dat hunne refpeftivè Rentmeefters van alle immemoriale tyden hebben geëxerceert gehad het recht van parate executie tot mvordermge yan de Renten en Thvnfen, mitsgaders de Pagten yan de Landeryen, en huuren van Huizen en Boere Wooningen de voornoemde refpeftivè Godshuizen jaarlyks competeerende; dat de executie van dat regt, ten reeuarde van de voornoemde refpeftivè Godshuizen, ook was van een evidente nuttigheid en uitterfte noodzaakelykheid, op dat dezelve welkers inkoomen voornamcntlyk beftaat in een aantal van kleine en geringe Rent/es, en Thvnfen, en Pagten van de Landeryen, en huuren van Huizen en Boere Wooningen, door de onwilligheid van haare Debiteuren niet telkens worden ingewikkelt in continueele en,_veelvuldige Procedures, en geëmbaraflëert met dezelve ordinano modo te moeten inftrueeren en vervolden : en cLnrVm dl« ^uifterlyk veronderfteld word in haar Edele Gioot Mog. Refolutie van den 27 September 1658, dat de Godshuizen, even als de Domeinen jouïffeeren van het recht van parate executie tot inninge van haare fchulden en agterftallen o-econfidereerrin dezelve Refolutie, zoo wel aan de Godshuizen IF. DELL. Zz als



378
I. Boek. E. Vyfde Titel
als aan haar Edele Groot Mog. Domeinen word geconcedeert het recht van parate executie, zelfs tot invorderinge van de boetens' van verzuim van het overboeken van de Chynfen, Thynfen, Erf huuren, &c. het welk, na de gedagten van de Supplianten, zelfs meerder is, als het innen van deugdelyke fchulden: dewyl nogthans de Godshuizen niet nominatim in haar Ed. Gr. Mog. Refolutie van 31 Maart 1588, waar by onder anderen aan voornoemde Domeinen het recht van parate executie is toegeftaan geworden, zyn gecomprehendeert, nog ook het zelve naderhand (zoo veel zy Supplianten weeten) aan de Godshuizen door een fpeciaale Refolutie is vergunt geworden, zoo zyn de Supplianten bedugt, dat het t'eeniger tyd zoude kunnen gebeuren dat het zelve recht in twyffel wierd getrokken, of zelfs gecontefteert door eenige onwillige Debiteuren. Weshalven deSupplianten, tot voorkoominge van diergelyke disputen, zig keeren tot haar Ed. Gr. Mog., ootmoedelyk verzoekende, dat het haar Ed.. Gr. Mog. behaagen mogt de voorfz Godshuizen (voorzoo veel des noods) te authorifeeren en te qualifïceeren, om haare onwillige Debiteuren tot het doen van betaalinge, paratelyk. te mogen executeeren, en daar van te verleenen Oftröy informa.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de Supplianten te authorifeeren en te qualifïceeren, om haare Onwillige. Debiteuren tot het doen van betaalinge van verfchuldigde Renten en Thynfen, mitsgaders Pagten van Landeryen en huuren van Huizen en Boere Wooningen, de voorfz refpeftivè Godshuizen jaarlyks cdmpetecrende-, paratelyk te mogen executeeren: zullende hier van behoorlyke Brieven van Oftroy ten behoeve van de Supplianten gedepecheert worden.
En is wyders goedgevonden en verftaan, dat gelyke. Oftroyen,. des verzogt werdende, zullen worden verleend aan alle andere Opzienders en Regenten of Bezorgers van publicque Godshuizen , tot de Gereformeerde Religie gehoorende, en door Adminiftrateurs van dezelve Religie beheert werdende.
Gelyk recht van parate executie is verleend^
1739 den' 10 'Juny. Aan Kerkmeefters en Regenten van de refpeftivè Gods-
Kuizen binnen Delft, en • dm, 1% OStobcr. Aan Kerkmeefters en Regenten te Dordrecht.
Refo-



van de Armen- Goederen, 379
G. Refolutie van de Staaten Generaal^ waar
by het recht van parate executie is verleend aan de Regenten van het arme Burger-Weeshuis der Leproo[en en der Baarender geloovige Zielen, binnen de Stad V Hertogenbofch. Den 11 November 1746.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 31 der voorleede maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog Refolutie van den 28 July laatftleeden, derzelver advis op de Requefte van de Regenten van het arme Burger - Weeshuis der Leproofen en der Baarender geloovige Zielen, binnen de Stad sHertogenbofch; verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. op gelyke wyze als de Heeren Staaten van Holland, de Weeshuizen binnen de Steden Gormchem, Delft en Dordrecht, by Refolutien en Oftroyen van den 15 Mey, 10 Juny en 13 Oftober des jaars 1739, (V) gequalificeert en geoctroyeert hebben, de Supplianten insgelyks geheven te authorifeeren en te qualifïceeren, om hunne onwillige Debiteurs, tot betaalinge der verfchuldigde Renten, Chynfen Pagten en huuren van Landeryen en Wooningen binnen de Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch , aan het Weeshuis der Leproofen en der Baarender geloovige Zielen competeerende, • paratelyk te mogen executeeren, en daar toe behoorlyke Brieven van Oftroy ten behoeve van de Supplianten te doen depecheeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te confenteeren in het verzoek, gedaan bv de Requefte m de voorfz Miffive gemeld, en dat dienvolgende ten behoeve van de Supplianten Letteren executoriaal in behoorlyke iorma zullen werden gedepecheert, om hunne onwillige Debiteurs, tot het doen van betaaling der verfchuldigde Renten, Chynfen Pagten en huuren van Landeryen en Wooningen, binnen de Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, aan het Weeshuis der Leproofen en der Baarender geloovige Zielen competeerende, paratelyk te mogen executeeren.
(O Zie de vorige Refolutie. Gelyk
Zz 2



38o
I. Boek. E. Vyfde Titël
Gelyk recht van parate executie is verleend door hun Hoog Mogende
1748 den 10 April. Aan de Regenten van de H. Geeft-, Godshuizen, Kerken, Zinnelooshuis, Blokmeesters, en van L. V. Broederfchap te 's Bofch..
1750 den 21 Maart. Aan de Proviforen en Rentmeefters van
verfcheide pieufe Fundatiën binnen de Vryen Heerlykheid van Oirfchot, en aan de overige Kerken en Armen in de Gehugten of Haartgangen van de voorfz Vry- en Heerlykheid.
1751 den 15. November. Aan den Rentmeëfter van het Godshuis
den Heiligen Geeft te 's Bofch, mitsgaders om zig te regelen naar het 5, 6. en 7. Artikel van het Reglement van den Raad van Staate 1729 voor de Deurwaarders geëmaneert. 175.6 den 5 Maart.. ' Aan de Regenten van het armen Gafthuis te 'sBofch.
—— den 18 Maart. Aan nog eenige andere Godshuizen aldaar..
G. Extraét uit het Regifier der Refolutien van
de Hoog Mogende r Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, Corpora in de Meyerye mogen Penningen opneemen. Ben 14 Augufty 1-739-
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchree> ven alhier in den Hage den lö deezer, ter voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 22 der voorleeden maand, waar by haar Hoog Mog.. hebben gerequireert derzelver Advis, of niet in het generaal aan alle Corpora in de Meyerye van 's Hertogenbofch, of in het geheele Diftrict van de Generaliteit permiflie behoord gegeeven te worden, om fucceffivelyk te mogen opneemen zoo veel Penningen als dezelve zuilen goedvinden „ als wanneer zy occafie. zullen hebben,. om Capitaalen tot frooger Intereft loopende te kunnen afloflcn,
Waar



VAN DE AHMEN-GOEDÉ RE N. g8l
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan alle Corpora in de Meyerye van 's Hertogenbofch en het verdere DiftricT: van Braband en Landen van Overmaze onder den Staat gehoorende, zal worden gepermitteert, en dat dezelve zullen worden geauthorifeert, zoo als geauthorifeert worden mits deezen, om fucceffivelyk te mogen opneemen zoo veel Penningen als dezelve zullen goedvinden, wanneer zy occafie zullen hebben, om Capitaalen tot hooger Intereft loopende te konnen aflolfen, mits dat zy van de te negotieeren Penningen geen hooger Intereft dan twee en een half per cent zullen mogen belooven, dat zy die Penningen tot geen ander einde zullen mogen employeeren als tot afloftinge van Capitaalen tot hooier Intereft loopende; dat zy daar en boven, alvoorens aan de Houders der Rentebrieven of Obligatien, zullen" moeten laaten af vraagen, of zy genoegen zyn de Interelfen van haare Capitaalen te laaten reduceeren op zoodanige fommen als by de nieuwe te doene negotiatien bekoomen zullen kunnen werdén;- en mits dat de voorfz Corpora voorts gehouden zullen zyn, zoo van de voorfz afvraaginge, als van de Acte van Opzegginre, ten Comptoire der Domeinen binnen 's Hertogenbofch, behoorlyk te doen blyken, mitsgaders de nieuwe Rentebrieven en Obligatien met de afgelofte, behoorlyk gecaffeert, ten voorfz Comptoire te "vertoonen, binnen veertien dagen na de gedaane afloftinge, ten einde daar van Notitie werde gehouden.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog.. Refolutie in het Diftrfct van Braband en Landen van Overmaze afgezonden worden ter plaatfe daar men gewoon is Placaaten af te zenden om daar van aan de Corpora kenniffe te geeven, om haar daarna m kunnen reguleeren.
Dat voorts- aan de Regenten der Stad Helmond, Quartier vaii leelland , Meyerye van 's Hertogenbofch, op den voorfz voet zal worden geaccordeert, zoo als aan haar geaccordeert word mits^ deezen, haar verzoek dat zy aan haar Hoog Mo*.- op dens 30 der voorleeden maand, ten zeiven einde hebben gedaan.-
£z 3^ Hef*.-



3U4 I. Boek. E. Vyf de Titel
G. Refolutie, waar by aan de refpe&ive Re¬
genten van de Plaatfen in het Quartier van . Maasland geauthorifeert worden om de Arme Capitaalen, f hunnen lafte loopende, te mogen reflitueeren, en andere in derzelver plaats te negotieeren, mits niet hooger dan tot drie per cent; en in de Plaatfen daar de Armen geen Capitaalen hebben, de Armmeefters geauthorifeert worden om te mogen negotieeren. Den 25 Mey 1740.
ONtfangen een Miflive van den Raad en Rentmeëfter Generaal, Wevering van Holy, gefchreeven te 's Hertogenbofch den 24 deezer, tot berigt op de Requefte van de Regenten van de Dorpen en Plaatfen des Quartiers van Maasland, Meyerye van 's Hertogenbofch, waar by verzoeken, dat vermits de elënde en armoede van ue Ingezetenen der voorfz Plaatfen in deezen duuren tyd, aan haar moge werden gepermitteert, de Arme-Kaffen aiomme open te ftellen , de Armepenningen, ftaande op Corpora en Hypotheecquen, te mogen opeiffchen en ligten, om met omzigtigheid en naigemoede aan de Ingezetenen te werden uitgedeelt, en dat de Regenten mogen werden geauthorifeert, 0111 elders zoo veel Penningen op haare Gemeentens te negotieeren , als nodig zullen zyn om de Armen Capitaalen af te lollen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de refpective Regenten van de Plaatfen in het Quartier van Maasland te authorifeeren, om de Capitaalen, welke hunne Armen ten lafte van derzelver Corpora competeeren, wederom te fchieten, en anderen tot remplacement te negotieeren, dog niet hooger dan tegens den Intereft van drie per cent.
En met relatie tot die Plaatfen, alwaar de Armen geen of genoegfaame Capitaalen op het Corpus mogten hebben, te authorifeeren de Armmeefters van de voorfchreeve Plaatfen, om Capitaalen ten lafte van den Armen te mogen negotieeren, en de Regenten van die Plaatfen te qualifïceeren, om tot fecuriteit van de te doene gelofte, het Corpus by forme van Borgtogt daar voor te mogen verbinden: zoo nogthans, dat, alvoorens eenige afloffinge of negotiatie te doen, de refpeétive Regenten en Arm-
mces-



van de Armen- Goederen. 383]
meefters zullen moeten formeeren een Lyft van het geene bv den Armen in Kaffe is, als meede een Memorie of Begrooting hoe .veel voor zekeren tyd tot onderftand der Armen vereifcht zal worden, mitsgaders op wat wyze, het zy by inkoop van Graanen of anderzints, de Noodlydende geholpen zullen kunnen worden, en wat fomme daar toe nodig zoude zyn en verders wat Capitaalen de Armed ten lafte van de Corpora 'hebben om vervolgens gezien te werden, wat Penningen afgeioft of genegotieert zouden moeten werden: werdende de voorfz Regenten en Armmeefters gelaft, de voorfz Lyften en Memorien geformeert' zynde, te overhandigen aan den Raad en Rentmeëfter Generaal der Domeinen van Braband, Wevering van Holy, die mits deezen geauthorifeert word, om met de voornoemde Regenten en Armmeefters daar over te befoigneeren, die geene die hy verder daar toe nodig of bekwaam zal oordeelen, daar over te hooren en na een exaéte examinatie en overleg aan de voornoemde Regenten en Armmeefters, uit naame van haar Edele Mogende te mogen ordonneeren, welke Capitaalen en tot wat fomme zy zullen mogen aflolfen of negotieeren.,, mitsgaders op wat wyze de diftributie van die Penningen zal moeten werden gedaan zooniet relatie tot de wyze, op welke zulks beft zal kunnèn gefchieden, als met betrekkinge tot de Perfoonen, aan welke deuitdeehnge zoude behooren te werden gedaan, en ook op wat voet: met laft aan den voornoemden Raad en Rentmeëfter Generaal , om van de voorfchreeve fchikkingen en uitdeeling kennis te geeven aan haar Edele Mog.,. zonder nogtans daar door het werk op te houden:
Dat voorts, zonder de- voorfchreeve fchriftelyke Grdre van den voornoemden Raad en Rentmeëfter Generaal, noch de Regenten, noch de Armmeefters dei' voorfchreeve Plaatfeneenige Capitaalen zullen: mogen lolfen of negotieeren, of eenige uitdeehnge doen op pcene, dat die geenen, welke dien contrarie iets len1 zyiir g daar voor ini ^aarprivé aanfpreekelykzul-
Dat alle het geene voorfchreeven is ,, door den voornoemden Raad en Rentmeëfter Generaal,, en de Officieren, Regenten,, Armmeefters en Secretariflèn van de voorfcbreeve PlaatfeÊ gratig
zali



3^4
I. Boek. E. Vyfde Titel
zal moeten werden gedaan, zonder daar voor iets te mogen declareeren, en dat by het doen der Arme-Reekeningcn, de respeftive Rendanten, welke de adminiftratie van het geene voorfchreeve is, zullen hebben, gehouden zullen zyn by hunne Reekeningen in een apart Capittel van ontfang en uitgaaf, verantwoordinge te doen.
R, v. S. Refolutie, de Secretarifen van de Dorpen
gelaft, aan de reftpeclive Predikanten, des requireerende, te geeven vifte en acces tot de Arme PlooftdLyften, Burgertneefïers Collectcedullen van Verpondingen, gemeene Middelen, &c. Den 12 Augufty 1735.
IS gehoord het rapport van de Heeren vander Duyn, Thefaurier Generaal vander Heim en Secretaris Ten Hove, hebbende, ingevolge van haar Edele Mog. Refolutie van den 18 der voorleede maand, geëxamineert het berigt van de Ontfangers der gemeene Middelen over de Meyerye - van 's Hertogenbofch, op de Requefte van de Claffis van Peel- en Kempeland, tendeerende, eerftelyk, dat, om de refpeftivè Predikanten in ftaat te ftellen om met zekere kenniffe te konnen teekenen de Verklaaring, welke gefteld moet worden agter de tweede Colomme der Hoofd-Lyften, mitsgaders om behoorlyke toezigt te hebben op de adminiftratie van de Armepenningen, zoude worden geordonneert aan de Regenten en Secretariflèn van de refpeftivè Dorpen, om aan de Predikanten, op derzelver aanzoek, voor niet ter hand te ftellen Copie authenticq zoo. van de Arme HoofdLyft, Burgermeefters Colleftcedullen van Verpondingen, gemeene Middelen, en het geen daar meer van dependeert; ten anderen, dat de Predikanten vryheid mogten hebben, om zig by de voornaamfte Ingezetenen" van het Dorp te informeeren na den ftaat van de Armen, en by gebrek van genoegfaame onderrigtinge, dezelve geregtelyk geciteert zynde door Officiers en Scheepenen, in prefentie van de Predikanten, af te vraagen, of zoo-' danige Perfoonen als op de tweede Colomme der Hoofd-Lyfte
flaan,



VAN BE ARMEN-Ge-EBERËN. 385
ftaah, by hen als waarlyk Armen, van de publicque Aalmoeflen loevende, bekend zyn, en dat in zoodanig geval de Secretarisfen daar van Notulen zouden moeten houden, en behoorlyke Copie authenticq voor niet aan de Predikanten geeven; ten derden, dat aan de Predikanten meede gratis mogte worden ^deevert Copien van de tweede Colomme der Hoofd-Lyften do^or de Predikanten onderteek ent; ten vierden, dat haar Edele Mog. aan de Predikanten zoodanige verdere magt omtrent het bellier der Armepenningen gelieven te geeven als dezelve vinden zoude te behooren; en ten vyfden, dat aan dezelve genoegfaame gedrukte Copien van de Reglementen en Refolutien, de Armezaaken concerneerende, mogen worden toegezonden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat de Secretanffen van de refpeftivè Dorpen zullen worden gekift , gelyk gelaft worden mits deeze, om aan de refpeftivè Predikanten, des requireerende, te geeven vifie en acces tot de Arme Hoofd-Lyften, Burgermeefters Colleftcedullen van Verpondingen , gemeene Middelen, en het geen daar van meer dependeert; dat voorts aan de voornoemde Claflis zullen worden toegezonden eenige gedrukte Exemplaaren van het Reglement op de adminiftratie der Armepenningen in den jaare 1700 Cd) gemaakt pn van zoodanige verdere gedrukte Refolutien, als op dat fubject zedert dien tyd zyn genoomen; en zal daar nevens aan de voornoemde Claflis toegezonden worden Extraft deezer, mitsgaders aan de voornoemde Ontfangers der gemeene Middelen, om te ftrekken tot haar narigting.
O) Zie Kerk. PI. Beek I. Deel pag. 245.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, zvaar
by Schout en Gerechte van Nootdorp, Nieveen en Hoogeveen geauthorifeert worden, tot Het doen van den jaarlykfehen Omflag en Schoolreekening, &C. Den 10 Augufty 1740.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 18 deezer, hebbende, ingevolge van haar Ed. Gr IV. DEEL. Aaa Mo-



386 I. B p ek. E. V v f d e Titel
Mogende Appointement commiflbriaal van den 13 der voorleeden maand, geëxamineert de Requefte van o Selv.nen van Nootdorp, Nieveen en Hoogevecn, te kennen geevende in fubftantie, dat zy Supplianten door haar Edele Groot Mog. op den 15 July 1729 zynde geoctroyeert en gequalificeert voor den tyd van vyftien jaaren, ingegaan met het voorfchreeve jaar 1729, om te. mogen concipieeren en opmaaken een binnenlandfche capitaale Omflag, tot fupport van de koften en laften van den Schooldierïft, met het geen daar aan dependeert, van hun Supplianten gecombineerde Schooien, mits jaarlyks in het geheel niet excedeerende de fomme van drie honderd guldens, zoo als het zelve'breder is blykencle by het voorfchreeve Octroy, copielyk aan derzelver Requefte gcannexeert, bevinden, dat zy Supplianten dienvolgcnde zyn gequalificeert ieder in haarlieder DiftricT: daaromtrent de taxatie volgens gemoede te doen, en dat ieder Gerecht voor het intreft van zyn eigen Ingezetenen vigilcerende, dus niet wel een egaiiteit kan werden geobferveert: en mitsdien verzoekende, dat haar Edele Groot Mogende haar Supplianten gelieven te authorifeeren, om uit ieder van de voorfchreeve drie Gerechten twee Perfoonen te mogen qualifïceeren, dewelke gelykelyk de jaaiiykfc.be taxatie zullen mogen doen, de Penningen daar van ontfangen, en (des noods) by parate executie innen, als meede de jaarlykfchê reekening met het geen daaraan dependeert, gelyk ook, om .aanftaandc koften te eviteeren, aan haar Supplianten te verleenen prolongatie of continuatie van bet voorfz Oétroy voor den tyd van andere vyftien jaaren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de Supplianten te authorifeeren-, om ieder van de voorfchreeve drie. Gerechten twee Perfoonen te mogen qualifïceerenwelke gelykelyk de jaarlykfchê Taxatie en Omflag zullen doen, de Penningen daar van ontfangen, en (des noods) by parate executie innen, als meede de jaarlykfchê reekening niet het geen daar aan dependeert: en wyders aan de Supplianten te verleenen prolongatie van het voorfchreeve Octroy voor den tyd van vyftien. jaaren,, ingaande met het te cxpïreeren Oclroy..
Refo-



VAN DE Ar.MEN-G0EDER.EN. 387
H. Refolutie van de Staaten van Holland, ma¬
kende de beheering van de Diaconie- of Armenpenningen te Heesbeen. Den 18 April 1749.
DE Heer Penfionaris vander Straaten, heeft ter Vergadering gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de Kerkelyke zaaken, die, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Groot Mogende Appointement commifforiaal van den 25 Maart 1747, hebben geëxamineert het Requeft aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert by de Gedeputeerden van de Zuidhollandfche Synode, houdende, dat zy Gedeputeerden gelaft waren van de gemelde Synode, om haar aan haar Edele Groot Mog. te beklaagen over de nieuwigheid in de Gemeente van Heesbeen gecombineert met de Gemeente te Aalburg, ingevoert door Sophia Ameha Maria, Baronneffe van Gent, Freule te Heesbeen alwaar wegens het kleine aantal van Mans-Leedemaaten, geen Kerkenraad zynde, de Diaconiepenningen, des Zondags en andere Predikdagen, m het Zakje gecollecfeert, door de Predikanten te Aalburg woonende, en den dienft op beide de Plaatfen waarneemende, wierden meede genoomen, daar van de noodlvdende Gereformeerden te Heesbeen na hunnen nood bedeelt, en jaarlyks de reekening behoorlyk voor de Leedemaaten door den Predikant gedaan, gelyk altoos aldaar zedert de Reformatie gefchied was: dog dat de gemelde Freule van Heesbeen hadde kunnen goedvinden, om het voorfchreeve oud gebruik te veranderen en een Bus in de Kerk te Heesbecnvte laaten maaken en te ordonneeren dat die Penningen in het Zakje voor den'Armen gecollefteert, daar in zouden geftooken worden, en ook te beletten dat de- voorfchreeve Bus geopend wierde, wanneer de i redikant de noodlydende Leedemaaten in hunnen nood zoude bedienen.
Dat over de voorfchreeve onderneeming van de Vrouw van Ineesbeen, als een nieuwigheid zynde ter verkortinge van de Gemeente aldaar in haar oud regt, door den Predikant van dezelve Gemeente was gedaan zyne klagte aan de Claffis van Gorinchem, waar onder de voorfchreeve Gemeente is gehporende, en ver-
Aaa 2 zogt



388;
I. Boek. E. Vyf de Titel
zogt de gemelde Gemeente te willen helpen, dat zy haar oud regt mogte behouden.
Dat de gemelde Claffis de voorfchreeve zaake gebragt hebbende aan de Synode van Zuidholland, de voorfchreeve Synode hadde goedgevonden, om door Commilfariflen, uit den naame van de Synode en Claflis, met de Vrouw van Heesbeen te doen fpreeken, om de voorfchreeve zaake in der minne te fchikken , op dat de voorfchreeve Gemeente by haar oud regt en gebruik mogte blyven; dat de voorfchreeve Gecommitteerden, door het refus van de Vrouw van Hcesbeen, geen gelegentheid hebben konnen bekoomen, om zig van haare voorfchreeve Commiffie te kwyten; verzoekende dezelve Gedeputeerden van het gemelde Synode, dat haar Edele Groot Mog. door derzelver hooge magt en gezag, de gemelde Vrouw van Heesbeen zouden gelieven te ordonneeren, dat de voorfchreeve Gemeente by haar oud regt en gebruik moge blyven, op dat de zugtende en noodlydende Diaconie-Armen, in haare nood op haaren tyd zouden konnen bediend worden als te vooren, en dus de Gedeputeerden van de Synode daar door in ftaat mogten worden gefteld, om de Synodaale. Refolutien, onder het opzigt van haar Edele Groot Mog. genoomen, te konnen uitvoeren, daar en zoo het behoord.
Dat zy Heeren Gecommitteerden by examinatie van zaaken hadden 'bevonden, dat in vorige tyden in de Gemeente van .Heesbeen, fchoon in weinig Mans-Leedemaaten bef taan hebbende, egter daar is geweeft een Diacon, die de gifte in de Kerke,, als anders, ten behoeven van den Armen gedaan, hadde verzamelt, en met den Predikant in dezelve Gemeente, de zaaken van den Armen aldaar hadde waargenoomen: dog dat in het vervolg van tyd de Predikant, dienft doende in de Gemeente van Heesbeen , met behulp van den Kofter of Voorzanger in de gemelde Gemeente, fchoon tot het Diaconfchap na Kerke-Ordening noch verkooren noch beveftigd zynde, dezelve dienft van Diacon aldaarr hadde gedaan, tot-dat de Vrouw van Heesbeen daar tegens zig hadde geoppofeert, en omtrent het voorfchreeve werk van de.- Kerke- Armen zig een politicque. beftellinge hadde aangematigt..
Dat. dé. Heeren. haar Edele. Groot Mog. Gecommitteerden ook
nog



VAN DE ARMEN-GOEDEREN. 389-
nog wel hadden getragt, het voorfchreeve different door een minnelyke fchikking uit den weg te ruimen, maar dat de Vrouw van Heesbeen daar toe niet gepermoveert heeft konnen worden
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan te ordonneeren, zoo als geordonneert word by deeze dat de Predikant te Aalburg, ook den Predikdienft in de Gemeente te Heesbeen waarneemende, op zekeren bekwaamen tyd in de Kerke te Heesbeen zal byeen roepen de Mans-Leedemaatén in dezelveGemeente, en alsdan by de meefte ftemmen, van hem Predikant en dezelve Mans-Leedemaaten, een bekwaam Mans-Lidmaat van dezelve Gemeente zal verkiezen, om als Diacon in de voorfz Gemeente te dienen: dat de voorfchreeve alzoo verkoore Perfoon na Kerke-Ordening zoo als het behoord, aan de Gemeentezal worden voorgefteld, en zoo daar tegens geen wettige redenen worden ingebragt, in het Diacons-Ampt zal worden bevestigd, om te dienen den tyd van twee geheele jaaren, en dat tegens het einde van de voorfz twee jaaren, op" de hier voorengemelde wyze weder een ander bekwaam Mans-Lidmaat in zyne plaatfe zal worden verkooren en beveiligd..
Dat de voorfz Diacon zyne Bedieninge na Kérke-Ordeningen de Formulieren daar van zynde, zal hebben waar te neemen en alzoo in de Kerke te Heesbeen en elders de Liefdegaven vande Gemeente te verzamelen, dezelve ten byzyn en met behulp van den Predikant te tellen en telkens in een'bekwaam Boek aan te telkenen, en daar tegens te ftellen de handreikingen die aan de noodlydende van dezelve Gemeente zullen worden gedaan en, dat het overfchot van de verzamelde Liefdegaven, na aftrek van de gemelde handreikingen, ten behoeve van den'Armen zal1 worden- geftooken in een Btfs, wel geflooten met twee onder-fcheide Slooten, waar van, de Predikant de eene en de Diacon de andere Sleutel onder zig zal hebben en behouden, zoo dat niemand als zy beide te faamen de. voorfz Bus zullen konnen of vermogen te openen..
Dat telkens by het afgaari van de Diacon de voorfz Bufte zal! worden geleedigt, en de Penningen daar in bevonden Wordende m voegen als boven zullen worden geteld, en te Boek' gefteld '° en door den afgaanden Diacon in de openbaarè Kerke,, tem by-
^ 3 zyni



390
I. Boek. E. Vyfde Titel
zyn van -de Gemeente, zoo die daar zullen willen koomen, na dat de tyd daar toe vaftgefteld aan de Gemeinte van den Predikftoel zal zyn afgekondigt, zal worden gedaan reekening van zyn ontfang en uitgaaf en het overfchot van zyn ontfang, zoo eenig word bevonden en bekwaarnelyk zal konnen gefchieden ten voordeele van den Armen der gemelde Gemeente zal worden uitgezet of aangelegt, of zoo zulks niet gevoegelyk zoude konnen gefchieden, aan den Opvolger in zyn Diacons-Bedieninge overhandigt, om in de voorengemelde gelloote Bus geftooken en bewaart te worden, en dat daar in altoos by vervolg op gelyke wyze zal moeten worden gehandclt.
Dat ook de Predikant en de aan te^ ftellen Diacon wel zorge zullen hebben te draagen, dat in maniere hier boven gemeld, behoorlyke reekening en verantwoordinge werde gedaan door die des gehouden zyn, van het inkoomen van de voorfz Armen te Heesbeen, voor zoo verre die tot nog toe niet is gedaan; en dat zoo wel de voornoemde Vrouw, als de Schout en Gerechte van Heesbeen voornoemt, en alle die zulks zal mogen aangaan , haar na deeze Refolutie precifelyk zullen hebben te gedraagen; ten welken einde Extract, van deeze Refolutie aan de Gedeputeerden van de Zuidhollandfche Synode zal worden ter hand gefteld.
R. v. S. Extract Uit de Refolutien van de Edele Mog.
Heeren Raaden yan Staate der Vereenrgde Nederlanden, wet opzigt op Kerk- en Armeh-Reekeningen. 'Den 20 Augufty i?55-
OP het geverbalifëerde fol. 30. verfo, te gelaften de vier Quartierfehouten van de Meyerye van 's Bofch, mitsgaders de Glaflèn van 'sBofch en van Peel- en Kempeland„dat zy ieder, voor zoo veel haar aangaat, zorge moeten draagen, om de Reekcningen en Staaten der ordinaire en extraordinaire Laften van de Meyerye, als meede de Verbaalen van de viiitatien der Kerken en Schooien, mitsgaders de Lyften van het doen der Kerken- en Armen-Reekeningen, welke zy rcfpective^ k ge-
hou-



VAN DE ARMEN-GOEDEREN. 391
houden zyn jaarlyks aan de Heeren haar Edele Mog. Gecommitteerden tot de Verpagting der Tienden over te geeven aan de Heeren, die fucceffivelyk die Commiffie zullen waarneemen ter handen te ftellen binnen drie dagen na derzelver aankomft te 's Bofch.
R, v. S. Extract uit de Refolutien van de Edele Mog.
Heeren Raaden van Staate der Vereenigde Nederlanden, betreffende het doen der Diaconie-Reekeningen m Peel- en Kempeland, en elders in de Meyerye. Den 7 November 1758.
IS. gehoord het rapport van de Heeren Scheidefuyt, Thefaurier Generaal Hop en Secretaris van Roven , hebbende, ingt volge van haar Edele Mogende Refolutie van den 20 Maart n"3Q n' Seexam;«eert eene Miffive van Stadhouder van den Quamerfchout van Kempeland, dejongh, daar by dienende van zyn berigt op dc Requefte door F. P. Durffelen en H. Kooke refpeclive Predikanten van Veffem en Valkenswaart, GedepS eer
ze veVan ^ClaffiScVan Peel-^«/empeland, in naame van het zelve Claflis geprefenteert; houdende eenige bezwaarniffen 01» den mhoude ecner circulaire Miffive, door den Stadhouder voornoemt toegezonden, aan die Predikanten van Kempeland, in welkers Gemeente geen effective Kerkenraaden werden geVoilLM^ypy,deZdve uit kragte van het 4i. Art. van haair i loog Mog Reglement op de Arme-Reekeningen, aanfehrvft ten .gefpecificeerde plaatfe, dag en uure, aan hem de laatfte öt conie-Reekenmg re vertooncn, om alsdan den tyd te bepaalen , wanneer dezelve zullen opgenoomen werden; verzoekende onï
Se "el.f Cl;ni%dC ^equefte gemeld, en fpecialyk, "en 'einX dc geringe Collecte niet vermindert, of dezelve, benevens deGereformeerde bedeeldens niet voor den Officier, en de Roomfche Regenten mogten bekend zyn, noch de-Predikanten ite voorfz geval zynde, niet mogten verhindert worden om vïl-gens immemonaa gebruik, zoodanige Liefdegaven, ris voor de* noodlydende Kerken, op het Chriftelyk Synode v^GéSndl
iïi£



3p2 I. Boek. E. Vyfde Titel
•uit de Rantcoenpenningen gegeeven werden, te mogen fourneeren, of Paflanten, waar aan, volgens blyk en Atteftatie, zulks befteed is, met eenige gifte te adfifteeren; dat haar Ed. Mog. .deswegens zoodanige voorzieninge geliefden te doen, als voor de Diaconie en andere armen Geloofsgenooten oordeelen zullen ,te behooren.
Waar op gedelibereerd en geconfidereerd zynde, dat de nalaatigheid om 's Lands Reglementen te obferveeren, gelyk alhier in het doen en opneemen der Arm- of Diaconie-Reekeningen op Plaatfen in Kempeland, geen Kerkenraad hebbende, gefchied is, geen reden uitleevert om geëximeert te worden van een Ordonnantie, naar welke haar Hoog Mogende op den 16 Maart 1700 (a) verftaan hebben, dat men zig in de Meyerye zónde reguleeren, en welker obfervantien by haar Edele Mog. Refolutien van den 4 Augufty 1729 (//) en 1 February 1731 (c) fpecialyk is aangefchreeven.
Is goedgevonden en verftaan, dat zoo wel in Peel- en Kempeland, als elders in de Meyerye, het voorfz Reglement en de «pvengemeldc Refolutie zullen werden nagekoomen, ën ten opzigte van Dorpen en Plaatfen, daar geen Kerkenraad is, het 41. Aft. van dezelve Ordonnantie agtervolgt, zoo nogtans, dat, om .de geringe inkomften dier Diaconien, de opneeming der aldaar gemaakte Reekening, alleen om de twee jaaren gedaan zal worden, voor den Officier en Gereformeerde Regenten, en daar zig geen Gereformeerde Regenten zouden mogen bevinden, dat in derzelver plaats daar toe een of twee Leedemaaten der Plaatfe geroepen zullen worden, zullende in dezelve Reekening de Rantcoenpenningen in ontfang, en de gewoone Liefdegaven voor noodlydende Kerken, in uitgave gebragt werden, mits nogtans, dat de laatftgemelde niet gefchiede in prejuditie van den Armen dier Plaatfe, en dat dezelve naar gelang van de inkomften gedaan werde: gelyk op dien voet ook geleeden kunnen werden de geringe Liefdegaven aan arme Paflanten, waar aan het blykt
dat
Ca) Kerk. PI. Bock I. Deel pag. 245. (b~) Ibid. III. Deel pag. 177. O) ïoï&. III. Deel pag. 2:9.



VAN DE A R. M E N-G O E B E R Ê N.
393
dat Zulks befteed is geweeft; en dat zulks voor zoo verre in het jegenwoordig geval de laatfte Reekening van den Armen der voorfz Plaatfen , door de Vifitatores van het Claffis zoude mogen opgenoomen zyn, de Stadhouder de Jongh, dezelve als wél gefteld zal hebben te houden, en dat dezelve den ontfanp- en uitgave zedert dien tyd door den Predikant en Schoolmeefter gehad en gedaan (die gefupponeert werden in een Boek behoorlyk te zyn aangeteekend) tot menagement van koften in het zelve Boek zal opneemen en fluiten.
En zal Extract deezer gezonden werden aan den Stadhouder, de Jongh, tot zyn narigt, en om zig daar na te reguleeren.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, /lel¬
lende provifioneele ordre voor het Gerecht en den Kerkenraad te Ooft-Tfelmonde over de plaats, waar hyeente koomen om te reguleeren de Lyfte der Armen die bedeeld zullen worden, &c. Den 8 November 1755. |^|Ntfangen een Miflive van de Heeren Gecommitteerde Raa%J? tien, gefchreeven alhier in den Hage op gifteren, houdende, dat door Mr. Jean Bichon, Raad in de Vroedfchap en Burgermeefter der Stad Rotterdam, in qualiteit als Ambagtsheer en Collator te Ooft-Yflelmonde, op den 27 Maart deezes jaars, Requefte aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert zynde, en daar by verzogt, dat haar Edele Groot Mog. het daar nevens gevoegde Project Reglement, waar na Schout en Gerechte van Ooft-Yflëlmonde, mitsgaders de Predikant en Kerkenraad aldaar, als Regenten van de gecombineerde Armen, haar voortaan in het beftuuren van dezelve zouden hebben te reguleeren; het haar Edele Groot Mog. behaagt hadde, dezelve Requefte te ftellen m handen van de Heeren Gecommitteerde Raaden, om haar Edele Groot Mog. daar op te dienen van haare confideratien en advis; dat zy Heeren Gecommitteerde Raaden om daar aan te kunnen voldoen, op den 4 April hadden gerequireert het berigt van den Kerkenraad, en dat het zelve niet eerder ingekoomen zynde als in bet begin van deeze maand, zy Heeren Gecommitteerde Raaden daar door buiten ftaat waren trehooden IV. DEEL. Bbb , 'om



394 I. Boek. E. Vyfde Titel
om derzelver advis aan haar Edele Groot Mog. te laaten toekoomen; dat tuffchen Schout en Gerechte en den Predikant en Kerkenraad over en weder vaft ftaande, dat de Lyften van de Armen, die bedeeld moeten worden, concurrenter by het Gerecht en Kerkenraad behoord te worden geformeert, als meede de inkoop van Turf &c. door Gecommitteerden zoo uit het Gerecht als Kerkenraad gedaan, onder anderen een point van verfchil is, op wat plaatfe het Gerecht en Kerkenraad, tot het reguleeren en arrefteeren der voorfz Lyften behooren te faamen te koomen, te weeten in de Regtkamer of in de Confiftone of Kerkenkamer, en dat, fchoon het Gerecht hadde geprefenteert, om, zoo lang de queftie niet finaal zoude zyn gedecideert, ten voorfz einde by tourbeurten te vergaderen, het een jaar in de Reetkamer en het andere jaar in de Confiftorie of Kerkenkamer, de Kerkenraad aan die voorflag niet had willen defereeren, maar daar uit occafie genoomen om de voorfz Lyften afzonaerlyk te formeeren: geevende de Heeren Gecommitteerde Raaden, dewyl de gemeene Armen daar door komt te lyden, en het ook te dugten is, dat daar uit verdere oneenigheden en confufien zullen ontdaan, aan haar Edele Groot Mog. in bedenking, of dezelve niet zoude gelieven goed te . vinden daaromtrent provifioneele voorzieninge te doen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en veritaan, aan het Gerecht en Kerkenraad van Ooft-Yffelmonde mits_ deeze te gelaften, dat zy by provifie en zonder eenige prejuditie van wederzyden, ter tyd en, wylen toe het zelve anders door haar Edele Groot Mog. zal weezen gereguleert, tot het formeeren der Lyften van bedeeling van de gemeene Armen, en tot het committeeren van Perfoonen om den inkoop concurrenter te doen, het eene jaar zullen vergaderen en te faamen koomen m de Regtkamer en het ander jaar in de Confiftone of Kerkenkamer; en dat het Gerecht den rang hebbende boven den Kerkenraad , de voorfz tourbeurt in dit jaar zal beginnen met de Regtkamer, en dat de beide Collegien gevolgelyk aldaar tot dat einde te faamen zullen koomen, op pcene dat voor nul en van onwaarde zal worden gehouden, al het geene tegen deeze provifioneele ordre by ieder Collegie afzonderlyk zal worden gedaan en onderaoomen. ^n



VAN D É A R M E N - G O E DER E N. 395
En zal Extract deezes gezonden worden aan Schout en Gerechte, en gelyk ExtracT: aan den Kerkenraad te Yffelmonde, om zig daar na te reguleeren.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, bepad*
lende op wat voet te approbeeren het Reglement door den Ambagtsheer van Ooft-TJJelmonde dan haar Edele Groot Mog. voorgefltld, omtrent het beftieren van de gecombineerde Armen aldaar. Den 22 April 1756.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 15 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinclement van den 27 Maart 1755, geëxamineert de Requefte van Mr. Jean Bichon, Raad in de Vroedfchap en regeerend Burgermeefter der Stad Rotterdam, in qualiteit als Ambagtsheer en Collator van Ooft-Yflelmonde, om de daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Ed. Groot Mog. mogte behaagen, het door hem ontworpen Reglement, waar na de Schout en Gerechten van Ooft-Yflelmonde, mitsgaders de Predikant en Kerkenraad van denzelven Dorpe, als Regenten van de gecombineerde Armen aldaar, hen voortaan in het beftieren van dezelve Armen zullen hebben te gedraagen, en waar van een Copie aan de voorfz Requefte is geannexeert, te approbeeren, en den Schout en Gerechten, mitsgaders den Predikant en Kerkenraad te gelaften, hun voortaan in alles daar na ftiptelyk te reguleeren en te gedraagen , en verder te verftaan, dat, ingevalle de differenten in het 33. Articul van dien vermeld, door den Suppliant in der minne niet kunnen worden bygelegt, dezelve alsdan door die van den Gerechte en Kerkenraad zullen moeten worden gebragt voor de Heeren Gecommitteerde Raaden, of Commiflarifiën uit dezelve, en door haar de plano en zonder figuur van Proces te worden getermineert, zoo als bevonden zoude worden te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, het voorfz Reglement aan des Suppliants Requefte geannexeert, met uitlaatinge van de periode in het 19. Articul gefublinieert,
B b b 2 mits



396 I. Boek. E. Vyf de Titel
mits deezen te approbeeren, en den Schout en Gerechte, mitsgaders den Predikant en Kerkenraad te gelaften, hun voortaan in alles daar na ftiptelyk te reguleeren en te gedraagen; en verder te verftaan, dat, ingevalle de differenten zoo over het verftand al's executie ontftaan, door den Suppliant in der minne niet kunnen worden bygelegt, dezelve alsdan door die van den Gerechte en Kerkenraad zullen moeten worden gebragt voor de Heeren Gecommitteerde Raaden, of Commiffariffen uit dezelve, om door haar de plano en zonder figuur van Proces te worden getermineert,, zoo als bevonden zal worden te behooren.
Gfc Refolutie van de Staaten Generaal, zuaar
hy aan de Magiftraat der Stad Sluys, Water regt en Nieuwmuyden, als Opper - Regenten van het arms Weeshuis aldaar, conftent word verleend tot het voeren van Procedures aciive en paftive, met een reftriciie omtrent de koft en.. Den 29 January 1744.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van eenige Leden van de Magiftraat der Stad Sluys , Waterregt en Nieuwmuyden, en door die qualiteit te gelyk Op per-Regenten van het arme Weeshuis aldaar; verzoekende , om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, haar Hoog Mog. confent en goedvinden, om voor reekening van het Weeshuis aldaar, zoodanige fpoedige. en fecure Regtsmiddelen te mogen employeeren, en Procedures- entameeren of defendeeren als na tydsomftandigheden en vereifch- van zaaken , ten meeften nutte, en voordeele van het gemelde arme Weeshuis, verftrekken kunnen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te confenteeren in het voorfz verzoek, en dat de Supplianten dienvolgende voor reekening van het Weeshuis teSluys , zoodanige Regtsmiddelen en Procedures, acrive of paflive-zullen mogen employ eeren en ondergaan,, als ten meeften nutte vaiii het voorfz Weeshuis ftrekken zullen kunnen,, mits dat de Supplianten bevonden wordende eenige. Procedures te hebben geejitameert, met. zoo. weinig fondament,, dat door den Regter
in



TAN DE- ARMEN-GOE DEREN. 39^
in de koften zouden .worden gecondemneert, alsdan die koften in haar privé zullen moeten betaalen, en'niet- brengen tot laften. van het Weeshuis.
H. Refolutie van de Staaten van Holland\ waar
by Oclroy• verleend word' aan die van de Gereformeerde ^ Gemeente ■ te Naarden, tot het opregten van een Diaconie-Huis, met vrydom van het Recht van de grove Waaren, Middelen van Confumtie en Verpondingen. Den 29 Augufty 1754.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 12 July laatftleeden, geformeert op de Requefte door Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente te Naarden , met voorkennifle van Burgermeefteren en Regeerders der voorfz Stede op den 10 November 1753 aan haar Edele Groot. Mogende geprefenteert.
Is goedgevonden en verftaan, de Supplianten te ocfroyeeren?» om binnen de voorfz Stede op te regten een Diaconie-Huis, zoo* tot alimentatie van behoeftige Bejaarden, als tot alimentatie en educatie van arme Kinderen, en voorts te verleenen vry dom. van? den Impoft op de grove Waaren en van de Materiaalen die tot het: voorfz Gebouw zuilen worden gebruikt , mits van dezelve worde gegeeven een Declaratoir, door twee van dè Supplianten ge-teekent, dat de Materiaalen waarlyk tot het voorfz Gebouw zullen worden geëmployeert ,. en voorts van dezelve dien conforme werde gehaalt een Vry-Billiet, houdende de quantiteit van dezelve Materiaalen ; als meede vrydom van Impofitien van de Middelen van Confumtie welke in het- voorfz DiaconierHuis zullen? worden gebruikt of geconfümeert, mits Regenten van het zelve Huis van al het geene, met vrydom van Impoft, in het voorfz Huis zal worden ingefiaagen, zullen, moeten geeven een Declaratoir door twee van hen gereekent, houdende,, dat de Waareneffeciivelyk voor het voorfz Diaconie-Huis zullen worden; ingefiaagen en geconfümeert; en verder zorge zullen moeien draaft bb 3 , ge,„,,



39$ ï. Boek. E. Vyfde Titel
gen*, dat van de voorfz vrydom direct of indirect geen misbruik worde gemaakt, en ten dien einde aan de Gaarders van 'sLands Recht oprechtelyk moeten opgeeven het getal der Perfoonen en Kinderen die in het voorfz Huis werden gealimenteert, zoo meenigmaal zulks van haar zal worden gerequireert; en eindelyk te verleenen vrydom van de ordinaris en extraordinaris Verpondingen van het voorfz Huis, zoo lang het zelve tot een DiaconieHuis word gebruikt, zullende mitsdien het zelve Huis, zoo het geftigt word op een onbetimmert Erf, in de Verponding niet worden aangeflaagen zoo lange het zelve tot een Diaconie-Huis word gebruikt, en zoo het geftigt word op een Erf, waar op «en Gebouw ftaat of geftaan heeft dat in de Verponding is aangeflaagen, van het Quohier der Verpondingen worden afgefchreeven , na dat het Perceel met deszelfs Nommer en aanllag door de Supplianten aan de Heeren Gecommitteerde Raaden zal weezen opgegeeven, waar toe de Heeren Gecommitteerde Raaden mits deeze worden geauthorifeert.
En zullen daar van Brieven van Octroy worden gedepecheert.
H: Refolutie van de Staaten van Holland, hou¬
dende Declaratoir, dat haar Edele Groot Mog. by haar Oclroy aan Diaconen yan Naarden op ''den 29 Augufty 1754 verleend tot het opbouwen van een Diaconie-Huis, geen intentie hebben gehad om daar door aan ^Diaconen eenige independent ie van den Kerkenraad toe te kennen. Den 30 July 1757.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 29 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinclement commiflonaal van den 21 der voorleede maand, geëxamineert de Requefte van Henricus van der Souw, Bedienaar des Goddelyken Woords,en van Cornelis de Wolf.de Jonge, regeerend Diacon van de Gereformeerde Gemeente binnen Naarden, om de daar by geallegeerde redenen, verzoekende interpretatie van het Oclroy van haar Edele Groot Mog. op-den 29 Augufty 17540) aan Diaconen van
de
(ft) Zie de vorige Refoluüe.



VAN DE ARMEN-GOED'EREN.
399
de Gereformeerde Gemeente binnen de Stede Naarden verleend, en Declaratoir, dat by het voorfz O&roy aan Diaconen voornoemt niets verders of anders is verleend of toegeftaandan alleen de opbouwing van een Diaconie-Huis binnen de voorfz Stad,, mitsgaders vrydom zoo van de grove Materiaalen die tot het voorfz Huis zouden worden gebruikt, als van de Middelen van Confumtie, welke in het zelve zouden worden geconfümeert, zonder dat haar Edele Groot Mog. daar door hebben verftaan aan Diaconen voornoemt in derzelver adminiftratie vanArmen-Goederen,. of in de regeering en beheering van het voorfz Diaconie-Huis, eenige independentie van den Kerkenraad toe te" kennen.
Waar op gedelibereerd zynde, hebben haar Edele Groot Mog., laatende de fuftenuen der Partyen in zyn geheel, en de verdere beffiffing van de queftie, breder by de Requefte gemeld, ter judicature van den Regter daar dezelve behoord, goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat haar Edele Groot Mog. by derzelver voorfz Octroy van den 29 Augufty 1754 aan Diaconen van de Gereformeerde Gemeente binnen de Stede Naarden alleen hebben geaccordeert de oprechting en opbouwing van een Diaconie-Huis; mitsgaders de daar by gementioneerde vrydommen van Impoften, zonder aan dezelve eenige andere of meerdere beheering toegelegt te hebben,, als waar van zy bevoorens gejouifieert hebben.-
G. Refolutie van hun Hoog Mogende , toegeftaan
yoor zes jaaren het verzoek van Proviforen van de Armen te Helmond om vrydom van Verponding voor' < drie Hoeven. Den 19 September 1739.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 14 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 14 Mey laatftleeden,, derzelver advis op de Requefte van de Proviforen van de Armen der Stad Helmond, Quartier van Peelland, Meyerye van 'sHertogenbofch;
hou-



4öo
I. Boek. E. Vyfde Titel
houdende, dat aan denzelven Armen onder Helmond geleegen, competeerende drie Hoeven, de Supplianten zig( voor deezen by Requefte aan haar Hoog Mog. geaddrefleert, en verzogt hadden mniflie van 's Lands Verpondingen, gelyk haar Hoog Mogende zulks by derzelver Refolutie van den i3 April 1733 hadden gelieven te accordeeren; verzoekende de Supplianten, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. gelieven te verleenen continuatie der voorfz remiflie van 's Lands Verpondingen van de voorfz drie Armen-Hoeven voor den tyd van negen jaaren, of zoo als haar Hoog Mogende zullen goedvinden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de Supplianten zal werden geaccordeert, zoo als aan hun geaccordeert werd mits deezen, de verzogte continuatie van'remiflie van 's Lands Verpondingen, voor den tyd van nog zes jaaren, met recommandatie aan dezelve, om omtrent haar huis'houdinge alle mogelyke menage te gebruiken.
II. Refolutie, waar hy vrydom van 's Lands
Jmpofttien verleend word aan de Doopsgezinde Gemeente de Oude Vlaamingen té Amfterdam, ten opzigte van het geene zy aan hunne arme Leedemaaten uitdeelen. Den* 3 Odiober 173Ó. Gr. PI. Boek. VI. Deel pag. 511.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 8 deezer, hebbende, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinclement commiflbriaal Van den 15 dei- voorleede maand, geëxamineert de Requefte van de Dienaaren en Regenten der Doopsgezinde Gemeente, genaamt de Oude Vlaamingen, haar Vergadering houdende op de Nieuwerzyds-Agter-Burgwal by de Lynbaan-"Steeg te Amfterdam, te kennen geevende in fubftantie, dat zy zig belaft vinden met verfchèide arme Mcedc-Leeden van haare Gemeente, aan welke zy na haar vermogen onderftand bezorgen, dog dat het zelve haar van tyd tot tyd zwaarder en laftigor valt, en dat zy tot eenig foulaas-in dezelve laft, voor dezelve Armen en behoeftige



van fiEs ArMEN-GoEDEREN, 401
tige Leedemaaten geerne zouden hebben vrydom van des gemeene Lands Importen en Accynfen, zoo als zy door Heeren Burgermeefteren der voorfchreeve Stad van overlang begunftigt zyn met vrydom van Stads-Accynfen; dat ook aan de andere Vergaderingen der Mennogezinden binnen de voorfchreeve Stad. door haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 16 December 1676 zoodanige vrydom van 's Lands Impofitien is vergunt en toegeftaan, met byvoeging, dat andere Vergaderingen van Mennogezinden diergelyk verzoek doende, zulks aan haar geaccordeert zoude worden; en verzoekende vervolgens, dat haar Edele Groot Mogende aan haar Supplianten gelyken vrydom gelieven te verleenen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, te accordeeren aan de Supplianten vrydom van alle des gemeene Lands Impofitien van al het geen de Supplianten aan de arme noodlydende en behoeftige Leedemaaten van haare- voorfchreeve Gemeenie, die in een Huis, daartoe geafteótee-rr, worden onderhouden, zullen koomen uit te deelen; zullende hier van Brieven van Ocfroy in behoorlyke forma ten haaren behoeve gedepecheert worden.
KB. _ Den 11 July. 1737 is gelyken vrydom van Impofitien verleend aan de Doopsgezinde Gemeente te Rotterdam, ten opzigte van het geen zy aan haare arme Leedemaaten koomen uit te deelen. Gr. Pi Boek VI. Deel pag. 515,
H. Refolutie, Octroy verleend aan den Kerken¬
raad van de Lutherfche Gemeente te Haarlem, tot het oprechten van een Wees- of Armhuis, en geaccordeert vrydom en exemptie van alle des gemeene Lands Middelen &c. Den 17 January 1737. Gr, Pi. Boek VI. Deel pag. 511.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, heobende, ingevolge van haar Edele Groot Mog. Apooinftei ment..commiflbriaal van den 19 September des voorleeden miP ?^™Heêrt de van den Kerkenraad van de Lu-
m DLEL. ccc ther.



4ra I. Boek. E. Vyfde YTïtel
therfche Gemeente binnen de Stad Haarlem, te kennen geevende, dat de Supplianten zeer gaarne in het toekoomende, zoo verre hun krank vermogen ftrekt, hunne Ouderloofe arme Weefen en andere Armen zouden onderhouden; dat zy ten dien einde binnen dezelve zouden oprechten een Wees- of Armhuis dat zy Supplianten hun verbeelden, dat het zelve zoude zyn een werk, ftrekkende tot merkelyke vertroofting van veele arme Menfchen, en tot vermeerdering van het getal en kragten der Leedemaaten van haare Gemeente, immers dat de Vermoogende onder dezelve door dat middel nog zouden worden bewoogen tot het geeven van meerdere en grooter Aalmoefen, en dat zy Supplianten daar toe nog des te meer worden aangefpoort ophet voorbeeld van andere Gemeentens: dat, vermits zoodanig een Gods- en Armhuis niet kan worden opgerecht zonder confent en permiffie van haar Edele Groot Mog., en wel fpeciaal niet zonder dat aan haar door haar Edele Groot Mog. werden verleend de Privilegiën en Giften, die de Godshuizen binnen deeze Provincie genieten; de Supplianten derhalven onderdanig verzogten, dat haar Edele Groot Mog. confent en Octroy, gelyk op den 12 Maart 1678 door haar Edele Groot Mogende is vergunt aan de Lutherfche Diaconie der Stad Amfterdam, waar by de Supplianten worden geauthorifeert, om, tot onderhoud van haare Ouderloofe Armen, zoodanigen Wees- of Armhuis binnen de voorfchreeve Stad Haarlem te mogen oprechten, en dat haar Edele Groot Mog. dan meede aan haar Supplianten, ten behoeve van de Armen in of uit het voorfz Huis gealimenteert zullende worden, gratieufelyk gelieven te doen en laaten genieten alle zoodanige vryheden van des gemeene Lands Laften en Impofitien, mitsgaders Privilegiën en Immuniteiten als andere publicque Wees-, Aalmoefeniers- en Godshuizen, binnen deezeProvinciën koomen te genieten, en dat daar toe aan de Supplianten mogen worden verleend Brieven van Octroy in ordinaria forma.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten te permitteeren het oprechten van een Huis voor Ouderloofe Weefen en arme Leedemaaten van haare Gemeente,; en baar te accordeeren vrydom en exemptie van alle
des-



van de Armen- Goederen. 403
des gemeene Lands Middelen van Confumtie, die tot opvoeding en onderhoud van dezelve Ouderloofe Weefen en arme I JeS? maaten in het Wees- of Armhuis, daar toe op te rechten zuT Ien worden geconfümeert, dog niet daar buiten, en voorts'zoodanige verdere Vryheden als de publicque Godshuizen van de Gereformeerde Religie genieten.
Zullende hier van behoorlyke Brieven van Ocftrov ten behne. ve van de Supplianten gedepecheert worden.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by vrydom van Verpondingen en gemeene Middelen ts verleend aan het Diaconie- oude Mannen- en Vrouwenhuis te Alkmaar. Den 28 Augufty 1744.
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaden m Weftvriesland en het Noorder- Quartier ^efchret ven te Hoorn den 7 deezer, houdende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. AppointementcommS fonad van den 23 July laatftleeden, haare confideratien enTdv s op de Requefte van Diaconen van de Gereformeerde Gemeente binnen de Stad Alkmaar, waar by in fubftantie te kennm^e! ven, dat zy Eigenaars zyn geworden van zeker Huis, van ouds genaamt het Hof, ftaande en geleegen binnen dezelve Stad be
iS peD ZU/den aan h-S Water vande nieuwe Sloot, tenWeften het Provenhuis van Nording, ten Noorden de Veereftraaten ten Ooften het Hof, en met kenniffe en goedvfndeTvmHeiiS Burgermeefteren en Vroedfchappen der gemelde Stad het ze ve hebben geapproprieert, en zullen employeeren voor een IW me- oude Mannen- en Vrouwenhuis; en waar by vervoSras verzoeken, dat haar Edele Groot Mog. het voorfz Hffis met ahe I7£^%l^f\ ^lieven te ontheffen van
7 P0ndingen' ^sgaders aan het zelve te geeven vrydom van des gemeene Lands Impofitien ten aanzien van het
dende tolt^f00^ het Ze*ve Huis gealimeSeer wordende, tot derzelver onderhoud zal worden geconfümeert, als
Ccc2 mee-



404 I- Boek. E. Vyf de Titel
meede zoodanige verdere gratiën, beneficiën en voorregten, als aan andere diergelyke Godshuizen worden vergunt.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , aan de de Supplianten derzelver verzoek te accordeeren, en dienvolgende het voorfz Huis en Erve mer- den aanftaanden jaare 1745 te eximeeren van de ordinaris en extraordinaris Verpondingen, en dat het Quohier van de Huizen en Gebouwen over de Stad Alkmaar met de tauxe van dat Huis zal werden vermindert, en wyders aan de Supplianten te verleenen vrydom van des gemeene Lands Impofitien van het geene in het voorfchreeve Diaconie- oude Mannen- en Vrouwenhuis zal worden geconfümeert, met alle zoodanige regt en caracter als andere Godshuizen genieten, des dat,de Regenten en Opziendefs van het zelve Huis gehouden zullen zyn, zoodanige ordres te ftellen, dat de Ordonnantiën van de gemeene Middelen, zoo in het haaien van Billietten als andere precautien, zoo veel haar aangaat, wel worden nagekoomen, op poene dat haare Bediendens daar tegens koomende te pècceeren, of de geconcedeerde vrydom door het fraudeeren van de Middelen ten behoeve van anderen te misbruiken, de Supplianten in hunne qualiteit van Regentenen Opzienders van dat Huis, aanfpraakelyk zullen zyn voor de boeten in de refpective Ordonnantiën van de gemeene Middelen begreepen, zoo veel" haare Bedienden daar in gecondemneert zynde, uit onvermogen niet zullen kunnen voldoen; en dat de voorfz vrydom zal ingaan met de eerftvolgende Saifoenen van Verpagting; wordende de Commifen Fiscaal van des gemeene Lands Middelen in de beide Quartieren gelaft, acht te geeven dat van de voorfz vrydom geen misbruik worde gemaakt, ten welken einde aan haar een Copie van het Oclroy hier van te depecheeren, zal worden ter hand gefteld.
En zullen hier van ten behoeve van de Supplianten behoorlyke Brieven van Octroy gedepecheert worden.
Refo-



VAN ©E ARMEN-GOEDEREN. 405
I I. Refolutie van de Staaten van Holland op het
verzoek van Diaconen van de Diaconie-Armen in den Briel, om, ten opzigte van den Impoft op het Gemaal, op gelyken voet te mogen worden behandelt als ten tyde der Pagten. Den 13 Maart 1750.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de HerrenGecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 19 der voorleede maand, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele"" Groot Mog. Appoinctement van den "o> January deezes jaars, geëxamineert de Requefte van 'biaconêm van de Nederduitfche Diaconie-Armen binnen de Stad Brielle om daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Edele' Groot Mog. den Collecteur van het Gemaal over de Stad Brielle zouden gelieven te qualifïceeren, om arm de Supplianten in hunne qualiteit tot redende van dat zy, lchoon de DiaconieArmen van de betaaling yan alle Impoft en notojrlyk is vrygefteld, egter den vollen Impoft van het Gemaal betaalen uit dePenningen die van tyd tot tyd inkoomen, het zy in een, twee of andere Termynen , jaarlyks te reftitueeren de'fomme van-vierhonderd guldens, (zoo als zy bevoorens van den Pagter hadden genooten) mits door haar by continuatie den vollen Impoft werden betaald; of wel, dat. haar Edele Groot Mog. ter bekoomin»van der Supplianten verzoek, zoodanige andere middelen believen te beraamen en vaft te ftellen, als haar Edele Groot Mog*. in redelykheid zouden oordeelen en bevinden te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat, om een proef te neemen of het voordeel, dat de Supplianten door de voorfchreeve fchikking genieten, is van eenig weezendyk belang, den Gaarder van den Impoft van het Gemaal over de Stad Brielle, mits de Supplianten ieder vierendeeljaars toonen hoe veel zy voor den Impoft op het Gemaal geduurende het zelve aan den Lande hebben voldaan, zal worden gequalificeert, zoo als gequalificeert word by deeze, om aan de Sunplianten in hunne qualiteit tot rembourfcraent van dien betaalden Impoft, ieder drie maanden onder behoorlyke Quitantïe'tebetaal en een. fomme van honderd guldens,, cn daar meede, ge*~
C ec 3 duuf



ao6 h Boëk. E. Vyf de Titel
duurende dit loopende jaar, van drie tot drie maanden te continueeren , om, na expiratie van het jaar, gezien zynde of het voordeel, dat de Diaconie daar door komt te genieten, ook eenige attentie verdient om in de voorfchreeve fchikking eenige verandering te maaken, en daaromtrent verder te worden gerefolveert zoo als bevonden zal worden te behooren.
En worden de Heeren Gecommitteerde Raaden verzogt, tot de executie van het geene voorfchreeve is, de nodige ordres te ftellen.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan het Lutherfche Weeshuis te Zaandam verleend is vrydom van Impofitien van de Waaren van Confumtie. Den 26 November 1751.
IS geleezen -het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 18 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinétement van den 27 October deezes jaars, geëxamineert de Requefte van de Confiftoriaale Broederen der Lutherfche Gemeente te Zaandam; verzoekende Octroy van vrydom van des gemeene Lands Middelen voor haar Gods- of Weeshuis.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten te verleenen vrydom van 's Lands Impofitien van alle de Waaren van Confumtie, dewelke in der Supplianten Gods- of Weeshuis door de Armen, die in het zelve Huis worden gefuftineert, geconfümeert worden, en welke Waaren uit de revenuen van het voorfchreeve Huis of andere Armegelden werden betaald; mits daar van blykende by een Declaratoir van twee Broederen der Confiftoriale Lutherfche Gemeente, die teffens zyn Opzigters van het voorfz Huis.
En zullen daar van behoorlyke Brieven van Oclroy gedepecheert worden.
Rcfo-



VAN DE ARMEN-GöEDEREN. W
H, Refolutie van de Staaten van Holland, op
wat voet de Diaconie-Armen van Weftzaanen zullen jouifteeren van vrydom van Impofitien, Den January 1753. 0 ^
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den „„ , November Van tCt voorleede ja», hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Mog. Appoinétement van den 23 Augufty daar te vooren, geëxamineert de Requefte van de Diaconie-Armen te Weftzaanen , om daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Edeie Groot Mog! aan haafsSppltanten in navolging van andere Godshuizen, meed' gelief te verleenen vrydom van 'sLands Impofitien, en daar van te verleenen. Oclroy m ftorma.
Is goedgevonden en verftaan, mits deeze te verklaaren dat de Supplianten, wanneer zy haare Diaconie-Armen doen alimen teeren m een Godshuis daar toe alleen dienende, alsdan u t kragte van het 11. Articul van het generaal Placaat, zoo wel Ss alle andere zullen joniffeeren van den vrydom dei Impofitien van alle Waaren dewelke in het zelve Huis door de Armen zullen worden geconfümeert. . J ZUi
^ntJ? VCrdf' T voorkooming van het misbruik dat van den vrydom aan de Armen geconcedeert zoo te Weftzaanen als elders word gemaakt, goedgevonden en verftaan, te ordonneeren dat de Armen, dewelke in geen Godsbuizen woiX^SSil teert maar by andere befteed, met opzigt tot den Imnoft or,
een jIvtJ™ ?°0fil ^ i^L'van den to&fiSt een Zak Tarwe of een en een vierde Zak Rogge Haagfché Maat yoor een geheel Hoofd, het zy dat de Diaconen bet Ërooci zelfs leeveren, of dat die geene by wien dezelve befteed zvn dezelve Armen op haar Quotifatie- of Groot-Billie ópgecveS* en met opzigt tot den Impoft op de Turf, van tien Tonn^rï Turf voor ieder Hoofd in het jaar, mits de Diacon n den^ul op haar naam opdoen, en dezelve aan die geene bv wien de Armen befteed zyn, leeveren, en dat voor hef overige geenAt men zullen mogen worden befteed voor een
mm



408
I. Boek. E. Vyf de Titel
van andere Impoft fubjette Waaren, het zy groot of klein, direct of indirect, ten zy de Impoft daar van worde betaald.
En word • der Supplianten verder of ander verzoek geweezen van de hand; en de Heeren Gecommitteerde Raaden, in de beide Quartieren, verzogt, ter executie van het geene voorfz is, de nodige ordres te ftellen.
Noch is door hun Edele Groot Mogende toegeftaan
1754 den 27 July. Aan Eduard van Velfen, voor een Hofje in 'sHage vrydom van het Recht op grove Waaren en Materiaalen.
den 28 Augufty. Aan het Godshuis van 's Gravezanden en
Zand-Ambagt, vrydom van Impoft en en Accynfen.
den 29 Novemb. Aan het Roomfche Roofenhofje te Amfterdam vrydom van Impoft voor een bepaalde quantitcit Turf en Bier.
1757 den 21 July. Aan een Hofje gelegateert door Leonard, Jan en Geertruy Noblet, te .Haarlem, vrydom van Impoft op grove Waaren, Materiaalen en bepaalde Middelen van Confumtie.
Ii. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan Regenten van het Weeshuis te Delft geaccordeert word rejlitutie en vrydom van Impoft op de Middelen van Confumtie voor het Huis by haar geftigt tot opvoedinge van eenige Jongens, uit Jzragte van den Tejlamente van de Vrouw van Renswoude; doch het zelve Huis geen vrydom- van Verpondingen te genieten. Den 11 O&öber 1756.
IS geleezen het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 19 deezer, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appoinctement van den 30 July ïongftleeden, geëxamineert de Requefte van Regenten van het * 0 Wees-



van de Arme n- G o e d e r e n.
409
Weeshuis der Stad Delft, als voor een derdepart Erfgenaamen van wylen Maria Duyft van Voorhout, Weduwe van Rheede,* Vrouwe van Renswoude en Emminkhuifen; te kennen geevende, dat zy Supplianten ter executie van de Wille van de voornoemde Vrouwe van Renswoude, genoodzaakt zyn geweeft een aparte Wooning van de af te zonderen Jongens te approprieeren , en daar door koomen te miffen de vrydom van zoodanige gemeene Lands Laften, als waar van het zelve Weeshuis als een publicq Godshuis gaudeert, en waar van egter de voorfz Fundatie niet anders dan een gedeelte kan worden aangemerkt; en vervolgens op dat fundament verzoekende, dat haar Ed. Gr. Mog. aan gemelde Fundatie gelievente verleenen reftitutie van het reeds betaalde ter zaake van de Bouwmateriaalen tot het voorfz Fundatiehuis geëmployeert, opgedaane Turf, als anders, en nog in het vervolg tot dato van het óbtineeren van het Oclroy te betaalen gemeene Lands Laften; en wyders dezelve Fundatie, als een gedeelte zynde van het Weeshuis der Stad Delft, te doen gaudeeren van alle de vrydommen waar van het voorfz Weeshuis gaudeert.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de Heeren Gecommitteerde Raaden mits deeze te qualifïceeren, om aan de Supplianten- op behoorlyke Declaratoiren van Regenten te doen reftitueeren de betaalde Impofitien van de grove Waaren tot den bouw van het voorfz Huis geëmployeert, mitsgaders van de Turf en andere Speciën in het zelve opgedaan en uit het Fonds van de voorfz Fundatie betaald; en is voorts goedgevonden en verftaan, aan dc Supplianten te verleenen vrydom van den Impoft op alle Waaren van Confumtie, dewelke in het voorfz Huis zullen werden geconfümeert en uit het Fonds van de Fundatie betaald, mjts de Supplianten zig daaromtrent reguleeren na de ordres tot voorkoominge van misbruiken reeds gefteld en nog te ftellen; verklaarende haar Ed. Gr. Mog. niettemin, dat het voorfz Huis, met opzigt tot de Verponding, valt in de termen van haar Edele Groot Mog. Refolutie yan den 21 October 1738 (a) en 24 July 1756, en mitsdien geen vrydom van Verponding zal genieten.
En
0?) Zie boven pag. 308.
IV. DEEL, Ddd



4io I. Boek. E. Vyfde Titel
En zullen hier van Brieven van Oclroy worden gedepe* eheert.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, aan
die van Berkel en Rodenrys verleend continuatie van yrydom van honderdjie en tweehonderdfte Penningen van Capitaalen met zoodanige vrydom tot lafte van de Kerk genegotieert. Den 24 Augufty 175?.
By refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter Vergadering ingekoomen den 30 der voorleede maand, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haai- Edele Groot Mog. Appoinclement van den 7 April deezes jaars, geëxamineert de Requefte van Schout, Scheepenen en Kerkmeefteren van Berkel en Rodenrys, te kennen geevende in fübftantie, dat haar Edele Groot Mog. by derzelver Refolutie van den 14 Juny 1732, Qf) der Supplianten Pnedecefieuren gunftelyk hadden gelieven te verleenen vrydom van de hom derdfte en tweehonderdfte Penningen van een Capitaal van twaalf duizend guldens, by dezelve alsdoen- te negotieeren tot opbouw van haare Kerk, dog alleen voor den tyd van vyf en twintig jaaren, ingaande met den jaare 1732; dat overzulks de voorfz vrydom met deezen iaare expireerde, en de Supplianten zig alsnoch buiten ftaat bevonden, om het geene van het voorfz Capitaal nog tot lafte van de Kerk was loopende, te kunnen afloflen; verzoekende derhalven, dat haar Edele Groot Mog. gelieven te verleenen continuatie van de voorfchreeve vrydom van honderdfte en tweehonderdfte Penningen, ter tyd en wylen toe het voorfz Capitaal finaal zal zyn afgeioft; is goedgevonden en verftaan, aan de Supplianten mits deeze te verleenen continuatie van vrydom van de honderdfte en tweehonderdfte Penningen van- het voorfchreeve refteerende Capitaal, bedraagende een fomme van tien duizend zeven honderd guldens, en dat voor den tytf van nog vyf en twintig jaaren, ingaande met het confent vair deezen jaare 1757,. en expireerende..met-dat van.den jaare
*8iv ' Refo-
£*) Kerk, PI.. Boek. IIL Deeüpag.' vffi, ■



VAN BE ARMEN-G0EDEREN. ^u
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan de Vriefche Waterlandfche Mennonite Gemeente , te Hoorn, _ verleend word vrydom van eenige Lasten op Obligatien en Losrenten voor het jaar 1719 geacquireeru Den 27 Augufty 1754.
ONtfangen een Miffive van de Heeren Gecommitteerde Raaden in Weftvriesland en het Noorder-Quartier, gefchreeven te Hoorn den 10 deezer, houdende, ter voldoening aan haar Edele Groot Mogende Appoinclement van den 26 der voorleede maand, derzelver confideratien en advis op de Requefte van de Diaconen en Armbezorgers van de vereenigdc Vriefche en Waterlandfche Mennonite Gemeente binnen de Stad Hoorn, verzoekende, om daar by geallegeerde redenen, vrydom van een halve tweehonderdfte Penning van de Obligatien teii lafte van het gemeene Lands Comptoir voor den jaare 1719 aan dezelve Mennoniten Gemeente iri eigendom hebbende toebehoord.
Waarop gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan" mits deeze te verklaaren, dat de Obligatien en Losrenten, aan de Doopsgezinde Gemeente binnen de Stad Hoorn toebehoord hebbende voor het confent van den jaare 1719, en alsnoch toebehoorende, vry zyn van een vierhonderdfte Penning; mits Diaconen of Armbezorgers daar van aan de refpeclive Ontfangers van de gemeene Lands Comptoire overgeeven een Declaratoir van den eigendom van de Obligatien en Losrenten, en dat Burgermeefters van de Stad daar nevens certificeeren,- dat dezelve Perfoonen zyn Diaconen of Armbezorgers van een Godshuis het welk vrydom geniet van dos gemeene Lands Laften, en overzulks ook vry is van een honderdfte Penning op de Obligatien en Losrenten geconfenteert.
Soortgelyk vrydom is verleend door hun Edele Groot Mogende
Ï754 den 5 Ocfober. Aan de Waterlandfche Gemeente te Medenblik.
Ddd2 ,,-55



412 I. Boek. E. Vyfde Titel
1755 den 16 January. Aan de Doopsgezinde Gemeente te Weft-
zaandam.
den 25 January. Aan de Doopsgezinde Gemeente, Arm-
of Weeshuizen te Enkhuifen, Venhuifen, Twisk, en in de Ryp.
den 5 July. Aan dezelve Gemeente te Weftzaanen ,
Ooftzaandam, Coog, Jisp en Purmerende*
den z Novemb. Aan de veréenigde Waterlandfche en Vriefche Doopsgezinde Gemeente te Edam.
1756 den 11 Decemb. Aan de Remonftrantfche Gemeente te Alk¬
maar.
1757 den 5 Mey. Aan de Kerkenraaden van de Remonftrant¬
fche Gemeente te Leyden, Gouda en Rotterdam.
. den 25 Juny. Aan dezeivde Gemeenten te Amfterdam.
—den 30 July. Aan Regenten van het Weeshuis der Doopsgezinden ' Vlaamfche en Waterlandfche Gemeenten te Haarlem.
den 29 Oclober. Aan Diaconen der'Doopsgezinden te Rotterdam.
1758 den 21 Juny. Aan de Remonftrantfche Gemeente te
Noordwyk, Hazerswoude, Sevenhoven, Waddinxveen en Segwaart, en Zoetermeer.
■ ■■ ■ den 22 Juny. Aan de Remonftrantfche Gemeente te Delft.
——- den 4 Novemb. Aan de Lutherfche Kerkenraad te Monnikendam.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by is afgeftaagen het verzoek van de Regenten van het Hofje van Comelia van Wouw in 'sHage, om te hebben verklaard, dat het voornoemde Hofje is een publicq Godshuis, en mitsdien te gaudeeren van wydommen van Laften op Obligatien. Ben 30 Maart 1747.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 8 der voorleede maand,
ter



VAN DE ArMEN-GoEDEPvEN.
4*3
ter Vergadering ingekoomen den 10 daar aan volgende, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Edele Groot Mo»; Appoinctement commifïbriaal van den 21 December van het voorleede jaar, geëxamineert de Requefte van de Regenten van het Hofje, geftigt by wylen Cornelia van Wouw, ftaande en geleegen aan de Weftzyde van de Breedftraat alhier in den Hage, om daar by geallegeerde redenen verzoekende, dat haar Ed Gr. Mog. by Refolutie gelieven te verklaaren, dat het voornoemde Hofje is een publicq Godshuis, en dat de Supplianten in haare voorfchreeve qualiteit overzulks meede zullen mogen jouifleeren van de exemptie van de drie vierdeparten van den tweehonderdften Penning op de Obligatien en Losrenten ingevolge van haar Edele Groot Mog. Placaat van den 19 February 1746, wegens vyf en twintig duizend guldens aan Obligatien, waar- meede het zelve Hofje ter zaake in de Requefte gemeld is gedoteert geworden, en zulks even en in diervoegen als andere Godshuizen; en wyders meede nog te verklaaren, dat zekeretwee Obligatien, ieder groot duizend guldens, door der Supplianten Praedecefleurcn uit een afgelofte Obligatie van twee duizend agt honderd guldens, gehoorende tot de voorfchreeve vyf en twintig duizend guldens, na den jaare 1719 aangekogt, zyn en blyven van dezelve natuur als de andere Obligatien, het voorfz Hofje voor den jaare 1719 aangekoomen en geacquireert.
Is goedgevonden en verftaan, der Supplianten gedaane verzoek te wyzen van de hand.
Ddd 3
F. Ses-



F. Sesde Titel,
HANDELENDE VAN DE
RUST en VREDE der KERKE.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa¬
iende de. klagten van den Predikant Maafsen over verfcheide Refolutien, door de grootfte Lutherfche Kerkenraad in 's Gravenhage ten zynen nadeele genoomen. Den 20 November 1738.
lipïii^gfj'E Heer Penfionaris Gilles heeft ter Vergadering gerapM ^^^P porteert de confideratien en het advis van de Heeren i WiÊlL ^aar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ÊJSÊÊi inSevolge en tot voldoening van haar Edele Groot ISSSSsy Mog. Appoinctement commifforiaal van den 10 Mey deezes jaars, geëxamineert de Requefte van Mauritius Maafsen, Emeritus-Predikant van de Lutherfche Gemeente alhier in den Hage, zig beklaagende over verfcheide Refolutien, door dc grootfte Kerkenraad van de voorfchreeve Gemeente, tegens hem, na dat hy Emeritus verklaard was, genoomen; ter zaake dat hem, daar by, zonder eenige, min gefundeerde redenen, te hebben gegeeven, was benoomen de faculteit, om voortaan ftem of fesfie in eenige Kerkelyke Vergadering te hebben, om de ordinaris Zitbank der Predikanten in de Kerk te gebruiken, om de functien van Doop en Nachtmaal buiten de Kerke, gelyk zulks by de voorfchreeve Gemeente in zekere gevallen gebruikelyk is, te bedienen, en om voor eenige van de arbeidende Predikanten, fchoon door dezelve daar toe verzogt zynde, te mogen prediken , ten ware by confent van de kleine Kerkenraad ; en meer andere zaaken, en byzonderlyk ook, tér zaake, dat hy, door de voorfchreeve grootfte Kerkenraad, was gecondemneert in een boete van de helft van deszelfs laatfte vierendeeljaars Tractement, zynde honderd zeven en dertig guldens en tien ftuivers, ten behoeve van het Lutherfche Weeshuis alhier; en verzoekende



van de Rust en Vrede der Rerke. 415
de daar tegeté, om redenen by de voorfchreeve Requefte breder geallegeert, redres, en haar Edele Groot Mogende voorziehinge.
Waar op gedelibereerd en in agtinge. genoomen zynde, dat het meerderdeel der zaaken, waar. over de Suppliant zig beklaagt, zyn Kerkelyke zaaken, concerneerende de Lutherfche Kerkenraad en Gemeente, welke onder de. goedgunftigheid van haar Edele Groot Mog. alhier in den Hage haar ophoud , en dat vervolgens, om meer dan eene reden, haar Edele Groot Mog.. zig dezelve zaaken niet verders- of anders konnen aantrekken, als om aan haare Onderdaanen, die van dé voorfz Gezindheid zyn, geruftheid te geeven, dat zy door willekeurige dispofitien van de voorfchreeve Kerkenraad niet konnen. worden onderdrukt en verongelykt; het geen te nodiger fchynt, na dat, gelyk bv deeze gelegentheid aan haar Edele Groot Mog. voorgekoomen is, zedert eenigen tyd herwaards veele onluften en oneenighe-den, zoo tuffchen de Leden van den voorfz Kerkenraad, als tusfchen het meerderdeel derzelve Kerkenraad en fommige van devoorfz Gemeente gereezen zyn, die nog continueeren, en dievan tyd tot tyd occafie tot noch meer klagten koomen te geeven: Dat wyders de voorfz Kerkenraad de paaien.van haar gezag in het Kerkelyke, onder die van. haar Gezindheid, merke-lyk te buiten heeft gegaan, wanneer zy den voornoemden Suppliant heeft konnen goedvinden te condemneeren in een boete van de helfte van deszelfs laatfte vierendeeljaars Traclement, alsPredikant van de. voorfz Gemeente, ten behoeve van het Lutherfche Weeshuis alhier, rer. zaake van gepretendeerde beleedï- gingen en ongehoorzaamheid, die hy ten aanzien van denzelven Kerkenraad zoude hebben gepleegt, het welke, als fmaakendena ufurpatie van Jurisdiaie, niet kan werden gedoogt.-
Is goedgevonden en. verftaan, dat aan den Suppliant, en alleanderen, die zouden mogen vermeinen, met eenige Dispofitien; of Refolutien in Kerkelyke zaaken, door de voorfz Kerkenraad' gegeeven en genoomen, of noch.te. geeven en te. neemen, bezwaart te weezen, zal werden vrygelaaten, gelyk haar viwgelaaten werd mits deezen, zig daar over, bv wege van appel, te_' beklaagen, en haare, grieven te proponeeren aan de. relpeftive--
Kèr*-



I. Boek. F. Sesde Titel
Kerkenraaden van drie- der voornaamfte Lutherfche Gemeentens binnen deeze Provincie, en wel namentlyk aan de drie Kerkenraaden van de Lutherfche Gemeentens binnen de Steden Haarlem, Leyden en Amfterdam, om by dezelve drie Kerkenraaden, of derzelver Gecommitteerden, na verhoor van de geenen dié gehoord moeten werden, daar over geoordeelt te werden, zoo als zy in goede confcientie zullen bevinden te behooren, en dat bet geen alzoo zal zyn geoordeelt, zoo wel door den voorfz Kerkenraad van de Lutherfche Gemeente alhier in den Hage, als door de geenen, die zig over derzelver Refolutien of Dispofitien beklaagt zullen hebben, zal moeten werden agtervolgt en nagekoomen. .
Dat voorts de condemnatie by den voorfz Kerkenraad van de Lutherfche Gemeente alhier in den Hage ten lafte van den Suppliant gedecerneert, in een boete van de heifte van deszelfs laatfte vierendeeljaars Traéleinent, als Predikant van dezelve Gemeente, zal werden gehouden, gelyk dezelve gehouden werd mits deezen, voor nul en van onwaarde; en dat dienvolgende dezelve Kerkenraad zal worden gelaft, aan den Suppliant het zelve vierendeeljaars Tractement ten vollen, en zulks ter fomme van twee honderd vyf en feeventig guldens te voldoen, en haar geinterdiceert om zulke of diergelyke condemnatien meer te decerneeren, gelyk haar het zelve gelaft en geinterdiceert werd, refpecfivelyk, mits deezen.
En nademaal aan haar Edele Groot Mog. ten hoogften onaangenaam zyn, de meenigvuldige onluften en oneemgheden, die tulfchen de Leden van den voorfz Kerkenraad en Gemeente gepeezen zyn, en noch continueeren: gelyk ook niet minder -aan haar Edele Groot Mog. onaangenaam is , het geen by deeze geleegentheid noch meede aan haar Edele Groot Mog. is voorgekoomen, dat namentlyk , zoo op den Predikftoel, in de Cathechifatien, als in de particuliere Huisbezoekingen, onder de voorfz Gemeente, en byzonderlyk in die Huisgezinnen, daar Echtgenooten van beide de Religiën, zoo Gereformeerde als Lutherfche, gevonden worden , nu en dan misbruik werd gemaakt van de vryheid, die de voorfz Gemeente in het ft uk van haare Godsdienftoeflcning geniet, door de Leere van de publicque



van de Rust en Vrede der Kerke. w
que Kerke, en deBelydeniffe van de Waare Gereformeerde RP ligie, zeer fmaadelyk te behandelen, en haatefvk tu l geene vooral niet behoord plaats te hebben in «"cSf
£dMS onthef blyken ^ Edde "o!
P^m^SV^^^ ie1erLMdvan°d-fZ m het particulier en byzonderlyl aan dê PredSróten en Le^S van de voorfz Gemeente, zal werden gelaft, gelvk haar S werd mits deezen, om alle onluften, animofitetef£ onTenigLt ftrp4lS/y,nd,e mCt aUeen in Zi$ zelve onbetaamelyk" ml? ook ^ ergerms' ontffiS«»ge en fcheuringe van de Ge meente, te laaten vaaren, en zig te wijten vS I I . nieuws occafie te geeven,'veel mfn dezd^e te voeden^f^ t? ftooken, maar voortaan in alle minzaamheid, elndrag" enm moedigheid, zoo tegens haare Meede-Leeden, al ?eSenS Se Gemeente, zig te gedraagen, gelyk goede Chrifteneren vooral Voorgangers van een Chriftelyke Gemeente, betaamt Dat insgelyks aan de Predikanten en Leeraars T*n Lutherfche Gemeente zal worden gelaft, glvk halr i^?0^ mits deezen, zig'wel zorevuldio- re'll"'|ci}ic üaar gelaft word van, of m hWe^Predi^
haare Huisbezoekingen, en byzonderlyk in die Se^mnen daar Echtgenooten van beide de Reliden 7 n r^J ^9 als Lutherfche, gevonden worden, ofTok op ^ed^S'S wyze, letwes voor te brengen, ofte ondemeemer> w woorden of met werken, het geen tot verlS™' lc ff m£t of verachting van de Leere der nSST' ^dumping
fchEreevc^d,fL1Sar ^dde (froot Mo^ étende op beide de voor-
e e mo-



4<i8 I. Boek. F. Sesdé Titel
mogen ftrydig zyn, daar tegens zoodanig efficacieufelyk te voorzien, en ordre te ftellen, als zy, tot bereikinge van haar Edele Groot Mogende falutair oogmerk, zullen bevinden te behooren.
Zullende ten dien einde Extract deezes gezonden worden aan de Heeren Gecommitteerde Raaden.
Gelyk ook Extract deezes gezonden zal werden aan de drie Kerkenraaden van de Lutherfche Gemeentens binnen de Steden Haarlem, Leyden èn Amfterdam, om te ftrekken tot derzelver narichting, voor zoo veel haar aangaat.
En zal meede Extract deezes gezonden werden aan den Kerkenraad van de Lutherfche Gemeente alhier in den Hage, mitsgaders aan den Suppliant gegeeven worden, met laft, om haar daar na preciefelyk. te reguleeren.
If,, * Refolutie van de Staaten van Holland, raa-
kende het Requeft van de Gecommitteerden van de Kerkenraaden der Lutherfche Gemeenten van Haarlem , Leyden en Amfterdam , 'klaagende over de belemmeringen welke zy alhier ontmoeten in de uitvoe- ■ ring van haare Commiftie ter voldoening van haar Edele Groot Mogende Refolutie van den 20 November 1738. Den 20 Maart 1739. ..
TpS 'geleezen de Requefte van de Gecommitteerdens van de Ker^ JL kenraaden van de drie Lutherfche Gemeentens in de Steden ' Haarlem, Leyden en Amfterdam, te kennen geevende in fubftantie,, dat haar Edele Groot Mog. by Refolutie van den 20 November. des voorleeden jaars, (a) hebben goedgevonden en Verftaan, aan Mauritius Maafsen, Emeritus - Predikant van de Lutherfche Gemeente alhier in den Hage, en allen anderen die zouden vermeinen met eenige Refolutien of Dispofitien in de Kerkelyke zaaken door de Kerkenraad van de voorfz Gemeente inVs Gravenhage gegeeven, of genoomen, bezwaart te zyn, vry te laaten zig daar over by wege van appel te beklaagen, en haare' grievens te proponeeren aan de Kerkenraaden van der Sup-
plian-
GOv£ie Mven pag^ 414».



van d-e Rust en Vrede der Kerke> 419
plianten Gemeentens, om by dezelve, of derzelver Gecommitteerdens , na verhoor van die geene, die gehoord moeten worden, daar over geoordeelt te worden, zoo als in goede confcientie bevonden zoude worden te behooren;- en dat het geen alzoo zal zyn geoordeelt, zoo wel door de Kerkenraad van de voorfz Gemeente van 's Gravenhage, als door die eeene die zig over derzelver Refolutien of Dispofiticn beklaagt zullen hebben , zal moeten worden agtervolgt en nagekoomen! Dat zy Suoplianten herwaarts zyn gecommitteert, en alhier aangpkoomcn den 17 deezer, om aan haar Edele Groot Mog. voorfz Refolutie te voldoen, en om, ingevolge van de Commiffie van hunne Kerkenraaden, alle moogiyke pogingen te doen, .om Partyen te bevreedigen, en, was het mooglyk, eenmaal de ergerlyke onlusten 111 de Gemeente te affopieeren; dat zy Supplianten ten dien einde alle de Leden van den Kerkenraad van de voorfz Gemeente van 'sGravenhage, en den voornoemden Predikant Maafsen, hebben geconvoceert gehad, om op gifteren des morgens ten tien'uuren voor de Suppljanten tc compareeren in de Kamer ten Huize van de Predikant iumer, aan de Supplianten door die van den Kerkenraad van \s Gravenhage tot haar byeenkomft .zelve aangeweezen, maar dat zy Supplianten tot 'haare bevreemding koomen te bevinden, dat die van de voorfz Kerkenraad daaraan met geheven te defereeren, en allefins beoogen om de Supplianten in de uitvoering van haar Edele Groot Mog. voorfz Refolutie, en van de aan haar verleende Commiffie te verhinderen, m zoo verre zelvs, dat zy aan de Supplianten diverfche regulen koomen voor te fchryven eer een van derzelver Leden, en nog minder de ganfche Kerkenraad, voor de Supplianten zullen compareeren , zoo als zy zelfs fchriftelyk hebben beftaan aan de Sup* plianten te declareeren.
Dat gelyk de Supplianten ten dien refpeéte door die van den voorlz Kerkenraad, wprden gevilipendeert, zy Supplianten ook geen minder oppofitie hebben te vcrwagten in de exhibitie door denzelven Kerkenraad van de nodige origineele Befcheiden en van het Prothocol van de voorfchreeve Gemeente van's Gravenhage , mgevalle zy Supplianten dezelve in het examineeren der zaaken. zouden bevinden nodig te hebben. 1
Éee 2 En



420
I. Boek. F. Sesde Titel
En verzoekende vervolgens, dat haar Edele Groot Mog. zoö* danige efficacieufe voorziening gelieven te doen, als dezelvey ter bereiking van haar falutair oogmerk, zullen vinden te behooren , op dat eerftelyk de Supplianten met effect den voornoemden Do. Maafsen, en anderen, en wel particulierlyk het geheele' Confiftone van de voorfz Gemeente alhier in den Hage, het zy gezamentlyk, of eenige Leden van dien in het byzonder, voor zig konnen ontbieden, om dezelve te hooren, als meede Partyen te vereenigen is het doenlyk: en ten tweede, dar de Supplianten met gelyk effect, zoo van de voornoemde Emeritus-Predikant Maafsen, als anderen, en particulierlyk van den voorfz Kerkenraad van de voorfz Gemeente alhier konnen vorderen en bekoomen de nodige origineele Befcheiden, als meede het Prothocol van dezelve Gemeente, ingevalle zulks irn het examineerem der zaaken zouden bevinden nodig te hebben*.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de- voorfz Requefte zal gezonden worden aan de Heeren Gecommitteerde Raaden, ten einde om daar op, en op het geen verder aan haar omtrent de voorfz zaaken zoude mogen voor^ koomen, te disponeeren-, zoo als zy, ter executie van haar Ed.. Gr. Mog. bovengemelde Refolutie, en tot bereiking van derzelver falutair oogmerk, meeft convenabel en efficacieus zullen oordeelen te behooren..
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by aan den Predikant Maafsen. verleend word, Letteren executoriaal op de Sententie ten zynen voordeele geweezen. Den 15 September 1740.
IS geleezen de Requefte van Mauritius Maafsen-, Predikant in de Lutherfche Gemeente van *s Gravenhage, te kennen geevende, dat by Refolutie van haar Edele Groot Mog. in dato 20 November 1738, (a) aan den Suppliant, en alle anderen, die zouden mogen vermeinen, met eenige Dispofitien of Refolutien, in Kerkelyke zaaken door den Kerkenraad van deXutherfche Gemeen*
ia) Zie boven pag. 4140.



van de Rust en Vrede der Kerke, 4'2i.
over, by wege van appel, te moffen bekkeen ™ Ff ' ? daar te proponeeren aan dfdrie ïZW^tSS?? meentens binnen de Steden Haarlem, Leyden ai AmSm by dezelve drie Kerkenraaden, of derzelver (wS™ na verhoor van. de geenen die eehoord 7n^J™ mitteerden* daar over geoordeelt tewerden^ zoo als zï in j?°f^den' zouden bevinden te ^o^.r^^^lSÖ
zyn geoordeelt, zoo wel door voornoemden Kerkenrwd° , ^ Lutherfche Gemeente alhier in den S 1 I. r van de die zig pver-^rzdver
hebben zoude moeten werden agtervolgten ni^oSDat de Suppliant op dien voet aan ïemelde d,t T V den zig by wege van appel heeft bekïaaft over dlverfhfr3£
beklaagt, hebben ^ n fuSen , fvn V,? h ™n appd had koften van den Procelfe, K^S*^ In de
aan de'utque^yexf0Ple *ttbeB°c<l van "ezelve'Sententie,
«Jn, toöuSt \SfZlT^Z°Zl Senter'e * k0n*" Kerkenraaden te doen hebben voldoend°rnoemd,e gedelegeerdeReis- en Teerkoften enalï °em 5 ™ de verfchooten
de voornoemde KerkenLd , veïtooTemw £é& m by' en ter oorzaake van de vnnrfv ,n nooten en gefupporteert ^ mi ve ook op den o8 Tulv Z^f • ' f*3? hy Sm^m dezei*hoorlyke QüitMtie ƒ ^ F™ ^I1 Voldaan' ondef'
fchreeven KerkenraS vfriTr^X' 0m de"Ive vm voorblykende bv Copemthemi.n .f'f^f *kon««i repeteeren V de Requefte annex. q dve Quitantie» ^ede aam
Eee3 te



,422 I. Boek. F. Sesde Titel
Dat de Suppliant vervolgens de twee origineele dubbelden •van de voorfz Sententie is magtig geworden, en ten zeiven dage «een van dien door Notaris en Getuigen aan de voornoemde Geappelleerdens heeft doen infmueeren, en daar benevens ook gedaan overleeveren een Memorie van koften in de voorfz zaak .aan de zyde van de Supplianten gevallen, dewelke tot noch toe is gebleeven onvoldaan; zulks, dat de Suppliant genoodzaakt werd" taxatie van de voorfz koften by de voorfz gedelegeerde Kerkenraaden te verzoeken.
Dan nademaal de voorfz gedelegeerde Kerkenraaden geen vermoogen hebben, om aan den Suppliant op de voorfz Sententie, ,:en aan de Supplianten gegeeven Aclionem cejfdm, en daar optevolgene Acte van taxatie van koften, te verleenen Letteren executoriaal , en dat ook by haar Edele Groot Mog. Refolutie (zoo <de Suppliant onder reverentie zig verbeeld) niet uitdrukkelyk is gedeflnieert, aan wien de Suppliant zig behoord te addrelfee•ren, om Letteren executoriaal op de voorfz Sententie, gegeeven fi&ê ceffa, en optevolgene Aéte van taxatie te erlangen; zoo keerd de Suppliant zig- tot haar Edele Groot Mog., ootmoe•diglyk verzoekende haar Edele Groot Mog. Letteren executoriaal , waar by de eerften Deurwaarder, des verzogt, werde geauthorifeert, de Voorfz Sententie, a&iq ctefa, en optevolgene Acle van taxatie, ter executie te leggen als na behooren, en daar toe aan den Suppliant t« verleenen haar Edele Groot Mog. Letteren executoriaal in de vereifchte förmaof wel anderfin ts, -dat haar Edele Groot Mog. ten fine voorfz gelieven te doen zoodanige andere voorzieninge, ten einde de Suppliant het effect van de voorfz Sententie, aclio cefa, en optevolgene Acte van taxatie koome te erlangen, als haar Edele Groot Mogende m derzelver hooge wysheid zullen oordeelen en goedvinden te fcehooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , te authorifeeren de Heeren Gecommitteerde Raaden, om aap den Suppliant te verleenen Letteren executoriaal, by de voorfz Requefte yerzogt.
. i Refo-



van de Rust en Vrede der Kerke. 423; H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar'
by Johan Qodlkb Pambo , Hoogduitftch LuthetfchPredikant in 'sHage, mitsgaders eenige Conftflortaaien en Leedemaaten van de Lutherfche Gemeente aldaar, ter zaake van hunne gedaane klagten over devexatien van eenige andere Conft/lorlaaien,- worden' gerenvoyeert aan de drie Lutherfche Kerkinraaden' van Haarlem, Leyden en Amfterdam. Den 21 February 17 gO.
IS geleezen de Requefte van Johan Godlieb Pambo , Hoogduitfch Lutherfch Predikant alhier in den Hage, zig beklaageilde over veele chagrynen en fmertelyke vexatien, welke' hein door eenige Lutherfche Haagfche Conflftoriaalen by continuatie van tyd tot tyd zouden weezen aangedaan, en dat hv benevens eenige andere Haagfche Conflftoriaalen, zig daar over" by Requefte aan den Hove hebbende geaddrefleert, op het zelve Requeft was geappoincteert nihil hic; verzoekende de Sudpnant vervolgens, dat haar Ed. Gr. Mog. hem van het ongelyk: het welke hem wierd aangedaan, gelieven te redden, zoo dat hy' in zyn Ampt en Beroep niet verder zoude worden benadeelt' en m zyn eer getaft; en dat haar Edele Groot Mog. wyders de' Lutherfche Kerkelyke Ordonnantiën, Vergelyken,- en het geen', verder tot fuppletie der Kerkelyke Ordonnantie eenpariglvk als • een wet Is aangenoomen, mitsgaders het Reglement raakende de-ftenen3^11' ID VOOrige viê'cur, waarde en kragt te her--
En is meede geleezen de Requefte van honderd en een Con-iiftonaalen en Leedemaaten van voorfz Lutherfche Gemeente -, dienende, tot appuy van de Requefte door Johan Godlieb Pambo\> geprefenteert, en het zelve verzoek in fubftantie inhoudende. ■ Waar op gedelibereerd zynde,. is goedgevonden en verftaan , dat de voornoemde refpeftivè Supplianten derzelver bezwaar het geen zy ter zaaken in de Requefte-gemeld , zouden mogen ve?meenen te hebben, zullen moeten voordragen aan de drie Ker kenraaden van de Lutherfche Gemeentens binnen de Steden Fka vlem, Leyden en Amfterdam, om by. dezelve drie Kerkenraaden,,
oêi



424 I- Boek. F. Sesde Tttel
of derzelver Gecommitteerden, na verhoor van die geene die gehoord moeten worden, daar óver geoordeelt te worden, zoo als zy in goede confcientie zullen bevinden te behooren, en dat het geene alzoo zal zyn geoordeelt, door alle en een iegelyk van de Lutherfche Kerkenraad en Gemeente alhier in den Hage zal moeten worden agtervolgt en nagekoomen.
En zal hier van Extract , beneevens Copie van de voorfchreeve Requeften, werden gezonden aan de drie Kerkenraaden van de Lutherfche Gemeente binnen de Steden Haarlem, Leyden en Amfterdam, om te ftrekken tot derzelver narigt.
En zal meede Extract van deeze Refolutie gezonden worden aan den Kerkenraad van de Lutherfche Gemeente alhier, mitsgaders gegeeven aan de Supplianten, om zig daar na te reguleeren.
H, Refolutie van de Staaten van H&Uand, waar
by aan het Hof word gerenvoyeert de Requefte van zes Gecommitteerden van de Lutherfche Gemeente in 'sHage, om de geinterejfeer.de Partyen te hooren, en te vereenigen is het doenlyk, en anders omtrent de overblyvende verfchillen de plano en zonder figuur yan Proces te disponeeren. Den 28 April 1750.
IS geleezen de Requefte van zes Gecommitteerden van een groot aantal Leden uit de Lutherfche Gemeente alhier in den Hage, te kennen geevende, dat zy, op ordre en goedvinden van haar Edele Groot Mog. de Heeren Gecommitteerde Raaden van haar Edele Groot Mog., zyn geweeft in Befoigne met gelyke zes Gecommitteerden uit de Confiftorie van de voorfz Gemeente , om niet alleen het laatft ontftaane different tuffchen de voorfchreeve Gemeente en den Kerkenraad, wegens het ftemmen yan de Ouderlingen en Diaconen, maar ook alle de voorgaande Verfchillen, dewelke tot dus verre, tot fmerte en droefheid van alle welmeenende Leden in dezelve Gemeente, waren gevonden geworden, in der minne onder malkanderen uit den weg te ruimen, en dus de lang gewenfehte eendragt te herftcllen; hebben de Supplianten in de gemelde Befoigne tot dien einde gepropo-
neert



van de Rust en Vrede der Kerke. 425
neert en aangebooden, dat men van beide zyden alle het gepasfeerde federt den jaare 1740 tot heden toe, het zy cefprooken gefchreeven of m het Prothocol van de Kerk 'aangeteeken? Malkander zoude vergeeven en vergeeten, en gehouden worden of zulks nooit was gepaffeert; dat die van de voorfz Kerkenraad met de Supplianten over het ftemmen van Ouderlingen en Diaconen wel wijlen koomen in onderhandeling, maar aangaande de voorfz propofme om eindelyk een einde van alle oneenigheclen te maaken zig met hebben willen mlaaten, en den Supplianten met onduifter voorgekoomen was, dezelve daaromtrent te renvoyeeren iia de drie Gemeentens der Lutherfche Kerken van Haarlem Leyden en Amfterdam, het welk by de meefte Leden van de Gemeente niet anders konde aangemerkt worden, als een volmaakt declmeeren van alle middelen, dienende om zoo voor het tegenwoordige^ als toekoomende, de ergerlyke bitterheid en verregaande diffentien onder de voorfchreeve Gemeente eenigêï maaten te doen ophouden; en dat dewvl dan daar door de Sunplianten nooit appareritie zagen, dat de zoo lang gewenfehte vrede en eenigheid 111 dezelve Gemeente herfteld zal worden maar dat integendeel de verwyderingen by dezelve hoe langer hoe meer toeneemen gelyk -de dagelykfehe ondervinding zulks helaas genoegfaam deede zien, en de Supplianten daarenboven niet voorby konden haar Edele Groot Mog. voor te draagen, dat de onkoften 111 cas van te houden Befognes met de voorfz drie Gemeentens, ondraaglyk, ja ruïneus voor die geene waren daar dezelve op vallen, gelyk het laatfte debat hangende voor dezelve diic Gemeentens, daar van een overtuigend bewys uitleeverden, aan de Supplianten mets overbleef, als om deeze en meer andere redenen in deeze zeer bedroefde omftandigheden zm te kceM0^de7fr5;lyke g°et!^ierendheid van haar Edel Grolt Mogende, gantfeh ootmoedig ftneekende, dat haar Edele Groot SS 7dleven Soed te -vinden, dat het aan die van de Lutherfebe Gemeente alhier in 'sHage, gepermitteert moge zyn tot herftelling en onderhouding van eendragt en vrede, Irwe differenten en verfchillen over dewelke zy'zig onderting Set tcSrfef^n r^rengen voor de Heeren GecommitTV n 4/ Van haar EdcIe Groot Mogende, of voor Hee-



426 I. Boek. F. Sesde Titel
ren Cömmiffariffen van den Edele Hove., of wel voor zoodanige andere als haar Edele Groot Mog. na derzelver Vaderlyke zorge voor het welzyn en behoud van derzelver Ingezetenen, en het wceren van ergerniffen uit de Proteftantfche Gemeentens deezer Landen, zullen goedvinden aan de voorfchreeve Gemeente aan te wvzen.
"Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat Copie van de voorfz Requefte zal worden gezonden aan den Prsefident en Raaden van den Hove, en dat dezelve daar nevens zal worden aangefchreeven, om de gemelde geinterefleerde Partyen over alle de tuffchen haar ontftaane differenten en verfchillen te hooren, en dezelve daar over, is het docnlyk, te vereenigen, en de rufte en eendragt in de voorfz Gemeente te herftellen, en om by onverhoopte ontftenteniffe van dien, ten aanzien van zoodanige verfchillen, over dewelke de voornoemde Partyen zig onderling niet zullen kunnen verftaan, fommierlyk, de plano en zonder figuur van Proces te disponeeren, en dezelve te termineeren, zoo als zy zullen oordeelen te behooren.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, hou¬
dende Declaratoir, dat by haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 28 April 1750 aan het Hof ook zyn gedemandeert de zaaken den Predikant Pambo raakende. Den 15 December 1750.
ONtfangen een Miffive van den Praaident en Raaden van den Hove, gefchreeven alhier in den Hage den 11 deezer, houdende in fubftantie, dat zy, ontfangen hebbende haar Edele Gr. Mog. Miffive en Refolutie van den 28 April deezes jaars, Cd) genoomen op de Requefte van zes Gecommitteerden van een groot aantal Leden uit de Lutherfche Gemeente alhier in den Hage, in conformiteit van het eerfte lid van dezelve Refolutie en Aanfchrvvens, op alle wyzen getragt hadden de Leden van de gemelde Lutherfche Kerkenraad en Gemeente, ten aanzien van alle haare openftaande differenten, te vereenigen, dog te vergeefs, en dat zy derhalven nü zouden moeten toetreeden,
om,
(a) Zie de vorige Rcfijlu'ie.



van de Rust en Vrede der Kerke. 427
om, volgens het -tweede lid van de voorfchreeve Refolutie over de voorfchreeve verfchillen fommierlyk, de plano en -zonder figuur van Proces te disponeeren, en dezelve te determineeren dog dat door die van den Kerkenraad wierd gefuftineert, dat in haare Refolutien, reeds genoomen, en in haare Disp'olitien, reeds gedaan, en, zoo zy fuftineeren, door haar nog moetende werden gedaan in de zaake van den Predikant Pambo, en om nog verder over deszelfs Ampt en Leere te oordeelen, aan haar door den Hove behoord te worden vergunt vryheid, agtervolgens haar Ed. Gr. Mog. Refolutien van den 20 November 1738 Cd) en 21 February 1750, Q) en dat zy Pnefident en Raaden bevinden, dat veele der fuftenuen van de zes Gecommitteerdens van de Lutherfche Gemeente, die aan haar zyn gedemandeert om de plano te termmeeren, dezelve zyn met die van den Predikant Pambo, en dat zonder dezelve uit de Wereld te helpen, niet te hoop en fchynt dat de ruft en eendragt in de voorfz Gemeente zal worden herfteld; verzoekende derhalven te mogen weeten de intentie van de voorfz Refolutie van den 28 April deezes jaars of namentlyk aan haar meede by dezelve zyn gedemandeert de zaaken raakende den Predikant Pambo, dan alleen de differenten tullchen de zes Gecommitteerdens van de Gemeente met die van de Lutherfche Confiftorie, voor zoo verre daar onder niet is vervat eenige zaaken, den Predikant Pambo raakende.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan te verklaaren, zoo als haar Edele Groot Mogende verklaaren by deeze , dat onder de zaaken, welker afdoeninge by de voorfz haar Edele Groot Mogende Refolutie van den 28 April deezes jaars, aan de Pra?fident en Raaden van den Hove is gedemandeert, meede zyn begreepen de zaaken, den Predikant Pambo raakende.
En zal Extract deezes by Miffive aan gemelde Prcefident en Raaden van den Hove worden toegezonden, met bygevoegt verzoek , om alle de voorfchreeve verfchillen ten fpoedigften te willen termineeren en afdoen.
G Ze-
(_a) Zie boven pag. 4.T4. O) Ibid. pag. 423.
Fff 2



42$
G. Zevende Titel,
HANDELENDE VAN DE
BEHULPSELEN der KERKE.
Boeken.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa*
kende de Keurdigten. Den i July 1735. Gr. PL Boek VI. Deel pag. 465.
flp3ifE Raadpenfionaris heeft ter Vergaderinge voorgedraagen T 1 SPlli dat baar Edele Groot Mog. Refolutie van den 28 No1 Sifjfi vember 1733, authorifeerende den Procureur Generaal ÊSÈSgM van den'Hove, en de Officieren van de Juftitie, zoo in de Steden als ten platten Lande,' om tot zekerder ontdekking van de Autheurs,. of Uitgeevers, mitsgaders van den Drukker* of Drukkers van twee onderfcheide Cöllectien , gedrukt, zoo voorgegeeven word', te Rotterdam, by Pieter van der Goes, onder den naam van agtfte Vervolg van de Latynfehe en Nederduitfche Keurdigten, in welke Colkeftien verfcheide vuile Pasquillen en Lafterfchriften gevonden worden, te mogen belooven, tot twee duizend guldens toe aan die dezelve of eenige van haar zal aanbrengen , zoodanig, dat zy in handen van de Juftitie geraaken, met belofte van fecretefle, en van impuniteit, en de ontdekkingen welke daar op gevolgt zyn , niet belet hebben het drukken en dilfemineeren van een negende Collectie, waar in niet min deivuile Pasquillen en Lafterfchriften gevonden worden , als in de vorige, exhibeerende een Exemplaar, welke hem Raadpenfionaris gifteren was ter hand gefteld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,. by- vernieuwing der voorfz Refolutie van den 28 November wel: ernftclyk te laften den Procureur Generaal, en alle eerdere Officieren van de Juftitie, zoo in de Steden als ten platter»



van de Boeken. ^
ten Lande, elk zoo veel haar aangaat, niet alleen in het generaal, dat zy, in .conformiteit van de Placaaten, fucceffivelyk ten dien einde geëmaneert, met alle behoorlyke naarftigheid en applicatie vigileeren tegens het drukken en divlilgeeren van Pasquillen en fameufe Libellen, en zonder conniventie procedeeren tegen die geenen, die daar aan fchuldig of meedepligtig zyn, maar ook in het byzonder, dat zy zig bevlytigen, om te ontdekken de Autheurs of Uitgeevers, mitsgaders den Drukker of Drukkers van de voorfz negende Collectie der zoogenaamde Latynfehe en Nederduitfche Keurdigten, met authorifatie, om te mogen belooven „tot vier duizend guldens toe aan de geenen, welke de voorfz Autheurs, Uitgeevers en Drukkers, of eenige van hen zullen weeten aan 'te brengen, zoodanig , dat zy geraaken in handen van de Juftitie, welke praemie, uit kragte deezes zal betaald worden door de Heeren Gecommitteerde Raaden, met belofte, dat dc naam van den Aanbrenger zal worden gefecreteert v en van impuniteit, indien hy daar aan mogt meedepligtig weezen , alles onvermindert het 'geen dat de Officieren zouden mogen bevoegt zyn te declareeren ten laften van den Lande, wegens haar aan te wenden, devoiren ter executie deezes.
"cliof. Publicatie van den Hove van Holland tegem
het maaken, drukken, verkoopen. en dlffemlneeren van Gefehriften, welke aanflootelyk zyn voor gekroonde Hoofden, en andere uitheemfche hooge Perfonagien.Bed 29 January 1745. Gr. PI. Boek VI. Deel pag. 820..
DE Prafident en Raaden van Holland, Zeeland' en Vriesland 9 Allen den geenen, die deezen zullen zien, of hooren leezen,_Salut:. Alzoo tot Onze kenniffe gekoomen is*, dat zedert eemgen tyd herwaard wederom merkelyk is toegenoomer» de licentie 111 het maaken, uitgeeven, drukken en diffetmneerer* van Gefchriften, dewelke voor gekroonde Hoofden, en andere lf^ri, ?°<g? ^rfonagien zyn aanflootelyk, niettegenftaande door haai- Edele Groot Mog. de Heeren Staaten, van Holland!



