RESOLUTIEN, genomen by de ZESDE ALGEMEENE VERGADERINGE i) e s 0 ECO NO MIS CH EN TAKS van o e HOLLANDSCHE MAATSCHAPPYE der WEETENSCHAPPüN te HAARLEM; Op den 18. Juny 1783. en volgende Dagen aldaar gehouden. TÉ HAARLEM, By j. van WAL RÉ, Drukker van de Hollandfche Maatfikappye der tVcetenfihappen en haarsn Qeconom. Tak.   Bladz. 311' RESOLUTIEN Genomen by de Zesds Algemeene VfiRGADERlNGfl Dl£s OECONOM1SCHRN TAKS van de HOLLANDSCHE MAATSCIIAPPYE der WEETENSCHAPPEN te HAARLEM.' 1783. Op Woensdag den 18 Juny 1783 , de Zesde Algemeene Vergadering des Oeconomifchen 1 aks in de Groote Zaai van het Diaconiehuis deezer ftad Haarlem," en wel de Eer ft e Sesfte gehouden, des Foermiddags ten negen uwen. Prcefent de Heeren Directeuren Parvê, Pnefident;. Decker, Riemsdyk, Ebeling, vanBerck, Aa a Ta-  cl» RESOLUTIES 1783. Tedlngvan Berkhout, van de Kajleele, en van tier haer; Waarin door den Secretaris zyn opgeleezen de Naamen van de onderfcheidene respeftive Departementen , naar derzelver Rang , bepaald by de Wetten. Hierop de Brieven van Qualificatie der Hecren gevolmachcigden opgehaald, en door den Secretaris voorgeleezen zynde, is bevonden, dat daartoe waren gecommitteerd van wegels Utrecht, De Wel Edele Heeren(*)Mr. J.van Doelen, Kanonik van Sc. Jan; Secretaris aes Oeconomifchen Taks. Jonkheer A. Graave van ■Reciteren, Heere van Gereftein, befchreeven 10 de Ridderfchap 'sLands van Utrecht. Mr. S. C. van Romendt, Adv. voor deEd. Ho. ve van Ucrecht. Mr. M- Tydeman, Profesfor in de Rechten te Utrecht. * M. Wolf, Fadrikeur. Wyk bvDuursteede, de Wel Edele Heere (*) jf.'O. van Dugteren. Thamen aan ben Uythoorn, de Heeren Adriaan van der Hoeven, Dirigeere$d Lid, Do. Jacobus Verloren, Secretarie De- - * De Heeren, weiter Naamen met Sterretjes * zyu getekend? zyn wel gedeputeerd, maar op deeze Verga*»* niet verfcheenen.  RESOLUTIEN 1783. 313 Deventer, De Heeren Gedeputeerden van het Departement Delft. Stad en Lanpe , De Wel Eerw: Heeren Henri Daniël Guyot, Predikant van de Franfche Gemeente te Groningen, Secretaris, en Willem Pockens, Predikant in de Harkliede. Harderwyk, De Wel Edele Heer Mr. P, Roskam, Profesfor in de Rechten aan deeze Academie. Culenborgh, De Wel Ed- Geftr. Heer Mr.Jan Karei Sontag, Scholtusen Ontvanger des Gemeenen Lands en Secretaris der Dorpen deezes Graaifchaps. Dordrecht, De Wel Edele Heeren Ryk Eyken. * Pieter van Braam? Thefaurier. ^ Pieter Blusfe, Secretaris. Haarlem, De Wel Edele Heeren Meyndert Wiardi, Thefaurier. C. A. van Sypefleyn, Junior, Secretaris. Nicolaas van Wyk de Vos, LiJ. Delft, De Wel Edele Heeren * Dr. Francois Boogert. Mr. Jacob van Vredenburcb Dirigeerende Leden. * L>r. Wybo Fynje A: L: M; Phü: Doft: Thefaurier. Reyer van den Boscb, Secretaris. * Mr. Willem Hendrik Teding van Berkbont, Mr Thomas Guillkhnus Ma-zonnet, D°. Jo» &n De Stoppelaar, en Hugo Akxandcr Zwaanshalsj Leden van dit Departement. Aa 3 Ley,  34 R.ESO.LUTIEN 1783. Leyden, De Wel Edele Heeren * Mr Joost Romswinkel, Raad en Regeerend Scheepen. *Mr. P. J. Teding van Berkhout, veertig in Raad Dirigeerende Leden. M. -A. van Peene, Secretaris, en * Jan de Kruyf, Thefaurier, uitmaakende voor dezen jaare de Commisfie der Direéïie. Amsterdam, De WelEd.Heeren * Johannes Lublink, Mr. Nicolaas Warin Antz., Johannes Franciscus Delfing, * IhhnotbeusIgnatiusEwald', Mr. Matthys Romswinkel, * Cornelis- Munter, Reinhard Gotfried Martens , Thomas de Vogel, Mr. Gak If'aak Gales, * Hendrik Paamv, Élias Craayvanger , Mr. Hendrik Vullenboven, * Johannes van der Hoogt, Mr. Christiaan Everhard Vaillant, en *'Mr. Pieter Nicolaas Amtzenius. Gciüda, jDe Wel Edele Geffr. Heeren * Mr. P. £. Schippers, Raad en Scheepen te Gouda, * De Wel Ed. Heer Mr. J. Couperus, de Wel Ecrw: Heer P. F. Couperas, Secretaris. Rotterdam, De Wel Edele Heeren Aart Je ban Verftolk van Zoeten, * Abraham Baartmans;, * Kornelis van den Bosch, * Mr. Jan Daniël de Loches, * Gerrit van der Pot, vanGroenevelt, * Profesf. Salonion de Moncby, * Cornelis yan Vollenhoven Jansz. * Mr. Dirk Schadee, Gilles Groenevelt, * Cornelis van der Pot, * Mr. Reinier Fredrik van Staveren', Mr. Hendrik Ar* nold Kreet. Schie-  RESOLUTIEN i;83. 3T5 Schiedam, DeWelEd: Heer CornelisZille[en, benevens de Wel Ed: Geur. Heer *Dr. Mattbeus Wilhelmus Keuchenius, Raad in de Vroedfchap enz. enz. Schoonhoven, De Wel Edele Heeren *Mr. D. Hoola van Noot en, Dirigeerend Lid, * Mr. Stolker., Secretarissen * Mr. Otto Braat, ofby derzelver abfentie de Wel Edele Heeren M. A. van Peene, en * J. deKruyf, beide Gedep: van weeeens het Dep: Leiden. Br iel, De Heeren Gedeputeerden van het Dep: Rotterdam. Alkmaar, De Wel Edele Heeren Mr. David Pan, en * Cornelis van Foresst. Hoorn, De Wel Eerw: Heer E. M. En> gelberts, V. D. M. en de Wel Edele Heer Nicolaas Rtnloopen, Oud Scheepen. Enkhuyzen, De Wel Edele HeerMr.C.£. Fatllant, Secretaris van het Departement Amfterdam. 'sGravenhage, De Wel Edele Heeren DiJigeerende Leden, F. H. van der Beets, en Mr. J. T. Pottey Turcq, midsgaders de Heeren Leden A. P. Eckhardt, * A. Bogaardt,C. de la Faille SeniorEbbe,* P. A. Kochejort, *C.Muller9 * P: ... tleyligers , en A, van Kervel. Aa 4 Vlaak-  3i6 RESOLUTIEN 1783; Vlaard'mgen, De Wel Edele Heeren * Hendrik Husly Viervant, beroepen Predik: te Haarlem, Dirigeerend Lid, jfobawes Hoogvliet, Thefaurier, Abraham van der Linden van den Heuvel, Secretaris, en Ary Voogd, Lid van het ~ Departement-. Woerden, De Wel Edele Heeren * Mr. Dominicus Costerus, en Mr. Hendrik Costerus. Na arden, De Wel Edele Heeren Jacobus Hendrik Thhrens, Dirigeerend Lid, * Cornelis deWol ff" Junior, Thefaurier, en * Mr. Hendrik Tbierens, Secretaris van dit Departement te zaamen en yder in 't byzonder. Beverwyk, De Wel Edele Heeren * Agge Roskam Kool 9 Dirigeerend Lid. Willem van der >&• Ysselsteyn, De Wel Edele Heeren Goris 't Hoen, Regeerend Bnrgemeefter deezer Stad, AYcolaas Smitshof, Regeerend Scheepen deezer Stad. Delftshaven, De Wel Edele Heeren Dr. F. A. Perfoons, Dineeerend Lid, * Dr. W. Ser* vaas, Thefaurier, * Kornelis van der Palm, F. A. Zuurmond Perfoons, en Korn: de Wit, Nicz. Maassluis, De Wei Edele Heeren Willem van  RESOLUTIEN 1783, 317 van der Jagt, Dirigeerend Lid, (*) Adriaanvan der Jagt, Secretaris, en (*~)Lambregt Schelvisvanger , Lid. Huyzen in 't Gooiland, De WelEde^ ie Heeren * Dirk van den Ham , Leeraarder Hervormde Gemeente , Diri8* dat één van de Dep. daar over geconfuleerd, en daar in zeer geintrefleerd en bedreevi-n, had bericht dat nog veel efficacieufer middelen daar tegen by hen bekend waaren , dan die,welken in het gem. antwoord waren voorgeflaagen, maar evenwel niet voldoende en daarom oordeelden, dat dit antwoord niet behoorde te worden bekroond, maar de vraag op nieuws opgegeeven in deezer voege. „„ Aan den geenen, die het meest voldoende, „ „ minst kostbaare en gemakkelykfte middel, tot „„ nog toe niet algemeen bekend,aanwyst,'t zy w om de graanen voor de klander, wolf en ande„ „ re fchadelyke infeften te behoeden, 't zy om gemelde infe&en, zo zy zig reeds in de graa„,, nen mogten bevinden, te dooden of te verdry„„ ven, in ieder der beide gevallen, eene premie „„ van de goude medaille ofvyfug Ducaten, mits ,j„ door genomene proeven duidelyk blyke ,- dat „„ -het niet in 't minde fchadelyk zy aan de graanen, „ „ zoo voor derzei ver gebruik, als innerlyke waar- „„ de. — de berichten met de nodige be- „ „ wyzen en getuigfchriften in te leveren voor of „„ op uk: Sept. 1785 En  RESOLUTIE N 1783. 3a3 En is het zelve door de Alg. Verg. geaDDroh^M en deze Prysvr. gearresteerd. g geprobeerd Wegens Art. 8. behelzende een Communicatie dat de zender van den Bobeemfeben Haver Stl 069. » «Wecken te zvn Heidrsk JarfenJon' a 1 °?felt ln Gelderland. Zyn H H D D door de Alg. Verg. bedankt. Y D' En is door dezelve H. H D n ceerd * „,,r ie C^VL+gTT vermeld, op den „ ö cesfivelyk neemen van eenige importante proeven, naar den aart hunner fituarie en gronden gefchikt; tot het probeeren van verfcheidewerktuigen, hoedamge nieuwlyks weder in Engeland zyn uiteeoagt, waar van men zich veel belooft, indien men door een committé, daar toe gekooren, met eenig Departement of kundig Lid van dien, koudeaccordeeren wegens de foort, hetaanni, de futcesfie, den tyd van duuring en de gratificatie voor debyzon-  334 R E S O L l T 1 B N 1783. dere proeven» die men vcrkicslykit cn voor het ter* rein bekwacualt mogtc cordee.cn. 2. De Ibntroe, hier toe verdicht, zoude onzesinziens geenzins zo groot behoeven te zyn, dat de reeds uitgeloofde Pramien, zoo als die nu liaan zouden moeten ingetrokken, of geene anderen vervolgens kunnen worden uitgeloofd, op vraagen, die eerder het voorwerp van algemeene mededingin* ge, dan van eene fpeciaale Boerderye dienen ie blyven. De Pramien in deeze Jaare 1782. op 27, zo nieuwe als vernieuwde vraagen, (de laatfte of 247 niet mede begreepen,) bedraagen de fomma van 4583 Guldens, De 34 van voorige Jaaren, nu nog onafgeloopen, (indien men de 1000 Ducaaten voorde Steen* kooien en Ecole veterinaire eens wilde ter zyde Hellen, als buiten fchyn van ooit verdiend te zullen worden ,) bedraagen iets meer dan 0000 Guldens. Doch zoo wel de aart van veelcn onzer vraagen, als de geringe of byna geene pooging, dié 'er tot hier toe geweeft is, om den eer^prys te verdienen, manken het zeer onwaarfchynlyk, dat ooit eenignïerkelyk gedeelte deezer fomme, wegens wel gefundeerde prsetenfien, zal behoeven te worden uitgekeerd. Her  RESOLUTIÈN 1783; 335 Het zoude dienvolgens aan dit Departement toefchynen, dat men zelfs dit Jaar veilig zoude kunnen beproeven, of door het merkelyk verhoogen der Pramien ,op etlyke der nuttigfle en tevens uitvoerlykfte vraagen of voorllellen, de lult zoude kunnen worden opgewakkerd om 'er na te dingen. 3. En by aldien het voordel van zekere bepaalde proeven fuccesfivelyk te neemen door middel van engagement, met eene fpeciaale Boerdery, nogmaals wierd afgekeurd, zouden wy des te meer in voorilag willen geeven, of 'er eenige andere weg zy om door toedoen van dit inlh'tuut, der Natie van eenig nut te zyn in het ftuk van den Landbouw, dan dePr<*tnien op eenigen der gewigtigfte Nationale voorwerpen , of reeds opgegeeven, of nog op te geeven van tyd tot tyd, en weinigen in getal, tefièns zoodanig te vergrooten, en zoo veel moogelyk, door fchikking in de verdeeling, in dier voegen in te richten, dat de onderneemers door vrees voor fchade althans niet te rug gehouden wierden. Het is ons voorgekoomen , dat 't Londonfch Genootfchap for the encouragement of Arts &c. &c. meeftal dien weg heeft ingeflaagen. 4- Nog zouden wy oordeelen van nut te zyn by het opgeeven van vraagen,voor het algemeen gelchikt, dat by zulken, die 'er vatbaar voor zyn, zoo kortmogelyk wierde aangeweezen, wat reeds eepracnïeerd *y, by voorbeeld. Kali  33eea dito 1 „ Waar door dan vervalt de premie van zes Du„ coaten , m t eerfte Artikel van die Prysvraa5, gen vermeld. ijovi«* En is beflooten, om deeze propofitie te arrefteeren_ voor een Jaar, om van derzelver nutll Zit opzichttothetD>W£eeneproeve te neemen. Ten aanzien van Art I? 1 ne menigte onnutte zaaken te worden overlaaden Vervolgens in deliberatie gebracht zynde Art I 27 f r«*<» der punten van befchryvin" en « to^^h*? dÊ ^derDePme" ten tot dezelve, ts beflooten het laatfle tenaffrpr™ als reeds afgedaan by de Refolutien b 8otn Sr' en by het gewoone formaat te blyL ich%nl te koomenalle ^SteSg  & RESOLUTIÈN 1783. Heeren Ex—«wnjw om(laan, door Gebroeders ?fh"™™^* „easfifteerd met Hee- ren,des k?