DE NIEUWE VADERLANDSCHE voor den Jaare 17 8 i. Vercterd met fraaije Tooneel- en Vaderlandfche Hiflorie-Plaatjes* Te AMSTERDAM, 'By AREND FOKKE, Simonsz. Boek- en Kunftverkooper, op den Hoek van de Weesfluis.  ZONNE T A F Et. january 2cfte óa Zon in Jguarius, op ten 8 en onder ten 4' unren. February 18de de Zon in Pifces, op ten 7,1 en onder ten 5 uitren. Maan 2ifte de Zon mJjM£r, maakt Dag en; Nacht even lang.. April 2ofte de Zon in Tcurus, op ten 5, enl onder ten 7 uuren. Mey scfre de Zon in Gemini, op ten 4, enj onder ten 8 uuren. Juny 2t(le de Zon in Cancert maakt den] langden Dag. july aaffe de Zon in Leo, op ten 4, en onder' ten 8 uuren. Auguftus asfte de Zon in Virgo, op ten 5, enj onder ten 7 uuren. September 22de de Zon È 'Lihra, maakt Dag: en Nacht even lang; Oclober 22de de Zon in Scorpïoy op ten 7, en onder ten 5 uuren. November 22de de Zon in SagUlarlus op ten 8, en onder ten 4 uuren. December 21de de Zon in Capncortms, mai&t den konden Dag.  JANUARIUS. XXXf. Louw-Mzand. 1 Maand. Nieuwe-Jaarsdag, [ix— 5 ' Dingsd. Eerde quarc. 1'av. 9 uur. aomjo. 2 Woens. Oudenaarde j. lm. oud 4 Donder, Eindhoven j. 1 . 3,- 5 Vrydag Thelei'phortis. 2 - 50 6 Satürd; Drie Konïn^c-n. 4 - '10 7 ZOND. 1 Zond. Luc. 2. 5-20 8 Maand. Kopper - Maandag. 6 - 5c 9 Dingsd. Middelburg p. 8-0 [O Woens. Volle Maan fra. 9 uur. 30111!'-. ci ponder, ilygii'ius. 0p 12} Vrydag. Archadïüsi $ - <2C i?3 Sauird. [ulecia. - ■ gC) 14 ZOND. 2 Zond. Johann. 2. 9 . 20 15 Maand. Pauius. iZ . so 16 Dingsd. Brugge k. t2 . 2c 17 Woens. üaatdequart. fm.3 uur ï5mivi 18 Donder, Weterfto;d. (\n op 19 Vrydag. Crommenic Band. - . *jj :o Saturd. Fabiaan en Sc bad. 1 x . 9? ïi ZOND. 3 2o»A jj&tfK 8. |-v c 22 Maand. St. Vincent. 7 . iq 23 Dingsd. Oorfchot j. j 7 . rG $4 Woens". N. Masn im. 12 uur. 40 niffc. 25 Donder. Paul. Bek. il. oud. 26 Vrydag. Kortryk j. ö . ar 27 Saturd. Tilburg k. 7 sc 28 'ZO\D. 4 £o«|« Matik. 8. |;V 45 29 MaaiTd. Emmerik f. n . 5c 3C Dingsd. Geersbergen p. n - 10 31 Woens. Luik j. l2 . zC  FEBRUARIUS XXVIII. Sprokkel-Maand. Ï.Donder. Eerlte quart. fav. 5uur. 57 min. Vrydag.' Maria Lichtmis im.ond. 3 Saturd. Rouaan p. 3 - o 4 .ZOND. 5 Zond. Matth. 13. 4 - 20 5 Maand. St. Agatha 5 - 35 6 Dingsd. St. Dorothea 6 - 30 7 Woens. Nioort j. 7-10 8 Donder. V. Maan fav. 9 uur. 10 min. 9 Vrydag. St. Apollonia. fav. op. 10 Zaturd. Breemen j. 6 - 50 11 ZOND. Sepiuag. 'Matth. 20. 8 - 15 12 Maand. Eulalia 9 - 50 13 Dingsd. Gregorius 1.1 - 25 14 Woens. Valentyn fin. op. 15 Donder. Laatfte quart. nam.iuur. 3min. 16 Vrydag. Juiiana 2-3° 17 Saturd. Rees k. 3-5° 18 ZOND. Sexagefima Luc. 8. 5-0 ^9 Maaud. St. Bonifacius 5 » 50 20 Dingsd. Maaftricht p. 6 - 25 21 Woens. Pipinus 6 - 50 , 22 Donder. St. Pieterfloel 7 - 5 23 Vrydag. N. Maan fm. 6 uur. 50 min. ' 24 Saturd. St. Matlhys fa. ond. 25 ZOND. Quinq. Luc. 18. 7 - 45 26 Maand. Ntftor 8 • 55 27 Dingsd, Fajlen Avond. 10 - 10 ;, 28 Woens. Asdag Beflot. t* 11-25  MAART XXXI. Lente - Maand. i Donder, Zwol leerm. Ti2 - 4° 21 Vrydag. Bommel p. Ifm.ond, 3' i Saturd. Eerfte quart. fm, iouur. 50 min. 4 i ZOND. Quadrages. Matth. 4. 3-15 5 Maand. Haarl. Ütr. p. 4-20 6 Dingsd. Heusden j. 5 - 10 7 Woens. Si. Thomas, 5 - 45 8 Donder, phirernon'. 6-10 9 Vrydag. Schiedam Ir. 6-25 10 Saturd. Volle Maan fm. 9 uur. 5 min. 11 ZOND. ReminifcereMatt.h.17. fav. op. 12 Maand. 5*. Greg. Hard. p. 9-10 13 Dingsd. Amft. loord. 10 - 40 14 , Woens. Amft. Mirakel. 12 - 10 15 Donder. Grave p. 'fm. Op. 16 Vrydag. Laatfte quart. fav. I2iiur. 2tnin. 17 Saturd. Sd Geertr. 3 - o 18 ZOND, Octili Luc, 11. 3 - 55 19 Maand. St, Jofeph Kamp. b, 4-35 20 Dingsd. Montf. p Texel fch. 5-0 21 Woens. St. BenediStus 5 - 20 22 Donder. Thiel p. 5-35 23 Vrydag. Benedictus. 5 - 45 24 Saturd. H. Kind Simeon. 5 - 55 25 ZOND. N. Maan fm. 12 uur. 55 min. 26 Maand. Amersf. p. Leydenb.ffa. ond. 27 Dingsd. Muyden p. 9-20 28 Woens. Gouda k. en b. 10 - 35 29 Donder. Zwolle b. 11 - 50 30! Vrydag. Ouirinus. fm.ond. 3T ' Snur-C Guido l - 10  APRILLIS XXX. Gras- Maand, i ZOND. Eerfte quart.l'av.ii uur. 3omin. i 2 Maand. Sr. Franc. Naardenp., 3 . ic 3 Dingsd. Wageningen p. ' a'.. : 4 Woens. Loenen .p. Wyk b. 4 . ao 5 Donder. Loen. b. Haar!. 1. 4 . 40 P Vrydag. Gror>ing. en Viancn p. 4 . 55. 7 Saturd. Groning. p. Bos.hb.j 5 . io 0 ZOND. Palwz.V.Mzm n.suur. ^,2min. 9 Maand. Ur. p. Schoor! b. t'av, op. 10 Dingsd. ;Ur.leerm. Weesp. b.i 9 . 50 11 Woens, i Woerd. b.Vollenh, p.i 11 - 2.5 '2 Donder.! Witte Donderdag, m - 45 13 Vrydag. jGoede Vrydoa. fm. op. 14 Saturd. Wyk j. Veiren b. | 1 . 55 J5 ZOND. (Paasch. L.q.nam.iuur.^min. lC! Maand, p Faaschoag. 3 - 15 : i? Diugsd. j Montv. en Weesp b. ■> - ae 18 Woens. [Alk. b. 3 . 5c 19 Donder. Zwol, Naard. Lis b. 4 - 0 20 Vrydag. Amfr. Aniersf. b. 4-15 21 Saturd, Thiel p. 4 . 2c ■ 22 ZOND. Quafim. Joh. 20. 4 - 35 2$ Maand. N. Maan fav. 5 uur. 41 min. 24 Dingsd. Montv. Weesp b. fa. ond. 25 Woens St. Mar. Eeyd. b. 9-50 26 Donder. Delft b. Rarneveld p. 11 - 5 27 Vrydag. Loosdr. b. 12-15 28 Saturd. Arnh. Wyk b. fm.ond. 29 ZOND. Miferi Joh, io. 1 - 15 3c Maand. Wor. k. Purni. b. 2-0  XXXL B!o>i M5 14 Maand. Embden en Sneek f. 1 - 45 15 Dingsd. Laatfte quart. fm. 4 uur. 4orain,: 16 Woens. Weefp p. fC& \ M 17 Donder. Soelmonc p. 2-25 18 Viydag. Venanüus 2 - 35 19 Saturd. prudentiana 2 - 45 20 ZOND- Voorn Joh. 16. 2 - 5^ ai Maand, f Vagen Gorn. b. 1 3 - 5 xa Dingsd. Marcianus 3-20 23 Woens. NieuweMaan fm. 8 uur. 2c minj 24 Don Ier. Hem. Christi. fa. or»d 25 Vrydag. Urbaan n - 10 26 Saturd. Zwol p- u - 55 2*/ ZOND. Exaiidi Joh. 15. 12 - 3c 28 Maand. Utrecht p. '2 - 55 29 Dingsd. Siffmnius fïn.ond 301 Woens. Eerfte quart. nam.3uur.24mm. 3ilDondcr. Dev. j. Gron. p. 1 1 - 25  JUNTÜS XXX. TPiede. Maand. 1 Vrydag. ii'i.K u t. nard. p. i - 40! 2 Saturd. Vaftend- Gron. p. 1-55 3 ZOND. Pinxster Jok. 14. 2 . 10 4 Maand. 2 Pinx^t. Naard. k. 2-25 f, Dingsd. Briel. Svvynd. p. 2-45 6 Woens, Volle Maan fm. 8 uur. 52 min. 7 Donder. Amlh Loofd. 1 fav. op. 8 Vrydag. Dort Lootd. Brouw.p. n - io 9 Saturd. Gouda, Wiliemft. p. 11 - 40 [o ZOND. < Zond.Qntv. Luc. 6 12 = o 11 Maand. C. Bam. Haaltr. k. 12 - 15 12 Dingsd. f. Qdolf Bommel, p. 12 - 30 13 'Woens L&a-fte quarc.fav.9uur. sotnin. 14 Donder. 11. Sacr. Medenb. p., 12 - 50 tg Vrydag. Mernkerk p. fm. op. U Saturd. Puttersli. Wyk p. 1 - o 17 ZONP. 2 Zond. Luc. 14. 1 - 10 ty. Maand. Har!, k. Loosdr. p. 1 - 25 k Dingsd. Hilverfom p. 1-40 20 Woens. Bosch j. 'sGravel. p 1 2 - 5 21 Dondvi . N. Maan fav. 8 uur. 40 min. qo Vrydag. Middelb. j. Dev. p. fa. ond. 23 -aturd. Vaftendag,. 10-50 24 » °P* 18 Saturd. Ryndc der Hondsdagen, 2-15 19 ZOND. N. Maan nam. 4 iiur. 15 mm. 20 Maand. Hartjesdag. fa. ond 21 Dingsd. Lis p. ' 8 -] -g r>2 Woens Rflatfj i. 8-20 23 Donder. Vüjlendan. 8 - 30 24 Vrydag. Sr: # u - 5 12 Vrydag. Dev. Vianen b. ft? ~ 3° 1» Saturd. Boeren Saturdag. fm. op. xj ZOND. i9 Zond. Matth. 22. 1- 5 J Maand. AinfU Vark. 3 - 4° r6 Dingsd. Purm. Weefp b. 5 - .I0 Jï. Woens. M. Maan fm- 9 ^ur- 34 iwn. Ï8 Donder. Sf. L«rr. Goud. b. la. ond. to Vrydag. Schiedam b. 5 • 59 11 Saturd. Alkm. Utrecht b. 6 - 25 ftI ZOND. 20 Zond. Joh- 4. 7 - g 00 Maand. Amft. Haarl. b. b - 10 tt, Dingsd. Weefp Rottetd. b. 9 - ?5 S Woens. Eerfte quart. nam. 4Uur.iomin. 25 Donder Goud, Naard.4b. 12 - 5 1 Vrydag. Loosdregt b. (ij.ond. 27 Saturd. F«/r. Leyd. b.. 1 - *5 28 ZOND. 21 Zond. Matth. ib. 2 - 35 29 Maand. s'Hage Wyk b. 3 - 5° 30 Dingsd. Weefp Tergoes b. 5-0 31 Woens. Fafiend. Munnik. b. 6-15  NOVEMBER XXX. Slagt-Maand. 1 Donder.! Al /AV.Maan tin. 6 uur. 51 min. 2 Vrydag. \ Allerzielen* lav. op. 3 Saturd. j Alkm. Utrecht b. 5-20 4 ZOND. 22 Zond. Matth. 22. 5 - 5° 5I Maand. Schage, Alkm. Med.b. 6-30 68 Dingsd. Weefp Breda b. 7-30 7 j Woens. St. Willebr. 8 - 4% 31 Donder. Gouda Lis b. 10-5 9! Vrydng. Laatfte quart. fm.3uur. iomin. 10 Saturd. Scln-orl b. Purm. p. fm. op. 11 ZOND. 23 Zond. Matth. 9. i - 10 12 Msand. Hoorn Arnh. b. 2-40 13 Dingsd. Weefp Gornich. b. 4 - 10 14 Woens. Munnik. b. Alkm. b.J 5 - 5c 15 Donder. N. Maan fav. 7 uur. 14 min. 16 Vrydag. 'sBosch b. Aikrr. lam. fa. ond. 117 Saturd. Alkmaar lam. 4-55 iö ZOND. 24 Zond. Matth. 13. 5-50 19 Maand. St. Elifabeth. 7 • 0 20 Dingsd. ■ Eadmundus 8 • 2c 21 Woens. Maria Pref. 1 9 - 45 22 Donder. Eerfte quart. fav. 7 uur. 50 min. 23 Vrydag. Alkm. lam. Bosch b. ï2 - to 24 Saturd. Schoorl. Vellen b. fm.ond. 25 ZOND. 25 Zond. Matth. 24. 1 - 3^ 26 Maand. Vlisf. b. Vleym. p. 2 - 45 27 Dingsd. Purmerend lam. 3 . 55 28 Woens. Munnikkendam b. 5 . 10 29 Donder. Vaflendag. 6 - 25 30 Vrydag. St. Andries 7 - 45  DECEMBER XXXI. Winter-Maand. ij Saturd. i Volle Maan tra, i uur izuiin.i5 2 ZOND. j i Advent. Luc. 21. 'av. op I 3 Maand. St. Franriscui. 5 - ir '4 Dingsd. St. Barbara, 6 - ai 5 Woens. Sabbas. 7 - 4 6 Donder. St. Nicolaas. 9 - f 7 Vrydag. Sr. Ambrofius. 1 1 o »8 Saturd. Laatfte quart.nam.ruuï, 3unir. 9 ZOND. 2 Advent. Matth.■ u.ifm.op. 10 „Maand. Melchiades., i 1 - 4c 11 Dingsd. Rodenburg f. | 3 - u 12 Woens. joachimsdal. 4 - 4f 13 Donder. St. Lucia. 16-2' 14 Vrydag. Ryffel j. 7- 45 15 Saturd. N. Maan fm. 6 uur. 20 min 16 ZOND. 3 Advent. Joh. i. ,1a. ond 17 Maand. Namen, Bergen j. 5 . 45 18 Dingsd. YVunibaldu?.. 7 - 7 19 Woens. Quatertemper. 8-25 20 Donder. Vaflendag. 9 • 5c 21 Vrydag. St. Thomas. ' 11-5 22 Saturd. Eerfte quart.nam. 3uur. sómin. 23 ZOND. 4 Advent. Luc. 3. • 'm.ond. ' 24 Maand. Vartendag. 1-30 25 Dingsd. Kersdag. 2 • 45 26 Woens. 2 Ker-SDao. 4 - c 27 Donder. St. Jan Euangelift. 5 - ic 28 Vrydag. Onnozele Kind. 6 - 30 29 Saturd. Thomas Cantelberg. 7 - 40 30 ZOND. Volle Maan fav. 6 uur. 30 min. oi Maard. St. Silvefter. ffav. op.  Van de Eclipsen des Jaars 1781. In dit Jaar zulien zig twee Ëèiïpfeü' op hec Aardryk vertonnen, beide aan de Zon en geen aan dtMaan, waarvan'er één ten deelen by ons zal kunnen gezien worden. De I. zal zyn den 23 April, dezelve zal gezien kunnen worden op QufcoinPt* ruj leggende op 12 graaden 25 rainu. ten Zniderbreette en 76 graaden van ons ten Weften ; 't begin by haar te zien 's morgens ten 10 uuren 21 minuten 'c midden ten 11 uuren 38 minuten tn het einde namiddags ten 1 uur 36 minuten , en zal vyf en een halve duim over de Noordzyde, verduifteren. De II. zal zyn den 17 Ocloberen zal ten deelen by ons gezien kunnen worden,'! begin 's morgens ten 6 uuren 42-min., 't midden ten 7 uuren 25 minuten , en het einde een 8 uuren 10 minuten : edog alzo de Zon een weinig vóór 7 uuren opkomt, zal het begin niet by ons te zien zyn.  De VIER GETYDEN des JAARS. De Lente begint den 20 Maart. De Zomer begint den 21 Juny. De Herflt begint den 22 September. De Winter begint den 21 December. In dit Jaar t7Sl ZYN De Zonne Cirkel, Het Gulden Getal, '5 De Epaéta, , £ De Zondag Letter is. " De Vleeschtyd 8 weeken en 6 dagen. Vallen- Avond, den 27 February. Paascli, den 15 April. Hemelvaart Chrifti, den 24 Mey. Pinxtcr, den 3.Juny. De QUATERTEMPERS. De Eerfte den 7, 9 e« 10 ^aart# De Tweede den 6, 8 en 9 Juny. De Derde den 19, 21 en 22 September. De Vierde den 19, 21 en 22 December.  De Zondags Letters, zyn Zeven in getai, als: A. B. C. D. E. F. G.en worden op de dagen der Week toegepaft, zo dat die Letter, waar mede de eerfte Zondag in january geteekend ftaat, het geheele Jaar door, de Zondagen aanwyft: By voorbeeld; als de iften January op Zondag vald, dan is de Zondags Letter door het geheele Jaar A., dog zo de i January op Woensdag viel, dan was de Zondags Letter E. Wyl na zeeven dagen telkens de E. weder in de hand komt en op Zondag valt. Zo nu een Jaar lang ware 364 dagen dan zou men alle Jaaren dezelfde Zondags Letter hebben, dat is : men zoude, zoo de Zondags Letter van het loopende Jaar A. ware geweeft, het volgende Jaar weder met dezelve Zondags Letter A. zien beginnen, maar dewyl het Jaar 365 dagen en omtrent 6 uuren lang is, verloopen tot drie Jaaren toe de Zondags Letters, op het vierde jaar één dag uitmaakende, die, gevoegt by de 365 dagen van het gemeen Jaar, een Jaar van 366 dagen uitmaakt, 't welk wy een Schrlkkel-Jaar noemen, waarin twee Zondags Letters zyn, deeenduurende tot den 24 February, endeande* re  je vervolgens het geheele Jaar doer. De Zondags Letters tellen altyd van Gc tot A. . . De Zonnen Cirkel is niets anders dan de tyd waarop de Zondags T.etters, die , door de Schrikkel Jaaren uit haar orde geraakt waren, zig weder herftellen, en dit gefchied na zeeven Schrikkel-laaren en dus na de tyd van agt-en twintig achtereenvolgende Jaaren , welke tydkring de Zonnen Cirkel genoemd wordt. Het Guldk Getal, om zyn jroot nut aldus genoemt, is een tyd wanneer de Maan op dezelve dag of datum dörzelve Maand weder vol is, als in vorige Jaaren. By voorbeeld; als men op den iften January, volle Maan heeft, dan zal men na neegentien achsereenvolgende Jaaren weder op den iften January volle Maan hebben. Deeze uitreekening is gevonden door een Atheemr, Methon genoemd, 430 Jaaren Voor Chriftus Geboorte. De Epacta, is de ouderdom van de Maan, by het begin van elk Jaar, wyl het Maanjaar 11 dagen vroeger als het Burgerlyk Jaar eindigt. Deeze 11 verfchilfende dagen worden Epaïïa ge» jwemd. maar kunnen nwt fcooven de  dertig gaan, dewyl dertig dagen 'voet een volle maanefchyn gehouden worden» De Roomsche Indictie, of. het Rotneinfch Cyns- Getal, is een tyd van vyftien achtereenvolgende Jaaren, na verloop van welke