COSTUYMEN e n d e USANTIEN der MEYERYE 'sHERTO GEN BOSC H Waar. achter genoegt zyn De BRABANDSCHE LEENREGTEN MET DE LATYNSCHE OVERZETTING, En andere Stukken , allen in het Voorberigt vermeit.   B E R I G T. Jn het Jaar 1758. onder het opzigt van wylen den Penfionaris Mr. Antoni van Heurn de Coftuymen der Hoofd-ft ad '5 Bofch gedrukt hebbende in Quarto met korte Summaria op dm kant, zonder dat die der Meyerije, of de Brabantfche Leenregten (gelyk in de yoorige uytgaven in Duodecimo altoos was gedaan) 'er toen tevens achter waren gevoegt, zoo heeft zulks veroorzaakt, dat 'er geduurig aan mynen Boekwinkel ma de laaftgemelden te vergeefs is gevraagt: Hierdoor hen ik te raade geworden, omme ook deze Meyereyfche Coftuymen op de eyge wyze, als die der Hoofd-(lad> te drukken, mitsgaders de Brabantfche Leenregten, Hollands en Latyn naaft elkander, achter dezelven te voegen , gelyk mede nog eenige andere ftukken> welken daar toe fcheenen te behoor en, ah hy voorbeeld de Refolutie van Hun Ho: Mog:, waar by het Appel, dat van fommige Dorpen voorheen te Antwerpen gefchiede, naar de Stad 's Bofch word overgebragt, als ook Hun Ho: Mog: Conventie met de Commanderye van Geraert, waar door het Regt van Ingeboth, en het Appel over die Plaats aan de Stad 's Bofch word bewaart. Nog een Uytrekzel van de Coftnv. . men der Stad Antwerpen ten aanzien der Stoffe van Verllervenifle, ten dienft van die Plaatzen, welken op dat ftuk die Coftuymen volgen. % * . Voorts  B E R I G T. Voorts hebbe ik de aanmerkelyke uytlatingeny die byzonderlyk in de Coftuymen van Oirfchot by alle voorige Uytgaven, zelfs onder de Generaale Coftuymen van Brabant, hebben plaats gehad, naar het Origineel Mamfcript, ter Secretarye van die Vryen Heerlykheyd beruftende, ditmaal in deze Uytgave aangevuld, mitsgaders hier en daar eene geringe Aantekening (op dat deze Coftuymen ontrent van dezelfde dikte, als die van 'sBoJch zouden worden) ''er bygevoegt; en eyndelyk de beroemde Cafus-pojttie, Advies, Vonnijfen en Sententien over de ftofe der Devolutie , waardoor het 's Bojfche Ver (Ierf-Recht, en dat der Lemen een onbeerbaar licht ontfangen , en waar op fommigen van die Aantekeningen zig beroepen , afzonderlyk, insgelyks in Quarto, herdrukt, om dat de voorige Uytgave in \2no-, zoo met geheel uytverkogt, ten minften naauwlyks meer te bekomen was. RECH-  Pag: j RECHTEN, ENDE COSTUYMEN DER STADT EYNDHOVEN. Art: i. WSffStÈ*6™, inden eer^en foois waerfSSl ¥%S f ,ltigh d? di^Stadt Eyndhoven toe$JI I5§ Sf den Grave van Bueren, als 5eerf..T?n Craendonck, ^de die Sr.nT^ Heerhjckheyt van Craendonck is een Baenderye van Brabandt,^ denHeere vanCraendonck befaooren alle Jurisdiclicn ende Breucken, a loo wel cnmineele, als civile. Art: 2. top wie Droflaert is tot Craendonck, die is oock Drqffaert ende overfte Officier tot Eyndhoven, ende die Heere van Craendonck fet totEynl hoven eenen Schouteth, ende Vorfter, inde voorfz. S adt te recht te fitten, ende die breucken te vervol ghen in civile faken, ende penninge breucken, * ende A die * De twee Officien van Drosfaard !vk te \ R„r,i, ■ j . u • Schouteth worden nu ter tyd ,i icn.  io Titel HL Costuymen der Stad Maar in Iinei Collaterali beeft Representatie geenplaats Uitzondering. 't Ntafle bloed erft het goed , mits Reprcefentatie in linea descendenti. * Item alle Goeden van Oomen ende Moeyen llerven op den naellen bloet levende, wa'er inne de doode metter levender-hant niet en deylt, als in Succeffie inde rechte Linie voorfchreve , ten ware by Teftamenten oft andere dispofitie der doode anderfints daer op verfien wordt. LIL Tytel. T^an Lt een-goed en. • ' Art: i. Votrrlnpirt r\pn Raer van TTpImnnf-. rtat Ar iron 'Zflt'rhtlft' ^ien n°yt kennhTe en hebben gehadt, oft tot hun ier onbekent. ' gecomen en is, bevelende 't felve de f Coftuyme van hun overhoort. IV. Tyl Dit Art. komt over een met de' f Costuymen van hun overCoftuymen van 'sBofch, lit. hoofd: Deze Leen-Rechen zyn 17. Art. 4. en 5. hier achter gedrukt. Coftuymen aangaan¬ de Leen len aan als bier Art: 4. Item is gecoftumeert, dat alle goeden flerven op den wet-achtigen naeflen bloet, ten ware dat die Succeffie ware inde rechte Linie vande afcomende, waer inne Broeders, oft Sufters-kinderen, oft Kinde.rs-kinderën ftaen inde plaetfe vanden doodeh, Art fï  en Bancke van Helmont. Tit: IV. en V. n . Hik Tytel. Van Contracten van Houwelijckx/che Voorwaerden. Art: i. Dat foo wes in houwelijckfche Voorwaerde gemaeckt, ende getraéreert wordt, gelovende daer af van beyde zijden, voor Schepenen, oft Notaris, ende getuygen, ende voor goede mannen, houden t felve voor goet, vaft, ende van weerden. Art: 2. Item alfulcke houwelijcke Voorwaerde is geconftumeert dat-men die felve hout boven'alle andere Voorwaerden. V. Tytel. Pran Teftamenten. Art. i. * Dat alle Teftamenten, dewekke gepaffeert zijn voor Schepenen, oft voor Notaris, ende Getuyghen, dat-men die felve .houdt voor goet, vaft, ende van weerden. B 2 , Insge- * Dit ftemt in met de Coftuymën Tytel het Eeuwig EdiStiz. 'fuh van 'S Bofcb Tit 16. Art i. i6H. Art. n. tof 15. zie vooits op dezen geheeltn Hoedarilge Huuwe. lykze Voorwaarden men voor goed en vaft boud. Boven andere VoorWaarden ? Hoe men m ge. woont gevallen valide by Teflament valide disponeert.  Hoe in cas van nood? Byzonderbeyd in Teftamentaire dispolitien van Echtgenoten. 't Geen gelooft noord in buuwelykze Foorwaarden moet men prajieren. ï2 Tit. VI. Costuymen der Stad Art: 2. Insgelijckx Teftamenten, dewelckegepafleertworden in noodtfaeck voor den Paftoir, oft fijnen Vicario, in preièntie van Getuyghen alfoo by de doodt vanden Teftateur geconfirmeert , houden voor goet ende van weerden. Art 3. J Item Man oft Wijf makende Teftarnent oft dispofitie van heure goeden in alder.befte forme, dat moghelijck zijnde, ende dat fonder confènt, wil, ende doen des anders, fulcke Teftamenten ende dispofitien zijn van onweerden, ende machteloos. VI. Tytel. Van Dowarien. Art: 1. Dat wes in contracle van. houwelijckfche Voorwaerden gedaen, ende gelooft wort in materie als boven, dat-men 't felve houdt voor goet, vaft, * Eene diergelyke Coftuyme Vind boorte hun Teftarnent d'één zon. men te Tilborgb Art. 12. en te a der confent van den ander Oirjcbot Cap. 10. Die vani?o/i/& mogen maken elk van zyne Tit, 16, Art. 3, zeggen, dat Goederen. Man en Wyf zonder wettige ge»  en Bancke van Helmont. Tit. VII. en VIII. 13 vaft, ende van weerden, ende d' inhoudt vanden felven contracte moet volghen. VII. Tytel Donatie inter vivos. Art: 1. Man ende Wijf wefende in volle machten van beyden 2.vjde hunne goeden te moghen befwaeren, veralieneren, oft transporteren, dat fy d' een den anderen alle hunne goeden mogen in levende lijve* opdraeghen voor Schepenen , oft Notaris ende Getuyghen, de felve goeden vande lanckftlevende naer inhoudt van de opdrachte, ende inftrumente te moghen gebruyckén, ende verthieren, alspropre eygen goeden fonder jemandts contradictie. VIII Tytel. Van Naderfcbappe. Art: 1. Dat foo wanneer jemandt fijn Erfgoet vercoopt, ende helmelinge daer op verthijt, foo magh jemant van die naerder is van bloet, dan die cooper 't felve goet vernaderfchappen binnen sT jaers, B 3 ende * Confer. Stokmans Decis 59. Opdracht van goederen Scabinaal of Notariaat door Man en Vrouw aan den Langjl levenden, Naderfchap van verkogte goederen binnen 's jaars.  14 Titel IX. Costüy m e n der S ta d Froceduure byBrieJ lezinge. * Proceduure b Eviüie. ende niet daer buyten, ende dat met blinckende penningen, onder den Eedt dat die penningen fijn feifs penninghen zijn, ende voor niemant anders dan voor fijn eygen perfoon. IX. Tytel In faecken van Erf-tael, oft Erf-voorwaerde. Art: i. - Iemandt hebbende gelooft' voor Schepenen in Schepenen brieven van Erf-voorwaerde, den Proprietaris van dien wefende ten achter van feker achterftelligen pachten , comt voor Schouteth ende Schepenen in eenige bannen gedinge, doende aldaer lefep by den gefworen Clercq der Bancke fijn Schepenen brief, claeghende ende. croonende van gebreck van betaelinge van fekere achterftelligen pachten, foo maent- die Schouteth den Schepenen , hoe de claegher. achter-volgende fijne Schepene brieven fal moghen comen tot betaelinghe van fijnen behoorlijcken achterftellige pachten, foo wijfen die Schepenen dat die Heere den claeger fal rechten aen d1 onder-panden , naer uyt-wijfen . des claegher s Schepen e brieven. Art: 2. f Daer naer gaet die Heere, oft Vorfter in den naeme * Proceduure by Ëvictie. Deze land byna onbekent: Men vind is tans in het Quartier vanPeel» 'er echter eene volledige ter • , Secre.  en Bancke van Helmont. Titel IX. naeme van hem met twee Schepenen, ende haelen een kenniffe vanden onder-pandt, ende brenght 't felve in recht, d'welck alfoo blijft inden rechte gebrocht tot vier Gcnechten toe, ge-expireert zijnde die voorfz. vier Genechten, foo gaet die Vorfter met twee Schepenen, ende prefenteert 't felve kenniffe vanden .onder-pandt den gebruycker des onder-pandts , oft hy 't wilde quijten, loffen, ende wederftaen, ende indien hy niet en wilt doen , foo vercoopt die Heere het voorfz. onder-pandt voor Ichaede van rechte ende achterT ftellige pacht, ende blijft 't lelve vercocht, ende ingevalle niemandt en comt die loffen wille, foo leert vonniffe der Schepenen, dat die claegher fal ilaenlijn handen aen den onder-pandt in queftieende gebruycken 't felve als fijn eyghen goet. Des is de Heere vanden Land fijn weer, ende warand, behoudelijck dat 't felve onder-pandt alnoch fal ftaen binnen s1 jaers te verbueten, ende t1 eynde van jaere foo behoort die aenleggere, oft claegher voorfz. 't felve Onder-pandt te doen openbaerlijcn veylen inde Kercke dry Sondaghen den anderen volghende, ende ftellen eenen coop-dagh in een openbaere herberge, ende dan aldaer ter beurde te ftellen in prefentie van twee Secretaryevan Mierfo, in't jaar 1737. en 1738 door den bekenden en bekwamen Procureur Michael van Nieuw/iad uytge* voert tegen de goederen aldaar, genaamd de Kroon.  i6 TH:: X. Costuïmen der Stad Buylvafte Poirters van Helmont, of derzelvcr goed in hst Quartier van Peelland niet arreftabel, Uytgezondert ingeval -nan Houtfchat, of Misdaad. Befchrtfbrieven van Helmont tegen jdrveften. twee Schepenen , ende keten den coop uytgaen met berren.de keerfle, ende in dien datter meer geldt dan khade van rechten ende achter-Heilige pachten, foo moet hy wedergeren, ende.in dien datter min geit, foo pandt die claeger voorts aen andere goeden des gebruyekers des onder-pandts vooriz. X. Tytel. Volgen hier naer Privilegiën, ende Ufantien van Helmont van Ingeladen, van Erf-voorwaerden*. van Uyt-commeringe der Poorteren. ende haere goeden inde Meyerije van Peelandt. Art: i. Inden eerflen-, datmen die Poorteren van Helmondc, die tot Helmont buyck-vafl fitten, oft woonachtig zijn, oft heure goeden, nergens inde Meyerije van Peelandt, en magh befetten, arresteren, noch becommeren met eenigh recht, oft-om eenighe faken, uytgenomen van hqut-fchat, d1 welc den Heere van trabandt aen-gaet, oft ten ware dat die Poorteren van Helmont metter hooft gebreuckt hadden, ende dat metter voorfz. misdaet gehouden waren, Moer in dien de Poorteren vooriz. om andere poinclen by richte, oft eenige faecken, oft haere goeden gehouden, befet, oft becommert waeren, dat-men die tot verfueck der Stadt van Helmont, met heur brieven los, vry, ende fchade- loos  en Bancke van Helmont. loos mochte laten volgen, ende indien jemandt hem rechts vermeet op eenigePoorteren van Helmont, dat die 't felve moet doen voor die Bancke der Stadt van Helmondt, ende niet in andere Bancken. Art: 2. Item foo wie in de Meyerije van Peellant voor Schepenen van Helmont gelooft Erf-voorwaerden van Schepenen brieven van Helmont, of voor Schepenen , * oft voor Poorters van Helmont eenige fchulden gelooft, dat-men die verreyckt met allen recht naer der' Stadt recht van Helmondt, alleen uyt-gefcheyden in defen die Borgeren der Stadt 's Hertogen-boffche ende de Ingefetenen der Vryheyt van St. Oede Rode , alles naer-volgende de Privilegiën brieven der Stadt van Helmont. Verleent, ende gegonnen by wijlen Hertogh Jan van Brabant wefende van date 14.07. onderieeckent I. van Berge, ende boven was noch gefchreven , recepta 2. Martij Anno x^vj- ftylo Brabcmtia ende t1 zedert gecöllationeert by Corn. Boonen. C COSTUY- * of voor Poirtersvnn Helmont. Men vind diergelyksin de Coftuymen vin 't Bojcb Tit. ar. Art. 6. inmed. en Art. 7. in deeze woorden : ,, diegeen, die 'tlngeboth heeft ,', doen doen, doet op de Roile ■,, van den Ingeboden lezen die „ Perfooneele geloften, by den „ Poirteren , daar over als getuyr ,, gen geltaan hebbende, verifieren, en obtineert alzoo Von„ nifle opten voorfz. Ingebo„ den." Ook by de Coftuymen van St. Oeien-Rode Ate. 2. Poirters van Hel. mont alteen aldaar convenibel. V Regt van Ingeboth van He.mont 'isiwneerplaats heeft, en boe verre 3ig uytjlrekt.  i3 Costhïmen van HllVARENBEECK, COSTU.YMEN HILVARENBEECK, T I L Ë O R C H, MOERGESTEL, ENDE BEERSE. I Jlt zijn de Coftuymen* Ufantien ende Landtrech•* ten der Vryheydt ende Dingh-bancke van HiU varenbeeck, foo ende ghelijck de felve op ten 20. dagh der maent van Junij anno 1570. by den Schouteth, Schepenen* ende Raets-mannen der voorfz. Vryheydt zijn over-gefchreven ende gefonden aen den Souverainen Rade van Brabandt * ende wederom vernieuwt by Schouteth en Schepenen ende Raets-mannen der Vryheydt van Hilvarenbeeck voorfz. ,. Heerlijckheden van Tilborch, Geftel ende Dingh-bancke van Oiftel ende Middel-Beerfe , op ten fefthienden November anno xvjt- ende feven, ende alfoo te Hove overgefonden- Soo  Ti.lbor.ch, Moergestel en Beerse ip Art: i. * C00 wanneer Man ende "Wijf in wettighen Hou^ welijck vergadert zijn, magh den Man, allen fijn Huysvrouwe goederen vercoopen, vertieren, verletten,, veralieneren, belaften , oft befwaeren fonder confent ende wille der felver fijne Huysvrouwe, by alfoo verre den Man't felve belieft. Aengaende de Succes/te van goederen van wettigh Man ende Wijf, wettighe Geboirten achter-latende. 1 Art: 2. Soo wanneer Man ende Wijf inne Houwelijck wettelijck verfaemt by malcanderen verwecken wettige Geboorten, ende d'eene van hen beyden aflijvigh worden, achter-latende wettighe Kinderen , ende 00c achter-latende fekere haeffelijcke ende erffelijcke goeden, dat alsdan alle de haeffelijke ende erffelijke goederen daer wefende ten C 2 tijde * De Coftuymen van 's Bofch Tit. 15. Art. 1. houden deze uyczondering : mits geene Leen-goeden wifende. Ook word dezen aangaande in de Rnaminge, hy Hertog Philips van Bourgondien gemaakt op de Leenen , die voor Schepenen van 'sliofch worden getransporteert, of belaft, in dato den 10. Qüober 1440. Art. 12. gezegt: ,, Item is voirt ,, geraamt, dat van nu voortaan ,, niemand , wie hy zy, fyne „ Leen-goec'en, komende van ,, zyns wyfs zyde , zal mogen ,, belaften of bezwaren voor „ Schepenen van den Bofch, ,, heten zy met wille,confent, „ en openbaaren overgevea „ zyns Wyfs. " Een Man mag alken de goederen van Zyn Wtfvervrcmden, en bezwaoren, By doode van Vader of Moeder vervallen de baaff'e\yke en erffelyke goe. leren op de Kinderen.  20 COSTUYMEN Van HlLVARENBEECK, En beeft boven dien afdeylmge plaats. De Langtslevende der ouders bezit baare afgedeylde belft der Etffetyke goederen alleen in tocbte. Conquefien na gedaane afdeylinge zyn ter vrye dispufitie van den Langts* levende. tijde van den eerflen aflijvigen comende oft vercregen wefende, verftorven zijn aengaende die erffelijckheydt op hender beyder wettighen kinderen , waer af die felve Kinderen ofte hunne Momboiren in hennen naeme, den left-levende hennen Vader ofte Moeder, die eene hillicht van de goederen fullen moghen af-deylen , ende daer mede doen hunnen vryen eyghen ' wille , ende d'ander hellicht van den goederen voorfchreven, fal die langhfl-levende inne tochten moghen blij. ven befitten, fijnen leven langh geduerende, behoudelijck dat die langhfl-levende met fijnder hellichte van den haeffelijcken goeden magh doen fijnen vryen eyghen wille, midts beradende de hellicht van de fchulden, ende oft gebeurde dat die langhfl-levende van fijne Kinderen af-gedeylt wefende * eenighe haeffelijcke ende erffelijcke goeden * Eenige baaffelyke en erffelyke goeden verkregen by koope, £pc. Tot opheldering van dit laatfte gedeelte dezes Articuls kan eenigzints dienen het geen aantekent Paulus Buys in comment ad ff. in l. sp. ff pro jocio num. 7. ,tot verklaring der Coftuymen van Overyffe!. En na denzelven, doch breeder, en met opheldering der Coftuymen van Antwerpen, Franc. Zyp^us in Notit. jur. Belgici Lib, 5. Tit. ver- de Jut. dotium num 1. pag. 88. Maar allermeeft Joh. Voet in TraÜatu de Familia Etciscunda eap. 4. num 7. pag. 63. welke de bilivkheyd van deze 'voorfduurende gemeenfchap tot den tyd der daadwerkelyke afdeyJinge met kragt van redenen aandringt. Zie verder de Coftuymen van Oirfcbot Cap, 5. Art. i. en Cap. 7. Art. 2. en3, by welken meer uytdrukkelyk dezen aangaande gefproken word.  Tilborch, Moergestel en Beerse 21 vercregen by Coope oft anderffints , daer mede magh die langhfl-levende doen fijnen vryen eygen wille, ende oft ghebeurde dat die langft-levende eenige goederen gemaeckt, gegeven oft gelegateert worde, oft anderffints aen bellorven waeren, die langhfl-levende van fijne Kinderen af-gedeylt zijnde ofte niet , foo magh nochtans de felve langhfl-levende , daer meede doen fijnen vryen eyghen wille ende believen. Aengaende de Succes/ie van de goederen van Man ende Wijf-, tzveeder-handen Kinderen achter-laetende. Art; 3. Soo wanneer het bedde tuffcheri Man ende "Wijf is gefcheyden , ende die langfl-levende van fijne Voor-kinderen af-gedeylt zijnde, hem veranderden met wettighen • Houwelijck te doene, ende oock Nae-kinderen ende fekere haeffelijcice ende erffelijcke goederen vercrege, foo en zijn die Kinderen van den eerflen bedde totten goederen van den naer-bedde #niet gherecht, maer vallen met vollen recht op den Naer-kinderen. Art 4. Ende foo wanneer eenige Kinderen van den eerHen bedde aflyvigh worden, fonder wettighe C 3 Ge- * JNiejt gerecht, Zie de Coftuymen van Oirfcbot Cap, 7. Art. 3. Insgelyks gegeven* gelegateerde, of aru derszints aanbeftorven goeden, 't zy al, of niet afgedeylt is. Goederen; in ten tweede Huuwlyk,na afdeylinge verkregen, zyn voor de Nakin* deren. Heele Jluyten lal* ve Broeders uyt.  22 COSTUYMEN Van HlLVARENBEECK, 't Zelfde. Het bedde van Ouders gefcheyden zynde fluyten beele Broe.iers den Langts levenden uyt> * geheele Broeders. Zoo bok te Oirfcbot Tit. ?, Art. 4. Geboorten achter te laten , ende achter-latende fekere haeffelijcke ende erffelijcke goeden, dat die felve goeden verllerven ende vervalen op die * geheele Broeders ende Suffers van den eerften bedde, ende niet op het naer-bedde. Art: Insghelijcx foo wanneer Broeders ende Suffers van den naer-bedde fterven , fonder wettige Geboorten achter te laten, achter-latende haeffelijcke ende erffelijcke goeden, dat die goeden vervallen ende verllerven op die ghcheele Broeders ende Sufters van den naer-bedde, ende niet op den * voor-bedde. Art: 6. ', Ende foo wanneer het bedde van wettigh Man ende Wijf geraeckte te fterven, achter-laetende wettighe Kinderen ende oock diverfche goeden foo haeffelijck als erffelijck, ende het gebeurt dat naer het fcheyden van den felven bedde eenighe van hunne beyden wettighe Kinderen comen te fferven, dat alsdan alle de goederen van den felven geftorven Kinderen met vollen recht verllerven ende fuccederen op de geheele Broeders ende Sufters in den leven zijnde, met feclulie.van den langhft-levende, 't zy Vader ofte Moeder. Item  Tilborch, Moergestel en Beerse 23 Art- 7. Item foo wanneer, het gebeurt dat naer het fcheyden van den bedde van wettigh Man ende Wijf, achter-latende wettighe Kinderen, ende oock diverfche goederen, foo haeffelijcke als erffelijcke, ende liet gebeurt, dat allen de felve Kinderen comen te fterven , dat alsdan allen de goeden van den lelven geftorven Kinderen met vollen recht verllerven ende fuccederen op den langhll-levende, 't zy Vader ofte Moeder, ende niet op Broeders ende Suffers Kinderen. Aengaende die Sticcesjie van de goederen, die uytter zijde aen-komen. Art: 8. Item allen Erf-goederen, Renten, Chynfen oft Pachten comende oft verflervende van bezijden van Broeders ende Sufters, Kindt ofte Kinderen fuccederen ende verflerven op die wettige naefle Erfgenaemen van bloets weghen in defer menfchheydt wefende ofte levende, ende het Kindt en reprefenteert niet de plaetfe v*m fijnen Vader ofte Moeder, maer wordt daer inne die van Oom ofte Moeye, foo verre die inden leven is, fijns Broeders ofte Suffers Kindt oft Kinderen geprefereert, ten zy by Tellamente, Inftrumenten, Schepenen brieven ofte andere authentijcque befcheetter contrarien te vorens waere gemaeckt. Aen- Maar de LangtS' levende van Vader of Moeder fluyt Broedèrs kinderen uyt, in geval 'er geen Broeder of Zufter me;r ovetig mogte zyn> 't Naajie bloed erft bet goedab inteftato, zonder dat in de collateraale linie Revrafentaiis plaats leefi. )  24 Costuymen van Hilvarenbeeck, Maar in Linea Descendent!' beeft Reprcefenialie plaats. Ba/Iaarden erven &b inteftato niet. * Bastaerden. zie de Coftuymen van 's Bofch Tit. ig. Art. 3. en komt ook overeen met die van Mechelen Tit.van BaflaardenArt. 3. Confer. Stokmans Dec. 67. & Akt; Matthzeum A* uresmid 1. Aengaende de Succes/te der gehuider Kinderen inne goederen, comende van Groot-vader ende Groot-moeder. Art: 0. Soo wanneer Man ende Wijf inne wettigen Houwelijck vergadert zijn, ende by malcanderen verwecken wettighe Kinderen, ende eenige van den felven hunne Kinderen worden aflijvigh .by den* leven, van hunne Vader, ende Moeder, ofte Groot-vader, ofte Groot-moeder, allen henne haeffelijcke ende erffelijcke goederen die fy achter-laten fullen, alfoo met vollen recht verflerven ende vervallen op henne wettighe Kinderen ende Kindtskinderen , in de plaetfe van hennen Vader ofte Moeder als op henne a-.dere wettighe Kinderen, ende dat in de rechte Linie defcenderende van Vader ende Moeder, die doode hant deylt metter levender. Aengaende de Ongetroude en Bajiaert Kinderen. Art 10. Item natuerlijcke ende *£aftaerden Kinderen en moghen  Tilborch, Moergestel en Beerse 2$ moghen in. gheender-hande goederen mede deylen , ende en hebben anders niet dan dat henluyden in puerder almoeflen ende om Godts wille gegeven ofte belet wordt, by Teltamente ofte anderffints. Aengaende Houwelijcxfcbe Voorwaerden. Art: ii. Soo wanneer Vader ende Moeder € famen oft ■elc.v befonder eenige van hender beyden Kinderen tot wettigen Houwelijck befladen , ende fekere haeffelijcke ende erffelijcke goederen daer mede gheven, dat naer de aflijvigheydt van Vader ende Moeder, die gehoude beftade Kinderen in de erfdeylinghe fullen fchuldigh zijn wederomme * in te brenghen eens ( fonder jaerlijckfche rênten, profijten oft pachten verbonden, ende verobligeert te fijne, daer af in te brengen ) alles gheens fy voor gehadt ende ontfangen hebben, ofte in der erffelijcklieydt foo langhe flille te ftaen tot dat die andere Kinderen eens, fonder jaerlijcx profijt, die weerde daer teghens gehadt fullen hebben, ten ware anders inne Schepenen brieven, Inftrumenten oft Tellamenten gemaeckt ende geordonneert is. D Aen- * in te brengen &c. op dit recht b't Rtcbt van verflervemjje An. van Collatie verdient nagelezen \i. en 13, aantekent Mr. J. van te worden het geen óp de Co. Vliet, in leven Griffier aldaar, Jtuyinen van Breda lü. 1, van Kinderen moeten Collatie doen van bet geen ben ten Huuwe. lyk mede gegeven is. Uitzondering,  Byzo'iderbeyl in Teflamentnire DiipoJitien van Man en IVyf. Naderfchap van Bloedswegen binnen 'sjaars ts doen. 2Ó COSTUYMEN Van HlLVARENBEECKj Aengaende den Tefkamente. Art: 12. Item Man ende Wijf, ftaende hunder beyder Houwelijck, en mogen d1 eene fonder d'anders volcomen confent ende wille, * eg-heen Teftarnent ende uytterfte wille maken oft verclaren, dat van weerden gehouden foude moghen worden. Aengaende van Ndderfcbappe. Art: 13. $00 wanneer yemant eenen anderen een erffeniffe ofté fekere goeden wil loffen uyt Naerderfchappe, die- behoort ende is fchuldigh den Vercoopere van den goeden naerder van bloede te 2ijn, dan die J Coopere, ende dien los te doen goets tijdts § binnen s'jaers, fonder arch, oft lift, * Egheen Testament maken &c. Zie de Aantekening op de Gofiuymen van Helmont Tit. 5. Art. 3. | Koopere &c. Ten aanzien van Leen goederen heeft de Naderfchap niet alleen plaats ingevallen van Verkoping, ook by Decreet, en Subhaftatie, maar ook ingevallen wanneer dezelven by ruylinge, gifte, als anderssints overgegeven mogten zyn. Leen-rechten van Brabant Art 53. Placaat 19. October 3f2o. en het geen Anselmus in Triboniano Belgko Cap. 90. PaS- 356. daar op commen. tarieert. 5 Binnen'sJaars&c. volgens het Eeuwig Editt van den 12. jfuly 1611. Art. 37, moet de vernadering geïntenteert worden binnen 'sjaers na de goedenisfen: De Coftuymen van 's Bojcb Tit. ïx.'Art 2. maken eenig onderfcheyd, willende, dat het Jaar der Naderfchap in openbaare Verkopingen begint te lopen na den Palmllag, doch in onderhandfche na de Veft.  Tilborch, Moergestel en Beerse 27 * met fijnen eygen penningen tot fijns felfs behoef, ende niemanden anders , ende is daer-en-boven fchuldigh den Coopere te reltitueren allen 't ghene hy ter faecken van den felven goederen ghedaen ende uyt-gegeven heeft, mitsgaders den Coopere van allen geloften ende van alles te houden vry, colleloos ende Ichadeloos , ende voorts van alle t'indemneren, ende den Naerder-man moet fulckx ten verfoecke des Coopers by eede verclaeren. D 2 DESCR1P- * Met zynen eygen penningen &c. Doordien dit Articul volkomen over een komt met die van 's Bosch Tit. n van Naderfcbnppe, en alles aldaar in het breede word vermeit , zoo zoude dezelve alhier dienen nagelezen te worden. Te Box¬ tel, Bergbeyk, Riethoven, Wet. terhoven, Borckel, en de Schaft belet men de Vernadering door het Hoven en Erven, zie het Land' echt van Boxtel op het eynde. en de ordonnantie op den Houtfchat van den 7. Februaty l7<56\ Biadz. 33. Met eyge pemin' gen, en tut eygen behoef. En den Koper kojl: en Jchadeioos te bouden.  De Hoofdbanck is ile Stad Antwerpen, waar m toe men kan appelleren. 28 CoSTUYMEN en USANCIEN DESCRIPTIE DER COSTUYMEN ende USANTIEN DER VRYHEYT van MI E R D E. ƒ Jejcriptie van de Coftuymen , ende Ufantien, alfoo men. die accouftumeert ende ufeert binnen die Dingb-bancke der Vryheydt van Mierdt, in 't quartier van Oofterwijck , in de Meyerije van 's Hertoghen-bojfche geleghen eentfaemelijck met die falarijfen van Schouteth, Schepenen, hennen Vorfter , Clerck ende Procureurs. Art: 1. Item die Hooft-bancke der voorfchreven Vry-*- heydt, is die Stadt * Antwerpen, ende yemandt hem bevindende hem by vonnifle 't zy interlocutoir * Antwerpen. Gelyk dan ook de Banken van Mierde alnog het Verfterf-Recht van Antwerpen volgtn: En dewyl hetzelve ins- < gelyks gebruykt word op de navolgende Dorpen, als Eerfel, Hoogloon, Steenfel, Hapert, 1 Duyfe!, * Cafteren, Bladel, Beu fel, N eter fel, Lommei, £00 heeft lecht van 1 er ingelyft. on Bergheyk, Rythoven, Wefterhoven, Borkel , en De Schaft, men het Verderflie Stad hier ach.  der Vryheyd van Mierde. 20 oft diffinitive gegraveert, magh voor die Wethouderen der fel ver Stadt daer af * appelleren. Art. 2. Item die Schepenen zijnde befchreven tot eenen lekeren prefigeerden daeghe, by befchrijf-brieven der fel ver Stadt, daer af die Stadt-bode heeft van de reprefentatie der brieven naer de dillantie 1 c 1 n. I. aer ïeiver dtaac. Art. 3. Item die Schepenen uyt Hooghe-Mierde, Leeghe-Mierde, ende Hulfele vergaderen omme fulcke appellatie belioorlijck met hennen ClercK. te furneren, Inventarium te maken, intimeren daer'tegen die Partyen, omme die ge-exhibeerde ftucken inne recht' gedient te fien furneren ende 't geheele ProcelTe toe te fluyten , leveren alleen over aen dié Wet-houderen der felver Stadt, die ftucken te beyde zyden gedient &c. Art. 4. Item \ lelve Proces over-ghelevert in handen der Wethouderen der felver hooft-bancken toe gefloten by twee Schepenen oft eenen Schepene enD 3 de * Appelleren. De Bancke van Mierde, gelykinede alle andere Plaatzen der Meyerye, welken . oudtyds naar Antwerpen appelleerden , horen, zedert Hun Huog Mogende Refolutie van den 23. Maart i66z., te 's Bofch t'huys. Zie die Refolutie met derfe'ver gevolgen hier achter gedrukt. Befcbryving van Schepenen in cas d'Appel, Vergadering van Schepenen tot bet maken van Inventaris, en bet overbrengen der Jlukken van bet geappelleerd Proces. Jura van Schepenen desaiegens.  30 Costuymen en Usantien JVyn voor Scbepe. r.en. Tyd van Interjectie enverheffing van 't Appel. de Clerek, is den Schepenen * fal'atis nae die 'oude gewoonte feven peeters. Art. £. Item f van weghen der felver Stadt, wort den Schepenen in henne herberghe by den dienaer van der Corter-roeden, gebracht, ende gefchoncken, ten minften twee ofte dry gelten wijns, daer toe die felve dienaer gemeynelijk wordt genoeydt, ende voor fijnen falaris hem ghegheven fefthien ftuyvers. Art. 6. Item die Appellatie is gewoonelijck te gefchieden binnen thien daghen nae die Pronuntiatie van de Sententie, ende daer nae binnen dertigh daghen te verheffen aan die voorfz. fmmediate Hooftbanck van (j Antwerpen op verfteck van Appellatie. Item * Salaris. IVlen heeft op de Grfhe der Hoofdftad 's Bófch, eene Lyfte van de 'gelden , welke aan yder Plaatze der Weyerye wegens het overbrengen der ftukkSn in cas d* Appel worden toegeiegt, waar op de Bancke van Mierde voorkomt met ƒ 18-0-0 Dan gemerkt die Lyfte zeer ongelyk ingericht, en ook alles van tyd tot tyd duurder is' geworden , zoo volgt men nu die Lyfte niet zeer naauWkeurig meer. f Van wegen dezelve Stad &c. voorheen , wanneer eenige Schepenen uyt plaatzen der Meyerye ter Hoofdleringe kwa. men, wierden dezelven door de Stadt 'sBofcb onthaalt, zoo • als daar van nog melding gemaakt word by Ger. van Someren in Comment. Mf. ad Confuet. Buscod. maar- die ge« woonte, en dus veel meer in Cas d'Appel, is tegenwoordig in ongebruyk. 5 Antwerpen, nu 'sBosch, zie op Art. ï. hier voor.  der Vrtheyd van Mierde. 31 Art. 7. Item die Schouteth heeft fijne boeten in gebannen Vier-fchaeren, genoegh conform den om-lig- < ghende Bancken reforterende onder de Stadt van Antwerpen. Item &c. Aldus gedefcribeert ten belafte heure Majefteits Hoogheden, den neghenften Novembris Anno festhien-hondert fes. Nic. Fabri Sec. COSTUY- Boeten van den ïcbout.  32 COSTÜYMEN, USANTIEN, en LANDRECHTEN COSTUYMEN, USANTIEN, ENDE LANDT- RECHTEN BINNEN DE VRYHEYDT VAN •■' OIRSCHOT. Geobferveert, ende van ouden tijden onder-houden. /jlfoo haere Hoogheden bevolen ende. geordonneert hebben de Magiftraet der Stadt van 'sHertogen-bosfche ten eynde die kleyne Steden, Vryheden, ende Dorpen rejorterende onder de Meyerije der voorfz. Stadt , binnen fekeren gepref geerden tijde , aen den voorfchreven Magiftraet f oud en overbrenghen alfülcken Coftuymen oft Landt-rechten , ah een jegelijck van de voorfz. Steden, Vryheden, ende Dorpen is hebbende oft gebruyckende, ofte 't ghene men voor Coftuymen is houdende, en-de die over te f en den aen de voorfz. Stadt van "sHertoghen-boffche ,omme in conformiteyt der voottfz. bevelen van hunne Hoogheden*. alle  binnen der Vryheyd van Oirschot. 33 alle de felve neffens de Coftuymen der voorfz. Stadt 9 in de Griffie van den Raede van Brabandt over-gefcbreven te worden. Soo ift dat wy Schepenen, Gefworens, Raetslieden, Kerck-meefters, ende Heiligen Geest-meefters, Reprefenterende V Corpus der Vryheydt van Oirfchot, obedierende de voorfz. bevelen van henne voorfz. Hoogheden die Coftuymen ende Landt-rechten, ofte dat voor Coftuymen van Oude Her-komen altydts onverbrekelijck is onderhouden geweest, ende Anno xvc- ffeventigh noch eens'overgefonden midts defen zijn over-fendende,. Luydende van woorde tot woorde als volght. Art. 1. In den eerflen 'foo wanneer eenen Heilighen ban -1- Vier-dagh is op eenen Genecht-dagh, dat men des anderendaeghs fal moghen dingen, maer wert niet onderhouden. Art. 1. Noch dat-men tot allen tijden Eeden fal moghen doen, niet-teghenflaende alwaert befloten tijdt. Art: 3. 