ORDONNANTIE OP HET SCHOOLMEESTERS- GILDE, jinnen de STAD MIDDELBURG. Cearrefteerd den d$ totgemeWe mede voor inkom,. geJ4ea $er beaming van haar. AcTse, van admisfie, drtie PonMn, Vltaj&ntf, era, zes fiuwers ter voldoening aan dg of gemeJ4e Refolutü?;,, en ten fine daar by vermeld dit, alles qgter behalven, de voldoening van de; regels tot d£!:'relpei&ve &&&& ^an« admisfie.1 benoodigd,s diemede 4oor, de geadmitteende. Meesters of Matresten afzonder-, lyk zutoi moeten, betaald? worderr., V, Indien? he£ gebeurde. 4&t een, Zooa of Dochter van een vry Schoolmeester begeerde School te houden, zal hy, of zy, zig aangee.ven als boven om geëxamineerd te worden, dog voor inkomgeld, (in het overige gely^k biyvendeè); alleen., betaalen. de; helft, ter. Somma van. drJe, Po,ftd,% en een, Pond, yyf tien Schellingen reipeotivelyk. De  ( 7 ) VI. De Weduwen van overledene Schoolmeesters, willende vry worden zullen zig mede als Vooïen moéten aangeeven , en geen inkomgeld in 't geheel betaalen , dog hertrouwende, haar Mans daar door niet kunnen bevryde*. VII. Niemand zal zig mogen behelpen met eenig Ondermeester of Ondermatres, ten zy dezelve geëxamineerd en in 't Gilde vrygemaakt zyn, waar door dezelve, voor inkomgeld zullen betaalen dfie Ponden Vlaams, ten behoeve van het Gilde, en voor den Knaap* de helft van 't géén de Méésters en Matresfen, volgens Art. 4. gehouden zyn te voldoen, op verbeurte van twaalf Guldens, voor deri geenen, die zig van een Ondermeester of Matres zal bedienen zonder datzydevoorfchreeve Requifiten zullen voldaan hebben, Dc  C 8 ) VIII. De geadmitteerde Schoolmeesters en Matresfen, zullen nog daar en boven Jaarlyks in de Maanden/, of daar omtrend, ten behoeve van het Gilde, moeten betaalen de gewoone Jaarpenningen, de Meesters twaalf de Matresfen agt, de Ondermeesters en Ondermatresfen zes en de rustende Matresfen vier Stuivers welke door Regenten van dit Gilde geadüfteerd door den Knaape, op den voornoemden tyd zullen opgehaald worden. JX- -Geen Schoolmeester of Matres, zal mogen by de hand neemen of-hebben, eenige Neering of Handtee«««ren m met het yoorfchreve beroep onbeftaanbaar ZVn en waar door zy zelfs of de Jeugd van hetwaare oogmerk mogten worden afgeleid, op pcene van fufpenfie in hun opgemeld beroep, tot zoo lang zy devoorfchreve Neeringen, of Handteeringen wederom zullen verlaten hebben, en zullen daarom ook met mogen verhuyfen, zonder alvorens den Deken kennis te geven waar zy gaan wonen op de boete van ^qG^  C 9 ) HO O F D-D EEL II. Van het Schoolhouden en Onderwys in dezelve. Art. i. De- Kostfchoolhouders, die Jongens in de heele Kost nemen, zullen geen Meisim h™*,, • uneele Schooien, te gelyk in de h£ v * * hmUe I l Zlt/r l , e" m°gen zitten> ^ zoo veel mogelykgefchetóen worden; ook zullen de Meesters hunne Leerhngen mede 200 veelmögeIyk moe^vSen"B B  wondere «l*fe«4 en m mat» van tonne vorderingenvln de lagere na de hoogere doen overgaan tenemde daar doo* de werklust oP te wekken, en de0nayver, gaande te houden. III De Schooien zullen gehouden worden, alle zes dewerkdagen, des voor de middags van negen tot half Tw^lf en des nademiddags van half twee. tot vier uuren i feilde dezelve alleen des Woensdag, namiddags duu,em; ^SSi en Zimm na.de « in 'tgeheeli niet gehouden worden. IV. De vaste Vacantie tyden zyn de navolgende : Op , Paasfchen de geheel e Week, . beginnende metdegeheefe Zamrdag voor Paasfchen; Op Pieren de gehee^ ie-Week, beginnende als vooren voor Pwxteren. Op de Middelburgfche frar-Markt, de-laatfteagtdagen..  < II ) Op Kersdag, mede de geheele Week, beginnende na het eindigen van den voor de middag Sehboltyd daags voor de Kersdag, zullende de Schoolhöudingna de Vacantie weder beginnen in dezer voegen, als de Kersdag invald op een Zondag of een Vrydag, op den derden January, invallende op een der andere dagen, op den tweeden January. V. De Meesters of Matresfen zullen niet vermogen ,eenige Vraag, Cathechizeêröf andere gedrukte Boeken by de Boekverkoopers op te doen, om die wederom aan hunne Leerlingen te verkoöpen , dog het zal hun vryftaan dezelve te voorzien ten hunnen koste van Schryfboeken, Papier, Pennen ert Inckt, mits het zelve niet van elders ontbiedende nog op de Kermis inkoomende, maar by de verkóópers alhier alleen \ alles op de boete van vyfiig Guïdehs ingeval van overtree;ding van dit Articul ingevolge baar Edel Achtbaare ■Refolutien in dato n Jpril 1789, en 19 Febnrary J791. B 2. %  C 12 ) VI. By het ingaan, zoo wel als by het eindigen der Schooi len, zal de Meester of een der oudfte, en bekwaamde Leerlingen , onder het eerbiedig opftaan en ftil aanhooren der overige Kinderen, een gepast Gebed doen, het geen by het eindigen der Schooien zal. moeten worden voorafgegaan, door het doen ftigtelyk zingen van een of twee veerfen, uit de nieuwberymde PJalme??^ alles op de boe.e van drie. Gulden, ingeval van nalatigheid. VII. De Meesters en Matresfen zullen met allé vlyt en naarftigheid gehouden zyn, boven het leeren' Leezen,. Schryven , Cy feren Zingen &c. tweemalen ter Week des Woensdags Nademiddags en des Zaturdags Morgens te onderwyzen en Cathechifeeren in de-gronden van den Godsdienst, dezelve daar toe: doen van buiten leeren, die afdeeling uit den Heidelbergfën Cathechismus die op den volgenden Zondag verklaard word, of wel uit andere Vraagboeken, by de Heeren Predikanten in hunne.-  ne Cathechifatien gebruikt wordende, of ook by het anvallen mf^Dage» «M*****, de SchnW Texten op dezelve toepasfelyk; zuUende zig bo"enf. dren moeten toeleggen, om hunne Leertingenles Maandags te onderhouden, over de.Stoft diezydaa» te vooren m de Kerken hebben hooren verhandden om dezelve daar door tot het geduurig en aandachtig' bywoonen van den openbaaren Godsdienst aan te zetten en by gebreeke daar van ernftig te beftraffen. VIII. De Schoolmeesters en Schoolmatresfen, zullen zore vuldag toez,gt houden, dat de Kinderen zig a ezims ************ hm vooral een diepen indruk zóe kende te geeven, van het verfoeyelyke van te VhZ Zwerc, L,egen hergebruiken van vuyle fpreekwyzen onteeren en ydel misbruiken van Gods fLm, e„ ae' ,? V\7' ^™ende aan alle goede Burèer' f*' beleefdheeden, zoo in het inkoomen als der Schooien en buiten dezelve, en zig bevlytignde om aan dezelve de kennis en vreeze des Heeren , fcherpen; derzelver gangen wel te beftunren, en ^ 3 doem  C 14 ) • rioddelvkewethunverpligt, Ouders doen zien hoe de GocWciyK ftdd Overheden* Leerraaren en alle cue oveiuu s 2£1e7achting en onderwerping te betoonen, en zorgZ££ÏM * « metdegoedezedenenbetamelykheid ftrydende is. IX. Wanneer onverhoopt, alle deeze aanmaaningen vrafr /f" de Scholieren in hunne pligten by aanhouteloos, en cie aww^ , iv/Wsters en *? v,n'de bvzondere Geest en Lighaams gefieldTd hunner LeerUngen, meest gefchikt zullen oordee^ en boVendien,Sby den Jaarlykfchen ommegang m ^ Schooien (hier na te melden) van I een en ander „ H»even Schoolwetten kennis te geven, om door HOOFD-  ( 15 ) HOOF D-D E E L. III. Van hit Loon der Meesters en Schoolmatres'fen. Art. h