de Romeinen aaa den lnfteller van deeze tydsbepaaling, Keizer OSlavlus Juguftus, hunne Cynjen van Goud, Zilver, Koper en Yzer moesten opgebracht hebben, en wel in deeze orde : In de eerfte vy'f Jaaren Goud, in de tweede Zilver en ïn de det de Koper en Yzer. In het derde Jaar va» deeze eerfte vyf Jaaren , te tellen vrn den aanvang deezerreekening af, worde de Zaligmaaker gezegd gebooren te zyn. De Eclipsen, aan de Zon e-n die aan de Maan, hebben beide verfchillende oorzaaken, maar byna gelyke uitwerk fels, ten opzichte van ovze Aarde, naamlyk datze dezelve op fommige plaatfen voor een kleine tyd van licht beroven, haar rechte oorzaak is niet anders dan de ftuiting van de ftraalen der Zon, welke in de Zons yerduiflering door het dichte lighaam Atv Maan, 't geen zig alsdan in haare loopkring, juift lunchen de Aarde en de Zon bevindt, voer een gedeelte als voor ons bedektwordr, * a en  •n in de Mams verduiftering, wanneer by volle Maan de ftraalen^r Zon, door de tulïcbenkomende Aarde belet worden, op de Schvf der Maan te vallen; dus ziet men in de verduifterde of geëclipfeerde Maan de fcbaduvve van onze Aarde en in de verduifterde Zon, hetduiftere Hghaam der Maan. Dat de Maan Eclips niet by alle volle-en de Zon Eclips niet by alle nieuwe Maanen voorvald. word veroorzaakt door de helling derMaanskrings-loop op de Ecliptica die met dezelve een hoek maakt. Gedachten over de oorzaak van de Ebbe en Vloed der Zee. Het af en aanvloeijen der Zee is een natuurlyk verfchynfel , 't welk de grootfte Philofophen der Oudheid niet hebben kunnen doorgronden , en 't geen zelfs de Nieuwfte en befte Heedendaagfche Wysgeeren veel moeite geeft. Ariftoteles, die zo veele weetenswaardige zaaken wegens de ver* fchynfelen der Zee aangeteekend heeft, gaat dit met ftilzwygen voorby, waarfchynelyk om dat het hem te moeilyk wa-  ware om te behandelen, maar feedert men de Natuurwetten een juifter bepaaling toegekent heeft, feedert men gevonden heeft, dat alle Lighaamen naar reede van haaren inhoud, op elkanderen weegen , feedert dien tyd, heefr men meer Üchts in de oorzaaken der Ebbe en Vloed gezien, te meer, wyl men bemerkte dat dezelve veelal aanmerkelyk waren, als de Maan zig in eene van haare fchyngeftalten voordeed, zo dat het fcheen als of de Zee dan meer of minder zwol, naar het de werking der Maan vereil'chte. Deeze verfchynfelen getoetft zynde aan de Natuurwet van de op elkander wagingder Lighaamen, maaken de op elkander werking van het Lighaam der Maan, tot dat van onze Aarde, tot de waarfchynelyke oorzaak van de Eb en Vloed, en wel op deeze wyze: wan» neer wy onderftellen , dat de Aarde gantfch met Water omgeeven ware, en plaatfen dan in ons denkbeeld de Maan, onbepaald boven welk gedeelte des Aardryks dat men ook verkiezen mooge, dan zal men vinden dat de tegenweeging der Aarde op de Maan , en die der Maan op de Aarde, de Aarde eenigzints naar het Lighaam der * 3 Maan  Maan buigt, maar wyl de Aarde een vaft Lighaam is , en de aantrekkende kracht, voornaamlyk op het middenpunt deszeifs werkt, is haare toeneiging zo zichtbaar niet, als die van de vloeidof die haar omringt, welke, zo dra de Maan in haar toppunt naderd, zig als een berg verheft, her. geen dan op die plaatfen en Zeekusten, waar zulks gefchied , de Vloed veroorzaakt , en in de plaatfen die op deszeifs horizont leggen de Ebbe, en weeder in het neerpunt, de Vloed, wyl de Aarde door de aantrekkende kracht der Maan, eenigzins opgetrokken zynde, eenige ruimte overlaat tusfchen haar en de Zee, die zia op haaren bodem bevind, welke ruimte door het Zeewater dat van den Horizont des Toppunts af - ebt, daar weeder eene vloed verwekt. Maar wyl de Aarde in die tyd dat de Maan haare aantrekking oeffent, met eene ongemeene fnelheid op deszeifs eigene as rond gevoert wordt, veroorzaakt zy, dat de opheffing der IJaaren, of de Vloed in de groote Zee niet eer voorkomt, dan na dat de Maan reeds twee uuren door den Meridiaan gepaffeert is. Dat men als de Maan nieuw of vol *»*  is, het feoogfte water en zulke getyën. beeft, die men Springvloeden noemt, komt daar van daan, datalsdandeZon,. die meede eenige aantrekking op de Aarde oeffent, hoewel , om zyn vei*, afgeleegenheid veel minder dan de Maan, haare aantrekking met die der Maan vermengt, en dus eene dubbelde verheffing der zeebaaren veroorzaakt,, 't geen wanneer de Maan zig in zyne Kwartieren bevindt, gantfch anders:is, .want dan werkt de aantrekkings kracht der Zon, op eene gantfch byzondere wyze op de wateren des Aardkloots, als de aantrekkingskracht der Maan, door welke gelyktydige tegen elkander werkende kracht, de wateren maar zeer weinig opgehe.even worden, het welk aldus veroorzaakt, dat het water by de Kwartier Maanen, flechts 8 voeten, en by de Nieuwe en Volle Maanen 12 voeten, in de groote Zee ryfr. Elke Zeekuft des Aardryks heeft in de tyd van vierentwintig uuren , tweemaaien Ebbe en Vloed, want wanneermen een plaats onderfteld , daar de Vloed om zes uuren des avonds ontdekt wordt, dan zal na zes uuren door de omwenteling des Aardryks, deeze gefielde plaats komen in den Horizont van  van het toppunt, waar in zy de Vloed gehad heefc, en dus te 12 uuren de Ebbe gewaar worden, dan na zes uuren weeder gekomen zynde , in het punt dat toen zy de Vloed gewaar wierd, haar neerpunt was, zal zy weder Vloed hebben , *s morgens ten 6 uuren , en na zes uuren wentelens, weeder gekomen zynde, in den Horizont van het toppunt, daar zy de eerfte Vloed gewaar wierd, zal zy weeder Eb hebben, ten 12 uuren op de Middag, en dus in de tyd van 24 uuren , zal het Wa. ter ter dier plaatfe tweemaal Ebben en Vloeijen. De bovengenoemde verfchynfelen , zyn hier verhaald naar maate de zelve zig in de groote Zee en langs deszeifs Kuiten voordoen, maar de tyd der Eb en Vloed in byzondere Golven, Baaijen, en Zeeëngtens kan daar wel eenigzints van afwyken.  GEOGRAPHISCHE BESCHRYVING VAN A Z I A«     GeographischeBeschryvin» van1 A Z I A. Over den naamsoorfprong van Az'd verfchillen de Geleerden nog flerk in hunne meonin^en , fommige willen die afgeleid hebben van zeekeren Aziï de Zoon van Meneus uit Lydien, andere meenen dat dit Land zyre naam draagt na de Nvmphe Az'm eene Gerrial!n V3r* Japhet. Het grenft ten N. aan Europa en aan deYszee ten O. aan de Stille Zee, ten Z. heeft het de Ihdifche Zee en ten Weden Africa. Het gantfche Waerelddeel over is telkens verandering van lugrsgeffel !h I; want daar dit groot vauVland zich onder drie verfcheidene lugrftfeeken bsvindt , kan de lugtsgefteldheid niet overal eenerlei zijn. Maar over 't algemeen kan men zeggen dat de Lugtsgefteldheid vande aangenaamffè des Waereldsis. HetgantfcheLand is meéstal een lufthof en ryk in allerhande voörtbrengfeien, zo voor nut gebruik, al$ vermaak en pracht. Het vloeit over van P,dA'-a- hm",-  <4> fem, Goud, Zilver en Edelgefteente, en 'er is overvloed van Reukwerken 9 Kruideryen en duizend andere in Europa zeer gezogte voortbrengfelen. De Regeering is meeft overal Vrymachtoeffenende (Defpoticq) en 'er worden de drie voornaamfte Godsdienrten geoeffend; als de Chrifteiyke, de Mahomethaanfche en Heidenfche. De Zeden der Inwooners zyn zo veri'chillende als de Climaten waar onder zy verdeeld zyn: over 't algemeen zyn zy geeftig, fpraakfaam, pragtig, maar verwyfd, minyverig en bedrieg3yk ; maar de Chineezen onderfcheiden zig nog van de overige Azianen door hunne liefde tot Kunften en Weetenfchappen en hunnen hoogmoed. Azia laat zig gemaklyk in VI deelen verdeelen; als: I. Aziatisch TuRKYëN waar in Na¬ tolie of Klein Azië, Syrië' en Arabië. II, Het Koningryk PERSië. III. Het Ryk van den Mogol. IV. De OosT-lNDiëN. y. China. VI. Groot Tartarycn waar in Rusfifch-ChmefchenOmfhanglykTartaryëfü  C5) Wy zullen van elk deel afzonderïyk handelen en wel eerft van Aziatisch Tukkycn grenzende tenN.aan dcZwarie ten W. aan de Middellandfcke Zee, ten Z. aan Arabië en ten O. aan Pcrfië. O) Natolie, dat eertyds klein Azia genoemt geweeft is komt'er ons eerft in voor, en de naam die 't nu voert is afgeleid van het (Jriekfche woord/?/?//. iolé, het Doften, om dat het ten Ooften van Conftantinopolen gelegen is, thans worde dit Land weder in vier deelen afgedeeld als i. het eigentlyk Natolië. 2. Amafte. 3. Caramanie en 4. Aladulië. Natolië heeft tor Hoofdllad eene ryke Koopftad genoemd Chiutaya, waar de rcfidemie van een Beglerbei is. Nog vindt men in dit Landfchap Burfa, Nicaa nu lfnick genoemd, beroemd door een Concilie in het Jaar 325 tegen de Arrianen en een in 't Jaar 787 tegen de Beeldverwoefters aldaar gehouden, Ancyra nu Angouri waar Tamerlan, Bajazah, en Poinpejus, Mithridaies beoorloogde. Bollï. Chianaare* Ephefen waaide beroemde Tempel van Diana, een der zevenWaereldswonderen, geweeft is. Smirna een vermaarde Ko. pftad maar zeer ondeihevig aan aardfehokkingen A 3 die  dt'e hetfomtyds geheel verwoeden. &z. Ikarnafiis waar het Praalgraf van een der Wonderen van de Waereld, geweeft is. Troja de beroemde Stad dog van dezelve is niets meer oveiig, het hedendaags Troje is óoor ALxander gebouwd, Pergamnm Sardes, Sinope, de geboorteplaats van Diogenes. Chalcedon. Abydo thans Dsrdaneilen, beroemd door de liefde van Leanderen de Maagd Uero, Phocaa en Mïletcn. 2. Amafiê waar in de Hoofdftad van dezelfde naam; Zela. Tocat. Trel/ifonde dat wel eer de Hoofdltad van een geheel Ryk van die naam geweeft is. 3. Caramanien begrypt Cognia de Hoofdftad, .Fana, Saialia en Tarfus. 4. Aladulië befluit de Hoofdftad Maraz en Lö;'^20 waar Alexander, Darius overwon, het Taurifche Gebergte ligt door 't geheele JLandfcbap verfpreid. C*^r/£vervatdeszelfsHoofdftad^/ «enige Eilanden in den Archipel: alsScio, Cos, Patmos enz. V. China arenft ten Noorden aan Chinrefch Tartaryen ten Ooften san de Zuidzee en ten* Wellen aan Indten en Tartaren- ten Zuiden aan de jndiiche Zee en is een zeer uitgeftrekt Keizerryk, van eene ovale gedaante, wiens omtrek omtrent 7000 Mylen is, enzo Volkryk dat men laarlyks meer dan 60 Milhoenen Inwoonders aan den Keizer opgeeft, hetwordt ten Weiten van 'Jonqum af eicheiden door eene Reije van Bergen Qttocera geroemd en waar deez; opftouden, ten Noorden heeft men n eds over 1800 Jaaren een Muur gemetfeld die net NoordeIvk gedeelte van Tartaryen «flcheidr, deeze Muur is zeer duur2aam enfterk , en by de ^oc Mylen lang gemaakt, maar heeft op veele plaatfen veel door den Inval der Tartaren geleden welke breuken nier herlteld worden, om dat «,Aineefch Tartaryen rhar.s mede onder het gebied van den Keizer feu. Het khj mast des Lands is ten Noorden vry koud. maar Zuidclyker ongemeen gezond om de helderheid des Lag», edog zeer onderhevig aan Aardfchuddingcn. Het Charaftet-der-lnwoondcren wzecr  e 15 j was zo als reeds gezegd is; Zy naan de* in de Wetenfcbsppen alléeS voiKen daar in bhnd zyn. De voortbrengfelen des Lands zyn meni»vuld£ SfcluSa, he7eei' ^teïï£uSfc gantich Ooften vindt, willen 'er om degemaatigde Lugtsgefteldheid de Euro jeaanfcbeProducten ook zeer wel voorc" dS ^^fenft des L«3ïSë£ S maar d, ee° ,dient dcn Afg°<* mmmer tot dien ftaat, welkezy £"2" m noemen, verheven worden of zemoe' ten ln hunne Taaren in ^2e m^- van bovengenoemde» Phi/ofooph^o? dig onderweezen zyn. Chriftenerf 7vn 'er wrl vele ten tyde der S r yn geweeft maar hunThriftïndém waf te* vee]n,etdwaalingenverknogrom2rd^ naam toe te kennen, de C J« * ! djeeidr  ( 16 •) Jeeld: als Nanking, Xantung .Peking Se ReGdentie des Keizers, Chehan, Quicheu, Huquang , Houm Xasfi,Xen± Suchuen, Junnan, Laoiung , Coréa en dë onder Cto-behoorende Eilanden. De Stad Peking in de Prov.nue van dien naam is thans de grootte Stad des Waerelds, zy is omringt door eene Muur die met %6c Toorens verfterkt iT alleen het Paleis beflaat een Myl m den omtrek, de Heer Mondei heeftin Vrantryk op'laft van de Magiftraat, de \i' r 0«f tenbeften S de Cajpi cne Zee ten Zuiden aan Perren Indtênexx China, ten Oolrengedeelelyk aan de Noord- en Zuid-Zei H>t Land heefc zyn naam naar de Rivier Tau ■ar. Het Ruffifche,s het Noordelykfte en en allerwoelt Klimaat, van deeze La™ !Sn£ °"S te weinig byzonders bekend, vorJn Vrni,byna dJerl>ke I"W>onders vorden erm gevonden, welke bv de Zo- rooZT< hUnne Rendieren over de beroorere Sneeuw rennen. HetOnafha&d Yk Tartaryen Wordt dooreen Vurft eere. eerd weJke zy CA«r of toSSt  C 18) Ctincefch Tartaryen als het meelt Zuide]ykfte, is het befte van Klimaat en brengt i goede voortbrengzelen op, alsRyftenz» DePaarden welke in ditLand gefokt worden zyn zeer in agting. Men zegt dat de onbefchaafdc Noordelyke2Vtór(?