^^^6^ examineeren, en dergenwoordigneta tiaaaen u rnmmuniceeren , falven niet konden aftyn om «jonm.u ^ het volgende rapport ^ f ^^ nüeindet enili. c*» W«riiw, «Os tochuoncj. zen verzogt, waar by H. tl. v. u. & luidende aldus: Wv ondergetekenden door H. H. Direaenren ■" L VMhndiche MMtfchappye verzogt tot het „van de HoUa™f„,iin„der„ieuweModdermolen zeld van de Heer öecrei*" Wel E(j. de wer>rfam ^ll;^TX^ol!f'oea op " StVtó n he°t pSetl liggend " K L Wertanig wierd aan den gang gebrach ,» ta Segden Modder in pootehoeveetad gen Werktuig opbrengen ^ terwyi uc " ^I" f^Sen dflepels of fchePPers, doorgaans ^r^^^S^1^ wierden: dus wierden „geheel met Modder ëtvlw jïr Werktuig tot het ;^»r^rw —, «aart.  RESOLUTIÈN 1785. 34s '*> de Molen door een kaapitandyoortgewonden wierdt, »' zo wierden wy hier in voor dien dag te leur ge» fteld. „ Door voornoemde H. H. Directeuren vereogt om »andermaal naa de vernieuwing van het touw, de wer»' king van deeze Moddermolen te gaan bezichtigen, 91 hebben wy ons den 4 Mei, neevens de i lieren va* » Sypeftcyn, Decker, en den Heer Secretaris van der n4a-> wederom na Amflerdam, en op de Modder» molen begeeven, welke men den voorgaarden dag >•> wegens het ilegce weder binnen het Paalwerk gebracht v had. „ De eerde aanvang deezer proefneemingen gaf „ ons alle hoop van nu den tyd, in welken zekere „ hoeveelheid Modder door deeze Moolen opgebracht „wordt, te kunnen waarneemen, dan ongelukkig lag „ de Moddèr ter plaatfe daar de Moolen nu beproefd „wierd, te ongelyk, het geen door de Pgging der „Schepen aldaar veroorzaakt was. Hier van daan „ bracht de Moolen,dan eens zoo veel Modder op, „ als zy tusfchen haare lepels kon vatten, doch dan „ weder, wanneer zy op plaatfen kwam, daar de mod3, der laager lag, bracht zy weinig of niets op. En „ terwyl de tyd te kort fchoot om de moolen buiten „ hst Paalwerk te winden, waar de modder'egaal ligt: „ zoo konden wy weeder den tyd, waar in een zee„ kere hoeveelheid modder door dit werktuig opge„ bracht wordt, niet waarneemen. Echter voldeed „ons de werking .deezer moolen telkens, zoo dikwyl« „zy modder bereiken konde, by uitnemendheid, en ?,wy wierden dus döor deeze proefneemingen opnieuw Cc a van  344 RESOLUTIÈN 1783 „van de voortreffelykheid van die werktuig o/ertuigd; „ bet welke wy om deszelfs eenvoudiger zamenftel, „en daar uit voortvloeijende voordeeligerwerking,en „ mindere koftbaarheid verre weg, boven de oude „moddermolen Hellen, te meer daar dit werktuig den „modder van ter zyde fcheppende, dus gefchikt is om „ den modder tot dicht aan muuren of Paalwerk weg „te neemen, het geen met de gewoone moddermo„len ondoenlyk is. Haarlem 31 Mei 1783. (was getekent) C. BRUNINOS, M. van MARUM. En zyn H. H. D. D. voor derzelver genomene moeite en vriendelyke attentie in deezen, door de Vergadering eenparig bedankt, H. H. Examinateuren door gemeld rapport geoordeeld, genoegzaam gejuftificeerd; en de zaak hier mede gehouden voor afgedaan. Ten aanzien van Art. N. is beflooten om H. H. Directeuren te qualificeeren, om de Departementen dewelken door hun Ed. zullen verzocht worden, tot het examineeren van (lukken, die niet wel verzonden kunnen worden, te verzoeken, om ten kollen van den Oeconomifchen Tak eenige lieden, deskundig te committeeren tot het zelve examen, hier ter plaatfe, elk van hen,wanneer het hun beft convenieert, en om elk apart, of wanneer zulks mogten goedvinden een gexamëntlyk rapport daar van uit te brengen. ... b Hier  RESOLUTIÈN 1783: 345 Hier op overgegaan zynde tot Art. O. pag.s8 van de punten van deliberatie luidende aldus. „ Het Departement van Deventer geeft te ken* »ncn dat de Molenmaker J. K,]PPE£o , w£T„nende te Olst, zich aan dit Departement he?fc „geadresfeerd by rmsüVe van den ïo. Tunv 1782 „inhoudende, dat hy de Maker was van zeker Mo' „del ter verbetering* der Balkzaagmolens, aan «welk door de Algemeene Vergadermg van 178™ »de Ptcemje van de tweede Goude Medaille'was «toegekend. Dat hy Knippenberg, dien teboveT «conform zyn overgezonden Model, in den Taare «1781. dezelve verbetering in V aan de Zaagmolen van den Heer Sterck, k* Kampen, hadde «geapphceerd _ Dat dezelve byVonder„vindmg gebleken was volkomen te beantwoorden «aan het oogmerk en het vereifchte van de Prvs«vraag No. 183. luid de eigenhandige getuigeniin „van den Eigenaar dier Molen, den Heer Sterck «voorn, benevens nog vier andere respectabele en "SKK** GetUigen' CCopia va/welke Ge. «tuigfchnftcn nevens gezegde Misfive aan dit De„partem. zyn overhandigd); dat deezeGetuigfchrif«ten voor het einde van ,781. naar Haarlet over- "¥>T r'Aen T handen van den Hv. Secretaris „van der Aa gekomen waren, volgens blyk daar „van berustende onder den Hoog Welgeb. Heere „Drost van Tsjelmuiden, - Dat dienvolgenshv „Knippenberg zich bcrechtigd oordeelde tot de Prl ,,m,e van ioo Ducaaten, op de uitvoering in* „groot gefteid, benevens de a5 Ducaaten % het „Model, met verzoek van deeze zyne MjsnVe, ofCc 3 „te  i46 RESOLUTIÈN 1783- • te echte Cöpïe van dien, met de Bylagen, onder 't ''oofder Algemeen* Vergadering te brengen, en " voorts ïe appuiéren, hrzoo verre wy zyne pnetenfie gefundeerd zouden oordeelen. Waar op dit Departement gemelde Mïsfive en „Copien de? origineele „vergezondéne Attestauer, met alle attentie hebbende vergeleken met de Piysvraaee N°. 183. niet anders heeft kunnen oordee- £- dan dat gemelde Artestatien, by een of aa" der abnf,moeten over \ hootdgeaenryn.a sheb" bendonzps oordeels, d-eze Man, even ge!yk de " S Tan tInsz. Kuipek van de Koog, werkely:m " -« Sof gebit bet niet ftilfiaan van de Molen he "wEkiuist by de Vraag vereifcht wordt, en wel op " JnH^de wv?e eelyk dit Departement in t " zekere°S , da ^Eigenaar van die Molen die "^vafetVfag door den Uitvinder aan noch twee SSeren ~ Uit hoofde van welk dit De- SSïfet heeft vermogen te weigeren s Mans hvzonder sievai ter nader confideratie van de Alge" Sne Vergadering voor te dragen, ten einde daar op" 3icfolfeerenf zodanig, als zal bevonden wo den te behooren, om elk,dien het aangaat, vander',; lelver volmaakte onpartydigheid te verzekeren. Infidem, fW. G.) S. m Vries, Secretaris. En is naa VWoorleezen der Prysvmg N. 183. . Ref. bl. s8n, ■ Art.l4pderwetten,  RESOLUTIÈN 1783. 347 en der atreftatien in het bovengemelde voorlrel vermeld, beflooten de refolutie hier over tot de volgende Algemeene Vergadering uit te {tellen. Voorts zyn de Heeren gecommitteerden van Utrecht ,Gc«da, ""stiage, Deventer en Middelburg, gecommitteerd om flaande deeze Vergadering rapport te doen, wat daar omrrend huns oordeels diende onderzogt, ten einde daar over by de eerftkomende Algemeene Vergadering naader zal kunnen worden gerelblveerd. Voorts in overweegïng genomen zynde, Art. P. luidende aldus. „ Wel Edele Heeren Leden van het 2wols) fcbe Departement van den Oeconomifchen Tak van „ de Hollandfche Maatfchappye der Weetenfchappen „ te Haarlem. „ De ondergefchreevene, in gevolge het 183. Art. » der voorgeftelde Prysvraagen, en het geen daarby ,» uitgeloofd was aan den geenen, welke een toeltel of „ werktuig voor de Balkzaagmolens konde vervaardi„ gen, zodanig, dat daar door wierd te weeg gebragr, „ dat door het verfpannen enuitneemenvaneenRaam, ,> de Molens niet belet wierden, met de overige Ra„ men voort te maaien, niet alleen een voldoend Mo„ del hebbende aan de hand gegeeven en overgezon„ den, maar daar boven nog daar by gevoegd een Tes, kening ten zelfden einde, heeft het eerfle, volgens „ den gemelden Artikel, met de25Ducaatenpramie „ wel bekroond gezien, en die ook dadelyk ontvan„ gen, doch niet de Zilvere Medaille voor de TekeCc 4 ning,  348 RESOLUTIÈN 1783. ning, op welke hy vermeent, onder verbetering, „ mede aanfpraak te moogen' maaken. En terwyl by „ de Algemeene Voorwaarden is beloofd geworden, „ dat over de fchadeloosltellingvan toegezcndene£o^„ baare Modellen, die de Maatfchappy verkiest tebe« „houden, waar onder zekerlyk dit moest wordenbe„ greepen, als het welk zoo aan Materiaalen als Ar„ beidsloon, ten minften twintigDucaaten zoude moe„ ten kosten, met den Zender zal worden geaccordeerd, „ vlyd zich de ondergetekenden ook hier mede, en „ neemt daarom de vryheid te verzoeken, dat Uw. Eds. „ het by de Heeren Directeuren van de Maatfchappye te Haarlem, of ter naaster Algemeene Vergadering „ van den Oeconomifchen Tak daar heen mogen ge„ lieven te dirigeeren, dat het een en ander als nog „ aan hem worde toegekend. 't Welk doende (W. G.) Dirk Zwens, Stads Architecl te Zwolle, Zwolle den 31. December 1783. Het verzoek by deezen, den gezamenlyken Leden „ van dit Departement allezints billyk voorkoomende, „ wordt aan Heeren Directeuren in de naafte Algem. „ Vergadering op het favorabelfte gerecommandeerd. „ Zwolle den' 9. January 1783. „ (W. G.) P. LlNDBNHOFF^ „ Secretaris Is  RESOLUTIÈN 1783. 349 Is beflooten H. H. D. D. te qualificeeren, om h Model van gemelden D. Zwens, is 'c mogelyk, voor rekening vsn den Oeconomifchen Tak over te neemen, en denzelven daar voor Tchadeloos te Hellen: maar het overige van zyn verzoek van de hand te wyzen. Hier op is beflooten aan Mejuffrouw M. T. D. Heimbroek, binnen Utrecht, Art. Q. vermeld, te geeven eene remuneratie van 25 Ducaaten: voot haaren betoonden yver ten befte van het algemeen, en tot verder encouragement, wegens het oprichten eener Fabriek, waar door zeedert 19 Maanden een groot getal heden zyn in 't werk gefteld, tot hec bereiden van Gaaren uit Hennip, waar van voorts linnens heeft laaten weeven. de"errv°0yetreeden £°C AlT' R' «eMd in >. Het Departement van.... geeft te kennen, dat „zich iemand aan het zelve door een derde hand heeft „geadresfeerd, met voorgeeven, dat hy de Bezitter „ is van een geheim en fouverein Middel tegen defu„neste gevolgen van dolle Dieren; offereerende de „ communicatie van dat . geheim aan den Oeconomi„lchen lak voor eene Somme van 50 Ducaaten- welKe echter aan hem niet eer zal hoeven betaald tl „ worden, dan na dat de Oeconomifche Tak genoee" ZfT£1 g?eëenheid ^ hebben gehad, om de deul„delykheid van het zelve Middel te beproeven, en tt daar van overtuigd zal zyn geworden. Cc 5 Is  RESOLUTIÈN 1783. Is beflooten het zelve aanbod te accepteeren, mits dat deeze Man met voldoende bewyzen, ten genoegen van de Algemeene Vergadering aantoone, dat zulks een tot hier toe onbekend en fouverein middel is. Vervolgens is met opzicht tot Art. S. beflooten om aan Cbrifiiaan Minner, Glas Fabricqueur in 'sBofch, te geeven eene Zilvere Medaille en 50 Ducaten, tot belooning voor zyneongemeene moeite, betoond in het naamaaken van, en trachten om te evenaaren, de Engelfcbe Bier en Wynglaazen t en tot verdere aanmoediging van zyne Fabriek. Voorts overgegaan zynde tot Art. T. bevattende het volgende extract, Extraiï uit de Refolutien van den Oecono„ mifchenTak, Departement Huizbn in't „ Gooiland, van den 19 December „ 178», Is geleezen eene propofitie van de commisfie der directie van deezen inhoud. Wel Edele Hoeren! Zo dra wy, door het algemeen gerugt, den zeer voordeeügen uitflag vernamen van de Visfchery op Haring met dryvende Schakels, in den voorgaanden Herfst, voor \ eerst, door Jacob de Lange en Lambekt Jansz. Baas, beide binnen deezenDorpe woo-  RESOLUTIÈN 1783. 