43<? L Boek. G. Zevende Titel
en Weftvriesland met veel ernft daar jegens is voorzien; en dat vervolgens deeze ftoute onderneeming niet anders kan worden aangemerkt, als voor een verregaande acte van vilipendie en veragting van de Hoogheid van den Lande.
ZOO IS'T, dat Wy, in de jegenwoordige omftandigheden van tyden en zaaken, daaromtrent den ernft van de Juftitie willende doen zien, goedgevonden hebben te verbieden en te interdiceeren, zoo als Wy verbieden en interdiceeren door deeze, het maaken, uitgeeven, drukken, verkoopen en diflemineeren van eenige Gefehriften, onder wat titul of benaaming het ook mogte zyn, door welke Gefehriften (het zy dezelve in deeze Provincie gemaakt, of van elders in deeze Provincie gebragt of ingevoert mogten zyn) aan eenige gekroonde Hoofden, Prinfen, of andere hooge Perfonagien, eenige de minfte aanftoot of rede tot offenfie worde gegeeven, op poene, dat die geenen, die bevonden zullen worden eenige zoodanige Gefehriften gemaakt, of van buiten inkoomende, ontfangen, gedrukt, verkogt, of op eenigerlye wyze gediffemineert te hebben, deswegens zonder eenige conniventie of diffimulatie vigoureufelyk zullen worden geftraft, volgens de befchreeve Rechten en Placaaten van den Lande.
En op dat niemand hier van eenige ignorantie zal kunnen praetendeeren, gelaften en beveelen Wy, dat deeze zal worden gepubliceert en geaffigeert, daar men gewoon is publicatie en affïxie te doen.
Gedaan in den Raade den 29 January 1745.
Onder ftond,
In kennifle van my.
Geteekend,
R. v. Bleyswyk.
Publi-



van de Boeken. 431 'tHof. Publicatie van den Hove van Holland, by
forme yan ampliatie, tegens het maaken, copieeren , drukken, y er koopen, diyulgeeren, /purgeer en en dille-. mineeren yan eenige naamloofe Gefehriften. Den 4 Juny 1745- Gr. PI. Boek VII. Deel pag. 821.
DE Prudent en Raaden over Holland, Zeeland en Vriesland, Alle die geenen, die deezen zullen zien of leezen Salut' Doen te weeten. dat tot Onze kenniffe gekoomen is dat eenige weinige dagen geleeden alhier in den Hage aiomme i's sefpargeert en gediffemineert een naamloos Gefchrift, welkers inhoud, en vooral de wyze, op dewelke het zelve zonder naam gedrukt, gefpargeert en gediffemineert is geworden, nergens anders voor kan worden gehouden als voor ten uiterflen feditieus en oproerig, en mitsdien ten hoogften ftrafbaar, en dewyl het drukken fpargeeren en diffemineeren van zulke en diergelyke naamloofe Gefehriften, by verfcheide Placaaten, en ook by de befchreeve Rechten onder zwaare pcenaliteiten reeds is verbooden, en de voorfz onderneeming gevolglyk. ook is een verreg^rtrfVS^Sin5 Va^,de Wettcn en Placaaten van den Lande. • , i' dat Wy' öngepra?j"udicieert de rigoureufe execu¬
tie van de Placaaten tegens die geen, die zal worden bevonden het voorfz naamloos Gefchrift gemaakt, gedrukt, verkogt, gefpargeert of gediflemineert te hebben, door* deeze andermaal den ernft van de Juftitie willende doen zien, by forme van waarlchouwinge, en amplieerende Onze jongfte Publicatie in dato den 29 January laatftleeden,^) op het allerernftigfteinterdiceeren en verbieden het maaken, copieeren, drukken, verkoopen, divulgeeren, fpargeeren en diffemineeren van eenige naamloofe Gefehriften, en vooral de zoodanige naamloofe, en alle andere Gefehriften, dewelke ftrekken tot laefie van de eer, faam en goede naam van eenige Perfoonen óf Familien, wie het ook zoude mogen weezen, zonder eenig onderfcheid: op poene, dat die geenen, die zig daar aan zullen worden bevonden fchuldig te hebben gemaakt, als Perturbateurs van de gemeene ruft, en als Autheurs van fameufè Libellen, zonder eenige connivèntie of
00 Zie de vorige Refo'utie. Ver"



432 I. Boek. G. Zevende Titel
verfchooning op het allerrigoureuft zullen worden geftraft, vol> gens de befchreeve Rechten en Placaaten van den Lande-, gelastende den Advocaat Fiscaal -en Procureur Generaal over Holland, Zeeland en Vriesland, omtrent de executie deezes met allen mogelyken lever te vigileeren.
En op dat "niemand hier van eenige ignorantie zal kunnen prserendeeren, ordonneeren Wy, dat deeze zal worden gepubliceert en geaffigeert, ter plaatfe daar men gewoon is publicatie en affixie te doen.
Gedaan in den Raade den 4 Juny 1745.
Onder ftond,
In kenniffe van my.
Was geteekend,
R. v. Bleyswyk,
Nog zyn verbooden
1746 den loDecemb. By de Staaten van Holland, zeker Boekje genaamt Merkwaardige gefchiedeniffen van Anna Maria de Mailly, Hertoginne van Chateauroux, en Minnareffe van Lodewyk de XV., Koning yan Vrankryk. Groot PI. Boek VII. Deel pag. 322..
1749 den 2 July. ■ By dezelve, alle de Lafterfchriften van Jan Rouffet, byzonder zyn Mercure Hiftorique en Politique.
H. Placaat van de Staaten van Holland, tegens
fameufe Libellen en Pasquillen. Den 7 Maart 1754.
Tp\E Staaten van Holland en Weftvriesland', Allen den geenen JLJr die deezen zullen zien of hooren leezen, Salut: Alzoo Wy in ervaringe zyn gekoomen, dat, niettegenftaande de Placaaten en Ordonnantiën op het drukken en divulgeeren van Pa's• quil-



van de Boeken. ^
qüillen, fameufe Gefehriften en Prenten van tvd tn<- -
feheidene injurieufe en ergerlyke SfS^e^^^- verr ve te verkoop-;,, en onder de Gemeend S* %}r -P ' dezel" in de hooge Re.reeringe en ^ van^L mmCfCn' waar
Perfonagien: by Sns ten h^ogfcf^be ' o^n^T lcufe en diffamatoire wyze werden eë^nnLl ?l n fhanda" en de Gemeente tot oproer el*^m^^™g^™^> alles tot vermhideringe/vto déaüforitó? aa"gezet' beid, Magiftraaten, en Gtóhten vin d SSt^^ den voorfehreeven Lande, en tot afkeerfnge van degoea^ftV tie, refpect, eere, en gehoorza-imhpirl af« , ! sede aftec-
wettige Overigheid en hoog? Pe^na4êi vVdS? v? ?ï ta* Lande verfchuldigt zyn. lul0Ii;Weu van den voorfehreeven
'Dat ook niettegenftaande Onze vorige Phcnrpn w,n ^ boosaardige Luiden haar niet ontzien h, ik Ja^aaten verfcheide gepaffeerde in vorige dagen ee^nfe Ino '^fbCn ^ weSens het
de gemeene ruft, en belettende de h^Lt^aca:ltul' ^01,ende menleeving, waar uit v l t,f yk Burgerlyke faavolgen te^ dugtén l del]-?le?aande/n Pernicïeufe ge-
confufie en onhèilS tonen ' anders a!S de uiterfte
verderf van den SfSt. bekken, en na zig fleepen het
inbind? fee ^ri^acalen^et ^T" en andere fameuf- en pr<n»rTirW r-f gcns de Pasquillen .
maneert, enTiU etUSef O.S -Van tyd tot tyd gcë-
ry 1691 (*) dewelk^ Van den 18 J»™-
dnt, voor zoo verre dezelve 8Son?'?P ^«^n daarin vervat, zonder eenige ^^M^^ 00 Kerk. PI. Boek I. Deel pag. 455. Cll-
jv. deel. 'ü'ts



434
I. Boek. G. Z e v e n d e Titel
coïteert, nader hebben goedgevonden, om de Autheurs en Complicen Van de voorfchreeve faamroovende Pasquillen en Prenten te beter te ontdekken, te belooven een prcemievan drieduizend guldens aan die geene, die zal aanwyzen, zoo dat dezelve van het fait werden overtuigt, de Maakers, Schryvers, Drukkers, Zetters, of Knegts van de Drukkers van de voorfchreeve feditieufe en dilïiimatoire Gefehriften en Prenten, of andere die daar meede eenigfins zullen zyn bemoeit geweeft; en byaldien de voorfchreeve Ontdekkers of Aanbrengers zouden mogen weezen meedepiigtig, zal het zelve boven het genot van de voorfchreeve vereeringe, nu voor alsdan en alsdan voor alsnu aan haar vergif everi en gepardonneert zyn, en haar naam niet gemeld maar fecreet gehouden werden by den Officier der Plaatfe, daar zy haar zullen bekent maaken; en zullen de voorfchreeve vergeldinge en vereeringe aan de voorfchreeve Officieren in het voorfchreeve cas by ons daadelyk en promptelyk werden betaald, oim aan de voorfchreeve Ontdekkers te overhandigen.
Verbiedende en interdiceerende vervolgens alsnog wel ernftig by deeze een iegelyk, van wat ftaat, qualiteit en conditie dezelve ook zoude mogen weezen, te rnaaken, drukken, uit te geeven, diftemineeren, verfpreiden, uit te ftrooyen, of aan te plakken alzulke of andere ergerlyke, oproerige en fchandaleufe Pasquillen en Prenten, onder wat titul of benaaminge zulks ook zoude mogen weezen, alles op de verbeurte van de voorfz Gefchriften en op een boete van drie duizend guldens voor de eerfte reize en arbitrale correétie na exigentie van'zaaken; en voor de tweede reize op een boete van zes duizend guldens, en voorts op; p02ne ten minften van banniffement voor altoos uit de Provincie van Holland en Weftvriesland.
En in zoo verre de voorfchreeve Perfoonen dc boetens rèfpectiye. hier vooren gemeld, niet zouden kunnen betaalen, zullen dezelve publicquelyk werden gegeeflelt en voor altoos gebannen wit- de - Provincie van Holland en. Weftvriesland.
Welke boetens voor een derdedeel zullen koomen ten profyte van den Officier die de executie zal doen, het tweede derdedeel ten-behoeve yan den Aanbrenger, en het refteerende derdedeel tent behoeve, van, den. Armen, daar. de. zaak zal voorvallen of de
calan-,



van de Boeken. 435
calange zal worden gedaan. En vermits veele Perfoonen om haare onbetaamelyke behandelinge fecreet te houden, pretext ren dat dezelve aan haar onder een bloot Couvert zyn toegezonden, zonder te kunnen zeggen door wien of van wat Plaatfe laften en beveelen Wy, dat alle Boekdrukkers, Boekverkoopers* en voorts allen en een iegelyk, aan dewelke eenige fameuil Libellen of Prenten gezonden worden, het zy om te verkoopen vereeren diftnbueeren, leenen, of leezen, gehouden zulkmwtêzen dezelve aanftonds te brengen en over te leeveren aan den Officier of Magiftraat ter Plaatfe van hunne refidentie, ' of daar zy die zullen ontfangen, op poene dat zy voor de Autheurs van ÏZf^éi"' Cn dGZdVe 'm V°egen voo^hreeve geftmft Laftende en bevoelende voorts alle en een iegelyk zis zon*
lo nikVVTU' VM Cenige bezetenen deezer Landef, wfe het ook zoude mogen weezen, ter zaake van het gepaneerde in vorige dagen, m hunne Perfoonen, Familien of Goederen op cenige wyze te beleedigen, dezelve onder eenige benLminge te fmaaden, haatelyk te maaken en te benadeelen, op p™bv On ze vonge Placaaten geftatueert; ordonneerende ^e? al e Officieren dit .Ons tegenwoordig Placaat ftridtelyk en preel felyk te executeeren na deszelfs forme en inhoude, zonder eenge aifïnnuïatie of conniventie, op poene van privatie van hairheder Officie byaldien het zelve tot haare kenniffe gekoomen zynde dezelve daar tegens, in conformité van deezen C met zullen hebben geprocedeert, laftende den rSSISS raai, dat hy tegens alle zoodanige wandevoirige en nalaatige Officieren met alle rigeur zal hebben te procedeeren g
En op dat niemand hier van ignorantie pretendeere nemaar weeten moge . waar na-hem deezen aangaande zal hebben te Je guleeren zoo begeeren Wy, dat deeze" aiomme zal wo?den ge
bSetyk if gea&geeit d3ar m beh00Xd en £e ge-
^Maait ^ ? ^ L-de
w Ter ordonnantie van de Staaten.
Was geteckent, • a Bo
Gëë* Refo-



436"
I. Boek. G. Zevende Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar.'
by aan de Curateuren van de Latynfehe Schooien en het Gymnafium te Maaftricht, uit het Provenu van de Pr kb ende in het Capin el van St. Servaas , werd toegelegt een fubfidie van vier duizend guldens' Maas- ■ trichter cours. Den 11. Augufty, 1741. ."
I'S gehoord -her rapport van de Heeren van Heeckeren tot Ro? derlo, en andere haar Hoog Mogende Gedeputeerden tot de zaaken van de Finantie, hebbende, ingevolge en tot voldoen ninge van derzelver Refolutie commilforiaal van. den 11, den 1,2 en den 18 der voorleede maand July, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van de Curatoren van de Latynfehe_ Schooien . en het ■Gymnafium binnen de Stad van Maaftricht; verzoekende gefubr fidieert te worden uit het Provenu van de Prebende in het Capittel van St. Servaas , vacant gevallen door, het. overlyden van den Canoniek Woutier.
Als meede de Requefte van de Leden van de Walfchen Ker-, kenraad te Maaftricht.
Als meede de Requefte van de moderne Kerkmeefters der beide Gereformeerde Nederduitfche Kerken te Maaftricht, ieder meede verzoekende, uk het voorfchreeve Provenu gefubfidieert te worden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat uit het Provenu van de voorfchreeve Prebende, aan de eerfte Supplianten, de Curateuren van de Latynfehe Schooien en het Gymnafium te Maaftricht, zal werden toegelegt, zoo als aan haar toegelegt werd mits deezen, een fomme van vier . duizend guldens Maaftrichter cours, tot betaalinge van welke fomme de Raad van Staate verzogt werd de nodige ordre te ftellen.
Dat in het verzoek by de.voorgemelde twee andere Requeften gedaan, voor het tegenwoordige niet kan werden getreeden.
Dat niettemin Copie van de voorfz Requefte gefteld zal worden in handen van de Heeren haar Hoog Mog. Commiffariffen Decifeurs, die in het aanftaande jaar naar Maaftricht zullen gaan , om met de Heeren Luikfche Commiflariflen te fpreeken , of niet
uit



van be Boeken. 4^
uit de Stads Middelen aan de Supplianten een fiikfc^*! n zoude kunnen en behooren te S eif he f ?egertaaii veel mogelyk, te dirigeèren! ' Qt daar toe> 200
H. Refolutie van de Staaten van Holland waar
Refolutie van den 2% September A 1 fj y derzelver
verklaaren, dat de ReftoraMn rC }■ h'ïdden «elieven tó
len, benevens haare cSn™ PUMjcque. Latynfehe Schoo-
2e Sehooleh^z^den^v^e^v™ Meefters ™ dee" '
van de tweehond^» and"l K^^jg™ 1-* bereids op haare voorfz t™a™ fe laxatie, die al-
TncWnien r,^^^^™™™. * op eenige • zien de voorfz Refolutie in hp o„! ' , zy> aanSe"
Quotifatie, gearrefteer d™r? ivLSuoh,eren van de perfoneeté ook gdb^^^l^^ jyn aangeflaagen, en gens verzoekende dat haai Pa J» r? voldoen; en 'vervolopzigte van devoorfz plSn,^ M?g' hfr 0ok' ten geallegeerde *^g£!3% dtn^feten" ^ ™ ^ rcb^e«^ «-ynde op de voor¬
en verftaan, Sat IeTjo^'fT^ ^goedgevonden . der publicque L^^^'?^a&TeaJ en Eerdere Meefters ^ veel awmr hp/ Schooien binnen deeze Provincie zoo >
&tó»J!T Bedi-n?. v» déVooS,
x wuc zuuen zyn en blyven geèxnneert.
00 Kert Tl. Boek III, Deel pag. a57. - EktracY*
Ggg 3



438 ï. Boek. G. Zevende Titel
-School en.
R. v.S. Extract uit de Refolutien van de Raaden
van Staate der Vereenigde Nederlanden, betreffende het examineer en der Schoolmeefters. Den 28 September 1735.
BEgonnen zynde leéture van het Verbaal van de Heeren van Sonsbeek en van Berckhuis, haar Edele Mog. Gecommitteerden in Commiffie geweeft tot het verpagten der Tienden, is daar meede geavanceert tot op fol. 16, zynde op de pointen van deliberatie daar uit refulteerende, gerefolveert als volgt:
Aantefchryven aan de refpedive Claffen van de Stad en Meyerye van 'sBofch, dat, vermits de Schoolmeefters in de Meyerye voor haar aanftellinge, ingevolge van haar Edele Mog. Refolutie van den 19 April 1728, (a) ten overftaan van Heeren Commiffariffen uit deezen Raade door een Predikant werden geëxamineert, het zig zelve verftaat, dat 'er geen verder Examen van dezelve nodig is, en mitsdien, voor zoo veel des noods ;en ten overvloede haar Edele Mog. gemelde Claffen, mits deeze dechargeeren van de laft aan haar by het tweede Articul van het eerfte Capittel van het School-Reglement gedemandeert.
O) Kerk. PI. Bpek III. Ded pag 272.
,R. v, S. Extract uit de Refolutien van de Raaden
van Staate der Vereenigde Nederlanden, laftende,den Predikanten, om by verfterf van Schoolmeefter, Koster en Voorleezer, met de eerfte poft daar van aan hun Edele Mogende kennis te geeven. Den 23 October 1742.
Ï""%E Heer Meyer heeft aan haar Edele Mogende voorgedraa|Lr g-en» dat het te meermaalen gebeurt, dat Schoolmeefters, Kofters en Voorleezers koomen te fterven, zonder dat fer Edele Mogende daar van in tyds kenniffe krygen, en heeft
in



VAN DE SCHOOLEN.
439
in bedenken gegeeven, of niet een zekere ordre behoord te worden gefteld, waar door haar Edele Mog. voor het toekoomende , daaromtrent zouden hebben de nodige geruftheid
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan aan te fchryven aan de refpeftivè Clasfen in het Reffort van de Generaliteit, dat zy aan ieder van de Predikanten, gehoorende onder de refpeftivè Clasfen, uit den naam van hfar Edele Mog. moeten gelaften, om by verfterf van een Schoolmeefter Kofter en Voorleezer, aan ieder in de Plaats waar hy is, aanftonds met de eerfte poft aan haar Edele Mog. kenniffe te geeven van de vacature. b
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa*
kende de aanfteUing van een Schoolmeefter &c te s Gravendeel, en Leer:Jmbagt. Den > 'November 1759-
DE Heer Penfionaris van Royen heeft ter Vergadering eeran porteert de confideratien en het advis van de Heeren iX Edele Grootmogende Gecommitteerden tot de Kerkelvke zaaken welke, ingevolge en ter voldoeninge van haar Ed Gr • Mog. Appomftement commiflbriaal van den 18 September' dee' zes jaars, hadden geëxamineert de Requefte van Schout en Ge" rechte van 'sGravendeel en Lecr-Ambagt; houdende d " ovei" ' het verkiezen en aanftellen van een Schoolmeefter Kofte? . Grafdelver, Voorleezer en Voorzanger een verfchil aldaar wal < ontftaan en dat op den u November van het zelve jaar tu feshen die van den Gerechte en Kerkenraad voorfchreeve tot voorkoommg van verdere oneenigheid, was aangegaan een Con-- ventie, by dewelke zy, voor zoo veel het toekoomende aangong, waren overeengekoomen en verdraagen, da? wanneer " door het overlyden van den alsdoen aangeftefden Schoolmeefter ■ Kofter, Grafdelver, Voorleezer cn Voorzanger, Dirk van keiken, of anderfints, de voorfz Ampten zouden koomen te ' vaceeren, de verkiezing en aanftelling van een ander in deszei Fs ' plaats in alle de .gemelde Ampten-'zoude moeten 'feefchiedöi bv die van.den-Gerechte:en Kerkenraad conjunftiim cn teSmeh^ ,
cn~a



.•44°- I. Boek. G. Zevende Titel
en dat zy tot dien einde en Corps, en volleedig, ofwel door hunne Gedeputeerdens, te faamen zouden koomen om daar over te befoigneeren.
Dat de gemelde Dirk van Moerkerken in de maand Tunv van het gepalfeerde jaar overleeden zynde, en dus by hun Supplianten., mitsgaders by den Kerkenraad voorfz, in^volgp d« zoo evengemelde Conventie, geprocedeert zullende worden tot" vervullmge der voorfz Ampten, het ongeluk gewilt hadde, dat zv Supplianten zig met den voorfz Kerkenraad, omtrent de verkiezing en. aanfteUing van een ander Perfoon, niet hadden kunnen • verftaan, gelyk dan ook alle Conferentien, die zy, om daar van op de een of andere wyze een afkomft te maaken, met den meergemelden Kerkenraad gehad hadden , vrugteloos waren afkeloopen: en dewyl nu reeds meer dan een jaar voorby gegaan was, dat de Jeugt in de-gemelde Ambagten, by gébreeke van een Schoolmeefter, geen behoorlyk onderwys had kunnen hebber .cn dat zy voorzangen, dat zy het met den Kerkenraad voorfz! over den Perfoon, dewelke de gemelde Ampten vervullen moeft zonder tuflchenkomft van hooger :authoriteit., niet eens zouden Kunnen werden, en dus het langer vacant blyven van dezelve Ampten byzonder van de Schoolmeeftersplaatfe, tot niet anders konde ftrekken dan tot verwildering van de Jeugt, en dus tot merkelyke praejuditie van de voorfz Ambagten., en van derzelver Op-en .Ingezetenen; zy Supplianten zig mitsdien indispenfabel verpligt vonden om te verzoeken, dat het haar Edele Groot Mog. behangen mogte zoodanige ordres-te ftellen, en die voorziojirnge te doen, dat hoe eerder hoe beter een bekwaam Perloon tot Schoolmeefter, Kofter, Grafdelver, Voorleezer en Voorzanger van 's Gravendeel en Leer-Ambagt, op dezelve Tractementcn :en Emolumenten als dewelke wylen dc voorfz Dirk •van Moerkerken gehad en genooten heeft, aangefteld werde
Maar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, .dep Scnoyren.Gerechte, mitsgaders den kerkenraad van 'sGravendeel en Leer-Ambagt te gelaften, om alsnoch binnen den tvd van veertien dagen na de receptie .deezes, te procedeeren tot raanftellinge van een bekwaam Perfoon tot Schoolmeefter, Kofter, ^Grafdelver, V°OTleezer en Voorzanger van 'sGravendeel en
Leer-



van de Schooien.
441
Leer-Ambagt voorfz, op dezelve Tractementen en Emolumenten, als dewelke wylen de gemelde Dirk van Moerkerken gehad en genooten heeft; en byaldien die van den Gerechte en Kerkenraad voorfz elkander daar in niet zouden mogen verftaan, of daar van binnen den voorfz tyd in gebreeken blyven, alsdan dé regeerende Burgermeefteren der Stad Dordrecht, als Ambagtsheeren van 'sGravendeel en Leer-Ambagt voorfz, nu voor alsdan te qualifïceeren, om voor deeze eene reis, en zonder confequentie voor het toekoomende, een bekwaam Perfoon tot be'^ kleeding der voorfz Ampten , op denzelven voet, als die by wylen den meergemelden Dirk van Moerkerken bezeeten zyn geweeft. aan te ftellen, alles zonder prejuditie van het regt, het welk aan die van den Gerechte en Kerkenraad voorfz, daaromtrent zoude mogen competeeren.
En zal Extraét van deeze Refolutie gezonden worden aan de regeerende Burgermeefteren der Stad Dordrecht, mitsgaders aan Schout en Gerechte, en aan den Kerkenraad van'sGravendeel en Leer-Ambagt, om te ftrekken tot hun informatie, en zig daar na te reguleeren.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by de Schoolmeefters in het Zuid- en Weftquartier des Marquizaats van Bergen op Zoom in zeker geval eligibel en admiftibel worden verklaard tot de Regeering der Dorpen. Den 21 Augufty 1749.
ONtfangen een Miflive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 19 deezer loopende maand, a/t houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 28 Mev deezes jaars, derzelver advis op een Miffive van den Droffaard van het Zuid-en Weftquartier des Marquizaats van Bergen op Zoom, Stuurman, aan haar Hoog Mog. geichreeven den 24 daar te vooren,.daar by verzoekende dat haar Hoog Mog. by nadere Refolutie, de Schoolmeefters der Dorpen van het gemelde Zuid- en Weftquartier, in zoo verre va" he*ryyfde Articul van het eerfte CapitteJ van het SchoolIV. DEEL. H h h rct



442
I. Boek. G. Zevende Titel
Reglement van den 3 Mey 1655 , (d) gelieven te dispenfeeren , dat dezelve Schoolmeefters in het vervolg eligibel en admiftibel tot de Regeering der Dorpen zullen zyn.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de Schoolmeefters in het Zuid- en Weftquartier van Bergen op Zoom, mits deezen in zoo verre vari het vyfde Articul van het eerfte Capittel van het School-Reglement van den 3 Mèy 1655, te dispenfeeren, dat-dezelve in het vervolg eligibel en admiftibel tot de Regeering der Dorpen zullen zyn, ingevalle geen genoegfaame ftof van Gereformeerde Perfoonen te verkiezen voorhanden zal zyn.
(ci) Kerk. PI. Boek L Deel pag. 475—486.
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van
de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, betreffende de Tradementen derftVoorleezers en Kofiers der Gereformeerde Nederduitfche Kerken te Maaftricht. Den 4 Maart 1751.
IS gehoord het rapport van de Heeren Verfchoor, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Landen van Overmaze, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiftbriaal van den 11 January laatftleeden , met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit' den Raad van Staate, geëxamineert een Miftive van de Brabandfche Ma| [ftraat der Stad Maaftricht, gefchreeven aldaar den 9 daar te vodren, houdende, dat zy op de Requefte der Voorleezers en .Kofters der Gereformeerde Nederduitfche Kerken binnen gemelde Stad, in den voorleeden jaare aan de aanweezende Commiflariflen Decifeurs van wegens haar Hoog Mog., berigt hadden den ftegten toeftand van het Recept _ van de Tafel van den zoogenaamden Grooten H. Geeft, op'welke dezelve Voorleezers en Kofters met haare Traktementen geafligrieerd waren; dat, dewyl zedert het zelve Comptoir niet verbeterd was, dan integendeel door de Remilïien die aan de Pagters der Landeryen alsnog hadden moeten gedaan worden, gelyk ook door het. Verlies op de Geldfpecien by de reductie der Plaquetten en afkeuren der on-
wig-



van de SC ii oolen. 443.
wigtige Ducaaten, eerder was verergerd, derhalven geene, of heele geringe betaalinge aan dezelve Voorleezers en Kofters als aan de Zieketroofters van de Nederduitfche en Franfche Gemeenten'had kunnen gedaan worden.
< Dat de gemelde Brabandfche Magiftraat zig verpligt hadde gevonden het verzoek aan gemelde Heeren Commilfariflen Decifeurs gedaan, en by dezelve ten Verbaale gebragt, haar Hoog Mog. te moeten openleggen ; verzoekende derhalven, dat, conform het zelve, het Comptoir van den Rentmeëfter van de zoogenaamde Tafel van den Grooten H. Geeft, met een genoegfaame fomme moge werden gefublidieert, om alle de agterftallen der Traktementen aan de Zieketroofters, Voorleezers, Kofters en Schoolmeefters van beide Gereformeerde Kerken, monteerende tot den laatlten December laatftleeden, de fomme van twee duizend negen honderd feftig guldens zeventien ftuivers twee penningen ligt, volgens den Staat van den Rentmeëfter, nevens de voorfz Miflive gevoegd , daar uit voldaan te worden.
En dat voor het toekoomende haar Hoog Mog. dusdanige voorzieninge gelieven te doen, dat deeze Bediendens in het vervolg op haaren tyd zouden kunnen betaald worden, het zy met een gedeelte derzelve op een ander Comptoir over te brengen, het zy met dit Comptoir van elders jaarlyks te fubfidieeren, of op zoodanige andere wyze als haar Hoog Mog. zullen vinden te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te authorifeeren den Ontfanger van de Beeden in de drie Landen van Overmaze, Mr. Cornelis Roza van der Haer, om aan den Brabandfchen Rentmeëfter van het voorfz Recept te betaalen een fubfidie van twee duizend guldens Hollands , eens , tot afbetaaling van de voorfz agterftailige Traktementen, en voorts aan denzelven jaarlyks, geduurende den tyd van vier agtereenvoigende jaaren, die gereekend zullen worden ingegaan te zyn met 1 January laatftleeden, uit te reiken een fubfidie van een duizend guldens ligt geld, ten einde de gemelde Traktementen promptelyk mogen werden voldaan.
En zal Extrakt van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Brabandfche Magiftraat van Maaftricht, om te dienen tot haar narigtinge.
Hhh 2 H. Agt-



444
H. Agtste Titel,
HANDELENDE VAN DE
BESTRYDERS der KERKE.
I. In Leer.
G. Publicatie van de Staaten Generaal, raa¬
kende de Recognitiën der Roomfchgezinden aan de Officieren. Den 2-5 Augufty 1735.
lEgpgrE Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, Allen ^SPbf' den Seenen die deezen zullen zien of hooren leezen mmm% Salut, Doen te weeten:. Nademaal op de verfcheide .i^ïSöË, klagten, die aan Ons van tyd tot tyd waren voorgekoomen aan de eene zyde van de Ingezetenen, pro^ffie doende van de Roomfch Catholique Religie in de Stad en Meyerye van s Hertogenbofch., en andere Quartieren van de Generaliteit, over de Proceduren van verfcheide Officieren, om de voorfz Ingezetenen te conftringeeren tot betaalinge van zekere Recognitiën voor de permiffie tot oeffening van den Roomiclien Godsdienft onder conniventieen aan de andere zyde van gemelde Officieren over veele ftoutigheden der genWdeKoomlchgezmde Ingezetenen,, en over derzelver weigeringe om-' trenr de betaalinge der voorfchreeve Recognitiën, die gemelde Omeieren fcheenen. te willen reekenen als ordinaris Emolumenten van haare Ampten,,Wy, na examinatie van die klagten en yan de oorzaaken waar uit die koomen te- fpruiten, op'den iq july P730 0z> goedgevonden hebben te reguleeren, hoeveel van ieder Roomfche Kerk alwaar de Roomfche Godsdienft onder eonrnventie werd geoeffént in de-Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, de Baronnie van Breda, het Marquizaat van Bergen ©p Zoom,, en in Vlaanderen, Reffort van den Staat, jaarlyks. zal; moeten, werden betaald aan de Ontfangers of Rentmeefters
K£rR; Pü Boek. U Bed Kag, 542} daar



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 445
daar toe te authorifeeren, en niet aan de Officieren, dewelke Wy willen dat van de Roomfche Priefters of Ingezetenen voor de oeffening van haaren Godsdienft onder conniventie,' noch' voor de dispenfatie van de Placaaten en Ordres van den Lande niets zullen mogen trekken, onder wat pretext het zoude mogen weezen, direcfelyk nog indireételyk.
ZOO IS'T, dat Wy, tot beter bereikinge van Ons oogmerk 111 dit ftuk, goedgevonden hebben, by vernieuwinge en ampliatie van Onze Waarfchouwinge van den i Mey 1666, Ca\ door deeze Onze Publicatie op nieuws te verklaaren en te ftatueeren dat die geene, dewelke een of meer Officieren, Stadhouders of Subftituten van dezelve, als voor dewelke de Officieren omtrent dit ftuk in zoo verre zullen moeten inftaan en verantwoorden zullen weeten aan te brengen, met behoorlyk bewys aan de'pvaad of Fiscaal van Braband, die contrarie Onze Placaaten en de Refolutie by Ons op den 19 July 1730 genoomen,. met eenige Roomfche Priefters of Roomfchgezinde Ingezetenen zullen hebben gecompofeert of eenig geld genooten of bedongen, het zy wegens jaarlyks zoogenaamde Recognitiën, admiffie van Priefters en in het byzonder meede van den Vicaris Generaal van het zoogenaamde Bisdom van den Bofch, of van derzelver Capellaa-nen; het zy wegens het geeven van berigte op Requeften"' der' Roomfchgezinden, om te bekoomen vernieuwing of reparatie van derzelver Kerkfchuuren , of onder wat benaaming het zelve zoude mogen zyn, direclelyk of indirectelyk,- uitgezonden het geene aan de Officieren is toegelegt by Onze voorfz Refolutie van den 19 July 1730, prompteïyk wegens het gemeene Land aan den*Aanbrenger., wiens Naam, des begeerende, gefecreteerr. zal worden, voor ieder van dezelve tot een premie zullen gemeten de fomme van zes honderd caroli guldens, te vinden uit' de Goederen van gemelde Officieren, en daar boven nog het vier■ dubbeld van het geene zy in maniere voorfchreeve genooten of' bedongen zullen hebben, te appliceeren de helft aan den Fiscaal die de. calange zal doen, en de wederhelfte aan den Aanbrenger die dezelve wederhelft genieten zal boven de voorgenoemde "zei
tel Vergel. Kerk. PI. Boek E Deel pag. 6:9.
Hhh 35



44&*
I. Boek. LL Agtste Titel
honderd guldens, die aan denzelven promptelyk by de aanbrenginge gegeeven zullen werden, gelyk hier vooren geftatueert is.
Dat daar benevens 'gemelde Officieren fchuldig gevonden werdende, van haare Bedieninge zullen werden gecaffeeit, en andere in haar plaatfen gefteld, en dat boven dien de Stadhouders of Subfiftuten, die zig in deezen fchuldig zouden mogen hebben gemaakt, zullen verklaart worden inhabiel, eerloos en infaam, uit den Lande gebannen, en zelfs, na exigentie van zaaken, aan den Lyve zullen werden geftraft.
En op dat bet geene voorfchreeven is, tot kennifte van een iegelyk koomen mag, zoo begeeren Wy dat deeze Onze Publicatie, aiomme in de Steden, Vryheden en Plaatfen in het Diftricl: van de Generaliteit zal werden gepubliceert en geaffigeert.
Aldus gedaan en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooggemelde Heeren Staaten Generaal, in 'sGravenhage den 25 Augufty 1735- Was geparapheert, R. B. R. Graaf van Recht eren, vt. Onder ftond, Ter ordonnantie van de hooggemelde Heeren Staaten Generaal. Was geteekent, F. Fagel. Zynde op het fpatium gedrukt het Cachet van haar Hoog Mogende op een rqoden Ouwel, overdekt met een papieren Ruite.
G. Refolutie van de ' Staaten Generaal, af ge»
ftaagen het verzoek van Kerkmeefters en principaale 'Leden van de Roomfche Gemeente te Ginmken, om -een tweede Priefter te mogen hebben. Ben 7 February 1742.
/""ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchree\J ven alhier in den Hage den 1 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 28 December laatftleeden, derzelver advis op de Requefte van de Kerkmeefters en principaale Leden van de Roomfche Gemeente te Ginniken, Baronnie van Breda; ' verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. aan hun Supplianten, tot voorkoommg van veele confufte in de voorfz Gemeente, welke onmogelyk door een Priefter konde. worden bediend, gelieven te permitteeren,
om



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 44^
om te mogen omzien na een tweede Priefter of Capellaan, mits dat door dezelve zal moeten werden voldaan aan de requifitien, vervat in haar Hoog Mog. Refolutie van den 19 July 1730. (a) Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het verzoek, gedaan by de Requefte in de voorfchreeve Miffive gemeld, niet kan werden getreeden, cn werd dienvolgende het zelve afgeweezen.
O») Kerk. Pl. Boek II. Deel pag. 543.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by verf aan is, dat de Roomfche Waereldfche Priesters., Inboorlingen- der vrye Heerlykheid Gemert, by haar Hoog Mog. Placaat of Refolutie van den 19 July 1730 meede zyn uitgeflooten, om eenige Pries•terlyke funè'tien te oefenen. Den 5 April 1745.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 26 der voorleede maand, houdende, ingevolge en tót voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 2 daar te voren, derzelver advis op de Requefte van de Regenten, mitsgaders de voornaamfte Ingezetenen der vrye Heerlykheid Gemert, geleegen in dc Meyerye van'sHertogenbofch; verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geaïïegeéft-, dat haar Hoog Mog. gelieven te verftaan, dat de Roomfch Waereldfche Priefters, Inboorlingen der voorfchreeve Heerlykheid Gemert, als geleegen rondsornme binnen de Meyerye van 's Hertogenbofch, en dus onder het gebied en de befcherminge van deezen Staat, niet moeten worden verftaan by haar Hoog Mog. Placaat van den 19 July 1730 00 te zyn uitgeflooten , en dat dezelve mitsdien, gelyk van ouds, en zelfs federt dato van het zelve Placaat, ook in het vervolg als Pastoors en Capellaanen, in het Vicariaat van 's Hertogenbofch, door den Vicaris aldaar zullen mogen gezonden, en by den Raad van Staate geadmitteerd worden, mits daar toe produceerende hun Doopbrief in behoorlyke forma, en mits by dezelve alvoorens
(/A Kerk, Pl. Boc-Ic II. Deel pag. 513,



44-8
ï. Boek. H. Agtste Titel
rens worde voldaan aan de verdere requifitien van gemelde haar Hoog Mogende Placaat van den 19 July 1730.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het voorfchreeve verzoek, gedaan by de Requefte in de voorfchreeve Miflive gemeld, niet kan worden getreeden, en word dienvolgende het zelve afgeweezen.
G. Refolutie van de Staaten Generaal^ waar
by het verzoek van de Roomfche Ingezetenen van het Hinthamer Eynde te 'sHertogenbofch, om in het Kerkenhuis aldaar den Roomfchen Godsdienft door een Waerelds Priefter en Capellaan te mogen doen 'verrigten, zoodanig als het zelve verzoek is gedaan, werd afgeweezen. Den 7 July 1741.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot Roderlo, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Meyerye van 'sHertogenbofch; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifforiaal van den 21 der voorleeden maand, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van de Roomfche Ingezetenen van het Hinthamer Eynde binnen de Stad Is Hertogenbofch, waar by te kennen geeven, dat binnen de voorfz Stad een numereus getal van Roomfche Ingezetenen gevonden wierd, die voornameptlyk woonagtig wa-ren in dat gedeelte van de Stad, hetwelk nade kant van Hintham was geleegen, en het Hinthamer Eynde genaamt wierd; zoo vermits de ver uitgeftrektheid , mitsgaders de meenigvuldige Huizen en Agterftraaten, als om dat aldaar weinige Gereformeerde Luiden woonden, wordende nog ten huidigen dage ruim vyfden honderd Zielen, alle van de Roomfche Religie, aldaar geteld; dat ook de Roomfche Ingezetenen van het gemelde gedeelte deiStad , onder de goedertierne conniventie van haar Hoog Mog. Zedert de reductie der Stad 's Hertogenbofch, altyd door een afzonderlyken Priefter en Capellaan waien bediend geworden,
wel-



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 449
welke in het Kerkenhuis aldaar, in ftilte den dienft hadden geoeffent, dan dat eemgen tyd geleeden dezelve aliyvig zvnde geworden, het Kerkenhuis zonder dienft was gebleeven ter oorzaake dat by haar Hoog Mog. Refolutie van den 12 Maart 173I C*; was verftaan, dat de tien Roomfche Kerken binnen gemelde Stad 's Hertogenbofch, by uitftervinge van de doenmalige Priefters, op vyf zouden worden gebragt, zoo alsdan ook immediaat na gemelde haar Hoog Mog. Refolutie de Kerk van Pater de Jong 111 de Verwerfbraat, en die van Pieter Donkers m de Tolbrugftraat, binnen de voorfz Stad, waren ingeflooten geworden, zulks dat alsnu niet meer dan zeven Kerkenhuizen open waren: dat haar Hoog Mog. buiten twyfteï het geta der Roomfche Kerkenhuizen binnen 's Hertogenbofch op het getal van vyf zouden hebben gefixeert, in onderftellinge dat dezelve yan de ordinaris groote als Kerken zouden wéëzen; daar nogthans dezelve met anders waren als groote Vertrekken die met geen mogelykheid in ftaat waren, om de refpeftivè Leden tebe vatten: verzoekende de Supplianten, om redenen, bredefn de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Edele Mog. gratieufelyk geheven te conmveeren en te permitteeren, dat in het Kerkenhuis op het Hinthamer Eynde binnen de Stad 's Hertogenbofch, met alle zedigheid en modeftie de Roomfchen G?ds•dienft zal mogen worden verrigt, door een Waerelds Priefter en Capellaan, zynde Inboorlingen van deezen Staat, en by den Raad van Staaten geadmitteert. y a
En daar nevens geëxamineert hebbende de Miffive van den Grave van Rechteren, Hoogfchout der Stad en Meyerye van sHertogenbofch, gedateert en ingekoomen den si JmwLtft leeden, houdende zyn berigt op de voorfz Requefte 'd^^\^^dA zynde, is goedgevonden en verftaan, gedaan, met kan worden getrceden, maar word het zelve afse-
™art 1fUS Mk m ^g. Refolude Tan ten
12 Maait 1731, dog dat, om aan de Supplianten te gemoet te koomen, zoo veel als eenigfints met de voorfz RefoStie kan
O) Kerk. Pl. Boek II. Deel pag. 572. be'
IV. DEEL. in



45Q
I. Boek. H. Agtste Titel
beftaan, de Paftor, van Engelen, te 's Hertogenbofch, dienft doende in het Kerkenhuis in de Putftraat, zal worden gelaft over te gaan, en voortaan dienft te doen in het Kerkenhuis in bet Hinthamer Eynde, welke Kerke ten dien einde weder zal worden geopent, en daar tegens geflooten de Kerke in de Putftraat; dat voorts het Kerkenhuis aan het voorfz Hinthamer Eynde altyd zal blyven een van de vyf Kerken die by conniventie, volgens haar Hoog Mog. Refolutie van den 12 Maart j.731 binnen 's Hertogenbolch gepermitteert worden, en dat, ingevalle die weder kwam te vaceeren door overlyden of vertrek van gemelden Paftor, van Engelen, en zyn Capellaan, voor dat de Kerken aldaar uitgeftorven zullen zyn op vyf, alsdan uit de tegenwoordige Priefters die plaatfe weder vervult zal worden.
En zal Extraft van deeze haar Hoog Mog. Pvefolutie gezonden worden aan gemelden Hoogfchout, om te ftrekken tot deszelvs narigtinge, en tot executie van dien de nodige ordre te ftellen.
G, Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by werd afeflaagen het verzoek van den Biffchop van Gent, om in verfcheide Plaatfen van deszelfs Bisdom , gehoorende onder het Gebied van haar Hoog Mogende, by gebrek van geboore Onderdaanen, andere ongeordende Priefters te mogen zenden. Den 20 July 1750.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van den Biffchop van Gene, houdende, dat onder deszelfs Bisdom verfcheide Kerkhuizen waren geleegen, gehoorende onder het Gebied van haar Hoog Mogende, als namendyk het Sas van Gent, de Stad Huift, Lamsweerde in Hulfter-Ambagt, Parochie van Houteniffe, als meede de Auftfichen Polder, en de Polder genaamt het Bosken, welkers Priefter geadmitteert was voor het Land van Axel, en in welke refpeftivè Plaatfen de Roomfch Catholicque Gemeentens van alle oude tyden af waren bediend geweeft:



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE.
451
weeft door Priefters, welke aldaar, by toelaatinge van haar Hoog Mogende, door de Biffchoppen van Gent in -der tyd gezonden waren geworden, altoos met de voorzorge, dat daar toe waren gebruikt Perfoonen van welkers goed gedrag, getrouwigheid aan den Souverain, en vreedfaamen aard zy verzekert waren; dat haar Hoog Mogende daar op by Refolutie van den 19 July 1730 hadden gelieven te ordonneeren, dat in het toekoomende de permiffie, om eenige Priefterlyke funclien, onder anderen meede in de voorfchreeve Plaatfen te ocffenen, niet zoude worden toegeftaan, ten zy aan ongeordende Priefters, en gebooren onder het Gebied van haar Hoog Mogende; dat geene Inboorlingen genoeg te vinden waren, om de voorfchreeve Pafloryen te konnen bedienen, dat voorts by indispofitie van de Priefters, welke aldaar werkelyk waren geadmitteert, die van derzelver Gemeentens alsdan hunnen Godsdienft niet na behooren konden oeffenen; en dat wyders de gewoone Verklaaringe en Onderteekeninge welke de Priefters, die in de voorfchreeve Plaatfen gezonden wierden, verpligt waren ter Secretarye- van den Raad van Staate te koomen doen, wegens de ver afgeleegentheid exceffive koften kwamen te veroorzaaken; verzoekende de Suppliant derhalven, dat haar Hoog Mog. onder, en tegens belofte, dat de Suppliant altoos de Inboorlingen van den Staat boven andere zal prefereeren, aan hem gelieven te permitteeren, om, ingevalle geen geboore Onderdaanen van haar Hoog Mog. mogten gevonden worden, alsdan andere ongeordende Priefters in de voorfchreeve Plaatfen te mogen zenden; des dat dezelve, conform haar Hoog Mog. intentie by gemelde Refolutie van den 19 July 1730, gehouden en verpligt zullen zyn, alvoorens eenige Priesteilyke funclien aldaar te mogen exerceeren, vooraf de gewoonlyke onderteekening en verklaaring te doen in handen van den Officier der Plaatfen, Werwaards dezelve zullen gezonden zyn; en dat ten deezen einde de voorfchreeve Officieren hier toe by haar Hoog Mog. na behooren mogen worden gequalificeert en geauthorifeert; en eindelyk, dat meede aan den Suppliant moge worden gepermitteert, om by ziekte van de geadmitteerde Priesters , in de voorfchreeve Plaatfen andere ongeordende Priefters van een vreedfaamen aard te mogen zenden, om, geduurende
lii 2 der-



452 I. Boek. H. Agtste Titel
derzelver indispofitie, den Paftoraalen dienft aldaar waar te neemen , mits daar van alvoorens aan den Officier der Plaatfe of deszelfs Stedehouder kenniffe zal moeten worden gegeeven '
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat m het voorfchreeve verzoek nkt kan worden getreeden en word dienvolgende het zelve afgeweezen, en geperftfteert by haar Hoog Mogende Refolutie van den 19 July 1730.
G, Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by werd afgeweezen het verzoek van de Roomfche Priefters tn de Meyerye van V Hertogenbofch, om by derzelver abfentie hunne functie door een geadmitteert Priefter uit de Nabuurfchap in hunne Standplaats te mogen doen waarneemen. Den 20 Juny 174.1.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van de Roomfche Priefters refpeftivè in cle Steden, Dorpen en Heerlykheden in de Meyerye van 's Hertogenbofch geleegen, onder de genadige toeJaatinge van haar Hoog Mog. 'geadmitteert tot de Priesterlyke funftien, houdende, dat bv haar Hoog Mog. Refolutie' van den 19 July 1730 (V) verftaan zynde, dat een Priefter niet vermogte op een andere Plaats, dan op die waar hy geadmitteert was, eenige Priefterïyke funftien te doen; de Supplianten, principalyk die geen adfiftentie van een ander Meede-Priefter hadden, niet eens konden of vermogten van Huis te trekken, om hunne particuliere 'affaires te verrigten, om dat zy ten dienfte van haare Gemeente, die, by abfentie van haar Priefters, door een nabuurige niet mogt bediend worden, altyd en geduun>lyk binnen haare Standplaats moeften verblyven, het welk in verfcheide geleegendheden ftrekt tot merkelyke fchaade van der Supplianten Patrimonieele- en Familiezaaken; verzoekende de Supplianten derhalven, ingeval een van hun voor eenigen tyd zig buiten deszelfs Standplaats kwam te begeeven, alsdan aan een geadmitteert Priefter uit de Nabuurfchap geoorlooft mogt zyn, om de functie binnen dc Standplaats waar te neemen. Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,
-(O Kerk. PI. Boek II. Deel pag. 543. dat



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE.
453'
dat in het voorfz verzoek niet kan worden getreeden en word dienvolgende het zelve afgeweezen, en de Supplianten gelaft haar te reguleeren na haar Hoog Mogende Refolutie van den 12 Maart 1731. (a)
GO Kerk. Pl. Boek II. Deel pag. 572.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
, by de Droffaard en Scheepenen van Oud-Gaffel worden gelaft, om zoo veel mogelyk Gereformeerde Armmeefters te verkiezen, en geen alimentatie wegens de gemeene Armen te verftrekken aan arme Ledemaaten van de Roomfche Kerk, &cf Ben 11 Maart 1750.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier m den Hage den 5 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mo^ Refolutie van den 5 December des voorleeden jaars, derzelver ï?vis^°S ?e Re(iuefte van den DrofTaard en Scheepenen van Oud-Gaftel, Marquizaat van Bergen op Zoom, in qualiteit als Opper-Armmeefters over den Armen van voorfchreeve Dorpeverzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert' dat het haar Hoog Mog. behaage moge, eerftelyk, de Supplianten te authorifeeren en te qualifïceeren, om op des AnnensGoederen en Inkoomen te mogen negotieeren een fomme van ƒ 1645- o- o, ofwel zoo veel van de voorfz Armen-Goederen ter montante van de gemelde fomme van ƒ1645- o- o te mogen verkoopen, als haar Hoog Mog. het raadzaamft zullen oordeelen, ten einde zy Supplianten in opgemelde qualiteit in ftaat kunnen werden gefteld om zekere Obligatie by de voorfz Requefte gemeld, nu per refte nog groot ƒ445- o- o, en de kosten van reekening met den anderen te faamen groot fii4z- 8- 10 met de Intereffen van het eerfte flot .a ƒ56- o- o, en dus alle de fchulden van voorfz Armen, ter fomme van ƒ1645- 8- io aan de refpea-ive Crediteuren te kunnen voldoen én 'betaalen: en ten anderen, de Supplianten in gemelde qua'rer v-^-- f' -m
X1*1 3 thon-



454
I. Boek. H. Agtste Titel
thorifeeren en te qualifïceeren, om van alle de Ingezetenen van voorfz Jurisdictie door de Armmeefters in der tyd, aanvang neemende den i January 1750, van ieder Perfoon, niet van de gemeene Aalmoefen leevende, boven de agtien jaaren oud zynde, jaarlyks tot fuftentatie van de voorfz Armen twee ftuivers •te doen invorderen, of zoo veel meer öf min., als haaT Hoog Mog. zouden oordeelen te behooren., en van ieder Perfoon onder de vooifz Jurisdiclie woon ende, gemelde ouderdom niet bereikt hebbende, de geregte helfte van bet gunt haar Hoog Mog. zoude koomen goed te vinden;.met verder verzoek, dat haar Hoog Mog., indien onverhooptelyk het laatfte lid niet voor altoos wierd geaccordeert, dan zulks ten minfte voor den tyd van vyf en twintig eerftkoomende jaaren, aanvang neemende den 1 January 1750, gelieven toe te ftaan.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Supplianten zullen werden gelaft, zoo als gelaft werden .mits deezen., eerftelyk, om zoo veel mogelyk Gereformeerde Armmeefters te verkiezen: ten tweeden, dat aan geene arme Ledemaaten van de Roomfche Kerk eenige alimentatie zal mogen werden verftrekt wegens- de gemeene Armen, maar dat die zullen moeten werden onderhouden uit de Collecte, die in de Roomfche Kerk word ingezaamelt, op gelyken voet als de Ledemaaten van de Gereformeerde Kerk uit deszelfs Kerk-Collecte worden onderhouden; en dat de zoogenaamde Kerkmeefters of Thefauriers van de Roomfche Kerk zullen gehouden zyn, eens Vjaars ten o verftaan van den Officier en een of twee Gereformeerde Regenten, reekening te doen van-derzelver Kerk-Collecie, en het employ daar van.
Dat voorts aan de Supplianten -zal werden geaccordeert, zoo als aan ben geaccordeert werd mits deezen, om tot betaaling van des Armens fchuiden, te mogen negotieeren eene fomme van ƒ2000- o- o, op een Intereft niet execdeerende vier per cent, en dat wyders tot afloffing van gemelde ƒ 2qoo- o- o, cn tot vinding van de Interelfen van dien, aan de Supplianten zal werden gepermitteert, zoo als aan hun gepermitteert werd mits deezen, om voor den tyd van tien jaaren, over alle Ingezetenen van Oud-Gaftel, van agtien jaaren oud, en daar boven, door de
Arm-



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 455
Armmeefters in der tyd te laaten invorderen vier ftuivers en beneeden de agtien jaaren twee ftuivers 'sjaars, ingaande met dit jaar 1750.
G. Extract: mt het Regifier der Refolutien van
de Hoog Mog... Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, waar by de Refolutie yan 1* Maart 1750. in opzigt yan Oud-Gaftel, geëxtendeert word tot alle Steden en Dorpen die tot de Claffis van Bergen op Zoom en Steenbergen behooren. Den 3 April 1751.
ONtfangen een Miflive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 30 der voorleeden maand,u/r houdende, ingevolge en tot voidoeninge van haar Hoog Mog Refolutie van den 24 Juny des voorleeden jaars, derzelver advis. op de Requefte van Antomus de Stoppelaer, Tacobus Graan en Johannes Janfien, Predikanten in den Oudenbofch Wouw en Bergen op Zoom, als Gekifte van het Claffis van Ber-: gen op Zoom en Steenbergen; verzoekende, om redenen in devoorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. derzelver Refolutie van den 11 Maart daar te vooren, Ca) genoomen ten reguarde van Oud-Gaftel, zoo algemeen gelieven te maaken,. dat dezelve, voor zoo veel betreft fommige pointen daar in vervat moge ftand grypen in alle de Plaatfen, zoo Steden als Dorpen"! onder, het voornoemde Claffis reflbrteerende.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan mits deezen te confenteeren in het verzoek gedaan by de Requefte m de voorfchreeve Miflive gemeld, en dat dienvoleende de gemelde haar Hoog Mog. Refolutie van den 11 Maart des voorleecien jaars, (d) in opzigte van Oud-Gaftel genoomen, zoo> verre zd worden geëxtendeert, dat, ingevolge dezelve, in alle Haatten, zoo Steden als Dorpen die tot het Claflis van Bergenop den Zoom en Steenbergen behooren.
1. De Armmeefters, zoo veel mogelyk is, van de Gereformeerde Religie zullen moeten verkooren worden.
. , 2ie boven pag. 453, ^'



45 ö
I. Boek. H. Agtste fiTEL
2. Dat aan de arme Ledemaaten van de Pvoomfche Kerk, geen alimentatie zal mogen werden verftrekt, wegens de gemeene'Armen, maar dat die zullen moeten onderhouden worden uit de Collecte, die in de Roomfche Kerk word ingezaameld, op »elyken voet als de Ledemaaten van de Gereformeerde Kerk uit derzelver Collecte worden onderhouden; en
3. Dat de zoogenaamde Kerkmeefters of Thefauriers van de Roomfche Kerk zullen gehouden zyn eens 'sjaars, ten overftaan van den Officier en een of twee Gereformeerde Regenten reekening te doen van derzelver Kerk-Collecte en het employ daar van; zullende de Droflaarden van de voornoemde Quartieren werden aangefchreeven, te vigileeren en zorge te draagen, dat deeze haar Hoog Mogende Refolutie pra?ciefelyk worde nagekoomen.
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van de
Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, affiaande het verzoek der Roomfche Kerkmeefters te Gaftel, tot het intrekken yan hun Hoog Mogende Refolutie yan 11 Maart 1750. Den 3- April 1751.
/~\Ntfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven \_J alhier in den Hage den 30 der voorleeden maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 27 July des voorleeden jaars, derzelver advis op de Pvequcfte van Johannes van Vlimmeren, in qualiteit als Thefaurier, Johannis Baptifte de Pottere en Cornelis Mcekhout, als zoogenaamde Kerkmeefters van de Roomfche Kerkfchuure van Gaftel; houdende, dat Abraham Bannier, Droffaard vvan het Goftquartier des Marquizaats van Bergen op den Zoom, en Regenten van Oud-Gaftel, in qualiteit als Opper.-Armmeefters ■over de Armen van het voorfz Dorp, hadden weeten te obti, Jieèren. zekere haar Hoog Mogende Refolutie van den 11 Maait daar te vooren, (a) waar by onder anderen was goedgevonden
en
00 Zie boven pag. 453.



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 457
en verftaan, dat aan geen arme Ledemaaten van de Roomfche Kerk eenige alimentatie zoude mogen werden verftrekt wegens de gemeene Armen, maar dat die zoude moeten worden onderhouden uit de Collecte, die in de Roomfche Kerk werd ingezaamelc!, op gelyken voet als de Ledemaaten van de Gereformeerde Kerk uit deszelfs Kerk-Collecte werden onderhouden, cn dat de zoogenaamde Kerkmeefters _of Thefamïers van de Roomfche Kerk zouden gehouden zyn 'sjaars, ten overftaan van den Officier en een of twee Gereformeerde Regenten, reekening te doen van derzelver Kerk-Collecte en het employ daar van; verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert dat haar Hoog Mogende de voorfz Refolutie van den n Maart 1750 O) voor zoo verre die fpreekt van de alimentatie der arme Ledemaaten van de Roomfche Kerk, mitsgaders van het doen van reekening van derzelver Kerk-Colleae, en het emplpy daar van, als fub- en opreptivelyk verkreegen, gelieven in te trekken, en te ftellen buiten effect, en daar by mitsdien wyders te verklaaren, dat alles desaangaande even gelyk als in andere Plaatfen van de Generaliteit zal blyven en gelaaten worden, op den ouden en voorigen voet.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat m het verzoek gedaan by de Requefte in de voorfz Miffive gemeld, met kan worden getreeden, en word het zelve dienvolgende afgeweezen, en geperfifteert by haar Hoog Mog. Refolutie van den 11 Maart des voorleeden jaars. O) Zie boven pag. 453.
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van de
Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, extendeerende de Refolutie yan hun Hoog Mogende van 3 April 1751 , betref ende de alimentatie der- Roomfche Armen, ook tot de Steden en Dorpen onder de Clafjis yan Breda. Den 21 July 1752.
ÏS gehoord het rapport van de Heeren van Rouwenoort, en andere haar Hoog Mogende Gedeputeerden tot de zaaken van IV DEEL. Kkk de



458
I. Boek. H. Agtste Titel
de Placaaten en Reglementen, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commilforiaal van den 7 September 1751, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden Uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van die van de Claflis van Breda, te kennen geevende, dat met groot genoegen hadden verftaan de Refolutie van haar Hoog Mogende, genoomen den 3 April 1751, waar by haar Hoog Mog.. hadden goedgevonden en verftaan, dat in alle Plaatfen, zoo Steden a]s Dorpen, die tot de. Claflis van Bergen op Zoom en Steen* bergen behooren.
1. De Armmeefters, zoo veel mogelyk is, van de Gereformeerde Religie zullen moeten verkooren worden.
2. Dat aan de arme Ledemaaten van de Roomfche Kerk, geen alimentatie zal mogen worden verftrekt wegens de gemeene Armen,, maar dat die zullen moeten onderhouden worden uit de Collecten die in de Roomfche Kerk werd ingezaameld, op gelyken, voet als de Ledemaaten van de Gereformeerde Kerk uit derzelver Collecte worden onderhouden; en
3>. Dat de zoogenaamde Kerkmeefters of Thefauriers van de Roomfche Kerk zullen gehouden zyn eens 'sjaars, ten overftaan van den Officier en een of twee Gereformeerde Regenten , reekening te doen van derzelver- Collecte en het employ daar van..
Verzoekende de Supplianten,. om geallegeerde redenen, dat baar, Hoog Mog. de gemelde Refolutie van den 3 April 1751, ten reguarde van het Claffis. van Bergen op den Zoom genoomen, zoo algemeen gelieven te maaken, dat dezelve meede moge ftand grypen in. de Stad en Dorpen onder de Claflis van Bre* da, reflbrteerende, aangezien de redenen, die haar Hoog Mog. bewoogen hadden, tot het neemen van bovengemelde Refolutie, ©ok in de voorfz Stad en Dorpen plaats hadden.
Waar op. gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, bet verzoek by de voorfz Requefte gedaan, te accordeeren, cn djenvolgende te verklaaren, dat haar Hoog Mog. gemelde Refolutie van den 3 April 1751, met betrekking tot de Stad en Dorden, onder het Claffis van Breda reiforteerende , meede zal ftand grypen' en. geobferyeert worden..
> 4fc darten djejr einde Extraéfe- van- gemelde haar Hoog Mog.
Kef»,



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE, 459
Refolutie zal werden gezonden aan den Droffaard der Stad en Baronnie van Breda, en denzelven aangefchreeven, te vigileeren en zorge te draagen, dat de voorfz haar Hoog Mogende Refolutie pneciefelyk nagekoomen en geobferveert werde.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, hou¬
dende een generaale wet omtrent de wyze van tefteeren door die van de Roomfche IVereldlyke Ordres. Den 17 Jufjy ' 174.1.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport ter Vergaderinge uitgebragt den 21 Maart 1738, door de Heeren haar Edele Groot Mogende Gecommitteerden, welke, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Appoinélement commifforiaal yan den 3 July 1736, hebben geëxamineert de Requefte van Johannes van der Steen, Roomfch Werelds Priefter te Haarlem, daar by verzoekende Oftroy, om van zyne zoo geconquefteerde, als a latere geobvenieerde Goederen, by Teftament te mogen disponeeren , zoo en in dier voegen als hy zoude mogen goedvinden; voor zoo verre by het zelve Rapport ook is geadvifeert om een generaale wet te maaken omtrent de wyze, op welke de Teftamenten van die van de Roomfche Wereldlyke Ordre zouden worden gepaffeert.
Als meede op het Rapport ter Vergadering uitgebragt den 18 September 1739 op een gelyk verzoek, gedaan door Johannes Rerkman, Roomfch Priefter te Caftricum, meede voor zoo verre daar by omtrent het maaken van een generaale wet ten voorfz opzigte is geadvifeert, zynde op de verzoeken zelfs reeds bevoorens door haar Edele Groot Mog. favorabel gedisponeert.
Is goedgevonden en verftaan, by ampliatie van haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 13 Mey 1734 O) voor een generaale regul en wet vaft te ftellen, dat voortaan Perfoonen van de zoogenaamde Pauffelyke Wereldfche Ordres, uit kragte van
00 Kerk. Pl. Boek II. Deel pag. 416. ö
Kkk a



4<5o I. Boek. H. Agtste Titel
■eenig Octroy, by haar Edele Groot Mog. te verleenen, willende disponeeren van haare Goederen, zullen gehouden zyn derzelver Teltamenten of andere Actens van Uitterfte Wille te paffeeren voor twee Commiffariffen van den Hove, welke zullen letten, dat by dezelve Perfoonen niet gedisponeert worde contrarie de Ordres en Placaaten van den Lande; en dat by faute van dien, dezelve Teftamenten of andere Actens van Uitterfte Wille zullen worden gehouden voor nul en van geen waarde.
En dat tot beter nakoominge van dien, het zelve in de Octroyen, voortaan te verleenen, zal worden geinfereert.
En zal Extract van deeze Refolutie gezonden worden aan den Hove, om te dienen tot haare narigting.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, houden-
de interpretatie van derzelver Refolutie van den 19 July 1730, omtrent de Placaaten, verbiedende het disponeeren ten faveure van Geeftelyke Kloofters, &c., welke by die Refolutie zyn gelaat en in haar geheel. Den 2 November 174.4.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Abraham Bannier, Droffaard van het Ooftquartier des Marquizaats van Bergen op Zoom, houdende, dat, of wel by diverfche Handveften, Placaateif en Edicten van den Lande van Braband, en fpecialyk by het Oftroy of de tweede Additie der Blyde Inkomft van Keizer Karei de Vyfde, in dato 26 April 1515, Articul 13, 14 en. 15, en nader by het eeuwig Edict van denzelven Keizer Karel, in dato 19 October 1520, geordonneert, geftatueert en verklaart was,_ by forme van eeuwige Conftitutie en Edicte, dat niemand wie hy zy, zouden mogen verkoopen, opdraagen, tranfporteeren, vertieren, of permuteeren, onder wat titule, coleur of conditie, noch om wat zaaken, redenen of occafien dat het zy, eenige Leengoederen, Erfgoederen, Chynfen, eigen Goeden, Renten, of andere onberoerlyke Goederen, geleegen in .den Lande van Braband, Limborg en Overmaze, onder den Hertog of deszelfs Vafallen en Steden van denzelven Lande, tot
be-



VAN DE BesTKYDÉRS DER. KERKE. 461-
behoef van eenige Kloofteren, Kerken, Collegien, Conventen». Godshuizen of Geeftelyke Perfoonen, en in de doode hand, zonder expres en gemeene confent, wille en weeten van den Hertog, van de voorfz Vafallen en van de Wethouderen van de Hoofd-Steden, daar onder zulke Goederen geleegen zouden weezen, op pcene van indignatie en van een Mark Gouds, te verbeuren by den geene die contrarie doen zoude, en wyders van nulliteit; en of ook wel haar Hoog Mog. by derzelver Placaat in dato den 14 October 1655, O) hadden verklaart gehad, hunne emftige wille en meininge te zyn, niet te'gedoogen , dat eenige Goederen , onder wat naam of pretext het ook zoude mogen weezen, kwamen of bleeven in een doode hand, onder andere dan publicque of geauthorifeerde adminiftratie, egter Pieter Andries van Mattemburg, Rentmeëfter van den Doorlugtigen Huize van Bergen op Zoom, woonende in den Oudenbofch, zynde van de Roomfche Religie, hadde ondcrftaan, om zonder confent als voorfz is, aan den Abt en de gezamentlyke Conventualen van den Abdye van St. Bernard, op dc Schelde by Antwerpen, te verkoopen, en vervolgens te cedeercn en tranfporteeren zyne Huizinge, Schuure en .Hof, met de verdere toebehooren, ftaande en geleegen op de Markt of Kerkftraat, regt tegen over de Gereformeerde Kerk binnen den Oudenbofch voornoemt, cn zynde het aanzienlykfte en voornaamfte Huis van dezelve geheele Vryheid; en dat, vervolgens het zelve Huis was gedeftineert tot een wooninge van den Roomfchen Priefter en zyn Capellaan aldaar.
Dat zulks ter' kenniffe van den Suppliant gekoomen zynde, de Suppliant hadde gemeent dat de voorfz Placaaten en Edicten tegen zoodanige verkoopingen en overgifte aan en ten behoeve van een doode hand als vooren, nog waren in vigeur, en geobferveert behoorden te worden, om redenen breder ter nedergefteld in de Memorie nevens de voorfz Requefte gevoegt, en byzonder ook, om dat haar Hoog Mog. by derzelver Refolutie in dato 19 July 1730, (//) ten reguarde van het derde poina daar
in
G?> Kerk. Pl. Boek I. Deel pag. 616. {£) Ibid. II. Deel pag. 543.
Kkk 3



46*2: I. Boek. H. Agtste Titel
in voorkoomende, namentlyk, van welke Placaaten en Refolu* tien in het byzonder aan de Officieren de executie nader zoude behooren aanbevoolen te worden, hadden goedgevonden en verftaan , dat zulks zoude worden bepaald tot de Placaaten en Re* folutien, raakende de oeffeninge van den Roomfchen Godsdienft, omtrent welke oeffening de gedagten nu niet meer zouden zyn als voorheen, namentlyk, om dezelve in het geheel te verbieden en aboleeren, en dat derhalven daar by in haar geheel gelaaten wierden de Placaaten, welke op andere materiën als de oeffening van den Roomfchen Godsdienft, met den aankleeven van dien, waar op eigentlyk aldaar alleen gedoeld wierd, waren geëmaneert , als waren, by voorbeeld, de Placaaten verbiedende het disponeeren, het zy int er viyos, het zy mortis eau fa, tert faveure van Geeftelyke Kloofters, &c., en wat diergelyke falutaire Wetten of Refolutien, ten aanzien der Roomfchgezinden, meer zyn.
Dat mitsdien 'den Suppliant Ratione Officii, den voornoemden Verkooper en Koopers refpeftivè, ter zaake voorfz, regtelyk hadde gedaan calangeeren en infinueeren, om aan den Suppliant te betaalen de refpective boetens, daar door by ieder van haar geincurreert, doch dat zedert aan den Suppliant was te vooren gekoomen, dat by den voornoemden Verkooper en Koopers wierd vermeent en gefuftineert, dat quaji de voorfz Placaaten en Edicten van Keizer Karei, en andere van gelyke natuur, niet meer van applicatie en gebruik zouden zyn; verzoekende de •Suppliant, om redenen in'de voorfchreeve Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mogende, by interpretatie, derzelver voorfz Refolutie van den 19 July 1730, gelieven te verklaaren, of onder de Placaaten, welke by die Refolutie zyn gelaaten in hun geheel, ook meede niet begreepen zyn het voorfchreeve Placaat door Keizer Karei op den 19 October 1520, by forme van eeuwig Edict, tegens het verkoopen, opdraagen, tranfporteeren, vertieren of permuteeren, ten behoeve van eenige Kloofters, Kerken, Collegien, Conventen, Godshuizen of Geeftelyke Perfoonen geëmaneert, en andere Oótroyen en Placaaten van diergelyken inhoud, en of mitsdien dezelve niet meede, met relatie ïot Goederen in het Reflbrt van haar Hoog Mogende geleegen, geobferveert en geëxecuteert moeten worden.
Waar



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 46"^
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaanmits deezen te verklaaren, dat onder de Placaaten, welke by haar Hoog Mog. Refolutie van den 19 July 1730 (a) zyn gelaaten in haar geheel, meede begreepen zyn zoo wel het Placaat van Keizer Karei de Vyfde, van den 19 October 1520, als dat van haar Hoog Mog. van den 14 October 1655, (&) voor zoo veel daar by het verkoopen, opdraagen, tranfporteeren, vertieren "of permuteeren van eenige onroerende Goederen, aan of ten behoeve van eenige Kloofteren, Kerken, Collegien, Conventen, Godshuizen of Geeftelyke Perfoonen verbooden word, als ook alleandere Octroy en en Placaaten van diergelyken inhoud, en dat mitsdien dezelve, met relatie tot de Goederen in het Reflbrt van haar Hoog Mogende geleegen, geobferveert en geëxecuteert moeten worden.
O) Kerk. Pl. Boek II. Deel pag. 543; O) Ibid, I. Deel pag. 616.
G. Refolutie, Oclroy verleenende aan de Bezorgers
der Roomfchgezinde Armen te Leydenwegens dó , Erflaatingen aan dezelve. Den 13 July 1737..
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden van den 2 Mey laatftleeden hebbende, ter voldoening van haar Edele Groot Mogende Appointement commiftbriaal van den 4 April daar bevoorens geëxamineert de Requefte van de Bezorgers der Roomfch Cathohque Armen binnen de Stad Leyden, te kennen geevende dat verlcheide charitable Perfoonen wel zoude geneegen zvn" om van haare Goederen, ten behoeve en foulaas van dezelve Roomlche Armen, te disponeeren, by zoo verre zy daarr toe by Octroy van haar Edele Groot Mog. waren geauthorifeert even gelyk haar Edele Groot Mog. by Refolutie van den - 2I lebruary 1729, 00 de Armbezorgers van deJloomfchgezinde.Ai^
OO.Kerk.. PL Boek; Ui Deel pag; 2Q,, lïlmi



464 ' ï. B O EK. IJ. A G T S T E TlTEL
men te Hoorn, daar toe geauthorifeert-hebben: en verzoekende vervolgens, dat haar Edele Groot Mogende gelyke Brieven van "Octroy, ten behoeve van haare Roomfche Armén, gelieven te verleenen.
Is goedgevonden en verftaan, te verklaaren, dat de Roomfche Arrhen, ftaande ter bezorging van de Supplianten, niet begree*pen of Vervat zyn onder dc inzigten en het'verbod van het Placaat van den 4 Mey 1655; (a) met dien verftande nogtans, dat van alle Erflaatingen of Maakingen, die in der tyd aan de Supplianten zullen koomen te gefchieden, door Burgermeefteren en Regeerders der Stad Leyden, eerft kenniffe zal mo -feil worden genoomen, of die waarlyk ftrekken tot het einde en oogmerk by dc Supplianten in - haare Requefte voorgefteld, dan of daar meede iets zoude worden beoogt of voorgenoomen, ftrydende met het voorfz Placaat; cn dat Burgermeefteren cn Regeerders voornoemt op die Erflaatingen of Maakingen, na bevind van zaaken , haare approbatie of disapprobatie verleenende, dezelve Erflaatingen of Maakingen zuilen bekragtigen of kragteloos laaten; en in" het generaal dat alles zal moeten gefchieden onder de fuperintendentie van dezelve Burgermeefteren en Regeerders, door welke ook tot beheering van dezelve Erflaatingen of Maakingen een Rentmeëfter van de Gereformeerde Religie zal moeten worden aangefteld.
Zullende hier van ten behoeve van de Supplianten behoorlyke Brieven van Ocfroy gedepecheert worden.
00 Kerk. Pl. Boek I. Deel pag. 610.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, zuaar
by Octroy is verleend aan die van de Roomfche Catholique Gemeentens te Dordrecht, ten opzigte van --- -Erflaatingen en Maakingen aan haar gedaan tot. on¬
derhoud van haar Armen. Den 23 January. 1742.
/^\Ntf:.ngcn een Miffive van Burgermeefteren en Regeerders \j der Stad Dordrecht, gefchreeven aldaar op gifteren, waar
*by



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE.
465
by zy aan haar Edele Groot Mogende toezenden en favorabel voordraagen een Requefte van die van de Roomfch Catholique Gemeentens nevens het Kruis en op de Hooge Nieuwftraat binnen de Stad Dordrecht; verzoekende, om daar by geallegeerde redenen, dat haar Edele Groot Mog., ingevolge van derzelver Refolutie van den 24 February 1729, QÖ aan haar Supplianten geheven te verleenen gelyk Declaratoir en VerkJaaring als ten zeiven dage aan de Armbezorgers van de Roomfch Catholique Gemeente te Hoorn is vergunt.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan ' te verklaaren, dat de Armen, ftaande ter bezorging van de Supplianten, onder de inzigten in het verbod van het Placaat van den 4 Mey 1655, (Z>) raakende het maaken van Legaaten ofErffemflen aan Roomfche Kerken, niet begreepen of vervat zvn met dien verftande nogtans, dat van alle Erflaatingen of Maakingen, die m der tyd aan de Supplianten of derzelver Armen zullen koomen te gefchieden, door Heeren Burgermeefteren en Regeerders der Stad Dordrecht eerft kenniffe zal moeten worden genoomen, of die waarlyk ftrekken tot dat einde en oogmerk waar me die gemaakt zyn, dan of daar meede iets anders^zoude worden voorgenoomen tegens het bovengemelde Placaat ftrydende, en dat Heeren Burgermeefteren voornoemt op die Erflaatingen of Maakingen, na bevind van zaaken, approbatie of disapprobatie geevende, dezelve Erflaatingen of Maakingen zullen bekragtigen of kragteloos maaken.
En zullen daar van ten behoeve van de Supplianten behoorlyke Brieven van Odroy gedepecheert worden.
Refo-
(V) Kerk. Pl. Boek II. Deel pag. 129. Q~) Ibid. I. Deel pag. 6rc.
IV. DEEL. Lil



4<5ó
I. Boek. H. Agtste Titel
H. Refolutie van de Staaten van Holland, vu aar
by Octroy is verleend aan de Roomfch Catholique Armen te Alkmaar, op wat voet zy zullen mogen jouijfeeren van Erflaatingen en Maakingen aan haar gedaan.. Den 4 September 1.750..
£~\P de- Requefte van de Bezorgers van de Roomfche Ca\J tholique Armen binnen Alkmaar, te kennen geevende in fubftantie, dat zy, bezwaart, zynde met een groot aantal: Armen, geene toereikende middelen hebben tot derzelverfuftentatie, en daaromtrent geen uitkomft weetcn of voorzien kunnen ten zy charitable Perfoonen by Erflaatingen of Maakingen haare Armen-Comptoir kwamen te beneficeeren en te ftyven , en dat zy daar toe ook wel hoope. zouden hebben, zoo niet ten deezen opzigte fcrupuie en belemmering wierd veroorzaakt door de letter van haar Ed. Gr.. Mog. Placaat van den 4. Mey 1655. (d)
Is, ingevolge van haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 24 February 1729, (Jf) na voorgaande deliberatie , goedgevonden en verftaan,. te verklaaren: dat de Roomfehgezinde^Arraen, ftaande ter bezorging van de Supplianten, niet begreepen of vervat zyn Onder? de inzigten en het verbod van het Placaat van den 4 Mey 1655., met dien vcrftandc nogtans, clat van-alle Erflaatingen of Maakingen, die in der tyd aan de Supplianten zullen koomen te gefchieden, door Burgermeefteren en Regeerders der Stad. (Alkmaar eerft kenniffe zal moeten worden genoomen,, of die waar? lyk ftrekken. tot het einde en oogmerk 1 by der Supplianten Requefte voorgefteld, dan of daar meede iets zoude worden beoogt of voorgenoomen, ftrydjg met het voorfz Placaat, en dat Burgermeefteren en Regeerders voornoemt, op die Erflaatingen of Maakingen, na bevind van zaaken, approbatie of disapprobatie geevende, dezelve Erflaatingen of Maakingen zullen bekragtigen of kragteloos laaten, en. dat. wyders. de beheeringe der Goederen,. Gelden of Effecten, der Supplianten Armen-Comptoir toebehoorendeen van de Erflaatingen en Maakingen welke het zelve, ia het vervolg en manieren als. vooren zal acquireeren %,
on-
00, Kerk... Pl. Boek E Dael pag. 610, ($) li>i& m Deel pa&'ssfc



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 467
onder de fuperintehdentie - van Burgermeefters en Regeerders voornoemt, zal gefchieden door vier Roomfche Arme-Voogden of Bezorgers, by ieder der Kerken een te verkiezen, op approbatie van Heeren Burgermeefteren, aan welke dezelve Roomfche Armbezorgers gehouden zullen zyn niet alleen van tyd tot tyd aan tc brengen en op te geeven de Erflaatingen en Maakingen, of andere opkomften aan haar Armen-Comptoir vervallen, maar ook jaarlyks van haare adminiftratie te doen behoorlyke reekening , bcw3rs en reliqua,
En zullen hier van ten behoeve van de Supplianten behoorlyke Brieven van Oclroy gedepecheert worden.
O, Refolutie van de Staaten Generaal^ wegens
het doen yan een Coileclè, tot een ' Proceffie naar de L. Vrouw yan Keyelaar. Den 6 Augujiy 1739.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Lynden, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Meyerye van 's Hertogenbofch, hebbende,, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutien commifibriaal van den 22 Mey en 20 July laatftleeden, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Mifïïven van J. van Hoovcn , Droftaard van Tilborg, van datis den 18 Mey en 19 July daar te vooren, raakende de Proceduren nodig te houden wegens het doen van een Collecte tot een Proceftie en Beedevaart na de L. Vrouwe van Kevelaar, en over zekeren Brief van een onbekende band tot bedreiginge van zyn Perfoon, breder in de voorfz rVIiffive vermeld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , dat aan den Droftaard van Tilborg zal worden gerefcribeert en aangefchreeven, dat hy voor eerft en vooral zig moet informeeren op den Autheur of Schryver van den Brief in zyn voorige Miflive aan haar Hoog Mog. in dato den 18 Mey laatftleeden gemeld, en onder de Notulen van haar Hoog Mog. van den 22 daaraanvolgende gementioheert; ais meede op die geenen, die daaraan mecdepligtig mogen zyn; dat, indien hy noch geene
Lil 2 van



468
I. Boek. H. Acts te Titel
van dezelve heeft kunnen ontdekken, hy uit den naam en van wegen haar Hoog Mog., zal mogen laaten doen een Publicatie met infertie van den voornoemden Brief, en belooven een premie van honderd Ducatons, aan den geenen, die den Autheur of Schryver zal koomen te ontdekken, zoodanig, dat in handen van de Juftitie koome, cn van het fait overtuigt worde, met belofte van impuniteit aan den Aanbrenger, indien meedep'lfnig mogte zyn, en ook met toezegging van des Aanbrengers naam te zullen fecreteeren, indien zulks begeert; dat hy voorts, ingevolge den teneur van het Placaat van den 14 April 1649 Ca) moet procedeeren tegens de Collecteurs, als meede tegens -die geenen, die de Collecte hebben gegeeven , en contenteeren tot zoodanige ftraffe en boetens als by het Placaaat tegens het collefteeren van Penningen voor Roomfche Geftichten, Conventen, <xc. buiten deeze Landen, als meede tegens het geeven in die Collecten is geftatueert, ais zynde by haar Hoog Mog. Refolutie van den 19 July 1730 Q) aan het voorfz Placaat niet alleen met gederogeert, of eenige mitigatie de exacte obfervantie van de Placaaten van den Lande op dat fubject aan de refpeftivè Officieren fpeciaal gelaft.
En nademaal al in de informatien voorkomt, dat de Paftoor Coymans en Capellaan Sprong, dit werk hebben gefoveert, dat wanneer aan het Gerecht van Tilborg zal weezen gebleeken, dat de voornoemden Paftoor en Capellaan zig daar aan fchuldig hebben gemaakt, hy Droffaard; het Kerkenhuis, daar dezelve dienft in doen,, by provifie en tot nader ordre van haar Hoog Mog., zal doen fluiten, en aan den voornoemden Paftoor en Capellaan alsdan meede by provifie den dienft interdiceeren.
È3 Kerk. Plae. I. Deel U, 544,. m IMd. H. Deel bi. 54a,
Refb-



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE.
4&9
G. Refolutie van de Staaten Generaal, toeft aan-
de, by gebrek van ftoffe onder de Gereformeerden ie Maaftricht, 'eenige Roomfchgezinden tot Meefters van het Brouwers Ambagt te mogen aanftellen. Den 17 January 1737. Gr. Pl. Bock VI. Deel pag. 699.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Lynden, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Landen van Overmaze, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiiToriaal van den 19 der voorleeden maand, geëxamineert de poincten van-deliberatie, refulteerende uit het Verbaal van de Heeren Torck en Hallincg, haar Hoog Mog. Commiflariilën Decifeurs, laatft geweeft zynde te Maaftricht, fpecialyk het poincï:, raakende de aanftellinge van Meefters van het Brouwers Ambagt, waaromtrent in confideratie komt, of, by gebrek van .bekwaame Gereformeerden, niet verkooren zoude mogen worden een Brabander, zynde van de Roomfche Religie.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan haar Hoog Mogende Commiflarilfen Decifeurs in der tyd, gelaaten zal werden de faculteit, om, by manquement van ftoffe qjftder de Gereformeerden, te mogen aanftellen tot Meesters van het Brouwers Ambagt eenige Roomfchgezinden, zynde Brabanders , voor den Staat wel geaffeclioneert; dog niet anders als by noodzaakelykheid, en niet langer, als tot dat wederom bekwaame ftoffe gevonden zal worden onder de Gereformeerden, die altyd voor de Roomfchgezinden zullen moeten worden -geprtefereert..
G. Refolutie van de Staaten Generaal, ft ellen¬
de ordre tegens de Paapfche ftoutiglieden.. Den 10 Maart 1735.
^VNtfangen een Miffive van den Pvaad van Braband, gefchreeV/ ven alhier in den Hage den 8 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van baar Hoog Mog. Refolutie van den 4 der voorleede maand, derzelver ad-
Lll 3 vis.



4/0
I. Boek. H. Agtste Titel
vis op de Requefte van Pero de Caffemajor, Droffaard van Deurne en Lieffelt, houdende klagten wegens zekere Paapfche ftoutigheden, en verzoekende daar tegens haar Hoog Mogende 'Ipeciaale ordres.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat door den voorfchreeven Droffaard de Caflemajor (ongeprsejudicieert zoodanige actiën, als dezelve uit hoofde van haar Hoog Mog. Placaaten, en van de politicque Reformatie, zal bevoegt zyn te infifteeren) op het Rechthuis van Deurne zullen werden ontbooden de Roomfche Paftoor, de Capellaanen cn Bediendens van de Roomfche Kerkenhuizen, en dat dezelve voor het Gerecht, in prefentie van den Predikant en Kerkenraad van de Gereformeerde Gemeente, behoorlyk zullen moeten betuigen haar leedweezen over het gerugt en geraas, het geen op den° 9 en op den 30 January deezes jaars op en omtrent het Kerkhof tot Deurne, door een groot getal Jongens, geduurende de predicatie van Gods Woord, mitsgaders voor en onder het Gebed, voor de Predicatie gemaakt en aangclegt is; en wyders zullen moeten verklaaren, dat zylieden het zelve zouden hebben belet, indien zulks in haar vermogen was geweeft; dat zy verder zullen moeten belooven en aanneemen, in haare publicque en private Ondenvyzingen, zoo veel mogelyk, te zuilen zorg draagen, cn wel ernftelyk te zullen aanmaanen en recommandeeren, dat de geene welke tot de Roomfchgezinde Gemeente gebooren, hen voortaan geruft en ftil in haar gedrag zullen houden, zoo omtrent het oeffenen van haar eigen Godsdienft, ais wel voornamentlyk omtrent den Gereformeerden Godsdienft, en ointrerit de Ingezetenen van Deurne en Lieffeit, dewelke van de Gereformeerde Religie zyn; cn dat daar van door den gemelden Roomfchen Paftoor, Capellaanen cn Bediendens van de Roomfche Kerkhuizen tot Deurne en Lieffelt, eene behoorlyke Acte gemaakt, cn aan dm voornoemden Droftaard gëieevert zal worden; dat voorts in het toekoomende ieder Jonge eenig geraas of gerugt maak ende omtrent de Kerk, geduurende d& oeffening van den Godsdienft, zal verbeuren een boete van tien guldens, de ccne helft ten behoeve van den Armen, en de wederhelft ten behoeve van den Officier, dewelke bevoegt zal weezen, om, na gedaane



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 471-
cïaane calange, dezelve boete paraatelyk te executeeren, tot laste van de Ouders van zoodanige Jongens, en by onvermogen van dezelve, zoodanige Jongens voor drie dagen te Water en te Brood te zetten, en de koften daar op te vallen, te verhaalen ten laften van de Roomfche Gemeente, ingevalle dezelve Jongens daar toe behooren.
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van de¬
l-loog Mogende Heeren Staaten Generaal der Veree*nigde Nederlanden, betreffende Paapfche flouiigheden te Schyudel. 'Den 11 Juny 1751.
/^Ntftngcn een Miffive van den Grave van Rechteren, Hoog-V/ f.ehoüt der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, gefchreeven alhier in den Hage den 10 deezer, houdende,dat wanneer zyn Stadhouder voor eenigen tyd van ter zyden geinformeert was geworden, dat 'er binnen den Dorpe van Schyndel, Meyerye van 's Hertogenbofch , door eenige Roomfchgezinden verfcheide verregaande ftoutigheden, infolentien, en zelfs: feitelykheden gepleegd waren, zoo tegens den Gereformeerden Predikant, Schoolmeefter, en andere Gereformeerde Perfoonen,. als tegens derzelver Huizingen, Putten, &c. dezelve aanftondsderwaarts hadde gezonden, den Secretaris van het Hoog-Officie,, om de nodige informatien van alles te ligten, welke daar gekoomen zynde, onderregt was geworden, dat de Stadhouder van. den Quartierfchout van Peelland, Gualtery, reeds eenige dagen te vooren , en wel op den 14 der voorleeden maand van allehet geene tot Schyndcl voornoemt gepafleerd was, fchriftclyke Informatien en Atteftatien ingewonnen hadde, zonder dat daarvan de minfte kenniffe aan hem Hoogfchout of zynen- Stadhouder, waar toe evenwel, volgens haar Hoog Mog. Placaat van; den 28 April 1691, f» "en andere haar Hoog Mog. beveelen,, verpligt was geweeft, gegeeven te hebben.
Dat gemelde Secretaris van het Hoog-Officie, zig vervolgens? hadde geaddrefleert ter Secretary van Schyndel, om aldaar teneemen vifïe, en, des noods, Copie van de voornoemde, Infor-
<V). Kerk. PI. Boek I. Deel pag.. 7:&.



472
L Boek. H. Agtste Titel
marien, dog dat hem al verder was önderrigt geworden, dat gemelde Stadhouder Gualtery hadde kunnen goedvinden, om tegens alle ordre, en fpeciaal tegens haar Hoog Mogende Placaat van den 23 December 1684, en daar op gevolgde Interpretatie van den 3 February 1685, met zig van de Secretary van Schyndel weg te neemen de origineele Informatien en Verklaaringen , zonder daar van de mjnfte blyk ten Prothocolle te laaten; weshalven hy genoodzaakt wierd om de Perfoonen-die de voorfz Informatien gegeeven, en de Verklaaringen gepaffeerd hadden, de novo te doen citeeren; dog dat , wanneer hy de nodige Vraagpointen daar toe. opgefteld, en dezelve aan haar voorgehouden hadde, zy allen hadden gedifficulteerd - daar op te antwoorden, om reden , zoo zy zeiden, dat ter requifitie van den Stadhouder Gualtery, zoo ampele Verklaaringen gegeeven hadden, cn daar van geen Copie hebbende, vreesden by de tweede te geevene Atteftatien, ietwes te verklaaren, dat juiffc met de eerfte, omtrent het zaakelyke, eenigfinjs mogten varieeren, en alzoo eene contradictie veroorzaaken, zoo dat hy onverrigter zaake van daar had moeten vertrekken; dat hy Grave van Rechteren van het geene voorfchreeven is, rapport bekoomen hebbende,, op den 26 daaraanvolgende, wanneer hy te 's Hertogenbofch was, hadde' gefchreeven een ampele Brief aan meergemelde Stadhouder Gualtery, en hem voorgehouden hebbende, hoe verkeerdelyk hy zig in deezen gedraagen hadde, alsnoch hadde gerequireert de nodige Informatien, en fpeciaal dat hy wilde bezorgen, dat de origineele Informatien en Verklaaringen, wederom ten Prothocolle ter Secretary van Schyndel mogen worden geproduceert.
Dat het antwoord, dat hy daar op hadde bekoomen, alleen behelsde een narré van het geene 'er tot Schyndel, met relatie tot de voorgemelde Roomfche ftoutigheden, &c. gepaffeert was, cn dat hy zig verpligt gevonden hadde daar van aan ' haar Hoog Mogende kenniffe te geeven, paffecrendc het poincl: van de reproductie der origineele Verklaaringen en Atteftatien met ftilzwygen.
Dat hy daarom by een tweede Miflive van den 19 derzei ve maand, wel nadere inftantien hadde gedaan, dog zonder dat aan
die



VAN BE BESTRYDERS DER KERKE,
473
die billyke requifitie voldaan was geworden, of dat hy daar op het minfte antwoord bekoomen hadde.
Dat hy Grave van Rechteren zedert dien tyd van ter zyden was geinformeert, dat de Stadhouder voornoemt de origineele Informatien en Atteftatien zelfs aan haar Hoog Mog. hadde toegezonden, zoo dat hy zig daar door buiten ftaat gefteld hadde, zynen mis (lag te redrefleeren.
Dat hy , door het wegneemen van die origineele Informatien en Atteftatien, buiten ftaat gefteld was geworden , om, volgens zyn pligt, te inquireeren op de ftoutigheden en feitelykheden die door de Roomfche Ingezetenen tot Schyndel gepleegd mogten zyn; verzoekende derhalven, dat haar Hoog Mog. gelieven te permitteeren, dat die Informatien en Atteftatien ten dien einde uit de Griffie van haar Hoog Mogende aan hem mogen worden geëxtradeert, of dat dezelve van daar wederom aan de Secretary van Schyndel, daar die behooren, mogen worden toegezonden, op dat hy daar van, volgens haar Hoog Mogende Refolutie van den 13 Mey 1670, en andere meer, vifie, en, des noods, Copie authenticq kan ligten.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Informatien en Atteftatien in de voorfz Miflive gemeld, uit de Griffie van haar Hoog Mog. weder zullen werden gezonden aan de Secretary van Schyndel, om aldaar ten Prothocolle bewaard, en aan gemelde Hoogfchout vifie, en, des noods, Copie authenticq daar van gegeeven te worden.
R. V. S. Extract uit de Refolutien van de Edele Mog.
Heeren Raaden van Staate der Vereenigde Nederlanden , betref ende Paapfche ftoutigheden in de drie Landen van Overmaze. Den 12 April 1752.
DE Secretaris Hop heeft aan haar Edele Mog. gerapporteert, dat hy, ter voldoening aan derzelver Refolutie van den 2 laatftleeden, genoomen op eene Miflive van den Lt. Drosfaarden der drie Landen van Overmaze; houdende berigt op geIV. DEEL. Mmm daa-



474.
I. Boek. H. Agtste Titel
daane klagten over Paapfche ftoutigheden, en een verzoek, dat: de refpeftivè Claffen en Predikanten mogten worden gelaft, zig te gedraagen volgens haar Ed. Mog. Refolutie van den 29 December 1719, en geen klagten over zaaken van die natuur ter deliberatie van haar Edele Mog. te brengen, dan, na dat zy daar van aan de Droffaarden kennis gegeeven hebbende, die nalaatig bevonden wierden, daaromtrent redres te bezorgen; de Retroafta op die materie heeft nagezien, dat de voorfz geallegueerde Refolutie van den 29 December 1719 in de Regifters van den Raad' niet word gevonden, maar wel, dat de Heeren haar Edele Mog. Gecommitteerdens, in het zelve jaar geweeft zynde te Maaftricht, by derzelver Verbaal hebben rapport gedaan,, -dat zy aan de Claffis van Maaftricht en Landen van Overmaze, hebben gegeeven een ordre in fubftantie, met den inhoud der voorfz aangehaalde Refolutie overeenkoomende.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de Claffis van Maaftricht en Landen van Overmaze, zal worden aangefchreeven, dat zy aan de refpeftivè Officieren telkens bekent maaken de buitenfpoorigheden , exceffen en ftoutigheden der Paapsgezinden, welke van die natuur zyn, dat, volgens de Placaaten van den Lande, daar over door Officieren kan en behoord geprocedeert te worden, het zy die aan haar voorkoomen by de vifitatie der Kerken en Schooien, of by andere gelegenheden, en daar nevens aan dezelve oveiieeveren de Informatien en Befcheiden daar toe dienende, en indien de Officieren alsdan in gebreeke blyven van met behoorlyk vigeur te procedeeren tegens de Schuldigen aan gemelde buitenfpoorigheden ,Vexceffen en ftoutigheden; dat alsdan gemelde Claffis haare klagten daar over, doen aan deezen Raad, of aan de Heeren haar Édele Mog.. Gecommitteerden te Maaftricht in Commiffie koomend.e.
En.: zullen Extraften deezer gezondens worden aan de Dros-, flarden:der. gemelde.Landen van Overmaze tot derzelver narigu.
1 -1 ~ .-,1 r-r^,* ATni-Unnl IiqUUaii ï-onnm-f rrnJonn Anf- >7it n^n Arx
Ëxtracl;



VAN DE JBesTRYDERS DER KERKE. 475
E. v, S. Extraét uit de Refolutien van de Edele Mog.
Heeren Raaden van Staate der Vereenigde Nederlanden, betreffende Paapfche ftoutigheden in de drie Landen van Overmaze. Den 22 September 1752.
IS geleezen de Requefte van de Claffis van Maaftricht en Landen van Overmaze, te kennen geevende, dat zy. van tyd tot tyd by voorkoomende gevallen van de Roomfchgezinde infultes, gepleegde exceffen en ftoutigheden tegen Gereformeerde 'Perfoonen en haareWooningen, dadelyk ondervinden, en dat het den Predikanten genoegfaam ondoenlyk zy, en met de naauwkeurige waarneeming van hunne Bediening naauwlyks convenieerde, telkens by hunne klagten over gemelde buitenfpoorigheden, aan de refpeftivè Officieren over te leeveren de Informatien en Befcheiden daar toe fpefteerende en tot adftruftie dienende, zoo als haar Edele Mog. de refpeftivè Predikanten zouden hebben gelieven te ordonneeren by derzelver Refolutie van den 12 April deezes jaars 1752, (V) verzoekende daarom, dat haar Ed. Mog. by nadere Refolutie gelieven te verklaaren, dat de Predikanten alleen kunnen volftaan, met hunne klagten zoo tydig en zoo onderfcheidentlyk als mogelyk zal zyn, in te brengen by de refpeftivè Officieren onder welkers Diftrift de vexatien der Roomfchgezinden zullen koomen voor te vallen,, ten einde die ftoutigheden te weeren, zoo als de Placaaten van den Lande zulks koomen meede te brengen, en conform het Dispofitif hier van door de Heeren haar Edele Mog. Gecommitteerden, in den jaare 1719 te Maaftricht geweeft zynde, zonder dat de Predikanten , als aan wien t' eenemaal Ontbrak de authoriteit en het gezag om de gerequireerde Informatien te kunnen inwinnen, gehouden zouden zyn om de Stukken en Befcheiden, tot verificatie dienende,'aan de refpeftivè Officieren te moeten exhibeeren; maar dat de naauwkeurige recherge van de particuliere omftandigheden mogen werden geimponeert aan de refpeftivè Officieren zelfs.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,
te
(a) 7Ae de vorige Refolutie.
M m m 2



4^0 I. Boek. H. Agtste Titel
te perfifteeren by haar Edele Mog. Refolutie van den 12 April deezes jaars, met deeze verklaaring nogtans, dat, wanneer haar Edele Mog. by dezelve Refolutie aan gemelde Claffis hebben gelaft, om by het kennis geeven der buitenfpoorigheden, exceffen en ftoutigheden der Pausgezinden, aan de refpeftivè Officieren over te leeveren de Informatien en Befcheiden, daar toe dienende, de intentie van haar Edele Mog. niet is geweeft, om gemelde Claffis te chargeeren met het inwinnen en beleggen van Getuigeniflen, welke tot volkoome verificatie tot gedaane klagten zouden kunnen dienen, maar alleen met het overleeveren van zoodanige Informatien en Befcheiden, daar toe dienende, als aan de Claffis overgegeeven en ter handen gekoomen, of door haar, buiten forme van Rechtspleging, te bekoomen zoude mogen zyn, blyvende het de poft van gemelde Officieren, om alsdan verder op de klagten te inquireeren en te procedeeren, zoo als in goede Juftitie, volgens, de Wetten en Placaaten van den Lande, behoord.
En zal hier van by Extraften deezes aan de refpeftivè Drosfaarden der drie Landen van Overmaze, kennis worden gegeeven tot hun narigt.
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van
de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, betreffende de aanflelling van eenen nieuwen Paftor te Berclwm. Den 21 July -/Si-
IS gehoord het rapport van de. Heeren van Heeckeren tot Brandfenburg, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Meyerye van 'sHertogenbofch; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifïbriaal van den 25 der voorleeden maand, met en nevens eenige LIeeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert een Miffive van den Grave van Rechteren, Hoogfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, gefchreeven alhier in den Flage den 24 daar re vooren, daar by aan haar Hoog Mog. berig-
ten-



VAN DE BESTRYBERS DER KERKE.
tende het geen door hem is gedaan ter voldoeninge van derzelver Refolutie van den 26 Maart laatftleeden , waar by haar Hoog Mog. onder anderen den Roomfchen Paftor van Berchem, om redenen breder by die- Refolutie vermeld, de faclo van zyne Bedieninge hebben gedeporteert, met laft, om binnen den tyd van vier en twintig uuren, na infinuatie derzelver Refolutie, uit Berchem te vertrekken, en zig te begeeven buiten het Reffort van den Staat, zonder zig ergens daar binnen op te houden, of daar weder in te koomen, op poene van zwaarder ftraffe.
En voorts hem Grave van Rechteren, als Hoogfchout der Stad en Meyerye yan 's Hertogenbofch, hebben geauthorifeert, om dezelve aan den gemelden Paftor te doen infinueeren, en voor de nakoominge derzelve zorge te draagen, als meede om den Vicaris van het zoogenaamde Bisdom van 's Hertogenbofch, uit naam van haar Hoog Mog., aan te fchryven, dat hy aan hem moeft opgeeven drie a vier moderate, vreedelievende en behoorlyk gequalificeerde Subjecten, om daar uit by haar Hoog Mog., na dat aan dezelve gebleeken zoude zyn, dat aan de geenen die de Roomfche Pvdigie verlaaten hadden, en tot de Gereformeerde Religie waren overgegaan, of die zig daar toe geneegentoonden, volkoomen vryheid daar toe gelaaten wierd, en byzonderlyk door de Mans aan haare Vrouwen, en dat alle wederftreevinge aan haar Hoog Mogende intentie cefleerde, een tot Paftor te Berchem, in de plaats van den Gedeporteerden, gedespicieert, door den Vicaris met een Acfe van Zending, en by den Raad van Staate met een Aéte van Admiffie, voorzien te worden; en dat hy Grave van Rechteren ten dien einde dc gemelde dooiden Vicaris- te doene opgave, aan haar Hoog Mogende zoude overzenden, met byvoeginge van zyn berigt en confideratien..
Houdende de voorfz Miffive wyders, dat aan hein Hoogfchout door den Vicaris van het zoogenaamde Bisdom van- 's Hertogenbofch, waren opgegeeven drie Subjecten, na zyne gedagten, voorzien van de gerequireerde qualiteitcn, om een derzelver tot Roomfch Paftor van Berchem gedespicieert te wordm,. namentlyk Joannes van den Broek, Capellaan tot Waspiek in de Langeftraat, Johannes Vervorft, Capellaan. tot. Boxtel,, en Wilhelmus Beekmans, Capellaan to: Schyndel, uit welke hy Hoogfchout,
Mmm 3 Gra-



47& I. Boek. II. Agtste Titel
Grave van Rechteren, van gedagten was, dat door haar Hoog Mogende zoude kunnen werden gedespicieert, de voornoemde Joannes van den Broek, geboortig van Waalvvyck, en dus uit de Meyerye van 's Hertogenbofch, om door den Vicaris van het zoogenaamde Bisdom van 's Hertogenbofch met een Acte van Zendinge, en door den Raad van Staate met een Aéte van Admiffie, voorzien te worden.
Geevende gemelde Hoogfchout laatltelyk aan haar Hoog Mog. in confideratie, of dezelve daarenboven niet zouden gelieven goed te vinden, den voornoemden van den Broek aangefteld zynde, ernflelyk te recommandeeren, alle zyne vermoogens in te fpannen, om alle nog overig zynde onluften in Berchem te herHellen, en na vermoogen zorge te draagen, dat aan de Gereformeerden, en alle die, welke de Gereformeerde Religie mogten zyn toegedaan, alle vryheid gegeeven wierde, niet zoo zeer als eene noodzaakelyke reede, om hem te verftrekken als een coiiftrainte tot zyn devoir, als wel, dat hy zig daar meede in tyd en wyle zoude kunnen behelpen en dekken tegens die, welke met hem van verfchillende fentimenten zyn:. mitsgaders ook, of haar Hoog Mog. den tyd der inlogeeringe van de Adfiftenten, na verloop van de drie maanden, die met den 30 der voorleeden.maand {tonden te expireeren, niet nog eenige maanden zouden gelieven te prolongeeren, tot dat inmiddels de aan te ftellen Paftor in functie, en door hem de zaaken te Berchem tot behoorlyke •trahqiiiliteit gebragt zouden zyn.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en. verftaan, dat aan voornoemden Hoogfchout zal werden gerescribeert, dat hy, uit den naam van haar Hoog Mog., den Vicaris van het zoogenaamde Bisdom van 'sHertogenbofch, zal gelaften, om aan( den voornoemden Joannes van den Broek, geboortig van Waalwyck, en thans Capellaan tot Waspiek in de Langeftraat, te geeven een Acte van Zending tot de voorfchreeve Paftorye van Berchem, ten einde vervolgens, op den voet van haar Hoog Mog. Refolutie van den 19 July 1730, (a) met een Acte van Admiffie by den Raad van Staate te worden voorzien.
Voorts, dat haar Hoog Mog. zig laaten welgevallen, dat hy
Hoog-
O) Kerk PI. Boek II. Deel pag 543.



