RESOLUTIE N, genomen by de TIENDE en ELFDE AL GE MEE NE VERGADERINGE des (ECO.NO MISCHEN TAKS van de HOLLANDSCHE MAATSCHAPPYE der WEETENSCHAPPEN, te H A A Pv L E M, Op den ii. July 1787. en volgende Dagen, als mede op den 10 tot 15 July 1788. aldaar gehouden. te haarlem, Bv J vanWALRÉ, Drukker van de Holland/cbe Maatfcbappye der Weeten/cbappen en baaren Oecunomijchcn Tak.   Bladz. 743 RESOL UTIEN, genomen bï de TIENDE ALGEMEENE VERGADERINGE des (ECONOMISCHEN TAKS van de HOLLANDSCHE MAATSCHAPPYS der WEETENS HAPPEN, te HAARLEM. 1787. Op Woensdag den 11. July 1787. gehouden de Tiende Algemeene Vergadering des Oeconotnifchen Taks in de Groote Zaal van het Diaconiehuis deezer Stad Haarlem; en wel de Eerfie Sesjie , des Voormiddags ten negen uuren. Prtefent de Heeren Dire&euren van RiemsM Prasfident ; Patyn , van Berck , en Teding van Berkhout» Ggg e  744 RESOLUTIEN, 1787. Waarin de Brieven van Qualificatic der Heeren Gedeputeerden der respedive Departementen opgehaald , en door den Algemeenen Secretaris voorgeleezen zynde, is gebleeken dat tot deeze Vergadering waren gecommitteerd (*) van wegens dc Departementen : —van Breda , de Hoog Wel Geborene Geur. Heer * ,B. Baron van der Borch , J. F. Del Court , en jf. Rocbusjen. Zaltbommel, de Heeren * Mr. Otto de Vi~ rieu , Burgemeester der. Stad Zaltbommel, Dirigeerênd Lid ; * Mr. Htndrikus Scbull , Thefaurier en Commisfaris van "s Lands Magazynen aldaar ; Mr. Samucl E fenius , Burgemeester der voorfz. Stad en Secretaris van het Departement; en de Hoog Wel Geb. Heere J. C. Baron van Neuchircben , genaamd Nyvenbeim, befchreeven in de Riddeifchap des quartiers van Nymeegen enz. ; ofte by abfentie van alle voorfz. onze Leden, den Heere * Vaillant, Secretaris van bet Departement des Oeconomifchen Taks te Amiterdam. Hardérwyk, de Heer * B. Meuh'ff, Profesfor in de Philofophie aan de Provintiaale Gelderfche Academie, en Thefaurier van dit Departement ; en qualificeeren by abfentie van denzelven, de Heer Mr. M. Tydeman, Profesfor in de Rechten aan dezelve Academie , doch dit jaar gecommitteerd wegens het Departement van Utrecht. DoRD- (*) De Heeren, welker naamen met * Sterretfes zyn geteekend , zyn wel tot deeie V ergadei inge gecommitteerd , maar op dezelve niet verjeheenen.  RESOLUTIEN, 1787. 745 Dordrecht, de Heer * Gillis Schotel Janfz. en de Heer R)k Eyken. Delft, de Heeren *J. N. O. van Kretschmar, '■ Heer van Noordfcharwoude , * Mr. Franc van der Burch, Willemsz , Dirigeercnde Leden ; * Doctor Wybo Fynje , Thefaurier ; * Reyer van den Bosch^ en * Antony Calknburgk Baartmans, Secretarisfen ;' Mr. Willem Hendrik Tedmg van Betkhout, * Mx. lbomas Guillelmus Maizonnet , en * Stevens , Leden. Leyden , de Heeren Mr. Joost Romswinkel, Raad en Oud -Schepen; * Mr. Daniël Michiel Gysbert Heldemcr , Raad in de Vroedfchap , Dirigeerend Lid ; * Jar. de Ktuyff, Thefaurier ; en M. A. Dan Peene, Secretaiis. Amsterdam, De Wel Edele Heeren : * Mr. Nicolaas Warin, slnthonisz., * Ihimotbeus Ignaiius Ewahl, Tiet er ter Borcb ,*Mr. Daniël Gildemeester Jansz., *Mr. Bieter Rendorp , Joannis Franciscus Delfing , * Evcrtde Marre, Everard de Ihtrlet, * Anthony van henzelaar, fVillemsz , Johannis var.def Hooght , Mr. Cbrisliaan Everbard Faillant, en * Mr. Ticter Nicolaas Arntzenius. Gouda , de Wel Eerwaarde zeer geleerde Heer P. 7. Couperus, Predikant, en de Wei-Edele Heer * J. de Genelon , Secretaris van Moortvecht. Alkmaar , de Heeren * W. J. Walrè, R. P. Dirk de Fries en Frans Voorbout, of ieder van hen afzonderlyk, met magt om by hunlieder afzyn of ongelegenheid zoodanig Departement te fubftitueeren , als dezelven zullen goedvinden. G g g 3 Hookn,  RESOLUTIEN, 1787. Hoorn , met magt van fubflirutie , E. M. En> gelberts, Dirigeerend Lid; en Mr. Comelis Carba~ Jius , Dirigeerend Lid en Secretaris. 's Gravenhage , de Heeren van der Beets , Dirigeerend Lid ; * ... Stavenisje Pous en * ... Ebbe, Medeleden. Sooo aan de Zaan, de Heeren * Pi eter Dek' for , Dirigeerend Lid ; * Klaas Groot, Thefaurier; Ds. P. van Dokkenburg , Secretaris; en Ds Jan V'ufer ; en by abfentie derzelven de Heeren Gedep. vari het Departement Zaandyk. Zaandyk, de Heeren Jan Kool, Dirigeerend Lid; den Wel Eerwaarde Heer * J. A. Hachenberg, * Cornelis Adrtaansz. Honigh, Gerrit Conelisz. Honig, Junior; * Ar ent Breet, Secretaris; en by derzelver abfentie de Heeren Gedeputeerden van het Departement tot Koog. - Utrecht, de Wel-Edele Heeren * J. vonden Nieuwendyk , Mr. M. lydeman , Profesfor in de Rechten ; * Mr. D. G. vander Burcb, Canonik ten Dom; en * Af. Wolff, Fabricqueur. Voorts is deeze Vergadering uit naam van H. H. D. D. door den Heer Prafident van Riemsdyk met eene Aan/praak geopend. En zyn op voorftel van H. H. D. D. volgens Art. 178- der Wetten, tot het naazien der Rektmnge van  RESOLUTIEN, 1787* 74? van de Aigemeene Kasfe, en, ingevalle daaropgééne Rcffcétien worden gen aakr, tot het fluiten van dezelve ( wegens de ahlcntie der respective H. H. Gedeputeerden van de Dipirtem. van (Vormer, Middelburg , Vlisfingen , en de doaiop volgende Dtpartementen , ) gecon mineerd de Heeren Gedeputeerden der respeétive Departementen van Utrecht , breda , Zaltbommel, Dordrecht , en ingevolge van de Refolutie bladz 147. daar by gevoegd het Dtpartemenc van de Koog. Vervolgens is door den Secretaris op tafel gebragt de Rekening over den Jaare 1786. , mitsgaders eene Korte Staat dr Casja , tot ultimo Juny van dit Jaar 1787 ingeflooten. Verder is gerefolveerd , om dit Jaar 's morgens de Sesfien te beginnen ten balf negen uuren , en ten balf drie uuren die te eindigen , en des naamiddags gééne Setfien te houden. Voorts is gerefclveerd , om de Commisfien , by voorgaande Vergaderingen gearresteerd , te continueeren , en te verzoeken , om Rapport te willen doen op de volgende Poincten ; als: De Commisfie tot den Landbouw * (beftaande uit den Heer Directeur van Be' ck, en de Heeren Gedeputeerden van /Jmftcrdam, Gouda, Rotterdam, Tfr Jeljleyn, Utrecht, Breda, Mm aar, Hoorn, Middelburg , Deventer , Stad en Lande , 'i Hage , en Bolward,) op G g g 4 Art- 5-  7*8 RESOLUTIEN, 1757. Are. 5. der Poinéten van Deliberatie. Art. 7. der P. van Deiiber. bladz. 1. wegens he£ verplanten van Graanen. Art 18. Nieuwe en onbekende behandeling van het Inlandsch Vlas. S Are. 27. Proeven met den Hennep. Art. 31. Uitplukken van het Vlas, Art. 3 a. Aardappelen uit Zaad. Art. 34. Over de Gulikfc Ploeg. Als mede over de Prysvraagen in den Landbouw , welker lermyn geëxipireerd is, om daaromtrent zoodanige Alteratien en Prolongatien te proponeeren, als noodig zullen oordeelen. En eindelyk voorteftellen de nieuwe Vraagen voor dit Jaar, uit de keuze der Conceptvraagen. De Commisfle tot den Koophandel en Colenien , f beftaande uit den Heer Directeur van de Kasteele , en de respeftive Departementen Amfterdam, Rotterdam, Westzaandam en Middelburg) zynde, wegens de abfentie der drie laatstgenoemde Departementen , daar by verzogt de H. H. Gedeputeerden van Dordrecht en de Koog ; -— 0p De geëxpireerde Prysvraagen, en de keuze uit de Conceptvraagen. De MamtfaBuur-Commisfie , ("beftaande uit de Heeren Paiyn en van Ricmsdyk , en de respective Departementen Leyden , Amfterdam , Rotterdam , Isplfteyn , Huyjen , Vlisfingen en Utrecht ; maar nu  RESOLUTIEN, 1787. 749 nu om de abfentie van de Gedeputeerden van Tsfelfteyn, Huyfen , en Vlisfingen , uit de H. H. Gedeputeerden van Delft, Lcyden en Amfterdam, ) is insgelyks verzogt om Rapport te willen doen, op de volgende Poinéten: Over het continueeren der Prysvraag op de Schot1fcbe Tapyten , N. 461 *. De Pra:mien op het Spinwerk , en Prysvraag op de verdebiteerene Carfaayen. Art. 38. bladz. 3. der P. van Deliberatie over een Schema voor de Spinnery. Art. 40. bladz. 3. Verhandeling over de Manufacluuren. Art. 41. Pyelaken, met de Propcfitie daaromtrent op bladz. <). Art. 43. bladz, 3, over een Modél om Hom over Moerasfige gronden te vervoeren. Art. /. bladz. 11. over de Bleekeryen. Art. 0. bladz. 11. over de Potten. Art. 16. bl. 11. over de Mandjche Winkels. Art. 17. bladz. 11. Attestatie van ter Hoeven en van Davelaar. Het Saffiaanleder ingekomen van Holierhoeic. De Lysten van verdebiteerde Schoifche Tapyten en Carfaayen. De keuze uit de Conceptvraagen en de "e- è'xfpireerde Vraagen. En eindelyk zeker Abuis van geleverde Carfaaen, in het voorige Jaar niet opgegeeven. G S § 5 Da  750 RESOLUTIEN, 1787. De Commtsfie tot de Werktuig en Scheikunde , (zynde den Heer Directeur Decker, en de Departementen Haarlem , Delft , Leyden , Schiedam , en Middelburg ; maar thans om de abfentie van den Heer Decker en de H H. Gedeputeerden van Haarlem , Schiedam en Mi Idelb >>g , de Heer Directeur van Riemsrlyk , en de H. H. Gedeputeerden van Delft, Leyden en Alkmaar ) De keuze uit de Conceptvraagen , en de geëxpireerde Prysvraagen. De Commisfie der Z»evaart en Visfcberyen ( uitmakende de Heer Direct ur van Berkhout , en de respective Departementen Do'drech'., Amfterdam, Rotterdam, Waardinnen, Defrsbaven, Maasfl'tis, Westzaandam,. Stalen Lande en Haarlem) maar nu w gens de abfen ie der H. H Gedeputeerden van Waarïem ♦ 1'laardingen , Delftshaven, Maasjl iys, Westzaandam en SfcwJ e« Lande , de H. H Gedeputeerden van Dordrecht, De ft en Amfterdam. Over het continueeren der Prsemien voor Zeevaarcnde Jongeli.gen. En De keuze uit de Conceptvraagen, en de geëxpireerde Prysvraagen. En eindelyk , de Commisfie tot de Nuttige Foorbellen, insgelyks de keuze uit de Conceptvraagen en de geè'xfpireerde Prysvraagen; beftaande die Commi^fi-1 uit den Heer Directeur van Berkhout, en de resp^ftue Departementen Haarlem, Hoorn en Woer-  RESOLUTIEN, 1787. 75r \ Woerden ; maar nu wegens afweezigheid der H. H. . Gedeputeeiden van Haarlem en Woerden, de H. H. Gedeputeerden van Hoorn en Zaltbommel. Voorts overgegaan zynde tot de Poinclen van Deliberatie , en wel tot Art. 1. N. 1. nopens de Toedeeling der Pryzen en Remuneratien , by de laatfte ! Algemeene Vergadering vastgelteld , dat zouden uitgedeeld worden , Is door H. H. D. D. gecommuniceerd , dar alle 1 Pyyzen en Remuneratien waren afgegeeven, ingevolge de Refolucien van het voorige Jaar. Betreffende n. q. over het Bloedpisfen der Run- 1 deren, Refol. bladz. 650. is door H. H.D.D. ;i gecommuniceerd , dat Hun Ed. gééne Berichten hadden ontvangen van Proeven , door de Departementen I daar mede genomen , en thans verzogten , zo de res¬ pective Uepartementen daar mede droeven hadden genomen , dezelven aan de Vergadering te willen mededeelen ; dan daarop insgelyks negativ geantwoord zynde , is deeze Refolutie gecontinueerd , en beflooten de Proefneemingen aftewachten. Nopens N. 3. Perspomp , bladz. 651. der Refo- htien: heeft het Departement Amfterdam, daar toe verzogt, gerapporteerd, dat niets naders daaromtrent hadden te melden, als het geen aan H. H. D. D. door den Secretaris was medegedeeld, het.welk door den Algemeenen Secretaris gecommuniceerd is, hier tn haftxanAa Aar Annr Aa annhmAanAo V,ahta „o„ J — Heer Spille, het Departement geen finaal rapport kon uitbrengen , over de reüsfite van de Proeve met den  752 RESOLUTIEN, 1787. den Perspomp ; — dat het Departement de beraaling van f 700. voor den tweeden Termyn ( by Contract anders bepaald ) had geweigerd , om dat % zoo het de Commisfie voorkwam , door de Werklieden , zonder voorkennis van hunne Gecommitteerden T de Snelheid was vermeerderd en de Cylinders verkleind , waar door de Proev by de infptctie'niet voldeed , en hun hadden opgelegd het werk in den voorigen Haat te herftellen , zoo dat aan de copftruétK- geen gebrek zy Waarop dat Departement geoordeeld had , te moeten afwachten wat daarin gedaan wierd — waarmede de Vergadering zich heeft geconformeerd. Wegens N. 4. Lysten van Fabricquen, Refolutie baladz. 651.cn 716. , hebben D D. gerappor- - j . .1,~ j~ r» „/* 1. j„ i. ~i j tonu : l'hi ingevulde ut ixeioiutie, uk oeKcnaraaaking van het verzoek deezer Vergadering , aan het Publicq alleen, tn voor anderePoincten wasgefchied, dat echter niets hieromtrent was ingekoomen, dan alleen van Amfterdam, dat Albe kt Barkman, op de Princegragt, tusfchen de Leliegragt en Bioemftraat , verkogt Frankfurter Potten van Arnhem en Gouda ; waarop gerefolveerd is , dit Artikel aan de Manufacluur ■ Comtnisjie te demandeeren, om (taande deeze Vergadering rapport te willen doen. N. 5. Onkruiden opgeevcn , Refolutie , bladz. 652 en 703. is reeds in handen der Commisfie tot den Landbouw geftefd , en is by die gelegenheid door den neer uedeputeerden van Delft gecommuniceerd , een herbarius vivus van verfcheide Kruiden door zekeren Liefhebber der Kruidkunde , aan dat zélve Departement gepraefenteerd , en aan de Comrnisfie van den Landbouw in handen gefteld. N. 6'.  RESOLUTIEN, 1787. n2 N. 6. Middelen om het ver debiteer en van vrcetnij de voor Inlandfche Manufatcuuren te beletten Re- 1 folutie bl. 653. hebben H. H. D. Ü. gemeld , dat gééne Berichten ingekoomen zyn ; waarop gereI folveerd is hec zelve weder in handen der Manufac1 tuur- Commisfie te Hellen. Hierop is in de Vergadering verfcheenen de Heer I Mr. T onco MoDDtuMAN, blykende, uit zekeI ren overgegeevenen Qua'ificatiebrief, dat tot deeze I Vergadering , van wegens het Departement Stad en 1 Lande , zyn gecommitteerd', de H. H. Mr. Tonen 1 Modderman, Heer van Oostbroek, W.van Swinderen 1 en * G. Heinders van Garnwert_ N. 7. Rapport wegens het verplanten van Graa» | nen , reeds hier vouten in handen van de Commisfie I tot den Landbouw gefield zynde , her evens het Be1 richt van de Proeven , door het Dvpariem. Deventer I genomen , i* dit Aitikel piovifioncd gepasfeerd. Nopens Art. mien voor 1 o Jongelingen a f 34. 340 : En dus bedraagende ƒ3034 : N. B. Rotterdam heeft zyne uirdeelingen verantwoord , uitgezonderd nog 69 onafgegeevene Prsemien voor volbrachte Reize, h ƒ 6 : ieder. Aangaande N. 9. over den voorflag: Welke Wet men zal vast/lellen met opzicht tot Propofitien, tendeerende tot het veranderen van Artykelen, op eene voorgaande Algemeene Vergaderinge gearresteerd, Refolutie , bladz. 659. is het volgende beflooten als eene Wet te arresteeren : Al het geene in eene voorgaande Algemeene „ Vergadering is gearresteerd , zal in eene volgende „ Algemeene Vergadering niet kunnen worden veran„ derd of vernietigd, ten zy dan dat zoodanig een „ voorftel, daartoe tendeerende , in de P. van Deli„ beratie alvoorens zal werden gebracht, en dan nog „ niet daar toe kunnen worden geconcludeerd , dan „ met  RESOLUTIEN, 1787. ?S5 „ met eene meerderheid van drievierde der (temmen. ■ Biyvende nochtans Are. 243. der Wetten in ayri gene*:!. Nopens N 10. om het Vaatwerk van den Jcbadelyken Reuk te zuiveren , — onder het Devis : bet i eenvoudig (ie het zeker [ie ; Refulut bladz. (6$.' 1 hebben H. H. O.D. bericht , dat ingevolge de ingekomene Advifen, hun Ed. dit (luk hadden geoordeeld te moeten pasfeeren. Aangaande X 11. Lysi van Maat en en Gewichten . Refolm blad/. 66 en 713. is die Com- : rr.isfie verzogt ingevolge die Refolutie, (taande deeze^ Vergadering R pport te willen doen , het welk dezelve heeft aangenomen. Betreffende N. 12. Magnefia Alba , Refolutie bladz 681. hebben H.H.D.D. beloofd naader" Rapport te zullen doen (taande deeze Vergadering. N. 13. Het Bericht nopens de behandeling van her tgtboorene Kalveren , Kefol bladz. 6a 1. is om de ongunltige Advifen afgekeurd. Aangaande N. 14 Rieten, Refbl.682 — is ee refdveerd de Premie, uitgeloofd Prysv. N. 16% toete" tewyzen aan dert Baas , zynde H. Ba vink Hendrsï ■i te Almelo , a!s mede aan de twee Leerlingen ' indien een even zoo legaal getuigfehrift ten voordeele van den tweeden Leerling zal ingebragc worden als ten voordeele van den eerlten , zynde Hkndr. bLenKtN hfjNDKiKSZ., is aan D. D. ingeleverd. Nopens  756* RESOLUTIEN, 1787. Nopens N. 15. Middelen tegen den Klander , Refol. bladz. 683. niet dan in July en Augustus kunnende worden beproefd , moet het Rapport daarvan eerst op de Algemeene Vergadering van 1788 worden verwagt. N. 16. Roerfcbroef, Refolut. bladz. 686. < hebben Ü.D. gemeld , dat Sonne Neelse Butger ingeleverd hebbende het Model by de Refolutie gerequireerd , hem de Premie van 80 Ducaaten was uitgekeerd , conform het gerefolveerde - by de voorgaande Algemeene Vergaderinge. N. 17. Over het verminderen der Zalm, Refol. bladz. 687. aan H. H. D. D. overgelaaten zynde , hebben hun Ed. gerapporteerd , dat, dewyl de Schryver volgens zyn eigen gezegde alleen eenige eenvoudige bedenkingen ter beoordeelingen heeft opgegeeven , als liever verkiezende zyne onkunde in deezen te belyden, dan van verwaandheid befchuldigd te worden ; hadden befloeren om den Schryver a in te bieden eene Zilver e Medaille, en de Ver handeling te drukken , wyl daar uit by een gepast onderzoek eenige nuttigheid zoude kunnen voortfpruiten, ja mogelyk zulke middelen , welke volkomen aan het bedoeld einde zouden beantwoorden ; waartoe dan ook oordeelden de Vraag weder te moetén opgeevev., voornaamlyk met opzicht tot het- laat-fte lid. — Waarmede zich de Vergadering heeft geconformeerd. N. 18. Nieuwe en onbekende behandeling van Inldndsch Vlas , Refolutie bladz. 688. is hier voren in handen van de Commisfie tot den Landbouw N. 19.  RESOLUTIEN, 1787. 757 N. 19, Nieuw Vcrtinfel, Refol. bl. 69;. door den Zender géén Antwoord ingekomen zynde , op de Vraagen , hem by gemelde Refolutie voorgefteld , is gerefolveerd dezelve te cominueeren tot het volgende Jaar. Nopens N. ao. (preekende van den Aderlaat' Snipper , hebben H. H D. D. gerapporteerd , dat de nadere ingekomene Advjfen alle ongunftig waren , in zoo veire als daarvan by menfeben zou worden gebruik gemaakt, en daarom het zelve gééne be- looning waardig hadden geoordeeld ; maar op de bedenking, of dezelve ook van nuttig gebruik zou kunnen weezen by het- Vee , is beflooten het Advis van drie a vier Departementen daarover inteneemen , hebbende Breda en Alkmaar zich fpeciaal daar toe geoffereerd. Aangaande N. ar. Microscoop , Refol. bl. 692. is door H. H. D, D. bericht, dat wel kennis aan den Man hadden gegeeyen van de Refolutie der Vergadering, en hem uitgenoodigd om zyne ïnventien te komen vertoonen , dan van denzelven nog geen Antwoord hadden ontvangen ; • . en is beflooten by provifie dien Man aftewachten. : Betreffende N. aa. Hoofdftel met Ornamenten van Pietzilver , Refol. bladz. 093. aan H. H. D. D. overgelaaten zynde , is door hun Ed. beflooten , om , by aldien de Maaker van dit Monfter kan aantoonen groote en fraaie ftukken van dit Pleet te hebben gemaakt en gedebiteerd , en met bewyzen gejlasfd zal hebben, die ftukken even zo beftand en H h h duur»  758 RESOLUTIEN, 1787. duurzaam te zyn als de Engelfche , aan hem dan tot encouragement toeceleggen eene remuneratie van 25 Ducaal'ju Aangaande N. 23. Tekeningen op Glas met gouds en zilvere Arifeeringen , Refol. bladz. 093. « hebben H H. D. D. bericht, dat de Maaker dezelven kort naa de laatfte Algem. Vergadering had doen te rug verzoeken , zeggende dezelven alleen ter bezigtiging van de Algemeene Vergadering te hebben geproduceerd , en dezelven dus zyn te rug gegeeven. Nopens het N. 24. Metaale Lepels en Vorken, Refol. bladz. 700. is gerefolveerd aan Tnota as Ton kin s , zynde den Maaker hier van , toetewyzen eene kleine aanmoediging van 10 Ducaaten, om , onder opzicht van het Departement Delft, aan het welke gemelde 10 Ducaaten zullen worden ter hand gefteld, te worden geè'mployeerd zoodanig, als by hetzelve tot voortzetting van dit Werk het best en zekerst zal worden geoordeeld. N. 25. Bericht aangaande de Oprichting eentr Linnenreder^ te Alkmaar, Refol. bl. 695. — cn N. 26. Spin/chool te Winkel, Refol. bl. 700. ——! is voorgeleezen een Brief van het Departement Alkmaar , berichtende aangaande de Linnenredery in die Stad , dat dezelve niet alleen by continuatie aan den gang is , maar dat in dezelve federt de laatfte opgaave , de helft meerder Vlas gefponnen is, dan te vooren, ais zynde volgens de opgaave van den Boekhouder gefponnen in de Maanden July  RESOLUTIEN, 1787. 7S9 July 17Kc5. 321 fg Vlas Transp. 2899 fg Augustus 390 . Jan. 1787^ 880 > September 400 > February 667 ■ * October 691 ■ Maart . 542 November 522 April . 315 December 575 •—=— Mey . 310- 2899 fg In elf M. 5613 fg Vlas, Zoo dat in deeze laatfte elf Maanden byna 1400 fg Vlas meer gefponnen is, dan in de voorige tweeëntwintig Maanden. Het getal der Spinders en Spinfters bedraagt de eene week meer dé andere wat minder , een getal vatt 15° i acrlc Weefgetouwen zyn tegenswoordig voor deeze Rederye aan den gang , welken voor dezelve , in de elf laatfte Maanden , hebben geweeven 96 ftukken Linnen. Voorts dat zoo fpoedig nopens de Spinnery te Winkel geen bericht had kunnen bekoomen , doch dat dezelve insgelyks nog aan den gang was. —s En is gerefolveerd het eerfte Commisforiaal te maaken aan.de Manufacluur - Commisjie, en het tweede uitteftellen tot de volgende Algemeene Vergadering. N. 27. Proeven met (Jen Hennip , Refol. bladz» 704. is hier voren in handen van de Commisfie tot den Landbouw gefteld , en dus hier provifioneeï gepasfeerd» N. 28. Mfarï- Zaad , Refol. bladz. 705. ötaj* Is door H. H. D. D. gecommuniceerd , dat een nieuH h h £  76b RESOLUTIEN, 1787. we quantiteit Alizari hadden ontvangen uit Sniirna , waarvan. ,een kleine quantiteit aan de Departementen , welken de Commisfie van den Landbouw uitmaaken, was gezonden, en nog een groöte quanriceit by H. II. D. D, te bekomen was ten dienfte dier Departementen , welken daarvan mogcen verkiezen Proeven te neemen. En is beflooten-aftewachten het Rapport van de Departementen , welke daarmede Proeven neemen. N. 29. Moederkwaal, Refol. bladz. 706. Hierop niet alle de Antwoorden , by de Refolutie gerequireerd , zynde ingekomen , is deeze zaak uitgefteld tot de volgende Algemeene Vergadering , ten ciade inmiddels op de verzogte Advifen op nieuw te initiëren , en te kunnen bekomen. N 30. Middel cm de Krol te bedryden van de Witte Meyvobrmen, enz. Refol. bladz 683en 706. Hier op geen Rapport kunnende worden gedaan dan in de vólgende Algemeene Vergadering, is dit Artikel üitgèljeïd tot dien tyd. N. 31. Uitplukken van bet Vlas eer het Zaai ryp is , Refol. bladz. 706* en N. 32. Aardappelen uit Zaad , Refol. bl. 708. beide in handen der Commisfie tot den Land* bouw zynde , zyn hier by provifie gepasfeerd. N- 33-  RESOLU TIEN, 1787- 761 N. 33. Kunstmest en opgeeven door de Departementen , Refol. bl. 708. 'n— Hiervan by H. H. D. O. geen opgaave zynde gefchied , is deeze Refolutie geprolongeerd. N. 34. ( N. 16. der Conceptvraagen. ) over de Gultkfe Ploeg, Refol. bladz. 711. is reeds in handen der Commisfie van den Landbouw. N. 35. Kistje met Producten uit de Cobmien , Refol. bl. 712. is gedemandeerd aan de Com- misfien tot den Landbouw en ManufaSluuren , ten einde op deeze Vergadering rapport te doen. N. 36. Rapport van den uitflag der Praemien op het Breijen van Buhbaringnetten , Refol. bl. 71a. niet ingekomen zynde , is by abfentie der daar in belang hebbende Departementen gerefolvterd deeze Pramie te continueeren. N. 37. Staalen Sergies en Voerdurans enz. Refol. bladz. 717. van den Zender deezer Staalen géén bericht ingekomen zynde , offchoon men daartoe alle moeite met fchryvtn aan het Departement en Advertentien in de Couranien heeft aangewend , is gerefolveerd dit Artikel voor vervallen te houden. - N. 38. Schema voor de Pramien op het Spin- werk , Refol. bladz. 717. Hierop is verzogt het Praadvis van de Manufacluur - Commisfie, om ilaande deeze Vergadering rapport te willen doen. Hhh 3 N. 19.  76z RESOLUTIEN, 1787. N. 39. Over Are. F. der Poincten van Deliber* van i7b6. over het maaken van Pannen uit Rivier" aarde , Refol. bladz. 719. is insgelyks aan de Manufacluur - Commisfie verzogt , om ftaande deeze Vergadering rapport te doen. Op Donderdag den 12. July 1787. des Voormid' dags een half negen uuren tweede Sesfie gehouden. Praefent de Heeren Directeuren van Riemsdyk , Praefidenc ; Patytt , van Berck , en leding van Berkhout. Benevens de Heeren Gedepuceerden der respedtive Departementen. Waarin de Extenfie van het gerefclveerde , by de voorige Sesfie gerefumeerd en gearresteerd zynde, Heefc de Heer Prajfident gecommuniceerd , dat nog zyn ingekoomen de Qualificatiebrievcn van hee Departement Rotterdam , benoemende de Heeren *Mr. Jacob Reefmaaker , Heer van Strevelshotk, ♦Mr. Hendrik Arnold Kreet, *Jan Jacob Eljevier, * Dr. Salomon de Monchy, * Cornelis van Vollenhoven , Jansz., Gillis Groeneveld , * Alexander Strachan en Mr. Herman Forflen, -— Van Westzaandam qualifjceerende de Heeren Adriaan Rogge , Pieter Corver, Jacob Middelbove en Cornelis Corver, Pz. alif tê zamen , of eenigen hunner ' 0f een van hun, — Als  RESOLUTIEN, 1787. 763 . Als mede van Deventer , committeerende de Heeren Gedeputeerden van hetDepartem. van Westzaandam te zamen of afzonderlyk. Hierop is voorgeleezen de volgende Memorie van het Departement 'sHage, betrekkelyk de genomene Refolutie van gisteren op het Pletzilver : „ Toen by de Algem. Vergadering van het vcor« „ leedene Jaar 1786 , door de Gedeputeerdens van „ het Departement van 'i Gravenhage overgelegt is , „ een Hoofdjlel met Ornamenten van Pietzilver , „ (zie Refol. bladz. 