«Menfchenëeters zyn, en dat ze hunneGevangene Vyanden eeten. Wanneer hunnen Chan fterft,begraven ze met hem de voornaamfte Officieren van zyn Hof levendig. |De Winden zyn daar te Land zo fterk dat ze fomtyds de Reizigers met Paard, met al opneemen en hun niet zagt doen nedervallen. Vyfentwintig byzondere Ryien worden in Tartaryën"opgeteld, de Hoofdfteden deezer Provintiën zyn niet zeer aanmerkenswaardig, de volgende zyn de voornaamfte Toboul is de Hoofdftad van Siberïên, Jenifca die van de Natie der Tongoefen, Bratska die van het Land van dezelve naam. Camialu wordt voor de Hoofdftad van het Onafhanglyk Tartaryën opgegeeven, maar fommigen houden het met wieer recht voor dezelfde Stad met Pe•king de Hoofdftad vanChina. Thibetis de Hoofdftad van het Land van dien naam. Samarcand is niet meer zo beToemd als ten tyde toen hetdeGrooten Tamirlati, die den Turkfcken Keizer  C 19 ) Bajazsih in eene yzere Kooi gevatte* Jieidt, binnen zyne Muuren zag ppbooren worden. Adracan is wel de Hoofdltad van 't Ruffifch Tartaryën maar wordt nog onder Europa gerekend. Dit is nu de Befchryving van Azia wat het vafte Land en de Eilanden aangaat, deszeifs Waterbefchryving zullen wy hier nog kortelyk laaten volgen : InAzia telc men voornaamentlyk drie grooten Zeeën, als : i. de Ts-Zee die het ten Noorden befpoeit; 2. de JndiaanCche Zee die er ten Zuiden tegen bruifcht • en 3. de groot e Zuid- of ftllle Zei iie men Ooftelyk aantreft. De eerftaeaoemde Zee levert Walviffchen, Haaien, Robben en alle Ysdieren in mengte op, delnrlifche integendeel is rvk n Coraalgewaflèn, Paarlen, enz. en de tilie Zee is daarom zo genoemt, wvl pen er fireeken in aantreft daar de ehepen wegens gebrek aan Wind niets -orderen kunnen, en daar 't immer iet een donkere Lucht dondert en lixemt. De Meeren en Rivieren zyn voornaaïelyk in Afiatifch Turkyen, de Tiger n den Euphraat, in Per Hen de Tintit, de Araxis en de Perffche Golf, m «t Kyk van den Mogol, de Coudiyke Ba 4a-  C 20 ) Jtefcjj en Guitjes, in de Qoft-lrtctl'ën, dfct jl/ita, in Ctetf, deKian en //o^g, int Tartaryën, in het de Ofy 3^- ftifcea,"en Leni, in het ütiafhar.gelyke het: Meer /frö/, en in hetChineefche deRi-i vier Amttr. Geheel üfelö li?t van den Equator tot) op 74 graaden Noirder-Breedte , em tuffcheri de 45 en 200graaden lengte. Beschryving van de thans RE GEERENDE PLANEET! MERCURIÜS5 Mercuriui, welke gezegd wordt dj Tan- te zullen beheerfchen , isdekkinfti onder de andere Planeeten , want dea zelfs middelton is, volgens de beiM kening van Spindef, flegts 658 Mylei lang , wordende deszeifs om'rek at «090 Mylen gereekent deszeifs oppe:t vlakte op 1402132 vierkante en denm houd van deszeifs geheele kloot, o 1*6104029 Teerlinkfche Mylen. *Zy ftaat 't naatfl by de Zon, en haan afftand wordt op 4958799 Duitfche Mjl len gefcbat j '6 welk zeer naby is, ai mei  men aanmerkt dat Greqori deeze afftard van de Zon als i tot 4 retkenende , ze dus met die,der andere dwaalfterre» vcrgeiykt; Mtrcurius, z.gt hy, Haat :ot de Zon . als het getal 4, tor de eenheid. Ftms als 7, de Aarde als :o, Afrtrj ah 15, Jupiier als 52 en *«« als 95. De omïoopstyd van deeze Planeet om de Zon is in de rondre 31162032 Mylen lang, en die groote weg loopt' ze af in de tyd van niet meer dan 87 Dsgen 23 Huren en 15 Minuten, doorloopende dus binnen de tyd van één uur 14758 Mylen en in ééne Seconde of Polsflag meer dan vier Mylen, welke fnelbeid de verbeelding te boven gaat, zynde byna 160 maal grooter als die van een eerft afgefchoCen Kanonkogel, welke 8 Jaaren zoude moeten hefteden om uit deszeifs fchyf tot die der Zon en .17 Jaaren om tot ons te vliegen. De beweging welke Mercnrlus om zylen as doet is wegens deszeifs groote nabyheid by de Zon nog onbekend, zo iat men de langheid zyner Dagen nog aiet bepaalen kan. Deeze zyne nabybveid waardoor hy in de ftraalen der Zon Iteeds als verborgen is, is ook oorzaak flat wy zeer weinig van deszeifs gedaanft % 'se  CC2) tt pn natuur hebben kunnrn te wee ten ïpomen, alleen kan men metzeekerhtid zeggen dat bét een volkomen dmüer Ugh?am is, dat geen licht dan alleen bet van de Zon terug gekaarde bezit, want wanneer deeze Planeer in conjunctie met ons en de Zon is en zy de Zon voor ons gezicht eclipfeert, dan veno* nt zy zig op dezelve als een zwarte vlek ; «Jeeze voorbvgang van Menurius over de ichy-f der Zonnc is eerft op het naauwkeuri^ft waargenomen door den beroemden Aftronomift P. Galfcndi en wel te Parys op den i8 Nov. 1631. deeze conjunctie valt meeftsl voor, na eene tus1'chenftsnd van omtrent 19 Jaaren. De Zon uit Mercurius befchouwt zynde, doet zig, volgens Newton, zevenmaal zogrobtvooralszezigby ons vertoont, en deszeifs hitte is 'er onverdraaglyk , zo zelfs dat de hitte die by ©ns onder de Linie gevoeld wordt, by hun Vorft zoude genoemd worden, wanneer men onderftelt dat de kloot van Mercurius in alles met die van onze Aarde gelyk ftaat, want zo onze Aarde in baare loopkring seplaatft wierd, zouden alle deszeifs Inwoonders oogenbliklyk door de overmaatige hitte fmooren, alle de Bladen, Vrwgten, en groenten zouden ver-:  C*3 ) verdorren en verfchroeid worden, de Metaalen fmeJten en de hardfte iighaawen vloeibaar worden , zo dat men naauwlyks Inwoonderen op deeze geroofte Planeet plaatfen durft of men zou ze zo gefteld moeten begrypen , dat ze tegen zulk een hitte heiland waren, of integendeel met den Heer de Fontenellc moeten giffen dat de kloot van Mercurius met Salpeter vervuld zy, dat de hitte des Zonnevuurs matigt, gelyk men in China Landen heeft, welke op zommige tyden,naar hunne ligging,brandend heet zouden moeten zyn en daar het integendeel in die zelfde heete Saifoenen op fommige plaatfen fel vrieft en fcherp koudis, welke ontydigewinter door de menigte van Salpeterachtige uitwaaffemingen dier plaatfen, veroorzaakt wordt. De Nachten in Mercurius worden voornaamlyk verlicht door de weeromgekaatfte Zonneftraalen van onze Aarde en Venus die de naafte Planeeten zyn , want van de andere geniet zs fiegts een zeer flaauw licht, zo dat ze even op haare kloot zichtbaar zullen zyn. De Dagen zyn 'er nogthans zo licht dat een Inwoonder deezer Planeet by ons ovecfcebiagt zynde op den heetften Middag B 4 ia  C 24 ) m de klaarfle Zonnefchyn niet zien zou kunnen, maar wel op de ftraat mogt rond geleid worden. Wat nu de aanmerkingen der Sterrevoorzegkundigen wegens deeze Planeet aanbelangt, deeze zyn de volgende : zy meenen dan dat ze van eene veranderlyke en onbeftendige natuur is. zeer goed als ze in goede con'janMcn en aspecten geolaatftis; maar integendeel allergevaarlyklt zo die kwaad zyn. De Menfchen onder haare beftiering gebooren, moecen, (omdat men deeze Planeet weleer Mercurius genoemd heeft) gefchikt zyn tot den Koophandel, en zullen grooten winft met den handel gdyfchap van H. E. Gr. Mug. in meerderen*, heid gekomen, den gften Maart 1766en Gehuwd den 4denOcl-ober, i4 Jaar, met Freoerica Sophia Wumelm^a Princes van Pruiffen, Oud den -den Augustus 30 J ar. De Stadhouderlvke Refiuentieplaais is 's Graveniiage. Nassau VVeilburg, van de Lutherfche Religie, Ciroius Cliriftiafiu>, Generaal in dienff van den Staat en Gouverneur van Maaflncht, OuddeniSden Tanuary 46 Jaar. Gehuwd met Wilheimina Carolina Prmces van Oranje enNaflau, den 5den Maart 20 Jaar, Oud den 28 February 38 Jaar. De VorfTelyke Refidentie is te KiRCHHEiM Bolland. IV. derde Zoon van den Koning van Spanje: oud den 12 January 30 Jaar" Ge»  C 30 ) Gehuwd met Maria Carolina Lourfa f Aartshertogin van Ooftemyk: oud den 13 Auguftus 29 Jaar. De Koninglyke Refidentie Stad is Napels. Oostenryk: Zie Hongaryên» Oranje : Zie Nassau Dietz. Orleans , van de Roomfch Catnolyke" Religie, Lodewyk Philippus, Hertog, oud den iaden May 56Jaar: Weduwnaar van Louifa Henrietta, Printts van Conty, overleeden A.1759. Pvefideert te Parts. Osnabrug, van de Gereformeerde Religie, Biffchop Fredrik, de 2de Zoon des Konings van Engeland: oud den ïóden Auguftus 18 Jaar. De Refidentie Stad is Osnabrug. _ . Paltz, van de Roomfch Gath. Religie, Keurvorft Carolus Theodorus, nu ook Keurvorft van Beieren, oud den 11 December 57 laar, Gehuwd den 27ften january; 39 Jaar raet Man* ?llzaS Princes van Sultzbach, oud den 7den January 60 Jaar. De Refidentie Stadis Dusseldorp. „ n . Parma, van de Roomfch Cath. Relt- • gie, Hertog Ferdinand, oud den aalten 1 Wuary 30 Jaar; Gehuwd met Maria 1 Amalia Tofepha van Ooftenryk, oud den i poften February 35 Jaar. De Refidentie $tad is Parma* vau53. |  C 31) * Paus, Plus VI. uit den huize Krafchi, oud den 27ften December 64 Jaar. De Refidentie plaats is Rome. Poolen, van deRoomfchCath. Religie, Koning Staniflaus Auguftus Poniatouwsky, onder den naam van Staniflans de Hde: oud den i^den January 49 Jaar, De Refidentie Stad is 'Warsch/vuyV. Portugal, van dcRoomfch Cath. Relig're, Koningin Maria Francifcalfabella oud den i^den December 47 Jaar. De Refidentie Stad is Lissabon. Pruissen, van de Gereformeerde Religie, Koning Fredrik de lilde; Keurvorft van Brandenburg: oudden24ften January 69 Jaar; Gehuwd met Elifabeth Chriltina van Bronswyk Wolffenbuttel, Oud den Sften November 65 Jaar. De Refidentie Stad is Eerlyn. Rusland , van de Grkkfche Religie, Keiferin Catharina de Hde, oud den 2den Mey 52 Jaar. Douairière van Petrus de lilde. DeRefidentieStad ïsPetersburg» SARDiNiëN, van de Roomfch Cath. Religie, Koning Victor Amadeus Maria, oud den 27ften Juny 55 Jaar. Gehuwd den iaden April 31 Jaar met Maria Antonia Ferdinanda Infante van Spanje, oud den i?den November 52 Jaar. De Refidentie Stad is Tüwn, Saxsh 3,  Saxen , van de Roomfch Cath. ReUgie, , Keurvorft Fredrik Auguft, Oud den i Beften December 31 Jaar: Gehuwd me^t, 1 Maria Amalia Augufta, Princes van Palts- • Tweebruggen , oud den n den Mey 29 ; Jaar. De Refidentie Stad is Dresden. , Spanje, van de Roomfch Cath. Religie, , Koning Karei de lilde, Oud den poften : January 65 Jaar: is Weduwnaar. De: Refidentie Stad is Madrid. Trier , van de Roomfch Cath. Religie,, Keurvorft Ctemens Wencdlaus, Oud i den 28ften September 42 Jaar. De Re- • fidenrie Stad is Trier. Veneticn, van de Roomfch Cath Re- ■ ligie, Doge, Paul Reinierverkooren in 1779. De Refidentie Stad is Veneticn. , Vrankryk, van de Roomfch Cith, Re- ■ ligie, Koning Lodewyk de X Vide, Oud den 23ften Auguftus 27 Jaar: Gehuwd met Maria Anna Anthonia Aarts HerLo-1 gin van Ooftenryk, oud den2Novem-' ber 26 Jaar. De Refidentie Stad is PA- ■ rys. Z weeden, van de Luiherfche Reli-'gie, Koning Guftaaf, oud den 241'ten; January 35"Jaar, Gehuwd met Sophiai Magdalena; Kroonprinces van Deeneanafken: oud den3den July35Jaar. De: Refidentie Stad is Stoeholm. TOO-  TOQNEEL * OEFFENING.   TO O NEE L-OEFFENING. Inhoud van het Treur-Spel CLAUDIUS CiVILIS. Dit Treurfpsl eene eigenvinding van en Heer W. Haverkohn, de Jonge, ihelit voornaamelyk een gedeelte der lorlog welke de Batavieren en hunne ondgenooten, onder geleide van Clauus Civilis, tegen de Romeinen, die m met eene ruwe flaverny dreigden, :n geruimen tyd gevoerd hebben, ) welkers uitflag ten voordeele der itavieren uitviel, winnende zy daar >or den grooten naam van Vrienden Broeders der Romeinen. Het fpel eelt in een geheiligd Bofch der Banieren; na by Batavolurum aan den Tel, en vangt aan met een zege weïi Civilis op het Romeinfche Heir beigten heeft, na welke de Romeinen m een Afgezant zenden, om met hem onderhandeling over de vreede te seden , deeze Afgezant is zyn volle ïef Brigmlicus welke reeds voorheen • de Romeinfche zyde was nvergean, en beminnende tevens Adelhaide C 2 eene  ( 3« ) eene Nicht van Civilis, opgevoed doof» deszeifs Zufter Heldewyn. DeRaadveiv saadert zynde in het Bofch, wordt de Afgezant 'toegelaten , welke met eeno trotfche taal Civilis tot afitand van den krvg en gehoorzaamheid aan den Ra-, meinen zoekt over te haaien , maar geer insyms vindende , wordt deeze verga.: dering met wederzyds ongenoegen ge-i fcheiden , Briganticus tracht vervol) eens door verraad naar het leven vai lyn Oom Civilis, tegen wien hy een in wendige haat opkropte, en om daar 11 zyn oogmerk te bereiken haalt hy Bal dewyn een Overfte der Marezaaten doo beloften enz, in zyn belang over. j| vormen beiden een ontwerp om Mei h»ide over te haaien van met Bngantï cus naar Rome te vlugten : Civtfwkomi breekt deeze onderhandeling af; zy doe eikanderen heevige verwyten welke eir delyk zo hoog loopen dat Bngantta een dolk trekt en 'er mede op Civii toevliegt, maar zyne Moeder Hddw) fchiet nog by tyds toe, ontrukt haara Zoon het moordgeweer en redt du haarenBroeder van den dood, dit voorvt fer igt Briganticus meer en meer by i Batavieren in haat; 't welk Adelhaide,«  C Z7 ) ïertc hartelyke droefheid ftorte, die lem, met dat alles, eene tedere liefde oedroeg en hem boven Brinio den Veldteer der Kaninefaa.en waardeerde, die hede op haar verliefd was , en die haar voord reeds had. Brinio dit bemerkende, was zo edelmoedig van haar aan laare keuze over te laaten, zonder er enig ongenoegen over te laaten blyken,* toopende dat zy Briganticus weder, door le invloed die zy op zyn gemoed had, ot der Batavierenzyde overhaalen zoule; zy komt ook met hem in onderandeiing en haak hem byna over, maar heldewyn buigt hem weder tot d&rRoueinen belang, door hem te misleiden n baar by hem van ontrouw verdagc e maaken, met te zeggen dat zy Brinio lemint, Brinio komt hierop op 't Teint el n draagt Adelheide aan hem op, zo hy ig weder by de Batavieren voegen wil, c Welk door zynè Moeder Heldewyn nog neer aangedrongen wordt', maar Civilis omt tuffchen beiden en verbiediBrigan» kus een langer verblyf in de Bataaffche ,egerplaats, doende hem door Brinio laar uit geleiden, ditontfonktnog meer n meer den haat Welke hy tegenf?w/w 'oedde, zyn medeftander de Verrader  C 38 ) Maldewyn omringt den Held Civilis hier-j op niet een bende zyner Marezaaten , en tracht hem gevangen te neemen enj zelfs te dooden; maar een bezaadigdel aanfpraak, door Civilis san den Muke4 lingen gedaan, bedaard bun woede, tot! zo verre, dat ze zelfs, hunne svapenejl ter neder geworpen hebbende, aan zyne] voeten nedervallen en vervolgens op] bevel van Civilis hun hoofd den Verrader Baldewyn zeiven in verzeekering neemen ; maar hy wordt door Briganticus] verloft, die dat verricht hebbende, meö alle geweld Adelheide tragt over te haa-i len om met hem naar de Romeinfchej Legerplaats te wyken, waar zy nog-ï thans niet in fternmen wil maar hem met: een ontbloote dolk dreigt, dog Baldewyn ftoort hun onderhoud en troont) Briganticus met hem naar 't Romeinfche Heir om tegen Civilis flag te leveren, de tiitflag van die gevecht is zyn dood,i welke door Heereman een Overfte der. Batavieren aan zyne Minnares en Moe.) der bekend wordt gemaakt en nadien ge.j wigtigen flag erkennen de Romeinen] de Batavieren voor een vry en oi>af*j hanglyk Volk. Eindelyk komt Civilisi triompheerende mer alle zyne BondggJ inooten terug, Brinio ontfangt de handl van   CLiUBIüj JHe BecLrijfj  CIVÏIi I Sc ? Toon e e 1.   \ 39 ) van Adelheide en alle de Batavieren zweeren plegtig ten aanzien van hunne rriefters voor het brandend Altaar, om de d«or bloed gekoste Vryheid. voor alle nieuwe aanvallen tot den hatlten druppel Bloeds te befchermen, en met dit pragtig Tooneel neemt het Tréurfpel een einde. Op het Kunftprentje voor CLAUDIUS CIVILIS. Briganticus, laat af! ontzinde! welk een daad! Is een Romein bekwaam tot zulk een laag verraad ? De Pook is U ontrukt; gy grypt nog naar den degen! Kan U 't ontfteld gemoed uw's Moeders niet bewegen ? Heeft Held Civilis dan, uw Oom, weleer uw Vriend, Zulk een mishandeling van uw' trotfcheu haat verdiend Gy hoont hem door uw zucht tot Rome te verklaaren, Hy ftrydt voor 't Vaderland , voor Haardfteen en Altaaren C 4 Voor  Voer uw en zyn gedacht, met recht treft U 't verwyt Bat ge een Verraêr des Lands, een haatlyk voorbeeld zyt? Verlaat dan Rome en laat de reede uw moed bellieren Deel, om uwe Adelheide, in 't lot der Batavieren. Inhoud van het Treur - Spel WOLFAART van BORSELEN. Deeze eigenvinding van den Heere J. Fokke , heeft ten onderwerp den Twift der Edelen na den dood van Graaf Flor is de Vyfde over de Voogdyfchap van deszeifs onmondigen Zoon Jan de Eerfte welke zig in Engeland ónthieldt, waar hy aan de Dogter des Konings Edtmrd verloofd was ; wordende het Land ondertuffchen beftierd door Graaf Dirk van Cleef en Gut van Henegouwen, welke verfcheiden beheerfehing geen kleene verwarring in het Land veroorzaakte, met welke de Bi9fchop van Utrecht, milem van Meclie-  <40 ten zyn voordeel deed, beleegerende het Huis te Muiden, het welke hem iri handen viel, door deeze zeege aangemoedigt zynde. trok hy met zyn Heir tot in Wejlvriefland daarhy, geholpen door de Friezen het den Hollanderen reeds zeer bang begon te maaken, die fpel verdroot de Edelen des Lands eindelyk, waarom zy indagtig waaren om des Graaven Zoon , hunnen rechten Landsheer uit Engeland, in zyn Gebied te haaien, deeze bezending had ten hoofd Heer Dirk yan Br ederode welke met enige Edelen naar Engeland overfcheepte en den jongen Graaf nevens zyne Gemalin medevoerdè, maat hunne Scheepen wierden door tegenwind genoodzaakt in Zeeland binnen te loopen , waar Heer Wulfaart yan Jlorfelen door lift en behendigheid het gemoed van den Jongeling zo tot zig trok, dat hy zig, nog zeer onnoozel en van een laffen inborft zynde, geheellyk aan deszeifs beftier overgaf en niet van hem af ce trekken was, dit flak den Edelen grootelyks, te meer daar Wolfaart, die van een trotfeb, eigenbaatig en heerfchzugtig Charaéter was, den Lande geduurende zyne aangemaaC 5 tigd*  (40 tïgdeVoogdy op allerhande vvyze kneevelde ; fchoou hy nogthans door zynen moed den Bijfchop in deszeifs overwinningen ftuite. De Edelen eindelyk hoe langer hoe meer tegen Heer Wol. faart in haat ontftp.ken, ruitten het Volk m den Haage tegen hem op, zo dat hy genoodz'akt was van met den Graaf naar Schiedam te vlugten, mnar niet verder dan Delft gekomen zynde, zaten hem de oproerigen reeds op de hieJen , en dreigden het Raadhuis waar op hy met den Graavegevlugt was inbrand te fteeken, zo men hun UeetWolfaart niet in handen leverden, zy drongen eindelyk, met geweld ten Huize in, haalden 'er Wolf aart uit, en vermoorden hem, in't Jaar 1299 op St.Pietersdag, den iften Auguftus. Met dit deerlyk einde van den Trotfchen Wolf aart eindigt ook hetTreurfpel, naderhand geraakte de ongelukkige Graaf onder de Voogiy van Graaf Jan yan Henegouwen, door wiens toedoen men meent dat hy nog in het zelfde Jaar, te Haarlem door vergif overleden is, fchoon men voorgaf dat hyaanderoode 3pop geftorven ware. Op   Ve Bedrijf Jj . /. .' feite si.M.  s'. Tooueel .   C 43 ) Op het Kunftprentje voor WOLFAART van BORSELEN. Jyennes, door den trotfch van Bor.- felen beledigt Daar hy het recht des Lancis, en van den Graaf verdedigt 't Recht van den laffen, fnood door lift misleiden Graaf Der Edlen Kaatsbal, ja, van Borsten* waare Slaaf, Doet Wulfaart vatten, en in Hegtenis geleiden, Kathrina zyne Vrouw kan naauwlyks van hem fcheiden , Maar treuren baat hier niet, de trotfek van h?ar Gemaal Vloekt zelfs in 't uitterfte uur Ayen* nes Zegepraal: De valfche Voog<\ meent nog zyn wiffe Dood te ontkomen; Geen Keten, noch sevnar heeft hern zyn trntfch benoomen, Maar wordt door 'c woedend graauw, om zynen dwar.g verftoord, Ter Kerker uitgefleept en jamtnerlyk vermoord. In-  (44) Inhoud van het B!y-Spel HET VERKEERD VERTROUWEN. Dit Blyfpel is door den Heere Jacob Lutkeman vertaald , naar her Hoogduïtfch, van den Heer Joh. Chris?. Brandes, betyteld: der Galihojf oder Traaw't Jchauw* vjem, de Inhoud deszelfs ij als hier volgt: Van Dovnin tegen den zin van den Graaf van ÏVerlingeri^ met deszelfs Dogter Caroüna willende Huuwen, was genoodzaakt den toorn van haar Vader te ontvlugten, en onthieldt zig met zyne Gemalin en deszelfs Kamenier, op aanraaden van eenen valfchen Vriend, den Baron van Toreck by eenen Höfpes die Pips genoemd werd , en welke voor geld in de bedrieg'yke Konftenaryen van den Baron de behulpzaame hand bood; zy hadden reeds een Dogtertje dat in de Buurt hefteed was, van Dormin was de Zoon van den Graaf van Olhorn, die otn zeekere redenen by zyn Hof in ongunft geraakt zynde, in armoede vervallen sa  C 45 ) .en daar door genoodzaakt was, om tot zo lang zyne zaaken een andere keer iïaamen, deszelfs naam te veranderen en het gerucht van zynen dood te verfpreiden, zo dat van Dormin niet beeter wift of zyn Vader was overleden , hier door geraakte hy in de droevigfte omfliin.ligheid, hebbende geene affaire by de hand waar meê hy zyn Huisgezin der armoede ontrukken konde. Hy had wel van eenen Ftodenwal toezegging op een Amptverkreegen, maar deezè hielde hem Dag'aan Dag op, en eindelyk kwam 'er niers van, terwyl zyne Vrouw ondertuflehen door het beleid van den Baron, door den Hospes Pips, om de verteering van twee Maanden op de onbefcheidenfte wyze gemaand wierd, het inzigt van den Baron was om twifl: tusfchen beiden de gelieven te verwekken, zo dac ze geheel gefcheiden wierden, en hy aan hetbexit van Catolina, diehy om haar geld beminde, geraaken mogt: ten dien einde bragt hy haar in vermoeden dat haar Minnaar haar ontrouw was, een Maitres hieldt en met dezelve de hem nog overig geblevene bezittingen verteerde, in welke valfche befchuldiging hy door den Hospes Pips geholpen wiejd, ondertuffchen komt de Graaf  C46) Graaf van Olborn die om de oigenade van zynenKoning voortvlugtig en zwerven de" was, mede by den Hospes Pips Jogeeren. Dormin was dien Middag uitgegaan en bleef tot laat in eten Nacht uit, zo dat Carolina in de uitteifte anüfl gedompeld was, eindelyk meende mep dat hy de Kamer in kwam, maar 't was Pips welke met een groote verbaaftheid berichten kwam dat Dormin dood was , het geen door Hendrik, Dorm'ms knecht niet omttandigbeden beveiligd wierd, zeggende dat by hem in dnël met Frodenwal had aangetroffen en dat deeze hem doorftooken bad, edoch het was zo niet, maar Dormin was flegts gevallen, en Frodenwal niet beeter weetende of by had hem doorftooten, had daar op de vlucht genoomen, waar op de Wachts toegefchooten waren en van Dormin in Hegtenis genoomen hadden, uit weike hy door den Baron weder gelott was, om een febyn te geeveu als of deeze hem waailyk vriendfehap toedroeg, en daar door by Carolina meer in gunft te geraaken,want desBarons inzicht was om hem, door den Vader van Carolina op te laaten ligten, welken hy van zyn verblyf in die Stad kennis gegeeven had, en hem door verfcheide vallche Blieven, waar in  t 47 ) is hy de hand van Dormin nagemaakt, en die met de allei vuilaardigfte uitdrukkingen tegen den Vader van Carolina vervuld had, by dien ouden Heer gehaat te msaken. De Graafwz» Olborn niet wetende dat de Gr?af van Werlingen de Vader van zyn Zoons Minnares was, maar alleen een Boezemvriend van hem zynde, tracht hen} te fpréeken wéetentledat hy in die Stad zlg onthieldt, en deed door zvn knecht aan Pips naar den woonplaats van dien Heer verneemen, waar in hy door hem onderrigt wierd, onderwyl maant Pips al weder op bet fcherpftdë ongelukkige Carolina, maar wordt door haare Kamenier die eene Erffenis gebeurd had, met de volkomen voldoening van zyne reekening verrafl. Van Dormin wordt kort hier na gevonden, en weder by zyne Carolina gebragr, welke hem het braave Charactér van den Baron, waar aan hy fterk twyffelt, op het bartelykfte voordraagt. De knegt van den Graaf van Werlingen komt verders by Pips, en vraagt belet by den Graaf van Olborn voor zyn Heer, die reeds met de Koets voor de Deur is, 't welk hem toegeftaan wordt, de twee oude Vrienden komen? dan by eikanderen. Wcrlingenbebhast ifig tegen Olborn over het wangedrag van zyne  Kyne Dogter en Olborn klaagt hen het afweezen van zynen Zoon onder deeze onderhandeling komt de Baron binnen, en wordt door den GtsaïvanWerlingen aan Olborn, als een zyner byzondere vrienden geprefenteerd, de Baron ontfangt nog by die gelegenheid nadere orders van van Werüngen, om den fchaker van zyn Dogter te doen opligten, de Baron ontmoet van Dormin verders, welke hem bekend maakt, dat Frodenwal by hem in de Gevangenis gekomen was, en hem voor de valfchheid van den Baron gewaarfchouwd had, maar de Baron maakt dit alles weder goed met hem te toonen dathy zelf hem uit de Gevangenis verlolt had, waar door zy weder als boezemvrienden fcheiden, hy gaat met Dormin uit, om hem op itraat zynde uit kragtte van het arreft van van Werlingen te doen opligten ; kort hier na geraakte de knegt van Z>ortnin met die van Olborn onderling in gefprek, en ontdekte dus dat de vermifte Zoon van Olborn nog in leeven, en aldaar mede gelogeerd is, deeze ontdekking wordt aanftonds aan Olborn getioodfchapt, die met de grootfte verrukking naar Carolina's Kamer vliegt,' en yan haar hoort dat zy de Dogter va? de»  C49) den Graaf van Werlingen is, haar onderling gefprek wordt door Pips, die op eene ftoel ltaande, door een reet van de deur gluurt, befpied, dat hem haaft een srm of been gekoft had, want de kamenier van Charlotte met drift uit de kamer komende, ftoot den Iuifterenden Pips met ftoel met al omverre , Pips verhaalt aanftonds deeze ommekeer aan den Baron, die daar op aan Dormin het Ar* reji toont en hem raadt uit de Stad te vlugten, verdichtende ondertufTchen een vallche Brief, waar in hy Dormin laat zeggen dat hy geheel van Carolina afziet en haar aan zynen Vriend den Baron van Thoreck overlaat; hier op komt van Werlingen, die ondertufTchen 01horns zaaken by den Koning weder te regt gebragt en hem in gunft en goederen herfteld had, van deeze zyne verrigting aan Olborn kennis geeven , die hem van zyne kant het verblyf van zyne Dogter in dat Huis bekend maakten hem met zyn Kind bevreedigt; in deeze aangenaame omftandigheid ontfangen zy den Brief van den Baron op Dormin's naam verdigt: dat weder eene nieuwe verflagenheid veroorzaakt, maar gelukkig wordt het gantfche verraad door Pips, die door de ommekeer der zaaket* D in  'm angft:gebracht was, omdekr, en Wtrhngen ondervraagt den Baron zeir met veH behendigheid, en haalt hetgeheete geheim der vali'che Brieven enz. uit ••vn eigen mot d, hier door komt alles „veder te recht en Dormin die door zyn xtzyn nog van de geheele zaak onbcwult, was, woidt door het weder verkrygen van zyn Vader, en zyne bezittingen, en door hét hei Uel in de gumt van zvn Schoonvader, waardoor hy zyne tester beminde Minnares als Gemaalin geruft bezitten en het geluk van zyn kind bevorderen koude, op het allerarmge«aarnfte vtrrafr, waar mede dit Bly-Spet ten einde neemt. Op het Kunftprentje voor HET VERKEERD VERTROUWEN. Van Thorechs valfch bedrog, hoe kunflig ook bedekt, Wordt eii dlyk openbaar door de ommekeer der zaaken, Die in den laagen Pips , met reden, angft verwek r, Hem dwingende om by tyds voor zyn behoud te waaken. De  <5D De losheid van de jeugd bragt Dormht in den nood; Fan Werlingen, misleid, door valfch verdichtte brieven, Vervolgt zyn eerlyk Kind, ja haat haar tot de dood En haakt naar de ondergang dier tedere gelieven : Elk wierd hier loos misleid; maar 01- borns nieuw geluk Verlicht elks oogen, en doet hen op 't klaarlt bel'chouwcn Dat de oorzaak hunner ramp en dee- relyke druk Alleen verborgen ligt in het Verkeerd Vertrouwen. Inhoud van het Klucht - Spel De BELACHGELYKE JONKER. Dit geeftig Nafpelletje door het KunlTgenoodfeha» ten Spreuke voerende: Latet quoque utilHas, laamgelteld, is vau de volgende inhoud : Karei, een Burgers Zoon vryt naar Johanna de Dogter van eene oude ryke Weduwe Ne&Ujc Jouflen