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 479
Hoogfchout de voorgemelde Aiïiftenten, nog by provifie tot den 1 Oétober aanftaanden, in dienft houde, en wyders verwagten, dat hy haar van tyd tot tyd zal informeeren van de uitwerking, dewelke de aanfteUing van gemelden nieuwen Paftor tot volkoome herftelling van de ruft te Berchem zal hebben, om, in cas dezelve aan haar Hoog .Mog. verwagting niet zoude mogen beantwoorden, zoodanige nadere voorzieninge tot dat einde te worden gedaan, als haar Hoog Mogende zullen oordeelen te behooren.
En zal Extract, van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Raad van Staate tot derzelver narigt, en met verzoek, om, by het afneemen van de Verklaaring, die gemelde nieuwe Paftor voor het ontfangen van de Aóte van Admiffie, gehouden is op zyn Priefterfyk woord te doen, denzelven ernftiglyk te doen voorhouden, dat hy alle zyne vermoogens moet infpannen, om zyne Parochianen aan te maanen, en te brengen tot die verdraagfaamheid , die haar Hoog Mog. begeeren dat zy zullen oeffenen jegens alle de geenen die reeds tot de Gereformeerde Religie zyn overgegaan, of daar toe alsnog, genoegen zouden mogen zyn, ten einde de Burgerlyke faamen1 cc ving, door verfchillen over den Godsdienft, niet werde getroubleert.
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van'
de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, betreffende Paapfiche ftoutigheden.! te Berchem.. Den 1 December 1751.
IS gehoord het rapport van de He .Ten van Heeckeren tot!: Brandfenburg, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot: de zaaken van de Meyerye y?n 's Hertogenbofch; hebbende 5,, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiftb-riaal van den 13 der voorleede maand, met en nevens- eenige-* Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert:: een Miffive van A. J. Verfter, Stadhouder van het Quartier van i Maasland, Meyerye van 's Hertogenbofch, gefchreeven te-'s-Herr-
togpp-



45o I. Boek. H. Agtste Titel
togenbofch den 7 daar te vooren, houdende, dat op den i derzelve maand, zynde den zoogenaamden Allerheiligen dag, des avonds „.van quartier over agten, tot byna -quartier voor tien uuren, aan de Huizinge van den Predikant Schoonenberg, binnen Berchem, zeer groote infolentien en vehemente geweldenaryen, zoo met het inflaan en verbryfelen van de Glafen en Glasraamen, als fterk ftooten en bonffen op de Voordeur, (breder in de Bylaagen nevens de voorfz Miffive fub No. i. en 2. gevoegd, vermeld) gepleegd zynde, daar op door gemelde Stadhouder in loco wel alle recherches waren gedaan, en devoiren aangewend, om de Daaders van dat enorme fait, of eenige van dien, te ontdekken, dan dat daar in nogtans niet hadde kunnen vorderen, of reulfeeren, dat het egtér aan hem uit alle omftandigheden had toegefcheenen, dat het gemelde fait geenfmts door Dieven, Landloopers of Vagabonden, met een toeleg om te fteelen en te rooven, maar wel door bittere Roomfchgezinden uit Berchem, of uit een der nabuurige Plaatfen was geperpetreerd geworden , en dat, zoo men binnen Berchem, onder de Roomfchgezinden van. die kwaaden toeleg en te pleegen infolentien en geweldenaryen, al geen kennis en voorweeten had gehad, men nogtans het fait^ wanneer het ter uitvoer was gebragt geworden, kragtig had gefavorifeert en bégunftigd.
Dat hy, om zoo veel mogelyk alle verderen infolentien voor te koomen, de Ingezetenen van Berchem hadde gelaft, des avonds, en den geheelen nagt by de Paftorye-Huizinge met zes gewapende Mannen de wagt te houden, en met ernftige recommandatie, van wel toe te zien., dat geen verdere overlaft aan het zelve kwam te gefchieden, of dat anderfints jegens haar als Faut-eurs van het gepleegde geweld, zoude werden geprocedeert.
Dat dewyle boven die gepleegde geweldenaryen aan hem door Geertruy Hoekx, Huisvrouwe van Jan Claeften, welke den Roomfchen Godsdienft hadde verlaaten, te kennen was gegeeven, dat zy op Donderdag den 28 Oélober des avonds - door haar voornoemden Man, om redenen, dat zy in den Bybel leezende, door hein gevonden wierde, en weigeragtig bleef de door hem aangebodene Roomfche Boeken te accepteeren, en te leezen, op een gantfeh wreede en onmenfehelyke wyze was geflaageri, mishandelt, en met voeten getrapt geworden. Dat



VAN DE BESTRYÖÏRS DER IvERKE. 481'
Dat hem, behalven dat, ook nog was voorgekoomen, dat vermits zig thans maar één Dienaar van de Juftitie, of van den Hoogfcnoui: van 's Heitogenbofeh, tot Berchem was bevindende! de Roomfchgezinden daar door des te ftouter waren geworden en dat het ook verders te dugten ftond, ingeval dezelve door een Detachement van eenige Militie, of een meerder getal Dienaars van de Juftit.e niet afgefchrikt, en in toom wierden gehouden dat de Predikant en de nieuwe bekeerde Ingezetenen tot Berchem aan meerder overlaft, befchimpinge en geweld zouden geexponeert blyven, en daar uit niet als de drSevigfte gevolgen te wagten waren; verzoekende gemelde Stadhouder dat haar Hoog Mog. zyne verrigtingen in deezen, gelieven te approbeeren en hem verders met derzelver ordres, hoe hem Fn
reLT g 111 d£eZC Zaak zal hebfaPn te gedegen, te-honoj. cci en.
En daar nevens, ter voldoeninge aan haar Hoog Mog Refolutie van den 16 der voorleeden maand, geëxamineert hébbende een Miffive van den Grave van Rechteren , Hoogfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, gefchreeverf alhier in del liage den 14 daar te vooren, verzoekende, om redenen in de voonz Miffive geallegeert, dat haar Hoog Mog. gelieven goed te vinden en te verftaan, dat aan hem mogen^erto deert de voorfz Miffive en Bylaagén van gemelden Stadhouder Venter, als aan wien dezelve door hem Stadhouder hadden behooren gezonden wórden.
En dat haar Hoog Mog. ook zoodanige ordres, zoo met relatie tot het doen van den Stadhouder Verfter. als van den 5eJSiÏÏem' d!f' ^ttegenftaandé hem ' de Refdurie van haai Hoog Mog. van den n Juny laatftleeden, Ca) met relatie tot den Secretaris van Schyndel/vertoond w£ geVoïïen wei! geug was gemeeven, tot voorkoominge van vcrdsrc.ftremmms: m de exercitie van zyn Ampt, tot bevordering van 'de EMineele Juftitie zullen gelieven te ftellen, als haar Hoog Mogende zullen oordeelen te behooren. *H¥W<<
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden. en verftaan,
O) Zie hier vooren pag. 471.
IK DEEL. Nnn



482
I. Boek. H. Agtste Titel
dat aan den voornoemden Stadhouder van het Quartier van Maasland , zal worden gerescribeert, dat haar Hoog Mog. zig laaten welgevallen, de recherches die hy gedaan heeft om de geweldenaryen aan het Huis van den Predikant Schoonenberg gepleegt, te ontdekken, en dat hy de Ingezetenen van Berchem gelaft; heeft des avonds en des nagts by de Paftorye-Huizinge de wagt te houden; dog dat hem daar benevens zal worden aangefchreeven, dat hy haar Hoog Mog. ten - fpoedigften moet berigten, waarom hy de informatien van de voorfz geweldenaryen belegt, en nevens zyne voorfz Miffive gevoegt, ter obediëntie aan haar Hoog Mog. Placaat van den 28 April 1691, (a) niet heeft overgezonden aan den Hoogfchout of zynen Stedehouder, en waarom hy zig van den Perfoon van Jan Klaeffen, wegens de mishandelingen by hem gepleegt aan zyn Vrouw, dewelke haar Hoog Mog, by haare Refolutien van den 30 Juny 1750 (F) en 26 Maart deezes jaars, (V) in haare fpeciaale proteéfie genoomen hebben, piet by provifie heeft verzekert.
Dat voorts de Secretaris van Berchem, L. V. Nieuwenhuizen, zal worden gelaft, zoo als gelaft word mits deezen, om aan haar Hoog Mog. insgelyks ten fpoedigfte te berigten, waarom, hy, ter obediëntie van haar Hoog Mog. Refolutie van den 13 Mey 1670, niet heeft gegeeven vifie en Copie authenticq der voorfz Informatien, aan den Secretaris van het Hoog-Officie, die hem, om die te hebben, heeft verzogt.
En laatftelyk, dat Copie van de voorfz Miffive van den Stadhouder Verfter, benevens Copie authenticq van deszelfs Bylaagen, zal worden ter hand gefteld aan den Hoogfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, om het recht van de Generaliteit, in de voorfz zaake met alle vigeur waar te neemen..
fe| Kerk. Pl. Boek I. Deel; pag. 77^ ^) Zie hier na pag; 486. Zie. de. VPlgende/Re£oluti&. J
ExtraSt



VAM Dfe BESTRYDERS DER KERKE. 483
G. Extraft uit het Regifier der Refolutien van de
Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, betreffende Roomfche ftoutigheden te Berchem. Den 26 Maart 1751.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot Brandfenborg, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot . de zaaken van de Meyerye van *s Hertogenbofch; hebbende ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiffonaal van den 25 der voorleeden maand, met en nevens eenige Heeilen. Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert een Miffive van den Grave van Rechteren, Hoogfchout der Stad en Meyerye van s Hertogenbofch, gefchreeven alhier in den Hage den 24 daar te vooren, houdende deszelfs berigt en advis op de Requefte van Peter van Iperen en Willem Coolen, zoo voor haar zeiven als meede nog als Gelaften van Jan Janfe de Smidt cumfuts, als Ingezetenen van Berchem, Quartiere van Maasland, Meyerye van s Hertogenbofch; verzoekende de Supplianten om redenen m de'voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog geheven moge, by Refolutie niet alleen te verklaaren, dat dé Supplianten cum fims, niet zyn begreepen onder die geenen ter welkers contemplatie haar Hoog Mog. hunne Refolutie van dato 8 oeptember daar te vooren Cd) hebben genoomen, immers niet zoo lange aan haar Hoog Mog. op een behoorlyke wyze en na defenüe van de Supplianten cumfuts, nader zal zyn gebleeken dat zy deswegens meede fchuldig zyn; en waar by wyders door haar Hoog Mog. inmiddels aan den gemelde Grave van Rechteren, en deszelfs Stadhouder Juyn, en alle anderen, des noods worde geinterdiceert dezelve Refolutie, op eenigerhande wyzen\ ten aanzien yan, of tegens haar ter executie te ftellen, en voor zoo verre alzoo ten hunnen opzigte reeds ter executie zoude mogen zyn gefteld, zulks na behooren te redrefieeren, zoo nogthans, dat de Supplianten cum fuis, na dato, onvermoedelyk meedephgtig bevonden wordende ter zeiver zaake, op gelyken voet als de verdere Schuldigen zullen worden gehandelt en getracteert, zonder eenige conniventie of gratie.
00 Zie de volgende Refolutie. ^n
N n n 2



4^4' ï. Boek. H. Agtste Titel
En daar nevens, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende 1 Refolutie commifforiaal van den 20 deezer loopende maand, ■ geëxamineert hebbende een nadere Miflive van gemelde Grave van Rechteren, gefchreeven alhier in den Hage den 19 daar te vooren, waar by kenniffe geeft van den'toeftand der zaaken binnen den Dorpe Berchem, met relatie tot de Reformatie van verfcheide Roomfche higezetenen aldaar, en waar by overzend een ampie Verklaaring van die Luiden , welke, volgens haar Hoog Mog. Refolutie van Jden 8 September des voorleeden jaars,. ten fine by cle voorfz R_efolutie vermeld, tot Berchem zyn ingeïogeert; ais meede een Miffive van den Predikant Schoonenberg, ftrekkende tot een bewys, dat de ftoutigheden en infultes der PvQomfchgezinden, hoe langer hoe meer de overhandnaainen,. zoodanig, dat daar uit grooter onheilen te dugten zouden zyn, indien niet effieacieus en prompt daar tegen wierd. voorzien, alles breder in de voorfz Miflive en Notulen van den. 25 der voorleeden maand en 20 deezer loopende. maand, vermeld.
Waar op gedelibereerd, en gelet zynde, dat de Supplianten] zyn in gebreeken gebleeven van te voldoen aan de requifttie vanden Stadhouder yan het Hoog-Officie, óm by hem te koomen,, en aan. hem de nodige informatien en elucidatien te geeven,. fpecialyk ook meede te brengen de Commiffie, Procuratie of Laft van de verdere Ingezetenen , op welker naamen zy de bovengemelde Requefte meede hebben geprefenteert, ten einde, hem Stadhouder, zoo veel haar aangaat, in ftaat te ftellen tot. het formeeren van een volleedig Berigt en Advis op de voorfz: Requefte.
Is goedgevonden en verftaan, dat het verzoek daar by gedaan, zal worden gehouden buiten dispofitie, tot dat de Supplianten: aan de. gemelde requifitie zullen hébben voldaan.
Voorts, in agting genoomen zynde, dat de Roomfche Paftor te. Berchem, wiens naam meede onder de Supplianten gevonden word,, niet alleen niet voorgekoomen heeft, dat aan de Gereformeerden aldaar , of die geneegen zyn tot den Gereformeerden. Godsdienft over te koomen, eenig moleft., het zy met woorden te zy. met. daaden. is aangedaan, zoo als hun door. den gemelden
Stad,



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 485
Stadhouder, uit naam van haar Hoog Mog., ingevolge haare RP folutie van den 8 September laatftleeden, is ^gefegt St hy zoude doen, op poene van h>ontftenteniffe.van dien de faffn gedeporteert te zullen werden; maar dat hy integendeel doorzvne machinatien en overleggingen met de bitterfte RoomfcheeziL den den voortgang der Reformatie, zoo veel in hem is, tragt te ftmten, en dat- hy zelfs zig niet ontziet de RoomfchgezindJ Mans, welkers Vrouwen Gereformeerd geworden zvnte ver maanen om dezelve ftraf te behandelen, en haar kort'te bon" den, niettegenftaande by, by zyne Admiffie, op zyn Priefterlvk woord, verklaart heeft, de Leden van zyn GemeenfehapI na zyn uiterlte yermoogen te zullen, verraaanen tot gehoorzaamheid aan haare wettige Overigheid. 1 Is noch goedgevonden en verftaan, dat hv Van zvne IWiWn ge van Pa/lor te Berchem de faclo zal wA^S^ .als hy gedeporteert word mits deezen,. en dat hy zal worden gelaft, zoo als .hy gelaft word mits deezen, om binnen den tyd yan v er en twintig uuren na infmuatie deezer, uit Berchem te vertegen, en zig te begeeven buiten het Reffort van den Staat zonder zig ergens daar binnen op te houden, of daar binnen te koomen, op poene van zwaarder ftraffe; en word voornoemde Hoogfchout mits deezen geauthorifeert, om deeze baar Hoog Mog. Refolutie aan den gemelden Paftor te doen infinueeren eS voor de nakoommg derzelver zorge te draagen, als meede'oïï oen Vicaris van het zoogenaamde Bisdom van 's Hertogenbofch uit naam van haar Hoog Mog.,. aan te fchryven, dft hy aan hem rfoogichout moet opgeeven, drie a vier moderate, vredelievende en behoorlyk gequalificeerde Subjecten,, om daar uit bw haa Hoog Mog. [nadat aan haar gebleeken zal zvn, dat aan die' geenen, die de Roomfche. Religie reeds verlaateu hebben, en tot de Gereformeerde zyn overgegaan, of die zig daar toe geneed toonen, alle welke mits deezen genoomen werden in haa! Ho^" Mog. fpeciaale befcherming, volkoomen vryheid-daar toe gekat ten werd, byzonderlyk door de Mans aan haare Vrouwen en dat alle wederftreeving aan deeze haar Hoog Mog.. intemie cel feert,] een tot Paftor te Berchem in de plaats vJ ^ G^ovl teerden gedespicieert, door hem Vicaris met een Acfte van len
Ntins; ding;,



486" I. Boek. H. Agtste Titel
ding, en by den Raad van Staate met een Acle van Admiffie 'voorzien te worden, ten welken einde hy Hoogfchout de gemelde door den Vicaris te doene opgave aan haar Hoog Mog. zal overzenden, met byvoeginge van zyn berigt en confideratien.
Laaftelyk, nademaal fommige Roomfchgezinde Mans, welker Vrouwen de Gereformeerde Godsdienft reeds hebben omhein: of dezelve zyn toegedaan, gegronde reden geeven van te denken, dat zy niet ongeneegen zyn, om haare vafte Goederen te verkoopen, zulks gedaan zynde, na elders te vertrekken en haare Vrouwen te verlaaten, dat alle zoodanige alienatien zullen zyn kragteloos, en dat gemelde Vrouwen in het bezit der voorfz Goederen zullen worden gemaintineert tot nadere ordre van haar Hoog Mogende.
En zal Extracf van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan meergemelde Hoogfchout, tot zyn narigting, en om zig daar na te reguleeren, als meede aan den Quartierfchout van Maasland, meede tot zyne narigtinge, om dezelve binnen Berchem te doen publiceeren, daar het gebruikelyk is, mitsgaders aan de executie de hand te houden zoo veel hem aangaat.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by Dirk Hoecx en zyne Zufiers, woonende te Berchem, zyn genoomen in de Jpeciaale proteclie van haar Hoog Mogende tegen alle geweld en overlafi _ van het Pausdom; en voorts ordre gefield op het terug brengen van de vervoerde Vrouw van Jan Klaesfen van den Heuvel, onder het Gebied van den Staat. Den 30 Juny 1750.
ONtfangen een Miffive van den Grave van Rechteren, Hoogfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, gefchreeven te 't Hertogenbofch den 28 deezer loopende maand, houdende, dat, na dat hem onlangs van goeder hand was Yoorgekoomen, dat tot Berchem, een Dorp in het Quartier van
Maas-



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 4%?
Maasland, niet verre van den Lande van Raveftein en Graaffchap Meegen, was zekeren Dirk Hoecx, van een gefchikte Roomfche Familie, die zig federt een geruimen tyd in ftilte had bezig gehouden met het leezen en onderzoeken der Chriftelyke Waarheden, en dat daar over onder de Roomfchen veel beweeging was, hy gemeend had, dat zulks wel meriteerde onderzoet te worden. Dat hy derhalven den Predikant van die Plaats by Zig had laaten koomen, die hem het voorfchreeve wel geaffirmeert, dog teffens betuigd had, dat hy deezen Dirk Hoecx uit vreeze voor het Pausdom, nooit had durven fpreeken met'bvvoeging, dat hy ook gehoord had, dat de Zufters van den voornoemden Hoecx, zynde vyf in getal, en mogelyk meer -andere Ingezetenen, van zyn gevoelens niet vreemt zouden zyn dan die uit bekommering zig niet opentlyk durfden declareeren
Dat hy Hoogfchout, Grave van Rechteren, daar op, zoo metden voornoemden Predikant als met den Roomfchen Priefter en Paftor te 's Hertogenbofch, Lambertus Hoecx, zynde een Neef van voornoemde Dirk Hoecx, gefprooken hebbende, gemelde Predikant op den 22 deezer in fubftantie gefchreeven had dat hy meergemelde Dirk Hoecx gefprooken had, en hem gevraagt wat reden hy had, om niet meer in de Roomfche Kerk te gaan? dat hy hem daar op geantwoord had, dat door het leezen van Boeken zoo veel ligt had bekoomen, dat hy den Paftor konde dood doen, of pal zetten, en dat die hem niet meer wilde hooren, wanneer hy Schriftuur-Texten bybragt, en dat hy gewild had dat hy zig van de Boeken zoude ontdoen.
Dat hy Hoogfchout, Grave van Rechteren, op de ingekoomen informatien, en om de importantie van de zaak, gerefolveert had, zelfs met zyn Stadhouder na Berchem te gaan, om alles van naby te onderzoeken; dat hy daar koomende, verder gemformeert was geworden, zoo door den Predikant van de Plaats, als daar na ook door meergemelden Hoecx zelfs, dat eena zyner Zufters, die getrouwt was met den Moolenaar, Jan Schuurmans, waar by zes a zeven Kinderen had,, door deezen' haaren Man vervoert was na Deurfen, Lande van Raveftein, en in een Kloofter gebragt; dat ook een andere' Zufter, die de Broeder zeide de meefte en befte kennifle -te- hebbenr en getrouwt te,-
wee-



483
I. Boek. II. Agtste Titel
weezen met eenen Jan ' Klaeflen van den Heuvel, met deezen haar Man, met agterlaating van Huis en Hof, dienzei ven dag, kort voor de komfte van hem Hoogfchout, na Meegen vertrokken waren, en dat 'er ook al eenige maaien tumnltueufe vergaderingen van eenige Ingezetenen, door het blaafen op den -Hoorn, byeen geroepen waren geweeft, om den gemelden Dirk Hoecx, zoo aan zyn Perfoon als Góederen, geweld aan te doen, dog dat hy dat oiwerfehrokken afgewagt en door goede woorden en waarfchouwingen afgekeerc had.
Dat zy daar op goedgevonden hadden den meergemelden Dirk Hoecx zelfs by haar te ontbieden, om in haare tegenwoordigheid te doen hooren, zoo door den Predikant van de Plaats, als door twee Nabuurige, die daar toe verzogt en meede prefent waren geweeft, en dat hy alles conform het rapport van den Predikant van het Dorp gevonden hebbende, gemeend bad aan deezen Dirk Hoecx met den zynen, als meede aan den Predikanten, tot aanmoediging, te moeten en , te mogen geeven aile verzekering van de hooge proteftie van haar Hoog Mog. tegens alle infultes of kwaade bejeegeningen, die haar ter dier oorzaake zouden mogen worden aangedaan.
' Dat hy Hoogfchout den Roomfchen Paftor by zig had laaten koomen, en hem , na dat by op haare voorgehouden vraagen in fubftantie het zelfde,geantwoord had, als den Roomfchen Paftor van 's Hertogenbofch, Lainbertus Hoecx , hier vooren gemeld; op het allerfeneufte gereprimendeert en voor oogen gehouden, hoe hy zig door de conduite by hem en andere Roomfche Priefters in deezen gehouden, de gunftige conniventie van haar Hoog Mog. reeds onwaardig gemaakt had, met ernftige recommandatie, van deeze en andere Lieden, die geneegen mogten zyn, om tot de waare Gereformeerde Religie over te gaan, ongemoeit, ten minften ongemolefteert te laaten; hem verder gelaftende, van %lw zonder de rninfte uitftel te bezorgen, dat de twee hier voorengemelde vervoerde Zufters van Dirk Hoecx wederom gebragt wierden onder de gehoorzaamheid van haar Hoog Mogende ter plaatfe van haare Wooningen, met bedreiging, dat by ontftenteniffe van dien, efficacieufe middelen tegens hem en de Roomfche Gemeente gebruikt zouden worden, het welk dan ook van
die



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 489
die uitwerking was geweeft, dat op de nadere aanfchryving van den Paftor, des Moolenaars Vrouw reeds weer t'huis gekoomen was.
En houdende de voorfchreeve Miffive voorts het geene door hem Hoogfchout, Grave van Rechteren, deezen aangaande verders was verrigt, hoopende dat zulks eenige gunftige approbatie by haar Hoog Mogende zoude vinden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan gemelde Hoogfchout, Grave van Rechteren, zal worden gerescribeert, dat haar Hoog Mogende haar laaten welgevallen, het geen door hem in deezen is gedaan; dat hy verders den Perfoon van Dirk Hoecx en zyn Zufters, zal verzeekeren van haar Hoog Mog. fpeciaale proteétie tegen alle geweld en over-, laft, die aan haar door die van de Roomfche Religie zoude mogen worden aangedaan, en by continuatie de Roomfche Paftors van 'sHertogenbofch en Berchem daar toe zal houden, dat zy zullen hebben te effeJtueerenft dat de vervoerde Vrouw, die nog niet wederom-gekoomen is, ten fpoedigften wederom gebragt worde_onder de gehoorzaanheid en Jurisdiclie van haar Hoog Mogende, en daar onder gelaaten worde tot' tyd en wylen by haar Hoóg^Mog. daaromtrent anders zal worden gedisponeert.
Dat hy öok den Predikant van Berchem zal gelaften een waakend oog op dit alles te houden, en zig door geenerhande vreeze van het waarneemen van zyn pligt te laaten aftrekken; zullende haar Hoog Mog. wyders afwagten het berigt van gemelden Hoogfchout, van hetgeen in deeze zaak nader zal koomen voor te vallen.
Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by ^ eenige nadere ordres zyn gefield tot protectie van Dirk en Geertruy Hoecx, haare Nabeftaanden of Goederen, mitsgaders Gereformeerden te Berchem, tegens de ftoutigheden van het Pausdom. Den 8 September 1750.
IS gehoord het rapport van de Heerên van Heeckeren tot den /™^n/borgh' en «ndere-haar Hoog Mog. Gedeputeerden iK DilLL. O o o tot



490 I. Boek. H. Agtste Titel
tot de zaaken van de Meyerye van 's Hertogenbofch; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commilforiaal van den 5 deezer loopende maand, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert een Miffive van den Stadhouder Juyn, gefchreeven te 'sHertogenbofch den 3 daar te vooren, houdende, dat hy de gepalfeerde week berigt ontfing, dat de ftoutigheden van het Pausdom te Berchem, hoog- en verregaande waren, en dat Dirk en Geertruy Hoecx, welke beide tot de Gereformeerde Kerke opehtlyk overgekoomen waren, zeer mishandeld wierden, dat hy daar op aanftonds een Expreffe te Paard zond aan den Predikant aldaar, om van alles nader geinformeert te worden; dat het antwoord van den Predikant niet alleen die Berigten confirmeerde, maar hy ook verzogt, dat dog ten eerften ordres daar in mogten gefteld worden , nadien Geertruy Hoecx betuigde, het niet langer te kunnen uitftaan; met byvoeging van verfcheide partiticulariteiten, zoo van de mishandelingen als van de ftandvaftigheid van Geertruy; dat het ftellen van ordres te noodzaakelyker was, om dat anderen wierden afgefchrikt van de Waarheid meede te omhelfen; dat by Stadhouder Juyn begrypende, dat de informatien van de gepleegde feitelykheden niet konden of behoorden geligt te- worden voor de Scheepenen van Berchem, als zvnde alle Roomfchgezind, zig geaddrefleert had aan het Collegie van Scheepenen der Stad 's Hertogenbofch, aan hun de ingekoomene klagten gecommuniceert, en verzogt twee Leden uit den haaren te committeeren, om met hem ten fpoedigften na Berchem te gaan, ten einde de nodige informatien te ligten, en alle mogelyke pfovifioneele ordres te ftellen; dat de Scheepenen, na examen van ingekoomen klagten en vorige deliberatie, zyn verzoek hebbende ingewilligt, hy, ingevolge van dien, met twee Commiffariffen op den 28 der voorleede maand, des morgens, met het opengaan van de Poort, na Berchem was gereeden, na 's daags te vooren reeds derwaarts gezonden te hebben den Secretaris van het Hoog-Dfficie, geaffifteert met twee Dienaars, zoo ter geruftftelling van Predikanten, en andere goede Luiden, als om alles by provifie te onderzoeken en te noteeren; dat zy tot Berchem hadden ingewonnen de beëedigde Verklaaringen en In-
for-



VAN DE BesTRYDERS DER KERKE. 49I
fbrmatien van Geertruy en Dirk Hoecx, mitsgaders van de Weduwe Dirk Willem van 'tHof, en van Ds. Schoonenberg, Predikant aldaar, by Copie authenticq fub No. 1. nevens de voorfchreeve Miffive gevoegt; dat vervolgens ook gemelde Scheepenen Commifiariflen hadden geformeert een Declaratoir by forme van rapport van het geen vorders ten dage voorfchreeve was veriigt, meede by Copie authenticq fub No. 2. nevens de voorfchreeve Miffive gevoegt, zig tot het een en ander refereerende, in hoope dat het haar Hoog Mog. gelieve haare conduite in deezen gehouden, te approbeeren, en fpoedige en efficacieufe ordres te ftellen in zoo een importante zaak, ter beveiliging van voorfchreeve Luiden, als meede tot aanmoediging van andere, die ook geneegen mogten weezen om de Gereformeerde Religie te omhelfen, hoedanige 'er na gedagten van Dirk Hoecx veele waren, die maar verlangden na zulken tyd, dat zy geruftelyk baar konden declareeren.
Waar op gedelibereerd zynde, hebben haar Hoog Mogende zig het verrigte van gemelde Stadhouder en Scheepenen Commilfariflen van 's Hertogenbofch, laaten welgevallen; en is voorts goedgevonden en verftaan, dat voornoemde Stadhouder zal worden gelaft en geauthorifeert, zoo als gelaft en geauthorifeert word mits deezen, om tot proteétie van de gemelde Dirk en Geertruy Hoecx, haare Nabeftaanden of Goederen, mitsgaders Gereformeerden te Berchem, of die geneegen zouden mogen zyn tot den Gereformeerden Godsdienft over te gaan, en om den blinden iever der Roomfche Ingezetenen aldaar te beteugelen, provifioneelyk voor den tyd van twee a drie maanden aan te neemen en ten kofte der gemelde Roomfche Ingezetenen te Berchem voornoemt, te logeeren drie of vier extraordinaris Dienaars, of wel ten einde de voorfchreeve drie of vier ordinaris Dienaars van het Lloog-Officie derwaarts te zenden, en invoegen als vooren te logeeren, en dezelve ondertuflchen te remplaceeren met zoo veel extraordinaris Dienaars.
Wyders om aan de Scheepenen en den Roomfche Paftor te Berchem voornoemt, uit naam van haar Hoog Mog., aan te zeggen, dat .haar Hoog Mog. hen de fa&o van haare refpeftivè Bedieningen zullen deporteeren, byaldien zy niet voorkoomen, dat
O 00 2 aan



49£ I. Boek, H. Agtste Titel
aan de Perfoanen van den voornoemden Dirk en Geertruy Hoecx haare Nabeftaanden of Goederen, mitsgaders andere Gereformeerden,, of die geneegen zouden mogen zyn tot de Gereformeerde Godsdienft over te gaan, eenig moleft, het zy met woorden of met daaden worde aangedaan; en dat haar Hoog Mog. boven dien de Roomfche Kerk aldaar zullen doen fluiten-, waar toe hy Stadhouder nu voor alsdan word gelaft en geauthorifeert mits deezen, alles ongeprejudicieert zoodanige middelen van Juftitie, als by hem Stadhouder en Scheepenen van 's Hertogenbofch bevonden zullen worden ter zaake van de gepleegde feitelykheden by zyne voorfchreeve Miflive gemeld, te kunnen worden geënt' ployeert.
Én zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Vicaris van het zoogenaamde Bisdom van 'sHertogenbofch, tot zyn narigt, en met laft , om ook.van zyne zyde den Roomfchen Paftor en Roomfche Ingezetenen te Berchem te houden tot. haar devoir en fchuldige gehoorzaamheid, door.' alzulke middelen als hem in zyne voorfz qualiteit toeftaan!
G.. Refolutie van de Staaten Generaal , omtrent:
de betaalinge der gages van de. extraordinaris Dienaars of Afftftenten, door den Stadhouder Juyn tot Berchem, ten" kofte der Roomfche Ingezetenen gelogeert , tot proteft ie van Dirk. en Geertruy Hoecx., &c. Den 8 Oftober 1750..
IS gehoord het rapport van de Heeren van Lobenzeis-, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Meyerye van 'sHertogenbofch; hebbende, ingevolge en tot: voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 23 den-voorleeden maand, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, . geëxamineert een Miflive van dem Stadhouder Juyn , gefchreeven te 's Hertogenbofch den 21 daar te vooren, houdende advertentie van zyne gehoudene conduite ,. ingevolge en tot voldoeninge van haar. Hoog Mog.. Refolutie; van.den 8 van dezelvemaand , (^waarby zig gelaft. en geau-
thori?-
(a),Zit is, vorige.Refolutièï.



VAN BE BESTRYDERS DER KERKE. 493
thorifeert had gevonden, om, tot protectie van Dirk en Geertruy Hoecx, en voorts ten fine daar by breder geëxprimeert tot Berchem, ten kofte der Roomfche Ingezetenen, drie of'vier extraordinaris Dienders, of wel drie of vier ordinaris Dienders van het Hoog-Officie te logeeren, en dezelve te remplaceeren met zoo veel extraordinaris Dienders; wyders om aan de Scheepenen en den Roomfchen Paftor tot Berchem voorfz, uit naam van haar Hoog Mog., aan te zeggen, het daar by insgelyks brev der geëxprimeerde.
Dat hy Stadhouder Juyn, om geallegeerde redenen, gedagt had, de aan te ftellene Perfoonen den naam van Affiftenten, liever als die van Dienders te moeten geeven; voorts dat hy, na ingenoomen confideratien van onzydige en kundige Lieden, haar be* lboning by provifie had begroot op vier guldens 's weeks voor ieder, behalven Koft en Drank, by de Luiden, alwaar zy zouden logeeren; dat hy evenwel op dien voet niet meer had kunnen krygen als drie bekwaame Affiftenten, zoo als oordeelde nodig te hebben; dathy, onr alles in gefchikte ordre te behandelen, en op dat zoo wel hy zelfs als de Ingezetenen zouden weeten wat eigentlyk haare functie was, en waar na zy zig, zoo* wel als de Scheepenen van de Plaats, te gedraagen hadden 'voor die Affiftenten geformeert had een Inftructie, en om dat 'er wel vier wakkere Perfoonen nodig waren, 'er by provifie had by*evoegt een der braaffte, gefchikfte en Godvreezendfte der ordinaris Dienders van het Hoog-Officie; dat hy ook voor ieder van haar gekogt had een ordentelyke Snaphaan en Zydgeweer, mitsgaders haar van Kruit en Loot voorzien..
Houdende de voorfz Miflive verders het geen hy verligt had en het geen hem was ontmoet in een keer door hem in Perfoon! gedaan na Berchem voornoemt; zynde voorts nevens de voorfchreeve Miffive gevoegt Copie authenticq van de Inftructie der Affiftenten ; verzoekende voorfz Stadhouder Juvn , dat haar HÖQg Mog. geheven te approbeeren zyne conduite in allen deezen gehouden; en voorts verleenen haare authorifatie of Letteren executoriaal, om de Roomfche Ingezetenen voor de weekdH-fehe> gages der Affiftenten (Articul drie vermeld) in cas van waibe-taalmg, paratelyk te. mógen ■ executeeren, ten ware- haar.Hoogs



494- I. Boek. H. Agtste Titel
Mog. mogten goedvinden die met het fluiten der Roomfche Kerk, zoo lang zy in gebreekfe van die betaaling mogten blyven, te vorderen; geevende daar beneevens in confideratie, of het verfchot,, dat hy had moeten doen voor de Snaphaanen en Zydgeweer der Affiftenten, door de voorfz Roomfche Ingezetenen niet meede behoorde gereftitueert te worden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, >dat aan gemelde Stadhouder zal worden gerescribeert, dat haar Hoog Mog. Refolutie van den 8 September wel mëedebrengt, dat de voorfz extraordinaris Dienaars of Affiftenten door hem zouden worden gelogeert tot Berchem ten kofte der Roomfche Ingezetenen, dog dat daar by niet is verklaart, door wie de betaaling van haare gages gedaan zoude worden.
Dat haar Hoog Mog. van hem Stadhouder verlangen, dat hy dezelve by provifie verfchiete, en van intentie zyn om hem dat verfchot, als meede het geen hy voor de Snaphaanen en het Zydgeweer der Affiftenten heeft ingefchooten, op Declaratie te doen reftitueeren uit des Generaliteits Kalle, zonder de Roomfchgezinde Ingezetenen daar meede te belaften, ten ware dezelve op nieuws eenige desordres of infolentien tegen de Gereformeerden aldaar kwamen te begaan., in welk geval hy daar van aan haar Hoog Mogende moet kennis geeven^ om als^m nader gedelibereerd te worden over het verhaalen van deeze extraordinaris koften op de gemelde Roomfchgezinde Ingezetenen.
Voorts is noch goedgevonden en verftaan, te gelaften den Vicaris van het zoogenaamde Bisdom van 's Hertogenbofch , dat hy ten fpoedigfte aan haar Hoog Mogende berigten wat hy gedaan heeft ter executie van de ordres., by haar Hoog Mogende voorfchreeve Refolutie van den 8 September katüleeden aan hem .gegeeven.
Refo-



VAN BE BESTRYDERS DER KERKE. 49$
G, Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by den Hoogfchout van ''s Hertogenbofch geauthorifeert werd, om met de inlogeering der Dienders te Ber* chem, tot proteclie van eenige Gereformeerde Ingeze* nen aldaar, te continueeren yoor den tyd yan noch drie maanden. Den 30 December 1750.
ONtfangen een Miffive van den Heere Grave van Rechteren, Hoogfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch; gefchreeven alhier in den Hage den 29 deezer loopende maand, houdende, dat het haar Hoog Mog. behaagd had by derzelver Refolutie van den 8 September laatftleeden, (d) aan zynen Stadhouder te gelaften, van tot protectie van eenige Gereformeerde Ingezetenen tot Berchem, of van zulke die geneegen zouden mogen zyn tot de Gereformeerde Godsdienft over te gaan, en om den blinden iever van de Roomfche Ingezetenen aldaar te beteugelen, provifioneel voor den tyd van twee of drie maanden tot Berchem, ten kofte van de Roomfche Ingezetenen, te logeeren drie of vier extraordinaris Dienaars.
Dat het te wenfchen was geweeft, dat deezen tyd verloopen zynde, diergelyke precautien niet meer hadden behooren genoomen te worden, dog dat hy van deszelfs Stadhouder ontfangen had de Miffive daar nevens gevoegt, met de daar by gevoegde van den Predikant van Berchem, en van den Predikant en Profeftor van 's Hertogenbofch, zig tot deszelfs inhoud refereerende, waar uit. het aan haar Hoog Mog. ongetwyffelt meede zoude voorkoomen, dat de voorfchreeve logeering der Dienders, waar toe de geftelde tyd reeds geëxpireert was, noodzaakelyk diende te worden verlengt.
Geevende gemelde Hoogfchout aan haar Hoog Mog. in bedenken, of haar Hoog Mog. niet zouden kunnen goedvinden, om hem tot het continueeren van voorfchreeve inlogeering der Dienders voor den tyd van nog twee a drie maanden, of tot nader dispofitie yan haar Hoog Mog., te gelaften en te authorifeeren, ondertuflchen dat hy niet nalaaten zoude met alle mogelyke fpoed te berigten op de Requefte van verfcheide Roomfche Ingezetenen van voorfz Dorp Berchem, op den 3 deezer aan haar
(«) Zie boven pag. 489 Hoog



496 % Boek. H. Agtste Titel
Hoog Mog. geprefenteert; en ten voorfchreeven einde by haar Hoog Mog. Refolutie ten zeiven dage genoomen, in zyne handen gefteld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat gemelde Hoogfchout, Grave van Rechteren, zal worden aangefchreeven en geauthorifeert, zoo als geauthorifeert word mits deezen, om met de voorfchreeve inlogeering der Dienders te Berchem te continueeren voor den tyd van nog drie maanden.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, in fa¬
veur van de Gereformeerde Inwoonders van Gemert, omtrent de vrye oeffening van haaren Godsdienft. Den 25 April 1735.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Leonardus Hanewinkel, Inwoonder der Heerlykheid Gemert, en Lidmaat van de waare Gereformeerde Chriftelyke Religie, aan haar Hoog Mog. te kennen geevende de moeyelykheden, welke_ hem en andere Inwoonders van Gemert, wierden aangedaan, in de exercitie van haaren Godsdienft, tegens het Accord, vervat in haar Hoog Mogende Refolutie van den 8 Juny 1662; verzoekende daar tegens de nodige voorzieninge.
Waarop gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat Copie van de voorfz Requefte en Bylaage gezonden zal worden aan den Hoogfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, en denzelven zal worden aangefchreeven, hem exaclelyk te informeeren, op de faiten in de voorfz Requefte vermeld, en daar op te hooren de naaftgeJeege Predikanten en anderen , die daar van kenniffe zouden mogen hebben, en de klagten wel gegrond en geverifieert bevindende, alsdan aan eenige van de voornramfte Roomfche Priefters in de Stad of Meyerye van 'sHertogenbofch, zal aanzeggen, dat zy zullen moeten bezorgen, dat de voorfz moeyelykheden celleeren, en dat de Ingezetenen van Gemert, profeflie doende van de Gereformeerde Religie, ongemolefteeit, en in de exercitie van dezelve Religie ongeturbeert mogen blyven, en dat het Accord van het jaar 1662, 0 ' waar



VAN DE BESTRYDERS DER K E R K E» W
waar van Copie aan gemelden Hoogfchout gezonden zal wor den, nagekoomen moge worden, of dat haar Hoog Mogende" eenige van haare Kerken zullen doen fluiten ^ugenuc Dat hy ook de voorfz klagten gefundeert vindende, aan den Commandeur van Gemert, of die zyne zaaken aldaar doet, zal repraefenteeren, of doen repnefenteeren, dat, ingevalle dat Arti-cul van het voorfz Accord, het welk raakt de vrye oeffening van den Gereformeerden Godsdienft, niet na behooren nagekoomen word, haar Hoog Mog. aan dc overgifte door haar by het voorfz Accord gedaan, niet gehouden zullen zyn, en dat zy onfchuldig zullen weezen van de moeyelykheden, die daar uit zouden mogen refulteeren, en dat hy Hoogfchout te zyner tvd •aan haar Hoog Mogende kenniffe zal geeven van het geen door ;hem in deezen zal weezen ondernoomen en verrigt.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, omtrent
de opvoedinge en vervoeringe yan onegte Kinderen waar van de Langjlleevende van de Roomfche Re* digte is. Den 2 February 1735.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Braband, gefchreeven alhier m den Hage den 31 der voorleeden maand , Tv/r p r1° -e' ^J01^ en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie vanlden 18 daar te vooren, derzelver advis oS de Requefte van de Claffis van Peel- en Kempeland, te kennen geevende, dat zekeren Arnold Hermanni, in zvn leeven Gereformeerd Lidmaat tot Oirle, hadde nagelaaten.twee Kinderen buiten Echt aldaar verwekt, by zekere Antonetta Heeren, zynde van de .Roomfche Religie; dat de voorfz Kinderen ondei haar opzigt 111 de Roomfche Religie publicq wierden opgevoed, {bekkende niet alleen tot nadeel van de Reformatie, maar ook Sydig zynde met de Placaaten van den Souverain , en fpecialyk tegens bet Reglement van haar Hoog Mogende op den ï6 Maaït 1700, (a) gemaakt op de aanftellinge van Kerk- en Afmmeefters ■00 Kerk. PL Bock I. Deel pag. ^ ^ ÏK DEEL. Ppp



49§
ï. Boek. II. Agtste Titel
in de-Meyerye van 's Hertogenbofch; verzoekende de Supplianten, dat haar Hoog Mog. 'derzelver Placaat van den 14 April 1649, (£) en het voorfz Reglement op de Armmeefters van den 16 Maart 1700, alleen fpreekende van echte Kinderen, ook gelieve te extendeeren tot onechte Kinderen, ten einde de Quartierfchout in ftaat gefteld werde om te beter in dat geval te konnen vigileeren, en bezorgen, dat de Kinderen by Gereformeerde Leden beftefd, in de waare Religie opgevoed, en tot een eerlyke koftwinning bekwaam gemaakt worden. Als meede, dat haar Hoog Mog. gelieven te ordonneeren, dat zulke Kinderen, waar van de Ouders een van beide van de Gereformeerde Religie zyn, niet buiten 's Lands zullen mogen werden vervoerd, maar onder haar Hoog Mog. Gebied'moeten blyven, om in dë Gereformeerde Religie te kunnen werden opgevoed.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat, met hoe veel genoegen haar Hoog Mog, hebben vernoomen den iever en voorzorg van de Claflis van Peel- en Kempeland, tot weering van het Pausdom, en aanwas en voorftand der Gereformeerde Religie, haar Hoog Mog. echter niet bevinden, dat het voorfz Placaat van den 14 April 1649, noch ook het Reglement voor Arm- en Kerkmees• teis van den 16 Maart 1700, eenigfints applicabcl is op het ge. val in queftie: Dat daar by 'niets geftatueert werdende, nopens de educatie en onderwyzing van Kinderen, geprocreëert uit een ' wettig Huwelyk, waar Van een der Ouderen noch. in. het leeven, en niet aan den Armen vervallen is, zulks dienvolgens niet kan -werden geëxtendeert tot Kinderen in Onecht gcteelt, war van de Moeder, in leeven zynde, in ftaat is dc opvoeding op zig te neemen; dat daarom zal werden -gefuperfedeert met de Procedures door den Quartierfchout van Kempeland tegens gemelde Antonetta Heeren, tot overgeevinge van haare Kinderen, ondernoomen, of in diergelyke gevallen meer te onderneemen, ter tyd en wylen haar Hoog'Mog. dienftig en nodig zullen oordeelen daaromtrent by Placaat eenige nadere voorzieninge te doen; en eindelyk, omtrent het tweede point, belangende het wegzenden en vervoeren buiten 's Lands van Kinderen, waar van een
der
<£) Kerk. Pl. Boek I. Deel pag. 544;



van DE BesTRYdËRS DER KëRKE. 499
An?f w?^ Öa?.t^e"s ^ebben voorzien by Placaat van den 14 Apul 1049, verbiedende het verzenden van Gereformeerde Kinderen 0p Paapfche Schooien, en anderdeels by het meergemelde Reglement voor Kerk- en Armmeefters; dat de refpeclïvcï Officieren en Magiftraaten de hand daar aan moeten houden, dat geme de ordres exaételyk werden geobferveert, en dat tegens de Overtreeders zonder conniventie werde geprocedeert, volgens den teneur vaii de voorfz Ordonnantiën. vurens En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan de Claffis van Peel- en Kempelanc1 als ?neede aan den Quartierfchout van "Kempeland, om nfSen^tot^> zeiver nangtmge, en hun daar na te reguleeren.
<j. Refolutie van de Staaten Generaal, raakende
de reftitutie van de twee vervoerde Kinderen van 'Johannes Maarlegger, woonende te Nuland, na den ■Lande van Raveftein. Den 20 April 1743.
Is*er Vergadering ë^zeti de R*equefte van Willem Aanhuvs Droftaard der Heerlykheid Nuland, Quartier SMSt Meyerye: van. 's Hertogenbofch ;' houdende, dat binnen dè voorzeide Heerlykheid Nuland, federt ruim twee jaaren woonagtig was geweeft, zekere Johannes Haarlegger, zynde een geboSren Zwitfer, en gegageert Soldaat, profeffie doende van de waare Gereformeerde Religie, hebbende twee Dogters, waar van de eene in haar vyftiende jaar oud was,.wier Moeder meede van de Gereformeerde Religie was geweeft; dat de voorfz Tobannes Haarlegger in hen laatft van de gepaffeerde maand M"aart met Jofias de Waal Predikant te Geffen en Nuland, was afgefprooken, dat op Woensdag alsdoen aanftaande, geweeft zynde' den k deezer maand April., met. zyne twee Dogters by gezeide Predi kant zoude koomen, om een yan dezelve voor Dienftmaa«t bv hem te verhuuren; dat vervolgens gebeurt was, dat eenle Roomfchgezinden, welke, (zoo als den Suppliant alsnu «informeert wierd, dog wier miamen voor alsnoch aan den Süppliant
PPP2 niec



goo
I. Boek. II. Acts te Titel
niet ten, vollen bekent waren)..al: voor eenigen tyd toeleg hadden* gemaakt, om de voorzeide Kinderen tot het Pausdom te verleiden , haar ten dien einde nu en dan na de Roomfche Kerk -mee-degenoomen hebbende, en dezelve na Uden, Lande van Raveftein, hadden.vervoerd, zonder dat tot nu toe, onaangezien alledevoiren by den Suppliant en derzelver Vader, daarom aangewend, wederom, te bekoomen ; waren geweeft; verzoekende dc Suppliant,.dat aan hem mag.worden gepermitteert, om de Roomfche. Kerk te Nuland by. provifie. te fluiten, mitsgaders den. Roomfchen Paftor te interdiceeren eenige Paftoraale functien te. doen; en voorts, dat haar Hoog Mogende ten fine voorfz zoodanige, voorzieninge. gelieven , te doen als zullen vinden te- behooren. ,
Waar op gedelibereerd zynde, is- goedgevonden en verftaan, dat de Suppliant zal worden gelaft,, zoo als hy gelaft word mits deezen,, den Roomfchen Priefter ■ te Nuland, aan te. zeggen, binnen dên tyd van veertien dagen, na de aanzegginge, te bezorgen ,. dat de vóorfz Kinderen wederom. te. Nuland onder de magt van haar. Vader worden gebragt,. en byaldien zulks binnen: den voorfz tyd niet gefchied,. alsdan de Roomfche Kerke te Nuland te doen fluiten, en aan ■ den gemelden Priefter alle Paftoraale funétien te interdiceeren, cn zulks by provifie,. onvermindert haar Hoog Mogende. nadere dispofitie..
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van-
de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , over de wegvoering van de Huisvrouw van den Heer van Triefl naar Koer monde.. Den 14November 1736..
I'S geboord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot j Brandfenborg, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de. zaaken van het- Overquartier • van Gelderland; hebbende, ^gevolgejen tot voldoeninge.van derzelver Refolutie commiflbriaatlvan den 24 der<• voorleede maand, geëxamineert de nade'«cReguefte. van Johan 'Francois van ■Eyffchen, „Heer van Trieft,,
rekte-



VAN DE BeSTRYDERS DER KERKE. 5öïl
relatif tot zyne vorige Requeften aan Haar Hoog Mog. overge* geeven, klaagende over dè geweldige wegvoeringe van zyne Huisvrouw Catharina Anthonia van Hartzheim, op ordre van den Biffchop vair Roermonde,- met geweld ontvoert van denHuize van Trieft, geleegen in het Ampt van Montfort, Territoir van den Staat, en na-Roermonde gebragt, zonder dat tof nog toe de gemelde zyne Huis vrouwe gerefticueert is geworden;, verzoekende, dat haar HoOg Mog. daaromtrent zoodanige voorzieninge gelieven te doen , als zullen vinden te behooren,-
Waar op gedelibereerd, en-in agting genoomen zynde, dat door gemelden Biffchop van Roermonde het Territoir, en het Souveraine gezag van:haar Hoog Mog. op haar eigen Territoir op een violente wyze- is gevioleert, met van daar te doen haaien, en na een vreemd Territoir te-doen tranfporteerén, een Perfoon in het Gebied van den Staat, en onder de proteclie van haar Hoog. Mog. haar onthoudende, en dat, niettegenftaande de mftantien daar toe gedaan,■ gemelde Biffchop van Roermonde tot nog toe m gebreeke • blyft, de voorfz Huis vrouwe'van gemelden van Eyffchen te- reftitueeren ^/oowz undè, en daar door " aan haar Hoog Mog. te geeven behoorlyke-reparatie- en fat-isfactie van het ongclyk haar aangedaan.
Is goedgevonden en verftaan, dat bv provifie-zullen werden' gefayfeert en marreft. genoomen de temporaire Goederen en Inkomften , welke-door den Biffchop van Roermonde, onder het Gebied van den Staat bezeeten worden, en dat meede by provifie drie van de Kerken, waar in de Roomfchgezinden haaren! Godsdienft onder conniventie oeffenen in de Stad of Meyerye van sBofch, zullen werden geflooten, dat een en ander tot dat' door. gemelden Biffchop aan baar Hoog Mog. in deezen behoorlyke reparatie en fiitisfaclie zal weezen gegeeven.
Dat Extraft van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden zal worden aan den Momboir van het Hof in het Overquartiervan Gelderland ,.Reffort van den Staat, refideerende te Venlo , Junckers . en denzelven aangefchreeven en gelaft, dat hy, uit den naam en ■ van wegen haar Hoog Mog. • zal fayfeeren, èn neemen in arreftde temporede Goederen en Inkomften van gemelden Biffchop >dn i ha-gemelde Overquar-ticr van Gelderland, Reffort van den Staat,,
p P-P 3- als o



502
I. Boek. H. Agtste Titel
als daar zyn de portie, die wegens het gemelde Overquartier onder den Staat gehoorende, betaald moet werden in een Penfioen dotal van drie duizend twee honderd guldens Brabandfch jaarlyks, op het geheele Overquartier geveftigd.; de Koorn-Tienden onder Odilienburg in het Ampt van Montfort, en het aandeel van gemelden Biffchop in de Tienden van het Capittel te Roermonde, geleegen in het Ampt van Montfort, onder de Dorpen van Vlodorp, Echt, Odilienburg, Poftert, Linne en Montfort; en de verdere Goederen cn Inkomften van gemelden Biffchop, die hy zal kunnen uitvinden.
En nademaal gemelde Biffchop ook bezit een Rente van "agt honderd guldens Brabands, op de Prooftdye van St. Maarffen, of getranfporteert op eenige andere plaatfe van het Land van Valkenburg, dat den Droft van Valkenburg zal werden aangefchreeven en gelaft, de voorfz Rente meede te fayfeeren en in arreft te neemen, tot nader ordre van haar Hoog Mogende.
Dat voorts meede Extract van deeze haar Hoog Mogende Refolutie gezonden zal worden aan den Hoogfchout der Stad en Meyerye yan 's-Bofch, en denzelven aangefchreeven, by provifie drie van de voorgemelde Kerken in de voorfz Stad of Meyerye, jte doen fluiten, reflectie maakende fpeciaal op zoodanige Kerken, als zyn onder de zending van den Biffchop van Roermonde.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mogende Refolutie gezonden worden aan den Refident van Aflendelft, om te .ftrekken tot zyn narigtinge, en ingevalle hy daar over aangefprooken word te allegeeren, dat haar Hoog Mog. genoodzaakt zyn geweeft tot deeze Refolutie te koomen, om dat aan haar geen falisfactie werd gegeeven van het ongelyk haar aangedaan.
Extract



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 503
Q. Extract, uit het Regifier der Refolutien van
de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, betreffende eene Maria de Lille welke zig in de Gereformeerde Religie had doen onderwyzen door een Guarnifoen -Predikant. Den 12 November 1736.
IS gehoord het rapport van dc Heeren Slicher, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Barrière • hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commilforiaal van den 2 deezer, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineért ■de Miflive van den Refident van Aflendelft, van dato den 1 daar te vooren, en de daar nevens gevoegde Memorie, aan hem gezonden door den Heer Secretaris Neny, van wegens de AartsHertoginne Gouvernante, waar by geldaagt werd over den Gen/V^i Cotyear, Gouverneur van Namen, ter zaake dat hy aan de Magiftraat van Namen niet hadde willen overleeveren zekere Dogter Johanna Maria de Lille, die zig door een Predikant van het Garmfoen, m de Gereformeerde Religie zoude hebben laaten inftrueeren.
En daar benevens, ingevolge van haar Hoog Mog. Refolutien van den 30 October en 2 November, geëxamineert hebbende de Mifiiven van den Generaal Colvear, het zelve fubjecl: concerneerende, en zig beklaagende over de gemelde Magiftraat alles breder 111 de voorfz Mifliven vermeld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat aan den Refident van Aflendelft toegezonden zal worden Copie van de Miflive van gemelde Generaal Cólycar, en van de Bylaagen van dien, en dat gemelde Refident zal werden aangelchreeven, dat het aan haar Hoog Mogende daar uit klaar is voorgekoomen:
Eerftelyk, dat de Magiftraat van Namen aan het Hof te Brusfel een verkeerde informatie heeft gegeeven van het geval aan de Aarts-Hertogmne Gouvernante.
D*t het Vrouwsperfoon of Dogter in qiiaeftie, is gebooren
van



504 si. Boek. H. Actste Titel
van Ouders, Onderdaanen van den Staat, dewyl haar Vader ge.dient heeft in het Regiment Grifons van Smit. -
Dat zy van jongs af, en by haar Ouders, en daar na is geweeft onder het Gevolg van de Zwitferfehe Regimenten onder den Staat dienende, en zulks in verfcheide Garnifoenen, en wel nu Jaaft in .het Guarnifoen te Namen by het Regiment' van den Brigadier Hirzel, het welk aldaar by de vyf jaaren heeft geleegen, en dat zy haar aldaar onder de Vrouwen van het Regiment •geneert heeft met waffchen van Linnen voor de Soldaaten.
Dat zy niet alleen over twee jaaren en langer ondertrouwd is „geweeft met een Zwitfers Soldaat onder het voorfz Regiment,, maar dat zy ook te faamen als Man en Vrouw geleeft hebbende, twee Kinderen .hebben geprocreëert, zonder dat ietwes man-. .queert aan het zelve Huwelyk als de folemniteiten, welke zy beiden geneegen zyn te celebreeren , en welke naar alle apparentie bereids gecelebreert zouden zyn geweeft, indien het tumult, in de Brieven vermeld, te Namen niet was voorgevallen.
Dat hier uit volgen twee zaaken, eerftelyk, dat een Vrouw heeft ;het forum Mariti, en dat gelyk haar Man, zoo ook zy, gehooren onder bet Militaire .Garnifoen, en mitsdien met geen fundament door de Magiftraat., wiens Burgereflë zy bovendien nooit .geweeft is., gereclamcert kan werden.
Ten anderen, dat noch zy, uit eige beweeginge willende volgen de Religie van haaren ondertrouwden Man, noch den Predikant van het Garnifoen., aan wien zy baar gevoelens heeft willen open.baaren, nietwes, ftrydig met. 'het Traefaat van Barrière, gedaan hebben, blykende des Predikants onfchuldigeri handel -verder tik deszelfs Atteftatie, gevoegt by den laatfte Brief van .den Generaal Colyear.
Dat het tumult niet begonnen of gcoccafioneert is door het zenden van een Detachement van de Hoofdwagt na het Huis van den Predikant, gelyk doör de Magiftraat van Namen abuftvVelyk word voorgegeeven, maar dat het Detachement derwaards gezonden is, om het bereids ontftaane tumult te beletten, want dat uit de Atteftatien blykt, dat., voor dat het Detachement aan het Hriis van den Predikant gekoomen is, de Predikant in zyn Huls M geattaqueert geweeft, de Glaafen met Steenen ingefmee£en7 en andere infolentien zyn gepleegt. Te»



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE.
505
Ten derden, dat de Belhamels van het tumult'niet onbekend kunnen zyn, aangezien de Grand-Major, Provooft Dienders en verleheide Burgers prefent geweeft zyn. I £r> £en vierden, dat by het 9 Art. van het Tra&aat van Barrière, de vrye oeflbninge van de Gereformeerde Religie bedongen zynde, nergen? het getal der Predikanten daar toe nodig bepaald is; dat te Namen, gelyk in andere Steden van de Barrière , meer dan twee Predikanten altoos geweeft zyn. Dat niet zonder malitië van de Magiftraat van Namen werd voor.«-egeeven dat de Predikant Fegaut, waar over gekiaagd werd, zoude zvn furnumerair, want dat aan denzelven door de Magiftraat zelfs het Serviciegeld word betaald, op den voet van ordinaris Predikant wordende, hoewel ten ónrègte, zulks door de Magiftraat gewei gert aan den derden of laatftgekoomen Predikant °Bachine- dat het Reglement van den 19 Augufty 1717, alleen raakt het betaalen van de Serviciegelden, en zulks hier niet te pas komt
Dat hy Refident van Aflendelft, op deeZe gronden, aan 'het Hot van Bruffel de ware gefchaapendheid deezer zaak zal repra> fenteeren, de ongefundeertheid van de reclame aantoonen en infteeren op fatisfacfie wegens het tumult; met byvoeginge ' dat de Generaal Colyear in deeze nietwes tegens het 7. Articul' van het ïractaat van Barrière gedaan heeft.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den gemelden Generaal Colyear, Gouverneur van Namen, en aan denzelven gerescribeert, dat haar Hoog Mos approbeeren zyne conduite in deezen gehouden, en dat hy de voorlz Vrouw, zoo geneegen is om de Gereformeerde-Religie aan te neemen, daar in niet zal doen verhinderen, en Man en Vrouw, zulks begeerende, de folemniteiten van het Huwelyk zal laaten voltrekken; en dat hy voorts op de ftraffe der Belhamels van het tumult by de Magiftraat-zal urgeeren.
IV. DEEL.
Qqq
Extract



5o6 L B oek. H. Agt ste Titel
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van de
Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, tegen den Biffchop van Roermonde. Den 2.7 Augufty. 1736..
IS gehoord het rapport van de Heeren Slicher, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van het Overquartier van Gelderland; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutien commifforiaal van den 22 deezer, en andere van voorige datums, geëxamineert de Requefte van Johan Francois van E.yffchen, Heer van Trien:, by continuatie klaagende over de violente fayfeeringe en wegvoeringe van zyne Huisvrouw Catharina Antonia van Hartzheim, en over haare detentie te Roermonde, en over de onwettige Proceduren van den Bisfchop van Roermonde, zoo omtrent de gemelde Huisvrouwe,. als tegen den Perfoon van den Suppliant, en. fpecialyk over zekere Sententie excommunicatoir ten lafte van den Suppliant gegeeven door gemelden Biffchop, en op den 17 deezer loopende: maand,, 's avonds op de Deure van de Parochiale Kerke te Venlo aangeplakt, en eenige uuren daar na by de Kaars- afgeleezen;. verzoekende tegen zoo violente en onwettige Proceduuren, haar Hoog Mogende protectie en de nodige voorzieninge.
En daar nevens geëxamineert hebbende een Miflive van den Eerftprcefideerenden en andere Raaden over het Overquartier van Gelderland, Reffort van den Staat, gefchreeven te Venlo den 18. deezer,.aan haar Hoog Mog. toezendende een tweeden Brief ,van den: gemelden Biffchop van Roermonde, haar requireerende, en itcrativelyk,. en zoo hy zegt,. voor het laatft, vermaanende ten zynen perykel gemelde JohVn Francois van Eyflchen te doen. arrefteeren, en wel bewaaren , onder proteftatie en dreigementen , dat by refus van dit zyn finaal verzoek, na der zaake gelegenheid en uitval,, alle Geeftelyke >en Waereldlyke Remedien, tot haaren 1'sfte werkftellig zal maaken; klaagende het gemelde Hof voorts over de onregtmaatige injurien door gemelden Biffchop aan Èiaar geimputeerd; verzoekende haar Hoog Mog.. goedvinden op> de voorfz. Miflive van gemelden Biffchopen derzelver maintien aegeas deszelfs; injurieufe imputatien» en voorts-; aan haar Hoog,
Mog..



VAN DE BesTRYDERS DER Kerke. 507.
Mog. meede kenniffe geevende van de aanplakkinge te Venlo van de voorfz excommunicatoire Sententie tot lafte van tremel' de Johan Francois van Eyflchen, breder in Tle voorfz Miffive vermeld. uuvc
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan nademaal de Proceduren van den Biffchop van Roermonde ge' houden, zoo in de violente wegvoeringe van de gemelde Catbi rma Antonia van Hartzheim, als in de bedreiging! aan het Hof te Venlo gedaan, en boven dien doen aanplakken en publiceeren binnen Venlo van een Sententie van Excommunicatie tegen gemelden Johan Francois van Eyflchen, zyn competent, en ftrekken tot vihpendie van haar Hoog Mog. Jurisdictie en authoriteit, en tot verkortinge van de Vryheid en Rechten van de In gezetenen van den Staat, dat derhalven die met vigeur te-en'e gaan zullen worden, en dat ten dien einde zal worden gearresteerd, zoo als gearrefteerd word mits deezen, de Publicatie hier na geinfereerd. - mLr
PUBLICATIE.
T\E Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. Allen d™ Seend?n die deezen zullen zien ofte hooren leezen, falut; Doen te weeten: Alzoo de Biffchop van Roermonde voor eenigen tyd onderftaan heeft, op een violente en onwettige wyze, ter requifitie van een vreemde Overigheid geen de minfte Jurisdictie in Ons Gebied, of over Onze Ingezetenen hebbende, van den Huize van Tnefte, geleegen in het Ampt van Montfort, Overquartier van Gelderland, Reffort van Onzen Smat, bvCt
mo^r. reertn> e" buken °nS Territoir'na Roermonde te doen brengen, en aldaar in een Kloofter tot nog toe gefequeftreerd te houden, de Perfoon van Catharma Antonia van Hartzheim-, Huis vrouwe van Tohan Francois van Eyflchen, Heer van Trieft; en gemelde Bis"
Attentat door zoodanige onordentelyke Proceduren beQ^q* gaan,



5q8 I. Boek. H. Agtste Titel
gaan ", en de voorfz Catharina Antonia van Hartzheim wederom te doen brengen ter plaatfe van waar zy .met ge-weid weggevoerd is, zoo als geordonneerd is by de Sententie van Ons Hof over het Overquartier van Gelderland, Reffort van Onzen Staat, refideerende te Venlo, op de inftantie van gemelden Johan Francois van Eyffehen , tegen den Droffard van Montfort, na volkoomen litisconteftade en mftructie van het Proces, wel en wettig geweczen, en volgens de gereitereerde inftantien van Onzentwegeil daar toe gedaan, integendeel in zyne onwettige Proceduren voortgaande, heeft kunnen goedvinden aan het gemelde Hof van Venlo te fchryven , en onder verfcheide ongefundeerde, onbetamelyke■ en injufieufe allegatien en betigtingen te requireeren, dat zy den Perfoon van den gemelden Johan Francois van Eyffehen zouden doen arrefteeren, met bedreiginge, van by refus alle Geeftelyke en Wereldlykê remedien tegen denzelven te zullen gebruiken, en nog verder gaande, zig heeft kunnenlaaten geluften , tegen den gemelden johan Francois van Eyffehen , niet alleen een Decreet of Sententie van Excommunicatie en Ban te decerneeren van dato den 16 deezer loopende maand, maar ook het zelve binnen Venlo te doen affigeeren, op de Deure van de Parochiale Kerke aldaar, en by de KeerfTe des avonds te laaten af leezen buiten permiffie. En alzoo gemelde Biffchop van Roermonde , in allen deezen. de paaien van zyn Jurisdiclie verre te buiten gaat, te meerder, aangezien de gemelde Johan Francois van Eyffehen, tegenwoordig profeffie doende, en voor een geruimen tyd gedaan hebbende van de Gereformeerde Religie, en zig van de Roomfche Kerke gefepareerd hebbende, gemelde Biffchop alzoo weinig Jurisdictie over denzelven, ais over eenige andere Ingezetenen van den Staat, niet van de Roomfche Kerk zynde, kan pretendeeren\ en nademaal deeze violente Proceduren, bedreigingen en onordentelyke publicatie van Excommunicatie en Ban, niet anders te confidereeren. zyn als grove exceffen en exorbitantien, waar door de gemelde Bis-
fehop



VAN DE BEST.RYDERS DER IvERKE.
509
fchop van Roermonde tragt zyne judicature verder te extendeeren, als hem volgens de Wetten en Ufantien in de Nederlanden gebruikelyk, toekomt, en de voorfz Proceduren ftrekken tot violatie van Ons Territoir, tot krenkinge van Onze Jurisdictie, tot vilipendie van Onze wettige authoriteït, en tot vernietiginge van de Rechten en Vryheden van Onze Onderdaanen.
ZOO IS'T\ dat Wy, alsnoch infifteerende op de behoorlyke fatisfactie en reparatie wegens de geweldadige wegvoeringe van gemelde Catharina Antonia van Hartzheim , door de reftitutie ter plaatfe van waar zy weggehaald is, verder aan het Hof te Venlo interdiceerende, te defereeren aan de requifitie van den Biffchop van Roermonde, om in arreft te neemen de Perfoon van gemelde Johan Francois van Eyffehen, welken Wy houden in Onze fpeciaale fauvegarde en protectie, of eenigzints tegen denzelven te procedeeren buiten wege van ordentelyke Rechtspleeginge, op en aan' alle en een ieder, die eenige actie tot zynen laften zoude villen inftitueeren, zulks te doen voor zynen ordinaris en competenten Rechter, en voor zoo veel gemelde Biffchop van Roermonde door Geeftelyke Cenfuren, of anderzints Ons Hof te Venlo tot executie van zyne ordres, volgens zyne bedreiginge, fchynt te willen bedwingen, verklaaren Wy diergelyke Cenfuren in zoodanige onverwagten geval, van nu af aan te weezen onbevoegd, nul en van geender waarden, verbiedende het gemelde Hof, en allen anderen diemhet eenigzints zoude mogen aangaan, daar aan in het minfte te defereeren; verklaaren de voorts het Decreet of de Sententie tegen den gemelden Johan Francois van Eyffehen, te Venlo aangeplakt en gepubliceert, te weezen nul, kragteloos, en van geender waarde.
Laftende hier meede den Schout van Venlo, inqevalle . de voorfz Sententie nog aangeplakt zoude mogen ftaan, dezelve te doen affcheuren en lacereeren, en te inquireeren, en na de Wetten en Rechten van den Lande' te procedeeren, tegen die geene, die zoodanige aanplakkinge
Qqq 3 en



510 I. Boek. IT. Agtste Titel
en publicatie, zonder permiffie van het Hof of van de Magiftraat zoude mogen hebben gedaan; interdiceerende aan alle en een iegelyk, om diergelyke meerder te doen, en interdiceerende van gelyken aan allen en een iegelyk wie het ook zoude mogen weezen, het voorfz Decreet of Sententie tegen den gemelden van Eyffehen invoegenvoorfz gegeeven en aangeplakt, in het minfte, in het geheel of ten deelen voor valide te erkennen, of daar aan eenige executie te geeven, of uit kragte van dien, ietwes te doen, tot nadeel van gemelden van Eyffehen, op pcene van als Veragters van Onze authoriteit, en als Verftoorders van de gemeene rufte aangezien en geftraft te worden.
En op dat niemand hier van eenige ignorantie moge prastendeeren, willen en begeeren Wy dat deeze Onze Publicatie in het Overquartier van Gelderland, Reffort van Onzen Staat, gepubliceert en geafïïgeert zal worden op alle Plaatfen daar zulks gebruikelyk is; laftende en beveelende voorts allen Officieren, Regenten en Jufticieren, dien het aangaan mag, wel agt te geeven, dat de inhoude van deeze Onze Publicatie wel agtervolgt werde, procedeerende en doende procedeeren tegen de Contra^ venteurs van dien, zoo als in goede Juftitie bevonden zal worden te behooren,
Eindelyk aan Ons rcferveerende, om by onverhoopte ontftenteniffe van billyk venvagte reparatie tegen gemelde Biffchop van Roermonde verder te ftatueeren, het geen Wy na geleegendheid der zaake zullen nodig oordeelen.
Aldus gedaan, &c. den 27 Augufty 1736.
Dat de voorfz Publicatie aanftonds gedrukt, en in het Overquartier van Gelderland, Reffort van den Staat, afgezonden zal werden, om aldaar gepubliceert en geaffigeert te werden, daar zulks gebruikelyk is.
Dat den Schout van Venlo fpecialyk zal werden aangefchreeven en gelaft, dat hy haar Hoog Mog. binnen agt dagen na receptie



VAN DE BESTPvYDERS DER KERKE, fff
ceptie deezes zal berigten, wat hy, in executie van de voorfz Puolicatie, zal hebben gedaan, en in het byzonder, waarom 1 y met meerder gevigileert heeft tegen het aanplakken en publiceeren van de voorfz Sententie van den Biflchop van Roermonde en waarom hy die niet aanftonds afgefcheurt heeft, of hetf
neert ?e trdS' °" ^ ^ ^ d™ ^ »
Dat aan het Hof te Venlo, op haare Brieven van den 17 en 1» deezer zal werden gerescribecrt, dat haar Hoog Mog. voldaan zyn van de berigten daar by gegeeven, en van de Proceduren door haar m deeze zaake gehouden; dat halr Hoog Mog
Miffiv^vt den1^^ **** en in «
M lliven van den Biflchop vervat, aanzien als effecten van zvne
SSSStPffR Z3VCZaS en i-^Taieyte
extendeeren, dat het gemelde Hof, zonder zig daar aan te Hooren of eenigzints door de bedreigingen van den Biffchoo haar te laaten wederhouden zullen voortgaan met het regt Z haï Hoog Mog. voor te ftaan, en de Juftitie te oelfenen Ugens cfe e^X^r Hoo,LMde' 7 , ^ Wndheid en I Se
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Refident van Af&delft, en denzelven aan^ gefchreeven, dat haar Hoog Mog. gehoopt en ver™ h^dfn dat gemelde Biflchop van Roermonde SS jen aan haar fansfactie zoude hebben gegeeven, ove de vfola-" tivan haar Territoir, door de violentie gepleegt aan gemelde Catharina Anthoma van Hartzheim, immers weerhouden zou e SJSS^^T ™* ? f» *« ^ onwettige^ Dat aan haar Hoog Mog. zeer wel bekend is het eeen ten
Rf,^ Di°Sefahl ™ ^n BVchop'Vhet ^ Alt. van het Tractaat van Barrière is geconvenieert ■ dat zv her
de "du nol o!Sk ï?bbCn agterV^C *««^**ÏS tóSXï ^gten Van den Biffch°P over h« contrarie zjn gedaan, dat zy ook van intentie- zyn het geconvemeerde in deezen. verder na te koomen ; maar dat zy nie'Tun-
nen



I. Boek. H. Agtste Titel
nen toelaaten, dat gemelde Biflchop zyn magt en authoriteit pro libitu zal extendeeren, en tegen de Rechten en Ufantien in de Nederlanden vigeerende, zyne Ordres of Decreeten zal executeeren tegen Wereldlyken Perfoonen , zonder interventie van den Wereldlyken Rechter, gelyk hy in de geweldadige wegvoering® van Catharina Antonia van Hartzheim heeft gedaan, want dat de requifltie gedaan aan den Droflard van Montfort, aan hem tot geen excufe kon verflrekken, aangezien' hy wel geweeten heeft, immers hadde moeten weeten, dat in de Nederlanden gere'cipieert is, dat een Officier geen Perfoonen mag apprehendeeren, veel min uit haare Huizen haaien, zonder kenniffe en Decreet van den Rechter; dat hy Biflchop ook geen Orders of Decreeten van Apprehenfie op Wercldlyke Perfoonen, mag ter executie leggen, als door den Wereldlyken Rechter daar toe behoor- ■ lyk gerequireert; dat hy deeze regulcn heeft te buiten gegaan, zoo in de violentie gepleegd aan de Perfoon van gemelde Catharina van Hartzheim, als in zyne Proceduren in het regard van den Perfoon van Johan Francois van Eyflchen, tegenwoordig aan zyn Jurisdictie geenzints onderworpen, als die profeffie is doende van de Gereformeerde Religie, waar van hy op den 3 Mey deezes jaars voor den Kerkenraad te Venlo belydenifle heeft gedaan; dat het niet minder is tegen de Privilegiën en Ufantien in de Nederlanden vigeerende, dat gemelde Biflchop
onderneemt, het Plof te Venlo te willen conimngeeren, door Kerkelyke Cenfuren en anderzints , om zyn begeerten uit te voeren tegen een Perfoon onder zyne Jurisdictie tegenwoordig niet gehoorende; dat haar Hoog Mog. niet kunnen nalaaten deeze exorbiteerende Proceduren van den Biflchop van Roermonde tegen te gaan; dat hét 18. Articul van het Tractaat van Barrière meedebrengt, dat als over het recht Diocefain van den Biffchop eenig disput mogte ontflaan, men zulks van wederzyden breder zal expliceeren; dat hoewel haar Hoog Mog. vermeinen, dat het ongelyk van gemelden Biflchop in deezen zoo notoir is, dat het geen explicatie van nooden heeft, niettemin gereed zullen weezen, om. daar over tot explicatie te koomen, zoo haalt als gemelde Biflchop gerepareert zal hebben de violentie en het attentat op het Territoir van haar Hoog Mog. begaan, en ge-
rerti-



TAN 'DE 'BesTRVDERS DER KERKE. $r$
Teft'itueerd zal hebben de gemelde Catharina Anthonia van Hartzheim met geweld daar afgehaald, dat ook zal gedefifteert hebben van zyne Proceduren tegen den gemelden johan Francois van Eyffehen onder zyne Jurisdiclie niet gehoorende.
Dat haar Hoog Mog. ontfangen hebbende den Brief van gemelden Refident van Affeiidelft, van den 19 der voorleede maand, met den daar nevens, gevoegden Brief van den Secretaris van Staat en van Oorlog, de Heer Neny, .zy bezig waren daarop te delibereeren, en of wel de voorflaagen in den Brief van den Heer Neny vervat, te -generaal en ongedetermineert zyn, cn die aan haar Hoog Mog. nief aanneemelyk voorgekoomen zyn, dat niettemin dezelve occafie tot nader voorflaagen zouden hebben kunnen geeven, maar dat de onbetaamclyke en dreigende. Brieven van den Biflchop van Roermonde, en de onbevoegde publicatie van het Decreet van Ban, tegen Johan Francois van Eyflchen, zeer onverwagt daar tuffchen beidé gekoomen zynde, haar Hoog Mogende vermeinen in haare deliberatie op den Brief Van den Heer Neny niet verder te moeten voortgaan, voor dat •deeze onordentelyke Proceduren geredrefleert zullen zyn, daar yan hy Refident aan gemelden Heer Neny kenniffe zal geeven, met mondeling verzoek-, dat de Biflchop van Roermonde aangemaakt en gehouden moge werden tot meerder moderatie, en tot reparatie van de infraclien tegen haar Hoog Mogende Territoir, Jurisdiclie en jiuthoritek begaan.
G. Refolutie van hun Hoog Mogende, waar hy
geweigert word een Roomfche Kerk in V Hertogen* ■bofch te openen, voor dat zekere Diha van Liih de Jeu de, die naar Braband was vervoert, weder in '\sHertogenbofch koome. Den 4 July 1736.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot Roderló , en andere haar Hoog Mogende Gedeputeerden tot de • zü?km van de Meyerye van 's Hertogenbofch; hebbende, ingevolge cn ter voldoeninge van derzelver Refolutie commifliv Tlaïl™ 2 der voorleede maand Juny, geëxamineert de ReIV. DELL. Rit «quefte



514 !• Boek. H. Agtste Titel
quefte den 5 Mey daar te vooren aan haar Hoog Mog. geprefenteert , by, of van wegen Leopoldus Bernaards en Theodorus vander Putten, Roomfche Priefters, woonende te "s Hertogenbofch ; verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. de interdictie aan haar Supplianten op orders van den Hoog- en Laagfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, de dato den 13 February 1736 gedaan, van in haar Kerkhuis, ftaande en geleegen in de Hintkamerftraat tqf 's Hertogenbofch , eenige Roomfche dienft te doen, of binnen de Stad 's Hertogenbofch eenige Priefterlyke funclien te pleegen, gelieven op te heffen en te doen ceffeeren, en aan de Supplianten te permitteeren, om by conniventie van haar Hoog Mog. als voorheenen , de voorfz Kerke tot 's Hertogenbofch in allejftilligheid cn modeftie te mogen bedienen, en aldaar wederom1 de Priefterlyke funftien te mogen pleegen.
En daar nevens geëxamineert hebbende de Miflive van den Grave van Rechteren, Hoogfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, houdende zyn berigt op de voorfchreeve Requefte.
Waar op. gedelibereerd Zynde', is goedgevonden en verftaan, dat in het verzoek by de gemelde Supplianten gedaan, niet km getreeden worden, maar. dat zy zullen moeten bezorgen en effeélueeren, dat Dina van Lith de Jeude, die na Braband is vervoert, wederom te 's Hertogenbofch komt, dat zy aldaar in vryheid zynde, aan haar zal gelaaten worden, om haar te verklaaren, om'pröfeflie te doen van zoodanige Religie, als zy met haar vrye wil zal goedvinden, dat zy de Roomfche Religie verkiezende, aan haar daar in geen. verhinderinge zal worden gedaan , en haar ook vrygelaaten zal worden, om wederom onverhindert na Braband of elders te gaan, indien zy daar toe geneegen is; dat zulks voorgegaan zynde, op het verzoek van de Supplianten nader zal worden gedisponeert. (ei)
(V) Gelyk een verzoek aan haar Hoog Mog. gedaan voor de gefloote Roomfchc Kerk te Valkenswaart, is ook afgeüaagen, tot dat de Priefter aldaar de Recognitiën zoude hebben voldaan. Den 5 October 1736
Extract.



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE,
515
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van de
Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, perfifleerende by de Refolutie van 4 July laatftleeden. Den 19 October 1736.
ONtfangen een Miffive van den Refident van Aflendelft Ö fcnreeven te Bruffel den 18 deezer, geaddrefleert aan den Griffier fagel, houdende, dat men aldaar niet opgehouden hadde hem Refident dagclyks aan te fpreeken, wegens het openen van de Capucynen Kerk te 'sBofch, en dat de Heer Graaf van Harrach, ten dien einde wegens de Aartshertoginre aan hem gefchreeven hadde den Brief, Copielyk nevens de voorfchreeve Miflive gevoegt, tendeerende, ten einde Dina van Lith de Teude van sHertogenbofch weggegaan zynde, die niet te perfuadeeren was, om derwaarts te keeren om een declaratie te doen van haar Geiojpt, en van met gemduceert te zyn door de Paters Miflionanuen om van Religie te veranderen, mogte volftaan, met die declaratie te doen in. handen van hem Refident, ten einde daar door mogen opgeheeven worden de difficulteiten tegen het weder openen van de Capucynen Kerk te 'sBofch
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan gemelden Refident toegezonden zal worden Copie van hfar Hoog Mog. Refolutie van den 4 July laatftleeden, Cd) op dit fubjecl genoomen, en dat denzelve zal werden aangefchreeven , dat haar Hoog Mog. niet kunnen nalaaten daar by te perhfteeren; dat zy voor de mterceflie van haare Doorluchtigheid de Aartshertoginno Gouvernante alle bedenkelyke confideratie nebben, dog dat de mmfte fatisftictje daar meede zy genoegen kunnen neemen, daar in beftaat, dat aan de voorfz Refolutie voldaan werde, en dat gemelde Dina van Lith dc Teude van s bofch weggegaan, -cn naar Braband vervoerd zvnde, weder komt ter plaatfe ciaar zy van daan gegaan is, en aldaar in volle vryheid doet zoodanige verklaaringe, als met haar gemoed overeenkomt, waai na zy ook- verder in vryheid gelaaten zal worden moetende 111 deezen de wille van gemelde Dina van Lith de Jende niet prevaleren boven de billyke fatisfa&ië die haar Hoog Mogende praetendeereri. Kcfo-
QO Zie boven Pag. 5r3. R rf „



5ió" L Boek,. H. Agtste Titel.,
H„ Refolutie van de Staaten van Holland, zuaar
by aan den Abt van Tongerioo word gepermitteert Canoniken of Priefters van zyne Abdye' te zenden inde Statie van Onfenoort, &c. mits voldoende aan deRëquifttien., en zig gedraagende na de. Placaaten van den Lande. Den 23 Oclober 1744..
IS geleezen de Requefte van den Prelaat van de Abdye van? Tongerioo, houdende in fubftantie, dat de Canoniken van de voorfz Abdye even als die van Poftel, Everbooden, St. Bernards en Bern , federt- de erectie deezer Republicq, by haar Edele Groot Mog. en by haar Hoog Mog. zyn geconfi der eert niet als geordende Munniken, maar als Canoniken, en overzulks als Waereldfche Priefters , zoodanig zelfs, dat haar Hoog Mogende by derzelver Refolutie van den 19 July 1730 (V) hebben goedgevonden, en haar Edele Groot Mogende by haar Placaat van den 21 September daaraan volgende (Z>) geftatueert, dat geene Acte van Admiffie zoude worden verleend clan aan geboore Onderdaanen van den Staat, en alleen aan Waereidlyke Priefters,, en zulks aan geene geordende Priefters of Monniken, en in het byzonder aan geene Jefuiten, het zy Geprofefliede-of van demindere Ordres, en niettemin haar Hoog Mog. by derzelver op* gevolgde. Refolutie van den 12 Maart 1731, (r)'by forme van elucidatie van de voorfz Refolutie van den 19 July 1730, de Cai noniken vair de voorfz Abdyen van Poffel, Everbooden, St. Bernards,.Tongerioo en Bern, daar van hadden gelieven te dispenfeeren ,. en dat ook haar Edele Groot Mog. op gelyke wyze,, niettegenftaande derzelver Refolutien van den 17 Augufty 1702, (/) ■ 2:6 April 1709 (e) en 25 Mey 1720 (ƒ) de Canoniken der gemelde Abdyen als Waereidlyke-priefters hadden aangemerkt; dat voorts ■ ook-zedert de voorfz Refolutie van haar Edele Groot Mogende1 van den 2j, September 1730,. de Canoniken-van de. Abdye van:
Tom -
(ft) Kerk. Pl.: Bóek II. Deel pag. 543^. (jyfthiè. pag. 561..
CÖ Ibi^- P-aê: 572» • Ofjjlbïd. pag. 423.
(Q-;L: Deeüpag ,1650, .
if)J.bid, pag- 664,;.



VAN DÉ BfiSTRYDERS DE R KEl4KE. %\j>
Tongerioo; en hunne Statiën te Onfenoort en Befoyen, welke laatfte door de Priefters of Canoniken van de Abdye van Tongerioo. in de Statie te Waalwyk zynde, meede als een dependentie bediend word, en die zy van ouds in deeze Provincie gehad hebben, niet alleen by continuatie zvn' ge'conniveert, nrw dat haar Edele Groot Mog. by derzelver Refolutie van den 19 Maart 1733 aan den Prelaat van de Abdye van Bern ook hebben gepermitteert, om, by overlvden van de Priefters in de Statiën van Vlymen en Haarfteeg, andere Canoniken of Priefters van zyne Abdye. te zenden; verzoekende den Suppliant, om die en verdere redenen by de Requefte geallegeert, dat haar Edele' Groot Mog. aan den Suppliant gelieven te permitteeren, om by de jegenwoordige vacature te. Onfenoort en in het vervolg, by het overlyden of in plaatfe van de Priefters in de voorfz Statiën te Onfenoort en Befoyen , Canoniken of Priefters uit de gemelde Abdye te. mogen zenden, mits voldoende en zig in alles reguleerende na de Wetten en Placaaten van den Lande, en fpecialyk na het Placaat van den 21 September 1730.-
Waar op gedelibereerd, en door de Raadpenfionaris hier over gecommuniceert zynde het Advis van de Heeren Gecommitteerde Raaden,. aan- welken gemelden Prelaat zig te vooren hadde geaddrefleert; is goedgevonden en verftaan,.aan den Suppliant te permitteeren Canoniken of Priefters van zyne Abdye te zenden m de Statie van Onfenoort, gelyk by haar Ed. Gr. 'Mog. Refolu- • tie van den 19 Maart 1733 aan den Abt van Bern, ten aanzien van de. Statiën van Vlymen en Haarfteeg, is gepermitteert gewonden ; als meede dat een Paftoor en Capellaan uit de Canoniken of Priefters van zyne Abdye te.Waalwyk geadmitteert, de Roomfche Ingezetenen van Befoyen zal mogen bedienen volgens de' permiffie aan die Roomfche Ingezetenen by Acle. van den 13 juny. 1731 door haar Edele Groot Mog. geaccordeert, des dat de voorfz Canoniken of Priefters (gelyk ook die van Bern daar' toe verpligt zyn) verder voldoen aan de Requifitien van haar Edele Groot. Mog.. Refolutie. en Placaat van den 21. September 1730, en wyders zig in alles precifelvk gedraagen na de Wetten 1 en Placaaten van den. Lande, en fpecialyk. na het voorgemeldePJacaat van den: 21. September. 1730 , zonder daar van op;-eehi-
R rr. 3^ ger*-



518 I. Boek. H. Agtste Titel
gerhande wyze, of om wat pretext het ook zoude- mogen zyn, te blyven in gebreeken.
<?. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by den Abt van de Abdye van St. Bernards word gepermitteert, om de vacante Paft o orsp Iaatfe van Wouw weder te mogen vervullen, zonder dat het getal van twee Capellaanen voor deeze reize tot één gereduceert worde. Den i Mey 1749. Groot-Placaat-Boek VIL Deel pag. 604".
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 15 der voorleede maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende Refolutie van den 28 January laatftleeden, derzelver advis op de Requefte en de daar nevens gevoegde Memorie aan haar Hoog Mog. geprefenteert by de Roomfche Ingezetenen van het Marquizaat van Bergen op Zoom, reforteerende ónder de Pastorye van Wouw en Oud-Gaftel; verzoekende, om redenen daar by geallegeert, dat haar Hoog Mog. by wege van dispenfatie, van derzelver Refolutie van den 12 Maart 173-1, (V) volgens welke op ieder der voorfz Plaatfen maar een Paftoor en een Capellaan in het vervolg zoude mogen zyn, aan den Abt van de Abdye van Bernards gelieven te permitteeren, om, by verfterf of vertrek' der refpeftivè Paftoors en twee Capellaanen, zoo tot Wouw ais Gaftel, wederom andere in derzelver plaatfen te mogen nomineeren, ten einde de Supplianten ieder in den haaren door een Paftoor en twee Capellaanen na behooren mogen worden bediend,-mits voldaan wordende aan de Requifitien, vervat in haar Hoog Mogende Refolutie van den 19 July 1730. (/?)
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan den Abt van St. Bernards zal worden gepermitteert, zoo als aan denzelven gepermitteert word mits deezen, óm de va-
can-
O) Kerk. PI. Boek II. Deel pag. 527. O) Ibid. pag. 543.



van de bestryders der kerke. Slp
cante Paftoorsplaatfe van Wouw weder te mogen vervullen zonder dat het getal van twee Capellaanen voor deeze reize 'tot een gereduceert worde, mits voldaan wordende aan de Requifi tien, vervat in haar Hoog Mogende Refolutie van den 10 Tulv 1730, en dat de tweede Capellaan niet zy tot lafte van d© Gemeente.
En zal Extraét van deeze haar Hoog Mog:. Refolutie gezonden worden aan den Droftaard van het Oofterquartier van het Marquizaat van Bergen op Zoom, als meede ter hand gefteld worden aan den Abt van St. Bernards, om te ftrekken tót derzelver narigtinge refpeclivelyk.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, afwy-
zende het verzoek van Bagynen van het Bagynenhof te Breda, om intrekkinge van de Refolutie om'haar te taaien uitfterven. Dsn 10 November 1739.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van dc Bagynen des Bagynnofs te Breda; houdende, dat het voornoemde Basvnbof 111 oen jaare 124.6 door Mechtikfis-, Vrouwe van Gocie-
■?t r ' 1 ' if^ va" Brcda-> ™s geftigt, als confteerde m ae Uonyk van Breda, fol. 18; dat zedert dien tyd het gemelde bagynhof fucceffivelyk, en zelfs wanneer de Stad Breda onder de regeeringe van deezen Staat was geweeft, in vollen vrydom was gelaaten, ais meede zedert den jaare 1590, wanneer de Stad .Breda van Spagne afgenoomen, wederom onder de magt vair deezen Staat was gebragt, en tot den jaare 1605 was geweett; dat ook op den 7 October 1637, wanneer de Stad Breda met Capitulatie wederom aan deezen Staat.was gekoomen, by
h?cnW^bCNrtICUl deZd,f CaPitula£ie' ^ Extra'a autbeJ thicq ft o Num. 1. nevens de voorfz Requefte gevoelt, was geaccordeert, dat het Bagynhof en de Bagynen „zouden ge„ houden worden m zulken manieren, als zy geweeft waren „ voor den jaare 1625, by tyde van de Regeeringe van de Hoog „ Mogende Heeren Staaten Generaal". * Dat ook Prince Frederik Hendrik, Capitein Generaal der
Verce-



520 I. Boek. H. Agtste Titel
Vereenigde Nederlanden, en Heer van Breda, die op den voorfz 7 Oef ober 1637 de Stad Breda hadde verovert., het voorfz Bagynhof en Bagynen, tot beho.üdinge van haaren vollen vrydom* hadde voorzien met een particuliere Acle van fauvegarde, de dato 5 November 1637, meede by Copie authenticq, nevens de voorfz Requefte gevoegt fub Num. 2; verzoekende de Supplianten, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert., dat haar Hoog Mog. derzelver Refolutie., de dato 12 Maart 1731, (a) waar by goedgevonden hebben, dat de Bagynen in het Bagynhof te Breda zullen moeten uitftervem, gelieven te veranderen, en het zelve Bagynhof, en het aanneemen der Bagynen, zonder uitfterven te laaten continueeren, gelyk by het tweede Articul van de Capitulatie der Stad Breda, de dato 7 Oftober 1637, is toegeftaan, immers dat, hangende haar Hoog Mog. deliberatie, aan de Supplianten by provifie moge werden gepermitteert, om wederom Bagynen te mogen aanneemen. . •
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, .dat in het voorfz verzoek niet kan werden getreeden, en werd dien volgende het zelve afgeweezen.
O) Kerk. Pk Boek II. Deel pag. 572..
G. Refolutie van de Staaten Generaal, tv aar
by verftaan is;, dat het Bagynhof .te Breda zal werden gelaaten op denzelven voet, als het voor dato van haar Hoog Mog. Refolutie van den 12 Maart 1731 is geweeft. Den 3 Maart 1747
IS gehoord het rapport van de Heeren van Randwyk, cn andere haar Hoos Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen; ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie com.miftoriaal van .den 20 Augufty 1746 , met en nevens cenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert hebbende de Requefte yan de Bagynen uit het Bagynenhof te Breda., verzoekende andermaal bafi Hoog Mog. dispofitie op de Requefte met de geannexeerde Stukken in den jaare 1742 aan haar Hoog Mog. geprefenteert, Jen doenmaals by Refolutie yan den 21 Maart deszeiven jaars,



van DE BeSTRYDERS DER KERKE. 521
'met den Raad van Staate commiflbriaal gemaakt, waar op noe niet was gedisponeert. F s
Waar op gedelibereerd, en gelet zynde, dat by bet tweede Articul yan de Capitulatie waar op de Stad van Breda in den jaare 1637 is overgegaan onder de gehoorzaamheid van den Staat uitdrukkelyk is beloofd, dat het voorfz Bagynhof gehouden zal worden in zulker maniere, als het zelve is geweeft voor den jaare 1625, by tyde van de Regeering van de Hoog Mog Heeren Staaten Generaal; is goedgevonden en verftaan, dat het voorfz Bagynhof zal worden gelaaten, en gehouden op denzelven voet als voor dato van haar Hoog Mogende Refolutie van den 12 Maart 1731 Cd) is geweeft.
Wordende de voorfz Refolutie, voor zoo verre dezelve raakt het voorlz Bagynhof, m diervoegen geinterpreteert. O) Kerk. Pl. Boek II. Deel pag. 572.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, ordre
Jat het fluiten_ van de Roomfche Kerke te Breda vermits het overlyden van den Priefter. Den 20 Augufty 1739. . ,
ÏS gehoord het rapport van de Heeren van Lynden, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de z -aken van de Pl 1 caaten en Reglementen; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 20 Tunv kvatftleeden, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van de Reeenten of Directeurs van de Roomfche Gemeente der Stad Breda den 15 April aan haar Hoog Mog. geprefenteert; verzoekende' om redenen en middelen daar in gemert, ten einde haar Hoog Mog aan de Supplianten gelieven te permitteeren, dat zv in plaatfe van den overleeden Paftor Arnoldus van der Schilden een ander Waereldlyken Roomfchen Paftor, zynde een Inboorling van deezen Staat, zouden mogen hebben- en daar nevens geëxamineert hebbende de Miflive van den Subftitut Stadhouder ¥al^ n^,h°Udcnde Zyn °P & voorfz Requefte.