7e» derden, dat-men buyten Perfoonen buyten Oirfchot, ende in andere Bancken woonachtigh zijnde, ende henne goeden met recht moetende E crijg- Van eenen genecbtdag op eenen beyligen dag invallende. Eed gefcbied ten allen dage. Aan Buyten geze. tenen, bunne zonken met Regt moetende komen vervolgen, der welver kojltn toe te taxeren.  34 Costuymen , Usantien, en Landrechten Genechtdogen voor den middag te hstt'-leiï. Uitroepen van F'artbyen hoedanig te ge* fcbieden ? crijghen, ende hare fake ten eynde moeten defenderen, dat-men hen-lieden fal toe taxeren alle henne collen, vacatiën ende comparitien, gelijckmen de felve nae gelegentheydt der faken fal bevinden te behooren. Art: 4. Ten vierden, foo wanneer den Schouteth der voorfz. Vryheydt naer ouder gewoonten fijn Dinglvdaghen is ligghende, dat alsdan alle.Schepenen fullen fchuldigh zijn ter Bancke te comen voor den middagh goet tijdts ontrent ten thien uren. Art: y. Ten vijfden, dat die gefworen Cierck allen Partyen d'een voor en d'ander nae, naer den teneur van de Rolle voorts roepen fal, maer over-midts gebreck van Procureurs ende anderfints, foo en is niet moghelijck fulcx al-hier in der Vryheydt ende Dingh-bancke van Oirfchot te onderhouden, foo dat tot converfatie van der Juftitie defer Vryheyt ende Dingh-bancke van Oirfchot by provifie gemaeckt, geordonneert, ende geaccordeert zijn defe naebefchreven articulen, ende poinéten, die-men fchuldigh fal, zijn nu voortaen te onderhouden. * In  binnen der Vryheyd van Oirschot. 3? Art: 6. * In den eerften,dat een yegelijck van wat ftaet, qualiteyt, ofte conditie hy zy, die eenen anderen lnghefeten defer'Vryheydt voorfz. met recht wil tijden, ticht ende aenfpraecke glieven, ofte met recht daer teghens wil .attenteren , fchuldigh fal zijn den felven Propritaris, oft gebruyckeren van de goederen te doen daghen, ende by den Clerck op de Rolle te doen Hellen, d1 welck men fal moE 2 ghen De ftyl van Procederen word tans gerigt naar de Ordonnantie van Keyzer Karei den sden van den 2. Juny 1530. en nadere Ordonnantie en Reformatie van de Aarts-Hertogen Albert cn Ifabel van den 20. November 1599 met de opgevolgde Interpretatien , en Declaratoiren: zie bier na op Articul 2f. Edoch, ten aanzien van kleyne zaaken hebben Hun Hoog Mogende by Rejolutie van den 13 July 1716. verftaan : „ Dat „ a!Ie2aaken, of differenten, ,, die binnen Oirfchot komen „ te ontltaan, niet excederen- den de fomme van 12. gul,, dens, waargenoomen moeten ,, worden door de Litiganten „ zelfs, zonder dat 'er Praéli. „ fyns geadmitteert zullen wor„ den: en dat die zaaken fum„ mierlyk en mondeling zullen worden geinftrueert, en by ,, Officier en Schepenen, met ,, adfiflentie van den Secretaris „ gedecideert , mits dat niette „ min de ordinaire Provocatie aan een yegelyk zal open bly „ ven,- En dat, wanneer iemand voor de Rechtbank mogte komen, onbekwaam zyn eyge zaake te deduceren, dezelve „ als dan een ander Ingezeten „ met hem ten voorfchreven „ eyndezal kunnen affumeren. " En zyn gelyke Refolutie by Hun Hoog Mogenden verleent aan het Quartier van Peelland op den 7. September 1716 Kem. peland op den 11 December 1727 (. Groot Placaat Boek 6. Deel, Bladz. 68f ) Oosterwyk op den 20. May 1726, en aan die van Maasland op den 6. November 17I6. Dagvaarding, en bet ter Rolle brengen van den gedaagden.  3 tradidlie de Coftuymen van sBoscb Ttt. 3. Art. 12,. Privilegium Trintatis Art. 12. Privilegie van Hertoginne Johanna2.T. September 1403. en de Caroline. Ordonnantie Artt. 5.8, 2r. 22. 23. 28.  Wanneer getuygen te horen , en Jura, deswegens te betalen. Afleggen en vei {Iel van 'Lbmn. 38 COSTÜYMEN 3 USANTIEN , 6n LANDRECHTEN mandt Contradictie wil doen der Erf-taele aengaende , die en fal in recht niet ontfanghen worden, hy ende moet eerft ende voor al tot behoef van den Heer alleen namptiferen een-en-twintigh ftuyvers. Art: 11. Ten fesden, is geordonneert alle waerheyden te verhooren des Maendaghs voor 't Genecht-dagh uitghefcheyden als 't is Heiligh-ban-vier dagh, dan falmenfe s'anderendaeghs in prefentie van eenen Schepen ende Clercq verhooren, daer af elcke Parthye fchuldigh fal zijn den Schepen voor fijn falaris te geven eenen halven ftuyver, uyt-gefcheyden den buyten Getuygen , die welcke fullen vacatie hebben, nae haerder qualiteyt, die fal flaen tot taxatie ende moderatie van Schepenen ende Clercq daer prefent wefende. Art: 12. Ten fevenften, is geordonneert, dat een-jeghelijck die ter waerheydt is gewefen, fchuldigh fal Zijn, die te leyden ende te fluyten, achter-volghende der Schepenen VonnhTe, ende ingevalle neen , ende daer over gewefen worden lellen Vonnifle, fal in die verfteecken zijn, daer toe hy gewefen was, ende niet worden ontfanghen,ende de Weder-parthye fal voort moghen procederen ende  binnen der Vryheyd van Oirschot 39 ende bedingen hem tot fijnder waerheyt, ende die voorts leyden met Parthyen die op waerheydt flaen, daer af die Weder-parthye gheleydt ende gheflooten heeft, ende hem niet voorts en bedingen tot waerheydt, ende daer over gewefen wordt een lefte Vonnifle, fal in der faecken vervallen ende verfteecken zijn. Art: 13. Ten achtften, is geordonneert, dat alle Perfoonen, die ter inftantien van Parthyen gedaeght worden, omme der waerheydt getuygenifTe te geven, die niet fieck ofte kranck en zijn, ende ten daeghe dienende binnen Oirfchot zijn, ende egheen openbaer kennelijci en de Din£hbanke van Ves« fem, W;n-elre, en Knegfel geëmployeeit worden : ,, Behoudens nóchtans, dat, zoo wanneer., een Generaal lybrengt, word by twee laatfte Vonnis[en verft oken. Ten zy met den Jaergedinge. Van de/en/ie ty tontrarien Eed , of iiergelyke.  $2 COSTUYMEN, ÜSANTIEN, CD LANDRECHTEN Vryheyt van Oirfchot daer op ordre geilek, datmen aldaer is gevende de gerechtighe maete van Oirfchot, foo van natte als drooghe Waeren, als oock van den Gewichte ende die contrarien is doende, wordt daer voor becalangieert, uytgenomen Wijnen, Rom baftaert, ende diergehjcke drancken ende .Terre, als oock vremde ende uyt-landtfche Bieren, die worden getapt ende gelevert mette gerechte mate van den BolTche, van welcke Oirfchotfche natte maete t' negentigh potten voor d'ame oft daer ontrent worden gerekent, ende ■j, Redres op het ftük der pro,, portie der Ellen , Maa„ ten , en • Gewigten over ,> de Meyerye by Hun Hoog Mog. zoude mogen worden gearrefteert, de Heérlyk„ heyd Oirfchot, en de Dingh,, banke van Veffem , Win» „ telre, en Knegfel als dan „ nopens de gemelde propor„ tie ingelykheyd met alle an„ deren getracleertzouden worden. &c. Voorts „ vermits ie'Bieren, s, welken in de Brouweryen „ binnen de Vryheyd Oirfchot, „ mitsgaders te Vesfem, Win„ telre, en Knegfel gelegen, worden gebrouwen , èn ge» „ vaat in vaten met den yk van ,, Oirichot gebrand, als een Ob. „ ject van handel gecorifidêreert, ,, behoren te worden gepermiu ,, teert, om verzonden te wor„ den naar de Plaafen in de Meyerye , alwaar dezelve ,, gerequireert worden : ( is „ verder verftaaji ; dat aan ,, de refpeétive Brouwers aldaar ,, voortaan vergunt zoude wor,, den , hunne gebrouwe bieren „ in vaatwerk , aldaar met den ,, laatften yck gebrand , te ver- zenden naar andere FUat,, zen, onder den bedryve van „ Hun Ho. Mog. generaa„- len yck gelegen , zonder „ gehouden te zyn , dezelven „ door den Ykmeefters, van „ van de Meyerye te laten her» „ ycken, of branden, of hem des wegens eenige Jura te be„ talen.  binnen 'der Vryheyd van Oirschot. Cap: III. 5-3 * ende belangende de Cooren maeten der voorfz. Vryheyt, worden de veerthien vaten gerekent voor een BolTche Mudde, zijnde vier vierde deelen BolTche maete , achter-volghende den jaer Keurboeck daer op, ende andere politijcque faecken in der voorfchreven Vryheydt gemaeckt, op peenen daer inne geftelt. Art: 2. Nopende d'ander oude Coftuymen ofte Ufantien der voorlz. Vryheydt, die-men aldaer van allen ouden tijde heeft geobferveert, ende hier mede by Copye Authentycque ge-exhibeert, zijn hen die voorfz. Schepenen , Gefwoorens, Raets-lieden , Kerekmeefters, ende H. Geeft-meefters dien-aengaende refererende, volghende de certificatien by de voorfaeten der felver belwooren ende betuyght ,. de welcke oock tegenwoordigh alfoo worden geobferveert ende onder-houden. Art: 3. Item foo wanneer de felve Vryheydt wordt belaft met eenighe contributien, beden, commeren < ofte andere dierghelijcke lallen, dat-men \ felve ! by publicatie den Ingefetenen door den Vorfter , G 3 doet ' Van andere Cos'uymen. Contributien, Be. len, en andere Lasen die betaalt moeten worden, aan de -In. \ezetenen te verkenligen. * Belangende de Cooren- maaten &c. binnen V fi«'c& gaan 16. Vaten in een Mudde. Te Oirfchot, Eindhoven, en in de Peel gaan ia. Vaten in een Mudde: dan 14. Oirfchotze Vaten maken 16 Bosfchen, of een mud al. daar, zulks dat het Oirfchotze mudde een zevende gedeelte kleynder is dan het Bosfche.  COSTUYMEN, USANTTEN, en LANDRECHTEN Van de Setters: Van Achtmannen, * Daah toe' verkiezen eenbw kotabelen Persoon. By Refolutievan den Raad van Staate van den 24. Jmiy 1755. is verftaan : „ Dat de Collectens ,„ van 'sLands laften publieck : „ en voor alle man, na dat „ daar van zoo binnen de „ Hoofdftad 's Bosch als binnen „ de Plaats, en eenige omliggen„ de van dien by gedrukte billetten, tergewoonlykepliatzege- ,» affigeert, een maand te voo., ren bekendmaking zal zyn ,,' gedaan, aan de meeft aanne„ mende voor deu tyd van één , twee, of drie jaaren moeten st worden aanbefteed." En.of fchoon de Regeerders dezer Vry- en Heerlykheyd daar tegens vertoogen hebben ge. daan, zyn dezelven by Hun Ed, Mog. Refolutie van den 23. September 1752. afgewezeir. II doet vercundighen, ende omme de felve te betaelen , ende voldoen , foo worden als-dan by de gemeynen Ingefetenen elck in lijn gehucht e oft wijcke, zijnde acht in 't getalle daer toe Setters der felver laften geordonneert, omme eenen-jegelijck van de Ingefetenen fijn contingent op fijnen Eedt te taxeren, ende fetten, ende om de" felve laften te innen ende op te beuren, is men van allen ouden tijden gewoon geweeft, gelijck men tegenwoordigh al-noch is doende, ,dat die Ingefetenen elck in fijn gehuchte f daer toe verkiefen eenen notabelen perfoon, die fy noemen de Achtmannen ofte Collecteurs der Contributien, ende de felve laften heffen ende te fetten,- ende de felve van weghen de Vryheyt betaelen, daer-men die moet draghen. ende geven, ende dat door bevel ende confent van de Schepenen ende andere van den Eede der voorfz. Vryheyt. IV. Cap-  binnen cler Vryheyd van Oirschot. Cap: IV. $$ iy. Capittel. De Rechten, Coftuymen . ende Ufantien der Vrijheydt van Oirfchot, aengaende de Succesfie van de goederen van wittigh Man ende Wijf die egheen Kinderen . achter-laeten. Art: i. Soo wanneer Man ende Wijf in wittigen Houwelijc< vergaderen, als knaep ende maeght, ende een van beyden fterft * fonder wittighe Kinderen achter te laeten, foo zal die left-levende alle die haeffelijcke ende erffelijcke goederen van den aflijvigen hoedanigh die moghen wefen, ende tot wat plaetfe die bevonden moghen werden, 't zy datfe gecomen zijn van weghen den aflijvigen oft t' famen verkreghen moghen .hebben , onder eenen f Inventaris (foo verre die verfocht wordt) moghen poflideren ende in tochten gebruycken fijnen oft Onder Inventaris. * zonder wettige kinderen &c. dit komt genoegzaam overeen met de Coftuymen van 's Bosch ïit. 8. Ant 10. ii. en 12. en Tit. 15. Ant. 4. en f. f Inventaris &c. De Coftuymen van 's Bosch Tit 8 Art. 12. verp'.igten den Langtslevenden in dezen gevalle, om voor het betamelyk gebruyk der Tochtgoederen Borgen te ftellen. Lrwgtslevende van Man en Wyf bezit alle de Haaffelyke en Erffelyke goeaeren van den Eerjlervenden zonder kinderen in tochte.  <Ó COSTUYMEN, USANTIEN, en LANDRECHTEN Devolveren na dooi de van den Langtsle. venden tot d'Erfgenamen van der zyde, daar die goederen of gekomen zyn. Met de vliegende , en levende have doed de Langts levende zy' nen vryen wil. Fan dé Schulden. oft haeren leven lanck duerende, ende naer de doodt van den lefl-levende fullen alle die voorgenoemde goederen van den langhfl-levende devolveren * totten wittighen naeften erfgenamen van der zijden,, daer die goeden, af-gecomen zijn, maer die de tochten van • den felven goeden niet en verbeydt, en fal daer af niet hebben, behoudelij'ck dat die lefl-levende metter vliegender ende levender haven fal moghen doen fijnen oft haeren vryen eyghen wille, fonder dat-men die fchulden ten tijden van den eerflen aflijvighen daer wefende, p'ia legata-, coflen van executien eerfl uytten gelijcken gereetlle goeden betaelen fal, ten waere. f Houwelijckfche Voorwaerden , Inftrumenten , Teftamenten , Schepenen-brieven oft andere authentijcque befcheeden ter contrarien te vooren daer af gemaeckt zijnde. V. Cap- * Tot ten wettigen naasten Ekfgenaam &c. Zoo nochtans, dat, volgens Cap: 8. hier na, de oude Stokgoederen niet achter, waarts vervallen op het wetttig naaften Bloed , maar nederwaarts descenderen tot den wettigen Naaften van die zyde, daar die goederen afgekomen zyn. f HOÜWELYCKSCHE VOORWAARDEN. Hier mede komen overeen de gemeene Rechten , en doorgaans alle Coftuymen, by voorbeeld Leuven Tit. 11. An 15, Bruflïl Art. 251. Helmont Tit. 4. Art. 1. en 2. Hilvarenbeek Art. 11. Breda Tit, I*. 0,1» Succesfie Art. 21, en aldaar de geleerde Aantekeningen van van den Griffier Mr. J: van Vliet.  binnen der Vryheyd van Oirschot. Cap; V. $7 V. Capittel. De Succesfie van de goederen van witti^h Man ende Wijf achterlaetende wittighe Kinderen van hun beyden. Art: 1. * Soo wanneer Man ende Wijf in wettigen Houwelijck wefende, by malkanderen verweckten wittige Kinderen, ende het gebeurt dat het bedde fcheydt, ende een van beyden aflijvigh wordt achterlaetende wettighe Kinderen, ende achterlaetende oock feecker haeffelijcke ende erffelijcke goeden , dat als dan alle die haaffelyke en erffelyke goederen daer wefende ten tijden van den eerflen aflijvighen, aengaende de erffelijckheyt verflerven op haere beyde wettighe Kinderen, waer af die voorfz. Kinderen, oft Momboiren in hunne naeme den langhfl-levende hunne Vader oft Moeder die een helft van den felven goeden fullen moghen afdeylen, ende daer mede doen hunnen vryen eygen wille , ende d' ander hellicht van den goeden fal die langhfl-levende in tochte mogen befitten , fijnen oft haeren leven lanck duerende, onder eenen beft hoor- * Deze Articul komt overeen met de Coftcyiren. van Tüborgh Art: 5. Haaffelyke en Erffelyke goederen by overlyden van Vader off Moeder ver fterven op de kinderen ten aanzien der Erffelyhbeyd. Werden . tusfebm den Langtslovende en de Kinderen afgedeclt, Aan de Kinderen voor deszelfs belfte in eygendom. Aan di Langtslevende voor de zelfs beifie ter tucbte onder Inventaris.  $8 GOSTUYMEN, USANTIEN, en LANDRECHTE^ Kinderen, ftervenden voer den Langts. levende, genieten van de betocbte bil/te niets. Ten zy ingevalle van Teftarnent, De Langtslevende doed met zyne belfte van de vliegende Have zynen vryen voille. Af gedeelde Langts. levende doed met con. queflen, daar na ge' maakt, zynen vryen Wil. hoorlijcken # Inventaris ( foo die verfocht wordt ) ende foo verre die wittighe Kinderen aflijvigh worden, fonder Kinderen achter te laeten, voor ende eer tocht ende erffelijckheydt vergadert zijn , die en fullen van de lefte hellicht van de goederen voorfz. niet hebben, maer fullen die goederen hebben die Kinderen ofte Kints-kinderen daer af levende in der menfchelijcheydt, de welcke de tocht | verbeydt hebben , ten waere anders by Schepenen-brieven, Teftamenten, ende Inftrumenten, Houwelijckfche Voorwaerden oft andere Autentijcque Befcheeden ter contrarie te vooren daer af gemaeckt waer geweeft, behoudelijck dat die langhft-levende metter hellicht van de vlieghende haeven, magh doen fijnen oft haeren vryen eyghen wille, ende oft gebeurde dat die langhft-levende van fijne Kinderen af-ghedeylt wefende, eenighe haeffelijcke oft erffelijcke goederen (j verkreghen bycoope, daer met magh die left-levende doen lijnen oft * Inventaris &c. Zonder dat de Langtslevende nochtans verpligt fchynd te kunnen worden , om voor het betamelyk gebruyk der Tochtgoederen aan derzelve kinderen Borgen te ftellen. Zie Wynants Decis fupremce Curie Brabantice Vol, i. üec. 69. pag, 19a. {Edit. in Octavo.) f Verbeydt. dat is afgewagt, of overleejt hebben; en is overeen- komftig met de Coftuymen van 's Bofch Tit. 17. Art. 11. worden, de aan dezen Articul doorgaans veel licht bygezetdoor deCafuspofuie, Ouatitw , en Refolutie, by den Drukker dezer te bekomen, en in'tbyzonder aldaar op BI. 18. § Verkregen by Koope&c. Zie mede hier na Cap. 7. Am, 2. en 3. en de Coftuymen van Tilburg Art. 2, met de Aantekeningen aldaar.  binnen der Vryheyd van Oirscugt. Cap: P'I. 59 oft haeren eygen vryen wille tot üjnder begeerten, ende oft gebeurden dat den langhll-levende eenighe goederen gemaeckt, gegeven , ende gelaten waeren, oft anderfints aenverftorven van bezijden, weer die lefl-levende van fijne Kinderen is af-gedeylt oft niet, magh nochtans daer mede doen fijnen oft haeren vryen eyghen wil, foo die lefl-levende dat believen fal. VI. Capittel. Aengaende die Succesfee der Kinder-kinderen van den goeden, komende van Heerken ende Vrouwken. Art: 1. * Soo wanneer Man ende Wijf in wettigen Houwelijck vergadert by malkanderen verwecken wittighe Kinderen , ende eenighe van de felve henne Kinderen worden aflijvigh by den leven van hunnen Vader ende Moeder, achter-latende nae hun oock wettighe Kinderen, dat nae die dood van hunnen Vader ende Moeder, oft Heerken ende Vrouwken alle haer erffelijcke goederen die zy achter-laeten, alfoo wel met volle rechte vervallen ende verllerven op haere wittighe Kinder-kinder , in plaetfè van hunnen Vader ende Moeder, die doode handt deylt metter levender, in plaetfe van hunnen Vader ende Moeder. H 2 • VIL Ca- * Dit Articul komt overeen met de Coftuymen van 'sBosch Tit.i^.Art.i, Gelyk ook met al wat bem gemaakt, gegeven, of van tezy den aanhejlerft, fcboon niet ofgedeelt badde. In de nederdalenie Regte Linie heeft leprajentatis plaatt.  ÓO COSTÜYMEN, USANTIEN, en LANDRECHTEN Alle Haaffelyke en en Erjftyke goederen van hst eerfte buuvilyk van eenen hertrouwden Vader of Moeder zyn verftorven op de Voorkinderen. Met üyfjïuytinge Vim de Nakinderen. VIL Capittel. Aengaende de Succesfie van goeden, van wit' tigh Man ende Wijf. tweeder-hande oft Nakinderen achterlaetende^ Art: ii '*Soo wanneer Man ende Wijfin wettigen Houwelijcke vergaderen als knaep ende maeght, ende by malkanderen brenghen feeckere haeffelijcke ende erffelijcke goederen, ende oock ftaende bunder beyder Houwelijck feeckere goeden ende wittighe Kinderen verkregen by malkanderen ende het gebeurt dat het bedde fcheydt ende een van hen beyden flerft, achterlatende wittighe Kinderen, dat alsdan alle de goederen daer wefende ten tijde van den eerflen aflyvigen, zoo wel van den langfllevenden, als eerflen aflyvigen comende, met vollen rechte verfterven op beurder beyde wettige voorkinderen van den eerflen bedde* ende oft beurden dat die lefllevende hen oft haer veranderen met wittigen Houwelijcke te doen, ende Nae-kinderen verkregen, dat die Nae-kinderen totten goeden van den eerflen bedde by verflerf niet gerecht en zijn. * Dit Articul handelt van het Regt van Devolutie, en word merkëlyk opgeheldert 'door het geen voorkomt in de Cafusf "fitte , Qtttsritur, en Refolutie yjyt* lier voor Cap, 5. in de Aantekening gen vermeit, byzonder op Jihdzyde 6. verftc. Én begint £fr! als ook op Bladz. 13. in bet midden.  binnen der Vryheyd van Oirschot. Cap: VII, 61 Art; 2. Uyt-gefcbeyden oft gebeurden dat die lefl-levende hem veranderden met wittighen Houwelijck te doen, ende onbedeylt * van fijnen eerften ende voorften Kinderen,^ende alle de goeden van den voorften bedde blijft befictende, ende Nae-kinderen, ende oock feeckere haeffelijcke ende ernvhaeffelijcke verkreghen, dat die felve verkreghen goederen fullen worden gedevolveert, d'een hellicht totten wittigen Kinderen van den eerften bedde, ende d'andere hellicht totten wittighen - Kinderen van ' den anderen bedde. Art: j. Item oft gebeurden dat die lefl-levende af-gedeylt van fijnen voorften Kinderen , hem oft haer veranderde met wittighen Houwelijck te doen, ende oock Nae-kinderen, ende oock feeckere haeffelijcke ende erffelijcke goederen verkregen,. dat die kinderen van den voorften bedde tot die goederen van den nae-bedde oock niet gerecht en zijn, maer vervallen met vollen recht totten f Nae-kinderen, ende foo wanneer eenighe Kinderen van H 3 den # Onbedeylt &c. iZie hier voor Cap. s. t Naakihderes. Dit gedeelte van dezen Articul komt overeen met de Coftuymen van Hitvarenbeek &e. Art, 3. Een Langtsleven* de, onbedeylt van de Voorkinderen, in een tweede buuwlyk Haaffelyke en Erf. haaffelyke goederen verkrygende, verderven voor de belfte op ds Voor- en voor de belfte op de Na kinderen. Doch afgedeylt zynde, en Haaffeiy. ke en Erffelykegoe. deren verkrygende , vervallen dezetven alleen op de Na-kinderen, Heele Broeders, en Heele Broeders Uil-  4 kinderen fluyteri uyi Halve Broeders. 't Zelfde. VUL Cap. * Voorsten bedde &c. zoo ook t Nae-bepde &c. Even gelyk te te Hilvarenbeek £fe. Art. 4. en Hilvarenbeek Art. J. te 'f -3wc« te VBojcè Tit. 17. 8. Tit. 17. 8. 61 Costuymen, Usantien, en Landrechte:; den voorften bedde aflijvigh worden , fonder wettighe geboorten achter te laeten , ende achter laeten feeckere haeffelijcke ende erffelijcke goederen, dat die goeden verfterven ende vervallen op die geheele Broeders ende Sufters van den voorften bedde, foo verre daer eenige zijn, ende ingevalle neen, op die geheele Broeders ende Sufters kinderen , ende niet op die halve Broeders ende Sufters ofte haere kinderen. Art. 4. Insgelijckx, foo wanneer Broeders ende Sufters van den nae-bedde fterven fonder wittighe geboorten achter te laten, achter-latende feeckere haeffelijcke ende erffelijcke goeden, dat die goederen verfterven ende vervallen op die geheele Broeders ende Sufters van den f nae-bedde, foo verre eenighe zijn, ende ingevalle neen, op die geheele Broeders ende Sufters Kinderen van den nae-bedde ende niet op de halve Broeders ende Sufters van den voorften bedde alfoo wefende.  binnen der Vryheyd van Oirschot. Cap: VIII. 63 VIII. Capittel Aengaende de Succes/te van de goederen van bezijden komende. Art: 1. * Alle goederen komende van Oomen, Moeyen, Neven ende Nichten, vervallen ofte verllerven tot twee zijden, die een hellicht totten wittigen naellen Neven ende Nichten van des Vaders, ende d'ander hellicht totten wittigen naellen Neven ende Nichten van des Moeders weghen, uyt-genomen oude Stock-goederen, die en vervallen niet achter-waarts op dat naafle wettige bloedt, maar descenderen nederwaarts totten wettighen naellen van die zijden, daer die goeden af gecomen zijn, ende in defe faecken en deylt die doode handt metter levender niet, ten waere by Schepene brieven, Inftrumenten, Teftamenten oft by andere authentijcque Befcheeden alfoo ghemaekt was, maer die elfen nae zijn, deylen hooft voor hooft elfen diep. IX. Cap- Goederen van Oowen, en Neven ko. meiden vallen voor d'eene belfte aan 's Vaders, voor d'an. der belfie aan 'sMoe. ders zyde op de naa. fle Neven. Uyrgenomen dat oude Stokgoederenne. derwaarts vallen op den naaflen van die zyde , daar ze van daan gekomen zyn. Reprafentalie in Linea Collaterali beeft geen plaats. * Tot opheldering , en tot verftandvan dit Articul is door wy. len Mr. Antoni van Heurn, in leven Perïfionaris van 'sBosch, en den Heer Mr. Frans van Heurn, een deftig en wel beredeneert Advies gegeven, gedagtekent 's Bosch den 28. ja. nuary 1750. En kan daar toe ook nagelezen worden de ge. leerde Aantekeningen van den Griffier van Vliet op de Coftuymen der Stad Breda Tit. van SucceJJie Art. 18. verlïc. hier mede komen Bladz» 40.  6$. Cap: IX, Costuymen , Usantien 5 en Landrechten Kinderen moeien ia Collatie brengen bet geen zy van bunne Ouders genoten Lebben, Byzonderbeyd in Teflamentaire dispojitie van Man en Vrovxa, IX. Capittel. Aengaende Houwelijcxfcbe Voorwaerden. Art i. Soo wanneer Vader oft Moeder t'famen, oft elck befonder eenighe Kinderen befladen tot wittighen Houwelijcke, ende feeckere haeffelijcke ende erffelijcke goederen daer mede geven, dat nae de af-lijvigheydt van Vader ende Moeder, die gehoude oft beftaede Kinderen in der erfdeylinghe fchuldigh fullen zijn * wederomme in te brenghen alles, 't gheens fy voor gehadt ende ontfanghen hebben, oft in de erf-deylinge foo langhe flil te flaen, dat die ander Kinderen ( eens fonder jaerlijcx profijt ) de weerde daer teghen s fullen gehadt hebben, ten waere anders in Schepenen-brieven, Inftrumenten, oft Teftamenten gemaekt ende geordonneert. X. Capittel. Aengaende de Tefiamenten. Art: i, j Man ende Wijf ftaende hen beyder Houwelijck en mogen d'een fonder d'ander, ofte fonder teghen- woor- * wederom in te brengen. Zie de f Zie de Aantekening op de CosCoftuymen van 's Boscb lit. 17 tuymen van Helmont TiU 5> Art. 3. en van Tilborg Art. ït, Art. 3.  binnen der Vryheyd van Oirschot. Cap: X. en XI. 6$ woordigheydt wil ende confent van den anderen, gheen Teftarnent oft hennen uyterften wille maken ofte verclaeren, dat inder Bancke van Oirfchot , van weerden gehouden fal worden. XI. Capittel. Aengaende de Naderfchappe.. Art: i. Soo wanneer yemandt eenen anderen vercoft heeft een erlfeniiTe, oft feeckere andere erffelijcke goederen, ende yemant willende fulcke goederen losfen met Naerderfchap, behoort, ende is fchuldigh den Vercoopere van die goeden naerder in bloedt te zijn dan die Coopere, ende dien loffe te doen fonder arch ofte lift, met fijne eyghen Penninghen tot fij is felfs behoef ende niemandt anders , goets tijdts binnen s'jaers * naer date van der vefte voor Schepenen gepaffeert- van den voorfchreven vercochten erffeniffe oft goederen, ende is fchuldigh te reftitueren ende betaelen Godts-penninck, Slaeghen, Wijncoop, Brief-gelt, Hooft-penningen, ende't gene by den Coopere ter caiüe van den felven goeden uyt-ghegeven is, ende den Cooper te ontheffen van alle geloften,, terfaecken van den felven Coopghedaen, ende den Cooper van alles niet uyt-ghefchy den te releveren. I XII. Cap. Naderfcbap van Bloedswegen. Te doen linnen 'sjaars met eyge pen. ningen , en tot eygen behoef. En wat aan den Koper weder te geven? * JSiaa date van der Vcjte. Dit word meer onderfcheyden verhandelt by de Coftuymen van 's Bosch Tit li, van Naderjcbappe, Art. 2.  66 Cap:XII. Costüymen5Usantien, en Landrechten- d'Hoogbfrbout van 'sboseb moet de C>imineele Misdaadigers, binnen Oirfcbat ge, vangen , aldaar te regt {tellen. Qri"i\\u\t misdaaii'i, w civiele breuken MMtWfl door t toes g«tuy*ert bewezen wrdcr.. XII. Capittel Van Crimineele Saecken. Art: i. Soo wanneer mijn Heere den Hoogh-Schouteth van den BoiTch in der Vryheydt Van Oirfchot, yemanden aentaft oft vanghet, als dat hy hem misdragen magh hebben teghen die Hoogheydt der Keylerlijcke Majefleyt ende verbeurt mochte hebben # lijf. ofte goet, ende het gebeurde dat de Ingefetenen daer teghen 't Recht verfueckt, dat mijn Heere fchuldigh is Juftitie ende Recht te doen binnen onfer Vryheyt van Oirfchot, fonder den felven daer uyt te moghen vueren, ende foo wanneer die Heere} in Crimineele oft Civile, eerien. Ingefetenen der Vryheydt van Oirfchot voor eenigh deliót oft misdaet wil af-winnen fijn lijf ofte foedt, ofte eenighe civile keuren ofte Breucken 3 at dié Heer fchuldigh is dat delicT ofte misdaet te betuygen, ten minfteri met twee eendrachtige on- * Lyf of Goed. De Staaten Generaal hebben by Placaat van den io. Augufly 1778. verftaan : ■ „ dat voortaan geene confisca. „ tien van goederen van De» linquanten, in het geheel of „ ten deele mogen werden ge,„ decerneert in derzelver Lan. „ den van Brabant, om welke „ oorzaak of delift het ook ,, zoude mogen wezen, groot „ of kleyn, geene altoos uyt„ gefondert,-en zelfs niet het ,, Crimen Perdueüionü of Leeps „ Mmeftatis,  binnen der Vryheyd van Oirschot. 6? onpartijdighe getuygen oft waerheyden , die dat delict hebben fien doen, voor ende eer de Heer yemanden fijn lijf, oft keuren, oft breucken, met recht fal konnen gewinnen, hier mede gedaen ende gelloten metten anderen Coftuymen van defer Bancken Rechte, hier voor gefchreven. Alle welcke Coftuymen ende Landtrechten, hebben wy bevonden by onfe Voorfaeten achter gelaeten te welen, ende by ons oock mede onderhouden, weten te gebruycken ende oock befwooren, In Oirconde der waerheydt, foo hebben wy Schepenen , Gefwoören , Kaets-luyden , Kerckmeefters ende H. Gheeft-meefters der Vryheydt van Oirfchot, defen onfen Gefwoören Clerck doen fchrijven ende onder-teeckenen, ende tot meerder verfeeckerheydt van dien, foo hebben wy Schepenen des gemeynen Zegel ons Schependoms op "t fpatium van defen gedruckt op den x. dagh der maent van januarius, in 't Jaer onfes Heeren duyfent fes hondert en leven, Was onder-teeckent 1. de Kelst, Onder-fiondt, 't gros van defen by my onder-gefchreven, in 't net gefchreven, naer forme ende teneur als voor is, op ten xxvj. januarij, duyfent les hondert feven, nae den Hove gefonden , Quod atteftor als Secretaris, ende was Onder-teeckent 1, de Kelst. I 2 COSTUY- Cenclufi*.  68 Costuymen van St: Oederode COSÏUYMEN VAN St: OEDERODE ENDE HAEREN RESORTE. /y erw. Edel. Wijfe, ende [eer voorjïnnighe Heer en •^-^ Cancellier ende andere Heer en geordonneert in den Rade ons Heer en des Keyfers in Brabandt, wy gebieden ons feer dienftelijck tot uwe Eerw. wy Borgemeefteren. Schepenen, ende heen-mannen van St. Oeden tiode uwe onderdanige dienaren, hebben ontfangen feeckere befloten Brieven des Keyf. Majefteyt, By de welcke ons geordonneert ende bevolen. wordt over te feynden die Coftuymen- van onfer Bancke, * die wy pretenderen te hebben , ende tot .noch toe onderhouden hebben, foo wel in materie van *furisdiblie, Succeffie, foo wel van Leen, als van Erfgoeden, Contracten van Llouzvelijck , Teftamenten , Duwarien, '&c. Soo in de Brieven ons Heere des Keyfers daer van broeder gementioneert is. Eerw. * Die den, dan wordt preventie in de Naderfchappe, j te weten, wie die Naderfchap eerft doet van Sus-* ters oft Broeders, die behoort daer inne te berullen. K 2 Item Uyizandtring, Naderfchap van 3loedswegen (laat een aar na den Palmjïag f Koop open. Op Èrfgoeden, tti:° ':ben Zfjlers en Broe\eis verdeelt, en daar a aan vreemden ver* :ogt, valt Nadere :bap.  f6 Costuymen van St. Oederode Badaarden fuccederen ah inteftato nocb aan Vader, nocb aan Moeder. wegens klyne triwineel: deliHen nie. mant uyt zyn buys te balen daar dtur envengftergefloten is. Nocb ook deswegens uyi der Jiancken gebaalt worden. Art. 19. Item en fuccederen gheen Erf-goeden op eenighe natuerlijckë kinderen, die-men heet * Baftaerden, ende ingevalle Vader oft Moeder fulcke Baftaerden verfien wilt van eenighe Erf-goeden , moet gefchieden by donatie inter vivos, oft in Teftamenten gepalfeert voor Notaris ende Getuygen, ende dat in aelmoelfen. Art; 20. Item aengaende crimineele faecken obferveert-men uyt krachte van Privilegiën, dat yemandt geperpetreert hebbende kleyne criminele delicten, en magh die hooge Heere den felven "f uyt fijn huyfe fortfelijcic niet haelen, foo wanneer dié doore ende yenfteren naeft de doore gellooten zijn. Art: 21. En magh insghelijcx die hooghe Heere niemandt van fulcke kleyne delicten uyter Baneken haelen, loo wanneer hy aldaer te recht geheyfcht wordt, den wekken die Heere alsdan aldaer bedinghen moet. Objer- * Bastaarden- Dit fiemt in met die van 's BoscbTit. 19. Art. 3. \ Uyt zyne huyze toetselyk niet haalen &c. De Coftuymen van 's Bosch , geene mei* dinge makenden van kleyne mis» daaden, voegen er deze bepaa. linge by: „ dan by confent, ,, en tegenwoordigheyd van „ den meeftendeel van den „ Schepenen.  