f^)e Schoolmeesters en Matresfen , zullen voor het onderwys hunner Leerlingen in redelykheid, zoo veel mogen bedingen, als zy daar aan meenen te verdienen , hun Loon vooral ten aanzien van minvermogende Lieden, zoo weinig mogelyk flellende, zonder egter zig hier om te veroorloven, om zig op het onderwys van derzelver Kinderen minder toe te leggen, dan van dezulke die door hun grooter vermoogen, een hooger Loon tot onderwys hunner Kinderen kunnen uitreiken.. II. Wanneer eenige Leerlingen, by het Jaar in de Kost hefteed zyn, en dezelve worden voor het einde daar van a!  C *6 ) van, uit de Schooien genomen, heeft de Meester het recht, om het vierendeel Jaars, in te vorderen , als zy veertien dagen, in het zelve getreeden zyn; en wanneer dezelve per Maand hefteed zyn; en voordien tyd het School verlaaten, kan de betaling van die Maand, waarin zy acht dagen getreeden zyn, geheel gevorderd worden. ÏII. Als een Kind uit een School genomen word, zal dat zelve Kind, in geen ander School kunnen befteed worden, voor dat de eerfte Meester voldaan zy: en 7AÜlen daarom de Schoolmeesters en Schoolmatresfen, wanneer zy een Leerling van een ander School krygen , zig daar na terftond moeten informeeren, om alzoo malkanderen zoo veel mogelyk van fchaade te bevryden, alles op de boete van tien Schellingen, ingeval van nalatigheid. IV. Ds Meisjes die in de Linnenaay-Sehoolen befteed wor-  C i? ) worden, zullen de nadaagen moeten volbrengen, op verbeurte van de zoo evengemelde boete. V. En ten einde aan de refpective Schoolmeesters en Schoolmatresfen geen afbreuk zoude worden gedaan, door |de, binnen deze Stad opgerechte Jrmfchool, alwaar de Kinderen- voor niet onderwezen worden, zullen in dezelve Jrmfchool, onder wat praetext of hoe genaamd, geen andere Kinderen mogen worden aangenomen, dan die met een brieftje van den Pnefes der Diaconie derwaards gezonden worden, op de verbeurte van een Pond Vlaams, voor elk Kind, dat zonder zoodanig brieftje, in de voornoemde School onderweezen word, door den Schoolmeester te verbeuren. C HOOFD-  HOOF D-D E E L IV. Van het geen by het Overlyden van Leeden, van dit Gilde moet worden. in acht genoomen. Art. L ls een Schoolmeester of deszelfs Vrouw of Schoolmatres komt te overlyden, zoo zal uit het Sterfhuis voor doodfchuld ten profyte van het Gilde betaald wor- den vier Schellingen Vlaams. ; II. ; Eto . \ Wanneer het Sterfhuis gebruik zal willen maaken van de Gilde-Pelle, zal dezelve terftond na het Overlyden, aan den Deken moeten verzogc worden, die dezelve door den Knaape zenden zal, onder betaling van een Zeeuwfchen Ryxdaalder, ten profyte als vooren. III. En zullen de Schoolmeesters gehouden zyn, agter het  C *9 ) het Lyk te gaan en de twaalf jongfte voor niet, het Lyk moeten draagen medebrengende elk zyn Rouwband, en Handfchoenen, tot verligting van het Sterfhuys, wanneer zy daar toe door den Knaape met het geven van Gilde-Penningen zullen verzogt zyn; op de boete van twee Schellingen te verbeuren by een ieder die hierin nalatig mogt bevonden worden. En zal de Knaape met de Gilderok en Schelpe voor het Lyk gaan, mede op gelyke boete, HOOFD-DEEL V. Van het geene dient tot flipte nakoming van den inhoud dezer Ordonnantie. Art. I. D^- n en Beleders zullen met confent van Heeren Regeerende Burgemeesteren en voorkennis der Heeren Schoolarchen, vermogen het fehoolhouden te verbieden , zoo haast zy kennis hebben, dat er School gehouden word, of particuliere Lesfen gegeven worden, door iemand die niet vry is in dit