522 I. Boek. H. Acts te Titel
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat in het verzoek by de voorfz Requefte gedaan-, niet kan worden getreeden, maar het zelve afgeweezen, en bier meede geperfifteert by haar Hoog Mogende Refolutie van den 12 Maart I7oi, 00 volgens welke, vermits het overlyden van.den Paftor Arnoldus van der Schilden, de Roomfche Kerk door hem bediend geflooten moet werden, zullende den Droffaard van Breda werden aangefchreeven en gelaft , die Kerke, in conformiteit van de voorfz Refolutie, te doen fluiten,, zoo als te 'sHertogenbofch meede is gedaan, by het overlyden van een Priefter, niettegenftaande in dezelve Kerke meede een Capellaan was.
0> Kerk. Pl. Boek ii. Deel pag. 572:
G» Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by den Hoogfchout yan. ''sHertogenbyrch word'gelaft ,.. om. twee Roomfche Kerken, de eene in de Poft el- 'en de andere in de. Vughterftraat binnen de uoorfz Stad, te fluiten, dbg geen verhindering toebrengen aan het verrigten van den. dienft in de Kerk in de. Kruysflraat aldaar... Ben 24 December 1744.
IS gehoord" het rapport van de Heeren van Randwyck, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Meyerye van 's Hertogenbofch; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie comnrifforiaai van den 22 Juny laatftleeden , met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad. van Staate, geëxamineert de Requefte van Guilielmus Vervorft, gebooren en"woonagtig binnen de Stad '^Hertogenbofch, mitsgaders de - Leden van de Roomfche Gemeente, reflbrteerende onder de Kerk van de Kruysftraat aldaar; houdende, dat de eerften Suppliant door wjden den Vicaris» Virasdonk was aangefteld, en by deir Raad van Staate geadmitteert tot Roomfch Waerelds Capellaan in de Kerk op de Kruysftraat: binnen de Stad 's Hertogenbofch, zynde de eenigfte van de.geweeze tien Roomfche Kerken binnen de voorfz Stad, waar van: nog zeven in weezen zyn, welke van alle oude tyden af WAS.geweeft. en gebleeven. onder het, beftier van een Roomfch
Wae-



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE.
5^3
Waereïds Priefter, en die alleen geregtigt was om het Sacrament des Doops binnen het meerder gedeelte der Stad te oeffenen.
Dat de eerfte Suppliant aldaar in alle ftilte en modeftie, zonder aan die van den Gereformeerden Godsdienft ooit eenige de aiderminfte ergerniffe gegeeven. te hebben, onder conniventie van haar Hoog Mog., den Roomfchen Godsdienft hadde bediend te gelyk met wylen Simon van "Weyderen, Roomfch Priefter in'gezeidc Kerk, en welke in de maand Augufty 1743 was overleeden , na welken tyd den eerften Suppliant aldaar alleen hadde gefungeert, tot dat nu onlangs van wegens het Hooge Officie der Stad en Meyerye van 'sHertogenbofch, hem was aangezegt, dat hy zig van den verderen dienft zoude moeten onthouden, ter oörzaake, dat, niits het overlyden van gemelden Paftoor van Weyderen, de gezeide Roomfche Kerk, ingevolge van haar Hoor Mogende Placaat van den 19 July i?3o, (a) geflooten zoude" moeten Worden; verzoekende de Supplianten, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. aan den eerften Suppliant geliefden te permitteeren, om in het bedienen van den Roomfchen Godsdienft in de Kerk in de Kruysftraat binnen de Stad \s Hertogenbofch, in alle modeftie en zedigheid by conniventie te continueeren. ■
En daar nevens geëxamineert hebbende een Miffive van den Grave van Rechteren, Hoogfchout der Stad en Meyerye van s Hertogenbofch, gefchreeven alhier in den Hage den 22 derzelver maand Juny laatftleeden, houdende deszelfs berigt en advis op de voorgemelde Requefte.
Waar op gedelibereerd zynde, en in agting genoomen, dat, volgens de voorfz Miffive van , den Grave van Rechteren Engelbert van Ravefteyn, ge weczene, Paftoor in de RoomfcheKerk m dc Poftclftraat, als meede Gysbert van Doom, geweezen Pastoor in een - andere Kerk in de Vughterftraat, overleeden zyn voor Simon van Weyderen, geweeezene Paftoor in de Kerk op de Kruysftraat, en dien volgende, wanneer de voorfó twee Kerken, de eene in de Poftelftraat, en de andere in de Vughterftraat, waren geflooten geWeeft, op het overlyden van gemelde
ia) Kerk. Pl. Boek IL Deel pag 543. tWee
S S S 2



'M ^ B'oek. H. Agtste Titel
-vee Paftooren, het getal der Roomfche Kerken binnen dé Stad' van 's Hertogenbofch, zoude zyn gebragt geweeft op vyf, waar op dezelve zyn gefixeert by haar Hoog Mog. Refolutie van dem 12 Maart 1731, en derhalven de Kerk op de Kruysftraat zoude zyn onder het getal der geene die mogen blyven; is goedgevonden en verftaan , dat aan gemelden- Hoogfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch zal worden aangefchreeven en gelaft , zoo als gelaft word mits deezen, de voorfz twee Kerken, de. eene in dé Poftel-, en de andere in de-Vughterftraat, te-fluiten, en daar tegens geen verhinderinge toe te brengen aan het verrigten van den dienft in de Kerk in de Kruysftraat doorWae»reldfche Priesters, behoorlyk geadmitteert . Z3;nde by den Raad, van Staate..
O) Kérk. PI. Boek II. Deel pjrg. 573;
(B*. Refolutie van de Staaten. Generaal, waar
by ver (laan is,.dat: by provifie de. derde. Roomfiche Kerk binnen de Stad Breda, .welke zedert het jaar1739 is geflooten ,. weder zal werden geopent ,-en dat daar by een Priefter en Capellaan zal werden.geadt mitteert. Den 15 , November 1746.:
IS gehoord'het rapport'van de Heeren van Randwyck ,. en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden'tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen; hebbendé,, ingevolge en tot vol-döeninge van derzelver Refolutie Commiflbriaal van den 14 Maart' 1742,-met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert een Miffive van welgemelde Raad van-Staate , gefchreeven alhier in den Hage den 2 February daaivte vooren , houdende derzelver advis op • de Requefte van dè Regenten of Directeurs van de Roomfche Gemeente der Stad Breda; verzoekende; dat de. derde Roomfche Kerk binnen gemelde Stad', welke, ingevolge van haar Hoog Mog. Refolutie van: den 12 Maart r 1731,. by verfterf der' Priefters daar in funderende ,. moeft geflooten i worden,. en welke in den jaare 1739 o®k. elfecfivelyk. is geflooten. geworden ,, weder moge. worden. ^e%mt;,en'idat;aam de.Sup^iantenimoge-:worden • gepermitteert,,
082üè1



V'AN' DE Bestryders der Kerk,e. 525
om boven', het jegènwoordig getal van vier Priefters, alsnog drié f *™!» twef. Pne?ers » n^gen hebben, aïles nogtans onder de reitnetien, limitanen en precautien in haar Hoog Moe Re.olutien van den 19 July 17^(0) en 12 Maart 1731 ^) vervat en zulks m confideratie,dat het getal der"Roomfchgezinden, zoo Burgeren, als Militairenbinnen gemelde Stad, zoo groot is dat in twee Kerkenhuizen niet kunnen worden omvangen of plaats vmden om hunnen Godsdienft daar in te kunnen verlieten als meede niet door de vier geadmitteerde Priefters na behooren nunnen worden bediend , daar uit dan voortvloeiden verfcheide ïiadeehge gevolgen, breder in de voorfz Requefte gealleeeert Waar op gedelibereerd, en in agting genoomen zynde, 'dat olgens een Declaratoir'van de Magiftraat van Breda, conlteert' ic het getal der Roomfchgezinden , zoo Burgers als Militairen! innen gemelde Stad, zoo groot is, dat in twee Kerkenhuizen et kunnen worden omvangen, of plaats vinden om haaren Godsenft daar in te kunnen verrigten, als meede niet door de vier admitteerde Priefters na behooren te kunnen worden bediend «, . geconfidereert, dat het zelve veelmaal en tot aanftootelvkheid' 1 verfcheide nadeelige gevolgen, occaiickomt te geeven: is goed•vonden en verftaan dat zonder eenige de minfte actëinte te even aan haar Hoog Mog. Refolutie van dén 12 Maart 17%1 i behoudens de rcftriélien, limitaticn en precautien in de voorhreeve Refolutie vervat, de derde Roomfche Kerk, welke .dert het jaar 1739 is geflooten, weder zak worden geopent mr toe de Droftaard der Stad Breda zal worden seauthorierr,, zoo al* daar toe geauthorifeert word mits deezen, en"dat iar by een Priefter en Capellaan zal worden geadmitteert , doe ,et anders als by provifie, en zoo lange het groot' getal der; .oomfchgezmden het zelve zal vereiflehem En zal Extraft van deeze haar Hoog Mogende Refolutie • ee•jonden worden aan den Raad van Staate, om te ftrekken tóf erzelver narigtinge, gelyk meede aan den Droftaard. der- Stad i Ureda., om hem daar na- te reguleeren.
Kerk. PL Boek II. Deel ipag, 543;. ftef&(^•Ibid. -pFg...572..
S -s s <ü



526 I. Boek. H. Agtste Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal\ waar
h verftaan is-, dat de twee Roomfche Kerkhuizen tot ''s- 'Hertogenbofch, die zedert den jaare 1744 zyn geflooten, weder zullen werden geopent; dog'dat in ieder van gemelde twee Kerken 'met meer als één Priester zonder Capellaan zal werden geadmitteert. Den 16 February 174^
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot den Brandenborg, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Meyerye van 's Hertogenbofch; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 1 Oótober des voorleeden jaars, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van de Gemeentens der Roomfcligezihdeii binnen de Stad 'sHertogenbofch; houdende, dat by haft Hoog Mog. Refolutie van den 12 Maart 1731 (a) was verftaan, dat dertien Roomfche Kerken aldaar by uitftervingc der Priefters zouden worden gebragt op vyf; dat ten tyde van die Refolutie, in ieder der twee Kerkenhuizen, het eene in de Vughterftraat en het ander in de Poftélftraat ftaande, twee Priefters waren geweeft, waar van by het uitfterven van een Priefter uit ieder der Voorfz Kerken, de twee overige den dienft daar in hadden gecontinueert, tot dat, ter voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 24December 1744, (ft)gelaft was geworden, dc.gemelde twee Kerken te fluiten; dat de Kerken dus zedert de fluitinge, op vyf gebragt zynde, men ondervonden hadde, dat het onmogelyk was., dat de meenigvuldige Roomfche Ingezetenen met de weinige Priefters der vyf overige Kerken, onder dewelke door ouderdom en zwakke Lighaamsgefteldteniflè • veeltyds ook nog al een of twee in haare funftien verhindert wierden, cn met zoo een klein getal Kerken, beftaande ieder maar in een Burgerhuis, of wel in een Vertrek van dien, haaren dienft konden hebben, waar door het1 gebeurde, dat alle Kerkdagen wel duizend en meer Menfchen zonder dienft buiten de Kerken
moeften
O) Kerk. Pi. Boek II. Deel png, 572. (ó) Zie hier vooren pag. 522. «



VAN DE BesTRYBERS DER K.ERKÉ. 52?
moeften blyven, wordende de overige vyf Kerken zoodanig opgepropt, dat daar door verfcheide ongelukken, onder anderen met het inftorten van een der Kerken waren gebeurd, en zynde het gedrang en gewoel dermaaten, dat de dienft niet konde worden gepleegt, gelyk ook van tyd tot tyd groote confufien zoo binnen als buiten die Kerkenhuizen, waren ontftaan; het welk merkelyk vermeerderde, wanneer onder het Guarnifoen veele Roomfchgezinden waren,. zoo als doorgaans gebeurde en welke confufien en inconvenienten voor het meerderdeel aan de Magiftraat niet onbewuft waren, zoo als confteerde uit het Declaratoir nevens de voorfz Requefte gevoegt; verzoekende de Supplianten, om redenen breder in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog., de voorfz twee Kerken weder gelieven te . laaten. ontfluiten, en daar in den dienft der gemelde Priefters, onder haar Hoog Mog. conniventie, te gedoo^en
En daar nevens geëxamineert hebbende een Miiïïve van' den Graaf van Rechteren, Hoogfchout der Stad: en Meyerye van sHeitogénbofcb, gefchreeven alhier in den- Hage den 30 September des voorleeden jaars, houdende deszelfs berigt en advis op de voorgemelde Requefte.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat de twee Roomfche Kerkhuizen tot ' s Hertogenbofch, die uit kragte van haar Hoog Mog. Refolutie van den 24 December IT44-> zyn geflooten, weder'zullen worden geopend, en den Hoogfchout der Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch- aangefchreeven cn geauthorifeert-,. zoo als dezelve geauthorifeert word by deezen, daar toe de nodige ordre te ftellen, zoo nogtans dat in ieder van gemelde twee Kerken niet meer als één Priester, zonder Capellaan,. zal worden geadmitteert, waar toe boven anderen geprefereert zullen worden de twee Priefters in gemeldKérken gefungeert hebbende, indien nog in leeven zyn," en anderzints^ twee anderen, hebbende de behoorlyke dualiteiten, na dat by den Raad van Staaten zullen hebben geobtineert, Ae>nS; van Admiffie, alles onder, die fpeciaale conditie, dat na deezen met zal worden gegaan boven het getal van zeven Kerkenhuizen, en twaalf zoo Priefters als Capellaanen, welke, volgens, deeze, dispofitie, tot s Hertogenbofch zullen zyn,. maar. 2at integer-



523
I. Boek. H. Acts.te Titel
gendeel, wanneer de Roomfche Gemeente na deezen m ger. zoodanig mogt verminderen, dat dezelve in vyf Kerken doo tien Priefters of Capellaanen zouden kunnen worden bediend alsdan de Kerkenhuizen en Priefters wederom zullen worden gebragt op het getal by haar Jioog Mogende Refolutie van den ■12 Maart 1731 gefixeert.
Q. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by werd afgeftaagen het gedaane verzoek van den Abt der Abdye van St. Bernards en den Rentmeester van den Huize van Bergen, met opzigte tot den ■aankoop of verruiiinge van een Woonhuis voor den Paftoor en Capellaan in den Oudtn Bofch. Den 7 December 174.4..
IS ter Vergaderinge ■geleezen de Requefte van den Abt der Abdye van St. Bernards op de Schelde by Antwerpen, en Pieter Andries van Mattenburger, Rentmeëfter van den Doorlugtigen Huize van Bergen, woonende in den Ouden Bofch, Ooftquartier van het Marquizaat van Bergen op den Zoom; verzoekende., om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mogende gelieven te verklaaren, dat de .aankoop , of liever yerruilinge van een .oude voorige, in plaats van een andere bekwaame Wooninge voor den Paftoor en Capellaan binnen den .Ouden Bofch, Onderdaanen en Ingezetenen van deezen .Staat, breder in de voorfz Requefte gemeld, niet valt in de termen van het Placaat van Keizer Carel de Vyfde van den jaare 1520, voor zoo veel daar by het verkoopen, .opdraagen, tranfporteeren^ vertieren of pernmteer.en van eenige onroerende Goederen., aan of ten behoeve van eenige Kloofteren, Kerken, Collegien, Conventen, Godshuizen of Geeftelyke Perfoonen verhoeden word, noch ook van alle andere Oetroyeo en Placaaten *:an diergelyken inhoud.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan-, dat in het voorfz verzoek niet kan worden getreeden , maar dat # yoorfz zaak zal worden gelaaten aan de ordinaris Juftitie.
Refs^



VAN DE BESTRYDERS DER K.ERKE. 52$
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by de Roomfche Paftoor en Capellaan in den Ouden Bofch worden gelaft, om aanftonds en de facto met V woon uit de Huizinge en Erve, door die van de Abdye van St. Bernards van P. A. van Mattenburg, tegens de Wetten en Placaaten van den Lande gekogt, te vertrekken. Den 23 Maart 1746.
IS ter Vergaderinge geleezen een Memorie van Mr.v Willem van Erpecum, Advocaat Fiscaal van Braband; houdende dat hy zig verpligt vond om aan haar Hoog Mog. te remonftreeren, dat Abraham Banier, Droftaard van het Ooftquartier van het Marquizaat van Bergen op den Zoom, eenigen tyd o-e. leeden vernoomen hebbende, dat de Abt van de Abdye van St Bernards, geleegen aan de Schelde, tegens de Wetten en Placaaten van den Lande, hadde gekogt van Pieter Andries van Mattenburg, woonende in den Ouden Bofch, een van deaanzienlykfte en modernfte Huizen en Erve in den Ouden Bofch ftaande x en geleegen aldaar, vlak over den ingang van de Gereformeerde Kerk, met intentie, om daar in, tot ergernilfe van de Gereformeerde Ingezetenen in den' Ouden Bofch, te plaatfen en te do«n woonen den Roomfchen Priefter en deszelfs Capellaan, dewelke door de gemelde Abdye in den Ouden Bofch gezonden wordendaar op den voornoemden Kooper en Verkooper van het voorfz Huis en Erve ter dier zaake gecalangeert hadde; dat de voorfz calange gedaan zynde, daar op gebeurt was, dat de gemelde Abt van St. Bernards en Pieter Andries van Mattenburg zig daar over beklaagt en geaddrefleert hadden aan den Raad van Staate en dat dezelve aldaar op fub- en obreptive middelen en verzon en geobtmeert hadden eene furcheance tegens de executie van de voorfz gedaane calange.
Dat de, voornoemde Droflaard verftaan hebbende, dat door den voornoemden Kooper en Verkooper van het voorfz Huis en Erve m twyffel wierd getrokken, of de voorgemelde gedaane jcalange wel was gefundeert in de Wetten en Placaaten van den rf^^rm coraPleetelyk door eene Refolutie van haar Hooe IK DEEL. Ttt Mog.



5aq I. Boek. H. A g t s t e Titel
Mog. van den 2 November 1744 O) was gejuftificeert, dewyl dezelve Refolutie was verftaan en verklaart:
„ Dat onder de Placaaten, dewelke by haar Hoog Mog. Re„ folutie van den 19 July 1730, O) zyn gelaaten in haar geheel,
meede begreepen zyn zoo wel het Placaat van Keizer Care.1 " de Vyfde, van den 19 October 1530, voor zoo veel daar by
het verkoopen, opdraagen , tranfporteeren, vertieren of per" muteeren van eenige onroerende Goederen, aan of ten be" hoeve van eenige Kloofters, Kerken, Collegien, Conventen, " Godshuizen of Geeftelyke Perfoonen verbooden word, als " ook alle andere Oétroyen en Placaaten van diergelyken in" houd, en dat mitsdien dezelve, met relatie tot Goederen in " het Reffort van haar Hoog ?Mog. geleegen, geobferveert en
geexecuteert moeten worden".
Dat de voorgemelde Abt van St. Bernards en Pieter Andreas van Mattenburg, daar op een tweede tentamen hadden gedaan, om in haare voorfz ongepermitteerde koop en verkoopinge van het gemelde Huis en Erve, ware het mooglyk, te kunnen reusfeeren, te weeten , dat zyliedén daar op aan haar Hoog Mog. tegen derzelver voorfz Refolutie van den 2 November 1744 Qa) hadden overgegeeven een ampele Remonftrantie, maar met dit sevol0- *
b Dat'haar Hoog Mog. daar op by derzelver Refolutie van den 2 November 1744 hadden geperfifteert; en dat, voor zoo verre by de voorfz Remonftrantie ook was verzogt, dat haar Hoog Mog. geliefden te verklaaren, dat de voorfz gedaane koop en verkoopinge niet zouden vallen in de termen van de acquifitien, by de voorfz Wetten en Edicten van Keizer Carel gcprohibeert, de voornoemde Remonftranten desaahgaande door haar- Hoog Mog. waren gerenvoyeert na de ordinaris Juftitie.
Dat daar op de voorfz zaak ook was gebragt voor den Raad van Braband, hoewel met dit gevolg, dat de voornoemden Abt van St. Bernards en Pieter Andreas van Mattenburg, daar, van naderhand uit een overtuiginge van haar ongelyk hadden afgezien, met oblatie en refufie van de koftem
' Dat
C«> Zie hier vooren pag. 460.
G8>) Kerk. Pi Boek II. Deel pa§ 543»



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 531
Dat de meergemelden Kooper en Verkooper inmiddels noch ietwes anders, het geene zeer temerair was geweeft, gedaan hadden, hier in beftaande, dat zylieden ondértuffchen de'voorgemelde verleende furcheance van den Raad van Staate hadden gevilipendeert; en dat, gelyk de voornoemde Droftaard, na de verleende furcheance van den Raad van Staate, hadde ftilgeftaan met de executie van de voorgemelde calange, en zy mitsdien van haare zyde de zaake meede hadden moeten laaten'in haar geheel; zylieden desonaangezien , geduurende dezelve furcheance , den Roomfchen Paftoor en Capellaan in den Ouden Bofch hadden doen delogeeren uit het Huis waar in dezelve zig alsdoen bevonden en dezelve daar en tegen hadden geplaatft en doen woonen inde voorgemelde door hen tegens de Wetten gekogte en verkogte Wooninge, en dat zylieden meede geduurende de voorfz furcheance het Huis waar in de voornoemde Paftoor en Capellaan bevoorens in den Ouden Bofch hadden gewoond, hadden weeten te doen verkoopen.
Dat die van de Abdye van St. Bernards gezien hebbende, dat zylieden hun voorfz oogmerk tot dus verre op een behoorlyke wyze niet hadden kunnen bereiken, alsdoen de gedagten hadden geformeert, om zig op nieuws aan haar Hoog Mog te addresfeeren en als eene gratie te verzoeken haar Hoog Mog. permisfie en O&roy, om de voorfz Huizinge en Erve, voor en ten behoeve van ae Conventuaalen of de Abdye van St. Bernards op nieuws te mogen koopen en verkoopen tot een Woonplaats van den Roomfchen Priefter en Capellaan, uit dezelve Abdye in den Ouden Bofch gezonden wordende.
; DoS dat daar op gerequireert en overgegeeven zynde het Berigt van den voornoemden Droftaard, mitsgaders een Advis van den Raad van Staate, by Refolutie van haar Hoog Mog. van den 17 November 1745 was goedgevonden en verftaan, dat in het zelve verzoek met konde worden getreeden, en dat zelve daar by was afgeweezen.
Dat de meergemelde Droffaard kenniffe bekoomen hebbende van dezelve baar Hoog Mog. Refolutie, daar van aanftonds ken nifie hadde gegeeven aan den Provifor van de voorfz Abdve zig dies tyde 111 den Ouden Bofch bevindende, en hem daar by
T t t 2 £



532 I. Boek. H. Agtste Titel
in der minne hadde gewaarfchouwt, mitsgaders gerecommandeertv dat de voorgemelde Roomfchen Paftor en Capellaan altans uit de Wooninge in de voorfz Huizinge, waar in zy alsnog zig by continuatie bevonden, zouden dienen te vertrekken, of dat hy Drosfaard by faute van dien, zig nader zoude moeten addreffeeren, daar hy zulks zoude oordeelen te behooren.
Dat die van de Abdye van St. Bernards, zoo wel als de Roomfchen Paftoor en Capellaan, zig aan de voorfz waarfchouwinge en recohimandatie van den voornoemden Droffaard in het minfte niet kwamen te kreunen, maar daar meede den fpot kwamen te dry ven, en dat dezelve Paftoor en Capellaan desonaangezien tranquil in de voorfz Huizinge bleeven woonen.
Dat de voornoemde Droffaard aan den gemelden Advocaat Fiscaal daar over zyn beklag hebbende gedaan, mét verzoek, van hier omtrent de nodige voorzieninge te willen doen, hy Advocaat Fiscaal gemeent hadde van den toedragt der zaake aan haar Hoog Mog. kenniffe te moeten geeven, ten einde als breder by de voorfz Memorie is gemeld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de voornoemde Paftoor, met naame Anthony de Booy en deszelfs Capellaan, genaamt Bal, zullen worden gelaft, zoo als gelaft worden mits deezen, om aanftonds de faclo,. met haare eigener authoriteit geufurpeerde Wooninge, uit de voorgemelde Huizinge en Erve in den Ouden Bofch , door die van de Abdye van St. Bernards, van den voornoemde Pieter Andreas van Mattenburg, tegens de Wetten en Placaaten van den Lande gekogt, te vertrekken, zonder dat zylieden, of na haar, eenige Roomfch Paftoor of Capellaan ooit in de voorfz Huizinge zullen mogen koomen woonen of geplaatft worden, op pcene van anderzints en ter contrarie doende, te incurreeren haar Hoog Mogende uiterfte indignatie..
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie worden ter hand gefteld aan den voornoemden Pieter Andreas van Mattenburg, als Eigenaar van de voorfz Huizinge en Erve, om te -ftrekken tot derzelver narigtinge,, en toe narigtinge. van: alle de geene- die.1 na- hem. Eigenaars: vam de voorfz. Huizinge en Ervetarnde, mogen worden*.
Zul-



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. 533
Zullende gelyk Extraét gefteld worden in handen van den gemelden Advocaat Fiscaal van Braband, met laft, om dezelve Refolutie zoodanig ter executie te doen leggen, als hy zal oordeelen te behooren..
R. v. & Extracl uit de Refolutien van de Edele Mo<r.
Heeren Raaden van Staate der Vereenigde Nederlanden, waar by aan den Abt van Echternaken word gelaft, om te Valkenswaart te bezorgen wat tot viering van het H. Nachtmaal behoord.. Den 29 Augufty 1755-
ONtfangen een Miffive van den Predikant, en verdere Leden van den Kerkenraad te Valkenswaart, gefchreeven aldaar , den 27 deezer, houdende, dat zy al zedert veele jaaren den Rentmeëfter van den Abt van Echternaken hebbende aangemaand, om als Tiendheffer te leeveren, niet alleen volgens*de Statuten van Uxyk, maar ook volgens haar Ed. Mog. fpeciaale Refolutie van 30 July 1717 , Cd) alle het geene nodig is tot fuftentatie van den Gereformeerden Godsdienft en het celebreeren vandes Heeren H. Nachtmaal, dat alle zoo mondelinge en fchrifte-lyke aanmaaningen daar toe gedaan, telkens met fchoone belof ■ ten door den gemelde Rentmeëfter, genaamt Suyskens, zyn afgeweezen ; dat alzoo zy nooit Servet of Tafellaaken hebben gehad om te gebruiken by de bediening van des Heeren H. Avondmaal, als dat geene door den Schoolmeefter is geleend geworden, zonder dat denzelve daar ooit eenige vergoeding voorheeftgehad, hy in den jaare 1753 het zelve heeft gebragt op het Kerkelyk Verbaal, om alzoo een korte en fpoedige expeditie te erlangen, het geen van dat gevolg is geweeft, dat Heeren Gecommitteerden van haar Edele Mog., van Roderlo en ten Brink doenmaals geweeft zynde tot het verpagten van 's Lands Tiendente sBofch, hebben goedgevonden, den Rentmeëfter de Bak tegelaften , den Rentmeëfter van den. Abt van Echternaken aan' te-
(&L Kerk. PI. Bbek III. Deel'pag. 230;. maa<~
Ttt %



334
I. Boek. H. Agtste Titel
maarten, ten einde de Predikant, ten aanzien van Tafellaaken, Servet en Beeker, in het vervolg kragteloos gefteld wierde; dat gemelde Rentmeëfter Suyskens heeft konnen goedvinden, daar op den 23 deezer te zenden een Tinne Beekertje, goed om in de Bierhuizen te gebruiken, een lompe Schootel, gelykende na een Boere Papkom, en een Tafellaaken en Servet, alle van het groffte en flegtfte caliber, dat by de armfte Menfchen gebruikt word, invoegen niet anders kan worden befpeurd, als te zyn ingerigt ter befpottinge van den openbaaren Godsdienft, dewyl al het zelve onbekwaam is, om gebruik daar van te konnen maaken ; en dat hy derhalven zig heeft verpligt gevonden al het zelve aan haar Edele Mog. voor te draagen, in hoope, dat tegens zulke fchandelyke en vuile handelwyze, de nodige voorziening zullen gelieven te doen, en den Rentmeëfter Suyskens gelaften, om binnen zekeren te bepaalen tyd te leeveren een ordentlyk fyn Tafellaaken eri Servet, mitsgaders eene Zilvere Beeker, zoo als haar Edele Mogende by Appointement van den 13 February 1731 het zelve aan den Abt hebben geordonneert in de Kerk van Eerfel'te leeveren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan te fchryven aan den Pventmeefter de Bak, dat hy den Rentmeëfter van den Abt van Echternaken moet voor zig ontbieden, en te kennen geeven, dat haar Edele Mog. zeer verwondert en misnoegt zyn.over deszelfs voorfz vreemde _en indecente handelwyze; hem voorts aanzeggen, dat hy binnen den tyd van zes weeken te Valkenswaart aan die van den Kerkenraad aldaar, zal hebben te verzorgen een behoorlyk" Tafellaaken en Servet, een Tinne Schootel en een Zilvere Beeker, tot het celebreeren van het H. Avondmaal, en denzelve daar by waarfchouwen, dat, ingeval hy daar van mogt blyven in gebreeken, haar Ed. Mog. wel middel zullen vinden, om al het zelve ten koften van den gemelden Abt te doen leeveren.
En zal hier van by Extract deezes aan die van den meergemelden Kerkenraad kennis worden gegeeven, om te ftrekken tot derzelver informatie en narigt.
Refo-



VAN DE BESTRYDERS DER K.ERKE. 535
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan de Roomfche Ingezetenen yan Sas yan Gent gepermitteert word, haar Kerkhuis te mogen verplaat/en. Den 8 January 1739.
IS gehoord het rapport van de Heeren Torck, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van Vlaanderen j hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commilforiaal van den 10 July laatftleeden, geëxamineert de pointen van deliberatie, refulteerende uit het Verbaal van de Heeren haar Hoog Mog. Gedeputeerden in het voorleeden jaar geween: zynde in Vlaanderen, en onder anderen het geverbalifeerde van de informatien door haar genoomen op het verzoek van den Paftoor en Roomfchgezinde Ingezetenen van het Sas van Gent; verzoekende haar Kerkenhuis te mogen verplaatfen, om redenen vermeld in derzelver Requefte den 2 Juny 1738 aan haar Hoog Mogende geprefenteert.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan de gemelde Roomfchgezinde Ingezetenen zal werden gepermitteert, zoo als haar gepermitteert werd mits deezen, te mogen inkoopen een Huis in haare Requefte gedefigneert, en het zelve te mogen approprieeren tot een Kerkenhuis , mits 'niet hebbende de uiterlyke gedaante van een Kerk , en dat het voorfz Kerkenhuis maar zal mogen hebben eenen ingang op de zyde van het Erf, achter den hoek om, in de Teikeninge daar van aangeweezcn , zonder dat de Wooninge van den Paftoor tot een doorgang of paflagie in het voorfchreeve Kerkenhuis ooit zal mogen dienen.
Op foortgelyke of andere voorwaarden is door hun Hoog Mog. aan de Roomfchgezinden geaccordeert:
I739 den 8 Mey. Het zetten van een Huis voor den Paftoor te Onfenoort.
—- den 3 July. Te Overloon hun Kerkhuis te vemieuwenv den 17 dtto. Het zelfde te Nuland, Quartier van Maasland , Meyerye van 's Bofch. — den 22 dito. Het zelfde aan de Ingezetenen vanLittoyen.
1741



g3ö E Boek. H. Agtste Titel
mi 6 4^ Aan die van Udenhoud hun Kerkfchuur
74 met fteene Muuren te vernieuwen.
^ IO <Wy. Aan die van Neterfel aan hun Kerkfchuur
den 10 jmy. Muurtjes in plaats van'houte Weegh-
ten.
1743 den 2 Maart. Te Bavel een nieuwe Kerkfchuur op eene 743 andere plaats als de voonge.
C Refolutie van de Staaten Generaal, waar
hy aan de Roomfche Ingezetenen van Wintekee haare hegaane mhflag in het repareeren en verbeteren van haar Kerkenhuis, zonder voorgaande permiffie van haar Hoog Mogende, uit gratie word ver geeven. Den io January 1744-
ONtfangen een Miffive van den Grave yan Rechteren Hoogfchout der Stad en Meyerye van *s Hertogenbofch, geSvnVL in den Hage op huiden ^ deezes; hourf-nde ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Re folutie vin den 29 November jongftleeden, deszelfs berigt op de Req^e van de Roomfche Ingezetenen van Wintelree fhnrtier van Kempeland, Meyerye van 's Hertogenbofch, te ÏÏ^twente L aan de Supplianten by conniventie van laar Hoog Mog wasgepermitteert, om in alle ftilte en modes, rifh^ Godsdienft te oeffenen in zeker Kerkenhuis of Kerkfchmi- dat zy Supplianten de onverzigtigheid hadden gehad, van" het ^ooZ^Ü Huis of Schuur VMvfvSC 1743 te repareeren en verbeteren,, hebbende het zelve jan bm lln over de helft nieuw Verwulft, en de Gevel aan de Weitzyde ci ca zeven voeten verhoogt, zonder het zelve nogthans ?4-4oten Dat zy Supplianten niet bewuft waren geweeft , IfffivS haarboog Mog. permftlie
H»r diar door «enigzints tegens haar Hoog Mog. ordies » f peeceert Ba° gemelde Hoogfchout by fchrlftelyke mf.nuaae l Pf£T, rfvfcLen of zy tot den voorfz bouw by haar felg X ^renï^uhorifirt. Dat zy -Supp^ten zooto.gr



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE. - 537
authorifatie niet hebbende, bedugt waren, dat derzelver Kerkenfchuur zoude worden geflooten; verzoekende derhalven dat haar Hoog TVIog. aan hun deezen mfsflag geheven te vergeeven en hun te permitteeren, om hunnen Godsdienft by conniventie te mogen continueeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan nat haar Hoog Mog. Refolutie van den 5 Maart 1721 Ca) on nieuws gedrukt, in het DiftricT: van de Generaliteit rondgezonden en gepubliceert zal worden. 0
Dat voorts aan de Supplianten uit gratie hunnen begaane misdag zal werden vergeeven, zoo als hun die vergeeven word mits deezen met ernftige laft, haar in het toekoomende voorzigtiger te gedraagen, en zig dus de goedertierne conniventie van haar Hoog Mogende niet onwaardig te maaken.
O) Kerk. Pl. Boek III. Deel pag. 324.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by aan de Roomfche Gemeente van Milt en St. Hubert word gepermitteert, om op eene bekwaame plaatJeeen Kerkfchuur te mogen timmeren, onder de conditiën daar by gemeld. Den 9 Mey 1744.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Heeckeren tot Roderlo, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de# Placaaten en Reglementen; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 9 der voorleeden maand, geëxamineert de Miffive van den Grave van Lynden, Amptman der Stad Grave en Lande van Güvck gefchreeven te Nymegen den 29 Maart daar te vooren , houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie commiflonaal van den 1 Maart, deszelfs berigt en advis op de Requefte door die van de Roomfche Gemeente van MUI en St. Hubert geleegen in den Lande van Cuyck, aan haar Hoog •Mog. geprefenteert, waar by, om geallegeercle redenen, verzoe ken, dat haar Hoog Mog. aan hun Supplianten gelieven te pe?mitteereii om op eene bekwaame plaarfe te mogen timmeren
V"DEELm9 ë t3gdg Veten en brCed V£Crt?S voeSn, Se
* vv Muu-



53$ I. Boek. H. Agtste Titel
Muuren hoog van de Gevel tot aan het Dak, agtien voeten, en aan het einde vier Glafen, ieder Glas, breed twee en een halve, voet, hoog vyf voeten, de Muuren op zyde boog dertien voeten, en aan ieder kant tien Glafen, ieder Glas breed twee en een halve voet, hoog vyf voeten, een Deur breed boven vyf en drie vierde voeten, hoog agt voeten , nog een Deur breed drie en drie vierde voeten, hoog zeven voeten, vier Glafen in het Dak, hoog twee voeten, breed twee voeten, en die voltrokken zynde, daar in by gdedertierne conniventie den Roomfchen Godsdienft te mogen yerrigten.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te confenteeren in het voorfz verzoeken aan de Supplianten te permitteeren, om op eene bekwaame plaatfe te mogen timmeren een Kerkfchuur van zoodanige lengte, breedte en hoogte, en verder zoo als hier vooren breder is gefpecifieeert, om daar in by conniventie den Roomfchen Godsdienft te mogen verrigten , mits dat de Venfters zoodanig gefchikt worden, dat na geen Kerk gelykt, en dat geene ergerniffe daar door worde gegeeven, en dat ook de koften wegens deeze timmeringe, uit der Supplianten privé Beurffen zullen moeten worden gefupporteert, zonder van dezelve ietwes te mogen brengen in de Gemeentens - Reekeninge.
En zal hier van kenniffe worden gegeeven aan voorgemelde Amptman, om daar op reguard te doen neemen, dat het gunt voorfz is, door de Supplianten nagekoomen worde, en te zyner tyd het Gebouw voltrokken zynde, aan haar Hoog Mogende te berigten, of alles wel nagekoomen en agtervolgt is.
Is voorts door hun Hoog Mogende geaccordeert
den 7 Jaly. Te Oirfchot voor de afgebrande Kerkfchuur een nieuwe te bouwen. 2,748 dëfi 22 February. Aan de Regenten van Reufel een Schuur of Stal tot een. Mis- of Kerkhuis te maaken, nader bepaald 1749 den 30 Augufty.
1742



VAN BE BESTRYDERS DER. KERKE.
539
1749 den 20 Augufty. Aan de Regenten van Bergeyk hun afge¬
brand Kerkhuis gelyk het te vooren was, op te timmeren
den 13 Decemb. Te Teeteringen in het Dak van het Kerkhuis een Vengfter te laaten maaken.
1750 den 30 January. Te Laagemierden de oude Kerkfchuur te
vernieuwen. ■ den 18 Maart. Het zelfde te Ryen.
den 4 Juny. Aan den Abt der Abdye van St. Bernard
een Huis voor een Wooning van den Priester en Capellaan in den Ouden Bofch te koopen , mits nader verzoek tot verbouwing van het zelve, welk verzoek gedaan is en toegeftemt den 27 Augufty 1750.
■ den 14 Augufty.. Aan Regenten en Kerkmeefters te Sprun-
del hun Kerkfchuur te repareeren en niet een fteene Muur op te metfelen.
den 24 Novemb. Te Kafteren gepermitteert het Kerkhuis te
repareeren.
den 23 Decemb. Te Mierlo een nieuw Kerkhuis als het
oude te bouwen.
den 23 dm. Te Berg en Donk aan het Kerkhuis eenige reparatien te doen.
1751 den 8 Juny. Een nieuwe Kerkfchuur te bouwen in den
Ouden Bofch, mogende terwyl dienft doen in de oude, naar Refolutie 28 April 1752.
den 19 July. Te Eerdén de Kerkfchuur te vernieuwen.
—— den 23 Septemb. Te Wouw een nieuwe Kerkfchuur te bouwen.
den 30 Novemb. Ook Ter Iieydè, Baronnie van Breda.
-—- den 27 Decemb. Te Mierlo het Kerkhuis te vernieuwen
naar de form van de Kerkhuizen te Nunen
en Geldorp.
Vvv 2
Extract.



54©
2. Boek. H. Agtste Titel
G, Extradt uil het Regifier der Refolutien van ds
Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, renoveerende de Refolutie van hun Hoog Mog. van 5 Maart 1721 en 10 January 1744, betreffende de vernieuwing van Roomfche Kerkhuizen in Braband, Reffort van den Staaf. Den 20 December 1752.
DE Heeren van Heeckeren tot Brandfenborg, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaalven van de Meyerye van 's Hertogenbofch , met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate in conferentie geweeft zynde, hebben ter Vergaderinge voorgedraagen, dat zedert korten tyd in meer dan < een geval is voorgekoomen, dat by de Roomfche Pafroors en Kerkmeefters in de voorfz Meyerye in conteftatie word getrokken, of onder haar Hoog Mog. Refolutie van den 5 Maart 17 21 (d) geren o veert den 10 January 1744, (ft) waar by vaftgefteld is, dat geene Roomfche Kerkenhuizen in Braband, Reffort van den Staat, zullen mogen worden vergroot of vernieuwt, zonder voorafgaande permiffie van haar Hoog Mog., verftaan moeten worden meede begreepen te zyn vernieuwingen, timmeragien en melioratien, die binnen de voorfz Kerkenhuizen worden gemaakt; en hebben dienvolgende in bedenken gegeeven, of niet dienftig-zoude zyn de voorfz Refolutie van den 5 Maart 1721 , voor zoo veel des noods, te elucideeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan., jnits deezen te verklaaren , dat geene vernieuwingen, timmeragien nog melioratien binnen de voorfz Kerkenhuizen moge worden gemaakt zonder permiffie van haar Hoog Mog.,, op poene by de voorfz Refolutie uitgedrukt.
Voorts dat dezelve, en deeze haar Hoog Mog. Refolutie niet alleen zullen ftand grypen in Braband, Reffort van den Staat „ maar ook in Staats - Vlaanderen en in het Land van Cuyck, en
zulks
C*} Kerk. Pt Boek III. Deel pag. 324,
Q) Zie boven; pag. $36..



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE.
zulks zoo wel in de Steden als ten platten Lande, ten welken einde beide-de voorfz Refolutien zullen worden gedrukt en -rezonden daar het behoord, gepubliceert te worden. ö
Op deezen zelvden/dag is door hun Hoog Mog. toegeftaan
Aan die van Boxel hun Kerkhuis te openen en te vernieuwen; en.
Aan die van Hilvarenbeek hun Kerkhuis 'te openen en het Dak te vernieuwen.
Noch aan de Roomfchen vergund
1753 den 26 Maart. Te Oofterhout hun Orgel te/vernieuwen
en de Kerk te repareeren.
den 14 Mey Te Holfel hun Kerkfchuur te repareeren.
den 21 October. Te Son een nieuwe Kerkfchuur
i?54 den 3 April. . Te Ryen het Dak van hun Kerkfchuur
met Planken te befchieten. den 24 Mey. Te Belvoren en Haren de Kerkfchuur te
vernieuwen; maar afgeweezen de Kerk op 7 /\, eene andere Phats te bouwen. Den 12 Aug -den 1 October. Te Loon op Zand hun Kerkfchuur met
Planken te befchieten.
1755 den 30 January. Aan die van St. Oedenroden hun Kerk¬
fchuur te repareeren. - den 26 Maart. Te Etten hun Kerkfchuur te vernieuwen. den 10 Septemb. Te Duffen een nieuw Dak op de Kerkfchuur te leggen.
1756 den 21 April. Te Belveren dezelve te repareeren; celvk
ook J den 28 dito. Te 's Michïel Geftel een nieuw Kerkfchuur
te bouwen; insgelyks den 16 Decemb. Te DorhV, en
1757 den 10February. Te Valkenswaart.
• Vvv3 175,7



542 I. Boek. H. Agtste Titel
1757 den 3.1 Mey. Te Tilburg te vernieuwen; gelyk ook 1758
den 23 Mey.
• 1 den 9 Juny. Te Dungen te vergrooten.
■ den 18 Augufty. Te Alem een nieuwe Kerkfchuur te bouwen.
1758 den 14 Maart. De Kerkfchuur te Vucht, en den 18 July. Te Hogemierden te repareeren.
1759 den 18 April. Het Kerkhuis te Loon op Zant. den 23 dito. Te Bladel.
den 20 Juny. Te Hoogloon.
den 7 Augufty. Te Bergen op Zoom.
den 11 Novemb. Te Aften.
-■ den 13 dito. Te Chaam.
—— den 21 ##0. Te Drunen, en
den 14 Decemb. Te Geftel te vernieuwen.
1760 den 23 January. Het Kerkhuis te Chaam te vernieuwen;
zoo ook
- den\7February. Te Soomeren.
den 12 Maart. Te Halfleren.
den 28 M?y. Te Haren.
den 4 Augufty. Te Li erop.
den'id Septemb. Ook te Halfleren, en
den 20 Novemb. Te Alphen by Breda.
G. Refolutie tw» hun Hoog Mogende, permittee-
rende aan de Roomfchgezinden te Acdft twee nieuwe Autaaren. Den 29 Augufty 17 57-
ONtfangen een Miffive van den Stadhouder van den Quartierfchout van het Quartier van Kempeland, Meyerye van 'sBofch, de Jongh; gefchreeven te Valkenswaart den 15 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en ter voldoeninge van hun Hoog Mogende Refolutie van den 24 Mey deezes jaars, deszelfs berigt en advis op de Requefte van Johannes Berkven en Wilhelmus van Gerwen, Kerkmeefters van de Roomfche



VAN DE BESTRYDERS DER KERKE.
543
fche Kerk te Aalft, Quartier en Meyerye voorfz; verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte geallegeert, in plaatfe van twee oude Autaaren, twee nieuwe te mogen ftellen.
VVaar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan mits deezen te confenteeren in het verzoek, gedaan by de Requefte in de voorfz Miffive vermeld, en dat dienvolgende aan de Supplianten zal worden gepermitteert, zoo als aan hun gepermitteert word mits deezen, om in plaats van de gemelde twee oude Autaaren, twee nieuwe te mogen ftellen.
H. Refolutie, verbod van zeker Gezelfchap, ge-
naamt de Broed erfchap der vry willige Metfelaars. Den 30 November 1735.
DE Raadpenfionaiïs heeft ter-Vergadering voorgedraagen, uit naam . en door laft van de "Heeren Gecommitteerde Raaden, dat dezelve geremarqueert hebbende zekere Periode in het Articul van 's Gravenhage in de Amfterdamfche Courant van den 3 deezer, luidende van woord tot woord als volgt:
Den 24"der voorleede maand is alhier op den Nieuwen Doelen een Hollandjche Logie van het van ouds beroemde Meedebroederfchap der yrywillige Metfelaars opgeregt, met alle de vereifchte folemniteiten, m prafentie van den Grootmeefter de Heer %. 'Cornelis Rademaeher,. Thefaurier Generaal van Zyn Hoogheid den Heere Prince van Orange , en de Gedeputeerde Grootmeefter Johan Kennen, en vei'der e Officieren en aanzienlyke Lieden; men onijlng ook verfcheide nieuwe Broeders in deeze Hollandfche Logie.
Gemeend hebben zig te moeten doen informeeren op den inhoud van die Periode, en dat zy vernoomen hebbende dat de voorfz Periode zoude gezet weezen op requifitie van zekere Louis Dagran, Laakeneering doende hier in den Hage, dezelve aan Commilfariflen gezegd heeft een Lid te weezen van het Broederichap, waar van in de voorfz Periode gefprooken word,, en door ordre van de gezamentlyke Meedebroeders, dog zonderweeten van den Grootmeefter, gefchreeven te hebben aan eem Vriend te Amfterdam: en dat hy, geyraagt zynde ove^ de na-
mm'



544
I. Boek. TI. Agtste Titel
tuur en het oogmerk van de voorfz Broederfehap, zig had gerefereert tot de Conflituüen van dezelve, zoo als die gedrukt zyn te Londen by William Hunter in het jaar 1723, daar van een gedrukt Exemplaar overleeverende: Dat volgens die Conflituüen, de Bouwkunde fchynt te weeZen het objeét of materie der t' Saamenkomften van de voorfz Broederfehap: maar, wat ook weezen mag van de voorfz Broederfehap in Engeland, alwaar, volgens het voorfz Boek, in en omtrent de Stad van Londen, alleen zouden weezen twintig particuliere Logies of Vergaderplaatfen, hebbende elk een foort van Deekens en O verluiden, en faamen reflbrteerende onder een gemeen Hoofd, welke de naam van Grootmeefter voert, en van jaar tot jaar door de Gedeputeerden van de particuliere Kamers in een generaale Vergadering gecontinueert, of verandert word; dat de particuliere Broederfchappen, welke zedert eenigen tyd op dat exempel, en na dat model, hier te Lande zouden geformeert weezen, zoodanig gecompofeert zyn, dat geenzints te vermoeden is, dat de 'Bouwkunde zoude weezen het eenig, of principaal object, van haar Byeenkomften, en dat bovendien af te neemen is uit de voorfz Conflituüen, en uit het geen vorder voorgekoomen is aan haar Gecommitteerden, dat 'er'zaaken door de Leden of Broeders van dc Confrerien verhandelt worden, welke niet mogen geweeten worden als alleen door de refpective Meede-Leden, welke alle onder een zeer fterke verpligting zyn van dezelve te fecreteeren, en zelfs, zoo veel zy hebben konnen ontdekken, onder een Eed, inhoudende pcenaliteiten, veel verder gaande als ,het aan iemand, als alleen aan de hooge Overigheid, toekomt te ftatueeren, en welke boven dien gezegt worden zekere Teekeiis te hebben, waar aan zy malkander konnen kennen, en waar door zy haar gedagten konnen aan malkander bekend maaken, doende boven dien, wanneer zy vergadert zyn, de Deur of Ingang van het Vertrek bewaaren door een van haar Gezelfchap met een bloote Dcegen in de hand, om te beletten dat niemand vreemds binnen kooine: Dat onder de voorfz Statuuten twee zyn, welke zonderlinge reflexie verdienen, volgens het eerfte, van welke Perfoonen van allerhande Gezinten en gevoelens in het ftulv van Godsdienft admiftibel zyn tot de voorfz Confrérie,
mits



VAN BE BESTRYDERS DER KERKE. 545
mits erkennende de verpligting tot gehoorzaamheid aan de zedelyke Wet, en leevende als eerlyke Luiden, maar geen Athéiften nog Libertynen: en volgens het tweede van welke de Leden van de voorfz Broederfehap wel gehouden zyn zig te draagen als vreedzaame Onderdaanen van de Burgerlyke Overheid maar egter een Broeder van rebellie tegen den Staat, dog van'geen andere misdaad overtuigd zynde, niet mag uit de Confrérie uitgezet worden, fchoon dat dezelve gehouden is zyn rebellie te disavoueeren, en geen ombrage of grond tot "agterdenken te geeven aan de Regeering-: en dat voor dc reft aan haar Gecommitteerden nopende de voorfz Broederfehap alhier niets onordentelyks , of dat ftrydig zoude weezen met de pligt van goede Onderdaanen, voorgekoomen is, maar dat zy egter niet hebben konnen nalaaten te remarqueeren, dat regulierlyk na Rechten alle Confrericn of Collegien, als die gefterkt zyn met de authonteit van de Regeermg, ongeoorlooft zyn, en altoos gehouden zyn voor Queeklchoolen van Factiën en van Debauche waar op Ant. Mattheus in zyn Boek de Crimimbus, en andere'voornaame Rechtsgeleerden, kunnen nagezien worden; en dat de Gecommitteerde Raaden vervolgens gemeend hebben van haar pligt te weezen, aan haar Edele Groot Mog. kennis te geeven van al het bovenftaande, ten einde om daar op te maaken de reflexie en te doen de voorziening, welke dezelve zullen vinden te behooren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , dat aangefchreeven zal worden aan Praefident en Raaden van den Hove, mitsgaders aan Burgemeefters en Regeerders van de respedive Steden, den Hage daar onder gereekent, dat zy met 'er daad doen ceffèeren de voorfz Confrerien, welke zig geeven de naam van vrye Metfelaars, daar dezelve zouden moren by een puure nieuwigheid ingevoert en opgeregt weezen, en dat zy uit kragte van deezes doen procedeeren door de refpe&ive Officieren tegen alle en een iegelyk, welke zoude mogen beftaan niet tc obtempcreeren aan deeze ordres van baar Edele Groot Mo«behoorlyk aan^hem bekend gemaakt zynde, zoo als zyne desobeüienüe aan. de beveelen van de hooge Overigheid zal bevonWW^rYn^'f^ t,iCOcn' 011 U:ir ZY tc zyntir. tyd aan haar Edele
T' DELL. W w w Gróót



I. Boek. H. Agtste Titel
Groot Mogende rescribeeren, wat by haar, in executie deezes,, zal weezen verrigt.
'tHof. Publicatie tegens de vryiuillige Metfelaars* Den 12 December 1735.
DE Prafident en Raaden over Holland, Zeeland en Vriesland :' Alzoo tot kenniffe van den Hove is gekoomen, dat zig alhier in den Hage Menfchen bevinden, welke, onder een fpecieus voorgeeven van te behooren onder een zoogenaamde Meedebroederfchap van vrywillige Metfelaars, reflbrteerende onder een Grootmeefter, de vermeetelheid hebben, van onder dat pretext, onbehoorlyke Vergaderingen aan te rechten, en te frequentceren; en dat, verders aan den Hbvej uit verfcheide om' Handigheden , is voorgekoomen, dat geenzints is te vermoeden, dat de Bouwkunde zoüde weezen het eenig of principaal objeft van haare ByeCnkomften; dat ook zoodanige onbehoorlyke Confrerien of Collegien , die niet gefterkt zyn met de authoriteit van de Regeeringe, maar integendeel by een puure nieuwigheid zyn ingevoert, altoos na Rechten zyn aangemerkt als Queekfchoolen van Faétien, Beroertens en van Debauches.
ZOO IS'T, dat. Wy daar over mét een rechtvaardige indignatie zyn aangedaan, en den iever van de Juftitie daaromtrent willende doen zien, agtervolgens, en uit kragte van het aanfchryvens en beveelen van haar Edele Groot Mog. de Heeren Staaten van Holland en Weftvriesland, van den 30 November en 5 December laatftleeden, verbieden wel fcherpelyk en op het nadrukkelykfte, alle en een iegelyk, wie het zoude mogen zyn, zoo als Wy verbieden en interdiceeren by deezen,, het- houden of frequenteeren van zoodanige onbetaamelyke Vergaderingen, het zy onder den titel of benaaminge van vrye Metfelaars, het zy onder andere fpecieufe benaamingen, verklaarende alle dezelve ongeoorloofd Verbieden meede aan alle en een iegelyk het verhuuJen, leenen, of laaten gebruiken van Huizen, Kamers-, Solders, Kelders, Schuuren, of andere plaatfen, .het zy publicque of particuliere, direcf of indireét, tot het houden van dezelve onbehoorlyke Vergaderinge en Byeenkomften.
En



VAN DE BeSTRYDERS DER KERKE. 547
En om de voorfz Confrerien, welke zig geeven de naam van vrye Metfelaars, met 'er daad te doen ceffeeren, laften en beveelen Wy den Advocaat Fiscaal en Procureur Generaal van den Hove, op het nadrukkelykfte het oog te houden op de voorfz onbehoorlyke Vergaderingen en Byeenkomften, en tegens alle en een ieder, zonder aanzien vau Perfoonen, welke zoude mogen beftaan niet te optempereeren of gehoorzaamen aan den inhoud van deeze Publicatie, te procedeeren als tegens Verftoorders van de gemeene ruft, mitsgaders desobediente Onderdaanen aan de beveelen van de hooge Overigheid.
Laftende en ordonneerende by deezen den eerften Deurwaarder van den voorfz Hove, deeze ter Puye van den Hove te publiceeren en affigeeren, daar zulks van nooden weezen zal en men gewoon is te doen.
Gedaan in den Raade den 12 December 1735. Onder ftond,
In kenniffe van my.
Was gcteekent,
Jan Parker-,
II. In gedrag van roepende Zonden.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, houden-
de, op wat wyze het Placaat tegens het profaneeren van den Sabbath van den 6 January 1707, te Sas van Gent moet worden geobferveert. Den 15 September 1741.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Vlaanderen, gefchreeven te Middelburg in Zeeland, den 4 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 14 July laatftleeden , der*, zeiver advis op een Miflive van Francois de Rochefort, Bailiiuw Van Sas van Gent; gefchreeven aldaar den .12 van dezelve maand, houdende, dat het 14, Articul van de Voorgebooden van Axel
Www % en



548 I. Boek. H. Agtste Titel
en Neufen, volgens het Oclroy van haar Hoog Mog., in den jaare 1723 te Sas van Gent gerecipieert en gebragt in obfervantie, eenigermaate zoude fchyrieil te ftryden jegens het Placaat van haar'Hoog Mog. op den 6 January 1707, (d) by renovatie en ampliatie, jegens het profaneeren van des Heeren Ruftdag gearrefteert; verzoekende gemelde Bailiiuw, dat haar Hoog Mogende de Magiftraat van Sas van Gent, en die van Philippinegelieven te ordonneeren, om het voorgemelde Placaat te doen publlceeren, op dat een ieder zig daar na zoude mogen reguleeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Officier en Magiftraat van Sas van Gent, haar in alle reedelykheid moeten reguleeren zoo wel na het voorfz Placaat, als na de voorfz Voorgebooden, en dus na beide het een door het andere niet gederogeert zynde, maar moetende het een door het ander verklaart en te faamen gebragt worden, zonder dat een nieuwe publicatie van het voorfz Placaat nodig is.
En zal Extract-»van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan gemelden Officier en Magiftraat, om haar daarna tc reguleeren.
(O Kerk. Pl. Boek I. Deel pag. 799.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, tegens
de Hazard- en Dobbei1 [pellen, zoo te Maaftricht, 'sHertogenbofch, Breda, en andere Steden in het Reffort van de Generaliteit. Den 20 December 1746. Groot Placaat-Boek VII. Deel pag. 862.
DE Heeren Gedeputeerden van de Provincie Gelderland, hebben ter Vergadering voorgedraagen, dat tot haar kennis is gekoomen, dat te Maaftricht, 's Hertogenbofch, Breda, en andere Steden in het Reffort van de Generaliteit, welke tegenwoordig met fterke Guarnifoenen zyn bezet, zoo wel in de particuliere als publicque Huizen, de Hazard- en Dobbelfpellen zeer in zwang gaan, waar door veel nadeel, zoo aan de Burge-
rye



VAN DE ROEPENDE 2 0 N D E N. 549
rye als Militie word toegebragt, en waar van de gevolgen te dugten_zyn. 0 0
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat van het voorfz geproponeerde kenniffe zal worden gegeeven aan de refpeftivè Magiftraaten van de voorfz Steden, en denzelve aangefchreeven, om by behoorlyke Publicatie alle de voorfz Hazard- en Dobbelfpeilen, zoó wel in de publicque als Burgerhuizen, te verbieden, op zekere poene daar toe by haar zelfs na bevind van zaaken te ftatueeren.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan de refpeftivè Hoogfchouten, Droftaard en en Officieren van de voorfz Steden, om tegens de Overtreedcrs van voorfz beveelen by de refpeftivè Magiftraaten, conform deeze haar Hoog Mogende Retolutie, zonder conniventie te procedeeren. *
En zal gelyk Extraft gezonden worden aan de refpeftivè Gouverneurs ivan de voorfz Steden, en by derzelver abfentie de Commandeurs of commandeerenden Officier aldaar, en dezelve aangelchreeven, om aan de Officieren van de vreemde Mogendheden dewelke aldaar in Guarnifoen zyn, te recommandeeren de nodige attentie te adbibeeren, dat de voorfz Spellen ook in den haaren nagelaaten en niet geëxefceert worden
G. Placaat van de Staaten Generaal, verbiedende
de Ingezetenen ten platten Lande in de Generaliteit het geeven van Kradmmadltyden. Den 3 Juny 1756.
DE Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden: Allen den geenen die deezen zullen zien of hooren leezen; Salur Doen te weeten: Alzoo Wy in ervaaringe gekoomen zyn! daL dagelyks ter occafie van het Kinder- of Kraambedde leggen der Vrouwen van Huisluiden, of andere Opgezetenen ten platten Lande van het Diftrift van de Generaliteit, onder Ons Gebied gehoorende, op verfcheide Plaatfen worden aangefteld, en gegeeven Kraammaalen , welke door "de meenigte van Menfchen op dezelve koomende, niet alleen veroorzaaken groote onor-
Www 3 den-



55o I. Boek. H. Actste Titel
dentelykheden, maar óok daarenboven ondraaglyke koften, zoo voor de Huisluiden, welker Vrouwen bevallen zyn, als door de Contributien van die geenen welke op die Kraammaalen koomen te verfchynen, boven en behalven het verzuim van derzelver Landbouw of Handwerken, waar jegens Wy nodig geoordeelt hebben, dat ten boften van Onze goede Ingezetenen, en tot voorkooming van alle desordres, behoorlyk moeite worden voorzien:
ZOO IS'T, dat Wy, alvoorens gehad hebbende het advis van Onze Lieve Getrouwe de Eerftprsefideerende en andere Raaden van Braband en Vlaanderen, interdiceeren alle en een iegelyk van Onze Huisluiden of Opgezetenen in het gemelde DiftricT: van de Generaliteit, en alle anderen die het zoude koomen aan te gaan , van nu voortaan, by het in de Kraam- of Kinderbed bevallen' of leggen der Vrouwen van Huisluiden of Ingezetenen ten platten Lande, in het voornoemde Diftricf cenige Kraammaalen aan te ftellen, of doen aanftellen, en vervolgens iemand ter dier occafie te traéteeren, of doen traéteeren, of aan het Huis van de Bevallene, of op eenige andere plaatfen buiten het zelve, op poene van honderd guldens telkens te verbeuren by die geenen, welke tot het aanftellen van de Kraammaalen eenige ordre gegeeven, directie gehad, of daar toe in eeniger maniere iets gecontribueert zal hebben, als meede een boete van tien gulden, te verbeuren by een ieder die contrarie deezen Onzen Plaeaate op de voornoemde Kraammaalen zal werden gevonden, of dezelve zal hebben bygewoond , zonder dat verftaan word ■onder die Perfoonen begreepen te worden een of twee Vrouwen, het zy Naarbeftaanden, Bekenden of Gebuuren, welke de te Bevallene in die oniftandigheid voor korten tyd afliftceren, of die geene die over den Doop zouden ftaan, mits dat dieswegens geen extra koften gemaakt werden; en zullen de refpective boetens genooten worden voor een derde by den Officieren die de calange doed, een derde by den Aanbrenger, en het refteerende derdepart by den Armen van de Plaats daar het is voorgevallen; laftende eh beveelende een ieder, wien het zoude mogen aangaan;, zig ftiptelyk naar den inhoud deezes te reguleeren; interdiceerende wyders den Officier en alle andere, contrarie deezen
Ou-



VAN »E ROEPENDE' ZONDEN. m«
Onzen Plaeaate eenige permiffie te geeven, ofte daar over directelyk te compofeeren, of in eeniger manieren daar van te disfeeren. &
En ten einde niemand hier van eenige ignorantie koome te pretendeeren nemaar alle en een ieder, weeten moge, waar naar hy hem hebbe te reguleeren, laften en beveelen Wy , dat deeze aiomme m het DiftricT: van de Generaliteit zal werden senubli ceert en geaffigeert, daar zulks behoord en gebruikelyk is; want Wy zulks voor den dienft van den Lande, en ten befte vS Onze goede Ingezetenen, bevonden hebben te behooren
Aldus gedaan en gearrefteert ter Vergaderinge van d'e HoopMog Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden
In den Hage den 3 Juny 1756...
H Placaat van de Staaten van Holland, tevens
de Landhopen, Fagdbonden enz., van den 2* Qcln. ber 1760. ■
YY. Staaten van Holland en Weflvriesland: Allen den geenen ±J die aeezen zullen zien of hooren leezen ;> Salut: D?en te _ weeten; Dat Wy in ervaringe gekoomen zvn, dat, omangezien Onze voorgaande Placaaten, mitsgaders de zwaare poenen en de ftraffen daar by geftatueert, en de ordres by Onze Ge" committeerde Raaden van tyd tot tyd gefteld, veele Landloopers, Vagabonden en Bedelaars, haar verftouten van andere Quartieren herwaards aan te koomen in deeze Provincie, voor! namentlyk ten platten Lande, en aldaar in zeer groote getale bv den anderen vergaderen, en van de eene Plaatfe na de andere! Tioepswyze paffeeren, en onderweegen, of daar zy blyven legen, veel moetwilhgheden, dieveryen en publicq geweld bedoven en dat zy dikmaals met Schiet- of Zydgeweer gewaapent
dref4me^ ™ haar d'oor
dreigementen, Geld, Eeten , Drinken, en andere zaaken afdwingen, waar jegens ten hoogften noodig weezende, dat ten fpoedigften werde voorzien: F ZOO IST, dat Wy goedgevonden hebben, inhWreerende Onze



552 I. Boek. H. Agtste Titel
ze voorige Placaaten, en fpecialyk die van den 26 January 1695 O) en 23 Augufty 1725, op dit fubjecl: geëmaneert, en dezelve hier meede renoveerende, op nieuws te ordonneeren en te ftatueeren, zoo als Wy ordonneeren en ftatueeren by deezen, dat alle zoodanige Landloopers, Vagabonden en Bedelaars, Mans óf Vrouwen, die van andere Quartieren hier te Landen zyn gekoomen, het zy onder wat naam of voorgeeven, aanftonds zullen. vertrekken uit deeze Provincie; interdiceeren voorts alle zoodanige Landloopers, Vagabonden en Bedelaars, onder wat naam het zy, hier te Lande te koomen, of aldaar gekoomen zynde, te verblyven, veel min Troepswyze met den anderen te marcheeren, of eenige overlaft, dieverye of moetwilligheid te pleegen, op poene dat die geene, die voor de eerftemaal zullen werden geapprehendeert, openbaarlyk zullen werden gegeefielt, voor de tweedemaal gegeelfelt en gebrandmerken in beide gevallen, zoo wel de Vrouws- als Mansperfoonen, in een Tugthuis werden opgeflooten, om te werken voor zoo lange tyd, als by het Gerechte zal zyn verftaan, en voor dc derdemaal met de dood geftraft; gelyk ook met de dood zuilen werden geftraft die geene, dewelke, fchoon de eerftemaal geapprehendeert zvnde, eenige overlaft of geweld zouden mogen 'hebben bedreeven; en zuilen ook met de dood werden geftraft, alle die bevonden zullen werden Schiet- of Zydgeweer by haar te draagen, als ook die haar in Troupen koomen faamen te voegen, wanneer zes of meer Mansperfoonen boven de feftien jaaren oud , in een Troup te faamen werden bevonden.
En op dat deeze Onze goede meeninge te beter moge werden agtervolgt en nagekoomen, laften en beveelen Wy mits deezen alle Onze Officieren, zoodanige Landloopers, Vagabonden en Bedelaars op te vatten, en die haar als vooren by den anderen voegen, te ftooren, te fepareeren, en zoo veel doenlyk te apprehendeeren, dezelve ten dien einde na te zetten, en te vervolgen van het eene Diftricf in het ander, zonder onderfchcid, en zelfs onder de Provinciën van Gelderland en yan Utrecht, mitsgaders onder het Reffort van de Generaliteit,. uit kragte vim de oyergifte, en ook byzondere Conventien, dienaangaande
rdpect-i-
OO Kerk. Pl. Boek i. Deel rag. 792.



VAN DE ROEPENDE ZONDEN. 553
relpeclivdyk gedaan en gemaakt, mits de Geaopreh-ndeerd™ overgevende aan den Officier en den Gerechte van deTuSdic tie, waar onder geapprehendeert zuilen zyn: beveel4deJ wvt-l aan dezelve Onze Officieren, tot des te beter execu, v^l^ ze Onze beveelen, onder malkanderen öiwS J1 dee* omtrent geleegene Diftricten in degemekl P l^cWïX fort van de General teit, van tyd tot rvd t^n^r' T gemeen overleg te maaken. 3 te correfPondeeren,
En alzoo Wy Onze Gecommitteerde Raaden bv fti*. R-n. lutie van den 22 Augufty 1^5 hebben gefuthorn?èfren om m de Dorpen en ten nlntfi** t ™a folvUUiumLUi: en geiait,
«Bondig Wtor inden" fc'ordre e ft^ll™'fV fWJt* gezetenen zig voorzien van heWi. f- n ' de In" en °P" den van de Klok ken" na e r-S kv.°m °P het ten, en ook haar zeC £ ncSSne S,t&^ alle de In- en Opgezetenen zoodanige ordres predfelvk rM gnnbCTee,en yoorts generaalyk alle defa en'opSezè
boven £ &&*£*g ^ ™ £ «™ de Ahrm-KInk mt ,,& Jaarcn» °P net luiden van
ae Alarmklok, tot hulpe van malkanderen en cise befcbermifi
leb wvH>v= S ??^Uel3 k te executeeren. Authorifeeren en beveenW C °i?iIcren' wanneer, vermits de meenigte of re
liftentie, meer affiftentie , als haar ei°-en Manfrï-™ lb , hebben , de Klokke van de naafte P lu^ \f ƒ ' ," ?°°dm nog meer hulpe van nooden&?,t te a^nS'al ed o^ar
le#vaif SèS , SchoutP en Gerechten in fchielyke voorval-
ml^iïÏÏcn ' f^"reek°mfte Vf de OmdereinieTzonde denvinde KlnfKT g ' I^01 ohderwyien alarm met het lui" yï5i?YU0W tC maak£n ? geweld geweld tegen te gaan.
Axx or-



I§4 £ Boek. H. Agtste Titel
Ordonneeren wyders, dat wanneer dezelve Landloopers, Ber delaars en Vagabonden eenige refiftentie of geweld kwamen tedoen, de Officieren, mitsgaders de Schouten en Gerechten, in het evengemelde geval, en alle die haar zullen affifteeren, zoodanige refiftentie en geweld met de Wapenen, die zy zullen hebben, en zulks met geweld zullen mogen, af keeren en-ook vuur geeven, en voor zoo. veel zy zulks doende, iemand van dezelve kwamen te quetfen, of zelfs te dooden, zy daar voor in geenen deele aanfpraakelyk of calangabel zullen zyn.. En zullen de Officieren de voorfz Landloopers, Vagabonden. en Bedelaars, aan•ftonds te regte ftellen , en de Rechters gehouden weezen dezelve na. rigeur van deezen. Plaeaate te ftraffen, en doen ftraften, zonder eenige de minfte conniventie of dilfimulatie.
En op dat de Officieren deezen tegenwoordigen Plaeaate met te meerder iever en vigilantie mogen,executeeren, en doen executeeren, hebben Wy Onze Gecommitteerde Raaden geauthorifeert en gelaft, om, ingevolge Onze Refolutie van den 22 Augufty 1725, aanftonds uit de gemeene Kaffe van het Land te reftltueeren en af te houden de koften- van.de apprehenfle, detentie en executie van zoodanige Vagabonden, waar onder meede zullen zyn begreepen de koften van de bewaaringe en het onderhoud van de Geconfineerde in een Tugthuis, en het bezorgen van de Kinderen in eenig Armhuis of anderzints, zoo al$ na geleegentheid der zaaken nodig zal werden bevonden.-
En ten einde niemand hier van ignorantie pretendeere, begeeren Wy, dat deezen. Onzen Plaeaate aiomme gepubliceert en geaffigeert zal werden daar het behoord, en in gelyke geleegent' bieden te gefchieden gebruikelyk is.
' Gedaan in den Hage . onder het kleine Zeegel van den Lande 4en 25 Ocfober 1760..
Onder ftond,
Ter ordonnantie van dê Staaten.
Was geteekent,
Aris v. d. Mieden.
Twee-



T—^ 555 w e e d e Boek,
HANDELENDE VAN DE
HUWELYKS-ZAAKEN.
H. Extraét uit de Ordonnantiën op het klein
Zesgel betreffende Extra&en uit Doop- Regifters, tiuwelyks - Aantekeningen, Proclamatien en Atteflatten; door hun Edele Groot Mogende gejlatueert op den 30 September 1744..
tArt. 40. Rme Perfoonen zullen van den Impoft op het Zeegel blyven gedispenfeert en zal in haar reguard 00 ahe KOfig, en Judicieele Gefehriften loco Sigilli, gefteld wor-
' ' feil/fl Deo, ... . gelyk meede vry zyn de Kerkelv-
ke Comptoiren, en Onze Univerfiteit, mitsgaders de Kerken Diaconyen en Godshuizen, zoo van de waare Gerefoï meerde Religie als van andere Proteftantfche Gezinthed^n, namendyk van de Remonftrantsgezinde, Lutherfche en Doopsgc-
n4/LernXtraa:en Uk de, Do°P-Regifters, mitsgaders Atteftatien pia Verklaaringen, van dat eenige Huvvelykfche Gebooden of P oclamatien m de Kerken, of elders zyn verkondigt, moeten we?den geiehreeven op een Zeegel van twaalf ftuivers, op de bol Sene ? T™g F^' tC verbeuren ten lafte van Sie Zeeïel *tteftaüen of Aften zonder het voorfz
■iïehJ- I ben ul^eSeeven, als ook van die Perfoonen, ^A^n^^T^ me£ de voorfz ^zecgelde Aften
De Naamen en Woonfteden vdn alle die geene, die haar ten Huwdyk zullen wiilenbegeeven, zullen moeten wordem gefteld op een Memorie , opgedrukt hebbende het Zeegel van twaalf
Xxx * ftui-



55<5
II. Boek. H. Agtste Titel
ftuivers., waar van zal moeten blyken aan die Collegien, en de Perfoonen in de refpeftivè Steden, Dorpen en Plaatfen deezer Provincie, die tot de aanteikeninge van de Gebooden of Proclamatien zullen weezen gequalificeert, doch byaldien de Ouders van den Bruidegom of Bruid, of de Bruidegom of Bruid zelfs, of iemand onder haar wilde verklaaren, dat de voorfz Bruidegom en Bruid beneeden de fomme van twee duizend guldens gegoed zyn, zoo zal de voorfz Memorie alsdan gefchreeven moeten worden op een-Zeegel van zes ftuivers, en zal niemand eenige aanteekening mogen doen , om daar op de voorfz Proclamatie te laaten gaan, dan op Memorien invoegen voorfz gezeegelt en gequalificeert weezende.
47- - , Dat alle de voorverbaalde Aften, Inftrumenten en Gefehriften , hoedanig die zoude mogen weezen, zullen moeten worden gefchreeven op het Blad, daarop de yoorverhaalde Zeegelen zullen zyn geflaagen , zonder eenige Omftaagen te mogen gebruiken , of eenige Aftens of Inftrumenten op eenige halve of doorgefneede Bladen te mogen fchryven, op poene van honderd guldens te verbeuren by die geene, die "deezen zal hebben tegengegaan, en boven dien voor een geheel jaar van zyn Ampt en Bedieninge te werden gefuspendeert En indien iemand
bevonden word een Zeegel tweemaal gebruikt te hebben, die zal verbeuren zes honderd guldens, en arbitralyk werden gecorrigeert na bevindinge van zaaken.
H. Extrad uit de Publicatie van de Heeren Staa¬
ten yan Holland, tot executie van eenige Artikelen in de Ordonnantie van 30 September 1744 op het klein Zeegel. Den 17 February 1746.
TEn derde, ingevolge van onze Refolutie van 6 January des voorleeden jaars, aangaande het 47. Artikel van de voorfz Ordonnantie: dat de Extraften of Verklaaringen van dat eenige Huwelyksgebooden ol Proclamatien in de Kerke of elders zyn^fgekondigt, ten opzigte van die geenen, welke, volgens
de



VAN DE HüWELYKS-ZAAKEN. 557
de Ordonnantie op het Trouwen en Begraaven, in de betaaling van dat Middel met gehouden zyn, zullen worden gefchreeven als voorheen op een Zeegel-van zes ftuivers, des dat het voorfz 47. Artikel voor het overigen zal blyven in zyn geheel en punélueelyk worden geobferveert.
G. Refolutie van hun Hoog Mogende, verbie¬
dende aan geaümenteerde Perfoonen zonder confent der Armbezorgers te mogen trouwen. Den 7 December 1740. Gr. Pk Boek VI. Deel pag. 542.
IS ter Vergadering geleezen de Requefte van die van den Kerkenraad der Gereformeerde Gemeente binnen Sluis in Vlaanderen gefecondeert met een Brief van Voorfchryvens van de Magiftraat van Sluis, Waterrecht en Nieuwmuiden; houdende, dat zekere Petronella van Genippe, die van haare Kindfche jaaren af door der Supplianten Diaconie-Armen was realimenteert, en m de Chriftelyke Gereformeerde Religie onder weezen zig tot zoo verre hadde vergeeten, dat zy tot verfcheide reifen voor den voornoemden Kerkenraad hadde durven verfchvnen en met onbehoorlyke en oneerbiedige inftantien verzoeken, dat men haar m Ondertrouw zoude opneemen en Trouwen met een Jongman van .de Roomfche Religie; dat de Supplianten in dat verzoek geenzmts hebbende kunnen treeden, de voornoemde Petronella van Genippe haar hadde geaddreffeert aan de Magiftraat der Stad Sluis, om te óbtineeren een Ordre, waar door de Supplianten zoude worden geconftringeert, tot het voltrekken van haare Ondertrouw en Trouw; doch dat gemelde Magiftraat hebbende ovenvoogen de redenen en motiven van den handel-des Kerkenraads m aeezen, niet hadden kunnen goedvinden, om zulks te accordeeren, maar ter contrarie hadden geoordeelt, dat dit een zaak was, waardig om aan'de Tafel van haar Hoos Mog. te worden gebragt, op hoop van een favorable Refolutie en ten dien einde een Brief van Voorfchryvens hadden laaten atgaan; verzoekenae de Supplianten, om redenen in de voorfz
Xxx 3 Re-



558
II. Boek. H. Acts te Titel
Requefte geallegeert, dat haar Hoog Mog. gelieven te ordonneeren , dat het gemelde Huwlyk geen voortgang zal mogen hebben ; en dat haar Hoog Mog. voorts gelieven te ftatueeren, dat in alle dusdanige gevallen, de Kerkenraaden en Armbezorgers zullen mogen gebruiken haare Vaderlyke authoriteit over zulke Kinderen, die van de publique Aalmoeflen zyn groot gekweekt en bezorgt, en het recht zullen hebben om haar het Trouwen te beletten met Perfoonen, doende profeiïïe van de Roomfche Religie.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat gemelde Petronella van Genippe, opgevoed en gealimenteert zynde door de gemelde Kerkenraad en Armbezorgers, dezelve geconfidereert moeten worden als haate Voogden, buiten welkers confent geen Huwlyk vermag aan te gaan, zöo lange minderjaarig is, dat derhalven het voorfz Huwlyk geen voortgang zal mogen hebben, indien de voorfz Petronella nog minderjaarig is: maar byaldien zy ineerderjaarig is, alsdan daar tegen geen oppofitie kan vallen: dog dat de Kerkenraad zal tragten haar daar van te difluadeeren, en in alle gevallen zoo veel mogelyk zorge draagen, dat de Kinderen, die uit dat Huwlyk zouden mogen voortkoomen, opgebragt zullen worden in de Gereformeerde Religie.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan de Magiftraat en Kerkenraad te Sluis , om te ftrekken tot derzelver narigt.
0, Refolutie van de Staaten Generaal\ raa¬
kende de Ondertrouw van Perfoonen, welke de Stad 's Bofch of een andere Plaats van de Generaliteit tot haare IVoonplaats v er koor en, doch aldaar noch geen jaar en zes weeken gewoond hebben. Den 17 Mey '1748.
ONtfangen een Miflive van den Raad van Braband, gefchreeven alhier in den Hage den 15 deezer loopende maand, houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 6 daar te vooren , derzelver advis op
, een



van de Huwelyk s-zaa ken. 559
een Miflive van Scheepenen der Stad 's Hertogenbofch Gefchreeven aldaar den 4 derzelver maand; verzoekende om redehen in de voorfz Requefte geallegeert, haar Hoög mV Refoluiie-tc mogen ontfangen, namentlyk, of Perfoonen, Stad s Hertogenbofch tot haare Woonplaats vekooren, do : aldaar nog geen jaar en zes weeken gewoond hebben, zig in l idertrouw willende laaten opneemen, deeze folemniteit, zoo 1 ter Plaatfe van haar Domicilium, als binnen de gen; 1de Stad s Hertogenbofch, moet gefchieden, dan of zy kunnen met den Ondertrouw te doen ter Plaatfe alwaar zy a tu cide of een van beide woonagtig zyn, voorbehoudensdat in bet een en het ander geval de Huwelyks-Proclamatien altyd meede in de Plaatfen van haar voorig Domicilium moeten worden gedaan
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan . mits deezen te verklaaren, dat, ingevolge van bet tweede Arril kei van het Echt-Reglement, voor de Generaliteit van den 18 Maart 1656, (a) welke de Stad 's Hertögenbofeh of een andere Plaats van de Generaliteit tot haare Woonplaats hebben verkooren, doch aldaar nog geen jaar en zes weeken gewoond hebben , zig ïrt Ondertrouw willende laaten opneemen, deeze folemniteit, zoo wel ter Plaatfe van haar voorig Domicilium als ■ binnen dezelve Stad of andere Plaats van de Generaliteit moet gefchieden, en dat zy niet kunnen volftaan met den Ondertrouw te doen ter Plaatfe da^ar zy aétueel beide, of een van beide woon-agtig zyn, doch nog geen jaar en zes weeken gewoond hebben
En zal Extracf van deeze haar Hoog Mogende Refolutie gLzonden worden aan de Magiftraat der Stad 's Hertogenbofch om te ftrekken tot derzelver narigtinge, en haar daar na. te reguleeren. .
£<0„Kerk, Pl- Boek -I. Deeipsg, 5i7r-



560
II. Boek. H. Acts te Titel
G. Refolutie van de Staaten Generaal, appro*
beef ende eene Refolutie van de Magifraat van 'sBofch, waar by aan Diaconen der Gereformeerde Gemeente aldaar is geaccordeert, te mogen vorderen twee Ducatons voor ieder Huwelyk, waar van de Ondertrouw in 'sBofch, doch de voltrekking elders 'gefchied. Den 4 July 1737.
T"\Eeze Refolutie Is geinfereert in het Ifte. Boek Vyfde Titel No. II., handelende van de Kerkelyke Goederen ten behoeve der. Armen, pag. 340; en de
Refolutie, extendeerende de vootige tot alle
Militairen. Den 1 November 1742.
Is meede aldaar te vinden pag. 340.
R. V.S. Refolutie raakende. het inteekenen, afroepen en trouwen der Militairen. Den 29 April 1737.
IS gehoord het rapport van den Heer Thefaurier Generaal, Ten Hove, hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Ed. Mog. Refolutie van den 2 deezer, geëxamineert een Miffive van den Kerkenraad der Nederduitfche Gereformeerde Gemeente te Meenen, raakende het inteekenen, afroepen en het trouwen der Militairen en derzelver Kinderen, aldaar in Guarnizoen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, aan te fchryven aan de voornoemde Kerkenraad, dat gebleeven moet worden by het oud gebruik, en het geen by haar Edele Mog. Refolutie van den 13 September 1734 in een gelyk geval, .op de reprefentatie van de Kerkenraad der Nederduitfche Gemeente te Doornik, is geftatueert, dat ten dien einde Copie van dezelve aan de voornoemde Kerkenraad zal werden gezonden, als meede aan alle de andere Nederduitfche en Walfche Keilen jn de Steden van de Barrière, om zig daar na te reguleeren,
mits-



VAN DE Hü WEXYKS-ZAAKEN. gfa
mitsgaders aan de Gouverneurs of Commandeurs van dezelve Steden, om te ftrekken tot narigting.
Was geparapheert,
W. yan Swinderen, vt.
Onder ftond,
Accordeert met het Regifter.
Was geteekent,
Al. yan der Hoop.
€opie. Extraéï, &c.
Maandag den 13 September 1734.
QNtfangen een Miffive van den Generaal van Palland Gouverneur van Doornik, gefchreeven aldaar den 8 deezer, tot berigt op de Pvequefte van den Predikant en Leden van de Nederduitfche Kerkenraad des Guarnizoens aldaar, raakende het inteekenen, afroepen en trouwen deiMilitairen, aldaar in Guarnizoem -
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en ver„ftaan , dat gebleeven zal werden by het gebruik omtrent het inteekenen, afroepen en trouwen der Militairen en . dat overzulks het zelve gelaaten word aan de Duitfche en Walfche Kerken, zonder onderfcheid; welverftaande dat de Militairen, Ledemaaten zynde van de Nederduitfche Gereformeerde Kerke, of derzelver Kinderen in het zelve Guarnizoen, niet zullen mogen ingeteekent en afgeroepen worden als in de Nederduitfche Gereformeerde Kerke, en ook elders niet mogen getrouwt worden als met een behoorlyk Blyk dat de inteekening en afroepin«-e van de drie Huwelyks-Proclamatien in de Nederduitfche Gereformeerde Kerke gedaan zyn: dat insgelyks geen Militairen, Ledemaaten zynde van de Walfche'Kerke noch IV. HEEL. Yyy der-



563 142 Boek. H. Agtste Titel
derzelver Kinderen in het zelve Guarnizoen, zullen mogen ingeteekent en afgeroepen worden als in de Walfche Kerke, en ook elders niet zullen mogen getrouwt worden als met een behoorlyk Blyk, dat de inteekeninge en afroepinge van de drie Huwelyks-Proclamatien in de ^ Walfche Kerke gedaan zyn: en dat, ingevalle die geene', welke zig in Huwelyk willen begeeven, de eene Lidmaat van de Nederduitfche en de andere Lidmaat van de Walfche Kerke is, de Gebooden in de beide Kerken afgeroepen zullen moeten worden.
En zal Extract deezes gezonden worden aan de Nederduitfche -en Walfche Kerkenraaden te Doornik, om zig na te reguleeren; . mitsgaders aan den Gouverneur van Doornik, om te ftrekken'tot narigtinge.
C, Refolutie van de Staaten Genet aal, raa¬
kende de weigeringe van confent van een Capitein aan een Soldaat, in Guarnizoen binnen Bergen op Zoom, U mogen Trouwen. Den 13 Juny 1741.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van alle de Leden van den Kerkenraad der Nederduitfche Gemeente binnen Bergen op Zoom; houdende, dat voor eenigen tyd zig aldaar ten Ondertrouw hadde aangebooden zekeren Hendrik Swels, Soldaat onder het Regiment van den Collonel Wolterus, in de Compagnie van den Capitein Pus, in Guarnizoen binnen Bergen op Zoom, met een eerlyke Burgers. Dochter van gemelde Stad, genaamd Willemina van Houten, welke door hem bezwangert', en nu op het uiterfte was, hebbende tot gemelde Ondertrouw de toeftemming der wederzydfche Ouders; doch dat de voornoemden Capitein weigerde een Briefje van confent tot den Ondertrouw te geeven, fchoon door gemelde Jongman met alle nederige onderwerping daar toe ernftig was verzogt; dat zy Supplianten ook zoo fchriftelyk als mondeling, uit naam van haare Vergadering, aan gemelde Capitein vriendelyk hadden verzogt, dat zoo goed geliefde te zyn om aan gemelde Perfoon een Brief-
ie



VAN DE HUWELYKS-ZAAKEN. ^
je van confent te geeven, dog dat zy tot hun leedweezen hadden bevonden, dat gemelde Capitein daar toe niet te beweegen' was, fchoon hy aan den Praefes van de Vergaderinge hadde betuigd, buiten dit geval niets tot nadeel van gemelde Perfoon te weeten, geevende voor reden van zyne weigeringe, dat hy niet wilde dat zyne Compagnie met Vrouwen en Kinderen belaft wierd; dat de Supplianten deeze reden van geen genoegfaam gewigt bevindende, en zoo door de fterke begeerte van gemelden Jongman en Dochter tot den Trouw, als door de erbarmelyke klagten van de oude Moeder, der verleide Dochter, bewoogen zynde, eenparig hadden goedgevonden om gemelde Perfoonen den 27 Mey m Ondertrouw op te neemen, zig grondende op het eerfte, zes en dertigfte en zeven en dertigfte Artikelen van haar Hoog Mog. Echt-Reglement, ten welken einde gemelde Perfoonen haare eerfte Huwelyks-Proclamatie op den 08 Mev in de publicque Kerke hadden gehad, doch dat de Supplianten tot haare verwondering hadden vernoomen, dat gemelde Capitein op den 9 deezer loopende maand, uit naam van den Krygsraad des Guarmzoens yan Bergen op Zoom, de Huwelyks-Gebooden hadde doen opfchorten, doende aan de Supplianten vertoonen een Refolutie van haar Hoog Mog. van den 4 Juny mi Ca) houdende in fubftantie, dat de Capiteinen niet gehouden'waren redenen van weigeringe van confent tot den Ondertrouw te geeven , welke Refolutie de Supplianten nooit hadden geweeten te zyn geëmaneert, en die ook aan haar nooit waren gecommuniceert; verzoekende de Supplianten, ©m redenen in de voorfz ' Requefte geallegueert, om door haar Hoog Mogende fouveraine magt en authoriteit te mogen worden gemagtigt, om gemelde
Ï7;V i ™°J\d™™™ opgenoomen waren, en
hun eerfte Gebod gehad hadden, verder te mogen Trouwen
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat gemelde Kerkenraad gehouden is zig te reguleeren na de voorfz haar Hoog Mog. Refolutie vaneen 4Juny 173(% en dat dienvolgende de gemelde Capitein Pus niet gehouden is reden te geeven van zyne weigeringe van confent om te Trou-
00 Ke^. Pl. Boek III. Deel pag. 365. ^en
Yyy 2



5^4:
II. Boek. H. Agtste: Titel
wen aan gemelde Soldaat Hendrik Swels, indien hy geen zes jaar onder deszelfs Compagnie heeft gediend.
En zal Extract, van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden: worden aan gemelde Kerkenraad te Bergen op Zoom, om te ftrekken tot derzelver narigtinge..
Gi. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by word afgeftaagen het verzoek van den Kerkenraad, van Steenbergen, om interpretatie van het - Echt-Reglement.. Den 25 September 1742..
ONtfangen een Miffive van den Raad van Braband, gefchreeven alhier in den Hage den 20 deezer loopende maand,. houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 1 der voorleede maand, derzelver advis op een Miffive van de Magiftraat van Steenbergen., gefchreeven aldaar den 14 April deezes jaars, houdende., ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mogende Refolutie van den 20 Maart daar te vooren, derzelver berigt op een Miffive van den Kerkenraad van Steenbergen, klaagende, dat by haar door Commiflariften van den Kerkenraad , ter gewoone tyd en plaatfe. in Ondertrouw zynde opgenoomen twee. Weduwen, namentlyk,, Tanna Bierens, Weduwe van Geert de Zout, en Maria Délilfe,,, Weduwe van Cornelis Beurs, beide, gemunieert met een Aclevan dispenfatie van de Magiftraat van den 14 February laatftlee-den, de Droftaard van Steenbergen, Swryters,, in zyne qualiteit, de Huwelyks-Proclamatien hadde gefchut, en interdictie gedaan van dezelve niet te laaten voortgaan; verzoekende gemelde Kerkenraad interpretatie van het Echt-Reglement by haar Hoog Mog. geëmaneert op den 18 Maart 1656, als meede op eenMiffive van den Droffaard Swryters, in dato den 2 April, houdende insgelyks berigt op het bovenftaande verzoek van den Kerkenraad, en gemunieert met diverfe Bylaagen; cn noch op een andere Miffive. van den voornoemden-Droffaard Swryters, aan haar Hoog Mog., op het zelve fubject, in dato den 16 April: öj$ Steenbergen gefchreeven.,
Waarr



VAN DE Hu WE LYKS -ZAAKEN.
Waar op .gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat, nademaal de Huwelyken van de voorfz twee Weduwen reets zyn gefolemnifeert, en het annus Ln&us , het welk zv volgens het twee en vyftigfte Articul van het Echt-Reglement hadden moeten obferveeren, ondertuflchen is koomen te elabeeren dat daar in geen verandering zal werden gemaakt, maar dat tan de Magiftraat van Steenbergen zal werden aangefchreeven en geordonneert, zoo als aan haar geordonneert werd mits deezen om zig m het toekoomende na het twee en vyftigfte Artikel .van het Echt-Reglement exacMyk te reguleeren, en "dienvolgens geen dispenfatie daar van te verleenen,. dan om pregnante rede* nendaar toe dienende.
Dat wyders den Droffaard- Swryters zal werden aangefchreeven, dat, wanneer hy mogte vermeinen Ratione Qiïicü eenige Huwelyken te moeten tegengaan, hy na gedaane uitfpraak, ingevolge van het negentiende Artikel van bet voornoemde EchtReglement, de redenen daar toe dienende, zal hebben in te brengen ter Vergaderinge van de Magiftraat.
En dat den Kerkenraad van Steenbergen zal werden aangefchreeven en gelaft, zoo als gelaft werd mits deezen, zig aan d- ordres van de Magiftraat te conformeeren , zoo in het aanteekenen als afkondigen van Huwelyks-Proclamatien, en wanneer zv daar' m eenige zwarigheden vinden, zig deswegens te reguleeren na het drie en negentigfte. Artikel van het gemelde Echt - Regïï
h.. Refolutie van de Staaten- van Bolland, af
flaande het verzoek van Frans Douglds, om 'interpretatie van het derde Artikel van de Politicque Ordonnantie. Den 24- Mey 1743:
ONtfangen een Miflive van den Prgefident en Raaden van den Hove, gefchreeven alhier in den Hage den £2 deezer ' houdende., ter voldoening aan haar Edele Groot Mogende AppQinctement commiflbriaal van den 26 der voorleede maand haare confideratien en advis op-de Requefte van Frans Doup■hs'', zynde.,. volgens zyn te kennen geeven., in zyn vier en twintïgfte-
eai



566 II. Boek. II. Agtste Titel
cn approfcheerende aan zyn vyf en twintigfte jaar i om daar by geallegueerde reedenen verzoekende, dat haar Edele Groot Mogende het derde Artikel van de Politicque Ordonnantie op dat refpeét overziende, gelieven te verftaan, en ten minften zoo verre te interpreteeren en verklaaren, dat by het zelve derde Artikel aan Zoonen, die majorenniiati proximi, en zulks de twee en twintig jaaren gepalfeert zyn, die meenen een redelyk Huwelyk te mogen en te moeten perfecteeren, en die ten dien refpect'e ook voor zig hebben het confent van de voornaamfte hunner naaftbeftaande Vrienden, vooral, zoo dezelve zyn van de zyde van de weigerende Vader of Moeder, en die ook alle decente middelen by zoodanige weigerende Vader of Moeder zouden hebben aangewend of doen aanwenden, om dezelve tot het geeven van confent te beweegen, doch te vergeefs, in zoodanig een geval niet zoude zyn benoomen de natuurlyke faculteit, om zig des wegens te addreffeeren aan de opperfte Magiftraat, waar onder dezelve Ouders en Kinderen gebooren, en aldaar te verzoeken, dat dezelve Magiftraat hunne weigerende Vader of Moeder zullen gelieven te ontbieden, en is het mogelyk, perfuadeeren tot het geeven van confent, of anders tot het geeven van redenen van haare weigering, en dat, in cas onverhoopentlyk zoodanige Ouders geene redenen gaven, die niet fuffifant zouden worden geagt, alsdan de Magiftraat daaromtrent zoude beveelen te gefchieden, zoo als zy oorbaar en redelyk zoude vinden; ten minften en in alle gevallen, dat haar Edele Groot Mogende aan den Suppliant, in de omftandigheden waar in zig bevind, by forme van dispenfatie, zouden gelieven te permitteeren, dat hy, met goedvinden en approbatie yan zyne naaftbeftaande Vrienden, en wel particulierlyk van zyne Grootmoeder en Moeyen Maternel (na dat door de Voogden by den Hove over -zyn Perfoon aangefteld, en hem affifteerende, gemaakt .zouden zyn behoorlyke Huwelykfche Voorwaarden) zyn voorgenoomene Huwelyk zoude konnen en mogen voltrekken, even als het Huwelyk van zynen jonger Broeder Abraham Douglas in Mey "van den jaare 1740 zoude zyn voltrokken.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de voorfz beide verzoeken te wyzen van de hand.
Refo-



VAN DE HUWELYKS-ZAAKEN. 5^
G. Refolutie van de Staaten Generaal, Hu*
dende interpretatie van het agt en veertigjle Artikel van het Echt-Reglement van den 18 Maart i6s6 Den 11 Mey 1749.
IS gehoord het rapport van de Heeren Piek van Zoelen, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de- Placaaten en Reglementen, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie commifforiaal van den 3 deezer, geëxamineert een Miffive van den Raad van Braband gefchreeven alhier in den Hage den 29 der voorlede maand houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 31 Maart laatftleeden, derzelver advis op de Requefte van Bailiiuw, Burgemeefter en Scheepenen der Stede en Scheependommen van Ooftburg; verzoekende haar Hoog Mog interpretatie van het agt en veertigfte Artikel van het Echt-Reglement, geëmaneert den 18 Maart 1656, (d) namentlyk of een Vrouw voor de expiratie van de zeven maanden na den Trouwciag verloflënde, aan de boete daar in gemeld fubject is, het zy gebleeken is of niet, dat zy voor den Ondertrouw, of het Trouwen bezwangert is geweeft, dan of maar die boete moet betaald worden door de geene, die voor den Ondertrouw of Trouwdag in de Kraam bevallen.
Als meede, ingevolge en tot voldoeninge van"derzelver Refoïutie commifforiaal van den 5 daar aan volgende, geëxamineert hebbende een Miffive van den Raad van Vlaanderen, gefchreeven te Middelburg in Zeeland den 28 der voorleeden maand houdende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog' Refolutie van den 31 Maart laatftleeden, insgelyks derzelver advis op de Voorfz Requefte van Bailiiuw, Burgemeefter en Scheepenen van Ooftburg.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan mits deezen te verklaaren , dat de intentie van het voorfz agt en veemgfte Artikel van het Echt-Reglement is, dat de voorfz ge melde boete ai een zyn opzigt heeft tot jonge Dochters of Weduwen, van dewelke het notoir blykt, eer ze in Ondertrouw
<«) Kerk. Pl. Boek I. Deel pag. 817. W03>



568 II. Boek. H. A g t s t e T i tel
worden aangeteekent of getrouwt worden, dat ze van haare toekoomende Bruidegoms of Mans gedefioreert of bezwangert zyn, zonder dat het voorfz Artikel betrekkelyk is tot Vrouwen, die reeds getrouwt zyn, in welk géval den Bailiiuw zyne ealange'en bewys doen moet, alvoorens de zoodanige zig m.den Ondertrouw begeeven, of getrouwt zyn, welk bewys niet moet beftaan in eenige waarfehynlykheden, of gisfingen, maar notoirlyk en met een probatie boven alle exceptie blyken moet.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan de Raaden van Braband en Vlaanderen, om te ftrekken tot derzelver narignnge.
En zal gelyk Extract gezonden worden aan de Magiftraaten van- de refpective Steden "en Plaatfen. in het Diftrict van de Generaliteit, om daar van advertentie-te geeven daar het behoord, en zig daar na te reguleeren.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by de Meigift mat van Biervliet gelaft word, het Echt-Reglement van den 18 Maart 1656 van jaar tut jaar te doen publiceer en. Den 2 April 1735.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Dirk van Bronkhorft, Subftitut-Baïlliuw van Axel, Neufen en Biervliet; houdende, dat haar Hoog Mog. by het vyf en negentigfte Artikel van het Echt-Reglement van den 18 Maart 1656 Cd) niet alleen hadden geordonneert cn geftatueert, dat het zelve EchtReglement eens jaarlyks voor den Volke zoude worden gepubliceert, maar dat ook in het byzonder nog by haar Hoog Mog. Aanfchryvens van den 17 February 1667 aan die van Axel, Neufen en Biervliet, en aan andere Steden, Plaatfen en Officieren, onder de Generaliteit reflbrteerende, fpecialyk was gelaft, dat het voorfz Echt-Reglement by dezelve zoude werden gepubliceert, ingevalle het zelve niet gefchied zoude mogen zyn; dat de Suppliant in zyne qualiteit bevonden hebbende, dat zedert eenisen tvd merkelvk tegens het voorfz bevel van haar Hoog ö . Mog.
(/i) Kerk. Pl. Boek I. Deel pag. 817.



VAN DE HüWEL VKS-ZAAKEN. 569
Mog. was gehandek , de Magiftraat van Biervliet wel had' verzogt, dat dezelve het voorfz Echt - Reglement zoude gelieven te doen publiceeren, dog dat gemelde Magiftraat van Biervliet het zelve tot nog toe niet hadde gelieven te doen; verzoekende de Suppliant derhalven, dat haar Hoog Mog. de Magiftraat van Biervliet nader geheven te ordonneeren, om het voorfz EchtReglement van jaar tot jaar te doen publiceeren, of dat haar Hoog Mog. den Suppliant in zyne qualiteit gelieven te authorileeren, om het zelve Echt-Reglement van jaar tot jaar te doen publiceeren daar en zoo het behoord.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Magiftraat van Biervliet zal werden aangefchreeven en gelaft , het voorfz Echt-Reglement van jaar tot jaar te doen publiceeren, of dat de Bailiiuw, en in zyne abfentie, deszelfs Subftitut, zal werden geauthorifeert, die publicatie te doen.
H, Refolutie van de Staaten van Holland, te-
gens het ligtvaerdig aanneemen der Roomfche Religie door Müitaire Officieren, in dienft van deezen Staat, en tegens het Trouwen van Proteftantfche Officieren met Paapfche Vrouwen. Den 21 Mey 1737.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het rapport ter Vergadering uitgebragt den 17 deezer door de Heeren haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, welke, ingevolge en ter voldoening van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 2* February laatftleeden, met en nevens de Heeren Gecommitteerde Raaden, geëxamineert hebben een Miflive van gemelde Heeren Gecommitteerde Raaden, waar bv dezelve, ter gelegentheid van het voorval van een Officier, die te Namen in Guarnizoen zynde, zig met Trouwbelofte had geëngageert met een Paapfche Burgers Dochter, en die daar na, om dat Huwelyk te konnen voltrekken, opentlyk had gedeclareert, dat hy de Gereformeerde Religie had afgezwooren, aan haar Edele Groot Mog. geeven in bedenken, of het, uit aanmerking van meer diergelyke gevallen IV, DEEL. Z z z Ze!