ende haeren Resorte. ^7 . Art: 22. Obferveert-men oock aldaer voor Recht, een Renthier heffende eenighe Renten oft Pachten op yemandts Erven, op Landt, Huyfen, Bempden oft diergelijcke &c. ende die Pachtenaer dilayeerden lijn Pachten, Chynfen, die op lijn Landt ofc Goeden geasfigneert waeren, te betaelen, ende die Renthier uyt gebreck van betaelinghe wilt met rechc procedeeren en tot fijn betaelinghe te komen , die Renthier in gebreck van betaelinghe gerichtelijck * lefe fijn Brieven van conflitutie, voor alfoo veele Pachten als hy ten achteren is, tot dryen toe, ende niet voorder, ende die Brieven gelefen zijnde, doet die Renthier uyt krachte van vonnisfe, ende die Schepenen haelen metten Vorfter ende twee Schepenen eenen pandt, te weten een Rufch oft ander ftuck van fijn onderpandt , dVekü men brenght tot vier genechten toe in de rechten, ende naer dien het pandt de folemniteyten in den rechten alfoo gehadt heeft, noemt die Renthier ten lellen Genechte uyt krachte K 3 van Van Proceduure byBrkflezinge, Van Proceduure EviSlie. * Lezen zyne Brieven. Deze maniere van Procederen by Brieflczznge word onderlchey. den opgegeven by de Coftuy. men van 'sBosch Tit. ai. Art. i. en 2. maar word aldaar weynig meer gebruykt, en is in de Meyerye byna geheel onbekent, gelyk dan ook de Proceduure by Eviftie , welke vermogens het Signet Vonnis moet uytgevoïrt worden,, aldaar dermaaten vergeten is, dat men naauwlyks Procureurs vind, "die vaa. dezelven kennis dragen,  Waar toe een laat [Ie Heibrenger van eene mie Rente verpbgt »? 7S Costuymen van St. Oederode. van gewijsde Vonnis in posfesforio van fijn onderpandt, ende naer dien hy posfesfie genomen heeft, doet fijn onder-pandt veylen in de Prochie Kercke tot drye verfcheyde Sondaghen, elck 14.. daeghen naeft den anderen, ende naer dien het fijne ïolemniteyten alfoo in de Kercke gehadt heeft, ftaet het op-gewonnen Erve een jaer lanck open voor den Verbüetere, die fijn Erve verbueten magh met die achterftellen ende coften van recht, ende als die op-gewonnen Erve bejaert zijn, ende niet verbuet, vercoopt die Renthier fijn weder-pandt voor fijne verfcheene Pachten ende coften excederen is den protijte van den Pachtenaer, ende ingevalle die Erve alfoo veele niet gelden en moffhen, moet die Renthier te vreden zijn, foo wanneer hy gheen garand,en heeft, welcke Erve naer dien die alfoo verkocht zijn, blijven ten eeuwigen daeghe aen den Cooper. Art; 23. Item een Renthier hebbende alle die Brieven die bv lanckheyt van tijde geworden zijn obfcuer, alfoo dat hy fijnen onder-pandt niet vinden en kan, magh procederen op den leften betadder des Pachters, ende den leften her-brengher, die welcke betaelen moet, oft moet eenen fchuldiger wijfen, dVelck men obferveert door fekere Ordonnantie ge-  ende haeren Resorte* 79 gemaeckt tuffchen die Stadt van den BolTche, ende haere Meyerije. Art; 24. Item een Renthier die fijn Brieven by tijde van Oorloghe door brandt geconfumeert waere, oft anderslints ontvremt, magh die Renthier procedeeren op fijne bruycker van fijn onder-pandt in posfesforio op fijne goeden geprefcribeerde posfesfie, waer op men den felven oock Juftkie adminiftreert. Art: 2?. Item van ""t ghene dat voorfchreven is obfërveertmen in de Dorpen voor-ghenoemt, (Art: 3.) Art: 26. Uyt-genomen Man ende Wijf vergadert in Houwelijcken Staet ende Kinder te faemen hebbende, ende die een worde aflijvigh, moghen die Kinderen den langhft-levende half die Erf-goeden af-deylen voor alimentatie ende onderftandt van Houwelijck. Ende dit al onder Correctie van U. Eerw. den welcke wy over-feynden 't ghene dat voorfchreven is j om daer inne by U. Eerw. voorts ghe- daen Hoe te procederen by vermis van Rente* Brieven ? Hel voorenflaande zoude ook Coftuymen zyn in het Resfort van St: OedenRode. Uytgezondert d'Afdeylinge tusfchen de Langtslevende van Ouders en de Ktn> deren.  8o Cost: van St: Oederode ènde haren Resorte. daen te worden foo behooren fal. Gedaen tot St. Oeden Rode den xij. dagh Januarij Anno vijfthien hondert. fes-en-veertigh , Onder-teeckent Heffel Refort van St. Oede Rode. Son, Broghel, Schyndel, Erp, Vechel, Liemde, Aerlebeeck, Ryxtel, Stiphout, Lieshoudt, Baeckel, Doirne, Lyrop, Tongerle, Nuenen, Gerwen, Nederwetten. COSTUY-  Costuymen van Bergeyck ende Eerssel. 8r COSTUYMEN BERGEYCK\n EERSSEL. T Art: i. In den Jaere ons Heeren Gheboorte i$±6. den 23. dagh in Junio zijn ghecompareert by de Schepenen der Vryheydt van Eerfele, de Schepenen der Vryheyt van Bergeyck, om over te fchrijven de Coituymen van heure Bancken, die voortijde hebben geweefr, tot Eerflel een Banck, want daer vele kleyne Dorpen onder ligghende eerft nugefcheyden, ende comen die voorfz. Bancken ten hoofde tot Antwerpen 5 nochtans ligghende in Kempenlandt, in 'tQuartier van den BolTche, * zvelcke Schepenen van L 'sHer- * In het eynde der Raming tus. fchen de Stadt 's Bosch en de Meyerye aangegaan den 2f. Augufiy 1495. ftaat, dat aan de Banken, hun Hoofd van Vonniffen hebbende te Antwerpen , het zelve Regt word gereferveert: Dan dit is ver. andert na den Vrede van Mun. fter in het jaar I648. met den Koning van Spangne gemaakt: En eyndelyk by Hun Ho: Mog: Refolutie van den 23. Maart 1662. vastgeftelt in het rêguard van de Interjeflien, ende profccutten der Appellaüen van de Vonniffen en gewysden derVryheid en Dingbanke van Eerfel, en andere plaatzen van gelyke nature, gelegen in de Meyerye van 'sBosch, datdeze'ven inmediatelyk zullen moeten gefchieden en geprofequeert worden voor de Wethouderen van 'sBosch, als zynde de Hoofdftad der voorfchreve Meyerye. Zie dezelve Hun Ho: Mog. Refolutie van den 23. Maart 1662. en andere zaaken , hier toe betrekkelyk agter deze Costuymen gedrukt. Wanneer, en hoedanig deze Cofiuymen zyn ovsrgejchreven. Antwerpen it de Hoofdbank van Bergbeyk en Eersjel. Schepenen van 'sBofch befebryven de. zeiven ook op recht.  Vemieunainge van te weten, dat ( toen ) het eerfte Jaar zouden afgaan twee Schepenen uyt Eer/el, een uyt üayfel, en één uyt Bz Costuymen van Bergeyck 's Hertogen-boffche ons Schepenen op recht foo wel befchrijven , als de Schepenen van Antwerpen, die ons hooft zijn, hoe-wel fy vele diverfche Coftuymen ende Rechten uferen, dan de Wet-houderen van Antwerpen ende als cöm. van den BolTche vonniffen over ons geven, naer heure Rechten contrarie den onfen. Iurisdiólie, ende Maniere van Procederen. Art: 2. Item op St. Bavons avondt is Coftuymen dat den Schouteth van Kempen-landt, oft fijn Stadthouder in elckë^ Bancke van de voorfz. Bancken * feth feven nieuwe Schepenen, die daer toe ghedaeght worden op x.... te verbeuren» ende doen alsdan den Eedt, welcke oude Schepenen zijn dat toe-  ende E e r s s e l. töecomende jaer Gefworene, ende 'tjaer daer naer Raets-heeren, die een yegelijck binnen der Bancke moeten comen alle Ghenechten tuyghen op heur felf coft als fy daer toe veribcht worden. Art: 3. Item * naer Derthien-dagh wordt in de Kercke geleydt een Jaer-gedinge, ende gedinght zijnde, dinght-men dan voorts van xiiij. daghen tot xiiij. daghen dat heel jaer uyt, f ten waere Heyligh-dagh, ende dinght-men alsdan des anderendaeghs daer naer, ende quaemen twee Heylighdaghen, foo dinght-men den naellen werck-dagh naer de Ordonnantie hen binnen vijf, oft fes jaeren by den Rade van Brabandt geordonneert, die 1 in vele poin&en niet en wordt onder-houden als L 2 van Jaargedinge, Ordonnantie op de tanier van Procédé'ft. * Na derth1en dag woed in de Kerck geleyd een Jaar gedinghe &e Het zoo evengemelde Reglement van den 16. January 1767. Art. 6. beveelt dezen aangaende: dat de Vacantie te Eer fel, moet gefchikt worden naar die der Rolle van de Stad 'sBosch, en dat by het eyndigen derzeive d'eerst te houden Rechtdag ten minden acht dagen te vooren door den Vorfter gepubliceert moet worden, ten eynde men niemand in het vervolgen van deszelfs Recht verkorte; mitsgaders, dat de Gerechts-dagen vervolgens, wanneer 'et te 'sBosch geene Vacantie is, gehouden moeten worden van 14. dagen tot 14. dagen. f Ten waare Heyligii-dag &c. Volgens het 18. Articul der Folitiecke Reformatie van den 1. April 1660. mogen de Officiers, noch die van de Wet eenige Recht.dagen verleggen, ten zy mogten invallen op Zondagen , of Feest , Bid- en Dankdagen naai ordie ven den Staat.  84 Cóstuymen van Bergeyck Salaris van Scboutb en ScUepenen in cas van dagemens. Salaris van den Scboutb van Eed te (laven op yonnijfe. Salaris Wf} den Scboutb wegens 6cëeaigen van Buyten > getuygen. van dé Rolle, ende Regifter te houden, hoe-wel dat -men geoblerveert heeft ontrent een jaer binnen de Bancke van EerlTel ende Bergeyck, ende Oerle ende is 't felve by den Stadt-houdere af-gefteft ende dinght voortaene naer de oude Coftuyme. Art: 4. Item als yemandt gedaeght is by den . Vorder voor Hove, oft tot lijnen gewerre , ende aen-gefproocken wordt, heeft den Heere voor lijnen ban twee ftuyvers, ende teeekenen allen die Schepenen, alleen die aenfprake, ende hebben daer af eenen halven ftuyver daer den Clerck niet by en fit, oft niet af en heeft, noch oock van gheen judiciele A&en als Comparatien, Prefentatien, ende diergelijcke, maer heeft den Clerck van Aften van een diffinitijf vonnis iiij. ftuyvers alleen. Art: 5. Item yemandt aen-gefproken zijnde ter Eedt, ende worden geweien, den Eedt te doene, ende hem fchult af te leggen , oft metten Eede quijt te geven, van dien Eedt te ftaeven, neemt den Heere ij. ftuyvers, dVelck men voortijdts. niet en placht te doene.. Art: 6. Item aengaende de Getuyghen, oft Deponenten, te comen te deponeren buyten de voorfz. Bancke woon-  ende Eerssel woonachtigh lijnde, van hun den Eedt teftaven heeft den Heere van elcken eenen ouden grooten ' van binnen perfoonen woonende inde voorfchreven Bancke en heeft den Heere niet. Art: 7. Jtem houden voor Coftuyme, den Eedt geflaeft pijnde comen de Deponenten hebbende gemeynlijck k die aendrachten by den Clerck, die de felve vraeght, .oft fy den Eedt gedaen hebben hen voor-lefende die aendrachten, de Clerck fchrijve hen depofitien moet comen als tijt is, den Schouteth, ende Schepenen lefènde openbare die aendrachten mette depofitien, die Heere vraghendë, oft fy daer by blijven, ende op elck deponent moet antwoorden naer dien hy gedeponeert heeft, ende heeft de Gereken af van elcken Deponent foo wel van binnen perfoonen, als van buyten oock een ftuyver. Art: 8. Comen oock Parthyen gewefen zijnde op waerheyt, oft thoon te leyden, oft ten naeften wor- k den gewefen të leydene, foecken gemeynelijck dilay, leydende Getuygen vj. oft vij. Genechten, oft foo langhe dat fy van de Contre-parthye bedwonghen worden, by maniffe des Rechters, ende by appoincfement worden gewefen te leyden, L 3 ©ft Manier van getwj. en ie boor en, Van Prplongatim cas van Tvoon,  Costüymen van Bergeyck Van Tboon na Jluyten in zaaken. Van Hoofdleringe, en Appel, oft te iluyten nu, oft ten naeften daer fy mede winnen ende verliefen willen. Art: 9. Bat alloo gedaen zijnde, ende Parthyen hinc inde gelloten hebbende, valt wel dat een Partye feeht dat haer noch thoon voorcomen is, daer hv voor den Iluyten niet af en^ wille, haelt de felve aen 't Hof eenen Befchrijf-bnef in-houdende want thoon favorabel is, dat-men de felve fijn Deponenten fal verhooren, doende den Ledt dat foo is, ioo 't voorfchreven is. Art: 10. Ende 't VonnilTe by Schepenen gewefen zijnde, ende des niet wijs en waren, verfoecken daer van het Hof om * geleert te worden, '* Hof en willen niet ontfangen, maer wil dat-men fal wijfen , ende die 't gelieft magh appelleren , d welck fy doen binnen thien daghen. Jtem * GeleerTTE woeden. Alle Plaatzen der Meyerye van 's Bosch kunnen ter Hoofdleringe naar die Hoofdftad komen , zie de 'Coftuymen aldaar lit. 2 Art. $0. Edoch daar van word te. genwoordig zelden gebruyk gemaakt, nemende de Schepenen der Ptaatzen van de Meyerye doorgaans, tot hunne ■gerust*eyd, het Prsadvies in van één, of meer orzydige Regtsgeleerden, te meer, om dat zy dan ongehouden zyn, dezelven te volgen. Zie de Crimineele Ordonnantie van den 9. July.. 1570. Art. 38. Hun Hoog Mogende Refolutien van den 18. May en 28. May, ii8, Sepiem. her, en a8 September 172e. ( Groot Placant Boek 6deDee!? Eladzyde 679, ) 86  ende Eersseü, 87 Art: 11. Item 't VonnilTe gewefen zijnde, ende ge-appelleert, moet den Appellant alle de coften verlegghen naer onfer Coftuymen, ende * doet de Schepenen belchrijven d'Appellatie over-brenghen totten daghe daer inne gelpecificeert, daer de Schepenen twee af hebben tot Eerfel elck xlviij. ftuyvers, daer af de felve Schepenen den bode op t huys geven xvj. ftuyvers, des geeft de ftadt de felve Schepenen dry guldens wijns. Art: 12. Item want de Schepenen onder EerlTel, ende Bergeyck woonen in diverfche Dorpen, de fommighe meer dan een ure gaens van de Bancken compareren by den Clerc*. in hun Dingh-huVs ' die buyten kleyne fhuxen, fo die ten Genechte worden overgegeven moet fchrijven 't Proces foo t bedinght is mforma, de Schepenen mette Clercken op 't leveren, want fy gewoon zijn ten Genechte wijn te drmcKen voor vijf oft fes guldens t min, oft meer naer dat 't Proces groot is, d'welck d Appellant moet verleggen op den coft van ongelijck, ende geven den Clerck van elcken blade te Ichnjven boven den coft eenen ftuyver, op * clcke zijde fdirijven.de xvüj. oft xx. regulen. Ende Appellant de kosten te verleggen. Overbrengen der Jlukken in cas d'Ap. pel. Hoedanig de gtap. Gelieerde zaakete In'jentariferen ? De wynvan Scbeenen. Sebryfieon van den 'lerk.  CosTutMEN van Bergeyck: Proceduure by Brieflizinge. Jura van Pand haiing binnen Eer/el. Buyten de Frylr.yd, en in bet byzonderte Barghsyk. . Proceduure ly Eviüie. Pnetiuure EviSie, ly Art: 13. Ende alsmen Schepenen brieven leeft 9 als van Erf-pachten, Renten, ende Chynfen, ende klaeght van betaelinghe, ende doen den Eedt datmen foo vele fac'hteren is t'faemen van iiij. v. oft vj. jaeren min, oft meer, heeft den Heere ij. ftuyvers van den Gerichte, oft pandt te haelen alleen binnen de Vryheydt van Eerffele met twee Schepepenen,_ende den Vorfter heeft elck eenen ftuyver, ende van de af-gebode elck eenen hal ven ftuyver, ende in de Dorpen, buyten de Vryheydt behoorende. onder de Bancic. voorfz. altijt dobbel, ende die van Bergeyck geven altijdt dobbel. Art.- 14. Item worden de Gerichte dry Genechten ombracht in de Vier-fchare, ende worden ten leften op gewefen, ende worden in de Kercke daer 't pandt onder leydt de fchaeren gevrijt, om op te fitten op eenen gelegenen daghe, ende aldaer fittende met twee Schepenen, daer van de Schepenen hebbende den coft, oft elck Schepenen eenen ouden grooten. Art:, ij. \ Als dit jaer, ende dagh geleden is, wort 't pandt ó" Costuymen Locael der ende 't Decreet van Schepenen een ander Schepen van de Gefwoören, daer af de bequaemfte kompt in de plaetfe van den overleden ende bewaert de ftoele, ende op d' Jaer-gedinghe gaet in de plaetfe van een oude Schepen af zijnde ontllagen van fijnen Eedt. Art: 7. De Gefwoören zijn gehouden forghe te draghen over de limiten ende paelen van de vroente ende gemeynte, mitsgaders te beletten alle over-tredinghe ende befchadigheden, aen-brenghende 't felve aen den Meyer om daer inne te verfien. Art: 8. Item die voor Schepen is gecofen ende daer toe gedaeght is, ende niet en compareert op d' Jaergedinghe ende valt onwilligh verbeurt voor d'eerfte reyfe dry francken 't ftuck tot xxij. ftuyvers, voor de tweede reyfe verbeurt dobbel, cfeen derdendeel daer af t' appliceren tot behoef van de Grontheere, d'ander derden-deel voor den Officier, ende het refterende derden-deel voor de Schepenen en de Secretaris om daer mede hun gelaegh te betaelen. Art: 9. ImgbeJijckx verbeurt de nieuwe' Ghefwooren in cas van als boven, niet comparerende, ende te bekeeren tot behoef als voor. ... Den  Gront-heerlykheyt Reusel. p7 Art: 10. Den dagh van d'Jaer-gedinghe ende die plaetfe daer die geleeght zijn, worden onderhouden ende voorts 't geheel jaer deure van veerthien dagen tot veerthien daghen, ende foo wanneer op den voorfchreven dagh * Heyligh-dagh is, dan wort t s anderdaeghs gedinght. Nota de Heyligh-dagen en worden hier niet meer gerefpecleert. Art: ii. t Vacamien zijn in den Ooghit, item voor oft ontrent de Hooghe-tijden van d'jaer ende anders niet N DÏ * Heyligo-dag &e. 'By het 18. Art: der Politiscque Reformatie van den i April iöóo. is dezen aangaande bevolen : „ dat' niemand >, van de Officiers, of van de „ Wet de gewoonelyke Recht„ dagen zal hebben te verleg. „ gen hy het invallen derzelven op Heylige Dag^n , ,, maar wel, wanneer die komen .„ op Zondagen , of eenige ge„ meènel'eest-Bid-en Dankda. „ gen tot Godt den Heerenaar ,, ordrevan dezen Staat, en an> „ derszints niet , op poene van V »> 25. guldens. " f Vacantien &c. De geheele Manier van Procederen in de Meyerye word rans gerigt naar de Caroline Ordonnantie van het Jfar 15.5o en de Albenine Re. formatie van het jtar ijgo. zoo als dit ook in het byzonder belast is aan die van Eerfel Duyfcl, en Steenfel by derzei-, ver vernieuwt Reglement van dtn 16. January 1757. Art. 8Niet te min zyn 'er dorpen in de Meyerye, welken hunne Vacantien fchikken naar het Hof van Holland; dan-het ff. Art. van bet evengemeld Reglement zegt ten aanzien van 'die drie Plaatzén: „ dat de Vacan* ». tje zal moeten gefchikt wor. „.den naar die van de Rolle ?> der Stad 's fïofcb. De Jaargedingeji van 14. tot 14. dagen te buuden. Vacantien op de Rolle.  Vonnisfen, buytir, de Raadkamer gevoszen, zyn nktig. Uyizondering. Van beroeping tot Qa/ibuys Genecht. Juravan Officier, Schepenen, en Sectcm Wis, * Machteloos. By het 17. Art. der Politiecque Reformatie van den -1. April 1660. word dezen aangaande geftatueert: „ dat men ,, geene genechten in eenige herbergen zal houden , maar ,, in éene andere bekwaame Plaatze, by de Magiftraaten daar toe te approprieren. En volgens Hun Hoog Mogende Refolutie van den f. December 1705. mogen geene Procesfen gevifiteert, of Vonnisfen gewezen wordendan op het Raadhuys, op pcene, dat dezelve Vonnisfen zullen zyn nietig en van onwaarde. Zie ook Hun Ho. Mog. Rejolutis van den 31. Augnjly 16S6. oS Costuymen Locael der Art: 12. De Vonniffen gewefen buyten den gewoonelijcken Dingh-huyfe zijn nul ende * machteloos, ten waere gefchiedt op extraordinarife Recht-daghen, genaempt Gafthuys Geneelit, van derdendagii tot derdendaghe met confent van Partyen hun faken alfoo drijvende, is van weerden. Art: 13. Als Partyen malkanderen beroepen tot Gafthuys Genecht de triduo ad triduüm moet den Meyer fijn Schepenen vergaderenter plaetfen daer Partyen ghelijck inne verdraghen , ende want fy niet en accorderen, foo wordt gewoonelijcke.Recht-plaetiè gevolght ende onderhouden. Art: 14. d'Aenleggere procederende van derden-dagh tot derden-daghe , is fchuldigh boven de verteiringhe aen den Officier een franck gerekent als boven, aen elcken Schepen eenen gouden Peeter 't fhick tot  Grond-heerlykheyd Reusel. 00 £ot neghenthien ftuyvers, ende Secretaris half foo veele als alle de Schepenen voor d' Aften te noteren , ende de Verweerdere geftaet met ghewoonelijcke falaris totter decifie van der faken toe. Art: ij. De Verweerdere heeft keufe de faecke te bedinghen by ordinarie Genecht oft by Gall-huys Genecht , behoudelijck dat hy d' oncoften van den eerften Recht-dage 't zy ordinaris oft extra-ordinaris in alles, eens moet betaelen. Art: 16. Wie gedaeght wort van den Officier oft van fijnen Gecommitteerde voor hooft oft in fijn abfentie fijn gewerre, oft huys-genooten, is van werden, ende heeft van dagement eenen ftuyver, gaet die faecke meer. als eene. perfoon aen, foo is 't recht dobbel insgelijckx volghen alle * falariffen. Art: 17. Op d'Jaer-gedinge magh . men aenfpreecken, daghen, ende betichten, ende anders moet het dagement daêghs voor den recht-dagh gefchieden. Art 18. Wie op d1 Jaer-gedinge wordt gedaeght ende aengefproken, endeniet en antwoort ten principaele, wordt verfteken ende gewefen, verreyckt ende verhaelt. N 2. Wie Van de keufe van den Verweerder met betrekking tot Ge* necbten. Daginge hoedanig te doen? Salaris van dien, Van daging» of» Jaargedinge, en an* derfnts. Van eontumacie cji Jaargedinge, * Salarissen. De Salarisfen der Vorfters zyn nader bepaalt by het Reglement van den 25 January 172$,  ioo Costtjymen Locael der Jura van Officier, Scb penen , met den Klerk. Jura van Eed te Jlavtn, Salaris van den Procureur, Jura van Officier wegens buyten- en binnen Getuygen. ■Jura van Scbepc nen en Secretaris. Art: ip. TFiejordt aengefproken oft fijnen Erf-brief leeft, heeft d Officier van fijnen ban dry fluyvers, de Schepenen metten Clerck van de klaehte te noteren twee blancken, ende want de fake meer dan eenen perfoon aengaet. foo is. 't recht dobbel. Is nu ffamen p. ftuyvers. Art: 20. Van den eedt te ftaven heeft den Officier twee blancken van den man, ende van' notitie twee blancicen. Art: 2r. Eenen Procureur heeft voor fijnen termijn ende verbaele Aéten twee ftuyvers, uytgefcheyden de fchnftueren zijnde in forma by gefchrifte geflelt. Is niet in obfervantie. Art 22. Deponenten komende deponeren voor buyten perfoonen, ende de felve Deponenten zijnde oock van buyten, van Eedt te ftaven heeft den Officier twee fluyvers, ende van binnen Getuyghen niet. ,Art: 23. Schepenen hebben van de Depofitie te hooren eenen ouden groot, oft daer voor twee fluyvers nun twee penningen, ende den Secretaris heeft foo veele als de Schepenen- De  Grond-heerlykheyd Reusel. ioi Art: 24. De coften voor buyten Deponenten worden by Schepenen getaxeert na de qualiteyt van de perfoonen, ende dat fy komen van verre. Art: 2?. Wie ter Eedt fpreekt van Erf-gelt en is niet ontfanckbaer, maer moet ter waerheydt aen-lpreken. Art; 26". Item ^vie ter Eedt oft ter waerheydt in Recht wordt aen-gefproken, die Verweerdere moet in gehjcKe cafu antwoorden op verfteck van der faecke. Art: 27. Een Erf-taele oft Erf-boete is voor den Grontheere achthien ftuyvers te verhaefen op den fuccombent. Art: 28. Party en ftaende in recht, ende verfuecken malkanderen juramentum calumniae, 't zy voor oft naer Litis-conteftatie zijn eicke gehouden 't zy Aenlegghere oft Verweerdere den Eedt te doen op verfteck, des van Partyen verfocht zijnde. Art: 29. Soo wanneer Partyen, foo verre hebben geprocedeert tot dat fy ten thoon zijn gekomen, worden de Deponenten by den Officier, eentfamelijck itaende voor t Gerichte den Eedt geftaeft, ende N 3 na Vacatiën van Ëüy ten.getvygen liaan ter taxatie van Schepenen, Eedt van Eif-gelll is met onifangbaar. Ter Eed, of ter wiarheyd aangcjprff. kei,e moet andivoordcn op ver/leken. Erftaale of Erf. hoete. Juramentum Ca* lumni.e. Van getuygen te horen.  Termeynèn in cas •U'an Thoon. Van Reprocben, Salvaiien, en finaale Conclufte. Van Vonnis difmi* Hef. f02 CosTJJYMEN Locael der na dien by den Secretaris voor twee Schepenen geexamineert op allen Artijckelen van den intendit? daer de felve Deponenten in margine voor ftaen ge-annoteert, ende als de Secretaris het verklaren ende kennilTe van de Deponenten heeft in kenniffe oft fchriften geftelt ende 't felve voor hun op-gelefen hebbende, vraeght d1 Officier oft hy Deponent dat foo volght, mede hem bevelende dat hy fijn getuygeniffe fecrete hout. Art: 30. tfAenleggerehsdt dry volghendë Ghenecht-dagen om thoofï te produceren, irisghelijcx daer nae de Verweerdere, ende.innegevalle de dry daghen van productie waren overllreken den Verweerdere doende den Eedt van ignorantiewordt eenen dagh van productie geadmitteert. Art: 31. Maer naedemael dat Partyen van thoon hebben geconcludeert ende verfuecken cppye van elck anders thoonen wort hun 't felve gegunt, ende daer nae hebben Partyen elck henne termijnen van Reproche, Salvatie, ende finael Conclufie, fonder daer uyt gehouden wefen Copye te geven, dan alleenelijck van de Reprochen. .Art: 32. Parijen Jiebbende ten weder-zijden ten principe  Grond-heerlykheyd Reusel, 103 : palen geconcludeert mede verklaerende niet meer te willen inne-brenghen, ter maniffe des Richters, ; geven Schepenen diffinitijf vonmfie, ende die hem I bevindt gegraveert , magh van 't lelve vonnifle ,'tzy inddentaele oft ten principaele eens appellet eren binnen den tijdt van thien daghen, ende daer 1 nae in dertigh daghen verheffen op verfteck lonjder nochtans in materie van contradictie ge-admitteert te worden. Art: 33. Het Vonnifle zijnde gewofm ende behooriijck ! ge-appelleert, moet d'Appellant alle de coften verlegghen ende cautie ende borch-tochte ftellen itvoor allen onrecht, hebben Schepenen van Proces j over te brenghen elck tot feven toe eenen Peeter ' ende twee Schepenen oft een metten Secretaris, duerende de reyfe van 't Proces voorfchreven over te draghen, daer-en-boven noch coft ende dranck, mitsgaders oock in de weder-compfte, de Banck van Reufel ftaet te appelleren tot Bladei < Art: 34.. Item van Appellatien tefurneren ende 't Proces toe te zegelen hebben Schepenen ende hunnen Clerck de \ coft ende dranck van eenen daghe, ende den Appelilant moet de coften ende allen, onghelt debourferen. ' Is nu in alles 7. gulden fonder coft oft dranck. I. . Item d' Appellant incit Ie kaften verleggen. Salaris van 't Pro* es over te brengen, Reufel appelleert ot Bladel. Jura van Jnventa. iftren en Zegel Van Proces,  J04 Costüymen Loca'el det Boete van 'tAppel, niet te vervolgen. Schepenen - brieven •Worden ten eerflen genecht dage bevon. nist. Wanneer de Meyer eerst boete kan exemeren ? Van Venniet** by Brieflezinge. Art: jfi Item wie van Vonnifle appelleert ende ten behoorlijcken tijde niet en verheft, boven het verfleck valt in een breucke voor den Gront-heere en den Officier dry Rijns-guldens, voor Schepenen ende hunnen Secretaris insgelijck dry Rijns-guldens thien fluyvers, ende den Officier is fchuldigh de voorfchreve pene te vervolghen, helpende elck totten fijnen. Art: 16. Item Schepenen geloften met ten felven Schepenen daer over gheflaen hebbende, becont zijnde, wort den fchuldenaer metten eerflen Recht-dagh verklaert, ende gewefen executabelen. Arf 37. De Meyer en magh niet fonder advife van Schepenen oft Vonnifle by hem alleen geftelt, penen eyffchen oft af nemen oft yemanden executeren. Clacèten van Gront-cbynff'en oft Etf-t•enthen. Art: 38. Wie ten achter flaet aen Chynflen oft Erfrehthen, comt in de Vier-fchare fonder gehouden te zijn dagement té doen, ende doet al-daer lefen fijne confltfutie brief, iregifler, Schepenen manuael oft  Grond-heerlykheyd Reüsel. ioj oft copye authentijck, ende klaeght over fijnen achter-itel van dry jaren, ende meer pachten, oft foo veele als 't recht vermagh, referverende fijnen voorderen achterftelle , des geteeckent wefende Klagher doet den Eedt, verklaerende na in-houdt der brieven foo veele ten achteren te zijn, ende dat fijn befcheet is wittigh , rechtveerdigh ende ongequeten, zijnde daer af ongegouwen ende onbetaelt, ende dan maent d'Officier de Schepenen, overmits le&uere ende klachte van Parthyen, den Prefident fpreeckt uyt ende pronuncieert het VonnilTe aldus; wijfen wy Schepenen dat Klagher fal voor-gaen op fijnen gerechten onder-pandt, de Heere met twee Schepenen fal volghen, dan fal de. Heere in prefentie van twee Schepenen hem Klagher een erf aengerichte verleenen, rufche ende rijs, welcke aengerichte fal de Klagher dry Genecht-daghen achter den anderen volghende in de Vier-fchare brenghen, d'Officier heeft voor fijnen ban dry ftuyvers, de Schepenen.metten Secretaris twee blancken, dats eenen ftuyver voor den Secretaris ende eenen halven ltuyver voor de Schepenen. Art: 39. Item voor het VonnilTe waer doore den Klagher wordt gepermitteert ten gronde, voor Schepenen ende Secretaris als voor twee blancken 5 den OffiO cier Juru van ditn.  to6 Costuymen Locael der Wat Schepenen wyzen, alt 't gericht in de Vierfcbaare komt ? Vervolg der Prcce* duure by Evittie. ten wederomme ende procederende daer mede voorts foo recht is., insgelijckx wordt het Gerichte op den tweden Recht-dagh inne-gebracht, ende ghewefen, den Meyer en heeft van het maenen niet, maer de Schepenen met hunnen Clerck van elck offereren oft inne-brenghen van noteren t1 famen twee blancken. Nota voor 't VonniJJe van permijfie baeïinghe van rus ende rijs, ende inleveren van dim wort den eerften Recht-daghe betaelt xxvij. ftuyvers , den tweeden dagh niet ende den derden dag voor 't Vmniffe tot een jaer verhueringhe xxvij. ftuyvers. Art. 41. Als het Gericht op fijn derde in de Vier-fchare geleeght is ende gheen oppofitie en valt, maent d1 Officier de Schepenen, ende fpreeckt de Prefident het Vonniffe aldus, wijfen wy Schepenen dat het Gerichte dat daerleeght, op fijn derde endelefle, ende daer teghens gheene oppofitie en is gevallen, heb- cier van Gerichte te haelen twee fluyvers, ende de twee Schepenen elck twee .blancken. Art. 40. Het Gerichte komende in de Vierfchare ter rrmnifTp! Hes OflRrMpro inWten Q^Uanar-.0r, T>„_ tyen dat lullen op-nemen ende brendien ten nses-  Grond-heerlykheyd Reusel. 10? hebbende gehadt fijn volle prefentatie, fal den Klager opnemen ende gebieden fijn gev/eyre , ende nae voorgaende publicatie oft Kercken-ghebodt fal den Klagher de fchaere van den onder-pandt metten Heere voor twee Schepenen metten brandende keerffen te bert ende te percke ten hooghften verhueren voor de betaelinghe van een pacht ende fchade van rechte, want de fchaere foo veele niet weert en is fal de felve minder moghen belegghen den dagh van de hueringhe fal vallen op Bamisdagh, ende zijnde bejaert ende bedaeght ende de Klagher onbetaelt is van fijn dry pachten metten coften van rechte , fal fijnen gherechten onderpandt in de Kercke by den Meyer met conde van Schepenen doen veylen dry Sondaghen achter den anderen om fijnen Vonnis-brief te maken, erde gebiedt alfoo fijn geweyre ende t'eynden de dry veyl-daghen fal Klagher doen legghen in een openbaer herberghe om te maken fijnen Vonnis-brief goet tijdts metter fonnen ende des daeghs lichten in prefèntie van vier Schepenen metten Heere ende gebieden fijnen gewhyre oft daer yemandt waere die dat begeerde te quijten, beleggen oft onderftaen, ende want daer niemandt en is, die dat begeerde te beleggen, quijten oft onderflaen, fal men 't Gerichte draghen aen den Kerck-rinck, daer O 2 dat  Eviiïie-proceduure. 108 Costuymen Locael der dat uytkomen is ende gebiedent fijnen geweyre, oft daer yemandt 't felve Gerichte begeert te quijten oft t' onderftaen, ende mne-gevalle dat daer niemant en is die .dat begeert te quijten, belegghen oft onderftaen, dan fal den Officier uyt krachte fijnder Officie van des Godts-huys weghen maecken een perck gaende voor de deure van de Herberghe tot dry reyfen toe, ende gebiet fijnen geweyre, ende nae dien ontfteeckt de Heere de keerfe gaende voor die deure. publiceert, dat de keerffe brant, ende innegevalle dat niemant en kompt, ende de keerfe zijnde gevallen, ende uytgegaen, d' Officier, van weghen 't Godts-huys van Poftel ftelt den Klagher in het onder-pandt, hem bevelende dat hy met dat Erve fal doen als met fijn eyghen Erve, ende het Godts-huys van Poftel fal zijn fijnen gheweyre, behoudelijck een jegelijck fijn goet recht dat hy daer aen heeft. Aen den Kercken-rinck te dragen is niet meer in obfervantie. Art: 42. Item naer dien het voorfchreve VonnüTe is gegaen, foo vraegt den Meyer de andere Schepenen, oft fy dat volgen, ende cTandere Schepenen, midts af doende hunnen hoedt oft ontdeckende hen hooft,fegghen te volghen'tghene dattergefprokenis. Het  Gront-heerlykheyt Reusel. iop Art: 43. Het onder-pandt daer op geprocedeert wordt moet met volle ftoel van de Schepenen op-gewefen worden , met twee Schepenen den huer-dagh gehouden ende niet min als vier Schepenen de Vonniffe-brieven gemaeckt ende alffer Schepenen ontbreken, foo neempt-men een af-gegaen Schepen oft een Gefwoören. Art: 44.. Den Meyer en heeft voor het bannen oft van liet op-wijfen van den onder-pandt niet, maer Schepenen en de Secretaris vier ftuyvers, maer heeft den Meyer van elcken dagh publicatie panden te veylen eenen ftuyver en de Schepenen metten Clerck twee blancken. Art: 4?. De Meyer heeft voor het perck mette veylinge twee ftuyvers, ende van de keerfe te ontfteken jnsgehjcx twee ftuyvers, ende aen den voorfzMeyer msgehjcx van de afgeboth twee ftuyvers, en de Schepenen metten Secretaris dry ftuyvers. Art: 46. Item voor de Acfen van hueringe boven coft ende dranck de Schepenen kompt metten Secretaris t faemen vier ftuyvers, ende van den Vonnis-brief O 3 komt Nog van Evi&ïe. proceduure, Jura van Scbepe» nen, Secretaris , en Sibouteth. Andere Jura van dezelven. Nog andere Jura van deselven,  iiö Gostuymen Locael der Jura van den Secretaris wegens den ■Vonnis brief Jura van Schepenen brieven te zegeten* Hoedanig, entvan. fleer 't onderpand mag gelofi voorden? Maar eenen Pagt t$ llellm als de Re 19. Redelyke ContraSen worden van waarde gebonden. Aard- of Nagel* vast volgt den grond. Uytftei van betaling aoor den Schuld. Eyjfev aan den ScbuU denaar gegeven ont* Jlaat de Borgen. Huur gaat voor Kofp , en flerfdxg breekt geen huur. Gebuurt goed zon. der toe/lemming van den Eygenaar niet weder te verbuuren.  