693.) , hebben dezelve geene „ zwaarigheid gemaakt, aan de Leden der voorge„ melde Vergadering openhartig te declareeren , dat „ de Maaker van het zelve zich in den Haag woon„ achtig bevond , en aldaar zich toegelegd hadde , „ om die Kunst ( zoo verre hem bekend was, die „ in deezen Lande nog nergens ondernomen was ,) „ in zoo verre tot ftand te brengen , dat men daar „ door in der tyd het Engelfche zoude kunnen om„ beeren ; dan dat door de bekrompenheid van Mid,, delen , hy zich buiten daar, bevond , zich aante„ fchaffen het nodige om grooter (lukken te kunnen „ maaken, door gebrek van grooter Molen , en de „ daar toe noodig zynde Mallen en Modellen , ver„ trouwende door den Oeconomifchen Tak eenig„ zints , door eene Gratificatie van ten minden 50 „ Ducaaten , daar toe te gemoet te zullen worden „ gekomen , in navolging van foortgelyke Gratifica„ tien aan anderen tot aanmoediging vergund en toe„ gedaan ; dan het gevolg daar van is geweest, dat „ by meergemelde Vergadering goedgevonden is , Hhh 4 Hee-  76| RESOLUTIEN, 1787. „ Heeren Direfteuren te qualificeeren , om naa inge„ komene Advifen te handelen pro re nata. ,, Dat, hoe zeer de Directie en Leden van gemel„ de Departement zich hadden geflatteerd , dat op „ dit hun billyke voorflag eenige attentie zoade zyn „ gegeeven y de Gedeputeerde, thans hier zynde , „ met ieedweezen heeft moeten ondervinden , dat „ het Rapport van Heeren Directeuren zich niet op „ het Voordrag van voorfz Departement bepaald , „ maar daaraan hebben gelieven te accrocheeren een' „ nuts , dat nimmer de intentie van den last der Ge„ deputeerden van het meergemelde Departement is „ geweest, als zich alleen gebomeert hebbende, om „ voorfz. Gratificatie te vraagen, niet op het maaken „ van groote Stukken , het debiteeren derzelve , en „ in fraaiheid en deugd zoo goed als het hngeijche, ,, maar alleen op het Hoofdlid zelve zich bepaald „ hadden , om door den weg van verzogte remune„ ratie en obtineeren derzelve, de yver van dien ar- beidzaamen Kunftenaar zoo veel aantevuuren, dat ,, hy zich in flaat zoude zien gebragt,. om in het ver„ volg grooter ftukken re onderneemen en te maaken „ zoo goed als het Engeljche , waar toe eenigzints „ tot bewys kunnen (trekken de drie nadere ter be,, zigtiging der Leden deezer Vergadering overgeleg„ de ftukken , die fchoon in het klein voor het En„ gelscb Plet in polysten niet behoeven te wyken. „ De Gedeputeerde vind zich derhalven verpligt, „ om met alle zyne vermogens aan den last zyner „ Heeren Committenten te voldoen, te declareeren, „ dat hy met de door Heeren geproponeerde remu„ neratie van 35 Ducaalen genoegen zoude kunnen hee-  RESOLUTIEN, 1787. 765 „ neemen , mits dezelve niet geaccrocheerd blyft , ,, aan grooter ftukken te maaken , bewyzen van die „ gedebiteert te hebben, en zoo goed als de Engel„ Jcbe , van den Maaker te moeten produceeren , „ vermids hy die tot nu toe nog niet heeft kunnen „ maaken . kunnende hy Gedeputeerde niet te min ,, deeze loffelyke Vergadering verzekeren, dat van „ het geen de Maaker in het klein vervaardigt , zoo „ ten aanzien van Hoofdftellen , Schoengespen, enz. „ een groot debiet heeft, het welk aangemerkt kan „ worden , als een blyk der deugdzaamheid zyner „ werken , het welk vertrouwd werd wel zoo eene „ voorgemelde aanmoediging waardig te zyn , terwyl hy Gedeputeerde zich verzekert houd , dat de dis„ politie dezer Vergadering geen ander doelwit heeft, dan de bevordering van Inlandfche Handwerken en „ Fabricquen , zich daarenboven durft vleijen , dat, „ zo deeze Kunftenaar binnen korten tyd aan deeze ,, Vergadering grooter ftukken van Pietzilver gemaakt „ komt ter remuneratie aantebieden , dezelve alsdan „ mede na Hun Wel Edelens gewoone jequiteit zul„ len werden beloond." Waarop in omvraag gebracht zynde , of men dit Point , op gisteren afgedaan , weder in deliberatie zoude brengen , is daar toe unanim geconcludeerd , ■ en de zaak ten principaale in omvraag gebracht zynde , is gerefolveerd den Maaker van de Monfters Pietzilver toeteleggen Q5 Ducaaten, om te dienen tot encouragement van denzelvea. Voorts overgegaan zynde tot de Pointcn van Deliberatie , hebben D. D. gecommuniceerd , dat o,één Prseidvis konden uitbrengen op N. 40. Verhandeling Hhh 5 over  ?66 RESOLUTIEN, 1787. over de Manufacluuren , Refol. bl. 719. vermeld, om dat daarop gééne genoegzaame Advifen hadden bekoomen. Op N 41. Pyelaken , Refol. bladz. 721. -—. om dat reeds in handen der Manufaftuur - Commisfie ii gefteld , is hier by provifie gepasfeerd. Op N. 42. wegens een Knffymolen te examinee- ren, Refol. bladz. 726. terwyl hier toe door H. H. D. D. een Commisfie tot Examen in loco is verzogt , én nog (taande deeze Vergadering verwagt wordt, is beflooten derzeber rapport aftewachten. Dan op N. 43. fpreekende van een Modél , om Hout over morrasfice Grónden te vervoeren , Refol. bladz 729. hebben H H. D. £>. bericht, dat daarvan twee Modéllen hadden doen vervaardigen , waarvan één na de Colonie van tiurinamen was gezonden aan den Heer Gouverneur Wichers,, met verzoek om Proeven te willen neemen , en zyn Wel Eds. advis daarover te willen mededeelen , doch dat hetzelve nog niet was ingekoomen ; — dat het tweede Modél tot dienst der daarin belang hebbende Departementen gereed gemaakt was, doch nog door geen Departement gerequireerd , en is dus goedgevonden, het ecrsrgemelde Bericht aftewagten, en het overige voor communicatie aangenomen. N. 44. Verhandeling over de Meekrap , Relbl. bladz. 730. hebben H. H. D. D. gedeclareerd voor het tegenwoordige geen rapport te kunnen doen, maar hoopten voor het eindigen deezer Vergaderinge daartoe nog in ftaat te lullen worden gefteld. N. 45.  RESOLUTIEN, 1787. 767 N. 45. Over de Vroedvrouwen , Refol. bladz. 734- hebben H. H. ü. D. gerapporteerd , dat de bewuste Stukken van den Heer Modderman niet hebbende ontvangen , hier in niets hadden kunnen doen ; dan de Heer Modderman hebbende gedeclareerd in ftaat en gereed te zyn , om daaromtrent de nocdige illucidatien tel geeven , is gerefolveerd dit Huk Commisforiaal te maaken aan de Commisfie der Nuttige Voorfieïlen. Omtrent N. 46. over de Schiet/poelen , Refolut. bladz. 735. heeft de Manufatluur - Commisfie aangenomen ftaande deeze Vergaderinge rapport te zullen doen. Wegens N. 47. de Effeclen der Spinnery en Manufacluuren , Refolut. bladz. 739. ■ hebben de respective Departementen , daar dezelven plaats hadden , gecommuniceerd, dat de Pramien op het Spinwerk zyn in diverfe Departementen eene groote aanmoediging tot naarftigheid van de Jeugd tot dat werk, geiyk blykt uit de vermeerderinge van het aantal Kinderen , die zich jaarlyks aangeeven , en de van Jaar tot Jaar toeneemende verbetering van het Spin wei k zelve , en bovendien eene jaarlykfche publycque aanpryzing van den Oeconomifchen Tak , doorgaans gevolgd van eenigen aanwinst van Leden. Waarop H. H. Gedeputeerden van gemelde Departementen voor gedaane Communicatie zynde bedankt , is befloten om per misfive alle Departementen te verzoeken , om aan H. H. D. D. fchriftlyk de Effecïen der Refolutien van den Oeconomifchen Tak, byzonder met opzicht tot het Spinmrk en Manufac' tuuren  ;68 RESOLUTIEN, 1787; tuuren , vóór primo Mey 1788. te melden, ten einde fpcciatun op de Algemeene Vergaderinge van dat Jaar te kunnen,worden gecommuniceerd. En eindelyk omtrent N. 48. Gedrukte Saayen , Refol. bladz. 730. gemeld , hebben D. D. gecommuniceerd , dat aan het Departement waren gezonden de Aanmerkingen, door den Zender der Stukken gemaakt; dan dat daarop nog niet waren ingekomen alle de verzogte Advifen. Hierop is overgegaan tot bladz. 4. der Poinéten van Deliberatie , en wel a. j Een (zoo gezegd word) nieuw uitgevonden Glasraam in Lood; is gerefolveerd het zelve te (tellen in handen der Manufatluur - Commisfie, om (taande deeze Vergaderinge rapport te doen. b. ) Op een nieuw uitgevonden Spinnewiel ■ by het ingezonden Departement ongunftig Rapport zynde ingekomen , is door' het zelve niet verder gezonden , en word dus hier gepasfeerd. c. "i Omtrent een Drietal Proeven ter verbeterin- ge van de Vee en Landbouw ; handelende over Proeven, om op de voordeeligde en zekerde manier , Hooge Zand- of Geest ■ gronden met Hout te beplanten ; Proeven , om de Sterfte van het Rundvee te verminderen ; en . ,„ Proeven ; om veele en zeer fchoone Aalbes/en te teelen ; onder de Zinfpreuk s Zyt  RESOLUTIEN, 1787. 769 Zyt wys — doorzoek — beproef — wees wakker Of wagt geen beil van Pee en Akker. Is gefteld in handen van de Commisfie tot den Landbouw , om ftaande de Vergaderinge rapport te doen. d. ) Een Afdruk van een Plaat , fchetfende den algcmeenen (laat- der Regceringsvorm der Verecnigde Nederlanden , door D. D. gecommuniceerd zynde , is voor communicatie aangenomen. e. ) Hebben D.D. gecommuniceerd zekeren Brief , onder de Zinfpreuk : Nederlander , — aan H. H. D. D. zynde gezonden , behelzende eene Propojitie , om te beproeven zeker Middel , door den Schryver gemeld , om de Paaien en Schepen voor het doorknaagen der Paalwormen te behoeden. . En is gerefolveerd , dat de Schryver van dat ftuk zal' worden uitgenoodigd by de Couranten , om zich aan D. D. naader daaromtrent te -melden , die hem hier over verdere opening zullen geeven. f. ) Proeven van het meerder voordeel uit het gebruik van Traan in plaats van Oly in publicque Lampen , is gerefolveerd dit ftuk in advis te houden, uit.hoofde dat de Getuigrchriften hiervan nog ontbreeken. g. ) Op de Verbetering van het Muzyk - Inftrument , Forte Piano genaamd , is het Departement van Leyden en Zaltbommel tot het in loco examineeren verzogt, en beflooten , om , in geval van gunftig advis, den Maaker eene Zilvere Medaille toeteleggen. h  77o RESOLUTIEN, 1737. Is verder voortgegaan met de Ingekomene Stukken »—- op bladz. 10. van het Vervolg der Pointen van Deliberatie, als op b. ) Een Tekening en Befchryving van een Hey blok , ■ hebben H.H. D.D. bericht, dat hoopten , nog ftaande deeze Vergaderinge , daaromtrent" rapport te zullen kunnen doen. £.) Over een Brief van een Liefhebber van Veld en Vee , over een Middel , om de Koeijen meerder Melk te doen geeven , en Vetter te doen worden ; is reeds in handen der Commisfie van den Landbouw gefield. ï.) Propofitie betreffende de Bteekeryen bier te Lande , is gefteld in handen van de Manufac» tuur - Commisfie. m.) Eenige Monfiers Gaare Linten, genaamd Ruban a la Reine, is goedgevonden te pas- feeren. b. ) Eenige Monfïers Gevlamd of Gemarmerd Papier zynde ingekomen , is beflooten de Ad- vifen aftewachten , om als dan naader daar op te re* folveeren. 0.) Monfiers zoogenaamde Frankforter Potten , alleen van Inlandjche Aarde gemaakt, uit een nieuw opgerichte Fabrilq, verzoekende dat in gunflige aanmerking genomen mogen worden de aangewende pogingen , moeite en kosten , door den Zender aan- ge-  RESOLUTIEN, 1787. 771 gewend; met Getuigrchriften , onder de Zin- ipreuk : Bearbeid om Zegen ; is reeds in handen der Commisfie van de Handwerken en Fabricquen gefteld. Hierop is men overgegaan tot de Ingekomene Antwoorden , en hebben H. H. D. 1). gerapporteerd , dac uit hoofde van gebrek aan Advifen , buiten ftaat waren te prseadvifeeren op N. 1. bladz. 5. der Poincten van Deliberatie, zynde Twee Antwoorden op de Vraag Prysvr. N. 318. bladz. 176. om de Bouwlanden, zonder naadeel voor het Koorn , van Hoevebladen te zuiveren ; 00_ der de Zinfpreuken : a. ) Ik werk ahyd met groote vlyt. b. ) Om tot nut te zyn in den Landbouw. Op N. 2. een Antwoord over een Middel tot het weeren der Naadeeltn van de Hom - of Plantluizen enz. Prysvr. N. 318. bl. 176. onder de Zinfpreuk : * De Arme beeft bet meest te lyden. Op N. 3. een Antwoord om laage en moerasfige Landen met Ryst enz. te bezaaijen , Prysv. N, 370. bladz. 241. onder de Zinfpreuk : Het Riet-plantzoen in zulken land , Is beter dan in 'f droage Zand. Op N *.  77% RESOLUTIEN, 1787. Op N. 4. Een Antwoord op de Vraage om het land van Rosse ment te zuiveren, Prysvr. N. 383. bladz. 24a. onder de Zinfpreuk : dl voeder, in hoop van Iriumph. Op N. '5« Twee Antwoorden , om 'Landen van het Mos re zuiveren], Prysvr. N. 384. bladz. 242. onder de Zinfpreuken : a.) De Landbouw ligt in myn hart hegraaven. *o . Op N. 6. Een Antwoord over een Middel ter Geneezinge van de Longziekte der Runderen , Prysv. N. 390. bladz. 245. onder de Zinfpreuk : Wilt gy gelukkig bouwen , Wilt dees Raad dan onderhouden. Op N. 7- Een Antwoord over de Oorzaaken van het Bloedpisfen der Runderen , Prysvr. N. 391. bladz. 245. onder de Zinfpreuk : Tot welvaart van de gantfche Runderkudde. Op N. 8- Een Antwoord, om bet Hooy voorBroeijinge te bewaar en, Prysv. N. 393. bladz. 246. onder de Zinfpreuk :' Al wie dat bovengaand bemind, 'f Is zeker dat hy het alzoo bevind. Op N. 9.  RESOLUTIEN, 1787. 773. Op N. 9. Een Antwoord over een Middel , om de Boomen voor het Kankeren te behoeden , Prysvr. N, 442. bladz. 286. onder de Zinfpreuk : Zyt wys — doorzoek — beproef — wees wakker, Of wagt geen heil van Fee en Akker, N. 10. Een Antwoord over het bereiden van Inlandjche Tabak als Duinkerkfche Carotten, Prysvr. N. 265. bladz. 137. onder de Zinfpreuk: Fincit amor Patria, N- II. Een Antwoord om het Garen (uit Vlas en Katoen gefponnen ) de Jchoonfte Blaauwe Couleur te geeven , Prysvr. N. 285. bladz. 145. onder de Zinfpreuk: Patriot. N. 12. Een Antwoord over het misverwen 0/ verhopen der Blaauwkuipen, Prysvr. N. 289. bladz* 148. onder de Zinfpreuk : Caufas cogncfcite rerum. N. 13. Een Antwoord over het verval der Mouteryen , Prysvr. N. 46;. bladz. 295. onder de Zinfpreuk : Tot bloei der Mouteryen. Als mede N 14. Een Antwoord over de Middelen tot redding van geftrande Schepelingen , Prysvr* N. 367. bladz. 201. onder de Zinfpreuk : De Uitkomst zal het leeren. Ii i VooRTê  774 RESOLUTIEN, 1787. Voorts is in handen van de Commisfie tot de Nuttige Foor [tellen gefteld, N. 15. Tekeningen en Prenten van twee Jongelingen , zich aangebooden hebbende tot het verkrygen der uitgeloofde Premien , onder N. 500*. bladz. 340. Nopens het Verdebiteeren van Inlandfche Goederen , Poinclen van Deliber. N. 17. bladz. ii. zich weder aangegeeven hebbende J. Bletz , dingende na de Premie voor het vierde Jaar voor zyne Winkel , ter waarde van ƒ 10000. N. 25Ó. bladz. 132. en Teun is vander Heyde te Amjterdam, voor zyne Winkel, ter waarde van f 3000. Prysvr. N. 491. bl. 332. voor het eer/te Jaar. ■ Alsmede Verhoef te Utrecht , groot meer dan ƒ 20000. voor het vyfde Jaar ; is het zelve hier provifioneel gepasfeerd, als zynde hier voren reeds gefteld in handen van de Manufaëluur - Commisfie. Het zelfde is gefchied met opzicht tot N. 17. een Attestatie nopens de continuatie van de Fabricq van te r Hoeven en vanDavelaar te Arnhem , voor het vierde Jaar. Als mede van de Monfters Saffiaan-Leder van H o l 1 e r11 o e k , ingekomen naa het afdrukken der Poinéten van Deliber. dingende na de Premie op de continuatie van die Fabricq, en wel het vierde Jaar. Eindelyk, op dat de Zenders der voornoemde Antwoorden en Stukken niet door het verzuim van fommige Departementen , die in gsbreeken zyn ge- blee-  RESOLUTIEN, 1787, 77l bleeven om hunne Advifen behoorelyk intezenden , zouden worden benaadeeld , is beflooten alle Berichten en Advifen , welken voorbanden zyn , betreklyk de voo noemde Antwoorden en Stukken , te Hellen in handen van de verfcheide respective Comreisfien , ten einde (taande deeze Vergadering, is het mogelyk, daaromtrent rapport ce doen. * é & Voorts is nog door H. H. D. D. gecommuniceeid , dat naa het afdrukken der Poinclen van Deliberatie is ingekoomen: Een f zoogenaamd) Doorniksch Tafelkleed, hier te Lande gemaakt, onder de Zinfpreuk : Door tyd en vlyt. Een Plan ler voorkoominge van Inundatien , onder de Zinfpreuk s Tot voorkoming Van febaden hy Stormen. Eenige Monfters Roomgecou/eurel Aardewerk, irt handen van de Manufaftuui -Commitfie gefteld. Eene Verbetering in de ordinaire Brandfpuiten. Eene Verhandeling over de Prvsvr N. 367. over* de gepande Schepelingen , onder de Zinfpreuk : ,t Be gin fel pa ui bier vast ; Ligt plaatst men het werktuig beter enz.  l76 RESOLUTIEN, 1787. Eene Zilvere Trompet, gemaakt hier te Lande , ten diende der Hollandfche Guardes te Paard ; zynde omtrent deeze laatfte gerefolveerd de Refolutie uitteftellen tot de volgende Sesfie. En Om zekere Vertaaling uit het Fransch , over den Levant/chen Meekrap, te ftellen in handen der Commisfie tot den Landbouw. Eindelyk is gerefolveerd , om morgen geene Vergadering te houden, ten einde aan de respe&iveCommisfien tyd te geeven tot het houden hunner befoignes. „— en deeze Vergadering aanftaande Saturdag weder voort iezetten. Op Saturdag- den 14. July 1787. derde Sesfie gehouden , des morgens ten balf negen uuren. Prsefent de Heeren Directeuren van Riemsdyk , Prafident; Decker, Patyn, van Berck, en Leding van Berkhout; Benevens de Heeren Gedeputeerden van de respective Departementen : Waarin de Extenfie van 'het gepasfeerde, by de vorige Sesfie genomen , gerefumeerd en gearresteerd zynde,  RESOLUTIEN, 1787. 777^ Is voorgeleezen de Quahficatkbrief van het Departement Schiedam . luidende op den Heer Cornelis ÏAllcfen , Hoofdgaatder binnen dezelve Stad. Van Vhar dingen op den Heer Johahnis Hoogvliet, Thefaurier , en by abfentie de Heeren Gedeputeerden van het Depaitement Schiedam : • en van de Heeren Gedeputeerden vaYi liottetdam, een overdragt van hum e ite-m op den Heer Couperus , Gedeputeerden van het Departement Gouda , zoo lang zy Heeren Gedeputeerden zullen abfent zyn. Hier op heeft het Departement van Amfterdam Voorgeleezen het volgende : „ Wel Edele Heeren ! ,; De oudfle Secretaris van ons Departement, de „ Wel Ld. Heer IVir C E Saillant , zich hier gis- teren ter bywooning van deeze Vergaderinge ver„ voegt hebbende , en bevonden dat dezelve niet by „ een was , uit hoofde der befpignes van de respec„ tive CommLGen , heeft my , aangezien zyn Wel „ Ed. naar Muiden in guarnkoen moest keeren , ver„ zocht , de Vergadering , en wel bepaaldelyk de Gedeputeerden van de Departementen, welke hun„ ne Liefdegiften, ten behoeven der Noodlydenden, „ door de overltrooming der Rivieren , in den Jaare „ 1784. < oorgevallen , wel'hebben willen toever,, trouwen de Bedeelinge aan de toenmaalige Leden „ van de Commislie ter Directie mede te deelen, dat „ die Leden geduurende drie jaaren onophoudelyk by „ de respeftive Gerechten der bedeelde plaatfen heb„ ben aangehouden » om afrekening var» de by faun I i i 3 „ ont-  778 RESOLUTIEN, 1787. „ ontvnngene Penningen : dat veelen ook hier aan hadden voldaan , eenige daarentegen meer dan on„ vefgeeflyk naalaatig zyn geweest. Dat zy Leden „ der Directie over de aanmaaningen daartoe gedaan, „ of niet vriendelyk , bf met ftiizw'ygen beantwoord 5, zynde , eindelyk verhinderd waren hunne algemee,, ne rekening, na eene generaale repartitie gefchikt, „ behoorlyk opremaaken en te fluiten. Dat zy ech- ter niet langer konden noch wilden , door het ver„ zuim van anderen , in verdenking geraaken , *t zy „ dan van inactiviteit , 't zy van achterhoudenheid , niets meer verlangden , dan eenmaal van dit moei„ lyk werk omflaagen te zyn : dat zy daarom belloon „ ten hadden , voor den aanvang van deeze Vergade„ ring , ten minden eene provifioneele verancwoor,5 ding te doen , gelyk zy daar aan werkeiyk waren „ begonnen ; dan dat de voorgevallene zaken in der',, zeiver Stad, de daar door vermenigvuldigde occu,, patien van die Leden , welken de roateriaalen daar toe moesten by een , en het werk zelve ten einde „ brengen , hen volflrekt hadden verhinderd kt ge5, reedheid te zyn. Dat zy echter beloofden, dat de „ minde tyd van uitfpanning by hen tot dat lang be- loofde werk zou worden bedeed , met betuiging ,, echter , dat zy gereed zyn 5 voor elk des genegen ,, de bewyzen open te leggen - daf het aan hen niet „ is te wyten , en zy alle mogelyke devoiren ter bej, koroing van verantwoording hebben aangewend. „ In fa Algemeene Vergadering des Occono„ Jcben laks , Saturdag den 14. July On  RESOLUTIEN, 1787. 779 Op welke gegeevene communicatie van het Depanement Amfterdam de Vergadering hebbende behoorlyk gelet , heeft dezelve met veel genoegen gezien de attentie van gemelde Departement; — doch met gééne mindere indignatit gehoord het gedrag van fommige Schouten, Gerechten en Particulieren , in deeze zaake gehouden , en daarom geoordeeld , dat men met dankzegging aan het Departement van AmJierdam voor het bericht der redenen , waarom de rekening tot nog toe niet heeft kunnen worden gedaan , ( waarin de Vergadering berust ) aan gemelde Departement diende kennis te geeven van de Indignatie der Vergaderinge bovengemeld , en het zelve Departement te verzoeken, om aan de tot hier toe te vergeefs aangefpoorde Schouten , Gerechten , en Particulieren aantefchryven , zich zonder tydverzuim in dcezen van hunne plichten te kwyten , met byvoeginge , dat men anders zal genoodzaakt zyn derztlver naamen aan het publicq bekend te maaken. Vervolgens heeft de Secretaris voorgeleezen een Britf, hem door den Heer Vaïllant op gisteren ter hand gefteld , welke Heer gekomen was om zeil de Vergadering by te wonen , maar de Vergadering , ingevolge de Refolutie van de voorgaande Sesfie , niet gehouden wordende , en zyne zaaken hem weder elders roepende, heden de Vergadering niet heeft kunnen bywonen , welke Brief behelsde eene dankbetuiging van den Heer de Mar re , voor de Goude • Medaille, op de voorgaande Algemeene Vergadering aan hem toegeweezen, wegens zyne moeite enz. genomen ter aaake van de Maaten en Gewichten. I i i 4 Voorrs  78o RESOLUTIEN, 1787. Voorts is gecommuniceerd , dat het Departement Middelburg aan den Algemeenen Secretaris hadde overgezonden hunne Aantekeningen voor deeze Vergaderinge , verzoekende, wyl géén Heer van dit De^ partement bier konde verfchynen , aan een naastgelegen Departement de Commisfie overtedraagen , om zyne Stem uittebrengen. Het welke het Departement van Breda , daartoe verzogt , op zich heeft genomen , en zyn aan het zelve de Papieren van hec Departement Middelburg ter hand gefield. ■ Zynde het zelfde verzocht van het Departem. Hindelopen, het welk, om dat geen Departement benoemd was in deszelven plaats , is afgellaagen ; doch zullen de Advifen worden in aanmerking genomen. Ook een Brief, ingekomen zynde van het Departement Maas/luis ,.met verfcheide Berichten en Aanmerkingen , is gefteld in handen van de Manufactuur - Commisfie. Hierop heeft de Heer Decker , nu in de Vergadering praïfent zynde , uit naam van H. H. D. D. gerapporteeid, dat met opzicht tot de Magnefia Albay N. 12. bladz. s. der Poinclen van Deliber. de Advifen . daarop ingekomen, hen noodzaakten te prasadvifeeren, dat deeze ingekomene Monfters moesten worden gepasfeerd. -— Dat met opzicht tot de Verhandeling over de Meekrap , Refol. bladz. 730. N. 44. der Poincïen van Deliberatie by D D. is goedgevonden dit ftuk niet te drukken, maar den Schryver wegens zyne byzondere attentie en moeite ten behoeve van den Oeconomifchen Tak allervriendelykst te bedanken , en het  RESOLUTIEN, 1787. 781 bet Stuk , benevens de Advifen , aan de Commisfie tot den Landbouw te overhandigen. Met betrekking tot de Tekening van een Heyblok, Poinclxn van Deliber. bladz. 10. liet. b. dat oordeelden het zelve moest gefield worden in handen van de Commisfie der Werktuig en Scheikunde. ■ En dat de zaak van de Manchester Fabricq van Wilkock, Refol. bladz. 618. in handen van de Manufacluur ■ Commisfie diende te worden gefteld. Voorts is omtrent de Zilver e Trompet , hier te Lande gemaakt door van Stapelen, ZilverJmit in 's Hage , ten diende van het Regiment Hollandfche Guardes , gerefolveerd , den Maaker per misfive vriendelyk te bedanken voor het gezicht , zynde dit ftuk by de Vergadering zeer geadmireerd. Vervolgens is vertoond een Sextant, en voorgeleezen drie Attatatien , door Somne Neelsen Butgeu aan den Algemeenen Secretaris gefuppediteerd , wegens zyne inventie aan het Sextant ge- appliceerd ; waarop gerefolveerd is, deeze At- testatien te ftellen in handen van de Heeren van het Deparrement Amfterdam, om te onderzoeken deegtheid der Getuigfchriften , en , zo dezelve dus worden bevonden , dezelven te ftellen in handen van de gecombineerde Commisfie van de Werktuig en Schei, kunde en Zeevaart en Visjcheryen , om aan deeze Vergaderinge hun Advis daaromtrent medetedeelen. I i i 5 Is  782 RESOLUTIEN, 1787. Is voorts gerefolveerd , op aanftaanden Maandag met de befoignes van deeze Vergadering provifioneel optehouden , dewyl, woarfchynlyk door de luctueufe omllandigheden van deezen tyd , verfcheide respective Departementen in gebreken zyn gebleevcn , om hunne Advifen tegen den geftelden tyd aan D. D. te communiceeren , en de Vergadering dus buiten Haat is om behoorelyke ConcluüVn te neemen ; vervolgens om de Sesfien deezer Vergadering te hervatten op WoicNsiMG den 19 September eerstkomende , des morgens om negen uuren. Voorts om het gerefolvterde (taande deeze Sesfien wel te laaten drukken , maar niet uittegeeven dan met het afloopen van deeze Vergadering maar alleen m de Couranten te melden de redenen van deeze Refolutie zrul- lende intusfehen de respective geconfuleerde Departementen ten (terkften worden verzogt en aangemaand om de gerequireerde Advifen aan Directeuren te zenden utterlyk vóór half Augustus eerstkomende , en intusfehen op aanftaanden Maandag nog zoo veel mogelyk worden afgedaan de zaaken , waar op rcfo« Jutie kan vallen ; maar gééne der Prywraagen bekroond , en gééne keuze uit de Conceptvraagen te doen , maar dat uitteftellen tot de volgende Sësfién , als de Vergadering , nu op reces gefcheiden, weder zal byeen gekomen zyn. Zullende , ten einde aan de onderfcheide Commisfien daartoe behootlyken tyd te, geeven , de Zitting op aanftaanden Maandag ten eïf uuren aanvang neemen ; zonder hier¬ door echter te prsejudiceeren aan de Sentimenten van die Heeren , welken begrypen , dat er volgens de Wetten maar eene jaarlykfche Vergadering , zonder op reces re fcheiden , mag gehouden worden. Nog  RESOLUTIEN, 1787. 