351 woonachtig, ondernomen: dagten wy, dat zulk eene gewigtige Uitvinding de opmerking van hetgancfche Vaderland, en de goedkeuring, en eene ruime belooning van wegens den Oeconomifchen Tak, te over verdiende. Noch meer echter zyn wy hier van overtuigd, na dat wy de voornoemde Visfchers, die zich reeds in de maand O&ober by onzen Thefaurier hadden vervoegd, met verzoek, dat hunne Inventie by den Oeconomifchen Tak in aanmerking genomen mogt worden, op Dingsdag den 4» December 1782. omtrent hunne nieuwe Visfchery, breedvoerig onderhouden, en van hen een zeer openhartig en nauwkeurig verflag ontvangen hebben, 'c welk wy de eer hebben Uw Ed. by deezen hoofdzaakelyk mede te deelen. Jacob de Lange en Lambert Jansz. Baas niet alleen de oorfprongelyke Uitvinders, maar ook de eerften, die ooit, zoo verre wy hebben kunnen ontdekken, de Zuider-Zee met zulk /•Pöwf bevifcht hebben , zyn mee hunne nieuwe Beug den 20, October 1782. in Zee gedoken, en hebben met dezelve tot aan den 20. November deszelven Jaars, dus geduurende vyf weeken gevifeht; na weken tyd, hunne, zoo wel als de algemeene Vaart, door den vroegen Vorst, verhinderd is geworden. En in deeze vyf weeken hebben zy gevangen 187 Tal en 7 worpen Haring, en dezelve verkogt voor ƒ 787 - : - 4 Waar by zootjes Vifch, behalven den Haring gevangen, gerekend tot ƒ10. is de geheele Vangst ƒ 797- :-^ dus, de vyf weeken door een gellaagen, heeft elke , Schuit 's weeks ƒ 79 - 14 - gewonnen; terwyl zy, ten zei ven tyde, met de gewoon© Visfchery, op dat  352 RESOLUTIÈN 1733. Bot, ten hoogflen ƒ 18. per week opgebragtzoude , hebben; en de ftaande Schakels, volgens ' ,het algemeene getuigenis der Visfchers , inden Herfst, gewoonlyk, zeer weinig vangen, om dat 'er, volgens zeggens, ah dan nog weinig Haring in de Zuider- Zee is. Dan, 'benalven deeze importante winst, hebben deeze nieuw uitgevondene dryvende Schakels een ander, niet min aanmerkelyk, voordeel boven de ftaande Schakels, te weeten, de deugdzaamheid der Waare. Daar, naamlyk, de Haring, in ftaande Schakels gevangen, lang, meestal een, twee of drie etmaalen,in netten blyft, en daar door zo veel van zyne waarde verliest, dat men denzelven voor half bedorven houd, en men'er doorgaands, fchoon veel grooter dan den Fuikharing, minder dan voor dien bedingen kan. ■ ■ Is de Haring, met het dryvende Want gevangen , zoo groot als de Schakel ha ring; terwyl hy die der -Fuiken in verfchheid ten minftenevenaart, zooniet overtrefc. Althans getuigen anderen, zo wel als onze voornoemde twee Visfchers, dat zy dien Haring verfcheidene reizen leevend ter markt gebragt hebben. En kan de voortreffelykheid van deezen Haring ook ten vollen worden opgemaakt uit het yoordeelige Getu'sfchrift, door twee aanzienlyke Haringkoopers te Harderwyk, de Heeren J. Ap^ldorn en L. Psunskerken , aan Jacob de Lange en Lambert Jansz. Baas, op hunne eerfte inftantie, bereidvaardig ter hand gefield, waar van het origineel onder ons berust, en wy eene Copie hier achter Uw/Ed. mededeelen. Doch wat behoeven wy het voordeel van deeze Vis-  RESOLUTIÈN 1783. 353 Visfchery in 't breede te betoogen, daar de Visfchers zelfs, ongetwyffeld de bekwaamde Rechters in dit geval, door dit voorbeeld zo fterk getroffen zyn dat er, binnen den korten tyd der vernoemde vvf weeken, reeds, voor zoo verre ons bekend is 40 Schuiten te huizen, 14 te Bunfcboten, en6te narderivyk, gevonden wierden, die deeze foort van Netten aangelegd hebben? En rekent men, dat er van de 60 a 70 Botfchuiten, welke hier ter plaatfe thuis behooren , in 't volgende voorjaar naauwlyks 6 zullen overfchieten, welken met die Want niet m Zee fteeken. Wat nu het maakfel deezer Schakels aangaat, het zelve is ons van de voornoemde Visfchers, bykans woordelyk dus opgegee- "1 ?C Setten onder en boven met Simmen,even „ als de Sleepnetten, doch zyn van gewoon Scha„ kei-garen gebreid, en hebben op ieder net 40 " t 5 & ™, " °P een SleePnec maa' 9 zvn. „ Ieder Net is lang 14 vademen, 2oo fteeken, iaoo „ mazen. Elk 13 ponden loods, in het midden hec " Kfte'\ZyrWOrden Sefimd> deonderfte Sim 10 „ fteeken losfer, dan de bovenfte; deladders, om „ de andere fteek een ladder, too mazen Z%™ " liST IF' iCder Sa»Seen voet. Aan deW „ d ng der Netten 22 ponden gewigts, aandefchei„ dinge verdeeld; de ScheitoLenS2| voeren at „ t Haa touw tusfehen iedere Schuit en de Natten » 28 ™era- Wenende twee Schuiten met 12 of „ 14 Netten, dewelke kosten ieder Net fi a. is ,A n Netten ƒ i8a. De voornoemde Visfchwsachten, „ dat  3f?4 RESOLUTIÈN 1783. dat ?v in de gemelde vyf weeken, ten ruimden » oerekend , aan elk Net ƒ 3. hebben afge„ vifcht. Ziet daar, Wel Edele Heeren, wat ons omtrent deeze nieuwe Visfchery is voorgekomen; dezelve fchynt ons toe eene zeer gewigtige nutnge en beloonenswaardige uitvinding en onder„eemmg te " en indien Uw Eds. oordeel hier n mee het Se overeenftemde, zouden wy van advisweezen, dat 'er uit naam van ons Departement voor Jacob ^ Lange en Lambert Jansz. Baas, eene beloo- iw- w,n aan ieder, 60 Ducaaten en de Ailvcre B^ 'verzo 't en een nauwkeurig verflag van aan Heeren Dj^ren^ degedeeld behoort te worden; ingevolge Art. i»3- der Wetten. Wy zyn enz. Copie van bet Getuigfcbrift in deeze Propofitie vermeid. Wv ondergefchreeven verklaaren, dat op den 1. November de Schakel - haring hier is verkogt voor Kd het Tal. En de Haring door Jacob de Lange en' L \mbert Jansz. Baa* getrokken heb gef Kr vnnr f * - * - het Tal. En op den 5 NoSer de Schakelharin, gekogt voor ƒ 3 - 10 « 2 HSne van de bovengemelde gekogt voor 5 gultn F? 00 den 7. November de Schakelhanng gïogt voorP3 ïuldf en de Haring, getrokken door  RESOLUTIÈN 1783, 355 Jacob de Lang?; en Lambert Jansz. Baas , voor betaalt ƒ4 - 12 - het Tal, om dat zoo veel beter is, als die Haring, die in ftaande Schakels word gevangen. 0 Hardtrwyk den 8. November 1782. (Was getekend) J. Amldorn, L. Psunskerken* Hier op gedelibereerd zynde, heeft de Vergadering deeze Propofitie in haar geheel geampleéteerd en is diensvolgens gerefolveerd, omeenExtraétdee' zes, als het verflag en advys van dit Departement, aan H. H. D. D. toe te zenden, met verzoek om t zelve,zo na doenlyk, in zyn geheel,va. de Pointen van Deliberatie der aanftaande Algemeene Vergadering te willen plaatfen. En is door de Algemeene Vergadering beflooten aan Jacob de Lange en Lambert fansz Baas , bovengenoemd , wegens hunne uitvin^ ding en edelmoedig bekend maaken van hun voornoemde Visfchen op Haring met dryvende fchakels, te offereeren aan elk , de fbmma van zeftig Ducaten , en een Tabaksdoos, in form van een Hawng. Art. V is beflooten te pasteien, als niet heb15S bl° 6 n'aatl ^ vereifchcen bv de PrysW' N. Hier  356 RESOLUTIÈN 1783; Hier op is geleezen het rapport der commisfie, benoemd tot het examineeren van de yzereBouten, luidende aldus. De Gedeputeerden der Departementen Delft, AmfterdarH, Rotterdam, Gouda en'sHage,gecommitteerd tot het examineeren van yzere Bouten aan het Genootfchap toegezonden, onder de zinfpreuk lot bewaring van Gebouwen en Schepen, hebben de eer te rapporteeren, dat hun allen na 't neemen van behoorlyke proeven, tenduidelykftengebleeken ïs, dat de voorfz. Bouten niet beantwoorden, aan het oogmerk der Prysvr. en dat dierhalven aan den zender derzeiver de prasmie niet kan worden geadjudiceert: dog in aanmerking neemende , dat de twintig Bouten, welke ter examen rond gezonden zyn, op fpeciale requificie van dit Genootfchap zyn vervaardigt, zouden de voorfz. gedeputeerden van gedagten weezen, dat men door middel van 'c Departement, by wien de voorfz. Bouten zyn ingekoomen, aan den maaker of zender der meergemelde ito Bouten tot fchadeloosftelling zoude behooren te geeven, de fomma van 4 Ducaten, zonder daar door geconfidereert te willen zyn, dezelven te hebben geapprobeert, en dat men hem daar en boven de Bouten zelfs zoude dienen te rug te zenden, om hem van de billykheid der decifie van dit Genootfchap te overtuigen. Sn  RESOLUTIÈN im m En zyn Heeren Gecommitteerden voor hunnegezZZmrifn Scdaa" rapporc be«ten is &e ïï^itedL^81^ Verg3dering ge^robeerd Hier op getreeden zynde tot Capittel (TV bl 4 ^ wegens de mgekoomene ftukken, is beflooten N. , fpreekende van een Monfter verfyndVlas, en een 5££? Vanr"' ^^nbuitensi^iS Voorts N. 2. een Monfler Pergament onder het devis i M tffjv: ^5*™'"* Zoo ook Art. N. 3. pag. 4I. ^ z00genaamde Eau Vegeto-Minerale et antifceptique\t Antü bticq q™ 0nderóeZinrPreük^rfutilité Pu. Als mede by provifie, Art. N. 4. van zekere ^fc» of wrfe*n& Z*»/, om dat daar van tot nog toe géén Model, of tekening, of befchry. ving is ingekoomen, allen te pafeereu. CarJBt> Sefab"<*erd tot evenaaring der Engelfchen, onder de Zinfpreuk uit Ambitie ti re*S ™ec ^Ducaten, mar ;.rne van het billet is gebleeken, de maaker te zyn> *tw rar* de Wyngaerd, Fabriqueur te Delft. Doch tepasfeeren het Model van een verbeterde JSrandjpmt, onder de Zinfpreuk o» Vriend word  ?5? RESOLUTIÈN in tégenfpotten beproefd, gelyk &c. Cap. (IV.) N. 6. vermeld. Op Zaturdag den ai Jany 1783. «fo* gehouden, Pnefent de Heeren Direcleuren, Parvd VrxMent, Decker, Riemsdyk, van den Heuvel, van Berck, Teding van Berkhout, en van de Kafieele. "Mitsgaders de Heeren Gedeputeerden van deRes* pe&ive "Departementen. Waarin de -extenfie van de Refolutien, by de voorgaande Sesfie genomen, gerefumeerd en gearreiteerd zynde l Is door de Heeren Gedeputeerden van het Demrtement Delft geproponeerd, een en andere conSeV «üiteeln^U ^£2*36 T ooiter te Schipluide, pag. 40. Lt. V. deri.v,^. ^TdeLelven, offchoon by de voorgaande SeS VeoofdeeTd is, (bl. 355-) datde-lveniet konab Comnetiteur dingen na de premie, Prysvraagen 15 8. S 6, uitgeloofd, egter iets ter aanmoeaigmge t Agen' en hier ofer gedelibereerd zynde ;s beflooten hem te accordeeren, 25 Da'fJ™' °n om reden dat het verzuim der verzending indeezen, zyne fchuld is gepleegd, hen^ rende laar te admitteeren om te dingen na de pre mie%JZ Ducaaten, doch indien hy dezelve waargekeurd word, zal deeze premie van a5Ducaa-  RESOLUTIÈN i7g3. $S9 ten,hem nu toegekend, firekken tot betaalinee van het vyfde Jaar. nPrH£r °P OVer&&m mde tot CapittelV. over ia SS dG ^? voIgensPrysvr zeSf ' ƒ ,T- toegeweezen aan den komt I!" d«V1^^. wegens dkDERLAND >? bv het 1 Barde™yk> getekent O. H. dewelke ? £ A1?™ Va0ohet billec Seblc^en ». te zyn, -ff. de Vries, teHarderwykf * ' tocnr, aan den zender ^, of twaalf Ducaaten, aan den zender van L. te Zilvere Medaille en «w,^, Ï T, enr\ 60 3311 ^ W' S' de Zilvere Wledailbevonden STT"" ^ b^ de ^nir,g der billetten bevonden dat de getekende met [ö.] waren gezonden, door Arte van Lanteren • 1 en die « g€tdpinder, en Spirtfter, alleerendehetSpinwerk van Wolle en Catoen, keren en exerceeren , wordende daar en boven, behalven de voornoemde , kinderen nog 80 anderen, die by dag in verfcheidene nuttige Fabricquen, onder bekwaame Meefters of Maitresfen arbeiden, in het bovengemelde School des avonds, nevens de eerftgemelde 50 kinderen,in het leezen , ichry ven en ( zo veel de Gereformeerden aanbelangt,") in het Catichreeren en Zingen order, weezen. r  36*4 RESOLUTIÈN i;83, Uit naam en laft van hec Departement van Ysfelflein, den 30 Auguftus 1782. (W. G.) D. v. d. Bosch, Secretaris. Is beflooten, conform , het beloofde by die Prysvraag bl. 106. aan dien Schoolmeefier toe te leggen, de Gov.de Medaille, en heeft de H. Gedeputeerde van Ysfelftein gedeclareerd, dat die Schoolmeefier was, zekere van Wyngaerden, en dat dezelve verkoos de premie van 50 Ducaaten, het welke is geaccordeerd. Vervolgens is beflooten , de te laat ingekoomene Monfters van de Schotfe Tappen , onder de Zinfpreuk c, hoe langer hoe beter, en d,dat Hollands Tapyt het Schotfe overtreffe , benevens de overige Monfers , ftaande deeze Vergadering ingekomen, te ftellcn in handen van de Manufactuur-commisfie. Hierop overgegaan zynde tot de Antwoorden op de Prysvraagen, die moeden inkomen voor ultimo December 1782. Is de prys op het beplanten van woefte Heiden , Prysvraag N. 1 bi. 1. beflaande in de Zilvere Medaille en 10 Ducaaten, toegeweezen wegens het beplanten van ruim tien Morgen dito Heiden,  RESOLUTIÈN 1783. 365 den , aan den Heer J. van Nuys , Scholtas te Appeldoorn, en beflooten de verhandeling te doen drukken; En de Goude Medaille of 50 Ducaaten, gefield op de Kaarde Bollen, Prysvraagen bl. 9. N. 7. toegekend aan den zender van de Monfters, onder het teken S WC. dewelke by het openen van het billet is bevonden , te zyn, Charles de Sellier, te Wasfenaar,- Maar het AfUwoord op het uitroeijen van bet foren ' PfysVraaS N' 2°- bl- *5- te pas- Doch aan den zender van den Boheemfcben Haver, Prysvraag bl. 22. N. 4a. onder het devis ut Jementem feceris ita et Metes Cicero or. ». 