JODOCI SCHOMAKERI jca Scle&s CONSILIA RESPONSA JURIS, Tam ad refohtionem qmjliomm juris duhii propofiarum , mam ai earum decifunem in comradtüorto maximam partem coram illuftnbm D»catus Gein* & Comitatus Zuuham* mbunatibus ventilator urn pertinentUi ab eodemtumfeparanm, turn junütm cttm celeberrtmis juris & cnfuetudinis ferms .plnrtmis aihs infertis confcripta, cotteüa* & in lucem edita, Cfimepitomts Gfummanis „nuu^ue tonfitio prtfixis, nee mn indice rervm in fine opens [ubjunüo tnfirutla & auiïa. 1 PARS TE R T I A. Dat is Uitgelefcene jNSTRUCTOlREenDEClSOIRE CONSULTATIENen ADVISEN, Dienende zo tot refoïutie van geproponeerde qu*ftierj van regten als decifie van dezelve voor voorname vier/chaareli des Furflendems Gelre enGraaffehapZutphen rneerendeels geventileert en afzonderlyk en gezamentlyk met vermaarde Regtsgeleerden enCoufiumiers, boven en behalven zeer veele andredaar bvgevoegde odgeftelt, verzamelt enin't licht gegeven meteen kort begrypVn°JS ;!^" M^ ^ «* "et een regifter der zak!/'? efndea £ wei k voorzien en vermeerdert. • Door Mr- Joost Schomaker. Adv* DERDE DEEL. g S HENDRIK HEYMANS te Nynwen.ï n , DJ 1 HENDRIK VIERQOT rAtJücSZ.} Boekverkopen   O CT (^0 Y. Wy Stadtholder en Raden, in name van die Edele Mogende Heeren Staten des Furftendoms Gelre en GraaffchapsZutphen doen t * c rtC WfKD' Ako Hoo£Semelte Heeren Staten op verzoek van 'Dotior Jooft tinmaker by refolutie van den 19. April dezes jaars 1726 hebben geconfenteert en geoöroyeert, dat den zeiven in deze Provincie voor den tyd van vyftien Jaren alleen zal mogen doen drukken, uitgeven en mede verkopen Confukatien en Advifen in vcifcheide dcc\ci\ in quarto, onder rfphltitul ,, JodociSchpmakeri JLh JeleSa Conftlia jiveRejpoph juris, tam adrefiltttio.,, nem qK.*ftio»umjuris dubii pr,opojitarttm , quam ad eatum deeijïonem in cox,, tradiaorio, maximam partem csram illuftribus Ditc*tusGclrite& Comitatus , , Zutphamse tribunalibus\ venlilnUrum''pertinentia &c. Ofte Uitgetezenc (n,,firu£loire en decifuir? CoufultatKH en Advifen, dienende- Met verbodt aan alle en edn ygelyk Ingezeten van dezen Furftëndom .en Graaffchap binnen voornoemden tyd deze zyne en -andere by-een verzamelde Gelderfe Confukatien en Advifen in't geheel of ten deele buiten confent van den Suppliant of defzelfs regt-hebbende na te drukken, doen nadrukken uitgeven en verkopen, of elders nagedrukt binnen dezen Furftëndom en'Graaffchap te brengen, verhandelen ofte te verkopen, op de verbeurte van alle nagedrukte exemplaren; En dat wy by opgemelte Landfchaps refolutie zyn geauthonfeert, om de verdere poenaliteit tegens de contraventeurs van voorffi Octroy te reguleren; Zo is 't dat wy uit kragt van voornoemde authorifatie hier mede ftatueren een boete van hondert''daalders boven.de nagedrukte exemplaren te verbeuren by die gene,' Welke bèyönden .mochte -worden-tegens het voors: O&roy te hebben gedaan. Dies i'oirconde hebben wy des Furftendoms Gelre en Graaffchaps Zutphen feercet zegel hier ónder op het \pdiiwn doen drukken, en door den Griffier laten ouderteikenen. Gedaan in den Rade van Gelderland t'Arnhem den 19. Mey 1736. Ter ordonnantie van dezelve. Was fetekettt T S J-" °# J. ïan ESSEN.  Honeftiflimum eft id lucri genus , quod ai communem utilitatem tendat & excitet ingenia; minui laborem judicibus, cpi^e/pondentium lucubrationibus, quicquid in utramque partem difputari poflït, facilius cognoscant, & commodius , quid ftatuendum , difcernant. Altiat. in parerg. In jure cavere, confilio juvare, atque hoe fcientise genere prodefle quamplurimis , venementer & ad: opes augendas pertinet & ad gratiam. Geer. é offic.  