783 Nog is gecommuniceerd door H. H. D. D. dat de Tekening en Befchryving van eene Fuurdroogcrye , door den Heer Albinus uic Demerary medegedeeld , is gezonden aan eenige Deparcemenren , om te berichten , of dezelven van zoodanig aanbelang zyn, dat D D. op de eerstvolgende Algemeene Vergadering konden proponeeren , om gemelde Tekening in Plaat te doen brengen , en de Befchryving te doen drukken ; maar dat daarop gééne voldoende berichten waren ingekomen. Ook is beflooten , om de Refolutie op de Prenten van den Heer Jonxis , by de voorgaande Vergadering gepiEefenteerd , en welken ter bezigriging van eenige üeparrementen zyn rond gezonden , die dear- om hadden verzogt, uitteftcllen tot aanftaanden Maandag. Met opzicht tot de Rammen , is de Commisfie tot den Landbouw verzogt , om , zoo veel mogeiyk , daar van op aanftaanden Maandag rapport te doen. En ten aanzien van de Aardappelen - molen, is den Algemeenen Secretaris verzogt, om van wegens deeze Vergadering aan den Zender te fchryven , dat deeze Vergadering met veel genoegen hadde gezien zynen aanhoudenden vlyt en arbeidzaamheid tot herdoen van nuttige Uitvindingen ; dat zy begrypt , dat ook dee^e voor groote Huishoudingen van dienst zou kunnen  784 RESOLUTIEN, 1787. nen zyn , indien dezelve nog in zoo verre volmaakt wierd, dat niet alleen nieuwe, maar ook oude Aardappelen , zonder te kwetzen, zouden worden fchoon gemaakt en gefchild \ en hem dankzegt voor de overzendinge van dit Werktuig. Op Maandag den ió. July 1787. 'des Voormiddags ten elf uuren vierde Sesfie gehouden. Prsefent de Heeren Directeuren van Riemsdyk , Preefident ; en van Berck. Benevens de Heeren Gedeputeerden der respective Departementen. Waarin de Extenfie der Refolutien , by de voorgaande Sesfie genomen , gerefumeerd en gearresteerd zynde , Is goedgevonden , om het geproponeerde door eenige Departementen , nopens den Heer Jonxis, commisforianl te maaken aan de Commisfie tot de Nuttige Voor ft dien. Hierop heeft de Commisfie tot den Landbouw en Manufaftuuren nopens de Surinaamfcbe Producten , uitgebracht het volgende Rapport: » De  RESOLUTIEN, 1787. 785 „ De Commisfie tot den Landbouw , gecombi„ neerd met de Commisfie tot de Handwerken en „ Fabricquen, heeft, met de vereischte oplettenheid „ op de Berichten van de geconfuleerde Departemen„ ten acht geevende , geëxamineerd het Kistje met „ Surinaamfche Producten , en geoordeeld , dat aan „ den Heer G. W. Wittehouw, Zender van de „ Wasch en Foelie van Baboentry-noten , tot aan„ moediging voor deszelfs moeite , de Zilvere Me„ daille moest worden gegeeven , en aan Zyn Ed. „ extract van de reflectien der geconfuleerde Depar„ tementen ter hand gefteld , met verzoek om aan „ Heeren Directeuren te berichten , of van deeze „ Producten een genoegzaame quantiteit, en tot wel„ ken prys zoude kunnen worden overgezonden, om daarvan een tak van Commercie te maaker. „ Betrekkelyk de Gom Copaal is geoordeeld, dat „ dezelve goed in foort zynde , men den Zender de „ Heer H.C.Flohr de Prysvr. op de Gom Copal „ uitgefchreeven 17&5. N. 444. zal communiceeren „ ten einde hy naar dezelve zoude kunnen dingen." Het welk is gearresteerd , en de Commisfie voor derzelver genomene moeite bedankt. Vervolgens heeft de Commisfie , gedecerneerd tot het examineeren van de Verbeteringe op het MuzykInjlrument, de Forie Piano , mondeling gemeld , dat hun Ed. met den Heer Brunings , ( welken hun Ed. verzogt hadden hier by te asfifieeren , ) wel getracht hadden , om deeze Uitvinding te examineeren, maar dat uit hoofde der abfentie van den Uitvinder, en het transporte&ren deezer Machine naar elders , buiten  786 RESOLUTIEN, 1787. buiten ftaat waren geweest dm dit hun voorneemen ter uitvoer te brengen. En is gerefolveerd , die Commisfie voor derzelver , hoewel te vergeefs genomene, moeite te bedanken , ais mede dezelve te verzoeken , en by deezen te authorizeeren , om den Heer B run in gs uit naam van deeze Vergaderinge dank te zeggen voor Deszelven genomene moeite, mee varzoek om het zelve ftuk , wanneer het hier zal getransporteerd zyn , te willen examineeren; gelyk ook de Heeren van die Commisfie mede toe zoodanig examen verzogt zyn. Voorts den Maaker aante- fchryven , om het ftuk volgens zyne aanbiedinge herwaards overtezenden , zoo fpoedig mogelyk , geaddresfeerd aan den Heer Prasfident van Riemsdyk. Hierop heeft de Commisfïé tot den Landbouw uitgebracht het volgende Rapport: „ De Commisfie tot den Landbouw heeft , ter iif voldoeninge aan de Refolutie van deeze Vergade„ ringe , de eer aan dezelve te berichten : I. „ Dat zy met opzicht tot de Stukken , voor„ koomende in de Poinclen van Deliberatie , heb* „ ben overwogen, „ N. 5. betrekkelyk tot de Onkruiden , waarom„ trent volgens Refolutien van 1786. bladz. 652. en w 703., beflooten was een Schema te ontwerpen , „ waarby de bekende Geflagt- naamen van dezelve , „ mee een of ander hier in gebruik zynde Naam , „ wierden opgegeeven. Dat gemelde Ontwerp door „ onverwagte hinderpaalen nog niet volkomen in ge„ reedheid had kunnen gebragt worden , doch dat „ men  RESOLUTIEN, 17^. ?$| „ men trachten zoude het zelve met allen moo-elykert „ fpoed te vervaardigen , en dan aan de Commisfie „ tot den Landbouw zoude bezorgen. „ Uit de tweeëndertig verzamelde en net opge„ plakte Planten en Onkruiden , door het Departe„ ment van Delft overgegeeven , t-n vervaardigt door „ zeker Liefhebber , heeft de Commisfie met veel „ genoegen gezien , de naarltigheiJ in deezen aange„ wend ter voldoening van de Refolutien in 1783. „ bladz. 41 i , 412. en in 1784. bl. 490. en hoopt „ dat, wanneer hét Schema , waarin de Onkruiden „ worden opgegeeven , aan de Departementen zal „ zyn gecommui iceerd, dit werk dour dezelve hand „ vervolgd zal worden, niet rwyfelende, ofzy, die „ hierin boven anderen hebben naai (lig geweekt, zul„ len als dan met zulke blyken van goedkeuring we„ gens deeze Vergadering vereerd worden , als der„ zeiver dilige-ntie meiiteert. „Op N. 7. omtrent hrt verplanten van Craanen, „ volgens Refolutie 1786. bladz. tv, 3 en 703. be„ richt de Commisfie, dat van het Departement van „ Tsfelfteyn niets hieromtrent is ingekomen. „ Doch uit een bericht van Deventer gegeeven „ is gebleeken , dat de Verplanting, daar gefchied ' ,, waarvan in de Refolutien van 17H6. bladz. 704 ' „ dat gevolg heeft gehad , dat de Tarwe-Plantin „ niet zyn uitgeftoeld , en meest met enkelde Hal„ men en fobere Aayren zyn gegroeid ; dan dat dee„ ze ongunftige uitkomst niets afdoet, dan alleen „ dat een latite Verplanting hier te Lande niet is aan' „ tcradwn. n Verder  7U RESOLUTIEN, 1787. Verder berichtte geroeide Departement, dat de „ Proeven, dit Jaar gedaan, gunftiger uitzigt belooven, waarvnn de uitkomst na de inzamelir,ge van \t het Graan te zyner tyd zal worden gemeld. , De Commisfie heeft geoordeeld , het Departement van Deventer te moeten bedanken , en het ' zelve met de overige Departementen daar toe ge" committeerd , aantefporen , om volgens Refolutie 11 bladz. 704. met die Proeven voorttegaan. „ Op N. 18. Omtrent de nieuwe en onbekende behandeling van bet lr.landsch Vlas , 072 hetzelve " te verfynen , Refol. bladz. 688. om te dingen na " de Prysvraage JN 355. bladz. 193. onder do Zirr- • fpreuk : Tot tydverdryf. Heeft de Commis- " fie o-eoordeeld : dat, fchoon de Zender niet zoo " volledig heeft voldaan aan de vcreischten , by de " Prysvraage gevorderd , dit Vlas echter zoo veel " verbetering heeft , dat men den Zender , bewy" zende dat het Inlandsen is, op eene nieuwe manier " behandeld, verder diende aantefporen tot het voort- zetten van Proeven , en tot remuneratie de Goude* * Medaille aancebieden , zo vryheid gaf, om het " Billet te openen , en de nieuwe manier van behan" deling wilde opgeeven , om door den druk bekend „ te worden gemaakt. Op N. 27. heeft het Departement van Gouda belicht, dat hetzelve door het hooge water in den " Crimperwaard verhinderd is, de Proeve met den *" Hennep te herhaalen , doch dat hetzelve thans in " ftaat was op twee ftukjes, welke voor hoog Winterwater veilig zyn , de Proeve in het werk te flel" ,, len 5  RESOLUTIEN, i7$7. „ len 5 waartoe de Commisfie oordeelde, dat gemel„ de Departement diende verzogt en geauthorifeerd „ te worden* » Op N. 28. Refol. bladz 705. heeft de Commis„ fie vernomen , dat de tweejaarige Planten van het „ Altfan-Zaai op verfcheide plaatfen gunfiig groei„ den , en heeft geoordeeld , dat men de Plamers „ van hetzelve diende optewekken , om de Wortels „ van hetzelve jaarlyks te examineeren , en met die » van den Meekrap, denzeiven ouderdom hebbende, „ te vergclyken, om daar uit over de waarde van dit „ van buiten ingekomen Zaad te kunnen osrdeelen. ,i Nopens de Vertaaling over den Levaht'fthèn „ Meekrap , gefield in handen van de Commisfie , „ heeft dezelve geoordeeld , dat de Heer Tigoel, „ die deeze moeite op zich heeft genomen, daarvoor „ namens deeze Vergadering zal moeten worden be„ dankt, en dat deeze Vertaaling zoo u-el , als die „ van het voorige Jaar, door dien zeiven Heer toe„ gezonden, gefield moest worden in handen van ee„ tn'ge Departementen tot den Landbouw , om het3, zelve nader te onderzoeken , of daarin nuttige re„ gels , die in dit Land gevolgd kunnen worden , » z'>'n opgegeeven , en by de volgende Algemeene „ Vergadering daarvan bericht te geeven , om te zien of'cr iets tot beter behandeling, van het Alifarizaad „ uit te trekken was. Erutvn daartoe verzogt „ de Departem. van Gouda , Rotterdam en Breda., „ Op N. 30. over het uitplukken vdn Vlas, Re„ jolut. bladz. 707. heeft de Commisfie nog gééne n Proeven van de Hazerswoudfche Cmnpagnicfcbap, K k k ï} agffl  790 RESOLUTIEN, 1787. „ aan het welk dit verzoek gedaan is , kunnen ont„ 'vangen, en moet tot eene volgende gelegenthcid „ gewagt worden , om daaromtrent te berichten. — „ — De Commisfie herinnerd by deezen , dat in de „ Refolutie bovengemeld een Drukfout is: dat, in „ plaats van ved nadeel moet geleezen worden veel „ voordeel. „ N. 32. Het planten van afgefneden Aar Aap* „ pel - hof, Refol. bladz. 707. en 708. is nog min- der als in het voorige Jaar geflaagd , en oordecld „ de Commiffie onnoodig hetzelve aantepryzen, zoo „ als door dezelve gefchied met opzicht tot het voort» „ teelen van Aardappelen uit Zaad , en de Poters, „ uit die van Zaad zyn voortgeteeld, te gebruiken. ,, N. 33. Van de Konstmesten , hier te Lande „ bekend , zyn gééne opgaven ingekomen ; doch de „ Commiffie oordeeld , dat men de respecrive De,, partem. hiertoe op nieuw diende aantefporen. „ N. 34. Betrekkelyk tot de Refolutie, bladz. „ 711. , heeft de Commiffie geoordeeld deeze Con* „ ceptvraage voortedraagen : „ Aan den geenen , die door eene ondervinding^ „ van zes jaaren , met voldoende Proeven zal heb„ ben aangetoond,, dat eene Gulikfe of andere Ploeg, „ tot nog toe in de Republycq niet bekend , beter ge„ febikt is tot bevordering van den Landbouw , in „ Kley- of Zandgronden , de Prcemie van 100 Du„ caaten. Berichten en Getuigjchriften inteleveren „ met ultimo Sept. 1794. zullende ingeval meer dan „ enee Proeve mogt genomen zyn , de volgende naar „ waarde worden beloond. IL hg*-  RESOLUTIEN, 1787. 791 II. „ Ingekoomene Stukken , bladz. 4. Litr. c. „ Het drietal Proeven , enz. is uitgefleld om verder; 4, geëxamineerd te worden , en daarvan rnpport te doen by de volgende gelegentheid ; gelyk mede de Brief van een Liefhebber van Veld en Vee , „ over het Middel, cm de Koeijen meerder Melk te „ doen geeven en vetter te maaken. III- „ Ook zal de Commiffie de Stukken , ter „ examinatie aan Departementen gezonden , betrek„ kelyk rot de Prysvraagen , zoo ver die hebben kunnen worden afgedaan, met derzelver advis ftel,, len in handen van H.H. D. D. en met de ojiafge„ daane alle fpoed aanwenden , om daar mede ge- reed te zyn. IV. „. Betrekkelyk tot de Schaapen , heeft dê ' Commisfie gééne genoc-gzaame Berichten ontvan», gen , om daarvan verflag te kunnen doen ; doch „ heeft geoordeeld , dat aan de Leden, met de zorg der Oeconomifche Schaapen belast , door den Al„ gemeenen Secretaris ten fpoedigften moet worden „ aangefchreeven , om verflag van den toeftand der „ Schaapen , en de opgaven van derzelver getal te doen , om daaromtrent, by de volgende Byeen- komst, de Leden voonelichten. „ Ëindelyk neemt de Commisfie de vryheid , om '„ aan deeze Vergadering voonedraagen , of het niec „ nattig zoude zyn , dat de Origineels Stukken, die i, ter beoordeeling aan de Departementen door Hee„ ren Directeuren moeten gezonden worden , altyd .by Heeren Directeuren blyven berusten , en daarKkk 3 „ v;>ri  79» RESOLUTIEN, 1787. „ van alleen Copyen gezonden aan den Heer Directeur van de Commisfie , en zulke Departementen , „ welke Heeren Directeuren goedvinden te confulee„ ren , om daardoor te verhoeden, dat de ooifproc„ kelyke Stukken niet verlooren gaan , en in de be„ oordeeling daarvan meer fpoed Wordt aangewend , „ om Heeren Directeuren en de Commisfien in fiaar „ te ftellen deeze Vergadering voortelichten." Op welk Rapport, Artykel voor Artykel gedelibereerd zynde , heeft de Vergadering zich daar mede geconformeerd , en de Commisfie voor derzelver genomene moeite bedankt. Is geleezen het rapport van de Commisfie tot de Werktuigkunde, over een Tekening van een Heiblok: ,, Dat het de Commisfie voorkomt, dat dit Werk„ tuig niet nieuw is , en dat daarenboven daar tan „ mankeert een volledige befchryving, en dus het ftuk „ aan den Uitvinder te rug te zenden, ten zy hy mogt ,, goedvinden eene nadere befchryving daarvan opte„ geeven, en dan nader daarop te delibereeren. De Keuze uit de Conceptvraagen , en het continueeren der geè'xfpireerde Prysvraagen, is in dee„ ze Commisfie uitgefteld tot op bet reces deezer „ Algemeene Vergadering, te houden den 19. Sep,, tember 1787." Waar mede zich de Vergadering heeft geconformeerd. Eindelyk is gerefolveerd deeze Sesfien te continüeeren deezen^Avond ten zes uuren. Op  RESOLUTIEN, 1787. 793 Op Maandag den 16. July 1787. 'savonds ten zes uuren vyfde Sesjie gehouden. Prafent de Heeren Directeuren van Riemsdyk , Prsefident; en Patyn ; Benevens de Heeren Gedeputeerden van de respective Departementen : Waarin de Extenfie van het gepasfeerde , by de Sesfie, deezen voormiddag gehouden, is gerefumeerd en geapprobeerd. Hierop heeft de Manufatluur- Commisfie uitgebracht het volgende Rapport: ,, De Heeren Directeuren Patyn en Fabcr van . Riemsdyk , met de Gedeputeerden van de Depar, tementen Delft, Leyden , Amfterdam , ( zynde , Rotterdam abfent) en Utrecht, uitmaakende voor , deezen Jaare de Manufatlaur - Commisfie , met de , hun meest mogelyke attentie in verfcheidene be, foignes hebbende geëxamineerd en overwogen de , Stukken en Voordellen met de Confideratien der , respective Departementen , Hun ter beoordeelinge , opgedraagen , hebben de eer om daarop te rappor, teeren en te advifeeren : Kkk 3 , Art*  794 RESOLUTIEN, 1787. , Art, 1. Poinéten van Deliberatie. , Op N. 4. Lysten der Fabricquen. , Dat aan de intentie van deeze Vergadering, rela- , tief het inzenden van Lysten der Fabricquen , tot , noch toe niet was voldaan , als zynde flegts ééne , Lyst ingekomen, en 'dat daarom de Commisfie zou- , de advifeeren , om ten overvloede voor dit Jaar, , nog eens dezelfde Advertentie als van het voorlede- , ne Jaar in de publicque Nieuwspapieren te doen. , Op N. 6. Middelen om het verdebiteeren van , Vreemde voor Inlandjche Manufac* , tuuren te beletten. , Dat vermits geene nadere Berichten zyn ingeko, men , men voor als nog geen Advis hierop kan uit, brengen , maar neemt deeze Commbfie aan , (zoo , mogelyk op eene volgende Vergaderinge) nadere , middelen cptegeeven , en dat ten dien einde de res, petlive Departementen nogmaals zoude behooren , verzogt te worden hunne Confideratien zoo fpoedig , mogelyk aan Heeren Directeuren toetezenden. Op N. 26. Linnenredery te Alkmaar. , Dat de Commisfie met genoegen gezien heeft, , de verdere voortgang der Linnenredery te Alkmaar, , bladz. 758. , en van advis zoude zyn , om aan dit , Gezeifchap van wegen den Oeconomifchen Tak te , offereeren een zilvere Schiet/poel, met het wapen , des Oeconomifchen Taks daarop gegraveert, en ten I blyke van goedkeuring daarby te voegen de Refolus ti? pp dit fubjeér. te neemen. Op  RESOLUTIEN, 1787. 795 , Op N. 26. Spnfcbool te Winkel. , Dat ftaande deeze Vergadering [geen nader Bey richt zynde ingekomen, de Commisfie voor als nog , hier niet op kan advifeeren. , Op N. 35. Een Kistje met Produclcn , uit de Colonien. , Dat. hierop door de Commisfie van den Land, bouixi , gecombineert met die der Manu factuur en , , een Rapport zynde ukgebragt , men zich hier aan , refereert. , Op N. 38. Dat wat betreft een vast te bepaa, lene Schema voor de Prsemien op het Spinwerk , , de Commisfie wel had geëxamineert een ingekomen , Schema van de Beverwyk , doch alleen maar rela, tief zynde tot de Schooien , meent de Commisfie , dit niet als een generaal Schema te kunnen voor, ftellen , maar het bepaalen van een voldoend Sche, ma by provifie in advis te moeten houdtn , heb, bende de Commisfie niettemin in den haarè aange, noomen , daar over nader onderling te correspon, deeren. Echter zoude de Commisfie van advis zyn , dat de Pisemien op het Spinwerk voot het volgende , Jaar by provifie op dezelfde voet zoude behooren te , worden gecontinueerd. , Op N. 39. Over de Rivieraarde. , Dat tot het maaken van Pannen uit gebaggerde , P.ivieraarde geen Berichten zyn ingekoomen , tot , bewys v dat het uitfehryven van een Prysvraage daar , op , de reeds geëtablisfeerde Fabricquen zoude beK k k 4' , naa-  79(5 RESOLUTIEN, 17R7. , naadeelen , en men dus favorabel kan advifeeren , , dat als nu N. 168. der Conceptvraagen , reeds in , 1785 gekoozen, met eenige verandering in de Ex, tenfie worde gearresteerd; zoo dat achter de eeïfie , Premie van een Goude Medaille of 50 Ducaaten, , gevoegd zal worden dit navolgende : ,, En zo „ tevens het geheim , en de manier van behandeling „ voldoende word opgegeeven, zoo dat daar van eene genoegzaame quantiteit voorhanden was , om „ in de Pannebakkeryen met voordeel te kunnen ge„ bruikt worden , noch daarenboven 50 Ducaaicn. „ De Monflers van ten minden vyftig fluks Pannen , „ met de Bewyzen en Getuigfchriften , inteleveren „ vóór ultimo September 1780." , Op N. 40. Verhandeling over de Manufacluuren. , Dat hierop alleen het Advis van één Departe, ment zynde ingekoomen , dit zoude behooren te , worden uitgefleld tot eene nadere Vergadering , en , H. H. D, U. zouden behooren te worden verzogt, , om de deficieerende Departementen ten allerernftig, fte te adhorteeren , om de Advifen hier op , zoo , fpoedig mogelyk , en uiterlyk binnen den tyd van , een Maand , aan Hen te doen toekomen, , Op N. 41. Pyelaken. , Dat de Commisfie in aanmerking genomen heb, bende de Refolutien in 178Ó. genomen , te vinden , bladz. 721. , en de nadere Elucidatie daaromtrent , van het Departement van Leyden , in het vervolg s der Poinften van Deliberatie , bladz. 9 en 10, van n advis zoude zyn , dewyl de Attestatien aan hun nog  RESOLUTIEN, 1787. 707 , riet volledig zyn voorgel!oomen , de uitgeloofde , Pisemie vnn 150 Ducaaten (bepaald by de Prysvr. , N. 347*0 aan den Fabrïequeur Bronkhuisen , te Leyden , voor als noch niet kan worden afge, geeven , maar dat by provifie uittefiellen , tot dat , de Auestatien voldoende zullen zyn. , Op N. 46. Schiet/poelen, , Dat de Maaker deezer Staale Scbietjpoekn zich , noch niet tot nadere befchryving hebbende aange, booden, het Advis hierop noch niet kan worden , uitgebracht. , Art. 2. Ingekomene Stukken. , Op Litt. a, Glasraam in Lood. , Dat de Commisfie heeft geëxammeerd zekeren , ( zoo gezegd word ) nieuw uitgevonden Glasraam . in lood , en dat ( fchoon dezelve niet kan dccidee, ren , of dit vvaarlyk eene nieuwe Uitvinding , dan , of het zelve bevoorens reeds bekend, en op andere , plaatfen in de Republicq te vinden zy, ) het hun , voorkomt met voordeel te kunnen gebruikt worden , vooral voor een leggend Glas, dat meer als Jiaand , Glas aan den Regen geëxponeerd is, daar deeze , Raam van buiten zich geheel vlak vertoond , en de , Yzers in het hout ingewerkt, met vertind Lood , bekleed zyn ; waarom dezelve zoude preeadvifeeren , dit Raam tot een Modél voor den Oeconomifchen , Tak te houden , de Befchryving daar van te doen , drukken , en den Maaker Johan Wilhelm Kuch, s woonachtig in de Wildervank , zoo voor het Smk K k k 5 zelve, , bekleed zyn ; waarom dezelve zoude preeadvifeeren  798 RESOLUTIEN, 1787. , zelve , als tot verdere aanmoediging, te offereeren , een Premie van zes Ducaatcn. , Op Litt. /. Betreffende de Bleckeryen , hier te Lande. , Dat de Commisfie heeft geleezen zekere Misfive , daar toe relatief, van den Heer Cha u les B. de , Schede , gefchreeven uit Aken , waar by voor , een convenable belooning aan den Oeconomifchen , Tak offereert over te doen zyn Geheim om de Lin, nens in alle Saifoenen van het Jaar op een fpoedi, ger , minder kostbaare , en min mogelyke wyze te , kunnen wasfehen en bleeken , aanneemende , des , gerequireerd , hiervan een Monfter te verroonen , , of het zelfs hier te Lande ie koomen wasfehen en , bleeken , en voorgeevende dat dit zeer voordeelig , zoude zyn voor de Bleekeryen hier te Lande , voor , al voor de Stad Haarlem. Dat, fchoon de Com, misfie niet kan decideeren , wat van de waarheid , van dit voorgeeven zy, echter om de gevolgen niet , kan advifeeren tot het koopen van geheime Midde, len , zonder dat dezelve bevoorens zyn geè'xami, neerd, maar meene , dat den Schryver des Briefs , in beleefde termen voor zyne gedaane offerte be, hoord te worden bedankt. , Op Litt. 0. Monfters van zoogenaamde Frankforter Potten. , Dat de Commisfie na examen de Potten op de , proef beftand tegen het vuur gevonden heeft, maar , voor als noch tot geen Premie kan advifeeren , uit , hoofde dat het eenigfte Getuigfchrift , houdende , , dat  R ESOLUTIE N, 1787. 799 , dat dezelve alken van Inlandfcbe Aarde zoude ge, maakt zyn , in het geheel niet na behooren is , en , van de Pryzen niet blykt , daarom advifeert dit uit, teilellen , tot dat alle de Attestatien voldoende zul-, , len zyn ingekoomen , en alsdan dezelve Potten ter , nader examen behooren te worden rondgezonden. , Ingekoomene Antwoorden. , Op N. 16. Ver debiteer en van Inl. Goederen. , Dat na examen het aan de Commisfie gebleeken , zynde , dat de Attestatirn volledig en in order \va, ren ingekoomen , geen zwaaiigheid maaken te ad, vifeeren, om aan J. Bletz, woonachtig te Am, fier dam by de Reguliersgragt, voor zyn Winkel , , ter waaide van ƒ 16000. , te geeven eene Premie , van ƒ 200. voor het vierde Jaar, conform de Prys» , vraag N. 256. bladz. 132. , Aan Teunis van der Heyde , woonachtig te , Amfterdam , voor zyn Winkel ter waarde van ƒ 3000 , te geeven eene Pisemie van ƒ90. voor het eer [Ie , Jaar, conform de Prysvr. N. 491. bl. 332. , Dan , dat de Attestatien ten behoeve van A. J. , Verhoef, woonachtig te Utrecht, voor zyne , Winkel ter waarde van ƒ 20000. , dingende na de , Premie van ƒ400., conform de Prysvr. N. 256. , bladz 132. niet volledig zynde , de C^nmisfie ad, vifeert dit by provifie uitteftellen , tot dat dezelve , voldoende zullen zyn ingekoomen. , Aan ter hoeven en van Davelaar te Scber, penzeel, onder het Departement van Arnhem, de- f wyl  Soo RESOLUTIEN, 1787; , wyl de Attestatien in order zyn, te geeven een Pne, mie van 50 Ducaaten voor het derde volgende Jaar , 'tot inftandhouding van zyn Fabn'cq van Carfaayen, , conform de Prysvr. N. 13a. bli'dz. 56. , Ingekoomen Saffiaanleder. , Dat naa examen van de ingekoomene Advifen , , de Commisfie van gedachren is , dat het Departe, ment, het welk Remarques heeft opgegeêven, die , disfavorabel zyn , zoude behooren verzogt te wor, den , om voor de gecontinueerde Vergadering den , 10. September , de gronden van hunne Remarques , naderoptegeeven, en voorts aan het Departement, , van waar dit Leder gekomen is , te verzoeken , de , by de Prysvraag gerequireerd wordende bewyzen , omtrent de prys en het valeur van het Saffiiaanle, der, vergeleeken met het beste Buitenlandfche, na, der voldoende optegeeven , conform de Prysvraag , N. 158. bladz. oy. en intusfehen de Prsemien uit, teftellen. , Ingekoomene Lysten van geleverde Carfaayen. , Dat bet aan de Commisfie gebleeken is , dat , door J. Bronkhuizen te Leyden van primo , Juny 1785. tot primo Juny 1786. 4500 Ellen, en , niet zoo als abufivelyk buiten zyn toedoen gemeld , was van 45 Ellen ; en dus dat aan hem de Prsemie , voor 4500 Ellen (naa aftrek van de reeds betaalde , 45 Ellen ) zoo wel als aan de Godshuizen , kan , worden afgegeeven. , Dat verder door voornoemde Bronkhuisen ,- te Leyden aan diverfche Godshuizen van 1786 tot , 1787.  RESOLUTIEN, 1787. 