570 II. Boek. H. Acts te Titel
zedert eenigen tyd gebeurd, ten opzigt van Militaire Officieren van de Regimenten, ftaande ter repartitie van deeze Provincie, niet nodig en dienftig zoude weezen, tot ftuiting van zoodanige ligtvaardige veranderingen van Religie door Militaire Officieren, in dienft van deezen Staat, daar tegens eenige efficacieufe mid' delen te beraamen, zoo als haar Edele Groot Mog. zouden oordeelen te behooren: en welke meede noch geëxamineert hebben een Miflive door de Raad van Staate op het zelve fubjecl: aan haar Hoog Mog. gefchreeven den 19 February laatftleeden, en aan haar Edele Groot Mog. gecommuniceert ter occafie van de Voorfz Miflive van de Heeren Gecommitteerde Raaden.
Is goedgevonden en verftaan, dat, om tegens het voorfz inkruipend kwaad, waar toe de Guarnizoenen in de Steden van de Barrière veel aanleiding geeven, efficacieufelyk te voorzien,' zal worden geftatueert en als een permanente Wet vaftgefteld, zoo als geftatueert en vaftgefteld word by deezen , dat, zoo ras eenig Militair Officier, ftaande ter repartitie deezer Provincie, hebbende, ten tyde van zyne aanfteUing als Officier, prpfeffie gedaan ' van de waare Gereformeerde of Proteftantfche Religie, of dezelve toegedaan en daar in opgevoed zynde geweeft, zyne Religie verzaakende, de Roomfche Religie aanneèmt, of zig in .Huwelyk begeeft met een Vrouw van de Roomfche Religie, de Militaire Charges, welke zoodanig Officier bekleed, zullen zyn vacant en impetrabei, en als zooda.nige begeeven zullen worden; ten welken einde de Heeren Gecommitteerde Raaden in de beide Quartieren worden verzogt en gelaft, ieder, voor zoo veel haar aangaat, zoodanige ordre te ftellen, dat aan de Officieren van alle de Regimenten, ter repartitie deezer Provincie ftaande, kennis gegeeven werde van deeze haar Edele Groot Mog. Refolutie; en dat, een diergelyk geval voorvallende in eenig Regiment,, ter repartitie deezer Provincie ftaande, daar van aanftonds kenniffe werde gegeeven, ten einde de Charges, daar door var <qant vallende, na. de ordre van het Land begeeven werden.
Refo-



VAN DE H U WEL YKS-ZAAKEN. g$$
R. V.S. Refolutie van den Raad van Staate, waar by
verklaart word, dat Gereformeerde Officieren tot de Roomfche Religie overgaande, of met Roomfche Vrouwen trouwende vervallen van haare Militaire Ampten. Den 7 Maart 1738!
IS geleezen de volgende Refolutie van haar Hoog Mogende van den 3 deezer:
IS ter Vergaderinge nogmaals voorgebragt het rapport van * de Heeren van den Steen, en andere haar Hoog Mog Gedeputeerden tot de Militaire zaaken, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 20 February laatftleeden, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert een Miflive van gemelde Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 19 daar te vooren, houdende, dat zy hadden ontfangen een Miflive van den Kerkenraad der Nederduitfche Gemeente te Naamen, waar by dezelve aan haar kenniffe gaf, dat zedert weinige jaaren verfcheide Perfoonen van de Proteftantfche Religie, Onderdaanen van haar Hoog Mog., en in het byzonder veele jonge Officieren Van het Guarnizoen gedebaucheert en overgehaalt waren tot het Pausdom doormiddel van Huwelyk met Roomfchgezinde Vrouwluiden , verzoekende, dat zy deeze zaake in ferieufe overweegin4 geliefden te neemen, en tegen zoo ergerlyk kwaad de nodige voorziemnge doen, dat zy diergelyke informatien hadden uit meer andere Guarnizoenen, zulks, dat het voorfz kwaad en de openbaare ergernifie welke daar uit ontftond, en waar van voor deezen niet, of zeer zelden gehoord was, meer en meer toenam, gelyk het doorgaans gebeurde, dat kwaade voorbeelden die opentlyk vry en onbelemmert gegeeven wierden, zeer ligtelyk wierden nagevolgt, voornamentlyk van een ongebonde, en het geen zeer te beklaagen was, in de Religie veeltyds weinig geoeftende Jeugd, welke ook even daarom meer te raade ging met haare paffien en driften, dan wel, gelyk het bes hoorde, opvolgde de gezonde reden, Godsvrugt, en haar
Zzz 2 tydig



«57 a II Boek. H. Agtste Titel
tydig en eeuwig welzyn; dat die zaake aan haar was voorgekoomen van zoo veel gewigt te zyn, en dat dezelve, na haare gedagten, zoo directelyk intereffeerde de toezigt en voorzorge, welke haar Hoog Mog. altoos gewoon waren te hebben, zoo meenigmaal als zulks nodig was, tot voorftand van den allerheiliglten Gereformeerden Godsdienft, en voorkoominge of ftuitinge van openbaare ergernilfe, en tot behoud van veele jonge Militaire Officieren, wefke in Guarnizoen gelegt werdende in de Steden van de Generaliteit, en vooral in de Barrière, midden onder het vleiende en verlokkende Pausdom moeten verkeeren; dat zy haar verpligt geoordeelt hadden daar van aan haar Hoog Mog. kenniffe te moeten geeven; verzoekende, dat haar Hoog Mog. daar over een Conferentie met haar gelieven te beleggen, ten einde daar in overwoogen moge worden, wat remedie tegen zoo groot en meer en meer toeneemend kwaad in het werk gefteld zoude konnen worden.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , dat als een generaale en permanente Wet geftatueert en vaftgefteld werd mits deezen, dat alle Militaire Officieren, zynde in Eed en dienft van haar Hoog Mogende „ welke, ten tyde van haare aanftellinge als Officieren, profeffie gedaan hebben van de waare Gereformeerde of Pro* . teftantfche Religie, of dezelve toegedaan, en daar in opgevoed zyn geweeft , en welke naderhand haare Religie verzaakende, koomen aan te neemen de Roomfche Religie , of zig in Huwelyk te begeeven met Vrouwen van. de Roomfche Religie, met de daad zelve vervallen zullen weezen van de Militaire Charges, welke zy bekleeden.
En zal Extracf. van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan den Raad van Staate, om daar van? kenniffe te geeven daar het behoord, en op de executie van dien de nodige ordres te ftellen.
Was geparapheert,,
T, van Aylva-, vt. En geteekent,
F. Fagel.
WMV:



van de Huwelyk^-zaaken. 573
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de voorfz haar Hoog Mog. Refolutie zal worden gedrukt en afgezonden aan alle de Gouverneurs, Commandeurs of commandeerende Officieren van de refpeftivè Steden en Plaatfen zoo van de Barrière als van de Generaliteit, als meede aan de Collonels van alle Regimenten, zoo Cavallerye, Dragonders en Infanterye, mitsgaders aan de refpective Auditeurs Militair in de Guarnizoenen, met laft, om, wanneer tegens de bovengemelde Refolutie mogte worden gecontravenieert, aanftonds daar van aan haar Edele Groot Mog. kenniffe te geeven, ten einde dm-op ordre gefteld moge worden. f
-Was geparapheeit,
<d. van der Duyn, vt.
Lager ftond,
Ter ordonnantie van den Raadvan Staate.
Was geteekent,
A' yan der Hoop.
G' Refolutie van de Staaten Generaal, ver*
klaarende, dat Politicque Officieren in hei DiftricT van de Generaliteit de Gereformeerde Religie Verzaakende, of zig in Huwelyk begeeyende met Vrouwen van de Roomfche Religie, vervallen van haareUpftaen en Politicque Ambten: Den n Mev I7qo Gr. Pl. Boek VI. Deel pag. 527..
RYrenfvT^ Jynde 0p het r^on van de Hei-
den nt KV en and/ren,haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen - heb-
SSSln Z°Z m^™gm derzelver'KeSc'omrnmoriaalvan den 26. Augufty 1737, met en nevens eeuisie Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geexamineeilde Refo-
^ Z z 3; lutüt*



5£4 II. Boek. H. Agtste Titei>
lutie van de Heeren Staaten van Overyffel, waar by dezelve' in bedenken geeven, of de Refolutie, daar over doenmaals gedelibereerd wierde,'en die daar na op den 7 Maart 1738 (a) genoomen is, ten opzigte van de Militaire Officieren, profeffie doende van de waare Gereformeerde of Proteftantfche Religie, baar Religie verzaakende, en de Roomfche Religie aanneemende, of zig in Huwelyk begeevende met Vrouwen van de Roomfche Religie, niet geëxtendeert behoord te worden tot Politicque Amptenaaren, in het DiftricT: van de Generaliteit.
Is goedgevonden en verftaan, dat, gelyk by haar Hoog Mog. Refolutie van den 7 Maart 1738 gearrefteert is, ten opzigte van de Militaire Officieren, alzoo meede geftatueert en vaftgefteld zal worden, zoo als geftatueert en vaftgefteld word mits deezen, ten opzigte van de Politicque Officieren in het Reffort van de Generaliteit, die alle profeffie moeten doen van de waare Chriftelyke Gereformeerde Religie, dat die geene, die haare Religie zuilen koomen te verzaaken, of zig in Huwelyk begeeven met Vrouwen van de Roomfche Religie» met 'er daad vervallen zullen weezen van haare Officien en Politicque Ampten.
NB. Dezelve Refolutie is wederom, op reprefentatie van gepretendeerde ignorantie , - gearrefteert den 25 April 1740. Gr. Plac. Boek VI. Deel pag. 531. Met deeze byvoeging:
En zal Extract, van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Raad van Staate, om te ftrekken tot derzelver narigtinge.
Is, na voorgaande deliberatie, goedgevonden en verftaan, dat de voorfz Refolutie gedrukt en gezonden zal worden aan de Officieren en Magiftraaten in het DiftricT: van de Generaliteit, daar aan men gewoon is Placaaten en Ordonnantiën te zenden, om te ftrekken tot derzelver narigtinge, en daar van kennis te geeven aan die het zoude mogen aangaan, of die te doen publiceeren, daar het nodig zullen oordeelen.
O) Zie boven pag. $? r.
Refo-



VAN DE HUWELVKS-ZAAKEN.' 575
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by werd afgeftaagen het verzoek van Frederik van Stcrnbach, Militair Officier in dienft van den Staat om te mogen Trouwen met een Vrouw van de Roomfche Religie. Den 3 December 1745.
|S ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Frederik van kteinbach , Capitein m het Regiment van den Generaal Ba, ™n van Cronftron, thans in Guarnizoen te Maaftricht- hon dende, dat hy Suppliant den Lande met alle trouwe1 levef" en m allen deelen als een Officier van eer paft, tot senoe^en van deszelfs Stafofficieren, en byzonder van^eszelgCoUond den voorfz Generaal van Cronftron, hebbende gedfe: zedert den jaare 1711, en door zyne merites tot hier toe zynde geavaneeert, zedert eemgen tyd amours hadde gemaakt aan zekere
cSG nnT1 #Cg0ede J^m» ra« P^me Claudine de Calabio oud vyf en dertig jaaren, en woonende in den Lande yan Luyk, zoodanig, dat hy Suppliant met de voorfz Claudine ae Calabro zig tot den Trouw hadde geëngagêert ldUU-«e Dar de Suppliant, zynde van de Gereformeerde', en de voorfz -Claudine de Calabro van de Roomfche Religie hv SuoDlianr bedugt was dat mogelyk eenige bedenkelykheid op de voo f 1 rouw zoude kunnen worden gemaakt, in confideratie van haar Hoog Mog Refolutie m dato den 7 Maart 1738, (a) dog well Refolutie den Suppliant vermeinde, dat alleenlvk te verftaan zoude zyn van jonge Officieren in de Barrière Guarnizoen hou* dende, welke cloor engagementen met Paapfehe Vrouwspersonen van geringe af komft wierden gedebaucheert, om zig ligtvaa?ch? lyk tot de Roomfche Religie te begeeven, zoo alsVét^lvfuft de premifen en voorreeden van de voorfz Refolutie ktelyk af e neemen zoude zyn, dan het geen op den Suppliant get apt £ daar- hl Su^m zynde Jen Officier Sn
^^^o^^Qb\m Guarnizoen leg^nde, met een Ade-
li tot Tmïnv h 7 was Yan Middelen,
zi. tot oen Houw hadde geengageert, niet zonder hoope om
zelfs zyne toekomende Bruid en Echtgenoot, over. te. b?en^nt («> Zie. boven pag. 5-u tOK



576 1L Boek. H. Agtste Titel
tot de waare Gereformeerde Religie, hebbende zy alreeds toegeffcemt, dat de Kinderen, die uit dit aanftaande Huwelyk zouden mogen worden geprocreëert, in de Gereformeerde Kerke gedoopt, en in dezelve Religie opgevoed zouden worden; verzoekende de Suppliant derhalven, dat haar Hoog Mog. voor zoo veel des noods gelieven te verklaaren, dat hy Suppliant zig niet bevind in de precife termen van de voorfz haar Hoog Mog. Refolutie in dato den 7 Maart 1738, ofwel den Suppliant uit haar Hoog Mog. fouveraine magt en authoriteit te dispenfeeren van dezelve Refolutie.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat in het voorfz verzoek niet kan werden getreeden, en werd dienvolgende het zelve afgeweezen.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by werd afgeftaagen het verzoek van Pieter Viffers, 's Lands Deurwaarder tot *s Hertogenbofch, om te mogen Trouwen met een Vrouw van de Roomfche Religie. Den 10 April 1745.
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte vart Pieter Viffers,. 'sLands Deurwaarder tot 's Hertogenbofch; houdende, dat hy Suppliant al voor eenige jaaren verkeeringe en omgang hadde gehouden met Johanna Louifa Vogelvanger, zynde van de Roomfche Religie; dat door die converfatie en wederzydfche liefde, het tuffchen hen zoo verre was gekoomen, dat zy op den 10 Maart 1737 zig onderling met fchriftelyke Trouwbeloften hadden verbonden, als bleek by Copie authenticq van dezelve Trouwbeloften aan de voorfz Requefte annex; dat om verfcheide redenen, en onder anderen by gebrek van middelen om ordentelyk te konnen beftaan, het Huwelyk alsdoen geen voortgang hadde gehad; dat die obftacuien alsnu uit den weg geruimt zynde, de Suppliant en zyn Verloofde gaarne hunne gelofte zouden volbrengen, en zig met den anderen in den Echt begeeven, dog dat hy Suppliant met veel furprife was onderrigt geworden, dat by zekere haar Hoog Mog. Refolutie zoude zyn verftaan, dat aan Beampten van de Gereformeerde Religie niet
ge-



VAN DE Hü^ELïKS-ZAA^EN, Sy?
gepermitteert zoude zyn om met Roomfche te Trouwen of dar zy, zulks doende, haare Officien zouden verbeuren: dat de Suppliant met veel moeyte Copie van die Refolutie bekoomen hebbende, hadde bevonden, dat die was van den 11 Mey 170a ra\ en dat daar by oiider anderen geftatueert was, dat, ten opzigte van dn Polltic^ue officleren m het Reffort van de Generaliteit, welke alle profeffie moeten doen van de waare Chriftelyke Gerefor" meerde Religie, die geene, welke zig in Huwelyk zouden begeeven met Vrouwen van de Roomfche Religie, met 'er da-d vervallen zouden zyn van haare Officien en Politicque An^ten^ ' Dat de Suppliant vermeende met veel fundament te kunnen vertrouwen, "imw*
Eerftelyk, dat de voorfz Refolutie alleen maar betrekkeivk was op Pohucque Officieren van Juftitie, als Hoogfchouten, Bailliuwen, Droftaarden, Schouten, en diergelyke, en tot de Ampten der Deurwaarders niet geëxtendeert konde worden
len anderen, dat de voorfz haar Hoog Mog. Refolutie tot dato deezes, nergens, immers niet binnen de Stad 'sHerto^. genbofch gepubliceert zynde, dus tot geen Wet gepromuk-eit was geworden. b F^muifa.uc
En in de derde plaats, dat de verbinteniffe door den Suppliant ook was aangegaan voor het neemen van gemelde haar Hoog Mog. Refolutie van den 11 Mey 1739: (a) en dat hy Suppliant om de voorfz redenen zyne gedaane belofte zoude konnen pSfteeren, en zyn Huwelyk voltrekken, zonder zig fchuldig te maaken aan de poenaliteit by de voorfz Refolutie geftatueert; verzoekende de Suppliant derhalven, dat haar Hoog Mog believen te verklaaren, dat de poenaliteit, vervat in haar Hoog Mog Refolutie voorfz van den 11 Mey 1739 op hem Suppliant niS extenfibel is, immers dat, ingeval daaromtrent zwarigheid mogte worden gemaakt, haar Hoog Mog. alsdan hem van-de voorfk poenaliteit geheven te dispenfeeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan dat in het voorfz verzoek niet kan worden getreeden, en word dienvolgende het zelve afgeweezen. '
(0) Zie boven pag. 573.
IV. DEEL. Aaaa



5^3. IL Boek. H. Agtste TiTEt
G. Nader Refolutie van de Staaten Generaal,
waar by andermaal word afgeweezen het verzoek van P. Viffer, 's Lands- Deurwaarder tot 's Hertogenbofch, om te mogen Trouwen met een Vrouw vande Roomfche Religie. Den 9 Maart 1750..
IS gehoord het rapport van de Heeren Vlaardingerwoud, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commifforiaal van den 9 January laatftleeden, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden, uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van Pieter Viffer, Land - Deurwaarder tot 's Hertogenbofch ; houdende,, dat hy Suppliant al voor eenige jaaren verkeeringe en ommegang gehouden hadde met Louifa Vogelvanger, zynde van de Roomfche Religie: dat door die converfatie en wederzydfche liefde, het tuffchen hen zoo verre was gekoomen , dat zy op den 10 Mey 1737 zig onderling met fchriftelyke Trouwbeloften, hadden verbonden, blykende by dezelve Trouwbeloften nevens de voorfehreeve Requefte gevoegd. Dat om verfcheide redenen, en onder anderen by gebrek, van middelen om ordentelyk te kunnen beflaan, het Huwelyk alsdoen geen voortgang hadde gehad. Dat die obftaculen alsnu uit den weg geruimt zynde, de Suppliant en zyne Verloofde gaarne hunne geloften zouden volbrengen, en zig met den anderen in den Echt begeeven, dog. dat hy Suppliant met zeer veel furprife was onderrigt geworden, dat by zekere haar Hoog Mog. Refolutie zoude zyn verftaan , dat aan; Beampten van de Gereformeerde Religie niet gepermitteert zoude zyn, om met Roomfche te Trouwen, of dat zy, zulks doende, hunne Officien zouden verbeuren; verzoekende de Suppliant, om redenen by de voorfz Requefte geallegeert , dat. haar Hoog Mog. gelieven te verklaaren, dat de poenaliteit, vervat in derzelver Refolutie van den « Mey 1739, op hem niet. extenfibel is, immers dat, ingeval daaromtrent, eenige fpeculatie. zonde konnen vallen en gemaakt mogte werden, haar Hoog Mogende alsdan,, om gemelde geallegeerde redenen, hem. Suppliant
im



VAN DE HUW EL VKS-ZAAKEN.
579
in dit voorfz fpeciaale gevai, van voorfz poenaliteit gelieven te ■dispenfeeren.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te perfïfteeren by haar Hoog Mog. Refolutie van den 10 April 1745, (a) waar by het voorfz verzoek reeds is afgeweezen, en werd den Suppliant hier meede gewaarfchouwt, dat hy zig wagte van haar Hoog Mogende ten derdemaale met het zelve laftig te vallen.
(«]) Zie de. vorige Refolutie.
G. Placaat van de Staaten Generaal, raakende
de Huwelyken tuffchen Perfoonen van de waare Gereformeerde of Proteftantfche Religie, en die van den Roomfche Godsdienft. Den 3 Juny 1750.
DE Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden: Allen den geenen die deezen zullen zien of hooren leezen, ftdur Doen te weeten: Alzoo Wy tot Ons leedweezen onderrigt worden, dat in het DiftricT; van de Generaliteit meer en meer koomen in te kruipen Huwelyken tuffchen Perfoonen van de Gereformeerde en die van de Roomfche Godsdienft, waar uit met alleen veele twiften en oneenigheden tuffchen zoodanige Echtgenooten, derzelver Kinderen en Huisgezinnen ontftaan maar waar door ook komt te gebeuren, dat eenige, zoo niet alle de Kinderen, uit zoodanige Huwelyken gebooren in de Roomfche Religie worden opgevoed, ja dat zelfs zulke Gereformeerde Echtgenooten door laftige aanhoudingen en vexatien van haar Roomfchgezinde Mans of Vrouwen, en derzelver Aanhang worden gepermoveert en verleid, om, tot openbaare er°-ermffe, de waare Gereformeerde Religie te verlaaten, en zit? te begeeven tot de Roomfche dwalingen. -
ZOO IS'T, dat Wy willende voorkoomen, dat Onie goede Ingezetenen door jonkheid van jaaren, onbezonne driften en zonder overweeging van de beklaaglyke en verderffelyke gevolgen van de. voorlz Huwelyken, tot het aangaan van dez^ve Worden verleid, en integendeel aan de zulken die daar toe reeds een
A a a a 2 voor_



S8o t II. Boek. H. Agtste Titel
voorneemen mogten hebben, of in eenige zoodanige Huwelyksof Trouwbeloften zyn ingewikkelt, den tyd en geleegentheid willende geeven om te luifteren na goede raadgeevingen, en van het voltrekken van die voorneemens of engagementen af te zien, na ingenoomen advis van den Raad van Staate der Vereenigde Nederlanden, goedgevonden hebben te ftatueeren en vaft te ftellen, zoo als Wy ftatueeren en vastftellen by deeze:
Eerftelyk, dat aan geene Perfoonen van de waarè Gereformeerde of Proteftantfche Religie. of dezelve toegedaan en daar in opgevoed, het zy Militaire of andere, van wat ftaat zy zouden -mogen zyn, eenige Huwelyks-Gebooden met Perfoonen van de Roomfche Religie zullen mogen werden gegunt, zoo lang de Mansperfoonen den ouderdom van vyf en twintig en de Vrouwsperföonen die van twintig jaaren niet volkoomen zullen hebben vervult, waar. van by exhibitie van Extraften uit de Doop-Regifters, aan die geene die de Huwelyks-Gebooden moeten infchry-. ven, zal moeten blyken, zonder onderfchcid of dezelve Perfoonen reeds in eerderen Huwelyke mogten zyn getrouwt geweeft, dan niet; op poene, dat de infchryvinge van de voorfz Perfoonen, contrarie dit Articul ged :an, en de Huwelyken daar op gevolgt, zullen zyn nul en ónbeftaanbaar, en de Kinderen daar ' 'uit. gebooren wordende, onwettig, zonder ooit geicgithneert te mogen worden.
Ten anderen, dat alle Trouwbeloften tuffchen de voornoemde perfoonen, van wat jaaren zy zouden mogen zyn, 'het zy mondeling of ook fchriftelyk, reeds gegeeven Of nog te geeven, zullen zyn abfolut, kragteloos en zonder effeei , en dat het'dienvolgende aan alle de voornoemde Perfoonen ten wederzyde zal vry ftaan, om ten allen tyde, niet alleen voor het aanteekenen van de Huwelyks-Proclamatien, maar zelfs na dat die reeds zouden mogen zyn gegaan, van de voorfz Trouwbeloften te refilieeren en en af te gaan, zonder dat het aan eenig Regter gepermitteert zal zyn op de voorfz Trouwbeloften, recht te doen, veel min iemand tot het nakoomen van zoodanige Trouwbeloften te cbnftringeeren.
Ten derde, dat de Huwelyks-Proclamatien van de voorfz Perfoonen, boven de, vyf en■ twintig en twintig jaaren refpecfive oud
zyn-.



VAN 'DE HlJWELYKS-ZAAKEN.
58ï
zynde, in plaats van , ingevolge Ons Echt-Reglement, te gaan van wefek tot week, zullen moeten gedaan worden van zes weeken tot zes weeken, op gelyke poene, zoo ten aanzien der voorfz Proclamatien, als van een daar 'op gevolgt Huwelyk als hier voor in het eerfte Artikel is geftatueert. ' '
En dewyl Wy'bedugt zyn, dat Onze goede intentie zoude kunnen worden geëludeert door zoodanige Gereformeerden of Proteftanten, die, om met Roomsgezinden te trouwen, zoo verre zig zouden laaten verleiden, om voor het aanteekenen der Gebooden, tot het Roomfch Geloof over te gaan ten einde dus niet onderheevig te zyn aan het geen hier voor is geftatueert, zoo willen en beveelen Wy nog, dat aan geene Perfoonen, van wat jaaren of ftaat zy zouden mogen zyn, die de waare Gereformeerde of Proteftantfche Religie beieeden hebbende, of dezelve toegedaan of daar in opgevoed Z3'Tnde, dezelve zullen hebben verhaten, en tot de Roomfche zullen z'yn overgegaan, en vervolgens met Perfoonen van de laaftgemelde Religie >zig in Huwelyk zouden willen begeeven, cenige HuwelyksGebooden met Roomfchgezinden zullen mogen werden gegunt, dan "na verloop van een jaar, na dat zy de Gereformeerde of Proteftantfche'Godsdienft verzaakt, en van het Roomfche Geloof profeffie'zullen hebben gedaan, waar van zy behoorlyk en voldoende bewys zullen moeten vertoonen aan die geenen, door welke de Gebooden aangeteekent worden, meede "op de'poene :by het voorgaande eerfte Artikel gemeld; en dat daar en boven omtrent zulke Perfoonen meede plaats zal hebben al het veen in de hier voorgemelde 'Artikelen is geftatueert, even als of zy de Gereformeerde of Proteftantfche Religie niet hadden verlaaten.
En alzoo het insgelyks, tot verydelïhg van Onze falutaire intentie, zoude kunnen gebeuren, dat zelfs Roomfchgezinden zoo verre zouden gaan, van in uiterlyke fchyn haar Religie te verlaaten, en tot de Gereformeerde of Proteftantfche over te gaan, ten einde met een Peribon van dezelve Religie te kunnen Trouwen, zonder aan het voorfchrift van dit Placaat gehouden ■te zyn, dog met intentie, om na het voitrokke Huwelyk tot het Roomfche Geloof weder te keeren ; zoo is laaftelyk. Onze wii-
Aaaa 3 '



582 Iï. Boek. H. Agtste Titel
ie, dat, tot voorkooming van het zelve, omtrent Perfoonen van de Roomfche tot de Gereformeerde of Proteftantfche Religie overgegaan , en met iemand van dezelve Religie willende Trouwen, vice verfa, meede zal óbtineeren al het geen hier voor, ten reguarde van Gereformeerden of Proteftanten, tot de Roomfche Godsdienft overgaande, is geftatueert.
En worden alle Magiftraaten, Commifiariflen van Huwelykszaaken, Kerkenraaden en Predikanten, door welke de infchryvinge der Gebooden gedaan en de Trouw gefolemnifeert word, refpe&ivelyk gelaft, naauwkeurig te letten en zorge te draagen, dat dit Ons Placaat behoorlyk en exactelyk in alle deelen nagekoomen worde , op de verbeurte van honderd zilvere Ducatons by een ieder van dezelve, die contrarie het voorfz geftatueerde de Gebooden ingefchreeven, of den Trouw gefolemnifeert zal hebben, te appliceeren een derdepart ten behoeve van den Officier die de calange zal hebben gedaan, het tweede derdepart ten behoeve van den Aanbrenger, en het refteerende derdepart ten profyte van den Armen van de Plaats daar de contraventie zal weezen begaan.
En dit alles onvermindert het geen geftatueert is by Ons EchtReglement in het generaal, voor zoo verre het dit jegenwoordig Placaat niet contrarieert, en fpecialyk by het vierde Artikel van het zelve Echt-Reglement, tegens het Ondertrouwen, Trouwen of Hertrouwen, door die van de Roomfche Geeftelykheid, als meede by Onze Refolutien van den 7 Maart 1738 Ca) en 11 Mey 1739, (f) raakende het Trouwen van Gereformeerde Militairen en Politicque Officieren met Roomfchgezinde Vrouwen, aile welke Wy willen dat zullen blyven in volkoomen vigeur en obfervantie.
En ten einde niemand hier van ee-nige ignorantie koome te pretendeeren, laften en beveelen Wy, dat deeze aiomme in het DiftricT: van de Generaliteit zal werden gepubliceert en geafïïgeert, daar zulks behoord en gebruikelyk is, want Wy, zulks voor den dienft van den Lande en ten befte van Onze goede Ingezetenen bevonden hebben alzoo te behooren.
Al-
(0) Zie ]boven pag. 571. C9 &id. pag. 573.



VAN DE Hü WEL YKS-ZAAKEN; 583:
Aldus gedaan en gearrefteert in 's Gravenhage, onder het Cachet van den Staat, de Paraphure van den Heer Prafideerende in Onze Vergaderinge, en de Signature van Onzen Griffier, op den 3 Juny 1750. Was geparapheert, dd Ablaing van Gieffenburgr Onder ftond, Ter ordonnantie van de hooggemelde Heeren Staaten Generaal, Geteekent, II. Fagel. Zynde op het fpatium gedrukt het Cachet van haar Hoog Mog. op een rooden Ouwel, overdekt met een papiere Ruite.
OP een Requeft van Boudewyn Dyferinck, Jongman, oud omtrent dertig jaaren, gebooren en woonende te Aardenburg, zynde van de: Mennomtifche Gezindheid, tendeerende, om met Petronella van Ree, oud zeven -en twintig jaaren, zynde van de Roomfche Religie, cm met welke hy te Sluis in Vlaanderen in wettige Ondertrouw was&op'genooroen, de HuwelyU-Proclamatien van week tot week re hebben, conform het Echt-Reglement; is do<r hun Hoog Mogende op den \l September 1751 „ goedgevonden en verftaan, te verklaaren , byinterpre„ cacie van hun Hoog Mogende Placaat van den 3 Juny i7< , eeèmaneer: tegens de ongelyke Huwelyken, dat, onder die benaamine begrecpen zyn, en verftaan moeten worden alle Huwdyken van Prote „ ffcanWn,<en by gevolge zoo wel van. Lutheiaanen tn Mennoniten, als ... vat ferloonen , de waare Gereformeerde Religie toegedaan , met „ Kijomichgezinden, en dat dienvolgende in het voorfz verzoek, niet kan „ worden getreeden, maar word het zelve afgeweezen."
G. Extraét uit het Regifier. der Refolutien van-
de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden,, waar by de Refolutie van hun Hoog Mog.. tegen deHuwelyken van Gereformeerde- Officieren met Roomfche Vrouwen, word uitgeftrekt ook tol de Zwitzersen Grifons. Den 1 Maart 1751.:
IS gehoord het rapport van de Heeren Coek, en andere haarHoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen; hebbende-, ingevolge en tot voldoeninge' van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 11 der voorleeden maand, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit. den Raad van Staate, geëxamineert een Miffive van den Heervan Haren, haar Hoog Mog. Gedeputeerde by Zyn Hoogheid
Prins



534
II. Boek. H. Agtste Titel
Prins Carel van Lottharingen, als Gouverneur van de Ooftenrykfche Nederlanden, gefchreeven te Bruffel den 8 daar te vooren , geaddrefleert aan den Griffier. Fagel, zendende daar nevens een zekere aan hem ter hand gefielde Pro-Memoria, welke principaal daar op uitkwam, of onder het Reglement of Refolutie van haar Hoog Mog , waar by verftaan was,, dat geen Gereformeerde Officieren zig in Huwelyk mogten begeeven met Paapfche Vrouwen, ook begreepen waren de Zwitzers en Grifons, in dienfte van de Republicq; wenfchende de Predikant aldaar te Lande dat poincl: hoe eer hoe beter door een fpoedige deciiie te zien geëclairciffeerd.
En hebbende daar op ingenoomen de hoogwyze confideratien en het advis van Zyn Hoogheid.
. Waar op gedelibereerd, en in agtinge genoomen zynde, dat het oogmerk van haar Hoog Mog. Refolutie van den 7 Maart 1738 00 op het voorfz fubjecl: genoomen, vooral niet minder op Zwitzerfche en Grifonfche Officieren, als op andere, applicabel is, en dat de dispofitie van gemelde Refolutie zig uitftrekt tot alle Militaire Officieren, zynde in Eed en dienft van haar Hoog Mogende, die zig in het geval bevinden, zonder uitzondering; dat dezelve dienvolgende behoord tot de Militaire Wetten van den Staat, dewelke, volgens de Capitulatien met de Zwitzers en Grifons aangegaan, zoo wel aan haar als aan anderen tot richtfnoer moeten dienen.
Is goedgevonden en verftaan, dat aan den Heere van LIaren, baar Hoog Mog. Gedeputeerden by Zyne Hoogheid Prins Carel van Lottharingen, als Gouverneur der Ooftenrykfche Nederlanden, zal werden gerescribeert, dat haar Hoog Mog. begrypen-, dat de bovengemelde Refolutie ook, met relatie tot de Zwitzers en Grifons, moet ftand grypen, en dat hy den geenen, dien het aangaat, daar van zal informeeren.
En zal Extracf van deeze haar Hoog Mogende Refolutie gezonden worden aan den Raad van Staate, tot derzelver' narigtinge.
ExtracT:
{a\ Zie hier vooren pag. 571.



"VAN Ï>E HUWELYKS-ZAAREN. 3$$
O. Extraft uit het Regifier der Refolutien van de
■Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, interpreteerende het Placaat van den 3 Juny i7z0 Cd) raakende ongelyke Huwelyken van Prote/tJtfchè mei Roomfche. Den 15 December 1752*
IS gehoord het rapport van de Heeren van Lynden van Keffen en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commilforiaal van den 17 der voorleeden maand, met -en nevens eenige Heeren Gccomuitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert een Miffive van den Kerkenraad van de Gereformeerde Nederduitfche Guar■mzoens-Gemeente te Namen, gefchreeven aldaar den 8 daar te vooren, daar by aan haar Hoog Mog. berigtende, dat >er in den jaare 1750, by geleegendheid van de doenmaals gedaane Kerkvifitatie door de Vifitatoren des Claffis van Maaftricht, aan dezelve overhandigt was een Placaat van haar Hoog Mos raakende de ongeyke Huwelyken van ï^dbaxt^wetli^dlB^ fche Religie-, dog dat by de ftifchryvingen voor en na, daaromtrent menige difficulteiten ontftaan en voorgekoomen waren ?er•zoekende de gemelde Kerkenraad-, als zig daar toe ten eenemaale genoodzaakt vindende, derhalven, dat haar Hoog Mogende ^^f^^,^^'^ bekoomen, op de vollende %. *>f her oogmerk van haar ïïoog Mog. is, dat de inhoud van dat Placaat in het Guarnizoen van die Plaats geèbxecuteert werde, alzoo noch Gouverneur noch Auditeur diergelyk Placaat (zoo veel hun bekend is) ontfangen hadden?
2* ?f faet zelve alsdan malleen fpeftcerende is tot de Officieren ■of ook tot de Onder-Officieren en gemeene Soldaaten? ' L% u11 1 200 '^nde') of men daar onder die van de Lu"? ' Z0° Wd die Van de Gereformeerde moet he4. En eindelyk, of het den Kerkenraad geoorloofd zy, by dee-
<^0 Zie hier vooren pag. 579. ze
IV. DEEL. Bbbb



5g5 II. Boek. H. Agtste Titel
ze en geene gevallen eenige vryheid of infchikkelykheid te gebruiken? hebbende de gemelde Kerkenraad met willen nalaatig zyn, om haar Hoog Mog. die ftukken in tyds voor te ftellen, ten einde desaangaande her oordeel van haar Hoog Mog. te mogen weeten, en des te beter aan derzelver intentie en ordres te konnen voldoen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren:
Eerftelyk, dat haar Hoog Mog. intentie is, dat het voorfz Placaat ook zal worden geobferveert in de. Barriere-Plaatfen, zoo met relatie tot het Guarnizoen, als tot die van den Etat-Major.
Ten anderen, dat, dewyl het zelve gCen ondérfcheid maakt tuffchen Officieren, Onder-Officieren en Gemeenen, geen ondérfcheid daar in gezogt moet worden.
Ten derden, dat dewyl het Placaat disponeert tegen ongelyke Huwelyken tuffchen Perfoonen van de Gereformeerde of Proteftantfche Religie, en die van de Roomfche Religie, de Lutherfche daar onder meede begreepen zyn, in conformiteit van haar Hoog Mog. expreffe Verklaaring van den 15 September 1751. Cd)
En laatftelyk, dat aan geene Kerkenraaden geoorloofd is, van bet voorfz Placaat te dispenfeeren of eenigzints te relacheeren.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie, met byvoeging van eenige Exemplaaren van het voorfz Placaat, gezonden worden aan de Nederduitfche en Walfche Kerkenraaden van de refpeftivè Barriere-Plaatfen, om zig daar na te reguleeren ; als meede aan de Gouverneurs, Commandeurs of commandeerende Officieren van dezelve Plaatfen, om te ftrekken tot derzelver narigt.
O) Zie boven pag. 583.
fi. Refolutie en Placaat van de Staaten van Hol¬
land , raakende het contracleeren van Huwelyken van Gereformeerden metRoamsgezlnden. Den 24 January 1755.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport den 21 November 1754 ter Vergadering uitgebragt door de Heeren van de Ridderfchap, en verdere haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevolge en tot voldoening van
der-



VAN DE HUWÈL YKS-ZAAKER 5^
derzelver Refolutie commiflbriaal van den 12 derzelver maand met en nevens Heeren Commiflariffen van den Hove geëxami' neert het Concept - Placaat in dezelve Refolutie commifforiaaï geinfereert, om tegen te gaan het contra&eeren van Huwelvken van Perfoonen van de Gereformeerde Religie met Roomfchgezinden; is goedgevonden en verftaan, het voorfz Concent-Pla caat te arrefteeren, zoo als het zelve aan het einde deezes is gemfereert, en dat daar van aan de Heeren Staaten van Zeeland als met haar Edele Groot Mog., zoo in het ftuk van Tuftitie ah anderzints, zeer naauw geunieert zynde, kenniffe zal worden gegeeven met verzoek, dat hooggemelde Heeren Staaten, overweegende de falutaire intentie van haar Edele Groot Mos: in de premiffen van het zelve Placaat verklaart, meede in den haare gelyke Wet geheven te ftatueeren, en dus de Ingezetenen van de beide Provinciën in dien opzigte egaal te doen behandelen
En dat voorts, om het voorfz Placaat te beter zvn effecVte doen hebben haare Koninglyke Hoogheid de Vrouwe Gouvernante, by Miffive zal worden verzogt, om by de Heeren Staaten van de andere geünieerde Provinciën en van het Landfchap Drenthe te effeótueeren, dat door dezelve gelyk Placaat in den haare moge worden gearrefteert en vaftgefteld.
P L A C A A T.
r\E Staaten van Holland en FFcHvriesland: Allen den tree~? nen die deezen zullen zien of hooren leezen, Saluf Doen te weeten: Alzoo Wy niets meer ter harte neemen als de cqnfervatie en vermeerderinge van de waare Gereformeerde Religie, en zoo veel in Ons is, willen voorzien, dat dezelve geen inbreuk of nadeel koome te lvden en Wy echter tot Ons leedweezen verneemen, als of het voor een indifferente zaak zoude kunnen werden aangezien, dat Perfoonen van de Gereformeerde Religie zig m Huwelyk begeeven met die van de Roomfche Religie, waar uit dn het vervolg een indifferentie van RelifLm2'enn meer„te vreezen is, buiten dat uit zoodanige Huwelyken met alleen veele twiften en oneenigheden tusB b b b 2 fchen



581
It Boek. H. Aotste Titel.
fchen zoodanige Echtgenooten, derzelver Kinderen enHuisgezinnen ontftaan, maar waar door ook komt. te gebeuren, dat eenige, zoo niet alle de Kinderen, uit zoodanige Huwelyken gebooren, in de Roomfche Religie worden opgevoed, ja. dat. zelfs zulke Gereformeerde Echtgenooten, door laftige aanhoudingen en vexatiem van haar Roomfchgezinde Mans of Vrouwen, en derzelver Aanr hang, worden gepermoveert en verleid,, &m-„tot. openbaare ergerniffe, ée waare Gereformeerde Religie- te verhaten, en zig te begeeven tot de Roomfche -Religie.
ZOO IS'T, dat: Wy,, met communicatie en overleg van Haare Koninglyke Hoogheid de Vrouwe Gouvernante, na ingenoomen advis van den Preefident en Raaden, van Onzen Hove,. willende voorkoomen ,. dat Onze goede Ingezetenen door-jonkheid van jaaren, onbezonne driften,, verkeerde inzigten, en zonder- overweeging van de be-, klaaglyke en- verderffelyke gevolgen van de voorfz Huwelyken, zoo voor het eeuwige als tydelyke,. tot het aangaan van dezelve worden verleid, en integendeel aan de zulken die daar toe reeds een voorneemen mogten hebben,, of in eenige zoodanige. Hiiwelyks- of Trouwbeloften zyn ingewikkeft, den tyd en geleegentheid willende geeven om te luifteren na goede raadgeevingen, en van- het vol-'trekken van die voorneemens of engagementen af te zien,, goedgevonden hebben te ftatueeren en vaft te ftellen, zoo^ als. Wy ftatueeren en vastfteljen by deeze:: *
Eerftelyk, dat, (inha?reerende Onze Refolutie-van denai; Mey 1737 O) teti.refpefte.-van Militaire Officieren, terrepartitie van deeze Provincie, genoomen) die-geene, dewelke voortaan Vrouwen van de, Roomfche Religie zullen Trouwen, niet zullen mogen worden, aangefteld tot eenige Ampten of Bedieningen,, maar even als Roomfchgezinden,. daar* van zullem zyn geëxcludeert„ en dat die- geene», dewelke zig in Huwelyk begeeven met Vrouwen van. de- Pvoomfche Religie , met *er- daad zullen vee?en--vervallen van de Amgten en Bedieningen welke
ïj:



VAN BE HUWE'LYKS-ZAAKENi 5.89
zy bekleeden, en dat die Ampten en Bedieningen daar door zullen zyn vacant en impetrabel.
Ten tweeden, dat aan geene Perfoonen van dë waare* Gereformeerde Religie, of daar in opgevoed ,N van wat ftaat zy zouden mogen zyn,. eenige Huwelyks-Gebooden met Perfoonen van de Roomfche Religie, het zy met of' zonder confent van Ouders,. Groot-Ouders of Voogden,, zullen mogen worden gegunt,, zoo lang dezelve, het zy Mans- of Vrouwsperfoonenden ouderdom van vyf entwintig jaaren niet volkoomen zullen hebben vervult, waar van by exhibitie uit de Doop-Regifters of andere valable bewyzen aan die. geene. die de Huwelyks-Gebooden infchryven, zal moeten bh ken,., ten ware oogfchynelyk genoeg te zien was, dat dezelve meer als de voorfz ouderdom hebben bereikt; als meede niet aan eenige Perfoonen den ouderdom van vyf en twintig of meer jaaren (zonder onderfcheid of dezelve Perfoonen reeds ih eerder Huwelyk mogten zyn getrouwt geweeft: dan. niet), hebbende bereikt,,, zonder confent van Ouders,, of een van- beide,. Grootvaders en Grootmoeders, of eenige of een van dezelve, voor zoo verre die in leeven zyn, op poene in voorfz beide gevallen, dat de Huwelyken contrarie aai> gegaan^ zullen zyn onbeftaanbaar,. en de Kinderen daar uit gebooren onwettig, zonder ooit dan om groote, byzondere en dringende redenen, die Ons. daar toe. zoudenmogen moveeren, gelegitimeerr te kunnen worden.
Ten derden,. dat alle: Trouwbeloften tuffchen de voornoemde Perfoonen, van wat jaaren zy zouden mogen zyn, het zy mondeling of ook fchriftelyk, reeds- gegeeven of noch te geeven , zullen zyn abfolut, kragteloos era zonder effect; en dat het dienvolgende aan alle de voornoemde Perfoonen ten. wederzyden zal vryftaan , om tem allen tyde „niet alleen voor het. aanteekenen van. de. Huwelyks-Proclamatien ,. maar zelfs na dat die reeds zoudenmogen zyn gegaanvan de voorfz Trouwbeloften te- m&lieerea en af te- gaan^ zonder dat het aan. eemg Eedfcasr g^ermitteert.: zal zyn op- de. voorfz. Trouwbeloften; segit Ühbb 3, m



590
II. Boek. H. Agtste Titel
te doen, veel min iemand tot het nakoomen van zoodanige Trouwbeloften te conftringeeren.
Ten vierden, dat tulfchen de voorfz Gereformeerde Perfoonen en die van de Roomfche Religie, met welke zy in Huwelyk treeden, al was het fchoon met confent van Ouders of Groot - Ouders, geen gemeenfchap van Goederen plaats zal hebben, gelyk zy ook ten geenen tyd van den anderen'uit de voorfz Goederen zullen mogen neemen of heffen eenige Douarie, Lyftogt of andere Gaven, het zy uit kragte van eenige Huwelyks-Voorwaarden, by Teflamente, Gifte, Overdragte, Ceffie of andere Gaven, in wat maniere het zoude mogen weezen.
Ten vyfden, dat aan de Kinderen uit voorfz Huwelyken gebooren, en welke in de Roomfche Religie zullen worden of weezen opgevoed, en de Roomfche Religie belyden, geen preferentie zal mogen worden gegeeven boven de Kinderen in de Gereformeerde of Proteftantfche Religie opgevoed of die dezelve belyden, het zy by Testament, Codicille, Donatie, Contracf, of op eenige andere wyze, hoegenaamt, maar dat zoodanige Dispofitien of Contraclen zullen weezen nul en van geender waarde, ten ware de Ouders daar toe mogten hebben wettige en fuffifante redenen, dewelke met kenniffe van zaaken door den Rechter zullen moeten werden geëxamineert en gedecideert, en voor zoo verre t'eeniger tyd zoude mogen werden ontdekt, dat contrarie deezes iets zoude mogen weezen genooten of geprofiteert, dat het zelve met een dterüm tantum of verdubbelde waarde zal moeten worden gereftitueert en voldaan.
Ten zesde, dat de. Huwelyks-Proclamatien van de voorfchreeve Perfoonen, boven de vyf en twintig jaaren oud zynde, in plaats van te gaan van week tot week, zullen moeten gaan van zes weeken tot zes weeken, zoodanig, dat de voltrekking van het Huwelyk zelve meede eerft zes weeken na de derde Proclamatie zal mogen gefchieden, op gelyke poene, zoo ten aanzien der voorfz Proclamatien, als van een daar op gevolgt Huwelyk, als hier
voor



VAN DE H U W E L Y K S -ZAAKEN, 591
yoor in het tweede Artikel is geftatueert, en dat by het af leezen der Gebooden zal moeten werden gedenuncieert dat dezelve van zes tot zes wceken gefchieden uit kra?! te van dit Ons Placaat. 9 U1E KlaS"
En dewyl Wy bedugt zyn, dat Onze goede intentie zoude kunnen worden geëludeert, door zoodanige Gereformeerden, die, om met Roomfchgezinden te Trouwen zoo verre zig zouden laaten verleiden, om voor het aanteekenen der Gebooden, tot het Roomfch Geloof of eenige ander Gezintheid over te gaan, ten einde dus niet onderheeyig te zyn aan het geen hier voor is geftatueert zoo willen en beveelen Wy noch, dat aan geene Perfoonen, van wat jaaren of ftaat zy zouden mogen zyn , die de waare Gereformeerde Religie beleeden hebbende of dezelve toegedaan of daar in opgevoed zynde, dezelve zullen hebben verlaaten en tot de Roomfche Religie of eenige andere Gezintheid zullen zyn overgegaan, en vervolgens met Perfoonen van de Roomfche Religie zig in Huw&vk zouden willen begeeven, eenige Huwelyks-Gebooden niet Roomfchgezinden zullen mogen werden gegunt, dan na verloop van een jaar, na datzy de Gereformeerde Godsdienft verzaakt, en van het Roomfche Geloof, of van dat van eenige andere Gezintheid profeffie gedaan zullen hebben gehad, waar van zy behoorlyk en voldoende bewys zullen moeten vertoonen aan die geenen, door welke de Gebooden aangeteekent worden meede op depceneby het voorgaande tweede Aitikel gemeld; en dat daarenboven in zoodanige Huwelvken meede plaats zal hebben al het geen in de hier voorgemelde Artikelen is geftatueert, even als of de voorfz Perfoonen de Gereformeerde Religie niet hadden verlaaten.
En alzoo het insgelyks, tot verydeling van Onze falutaire intentie, zoude kunnen gebeuren, dat Roomfchgezinden zoo verre zouden gaan, van in uiterlyke fchvn haar Religie te verlaaten, en tot de Gereformeerde over te gaan, ten einde met een Perfoon van dezelve Religie te kunnen Trouwen, zonder aan het voorfchrift van dit Placaat gehouden te zyn, doch met intentie, om na het
vol-



592 H. Boek. H. Agtste Titel
.trokke Huwelyk tot het Roomfche Geloof weder te keexen-, zoo is laatftelyk Onze wille, dat in zoodanigen geval, tot voorkooming van het zelve, omtrent Perfoonen van de Roomfche tot de Gereformeerde Religie overge' gaan, en met iemand van dezelve Religie willende Trouwen, meede zal plaats hebben al het geen hier voor, ten reguarde van Gereformeerden, tot het Roomfche Geloof overgaande, is geftatueert.
En worden alle Magiftraaten, Commiffariften van Huwelyks-zaaken, Kerkenraaden en Predikanten, door welke de infehryvinge der Gebooden gedaan, en den Trouw gefolemnifeert word-, refpeftivelyk gelaft, naauwkeurig te letten en zorge te draagen., dat dit Ons Placaat behoorlyk en exa&elyk in alle deelen nagekoomen worde.
En ten einde niemand hier van eenige ignorantie koome te pra^tendeeren, laften en beveelen Wy, dat deeze aiomme zal werden gepubliceert en geaffigeert, daar zulks hehoord en te gefchieden gebruikelyk is; laftende ook alle Rechteren, den Procureur Generaal van Onzen Hove, en alle Officieren deezer Provincie, deezen Onzen Plaeaate na te koomen en te doen nakoomen, procedeerende tegens te Contraventeurs zonder eenige oogluikmge of óiffimulatie, want Wy zulks voor den dienft van den Lande, en ten beften van Onze goede Ingezetenen, bevonden hebben te behooren.
Gedaan in den Hage onder het kleine Zeegel van,den Lande den 24 January 1755.
Onder ftond,
Ter ordonnantie van de Staaten.
Was geteekent,
C Boey. Refo-



VAN DE HUWELYKS-ZAAKEN. 593
H, Refolutie van de Staaten van Holland, op
de Requefte van Gerrit Kuyper en Elifabeth van der Kamp, om dispenfatie van het Placaat van den 2n January 1755, raakende het Huwelyken' van Gereformeerden met Roomfchgezinden. Den 28 July
y\E Rnadpenfionaris heeft ter Vergadering gerappoiteert de JLJ conndenmen en het advis van de Heeren van de RidderIChap, en verdere haar Edele Groot Mog. GecommitteerJ?! SbS?ld?:* mgevolge en tot voldoening van haar Ed Gr -Mog Refolutie commiflbriaal van den 23 der voorleeden maand " njet Heeren Commiirariflen van den 4ve/g?èxa^eert^en Miffive van den Prrefident en Raaden van den Hove hebree ■ven alhier m den Hage den 20 derzelve maand rhouden.de gevolge en ter voldoening van haar Edele Groot MogendeAnpoinftement van den 9 daar te vooren, derzelver confideratien en advis op dc Requefte van Gerrit Kuyper, woonendete K S?* Weduwenaar, geen Ouders, Groot-Ouclers, KüTof Raderen hebbende, zynde van de Roomfche Religie, en Ehfabeth van der Kamp, meerder]aarige jonge Dochter, woonende te Haarlem zynde van de Gereformeerde Religie; houdende ver! Slr^^ PIacaat' ^ ^ Wele Groot Mog. Z^l ^f Van 5" TroTuwen van Gereformeerde met Roomf gezinde Perfoonen den 24 January 1755 f» geëmaneert en rïr misfie voor den Suppliari^
kunnen genieten, mitsgaders bevoegt om by Teftament of a£ ders te disponeeren ten behoeve van eikanderen zoo als zv zeiden oordeelen tp behooren; als meede, dat aan de LpplianXeFfe gTrmiUe^> dat hunne Gebooden van agt Tot gt ^\oItreUemm ^ m°gen ^*den, en ^ Huwehjï
aanVd"n InÖt^ ^C> is goedgevonden en verftaan, ddu aen suppliant te permitteeren, om bv Huwelvkfehe Vnnr waarden de Suppliante met de helft W Be"tóh||§ bevog:
Xft) Zie boven pag. 535. dee-
//: Cccc



II. Boek. H. Agtste Titel
deelen, en verder ook by Teftament haar te beneficeeren; als meede'den Suppliante te qualifïceeren om het effeft daar van te1 kunnen genieten, en in zoo verre de Supplianten van het voorfz Placaat van den 24 Januarv 1 755 O) te dispenfeeren; alles met dien verftande , dat, ingevolge van het geen de Supplianten by haare Requefte hebben geoffereert, by de Huwelykfche Voorwaarden zal moeten worden geftipuleert, dat de Kinderen, welke uit der Supplianten aan te gaane Huwelyk zullen worden geprocreëert, in de Gereformeerde Religie zullen moeten worden opgebragt, en dat, indien de Suppliante voor den Supplkmt zal koomen te overlyden, de Magiftraat der Stad Haarlem, of van de Stad of Plaatfe alwa'ar de Supplianten, ten tyde van het zelve overlyden, zuilen woonen, ten dien einde de nodige ordres zullen ftellen; wordende der Supplianten verder of ander verzoek ge weezen van de hand.
En zal hier van Extract worden gezonden aan Burgermeefteren en Regeerders der Stad Haarlem, om op de nakoominge van het geene voorfz is, attentie te maaken.
O) Zie "boven pag. 586.
G. Extraét uit het P^egifter der Refolutien van de
Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, waar by het Placaat van den 3 Juny i?5°> tegens de ongelyke Huwelyken, tot nader ordre. te Maaftricht word buiten executie gefteld. Den 31 Mey 1758.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Hoytema, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Landen van Overmaze; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie commiflbriaal van den 8 September 1756, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert een Miffive van den Vice-Hoogfchout van wegens haar Hoog Mog. te Maaftricht, de Tacobi de Cadier, gefchreeven aldaar den 6 bevoorens, houdende, dat, volgens haar Hoog Mogende Placaat van aen 3 Juny 175o, (/O de Huwelyken tuffchen Proteftanten met Roomich|e-
O) Zie boven pag 579.



VAN BE HUWELYKS-ZAAKEN. 595
zinden en vice yerfa, zoo veel mogelyk wierden tegengaan en belet, door de poenen daar by geftatueert.
Dat egter des niettegenftaande voor eenigen tyd Jacob Frederik Reimcke, na dezelve by de Dominicaanen of Predikheeren der gemelde Stad afgezwooren te hebben, zig niet ontzien hadde met een Roomfchgezinde te Trouwen, zonder zig aan het voorfz Placaat te ftooren, volgens welke aan Proteftanten, tot de Roomfche Religie overgegaan zynde, geen Huwelyks-Gebooden mogten worden vergund, dan na verloop van een jaar na dat zyde Gereformeerde ofProteftantfchen Godsdienft verzaakt en van het Roomfche Geloof profeffie gedaan zouden hebben gehad: daar voornoemde Perfoon geen vier weeken had laaten verloopen toen hy zyn Trouw gefolemnifeert had, direct ftrv" dig tegens haar Hoog Mog. Placaat, ja dat zelfs onLmga^Sd n ?a J?"gelinS van omtrent agtien jaaren, die, hSewel nog geen Belydenifle van de Gereformeerde Religie gedaan had, nog? tans in dezelve gedoopt en opgevoed was, en by den Predikant Trellont zyn Belydenifle leerde*, zoo, verre was ve^Seri^^ den door een Roomfch Meisje, dat hy de Gereformeerde Kerk verlaaten had en tot de Roomfche was overgegaan, en na welk gedaan te hebben hy ook dadelyk met voornoemde Roomfch Meisje, tegens wil en dank van zyn Ouders, en verdere Bloedverwanten, getrouwt was. cu _ Dat hoewel hy den Paftoor van St. Maarten tot Wvck Officiaal van den Archi-Diacon van Halbanien, voor wien alle Ma-
m^o^^r^ aan^eraaand hadde' * na haar Hoog Mog. Placaat te conformeeren, met intentie, om denzelven de geftameerde boete van honderd zilvere Ducatons te doen betaalen, hy Vice-Hoogfchout daar in eenige zwarigheid had ge vonden, om dat hem die Paftoor tegenwierp, dat de inhoude van voornoemde Placaat genoegzaam decdc zien, dat het haï Hoog Mog intentie met geweeft was het zelve Placaat voor de Stad yan Maaftricht te maaken, en aldaar te doen obferveeren
lïïPm Z H°°g ^°g- 0p het einde va" voornoemde PlaS alle Magiftraaten , Commiflariflen van Huwelvks - zaaken Kc? kenraaden cn Predikanten, door welke de infehryvinge dér Gebooden gedaan, en gefolemnifeert wierden, refpectivelyk kwa-
Cccc2 " men'



$96
II. Boek. H. Agt s te Titel
-men te laften , dat Placaat in allen deelen na te koomen, zonder eenige mentie te maaken van de Roomfche Paftoors der Stad Maaftricht voornoemt; ver-zoekende hy Vice-Hoogfchout vte mogen weeten, of het haar Hoog Mog. intentie is, dat het voorfz Placaat in de gemelde Stad, zoo als in ,de geheele Generaliteit ftiptelyk geobferveert en nagekoomen wierde, en ingevalIe van ja, of haar Hoog Mogende verftaan, dat de voornoemde Perfoonen wegens de gemelde haare Huwelykea ipfo fefifo, in de poene by het Placaat geftatueert, vervallen zyn, en dat de Pastoor wegens het niet nakoomen van het voorfz Placaat, de boete verbeurd heeft, dan of haar Hoog Mog. begeeren , dat voorfchreeve Placaat eerft na dat door haar Hoog Mog. nadere ordres zal onderrigt weezen, ftand zal grypen, en geobferveert worde..
Hebbende wyders welgemelde Heeren Gedeputeerden en Gecommitteerden meede geleezen en geëxamineert een Miflive van den Ontfanger Generaal der Beeden in de drie Landen van Overmaze, Cornelis Rofa van der Haer, gefchreeven te Maaftricht den 31 Maart van deezen loopende jaare, door Heeren Gecommitteerden van den Raad van Staate in de Conferentie geëxhibeert, daar by, ter voldoening aan de. Refolutie van den Raad van Staate van den 30 September 1756, dienende van deszelfs confideratien en berigt op den inhoud van de boven aangetooge Miflive van den Vice-Hoogfchout voornoemt.
Waar op gedelibereerd, en in aanfchouw genoomen zynde, de redenen en middelen by het voorfchreeve Berigt. breder gedetailleerd.
Is goedgevonden en verftaan, dat de bovengemelde ViceHoogfchout , Jacobi de. Cadier, zal worden aangefchreeven, omnopens de twee aangegaane Huwelyken in zyne Miflive gemeld,, de zaake buiten verder vervolg te laaten, eu dat ten dien opzigte van Huwelyken binnen de Tweeheerige Jurisdictie van Maastricht te contraéleeren door Perfoonen voor deezen van de Roomfch Catholicque Religie geweeft, of daar toe overgegaan zynde, tegen dezelven, uit kragte van haar Hoog Mogende Placaat van den 3 Juny 1750, tot nader ordre geen actie zal hebben te formeeren.
Extract



VAN BE HUWELYKS-ZAAKEN. • ^
G. Extract uk het Regifier der Refolutien van de
. Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, waar by ade de Beampten in de Generaliteit begreepen worden w de Refolutie van n Mey 1739, te»en de ongelyke Huwelyken. Den 13 January i75i.
IS gehoord het rapport van- de Heeren Viaardingerwoud en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 9 No" vember laatftleeden, met en nevens- eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Reqnefte van de Claflis van Maaftricht en Landen van Overmaze, houdende dat, niettegenftaande den klaaren inhoude van haar Hoo^ Mor Refolutie van den 11 Mey 1739, (a) waar bv haar Hoog Mo** de ongelyke Huwelyken van Gereformeerde Politicaue Officieren met Roomfche Portuuren in het Reffort van de Generab'teit Uitdrukkelyk gelieven te interdiceeren, op poene, dat met 'er daad van haare Officien en Politicque Ampten zouden vervallen weezen, nogtans gefuftineerd wierde, dat onder de Officieren met begreepen waren andere Jufticieren, als Scheepenen, en dier gelyke-, zoo verre, dat reeds»een geval daar van onder haar èxteerde, en te vreezen was, dat van meer andere in tyd en wylen zoude konnen gevolgt worden; verzoekende de Supplian ten, by gelegendheid van de falutair-e Refolutie van haar Hooft Mog. van den 3 Juny laatftleeden, (f) en daar nevens *evoe°t Placaat op dat fubjecl: geëmaneert , dat haar Hoog Mog %oorfz Reloiuüe van den 11 Mey 1739, nader gelieven te intèrpreteeren, en te verklaaren, of onder de generaale Bedieningen van Officieren, ook alle andere Politicque Beamptenaaren als Schee penen, en diergelyke, begreepen zyn, zoo als het de Supplianten begrypen, dan of die daar van geëximeert zyn, op dat de Supplianten mogen weeten, waar naar zig in het vervolg bv het voorkoomen van diergelyke gevallen, te gedraagen,.
O) Zie boven pag, 573. - aaï
(O ibid. pag. 579. .
C c c c 3.



598
II. Boek. H. Agtste Titel
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat onder de benaaming van Politicque Officieren, zoo *ls dezelve voorkomt in haar Hoog Mog. voorfz Refolutie yan den n Mey 1739, begreepen zyn alle Officiers en Jufticiers, en generaalyk alle Beampten in het Resfort van de Generaliteit, het zy dat dezelve tot de Policie, het zy dat ze tot de Juftitie of Financie behooren, en dat dienvolgende gemelde haar Hoog Mog. Refolutie met opzigt tot alle moet ftand grypen.
En zal Extract van deeze haar Hoog Mogende^ Refolutie gezonden worden aan den Raad van Staate, om te- .ftrekken tot derzelver narigtinge.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, autho¬
rifatie verleenende op Gecommitteerde Raaden in beide Quartieren, om by abfentie van de Vergadering, in pfejfante gevallen te yerleenen permiffie om drie Hüwelyks - Gebooden op eenen dag te hebben. Den 4 Maart 1752.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport den 27 January laatftleeden ter Vergadering uitgebragt door de. Heeren van de Ridderfchap, en verdere haar Edele Groot Mog. Gecommitteerden; hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mog. Refolutie commiflbriaal van den 3 December van het voorleede jaar, geëxamineert en overwoogen, of de Heeren Gecommitteerde Rsaden zyn gequalificeert, om, geduurende het afweezen van haar Edele Groot Mog. Vergadering, by dispenfatie van de Politicque Ordonnantie, permiffie te verleenen om drie Huwelyks-Proclamatien op een dag te mogen laaten gaan.
Is goedgevonden en verftaan, de Heeren Gecommitteerde Raaden te qualifïceeren, zoo als dezelve gequalificeert worden by deeze, om, ieder voor zoo veel haar Qjuartier aangaat, by abfentie van haar Edele Groot Mog. Vergadering, in voorkoomende gevallen waar in periculum in mora zoude mogen zyn, en
zulks



VAN DE HüWELYKS- ZAAKEN.
599
zulks om pregnante redenen, te mogen verleenen permiffie tot het gaan van drie Huwelyks-Proclamatien bp een dag, .des dat de Heeren Gecommitteerde Raaden gehouden zullen zyn, om telkens, wanneer by haar zoodanige dispenfatie van de Politicque Ordonnantie zal weezen verleend, daar van, als meede van de redenen die haar daar toe hebben bewoogen, aan haar Edele Groot Mog., by de eerfte byecnkomft van derzelver Vergadering kenniffe te geeven.
Blyvende ten opzigte van het verleenen van dispenfatien van het interval van tyd tot het gaan der Huwelyks-Proclamatien, na dat reeds een Gebod is gegaan, in volle kragt het geene by haar Edele Groot Mogende Refolutie van den 27 January 1722 Cd) is vaftgefteld. ' ' ^ J
En zal hier van Extract worden gezonden aan den Praffident en Raaden van den Hove, om te ftrekken tot derzelver narigt.
CO Keik- Pl- Bock IIL Deel pag. 364.
G. Extract uit bet Regifier der Refolutien van
de- Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, gelaftende aan de Magiftraat van 'sBofch de Registers der Ondertrouw te doen aftgeeven aan de Diaconen der Nederduitfche Gereformeerde Gemeente. Den 16 Augufty 1756.
TS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van die van den J- Breeden kerkenraad der Nederduitfche Gereformeerde Gemeerite te 'sBofch; verzoekende, om'redenen in de voorfz Requefte geailcgeert, dat haar Hoog Mogende de Magiftraat van
s Hertogenbofch gelieven aan te fchryven cn te gelaften, de Onclertrouw-Boekjes, breder in de voorfz Requefte vermeld om de veertien dagen of uiterlyk vier weeken door den Secretaris van de Huwelyks-zaaken, aan de Diaconen in der tyd te doen afgeeven, of wel dat aan dezelve weekeïyks daar uit gratig een Lyk of Extract moge gegeeven worden "van de Perfoonenwelke zig binnen de gemelde Stad in Ondertrouw begeeven Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan,
. : • : dat



6bo IL Boek. * H. Agtste Titel
dat de Magiftraat der Stad 's Hertogenbofch zal werden aange-: fchreeven en gelaft, zoo ais dezelve gelaft word mits deezen, om de gemelde Ondertrouw-Boekjes of Regifters van Ondertrouw, om de veertien dagen door den Secretaris van de Huwetyks-zaaken aan de Diaconen van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente aldaar, in der tyd te doen afgeeven, of wel aan dezelve weekelyks daar uit gratis een Lyft of Extraét geeven van de Perfoonen welke zig binnen de voorfz Stad 's Hertogenbofch in Ondertrouw begeeven, ten ware eenige reden hadde ter contrarie, welke zy in zoodanigen geval aan haar Hoog Mogende zullen laaten toekoomen.
G. Refolutie van de Staaten Generaal, waar
by het Huwelyk van Bachman en van der Spyck, onwettig word verklaard, en de Kerkenraaden te Venlo en te Steevenswaart gel aft het Echt-Reglement van den 16 Maart 1656 te doen publiceeren. Den 23 Augufty 1740.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Lynden, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 22 April deezes jaars, geëxamineert een Miflive van den Kerkenraad der Gereformeerde Gemeente der Stad Venlo, aan haar Hoog Mog. kenniffe geevende van de onordentelyke faamenleevinge van twee Perfoonen, genaamt J. W. Bachman en Ida Cömelia van der ,Spyk , Weduwe van Frans Jacob Bowiers, in zyn leeven Gommis van 's Lands Magazynen aldaar, welke, hoewel niet getrouwt, faamen leefden en huis hielden, zonder dat de Magi-. ftraat daar tegen eenige'aftie kwam te inftitueeren, of eenig middel in het werk hadde gefteld om het zelve te weeren.
Als meede geëxamineert hebbende een nader Miflive van den Kerkenraad , van dato den 20 April laatftleeden, bet zelve fubjecl concerueerende, en meedebrengende, dat gemelde Perfoonen
op



VAN DE HUWELYKS-ZAAKEN. ■ <föl
op een vreemd Territoir zonder Huwelyks-Proclamatien zvn betrouwt. *r 6
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan mits deezen te verklaaren, dat het voorfz Huwelyk is onwettitr' en voor onwettig gehouden zal worden. bi
Dat de Kerkenraaden van de Gereformeerde Gemeenten, zoo te Venlo als te Steevenswaart, zal werden aangefchreeven, dat zy het ^Echt-Reglement vani haar Hoog Mogende van . den 16 Maai t 1656 Ca) van de Predikftoelen in de Gereformeerde Kerken te Venlo en te Steevenswaart zullen doen afleezen en publiceeren, -ten einde de Gereformeerde Gemeenten in de voorfë Plaatfen haar daar na mogen reguleeren, zoo als zy voor het toekoomende daar aan gehouden zullen zyn.
Dat voorts de Kerkenraad te Venlo aan gemelde T. W Bachman en Ida Corneha van der Spyck, z*l aanzeggen, dat,'indien zy haar Huwelyk voor wettig willen aangezien'en verklaart hebben, en indien zy met willen vervallen in de boete by het EchtReglement geftatueert , dat zy alsnoch haar Huwelyk in de Kerke te Venlo, na ordre in het voorfz Echt-Reglement ver wat, zullen hebben te folemnifeeren.
(V) Kerk. PI. Boek I. Dcél pag. "817.
G. Extract: uit het Regifier der Refolutien van de
Staaten 'Generaal der Vereenigde Nederlanden, nor nul verklaar ende een Huwelyk door den Zwitzer/chen Predikant zonder drie Proclamatien voltrokken tft Sluis in Vlaanderen. Den 16 Juny 1732.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Lynden van Reffen. en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Placaaten en Reglementen; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den ÏÏ Maart laatftleeden met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden int den Raad van Staate, geëxamineert een Miflive van den Lieutenant Collonel Meyer, Commandant van het BtXtóft Zwrtzers van den Generaal Major Sturler, althans in Guarnizoen
n?Vyiaanderen' §efchreeve* ^daar den 9 daar te ylorel IV. DLLL. Dddd feo^



<fo2 II. Boek. H. Agtste Titel
houdende, ingevolge en ter voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 29 February deezes jaars, derzelver berigt op een Miffive van de .Magiftraat van gemelde, Stede, Zig daar by beklaagende, dat gemelde Commandant, in weerwil van haare gedaane repraefentatien, en ftrydig tegens het Echt - Reglement van den jaare 165Ó, zig niet ontzien had door den Predikant van voorfz Battaillon, zonder voorafgegaane gewoonlyke drie Huwelyks-Proclamatien in haare Kerk, zekere jonge Dochter te laaten Trouwen met een Vivandier van de Zwitzers.
En hebbende daar nevens geëxamineert het Advis van den Fiscaal van de Generaliteit, by den Raad van Staate op het voorfz geval ingenoomen , en in de Conferentie geëxhibeert.
Waar op gedelibereerd, en geconfidereerd zynde, niet alleen dat het Echt-Reglement is een algemeene Wet voor het Reffort van de Generaliteit, waar na ook de 'Zwitzers aldaar in Guarnizoen, zelfs met Zwitzerfche Vrouwen trouwende, verpligt zyn zig te reguleeren, maar byzonderlyk ook dat in het voor handen zynde geval, de jonge Dochter was een geboore Onderdaan van den Staat, en by de tien jaaren te Sluis had gediend, zoo als de voornoemde Commandant zelfs erkent, en waar door zyne mistafting in deeze des te grover is.
Is goedgevonden en verftaan, te verklaaren, dat het voornoemde Huwelyk is nul en onbeftaanbaar, waar van by Extract van deeze haar Hoog Mog. Refolutie, zoo aan gemelde Magiftraat , als aan den Commandant van het bovengemelde Battaillon, kennis zal worden gegeeven, om te ftrekken tot derzelver narigt, en met laft aan den laaftgemelde, om de geintereffeerde Partyen daar van te informeeren..
En is by deeze geleegendheid wyders goedgevonden en verftaan, dat haare Koninglyke Hoogheid zal worden verzogt, zoo als verzogt-word mits deezen, te willen aanfchryven aan de Chefs der Schotfehe en Zwitzerfche Regimenten, in dienft van den Staat, dat haar Hoog Mog. verftaan, dat haare onderhebbende- Officieren en Gemeenen, zoo. wel als andere Ingezetenen» verpligt zyn zig in het ftuk van het Huwlyk, met den aankleeven van dien, te gedraagen na de falutaire Wetten en Orders van dit Land,/ op- poene van anders- doende, te incurreeren de-
poe-



VAN BE HUWELYKS-ZAAKEN. 6Ó3
poenaliteiten, daar by tegen de Overtreeders geflatteerd, en dat zy Chefs dienvolgende ook zullen hebben zorge te draagen dat haare Predikanten tot de infra&ie derzelve niet koomen te coöpereeren, en de Onkundigen in ongeleegenheid brengen.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
by word afgeftaagen hei verzoek van Jacobus Vervoort, om te mogen Trouwen met een Vrouw sperfoon, waar meede hy in Overfpel heeft gekeft. Den z Augufty 1749.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport ter Verga* dering uitgebragt den 1 Mey laatftleeden, door de Heeren Gedeputeerdens der Stad Haarlem, en verdere haar Edele Groot Mog. Gecommitteerdens; hebbende, ingevolge en tot voldoening van haar Edele Groot Mög. Appointement commiflbriaal van den 28 November van het voorleeden jaar, met en nevens Heeren Commiflariflen van den Hove, geëxamineert de Requefte van jacobus Vervoort, Hospes in het Logement genaamt het Wapen van Holland, binnen Schiedam; verzoekende, om daar by geallegeerde redenen, dat haar Edele Groot Mog. uit fmguliere confideratie gelieven te permitteeren, om met Maria Elilabeth Sperber, welke >hy by het leeven van zyn overleeden Huisvrouw Maria Krygsman, hadde bezwangert, na de Wetten deezer Landen te mogen Trouwen, en mitsdien hem Suppliant te dispenfeeren van derzelver Placaat van den 18 July 1674, 00 en van de poenaliteiten daar by geftatueert, voor zoo verre het zelve tegens het voorfz Huwelyk zoude mogen disponeeren ; als meede het advis van den Praefident en Raaden van den Hove op de voorfz Requefte aan haar Edele Groot Mog. toegekoomen.
Is goedgevonden en verftaan, dat in des Suppliants gedaane verzoek met kan werden getreeden, en mitsdien het zelve te wyzen van de hand.
CO Kerk. Pl. Bock I. Deel pag. 855. Rcf°"
D d d d ü



<5o4'. II. Boek. H. Acts te Titel'
li, Refolutie van de Staaten van Holland, dfi
geftaagen het verzoek van Jannetje de Bruyn, Huis- vrouw van Cornelis. Droog, gebannen uit Holland,.. Zeeland en IVeftvriesland, om dijjblutie van haar Huwelyk, en permijfie om met - een - ander te mogen Trouwen. Den 21 Augufly 1755...
BY refumtie gedelibereerd zynde op de Miffive van den Prre- .ftdent en Raaden over Holland, Zeeland en Vriesland, op den 3 der voorleede maand ter. Vergadering ingekoomen, houdende, ingevolge en ter voldoeninge van haar Edele Groot Mog. Appointement van den 18 July 1754, derzelver confideratien en advis op de Requefte van Jannetje de Bruyn , Huisvrouw van Cornelis Droog, woonende aan de Binnenweg onder den Ambagte van Kool buiten de Stad Rotterdam, om de daar by geallegeerde redenen, en particulierlyk op fundament dat haar voornoemde Man by Vonnifle van Scheepenen en Mannen van Schieland, by contumacie geweezen, ter zaake van een Manflag by hem tuffchen den 4 en 5 Augufty 1752 geperpetreert,. was gebannen uit den Lande van Llollahd, Zeeland en Weftvriesland , met bedreiginge, van met de dood te zullen worden geftraft, byaldien hy weder in deeze Provincie mogte koomen; verzoekende, dat haar Edele Groot Mog. ex plenitudine poteftatis den. band van het voorfz Huwelyk zouden gelieven te diffolveeren, en de Suppliante als een verlaatene Vrouw, te oélroyeeren en permitteeren -, om met een ander Man, het zy de voornoemde Cornelis Droog nog leevende of dood.mogte zyn , een wettig;, Huwelyk te contraéfeeren.
Is goedgevonden en verftaan, des Suppliantes gedaane ver? zaejfcite .wyzen van _de hand,.,
Pübli-



VA;N DE H ü W E L Y K S - 2 A A K E N. <fe|
H, Publicatie van de Staaten van Holland, ver¬
biedende.de Huwelyken van een Man met zyn overheden Huisvrouws Stiefmoeder, en van een-Vrouw mef haar overleeden Mans. Stiefmoeder. Den 21 February 1736. Gr. Pl. Boek VI. Deel pag. 541*.
DE, Staaten vff 'Noltm en Weftvriesland-: Allen den geenen die deezen zullen zien of hooren leezen, falut; Doen te weeten: Alzoo Ons eenige bedenkelykheid is voorgekoomen of het volgens Onze Ordonnantie van Policie van den 1 April 1580, Cd) geoorlooft zoude zyn, .dat een Man zoude Trouwen ?etnZ-y\°ï:urIeeden Huisv™^s Stiefmoeder, of niet en d,t Wv ZOO IS 'Tn f a§twdiC hQd^y^ weg te l%nW a 5 V;dat Wv' na ^genoomen confideratien en advtV van den Pramdent en Raaden van den Hove, goedgevonden hebben, by wege van elucidatie van Onze voorfr^litouè Ordonnantie, voor het toekoomende te verbieden, zoo als Wv verbieden by deeze, de Huwelyken van een Man met zyn over leeden Huisvrouws Stiefmoeder, en van een VroiwSet haar overleeden Mans Stiefvader. mee naai
En op dat een iegelyk hier van behoorlyke kennis zoude hebben , begeeren Wy, dat deeze aiomme gepubliceert en 4ffi ifkls. W°rden' bdl00rd Cn "e Wcb?eS ,
Gedaan in den Hage den 23 February 1736. Onder ftond,
Ter ordonnantie van de Staa- • ten.
Was geteekent,
O) Kerk. Pl. Boek I. Deel pag. 804, mkm Bu3s>
Voorts zyn dispenfatien om te Trouwen afgeftaagen • By hun Edele Groot Mogende aan
1J' Bar«nt-.Janffen' met;Sophia' Weymaiv over welke zyne-
Dddd'3., over*1"-



II. Boek. H. Agtste Titel
overieede Huisvrouw was geweeft Oud-Moeye van halven Bedde. 29 January 1744.
2. Aan Pieter van der Kuyft met Catharina Ooften, uit hoofde van natuurlyke geboorte, Moey van zyn overieede Huisvrouw. 29 November 1749.
3. Dirk Dirkfe Cofter en Tryntje Jacobs Berkhout, de Zufters Dochter van zyn overieede Huisvrouw. if> Mey
1751-
By hun Hoog Mogende aan
Jan Huyberts van Graswinkel met Chriftina van den Broek , Weduwe van zyn overleeden Moeders halve Broeder. 10 February 1745.



BYVOEGSELS
TOT HET
SUPPLEMENT
EN TOT DIT
VIERDE DEEL.






BYVOEGSELS &°9
T O T HET
S U P P L E M E N T
EN TOT DIT
VIERDE DEEL.
Byvoegfels tot het I. Boek Tit. C.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, hou¬
dende elucidatie van de Koops-Conditien van Weftmaas en Group, ten opzigt van de beroepingen van Predikanten. Den 28 July 1731.
^ÏWïE ^eeren Gecommitteerden tot de zaaken van de Domei1|MJ nen» hebben ter Vergadering gerapporteert, dat zy, inge- . M^ftj volge en ter voldoening van haar Edele Groot Mog. Appoinctement commiflbriaal van den26 deezer, hebben geëxamineert de Requefte van de Gedeputeerden van het Zuidhollands Synode, met en van wegens de Kerkenraad van Weftmaas, aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert, ten einde zeker Artikel, geinfereert in de gedrukte Conditiën van verkooping der Ambagtsheerlykheden van Weftmaas en Group, raakende het beroep van een Predikant over dezelve Dorpen, gecorrigeert en verandert mogte worden: dat zy Heeren Geconmitteerden wel eenige reflexien hadden gehad, of haar Edele Groot Mog. eenige Requeften behoorden aan te neemen, die niet door den Predikant of Kerkenraad van de Plaatfen zelfs aan haar Edele Groot Mo» wierden geprefenteert; als meede, of de zaak, in de voorfz Requefte vervat, van die importantie was, om voor haar Edéïe Groot Mog. te worden gebragt, immers, na dat de rtyd der verkooping reeds zoo ver was irtgefchooten, dat de Schout en GeiV DEEL. E e e e ïeoh-



610 BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
mte van Weftmaas en Group niet tydig genoeg ontbooden en loord zouden hebben konnen worden, het different in queftie ar concerneerende, en met geen gevoeglykheid afgedaan konn a worden zonder hen te hooren: maar dat zy, alles geconfidereert meeft inclineerden, en van advis zouden zyn, dat, zonder te treeden in eenig verder onderzoek op de gefundeertheid of on*ef ündeertheid van de gedaane klagten, door haar Edele Groot Mog. behoorde te worden verklaart, derzelver meening en intentie te weezen, dat, zoo dikwils de Predikantsplaats op de voorfz Dorpen vacant mogte worden, omtrent de fuppletie van die zal moeten worden gevolgt in alles het voorig gebruik, en dat de gedrukte Koops-Conditien tot zoo ver daar meede gereclificeert bf opgeheldert behooren te worden.
Waar op gedelibereerd zynde, hebben haar Edele Groot Mog,. baar met het bovenftaande Advis geconformeert. ' En worden de Heeren Gecommitteerde Raaden, die de verkooping zullen waarneemen, by deeze verzogt, hier van, voor de veiling, behoorlyke denuntiatie of advertentie te laaten doen.
Q. Extraft uit het Regifier der Refolutien van de
'Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, toeftaande f 10000- o-o aan de Waldenfen in de Vallyen van Piemond. Den 4 January 1729.
IS gehoord het rapport van de Heeren van Lynden, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Financie; hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 3 der voorleeden maand, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van de Gecommitteerden van de Walfche Synode, in September laatftleeden te Rotterdam gehouden; verzoekende, om redenen in de voorfz Requefte 11 Sreede geallegeert, dat haar Hoog Mog aan de arme Waldenfen in dl-Yally en van Piemond,, eenige. affiftenue en verligtinge gelieven. toe te brengen,. WaaI.



en tot dit Vierde Deel.
Waar op gedelibereerd, en in agtinge genoomen zynde, dc ellendigen ftaat waar in de voorfz Waldenfen in de voorfz Vallyen, profeflie doende van de waare Gereformeerde RelHe door verfcheide toevallen en oorzaaken, zyn geraakt, zoodanig dat zonder charitable aftiftentie niet kunnen beftaan, en de ufP terfte compaffie meriteeren.
Is goedgevonden en verftaan, dat, ten behoeve van de voorfz Waldenfen in de Vallyen van Piemond, zal werden gegeeven een fomme van ƒ 10000- o- o, dat de Raad van Staate zal worden verzogt en geauthorifeert, zoo als verzogt en geauthorifeert word mits' deezen, om, na ingenoomen berigt en confideratien van de Gedeputeerden van de gemelde Walfche Synode , de voorfz Penningen te doen overmaaken en te doen diftribueeren en befteeden tot foulagement van de voorfz Geloofsgenooten in de Vallyen van Piemond, zoo als bevonden zal werden tot haaren meeften nutte te zullen kunnen ftrekken.
Dat de voorfz fomme betaald zal werden uit de Poft van de Defroyementen, fpeciaalyk uit de ƒ30000- o- o, welke van de voorfz Poft geaffecteerd zyn tot onderhoud van Luiden van de Religie die behoeftig zyn.
En dat de Heeren Staaten van de refpeétive Provinciën by Miflive zullen worden verzogt, haare Quote in de voorfchreeve ƒ 10000- o- o na de verdeelinge van de Poft van de Defroyementen op den Staat van Oorlog, ten Comptoite Generaal te f urneeren.
En werden de Heeren van Lynden, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Financie, mits deezen verzogt en gecommitteert, om, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate, by haar E, zelfs te nomineeren, nader te overleggen, of en wat Fonds bekwaamelyk uitgevonden zal kunnen worden, om by diergelyke voorvallen als het tegenswoordige, of andere preflante nooden van eenige Geloofsgenooten, aan dezelve te hulpe te kunnen koomen, en daar van alhier ter Vergadering rapport te doen.
Eeee 2 jg.y.



612 BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
Byvoegfels tot het t Boek Lett. D.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa¬
kende de betaalinge van de onkoften over het Kerkelyk different van IVoubrugge, en afflaande zulks in het vervolg te "voldoen.- Den 2.7 November 1648.
OP de Requefte van de Claffis van Leyden en Neder-Rhynland; is, na deliberatie, goedgevonden, dat aan dezelve zal werden betaald de fomme van agt honderd en agt guldens, over de onkoften, gedoogt in het Kerkelyk different van Woubrugge, met dien verftande, dat na dato van deeze, zoodanige onkofie i tot lafte van den Staat niet te zullen werden aangenoomen, noch van'de eene noch van de andere zyde, dan na fpeciaale deliberatie en formeele Refolutie dienthalven te neemen*.
Vergel. de Refólutië van hun Edele Groot Mog. van den 29 Mey 1743 , hier vooren pag. 2C5.
G. Extract, uit het Regifier der Refolutien van de
Hoog Mog-, Heer-en Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, gelaft ende Ds, Mobachius, in 's Bofch, de'koft en zyner Clafficale Approbatie te voldoen.- Den 20 April 1.742,
IS ter Vergaderinge geleezen de Requefte van Joachimus Mobachius , Predikant te 's Hertogenbofch ; houdende , ingevolge- en tot voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 9 daar te vooren, deszelfs belang op de Requefte, geprefenteert by die van het Claffis van 's Hertogenbofch, tendeerende „ ten einde haar Hoog Mog,, by interpretatie van derzelver Refolutie van den 11 Juny 1731 , (,a) zouden gelieven te verftaan,. dat de Suppliant, gehouden is te voldoen,; de onkoften,,
gevab-
4wXK»rk. Pl* Boek II.. Deel pag. 578;



en tot dit Vierde Deel.
613
gevallen op de Clafficale Approbatie van zyn beroep te 's Hertogenbofch, in welk verzoek haar Hoog Mog.. hebben geeonfenteert, ten ware de Suppliant redenen hadde ter contrarie, die hy in zulken geval binnen veertien dagen aan haar Hoog Mog.. zoude moeten bekend maaken.
Waar op gedelibereerd zynde, is. goedgevonden en verftaan,. dat den gemelden Predikant Mobachius zal werden gelaft, zoo als gelaft werd mits deezen, om de onkoften,. gevallen op dë Clafficale Approbatie van zyn beroep te 's Hertogenbofch, ter fomme van feftig guldens, te betaalen aan de ordinaris Claffis aldaar, cn dat hy Predikant zig daar over bezwaart vindende, hem zal moeten addrefiëeren aan de Heeren Gecommitteerden van den Raad van Staate, die in het aanftaande Saifoen tot verpagtinge van de Tienden ftaan te koomen te 's Hertogenbofch',. dewelke mits deezen worden verzogt, om het geen haar dienaangaande zoude mogen voorkoomen,. te willen examineeren, en daar in te willen disponeeren, zoo als na bevind van zaaken'zullen oordeelen te behooren.
En zal Extraét- van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden werden aan den Raad van Staate, met verzoek, om de Heeren haare Gecommitteerden tot de verpagtinge van de Tienden tot het. afdoen van die zaak de nodige authorifatie te geeven. "
R. v. S, Extracl uit de Refolutien van de Edele Mo*.
Heereii Raaden van Staate der Vereenigde. Nederlanden, betreffende de vifitatie der Kerken en Schooien in de vier Kreitzen. van Vlaanderen. Den 1.9) December 1754..
TS gehoord het rapport van de Heeren Scheideruydt, van BurX mama, Thefaurier Generaal Hop en Secretaris van Roven
hebbende, ingevolge haar Edele Mog. Refolutie van den 16 deezer, geëxamineert de Miffive van die van de Claffis' vam Walcheren, gefchreeven te Middelburg den 5 bevoorens,. houdende „ ter voldoening aan haar Edele Mog. Refolutie van den-



614 BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
26 Augufty laatftleeden, derzelver berigt op de Requefte van de Predikanten van de Kreitz van Sluis in Vlaanderen, reflbrteerende onder het voorfz Claflis, om daar by geallegueerde reden, verzoekende, dat haar Edele Mog. aan haar geliefden te accordeeren, dat in haare Kreitz de Kerk- en Schoolvifitatien, aldaar nog niet behoorlyk in train gebragt, mogt worden gedaan, en dat daar benevens aan ieder van de vier Kreitzen, tot vervullinge der onkoften by die geleegentheid moetende gemaakt worden tot het doen der reizen, toe te leggen een en dertig guldens vyf ftuivers, uitbrengende over de vier Kreitzen in het jaar, te faamen honderd vyf* en twintig guldens.
Waar op, en by refumtie meede gedelibereerd zynde, op het Berigt van den Ontfanger der Geeftelyke Goederen, van Aardenburg, en de Ooftburg, Sappius, vervat in deszelfs Miflive, gefchreeven te Sluis in Vlaanderen den 5 Augufty laatftleeden, meede concerneerende het verzoek by de voorgemelde Requefte gedaan; is goedgevonden en verftaan, dat, ter obfervantie van de goede ordre en discipline in Kerken en Schooien, om de twee jaaren in de vier Kreitzen van Vlaanderen, te weeten in die van Sluis, Cadfant, Yfendyke en Sas van Gent, zal worden gedaan behoorlyke Kerk- en Schoolvifitatien, en dat ten einde zulks op een regelmaatige wyze geëxecuteert werde, de Claflis van Walcheren daar toe tydig in het voorjaar van ieder even jaar by Miflive van haar Edele Mog. authorifatie zal hebben te verzoeken, en dezelve bekoomen hebbende, twee Leden van het gemelde Claflis zal hebben te despicieeren en committeeren tot het doen van de voorgemelde Kerk- en Schoolvifitatie in de vier bovengemelde Kreitzen, met laft, om van dezelve haare verrigtinge, te houden diftinct Verbaal, door haar te onderteekenen, en de Copie authenticq van het zelve op te leeveren aan handen van de Heeren haar Edele Mog. Gecommitteerdens tot de Commiffie van Vlaanderen, wanneer te Sluis aanweezig zullen zyn, met byvoeging nevens het gemelde Rapport of Verbaal van een Requeft, geaddrefleert aan -den Raad, ten einde haar tot rembourfement van de gedaane onkoften en verfchotten, toegelegt worde de fomme van honderd vyf en twintig guldens, selvk de Vifitatores der Kerken en Schooien onder andere Clas-



en tot dit Vierde Deel.
615
fen ter dier zaake gewoon zyn te genieten: om, het zelve gezien zynde, daar op gerefolveert te worden, als bevonden zal worden te behooren.
En zal Extract deezes werden meede gegeeven, aan de Heeren haar Edele Mog. Gecommitteerdens, fucceffivelyk gaande naar Staats-Vlaanderen, tot derzelver informatie, gelyk ook Extraclen deezer gezonden zullen worden aan de Predikanten van voorfz vier Kreitzen in Vlaanderen, tot derzelver narigt.
Nfi, Deeze Refolutie is ingetrokken den 24 Maart 1758; zie hier vooren pag. 204
Byvoegfels tot het L Boek Lett. E.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa¬
kende het repareeren yan de Kerk te Bommenede.Den 11 Mey 1595.
4 Lzoo Bailiiuw en Scheepenen van Bommenede de GecomXJL mitteerde Raaden van de Staaten van Holland en Weftvries- ■ land te kennen gegeeven hebben van wegen de Kerke aldaar,, dat Johan Commersz, Ontfanger van de Geeftelyke Goederen, de inkomften van de Goederen, fpecteerende tot de Kerke van Bommenede, meede aangevaart heeft, en is ontfangehde, waar dooide Supplianten geen middel hebben om haariuider Kerke te doen repareeren, en in goede reparatie te doen onderhouden, maar dat de voorfz Kerke gefchaapcn is te ruïneeren , ten ware henluiden volgen mogte de Goederen en Inkomften, fpecteerende tot dezelve Kerke; hebben de Gecommitteerde; Raaden van de Staaten van Holland en Weftvriesland, op het ernftig aanhouden en verzoek van de Supplianten, gezien het advis van den voornoemden Ontfanger; volgens dien, en tot goede reparatie en onderhoud van de voorfz Kerke, geconfenteert engeaccordeert, confenteeren en accordeeren by deezendat den' Supplianten volgen zullen de. veertien gemeeten Lands,,daar. van;



f6l6 BYVOEGSELS TOT II ET SUPPLEMENT
in der Supplianten Staat en Reekeninge ontfang gemaakt is, als eigentlyk toekoomende en fpecteerende tot dezelve Kerke van Bommenede, daar af de Inkomften bedraagen, vry geld, omtrent zes en vyftig guldens jaarlyks; ordonneerende overzulks denzelven Ontfanger, Johan Commersz, zyn handen te trekken van de voorfz veertien gemeeten Lands, en de Inkomften van dien,'' beginnende met den voorleeden jaare 1594? mits dat de. Supplianten gehouden zullen zyn, de Kerke van Bommenede behoorlyken te doen repareeren en onderhouden, en daar af te verantwoorden als na behooren; en aangaande de vordere Inkomften in de drie honderd guldens 'sjaars, by de Supplianten verzogt, hebben de Gecommitteerde Raaden het zelve afgeftaagen.
f-L Refolutie van de Staaten van Holland, toe-
ftaande het doen van Ommejlag tot reparatie van de Kerk te Noortwyk. Den 21 Juny 1595.
ALzoo Gezwoorens en Kerkmeefters van Noortwyk in den voorleeden jaare de Lheren Staaten van Holland en Weftvriesland te kennen gegeeven hebbende, dat de Kerke aldaar moefte werden gerepareert, om te verhoeden de ruïne van dezelve Kerke, en dat de vorderinge van dezelve reparatien by de Gemeente aldaar was geconfenteert, dat ter fomme toe van agt honderd ponden, van veertig grooten het pond, Capitaals, over dezelve Gemeente gemaakt en gedaan zoude mogen worden , en daar op dezelve Gezwoorens en de Kerkmeefteren, de Werken van dezelve reparatien binnen den jegenwoordigen jaare hadden doen befteeden, en voorts daar op in het werk ftellen, zulks, dat dezelve Kerk jegenwoordelyk ten meeften oorbaar was opgemaakt en gerepareert: dat de voorfz agt honderd ponden noodelyk moeten worden Omgefiaagen en geheeven, om daar meede de voorfz reparatien eensdeels te mogen vervullen, alhoewel de onkoften van dien, veel hooger fommen hedraagende zyn; verzoekende daarom tot'dien einde Onzen O&roye en
ConfenL „
Zoo



én tot bit Vierde Deel.
Zoo is't, dat Wy uit Onze magt en authoriteit, de voornoemde Supplianten geconfentecrt, geoótroyeert en geauthorifeert hebben, confenteeren, oclroy eeren en authorifeeren by deezen, over de Gemeente van Noortwvk, die aldaar woona^ig zyn, ten behoeve als boven, te mogen Ommeflaan en doen heffen Capitaalen, uitgezondert den Armen, de voorfz fomme van agt honderd ponden, in goede egalité na een iegelyks verrnoogen, zoo veel als doenlyk is; en voorts de Penningen, daar af koomende, alleenlyk tot dezelve reparatien zullen worden verftrekt, en daar van verantwoord zal worden na behooren, waar na een iegelyk hem zal hebben te reguleeren
Gedaan in den Hage onder het Zeegel van de Staaten, hier op gedrukt den 21 Juny 1595, 9
H. Reiolutie van de Staaten van Holland, hou*
dende, dat Diaconen en Armhuizen meede fub ie® zyn de boete van het fit Appel. Den 10 July 1645
OP de Requefte van Hügo Caffiopyn, als Rentmeëfter van de Exploten van den Hoogen Raade; is, na deliberatie goedgevonden, dat de Diaconen , en andere Armhuizen'
>Ab°?-e Van hI f? Appel' volgens de nader Ampliatie van de Inftrucïie van den Hoogen Raade, benelfens andere, meede se houden zullen weezen by provifie te betaalen, volgens de voor fchreeve Ampliatie, zonder des eenige exemptie te mogen nreteadeeren; gelyk meede goed is gevonden, dat het gun? voorfz is, m de publicque Refolutien zal werden geinfereert om zno in de zaake by de voorfz Requefte vermeld, als in gelvke «revallen te mogen dienen. - b
H. Refolutie van de Staaten van Holland betref*
[ende de boete van het fol Appel ook te betaalen by Diaconen, Armhuizen, &c. Den 21 July 1645 |S geleezen een Brief van den Prudent en Raaden van den X Hoogen Raade, gedatecrt op heden, houdende eene hnS deductie tegen de Requefte van Hugo de Cü{TwvV nU
* t de,



6l8 BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
de, op dewelke was gevolgt een Refolutie van haar Edele Groot Mogende van den i o deezer:
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , dat de provifioneele betaaling van de boete van het fol Appel indiftinctelyk zal plaats hebben ten reguarde van alle Diaconyen, van Armhuizen, mitsgaders ook van alle particuliere Armen; behoudens, dat ieder van dezelve vry zal ftaan, zulks goedvindende te fupplicceren aan haar Edele Groot Mog., om van de voorfz betaalinge te,mogen worden gedispenfeert, waar op alsdan na geleegendheid van zaaken, by haar Edele Groot Mog. zal werden gelet.; is wyders goedgevonden, nademaal de provifioneele betaaling van de voorfz boete van het fol Appel, is gefuiTOgeert in de plaatfe. van de Cautie, in zoodanige occurentie te ftellen, dat in cas van Transacf ie of Accord, reftitutie van de voorfz boete zal worden gedaan; en wat aangaat de vordere inVredienten van de voorfz deductie, is goedgevonden ckc.
Byvoegfel tot het L Boek Lett. G. III,
H. Refolutie van de Staaten van Holland, waar
■ by het Boek van Do. Jacobus Triglandus, Kerkelyke Gefchiedenijfen, word gelaaten in zyn waarde en onwaarde. Den 3 Maart 1Ó50.
IS in de Vergaderinge gekoomen Do. Jacobus Triglandus, Profeffor der Heilige Theologie tot Leyden, en heeft, na een mondelinge inleidinge, aan haar Edele Groot Mog. geprefenteert een Boek in Folio, geintituleert: Kerkelyke Gefchiedenijfen, begrypende de zwaare en bekommerlyke gefchillen in de Vereenigde Nederlanden voorgevallen, en derzelver beflisfmge, en aanmerkingen op de Kerkelyke Hiftorie van Johannis Uyttenbo-
gaart. . '' .
Waar op by de Heeren van Amfterdam eenige confideratien zynde gemoveert, als eenige kenniffe van den inhouden van het voorfz Boek door eenige van den haaren, verklaarende te hebben;



en tot dit Vierde Deel.
ben; is,, na deliberatie, en verfcheide discourffen daar op gevallen, goedgevonden en verftaan, dat men het zelve Boek in zyn waarde en onwaarde zal laaten blyven, ter tyd en wylen toe dat eenige Leden uit het zelve zullen voortbrengen, zaaken nader deliberatie van haar Edele Groot Mog. van loodCn hebSende
Byvoegfëls tot Lett. H. H. Renovatie-Placaat, inhoudende verbod\ dat
geen Jefuiten Priefters, Paaften, Monniken, of anclere geordende Per/honen van de Roomfche Gezinden, in deezen lande en zullen mogen koomen of verblyven , &c. Vorder, dat niemand eenige Conventiculen tier 1 apiften zal mogen frequent eer en,ofeenige Paufelykejuperftitien exerceeren, noch ook geene Kinderen ter Schoole of ter Studie te zenden, ofte legken in eenige Umverftielten, Schooien of Collegien yan Muiten ; mitsgaders geene Colle&en of vergaderingen van Geldt, Goudt, Zilver, gemunt of ongemunt, of apdere Goederen of Waaren, voor of ten behoeve van eenige GaMuizen, Geeftelyke of andere Collegien of Conventiculen te doen; verbiedende wyders de f faamenwoouinge van de Kloppen, en haar bedryf; item, 40 geen f Feeskinderen, welkers Ouders, of een van dezelve, is geweeft van de Gereformeerde Religie, ZUU len wei-den opgevoed by, Pdpïftifche Voogden; en eindelyk fcherpelyk verbiedende alle conniventien en 'ds* de re kwaade gangen van de Officiers.
DE Staaten van Holland en Weftvriesland, Allen den »eenen we^Z ai ZUllen.zien- of lioorcn leezen, kt, doen S evenwel Ie Tcbife voorgaande Placaaten'
e\enwei ae ichaadelyke en .moordtdad ge' Secte van Tefuiten m andere Priefters, Monniken, en gezeide Geeftelyke of Rellieu
Pk e LS Óm ^ £ T t C k°0men Ü1 de Stcden en feh piattcn Lande, om de goede ingezetenen met haare vaifche Lee-
* fff 2 riu*



5*2© BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
ringe tot afgoderye, en afkeer van haare wettige Overigheid te brengen , en tot moorderye van Princen en Potentaaten,. en allerhande verraderye tegens dezelve te inftrueeren; inzonderheid meede, om daar door het gepretendeerde oppergezag van den Paus van Romen en zynen Aanhang in het Kerkelyke te bevorderen, en de Gemeente in te planten, maak ende hier te. Lande allerhande verboden Conventiculen, tot nadeel van den Staat van den Lande, mitsgaders* tragtende de Kinderen af te trekken, van de gehoorzaamheid van haare Ouders, en de.Vrouwen van haare fchuldige pligt tot haare Mans, gelyk zulks uit verfcheide Aften is gebleeken, daar tegens by Ons en de Heeren Staaten van de andere Provinciën refpeftivè, volgende het loflelyke exempel 'van verfcheide Koningen en Republicquen, diverlche Placaaten hier bevoorens zyn gemaakt geweeft, die.Wy geenzmts. mits deezen derogeeren (uitgezonden in de poinften, daar inneby deezen anders werd geftatueert) maar om de voorfz booieen fchaadelyke Menfchen te beter te weeren, genoodzaakt worden daarenboven tegens dezelve noch nader te voorzien.
ZOO IS'T, dat Wy, inhaerecrende het Placaat van den 30 Augufty i6ai , (a) verboden en geinterdiceert hebben,. verbiedenen interdiceeren by deezen, dat geene Jefuiten, of in eenige graaden of deelen van haare Ordre weezende, noch Priefters,, Paapen,, Monniken, of andere geordende Perfoonen van de voorfenreeve Roomfche Gezinden, in Onzen voorfz Lande en zullen mogen koomen, of verblyven, het zy of dezelve ingebeornert zyn ot niet En hebben geordonneert, en ordonneeren by deezen, natalie Jefuiten, of die in eenige graaden of deel van haare Orare zvn ," tegenwoordig in Onzen Lande -weezende, of die na dato. deezes, van buiten daar in zullen koomen, gehouden worden voor goeden prinfe en rantfonabel, als Vyanden van den Lande, en als zulke by elk een aangetaft en aangehouden zullen mogen worden, en geleevert aan den Officier van de Plaatfe, om met zyn kenniffe, voorweeten en goedvinden van de Magiftraat, yoor de eerfte- reife geranfonneert te worden zoo hoog men zal konnen, en in allen gevalle niet laager als op honderd ponden grooten Vlaams voor elk Perfoon, waar van de geenen, die denzei*v verfc
ttf) Kerk. fa B.oek II Deel- pag.. 33$



en tot dit Vierde Deel. 6nt
ven in voegen als vooren zullen hebben aangehouden, of ook anderzints aan de Officiers ontdekt, zulks, dat die in handen mmj^yn gekoomen, genieten zullen de drie vierdeparten, en de Officier een vierdepart, en daar na weder gekreegen weezende, geftraft zullen werden, als Perturbateurs van de gemeene rufte, na exigentie van zaaken. Verbieden insgelyks alle ingezetenen van den Lande, zulke Perfoonen te huizen, hoven of logeeren, op een boete van honderd ponden Vlaams, voor' de eerfte reize te verbeuren, voor de tweede reize van twee honderd ponden Vlaams, en voor de derde reis aan den Lvve geftraft en gebannen te worden.. Verbiedende meede alle Ingezetenen Onzer Lande, met de voorfz Perfoonen te corresnondeeren door Brieven of anders. .Laftende eenen icgeiyken, die van zoodanige cenige Brieven komt te ontfangen, dezelve datelyken aan de Hoofdofficieren of Magiftraaten van de Steden of platte I moen over te leeveren, op een boete van vyftig der voorfz ponden Vlaams t eiken reize te verbeuren, zoo dik- en meenigmaal ais zy bevonden zullen worden ter contrarie gedaan te hebben En wat belangt de Priefters, Paapen, Monniken,, of andere geS' dende Perfoonen van de voorfz Roomfche Religie -ene L-fui ten weezende, die voor den jaare 1622 binnen deezen Lande" woonagtig en by publicque tolerantie gedoogt zyn zweeft zullen dezelve gehouden zyn, haar binnen agt dagen, naS bhcatie van deezen, aan de Magiftraaten van haar Radende aan
'r?^V ^ f Naaraene" Woonplaatfen, ten einde daar van Notitie gehouden, cn op haar compörtement gelet mag wor
t^rZS^ tC£enS ïZelve g^oeedeert ?e wordin g
SeSSif: Jet gCene hier V00r tegens de Muiten word geitatueert. en ordonneeren voorts dezelve Perfoonen haar tedraagen en reguleeren volgende de Ordonnantiën en Waaten van den Lande, op poene van contrarie, doende, daar ov-i geftraft te worden m cpnformité van dezelve. Vei bieden en nter
£^T£* Zö° ™? binnen ^ Steden als <™ P^en Lanfreo^ee^ La?de^n. andere, dezelve
S ^ t'r v m JC cerkcn of P^uliere Huizen en JTlaatlen, op den v.'de, m Schoepen of Schuiten, eenige toeloop of t laamenkomft van Mannen of Vrouwen te maaken , of
F fff 3 J m



($22 B Y VOEGSEL S TOT HET SUPPLEMENT
te houden, of andere exercitiën van de Pauflelyke fuperftitien te doen of te hooren, hoe die ook genaamt zouden mogen weezen , egeen uitgezondert, die alhier verftaan worden fpecialyk uitgedrukt te zyn, op verbeurte van twee honderd guldens, tot lafte van den geenen, in wiens Huizen, Velden, Scheepen of Schuiten zulks zal worden gedaan,' en dat die geene die dezelve Miffen of Pauflelyke Superftitien, Vermaaninge, Leeringe of Voorlcezinge zal 'hebben gedaan, indien dezelve is gekoomen van buiten uit Onzen voorfz Lande, eeuwiglyk zal worden gebannen op Lyfftraffe, en daarenboven gecondemneert in arbitrale amende; en indien het is een Perfoon, refideerende in deezen Lande, zal moeten vertrekken, zonder daar in weder te mogen koomen, op poene van meede ten eeuwigen dagen uit den voorfchreeven Lande openbaarlyk gebannen te worden, op Lyfftraffe, cn dat hy boven dien van zyne Beneficie of Alimentatie (zoo verre hy eenige heeft) zal worden gepriveert, zonder ook dat dezelve in eenige Steden of Plaatfen van deezen Lande zal werden toegelaaten, gebergt, gehuift of gehooft, op verbeurte van honderd guldens, tot lafte van de geene die contrarie zal doen in het herbergen, huizen of hoven, voor de eerfte reize, voor de tweede reize <7an twee honderd guldens, en voor de derde reize drie honderd guldens, en bannifiement als vooren: en die .geene die hen op het hooren van de voorfz Miffen, Pauflelyke Superftitien, Vermaaninge, Leeringe of Leezinge zullen prefent gevonden hebben, en daar by, aan, of over zullen zyn geweeft, zullen verbeuren haare Beneficiën en Alimentatie (indien zyluiden eenige trekken) en noch vyf en twintig guldens t' eiken * reize als zyluiden zulks hebben gedaan, het zy'of zy op het feit bevonden worden, of dat namaals het zelve tot kenniffe komt; en gelyke pecunicele poene van vyf en twintig guldens, zullen verbeuren alle andere die daar prefent zyn geweeft, cn boven dien daar op bevonden zynde, haar opperfte Kleed; welverftaande, dat, ingevalle iemand bevonden word eenige Leeringe geftrooyt of voorgefteld te hebben, ftrydéride jegens de Regeering van deezen Lande, en tot diverfie van de gehoorzaamheid van de Onderzaaten van dien , dat dezelve als een Seditieu.s en Muitmaaker aan den Lyve zal worden geftraft, zelfs ook ter
dood,



en tot dit Vierde Deel. 623
dood, ingevalle de gewigtigheid van de zaaken zulks zal vereisfchen. Verbieden ook meede alle Ingezetenen deezer Lande of zelfs, of haare Kinderen, of andere Perfoonen, daar over zv eenig gezag hebben, ter Studie of ter School te zenden of w eggen in eenige Univerfiteiten, Collegien of Schooien der EfuU ten. Laftende en beveelende allen dezelve, dat zy of de Kinder, die zy aldaar geleid of doen leggen hebben finnenr e£XS' na de publicatie van deezen, daaruit zullen trekken, of doen ïeï I ken op poene van honderd guldens ter maand voor elk Kind of Perfoon, daar ter Studie of ter Schoole gaande of Ie- n te verbeuren zoo lange dezelve contrarie deeze Onze bi , Vn bevonden zullen worden daar geweeft te zyn, dezelve pi t betaalen by de Ouders Voogden, Rentmeefters, of Onderwin? ders van derzelver Goederen. En alzoo dageïyk meer en meer werd bevonden, dat de Vergaderinge of ts faamenvoeginge van zekere foorte yan ongehoude Vrouwspersonen (die men Klop zufteren of Kloppen noemd) de gemeene rufte deezer Lande zeer fchaadelyk zyn , en dat by dezelve veele Pauflelyke Simer ftitien en .Leeringen, by de Placaaten van Ons, en vaï de St£ ten der andere Provinciën, mitsgaders ook by Keuren van fommige Steden in dezelve verboden zynde, worden gepleegt en geoeflent, cn dat daar door de jonge Jeugt, cn ook wel beiaar de Luiden van den weg der Waarheid, op verkeerde en tegen Godes Woord ftrydende wegen werden verleid; zoo hebben Wy ook hoog nodig bevonden, alle zoodanige Vergaderingen en bv wooninge van de Kloppen binnen deezen Onzen Lande: ol ar bitrale cprreclie, te verbieden, gelyk Wy wel uitdrukkelyk Gebeden by deezen, dat de voorfz Vrouwsperfoonen of Klappen elk op haar Geboorteplaats by haar Ouders of Vrunden hilen zy daar by commoditeit of gelegentheid hebben, indien niet by vreemde Luiden te gaan en blyven woonen binnen vier weeken na de publicatie deezes, of daar geen commoditeit hébbende, dat ze niet meer als twee in een Muis of Woonplaats na de voorfz vier weeken, en zullen mogen woonen, op poene van voor de eerfte daar aan volgende maand te verbeuren ^ guldens, voor de tweede maand honderd guldens, en voor dederde maand gelyke honderd guldens, cn daarenboven daar over
ai bi-



«524 Byvoegsels tot het Supplement
arbitralyk gecorrigeert. Verbiedende meede de voornoemde® Kkopzufteren of Kloppen, iemand in de Pauffelyke of Roomfche Religie te catechifeeren of oaderwyzen, of iemand (niet zynde van de Roomfche Gezindheid) in het ftuk van zyn Religie te" inquieteeren of te ontruften, op poene van daar over arbitralyk gecorrigeert, en ook gemulcteert te worden, na gelegentheid van de zaaken. Vorder, alzoo by dagelykfche experientie werd bevonden, dat de Weeskinderen, gebooren. van Ouders, zynde van de Gereformeerde Religie, koomen te vallen in handen van Papifte Voogden of Gurateurs, en alzoo door opvoedinge van dezelve, tot het Pausdom werden gebragt, en by dat middel aan Gods Kerke en deezen Staat onnut worden gemaakt: zoo hebben Wy dienthalven geordonneert en geftatueert, ordonneeren en ftatueeren expreflclyk by deezen, dat alle Kinderen, beneeden haare mondige jaaren weezende, het zy dezelve Mansof Vronwsperfoonen zoude mogen weezen , welkers Ouders, of een van dezelve, is geweeft yan de Gereformeerde Religie, zullen voortaan ftaan tot opvoedinge en bezorginge van de Magiftraaten of Weesmeefteren der Steden of Plaatfen, daar, de voorfz Ouders hebben gewoont ten tyde van haare aftyvigheid, die welke dienthalven zullen doen zoodanige voorzieninge, als dezelve na gelegentheid van zaaken zullen bevinden te behooren; en zullen de Papiftifche Voogden zoodanige Kinderen niet aan hebben te trekken, of zig met de opvoedinge 'van die te bemoeyen, maar derzelver gelegentheid kennelyk te maaken aan de Magiftraaten of Weesmeefters, daar de voorfz Ouders of Langftleeveude van dezelve is overleeden, om dienthalven ordre te ftellen; op poene van te verbeuren een boete van twee honderd guldens voor elk Weeskind, dat zylieden een maand na der Ouderen dood (zonder zulks kennelyk gemaakt te hebben als vooren) by henluiden zullen hebben behouden, en zoo fucceffivelyk van'maand tot maand, de voorfz boete te converteeren een derde voor den Officier, een derde voor den Aanbren- ger, en een derde voor den Armen der voorfz Plaatfe. Verbiedende meede wel 'expreflelyk alle Perfoonen in deezen Lande woonende, of dezelve frequenteerende, te doen, of laaten doen, dkectelyk of indiredelyk, eenige Colieften, of vergaderingen yan
Gel-



en tot dit Vierde Deel 625
fche Landen geleegen of woonende. Gelyk Wy meede"we exore? felyk verbieden, zoodanige geeoUetfeerde Penn nge uit Pden" Lande te vervoeren, en by Affigriatie over te maaken of in eeniger manieren, het zy direcfelyk of indireftelvk \au de voorfz Perfoonen, Collegien, Conventen, of ancSe Plaatfen te
gen , ur tcmg rtiiacr Lroudt of Silver, gemunt of nnirpmime ^ eenige andere Goederen of Waaren toefezonden oTol^lm^ werden, op poene dat die geene die zulke Co5ec>e^doeï 1 aanftellen als meede de geene die zoodanige gecoUeftSerde^ mngen, Goudt of Silver, gemunt of oneemun? nf 1%, A
I^^T^F ^ J^^S g zei eGeï: Ln en rnff' CoIle»le" > Conventen, of Bedienaars van Kerken en Godshuizen toevoeren, arbitralyk aan den Lvve na evf gentie van zaaken, zullen worden eeftrafr 1 j Xl'
die voort»™ bevonden zuüen.oriffZ'^ eenig 'pennEn
Vlaams elks, zoo dik- en meenigmaal zy bevonden 71,11™ „ïf den het zelve gedaan te hebben; alle welke TOnSe S™ poenen Wy verklaart hebben, en veten mhs deezen Z geapphceert zullen worden voor de eene helft Zn hTl! ' den Aanbrenger, en voor de wederhelft tfYetóe^r, H Officier die de executie, doen zal. Verklaaren me-de dat »h£ contraventien tegen deeze Onze Ordonnantie ,» d hL', •
"mTv-^tvdd- ft1"^ '!rnen ^™igjgS' e»gt laps van tyd, geftraft zullen worden in aflen fatixM» ~c a- è verfche daad waren gefchied en ^SrhaaSe n dl ^ml^lï magtig zulten weezen de voorfz boeten of telfteHe befeate?
Lande, hier m t/doen* golfen? ilt^zSer^ £?E„f? ^ verminderinge van de pSnen o" "S k D$r ' 1 "êeZ£ 0nze Ordonnantie te beter
böi) wer-
m