Nobiliflïmo, Ampliffimo, Con- fultilïïmo Viro D"o. JODOCO SCHOMAKERO Jurecnnfuko confummatiffimo, Pra£Hco apud %UTPHA* KIENS ES longo rerum forenfium ufu confpicuo, Satrapi* Comicatus ZUTPHANLE Propmuri, Fifci Advocato &c. Amico fuo honoratiffimo, Cum XQxmmConfiliorum feu fysponforum Juris GELRO-ZuTPHAMCi paztem edidifler, S. D. P. JOANNES SCHRASSERT Jureconfultus. USipetum quondam, Comirumque illuftre fedile; Hofpirium pam'i, praefidiumque foh: Tepuro, pars patrije, ZUTPHANIA, celfa Sicambra?; Metropolis, terra? prifca figura fua*. Scilicet, haud nondum üominos, Comiresque, Ducesque, GHLEUA, ec auguftos cnumerabat Heros, Cum tua jam Francis regali cognira faftis Nomina fub ütulo funt celebuta diu, Quas  Qua: confülta patrum fervans, velut altera Delphis, Oraclo pandis jura facrata facro. Confpicuis veneranda Vins, q :os ubere plcno Ingenuis dapibus nutriit alma Themis. Hxc tua fortuna cfl,tabu!is delata Parentum; Hsec funt a Proavis nomina trafta tuis. Hscc tibi non dubii fepe inclcmentia fati, Trux Iber, aut atrox abüulit ira Jovis: Sed tua profpentas luit ha?c, quod iemper in ifto Cardine ZUTPHANUS perftirit unus honos.' Iidem bis feni complent tua pulpita Patres, Qui tribuunt jufta lance cuique fuum: Atque eadem Feudis fervant pia ioftra uibunal, Juraque fupremo funt rata fcita foio. Nee tua currenti decrelcit debita fxelo Gloria do^orum, quos alis ufque, Virum: Queis meliore luto finxit ptcecordia 1 iran, Virtute eximiis, judicioque, fide: Qui bene divino fufi munimine, nodoS Perplcxos juris folvere jure valent: Quipatrias norunt leges, mores & Avoruxn, In patria patrio uvcre more iciunt. ju-  Juftitia? veri cultores, qui fine fuca Anfraétuque folent rebus adeiTc bonis. Non mea depofcit longos oratio curfus; Nee verum fi&is indiget usque notis: Omnia, quas dixi, vel dicere plura valerem , Splendida funt faebis, rebus & ipfa fuis. Novi ego mulrorurn clariffima nomina, vefiris Moenibus his doftos qui coluere lares; Novi eg > prxclaros praefenti re-r-pore plures» Quos Themis hac vefira pafcic in Urbe, Vitos: Ambigo ; Ci vefiris lateat Dea femper in oris, Num me'ius LATIL'M moenia veftra vocem > Si cupis cxemplar, Lector, de plunbus unum; Adfpice vel titulum, nomen & i 11e dabit: Inter confpicu >s, rerum fandique peritos, Non tenet hic vilem laudis honore locurn. JODOCUS, patrix lux illuflriflima terrje, Ft decus, et bi nar fplcndida fama Dcx. Hic eft, quem teneris Pa'las la&avit ab annis, Hic eft, quem juvenem fuftuÜt ipfi Themisï Qricmque virum, vario rerum tentamine ftru£lum, Nunc juvat et geminae lacrificare Deae. Non,  Noni SCHOMAKERE, tuas peragam, dc&iffime, laudes, Qui fatis ingenui das monimenta viri: Pas monimenta Viti; qui monftras qui fit agendum, Et removes patrio barbara jura foro. Sufpicito tantum, celebris ZUTPHANIA, civem, Vefter amor dextrse firma fit ara fax 1 Et venerare Patrem, Themidistu GELRiCA Pubes, Per calles re£tam qui docet ire viam. Quastibi, Amice, decet cundos perfolvere grates, Ex animo refero. Scribere perge; vale! Hxc eft YOtorum fummarum fumma meorum: Vi\e diu Patriae, vive diuque Bonis! Fama levet, JODOCE, tuum fuper aethera nomen; Gloriam et a fcra pofteritate feras!  ELENCHUS drgwmntorwn, in tertia Conftliorum Gebo- Zntphanicomm parte continentur. I: A dvys De cis oir. 1 • I excep'tioneinqualificationis, I 9 ex mandatu majoris partis collegii obtento, rejeéla. 2. De injuria nuntio in ejus officia iüata. 3. De jure collegii. 11. Advys Decisoir. Een affèétatie van goedrcn door een Bediende buiten volmagt van zyn Principaal gedaan, is kragteloos, en kan door ratificatie in pncjudicium tertii inte, rimjus quccfiti niet convalideren» Qua occajione agitur. 1. De procuratoribus ad lites, eorum ufu , utilitate & necejfitate. 