801 , 1787. geleverd is 76025 Ellen; en door , Corn. Maas P.mersz. ie Delft van 1786 toe , 1787. aan diverlche Godshuizen 24731 Ellen. , Dat alle de Attestatien in order zyn bevonden , , en dus aan hen de Premien kunnen worden afre, geeven, en gevolgelyk aan de Godshuizen zelve'de , helft met de Fabricqueurs, ingevolge de Prysvraag. , En zoude de Commisfie advifeeren de Premien op , den ouden voet voor een Jaar te continueeren. , Scbotfche Tapyten. , Dat aan de Commisfie gebleeken is , dat door , de Gebroeders Rein te Hiherfum , van primo , Mey 1786 toi ultimo April 1787. gefabriceert wz, ren 839Ó j Ellén Schotfche Tapyten , dat de At, tesstatien goed bevonden zyn , en dus dat aan hen , de Premie van een Jtuiver per El , conform de gc, continueerde Prysvraag N- 461. kan worden afge- , geeven. En zoude van advis zyn, fchoon van , gedachten , dat hjer meede , als van weinig nuttig, heid zynde , zoude kunnen worden gefuperfedeert , echter nog voor één Jaar het uitloven van de Pre' , mie kan worden gecontinueerd. , Op het ingekoomene Monfter van Roomcouleurd , /lardenwerk , in de fmaak van het Engcljch , van , den Fabricqueur Johannis Zwens te Zuylen , zoude de Commisfie van advis zyn , daar de Mon, fiers tot het doen van Proeven niet genoegzaam zyn , bevonden , dpn voornoemden Fabricqueur aante, fchryven , om, meerdere en differente foorten van , Monfters aan Heeren Directeuren toecezenden , ten , einde  8o3 RESOLUTIEN, 1787. , einde die aan do Departementen kunnen worden'rondf , gezonden , met verzoek om voor primo September , 1787. hunne Advifen aan H. H.D, D. te doen toe, koomen , en zoo mogelyk , op de volgende Sesfie , deezer Vergadering te advifeeren , of voornoemde , Fabricqueur , tot voortzetting van een Fabricq vatl , zoo veel aanbelang , eenige aanmoediging zal wor, den gegeeven. , Omtrent de Fabricq van Manchester Ca'neven , van Maïthaus Wilcocic (zie P.efolutie bl. 465 , en vervolgens , en 475. item bl. 546.) neemt de , Commisfie de vryheid , zich te refereeren tot twee , ingekomene Misfives van den Heer C. van Naak* , sen , bevorens in Compagniefchsp met gemelde , Wilcocic geweest zynde, behelzende een vry , exact Detail van het gebeurde , waar uit onder an, deren blykt, dat gemelde Compagniefchap heeft , opgehouden, cn voorn. Wilcock, volgens be« , richten van Amersfoort in ftilte naa Duitshlaml, Jen wel denkei yk naa Erberfeld zoude zyn vertrokken (*) j en van Advis zyn , dat de Oeconom. , Tak (*) De hier gemelde Brieven var. den Heere C. van Naars en luiden woordlyk dus : IVd Eerwaarde Heer! By het Contract van Asfociatie tot oprichting van een Fabricq van Manchester Catoenen , tusfehen my en Matthews Wilcocic aangegaan , ten overiïaan , en met volkomene approbatie van den Wel EJ. Geltrengen Heer Jgan Gïsbeuto Decker., als DireEteur van den Oe* conomifchen Tak der Holtandfcbe Maatfcbappye der Weettnj'c'cap' pn, ook uit naam en van wegens de overige H. H Ü.D. op den 29. Augustus 1735. , voor den Notaris J ulios Hen*  RESOLUTIEN, 1787. 8c3 , Tak zich geheel van die Fabricq behoorde te ont, (laan, met remisfie van al het voorheen gefourneer, de ten faveure van deeze Fabricq , ter fomme van Hendrik FnöicHEN-n Getuigen alhier binnen Haarlem gepasfcerd , en op den 13. September daaraanvolgende met willige condemnatie van den Hooien Raade van HoUand bekrachtigd ; onder anderen bepaald en vasts»-Ueld zynde , dat wanneer by het opmaaken en lluiten der Balance van de Boeken deezer Compagniefchap over den nu afijeloopen Jaare 178Ó. ofte ook eerder en du" voor prima Jinu.iry 1787. zoude moogen komen te bly| Ken , dat er op deeze opterigtcne Fabricq na aftrek van 1 m1'C .0"Se,de,;l > n°S 8 percent zuivere winste overfcboot !n hi m ge1h("uden Cn ve'pligt zoude zvn > om uiterlyfc m de Maand January 1787. aan den Oeconomifchjn lak te reftitueeren zoodanige fommaas van Penningen al worde ik wederom van een andere karft door het ongel maklyk, en gantfeh niet met onze Natie fympathifeerende humeur van Wucock , van die voortzetring terug* ge gehouden ; en daarom zoude het , myns bedunkens"• het VL-iligde weezen , tusfehen deeze twee uiterUens ee» medium te kiezen , welk medium hier in zoude dienen' w' * 11 be&  god • RESOLUTIEN, 1787. , Dat het vervolgens van het Departement deezer , Commisfie was , te onderzoeken de Ingekoomene , d£r wegens het Departem. van Westzaandam.  8x8 RESOLUTIEN, , En is , om dat het aantal der Heeren Gedepu* , teerden van de respective Departementen zoo geheel , klein was, naa deliberatie eeupaarig beflooten , het , voortzetten van opgemelde Algemeene Vergadering , te ftaaken tot naadere bekendmaakinge, en ora van , deeze Refolutie aan alle de respective Departemen, ten kennis te geeven , om , zo nog eenige Advi, fen enz. hadden te communiceeren , dezelven aan , H. H. D. ü. ten fpoedigfte te doen toekomen. , En zyn D. D. door opgemelde twee H. H. Ge, deputeerden verzogt, om , ^wanneer Directeuren , het beroepen van de respective Departementen tot , het voortzetten van voornoemde Algemeene Verga* , dering, of het houden van eene Nieuwe , mogten , dienftig vinden , alvoorens per circulairs Mis/ïve , , aan alle de respective Departementen toe dat einde , voorteflann eenen, hunnes oordeels, convenabelen , Woensdag , en te verneemen de Advifen der res- , pective Departementen daaromtrent; en zo , die geapprobeerd wierd ven de Meerderheid , als, dan de Vergadering tegen denzelven byéén te roe- , pen ; maar zo niet , alsdan eenen tweeden ; , en vervolgens , zo ook die niet werd geap* , probeerd , eenen derden te nrresreeren , dewelke , hun uit de ingekoomene Advifen allerconvenabelse , aan allen zoude voorkoomen ; en daarvan ty- , dig aan alle de respective Departementen kennis te , geeven." Hierop is gerefolveerd , om de Sesfien voor dit' Jaar des Foormiddags ten balf negen uur te beginHen , en ten twee uuren te eindigen , en 'sNaatnid* dags gééne Sesfien te houden. Ver-  RESOLUTIEN, i737. 819 Vervolgens is de Commisfie van den Landbouw verzogt , om Rapport te doen op de volgende Stukken, tot het Recês overgelaaten, Refol. bl. 747. P. van Deliber. bl. 4. L. c. Een drietal Proeven ter verbetering~van de Vee en Landbouw. Bl. 5. N. 1. over de Bouwlanden. 2. over de Plantluizen. 3. over de loage en moerasfige Landen. 4. over het Royement. 5. Landen van Mos zuiveren. 6. Middel ter geneezing van de Longziekte. 7. Oorzaak van het Bloedpisfen. 8. Hooi van Broeijinge bewaaren. 9. Boomen voor het Kankeren beboedev. 10. No. K. Brief van een Liefhebber van Veld en Vee. De geëxpirecde Vraagen in den Landbouw. En de Keuze uh de Conceptvraagen, hl. 12. der Poinéten van Deliberatie , 1787. ^ Ook is de Commisfie van den Koophandel en Colovicn (waarby, om de abfentie van den Heer van de Kasteele, van wegens Directeuren zal adfifieeren de Heer Boers,) verzogt om Rapport te willen doen op de giëx/pirecrde Vraagen, en Keuze uit de Conceptvraagen. En om rapport verzogt aan de Manufacluur-Com* misfis van de volgende Stukken , als : Het  Sao* RESOLUTIEN, 1787. Het ingekoomen Certificaat van den Rietmaaker + N. i'4. bladz. 2. P. van Delib. 1787. Vérhandeling over de Manufacïuuren , N. 40* bladz. 3. De nadere Ophelderingen op de Frankforter Pot* ten , L. O. bladz. hl. Ingekoomene Antwoorden. Als : Snuiftabak, N. 10. P. van Deliber. bl. f5. Blaauw Garen., N. 11. bl. 6. Glasraam , P. van Delib. bl. 4. N. 4. yjrtinetten , bl. 3. N. 48. Saffiaan - Leder van Holierhoek. Roomcouleurd Aardewerk. Geëxfpircerde Vraagen , en Aer/ze uit de Conceptvraagen. Aan de Commisfie tot de Werktuig en Scheikunde het volgende , als : Verhandeling over de Mouteryen > P. Van Delib. bladz. 6. N. 13. Geëxfpireerde Vraagen , en AVaae uit de Conceptvraagen. Voorts aan de Commisfie tot de Zeevaart en VisJcheryen : Eene Verhandeling over geflrandc Scheepelingen, onder de Zinfpreuk : De Uitkomst zal het leertn 1 bladz. 6. N. 14. Ert ■  RESOLUTIEN, 1787. 8n En noch een re Iaat ingekoomen over het zelfde; Onderworp, onder de Zinfpreuk: V lieginjei gaat bier van , enz. Geëxfpircerde Prywrangen , Keuze uit de Co i* ccptvraugev , en het Stuk over den Zalm. Voorts van de Commisfi. tot de Nuttige FoorfleU len , wegens de Prenten van j o n x i s , en geëxjpi* teerde Vraagen en Conceptvraagen. Hierop hebben H. H. D D. nopens de Maat en cn Gewigten ( Refol. bladz. 667 en 7^5. gemeld:) verZ'jgc , dat deCommbfie , daar toe bl. 157. der lulucie gedecerneerd , aan deeze Vergadering rapport gelieve te doen. Vervolgens overgegaan zynde tot de Poinclen vati Deliberatie , mee 1787. overgebleeven , en wel Art. 17. blad?. 2. over het verminderen van den Zalm , Refol. bl. 687. en is d:t hier provifioneel gepaleerd , om viac was in handen gefteld van de Commisfie tot de Zeevaart. Art. 20. den Aderlaat-Snipper ( Ref. bl 6)2.) is gereiolveerd om de ongumtige Advifen te pasfeeren. Art. 42. over het examineeren der Knffymwlcn „ (Refol bi. 7*6.) hebben D.D gerapporteerd, dat met alle dj Leden van de Commisfie COt het in loco examineeren denzelve waren komen zien, dat het rapport der geenen, die hem geëxamineerd hadden , wis in diervoegen ingericht, dat D. D. van Pra.advis waren om den Maaker wegens den Oecon. Tak beleefd. M m ra jyfé  Saa RESOLUTIEN, 1787. lyk voor gemelde Praefent te bedanken, waarmede de Vergadering zich heeft geconformeerd. Verder op Litt. «. bl. xi. der P. van Delib. Ref. bladz. 770. over het Gemarmerd Papier , is gerefolveerd van wegens de gunftige Advifen, aan den Maaker Willem van Bergen te Breda, te geeven 10 Ducaatcn tot een Remuneratie , en dat daar mede de twee eerstvolgende Jaaren zal worden gecontinueerd , mits met het einde van 1789. als mede van 1790. bewyze , dat zyn Fabricq voornoemd met fucces blyft continueeren. P. van Delib. bl. 6. N. 12. Ref bl. 773. omtrent de Verhandeling nopens het Verkopen der PAaauwkuipen , onder de Zinfpieuk : Caufas cognofcite rerum ; is gerefolveerd , naadien dezelve byna niet anders vervat , dan gedeeltelyk eene woordelyke Vertaaling , gedeeltelyk een Uittrekfel van het Weikje, ten Tytel voerende : Cbymifche Unterjuching und Aufiöfung des Indigo enz. , door den Heere Quatremere D ion val, medegedeeld aan , en bekroond door de Koningl. Academie der (Veeten/chappen te Parys, en uit het Fransch in het Hoogduitsch vertaald door den Heere W. H. S. Bucholz , met verontwaardiging aftewyzen. Dan , daarente¬ gen , den Heere P. J. Kastelevn te Amfterdam in aanmerking van de Informatien , omtrent dit Onderwerp aan de Vergaderinge gegeeven , en het licht door zyne Nederduitfche Vertaaling van de Prys-verhandeling des Heeren Dionval, met eigen Aanmerkingen en Aanhangfels verrykt , over dit voor de Nederlandfche Fabricquen zoo gewichtig Stuk verfpreid , waar mede hy de pogingen van den Oecono- mi-  RESOLUTIEN, i?n7. 8,3 mifchen Tak byzonder had onderfteund , als m*de toe aanmoediging, om verder in deezen lofwaardiecn arbeid zyner Cbiroifche oeffeningen , welke zoo veelë pumge zaaken, de Fabricquen raakende, vervatten, voorttevaaren , aan te bieden de tweede Coude Medaille* Omtrent den Sextant (Refolut bladz. 781 ") is gerelolveerd , alzoo de Advifen zeer ongunftig zyn , denzelven te pasfeeren. Aangaande de Tekening en Befchryving van een (uurdroogerye, als mede een Waaymolen , (Refol bl 183O 's gerefolveerd, den Heer Albinus te bedanken , doch de Tekening niet in plaat te brengen , en de Verhandeling niec te drukken. Betreffende hef Doomikscb Tafelkleed, onder hc* Devis : door tyd en vlyt , bl. 775. der Refol. is gerelolveerd den Maaker 10 Ducaaten te geeven eri daar mede de twee eerstvolgende Jaaren te continueeren, mits met het einde van 1789. als mede van 1790. bewyze, dat zyne voornoemde Fabricq mee fucces biyft continueeren ; en is naa opening van hec Billet, de Maakers bevonden te zyn de Cehoeders Keyn , babricqueurs te Hilverjum. Voorts is door H H. b, D. gecommuniceerd , dn ,j , eriTSEN te Vlufingen had ge- me d : dat verfcheide onhandigheden hadden veroorzaakt het verval van dat Departement, dat daarom provilioneel geéne Contributien had iaaten ophaalen s dat echter verzogt om de exiftentie van dat Departement , als t ware , in Jufpenfo te houden , en verMmm 2 . zogg  •834 RESOLUTIEN, 1787. zogt om telkens gratis een Exemplaar der Stukken, welken by den Öeconom. Tak zullen worden uitgegeeven , ten behoeve van dat Departement te mogen ontvangen; vervolgens berichtende, dat zy het geld , het welke als noch in Kas hadden, voor Zeevaarende Jongelingen zouden gebruiken ; waarop H.H. D. D. voor gedaane communicatie zyn bedankt, en is voorts beflooten om een en ander in deliberatie te houden. Eindelyk is door H. H. D. D. gecommuniceerd , dat van het Departement Haarlem is ontvangen zeker Fatje met Zeep, maar het welke fchynt bedorven te zyn , en waarby géénerhande Papieren , hoe genaamd , zyn gevoegd, voor welke communicatie Heeren D. D. zyn bedankt, en is beflooten om het te pasfeeren. En hier mede is deeze Tiende Algemeene Vergadering beflooten. RESO-  Bladz, 825 RESOLUTIEN, GENOMEN BY DE ELFDE ALGEMEENE VERGADERINGE I N 1 7 8 8. * * * (f~^P Donderdag den 10. July 1788. gehouden de \J/ Elfde Algemeene Vergadering des Oecon. Taks , in de Remonftrantfche Kerke deezer Stad Haarlem; en wel de Eerfle Sesfie , des Voormiddags ten half negen uuren. Prasfent de Heeren Directeuren van Riemsdyk , Pnefident, Patyn , van Berck , Boers, en Tcding van Berkhout. Benevens de Heeren Gedeputeerden der respective Departementen Dordrecht, Leyden (gereprxfenteerd d jor Amfterdam ) , Amfterdam , Rotterdam , Alkmaar Cgereprcefenteerd door Hoorn), Hoorn, 'jHage , Westzaandam , Zaandyk en üuecht. Waarin de Extenfie van het gerefolveerde op de laatfte Sesfie der Vergaderinge van 1787. gerefumeerd en geapprobeerd zynde, is de Vergadering van 1788. geopend , en voorgeleezen de Qualificatie van het Departement Utrecht op den Wel Edelen Hooggel. Mmm 3 Heer  S32Ó RESOLUTIEN, 1788. Heer Tiedeman, Profesfor in de Rechter, , zynde de Qualificatien van de overige Heeren dezelfden als by de Vergaderinge van gisteren. Zyn op voorftel van H. H. D D. volgens Art. 178 der Wetten , tot het naazien der Rekeninge van de Algemeene Casfa , en , ingevalle daarop góéne Reflecïien worden gemaakt-, tot het fluiten van dezelve ( wegeris de abfentie der respective Heeren Gedeputeerden van Haarlem , Delft en Leyden , en daarop volgende Departementen ) gecommitteerd de Heeren Gedeputeerden der Respective Departementen van Amfterdam , Rotterdam , Hoorn en 's Hage , en ingevolge Refol. bladz. 147. daar bygevoegd het Departement Utrecht. Voorts is door den Secretaris op tafel gebragt de Rekening van het Jaar 1787., als mede de Korte Staat van 1788. met byvoeging der geflootene Rekc ning van 1786. Hierop is béflooten , om in handen van de Commisfie tot den Landbouw te ftellen de volgende Stukken, om dezelven te examineeren en rapport te doen; naamlyk omtrent P. van Deliber. 1788, BJ, 2. Art. 8- het Alizari-Zaad. o. Moederkwaal. 1 o. Kool. ij. Konstmesten. 20. Inlandsch Vlas. 2r. Proeven met den Hennip. ÏH. 3. 22. over den Levantfchen Meekrap. 23. het Uitplukken van Plas, alsmede de Qeëxfpireerde Vraagen.. Aa,n  RESOLUTIEN, 1788. 827 . Aan de Commisfie tot den Koophandel en Cohnien de geëxfpireerde Vraagen. In de Handwerken en Fabricquen , P. van Delib. Bl. 2. Art. 14. Effcelen der Spinnery enz. 3. 25. Verdebiteeren van Vreemde Mantt- facluuren voor Inlandfcben. 3. 26. Schema voor de Spinnery. 3. 27. Pyclaken. 4. 2. Saffiaan - Leder. Zekere Propofitie van het Depart. Arnhem , betreffende hun Schoolmeester in her. Spinfchool. En dito van Enkhuyjen , over hunne Spinnery, en geëxfpireerde Vraagen. Aan de Commisfie tot de Werktuig en Scheikunde de geëxfpireerde Vraagen. Aan de Commisfie der Zeevaart en Visfcberyen , Art. 12. bl. 2. der P. van Deliber. Rapport der Prsemien op het Breijen van Buis- Haringnetten, als mede Art. 4. Rapport over de Zeevaarende Jongelingen , en de geëxfpireerde Vraagen. En eindelyk , aan de Commisfie tot de Nuttige Voor/lellen : Zekere ingekoomene Prenten van twee Jongelingen , dingende na den Prys voorgefield ! by de Prysvraage , N. 500*., en de Geëxfpireerde Prysvraagen. Mmm 4 Hierop  8,8 RESOLUTIEN, 1788. Hierop hebben H. H. D. D. gerapporteeid , dat, ingevolge de Commisfij, hun by de voorgaande Vergadering opgedraagen ( Ref, bl. 812.), wel na eene bekwaame vaste Plaats tot het houden der Algemeene Vergaderingen hadden uitgezien , ook met adfiftentje van 'Heeren Gedeputeerden van Amfterdam , aan welken de Commisfie der Direftie van hei Departement Leyden deeze zaak had overgelaaten , zekere Plaats alhier hadden geinfpecteerd , maar om verfcheiden inconvenientcn daar van hadden moeten afzien, waarom aan den Eerw. Kcrkeraad der Remonftr antjch'e Gemeente alhier het gebruik hunner Kerke tot bovengemelde einde hadden verzogt , dewelke de goedheid heeft gehad , om gemelde' verzoek gereedelyk te accordeeren ; dat intusfehen eene andere Kamer to: bet plaat jen der Modellen zou dienen gezogt te worden ; en zyn H. H. D. D. voor genomene moeite en gedaan rapport bedankt, en alsnog verzogt , om , is 't mogelyk , de Refolutie der voorgaande Vergadering hier omtrent te effeéUieeren. Voorts overgegaan zynde tot de P, van Deliber. voor dit Jaar, en wel Art. II. N. 1., omtrent de toedecjing der Pryzen en Remuneratien , by de laatfte Vergadering vastgefteld , hebben H. H. D D, gerapporteerd : dat dezelven zoo veel mogelyk zyn uitgedeeld. Dat op N. 2.* over het Bloed-pis/en der Runderen , (Refolut. bl. 751.) noch géén bericht hebben ontvangen Omtrent N. 3. Perspomp, ( Refol. bl. 751.) dat de Uitvinder H. Simlle was overleeden, doch dat deszelfs Weduwe aan de Algemeene Vergaderinge eene Memorie heeft geprsefenreerd , welke is gefteld iö baqden van de, Commisfie tot de Werktuig en Schei*  RESOLUTIEN, 1738. 3s? Scheikunde. Voor welke communicatie H. H. D. D. zyn bedankt. N. 4. Rapport wegens Zeevaarende Jongelingen ( Refoi. bl. 653 en 753.) , is gerefolveerd te Hellen in handen van de Commislie tot de Zeevaart. Omtrent N 5. bladz. 2. der P. van Deliberatie , Middelen tegen den Klanrter (R.efi bl. 683 en 756.) hebben H. H. D. D. gerapporteerd , gééne Elucidatie van den Sc'iryvcr te hebben kunnen bekomen , nogte bericht wie hy is , 't welk voor communicatie is aangenom.n ; is gerefolveerdj, by alle de Departementen te inlteeren tot het doen van verdere Proeven, en dezelven te communiceeren. Nopens Art. 6. Nieuw Fertinzel (Refol. bladz, 692 en 757. Als mede Art. 7. over het Spinfchool te Winkel (Refolut. bl. 759 en 795.) is gerefolveerd , alzoo gééne Be» richten hierom tent ingekomen waren , deeze Poincten voor vei vallen te houden. Aangaande Art. 13. Modél om Hout over Moerasfige Gronden te vervoeren (Refol. bl. 766.) hebben H. 11. D. D. gecommuniceerd, dat noch géén bericht van den Heer Wichers was ingekomen, waarop is gerefolveerd dit Antwoord aftewagten. Over Art. 15. raakende zekeren Brief, onder de Zinfpreuk : Nederlander ; om de Paaien en Schepen voor Wormen te beveiligen ( Refol. bl. 769.) hebben D. D. gecommuniceerd , dat ingevolge de Refolutie van voorleden Jaar, de Zender by Couranten is uitgenodigd om zich bekend te maaken enz. , doch Mmm 5 dat  830 RESOLUTIEN, 1788. dat tot noch toe géén bericht van hem was ingekoo* men , waarom is gerefolveerd , noch een Jaar na bericht te wagten, en het neemen van Proeven daarmede verzogt aan de Departementen Dordrecht en Middelburg gecombineerd. Art. 16. Proeven met Uraan in plaats van Oly , (Refol. bl. 769.) is, alzoo de beloofde Getuigfchriften niet zyn ingekomen, voor vervallen verklaard. Art. 17. over de Surinaamfche Produ&en (Refol. bl. 785.) is , alzoo van dien Heer , aan welken het zelve, volgens die Refolutie is verzogt, géén Antwoord is ingekomen, gerefolveerd uit naam van den Oeconom. Tak aan den Heer Gouverneur Wicheus om bericht nopens dien Man te fchryven. Art. 18. Schema van Onkruiden (Refol. bladz. 787. als mede Art. 19. over het verplanten van Graanen '(Refol. bl. 787.) is, alzoo géén Betichten ingekoomen zyn, gerefolveerd dit noch een Jaar te continueeren. Art. 24. over de Lysten van Fabricquen ( Refol. bl. 794.) is gerefolveerd , om dat weder gééne Berichten zyn ingekomen , dit noch eens te ftellen in handen van de Manufacluur - Commisfie , om ftaande deeze Vergadering rapport te doen. Op Art. 28. fpreekende van Schiet/poelen (Refol. bl. 797. ) géén nader bericht zynde ingekomen , nogte te verwachten , is dit ftuk geroyeerd. Art. 39.  RESOLUTIEN, 1788. 83r Art. 20. over den Winkel van A. J. Verhoek C Refol. bl. 799.) is gerapporteerd door H. H. D.D. dat de voldoende Getuigfchriften ingekomen zynde , aan dcnzelven de Prsemie van ƒ400. is gegeeven. Omtrent Art. 30. bandelende van Vroedvrouwen (Refol. bl. 799) is, dewyl noch géén verder Belicht is ingekomen , gerefolveerd dit aftewagten. Voorts overgegaan zynde tot Art. III. de Propnfitic van zeker Departement, van deezen inhoud: „ Het Departement van ondervinden - , de , dat fommige van deszelfs Leden voor hun Lid, maatfcbap bedanken , het welk aan verfcheiden re, denen is toetefchryven , en waartoe door eenden , word geallegueerd , dat in zoo veels Jaar en , als , dezelve reeds heeft beftaan , géén kennelyke nut, tigheid voor het Algemeen daar uit zoude zyn , voortgevloeit. , En niet zonder reden , zoo het Departement , vermeent, bericht, dat zo wel andere, als byzonder , ook deeze bedenking , desgelyks elders den Oeco, nomifchen Tak veelen van deszelfs Leeden zullen , doen verliezen , die anders niet ongeneegen zou, den zyn om Medeleden te worden , nog als geheel , problematiek word befchouwd. , Het Departement van zeggen wy, , neemt om deeze en andere redenen , de vryheid , , in overweeging te geeven : Of het niet ten uiter, ften nuttig zyn zoude , dat door eene bekwaame , Penne , als by voorbeeld die van den Heer Secre3 taris vander Aa, wierd opgemaakt een nieuw y Pro-  g32 RESOLUTIEN, 1788. , Programma , waarin de aart en het oogmerk van , dk Infiituut nader wierd ontwikkeld, cn het zel;, ve aan een iegelyk , van wat denkwyze die anders , mogt zyn , aangepreezen ; waarby dan tot nadere , aanbinding zou dienen te koomen een klaare , en , , zoo veel doenlyk, omftandige fchets van alles, wac , door den Tak nuttigs is verricht , en van al het , Voordeel, dat ons Vaderlands Publycq daar van , reeds heeft genooten , en waarfchynlyk onder Gods , zegen nog zal genieten, zo het word in ftand ge, houden." Is gerefolveerd, dat H.H. D.D. één of meerder Heeren zullen verzoeken tot het vervaardigen van zodanig Stuk , en Hun Ed. voorts , naar goedvinden , zullen handelen nopens den tyd , drukken en uitgecven van dit Stuk , zoo echter , dat , is het mogelyk voor het einde van dit Jaar, hec zelve daar toe gereed zy. Hierop heeft de Heer Prasfident gc-rapporteerd , dat gisteren ontvangen had het Muziek - hjtrument , de Forte Piano, dan dat verfcheide Heeren der Commisfie , op dit ftuk gedecerneerd, abfent waren , dat dus verzogt , dat eenige Heeren tot dat Examen benoemd mogten worden , en zyn daar toe verzogt de Heer Praïfident van Riemsdyk, benevens de Heeren Gedeputeerden van Dordrecht, Amfterdam en 'j Gravenhage , waar by tot asfiftentie zoude verzogt worden, de Heer Radeker, Organist van de Groote Kerk deezer Stad. Voorts overgegaan tot Art. IV. over de Ingekoomene Antwoorden , eh wel Over  RESOLUTIEN, 1788. 833 Over N i. aangaande zekeren Perfoon , die ingevolge de Prysvraag N. 37. bladz. «r. na de Ecole Veterinaire in Vrankryk zich heefc begeeven , enz. heeft het Departement Hoorn geproduceerd een Certificaat van de Heeren DireSteur en Infpecleur Generaal van de Kóninglyke Ecole Veterinaire van Vrankryk , verzekerende: „ dat de Heer vanher Meu„ len, gebooren van Purmerend in Holland, is „ geweest vier Jaaren op gemelde Scboole van Pa„ rys ; dat hy daar op is gekomen den 1. Oclober „ 1783. en daar uit vertrokken den 1. July 1787; „ dat hy de verfcheiden Clasfen , die daar zyn , is „ doorgegaan met veel y/er en werkzaamheid ; dat „ hy behaald heeft den Prys van de Osteologie, en „ dat hy waardig is geoordeeld om te dingen na de „ Pryzen van de andere Clasfen ; dat zyn gedrag is „ ordentlyk geweest in alle opzichten enz." Waarop is gerefolveerd , dat aan dien Heer de uitgeloofde Prsemie zal worden ter hand gefteld, zoo draa de drie Jaaren . in de Prysvraage vermeld , zullen verftreeken zyn. en behoorlyke bewyzen van het met fucces voortzetten zyner Kunst zal hebben ingeleverd. En is gerefolveerd de Vraag te conti- nueeren , met die verandering , dat in plaats v.an te Parys of Lions zal gefteld worden in Vrankryk. Nopens N. 3. over eenen Inlandjchen Winkel, Prysvr. N. 256 bladz. 132. N. 491*. bl 332. zyn voorgeleezen de Certificaten , betreffende de'Winkel van Teun is van de 11 Heyden te Amfterdam, om te dingen na de Prsemie van f 90 — vcor het tweede Jaar. Ah mede omtrent den Winkel van A. J. Verhoef te Utrecht, om te dingen na de  834 RESOLUTIEN, jfgg. de Premie van ƒ 400 — voor het zevende Jaar » waarvan het Certificaat naa het afdrukken der P. van Beieber. doch buiten zyne fchuld , eerst is ingekoomen ; is gerefolveerd , aan hun beiden de Prcemiun , ingevolge de Prysvraag, te doen toekomen. Omtrent N. 4. op de Vraag wegens de Geëtste Prent , Prysvr. N. 432. bladz. 