626 BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
werden agtervolgt. Vorders verbieden Wy by deezen wel fcherpelyk den voorfz Officieren, en haare Stedehouderen_of Subftïtuten, en eenen iegelyken van hen, eenige compoütien of overkomften met de Overtreeders van deeze en andere Onze Placaaten tegens de Pausgezinde geëmaneert, aan te gaan of te maaken, direcfelyk of indireételyk , maar belaften denzelven Officieren, de geheele boeten, na inhoud der voorfz Placaaten, in te vorderen en te executeeren; van gelyken den Aanbrengeren haar part zonder moeyten af te korten, te laaten volgen: alles ©p poene van daar over van haar Ampt. met 'er daad te vervallen, gecaffeert te werden , en het zelve niet langer te mogen bedienen, mitsgaders daarenboven arbitralyk gecorrigeert te worden. Ordonneerende dienvolgende, zoo iemand met behoorlyk bewys aan de Magiftraaten of Gerechten van de Plaatfen aanbrengt, en zulks doed blvken van de voorfz compoiitie of overkomile der Officieren, dat zoodanig Aanbrenger daar over tot een pramne of vereeringe zal genieten t' elkens een fomme van drie honderd guldens, tot lafte van de eompofeerende Officieren. En mgevaile. nu en dan bevonden mogte worden, dat eenige Onvermogende, ter zaaken vooren verhaald, in de boete by deezen Plaeaate vermeld, mogten bevonden werden vervallen te zyn, dat in dien gevalle de executie van dezelve boete, of moderatie van dien , zal ftaan aan de discretie en arbitrage van den Gerechte der Plaatfe, daar de voorfz zaake is voorgevallen. '
En op dat alles te beter mag werden geëffecfueert, zoo authorifeeren Wy by deezen, alle Magiftraaten van de Steden en Gerechten van de Dorpen, om by nalaatigheid van de Officieren, nopende het geene hen by den voorfz Plaeaate werd opgeleid, daar in zoodanige voorzieninge te mogen doen, als zyluiden na gelegendheid vap zaaken zullen bevinden te behooren, en dat overzulks dezelve Magiftraaten en Gerechten 'in dien gevalle, ook zullen vermogen zelfs in Perfoon, of door andere, de Placaaten en Ordonnantiën tegen de Papiften te executeeren, en ook over de boeten en breuken te disponeeren, zonderbaar over geinjurieert of gerefifteert te mogen worden, op arbitrale correctie. Tot welken einde'Wy de voorfz Magiftraaten en Gerechten wel ernftelyk verzoeken, en niettemin beveelen by deezen ,



en tot dit Vierde Deel. 6zr
zen, dat zyluiden, zoo haaft hen van de vnnrfV h*i&UJ>
Officieren zal zyn gebleeken, terftond dJ^oW^S? vvittigen op dat de voorfz vacante gevallene Ampïe" en Offi cien wederom aan andere bekwaame Perfoonen, hv2 die zulks toekomt, mogen werleTvergeeven 7 ° ^
En op dat niemand hier van ignorantie en , ren Wy dat deeze Onze Ordonnamivan ftSdS? a^,ibegCe" zal werden gepubliceert en Se«t lol aan alomme
zoodanige PubLde^ is de procedeeren tegens de Overtreeders v?n 2 ?nn/ °-n" faveur, diffimulatie, of verdrae 2/on w,, ?v' S Cr gFatle' dienft van den Lande he^éen% bfhoo^ ^ V°°r to
Aldus gedaan in den Hage den 25 Mey 1720,
Onder ftond,
Ter ordonanntie van de Staa* ten.
En was geteekent,
Simon van Beaumonh
h m h1 ^glJïer der Molutien van de
Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Verel nigde Nederlanden, betref ende de Recognitie dl Roomfchgezinden. Den 27 November 17%
IS gehoord het rapport van de Heeren vin Heeckeren t-nr Brandfenburg, en andere haar Hoog Mog. Gede^eerSn to de zaaken van de Placaaten en Re-lemenreri SkS? ■ C gevolge en ter voldoeninge van haar ffiS M^' RefoTurif', den 25 September laatftleeden, met en reven eenti ? ° Gecommitteerden uit den Raad vmsZeTISxz^n de M^ «ve van den Advocaat Fiseaal van Braband! ?efch?Sven afc m den iIage £€n voorfz, om redenen/in deToorfz MM-



6.28 BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
ve in het breede geallegueerd, verzoekende haar Hoog Mogende explicatie van hoogftderzelver Refolutie van den 19 July 1730, (d) raakende het vorderen van betaalinge wegens zekere Jura en Leges , mitsgaders koften van Roomfchgezinden; en wyders in bedenken geevende, of de Publicatie van dien datum, laaft vernieuwt den 25 Augufty 1755, niet zoude behooren te .worden vernieuwt ,. met alteratie, zoo als in de voornoemde Miffive ftaat vermeld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, mits deezen te verklaaren, dat het Officie Fiscaal, zoo van Braband als Vlaanderen, wegens het geeven van Berigten aan haar Hoog Mog., den Raad van Staate, als meede zoo aan den Raad van Braband als Vlaanderen, over Requeften, gepriefenteert door of van wegens Roomfchgezinde Geeftelyken, of Gemeentens, of Particulieren, ten laften van de Supplianten zal vermogen te declareeren zoodanige falariflen, als in gelykfoortige gevallen, ten opzigten van anderen, gewoon zyn te doen.
Dat voorts dezelven, gelyk bevoorens altoos gefchied is, zullen vermogen ten laften als vooren te declareeren, en vorderen de koften, zoo op gedaane belangen, als fluiten van Kerkfchüuren vallende, des noods ter taxatie van den Rechter.
En is wyders goedgevonden., dat de Publicatie van den 19 July 1730 (<?)zal werden geëlucideert en gealtereert, zo en in diervoegen als aan het einde deezes is geinfereert, en dat dezelve aldus op nieuws aiomme verzonden zal worden, om daar men gewoon is in de Diftricfen van de Generaliteit publicatie en affixie te doen, te werden gepubliceert en geaffigeert.
En dat vervolgens de voorfz Publicatie, volgens de dispofitie van haar Mog. Refolutie van den 19 July 1730, van vyf tot vyf jaaren vernieuwt, zal worden gepubliceert , en dat ten dien einde het nodige getal Exemplaaren verzonden, en van deeze ordre meede in de Commiffien der Officieren mentie gemaakt zal werden, op poene van vyf en dertig guldens, de helfte ten behoeve van den Armen daar de calange vervalt, en de wederhelfte ten behoeve van het Officie Fiscaal de calange doende, te verbeuren door zoodanig een Officier, welke in gebreeken zal
zyn
00 Kerk. Pl. Boek II. Deel pag, $43.



en tot dit Vierde Deel. ó29
zyn gebleeven de voorfz publicatie van vyf tot vvf iaaren te doen, met laft aan de voorfz Advocaaten Fiscanl nm J?f wegens te informeeren, en by bevond^e^m/fl? voSïz boT te prrecifelyk te executeeren, zonder dat no-t-mV dnZ h ï mitteeren van de voorfz nalaatigheid eeni^atteime ^ 5 fcrvantie der gemelde Publicatie" zal wSn t^gT °b" En zal Extract van deeze haar Hoog Mog. RefXtio ™>7nn den worden aan de refpeftivè Officieren heT n?APw g °?" Generaliteit, om haar daar na teregSen. " de
PUBLICATIE.
D^eft^Ln^^ ^ lenigde Nederlanden r Allen
i\g 1 n die deezen zuIlen zi™ of hooren leezen gajut: Doen te weeten: Nademaal zedert een Amimen
d^ee'ne zvde^^ ldagten zvn voorgekoomen" "an
hgezetenen te conftringeeren tot betSinge van ïekèl
zvde VarfSS.' Vw" conn,vcntie: en aan de andere zjae.van gemek.e Officieren, over veele ftoutiffheden A»gemelde Roomfchgezinde Ingezetenen 'In ovê? derzelvS weigeringe omtrent de betaalin»e der , oeizcivcr die gemelde Officieren fchynentTwillen reefcn^T'™^ dinar s Emolumenten van^ïïe AmpTen En wf Z'
Zoom, en m Vaanderen Reftnvt- E If c J3cF^cn °P
^ _ mees-



630 BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
meefters, jdaar toe te authorifeeren, en niet aan de Officieren , dewelke Wy willen dat- van de Roomfche Priesters of Ingezetenen voor die oeffening van haaren Godsdienft , onder conniventie, noch voor de dispenfatie van de Placaaten en Orders van den Lande, niet zullen mogen trekken , onder wat pretext het zoude mogen weezen , directelyk of indireélelyk.
ZOO IS'T, dat Wy., tot beter bereikinge van Ons oogmerk in dit ftuk., goedgevonden hebben, by vernieuwinge en ampliatie van Onze Waarfchouwinge van den 8 Mey 1666, (a) door deeze Onze Publicatie te verklaaren en te ftatueeren, dat aan die geene, dewelke een of meer Officieren, Stadhouders en Subftituten omtrent dit ftuk, in zoo verre zullen moeten inftaan en verantwoorden, zullen weeten aan te brengen, met behoorlyk bewys aan den Raad of Fiscaal van Braband , die contrarie Onze Placaaten, en de Refolutie by Ons op den 19 July 1730 genoomen, met eenige Roomfche Priefters, of Roomfchgezinde Ingezetenen zullen hebben gecompofeert, of eenig geld genooten of bedongen, het zy wegens jaarlykfe zoogenaamde Recognitiën, admiffie van Priefters , en in het, byzonder meede van den Vicaris Generaal, van het zoogenaamde Bisdom van den Bofch, of van derzelver Capellaanen, het zy wegens het geeven van Berigten op Requeften der Roomfchgezinden, om te bekoomen vernieu-' winge of reparatie van derzelver Kerkfchuuren, of onderwat °benaaming het zelve zoude mogen zyn, direclelyk of indireélelyk, uitgezondert het geene aan de Officieren is toegevoegd by Ónze voorfz Refolutie, promptelyk wegens het gemeene Land voor ieder van dezelve tot een Praemie zal worjlen betaald de fomme van zes honderd Caroli guldens', te vinden uit de Goederen van gemelde Officieren; dat dezelve Officieren daarenboven nog zullen verbeuren het vier dubbeld van het geene zy in maniere •voorfz, genooten of bedongen zullen hebben, te appliceeren de helfte aan den Fiscaal, die de calange zal doen,
,en
(O) Kerk. Ei. Boek I. Deel pag.' 629.



en tot dit Vierde Deel. <j3ï
en de wederhelfte aan den Aanbrenger, die dezelve andere helft genieten zal boven de voorgemelde zeHionderd guldens, die aan denzelve promptelyk by de aanbrenS gegeeven zullen worden, gelyk hief vooren isÏB en wiens naam, des begeerende, zal worden gefecre^err • dat daar benevens alle Officieren fchuldig bevonden wer' dende, van haare Bedieninge zullen worden gecafleert en andere in haare plaatfe gefteld; en dat boven dien de Stadhouders of Subftituten, die zig in deezen fchuldï zouden mogen hebben gemaakt, zullen veSt werS voormhabil, eerloos en infaam, en'uit den l ande S bannen, en zelfs na exigentie van zaaken aan den Lvve zullen werden geftraft. y
Eu op dat het geen voorfz is, ter kenniffe van een iegelyk koomen mag, zoo begeeren Wy, dat deeze Onze V.arfchouwmge aiomme in de Steden, Vryheden en Piefen in het Diftrict van de Generaliteit zal worden ^ publiceert en geaffigeert, ' Würacn ge-
semdde föi e"^earrefteert ter Vergaderinge van hoogS??i f u'0^ Generaal der Vereenigde Neder* landen : m den Hage op heden den 27 November 1755
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van de
Hoog Mog Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden betreffende de Compfiiie met Roomfch, gezinden. Den 18 November i 760. W>J«*
IS gehoord het rapport van de Heeren Nagel, en andere hair Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken 'van dfptoaten en Reglementen; hebbende, ingevolge cn ter voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie commiflbriaal van den 14 deïialrft afgeloopene maand, met en nevens eenige Heeren Gecommitteer den uit den Raad van Staate, geëxamineert een Miffive van W yan1 der Efcfa, Advocaat Fiscaal van Braband, gefchreeveh affiiTr in den Hage den 29 September laatftleeden in' ffiSÏÏ? de, vermits de tyd van vyf jaaren, na den welken/ volgens haar
Hoog



632 BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
Hoog Mog. Refolutie van den 27 November 1755, O) de Publicatie van den 19 July 1730 (T) alstoen vernieuwt en gepubliceert, raakende de Compoütie van de refpeftivè Officieren in diverfe Quartieren van de Generaliteit, met de Roomfche Priesters of Roomfchgezinde Ingezetenen, of het genieten of bedingen van eenige Gelden van dezelve, zoude dienen te werden vernieuwt, gepublieeert en geaffigeert, komt in te fchieten, of de voorfz vernieuwing der Publicatie en Affectie van den bovengemelde Refolutie van den 27 November 1755, alsnu niet weder behoorde te gefchieden, met zoodanige alteratie.cn voorzieninge, -als om redenen by de voorfz Miffive in het breede gedecerneert, daar by is vermeld.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de Publicatie van den 27 November 1755 zal worden geëlucideert, geamplieert, op nieuws gedrukt en verzonden, om aiomme daar men gewoon is in de Diftricten van de Generalieteit publicatie en affixie te doen, te werden gepubliceert en geaffigeert.
Dat wyders de gemelde Publicatie door de refpeftivè Secretariflèn zal moeten worden geregiftreert in het Refolutie-Boek van de refpeftivè Gerechten of Magiftraaten in de gemelde Diftricten , en dat dezelve Publicatie in conformiteit van de dispofitie van haar Hoog Mog. Refolutien in datis 19 July 1730 en 27 November 1755, op nieuws aiomme binnen de gemelde Diftricten zal moeten werden gepubliceert in den jaare' 1765, 1770, en zoo vervolgens van vyf tot vyf jaaren , op zoodanige datum 111 die jaaren, als op' dewelke de voornoemde zal worden bevonden, in dit loopende jaar by haar Hoog Mog. gearrefteerd te zyn, ofwel, zoo verre op die datum in volgende jaaren een Zondag zoude mogen invallen, alsdan op den eerften dag daar aan volgende. .
Dat ook de voornoemde Officieren zullen gehouden zyn binnen den tyd van een maand na de gemelde datum, in den jaare 176-", 1770, en zoo vervolgens van vyf tot vyf jaaren, kenniffe en communicatie aan de Advocaaten Fiscaal van Braband en
Vlaan-
O) Zie hier vooren pag. 627.
O) Kerk. Pl. Boek II. Deel pag. 543«



en tot dit Vierde Deel.
Vlaanderen te doen hebben, dat de gemelde Publicatie op nieuw naar behooren binnen hunne refpeftivè Diftriften zyn gedaan by de boete, en generaalyk in alles, als by de voornoemde Publicatie, ten reguarde van het alsnu publiceeren en Xeeren van dezelve, mitsgaders het geeven van kenniffe en communfca" tie dienaangaande is geftatueert en geordonneert gewordlldit ook m de Clauful, die vermogens haar Hoog MoTSlutie
Tienvannd2/ O—•1755'~\^ dezdve ord'e in de Comm ! worden gtma^™ " dc
En dat Extract van deeze haar 'Hoog Mog. Refolutie ffe/nn den zal worden aan de voornoemde Advocaaten F^?J?&te mr°uv? • tC Tie vefa[eu™ge der voorfz Publicatie van vyf tot vyf jaaren, als op de nakoominge van dien te letten- mitsgaders aan de refpeftivè Officieren in het Diftrift van £' G™e rahteit, om daar van kenniffe te geeven aan de refpeftivè Secre-
5ften;d^ V°°rtS ',ten dnde Zy Zig Z0° *d aIs dezdto Seeretaiillen daar na reguleeren.
Werdende laatfteiyk, ten einde voorfz gearrefteert de Publicatie hier na volgende. ^euccrc , ae i upü-
PUBLICATIE.
T\E Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden • Allen den geene die deeze zullen zien of hooren leezen : Salut: Doen te weeten: Nademaal de Publicatie van den V November 1755, raakende de CompoCtien van de refpeftivè Officieren m diverfe Quartieren van de Generaliteit , met de Roomfche Priefters of Roomfchgezinde Ingezetenen, of het genieten of bedingen van eenile Gelden va* dezelve, ingevolge Onze Refolutie van dato voornoemt, binnen korten moet werden vernieuwt, en dat Ons voorgekoomen is, dat by fommige in twyffel getrokken word, of niet de voornoemde Officieren van of over het geeven van Berichten op Requeften van Priés-
rrr rfr rr Gem~entcns buiren hun Diftrift, en van dewelke IV-mEL. Hhhh



^34
BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
geen jaarlykfchê Recognitie genieten, Jura zouden mogen trekken.
ZOO 1S*T, dat Wy, fchoon ten overvloede, tot wegneeming vaiï die twyfeiing, goedgevonden hebben, by vernieuwing en ampliatie van Onze Waarfcfiouwmge van den. 8 Mey ióó6, (ff) item van de voornoemde Publicatie in dato 27 November 1755, (//) door deeze Onze Publicatie te verklaaren en te ftatueeren, dat aan die geene, dewelke een of meer Officieren, Stadhouders of Subftituten van dezelve in de Stad en Meyerye van 's Hertogenbofch, de Baronnie van Breda, het Marquizaat van Bergen op Zoom,, Vlaanderen, Reffort van deezen Staat, en andere Quartieren van de Generaliteit, (als voor welke Stadhouders of Subftituten, de principaale Officieren omtrent dit ftuk, in zoo verre zullen moeten inftaan en verantwoorden) zullen weeten aan te brengen, met behoorlyk bewys aan de Raaden of Fiscaalen van Braband en van Vlaanderen, die contrarie Onze Placaaten, en 'de Refolutie by Ons op den 19 July 1730 QO genoomen , welke Refolutie Wy begeeren dat in allen deele praeciefelyk en' punclueelyk nagekoomen worde, met eenige Roomfche Priefters of Roomfchgezinde Ingezetenen zullen hebben geeompofeert, of eenig Geld genooten of bedongen, het zy wegens jaatlykfe zoogenaamde Recognitiën voor de permiffie tot oefteninge van de Roomfche Godsdienft onder conniventie, admiffie van Priefters, en in het byzonder meede van den Vicaris Generaal van het zoogenaamde Bisdom van den Bofch, of van derzelver Capellaanen, het zy wegens het geeven van Berigten op Requeften der Roomfchgezinden, om te bekoomen vernieuwinge of reparatie van derzelver Kerkfchuuren, of onder wat benaaminge het zelve zoude mogen zyn, alles direclelyk of indireaelyk, niitsgaders zonder eenig onderfchpid-of de voornoemde Roomfchgezinden onder derzelver Diftriclen zyn woonende of behooren-
Qa) Kerk. PI. Boek II. Deel pag. 62SV (£). Zie boven pag» 6.27..
Kerk, PU Bock; II. Deel pag. 51.3..



en tot dit Vierde Deel, £35
rende, ja of neen, uitgezonden: alleen het geene aan de Officieren is toegelegt by Onze voorfz Refolutie, promo-
elyk wegens het gemeene Land, voor ieder van dezelve tot een prremie zal worden betaald de fomme van z-s honderd Caroh guldens, te vinden uit de Goederen van gemelde Officieren; dat dezelve Officieren daarenboven nog zullen verbeuren het vier dubbeld van het geen zv in mamere voorfz genooten of bedongen zullen hebben te appheeeren ae helft aan. den Fiscaal die de calange zal ^hCTraC Vy?dertófte ^n den Aanbrenger, die dezelve wederhe fte genieten zal boven de voorgemelde zes honderd guldens, die aan denzelven promptelyk by de aanbrenginge gegeeven zullen worden, gelyk hier vooren ge-
getocteert. ^ ^ n**m' ^ be«ee,<bnde» zal werden Dat daar benevens alle Officieren, fchuldig bevonden werdende, van haare Bedieninge zullen werden gecafleert, en anoere m haare plaatfe gefteld, en dat boven dien de Stadhouuers of Subftituten, die zig in deezen fchuldig. zouden mogen hebben gemaakt, zullen verklaart werden mhabiel, eerloos en mfaanr, en uit den Lande gebannen,
SI,? ' a efxl^emie van z^n, aan den Lyve zullen werden geftraft.
. En op dat het geene voorfz is, tot kenniffe van een iegelyk koomen mag, zoo bcgeeren Wy, dat deeze Onze Waarfchouvvinge aiomme in de Steden,'Vryheden en Plaatfen m het DiftricT: van de Generaliteit, zal worden •gepubliceert en geaffigeert
En ten einde van de gemelde te doene publicatie'èii affixie ten vollen verzekert te zyn, zoo gelaften Wy by oceze de voorfz Officieren, Stadhouders of Subftituten van dezelve, ieder m derzelver Diftrift refpeftivè, aan de Advocaaten Fiscial, zoo in Braband als in Vlaanderen, ihtc^.viv bmnen den tyd van een maand, na dato deezes, ïc^ü^v.e en by hun onderteekende, kenniffe te doen neo^-n, t.at de gemelde publicatie en affixicn daar en ter piaa.ie ade andere doorgaans werden gedaan, behoorlyk
Hh h h 2 zyn



6^6 Byvöègsels tot het Supplement
zyn gefchied, met byvoegiiige van den preciefendag, wanneer, op de boete van vyf en twintig guldens, de helft
■ten behoeve van den Armen, daar dezelve boete verbeurt werd, en de wederhelfte ten behoeve van het Officie Fis* caal, de calange doende, te verbeuren door zoodanige van de voorfz Officieren, welke in gebreeke zouden mogen zyn gebleeven de gemelde publicatie en affixie te laaten doen; als meede door de zoodanige, die gemanqueert zouden mogen hebben de voorgemelde kenniffe binnen den tyd als vooren aan de refpective Advocaaten Fiscaal te doen hebben, met laft aan dezelve Advocaaten Fiscaals,
. om by bevonden verzuim, de voorfz boetens paratelyk te executeeren, en zonder dat door het committeeren van de voorfz èen*of andere nalaatigheid, eenige atteinte aan de obfervantie van de gemelde Publicatie zal worden toegelegt.
Aldus gedaan en gearrefleert ter Vergaderinge van de hooggemelde Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden.
In den Hage den 18. November 1760.
H. Refolutie van de Staaten van Holland, raa¬
kende het, vorder en van het Collateraal der Roomfche Kerkhuizen,. Den 14 Augujly 1727.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport ter Vergadering uitgebragt den 14 Augufty 1734 > op de Requefte van de Erfgenaamen van Philip Cavelier, in zyn leeven Roomfch Priefter te Amfterdam, raakende de betaaling van het Collateraal van zeker Huis en Erve,, ftaande en geleegen te Amfterdam op de Tyegraft, genaamt de Pool, het welk gebruikt word tot een Vergaderhuis- van de Gemeente der Roomfchgezinden.
Is goedgevonden en verftaan, dat niet alleen,- met betrekking tot het voprfz Huis de Pool, maar in het generaal zal worden
ge-



en tot dit Vierde Deel, <$*?
geftatueert, zoo als geftatueert word by deeze, dat van alle de Huizen, welke dienen tot Vergaderplaatfen of Kerkenhuizen van de Roomfchgezinden m deeze Provincie, zoo in de S eden nk ten platten Lande, het Collateraal zal moeten worden betaald drie maal m het honderd jaar: dat dezelve bèkfting zal ingaan n et den dag van huiden, en mitsdien jegenwoordig het zelve Collateraal moe en betaald worden; dog dat, om aan de RoomfchSden tyd te geeven, om daar toe de nodige ordres te ftellen voor deeze reize aan haar gegeeven zal worden uitftel van betaaling tot het einde van dit jaar, mits door haar zorg gedragen wo? dende, dat het zelve Collateraal betaald zy voor'hTe^relren van het jegenwoordig jaar: en dat voorts aangefchreeven zal wo? oen aan de Magiftraaten van de T^p^eSt^mJ^^Z Badhuwen ten platten Lande, dat zy van deeze 1 aai Ed Gi Mog. Relolune ten eerften behoorlyke kenniffe geeven aan dé Roomfche Priefters, als meede aan die geenen dfe tot den onr fang van het zelve Middel geauthorifeenzyn, én daar het ver der behoord ; en dat zy meede zonder uitftel formeeren en aan de Heeren Gecommitteerde Raaden in de refbecïive" QuaSeren overzenden, pertinente Lyften pan de voorfz VergadernkatSf Kerkenhuizen der Roomfchgezinden, in ieder Stad of Pkat^e vonden wordende, ten einde om des te exaéïcr te konneb vi" kjgg-QP de invordering en verantwoording van^zelle
Deit!d ,de?Z?r ?ef<He *« den 2i December xfrj geêxtefljeert tnt de Woonhuizen der Paftoors en Knfl-prs ™ Ar. okï« h^^meen tot
is? 5» rtóSSS^
Hhhh 3
ExtracÈ



638 BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
G. Extract uit het Regifier der Refolutien van de
Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, permitteerendè het tranfport' van een Huis van een Roomfchen Paftoor te Boxtel, Den 10 November 1760.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreeven alhier in den Hage den 4 deezer, houdende, ingevolge en ter voldoeninge van haar Hoog Mog. Refolutie van den 29 der voorleeden maand, derzelver advis op de Requefte van Adrianus Hurckmans, Roomfch Paftoor'te Boxtel, Quartier van Oofterwyk, Meyerye van 's Bofch, mitsgaders Kerkmeefters der Roomfche Kerkfchuur aldaar, behelzende, dat de Supplianten, ter obediëntie van de Publicatie van den Raad van Staate, van dato den 21 Maart deezes jaars, voor zoo veel hun aangaat, hebbende gedaan formeeren de pertinente Staaten, ook hadden gebragt de Huizinge en Wooninge van den Roomfch Paftoor aldaar, ten einde, ingevolge van hooggemelde Publicatie, getauxeert en daar van het recht van de Collateraale Succeflie ten behoeve van den Lande te werden betaald, zoo als gefchied was.
Dat de voornoemde Paftoors-Wooninge bevonden zynde te ftaan op den particulieren naam van Jan Francois vander Wever, en daar op eenige confideratie gevallen zynde, was vermeind, dat. die konde worden overgeboekt ten naame der Rogmfehe Gemeente, dog dat daar op meede bedenkinge gevallen zynde, zulks aanleidinge hadde gegeeven, dat Jan Bowier, Droftaard van Boxtel voornoemt, zig by Miiïive hadde geaddrefteert aan hooggemelden R_aade van Staate, het geval te kennen gegeeven, en hoogftderzelver ordres verzogt hadde, hoe zig daaromtrent te gedraagen, met dat gevolg, dat de Supplianten door den Drosfaard voornoemt waren verwittigd geworden, dat de Raad van Staate, volgens Refolutie van den 29 Augufty laatftleeden, beft hadden geoordeelt, dat die van de Roomfche Ganeente te Boxtel voornoemt, zig aan haar Hoog Mog. kwamen te addreOeeren, ten einde te óbtineeren permiffie dat bet voorfz. Paftoorshuis door den geenen, op wiens naame het zelve thans tén Quohiere bekend ftond, aan haar wierde getranfporteat, onder betaaling van den
veer-



en tot dit VierdeDeel. <539
veertigften Penning, na rato van de Taxatie, die daar van alsnu ter gelegendheid van het Collateraal was gedaan, en dat hv Dros faard m dat geval, met opzigt tot de boetens en dubbelt recht waaromtrent, zoo het toefcheen, by zyne opgemelde Miflive fpecuiatie was gemaakt, of die niet verbeurt waren, en bemald moeken werden, de Supplianten verder ongemocvt moeite "lm ten; verzoekende de Supplianten derhalven, dat het haar Hoe * Mog. behaagen mag aan hun te verleenen derzelver permiffie én confent, ten einde de Roomfche Paftoors - Huizinge te Boxtel voornoemt door Jan francois vander Weyer, op wiens naam dezelve Huizmge, ten Quohiere bekend ftaat, aan dc Roomfche Gemeente tot Boxtel voornoemt, werde getranfporteert, onder betaaling van den veertigften Penning, na rato van de Taxatie ter gelegendheid als vooren, alsnu gedaan. ?
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan • mits deezen te permitteeren , dat de Huizinge van den Roomfchê Paftoor te Boxtel, door Francois vander Weyer, op wiens nS dezelve Huizing-ten Quohiere bekend ftaat, aan de R^mfche Gemeente werde getranfporteert, onder betaaling van dm veertigften Penning na rato van de Taxatie., daar van alsnu, ter gelegendheid van het Collateraal gedaan. ö
G' Refolutie van de Staaten Generaal, accor¬
deer ende een Capellaan by den Roomfchen Priefter te Cmneken. Den 13 Mey 17ó0.
ONtfangen een Miffive van den Raad van Staate, gefchreè\J yen almer m den Hage den 12 deezer loopende rn^and
houdende, ingevolge en tot voldoening van haar Hooi? Mog Refolutie van den 21 Maart laatftleeden, derzelver.advl op de Requefte yan Johan Arion, geboortig van Be4n ooZoom, Roomfch Werelds Priefter en Paftoor der Roomfche?g£ meente van en tot Gmneken, Baronnie van Breda; verzoekfndl om redenen m de voorfz Requefte geallegeert w£ Mog. aan hem een tweede Priefter of Capc^'geücvéS toe°?
voc*-



6*40
BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
voegen, onder limitatie en precautie, vervat in haar Hoog Mog. Refolutie van den 19 July 1730- (<0
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat by provifie, en zoo lang het groot getal der Roomfchgezinden aldaar zulks zal vereiflchen, zal worden gepermitteert, zoo als gepermitteert word mits deezen, dat te Ginneken een Capellaan by den Priefter zal worden geadmitteert, tot laften van denzelven Priefter, en buiten eenig bezwaar van dezelve Gemeente, mits voldaan worde aan de Requifitien, in haar Hoog Mogende Refolutie van den 19 July 1730 geëifcht.
Zullende Extraél van deeze haar Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Droftaard der Stad en Baronnie van Breda, om te ftrekken tot deszelfs narigtinge.
Ca) Kerk. Pl. Boek II. Deel pag. 543.
G. Extract uit het Regifier der Refolutien, van de
Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, pcrfifleerende by de Refolutie yan hun Hoog Mogende van den 13 Mey 1760, ten opzigte van een Roomfchen Capellaan te Ginneken. Den 16 July 1760.
rter Vergaderinge geleezen de Requefte van de refpeétive Predikanten van het Claffis der Nederduitfche Gereformeerde Kerken in de Stad en Baronnie van Breda; houdende, dat zy Supplianten tot haarlieder uiterfte bevreemding waren ontwaar geworden, als dat aan den tegenwoordigen Priefter van de Roomfche Gemeente in de Heerlykheid Ginneken, Baronnie van Breda voornoemt, en zyne Opvolgers in funclione, in der tyd op deszelfs verzoek en te kennen geeven, door haar Hoog Mog. was toegeftaan een Capellaan, dewelke zedert de Reformatie, hier te -Lande in voorige tyden aldaar tot nu-toe niet was geweeft.
Dat het zelve niet dan by fub- en obreptive middelen by haar .Hoog Mog. konde zyn geobtineert, welke, indien de Supplianten kennelyk waren, Zy vertrouwden genoegfaam te kunnen enerveeren en deftrueeren, te meer, wyl geene de minfte redenen
wa-



en Tof dit Vierde Deel, <y4r
uwen, dewelke het toevoegen van zoo een Capellaan aan den Priefter aldaar, nu noodzaakelyker dan in voorigVtvden zouS maaken, en het zelve ook moeite ftrekken ti meerderverar mmg van de Lieden van die Religie, tot wier ïafterrS ten van een Capellaan met 'er tvd i ll 1 0nkos* behalven, dat & z^l^^^^Sfe £*J der aanwas van het Pausdom hier te Lande, waai tekens zoó by haai-Hoog Mogende, als by de Heeren Staaten de?Seftivi Provinciën, door iterative Refolutien, Publicatie en Slc^teT op het ngoureufte was voorzien nacaaten,
Rp^'?^1* Ho.0S;Mog. ook by een Publicatie, e-evoegt aderde Relolut e van haar Hoog Mogende, in dato 19 ulv im , we uitdrukkelyk hadde geftatueert, dat geeneVr efteis ^dml? lZjT™™gQn W°rden b°Ven h> — op
M^'rt r^f^v by hr j?™* M°Sende Refolutie van den i2 Maait 1731 O) was vaftgefteld onder anderen S 4., dat allevi* zoeken die gedaan zouden mogen worden, om by de Priefte^ te mogen hebben een Affiftent, zouden worden aLweezen ™ lt;by Zlekte/an een priefter alleen zonde wSrSSermS teei , een Priefter van de naaftgeleege Plaats. ^cpeimitAls meede , dat nergens in een Kerk meer dan een PnViw zoude worden geadmitteert; verzoekende de Supplfamen om Sleenden ^^R^egeallegueert, dat haf Hoog m7
is toegeftaan, gelieven te ftellen buf^Sfe^ ten minften, voor zoo verre als dezelve opz?gt S tot S n'" vo gers « van den tegenwoordig/Kr °P*
n^ee^ en verftaan,
van den ,3 Mey iaatmeeSen S M°gende Rcfolutie
O) Kerk. Pi. Boek II. Deel pag. 543. Extraft <£) Ibid. pag. 572.
IV. DEEL, lm



642 B Y VOEGSEL S TOT HET SUPPLEMENT
G. Extract uit het Regifter der Refolutien van
de Vloog Mogende Heeren Staaten Generaal der
Vereenigde Nederlanden, jlrekkende om Kinderen
' door 'Roomfche vervoerd, te Mlchiels Geftel te doen wederkoomen. Den 14 April 1751.
ONtfangen een Miffive van Cr. Werfter, Droffaard der Heerlykheid Miehiels Geftel en Gemonde, in hec Quartier van Ooftenvykr, gefchreeven te Miehiels Geftel den 10 dce' zer daar by aan haar Hoog Mog. kenniffe geevende, dat eertyds binnen de Heerlykheid hadde gewoond zekere Nicolaas van den Oetelaer met zynen Huisvrouw, dat de eerfte was van den Roomfchen en de laatfte van de waare Chriftelyke Gereformeerde Religie, dat dezelve aan den Predikant der gemelde Heerlykheid niet alleen te kennen gegeeven had, dat voornoemde haaren Man genegentheid tot de Gereformeerde Godsdienft hadde, maar dat gemelde Nicolaas van den Oetelaer daar, zoo febeen, meer en meer luft voor krvgende, ook nu en dan in de Gereformeerde Kerk kwam, en vervolgens daar in continueerende, hein zelfs ook in de gronden van de waare Chriftelyke Gereformeerde Religie op beftemde dagen en uuren by den Predikant aldaar hadde laaten onderwyzen, en waar in dezelve had blyven volharden, tot dat hy van daar vertrokken was; dat in den jaare 1737 de Huisvrouw van gemelde Nicolaas Van den Oetelaer, Coraeha Dehne binnen gemelde Heerlykheid in het Kraambedde was be-. vallen van een Zoon, welke op den 3 February deszelven jaars, in de Gereformeerde Kerke aldaar was gedoopt, en genaamt Cornelis: dat meergemelde Cornelia Dehne, in de kraam zynde koomen te fterven, hadde agtergelaaten, behalven voornoemde Cornelis, nog een Dochter met naame Helena, den voorlz Nicolaas van den Oetelaer, na het overlyden van gemelde zyne Hu'svrouwe, en óm redenen, dat van zyn Ambachte als Kleermaker niet konde fubfifteeren, alle het Werk, om zyn changement van Religie (immers zoo hy voorgaf) hem zynde onttrokken van daar was vertrokken naar Haarlem, dat hy by zyn vertrek derwaards, gemelde zyne twee Kinderen , met naamen Helena en Cornelis, aldaar had',gelaaten, welke door de Diaconie
cn



en tot dit Vierde Deel.
643
en Groote Armen der gemelde Heerlvkheid waren befteld geworden, dat-een geruime tyd daar na, de voornoemde Nicolaas van den Oetelaer wederom zig na de voorfz Heerlykheid had begeeven, en aan den Predikant aldaar vertoont een Brief van een' Predikant van Haarlem, waar by gefchreeven wierd, dat dezelve Oetelaer tot Lidmaat was aangenoomen; dat gemelde Oetelaer te dier tyd voorgaf wel te kunnen fubfifteeren, en den Armen van het onderhoud van een zyner Kinderen te ontlaften, had verzogt het oudfte zyner Kinderen, genaamt Helena, met zig na Haarlem te mogen neemen, welk verzoek hem geaccordeert en toegeftaan zynde, het andere met naame Cornelis, altyd nog was Onderhonden door oen Grooten-, en gekleed uit de Diaconie-Armen tot op den 6 'January deezes jaars, als wanneer dezelve van daar was weggeraakt, tot welken tyd toe dezelve Cornelis die nu reeds meer dan veertien jaaren had bereikt, in de Gereformeerde Religie, en by Gereformeerde Luiden was opgevoed en ook altoos naarftig, nevens andere Gereformeerde Kinderen,' by den Predikant aldaar had koomen Cathechifeeren, -mitsgaders op de Cathechismus-Vragen in de Kerk des Zondags' had |eantde Ihb No nCVeiTS dC voorfchreeve Miflive gevoeg-
Dat ondertuflchen Nicolaas van den Oetelaer, Vader van meergemelde Cornelis van den Oetelaer, de waare Chriftelyke GeSomKt n T verlaaten> cn den Roomfche Godsdienft weder omnelft hebbende, zig aan een Roomfche Vrouw hadde geeSï geert, of ten minften met een Roomfche Byzit haSisSouden gehad, dan die jegenswoordig niet meer by hem, maar te Schyndel woonagtig zoude zyn, welke laatfte nu ruim een iaa? geleeden de vrymocdigheid gehad had zig aan gemelden Dr?ffS en Scheepenen der gemelde Heerlykheid te addrefieeren en te
r^^T'tc-11^' Pretenfe Stief-Zoou .Cornelis van den Oetelaer, tot ontlaftmge quafi van den Armen, aan haar mogte we?-
m%trËT^ d°§ welk/erzoek door den Predikanfen gemelden Droffaard was van de hand geweezen, confteerende br Dr ^y?°rlz Mf™ ^voegde fub No. 1. en * n±t V?ttCu,um-hen Tas k00mcn £c «ebeurcn, dat de meergemeiue Cornelis van den Oetelaer, daar na op den gemelden 6
Ilu 2 Ja-



644
BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
January deezes jaars uit de gemelde Heerlykheid, apparent door toedoen en met behulp van zyn Vader, zyne pretenfe Stiefmoeder, en andere Roomfchgezinden, op inductie van de Roomfche 'Geeftelykheid, was vervoert, en na Vorltenbofch, Lande van Ravefteyn , verbragt geworden.
Dat gemelde Droftaard wel devoiren hebbende aangewend, om den gemelde Jongeling te doen wederkoomen , dan- alle welken te vergeeffch geweeft zynde, boven dien ook middelen had in het werk gefteld, om den toeftand der vervoeringe, de wyze op welke, en door wie dezelve gefchied was, te verneemen, niet anders had kunnen ontdekken, dan dat gemelde Jongeling Cornelis van den Oetelaer, des namiddags de Klokke drie uuren, nog binnen gemelde Heerlykheid was, en dat bereids dienzelven avond te zes uuren in Vorftenbofch, (zynde. circa vier uuren van voornoemde Heerlykheid), was aangekoomen, blykertde uit het nevens de voorfz Miffive gevoegde fub No. 2., 3., 4., 5. r 6.. en 7., waar toe gemelde Droffaard zig kortheidshalven refereerde..
■ En houdende de voorfz - Miffive verders,. dat het te dugten was, dat twee Kinderen van den geweezen Schoolmeefter van Gemunde, welker Moeder met een Roomfch Man hertrouwt, bereids de waare Chriftelyke Religie verlaaten, en de Roomfche omhelft hadde, zynde deeze, dezelve Weduwe, waar over de Claffis van 's Hertogenbofch zig aan haar Hoog Mogende hadde geaddrefleert, en waar op haar Hoog Mog. Refolutie en Placaat van den 3 Juny 1750, (a) op het ftuk van ongelyke Huwelyken was gevolgd, ook mogelyk binnen korten op gelyker wyze buiten bet: Territoir van haar Hoog Mog. zoude konnen worden vervoert, gemerkt de voornoemde twee Kinderen, met naamen Johan en Johanna Cicilia van Ophuyzen , reeds dertien en elf jaaren oud,, al. een geruimen tyd niet als fchoorvoetende en genoegfaam als door dwang, en voor het jegenwoordige,. zoo den voornoemde Droffaard nu maar weinig dagen geleeden, door den. Schoolmeefter onderrigt was, in het geheel niet meer, ter. Schoöle kwamen,, en op gelyke wyze by den Predikant de Cathechifatien Öywoondem,. zoo als. haar Hoog Mog, zouden gelieven, te zien
uit.
ZSt hier voorsir pagj s^gj,



e-n tot atr Viëröe Deel..
i e)
uit de Miffive van den Predikant derzelve Heerlykheid aan hem geaddrefleert, fub No. C, en welke Kinderen de Vrienden die profeffie deeden van de waare Chriftelyke Gereformeerde Religie , gaarne na zig zouden neemen, en voor derzelver opvoedinge en alimentatie zorge draagen, blykende uit het nevens de voorfz Miffive gevoegde fub No. 9., dog aan welke de Moedeongetwyffeld- dezelve zoude weigeren te laaten volgen; verzoekende gemelde Droftaard derhalven, met haar Hoog Mogende beveelen te worden vereert. ö
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat den gemelde Droffaard der Heerlykheid Miehiels Geftel en Gemunde, zal worden aangefchreeven en geauthorifeert, zoo als geauthorifeert word mits deezen, om, in naam van haar HoopMogende, den Roomfchen Paftoor der gemelde Heerlykheid fèneufelyk aan te zeggen, dat hy zal hebben te effecïueeren, dat meergemelde Jongeling Cornelis van den Oetelaer, binnen agt of uiterlyk veertien dagen, na de gedaane aanzegginge, ten kofte van de Roomfche Gemeente aldaar, worde gereproduceert en overgegeeven, en by ontftentenifle van dien, dat de o-emelde Droffaard de Roomfche Kerk binnen de voorfchreeve Heerlvk beid zal mogen doen fluiten, en den Roomfchen Paftoor interdiceeren, egeene Paftoraale funftien te doen, of exerceeren tot zoo lange hy zal hebben geëffeélueert,. dat de voorfz TongelinCornelis van den Oetelaer, ten kofte van de Roomfche Gemeen^ te, gereproduceert en overgegeeven zal zyn.
Als meede, om den Stiefvader over de twee gemelde nagelaaten Kinderen van wylen den voornoemde Schoolmeefter, en de Moeder van dezelve te gel aften, die Kinderen,, als zy door haare Vrienden, profeffie doende van de waare Chriftelyke Gereformeerde Religie, worden verzogt en geëifcht, terftond over- ' te geeven en te laaten volgen; en ingevalle van weigering, den voornoemde Roomlche Stiefvader, en haare gechangeerde Moe> der, daar toe te houden, en. des noods te verpligten..
Bi:üi: 3- BCeföv



646* BYVOEGSELS TOT ÏIE T SUPPLEMENT
H. Refolutie van de Staaten van Holland, hou*
dende affchaffing van Eeden van Leenv er heffing. Den 18 January 1736.
BY refumtie gedelibereerd zynde op het Rapport ter Vergadering uitgebragt den 2 July . des voorleeden jaars, door de Heeren van de Ridderfchap, en verdere haar Eclele Groot Mog. Gecommitteerden tot de zaaken van de Juftitie, welke, ingevolge en ter voldoening van derzelver Refolutie commiflbriaal van den 18 July 1731, nader hebben geëxamineert het Rapport van den 25 January daar by bevoorens, raakende het affchaffen van de Eeden, welke door de Verkrygers van Leenen en Agterleenen, releveerende van haar Edele Groot Mogende , gedaan worden by het verheffen derzelve:
Is goedgevonden en verftaan, dat van nu voortaan in het generaal, zoo wel in opzigt van de Leenen, direélelyk en immediatelyk releveerende van haar Edele Groot Mog., als in opzigt, van alle Agterleenen, zal worden afgefchaft, zoo als afgcfchaft word by deeze, het prsefteeren van de Eeden, welke tot noch toe door de Verkrygers yan dezelve Leenen of Agterleenen, by het verheffen derzelve zyn gepraïfteert en afgelegt: met dien verftande nogtans, dat de~ Verkrygers en Bezitters van dezelve Leenen en Agterleenen, onaangezicn de voorfz remiffie van den Eed, zullen zyn en blyven gehouden tot de prseftatie van Hulde en Heergewaaden, mitsgaders voldoening van Hofregten, en voorts blyven onder dezelve verpligting, zonder onderfcheid of exceptie , waar onder zy tot nog toe na Rechten en Coftumen in materie van Leen vigeerende geweeft zyn.
En voor zoo veel in fommige Diibricten ten platten Lande, de Leenmannen door de Bailliuwen zouden mogen worden befchreeyen om Recht en Juftitie te adminiftreeren, zonder dat dezelve Leenmannen ter dier zaake eenige particulieren Eed afleggen, dat aangefchreeven zal worden aan de refpeótive Bailliuwen ten platten Lande, dat zy, Leenmannen befchryvende om Recht en Juftitie te adminiftreeren, aan dezelve zullen moeten afneem en den Eed, welke geprasfleert en afgelegt word 'door alle 'Rechters die in deeze Provincie Recht cn Juftitie adminiftreeren
uit



■ mm tot dit Vierde De-el; i 64?
uit naam envan wegen haar-Edele Gróót Mog.; zullende hi*r yan by Publicatie de nodige kennis gegeeven worden tot een ieders nangting.
Byvoegfcis tot het Tweede Boek.
H. Eefolütie van de Staaten van Holland, toe*
ftaande .dispenfatie van Huwelyks-Proclamatien aan den hovey voor hunne Suppooften in abfentie van hun Edele Groot Mogende, hen 26 November 1678. npYnde ter Vergaderinge voorgedraagen, dat zoo nu zoo dan £_a by eenige Perfoonen cue van meeninge waren haar met den anderen m den Huwelyken ftaat te begeeven in abfenrie* van haar Edele Groot Mog., verzogt wierden fluiten van de huwelyks-broclamaticn. of Gebooden, uit oorzaak van ziek-
IV^nt^^ Le¥r'" üf,M af^leFene Gcwefte" en anders, en dat die vcizocKen iomwylen waren*geaddreffeert en geaccordeert aan en by de Heeren haar Edele Groot Mog C^eeommitteerde Raaden, of de Heeren Burgermeefteren en Regeerders van de refpeéUve Steden, en dat in tyden en wylen eenig disnut zoude mogen reizen, of de gemelde Heeren Gecommitteerde Raaden mitsgaders Burgermeefteren en Regeerders der voorfz Steden daar toe wel zouden zyn gequalificeert
Is na voorgaande deliberatie, goedgevonden en verftaan, dat den Praefident en Raaden van den Hove, ten opzigte van de Edelen en Suppooften van denzelven Hove, mitsgaders df hlgezeten en ten platten Lande: en de gemètte Heeren Burgemeesteren en Regeerders van de refptftive Steden, ten opzi?té vaft de Ingezetenen van dezelve Steden, zullen zyn geaychorifëe^ en gequalificeert, gelyk zy geauthorifeert en geoualiSceert wer* den by deezen, om, m abfentie van haar Edele Groot Mogende, uit redenen daar toe dienende, te mogen dispenfee^ van den interval van tyd, tot het ,;aan van de voorfz Hmvel kZ Proclamatien, by de Politicque Ordonnantie gepreferibeert^ mi» dat alvoorens ten minften eene Pro-a, arie zal moetenwSen gedaan: en dat de dispenfatien de deezen aangaande by de ge*
mei-



648 BYVOEGSELS TOT' HET SüïPLE M.E N T
melde Heeren Gecommitteerde Raaden of Burgermeefteren en Regeerders van de refpeaive Steden zouden mogen zyn gedaan, van effecl:, kragt en waarde zullen zyn en blyvem .
H, Placaat van. de Staaten van Holland, verbie¬
dende Huwelyken met de overleedêne Huisvromve Broeders of .Zufters, Dochter. . Den -21 Mey 1664.
DE Staaten van Holland en Weftvriesland: Allen den geenen die deezen zullen zien of hooren leezen,, Salut-; Doen- te weeten: Alzoo-in het zevende, agtfte,, en andere volgende Artikelen van de Politicque Ordonnantie, fchynt te. refideeren eenige duifterheid,. of namentlyk onder de graaden van Affiniteit, in dewelke het niet en is gepermitteert te Trouwen, meede verftaan moet worden verbooden te zyn, met zyn overleeden Huis-? vrouwe Broeders of Zufters Dochter Huwelyk te contrafteeren, vèrmits aldaar onder de enumeratie van de verbooden graaden van Affiniteit,, het; voorfz cafus in.fperie niet en. is geëxpres? feert*.
ZOO IS 'T,. dat Wy daar in willende voorzien, tot elucidatie en.ampliatie van het voorfz agtfte en volgende Artikelen, by forme van interpretatie, goedgevonden hebben, eenen iegelyk van, Onze goede Ingezetenen te waarfchouwen en bekend te maaken, afvoeren, daar op tot meermaalen gehad hebbende de confideratien en het advis van Onzen Hove-, dat Wy alsnoch *, conform voorgaande iterative dispofitien, verftaan, dat zoodanige Huwelyken-, als-vooren, niettegenftaande daar. van geen fpeciaal verbod in.het voorfz agtfte en-volgende Artikelen, en is gedaan, zyn, en-by. Ons zullen werden gehouden, voor: ongeoorlooft en niet gepermitteert; verbiedende dienvolgende alle en een iegelyk zoo? danige- Huwelyken te contraiteeren, op poene in .het..dertiende Artikel; van« de voornoemde Politicque Ordonnantie begreepen, Ordonneerende- en beveelende de Praefidenten en. Raaden van beide'. Onze Hoven--, den Advocaat Eiscaal en Procureur Genemaf, mitsgaders.;allen aiideren Officieren, en Jufticiercn. van Onzen.



en tot dit Vierde Deel. s4f
zen Lande, jegens de Overtreeders en Contraventeufs van deezen te procedeeren en doen procedeeren, na behooren; en ten einde niemand hier van ignorantie en pretendeere, maar alle en een ieder weeten moge waar na hy hem hebbe te reguleeren begeeren Wy dat deezen aiomme daar het behoord, en te «re! fchieden gebruikelyk is, zal werden gepubliceert en geaffigeert
DE Publicatie van hun Edele Groot Mog. van den 2- February 1736, te vinden hier vooren pag. 605, verbiedende
SnVfmHTIyken Va" Gen^an me£ overleedêne ffi^u£ Saefmoeder, en van een Vrouw met haaren overleedenen Mans Stiefvader, is genoomen by gelegendheid, dat op cü^ente aan W. van Gray was gepermitteert te Trouwen met G Cam? lis Velzen, Stiefmoeder van zyne overleedêne^ Huisvrouw
Nog %yn afgejlaagen By hun Edele Groot Mogende
den 13 January 1737. Het verzoek van A van Dyk om te mo gen Trouwen met de Dochter van zyns
j ^, overleedêne Huisvrouws Broeder.
den 22 QStoher 1740. Ook het verzoek van Catharina Taats om te mogen Trouwen met Jacobus Lomanus, met wien zy Overfpel begaan had,
_ , En By hun Hoog Mogende
den 25 Mey 1735. Het verzoek van Pieter Daniels Kop, met DEEL. Kkkk mt



tfsof Byvoegsils tot het SüPPLEMtENT
Nog eenige Byvoegfels tot Titel D. betreffende
de Predikanten te Velde. ■
R.v. Extract uit de Refolutien van den Raad van-
Staate, vorderende geene-Proponenten, maar 'Predikanten tot den- Leger dienft. ■ Den 10- Mey- 1678.
IS, na deliberatie, goedgevonden en verftaan, dat door de refpeftive Synoden en Cl aften. in , bet toekoomende .geene Proponeriten, maar Predikanten zullen moeten worden gedisponeert tot het-waarneemen van de Predikdienft in bet Leger, op pcene, dat haar geen onkoften zullen, worden goedgedaan.
11, w §, Extract uit de Refolutien van den Raad
van. Staate, toeleggende aan-de Predikanten te Velde, voor Reiskoften vyftig guldens. Den 11 January
i<5oa, .- - |
IS, na deliberatie, goedgevonden en verftaan-, dat aan iederder Predikanten, te. Velde dienende, zal worden toegelegt, gelyk hun toegelegt word mits deezen,, de. fomme van vyftigguldens, voor Reiskoften na het Leger en wederom; en worden de refpeftivè .Collonels,, of andere Officieren, by welker ïrou-. pes de voornoemde Predikanten den Godsdienft zullen Waarneemen, mits deezen . geordonneert, om in de marfch dezelve Predikanten, te voorzien met een Wage. of Kar voor hun Perfoon en Bagage.
Bi v. % Extract uit de Refolutien van de Edele Mog.
Heeren Raaden van Staate. der Vereenigde Nederlanden , omtrent den tyd,« op welken het Traclement voor den Predikant te Velde ingaat. Den 16 April 1704..
TT^kEwyl.: de Predikanten, tot• den • Legerdienft. geordonneert,; J^JI meenigmaal zeer langfaam - zyn, na- dat de Aften en Ordres : van den.Raad..bekopmen hebben, in zig te begeeven4
r^-ihet' Leger,-,



en tot dit Vierde Deel. -
Js na deliberatie, goedgevonden en verftaan, dat derzelver Daggeld niet ingaan zal als met den veertienden dag vooicdttzv m het Leger aangekoomen zyn, en aldaar zig zullen aan.-egeeven hebben aan den -Heer uit den Raad van Staate te Velde l!committeert en in deszelfs afweezen, aan den Generaal Leger commandeerende, waar van zal moeten blyken by behoorM? Atteftatie; zullende Extratf deezer aan de fedikanSn^Sen worden, mitsgaders aan de Commifen van de Generalkl H
V'S' Ejf a61 mt de -Refolutien van den Raad van
Staate, aan de Leger-Predikanten toeleggende dertig jjh ver daags voor Tran/port van Perfoon, &c. J het volgen van het Pleger. Den 30 April W
TS gehoord het rapport van den Heer Thefaurier Generaal 1 W^ÏÏ^T* Slh^ndt, gecommitteerfby Refo lutie van den 14 deezer, om te overleggen, hoe men h? '
om™ bo T?"S accomTdeeren de ^dlamen te Vdde omtient het Tranfport van hunne Perfoonen en Baga-e irhef
5fends wegen. ' ^ ^ ' V°0i' hün te ^orgèh van
^,)VfrT>°Pr^Cdelibereerd zynde' is goedgevonden en verftaan aan de Predikanten toe te legg'eïïderri? n-„?,rpr„ , >entaan,
de hunnen dienft « V^^ tPK-ÖWfflJSS
IS JïlS&rhunnc Pcrfo0MH en ?«?f «.«Vv^



^5* BYVOEGSELS TOT HET SUPPLEMENT
R.V. S. Extract uit de Refolutien van den Raad van, Staate, ordonneerende de Regimenten, om aan de Predikanten twee guldens tien ftuivers per maand te betaalen. Den 29 November 1707. het rapport van den Heer Thefaürier Generaal Hop , en \_J Secretaris van Slingelandt, ckc.
Is, na deliberatie, goedgevonden en verftaan, te ordonneeren aan Hoofdofficieren en Capiteinen van het Regiment van Saxen-Eyfenach, te Bonn in Guarnizoen, dat zy, volgens de oude en conftante practycq, maandelyks {d) betaalen een Ryksdaalder per Compagnie, aan Predikanten het Guarnizoen bedienende. En is by deeze geleegenheid in het generaal gcrefölveert,. dat aangefchreeven zal worden aan alle de Regimenten in derLande dienft zynde, de overgenoome, mitsgaders de Schotten en Zwitzers uitgezondert, dat hun Edele Mog. nu cn dan voorkomt , dat fommige Officieren weigeren te volgen de oude en pryslyke gewoonte van te betaalen een Ryksdaalder per Compagnie maandelyks aan de Predikanten, welke gezonden worden tot het bedienen der Militie te Velden, en in de buitenlandfche Guarnizoenen ,,(bj. dat hun Edele Mog. haar ordonneeren, dat de voorfz gewoonte zal worden geobferveerd, en de. Onwillige daar toe gehouden worden door de Hoofdofficieren.
(V) Deeze maanden zyn Staaten - maanden, van zes. weeken. Zie- de volgende' K-efolutie.
(Z>) Het geen de buitenlandfche Guarnizoenen betreft, is afgefchaft by Refolu-tje.- van den 21 November.- 1713.
!Lv. S. ExtracT: uit de Refolutien van den Raad van
Staate,- betreffende een afreekening van J. Lingius Predikant in het Guarnizoen te Oflende,. Den 27; November- 1744..
IS' geleezen de Requefte van Ifaak Lingius, Predikant by het. Guarnizoen te Oftende; te kennen geevtnde, dat hy. Suppliant,, na, bekoomen ontflag uit zyn dienft, by het Engel-ffche- Corps uit Vlaanderen na Holland, is• overgekoomcn, en nu,, ij-gevolge, de- Refolutie van hun Edele Mog.. van den 27 Octoikm iRatiflaedén^ z% mm de eerfte bekwaame gcleegendhcid na»
Often?-



en tot dit Vierde Deel. $5s
2ftnni'Wder0m ^aat,te be^ven, om aldaar den dienft waar te neemen; verzoekende, dac hun Edele MW ~L ïï™c Phant eenig Reisgeld gelieven toe te S Suppliant toe te ftaan de dertig ftuivers daLs vnWr VS Sïï als meede de Ryksdaalder per Compagnie S%« . welke de Predikanten te ylffl^fi^ ders hun Edele Mog., in confideratie hy S St door W verlies van deszelfs Standplaats * te Ynern f ' het
W«« op gcddAcr^ zynde, is goedgevonden en'verftaan
ös$$ ^te^fe^H sas? geT
het Auxdaire Corp",Gedaan,• al^ed, r I °"kofte" ViTO
soiree tt»a?H^t
genieten dertig ftuivers daags, welk> voorReikf gegeeven, afgeftaagen, als geen oSs tlSWOrden> lang de Predikanten, in cSaSen^L ^ LebbeD» zo°*
. omtrent het. genot van drie maanden TraEtt-
As ontfangen eene Miffive &c. Waar op gedelibereerd zynde*,, &c.



■€5.1 byvoegsels TjOT het Supplement
En worden de Commifen van de Generaliteits Financie geauthorifeert, om drie maanden Traclement "in avans, na rato van zes honderd in het jaar, voor de Predikanten te Velde op te maaken, zullende by het eindigen van de Expeditie opgemaakt worden de afreekening wegens de dertig Huivers daags, aan de Predikanten te Velde, by hun Edele Mog. Refolutie van den 30 April 1704, toegelegt.
H, v.S. Extrad uit de Refolutien van den Raad van
Staate, aan Da. 'Mol en de La .Douespe, toeleggende dubbeld Reisgeld, Tradement en Tras f port geld. Dm 17 April -1748-.
DE Heer Prrefideerende heeft aan hun Edele Mog. kennis gegeeven , dat Zyne Hoogheid heeft benoemt J. G. Mol, Predikant alhier in den Hage, en La Douespe, Capellaan van Zyne Hoogheid, om als Predikanten te Velde te gaan; en daar by uit naam van Zyne Hoogheid voorgedraagen , of bun Edele Mog. niet zouden gelieven te reguleeren , op wat wys dezelve zullen worden gehandelt.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden cn verftaan , dat dezelve zullen genieten het dubbeld Reisgeld, Tractement cn Tranfportgeld van ordinaire Leger-Predikanten, enz.
11. v. S« Extract uit de Refolutien van den Raad van
Staate, betref ende de afreekening van de Predikanten te Velde', Mol en de La Douespe. Den 27 January 1749.
OP de Requefte van J. G. Mol-, Predikant in de Nederduitfche Gemeente, eii S. de La Douejpc., Predikant 'm de Walfche Gemeente alhier , en Capellaan van Zyne Doorluchtige Hoogheid, by Refolutie van hun Edele Mog. van den 37 Apïü faatilleeden gecommitteert zynde geweeft., om als Pre-
di-



en tot dit Vierde Deel. 6s5
dikanten den Godsdienft by welgemelde Zyne Hoogheid «e duurende de alstoen aanftaande Campagne, waar te- neemen ' vfr zoekende, dat hun Edele Mog. de CormCeTym ^ekA. teits Fmaneie geheven te authorifeeren, om ten beLeveS ™ ieder van hun op te maaken derzelver Afreel-on! 11 nocJen van gens hun Traclement, als drie gulden éf^Z^D^ia Zl
Is, na deliberatie, goedgevonden en verftaan, de-Commifen, voornoemt te authorifeeren , om ten behoeve van ieder dlTSt
- Qa) Zie de voorige pag.
E Y N- D E.






R E G I S T E R
VAN
JAAREN EN DATUMS,
Het Cyfer wyft de Bladzyde aan: de Letters beteekenen
de hooge Collegien of Perfoonen, door welke de Refoluties genoomen zyn: dus beduiden de Letters//. Holland; G. Generaliteit; R. v. S. Raad van Staaten; Z. II Zyne Hoogheid* G. R. Gecommitteerde Raaden.; '4B. het Hof van Holland ' Zeeland en Weftvriesland.
1595 n Mey. j^Aakende het repareeren der Kerke te Bommenede. H. pag fcrV
21 Juny. Betreffende reparatie aaa de Kerk te Noordwyk. H pas 616 1645 10 July. VerMaarende de Armhuizen fubjeft de boete van het fol Appel. H pa* Kr?
2I dito. Ampftaoe der Refolutie van den 10 July 1645. H. pag 617 7' «4827 Nov. Toefhande de betaaling der onkoften voor een Kerkelyk dfierent, doch dit af.
flaande voor her vervolg. H. pag. 612. .1650 8 Maart De Kexkeb/ke Géfchiedenis van J. 'Iriglandus, gelaaten in zyne waarde en onwaarde, H. pa& 61-8. c cn
9657 8 Mey. Bepaald de tyd der openbaart Godsdienftotfening te Sas van Sent R v m pag. 33. in Notis. * T' °°
166421 dito. ^edrade^HuweJyken «net der Overleedêne Huiswouws Broeders of Zufters 1678 10 dito. jBetreffende den Leegerdienft. R. v. S. pag 650
26 Nov. Üi^tofati van twee Huwejy&sgeboodén toegedaan aan de Raaden van de» j 69021 Jan. [)
17°4;;So difo! | HetrciFt'n-(ft! d«n Leegerdienft. R. v. S. pag. 650-652. 1707.29 Nov. j )
172025 Mty. Placaat van de Staats van Holland, omtrent de Roomfcbt Priefiers, en verMe< dende Roomjcke Voogden, pag. 619. verutg' 172718 Srpt. Betreffende de Kerkelyke Ceniuur. H. pag. 217. in Notis
I?2o „ Ja,, /loeoo. e. o aan de Waldenfen m de Wlyen van Pieraont. Gj
1730X5 Aeg- ikt^™^ Verfchd3c Ambachtiheerrykheden in Kennemer-
Ho \r ssP«? g
:I73,r April. ^S-^raV^'1^ £rNÏfe **** °" *«
^ 'Sc.



Regifier van Jaaren en Datums.
i
Betreffende Actiën van Cautie in de Generaliteit. G. pag. 315.
Over de opvoeding en vervoering vaa onechte Kinderen van de R'Ooinfcbe Re»
ligie. G, pag. 497. feeën Paapfche ftoutigheden te Deurne »nz G. pag 460.
Sd .fjJie van ƒ1500- o. o toegeftaan aan gerefugieerde Dames en Demoifelles te
Haarlem, H*. pag. 359 De Magiftraat van Biervliet moet het Echt-Reglement publiceeren. G. pag. 5Qg. in faveur der Gereformeerden te Gemert. G. pag. 49Ó
Voor den Predikant en Schoolmeefter te Genuien geaccordeert / 500- o- o voor 1 twee jiaren. G pag. 169.
Afgeftaagen het verzot'k van P. D. Kops, om' te mogen Trouwen met zyn Nichtvan halvtn Bedde. G. p'ig. f.49.
4ringelden door de Magiftraat te Venlo cok te diftribueeren voor Gereformeerde Weefen. G psg 33.fl.
Raakende de Keurdichten. H. pag. 428.,
Armmeefters te Nieuwer-AmlM erven van Gealifflépteerden'. H. pag. 364. Predikanten Kinderen op de Triviale Schooien, en de Academie' te Leyden. G. R. pag. 149.
De Synoden moeten zorgen voor het Cathecbifeeren, en het doen van Huisbezoeking H. pag. I.
In faveur van de Proteftanten in Poolen en Littbauwen;. G. pag, 174.
iecretariflen moeten aan Predikanten vifie geeven van Armeö'-Hoofd-Lyften &c. R. v. S , pag. 384.
Publicatie raakende de Recognitie der Roomfchgezinden. G. pag. 444.
Oéuoy,aan de Diaconen der Gereformeerde Gemeente te Amfterdam, om te erven van Geali-menteerden H. pag. 3C3.
EJett examineeren der Schcolméefters. R. v. S. pa'g. 438.
Tegen het verhuuren van Huizen ef Kamers aan arme Lieden. G. pag. 375.
Raakende de wys van beroeping van een -Predikant te Soetermeer enz. PL pag. <5r.
Tegen de vrye Metfelaars. .H pa?- 543
Omtrent het aanftellen van Gereformeerde of Roomfche Scheepenen in de
Meyerye van 'sBofch, G. pag. 6. Publicatie tegen de vrye Metfelaars, 'c II. pag, 516, Affchaffmg der Eeden by Lëenv'erbeffing. H. pag. 046
Aan W. van Gray gepermitteert te mogen Trou,ven met de Stiefmoeder van zyn overieede Huisvrouw. H. pag. 619.
Verbooden de Huwelyken van een Man met zyne overieede Huisvronws Stiefmoeder, en yan een Vrouw met haar overleeden Mans Stiefvader, H. p3g, C05.
Haakende het aanftellen va* een Predikant te. Gemert. G. psg. 166.
K'efolutie van Gtcomrnitteerde Raaden, betrefFende liet Traftemcnt van een Krankbezoeker in den Hage. pag. 158.
<kccordeerende ƒ1500. o- o aan de gerefugieerde Dames te Haarlem. H. pag. 360. in Not. ^.
Ouderdom der Predikanten in de Generaliteit, pag. 51.
subftdie van ƒ500- o-.o aan die van Antonie-Polder tot reparatie van Kerk3 -'Paftorye en Schoolhuis. H. pag. 290. Sea Roomfche Kerk in 'sBofch geflooten. G. pag. 513. Refolutie en Publicatie tegen den Biffchop van Roermonde. G. pag. 506. Pligten van Vifitatores Ecclefiarum , als zy klagten hebben.' R. v. S. pag. 210.' {oornfehe. Kerk te-.-Valkenswaart geflooten.-G. pag. 514. in Not. ■ Vrydom van, 's Lands „Impofitien. verleend aan Doopsgezinden te Amfterdam, van hunne, uitdeelingea.aan hunne Armen. U. pag. 400, .
Ge-.-
22 Jan^ 2 Febr,
10 Maart
17 dito.
2 April. 25 dito. 13 Mey.
25 dito.
28 Juny.
1 July. dito. 12 dito.
22 dito.
9 Aug. 12 aito.
25 di 0. 15 Sept.
2.8 dito. 27 Och 19 Nov.,
30 dito. 1 Dee.
12 d.'to,
18 Tan.
23 Febr
dito.
3 Maart
19 April;
18 Mey.
5 Juny. 3,July.
4 dito. ^7. Aug, i.ï. Sept.
SïOö.
ï3. ditp.



Regifier van' Jaaren en Datums.
1
mi
i
2 I 2
f] C, O
'4
21
S?-2l ra
<
7 8
J>
15 ló
d
m
IGeperMeert by de Refolutie van den * My jfis G ■»* , -
Betreffende eene Roomfche jonge Dochrir A? ^ P g, 5'5,
kant te Namen had doen onder^^ den ^rnizoen-Predf.Over de wegvoering van eene «*mnmJ» ir' P ö l 3'
! monde. G. rftg. 500 Setrou.vde Vrouw door den Biflchop varj Roer,
extraordinaris Verponding, aÜ 5 grimeert van de ordinaris en ^KS^ Amfterdamom te erven van hm.
'Sb5 it^Sn^fy0t h« van een Wees- 0f
loomfchen mogen ook MpffWc .»V7„ V . r,
G. pag. V)9g Meert6ra ^ "n het Brouwers Ambacht te Maaftricht. -
flaamfche cn Waterlandfche Doods'binden t» ,
hunne Gealimenteerden. H. pag Q67 Amfterdam, mogen erven van-
ïaaKende bet infeken^n -f,-r>^„- 'r-
R- v. S. pag/joa ' e" If0Uwen def Militairen te Meenen.
liaconen der Walfche f-prpfc™,,., i„
hunne Gealimenteerden K ™%6 " BI02e° «ven van •
egens het ligtvaardig aanneemen der 'RoomOh- » r , j
ren, en het Trouwen van PretSoKfoLtlf* d°*r M'Ulnhe
O. pag. 569. '««onene Oilicteren met Paapfche Vrouwen
oegelegt ƒ icoo- o- o aan de Gereformeerde Kerk te I inh,
1400- e o aan de gerefugieerde Dames te HiSe»- H i, L"' p8& * 73.
mconen te 'sBofch mogen vorderen tree ilv P g', ^ ,n Not-
van de Ondertrouw ald/ar, maar dKffSfi^ «'aar
rydom van Impofitien verleend aan ieSsSJnd™ tPS n/^i G> P«* 34*.
geen 2y aan hunne Armen uitdeden. H S mr in m„, ' vo°r het -
ftroy aan de Roomfche Armen te Leyden •
H. pag. aö3. -L-e/oen, w.gens Erflaatingen aan dezefve-
^X^To^^0^ °™ te Gehmen voor tweê
^rs^^^pb^ « Woonhuis voor den Predikant ,
toïoT; ° £9eStóaaQ a3n de G-^eerde Kerk te Lüthauwet, II. pag) I?5 ..
paaiende het Collateraal der Roomfche Kerkhui™, r
t zelve bepaalende voor de mSSSmV^Sk *P*g ^
n die van Werkendam SabüdfeZ het ve V ? f37.' in Nof; .
• vander Meer, Predikant in Ambaffade! ImSs v^w ?"fc H; ^ ^7-
oegefiaan. G. pag. J85. ' ^"itus verklaart, en ƒ400..o c-
er het zeivde fujer. G ibid
ï£ï££^^ of Roomfche
kende de Kerkelyke CenfuSfffPa-? 2 6 & ** 295'
fidieu aan de Walfche Kerkenraaden? ff. pag
j °- 0 aa" de gerefugieerde Dames te Haa^m P
r re? Oft.
12 Nov.
14 dito.
13 Jan.
15 dito. 17 dito.
dito.
dito. p Febr. I 9 April. j| 1 Mey. I r dito. 1
dito. 'I ) Juny. f
!• July. E
dito. V
dito. O
dito. f
dito. f)
Aug. fi
dito. Je Oec. I( Febr. \a dito. ós
1
lito. Qv Maart Ge
Mey. Di<
e
dito. Ra: July Sul Aug. j/j^ ito. 1 jVrj l



Regifier van Jaaren en Datums.
173?
\b- en Improbatie te Limmen competeert den Ambachtsheer. H. pag. 04.: iVrydom van Verpondingen aan Hofjes te Amfterdam en Leyden toegeftaan „' maar voor het toekoomende geweigert. H. pag. 308.
Die zeivde vrydom toegeftaan aan een Armhuis te Leyderdorp. H. pag. 310.
Miffive van het Hof Provinciaal aan den Schout van Baardwyk, ten einde te dimitteeren Roomfche en aan te ftellen Gereformeerde Regenten aldaar, pag. 12.
De Predikant van Eenigenburg Eraeritus verklaart. H. pag. 123.
Raakende verfchil tuffchen een Predikant en den grooten Kerkenraad der Lutherfche Gemeente iu 'sHage. H. pag. 414. „
Orftroy voor de Armmeefters van Katwyk en het Zant, om te erven van hunne Gealimenteerden. H. pag. 364. • .
riet zelve aan Regenten van verfcheide Godshuizen te Gorinchem toegeftaan.
Rankende het^Tradtement van den Predikant te Warmond. H. pag. 125. ƒ1400. o- o aan gerefugieerde Dames te Haarlem. H. pag. 360. in Not. Octroy voor Diaconen van Vlieland en Medenblik, om te erven van hunne
Gealimenteerden. H. pag. 3C4. •Roomfchen te Sas van Gent mogen hun Kerkhuis verpiaatfen G. pag. 535. Subfidie toegeftaan voor vyf jaaren aan het Kerkelyk Comptoir te Delft. H, pag. 158.' Afgeweezen het verzoek der Claffis van Tholen enz., om Vacatuurpeunmgen.
Penfioerf vo!or9'de Geloofsgenooten van de Galyen in Vrankryk verloft. G. pag.
363. in Nat. , . ,
t ƒ250- o- o geaccordeert aan het Zee-Dorp ter Heyde, tot verplaatzing van hun
Schoolhuis. H. pag. 281. '■*, ' __ .
Betreffende de uitvoering der Refolutie-van den 2.0 Novemb. 1738. tl. pag. 418. Twee Miffiven van hec Hof Provinciaal aan den Predikant en den Schout van
Baardwyk, betrekkeiyk hun Edele Mogende Refolutie van den .7 November
f.isL- o"!'*«tend#ndie van*Nier»aart, tot opbouw van hun afgebrande Kerk. H. pag. 223.
Ordre tot het zetten van een Pluis voor den Paftoor te Ontenoort. H. pag. 535.
Politicque Officieren in de Generaliteit de Gereformeerde Religie verzaakende, of met Roomfchgezinde Vrouwen trouwende, vervallen van hunne Politicque Ampten. G. pag. 573- ^. „
Recht van parate Executie verleend aan Kerkmeefters, Diaconen en Regenten van Godshuizen te Gorinchem, en des. verzogt zynde, te veileenen san ade Opzienders van Godshuizen. H. pag. 377- , , „. .
Aan -den Predikant te Eethen in het Land van Keusoen toegelegt het Kindergeld voor,zyn negende Kind. H. pag. 145. ' „ ,. „ _
Afgeftaagen hec verzoek van H. Berghof, om het Sterfvierendeeljaars Traftement vran zvn Broeder. R. v. S. pag. 141. '. Recht van parate Executie verleend aan Kerkmeefters en Regenten der Godshuizen te Delft. H pag. 378. in Not. . Aan den Predikant te Doveren toegelegt ƒ30-o- o voor zyn negende Kind. H. pig. 147. . .,
ƒ SP> o- o voor de Gereformeerde Gemeente te Géhraen G. pag. 170- 'n Not. \ Vrydom van Verpondingen verleend aan het Lutherfch .Armhuis te .Haarlem.
De^ Ingezetenen van Overloon word .gepermitteert .hun Kerkhuis te .vernieuwen. O. pag. 535.
Aan de .Ingezetenen van .Nieland bet selvde .gepermitteert. óG. pag. 535. ! " lan de Ingezetenen van .Littoyen het zclvde geperiaitteeit. G. pag- .535» ■ *
t8 Ser>t.
11 oet.
dito. 7 Nov.
13 dito, 20 dito.
13 Dec.
dito.
16 dito. 7 Jan. ) 8 dito.
dito.
13 dito.
14 dito.
25 Febr.
7 Maai
20 dito. dito.
16 Apri
8 Mey 11 dito.
15 dito
21 dito, 28 dito
10 Jun;
11 dito
i '9 dito
2 July
3 dito
< 17 dito j 23 dito



Regifter van Jaareft en Datums.
'K39
(
2 2 ü
• I
2> ■E, . 2<
2: '-i:
.2'
ai
22
'7
2'3
a8 741 ïo
^fvelaï^G^J3;^" C°IIe£le £0t 6en rr0Cesfie van *nwVKmwe-ü Corpora in de Meyerye-mogen Penningen opneemen. G. pag. 380. ^Lo te ,E/Sda 5 fluiten °m het overlyden van den Paftoor. G. pag. W Vrydom van Verponding voer zes jaaren aan de Armen te Helmond. G pfg Só' Recht ran parate Executie verleend aan Kerkmeefters en Regenten der Godshuizen te Dordrecht. H. pag. 378. in Not. " betreffende Mens van Cautie. G. pag 318
^G^si" 'VefZeek te^rCd3> oraniettemoS^'«itaerven.
^Qno^o !fv Midf°Ude ?>ó6en/rven van hunne Gealimenteerden. H. pag. 364.
1300. o- o voor de gerefugieerde Dames in Haarlem. H. pag. 36a in Not ien Prefent gedaan aan de Nederduitfche Kerk in Engeland. G. pag L
H pag V3aöB4G°JshUlZen te Alkmaar m°Sen ™ ™ h^ Gealimenteerden. "^%t^e^T^ -ergebragt ten Comptoire Gene-
'TolZtïeT^t'"' Ro0ir,fch wordende'of met Roomfche Vrowe»
)rdre om te bidden convenabel de fterfte va» het Vee. H. pan at etreffcnde de Electie van een Predikant te Woerden. H. pag of.' Armmeefters in het Quartier van Maasland mogen Capitaalen der Armen aflosfen -ea aackoopen. G. pag. 382. armen anos-
'"ebbTnTpaï ^0&^oootea' die °P de Ga-yen in Vrankryk geleedea
aapfche Notariffen, en andere private Perfoonen in Braband , mogen geene Icabinale Aften fchryven , paffeeren enz. G. pag. 28 g g
^^emeenten in VHage mogen erven van hunne Gealimen.'
'cïroy voor die van Nootdorp, Nieveen en Hogeveen, tot fuDDOrt van ^ koften van den Scbooldienft, voor vyftien jaaren H. pag ,s<
.et Huwelyk van Bachman en vander Spyk onwettig verklaart k rvm
aakende den Lutherfchen Predikant Maaffen, te uYvoeing der' SXenü? van den 20 November 1733. H pag. 420. sententie van
etreffende een verfchil te Engelen onder Gorinchem-, en bepaalende hoe ver a Pag.S". y beV°eS£ ZyQ t0t Wfis M0 K&enraali-fiolkeS
aakende eei.e vacatuur te Baartwyk. H pag 71
e Armmeefters van Hoogloon geauthorifeert tot'het verkoopen van een Canï. taal van / 150- o- o van hunne Armen. G. pag. 348 P PI geflaagen hec verzoek van C. taats, om te mogen Trouwen met eenen mt-t wies zy in Overfpel geleeft had. H. pag. 049. 0 irouwen met eenen» «nee irbieien.de aan gealimenteerde -Perfoonen, zonder confert van hunne Arm G.eipagrS557t.e W ai0UWen ™ Perfü°nen V3n S^IIm^U^ in de Doopsgezinde Gemeente te Crommenie verleend vrvdom van Irrmnfir-;» Z het ^«ta? Jï hü°ne Armtn; - ^A vïïpoXSeï GÏagn'2io. 'Zyn niet CiigibeI 'tat *«fee KerkeJyte Bedieninge^
ide-rdom der Predikanten de Generaliteit, pag. 5l, ' S;i£l!^25riêe Laöen' V°°r van Landsmeer
, -i>e..
6 Aug.
14 dito. 20-dito. 19 Sept.
13 Odt.
30 dito. ïo Nov. j
16 dito.
14 Febr. :o Maan .2 dito.
dito.
5 April. '
0 Mey. <
1 dito. I 5 dito. 1
5 Juny. I
3 dito. [
I dito. [
) Aug. C
i dito. f ; Sept. d
: dito. B
dito. El dito. D
oa. ' \
Dec. V7 dito. A
3i!0. Ca
dito. . OJan. Oi



Regifier vnn Jaaren en Datums.
nv
3 7^2
BetrefFentle de beroepingskoften van Predikanten te Ryswyk binnen drie faarea •
vertrekkende. FL pag. 97Willem Vinck gefteld tot Predikant te Smirna. G. pag. 193. ƒ1300- o- o voor gerefugieerde Dames te Haarlem. H. pag. 360^ in Not. De tyd der Gereformeerde Godsdienftoefening in de -Nederduitfche en Walfche
Kerk te Sas. van. (Jent. G. pag. 32. Roomfche te Udenhout mogen hun Kerkfchuur ..vernieuwen met fteene Muuren.
G. pag. S3<5.
Afgefbag'eo het verzoek der Walfche Synodes, om vreemde Pr->-.!ik.inte.n te beroepen daar hun .Hoog Mog. Collatie of Approbatie hebben. G. pag. 107.
Het beroepen van een Predikant te Huifen in Gooyland. H. pag. 81»
De Kerkenraad van Cillershoek geauthorifeert om een Adjun£i-PredikanL.te be» roepen bp ƒ650- c- o. H. pag. 82.
De Kerkenraad van, Borfchet mag een Voorleezer en Schoolmeefter kiezen op ƒ100- o- o -'s jaars,.G. pag. 163. .
Raakende de weigering van Confent tot Trouwen aan een Soldaat te Bergen op Zoom. G. pag. 562.,
Generaale Wet omtrent de wys- van Tefceeren door dis van Roomfche Wereld, lyke Ordres. H. pag. 459. ,
Betreffende de Geloofsgenooten van de Galyen in Vrankryk verlaft. G. pag. 363.
Geene Roomfche Priefters in de Meyerye van 's Bofcii mogen hunne funftien door anderen in hunne abfentie doen waarneemen. G. pag. 452.
Te Oudewater nog een Predikant te beroepen op ƒ700 o- o. H. pag. 83. ,
Aan de Gereformeerde Gemeente te,Gehmen toegeftaan ƒ500- o- o voor twee jaaren. G. pag. 1 >'o. in Not.
In faveur van de Gereformeerden te Frankfort. G. pag, 176.
Afgeftaagen bet verzoek om den Roomfchen Godsdienft door een Werelds Piies-. ter in !s P>ofch te doen bedienen. G. pag 448.
Den Kerkenraad van Charlois mag erven van hunne Gealimenteerden. H.pag. 36$.
De Roomfchgezinden te Neterfel mogen fteene Muurtjes maaken aan nuii Kerkfchuur. G. pag. 536. -
Raakende het bidden voor den Ambachtsheer te Stryen. H. pag. 101.
ƒ4000- o- o toegelegt aan Curatoren der Latynfehe Schooien, en van het Gymnafium te Maailriebt. G. pag. 436.
Het Placaat van ö january 1707 tegen het profaneeren van den Sabbatb , moet te Sas van Gent worden geëxecuteert. G. pag. 547. -
Weduwe van een Predikant te Heukelum mag het Weduwe Tra&ement genieten,, fchoon v/o.onende te Leerdam. H. pag. 155. -
Traétement van den Predikant op den Oiyfberg. R. v. S. pag 134-
In den Vrye te Sluis moet, als een beroep is afgeftaagen, nieuwe handopening verzogt worden. G. pag. 100.
Interpretatie van het Oftroy den 21 December 1735- verleend aan Kerkmeefters te Burg op Texel. H. pag. 926. ,
Die van de Beyerlanden mogen erven van Perfoonea by hun gealimenteert. H. pag- 3<55-
De Prop. H. Michels, word aangefteld tot Predikant by den Conful van den Staat te' Algiers, en de Conditiën op welke. G. pag. 197.
Geloofsgenooten van.de Galyen in Vrankryk verlolr, G. pag. 353. in Not.
Octroy aan de Roomfchen te Dordrecht, ten opzi?te van Erflaatingen aan hun. gedaan tot onderhoud hunner Armen. H.- pag. 464.
Gecommitteerde Raaden gequalificeert om. te koepen een Huis voor den Predikant te. Benthuizen, EL pag.- '262.
Diaconen der Gereformeerde Gemeente te .Amfterdam mogen ontfafigen Renten
,.^vaa zekere, Vicajie .Rentebrieven. H. pag. 342. ^ Oftroj
18 Jan."
25 dito. !0 Febr.
1 Maart
6 Apiil. 8 dito. .
14 dito. dito.
18 dito. 13 Juny. 17 dito.
19 dito.
20 dito.
21 dito.
26 dito.
20 dito.
7 July.
to dito. dito.
28 dito, n Aug.
15 Sept,
12 pa,
2ö- dito. 7 Nov.
16 dito.
19 dito. .
20 dito.
dito. 23 Jan.
26 jdito..
31 dito. U



Regifier van Jaaren en Datums.
2742
5
2 2
i; 2;
[a« i
2
14
20
J743 1
12 '5 10 24 i
29 1 dj 3i 1
7J
i'^^^xrïJ^1^ voor Meefiers cn **
M^gG.^V^ek^^^ hebben een treden PHeOer te Gorin*
6 M»Uc"eDcnd^ P«* 3«o. in Wo,
leggen". G. pag. 2S9, 1V0'terfiu,s te verkoopen, en hoe dc Penningen te be-
^È^^C^^^^^ »«» boften der approbatie aan de
SÈn^tSe SS:?™ ft Mobaehiu, G. pag. pp. . 363. in Not. OC'00^enoottn " Vrankryk van de Galy^ Lloft. G. pag ■
tóS^ herftelling vaB
kan Regenten van St Oed^rn^ "cr,00l'.'u'zen- H- 290. eene Paftoraale Wo.ning G pag*^^mittee" Ce ^gotieeren tot opbouw van
SaS^ffaï Sf15 e" M™ t0t -n Kerken, Paftorye
'e Predikanten moeten, by verfterf v»n cl' 1 ' ,1 , „
- Steenbergen om interpretatie
paling gemaakt omtrent bet verleenen van AéWc „a„ b- ■ ,
<ty aan jonge Predikanten H pag "je Ememus falvo ftipen. ■
lTSoeZR^e Hoï.Mo§ende van den 4 July r73, G .
G pag. * .
363- in Not. , ê V'™k^ van de Galyen verloft. G. pag°
approbeerc het beroep van T. A. Stree in ,i,-r„,„ , w.nt.g jaaren oud. H pa?. 53 * de Beve™'Vk, fchoon g9en Vyf eö
n die van Maaslaand gepermitteert om h„ j„j- - •
'en tweeden te heroept/buite C koft^van L V™ T Predikanf* '
SC* *7fft ?• * ^
onnautie. fl. pag 5rtj- ul5Penutie van het 3. Artikel der Politicque O-' -
2 ^i£t2-
£ Febr.
? dito.
iO dito. 7 Maart
p April. ■ i
iet dito.
1 Juny.
7-July. ,
2 Aug. 1
> dito.. 7
j
> Sept. [l t dito. C
dito. A
Nov. 3.
dito. In
Dec. üi dito. Pt
dito. Gè
1
Febr. \a
ito. f 1 Maar }e April, la i
hto. Ov Vley. Vf,
d
lito. Afg
d g
ïo. Aar K H
ito. Die re
my De tc



Regifier van Jaaren en Datums.
3744
Riskende zekeren Jengeling in de Meyerye, klaagende over mishandeling over
de Religie. G. pag. 31. ~' ,■„."'„
Penfioen voor de Geloofsgenooten in Vrankryk van de Galyen verlofi. G. pag. 363. in "Not. . ,
Aan de Papendrechtfche Ring geaccordeert de Vacatuurpenr.wgen van Mooienanrsgraaf. H. png. 207. ~
Interpretatie van het Octroy den 23 November 17.33 verleend aan de Diaconen .der Gereformeerde Gemeente in 's-Hage, op het ftuk der Erffeniffen van hunne Gealimenteerden. II. pag. 367.
Regenten van het Weeshuis en Armmeefteren te Naarden mogen -erven van Perfoonen by hun gealimenteert. H. pag. 365.
ƒ500 o o aan de Gereformeerden te Gehmen 'voor Predikant en Schoolmees' ter, voor twee jaaren. G. pag. 170.
Die van den Raade en Reekeningen van den Huize van het Marqutzaat van Bergen op Zoom , moeten in hét eligeeren .van Scheepenen zig rcgul-'eren na de Politicque Reformatie. G. pag. 8.
Gecommitteerd* Raaden .geauthorifeert om een Paftorye te bezorgen te Geervliet in plaats van de afgebrande. II pag. 264,
Penfioen voor de Geloofsgenooten in ..Vrankryk van de Galyen vei lolt. G. pag 363. in Not. .
Aan de Roomfchgezinden te Wintelree vergeeven'hun misflag in het repareeren hunner Kerk zonder bekoome permiffie. G. pag. 536.
Aan de Magiftraat te Sluis, als Opper Régenten van hit Weesbuis, confent verleend tot het voeren van Procedures. G. pag. 306.
Afgtflaagen het verzoek van Barent jacffen., om te Trouwen met een Vrouw, over welke zyn overieede Huisvrouw was .geweeft Oud-Moeye .van halven Bedde. H. pag. 606. fƒ1000- o- o toegelegt aan de gerefugieerde Dames te Haarlem, pag. %rts>. ÏAah den Predikant in Ambaffade in Spagne toegelegt het volle Traclement van ƒ875- 0- 0 zedert h-?t overlyden van den Ambaffadeur. G. pag. 1S7.
'Regenten van Valkenswaart mogen koopen zeker Hui?, en eene maundelyklche
I Collecte doen ten behoeve van de Armen aldaar. G. pag. 340.
Roomfche van Mill en St. Hubert gepermitteert eene Kerklchuur te timmeren.
LGeregule^nhet Penfioen voor de Dames van de Franfche Sociëteit te Haarlem. 1 PI pa'. 3(5 f.
DcUoy op het ftuk van Etffeniffen voor de Diaconie Armen te Chaswaal en Niimansdam. H. pag. 365- , „ , , „
Penfioen voor de Geloofsgenooten .in Vrankryk van de Galyen verlolt. G. pag. 36-!. in Not . -
Ds. J- L. Swildens, tot Predikant .te Gemert geapprobeert, op Condmen. G. pas. i f38.
jVryeiom van Verpondingen van gemeene Middelen verleend aan het Diaconie
oude Mannen en Vrouwenhuis te Alkmaar. H. pag- 403. ilegt nten en Ge.,ë. fdens van Haaren mogen Penrsingen negotieeren tot het optimmeren van een Schoolhuis. G. pag. 282. Extract uit ds Ordonnantiën op het klein .Zegel. H. pa?. 555. Aan den Abt van Tongerlo gepermitteert Canonieken of Priefters te zenden
na Onfenoort. PI. pag. 516. Hoe te handelen omtrent het adiriitteeren v.an Terfooren van buiten .koomende ] in de Keetel en het Nieuwland. H. pag- 32^-
lr.{erpretatie der Refolutie van den 19 july j.7.3®. O. png. 450. ' RefoiuUe tet afweering van de beimettelyke ziekte erakr het Rundvee. II .j>ag..4J. I iBe-
8 Juny. |
19 dito. 21 dito. r6 July.
30 dito.
9 Sept. 11 dito.
27 dito.
16 dito.
10 Jan.
29 dito. dito.
20 Febr. ?4 dito.
10 April
9 Mey.
dito.
S8 dito.
17 Juny.
24 July. 23 Aug.
25 Sept.
30 dito.
23 oa.
24 dito.
j2 Nov. : 21 dito.



Regifier van Jaaren en Datums.
1744 1745
1
!
I
2 2 2
3
H IC
n
.Betreffende den Leegerdienft. R. v. S. pag. 652
'Afgeflaagen een verzoek van den Abt der Abtdve tan St. Bernard hrtr*#«,A* den aankoop van een Huis voor den Paftoor in den OÜdenbo?i. g p f oï 3I3 ,nNot. Gel0Ofcgenooten ia V'ank'y* van de Gaiyen vedoilft p£
Twee Roomfche Kerken in 'sBofch te fluiten. G. pag «2
Aan Armmeefters te Ouder-Amftel, Diemen, Wavercn, Waverveen en Nieuw. koep, Oaroy verleend op het ftuk van ErffeniiTeH. H. pag 3/5 " WieUW
Publicatie tegen Schriften aanftootelyk voor ge&roonde Hoofden. 'tH. pas 120.
Betreffende den Leegerdienft. R. v. S. pag. 653 P S' 4 *
^ïfnF? hCt verzoe,fva,1 J- H. van Graswinkel, om te mogen Trouwen met
iWcf r^.,Z,n voor overieede Moeders halve Broeder? g. pag 606
^^^jrs^™een op
ÏÏSE °P h^ ftuk !?•" Brff<nif*"en vo°' Diaconen van Lambertshage. H pag
G^g 33SC.°P BS ^ K"ldereB' n3ge,aaten d°°r Vi" i6Ê p^jj Egm0rid aa" 266 °P te b0UWen ten k0(le ™a het BMusene Land. ^^i^^|^7^ Gemcr£' z^ «* booten va» ^^Pïo^ *
* JÏSSK^ ^ Minilter - StLf' - * ^ van )rdre op de approbatie van een beroep te Herpt en Hedikhuifpn TT „,„ » egen het maaken, drukken en2. van Lige BafmS,fcGeSr f?S VS"^, ).e ;angVeldhoven mogen negotieeren ƒ 400- o- 0 tot ».rgr^"d£fi^
e3SeïnVN°ot'de GeloofsSenooten in Vrankryk van de Galyen verloft. G. pag. .oomfche te Oirfchot mogen een nieuwe Kerkfchuur bouwen G oae «1» Jgeflaam bet verzoek voor e-.n onmondig Kind, om behalven hlf'Jltj ,
jaar van giatie, nog te genieten een jaar van gratie. R. v S Da| ^ ^ rydora van Verponding verleend aan twee Huizen tè Waffen,£S'JJ h-
tot Dorps-Rechthuis en Schoolhuis. H. pag 310 waflenaar, gedeftineert
SiTade^Ttt^rH^ " PfCdiLtien gW3g w de
r^G Vpag.V2e7ïm ffi0êCD neS°tieeren ^ °- 0 tot «P^uwing der Paftean Reftoren , Conreétoren en Praceptoren der Latvnfche <5rhnr,ion „ 1 * vrydom van de perfoneele Quotifatie. H. pag Ï37 7 Schooien verleend an de Walfche Kerkenraad in sHage verleend vrvdom van vmnnjmeene Middelen voor hun Godsnuh! H. pag 312 Verponding en ge-
efolut.e in faveur voor de Kerk van Overcaffel. g'. nae w S^. G^agT" ^ ° ° "^betering van het
sas ssi^tj^^^ offi--« - «I-
AlS G?CJg. I7e5nSMEd m8g Pe"ningen fchiet-" voor het Paftoryebuis te Sei»VNot.de Ge,00fs5Cüooten to Vrankryk van de Galyen verloft. G. pag.
C x Louis
27 Nov. 7 Dec.
16 dito.
24 dito. 12 Jan.
29 dito. 1 Febr. to dito.
to dito.
16 Maart dito.
7 dito.
5 April.
0 dito.
3 Mey. ]
9 dito.
4 Juny. j
7 dito. !
8 dito. F
7 July. i y dito. ê.
1 dito. \ 7 dito. P
> Aug. H [ dito. JA ï Sept. 4
> dito. ja ) dito. R
Dec. A
1 dito. D
dito. Pt



Regifter van Jaaren en Datums.
1,74$
■ ' ■
Louis fj|»ens, van de Roomfche Religie, geremoveer» van de Bediening van7 het Dykgraaf- en Penningmeefterfchap van een Polder. G. pag.. 23.
Regenten van Bladel, Reufel enz. mogen Penningen negotieeren tot inkoop en melioratie van een Paftorye. G. pag. 277.
Executie van Articuleu op de Ordonantie van 30 September 1744 op het kleiii. Zegel. H. pag. 556.
De Roomfche Paftoor en Capellaan in den Oudenbofch moeten uit bun Huis* tegen de Placaaten van den Lande gekogt,, vertrekken. G. pag. 520.
Weduwen van Predikanten veifchoont van de perfoneele Quotifatie.H. pag. 154.
Aan den Predikant Cappenberg, te Ameiden, geaccordeert ƒ ioo-o o 'sjaaTs , die zyn Predecefreur heeft gehad, doch aan zyn Succeffeuren niet te continueeren. iï pag. 127.
Geaccordeert Subfidie aan de H. Geeft-Armen te Maaftricht. G. pag. 359.
Aan den Predikant Guillebois toegeftaan ƒ50- o- o 'sjaars voor zyn'vierde Kind, maarafgeflaageo het.verzoek om ƒ30- c-o voorieder volgeiid. H. pag. 148.
Aan Diaconen en Armen-Voogden van. Aards.woude Oclroy verleend op het ftuk van Erffeniffen. H. pag. 365.
Recht van parate Executie verleend aan Regenten van het arme Burger-Weeshuis der Leproofen enz , in 'sBofch. G. pag.. 379.
De derde Roomfche Kerk binnen Breda, zedert 1739 geflooten, weder te openen. G. pag. 524.
By de Staaten van Holland verbooden een Boekje genaamt Merkwaardige GeJchiedenijjen van Anna Maria de Maüly, Hertoginne van Cbateaureux, en Minarejje van Lodewyk de. XV., Koning van. Vrankryk. pag. 432.
Refolutie tegen de flazard- en Dobbelfpellen te Breda, en andere Plaatfen in de Generaliteit. G. pag. 548.
Penfioen voor de Geloofsgenooten in Vrankryk van de Galyen verloft. G. pag. 363. in Not.
Afgeweezen het verzoek van de Vrouwe van Loon op 'tZand, om twee of drie Roomfche Scheepene» aan te ftellen. G. pag. 14.
Oclroy- op het fiuk van Erffeniffen verleend aan de Diaconen der Gereformeerde Gemeente te Alkmaar. H. pag. 365.
Refolutie in faveur der Gereformeerden te Frankfort. G. pag. 177.
Nadere Refolutie in faveur derzelve Gemeente. G. pag. 178.
Twee Roomfche Kerkhuizen te 'sBofch, zedert 1744 geflooten, weder te openen. G. pag. 526.
t Het Bagynhof te Bieda te laaten op denzelvden voet als voor de Refolutie van den 12 Maart 1731. G. pag. 520.
Interpretatie der Refolutie van den 14 Augufty 1673, betreffende de vrydom van inquartiering a&n de Predikanten van de Nederduitfche en Walfche Gemeente te 's Bofch. G. pag, 136.
Dispenfatie verleend van het 3. en 4. Artikel van het Reglement van het Weeshuis te Maaftricht, met opzigt tot zeker Kind te Eysden gebooren. G. pag. 336.
Het Hofje van 'vaB Wouw, in 's Hage, is geen publicq Godshuis, H. pag. 412.. , Afgeftaagen het verzoek om te hebben eene gifte voor de Gereformeerde Gemeente te Gulik., ter oorzaake van het opbouwen eener Kerk. G. pag. 303.
Wet-keiykfche Bedeftonden te houden in Holland. H. pag. 44.
Aan de Gereformeerde Gemeente te Bokenem 's jaarlyks ƒ25.- o- o uit te keeren. G. pag. 179,
Octroy op het ftuk van Erffeniffen aan Diaconen der Gereformeerde Gemeente
te Enkhuizen. H. pag. 365. Over het bouwen van een nieuwe Kerk te.'s Grevelsduin Capelle, en de koftenj daar toe. H. p3g. 213.
Oidrs;
23 Dec.
5 Febr. '17 dito. 53 Maan
23 Juny-
27 July.
3 Aug.
28 Sept.
27 oa.
11 Nov.
15 dito.
20 D.c,
dito. dito. 9 Jan,
12 dito.
19 dito.
13 Febr.
16 dito.
3 Maar
17 dito.
25 dito.
30 dito. 8 April
29 dito. ,1 Mey,
6 dito., rat; dito..



Regifter van Jaaren en Datums.
S747 i
1748 1 1
7
I
2 li
r
.1
2; 1;
Ordre op het bidden voor de hooge Overheid in Holland. H. pag. 10 3ö30eiinVNort Geloofs5enootcn » Vrankryk van de Galyen verloft! G. pag;
^^^.^tSTihTpIatten Lande ia de GeneraIitcit' ^van
Refolutie omtrent het Formulier van h^t GebrrI on w lykfche Bedeftonden in de Generaliteit k pag! 45 " ^ h°Uden Van Weeke'
A ^i,^ fKterkenraad der Gereformeerde Engelfche Gemeente in 'sHage gepermitteert te beroepen een tweede Predikant, om met den eerften geSentl/k
: en na deszelfs overlyden, alleen dienft te doen. U psg ofi ëtza«n«tiyk,
Ds. Samuël La Douespe, Hof-Capellaan, word geplaatft in de Walfche Kerk in 's Hage , en op wat voet. Hi pag. io3. 10
Afgrflaagen bet verzoek van dm Heer van Olne om een Paus^indp m,,,,» der tot Scheden te mogen aanftellen, G. P,g ,5 * gezinde Inwoon.
De9lfrHnikan Va" Bladd &c-mo" fle Bedeitonden waarneemen op dag en uur als door Regenten is aangezegt. G. pap. 35 v UJö.en uur
Afgeft^gen bet verzoek van Ds. van Vierden, om de fchikking over de Kerk en Godsdienft zelve te hebben. G.. pag. 30. erlC
^'S'ïn^ot^ GeloofsScnooten in Vrankryk van de Galyen verloft. G pag.
f1300- o- o geaccordeert uit het Geeftelyk Comptoir aan de Kerkmp*n- .
Dubbeldam voor een nieuw Dak op de Kerk. & pag 2-0 KerKmeefkrs ™n rrydoni van Verponding, voor de Synagoge en Schooien, en'van eenise Tonnen
Kam. ^ ^ * ^ Nafie l"7Z
De Proponent-de Chaufepied aangefteld tot Franfche Predikant in de Canel van
den M-imlter Plenipotentiaris tot den Vreede te Aken G pae 1S8 P Vrydom van Verponding- voor de Synagoge en Schooien, en van eenige Tonne»
ffiSSTS plf^ ' V°0r 'Je Armen Hoogduitfch?NTat,nente
lprSeVo ïfr «1T Z£kEre SCbUi" ^ R°°mfGh Kerkhu-:s «PP'°?Jht fegeering tet- °ir*hot geene Roomfche Regenten aan te ftellen. G. pae x6 ■tVZR'^ÏZ Wleend "n Re§6ntfn -^ ^feheide Ö|i^n
'continueerfï'paï ^ WOrd " r*!*^ e° die»*
H.dpeagN£?rdUitfeile Kerkenraad in 'sIïaSe ^geftaan een negende Predikant., fgeflaagen het verzoek van Ds. Hoedmaaker.'Hoogduitfch Predikant in 'sHa
5^7o-tó H. ^ *********
etrefFeade den Leegerdienft. R. v. S, pag. 654,
'ttroy aan Kerkmeefters van Overfchie tot het heffen van Laften'op Tanowwvr, en bier voor twaalf jaaren gecontinueert. H. pag. 237. P aPPer wyn
ffi?%arf#"r^.V'* PeurfG0Iien. ^e de Stad 's Bofch' of een anderePlaats van de Generahtert tot hun W.'OPpIaa's verkooran, doch daar noch geen jaar en zes weeken gewoond hebben. G. pa? «» Ch'
rydom van Verponding voor de Synagoge en Schooien,' en van eenfee TWn ^ï^lSSiïfS?p ™ - de HoogduSfjSTS
3rinNo0t.:de GeIoofs°eQoote» i!) Vrankryk van de Galyen verloft. G. pag.
G s' . /.5CO-0- cv.
■15 Mey. i(5 dito.
tl dito.
14 July.
ii dito.
dito. ió di'o. 3 Sept. 5 Dec. 8 dito-, 3 Jan. 5 dito. ,
3 Febr. i 7 dito. '
1 dito. 1
! April. I ) dito. I
' dito. J
I dito. \
dito. 2!
' dito, n Mey, C
dito. l\ dito. V jfto, P
I



Regifier van Jaaren en Datums.
1748
J749
f 500-o-o aan de Gemeente te Gehmen voor twee Jaaren gecontinueert. G. pag. 171.
3 e Waarfchouwing van den 8 Augufty 1682 zal geen plaats hebben omtrent
Vlugtelingen uit Bergen op Zoom, Staats Vlaanderen, of andere Plaatfen,
veroveit door den Koning van Vrankryk. H. pag. 327. Regenten van Heeze mogen Penningen negotieereu ten lafte der Gemeente, tot
hetaaling en reparatie van het Schoolmeeftershuis by hun gekogt. G. pag. 284. ƒ150- o- o toegelegt aan de Gemeente te Steinach wegens het bouwen van een
nieuwe Kerk. G. pag 305. Os. Bolwerk, te Maallricht, Emeritus Verklaart. G. pag. 116. Oclroy aan Regenten van het arme Weesbuis te Dordrecht om te mogen erven
van Perfoonen by hun gealimenteert. H. pag. 365. Refolutie in faveur van de Gereformeerden in Vrankryk aangefchreeven aan den
Minifter Plenipotentiaris tot den Vreede, te Aken. G. pag. 180. Kinderen van Soldaaten, in dienft van den Staat, welke tot Breda Guarnizoen
houden en overlyden, moeten door de Magiftraat aldaar gealimenteert worden.
G. pag. 333.
Os. Velfe, Predikant te Geervliet, mag het Psftoraale Huis bewounen, onder
Conditie van behoorlyk onderhoud. H. pag. 266 Aan twee Predikanten van de franfche Gemeente te Dordrecht by continuatie
toegelegt /400- o- o 's jaars. H. pag. 128. De Eemeritus-Predikant, Bolwerk, zal zyn concluleerende ftem behouden tot
beveftiging van zyn Succeffeur. G. pag. 117. Penfioen voor de Geloofsgenooten van de Galyen in Vrankryk verloft. G. pag.
363. in Not.
Regenten en Kerkmeefters van Loon op 't Zant mogen/450- o o negotieeren
tot reparatie van hun Kerk. G. pag 256. Geperfifteert by de Refolutie van den 3 Dec. omtrent Ds. Bolwerk. G. pag. 118. betreffende den Leegerdunft. R. v. S. pag. 654.
ƒ300 o o toegelegt aan de Gereformeerde Gemeente te Breslau tot opbouw van een Kerk. G. pag.
Twintig zilvere Ducatoi.s toegelegt aan de Gedeformeerde Gemeente te Homburgh, ten behoeven van haar Kerk. G. pag. 306.
Ocltoy op het Huk van Krffeniff.-n, en vrydom van Verponding van hun Armhuis, en permiftie om Krankzinnigen daar in te confineeren, verleend aan Diaconie-Armen te Bodegraven. H. pag. 310.
De Refolutie van den 7 September 1731, betreffende de admiflïe der Vreemdelingen, zal geen plaats btbben omtrent Vlugtelingen geduurende den laatften Oorlog. G. pag. 329.
De termyn van gratiën aan die van 's Grevelduin verleend tot het opbouwen van een nieuwe Kerk, gecontinueert. H. pag. 234.
Raakende de beheering der Diaconie-Penningen te Heesbeen. H. pag. 387.
De Abt der Abtdye van St. Bernard mag de Paftoorsplaats te Wouw weder vervullen, zonder dat het getal van twee Capellaanen tot één gereduceert word. G. pag. 518
Bepaald eene algemeene Dank-, Vaft. en Bededag, en het doen van Vreugde, bedryven over den geflooten Vreede, en van een generaale Colle&e voor den opbouw der Kerken te Bergen op Zoom en Sas van Gent. G. pag. 46.
In de Plaatfen van de Generaliteit dc Bedeftonden te doen ophouden. G. pag. 49.
Verbooden de Schriften van ]. Rouffet. H. pag 432.
Extract uit het Placaat van de Staaten van Holland op de gemeene Middelen,
betrekkelyk de Diaconen. H. pag. 31 «5. Interpretatie van bet 48. Art. van het Echt-Reglement. G. pag. 567. ——.—— van het woord Kerkelyke Vergaderingen, in de Refolutie op het
fujet van den Emeritus Predikant Bolwerk. G. pag. 120. Afge.
T9 Juny., 6 July. I
2 Aug.
6 dito.
6 Sept. ti dito.
3 oa.
dito.
19 dito. 9 Nov. 3 Dec.
17 dito.
27 dito.
28 dito. 27 Jan.
12 Febr.
25 dito.
21 Maart
29 dito.
10 April.
18 dito.
1 Mey.
8 dito.
13 dito.
2 July.
22 dito.
dito. 24 dito.