114. Costuymen LodAEL der Ëenhuurder 't goed hopende is de buure dood, ook offcboon'er Naderfchap viele ; Verhuystyi in dien gevalle. Die hoven zynen buurtydt blyft woonen , Gékogt goed tinnen 'sjaars niet te verergeren. Hg Costuymen LocAel der Art: 79. Item die vruchten oft profijten van de vernaerderde Goeden, volghen den genen die de Naerderfchap gedaen heeft van den tijdt dat hy de Naerderfchap te recht heeft verfocht, ende voldaen, midts betaelende de felve laften uyt de felve goederen gaende nae raete van de profijten daer af ontfanghen. ö Art: 80. Item wat vruchten, baeten oft profijten vervallen, oft gemaèyt zijn, hoe-wel die noch op den gront ligghen, als die voor de Naerderfchap zijn gevallen, ende gemaeyt, volghen den coop, mits betalende de laften ut ante naer raete. Art 81. Item die eenighe Gronden van Erven coopt, en magh die binnen 'sjaers niet blooten van eenighe op-gaende Eycken-hout , Efiche-boomen, Fruytboomen, oft eenighe andere onhoubaer boomen, noch 't felve Erve met eenighe Renten oft Pachten belaften, ende in foo verre op den gront eenige huyfen flaen, zijnde t'famen metten gront verkocht, ende magh die niet af-breken of daer jet afdoen, geduerende ten tijdt van de Naerderfchap. Defe Artijcle wert niet gheobferveert, maer 't contrarie van dien ge-ufeert. Die  Grond-heerlykheyd Reusel. 119 Art: 82. Die eenigh Goet vernaerdert. die moet den Cooper wederom keeren alle nootelijcke Reparatien die den Cooper bewijlèlijck heelt moeten doen aen het verkocht Goet nae de goedinge, ende van andere Reparatien niet noodelijck zijnde, en is die niet fchuldigh, niet- te-min moet hem dat goet volghen foo dat betimmert ende gerepareert is. Art: 83. Item beilaeghen penningen worden dry Genechtdaghen achter den anderen befet ende t1 elcker reyfe Partyen daer af wete gedaen zijnde, ende op ten derden Ghenecht- dagh valt betichtinge oft aenfprake, ende want de penninghen den eerften, ij. oft iij. Genecht met recht niet en worden ontfet onder cautie ende gheen principael antwoorde en valt, worden fulcken penninghen bevonnift 5 d1 Officier comt van elck befetfel eenen ftuyver, de Schepenen metten Clerck ander-half ftuyver Brabants voor te Rol-boecke te ftellen. Art 84. Keuren ende breucken oft penen fonder advijfè van de Schepenen geftelt, die zijn machteloos, ten waere fulcx gedaen zijnde 't felve de Schepenen goet docht ende ratificeerden. Item- De Vernadtraar moet alle noodige kosten van onderhoud aan den Koper i/osilergu ven. Van Proceduure in cas van Arrefi op gelden. Breuken , zonder ddvies van Schepenen *eflelt, zyn machte* 'oos.  i20 CosTütMEN Locael der Van de 18. ftuy. vers op klagten van Erfgeld voor dm Heere van Poftel. Salaris van Erf. brieven te regijlreren. Salaris van Aften ie pasferen buyten de Qenecbt-dagen. Art: 8?. Item op alle klachten van Erf geit valt t1 elcke reyfe gedaen zijnde achthien ftuyvers voor den Heere ende Mr. van Poftel, ende die te verhaelen op den fuccombent. Art: $6. Item voor het projecteren ende regiftreren van Erf-brieven op ordinaris Genecht-daghen, de falaris voor Schepenen eenen Brabantlchen ftuyver met een negemanneken, insgelijckx voor de Secretaris doende nu dry ftuyvers een oort, ende want het nuer als eenen perfoon aengaet,foo ift dobbel recht. Art: 87. Buyten Genecht-daghen als Schepenen metten Secretaris worden ontboden in eenighe Herberghen oft andere plaetfen om Erf-brieven oft andere wettighe Aden te palieren vijn de Partyen behalven coft ende dranck fchuldigh voor elck Acte twee ftuyvers Brabants tot dry ftuyvers een oort, voor twee Schepenen ende insgelijckx foo veele voor den Secretaris, want meer perfoonen aengaet, foo is het recht dobbel, ende voor d1 Acte in parkement ende gezegelt voor de Secretaris vier ftuyvers , Item voor de Schepenen van \ zegel eenen ftuyver. Item  Grond-heerlykheyd Reusel. 121 Art: 88. Item voor Procuratien oft Certificatien in de Vierfchare gepalfeert, vier ftuyvers. Art: 89. Item heeft die Secretaris vier ftuyvers, ende buyten Genecht zijn Partyen fchuldigh de verteeringe ende dobbel recht. Art: 90. Item als onmondighe perfoonen comen vellen om de naefte vrienden den Eedt af te nemen, dat 't felve goet beter dient verkocht, aen den Officier oft Meyer voor der gelijcken Eedt twee ftuyvers Brabants nu dry ftuyvers, voor de Schepenen gelijcke dry ftuyvers, ende voor den Secretaris van d'Acfe dry ftuyvers. Art: 91. Aften voor Schepenen gepalfeert, ende fonder confent van den Secretaris ende van andere geprojecteert, zijn machteloos. _ Art: 92. Item voor voluntaire condemnatie comt den Officier van het maenen dry ftuyvers, de Schepenen dry ftuyvers ende den Secretaris dry ftuyvers. Art. 93. Item voor een Acte van Momboirdye de Schepenen eenen ftuyver, insgelijckx voor den Secretaris eenen ftuyver. Q' Voor Jura van Procu. ratien &c. in de Vierfchaar, Secretariaale Jura. Jura wegens eenen Eed van Naa/lbeftaanden van Minderjaa. rigen om tot bet ver. kopen van goed te kunnen geraken. Scabinaale AUen, zonder confent van den Secretaris gepas, [eert, zyn machteloos. Jura van willige Condsmnatien. Jura van ASte van Momboirdye,  122 Costuymen Locael der Jura van Appoiratementen tot Comparitie enten Thoon. Jura van booren van getuygen. , Jura van d1 Atte van Renunciatie van Tboon, en van het uytmaken van den Tboon. Jura van t'over* dienen van Reprocben, Salvatien, en finaale Cantluftt, Jura van 't maken van den Inventaris vin bet Proces en van de Notulen van 4e Rolle. Art: 94. Voor elcke Acte van Comparitie de Schepenen metten Clerck twee blancken, Item, Partyen ten thoone ge-admitteert, van te Regifter te Hellen, voor Schepenen ende heuren Clerck als voor twee blanken. Art: 9?. Item voor elcke perfoone te over-hooren als Getuyglie voor Schepenen eenen halven ftuyver, Item voor den Secretaris van de depofitien te fchrijven eenen ftuyver. Art: 96. Item voor d' Acte van de Renuntiatie van thoon voor Schepenen ende hunnen Clerc twee blancken, ende voor het grolTeren van thoone van elck bladt twee blancken. Art: 97. Item van d1 over-dienen van Reprochen, Salvatien ende finale Conclufie, ende voor teeckenen der felver , compt den Secretaris eenen ftuyver ende voor Schepenen eenen halven ftuyver. Art: 98, Voor den Inventaris van den ProcelTe mette verbaele Acten daer by Ghenecht van elcke Acte fubftantieele eenen ftuyver voor den Secretaris. Item  Grond-heerlykheyd ReusêlI 123 Art. 99. Item voor Vonnis diffinitijf den Secretaris feffe ftuyvers, ende de Schepenen nemen Rapport-geldt nae de groote van de fchriftueren ende Aóten daer inne ghehouden. Art: 100. Item Aéten uytten Vonniffen ghelicht voor eene oft teghen een perfoon iij. ftuyvers , voor twee oft meer perfoonen foo ift dobbel. Nota, dat van defe aengetrocken poften nopende den Salaris, is een generaal Reglement van de Heeren Staten over de geheele Meyerije. Art: 101. . Item nae twelf uren en magh-men niet bannen, Meyer, Schepenen oft hunnen Secretaris niet gecompareert zijnde op den Recht-dagh ter plaetfen daer-men dinght goets tijdts voor thien uren, verbeurt voor de Comparanten felcker reyfe thien ftuyvers falvo dat die zijn ghe-excufeert die kranck te bedde ligghen oft ander onghemack hebben, oft die dry'daghen te voorens van huys gereyft zijn, ende een Schepen hem twee Genecht-daghen achter den anderen abfenterende, boven de verteeringe, valt ineen boete voor den Gront-heere ende fijnen Officier in twee ponden parifijs, elck pondt tot thien ftuyvers gerekent ende voor de andere Q 2 Sche¬ ma van Vonnis definitief. Rapport-gelden voor Schepenen. Jura van JQm uytten Vonniffen te ligten. Nd H.uuren niet te dingen. Boete van den Meyer, Schepenen, en Secretaris , op den Rechtdag niet compü' rerende.  124- C o st u y men Locael der De Meyer is fcbuU dig d: Beete te innen. Van 30. jfaarige Praferiptie. Geene Paaien te fteken tuffchen eyge Erve en de gemeente. Straffe van bet iivjadtrouwig verfleien vin eens anders paaien. _ Manier e xmn Paa. linge door den Mey. er en Schepenen. Schepenen ende hunnen Clerck ghelijcke twee ponden parifijs. Art 102. Item alle, boeten ende breucken, competerende Wethouderen ende hunnen Clerck, is fchuldigh de Meyer te innen ende te verwecken voor den thienften penninck. Art: 103. Item Erf-weghen, dertigh jaeren fonder oppofitie vredelijck ghedaen, blijven tot allen tijden goedt. Art: 104.. Niemant eri magh paelen tuffchen fijnen Erve ende der Gemeynte oft Vroente fteken , maer wel twee Eyghenaers tuffchen hun Erve. Art: iO). Wie een anders paele verfleeckt oft uytworpt willens ende wetens verbeurt de rechte handt, ende is fchuldigh alle fchaede te repareren, ende de paelen te doen fteken op fijne rechte plaetfe. Art: iof>. AU den Meyer paelen flaet oft fteeckt maent eerft de Schepenen oft hy de paelen ter plaetfen daer Partyen van des Godts-huys wegen wel magh fteken ende ftellen, de Schepenen wijfen dat den Meyer in den name ende van wegen des Godts-huys van Poftel den pael fteken ende fetten magh,  Grond-heerlykheyd ReuSel. 12^ magh , midts legghende daer op ban ende vrede op lijf-ftraffinghe. Art: 107. Item van Erf paelen te fteken tuffchen Partyen comt den Meyer van elcken pael dry ftuyvers, ende de Schepenen met hunnen Clerck dry ftuyvers, ende want de Gemeynte paelen fteken tusfchen Erve by der Gemeynte verkocht, komt den Grontheere metten Meyer van elcken pael, behalven den Gront-chynfen, twee Bofch-ponden, elck pondt tot leven ftuyvers, insghelijckx de Schepenen met hunnen Clerck ghelijcke twee Bofchponden , daer af de Gemeynte moet draghen twee deelen, den Eyghenaer het derden-deel. Art: 108. Item den Heere van Poftel compt van allen Eycken op-gaende houdt , dat uyt den Dorpe van Reufel gevuert wordt, insghelijckx van alle Timmeragien, houdt-fchat, naer-volgende fekere Ordinantiën zijnde onder de Rent-meefter van de Domeynen ten BolTche. Art: 109. Item is geordonneert dat den Paftoir metten oudtften Schepen gaende tot Bladel metten Prefi- « dent van Reufel fittende van 't Godts-huys weghen , fullen t' famen accorderende alle jaere kielen Q. 3 eenen Jura van Paalingeï Houtfcbai: Keuze van Kerin H. Ceeshmeeffcr*  Zonder Vonnis van Schepenen niemand uyt zyn goed te zetten. Boete van dtngeenen , die in gebannen Vierlchaare word gtcalangeert. [26 Cost: Locael der Grond-heerlykheyd Reusel. tenen nieuwen Kerck-meefter ende Heyligh-Geeftmeefter van de rijckxfte, oudtfte, ende notabelfte mannen , welcke Kerck-meefter ende HeylighGheeft-meefter van den Paftoir des Sondaghs voor Palm-Sondagh op den ftoel fullen genoemt worden, ende op Palm-Sondagh dienen, ende de afgaende Kerck-meefter ende Heylig-Geeft-meefter fullen hun foo haeft het moghelijck is, oft emmers in dry weken purgeren van hunder Rekeninghe. f Wordt niet meer geobferveert. Art: ii o. Item den Officier en magh f fonder voorgaende Vonniffe van Schepenen niemandt uyt fijn goedt oft daer inne van Officie weghen fetten, ende innegevalle datter different valt, zijn Partyen fchuldigh des te bedinghen ende voor recht te daghen, ende, van beyder zijden geconcludeert zijnde, Schepenen ter maniffe des Richters Vonniffe te geven. Art 111. Item die in gebanne Vier-fchaere wordt gecalangieert, verbeurt fijn opperlte kleedt, oft dry ftuyvers daer voore. CO- * Word niet meer geobferveert. Als van den 16. Maart 1700 byzonder het geene de aenftelling van Art. 1—6. en 27. en Hun Ed: Kerkmeefters aangaat, mitsga- Mog- Refolutie 18. Juny 1733- ders het doen van Rekening, en 30. July 1739. is bepaald by het Reglement op f Zonder Vonnisse. Zie het de aanftellinge van Kerk- en Arm- Frivilegium TriniMiS van 13251. msefiersin de Meyerye vm'sBoJcb Att, 34«  Cost: en Usantien der Heerlykheyd Asten. 127 COSTUYMEN ENDE USANTIEN DIE MEN IN DE HEERLYCKHEYDT VAN ASTEN Gewoonelijck is te uferen ende ghebruycken. /jlfoo wy Ever art Nouyts, Leonarts Grooten, Isbout Marcelis Isbouts, Dierck Franfen, Dierck Tielens, Jan Peeters Nauwen , ende Jan Tielen Schouteth \ ende Schepenen der Dingh-bancke van Aften,ontfangen hebben fekere copye van den Schouteth oft Vorfter van Helmont daer inne ons bevolen wordt van weghen onfen GenadigenHeere,Heere en Hertogh van ALVA, i Marquies en Capitein generael &c. over te Jeynden I aen ons Eerw. Heeren , Heere den Cancelier van I Brabandt, alle Coftuymen die wy tegenzvoordelijck in f in onfe Bancke voorfz. van Aften zijn ghebruyckende, I ende om de felve Brieven ende Placaten te obedieren, foo certificeren wy voorfz. alle die Coftuymen ende Procedueren die wy binnen der Dingh-bancke ende Jurisdictie van Aften teghenwoordigh zijn gebruyckendê ' ende uferen, dat in der vueghen ende manieren, naer * onfer beften verftandt, alfoo hier naer is volghende: Ca-  128 Costuymen ende Usantien der Hit beleggen van een Gedinge. Voorbereydzelen tot bet Bannen van den Gedinge. 't Zelfde. Capittel I. J^an de Manier e van Procederen in Civiele zaaken ter eerfter Injlantie. Art. ï. Tn den eerften , foo laet die Heere met fijnen Vorfter openbaerlijck voor alle man op eenen Sondagh in de Kercke een Gedinghe legghen op eenen lekeren dagh t1 acht oft neghen uren voor den noen om uyt te dinghen, en gedaeght die Schepenen op eenen pein ter Bancke. Art; 2. ïtem foo vraegt den Schouteth die Schepenen ten felven daghe daer op Gedingh geleyt is, oft hen kennelijck is datter Gedingh op dien dagh geleydt is van 's Heeren weghen. Art: 3. Item als die Schepenen verklaren dat het hen kennelijck is datter Gedingh geleydt is, foo maent die Schouteth de Schepenen oft hy al-fulcken Gedingh als in de Kercke van 's Heeren weghen geleght is, magh bannen ende dinghen om Partyen recht te doen ende 's Heeren keuren ende breucken te vervoorderen. Item  Heerlyevheyd Asten. Cap: I. 129 Art 4. Item die Schepenen ■ ghemaent zijnde, wijfen aldus al-fulcken Gedinghen, als in de Kercke van 's Heeren oft Vrouwen wegen huyden tot acht oft neghen uren vroeg voor den noene geleght is, dat die Schouteth in den naem van den Heeren oft Vrouwe 't felve Gedinghe magh bannen ende dinghen om Partyen recht te doen ende 's Heeren breucken ende keuren vervoorderen, alfoo verre als recht is. Art: y. Item foo bant die Schouteth 't felve Gedinghe, achter-volghen de die Schepenen VonnilTe. Art: 6. Item als eenighe Partyen alsdan malkanderen in Recht willen betrecken , foo laeten fy hen die Weder-partye by den Vorfter gedaeghen, ende ten Genecht-daeghe goets tijdts voor den Genechtdagh geeft die Aenlegghere aen de Verweerdere ticht ende aenfpraecke van 't ghene hy fijn Verweerdere eyflchende is. Art: 7. Item daer teghens die Verweerdere verfoeckt dagh van Recht ten naeften Gedinghe oft Genechtdaghe, ende copye uyt die aenfprake om fijn antwoort daer tcgens te maecken. R Item 't Zelfde,. Bannen van den gedinge. Dagvaarding van Paribyen, tn dienen van Jlavfyraake. Verzoeken van Copye en dag ten mallen door den Gedaagden.  I3ö Costuymen ende Usantien der 'AimUlit ten Tboon, of Redenen van Replieck en principaal nvaarbeyd, Termeynen van Duplieck, of Principaal waarbeyd. Termeynen van Scbuiwaarbeyd voor den Aanlegger* Termeynen voor den Verweerder. Salvatien. Art: 8. Item als die Verweerdere geantwoordt hééft, foo worden Partyen ge-admitteert tot thoon, oft die doet . fijn redenen van Replijck ende principael waerheydt , daer af die felve Aenlegghere, ofte hem belieft, magh hebben dry termijnen, producerende en de documenten exhiberende. Art: o. Item die Verweerder wort daer teghens vergunt oock dry termijnen van Duplijcque, oft principael waerheydt te leyden , daer hy fijn Getuyghen. in magh produceren, en de documenten exhiberen. Artr 10. Item foo magh die Aenlegghere noch dienen twee termijnen van fchut-waerheyt, ardaer die Aenleggere fijnen Getuygen oock inne magh produceren. Art: ii. Item den Verweerder wert van gelijcken daer teghens termijn dagh vergunt, ende die fchutwaerheydt geiloten zijnde, foo dient die Aenleggere eenen termijn, oft in noodt twee termijnen van Salvatien, daer teghens die Verweerdere oock fijne Salvatien magh produceren ghelijck die Aenlegghere oock ghedaen hadde, ende oft het noodt dede  Heerlykheyd Asten. Cap: I. 131 dede teghen Partyen malkanderen noch eens te moghen reprocheren, ende alsdan in de faecke gefloten zijnde, wort Vonnis ende Recht verfocht. De Maniere van procederen in de tweede Inftantie. Art. 12. Item als VonnilTe diffinitief gewefen is, foo magh die gecondemneerde procederen teghen 't felve Vonnis in materie van * Contradictie met termijnen als voor, maer wordt eerll met een appoinctement daer toe gewefen. Art: 13. Item als die Contradictie oock gefloten is, ende daer nae Vonnis diffinitief in materie van Contradictie oock gewefen is, en bevindt hem die Contradicteur als-dan noch gegraveert, magh als-dan | appelleren aen fijn wettigh Over-hooft, ende die R 2 Ca- * Contradictie. Zie den volgenden 13. Art. in het begin , ook 4rt. 17. En Cap. z. Art. 6. Cap. 3. Art. 22. Voorts word de ftofte van Contradictie breed verhandelt in de Coftuymen van 's Bofch Tit. 3. Art. 12. by het Privilegium Trinitatis Art, I2. en in de Caroline Ordonnantie van 1530. Art, 5. Mi &c. Nadere Reprochen. Sluyten in zaaken' Van Contradiftie te doen, en boe dezelve te vervolgen. Appel aan die Camere van Kuyk. f Appelleken. Men Appelleert nu zelden ( misfchien nooyt ) van Vonniffen van Aften aan Mannen van Leen in de Kuykfche Kamer: D: Taeinget 2« de Bejcbryving van deStadGrave, en den Lande van Kuyk hladz. 95. zegt daar van : ,, dat op den „ 28. Avgufty 1548. de Schout „ van Alten nog twee Vonnis,„ fen  132 Costüymen ende Usantien der Van Contumacit des Gedaagden. IVaar tegen nocbtans noodzaakelyke oorzaake mag byge» bragt worden. Camer van Cuyck, ende moet die Appellatie gefchieden binnen thien daghen nae den Vonnis ende die alsdan verborghen, ende nae dien Vonnifle moeten Partyen hen reguleren. Art: 14. Item voorts offer Partyen yemants dede gedae» ghen ende die gedaeghde en compareerde ten felven daghe niet, ende hem aenfpraecke gegeven wordt, foo wordt die gedaeghde verfteecken ende * gecontumaceert met eenen leften Vonniffe. Art: iy. Item die Schepenen wijfen aldus ter maniffe des Schouteth, ten verfoecke van Partye, foo wien goets „ fen heeft overgebragt aan den „ Schout tot Grave, die het ,, door den Secretaris deed ope« ,, nen, en aan Schepenen voor. „ lezen; " dan ( voegt hy 'er by) dit is nu al geabrogeert. Zie verder de Aantekeningen van Mr. P: v. Alen ibidem Bladg. 99, No. 3. en Ger: van Someren ad Confuet, Buscod. Tit. 3„ Art. ïz. daar de Succesfive moeyelykheden, over deze Appellen gedurig ontftaan, en de aanhoudende goede uytllag voor de Stad 's Bofch worden opgegeven. Voorts word dit 13. Art. beveiligt door zeker Advies van Mr. Joh: van Willigen» te vinden ibidem Bladzydeg, omtrent bet eynde. Dan voor het overige is het zeker, dat de Hoofd, bank Kuyk zelfs niet meer Appelleert aan de Kamere van Kuyk, maar aan den Raadevan Brabant , Paringet ibidem Bladz. 363. ontrent bet midden. * Gecontumaceert. Zie de Caroline Ordonnantie 2, Juny 1530. in de woorden: „ zullen die „ Schepenen die Parthyen niet „ comparerende, met Vonnisfe ,, wyzen verreyét, en verhaalt ,, van 't geene, daarom zy ge« „ daagt zyn." Privilegium Tri. nitatis van 't Jaar 1329. Art. 4, Coftuymen van 'sBofcb Tit. 2. Art. lx. ontrent bet eynde.  Heerlykheyd Asten. Cap: I. 133 goets tijdts voor het Ghenecht by den Vorfter gedaeght ende niet compareert, foo recht is, dat die verfteken fal welen met een lefte Vonnis daeren-boven oft beneden mede winnen ende verliefen magh, ten zy dat dien gedaeghde nootfaeckelijcke oorfaecke by brochte, dat hy ten felven Ghenechte niet en mochte compareren. Art: 16. Item ten Genechte daer nae, foo wordt die gecontumaceerde weder in rechte ontfanghen falvo dat hy fijne Contumacie purgeert ende betaelt twee ftuyvers van koften van Retardatie, die daer op geloopen zijn, ende ingevalle die felve fijne Contumacie niet en purgeert, foo wijfen die Schepenen ten verfoecke van Partyen ter manifle des Schouteth aldus, dat diegene Peeter, Pauwels &c. fijn Vonnis van Contumacien ter executie foude ftellen op die gecontumaceerde foo recht is. Art: 17. Item als-men het Vonnis ter executie doet ftellen, daer magh die gecontumaceerde noch eens * dagh teghen nemen, ende procederen alsdan met termijnen als voor totter VonnilTe diffinitief toe. Art: 18. Item die met Schepenen-brieven wil procederen, R 3 ende * Dag tegen nemen. Zie hier voor op Art. ia. Purge van Contu~ macis. En Vonnis Contu* maciaal. Van Contradiüie. Van Proceduure ly Briefiezinge van Scbo pen-JcbuU.brisven.  134 Costüymen ende Usantien der ' Vonnis ly Brief, kzinge. Van Pandjlekinge op de onderpanden. Maninge over de panden, en bet Krep. pen derzelven. ende ghebreckelijck is van quader betalinge, die brenght fijnen Brief' in der Bancke oft fijn gemechtight, ende doet den felven gheiichtelijck publiceren ende * lefen, foo maent die Schouteth hoe Peeter, Pauwels, fal komen met recht tot fatisfaótie van betalinge van üjnder achter-ftellen, verfcheenen pachten. Art: 19. Item die Schepenen daer op gemaent zijnde, f wijfen aldus, dat hy Heer, Peeter, Pauwels voorfchreven, rechten foude aen fijne onder-panden in fijne Schepene-brieven begrepen, foo recht is. Van Proceduure by Opwinninge. Art. 20. Item nae dien Vonnifle foo fteeckt die Vorfter, in prefëntie van Schepenen ende Partyen pandt op die onder-panden in den Schepenen-brief begrepen ftaende. Art: 21. Item nae den VonnilTe brenght die Vorfter 't felve gefteecken pandt in Genechte, ende foo maent die Schouteth den Schepenen het Vonnifle over * Lezén. Zie de Coftuvmen van Coftuymen van 's Bofch Tit. 'sBofch Tit. 21. Art. '1. en 2. 2,1. Art. 2. t Wyzen aldüs. Vergelykt de  Heerlykheyd Asten. Cap: I.- 135 over die panden , ende die Schepenen daer op ghemaent zijnde, wijfen aldus die panden die in de Vierfchare gekomen zijn, datmen die manen fal ende kerven, dat fy haere volle Genechte hebben nae onfer Bancken recht, ende alsdan roept men, dat pandt oft panden worden alfoo tot vier Genechten in recht gebracht, ende als fy dry a vier Genechten hebben gehadt ende vier Creppen, fonder dat die op-genomen wordt oft worden, gaet dan voorts alfoo als recht is. Art 22. Item foo foeckt die Partye aen de Schepenen, oft 't felve pandt oft panden niet en hadden vier Genechten ende vier Creppen, ende als die Schepenen verklaren jae, foo begeert die Partye van de Schouteth gemaent te hebben hoe-men 't felve pandt oft panden voorts met recht fal moghen ïlijten ende vercoopen mette achter-ftelle, Pachten ende fchaden van recht, die Schepenen gemaent zijnde wijfen aldus, datmen 't pandt oft panden op-nemen fal, ende ten hooghften vercoopen voor achter-ltelle'pachtenende fchaden van recht,fchietter over dat-men wederom keeren fal, ende ontbreeckter dat men voort panden fal, ende dat-men den ghever bieden fal, heeft het eenen gever, ende voorts voor dry herbergen ende den Rinck van Proviftoneelt vef linge da Panden.  i$6 Costuymen ende Usantien der der Kercke alles metter goede waerheyt alfo als recht is. Art: 23. Item en is alsdan niemandt die het voorfchreven parit oft panden coopt, foo neemt die Heere alsdan dien coop," ende geeft den felven coop alsdan weder over die ghene die gebreeckelijck is van fijne achterftelle Pachten ende die 't pandt heeft doen fleecken in den felve coop, als hy dat gekocht heeft. Art: 24. Item des Genechts daer naer volgende, foo doet Partye den Schouteth ende Schepenen wederom maenen hoe-men 't felve pandt oft panden voort met recht foude llijten om tot betaelinghe te komen , foo wijfen die Schepenen aldus 3 dat die Heere van den Lande 't felve op-gewonnen pandt oft panden Partyen fal vryen ende leveren 3 achtervolghende fijns Schependoms brief nae alder Ufantien ende gewoonten alfoo als recht is. Art: ap Item dan paffeertmen den Vonnis-brief van het ghene daer gerichtelijck gefchiet is. Art: 26. Item na dien foo doet die Parthye hem in fijne op-gewonnen Erve metten Heere ende in prefen- tie Koopneming van den Heere aan de Panden, en overgave van dien Koopjaan den opwinner. Proceduure tot Jinaale flytinge. Inftrument van EviSie. Plegtigbeden der jinaale veylinge en fiytinge der panden.  Heeillykheyd Asten. Cap: II. 137 tie van Schepene fetten, ende die gebruycken daer van geboden worden van den aenvanck ende na dien magh \ felve op-gewonnen Erve oft panden in dry verfcheyde Sondaghen naeft den anderen ppenbaerlijck in de Kercke doen veylen om te vercoopen ten hooghften prijfe ende eenen koopdagh geftelt in een Herberghe om k felve ten hooghften te vercoopen, ende wordt als-dan een keersfe aen-gefteecken , ende dry-mael by den Vorfter uytgeroepen foo wien eenigh toe-fegghen oft recht hadden op 't voorfz. op-gewonnen Erve oft Panden dat hy nu komt fpreken, en fwijghe hier naermaels. Art: 27. Item ingevalle alft dan niet verkocht en wordt ende uyt-gaet met brandende keerffe, magh die gèbruyckelijcke Partye't felve op-geworinen Goet, Erve oft Panden aen hem houden, ende ftaet een jaer * ter verbuete. Capittel II. Item in procederen van Crimineel is defe foo na-volghende. Art: 1. Item foo wanneer yemant ge-apprehendeert wordt S oft * Ter verbuete. Vergelykt de Coftuymen van 's Bosch Tit. 23.4rt> *3< Jaar van vertuit. Termeynen in Cri. , mineeie zaaken, en wan-  138 Cöstuymen ende Usantien der •wanneer een gevangen vrygefproken word. In welke gevallen de Pynbank plaats heeft. Van Dood.VonnisJen op de bskenteniffe. Proceduure in gelofte van gereede fsbulden. oft gevanghen van Crimineele faecken, foo magh hem die delinquant te recht eylTchen, ende voorts recht gedaen binnen die dry daghen tot dry daghen , ende kan hy hem los gedinghen, wordt die felve ge-abfolveert. Art: 2. Item oft die delinquanten oft misdadighen begeert genade ende gheen recht, oft dat fijn feyten zijn openbaer datter Kerck-ganck ende molenganck is onder 't ghemeyn volck, foo wordt die felve gewefen van die Schouteth * tot scherper examinatie, ende ingevalle die delinquant fijne quade feyten in fijne examinatien belijdt, 't zy van rooven, ftelen, doodt-fiaen, moorden, branden, gewalten, &c. Art: 3. Wèrdt die felve by den Schepenen door maniife des Heeren gewefen ter doot, naer in-houdt fijnder Confeffie ende^ belijdenilTe dat hy gedaen heeft, ende alfoo bekent heeft. De Manier e van Procederen in per/baneele Aclien. Art 4. Item oft Partyen malkanderen feeckere geloften ge- * Tot scherper examen, wan- Ordonnantie van den 0, Jufo neer de Pynbank plaats mag 1570. Art. 42. hebben zie in de Crimineele  Heerlykheyd Asten. Cap: II. i$p gedaen hadden van gereede fchulden voor Schepenen, tot eenen fceckêren daghe te betaelen, ende die gelover fijn gelofte niet voldoet, lbo doet die Partye fijnen ghebreckelijcken ghelover metten Vorfter die wete doen, dat hy tegens hem Heere Schepenen conden gerichtelijcken louden leyden oft laeten lefen, ende die geleydt oft geleien zijnde, wijfen die Schepenen door maniife des Schouteths, ende ten verfoecke van Partye aldus: Art. $. Dat die Heere, Peeteren , Pauwelfen ofte den gebreckelijcken Partye richten fouden aen die gelover oft fijne goederen achter-volgende die Schepenen conde voor Schepenen gepalfeert, alfoo als recht is. Art: 6. Item foo richt die Vorfter met die Acte aen die gelover oft fijne gereede goederen, ende daer 1 magh die gelover dagh teghens nemen d'aen-ge- , richt genomen zijnde, en doet die Partye metten Vorfter de wete doen dat hem by den Heere door maniife der Schepenen daer dagh tegens geftelt is, ende alsdan moghen Partyen met recht ende met termijn procederen * als vooren in materie van Contradictie. S 2 Item * Als vooren. Cap. i. Art, 12. en 13.' 17. Vonnis daar inne, Executie uyt krag. •e van dien. Van Contradictie har tegen.  I40 COSTÜYMEN ende USANTTEN dei- Manier van procederen in cas van Condemnatie van kosten, en wanneer men daar inne appelleert. Manier van Procederen in cas van Arrest op goederen van eenen Buyteogezetenen. rb8f iooVn U \6iAMppft 'film ifóöfcfed naisbsji Item als een van Partyen in die koften wordt gecondemneert , foo geeft die Triumphant op eenen Dingh-daghe oft Genecht-daghe fijn coften over, ende doet fijne gecondemneerde Wederpartye metten Vorfter die wete doen, dat hy de coften over-gegeven heeft, ende dat hy hem vergunt copye uyt den felve ende dagh over 14.. daghen oft ten naefte Genechte, dat hy daer op af-fchrijve ende diminuere, ende die diminutie gedaen zijnde, foo taxeren die Schepenen de coften van rechte, ende wijfen des anderen Genechts nae, indien hy die coften niet en betaelt, dat die Heèren die Partye Triumphant die getauxeerde coften ter executie foude doen ftellen op die gecondemneerde, aldaer die felve alsdan voorder egeenen dagh tegens vergonnen wordt, maer worden die coften te hoogh oft leegh getauxeert, mogen die Partyen daer af appelleren aen haer wettigh Overhooft, die hem daer mede gegraveert bevindt. Art: 8. Item foo wanneer eenige Goederen beflaghen worden, geleghen onder onfen Bancke ende Heerlijckheydt van Aften voorfz. ende die Proprietaris der felver waer buyten refiderende ende woonachtigh, foo doet die Vorfter van Aften, den Vorfter de wete,  Heerlykheyd Asten. Cap: II. i+s wete, aldaer die Proprietaris woonachtigh is, om die Proprietaris voorts die wete te doen dat fijn Goederen beflaghen zijn, ende dat hy diewendet, comt die Proprietaris als-dan niet oft fijn ghemechtighden, foo procedeert-men op die voorfz. beflagene Goederen met aenfprake Contumacievonniffe, om die Contumacie ter executie te ftellen, ghelijck als die voorgaende Procedueren geftelt zijn. Art: o. ■ Item aengaende van faecken van Injurien, die eenen den anderen met woorden injurieert, ende die fekere injurieufe woorden niet en revoceert, procedeert-men ooc daer inne met termijn van aenfprake, verantwoort, conden, waerheden, alsmen in die voorfz. Procedueren doet, ende in alles verhaelt ftaen. Art. 10. Item die ten Eede aengefproken wordt aldaer egheen conde oft waerheydt af en is, foo moeft hem den Verweerder van den eyfch ende Eedt purgeren, ende in faute ende weygeringhe van fijnen Eedt verificeren. Succeffie van gehuuwde Luyden. Art; ii. Item Coftumeren wy oock voor onfer BanckeS \ recht, In cas van verlaale injurien. In cas van delatii van Eede, Succeffie van Man en Vrouw, ingevalle van Kinderen,  14.2 Costütmen ende Usantien der Svccejfie van Man tn Vrouw by fcbew ringe van het Bedde zonder Kinderen. recht, foo wanneer Knaep ende Maeght ten wettelijcken Houwelijcken Staet vergadert zijn, by den anderen verweckende wettighe geboorten, ende. een van hen beyden van Lijve ter doodt comt, foo magh die langhft-levende fijne Kinderen bedeylen de hellicht van alle goederen ende Erfgoederen , die fy by den anderen ghebrocht oft verkreghen hebben, ende magh die langhft-levende daer mede doen # fijnen vryen eygen willen, fonder fijne Kinderen aen te durven fien, ende foo voorts, al kreeg die langhft-levende noch dry oft vierder-hande Kinderen, foude van gelijcken moghen doen. Art: 12. Item oft die voorfz. twee Bedde-genooten egheen wettighe geboorten by den anderen en verweckten , en een van hen beyden quaem van Lijf te doodt ZyNEN VRYEN EYGEN WILLE.