DICHT TOONEELKUNDIGE ALMANACH, Voor hst Sehrikkel-Jaar 1796. Met fraaije Plaaten verlierd. VERBEELDENDE VERSCHEIDENE TOONEELEN VAN DEN SCHOUWBURG , nog niet in 't lieht gegeven: Met de onderwerpen van eenige nieuwe Stukken j Als ook een aanzienlyk getal der beste Zangftukjes , uit de Nieuwfte Hollandfehe Operaas. En vervattende wyders Beknopt Verhaal van de Staats-Omwentfling in ons Vaderland , en inzonderheid te Amsterdam , niet een kunftige Afbeelding; Voorts eenige zedeiyke Vernaaien 3 Fabelen, Vertelfels en Dichtilukjes.benevens Al het geen tot een Gompleete AJirtanach behoort, <"> Tè AMSTERDAM, By }. W. SMIT] BoeliYerkooper.   fjANJARIUS XXXI. d. Louw-Maan*. i Vrydag Ni-uwe Jaar. ~ Saturd- Duhut.Leipf.j. ^ Laatfte 3 Zondag D^b7düd7T (]pn 4 Maand. Eindhoven i \ ' ? Hïnosrl T^tillr u "agtS teil 12 5 Ljingsd. I helefphorus n* n,:n 6 Woens. Drie Koningen 9UI' mm' 7 Dond. Kastel j. ask-Ni^^ .8 Vrydag S. Omer j. ©^ïf 9 Saturd. Middelburgb. den j0 , 4 10 Zondag Opent.Parysj niorg- *en 6 11 Maand. Kopper Maand' nur« 5 2 min. 12 Dmgsd. Archadius, Zon-Eclips. 13 Woens. juletta, ^ ^ , 14 Dond. S. Pontiaan. $ Eerffe ij Vrydag PaulUs. , Quart. l<5 Saturd. Brugoe i den *7 » *s — -—-— -———_ avonds ten 6 17 Zondag H. N. Jefus. uur. 41 min. 18 Maand. S. Pieterftoel. 19 Dmgsd. Weftzane ba. (3) Volle 20 Woens. Fabianus. w Maan, 21 Dond. S.Agniet. den 24 , 's 22 Vrydag S. Vincent. morg. ten xo 23 Saturd. Oorfchotj. uur. 17 min. 24 fjondmg Septnagefima , De Zon in 22 nfan5- l' Paul«s.bek- Aquarius of ot w ISd' £?,rutryk -J' den Waterig ^oe,ns- Tilburg j . man , den 20 28 Dond. Herenthalsj. January , op 29 Vrydag Emmerik j. ten 8 , onder 3J^ Saturd- Geersberg. p. ten 4 uuren, 31 Zondag Sexagefima. . .. . „ 1 1 ---■»■  [ FFBRÜARIÜS XXIX. d. Sprokkel-Al. 1 Maand. Gelder j. Laatiie 2 Dingsd. Maria Ligtmis Quart. 3 Woens. Geldorp p. den i , 's 4 Dond. Arnemuid.j. morg. ten 4 5 Vrydag S.Agatha. uur. 32 min. 6 Saturd. S.Dorothea, ^Nieuwe — 1 Maan , 7 Zondag Qttinquagejima den 8 , 's 8 Maand. Gend p. avonds ten 7 9 Dingsd. Vast en-Avond. uur. 50 min. 10 Woens. Asd. Befl. tyd. Eerfte 11 Dond. Roermond j, ^ Quart. ft2 Vrydag Eulalia. den 16, *s 13 Saturd. Gregorius. morg. ten 4 — , uur. 47 min. 14 Zondig Quadragefima (p) Volle 15 Maand. Utr. Zwol p. Vs Maan , 16 Dingsd. Heusden j. den 22 , 's 17 Woens. Quat. Rees j. av. ten if 18 Dond. Simeon. uur. 18 min. 19 Vrydag Quat. S.Bonif. (7!p Laatfte 20 Saturd. Quat. Zwol p. ^ Quart. • , Quart 19 Saturd. ManaBoodfcb. den 31 , 's " ~Z~~Z TT"!—*Z midd. ten 12 20 Zondag Palm-Zondag. uur. 16 min. 21 Maand. S. Benediftus. 22 Dingsd. Montfoortp. De Zon in 23 Woens. Vollenhov.p. Arius of den 24 Dond. Witten-Dond. Ram, den 21 25 Vrydag Goede-Vryd. Maart, dag ao saturd. Ludgerus. ennagteven o-, Z ~ ' 1 lang , en be- 11 ™da$ Pa*sfeben. gin der Len- 28 Maand. 2P«».Goad.b te , op en 29 Dmgsd. Zijp j.Nijk.p. onder ten 6 30 Woens, Quirinus. uuren. 3i)Dond. fVoorfch. k. p.l  APRILLiS XXX. d. Gr as-Maand. j Vrydag'Amersf. b. ( 2 Saturd\ S. Franciscus. Nieuwe} , ^ Maan , 3 Zondag Quaf. Opent, den 7 » 4 Maand. Bur. p.Wykl. nagts ten 12 1 5 Dingsd. Vincentius. uur. 21 min. 6 Woens. Wyk b. 7 Dond. Groningen p. J| Eerfte 8 Vrydag Bodemus , ^ Quart. 9 Saturd. Waldetrudis. clen 14 , 's av. ten I1 10 Zondag Miferieordia, uur. 17 min. 11!Maand. Leo. ia'Dingsd. Monlfoort b. @ Volle 13'Woens. Woerden b. Maan , T4'Dond. Wykj.Lisb. den 22, 's 15; Vrydag Elburg p. morg. ten 3 16' Saturd. jHoorn p. uur. 17 mm. 17' Zondhgljubilate. (^Laatfte 18 Maand. (Alkmaar b. ^ Quart. 19 Dingsd.iWeesp b. den 29 5 's 20 Woens.jAlk. Wijk p. av. ten 10 21 Dond. Alkmaar p. uur. 47 min. 22 Vrydag Sotor. 23'Saturd. S. Joris. De Zon m 1 — Taurus _ of 24' Zondair Cant.TerC. b. den Stier , 25 Maand. S.Marcus. den 20 April, 26 Dingsd. Montfoort b. op ten 5 , 27 Woens. Lar. Munn. b. onder ten 7 28 Dond. Delft, Lis b. uur. -29 Vrydag Edam p. 30 Sacurd. Arnh. Fd. b.  I MAJÜS XXXTT d. Éloei 1 Zondag iii. Pbil.enjac. ' ~ 2 Maand. tlDag, Huift j. 3 gingsd, f/WPurm.b |g Nieuwe 4 Woens. Gronmg. j. b. ^ Maan , 5 Dond. Hemelv.CbriJli den 7 , 's 6 Vrydag S. Jan Lat. morg. ten 8 J? Saturd. Arnh.Leerd.b uur. 43 min. 8 Zondag Exaudi, 'm Ferfte 9 Maand. Utregt p. « Ju""6 10 Dingsd. Hag.p.Weef.b. den 14 , »s « Woens. Schoonh. j. morg. ten 8 12 Dond. Lis, Zwol b. uur 5? min *3|Vrydag Maftrigtp. 3 14 Saturd. \ Vastendag. Volle 1 WZondaApinxtër'. den rz^'ll J*! Maand.hPinxt.Hito.k avonds ten 7 17 Dingsd. DUyVel. p. uur< , mi„7 18 Woens. Q«af.Araft.lo. 19 Dond. Amft. lo. ^ T aarftp *°i Vrydag W.Dord.lo. k3*^ 21 Saturd. den 29, 's U &% S~5T min 23 Maand. Defideriu». nur-^mm- 24 Dmgsd. Bommel p. 25 Woens. Donatus. De 7on in ^«ond. Usacramm, Geminiofdï 27 Vrydag Joannes. Tweelingen ff Saturdt Germanqs. deT22 May J 29 Zondag Briel kerm. ondeJTei/s! 30 Maand. Wasfenaar p. uuren. 8 31 Dingsd. Petronella.  jUNÏUS XXX. d. mede-Maand. Woens. Gron.Hard.p. 2 Dond. Groningen p. 0Êk Nieuwe 3 Vrydag Enkhniien j. ^ Maan , 4 Saturd. Nereus. den 5 , 's na- — midd. ten 4 I! 5 Zondag Rheen.War.k uur. 28 min. 6 Maand.. Waalwykp. 7 Dingsd. BrieLJLarenp. Ito Eerfte 8 Woens. Hari. k. Quart. 9 Dond. Will. Goud.p. den 13 , 's ïo Vrydag Hard. b. morg. ten 11 11 Saturd. S.Barn.Haaftk uur. 46 min. 12 Zondag S. Odulphus. (v) Volle 13 Maand. S. Anthonie, ^ Maan, 14 Dingsd. Medenblikp. den 20, 's [5 Woens. Mernkerk p. morg. ten 10 16 Dond. Puttersh.p. uur. 40 min. 17 V rydag Schagen p. 18 Saturd. Harl.j.Loos.p (gT Laatfte — Quar. 19 Zondag Hilverfomp. den 28, 's 20 Maand. Bosj/sGrav.p morg. ten 7 21 Dingsd. Rynsburg p. uur. 16 min. S22 Woens. Mid.j.Dev.p. 23 Dond. Vastendag. De Zon in 24 Vrydag S. Jan Baptist. Cancer of 25 Saturd. Beufek. p. den Kreeft, — den2ijuny, J26 Zondag Haarl.Leidf.k zynde den 27 Maand, r»urmerentl. langften dag 28 Dingsd. Vastendag. en 't begin ,29 Woens. S.Pet. enPaul. van den Zo*3c Dond. S. Paul. ged. mer.  JULIUS XXXI. d. lloci-Maand. 1 Vrydag Breda p. 2 Saturd. Maria Vifitat. (ffcNieuwe Maan 3 Zondag Katw. Lar. k. den ^ ? >s 4 Maand. Mart. tran. nagts ten 12 5 Dingsd. S. Bonifacius. uun 4min. 6 Woens. Gorc.p.Utr.lo. Zon-Eclips. 7 Dond. Schiedam p. 8 Vrydag Edam p. n *2 ij Zondag Alph.Rysw.k. uur- 13 min' 18 Maand, areukelenke. ^ T 19 Dingsd. Hrulsd. begin. Laatfte 20 Woens. f. Margaretha . Quart. 21 Dond. Gron.Klun.p den *7 , na- 22 Vryaag S.Maria Mag. middag ten 4 23 Saturd. yaSt_ Dev. jf aur- 39 mm. 24 Zondag Geertruyd. k. De Zon in 25 Maand. 5. Jaeob. Leo of den 26 Dingsd. S.An.Hoorn 1. Leeuw, den 27 Woens. Kampen le. 22 july , op, 28 Dond. Voorfchot. p. ten 4 , onder 29 Vrydag Martha. ten 8 uur. 30 Saturd. Beemfter bid. 31 Zondag IS.Ign.Beemf.k  AUGUSTUS XXXI. d. Oogst-Maand. 1 Maand.|S. Piet. band. 2 Dingsd. Portiuncula. 0frNieuwe 3 Woens. S.Stev. vind. ^ Maan, 4 Dond. S.Dominicus. den 3 , 's 5 Vrydag Maria ter Sn. rnorg. ten 6 6 Saturd. Transf*. Chr. uur. 57 min. 7 Zondag ïiuyfen ke. 8 Maand. Domburg p. 1|| Eerfte 9,Dingsd. Vastendag, Quart 10 Woens. S.Laurens. den 10 , '5 11 Dond. Leeuw. p. morg. ten 11 12 Vrydag Waalwyk p. uur. 5 min. 13 Saturd. Vastendag. 14 Zondag 's Gravel, ke. Volle 15 Maand. Maria Eemelv. Maan , 16 Dingsd. Hyacintus , den 18 , na- 17 Woens. Mammes. midd. ten_ 3 iS Dond. Hondsd. eind. uur. 26 min. 19 Vrydag Ludowicus, 2c Saturd. S. Bernardus , (B\ Laatfte 21 Zondag Heemskerkk. Quart. 22 Maand. Hartjesdag. den 25 , 's 23 Dingsd. Vastendag , nagts ten 1 24 Woens. S. Bartholom. uur 6 min. 25 Dond. S.Lud.Abc.p. 26 Vrydag Rott. lo. De Zon in 27 Saturd. Cefarius. Virgo of de ! . Maagd , den 28 Zondag S.Aug.Muid.k. 22Augustus. 29 Maand. S.Janonth. opten5,on30; Dingsd. Bommel ke. per ten 7uur. 31'Woens. Naarden p. |  SEPTEMBER XXX. d. Herfst-Maand. 1 Dond. S. Gillis, ^Nieuwe 2 Vrydag Schoonr. p. w Maan , 3 Saturd. Kampen b. den T , na- — —-. , 1 midd. ten 3 4 Zondag ^bc.Weespk. uur. 40 min. 5 Maand. Nim.k. Alk.p. 6 Dingsd. Gend,Heylo p fft) Eerfte 7 Woens. Blok.k. Aik. j. Quart. 8 Dond. Maria geb. den 9 , 's 9 Vrydag Workum j. morg. ten t' r° Saturd. Tertoleci j. uur. 27 min. n Zmdag Aid. Loen. k, (p\ Volle 12 Maand. Amf.lo.Nim.k ^ Maan, 13 Dingsd. Amft. lootd. den 17, 's !4 Woens. tVerh.Heas. p morg. ten 4 r5 Dond. Jtregt ie. uur.17 min. ió Vrydag Cornelius. rf*p Laatfte 17 Saturd"! S. Lambert, ^ Quart. — • ■ den 24 , 's 18 Zondag Amft.Benn.k. morg. ten 8 19 Maand. Leyden le. uur. 1» min. 20 Dingsd. Vastendag. 21 Woens. S.Maitb, Quat. De Zen in 22 Dond. Leeuwaai d. p. Libra of de 23 Vrydag Qiatertemper. Schaal, den 24 Saturd. Quatertemper. 21 Septem— — — ber , maakt 25 Zjyidag Maarfev. k. dag en nacht 26 JVIaand. Thiel, Utr. p. even lang,en 27 'Dingsd. 3ur. Gore. p. het beg. van 28 Woens. Gore. Zwol p. den Herfst, 29 Dond. 5.Mieh.Ling.j. op en onder 30 Vrydag S. Hieronim. ten 6 uur.  OCTOBER XXXI. d. Wyn-Maand. I l Saturd. |S. Bavo. j 2 Zondag Amftel.Blar.k. ^^Mz^ ) 3 Maand. Leiden Ontzet. cjen x .g 4 Dingsd. S. Franciscns morg> t%n 2 5 Woens. WeefpMun.b uur|9 min> 6 5on?' S56ree J* H f;"fte 7 Vrydag Edam. p. sW Quart 8 Saturd. Alkm. Ontzet. ^en g4- , '& 7 Öostz.Vian.k. avon^ ^en ? iè Maand. S. Viftor. UUA2^m/n' 11 Dingsd. Weesp b. ® Volle 12 Woens. Purm. rent p. ™aan ' 13 Dond. Schagen b. de" .IÓ ' ra" 14 Vrydag Vian.bWykv. !*n4 15, Saturd. Boere Satnrd. lè>7L^tfte i6 Zondag Heemsk. ke. Quart. fx7 Maand. Arnft.Haarl.v. den 23 , na- |j8'Dingsd. S. Lucas. midd. ten 5 19 Woens. Vianen b. uur. 10 min. gojDond. Haarl."elft b. É&'Nieuwe 21} Vrydag S. Urfula. Maan , 22 Satnrd. Alktn. Harl. b. den 30 , na- — 'r,—3—■ midd. ten 5 23 Zondag Akerfloot ke. Uur 14 min. 24 Maand. Amft.Haarl.b. 25 Dingsd. Rott. Weespb De Zon in 26 Woens. Woerden b. Scorpio of 27 Dond. Vastendag. den Scorpi2g Vrydag 5. Sim.enjud. oen , den 22 29 Saturd. Edam b. O&ober, op — ~ , J... „ . — ten 7 , onder j0 ^os^/ Elb.Rheen.k. Len 5'uur. 3!! Maand. Vast. Med. p.t  NOVEMBta. XXX. d. Slagt-Maand. 1 Dingsd. dlderb.Utr.v. 2 Woens. Alderzielen. Tb Eerfte 3 Dond. Gouda, Lis b s& Quart. 4 Vrydag Dokk.j. Bos b. den 7 , na- 5 Saturd. Med.k. Pur.p. midd. ten 1 — uur. 17 min. 6" Zondag Leonardus. 7 Maand. 5. IVillebrord. &\* Volle 8 Dingsd Breda.Weef.b Maan , 9 Woens. Alkm. p. !a. den 15 , *s io!Dond. Schoorl b. morg. ten 3 njVrydag S. Maarten, uur. 35 min. i2jSaturd. Livinos. —! (15* Laatfte 1%'Zondag Sparend, ke. ^ Quart. i4|Maand. Arnh.Hoor.b. den 22 , *s i5lDingsd. Gorcum b. morg. ten 3 i6:Woens. Munnikend.b. uur. 5$ min. 17 Dond. J is b. Delft v. 18 Vrydag Bos b. Alk. la. ^Nieuwe 19 Saturd. S.Elif. Alk. la. w Maan , — den 29 , 's 20 Zondag Felix. morg. ten 10 21 Maand. Maria Pref. uur. 49 min. 22 Dingsd. S. Cecilia , 23 Woens. Munnik. b. De Zon in 24 Dond. Lisb.Ed. la. Sagitarius of 25 Vrydag S.Cath.Velf.b. den Schut- 26 Saturd. Vlym.pVliflT.b ter, den 21 — 1— — November, 27 Zondag 1 Adv. Beflot. op ten 8 , 48 Maand. Hoorn b. onder ten 4 29 Dingsd. Vastendag , uuren. gojWoens. S. Andries , |  I DECEMBER XXXI. d. Wint er-Maan d. \ 1 Uond. S. Eloy. -m Eerfte 2 Vrydag. Bos j. Quart. 3 Saturd. S. Franciscus. den 7 , 's . , . morg. ten 6 4 Zondag 2 Adv. S.Barb. uur. 35 min. 5 Maand. Sabbas. 6 Dingsd. S.Nicolaas. Volle 7 Woens. S. Ambroiius, ^ Maan , 8 Dond. Maria Q:tf. den 14, na- 9 Vrydag Lions j. midd. ten 2 10 Saturd. Melchiades. uur. 40 min. ZZ ~Z—: " Maan-Ecl. 11 Zondag 3 Advent. 12 Maand, joachimsd. j. (f?'Laatfte 13 Dingsd. S. Lucia. ^ Quart. 14 Woens. Quat. RyfTelj. den 21 , na- 15 Dond. '1'ongelveenj. midd. ten 4 10 Vrydag Quatertemper, uur. 40 min. *7 Saturd. Quat. Nam. j. |jj Niéuwe 18 Zondag 4 Advent. den 29, '3 19 Maand. Thimotheus. morg. ten ë 20 Dingsd. Vastendag. uur. 22 min, 21 Woens. S. Thomas. Zon-EcIips. 22 Dond. Halle bev. 23 Vrydag Yverde vuil. De Zon in 24 Saturd. Vastendag. Capricornus 25 Zondag Kersdag. bokjdenVa 26 Maand. 2 Kersd.f.Stev. December, 27 Dingsd. S.JanEvang. maakt den 28 Woens. Onn. Kinder, korften dag 29 Dond. Thom.Cant. en den aan3ojVrydag Savinus. vang des 3i Saturd. 'S. Silvester. Winters.  Van de ECLIPSEN des Jaars 1795, In dit Jaar zullen vier Eclipfen op het Aardryk haar vertoonen, als-drie aan de Zon en een aan de Maan, waar van mets by ons zal kunnen werden gezien. De eerfie zal zyn aan de Zon den 10 January , en zal werden gezien op Cylon op ó graden Noorderbreedte , en 81 graden 26 minuten van ons ten Oosten , 't begin by haar te zien 28 minuten na haar middag, 't midden ten 2 uuren , *t einde ten 3 uur. 23 min. , zullende 4 en i half duim over de Zuidzyde verduhleren. De tweede zal zyn aan de Zon den 4 July , en zal werden gezien op California op 40 graden Noorderbreedte , en 145 graden 30 min. van ons ten Westen , 't begin namiddag ten 2 uuren 5 minuten , 't midden ten 3 uuren 20 minuten, 't einde ten 4 uuren 18 minuten , zullende 8 en 1 half duim over deZuidzydeverduifteren. De derde zal zyn aan de Maan den 14 December, 't beginnamid. ten 1 uur 30 min., 't midden ten 2 uur. 46min., 't einde ten 4uur. 2min. zullende 6en2 derde duimover deNoordzyde verduifleren buiten ons gezigt. De vierde of laatfte zal zyn aan de Zon den 29 December , en zal werden gezien op liet Eiland Amfterdam , leggende op 40 grad. Zuiderbreedte en 75grad. 3omin. van ons ten Oosten, 't begin 's morg. ten 9 uur.45 min., 't midden ten 11 uur. 2 min.'t einde ten J2uur. 36 min., zullende 3 en 1 vierde duim over de Zuidzyde verduilteren alles na haar middag. £)e  De riargetyden des Jaars x796. De Lente begint den 19 Maart. De Zomer begint den 20 Juny. De Herfst begint den 22 September. De Winter begint den 21 December. De Vleesch-tyd is 6 weeken en 3 dagen. Septuagefima , den 24 Jannary. Vasten-Avond , den 9 February. Paasfchen den 27 Maart. Hemelsvcartsdcg , den 5 May. Pinxter , den 15 dito. Advent, den 27 November. Van de Quatertempers, De I. den 17, 19 en 20 February. De H. den 18, 20 en 21 May. De III. den 21, 23 en 24 September. De IV. den 14, 16 en 17 December. Aanmerkingen over de Waters9'?' v. Zo dikwyls als de Maan nieuw ©f vol is , is het hoog Water op de volgende plaatfen , namenlyk: Te Vlisfingen , Terveere , Sluis in Vlaanderen , Brouwershaven, Goeree en voor Arnemuiden, ten 1 uur. Te Edam , voor 't Y, op Pampus , op de Droogte , in het inkomen van de Maas , te Middelburg , voor Rammekes, op *t Vlak , en in 't Schengen , ten 2 unren. Te Amfteldam , Katwyk en Noordwyk ©p Zee -t de Vlaamfche Banken, in de Hoof-  Hoofden , den Brïel, Hellevoetfluis , Maaslandflnis , Zierikzee , Tergoes , Ysfendyk, Middelharnas , Dirksland , Oude en Nieuwe Tonge , ten 3 uuren. Te Zaandam , Bergen op Zoom , Tertooien , Terneufe , Willemftad , de Klundert, Stryenfche Sas , Oud-Beyerland en Steenbergen, ten 5 uuren. Te Hulst, Dordrecht en Geertruidenberg , ten j uuren. Te Antwerpen, Oudenbosch, Zevenbergen , Schoonhoven en Gouda , ten ©" uuren. Op Texel, op de Koopvaarders Rheede , 't inkomen van 't Vlie, en voor de Brusfelfche Vaart, ten 7 uuren. Aan 't Voorland, buiten 't Vlie, en Gorinchem , ten 8 uuren. Aan alle Friefche Kusten , en in Texel, ten 9 uuren. Te Medemblik , Calais, en voor de Theems , ten 10 uuren. Te Duinkerken , Nieuwpoort en Delfzyl, ten 11 uuren. Te Enkhuifen , Urk , Groningen , Oliënde , Douvres , en aan alle Kusten van Vlaanderen, ten 12 uuren. Ten tyde van de Quartierender Maan Is het laag Water op de voorgenoemde Plaatfen, hoewel zulks by Storm en verfcheidene foorten yan Winden wel iets verfchiüen kon, POST  c in POSTWAGEN. P*n Amfierdam op 's Gravenhaag , van den 15 February tot den 14 November , alle dagen, vice verfa , twee Wagens één des morgens , en één des namiddags , en wel de Morgen-Waoen van den 15 February tot den 23 dito ten half 7 uuren; van den 24 February tot den 2 OAober ten ö uuren; van den 3 Oftober tot den 20 dito ten half 7 uuren; van den 21 Oftober tot den 5 JSovember ten 7 uuren; en van den 6 .November tot den 14 dito ten half 8 uuren , en de Middag-Wagen altyd ten een uur. Van den 15 November tot den 14 February zal alleen één Wagen 's daags , ryden , des morgens ten 9 uuren, uit ieder der rèspe&ive Steden, uitgezonderd by befloten water en ftilleggen der Schuiten ,. wanneer mede 's middags ten eén imre een Wagen zal afryden.° Alle deze Wagens zullen moeten ryden , zo 'er maar een Pasfasier Bevonden wordt. Van den 15 November tot den 14 February zal des Zondags morgens ten o «uren de gewoone Wagen ryden , en • in  ( ïO in den overigen tyd des Jaars des Zon» dags , als mede op den tweeden PaaschPinxter- en Kersdag , en in de Groote Vacantie, de Namiddags-Wagen maar alleen. Op den gcwoonelyken jaarlykfchen Dank, Vaft- en Bededag, als ook op den eerden Paasch-, Pinxter- en Kersdag , rydt in 't geheel geen Wagen. Voor Vracht voor de vier eerfte of binnenfte plaatfen zal betaald worden Sgl. 12 ftuiv. en voor de twee aneren 4 gl. 10 ftuiv. Een Kind op den fchoot zittende , betaalt de helft van de Vracht. Voor een afgehunrden Wagen zal betaald worden 27 gl. 8 ft. , maar een Afhuurder van een Wagen een zevende perfoon naaft den Voerman willende plaatfen , moet daar voor nog betaalen 4 gl. 10 ft. Deeze Postwagen'rydt af voor 't TJieu~ wezydS'Heeren-Logempnt, op den Haarlemmerdykj en als men onderweg wil afgaan , betaalt men van Amfterdam Naar 't Huis te Hart. o gl. 13 ft. Haerlem. 1 - *" • Berkenrode. I - 12 Hillegom. 2-2 . Lis. 2 - 12 Sasfenheïm. 2 - 18 < Duivevlugt. 3 - 6 —7— 't Haagfche Schouw. 3 - 12 —— 't Huis te Deil. 4-2 En  C 20 ï En wederom van 's Hage «aar Am- fterdam , als volgt: Naar *t Huis te Deil. o gl. - 14 ft 't Haagfche Schouw. 1 - 4 Duivevlugt. i . I4 Sasfenheim. 2 - o Lis. 2 . 8 ' Hillegom. 2 - ic ——■ Berkenrode. 3 „8 ■ Haerlem. 