7< te offereeren, een Zilveren Koornair en tien Ducaaten, tot erkentenis voor genomene moeite enz., met vnendelyk verzoek om voort te vaaren, methet neemen van proeven daar van, en den uitflag aan de Algemeene Vergadering mede te deelen , waar cp de Eerwaarde Heer Couperus, gedeputeerde van laouda , op zich genomen hebbende, om van wegens den zender de vryheid te geeven, tot het openen van hecibill«, is daar by bevonden dat dezelve was, de Heer Abriaan Wittert , van Bloemendaal, te Gouda. Dd 5 ' Ver-  166 RESOLUTIÈN i?83j Vervolgens geleezen zynde een Certificaat, van wegens 18 aangekweekte jonge of nugtere Kalveren, Prysvraag bl. 24. R/46. is de premie van 25 Ducaaten, toegeweezen aan Jacou Pos, inderyke Waveren, onder Ouderkerk, aan den Amftel. En ten aanzien der Antwoorden, op de vraag wegens de longziekte van V Rundvee, Prysvraag bl. 25. N. 48. onder de Zinfpreuk Gloria Deo. Als mede op de vraag van het Hoedpisfen der Runderen, Prysvraag N. 49. bl. 25. Zyn Heeren Directeuren gequaliflceerd om naa ontvang der tot hier toe nog niet ingekomene advyfen Pro re nata te handelen. Maar zyn de Antwoorden op de vraag van een Suiker Molen, Prysvraag bl. 41. N. 89. onder de devifen Artium et Scientiarum Amore ———- en tot nut der Colonien afgekeurd. Vervolgens is op het leezen der certificaten van de'Refpective Departementen, ter plaatfe van hun* ne wooninge , wegens hunne winkels, alleen beftaande uit Inlandfche Stoffen , furpaffeerende ieder de fom van ƒ <ïoooo, toegelegd aan J. Ras, te Utrecht en J. F. Soluaan, in 'sHage, elk de fom van vier honderd Gulden?-^ aan Johannes I3lutss  RESOLUTIÈN 1783. 367 te Amflerdam, op verklaaring van het Departement aldaar, dat een dito winkel had, ter waarde van zes duizend Gulden, de premie van ƒ 150-;- conform de Prysvraag bl. 132. N. 256. Voortsis by deeze geleegenheid genoomen de volgende Refolutie: Alzo deeze Vergadering wordt geinfor* meerd dat nadeelige gerugten waarfchynlyk door kwaadwilligen ten opzichte van het debiteeren van vreemde Manufacturen, voor Inlandfche doorWinkeMers,de premie van den Oeconomifchen Tak genietende,in het publicq worden verfpreid,is gerefolveerd,dat, by aldien iemand mochte in flaat zyn, aan de Algemeene Vergaderinge te doen blyken, dat een zodanig winkelier zich aan hec direclelyk of indireételyk debiteeren van vreemde waaren, except die geenen welken by de Prysvraage zyn uitgezonderd, heelt fchuldig gemaakt, alsdan de premie aan dien winkelier voor dac Jaar beloofd, aan den eerften ontdekker zal worden gegeeven. En zal hiervan advertentie in de Couranten, en in de uit te geevene Prysvraagen worden gedaan. Hier op hebben Heeren Gecommitteerden tot den Landbouw gedaan, zeker provifioneel rapport: Maar Heeren Directeuren hebben, den tyd van deeze Seflie verflreeken zynde , het delibereeren daarover uitgefleld tot maandag aanjiaande. Op  368 RESOLUTIÈN 1783. Op Maandag den 23 Juny 1783. Fyfde Seffie gehouden Pralen t de Heeren Directeuren Parvé, Prafident, Decker, van den Heuvel, Riemsdyk, van Berck , Teding van Berkbout, en van de Kafteele. Mitgaders de Heeren Gedeputeerden van de Res~ peclive Departementen. Waarin de Extenfie der Refolutien,in de voorgaande vergadering gencmen,gerefumeerd en gearrefteerd zynde: Is door Heeren D. D. aan de vergadering gecommuniceerd het naavolgende Praadvis op het Provifioneele Rapport van H. H. gecommiteerden tot den Landbouw luidende aldus. i)„Tot den Landbouw zal voortaan even als tot „de Manufa&uuren, eene byzondere Commiflle „plaatshebben. «0„ Deeze Commiflle zal voor het tegenwoordige „beftaan uit den Heer Directeur van Berck benevens „ de Respective Departementen van Amflerdam , „Gouda , Utrecht, Alkmaar , Hoorn , Middel, „burg, Stad en Lande, Deventer, Tfeifiein,en v Breda. 3) „De Algemeene Secretaris zal op den eerftenDag van  RESOLUTIÈN 1783. 569 »van de Algemeene vergadering alle de Prysvraa■>■>gen, of voor{lagen betrekkelyk toe den Landbouw, s)dewelken by meerderheid van Hemmen doordeRes' jjpeclive Departementen zyn uitgekozen om ze voor« j, te Hellen voor dat Jaar, en Drie Maanden voor de 5. Alg. Verg. volgens Art. 159 en 160 van de Wetten jjzyn ingekomen, zodaanig als dezelven door h. h. S5.D. D. zouden worden geproponeerd, ter hand fielden, aan voornoemde Commiffie, om hunne Confi»,deratien daarover aan h. h. D. D. tydig teCommu5>niceeren. 4-\ Deeze Commiffie zal zittens de Algemeene Vergadering ieder Jaar zoo uit de ten dien opzichte ingeko„mene advyfen der Re?peclive Departementen, als „anderfinrs naagaan in wat voegen de geexfpireerde „Prysvraagen in den Landbouw met of zonder ver„hooging der Pramien beft zuilen kunnen worden gecontinueerd, mitsgaders voor hoeveel tyd; en ten dien „opzichse aan h.h. D. D hunne Confideratien tvdia: «mededeelen. & 5)Ook zullen die Heeren er byaldien er eenige Diffi„ culteit over de Extenfie van eenige op Nieuw te ar„refteerene Prysvraag, uit de Conceptvragen gekozen, „ zodanig dezelve door Heeren Directeuren is ontwor„ pen, by het meerder gedeelte der Algemeene verga„ dering mochte vallen , dezelve in haar Commiffie ap„ planeeren , en de Nieuwe Extenfien aan de Alo-em. „ Vergad. voorftellen. ö 6) „Ver-  S?o RESOLUTIE'N Verder zullen voornoemde Heeren verzogt wor,denHeeren Directeuren voorteflaan zoodanigeNieuwe * Prysvraag ofte andere gepafte middelen, welken huns "oordeels totbevorderinge des Landbouws, zoo met * betrekkinge tot het aanleggen en ontginnen van " Landen, de Boomkweekerye, Weiderye, byenhou"derye, Veeteeld , Veeziekte, en uitroeijing van "onkruid en gedierte dat voor den Landbouw, nadee"lig is, zouden kunnen ftrekkenj die dezelve vervolgens, zulks raadzaam oordeelende aan deAlgemee- ne Vergadering, zullen voorftellen. 't Welk naa gedaane omvraage is gearrefteerd. Vervolgens overgegaan zynde tot Art. 19. der P. V. D bl. 43. over het ingekomen Antw. op de vraag van het bereiden van Zwaane en Ganze Schaften onder het devis Gewrogt door Chimies Konfi tot eer van Land en Natie en is beflooten het zelve te (lellen in handen van de Refpedlive Heeren Gedeputeerden van Gouda, YJJelftein, Hoorn en Middelburg, Om ftaande deeze vergadering daar van Rapport te doen. Voorts is met betrekking tot de ingekomene Antwoorden en Monfters ter dinging na den Prys op het Overleder Prysvraag bl. 56 N. 128. geoordeeld, dat beft voldaan was door den geenen, die zich bediend had van de Zinfpreuk om de eer meer, dan om -voordeel Waarop geleezen zyn de getuigfchriften, ais mede een brief, waarby de zender aannam om, ten hoogfte tegen 24 ft. het ffi, party daar  RESOLUTIÈN 1783, 37x daar van te leveren , waarom ook aan denzelven de pra?mie van de Goude Medaille of 50 Ducaaten is toegeweezen , welke by opening van het billet is bevonden te zyn Jzhan Frederik Giesler te Delft, op het Broerhuis aldaar, — En tevens beflooten, dat aan den zender van het Monfler onder het devis : In hoop van aan de verwachting te znllen voldoen geene Premie kan worden toegekend,om dat geene bepaaling van Prys waarvoor te leveren daarby gevonden JS '■> — voorts te pasfeeren als geenen prys waardig gekeurd, het Monfler onder het devis Fahricquen Kon/ten en Koophandel enz. Ook is aan den zender van het fluk Carfaay Prysv. bl. 58 N 132 welke zich bediend heeft van de Zinfpreuk tot voordeel en vergenoegen, naa dat de atteftatien geleezen en goedbevonders waren, geadjudiceerd de Premie van Fyftig Ducaaten, by voorn. Prysvraag beloofd, 't welk by opening van 'c billet bleek te zyn gefabriceerd door G.J. ter Hoeven en G. van Dave'laar Fabriqueurs in Cornp. te Arnhem. Overgegaan zynde tot de ingekomen Monfters van Wit of Geel Aardewerk , onder de Zinfpreuk Zoo pronkt onz* Nederlandfche Aarde, en voykt niet voor de Britfe in waarde, is beflooten, om, terwyl niet in aile deelen had voldaan aan het gere. quireerde by de Prysv., eene Remuneratie te geeven van Honderd Ducaten aan den zender,mits dat blyke , dat hier te Lande gemaakt zyn, en gemelde Fabricq nog fubfilteere en deeze vraag te contiau- ecren  372 RESOLUTIÈN 1783. eeren tot Uit. Sept. f784 en uit te flrekken tot S786* • waarop de Heer Directeur van den Heuvel gedeclareetd heeft, dat, offchoon den zender de volle Pramie niet door deeze vergadering was toegeweezen, en men dus geen vryheid had om zyn billet te opénen, het geeven van verlof daartoe van wegens den zender wel op zich wilde neemen, en derhalve verzogt, dat zulks mogt gefchieden, 't welk gedaan zynde bleek dat de Maaker was Joannes ■Svoenk te Zuilen en is dezelve tevens bevonden te zyn gemunieerd met de behoorlyke Atteflatien daartoe vereischt, Vervólgens is aan den Zender van dc Monflers van de ifaarfe Schaften Prysvr. bl. 66 N 149. onder de Zinfpreuk Fabricquen Konften en Koophandel en Zeevaart maaken een Staat ryk, mach. «V, en gevreefi toegeweezen de praemie van 50 Ducaaten , mits by liet openen van het buitenfte billet, blyke, dat egaal is in Prys aan het beste buitenlandfche, en dit by de opening van het billet met voldoende Getuigfchriften geftaafd zynde,is het tweede of binnenite billet geopend en bevonden d-n de zenders daarvan waren, Cbr. Ernst Uithard en Zoon in de St. Jan Straat tè Amlïerdam, en overmits de gemelde Laarfen Schaften, reeds voor meer dan een Jaar waren ingekomen om te dingen na den voornoemden Prys, waardoor het uittellen van het daadlyk geeven dier praemie, dienende om te zien of dezelve Monflers een geheel Jaar over gehouden zynde, even goedbleeven,onnodigwierd ge-  RESOLUTIÈN 1783. 3 73 geoordeeld, is gearrefteerd aan den voornoemden,, de gemelde premie zonder uicftel uk te leveren. . Hier op Art. 24. pag. 44. der P. v. D. in overweeging genomen zynde, is gerefolveerd hec gelve commisforiaal te maaken,ea het bsilgt van den Heer, Zillefen benevens een Model van een gantfcli nieuw' door hem geinventeerd Vuurwerk , waardoor men ten minften een vyfde deel der brandftoffe befpaare,gefchikc voor alle Fabricquen die onder hunne keces veel brandfloffe gebruiken enz. dingende na de prys, uitgeloofd by de Prysvr. N. 177. te (teilen m handen der Heeren Gedeputeerden van Delft, Amflerdam, Rotterdam, Delfsbaaven en Waasfluts i om daarover nader met den Heer Zillefen, thans hier tegenwoordig, te confereeren en lhande deeze Algemeene Vergadering rspport te doen. Doch het antwoord op de vraag van een verbeterde Loglyn, Prysvr. bl. j>f. N. 203. onder de Zinfpreuk /o; nut der Zeevaart, op nieuws te (lellen m handen van de daarover alvorens geconfuleerde Departementen van Amflerdam , Rotterdam 9 Deljsbaven en Middelburg, uit hoofde van de na', tiere aanmerkingen en byvoegfels, daarop den 7 deezer ingekomen, ten einde over opgemelde antwoord, op deeze Algemeene Vergadering nog most kunnen worden befM. Maar het antwoord op de vraag over teVuürba* kens Prysvr. bl 95. R 208. onder de Zinfpreuk tot Zeemans behoud, ce pasfeeren,endtzelve vraag, Ee • op  374 RESOLUTIÈN 1783. op nieuw optegeeven, om te beantwoorden voof ultimo September 1784. Voorts is by de Vergadering gearrefteerd, dat gelyk voorbeen , zoo ook nu, en in 't vervolg, het dèlibereeren en refolveeren , of iets commisforiaal zal worden gemaakt dan niet, zal ftaan aan de Algemeene Veigadering in der tyd; maar het benoemen van de Heeren, of Departementen tot de commisfien «al ftaan aan H. H. D. D. En overmits thans diende overgegaan te worden tot het beflisfen over de continuatie, alteratie, ofte het pasfeeren, bepaalen van tyd ter beantwoordinge, van de Prysvraagen dewelken geexfpireerd zyn met den laatften September, en laatften December van het Jaar 1782. pag. 7 en 45. in de P. v. D. vermeld, is gerefolveerd hec zelve commisforiaal te maaken voor dit Jaar, en wel die in den LANDBOUW lan de commisfie tot den Landbouw, die in den KOOPHANDEL en COLONIEN aan den Heer Direcleur van de Kafleele, benevens de Departementen Amflerdam, Rotterdam, Wefizaandam en Middelburg, HAND»  &ESOLUTIEN i783. #S die in de HANDWERKEN en FABRICQUEN