266. onder de Zinfpreuk : Tot eer en voordeel ; is , alzoo de meeste Advifen ongunftig zyn , gerefolveerd den Etfer niet te remunereeren* En , terwyl in de Poinclen van Deliberatie thans voorkoomen twee Conceptvraagen, ( bier gedrukt , om dat 'er dit Jaar gééne meerdere waren ingekomen) hebben D. D. gecommuniceerd , dat, conform Art. van de Wetten, verkooren hadden tot eene Prysvraag voor dit Jaar , die over het bevorderen van den ondrrlingen Koophandel met America , volgens eene Extenfie , die in de Prysvraagen naader zal te vinden zyn. Betreffende de Stukken , ingekomen naa de Poin* éten van Deliberatie , hebben H. H. D.D. gecommuniceerd , dat ontvangen hadden twee Brieven uit Nimwegen , voorflaande eene 'aanmoediging der Nageljmeederyen in ons Land; welke zyn gefteld in handen van de Manufacluur - Commisfie. Voorts noch, Bericht van het Departem. Leyden, omtrent Proeven, genomen met Alifari, en eenige Monfters daar mede geverwd ; met een daar by gaande Certificaat, het welk is voor communicatie aangenomen , om op de volgende Algemeene Vergadering  RESOLUTIEN, zjr86 83J dering daar over te delibereeren , om dat de Tertnyn van antwoord op gemelde Vraag is bepaald op ultimo September (Prysvr. N. 311. bl. 173.) , en 'er dus nog meerdere Antwoorden op kunnen iakoomen voor dit Jaar. Hierop is gecommuniceerd , dat by II. H. D.D. was aanzoek gedaan , om het Antwoord op de Vraag over den Spasmus Cynicus, Prysv. N. 77. bladz, 37 Refol. bl. 270. gemeld, onder de Zinfpreuk : Provida Mater &c. te doen drukken en uitgeeven, waar omtrent is gerefolveerd , den Schryver nochmaals te exhorteeren om zich binnen een Jaar te melden, zullende anders zyne Verhandeling worden gedrukt.' Êindelyk is beflooten , om de volgende Sesfie te houden op Overmorgen , zynde Zaturdag den 12 deezer , ten einde aan de respective Commisfien tyd te geeven tot het behoorelyk opmaaken van hunne Kapporten. Op Zaturdag den 12. July 1788. des Voormiddags ten balf negen uuren tweede Sesfie gehouden. Prafent de Heeren Directeuren van Riemsdyk Pnefident ; Patyn , van Bcrck , Boers en Tedin Van Berkhout; 8  836 RESOLUTIEN, 1788, Benevens de Heeren Gedeputeerden der respeftive Departementen van Dordrecht, Leyden, gerepreienteerd door Amfterdam ; Amfterdam , Gouda, Rotterdam , Alkmaar , gerepraefenteerd door Hoorn ; Hoorn, 'sHage, Wen-Zaandam , Ziandyk , en Utrecht. Waarin de Extenfie van het gerefolveerde , by de voorige Sesfie gerefumeerd en gearresteerd zynde , Is door den Secretaris gecommuniceerd een Brief van het Departement Delft, verzoekende aan een of ander Departement de Commisfie op te draagen, om hun Departement op deeze Algemeene Vergadering te repr^fenteeren « en is gerefolveerd , om dat geert Departement in deszelfs plaats benoemd was, dit verzoek niet te kunnen accordeeren , even zoo mm, ais zulks in het voorgaande Jaar (Refolut bl. 7bo ) iS gefchied , doch zullen de Advifen worden m aanmerking genoomen. Voorts is noch voorgeleezen de Qualificatie van het Departement Gouda , op den Wel Eerw Heer P T. Couperus, Predikant, enden Wel bdel Geftr.' Heer Mr. Jan Couperus enz. enz. te Gouda. ■ Hi-rop heeft de Commisfie , benoemd tot examinatievanhet Muzyk- Injl, ument , de Piano Forte mondliug gerapporteerd : „ Dat , conform de Reföiutie van deeze Vergadering , op voorgisteren ' «nomen, met adfifientie van den Heer J. Kade' k f h Organist van. de' Grootc Kerk binnen deeze ' Stad,'had geëxamineerd gemelde Piano Forte, ge' maakt door den Heer C. Torknberg, Orgel' , maa-  RESOLUTIEN', i788. g37 4 maaker te Amfterdam , en had bevonden , dat aan ? dezelve was geinventt erd iets , het geen zy nimmer , aan eenige Piano Forte -had gezien, haamlyk, dat , het Inflrument , zynde agt voets geluid ; door eene , kleine verandering kan gebragt worden tot zestien voet; dat zy hetzelve voor eene zeer fraaije Uitvin, ding aanzagen , aan deszelven Maaker veele eere , aandoende , te meer , om dat de Uitvinder aan, neemt, hetzelve ook te maaken aan andere Piano j Fortes , fchóon door andete Meesters gemaakt, , dus dit eene groote verbetering is aan het gemelde , Instrument." Waarop gedelibereerd zy.ide , j$ bevonden , dat gemelde Rappo/f volkoomen overéénllemde met de Getuigfchriften, dewelken gemelde Uitvinder van kundige Organisten te Amfterdam had verkreegen en vertoond ; en is beflooten , den gemelden Heer Tolt en beug, wegens deeze zyne Uitvinding , te re* munereeren met de Zthere Medaille en ao Ducaaten , en hem de noodige Kosten , gemaaKc tot het hL'rkoomen en overbrengen van hetzelve Inflrument, ten redelyken pryze te vergoeden. Waar mede zich de Vergadering heeft geconformeerd* Vervolgens is geproduceerd een Schïïdery van du Pree (Refol. bl. 667. ), en hebben H H.D.D* gerapporteerd , dat hetzelve door deskundigen is geëxamineerd , en veel beter geoordeeld is te zyn , dan het vertoonde in de Vergadering van 1786 * endaarom aan hem hadden doen toekomen de beloofde Pra>mie van 50 Ducaaten voor het tweede Jaar, (conform de Refolut. bl. 667 en 668.); voor welke ge* ricmene moeite en gedaan rapport D.D. zyn bgdöhku N n d ftrt  838 RESOLUTIEN, 1783. En zyn dezelven gequalificeerd , om , byaldie'n het derde Schildery inkoomt, en beter dan het voorgaande bevonden wordt, hem de toegezegde Prasmie , volgens Refolutie van 1786. meergemeld, te doen toekomen voor* het derde Jaar. Ook is door de Heeren Gedeputeerden van Leyden ingeleverd de volgende Memorie : „ Wel Edele Heeren! , Permitteert ons dit nevensgaande Betoog , tot , nadere adftruétie van ons billyk Sustenu , dat aan , Jac. B ronk huizen de Pra;mie, Prysv. 347* , bl. 189. niet kan ontzegd worden niet alleen, maar , dat hy dezelve volkomentlyk verdiend heeft , toete, fchikken , ten einde de daaromtrent nog difficultee, rende Leden te overtuigen. , De Confideratien van 1787. van het Departe, ment 's Hage waren deeze : „ Byaldien de twee Hellingen , hierin vervat, fae„ weezen kunnen worden , als namentlyk : 1. Dat „ het Volk, in de Fabricq der Pyelakens werkende, „ het meeste gedeelte 4 guldens, en de overige maar „ a guldens per week winnen. ,, En a. Dat de Fabricqueur wezentlyk / 9800. „ in 't Jaar aan Werkloonen voor die Fabricq heeft ", uitgegeeven, fchynen de voorgevens in deeze Pro„ pofitie vervat, tot eenen genoegzaamen grond van „ waarfchynlykheid te zyn gebracht." \ En  RESOLUTIEN, i788. 839 , En van hee Departement Delft : Accordeeren , mits beweezen worde : 1 Dat ^ de middelbaare berekening van 3 gulden per week „ aan Werkloon overeenkomlüg is aan den aart van „ een Fabricq van Pyelaken, 1. Dat de Perfoonen „ in die Fabricq gewerkt hebbende , boven den be„ paalden ouderdom van 18 jaaren zyn, (zoo als dc „ Prysvraage bepaald ). En 3. noch , dat de fom „ ma van ƒ9800. waarlyk' beiteed is alleenlyk voof j, Werkloon van Pyelaken." Onkosten of JVcrkloonen van een (luk Pyelaken. Wasfen , Vlaaken , Pluizen , f 4 • _^ j Ketting , Inflag en Schrobbelcn, f 6 — 13 — 12 Hieraan werken alleen bejaarden. Spinnen der Ketting en Inflag, ƒ8 — : — r4 Kettingfcheeren Bobynen Lystfpinnen f: — 14 — j Gedee!tl. bejaarden, gedeekl. Kinderen. Pappen, Weeven , Noppen, Vollen, Bereiden en Persfen, . . ƒ8—13— { Alleenlyk bejaarden, . , , ƒ 28 — 1 — 10 i Deeze bovengaande Werkloonen van elk Pye, laken , hebben wy Articulaat uit zyn dagelyks Fa , bricq-boek gecopieerd , doch verfcheide Artikels , by malkander gevoegd , om des te minder by mo, gelyke fpeculante op de Fabricq zelve , tot priem, dice van den Fabricqueur te kunnen itrekken \ b!y( kende uit het bovengaande des te meer de billyk, heid onzer fuflxnue. N n n z f y/y  Uo RESOLUTIEN, 1788. , Wy hebben de Eer Uw Wel Eds. ten vriende, lykften te groeten , en ik, om my mee byzondere , achting te tekenen , Wel Edele Heeren ! Uw Wel Eds. Bw. Dienaar M. A. van PEENE, qq. Leyden , den 10. July 1788. „ Het Departement van Leyden , acht geevende o'p het 27. Poinct , thans ter tafel gebracht ? vind ' zich verplicht, andermaal eene ferieüfe poging te ' doen, niet min ter bewaaring van het credïet en den ' bloei des loffelyken Oeconomifchen Taks , dan ttc ' handhaving van recht en billykheid , als welke al' len by de Refolutie, op dit Poinét te neemen, om \ ftryd fchynen belang te hebben. , In de daad , het Departement moet betuigen , zich niet genoeg te kunnen verwonderen over de ' zonderlinge gronden , op welke men den verdien- ftelyken fabricqueur Bhonkbuisen zyne weai' oè aanfpraak op de uitgeloofde i$oDucaaten, zoo ' wel als op eene tweede Prsemie van 50 Ducaaten, ? tot hier toe heeft weeten te betwisten. Het > zal zich onthoüden , van alle gisfingen omtrent de * waare redenen dier vreemde Tegenkanting , noch ? eene ver"-elyking maaken tusfehen deeze fchier on~ voorbeeldelyke geftrengheid , en de meer dan libe' rale toegeevendheid in verfcheidene bekende geval- ' len van vroegere dagen. Neen, 't is het oog- , merk  RESOLUTIEN, 1788. 841 , merk niet, te verbitteren , maar te overtuigen, en , bier toe vleid zich bet Departement thans geen an, der middel te zullen behoeven , dan eene duidelyke , voorftelling der zaake zelve , zondir zich duarby in , eene uitvoerige beantwoording der geopperde Te, genbedenkingen verder intelaaten , dan de aart der , behandelinge met zich brenge , en ter ftavinge van , de billykfte eisfehen gevorderd worde. , Het zal den meestcn , zo nitt allen den Leden , deezer Vergadering bekend zyn , waar in eigéntlyk , het poinét des gefchils beftaa ; 't is Jii : — In , boe verre J -.cobus Buonkhüizen, aN cie , bier te Lande het eerst eene Fabricq van Grove of , Pyetakens ondernomen , en daar van in d.n loop , des Jaars 17K5. vervaardigd beeft eene quantiteit , van 351 Stukken, te zamen ann Arbeidsloon be, draagende eene fomrna van f ^856 ; 10 : f): in , hoeverre deeze J. Bkonkhuizen wettige aan, fpraak kunne maaken op de Praemie van ifö'Da, caatcr. , by de 347. Prysvraage uitgeloofd lian den , geenen , welke , door de Fabricq eeher Nieuwe , Sloffe , voorheen hier te Lande nimmer gemaakt, , een geheel Jaar lang 50 Menfehen , boven de itf , Jaaren oud, aan het Werk gehouden heeft. , Ter bedisfing bier van valt dus' alleen te onder, zoeken, of waarlyk die Fabricq van Bkonkhui» j zen aan de gezamenlyke vereischten dier Prysvraa, ge beantwoorde, en hier toe komen derhalven ook , allereerst die vereischten zelve in aanmerking; zy , zyn de drie volgende: Nnn 3 , 1. Dat  RESOLUTIEN, 1788, , ï. Dat de Fabricq nieuw zy , dat is, zich be> , paale tot Goederen, welke voorheen hier te Lande s niet gewerkt zyn. , 2. Dat 'er door die Fabricq een geheel Jaar lang , 50 Menjcben zyn aan het Werk gehouden. , 3. Dat die Menfchen niet zyn Kinderen , maar „ genoegzaam Volwas/enen boven de 18 jaaren oud. , Met betrekking tot het eerfle deezer vereischten , is 'er , zo verre het Departement van Leyden be, kend is, tot bier toe geenerlei bedenking regen de , waardy der Fabricq van den Heer B ronk hui, zen ingebracht. Trouwens , ieder weet, dat de , bewuste Pyelakens , tot aan den Jaare 1785. toe , , alleen te Breinen vervaardigd , en van daar jaar, lyks in aanmerkelyke quantiteit herwaards overge-, , voerd werden , zonder dat het, tot dien tyd toe , , iemand, voorden Heer Bron khuizen, gelukt , zy, deeze zelfde foort van Lakenen, egaal in deugd , en prys aan die van Breinen , hier te Lande te ver, vaardigen. , Ten deezen aanzien dus is de zaak liquide. Da , Fabricq van Bron»huizen is waarlyk nieuw g , en beantwoord derhalven ontegenzeggelyk aan het , eerfte opgegeeven vereischte. , Het tweede en derde vereischte vloeijen als het , ware in één ; ■—? dan , alvoorens de verdienden ,.der Fabricq van den Heer Bronkhuizen , by , vergelyking , aan dezelven te toetfen , is het nodig te vraagen, of de Oeconomifche Tak, by het daars feHeo dier Y€ï$i5'9&t«B j bedoeld hebbe , deeze zo. 3 ktter-  RESOLÜ TIEN, 1788. 843 , ktterlvk te bandhaaven , dat de minfle afwyking , 1 , offchoon in het esfentieele, aan andere zydenvolko, men vergoed , een uitfluitend gebrek worde, eene , vlek , die al den overigen luister verdoove , cn het , geheel verachtelyk mauke ? Dan wel, , of, volgens eenen meer liberalen , meer met de waardigheid en de belangen des Oeconom. Taks , overeenkomftigen geest van denken en handelen , » niet de letter, maar het doel , niet het by werk , , maar de hoofdzaak moete in aanmerking komen ? , Indien het eerde , dan moet het Departement , van Leyden als ru dadelyk alle praïtenfien in dee, zen laaien vaaren , maar dan ook tevens zich zeiven , beklaagen van immer te hebben deei genomen in , eene Maatfchappye , waar, langs dien weg , de , wezentlykfïe verdienflen aan beuzelingen kunnen , worden opgeofferd, en het waarachtige belang des , Vaderlands, fchoon het hoofd-doel der pogingen, , voor eene ontydige , eene vitzieke naauwgezetheid , moet zwichten. , Indien daarentegen het laatfte plaats hebbe , , Cgelyk de eer der Maatfchappy zulks gebiedt te , denken,) dan vleid zich het Departement van , nu af aan reeds te zegepraalen over alle de cavilla, tjen , by herhaaling tegen deszelfs billyke eisfehen , aangevoerd. Immers , cm thans tot de vereisch, ten zelve te komen , waarom wil de Prysvraage , , dat het getal van 50 Menfchen een geheel Jaar door , aan het werk gehouden worde ; waarom dat , alle , die in de Fabricq arbeiden, boven de 18 jaa, ren zyn ? Is het om dat die bepaalde tydkring van 1 365 dngpn, om dat die precife ouderdom van Nnn. 4 , iS  8j4 RESOLUTIEN, 1788, , 18 Jaaren , in zich zeiven eene byzondere waarde , h-boen , en als zoodanig niet moogen worden uit , het oog verloorc-n 'l Is het om dat aan de (lipte , vervulling dier opgegeevene omftandigheden de ge* , heele verdienile der onderneeroirg bange ? Of is , her veel eer, om zonder eene belachelyke gehecht, hpid aan deeze , bp zich zelve willekeurige bepaa, lingen , door een gegeeven voorbeeld de vereischte , byzonderheden ,^als 't ware', tot eene maate te , ftellen, van de begeerde uitgebreidheid, en het aan, belang der Fabricq , weike men eene Gratificatie , van 150 üucaaicn waardig keure? Is het niet , veel eer. om by eene oordeelkundige toepasfing , , of vergelyking ,- in dit gegeeven voorbeeld -, in die , gefielde maure eene handleiding te hebben ter fchat, tinge van alle voorkomende , en welügt in duizend , omftandigheden vaiieerende gevallen , en hier door , zorg te draagen , dat geene andere ondernemingen , met de uitgeloofde Gratificatiën begunftigd worden, , dan die, 't zy door etne praxife overeenkomst van , omftandigheden , 't zy door daar aan geëvenredig, de voordetien , het heil des Vaderlands in de bes doelde maate bevorderen ? , Dit zoo zynde, dan houden de voorgeftelde ver, eischten op , roodzauklyk te zyn , zo draa flechts * het begeeide niet bereikt worde , en het behoeft y dus niet langer de -Vraage te blyven : Heeft , waarlyk de Fabricq van Bron kh ui zen een ge, heel Jaar lang aan 50 Menfchen boven de 18 Jaa- , ren oud werk verfchaft? Maar , dan kan de , Vraag ook deeze worden : „ Heeft de bewuste Fabricq in het tydsb'eftek van één Jaar aan onderin fcheidene handen 200 veel arb.eids opgeleverd, als  RESOLUTIEN, ,788. 34? „ of zy een gantfeh Jnar 50 Volwasfenen hadt aan „ den gang gehouden ? Of, ( 'c geen op het „ zelfde ui,komt) heeft die Fabricq door ui'gegee,, vene Arbeidsloonen , binnen den kring van één „ Jaar, in de daad aan het Algemeen zoo veel voor», deel opgebracht , als te berekenen is by eenige aii„ deren van die foort, welke een geheel jaar aan „ 50 Menfchen , van boven de 18 Jaaren oud, had „ weik gegeeven ? ' , De zaak in dit licht befchouwd wordende , be, hoort men , ter volledige beantwoording der beide , laatfte Vraagen , of van die geene der twee , welke , men moge verkiezen , alleen het oog re (laan op de » aanrienlyke fomme, door den Heer Bhonkhui, zen in den tyd van één jaar , ten behoeve zyner , nieuwe Fabiicq , aan zuiver Arbeidsloon uirgegee, ven. Zy bedraagt, volgens de laaglle calcule , , mets minder dan ƒ9858. , en overtreft dus noch , die , welke men zoude noodig hebben tot een Fa, bricq , waar in 50 Volwasfcnen , door eikanderen , f 3 : 10 : per week 'a innende , een geheel Jaar , ,worden aan het werk gehouden. ' Wat, durven wy , gerustélyk vraagen , wat nieuwe zwaarigheid is 'er , tegen deeze berekening intebrengen ? Zoude het , dit zyn , dat eene winst van / 3 : 10 : per week , te gering is voor een' Volwasfenen van ruim acht, tien Jaaren ? Doch, dan vergeet men niet Hechts, , dat eene gelykfoortige Fabricq, als welke bier her , onderwerp is , dat zelfs verfcheidene aanzienelyker , Fabricquen zeer bezwaarlyk die zelfde winst , voor , alle haire Bewerkers door eikanderen, kunnen op, leveren ; maar men begeert ook tevens meer dan t by de Prysvraage gevorderd wordt, als welke geen Nnn 5 , Dos-  8L|6* RESOLUTIEN, 1788. , Dagloonen bepaalt, en volkomen vryheid geefc, , om zo. wel de fchraale winst eener zwakke Vrouw, , als het hoogere loon van eenen rustigen Man , in , berekening te brengen. Of wil men het zoeken op , het getal der handen ? Dit zal nog minder gelden , , daar het, uit hoofde der magere Loonen , in dit , foort van werk gebruiklyk , zeer waarfchynlyk is", dat 'er by vereffening wel meer , maar niet minder ' dan 50 Perfonen zullen blyken onderhóuden te zyrf. I Of, eindelyk , zal men vorderen , dat deeze Fa, brieq geheel op zich zelve ftaa, dus bepaaldelyk l haare "eigene Werklieden aan zich verbinde, en als ' zoodanig eene geheel nieuwe huishouding oplevere? ' Ook dit , behalven dat hier van in de Prysvraage , niet gerept worde , ook dit is in zich zelve eene , iedele eisch , daar het onverfchillig is, op welk ee, ne wyze het bedoelde voordeel der Maatfchappye ' worde toegebracht, en het, by (lot van rekening , ■ ahyd daar op uitkomt, dat 'er voor byna ƒ 10000. \ in één Jaar aan onderfcheidene Werklieden onder, houd verfchaft is. , Ondertusfchen is juist dit , dat de Heer Bronkhuizen , wiens kring van werking als Fabriqueur ' zoo verbazend wyd is, zyne Werklieden tot deeze ' nieuwe Fabricq niet geheel heeft kunnen afzonde' ren, maar zich volgens den loop zyner zaaken, van ' al zyn onderhoorig Werkvolk promiscue moet be\ dienen; dit alleen, zeggen wy, is de reden, waar, om het zoo moeijelyk valle , de gevorderde Attestatien wegens het getal der gebezigde handen , den tyd van derzelver arbeid , en ieders byzondere win, den inteleveren , daar het buiten deeze onvermydelyke zwaarigheid anderzints, gelyk reeds zoo even - , met  RESOLUTIEN, 1788. 847 s met een woord gezegd is , welligt konde biyken , , dat'er eer meer als minder dan 50 volwasfene Men, ichen zyn aan 't wérk gehouden , en dus ook zelfs ? aan den letter der Prysvraage ruim voldaan is. , 'Er fchiet dus, hoe men ook vitte , niets meer , overig , dan.,alleen naar bevvys te vraagen , dat 'er , waarlyk zoo veel aan Arbeidsloon is uitgegeeven , , als in berekening wordt gebracht, en dit bewys , laat zich'dadelyk vinden in het Getuigfcbrift van den , beëdigden Gouverneurs der Bay - Halle , als waar , by blykt, dat 'er waarlyk in cén Jaar , door den , Heer Br onk huizen , 351 Pyeïakens zyn gela, briceerd en ter Halle gebracht. Is het nu, niet ,, Hechts volgens bygaande nota, maar ook volgens , het geen wegens de Loonen in dit foort van werk , algemeen bekend is , ten vollen zeker, dat ieder , (luk Pyelaken aan Arbeidsloon beloopt eene fomma , van ƒ 28 ; 1 : 10, dan is het tevens bevestigd , , dat de ingeleverde 351 Stnkken te zamen de meer, gemelde fomma van ƒ9856 : 10 : 6 aan Werk, ioon bedraagen , terwyl ieder deskundige zich veel , eer zal verwonderen over den kundigen zoo wel als , fpaarzamen aanleg des Werks , dan het wagen om , de opgegeevene begrooting in verdenking te bren» , gen , of den Heer B r o n k h u i 2 e n naar de kroo» , ne te Heken. Veel ware hier nog bytevoegen ter verdere fTa, vinge, veel ter aanwyzing van het gewicht der Fa, bricq zelve voor de belangen onzer Stad , veel ein, delyk ten betoge van het onbiiiyke , het fchadely, ke , het gevaarlyke zelfs der harde weigering , rot , hier toe op zulke zwakke gronden by herhaalirg , vol-  848 RESOLUTIEN, 1788. , volgehouden ; eene weigering , in die geval te har, der , daar zy den ïeverigen Fabricqueur , die door , deeze zyne ondureerring . in één Jaar, onze zin, kende Stad , eene onbetwistbaare winst van byna , ƒ 10000. heeft aangebracht; die, offchoon , thans door een samenloop van omftandigheden nog , met een aamjenlyk JVIagazyh bezwaard , echter ten , zeiven einde tot op heden werkzaam blyft , , en die waarfchynlyk in de toegezegde Premie zyn , eenig loon moet vinden ; daar zy deezen ver- , dienftelyken Man zyne billyke winst onthoud , en , in zyn voorbeeld de werkzaamheid van anderen kan , uitblu.;fchen. 'V Dan genoeg: hef Deparremenr vertrouwt , zo , by deeze nieuwe inft'antié , als by voorige beden, kingen , het nodige ter overtuiging gezegt te heb, ben , en verwacht 'dus van dee/e Vergadering eën , fpoedig en gunftig befluit. Ja , myne Hee- , ren ! 't werd tyd , het opentlyk gegeeven woord te , vervullen , verdienften recht te doen , en alzoo dit loffelyk Infiituut te behoede n voor eene wende , die , zoo al niet voor deszelfs geheele welvaart hoogst gevaarlyk , airhans voor het Departement van Leyden doodelyk wurden kan ; of liever , ze, kerlyk zyn zoude." Welke Memorie is gefteld in handen van de Manuf aftuur ■ Commisfie , om ftaande deeze Vergadering daar op rapport te doen. Voorts is door de Commisfie tot den Koophandel cn Colonien het volgende gerapporteerd : In  RESOLUTIEN, 1788. 849 In den Jaare 1 787. door Commisfarisfen geen , rapport zynde geda n van de Prysvraagen , den , Koophandel en Colonien betreffende , waar van de , Termyn met ultimo September was geëxfpireerd ; , zullen zuiks thans doen. , En zyn van Advis: Met opz'gt tot de 103, 105 , en 106 Vraagen , alle te vinden bladz. 47. van da , Prysvraagen , fpreek?nde de eerstgemelde van het , geeven eener PiEemie van honderd üucaaten , aart , hem of hun , die in het Vaderland leveren twee , duizend pond 'labuk , in onze Colonien gegroeid, , zoo goed als de beste Tabak van de Rivier d' Oro, noque , en kunnende tot denzelfdtn prys geleverd , worden. , En de tweede en derde van het geeven van de , Goude Medaille , zo aan den geenen, die de mees, te quantiteit van de Radix Jalappce , die Rejïneus , is; als aan den geenen , die de meeste quantiteit , van Gutta Gamba Bomen, in de Colonien van den , Staat aankweekt; dat dezelfde üitloyingen op nieuw , zouden kunnen worden gedaan , en dat de Berich, ten en Bewyzen zouden moeten word<.n ingeleverd , vóór ultimo September 1790 , terwyl de Pismie , zich zoude uitflrtkken rot ultimo September 1793. , Betreffende de Prysvraagen van den Koophandel , en Colonien , waarvan de Tern yn met ultimo Sep, tember van het Jaar 1787 is geëxfpireerd, en te , vinden bl. 133 cn 134. zyn Cqmmisfar. vnn begrip , ten aanzien van de 257. fpreekende van het over, brengen van de Ojis Pcruanm en Chilerjis, of de , Glama en Pacos , zoo Mannelyk als Vrouwclyk , , in Swmainen , of andere Colonien van den Staat' , cn  85o RESOLUTIEN, 1783. , en het geeven van een Praamie daar voor van ióo , Ducaaien , en nog 100 Ducaaten voor ieder def , twee foorten , wanneer dezelve aldaar voortteelen. , Dat, aangezien den geruimen tyd , die 'er nu , reeds is verloopen , en de zwaarigheden , waaraan , de overbrenging van dit Vee in de Colonien van , den Staat fchynt onderhevig te zyn ; de herhaaling , van deeze uitfchryving niet van eenig nut zal zyn , , en dat dezelve daarom behoort te worden naage, laaten. , Maar oordeelen zy daartegen , dat kan worden , gecontinueerd met de uitlooving van de Gouda Met daille voor den geenen , die de meeste quantiteit , van het Semen Amomi of Ammi, gelyk aan die , van Jamaica, inde West - lndijche Colonien van , den Staat, teelt, (zynde de Prysvraag N. 258.) ais zynde des r.an Comm. geenszins zoo bezwaarlyk , } en akyd zeer wenfchelyk voorgekomen. De , Berichten en Bevvyzen zouden moeten worden ii> , geleverd vóór ultimo September «790. en de Pra> , mie zou zich uitftrekken tot ultimo Sept. 1793." Op elk van deeze Artykelen afzonderiyk gedelibe* reerd zynde , heeft de Vergadering zich daar mede geconformeerd , en zyn H. H, Commisfarisfen voor genomène moeite en gedaan rapport bedankt. Vervolgens heeft de Commisfie tot de Zeevaart en Visfcheryen gerapporteerd: „ Dat zy op last deezer Vergadering geëxamineerd , hebbende het Advis , ingekoomen op de Verban* 9 de-  RESOLUTIEN, 1788. 85r , deling over Gcftrande Schepelingen , onder de Zirt, fpreuk : De uitkamt zal het heren ; (P. vanDe, liber. 1787. N. 14. bladz. 6.) , van oordeel is da , Departementen , welker Advifen nog mankeereri daar over nader aan te fchryven , en aan D. D. , over te laaten , om dan pro re nata hier in te han, delen. , En dat het te laat ingekoomene Stuk over de , Geftrande Schepelingen, onder het Devis: Bet be» g'nJel gaat hier vast ; in geenen deele in aanmer, king kan komen , als niet in practyk kunnende ge, bracht worden , zoo wegens de Stormen en hoo, ge Zee , als uit hoofde der groote confufie , en , gebrek aan fuhordinatie , welke by het (ïranden , van een Schip altoos onder de Schepelingen plaats , hebben. , Dat men voorts ten opzichte van N. 17. van , dezelfde P. van Deliber. over het verminderen van , de Zalm , zoude behooren te perfifieeren by de , Refolutie van 1787. te vinden bl. 756. ; dewyl de , nadere Aanmerkingen of Byvoegfels van den Schry, ver de geconfuleerde Departementen niet gunftiVer , als in 't voorgaande Jaar hebben doen advifeeren. , En is voorts van oordeel, dat de Prysvraagen , N. 204, 367 en 370., welke met ultimo Septem, ber 1786. geëxfpireert zyn, nogmaals behoorden re , worden uitgelchreeven , om te beantwoorden vóór , ultimo Sept. 1790. en uitteflrekken tot 1793. , Voorts overgegaan zynde tot de Poinclen var. , Deliberatie voor het Jaar 1788. is zy van oordeel , dat men met het Rapport wegens de Zeevaarendl 9 Jon-  8$s RESOLUTIEN, 1788. , Jy.igelhgen zoude kunnen genoegen neemen , eü , dat men in het volgende Jaar over de continuatie , daar van zoude dienen te delibereeren , waar toe de , respective Departementen zouden behooren verzocht , te worden , zich te bekwaamen op de Middelen ,' , om de abuizen , die daar in mogten plaats hebben, , op de best mooglyke wyze te redresfeeren , en dè , uitlooving van 10 Prcemien voor het Kweekjchool , te continueeren. , Met betrekking 'ot N. 11, zynde het Rapport , van den uitjlag der Prcemie op het bieijcn van Buis, Haringnetten , heeft zy het genoegen te kunnen , mededeelen , dat deeze poging van den Oeconom. , Tak in zoo verre althans effect heeft ge forteer t, dat , van het Departement Èhkbuizen bericht is ingeko. men , dat aldaar door omtrent 30 Kinderen eene , zeer aanmerkelyke quantiteit Netten gebreii was , , en de Premie van f 5 : 5 : aan drie met die varo , f 2 : 1 o : aan negen anderen, ingevolge de Prys, vraage , zyn afgegeeven. — En dat zy daarom „ , fchoon van andere Departementen géén Berichten , zyn ingekoomen , van gedachten zou zyn, dezelve Premie voor dit Jaar te continueeren ; doch dat , men teffens de overige daar by belang hebbende , Departementen nader zou behooren aantefchryven , , om voor de volgende Algemeene Vergadering be* , richt te geeven , of 'er tot hunnent met deeze Pra> ' mie wezentlyk nut. gefchied. En dat men voorts l de geëxfpireerde Prysvraag N. 4G4. niet meerder , zoude behooren uittefchryven. , Voorts neemt zy de. vryheid deeze Vergadering - in confideratie te geeven , of het niet nuttig zoude  RESOLUTIEN, 8a3 I l^o £ N- ao''' we!ke h« Jaar ,\l * fSfch"^en , nogmaals te repeteereö , door dezelve in de Couranten apart te SS* ' Som -d8t de Plagen vaSn , Occonom.Tak weimg lieden in handen koomen , waardoor men dan ook waarfehynlyk gefrusS , is geworden , van deeze Vraag al wat I pfZZ , gedeeltelyk, beantwoord te ziern" ^ Waar mede zich de Vergadering insgelyks heeft geconformeerd, en is de Commisfie voor ha ri nomene moeue bedankt. S „ Waarop met opzicht tot het Antwoord over deti Aalm , onder nec uevis . 