&c. Paringet in de Befcbryvivg van de Stad Grave en Lande van Kuyk Bladz.364.zegt: i, de Langtslevende van Échte lieden „ heeft in het Land van Kuyk ,. alom het Recht van Tocht s, op de Nalatenfchap van zyne ,, overledene Echtgenoot, zyn , „ of haar leven geduurende : „ Maar in Hollanderbroek, en ,, tot Grave is geen Tocht. Dit Recht van Tocht ftemt in met het Regiement van Graaf Floris 4. Jauuary 1535. verfic. zullen ook, te vimien ibidem Bladz. 605. No. 66. En word uyt de;zef3 grond opgehaald in eene Contra Remonftrantie van den Scholtus Paadfien § I. tot 6. te vinden ibidem Bladz 837. iVo. 109. En dit zoude volkomen ftrooken met het geene hier na Cap 3. Art. 21. voorkomt: zie niet te min de Aan. tekeningen aldaar.  Heerlykheyd Asten. Cap: II. 143 doodt, foo moghen alsdan die naelte vrienden van den aflijvigen die langhft-levende altemael bedeylen. Succeffie ab inteftato.. Art: 13. * Item ofter eenighe Kinderen van Vader ende Moeder verweckt ftorven ongehouwelijckt, fterven die goederen op hunnen Vader ende Moeder , ende op eenige van hen beyden in den leven wefende. Art: 14. Item egheene Vrouw-perfoonen en verwecken hier tot Aften eenighe Baftaerden om af-gekeert ende uyt-gefloten te worden van fijns Moeders goet. Art: 15;. Item wien Oom ende Moye gefegghen kan, f die ftaen in de plaetfe van hunne Ouders, om in * Dit Articul 13. word beveiligt door zekere Contra Remonftrantie van den Scholtus Paadfien 5 8. en 9. te vinden by Paringet Befcbryving van de Stad Grave Bladz. 837,-No. ioo. t Die staan in de plaatze &c. deze Repraifentatie word bevestigt door zekere Aantekening over de Rechten en Coftuymen der Stad Grave en Lande van Kuyk by Ant. de Pesser loco Stcrelarii gehouden, en geau> hentifeert in den Jaare 1635, vbi inter alia: „ Coftuymen van 't Land van „ Kuyk en Grave, waarnaar „ Aften zig reguleerd. ., Of Zufters en Broeders kin. „ deren alhier tot Grave met „ hunne Oomen en Moeyen ,, ook fuccederen in de nage„ late goederen van hunnen „ overleden Oom, of Moeye? ,, gedraagt die notoire Ulantie „ JAA. Zie SucceJJie der Ad« fcendenten. Baflaarden fuccederen aan hunne Moeder. Reprafeniatie in Collateraale Linie.  144- Costuymen ende Usantïen der Eygenaas van goederen, Jchoon Buyten gezetenen contribueren in de laften, envice verfa. Naderfchap heejt geen plaats in goederen , openbaariyk ge* veylt en verkogt in Oom ende Moye goedt te moghen deylen , foo wel als Broeders ende Sufters. Van Contracten. Art: 16. Item foo wie hier binnen Aften goederen heeft die buyten onfer Heerlijckheydt woonachtigh is, die moet met ons contribueeren, ende ons Genadighfte Con. Majefteyts laften ende petitiën helpen draghen ende betaelen, ende desghelijcks zijn onfe goederen buyten Aften gelegen oock niet vry. Art: 17. Item als eenigh goet operbaerlijck in de Kercke geveylt wordt om^te vercoopen, ende daer van eenen Coop-dagh in een openbaere Herberghe geftelt wordt, ende met een uyt-gaende bernende keerlfe Zie breedvoerig op deze ftoffe van Alen op Paringet Befcbry. vingvandeSlad Grave Bladz. 180. in bet midden. Voorts zyn hier aanmerkelyk de Advifen , te vinden by van ' den Bergh Nederlands Advieshoek, 1. deel, Bladz. 363. ct. feqq. Conf. 146. 147- en 148., om dat daar by twee zaaken •worden betoogd, als: ï. Dat by gebrek van Defcen- denten en Adfcendenten de goederen in den Lande van Kuykafc intslklo'veretven voor rie helft op de Vrinden van 's Vaders zytle, en voor de helft op de Vrienden van 's Moeders zyde. ii, Dat in de Collateraale Succeffie Broeders en Zufters Kinderen derzelver overledene Ouders fefpeclive reprasienteren. Ook blykt deze Reprajentatie by eene Contra Remonftrantie van den Scholtus Paadfïen § 10. te vinden by Paringet ibidem Bladz. 837. 109.  Heerlykheyd Asten. Cap: III. keerfle verkocht wort , dat alsdan alfulcke verkocht goet * egheen Naerderfchap heeft tot Aften nae onfe Coftuymen. Art: 18. Item een Man ftaende den Houwelijcke met fijn Huys-vrouwe, die is mechtigh in allen die goederen fonder by-wefen van de Huys-vrouwe te mogen vercoopen, veralieneeren oft befwaren voor Schepenen, in foo verre die Huys-vrouwe daer teghens niet en feyde , aengaende die goederen komende van haerder zijden. Art: 19. Item alle Alienatien, Vercoopinghen, Geloften ende Vrijdinghe moeten gefchieden voor twee Schepenen, eer fy van weerden worden gehouden, ende daer-men Schepenen-brieven af laet paiTeren. Capittel III. Leen - Rechten, en andere zaaken. Art: 20. Item onfen Heere van Aften ontfanght fijn Leen T te * Echf.hn Naderscejap &c, DiC Articul moet bepaalt worden tot Onleen-goederen , alzoo, ten aanzien van Leen-goederen, te Aften , als volgende de Brabantfche Leen Rechten , even ge!yk te 's Bofch vernaderinge plaats heeft , zie Ger. van Someren en H. Copes in Com. ment, Mss. op de Coftuymen der. zelve Hoofdftad op Art, i. Een Man verkoop* en bezwaart de goederen zyntr Huys. vrouw in derzelve afwezen , in zoo verre zy daar tegen niet opkomt. Alle Alienaikn , geloften, en vryingen ieabinaal te doen. Waar den Heer, en de andere Leenen der.  146* Costuymen ende Usantïen der derzelver Leen ont' fangen, RemilT. Tocht, en Erf.recht inoefen vergadert zyn voor te Hove, ende die andere Leenen worden onder onfen Heere ontfangen, ende refereren ons totte * Leen-rechten daer van zijnde. Art: 21. Jtem niemant en is volkomen meefter om lijn goedt * Leen-rechten. Namentlyk de Leen-Rechten van Brabant: want van wegen den Doorl. Vorft Maurits , Prince van Orange &c. &c. &c onder anderen verzogt zynde, dat Hun Hoog Mogende, ten aanzien van de Stad en Heerlykheyd van de Grave en Lande van Kuyk zouden believen, voor zoo veel 't Leen derzelve aangaat, te derogueren, en te aboleren alzulke Coftuymen , als in Brabant van ouds heeft gevigeert, en al nog in obfervantie is, volgende welke een Vaial, zoo haast het bedde gefcheurt is, de proprieteyt van alle Brabantjcbe Leenen komt, en devolveert op de Kinderen van het eerfte Bedde, en dat * de Langtslevende, het zy Man, of Wyf, alleenlyk behoud het Ufusfrutt,- of de naakte lyftocht; zoo hebben Hun Hoog Mogen, de uyt derzelve Regte weten- fchap en volle magt, voor zoo veel dat Leen aangaat, gederogueert, geaboleert, dood, en te niet gedaan de voorfchre. ve Coftuymen van Brabant, uyt kragte van dewelke de proprieteyt van alle Leenen, van den Hertoge van Brabant te Leen gehouden , by fcheu. ringe van het eerften bedde komen en devolveren op de kinderen van het zelve Bedde : willende, dat dezelve Coftuyme van Devolutie geen plaats zou. de hebben ten refpeéte van de voorfchreve Baronnie van de Stad Grave en Lande van Kuyk met alle ap. en dependentiën van dien. Zie d'Acte van Conventie der Pandschap van de Stad Grave en Lande van Kuyk in een Ehf-Leen van den 9. December iöir. in het groot Placaat-Boek zie Deel, Bladzyde 2268.  Heerlykheyd Asten. Cap: IV. en V. 14.7 goedt te moghen vercoopen oft vertieren, ten zy voor aiie veraiimedat * Tocht ende Erve eerft is vergadert. ™fvm Tocbtgoede. Art:, 22. Item foo wien Contradictie doet teghen Schepe- Boent van Contra. nen-vonniffe, foo vervalt den Heere eenen Erf- miebreucke van vijfde half pondt ieder pondt 7, ftuyvers. Capittel IV. Van Verlamminge of Verminkinge. Item van Leymden oft mincken flaen ter Compolitie van den Heere. Capittel V. Van kleyne Breucken wegens misbruyk der Gemeente. Art: 1. Item ufeert-men al-hier noch kleyne breucken Van kleyne Breu. »p 2 ^Jjg ken tot bewaaring der » Tocht-en Erf - Recht eerst ,, quam defuncti feuda commu- 15 vergadert. By aldien die 2r„ Articul verdaan word te fpreken van Leen goederen, zoo zoude het zelve niets gemeens hebben niet Cap. 2, Art. 11. hier voor , en als dan nog moeten bepaald worden, tot goederen van den Langtslevenden van Vader of Moeder ge. .komen, zoo als aantekent J. B. Ciiristyn ad Art. 22. Coii' feut. Supr. Cur. Fead. Brabant, in verbis: „ Matrimonio post mortem akerius conjugis diflbLuto , tam fiiperftitis , gemeente. ,, nibus liberis deferuntur; Hisce autem pioprietariis „ (bonorum fuperftitis Paren„ tis) quamdiu Ufufructuarius in vivis est, non licet eam ,, propritatein vendere , vel j> öppignorare, vel ullo denique ,, colore onerare. Sande J. 9. ,, de Fead. Brab. mm. 2. Pote,, rit tarnen Proprietarius gra., vare, vendere, aut aliter ,, alienare Feuda Brabantica, „ in quibus fuperftes nudum ,, babetufumfruftum, uti quan.,. doque turbaturn est.  *48 Cost: en Usant: der Heerlykheyd Asten. Overbancke en Overboofd van /IJlen. De dag der Pull!' talie van bet bevel tot overzending der Vofluymtn. Conclufte. die by de Heeren Schepenen , Heyligh-Gheeft-. meefters,Kerck-meefters ende gemeyne Nae-bueren in-geftelt worden, om dat die Gemeynten in eere fouden gehouden worden ende niet verdorven. Art: 2. Item refereren wy ons voorts nae den Rechten van onfe Over-bancke ende wettigh O ver-hooft tot Graeff, in de * Camer van Cu yck. Art: 3. Item die Publicatie van de Copye der voorfchreven Placcaets, is gefchiedt 1570. den 16. April. Art: 4. Ende in teecken der Obedientien ende waerheyt, foo hebben wy Schouteth ende Schepenen voorfz. hier beneden op 't Ipatium van defen onfe letteren van Certificatien gedruckt die gemeynen Zeghel ons Schependoms van Allen, op den 24, dagh Maij Anno i^i. Ende was Onder-teeckent EvERARDUS NANES Secretarius. COSTUY- * Kamer van Kvyk. Zie hier Paringet Befcbryving van de voor Cap. I, Art. 13. mitsgaders Stad Grave Biadz. 9, na bet van deze Kamer van Kuyk , midden.  Costtjymen van Blaedele. 140 C O S T U Y ME N VAN BLAEDELE. Aengaende de Jurisdictie ende maniere van Procedeeren foo in Civile als Crimineele Saecken. ÈJefcriptie van de Ufagien, Her-komen ,■ ende' Coftuymen der Dingh-bancke van Blaedele, op feeckeren mandemente der Keyferlijcke Majefteyt, aU daer gepubliceert, waer af dat wy uwe goetwillighe Schepenen der voorgenoemde Dingh-bancke, refcriberen voor Ufagien, ende oude Herkomen des ende 'f ghene hier naer volght, ende datmen 't felve aldaer alfoo heeft geploghen , ten tijde dat wy Schepenen zijn geweeft , ende ten tijde als wy verftaen geplogen te zijn by onfe Voorfaeten, foo langhe als daer memorie af is. De eerfte negenthien Artkulen als niet inhoudende noch belangende dan den ftijl van Procederen, geobferveert in de voorfchreve Dingh-bancke van Blaedele, worden alhier gegliffeert, ende dentwintighften Articule volght hier naer. T 3 item-  Van Contumacii van eenen geaaagden. Verfeboaning dien aangaande. Van Mnmboirs en Cumeurs aan teftel. len. Wie dezelven behoeven ? Ip COSTÜYMEN Art: 20. 2tem daer yemandt gedaeght is, om ticht t' ontfanghen voor recht , ende hem wete gedaen zijnde' foo behoort, ende niet en compareert, wort defelve gewefen voor veireyckt, ende verhaelt als voore 't ghene daer hy voor aengefproken is, ende dat met VonnilTe generale, dat-men alfoo ghewoon is te maenen by Schouteth in "t op-fetten van de gebannen Vier-lchare hier nochtans altijdt daer inne uyt-gefcheyden , foo verre de Gedaeghde confle bewijfen nootelijcke faecke, hem iri den rechte dienende. Art: 21. Item eenige Perfonen die by Schepenen worden gehouden g'eenfints eenige goeden te mogen vertieren fonder Momboire, daer af Helt den Schouteth hen ende elcken van hen eenen difcreten Momboir, daer af de felve Momboir fidejubeert daer inne te doene, als in fijne eyghene propre goeden , daer af dat den Schouteth competeert eenen ouden grooten, ende den Schepenen eenen ouden grooten , dat zijn te weten Prielters, ongehoude Vrouwenperfoonen, ombejaerde perfoonen, fimpele perfoonen , ende diergelijcken , van welcke ombejaerde perfoonen men eedt voor hunne geboren Momboiren het naefte mahs-oir van des Vaders zijde, foo verre de felve nut ende bequaem zijn, niet de  van Blaedele. i)i de. uytgefeten , in 't feghen der felver niet en deylen oft anderfints partye zijnde. Art: 22. Item onbejaerde Mans-perfoonen hout-men voor bejaerd naer de oude Bancken Coftuyme, ende gecomen tot hunnen xvj. jaeren, ende Vrouweperfoonen t1 hunnen xv. jaeren, nochtans daer fy fullen verthijen plach gemeynelijck henne geboren Momboir, ende andere vrienden daer prefent te zijne , verklarende dat dusdanighc perfoonen dit felve vercoope, nut, oirboirlijck en profijtelijcker waere gedaen dan gelaeten. Art; 23. Item men hout voor Coftuyme dat geene Priefters, oft Vrouwe-perfoonen ten richt-waert en behooren te fpreken fonder Momboiren. Art: 24.. Item men houdt oock dat allen Momboiren ghehouden zijn Bewijs Reliqua, ende Rekeninghe te doen van hunnen ontfanghe, ende uyt-geven adminiftratie alle jaeren ten verfuecke der andere zijden. Art: 2j. Item als yemandt binnen den Dingh-bancke eenighe perfoonen van buyten der Dingh-bancke gefeten, niet gegoeyc zijnde binnen der felver Dingh- Mans-en Vronvos. perfoonen op voa' jaaren gehouden worden voor bejaard! Priefters en Vrottvosperfonen zonder Mom» boirr niet in den gerichte te fpreken. Momboirs jaarlyks Rekening te doen. Arrefien met den gevolge van dien.  Proceduure in cas vanAtteft van 2. fjt 3. dagen, met de jura van Schout en Sib'e•tenen. lp C O S T Ü Y M É N Dingh-bancke begeert aen den Vorfter ge-arrefteert te hebben , gelooft den felven Vorfter voor fijn coften, ende gheeft den felven voor lijnen lalaris twee ftuyvers ende by»gevalle de felve gearrefteerde ftelt fufficiente borge binnen der voorfz. Vryheydt gefeten , den ghene te rechte te fiaen die hem heeft doen arrefteren, en derft niet in banden van yferen blyven , foo verre van gheene crime mentie en zy, ende ingevalle de felve ge-arrefteerde gheen borghe en heeft,. geftaet met cautie juratoire ende foo verre dat-men blijft in banden van yfere, daer af den Vorfter competeert voor de montcoften des ge-arrefteerden dry ftuyvers en een half 'sdaeghs van uyt-llaene, ende inne-flaene tot twee reyfen, elcke reyfe dry ftuyvers en een half, ende men doet den ge-arrefteerde op borghe-tochte gaen, oft in gevanckeniffe zijnde van veerthien daghen te veerthien daghen t' fijnen verfuecke, oft van derden daghe tot derden daghe recht. Art: 26. Ende foo verre men "*t recht doet van derden daghe te derden daghe , competeert den Schouteth elcken dagh van rechte eenen vranck gerekent voor fefthien ftuyvers elcken, Schepenen eenen ouden grooten, den Clerck twee ouden grooten, en dé Schouteth met fijnen knecht ende Schepenen met den  van Blaedele. i?3 den Clerck behoorelijcke montcoften, ende dit al op cofte van ongelijcke. Art: 27. Item als de ge-arrefteerde by den Vorfter uyt wordt geilaen by cautie, ende t1 allen tijde wederom comen in ghevanckenifle ten vermaene des Vorfters, alfoo op lijnen vroente gaende is 's daeghs los met eenen halven ftuyver, die den Vorfter feyt hem te competeren. Art: 28. Item aengaende van gevanghen van crimineele faecken, 'tzy binnen gefeten oft vagabunden,houtmen naerder Ordinnantien by den Raede van Brabandt daer op geordonneert. Art; 29. Item die Schouteth houdt uyt krachte van fijnder Officie, macht te hebbene yemanden rechte uyt te ftellen ten naeften Genechte, daer af dat totten felven daghe, d'een van de felve Partyen den anderen fijne Weder-partye niet en kan verfteecken , ende dit elcken Partye tot elcken reyfe. Art. 30. Item wort ge-ufeert dat van allen Pachten, Erf-renten,. ofte Chynfen daer inne eens den gelder loinnghe gegonnen is, by fekeren tijdt expirerende, met fekerefomme ftaende in de loiTinghe V ge- Gepretendeerde ju. ra van den Vorfter. Crimineele Qrdoti' nantien, Remifl. In hoe verre de Ücbouth vermeent ymands Recht te hui' d:n uytfiellen? Chynfen, Faglen rjfc., een» losbaar altyd loslaar.  Van Naderfchap .binnen jaars. Men volgt bft Verfierf Recht van Antwerpen. C O S T ü Y M E N gementioneert, dat-men de felve loflinghe altijdt 1 houdt als, niet ge-expireert. Art: 31,. Item van Calengieringhe, ende approximatien van Erf-renten, Erf-gronden, ende diergelijcke immeuble Goeden, valt approiximatie by den nae- ] ften bloede des vercoopers binnen sjaersYals de\/^j felve die de approiximatie contendeert affirmeert M| eerft van den vercoope wete te hebbene, dus is ij de felve 't Goedt voorfchreve ge-approiximeert zijnde ghehouden den Coopere te*" ontlolfene, van 't ghene dat hy ter faecken van de felve verfchooten magh hebben. Art: 32. Item alle fcheydingen ende deylingen, tulTchen malckanderen 't zy van anderen van eenen bedde oft niet, naer de aflijvigheyt van Vader, oit van Moeder, van goeden verflorven van Oomen oft Moeyen, Broederen, Sufteren, Neve, Nichte, oft anders, 't zy levende handt, metten doode , oft anderffints, houdt-men naer de Coftuyme bnfer Hooft-bancke van Antwerpen, op den platten Landt altijdts geconftumeert, geenfints conform den rechte der Stadt van den Bofiche, onder wekkers Meyerije Blaedele nochtans gelegen is. Item.  van Blaedele. if$ Art: 33. Item die Stadt van Antwerpen $ wefende ons wettigh Hooft, nochtans Blaedele met noch meer andere Bancken onder de Meyerije van 's Hertogenboffche geleghen zijnde worden de Wet-houderen van Blaedele befchreven van de voorfchreve Stadt van s1 Hertoghen-boffche, ten verfuecke van Partyen op weygeringhe van rechte daer af fy beflotenen Brieven verleenen ende voor hen "Wethouderen van den Boffche dagh befchrijven by ghevallen van oppofitien, de welcke Brieven die Stadt van Antwerpen caffeert, allegerende der Stadt van den Boffchen die kenniffe van dien niet toe te behooren. Aldus geaccordeert by Schepenen der Dingbancke van Bladele, Clauffen Cuylen, Jan Raieffe, Franchois Cools, Dierken Philips Pr'aetfen, Dionyfe Brants, Jannen Willems ende Henricken Bidden , Anno vijfthien hondert fes-en-veertigh den thienften Julij, Ende des oirconden hebbe ick gefworen Clercq der Dingh-bancke voorfchreve 't felve onderteeckent met mijnen naeme, ende gewoonelijck handt-teecken hier onder geftelt, was onder-teeckent. P. Waltery. V z COSTUY- De Scad Antwerpen is bet wettig boofd van Bladel. Veifcbil dien aangaande met da Stad 's Boscb,  Waar de Banch van Oerle baar Hoofd vaard baald? Perniettivinge van de Wetb op den i, OSokr, i$6 Costüymen ende Usantien COSTUYMEN E N ü E USANTIEN DER DINGH-B ANCK VAN O E R L E IN KEMPEN-LANDT. / n *t Jaer ons Heere geboorte, duyfendt vijf hondert fes-en-veertig den vier-en-twintiglften dagh in Julio , zijn gecompareert de Schepenen van de Vryheydt ende Dingh-bancke van Oerle omme te accorderen*, ende over te Jchrijven de Coftuymen van de Rechten, Ufantien van der voorfchreve Bancken in de manier e hier naer volgende. Art: i. Inden eerften haelt de Bancke van Oerle * heui Hooft tot 's Hertoghen-bolTche, nochtans hebben fy diverfche Coftuymen. Art: 2. Item heeft de Bancke van Oerle Privilegiën dat de Schouteth van Kemp-landt, oft lijnen Stadt- hou- :f Heür Hooft. Dit ftemt in met de Coftuymen van 'sBofch Tit. 2, Art. 10.  der Dingh-bancke van Oerle. 1^7 houdere moeten fetten op Sinte Baven-dagh feven nieuwe Schepenen, van eenen Eede voor noene, Art; 3. Item naer luttel derthien daegh wordt in de Kercke gheleydt een Jaer- gedinghe d'welcii ftaet dry Genechten, naemen lelie Vonnifle wijlt oft maent. De andere naer-volgende Articulen tot den neghenthienden Articule inclufive zijn inhoudende den Stijl van Procederen, in reële en perfoneele Actiën , welcke ick over-fulcx midts defen glijfere. Art: 20. iSvckê» op-gaende houdt, coren, ende gras, ftaende op den grondt, wordt gehouden voor Erve, ende alft uyt den grondt af is, hout-men 't voor Have. Art: 2i. Ende als-men Erven, Erf-pachten, Erf-renten, oft Chynfen verkocht heeft, heeft de naefte van den bloede de Naderfchap binnen een jaer naer der veften, oft goedinghen indien hy den coop voldoet. Art: 22. Item Contracten van Houwelijckfche Voorwaerden tuffchen twee perfoonen gemaeckt voor twee Schepenen houden die van weerden. Art: 23. Teftamenten ghemaeckt tuffchen Man ende Wijf, V 3 om Wanneer let jaar. gedinge gelegt word ?' Wat men vost Erve, en wat men •voor Have houdt ? Van Nader/cbap binnen jaars. Hoedanige buuwelykfcbe Voorwaar» den men van waarde houd? Van vaüweU Testamenten tufjcben Man  Man en Wyf met, of zonder Kinderen. Scdbinaale'Contracten, zyn van 'waarde. Crimineele, gevangen binnen Oerle., worden te 's Bosch te Regt geftelt. Aan Ingezetenen doet men Recht binnen der Bancke, 158 CoST-ren Usant* der Dingh-bancke van Oerle. om d'een den anderen te verfien heuren leef-dagh, al hebben fy Kinderen, ende voor Schepenen ghepaffeert, hout-men van weerden. Art: 24.. Houwen oock voor recht dat alle redelijcke Contracten gemaeckt voor Schepenen 't zy met Vonnis oft andeflints, hout-men van weerden. Art: 2f. Aengaende den Gevanghen van vagabunden, voert de-Schouteth van den BolTche met hem op de Poorte, en de Ingefetenen begheerende voor Schepenen, oft goede Mannen een Banck-recht, dien doet-men recht binnen onfe Bancke, Was onder-teeckent. De Cruype. NAEB.  Naer den Landt-recht van Boxtel. i^p NAER DEN LANDT-RECHT VAN BOXTEL. ii. Otlober 1552. b r Lambert Aertflen, Aert Goyaerts, Daniël Janlfen, Aerdt Herbercs, Goyaert Bernaerts, Cliriftiaen Willems, Jan Beeckmans, Willem van Ameren p 't Onbeughk Lan&>recbt van' Boxtel' Raedts-Heeren in Boxtel. / jat"mn h?ut v001 een notoir Landt-recht, ende dat altiits van Ion lano-pn fiirl^n Ant- t^-r ™n j . ' t-> * - v.juviJ VtCll. kVl VUll" trarien van dien egheene memorie en is, onverbrekelijcken onder-houden is geweeft, gelijck oock a-l-noch onderhouden wort , dat naer de doodt van eenighe, die fonder wettighe geboorte in de menfchelijck levende achter te laeten gheftorven is, ende geen Teftarnent gemaeckt hebbende, brengt meüt>  Dat oude Vaderlyke Stokgoederen ah inteliato verfterven op de naafle Vaderlyke Vrienden van den kir.derloozen aflyvigen, daarze van daan gekomen zyn. Cafus-pofltie dien aangaande, 160 Naer, den Landt-recht alle die oude Stock-goederen die den felven aflijvighen toe-behoort hebbende op hem gekomen zijn van fijns Vaders t'weghen, naer recht fuccedeeren ende verfterven op de gerechte haren naefteErfgenaemenende Vrienden des aflijvigen van des aflijvighen van Vaders zijde, daer de felve goederen af gekomen zijn. Verklaren de voorfchreven Raedts-Heeren voor de Redenen van henne wetentheyt, dat fy 't felve in der Bancken ende Plaetfen voor-geruert hebben weten onderhouden, coftumeren, uferen, ende voor recht houden, ende blijven by der Aendrachten naer der Bancken-recht van Boxtel, ende en hebben fy in hunder tijdt noyt ter contrarie weten, uferen, voor bekent dan recht. Conform der voorfchreve turbe is iterativelijcken turbs-gewijfe betuyght by twelf ofte derthien foo Raedts-heeren als tegenwoordighe Schepenen in Boxtel in de materie der goederen gekomen van 'sMoeders weghen in den jaere 1632. Hendrkk Molengraefs ende Ariken van den Aecker echte Luyden hebben verweckt eenen. Soon _ Jan{^reken Daer nae is Hendrick Molengraefs komen te fterven , ende is de voorfchreve Ariken van den Aecker wederom ghetrouwt met Gerit Gerits. Ge-  van Bostel, 161 Gerit Gerits ende Ariken van den Aecker echte Luyden hebben verweckt dry Kinderen, te weten Gerit. Meriken. | Handerick. | Arien. Jenneken. II. kinderen. Defe Jenneken is overleden fonder kinderen. Ergo foo zijn Arien Gerits, Jenneken Handricx, ende de twee Kinderen van Meriken Gerits eyghen Niechten ende Neven van eene Groot-vader ende Groot-moeder. Jenneken is overleden fonder Kinderen, Vader oft Moeder, Sulter oft Broeder, Oomen oft Moeyen na te laten. Wort gevraegt wie dat goet erven moet? Gefien by den ondergefchreven de voorftaende Cafuspofitie ende vrage, gedraegh het ad vis, dat de Na-latenfchap van de voorfchreve Jenneken moet gedeylt worden hoofts-gewijs, by Peter, Anneken, Arien ende de twee Kinderen van Merken Gerits, alfoo de rechten prefererende de Bloedt-verwanten, van twee zijden den overleden beftaende, aen den ghenen, die aen de felve maer W van Vragt uyt die Ca£uspoftiie. Beantwoording derzelve, tos grond/lag nemende het Cojlumier Recht van 's Bofch.  l6i Naer den Landt-recht van eene zijde beftaen, alleenlijck plaets hebben in Sufters ende broeders, ende der felver Kinderen, foo wanneer namentlijck een Broeder ofte Sufter ftervende na-laet aen cPeene zijde heele Broeders ende Sufters, ofte der felver Kinderen, ende aen d'ander zijde oock halve Broeders ende Sufters &c. In wekken gevalle de heele Broeders ende Sufters, mitsgaders oock haere Kinderen komen van de fuccefiie des overleden uyt te Iluyten de halve Broeders ende Sufters, gelijck te Hen is in de Coftuymen defer Stadt, Capittel vari de VerfterffeniiTe Art. 8. Navel. 118. Cap. 3. Sonder dat in , verdere graden den voorfchreven dobbelden bandt van Confanguiniteyt in conlideratie magh komen , fulckx dat in cas fubject alleenlijck reflexie te nemen ftaet op de gelijckheyt in graedt der voorfchreve vijf perfoonen d'overleden Jenneken hare Niechte even na beftaende, ghelijck te fien is by Ni col. Everhard. confil. 44. ubi hanc quaftiwem in terminis ventilavit; in verbis Qan in Juccesfione patruelis admittatur patruelis ex altera tantum parte conjuclus cum patrueli utrimque conjunSto ) ubi per Jura ê? DD. ibidem allegatos decidit, quod pluralitas vinculorum non attenditur ultra fratres & fratrum filios*, quia in ulterioribus tantum conjideratur proximitas gradus, pluralitas autem vinculo¬ rum  van Boxtel. 163 rum facit quem ejje in propinquiore gradu. Everh. dier. loc. Aldus Q falvo aliorum Judicio ) ge-advifeert binnen ''s Hertoghen-bofch op den 29. Martij 1672. Onderteekent Gisb. van Hamels Henr. Vloots. Ghefien by den onder-ghefchreven de voorftaande queftie metten advife daer op geformeert, ende alles foo de gefchreven Rechten, als Coftuymen der Stadt ende Meyerije van 'sHertogen-bofch dien aengaende nader ge-examineert, fouden ons conformeren metten felve advife, om redenen by de Heeren gepreconfuleerdens ge-allegueert, ende dat foo veel aengaet de voorfchreve generaele palTagien van Recht ende de generaele Coftuymen der Stadt ende Meyerije voorfchreve ende voor foo veel in de Dorpen gheen particuliere andere Ufantien , Coftuymen ofte Herbrengen en zijn aengenomen. Maer terwijl in de voorfchreve cas de queftie ofte vraghe valt, over goederen onder de Baronye ' van Boxtel geleghen, ende dat aldaer ofte binnen É de felve Baronye van oudes is her-gebracht, dat in materie van fucceffie ghenomen wordt reflexie op de Stock-goederen, om die te volgen de zijde daer af die gekomen zijn, juxta regulam Iuris, quod pa- \ 'W 2 terna Ander Advies op dezelfde Cafus-pofitie en vraage, Tot gtondflag «e.ende de Coftuyme onrsnt Stokgoederen. Dis de zyde hou. en, daar ze van daan yn gekomen.,,  En te Boxtel toi nu tie onderhouden is, En daaromme d, "image tegen hei voor gaande Advies leand woord. 164. Naer den Landt-recht terna pater nis, materna maternis advolvantur, Ende van wekken Regel oft Coftuyme oock gefproken wort by Gudelin. de lur. novijf. lib. 2. cap. 15. circa finem in verbis; fingulare moribus hodiernis circa fuccejjionem obtinet Mud inprimis, ut bona fequantur lineam, d qua provenerunt, ac eos fotos, qui funt ejus linea, ut non indijfer enter proximus quilibet, verum is, qui proximus reperitur ex ea linea in bona ifta fuccedat. Idem Chriftin. ad Confuet. Mechlin. tit. 16. art. 12. 6? addit. ibid. ghelijck de felve Coftuymen binnen de voorfchreve Baronye in viridi obfervantia is niet verfcheyde gewijsdens ende turben beveftight, onder anderen in eene Proceduere voor Schepenen van Boxtel ghehanghen hebbende Anno ij?2. Item in een Proces gewefen in den Jaere iöio. tuffchen Jan ende Gerart Gebroederen, Soonen van Willem Jan Peters Aenleggeren ter eenre, ende Evert Aerts Gedaeghden ter andere , fcijde,/00 foude verduncken , dat de voorfchreve overledens Jennekens Goederen, die van Gerit ' Gerits haren Groot-vader gekomen 2ijn,by Arien ende twee Kinderen van Meriken alleen moeten gedeylt worden, met uytlluytinghe van Peter ende Anneken voornoemt , als wefende ftock-goederen van Gerit Gerits gekomen , foo moeten die des fèlfs Maeghfchap ende Defcendenten oock alleen voL  van Boxtel. volghen, waer onder Peter ende Anneken niet konnen gereeckent worden, die tot Groot-vader gehadt hebbende. Hendrick Molengraefs, gheen Bloedverwanten van den voor-noemden Gerit konnen gefeydt worden, ghelijck wel die voornoemden Adriaen, ende twee Kinderen famentlijck met die voorfchreve Jenneken den voor-noemden Gerit Gerits tot Groot-vader gehadt hebbende. Aldus ( falvo meliori Judicia ) ge-advifeert binnen 's Hertoghen bofch den 2. Jw.rij 1672. Onder-teeckent T: van Nyebojf, jf: van Affoirden. Ghefien by de onder-ghefchreven de voorllaende queftien ende advifen daer op geformeert, foude my om Redenen ende exempelen daer by ge-allegueert metten Heeren Pr^-advifeurs conformeren, ende van opinie zijn, dat Goederen tot Boxtel geleghen moeten volghen de zijde, waer van de felve gekomen zijn, fonder eenigh reguart te nemen op den 9. Articule van de Coftuymen defer Stadt, onder den Tijtel van Verfterfreniffe, dewijle den felven Articul binnen de Baronye van Boxtel en Gemonde, al waer een contrarie Coftuyme longo ufu is ge-introduceert, gheen plaets en heeft, gelijck 't felve getuyght Dotlijf. van Someren in notis Juis additlum Art.nonumy<\m tradit. inBaronia de Boxtel w 3 & Derde Advies op dezelfde Cafus pojïtie. Inscelyks gegrond op de Co/luymen van Scokgoederen, y?ry. Aig met hst Cojlnmie? recht van 'sÉofcb.  ï66 Naer den Landt-recht van Boxtel. Men kan te Boxtel Goeden en Erven, en daar door de Naderfchap beletten. * Goeden en Erfven zodanig &c. Door Hoven en Erven kan men te Boxtel de vernadering voorko» men, anderfints, wanneer de opdragt eenvouwig ter Secretarye gefchied, heeft hier de Naderfchap, even als binnen 's Bofch plaats, zie van Someren op de Cos. tuymen van 's Bofch Tit. 11. Art. i. Te Asten, daar Kuyks-Regt gevolgt word heeft vernadering . van goederen , die openbaarlyk verkogt, en geen Leenen zyn, in het geheel geen plaats. Het Hoven en Erven over de Dingh. banken van Bergheyk , Eersel , en te Lommel word door den Raad van Staate met den Houtfchat in deler voegen verpagt : 3, dat de Pagters voor yder Par„ ceel, dat zy Hoven en Erven, „zullen genieten 12.ftuyv:2on. „ der meer, en , des verzogt wé„ fènde, altoos daar toe moeten „ vaceren : En dat die van de We t „ in dien gevalle de Jura van „ een dubbeld Transport mogen nemen. " Ordonn: op den HoutJcbat van den 7, February 1766, Art. 26. & Gemonden ditlum Articulum nonum non habere locum, & obtinere regulam, quod paterna paternis, materna maternis cedant. Wekken Reghel niet alleen in dele Provinciën , maer oock in Vlaenderen ende Burgundien is gerecipieert} Tefle Burgundo ad Confuetudines Flandrice tracl. 13. num. 22. 22,. 24.. & Grivell. decif. Dolan. 109. per totum : ende mede op groote redenen is gefundeert, ne videlicet bona flirpem faam deferant, 6? in alias migrent familias. Aldus ( falvo meliori Judicio ) ge-advifeert binnen ,s Hert ogen-bofch den 3. Juny 1672. Onder-teeckent H: Copes. Ende ftaet te noteeren dat den Vercöoper binnen Boxtel d' Op-dracht van Erf-goederen kan * goeden ende erfven foodaenigh dat als-dan egheene Vernaderinghe plaets en heeft. jj£  De Successie van Empel. DE SUCCESSIE VAN E M P E L. lot Empel valt af-deylingne door het fcheyden van den Bedde van alle de gereede ende ongereede goederen tuffchen den Kinderen ende den Langhft-levende, blijven ieder meefter van lijn helfte , ende de Kinderen ftervende voor den Langhft-levende compt f op de Ouders, ende ingevalle de Ouders hun begeven tot anderen Houwelijck ende egheen Kinderen en verwecken, foo co- By 't fcbeuren van bet bedde der Ouders vak 'er afdeyling. Succejjle der Ouders aan hunne Kindeten. Herbuuwde Ouders zonder NaHndeien ftervende valt 'er vièderom afdeylinge. • Successie van Empel. Voorheen heeft men alhier van onheugelyke tyden , altyd ge. volgt het * Verfterfrecht der Stad en Lande van Heusden, 200 als onder anderen te zien is in zekere Verklaring Turbsgewyze voor Schep, nen van 's Bofch afgelegt ( te vinden in het Boek der Twben al iaar No. 47 ) en aangeteekent wort by Ger: van Someren in ct>m: Mf- ad Confuit. Buscoa. ad Injcript. en nog geadvifeert is door den onvergelykelyken Advocaat, wylen Mr. W: C: Ackersdyck , op den 14. Fe. bruary 1748. * Dit Heusdens Verfterfrecht vind men bySiMON van Leeuwen RoornjsbHollands-Recht 3de Boek , 13de Deel, § ro. en by van Zurck Cod. Bat. Art. X. in Not. S 5. t Coomt. vuld aan: de helft der Kinderen.  