Gilde, en denzeivcn c 2 b0_  ( zo ) bovendien calangeeren, in eene boete van twaalf Guldens* II. Alle de Meesters-Schooien zullen tweemaal in het Jaar, door Heeren Schoolarchen,geadfifteerd met Deken en Beleders, >ezogt worden, om de werkzaamheid der Meesters en de vordering der Leerlingen na te gaan , en de laatfte door het uitdeden van Pryfen, tot meerder yver aan te fpooren • -En ten einde dit zoo veel doenelyk is, gemakkelyk te maaken zullen de voornoemde Meesters gehouden zyn, om hunne Leerlingen tegen dezelve Vifitatien voor te bereiden, elk van hun daar toe bekwaam zynde, een gefchrift doende fchryven, en op dezelve fckriften eigenhandig noteerende , of zy al, of niet van hun gedrag te vreeden zyn, en bepaaldelyk, of zy in den Gereformeerden Godsdienst worden onderwezen, ten einde op grond, en na bevind van het een en ander, de toedeeling der pryfen in te rigten: En zullen de Meesters voornoemd, elk zyn fchriften by eikanderen binden, tegen over elk prysfchrifc leggende , een fchrift, het geen iioor de  (21) de Kinderen, in den beginne van -t voorig halfjaar gefchreeven is. Dat zy-tot dat einde zullen moeten bewaaren en bovendien, op de eerfte Bladzyde der prysfchriften moeten Noteeren, het getal van alle hunne Kinderen, hoe veel regelfchryvers 'er onder zyn, en hoe veele reeds een prys gehad hebben, en de alzoo' zaamgebonden fchriften, na de aanzegging door den Knaape te doen, aan den regerenden Deken ter hand te Hellen, ten einde als dan aan dezelve het opgemeld gebruik zoude kunnen gemaakt worden. III. Behalven deze vifitatie, zullen aan Deken en Bele-ders vryftaan, om zoo dikwyls zy zullen vermeenen, dat er in het een of ander School eenige wandire&ie plaats heeft, of dat in dezelve tegen de Articulen van deze Ordonnatie werd aangegaan zulke Schooien te bezoeken, en wanneer zy hunne meening bewaarheid vinden, •zullen zy daarvan (behalven de invorderinge deiboeten hier vooren op elke overtreding bepaald, terftond aan Heeren ^choolarchen moeten kennis geeven-, C -3 'om-  C 22 ) omme als dan daarin na bevind van zaaken verdere voorziening te doen. IV. Indien het onverhoopt mogte gebeuren, dat iemand zig wederfpannig ftelde, tegen het nakomen deezer Ordonnantie of tegen de Heeren Schoolarehen of Deken en Beleders, met dezelve oneerbiedig te bejegenen, of ongehoorfaam te zyn, zal zulk een, telken reife verbeuren de boete van drie Guldens , en bovendien worden gefuspendeert van zyn Schoolhouding voor een zekeren tyd, na gelegenheid van zaaken ter discretie der voorfchreye Heeren Schoolarehen .Deken en Beleder s en met kennis van Heeren Regeerende Burgemeester en. V. Dit Gilde zal om de twee Jaaren veranderd worden, door de Heeren Schoolarehen, waartoe alle de Schoolmeesters , door den Knaape zullen geckeqrd worden , tot het helpen verkiezen van een nieuwen Deken, en twee  c 23 ) tweè Beleden, en om de generale Rekening van 't Gilde aan te hooren, op de boete voorde afweezige van twee Schellingen. VI Alle de boeten in deeze Ordonnantie vermeld, zullen komen ten profyte van het Gilde, en in de twee* Jaarlykfe Rekening verandwoord worden. Alle deeze Articulen, aldus vernieuwd en geflatteerd, zullen onverbrekelyk geobferveerd en agtervolgd worden, referveerende Hun Ed. Achtbare niet te min aan zig , de interpretatie en verandering van dezelve na gelegendheid van tyden en zaaken. Aldus gearresteerd ten Raade der Stad Middelburg deezcn zes en twintigften Maart zeventien honderdeen en negentig. Qly Prefent') CfFas Geteekend) m? geene.