genoemd, wiensD 2 Bfoe-  C 5*) Broeder uk Japan thuis verwagt wordt s waar hy voor veertig Jaaren naar toe vertrokken was. Johanna nogthans had meer genegendheid voor Eduard een jonkertje naar den eerften zwier en die niet dan ftraatllypen en pronken kon , maar zy wilde hem haar woord toch nog niet geeven, voor haar Oom in de Stad zou gekomen zyn, en haar Huwelyk zoude toeftaan, de Oom, Joris genoemd, komt vervolgens en verwondert zig ten hoogden over de groote pracht en verandering welke geduurende zyn afweezen in Amfterdatn in zwang ging. De Jonker maakt zig aan hem bekend en verzoekt in gebroken Franfch en Hollandfch om verlof tot zyne vryery, welke brabbeltaal doorbom in 't Japanfch en Hollandfch beantwoord .wordt, die ten eerften een groote afkeer voor hem toont, en wil dat hy iets fchryven zal om zyn hand te kunnen zien, maar de jonker dit gedaan hebbende is het fchrifc zo jammerlyk dat Joris het naauwlyks leezen kan. Hierop komt Karei binnen, begroet Joris op eene deftige wyze en laat mede van zyn fchriftzien, dat veel beeter gekeurd wordt, dog de Jonker .houdt zig niet te vrede over Kareis overwinning in het fchryven, maar wil tegen hem  C 53 ) hem fchermen, dog nauwlyks zyn 'er drie wederzydfche lïooten gedaan of de Jonker is reeds driemaal geraakt, voorts foreekt hy van tegen Karei te willen dansfen, maar'Joris doet een paarZwarten, die hy meêgebragt had, danflen en befchaamt hem daar mede, vraagende of hy 't ook zo zou aanneemen, Johanna ziet eindelyk van hem af en by gaat al vloekende en raazende met veel blyken van verachting de kamer uit en Karei blyfc in het bezit van Johanna, tot wederzyds genoegen en met toeftemming van Joris en Neehje, waar mede dit geeltig Kluchtje eindigt* /• Op het Kunitprentje voor Dekt BELACHGELYKEN JONKER. ó Eduard! is nu uw arm geheel bezweeken ? Is dat pareeren? laat ge U zo door Karei fteeken ? Had gy uw leertyd niet verkwift, met langs de ftraat Te pronken in een laf, befpottelyk gewaad, D 2 Dan  ( 54) Dan had ge uw Minnares niet fchan- delyk verlooren, Al uw gebrabbel, niet gefchikt voor Hollandfche ooren, Ken Hond noch Kat verftaan, zo min als het Japanfch Dat Joris fp'reekt, uit fpot in antwoord op uw Franfch: Johanna zal zig mede op Kareis zy verklaaren En U, hoe zeer 't u fpyt', met fchan- de laaten vaaren Elk Jonkertje, dat vaak geen Burger Kindren telt, Wordt hier in Eduard belachlyk voor- gefteld. AAN MERKELYKE GEBEURTENISSEN, Zo in de Landen van den Staat, als elders, voorgevallen; De 20 July 1779 had men te Alkmaar *s avonds tuflchen 9 en 10 uuren een zwaar on weder, waar door te Heer Hui* genwaard, een Boerenhuis genoemd het Riet-  ( 55 ) ■Rietlofch, met deszelfs Stalling, waan* Hooi voor 300 Koebeeften, tot den grond toe afgebrand is. De 11 Auguftus is te Middelburg 'smorgens vuffchen 8 en half ouuren, de ftoof van de Kruidmoolen de Granadier ftaande buiten de Dampoort, aan deOolterfche Havendyk met een geweldige lbg .in de Lucht gefprongen J waar door nier weinig fchaade in en rondom de Stad veroorzaakt is* De 30 is de groot Hertogin van Tos> caanen van een Prins in het Kraambedde bevallen. De 5 September is te Zwartewtat overleeden 'in den ouderdom van 101 rjaaren en 7 Maanden, eene Vrouw genoemd GeerteLaurtns Schutz. Toen Zg 100 Jaar bereikt had, kon ze nog zonder Bril leezen- De 6 September ontftond 'er Brand te Weftzaanen in de Snuifmoolen van den Heer J. Spat waar door dezelve genoegzaam geheel afbrandde. De 23 ontfmgeu de Gebroeders Narrebout voor het redden der ongelukkige Schipbreukelingen van hec verongelukte Schip JVoejiduin, uit handen van de Ed* Heeren Bewindhebberen der O. L ComD 4 pagoie  C 56 > lorrie een vergelding van 300 ponden VJsatnfch of i8cc guldens Hollandfch. De 20 en 21 Oétoberzyn eenige Muitelingen op 's Lands Oorlogfchip de Venus, liggende op de Rheede voor Texel met kielhaalen enz. geftrafr. De 11 November is te Rome in den ouderdom van S7 Jaaren overleeden zvn Excell. de Kardinaal Alexander Allani De 29 December is bet Hollandfch Convooy onder Commando van Z. Exc. t. Graaye van Byland voerende 'sLands ©arloglchip de Princes Sophia Frederka iVdhelmhia, door 't Esquader van den Commodore Fielding, voerende het Schip the Natuur, te vS>/7A^opgebragt welk aanmerkelyk voorval vvy hier nevens in eene Printverbeelding den Leezer voordellen. Op het Kunirprentje, Verbeeldende de ontmoeting van den Schout by Nacht, Graaf van Byland, met den Commodore Fielding. Het: Ei.gelfcb Zeegeweld, dat op den ruimen vloed Des Grooten Oceaans, als uitgclaaten, woedt, & ' Laai:   Ojitmoetina -yan o&?t tJcAout StMl S.lttkt.üiy.etfec. ^.JtaiULe. sik  ,. Cxcuditr.   (5?) Laat nauwlyks eenig Schip de Zee in ruft bevaaren: Een agterdenken op verboden oorlogs- waaren Deed Fielding ouze Vloot weerhouden in haar reis Hy wil elk Schip doorzien , men weigert zynen eifch En Byland weert hem af, met mannelyke reden, Maar 't baat niet, de Engelfchman is met geen refin te vreden ; De twift loopt hoger en men biedt van onzen kant Uit monden van Metaal den Vyand wederitand: Doet\ Fieldings overmagt deed hem de Zege winnen; ^ ^^°?™» in De aojanuary 1780, Zyn 'erby^/2 sangenoomen , cn de Eenoog riep: ikheb 't gewonnen want als ik op u zie, zie ik twee ougen en als gy op my ziet, ziet ge 'er maar een»- Men f'cherfle eens met een Lacede» tnonicr om dat by een vliegje op zyn fchild had doen maaien, als of hy bevreeft ware, om door zo een klein teeken bekent te worden ; maar hy antwoorde : gy bedriegt u, ik zal wel van zo naby op den Vyand aandringen , da ze zeer gemaklyk myn tektn zullen kun» nen ondr/fcheiden. Een gekrulde, gepoederde, geparfumeerde en met goud als bedekte PetitMaftre, ftond eens voor den Predikftoel, om zig te laaten trouwen met eene Co» queue welke in dezelfde fmaak opgetooid was. De Priefter, na een geruimen tyd dit zeldzaam paar befchouwd te hebben, zeide eindelyk met eenige verlegenheid: Vrienden^ ik verzoek dat gy my, om alle abnifen in de Ceremonie te verhoeden» eer/l eens recht gelieft te onderrichten, wie van u beiden de Bruid is. Een Ambachtsman, die op zyn fterfbedde lag, riep zyne bedrukte Vrouw tot zig zeggende tot haar, daar zy in traanen als verfmolt, Myn lieve Lysje als  ( «ï) als ik kom te ft erven moet se zeeker on* zen knecht Pieter trouwen : het is een goede jonden en wy kunnen in ons Ambacht geen Man ontbeeret:. Och, antwoordt zy, al 1'riikkende, Myn waarde Man, [preek toch niet van fterven , en wat Pieter betreft, weeft daar maar geruft overy daar heb ik al lang zo over gedagU Een Godsdienfiige Vrouw, had eens eene gelofte aan St. Jacob gedaan, om van hetn zyne hulp te bidden in de bekeering van haar Man , die wat los leefde ; acht dagen daar na kwam haar Man te fterven, toen riep zy in verrukking uit: 6 wat is die Heilige Jacob goed! hy geeft zelfs veel meer als men van hem verzoekt. Twee Broeders, die by eikanderen inwoonden, geieeken op eikanderen als twee druppelen waters en voerden een en dezelfden naam. Eens kwam 'er iemand om een van hun beiden te fpreeken, wie wenfchte gy te 'zien ? vroeg hem d» knecht die de deur opende, Myn Heer den Raadsheer, was het antwoord, dat zyn ze beiden: die een weinig fcheel ziet, dat doen ze beiden, die een mooije Vrouw heeft, dat hebben ze beiden, de Vraager ongeduldig wordsade zeieindelyk : och, die  die dan, die een Hoorn dra age ris, Waar» •achtig, Myn Heer, was het antwoord, ik geloof dat ze dat beiden zyn. Een Reiziger in het Graaffchap Kent, welke dooreen Winterftorm en Sneeuwjacht als van koude verftyfd was, 1'tapte aan een Herberg gantfch verkleumd van zyn Paard'af, en vond daar den Haard zo bezet met Volk, dat 'er geen muis door been kon, en hy geen de minfte warmte van het Vuur hebben kon, wat ftond hem te doen, hy roept met drift: 6 Caftelein brengt eens gauw een honderd Oefiers aan myn Paard, aan uw Paard antwoorde de Waard verwonderd, gelooft gy dat» die daar van eeten zou? Doet gy maar wat ik u heet, antwoorde de Reiziger, de Waard deed heteindelyk en al de klanten verlieten het vuur, en volgden hem uit nieuwsgierigheid naar de Stal, en onze Reiziger narn toen zyn tyd waar, zig ondertufTchen braaf warmende, een weinig daar na kwam de Hospes met alle de klanten weeder terug zeggende: zeide ik het nietl het Paard wil 'er geen bek aanzetten; als dat zo is, hernam de Reiziger, die zig nu door en door gewarmd had, dan zal ik ze maar op eeten» VER-  C i ) Verzaameling van eenige nieuwe A R I A S. Aria uit Zemire bn Azor. Ali tegen Sander. Het onweer is gedaan, De wind houdt op van raazen; Men hoort ze niet meer blaazen, Laat ons dan heenen gaan. 't Is maar een wolk die hier of daar is Waar door de lucht niet klaar is: Dat kan niet duuren meer, Flus komt het fchoone weer. Uw Dogters heel den nacht Gaan naar u verlangen; De fchrik heeft hun bevangen Waarom dan nog gewacht? By zyn u lief en uw verlangen: Waarom, waarom dan nog gewacht ? Het onweer is gedaan, enz. Aria uit dezelfde Opera: Sander. 'k Ren onvertzaagd door ongelukken , 'k Ben alles kwyt; wat tegenfpoed Kan my nog verder onderdrukken? Voor my is 't leeven dan een goed ? A Va»  C 2 ) Van de overvloed, die my verzelde 'k Verval tot armoe en tot wee; Een Schip, daar ik myn hoop op ftelde Ts ingezwolgen dorr de Zee. 'k Ben onvertzaagd, enz. Aria uit dezelfde Opera: A L i. Wat raakt my hoe een ander land is ? 'k Wil een oud Man hier worden, en Maar weezen net gelyk een plant is En ik neem wortel waar ik ben. 'k Staa toe dat men een tochtje waage, Te land, wanneer het weer is goed , Ook dat m'een reis te water, doet, Of fchoon 't my weinig kan behaagen; Maar op een fnelle wolk te vaaren En zien om laag, om laag, om laag De Waereld dry ven als een vlaag, Dit zou een waig van 't reizen baaren j De kop die draait my nog, en 'k zweer Dat ik die nooit beginne weer. Aria uit dezelfde Opera: Azor. Wat fmert voor die is teer gcboore» En die een hart vol min bekwam, Dat zyne drift niet kan bekooren Het lieve voorwerp zyoer vlam. ' Ik  Cs) ïk breng alom den affchrik mede, 'k Vervaar een ieder die my ziet: De bloode fchoonheid fcliuwt met reden Het tchrikdier waar voor ieder vliet. Wat fmert, enz. Aria uit de schoone Arzena. A L c I n d o Pv. Wat zwaare fmart! Voor een teer hart Dat zig door liefde laat verwinnen, Van een wreede te beminnen, En zonder hoop dat 't ooit gelukkig werd! 'k Zag van naby de dood en van gee.n vrees gedreven, Ik had de Hel den Oorlog aangeboon; Maar 'k minne en voor twee oogen fchoon Ik ben ontfteld, verfehrikr,, ik beeve; Ik agt hu» als myn oppergóbn; 't Zyn die, die aan myn lot de. wetten geven Wat zwaare fmart! enz- Aria uit dezelfde Opera: Op 't Haan van Trommels en Timbaaien, Van Trompetten en Cimbaalen, Die Held , voor wien de vrooralte trilt, ,Doet zig teritond de ftrydbaan, open draai jen, d 2 Op  (4 ) Op zyn banier ziet men Arfena waaien. En op zyn Helm en op zyn Schild, Met lofie leeden Haaft zyn Ichreeden; Hy fpoord een fnel en moedig Paard, , Dat als een i'chigt komt 't perk doorree gen: Niets houdt de vroomheid tegen Van deezen Held zo waard. Zoo dikwerf hy gaat op zyn weerheld hollen, Zoo meenig Ridder ziet men op den llrydbaan rollen Fanfare! Itrak een gelyke toon yerbreid Arfena's glans en hem die komt te winnen In Zegenpraal gebragt voor onze Ko* ninginnen Ontfangt daar uit haar hand het loon.! Aria uit dezelfde Opera: A l Y N A. Gy moet niet zyn bevreeft daar in: Zy zal altyd zo wreed niet lyken, Die H al wil dwingen na zyn zin, Bewyft van liefde het eerft begin; De zugt om aan elk fchoon te lyken Betoont de werking van de Min. Vergeefs wil haar een wreede weeren Tegen 't geweld, van 't liefde wigt: . Vai  C5) ^ari jongs komt ons de Min beheeren^ 1et een kragt die men vergeefs zwigt, flet een kragt die eens doet keeren :en vlam die daar verborgen ligt. >en klein vonkje doet ons kennen )at 't is onz' pligt ,lin met zyn blanke pennen, )it werk verrigt. G hoor. Ny koomen hier te gaar van de Verwinnaars kant in leggen voor uw neêr zyn loon, wil die tog dulden ïy biedt uw zyne hulden }y fielt zyn hart in brand, ïy durft dit zeifs niet bieden aan, lyn ontzag, zyne Min, bien zaam uw deeze panden Ontvang die van zyn handen, Zyn wenlchen zyn voldaan. Aria uit dezelfde Opera: Alcindor. O lief geflagt geëerd, gevierd! Gy zyt~ 't die doet de zugt tot grootheid ftyven Eer, de talent en kunft, 't wordt alles uw bedryven Gy zyt het die ons hart beftierr»  ( 6 ) Gy zyt het die onze moed verhefte, Die door uw oog ons Zielen trefte, Van de natuur komt'ons begin 5t Is van U dat ons komt de min. C h oor. Van de Natuur komt ons begin *t Is van U dat ons komt de min. De fchoonheid doet, enz. Aria uit dezelfde Opera: De Koolbrander tegen Arsf.na. Zie hier hoe men met my moer leevcn, 'k Wil zyn voldaan, zo dra ik mik En voor die my wil wederttreeven ]s 't onweer niet zo erg als ik. Wat kan my heel de Waerelri geeven ? 