3 . I2 —— 't Muis te Hart. 4 - % Om plaatfen op den voorfz. Wasen te befpreeken , addresfeert men zich acbter de Beurs. lca TRES*  ( 21 ) TREKSCHUITEN. Van Amfterdam op Haerlem, alle uuren een Schuit, met het opengaan van de Poort tot 's avonds ten. 8 uuren; gaat af buiten de Haerlemmer P'oort, de Vracht is Zomers en 's Winters 6 {buivers en 6 duiten. Op Utrecht, van den 15 Maart toe den 14 September incluis 3 Schuiten, 's morgens ten 7, 's namiddags ten x en'savonds ten 8 uuren. Van den 1J September tot den 14 Maart 'smorgens tenS, *s namiddags ten 1 en's avonds ten 8 uuren. Men neemt deeze Schuiten 's morgens en 's namiddags aan't Veerhuis op de Achtergragt, en des avonds aan de Beerebyt. De Vracht is 14 en 1 hafr/e Stuivers. Op Gouda, van den 1 Maart tot den 3 a Aprü's morgens ten 8 uuren.; van den % May tot den 31 Augustus 'smorgens ten 7 uuren; van den 1 September tot den 31 OAober'smorgens ten 8 uuren. DeMaanden November , December , January en February geen Dag.'chuit , maar *t geheele J aar door , 'sayonds. ten 8 uuren* van de Beerebyt. Door  ( 22 ) Boor Muiden op Naardeyt, van den ï April tot den 30 September Zondag 's morgens ten j, 7 en 10 uuren , 8 namiddags ten 2 , 4 en half 6 uuren. In de week 's morgens ten 6 , 8 en 10 uuren , en 's namiddags even als Zondags. Van den 1 OAober tot den 31 Maart 's morgens ten 7,9 en 11 nuren , 's namiddags ten 1 , 3 en J uuren. Alle ran binnen op de Princegragt, by den Amftel, en van buiten de Weesper Poort een half uur laater. Men betaalt van Amfterdam tot Muiden $% ftuiver, en van Muiden tot Naarden 3^ ftuiver. Woensdag « morgens ten 12 uuren een Marktfchuit. Van Naarden door Muiden, van den I Oftober tot den 31 Maart des mor2e"s ten 6,8 en 10 uuren. Des namiddags ten ï , 3 en s uuren. Van den 2 April tot den 30 September des morgens ten 5 , 7 en 10 uuren , des namiddags ten half 2, ten 4 en ten half 6 uuren. Op Weesp , van den 16 Maart tot oen 15 O&ober Zondag 's morgens if1}*-*' 8 en Iouuren5 's namiddags ten iiaJf 3 en half 6 uuren. In de week s morgens ten 6 en 9 uuren , *s namiddags ten half 2 , half 4 en half 6 uuren. Van den 16 Oftober tot den 15 Maart des Zondag 's morgens ten 8 en 10 uuren, 'g namiddags ten half 3 en half $ uuren. In  C*3 ) In de Week 's morgens ten 8 en *• uuren , *s namiddags ten half 2 , half 4 en half 5 uuren. Allen van binnen, en een half uur daarna van buiten, van het zelfde Veer als op Muiden en Naarden. Vracht 5% ftuiv. Op Leyden , alle avonden een Nachtfchuit ten 8 uuren van de Beerebyt. De Vracht is 19 ftuiv. 4 penningen. TREKSCHUITEN* Van AMSTERDAM op HOORN. Des Winters van den 1 OSober 1795". tot den 31 Maart 1796. Ten 7 uuren over Monnikendam en Edam} ten 8 uuren tot Purmerendtoe; ten 9 uuren over Purmerend, en Zak met Brieven , Pakjes en Geld; ten 11 uuren over Monnikendam en Edam; ten 1 uur over Purmerend, en Zak met Brieven , Pakjes en Geld; ten 2 uuren over Monnikendam ên Edam; ten 3 uuren tot Edam toe, doch Maandag en Vrydag een tot Purmerend toe; ten 4 uuren over Purmerend; ten 5 uuren tot Edam toe. De Nachtfchuit met *t ophouden van *t luiden deiBoom  «urover pSiSerend^S?14 toei te" «i Brieven , Pakjes en r?^ en Zak »et! c°t P«rmerenT ten T?eId; ten M uur rend en Zak met Bri^1" °Ver Pur™e- ! Ge]Td ! ten 2 ?> Pakjes en dag totPurmerent to?. f ag en vryParmerend enS tS ri6" * Uur over »ur tot Edam en S"5 toe '> ten « Nagtfchuit met nnhSmerent ioe J de der BoomjBl?^?? pSS/80;' Juide" »et Brieven è„parkj^merend en Zak 31 Maartij l79S' cen9 uuren overJwÜ Puimerend ! «et Brieven, PakjeS Sfr^ en Za* uuren over MonVwll J1 Ge,d> ten ïr ten x uur-ovef Z^Se ™ Cn *Eda™' Brieven., Pakjes erff SS?C" Zak M £*er MonniJdtSdam li Vd" 2 UUren «uren tot * , Ldam; ten a Vrydag *mrm2enH°c? Maand4 «ver Pur^r^eT^l1^4^^ fchuit i  C*5) fchuit met 't ophouden van 't luide* . der Boomklok over Monnikendam en Edam , en Zak mee Brieven , Pakjes en Ge'd. Vracht tot Monnikendam 6 ft. 4 duit- — tot Edam 9—4 ~—- tot Purmerend 9 — 4 . 1 tot Hoorn 17 _ 4 Tot gerief der Kooplieden hangen w eJcn;vasfen aan het BuikHooter Veer IU« Nieuwe Stads.Herberg, aan de uit ?V* " aand« Munt-Tooren , waar w . Brieven driemaal des daags geligt en verzonden worden. 14 S Van HOORN op AMSTERDAM. Des Mnjers van den 1 QSober i79j' tot den 31 ijfaar, I?96 Mrannda5g\Unreiv^r/r"'merend» doch met Brieven Pak*?? ^nmkendam , uur/n fn; d n Monn^endam j ten 4  ( 26 ) De» Zomers var. den i April tot den 30 September 1796- , . T en 4 uuren over Purmerend ; ten half 6 over Edam en Munmkendam, ten 9 Sur over Purmerend ; met Brieven , Pakjes en Geld; ten 11 uur over Edam en Munnikendam met Bneven, Pakjes . en Geld, ten 1 uur over Purmerend, ■ ten half 3 over Edam en Munmkendam, , ten half 4 over Purxnerend; ten 5 urn tot Munmkendam; de Nagtfchmt ten 10 uuren; tot Purmerent, met Brieven rn Pskjes, die ten 9 uren van c F0U | hV'Defm'nters van den I OSober X79& tot den 3* Maart 1797Ten 5 uuren over Purmerend; doch! ftWfiföa* en Vrydag ten 4 uuren , ten, 9 uur over Purmerend; Brieven • fïkjes en Geld; ten II uurenl over Edam £i ha f i o?erydYm0enMunnikendam j ten S uur tot Munmkendam, en een met Brieven en Pakjes, die ten 9 uui van't Posthuis gaan. ,.57n, Y Van op Monnikendam , ? Zo< mers ten halfs, 6 ,half 9 » «aU 2> J en 8 uuren. Des Winters ten 5, hdi, half 2, 5 en 7 «*ren- J  C 27 ) DE VOORNAAMSTE BEURT- en VEERSCHEPEN. Van Amfterdam op Buikjloot , alle uuren een Schuit, van het openen tot het fluiten van den Boom toe ; de Vracht is 2 en een halve Huivers. Op Zaandam , Alle uuren een Schuit, Jeggende by den Haringpakkers -Toeren , aan den Zaandammer Steiger; de Vracht is 3 ftuivers. Op Bcverwyk, alle dagen ten 3 uuren van den Steiger op de Texelfche Kaai. Op de Beemjier, Maandag , Woensdag en Vrydag, ten 1 uur. Op Dordrecht, alle Saturdagen , des avonds , een Schip, legt op den Cingel , tusfehen de Lynbaan- en Korsjesfteeg. Op Harderwyk , een uur voor *t luiden van de Boomklok, van 't Wachthuis aan den Nieuwenbrugsboom, van de Camper Steiger. Te Harderwyk zynde , kan men, p=r Postwagen, naar Zutphen , Deventer enz. komen. Op Harlingjn, een uur voor 't luiden Van den Boomklok , van de Texelfche Kaai, aan den Harlinger Steiger. Van hier kan men door geheel Friesland reizen. De Vracht is Zomers 15, en 's Winters 18 ftuiv. B 2 Op  ( *8 3 Öp Hasfelt , des Zomers Zondag , Woensdag en Vrydag, 's avonds een uur voor't luiden van de Boomklok, van 't Water , voor de Kolkfteeg ; 'sWinters Zondags niet: ook kan men gaan met den Zwolfchen Veerman , en zich voor Hasfelt laaten uitzetten. Op Zwol , van den 13 February tot den 6 December , alle avonden een uur voor 't luiden van de Boomklok, en van den 7 December tot den 12 February , Dingsdag, Donderdag en Saturdag,aan de Oostzydevan deOudeBrug» Öp Campen , voor 't luiden van de Boomklok , des Zomers Maandag , Woensdag en Vrydag ; 's Winters Dingsdag en Vrydag , van voor de Oudebrugfteeg. Op Durgerdam, van Mey tot September 's morgens ten 8 en 10 uuren , 's middags ten 2 en 4 uuren , Zondag» ten 8 , 10 en 1 uuren. Van Oftober tot April ten 8, 10, 1 en 3 uuren. Op Enkhuyfen , 's Avonds voor het luiden des Boomklok, van het Wachthuis , over den Nieuwebrugsboom. Op Sneek, des Zomers, voor het luiden van de Boomklok , Maandag, Donderdag en Saturdag, van "t Water , voor oe Valkenfteeg , by den Dam. Op Texel, meest alle avonden een Kaag , met het luiden van de Boomklok, van de XeseiTvbe Kaai, YOOrde Raamskooi, Op  t 29 3 lnSE mrkum^ in Friesland, met het luiden van de Boomklok , van 't Water , voor de Kapelfleeg. Op Breda , Zondag 's morgens , met ÏVn £Cnn} Va^ dLen Boom , een Schip , vsn den Cmgel, by de Bergftraat. en$*r?ye"'erS Din2sda2 . Donderdag *t l ag ' diS morgens vroeg , van t Water, aan de Oude Brug. Op Elburg , driemaal 's weeks , als yingsdag, Donderdag en Saturdag, van ae Nieuwe Brug , 's avonds een uur voor net luiden der Boomklok. Op Embden,&l\e Saturdagen een Schip , JfV X7Vater' voorde Zoutfteeg; maar de Maanden December , January en February geen vast Veer. Ook leggen Schepen op Embden by de Nieuwe Stads Herbergsbrug. Op Gencmuiden, alle Maan- eu Donderdagen , leggende op de Gelderfche ivaai , by de Banternerftraat. Op Groningen , en te rug, Zondag en Donderdag met het openen van den Boom, op 't Water, voor de Dubbelde Worstileeg. Op Gorfium , alle Donderdagen met het openen , van den Boom , van den Cl"gel' V de Lutherfch Nieuwe Kerk. Up Hillegom , Dingsdag en Vrydag een Schip ten 2 uuren , leggende op de Pnnceg-agt, by de Reeftrlat, over de Brouwery 't Roode Hert. Op 's Ueeren-Hen , in Friesland, DingsB 3 dag  C 30 ) iag een Schip , des avonds, met het luiden van de Boomklok , van 't Water, voer de Dubbelde Worstfteeg. Op Huisduinen, 'sMaandags, Woensdags en Saturdags, kort na den middag, leggende aan de Ooostzyde van dén Haringpakkers Tooren- Op Meedenblik, Woensdag en Saturdags 's avonds , en 's Winters Dingsdags, van den Steiger, aan de Noordzyde van de Nieuwe Brug. Op Nieuwkerk , Dingsdag , Donderdag en Saturdag, een half uur voor het luiden van de Boomklok, leggende op de Texelfche Kaai, voorde Raams>ooi. Op Zutphen, alle Saturdag avond een Schip, leggende op het Water, aan de Oostzyde van de Oude Brug. Op 's Hertogenbosch , alle Zondagen een Schip, leggende op den Cingel , by den Jan Roodenpoorts Tooren. Op Bremen, meelt des Saturdags een Beurtman, leggende aan den Nieuwebrugs Boom, over de Texelfche Kaai. Op Brouwershaven, alle 14. dagen een Schip, leggende op den Cingel, voor de Lutherfche Nieuwe Kerk. Op Keulen , meest alle weeken een Schip. De groote Scheepen leggen op de Gelderfche Kaai. Westzyde, anders aan den Buitenkant van *t Nieuwe Eiland; dekleinen op de Oude Turfmarkt. Op Zwammirdcim, 's Middags ten 12 uuren  C 30 uuren, 's Maandags en Vrydags, gaat af van 't Rokkin, by de Lange Brug. Op Kuilenburg, alle Vrydag middag , van den Cingel , by de SpekflagerS. Op de Kuinder , Dingsdag avond, met het luiden van de Boomklok , behalven in de Maand January , leggende aan den Dam. Op Kortennoef , alle Maandagen , ten 12 uuren, leggende op 't Rokkin' Op Duffeldorp. alle 14 dagen of 3 weeken een Beurtfchip, van de Gelderfche Kaai , Oostzy. Op Delfziel, des Zomers eens m da Week , 's avonds met het luiden der Boomklok; leggende op 't Water; by de Valkenfteeg. Op Den Dam , in Groningerlm»i, 's Zomers eens in de Weck, 'savonds met het luiden der Boomklok, leggende op 't Water, by de Baar e^reeg. Op Franeker , en t< rug, alle Saturdag'' avond , met het luiden der Boomklok , leggende op 't Water , voor de ZoutiteegT Oo Antwerpen , enz. Antwerpen , Brugge , Oofter.de, Bnasfet, Gend , Ronaan, Mechelen , Duinkerken , Iperen en Nieuwpoort, op een onbc-paalden tyd; te bevraagen op den Cingel, by den Conimis-aris, aan d-n jan Rodeöpöorts Tooien. Op Leeuwaarden, een Sch p , meth:-t open gaan Van d.--. Boom ,. des Zondx's • b 4 b?  C 32 1 en Donderdags 's morgens j leggende op 't Water. Op de Lemmer, alle avonden , by de Papenbrug, en van buiten met het luiden der Boomklok. Op Hamburg , ieder reis , wanneer een Schip vol geladen is , van den Nieuwebrug Boom. Op Londen , alle Weeken een Schip. Op Lubek , alle 8 dagen een Schip , leggende in 't midden van de Harinapakkery. , Op Middelburg , alle Saturdag 's morren s ten ii uuren een Schip , van de Heeregragt, voor de Molenfteeg. Op Meppel en Zwartjluis, alleDingsdag en Saturdag avonds , 's Winters "W oensdag , met het luiden van de Boomklok, van de Texelfche Kaai. Op Blokzyl, des Vrydags avond een uur voor 't luiden der Boomklok , van den Naarder Steiger, op Jt Water, voor de Baaf jesfteeg; met dit Schip vaart de Bode op Steenwyk, met welke de Pasfagiers , over Blokzyl , terftond naar Steenwyk kunnen vaaren. Dirci op Steenwyk, des Dingsdag en Saturdags avonds voor 't luiden der Boomklok, van den Meppeler Steiger, by de Spaarendammer, en des Woensdag en Saturdags van Steenwyk op Amfier dam. Op Nywtegen , alle Donderdags 'smorf gens  C 33 ) gtns vroeg , van den Cingel, by de Luth. Nieuwe Kerk. Op Oldenburg, doorgaans eens 'sweeks, van de Ybrug. Op Vianen en de Vaart, alle veertien dagen, Donderdags een Schuit , leggende op 't Rokkin. Op Vel zen , Dingsdag en Vrydag, ten. i uur, een Schuit , van den Mosi'elileiger. Op Vlhftnge* , alle 8 of 14 dagen een Schip, leggende op den Cingel , by de Bergftraat. Op Vollenhoven, des Dingsdags een Schip , van de Texelfche Kaai, aan den Meppeler Steiger. Op Vsnlo , van April tot Oftob. alle 14 dagen een Schip ; leggende op de Gelderfche Kaai. Op St. Vallery , in Frankryk, om de 8 of 14 dBgen een Beurtfchip , van den Cingel , by de Lutherfche Nieuwe Kerk. Op Wezel, alle 14 dagen een Beurtfchip , van de Gelderfche Kaai, by de Bamtemerbrug; neemende ook Goederen mede naar 't Tolhuis, Schenkenfchans, Griet, Emmerik, Rees, Burik Rynberk , enz. Op Emmerik, des Zomers, alle 14 dagen , des Dingsdag. Op Wageningen , alle 14 dagen , des Saturdags. Op Woerden , tweemaal 's weeks 'sM^andagscn Donderdags tenja uuren. BJ Op  ( 34 3 Op Arnhem, alle 8 daagen, s Wöensavonds, maar in de maanden December, January en February alle 14 dagen , op de Kolveniers Burgwal, by 't Oude Mannenhuis. Op Zierikzee, des Zomers alle weeken een Schip, leggende op den Cingel , over de Kpomoolenfteeg. Op Amersfoort, alle dagen een Schip , behalven *s Maandags , 's morgens ten 8, en Zondags ten 7 uuren, op 'tWater , voor de Vrouwenfteeg, VERTREK DER. POSTEN VAN AMSTERDAM. Het Generaal Post-Comptoir , daar meest alle de Brieven afgaan en aankomen, is agter 't Stadhuis; en totgemak der genen die afgelegen woonen „ vindt men op verfcheidene plaatfen in de Stad Kasfen , waarin men de Brieven op de meeste blnnenlandfche Steden fteeken kan , mits dezelve niet gefrankeerd moeten worden. Alle avonden vertrekken de Posten op de Steden van Holland , als : op Rotterdam , Schiedam , Vlaardingen , Maasfiuis , Hellevoetfluis , enz, ten half  ( 35 half o uuren ; op Delft en 's Gravenhage ten 9 uuren ; op Texel , Dordrecht, Leyden en 's Hertogenbosch ten 8 uuren; op Alkmaar , Beverwyk en omliggende Steeden ten 7 uuren. Op Haerlem driemaal daags , als: ten half 10, half 1 en half 5 uuren, wanneer de Brieven uit de Kasfen gehaald worden en met de Schuiten vertrekken ; en 's avonds ten half 6 uuren gaat een Post op Haerlem af, van 't Generaal Post-Comptoir. Op de Provintie Utrecht vertrekken de Brieven driemaal 's daags , 'wordende dezelve een half uur voor het vertrek der Schuiten uit de Kasfen gehaald; ook vertrekt 's avonds ten 8 uuren , van 't Generaal Post-Comptoir , een Post naar de gemelde Provincie. Het Comptoir op Friesland, als mede op Groningen en de Ommelanden , worat gehouden op de Nienwezyds Achterburgwal, tegen over deBrouwery den Hooiberg , ten huize van den burger Pieter Bernard Texier, van waaide Brieven naar de Provincie Friesland , alle avonden voor het luiden der Boomklok , afgezonden worden , en met den post des Dingsdags cn Saturdags 's avonds, ten 7 uuren . op Friesland , Groningen en de Ommelanden. By bovengemelden wordt dagelyks voormiddags van 9 tot 12 utfKe Maand December blyft als vooren. NO-  C40 ) NOTITIE van de ZEGELS, Zo verre dezelve in den Koophandel, ©f totalgemeen gebruik dienen moeten. Getrokken uit de nieuwe Ordonnantie van 11 September 1794. Benevens de Pryzen, waar voor dezelve worden verkocht. 1 Zegel a 3 ft. kost ƒ o : 5 : — 1 ■ a 6 ft. • ■ o : 9 : *— I a 12 ft. o : 16 : — I a 15 ft. 1:0: — I a 18 ft. 1 : 4 : — I a 24 ft. I : li : — I a 30 ft. 1 : 19 : -— 1 ■ a 36 ft. 1 : 6 : — 1 a 42 ft, . 2 : 14 : — I a 48 ft. 3 : 2 : — 1 a 3 gl. 3 : 17 : ~ l ■ a 4 gl. • 5 : 2 : — I a 4:ioft. 5 : I4 . _ I * 6 gl. 7 : 13 : — 1 a 8 gl. 10 : 1 : — t a 9 gl. 11 : 6 : — 1 a 10 gl. • 12 : ix : — I a 12 gl. 15 : 1 ; — 1 a 16 g!. 20 : 1 : — 1 a 18 gl. 22 : 11 : — z a 20 gl. 2s : o : — I — a 24 gl. -— 30 ; o : ~ huur.  (41 ) H ü U R-C EDULLEN Alle de Jaaren Huur by een gerekend. Bened. de 50 gl. op een 3 ft. Z. fo : 6:0 van 50 gl. tot 100 6 ft. Z. 0:10-0 roo 200 12 ft. Z. 0:17-0 ■ 200 ~ 600 24 ft. Z. 1:12 : o 600 1000 3 gl. Z. 3 : 18 ;o ■ 1000 • -2000 6 gl. Z. 7.-i3: o 2000 3000 8 gl. Z. 10: 2:0 3000 -4°°oi2gl.Z. 15:2:0 4000 6000 16 gl. Z. 20: 2:» 6000 12000 18 gl, Z. 22:12:0 — 12000 en daar bov. 24 gl. Z. jo : 1.-o De Huurders moeten Copyen hebben op een Zegel van 6 ftuiv. of van 3 ftuiv. wanneer ae Huurcedul zelve op een 3 ftuiv. Zegel is. OBLIGATIE N. Ben. ƒ 100:- op eenZeg.van3ft.kost/o: 6 Van/ 100 tot ben. ƒ 200-6 0:10 200 400-12 o: 18 400 600-18 1 : 6 600 •— 1000-24— 1:13 — ioco 1500-30 2: I , 1500 • 2000-36 2: 8 2000 2500-42 2:16 ■ 2500 3000-48 3: 4 ■ 3coo 5000-/3 ■ 3:19 —•— 5000 ■— IGOCO - 4:10: 5:l6 Ver-  Verder van ieder ƒ5000:- een Zegel Van 30 ft. daar boven. Obligatien van meer dan één Perfoon, van Beleening, met Borgtochten en van Echte-lieden 3 ftuiv. meerder dan de bovenftaande pryzen. WISSELBRIEVEN. Prima , Secunda en Tertia, &c. zo binnen als buitenlandfche; Asfignatien, Promesfes , of andere wy ze van Traites, op een Zegel van 3 ftuiv. kost ƒ0:5 : 8 uitgezonderd zodanige binnenlandfche Asfignatien , waarby iemand disponeert over zyn eigen geld, het zy in de Wisfelbanken , het zy onder een Agendaris, Soiliciteur, Casfier , enz. berustende , dewelke niet op Zegel behoeven. POLISSEN van ASSURAN TIE. Minder dan 200 gulden op 3ft,/o: 8:8 van 2co tot onder 500 gl. 6 ft. 0:13:3 van joototond. 1000gl. 12ft. i: c:o van 1000 tot ond. 2000 g!. 24 ft. 1:15:0 van 2000 tot ond. 5ooo gl. 48 ft. 1:7:0 van 5000 tot ond. ioooogl. 3 gl. 4:3:0 vanioooo totond.20000 gl. gl. 8 ; o : o vanfoooogl. en daar bov. 9 gl. a: iö: o liandpolusfen op 1 Zeg, van 3 fit 0:5:8 CON-  C 43 ) CONTR ACTEN. Protesten , Infinuatien , Atteftatien , Certificatien , Verklaringen, insgelyks van alle Koopcedullen van Huizen , Landen, Sec. , Chertepartyen en Bodemeryen en alle andere Contra&en op een Zegel van 12 ftuiv. , kosc ; o;i6 :o Gedrukte Bodemery-Brieven op een lï ft. Zegel, 0:18:0 CONNOSSEMENT EN. Op een Zegel van 3 ft. kost ƒ o : J: 8 REKENINGEN. Aan Particulieren. Waar onder begreepen: Declaratien, Specificatiën, A&ens van Beftek en Aanneeming van Werken. De Zegels tot laite van den Debiteur. Van ƒ50 tot 100 op X Zeg. van 3 ft. ƒ0:5 boven ƒ100 — — — 6— 0:9 Hier van zyn uitgezonderdFaduuren, Rekeningen van verkogte Effe&en , tot welkers Tranfporten het reent van het Zegel is voldaan , als mede de Rekeningen of Notitien van Profesforen en Doctoren in de Medicynen en Chirurgyns, wegens gedane viütes. Aan  (44) Aan het Gemeene Land, de Steden of mdere Collegien. De Zegels tot las te van den Crediteur. Van io tot 100 op een 3 ft. Z.fo: J « 100 — 2co 6ft. Z. 0:9 200— 400 —12 ft. Z. 0:16 ■ 400 — 1000 24 ft. Z. 1: j 1 1000 — aooo --48 ft. Z. 3: 2 van ieder ƒ 1000 daar boven hetlaasteemelde Zegel te verhoogen met een Zegel van 24 ftuiv. Rekeningen van Voogden, Executeuren, Uirateuren of Adminiflrateurs , enz. Wanneer ontvangst en uitgaaf te zamen bedraagen ƒ 35 endaar bov.opiZ.vanöft. ƒ D. Q I 1°° " o.xl - 300 24 T.TT - 600 *f |-« - 1000 /*3 _ . *\l ' JOOO { | 3.17 - 6000 — — . 9 _ .,; .3 -10000 — _ _ -12 — 11' .14000 -i8-I22:iï -2COOO , . 2. _ Zn' De ontvangst alleen boven de ƒloóoo bedragende , zal voor elke ƒ joooo of daar beneden , die de gezegde Som te boven gaat , het Zegel van ƒ24 moeten worden verhoogd met een Zegel van i 6 doch zal geen hoger Zegel dan van J ijo moeten gebruikt worden. De Zegels totde Rekeningen vanRheeüeryen zullen genomea worden alleen nsax  C 45 ) naar de Som der uitdeeling of winst, naar de begroting als boven. En geen Rekening in forma gedaan wordende , zal geen uitdeeling mogen gefchieden als op een generaale Quitantie , naar dezelfde begroting, QUITANTIE N. Moeten gefteld worden op Zegel als by bovengemelde Rekeningen is bepaald g doch alleen in 't geval , wanneer 'er geen Rekening op Zegel mogt voör handen zyn. EXTRACTEN of DECLARATOIREN Van Makelaars uit hunne aantekeningen op een Zegel a 3 ftuiv. doch betreffende Huizen , Landen , Schepen en andere onroerende Goederen, of in rechten moetende dienen , op een Zeg. a 12 ft. TRANSPORTEN. Van Obligatien , Aftien , &c. Tot i'oo gl. op een 24 ft. Z. ƒ1:11 boven 1000 tot 2000 op 48 ft. Z. 3 : 2 boven sooo tot 3000 op 3 gl. Z. ƒ 3:17 S°oo — 5000 — 4 gl. Z. S'. 