aan de Manufacïuur commisfie, die in de WERKTUIG en SCHEIKUNDE lï^" den Heer Directeur ZW, bene' die in de ZEEVAART en VISSCHERYEN. aan den Heer Directeur Teding van Berkhout, benevens de Departementen van Dordrecht, slmfief P^ZT 'Delfsbaven> Maasfiuis*« en ten laatften die van de NUTTIGE VOORSTELLEN, in handen van den Heer Directeur Parvê teeenwoordtg Praefideerende in dee/.e Vergaderiï nel" ^Depanemennavan^^LenK-S! hou°denDTdrg ^ 2?,JU"y I7'3- Uir Sesfiege. houden, Pia2fent de Heeren Diecicuren Parvè  ,%76 RESOLUTIE N 1783- Waarin de'extenfie der Refolutien, in de voorg. Vergadering genomen , gerefnmeerd en gearrelleerd zynde- , Is geleezen een brief van 'c Departement Weefp, aualificecrende tot bywboning van deeze Algemeene Vergadering, de Heeren Mr. A. cTJrreft, Junior Regeerend Schepen en Dirigeerend Lid, , en Mr. fhéodanus Flor ent. Tretz Kegeerend Schepen en Raad." Eu is op de propofitie van het Departement Leyden, téndeerende tot het aanleggen van een Kabir.et, ter piaatfmge van de Modellen enz., toebeheorende aas den Oeconomifchen Tak, door H. H. J>. D. gedeclareerd, dat daaromtrent eene propofide op de volgende Algemeene Vergadering zouden doen, en verzegt de deliberatie, en refolutie over dit •ftuk zoo lang uit te fielten j 'c welk eenparig is geapprobeerd. , Vervolgens is door H. H. D. D. gerapporteerd, dat hun Ed. vae oordeel waren, naa het leezen der advifen van de|hderfcheider,ere;pec1;iveDeDartemen* ten, geconlule'èrd over de ingekomeneantwoorden, op 'de Scbepradmolens, P. v. B. pag. a gemeld, en • waar van ïommigen cerft weinige dagen voor het houden dezer Vergadering waren ingekomen, om 'tantwoord op INC 188. onder het devis of bet tot nut mogt zyn, en N. 189 en 190. Door tyd vlyd en aanhoudende werkzaamheid, beide te pasfeeren, "doch 'c antwoord op N. i89. onder 't devis was het M] maar  RESOLUTIÈN 1783. i?? Maar tot algemeen nut y te remunereeren met ia Ducaaten; zoo als ook het antwoord op "N. 190. onder het devis of ik het wit mogt bereiken met 10 Ducaaten, en dan de twee laaftgemelde Prysvraa* gen, namelyk N. 189 en 190 weder op te geeven om te beantwoorden voor ultimo September 178 j. en uit te ftrekken tot 1786. 't welk is gearrefleerd. Verder is berigt gegeeven door H. H. D. D. dat was ingekomen een grooter Monfler Spaan/eb groen, hier te lande gemaakt , en waarover in 't voorgaande Jaar niet had kunnen worden gerefolveerd, om dat de quantiteit van het Monfler te gering was, om behoorelyke proeven te neemen, dóch dat dit laatft gezondene Monfler te laat ingekomen zynde, om daarmede nog voor deeze Algemeene Vergadering fcehooriyke proeven te doen, hunEd. voorflelden om de advifen daar op af te wachten, en op de volgende Algemeene Vergadering hun praeadvis daar over te geeven, 't welk is geapprobeerd. Hierop hebben D. D. gecommuniceerd, dat,behalven het bovengemelde op zynen tyd ingekomen, nog was aan den Occon. Tak gezonden een Huk Carfaay , onder 't devis, V Efeëf van Na-roer, 't welke door dezelve roede was gezonden tot examen aan drie Departementen, dewelken zoo guhftig over hetzelve hadden geoordeeld ,- dat D. D. niet konden riaalaaten, offchoon hetzelve (luk te laat was ingekomen en de zender daarvan derhalven niet kon dingen na den Prys, by de Prysvraagen N. 132 uitgeloofd, te prasadvifeeren wegens de uitmuntendE e 3 heid  3?8 RESOLUTIÈN 1783. heid van dat ftuk, den zender te geeven 40 Ducaaten tot eene remuneratie , mies voldoende aan ae overige voorwaarden by de voornoemde Prysvraagen uitgedrukt, 't welke naa omviaage by de Vergadering is gearrefleerd. En de Heer van Peene, Gedeputeerde van Leiden,verklaard hebbende,dat dezelve van wegens den zender op zig nam, dat hy zou voldoen aan de voorwaarden der Prysvragen , en vryheid gaf tot hec openen van zyn billiet, is hetzelve geopend, en bevonden dat gemelde ftuk was gefabriceerd door Jacobus Brcnkhmzen Fabricqueur te Leiden: waarom ook beflooten "is aan denzelven de gemelde 40 Ducaaten te geeven. Voorts is op voorltel van D. D. beflooten, om op zeker Carpet, naa het drukken derP.v. D. ingekomen, onder het devis, Niet mm deugdzaam dan kleurig , nader advis af te wachten en daarover op de volgende Algem. Vergadering te refolveeren: Zoo ook omtrent een Model vin een Heyblok,va.n D. Swens, ftad Architect te Zwol: Als mede een Project, om het onheil aan de Noor* der Dyk tusfehen Medèniblik en Enkhuizen verder toortehmen , met een berekening van de koften en *l middel om 't Fonds te vinden : ïmgelyks wegens een Nieuw Ontwerp van een Modder-molen, om f.en veilig inde Zuiderzee, dan in een Haven te werken , zoo wel in zandgronden en.  RESOLUTIÈN ï783. 379 tnplaaten ah in Kleigronden zonder Paarden met meer gemak en fpoed: »«raen mei En ten laatften nopens een Plan van een Vaderlandfche Tryp. Laken- en Saaydrukkerye Vervolgens is beflooten om zeker Antwoord op de vraag van t Rook Verdryven Prysvraag bladz. 86, N. 19r onder de Zinfpreuke Pour hmour du hen général aangekomen naa den geftdden termyn van den laatften December 1782. en onc bloot van bewyzen, te pasfeeren. Hierop zijn geleezen de Atteftatien ten behoeve van drieMenfehen, zich gerechtigd oordeelende om te dingen naa den Prys , uitfeloofd Prysvraag N. 247. (wegens Daghuurders tenPlaitln Lande, die geduurende den winter, als zy ot> Land niet kunnen werken,zoo veel vlas kinnen dat zy met hun huisgezin daarvan voor zich zeiven een wehbe Linnen van 50 Ellen of W kul nen laaten weeven j, genaamd Piet Moftert, %an Jaarsvelt en Bart Tuk, allen arbeiders woonVn! de aan de Maasdyk onder Zandambagr. En zvri naa,omvraage gemelde Atteftatien voldoende geoordeeld1 en beflooten om aan ieder van hen tot aanaioedigmg te geeven 6 guldens. Daarop is geleezen een brief van den Wel Ed Geflr. Heer en Mr. B. ^/W,Oudraad bdeCo tane van Rio Demerary,gefchreeven aan den a£emeenen Secretaris in dato den 22 February van dlc jaar.en ontvangen den n Juny, luidenSe aldus: £e 4 De.  3o RESOLUTIÈN i7H- Demerary den 11 February 1/83. Myn Heer! Ik heb de eere UE. hier nevens'toe te zendenee: „e «kSng van een ^o^^do«b*to „bewoogen wordt , getekend door'den Landmee ScSm» Cotm, en gemaakt dooien Molenmaker % Pool van 't Dorp Beur by Keulen. De „Heer Tbomas'CrUning heeft opmynverzoek^heteer. „de Plan'ervangegeeven, en de eerfe onder z jne „ Directie op myne koften laaten maken; dan door de o^efvUing Ontdekte ik, dat ^g*gff£ „dezelve zouden verbeteren , welke ik dan hebbe_ la Sn maaken in een tweede Moolen, en emdelykheb ; 'on SvoncL dat die nog verbeterd kon worden; tftens had ik het geluk, by ge val den voornd Molenmakker % Pool te leeren kennen, door denzelven "Sfby mynent te geeven tot den tyd van zyn ver"yreknLrEuropa^erwaardshywegensaanhoudende''StewüiveSrekken. Ik ontdekte ras dar, hy een zeer "bïkw^m werkman was, en ik heb daarna onder''SSK? dat een kundig Moolemaaker met alleemg *:f f% ar daarenboven6 veel genie en ambuie: had • W ie hem dan ook bewoog*..hadden, totnu toe by uw te blyven, te meer dewyl de beneden quartieren "met zyne gezondheid beter fchynen overeen te kommen hy heeft dan de derde , waarvan hier nevens ;;rtk;Lg,rnet veele tren sremaakt, en ik moet tot zyn lot zeggen zeer ;;|"l Serkt'en in fe^f^^lg "genie attentie en .ambitie getoond, Jepooae der ',?Trommel, en van de Schyi jes, aaar de Touwen over  RESOLUTIÈN 1;% fa „loopen, en gevolglyk de grootore lengte der Tou„wen dan in de voorige is een groot voordeel, dcjrtWyl daardoor de Touwen minder behoeven gelpan„nen te zyn, om de moolentjes te doen beweegen, „waardoor dan de halsjes , of niterfte einde, van de' „kleine fpilletjes minder leiden, en niet zoo licht brec„ken. De Touwen zyn ook verre te prefereeren bo< ven eenig gaande werk, door dien dezelven flippen, „wanneer 'er eenig hardt Iighaam in de Catoen zitten„de, of "eenig zaad, zich tusfchen de fpilletjes zet; in„dien het een gaand werk was, zo zoude, of een der „kammen, of der fpilletjes breeken, of het Iighaam „gekneusd 'er tusfchen door gaan;. eer dat men het 5»inoolentje konde doenftil ftaan; thans flippen de Tou53wen, waar door men gewaarfchouwd word, het sjmoolentje kan doen tyds genoeg ftil ftaan, en alles „ongebrooken, en ongefchonden behouden; voor het 5joverige refereere ik my aan de nevensgaande uitlegging ,i van het Moolen werk zelf, en van alle derzelver deelen" Dezer dagen heb ik de proeve laaten neemen, hoe „veel Catoen men 'er meede konde afmaaien, en hervonden in 12 uuren, f& 556 met 8 moolentjes; dus -.» ^9 \ Pet moolentje; echter ftaat aangemerkt te „worden, dat de dag niet zeer favorabel was, en de '„Catoen niet extra droog en heet vjin de zon, ook „wierden de Paarden en Muil Ezels moede,doordien „ik 'ér geen genoegzaam getal badde, om ze be„hoorlyk en dikwils genoeg te laaten verwisfelen; dan „het groore voordeel deezer moolen,beftaac minder „ih de veelheid der Catoen, die daar meede in korte „tyd kan afgefponnen ofafgemaalen worden; dan wel „dat alleenig handige en geen fterke lieden daar toe E e 5 be-  3Ba RESOLUTIÈN 1783. „behoeven gebruikt te worden; dus zyn Kinderen, «Vrouwen, en die ongemak aan de beenen hebben, „egaal bekwaam daar toe; daar tot de Trap-Moolens „befte handige en teffens fterke Neegers gebruikt „moeten worden,en welke door elkanderen,ten minften 55iri deeze Colonie op verre na dan nog die quantiteit niet kunnen afmaalen;hier door kan men danindenPlok»tyd over dag al tyd eenige uuren maaien met't Volk, „dat onbequaam is om in 't Velt te gaan, en by huis » moet bly ven ? om op de Catoen , die te droogen legt, „te pasfen, en 'savonds met 18 a •io man maaien, • > waardoor ' men gemaklyk 2000 65 in de week kan „maaien, geduurende den Ploktyd, zonder eenig ver.fj'ies van Volk, want na zonnen ondergang, tot half „negen uuren des avonds, en nooic laater, maalt ie„der Moolentje door eikanderen 12 fë, welke,ge„vocgd by 't geen over dag met 8 Molens gemaalen „Word, door 't Volk van de loge, die daar af en aan „gaan, uitmaakt 325 a 350 des daags. „ Indien U WED. het der attentie van den Oeconomi- ,.fchen Tak waardig oordeelt, dan gelieve het aan die „Vergadering te praefenteeren; en zo Neen,gelieve dan „my myne vryheid ten befte te duiden dat ik UWED. „daar meede hebhe gemcommodeerd. In de hoope .,echter dat UWED. rnydeczceafoorrgelykevryheelden niet kwalyk zal neemen: zco denke ik U WED.bin„nen korten tyd toe tc zenden eene tekening vaneen „ Moolen, om de roode baft van de Coffy af te maaien; „het is de ordinaire zogenaamde franfche breek-moo?,len, doch veel grootei%en door beeften bewoogen, met „eenige verdere kleine veranderingen om volk daar by te „fpaaren; de proeve is reeds genomen, voldoet aan het oog-  RESOLUTIÈN 1783. 383 ?>merk; dog de beweeging moet wat verminderd, en „eenige geiinge veranderingen gemaakt worden. „ Insgeb ks eene tekening van een Moolen, die ins„geïyks door Beeften word bewoogen, om de witte „bail van de C*offy af te maaien. De proeve,met die „Molen genomen, doet my byna niet twyffelen aan „het fucces, wanneer dezelve met etnige veranderin„gen volkoomen na behooren zal opezetg zyn; het is „de applicatie van onze Pelmoolens, dog met houte „Schyven,met blikke raspen heilagen; indien deeze „ twee Moolens aan de verwagting beantwoorden; dan „zal men grootelyks daar voor verpligt zyn aan de „ Heeren...., die my geperrniteerd hebben dezelve ten „hunnen kofte, onder myne directie, tot proefnee„ming te laten maken. Ik zal 'er ook byvoegen eene „tekening van een Droogery door vuur , in imitatie „van de ft.)okkafièn voor vreemde planten in het Va„ derland; hierdoor kan men de Katoen in nat weêr „ drogen. dan voornamenlyk (trekkende, om de Coffy „droog en heet te maaken, om 'er de witte baft van „ of te itampen , of op andere wyze af te fcheiden. „ En offchoon ik door eene proefneeming deezer „dagen ten volle verzekerd ben, van de reusfue dee„zer droogery, zo zoude ik echter gaarne hebo.