2. De ratibabitione anteaélorum. 3. De quibusdam exceptionib. poji termiuumflatutarium admtttendis. III. AdvysDecisoir. 1. De exceptionc inqualificationis. 2. De ratificatione ge/lorum procurator is fine mandata. IV. AdvysDecisoir. Notariële Volmachten worden in Gelderlant dermaten nietig en krachteloos geconfidereert dat der zeiver nulliteit door geenc cautie de rato nog opgevolgde ratificatie kan gerecfreflèert worden. V. Advys Decisoir. An & quatenus arrejla contra debitores incolas permifft ? difiinüè I Mc examinatur^ VI. Advys De cis oir. Een arrefl: of toeflag buiten recii* tèlyk vervolg is na de wetten van Gelderlant regulariter verboden; contrair het vorige Advys, waar by het zelve n. 13. 1.4. 15-, i<5. cjT 17. in zeker opzichte niet als ■een ordinarius litis introïtus , maar als een praparatorium judicü ge admitteert is. VII. Hoves Sententie CoKïlRMATOIR. VIII. Advis Decisoir. Van de kracht, onderfcheit en uitwerkinge van arreften toejlag by het V. Advys n. 13. & feq. geallegeert, en contrair het VI» Advys in zommige opzigten alhier aan een crediteur pro impedienda debitoris fraudulenta alienatione J33 affecuratione futuri judicati toegeftaan. IX. Advys Decisoir. Of, waar en hoedanig een co-' heres met arrefl of bezate kan procederen in petitione hereditatis tegens den poflèlTeur der hereditaire goedren? wort alhier met diftineïie tuffen reële enperjonele aöien , gerede en ongerede erfgocdren gedecideert. K. Advys Decisoir, Tuffen dezelve Partyen. 1. Alwaar de materie van arrefl, in 'en voor welke zaken en vorderingen plaats heeft, mede diftme- * * telyk  ELENCHÜS telyk verhandelt, cn onderzogt wort, of, wanneer, en hoedanig een twede arrefl: in fubfidtum gegepermitteert is. ï. De cumulandis plurtbtu aétiombus unh libelli. ..... 3. De formatione Ubeüi in judutis univerfahbuf. 4. De celebratione mairimomt per procuratv em * Omiflïe van huvvelyx prockma- * tien imoorteert geen nullneit. XI AdvysInstructoir Rakende die by vorige Advyien vervatte materie van ha judicium familia erufcund* univerjawanneer en hoedanig hetzelve plaatze heeft of niet. XII- Advys Decisoir- Vervattende een gedeelte der vorige materie, of en wanneer by arreft kan worden gre>fcht Jlaat en inventaris voorts icheidtngeen deilin^e eenes boedels? XIII. Advy3 Decisoir- Waar van by het X/. Adv. infiruSoir gementioneert is. De confiidu tunsdiüioms fuper bonis teua-ahbus, eorum vindicatione een aRodiaUum per imwijjionem item . . J)e reieüione exceptioms wcom- petentts fori. XIV. Advys DecisoirQnsftien over hof horige goedren fpcéleren ter cognitie van t Hot provinciaal; zodanig dat dezelve elderwaarts geventileert wordende denEifcher obfteert^ftftio inomvetenUs judicis. XV. Advys InstuüctotR. Betaling aan zummige crediteu¬ ren cenes defolate» aangeveer- den, dognaderhantgerepudieerden boedel gedaan, kan d' andrc niet prejudiciëren, maar moeten alle hereditaire crediteuren concurreren. XVI. Advys Instructoir. Een huis pro affecuratione futuri judicati door een man buiten zyri vrouw gerigtelyk verbonden, eri door andre crediteuren naderhant bepeint zynde,. heeft het voorfl: verbant mede in cas van infolventie tot der crediteuren nadeel over des vrouws halffcheit plaatze.. XVII. AdvysDecisoir. contrair Het voorgaande. XVIII. Advys Decisoir. De prottpraxia crediterum. XIX. Advys Decisoir. De eadem materia. XX. Advys Instructoir. Een huisheer heeft voor agterftendige huirpenn: preferentie op des huirders gcedren in 't verhuirde huis bevonden voor alle oudere en jongere ook hypothecaire crediteuren , zelfs mede voor kindren legaal hypotheecq hebbende,. quodtamenhmitaturn. 