2 5000 — 8000— 6 gl. Z. 7:1» ' 1 8000 — 10000 — 9 gl. Z. 11: 6 — 10000 — 15000 — 12 gl. Z. 15 : 1 ■ ■"■ I jooo — 2000« — 18 gl. Z. 22:il en van ieder ƒ 5000 en daar onder, boven de ƒ20000 nog met een Zegel yan / 3 te verhogen, RE-  C 46 *) REQÜES T E N. Aan hooge en Iaagere Collegien op een Zegel van 6 ftuiv. En meer dan een Perfoon reprefenteerende op een Zegel van 12 ftuiv. BEGRAAFNIS CEDULLEN. {Geleezen , of niet geleezen wordende.') Van Perfoonen die gegoed zyn 1000 gl. en daar bov. op 6ft. Z./o: 9 3000 gl. 12 ft. Z. o:I<5 6000 gl. 24 ft. Z. x:u 12000 gl. 3gl.Z. 3:i7 25000 gl. Ógl. Z. 7:12 xooooo gl. 12 gl. Z. 15 : I 200000 gl. —24gl.Z. 30: o 400000 gl. 48gl.Z. 60: O De minuten der Begraafnisbriefjes op een Zegel van 12 ftuiv. De Zegels kunnen niet langer gebruikt worden , dan in het jaar , waarin dezelve gejlagen zyn en het jaar daar aan volgende. B E-  BERICHTEN. WIGINJDIN SCHOUWBURG.   BERICHTEN VIOBNI DIN SCHOUWBURG. De haehelyke onhandigheden wasr in ons lieve Vaderland zig nog fteed* b.eef bevinden , was oorzaak dat den Schouwburg nog genoten bleef, welken men anders zich voorgefteld had den Vierden Augustus 17*4. te openen. Zo dra egter dezelven , door de zo onverwachte als heuchelyke Omwenteling van den negentienden January des eerften Jaars der Bataaffehe Vryheid , verdweenen waren, wierd de Schouwburg ook welhaast weder geopend , zo dat het licht der Vryheid in Nederland pas ontloken was of Araftels Schouwtoofleel onbloot zyn Gordyn, tothartelyk genoegen van alle waare SchouwburgMinnaaren. Het was dus flechts twee dagen na den bovengenoemden heucheïyken en langgewenschten dag , dat men den een-en-twintigften January 1795, een aanvang met fpeelen maakte, vertoonende men dien avond het Treurfpel Gaston en Bajard, gevolgd door een f root Billet, het planten derVryheidsboom geaeeten, De felle koude van dien avond C gaf  C 50 ) gafnogthans geene gelegenheid om het voorfpel tenvollen te kunnen uitvoeren, weshalven men 'er maar twee Bedryven van vertoonde, waar op men onmiddelyk het voornoemde Ballet volgen liet, het geen federd ook nog eenige avonden na den anderen is vertoond seworden. Thans zag men nu ook weder oude#o//flflrf/^Tooneelfpellen, welken iints eenigen tyd van den Schouwburg geweerd waren geweest, met groot genoegen, vertoonen. Onder deezen poogde men nu ook hetbekendeTreurfpel> het beleg van Antwerpen , ten Tooneele te voeren , doch het had , fchoon reeds aangekondigd zynde , thans geen beter lot dan in de jaaren 1781 en 1794» dewyl de Volksreprefencanten eenige bedenkelijkheid in het fpeelen van het zelve vonden, en het dus voor als nog het liefst geflaakt zagen , waarom ook de Maire der Stad verzocht wierd tegen den voordgang der vertooning van -*t zelve te waaken , waar door het ook geheel agterwegen is gebleeven, anderfinti had de voornoemde Vergadering der Volksreprefentanten zelfs belloten zulke Tponeelftukken te doen vertoonen , wier befchouwing Vaderland en Vryheidslievende denkbeelden konden opwekken. Van welk befluit zy zelfs, den negentienden February 1795 •» aan de Commisfie van Gecommitteerden tot de zaaken van den  L U ) den Schouwburg, Bas Bakker, en Havpf* kom junior , kennis gaven. Den vierden Maart, zynde de dag der plegtige inwyding van den Vryheidsboom op deri Dam , thans het Plein def Revolutie genoemd, wierd op het vei"-" zoek van het Committé Revolutionair , het Tooneelfpel IVillem lel of de grondlegging der Zvvitferfche Vryheid ten Tooneele gevoerd, fchoon 'er over de uitvoering van 't zelve vry wat twist gerezen was, welke zelf zo verre gegaan was dat de A&eur Kroeze, die met den rol van Gejler in het zelve bedeeld was , zich den dienst des Schouwburg» onttrok, als zynde deeze rolnietalleen de haatelykfte ïn hetgeheeleftuk , maar ook buiten het vak van dien Afteur , weshalven hy begreep dat hy 'er niet dan oneer mede konae behaalen. Gemelde rol wierd egter^ dien avond, door den Afteur van Dinfen , vry goed uitgevoerd. Kort hier na , den tienden Maart naamlyk , flelde de Burger Salomon Bos , aan de Volks-Reprelentanten voor» ,, om namens dezelven, te benoemen „ eene Commisfie van twee of vier „ derzelver Leden , ten einde behoor- lyk onderzoek te doen naar den fté&Z 4, desSchouwsburgs, en zodaanige fchik- kingen te beraamen als zy zouden „ denken te behooren , om deeze belang«ryke inftelling meer en meer nuttig C 2 M ««  ( 52 1 „ te doen zyn , middelen daar te ftel» len om wanörde , zo die aanwezig „ware, te verhelpen de orde der dm„ gen te handhavenen , en in het alge„ meen alles aan te wenden, wat ftrekken „konde om het Toneel tedoenworden „het achtbaar Leerfchool van deugd. „ en braafheid , de Tempel der Vryheid, „ het graf der ondeugd en de fpoorflag „ van alle Vaderiandfche pligten." . Op dit voorftel geraadpleegd zynde , wierd befloten eene Commisüe uit de Mumeipaliteit en uit het Committè van Algemeen Welzyn te benoemen om de zaaken van den Schouwburg te onderzoeken, waar toe de Burgers Salomon Bos , en Gerard van der Zoo uit de Municipaliteit en den Burger Hendrik Steenbergen , uit het Committè van Algemeen Welzyn, verkozen wierden. Dit befluit was naauwelyks daar ge» field of de Acteurs Sardet, Bengly , Cruys, Bilverdink , Kroefe , Angemeer , Lambotte, Neits , Qbelt, Malfeyt, en van ff el, benevens de A&rices Wattier, Sardet, de Bruin , Hilverdink , en Rheinfels , leverden een Adres aan de Provijioneele Municipaliteit in , den zeven- en-twintigften ApTÜ, om verandering in het beftuur des Schouwburgs en een beter inrichting van het Nationaal Tooneel te hebben. In welk Adres niet weinig over het beftuur en de Beftuurers zeiven geklaagd wierd , zeggende onder anderen  ( 53 ) daar in: „dat zy ongeveinst en rond„ borftig moesten verklaaren, dat het „ tegenwoordig beftuur des Schouw„ burgs , by hen zodaanig in wantrou„ wen was , dat zy niet dan tegens hun „hart, daar onder bleeven voordgaan , „ en althands niet gezind waren, met „ den afloop van dit Speelfaizoen , waar aan nog weinig ontbrak , zig op nieuws „ te verbinden , noch immer zouden M verbinden , wanneer de tegenwoordi„ ge Beftuurers , in het bewind en be„ ftuur van dien, geenen van deezen „uitgezonderd, mogten begrepen wor- den te kunnen blyven. Dit Adres v/ierd twee dagen laater van een ander gevolgd, door eenige Burgers ondertekend, en handelde mede over het verkeerd beftuur, het welk zy oordeelden dat ten opzigte van den Schouwburg plaats had, als ook over de fpoedige en noodzaakelyke verbetering van dien en byzonder mede over het Huishoudelyke en Hnantieele van den Schouwburg. De Teekenaars van dit Adres, fielden onder anderen in het zei* ve voor: „ dat men huns bedunkens , „ de beftuuring van den Schouw„ burg , tweeledig behoorde te maa- ken en ten eerjlen vier gezeten en „ Tooneelkundige Burgers te ftellen „ over het Finantieele en ten tweeden , „ dezelfde vier Burgers en twee bekwaat> ©e Afteurs , gezamenlyk over het  ( 5#) ¥J verdere Huishoudelyke beftuur des „ Schouwburgs , en hier toe zoude, naar „ hun inzien en bekwaamheid geöor„ deeld , niemand anders dan de Burgers „ Sardet en BengUy behooren gekozen „ te worden." voorts ejrtdigdeent Adres met de volgende woorden: „het isze„ ker Burgers , dat wanneer zodaanig „ beftuur (als het tegenwoordige) aan » den Schouwburg blyft , ons Vadei„ landsch Tooneel te gronde gaat, en « de beste Aftenrs en A&rices het zelr» ve zullen verlaaten en dus vinden wy „ het van het grootfte belang , dat dit «Beftuur-, hoe eerder hoe beter, van «hetzelve worde ontzet, devvylhet'er „ geheel ongefchikt toe is, en wy eis„ fchen dus bïllyk , dat daar de Eer van „ onze Vaderftad, ons ten fterkften ter „harte gaat, dat Gylieden zo fpoedig „als mogelyk daar In op eenegefchik„ te wyze, voorziet, alwaarehetflegts „ provtjioneel, aangezien wy overtuigd „ zyn , dat geene der voornaamfte Ac„ teurs of Aftrices zig wederom by dit „ Beftnur , zouden laaten , noch kun„ nen engageeren." Uit Adres wierd den negen- en- twintigften April ingeleverd. Eenige dagen laater verzocht het joodfche Tooneelgezelfchap onder de Zinfpreuk Amufement en Culture , Qde Schouwburg nu gedunrende de Zomermaanden gefloten zynde; eene vertooning  ning te géeven , ten voordeele van de» Offerkist in de Kamer van het Committè Revolutionair , cp den Hollandfchs Schouwburg. De Burgers Bos en Steenbergen , raadpleegden over de al of niet uitvoerlykhtid van dit verzoek met de Gecommitteerden tot de zaaken van den Schouwburg, doch welken hier op het volgende bezwaar inbragten: vooreerst, dat de Schouwburg voor Brandgevaar verzekert zynde, op den ftilzwygenden Voet , dat het Hollandsen Spektakel alleen in dezelven zal worden gehouden , gecluurende het gewoone Saüben van Augustus tot April, of begin van May , het zeer questieus zoude zyn , in gevalle, by gelegenheid van eene alzo te geevene geheel buitengewoone ongeconditioneerde reprefentatie , van eene vreemde troep Tooneellisten, deeze». Schouwburg het ongelukkig lotvan den voorigen trof, of gedeeltelyk afbrandde , of de Asfuradeurs op dezelven , in dat geval wei zouden kunnen aangemerkt worden , gehouden te zyn of gedwongen te kunnen worden, de verzekerde penningen te betaalen , dit ten minilen was zeker , dat eenige jaaren geleden, toen de Schouwburg dooreen Troep Franfche Tooneellisten verzogt wierd tot het geeven van eenige vertooningen , de Asfuradeurs ophetGebouv, daar tegen gedoleerd hadden en opgekomen waren. C 4 * Tett  ( S6 ) Ten tweeden, dat wanneer, (hoe zeer in dit byzonder geval.) de Stads Nationaale Schouwburg aan een particulier Joodsch Hoogduitsch Tooneelgezelfchap overgegeeven wierde, het met rede te wagten ware, dat andere, het zy openbaare of afzonderlyke Toöneeltroepen of Gezelfchappen , in het zelfde denkbeeld vallende , ook deeze infchikke«ykheid, voor zig zouden kunnen inroepen, en alzo den voetleggen dat het Stads Tooneel: van deszelfs grondfteïJmg geheel afwykende, eene Vertoonplaats van verfchillende en vreemde Troepen Tooneellisten wierde , waar van de gevolgen geene anderen, als eene geheele verwarring in het beftuur , zoucen moeten te weege brengen, gelyk lïgtelyk te begrypenwas , wanneer men zig voorfteld, hoedaanig het als dan rnet de Adminifiratie van het Tooneeel JDecoratien, Kleederen enz. zoude gelegen zyn , zonder eens te fpreeken , van het overige gedeelte des beftuurs. -len derden, dat opzetlyk het Natiomm Spektakel thans ftil ftond, om geauurende de maanden May , Juny en july , het Gebouw fchoon te maaken , van binnen op te Schilderen , de Deco atien na te zien en te verhelpen, cn al wat verder vereischt wierd, om zo het Tooneel als Auditorium, (het welk doorgaans diergelyke voorziening hooglyk benodigd was) tegens een aan-  C 57 3 aanftaand Speelfaifoen in gereedheid en orde te brengen, en dit was ook thans het geval, zynde het Tooneel reeds opgeruimd, de Decoratien gedeeltelyk geborgen of ter herftelling onderhanden en alle de Lampen tot verlichting weggenomen, om te worden fchoon gemaakt en herfleld. Ten vierden , dat eindelyk , wanneer met overftapping van alle deeze be~ zwaaren, befioten wierde, hetmeerge* noemde Joodfehe Tooneel Gezelfchap , de verlangde vertooning in den Nationaalen Schouwburg te laaten geeven, of deeze daad hoelofFelyk enpryswaardig in haare grondbeginzelen , niet zoude kunnen ftrekken , om Natior.aale Hollandfche Acteurs en A&rices , Cwelke nog onlangs hy hun verzoekfchrift aan de Volks-Reprefentanten van deeze Stad, van derZelver Vaderland en Vryheidlievende gevoelens de allergunftigfte denkbeelden hadden getragt in de boezemen) daar door by het weldenkend publiek, in minagting te brengen , eeven als of dezelve Hollandfehe Afteurs en Actrices , niet met zodaanige loifelyke gevoelens bezield waren, als. het gemelde Joodfche Tooneelgezelfchap ,iets het geen voorzeeker ook zoude te rug ftuiten op de Gecommitteerden , welken nogthans , betuigden altyd te zullen gereed zyn, om van harten mede te werken tot alles, wat de oogmerken C 5 dee«  e 58) deezer Stads Regeering zouden kunnen bevorderen. Deeze bezwaaren hadden zo veel invloed op de Vergadering der Volksreprefentanten, dat het bewuste voorftel geheel van de hand gewezen wierd. . „ Midlerwyl ging de Commusfie tot de zaaken van den Schouwburg onvermoeid in haare werkzaamheden voord, €n hadden dezelven den negende Juny reeds zo verre gebragt, dat zy het navolgende rapport dieswegens aan de Municipaliteit der Stad overleverde het welkwvomdeszelfs belangrykheid goedvindende plaatfen. Hetzelve luide dus : ME EDEBURGERS! „De Ondergetekenden vereerd .ge„ worden zvnde met uwe Commisfie „ tot onderzoek der zaaken van den „Schouwburg deezer Stad, en _nader ontfangen hebbende uw befluit van „ den zesden van Grasmaand laatsle- den , waar by zy worden gelast en „ gequalificeerd om in dezelve Coma, mis Ge voord te gaan, met overlaa„ ting aan hen , om alle zodaamge maat- regulen te neemen , en ten uitvoer te brengen, als zy in het vervolg zou„ den goedvinden en noodig oordee9, len te behooren , omtrend alle zaa„ ken den Schouwburg betreffende , „ten einde dezelvendp eenen beteren * »en  ( S9 ) „ eii gereg^Ieerden voet te brengen , met „ lascaan een ieder dien zulksmogte aan„ gaan , zig hier na te gedraagen , heb„ ben met alle mogelyke iever , getragt „ te beantwoorden aan het vertrouwen, n door u in hen gefield." ^ Daar zy oordeelden , dat zy , in de „ eerfte plaats de naauwkeurigflè Berich„ ten behoorden in te winnen,zo omtrent „den ftaat des Schouwburg? in het ge„ meen , als omtrent den Haat van al„ le de byzondere deelen en werkzaam„ heden daar toe betreklyk, heeft uwe „ Commisfie tot dat einde een wydloo„ pig onderzoek gedaan , en in verfchei„ üene onderhandelingen met de Stads „Gecommitteerden tot de zaaken van „den Schouwburg gehouden , de ver„ eischte openingen tot haar genoegen „ ontfaugen. Het is daar by aan haar gebleeken , dat de fenriftuuren van „dit zeer omflagtig werk in goede orde „ voor handen waren , zynde van alle „ de byzondere voorwerpen afzonderw lyke rekeningen of Boeken gehouden, welke aan uwe Commisfie zyn open»j gelegd en haar zeer voldoende zyn „ voorgekomen, gelyk ook aan haar opet, ning is gedaan van de -pecunieele ctiretntie, door de Stads Gecommitteerden „ tot de zaaken van den Schouwburg ge„ houden en deswegens aan haar is over„S-geeven, de rekening Courant van „ ontfang en uitgaave oycY de 3 aar en C $ «I7?3  ( <5cO » 1793 en Ï794. Welke Rekening uwe M Commisfie geóórdeeld heeft uonmid„ delyk onder het oog te moeten bren„ gen en by dit Rapport te voegen , „ ten einde dezelve , volgens jaarlyks, fche gewoonte der voormaalige Stads- regeering , ook nu door of van wegens s, de Municipaliteit, zoude kunnen wor« den goedgekeurd en ondertekend." „ Zynde wyders nog door de meer» gemelde Stads Gecommitteerde tot de zaaken van den Schouwburg, aan uwe Commisfie overgegeêven eene Rekening Courant van ontfang en uitgaave , meede over de voorgemelde jaaren , van bet fonds der gedrukte Tooneeiftukken , thans Oen Schouwburg toebehoorende, welke Rekening Courant uwe Commisfie mede nodig geoordeeld heeft aan u te moeten overgeeven ten einde dezelve ook nu, volgens jaarlykfehegewoonte der voormaalige Stads Regeering , door of van wegen de Municipaliteit zoude kunnen worden goedgekeurd en ondertekend." „ Uwe Commisfie naa deeze narichten bekomen, en eenige kleine 1'chikkingen gemaakt te hebben, begreep nu verder te moeten overgaan, tot het 'meerder gewigtige gedeelte van haaren, last, om naamlyk den Schouwburg op eenen beeteren en geregelden voet te brengen, zy had gezien welke deelen van het beftuur vatbaar waren voor ver*  verbetering , maar voor al had zy gezien , dat 'op het Tooneel zeer veele veranderingen plaats zoude moeten hebben , indien anders de nuttigheid van den Schouwburg op de tegenwoordige om. Handigheden van tyden , zaaken en zeden, toepasfelyk gemaakt zoude knnnen worden." „ Zy begreep klaar hoe veel moeite het zoude inhebben , om den fmaak van het Tooneel te verbeteren , indien niet teherfcheppen , en het zelve dienstbaar te maaken , aan de voordplanting en aankweeking van die Burgerlyke en Vaderlandfche deugden , zonder welken geene Maatfchappy gelukkig zyn kan , en waar toe het zelve als een dergefchikile middelen , kan aangemerkt worden. Dierhalven won zy dè naauwkeuricfte berichten in op het zedelyk charakter , zo wel als op de jïaat kundige denkwyzen, der Acteurs en Aftrices , thans by den Schouwburg in dienst zynde, en 't was met leedweezen dat zy vernam , hoe deeze getuigenisfen niet altoos aan haare verwaaiing•, ten minde niet aan haare wenfchen beantwoordden." „ Dan terwyl zy hier mede zig onledig hield, kwam haar ter hand het Aar es van eenige Acteurs en Actrices van den Schouwburg (*) benevens eene Me- (*) Zie hier voor en pag. 52. C 7  C 62 -) Memorie door eenige Burgers, na allen aanzien toe qnderfteuning van het gemelde Adres aan u overhandigd (*) en door u aan uwe Commisfie te rug gezonden , om te dienen van bericht. Uwe Commisfie hier aan willende voldoen by deezen , vermeent, dat zy niet zal behoeven ftil te Haan, by de twee poircteit die de vermeerdering van het Tractement der Tooneellisten, en de verkiezing van cenigen hunner tothet beftuur van den Schouwburg bedoelen , dewyl de aanmerkingen die zy daar over aan u zouden hebben voor te draagen u van zelve in het oog moeten vallen." „Alleen met opzicht tot de bezwaaren ten lasten der Stads Gecommitteerden , by dat Adres en in die Memorie vermeld , heeft uwe Commisfie geoordeeld, met dezelve Stads Gecommitteerden te moeten handelen, wanneer zy m verfcheidene onderhandelingen, zeer wydloopige en nitgeftrekte berichten ditaangaande , yanhen ontfangen heeft, allen weiken door vernoemde Stads Gecommitteerden in eene Memorie ter hunner rechtvaardiging vervat waren(tjwelke Memorie uwe Commisfie aan uw verlicht oordeel onderwerpt, om daardoor te kunnen oordcelen , in hoe verre de bybrengingen en bczwaaren 5 in het ge- zeg- (*") Zie hier voren pag. J3. Ct) Zis hier na pag. 64.  (62 ) zegde Adres en de daarby'gevoegde Me» tnbrie ter nedergefteld, al dan niet gegrond zyn mogen, of uwe aandacht verdienen." „ En hier mede zoude uwe Commisfie, dit Rapport kunnen befluiten , indien zy niet nodig oordeelde, nog ter uwer kennis te moeten brengen , dat door de meergemelde Stads Gecommitteerden aan haar is voorgedraagen , hoe zig by dezelven , verfcheiden Acteurs en Actrices , by monde en de Danfers en Danferesfen, by een verzoekfehrift, hadden vervoegd , om wederom voor het volgende Saifoen in hunne voorige F»n8ien te worden geëngageerd , verzoekende dezelve Stads Gecommitteerden te mogen weeten , hoedaanig zy zig omtrend deeze voorwerpen te gedragen hadden. Uwe Commisfie , hoe zeer overtuigd , van de hooge noodzaakelykheidjom zonder verwyl de noodige voorwerpen te engageeren , indien "anders de Schouwburg ., weder op den gewoonen tydin de maand Augustus , zal kunnen v/orden geopend, heeft egter nodig geoordeeld , de Stads Gecommitteerden aan te beveelen , om by voorraad, metalleaanneemingen niet voord te gaan , tot zo lange door u, op het gemelde Adres van eenige Aéteurs en" Actrices , zoude zyn gedisponeerd, of voor het toekomende eenige nadere of nieuwe fchikkingen zouden  f64 3 den zyn beraamd en vastgefteld , het welk zy aan uwe fpoedigë en ferieufe raadplegingen, wel ernftig aanbeveelt." „ Uwe Commisfie zig vleyende hier mede aan uwen lasten haarenpligt voldaan te hebben, en in aanmerking neercende, dat de tyd der ontbinding van deeze Provifioneele Municipaliteit , uit welkers boezem zy haare aanwezen heeft ontfangen , wel dra op handen is , neemt de vryheid aan te merken, dat als dan, ook deeze Commisfie zal moeten worden aangemerkt, als afgedaan te hebben en vernietigd te zyn , weshalven zy verzoekt door deeze Municipaliteit, te mogen worden ontfiagen, met verklaaring dat zy zich in alle opzichten tot uw genoegen heeft gedragen, en dat van zodaanig een te neemen beflnit , aan elk der Leden deezer Commisfie , een uittrekzel uit uwe Notulen moge worden ter hand gefield." Dit Rapport was getekend door de Burgers Salomon Bos, Gerard van der Zoo en Henrik Steenbergen, Gecommitteerden tot de zaaken van den Schouwburg hadden dus, zo als uit het bovengemelden blykt,eene breedvoerige verdediging ter hunner rechtvaardiging in het licht gegeeven , waar by zy zig alleszins poogden te verdedigen tegens de befchuldigingen over hun beftuur, en hun gedrag daar omtrent in zulk een licht trachten te plaat-  C es y plaatfen, dat ty volkomen m 't gelyk gefteld wierden. Daarenboven bragten zy ook aan hunne zyde verfcheidene klagten in tegens de voornaamfte hunner Acteurs en Actrices die zy zo wel van ondankbaarheid als pligtverznim befchuldigde en een toeleg toelchreven om met de Ondertekenaars der tweede Memorie, immers fommigen derzelven, het beftuur des Schouwburgs aan zig te trekken. Doch deeze verdediging der Gecommitteerden van den Schouwburg bleef niet lang onbeantwoord» Sommige Liefhebbers van het Tooneel, waar onder de Burgers Cornelis Loots , Hendrik Qgelwigt Junior , en eenige anderen , ten getalle van twee- en- twin« tig, vatten eerlang de Pen op tegens de voorgemelde verdediging der Gecommitteerden , en gaven eene niet minder wydloopige Memorie over aan de Reprefentanten van het Volk van Am+ jierdam ter wederlegging van het Rapport van de Gecommitteerden van Ryneveld , de Visfcher , Bas Backer en van de Velden , geheel ingericht ten voordeele van de doleerende Acteurs enActrices en opgevuld met nieuwe klagten tegens de gemelde Gecommitteerden. Terwyl hier over door de Volks-Reprefentanten nog gehandeld wierd , was de troep van de Burger en Burgeresfe Snoek, hier ter Stede gekomen, om eenige Rfpre/intatim op het Tooneel  ( <6* } seeï van Utile et Amufante te geeven; doch geen behoorlyk verlof aan het Committè van Algemeen Welzyn gevraagd hebbende, was hen het fpeelen verboden geworden , doch kort na dat zy dieswegens een behoorlyk verzoekfchrift aan het bovengemelde Committè gedaan hadden wierd hen het fpeelen toegeftaan. De groote toeloop die zy hadden bewees genoeg hoe aangenaam zy de Liefhebbers van het Tooneel waren, weshalven men van dien tydafal bedagt was hen aan het Nationaal Tooneel aan te neemen , doch vermids ACTEURS. Aan D Sardet, ƒ1800: ~ ' ' P'n£ly' ióoo: - • A. IV. Hilverdink, 1400:^ S- tyuys , junior, 1000: — J. Ia Plas , 9oo . _ — J. P. Kroefe, 700:- —•— A. van Maerlen , 700 • L. Lambotte, 650: — H. Angemeer, 600*: — '— van der stei-> 500:— Helders > 40Q . _ {£ ^olieman , 400 .• — M. Proven, ^00:^ ' ~- Kamphuife , 400: — ' .7. van PVell, ?5o:- "-A.Malfeyt, |J0:_ ' c- 200: — AC TRICES. ? c' » S5oo • - -r* J. Sardet 22oo —'rr %' ft» 1000:- — 500:-. ZZcft"1?'*9 400.— """»-, df, Hilverdink , 400: — Aas  C71 ) Aan M. E. van Maerlen, 400:-^ A. de Vogel, 300: — H. M. Molfier , 200: — T. Qbelt, 200) — DANSERS. Aan A. Bufida, 7°o: — . G. Monterosji , 1200: — M. Grotta , 600:—* P. Jouardin, 500: — G. yfrfor/ï , 500 —- L. Bia, 350: — DANSERESSEN, : Torrie, 1600: — C. Wolier, 700: — ~ £. 2fe6rfr , 600 : — Garibottiy 500: — F. Torri , 500: — Monterosji, 40° : "** Den twaalfden September deezes Jaars 1795. wierd het Nationaal Tooneelgeopend met het fraaye Treurfpel C. Ma-> eiusCordus, door den Burger FynvisFeith, voor af gegaan door een Divertisfement van den Burger B. Fuloffs , geheten de verfchyning van Apollo in zyn Tempel, welke beide Hukken eenige keeren na den anderen zyn vertoond geworden. De Schouwburg, die thans niet meer, so alt voorbeen , ten voordeele van het Wees  (7* 3 Wees en Oudemannenhuis fpeeït, is tegenwoordig door een allerfraaiste aoog met Lampions verflert, welken Jtalk een helder licht geeven, dat de Muzikanten m het Orchest zelfs geen Kaarsfen meer nodig hebben., zo dat S,"evnerfch8t?heCle Sch°™*™ 'en • Wy eindigen deeze Berichten van den öcjiouwiburg met te melden dat geduurende den loop van het voorige en die Saifoen_ overleden zyn , de Dichter Mhtltp Fredcnk Lynjlager, bekent door eenige geeftige Op.raas , waar mede hy het Tooneel verrykt heeft., deTooneelfpeeier, J. la Plas , welke de meeste commtque rollen vervulde, en de Emeritus Uaveambalïst Burghard Franken.  STAAT VA N HET AMSTERDAMS CH TOONEEL, Ja den Jaare 1795.   COMMISSARISSEN TAN DEN NATIONAALEN STADS C H O U W B U R De Burgers, GERARD VAN DER ZOO. SALOMON BOS. 'CHRISTI AAN CRUYS. AMBROSIUS JUSTUS ZUELI. HENDRIK STEENBERGEN. THÊODORUS JOHANNES WEDDIK-. ABRAHAM VEREU-L. SECRETARIS, WILLEM HAVBRKOR'N , WUlemiz. D a LY S T  -r n$ L Y S T der in ieevéa zynde D I C li T E R Sf welker Toaneeljhtkken bp den Stadsschouwburg vertoond worden. de Burgers, ^ C. T- van der Lvn. Dr. J. Bilderdyk; T. Nornsz'. B. Rulo U's. P. J. Uilenbroek. J. Fokke. G. Ascbenberg. W. Havtrkorn > Wilïenisz,. J. Houtman. B. 'Zweert s. J. G. Doornik. .'* ~W. v/an Ollefen. P. Pypers. ■ A.. Soetei s. J. Menk ma. J. A. Zubli. J. H. Ogel-wickt, Junior, B. Comman. J. van Walree. Vcm  C 77 ) Van den Stads Schouwburg zy»i TOONEELMEESTEii, A. van Maerlen. ORCHESTME ESTER. Midsgaders DireSeur van ds Zan* en Dans , Muziek der Tooneelfpill-'n , ■Zang/pelten sn Balletten. B. Ruloffs. B ALLETMEESTER. A. Bufïda. MACHINIST. J. G, Schadé. BOEKDRUKKERS. J. Helders en A. Mars. KASTELEIN. T. Stoppendaal, Jansz. VOORLEEZER der ROLLEN. P. Langendyk. Tot het ORCHEST behoorende. EERSTE VIOLISTE I?, J. Malherbe , Dire&sur vteh ï". t 0/ - chest-Muziek. J. de Bruin , Cornelisz, J. L. P. L. Freubel. J. P. Corbierre. G. Osman. J. Loncin. TWEEDE VIOLISTEN. J. Merlin. Jacob Jacob'en. J. van der Mast. F. A. Mayer. W. Geulen. J. Neel. D 3 H O •  e 7e) UOBOïSTËm J. Scrivaneck. 6. Hörr. FLUITISTEN» W. van Ollefen. W. van Ollefen , de Jonge. GL ARÏ N ETT IS.:TEN., C. F. Dreyclufc. T. M. Lerbich. _ • WALD HOORNISTEN. H. Dahmen. J. Suncado. ^ \ BASSONNI S T E N, J. Deyfer. J. Raape. „ A L T I S T E N A. Gilio. W. F. F: Springer. Johannes j acobfen. T. M: Sch'ick. VIOLONCELLISTEN, J. G. Henke. E. .C. Meyer. T. Anderegg. CONTRABASSISTEN» J. S, W. Thieme.. (, Hoeftenberg. SERPENT. IS T. F. Chrillia^ns. TROMPETTERS. J. C. Meifter. J. Kilian. P A ü K £ R. G. .M. IHrfch.. ^S1;  ( 79 h Y S 1' d 2 a TO O NEEL SP BELEREN^ e n TOONEELSP E EX E RES S EN, Alphabetisch gerangjchikt,. TOONEELSPF.ELERS en voor. de ZANGSPELLEN. AdamsCG.) Angemeer. CHj Bingley. (WO J . Broek. (H. van den) Bergé. Cl- Bat.) Cruys. (S.) Binfen. (W. van) Focking (C.) 'sGravefande. CH.) Hamme. (J. F. van) Hilverdinck (A. Vv' .) Kamnhuyzen. CB.) K nolle man. (B.) Kroefe (J. PO Lambotte (J. C.) Mae den. (A. van) Neyts. (J. B.-) ©helt (NO Provens. (M.) Roos. (t. AO Sardet. (D.) Snoek. (And.-)  ( 8o) Stel. (N. van der) Valkenier. (G.) Well. (J. van) TCONEELSPEELSTERS en vaor de ZANGSPELLEN. Adams. (M. Snoek, geb.) Anderegg. ("E. L-. Ruloffs , geb.) Anderegg. (C.) Bouhon. CC.) Corver. ( A. C.) Es. (E. Obelt, geb.van) Ghyben. QVL B. van Maerlen , geb.) Gisfer. (Hilverdink , geb.) Grunier. (A. de Vogel, geb.) Hilverdinck (H. J. de Bruin, geb.) Hilverdinck (A-) Krayenfteyn (C. E. van Dinfen, geb.) Rivier. (H. Hoos, geb.; Smalwouth. (C. Fieubel, geb.) Snoek. (H.) J Snoek. (A. M.) Tiethof. (C. Henke , geb.) Vervvyne. (J. Brakenhoff, geb.)' Wattier. (I. C.) Wilde. (W. de; Wouters, fj. Sardet, geb.) Tot het BALLET behoorende, EERSTE DANSER. J. Monterosfi. TWEEDE DANSEi G. Lombardi. EERSTE DANSERESSE. Violante Torri. TWEE-  ¥VvTEEDE DAN STERNES S fe, [ „Rofe Collinet. Jk T I G U R. A_NT, .E N, Alphabc\isch gïrd'ngf chnt, MA N Nlt |A.ccorii. (G.) Bia. fL.) Bien ("C.) . • .Colombo. (A.) jGrotta. (A ) Geurmi. (G.) Jouardin. (P.") Proven», -(M-) Stel. (-N. van der) V R ,0 U V/ E N. batenburg. (T. C. van) Col (AO . jGarnbotrf. (B. Accoj G , gebO fvir ibctti. (M.) Gregojve^ (H.j, ... Martellt. (ML Monterosfi, geb.) gud. C^ ) Torri* (PO L * Y S T l TOONEEL SI ERA ADEN. Het Gord7n. 1774 door J. Andriefen en H. Nnman. «et zelve ver'childert en 'veran- 1790 . dert, door C. Henning, De Legertenten, 17.74 door P. Barbiers. De  C *2 ) De ^Kloosterkerk , tffj 4 door denzelven. De tKerker , 1774 door denzelven. De Ouderwetfche Kamer, 1774 door denzelven. De Moderne Kamer , 1774 door denzelven. Doch nu voor de tweedemaal verfchil» derd en veranderd door Henning. De zelve-herichildert en veran- 1786 dert, door C. Henning. -Het Bosch , 1774 Door A. van der Groen. Hetzelve herfchilderten veran- Ï786 dert, door C. Henning. De Romeinfche Hofzaal, 1774 door J. Andriefen en H. Numan. De Jcaliaanfche Straat, 1771 door denzelven, De Hollandsche Eurgerbuurt, 1774 doorj. G, Waldorp. •Het Gotthifche Paleis , ï/85 door denzelven. De Armoedige-Wooning. 1776 door A. van der Groen. Be Tuin, 1774 door J. Appel. Dezelve herichilderd en veran- 178.7 dert , door C. Henning. De Juoderne Zaal, 1774 „door j. van Dregt. 3Het VVinter-'Bosch. 1775 door A. van der Groen. De  C 33 5 De Gemeene Boerenkamer, door C. Henning. Deeze dient in verfcheide ftukken, en word meest in G)peraas gebruikt en naar vereischte gefchikr, namenlykin den Hoeffmit, .tot een Smitswinkel. In den Kuiper , toteenKuiperswinkei. In Roosje en Colas, met ander toeftel » en ook veel tot een Boeren Herberg. R O L D O E K E N. «Het dorpgezicht voor de bruiloft van Kloris en Roosje, kiuchtfpel. ïen boschfchutdoek met de grot voor Zemire en Azor, zangfpel.. 'Een dprpgezicht en brugje uit het zangfpel, Nina. Twee Tooneelen voor het zangfpel , Richard Leeuwenhart. Het een verbeeld een dorpgezicht en boomen , Iteene poort en kasteel. Het ander het geheel kasteel en buiten muuren, Een Boschdoek , verbeeldende een doorzicht. Twee Roldoeken , verbeeldende Boomen , behoorende tot het Zomerbosch. 'Een Roldoek met een Grot en Rotfen. «Een Roldoek , verbeeldende eenige Rotfen en Kasteelen aan Zee. Voorts verfcheidene Moderne en Dorpgebouwen, welken los op het Tooneel geplaatst worden. Deeze allen gefchilderd door C. Henjung, LY S T  LYST der VE R T O OND E STUKKEN tot C&ober 1795. 16 Febr. de aansla<~! op antwf.rp.èn Treurfpel, door W. Eaverkorn , ÏPz. een:riaal ve'toond. ^3 dïtO. de wedsrkomst van- den HOLliX\u$CHElSi patriot , Toaneelfpel , .naar *t Fransch va?i den Burger le Roy.. door ƒ>. G. Wit/en G^sb-eh. 4 Maart. Ter 'gelegenheid van het Planten Van de:i Vryheidsboom , willem .Tb-jx, Befchermer 'der ZwifZerfehe Vry'heid, Treurfpel, naar 't Fransch van Ie H'terre,. door B Ruloffi. '39 dito. ds .overtocht OVER. de waal, "of de repuslikeinsche gel! éven , Tooneelfpel , met Zang, naar 't Fra yxjh van le Roy .door P. G. 'Witfin Gt isleek. '1 April, emr/k c'orbet , Treuripel ,door k7. E. de IVitts. 22,Sept. Ter Opening van den Nationaalen Stads Schouwburg , de ver"s'chyning van APOIJ.o in ZY.VKN temMh > met ff. sTZANGi-.n , door Jofeph 'Schmjdt.gevolgd van c.Mt'cius c(:Rous, Treurfpel, door r4r. Rhynvis Fe.ith, 10 dito ól 'ENiïATNEVEvD, Treuripel, door Nomsz. 29 dito. bê comedle BY geval , OF de ge popten , Blyipel. 1 ?,a% Dl} D°0 vre , OJ? HLT KUIS VOL VOLS j,   Tierde B eslrt  T5ffde Tooneel <,   C. MUCIUS CORDüS, OF DE VERLOSSING van ROME, TRE URSPE L> door Wf, kutchyis *-*zxiï»  VERTOONERS. LARS porsenna , Koning van Qlufium in Etrurie, de Burger Cruys. tarchon , deszelfs Zoon , de Burger Bakker. volscens, Geheimfchryver van Porfenna, de Burger Valkenier. een der legerhoofden , de Burger van den Broek. een krygsknecht, de-Burger Focking. het vcfLK van Rome, Lambotte. p, valeriüs popmcola,; Confulvan Rome, de Burger Roos. M. horatius pul villus , Conful van Rome, de Burger Sardet. de afgezant . de Burger Kamphuïren. appius , Raadsheer van Rome, de Burger Bingly. lucilius Raadsheer van Roms, de BUrger . .TL c. mucius cordus-, ten jong aanzienlyk. Rcmeyn, de Burger van Dinfen claudia , Dochter van Appius.j de Burgeres Wattier. ee -'"wichelaar , de Burger Angem'eer. de opperpriester van jupiter , de Burger van Maerlen. ZWYGENDE. de raad van rome. een etrurische opperpriester'» eenige bundeldraagers. wachten van porsenna en etrurischï legerknechten. Hst Tooneel is binnen en om de mnuren van rome.  INHOUD van het TREURSPEL C. MUCIUS CORDUS. Eerjie Bedryf. Het Tooneel verbeeld een Plein voor het Kapitool. Poplicola verfcbynt methet volk eerst op het Tooneel, en doet eenè aanfpraak aan hetzelve, in welke hy het lot van Rome affchetst, door Porfenna te.n vocrdeele van den verjaagden Koning Tarqu'm belegerd zynde , tevens te kennen geevende dat den Raad befloten had vry lc zyn ofte fterven, waar op hy het Volk afvraagd welke hunne keuze in dit geval is , daar de nood van Rome een fpoedig antwoord vereischte. Het Volk hier op eenpaarig de vryheid of de dood geëischt hebbende , doet hy nog eene korte aanfpraak aan hetzelve om hen in hunne edele pooging te verfterken , waar na het Schutdoek opgehaald word en men den byéénvergaderde Raad van Rome ziet, waar by poplicosla en het volk zig mede voegen, tei> wyl verTcheiden Bondeldraagers zitn E 2 ach,-  C 88 ) achter denzelven en horatius pulvillus fchikken , welke laatfte vraagt of men den afgezant van Porfenna thans gehoor zal geeven, en poplicola verzoekt voor Romes volk een vrye taal tegens dezelven te voeren. De afgezant vervolgens genaderd zynde treed in onderhandeling met poplicola en wend alle moeite aan om den Raad van Rome op eene listige wyze in zyn belangen te trekken , doch word door de Vryheidlievende poplicola op eene manmoedige wyze afgewezen, zo dat hy onverrichterzaake genoodzaakt is te vertrekken. De faamenfpraak tushem en de gemelde poplicola is overwaardig om met aandacht gehoord en gelezen te worden. Zo dra de afgezant vertrokken is , maakt de raad «ich gereed om het Kapitool te verkia* ten , doch lücilius wederhoud hen en zoekt door zyn redenen dezelve te beweegen , om zich aan Porfenna te onderwerpen, op dat het Roomfche Volk , reeds afgeftreden en met allerhande rampen worftelende , niet ten offer der wraak zoade worden, poplicola zyn redenen met verontwaarding aangehoord hebbende , ftelt den Raad voor om zich te verklaaren wie met hem in zyn voorflag ftemd, doch eenealgemeene ftilte hier op volgende , fpreekt hy slucilius op eene ernftige wyze aan » verwyt hem. zyn. lafhartigheid en acht hem  C 89 ) hem den naam van Burger onwaardig, waar op hy met pulvillus vertrekt, gevolgd door de Bondeldraagers , terwyl de geheelen raad op appius en lucilius na , mede de Vergaderzaal verlaat. appius en lucilius nu alleen gebleven zynde , treden famen in gefprek , en de laatfte yerwyt aan den eerften dat hy hem , in 't yveren voor Tarquin geen byftand geboden heeft, daardeezen hem voor den Vorst gewonnen had. appius hem de ftaatkuudige reden van zyne ftilzwygendheid gezegt hebbende , fpreeken zy verder over het geen hen te doen ftaat om het Volk te verleiden en Rome weder onder het gebied van haaren Dwingeland te brengen. De fnoode appius maakt lucilius bekend dat hy de Priefterfchap reeds in zyn belangen heeft weeten te krygen om hunnen aanflag te begunlligen, en beloofd .zyn medefcander tevens dat Mucius Cordus ook welhaast de herftelling destroons begeeren zal, en ontdekt aan lucilius, die zig hier over zeer verwonderd getoond had , dat cordus zyne dochter bemint , waar op lucujus zeer verheugd betuigt dat al zyn moed oo dit bericht weder begint te herlejven/ appius ftuit hem egter eenigzins in deeze drift, met hem te verklaaren , dat zyne dochter niet minder dan cordus voor de eer van 't Vaderland ieverde, doch E 3 dat  dat hy echter vertrouwde dat haaf doorzicht welhaast voor zyne list zoude bezwyken , en daar zy hem waande een vriend des Volks te zyn , hy haare dwaaling zoude viererr'en haare geestdrift vleijen om haar des te beter te kunnen winnen. Doch in de Raadzaal langer te vertoeven niet veilig achtende, vertrekken zy , na dat lucilius hem nogmaals zyn byftand toegezegt heeft. Tweede Bedryf. Het Tooneel verbeeld een Zaal In het huis van Appius. Claudta te voorfchyn treedende, beklaagt by zich zelve het deerlyke lot waar aan Rome thans blootgefteld word, en roemt met een de deugd van haaren minnaar cordus , beiluitende hem en Rome zig altyd waardig te toonen. appius hier op de Zaal intredende en een verheugd gelaat toonende , vraagt claudta hem de rede hier van , waar ophy haar antwoord , dat hy een uitkomst ziet die Rome zal redden en't geluk van haar en Cordus bevorderen, dóch welke uitkomst flegts alleen van haar afhangt. claudia hier over zeer verwonderd zynde , verzoekt haaren Vader haar zulks te melden, waar op appius haar eerst den ftaat van 't bedrukte Rome en vervolgens de deugd van Porfenna af^ *■ - fchetst,  ( 91 ) fchetst, eindigende met te zeggen , dar. hy den Raad zelfs zou aanraaden het aanbod van Porfenna in de algemeene nood van Rome niet af te flaan. claudja heeft nauwelyks geduld om haaren Vader uit te hooren fpreeken , en vraagt of dat de redding was die een, waar Romein bedoelde ? appius poogt zyne dochter door kunllig uitgedachte redenen hier op tot zyn gevoelen over te haaien, doch claudia blyftftandvastig , en betuigd haaren Vader, dat zy met meer vreugd op de puin van Rome zoude weenen , dan haar Vaderland weder met vernieuwde pragt onder het juk van een dwingeland zien knielen. Deeze fiere taal werkt egter niets uit op het verharde gemoed van appius , die zyne dochter beveelt haaren minnaar te beweegen om in de maatregelen van hem te treeden , en vervolgens zyne docnter