-n, „eene tekening , en exacte befchryving,van een Snuif »Eeft% daar men de Tabacq op droogt, om ze be„quaamte maaken, om tot Snuif-Tabacq gemalen te „werden, ten einde te zien of men vuur enokoften „zoude kunnen befpaaren, door ze in navolging daar „van te maaken. &c. &c. E«  I$| RESOLUTIÈN 1783. ' En is door H. H. D. D. geproponeerd en byde Vergadering gearrefteerd, hec gemelde getuigfehrift van den Heer Albinus, voor voldoende te houden, mitsgaders indien de tekening van de Katoen Molen, 'daarby gezonden, accordeerende word bevonden, met het model, te v'ooren aan den Oeconomifchen Tak geprsafenteerd, conform de Ref. bl. 270. den zender daar van toe te kennen den prys van 75 Ducaaten of de Goude ■Medaille, en 25 Ducaatenbo* ven de fchadeloosftelling van 't Model, en zyn H. H. D. D, daar toe gequalificeerd. Ook is op voorftel van D. D. gerefolveerd, om aan bovengemelden Heer Albinus, wegens zynen gediftiqgueerden yver en oplettendheid ter bevor' deringe van de goede oogmerken deezes genootfehaps ook in die Colonie, van wegens den Oeconomifchen Tak aan te bieden eene Goude Medaille. Hierop zyn /gelézen de gereckelyke Certificaaten en atteftatien, ten behoeve van C. Maas, Pietersz. 'Fabrïkëur binnen de Stad Delft, waar uit bleek dat dezelve had geleverd, federt 5 Oétober 1783. tot 5 April f?8$ aan 't Weeshuis te Delft, 554 * el* len CirfaayV — aan 't Charitaten en Arme oude Manren^ Vrouwen en Kinder Huis, aldaar 47 e\l:n, g—._ nrn \ Weeshuis vïVlaard'mgen, 86* elien' en aali 't Diaconie oude Vrouwe en Kinder* huis in "sGra-oenha%e, 930 éllen, van zyn binnenlands gefabriceerd Carfaat, Tarnen uitmakende de,om. van ióiö ellen: en is hem de premie van 1 ft. per el.  RESOLUTIÈN 1783. 385 el, by dc Prysvraag N. 283. uitgeloofd, geadjudiceerd, Ook is beflooten om voortaan in de Algemeene voorwaarden der Prysvraagen te Hellen, „ dat in „ alle die gevallen, waar in by de vraag melding „ werd gemaakt van prys, dezelve prys moet gefield „ werden buiten op '2 ftnk, en dat daar en boven bin„ nen in 't berigt van de zendinge, 't geen buiten 'c „ beflooten billet, by het overzenden gevoegd word , „ dezelve prys mede moet worden gemeld." En overmits 'er verfcheide Modellen en Monflers van tyd tot tyd aan den Oeconomifchen Tak zyn gezonden en beoordeeld, zyn Heeren Directeuren docr de Algemeene Vergadering gequalificeerd, om naa 'c innecraen van 't advis der respeclive Departementen , die gemelde Modellen en Monflers hebben veexamineerd, met de zenders daar van ter overneeminge van gemelde Modellen enz. te coatrafteeren en te fluiten, zoo als H. H. D. D. voor hec belang des Oeconomifchen Taks beft zuilen oordeelen , en dezeiven anders, als ondienftig voor dit genoptfch'ap ; aan derzelver zenders weder uit te leeveren. Voorrs is door D. D. geproponeerd , om aan de Heeren Goris, V Hoen en Comp. te Tsfelflein, te offereeren drie kleine Goude Medailles of" eene Zilvere Vergulde Beeker, met eens daar toe betrêkkejyke inferiptie, ten behoeve van de Compagniefchap, ter hunner keuze, uit aanmerking van derzelver betoonde Vaderlandsliefde , in 't aan 't wc* k  386 RESOLUTIÈN 1783. werk houden van zeftig bejaarde lieden en 120 Kinderen, aan welken 's Jaars meer dan vyf en twintig duizend Guldens aan dag gelden betaald worden, en dat wel federt het oprichten van deezen Oeconomilchen Tak, en tot bevordering van deszelven goede oogmerken , waar mede de Vergadering zich gaarne heeft geconformeerd. En is door H. H. D. D. verder gecommuniceerd , dat van D. Zwans , Siads Architect te Zwol, is ingekomen zeker berigt en tekening van een Suikerriet - Molen , op zyn aanbod door D. D. van hem verzegt en ontvangen, en dat dezelven zullen gefield worden in handen van de Heeren, die gecommitteerd zyn geweeft tot het examen van R.Raineys Suikerriet Molen. Als mede dat eenige Monflers ter imitatie van 't prentyifch Lak ,' door 't Departement Delft, aan deeze Algemeene Vergadering gepraifenteerd , aan eenige Departementen zullen zenden tot examen. Waar mede de Vergadering zich heeft geconformeerd. Hier op is geleezen zekere Memorie van't Departement Delft, luidende aldus. Ge-  RESOLUTIÈN rfg 3^ » Gedeputeerden van het Departement i «fpecmle kft hebbende van hanSSSp^' ^ »™n de vryheid aan fc li. D. a^ttA^*' j> het naavolgende. r ce drMS'-n en uitvinder van een nieuw & n Wat^S' w octM van den fouverem, en met de goedkeuring verfcheia^Zo aanzien^ * S^^S] *W welke machine vTëen alfer^oudi^Tot" ftruche, en daardoor aan zo weinig SnfonS" , hevig is, dat dezelve in vcr,elykin| vlb bïw*r „long, een geringe werkkracht behfeft eadSrI r „ Doven de gewoone Warn-m^u»,u ^n,aaardor deel heeft van P ?oIenb hetgewichtig voor- " Xeven 17Z l ™d™ re kunnen **A om"2 7 u ' ®? us tcn alien tydeö, wanneer flftch« „beantwoord, in een PoHnr in ^ w™p«ec neelt warring i» 'oelS! w „ zeive egter met heeft kunnen voldoen om ^ „ventje , door den oprichter me^anZ v^Z » Polder aangegaan en onderfcheide ttCSStW? teerd geworden, eene omihudigheid al aS LTet  338 R E S OLUTIEN 1783. ,,genbelang en de kwaadwilligheid, waarvan de meesmie nieuwe en nuttige uitvindingen, doorgaands de ',,flachtofferi» zyn, geleegenheid heeft gegeeven, om ^,aan de uitvinding defecten te attribuëeren, die alleen kunnen en moeten worden geattribueerd aan eene ',vitieufe conftructie door ziekte en abfentie van den ^inventeur veroorzaakt, en aan locale defecten van ',het terrein, die niet hebben kunnen worden voordien , en allen zeer gemakkelyk zyn te remedieer ^ven. . „Dan dat deeze herltelling,door de bekrompenheid ,der finantie van den inventeur boven deszèlfs ver^mogen zynde, ligtelyk zoude moeten agterblyven, ',en daardoor het algemeen gepriveerd worden van de ''bewyzen, die de importantie van deeze inventie in ''bet daglicht moeten (lellën,indien de inventeur door ''de edelmoedige liefhebberen van het Vaderland, of ''liever door een genootfchap, 't welk door geen by' -zpodere inzichten wederhouden,en alleen door dee''ze dryfveer wordt bewoogen, niet in zyne onder',',neeming worde onderfleund. „Het is dan in de volile fiducie op de continueele goede gezindheid, om aan het groot en edelaanig "oogmerk van ons irffituut te voldoen; dat gecom-, ' mitteerden de vryheid zouden neemen om met het ''.«rrootfte empresfement in faveur van meer genoemden ''inventeur te recïameeren , het s 47(10 Artikel der we.t'. ten en te verzoeken, dat aan het Departement Delft „rr ooge worden uitgekeerd een fom van ƒ1000 a 'Yiaoo, ten einde onder deszzelfs opzigt met alle "y mo-  RESOLUTIÈN i783. 3g, „roogelyke Oeconomie geheel of gedeeltelyk te wor„den geëmploijeerd tot het voorfchreeven einde. „ Dan vermits door den inventeur met deszelfs contractanten tot het neemen der Proeven is bepaald een „termyn, die te fpoedig Maat te expireeren dan dat de „formaliteit,by dat Art. bepaald,zoude kunnen worgden geadmitteerd: zo moeten Gecommitteerden zich „met het bovenftaande verzoek bepaalen tot het daaraanvolgende 148. Art. met de fterkfte inftamie, dat „de examinatie met den grootflen fpoed moge gefchiej,den , ten einde voorn, van de werken tyds genoeg ,,van het geaccordeerde mogen gaudeeren, om zyne ^machine in de vereisebte orde te herfteilen, zodanig, »,dat daarmede voer het expireeren van dit jaar de proe5,ven kunnen worden genomen. y> Dienende verder ter elucidatie van de te commii„teerene Examinateurs een tekening van het wrktuig „met twee trommels, benevens een andere met twee „opmaalingen en céne met aanvoeging van een wind„molen , ten einde te doen zien voor welke verdere „verbeteringen deze inventie vatbaar zonde zyn, in„gevalle de maaker door genoegzaame fondfen konde „worden onderiïeunt. „ Terwyl het ontwerp van den kundigen en weri-ren „man zich daarenboven uitürekttothetannexëerenaan „zyne machine, van een fmeermoolen tot het zaagen „van gladhout toe Cabinecvverk , waaraan zyne paar„oen by eene hoogen buitenboezem of gebrek aan „binnenwater, zouden kunnen worden geëmploijeerd, Ff ea  39o RESOLUTIÈN 1783. »en het dubbel voordeel bereikt van de onkoften der" „waterwerking te verlichten , en te gelyk eene nleu„we Fabricq of bewerking in ons Land te introduceer „ren, waarcloor een groot voordcel aan hetzelve zou9,de worden geprocureerd. Vertrouwende hiermede tot elucidatie en aandrang -van deze hunne Propofitie provifioneel genoeg te hebben gezegd, en bereid te zyn 't zy mondeling ol "anders alle verdere elucidatie te geeven, of door den "uitvinder thans prafent te doen geeven , die zmlen "worden gerequireerd en van hun zullen dependeeren, "Hebben ondergetekende Gedeputeerden de eer dezelve aan li. H. D. D. op het ernfligfte aan tebe- veelen, als een zaak waaruit hunnes oordeels m de "o-evolgen een alleruitgebreidst nut ten befte van het ^'Vaderland zoude kunnen refulteeren. Gedaan in Haarlem 20 Juny 1783. R. van den Bosch. T. G. Maizonnet. j. de stoppelaar. Doch heeft naa rype Deliberatie de Algem. Vergader-g gemelde Propofitie gedeclineerd , om de geVolgen. Vervolgens is geleezen omtrent de Gaazen-Vrouwt Mofjes en Geldbeursjes, het volgende Rapport. „De Gedeputeerden wegens de Departementen ^'recht, liuarfem, Delft, Leiden , Amflerdam en  RESOLUTIÈN 1783. 3pi ^Rotterdam , by Refolutie van den 18 dezer Gecommitteerd om deze Vergadering hunne gedachten mede „tedeelen , nopens de bepaaling der remuncratien aan „de babricqueurs der Gaazen, Vrouwe Mofjes en „Geldbeursjes, by Art. 3 en 4 van 't eerfte Hooft„ituk derPométen van Deliberatien vermeld,- hebban „gemeend te moeten verzoeken de informatien van de „Heeren Gedeputeerden van 'sHage , waar deze Fabricquen waren geëtablisfeerd, waarby hun berin ,,zynde dat reeds 15 Weefgetouwen van Gaazen, daa„de.yk aan den gang wierden gehouden , en dat tot „het maaken der Vrouwe Mofjes en Geldbeur.ies „onder anderen verfcheidene kinderen wierden geëm„plooyeerd hun Gccommitteerdens is voorgekomen „oat de belooning dus aanzienlyker zyn moest. Zv „zouden derhalven van Advis zyn, dat de remuneratie „voor deze Fabricquen tezamen behoorde te worden gefield op 50 Ducaaten , en dezelven aan het „Departement s Hage ter hand gefield, om onderbed „de bovengenoemde Fabricqueurs zodanig te verdeeJen,, als hetzelve, overeenkomftig de merites der bei„de fabryequen zullen oordeelen convenabel te zyn. Het welke by de Vergadering is gearrefteerd. tJhTtSnefenr H'rVl Ge™*™teerden van Utreebt, Dordrecht, Leyden , Amflerdam en Rotterdam ter zaake van de Hoeden by de Refolutie en in de Poinaen van Deliberatie lil veK0Sc om d^- ven te (tellen xxx handen van hunne Refpeftieve Depar- derzelver Advis, het welke by de vergadering is geF f 2 tc-  s92 RESOLUTIÈN ?7^3- accordeerd en zyn D- D. gequalificeerd , om na* h inkomen van die Advifen Pro re nata te handelen. Hierop is geleezen het Rapport van de Heeren Gecommitteerden ter zaake van de Perspomp, Re, folutien bladz. 