0 - ' bladz. 7s6 heeft de Heer Gedeputelde va hef Oei P ement Dordrecht, uit naam des Schryv^sgeac cepteerd de Meiaüle en h J tot opening van het Billet, en is by het Sn val h tzelve gcbleekeh te zyn CoUltis^c" Secretaris te Streefkerk ; waar op eeddC De Cómmi^e der Nuttigt Foor ftellen O 0 a  b5i| RESOLUTIEN, 1788. , Met betrekking tot N. i$. van de P. van Bef. bladz 11., zou de Commisfie van oordeel zyn , ' dat deeze Jongelingen niet voldaan hebben aart ' de vertischtens van dè Prysvraage N. 500 . Zy ' hebben , wel is waar , ons eenige Prenten toe! gezonden , waaruit blykt, dat A. in het behandefen van het Graveeryzer goede vorderinge gemaakt ' heeft; en dat B. zich op het Kaart - en Lette)' invien heeft toegelegd ; maar daar zyn gééne de minite bewvzen , dat zy in de tekenkunst behoor! lvke eronden gelegd hebben ; fchoon dan de Commisfie wel faciel zoude willen zyn ten opzichte van ' den eerften , kan zy echter niet befluiten tot het ' aeeven van het Jaarlyks douceur , voor en aleer hy , voldoende bewyzen zal hebben ingeleverd, en aan , D. O. overgelaaten. , Voorts heeft de Commisfie overwogen de twee ncëx/vireerde Prysvraagen ultimo September 1786. ' en zoude van gedachten zyn , dat N. 371. zoude ' moeren voor vervallen gehouden, en N. 373. ge' continueerd worden tot 1/90. en 1703., en dat ' N <;o 91 en 9+. uit de Conceptvraagen zouden \ behooren voor dit Jaar gepasfeert te; worden; doch du N soo. der Prysvraagen , welke geëxfpireerd ' Zyn ultimo September 1787 , zoude behooren ge\ continueerd te worden tot 1792." Met het welk de Vergadering zich heeft geconformeerd , en de Commisfie voor genomene moeite bedankt. Eindelyk heeft de Commisfie tot den landbouw uitgebracht een gedeelte van deszelfs Rapport, gaande over het jaar 1787. luidende aldus:  RESOLUTIEN, 1788. 855 De Commisfie tot den Landbouw heeft de eer , arm deeze Vergadering te rapporteeren en te advi, zeeren : , I. Dat, haars oordeels , , i. Het eerfie Antwoord , om de Bouwlanden , van Hoefbladen te zuiveren, getekend a. Ik werk , altyd met groote vlyt, geheel afgekeurd, doch het , tweede b. Om tot nut te zyn in den Landbouw , , met de Zilvere Medaille en 10 Ducaaten bekroont, , en gedrukt behoore te worden , indien de Schryver , vryheid geeft, dat het Billet geopend, en het Stuk , gedrukt worde. , 2. Het Middel, tot afweering der Boom • of , Plant luizen , is ons onvoldoende voorgekomen. , 3. Gelyk ook de Schryver over bet beplanten }.. van Moerasfige Gronden aan de Prysvraag niet vol, daan heeft , terwyl daarby de gefielde tyd nog niet , verloopen is. , 4. Den Schryver over bet Rosfement, oordee, len wy verdiend te hebben de halve Piaemie , dat , is , 25 Ducaaten , mits dat hy behoorlyke Getuig, fchriften levere, en vryheid verleene, dat zyn Billet i geopend , en zyn Antwoord gedrukt worde. , 5. De beide Antwoorden , om Landen van het , Mos te zuiveren , zoo wel a. als b., zyn onvol, doende gevonden. , 6. Over het Broeijen van het Hooy , kan nog , niet geoordeeld worden , om dat de bepaalde "tyd ^ nog loopt. O 0 0 2 $ f. De  8^6 RESOLUTIEN, 1788. , 7. De Schryver over het Kankeren der Boomen , heeft wel niet aan de Prysvraag voldaan: ook is zyn , middel van Infnyding niet nieuw: echter, dtwyl /y, ne Verhandeling veele goede zaaken behelst, ver* , dient zy gedrukt, en de Schryver met de Zilver e , Medaille vereerd te worden , als hy toelbaat, dat , zyn billet geopend worde. ,11. Ten opzicht der in September 1786. ge, è'xfpireerde Prysvraagen, zouden wy adviseren vuor , de continuatie deezer Vraagen: , 1. Prysvr. N. 224*. bl. i2t. mirs in plaats der , woorden , hy andere Natiën in den Landbouw ge, bruikt wordende , te (lellen : tot hier toe by ons in , den Landbouw niet gebiuikt wordende ; en vervol, gens aldus : „ Het Bericht, met het noodig bé„ wys der genomene Proeven, inteleveren vóór of „ op ultimo September 1790. Strekt ^ich uit „ tot ultimo September 1792." , 2. N. 242. bl. 127. Berichten en Bewy , zen inteleveren vóór of op ultimo Sept. 1792. , 3. N. 310. bladz. 172. , 4. N. 3x3. bladz, 174. , 5. N. 318. bladz. 176. buiten de geene, waar , mede men zich tot hier toe behelpt. , 6. N. 383. bladz. 242. Deeze vier met deeze , tydbepaaling: „ Berichten en Getuigfchriften in,, releveren vóór of op ultimo September 1789. — „ Strekt zich uic tot ultimo Sept. 1791." , Daar  RESOLUTIEN, 1788. 857 , Daar tegen zouden vvy pasfeeren: , I. Prysvr. N. 308. bladz. 172. 5 2. N. 316. bladz. 175.. , 3- N 317. bladz. 175 sis zynde beantwoord. , 4. N. 437. bladz. 283. , III. Uit de Conceptvraagen zouden wy , 1. N. 25. pasfeeren. ; *\ N- volgens de Extenfie , reeds in de Re, lolutie bladz. 790, opgegceven. , 3. N. 23. pasfeeren. » 4, N. 10. dus gefield: „ Voor den geenen , die de beste wyze uitvindt, om goeden Ihuiep „ op de minstkostbaare wyze te teelen , en in fbac „ is om ze tot die zagt-zuiver- en fynheid te bren„ gen, dat ze zonder geklopt te worden, kan wor„ den gebruikt om louw van te flaan , met Pröe- „ vengeftaafd; eene Premie van 25 Dued „ Berichten en Bewyzen inteleveren vdór of op uit „ September 1789. Strekt zich uit tot ultimo j> september 1792." , Wy zouden voorts nog advifeeren , om te pas, leeren deeze, volgende Conceptvraagen : ' o N' 2cf' Zynde reeds gePasreerd in de Jaaren , J784, 1785. en 1786. by gebrek van de opgaaf , der Kenmerken Refol. bl. 483. 624. ?i0. naam, lyk de Bilzugt der Kalveren. > 2. N. 19. O 0 o 3 , Wy  853 RESOLUTIEN, 1788. , Wy zouden , ftond het aan ons , rojeeren r , 1. N. 6. , 2. N. 18. zynde de uitgefchreevene Prysvraag, | , N. 387. bladz. 243» « N 7 welke nu wordt uitgefchreeven, vol, gens de Extenfie in de Refol bladz. 79a. N j- Deeze behoord, onzes oor¬ deels tot de Scheikunde, om eerst te onderzo* 9 ken , 'of de Gagel op deeze wys van nut kan zyn ; , en dus te pasfeeren. 5 N 9. Om dat de Hollandfche Hennep voor , Zyldoek beter is , dan de Uitlandfche. 6 N "i. Als zynde reeds bekroond door del , Maatfchappy tot den Landbouw , te Jmjlerdam ; , te pasfeeren." Het welke , ftuk voor ftuk zynde overwogen, de Vergadering zich daar mede heeft geconformeerd. .Qjfi  RESOLUTIEN, 1788. 859 Op Maandag den 14. July 1788. des Voormiddags de der-ie Sesfie gehouden. Prafent de Heeren Direcleuren van Riemsdyk, Prarfident ; Patyn , van Bcrck , Boos en Teding van Berkhout ; Benevens de Heeren Gedeputeerden der respective Departementen van Dordrecht, Delft, Leyden (gereprsefinteerd door Amfterdam') , Amfterdam^, Gouda, Alkmaar (gerepraefenteerJ door Hoorn) Hoorn, 's Hage, Maasfluis, Zaandyk en Utrecht. Waarin de Extenfie van het gerefolvccrde op de vorige Sesfie is gerefumeerd' en geapprobeerd. Voorts is door den Heer Prasfident gecommuniceerd de Acte van Oualïficatie van het Departement Delft op de H. H. Mr. F«. vandkk Bukcii, Wz. Dirigeerend Lid; A. Callenbukgh Baarimans, Secretaris ; Mr. Thomas Güillelmus Mai/.onnet, Jan Pennis , Theodorus Faüll , Abr. van BomMt LfiN, A.L.M. Phtl.Dr. ; en van wegens het Departement Maasfluis op de H. H. Mr. Bautholojmeus Kooy , Dirigeerend Lid ; en Pieier Sch m , Thefaurier van het voornoemde Departement, te zamen , en ieder byzonder. O 0 0 4 Voorts  Sf5o RESOLUTIEN, 1788. „ De Heer Vaillant , Gedeputeerde van her. , Departement Amfterdam , heeft ter Vergadering , , voor zoo verre de Departementen der prafente Le, den daarby belang hebben, gecommuniceerd: , Dat de Leden , uitgemaakt hebbende de Com, misfie ter Directie van dat Departement over het , Jaar 1784., met betrekking tot de verantwoording , der Ingezamelde Penningen , ter gelegenheid der , overftrooming van 'sLands Rivieren , in dat Jaar , voorgevallen , aan het verzoek deezer Vergadering , by Refolutie van het voorige jaar te kennen gegeeven > had voldaan ; echter met die befcheidenheid, , welke meenden dat omtrent de perfoonen , daarin , gecoucerneert, voegzaam was, en dus door den , weg van perfuafie , welke gewoonlyk beter het , doel treft dan die van bedreiging, op eenen hoos gen toon , welke de voorzichtigheid vorderde , in deezen te menageeren , ten einde de achting dee, zer Vergadering , welke eigenlyk daarin gééne be-* . fchikking had, en welke Refolutie zy met verwondering vernomen hadden , niet te compromitteeren. Dat zy thans zo verre waren gevorderd , dat dade, lyk een aanvang mqt drukken was gemaakt, en tot , bewys daarvan hy de eer had één der Bladen re ver, toonen ; dat zyne Medeleden begreepen hadden , , nu de Algemeene Verantwoording kan opgemaakt , worden , dubbel en dus onnodig werk te doen met , eene provifioneele ; dat zy toezegging hadden, de , laatfte afrekening nog deeze Maand te zuilen btko, men , en alsdan volkomen gereed te zyn ; en dat , zy een Kaart van de Overftrooming by de Verant% wpording dachten te voegen, Dat hy met zich , gebracht  RESOLUTIEN, ,788> %6t , gebracht had eenige Papieren, waarvan hy aan ee, ne Commisfie uit de medegeconrribueerd hebbende , Leden van deeze Vergadering , welke hy verzoek , dat uit Heeren Directeuren metéénofmeerG-depu, teerden van de respeftive Departementen wie'rd be, noemd , gereed was opening te geeven , om daar- ' T lQ ïynfe^ Zien de wvze ' °P welke meerge, dacnte Leden hunne rekening zouden inrichten, en , aan te tooncn, dat het achcerblyven der Veranr, woordmg geenzints aan zyne Medeleden noch aan , hem was te wyten." En zyn H. H. Gedeputeerden van Amfterdam , door de Vergadering voor hunne genomene moeite, onvermoeiden yver, en gedaane communicarie, wel Jpcciaal en allervriendelykst bedankt, met verzoek van de goedheid te hebben, van dit voor hen zoo lofJyk Werk op deeze wyze ten einde te brengen. Hierop heeft de Commisfie tot den. Landbouw haar Rapport vervolgd , gaande over het erootfte gedeelte van 1788 : „ De Commisfie tot den Landbouw heeft de eer , aan deeze Vergadering te rapporteeren, aangaande , de Stukken , in haart handen gefield i , 1. P. van Deliberat. bladz. 2. Art. 8. Dat aan , haar zyn ter hand gefield cemgt Wortels van Al\. , Jan -Zaad, alhier te Haarlem geteeld, door den ° 0 0 5 , Hem  362 RESOLUTIEN, 1788. , Hortulanus , A. Bolleurs, met een Bericht, 9 van deezen inhoud: Men kan het Zaad zaaijen in een' warmen Dak óf Trekkas , of ook op hel loude Veld, alwaar het . \ zelve even goed opkom : — De plantjes ver, plantbaar zynde , moeten op het einde van April op eenen goeden , welbehouwden , en dik bemisten ' Grond , op liedden van vier voet breed, daar ne: vens een pad van twee voet , een quart voet van , den anderen geplant worden ; voorts , geduurende den Zomer van het Onkruid gezuiverd en Jchoon gehouden , fpit men op het einde van Otïobtr de Aarde uit de paden , en brengt dezelve op de Bedden ' ter dikte van drie quart voet, e» laat haar zoo den Winter overftaan. - Het daaropvolgend Voorjaar komen'er Spruiten door de daau,p gedaane Aarde ! heen; zulke, een vinger lang zynde, opgetrokken, kunnen verder tot Voortteeling ( op bovengemelde wvze behandeld ) dienen , 'f welk gemaklyker i ! als uit Zaad, (mits vet (taande, dat men ze aLe niet moet afnemen , dun zoude men de oude Plant ! van baar natuurlyk Jap berooven). — i« bet tweede Jaar delft men de tortels tri de Maand ' Ottobcr of November uit , daar men dan van ieder \ Plant dusdanige Wortel (de eene iets minder de andere iels meer) van gewint — Dit heeft de Ondervinding geleerd , door bet gekreegene Zaad van den Wel Eerwaarden Heer v ander Aa, en \ door my op bovengemelde wyze getraceerd. , A. B O L L E U R S. ' Wv zouden hierop advifeeren ; den Zender , uit , naam der Vergaderinge, te doen bedanken, met  RESOLUTIEN, 1788. #63 , verzoek , dat hy met zyne Proeven aanhoudc ; van , den uitfiag derzelve , en van de wyze, waarop by , de Wortels in het klein droogt , en van den ouder, dom der Wortels, welke by zendt, bericht geeve, , en zich verder gedraage naar inhoud der Refolutie , , bladz. 789. , a. Art. 9 over de Moederkwaal, is alleen een , os.voldoend Advis ingekomen, terwyl de twee an, deren , eerst geconltileerde Departementen , niet , meer in weezen zyn : weshalven de Commiffie ad, vifeert , dit Stuk nogmaals aan twee of drie Dc, parementen te zenden , met verzoek , dat voldaan , worde a.m de Vraage, in de Refol. 1786. bl. 706. , voorgefteld , ten einde op de volgende Algemeene , Vergadering hier over uitfpraak te doen. , 3 Art 10. 'Er zyn gééne Berichten van Proe, ven ingekoomen omtrent het Middel, om de.Kool , te beviydcn van de 1 Witten Myworm , opgegee, v n in de Refol. van 1; 86, bladz. 706. , waarom , hetzelve op nieuw aan de oplettendheid dei Leden , aangepreezen wordt. , 4. Art. ir. Van de Konstmesten , zyn alleen , eenige Berichten ingekoomen van PJaa fen , waar , dezelve niet gebruikt worden : hierom zouden wy , van Advis zyn , deeze zaak alsnog aan de opletten, heid der Departementen , alwaar dezelve in gebruik , zyn , byzonder mede aan dat van Breda en V Gra, venhage , ingevolge de Refol. van 1780. bl. 708. , aan te beveelen. , 6. Art. 20. De Zendfier van het Inlandsch Vlas , heeft haare manier van behandeling opgegeeven, en ? vry-  86*4 RESOLUTIEN, 178S. , vryheid verleend om haar Billet re openen; tevens , verzoekende , dat aan haar , in plaats der Goude , Medaille, welke haar in het voorleeden Jaar ( Re, folut. bl. 7880 i* toegelegd , gegeeven worde de , kleine Goude Medaille , en het meerdere in Geld , , om dat uittedeelen aan de Werkers en Werkflers in , het Vlas, Alleen ontbreekt het vereischt bewys , , dat het Inlandsch Vlas is. Doch , dewyl wy gcin, formeerd zyn , dat die bewys ligt te bekomen is, , durven wy wel advifeeren , om , na het inkomen , van hetzelve , aan de Zendfter , door H. H. D. D. , de kleine Goude Medaille , en 't meerdere in Geld , te doen zenden , en het Bericht te doen drukken. , Ten opzicht der Prysvraagen , wier Termyn , met ultimo September 1787. is geëxfpireerd, zou, den wy van Advis zyn , dat behoorden te worden , gecontinueerd deeze volgende: , 1. N. 302. bl. 169. Berichten en Bewy- , zen inteleveren vóór of op ultimo Sept. 1790. —— , Strekt zich uit tot ultimo September 1792. , 2. N. 306. bladz, 171. , 3. N. 439. bladz. 284. , 3. N. 441. bladz. 285. Alle drie met dezelfde , Tydsbepaaling. , Maar deeze te pasfeeren: , 1. N. 319. bladz. 176. , 2. N. 390. bladz. 245. , 3. N. 391. bladz. 245." Waarop Artykel voor Artykel is in overweeging genomen en gearresteerd. Voorts.  RESOLUTIEN, 178S. 8ó$ Voorts heeft de Commisfie , voor dit Jaar gede. cemeerd tot bet naazien en fluiten der Rekenin* het vo'gende gerapporteerd: „ De Departementen van Amfterdam, Rotterdam, , Hoorn , en 's Gravenhage, met by voeging van dat , van Utrecht , zynde in dit Jaar gecommitteerd tot , het Examineeren der Rekening van January 1787. , tot January 1788. , hebben de eer aan deeze Ver, gadering te rapporteeren : dat zy de gemelde Re, kening, met alle vereischte naauwkeurigheid, heb, ben nagezien , vergeleeken met die van het 'vorige ■> Jaar , en de l'irgaaven , met de overgelegde Qui, tantien accordeerende , en alles behoorelyk verant, woord bevonden : hebbende ook infpeétie genomen , van de Gelden en Effecten , hy dit Genootfchap in , cas, en aan hetzelve in eigendom toebehoorende » welke insgelvks in natura voorhanden, en in go°, de orde gezien hebben , weshalven zy gééne zwaa, righeid hebben gemaakt, de gemelde Rekening , wat hun aangaat , te rekenen en te approbeeren • , en tevens aan deeze Vergadering advifeeren , om , dezelve aldus te fluiten en te approbeeren. , Haarlem den 14. July 1788." C. Vaillant, wegens Amfterdam. Gilles Guoenbvelt , wegens Rotterdam. C. Carbasiüs , wegens Hoorn. M. Tydeman . wegens Utrecht. F. H. vandek Beets , wegens 's Hage. bed uikt'S dC Commisfie voor hunne genofl-ene moeite Vervol-  %66 1US0LÜT1EN, ifUi Vervolgens is door de MamfaBuur - Commisfie gedaan een gedeelte van derzelver Rapport , gaande tot het Artykel van Inlandjche Winkels ingeiloten. Waar mede de Vergadering , naa dat elk Artykel afzonderiyk was in overweeging genomen, zich heeft geconformeerd ; ook uit conhderatie, dat door iommtëe Departementen tot Conceptvraagen worden opgegeeven zoodanigen , welke reeds als Prysvnnageri zyn uitgeicbreeven of ingetrokken , zyn H.H D D. 'gequalifieéerd en verzogt , om voortaan dezulken met in de Conceptvraagen te doen drukken. Op Dingsdag den 15. July 1.788- $ 'Jardc Sesfie gehouden, des Voormiddags ten balf negen uuren. Prxfent de Heeren Direfteuren van Riemsdyk , Prcefident • Patyn , van Beuk , Boers, Tedmg van Berkbout en de Cock. Benevens de Heeren Gedeputeerden der respeéUve Departementen van Delft Lèyden gereprefemeerd door Amfterdam), Amfterdam Gouda , Alkmaar (gereprifenteerd door Hoorn), Hoorn, sHage , Maasfluis , Zaandyk en Utrechu Waarin de Extenfie van het gerefolveerde op de vorige Sesfie gerefumeerd en geapprobeerd zynde. Heef*  RESOLUTIEN, 1783. 86> Heeft de Manufactuur - Commisfie voortgezet en ten einde gebracht haar Rapport. • Waarop elk Artykel afzonderiyk in overweeging zynde genomen , heeft zich de Vergadering daar mede geconformeerd, en zyn H. H. Commisfarisfen voor hunne genomene moeite bedankt. — Gemelde Rapport luidt aldns: „ De Heeren Directeuren , Patyn en van , Riemsdvk , met de Gedepiueerdens van de De, partementen Leyden , Amfterdam, Rotterdam en , Utrecht , geduurende de Sesfien van de gecontinu» eerde Vergadering des vowkdenen Jaars, en deeze , gehoudene Elfde Algemeene Vergadering , uitge, maakt hebbende de Commisfie tot de Zaaken der , Handwerken en Fabricquen, hebben de eer te rap, porteeren : , Dat zy in verfcheiden befoignes hebben getracht , zich au fait te ftellen van de menigvuldige Artyke, len , hun ter onderzoek opgedraagen , en de Stuk, ken hun overgeleverd : Dat zy de volumineufe , Produiïien , daar toe relatif, met de meest moge, lyke attentie geleezen en overwogen hebbende, dan , ook omtrent alle dezelve in zoo verre gereed zyn , , dat daar op vruchibaare Refolutien zouden kunnen , worden genomen. , Dan , het zy hun gepermitteert, by praalahele , remarque voortedraagen , dat reeds by vorige Ver, gadering , en byzonder by de^ze, verfcheiden ftuk, ken tot onderwerp hunner overwegingen gemaakt , zyn , welken zy , onder verbetering , oordeelen , , niet anders dan , ingcvalle Heeren Directeuren de, zelve geheel dubieus vinden , of wanneer de Ver- , gade-  §68 RESOLUTIEN, 1783. , gadering oordeeld , da: de decifie op dezelve eed , nader onderzoek vordert , Commisforiaal gemaakt , te mogen worden , naardien de Wetten dicteeren , , dat Heeren Directeuren competeert her. opmaaken , der Conclufie uit de Advifen der Departementen , , welke over de Antwoorden op Prysvraagen ot In, gekomene Stukken zyn geconfuleert; zo dat, door , overgifte van al wat flechts handwerken en Fabric, quen betreft, in handen van de Commisfie , zoo , wel Heeren Directeuren in hun prerogatief, als $ de overige Leden der Vergadering in hunne vryheid , van Deliberatie zouden kunnen lyden ; wanneer , men althans fupponeert, dat de Leden der Com, mïsfie , door den tyd , uit hoofde van het vertrou, wen, waarmede de Vergadering hen vereert, door,. dien zy natuurlyk meerder gelegenheid hebben zich , in de zaaken, die haar worden ter hand gefteld , , kundig te maaken , zekeren invloed op de Deli, beraden verkrygen. , En , dat dit geavanceerde niet geheel zonder , grond is , zullen de Leden der Vergaderinge wel , penetreeren, wanneer zy zich herinneren, dat over , die invloed wel eens refiexie is gevallen in voon'ge , jaaren; waar uit dan ookgepioflueerd is eenige ver, endermg in de benoeming der Departementen , die , deeze Commisfie uitmaaken , het welk echter , in, dien het al eenige precautie tegen zoodanigeh in, vloed mocht zyn , geenzints oirbaar is voor de zaa, ken op zich zelve , welke toch best kunnen behan, deld worden door Leden, die in dat vak jaaren lang , gearbeid hebbende , by meerdere gelegenheid van , inzien en onderrichting , noodzaaklyk meerder kun, de móeten aequireeren, dan andere Leden, die niet , dan  RESOLUTIEN, 1733, Mg , dan zeldzaam hier verfcheinen , wanneer het dan , ook voor de Leden treffend is, naa veel ar-, beids, wanneer ren deezen opzichte Reflexien op, komen. , Commisfarisfen meenen , dat onder de hun ter , hand gefielde Stukken van deezen aart zyn : , I. Alle Ingekoomen Antwoorden op Prysvraa, gen , waar toe behooren , > 2. Alle Certificaten en Declaratciren Van gei fabriceerde of gedebiteerde ManufaEluu, ren ; en i 3- Alle de Berichten van Ceëtabü sfeer de Fa~ , bt icquen ; , Alle welke wy oordeelen , dat, ter Secrëtarye ria, gezien zynde met de Advifen der geconfuleerde De, parlementen , Heeren Directeuren moesten worden ' je"\ïand ,geftdd ' cn daar °P door Hun Eds. aan , de Vergadering gepneadvifeerd worden j door welk , middel ook het verblyf van de Leden , de Verga, dering uitmaakende , zal^ worden bekort, naardien , bet nu al twee Jaaren achter den anderen gebeurd , is , dat de Vergadering heeft moeten worden opce, ichort, om dat de Commisfie, op de menigte hun , ter hand gefielde Stukken niet konde gereed zyn. , Commisfarisfen dan overgaande tot de Zaakeri , zelve , zullen * r! Toi.cheeren de Verhandeling over den Öór- , zaak vin bet Verval der Fabricquen , en de MU* , delen tot opbeuring van dezelve ; waarom'tfenf z> , Pp f , m  grb RESOLUTIEN, 1788. 200 uk de ingekoomene Advifen der respeftive De' parlementen , als eigen lectuure , moeten zeggen , ' dat het is een Stuk van zeer veel gewicht , waar in ' de zaaken zelve zeer wel zyn behandeld , de voor-. ' geilagen middelen wel overdacht, en niet geheel ' onuitvoerbaar, doch boven het bereik der vermogens van den Oeconom. Tak; weshalven zy van ' Advis zouden zyn , dat dezelve behoorden te wor' den gedrukt, na dat ze alvorens zal gezonden zyn ' aan die Departementen , welke daar op eemgzints ' ^detailleerde aanmerkingen hebben gemaakt , met , verzoek om by wyze van aantekening , nevens de Periodes , welke zy by hunne Advifen bedoeld heb\ ben, te noteeren, wat zy meenden daar bygevoegr. of afgelaatén te moeten worden, wanneer het Stuk alzoo°weder in handen van Heeren Directeuren terug gekomen zynde , aan Hun Wel Eds. zoude kunnen worden overgelaaten , om het zelve op de , meest convenabele wyze uitcegeeven , en, daar het , behoord, bekend te doen worden. o Tot de gemaakte Frankforter Potten , bl. n T kt. 0. Refolut. 798. meenen Commisfarisfen ' nader Attestatien te moeten requireeren , dat ze m' derdaad geheel van Inlandfche Aarde zyn gemaakt ' en daar van eene genoegzaame quantiteit te beko' men is, om een Fabricq, by continuatie, aan den ' gang te houden ; dat voorts van den Fabricqueur, ' Len gewoone betaalinge , moet worden ontboden ' eetgelykAsfortement, als door hem is ova gezon' den : en dezelve geftelt in handen van dat Depane' men , welke dit Ver beproevinge , geduurende een ' laarheeft gevraagt , met verzoek om uiter yk een "Maand voor de volgende Algemeene Vergadenng ,  RËSOLÜTIEN, ,78i. 87t , dezelve Potten met hun finaal Advis aan den Alge, metmcn Secretaris- te zenden, terwyl echter dit Ar, tykel valt onder de prdabele Remarques even ge, maakt. , 3. Op de Garotten, hl 6. N. 10. Prysv. 265; , dat de Zender niet voldaan heeft aan de Prysvraage 5 , dat zyne overgezonden Snuif niet is in Carotten , , noch in quantiteit genoegzaam ; dat hy ook alleen , ofTereerr het Sousfen ; dat de Advifen van de meer, derheid der geconfuleerde Departementen , op de , quahteit ook ongunfiig zyn; om alle welke rede, nen de bekrooning van dit Antwoord behoorden te , worden gedech'neert: fjchoon dit anders behoorde , tot die Stukken, waar over haare praalable remar, que rouleert)* , 4. Dat de zaak omtrent het Glasraam in ZW„j bladz. 4. Refolut. 797. by voorige Vergadering is , afgedaan; dat de Prjemie , toen toegeweezen, aan , aan den Zender behoord te worden afgegeeven , en , by het Bericht gevoegt die onderrichting, welke de , Zender omtrent het inzetten der Hoekruiten nader' , heeft medegedeeld. , 5. Dat op bladz. 6. N. 1 r. Prysvr. 285. ovef , het Garen lilaauwverwen , dit Stuk ( 't welk wei der valt onder de prealabele Remarques) uit hoof, de der ongunfiige Advifen , behoord te worden ge~ , declineerd. ö , 6. Dat de Gedrukte Saayeni, bladz. 3. N. 48, Prysvr. 748. ingevolge de Advifen behoord te ivori den gedeclineerd. P p p' 2  872 RESOLUTIEN, 1788. 