Regifier van Jaaren en Datums.
1749
s
2 2
2
3 i
!'■ 2c
I75S27 30
t8
21
23
9 ir
13
d
c
Rrs. 00650 000 ^ kSS »*?opp£S. * K
afgeftaagen het verzoek van den Proponent Ernilii« nm t- r • tot het Leeraar-A.npt ftaande. H.X „ ™ dlsPeDfatie va" Jwren
>cbooImeefters in het Zuid- en Wefteinuarr'ipr van „ . £ Zojy in zeker geva. ^a^S^^ Dorpï^
m'eeDd am ReSemenVa" "«Burger-Wee.ce„r„n LeSen van den '^^^JT^cZS^
fteuning van de arme Vlamingers? ondeto p<i V?" 1en.eG.pag^Sfen ™ VM bet g™ ^d laaten herftel-
SftóïgS! £ gf»' °m t£ - *° **oey vaB
5^"*^^ - in het Dak van
Scïïn "SS ^ Ge,0ofs^"ooten in Vrankr/k %g% Galyen verloft. G. pag.
de Godshuizen te^Middelhurg wa^ntd^S 6 ^"33?" " ^ ï Roomfche Prssfident en Vice IWident te Mie,Ir» ,f f* l\ van de Gereformeerde Religie aan te ftellen G ,ï * ^' ™ md™
2 SSttSESirgl g L53afmiefden ^&e" hu" 0^ ^rkfchuur .nden ^C^nie 4el, te Amfterdam JV£ 'Te K^^BE Haarlem en AmflerSra7H pag 423 LlUnerfche Kerkenraaden van Leyden,
OudSGaftTirOUWen S^mfcS V^^SS. SB°fCh' °» er? en gïe e^lfmentre ^L™0^ Gerefo^e Armmeefters verkoo-denéStootSZi^P^f WCêenS de ^meene «»» de
5S3S3P fel5» > - /30- 0. o
Udcum! H. pTg. SS"61" ëeaCCOrdee" ■>« * vacatuur te
mpoft °oP het teSSÏÏ f e"M; ™> t"» orzigfe van den
agten. H pag 405! ' '' te worden °P fikken voet als ten tyde der
D Den
2 Aug. 10 dito.
dito. n dito.
3 dito, l
7 dito. (
4 Sept. I
1 dito. /
: oa. /
i Nov. z
dito. A
Dec. A
dito. Pi
dito. H
Jan. D dito. D Febr. O,
dito. J.
dito. Be Maart An 1
dito. Te 1
1 1
dito. Afj
ito. 'Aa: <
ito. Rei I f



Regitler van Jaaren en Datums.
1750
Den Roomfchgezinden van Ten Ryen gepermitteert een nieuwe Kerkfchuur te ftelleu G. pag. 539»
De Godshuizen te Middelburg wegens de onkoften van de Arme Weefen van Bergen op Zoom, befteed uit het provenue der generaale Collecte van den 8 Mev 1749, te dedommageeren. G. pag. 332. • „
J. A. Roch, Predikant in Ambaffade in Spagne, mag de onkoften van zyne reis herwaards in declaratie brengen. G. pag. 190. ,, . , T-
Recht van parate Executie verleend aan Rentmeefters van verfcheide pieufe ïun. datien te Oirfchot, en aan de overige Armen en Kerken aldaar. G. pag. 3!!©.
interpretatie der Refolutie van den 23 February laatftleeden, omtrent het beroepen van een tweede Walfche Predikant te Maaftricht. G. pag. 110.
Oé>roy op het ftuk van ErfFeniffen voor verfcheide Doopsgezinde Gemeenten te Ooft- en Weft Zaandam, te Crommenie, te Coog en Saandyk, en te Weftzaanen. H. pag. 367.
Betreffende Aften van Indemniteit. G. pag. 319.
duiten effeft gefteld de Refolutie van den 27 January 1750, omtrent den Roomfchen Prasfident te Mierlo. G. pag. 27. . ;
Aan het Hof gerenvoyeert het verfchil in de Lutherfche Kerk in s Hage. H. pag. 484.
betreffende Aften van Indemniteit van Soldaaten. H. pag. 321.
Geapprobeert de Predisanten Weduwen - Sociëteit in de Claflis van Voorn en Putten. H. pag. 152. v ••• , ,
Aan alle de Claffen in de Generaliteit aangefchreeven gebruik te maaken van de nodige middelen tot afbreuk van het Pausdom, en voortplanting van den Gereformeerden Godsdienft. G, pag. 3.
Placaat raakende de Huweiyken tutlchen Gereformeerden en Roomfchen. G.
üe^Abt^fe St. Bernard mag een Huis in den Oudenbofch voor den Priefter koopen. G. pag. 539. _ „ , . . ,
Geene Accoorden aan te gaan over het repareeren van Pafioryehuizea in de Meverye van 'sBofch. G. pag. 280.
Aan Ds. J. Meftrezat toegelegt het volle Tractement als Predikant te Parys. G.
pag. 184. „ . . r 1 -t , ■
Gepermitteert een Franfch Predikant te beroepen te Maaftricht, en fchikking gemaakt omtrent het betaalen der Walfche Predikanten aldaar. G. pag. 117
Dirk Hoecx en zyne Zufters in fpeciaale protectie gefteld tegen het geweld van het Pausdom, en ordre gefteld op het terug brengen van een vervoerde Vrouw. G. pag' 486.
H. Michels, Predikant by den Conful te Algiers, word geaccordeert zyn jaarlyks Tractement, hangende by hun Hoog Mog. de deliberatien over befcbuldieiHgen tegen hem. G. pag. 199- „ , , „
AanfteUing- van P. de la Rive tot Predikant by den Envoyé van den Staat te Sardinien. G. pag. 190. „„. -„ ,
IW. T. Schramm ontflaagen van zyn dienft by den Mimfter te Regensburg, en
Ij. W. Muller in zyn plaars aangefteld. G. pag- 192. Afgeftaagen het verzoek van den Biffchop van Gent, om onder het Gebied van hun Hoog Mogende, by gebrek van geboore Onderdaanen, ongeordende Priefters te mogen zenden. G. pag. 450. _ . n. , 'ï ..
Afte van aanftellinge gedepecheert ten behoeven van P. de Ia Rive, als lredikant by den Envoyé van den Staat te Sardinien. G. pag. 191ƒ2000 o- o uit het Geeflelyk Comptoir aan die van Baartwyk geaccordeert tot herftei van hun Kerk, en voor eenigen tyd vrydom van Rentjes aan dat Comptoir verfchuldigt. H, pag, 238. ^
18 Maart
19 dito.
dito.
21 dito.
24 dito. 14 April.
22 dito.
25 dito.
28 dito.
29' dito. 30 dito.
3 Juny-
dito.
4 dito. 8 dito.
ia dito 22 dito. 30 dito.
dito.
7 Ju'? 13 dito 20 dito.
n dito 25 dito.



1750
2 2 i 2
3
751 ) i
2<
i '1
26
3 i
H
28
8
ir 16
19 21
fïZ'AtJg; |i4 dito.
i Sept.
3 dito.
4 dito. 8 dito.
[8 dito.
8 oa. ]
o dito. (
o Nov. [
4 dito. t
5 Dec [ 3 dito. [
dito. i 3 dito. E 3 Jan. A
> dito. f
) Febr. [£
Maart D
dito. Bi
dito. Rc April. Ot
lito. 4f
dito. fCïi Mey. 4fi dito. Ee c
Juny. De p
dito. Bet dito. Am d E
ruiv. Ro. ütö.i jAfg,
Regifier van Jaaren en Datums.
3etreffende Aften van Indemniteit. G. pag 320 "pareeSt^fs^ " $1>M ^ ^rkfchuur te mogen
Gï~deo Se —^ S ^fenV« Sitroy tot het doen van een aariykfche OmfWu Gercchten verleend Oc
Afgeftaagen het verzoek van KLn In'^8' ? voor een aldaar beroepen PTeikant « S-wenhoven om dispenfatie pag. 59. 1 " rredlUl"> ien opzigte van zyn ouderdom. H.
Tjag^oT ftUk ™°< de R-"Tche Armen te Alkmaar.
0X'2iJ^^f^Vt?f » beftaande en Goederen,
Pausdom. G. pag 4S9 CefiCn de ^""'S1^" van hec
Xuee;an.VGügpaïaSo'rifCertt0t ^aratie va" ** - Tooren te mogen 1G. pl,kÜ49r terpr°tedie ™ * «" G. Houx c*c. gevallen, te betaaien. IS&JSJ"!^ "5 de Tüfd V00r d" in Ambaffade te
-~fct St&^Eft» t^ * v.S. pag. r3S. aterpretatie der Refolutie van Holland van deno*\Ll**™*™- PaS- 539. »e Roomfchen te Mierlo mogen één"5iuwkLL?% i75°vP- pag" 4aö-
SÏSS kSS~-p5
& UB2;r onï^r " ^ ^ van Boe-
mt*^^^^^™ °uJ-en Nieuw-Goudriaan tot herftelling
V^^SntJS:^ 2? 1Ge£ef°nneerde 0ffici— -et Roomfche treffende 'de Ï&ÏÏS en de? ^È^^iZ^,0- F* 5Ö3' Duitfche Kerken te Maa-tncht. G I fta$ V3n de Gereformeerde
trefende Roomfche ftoutigheden te Berchem. G. paS a8i
ideren door Roomfchen vervol * j , ?75 ' U p3S- 456.
ieflaagen dispenfa.e om bouwen! J^t?"^ * P* ^
« berende maar
Roomfche in den Oudenbofch mogen een nieuwe Kerkfchuur bouwen. G.
reffende Paapfche ftoutigheden te Schyndel. G pag 471
phatie van bet Oftrov'on het fint v/r, ïr,<r -n- S 47, *
;r Nederduitfche Gerefor Jer<w< ElJfe"'Öen verleend aan de Diaconen
iaconien en Godshn^^¥«0^ ^ en aan éUe'<**2
mfche te Eerden mogen i'hun 'Ëtóchu^e nl uw^ g' fa"?
ftaa.en net verzoek van den Predikant te Vlymen & HuSu^pag, x4o.
Be»



Regifier van Jaaren en Datums.
1751
175'
Betreffende de aanfteUing van een nieuw Paftoor te Berchem. G. pag. 476.
ƒ2000 o- o's jaars tot onderhoud van de Gereformeerde Predikanten en Schoolmeefters in Penfilvanien , en voor het aankoopen van Bybels &c., voor vyf jaaren geaccordeert. G. pag 173- . ,,,r„t„i.
Het Placaat van ongelyke Huwelyken van den 3 Juny -75°, is ook betrekkelyk op Lutherfche en Mennoniten. G. pag. 583.
Roomfchgezinden te Wouw een nieuwe Kerkfchuur vergunt. G. pag. 53"-
IBetreffende een verfchil tuffchen den Kerkenraad en den Heer van Zuidfcharwoude by de beroeping van een Predikant. H. pag. 75. Reguleerende de Declaratien der Gedeputeerden van de Zuid- en Noord-Hollandfche Synoden, die de Correspondencien op andere Synoden waarneemen. A^ÖaagS^efwrzódt van Schout en Armen-Heeren te Hilgersberg, dat de boetens der Fraudatien en de Rantfoenpenningen ten behoeve niet van de Diaconie, maar van de H G. Armen, koomen mogten. H pag. 343Nadere approbatie van der Predikanten Weduwen-Beurs in de Claflis van Voorne,
enz. H. pag. 152. Ordre op het bidden voor de hooge Overheid. H. pag. 40. Iƒ 1000 o- o toegelegt tot reparatie der Kerke in den Oudenbofch. G. pag. 258. [Recht van parate Executie verleend aan het Godshuis den H. Geelt in sBolcn.
Vr?domgva3n8°impofitie van de Waaren van Confumtie verkend aan het Lutherfch
Weeshuis.te Zaandam. H. pag. 40G. , _ ',
Roomfchen van Ter Heyde, Baronnie van Breda, mogen hun Kerkfchuur vernieuwen. G. pag. 539. Betreffende Paapfche ftoutigheden te Berchem. G. pag. 479Roomfchen te Mierlo mogen hun Kerkhuis vernieuwen. G. pag. 539Odtroy op het ftuk van Erffeniffen voor Diaconen te Naarden. H. pag. 365. t Gecommitteerde Raaden in Zuid- en Noord-Holland geauthorifeert, om, by abfentie van de Vergadering der Heeren Staaten, in preffante gevaliejj te verleenen drie Huwelyks-Proclamatien op eenen dag. H. pag. 598. . Betreffende Paapfche ftoutigheden in de drie Landen van Overmaze. R. v, b.
Amilntfe73^.! het 22fte Artikel in het Placaat raakende de portie der Armen
(^4!l?ffi?vffB?Ëillfai voor Diaconen der Lutherfche Gemeente te
^^^t^irScoiS» voor Huis- en Diaconie-Armen te;Oudsho»m en Gnephoek , met vrydom van Verponding voor het Armhuis, en permiffie om Krankzinnigen daar in te neemen. H. pag. 3!o rt„.j„„ „„, tsj:p„
Ofttoy op het ftuk van Erffeniffen voor Diaconen en Arm-Voogden van Nieu-
, VoTtd' mföt^ecn Huwlyk voor den Zwitze.fchen Predikant zonder drie Proclamatien te Sluis in Vlaanderen voltrokken.. G. pag. 601. -
Een half jaar Penfioen geaccordeert aan zeven Perfoonen, die op de Galyen m Vrankrvk geleeden hebben. G. pag. 363- . , . „ t
De OverbJyffels van het Parade-Bed van wyle Zyne Doorluchuge Hoogheid gegeeven aan de Diaconen der Nederduitfche Armen te Delft en in sHage.
Honderd6'effie Ducaaten toegeftaan,aan'de Gemeente te Saarb'uk. G. pag. i8r. üftroy op het ftuk van Erffeniffen aan de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente te Ooftzaandam. H. pag. 2<5#. ' M«i*,i*M> der Extenfie der Refolutie van den 3 April 17S*. betreffende de °™
2r July. 27 Aug.
15 Sept.
23 dito. 6 Oer..
I 7 dito. dito.
9 dito.
23 dito. 5 Nov.
15 dito.
26 dito. ■30 dito.
2 Dec.
27 dito.
! 12 Fe br. 4 Maai
12 April
27 dito. 29 dito.
1 Juny.
2 dito.
16 dito
20 dito.
28 dito
29 dito 15 July
21 dito



Regifier van Jaaren en Datums.
-752
T
I I
u
2C 21
li
1
d
H° tstmeQ °°k ^ " DOrFH °ndL'r dS CkflIs ™ Bred*.
Geen Predikant, wiens Traftearent door een Srad betaald wnH jr .
Renovatie der Refoiurie v?n den <r Mnrr 1,», „„ ,„ t„„
^ÏÏSS'G? &H£»f^*» 'e Boxtel hun Kerkhuis te openen en te
^ra ^nf^vSt'S^r ^ UflV8renbeek hnnlfak ^ .penen en "g^.^'TË^g™ 3% voor een Huis by hun
'^J'n^H'pag!3^ V'tn Wsll2aanen 231 jüUiffi*'en van 3e vrydom van 'prStJ^e54^fterh°Ut m°Sen hun 0^! vernieuwen en hun Kerk reLoo-fcnen te Hul (e! mogen hun Kerkfchuur opbouwen. G. pag ,ïf
an die van Catwyk op Zee geaccordeert een Ziekèntroofter onder annrnh^ van oen Heer aan te ftellen op ƒ300- c o uit het Geefte^k Comff h! 'ftroy op het fluk van Erffeniffen aan de Doopsgezinden te Il„ van Verponding en van de Middelen van CcfnLtie^o? huï'GoShuïï
?l eeniS' 3t£ SSÏÏt £ T» het heffe*
"tof^T£^X%.tnm vaD een vaft Pro,,onenc te Cat^k ««»
x>mfchon te gon mogen een nieuwe Kerkfchuur bouwen G. n» e,T ;:keyndTmhlXSSsÏÏrlFeniiren V°°r * G'*^S«teMo, £ L^iSd^H3;?S^" VO0f WeCShu;S « Huiszitten Armhuis d«ïK:1k3;iVaA,de Wa,fcbe Ke* /** W, behoud zyn conclu-
£ Een
28 July.
29 dito. 22 Sept, 29 dito.
3 Gd.
6 Nov. 15 dito. 19 dito. !p dito.
dito. dito. 1 5/ Jan;
0 dito.
6 Maai
4. Mey S Juny. [
1 Aug. i
i Sept. C
{ dito. ƒ : dito. H ' dito. G
oa. r
duo. O Nov. O Dec. Ei



Regïfter van Jaaren en Datums.
Ï7S3 1754
Een half jaar Penfiorn voor zeven Perfoonen die op de Galyen iö Vïsnkfykr
geleeden h.baen. G. pa?. 363 in Not. ƒiooo- o- a uit het Geertelyk Comptoir te accordeeren.aan die van Waverveen
tot hn b<mwen van een nieuwe Kerk. H pag 235. Oftroy op het ftuk van EtffeBiffen aan Pvegenten van het Burger ■ Weeshuis te I Gouda. II pag. 366.
ƒ1200 o- c geaccordeert tot de koften van een nieuwe Kerk re Ooftwoud. H. j pag. 24.2.
lOftmy op het ftuk van Erffeniffen voor het Arme- en Burgers-Weesbuis te I Purmerende. H. pag 366.
1/400 o o 'sjaars toegrflaan aan Ds, J.. vander Heyden, Predikant te Zwy<adiechten Moordrecht, voor een vaft Proponent rot zyn adfiftentie. H. pag. 133,
Oclroy op het ftuk van Ërffieóiffen aan eenige Doopsgezinden te Amfterdam. H. pag. 36".
Publicatie van Holland, tegrn Pasquillen &c. p>g. 432.
Roomfchen te Ry.en mogen bun Kerkfchuur met Planken befchieten. G. pag. 54T., Vrydom van Impofitien van gróve Waaren en van Verponding voor een Hofje
te Dordrecht, te ftigten door G. de Leng. H. pag 311. Oétroy op het ftuk van Srffeuifll-n aan het Aalmöeffeniershuis te Gouda. H. I pag. 366.
'Roomfchen te Belvoren en Haren mogen hun Kerkfchuur vernieuwen. G. pag. 541. .Vrydom van het Rpcht van grove Waaren en Materiaalen tot hec ftigten van | een Hofje i»i 's Hage door E, van Ve fen. H. psg. 40I. Vrydom van Laden op Obligatien enz. san de Mennoniten te Hoorn. H. pag 411. Vrydo n van Impoft en Accynfen voor het Gafthuis te 's Gravezanden en Eant-
Amhagt. H. ..pag. 408. Octroy tot htt oprigten van een Diaconiehuis te Naarden , fnet vrydom va» het R'.cht op grove Waaren, Middelen van Confumtie ea Verpondingen. H. pag- 311.
Roomfchen te Loon op '1 Zand mogen hun Kerkfchuur vernieawen. G. pag 54r; Sübffdiet} geaccordeert aan aie van Avenh'orn en Grofthuifen voor hun Kerk. H. pag. 243.
Vrydom van Laften op Obligatien voor de Waterlandfche Mennoniten te Me-
denblik. H. pag 411. Aan die van Berkenwoude ten behoeve hunner Kerk en Kofter geaccordeert.
twee Erfpagten en een Rente. H. pag. 245. Raakeade de alimentatie en het parochieeren dei Moolenaars van de Voormco-
Ipns in de Over- en Nederwaard. H. pag. 344. Subfidie en Remiffie aan die van Eethen tot den opbouw van hun afgebrande
Tooren en teparatie van hun Kerk. H. p'g. 301Aan Kerkmeefteren van Limmen voor zes jaaren geaccordeert een Subfidie vaa
/*joo- o- o sjaars. H. pag 246, Subiid*» en vry dom men voor die van Kedichem tot reparatie van hun Ke*,.
Tooren en Paftoryehuis. H, pag. 296. Vrydom van Impoft voor eene bepaalde quaritïteit Turf, Graanen en Bier, aaa
Regenten van het Roofenhofje te Amfterdam, H. pag. 311. Die van Crommeniedyk worden in ftaat gefteld to; het opbouwen van een
nieuwe Kerk. H. pag. 247Ordre tot het vifiteer.en der Kerken en Schooien van de vier Kreifen van Vlaan*
deren. R. v. S. p=g. 613. Vrydom van Lallen op Obligatien der Doopsgezinde Gemeente te Weftzaaisdsm..
H. pag. 4;2.
Placaat; van Holland omtrent het centrsfteeren van Huwelyken van üerefori Keerden mei Roomfchgezinden. H. pag. 5.8fc. V.ryr
iiy Dec.
11 Jan.
12 dito. 7 Febr. t2 dito.
2 Maarl
6 dito.
7 dito.
3 April. 14 Mey,
5 ditp,
24 dito.
27 July.
27- Aug.
28 ,dito.
'19 dito.
1 0£t. 3 dito.
5 dito.
13 Nov. 21 dito.
27 dito.
28 dito. dito.
.9 dito. 3. Dec. tp dito, 5 16 Jau. i4s dito.



Regifier van Jaaren cn Datums.
2 (
*4 2C 2 i 20
ro
3 S 8
3 7 6
l
F^;%isir&t j***** ****• ■*»■»
aooBfcbgeaffltn te St. Qedenrode mogen hunne KrrkV,^', ' S' I5K pag. 54,1. SC1J Bunne Kerkfchuur repareeren. G.
Geaccordeert remiffie. van ageer^fee Verpondingen van Ke,k,n r anA SubficUe v-an ƒ 300- o o 'sjaars voor z-s iaar^n ,Z l u 'Lïnden • cn van iumwoul . H. pag. 248 J ten bth°eve van de fce-fc.
Remiffie van agterftaliige Verponding van Kerken - Landen *n c urt-
gHaeSI^0" ™ =
lez«^a£n7^ en S^e ™ ƒ*»■ o- o 9 jaars voor'
-or^s jaaren, ten behoeve. Van de ^tn\^cT£ f^1™
Lemiffie van agterfrallige Verpondingen', en Suhfidie van „ ,.
.voor zes jaaren, voor de Kerk vSn Woonua, H ,, !-/ S°v°' 0 SJ3ars' 3oo: c - o toegertaan aan de ikttttJSS&^^^&Jl 0 Iciroy aan die van Ahnkcrk o-n tnt „„ te ^nY]i- G. pa?. 182.
SS»» -
eanffie van agterftaiJlge Verpot^*.*,-; en Subfidie van f on « voor zes jaaren-, en Oftfóy tot hét heffen van m?p ' ° s,a,r«;
K? - **- - ^ n > voor ,;■ £iïaBtote^ gr
SS. iTr^o't V0W * Ke* - ^rgen, Schoor, en
itt'^P? A'mMni^ iB van Peel- en Kempeland,
gefljagen het Verzoek van eene Vromv wU.- m.„ .
eenen anderen te mogen Trouwen. H vzs (ot S «W« :n Abt van lichrernaken gélaft-otn t<« Vallen™™'»,, 1
ring van het Heilig Avondmaal behoord. R v S d'- t™*™' t0t vie~' Sï^g" ;e4tDu3l,n SeaCCOfdem « °^k oï'hun Kerkfchuur * ^p!Diac-i^ di^r^ttS^t^^ ^
^°de%r^aStSy^- denVerkenraad van Oofl Yffelmonde«n d;eS,euCeld zult^demTr Vaster regU,eere° * L^ *<* £ effende de Recognitie der Roomfchgezinden G „«
^.ïete ««^en, «r beet
- UW
%5 Jan. ï8 dito. dito.
ï8 Febr.
5 Maart
'■6 di'o. 2 April.
6 Mey.
7 dito. |
2 dito. [
5 Jury. ]/ 5 dito. (
; July. \ 1 dito. R
dito. 8
Aug. &,
diró 1
dito. D
Sept. R,
Oél. A:
Nov. Vr dito. Pr 1
dito. Bei Dec. Oei
l. 1



Regifter van Jaaren en Datums.
iï75<5
■
s.75
Het Tra£tement van den Predikaat te Loenen geaugmenteert met ƒ 150-0. o op zekere voorwaarden, concern eerende den Heer van Kronenburg en Loenen. H. pag. 130.
Oftroy op de Erffeniflen aan de Diaconie en Weefen te Baifin^erhotn en Colhorn. H. pag. 366.
Recht van parate Executie aan Regenten van het armen Gaftr.ius te sBofch verleend. G. pag- 380.
Oclroy verleend aan Kerkmeefters van Hem en Venbuifen tot het heffen van eenige Middeltjes ten behoeven van hun Kerk. H. pap.. S"o.
Recht van parate Executie verleend aan verfcheide Godshuizen in 'sBofch. G. pag. 380
Oftroy op de Erffeniffen aan Diaconen te Worroerveer. H. pag. 366. Roomfchgezinden te Belveren mogen hun Kerkhuis repareeren, G. pag. 54r. Raakende het beftier der gecombineerde Armen te Ooft YsJel monde. H. pag. 305. RObtnfcbgezinden te Nieuw-Gaftel mogen een nieuwe K. rkfehuur bouwen. G. pag. 541.
Otftroy op de Erffeniffen voor het Lutherfch Weeshuis in 'sHage. H pag. 367. i'iacaat van de Staaten Generaal, verbiedende ten phtten Lande in de Genera-
liteit het geeven vsn Kraammaaltyden, pag. 549. Viydom van Verpondingen en van Impoft voor eene bepaalde quanriteit Turf,
Bier en Tarw, maar niet van Booter, voor het Fontaiiie Hof je te Amfteidam.
H. pag. 311.
Reparatie van het Pnftoryebuis in den Oudenhoorn. II, pag. 223. Octroy op de Erffeniffen voor de Diaconen te Ransdorp. H. pa^. 366. Telaft aan de Magiftraat van 'sBofch, de Rgifters der Ondeitrouw te doen afgeeven aan Diaconen der Nederduitfche Gereformeerde Gemeente. G. pag. 559. Vrydom van Impoft voor hec Fundatiehuis van de Vrouw van Refswnude te
Delfr, doch geen vrydom van Verponding voor dat Huis. H pag, 4c 8. Oftroy op de EifFeniffen aan Diaconen der Watuilandfche en Groninger Gemeente
te Enkhuifen, en der Vriefche Gemeente te Venbuifen. H. pag. 367. ƒ3000 o o 'sjaars geaccordeert voor drie jaaren voor de Kerk in Penfilvanien.
G. pag. 174. in Not. Geen Deurwaarders eligibel tot Diaconen in den Rofch enz. R. v. S. pag. 2-2. Reparatie van Pafl-oryhuizen in den Lande van Voorn en Putten, en Oveifiac-
quée. G. R. pag. 225. Vrydom van eenige Laften op Obhga'ien voor 1719, bezeeten door de Re-
morftrantfehe Gemeente te Alkmaar. H. pag. 412- De Roomfchgezinden te Dorft mogen hun Kerkhuis repareeren. G- pag. 54L Aan die van Oterleek verleend remiffie van agterftaiiige Verpondingen, cn de
Kerk van St. Pancras by vacatuur met de Kerken te Ouddorp en Oterleek te .combineeren. H. pag. 143. >,-.?, 7T • u u
Vrydom van Verponding san Diaconen te Gorinchem, voor een Huis by hun
aangekogt tot een Schoolhuis. II pag. 3H> x Roomfchgezinden te Valkenswaart mogen hun Kerkhuis repareeren. G pag. 541. Vrydom van eenijje Laften ep Obligatien voor 1719 bezeeten door de-Re-
mpnftramfcbe Gemeente te Leyden , Gouda en Rotterdam. H. pag 412. Roomfchgezinden te Tilburg mogen hun Kerkfchuur vergiooten. G. pag. 54«Roomfcb'fk-zinden te Dungen moaen Hu - Kerkfchuur vergrooten. G. pag. 542. Aan de Lutherfche Gemeente in 'sH'ige verieend vryheid va;; Vetpondir.g van
Huizen tot hun -Kerk .gebruikt.-, en van de ioofte e:, 2oofte Penningen van te
negotieeren Oapkrralen, gelyk ook van de Impoft van grove Waaien en Ron- deuiaat van de Materiaalen., tot eten opbouw van de Kerk te gebruiken. H.
^ 3I3> , /';ccc-o O
17 JaB. j
3 Maart
5 dito.
6 dito. }8 dito.
9 dit©.
21 April 2?. dito.
18 dito
22 Mey. 3 Juny-
24 dito.
6 Ju'y30 dito 16 Aug.
22 0(3.
26 dito.
30 dito.
16 Nov. ■6 Dec.
; 11 dito,
16 dito. '18 jan.
'O dito.
- 19. Febr 5 Mey.
31 dito.
i 9 junyI 16 .dito.



Regifier van Jaaren en Datums.
2757
3758
ƒ 1000- o Subfidie aan die van Spyk tot reparatie van hun Kerk, Tooren dB
Paftorye. H. pag. 299. Raakende eene beroeping van een Predikant te Urfem. H. pag. 78. Vrydom vaa eenige Laften op Obligatien voor 1719 bezeeten door den Kerken*'
raad der Remonftrantfche Gemeente te Amfterdam. H. pag. 412. Vrydom vün Verponding aan Diaconen voor een Arm-School te Delft. H,
pag. 311.
Vrydom van eenige Latten op Obligatien voor 1719 bezeeten door Regenten' van het Weeshuis der Doopsgezinden Vlaamfche en Waterlandfche Gemeente te Haarlem. H. pag. 412.
Declaratoir, dat by het Octroy aan Diaconen van Naarden van den 29 Augufty 1754 verleend tot opbouw van een Diaconiehuis, aan Diaconen geen 'indepen dentie van den Kerkenraad is toegeftaan. H. pag. 398.
Roomfchgezinden te Alem mogen een nieuwe Kerkfchuur maaken. G. pag. 5^2.
Aan die van Berkel en Rodenrys verleend continuatie van de ïoófte en aoofie Penningen van Capitaalen voor de Kerk genegotieert. H. pag. 410.
De R.eomfchgezinden te Aallt mogen een nieuw" Autaar maaken. G. pag. 542.
Détroy op Erfftmiffen aan de Gereformeerde Gemeente te Amftelveen. H. pag. 366.'
Dftroy op ErffeniffeB aan de Gereformeerde Gemeente te Hoorn. tl. pag. 366.
Vrydom van eenige Laften op Obligatien voor 1719 bezeeten door Doopsgezinden te Rotterdam H. pag. 412.
Ddroy op Erffeniflen aan het Lutherfch Weeshuis te Leyden. H. pag. 367.
/rydom van Verponding aanRegenten van htt Armhuis te Dordrecht.H. pag. 3ir:
/rydom van Verponding aan het Huiszittenhuis te Leyden. H. pag. 312.
)ftroy op Erffeniflen aan Diaconen van de Gereformeerde Kerk en HuiszitteflArmen te Buikfloot. H. pag. 366.
/rydom van Verponding van een Pluis aangekogt ■ tot een Paftorye te Soetermeer. H. pag. 311.
/rydom van Verponding, en verfcheide Impoften aan den Kerkenraad van de
'Walfche Gemeente in 'sHage, voor hun Armhuis. H. pag. 312. Vanneer een Predikant van den dienft word gefnfpendeert, zal deszelfs Trafte-
rrent by provifie worden ingehouden. H. pag. 143. /rydom van Verpondingen voor een Armhuis,° waar in Zinneloofen mogen ge-
plaaft worden, te Waddisxveen. H. p'g. 3!2. loomfcbgezinden te Vugt mogen bun Keik repareeren. G. pag. 542. ntrekkende twee Refolutien, betreffende de vifitatie der Keiken en Schooien in
Vlaanderen. R. v. S. pag. 204. )p wat voet te Vlymen een nieuwe Kerk op te bouwen H. pag. 2ö"B. /rydom van Verponding van een Gebouw voor een ïurf- en HoutfcbuUï voor _ de Armen te Dordrecht. H pag. 3ra.
■ iooo- o o aan die van Simonshaven, Trikkershil én Biert, tot reparatie van bun Paftorye. H. pag, 269.
J&roy aan Diaconen en Armen Voogden te Nieuwendam. tot het oprigten van een Diaconie-Weeshuis, met vrydom van Verponding, &c H. pag. 312.
iet Placaat van den 3 Juny 1750, tegen de ongelyke Huwelyken, te Maastricht buiten effefl geliefd tot nader ordre. G. pag. 594.
JÜioy op Efffêniffen aan de Kerkenraad van Waddinxveen. H. pag. n.66.
/rydom van eenige Laften op-Obligatien voor 1719 bezeeten door de Remonftranüche Gemeente te Noordwyk, Hazerswoude, Sevenhoven-, Waddinxveen, Segwaart-en Soetermeer. H. pag. 412.
/rydom van eenige Laften op Obligatien voor 1719 bezeeten door de Remonftrantfche Gemeente te DJft. H. pag. 412.
/rydom van Verponding voor een Armhui-s, waar in Zinnetoofen -mogen ge.
F piaaift
16 Juny.
17 dito. 25 dito.
21 July.
30 dito.
dito.
18 Aug24 dito.
29 dito.
1 oet.
dito. 29 dito.
3 Nov. 5 dito. 9 dito.
21 Dec. 1
dito. '
2 Maart '
3 dito.
4 dito.
t4 dit». 24 dito. !
7 Apiil. 1 9 Mey.
to djto, j
11 dito. 1
31 dito. ;
4 Juny. 1 21 dito. 1
12 dito. ' !4 dito.



Regifier van Jaaren en Datums,
plaatft worden, en Oclroy op het ftuk der Erffeniffen voor Schout en Armmeefters te Cralingen. H. pag.. 312.
loomfchgezinden te Hogernierden mogen hunne Kerk repareeren. O. pag. 542.
Dispenfatie van bet Placaat van den 24 January 1755, verleend aan G. Kuyper en E. van der Kamp. H. pag. 593-
'öoo- c- o verleend aan die van Valkenburg tot reparatie van rhun Kerk 3 .Pastorye en Schoolhuis, en O&roy tot het heffen van eenige Lallen H. pag. 299.,
>ïader bepaalt den vrydom van den n Mey, en ampliatie van het Oftroy op het ftuk van Erffeniffen voor Diaconen en ArmVoogden te,Nieuwendam. H,, pag. 312..
De Kerkenraad van Maasfluis geauthorifeert, om in. plaats van Ds. J. M. Hofman, behalven Ds. de la Cofte., Emeritus, verklaart, falvo ionore■ & Jtipendio, een ander Predikant te beroepen, en het Traclement van beiden bepaald. H.. pag. 87. -.
Vrydom van eenige Laften op Obligatien voor. 1719 bezeeten- door de Lutherfche Kerkenraad re Monnikendam. H.'pag. 412.
Betreffende het tloen der Diaconie Reekeningen in Peel- en Kepipeland, en el-, ders.in de Meyerye. G. pag. 39L >
De H. Geeft-Armen met de Diaconie, te Jaarsveld te combineeren. H; pag. 325.4 .
jchout en Armmeefters te Hillegersberg en Rotteban mogen heffen twee duiten van de gulde by de verkooping der vafte Goederen. H pag. 34-5.
Nopens het bewaaren der Kerken-ftoeken in de vacatuur te Waalre. G. pag. 212.
Den Predikant op den Olyfberg, by vacatuur te Bruffe! predikende, toegelegt vier Ducaaien. G. pag. 162. ,
□ftroy op de Erffeniffen voor de Diaconen te Holyfloot. H:' pag. 366.
Vrydom van Impoften op Gemaal en Turf aan Diaconen van. de Vriefche Doops-v, gezinden te Zaandam. H. pag. 313.
De Roomfchgezinden te Loon op 'tZand mogen hun Kerk..verbeteren. G.\ pag- 542.
De Roomfchgezinden te Blade! mogen hunne Kerk verbeteren. G. pag. 542. Een Achunfi-Predikant te beroepen te Obdam op een Tractement van ƒ'590.-0,-0»... H. pag. 84-
Octroy aan de Regeering van Ooftzaanen, om tot opoouw .van een nieuwe Kerk
van hunne Gereformeerde Ingezetenen te mogen heffen een honderdfte Pen- .
ning van derzelver Capitaalen en Bezittingen. H- pag.. 252. Betreffende affchïyvinsen van Verpondingen, het onderhoud van de Kerk, en
betaaling van het halve Predikants Traclement te Opmeer. H. pag. 286. Roomfchgezinden te Hoogloon mogen hunne/Kerk repareeren. G. pag. 542. Roomfchgezinden te Bergen op Zoom mogen hunne Kerk verbeteren. G. pag. 542. -. Octroy voor Arm-Voogden en Diaconen. te Durgerdam , tot ,het oprigten van.
een Diaconiehuis met zekere vrydoramen. H. pag. 3'2Raakende de aanfteUing van een Schoolmeefter, Kofter, Grafdelver, Voorleezer
en Voorzanger te 's Gravendeel en Leer-Ambagt. H, pag, 430. Roomfchgezinden te.Aften mogen hunne Kerk repareeren. G. pag. 542. Roomfchgeeinden te Chaam mogen hun Kerkhuis verbeteren. G. pag. 542. [loomfchgezinden te Duinen mogen hun. Kerkhuis repareeren. G. pag. 542. pj,5oo-i o- o toegeftaan aan. de Gereformeerde Gemeente -in Penfilvanien vooï
twéé Jaaren*. H. p3g. 174. in Not.,, floomfcj-sgezinden te Geftel mogen hunne Kerk repareeren. G. pag. 542-, , LJrdre gefteld op de. Predikantsplaats, te Wognum en Wadweyde. H. pag. 144.. Vrydom. van, Verpondingen verleend, aan . Kerkmeefteren,.en Armen-Voogden fe-
Wognum eu Wadweyde.-' B> pag. 3-J2, iopmfchgesindea te. Chaam mogen hunna.Kerk verbeteren. G. pag. 542-
' *-=' '• t- O :roy
18 July. 28 dito.
1 Aug.
2 dito.
2 Sept.
4 Nov.
7 dito.
18 dite. 23 Dec.
12 Jan. 9 Febr.
22 dito.
2 Maart
t8 Aprilzo dito. 9 Mey.
:t dito.
k ' '
13 Juny.
20 dito. 7 Aug.
27 oa. 7 Nov.,
12 dito.
13 dito.: 21, dito. ! ■29 dito. j
14, Dec,, I 2g' Öito. dito.
23 Jan,



Regifier van Jaaren eo Datums.
;
2
3
Ottroy op Erffeniflen voor Arm-Voogden en Weesvaders van k, Geréfoftn
Armen en het Weeshuis te Weftzaandam. H. pag. 3öd «»««-^uRoouifchgezinden te Someren mogen hun Kerkhuis' verbeteren. G. nae Vrydom van Verponding aan de Lutherfche Gemeente te Hoorn tot vergroötine van hun Kerk; gelyk ook van de roofte en 2oofte Penningen van ee? ï gotieeren Capitaal, en van Impoft van grove Waaren tot den opbouw. H. P3g- 313-
Roomfchgezinden te Halfleren mogen hunne Kerk vernieuwen. G. pag. <« tondfen tot bet vernieuwen en repareeren der Kerk te Vlymen opgegeeven, en de koften ter beroeping en losmaaking van een Predikan t bepaald op ƒ ico-o-o en niet meer. H. pag. 287. *wwu
Vl*TJrJerTdi£g V°°r de H- Geeft- en Diaconie-Armen te Claaswaal en fNieutnansdorp &c. H. pag. 312.
Margeraten in plaats van Vylen met Gulpen gecombineert. R. v. S. pag. ias
Aan H. vander Horft Predikant te Schoonhoven, toegelegt /5Q0. o- o 'siaars
voor een hem adfifteerend Proponent. H. pag 131 6 3 5 J 15
Accorderende een.Roomfche Capellaan te Gionekr. G. pag. 6,0,
Roomfchgezinden te Haaren mogen hun Kerkhuis-vernieuwen. G oae <n ■■
iuthonfitie van Dlreftenren van des Levantfchen Handel tot het aankoopen vatf >
een rheotog.fche Brhhotheek voor den Capellaan by hun Hoog Mog. &a* -•
fadeur te Conrtantinopolen. G. pag. 19G. S ^muds-
Perfifteerende by de Refolutie van den ,3 Mey 1760. G pa* ruo loomfchgezinden te Lierop,mogen hun Kerkhuis verbeteren.' G pag- w
%%ilSö n V°°r C°nen e" Arin-VooSden te Urfem'cn i&nburg,^' /rydom van Verponding van het Huis, daar de Doopsgezinden hunne Vergade- -
ring houden w ,ie Lange Margarethaftwat te Haailern. H. pag 31, 2 p Halftefeft -gepermitteert hunne Kerkte vernieuwen. G. pag. elucidatie op de Refolutie var- hun Edele Groot Mog. van den 2 Septmbeï r
.75- , betreffende de betaaling van f wc o- o aan den Predikant te beroept
in plaats van Ds. Hofman, Emeritus verklaart, te Maasluis H »*» 0', epea 'lacaat van Holland tegen de Landloopers» Vagabonden &c. pag. Y40 rour de Weduwe van Ds. J. A. van Hardevelt, te Aalburg en Heesbeert Pa -
continueert het Kindergeld tot baar hertrouwen toe. H. pag i<6 'ermitteerende het tranfport van een Huis aan een Roomfch Paftoor te Boxtel '.
O. pag. .638.
laakende de Compofitie-met de Röbmfcbgezkdem G pag 631 .oomfcbgezinden te Aiphen by B,eda toegeftaan hun Kerkhuis te repareeren ' • u. pag. 542.
etreffende het gedrag der Gereformeerde Kerkenraad • te -Maaftricht omt'ent : zmsen die van de Roomfche Religie willen overkoomen G pag 21c ,
radere interpretatie voor Bariïngèrhorn en Colhóra van het Octroy yan de" <s i Maart 1750, op het ftuk..van Eiffe«iffen. H, .pag. :3p... Y *
14 Febr.
17 dito. 6 Maart
12 dito. 14 dito.
29 dito.
5 Mey. 9 dito.
13 dito. i& dito.
3 July.
6 dito,
4 Aug.
5 Sept.
9 dito.
8 dito. i dito.
s o'a. 1
i Nov, )
b dito. [
B di ó. f 5 dito. t
7 Dec. f d dito. r






ALGEMEENE BLADWYZER
van zaaken in dit
VIERDE DEEL
DES
KERKELYKEN PLACAATBOEKS
voorkoo mend e.
a.
jdAlft. Nieuwe Altaaren in de Roomfche Kerk vergund, pag. 542.
Aartswoude. Remilïie van Verpondingen en Subfidie voor de Kerk. 248. Octroy op de Erffeniflen der Armen. 365.
Academiegeld. Zie Sthoolgeld.
ASten Scabinaal door wie gepaffeerd mogen worden in de Generaliteit 28.
van Indemniteit of Cautie. Regenten van Plaatfen in de Generaliteit , daar iemand gewoond heeft, tot het geeven daar van by zyn vertrek verpligt, offchoon by ook elders gebooren was. 315, 317 A. M. Guy met een Kind 'als Dienftmaagd by haaren Broeder inwoonende te Deume zondei* Acte niet te admitteeren. 319, 320. Refolutie'raakende Actens van Indemniteit voor eenige Soldaaten op het Fort Louvejleln. 321. Gepermitteerd aan de Dorpen en. Ambachten van de Ketel en het Nieuwland om Aélen te mogen vorderen. 322. Adjunct-Predikant vergund te Cillershoek. 82. te Opdam. 84, te Gorinchem. 85, 86. te Maasland. 87. Wat Weduwen van Predikanten, die Adjuncten hadden in de Generaliteit, trekken. 153.
Affiniteit. Verbodene gfaaden. Zie Huwelyk-
Affnyding. Zie Ban.
Alarmklok ten platten Lande. Wat op het luiden derzelve eik In- en Opgezeten te doen heefr. ^53.
Alem. Aankoop van een Paftoryehuis, en fchikkingen daar omtrent. 273 •275. Roomfche Kerk vernieuwt. 542'
Al'mentatitgelden kunnen by opkomende Erffeniffen afgetrokken worden. Zie Erferujhi.
Alkmaar. Octroy aan de Godshuizen over het erven van de Armen. 3154 Aan Diaconen. 365. Vrydom voor het Diaconie oude Mannen- en Vrouwenhuis 403. Vrydom op Obligatien voor de Remonftrantfche Gemeente 41a Oétroy op de Erfraaakingen aan de Roomfche Armen 466.
Almkerk. Omflag en Laften tot Kerkreparatie. qq8.
Alphen by Breda Roomfche Kerk Vernieuwd, «4a,
Ambafade-Predikant. Te Parys. i2± Emeritus vergund aan D. Fabriciul\ geweezen Ambaffade - Predikant in Spanje, en Tradement voor ZVn Opvolger. i8s, 186, 187, i8o4 Predikant by den Minifters op het Vreede Congres. 188. Reisgeld aan Do. Roch, uit Spanje na Deventer A be.



Algemeene Bladwyzer.
beroepen, geweigerd. 190. Aanftelling van P. de Ca Rive, tot Ambasfade Predikant in Sardinien. 190, 191. Van Do. Muller, te Regensïurg. 192. Van Do. Vonck, te Smirna. J93. Van Do. Kluppel, by de Por te. 194.. Van Do. Lollema, meede aldaar. 195 Van Do. Ribe, en vergunning van een Bibliotheek. 196. Van Do. Michels, te Algiers. 198. Aan denzelven , hangende de deliberatien over zekere befchuldiging tegen hem ■> het jaarlyks Appoindtement toegeftaan. 199.
Ameyde. Gratificatie voor den Predikant. 127.
Amptenaars. Geen Roomfche of die Roomfche Vrouwen trouwen Zie Officieren.
Amfleldam. Vrydom van Verponding aan het Rypenhofje. 308. Aan het Roozenhofje. 311. Aan het Fontai■nehofje ibid.'Aan de Portugeeiche en Hoogdaitfche Joodfche Natie. 314. Aan de Quakers Kerk geweigerd, ibid. Aan Diaccnen vergunt de Renten van «zekere Vicary-Rentebrieven te ontfangen. 342. Aan dezelve üftroy op de Erffeniflen der Armen. 363. Het zelve Octroy aan de Walfche. 366. Aan de Doopsgezinde Armen 367. Oétroy aan de Lutherfche, om ErfTenilTen te aanvaarden zonder Beneficie van Inventaris of fchulden. "574.. Vrydom van lEopofitien voor de Armen der Doopsgezinden de oude Vlamingen 400. Voor het Roomfche Roozenhofje. 4.08 Vrydom op Obligatien voor de Remonftranten. 412.
Jmfielveen. Odtroy op de Erffeniffen der Armen. 366.
Annus gratiaz aan een Kind van zeker Predikant geweigerd. 142. Zie ook Bakel, Wtduwen.
Anthony-Palder. (St) Subfidie tot reparatie van Kerk, Paftory en Schoolhuis. 290.
Antwerpen. Zie Brujfel en Olyfberg.
Appel. Diaconen en Armen ook verpligt tot betaaling der boeten van het fol Appel. 617.
Approbatie der beroepingen onder Arabachtsheerlykheden, door hun Ed. Groot Mog. verkogt, hoe te exerceeren, byzonder als de Ambachtsheeren niet Proteftantfch zyn. 77. Armen. Combinatie van Diaconie- en H. Geeft Armen te Jaarsveld.- 325. Portien in de Boeten, en Rantfoen. penningen te Hillegersberg aan de Diaconie-Armen toegelegt. 343. De uitkeering der boetens moet overal gefchieden'ter ' laats daar hy woont, die de boete betaald, of, zoo het een Vreemdeling is, daar de boete valt, en dat zoo wel by compolitie als na Vonniffmg 341. Hoe de Officieren hier by mogen te werk gaan. 315. Over de Erffeniffen aan Armen en Gealimenteerden- Zie Erffeniffen. Over het verhuuren van Huizen of Kamers aan Armen in de Generaliteit Zie Verhuuren. Over het ncgotieeren van Penningen Zie Opnemen. Aan de Predikanten in de Meyerye acces tot de Arme Hoofd-Lyften vergund 3B4 In het Marquizaat van Bergen op Zoom zoo veel mogelyk Gereformeerde Armmeefters te verkiezen , de Roomfche Armen uit hunne Collecten te onderhouden, en .Reekening van Kerkmeefters der Roomfchen te doen. 455. Zoo ook onder de Claffis van Breda 457- Armen in Holland vry van het Zegel55<. Armen van hunne Kindsheid af gealimenteerd, mogen zonder confent van Armmeefters als hunne Voogden, by minderjaarigheid in de Generaliteit niet trouwen 557. Armen en Armhuizen niet vry van de boete van het fol Appel 617. Aften. Roomfche Kerk vernieuwt. 542. Avenhorn- Zie Gro/lhuizen Avondmaal. Zie Valkenswaard.
a



Algemeene Bladwyzer.
B.
Baard-ivyk. Gereformeerde Regenten aan te ftellen. 12—14.. Verfchil tusichen den Ambachtsheer en Kerkenraad over de Predikantsberoeping. 71, 72. Subfidie en Omflag tot Kerkreparatie. 238.
Bagynen Zie Bteda.
Bakel. Het jaar van gratie aan het Kind van den overleeden Predikant geweigerd. 142.
Ban of Excommunicatie omtrent zeker Lidmaat te Vlaardingen door hun Edele Groot Mog. provifioneel gefurcheerd. 216
Banniffement diflblveert geen Huwelyk. 604.
Barfmgerhorn. Oötoy op de Erffenisfen aan Diaconen en Wees - Voogden 366. Ampliatie daar op. 372.
Bavel Roomfche Kerk vernieuwt £36.
Bedelaars. Placaat tegen dezelve 5^r.
Bedeflonden te Bladel. Zie Bladel In Hollnnd wegens den Oorlog 1747. 44. In de Generaliteit. 4c. Zy houden op. 49. Weekelykfche Bedeftonden voor de Walfche Kerk te Dordrecht. 128.
Beheren. Roomfche Kerk vernieuwt. 504,
Benninghroek Remiffie en Octroy nopens den 8o(ten Penning 250.
Benthuizen. Nieuwe Paftorye. 262.
Berchem. Onruft van dc Roomfchgezinden aldaar, en verfcheide Refaluties daar tegen. 4^6—496:
Berg en Donk. Roomlche Kerk vernieuwt <39- "
Bergen, Schoorl en Groet. Remiffie van Verpondingen. 250.
Bergen op Zoom- De Refolutie tot aanfteUing van Gereformeerde Regenten in het Marquizaat gemaintineert. *i. Een Roomfche Dykgraaf geamaveert 2^ Collecte voor de Kerk. 48 Vacatuurpenningen aan de L'Iasfis ontzegt. 139. Zorg in het jaar 1748 voor arme Vlugtelingen van
daar. 327. Subfidie aan het Weeg. huis. 331. Roomfche Kerk vernieuwt. 542. Bergeyck Roomfche Kerk Vernieuwt» 539
Berigten op Requeften, van Roomfchgezinden. Ook daar van mogen by de Officieren in de Generaliteit geen Jura genoetett' worden 445. 6-20. 613.
Berkel. Vrydom vuor de Kerk- 41.0.
Berkenzvoude. Twee Erfpagten en een
. Rente ten behoeve van de Kerk en Kotter toegeftaan 245.
Beroeping van een Predikant te Woerden , om differenten gedaan door hun Kdele Groot Mogende. 70
Bcrotpskofltn in 's Befcb door den Beroepenen te refundeeren. 98 —ico.
Beverwyk. Beroeping van Do. Stree , icnoon geen vyf en twintig jiaren oud, by de Staaten geapprobeerd. 5.1 •> 54-
Beyerlanden. Octroy op de Erffeniffen. der Armen. ^65.
Bezooysn De Roomfchgezinden aldaar mogen bedient won-en d ior een Canonnik uit de Abtdye van Tongerlo te Waalwyk geadmitteert 517.
Bidden. Gebeden belaft tot afwendingder fchaarsheid van Voeder voor het Vee .1740. 41. tot afwending der Runderpeft. 42, 43.
Bid - Formulier voor de Overheid in Holland voor het jaar 1747 oq Voor het jaar 175T. 40. In de' Generaliteit. 45. Verfchil over den ranain het bidden voor den Ambachts^ heer en Bailiiuw te Stryen byo-eleet
IOI—IG7. &*
Biervliet. Het Echt-Reglement jaarlyks af te leezen. ~68. 3
Bladel, Reufel en Neterfel. De Predikant gelaft zig aan de ichikking der Bedeflonden door de Magiftmr te ' onderwerpen. 35, 36. Negotiatie tot reparatie der Paftorye. 277. Roomlche Kerk vernieuwt 542
Bodegraven. Vrvdom van Verponding van het Armhuis, en permiffie oif A 2 Krank-



Algemeene Bladwyzer.
Ktankz'tinigen daar in te mogen con•fmeeren .3*0. Octroy op de Erffeniffen van de Diaconie-Armen. 365.
Boeken. Refolutie tegen zekere Keurdichten. 428 Placaat tegen het disfemineeren van Gefehriften, die voor gekroonde Hoofden, en andere hooge Perfoonen aanftootelyk zyn. 4.29. tegen naamloofe en beleedigende Lihellen en Prenten. 4.51.
Boetens. Portien der Armen in de boetens. Zie"'Armen. Boete van het fol Appel. Zie Appel.
Bokenem. Zie Frankfort.
Bommenede. Reparatie der Kerk. 6i,.
Borchet. Een Voorleezer aldaar vergunt 563-
Bofch. De -Refolutie nopens het betaalen der beroepskoften door den Beroepenen gemaintioeerd , met betrekking tut de Clafficale Approbatiegelden 98, 90 612 De Predikanten vry van inquartiering der Militie , en in hoe verre {36. Twee Ducatons voor de Diaconie op het ■buitentrouwen bepaald. 34.0.560. Ook van Militairen. 341. De Magiftraat moet ten dien einde aan Diaconen van de Ondertrouw kennis geeven. 599. Eenige Godshuizen hebben het "recht van parate Executie. 370., 380. De Roomfche Kerk op het Hinthamerend, als eene der vyf toegelaatene Kerken, erkend 448 Een Roomfche Kerk geflooten , tpt dat zeker vervoerde Perfoon terug was. 513, £15. De Roomfche Kerk in de Kruisftraat geopend, twee andere geflooten 522. Opening van die twee. ^26. Over den Ondertrouw van zulken die nog geen jaar en zes weeken hier gewoond hebben. 558.
Boxtel. Roomfche Scheepenen 7. Roomfche Kerk vernieuwt. £41. de Roomfche Paftorye aan die Gemeente getranfporteerd. 6 ^9.
Breda- Ordonnantie op het onderhoud van Soldaaten Kinderen 333 Het verzoek van het Bagynehóf'om in
ftand te blyven, afgeflaagen. 519. Naderhand vergund, dat het op denzelven voet, als het voor 1 ? Maart 1731 is geweeft, zal gelaaten worden- 520. Een Roomfche Kerk na het overlyden van den Priefter geflooten 521., weder geopend. 524.
Breslau. Kerk-Subfidie. 106
Briel. Octroy op de Erffeniffen aan de Godshuizen en Diaconie 365. Schikking over de Impnftgelden op het Gemaal voor de Armen. 405.
Broek op Langendyk. Zie Zuidfcharwoude
Bruffel. De Predikant van Antwevpen, in de Capelle aldaar predikende, trekt elke reize vier Ducaaten. 161.
Buik/loot. Octroy op de Erffeniflen der Armen- %66.
Bybels. Revifie op het drukken der Bybels voor de Lutherfche Gemeentens by den Kerkenraad te doen. 37 ■> 38-
C.
Caftricum. Zie Vacature.
Catechifeeren. Door hun Ed Gr- Mog. gerecommandeert. a- Ook in de Generaliteit door hun Hoog Mog. 4, 5.
Catwyk en Zant. Octroy op de Erffeniffen der Armen 364
■ op Zee, in plaats van een
tweeden Predikant een Krankbezoeker geaccordeert, 160, en wel onderden naam van vaft Proponent 161.
Cenfure in de Synode over Leden van den Kerkenraad en Regenten van Crommeniedyk, by hun Ed. Gr. Mog. gelurcheerd. ai 8. Zie voorts Ban.
'Chaam. Roomfche Kerk vernieuwt. 542.
Cèarlois Octroy op de Erffeniffen der Armen 365.
Cillershoek. Een Adjnnct-Predikant ververgunde 82.
Claaswaal Vrydom van Verponding aan den Armen 312. Octroy op de Erffeniflen der Afmen. 365.
Clundert. Zie Niervaart.
Col-



Algemeene Bladwyzer.
Coïborn, Oftroy op de Erffeniflen der Armen. 366. - ^Collateraal 'van Roomfche Kerkhuizen te betaalen Ö36. Ook van Paftbryen, en wat dezelve in eigendom toeoehoord 637. •Collecte voor Bergen op Zoom cn Sas van Gent. 48. Voor Giilik en Breslau gedeclineerd. 303. 306. Voor het doen , van Proceflien -verboden 46 ' Als meede voor Roomfche Gods' hiruen, Kerken enz. 625. Commifen ter Recherche mógen tot den dienft van Ouderling of Diacon in de Generaliteit niet 'dan in nood geëligeert worden. 2.10. •Commiffaris Politicq beklaagt %a over het «epaffeerde op de Synode, en Kelolutie daar over. qï'8. -Compojitien met Roomfchen verboden 626 Publicatie in de Generaliteit op dat ftuk. 629. Ampliatie van de' zelve. 633.
'Confrerien, niet gefterkt met de au:™riteit van de Regeering, gevaar-
Gon'recJoren. Zie Schoeien. Correspondenten van de Hollandfche Synodens na andere Synodens, wat dezelve daar voor trekken. 200. Concepr-Requcft en Adteftatie daar toe nodig., 2ot, 202., ■Cralingen. Vrydom voor het Armhuis en permiffie om Krankzinnigen daar H1 £ confineeren 312. Octroy op de Erffeniflen der Armen. 366. Crcmmenie. Vrydom aan het Weeshuis der Doopsgezinden 313 Oc troy op de Erffeniffen der Armen 3^7-
Crommeniedyk. Oniuften wegens de beroeping van een Predikant en Refolutie. daar over. F5~59. Cenfure over eenige Kerkenraads-Leden en Regenten in Synodo door hun Edele trroot Mog gefurcheerd. 218 Subfidie en Omflag tot opbouw van een nieuwe Kerk. c#7. Zie ook Verkiesbaarheid-
d.
Dankdag wegens den Vrede 1748 iT
%%P°' ofich-.ón bVdê
Land. 124. Vrydom van Verponding aan het Arm-School. 311 God"hluS
lïecurie^v' Van executie. 378. Vrydom voor het Huis
van Renswoude. 4o8. Vrydom op êeSS 4?? dC Re-"Wh?
gebraj" V™ die Gemee™en
^gegi^f^ ft0UUgheaen Deurwaarders in de Meyerv tot'Onderling met eligibel dai/in nood. 21" Dtacomm vry van de betaaling vas
Icegêf 5^5ddcleH-3l5- Vryvan S
Waalre. 214. .Refolutie nopens dezelve m de Meyerye of Piefen daar geen Kerkenraad is. 39r. DMconyrWooningen in het Land van
-Vianen, vry van Verponding. §u. Diemen. Octroy .op de Erffeniffen der
Armen. 365. Dobbel/pellen in de Generaliteit verboden. 54S. Doop-z/d/cfiaiien op een Zeegel van ra
ftuivers te geeven. 555. Dwrn/L Geld vergund tot aankoop van Boeken voor Behoeftigen bv de Gemeente aldaar 339. y Dordrecht. Ds. Maffon', neemt een Be'deftond inde Walfche Kerk waarop /400- o- o, het welk na zyn dood op de twee Waïïche Predikanten overgaat 128, ,29. Het Traclement vin den Predikant by de Engelfche Gemeente op ƒ650- o- o gebracht. 134. Vrydom van Verponding voor het Arm-School. 310. Voor het Hofje van Leng. 31 r. Het Armhui,. Jb. De^ Arme lu.fTchiuir. 312. OÉ „y ■* aan



Algemeene Bladwyzer.
aan liet Weeshuis op de Erffeniffen
' der Weefen 365 Aan het Armhuis, ibid. Aan Diaconen en het Huiszittenhuis. 366 Gidshuizen hebben Recht van parate Executie. 378. Erimaakingen aan Roomfche Armen . toegeftaan. 464.
Dorfl. Roomfche Kerk vernieuwt. 541.
Drunen . Roomfche Kerk vernieuwt 542.
Dubbeldam. Subfidie en Omflag tot reparatie van Kerk, School en Paftorvliuis 236.
Dansen. Roomfche Kerk vernieuwt. 542.
Durgcrdam. Vrydom vóór het Armenen Diaconyhuis. 312 Octroy aan Arme-Voogden op de Erfiemfien. 367.
Duffe» Roomfche Kerk vernieuwt. 541»
Dykgraaf. Zie Bergen op Zoom.
E.
Écht-Reglement in de Generaliteit no-
' pens het Annus Luctus gehandhaafd. «64, Van jaar tot jaar te publiceeren. 568. Af te leezen in de kerk ie 'Venlo en Stevenswaard- 60L
Edam- Vrydom van Obligatien voor de Doopsgezinden aii- ■
Eed van Leenverheffing afgefdiart. 6+6.
Eenigenburg Do. Ryfland word Emeritus 123.
Eerden..Roomfche Kerk vernieuwt 539..
Eethen en Meeuwen. Subfidie tot heffteï der fchaadens door inundatie. 29a. Tot reparatie van den Tooren» 301*
Etmondaan Zee. Opbouw van een meu"we- Kerk vergund met Subfidie. 23U
Emeritusfchap. ïn Weftvriesland en het Noorder-Quartier in Commiüie gefteld. te.' Als. het falvo ftipendto aan jonge Predikanten in Holland verleend word , zal het altyd zyn ender claufule- van by reconvalescentie weder.dfenff te. moeten doenirc* 116 Verfchil over de. ftemwfoi van een Emeritus-Predikant teM'Aicht in Kerkelyke- Vergadeifega* U6— teritt falvo ho¬
nore in hunne Gemeentens blyvendc, hou.ten in Kerkenraaden en Claffen een concludeerende ftem»
121. Ook by de Walfche Kerken. .
122. De Predikant van Eenigenburg word Emeritus 10,3. Emeritus-Tractement aan Predikanten, die van de Steden betaald worden, niet by het Land te geeven. 1.-4,
Engelen- De Heer van. Engelen be« klaagt zig over een Refolatié der Claflis van Gorinchem in de zaak eener Predikants - beroeping aldaar» 207. Verzoek der Claffis om tegen denzelven zonder koften en gebruik van Zecgels te mogen procedeeren, afgeftaagen. 206» Enkhuizen. Octroy aan Diaconen over de Erffeniflen der Armen 365 Aan de Doopsgezinden. 367.' Aan dezelve vrydom op Obligatien 41 >. Erffeniffen Verfchei.de.ne Uctroyen aan Diaconyen en Godshuizen nopens het. erven van hunne Gealimenteerden 3^3—367. Die Octroyen geëxtendeert tot het erven van bejaarde Perfoonen die Descendenten hebben en eenig erf verkrygen, en in hoe.. verre, 369, r73 Ontflag van Mandement tot de beneficie van Inventaris en overneeming der fchulden. 374. Etten. Roomfche Kerk vernieuwt. 541Examen van Schoolmeefters. Zie: Schooien,
F»
Frankfort. Pogingen van hun Hoog: Mog tot maintieh der oefening vans den Gereformeerden Godsdienft aldaar. 176-179- Jaarlykfchê Bydrage voor den Kerkend ienft te Bokenem i 79. •
Franfche Kerk. Zie Walfche.
., :— Sociëteit van gerefujgieerde
DamJs en • Demoifelles te Haarlem gefubfidjeert cn regeling van derzelver Penfioen. 359—3<5i-
Gi.



Algemeene Bladwyzer.
G.
Galyen. Subfidie voor de Geloofsgenooten op dezelve. 362
Gaftel. Zie Oud-Gaftel.
Gafthuizen Vry van Verponding. 308. cn van 's Lands Middelen. 315.
Geervliet Paftorv verbrand err daar op gemaak e fchikkingen 264. ï.e Predikant van de haur ontflaagen en zyn Opvolgers tot dezelve verbonden. 266.
Geeftelyk Comptoir. Zie Traêtemenfen.
Gehmen. De Gemeente aldaar gebeueficeerd. 169—173.
Gemenfchap van Goederen mag bv ongelyke Huwelyken geen plaats"'hebben. 590.
Gemert. De beroeping van een Predikant twee jaaren uirgefteld om een Student ; doch de approbatie deswegens ingetrokken 166. De beroeping ©p Do. Swildens geapprobeert. 16K Roomfche Waereldlyke Priefters aldaar gebooren, meede uitgeflooten van alle Priefterlyke fanétien 447. De Gereformeerden gemaintineert.' 495. ■ Gent. Aan den Biflchop geweigert 011a aan het Sas, Huift enz. ongeordende Priefters, onder onzen Staat niet gebooren, te zenden. 450. Gereformeerden. Zorg voor dezelve by de Vreedehandeling te Aken. 180. Te Berchem gemaintineert, zelf door inquartiering van Gerechts-Dienaar-s 47« enz. Zie Roomftcher Geftel. Roomfche Kerk vernieuwt, hai. Giejfendam. Do. de Waal word Emeritus 115. Ginneken. Verzoek om een tweeden Priefter afgeftaagen. 44.6. Een Capellasn vergund 639. Daar bv. seperfifteerr. 640. " ö Godshuizen. Vry van betaaling van 's Lands Middelen. 33-7. Zie Vrydom Hebben , des verzoekende, Recht van parate Executie tot invordering van fchulden ^78 Proteftantfche Goddiuizen vry'van het ^eegel. 555.
Gorinchem. .Aan Do. Vinck een' Adjunct toegevoegd. 85, 86. ]jiaconr vry van Verponding. 3 u. Octroy aair diverle Godshuizen op de ErffenisPen der Armen 364. A-an de Godshuizen Recht van parate Executie vergund. 377.
Gouda. Octroy op de Erffeniflen. der Armen aan het Weeshuis en het Aalmoefeniershuis.. 366 Vrydom op Obligatien aan de Remonftrantfche Gemeente. 412.
Goudriaan. Subfidie cn Omflag tot Kerkreparatic. 239.
's Gravendeel. Ordre op het aanftellen; van een Schoolmeefter en Voorzanger. 439.
's Gravenhage. Een negende Predikant en aan de twee oudfte Predikanten een halve beurt toegeftaan. 92 , 03. Van het laatfte jouiffeert de Hoogdmdche Predikant niet. 94-96. Een tweede Predikant voor de Engelfche* Gemeente vergund. 97. De Hof-Capcliann. Do de la Douespe word ordinair Walfch Predikant. ioS Krankbezoekers Practement 1-9. Vrydonn yoor de Walfche Armen en hun 'Armhuis 312. Vaar de Lutherfche Kerk, 313 Octroy op de Erffeniffen der Armen aan de tl Geeft Armen 36*. w?nAet Weeshuis, ibid. Aan de Walfche Diacptis. 366 Aan tiet tut. therfch Weeshuis. 367- Ampliatie voor het Diaconiehuis' nopens dePrvfcn uit. de Lotery. 36 -'. Vi vdom voor het Hofje van Ë. van Pelzen. 408.Vrydom op Obligatien voor hn Hofjevam.Wouw geweigerd 412. Verfchillen tutlchcn.de Lutbesföhe. Zie LultjeijcDc,. '} Gravezandh Vrydom voor de Armen. 4.08.
's Grevelduin V Capelle Subfidie'e* Omflag tot het bouwen van een nieuwe n ™' 2%>: Interpretatie daar van 034,, Grijons. Zie Of eieren: _ Groecfe. Zie. Bandopening. Greet,. Zie 1 er gen



Algemeene\ Bladwyzer.
Grofthulzen en Avenhorn. Subfidie tot Traétementsbetaaling. 243.
■Group. Zie Weftmaas.
Sulik. Verzoek om Subfidie en het doen eener Collecte *ot den opbouw eener nieuwe ' Kerk gedeclineert r-oi. ■
eCulpen. Combinatie van Margeraten met Gulpen op dien voet, als te vooren Vylen daar na gecombineert was, mits • de Predikant 'er eens 'sjaars gredike. 145. •
II.
Haaren. Negotiatie voor een Schoolhuis. 282. Roomfche Kerk vernieuwt.
54 T , 542.
Haarlem Vrydom van Verponding aan het Lutherfche Armhuis. 313. 402. Aan de Kerk der Doopsgezinden in de lange Margareteftraat. 314. Aan het Hofje van Noblet. 4c.8. Vrydom op Obligatien aan de Doopsgezinden. di2. Gerefugieerde Dames. Zie Franfche Sociëteit.
Halfleren. Roomfche Kerk vernieuwt. 542.
Flandopening te Groede moet na den affiag eener beroeping op nieuws door den Kerkenraad by de Claffis gevraagt worden. 100.
Hazard/pelen in de Generaliteit verboden. ^4.8.
Hazartswoude. Vrvdom op Gbligatien aan dc Remonftrantfche Gemeente. 41 a.
Hedikhuizen. Zie Herpt.
Jlee'sbeen. Ordre op het aanfteHen van een Diacon en het onderhoud der Armen, het doen van Reekening enz. 38 %.
Hcezc. Negotiatie voor een Schoolhuis. 284
Helmont. Vrvdom van Verponding
voor den Armen. 3<,o. Flem. Eenige Laden ten behoeve van
de Kerk* .geaccordeert. two Herpt. -eu lüd'khiiizetz. Een beroep ,
door den Lieer van Herpt geapprobeert, door den Heer van Hedikhuizen geimprobeert, by hun Edele 'Groot mog , jongeprejudicieert elks recht, goedgekeurd. 75'—74. Heugden. Verzoek om Subfidie voor
een Waldenfer Vlugteling. 355. Hillegersberg en Rotterban De portien in de boeten en Rantfoengelden korren niet aan de li Geeft-, maar aan de Diacony-Armen 343. Twee duiten van ieder gulden uit de Verkoopingen aan de H. Gecft-Armen vergund. 34-Hiivarenbeeh Roomfche Kerk vernieuwt 541. Hof jes• Aan twee Hof jes te AmjleU dam en Leyden, vrydom van Verpondiiur verleent, doch aan andere Geftigten van dien aart door particuliere Perfoonen'; ontzegt '209. Hogemierden. Roomiche 'Kerk verin' euwt. 542. Holyftoot. Octroy op de Erffeniffen der
V-men 366. Hamburg., Subfidie voor de Kerk. 3C6. Hoogloon. Permiffie ïot verknoping van een Effect. 348. Roomfche Kerk vernieuwt. 542. Hoorn. Vrydom voor de Lutherfche Kerk 313. Octroy vcor Diaconen op de Erffeniffen der Armen. 3C6. Vrydom op Obligatien voor de Mennonite Armen 41. Houve. Roomfche Regenten to. Hul/él Rriomfche Kerk vernieuwt 541, Huwelyk. Ongely'-e Huwelyken moeten 'ontraden worden in de Generaliteit. Huwelyk van Gealimenteerden. Zie Armen Verzoek van dispenfatie op het ftuk van minderjaarigheid door eenen Majorennitati Froxim-as afgeweezen 565. Cé boete op bezwangering voor den Trouw heeft alleen opzigt op zulke van welke ze te .vooren notoir blykt. 567. Huwelyken van Officieren z o Politicque als Militaire met RoprttfcUe Vrouwen. Zie Officieren Placaat



Algemeene Bladwyzer.
caat van de Staaten Generaal tegen de Huwelyken van die van de waare Gereformeerde of Proteftantfche Religie met Roomfchen, en wat by den Ondertrouw derzelver in agt te neemen. 5.79. Lutherfche en Mennoniten vallen ook in de termen van dit Placaat. 583. 586. In de Barriere-Sieden by de Guarnizoenen dit ook te obferveeren 585. Placaat van de Staaten van Holland tegen de ongelyke Huwelyken. ^87. Het Placaat daar tegen te Maaftricht tot nader ordre buiten executie gefteld. «94. Verzoek om diflblutie van een Huwelyk met eenen die om ManüV gebannen was, afgeftaagen. 604. Zie Ecpt-Reglemènt, Ondertrouw, Schotftche, Zwitzerfche. Huwelyks-Gebooden. Extract daar van op wat Zeegel te geeven. 555, s^ö Gecommitteerde Raaden gequalificeert , om wanneer periculum in mora is, drie op eenen dag te baten gaan. 508. Qualificatie op het Hof en Burgcmeefteren, om in zekere gevallen daar op vermindering te verleenen 647. Een Huwlyk op een vreemd Territoir zonder voorafgegaane Proclamaties onwettig. 6or. Ook een Huwlyk door een Zwj't/ zerfch Guarnizóeris-Predikant zonder
dezelve voltrokken- ibid. Huwelyksgraaden', die verboden' zyn. Van een Man met zyn overleedêne Huisvrouwen Stiefmoeder en van een Vrouw met haar Mans Stiefvader 605. 649. Van een Man met een Vrouw, waar over zvn overleedêne Vrouwe was Oud-Moeye van halven Bedde 606. Met de natuurlvke Moeye van zyn overleedêne Vrouw ibid. Met de Zufters Dochter van ' zyn overleedêne Huisvrouw en met de Weduwe van zyn overleedêne Moeders halven Broeder ibid. Met zyn overleedêne Huis vrouwe Broeders of Zufters Dochter. 648, 640 Van een Oom met zyn Nigt van halven Bedde 649.
Huyfen. Refolutie over een bwoepw van een Predikant aldaar. 3i, 82.
Huisbezoeking door hun Edele Groot Mog- aan de Predikanten gerecommandeert 3. Ook dooi' hun Hoojr Mog. 111 de Generaliteit. 5.
I.
Jaarsveld. De Dïacenie- en H. Geeft-
^ Armen aldaar gecombineert. 32*
jezuitcn Renovatie-Placaat tegen dezelve en hunne Schooien 6I9.
psp. Vrydom op Obligatien voor de doopsgezinde Armen. 412.
Hf. Vrydom voor het Godshuis der Doopsgezinden. 313. Octroy op de trfrennTen der Armen 367.
Inquartiering van Militie. De Predi kanten van \s Bofch daar van vrv 130 Ook alle Predikantenen Schoolmeefters in de Generaliteit. 137
Inundatie Subfidie aan verfclieidene Kerken in de Alblaflërwaard, het Land van Arkel enz. tot reparatie der fchaden door de inundatie van 1740 en 1741 veroorzaakt. 290.
K.
Kafferen. RoomfcheKerk vernieuwt cm Kedichem Subfidie voor de Kerk so-f Kerkelyk Comptoir met de zesde 'duit
j-ebeneficeerd 158. Kerken van Proteftantfche Gezindheden vry van Verponding, mits Octroy verzoekende 308. Kerken en Kerken-Comptoiren vry van Zecgel 555;
Kerkelyke Bedieningen. Commifen ter Recherche daar toe in de Genera hteit met dan in nood eligibel aio. Ook geen Deurwaarders. §ï2
kerken-Ordrc. Kier in niets te ftatueeren zonder voorkennis van de Heeren Staaten. 217.
Kerkcnraads-Bcekcn. Heeren van Heer ïykfeeden mogen vifie en Copie nee-men van ciezelvc, voor zoo ver het ^ Heer-



Algemeene Bladwyzer.
Heer lyk e en fpeciaal de Predikantsberoepingen betreft, doch verder niet. 78. 202. Ordre op de bewaaring derzelver in een vacatuur te Waalre. 212.
Kerkrtparatit. De Refolutie van den 13 April 1584, nopens het doen van een matigen Omflag op zeker geval geappliceert. 328. 247 Reparatie of vernieuwing van Roomfche Kerken of Kerkhuizen mag niet gefchieden zonder verzogte en verleende permiflie. 536 540.
Ketel en het Nieuwland geauthorifeert om Actens van Cauie "te mogen invorderen 322.
Kevelaar. Collecte tot een Proceflie aldaar , verboden. 467.
Kinderen uit ongelyke Huwelyken aan den Gereformeerden Godsdienft te houden. 6. Die elders befteed zyn in den Gereformeerden Godsdienft od te brengen en niet naar elders te vervoeren. 497. 49?. Zie Vervoering.
- van Soldaaten. Geëxecuteerde,
nopens hunne alimentatie. Zie Soldaaten , Delinquanten.
Kindergeld voor Predikanten : voor het negende en volgende Kinderen aan Do. van Gennip, te Eerhe-nƒ3000 toegeftaan. 146. Aan Do. Vos te Doveren, en verder tot alle Predikanten ten platten Lande uitgetlrekt. 147. Voor het vierde Kind aan Do. 'Guillebert te Gouda ƒ50- o- o gegeeven. 148. Kindergeld voor het vyfde en volgende Kinderen in de Steden verzogt, maar afgeftaagen. 148, 149 Een Weduwe van Do. Hardc•veld, te Aalburg, trekt ook Kindergeld. 156.
Kloppen en haare Schooien verboden. 619.
Reeg. Octroy op de Erffeniflen der Armen voor de Doopsgezinden. 367. Vrydom op Ohligauen voer dezelve 412.
Koften 'op Kerkelyke differenten door
eenige Claffen gedraagen, van 's Lands wegen niet meer goed te doen. 612.
Kofters. Zie Schooien.
Kraammaaltyden in de Generaliteit verboden. 549 / Krankbezoekers Tractement in Hage. 159. Te Catwyk aan Zee. 160. onder den naam van vaft Proponent. 161.
Krankzinnighuis te Bodegraven. 310. te Oudshoorn. ibid. te Crahngen. 312. te Waddingsveen. ibid.
L.
Lagemierde. Roomfche Kerk vernieuwt.
rr
Lambertshage Octroy op de Erffenisfen der Armen. 365.
Landloopers. Placaat in Holland tegen dezelve. 551.
Landsmeer. Heffing van eenige Laften voor de Kerk, Paftory en School. 2^3.
Leenvtrhcjftn^ Eeden daar by afgefchaft, doch het prefteeren van hulde en Heergewaden enz. in kragt gelaaten 646.
Leger-Predikant. Geen Froponent, maar een Predikant daar toe te disponeeren 650. Reiskoften en Ragagiewagen ib. Tractement gaat in veertien dagen voor hy in het Leger is. 651. Tranfportgeld voor zyn Perfoon en Bagagie ib. De Regimenten betaalen een Ryksdaalder per maand tot een Leger-Predikant. 652,653. Drie maanden Tractement in avans ib. Aan twee Predikanten uit 's Hage tot Leger-Predikanten by Zyne Hoogheid aangefteld , dubbel Reisgeld enz. toegelegt. 654 ,.-65?.
Leyden. Vrydom van Verponding voor het Houttuins Hof je 3C8. Voor het Gereformeerde Armhuis. 310.Voor het Huiszittenhuis. 312. Octroy op de Erffeniflen der Armen aan de Walfche Gemeente. 3<56. Vrydom öp Obligatien aan de Remonftrantfche Gemeente. 412 Octroy op het tefteeren ten voordeele der Roomfche Armen. 463. Lie-



Algemeene- Bladwyzer,
Lhrop. Roomfche Kerk vernieuwt <£i.
Limmen. De Ambachtsheer by het rest Van ap- en improbatie gemaintineert. 64 Subfidie voor zes jaar geaccordeert 246.
Litthauwen. Interceffie voor de DiffideBten aldaar. 174. Subfidie vergunt.
Littooyen. Roomfche Kerk vernieuwt.
Loenen. Het Staate - Traclement van ƒ200- c- o op /4co- c- o gebragt, mits de Ambachtsheer nog /sao-c-o geeve. 130. ° J
Londen. De Hollandfche Kerk aldaar
gebeneficeert. 165. Loon op Zand. Geen Roomfche Scheepen. 15. Negotiatie tot reparatie der Kerk vergund. 256. Roomfche Kerk vernieuwt 541, 541. Lou-veflcin. Refolutie raakende de Acten van Cautie voor eenige Soldaaten op dat Fort. 321. Lutherfchen Geen Bybels of PfalmBoeken, by die Gemeente in gebruik, mogen gedrukt worden zonder reviue by den Kerkenraad derzelver. 37, \6 Lutherfche Predikanten vry van perfoneele Quotifatie. 139. Eenige differenten tuffchen den Emeritus-PredikantMaaffen, in \Ha- ' ge, en den Kerkenraad, overgegeeven aan de uitfpraak van drie andere» Kerkenraaden , en verdere ordre tot rufte aldaar. 414. Vervolg van Refoluties over die zaak. 418. 420 Nieuwe differenten tuffchen Do. Pambo en den Kerkenraad. 423. Aan het Hof ver weezen. 414. 426.
M.
Maasland Een Adjunct-Predikant vergund. 86, 87.
Maasland/luis Schikkingen by hun Ed Groot Mog. gemaakt nopens het Emeritusfchap van Do. Hofman en bet Iraöernent van zynen Opvol- I ger. 87—92- v
Maaftricht. Do. Barbin, Waïfch Pre dikant, word Emeritus, en nieuwe
gunt en fchikking op het Tradement. U2—114 Do. Bolwerk Emeritus en Decifien over de ftem, dte hy behoud in Kerkelyke Vergaderingen. 116— in. Ordre op het ontfangen en bedeelen der Profelvten aldaar. 2 tf. Vrydom vergund tot het verkoopen van zeker Kostershuis van de Jans-Kerk. 259 Ver gunning aan het Weeshuis om zeker Kind yan Eysden in te neemen 026-. Subfidie aan de H. Geeft-Annen , Iraétement der Kerk-Bedienden , het inkoomen der Latynfehe Schooien, en van den derden Walfchen Predi kant. 350. Subfidie aan de Latynfehe Schooien. 436. Ter voldoening der Traktementen van de Voorleezers en Kotters. 442. By gebrek van ftof mogen ook Roomfchen Meefters van net brouwers Ambagt zyn 469. Ordre tegen Paapfche ftoutigheden-. 4731 f?f. Het Placaat op ongelyke Huwelyken hier provifioneel buiten executie gefteld. 594. Margeraten met Gulpen in plaats van
Vylen gecombineert. 145. MedenbUk. Octroy op de Erffeniffen der Armen S64. Vrydom op Qbli* gatien voor de Waterlandfche Gemeente. 4I£. Meerfen. Kerk- en Toorenreparatie. aijfc Meeuwen. Zie Eethen. 5 Mennonite Predikanten vry van pcrfo,
neele Quotifatie. 739. Miehiels Geftel Seductie tot de Roomfchen Godsdienft tegengegaan. I Roomfche Kerk vernieuwt. 54r Middelburg. De Godshuizen aldaar we» gens het inneemen der Kinderen uft ue Godshuizen van Bergen 0p Zwm gededomageerr. 333- ö p m Middelen. Vrydom' "daar van vefleeriA
311 %iK.
Midwoudc.. Remiffie en Subfidie voor
C 2 Aa



Algemeene Bladwyzer.
de Kerk. 250. Oclroy op de Erffeniffen der Armen. 364.
Mierlo. Regenten van den Roomfchen Godsdienft geremoveert. 24. Die Refolutie gealtereert. 28. Roomfche Kerk vernieuwt. 359.
Militairen. Ordonnantie op het Ondertrouwen en Trouwen van dezelve in de Guarn'zoenen van de Barrière. 560, 5Ö£. Mogen zonder confent der Officieren niet Trouwen. 563. Zie Kinderen.
MUI en Sint Hubert. Roomfche Kerk vergund. T37.
Molenaars in den Over- en Nederwaard. Zie Nieuwlekkerland.
Molenaarsgraaf. Zie Vacature.
Monnikendam. Octroy op de Erffeniffen der Armen aan Diaconen. 36s. Aan het Weeshuis eff Huiszitten Armen. 366. Vrydom'op Obligatien aan de Lutherfche. 442.
N.
Naarden. Vrydom van Verponding aan het Diaconiehuis 311. 397. Portien der Armen in de boetens. 344. Octroy op de Erffeniffen aan het Weeshuis. 365. Aan Diaconen. ibid Refolutie over< het niet verleenen van meerder magt aan Diaconén door het gegeeven Oclroy. 398.
Namen. Maintien van het BarriereTradtaat met betrekking tot de Religie. 503.
Nafau-Saarbruck. Subfidie, 181.
Nayla gefubfidieert. 1&2.
Negotiatien ten behoeve der Armen. Zie Opneeming van Penningen.
Neterfel. Roomfche Kerk vernieuwt. 536.
Niervaart of de Clundert. Subfidie tot opbouw der Kerk- 229.
Nieuw-Beyerland. Paftory onderhoud gereguleert 261. _
Nieuwcoop. Oftroy op de Erffeniffen der Armen. 365-
Nieuwendam. Vrydom van het Diaconie-Weeshuis. 312. Nadere bepaa¬
lingen daar op. ibid. Octroy op de Erffeniffen der Armen. 365.
Nieuwer-Amflel. Octroy óp de Erffeniffen der Armen. 364.
Nieuzvland. Zie Ketel.
Niemvlekkerland. Molenaars in rden Over- en Nederwaard onder die Parochie gebragt, en ordre op hunne onderhouding in geval van armoede. 324-
Nooddorp. Octroy tot een Omflag voor den Schooldienft 385.
Noordwyk. Vrydom op ', hligatien voor de Remonftranten. 412. Omflag ■ tot Kerkreparatie 616,
Notariffen die Roomfch zyn in Braband mogen geene fcabinaale Actens paffeeren. 28—31.
Nuland. Twee Kinderen van een Gereformeerden vervoerd. 499: Roomfche Kerk vernieuwt 535.
O.
Obligatien. Wat in agt te neemen by het afloffen derzelver om een hooger Intreft door eenige Corpora in ,dé Meyery. 381. Vrydom van eenige Laften op Obligatien aan de Armen in verfcheidene Plaatfen. 411. Zie ook Opneemen.
Oedenrode. (St.} Negotiatie en Omflag tot een nieuwe Paftory 270. Roomfche Kerk vernieuwt. <4T.
Officieren, die Proteftantfch zyn , en ' of den Roomfchen Godsdienft aanneemen, of met een Vrouw van dien Godsdienft trouwen, verliezenhunne Militaire Charges. 569. Refolutie van hun Hoog Mog. en den Raad van Staaten op dat ftuk. 571. Dit zelve tot alle Politicque Officieren in de Generaliteit uitgeftrekt. 573. Verzoek van dispenfatie op het 'een en ander afgeflaagen. 575, 576. Het laatfte door een Deurwaarder gedaan , andermaal afgeftaagen 578. De Zwitzers en Grifons meede onder die Refolutie begreepen «83.
Voor



Algemeene Bladwyzer.
Voor alle Amptenaars in Holland het zelve geftatueert 588 Ook voor alleBeampten in de Generaliteit. 597. Oirle. Negotiatie voor het Schoolhuis. 281.
Oirfchot. Roomfche Scheepenen geamoveert 16—18. Eenige pieufe Fundatiën,. Kerken enz. in die Heerlykheid hebben het Recht van parate Executie. 380. Roomfche Kerk vernieuwt ^38.
Olne. Roomfche Scheepenen gearaoveert 15.
Olyfberg. De Predikant te Antwerten of op den Brabandfchen Olyfberg verpligt , uit zyn Tractement de huur van het Huis te betaalen waar in de Godsdienft word geoeffent, en in vacatuuren die huur uit *s Lands Comptoir betaald 134—136.
Ondertrouw op een Zegel van twaalf ftuivers te doen , of zoo iemand geen /■2000- o o gegoed is, op een Zegel van zes ftuivers 555. Tn de Generaliteit te doen zoo ter Plaatfe daar men woont, als daar men bin ne 1 een jaar en zes weeken gewoont ^ heeft. 558. Zie eok Huwelyk, Militairen.
Onfenourdr Aan den Prelaat der Abtdye te Tongerioo gepermitteert in die Statie Canoniken van zyne Abtdye te zenden 516 Roomfche Paftory vergund. 535.
Oortjesgelden van de gemeene Middelen aan Diaconen in het Land van Viatien toegeftaan, 311. te Hillegcrsberg. 343
Oofterhout Roomfche Kerk en Orgel
vernieuwt. ^41 Oeflhuizen Negotiatie tot opbouw der
Kerk onder vrydom van den hon-
derdften en tweehonderdften Penning ' toegeftaan. 230. Ooftwoud Subfidie tot een nieuwe Kerk.
24a. Remiffie en Odroy nopens den
8cften Penning. 250 Oeftzaan De heffing van een honderd-
ften Penning, Subfidie en vrydom
van Impoft enz. verleend voor een nieuwe Kerk. 252. Ooft'zaandam. Octroy op de Erffenifle» der Armen. 36$. Aan de Doopsgezinden. 357. Vrydom aan dezelve op Obligatien. 412. Opdam- Een Adjunct vergund. 84. Opmeer. Remiffie, Kerk-onderhoud ea
halve Predikantsbetaafing. 286. Opneemen van Penningen tot afloffing van Obligatien op hooger Intreft in dè Mcycry onder bepaaïingen toegeftaan 380 Ten behoeve der Armen in het Quartier van Maasland- 382. Oterleek. Vrydom van Verponding aan
Kerkmeefteren in. Oudenbofch. Roomfche Regenten. 10. ea een Roomfche Dykgraaf geamoveert. 23 Subfidie to- reparatie der Kerk. 2ï8. RoomfchPaftoryhuis raag niet ver*, ruildwordem 5,28. De Ref.lutiè daar op gemaintineert. tzq Een nieiwe Paftory vergund. -.-39 en een Kerk ib. Oudenhoorn. Paftory gerepareert. jM. Ouder-Amflel. Octroy op de Erffènis-
len der Armen. 36 Oudewater. Een derde Predikant op ƒ700- c- q beroepen om de indispofitie van Do. Vos, 83. Oud-Gaftel Roomfche Regenten {Team-weert, se Ordre op de Armmees» ters, het onderhouden vm de Armen der Roomfchgezinden en het doen der Reekening. 27. 453 teg Oudshoorn. Octroy op de Erffeniffen-
der Armen 365. Oudsdorp, Zie St. Pancras Overcaffel. Subfidie tot vergrooting der
Kerk. 304. 0 Overloon. Roomfche Kerk vernieuwt 535
Overfpcl Dispenfatie geweigert van het Placaat tegen het trouwen Va» Overipeelers met hunne Boelen 6o<;. 649. J
Overfchie. Octroy tot heffing van Lasten tot reparatie der Kerk, van het School en Paftoryhuis voor twintig jaaren. 237.
Ö P.