Ir58 De Successie van Empel. comen de Voor-kinderen wederom af-deylinghe verfoecken, pront lathts in certa certificatione Anne I520.* renovata Anno 1564- * Defe Certificatie luyd woordelyk : COSTUYMEN van EMPEL en MEERWYK. Allen en een igelyk die deefen onfe openen brieven van Certificatie fullen fien ofte hoeren leefen , en befonders den Eerbaaren, Wyfe, feer voorligtigen Schout, Schout en Schepenen der Stad van 'sHertogenboffe, onfe goede Heeren, faluyt: Wy Schout en Schepenen van Empel en Meerwyk doen cont, dat wy houden voor Recht, onfe Banke, foo wanneer een bedde gefcheyden is, dat dat goed dan deylbaar is, te weten Erf goed, gereed goed, Have ende Erve, en alles dat daar is, en als dat goed gedeyld is, foo mag een iegelyk fynen wille met fyn goed doen, en dat een Man ofte Vrouwe, die getrouwt fyn fterven, fonder wetachtige geboorte,foo moogen die Kinderen komen en haaien nog eens de helft van die Goederen, en ofte eenige Kinderen fterven ,eer dat bedde gefcheyden is,datverfterft op Vader en Moeder, en dat de Doode hand met de Levendige niet deylen fal, het ly dat hun dat gemaakt word, en dit houden wy  De Successie van Empel. 16*9 wy voor Regt onfer Bancke van Empel en Meerwyk, en dat onfe Ouders dat gehouden hebben voor regt, en onfe voorouders dit gehouden voor regt, en alfoo Ufeeren wy dat nog en houden dat voor regt onfer banke vooril, wy onfe Nabuurs, te weten Kerkmeefteren, Heyligen Geestmeefteren, Dirk de Rover, Aart Otterlincfen, Gerrit Willemfe, Mattys Claafen, en voords de Gemeyne Nabuuren, item Aart de Koek Dirkfen oud fynde 6$ jaaren,Claas Gofarten van Weer, als Schepen, oud fynde 66 jaaren, Jacob Lambertfen, als Schepen, oud fynde 5? jaaren, Jan Claafen, als Schepen, oud fynde £0 jaaren, Tieleman Gerritfen, als Schepen, oud fynde 4.0 jaaren, Hendrik Joost Hendrikfen, als Schepen, oud fynde 40 jaaren , Jan Wouters, als Schepen, oud fynde 40 jaaren, en dat voorfchreven is ons regt van Empel, en dat houden wy op onfen Eed. In kennilTe der waarheyd foo hebben wy Schepenen des Dorps voorfchreven onfe Zeegel ons gemyns Schependoms aen deefen opene brieven doen hangen in 'tjaar ons Heeren 1 $29 den 29. Dag der Maent Septbr. en was daer aan uythangende de voorfchreven Zeegel in groene Wasfe, Onder/font dat deefe Copie accordeert met de Origieele beX fee-  :ïyo De Successie van Empel. feegelde acte en Coftuymen der Heerlykheyd Empel en Meerwyk, gefchreven in parcement van den dato als boven, attefteert Mattys van den Anker* Notaris openbaar en Secretaris teegenwoordig deler felven Heerlykheyd: des ten oirconde deefe by my onderteekent. was cnderteeckent Mattvs van den Anker. RECH,  Rechten en Cost: van Heeze en Leenbe> i?i * R E CHTEN E N COSTUYMEN VAN HEEZE en LEENDE. Allen den geenen, die defe onfe opene brieven fullen fien, ofte hooren leefen, faluyt ende dilectie, Wy Tileman Gyben, Hendrick Philips, Jacob Vaems, Peter Gooyarts, Hendrick Leenen, Adriaan Gobbels en Cornelis Vircx, Schepenen van Heeze en Leende, tuygen onder onfen geraeynen Segele, doende cond allen luyden , certificerende voor die gerechte waarheyt, dat wy dezen nabefchreven Coftuymen en Ufantien hebben bevonden in der bancke van Heefe en Leende by onfen voorSchepenen onderhouden in hender tyd, ende die wy ten tyde wy Schepenen fyn geweeft hebben naergevolgt ende onderhouden ende begeeren X 2 t'on- * Doordien deze Coftuyrnen woordelyk overeenkomen met dat pandt leveren fy den geenen die 1G1 TYlQ 1 ,e RQnthren heffende 18 ende maenende, welck fy haelen op fijn onder-pandt, waer af elck schepen heeft een blanck, ende den Vorfter een Ende i * . 1 Proceduure hy Briefiezinge. Jura desvoegens verfcbuldigd. Van jPandbalinge,  Vervslg vin Pre* eiduttre by Evim. Vet der vervolg van Eviüie. tj$ Costuymen ende Usantien Art: y. Ende dan komt die Heffer des Pachts ende brenght dat pandt in Recht, fijn drie Genechten achter malckanderen volgende, ende ten derden Genechte wijfen die Schepenen door maenüTe des Schouteths voor Recht, dat N. die Heffer des Pachts dat pandt bieden fal den ghenen daer hy dat af gekreghen heeft, vindt hy hem binnen mijns Heeren Landen, ende en vindt hy hem niet foo fal hy 't hem -bieden tot fijnen geweer, heeft hy een geweer, ende heeft hy egeen geweer, foo fal hy 't hem bieden aen den Rinck van der Kercken, wordet gequeten hy fal 't fijn nemen, ende en wordet niet gequeten hy fal 't verkoopen voor 't geen dat hy daer aen heeft, ende fetten hem den los op den derden dagh ende al met goeder-waerheyt, welck bieden moet gefchieden drie dagen voor 't naefl-volgende Genecht, ende daer af hebben die Schepenen elck een blanck ende die Vorfter oft Cooper een blanck. Art. 6. Ende dit aldus gedaen wefende, ende als dat pandt geboden is den geenen die defe Geit Renthen oft Rogh Renthen fchuldigh is, ende brengende 't felve pandt in Recht, foo gebiedt die Schouteth van 'sHeeren wegen den Gelder oft Gebruycker van den  der Heerlykheyt Geldrop. ivf den felven onder-panden op eenen feeckeren peen, waer af die Schouteth heeft feven fluyvers, ende indien defe Gelder oft Gebruycker van den onderpande niet en laet fijn bruycken, foo gebiedt die Schouteth hem af op eenen meerderen peen andermael, ende defe op-wenninge aldus gedaen zijnde foo verhuert defe Eviótoer ( foo verre hy wilt) 't felve onder-pandt een jaer ten hooghften in prefentie van Schepenen, ende 't felve onderpandt, als dat een jaer verhuert is geweeft, ende het jaer van verhueringen is om gaen, ƒ00 gaet defe Heffer ende Opwinder, ende doet het felve Onder-pandt drie Sondaghen achter-malckanderen volghende ten Boslêhe ter payen veylen ende verbieden om ten hooghften te verkoopen, aflignerende die Herberghe ende den dagh, daer defe Op-winder op 't felve Onderpandt fitten fal om ten hooghten te verkoopen, desghelijcken foo moet oock die Evictoer oft Op-winder 't felve Erf oft Onderpandt oock in der Kercken van Geldrop, oft daer-men fulcken veylinge gewoonlijck is te doen, den Vorfter openbaerlijck drie Sondaghen achter-malckanderen volgende doen veylen , aflignerende die Herberge ende den dagh, dat men daer op fitten fal om ten hooghften te verkoopen ghelijck 't ten Boffche ghedaen is, dattet accordeert op eenen dagh, ende ten felven daghe Y fal Verbuuring in caH van Evittie. Finaals Veylingt.  fan Proctduwe in perfoneele Aüie. Dagvaarding. Eyjcb. Jnvaoordt 37S CoSTUYMEN ende Usantien fal die Eviótoer oft Op-wind er op 't felve op-ghewonnen Erve in prefentien van twee Schepenen van der Bancken (fitten) ende verkoopet openbaerlijck ten hooghften ten aenkomen ende af-gaen van alle Man, ende laet openbaerlijck daer af eenen fiagh uyt-gaen jnet uyt-ganck van eender bornender kerflen. sg ■ . 3t5... 1, , ï Om Geldschulden ende andere AÜien >* met Recht te vervolgen. ■' ïf&W^Ï'.to$V®&* m-l "5? iS Item een Creditoer oft die gheene, die wettelijck Schulde oft Aótie ende oorfake op eenên anderen heeft oft pretendeert te hebben, die gaet ende doet fijnen Schuldenaer, daer hy defe Actie.oft fchulde op heeft, by den Vorfter dagh doen 'sdaeghs'te voóren goets tijdts met der Sonne-ichyn voor het Genecht voor hoeft, ende anders niet, oft tot fijnen geweere met proteftatien van Schepenen, ende defen dagh aldus gedaen zijnde ƒ00 komt defe Aenlegghere ende gheeft fijnen Verwerdere Ticht ende Aenfpraecke ten naeften Genecht-daghe, ende dan is defe verwerdere gehouden ende verbonden, foo verre die fchulde is bedragende onder de thien gulden mede te antwoorden, oft wort met eenen leften Vonniffe gecontumaceert ende verfteecken tan antwoört; maer gedreeght die fchulde meer dan thien  Heerlykheyt Geldrop. thien gulden, oft datter den Eedt in geleghen is, foo heeft die Schuldenaer dagh van beraedt veerthien daghen, om ten naeften Genechte te antwoorden , ende indien hy dan niet en antwoort foo wordt hy gecontumaceert oft verfteecken met eenen leften Vonniffe, ende indien een Verwerdere wort gecontumaceert oft verfteecken met eenen leften Vonniffe door quahjck toefien, oft dat hy wettelijcke oirfake heeft, ofte en konlte niet prefent gewefen om te antwoorden, die magh gaen ende prefenteren kosten van Retardatien (foo verre daer eenige zijn) ende midts weygeringhe van ontfangen magh hy de felve koften ftellen onder die Weth met prefentatien te meerderen ende te minderen nae Taxatiën van Schepenen, ende midts foo doende wordt die felve gecontumaceerde ontfanghen in Recht. Art. 8. Item als daer Aenfpraecke ende Verantwoorden gebeurt fonder Contumacie, ende Lis is gecontefteert, foo exhibeert die Aenleggere Replijcke met eenen Genechte, ende die Verwerdere exhibeert Duplijcke oock met eenen Genechte fonder meer Genechten daer op te hebben. Art: o. Nae' defen foo leydt die Aenlegger principael waerheydt, op wekken termijn die Aenleggere va. Y 2 heeft Fan Contumacie Re. en Duplieeh Termeynen in (as i Tboon.  Termeynen op Repiocben en Salvatien. Van Jluyten in ?iaake. 180 Costuymen ende Usantien heeft drie Genechten , ende indien hy kan een wittige oorfaeckege-allegeren, foo wordt hem den vierden termijn ex gratid toe-gelaten, ende als die Aenleggere fijn principael waerheyt heeft geleydt, foo leydt die Verwerdere oock fijn principael waerheydt met drie Genechten, als die Aenlegger heeft gedaen, ende, indien des noodt zy,foo wordt hem het vierde Ghenecht ex gratid toegelaten en gegeven. Art: 10. Daer nae leyden fy fchut waerheydt te beyden zijden die Aenleggere voor, ende die Verwerdere nae, elck met'drie Genechten, ende by dien dattet noodt zy, foo wort hen, ende elcken van hen, het vierde Ghenecht ex gratid geconfenteert nae defen, foo beyde elck hen falvatie; die Aenleggere voor met drie Genechten ende het vierde ex gratid wordt hem toe-gelaten, ende desgelijckx die Verwerdere nae leydt oock falvatie met drie Genechten, ende het vierde wort hem toegelaten ex gratid; nae defen foo exhiberen die Aenlegger op voor een Genecht fijn concluiie, fonder meer Genechten daer op te hebben, ende lluyt daer mede, ende desgelijcken foo exhibeert die Verwerdere oock fijn concluiie op een Genecht, ende lluyt! daer mede in toto, ende begheeren te beyden zijden Vonnis ende Recht, Item  der Heerlykheyt Geldrop. 181 Art: ii. Item dan aengaende der materiën van Reconventien is geordonneert ( ghemerckt de felve in onfer Bancken niet veel geufeert en is) dat die Aenleggere reconventionael (foo verre het twee verfcheyden faecken zijn die conventie ende die reconventie, die een niet uyt den anderen fpruytende) fal gehouden ende verbonden zijn den Aenleggere conventionael dagh te doen doen by den Vorfter, eer hy hem Ticht ende Aenfpraecke fal moghen geven in materiën van reconventien, ende dan fullen die Schepenen die faecken moghen eenen vonniffe hellichten, of die materie conventionael voor, ende die materie reconventionael nae, foo fy dat fullen bevinden na Recht tebehooren, nae ghelegentheydt van der procedueren, fonder dat fy gehouden fullen zijn , dat t'eenemael te moeten vonniffelijcken hellichten, ghebruyckende daer inne henne discretie. Art: 12. Item ende indien daer een vonniffe is gewefen ten achter-deel van den Aenlegghere oft Verwerdere, ende defe, die fuccumbeert oft verheft, wilt fegghen, dat hy gegraveert is metten felven vonniffe, foo magh defe Succumbent contradiceren midts dagh ende Recht daer tegens te nemen, ende hem Y 3 den Reconventie. Contmdititt,  Appel naar 's Bofcb. 182 Costuymen ende Usantten den dagh ende Recht by den Schouteht gefet zijnde foo moet die Triumphant den Succumbent licht ende Aenfprake geven ten naeften Genechte in materie van Contradiclien, ende dit aldus gedaen zijnde, foo heelt die Verwerdere in deler materiën van Contradictien dagh ende beraet om te antwoorden ten ierften Genecht-dage daer naeftvolgliende, ende dan moet hy antwoorden op 't verlieeck, ende dan procederen ly voorts in defermaterien van Contradictien van' Genechte tot Genechten foo fy in die ierlle inftantien ghedaen hebben, ende. indien dele Contradi&eur ander-maelgeraeckt te fuccumberen ende te verhelen, foo brueckt hy feventhien ponden, die thien ponden voor den Heere ende diefeven ponden voor die Schepenen, ende fal eens dagh hebben ende niet meer, want die eens dagh heeft gehadt en magh niet andermael dagh hebben, noch oock en magh niet geftaen in materiën van Contradiclien met te ftellen kosten van Retardatien. • Ar|: «1,$;, ;Item indien daer een VonnilTe is geweien ten achter-deel van den Aenleggere oft Verwerdere, ende die Succumbent wilt leggen te wefen gegraveert met den felsen Vonniffe, foo magh hy binnen thien daghen appelléren aen die Eerweerdighe Hee-  der Heerlykbeyt Gbldrqp., ipj Heeren Schepenen van VHertogen-BoiTche als het wettigh immediaet O ver-hooft, ende moet defe Appellatie verheffen binnen dertigh daghen met Geit pandt ende Borghen, fettende foo veele gelts die Appellant,daer.men 't felve Proces mede magh brenghen aen 't Hooft, ende aldaer die Heeren betaelen ende weder laten komen, ende den Schrijver loonen van fijn fchrijven, ende binnen dertigh daghen hem bedwinghen hoe hy aen 't Hooft foude komen, ende anders is" die Appellatie nul, machteloos, énde van onweerden, ende moet die Appellatie fijnder Conter-partyen den behoorlijcken weete doen doen by den Vorfter, foo verre Appllatus niet teghenwoordigh en is geweeft doen hy appelleerde, binnen behoorlijcken tijden. Hl ,vs rjjjsh.iB ioï.-iMjr\.«fléoow Jci mïy n^iasBicl Ende indien die Schepenen 't felve Proces niet wijs oft vroet en zijn , om daer af een klaer Vonniffe te wijfen, foo wijfen die (Schepenen dat aen het Eerweerdigh Over-hooft die Schepenen van 's Hertogen-boffche,om daer af geleert te worden, ende dan foo moeten Aenleggere ende Verwerdere te famen foo vele gelts letten, daer-men 't felve'Proces ofte- leeringhe mede betaele aen die Eerweerdighe Heeren > overdraeghe,ende weder laetkomen. item Hoofdleringe,  184- Costüymen ende Usantien Verflerf.Rcebt, Remifs. Niet te d'enen van Scbriftuuren zonder dezelven daadwerkelyk $ver te geven. Jura ter Rolle. Art: ij. Item in Verft erf van Goederen in de nederdaelende linie, opgaende linie, ende collaterael, daer gebruyctmen in die Bancke van Geldrop het Recht foo men 't in anderen Bancken van Peelandt ufeert, ende anders geen fonderlingh Recht en ufeertmen daer af. Art: 16. Ende want nu is in deler Bancken bracht, dat die Aenleggere dient van aenfpraecke, ende die verwerdere van antwoorde, ende oock van waerheden, als principael waerheydt, fchut waerheydt, oft ppck falvatie, fonder die fchriftelijck te exhiberen, oft over te geven, is daeromme geordonneert, dat die gheene, die alfoo dient, het zy van aenfpraecken, van antwoorde,bf waer af dattet zy, fal gehouden ende verbonden wefen 't felvé in fcriptis over te gheven drie daghen voor 't naefl-volghende Genecht, of foo langh daer voor, dat die Wederpartye daer af goedt tijdts copye magh hebben, ende by foute van dien, foo fal 't foo veele wefen of hy 't niét gedient en hadde. Art: 17. - Item die yet gheteeckent wilt hebben in 't Memoriael oft verbael moet gheven van elcken teeckenen eenen halven ftuyver half voor die Sche- pe-  der Heerlyicheyt Geldrot. i8j penen ende half voor den Secretaris. Ende van elcken Aften, het zy van Vonnis, Appoinftement oft van Contumacien, geeft-men twee fluyvers, half voor die Schepenen ende half voor den Secretaris, ende van Contumatien door't lefle Vonniffe geeftmen eenen fluyyer, half voor die Schepenen ende half voor den Secretaris. Art: 18. Item van Brieven te maecken geeft-men van elcken Brief drie fluyvers, van een Procuratie of Certificatie gheeft-men fes fluyvers, ende van eenen Vonnis-brief gheeft-men neghen fluyvers, ende van den los, die nu in die Conflitutie-brief getoghen wordt, daer af gheeft die vercoopere eenen ftuyver. Art: 19. Ende wanter nu veel verfuecken worden overgegeven , is geordonneert, dat indien die verfuecken fulckx zijn, datter die Weder-partye op behoort te worden verhoort, dat-men op fulcke verfuecken niet appoinfteeren en fal, Partye advers en fal ter contrarien daer op verhoort worden, eer-men appoinfteeren fal, ende ook verfuecken, die van fwaeren faecken zijn daer vele aen hanght, oft van duyfleren faecken, dat-men die beflichten fal met dagh ende Recht, met Aenfpraecke ende VerantZ woor- Jura van Znffru* inenten. Van Commicatoire Proceffen.  iS6 Costuymen ende Usantien Dag te zetten tegen een Vonnis, Ap. poinüement, Executie, ê?c behoort al. leen den Scboutb toe. Voorziening tegen onwettig Jlepen van Pmejjen, woorden ende oock waerheden, ende niet met verfuecken desgelijcken als daer Aenipraeck ende Verantwoorden is gebuert, ende komen alsdan met verfueck incidentael datmerr daer op niet appoincleren en fal (foo verre die gheheele faecke daer aen hangt) men fal 't lelve fuspenderen ende continueren tot den eynde van den Proces, ende dat men 't alsdan t' famen VonnilTelijcken hellichten fal. Art: 20. Item dan aengaende van yemanden dagh te fetten tegen een Vonnis, appoinclement verfueck oft Executie, oft waer teghen dattet 't felve zy, dat moet alleen die Schouteth van 1sHeeren wegen, ten waere dat hy den Vorfter oft eenighen Schepen die macht hadde gegeven, ende dat dagh fetten moet gelchieden in prefentien van twee Schepenen, oft ten is van geender weerden. Art: 21. Item het gebuert fomtijdts, dat nae dien Aenfpraecke ende Verantwoorden gebuert is, dat die Aenleggere oft Verwerdere leydt met eenen oft twee Genechten allen 't geen dat hy weet te allegeren oft te produceren, ende lluyt daer mede in toto, begheerende Vonnis en Recht, ende dan komt die Conter-partye, ende wil lijn vol Genechten hebben, op lijn principael waerheyt, op lijn fchut- waer-  der Heerlykheyt Geldrop. 18? waerheyt, ende op fijn falvatie, om dat hy den tuer ende dielay foude hebben , is daerom geordonneert, als die een aldus heeft gefloten in toto, dat die Contre-partye en fal daer naer niet meer hebben dan drie Genechten, ende het vierde ex gratid, ende niet meer, ende fal alsdan gehouden zijn oock in toto te Iluyten, ten waere dat hy wettige oorfaecke hadde den Recht genoch zijnde, dat hy niet gefluyten en konft, ende niet langher dilay oft uytftel te hebben, op dat fy eens ten eynde moghen komen. Art: 22. Item dat niemandt en fal moghen (van weerden wefenden) hem by den Heere te doen fetten in eenigen Gronden van Erven, ende eenen anderen daer af te doen gebieden, fonder voorgaende Vonnifle, ende daer toe gewefen zijnde by Schepenen. Art: 23. Item dat die Schouteth geen gafl-gedingen dingen en fal voor Luyden in der Heerlijckheyt woonende, oft die in der Heerlijckheyt van Geldrop ' Goeden Erf-goeden hebben ligghende, ende hebben aldaer gemechtighden oft Procureurs, mer alleen voorden reyfenden buyten Man, voor Luyden hebbende in hennen huyfèn groote Comenfchappen onder handen* om die te ■ ver volghen, alfoo dat fy Z 2 uyt Niemand zender Vonnis uyt desztlfs goed te zaten. In welke zaaken ï aft gedingen te din* \enï  iS8 Oost: en Usant: der Heerlykheyt Gelrrop. Eikanderen in don Gerechte niet te injurieren. Met geen onhehoor. lyne wapenen aldaar te verfcbynen. Niet te Occuperen zonder Procuratie. uyt hennen huyfen niet en moghen blijven, ende verdèrfrelijck goedt aengaende, oock aengaende faecken daer lijf ende leven aen hanght. Art: 24,. Item dat die gheene, die aen 't Recht te doen hebben, ende aldaer komen, niet en fullen aldaer teghen malckanderen ftaen kijven { malckanderen injurierende met luyder Hemmen , die heel Banck ftoerende, mer, foo dickmael fy fulcks doen , falfe die Schouteth calengieren, hebbende die Vorfters daer toe, dat fy den gheenen , die fulcks doet, terftont fullen af-nemen den hoedt oft ander panden, ende fullen moeten gheven t'elcker reyfen twee ftuyvers, ee'r fy hen panden fullen weder moghen hebben, ende dat niemandt aen \ Recht en fal mogen komen met wapen als met werp-bijl oft dierghelijcken, op die verbuertenis deffelfs wapens oft werpbijls &c. dat hem fal af-genomen worden by den Vorfter. Art: 2$. Item dat niemandt eenen anderen en fal moghen onderftaen aen 't Recht in faecken, die hem principaelijck niet aen en gaen, fonder van den gheenen, die hy onderftaen wilt, te hebben Procuratie, anders fal 't felve onderftaen wefen van onweerden. Was onder-teeckent G y b e l s. UYT.  Uïttrekizel uk de Cost: van Antwerpen.^ f189 ♦UYTTREKZEL UYT DE COSTUYMEN van ANTWERPEN. Tit: 47. Art: 10. Item, na de doodt van Vader ofte Moeders fucceM deren alle de Kinderen ab intêftato f even gelijck in haerlieder Vaders en Moeders Goederen , fonder dat de Mans-perfoon ofte oudtfte Kindt eenigh voordeel heeft voor de anderen. Art; it. Uytgenomen dat § d1 oudtfte Soon heeft voor uyt het befte Ry-paert (behoudelijck dat 'er geen Labeur-paert en is) ende de Wapenen eens tot fijnen lijve dienende, metten Wapen-rocke, in aller manieren als fijn Vader in fijn leven dat gebruyckt Z. 3 ' heeft: * Dit Uyttrekzel behoort tot de Dorpen, waar van de Lyfte hier voor op de Costuymen van Mierde Bladzyde 28. gefield is, namentlyk : Eerfel, Duyfel, en Steenfel. Hoogloon, Hapert, en Cafteren. Bladel, Reufel, en Neterfel. Bergheyk, Riethoven, Wefterhoven, Borkel,en de Schaft, Lommei, Kindeten fuccederen gelykelyk in de goederen bunner Ouders, Preerogativen van den oudften Zoon, Hooge-Mierde, Laage-Mièrde, en Hulfel. t Even gelyk &c. Dit komt over een met de Coftuymen van 'sBofcb Tit. 17. Art. 2. § d'Oudste Zoon. Volgens de Coftuymen van 's Bofcb heeft d'oudfte Zoon aldaar in Allo- diaale Goederen geene Prairo. gative Tit. 17, Art. 2.  ipo Uyttrekzel uit de Verftervenisfe van goederen hebben twee zyden. Succes/ie Collateraal in heel en half bedde. heeft: indien dat 'er is, ende indien dat 'er niet en is, fal hebben fijn Vaders belle Wapen, eens tot fijnen lijve dienende, met oock fijns Vaders Signet en Signet-ringh. Art: 14. Moeten alle llerf-huyfen of fuccelfien ende verfterffeniffen van goeden binnen defer Stadt ofte Vryheyt gelegen, hebben * twee zijden, alfoo dat d'eene helft fuccedeert op de naefle Vrienden van des Vaders zijde, ende d'ander helft op de naefte Vrienden van de Moederlijcke zijde. Art: 1?. Ende indien dat 'er van de j eene zijde niemandt en is , zijn de Vrienden van de andere zijde alleen fuccederende, ende by gebreke van dien zijn Man en Wijf elckandere fuccederende. Art: 18. Ende foo wanneer twee Sufters ofte Broeders van geheelen Bedde elck van hen Kinderen hebben , ende dat de een van de felve twee Broeders ofte Sufters komt aflijvigh te werden, naer-latende een ofte meer Kinderen die daer na oock komt ofte * Twee zyden. Te 's Bofch fuccederen de goederen van eenen Aflyvigen op de naaften in den bloede het zy van 's Vaders, het zy van 's Moeders zyde, Coftuymen van 's Bofch Tit. 17. Art. 4. t Van d'eene zyde niemand is. Zie d'Aantekening op Art. 14.  Costuymen van Antwerpen: ipi ofte komen te fterven fonder wettige geboorte achter te laten, volgen ende fuccederen als dan de goeden by den voorfz. aflijvigen Kindt ofte Kinderen achter gelaten, op den Oom ofte Moeye van den felven geflorven Kindt ofte Kinderen, als wefende de naefte van den bloede in linia collaterali, ende * niet op 't Kindt of Kinderen van den felven Oom ofte Moeye. Art: 20. Item, in fuccefïïe heeft ende grijpt reprefentatie plaets, ende fuccederen in ftirpes & non in Capita * ê in fulcker voegen dat d'Erfgenamen ende Defcen-- { denten, foo wel | in collaterale fucceffien als in den rechten tronck, altijdt flaen moeten in de plaetfe van hare Ouders ofte PrsedecefTeurs, hoe verre datfe oock zijn gedefcendeert: Ende dien achtervolgende Broeders of Sufters Kinderen, deelen in hare Ooms ofte Moeyen goeden ftaecks gewijfe, 't zy dat 'er Oomen ofte Moeyen mede deelen ofte niet, ende de Neven, Pronepoten ende andere Defcendenten moeten ex perfona fua haer Verflervenisfe Haaks, ewyzen by Repra•ntatie in linea Des» enti & CoUateraü. * Niet op 't Kind van denzelven Oom. Dit ftemt in met de Coftuymen van 'sBofcb Tit. 17. Art, 9. uyt hoofde der grondftelling aldaar, bet naajie Bloed erft bet goed, f In Collateraale Suecesfie. Te 's Bofch heeft de plaatsvulling in de Collaterale VerfterfFeniffe in het geheel geene plaats. CosTUTMEN van 'sBofcb Tit. 17. Art. $.  ip2 Uyttrekzel uit de Cost: van Antwerpen. Suecesjie van Ouders aan derzelve) Kinderen. * Ten ware de Kinderen had. den Broeders • &c. Binnen 's Bofch is het Coftumier in het algemeen, dat een Kind, dervende zonder wettige geboorte, en achterlatende eenige goederen , welken aan het zelve met vollen regt toebehoorden, die goederen verfterven op Vader Extract of Moeder, als naafte in den Bloede ; nochtans met den vollen Broeder of Zufter van het overleden Kind. . Costuymen van 'sBojcb Tit. ij. Art. il. in medio. Dan word een halve Broeder door Vader of Moeder uytgefloten. Ibid, Art, 8. haer legitime vry houden, gelijck hen Ouders ende Over-ouders, indien fy noch leefden, fouden moeten gehadt hebben. Art: 21. Item, Vader ende Moeder fuccederen hare Kinderen ab inteftato van haerder zijden, * ten ware dat de Kinderen hadden Broeders, Sufters, ofte Broeders ofte Sufters Kinderen, ofte andere Delcendenten van hen gekomen zijnde. Ende d1 Èrfgoeden niet haefdeeligh, ende Erf-renten in wefen zijnde, onverandert, volgens altijdts ter zijden, alleene daerfe afgekomen zijn.  Resolutie van Appellen. 193 Excrad: uyt het Regifter der Refolutien van de Ho: Mog: Heeren Staten Generaal de Vereenigde Nederlanden. Jovis den 23. Martii 1662. Ontfangen eene Miflive van den Prefident ende Raden van den Hooghen Rade over Hollandt, Zeelandt, ende Vrieslandt, ghefchreven alhier in den Haghe, den 22. defès, houdende refponfive op Haar Ho Mo: Brief van den 4. February 1661. Ende dienvolghens advies op de ftucken by Schepenen, Ghefworens ende Raden Van 'sHertoghen-boffche ter eenre, ende de Schepenen der Vryheydt ende Dinghbanck van Eerfele ter andere lijde over-ghegeven. Waar op ghedelibereert lijnde is in conformité van 't voorfz. advies goet-ghevonden ende verflaen , mits defen af te doen alle de proceduren van executie, metten ghevolge ende aencleve van dien, by de voorfchreven partyen ten wederlijden in 't werck gheftelt, breder ten proceffe ghementioneert, ende in 't reguard van de interjeétien, Aa ende  Eer/el, en alle andere Plaatzen der Meyerye te appelleren naar 's lio/cb, en niet, omiffo medio, di reQ aan den Raade van Brabant, Jp4 Resolutie ende profecutien der appellatien van de vonniffen ende ghewijsdens der voorfz. Vryheydt van Eerfel ende andere plaetfen van ghelycke natuere,gheleghen in de Meyerije van 'sHertoghen-bofch, is ghe.refolveert ende vaftgheftelt, dat defelve immediatelijck fullen moeten ghefchieden, ende gheprofequeert worden voor de Wet-houderen der ghemelte Stadt van 's Hertoghen-bofch , als lijnde de Hooft-iladt der voorfz. Meyerije, ende'* niet direcïelyck, ende Omiffo medio aen den Raedt van Brabandt alhier in den Hage refiderende, lallende jeder een, die 't felve aengaen magh, figh daer nae te reguleren, was gbeparapbeert B. F. Attulert, vtonder ft ont, Accordeert met. 't voorfz. Regifter, Inde was onderteeckent N.. RUYSCH. Inghevolge van defe Refolutie van Hare Ho. Mo. is op den 8. April 1662. aen alle de Dinghbancken van de Meyerije, voor defen tot Antwerpen gheappelleert hebbende, uyt den naem van Heeren Schepenen, Ghefworens ende Raden der Stadt 'sHertoghen-boffche aeriglïefchreven, fich daer nae punócuëlijck, in'treguart van hare Appellatien, te reguleren, ende lijn die brieven gheaddreffeert aen * Niet directelyk aan den pofleflïe te zyn , om de Stad Raade van Brabant. Oirfchot 's Bofch voórby te moeen gaan» niet te min fuftineert in de 6 5  van Appellen. joj aen de navolghende Bancken, als namentlijck Eerfel, Steenfel ende Duyfel, Cafteren, Hooghloon ende Hapert, Reufel, Bladel ende Neterfèl, Lommei, Bergeyck, Rythoven , Weflerhoven, Borkel ende Schaft, Dommelen, Hooghe-Mierde, Leeghe-Mierde ende Hulfel, waer van Copyen flaen geregillreert in het Refolutie-boek van den Heere Penfionaris Copes,fijnde van datoden 8. April 1662. Extrad uyt het Regifter der Refolutien van de Heeren Schepenen, Ghefworens ende Raden der Stadt ?s Hertoghen-bofch, alwaer fol: 230. ftaet als volcht : Vergaderinghe van de Stadt. Vener is 8. April 1662. Erntveile, Wijfe, Voorfienighe, feer discrete goede Vrienden. De Hoogh-Mogende Heeren Staten Generael der Vereenigde Nederlanden, hebben naer ingenomene verfcheydene Rapporten van Heeren narer Ho. Mo. Gedeputeerden, ende oock naer Aa 2 voor-  ■ ïp6 Resolutie voorgaande ghevoordert advijs van 's Lands Advocaten, in de "bekende faecken, tuffchen defe Stadt ende de Dingh-bancke van Eerfel, eyndelijcken op ten 4. February 1661. by Refolutie goet ghevonden, defelve faecke te fenden aen den Hooghen Rade in Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, om advis, welck advis naer examinatie van de wederfijts ftucken ende munimenten op den 23. Meert defes jaers 1662. in harer Ho: Mo: Vergaderinghe inghecomen lijnde, is by Hoogh-ghemelte hare Ho. Mo. gherefolveert ende vaftgheftelt, dat de Interjeótien ende Profecutien der Appellatien van de Vonniffen ende Gewijsden van de Vryheydt van Eerfel, voor defen tot Antwerpen gheappelleert hebbende, ende andere van ghelijcke nature, ghelegen inde Meyerije van 's Hertoghen-bofch, immediatelyck fullen moeten ghefchieden, ende gheprofequeert worden voor de Wethouderen. defer Stadt, als lijnde de Hooft-ftadt van de voorfchrevene Meyerije, ende niet direótelijck ende Omiffo medio aan den Raedt van Brabandt in den Hage refiderende, laftende jeder een, die 't felve aengaen magh, figh daer naer te reguleren, wy .en hebben niet konnen ledigh ftaan, Ü. L. eene Copie autentijck van defe Refolutie ende Decreet van hare Ho: Mo: toe te fenden, met begeeren, dat U. L. die  van Afpellen, 197 die willen in alles punctuelijck naercomen, ende ook aan de Ingheietenen van U. L. Dingh-bancke bekent maecken, op dat alle ongheleghentheden ende inconvenienten in 't toecomende moghen voorghecomen werden, wy können U. L. verders verlekeren , ghelyck wy oock voor defen by onfe Miffive van den 20. December 1660. hebben ghedaen, dat defelve volghens haere Coftuymen ende Rechten alhier fullen ghericht ende gheëxpedieert werden, ende hun oock foo goede corte Jultitie fal wedervaren, als fy van confcientieufe en rechtmatige Rechters fullen konnen verwachten, waer toe ons verlatende fullen U. L. inde protecïie des Alderhooghften bevelen, ende ons fchryven lager ftond Erentvelte, Wijfe, Voorfienighe feer discrete goede Vrienden, noch lager ftond U. L. goede gheneghene Vrienden, de Schepenen, Ghefworens ende Raden der Stadt ]s Hertoghenbolfche , was Onderteeckent C: C O P E S. 