7 Dat , indien aan het tweede Lid der Prysvr. ■ op het Saffiaan-Leder, met opzicht tot Uitland' fche Vellen , door deeze Fabricq is voldaan, Hee' ren Directeuren behoorden te worden gequaliüceert * na het inkomen der Advifen op. de gezonden Mon' fcrs voor het vyfde Jaar, welke H, H.D.D. ge\ communiceerd hebben te zyn ingeleverd , pro rc , nata te handelen. 8 Dat omtrent de Monfters Roomgecouleurd l Aardewerk , Prysvraage, 334*. Comroisfarisien van den Heer Gedeputeerde wegens het Departement ! Utrecht , met zeer veel leedwezen vernomen heo1 bende, dat dezelve Fabricq geheel is vervallen, ge: disfolveerd , en de Gebouwen gefloopt , moeten ' advifeeren , dat dit Poinft , 't welk door de goede ' hoop van remfite , dikwils by de Vergadering een ' aangenaam < object van deliberatie en poging tot opbeuring van eene zoo belangryke Onderneeming ' geweest was-, als nu niet anders kan gehouden worl den , dan als vervallen. o Dat Commisfarisfen , nagezien hebbende een Declaratoir van de Regeering te Almelo , ten be' wyze , dat ook de tweede Jongeling aldaar feaert ' 1780. als Rietmaaters Knecht by H B.vink ' heeft gewerkt , en dat voldoende bevonden zynde, ' van gedachten zouden zyn , dat ingevolge de Rel folutie bladz. 755- de taie moet worden arge, geeven. Omtrent de Continuatie der Prysvraagen is de \ Commisfie van Advis , dat fan het Jaar 1787. be, hoorden te- worden N. 260.  RESOLUTIEN, i788v m N. 260. bladz. 135. gecontinueerd. , N. 262. bladz. 136. geroyeerd. , N. 264. bladz. 137. gecontinueerd metexdufie , van de beste. , N. 265. bladz-137. dito met verandering. , N. 270. bladz. 139. dito. , N. 274. bladz. 141. dito. , N. 275. bladz. 141. dito. , N. 276. 278. 279. niet weder uitteichryven. , N. 285. 332. 333. 334. 335. 33^ „38< , 340. 341. continueeren. » N- 3*4- gearresteerd met verandering. , N. 345. continueeren , doch daar in te voegen • zes Knechts in het werk te houden, 20 Ducaaten , enz. , N. 346. 350. intetrekken of pasfeeren. . N. 352. het Hoorn, continueeren. , N. 355. continueeren, 25 Ducaaten. , N. 407. continueeren. , N. 434- royeeren. , N. 456. 457. 458.. continueeren. , Van de Keuze uit de Conceptvraagen is , beflooten uittefchryven : , N. 68. op het Blik. , N. 67. volgens de Extenfie, gearrest. by Refol. , van 1787. bladz. 796. pPP3 .Uit  R E S O L U f I E N , 17SS. , Uit de Poinéten voor 1788. zyn , N. 272. 4°4- 4'7- gepasfeerd. N. 425. gepasfeerd voor een Jaar. ', N. 277. 405. 406. 409. 4>o- gecontinueerd. ■' N. 415. Grof Aardewerk, met verandering con« , tinueeren. IS. 419. 423. gecontinueerd, zonder de woor, den • de beste. , N. 454. 485- gecontinueerd. Dat ComraieOirisfen hier mede hopende te hebben voldaan aan de intentie der Leden , voor zoo ' verre de zaaken , die tot het Reces der voonge * Vergadering behoorden, aangaat, alvorens overce! gaan tot die, welken de aangevangene Elfde Alge- meene Vergadering betreffen, zullen befluiren met het ongerefumeerd gehouden genotuleerde over de * Fabricq van Mr. Wilcocic «771 Compagnie, en , daarop aanmerken , dat zy zich verfcheiden uuren achter den anderen hebben moeten ophouden met ' de lefture van een doorftudie tot fcrupuleuze acura\ tesfe meer dan gewoon ampel ContraSt van As/o- ciatie, tusfehen den Heer C. van Na aks en en ' M. Wilcock aangegaan, waarin, als ten wel! ker overftaan het zelve gefteld is, wel paroisfeercn Heeren Directeuren van den Oeconomifchen lak , , en nominatim den Heer Deckek , maar met als , comraéteerende partyen j Dat Commisfarisfen uit , geen Artykel van het zelve kunnen opmaaken , dat , daar uit zuu kunnen worden geëlicieert, als of den , Oeconomifchen Tak aanfpreeklyk zou zyn voor ee- nige gchulden , ten lasten van dezelve Compagnie- * tó-s* ? fch?p  RESOLUTIEN, 1788. 875 , fchap loopende , maar in tegendeel veel eer aan, fpraak heef: op dezelve , wegens opgefchoten Per., ningen : Uat Heeren Directeuren derhalven in de , fituatie , zo als het Contract thans legt, voorzich, tig hebben gehandeld met geen antwoord te geeven , op de beide Brieven van de Heer van Na aksen, , naadien de overneming van de Fabricq te haglyk , was , en de renunciatie hem veelligt voet zou ge, geeven hebben , om zich van alle gehoudenis aan , den Oeconom.Tak ontflagen te rekenen: Dat Hee, ren Directeuren in geen van beide gevallen ter de, cifie waren gequalificeerd , buiten confent van de , Algemeene Vergadering , om welke redenen Com, misfaristen ook meenden , dat het Rapport van de , Manufacluur - Commisfie van 1787, zoo ver het , Poinct der Fabricq van Wilcock en Comp. be, treft, met de confirmatoire ReibJurie daarop geno, men, behoorden gehouden te worden voor gert, fumeerd. Dan aangezien H. H. D. D. aan Com, mislarisfen hebben gecommuniceerd , dat de Heer , van Naarsen, hoe gratieus ook dat Rapport, , en de Refolucie daar op genomen , voor hem was , gevallen , geweigert had , het voorgeflagen Decla, ratoir te geeven ; van Advis zouden zyn , dat die , Refolutie thans behoorde te worden ingetrokken , , voor zoo verre de remisfie der Schuld , of het daar , by vervat ontflag aan den Heer van Naarsen , betreft, en dat de Oeconomifche Tak zyne pra> , tf'nfie , als concurrent Crediteur , op die Compa, gniefchap behoord te behouden en te doen gelden , , zonder echter den Heer van Naarsen, voor , als nog , daar over met Procedures te vervolgen: , Dat eindelyk H.H.D.D. behoorden te worden ge, qualificeert, om met de Heeren Lestevenon P P p 4 » en  87ö '• RESOLUTIE N , 1788. , en Hoofman , welke Heeren by de oprecbïing , dier Fabricq mede eenige Penningen daar toe had, den gefourneert, deconcert te handelen ,. ten einde , deeze tajdieufe zaak met het beste oogmerk ter be^ , vordering van den bloei der Fabricquen aangevat » , buuen verdere kosten voor den Oeconom. Tak op , de meest convenabele en fecuurfte wyze tot onderling genoegen uit de wereld te helpen, , Dat Commisfarisfen , voor zoo verve betreft de , Zaaken , (taande ter overweeging van deeze Ver, gadering voor het Jaar 1788 : , 1. Hadden nagezien hel Declaratoir van 'r De, -parlement V Hage , ten behoeve van Catharina , Hee rin o, wegens het Onder wys van Kinder er. , in het Spinnen , en , dat in order bevonden wee, zersoe, ook de Premie van vier Ducaaten aan haar , behoord te worden afgegeeven. , 2. Dat met opzicht tot de Middelen , om het , Dehiteexen van Vreemde Manufaauurcn voor ln, landjche te beletten , géén andere zyn gecommuni, ccei t, dan reeds voor twee Jaaren door het Depar-: 3 ttment van Amfterdam, Refol. bl. 715. , 3. Dat zy de ingekomene Berichten , betreffen, de de Effecten der Spinneryen en Manufatiuuren , , geëxamineert hebbende, dezelve, noch in getal, ? noch in detail, genoegzaam hebben bevonden, ora , daar uit eene behoorlyke Conduite optemaaken , zo , dat de Vergadering daar op zou kunnen refolvee» s ren ; weshalven zy v?.n gedachten zouden zyn , dat ^ git £pjn$ behoorden te vyordtn gecontinueei t, cn > de  RESOLUTIEN, ,7gg. , de Departementen nader verzocht om gedetailleerd , bericht, als mede afzonderlyk van den (laat der by , hen bekroonde Fabricquen, , 4. Dat Commisfarisfen mede geëxamineert heb, bende de Stukken, hun overgeleverd , betrekkelyk , een Schema voor de Premien op het Spinwerk , be, vonden hadden , dat de respective Departementen', , ingevolge de Refolutie van deeze Vergadering des , voorledenen Jaars, daar over onderling hadden ge, correspondeert , en hunne wyze van behandeling , eikanderen medegedeeld ; dat deeze Corresponden, tie vervolgens by Heeren Directeuren was ingeko, men , waarom Commisfarisfen van gedachten zou, den zyn , dat dezelve wederom behoorden te wor, den gezonden aan het Departement Delft , met , verzoek om uit deeze Collectie te willen concipieeren , een Schema , dat tot een algemeen richtfnoer zou , kunnen dienen , en dat inmiddels de gewoone Pree, mien op het Spinwerk voor een Jaar behoorden te , worden gecontinueerd. , 5. Dat was ingekoomen eene Mhfive van het , Departement Arnhem , houdende Communicatie , , dat onder opzicht van de Magillraat derzelver Stad , was opgericht een Spinjcbool, waarvan het Regle, ment nevens de' Misfive was gevoegt; dat hetzelve , de gewoone Premien op het Spinwerk hadden uit, gegeeven , en verzochten den Schoolmeester in dat , Spinfchool te remunereeren. ■ Waaromtrent , Commisfarisfen mcenen , dat het Departement be, hoorde te worden bedankt voor de gegeevenc com, municatie ; dat, alzoo uit de Misfive bleek , dat , hetzelve verfeerde in de opinie , als of de Premien P P P 5 , op  g78 RESOLUTIEN, 1788. , op het Spinwerk waren ingetrokken, weshalvén daar , van behoorde te worden gedesabufeert, en te ken, nen gegeeven , dat de uitgegeeven Premien in re, kening zouden worden gevalideert. Dan dat in dé , remuneratie van den Stads Schoolmeester niet kan , worden getreden-, uit hoofde der Refolutie, te vin, den op bl 500. en de Prysvr. N. 413*., by welke , de Schoolmeesters, in dienst van Communheiten , waren uitgefloten; dat voorts het Reglement behoorden te worden gezonden aan het Departement van ' Delft , om daarvan ( des verkiezende ) gebruikte , maaken by het concipieeren van het Schema. , 6. Dat mede hadden geleezen eene Misfive van s het Departement Enkhuyzen , met communicatie,' , dat aldaar federt het Jaar 1780. was opgericht een , Werkhuis , waarvan het Reglement overzond ; dat , deeze oprichting was geweest van zoo veel gevolg, , dat geduurende de eerfte vyf Jaaren , meestal door Kinderen en fchame/e Lieden , aan Arbeidsloonen was verdient eene fomma van omtrent ƒ 16000 - : \ dat Heeren Directeuren van dat Werkhuis , verno, men hebbende , dat de Oeconomifche Tak van tyd , tot tyd Premien tot encouragement van diergelyke , onderneemingen had toegeweezen , zich by de Leden van het Departement hadden geadresfeert, ten , einde dezelve hunne goede officien mede ten behoc , ve van deeze Inftitutie wilden aanwenden ; dat bovendien door dezelve Heeren in dat Werkhuis was ' aangelegt een Br eifch ooi voor Buis- Haringnetten , ' dat de Leden van het Departement daaromtrent aan \ de Breidflers aldaar hadden uitgekeerd de Premie daarop uitgefchreeven. Dat Commisfarisfen ' het Artykel van deeze Misfive , voor zoo verre * , het  RESOLUTIEN, 1788. 879 , hec Breijen der Buis - Haringnetten betrof, had, den gecommuniceert aan de Heeren Gecommitteer, dens wegens deeze Vergadering tot de Zaaken van , de Zeevaart en Visjcheryen , welke Heeren dan , ook daarvan, op gisteren, hadden rapport gedaan, , en omtrent den verderen Inhoud van Advis zouden , zyn , het zelve Departement te doen antwoorden ; , dat de Vergadering deeze Effecten van de lnduflrie , door den Oeconomifchen Tak aldaar opgerecht , , met veel genoegen had vernomen , en verzocht dat , de Commisfie ter Directie het welgevallen der Ver, gadering over derzelver loffelyke onderneeming,. en , de aanmerklyke prcgresfen van dat Infiituut, aan , Heeren Directeuren van hetzelve wilden betuigen , , en Hun Eds. te communiceeren, dat gerechtigt wa, ren , om gebruik te maaken van de Refolutien des , Oeconomifchen Taks, met opzicht tet de Premien , op het Spir.werk, te vinden op bladz. 73. N. 169. , der Prysvraagen ; dat voorts het Reglement, even , als dat van Arnhem , behoorde te worden medege, deeld aan het Departement Delft, om te dienen , als by het voorig Artykel gezegt is. , 7. Dat dezelfde Communicatie , van gerechtigt , te zyn tot de Premien op het Spinwerk, behoorde , te worden gegeeven aan het Departement Hinlopen, , het welk gemeld had , dat in het Jaar 1787. door , 13 a 15 Kinderen waren gefponnen i86&6£pond , Hennip. , 8. Dat op zekere Misfive van een Nagelfmit te , Nymegen , klaagende over verval der eertyds bloei, jende Fabricquen van dien aart aldaar , en verzoe? kende adfiftemie om tegen de Buitenlanders te kun- y nea  88o RESOLUTIEN, 1783. nen markten , byzonder behoorden te worden gelet , en dezelve aangemoedigd , door meerder faciliteit te brengen in het getal van Knechts , by de , continuatie der geëxfpireerde Prysvraag op 'ïzer* werk met den Handbamer geoeffend , bladz. 189. , N. 315- , 9. Dat Commisfarisfen , met opzicht tot de , Inlandfche Winkeh , van gedachten zouden zyn , , dat alzoo de Premien op de kleine Winkels tot de , waarde van f 3000. toe , met het Jaar 1791. ex, fpireerde , die op de Groote tot denzelven tyd be, hoorden te worden gecontinueerd, om alsdan te , beter voor beide loorten te gelyk , des noodig be, vonden zynde , eene naadere Extenfie te kunnen , formeeren. , 10. Dat omtrent de Lysten der Fabricquen den Algemeenen Secretaris behoorden te worden verzocht van die, welke voorheen door eenige Departementen waren opgemaakt en ingeleverd , eene Alpbabetifche Lyst te doen opmaaken , van elke Plaats , doch zonder de Namen der Fabricqueurs , en dezelve te zenden aan die Heeren , wien door Heeren Directeuren zou worden verzocht bet opdellen der Memorie , welke door het III. Poinct van Deliberatie word bedoeld. , Eindelyk zullen Commisfarisfen , omtrent het , eaibaras&DC Artykel van het Pyelaken , of wel ei, gontlyk de Pretenfie van Jacobus B ronk, hu i1 , gcappuieerd door het Departem, Leyden , , ter hekooming van 150 Ducaaten , als hebbende , opgericht en aangehouden eene Nieuwe Fabricq , , waar  RESOLUTIEN, 1788. 88r , waar mede aan 50 Menfchen een rond Jaar lang , werk is verfchafc, hunne gedachten medetedeelen. , Zy zullen Uw Wel Eds. niet ophouden met de , hcrhaaling der Argumenten, vervat in de ampele , Memorie , by de naastvorige Sesfie door den Heer , Vaillant, reprafenteerende het Departement , Leyden , de Vergadering voorgeleezen ; maar al, leen zeggen hun voorgekomen te zyn , dat Jac. , Bronkhuizen , inderdaad , wel zoo veel Geld , aan Arbeidsloonen tot het gefabriceerde Pyelaken , heeft uitgegeeven , dat 50 fvlenfchen daar uit een , modicq beftaan hebben kunnen erlangen; doch dat, , zoo zy meenen , de intentie der Vergadering, by , het uitfehryven der Prysvraag geweest is , om eene * Fabricq in de Iiepublicq te vestigen , waar door , 5oMenfcben, geduureride een gantsch Jaar, wier, den aan de kost geholpen , zonder tusfehen beiden , tot andere Manufacturen te worden geëmployeert; , dat op die wyze , zoo als het bleek , en door het , Departement niet ontkend wierdt , dat zy door , B ronk huizen waren geëmployeert, een min, der getal Arbeiders, geduurende denzelven tyd, de , zelfde Sornme aan Arbeidsloonen hadden kunnen , verdienen ; dat hy dus , nog aan de intentie , nop, aan de letter der Prysvraage , kan gerekend worden , te hebben voldaan. Dat wel in denjaare 1785. , aan hem de Premie voor het in 't werk houden van , 40 Menfchen is toegeweezen , maar dat daar uit , niet by confequentie moest worden getrokken , dat , hem daarom thans de Prys zou toekomen , aange, zien de Vergadering als toen , gewis uit zucht om , eene Nieuwe Fabricq by den eerften aanleg te fa, vorifeeren en aantemcedigen, zal begteepen heb- ? ben  8S2 RESOLUTIEN, 17884 , ben het ftriktfte Recht niet te moeten doen gel, den. Dat ook eene al te groote faciliteit en con, tinuatie in dezelve den Oeconomifchen Tak zoude 3 blootftellen aan menigte gevallen van denzelven * aart, naadien verfcheidene Prysvraagen het in het , werk houden en aan de kost helpen van zeker be- , , paald getal Menfchen vorderen ; zoo dat meer an, dere Fabricqueurs, naa de Pryzen zullende dingen, , en van deeze roaniere van berekening onderricht, , dezelve tot een voorbeeld en cynojuure zouden kun, nen neemen , 't welk dan door den tyd al lichtlyk , voor den Oeconomifchen Tak boven vermogen be, zwaarlyk konde worden. , Wanneer echter de Commisfie in overweeging , neemt, zo wel de Fabricqueur , als het Departe. ment Leyden , ter goeder trouwe zullen hebben , geverfeert in de opinie, dat deeze wyze van employ , van het Werkvolk in deeze Fabricq , aan het oog, merk voldoende was , en daar in zyn bevestigt, , door de faciliteit in het Jaar 1785. hieromtrent ge, toont, daar by de fterke inftantien van het Depar, tement, op dien grond, ten faveure van den Fa, bricqueur gedaan , en daarenboven het wezentlyk ' nut, dat hy door zynen yver het Vaderland toe\ brengt; zoude zy wel kunnen advifeeren , om aan denzelven toeteleggen eene Remuneratie van 100 l Ducaaten , zonder dat zulks echter ingevolg werde , getrokken. , Commisfarisfen zullen hier mede hun Rapport * waar mede zy uit hoofde der menigvuldigheid , extenfie en moeilvke beoordeeling der Stukken , hun ! ter hand gefteld , de Vergadering eenigzints langer ' 4 heb-  RESOLUTIEN, i?88. 833 , hebben moeten ophouden, befluiten , hopende aan. , de hun opgelegde last, en de intentie van de Ver, gadering te hebben voldaan. Hierop is door den Heer Prafidem gecommuniceerd , dat waren ingekoomen eenige Declaratoiren omtrent geleverde Carfaayen , inhoudende dat J a c. Bronkhuizen te Leyden had geleverd aan het * Heilige Geest of Armhuis te Leyden 2330 EU. Oude Mannen en Vrouwenbuis aldaar 93a — Roomfche Armhuis aldaar - jg^i _ Aan J. Telvoorïïn, Wed. Fiers, 1005 ~ Aan de Diaconie te Thamen - 47 — Dus te zamen 4851! EU. Dat Corn. Maas Pz. te Delft had geleverd aan het Weeshuis te Delft - - gg^j gij Oude Mannen en Cbaritatenbuis aldaar 45 _ Tugthuis aldaar - - - 26,| Diaconie Oude Vrouwen- en Kinderbuis in 'sHage - - - lp6-g ~ Roomfche Diaconiehuis aldaar - _ Diaconiehuis te Gorcum - - 274 — Dus te zamen 3656; EU. Waarop  88 + RESOLUTIEN, 1788. Waarop is gerefolveerd , dewyl de opgaave vari allen met behoorlyke Certificaten zyn geverifieerd , uitgezonderd van Thamen aan den Amftel, waar van men de Certificaten verwagt, aan hun de Premien, Prysv. N. 460*. gefteld , te doen toekomen. Voorts de Vraag nog voor een Jaar te continueeren , doch zoo, dat de Godshuizen moeten declareeren ', gezien te hebben, dat aan de'Carfaayen by hen gekogt, het Lood op der Stads Halle was geflaagen. Voorts , dat gemelde Premie zal worden betaald van de Carfaayen ,- geleverd tot primo Maart 1780. — Ook zyn de respeélive Departementen verzocht , elk in den haare , zoo veel mogelyk , te bewerken , dat by de Godshuizen de Inlandjche Carfaayen worden gebruikt. Voorts is gearresteerd eene Extenfie van Twee Vraagen over de Potten van grof Aardewerk, waar van de Extenfie in de Prysvraagen naader zal te vinden zyn. Ook is door de Commisfie to: den Landbouw, nog wegens verfcheide Stukken rapport gedaan , dewelken Artykel voor Artykel, afzonderlyk in deliberatie gebracht zyn, allen geapprobeerd , en de respective H. H. Commisfarisfen voor genomene moeite en' gedaan rapport bedankt; luidende gemelde Rapport aldus:' „ Betrekkelyk tot het drietal Proeven , onder de , ingekomene Stukken , onder Litt. c. gemeld, belicht de Commisfie het volgende: ï i. Daï  RESOLUTIEN, 1788. 8iis , 14 Dat de Verhandeling over Proeven , om op , de vsordeeligjle en zekerfte manier hooge Zand- of , Geest- Gronden te beplanten met Hout , voor hec , algemeen nurtige Regels tot het neemen van Proe, ven vervat , en daarom verdiende bekend re wor, den ; en oordeeld , dat men den Schryver met , eene Zilver e Medaille diende te remuneiecren , , zoo vryheid geeft tot opening van zyn Billet, en , dan hetzelve te laaten drukken. , 2. De Proeven , om de Sterfte van het Rund, vee te verminderen , door zorgvuldig zulke Stieren , en Koeijen ter voortteelinge te gebruiken , waarvan , men ontdekt heeft , dat dezelve door Ziekten niet , worden aangetast , oordeeld de Commisfie, dat by , extract m de Refolmien dienen gemeld , en aan de , oplettendheid der Departementen te worden aanbe, volen. , 3. De Proeven, om veele en zeer fchoone Aaly hes/en te teilen, niets onbekends behelzende, zou, de de Commisfie pasfeeren , zoo als dezelve ins, gelyks oordeeld , 4- Over een Brief, door een Liefhebher vart , Vee en ïeld , aan Beesten die gekalfd hebben , of , zwak zyn , de Melk weder tot voedfel te geeven , is by de Landlieden bekend , doch voor gezonde , Beesten zal bet oogmerk om meer Melk te geeven, , door gezond en overvloedig Voedfel ruim zoo goed , naar het oordeel van Gecommitteerden , worden , beisikt. Q4<3 , $• Ovef  886' RESOLUTIEN, 17S8. , 5. Over Prysvr. N. 390. over de Longziekte : , Dit Stuk verdiend geene attentie; de befchryving , van de Ziekte is verward, en de Middelen tot ge, neezing , door anderen opgegeeven , worden door , geene Bewyzen geftaafd. , 6. Over het Bloed- pis/en der Runderen, Prysv. N. 391, is het Advis van de Commisfie , dat moet ' gepasfeerd , als alszints onvoldoende. , 7. Art. 18. der P. van Delib. Het Schema van Opkruiden , was door een Lid van de Commisfie ' vervaardigt, om daarmede ingevolge de Refolutie ' van I786. te handelen ; dan het zelve heelt aan de ' Commisfie tot den Landbouw niet kunnen worden ' gezonden, om dat , eer dat de Opftellër daar over , 'met den Heer Profesfor B. raadpleegen konde , het zelve ontvreemd , en daar door verlooren is. ' De Commisfie verzoekt gemelde Lid tot het hervatten van dien arbeid, om op de best mogelyke 9 manier dat Schema in handen van de Commisüe tot \ den Landbouw fpoedig .te bezorgen. 8. De Proeven met den Hennip , zyn dit Jaar , wegens de omftandigheden van het Vaderjand, ge- ' Kaakt , doch is de voortzetting daar van op dieüw \ aan het Departem. van Gouda gedemandeerd. 9. De Verhandeling over den Levantfchcn Mee* krap, heeft de Commisfie geoordeeld niet zoo nut- ? m v'oor ons Vaderknd , om het drukken voor den ' Oeconomifchen Tak aantepryzen. Dezelve behelst ' wel verfebeidene zaaken voor DuitscblüÉ'd' meuw , ' maar volgens het oordeel van kundige Duitfebsrs , \ 0 „ niets,  RESOLUTIEN, i788. 887 , niets , om de Hollanders, die in de behandeling » van den Meekrap Meesters zyn , onderrechtinr te ? geeven. 0 , 10. Van het 'uitplukken van Vlas , zyn gééne , berichten ingekomen. üe Commisfie oordeeld , dat men daar toe de Compagniefchap van Hazeri, wnude op nieuw vriendelyk diende te verzoeken , , en uit naam van deeze Vergadering zulks door den ! i Meer Secretaris te laaten doen." Hierop heeft het Departement van Delft voorgcleezen de volgende Piopoiitie : „ Het Departement van Delft heeft haare Gede, puteerdens ter Algemeene Vergadering gelast , ten , iterk! en te mfteeum . dat het beloofde Schema , , t welk ( volgens Refol. bl. 757.) door onver wag, te hmderpaaU.n noch niet in volkomen gereedheid , had kunnen gebracht worden , mocht vervaardigd , worden. Edoch dewyl hetzelve niet in de waeield , zynde, men zich daarna in het verzamelen van On, kruiden niet heeft kunnen fchikken , komt het aan , ent Departement voor, dat de pogingen en merites ' S"! !? Stevens, in het verzamelen van , Onkruiden , droogen- en opplakken van dezelve , , en waaromtrent by de goedkeuring der Algemeene i Vergadering heeft vveggedraagen , niet zonder ee, nigede minlre belooning of aanmoediging behooren > te blyven ; te meer , daar de Oeconomifche Tak » zoo menigmaal Belooningen , Premien of Medoil, les heeft gegeeven aan de zoodanige» , die iets fraais j of byzonders hadden toegezonden , of wel Prüëven I van hunnen vlyt, kundigheid en BexterMt hadden  833 RESOLUTIEN, «weven : wesbalven de Commislie nogmaals ren ' iterkften infteert , dat het bovengemelde werk toch ' op een andere en meer aanmoedigende wyze worde ' beloond , dan met eene eenvoudige betuiging : dat de Commisfie tot den Landbouw uit de Planten en \ Onkruiden, door zeker Liefhebber vervaardigd, , met veel genoegen gezien beeft de 'naarfhgbeia m , deezen aangewend, enz." Waarop gedelibereerd zynde , is het Departement Delft verzocht, uit naam deezer Vergadering, den Heer Steevens , Apotheker aldaar , voor zyne moeite te bedanken , en te verzoeken in zyne poogingen voorttevaaren. Noch hebben H.H D D. gecommuniceerd, dat nonens het Plan ter voorkooming van Inunaatien , Refol. bladz. 775- en Refol. bladz, 804. yon twet Departementen bericht is ingekoomen, aat net uv zich had geëxcufeerd, en beide voorgeleezen zynde , is gerefolveerd hetzelve te pasfeeren. Ook is met opzicht tot de Brandfpv.it , 4oof de Vergadering geoordeeld , dat de gemelde Verbandelinc veeleer behelsde eene toevoegzei tot , dan verbetering der Br and/puiten ; dat het zelve echter van nut kan zyn by laage Gebouwen , en dus ir1 een kleine Stad of op het platte Land , daar niet veel Brandfpuiten zyn , dewyl door aanfehroeving van nog een Spuit, lieerder water te gelyk kan vvo.den aangevoerd , fchoon niet tot die hoogte , als anders , kan worden gebracht , ( waar door het m grooiere Steden nutteloos word); en is beüooten, den Uitvinder  RESOLUTIEN, t?*i gty, CornklisVokck, Schout cn Secretaris te Streefkerk, te remunereeren met de Zilver e Medaille, en de Verhandeling te doen drukken. Eindelyk hebben Heeren Directeuren gecommuniceerd , dat omvangen hadden een Adres aan deze Vergadering , van Mejuffr. Johanna J a c o b a tTUOMMé, Weduwe wylen H end kik Spille, houdende , dat door wylen dezelve haaren Man in in den Jaare 1785., met de Commisfie ter Directie von het Departement Amfterdam was gefloten zeker CamraS.: waarby geftipuleerd was , dat hy Spills in zeker Molentje by Üverdiemen zou plaatzen het by Hem ingeleverd Werktuig ter opmaaüng van Watt r , volgens het Modél daarvan , voorheen door den Oecononrfchen Tak met eene aanzienelyke Premie bekroond, zoo dat, met het Werktuig, kon worden genomen eene Proeve tegen het gewoone Scheprad : alles volgens Conditiën , nader by het Contract bepaald ; waar tegen de Commisfie ter Directie voornoemd , hem SPIL.1.E zou betaalen de Somma van Eenamzend Guldens in twee Termynen , en, by nadere toezegging, nog Tweehonderd Guldens ; het zy de oepaalde Proeven met gunftige , of met örigémkfcigen uitflag wierden genomen. jj Dat dezelve Commisfie ter Directie , na dat wylen haar Man het Werktuig had doen maaken en in de 1 Jlofen Plnatzen , ook wel had betaald den eeriten Termyn van Vyf honderd Guldens, maar gediffieul- . 