op haare weigering dreigt met het verlies, zo zyn oogmerk mislukt, van haaren Vader of Minnaar. De komst van cordus breekt het gefprek af en appius vertrekt toornig van het Tooneel. " ... , . Het volgende Tooneel is een der fchoonfte uit dit fraaije Treurfpel. cordus verhaalt zyne minnares dat men Rome aan zynen dwingeland overleverd, dat de verraader weleer vbor Rome geftreden had en hen voor deezen zeer waardig geweest was. claudia over dit Ê 4 al-  alles zeer verontwaardigd, vloekt den fnoodaard , doch begeert tevens te weeten wie dezelve is, doch cordus poogt zulks nog voor haar te verzwygen, eer naberouw en fchrik haar overvallen , doch zyne kloekmoedige minnares, die zegt niets dan Rome te zien, en hem Cordus zelve te zullen vervloeken, indien hy Tarquin genegen was , dringt hem zo fterk, dat hy zich eindelyk bewegen laat en haar Appius als deeze booswigt noemt, claudia wil zulks egter geenzins gelooven tot dat cordus haar zyn brief aan 't Volk van Rome, waar uit het verraad duidelyk te ontdekken was , ter hand fteld. De tedere claudia leest dezelve, doch laat hem nog niet uit gelezen hebbende , van Ichrik uit de hand vallen, en zygt onder het zeggen van „ /* heb geen Vader , meer', in de armen van cordus neder. Na eenigzins bekomen te zyn boezemd zy de hêvigfte klagten over dit verraad uit, doch word door cordus vertroost die haar te kennen geeft dat hy nog een uitkomst ziet die 't verraad haars Vaders niet alleen af konde keeren, maar waar door zyn aanflag zelfs bedekt konde blyven , waar op hy haar zyn toeleg verkondigd, om porsenna, in deezen hoogen nood van Rome , aan zyn Vaderland op te offeren, verklaarende tevens dat zy zyn lot daarom trend zoude ukfpreeken om den aanflag ce waagen of te  C 93 1 te laaten fteëken. claudia bedenkt zig niet lang hier over, maarfpoorthaaren minnaar _ op het fterkften aan om den toeleg uit te voeren, en fpreekt hem zelfs zo veel moed in, dat hy gerustelyk vertrekt, na gezegt te hebben , dat zy Rome in vryheid zoude zien of geen minnaar meer hebben, cordus vertrokken zynde, juicht zich claudia toe over de overwinning die zy op zig zelve behaald heeft , m welke gemoedsgefteld» heid zy door appius , kort daar na, gevonden'word, die haare bezadigdheid toefchryfc aan de vreugd dat zy cordus voor haaren "Vader gewonnen heeft. Appius, niet anders denkende dan dat hy op zyn Dochter gezegepraald had vraagd haar op een zeer vergenoegden toon of Cordus, de gunst van Porfenna, zal aanvaarden, doch claudia , antwoord hem onbewinpeld, dat hy integendeel die gunst veracht en nooit dulden zal dat Rome voor een Dwingeland bukt en dat zy zelve hem in zynen pligt gefterkt het ft. appüm , verwyt haar hier op dat zy hem verraaden heeft, doch zyn Dochter ontfchuldigd zig hier over en zegt op haar beurt dat hy de Vryheid van Rsme vermoord heeft, waar op zy hem fmeekt toch van gedrag te veranderen en in plaats van een Verrader de Redder van zyn Volk te worden, waar toe zy alles bybrengt om hem te bewegen en £ 5 met  C 94 ) met betraandeOogen en gebogen Knïën bem poogt te overtuigen c'at zulks tot zyn grootihe geluk ftrekken zoude , doch . de hartnekkige appius , is zo weinig van de vernedering van zyn Dochter voor hem getroffen, dat hy haar integendeel met veragting te rugge ftoot en haar de bitterfte verwytingen toevoegd. claudia , verdedigd zig egter nog, doch ziende dat alles vruchteloos is verlaat zy met waare. groothfid het Tooneel en laat haaren Vader alleen , die egter welhaast door zyn vriend lucilius , opgezocht word, die hem meld dat hunne list gelukt is en de Burgers door het wenken des Wighclaars oneenig geworden zyn, bcgeerende de een dat de Goden nog eens hun jongst befluit verklaaren en de andere dat men den Afgezant van porsenna , nog eens zal hooren , terwyl weder anderen de vryheid toegedaan blyven , terwyl men ook in twist is of men Jupitrr dan h'inerva, eene offerhande flachten zal, doch voegd 'er tevens by dat wien men ook moge verkiezen om het offer toe te wyden , de beide Priefters , door beloften op zyne zyde zyn , waardoor zy voor 't mislukken van hunne aanfiag niets te vreezen zouden hebben, appius flaat hier op voor om te vertrekken eer Poplicola nog iets van hun toeleg bemerkt, en om de list der Wichelaars door hunnen byltand te onderfchraagen. Der-  C 95 ) Derde Bedryf. Het Tooneel is als in 't voorige Bedryf. Appius alleen op het Tooneel komende toont zig verheugd over het gelukken van zyne pooling en dat de tweedragt zig in rome laat zien, vloekt vervolgens op de Vryheid, en betuigd dat fchoon hy Tarqui,i zo wel als dee?.e haat , de heersen zucht egter zyn hart aan 't belang des troons verbonden houd. In deeze overleggingen vvord hy geftoord, door den komst van puxvit lus , die hem zyne verwondering te kennen geeft, dat het Volk door de flinkfche ftreeken van een Wichelaar misleid word, en dat men het fchandelyk oproer met zynen naam dekt. appius houd zig verbaast hier over , doch zegt egter dat men de wil der Goden moet genoorzaamen en dat het geen oproer is wanneer men voor hunne wenken zwigt. pulvillus geeft hem hier op te kennen dat hy zyn aart ontdekt heeft en raad hem niet meer te veinzen maar flegts voor den vuist uit te komen. Hier op geraaken zy in eenen hevigeu woorden ftryd , die door de komst van lucllius en eenige Romeinfche burgers gefluit word. lucilius , begeerd uit naam der Burgers, datden raad den afgezant van porsenna, nog eens geE 6 hoor „  C 9ö ) hoor verleent, welke eisch vervolgens door de burgers ten fterkten aangedrongen word, die zig by ruLVHLUs, beklaagen en hem op de deerniswaardigfte wyze hunnen nood en de algemeene elende van Rome vertoonen. rui.VJii.us betoond zig intusfchen eenwaarifcmn» te wezen en poogt de burgers op allerharde wyzen moed in te fpreeken, hen tevens voor Ar-Pius waarfchouwende, als een aanhanger van Tarquin , doch zulks baat weinig, te meer daar atpius de Bergers ook aanfpreekt, hun nood beklaagt en hen belooft n et porsenna tot hun heil te zullen handelen , waar op hy met de Burgers vertrekken wil doch door poplicola, aan de deur der zaal tegen gehouden word, die hem met den naam Verrader \ begroet en vervolgens verhaalt dat het Volk Tarquin , nooit in Rome weder wil gedoogen appius , gezegd hebbende dat hy poplicola en niet het Volk hoorde , wend deeze zig naar de deur, waar op een groot aantal burgers ylings in de Zaal verfchynen tot groote verbaazing van appius, poplicola vraagt vervolgens aan de Burgers wat hunne keuze is , waar op deezen eemftemmig antwoorden dat Rome vry zy of verga ! apfius , blyft egter halilarrig fchoon hy door Poplicola gewaarichouwd word voor de wraak des Volks. Geduurende dit twisten rerfchynt een wichel \ar , op hei:  C 97 ) het Tooneel, die op eene deftige wyze hen tot zwygen vermaand en hen aankondigd , dat de God- n fpreeken en men dus hunne beveelen gehoorzaamen moet. poplicola de list des wichelaars bemerkende , tragt het 'Volk voor vuig Prit sterbedrog te waarfchouwen, waar op tusfehen hem en den wichelaar een merkwaardig gefprek ontftaat over den invloed der Priesters op het gemeen, totdat appius den wichelaar onderfteund in zyn begeerte om aan Jupitir te offeren, poplicola ziende dat het Volk nu ook begint te aarfe!en en naar Tarquin te neigen , fchilderd hen de misdaaden vzn üien vorst en de zynen zo treffende af, dat h:t Volt: verklaart nooit heul by zulk een Monfter te zullen zoeken. De wichelaar , doet ondanks dit alles egter zyn best om het Volk weder tot andere gedachten te brengen en dreigt hen zo fterk met de vloek van 't Godendom , dat zy hem eerlang weder byvallen, hoe zeer popLicoLA hen ook het bedrog der priefteren in kragtige woorden poogt te betoogen , waar door hy met den wichelaar op nieuws in gefchil geraakt, lucilius doet deeze redentwist eindigen met zyne vermaaöing, om aan Jupiter ten eerften te offeren , het welk door het Volk toegeftemd zynde vertrekken zy allen naar den Tempel, terwyl poplicola en pul-» E 7 vil*  ( 98 ) Villus het blinde bygeloof van het Volk beklaagen. Vierde Bedryf. Het Tooneel verbeeld de Legerplaats van de Etruriers , waarin men verfcheiden Tenten en een menigte Krygsknechten in het verfchiet ziet. De Tent des Konings en die der voornaamjie Legerhoofden vertoond zjg op den voorgrond. Voor de Tent van Porfenna word een altaar gezien, en ter Zyds jlaat een Vaas met vuur , benevens de overige ge- , reedfchappen die tot eene plegtige offerhaude behoor en. Cordus , in een Etrurïesch gewaad vermomd, komt te voorfchyn enheeft een fraaye alleenfpraak, wegens den toeleg die hy op het leven van Porfenna in den zin heeft, en befluit, na eenige tyd overwegens, met de zaak voord te gaan. Vervolgens verfchynt porsenna , verzelt door zyn Zoon tarchoN , volgens , een Etruriefche opperpriester en verfcheiden legerhoofden, en plaatst zig voor den Altaar, hebbende volcens , die even pragtig als de Koning gekleed is , aan zyne rech-  ( 99 "> rechter en tarchon aan zyne linker zy de , aan beide zyde ziet men de legerhoofden , die met elkander eenen halven kring uitmaaken, terwyl de Priester ter zyde van den Altaarftaat. porsenna , doet eenen aanfpraak aan de vergaderde menigte, waar by hy zyne inzigten ten opzigten van tarquin en Rome te kennen geeft en welke door volscens beantwoord word die hem flerk aanhitst om zig op de Romeinen, die niet weinig doorhem gelasterd worden , tewreeken. De Edelmoedige tarchon, poogt egter zyn Vader tot andere gedachten te brengen , fpreekt Rome voor , en tragt Porfenna van de belangen van Tarquin , die hy met recht als een Dwingeland afmaald , af te trekken, volgens, wederfpreekt den Prins en wil dat Kcme , indien het wederftand blyft bieden, verdelgt worde. Intusfchen is cordus onmerkbaar al meer en meer het Altaar genaderd , en 't laatfte gedeelte der woorden van volgens , zo hoonende voor vrye Volkeren, gehoord hebbende, valthy ylings met het ontbloote zwaard op volscens , die hy voor Porfenna aanziet , aan , dryft hem het zelve in de Borst, waar op deeze aan den voet des Altaars deod ter neder ftort, waar op cordus , zyn Zwaard van zig werpt en onder het uitroepen van Rome ! juich , uw Vyand leeft niet meer l de vlucht ae«mt, por- 5EN-  ( ióo 5 S'ênna , is naauwelyks van zyn" Verbaastheid over dit geval bekomen of fommige Krygsknegten fleepen cordus op het Tooneel en plaatfen hem vlak voor den Koning, die hem terflond wegens zyn toeleg ondervraagd, cordus antwoord hem met een bedaarde grootheiden meld hem zyn naam , forsenna wil hier op weeten wie hem byflaan, waar op cordus grootmoedig antwoord: Myn moed, myn deugd en de eer van Home ! porsenna na bevel gegeeven te hebben om het Altaar aan te fteeken , bezweerd cordus by de Goden om hem zyne Medeitanders te ontdekken, hem anders met een verfchrikkelyke dood bedreigende zo hy hartnekkig zulks blyft weigen. _ De onverschrokken corbus , fleekt hier op zyne rechterhand in de Offervlam en laat dezelve verbranden , ter betooning dat hy, die voor de Vryheid leeft geene fmarte kent. porsenna en zyn Zoon tarchon, ftaan beiden eeven verbaast over zulk een ftout beftaan, waar op de eerfle verrukt over de deugd van cordus , hem alles vergeeft en op eene grootmoedige wyze cordus, zyn Zwaard, weder ter hand fielt, cordus , vat het Zwaard deftig met de Linkerhand aan en getroffen door de edelmoedigheid van P3Rsenna ontdekt hy hem , dat ~er nog wel drie honderd Helden , buiten hem j de dood gezworen hadden aan  ( ïoi ) aan een man wiens deugd hem met recht waardig maakte een vriend van het Rtomfche Volk te zyn. tarchon fpreekt hier op zynen Vader aan , fielt hem zyn gevaar en tevens het belang van zynen ïcaat voor, trachtende Porfenna tot een Bondgenoot van Rome te maaken. Voords komt een krygsknecht de verfchyning van een Roomsen Afgezant in het Leger, melden, waar op porsenna voorneemt, eer hy nog iets befluit, dezelve vooraf te hooren , en verzoekt cordus zo lang by zyne Legergr«oten te gaan, en den uitflag van dat gehoor af te wagten. Vyfde Bedryf. Het Totneel verbeeld een Plein , voor den Tempel van Jupiter Kapitolinus. Ter zyde vertoont zich het Kapitool. Poplicola , pulvillus en de wichelaar treden op het Tooneel en wordendoor het volk. en eenige bondeldRaagers gevolgd, poplicolo i doet weder een aanfpraak tot het volk , waardoor het «elve getroffen zynde zich , infpyt van den wichelaar, in eene groote menigte aan de zyde van den gemelden Redenaar voegt. De wichelaar dreigt hier op het Volk met de Goden, terwyl het Blixfemt en een zwaare Donderflag gehoord word, waar op de Tempel  "C 102 ) pel van Jupiter zig opent en den opperpriester zig in het v.erfchiet vertoont , die vervolgens totaan den Tempel van het Heiligdom nadert, terwyl poplicola, zich over de list der Priesteren beklaagt en Rome verloren acht. De opperpriester verklaart thans aan het Volk de wil van Jupiter en zegt dat deeze de herftelling van Tarquin op den troon van Rome eischt , waar door de Stad weder tot haaren voorigen luister zoude geraak, n , doch indien dezelve langer tegenftaud bood dat dan de Goden Rome, door Blixem , Donder en Aarbeeving , het onderfte boven zouden doen keeren. . Voords dringt hy het Volk aan om zig tot voorkooming van alle deeze plaagen, aan Porfenna te onderwerpen , wordende egter in deeze drift door de komst van claudia geftuit, welke edele maagd , de Romeinen wede? moed in fpreekt en hen verzoekt eer zy tot iets befluiten alvoorens de komst van cordus af tewagten. appiusÏ die zyne Dochter fpoedig gevolgt is , verhaalt hier op dat het verraad' van cordus , zo als hy het zelve noemt , mislukt, en hy mogelyk niet meer in leven is. De fiere claudia, wel verre van zig over dit bericht te ontzetten , fpoort hier op de Romeinen aan om zyn dood , die zy zeker waant te zyn , te wreeken en zweert dat zy met cordus fterven of met hen zegepraaien zal, PUL-  C 10* ) tüfcVfLtUS , raad het volk hier op haar te volgen en Rome vry te maaken de opperpriester poogt ondertusfchen dit opzet met alle kracht te beletten, hen vraagende wat nut cordus hen door zyne pooging aangebragt had , waar van dc dood zyn loon geweest was en Romes rampen flegts hooger gereezen Waren. Alles veranderd egter fchielyk. cordus verfchynt met drift op het Tooneel , tot groote fpyt van den opper.pr.iester en verbaastheld_ van appius , die al zyne ontwerpen hier door verydelt ziet. cordus na claudia, begroet te hebben , vermaant het volk hier op dat zy juichen zullen dewyl de vryheid gezegepraald heeft en verhaalt vervolgens dat porsenna de zyde van Torquinïus verlaaten heeft en een Bondgenoot van Rome tracht te weezen, waar op de Held, zo wel door poplicola , als het volk , zyn dank betuigd word. cordus beantwoord zulks met te zeggen: genoeg beloond te zyn in het bezitten van een gerust gemoed en een Burger van het vrye- Rome genoemd te mogen worden. Vervolgens vertoont poplicola het volk de list der Priesters , het welk hier op hunne naam verdelgen en de Tempels afwil breeken doch welke ontydigen ïever door poplicola -, op eene verftandige wy-  ( ro4 ) wyze afgekeurd wordende.henvermaand de Goden iteeds te blyven eeren, dewyi de Godsdienst met het fnood gedrag Van haare bedienaaren niets gemeens heeft. Voords word de opperpriester door poplicola , ' ondervraagd mar de rede van zyn boos begaan, die hier op appius van alles de *fhuId £feft * welke in P^ats van zig te verfchoonen, zyne gantfche toeleg op eene trotfche wyze bekent en zie uegts over lucilius beklaagd die hem op eene lafhartige wyze verlasten en uit Rome geweken was. Het volk vordert hier op zyne welverdiende ftraf, doch claudia , fmeekt aan het zelve voor haaren Vader en geeft hen hoop dat appius , door haare goedheid getroffen , zig eerlang wel v/eder tot zyne oude deugd begeeven zal, doch deeze Snoodaart fluit haar in haare redenen , befckuldigd haar van lafhartigheid en vervloekt het om zig aan het volk te onderwerpen, het welk, hun geduld nier door ten einde eynde, aandeBonüeldraagers bevel geeft hem aan te gry. Pen. appius weert hen egter af, haalt een Dolk voor den dag , veracht de Vryheid, toont dat hv llegts ééne keuze had , te heerfchen' of te vergaan , vervloekt Rome en wenscht haaralle de gruwelen van een getergde wraak en doorfteekt zig zelve, claudia valt hier op  C 105 ) op by zyn Iyk neder en beklaagt zig dat hy zo ichnldig geftorven is , doch word door cordus getroost, die haar poogt te bewegen haare tederheid te verbannen dewyl Rome thans in Vryheid herfteld was. Hier mede neemt dit fraaye en uitmuntende Treurfpel, dat doorgaans niet dan Vryheid en Vaderlandliefde ademt, een volkomen einde.  r  WILLEM TELL BESCHERMER der Z WITSERSCHE VRYHEID. TREURSPEL. Gevolgd naar het Franfchevan £e mierre3 door den Burger bartholomeüs ruloffs,  PERSOONAADJEN. 6ESLER, Landvoogd van Uri, de Burger ran Dinfen. willem teLl i de Burger Bingly. Walthir fürst, de Burger Kamphuife» UTrich melchtal, de Burger Kroefe. Werner stauffacher , de Burger van Well. ulr7c , Vertrouweling van Ges Ier , de Burger la Plas. CLEOFé , Echtgenoote van Teil, de Burgeres Sardet. ZWYGENDEN. Zoon van Teil. Lyfwachten van Gesier. Eenige Zwit/erfche Inwooneren. Het Stuk /peelt in Zwit/erland in het Cant on Uri, en het Tooneel verbeeld eenige rot/en en gebergten , niet verre van Altdorff, aan het Meir van Lucent.  ■  YiffdeBedhrgf:  latJft e T© ©ixe eX o   INHOUD VAN HET TREURSPEL WILLEM TELL, BESCHERMER DER ZWITSERSCHE' VRYHEID. Eerjie Bedryf. Xell en melchtal treeden te voorfchyn. De eerfte toont zig verwonderd melchtal in Uri te befchouwen, waar op deeze hem de rede van zyn komst verhaalt en tevens het droevig noodlot van zyn Vader, die door Ges* Iers dwinglandy om 't leven gekomen is, meld, en om wiens dood op den Dwingeland te wreeken hy derwaards gegaan was. tell poogt hem van dit voorneemen af te trekken , en wil hem naar eedier doel doen lireeven , om naamenlyk zyn Vaderland het iuk, waar onder het zucht , te onttrekken , en ge fc hem daaromtrent het ontwerp van hem en zyne vrienden te kennen , in welk ontwerp melchtal met veelblydfchap deel neemt en beloofd hier zyn best ook, toe te willen doen. Hier op F ver-  yerfchynen furst en werner, vrienden van tell , aan wïen Melchtal aangeboden word. tell verhaald hier op alle de fnoode daaden van gesler en fpoort zyne vrienden aan om zig famen door eenen Eed te verbinden 's Lands vryheid te zullen herftelien, en nood of dood daaromtrent niet te ontzien, tell r.weert hier op eerst, waar in hy welhaast door furst , werner en melchtal gevolgd word. Voords waarfchouwd tell zyne vrienden om den aanflag , uit voorzigtigheid voor hunne Vrouwen bedekt te houden , waar op de drie vrienden van tell , op de komst van CLEOFé , vertrekken. cleofó verwonderd en ongerust om dat zy Tells vrienden op haare komst ziet heen gaan, ondervraagt haar Man hier over , welke haar te vrede poogt te bellen met te zeggen, dat hy haare rust tragtte te beveiligen , door haar een onderhoud te fpaaren , het welk baar te zeer zoude aandoen , om dat hetzelve meeat over de rampen ging waar mede het Vaderland zo deerlyk gedrukt wierd. cleofó is hier egter niet mede vergenoegd , maar beklaagt zig dat de Vrouwen overal uitgefloten zyn en tot flavinnen gemaakt worden, befluitende haar reden met te zeggen , daar tell van tiranny ipreekt, het eeven veel is of zy de Gavinnen van haare mannen dan wel die van anderen genoemd  ( III 1 noemd kunnen worden, tell weder*, legt haare redenen op eenen vriendeiyken toon , en verzoekt dat zy haar wantrouw laat vaaren , waar op zy in tegendeel verzoekt dat tell niets meer voor haar bedekt wil -houden. Hunne faamenfpraak werd door de komst van FUPvST geftoord , die tell berigt geeft dat gesler. Altdorff met een nieuwe Wacht bezet heeft en bevreesd voor eenen opftand fchynt te zyn , waar op tell befluit om te onderzoeken wat van dit alles is , en wat men te vreezen of te hoopen zoude hebben, en dus met zyne vrouw en vriend het Tooneel verlaat. Tweede Bedryf. Dit Bedryf word geopend met de komst van gesler. en zyn vertrouweling n*ïc, welke laatfte hem meld dat het oproer meer en meer aangroeit, waar op gesler beflu t hetzelve te fera!ft.