'sHertoghenboftche den 20. April 1662. De Superfcbriptie wat, aan de Prefidenten ende Schepenen der Di-igh-bancken van Eersfel, Steenfel, ende Duyfel, leem Cafteren, Hooghloon, ende Hapert, Item Reufel, Bladel, ende iVeterfel, Item Loemel, Item Bercheyck, Rythoven, Wtfterhoven, Borckel ende Schaft, Item Dommelen, ItemHooghe Mierde, Leeghe Mierde ende Hulfel. Aa 3 Extract  ipS Resolutie Extrad uyt het Regtiïer, der Heeren Schepenen van de Stadt van 's Hertogenbofch, alwaer fol: 81. ftaet als volght: Lima den 20. December 1660. Is goet ghevonden over de queftie tuffchen defe Stadt ende die van Eerfel, aen de feven Bancken , in de Meyerije gheleghen, ende voor defen tot Antwerpen gheap'pelleërt hebbende, te fchryven , als volght: Erentvefle, Wijfe, Voorjienighe, feer discrete, ■ Alfoo Adriaen Wynen ende andere van Eerfel, fich uyt eygene drift ende interest vervoorderen tot nadeel, groote onghelegheyt eude onkosten der ghemeene Ingbezetenen onder de Dinzh- bancken in defe Meyerije gheleghe, ende voor defen tot Antwerpen gheappelleert hebbende, de ïaecice aaer toe te airigeren, dat van Hunne Vonniffen, (door dien fy nu tot Antwerpen voorfz. niet meer en vermoghen te appelleeren) niet aen ons  van A P P E L L E N. ipp ons als Wethouderen defer Hooft-ftadt, maer, Ons voorby gaende,aen den Ed. Rade van Brabandt in 's Graven-hage refiderende , foude werden gheprovoceert, ende dat wy verftaen hebben, dat de voorfz. perloonen om de goede Ingbefètenen der voorgemelte Dingh-bancke te abuferen voorgheven, dat , als fy aen ons fouden komen te ap- i^m-icu, jy-ncuen ais aan niet naer liaere Coltuymen ende Antwerps-recht fouden werden gherichteth, maer naer de Coftuymen defer Stadt 's Hertoghen-boiTche, foo en hebben wy niet konnen ledich ftaen, U L. by defen bekent te maecken, ende te verfekeren , dat in de Meyerije defer Stadt vele ende verfcheydene Vryheden ende Dorpen zijn, die ander als Bofch-recht hebben, ende nochtans aen ons appellerende, nieten werden ghefententieert, als naer hare particuliere Colluymen ende Rechten, 't ghene volghens de ghemene Rechten alfoo te moeten ghefchieden notoir zijnde, foo konnen wy U. L. ende allen anderen goeden Inghefetenen der voorfz. Dinghbancken ten vollen verfeeckeren, dat als hare Ho: Mo: ter intentie defer Stadt fullen hebben ghedecreteert, de felve alle volgens hare Coftuymen ende Antwerps-Recht alhier mede fullen ghericht ende gheëxpedieert werden, ende dat aen de felve foo goe-  I zoo Resolutie van Appellen. goeden, korten Juftitie fal wedervaren, als fy vanconfcientieufe ende Rechtmatighe Rechters fullen konnen verwachten, U. L. fullen ons obligeren, dit mede aen andere inghefetenea der meerghemelte Dingh-bancken, daer d occafie fich fal preienteren, bekent te maecken, ende fullen hier mede U. L. in de protectie des Alderhoogften bevelen, blyvende Erentvefte, Wijfe, Voorftenighe, feer discrete Onder ftond U. L. goede gheneghene Vrienden de Schepenen van 's Hertogenboffche, laager ftond ter ordonnantie van defelven, was onderteeckent. C: COPES. Extract  wegens Gemert., 201 Extrad uyt het Regifter der Refolutien van de Ho: Mo: Heere Staten Generael der Vereenichde Nederlanden. Jovis den 8. Junij 1662. ƒ Je Heeren Brakel, ende andere hare Ho: Mo: Gedepden: tot de faken van Gemert hebben gerapporteert, dat haer E: achter volgens der felver Refolutien van den 22. Februarij, 31. Martij, 14. Aprilis, ende 10. Mey, alle leftleden, met ende nevens der Heer Treforier Generaal van Beverningh hadden geëxamineert, ende gerefumeert de Memorie van den Agent van den Hr- Erts-Hartoge Leopold als Grootm1-- van de Duytfche Ordre, rakende het Territoriael different over de Heerlijckheyt, ende het Dorp van Gemert voorn'-, mitsgaders het concept vair accommodement dien aengaende op 't papier ghebracht, ende den 22. Februarij leftleden aen haer Ho. Mo. gerapporteert, dat fy oock mede hadden naegefien, ende geëxamineert de miflive by Schepenen, Gefwoorens, ende Raeden der Stadt 's Hertoghen-bofch, van date den 8. April, ende twee deftincte remonftranB b tien Refolutie ralenie bet veifcbil over de Souverainiteyt van Gemert,  202 Resolutie van Appellen tien op den name van de Claffis van Pedelandt ende Kempelandt den 31. Martij ende 10. May voorn'- in haer Ho. Mo. vergaderinge ingedient, vervattende yerfcheyde redenen, ende argumenten, dewelcke de voorfz. Regeerders van den Bofch, ende Gedept- van den Claffen meenden, dat fouden connen dienen tot adflruftie van haer Ho. Mo. Souverain ghefach, ende recht over de voorfzHeerhjckheydt, ende dat haer E:, de Miffiven ende remonflrantien hebbende geconfereert tegen de redenen, ende Argumenten'albereyts ten proceffe voor de wederzijts gekoorene Arbiters gededuceert ende ingedient, ende daer op hebbende ingenomen het bericht ende advis van 'sLants Advocaten, die de felve fake hebben geinflrueert, in der daet hadden bevonden, dat de voorfz. Mifive, ende Remonflrantien niet een eenighe reden ofte Argument en contineren van nieuwe preuves ofte allegatien, boven ende buyten het geene albereyts ten procesfe is geallegeert ende gededuceert geweefl, ende .dat fy derhal ven fynde voortgetreden tot de examinatie van de fake ten principalen, ende van het concept ende accommodement hier voorgeroert, daer op oock hadden ingenomen de confideratien van den voorgem. 's Landts Advocaten, doende daer Pp een omflandich rapport van't geene uyt de exa-  wegens Gemert. 203 examinatie van de ftucken, ende het voorfz. advijs, aen haer was voorgekomen, WAER OP gedelibereert zynde hebben haere Ho: Mo de voorge- 1 melde Heeren hare Ghedepden: voor de ghenomene moeiten bedankt, ende voorts goedt ghevondën ende verftaen het voorfz. concept Accoord met \ eenighe Ampliatie te approberert, ende t1 arrefteren met verdere authorifatie opgemelde Heeren haere Ho: Mo: Gedepde»:, om twee alleens luydende inftrumenten van te doen drelferen, 'ende de- : felve neffens de Gemachtichde van de Heere Erts Hertogh Leopoldus als Grootm1"- van de Duytfcne Ordre te voltrecken ende te tekenen, foo ende gelijck het felve hier nae van woorde tot woorde ftaet geinfereert. Alfoo tuffchen de Ho: Mo: Heeren Staten Generael der vereenichde Nederlanden ter eenre, ende fyn Hoocheydt den Erts-Hertogh Leopoldus als Grootmr- ende de Heeren van de Duytfche Ordre ter andere lijden queftie ende verfchil ontftaen was, over de Souyerainiteyt van het Dorp ende de Heerlijckheyt Gemert, ende die queftie by wederlijts bewillingh ende fubmiffie finalijck was verbleven ter Decifie van eenighe Heeren Arbiters daer toe verfocht, ende gecommitteert, ende middelerwijlen I oock wederlijts was goetgevonden by amicable conBb 2 . feren- Conccpt Accoord over bet Dorp Gemert,  204 Resolutie van Appellen Die van Gemert zyn, en blyven onderhevig aan bet Appel, en bet Ingebotb van V Bofcb. ferentie te tenteren den wech van accommodement ende van accoord, foo fijn op huyden. den defes jaers 1662. tuffchen Hooghgem: haer Ho: Mo. ende oock Hoochgem: Heer Grootma ende de Heeren van de Duytfche Ordre eyntelijck ■ be- raemt, befloten , ende gearrefteert de Articulen naervolgende. Ende voor eerft dat haer Ho: Mo: aen Hooghgem: Heere Grootmr- ten behoeve van den Heeren van de Duytfche Ordre abfolutelijck fullen afftaen ende cederen de fuperioriteyt, ende Souverainiteyt over het voorfz. Dorp ende Heerlijckheyt van Gemert, in voeghen dat de felve fal worden verclaert, ghelijck die verclaert wert by defen aen te komen ende te competeren de voorfz. Duytfche Ordre, onder het R. Rijck ende dat Hoochghem. haere Ho. Mo. geenerhande referve van fuperioriteyt ofte Souverainiteyt daer op en houden, ofte op nieuws fiillen willen pretenderen hoedanich defelve oock fouden moghen fijn genaemt, behoudelijck alleen, dat die van Gemert fullen blyven fubject het # Appel ende Ingebodt van den Gerechte der Stadt 's Hertogen Bofch in voegen ende manieren als het felve * Appel. Voor eenige Jaaren heb. waarover de door Stad 's Bofch ben die van. Gemert niet de wel hy Hun fjoog Mog. klagten • Orgineele ftukken in cas d'Ap. gedaan, maar tot hier toe on* pel naar 's Bofch over gebragr, afgedaan gebleven zyn, maar fiegts Copyen derzelven t  wegens Gemert. 205 felve tot noch toe is ghebruyckt , ende geobferveert geweeft, maer nochtans wederom met dien verftande dat haer Ho: Mo: daer uyt nu ofte in toekomende tijden niet en fullen moghen afmeten ofte infereren eenigerhar.de Souverainiteyt, ofte fuperioriteyt, dewijle daer van volkomentlijck is gerenuntieert, ende wert gerenuntieert by defen. Ten anderen, dat de Hoochgem: Heer Grootmrde Heeren van den Duytfche Ordre generalijck ende den Commandeur van Gemert in der tijt fpecialyck nu en voor altoos in toekomende in het voorfz. Dorp van Gemert fullen moeten toelaten ende gedoghen de vrije publijcque Exercitie van de ware Ghereformeerde Chriftelijcke Religie, ende tot dien eynde aldaer felfs, ende tot haren coften fullen doen beftellen een bequame Capelle ofte andere, gelegentheyt tot Exercitie van den voorfz. Gods-dienft, midtsgaders een bequame wooninghe tot verblijf van den Predicant, midtsgadere een Huys voor de Perfoon die 't Cofter ende Schoolmeefterfchap fal bedienen, gerequireer-t tot contentement van haer Ho; Mo: midts dat aen de Heeren van de Duytfche Ordre wederom fal blyven gereferveert het recht van Patronaetfchap, om 't elckens precife binnen den tijt van twee maenden een bequaem Predicant tot den voorfz. GodsBb 3 dienft  2o6 Resolutie van Appellen dienst té prefenteren ende voor te ftellen, de welcke nae examinatie door de naeft ghelegene Gallis te doen, by haer Ho: Mo: fal werden geapprobeert, ende foo vervolghens geinftalleert, ende bevellicht nae d'ordinarife ende ghebruyckelijcke maniere, ende dat het onderhout van de voorfz. Predicants woonihghe fal flaen , ende blijven, tot coften ende laften van haer Ho: Mo: des hebben Hoochgemelten Heer Grootmr- ende de Heeren van de Duytfche Ordre oock hier beneffens belooft gelijck belooven by defen, die Ordre altijt binnen den Dorpe van Gemert voorfz. te houden, ende te doen onderhouden, dat geenerhande Cloofters van geordende Priefters, Monicken, ofte andere religieufen aldaer fullen worden aengeftelt ofte ghedoocht, ende voorts die voorfieninghe doen dat die gene die fijn, ende profeilie fullen willen doen van de ware Gereformeerde Chriftelijcke Religie als voorfz. nu ieghenwoordich ofte die in het toekomende haer aldaer fouden moghen bevinden, foo in wooninge als exercitie van de voorfz. Religie als vooren fullen blijven onbecommert ende onverlet, ende eyndelijck dat haer Ho: Mo: in manieren als boven van haren eyfch ende conclufïe voor de gemelde Heeren Arbiters in lite gedaen ende genomen renuntierende ende het Souverain ghefach over het voorfz. Dorp  wegens Gemert. 207 Dorp ende de Heerlijckheyt Gemert aen de Heer Grootm ende de Heeren van de Duytfche Ordre cederende, defelve boven het geene voorfz. is aen haer Ho: Mo: in drie termijnen fullen betalen een fomme van veertien duyfent gulden te furneren, onder den onfanger Gerl. Doubleth alhier in den Haghe in goeden ghevalueerden gelde het eerfle derdepart over fes maenden nae date defes, ende de twee refterende derdeparten t'elckens een jaer daer naer met defen verftaende, dat haer Ho: Mo. tot het effect van defen niet en fullen blijven gheobligeert, in cas de voorn: Termijnen op de precife tijden als vooren niet en fouden werden voldaen, aldus gedaen ende hier van gemaeckt twee alleens luydende inflrumenten den * De Heeren Gedepden- van de Provintien van Gelderlant, Vriellant, Over-Yffel ende Stadt ende Lande hebben in de bovenflaende conclufie gheconfenteert op 't behaghen van de Heeren hare principalen. RECH- * Het Concordaat is van den T4. Juny 1662, te vinden in het Groot Placaat Boek Vol: 6. Bladz. 303. En word, naar gewoonte met veele naauw- keurigheyd, degebeurrenis verhaald door den lieer Mr j.'H, van Heurn in de Ëiftoriè der Stad en Meyerye vai. 'sBofcb yle Deel, Bladz. 13.cn 121. tot 125.  2o8 Rechten ende UsaNtien R E C H T E N ENDE USANTIEN VAN HET SOUVEREYN LEENHOF van BRABANT, Gelyk defelve by Stadhouder en Manneii van Leene, ter Ordonnantiën van den Hertogh van Alba, zyn ten Hove geëxhibeert. /jlfoo fijne Excellentie den Hertoghe van Alba -*--*- hadde by bèflotene Brieven, gheaddrejjeert aen den Stadt-hmder van den Leen-hove van Brabant, in date den 24.. dagh der Maent Mey, in den Jare 1^70. left-leden, belaft ende gheordonneert, te doen, met rype deliberatie ende advys van tfoudfte ende gheëxperimenteerfte van den voorfz. Leen-hove, maken een Recueil van de Ordonnantiën ende provifien, voortyden op 't ftuck van de Leenen ende faken van den felven Leen-hove van Brabant gemaeckt ende gbe~ publü  van het Leenhof van Brabant. 209 publiceert, midtsgaders van de Coftuymen ende XJfantien meeft gheherbrocht, ghebruyckt, ende gbeapprobeert op 't felve ftuck, voeghende daer by fyn advys ende 't heure, van het gene gheraden foude zyn te interpreteren, te veranderen, oft toe te voeghen, ende dat in aller haftigheyt. ende diligentie, om 't felve ghedaen, fulcken refolutie dien aengaende ghenomen te worden, als bevonden fal worden te behoiren. Soo is 't dat den voorfz. Stadt-houder, ende dry oft vier van de oudtfte PraSiifynen van den voorjz. Leen-hove, hebben gheraemt, ende geadvifeert, onder correStie ende verbeterniffe van fyne Excellentie , de Poinclen hier naervolgende, met oock alle de meefte ge'ufiteerde Coftuymen, ende Ufantien van den voorfz. Leen-hove. Art: 1. Art: 1. IN den eerften, op dat /mprimis ut Vicario tanto den Stadt-houder ghe- *~ commodius ferviretur ah voegelijcker foude mogen aliquot Senioribus Beneficigheaient worden van ee- ar'ns diclae Curice, ad manighe Ouderlingen van jorem caufarum acceleraties. Leen-mannen van den onem <5?- confervationem juvoorfz. Hove, tot meer- rium Sua Majeftatis ceu dere voorderinge van de Ducis Brabantiae, uti 6? Saken, ende conlèrvatie ad confervationem jurium van de Rechten van fyne ipforum Subditorum tS? Majefteyt als Hertoghe Partium collitigantium, van C c Ex- Hoe, ende tot wat *etal de Eecbtets van ien Leen bove beboo • ren aangeftelt te wor. ien.  ■ aio Rechten ende Usantien van Brabant, met oock tot beter bewaringe van de Rechten der Onderfaten ende Partyen litiganten, foude fijne Excellentie mogen alfumeren, ende ordonneren twee oft dry ordinarifle Leen-mannen ende Rechters van den Leen-hove van Brabant, van de oudtfte Advocaten , Pradifynen, ende andere die daer toe alder-nutfte ende bequaemfte by den voorfz. Stadt-houder fouden bevonden worden , ende dat by, ende onder commiflie van fijne'Majefteyt, met alfulke Wedden, ende Gagien, als fijne Excellentie foude goetvinden, ende altydt met vryigheyt van Accyfen binnen BrulTel, ende diergelijcke Exemptie, als de Heeren van den Rade zyn ghenietende. Des Excellentie fua permijfum ejjet ajjumere duos aut tresordinarios Beneficiarios, & Judices _ Curia Feudalis Brabantia, ex fenioribus Advocatis, Praclicis aliisque, qui ad boe per Vicarium capaciores judicabuntur, idque virtute commis. fionisSua Majeftatis, mediatite bonorario pro ut dicla Exellentia vifum fuerit, qui & immunitate abAcci/iis aliisque Jimilibus exemptionibus, non alitev quam ipfi Conjiliarii, fru~ entur. Umfs*  van het Leenhof van Brabant. 211 Art: 2. Des foude fy, ende elcken van hen, celTerende alle wettige beletfels, gehouden zyn te compareren tot alle ordinarilTe Ghenecht-daghen, ende in alle andere Vergaderinghen van den Leenhove voorfz. daer toe fy gheroepen foude zyn. Art: 3. Sonder dat fy oock als Advocaten fouden mogen meer dienen in eenige Saken, hangende in 't felve Leen-hof, oft die apparentelijck by appel, oft anderlints, daer fouden mogen komen. Art: 4.. Souden voorts in allen faken van Officien van van fijne Majefteyt, als Hertoge van Brabant, ende insgelijcks van arme en Art: 2. Unusquisque eorum, cesfante legitimo impedimento, tenebitur comparere in omnibus or dinar iis confesjibus, aliisque congregationibus Curia Feudalis, cumfuerint vocati. Art: 3. Nee poterunt patrocinari in caujis coram dicJa Curia < ventilantibus, vel apparen- 1 ter per appellationem aut aliter ventilaturis. Art: 4. In caujis Officiorum,fuboek Deel i, Buk 2. Zïf, 5. Cap. 3. Bladz. 26j. demptionis : verba autem & in Siligine &c. eam accipiunt interpretationem , ut modium Bruxellenfe redimatur fedecim florenis, numerando pro quolibet floreno viginti ftuferos, modium frumenti triente amplius, & ita de aliis. Art: 19. Taxatio cambii, de qua illic mentio, mutari poteft in Graphy curia noflra Feudalis Brabantia.  226 Rechten ende Usantien Raadsbeeren van den Raad van Brabant mo* gen Regters zyn in bet Leenhof. clareren by nieuwe Ordonnantie , als de Memorie van advertiflement in 't Francois dien aengaende is by den Stadthouder gecommuniceert geweest, ende hier naer by Copye ge volght, ende dat-men het vijfde Artijckel van de voorfz. Ordonnantie van den Jare foude moghen uytlaten, als niet onder-houden ; ende voorts by dien dat de Raedts-heeren van den Rade van Brabandt niet te feer geoccupeert zijn in 't feyt van Juftitien, aldaer ende ahderfindts, hoe wel in fware ende pregnante Saken , daer by niet benomen en wordt d'Authoriteyt van den Stadt-houder in den naem van fyne Majefteyt als Hertoge van Bra- memoria advertisfamenti gallke defuper per LocumTenentem fuerit communicata,cujus Copia Mc fequu tur : ita tarnen, ut omitti posfet Articulus f. dicla Conflitutionis de anno 15 23. ut qui non objervatur : & infuper, fi fupremi Brabanticz Confilii fenatores in fa&o Juftitice non riimium occupati fint, illic &- alibi quamvis in gravioribus caufis per hoe non impediatur aucloritas Locum-Tenentis nomine fuce Majejlatis ceu Ducis Brabanticz, procurandi ut dicJi Confiliarii comparentes opinentur ,confulant, unaque cum cetens beneficiariis caufa Refolutioni asfistant cum fuerit necesfe. ' Cum  van het Leenhof van Brabant. 227 Brabandt, te doen de voorfz. Heeren van den Rade, oft eenige van hen comparerende, opineren, adviferen , ende helpen refolveren met de andere Leen-mannen , als het van noode wefen foude. jlengaende de Succesjien ende Doüarien van de Weduwers ende Weduwen. Art: 21. V00 wanneer Vader oft ^ Moeder , hebbende Leen-goeden oft Leenrenten , gehouden van den Hertoge van Brabandt, achter-laten wettighe Kinderen, Sonen, ende Dochteren, twee , dry, oft meer, lbo heeft den * oudften ende eerftge- Art: 21. fum Pater aut Mater ^ tenentes bona vel reditus Feudales d Duce Brabantia, legitimos Liberos relinquunt, Filios ac Filias, duos , tres, aut plures, filius primogenitus Q vel filia , defecJu Filiorum ) pracipit fibi caftra £? Fortalitia cum Pontibus ac Ee 2 fos- Regt van den oud. ften Zoon in Leengoeden. * Oudste Zoon. Zie de Coftuymen van 's Bofch Tit. 17. Art. 2. en voorts kan, tot opheldering van dit Articul, merkelyk dienen Stokmans Decis, Brabant. 124,  228 Rechten ende Usantien geboren Sone ( # oft Dochter daer gheen Sonen en zijn ) voor uyt, ende tot fijnen Prerogativen alle de Sloten, Fortreffen , met de Valbrug ghen ende Grachten , ende 't bedrijf van de Heerlijckheyt daer toe behoorende, als van d'Officieren, Wet-houders, ende Dienaren, aen ende af te ftellen, ende daer mede Recht te doen, ende doen doen, Manfchappent'ontfangen, ende alle andere Executien ende Aóten van Juftitien te doen bedienen , ende daer toe de twee derde-deelen van alle de Baten ende Proffijten. Ende alle d'andere So* nen, * Of Dochteren ,. daar geen Zoonen zyn, hebben maar het resterende derde deel &c. Stoicmans in Tractat. de Jure Devolnt. cap. 22. 5 6. tekent op dit Articul aan: „ Etiam cum filius ,, masculus Parenti fuo Superftes eft, filia, masculi foror, in par„ tem feudi una cum eo admittitur, et emoluinentorum trientem „ occupat. fosjïs, cum exercitio Juris~ diclionis, eo Jpeclantis, po~ tejlatem videlicet creandi ac deponendi Officiarios, Parés Curia, & OJiiarios, ad Juftitiam unicuique adminiflrandam, fidem recipiendam, reliquos omnis generis aclus Executionis & jfuftitia faciendos, item habet besfem ex omnibus commodis & obventionibus; triens vero eorumdem commodorum ac obventionum ad reliquos filios, vel3. U's deficientibus, ad filias fpeclat. È  van het Leenhof van Brabant. 229 nen, ende Dochteren ( daer gheene Sonen en zijn, als voren ) en hebben maer * het refterende derde-xleel van de voorfz: Baten ende Proffijten. Art; 22. Soo wanneer Man ende Wijf, Kindt oft Kinderen hebben, foo wordt 't felve Kindt, of Kinderen by 't fcheyden van het Bedde, Proprietaris, oft Proprietariffen van de Leenen, die den langhftlevende hadde; ende den langhft-levende blijft van de felve fijnen Leen, oft Lee- Art: 22; Si Maritus 6? Uxor, quibus Liberi fuperfunt, moritur, ad prolem unam vel plures per jeparationem thori , propriet as Feudorum, provenientium ex latere fuperjlitis, devolvitur, fuperjlite dumtaxat retinente eorumdem feudorum ufufruclu hcsreditario.- Ee 3 * Het resterende derde van de voorsz. Baaten. op de Vraag ; Tot boe lang deze uyikering van een derde in alle die Baaten en Pr», fyten aan de Jongere Zoonen bly/t duur en1} hebben Wylen Mr. Joh. Fest. van Breugel, en de Heer Fiscaal .... op den 27. April 1759. in 'sHage geadvifeert : „ dat vermits aan den tweeden „ Zoon dit een derde, zoo wel als aan den Oudften Zoon de „ twee derde in de voorfchreve Baaten en Profyten opkomt titulo „ Succe/fionis, hy het zelve mitsdien acquireert pleno jure , en dus „ daar mede kan doen naar welgevallen, in zoo verre, dat hy ,, bevoegt is het zelve een derde in de Baaten en Profyten aan ,, een ander te verkoopen, vereeren, of op zyne Erfgenaamen te. „ transmitteren, Devolutie van Leenen op de Kinderen by 't Jcbeyden van bet bed der Ouders.  230 Rechten ende Usantien Leenen, alleenelijck eenen * Erf-tochtenaer. Dat Qua * Erf-tochtenaar. Het eygen Regt van Devolutie, waar van dit Articul (preekt, heeft naar de Costuymen van 's Bosch Tit. 8. Art. 10. ook plaats in Onleen- of Allodiaale Goederen. De Cafus Pofitie, Quaritur, en Rejolutie, ( hier voor te meermaalen gemeld, en nu afzonderlyk herdrukt ) drukt zig Bladz. 19. in dezer voegen uyt: „ door het affterven van Man, of Wyf devol„ veren de goederen van de Langtslevende, zoo wel te Oirfchot, ,, Hilvarenbeek, &c. als binnen de Hooidftad VHertogenbojcb gele„ gen, op de Kinderen, met dat effect, dat de Langtslevende van '„ zyne eyge goederen alleen word een Erf-tochtenaar." Zeer deftig word de Stoffe van dit, en van den hier navolgenden 25. Ar. thul verhandelt in het evengemelt Advies Bladz. 6. uyt Stokmans in TraB. de 'fure Devolutionis cap. 1. princ. welck Traftaat onder de benaaming van Verhandeling van het Versterf-Recht in het Ntderdu-yts overgezet, dus (preekt: „ By de Brabanders, en „ eenigen hunner Nabuuren, het eerfte huuwelyk gefcheyden zyn„ de, het zy 'er een tweede Trouw op volgt,' of niet, komen „ aile de ontilbaare goederen van beyden de Ouders aan de j, kinderen van dat Bedde toe: En wel voor eerst de Goederen van den Eerst-Aflyvigen door wettige erffenis zonder uytterften ,, wil, en dan die van den Langtslevenden door Verfterf, kiagt „ welker deszelfs Goederen toehoorig en aankomftig zyn voor „ die Kinderen tot den den eygendom, de gewoonte aan den ,, -Langtslevenden eenen band om den hals werpende van dezelven „ niette mogen vervreemden, maar allen onvermindert te moeten be„ houden, tot dat de Kinderen van het eerfte huuwelyk uyf kragt „ van erffenis dezelve goederen met volle regt verkrygen, wel„ ken Gewoontes-Band wy Devolutie, of Verfterven noemen. Overzulks dat dit Articul, (prekende van eenen Langtslevenden van Ouders, dat die namentlyk van zyne eyge goederen alleenlyk blyft Erftocbtenaar, eygendlyk wil betekenen, dat de Langtslevende 2yne eyge Leen goederen wel in eygendom blyft behouden en bezitten, edoch met den E and van Devolutie ten behoeven zyncr kinderen van het gefcheurdt bedde: en die Band beftaat hier inne, dat  van het Leenhof van Brabant. *3i * Art: 23. Art: 23. Dat fulcke Proprieteyt Qua proprietas , morte by de doodt van't Kindt, Filii vel Filiorum denuo oft Kinderen, devolveert devolvitur ad ejusdem vel voorts by fijne oft hare eorumdem liberos , & iis doodt, dedat de Langtslevende die devol veerde goederen niet zoude mogen verkopen, of bezwaren, zoo lang 'er eenig kind in leven is, gelyk als nadrukkelyk bewezen word door het 24. Art. hier na. Zie nog tot opheldering van dit 22. Art. een Advies, door een der voornaamfte Advocaaten van zynen tyd op den 3. May 1564. te Bruffel gegeven, en te vinden in zekere Deductie tot Opfchrift voerende Vertoning van de Rechten der Christelykste KoNtNGiN Blad». los. En de Acte van Conventie der Pandschap van de Stad Grave en Lande van Kuyk in een Ere-leen. van den g. December 161 r. op de Coftuymen van Asten Cap. 3. Art. 20. Bladz. 146, aangetekent. * Het eer/Ie Lit van dit Articul Helt Stokmans Verhandel, van het Verft erf-Recht Cap. r. § 9. zeer duydelyk voor, wanneer hy aldaar ▼an de Devolutie deze Definitie of Befchiyving geeft, „ dat de» ., zelve is een Band, welke na het fchyeden des huuwelyks door de „ gewoonte geworpen word op de ontilbaare goederen van den „ Langtslevenden der Ouders, op dat hy dezelven geenzints ver. ,, vreemden, maar volkomen bewaare voor de Kinderen van dat „ huuwelyk, opdatzy dezelven mogen erven, indien zy den Langts. „ levenden van Vader ot Moeder mogten overleven,of zy, ofwel „ die uyt ben gebooren mogten wezen, de Kinderen van het tweede „ Bed uytgefioten. En, ten aanzien van het tweede Lit van dit Articul, zie het voorfchreven Advies Bladz. 20. in med. verftc. Fitque devolutio omnibus Liberis in masfa, atque in conf ufo, genomen uyt Stokman» Verhandel, van 't Verfl erf E echt Cap. 1. % 1. in bet midden, en j 3. in deze Woordem „ het verfterven, of de Devolutie ziet al'e de „ Kinderen , aan welken de erffenis eens zoude kunnen toebeho. & ren, in eenen hoop aan. Dubbelde Devolutie.  232 Rechten ende Usantïen De Kinderen zon' der oir fiervende houd de Devolutie op. * Op zyne Kinderen fy». Derbalven, indien, by voorbeeld, een vader tyde van het fcheyden zynes huuwelyks in leven had twee Zo. nen, en eene Dogter, waar van by het leven van den Vader eerft de jongde Zoon met achterlating van Zoonen, en daar na ook d'oudfte, doch kinderloos , ftierf, zoo zouden de Neven uyt den jongeren Zoon by het aflyvig worden van derzelver Grootvader de gedevolveerde Leen-goeden met vollen regt verkrygcn. Cenfer. Art. 37. Infra. Eh Stokmans Verhandeling van 't Verfterf-Recbt Cap. 5. 'onder -Num. 2. en onder Num. 7. in de woorden : ,, in Leen-goe„ den komt het Verfterf op de Zoonen, en op de Dogters; maar „ op deze onder twee Indient, ingeval namentlyk de Zoonen affter„ ven zonder oir , die Vader of Moeder nog levende, en zy beyden ,, overleven." \ Aflyvig worden &c. Het zeilde heelt binnen 's Bofch plaats ten aanzien van Onleen-goediren volgens de Coftuymen aldaar Tit. 17. Art. 11., welken dien aangaende dus fpreeken: „ Kind of Kin„ deren ftervende zonder wettige geboorte, waar van die Vader ,, of Moeder nog leefden , die de goederen in tochte bezaten . „ dat die Goederen als dan fuccederen in dier voegen , als of „ daan cgeen Kind of Kinderen waren geweest. " Het meergemelde Advies drukt dit Bladz. 10. dus uyt.' „ De „ Langtslevende van Man of Wyf heeft die gemeene eifpeftantie, „ dat het Kind, otte Kinderen allen voor hem ftervenden , hy ' Meefter doodt 5 * op fijne oft hare Kinderen , ende deficierende 't Kindt, oft Kinderen , op hare Broeders oft Sufters. Art: 24. Ende foo verre fulcke Kinderen , oft KindtsKinderenj af-lijvigh worden, deficientibus ,. ad fratres vel forores. Art: 24. Sin autem tales Filii vel Nepotes è vives decedunty non reliëfd legitimd prole, re-  van het Leenhof van Brabant. 133 den, ibnder wettighe hoir, foo komt wederom fulcken Proprieteyt op den Vader, Groot-vader, oft: Oudt-groot-vader, fulcx dat hy wederom wordt volkomen Heere ende Proprietaris. Art: 2j. Ende foo verre de Leenen , * komen van den eerften Af-lijvighen, foo blijft Tocht van den langt?* levenden van Ouders in de goederen vanéén Eeift-Aflyvigen. „ Meefter word van zyne eyge goederen, van welken de Band ,, van Devolutie door het voor af fterven zyner Kinderen word f, ontdaan, en losgemaakt. En Stokmans in zyne Verhandeling van het Verfterf-Recht Cap. I, { 6. geeft den Aart van het Devolutie Recht in dezer voegen op : ,, wanneer alle de Kinderen van 't zelfde huuwelyk over. „ lyden, zoo heeft de Langtslevende (der Ouders) de volle ,, bezitting in dezelfde goederen, niet als of hy die had verkre„ gen by Titul van Erffenis van de Kinderen , maar als of 'er nooyt eenig Regt tot de goederen van hem was afgegaan. * Komen van den Eersten Aflyvigen &c. De Coftuymen van '6Bofch Tit. 8. Art. Io. brengen mede: „ dat, wanneer Man, „ of Wyf aflyvig word, de Langtslevende alle de Erflyke goede- ren, die zy t' faamen met vollen regte bezeten hebben, inne „ tochte blyft bezitten, uytgenomen die Leen-goeden, waar inne de „ de Langtslevtndemaar half Tocht behoud, naar de Rechten van „ Brabant " Edoch Ger. van Someren in Commcnt. ad d. Art. metkt te regt aan, dat die woorden verdaan moeten worden van goederen door den Eerstftervenden ten huuwelyk aangebragt, of san revertitur ftatim talis propriet as ad Patrem, Avum, aut Proavum, ita ut denuo plenam proprietatem conjequantur. Art: Ubi vero feuda d latere conjugis prczmortui descenderent, manebit apud fuFf per-  Rechten ende Usantien Succesjie van gedevolveetde Leen-goeden fiaan. blijft den langhft-levende van Man oft Wijf, daer af allenelijck. * naeckt Tochtenaer, ende de Proprieteyt verfterft op 't Kint, oft Kinderen,' capabel om te fuccederen. Art: 26. Soo verre Man oft Vrouwe hebben Kinderen van het aan denzelven ftaande huuwelyk aanbeftorven. Vergelyk Art. 34. hier onder.' In deeze heeft een Langtslevende van Man of Vrouw, het zy met kinderen, oft zonder kinderen , fiegts halve Tochte. Maar in Conqueften, ftaande huuwelyk gemaakt, heeft de Langtslevende het eyge recht, ais in Onleen- of Allodiaale goederen. Van Someren d. t. verfic. binc Sequitur, vergelyk de Artituien 35. en 36. bier onder. '* Naakt Tochtenaar. Hier ontrent vind inen by den Raadsheer Wynants Decis. Brabant. 103. Auw. ï. aangetekent : „ Multa „ animofitate, mulf.o fumptu* multis litibus famofa quaeftio eft, „ qualis Ufusfruclus competat Conjugum fuperftiti in bonis Feuda. „ libus Brabantinis? In cafu, fi Maritus vel üxor, extantibus Li. „ beris, fuperftes eft.hic Art. 25. fuperftiti in bonis prsemortui Con. „ jugis avitis et patrimonialibus plenum Ufumtructum tribuit fub „ onere alendi liberos. Sed fuper Articuli obfervantia indies ad. „ huc oriuntur difficultates, ficuti anno 1703. in caufa agitata in „ fuprema clientelari Curia: fed partibus reguiatis ad probandum , „ turbisque produdtis, tranfactione lis iopita fuit. ,, Sane pro fuperftite militare videtur ratio , quod liberos alere ,, debeat, fic ut non plane gratuitus fit Ufusfruclus." Confer. de „ Costuymen van 's Bosch Tit 8. Art. 10. rif ii. verfic. Des is de Langtslevende, zoo verre daar Kinderen zyn , verbonden , die Kinderen tamelyk en eerlyk naar zynen Staat te onderhouden, en als het tyd en oiibaar wezen zal, die tot eerlyken ftaat te helpen. perftitem conjugum fimplex tantum ufusfruclus eorumdem feudorum, proprietate devoluta ad Filium vel Filios capaces fuccesfionis parentis pramortui. Art: 26. Si vir & uxor habent liberos tam ex primo, quam m  van het Leenhof van Brabant. 235 het Voor - bedde ende Naer-bedde, ende op hen de vol veren , oft toeko* men, ftaende het tweede Houwelijck, eenighe * Leen-goeden, foo devolveren hare Leenen naer hunne af-lijvigheyt op de Kinderen van het Voorbedde , f foo verre daer Sonen zijn, ende niet op de Kinderen van het Naer-bedde. Art: 27. Maer foo verre, ftaende het tweede Houwelijck , waren Leen-goeden diaalen met Leenen, in dit Articul vermeld, ten aanzien der Hoofd, ftad 's Bofch, en dus ook met opzigt tot die Plaatzen der Meyerye, welken dien aangaande geene byzondere Rechten hebben, zie in de Coftuymen van 'sBojch Tit. 17. Artt. 6. en 7. En tot ophel. dering van dit 26. Articul Stokmans TraÜ. de Jure Devolut. Cap. 22. 5. 1. poft ptinc. fc? 5, 6, 7. É? 8. f Zoo verre daar Soonen zyn. Zie in dezen opzigte Ea , qws Difiutat. Auctor. Traclatus, qui inlcribitur: Regina CbriflianiJJi. m:e Jura in Ducatum Btabantiee fub Rubrica Bkabantia §. IS fcf Hl- PaS- 230. Edit, 1667. ftaande bet tweede huuwelyk. Nopens eonquften, in een tweede bhuwe.' lyk gemaakt. fecundo matrimonio, 6? ad ipfos, flante fecundo matrimonio devolvuntur bona feudalia , ea poft obitum ipforum ad liberos primi tbori devolvuntur, fi ex eo masculi fuperfunt, & non ad proles Jecundi tbori. Art: 27. Sed fi flante fecundo matrimonio aliqua feuda acquifita esfent, proles feFf 2 cm-  ^36* Rechten ende Usantien den * verkreghen by conqueft, | foude 't Kindt van den tweede Bedde, 't waer Dochter oft Sone, hebben d'een helft als van 's Moeders we- fhen ; ende aen-gaende 'ander helft, foude die komen op den oudtflen Sone van het Voor-bedde, ende by gebreke van dien, op d'oudtfle Dochter voor de twee derde-deelen, ende op d'ander Dochteren voor 't refterende derdedeel. In * Verkregen by Conquest. Feudum acquifïtum proprie hic novum dicitur, id eft, quod primo quajritur. Lib, 2. Feud: Tit. 32. Qui teftet funt necejjarii ad novam InveHituram in verbis: Novam invejli. turam dico, quando feudum primo quaritur. ]. Voet Digrejf. de Feudis poll Libr. 38. ff. Num. '6. t Zoude 't kind van den tweden bedde , 't waar Dochter of Sone , hebben d' een helft als van 's Moeders wegen. Te weten voor twee derden deelen, en de andere Zoonen voor het overige derde deel, arg. Art. 21. bier voer Fr. a Sande in Confuet - Feuial. Geirice Zraff. r. Tit. 3. Cup. I. §. 