'k Wil zyn voldaan als ik maar kik. Wil in aile dingen Uw' wil na my dwingen, Dan ben ik altyd zagt en zoet; Jk dans en ik zinge lk huppel, ik fpringe Zo lang men maar myn wille doet: Wil gy niet langs uwe ooren krygen Bemin my zeer, dien my wel, en wil zwygen. Wis; Zoo niet wil maar u zelfs betygen; Wis,  C 7 ) Wis, wis; . Want elk een '<: zynen Meeftens, Zo gy doet al wat ik zal vraagen, En maar tragt otn my te behaagtn. Dan zyt gy altyd myne kaar, Maar, maar. Zie hier hoe men, enz. Choor uit dezelfde Opera: Dat Alcinlor triumpheer' Triumpheer' hy gaat overwin/iea Dat Alcindor, Triumpheer' Die gift der minne Is fchatten waard. In die zoete boeijen Zal hy eeuwig gloeijon, Deze zoete boeijen, Voldoen zyn vreugd. Mag zyne min altyd bloeijen ■ Dat hy eeuwig blyft verheugd, Choor uit dezelfde Opera: Arsena, Alcjndor. Ik bekom dan myn welbehaagen, De vreugt volgt nu op onze imart; 'k Wil geen ander goed meer vraagen Als ik mag heerfchen op uw hart 'k Wil " altyd ten dienfte ftaan, Altyd blyft gy alleen in myne zinnen ^4 'k Zal  co 'k Zal h in liefde vooren gaan, Te doen den wil van die wy minnen Kan men iet zoeter treffen aan? ' Kan men een grooter heil verzinnen ? C h o o r. Geef u aan het Minnekind, Dat elk een moge uw trouwheid roemen, Geef u aan het Minnekind, Dat; hy met bloemen ü verbind. A l y n a. En Siaateu en Kroonen En Scheprer en Throone», En Staaten en Kroonen Zyn 't minfte zoet De Min kan ons meer belooven Zy is ons het grootire goed. Choor. Geef u aan het Minnekind, enz. Arsena, Alcindor. Teedre Min, vermeer uw gloed Knoop digter nog onze egte banden Teeare Min, vermeer uw gloed Hoe meer wy branden, Hoe grooter zoet! Ar-  A r s e n a» >at de zoete Minne itaag blyve in onze Zinnen )at de zoete Minne Dns nooit verlaat van men grooter luk ooit winnen \ls de Liefde in de egte ftaat? C h o o r. 5eef u aan het Minnekind, enz. Aria uit den Koning en ds Pachter. Set geluk is 't zelf uit te fpreiden, In 't zelf aan 't Volk te doen ontfaan, Te doen uit uwe handen gaan, t Geen zy met recht daar uit verbeiden, is 'er ooit een geluk of ruft 3elyk aan die vreugde en luft ïens Vorfts, die van zig zelv' kan zeggen M de Onderzaaten myns gebied ïn die daar onder willen "leggen Vfyn Kindren en myn Vrienden ziet. \g wat al vreugd, wat al vreugd te merken De Liefde die 't Volk draagt in zyn borft Die te zien werken Ln 't byzyn van een minzaam Vorft. 4 5 Aria  C io ) Aria uit de Opera An.vetteen Lubin. L u B i n. Het fchoonfte bed der Steeden Zo zoet en zagt van aart, Voedt wel de ledigheden Maar zelden rufte baart. Op ons gras komt ruft te naaken, En wy voelen recht plyfier Ach Anveif hoe flaapt men hier ï Hoe is ons waaken' Aria uit den Waarzegger van het Dorp. Zoo ik van de Vryers der Stcede De reên gehoord zou hebben aan: Wat zou 't my zyn ligt op heede Andre liefdens aan te gaan; Als een Juffrouw ryk en magtig Zou ik üaaglyks pronken gaan. Met ftrikken en kanten prachtig Zou ik laaden myn cieraan. Voor de liefd van den ontrouwen, Koos ik voor mvn welvaart fmart: Liever my min fchoon te aanfchouwen En bewaaren hem myn hart. Aria uit den Deserteur. Waarom u zo te ontftellen Om een verzonnen lift _  (lï) d Ge hsd reden u te kwellen, Eer gy de zaaken wilt. Uw vrees moet zyn verdweeneti Daar gy nu. kent het bedrog, Maar my ontrouw te meeneu Kunt gy het denken dog? Maar my ontrouw, enz. bis. Te minnen en te leeven is één zaake;, En welke pligt my ook den eed kan maaken, Waar van ons beider luk ik maar alleen verbeid, Zy zal niet brengen toe, bis, arm myn getrouwigheid. 'k Min u zo lang, zo lang'k zal leeven 'k Zweer het door de hand, die 'k houwe die 'k geeven, En 'k fmeek wanneer gy fterft, dat ik de gunft verwerf Dat ik altyd getrouw in beide uwe armen fterf. Kan nog uw fmart niet mindren? Zy fchynt te groeijen aan, Zeg dan wat mag u hindren? Waar in 2yt gy belaan? Aria  C ra > Aria uit dezelfde Operai Vaar wel myn teer beminde Myn teer beminde Men leb ! Myn leeven was aan u, wil de Hemel u bevryden Dat is myn laatfte wenfeb. *k Beklaag uw lot, bis, hoe bitter is uw lyden? Waarom toch fterft men niet van droefheid en van min ? 't Zou aan uw voeten zyn, mag de Hemel op u ftorteu Jk Kan myn getraan niet houden in. Komt Vrienden wilt myn pyn verkorten, Dat ik fterf als Soldaat, het is myn wil myn wenfeh Vaar wel myn teer beminde, myn teer beminde Menfc'h! bis. Vaar wel, Vaar wel! Choor der Janitfaaren. Uit de Opera de twee Gierigaards. 't Is Nacht, de Wacht komt biervoorby Dat ieder een in ftilte zy: bis. 't Is Nacht, de Wacht komt hier voorby Dat niemand meer komt buiten, Bat elk zyn Deure fluiten, Zo wil het de Cady 't Is  C 13 ) t Is Nacht, de Wacht komt hier vöofby Dat ieder een in ftilte zy: M$» Dat ieder wie het zy Dp dit geroep zyn Deure fluiten ' Dat niemand zig toont meer buiten la wil het de Cady t Is Nacht, enz. IDAS en MICON Eene Idylle van Gessnbr, I d a s» Ik groet u, Micon, beminnelyk Zander! Als gy verfchynt, klopt myn hart «n vreugde. Seedert dat gy, gezeeten >p den fteen aan den kant der Spring>ron, het lied der Lente zongt, heb ik ï niet weder gezien. M 1 c o n. Ik groet u, Idas, beminnelyk fluicpeeler! Wil gy, dat wy eene gedekte ïlaats opzoeken, om 'er ons in de fchaluw needer te zetten ? Idas. Laat ons op deeze hoogte klimmen, waar de groote Eik van Palemon geplant % Zyne ichaduwe fttekt zig verre uit  ( H ) en een friflche wind, labbert 'er rondom i heenen. OndertufTchen zullen myne : geitjes op deeze fcherpe rots klauteren i en de knopjes der teedere heefters af- ■ ëeten. Zie, hoe deeze fchoone boom ,, zyne lange takken naar alle zyden uit- ■ breidt en met zyne fchaduw eene zoete frifchheid verfpreidt; laat ons hier naait! ëeezc wilde roozenftsmmen needer zitten, de ligte Zephirs zullen onderling in onze haairenfpeelen. Ach Mlicon.'deeze plaats is voor altyd, heilig voor my. O Palemon ! deeze Eik,. zal immer het eerenswaardige gedenkteeken van uwe) vroomheid zyn l Palemon had een kltine kudde; hy offerde 'erveelScbaapen van aan den God Pan op. bPanJ riep by uit, maak dat zig myne kudde vertneenigvuldige, op dat ik'er een gedeelte-) van aan mynen armen buurman geeven kunne!. Pan maakte dat de kudde van Palemon binnen een Jaar wel de helft vermeerderde; en Palemon aaf de helft van zyne kudde aan zynen armen buurman, voorts deed hy een offerhande aan Pan op deezei heuvel en plantte 'er eenen Eik zeggende: è Pan! dat deezen Dag, op welken myne wenfchen vervuld zyn, altoos heilig voor my zy! zegen deezen Eik %  C 15 ) Eik, op dat ik u elk Jaar, eene öfFcrbande onder zynen fchaduw doen kunie I Micon, wil gy dat ik u het liedhertiaale, dat ik altyd onder deezen Eik zing ? • M i c ö n. Zo gy my dat lied leerr, zal ik u deeze negenmondige fluit, tot een gefchenk ïeeven : ik zelve heb 'er de rieten voor 'efneeden, na dat ik ze zorgelyk aan len waterkant gezogt had, en ik heb ze aamvereend met welriekende waffche. Toen zong Tdas. „ O gy^buigbaare telgjes, die u boogsyyze boven myn hoofd verheft! uwe chaduw blaaft my eene heilige verrukring in. ZagteZephirs, als uw geblaas ny verfrifcht, dan dunkt my dat eene mzichtbaare Godheid, rondom myheelen dartelten gy Geitjes en Schaapen! jpaart ei fpanrt de jonge klimop, die lan den voet van deezen Eik ontluikt! ukt die niet uit! Dat zy langs zynen vitagtigen flam opklimme en rondom tem kransjes van groente vorme l j Boom! dat nimmer de blixem, datnimaer de oaftuimige winden, uwe ver- heeve  ( ns) heeve kruin ter nederwerpen! De Go» den hebben 't zo gewild t gy zult ten allen tyden een gedenkteeken van weldadigheid zyn. Uw trotfche hoofd fchiet tot in de wolken; de Herder ziet het van verre en toont hetzynenZoon, hemonderwyzende; dc teedere Moeder ziet het, en verhaalt het geval van Palemon aan haar jonge Kind, die hetaandachteIvk hoort, gezeeten op den fchoot van zvne Moeder. Ach Herders laat ook dierselyke gedenkteekenen na u, op dat wy ten eenigen dage, dwaalende m de duisterheid onzer bofchjes, op hunne be^ fchouwing eene heilige verrukking gevoelen '." 7 _ , . Zo zong Idas: en zong reeds Jeedert lange niet meer, maar Micon bleef nog zitten om hem aan te hoor en. Ach Idas, zetde hv de frifchheid van den Morgen betoovert my, de wederkomfl: der lente verrukt my, maar de daaden der deugd, aaame Menicben behaagen my nog veel meer. Dit zeide by en gaf aan den Herder, de negenmondige fluit.— VER-  VERTREK en AANKOMST n k r ?osten, scheepen, schuiten KOOPMANS-BODENS,   C 19 ) VERTREK der POSTEN van AMSTERDAM, JJet Generaal Pofl. Comptoir, alwaar genoegzaam alle B ie ven afesa» en aankomen, is agter het Stadhuis S£ fcben de Hmszuten- en Molftee* Ook zyn tot geryf voor hun die verafèk gen De Poften vertrekken alle avonden land, als Rotterdam, Schiedam , Vlaarten half 9 uuren ; 0p Delf; en s'Haïe DoUS "ft* tSS uurnrecnr en sHertoeenbofrh tpn *al S„°P ^7^" Alkm^n^r!'ff re omleggend.p/aatfeti ten zeven uuren- g^5anariHera r ha,f Zt's «"'en oók Kaifen genaak, 0m met de Schuiten te B * Ver-  ( 20 ) -.«rekken: als 'smorgens ten half tien, SSi ten half één en half vyf BUnen Brieven op Utrecht worden drie- ""Si»*»' op Min, Keulen, Atai. luik Swdit, Munter, " op B- |, toe, teni»uur~n. geutv.» nonipn ftevn, Deenemarken, tweeden, Poolen,, Moscovien, Hamburg, Lubek Olden bur« , Geertruidenberg, Breda, V anen , i Yffelltein , enz. 'savonds ten 6 uurer■ op Zeeland enz. ten 7 ™<™> en naatf Engeland ten half 9 uuren. ,1 ]Ufcrd«P op Spanje en *^g| 'savonds ten 8 uuren, op Braband en . Vrankrvk ten half 9 uuren. I Dui&fnd! Kleef en OeUiet^ndten ij uuren. C De Bode op Gelderland enu Kleef welke goederen-mede neemt 'snaj  C 41 middags ten 3 uuren. Zeeland, 'savonds ten 7 uuren. Braband, Engeland, enz. ten half 9 uuren. Campen , Zutphen, Deventer, Zwol, en op alle Üveryffelfche plaatfen voor het fluiten der Boom. 'Saturdags op Breda, Zweeden, Poolen , Hamburg en Deenemarken, 'savonds ren 6 uuren. UttPofl comptoir opFriejland wordt gehouden op de Nieuwezyds Agterburgvval, over de Brouwery de Hooiberg ook hangen 'er 2 Kaflen, als één aan de groote Beurs en één aan de Koornbeurs, waarin men de Brieven , (mits ongcfrankeerd,) fteeken kan. Op Vriefland alle avonden voor het luiden der Boomklokken, en met de Poft Dingsdags en Saturdags avonds ten 7 uuren. Op Groningen enOmmelanden, Dingsdags en Saturdags 'savonds ten 6 uuren. Óp Ooftvriefland Dingsdags en Saturdags avonds ten 6 uuren. Aankomjten der Pojten te Amjïerdam» Alle dagen van de binnenlandfche Steeden. Zondags, van Gelderland, Munfterland , Luik, Keulen en Duitfchland. Maandags, van geheel Ooften, Pog. B 3 ten,  ten, Zweeden, Deenemarken, Hamburg Breemen, Kleef, Overyflel, V rietland, Groningen en Ooftvriefland. Dingsdags, van Zeeland, Braband, Vlaanderen, Vrankryk, Spanje en Portugal. Woensdags, van Italiën. Donderdags, van Vriefland,Groningen, , Gelderland, Munfter, Luik. Keulen,, geheel Duitfchlaud en Hongaryen. Vrydags, van Ooftvriefland, Kleef,, Vlaanderen, Braband, Vrankryk, Span- • je, Portugal, geheel Ooften , Deenemar- ■ ken , Zweeden , Poolen , Hamburg,, Breemen , Old .nburg en üelmenhorft. . De Engelfche brieven komen aan naar i dat de Wind is. Vertrek dtr Poften van Utrecht. Alle avonden naar Holland en^celand., . Maandags om de veertien dagen naar t Braband, Vlaanderen , Vrankryk, Span- ■ je en Hamburg 'savonds ten 8 uuren.. Dingsdags, naar Hamburg, ïen 2 uuren. Naar Gelderland en Duittchland 3 ten 6 uuren, Luik , Maaftricht, Aken,, Groningen , Leeuwaarden , Overyflel1 en Engeland ten 8 uuren. Donderdags, naar Vrankryk, Brabandc en Vlaanderen, 'savonds ten 8 uuren. Vrtm l  C 2S ) 'FryJags, naar Italien en zo als des Dingsdags. Saturdags, ten 3 uuren naar Hamburg en ten 8 uuren naar Overyfll-i en Leeuwaarden. Het aankomen aer Popen te Utrechtir Alle dagen van Holland. Zondags ,vzv\ Duitl'cbland, Vriefland Groningen, Gelderland e'tj Overyflel. * Maandags, van Maafhicht, Aken én Luik Dingsdags, van Braband, Vlaarde» ren, Vrankryk, Vriefland, Groningen en Overyflel. Donderdags, van Gelderland, genet! Duitfchland en Italien. Vrydags, gelyk als Maandags. Saturdags, van Hamburg, Braband, Vlaanderen en Vrankryk. tiet vertrek der Poften yan 'sGravenhage. Alle avonden ren 10 uuren vertrekt de Poft naar Amfterdsm, Haarlem, Alkmaar, Hoorn, en alle Noordhollandfche Steeden. Ook naar Nanrden, Muiden, Delft, Leyden , Gouda, Rotterdam, Dord, Gornichem en geheel Zuidnolïand, Breda, "sHe-togenbofch, Geertruideuberg en Zeeland ten 8 uuren, a^s B 4 ooi  C 24 ) ook naar Utrecht, Woerden, Vriefland,, Groningen en Overyflel. Zondags, naar Maaftricht en de Mey- ■ cry van 'sHertogenbofch ten 8 uuren. Dingsdags en Vrydags, naar Gelderland , geheel Duitfchland, Deenemarker,, Zweeden, Hongaryen, Poolen, Zwitserland, Italien en Turkyën 's middags s ten ia uuren; naar Engeland ten quu-i ren des avonds; naar deOoftenrykfches Nederlanden, 'sRofch, Zevenbergen,, Steenbergen, Willemftad, Vrankryk,,' Aken en"Luik, 'savonds ten 8 uuren,, Dingsdags en Saturdags, naar de kleine e Ooft en Hamburg* 'smorgensteni t[uur.:,r Donderdags, naar de Nederlanden,! Vrankryk, Spanje en Portugal, 'savonds; ten 8 uuren. Het aankomen der Poften in 'sGra. yenhagc. Zondags , van geheel Duitfchland, Deenemarken, Zweeden, Hongaryen, Poolen, Zwitlerland en Gelderland. Maandags, van Hamburg en de na-burige Provintiën. Dingsdags, van de Neederlanden em Vrankryk. Woensdags, van Zwitferland, Italien v en Venetiën. Donderdags, als Zondags* Vry*i  (25 ) Vrydags, gelyk Dingsdags, en van Spanje en Portugal. Poftwagens van Amflerdam op 'sllage. Alle dagen van den isden February tot den i4den November 2 Wagens, vice ver/a, één des Morgens, en één des Namiddags ten één uur. De Morgen-Wagen rydtvan den isden February tot den 23 dito, ten half zeven uuren , van den 24ften February tot den 2den October ten 6 uuren , van den 3den dito tot den sollen dito, ten half 7 uuren , van den 2iften dito tot den sden November ten 7 uuren, van den 6den dito tot den i4den dito, ten half 8 uuren. van den isden dito, tot den i4den February zal 'er maar één Wagen ryden, des Morgens ten 9 uuren. Edog by beflooten Water zal ook des middags ten één uur een Wagen ryden ; ook zullen deeze Wagens moeten ryden al was 'er maar één Paffagier , van den I5den November tot den i4den February zal des Zondags maar één Wagen ryden 'smorgens ten 9 uuren; de overige tyd des Jaars zal des Zondags en op den 2den 'Kers- Paafch- en Pinxterdag, als ook in de groote Vacantie, da middag Wagen maar alleen ryden: op . B 5 dea  i 25 ) den eerften Kers, Paafch en Pinxrerdag > nog op den algemeene Dank- Valt en i Beden dag, rydt in 'c geheel geen Wagen» • Men betaalt voor de vracht der vier : eerfte of binnenga plaatfen ƒ4- 12 - en 1 voor de 2 anderen ƒ4 -10, voor een 1 Kind op tien fchoot zittende , betaalt men de halve vracht. Men betaalt voor een afgehuurde Wagen ƒ27-8-, dog zo de Wagen door meer als 6 Peri'ooneti'bivrachtis, zd de 7de perfoon,naaft den voerman zittende , ƒ410 daaren boven moeten b' tanlen. Men befpreekt de plaatfen op deze \ Wagen , op 't War er over de Kooni- ■ beurs, ten hu'Z .