-n cn om zyn gezag des te beter te doen gelden , ulric zyn hoed geeft om dezel. ven openlyk voor ieder ten toon te hangen, met bevel, dat ieder, wie hy ook zyn mogt, deezen hoed dezelve eere bewyst, als of hy zelve tegenwoordig wa3 , geevende verder last aan ul« Ric, te letten hoe men zig dieswegens gedraagt en'er hem befcheid van te brengen, ulric vertrekt en de Landvoogd pleegt raad met zig zelve hoe zig F t ver-  C "2 ) ycrder te gedragen, ten einde het Volk onder zyn Juk te houden. Ondcrtusfchen verfchynt MELCHrAL , 00 het Tooneel, waar op gesler, cue ^mvooreenVreemdeUng^ fluit om met hem m gefpie*£"°*£eV_ of hy hier door 't een of ™*c*°™^d kenmogt. melchtal, dlf/e Landvoogd eeven zo min kent als deeze hem, opraakt met hem in onderhandeling , fcheït h?m den nood vanzwlTZERLAND klaagt over gesler , en zegt^dathy. door ieder gehaat word, waar opav wil ver trekken, na dat hy gezegt had, dat hy met hem, die hy voor een D raur van den Landvoogdhoud , tog met eens gezind is, doch gesler, doet zig wel haast kennen in 't bevel dat hy aan Syne LyfwaSten geeft,, om melchtal, in Kluisters te fiaan , die te laat gewaai word, dathy den Landvoogd zelfs voor heeft 'gehad/ ulric, hier op te rugkomende ontdekt den Landvoogd dat hy Mehhtals zoonis, die thans bevel geeft, hem in den Kerker te werpen. Zo dra dit gefchiedis, doetULRic, hemverflag van zaaken en meld hem dat niemand zyn hoog gezag tegen durft gaan en elk . dus voor zyn bevel bukt .Nadat.ges ler, aan ulric, bevolen heeft melch-, tal zo veel mogelyk uit te hooren, vertrekt hy met dezelven, waar op: tell, te voorfchynkomt, diezighoogïyk over de lafliertigheid van 't Vcdkl  C 113 ) beklaagt, dat beeft op het dreigen van een fnooden Dwingeland die het zelve langer hoe fterker poogt te verdrukken. FURsren wfrner ,hier op verfchynende, melden hem , tot zyn leedwezen dat Melchtal , in hechtenis geraakt is. Tell , hier over verontwaardigd , begeert dat zy thans de zaak der Vryheid ten eerilen voor zullen ftaan en het reeds te lang gedragen ffaaffche Juk afwerpen. FURST , vertoont hier op aan tell , dat men zig niet te onvoorzigtig aan het gevaar bloot moet ftellen , dewyl met flegts een enkel Kasteel maar die allen overvallen moeten worden en flaat dus voor de flerktens allen op een zelfde tydflip aan te tasten, teil, genoegen in deezen voorflag neemende , fchikt hier op de werkzaamheden van deezen toeleg en vermaant hen zig hunner Ouderen deugden waardig te zyn , niet verhit op het Bloed der Dwingelanden te weezen, maar hen totover de Grenzen te geleiden en te toonen dat het gebergte de eindpaal van hun ] gebied moet wezen. Derde Bedryf. gesler word door ulric , gemeld dat hy weder een nieuwe Gevangene bekoJmen heeft, die, daar ieder voor de iHoed van den Landvoogd boos? , de Iftoutheid gehad had om dit eerbewys F 3 te  ( "4 ") te weigeren, en dat deeze gevangen* die door ulric , niet gekend word, daadlyk voor zyne oogen gebragt zal worden, waar op gesler bevel geelt dat ook melchtal, te voorfchyn moet komen , om hem tegens de mewe gevangene te hooren, niet twyffelende of beiden zouden het tegens hem eens wezen, tell komt hier op geboeid op het Tooneel en word door gesler , op eene trotfche en verfmaadelyke wyze aangefproken , doch welke aanfpraak tell, als een waar Vaderlander , kloekmoedig beantwoord , hem zyn dwmgelandy^voor oogen fteliende en teven» vermaanende uit het gedrag van tell , de waare grootheid te kennen als die zig, om de eer van Zwitserland, op te houden , zig aan zyn flaafs bevel met had willen onderwerpen. ULR^e brengt hierop melchtal voor den Landvoogd, die op 't zien van tell eenige tekens van wanhoop en droef Leid toont. gesler befchuldigt hen van geheime verllandhouding met elkander, waar op melchtal, zig treffelyk verdedigt, de Landvoogd zyn dwingelandy op een fiere wyze verwyt en hem voórfpelt dat hy zig niet, naar zyne wensch , over üün gewroken zal zien. Terwyl melchtal nogfpreekt., dringt CLEOFé door de wachten heen , verzeld van haaren zoon en fmeekt gesler, dat hy tell , om haar en haar zoons wille 9 ie i  , ("O fchrfk ™ J' f V00r C rainfte zvr! icnriK, zoude creeven ..;«r l. . ^ beveelt, ais een trSelvk FnoPfhyhem zynde, een AnnM I y , . °gfchutter Zoons te ?An VaU £ h°ofdzyns T£LL, rtaan verzeïove^ïulk^-nXÏ^8 aarti? bevel t»n r#-i,„~ e n wreed- Dwnrgeland ïvnehS°iHMELCH^AL • den «elhefd met driftv£™ pp de °n,n-°traanen als verfmejt CLE°Fé m ftaan ,^£^3» W °P-t S/ÏÏT hy tegen1 fvn ^^^K**^ zyn zoon zdude llerven en H ^n yJ°°i evenwclbepaaldblvven ens doocl in de uiterfte drnSTl"? aar °P T£LL » ^rfor/, werwaards Zy" ^onnaar bevel gêbra" woïl 7 '°P G£SL£RS die de Sob&rte%'erg7e]Ieh é had te wederhoüden ,vaar? ht getra2c den DltóiT^^ftft 4 w.  v/vze uit, verwythem zyn bloeddorst 17 dreigt'hem met alle.de Moeders u t llntscTzmtzerland, die van haar zaak len aemcene zaak zullen maaken enhem haare wraak derwyze doen gevoelen , «lat haar land , van zyn geweid gezuiverd , nimmer weder het Juk der Slaverny draagen zal, waar op zy m woede vertrekt, melchtal , word hier op ook weder naar de Gevangenis gevoerd en gesler. maakt zig nevens ulric , oereed om naar Alt dorff te vertrekken ,ten einde het Schouwspel van tflls bedrevenheid in het boogfchieten, met een boos vermaak, aah te zien. Vierde Bedryf. OLF.oFé vertoont zig als geheel in wanhoop en. werpt zig op den 1 ronk van eenen Boom ter neder, alwaar zy in de hevigfte klagten , over haaren Zoon, die zy niet zonder reden m doodsgevaar waant te_ zyn , uitbarst , doch in welke vervoering zy, dooi den komst van furst , gefluit word , die haar tot haare overgroote vreugde meid dat haar Zoon behouden is, dewyl tell, den Appel van 'sjongeings Hoofd weggefchoten had, zonder hem -telve eenia letztl aan te brengen. Haai my^fchap vermeerderd vervolgens wannéér haar zoon , door het Volk tot haai gtbiagt wdrd. De komst van glsler^  (H7 i d®et haar hier op met het Kind era furst vertrekken. De Landvoogd en tell, verichynen thans beiden op het r?.°nJLeL Na dat Tf'LL nogmaals aan gesler zyne onmenfchelyke wraak opeen Kind verweeten heeft, vraagt hv hem, als nu zyn woede en haat voldaan Eeobende , om weder in vryheid gefield te worden gesler, weigerthemzulks y en bemerkt, geduurendl deeze onderhandeling dat tell, nog een pylonder ol hv h.deren verbor2^» houd, waar op hy hem vraagt wat hy daar meede bedoelde , waar op de fiere tell "hem di^eVnv?St te" aniwo°^ geeft, dat h? dien pyl nog verborgen had gehouden fchieïr?1' • gh?L£\' daar meed* te d" orichieten , mdien hy zyn Zoontje ongelukkig getroffen en hy zyn verwagtmi Sff' gezien had. De Landvoogd ona ukt hem hier op d? pyl , doet hem m boeijens flaan en verkondigd hem een ysfelyke ilraf die tot een fchrik voor alle muiters zal zyn. tell , door de Soldaaten weggeleid zynde komt Ulric , en verfterkt gÏsl» door zyn taal in deszelfs dwangzuchtipe neemen maakt om tell en MElclita r z^LrtT* te V0-eren i ^mSaar hen rrtr,td0en Pym2en > om dus uit ncn te trekken wat zy bedoe'en en niïw op te offeren, dewyl hy heym in F 5 dorf ,  dorff , niet openlyk wil dóen ftraffen, terwyl hy zyn gedachten laat gaan om de overige oproerigen, zo als hy de vryheidlievende Zwitzers noemd , loon naar werk te geeven, waar op hy ulric beveelt ftraks een Vaartuig gereed te houden om zyn ontwerp ten uitvoer te brengen , waar nahy op eene trotfche wyze met zyne vertrouweling van het Tooneel vertrekt. Vyfde Bedryf. Dit" bedryf begint met de komst van CLEOFé en furst. De Gemalin, van tell, verwyt furst, op eene driftige wyze dat hy zyn vriend verlaaten en ïn den nood heeft laaten fteeken, dewvl hy niets tot befchermmg van tell , in 't werk gefteld had, terwyl zy verder voorneemt de zaak van haar man £eheel Zwitzerland aan te bevelen , ten einde getrouwe helpers op te fpooren die de zaak van tell , beterhandhavenen zouden dan alle de veinzaarts waar op hy zig dwaaslyk betrouwd had. furst, tracht haar eerst te doen bedaaren en verteld haar daar na , dat alles ter verlosflng van tell en terbevrvding van hun Vaderland reeds in t werk gefteld is. Dat werner om ges» j er , voor te komen reeds te Kusr.uk isi, om gesler. , die tell en melchtal, deWaards heen voert, heimelyk op te  C HO ) wagten,hem by zynaankomst onverwant te overvallen en de onverfch rokken tell en zyn vriend dus uit zyn magt te rukken. cl*ïOF'é is egcer verwonderd dat furst werkloos blyft en dus niet in den ïever van zyne vrienden deelt, open deeze meld daar op aan tïlls yemahn dat hy en de zynen in tusfchen cte kerkte Dwing Uri genaamd , met List zal tragtenin te neemen en vervolgens alle de Kasteelen der Edelen met vuur en zwaard verwoesten en dus een ioffelyk begin maaken ter redding van zyn onderdrukt Vaderland, waar na hy afkheid van CLEOPé neemt om zyn ontwerp ten uitvoer te brengen. Zo dra hy vertrokken is ontftaat 'er' een zwaar Onweder van Donder en JUixem , benevens een geweldigen irorm, het welke CLEOFé in eene byftp» re ontfteltenis brengt en den Hemel angftig om 't behoud haars mans doet lmeeken, op dat de deugd het zelfde lot .met trof als de fnoode gesler , diein deezen ftorm , zo wei als tei l , in levensgevaar was. Het Onweder bedaard antusfchen en terwyl clrofé* nog tastenen hoop en vreeze wegens het noodlot van haaren gemaal is , verfchynt melchtal, tot haare groote verwondering zelve op het Tooneel, welke haar verhaalt dat tell , niet alleen behouaen maar zelfs in vryheid is waar op hy kaar een ojnftandig verflag. F 6 van  ( 120 -) ran het voorgevallene doet, meldende dat gesler, bevreest, voor Schipbreuk, en gehoord hebbende dat men geen bekwaamer Loots dan tell , konde vinden , om hen allen uit het gevaar te redden , bevel gegeeven had om tell te ontboeyen, die na geeischt te hebben dat men hem (melchtal) ook uit zyne banden ontfloeg, het Roer in handen nam en het Vaartuig naar het rotzig ftrand bragt, waar op hyenM&lchT\l op een der rotfen fprongen , naar het' Vaartuig met al die in het zelve waren met den voet in de Stroom gefloten te hebben. Na dat clbofó haare vreugd hier over betuigd heeft , begeert zv te weeten wat haar Man thans verratte, melchtal , verhaald haar daar op dat tell, hem voor uit gezonden had om CLEOFé van haar angst en fehnk te ontflaan, dat hy zelf op de Klip en aan 't Strand gebleven was om op den toeftandvan gesler , te kunnen letten , terwvl het Volk van alle kanten naderde om den grooten tell te zien en a.s Laaren verlosfer te begroeten. Hier op wil MELCHTAL, vertrekken om zig weder by tell ,te voegen, aoch zo als CLEOFé hem wil volgen, vertoond de fnoode gesler, zig op den top van eene rots, het welke melchtal , zo wel ais cLEOFédoet verbaazen, doch wier verwondering nog hooger ltygt wanneer zy tell, zelve op de tegen-  f 121 3 tsverftaande rots gewaar worden. T^ll , trekt ten eerften een pyl van zyn boog en treft 'er gesler zo wel mede , dat dee*e dood ter neder tuimelt, waar op tell, onder het roepen van Vry-' heid ! Vryheid! gevolgd cioör eene groote menigte Volks van de bergen afkomt, en dom- zyne Gemalin met de grootfle blydfchap verwelkomt word. "tell, de Dwingeland dus om 't leven gebragt en Zwitzerland van zyn onverdraaglyk Juk verlost hebbende , doet een treffelyke aanipraak aan zyae Medevaderlanders om hen aam te moedigen in dit zo wei begonnen werk kloekmoedig voord te vaaren , eisfehende vervolgens dat zy zullen zweeren te overwinnen , dewyl deezen eed niet vruchteloss zouden zyn. Het Volk zweert zulks hier op , met welke edele daad dit fraaye Treurfpel een einde neemt. .Wy voegen hier enkel nog maar by dat deszelfs vertaaler het , in deezen jaare,-wanneer het ten Tooneele gevoerd moest worden, nog aanmejkelyk verbeterd heeft, waar door het zelve thans een ander aanzien heeft dan wanneer het vier jaaren te vooren het eerst in 't licht gekomen was. F 7   d e OVERTOCHT over de WAAL, OF DE REPUBLIKEINSCHE GELIEVEN, TOONEELSPEL met ZANG. ; Gevolgt naar het Franfche van den Burger le roy , door den Burger P« G. WITSEN GEISBEEJv.  p É R S O O N E BE generaal, de Burger braafhart , de Vader, de Burgei Lam- braafhart , de Zoon, de Burger Kamphuyzen. TRYNriE , de Burgeres Anderegg. r« va» Braaf hart de Zoon , de Bur- «rpre1? A. Hilverdmk. BIN°patriot , uit Amfierdamverdreven , de Burger la Plas. een feansche soldaat, de Burger van een"1 engelsche hussaar , de Burger Cruys. twee engelsche soldaaten , de xsui gers Obelt en Provens. ZWYGENDEN. eenige fransche soldaaten. eenige engelsche soldaaten. Bet Tooneel is in een Dorp , een Musketfehoot van de Rivier de Waal.    ö 021 hunne Kinaeren. jansje , de Burgeres j A. Hilverdink. JA7KAS, een jonge Boer, ae Bnrger van Well. de schout , de Burger Obelt. boeren en boerinnen. Het Tooneel is in een Dorp, alwaar de Vryheid aireede hefjleld is , doch waar de Franfche 'Jroepen itcg niet zyn évor getrokken.  INHOUD van het B L T S P E L d e WEDERKOMST van d en HOLLANDSCHEN PATRIOT. Jacob, komt op het Tooneel, ziet het uithangbord van den Herberg en leest op het zelve „ in de Vryheidsvrienden, „ goed Logies, by Mathys van derTiilp." en% merkt hier uit dat zyn Vtder verhuist is, waar op hy voord naar binnen wil gaan , doch zich weder aanftonds bedenkt, vreezende dat zyn fchielyke vertooning aan zyn Ouders, eene al te groote ontfteltenis zoude baaren , weshalven hy voorneemt nog eenige tyd onbekend te blyven , waar toe hem zyne achtjaarige afwezenheid, de vermoejingcn van den Oorlog en zyne groote Knevels, hem goede gelegenheid zullen geeven. Terwyl hy zig hier over beraad hoort hy zyn Broeder ItZNDRiK s die een aankomende Knaap is G 2 en  c-136 y en- hem volftrekt niet kent, achter de Schermen fa tra zingen, waar op hy , dewyl deeze rradèrd , de Nationaals Cotarde van de Hóed neemt en an zyn Borst verbergt.- . hêndrik, komt hier op al zingendete. voorfchyn op het geroep van jacob , die hem om . een Glas Jenever vraagd. hendrbé, zyn Broeder voor een Vreem- • deling neemende , houd zig eerst als of hy hem niet verft?.at, doch gaat egter op het dreigen van jacob , van hem de Ooren «f te zuilen fnyden, fchielyk in huis om de Tenever te haaien. Terwyl hy binnen is, befluit Jacob hem te ondervraagen , om daar door eenige ophelderingen te krygen. hsndrik , weder wedergekomen zynde, word nu door zyn Broeder naar de omftandig-heden van zyn Vaders Huishouden ondervraagd, waar uit jacob verfi'aat dat luk as , op zyne Zustèr verliefd is, doch dat de oude mathys, hem meteer met zyne Dochter wii lasten trouwen voor dat de Vryheid overal herfteld is *n men de Frar.fchen zal gehulpen hebben om het Land tegens hunne Vyanden te dekken. De. jonge. Hendrik , verhaalt ook het verdriet'dat zyn Vader heeft over de dood van jacob , die hy meende dat in den dienst v&n Franfehe Republiek gefneuvelt was , zo als hy zelfs , zegt de oar.o2.ele nmüM&} gefchrevea haü+.. .'J  . (137 ) Tntnsfchen komt lukas , geheel neerjuagtig op het Tooneel , die.jAcöB , niet ziende en waanende alleen te zyn, zyn ; klagt uitboezemd en by zig zelve zegt dat zyn verdriet niet" zo zeer uit zyn liefde voor TANsfE , zo als hy eerst meende, maar wel uit zucht om zyn Vaderland te redden, fproot. Eenige tyd daar na, Jacob gewaar wordende, tragt hy met hem,.die hy te regt voor een Soldaat aanziet , te fpreeken en ■hem zyn ontwerp te ontdekken. Geduurende de onderhandeling met jacob , word hy heimelyk door mathys , grietJe en jansje, beluisterd, lukas , bekend openlyk aan [acob , hoe gaarne hy wenschte onder het getal der Dappere verdedigers van zyn Vaderland te zyn, WBar op jacob,-om hem te toetfen-, vraagt hoe veel hy voor Handgeld wilde hebben , doch luk^s, veel te edel«beëdig denkende om zyn Vaderland om het Geld te dienen , wyst deeze vraag met zo veel véragting van de hand, dat de oude mathys, hierdoor zo getroffen word, dat hy , nu te voorfchyn gekomen zynd e-, hem niet alleen ten hoogften pryst maar hem ook tevens zyne Dochter als Vrouw belooft tegeeven. Hendrik voelt zig door hun onderling gefprek over de Vaderlandsliefde ook zo bewogen ,. dat hy meede naar den Oorlog wil gaan , in welke begeerte hy riet weinig doorjAG 3 cob ,  C 138 ) cob , verfterkt word , terwyl mathys * deeze zyn tweede zoon eeven gewillig overgeeft als hy de eerfte gedaan had , waar op,jacob, aanleiding krygt om te vraageu of hy nog een zoon heeft ? mathys , hier op met de traanen in de Oogen geantwoord hebbende dat hy niet meer in leeven was , ontdekt Jacob zig allengskens en zegt eindelyk dat de oude Man deeze zoon in zyn armen heeft. Hier op erkennen zy allen jacob , het geen een zeer aandoenlyk Tooneel verwekt, het geen egter door den komst van den schout welhaast geboord word. De schout , een eenvoudig man , groet het gezelfchap op een trotfehe wyze, vraagt vervolgens, zyn bril opzettende en taoob lang aanziende , wie hy is? geraakt met hem in gefprek, tot dat hy eindelyk ontdekt dat hy de zoon van mathys is en hem met blydfchap omhelst. Hier op verfchynt een bo"r, die naar den schout gevraagd hebbende hem een brief overhandigd , die hy eerst ftil, doch daar na voor de vergaderde menigte overluid leest en de gewigtige tyding behelst dat de Franfchen in Amfterdam zyn , de Vryheidsboom aldaar geplant en alles in volle vreugd is, en voorts dat de Commisfarisfen binnen weinig tyds door 't Dorp zullen pasfeeren, waar by de Schryver van den brief hem de raad geeft  ( ï39 > geeft ©m eenige vaarfen gereed te heb* ben en hen bericht van het Vatriottismus van hunne lnwooneren te geeven. Op welke tvding en raad , allen te geïyk Vivat de Natie! Vivat de Conventie l enj'ivqt de R: publiek! fchreeuv/en. De schout toont zig egter zeer verlegen omtrend de verzogte vaarfen, doch woid door jacob fpoedig uit zyne bekommering verlost, riiet te zeggen, dat op diergelyke onderwerpen wel ras iets te binnen fchfet, waar op hy de beurtzang van het Franfche Leger aanheft, vervolgens zingt hevdrlk de beurtzang van het Dorp, waar na Jansjb zig insgelyks laat hooren, waar in de schout veel genoegen neemt, die ook, na dat lujcas verklaart heeft na de plegtigheid de Engel/eken te zullen opzoeken om hen te vernielen, m\Thvs aanspoort om hem alvoorens met jansje te doen trouwen. MaTHYS ftaat zulks geredelyk toe waar op zy kunne Repetitie zullen beginnen , doch de schout weet niet tot wien zy zig zullen richten , dewyl zy nog geen Kepre* /enfant hebben, waar op jansje hem op de Aanfchouwers wyst, welke daar op ooor hem, na eene diepe buiging, op een zeer deftige toon , met ele woorden van Eerbiedwaardige, Burgers, tcegefproken worden, doch lukas valt de jchout welhaast in de rede, en toont «era aan dat Complimenten thans geen G 4 plaat»  foïaats meer hebben, waar op de schout hem volkomen gelyk geeft en hem tevens verzoekt, die vaarfen voor cs zingen voor welke de Engelfchen zo fchiely.k de vlucht neemen. Hier op volgen verfcheidene Vaudevilles , na 't eindigen van welken de Carmagnole in •ft rond gedanst en gezongen word, en het Bljf^el dus met deeze vreugde . eindigt.  