284. en Punten van befchryvmg pag3. N. '25 vermeld, luidende in deezer voege; ,De Heeren Directeuren Decker en Ebelingbenz-. vens de RefpecYive Departem m:en Dordrecht, Lei» Iden, Amflerdam en Rotterdam , hunne genachten , hebbende laaten gaan, over het in t groot breien 'öef in 'c voorleden jaar bekroonde Waterspersmolcn, hebben nagezien de calculatie van koften die het zei' ve zou vercisfchen , en geoordeeld dat die een aan"roerkelyke fomme zoude beloopen ; om waartoe te Advifeeren zy niet durven op zig neemen, en derbal"ven oordeelen,dat Heeren Directeuren kouden wor"den ^qualificeerd daarover in te neemen het advis "vanzoodanige commisfie als Hun Ed. ter examinane van andere niet wel te vervoerene werktuigen zullen 'benoemen, om te beflisfen, niet over de waarde der "inventie zelve, maar of zy meenen dat ook met mia"der koflen by de eene of andere gelegenheid aaneen "erootere of kleinere Watermolen, of wel op een s Schip zou kunnen en behooren te worden m twerk %éml terwyl intusfchen de tekening daarvan aan zo, "danige Departementen waaruit die coq?misGe beftaan "niogtzou kunnen gezonden worden. \ Welk door deeze Vergadering is gearreftecrd. Voorts  RESOLUTIE N ,;83i *n* Voorts zyn op mondeling rapport van de Heeren gecommKteerden tot exainen van de ing komene zeer goed hebben bevonden , conform derzelver Propofice, Heeren D. D. gequalificeerd om den Fabncqueur van dezelve eer remuneratie te ofte" S de tweede cï kleine Goude Medaille, bul ■ eSaal in PH* «et de buuenlandfchen in genoegzaame quantiteit te leve- Hier op is geleezen 't advis van de H. II. gecommitteerden tot examen, van 't voorftel van J. *W«terg> bl. »& der punten van deliberatie, utter O, zynde van deezen inhoud: „De gecommitteerden van de Departementen van „Utrecht, Deventer, Gouda, 'sllage en Middel„burg, gecommitteerd om den Heeren Directeuren „voor te lichten, ten opzichte van het geen diende „onderzogt te worden, aangaande deBalkzaagmolen , „in bet groot vervaardigd, door^. Knippenberg, zoJ ' „den van advis zyn, dat H. H. D. D. zig dienen e „mformeeren , by misfive aan den Heerser*, te 'tnT'Val.^anderS2insO ofzynEd. deuitvinding „van J. Knippenberg, Molenmaker te Ollt, heeft „doen appliceeren op zyn Zaagmooien, bj of hv de „invenae hebbe doen nppüceeren, aan een, aan twee* „of aan drie ramen zyner molen, c) of hy die zelfde „inventie aan zynen molen alsnog heeft U& „aan hoe veel raamen , d) zo hy die inventie heef Ff 3 laat  '%9\ RESOLUTIÈN i?83> „laten wegneemen , of hy zulks gedaan heeft wegens eenig ongemak, waar mede dezelve op den „duur verzeld was: en hoedanig dat ongemak is , „bv «oorbeeld of zy grootere flytagie veroorzaakt , „dan of hy om eenige andere reden die inventie „hebbe doen removeeren , e) indien die inventie „nog fubfifteert, te vraagen, of het nodig zy, dat „de Molen eenigfints ftil ilaa , terwyl het eene Raam ,.word verlbannen en uitgenomen, deeze zaake geeluci'deerd zynde/denken de Gecommitteerden, dat 'aan de volgende Algemeene Vergadering genoegzaam zal kunnen blyken, of en hoe Knippenberg „behoore geremunereerd te worden, m vergeiy„king met de betergekeurde modellen. Waarmede de Vergadering zich heeft geconformeerd. Gelvk ook gefchied is, met het rapport derH. H. gecommitteerden, wegens de aangifte van Winkeliers, luidende aldus. „De gecommitteerde Departementen Utrecht , Lei» Jen, Amflerdam, Gouda en Middelburg, hebben „de eer der Vergadering te advifeeren, dat zy oor«deelen, dat behoorde gerefolveerd te worden, als „volgt: „Alle Departementen worden verzogt, om ten „altenten zig te informeeren op de Oeconomi'fche of binnenlands gefabriceerde goederen , die „binnen den omtrek van hun Departement te be„koomen zyn, en by wien : en hiervan ten lang„iten voor den i November deezes Jaars, kennis „tó geeven aan den Algemeenen Secretaris.  RESOLUTIÈN 1783; ~ 305 „De Algemeene Secretaris wordt door deeze „Vergadering verzogt, om uit alle die lylïen ééne al» „gemeene Alpabetifche Lyft, gefchikt naar de naa„men der goederen, op te maaken, te doen drukken, en by de poinclen van deliberatie voor het vol? „gendeJaar aan alle Departementen, zoo veele exenif „plaaren te verzenden, als 'er van de Refolutien ge-jjWoonlyk verzonden worden. Hierop door de Heeren gecommirteerden ter zaake van de Zwaane en Game Schaften favorabel rapport mondling uitgebracht zynde, is op dei> zeiver advis beflooten, den bereider daar van de premie van 25 Ducaaten, by de Prysvraag bl. 56. N# 127 uitgeloofd, toe te kennen, zo de prys voldoet: waar op het billet geopend, en de getuigfehriften ten dien opzichte voldoende bevonden zynde, is door de Vergadering aan den bereider, daar van die tevens daar by bleek te zyn, Petrus Meerhout, t§ Gorinchem, dezelve prsemie toegeweezen. Vervolgens is geleezen het rapport van de com? misfieover den Oeconomifchen Almanach ; vervat ja deeze woorden. Rapport van de Commisfie tot het vervaardigen van den Oeco-i nomifchen Almanach. „De gecommitteerden van de Departementen van Leyden, Amflerdam, Gouda en Maasfluit, ver-  g9Ö H'ESOLUTIEN 1783. «>zogt zynde om deeze Vergadering in hec ftuk van *>den Oeconomifchen Almanach voor te lichten hebvben met alle moogelyke oplettendheid naagezien, „de ingekoomene confideratien der onderfcheidene ^Departementen hiertoe gecommitteerd , en zyn »onder verbetering eenparig van oordeel. „1. Datjvermiu de opfteller van het met de twee* „de Medaille bekroonde plan, zynen naam, naa dat „het befluit der Algemeene Vergadering volgens de „daar van in het voorleeden Jaar gemaakte exteniu „bekend was geworden , aan Heeren Directeuren , „en langs dien weg aan deeze Vergadering heelt ,,gemeld, en die man , wegens zyne kundigheeden „en Vaderlandfchen yver,onder anderen ooi door „bet vervaardigen van hetWerkje, den Oeeomifchen „Catechismus, zo wy vertrouwen, genoegzaam bekkend is, zo zoude de commisfie het zeer gepaft „oordéelen, aan dien Heer, alvoorens zyn overgeleverd plan ter drukpers gegeeven wierd, te verdoeken of zyn Ed. ook eenige nadere confiderati„en betrekkelyk tot het vervaardigen van den Oec. „Mm. aan de commisfie konde fuppediteeren. „2. Dat deeze confideratien ontvangen en aan ,,Heeren Directeuren toegezonden zynde, ingevolge ,.de refolutie der voorige Algemeene Vergadering , „en om te voldoen aan de begeerre der meefte fielden van de tegenwoordige, het plan van den Heer nRiemfnyder,zoo als het gezonden is, zal worden „gedrukt en de nadere confideratien van zyn Ed. „als een byvoegfel daarby worden geplaaft.  RESOLUTIÈN 1783. *tf j\ Dat vermits de Departementen van Leyden-, „Amflerdam en Maasjluis, verfcheidene confideratien „hebben opgegeeven, welken tot het vervaardigen van »eenen Oeconomifchen Airaanach van veel belang „en groote nuttigheid kunnen zyn, Gecommitteerden „in deeze zaak moeten worden verzogt, om van de„zelvenzo wel als van de nadere confideratien,welke de „Heer Riemfnyder zenden mogt, gebruik te maaken „tot het vervaardigen van een ontwerp, naar het wel„ke zy oordeelen dat de Oec. Alm. vervaardigd zoude moeten worden. „4- Dat het opfiel van dit ontwerp aan Heeren Directeuren door de commisfie zal worden toegezonden „benenens de confideratien van bovengemelde Departementen, en de confideratien welken zy van den Hee„re Riem/hyder mogten ontvangen hebben, alsgron„den waar op dat ontwerp gebouwd is. „5. Dat dit ontwerp door Heeren Directeuren goed„gekeurd zynde, men als dan diende te beproeven, „om te Amflerdam ofte elders iemand te vinden,die „met de vereifchte kundigheeden tot dit werk eene proeve van zulk een Almanach wilde vervaardigen, of „dat men by gebrek hiervan, door belofte van ee„ne premie, by wyze van Prysvraagen voorgeftcH, „mogt tragten, daar toe, iemand aan te moedigen. „6. Dat een opfiel, naar zulk een ontwerp vervaar »digd, zynde ingekomen, door Heeren Directeuren „m handen van die zelve Departementen, welke ia „du ftuk geconfuleerdzyn, diende gefield te worden, Ff 5 om  39« RESOLUTIÈN 1783. „om van derzelver advifen Heeren Directeuren en de „Algemeene Vergadering te dienen. 't Welk by de Vergadering is gearrefteerd. Over den Loglyn vervolgens rapport gedaan zynde, door deH. H. daar toe gecommitteerd, in deer zer voegen. n „De gedeputeerden van de Departementen Amfler„dam, Rotterdam, Delftshaven en Middelburg, op „gilleren gecommitteerd, om hunne gedachten te com„municeeren, over de ingeleverde verbetering van „de Loglyn , en nu onlangs aangegeeven verandering „van dezelve zyn eenparig van oordeel, dat het ant„woord onder de Zinfpreuk: tot nut der Zeevaart'va. „geenen deeie aan het oogmerk van de Prysvraag „voldoet, en daarom behoorde te worden afgekeurd, „en dat de onlangs aangepreezene verandering, welke „hen door den Heere gedeputeerden van Schiedarn is „gecommuniceerd, een geheel ander wferkfuig, is, „dat op deeze Vergadering niet in aanmerking kan „worden genoomen, en derhalven op de gewoone wy„ze door Heeren Directeuren zal dienen rond gereneden te worden, om naa het inkomen der adyiéfé op 3)de volgende Vergadering te worden beoordeeld. Is het zelve gearrefteerd. Ook heeft de commisfie tot het onderzoek betrekkelyk tot de Handwerken en Fabrycquen, of en boe de Prysvraagen, welker Termyn van beantwoording mer.  R ESOLUTIEN 1783; m met ultimo September, als mede die metultimoDecember was geexfpireerd, gedaan rapport, inhou-' dende om N. 115 te continueeren, en te ftellen binnen de Republicq, den prys op loo Ducaaten. -—- N. 117. I25. 137. op 50 Ducaaten, — N. 155. met verhooging van prys, naar maatevande ontdekking, N. 119. den prys te Hellen ep 50 Ducaaten, en voor eik der zes eerftvolgende Jaaren 25 Ducaaten, — N.138. 139. niet weer op te geeven , dewyl daaromtrend reeds een nieuwe vraag is gearrefleerd, -— N. 141. 144. en 147. te condnueeren,op dezelfde wyze als dezeken zyn op^egeei ven. Als mede betrekkeJyk , dezelve Prys vraagen in den Koophandel en Colonien inhoudende, om opN. 82. N.83.. en 92. te ftellen, de prsemie van vyftig Duca■ ten, zonder Medaille, N. 87. de bepaaling,de grootte' quantiteit, ten minfte 50 Hokken, 50 Ducaaten, en de tweede ten minfte 25 ftokken, 25 Ducaaten, T u « f" I*. 100 op ïoo Ducaaten , maar dat ti. II. D. D. dienen te worden gequalificeerd, om zich te informeeren op N. 93. of noodig zy die vraag te continueeren, dan niet, 't welke by de Vergadering is geconcludeerd, en tevens gearrefteerd dac de lerraynter beantwoording van alle de voornoemde Prysvraagen in de Handwerken en Fabricquen zal gefteld worden op 1784 en uitgeftrekt totl78f5.en van allen in den Koophandel en Colonien op 178* en uitgeftrekt tot 1788. Op  4oo R E S O L U T I E N 178* Op Woensdag 25 Juny, zevende Sesfie genouden , prsefent de Heeren Directeuren, Parvè, Praf. Decker , van den Heuvel , Riemsdyk, van Berck, Teding van Berkhout, en van de Kasteek. En de H. H. gedeputeerden der respe&ive Departementen prater Schoonhoven. Waar in de extenfie der Refolutien van de Voorgaande Sesfie gerefumeerd en gearrefteerd zynde. Is door de Commisfie tot de Werktuig en Schei» kunde. Geleezen derzelver rapport, omtrent het continueeren der Prysvraagen in de Werktuig en Scheikunde voornoemd, welker Termyn met 178a. is geexfpireerd, luidende aldus. „Decommisfiegefteld totesamen der verfcheenen „doch nog onbeantwoorde Prysvragen, oordeelt dezelven allen van zo veel gewigt,dat dezelve dienen op „nieuw te worden uicgefchreven, dog met deeze veranderingen, namenlyk, „Bl. 80 Prysvraag 179. Aan den geenen, die de „gemakkelykfte en minft koftbaare manier aanwyft , „door proeven geftaafd, om een Schip, 't welk op „ftrand zit, en byna vier of vyf voeten hooger geligt „moet worden, dan de aldaar gaande hoogfte vloed het  RESOLUTIÈN if%$ m „het brengen kan, van 'c ftrand af te brengen • 't zy „dan op een zandig, ofwel op een kleiagdgen by„zonder op een moerasfigen grond, wanneer'men „met ia Haat is om een Anker agter uit te brengen „door welk middel men het Schip daar van zou kun' „nen afwinden, in beide gevallen de Goude Medaille „en honderd Ducaaten, 't berigc en getuigfehriften „in te leveren voor of op ultimo September 17S4. „— flrekt zig uit tot 1786. , B1. 83 Prysvraag 185. laaten z0o als dezelve ligt >,met by voeging alleen van de Goude Medaille ofvvl tg Ducaaten, en flrekt zig uit van Anno 178a,- „Pag. 86 Prysvraag 191. zoo als dezelve ligt, alken „een premie van de Goude Medaille en 5o Du-aa„ttn, flrekt zig uit van Anno 1783 tot 1786. „Pag. 87 Prysvraag 194. geheel laten,- flrekt zi> „uit van Anno 1783 tot 1786. h Waar mede de Vergadering zich heeft geconformeerd, uitgezonderd alleen dat by N. i7lu! en Fpfcberyen inhoudende. meevaar* 't E erfle lid van de vraag, bevattende de oorzaak van  504 RESOLUTIÈN 1783. „van het vuur in 't eikenhout, zou de commisfie roi„jeeren, om redenen dat de oorzaaken genoegzaam „bekend zyn, als alleen toe te fchryven aan den tyd, „waar by het hout gehakt word, naamlyk voor dat „het geflooten is,en het tweede lid te continueeren, „aan den geenen &c. „Een premie van 100 Ducaaten 1783 tot 1786. „N- co2Continueeren, 1783 tot 1785? 