-van den Boeverkooper r C. Groenewoud Deze Poftvva'gen rydt, van voor hat : Nieuwezvds ffeenn Logement on de : Jïifarlemmerdyk af. en men betjak als i men p den weg wil afgaan, als volgt: : Naar het Huis ter Hart ƒ . 13 — ——— Haarlem . 1-6 — ■ Berkenrode ——— 1 - ia — —— Hitlegom —- 2 - 2 — SafTenheim —— 2-18 — - Duivevlucht 3 - 6 — ■ 't Haagfcue Schouw 3 * 1% — ■ 't Huis ten Deii 4 - 2 — En 1  C 27 ) ,n wederom van 'sHage naarAmfterdarm* Jaar 't Huis ten Deil ƒ - 14 — — 'r Haagfche Schouw 1 - 4— — Duivevlucht • 1 - 14 — S^iïenheim —* 2 - 1 — — Lis 2 . 8 _ Hillegom 2-1-, —1 — Berkenrode i 3 - 8 — Haarlem 1» 3 12 —■ 't Huis ter Hart — 4 - 2 — Poft-  (28 ) Poftwagens van UTRECHT. op 's HERTOGENBOSCH. Alle morgen zo 'er vracht is, dog alleen des Zomers te beginnen inet den sden April. Op Amersfoort, Zondags, Woens>s dags, Vrydags en Saturdags , 'smorgenïi ten 7 en 'snamiddags" ten 4 uuren. Op Deventer, Dingsdags en Vrydags;, yice verfa, van den iften April tot den 3often September, 'smorgens ten hali 6 uuren, van den iflen October totdert jiften dito ten 7 uuren, van 1 No«o vember tot den aSften February ten 9. uuren,van den iften Maart tot den sifteit dito, ten 7 uuren. Op Gornichem en Breda, des Zo voor ieder Perfoon met 15 pond Baaeie fö-a- en van Vianen tot Utrecht net de Schuit 3 en een halve ftuiver. n tegendeel rydt de Poilwagen van Viaje.n op Gounighem af, 'smorgens ten ! uuren, zo dat men dien zeiven dag )Og te Breda aankomt. , Óp Rhenen , Amerongen en t Iheensche Veen, alle Woensdagen tn Saturdagen op den middag. Op Wageningen , Saturdag, smorïens ten 10 uuren. 3 Op Thiel, over Kuilenburg en Buüren , van den 1 ften Maart tor den 1 lten December alle Maandagen en Donderdaoen, 'smorgens ten 9 uuren, en van daar des Dingsdags cn Vrydags over dezelfde plaatfen te rug: en alle Maandagen en Donderdagen van Thiel over Buüren enKuiLENBURG,naarUtrecht, te rug , keerende van daar des Dingsdags en Vrydags naar Thiel te rug. Ook maakt men bekend dat de Poft- rra~  f 30) wagen y9n Zwol op Lingen, been en we-. der rycknde, met die ^fyl&ajcófi reipondeert en v^n Zwol ömMd&ndagéi ten 7 en Dingsdags ten 6 uur, n r.aaru Lingen, en des Maandags en Frvdagss omtrent den middag van naad Zw/afrydt, kunnende met dezen Wagfcn.Pafiaa.iers,Geld en goederen cetrans-. P°r^eri.VVOrdc:n' naar Byeveïd, Her-' vord Mmden Hildethdm, Brumwyk^ Go/lar, HatbeYftdd, Magdtburg , ^/ö*' «^.geheel &av» . Bérlyn , miéfien %\ S'i^V Pm? > Rusl«"*-> Holleinl\ Meeklenbur,r, Pommeren, Lypflad, Hes4 fenland, Panerborn , Osnateug , enr verder boven in 't Land. Ook rydt 'er een Poltwagèn van //«x-r, y^/op den Uardcnberg des Maandags** zo dra de Veerman van Amfterdam is: aangekomen.  C si ) )e voornaamfte Beurt- en Veer Schepett Van AMSTERDAM. [3'uiksloot . alle uuren van liet openen j "> toe het fluiten der Boom een Schuit, e vracht is 2 en een hsdve ftuiver. Bef.verwyk . fl'le dngen ten 3 uuren n 'sMaanc!?gs ten één en drie uur-en en Sétiuk van de Tex.Ifcbe Kaay. Harderwyk. alle dagen één uur voor* et luiden der Boomklok, van de Cainlerfteiger aan den Nteuwenbrugsboom. Zaandam , alle dntèri een Schuit, legende by de Haringp^kkers Toren. Dt 'racht is 3 Stuiver*. Dordrecht, des Saturdags avonds een icbip van de Cingil, tufichen de Lyn(Mti en Rotsjes ■ freegen. Enkhujsen , alle avonden voor het inden der Boomklok, legt by den Nieuvenbrugs boom. Zwol, alle avonden van den isden trftttnafy tot den 6den December: één ïur voor het luiden der Boomklok, en /an den 7de n December tot den 12 Fejruary , Dingsdags, Donderdags en Sa'urdags , aan den Ooftzy van de Ouknbrug. HAiaiNGEN,alle avonden één uur voor het  C 3» ) Het luiden der Boomklok, van de Texel«| fchekaay, van Harlingen kan men dooDjt geheel Vriefland Reizen. Des Zomers^ betaalt men voor de vracht 15 en'sWin-f ters 18 Huivers. Hasselt, des Zomers, Zondags, Maam dags, Woensdags en Vrydags, één uuti voor het luiden der Boomklok. Des Winters Zondagswet, het Schip legt op het Water voor de Kolkfteeg, men kan ook met de Zwolfche Beurtman gaan,i en zig te Haflelt laaten uitzetten. Campen , des Zomers , Maandags s Woensdags enVrydags: 's Win ters, Bings-ï dags en Vrydags voor het luiden deis Boomklok , op het Water , voor dd Oudenbrugfteeg. Deventer , Bingsdags , Bonderdagm en Saturdags, 'smörgens vroeg van heli Water by den Oudenbrug. Breda , alle Zondagen met het openers! der Boom,van deCingel by deTorenfluis.|< Embden , des Saturdags een Schip varA het Water voor de Zoutfteeg. Decem*] ber , ]anuary en February geen vafi Veer; "ookleggen Embder Scheepen by de Nieuweftads Herberg. Elburg , Bingsdags, Bonderdags, ere! Saturdags één uur voor het luiden deij1 Koorqklok, by de Nieuwenbrug. Tïx:  C 33 ) Texel, alle avonden met het luiden derBoomklok,van deTexelfche kaay. Workum, in Friesland, alle avonden met het luiden der Boomklok, dog 'sWinters 3 maal in de week als: Dingsdag, Donderdag en Saturdag, van het Water, voor de Kapel-fteeg. Sneek, Zomers Maandag, Donder, dag. en Saturdag, voor het luiden der Boomklok, van het Water voor de Valken fteeg. Zutphen , Saturdags, voor het luiden der Boomklok, van het Water lan de Ooft-zy der Oudenbrug. Me de nb lik, des Maandags en donderdags ten 2 uuren, entFoensdags en Saturdags een van buiten, dog 's Winters dléén Dings'lag, by de Nieuwen brug* Hillegom, Dingsdags en Vrydags* en 2 uuren een Schip, van de Heeren jragt, over de Leydi'che gragt. Gornichem, Donderdags met het )penen der Boom, van de Cingel bv ie Lutherfche Nieuwe Kerk. Huisduinen, Maandag, Wocnslag en Saturdags, by de Haring pakiers Tooren. r Groningen, Zondags en Donderiags, met het openen der Boom , van iet Water voor de dubbelde Worfttteeg 'sHeerenveen , in Friej!and\ C Dings-  C 34 ) 2ok,.van het Water voor de dubbelde Worst fteeg. • ty„ Nieukerken, Dmgsaags, Don* der dags en Saturdags, voor hei: linden der Roomklok, van de Texelfchekaay. -sIlE" togen bosch, Zondags een Schip v?n de ringel by de Toorenfiuis. Breemen, Saturdags, een Schip, van 4e Texelfchekaay by de Nieiiwenbrug. . K uilenburg, des Vrydags, van i de Cingel voor de Schoorfteenveegers i ^ffórNDER, Dingsdags avonds met t luiden der Boomklok, uitgenomen i in de maand Januaiy, leggende, aan den i ^Brouwershaven, om de Mi Dagen een Schip, van de Cingel, byy de Lutherfche Nieuwe Kerk. Zwammerr>am, Maandag en.^T*' dag, ten 12 uuren van het Rokkin by ^ïSTiHe weeken een Schip v en de crooten op de Gelderfche kiay, m aan de buitenkant van het nieuwe ^ÏorVehhoeï, Maandag*, ten la «uren vau het Kokkin* Ham*  C35) Mamburg, wanneer het fchip vol geladen, is. Antwerpen, Antwerpen, Brug* gen, Oofiende, Brusfel, Gent, Ro'iaan, Mechekn, Duinkerken, Iperen en Nieuw poort , hier van is geen bepaalden tyd, te bevragen op het Cingel by de Toerend iris.. Leeuwaarden, Zondags en Don» ierdags , 'smorgens met hec openen der Boom, een Schip. Franeker, Saturdags , met het uiden da- Boomklok, van het Water wor de Zoutfteeg. Lemmer, 's Avonds by den Papenbrug, en van buiten met hec luiden der üoomkiok. Dusseldorp, om de 2 &.3 Wee». Steenwyk, alle Saturdag avonden , vóór bet luiden der Boomklok bv de Spartendammerbrug. ' Meppel en Zwartsluis, Dingsdags en Saturdags, dog 'sWinters mens* tUfTS vóór bet luiden der Boomklok, van 'de Texelfchekaay. Lubek, alle Weeken een Schip, in de Haringpakkery. Oldenburg, ééns in de Week bv de Y-brug. Vianen aan de Vaart, om de veer- ■ ïien dagen een Schuit, van hetRokkin. , NxmeGEN, Donderdags 's morgens l van de Cingel by de Lutherfche Nieu- • we Kerk. , n c, . a* Vlissingen, om de:8 or 14 o»-; 5en, een Schip van de Cingel by dei Bev!uÊNHOVEN, Dingsdags, een|i Schip van de Texelfchekaay, voor def ^"0% April tot Oftober, alle 8 dagen een Schip van de Gelderfchek.aW Wezel, alle 14 dagen een Schip van de Gelderfchekaay by de Bantemeibrugj hier mede verduurt men Goederen naa, »t Tolhuh, Schenkenfchans, hriet, urn* merik, Rees, Burik en Rynherg. j ST. Vallery, in Vrankryk, bjl  C 3? ) de 8 of 14 dagen een Schip van de Cingel by de Lutherfche Nieuwe Kerk. E mme hik, alle 14 dagen, des Zomers Dingsdags, van hetRokkin by de Duifjesfteeg. Wageningen, alle 14 dagen, des Saturdags van het Rokkin by de Reurs- Arnhem alle Woensdagen des avonds, maar in de Maanden December, January en February, om de 14 dagen, van hec Rokkin voor de Gaperlteeg. Zierikzee, Zomers alle Weeken een Schip van de Cingel voor de Molenlteeg. Woerden, Maandag en Donderdag. ten 12 uuren van het Rokkin voor dc Gaperlteeg en ten 3 uuren van buiten de Utrechtlche Poort. C t Vtf.  Vertrek der VRACHT-MARK* en andere SCHUITEN. Haarlem, de Vracht - Schuit vertrekt van den i April tot den 3c «eptember , 's morgens ten 10 uuren en 'snamiddags ten 1 uur, en van den I Ottober tot den 31 Maart 's morgens ten 10, 's middags ten 12 uuren. Des avonds het geheele Jaar door, een uur : vóór het luiden der Boomklok. Leyden, alle dagen, uitgezonderd 1 des Zondags, Zomers, *snamiddags 5 ten 6 en 'sWinters ten 4 uuren van de ; •Cingel by de Heilige weg. Ook gaat'er r des Zomers en wel van den 1 Maart tot t 3i Öctober, de Kaag van den Over-, toom. Delft, alle middagen ten 1 uur t een Schuit van het Rokkin by de Ka4 pelfteeg , ten 3 uwen va" bui'e" dee ütrechtfche Poort. Deeze neemt Per- -ï fonen en Goederen mede. 'sGravenhage, alle dagen s na-• middags ten 1 uur van het Rokkin byA de Kapel, en ten 3 uuren van buiten 3| ian de Beerebyt. Deeze neemt Perfo-t| aen en Goederen mede. JR.ot--  C 39 } Rot'i erdam, alle middagen ten 12 uuren van liet Rokkin by de Kapel, en ten 2 uuren van buiten de Utrechtfebe Poort. Ook gaat 'er als het beflooten water is , van de Reguliersbreeftraat een wagen» 's morgens ten 8 uuren met Perfonen en Goederen. Schiedam, des Dingsdags, Don. derdags en Saturdags, een Schuit 's na. middags ten 1 uur van het Rokkin by de Olyflageisfteeg, en ten 3 uuren van buiten de Utreclufche Poort. Gouda, alle dagen de Yker, leggende op de Py pen markt, de Markt Schuit vaa den 1 Maart tot den 30 April 'smorgens ten 8 uuren, van den 1 Mey tot den 31 Augultus 'smorgens ten 7uuren, en van den 1 September tot den 31 October *s morgens ten 8 uuren. Van November tot February geen Dagfchuit, maar het gantfehe jaar .door een Nachtfchuit, ten 8 uuren van deBeerebyt, twee uuren vroeger van de Pypemnarkr. Utrecht, alle dagen een Vrachrfchuit, Zomers *s namiddags ten 4 en 'sWinters ten half 4 uuren, van de Cingel tusfehen de Raam- en Galthuisinoolen fteegen. Als het beflooten water is, gaat Dingsdags en Vrydags een Vracht-wagen C 4 'sm'or-  ( 4o ) •sraorge-ns ten 9 uuren van de Reguliers Breettraat by de Botermarkt, en keert Maandags en Donderd. vanUtrecht te rug. L o en en, van den 1 May tot 3» Oftober alle dagen, uitgezonderd des Zondags, en van den 1 November tot : i 30 April alle dagen, behalven Zondags en 1 Woensdags, des namiddagsten 12uuren 1 van de Cingel by het Latynfche School. , Ouderkerk, alle Maandagen een 1 Schuit van het Rokkin by de Oiyfla- • gersüeeg, 'sMiddags ten 12 uuren. Baambrug, Maandags en Woens- • dags, ten half 1 uur van de Cingel by /II de Munts-Tooren, en ten 2 uuren van 1 buiten de Utrechtfche Poort. Alphen, alle Maandagen ten ïai uuren op het Rokkin, aan de Ooftzyde i van de Langenbrug. Bodegraven,alle Maandagen eemi Schuit vande Cingel by deMunts-Too- • ren, 's Middags ten 12 uuren. 