EENIGE ZANGEN UIT DE VOORNAAMST^ NIEUWE 0 P E R A A s.   ARIA 'Uit het Blyfpel X)E WEDERKOM S.T VAN DEN HOLLANDSCHEN PATRIGTo De Vryheid is ons hoogfle gö :d-, Die met rnenschiievendheid 'ejo moed ,, Gantsch Frankryk heerlyk uit doet blinken i Nietszalden moed ons doen ontzinken, Op dat we, in een geruster tyd, By onze Vrouw , van zorg bevryd, Al zingend' faam een Glaasje drinken ARIA Uit het Tooneelfpel D E OVERTOCHT over de WAAL.. Ah! Ca ira, ca ira, Ca ira! •Wy zullen ieder Dwingland'doen fhceven. Ah! ca ira , ca ira , 9a ira! Debraave Fr-ansc hman verwinne, 6 ja! G § Men  ( 144 } Men plant de Vryheidsboom weldra 5 En in 't Heelal zingt men voor en na > Ah! ca ira, ca ira, ca ira! Lang moeten de Patriotten leeven! De braaveFranschman verwinne, ó ja! De Engelfche roovers gaan heen , ö ia ! De helfche Pruis bezwykt ook wel dra: Zy laaten ons thans zingen , ö ja .' Ah ! ca iia , 9a ira , ca ira! Dat niets de Franfjhen meer wederfla, ARIA Uit het Eallet Pantomime het PLANTEN van den VRYHEIDSBO OM, WYze: Zingen wy tot Zoutmans glorie. Welkom, welkom in dees .ftreken, Onyertzaagde Vryheidsftoet! Gy wilt onze Ketens ,breeken : Gy verlost ons door uw' moed. Nimmer zal het u berouwen. Dat uw arm ons byfland bood. Steeds moogi gy ons Volk befchouwen Als uw' trouwllen Bondgenoot. Doe uw tegenltreevers duchten Voor uw kundig krygsbeleid. Smaakt, «FranfchenJ n^ast de vruchten  ( 145 ) Van uw helden dapperheid. Vryheid hou' óp ityattkryks gronden, Vryheid hou' nier eeuwig ftand. Eeuwig blyve uw Volk verbonden Aai het Volk van Nederland. ARIA. Uit hst Blyfpel DE WEDERKOMST V A N i) E N IT0 LLANDS Cï 1 EN P ATRiOT.. Wat zyn de Fraiifchen «oei! 'k Heb hen lief in myn gemoed; Want het is hun aartj Wat zyn zy b;;.af en goed! Vol eerlvklu id eri moed' Hoe wensen ik clat gy thais, als ik, zo VTöfyk waart! Lieve Vryheid! blyf ons by , En eik braayen. <* 7 ARIA  'C 1461 ARIA Uit het Tooncelfpèl de O V E R T O C H T öVÈR de W AAL, Wyze: Marsch, Marsch. 'ê Gy, die hemel, zee en aarde Voor ons geluk hebt doen ontllaan! Neem deeze zucht, hoé klein van waarde, Doch vol gevoel, goedgunftig aan. Wil toch natuur in my verhooren, Verzei de Franfche heldenftoet, Vervul de wensch van ons gemoed Ser nog de Lente word herboren. Verlos ons van den dwang, Maak ons gelyk in rang. Ach , hoor! ach , hoor de Burgeryü U-w goedheid maak* haar vry.  C ï4? )~ ARIA / Uit het Ballet Pantomine HET PLANTEN van den VRYHEIDSBQOM». wyze: Het Kuipertje. Wees nu verheugd , o Burgery! Gy ziet uw heilftaat thans verfchynea* Wy zyn te faam gelyk en vry. Twist en Partyfchap moet verdv/ynen,, Zingen wy thans verheugd van geest* Dansfen wy by dit Vryheidsfeest; Klappen wy , klappen wy bly inde«, hand , ! h ■ Nu- men den Boom der Vryheid f°"" plant. 4 Toont nu 6 ryken! blyk op blyk Hat gy den armen wilt beminnen j Acht hem altoos aan u gelyk : Bant dwaazen hoogmoed uit uw zin* nen. Tlat zich thans ryk en arm veréén' Tot het geluk van 't algemeen. KJappenwy , klappen wy bly in de»» hand, . \ ,. ïïu. men den Boom d»r Vryheid f *'* plant, J  C r48 ) "Dat geen van ons ooit roem begeer; Dan dien verltand en deugden geeven Dat men den braaven burger eer , Die tot het heil van 'tiand wil ieeven , Zo blyft ons vry gemeenebest Altoos op trouw en deugd gevest. Klapt hier op , klapt hierop , blyn in de hand , l .. Nu men den Boom der Vryheid \ bts' plant. J ARIA Uit het Blyfpet DE WEDERKOMST VAN DEN H0LLAND5CHEN PATRIOT. . Gy , die oneindig zy t, en goed f Doe onzen wensch gelukken , Zorg dat de Vryheid blyft behoed, Laat ons noo;t weêr verdrukken , Duldt nimmer dat een Dwingeland , ; Voortaan een Kind met woeste hand Durft van de Moeder rukken. DUO  C '49 ) DUO L ii het Tocneelfpel d e OVERTOCHT over.de WAAL, wyze: De Carmagiide. 'braafhart , de Zdtm. Deze avond zyn de Franfchen hier, *k Wensen, dat bun leger zegevier*: 'Hun arm maakt in een ocgenblik Een einde aan onzen ramp' en fchrrk. te sa amen. Dan verbinden ze ons in de Echt, Terwyl onze^aoderr^zegt? Danst vry de Carmagnolej Men overwon, men overwon,, .Danst vry de Carmagnolej Men overwon , Door 't Kanon. ARIA  C*0 ARIA Uit het Ba/iet Pantom'me ' HET PLANTEN van den VRYHE1DSB00M. WVZe: Wat is het fchoon iveldaadigheid te pleegen ƒ Bataaven J juicht: uw heilzon is verrezen. Dat nu de vuige twist verdwyn*: Wy moeten nu oprechte Broeders wezen : Dai zal ons heil volkomen zyn. De Batavier , ontvlamd in» deugd, Steil' de edelfte eer in broeder- f * vreugd! J Hy is de naam van Batavier onwaardig , Die wraakbegeerte in 't harte voed: De waare held is wel geflreng rechtvaardig, Doch groot in veor en tegenfpoed. De Batavier , ontvlamd in-* deugd, . ! , Steil' de edelfte eer in broeder- r ' vreugd! J Bataaven! doet den Boom der Vryheid bloeijen ; Dat  Dat hy uw eendragtsteeken zy ! Kon eens de liefde uw heldenhart door# gloeijen , Die liefde blyve u duurzaam by f De Batavier , ontvlamt in» deugd , ' ,. Steil' de edelfte eer in broeder- > ts' vreugd. J ö Brcedren rey , dien we in de Fran- fchen vinden ï Voert ons geluk ten hoogden trap! Een heilig fnoer moet eeuwig ons ver* binden ! Zo juichen we in uw Broederfchap! De Batavier , ontvlamd in deugd, Steil' de edelite eer in Broeder- fr** vreugd! J VAUDEVILLES Uit het Blyfpel DE WEDERKOMST van den HOLLANDSCHEN PATRIOT. wyze : Fan den Marfelliaanfche Marsch. jacob. Welk een vreugd , myn waarde vrinden ♦ Zie  C tsO ZIc daar de temmers van st geweld; et ]s bun roemryk onderwinden Dat.onze Vryheid heeft herfteld : Komt, laaten we onzen yver toonen s En dat de vreugd van ons gemoed Het uitgeftaan gevaar verzoet, Voor 't heil van Batoos trouwe zoo» nen. Dat we overal dees helden, Als de eer van 't land vermelden , Men zing', rnen zing', leef altoos vry» ó Franfche Burgery. t nffA s. ö Gy, wier velden zyn verwoest! Gaat bly te moede uw makkers fpreeken 't Was Frankryk die u redden moest. Gy ziet een' blyden cyd genaken: Geen woeste vyand rooft ai me er U*w eigendom , geiyk weleer , Gy kunt de vrucht uws arbeids fmaaktn, Dat we overal, enz. JACOB» Zing in uw laage hut, myn vrinden! Hoe thans de Vryheid zegepraat; *t Zal alles zig haast vry bevinden, Dit lied worde overal herhaald. 'De Boom die Frankryk voort deed komen, 'Schenkt vrucht 5 onfehatbaar van waardy j  ( 153 ) STn volken, nog in flaverny , Zien zich wel dra hunn' boei ontno* m; n. Dat we overal > enz. [axsje, Vergeet, by 't heil aan u befchoren, Toch nimmer de infpraak der natuur ; Hy die dees zagte ilem wil fmooren t Is nooit gelukkig op den duur, In 't veld verwinnaar zyn of ftêrven Menschlievend zyn en braaf en groot, Rampzaalgen redden uit den nood» , Dit doet u dubblen roem verwerven... Dat we. overal , et.z. AR I A' Uit het Taoneeflpel * de OVERTOCHT over de WAAL. wyze: Viva l'Amour, vive le Vin. Maak u de braave Franfchen waard\ Want overal verwint hun zwaard , Overal kroont hen de glorie, . Zoek by hen alleen viftorie , Die gy altoos by hen ontmoet»  C 150 Hun Vreuw , hun vrinden en hun goed, . Zyn hen min dierbaar dan hun glorie. VAUDEVILLES Uit het Tooueelfpel DE WEDERKOMST van den HOLLANDSCHEN PATRIOT, WYze: de Carmagnole. Jacob. De Engelschman dagt met fatzoen , Een toertje naar Parys te doen , En dacht dat, welk een ftout beftaan» Dien weg zo maklyk was te gaan, Maar hy heeft zig beklaagd, Is dood en weggejaagd : Men danss' de Carmagnole ; Men overwon , men overwon , Men danss5 de Carmagnole , Men overwon , Door 't Kanon. CHORUS, 't Geen hen '% meeste fpyten moec Is dat die dappre heldenftoet, Nu overdekt met fpyt en fchand', Zioh gaarn weer wenschte in Engeland } Maar helaas { wat verdriet,' Men  ( 155 ) ^Men komt te land 'er niet! Men danss' , enz. ö jonge helden zyt verheugd / (.bis.} Mén melde uw Vaders uwe deugd; {bis,*) Hoe gy hebt pal geftaan, Zyt bekroond met lauwerblaên. Men danss*, enz. Ondanks de pooging des tyrans Heeft onzen vriendenftoet nogthans'1 De Vryheid , die door deugdzaamheid* Langs roozen paden word geleid: In dit fchoone oogenblik , Vergeten we onzen fchrik Men danss* , e..z. DUO Uit het Tooneelfpet de OVERTOCHT over de WAAL, braafhart , de Zoon, wyze: Life. Frankryk doet Myn gemord Thans waarde flellen in myn rechten , Ja, wel aan ! 'k Wil voortaan Ramp-  C ï56 ) Rampzaalgen yan hunn'boeióhtfiJan. Laat ons de onnutte twist beflecht?n; - Jk'Ga in den ftryd nog deezen dag,» Onder de Franfche Vryheidsvlag, Den prys van mynin min bevechten:. Of roemryk fneuvlen in den Slag* ROZETTE. Lieve vrind; • *k ondervind Thans een vreugd! £bry voor uw reclï- ten; Draag u wel, op dat ge altyd' By de braave Franfchen zyt. "°k Zal u aan myn boezem hechten Als gy te rug komt uit den flag ; Ga , in 't veld, nog deezen dag, ■ Den prys van uwe min bevechten , Of fneuvel roemryk in den flag,. TE SAMEN. BRAAF HART -,deZoon ROZETTE. Gy zult me aan uw ik Zal u aan myn Boezem hechten , boezem hechten , Als ik te rug kom Als gy te rug komt uit den flag : uit den Slag : »k Ga, iri *t Veld, Ga* in 't Veld nog nog deezen dag, deezen dag, Ben prys van myne Den prys van uwe 2nin bevechten , min bevechten, Of roemrykfneu- Of Sneuvel roem- vlen in den flag,, ryk in den flag.  ARIA. Uit het zelfde Tooneel/ptU 3 tlti d.oet onzt?n hoop 1 ereeve» Hee.t kalmte in onze zfel gliZt ,' Dwingeland, thans ten troon v r- Verv^far teïCn Van de Vryheid! •Kr, ^ ulo"s hart, Her onze hoed, Een'hlJT dC a,2^«ene blyheSl -b-en blyk van 't yvervol gemoed. A Ti- . chorus. 3 dierbaar teken , ARIA. jüft 'i^f z?//^ TootteelfpeU In la Vendëe komen we aan , Mtn zal den troon herftellên, De Carmagnoien voort doen gaan, Hun neerlaag 't huis vertellen. ' t » p ""kthen murv' door ons Kano» La fandon , daine , faridon , don 9 En dan , dan g8an wy naar' p " ;™ » Wat jou wil l En daar op een ba'rbaarfcbe wyz' Vv ees maar ftiü J6 H AR*A  t «* > ■ARIA llt het zilfds Toneel/pet. Waniveer een V,®lk door lïaaffche ban01! den,, f n offer ftrekt voor "Dwingelanden s iBk-d-jsnen izyn Jeed den 'Hernel aans Dit is welgedaan, Dit is -welgedaan. Dat den Hemel ons zal nporejï = ». %n ben ftraffe is- toebeTobooren, Is -alt-haas g*en twyfRen aan* Hy zal uw gebed vevhooren Het was welgedaan.» Het was welgedaan. ARIA Uit hef zelfde ToOneel/peL By > die «Jeh overwinnaar ntfiet Schoon wondof wond ^yn* roem 'Wïv zelden , ■•©e*©elt geen pfn , noch geen driegt, 3l Blöed 4at in 't VcM van gïöra* vliet, •1« s« &*<&ó*.st Seraad der waare belden , ïn 't loon dat thaiW'Ryn-moed ge< niet.  wmf&*lfkK ioori dat 'ook GenJfe«■fliïg kan verwerver:. _r CHORUS. Vcor 't Vaderland , enz. ALTERNATIVO.. het zelfde Toon ee ff oef.. mm,i QpelyAtcenf, «ces dag maakt voor altoos een e^ndi- . aan al i>w fchroomen I>e zuivre blydfchap doe alleen uw traanen firoomcn. Ontrukt yoor 3hoos aan de fceKrh*flaves-ny, * <~--ne Kerbjedigt'gy -t befluit eens krings di> t recht doet gelden , 6 En die voor 't welzyn ™kt der dap- pre FranfcJi.- helden, F Duidt dan voortaan niet .meer , daa* ge uw tyran verplet, Ban lmde tot de deugd, en 't heer- fchen van de Wet. ttr » '^A^FHAtir, de JS.t>m. \ Wat dierbaar- oogenblik verfenyrit ri*. zo veel plaagen! "SS-*/0* maar,en^einds  C r6o ) Was, door het fchandelyk flaal der woestheid , reeds naby ; Dan was, ondanks de Dwingelan- dy, Hun laatfte zucht het woordje ., vry". De fchelmen zyn in haast van Batoos grond verdweenen, De Franfche helden , die tot ons behoud verfchenen . Herftellen , waar hun hand tyrannen heeft verplet, De liefde tot de deugd, en 't gelden van de Wet. DE FRANSCHE SOLDAAT. Vergeetende op dees dag haar kunne en onvermoogen , Heeft zy me aan 't woest geweld met mannen moed onttogen. De zorg der Broedenchap , der menfchen min heeft my De dood ontrukt ; thans ben ik vry. {bis.') Maar zo 't hen was gelukt, my fchand- lyk te vermoorden , Dan leesden ze in myn hart metfiddring deeze woorden: Beeft, Dwingelanden! beeft; ik eer, zo 'k u verplet, De liefde tot de deugd , en de oppermagt der Wet. ROZETTE. ©oor droefheid afgemat, door angst en fmart beftredcn, Was  ( i6i } Was 'thart gevoelloos , zelfs voor zagte tederheden ; Onze algemeene wensch was, in de flaverny: Of éénmaal dood , of éénmaal vry. Ontfangt ons aller hulde, 6 redders? waarde vrinden! Kaast kent men in 't heelal, dank zy uw onderwinden , Geen vorst meer, maar heel de aarde i uit flaverny gered , Kweekt liefde tot de deugd, en cere alleen de wet.   BEKNOPT W E R H AAL TAN DE JOK GS TE STAATSOMWENTELING! IN ONS VADERLAND «V WEL INZONDERHEID TE AMSTERDAM,   BEKNOPT V K E H A & Z V'A-n: DE JONGSTE' STAATSQMWENTEL^ro in on,*- vaderland-: m s t e r d. a M, xr^'l hadde«.«ie- Patriotten in.-en* Vaderland-, en inzonderheid- van d"r* jaare 1787. af, al. uitgezien om va» de overhaerfching welke hen druktéontheven te worden , geemwonder da* m dus 00* reeds lanS onder de handt hier .aan gewerkt hadden. Hunne mo** wiesen, met. weinig aan toen de-zeg praaiende Ffaafche benden ia dm■■jaar» ï>793. na 't veroveren; van verrohei*. aene Steden , reeds > op dé Hottand* grenzen aangekomen waren \ doch» iice groot wa» hunne ■ ontlteitenis ém ipyt toen zy vernamen dat alles **** öcr ntisiukt was', 20 door de verfadterv' van den Frar.fclw Éteneraal DüiwoülUPK v w,'fOM,and.?w hykemende omltandfel öe««Hi Zy iifcsefe- «gt» -n^ htimè*- h 5 tek  ( 166 3 lyk te werken om hun ontwerp dat zy £ig voorgefteld hadden, eenmaal flanii te doen grypen,fchoon het zelve met byna onoverkomelyke zwaarigheden verzelt was. De gelukkige krygsbedryven der Franfchen ain den Rhyn deed nu hunne hoop welhaast weder herleeven en de overtogt van dezelven over de vast gevroosen Rivier de IVaal, ftelde hen weldra in Haat om de zo langgev/ensch'te omwenteling met vrucht te beginnen , zo als zy dezelven nu ook door 't geheele land v/erkftellig maakten. De Franfchen zig ondertusfen van Tiet, Bt'.urpn en Kuilenburg meefter gemaakt hebbende, endeLe*, over het Ys, zelfs inet grof gefchut, overgetrokken zynde, konde men wel te gemoet zien dat de Franfchen welhaast groote voordgangen in de Provintie van Utrecht zouden tnaaken. Men zag dus ligtelyk de onmogelykheid om uie provintie tegen de oyermagt der overwinnende Franfchen $c verdedigen , te meer daar thans het water , anderszins de eenige befcherming, hen als tot een brug verftrekte. De Staatcn van Utrecht zulks ook ten klaarilen bevroedende zonden hier op «ene bezending aan de Algem eneStaaten , om aan dezelven kennis te geeven van den flap die zy voorneemens waren te doen , naamenlyk hunne Piovintie by verdrag , aan de zegevierende  ( 167 ) de Franfchen over te geeven. De En* gelfche en HoUandfche troepen , die zig te U recht nog bevonden, trokken hier op, in den nacht van den 14 jaiveary 1795. ftil ter ftad uit , zo dat het gantfche land van Utrecht ai twee dagen laater van Krygsvolk ontruimd was, behalven flegts 400 man Mekienburgers , die onder de Capitulatie van Maafiricht begrepen zynde , niet tegen de Franfchen mogten dienen. Terwyl men te Kuilenburg , dus aan een verdrag voor de Provincie werkte , kwam 'er een Frar.sch Officier met een Trompetter in de Stad, die zyn boodf fchap afgelegd nebbende, terliond weder de Poort uitreed. Voord daar na ontllond 'er vry wat beweeging onder de Burgers , welken ten eerden de Naiionaaie Cocarde opzette, de Leesgezelschappen vergaderden ter zeiver tyd op de Neude om te beraudflagen , terwyl de gemeente de Gevangenisfe opende , en de perfoonen die van wegens hun Patfiolttsmus aldaar gevangen zaten verloste. Ondertusi'chen was de bezending te Kuilenburg geflaagd in het fluiten van een verdrag , waar by bedongen Wierd ,, dat de perfoonen en goederen „ der in en opgezetenen zouden geéérbie„ digd en beveiligd worden , dat nie„ mand over zyne gehouden gedraght»> gen j geduurende den tegenwoordigen h 6 Oer-  ^i^Dör^og, ©f i'cn de -onlusten die ö«^,-zeiven >verzcld'hadden -of • vooraf geVJ gaan waren , zoude ontrust wo-rdëh , en dat 'er volkomen vryheid van .M godsdienst -en de -oeffening :daar van ?, zoude plaats hebben:" üaar -op kwam den 17 Jan-uary, &üe ■voorhoede Aer'ErnvJchpn binnen Utrecht hordende door drie Leden uit de Vroed» tfehap verwelkomt en onder het fpeelen van honderd Muzikanten > bifmen ■*le Stad geleid. 15e Fmnfehe treepen siroe-g-en -zjg ondertusfehen ,-zo wel by «hunne -inkomst Sis by hun v-erblyf in -"de Stad , overal zeer wel, -vriend elyk dÉft befcheiden tegens de B-u'rgers, -zo «els zy ook vervolgens in alle de plaat• Ten van ors Vaderland, waar zy ook ^geweest ?5>yn ,-geen de -marrite fpoore.n ■^an plunderingen, afperfingen of andere ongeregeldheden "hebben -nagelaat-en. ï-en lof -die maar zeer ichaars aan anmc e vreemde Soldaaten g eg e even kan borden. De Statt-en van HoUcwd volgden ru «ok welhaast het voorbeeld van die van Utret-kt , en zonden -eene bezending -ïiaar Woerder. , welke plaats reeds in •Jhrattfche handen was. Het verdrag tvierd hier can ook welhaast getekend, -en behelsde hoofdzaak-elyk „ verzTke-ring voor de veibgheid van perfoonen „en eigendommen en Vryheid van ^ {Jou0dier;st."  ( röo ) '^Mld'crwyl -ver-fchcen de S^dfcetJllfr1 den tG larruary, voer st Im&tst in de Vergadering der Algemcene Star.teiven in die \ an i-: oUand -al\raar hy te kennen gaf „ den 17 January uit de Hofplaats vertrokken en ten een uur re.ds uit hét gezicht van de Kust. Laat ons nu eens zien wat 'er intusfchen te Amjlerdam was voorgevallen. Sederd een geheel jaar hadden zig aldaar reeds eenige Burgers vereenigd om gezamenlyk te werken tot het beraamen van middelen om eene tegen omwenteling van die van 't jaar il%7. daar te Hellen. Zy hadden ten dien einde terflond de noodige verftandhouding met de Vertegenwoordigeis des Franfehe Volks geopend en waren in hunne eerfte poogingen vry wel geflaagd, vervolgens hielpen zy tot het in orde brengen van en Correspondeercn met de verfcheidene Qubs in de andere Steden en Provintien, van tyd tot tyd opgericht, waar op zy in de maand July des jaars 1794- rnet het hoofd beftuur der omwenteling belast wierden , en dus gingen zy , zonder eenig gevaar te ontzien , hoewel ten uiteriten in 't geheim, voord, cm de zaaden der omwenteling , door kragtdaadige middelen voord te planten. Eene daadlyke omwenteling te veroorzaaken wierd egter voor als nog onmogelyk gehouden, door de waakzaamheid van het voorige bewind en de ftrenge maatregelen door het zelve genomen , dus moest men zig alleen «waar bepaalen tot het zorgen voor het  ( 171 ) ftaats en Stads beftuur ïn geval va* omwenteling en het daarftellen deszelve aan Gcd en de natuur overlaaten. li-gter zorgden zy , hoewel zeeromzigtig, om Wapenen , Xruid en Lood in de nabyheid der ftad te hebben en de ■Militaire bezetting in hun belang te Jtrygen , het welk hen ook redelyk wel gelukte. : Midlerwyl ontfing men den 17 Jamiary de zekere tyding dat de Frar.fehen ïeeüs « Utrecht binnen getrokken waren en dat de Generaal Daandels, 'er ook reeds aangekomen was. Deeze tyaing baarde welhaast eene overoroote vreugde by veele sJmJlerdarnfcheBurgers , aie ondertusfehen in *t Wapen van Embden , op den Nieuwendvk by eengekomen waren, en alwaar men over een kwam om een ftap te doen, welke den wensch der Burgers openbaaren zou. Den volgenden dag , ten twee uuren begaf zig eene bezmcling *an die Burgers, by den Prefident Burgemeester straalman-, om hem te belichten „ dat de beweegino in 't Wapen , en zelfs door de gantfche Stad zo groot waren , dat zy niet konden verantwoorden voorde gevolgen, indien men de welgezinde Burgers niet in de wapenen bragt, maar dat men, indien men aaar toe bewilligde, zoude verantwoorden voor het bewaaren van de •P«nbaare rust." .straalman verzeker-  Cm T Ipftfe h«-n> hier op van'zyn goede'ge* zindbcid , doch dat hy 'er eerst met' de- cirie andere Burgemeesters over fpreeken- moe.sf. Onder tastenen wierd«eter des-middags cm drie uuren een* ïJQtachemeat. van- ijs of 16 Huilers opa (ion Dara.:f?epiaatst, terwyl 'er een pa» trou'je Burgers, ponder ophouden , langs* den Nicuwendyk heen en weder trok , »o als 'er ook een Onder-Oiïcier en dj.io man-voor het meergenoemde Wet*pvn van Rnibden geplaatst wierd , alwaa» de toevloed-: van. menlcn.cn ongelooffsJyk. ggo 01 was. Ondertusfen was. Dokter Kraaymhoff, thans ïn- Franfcha dienst zynde, binnen-' de Stad gekomen ca IvuUen onderhandeling met de Regeering gehad-, om dezelve voor te ftetlen , zig ^qwiihg. van hunne- Ampten, te ontuaan , ten •miïiflen ind:«n ?.V niet (loOÏ de Boi'ze* xy daar toe genoodzaakt v/üden zyn. Ondertusfch&n vermeerderde de menig-te, die op de been was, elk oogenblik, en.de geheele nacht wierd, op.eene zeer' woeligs wyze, noew-ei«iuu^i wswöïvw* doorgebragt. Den 19 january, kwam het Dataehe* jnant Franfche.- Huafaaaenonder bevel' ■van den Burger hbste binnen, welksdaar met dezelven twee uuren bleef. "Voords. wkrd de driekleurige Vlag opt ■tón Toren van 't Stadhuis g.-plaatst eh- 3©. y ryn^i.£i.ftcuo.»a op «st mwuwt, *****  C i?3 > éen Dam geplant, terwyt de Burger kra vyenhoff , tot bevelhebber der St*i aan|efte,d geworden. Midler7ny *Z*riï de Bot*verkooper v.rlem w. ^dyocaatHARGF.r, uit het Rasphuis gehaald, op het Stadhuis gebragt ? VI7heid gelteld. Zo als ook insïnïX, de fiewe^«n Penfionaris v!S~ HpÏ n ' en Vyf- andei-e Gedeputeerden der Burgery , uit het Werkhuis gehaald jaren en met de grootfte vreugde en JofJöiching naar het Stadhufs gebragt eni ontflagen , wordende vervolgens m Koetzen , met Triumf, onder ftet geleide van de juichende en gelukwenfchende Burgers, naar hunne huizen \oerd' terwyl de Generaal da\nüals, die ten dne uuren in de Stadgekomen was, in de Raadkamer verwei- »?-j.en geluk gewenscht wierd. Midlerwyl was de voorige Regeerine, fep. verzoek der Burgers, op hit Stadhuis gekomen , aldaar hen door dezelve aangezegd en vermaand wierd alle 5ïn?nf p£sti?" af te le«gen'als zynd« nu tot de kring van amptelooze Burgers wedergekeerd, aan welken eisch aanltonds voldaan wierd, waar op de Sewezene Regenten het Stadhuis verlieten. Zo dra zy vertrokken waren , wierd fnan^Bur8erS ' d": VOOr het Stadhuis in eene groote menigte verzameld walen, eene voorftelhng voorpeleezen *»r van elk Artikel met JejuTching •nt-  1 IT4 > •riitfa^gen «i goedgekeurd wïerdS e* w-elke ond-r anderen de naamen brhelsde van de thans aangeftelde Provslï-oneele Reprefentanten , welken kort daar op in de Raadzaal gekomen «ynde, uit naam der Burgery ingehukiigt wierden, waar op het CommittèJy?*lutionair zvne bedieningen als geëindigd befchouwde, de Raadzaal aan de Proviiloneele Vertegenwoordigers inruimde en zig naar Burgemeesterskamer begaf, terwyl de Proviöoneele Vertegenwoordigers, op het zelfde o ogenblik hunne bedieningen begonnen, en onder anderen welhaast het draagen van (J.ranje- tekenen ten ilrengften verboden, Aanftonds na deeze afkondiging ver» dween de Oranje- kleur -en wierd in "t geheel niet meer gezien , en de Nat: onaale Militairen , die de Cocardes vandie kleur tot hier toe nog gedragen hadden j moesten dezelven nu ook afcïeagen. rntegendeel was de dragt der driekleurige- Cocardes , ftrikken en Natiettaale Lincen nu algerneener geworden , en men zag zelfs geen vrouw noch kind meer op de ftraat, die met van e enig Nationaal teken voorzien waren , zonder dat iemand 'er door een bevel, vei-» jnaaning of verzoek, toe verpligt was geworden. Dus hebben de Jmfterda-vojc-he Burgers en Ingezetenen by deeze omwenteling eenen o alle ril y ken roem'! Uehaald , do ©/die» algemene vxev.?-. l  (***} Ar, Broederfchap en veTgerïoefldhejif gepaard met bedaardheid,'goede orde em geregeldheid, hnnnr br-aave geMartheid daen dag-k?nfcheefte, Ir,i alle'der verdere Steden van Zuid' en Nav\ii ) €er Unrg^s van Leeiovnartf-eu. ScïJerd ! »«tsderde de omwenteling in des ze aan; «ieniyke Provintie ook welhaast £e> verre dat de oude Slatóen jfcfgezï* en « rófcuwe Provifioneel-c Voifes-Vertejjen-■: vcordigers in ricnrlrer plaatfen ver: kozen wie reien. Wy zuilen hier allem : nog xna-cr by veegen dat de Stad Frairr' t?-r thans,, by deezebeuchelyke.gelegen3 beid, de deuren varahaare.■ poorten ,■ die j men haar an den jaare X.7-S7. by de O* < .rpK*\p -.onrwentehng ■orstnomen had en in : de K-erk aan .fccae nen vas t «ge k 1 o n k en g cj «Kreest _ % aren , -wederom kreeg, welke ; «aakmet alleanrrset drgrootfteèlydfchap1 maar ook met de aanrioenlykfte deftig1 heid ter uitvoer gebragt wierd. D-e ï Re ten s wierden federd aan de Toren • gehecht met het byfehrift „gr/meed in ' *?8 7. verbroken in .1.705." _ Groningen -verst afgelegene Provin! *ie zynde, me was het natuuriyk dat 1 "e emwenteJmg aldaar «o (chielyk niet | dan tyel in d i plant wierd, zo als vervolgens ook°in ! de maand Maar* , 'in de Ommeland et» iefchjedde en welk voorbeeld,door het andfcbaji ijrentht welhaast gevolfd iWiffd,  "( r8o ) Tri Zeeland hadden de Scaate*ft va* dat gewest , zo lang zy konden alle» in het werk gefteld , om nog in het bewind en aan het roer van Staat te blyven. Zy benoemden egter , ziende dat •zy door de Franfchen van rondom ingefloten waren , welhaast eenige Gedeputeerden , om met den Franfchen Geneneraal michaud , in hunne naam over een verdrag te gaan handelen. Deeze handeling was van die uitwerking dat *er een verdrag voor de bovengenoemde Provintie met de Franfchen gefloten wierd , het welk vervolgens door de Staaten van Zeeland is goedgekeurd geworden. Kort daar op wierden de Zeeuwfche Burgers , door de Vertegenwoordigers der Franfche Natie, uitgenodigd „ om , in navolging van hun„ ne vrye Hollandfche Broeders , zodaa„ nige middelen te helpen beraamen, „ als ter verdere herilelling van Vader- land en vryheid zouden nodig zyn." v/aar na welhaast de oude Regenten door geheel Zeeland afgezet en nieuwe in derzelve plaats verkoozen wierden: en overal Vryheidsboomen , onder het fpeelen van Muziek en het juichen des V olks geplant wierden en dus geraak-: te die Provintie, welke men, uithoof-1 van het verdrag met de Freirfchen als een overwonnen land aangezien had> eok vry. Het  ffet gevojg van dit alles was dat de Algenieene Staaten , den 4 Maart van dit èèrile jaar der Bataaffche Vryheid , het •be:!iiit nemen, om het Erf-Stadhoüderfchap van. Willem de vyfden , Prins van Oranje voor altoos af te fchaffen , eene Pva^o'naale Vergadering by een te roepen cn zig hoe langer hoe nader met de edelmoedige Franken te verbinden. Aan" deeze verbintenis wierd federd met veel iever gewerkt: De Vertegenwbordigers des Frdnfche Volks releix en stjgyes , waren hier toe 'werkelyk nft Parys- in 's Gravrnhage gekomen én Mndelden-'m'èt de gcmagtïgden van den Haat , paulus . LESTEVEVOtf , TOVS erf ïIuser, met zo veel vlyt ever dezelve , dat de onderhandelSigen tuj.rhenhen , fdmtvds wel zeven of acht uuren daags; duurden, en eindelyk den ïö May tfefloteh' wier.ien. By deeze verbintenis Wierd dc Vryheid , onaf hanglyklicid cn de tegenwoordige fitiai der'- zaaken , door bet Frdnfeh Gemeenebcst erkend cn geguarandeerd, het gecm in de geheelei>;#t'r-ffcUe Republiek zo veel genoegen' gaf, dat deeze verbindtcni.? alom iefveel luister gevierd is geworden. Amfifrdam muntte inzonderheid hier v.\ uit, 20 al-s Uit de volgende befchivv ï;i4 van het aldaar gehoudene AUiaxtie'-Feest blyken za1, m'et welke be:chryving wy! oris beknopt verhaal der omwenteling' zullen befiuiten. ■ i- ai'  C 182 ) Al vroeg op de*, morgen van dien zo zeer verlangden dag , zag men reeds a/Je de Vas^uigen , zo die in 't Y, als in den Amjlel en in de Grapten der St'd Aaf,?"'-met Bataaffche, ffalhnaale èn Alliantie-Vlaggen verfierd. Diergeiyke zag men ook op de Stads wallen, en .elders, ftaande Molens pronken, ook Wierden hier en daar nog eenïpe fierly'ke Vryheidsboomen geplant" al het welke s Volks deelneeming in den Jui.fter, van den nu.daar zynde Feestdag •^kondigde. a' Eer de Klok nog zes uuren geflagen bad , verfcheenen alle de gewapende machten , zonder uitzondering, op de •hunne aangewezene loopplaatfeh. L-e grenadiers , die zig tot ééa Corps ge■föriheerd hadden , waren de eeiften die zig voor het Stadhuis rangeerden, om aile de aankomende Detachementen te verwelkomen, hun getal wierd op vyf honderdman begroot, onder dezelve be■vönden zig mede onze Fratjfche broederen en Militairen , kortdaar op kwamen de rUyifién Cavaileristen , nevens de' &rar:fcne flusfaaren , voords de Burgers siftulertsten met twee ftukken gelchut, .waar by meede insgelyks twee ftukken TueuweHngs verkozene Jeden der Mmnefpaliteit zig verzameld hadden , en deezen wierden op dezelfde wyze, naar het Staihuis geleid ,. terwyl het gefchut weder gelost wierd. ; Ondertusfchen had men zig onledi> gehouden met het verbranden van eemaloude Wapens ■, Familje-Kasten en diergelykë dingen meer, die als over-* blyfzels der flaverny befchouwd wierde;* en dus lange op Schèpens-Kamer te zien waren geweest, welk alles gefcmedde onder een onbefchryflyk gejuich der faamgevloeide menigte. Vervolgens verfcbenen op den Dam - de Vertegenwoordigers des Franfchen Volks en de Franfche Generaals , welken nu uit de Doelen op.de Garnaalenmarkt afgehaald waren. Voor af gingen FtmHusfaaren en Ay»fterdamfche Burger Cavallensten, benevens een Detachement Grenadiers , wordende de trein van een overheerlyk Veld-Muzkk vergezeld, ook wierden door de gemelde trein , twee Veidflukken mede gevoerd als ook het Alliantie-Vaandel. 'wordende voords opgefloten door eene Commisfie uit eik eter bvzondere Committés en verder gewapende Manfchappen. Terfirond naar de aankomst van deezen trein , wierd het gemelde AlliantieVaandel, onder het gebulder van 't gefchut, uit een der vengaerrame.i van liet Stadhuis gefcoken, Vervolgen* wier- ■  ( l?5 ) wierden de Blazoenen der Deecrathn v/elken in de HoMcndfcke en Fra:*fc,hl ~/L£t°P WItdoek gefchreeven waren, i vkUyk Tnet.Xatwtaa/e Linten en Paslementen yeriierd, en aan Gokken va* otzeive .Nationaaïe kleuren hangende! &0Qi ae bovengenoemde KweekeWen aa^ngeoragt , en vooras, toen bvna air les afgtloopen was, door onderlcheide ml^«?te*9- naar de Markten en ë2£?3L de*>Sud' aIwaar zy tot de vnorH ,d,'eneu moesten, heen ge- ™fr4 eiJ, aldaar naar behooren by?e5£? ^^iuurende deeze plegtigheid van de overgsave en het wegvoeren der gezegde Blazoenen , wierd' weder door een aanzieniyk Corps Muzikanten* die rondom de Vryheidsboom , op dén {jam , geplaatst waren, een treffelyk Muziek gemaakt. ,™ ;y* Ondertusfchen was het met alïe deennr^rnStinsen nu °mtrend half twaalf uuren geworden , wanneer de zesti* nieuwe Mumcipaliteits-Leden , voor af gegaan door de twintig daadlyke'voorfteilers , van het Stadium S£weï£ m i* een ronde kring, na byde VrvPer&°m/aatfte ' aI^ar z/doordén fdn fl iï' 2fr, V0?.^eIlerS 5^»^ 2£e^enfraaijen aanfpraak begroet ft? w,erdeV welkc aanf|raS 1 3 De  ( TS6 ") He Leden der afgaande MkwifiraHtcit kwamen verders op dezelfde wyze op den Dam * en wierden nu ook eeven als de nieuwe Leden , door den Burger Schimmclpennhtck aangefpoken envoords van hunne posten ontflagen , wordende deeze aanfpraak door den Burgers» der Zoo , plegtig beantwoord. Het Coir.tnitté Revolutionair ontüoeg zig zelve nu ook meede , door den mond van der Burger Duurveld , die ook doorden bovengenoemden Burger van der Zoo, beantwoord wierd. Na het eindigen deezer beantwoording wierd eok nog*, roaals het gefchut gelost. Intusfchen plaatile zig de men we Municipaliteit, omhangen met de gewoone "Bandelieren, waar op met gouden letteren Rc pref ent ant te ieezen Hond , benevens de afgegaane, in eene regtelya voor het Stadhuis, alwaar de Frarfche Volks-Vertegewoordjgers , met , den JSlationaaalen'Bandelier omgord , zig by hen voegden, hier op defileerden de Detachementen Voet en Paardenvolk, voor by dezelven , alles onder een alleraangenaamft. Muziek. Elk Detachement nam nu het Blazoen uitbanden der bovengedagte Kweekelingen en mar- ■ cheerde er mede naar hunne beffcemde plaats. En op deeze wyze eindigde i omtrend half ;vier uuren dit gedeelte van i ktt Volksfeest,  C 18Y ) fp'oedde de byéénvergadêrde menigte zig naar den Ykar.t om aldaar aanlchouwers te wezen van het w.-uef vermaak het welk hen aldaar wantte. Ter ontfangst der Fravfche Volks-Vertegenwoordigers en Generaals, zo wel als voor de aangekomene en afgegaane Municipaliteits-heden , als meede voor de leden van de Cömmittés had men , aan de overzyde van het Y , by het Tolhuis , eene ruime Tent gereed gemaakt, waar naar toe fommige van bovengemelde Burger-Vertegenwoordigers o ven taken en anderen in de Nieuwe Stadsherberg bleven , om ooggetuigen te zyn van het Spiegelgevecht , het welk door de Burgers Zwmen Nobbf-, onder verf:hille:tde Vlaggen, gecommandeerd wierd. Dan deeze vermaakelyke vertoonma liep lang na zo gewenscht niet af, als men zig wel yoorgefteld rad, uit hoofde van den al te awaaren wmd, die zulks belette en waar door de kundige uitvoerers daar van , zo wel als de aanfehouwers, in hunne verwagtfeig , ten grootften-deele, te leur ge- • fteld wierden. Midlerwyl naderde al vast den avond , y/aar in de op alle de daar toe voorgefcinkte pleinen der Stad geplaatfte rfunstflukiten en figuurlyke voortellingen verlicht wierden , gelyk ook de zaal en ommegangen van het Stadhuis, als ook de 1 oren en de Vryheidsboom . I 4• voor.  t x88 } voor het zelve , verders de poort van het zogenaamde Prinfenhof, en de poort voor het Lands Magazyn enz. jamroer was het maar dat, door de hier -boven reeds genoemde harden wind, de meeste deezer.anderszinszo uitmunten-de verlichtingen haare behoofiyke uitwerking niet hadden kunnen hebben. Tot befluit moeten wy nog maar alleen melden dat alles deezen dag in de grootfte gefchiktheidrust en genoegen was afgeloopen, zonder dat men van eenige merkelyke ongelukken gehoord heeft, waar mede wy , na onze Leezers en Leezeresfen Heil en LVW.- rJ'cimp toegewenscht te hebben, dit belangryk verhaal eindigen.  ( 2 &0 ) Mó^^gS^y; ^.psten, die aan een YzVfmït2?bra3t was, bad ry met werken he^ 111 Zyn ^cede- hy nieteenfa'c fcSL;5ra}£ vroeZ «era óf *»* / antwoordde öf^" , ^J**' Hp' "feester van Ji** Üe Geerde. I\ b°n ten zeer niètïtr -w J t^^'" /, 7oUedn7É '»J»» '""■deel, ik heb 'ermyt ' £09r ™y» deren. f> m^ rriuw en Kin- De^-d!*- -n bunne aatdegSrdVc3-^ ^^« o S a |eheeleg^aSïïdw^ ^"L^ °^r de meer gevonden. althans nu met  C ï9 ° ) . de gei.yke broeder-s. een en deze^den r-aam , n ]fde bedie. en b0^U rD en 'yd kwam'er ie- S^knecht die de feur ^erde De «eer ^^^^^fa^feaS, heet en ze beiden. wei. ru heer , V?&5S die nia fchcef is , dat doen zé ^e\hf #®»38a* dendezeiae einoelyh. octt. ^ een Hoorndraager is. /f^^ ^ eciit, heer! was het antwoord van een JU^u*. Jk geloof dat ze dat betaen zyn. GEESTIGE TREK VAN EEN REIZIGER.» Eo« Engelsen Reiziger , *e>1 Wintfrfi-orm en ^f^g^S ^«S^Slekf met volk, cat <-i ^ denr)ir,s, konde dringen,, zo dat ^ Sf/kon , $e warmte yan net te  te (- T9T $ ken. Dit "nd PIaa,tsJe iri te fcbi£ zeer weinTg*?* °vi ftord hem «3* middel bédSt w Cp, h>' aarreiken , met drift°S£tnfcd0^ ^ be/.aan , zeggende; de HosP« Wfcw hor.derf Af ?! brengtwï 2*»* , gelooft ÏS rd '«J^onie ee eetenroMde?r/ ?JJ dat die daar va)n 'er dan gelZrd' & U hret 3 wet-JWr l:it hen met een wÏ2 A "«t emdeitk en AiJe deW«^?SS» «p« d?fta" yunr en volgden de^wSd hWT °P hct •g^rjg.fccid , naar in rif' "«nieuw* weg waren nam or^ R?*1- Zo dia zy alleen'by ^t vu"nrZyn ^ Warmde Blg braaf p„ Uur .Zlttcr> e« daar na V£eil «^wig tyds >f*n weder te r»V Spes 'mct de kin! Als daTli^Y f^ ****** Z3iier , die zie ' '. Be*T?*«e de 2ci- welke k^n ander^i»^^eze  ('10) ^Clke zig, zo dra hy «Komjï h«£ hooren inkomen, onder h«j)^J«, hnra Henrtck d e juist van diemim.aareTniefwas,, die kgdicht op den turn lakten leiden, bemerkte wel naast vat 'er van de eaak .w , doen hieid zig geduurende de* Maaltyd, waar op Me vrouw d'Efirees hem onthaalde, als ot by ten uitiften over haar yoldaamwas, en niets had kunnen merken, maar zo dia als zy met eeten gedaan badden> nam de Koning een bord me ; W*jJ r*i , trad daar mede naar het bed en haalde 'er den verborgen mini aa, tevens van daan. Voords bood by hem Hit hord aan zeggende: zife ««rar*»»"^ tr£ ÈiiïheerrM wat, ^est voor rnH SI; befd-aifn*, alle merfehen moeten tm\ m'ers leeven- VRAAG EN ANTWOORD. Iemand vroeg : 0to ^^^J rt&ftötéf* waren-'-? en kreeg tot Anti