5oDu' „caten. • „N. 205 Pasfeeren. „N. 2o6Continueerendeprys,2ooDucaaten 1783 „tot 1786. 1 N. 208 Continueeren, 1783 tot 1786. „Voorts een nieuwe vraag over het plaatfen van „twee a drie vuuren, ten dienfte der Zeelieden, en ^een dito over de Haring die voor St. Jacob gevangen „word. En eindelyk de uitrufiing voor de Jongens tot de „Zeevaart te continueeren, voor 3 Jaar. *c Welke by de Vergadering is gearrefteerd. Vervolgens is rapport gedaan, door de commisfie tot  RESOLUTIÈN 1783. 403 töt het continueeren van de Prysvraagen in den Landhouw. „De Heer van Berck ,T)üe€teür, benevens de Gecommitteerden van de Departementen Utrecht, Am„flerdam, Gouda, Alkmaar, Hoorn, Middelburg „en Ysfelftein, geeven zig de eer, by abfentie van de „Heeren gecommitteerden van Deventer, Stad en „Lande, en Breda, om ter voldoening,aan de Re„folutien commisforiaal van deeze Vergadering, be„rrekkelyk den Landbouw, aan de Algemeene Ver„gadering voor tedraagen, om de vraag, omtrent de „Vluizen Wol, Prysvraagen bl 12 N. 1 2, voor het „aanftaande Jaar weder uit te geeven, met deeze ver„andering. „ Aan dien Schaapherder in ieder Provincie dee„ zer Republicq en in de Generaliteit, die voor den „ eerfte Auguflus 1783. en vervolgers in ieder Jaar „ zoo lang deeze praemie zal duuren, de befte Vlui,, zen Wolle, niet minder dan twee of drie,van In„ landfche Schaapen, niet jonger dan twee w//sjaa„ ren, en dus de tweede Wolie, of van de tweede „ Scheer, binnen de Republicqgefchoören,zalver„ toonen, zes Ducaaten. „ Voor de Vluizen het naaft aan de befte koomen„ de, vier Ducaaten. „ Voor die hier weder het naaft op volgen,twee „ Ducaaten." Om-  4G4 RESOLUTIÈN 1783. „Omtrent de Prysvraagen, verfcheenen,den laatften „September 178a. en waarop geene antwoorden zyn „ingekomen, de vraage bl. 29 N- 6o» over hetver„flag van de Hooi ■ Egge, voor een Jaar te pasfeeren, „en inmiddels bet Departement van 'stlage te com„mitteeren,om uit naam van de Algemeene Vergade • „ringeden Heer Biois van Ireslong te verzoeken, ','om zyne Methode van het inwinnen van Hooi, vöbr „het houden van de volgendeVergadering,tydig fchrift„lyk mede te deelen, dewyl de weinige vrugt die „men tot nog toe van die Methode gezien heeft, voi„gens het oordeel der commisfie ,ontftaat uit de wiskunde dier Methode. „VoortsPrysvraag N.*35** * en 19'met ""S6 ver* „anderingen zoo als by dePrysvraagete zien zal zyn, „te continueeren. „N. sibl. 15 der Prysvraagen. Aandengeenendie ,dè minft koftbaare wyze, om de Bouwlanden van bet 'onkruid Ringelwik enz. te pasfeeren, en eindelyk 'nog N. 33,4°, met eenige veranderingen (die in de „uittegeevene Prysvraagen zullen gemeld worden), te „continueeren. 't Welke by de Vergadering is gearrefteerd. Vervolgens luidde het rapport der commisfie, wegens het continueeren van Nuttige Voorjiellen in des.zer voegen. De Heer Prsefident Parvé, de Departementen van Hoorn, Woerden en Naarden, zyn van oordeel, dat de  RESOLUTIÈN 17S3. 405 de Prysvr. in de Nuttige Voor {lellen N. 213. bl. 99. en 218. bl. 101. behooren gecontinueerd' te worden met die verandering dat in de eerfle Prysvraag in plaats van uit. Sept. 1/82. gezet moet worden 1783. -—— Deeze premie flrekt zig uit tot uit. Sept. En m de tweede N. 218. de Goude Medaille 'of vyfng Ducaaten in plaats van 2.5 Ducaaten. De An*» inteleveren voor uit. Sept. 1784. Voorts neemt de Commisfie de vryheid het volgende aan te merken. Wyl 'er op de Nuttige Voortellen met betrekking tot de Ets- en Graveerkunde, fchoon ten tweeden maale gedaan, tot nog toe niets is ingekomen, en er reden is om te vermoeden dat dezelve niet tot kennis van die geenen 'geraakt zyn, welken naar de pryzen zouden kunnen dingen , geeft de Commisfie in bedenking, of het befte middel niet zou zyn te doen drukken Extracten der Prysvraagen te vinden bladz. 153 en 154 zynde N. 297, 298, 299en300,nevens de vraage 217,te vinden achter de Prysvraagen van 17 8r. Aan den geenen die de befte zwarte Kunstprent van 10 duim breed en 12 duim boog enz. (de drie eerden om te beantwoorden vóór of op uit. Sepr. 1784. N. 217. vooruit. Sept. i78$.enal- le uitteflrekken tot uk. Sent. i?üO.)en Exemplaaren daarvan te bezorgen a3n alle de Steden in hst Vaderland, waar Teken-Academiën zyn, om dezelven aan de konftenaars om te deelen. Gg En  4o6 RESOLUTIÈN 1783; En is conform, dat rapport gerefolveerd; en beflooten om de gemelde extraéten te communiceeren, aan de Teken ■ Academiën in ons Vaderland, byzonder te Utrecht, Haarlem, Delft, Leyden, Amflerdam, Rotterdam. 'sHage en Middelburg, alsmede aan de Fundatiën van de Vrouwe van Renswoude te Utrecht, Delft en 'sHage. Hierop is geleezen bet Rapport van de Commisfie tot Examen der Vuurmachine van den Heer Zillefen, 't welk vervat was in deeze woorden. ,,De Gedeputeerden der Departementen Delft, Am"fterdam, Rotterdam, Delftshaven en Maasfluis, in•'gevolge de Refolutie van deeze Algemeene Vergadering nader geëxamineerd hebbende , de Berigten , ''Atteftatien en het Model,door den UeerC.Zillefen, ''wegens eene door hem uitgevondene verbetering der \Bt anders- Vuurwerken ingeleverd, heeft de eer aan de\ze Vergadering te rapporteeren , dat zy by die exa'jtninatie in ftaat zyn gefield en het genoegen hebben, „om op deeze inventie gunftig te kunnen advifeeren: „proponeerende , om ter belooninge der verdienden „van voorgemelden Heer C. Zilte fen aan hem toe te „leggen de Groote Goude Medaille en vyftig Ducaaten. En is hetzelvegeapprobeerden gearrefteerd,edoch 7.00 , dat aan denzelven zou worden gegeeven de tweede Goude Medaille en Honderd Ducaaten. Waarop dezelve Heer Zillefen , in de Vergaderzaal  RESOLUTIÈN 1783. 407 zaal weder verfcheenen zynde , de Algemeene Vergadering voor haar gunftig belluic heeft bedankt, en tevens vriendelyk aangenomen om een Nieuw Model van gemelde zyne Vuurmachine tydig aan den Aigemeenen Secretaris te zullen zenden , ten einde by de Modellen van den Oeconomilchen Tak te worden bewaard. Als mede om een Berigt en Tekening van meergemelde bekroonde Vuurmachine daarby te voegen , om met de overige ftukken betrekkelyk tot de Werktuig én Scheikunde te kunnen worden gedrukt. Vervolgens heeft de Commisfie tot den Landbouw, aan welke door H. H. D. D was gecommuniceerd., de keuze uit de Conceptvraagen behoorende onder dien Tak, uitgebragt derzelver Rapport, en zyn daarop gearrefteerd. N. 18a, 43, 29, 26*, 10, 46, 9, 13, 12b, 40, 42, 48. En beflóten te pasfeeren, N. 24, 32. Als mede te roijeeren N. 44, 6, 47, uit de Conceptvraagen. Maar N. 186 der Prysvraagen te continueeren om te beantwoorden vóór uk. Sept. 1783. met uitftrekking tot 1786. Voorts heeft gemelde Commisfie nog aan de Vergadering voorgefteld. Gg 2 Om  4o8 RESOLUTIÈN 1783', Om de Prysvraag N. 247, betrekkelyk debeloohing wegens het Spinnen van zeker webbe Linnen , nu uittegeeven op deeze wyze. j,Aan zulke Daghuurders ten platten Lande,die j,met hun huisgezin geduurénde den winter, zoo vee! i, Vlas fpinnen dar zy daarvan voor zig zeiven een web„be Linnen van 50 Ellen of meer ..kunnen kmenweej, ven." &c. Eindelyk heeft dezelfde Commisfie als gequalificeerd om zulke gepafte middelen, welken zy tot bevorderinge van den Landboüw nuttig oordeelde, gecommuniceerd, datzy, in aanmerking genomen hebbende de Propofitien door de Departementen van "sGravenhage en Deventer hiertoe betrekkelyk gedaan, wegens de kortheid des tyds, vooralsnog niet in ftaat geweest is , eenige voorflagen hierover te toncipieeren, dog hoopt in 'c vervolg in ftaat te zullen zyn om zulke gepafte middelen , als tot nut van den Landbouw zullen kunnen dienen , overeenkomende met het doel van gemelde Departementen en andere Leden deezer aanzienlyke Vergadering , aan 'Heeren Directeuren voorteflaan. En is de nieuwe Extenfie van bovengem. Prysvraag in den Landbouw N. 247. gearrefteerd, en voorts alles zo als by de uittegeevene Prysvraagen nader zal blyken. Hierop overgegaan zynde tot het vastftellen van Prysvraagen in den Koophandel ep Colonien, isgear. iefteerdN. 62» 56, 50. E»  RESOLUTIÈN ^ El> beflooten te pasfeeren N « ien te roijeeren N. 58 en 6r 53' 54' 57en^5, ^Tjg^ heC R^ van de M*nufa, Als mede N. tf? * ^derConcePvraagen, als by de nitteffèeven, P °dam§e ve™deriqgen I Maar decoS^N^^^ ^ ^ -was verlocpen. P ?b U,tgdleld om datde^ ning, hebben de eere daaromtrent te rapporteeren, aat zy de Rekening over het jaar 178a , met de „ meefte attentie hebben geëxamineerd, en alle „ daarop vermelde poinclen, zoo in ontvang alsuic5, gaaf, behoorlyk en volkoomen met voldoende be» wyzen wèl verantwoord en accoord hebben be3, vonden , zoo dat zy dezelve met alle gerustheid w hebben geflooten. ' ' Voorts  RESOLUTIÈN 1783. 4i7 Voorts is gerefolveerd den tyd tot het houden van de eerstkoomende Algemeene Vertraden;):'- te bcpaalen, op Woensdag den 2. Juny 1784. Ook is de Heer Prafidenr by Refolutie verzoet \ om het gewoone compliment van Dankzegging aan H. H. Burgemeefteren deezer fhd , uit naam vau deeze Vergaderde te willen afleggen. Voorts heeft de Heer V Hoen gedeclareerd , zoo voor /ach als zyne Compagnons,dat,cervvyl san hen door de .Vergadering de keuze ware overgekaten ■ verzogten,dat,in ftede van te drie kleine Goude Mei datlies , met de Z/Ztwè Vergulde B.ker moeren worden vereerd. • °' Hierop door den Heer Prafident gevraagd zynde of eemge heeren Gedeputeerden van de Refpeéli'j departementen nog iets aan deeze Vergadering hadden voorteilcllen: is 0 0 Op propofitie van het Departement Utrecht gere Jolveerd , het maaken van een Regijler op de Red isr * *■voür§aand^ tt dot' Vervolgens is beflooten om aan deh Wel Edel -c- 1™' 'J'^ wegcnsdczelveu edelmoedig gedrag in 't aanmoedigen tot het be ken Van den grond tot eene Begraafplaats voor dezelven, te Zuylen voornoemd, van wegens den Oecoh; Pak te offereeren de Goude Medaille. Ook  4i8 RESOLUTIÈN. 1783. Ook is goedgevonden en verdaan,-om de Refolutie omtrent hec veranderen van het bepaalen der waarde der Medailles , by deeze Vergadering alleen provifioneet gemaakt in de Punten van Deliberatie voor 'c volgende jaar te brengen, teneinde daarover alsdan finaal te refolveeren. Hierop is geleezen zeker Voordel van het Departement Leyden , omtrent den Drukker van den Oeconomifchen Tak, tendeerende om denzelvenernftig te exhorteeren om de ftukken , betrekkelyk tot den Oecon Tak, met meerder fpoed te doen bevorderen, dan tot hiertoe gefchied is. En hebben H. H. D. D. aangenomen, om daarin naar vermogen voorziening te doen. Eindelvk is van wegens het Departement Breda , gedaan zekere Propofitie omtrent het rouleeren van den Rang der „norzittinge by de Algem. Vergad., en is geoordeeld, dat gemelde Departement, indien daarop indeelde a dezelve Propofide by de Punten van Deliberatie voor 't volgende jaar konde mededeelen , en alsdan zou geplaatst en in overweeging genomen worden. Eindelyk is deeze Vergadering uit Naam van H. H D. D. door den Algemeenen Secretaris met een Aampraak geflooten. En dezelve zeer gracieuslyk door den Heere Mr.M. Tvdetnan,Gedeputeerden van 'tDepartem. Utrecht, uit Naam van de Refpeftive Heeren Gedeputeerden 'der overige Departementen beantwoord. Waar;  RESOLUTIÈN. 1783. 4Ip Waar mede deeze ZESDE ALGEMEENE VERGADERING des Oeconomifchen Taks, met den blaakendftenvver voor de Algemeene Welvaart des Vaderlands, en de volmaaktde eendragt, tot uirfeekend gcnoe-en van alle de Aanweezenden , en met de vuurigfte Zegenwenfchen is 0 6 GE.EINDIG D.  D R U K F O U T. In de Refolutien van het voorgaande Jaar i78s, bl. 2.oj,Jlaaf3 Gouda abfent, móet zyn , heeft Gouda aangenomen, de Extenfie te bezorgen.