'süraveland, alle dagen, behal-l. 1 ven des Zondags een Schuit 's Namid- ■ dags ten half één uur van den Binnen 11 Amftel tusfchen de Groeneburgwal eni 1 Halvemaansbrug: ten 2 uuren van buiten de Weesper Poort. Ysselstein, alle Maandagen een n Schuit, 's Namiddags ten 3 uuren van 11 hec il  C 41 > et Cingel, by het Latynfche School, h ten 6 uuren van buiten. De Marktfchuiten van Nichtevecht, .oendersloot en Overmeer, vertrek:en 's Middags ten 12 uuren van de binïen Amftel by de Bakkerbrug. Wave ren en de Nes, alle Maanlagen, ten 12 uuren van het Rokkin , jy de Olyflagersfteeg. NOORDWYK en N0ORDWYKERH0UT,dea Maandags, 2Markrfchuiten, als: één aan ie Nieuwenmarkt en één aan de Bloem:narkr,vertrekken 'sMiddags tem 2uuren. Oudenwater, alie Dingsdagen eu Vrydagen, ten 11 uuren van de Voorburgwal achter her Stadhuis en ten 12 uuren van buiten de Utrechtfche Poort. E d a m , alle dagen 's Namiddags ten t uur een Schuit van de Texelfchekaay. Alkmaar, alle dagen 'smorgens ten 9 uuren dog Maandags een, 'sNamiddags ten 2 uuren van het Water voor de Karnemelkfteeg. Stavoren; alle avonden met het luiden der Boomklok van de Alkmaarder fteiger. Munnikendam, aïle dagen een Schuit, 's Namiddags ten 2 uuren, van het Water voor de Karnemelkfteeg van de Alkm. fteiger. C 5 Schoon-  C 42 > Schoonhoven, alle veertien da-■ gen des Dingsdags een Schuit 'sMid-« dags ten it uuren , van de Heerengragt t by de Utrechtfche ftraat, en ten één i uur van buiten de Utreciitfche Poort. Purmerend, alle dagen een Vracht-» Schuit 'smiddags ten i uur dog maandags s ten 2 uuren, van het Water, voorby de ï Karnemelkfteea;. Treklchuiten van AMSTERDAM op Haarlem, met het openen van de s Poort, tot 'savonds ten 8 uuren, alle: uuren een Schuit; de Vracht voor ieder rj Perfoon is van den i April tot 3c Sep- -j tember 6 ftuivers, en van den i Oéto- J ber tot 31 Maart 7 ftuivers. Leyden, de Nachtfchuit alle avonden i ten 3 uuren, van buiten de Utrechtfche : Poort,deVracht isig{hnv.en4penningen. . Door Mui den op Na ar den, alle :j dagen van den 1 April tot 30 Septera- • ber, Zondags 's morgens ten 5, 7 en 1 10 uuren, Namiddags ten 2, 4 en half " 6 uuren. In de Week 's morgens ten 6, , 8 en 10 uuren , dog des Namiddags i gelyk des Zondags. Van den 1 Oclró- ■ ber tot den laitften Maart, 'smorgens i ten 7, 9 en 11 uuren en 's Namiddags ren 1 i, 3 en 5 uuren, van de Prinfegragt :  < 43 ) | den Amfïel, een halfuur laater va» uiten de Weesper Poort. De Vracht >t Muiden is 5 Huivers en 12 pennin;n en toe Naarden 9 ftuivers. Noch aat 'er alle lVocns:.c:gen 's Middags ten 2 uuren een Marktichip van het Water oor de Baafjeslteeg. Met beflooten Zater ryd 'er een YVagen door Muiden >t Naarden , Namiddags ten een uur an de Prinfegragi by dèn Amftel. Wees p, alle dagen, van den 16 Maart >t 15 OctoinT, Zondags '6morgens ten , 8 en 1 o uuren en 's Namiddags ten llf 3 en half 6 uuren. In de Week morgeus ten 6 en 9 uuren, "s Namidags ten half 2, half 4 en half 6 uuren. an den 16 Öclober tot den 15 Maart, 'ondags ten 8 en 10 uuren, 'sNamidigs ten half 3 en half 5 uuren, en in 1 Week 'smorgens ten 8 en jo uuren Namiddags ten half 2, half 4 en half uuren, 'van da Prinfegragt by den mftel, een half uur laater van buiten 2 VV.eesper-Poort. Des Zomers is de racht 5 ftuivers en 4 penningen, en Winters 5 ftuivers en 12 penningen. Utrecht, alle dagen van den 15 lant tot m September, 'smorgens ten , 's Namiddags ten 1 en 'savonds ten uuren. Van den 15 September tot den 1*  C44) 14 Maart, 'smorgens ten 8, s'Namidc.' dags ten i en 'savonds ten 8 uurenni een half uur vroeger van de agtergragï, by de binnen Amfte], de Vracht is 13 ftiii i vers en 8 penningen. Men kan met deeze \ Schuit ook gaan naar Ouderkerk, Abcoude'. \ Baambrugse, Loenen, Loendeifloot,Niem trerjltris, Breukelen, Maarsfen en Zuilem l Maarssen en Breukelen, alle dage* j (behalven des Zondags geen Schuit oc I Maarsfen) 'sMiddags ten 12 uuren vas l de Cingel, by de Munts- Tooren, eit ten 2 uuren van buiten de Utrechtfchr Poort, vaarendedoor Ouderkerk, Abcou- { de, Baambrug, loenderfloot en Wem I werftuis, met'Perfoonen en Goederen. , P Uithoorn, alle dagen behalven de« ^ Zondags, 's Namiddags ten 1 uur eer? l Schuit van het R okkin by deOlyllagersft.: Hoorn, alle avonden een half uun i( vódr het luiden der Boomklok, van het!( Water voorhy de Karnemelkfteeg. Ook) kan men over Buikflootgaan, als 'smorgens ten 6, 8, en 9 uuren 'snamiddagj ten 1, 2, 4 en 'savonds ten half9 uureri van het Buikflooten eer aan de nieuw» ftads Herberg. DeVrachtil.huit opHoorn,t zynde hetbinneveer,op de Voorburgwal voordeGravenfbaat, vertrektDingsiag: Donderdags en Saturdags. SCHEE*  C 45 ) CHEEPEN en SCHUITEN Van de luiten Stecdsn. Van~~UT~ R ECHT. Op Amsterdam, even gelyk als ,n Amfterdam op Utrecht, dog mee ,t onderfcheid, dat des vVmtersi de atfte Schuit ten 9 uuren van Utrecht feftrekt i ook gaat des Maandags ten 4 uren een Schietfchuit. Op Levden, van den 15 April tot en 14 Oclober 3 Schuiten, als smorens ten 7, 's Middags ten 12 en s a:0nds ten 8 uuren , era van den l3 )6tober tot H April, 'smorgens ten 7 in 'savonds ten 8 uuren. Op Rotterdam, alle Maandagen, 5n mensagen, een Schip, 's Namiddags ten 3 uuren van binnen en ten 4 uuren van buiten, D'ngsdagsen Donjerda*s. ten to uuren van de Vaart. Saturdags 'smorgens ten jo uuren van binnen, ren 12 van buiten en ten 4 uuren V*n de V aart. Op de V aart , w« v«f* van den « Miart tot 15 September ^morgens ter. 6, 8, 10 en 12 uuren, '«NaBiddags ten 2, 4 en 6 uuren, en van den  C46> 16' September tot den 14 Maart 'smet gens ten 7, 8, 10 en 12 uuren en '| Namiddags- ten 2,4 en 6 ifure.n. Nog zap van den 15 Maart tot den 15 Septet» ber een Schuit moeren vaaren 'smop gens ten 7,'sNamiddags ten 1 en 'savond.( ten 5 uuren- En van den ifSSeptetni ber tot den 14 Maart, 's Namiddags ten I, uur, al was 'tr maar dén Peiïbont en die voor drie willende betaalen, eic zo 'er twee PeiToonen zyn , zullen vooi vier moeten betaalen. Op Antwerpen, om de 14 dage* Dingsdags 's morgens ten 8 uuren. Op Dei ft, alle Dingsdagen en Sali turdagen één Schuit, 'smoigens ten ik uuren. Op 'sGravenhage, al Ie Donderdagen en Saturdagi-n één Schuit 's Na; middags ten 4 uuren. van HAARLE M op Amsterdam, even als van Awfter I dam op Haarlem, dog met die uitzoniï dering, dat de laatfte Schuit 'f;avondï| ten half 7 uuren van Haarlem gaat. Op Leyden, alle dagen van deniJl Maart tor 2 Oétober 'smorgens ten 6.11 S, 10 en n uuien, en de MarKtfchuijil tetf 1 z uuren ; 's Namiddags ten 1z.m 4  ( 47 ) . en 6 uuren. Van den 3 OérobeMot 3 Maart, 'smorgens ten 5, 10 én u uren en ten 12 uuren de Marktfchuit; sNamiddags ten 2, 4 en 6 uuren. Ook He dagen een Nachifchuit, 'savonds en 11 uuren. Deeze vaart op de morenfcbuit van 4 uuren van Leyden, op len Haag, Delft en Rotterdam. Van LEYDEN op Amsterdam, de Marktfchuit aile lagen, des Zomers ten 6 en 's Winters :en4uuren 'sNamiddags : deNachtfchuit en 9 uuren , ook vaart des Zomers smorgens ten 11 uuren de Kaag. OpH aarlem, van den 14 Maart tot den 1 Oclober, 'smorgens ten half 4, half 7, 9 en 11 uuren, 'sNamiddags ten ïalf 1, 2, 4 en 6uuren; de Marktfchuit ten 10 uuren, van den 3 OcTtober tot den 13 Maart 's morgens ten half 5 en 0 uuren, 'sNamiddags gelyk als Zomers; de Nachtfchuit ten 11 uuren. Op Gcuda, 4 maal in de Week als: Woensdags , Donderdags ; Vrydags en Saturdags 's Middags ten 12 uuren een Schuit. Op 'sHage en Delft, 's morgens te» 4,, 6, 8 en half 11 uuren, 'snamiddags ten half i, half 3 ,5 e» hnlf 7 uuren.  (48 1 Op Utrecht door Woerden, vana den 15 October tot 14 Maart, 'smorgens ten n en 'savonds ten 9 uuren, en van den 15 Maart tot den 14 Oéto-i I ber 'smorgens ten 9, 'snamiddagstenrL half 1 en 's avonds ten 9 uuren. Van 'sGRAVENHAGE op Delft, alle uuren een Schuit vhé\ yerfa, dog vaart op het half uur af. Op Rotterdam, alle Middagem ten half a uuren een Marktfchuit. Op Leydf.n, 's morgens ten 5, 7, ent 9 en half 11 uuren, 's namiddags ten halfl 1, half 3, half 5 en haif 7 uuren. Op Haarlem, Vrydags 's morgensi ten 8 uuren. Op Amsterdam, alle middagen ten; half 4 uuren, de Marktfchuit. Op Gouda, alle Dingsdagen 's morgens ten 8 uuren. Op Utrecht ; alle Saturdagen namid-1 dags ten 4 uuren. Van ROTTERDAM op Delft, van den 1 April tot den 3c; September, alle uuren, 's morgens van o tot 'savonds ten 8 uuren een fchuit en vart den I  (49) den i Oétober tot den 31 Maart van 'smorgens ten 7 tot 'savonds ten 7 uuren en ten half 5 's morgens de Marktfchuit. Van 't Tolhuis, aan deoverzyde van de Maas, gaat in vreedes tyd alle dagen een Poftwagen op Antwerpen, tn voorts door geheel Braband, van den 1 April tot den 20 September's morgens ten 5 uuren, de Vracht voor ieder Perfoon met 25 Pond Bagagie ƒ9-9. De Scheepen op Nytnegen, Zeeland, Antwerpen, Bergen op den Zoom, vertrekken met Eb en Vloed. KOOPMANS BOODENS van AMSTERDAM op Deventer, Dingsdags en Vrydags avonds met het fluiten der Boom, te bevragen in de Warmoesftraat by de Nieuwenbrugfteeg. 'sHertogenbosch, en omleggende Plaatfen, om de 14 dagen des Dingsdags, te bevragen aan'c Comptoir van 'sHertogenbofch. Tilburg,Gornichem,Heusden, en omleggende Plaatfen, om de D 14 da-  C5<0 14. da^er), des Saturdags avonds, rebe- • vragen in't bovengenoemde Comptoir. Vriesland, UWoensdags avonds 5 vóór het fluiten der Boom, te bevra-• gen op de Agterburgwal over de Brou- • Wery de Hooyberg. Zeeland, alle Dingsdags en Vty- fats avonden , te bevragen aan hett Zeeuwfche Poft.Comptoir.aan de Beurs,, Zutphen, alle Vrydags avonden ,, vóór het fluiten der Boom, te bevragen op de Fluweele Burgwal by det 13£utekom, om de 14 dagen meti Brieven en Pakken, door Harderwykl en Doesburg, te bevragen in de Nieu-i wenbrugfteeg, in de Zwaan. Zo 'er eenige Schippers van legplaats.: mogten veranderen, of eenige yeran-i delingen b/ hun voorgevallen, bevm-i den hier overgeflagen te zyn , zo wor-r den dezelve vriendelyk verzogt, zulks aan den Drukker deezes bekend te maa-: ken, zullende Sn 't vervolg naar genoeg gen veranderd worden.  C 51 ) SPECIFICATIE VAN HET KLE1NZEGEL. Met de vyfde verhoginge. tot welke Prys dezelve worden verkogt. i Zegel a 3 ft. koft - ƒ o : 5: — t —- a 12. ft. c: 16 : — 1 a 15 ft. , 1: o : — 1 —— a 24 ft. ■ 1: 11 . — 1 a 30 ft. "-— 1: 18: —- 1 a 48 ft. —- 3 : 2: — 1 a 3 gl, ■ 3 : 17: — 1 a 9 gl. —— 11: 7: — 1 a 12 gl. 15: o: —• 1 a 16 gl. —— 20: o : — l a 18 gl. —— 22: 10: — i a 24 gl. *—— 29: 18: —i D 2 HUUR-  C 5^ ) HUUR.CEDULLEN. Van Huizen, Landen, Schepen, &c. AUe de Jaarcn Huur by een gerekent. lened de 5ogl. op een 3 ft. Z. ƒ0:6:0 Van 50 gl. tot 100 6ft. Z. o: to:o 1 100 tot 200 12 ft. Z. o: 17 : o »oo —■ - 60024(1. Z. 1:12:0! éoo —— 1000 3gl-Z. 3:18:0) lo0o ——— 2000 6 gl. Z. 7 :14 '■0 ' 2000 - ~ 3000 8gl. Z. lö: 4:0) 3000 4000 iagl. Z. 15: 3-°: 4000 6000 16 gl. Z. 20: 6:oi *ooo ■ 12000 iSgl.Z. 22: i4:o: S2000 en daar boven 24 gl. Z. 29' 19:01 De Huurders moeten hebben Copyem van Huur Cedullen op een 6 ftuiv. Zegel,l ten ware de Huur-Cedulle zelfs was opi «en 3 ftuiv. Zegel dan behoeft de Copye •ok niet hooger dan van 3 ftuiv. te zyn.i OBLIGATIE N. Tot -- ïoogl.opeen 3ft.Z./o: 6 koven- 100 gl. tot 200 6 ft. Z. 0:10 ihoven - 200 gl. tot 6ooi2ft. Z- 0.17 'h wen — 600 gl. tot 2000 24 ft. Z. ii ca boven de 2000 gl. opeen 48 ft. Z. 3 • 4 Obligatien van beleeningen , met Borg«i tochten, Echte Luiden &c. geregu«i leert als boven» 4  C 53 } Op een Zegel van 12 It.koll/.*19: • Op een Zegel van 24 ft» — * 14 © Op een Zegel van 48 ft. - 3: 6:0 De BinnenlandfcheVViiTelbrieven en geaccepteerde Affignatien optyd, moeten de Zegels gereguleerd worden, gelyk de Obligarien. . POLISSEN van ASSURANTIE» Minder dan 200 gl. op 3 ft-.Z-fo* 8:8 van aooiotond. 500 gl. 6 ft. Z. 0:13^° van500 tot ond.1000gl. 12 ft. Z.1: o:o vaniooototond.iocoogl. 24H.Z. 1 :i5 :o en van loooo.en daarbov.48 ft. Z.z: 710 25 PolhTen a 3ft.Z.koften/9:15:0 25 dito a 6ft Z. — t4: 5*:® 25 dito a i2ft.Z. 24: ojo 25 dito a s4ft.Z. —— 42: O'O Alle CognoflemcBten op Zegels van 3 ft. koften ——. ƒ o : 5^ CONTRACTEN. De Minuten van Proteften, Infinuatien , Atteftatien, Certificatien, Procuratien ad Negotia, Chartepartyen, Bodemaryen, moeten zyn op een Zegel van 12 ftuiv. koft - -.i,-. ƒ o i \f> ©edrukte Bodemary Brieven o : 18 Hiervan zyn uitgezonderd de Minuten van Proteften van Wittel. Zie de Ordonnantie Artikel 60. D 3 TRANS-  C 54 ) TRANSPORTE N., Van Obligatien, Actiën in de Ooft- eni Weft-Indifche Compagnon, &c. Tof iooo gl. op een 24 ft. Z./1:111 boven 1000 tot 2000 48 ft.3: 2! bóven 2000 tot 4000 3 gl. -- 3:17 boven 4000 tot 8000 4gl. -• 5: x boven 8000 tot 12000 6 gl* — 7:12; boven 12000 tot 18000 cgl. — n: 7; boven 18000 tot 25000 12 gl. - 15: o( boven 25000 tot 35000 16 gl. - 20: 0( boven 35000 tot 50000 iS g!.--22:ro( boven de 50000 guldens 24 gl. og : 18I Dog het Zegel van de Tianfporten vam deAéti en in de Ooftlndifche Compagnie,* zal worden gerekent naar het oud en ori-i gineel ingelegd Capitaal. L E E S C E D U L L E N, By de Begraaffeniffen en Bruiloften tei gebruiken, voor die gegoed zyn tot 1000 gl. en daar bov. op 6 ft. Z ƒ.0: Q( 3000 gl. en daar bov. op 12 ft. -- 0:16! 6000 g'. en daar bov. op24 ft. — 1 iii 1 12000 gl. en daar bov. op 3 gl. - 3:17; 25000 gl. en daar bov. op 6gl. — 71 ia 100000 gl. en daar bov. op 12 gl 15: o < .' :ï RE-.  C 55 ) REKENINGEN. Van alle Declaratien, Specificatiën, Aéien van befte k, aanneemingen van Werken enz. ten laften van het gemcene Land, de Steden, Coilegien, Ambagten, 'Gerichten en andere Sociëteiten. Van iorotbened.200gl.op een 3 ft.Z.ft. 5 200 gl. en daar boven 6ft. 9 400 gl. en daar boven 12 ft. 16 1000 gl. en daar boven 24 ft. ƒ1:11 REQUESTEN. 3rdinaire Reqtieften aan de Staaten van Holland, r.ecommitteerdeRaaden enz. aan lUir.emeefteren en Scheepenen, Ooft en Welt hidifche Compagnien, en alle andere Coilegien, door één Suppliant ger zer Ciddy Mohammed Ben Abdallah en* de Hofhouding van deezen Moorfchenifc Vorft, vercierd met een Kunftplaat-* je, door Simon Fokke. ƒ0:8 :-am  I