Algemeene Bladwyzer»
p.
Tancras. (St.) Met Oudsdorp en Oterfcek gecombineert. 143.
Paradebed van Zyne Ooorlugtige Hoogheid aan den Armen in 'sHage en te Delft gegeeven. 347-
Pasquillen, byzonder op gekroonde Hoofden, verboden, 428, 429- 431? 432
Pajïory-onderhoud Schikkingen daar op gemaakt in den Lande van Voorne, Putten en Overftacque 224 Alteratie daar in. 225 Accoorden daar over tufTchren Regenten en Predikanten in de Meyery verboden 280.
Penfyh'anien- De Keiken aldaar gebenëficeeït. 173, 174-
petersburg Subfidie tot opbouw van een Kerk aldaar 183
Piemont De Waldenfen aldaar gefubfidieert 610.
Poolen. Interceffie voor de Diffidenten aldaar 174.
Bra-ceptoren. Zie Schooien.
Jïred'kmten. Over hunne jaaren van Verkiesbaarheid. Zie Verkiesbaarheid. Vrydom van Inquartiering. Zie Inquartiering. Predikanten in de Barriere-Steden mogen zonder verlof zig niet abfenteeren. 138 Predikanten, voor. zoo veel hun Tractement aan gaat, buiten quotifatie; 139. Over hunne Kinderen. Zie Kindergeld en Schoolgeld* Predikanten in de Meyery hebben acces tot de Arme Hoofd Lytten. 38 1. 1
Brie/Iers. Vericheidene Refoluties over liet 'toelaaten of vermeerderen van Roomfche Priefters. 446—4*0.. Zy "mogen in de Meyery geen Lunchen waarneemen- dan daar zv geadmitteert z^n, ook niet voor naburige Priefters, dan bv ziekte.^452. 461.
froceskoftm. Toegeftaan aan een Kerkenraad om pro Ecclefia bediend te 'w rdeni 63. Aan de Claffis van Go-•^indiem; gèweigert. 20<r,
^Mfrjppnwtmi- 'Eeni adfifteerend" Propo¬
nent op ƒ500- o- o aan een Predikant te Schoonhoven vergunt-, «en comraifforiaal gemaakt , in hoe ver dit meer zou kunnen gefchieden. 131, 132. Vergunning aan een Predikant van Zzvyndrecbt om een Proponent te mogen hebben op ƒ 400-0-0. 133. Proponenten niet admiflibel tot den Legerdienft. 65^. Over Walfche Proponenten. Zie Walfche.
Profelytcn. Ordre op het aanneemen van dezelve te Maaftricht, en het geen van de Diacony aan dezelve zal gegeeven worden. 215.
Purmerend. Octroy op de Erffeniffen aan het Weeshuis. 366. Vrydom op Obligatien aanc'eDoopsgezinden.412.
Purmerland Heffing van eenige Laften en Octroy op de Erffeniffen der Armen 370.
\/. * %
Ojtakers. Vrydom van Verponding aan de Quakers Kerk te Amfteldam geweigert. 314.
R.
Ransdorp- Octroy op de Erffeniffen dei- Armen. 366. .
Rantfoenpenningen uit de gemeene Middelen. Zie Oortje\gcleien.In de Meyery moeten de Rantfoenpenningen opde Diacony-Reekening verantwoord worden. 392.
Recognitiën. De Roomfchgezinden niet aan de Officieren te betaalen , en ordre daar op. 4.' 4. 629. 63j.
Rectoren. Zie Schooien.
Reekeningen. Lyften van Kerk- en Arme-Reekeningen in de Meyery overte geeven 392. Diacony-Reekeningen op Plaatfen daar- geen Kerkenraad is 3.31. Zie-ook Armen-
Regenten. Roomfche Regenten niet aante ftellen te Boxtel. 7. In het Ooftquartier van Bergen op Zoom; 8-12. 34, Te Baardwyk, '12--14» Tê.Loom



Ugemeene Bladwyzer.
op Zand. ij. Te Olne. 16. Te Mierlo. 04—28. Te Oirfchot. 17. Remonftrantfche Predikanten vry van
perfoneele Quotifatie. 139. Rentmeefters van den Roomfchen Godsdienft' in Brahand geamo veert. 18-23. Reufel. Roomfche Kerk vergunt- 538. Roermonde. De Biffchop doet een Gereformeerde Perfoon derwaarts vervoeren met violatie van het Territoir van den Staat, en redres daar op. 5C0. 505. Roomfchen. Nuttigfte Middelen tegen den voortgang derzelver ,■ het Catechifeeren , byzondere Aanfpraaken en Huisbezoekingen. 1. Seductie te ■ St. Michiels-Geftel. 3. Mishandeling te Ifefterhoeve 31 Ordre op het betaalen der Recognitiën in de Generaliteit 444. 429. 634. Ordre op het onderhoud der Armen Zie Armen. Dispofitien en Tranfportea aan Roomfche Kloofters, Kerken enz. tinter vivos ■ & mort aas, verboden. 062. Dispofitie ten voordeele van Roomfche Armen. 463, 464. Klagten over Roomfche ftoutigheden in de Generaliteit te brengen eerft aan de Droflaarden, en by gebrek van redres, aan den Raad van Staaten. 473. Hoe de Befcheiden daar toe m te winnen en over te leeveren. 475. 'Roomfche ftoutigheden te Detirm. 4.6). Te Schynd/;l. 471. In den Lande van Cver-maze. 47-} 475. Ter 'Berchem. 439—49* Te 'Gemert 496. Alienatien van vafte Goederen- do ar Roomfchen, die, na dat hunne Vrouwen tot den Gereformeerden •Godsdienft overgaan, naar elders ■vertrekken willen , verboden, en derzelver verkoop, -krachteloos. 486. Roomfche Kerkhuizen. Zie Kerkreparaiie. Over Officieren die den. Roomfchen Godsdienft aanneemen, ■of met Roomfthe Vróuwen trouwen. Zie- Ofc/eren- Renovaiie-Placaat te- • gen de Jezuiten, hunne: Schooien , ÖMte houden; wam 'Correspondentie '
tegen de Kloppen, en nopens de opvoeding van Kinderen van Ouders , welke een vau beiden Gereformeerd waren. 619. Zie voorts
Berichten, Collateraal, Compofitien» Regenten , Vervoering
Rotterdam. Vrydom voor de Hoogduitfche Joodfche Natie. 314. Voor de Armen der Doopsgezinden. 401. Vrydom op Obligatien voor dezelve cn voor de Remonftranten. 412.
Ryen. Roomfe Kerk vernieuwt. S39-541.
Ryp. Vrydom- op Obligatien voor de Doopsgezinden. 412.
Ryswyk. Refolutie van Ambachtsheeren nopens het refundeeren der beroepskoften door de 'Predikanten,, die binnen drie iaaren vertrekken,, by hun Edele Groot Mogende geapprobeert. 97, 98
Saarbrak gefubfidieert. 181.
Sabbath Explicatie van het Placaat op-
deszelfs onderhouding te Sas aam
Gent 547.
Sas van Gent. Reglement op de uure» van den Godsdienft voor de Hollandicne en Widiche Gemeente gemaintineert. 32—34. Collecte in het jaar 4=749 voor de Kerk 48. Roomfche. Kerk verplaatft 535. Zie ook Sabbath.
Scheef i r, cn, zde Regenten: ' ■ School en Academiegcld voor Predikants - Zoonen, voortaan -aan tweevergund f49. Ook. aan. twee Predikants-Zoonen-, die door' hun Broeder op een Dorp onderweezen. ,wier~ den 151.
Schooien en Schoolmeefters Rectoren., -Conrectoren en Praceptoren der Lv tynfche ichoc-len, vry v'.n- perfoneele Quotifatie. 437. Explicatie-vant het Reglement op het examineerem der iciioolmeeiters in- de- GeneraÜ, -teit. xp. Van her- r-veriwlen \mn een Schoolmeefter, Kofter en Voorzanger, moet: per eerfteeiisoit ,aan dem ^ * Raadt



Algemeene Bladwyzer.
Raad van Staaten kennis gegeeven worden. 438. Schoolmeefters in het Marquizaa't in zekere gevallen meede aamiffibel tot de Regeering der Dorpen. 441.
School - Reglement in de Generaliteit. Predikanten zullen op de obfervantie daar van letten 5.
-Schoonhoven. Aan Do. vander Horfl een Proponent op ƒ500- o- o toegelegt. 131, 131.
'Schoort. Zie Bergen.
■Schotfche Regimenten moeten zig op het ftuk van het Huwelyk aan de Reglementen en Placaaten hier te Lande houden. 602.
•Schyndel. Paapfche ftoutigheden. 471.
Secretarieën in Braband mogen alleen fcabinaale Actens paffeeren 28—30.
Sevenhoven. Een beroep geannulleert. <59__<5i. Vrydom op Obligatien aan de Remonftranten. 412.
Simonshaven en Biert. Paftory gerepareert en Subfidie vergunt 269. Ook voor de Kerk, Tooren en Schoolhuis , nevens Octroy tot het doen vaa Omflag tot Kern-onderhoud. 294..
Sluis. Weeshuis aldaar confent gegeeven tot het procedeeren. 396.
Soetermeer. Differenten over de Predikantsberoeping tuffchen den Ambachtsheer en Kerkenraad, en Refolutie op dat ftuk. 61—63. Vrydom op Obligatien voor de Reinonhrantfche Gemeente. 413.
.Soldaaten. Het onderhonden van hunne nagelaatene Kinderen te Breda bepaald. 333»
Someren. Roomfche Kerk vernieuwt. 542.
Son. Roomfche Kerk vernieuwt. 54 u spelen. Zie Dobbel/pellen Sprundel. Roomicbe Kerk vernieuwt. 539
.Spyk Subfidie tot Kerkreparatie 599. Steinach -Subfidie tot een nu uwe Kerk.
Sterfvierendeeljaars aan den Broeder van zeker Pedikant, te Wilre en den tfroenhwc overleeden, geweigert.
Stryen. Accoord over het bidden VOOT den Ambachtsheer en Bailiiuw door den Predikant, by hun Ed. Groot Mog. gearrefteerd. 101—107.'
Sufpenfie. Een gefufpendeert Predikant verheft zyn Tractement, en moet aan Gecommitteerde Raaden daar van kennis gegeeven worden. 143.
Sybecarfpel Remiffie en Subfidie voor de Kerk. 249.
T.
Terheyde. Subfidie tot verpiaatzing van het Schoolhuis. 281. Nieuwe Roomfche Kerk vergund 539.
Tefteeren- Hoe dit gefchieden moet door die van de Roomfche Waereldlyke Ordres. 459. Het disponeeren ten voordeele van Roomfche Kerken, Kloofters enz verboden. 460. Eenige Godshuizen daar van uitgezonden. 463- 467 In ongelyke Huwelyken" mag de een van den ander geen Douarie of Lyftogt neemen Ook aan de Kinderen,"die in den Roomfchen Godsiïieiift opgevoed worden, geen prreferentie worden gegeeven 590. Eenige dispenfatie hier op verleend. 593
Tetcringen. Roomfche Kerk vernieuwt. 539
Texel Laften tot onderhoud der Kerk op den Burgt toegeftaan, en interpretatie daar van 2 6. Subfidie, Remiffie en Octroy tot heffing van Laften tot onderhoud der Kerk op de Waal 240.
Tilburg Roomfche Kerk vernieuwt. ^42.
Tractementen der Pn teftantfchc Predikanten vry van Quotifatie. 139 Tractementen van gefufpendeerde Predikanten houden op tot de wederaanneeming 143. Het Geeftelyk Comptoir tot betaal ng der Predikanten met de zesde duit der Rantfoenpcnningen van de gemeene Middelen gebeneficeert 158.
Trigland. Zyn Beek,: Kerkelyke Ge-
fchie-



Algemeene Bladwyzer.
fchiedeniffen hy de Staaten in waartic cn onwaarde gebaren. 6 ;< Trouiu Adttjlatk te geeven op eea Zegel van 12 duivers. 555.
U
Udenhout. Roomfche Kerk vernieuwt. ■ 3 o.
Univerfiteit te Z*j/&« vry van Zegel.
£//-^. Proces over het recht van af> probatie «ner fredikantsberoeping en proviüoneele Refolur e 78---81' Oflroy op uc Erffeniffen der Armen. 366.
V.
Vacature \n de Generaliteit, zoo 'er een Weduwe is, binnen het jaardoor beroeping te vervullen, «o. Vacatuurpenningen in zeker geval aan de Claffis Van Tholen JU^t L39- Vacatuurpenni-gen van Molenaarsgraaf aan den PapendrechtSe^RinW«n> en iri, adv s • geh uden, hoe de Refolutie van 6 November 167* , raakende de vervulling der vacaturen, naar behooren na te komen. 207. Vacatuurpenningen te Ca/lrieum om een in• gekomen Proces aan de Claflis van Haarlera vergunt. 208. Ordre op de bewaaring der Ker^e-Boeken in een vacature te Waalre. 211. Vagabonden Placaat in Holland daar
tegen. 551. Valkenburg. Negotiatie en Laften tot
Kerkreparati€ 299, Valkenszuaerd. Oclroy tot het- "verkcó- '■
Collecte. 349- Kerk der Roomfchgezinden gefl. .oten, tot dat het Recognitiegeld betaald is. «14. De Abt van Echternaken verpfiot tot ieevermg van het geen tot viering ■des II Av.rndmaals noois is, Rwomicne kerk vernieuwt. *4i m?
Refolutie over de diftMtSnH-
flf-r A..,„„ 1 , 'JV-J. t.C UiiliiOUtie
üer Aimegelden. 32.8. Verhuuren van Huizen of Kamers a-tta
é" ae Ueneraiiteit verbod-n
eenige Steden der Generaliteit i£ï
gebri" aSrCHPlaaf" tot " georagt, 50. Hoe dit te rekenen
"5? Peern'7 Wed^ overb yft 7, Z~ "»3- K.eiolutie l upens D0. .iW 1> roepen m de Beverzuyk. 1 penfue te ^rammatOeéjk geweigerl" 5> en te Scvenhoven Kq. De anP obatie van hun Hoog Mog op cle
SfC ingetrokken, om dat te ion? was, toen de vacature inviel ,66 S v?°r Predikanten in de Bar nere-Steden. 138 ar~ Verponding Kerken , Gaft- eft Wees ■huizen, en andere pieufe Geftl t n van den Proieftamfchen Godsdïenft als meede publicque Huize, die ten diende van het Algemeen »i
^JanSl^ f^"nnvS 0^7 n y l737 daar van vrvge-
. £?• zi?ö4|jr* qgg
Roering buiten 's Lands te^n™. gaan van een Vrouw 48». Van rw&
tinderen. 499 Van een ander Lij! maat. *;oo. co6 c-^r, w„„
dere Kinderen 642^3 g V£l" S ■ ^« Negotiatie voor de Pa,W toegeftaan. 272 ^itory
Vianen Een Walfche Predikant ver£e™ ,,et ïra^mement voor
Ïaïïd. n4.V°0rleeZer en K
E «-t-.- *



Algemeene Bladwyzer.
gWatte (hr Kerken gementioneerd in t een Refolutie van hun Edele Groot Mog,- a. Wat het Verbaal van dezelve in de Generaliteit behelzen moet. 6. Kerk- en Schoolvilitatie in Vlaanderen toegeftaan- 6»3- Weder opgeheeven. 204. Wat Vifitatoren in de Meyery te doen hebben, als 'er eenige klagten inkoomen aio.. De Verbaalen aan de Gecommitteerde Heeren binnen drie dagen na. hun komft ter hand te ftellen, 390. Vicic.rdingen. Negotiatie tot vernieuwing van den Tooren en vergrooting van de Kerk geaccordeert. .'•gf., Vlamingers onder het Kruis gefubft-
dieerf. 358. Vlieland. Ocltroy op. de Erffeniffen der
Armen. 364. Vlugtelingen, uit belegerde Plaatfen in het jaar 1748 op andere Plaatfen • . bezorgd en geadmitteerd- 3^7- 3^9Vlymen, Verzoek om Huishuur en een nieuwe Paftory afgeftaagen. 140. Een nieuwe Paftory vergund. 268 Zorg en Laften voor het ondeihoucL, alsmeede honderd gulden tot" de kosten der beroeping en losmaaking. van een Predikant vergund. .267. De Abt van Bern heeft permiffie. herwaarts. Priefters uit zyne Abtdye tè'zenden, gij. Voogden. Geenè Roomfche Voogden over " Kinderen van Gereformeerden. 619, Vbtrleezers. Zie Schooien. Vrankryk. Zorg by. de Vredehandeling te..Aken voor. de Gereformeerden' aldaar 180. Jgtydotn. yan -Verponding en Impofitienaan verfcheidene Godshuizen, en Armen, vergund- 307—3T5- Hoedanig te bcgrypen voor Armen, die hefteed' worden buiten een Godshuis. 407. Vrydom op Obligatien aan verfcheidene Armen verleend.411,4.12. ff'r^-Mej.zelaarj. Refolutie en, Placaat'tegen, hu.nne faamenkomft 543. 546.
f.' Negotiatie. tot Kerkreparatie vergïtad- 302. Roomfche Kerk v.cr-
Vylen van Margeraten gefepareerd. sco. Egter, dat 'er eenmaal 's jaars gepredikt moet worden. 145.
W.
Waalre. Ordre op de Kerkeboeken is, een vacature. 212.-
Waddingsveeh Vrydom van Verponding aan het Armhuis. 312. Octroy op de Erffeniffen der Armen 366. Vrydom op Oblgatien aan de Remonftrantfche Gemeente. 412.
Wachvey. Vrydom van Verponding aan Kerkmeefteren en Arme - Voogden. 312. Zie Wognum.
Waldenfen in de Valyen van Piemont gefubfidieert. 6 te-
Walfche Kerkenraaden- Subfidie voor. Vlugteiingen, hee lange en waartoe "mogen geeve-n- 355.
Proponenten. Verzoek dat Proponenten uit zulke Landen koomende , waar de Onderdaanen van deeze Republicq niet beroep.lyk zyn, ook alhier onberoepelyk verklaart mogen werden, door de Staaten afgeftaagen-. 107.
-—■ Predikanten. Over de Emeriti.
Zie Emeritusfchap.
Warmond. Het Predikanrs-TractemenCv aan het Kerkelyk Comptoir overgebragt:; Kerke-Landen verko.gr, "en fchikkingen daar op- vulgende. 125—127.
Waffenaer. Heffing van Laften tot onderhoud der - Kerk vergund 295. Dorps-Rechthuis en Schoolhuis vry . van Verponding. 310.
Waverveen. Subfidie tot opbouw der Kerk en ontilag van eenige RentenCollecte. 235. 'Octroy op- de Erffeniffen der Armen 365: .
Weduvee Beurs by de Claffis van Voorne en Putten door de Staaten geapprobeert 152. Ampliatie daar van, 153.
Weduwen. De Refolutie over het Anmts luclus in de Generaliteit, gehandhaafd 564»



Algemeene Bladwyzer.
Weduwen van Predikanten. In de Generaliteit op^Plaatfen daar een Adjunct was, is geen Annus gratue. zonder expreffe vergunning. 153. In Hollimd zyn de Fredikaüits-Weduwen vry van- perfoneele Quotifatie. 154. Weduwe van een Predikant van Heukelum trekt ook Weduwegeld, offchoon te Leerdam woont. 155,. De. Weduwe van Do. de La Douespe insgelyks , offchoon buiten de Provincie woonende. 156. Weduwe te Aalburg' trekt ook Kinder-geld 157. Weeshuizen van Proteftantfche Gezindheden vry van Verponding. 308. Weeskinderen van Gereformeerde Va■ ders Biogen. niet onder Paapfche Voogden ftaan. 624. Werkendam. Subfidie en vergunning van Negotiatie tot vergrooting de? Kerk. 22u. Wefterhoeve. De Gereformeerden teo-en mishandeling door de Roomfchen gemaintineert. 31. Weftmaas en Group. Rectificatie der Koop-Conditien van die Heerlykhe- ' den ten opzigt van de beroeping der Predikanten. 609. Weftzaan. Octroy op de Erffeniffen der Armen aan de Doopsgezinden. 367. Vrydom voor dc Diacony-Armen. 407. Op Obligatien voor de Doopsgezinden. 412 Weftzaandam. Octroy op de Erffenis. ren der Arme-Voosden, Wë?<tv*Aèr* en het Weeshuis. 306. Vrydom op • Obligatien voor de Doopsgezinden412.
Wilre, Zie Sterf vierendeeljaars. Wintelree. Roomfche Kerk^ vernieuwt
Woerden. Differenten over de beroeping van een Predikant aldaar door hun Edele Groot Mogende teneinde gebragt .65—71.
Wognum en Wadwey gecomb'neert. 144. iiemifiie van Verponding voor Wög-
Penning 25a 07 n°PC11S den
Wormerveer. Octroy op de Erffeniffen aan Diaconen. 306. *"CIjrucn
Woabrugge. Crafficale koflen in de Kerkelfke differenten aldaar uk ' L n Kaffe goedgedaan. 6r2.
Wouw. Een Paftoor en twee Capplla*nen met eenige bepaaling verent 518. Roomfche Kerk verrifeuwïf3^
Y.
Tfelmonde. Ordre nopens de faatnenkomften tuffqhen Regenten en den Kerkenraad over liet freftuur der Arnie-Goedeten. 393. Reglement V00V den Armen geapprobeert. 395.
Z.
Zaandam. Vrydom aan de Vriefche Doopsgezinde Armen 313. Aan het Lutherfche Weeshuis- Iel Zaandjk. Octroy. op de Erlïeniffen-voor
de Doopsgezinden.-367. Zegel Verzoek van de Claffis van Gorinchem om tegen den Heer van Engelen zonder Zegels te mogen procedeeren >, , a|»%igen: sc 6- Zie Proccskoften. Extract uit de Ordonnantie op het Zegel in Holland, raa. kende vrydom en het gebruik van
© is f)53' Zottermeer. Zie Soetermeer. Zoeterwoude. Vrydom van Verponding aan de Paftory. 310. * fc
ZuÜfehugvoude^ Broek op Langendyk. Hun Edele Groot Mop- doen verklaaringe nopens het recht der Arnbacntshccren by eene te dccne beroeping, '75—73,
Zwitzerfche Regimenten moeten zignrr iet ftuk van Huwelyken aan* daReglementen hier te Lande houden,.
Zwyndrccht. Aan Do. van der F/ofdetm een Proponent toegeyoegr. 133/



E R R A T A.
Pag. 1—73 ftaat onder aan ///. DEEL, moet zyn IV. DEEL.
— 3° ReS- IO- ftaat voorfchreeve Notariflen, ieeft: voorfchreeve Secre-
tariffen , met feclufie van voorfchreeve Notariffcn*
——- 67 28» * 20 Maart, leeft: 29 Maart.
78 Not. (d) moet zyn : Ziet beneeden pag. 2-3.
174 in 1NB. Reg 5. voegt agter '.759 den 29 Novemè'er.
• 1/6 Reg. 10. 18. 26. ftaat bohemen, leeft: Bokenem.
210 3. ftaat Ecclefiorum, leeft : Ecclefiarum.
• 218 in Not. Reg. 4. ftaat af, leeft: 18 September.
ti— 220 Reg. 2- ftaat gecorrigeert gecenfireert, leeft: gecorrigeert en
gcc.enjureert.
250 9. Bennenbroek, leeft: Benningbrock.
—— 365 33- aan die vier, dan aan die vier.
— 437 Boven aan Boeken, leeft: Schooien; welk woord pag, 4*3.
gevonden word , maar op pag. 436. moeft geplaatft zyn. b
463 Voor de Refolutie ftaat G. moet zyn: II.
563 Reg. 25. ftaat waaren , lees: waare.
< - 618 is lil. te veel.
619 Voeg agter den Titel van het Placaat, den 25 Mey 1720.
. 632 Reg. 8. ftaat affectie, leeft : affixic.
*»■■■■ -642 —— 11. zynen , zyne.



B E G I S T E R
BEVATTENDE DEN
KORTEN I N HO U D
VAN DE
PLACAATEN, &c.
ZOO ALS DEZELVE DIT
VIERDE DEEL
ONDER HUNNE TlTELS GEPLAATST ZYN.
2. Eerfte Èoek, handelende van de Kerkelyke zaaken.
A. Etrfle Titel, handelende van de Kerkelyk dtenft, de Religie.
|^Efo!utie van de Staaten vm .Holland, betreffende het Cathechifeeren , en bet doen van Huisbezoeking. Den 22 foly pag. 1.
— van de Staaten Generaal, belangende de middelen tot afbreuk van het lausdom, &c. en het agt geeven op het School Reglement en de Politicque Reformatie. Den 3 Juny. 1750. pag. 3. ' ' > n al* vooren, omtrent bet aanftellen van Gereformeerde of Roomfche Scheepenen m ae Meyerye van 'sBofch. Den 1 December 1735. „-„V
n , ~ " waar by die van den
wtiCT R,eekeninSe ™n den Huize van het M.wquizaat van Bergen op Zoom gelaft worden zlg in het eiigeeren van Scheepenen te reguleeren naar de Politicque Reformatie, Den 11 Septemb. 1743, p3g g Dne Miffives van het Hof Provinciaal § ' "? Aw den Schout van Baardwyk, om
n. Aon den Prekant'aYdiar. B£ £ Maart 1738. JT 20
I"- ^ IcW De„
't Zand RoomfcheTcheep™ e raapje" ft? -— als vooren; afgeftaagen een ver
jS7«« Slepen aan-te ftellen. Den 26 '' 'pag. 15
*1' ** gelaftende in dp i?,.
Serf aan °'f%°\ geene ««oirS Regenten aan te ftellen. Den 2 April
- , , "pag. i'ö.
veeren unn T*-" *PPro,bee"»de het amoK nm PaaPfchen Rentmeeftet
J4 December 1742. .pag_ £jj
*" ~ —— approbeerende het 're'



Riegifter en Aanwyzinge der Placaaten, Ordonn., Refbl., ècc.
inoveeren van eenen Roomfchen Dykgraaf en Penningmeefter van de Polder de Oude en Nieuwe Landen. Den 23 December 1745; pag. .23.
Refolutie van de Staaten Generaal, gelastende den Roomfchen Praildent en Vice-Prajfident te Mierlo af te ftellen, en Gereformeerden aan te ftellen; en zig te reguleeren naar de Politicque Reformatie, en Refolutie van den 21 Maart 1687. Den 27 January 1750. pag. 24.
... als vooren , waar by de voorige Refolutie word buiten efFefl gefteld. Den 25;.April 1750. ' pag. 27.
—_ _ ... waar by aan Paapfche Notariffen, en andere private Perfoonen in het Quartier van Braband , Reffort van dtn Staat, verboden word het fchryven, paffeeren &c. van eenige fcabinale Actens. ■ Den 23 Juny 1740. pag 28,
c-a—— — —— waar by F. Gooffens gelaft word zyn Zoon te alimenteeren, geduurende het onderzoek zyner klagten over mishandelingen om de Religie. Den 8 Juny 1743. pag. 3'-
._ — — bepaalende den tyd
der waarneeming van den Godsdienft te Sas van Gent. Den 1 Maart 1741.. pag. 32.
n—m van den Raad van Staate, be-
tr.ffende het zelvde ftuk. Den 8 Mey 26$$»,- pag- 33- van de Staaten Generaal,. gelastende aan den Predikant van Bladel &c. de Bedeftonden waar te neemen op dag en uur door de Regeering aangezegt. Den 13 September 1747. pag 35,
. als vooren , afflaande het verzoek
van den Predikant te Bladel, om de fchikking in de voorige Refolutie gemeld, zelve te hebben. Den 5 Dec. 1747. pag. 3<3.
B. n Tweede Titel, handelende van het Funda ■ ment der Religie,, de Heilige Schrift.
EefpUitie. van:-de Staaten van Holland ., raakende het drukken van Pfalmen en Geeftelyke Liederen, en, Bybels voor de Luiherfche Gemeente*. Den 29 September:
C. Derde Titel, handelende van. de-Kerkelyke Perfoonen, Predikanten.
I. Hier te Lande.
Refolutie van de Staaten van Hólland, houdende ordre op het bidden voor de Overheid in de Kerken van de voorfchr. Provincie. Den 15 Mey 1747, pag.. 3g,
—,—-»- als vooren, over het zelvde onderwerp. Den 23 October 1751. pag. 40, ■ !■■ — gelaftende de Predi¬
kanten hunne Predikatiën en Gebeeden te richten, overeenkomftig de duurte en gebrek aan Voedfel voor het. Vee. Den 20 Mey 1740, pag, ^1,
■— ■ tot afweering van de
befmettelyke ziekte onder het Rundvee. Den 21 November 1744. pag 42.
• ' — recommandeerende den
Predikanten in hunne Predikatiën en Gebeeden gewag te maaken van de Iterftc onder het Rundvee, en andere calamiteiten. Den: 27 July 1745 pag. 43.
■ 1 — —— -— omrrent hst houden van weekelykfche Bedeftonden, Den 29 April 1747- pag- 44-
—. van de Staatan Generaal , om¬
trent het Formulier van het Gebed, en het houden van weekelykfche Bedtftonden. Den 14 July '747- pag. 45-
-.. . l— als vooren, tot het uiifclnyven van een algemeeuen Dank- en Bededag, het. doen van Vreugdebedryven over den geflooten Vreede, en eere generaale Collecfte tot opbouw der Kerken te Bergen op Zoom en te Sas van Gent. Den 8 Mey 1740, ' pag. 46.
— ——— houdende aanfchryving
om de weekelykfche Bedeftonden in het Reffort van de Generaliteit tc doen-cesfeereo. Den 13 Mey 1749. pag 49.
———1— — —' omtrent den ouderdom
der Predikanten in het Diftrict van de Generaliteit. Den 5 Juny 1736. pag. 50.
■ — ■■' ■ ■■ interpreteerende de voorige Refolutie. Den 28 December 1740. .. pag. 51.
»'...■■■ ' van de Staaten van Holland, approbeerende het beroep van J. A. Stree,, in de Beverwyk, fchoon geen 25 jaaren oud.. :Den, 20 December 1742. ■ pag. 53.
1 ' als vooren; ^aftende het verzoek
vaa..



Volgens de Methodifche verdeeling van het Werk.
ran dispenfatie voor den Proponent Emilius tot Predikant te Crommeniedyk, en bepaalende, boe de Predikantsplaats aldaar moet vervult worden. Den 20 Augufty 1749. pag. 55.
Relolutie van de Staaten van Holland, afflaande het verzoek van den Kerkenraad van Sevenhoven, om dispenfatie voor den beroepen Predikant omtrent zyn ouderdom. Den 3 September 1750. pag 50.
als vooren, raakende de wyze van
beroeping van een Predikant te Soetermeer en Segwaart. Den 19 November 1735' pag 61.
" — ■ 1 1 - betreffende de dolean¬
tie van de Claffis van' Haarlem, over het improbeeren van een beroep te Limmen door den Ambachtsheer. Den 18- September 1738. pag. 6£
—— — raakende'een different
tuffchen de Magiftraat en den Kerkenraad te Woerden, over de Electie van een Predikant aldaar. Den 21 Mey 1740, pag. 65.
—- , over het verfchil tus-
' fchen den Kerkenraad en den Heir van Baartwyk in een vacant beroep aldaar. Den 23 September 1740. pag. 7I'
— omtrent de approbatie
van het beroep van een Predikant te Herpt en Hedikhuizen. Den 19 Mey *745. pa# 72.
— ~ ■ betreffende een diffe¬
rent tuffchen den Kerkenraad en den Heer van Zuidfcharwoude, over het geen den Heer competeert by de beroeping van een Predikant aldaar. Den 6 Och 1751. pag. 75 Extract uit de Refolutien van de Staaten van Holland, tot de verkooping van verfcheide Ambachtsheerlykheden in de Bailliuwaee van Kennemerland, Blois en de Nieuwbergen. Den 15 Augufty 17.30. pag 77 Refolutie als vooren; houdende elucidatie" op de Koops - Conditiën van Weftmaas en Group, ten opzigt op -de beroeping van Predikanten. 1 Den 28 lulv
I73r- , • Pag- 609.
■—; — raakende eene beroe¬
ping van een Predikant ts Utshem. Den JTjuny 1757. ; pag> ?8<
. —met opzigt op het beroepen yan een Predikant op het Dorp Hunen ia Gooyland. - Den 14 Aprft
. pag.p8iV.
Refolutie van de Staaten van Holland, au~ thonfeerende den Kerkenraad van C lle» hoek om een Adjunct - Predikant te bl roepen op het volle Traclement, onder Condu.en. Den 14 April I74t. ' ™f
"~" T ^ ^enigelaftendedeMagutraat
van Oudewater nog eerr Predikant roepen op ƒ700 o o 'sjaars, tot laft van het Kerkelyk Comptoir, maar zander confeguentie. Den 21 juny ,74'z< pag.
• -x n T, ' bepaalende een Ad¬
junct Predikant te beroepen te Obdan, oD _ / Sco- o- O. Den 9 Mey i759. p3g g p
~~I 7T".~ "~ vefklaarendeDs. Vinck' •
e Gorinchem, Emeritus, en permitteeren-' de den Kerkenra,d een ander Predikant ' te beroepen op ƒ 300 o- o. Den 29 Me,
- _ .. pag. 85.
• ~ " a3n die van Maasland- '
permitteerende, by indispofltie van ff Predikant, een tweeden te beroepen bil ten kofte van den Lande. Den 1 Lbrua,,
- - 4 . , . Pag. 86. ' 1 „ j~ "7. au,Horifeerendedei)Ker-
fuS T m" Hof6''"1'in P'aatS Va" de" E^mus J. m. Hofman, een ander Predikant
te beroepen; en het Traftement van beide J^ende. Den 2 Sept. i75È. pag 87, " • . n~ , elucideerende dtj voor. '
gJai:de RefoluttcDea 18 Sepr. , 76cï; J3g pi.
^nT^0ndet Condicie;gD9i
_. ''afgeftaagen het verzoek ;
van den Hoogduitfchen Predikant Hoedmaker ,n 's Hage, om te jouiffeeren vtó ' de gunft de twee oudfte Predikanten toe gtftaan. DtB ;8 April r748. pag.H ;--
T~* ~. aan de Engelfche Ge-
reformeerde Gemeente in 's Hage toegedaan een tweeden Predikant te beroepen om gezamentlyk met den eerften en na deszlefs dood, alleen den dienft waar te neemeii' D«'2i july I747. pag. £
. " ~" " 1 raakende de koften van ■
beroepen van de Predikant te Ryswyk b? sHage. Den r« Jnruary x74r. p3g. »7 ——' van de Staaten Generaal waar ' by Ds. J. Mobachius, te 'sBofch «K < word, de ordinaris koften der approbatie van zyn .bwoep aan de Claflis te betaalen Den 9 April im, pag. £ *
A * * Refi&J-



'Regifier en Aanwyzinge der Placaaten, Ordonn., Refol., &c.
'•Refoiutie van de Staaten Generaal , op het zelve fubjecT:. JD«.n 20 Ap il
'1742. pag- è9-
ais vooren: raakende het beroepen van een PrediKar.t in den Vryen tot Sluis. Den 7 November 1741. pag- 100.
van de Staaten van Holland ,
approbeerende het Accord tuftetien den Bailiiuw en den Ambachtsheer van Stryen ingegaan, over bet bidden voor deztlve in de Kerk. Den 28 July 1741. png. lot. —-———• van de Staaten Gen" raai, afflaande het verzoeK van de WaUche Synode, om Vreemdelingen te btro. pen tof Predikanten hier te Lande, waar hun Hoog Mog. Collatie of Approbatie hebben. Den.8 April 1741. ,pag. ,10.7.
ja-m—-— van de Staaten van Holland , plaatfende Ds. S. de La Duütipe,, HofCapellaan van den Prince en Prf ceffe van Orange, als Predikant in de WalfcheKerk .in 'sHage. Den 21 July 1747- .pag. 108.
m van de Staaten Generaal, be¬
treffende de beroeping van eejn'n Walfchen Predikant te Maafnicht. Den 23 february i75°- Pag- 109.
, a's vooren ,- inrerprueeiei'ie de
voorige ILfohuie. Den 34 Maart
1750. -pfJg. 11 o.
... — . permftteerende dt-n
Walfchen Kerkenraad te Maaftricht eenen Leeraar te beroepen , en bepaalende de petaaling der Tracismenten voor de Walfche Predikanten aldaar. Den 22 Jury 1750. pag. 112.
„ ,'—-— van de Staaten van Bolland , bepaalende op wat voet een Predikant, Voorleezer en Kofter voor de Walfche Gemeente te Vianen aan te fttilen. Den 35 September 1753. pag. 114.
_«—.—e— als vooren ; bepaaling maakende omtrent het verleunen van Actens van Emeritus falvo ftipendia aan jonge Predikanten. Den i Nov. 1741. pag. 115.
«__-. van de Staaten Generaal, verklaa-
rende Ds. Bolwerk, Predikant te Maastricht, Emeritus, met eene advifeerende ftem in den Kerkenraad. Den fj.Stptember 1748. , <pag. 1 MS.
Mr—k — als vooren.; conc deerende aan Ds.
golwerk een concludeerende ftem tot de beveftiging van .zjn Ppyolger. Den 3 Degember ,1.748. pag- 117.
Refolutie van de- Staaten Generaal, waar by gepeilifteert word by de voorige folutie ren behoeven van Ds. Bolwerk. Den 98 December 1748. pag. 118.
als vooren ; interpreteerende de al-
gemee'-e benanning van Kerkelyke Vergaderingen, vervat in de voorige Refoluües ©mtrent Ds. Bolwerk. Den 24 Mey 1749. pa?- 120.
van de Staaten van Holland.,
bepaalende, dat een Emeritus-Predikant falvo bonore, niet alleen een advifeerende maar ook een -concludeerende ftem heeft. D.n 28 Mey 1751. pag. 12r.
als vooren; het voonge toeltaande aan de Emeriti in de Waitehe Kerk. Den 6 December 1753. pag. iï2.
■ — — waar by Ds Ryp'and.,
Predikant te Eenigenbarg , Emeritus verklaart word. Den 13 Nov. 1738. pag. 123.
•« — vei biedende Predikan¬
ten, welker Tratftenient door de Steden betaald Word, Emeriii te verklaaren , zoo dat hun Traftement uit hetGeeftelyk Comptoir, of andere Inkomften van bet Land zoude betaald worden. Den 28 Ju'y 1752. pag. 124.-
—.—,— — . .raakende het Traóte-
n.ei t. van den Predikant van Warmond. Den i-ó December 1738. pg. 125.
■ — — - aan Ds. Cappenberg, te Ameyden , co" cedeerende ƒ ioo- o- o 'snars, gelyk zynen Prèdeceffeur, maar niet voor zyn Succeffeuren. Den 27 July 1746- -pag 127.
, , . aan Hen tweeden Franfchen Predikant te Dordrechf toegelegt ƒ400 o o 's jaars, onder Conditiën Den 9 November -1748. pag. 128.
—. — -— — bepaalende hoe aan den
Predikant te Loenen 'sjaailyks in plaats van ƒ.150 o o zal betaald worden ƒ400 o o. Den 17 January 1756. pag. 130.
—1—■— — aan H. vander Hor ft.,
oudften Predikant te Schóorhoven, toeleggtnde ƒ'oo- o o 'sjaars voor een Proponent, &c. Den 9 Mey 1760. pag. 131.
f—' -r toeleggende aan J. van
der Heyden, Predikant te Swyndrecht, &c. ƒ 4:0- o- o 'sjaars voor een Proponent. Den 2 Maart 1754. pag. 133.
1 — verhoogende het Tractement van den Engelfchen Predikant te Dordrecht. Den 29 July 1752, pag- J34*
Rcio.-



Volgens de Methodifche verdeeling yari het Werk.
Refolutie van den Raad van Staaten, betreffende het Tractement van den Predikant op den Brabandichen Olyfberg. Den 2ö October 174/. p3g, I34-
■ als vooren ; gelaftende dat geen
Proponenten maar Predikanten tot den Legeniier.fl moeren worden gedespicieert. De» 'O Mey 1Ö7S. pag 650.
——— — . toeleggende aan da
Predikanten te Velde voor Reiskoften ƒ50 o- o. Den 21 Jan. 1690. pag. 650.
bepaalende den tyd van
het ingaan van net Traclement voor een Predikant te Velde. Den 16 Anrïl
I7°+' , Pag- Ö-50.
~~~ ~~ — —-— toeleggende aan een Predikant te Velde/i- 10. o daags voor zyn tranfport van Perfoon en Goedeien in het volgen van het Leger. Den 50 April 1704. p,g.
' — — ordo'ineerende de Re»
gimenten om aan de Predikanten te Velde /a- 10- o per maand te betaalen. Den 20 November 1707. p3g, 652_
' — betreffende eene af-
reekening van J. Lingius, P>edikant in het Guarnizoen te Oltends. Den 26 November 1744 pag. 652.
~~—~ "~ omtrent het genot van
drie maanden Traclement in avan? Den 1 February 1745. pag-
~~r—TT ann ÜD- Mo1 en "de
La Douespe toeleggende dubb.-ld Reisgeld, Traclement en Tianfportgeld. Den 27 April 1748. pag_ 6S4_
— . , betreffende de afree-
keni.-g van Predikanten (e Veiiie, Mol en deLaDoue?pe. Den 27 jan. 1749. pag. 6h,
— van de' Staaten Generaal, interpre-
teerende hun Hoog Mog Refolutie van 14 Augufiy wegens dn vrvdom van
inquartiering aan Predikanten van de Nederduirfche en Walfche Gemeen'e in 'sBofch. Den 17 Miarr 1747. pag. ,„5.
— van den Raad van Staaten, verklaa'
rende alle de Predikanten en Schoolmeesters ten p'atten Larde 1n de Generaliteit vry van inquartiering van Milifie. .Den 12 [utiy 5747. pag> ,3
als vooren ; befreffYnde de Verlooven der Predikanten van de Barrière Den ?o November 175©, ' pag j,g'
* *■ van de Stapten van Hólland, waar
by Lutherfche, Remonftrantfche en Mennoaite Predikanten van bet perfoneel OtioIHJ*0 VJ"yge'aaten- Den 20 February Refolutie van de Staaten Generaaleden'. de het verzoek van de Claflis van Tholen om zekere Vacatumpeaningen. Den 14
. Januafy'73?. p3g. I39*
~~ 7" 71D de Staaten van Holland, iaa. kende het verzoek van den Predikant te Vlymen om Huishuur. Den 2r July J'5l' pag, —- - van den Raad van Staaten, afthande een verzoek om het Sterf- vierendeeljaarsj Traclement- van een Broeder. Den 28 Mey/739- pag. Hu
~ J'S vooren; afflaande een vereo. k
om voor een onmondig Kind, bebalvenhet hterr-vierendeeljaars,, te genieten nog een jaarvaii gratie. Den 9 July 1745. pag. 142. • van de Staaten van Holland, valtfteüende, dat by de fufpenfie van een Predikant, zyn Traclement za-l worden ingehouden. Den 3 Maart 1758. pag. 143. " f " a!s voore": waar by de Kerk van Sr Pancras met die van Outdorp en Oterleek worden gecombineert. Den 18 la-
Jüül17,57- Pag- H3.
ais vooren ; combineerende de Kerken van Wognum en Wadweyde. Den zu December „ pag. 144.
. " 1 van de>1 R™d van Staaten, waar by Morgenraten in plaats van Vylen met Gulpen word gecombineert. Den 5 Mey 17C°' , „ Pag- 145.
T ' Va? de Jtaa^ van Holland,, walt
by aan den Predikant van Geunip te Ethen wor*-toegelegt Kindergcïd voor
.TlïTSo^ e"^e VOl"ende- D™ y , pag. r46.
-——- -als vooren: aan den Predikant Vos. te Dovererj , toeleggende ƒ 30 0- o voor negende Kind, tn het zelvde vafrgéfteia voor alle Predikanten ten platten Ljrnde. Den 11 j,„y rv3o. p/g
"Ti . ,T ,r~—~ toe'laa"de aan den Predikant Guillebert, te Gouda, f J. o o voor zyn vierde Kind. Den 28 September
~!Z~ rn pag. i43.
— „ affjannde her verzoek
van Ds. van den.Horft, te Schoonhoven?
r}°- ?' 0 voor zvn v.yfde Kind eiï de volgende. D.-n 13 Maart 1750. pag. ,4j?
ü ' Extiaéi



Regifter cn Aanwyzinge der Placaaten, Ordonn., Refol.,&c
Extract uit de Refolutien van Heeren Gecommitteerde Raaden, toeftaande aan twee Zoonen van Predikanten tot hunne Studiën te gelyk, ieder ƒ 30-0-0 of /óo-o o. Den 12 July 1735- PaI- J4°-
to als vooren, toeftaande aan de We¬
duwe van den Predikant van Leeuwen, vooor ieder haarer twee Zoonen voor tien jaaren, 's jaarlyks ƒ30- o- e- Den 28 January 17.55*4 -P3g- IS1-
Refolutie van de Staaten van Holland, approbeerende het Contract van de Kerkelyke Weduwe Beurs van Voorn en Puiten. Den 30 April 1750. PH- 'S*-
_ ... ais vooren; de voorige approbatie
van 30 April geëxtendeert. Den 9 October 1751. P:l3- 'S2
. van den Raad van Staaten, om¬
trent de betaaling van het jiar van gratie aan de Weduwen van Predikanten, die een Adjunct hebben in de Generaliteit. Den 15 April 1743. pag. 153.
, , van de Staaten van-Holland, Predi¬
kanten Weduwen yerfchoonehdè van de perfoneële Quotifatie. Den. 23 Juny 1,746. Pa3 -54-
»———— als vooren, permitteerende aan de Weduwe van den Predikant Davijfon het Weduwen Traftement te genieten, fc'iooD te Leerdam woonende. Den 12 October Ï74f. pag. 155-
M . — 1 accordeerende aan de
Weduwe van den Predikant La Deuespe, twee jaaren het Weduwen Tractement, fchoon buiten de Provincie zig ophoudende. Den 12 April 1755. pag. ij(5.
te—.—— — ■ confenteerende het Kindergeld aan de Weduwe van den Predikant te Aalburg &c. tot hertrouwens toe. Den 5 November 1760. pag. 156.
„ . — . . fubfidieerende het Kerkelyk Comptoir met de zesde duit van de Rantsoenen der Gemeene Middelen Voor Vyf jaaren. Den 13 Jan. 1730. pag. 158.
m* .- van Gecommiteeerde Raaden, betreffende het Tractement der Krankbezoekers in 'sHage. Den 19 April 1736. pag. J58. . - - van de Staaten van Holland, accordeerende te Catwyk op Zee een Ziekèntroofter op ƒ 300- o- o. Den 17 Augufty 5753. pag. 160.
■ — als vooren, om een Ziekèntroofter
ouder den Mam van vaft proponent- te
Catwyk aan Zee aan te ftellen. Den 14 September 1753. pag. 101.
II. Buiten 's Lands..
Refolutie van de Staaten Generaal, waar by den Predikant op den Olyfberg, by vacatuur te Bruffel predikende, word toegelegt vier Ducaaten. Den 9 February 1759. pag. 162.
als vooren, authorifterende den
Kerkenraad te Bortfchet een Voorleezer enz. te verkiezen op een Tractement van ƒ 100- 'o o. Den 18 April 1714. pag. 1Ó3.
. — , raakende een prefent,
gedaan aan Je Nederduitfche Kerk ia Engeland. Den 10 Maart 1740. ^ pag. 164.
van een Predikant te Gemert, Den 3 Maart 1736. pag. 166.
. .— — approbeeren de J. L.
Swindels, als Predikant te Gemert, onder conditie. Den 24 July 1744. pag. i68.
. . cet.tinueerende het Penfioen van ƒ 500- o c aan de Gereformeerde Gemeente te Gehmen voor twee jaaren, onder Claufule. Den "13 Mey 1735, 19 July 1737, 19 Juny i73P» en 26 Juny 1741- PaS- Jö9-
_ ■ ■ nochmaals toeftaande
aan de Gereformeerde Gemeente te Gehmen ƒ 500- o o voor twee jaaren. Den 9 September 1743. pag. 170.
. — „ — betreffende dezeivde
Gemeente. Den 19 Juny 1748. pag. 171.
_. , -— —insgelyks omtrent de-^ zelvde Gemeente. Den 22 October 3742. 1 pag- 17».
■ -— van'de Staaten van Holland, accordeerende vcor vyf jaaren ƒ 2000- o- o 'sjaars voor de Gereformeerde Predikanten en Schoolmeefters in Penfilvanien, Den 27 Augufty 175 r- P3S- *73-
— . als vooren , het zelfde accordeerende 'sjaars aan dszelfde voor drie jaaren. Den 30 November 1756. pag. 174.
_ — aan dezelve noch voor
twee jaaren accordeerende ƒ 1500- o- o 'sjaars. Den 29 Novemb. 175.9, pag. 174.
..„..■■,..... van de Staaten Generaal, in faveur



Volgens de Methodifche verdeeling van het Werk.
veur van de» Proteftanten in Poolen en Liithauwen. Den 9 Aug. 1735. pag.
Refolutie van de Staaten van Holland, toeleggende f 1000 o o aan de Gereformeerde Kerk in Liithauwen. Den 21 Mey
r737- pag, 175.
——— van de Staaten Generaal, aan dezelve Kerk noch toeftaande ƒ rooo- o- o Den 10 Augufty 1737. pag> r?5;
*— 1 — a's vooren ; toeftaande aan de Waldenfen in de Valyen van Picmont/iooco-o-o Den 4 January 1729. pag. 6jo.'
"~7 ~ ■ in faveur van de Gereformeerde Gemeente in Frankfort. Oen ;o Jun? pag. n6.
— - — ™ . omtrent die zelfde Gemeente. Deo 19 jan. I747. pag r/7_
Ti T, np het z'-Ifüe fubject
Den 13 February 1747. pgg.
' „ v T ~ —~- nar. den Predikant ie B hemy . s jaarlyks ƒ 25- e-"o uit te keeren. Den 1 M y 1747. pag. ,70.
———- -—jn t3yt,ur van ö(, qc reformeerden in Vrankryk,. Den 3 Ocrob _JJjf_ pag. r.8cn
toeftaande ico goude
Ducaaten aan de Gereformeerden te Saarbruck. Den 29 Juny ,752. p3g. l8l>
- . toeftaande voor eens
ƒ 300- o- o aan de Gereformeerde Ge meuite te Nayla Den 6 Ju.:y j 7,5 pag. ig2.
—— - — aan cien Kerkenraad te
Petersburg toegelegt ƒ 2000- <s- o, tot ou. bouw van een Kerk en Wooning voor den Predikant. Den 19 July ,737. pag_ ^ - ■ > — _ . ;!an Meftrezat toegelegt het volle Tra&etneht als Predikant te l arys, yoor zoo veel maanden als hv 111 de Cape!, van hun Hoog Mog. aldaar den dienft heeft waargenoomen/ Den 12
JUn5? I75°' r. , Pag; rS4.
. 7 ~ Ban Fabricius", Predi'
kant in Ambaffade, toegeftaan hier te b!v- i ven en toegelegt ƒ 400- 0- o. Den 28 February 1733. pag< l8jö
~r7T.."~ÏA betreffende de voorige
Refolutie. Den 28 Febr. 1738. pag. ,gf
1 r ~7 ' aatl A- llocb, Predi'
kant in AmbafPide, toegelegt fW« 0 o 2edert fier overlyden van den Ambafladeur. Den 24 February 1744. pag. l8£
T\ ~ de Proponent de Öi'au-
f-p.ed asngeftey tot ffratrfch Predikant in
de Capelle van de Minifters Plenipotentianffen tot den Vreedehaadel ie Aken. Den 13 February 1748. pag. ,88<
Refolune van de Staaten Generaal, T. Roch Predikant in Ambaffade, in zyn Tradtement en dienft gecontinueert. Den 17 AP"' '7f • c psg. 189.
— als vooren,- afgeflaagen aan J. Roch
de onkoften van zyne teis van Madrid na deeze Landen. Den 19 Maart 1750. pag. 190. „T7"~ ~" ~~ P- de La Rive aangefteld tot Predikant by den Envoyé in Sar. dinien. Den 7 July i7io. pog. ,90.
—- een Acte van aanftel-
hng voor P. de La Rive te depecheeren.
Pen 21 w j?5o. pag. I9r^
- . Vv*. T. Schramm ont-
flaagep van zyn dienft ais Predikant in de t-apel te Regensburg. Den 13 July
r I7"°' , „ Pag- 192.
de Propon. W. Vinck
aangefteld tot Predikant te Smirua. Den 25 January 1741. pag. ,03„
rn. p !— j' k,l'ppel, aangefteld tot Predikant by den Minifter van den S:aat by de Potte. Deh 3 Mey
. i743' _ _. , .. . - Pag. 194.
— ' bepaalende het Tractement en de Taf, I van J. Kluppel by de
_Porte. Den 20 October 1750. pag/,95.
authorifeerende Directeuren van den Levantfchen Handel tot het aan Koopen van een Theologifche Bi-
■ bhotheek voor den Capellaan by hun HooMog. Ambaffadeur te Conftantinopolen Dm 3 July 1760. pagüiprj.
~~ " 77 ~ de Prop. H. Michels
aangefteld tot Predikant by der, Conful van oen Staat te Algiers. Den "o NoVCmber ™- pBg. ,97.
j ■ aan denzelven geaccordeert het jaarlyks Appointement te g;nieten, hangende haar Hoog Mog. deliüeratien over befchuldigingen tegen hem. Den 30 Juny 3750. pag< lj)9t
D. Vierde Titel, handelende van de Kerkthke
Vergaderingen.
I. Synoden.
Refo.'utie van de Beerin Geccmmiüemfe XM.
■ 2 4r«a



Register en Aanwyzinge der Placaaten, ürdonn., Refol., &c.
den, betreffende de Declaratien der Gedeputeerden van de Zuidhollandfche Synode, die de Correspondentie op andere Synoden waarneemen. Den 30 October 17.51, pag. 200.
II. ChATen.'
Refolutie van de Staaten van Holland ,omtrent de bevoegdheid van Heeren van Heerlykheden tot vifie van de Boeken der Kerkenraaden. Den 22 Sept. 1740. pag. 202.
» van den Raad van Staate, be¬
treffende vifitatie der Kerken en Schooien in de vier Kreitfen in Vlaanderen. Den 19 December 1754. pag. 613.
■ als vooren, inlrekkende twee Re-
foluties omtrent de vifitatie der Kerken en Schooien in Vlaanderen. Den 24 Maart 1758. pag. 204.
- - van de Staaten van Holland , toeftaande aan de Claflis van Leyden de onkoften in het different met Woubrugge; doch zulks voor het vervolg afgeflaagen. Den 27 November 1648. pag. 612.
1 als vooren , afflaande het verzoek
yan de Claffis van Gorinchem, 0111 buiten
- haar kollen te procedeeren. Den 29 Mpy
1743. P-»g- ?°5.
. . — ... ■ accordeerende aan den
Papendrech'fchen Ring de Vacatuurpenniugen van Molenaarsgraaf. Den 21 Juny
1743- PaS- 207.
. — toetliande aan de Gas-
fis van Haarlem het openftaande Stipendium der vacatuur te Caftricum. Den 13 Maart 1750. pag. 208.
. • van de Staaten Gen:raal, gelalten.
de Ds. Mobachius de koften zyner Clafficale Approbatie te voldoen. Den 20 April 1742. pag. 612.
__, • van den Raad van Staate, raakende
de pligteh der Vtfitatofes Ecclefiarutn als dezelve- eenige klagten hebben. Den 12 September 1736. p'g 210.
„ van de Staaten Generaal, dat Commifen ter Reclv-rcbe nirc eligibel zvn tot eenige Kerkelyke Bedieningen. Den 23 December 1740. pag. 210.
,_ van den R.:ad van Staate, dar. geen
Deurwaarders eligibel zyn tot Diaconen. Den ró November 1750. pag. 212.
III. Kerkenraaden.
Refolutie van den Raad vm Staate, nopens het bewaaren der Kerktboekeu in de vacante plaats te Waalre. Den 12 Jai uary 1759. pag- 212.
■ van de Staaten Generaal, betreffende het gedrag der Gereformeerde Kerkenraad te Maaftricht omtrent zulken, die van de Roomfche Religie willen overkoomen. Den 27 December 17*0. pag- 215.
" ■ van de Staaten van Holland, raakende de Kerkelyke Cenfuur. Den y Mey 173^. pag. 216.
■ als vooren, op het zelfde fubjift. Den 18 Septemb. 1727. pag. 217. in Not.
■' — over het zelfde. Den
28 Juny 1731. pag. 218. in Nor.
■ — rankende het cenfuree-
ren van Kerkenraads Leden en Regenten te Crommeniedyk, Den 24 September 1749. pag. 218.
E. Vyf de Titel, bandelende van de Kerkelyke Goederen,
I. Ten behoeve der Kerken en Kerkelyke Perfoonen.
Refolutie van de Heeren Gecommitteerde Raaden, tot reparatie van het Pafioryehuis binnen den Oudenhoorn. Den 6 July
1756. , Pag- 2J3-
— als vooren ; betreffende de reparatie van de Paftoryefuiizen in «len Lande van Voorne. Den 6 Dec 17.56 pag- 225.
.... van de Staaten van Holland , b terpreteerende het Octroy van 21 December 1735 voor de Kerk der Stede Burg op Texel. Den 16 November 1741. pag 226.
■ als vooren ; Subfidie ter vergrooting der Kerk van Werkendam Den 12, February 1738. pag. 227.
__—,— — ■ aan die van de Clun-
dert verleend ƒ nooo- o- o, tot opbouw van haar afgebrande Kerk. Den 16 April 1739. pag. 229.
- — ■ - authorifatie a'-rn die
van Oofthuizen tot het vernieuwen van hun Kerk. 'Den 19 Sept. 1742. pag. 230.
—— — tot her opbouwen' van
een Kerkje te Egmond aan Zee op '.«Lands kollen. D.-n 17 Ivias.it 1745. pag- "3r>
Refo-



Volgens de Methodifche verdeeling van het Werk.
Refolutie van de Staaten van. Holland, om. trent het bouwen van een nieuwe Kerk te 'sGr'evelsduin Capelle. Den 13 Mey 1747- pag. 232.
. als vooren, omtrent het voorigen.
Den 10 April 1749. pag. 234.
"" — —— ƒ iooo- o- o geaccor¬
deert aan die van Waverveen tot het bouwen van een nieuwe Kerk. Den 11 January 1754. pag. 235.
—' — raakende het reparee¬
ren van de Kerk te Bommenede. Den 11 Mey 1595. pag. 615.
— ■ ■ 1 betreffende reparatie
der Kerk te Noordwyk. Den 21 Juny 1595- pag. G16.
■ — ——— aaD Kerkmeefteren van
Dubbeldam toegeftaan ƒ1300- o- o, wegens de koften van een nieuw Dak op de Kerk &c. Den 13 Jan. 1748. pag. 236.
— — verleenende Oétroy aan
Kerkmeefteren van Overfchie t<yt het heffen van laften op Wyn en Bier, voor 12 jaaren. Den 17 Mey 1748- pag. 237.
— — geaccordeert/2ooc-oo
enz. aan die vam Baartwyk tot herftelling van hun Kerk. Den 25 July 1750. pag. 238.
' — -■" sm die van Oud- en
Nieuw-Goudriaan verleend /-rooo- o- o en een Negotiatie van ƒ3000- o- o &c. Den 20 Febiuary 1751. pag. 239.
— — geaccordeert aan die
van Waal op Texel ten behoeven van hun Kerk ƒ 1300 o- o &c. Den 14 September ' 753- pag, 240.
. . — die van Ooftwoud ge-
fubfidieerc met / 1203- o- o tot het opbouwen van een nieuwe Kerk. Den 7 February 1754. pag. 2,}2.
— Subfidie. geaccordeert
aan die van Grofthuifen en Avenhorn. Den 3 October 1754. pag. 243.
— _—„ aan die van fierken-
woude, ten behoeve van hun Kerk, geaccordeert twee Erfpagten en een Rente. Den 13 November 1754. pag. 241.
— aan Kerkmeefters van
Limmen toegeftaan Subfidie van ƒ39003 'sjaars voor 6 jaaren. Den 28 November 1 SS*- _ p3g. 246.
1 — „ , ,. die van Crommeniedyk
in ftaat (tellende om een nieuwe Kerk op te bouwen. Den 3 Dec. 1754. pag. 247.
Refolutie van de Staaten van Holland, remiffie van agterftallige Verpondingen geac cordeert aan-de Kerk van Aartswoude met ƒ300- o- o 'sjaars voor 3 jaaren. Deri 28 Febiuary 1755. pag. 248.
" 1 a's vooren; gelyke Subfidie en andere vrydommen aan die van Sybecarfpel. Den 5 Maart 1755. pag. 249. in Notis.
— foorrgelyke vrydommen
aan die van Midwoude. Den 16 Mey 175S- pag. 250. in Notis.
—" — 1 dito aan die van Ben-
nenbroek. Den 17 Mey 1755, ibid. ——— — dito aan die van Wog¬
num. Den sa Mey 1755. ibid. ' ' '— ■■ ook aan die van Ooftwoud. Den 9 July 1755. ibid.
1 — — : als meede aan die van
Bergen, SchoorI en Groet. Den 24 July '755- itid. — —— Oétroy aan Kerkmeesters van Hem en Venhuifen tot het heffen van èenige Middeltjes ten behoeve vart hun Kerk. Den 16 Maart 1756. pag. 250.
——— — . Octroy aan Regenten
van Ooftzaanen, om tot opbouw van een nieuwe Kerk van hunne Gereformeerde Ingezetenen te mogen heffen een honderdfte Penning van derzelver Capitaalen en Bezittingen Den 12 Mey 1759. pag. 252.
— continuatie van het
Octroy verleend aan Kerkmeefteren van Landsmeer tot het heffen van eenige Lasten. Den 10 January 1741. pag, 253. ' — aan die**van Vlaardin¬
gen gepermitteert een Negotiatie te mogen d*>en tot vernieuwing van hun Toorn en reparatie van hun Kerk, met vrydom van de honderdfte en tweehonderdfte Penning. Den 31 Mey 1743. pag. 255.
van de Staaten Generaal, amhori-
feerende de Kerkmeefters van Loon op £'*ncl ƒ4.50- o- o te negoiieeren tot reparatie van hun Kerk. Den 27.December !748- ' pag. 250.
— als vooren, om de Kerk van Meers-
fen voor reekering van het gemeene Land te laaten herfteilen onder Conditiën. Den 6 November 1749. pas. 255,
' — toeftaande ƒ 1000- o- o
tot reparatie dér Kerk in den Oudenbofch. Den 5 November 1751. pag. 253!
— '~ —— authorifatie verleend aan
C Kerk-



Regilter en Aanwyzinge der Placaaten, Ordonn., Refol., &c.
Kerkmeefters der Gereformeerde Duitfche Kerk te Maaftricht om een Koftershuis te verkoopen enz. Den 7 Maart 1742. pag. 259.
Refolutie van de Staaten van Holland, overbrengende de reparatie van de Paftorye. van Nieuw-Beyerland op het Comptoir der Geeftelyke Goederen. Den 22 Maart I74Q- pag. 26 r.
— als vooren , qualificeerende Gecommitteerde Raaden om te, koopen een zeker Huis voor den Predikant te Benthuifen. Den 26 January 1742. pig. 262.
■ authorifeerende Gecommitteerde Raaden om. te bezorgen een bekwaame-Paftorye voor den Predikant te Geervliet. Den 27 Sept. 1743. pag. 264.
m. —- — • ■ den Predikant Velfe,
te Geervliet, word gepermitteert het Pastoryehuis aldaar te bewoonen zonder huur op Conditiën. Den 19 Och 1748. pag. 266.
r- » — bepaalende op wat voet
die van Vlymen te authorifeeren tot het opbouwen van een nieuwe Paftorye. Den. 7. April 1758. pag. 268.
:' 1 ■ — ■ verleenende aan die
van Simonshaven, Trikkershil en Biert, ƒ1000- o- o tot reparatie vari hun Paftorye. Den 10 Mey 1758. pag. 269.
<- van de Staaten Generaal, permirtee-
rende te Sr. Oedenro'de het negotieeren va» 4Gelden tot opbouw van de Paftoryei Den 34 Augufty 1742. pag. 270.
«•—-—— als «vooren; aan die van Velchoven gepermitteert ƒ400- o- o te mogen negotieeren tot «vergrooting van de Paftorye. Den 17 Juny 1745. pag. 271.
* —— — - aan die van Veffem
toegeftaan te negotieeren ƒ300- o- o tot opbouwing van eene Paftorye. Den 25 Augufty, 1745. pag. 272.
«. — _ - Regenten van- Alem
geaccordeert ƒ1200- o- o te negotieeren tot aankoop en verbetering van een Pastorve* Den 10 Sept. 1745. pag. 273.
i . _ . authorifeerende den
Rentmeëfter van Alem tot het fchieten van Penningen voor het Paftoryehuis aldaar. Den 10 December 1745. pag. 275.
_, ... . — — approbeerende de Conventie gemaakt te Bl.idel &c. tot melioratie.van des Predikants Wooning. Den 5 fêebruary 1746. pag. 277.
c_ - vaa den Raad van. Staats«n vet bie¬
dende Accorden over het repareeren der Pafloryen in de Meyerye van 'sBofcfn Den 8 Juny 1750. pag. d8>.
— van de Staaten van Holland, fub-
fidieerende het Zee-Dörp Ter Heyde met ƒ 250 o- o tot verplaatzing van hun Schoolhuis. Den 7 Maart 1739. pag. 9.81.
———— van de Staaten Generaal, authorifeerende de Regenten van Oirle om te negotieeren ƒ280- o- o, ten lafte van hunne Gemeente, tot reparatie van hun Schoolhuis. Den 7 Juny 1743. pag. 281.
———— als vooren, aan die van Haaren gepermitteert om nodige Penningen te negotieeren tea lafte van het Corpus, tot optimmering van een Huis voor den Schoolmeefter en een Schoolhuis. Den 25; September 1744. pag. 282.
1 — — ■ aan die van Heeze
toegeftaan te negotieeren zekere fomme tot betaaling en verbetering van het Schoolmeeftershuis. Den 2 Aug. 1748. pag. 284.
■— van de Staaten van Holland, betreffende affchryving van Verponding tot onderhoud van de Kerk en betaaling van het halve Predikants Tractement te Opmeer, Den 13 Juny 1759. pag. 286.
— als vooren; bepaalende ƒ 100- o- o tot het repareeren der Kerk, en het beroepen en losmaaken van een Predikant te Vlymen. Den 14 Maart 1760. rag. 287.
• — — _____ verleenende ƒ Sco o o aan die van Sr. Anthory-Polder tot reparatie van Kerk , Pattorye en SchO"lhuis. Den 3 July 1736. pag 29-
———— — — "■- aan verfcheide Dorpen
in de geinundeerde Difhicten toehggende een Subfidie tot heifte'ling van Kerken, Predikanten en Schoolhuizen. Den 7 July 1742. pag. 29?...
_ , _ »!■» , aan die van Eethen en
Meeuwen toegelegt ƒ 900 o- o tot b rftel van Kerk, Paftorye en Schoolhuis. Den 25 Augufty 1742. pag. 292.
— ———• — -— Gecommitteerde Raaden authorifeerende om de Kerk en hef Schoolhuis te Simonshaven en Biert te laaten repareeren, en een jaarlykfchê Omflag te laatea doen. Den 1 September 1750. ■ pag. 294.
*—. — ,. verléenende Oétroy aan
Waffenaar en Zuidwyk tot het heffen van: eea Softe Pinuing;vaa sekere Goederen,
tot:



Volgens de Methodifche verdeeling van het Werk.
tot onderhoud van Kerk en Tooren. Den 8 Mey i738. , pag. _PS.
.Refolutie van de Staaten van Holland, toeftaande aan die van Kedichem, Subfidie van ƒ50 0-0 'sjaars &c tot reparatie van Kerk, Tooren en Paftoryehuis. Oen 18 November 1754. pag. 206.
*-— 1 ' als vooren ; Oclroy aan die van Alïnkerk, om-een belaftins» te leggen op Zitplaatfen , en een Omflag re doen , tot reparatie van Kerk en Tooren, Den 26 Juny J75S- pag. 297.
~ — —— aan die van Spyk
ƒ 1000- o- o toegelegt tot reparatie van Tooren, Kerk en Paftorye. Den 1.5 juny 1757- pag. 299.
~ aan die van Valkenburg
veileend ƒ600- o- o, en Odroy tot het heffen van eenige Laften tot reparatie van Kerk, Paftorye en Schoolhuis. Den 1 Augufty 1753. pafj, 29p>
——— — aan die van Eethen
toegeftaan /i6co o o tot opbouw van de afgebrande Tooren en reparatie van de Kerk. Den 27 Nov. 1754. pag ,or.
~ v'an de Staaten Generaal, authorifeerende Regenten \an Vucht, Gelden te ne»otieeren tot repara'ie van Kerk en Tooren. Den i| Sept. 1750. pag. 302,
. — afJlaande bet verzoek
van den Geieformeerden Predikant te Gulik om een gift tot den opbouw van een Kerk. Dm 8 April 1747. prig. 303.
— — in faveur van de Kerk
van OvercafTel. Den 9 Sept. 1 745; png. 304.
— - — aan je Gemeente te
Steinach tot foulaas in het bouwen van een nieuwe Kerk toegelegt ƒ650 o- o. Den 6 Augufty 1743. p3(r. 3C5< — — accordeererde aan de Gemeente te Breslau tot den opbouw van haar Kerk ƒ300- o- o. Den 12 Februaiy J749- pag. 306.
'— — '■ aan de Gereformeerde
Gemeente te Homburgh toegelegt twintig zilvere Ducatons ten behoeve van baar Kerk. Den 25 February 1749. pag 30g
* varl de Staaten van Hólland, exi-
meerendf Kerken, Gafthuizen, en andere pieufe Gefticbten van Ge reform erde en Bfoteftantfche Gezinde», van de ordinaris en extraordinaris Verponding. Den 15 January 1737,. p3gi 307t
Refolutie van de Staaten van Holland, verleenende vrydom van Vérponding aan h >t Rypenhofie te Amfterdam, en het Houtuins Hofje te Leyden: maar dezelve voor het toekoomende weigerende voor Hofjes door Particulieren geftigt D.n 21 Of-ober 1738. g>
— ais vooren; verleenende dezelfde
vrydl)m aan het Gereformeerde Armhms
LB orp' DtD 21 0flo!,er
- ' , . ,, P3g 310.
tt ■ " insgelyks aan twee Huizen ie Waffenaar, gelchikt tot em Recht- en Schoolhuis. Den 21 july
'74S' . , ibid.
,p rTi TC 0nk 3311 een Armhuis
^te-Bodegraven. D n 21 Maart 1749. lbl-d.
, , . " bet zehde aan her
Armhuis te Oudshoorn en Gnephoek. Den _M^V J7.2. jb(U
tP rw7. ►—TT" aan een Diaconiehuis je Dord-echt. Den 25 Jan. ,753. ibid.
■ „ " aan G. de Lc<ie mr
bet ftigten van een Hofje, te Dordrecht met vrydom van Impoft op grove Waa-'
tP m„, 1 7" aan het D''acoRiehu:s
te Naarckn vrydom van Verponding vanhet recht op grove Waaren en ComfumpJive M.ddelen. Den 29 Aug. i7<4. jffi
rTw,r~i —77" aQn het R°o^nhofjete Amfterdam. Den 29 Nov. 1754. ibid"
n . ~" r — nan de Diaconie van"
H'ykoop, I.exmond, Lak,rveld, Meerkerk Ameyden en Tienhoven, en aan de D.aconen in de Steden en Dorpen van V.anen toegeftaan de Armen Oortjesgelder, van de gemeene Middelen. Den % October 1755. -lf
_ ,. ibid.
,„ 7~7~, aan het Fontainehofie-
e Amfterdam, toeftaande vryheid varl Verpopdmg, en van Impoff voor een bel paalde quantiteit Turf, Bier en ïarw maar niet van Booter. Den 24 ]My
175 , , ibid,
„ ~ ,r~ ~ verleend vrvheid van
Verponding aan Kerkmeefteren te' Oterleek Den iö December J756V jb;rf*
n' "7" , aan de Diaconie der-
Gereformeerde Gemeente te Gorinchem.. Den 29 January 1757. ibid..
~rdfi~" tT —TT aan een Af-fchool té-Delft, Den 21 July i757. mg



Regifier en Aanwyzinge der Placaaten, Ordonn., Refol., &c.
Rffolutie van de Staaten van Holland, ver* Jeenende vrydom van Verponding aan een Armhuis te Dordrecht. Den 5 November 1757. P'g- 311-
„ . a]s vooren, aan het Huisziitenhuis
te Leyden. Den 9 Nov. 1757- pag. 312-
, , aan het Paftoryehuis
te Zoeterwourfe. Den 21 Dec, 1757. -ibid.
_ _. — voor een Armhuis te
' Wad 'inxveen. Den 4 Maart 1758- ibid.
, _ jl_ . voor een Turf- en
Hputfchuur voor de Armen te Dordrecht. Djn 9 Mty 1758. >bid.
, — aan het Diaconie-Weeshuis te Nieuwwndam, met vrydom van den Impoft op de gemeene Middelen. Den
11 Mey 1758. , }biX
■ aan een Arm nuts te
Ctalingen. Den 24 juny 1758 ibid.,
; . het zelvde nader bepaald. Den 2 Augufty 1758. ibi.1,
; aan het A-men- en
Diaconiehuis te Durgerdam, met vrydom van 's Lands Impofitien. Den 27 October
-I759- • ibld-
_______ _ l aan Kerkmeefters en
Armen -Voogden te Wadweyde. Den 29
December 1.750'. „L'jilJ-
_ voor de H. Geeft- en
Diaconie-Armen te Ctaaswa.il en Nieumansdorp. Den 29 Mairr, 1760. ib.d.
_ — aan de Walfche K-r
kernraad in 'sHage, met vrydom van 's Lands Impofitien op de Confumptive Middelen, en op de Graanen. Den 2 September 1754- , , ibid-
1 . denzelvden Kerkemaid
vrvdom tot het opbouwen van een Armhui?, en tot andere eibdens. Den 2 Maart
1758. ibidm __. vrydommeu aan hit
Lutherfch Armhuis te Haarlem. Den 2
Tuly 1739 Pa£- 3I3-
. aan de Lutherfche Ge-.
meente têHaarierh. Den 16 juny 1757. ibid.
t , — . aan de Luiheriche Ge¬
meente tc Hoorn. Den 6 Maart 1760. ibiel.
_ _- verleenende vrydom
van Vetpondir.gen aan het Weeshuis der Doopsgezinden te Crommenie, gelyk ook van Impofitien. Den 23 D,csraber
1740. ibid.
y __, _ — het zelvde, met vry¬
heid van de Confumptive Middelen aan de Doopsgezinden te lip. Den 12 September 1753- 3I3. Refolutie van de Staaten van Holland, verleenende aan D'.aconen van de Vriefche Doopsgezinden te Zaindam, vrydom van 1 npoft op het. Gemaal en Turf. Djn 2 Maart 1759. ibid.
als vooren ,- vryheid van Verpondingen van het Huis der Doopsgezinde Vergadering in de Lafige Mirgarethftraat te Haarlem Den 9 Sept. 1760 pag. 314.
_— — —- aan Huizen voor de
Synagoge en Schooien vm de Pomigeefci-e Nitie te Amfterdam, mitsgaders van eenig Turf en Meel tot de Paafchbroods-n hunner Armen. Den 15 Jan. 1748. ibid.
— —. het zelfde aan de Hoog-
duitfche Joodfche Natie te Amfterdam. D n 17 Leb uary 1748. ibid.
— het zelfde aan de
Hoogduitfche Joodfche Natie te Rotterdam. Den 18 Mey 1748 ibid.
. — yfilaandfi het verzoek
van de Opzienders van de Quaakers Ke-k te A'ïnfterdam, om hyJoin van Verpondiigen. Den 16 Mey 1738. ibid.
Hl. Ten behoeve der Armen.
Extraft u't het Placaat van de Staaten van Holland, op de gemeene Middelen, bi"trekkelyk Diaconen. Den 22 July
I7i9- Pag- 3'5-
Refolutie van de Staaten Generaal, betreffende Aften van Cautie. Den 22 Jrii.u-.ry
1735- Pag- 315-
als vooren, het zelfde betreff.cde
Dell 30 Occober T739.. pag. 317.
. — — omtrent het vorderen
van Act-' van Indemniteit van A. M. Gi:y te Deume en LLffel. Dji 22 April 1750. pag. 319.
. — affhande het verzoek
van A. M. Guy, om zonder eenige Acte van Indemnitut te Deurne geadmitteert te worden. Den 12 Au.'tifty 17-0 pag; 320.
van de Staaten lan Holland, op de
Requefte van eenige afgedankte Soldaaten , om in alle Steden en Dorpen geadmitteert te worden zonder Acten yan indemniteit. Den 20 April 1750. pag. 321.
Rëfo-



Volgens-de Methodifche verdeeling van het Werk.
Refolutie van de Staaten van Holland, authorifeerende de GpzienJeis der Diaconie jn de Keetel en het Nieuwland, omtrent het admitteeren van zulken, die van buiten inkoomen. Den 24 Och 1744.. Pa"- 322.
« als vooren ; bepaalende het pa-
rocbieeren der Moolenaars van de Voormoolens in den Opper- en Nederwaard, by armoede. Den 21 Nov. j 754, pag. 324.
»■ . — ■— — de Groote Armen te
Jaarsveld te combineeren met de Diaconie-Armen. Den 18 Nov. 1758. pag. 235.
•—-■-«'— — ■ waar by bepaald word,
dat de Refolutie van den 8 Aug, 1682 niet applicabel is op de Vlugtelingeu uit Bergen op Zoom enz., door de Troubles met Vrankryk. Den 6 July 1748. pag. 327.
- van de Staaten Generaal, houden¬
de , dat de Refolutie van den 7 September 1731 geen plaats zal hebben omtrent Vlugtelingen in den laatïltn Ooi log, met voorziening in bet toekoomende. Den 29 Maart 1749. pag 329.
" als vooren ; approbeerende de
fchikking van den Raid van Staate omtrent het om langen van Kinderen in het Weeshuis te Bergen op Zoom, die te Middeburg waren onderhouden. Den 20 December 1749. pag. 331.
-—■ — wyzende Dedosnmage-
ment voor het onderhoud der Weeskinderen van Bergen op Zoom te Middelburg. Den J9 Maart 1750. pag. 332.
<—• — —= verklaorende, dat Kinderen van Soldaaten, te Bredi Guarnizoen houdende, overlyden, door de Magiftraat aldaar moeten onderhouden worden. Den 3 Octaber r74g. pag. 333. — betreffende de alimen-
. tatie van Kinderen van Delinquanten te Deurne en Lieffeld met den dood geftraft. Den 16 Maart 1745. pag, 335.
—1 — dispcRfarie verleenende
van het 3. en 4. Artikel van het Regie, ment van het. Weeshuis te Maaftricht , met opzigt tot zeker'Kind te Eysden gebooren. Den 25 Maart 1747. pig. 336.
■' — — omtrent een different
tuffchen den Kerkenraad en Magiftraat te Venlo over dt Armgelden. Den 28 Juny '735: pag. 338.
. — ■-.... 11 aan den Kerkenraad
te Doornik toegelegt ƒ J50- o- o tot bet
aankoopen van Boeken voor Behoeftige».* Den 15 Ianuary Ï75r. pag. 33^.
Refolutie vao de Staaten Generaal, approbeerende de Refolutie van de Magiftraat te 's Bofch, waar by aan Diaconen der Gereformeerde Gemeente is geaccordeert te mogen vordsren twee Ducatons voor ieder Huwelyk daar by vermeld. Den 4 July 1737- pag. 34°-
■■ als vooren; interpreteerende.de
voorige Refolutie van 4 July 1737, en extendeerende dezelve tot alle Militairen. Den 26 November 1742. pag. 340.
1 van de Staaten \ian HMand, qua-
Imcèerende de Diaconen van de Gereformeerde Gemeente te Amfterdam, om te mogen ontfangen de Rente van zekere Vicarie - Rentebrief. Den gr January 1742. pag. 342.
als vooren, afflaande het verzoek
Van Armmeefters te Hilligersberg en Rotleban, omtrent de portien in de boetens, en Ran^aenpenDingen. Den 7 October 1.75'ï pag. 343-
■ 1 ■ —■ — arrtplieerende fcet 22.
Artikel van het Placaat raakende de portien der Armen in de boetens wegens de gemeene Middelen. Den 27 April
I752- pag. 343,
—— — ■ ■ declareerende , dat
Armmeefters der H Geeft-Armen te Hitlegeisberg en Rotttban, gerechtigt zyn tot Oortjcsgelden. Den 23 December 1758. pag, 345.
— van de Staaten Generaal, waar by de Omblyffels van het Parade-Bed van wyle Zyne Doorluchtige Hoogheid, gegeeven word aan de Diaconie der Nederduitfche Armen te Delft en in 'sHage. Den 28 Juny 1752. pag. 347.
— ars vooren; de Armtneefteren vaa
Hoogloon authorifeerende tot het verkoopen van ƒ 150 o o van hunne Armen. Den 28 September 1740. . pag. 348.
~ ~ aan de Regenten van
Valkenswaard toegeftaan het verkoopen van een Huisje van 'hun Armen, en het doen van eene maandelykfche Collecte voor dezelve. Den fo April 1744. pag. 34.9.
sccordeerende Subfidie
aan de H. Geeft - Armen te Maaftricht. Den 3 Augufty 174Ö. pag, 350.
"■ van de Staaten 'van Holland, rai.
D „en-



Regifier en Aariwyzinge der Placaaten, Ordonn., Refol., &e.
ksnde de Subfidien aan de Walfche Kerkenraaden. Den 15 July T738. pag. 355.
Refolutie van de Staaten Generaal, aan den Predikant vaa de Walfcne Gemeente te Sas van Gent toeleggende ƒ 200- o- o tot onderfteuning der arme Vlamingers onder het Kruis. Den 31 Oét. 1749. pag. 358.
— .n van de Staaten van Holland, omtrent het Advis van Gecommitteerde Raaden op het verzoek van gerefugieerde Dames te Haarlem , raakende haare gewoone Subfidie. Den 17 Maart 1735. pag. 355.
Refolutien ais voorefi, toeftaande aan dezelfde Dames een jaarlyks Penfioen. Van
. 1736—1743. pag. 300.
Refolutie als vooren; aan dezeke toeftajnde ƒ1000 o- o, en haar verzoek om d.;ar in voortaan geene vermindering te maaken , te examineeren. Den 20 February
1744- Pa8- 36o.
. — ■ reguleertnde wat Pen-
fioen voortaan aan haar zal gegeeven worden. Den 9 Mey 1744- P3S- 3ff.
m. —■ van de Staaten Generaal, waar by
aan Geloofsgenooten, die op de Galyen in Vrankryk geleeden hebben, en daar van verloft zynde, in 'sHage kwamen, is toegeftaan ƒ300- o- c 'sjaars. Den 25 February 1739- Pag. 363.
■ als vooren; een half jaar aan de-
2elve dit Penfioen toegeftaan. Den 16 Juny 1740. pag. 362.; dat van h:df tot half jaarnaar hun getal vervolgt is- pag. 3<5i.
, van de Staaten van Holland, oc-
troyeerende de Diaconie van de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente te Amfterdam, om te erven van hunne Gealimenteerden. Dan 15 Sept. 1735- pag. 3Ö3-
Refolutien als vooren; het zelfde aan verfcheide Diaconien en Godshuizen toeftaande zoo van de Gereformeerde, Nederduitfche en Walfche Gemeente, als van de Lutherfche en Menifte Kerken. Van het jaar 1735—1757- pag- 3<54—3^7-
Refolutie als vooren; interpreteerende het Octroy op het ftuk der Erffeniflen voor de Nederduitfche Gereformeerde Gemeente in 'sHage, omtrent de giften aan Kinderen, by het trekken van Pryfen, uit het Diaconie-Huis deferteerende. Den 26 July 1743- Pag- 367. . _ . ■■ ampliatie van het Octroy op het zelfde ftuk voor de Diaconie
te Amfterdam, en andere Diaconien en Godshuizen. Den 16 Juriy 1751. pag. 369.
Refolutie van de Staaten van Holland, houdende Ottroy voor de Armnieefteren te Purmerland tot het heffen van eenige Lasten , en op het ftuk van Erffeniffen. Den 16 November 1752. pag. 370.
< ■ als vooren; interpretatie van het Octroy op het ftuk der Erffeniffen, den 3 Mey 1756 verleend aan die van Barfingerhorn. Den 30 Dec. 1760. pag. 372.
- — 1. ■ . Oétroy aan de Luther¬
fche Gemeente ie Aintierdatn, om Erffeniffen te aanvaarden zonder Beneficie van Inventaris. Den 20 April 1752 pag. 374. ■ van de Staaten Generaal, interpre-
teerende de Refolutie van 7 September 1731, omtrent het verhuuren van Huizen of Kamers aan verarmde Perfoonen, en de boete daar tegens geftatueert by parate Executie te mogen invorderen. Den 27 October 1735. pag. 375.
.— van de Staaten van Hollaiid, aan
Kerkmeefters, Regenten van Godshuizen &c. te Gorinchem verleend recht van parate Executie, en bepaald hetzelve, des verzogt wordende, te verleenen aan alle Opzienders of Bezoraers van publi'cque Godshuizen. Den 15 Mey 1739. pag. 377.
van de Staaten Generaal, recht van
parate Executie verleend aan Regenten van het arme Burger-Weeshuis der Leproofen enz., binnen 'sBofch. Den 11 November 174Ö. ' pag. 379.
Refolutien als vooren; het zelfde recht verleenende aan Regenten van verfcheide Godshuizen en Kerken in 'sBofch en cfe vrye Heerlykheid van Oirfchot, in de jaaren 1748, 1750, 1751 en 1756. pag, 3^0.
Refolutie als vooren; authorifeerende Corpora in de Meyerye om Penningen op te neemen. Den 14 Aug. 1739. pag. 380.
-. . — omtrent het reltituee-
'ren en negotieeren van Armen-Penningen in het Quartier van Maasland, Meyerye van 'sBofch. Den 25 Mey 1740, pag. 382.
. 1 van den Raadvan Staaten, gelaften, de de Secretariflèn vas Dorpen aan de Predikanten te geeven vifie en acces tot de Arme Hoofd-Lyften &c. Den 12 Augufty 3 735- ?ag- 384.
■ van de Staaten van Holland, au¬
thorifeerende Schout en Gerechte van
Noot-



Volgens de Methodifche verdeeling van het Werk.
Noótdorp, Nieveen en Hcogeveen, tot Int doen van den jaarlykfchen Omflag en Schooi Reekening &c. Den 20 Augufty pag. 385.
Refolurie van de Staaten van Holland, nakende de beheering van Diaconie- of Armen-Penningen te Heesbeen. Den 18 April 1749. pag 3g7<
• van den Raad van Staaten, met op-
aigt tot de Kerk- en Armen-Reefceningen. Den 20 Augufty 1755 pag 3yo.
■ als vooren; betreffende het dóen
der Diaconie -Reekeningen in Peel- en Kempeland, en elders in de Meyerye. Den 7 November 1758. pag. 3pi. ■ van de Staaten van Holland, ordre voor hst Gerecht en den Kerkenraad van Ooit Yffeimonde, over de plaats cm by een te koomen tot het reguleeren der Lysten van de Armen welke bedeeld zullen worden. Den 8 Nov. 1755. pag. «93. als vooren: approbeer.ende het Reglement omtrent het beftier der gecombineerde Armen te Ooft.Yffeimonde.. ben 22 April 1756. p.1g. 395. "' — van de Staaten Generaal, vergunnende aan Regenten van het Armen Weeshuis der Stad Sluis, enz. te voeren Procedures aflive en paflive, met reftriftie om 1 rent de koften. Den 29 January W pag. 396.
— van de Staaten van Holland, oc
troyeerende de Diaconen der Gereformeerde Gemeente te Naarden, tot het opregten van een Diaconiebuis, met vrydom van het Recht van de grove Waaren , Middelen van Confumptie en Verpondin- • gen. Den 29 Augufty i7j4. pag. 397.
— a's vooren; declareerende, dat dé voorige Refolurie den Diaconen te Naarden geene independentie van den Kerkenraad toekent. Den 3» [uly 1757. pag. 398, 1 van de Staaten Generaal, toeftaande voor zes jaaren het verzoek van Proviforen van de Armen te Helmond, om vrydom van Verponding voor drie Hoeven. Den 19 September 1739, pag. 3p9.
1 van de Staaten van Holland, ver¬
leenende vrydom van Impolitien aan de Doopsgezinde de Oude Vlamingen, ie Amfterdam, ten opzigte van hec geen zy uitdeden aan hunne Armen. Den 12 Oftober 1736. pag. ^
Refolutie van de Staaten van Holland, verleenende vrydom van Impofitien aan de Doopsgezinden te Rotterdam, van het geen zy uitdeden aan hunne Armen. Den 11 Ju'y *.37. pag. 401.
-——- als vooren ; aan de Lutherfchen te Haarlem geaccordeert het oprichten van een Wees- ©f Armhuis, met Voorrechten. Ucn l7 January i737. pag 40I>
- . vrydom van Verpsn-
dingen en gemeene Middelen verleend aan het Diaconie oude Mannen- en Vrouwenhuis te Alkmaar. Den 28 Aug. 1744, pag. 403.
t,. ~*. ~; °P het verzoek van
DtSconen.in den firiel, omtrent den Impo.t op het Gemaal na de affchaffing der PaSten- °en 13 Maart 1737. pag. 405. —— aan het Lmherf(.he
Weeshuis te Zaandam verleenende vrydom , van Impofitien van de Waaren van ConfumPtle- i)en a<5 Nov. i75I. pag. 40S>
—' bepaalende, hoe de
Diaconie-Armen van Weftzaanen zullen louiff eren van vrydom van Impofitien. Den 30 January i753 pJ"g. fa
* TT" ~ toeftaande dezelfde of
gelyke vrydommen
Aan E. van Vdfen, voor een Hofje in s Hage.
Aan het Godshuis te Schravefanden, en het Roomfche Roofenhofje te Anifterdam. Den 27 July, 28 AuguUy en 29 November 1754; en
Aan het Hof je van L. J. en G. Nobief, te Haarlem. Den 21 July
l7S'" , „ , I^g. 408.
— toeftaande vrydom van
Impoft,,! maar niet van Verpondingen voor de Fundatie van de Vrouw van Renswoude, te Delft. Den22 0et .75,5. pag. 408.
a_r, vrydom van de loofte
en ïoofte Penning aan de Kerk van Berkel en Rodeniys gecontinueert. Den ia _J?uSu"y '7S7- pag. 4Io:
t ~ TT, ' vrydom van eenige Lasten op Obligatien en Losrenten verleend fVu £émeefite der Vriefche Water1754 Mennon'ten- Den 27 Augufty
Rtfolutien als vooren, het zelvde verfeenérlde aan verfcheide Mennr. itifche, Remonftrantfche en Lutherfche Gemeente voor hunne Arm«n. Van i754-*i758. pag. 4ii-,,i2 D 2 Refo-



Re<nfter en Aanwyzinge der Placaaten, Ordonn., Refol.,&c.
Refolutie van de Staaten van Holland, afflaa ide het verzoek van Regenten van het Hofje van C. van Wouw , -in 'sHage, om die vrydom te genieten. Den 30 Maart 1747. Pag- 412.
. als vooren, verklaarende de Arm¬
huizen fubject de boete van ha -fol Appel.
Den 10 Juiy r64S- P^- 6l7-
_ _ asnpü^tie der voorige
Refolutie. 'Den 21 July 1645. pag. 617.
F. Zesde Titel, handelende van de -Ruft-en Vieede der Kerke.
Refolutie van de Staaten van Holland, omtrent klagten van den Lutherfchm Predikant Maail 'B, over zyn Kerkenraad. Den 20 November 17-.3 PaR- 4T4-
.. als vooren, betreffende het zeUde
ftuk. Den ao Maart 1739. pag. 4«8.
_ , .. met opzigt op het
zelvde verfcbil. Den 15 September
1740. PaS- 420-
_ _ . 1 ,. « klaagende Lutherfche
in 'sHage gerenvoyeert aan'de drie Lutherfche Kerkenraaden van Haarlem, Leyden en Amfterdam. Den 21 February 1750. Pag- 423-
_ — die twiftende Partyen
aan het Hof gerenvoyeert. Den 28 Ap;ü 1750. pag- 424-
„ _■ _ de voorige Refolutie
ook geëxtendeert tot de zaak van Ds. 1'ambo, Lutberfch Predikant in 'sHage. Den 15 December 1750. pag. 42ó-
-G. Zevende Titel, handelende van de Behralpfelen der -Kerke.
I. Boeken.
Refolutie van Ae-Staaten van Holland, laa-
tende de Kerkelyke Gëfchiedenis van J.
Triglandus, in zyn waarde en onwaarde.
Den 8 Maart 1650. pag. 618.
■ ■ als vooren; raakende de Kturdigten.
Den 1 Ju'y 1735- Pag- 428.
Publicatie van den Hove van Holland, t<gtn
Gefchiifteii, aanflaote^yk voor gekroonde
-Hoofden en uitheemfchc hooge Perfona» gies. Den 29 January 1745. Psg- 42°.
Publicatie van den Hove van Holland, tegen het fpargeeren van naamloofe Gefehriften» Den 4 Juny 1745- Pag- 431-
«_ .— van de Staaten van Holland , verbiedende Merkwaardige gefchiedenijjen van Anna Maria de Mailly_, enz. Den 20 December 1746. pag 432-
, ais vooren ; verbiedende alle de
Lafterfchriften van J. Rouffet, byzonder zyn Mercure Hiftoriaue f_f Politicque, Den 2 July 1749- Pa§- 43*»
Placaat van de Staaten van Holland, tenens fameufe Libellen tn Pasquiilen. Den 7 Maart 1754. ï>3& 1'32>
II. Schooien.
Refolutie van de Staaten Generaal, waar by ƒ 4000 o- o Maaltnchts geld word toegelegt aan de Curatoren van de Latynfehe Schooien aldaar. Den 11 Augufty 1741. pag- 43ö. ————— van de Staaten van Holland, verIe; nemde aan -Rectoren , Conr- étoreo en Pra;cep:oren der Laiyniche Schooien exemptié van de perfoneele Quotifatie. Den 31 Augufty 1745- Pa5- 437. van den Raad van Staaten, betreffende het exaroineeren der Schoolmeefters, Den 2h September 1735. pag. 438. . als vooren; lattende de Predikanten , om by verfterf van Schoolmeefter, Kofter en Voorleezer-, met de eerfte poft daar van p.tn deu Raad kennis te geeven. Den 23 October 1742. pag- 438. _., ■— van de Staaten van Holland, raakende de aanfteUing van een Schoolmeester &c., te 's Gravendeel en Leer-Ambagt. Den 7 November 1759. pag. 439-
. ■ van de Staaten Generaal, waar by
Schoolmeefters in het Zuid- en Weftquartier des Marquizaats van Bergen op Zoom in zeker geval admïflibel worden verklaart tot de Regeering in Dorpen. Den 21 Augufty 1749- PaS- 44i.
< .. als vooren; betreffende de Tractementen der Voorleezeis en Kofiers der Gereformeerde Nederduitfche Kerken te Maaftricht. Ddi 4 Maart J-74^ pag- 44*-
H. Jgt-



Volgens de Methodifche verdeeling var* hee Werfc
ÏL .<4gf/re Zïfe/., bandelende van de Beftryders der Kerke.
I. In Leer.
Placaat van de Staaten van Holland, omtrent Roomfche Priefters, en verbiedende Roomfche Voogden. Den 1*5 Mey 1720. pag. 619.
Publicatie van de Staaten Generaal, raakende de Rtcognitien der Roomfchgezinden aan de Officieren. Den 25 Aug. i735. rag. 444.
Refolutie als vooren; betreffende de Recognitie der Roomfchgezinden. Den 27 November 1755. R3gi tf27>
» — . .--. raakende de CompoA-
tie met de Roomfchgezinden, Den )8 November 3760. pag. 631.
—— — betreffende het Colla¬
teraal der Roomfche Kerkhuizen. Den 14 Augufty 1737. pag> 63öi
— — —,— ,je voorige Refolutie
geëxtendeert tot de Woonhuizen der Roomfche Priefters. Den 21 December 1 7 3 7- pag, 637.
•——- — •- permitteerende het traafport vaH een Huis van een Roomfch Pastoor te Boxtel. Den 10 November V60- pag. 638.
',~ — — gclaftende, dat zekere
Kinaeren, door Roomfchen vervoert, moeten wederkoomen/ Den 14 April pag. C42.
1 " afgeflaagen het vei zoek
om een tweede Priefter te hebben te Ginneken. Den 7 Febr. 1742. pag. 446i
_ — . . accordeerende een
Roomfch Capeliaan te Ginneken. Den 13 Mey 1760. . pag ^
_ — , ,—, perfifleerende by de
voorgaande Refolutie. Den 16 July
'-760 pa». É40.
— •—— verfraande, dat We-
reldfche Priefters van de Heerlykheid Gemert ook begreepen zyn in de Refolutie van den 19 July i73o. Dm 5 April
17J5; . Pag- 447.
- , afwyzende het verzoek
van Roomfchgezinden in 'sBofch. omtrt nt den ditmfti door een Werelds Priester. Den 7 July 1741. p3g. 44j.
: — afgeflaagen het verzoek
van den Biflchop van Gent, om ;n net Gebied van den Staat, by gcbiek van In- I
boorlingcn, andere ongeordeadè Priefters te zenden. Den 20 July ,7Jcx pag, ^ Refolutie van de Staaten Generaal, afwyzende het verzoek van Roomfche Priefters in de Meyerye van 'sBofch,. omtrent het waarneemen van hun dienft by hunne abfentie. Den so Juny 1741. pag. 452,
~~7TTr.aIsfvocren>- gelaftende te OudGaftel Gereformeerde Armmeefters te verkiezen, en geene Roomfche Armen te alimenteeren. Den n Maart 1750. pag. 453.
'■', ~~7 ~ 77™ afSeflailg-'n bet verzoek
tot het intrekken der voorige Refolutie.
De" 3 ^nJ A pag 455-
de voorige Refolutie
geëxtendeert tot alle Steden en Dorpen die tot de Claffis van Bergen op Zoom en Steenbergen behooren. Den 3 April
J7S'- , , . „ Pag- 4Sö.
~ dezeivde Refolutie ge¬
ëxtendeert ook tot de Steden en Dorpen , onder de Claffis van Breda. Den ar $!'
17^2 J *
pag. 457.
—-—- van de Staaten van Holland, bepaalende de wys van Tefteeren door die van dé Roomfche Wereldlyke Orders. Den
17 J"ny I74I> Pag- 45*
■ yan de Staaten Generaal, interpreZ teerende derzelver Refolutie van dan 10 July 1-730, omtrent het disponeeren ten faveure van Geeftelyke Kloofters &c. Den 2 November 1744. pag. 40O.
ais vooren; verleenende Octrov
aan de Roomfchgezinde Armen te Leyden, wegens Erflaatingen. Den 13 ju|y '737. pag 4<53
77 7" §e!?k Octroy aan die
van Dordrecht. Den 13 Jan. 1742. pag. 4g4,
77 ~ insgelyks aan die van
Alkmaar. Den 4 Sept. 1750. p3g. 466.
' "7^ 7 7—~~ wegetls het doen van eene Collecte roe eene; Proceffi- naar da L. Viouw van Kevelaar. Den 6 Au»ufty
-11^ , a * Pa^°4ö7.
.— , toeftaande, bv eeerek-
°ndn t 6eretórtó4n te Maaftricht, eenige Roomfchen tot Mees-
janflellei). Den 17 J.,n. 1737. pag. 4f9,
j o 7~, ~ orw're ^Hwide tegeft
de Paapfche ftourfeheden te Demne e„ Lieffelt. Den 10 Maart 1 51, pag. 4*9. —— - betreffende Paapfche
E fioa-



Riegifle-r en "Aanwyzinge der Placaaten, Ordonn., Refol., &c.
•ftrtuigheJen te- Schyndel. Den 11 Juny ï'ftt. pag. 47* ■
Biefolmie van" den Raad van Staaten, betref'fende Paapfche ftoutigheden in de drie Landen van Overmaze. Den 12 April 1752.. pag- 473.
, als vooren, over het zelvde. Den
22 September 1752. pag- 47S>
—_— van de Staaten Generaal, omtrent de aanfteUing van een Paftoor te Berchem. Den 21 July 1751. pag- 4 7<5-
»- ■ ais vooren, omtrent het zelvde.
Den i December 1741. p*g- 47°.
., '" — . , betreffende Paapfche
ftoutigheden te Berchem. Den 2ó Maart 1751. pag- 483.
i_, . — —. waar by Dirk Hoecx
" en zyne Zufters, te Berchem, genoomen worden in protectie, en ordre gefteld op . fcer. terug brengen van eene vervoerde Vrouw. Den 30 Juny 1750. pag- 486.
, ^ — 1, betreffende dezeivde
' 'zaak. Den 8 Sept. 1750- Pa-- 4-89.. — — ,, ■ ■— als vooren. Den 8 October 1750.- pag- 492-
„ —. — . als vooren. Den 30
. December 1750. pag- 495-
L — —. in faveur van de Gére-
■ formeerde Inwoonders te Gemert. Den 25 April 1735. PaS- 49ö.
.-, —. omtrent de opvoeding en
^vervoeringvan onechte Kinderen, waarvan de Langltleevende der Ouders van de Roomfche lleligie is. Den2Febr. i?35- pag'. 497-
1 lattende reftitutie van
twee vervoerde Kinderen van Nuland naar den Lande van RavêfteiD. Den 20 April 1743.. ' pag. 499-
- omtrent de wegvoering
van de Huisvrouw van den Heer van Trieft. Der» 14 Nov. 1736. pag- 5°o.
.„^—l— betreffende een Maria
"de Lille, die zig in de Gereformeerde Religie had doen onderwyzen door een Guarnizoen-Predikant. Den 12 November 1736., t>ag. 503.
L o,__.,r - — ■ tegen den Biffchop van ""Roermonde, met eene Publicatie. Den 27 Augufty I73d. pag- 5^6-
i_ 'J-: *i — weigerende eene Room-
"fineKerk te ,'s Bofch te openen voor dat zekere vervoerde Dina van Lith weder in vijzel! koorn;. Den 4 July 173.6..pag. 513-
Refolutie van de Staaten Generaal, geperfïfteert by dezeivde Refolutie. Den 19 Oéc.
I73Ó- - P3g- sis-
_.. ,n. van de Staaten van Holland, dea Abt van Tongerlo permitteerende,. Priesters van zyn Abdye te zenden naar de Statie van Onfenoort, onder Conditiën. Den 23 October 1744- Pag- 5N5.
„ van de Staaten Generaal, aan den
Abt van St. Bernard toeftaande de Pastoorsplaats te Wouw te vervullen. Den I Mey' 1749. pag- 5r8-
——— als vooren; afwyzende het verzoek van Bagynen te Breda, tot intrekking der Refolutie om haar te laaten uitfterven. Den '10 November 1739- Pag. 51P-
. waar by het Bagynhoi.
te Breda word geiaaten, gelyk het was voor de Refolutie van hun Hoog Móg. van den 12 Maart 1731. Den 3 Maart
1747. P°S- 520-
_ .—.—. ordre tot het fluiten
van een Roomfche Kerk te Breda, vermits het overlyden van den Priefter. Den 20 Augufty 17.(9- Pag- 521">
— . twee Roomfche Kerken te fluiten in 'sBofch.. Den 24 December' 1744- pag- 522.
„ . de derde Roomfche
Kerk te Breda, zedert 1739 geflooteu, wederom te openen. Den 15 November
1746. Pa& 52 t"
, twee Roomfche Kerken
in 'sBofch, zedert 1744 geflooten, weder
te openen. Den 16 Febr. 1747. pag. 526.
, , — afgeftaagen het ver¬
zoek van den Abt van St. Bernard tot het verruilen van een Woonhuis voor den Prielter in den Ouden Bofch.. Dèn 7 December 1744.. pag 528.
— —— den Roomfchen Pastoor en Capellaan in den Ouden Bofch gelaftende uit zyn Huizing, tegens de Wetten van den Lande gekogt, te vertrekken. Den 23 Maart 1746- pag. 529»
__, — van den Raad tan Staaten, gelastende aan den Abt van Echteruakel om te Valkenswaart te bezorgen wat tot vie» ring van het H. Avondmaal behoord. Den 29 Augufty I755-- Psë- 533-
_ „— van de'Staaten Generaal, waar by
aan de Roomfche Ingezetenen van S3S van Gent .yergimt word bu>l Kerkhuis



Volgens de Methodifche verdeeling van het Werk.
te mogen verpfaatfen. Den 8 January 1739- pag. 535.
Refolutien van de Staaten Generaal, aan Roomfche Ingezetenen van verfcheide Plaatfen vergunnende het zetten of vernieuwen van hunne Kerkfchuuren. In de jaaren 1739, 1741 en 1743- pag. 535—537Refolutie ais vooren; vergeevende aan de Roomfchgezinden te Wintelree hunne misflag in het repareeren van hun Kerkhuis, zonder voorgaande permiffie van hun Hoog Mog. Den 10 Jan. 1744. pag. 535.
— — — ——— aan de Roomfchen te
Mill en St. Hubert vergunt een Kerkfchuur te timmeren. Den 9 Mey 1744. pag. 537, Refolutien als vooren, permitteerende aan Roomfchgezinden in verfcheide Plaatfen van de Generaliteit hunne Kerkfchuuren te vernieuwen, te verbeteren of te veranderen. Van het jaar 1745 tot het jaar „ '7SO. , pag. 533—539.
Refolutie als vooren; renovecrende de Refolutien van den 5 Maart i7*r en 10 January - 1744 , betreffende de vernieuwing van de Roomfche Kerkhuizen ia Braband, Rt-flort van den Staat.. Den po December
1752.-, pag. 540.
Relolutien als vooren,. permiffie verleenende tot het openen , vernieuwen en rep-reereu van Roomfcne Kerkhuizen, en derzelver Daken, of het bouwen van een nieuwe Kerkfchuur , .of Orgel in dezelve. Van het jaar 1753—1760. pag. 541—542.
Refolutie als vooren; permitteerende aan de Roomfchgezinden te Aalft twee nieuwe Autaaren. Den 29 Aug. 1757.' pag. 542. ■ ■ — « 1 ■ verbod van zeker Ge-
zelfchap genaamt de Broederfehap van vry willige. Metfelaars.. Den 30 November 1735- pag. 543.
Publicatie van het Hof tegen de vrywillige Metfelaars. Den 12 Dec. 1735. pag. 546.
II.. In gedrag van roepende Zonden.
.Refolutie V3n de Staaten Generaal, bepaalende hoe het Placaat van -den 6 January 1707, tegens bet profaneeren van den Saboath, te Sas van Gent moet worden geobferveert. Den 15 Sept, 1741. pag. 547.
f*-- als vooren; tegens de Hazard- en
Dobbelfpellen te Manfbieht, 'sBofch, Breda., en. andere Steden in hec Reffort van
de Generaliteit. Den 20 Decemb» 174-6. pag. 548,,
Refolutie van de Staaten van Holland, affthaffende de Eeden by Leenverheffini?. DeniS January 1730. p3g.
— —• van de Staaten Generaal, verbiedende de Ingezetenen ten platten Lande in de Generaliteit het geeven van Kraammaaltyden. Den 3 Juny 175Ö. pag. 549,.
Placaat van de Staaten van Holland, tegen de Landloopers, Vagabonden enz. Den 25 October 1760. pag, 551%
TWEEDE BOEK.
Handelende van de Huwelyks-zaahïU-
Extraft uit de Ordonnantiën van de Staaten van Holland, op het klein Zegel, betref, fende Extraéen uit Doop-Regilters, Huwelyks - Aanteekeningen , Proclamatien en Atteftatien, geftatueert den 30 September ' 1744- pag- 555. -
■ uit de Publicatie van de Staaten
van Holland, tot executie van eenige Artikelen in de voorige Ordonnantie op het klein Zeegel. Den 17 Febr. 1746. pag. 556.. Refolutie van de Staaten Generaal, verbiedende aan gealimenteerde Perfoonen zonder confent der Armbezorgers te mogen Trouwen. Den 7 Dec. 1710. pag. 557. . ■ als vooren; omtrent den Onder¬
trouw van Perfoonen in de Generaliteit, die geen jaar en zes wecken in die Plaats daar zy aangeteekent worden, gewoont hebben. Den 17 Mey 1748. pag. 558. —— . — — - ■ ... authorifeerende de Diaconen te 'sBofch, om te mogen vorderen'' twee Ducatons voor ieder Huwelyk, waarvan de Ondertrouw gefchied in-, doch de■•' voltrekking buiten die Stad. Den 4. July.' 1737- pag. 'j6o. ■
■ — 11 extendeerende dieaelv- •
de Refolutie tot alle Militairen. Den z 1 November 1742. pag.. 5-Go»
— van den Raad van Staaten,. raaken ¬
de het inteekenen , afroepen en Trouwen ■ der Militairen te Meenen. Den 29 Apiil': 1737- pag. $'d3ib -
-" als vooren; raakende dezeivde zaa»v
ken te Dooimlt.. Den 13.-.Septemberr J734v \ pag; &t\.



Regifier en Aanwy-zinge der Placaaten, Ordonn., Refol., &c.
Refolutie van de Staaten van Holland, raakende de weigering van confent van een Soldaat in Guarnizoen binnen Bergen op Zoora, om te mogen Trouwen. Den 13
Tud» 1741. . P8g' 56 v
. } ■ il> vooren; afflaande het verzoek van den Kerkenraad van Steenbergen, om interpretatie van het Echt-Reglnnent Den
25 September 174*. . Pag' 55l'
3 ' . . afflaande het verzoek
van Frans Douglns, om interpretatie va» het 3. Artikel van de Politicque Ordonnantie. Den 24 Mey 1743. P3§- 5&5-
, van de Staaten Generaal, geevende
interpretatie van Artikel 48- van het EchtReglement. Den 22 Mey 1749. f*S-J6lals vooren; gelaftende de Magiftraat van Biervliet het Echt - Reglement van jaar tot jaar te publiceeren. Den 2
April 1735- Pa§" 5Ö8'
_. van de Staaten van Holland, tegen
het ligtvaardig aanneemen der Roomfche Religie door Militaire Officiers in dienit van deezen Staat, en teSens het Trouwen van Proteftantfche Officieren met Paapfche Vrouwen. Den 21 Mey 1737. P3S- 559.
, , van den Raad van Staaten, ver-
klaarende, dat Gereformeerde Officieren, tot de Roomfche Religie overgaande, or met Roomfche Vrouwen Trouwende, vervallen' van hunne Militaire Ampten. Den
7 Maart 1738- PÏS' 15,7'1*
t_ van de Staaten Generaal, verkla¬
rende , dat Politicque Officieren in het Dinricl van de Generaliteit, de Gereformeerde "Religie vermakende, of zig in Huwelyk begeevende met Vrouwen van de Roomfche Religie, vervallen van hunne Officien en .Politicque Ampten. Den n Mey 1739- , , P?S; 573-
, .„ ah vooren , dezeivde Refolutie
êèarreüeert den 25 April 1740. p'tg. 574-
______ ,—-~—■ afflaande ttef verzoek
van F. van Sternbafli , Militair Officier, om te mogen Trouwen met een Roomfche Vrouw. Den 3 U»P «745.^ ^ ^^rfock
"vanT. Viffers.:, 's Lands Deurwaarder, om èelyk cm Huwelyk aan te gaan. Den 10
April 1 745- Pa-' 576>
JZLL. hct zelvde verzoek aan
hem andermaal .afgeftaagen, Den 9 Maart mo. pag-ii8.
Placaat van de Staaten Generaal, raakende de Huwelyken tuffchen Pcifoooen van de waare Gercrfbrui eerde of Proteftantfche Religie, en die van den Roomfchen Godsdienft. Den 3 Juny 1750 pag. 579.'
_ als vooren; verklaarende. dat in
het voorige Placaat onder den Daam van Proteftanten, ook Lutheraanen en Mennoniten zyn begreepen. Den 15 September
1751. pag- 583. Refolutie als vooren; estendeerende de Refolutie van den 7 Maart 1738, ook tot de Zwitfers en Grifons. Den 1 Maart .1751. pag- 583.
■ ,— ii terpreteerende het
Placaat van den 3 Juny 1750. omtrent de ongelyke Huwelyken. Den 15 December
1752. pag- 585Placaat van de Staaten van Holland, raakende het contracceeren van Huwelyken van Gereformeerden met Roomfchgezinden. Den 24 January 1755- pag- 586.
Refolutie als vooren; op de Requefte van Gerrit Kuyper en Elifabeth vander Kamp, oin dispenfatie van, het Placaat van den 24 January 175,5, raakende ,het Huwelyken van Gereformeerde!) met Roomfchgezinden. Den 28 July 17:8. pag 593-
_ _ van de Staaten Generail, waar by
' het Placaat van den 3 Juny 1750, tegens de ongelyke Huwelyken, tot nader ordre te Maaftricht word buiten effe& gefteld. Den .31 Mey 1758. pag- 594-
_ als vooren; waar by alle Beampten
in de Generaliteit begreepen worden in de Refolutie van den 11 Mey 1739, tegen ongelyke Huwelyken. Den 13 Jan 1751. pas;. 597„ - van de Staaten van Holland, authorifeerende Gecommitteerde Raaden in beide Quartieren, om, by abfentie van de 'Vergadering, in preffante gevallen te verleenen permiffie om drie Huwelyksgeboo'deB op esnen dag te hebben. Den 4 Maart 1752. P 6- 598. , als vooren , toeftaande dispenfatie van twee Huweivksgeboot'en aan de Raaden van den Hove, en Regeerders der ;Steden. 'Den 26 November 1078. P3g' £t7. van de Staaten Generaal, gelakende aan de Magiftraat van 's Roten de Regifier s der Ondertrouw te doen afgeeven aan de Diaconen dei Gereformeerde Neder-



Volgens de Methodifche verdeeling van het Werk..
derduitfche Gemeente. Den 16 Augufty 17S<5. pag. 509.
Refolutie van de Staaten Generaal, onwettig verklaarende het Huwelyk van Bachman en vandei Spyk, en de Kerkenraad te Venlo geUft, om aldaar het Echt Reglement te doen publiceeren. Den 23 Augufty 1740. pag, 600.
1 als vooren; verklaareEde voor nul
een Huwelyk door een Zwitzers Predikant zonder drie Proclamatien te Sluis in Vlaanderen voltrokken. Den 16 Juny Ï7S2. pag. £01.
van de Staaten van Htlland, afgeflaagen het verzoek van Catharioa Taats om te mogen Trouwen met Jacobus Lomanus, met wien zy Overfpel begaan had. Den 22 O&ober 1740. pag. 049.
" als vooren; afilaaande het veizoek
van J. Vervoort, om te mogen Trouwen met een Vrouwsperfcon, waar meede. hy in Orafpel gekeft heeft. Den 2 Augufty 1749. pag. 603.
Publicatie als vooren; verbiedende de Huwelyken van een Man met zyn overieede Huisvrouw» Stiefmoeder , en van een Vrouw met haar overleeden Mans Stiefvader. Den 03 February 1736. psg. 005. Refolutie van de Staaten Generaal, affliande het verzoek van Huyberts van Graswinkel, met Christina van den Broek, Weduwe van zyn overleeden Moeders halve Broeder. Den 10 Febr. 1745. pag 6o5. v—'■" " ■» van de Staaten van Bolland, af¬
flaande het verzoek van Barent Janfteti met Sophia Weyinan, over welke zyn overieede Huisvrouw was geweeft OudMoeye van halven Bedde. Den 39 ]acuary 1744. pag. 6o^
Refolutie van de Staaten van Holland, afflaande het verzoek van Dirk Cofter met T. J. Berkhout, de Zufters Dochter van zyne overieede Huisvrouw. Den 19 Mey - ?'15*~- pag. 606»
als vooren, afflaande het verzoek
van P. van der Kuyft met C. Ooften, uit hoofde van natuurlyke geboorte, Moey van zyne overieede Huisvrouw. Den 29 November 1749. jDid> Placaat als vooren; verbiedende Huwelyken met de overleedêne Huisvrouwe Broeders of Zufters Dochter. Den 21 Mey
l664- pag. 648.
Refolutie als vooren: afflaande het verzoek van Andries van Dyk, om te mogen Trouwen met de Dechter van zyner overleedêne Huisvrouws Broeder. Den 13 Jmuary 1737. pïg. ^
van de Staaten Generaal, afflaande
het verzoek van P. D. Kop, om met A. P. Zacharias te mogen Trouwen , ais Oam mer zyn Nicht van halven Bedde. Den 25 Mey 1735. ibjtL — van de Staaten van Bolland, af¬
fliande het verzoek van Jannetje de Bruin » Huisvrouw van Cornelis Droog, gebanners uit Holland en Zeeland, om diflolutie van haar Huwelyk. Den 21 Aug. 1755. pag. 604»