9. fin. Christin. Vol. 6. Dec. 43. Num. 18. Hollandsche Consult. Deel, a. ConJ.it. pag. 131. verfic. men kan ook zeggen &fc. cundi matrimonii ,fwe masculus, fivefamina, femisfem eorum feudorum, ut nomine fua Matris, habebit; besfe rejiantis femisfis ad primogenitum primi thori delata, vel eo deficiënte ad filiam primogenitam triente relicJo reliquis filiabus ejusdemprimithori. In  van het Leenhof van Brabant. 237 * Henr. Kinschot Rifolut. 28. pag. •5-79. col. 1. zegt : „ in Lima „ Collaterali (uccederen de Broeders malkanderen in Leen.goederen „ „ gelykelyk, zonder dat d'oudfte daar inne eenig voordeel heeftï „ 't en waare de voorfz. Leen-goederen mogten hebben Titul van „ Heerlykheyd, en Fortereffe met de Vubrugge, waar inne d*oud» ,, fte Broeder zoude geprsfereert worden. t Daar geen Beoeders levenden zyn. Ger. van Someren in . Comm. ad Conjuet. Buscod.ad Tit. de Feudis tekent uyt een Boek, beruft hebbende onder Mr. Jan van Bethmeer, aan, dat een heele Broe» Art: 28. * In Succeffie collaterael, oft van belijden, de Broeders van den af-lijvigen Broeder fuccederen in de Leenen even gelijck , behoudelijck dat d'oudtfte heeft d'exercitie ende 't bedrijf van de Heerlijckheydt, ende tot . dien het Huys met de Val-bruggen ende Gracht daer om liggende, ende van gelijcken obfer veert- ] men tuffchen Gefufters van den af-lijvighen Broeder oft Suffer, | daer af gheen Broeders levende en zijn. Twee Suceesjle v*n Broe. ders. Art: 28. In Succesfione Collaterali Fratres pariter admittuntur ad feuda Fratris pradefuncli, excepto eo , quod primogenitus babeat Jurisdiclionem ad DominiumperHmentem, arcemque cum Pontibus ac Fosjts circumiacentibus: Quod etiam ibfervatur inter Sorores mortui Fratris vel Sororis, :um nulli funt fratres fu~ berftites. Ff 3 Duo-  238 Rechten ende Usantieh Èuccesfie van Gebroeders- of Gefujlers kinderen. Art: 29. Twee oft meer * Gebroeders oft Gefüfterskinderen fuccederen hunnen Oom ende Moye gelijckelijck in de Leen-goeden ,r met alle Vruchten, Baten, ende Profijten, behoudelijck, dat die gekomen is van den oudtften Broeder, oft oudtfte Sufter, heeft de hanteringe ende 't bedrijf van de Heerlijckheydt, ende daer toe het Huys, met de Val-brugghen ende Gracht daer om ligghende. Daer Broeder ftervende, als dan de heele Zufters fuccederen met uytiluytinge van eenen halven Broeder: Edoch dat wederom de .halve Broeder zoude gepra?fereert worden voor heele Zufters kinderen , om dat hy een Lith nader is, dan dezelven. * Gebroeders of Gesusters kinderen succederen hunnen Oom en Moeye gelykelyk , om dat het een algemeene Regel in Brabantze Leen-Rechten is, welke in het volgend 32. Articul word voorgeftelt, dat in de Succeffie van ter zyde de Naafte in graad altoos den verderen in graad uyfluyt , zoo zoude in Leen-goederen eene Zufter van den overledenen de Kinderen van defzelfs Broeder uytfluyten. Stokmans de Jure Devoiut, Cap. 5. §. 1, verfic-. Exempli gratia. Art: 29. Duorum pluriumve Fratrum vel fororum liberi fuccedunt avunculo vel patruo, ci? amita vel matertera in feudis eorumque fruclibus & obventionibus eert is aqualiter ,Jalvo quod nato ex Fratre vel Sorore primogenitis competat furisdiclioms exercitium, una cum Domo, Ponte& fosfa circumjacente. Cum  van het Leenhof van Brabant. 239 Art: 30. Daer geen Broeders noch Sufters, noch Broedersnoch Sufters-kinderen en zijn, daer fuccederen in de Leen-goeden d'andere Vrienden ende Maghen, die den Aflijvighen aldernaeft hebben beftaen : in fulcker voeghen nochtans dat de Mansperfoonen wefende in eenen graedt alte-famen gelijckelijck fuccederen , met feclufie van de Vrouw-perfoonen. * Art: 31. f De Dochteren oft Vrouwen en hebben in de Art: 30. Cum neque Fratres, neque Sorores, nee eorum liberi fuperfunt, in feudis defunfti fuccedunt gradu proximiores, ita tarnen, ut masculi existentes in eodem gradu, fimul fi? aequaliter admittantur cum exclujione Foeminarum. Art: 31. Filia nullumjus in feudis obtinent, exiflentibus mas■ cu- Docb Vrouwen een balf lid nader dan Mannen beflaanden Jluyttn dezelven uyt. * Den korten inhoud van dit 3t. Articul geeft Stokmans Verhandel, van 't Verflerf-Recbt cap. 5. num. 1, aldus op : „ In de Brabantze „ Leenen, als 'er door Regte weg (in de Descendente Linie ) word ge,, ërft ffuyten de Mannen de Vrouwen uyt: Maar, wanneer 'er „ van ter zyden te erven is, word het verder Lid door het naafte „ uytgeüoten; zoo dat ook eeneZufter de Zoonen haares Broeders „ uytiluyt. t De Dochteren hebben inde Leenen niet daar Soonen zyn &c. ,. Talis inhabilitas filiabus refpeclu ieudorumBrabantise nonadhsret: „ nam etiam cum filius masculus parenti fuo iuperftes eft, Filia, „ raas- Na Broeder: Kin' deren fuccederen de Naajlen van den Af' lyvigen, Mannen in gelyken graad voor Vrouwen,  De Naaflbillaandt excludeert den ver. deren. 340 Rechten ende Usantieh masculi foror, in partem feudi un& cum eo admittitur, et emo,, lumentorum trientem occupat ffupra Art, 21.) Stokmans de ' Jure Devolution. cap. 22. num. 6. * Of Directe, volgens Leen regten is het buyten twyffel, dat .er Plaatsvuliinge, of Repraïfentatie gebruykt word in de regte Erffenis door welkers kragt het Kind mag komen in de plaatze van zyne overledene Vader of Moeder, en genieten het deel, en het voorregt, welken aan die Vader, of Moeder , zoo in leven was, z«ude toebehoort hebben. Stokmans de Jure Dev. cap. 7.Jub No. 4. de Leenen niet, daer Sönen oft Mans-hoiren zijn, al even naer den Aflijvighen beftaende in de Linie collaterael oft * directe; maer daer de Vrouwen een Lidt oft een half. Lidt naerder beftaen den Aflijvigen, dan de Mansperfoonen , foo worden de Vrouwen geprefereert. Art: 32. In de Succeffie van de Leenen onderhoudt-men den Reghel van Rechten, dat die den naeflen in den Graedt is , excludeert , oft fluyt buyten dén ghenen verder beflaen- culis ejusdem gradus, tam> in collaterali, quam recla linea; foemina autem propinquior in gradu Masculos, non aque propinquos, excludit. Art: 32. In Succesfione feudali obfervatur regula Juris, Quod proximior in gradu excludat remotiorem: itaut Amita in Succesfione feudi proef eratur Nepoti, cum nullus masculus in eodem gra-  van het Leenhof van- Brabant. 241 i ftaende; in flikker voe1 gen dat de Moye wordt I geprefereert in de SuccesI fie van de Leenen * voor 9 hunnen Neve, daer geeI nen Mans-perföon en is, I den Af-lyvighen in den felven Graedt beftaende, ende dat met feclufie van de Neven van den felven Af-lijvigem Art: 33. j In de Linie collaterael, of van bezijden en heeft de (j Reprefentatie gheen plaetfe. In * voor haaren Neeven. Dit Articul moet verftaan worden onder de modificatie van het 30. Articul bier voer. Vergelykt voorts, ' ten aanzien van Onleen-goederen, de Costuymen van 's Bosch Tit. 17. Art. 9. t Zie op dit 33. Articul een Advies, door H: Kinschot, en F: van der Donck gegeven te Brusfel op den 22. Maart 1603. onder de Cafus & Qua-fiion. van den Eerflgemelden Rejolut. 28. pag. 579. verfic. Maar aangaande. J Representatie geen plaats. Dit ftemt volledig in met de Cos» tuymen van 's Bosch Tit. 17. Art. 5. Helmont Tit. 2. Art, uit. Hilvarenbeek Art. 8. Oirschot Cap, 8. Art, unie. gradu exiflit, 6? hoe cum exclufione Nepotum de-* funcli. Art: 33: In Unea Collaterali reprafentationi keus non ejt. Gg Vu In de zyd linie gte ne Reprcefentalie.  242 Rechten ende Usantien Tocht va»i langt!levende van Man of f Regt des langtslevende in Conqueften zonder Kinderen. Art- 34. In alle de * Leen-goeden Patrimoniael van den Man hebben de Weduwen de halve Tocht naer des Mans doodt, fonder wettige Hoir geftorven zijnde: maer in haere eyghen Leen-goeden behouden fy f in 't gheheel de Tocht, als daer Kinderen zijn. Art: 3?. Den Left-levende van Man ende Wijf, heeft (j in de verkreghen Leen-goeden volkomen Recht van Proprieteyt, aen-gaende d'een helft; ende aengaende d'ander helft, heeft de * .Leengoeden patrimoniaal. Zae de Aantekening op Art. 25. lier voor. verdienende voorts op dit ftuk nagezien te worden Wynants Decis. Brabant. 103. num. 3, 4, ƒ, 6. t in het geheel de Tocht. Namentlyk ie Erftocbe,z\e Art. 22. hier boven, § in de verkregen Leengoeden &c. Dit Articul heeft plaats niet alleen, wanneer de Vest- en Verhef Brieven ten naame der beyde Echtgenooten fpreken, maar ook, of fehoon d'opdragt en her' verhef alleen van den Man mogten vermelden. Wynants Des. Brabant. 103. mm.. 7. Art: 34. Vidua, morxuo Marito fine legitima prole, Ufumfruclum habet in femisfe bonorum Feudalium Patriinonialium Mariti: Sedfuorum feudorum integrum UfumfruStum retinet, cum liberi Juperfunt. Art: 35. Super/les ex conjongibus in femisfe feudorum, Conflante matrimonio qua fit orum, proprietatem hebet, ens flante matrimonio posideat feuda , is de iis, lante matrimonio pro lubitu lisponere potefl, modo id iat coram Locum-Tenente 'f Paribus curia ejusdem •esfortus : Quod & in tesamento coram Notario fj3 eftibus facere poterit, nee m alibi, fi eum in finem Gg 3 a  z±6 Rechten ende Usahtien Zonder toeflemmini der Kinderen. forteren. Ende desghelijcks * by Teftarnent voor Notaris ende Getuygen, ende elders; behoudelijck dat hy daer toe hebbe behoorlijcke Brieven van Odboy van den Hertogh r van Brabandt, fonder dat het van noode of behoeffelijck zy , daer toe te hebben eenighe dervinge, oft vertijdeniffe van fijnen Sone, 't en ware den Sone daer in gegoedt ware voor Hof ende Heere. Leen- * By Testament'met behoorlyke Brieven van Octrooy. Het is zeker, dat 'er, om over Brabantfche Leenen by uytterften wille eenige befchikkinge te kunnen, of te mogen maken, Octrooy vereyicht word, en dat men, met zodanige Brieven voorzien,' ver. mogens dezelven, een, of meer Erfgenamen benoemen, en ook Leen goederen kan legateren : Edoch 'er is bedenkefykheyd gevallen , of Leen-goederen uyt kragt van zodanig Oclrooy'ook met Fideicominis bezwaart zoude mogen worden, dan of daar toe een nader Oftrooy nodig zoude zyn ? Het laatfte beveftigt Mean naar de Luykfche Rechten Obf. 33. als mede Neostad Obferv. Feudift. Dec. 2. Obf. 6. en later Voet Digreff. de Feudis No. 53. Dan, vol. gens Wynants Dec. Brabant 105. num. 2. is de beftendige ge- . woonte in Brabant, dat het tweede Octrooy overtollig zoude zyn, en dat over Brabantfche Leen goederen uyt kragte van het eerft. gemelde Octrooy Erfgenaamen zoo wel met Fideicommis bezwaart, als anderen zouden kunnen geftelt worden : & ita Decifum in fu» prema Brabantia; Curia 30. Octob. 1705. a Duce refcriptum impetraverit; Nee ad hoe requiritur ulla filii renunciatio, nifi filius de feudo coram Domino & Paribus Curia. fit invejiitus. Bona,  van het Leenhof van Brabant. 247 Art: 40. Leen-goeden, oft Leenrenten reforterende mediaté oft immediaté in den Leen-hove van Brabandt, moghen ende alnoch moghen verkocht worden , fonder daer toe te derven hebben confent ven den Leen-heere. Art: 41. Ende zijn alfulcke Contracten van .weerden gehouden ge weeft, befonderlijck als by de felve Contracten is gefeydt, dat den Verkooper loude Goedinge doen voor Hof ende Heere, daer dat behoort ; ende heeft-men Partyen comparerende voor het Leen-hof, daer van fulcke Leenen te Leene worden gehouden s de Transfporten van fulcke verkochte Leen-goeden Art: 40. Bona, Jive reditus feudales, fubjecli mediate vel immediaté Curia Brabantiae feudali vendi posfunt, non requifata Domini feudalis aucloritate. Art: 41. Et tales contra&us femper validi a/limatifuerunt, prafertim cum in iis diclum eft, quod venditor inveftituram facere debeat coram Domino 6? Curia competente. Ne- Ltcngoed is verkoopbaar buyten bewilliging van den Leenheer, En werden de gedaane Transporten ten Leenhove toegelaten onder voldoening aan de vereytlens , en betalingen , daar toe ftaande, *  248 Rechten ende UsaNtien Op Leengoed Confuetudines Curia. Hh 2 Gebrekigen in te verheffen 'worden by bejlotene brieven daar toe aangemaand.  2fz Rechten ende Usantien ghen, haer-lieder # Eedt ende Manfchap van trouwen te doen, ende de Rechten van Her-geweyde ende andere daer toe ftaende te betalen, op pene van dien tijdt over-ftreken zijnde dat-men alsdan op de felve Leenen oft Panden van Leen-renten, foude by gebreke van Reliefve voorts procederen naer 't Hofs-recht. ■ - Ende * Eêdt. Ten aanzien der Provincie van Holland hebben Hun Ed: Groot Mogenden by Resolutie van tien 18. Janmry 1736. (te vin» den in het Groot Placaat-Boek Deel 6. Bladz. oro. ) verftaari: dat van toen voortaan in het generaal, zoo wel in opzigt van de Leenen, directelyk en inmediatelyK van Hun Ed. Groot Mog. releverender, als in opzigt van alle Achtérleenen, zoude worden afgefchaft het pnefteren van de Eeden, welken tot dien tyd door de Verkry. gers van dezelve Leenen, of Achtérleenen by het verheffen derzelven waaren geprsfteert en afgelegt: Met dien verftande nochtans, dat de Verkrygers en Bezitters van dezelve Leenen en sAchlerleenen, onaangezien die remifiïe van den Eed, zouden zyn en blyven gehouden tot de prffiftatie van Hulde en Heergewaaden , mitsgaders tot voldoening van Hof-regten, en voorts blyven onder de eyge verpligting, zonder onderfcheyd of exceptie, waar onder zy tot dien tyd toe naar Rechten en Coftuymen, in materie van Leen vigerenden, geweest waaren. Aldus in Holland : Dan in Staats Brabant is dien eed voor als noch niet kwyt gefchoiden» «Si  Tan het Leenhof van Brabant. 253 Art: 49. Ende in dien als-dan al-fuicken gefommeerden perfoon noch gebreckelijck bevonden wierde, foo procedeert men by yoorgaende VonnilTe van den Stadt-houder ende Mannen van Leenen, op de voorfz. Leen-goeden, oft op de Panden van de voorfz. Leen-renten, om te komen tot den voorfz; Reliefve, ende dierghelijcke Rechten, te weten, by Leen-vinder, ende twee Mannen vanLeene, ende dat voor 't eerlle, tweede, ende derde Ghenechte van Rechten, ende 't vierde van Gratiën. Art: $0. Met fulcke- verflande, dat in dien ten voorfz. vierden Ghenechte Partye niet en compareert om 't voorfz: Art: 49. Si tali modo certioratus nonfatisfacit Dominus post fententiam Vicarii fi? Parium Curia profequitur talefeudum feu hypothecam diclorum R 'edituum FeudaHum ad confequenda jura relevii fi? fimilia : admonente fcilicet Vicario per binos Pares Curia, idque in primam, fecundam ac tertiam diem judiciariam-> fi? quartam ex gratia. Art: fo. Cum eo tarnen inteïïeclu, ut fi quarta die judiciaria pars non compareat ad folvendum relevium & annata Hh 3 Da- De gefommeerden in verder gebrek blyven* den, boe op bet Leen te procederen? ' Toiwyzing van bet Leen.goed aan den Leenbeert in cas vort' Corüujfiacie.  Rechten ende Usantien Proceduure by gebrek der betaling van Renten op Lesngoeden. 't voorfz. Reliëf te doen, ende den direften Heere van lijnen Her-geweyde ende anderfints te contenteren, dat alsdan ten felven vierden Ghenechte dienende, den Princevan den Lande als Hertogh van Brabandt, by VonnilTe van den Stadt-houder ende Mannen van Leen , des Leen-hofs van Brabandt wordt aen-gewefen alfulcken Leengoet, oft Leen-renten, om de felve ten eeuwighen daghe te gebruyeken ende te befitten. Art: yi. Maer foo wanneer iemandt is in gebreke van betalinge van eenige Renten, op Leen-goeden gehypothequeert, en is men «de Panden niet gewoonelijck, noeh en maghmen Domino direblo Competentia, tune Principi ceu Duci Brabantiae per Sententiam Vicarii & Parium Curia Feudalis Brabantia addicatur Feudum feu-Reditus feudalis ad illud feudum in perpetuum posfidendum & defrucJuandum. Art: 51. Sed cum aliquis deficit in folutione redituum fuper bonis Feudalibus hypotbecatorum, non folent evincibypotbeca, nee etiam posjunt evinci prima die judiciariaaut ulteriori procesfu  van het Leenhof van Brabant. 2$$ * De reden van dit Articul ligt in het bekend Spreekwoord: Het Verfterven, is geen Erven. De'Devolutie is flegts een Band, of een middel, om een e wettige erffenis te bewaren, maar geenzints de Erffenis zeifs. Confer. Nota'.a ad Art. 23., zulks dat de kinderen taftbaar ongehouden zyn tot het verhef van gedevolveerde Leengoederen, die nog dandwerkelyk in den Eygendom van den Langtslevenden hunner Ouders zyn ( fchoon gebonden ) en billyk daar mede wagten, tot dat ook deze overleden, en dus het Verfterven in Erven verandert zy. Confer. Stoxmans de Jure Devolut. Cap. 5. 5 4- Een ander Vraag is het, of eene Weduwe, voor zoo verre zy de naakte of bloote Tocht in de Leenen van deritelve Man, als Langtslevende, geniet, tot het verhel der Leengoederen gehouden zoude zyn ? fommige Leen-Coftuymen bezwaren dezelve daar mede, andere Coftuymen met de helfte: maar mogelyk ten onregte . om dat niet de Weduwe maar een ander eygenaar is geworden , nam reCte dicimus eum fundum totum noftrum tjfe, etiam cum nfusfruSus alienus eft: quin uJusfruSus non dminii pars, fed /ervitutis fit, ut. via, iter: nee falfo dici, totum meum ejje cujus non poteft ulla pars dici alte'ius cfle. Zoo fpreekt de /. 25, princ. ff. de verbor. fignif. Zie Wyhants becis. Brabant. lo.?. Gedevtloeerde Leen. \oeden voor de dooi tan den Erf-tocbtetaar onnoodig te ver. lefftn. men die niet uyt-winnen met den eerften Genechte. oft andere voordere Procedure 3 naer uyt-wijlen van de Conftitutie-brieven , dan alleenlijck op rekeninghe. Art 5-2.* De Kinderen en zijn niet fchuldigh de naeckte Proprieteyt van de Leenen cesfu , juxta prafcriptum Litterarum conftitutivarum, nifi dumptaxat ad computum. Art: £2. Filii non tenentur petere inveftituram de nuda ! proprietate Feudorum fu- i per- 1  2$6 Rechten ende Usantïëk nen van den lancxft-levende van Vader ende Moeder te 'Leen t' ontfanghen , voor ende al-eer de felve lefl-levende van Vader ende Moeder, daer af de Leenen komen , af-lijvigh zij. Naderfchap in contraBen van Leen van Bloedswegen, fchoon niet van den Troncke. Jlndere Leen-rechten in Materie van Naerderfchap van Bloedts-weghen op Leenen. Art: 5:3. Art: 5:3. IN den eerften, * 't Naerderlchap van Bloedtswegen, aengaende Contrac- * 't Naderschap van Bloedswegen. Er is tweederlye Naderfchap bekent, die van Bloedswegen, waar van hier gehandeit word, en de Naafling van den Leenheer, welke de inagt heeft, verkogte, of vervreemde Leengoederen, mits doende het geen de Koper of Verkryger heeft moeten doen, aan zig te behouden. Dezen aangaan • de is voorheen bedenkelykheyd in Brabant gevallen, waar van de redenen opgegeven worden door Christin ad Confeut. Mecbliu. Tit. •10. Art. 1. num. 53. Edoch Hun Ho. Mog. heften alle twyffeling daar ontrent op, toen Hoogts dezelven, na het Advies van den Raad van Brabant verzogt te hebben op dit poinft , of namentlyk de Generaliseyt bevoegt was tot de Naaftinge van de Heerlykbeden, en andere Leengoederen in de Meyerye van 'sBofcb, die verkogt worden? ■eyndelyk by Refolutie van den 22. July 1649. (Gnooï Placaat- Boek perflitis conjugum prinsquam diclus fuperfles conjugum unde Feuda descendmi, obierit. IN omnibus ContraStibuÉ Feudalibus tam venditionis Qetiam per Decretum vel  van bet Leenhof van Brabant. 257 traclen van Leenen , * foo vel fubhajlationem faclis,) wel van verkoop, oock permutationis & Donationis by li aut Boek Deel 4. Bladz'5U-) goedgevonden te verklaren: , dat Hun „ Hoog Mogende, by Reprsfentatie over den Hertogh van Lraband in het RclTort van dezen Staat, gerechtigt zyn tot de Naaftinge van Leen-goederen, die verkogt, ofte anderzints vervreemt, ende sealieneert werden, indien de naafte Vrienden van des Verkoper softe anderzints Alieneerders, de naaftinge zelfs n.et doen , doch dat het zelfde geen Plaats heeft nog grypen1 zal, zoo wanneer de Kooper ofte de Kryger van de Leen-goederen door andere wegen ende middelen by Stadhouder ende Leenmannen in ende met de Leen-goederen is, en zal zyn verlydt; doch op dat de Generaliteyt ln het ftuk der voornoemde naaftinge voor het toekomende niet werde verkloekt, geprsyenieert' otte geprajcipiteert, zal de voornoemde Raadt van Brabandaange. fchreven werden, dat zy Hun Ho. Mo. van tyd tot tyd zulten hebben te adverteren, felckens acht dagen te vooren, als wanI neer zy zullen treden tot inveftiture van eenige ,verkogte ofte , anderzints gealieneerde Leen-goederen , om nuddelertydt by Hun Ho: xMog: gedelibereert ende gerefolveert e konnen wer" den, "et geene, in Cas van naeftinge over verkogte, ofte »• derzints gealieneerde Leen-goederen, hier boven aangeroert, van " weeën de Generaliteyt zouden mogen werden gedaan. " En hebben Hun Ho: Mog , de gelegenheyd toen daar toe dienende levens alle Subalterne Officieren gelaft, hen met het ftuk van Naaftinee van Leen goederen ganfch niet te bemoeyen. Wvders dient op dit Capittel nagelezen te worden Anselmus tn Tribl. Belgico Cap. 90. pag. 356. Et ad ^/«P«^rt-^u^"' * Zoo wel van vEBKOor, als andere. Allodiahum refpectu non ouajvis rerum retractui obnoxiarum alienationes gentihtium admittunt retractum, fed iUte duntaxat, rjus venditiones, vel venditionibus fimilesfunt. verbi gratia, folutum dationes, in quibus «retium, omnia sftimans, apparet, atque ita Empton reddi per Retratentem potest. arg. I. 4- C de EviSkn. Costuymen van •sBosch Tit. 11. Art. 11. Et ne in omnibus quidern vendmonibus, E. G. qua; per Decretum, vel fubhaftionem fiunt, Ketrictui locu's est, d, Tit. IX, Art. io. en Art. ia.  258 Rechten ende Usantien Preferentie voor Die van den Troncke. Prafentie by Con. traliën van Leen bin. dert aan de NaderJibap niet. Vereyüens ly bet deen by Decreet ende Subhaftatie, Permutatie ende Gifte, als andere, heeft plaetfe, ende magh ge-intenteert worden , by den genen dien den Verkooper, Ghever, Mangelaer, ende diergelijcken Vertijder van Bloedtsweghen befhende is, al en waer hy van den Troncke niet van de felve Leenen. Art: 54. Hoe wel dat die van den Troncke ware, foude gepref ereert worden, ende foude 't voorfz. Naerderfchap plaetfe hebben, ende moghen ge-intenteert worden by den ghenen die oock prefent ende daer by waar geweest, daer alfulck Contract waere gefchiedt. Art: 5^. Beboudelijck nochtans dat aut aliis, heus efl retraéJui confanguinitatis, illi vide. licet, qui Vznditori, dona. tori aut aliis contrahenti' bus propinquus efl, etiamfi ex alio latere, ex quo bona Feudalia non proeefferunu Art: 54. Si tarnen aliquis fit ex eodem latere, is aliis praeferretur, dicloque retraclui locus esfet, & pojfet intentari per eum qui prafens fuit ubi talis contraclus fuerat celebratus. Art: 5T5TRetrahens tarnen tenetur  van het Leenhof van Brabant. 255 1 doen van Naderfchap, alt Confignatic van geld. Dagvaarding tot verklaring van de Koopmanfchap, Van den tyd, linnen welken te verna. deren ? dat fulcken Naderlingh confignere in de Greffie van den voorfz. Leenhove Goudt ende Silver, ende gelove te voldoen naer 't Hofs-recht. Art: 56. Ende dat hy den Vertijder, Kooper, Mangelaer, Donataris, ende diergelijcke , wettelijck doet daghen met provifie van opene Brieven van den voorfz. Leenhove, om de koop-manfchap onder Eedt te verklaren. Art: S7- Ende dit al binnen den tijdt van een Jaer, te reeckenen * van der uren ende moment af van de Goedinge, Op-dracht, ende * Van der uure af van de Opdracht. yDe Coftuymen van Oirfchot Cap. tl. ten aanzien van Onleen-goederen rekenen ook bepaaldelyk na de Vefte: maar de Costuymen van 's Bosch onderfcheyden openbaare Verkopingen van andere, welken zonder veylinge of verkopinge zyn gefchied, en rekenen het jaar in dezen van den dag der Opdragte, doch in geenen van den Palmflag. Tit. xi, Art. 2. in Graphy Aureum, Argenteumque nummum deponere & offerre [e prastiturum ea, qua fecundum confuetudinem Curia Feudalis requiruntur. Art: 6$. Infuper retrahens, Ven' ditorem, Emptorem, Permutatorem.Donatarium aut alios contrahentes juridice citari curabit per Litteras patentes dicla Curia, ut fub Juramenta declarent quibus legibus contraclus ini» tus fit. Art: 57. Eaque omnia intra annum, numerando ab hora & momento inharedationis, cejjionis aut inveftitura faèla, tS? cafu , quo li 2 die-  26b Rechten ende UsaNtien Het geheel Contraü te vernederen* ende lnveftiture; op pene van anderfindts by gebreke van alle ende een jeghelijcke van defe Poincten voorlz. niet ge-obferveert ende onder-houden te hebben , verlieken , ende vervallen te zijn ende te blyven van het voorfz Recht van Retraicte oft Naerderfchap. Art: 58. Dat die 't Naerderfchap willen by-legghen, Moéten 't geheel Contract vernaerderen, zonder 't felve te fplijten, al-waer 't alfoo dat in't Contract, met de Leen-goeden eeni- * Moet het geheel Contract ver»aderen, al waar 't alzoo dat in *t Contract andere goederen waren gemengelt. Conferantur Consuetud. Buscod. Tit. xj. An. 13. Modo tarnen ora. nes res venditae fint Venditoris patrimoniales: namque uti nequit Confanguineus, ut alias fibi res, in.quibus nihil Juris babet, oblato cedat pretio, cogere Emptorem, ita nee vice verfa. Zoezius ai fi. Tit. de legeCommiJf. in TraBat. de Retraiïu. num. 72. vide tarnen TiRAqtiEL P. t. 5 2. glojj. 2. per l.fi in emptionem sj.ff. dtMinorib. didtis OfficUs defuerit, retrahens feclujus erit in perpetuum a Jure retractus. / , r Art: 58. Retrahens integrum ContracJum debet jetra-* here e)? approbare fine aliqua divijïone , Meet in eodem ContracJu Feudalibus bonis esfent immixta AlloJialia, Cenfualia aut alia9  van het Leenhof van Brabant. 261 nïghe Eyghen, oftChynsgoeden, oft andere, waren gemengelt; op de .pene, als voren. Art- 59. Dat \ Naerderfchap van verfcheyden Leenen, roerende eensdeels in 't Leen-hof van Brabandt, ende eensdeels in Subalterne Leen-hoven, magh ghe-intenteert worden in Souvereyn Leen-hof van Brabandt, alioo t minite volght het meeite. Art: 60. Wanneer den Verweirder in materie van Naerderfchap den Aen-leggher fijn Naerderfchap bekent, ende begheert reltitutie van fijne Penningen, die hy verklaert onder Eedt, foo moet den Naerderlingli binnen fonne-fchijn alle alia , idque fub pcena prcedicla. Art: 5:9. Retraclus diverforum Feudorum Q quorum aliqua h Curia Brabantia, aliqua a fubaltemis curiis in feudum tenentur ) potest intentari in Suprema curia Feudali Brabantia, quia minus fequitur id quod majus efl. Art: 6b. Cum Reus in maieria retraEtus Afitnri ius T>rrt>- _ — j... r ferentia agnoscit, & petit reflitutionem ejus quod jure jvrando fefefolviffe declarat, debet- retrahens ante occafum folis ejusdem diei totam fummam pro re empta c3P ejus invesflitura expaI i 3 fit om Waar de vernadert ring te intentercn? Hinnen welken tyd de Naderline de Koop • penningen moet wedsrgsvenï  '26*2 Rechten ende Usantien Wat daar onder al begrepen is? * Alle de Gedebouseerde Penningen &c. Confer. de Costuy» ■men van 's Bosch Tit li. Art. 3. ia mtd. * alle de gedeboulèerde penninghen, om de Koopmanfehap ende Goedinghe gedaen, den Kooper oft Vertijder te reftitueren, op de verbeurte van verfteecken te zijn van lijn Naerderfchap, oft immers moet beghinnen te tellenende continueren tot de volle betalinghe. Art; 61. Ende zijn in de reftitutie van de voorfz. Penningen gecomprehendeert ende begrepen, niet alleenelijck 't Her-gewèyde ende principale Penningen , maer oock de Rechten van de Brieven van de Goedinge, ende alle andere, die den Kooper oft Verkrijger heeft moeten betalen. Den fitam emptori reftituere , nam fi id non fecerit, cadet jure praferentice : vel f altem tenetur numerationem iricipere. & ita continuare ufque ad plenariam folutionem. Art: 61. Et in reflitutione diStorum nummorum non folum comprehenduntur annata fi? fumma principalis fed & jura Lifterarum invesflitura fitnilia quee emptor ratione rei empta-ex* ponere debuit. 8&  van het Leenhof van Brabant. 263 Art. 62. Den ghenen die 't bygeleght Naerderiehap bekent, en magh de Penningen van de Renten die hy geloeft heeft niet eyffchen als prijs, maer magh de Renten behouden,oft anders tot reftitutie ageren. Art: 63. Den *Naerderlingh, naer dien hy 't verklaren van den Kooper ende Verkooper, oft andere Contrahenten fal hebben gehoort , blijft geheel om de Koop-manfchap te verlaten , foo verre hem die niet aen en ftaet. RE- Naderling &c. Ziet hier voor Art. 55. in fine. als mede de Co» stuymen van 's Bosch Tit. n. Art. s- junft. Art. 4. in de woor. den refpective dit Naderfcbippe piajenteert, en die Naderfchap doed. Voorts heeft J. B. Christyn meerendeels op elk Articul dezer Brabantfche Leenregten eenen kleyner» Com'mentarie gemaakt, wel. ke gedrukt is achter de Aantekeningen, door denzelven op de Co« ftuymen van Bruflel in Folio uytgegeven, Bladz. 448. en volgenden. Art: 62. Qui refpeclu retrahentis jus pr af er entte admittit, nummos capitales Reditus, quem loco pretii promifit, non potest petere ut pretium, fed poterit eum reditum retinere vel aliomodo ad rejlitutionem agere. Art: 63. Retrahenti , postquam audiverit conditiones Contraclm, liberum efl Contraclum defer ere vel admittere. Renten, op verna* derd goed gelooft, niet te eyfjeben als prys. Tot boe lang een Naderling de begonne Naderfchap nog mag verlaten ?  R E GISTER. Bladz: Cojluymen van Eyndhoven. . . • • ... u —,. — Helmont. ....... 8. Tit. i. van Jurisdictie, en Crimineele zaaken. Tit. 2- van Succes/ie. Tit. 3. van Leen-goeden. Tit. 4. van Huwelykze Voorwaarden. Tit. f. van Teftamenten. Tit. 6. 'van Doiuarien. Tit. 7. -van Gifte onder de Levende. Tit. 8. van Naderfchap. Tit. 9. in zaaken van Erft aal. Tit. 10. van eenige Privilegiën. Cojluymen van Hilvarenbeek, Tilborgh, Moergeftel, en Beerfe; 18. byzonderlyk van Rechten gebouivden Luyden aangaande. . . . Art. 1. Succes/ie van Echte Luyden met Kinderen . • Art. %. Succesjie van herbuuwde Echte Luyden met Voor- en Na-Kinderen Art. 3. Suecesfie Collateraal ' i • ♦ Art. 2. Reprmjentatie in linea Adfcendenti. . - . . • Art. 9. Bajlaarden Art. 10. Huuwhkfcbc Voorwaarden Art. 11. Tejtamenten ^J1' ia" Nflderjcbap . • ' • Art' *h  REGISTER. Bladz; Cojluymen van de Mierden. . ..... zd, — Oirfchot il% in het byzonder van Den Jlyl van Procederen. . . Art. i. tot Cap. i. Aangaande de Policie en Regering van Oirjcbot. . 48. • Cap. 2. ' Realiteyt. ....... 49. Cap. 3. ■ andere Politieke zaaken. . . . 51. Cap. 4, Succesjïe van Echte Luyden zonder Kinderen . ' . $$• Cap. 5. '■■ ■ met Kinderen. ... 5*7. Cap. 6. Succesjïe in linea Descendenti 59. Cap. 7. Succesjïe van Voor- en Na-Kinderen 60. Cap. 8. Succesjïe in linea Collaterali. ...... o"}. Cap. .9. Huwwelykfcbe Voorwaarden 64.; Cap. 10. Tejiamenten Cap. 11. Naderfchap. tfy. Cap. n. Crimineele zaaken ,66. Cojluymen van St. Oeden-Roode ■ ■ ■ ■—-— Bergheyk en Eerfel. . gj^ — Reufel 02, Kk  REGISTER. Bladz, Cojluymen van Aften 128.. byzonderlyk Cap. 1. De manier e van Procederen ter eerjler injlanüe Art. 1. totII. • ■■ inde tweede injlantie Art. ïz.tot 19. ;—. by Opwinning. Art, zo. en volg'. Cap, 2. ■ in Crimineele zaaken. . 137» ■ ■ inPerfoneele Aclien. . 138. Succesjïe van Echte Luyden. ... . 141; ■ ab intejlato. . ..... 143. van Contra&en. 144, Cap. 3". van Leenregten &c. ... . . 145", Cap. 4. van Verlamminge. . . . . . 147. Cap. 5. van kleyne Breuken, en misbruykder Gemeente. . 1^7* Cojluymen van Bladele. . . . „ • .149, — —— Oerle Landrecht van Boxtel. , . . . . . 150. Succesjïe van Empel. - - 167,- Cojluymen van Heeze en Leende, - - - «• - 171. ————— Geldrop. - - - - - 173,  REGISTER; Bladz: Vytlrékzel uyt de Succesfie der Stadt Antwerpen. - - - -189. Refolutie der Staaten Generaal 23. Maart 1662., dat de Meyerye immediaat naar 'sBofcb moet appelleeren - 193» *• '8. Juny 16Ö2. dat Gemert betJppel en bet Ingebotb van VBofch onderworpen blyft - - . zou Leen-Recbten van Brabant. - - - 208.