1 reerd , om den tweeden Termyn en de nader ge-c- i cordeerde Tweehonderd Guldens te voldoen. ' Q q t 3 Dat  89o RESOLUTIE N, 1788. Dat wylen haar man aan eene langduurige Zlekie gelaboreerd hebbende , aan het gevolg derzelve was komen te o'/erlyden , en het haar, eene bedroefde Weduwe , hard viel te moeten misfen , het geen by Contract en belofte haar Man was toegezegd ; verzoekende , dat deeze Vergadering wilde cffeftueeren, dat de noch verfchuldigde Somma van Zevenhonderd Guldens haar , door de Commisfie te Amfterdam, werde voldaan. En heeft de Vergadering van de Gedeputeerden wegens het Departement van Amfterdam , opening verzocht van de redenen , waarom hetzelve Departement zwaarigheid maakte , de genoemde Scmme te voldoen. Waarop dezelve Gedeputeerden heeft geproduceerd het origineel Contract, met wylen den Heef Spille gefloten , de Rapporten der Commisfie tot de' Werktuig en Scheikunde van de genomene Proe-; ven , met het door hem gemaakte Werktuig , en de Refolutie , by de Commisfie ter Directie daarop den 8. january 1787. genomen , en aan wylen den Heer Spille medegedeeld. Alle welke Stukken geleezen en rypelyk overwogen zynde , de Vergadering eerpaarig heeft begreepen, dat wylen de Heer Spille, door het verkleinen van het gaande Werk, buiten kennis der Commisfie , en het niet herftellen daar van in voorigen fiaat, niettcgenftaande dat van hem , onder belofte van betaaling , volgens het Contract , was gerequireerd , van zyne zyde in' gebreken was gebleeven aan het Contract te voldoen ; dat dus de Commisfie ter Direc*  RESOLUTIEN, 1788. 801 Directie wel en voorzichtig had gedaan , met in de betaaling te difikulteeren ; dat, uit dien hoofde , de Weduwe Spille geen recht van vordering had; dat Zy derhalven , ingevolge de Refolutie van de CommisOe ter Directie, in dato den 8. Jannary 1787. verplicht is. het. Wei k in vorigen ftaat te herftcllen , en daartoe door de Commislik ter Directie moet worden aangemaand. Dat de Vergadering echter, in confiderade dat de aanhoudende Ziekte en andere omftandigheden voornaamlyk hadden veroorzaakt den misfiag van den Heer Spille , en hy , by het toeftellen van dat Werktuig , niets had kunnen prefkeeren , en het dus voor de Weduwe ongelukkig was , deswegens door den Molemadier, welke het voor rekening van haar Man gemaakt had , te worden vervolgd , wel genegen was gratie te gebruiken , en , ten dien einde , indi< n zy tot het hcrftel niet kan gebragt worden , of buiten ftaat was, het Departement van Amfterdam te qualificeeren , gelyk het zelve gequalificeerd word by deezen , om met haar te transügeeren , ten einde deeze zaak op de gemaklykfte en fecuuifte wyze aftemaaken ; en voorts te trachten , zo mogelyk , deeze Troef tot ftand te brengen , ten einde men van de reuffite dier Inventie in het groot zoude kunnen oordeelen. Qqq 4 Op  89* RESOLUTIEN, 1788; Op Woensdag den 16. July 1788. de Vyfde Sesfie gehouden Prcefent de Heeren Directeuren van Riemsdyk , Prceïident ; Patyn , en Tcding van Berkhout, Mitsgaders de Heeren Gedeputeerden van de respective Departementen van Delft, Leylen (door Anfltrdam gereprsefenieerd ) , Amfterdam, Gouda, Alkmaar ( door Hoorn gerepreefenteerd ) , Hoorn., 's Hage , Maasfluis , Zaandyk en Utrecht, Waar in de Extenfie van het gerefölveerde in de voorgaande Vergaderinge gerefumeerd en geapprobcerd zynde : Heeft de Commisfie tot de Werktuig en Scheikunde gerapporteerd , dat van oordeel waren , dat de Vraagen , in dit vak geëxfpireerd met 1787. , allen behoorde te worden voor één Jaar gecontinueerd ; . uitgezonderd alleen die van de Mouierycn , en wel by provifie , uit hooide dat daar op één An-, 'woord ,. edoch op hetzelve Antwoord niet alle verzogte Advifen zyn ingekoomen , en de ingekomene niet in ftaat ftellen om te beflisfen ; werbalven zyn H H. D. D. verzocht , om het ontbreekende Advis , zo mogelyk , imewinnen , en anders dat van een ander Departement te verzoeken , en dan pro rs tiata t§ handelen. Ook  RESOLUTIEN, 17S8. 893 Ook is door O. U. gecommuniceerd, dat, ftiande dee^e Vergadering , was ingekoomen een Brief met een Cognosfcnunt en Certificaat en , behoorende tot 90 pond Gom Copal , in eene der Colonien van deezm Staat gevallen, ter voldoening aan de Prysvr. N. 444. bl. 287.; en is beflooten , om dat gemelde Prysvraag met ultimo September van dit Jaar »788. ex'pireert , at tewacbten, of zich noch meerdere Mededingers hiertoe mochten opdoen , en voorts conform de Wetten, Voorts beeft de Commisfie van Werktuig en Scheikunde gerapporteerd , dat haars oordeels N. 82. en 83. der Conceptvraagen behoorden te worden gepasfeerd ; dat van de geëxfpireerde Prysvraagen van 1.7.88, IN. 493 behoorde te worden gepasfeerd , ten ware voor het uitgeeven der P.ysvraagen , bericht van den Wel Ed. Heer Wic'hers in Surinaman. mocht inkoomen , dat bet aan Zyn Ed. gezondene onvoldoende ware bevonden ; • en N. 427. te continueeren , om te beantwoorden vóór 1790. en zich ui.(trekkende tot 179r. Waarmede de Vergadering zich heeft geconformeerd. Vervolgens heeft de Commisfie van den Landbouw met opzicht tot de Rammen , het volgende Rapport gedaan : „ De CcmmLfie; met de zorg van de Oeconc, mijcbc bckaapcn belast, heeft de eer aan de Ver5, gadering voor te draagen : Q q q 5 „1. Dat  894 RESOLUTIEN, 1788, , L Dat van de Schaapen in Gelderland , by den ' , ouden Engclfcoen Ram geteeld , gééne Berichten \ federt het Jaar 1786, zyn ingekoomen , uirgezon' derd dat de Heer Vatebender. in dat Jaar ge- * fchreeven heeft , dat de Boeren aldaar het onmoge' lyk rekenden , om de Schaapen, volgens de regels ' van den Heer d'Aubenton, in het open Veld, l inzonderheid des Winters, te kunnen houden. II. Nopens die, welke in Groningerland aan het opzicht van den Heer van Alberda tot - Ekesteyn waren overgegeeven , heeft zyn Wel * EdélGeb. in 1787. bericht: — Dat de qualiteit'-der Wolle by de Lammeren niet verminderde , ' maar by continuatie merkelyk fyner blyft , dan die van onze Inlandfche Schaapen, zelfs zo verre, dat de Wolle van de beste Fries/che foort, aan Zyn Ld. ' gezonden , daar by niet kan ophaalen. Doch dat de quantiteit der Wolle niet groot is j maar dat Zyn Wel Ed. niet durft verzekeren, dat de opvoe- ' ding van die Schaapen overeenkomllig de gegeeven ' Voorfchriften is gedaan , door zyne geduunge afwezigheid verhinderd zynde daar voor behoorelyk ', te zorgen ; waarom Zyn Wel Ed. voorfloeg die , Schaapen te verkoopen. Gelykfoortie Verzoek en Bericht is ook in 1788 , v'an daar ingekoomen , zyt.de het getal der Schaapen aldaar toen drie oude Rammen , arte Weercn : uit den Engelfchen Ram getrokken , elf Ooijen m \ 1785. door de Maatfchappy gezonden, benevens l vier jonge Rammen en zeven Ooijen. , Nopens  RESOLUTIEN, 1788. 895 , Nopens den roelbind van de in Holland geblee, ven Schaapen , gelyk ook van den naar Zeeland , verzonden Ram, zyn gééne Berichten ingekomen, , beha!ven die van de Heeren Vaillant en Cou, p b r u s. De eerfte heeft van de onder Zyn Wel , Lds. opzicht in de Becvtficr verzorgde Schaapen , gtfchreeven : Dat, fchoon de Wol van den , eenen wel wat hairiger als van den anderen bevon, den is , dezelve echter in bet algemeen fyner was, i dan de Koord-Hollandjcbe ; dat de meeste Lam, meren de langftaarten hadden behouden , doch en« , kelde met korre Maarten gebooren waren; dat fom, migen grooter als de Inlandfche , anderen in dezen , egaal met dezelven waren ; dat van de vier twee, jaarige Rammen, lot dus verre van het Springen , afgehouden , twee met Hoorns , een met éénen , Hoorn , en een geheel zonder dezelve was. i , Dat de eeifte Generatie in het zwaar nieuw Beem, (Ier-Gras aan den Buikloop was geraakt, endaar , door vermagerd was , doch in den Winter, als de , anderen vermagerden by gebrek aan Gras , wede , uirgedyd en vet waren gewerden, , Zyn Wel Ed. had de vier gemelde Rammen op , last van Heeren Directeuren verzonden , en nu nog , overig een driejaurig Schaap, een eenjaarig, twee , jonge Ooijen , en een jonge Ram. , De Heer Couperus, die negen Ooilamme, ren , uit den Engelfchen getrokken , om langs den , Rhyn te Alphen te bezorgen , badt ontvangen ,. , heelt het volgende Bericht nieedegedeeld : , Dat  8o6 RESOLUTIEN, 1788. , Dat van de tien Lammeren , by Hem ontvangen , , de Ram op verzoek van Directeuren naar Zeeland , was verzonden, en de negen Ooylammeren in een , best ftuk Weiland zyn bezorgr, en daar in den ge, heelen Winter van 1786 tot het Voorjaar van 1787 , zoo wel des nagts als by dag gebleeven zyn , wor, dende echter des nagts in een open bok geduurende , den Winter gedreeven , daar zy geene andere be5 fcbuttinge hadden , als Rietmatten aan den ISoord, kant, en een hoogen Schuur aan de Wesizyde , , en desniettegenftaande nimmer by regen of fneeuw , tot op den huid nat zyn geworden. I3ehalven wat , Hooy , heeft men aan dezelve , inzonderheid als , 'er veel fneeuw lag , Aardappelen , en een weinig , Haver gegeeven. Tot het tweede Jaar buiten de , Voortteelinge bewaard , had Hy een Ram , door , den Heer Vaillant op dezelfde wyze behan, deld , by deeze Ooijen gedacht te brengen, dan de , onkosten voor het Weyloon geëischt, te hoog ry, zende, en het verblyf van den Heer Couperus , te Alphen des Winters niet zoo aanhoudend kun, nende zyn, had Hy beter geoordeeld, aan Heeren , Directeuren voorteflaan, om deeze kleine Kudde te , laaten overbrengen op het Landgoed van den Heer , van Raaphorst , als zeer gefchikt , om voor , deszelfs behandeling naar behooren te zorgen, ver, mits de Heer Twent, Eigenaar van een aantal , morgentalen Bosch onder Was/enaar , en geëm, brasïeerd met een party flegt Weyland onder zyne , Heerlykheid Raaphorst , reeds in het Jaar 1786. , aangemoedigd door het Werk van den Heer d' Au-, , benton, begonnen had tot verbetering van den , Schaapsftand en der Landen , door middel van de, zelve , Proeven te neemen. Vyfhonderd Lamme- , ren ,  RESOLUTIEN, 1388. 807 \ ren , in Mey 1788. opgekocht, waren onder het , opzicht van een kundig Herder, naar de regels van , den Heer ü'Auuunton zoo afgeperkt , dat dc, zelve dagelyks het Gras binnen het perk kaal afa, ten; by brandende z'>nnefchyn fumtyds in Bosfchen , of onder een opgefpannen Zeil tegen de hitte be, fchut, vertoefden zy des nagts op het algegeeteti , perk , en wierden den volgenden dag door het ver- , zetten der palen in een nieuw perk gebracht, , , Heeren Directeuren hier van door den Heer Cou, pis kus onderricht, keurden deszelfs voorflag, om •, den Heer Twent de zorg deezer Schaapen vooitellaan, zeer gefchikt, en die Heer toonde zich , gereed , om tot nut van het Algemeen ook in dee, zen medetevverken. , De Ram van den Heer Vaillant niet voor , half November 1786. te Alphen hebbende kunnen , gebracht worden , zoo zyn de negen Ooijen met , dezelve naar Wasfenaar gedreeven , "elk genom, merd met een geverft bordje aan den hals, van een , tot ncgf-n, om by een volgende Scheer opteletten, , of de Wol van elk nommer gelyk aan die van het , vorige Jaar bevonden wierdt. , Na dat deeze Troup eenige dagen aldaar op een , best (luk Kleyland gelopen had , ontdekte men on, der dezelven , in de plaats van eene der Ooijen , , eenen vreemden Ram : het was mogelyk, dat dee, ze met de Ouijen had gefpeeld, en fommigen uit ., deeze Ooijen gebooren Lammeren hebben zulks , , wat grooter geworden zynde , twyfFelachtig ge, maakt. De vreemde Ram aanftonds na de ontdek, king afgenomen en afgebonden zynde, is een Jaar > ge-  8o3 RESOLUTIEN, ffrüJÏ. 1 gcwyd , en toen verkocht. De agt Qoijen met "den Rara , hebben , geduurende den Winter van , 1786 en 1787. geloopen in omtrent 50 Morgen, , zynde Bosch Wey en Teel-Land; wierden alle , avonden opgehaald , en in een open hok gezet , , daar zy geene andere befchutting hadden , dan een , groot Gebouw ten Noordwesten ; hebben weinig , Hoof uit den ruif, als wanneer 'er fneeuw lag , ge-, geeten : men gaf' dezelve ook een weinig Haver, , het welk , toen zy nader aan het lammeren kwa, men , vermeerderd wierd ; zy bleeven allen zeer , gezond , en de agt Ooijen hebben twaalf Lam, meren , waar van negen Rammen en arie Ooy, Lammeren zyn , geteeld. , In het midden van Mey zyn zy gefchoren , ea , drie Herders, door wien de groote Troup gefcho, ren was , verklaarden eenpaarig , zoo wel als alle, , die de "Vliezen zagen , dat de Wolle ongelyk fyner , en zwaarder was , als de beste uit die en andere , Kudden , waar onder echter zeer veelen van de al, lerbeste Texelfche Schaapen , welken hun eerfie , Vagt hadden , daar' deezen de tweede Vagten wa, ren afgefchoren. Geduurende den Zomer, zjn , deezé negen oude en twaalf Lammeren op Wei, en Teel-Land , en in Bosfchen geweid; dan uit , vrees , dat de aanhoudende Regens, in 1787. ge, vallen , aan de gezondheid naadeelig zouden zyn , , heeft men dezelve naar hooge Geest-Londen , co , welke zy tot het Bosch toegang hielden , raadzaam , geoordeeld te moeten overbrengen. En fchoon de , Herder dacht, dat zy hierdoor, als hunne Béste , Weyde misfende , ook minder zouden zyn in de , Voortteelinge , heeft men' echter het bewaaren de? > W ui  RESOLUTIEN, 1788. 899 , gezondheid .van de Oude , boven het vermenigvul, digen rekenende , dezelven daar gelaaten , met dat , gevolg , dat daar byna alle Schaapen in die ftreek, , zelfs op Landen daar men zulks nooit had gezien , , ongans wierden, deeze alle gezond zyn gebleeven. , Op den 16, Augustus was reeds een groote Ooy » fpeels, en de andere Oude dit volgende, zyn die , alle ( de drie jonge Ooijen, die van den Ram afge9 honderd waren, uitgenomen) door den ouden Ram , zoo vroegtydig befprongen , oordeelende den Heer , Twent zulks nuttig, om aan de jonge Lamme1 ren het eerde Gras, in Maart en April uitkomen, de , te kunnen Janten gebruiken , 't welk de vroede , Lammeren reeds eeten , en ongelooflyk doet groe, jen. Van de agt gefprongen Ooijen hebben maar , vier gehouden , en in het begin van Maart zes , Lammeren voortgebracht, van welke een verdroi:, ken zynde , noch overig blyven drie Ooy en twee , Ram-Lammeren. , De Schaapen zyn op dezelve manier als in het , vorige jaar geweid en behandeld , uitgezonderd dac , zy in den Winter des nagts in een boven overdekt , doch aan de zyden open hok , by de andere Kudde , gedfeeven zyn. De Nommeis met verw ge- , teleend , uitgewist beginnende te worden , zyn nu , in het hout gebrand, doch dezelve gebleeven als in , her eerfie Jaar, om dat men fommigen niet meer , onderfcheiden konde , waar voor , nu zy gebrand , zyn , geen gevaar meer is. . , Den 25. Mey 1788. zyn de Schaapen alle ge, fchoren , cn hebben by het fcheeren , volgens zeer , goed huiigewigt, de volgende Vagten gehad: N. t.  9oo RESOLUTIEN, 1788. N. i. Een driejaarige Ooy guis . 9 Pond. ai Een dito die een dood Lam had, ia 3. Een dito met een Lam . 11 4. Een dito met twee Lammeren 9 6. Een Ram van voorleeden Jaar, zynde zeer laat gebooren , . 7 > 7. Een dito. . • ?s 8. Een driejaarig guisd Schaap 12 < 9. Een dito. . . . n 10. Een dito met een Lam . 13 u. Een Ooy van voorleeden Jaar, 8 ■ 12. Een dito, ... 71 ■ 13. Een dito, 6h Alle drie zeer laat gebooren. 14. Een driejaarige Ooy met een Lam 9 Een Hamel een Jaar . . 5I « Een dito. ... 5 > Een dito. ... 8 Een dito. ... 8 —— Alle laat gekomen , en daarenboven ziek zynde geweest. De oude Ram afgefchoren zynde , is gewogen en bevonden 155 pond, de Wol • • • 13 t wegende , hier by gevoegd , was dus deszelfs zwaarte 168 pond. Vier Vagten van de Rammen , door den Heer Vaillant gezonden , 40 , De  RESOLUTIEN, 1788. 9dt , De Herder oordeelde de Wolle niet minder fvfï 5 als het voorige Jaar : de Heer Twent heeft uk i zyne groote Kudde de fyhfte foort uicgezogt, efi , die is, vergeleken met deeze, minder. Men heeft , eenige Monflers tot nadere infpeócie aan de AJge', meene Vergadering gezonden, en de Wolle Vagten , aaneen Fabricqueur Maas verlcogt, onder be, lofte van dezelve apart te verwerken , en van den , uitflag nader bericht te zullen bezorgen. , Aan den Graave van Wassenaar tot » Wasjenaar zyn verkocht twee jonge Lamrarnmerj, , om dezelve op het Landgoed van Zyn Hoog Ed. , Twtkkelo te gebruiken , by de Proeven , welken i aldaar tot verbetering van de Landen en Schaapen , begonnen zyn. , De vier tweejaarige Rammen , door den Heer , Vaillant aan den Heer Couperus, en ver-5 ^ der naar Raaphorst voortgezonden , hadden wat , grpver Wol ten minften die drie , welke Hoorns , hebben , en zoude de Heer Twent daarom oor, deelen , dat niet tot voortteelinge gehouden , maar , afgebonden zynde te verkoopen. • Verder gaf , Zyn Wel Ed. te kennen , . deszelfs verlangen naar , een tweejaarigen Ram zonder Hoorns , die niet ge, fpeeld had , en van het Engeifcbe foort was, om , dien te zetten by de Voorleeden jaar uit den Ram , zonder Hoorns getrokkene drie Ooijen , om dat , men op genoegzaame gronden verzekerd is , dat at , te naby in het zelve Geflacht te blyven , voor de i verbetering der Schaapen naadeelig is. , Eindelyk berichte de Heer Twent * dat vief -afgebonden Rammen , die noch niet vet waren * R r r vetff  902 RESOLUTIEN, 1788. , voor zich had overgenomen , om , zoo mogelyk , , vet te weiden , om dar 2ulks meer voordeelig voor , den Oeconomifchen Tak is, dan eerst Weygelden , te betaalen , en 'er naderhand misfchien niet meer , van te maaken. , De Commisfie op alle de ingekoomen Berichten , met attentie hebbende gelet, was , onder verbete, ring , van oordeel: , i. Dat men van de in Gelderland en elders nog , overig zynde Schaapen , waar van niets was ingc, koomen , naader bericht moest verzoeken ; want , , fchoon dezelve gééne beflisfende Proeven konden , opleveren, als zynde niet behandeld volgens de op» , gegeeven Voorfchriften , men echter van derzelver , toeftand diende kennis te hebben, byzonder van die •, iri Gelderland zyn , om te weeten , of de twaalf , Ooijen van den Engelfchen Ram getrokken, federt , 1786. leevende zyn gebleeven, en in het tweede , Jaar gefpeeld en gelammerd hebben ; waaromtrent , de Commisfie alzoo weinig, als over de fynheid en , zwaarte der Wolle , by gebrek van bericht, oor, deelen kan. , 2. Dat aan het Voordel van den Heer van , Albeuda , om van de zorg der Schaapen ontfla, gen te zyn , diende te voldoen , en naa dankzeg, ging voor de aangewende moeite , Zyn K. Geb. , diende te verzoeken , om die Schaapen niet te ver, koopen , maar op de gemakkelykfte manier naar , holland te bezorgen , om daar by de overige ge, voegd en naar de voorgefchreeven regels behan, deld te worden. » 3- Dat,  RESOLUTIEN, i7m Q03 ^, 3- Dat, daar het een uitgemaakte zaak is > als , m alle Landen door veele Proeven bevestigd dac , zonder behoorlyk de noodige regels in het behan, delen der Schaapen in acht te neemen , de beste , öcbaapen verbasteren , en men met beter Rammen * alleen , en dan ook fpoediger , verbetering kan er- ' ' S mCn, da£)r b* eene 8°^ behandeling a voegt; zoo oordeelt de Commisfie, dat men elk , die tot verbetering van Schaapen medewerkt. het ' d'L, neemen dCr mod*e reSels va» behandeling ' tZ/amTyZen \ en hier foe zoude k«onen aan. moedigen door meldinge in dit Rapport te maaken, , en vervolgens in de Refolutien te infereeren, de , Proeven, welke de Heer Coijpe1!ü3 in de ver! • Sn6!?86 teGft Se§eeven» voJ£ens berichten van , den Heer Twent, aan Zyn Ed. medegedeeld , waar uit bleek , dat niet alleen in drie Jaar de Bos-' , «hen van Hop en ander Onkruid gezuiverd , maar , in plaats van hetzelve, door het dry ven van Scbaa, P^n m dezelve, eene begroeide Weygrond gezien , was , zonder dat zulks nadeel aan de Bosfche^n had , veroorzaakt; maar ook , dat door 300 Schaapen * geperkt op 30 Roeden Rhynlands , in 'tjaar 17L' > een/legt ftuk Lands, onder Raaphorst ge egen , zoooamg verbeterd was, dac (de Schaapen , den ' „J'S ^ar af zynde genomen,) hetzelve j7lA ' fvvee n^ H°fi g^eeVen heeft > ^ar vart , rviee naastgelegen gelykloorcige ftukken, doch niet op die wyze beweid, maar 584 pond gewonnen k , tewyl daarenboven het Land in het vervolg ongelooflyk verbeterd was , en het Hoornvee met de grootrte graagte het Gras, dat daar op groeide gegeeten heeft. v b'""ae , R rr 2 , 4* Dat  9 ' tencmen, om met dezelve naar hun beste bevinding ' te handelen , en zoo die goed zyn , een Ram tot ' befpringing van de. tweejaarige Ooijen te gebrüi' ken , eh van het verrichte , en den uitflag daarvan , \ ais mede van de overige drieëntwintig Oeconomi* fche Schaapen tegen'de aanftaande Gropte Verga, dering rapport te doen." Waarop gedelibereerd zynde , de Vergadering zich -daar mede heeft geconformeerd. En zyn gemelde Commisfarisfen voor genomenemoeite en gedaan rapport bedankt , en verzocht de ooedheid te hebben , om met de bezorging der gewelde Schaapen , op de beste hun mogelyk? wyze , voorttegaan en de Vertaaling , en het drukken van dezelve vertaalde Verhandeling van den Heer Ploucq u e t te bevorderen, waar ter plaatfe Hun Ed. zulks mochten goedvinden. En is aan D D. over- gelaaten , de Rekeningen, betrekkelyk de gemelde Schaapen , met Advis van twee Departementan, te fluiten en te betaalen. Ook is de Heer Vaillant verzogt, om het geene omtrent de Schaapen van den Oeconomifchen fki i onder zyn opzicht zynde, te communiceeren  RESOLUTIEN, 1788. 905 hadaan de H. H. D. D. van de voornoemde Commisfie medetedeelen, En naadien van het Departement Deventer op heden is ingekomen een Bericht nopens hei verplanten aer Graanen, is befiooten den Heer de Viues voor gedaane communicatie en genomene moeite te bedanken , en verzocht om naader berichc , zo iets daaromtrent had medetedeelen. Hierop is beflooten , dat de volgende Algemeene Vergadering zal gehouden worden op den derden Woensdag in July 1789. Zullende overgegaan worden tot de Billenen , heeft het Departement van 's Hage gedeclareerd , dat het Vlas , waar van gefproken word in de Verhandeling over eene nieuwe behandeling van Vlas, onder de Zinfpreuk : Tot tydvefdryf, waarlyk Inlandsch Vlas is geweest; en overmits bet openen van het Billet van die bekroonde Verhandeling , jn de voorgaande Sesfie van den 14. deezer Refol. bl. 865. aan die Voorwaarde is gehegt geweest, is bcfloten gemelde Billet te openen , en by opening van het zelve bevonden de Zendfter te zyn de Wel Edel Geborene Jonkvrouwe S. S, van der Hoop, op Dykerwaal by 'sGravejande. Vervolgens zyn de Biljetten van de afgekeurde » Verhandelingen en Stukken , in byzyn van een Heer' Directeur en twee Heeren Gedeputeerden van Departementen , verbrand. R r r 3 OoJï  $a6 RESOLUTIEN, 1788. Ook zyn H. H. D. D. verzocht, om de H. H. Kerkeraaden der Remonflrantjche Gemeente alhier , naamens deeze Vergadering , te bedanken voor het verlof , om deeze Vergadering in derzelver Kerke te moogen houden. Als mede om de Kosterin deezer Kerke op eene gevoegelyke wyze voor haare moeite in deezen te beloonen ; en om voorts met opzicht tot het houden der volgende Vergadering zoodanige fchikkingerj te maaken , als best zullen oordeelen. Hierop is beflooten , het ingeleverd Bericht van Maasfluis, wegens het brei jen der Buis ■ Haringnetten , in de Notelen te vermelden, luidende aldus: „ De Commisfie van Directie des Oeconom. Taks , in het Departement te Maasfluis certificeert , dat, , ter voldoening aan de Refolutie van de Algemeene , Vergadering van dato 25 July 1786. en opgevolgde , Refolutie van 11 July 1787. , nopens de Premien , op het brei jen van Buis ~ Haringnetten, op den 31. , Mey jongstleden , by Loting (even als in't vorige , Jaar *787. ten overftaan van daartoe gecommiueer, de Leden van het voorfz. Departement) van negen , beste en naarftigfte Brekers of Breifters , aan drié , van dezelve ieder een Ducaat is te beurt gevallen ; , en wyders nog uit een aantal van dertig daarnaast , bykomende, benevens de zes misgerrokkenen van , voorfz. negen, aan negen van die zesendertig Brei, jers of Breifiers ieder twee Gulden en tien Jluivers. , Dat die twaalf Prsmien op den 2. Juny daar- , aanvolgende puhllcq alzoo uitgedeeld zynde, zoo 3 verwagt het voorfz;.Departement wel het gewenscht , effect  RESOLUTIEN, r?M. 00? , effect van die Uitdeeiing, zo wel als van de voriee , maar begrypt, dac met opzicht tot dit Artykel W , ten minften drie Jaaren van uitdeeiing moeten ver, lopen zyn alvorens men in een «aak van dien om, flag de bedoelde vruchten kan ontwaaren , vermitl , een groot aantal van Perfonen en Huisgezinnen™* , de fmalle Gemeente te kaasfluu zich daar mede , geneeren , en de noodige quantiteit van Netten af , nangt van veele omftandigheden, zoo van de meer, dere of mindere Haring-reizen , de Pryzen van ch , Ingrediënten tot het Nette-Garen als anderfints. , Maasfluis, , den 3. July 1788. , B. K O O Y, , dirigeerend Lid en Secretaris." En het Punt van den Oeconomifchen Almanak ' Refolut. bladz. 438 en 537. in de Poinclen vaDe', hberatie te brengen van 1789. ~ en voorts naatT gaan , of 'er in de Refolutien nog eenige oZZZ Zn^lZ' ^leeVCnd beh00i^^ Eindelyk is deeze Vergadering beflooten met eene zeer gepaste Aanfpraak van den Heer PrcefiZu Z Riemsdyk , dewelke , wegens de abfentieZn an dere voorzittende Departementen , op eene Ler 1 tieufe wyze is beantwoord door den Heer fiS£„ teerden van Delft, den Heer Ant fEP ] fiüRGfl BAARTMANS. UWN' Waar  jog RESGLÜTÏEN, 1788. % * * Waar meede deeze ; ELFDE ALGEMEENE VERGADERING DES 0EC0N0MISCHEN TAKS, die met de grootfte Harmonie is begonnen en voortgezet , ook onder wederzydfche Dankbetuigingen en Zegenwenfchen , en mee het uiterfte Genoegen , is geëindigd.