16. & IJ. XXI. Advys Decisoir. Super eadem miteria. XXII- Advys Decisoir. Over dezelve materie van preferentie en concurrente. XXIII. Advyj Decisoir. De eadem materia. XXIV. Advys Decisoir» rakende DieieWe materie. Ab-  CONSILIORUM. XXV. Advys Decisoir. interpretatie van 't voorgaande. AA.V1. Advys Instructoir. Over de preferentie van een gewugirfaerde aöe van obligatie. yv\7 c°nfjrmat01r. XXVIII. AdvysDecisoir. De eadem materia. XXIX. AdvysDecisoir. Arrefl: op een defolatcn boedel geeft preferentie, immers ten opzichte van goederen buiten het domicilie van den infolventen debiteur gelegen AAA, Advys Decisoir. Rakende Yv dezelve materie. XXXI. Advis Decisoir. Waar by d'onmundige kindren van een infolventen debiteur voor vv vn L3nthEer geprefercert zyn. I XXXII. Advys Decisoir Het regt van legaal hypotheecq en preferentie, den Lantheer competerende, behout zyn werkinge op des boumarfs peerden in eenes andrens feparate weide , voor agterflendige pagt doordien verpagter bepeint. XXXIII. Advys Decisoir. Of een debiteur onder de hant voor een pant der minne aan zyn crediteur hebbende overgegeven een obligatie tot lalrc van een derde, voor andre crediteuren daar op na dato der overgifte met arreft of peindinge geprocedeert, preferabel is? Isalhierwfgativè immers ten opzigte van een fchultbricf met fpeciaal hypotheccq'gcpalicerc vi»or erfpach teren inOverbetuwe gedeeïdeert ad explicationem L, 3. C. de m» vat. XXXIV. AdvysDecisoir. Rakende diergelyke queftie; voor welke alhier affirmative immers ten aanzien van een obligatie door de Staten der Graaffchap Zutphen gepaüeert, als perzoneel aangemerkt, contrair het vorig Advys gerefpondeert is [ turn explanatione L. 3. C. de tiovaf* XXXV. Advys Instructoir. Conform Het voorgaande. XXXVL Advys Instructoir. Waar by dillincrelyk de naiure der obligatien met derzelver ef. feclen en comparatien zo van en met her mobile en immobüe, als van het regt van preferenne tuffen crediteuren conform de 2. voorgaande Advyfen fuccmetè g'examineert en rcrmjfivè getracteert wort. XXXVll, AdvysInstructoir," Rakende dezelve en diergelyke materie, by 't vöorgnande Advys n. ió. aangehaalt. XXXVlil. Advys Instructoir» Degenerali & (pee1alt hypotheea mobilmm & eorum praferetitia. w XIflX' advysco*'rmatoir. XL. Advys Instructoir. De conpiiilu cjf praferentia indicum reijka ratéone delicli coxfifcat XLIV. Advys Decisoir. De fuccejftone Religiofirum. XLV. Advys Decisoir. De eadem materia,, tuffen dezelve Partyen. XLVI. Advys Decisoir. Conform de i. voorgaande, en Tuffen dezelve Partyen, XLVII. Advys Decisoir. De eadem quaftione. XLV1II. Advys Decisoir. Super eadem qttatftione. XLIX. AdvysInst-ructoiR. > An èf quatenus bona h clenco cum confenfu propinquorum ad exfolutionem tii hereditate, conferre tarnen tenentur ea, qttt. jxxv. AdWs Instructoir. i. Immobile goedren worden non dttenth teftamentó gedirigeert na de locale wetten van der zelver fituatie. a, Kindren met laft van fideicom- mis tot erfgenamen van hunnen Vader geinftitaeert, en buren contraire difpofitie/wft pupMarem . tetitem overleden zynde , transmitteren hun regc van detractie der legitime en trebellianicque portie' op der zelver naafte legitime errgen: 3. Van 't onderfcheidentlyk effect der regiftrature van Howel: Voorw: enTetlamenten rakende difpofitie over ongerede goedren in de protocollen en regifters van affeaaticn, daar dezelve refpective gelegen zyn. Lxxvi. Advys Decisoir. Over een verfchil tuften twe buirfchaopen wegens de privative of cumulative poffeffie van een zitplaatze in de kerk. Lxxvn. Advys Instructoir. Of en hoe verre een pagter, over het onderhouden of beheeren van eenige dykweteringpligtige landeryen geciteert zynde, hem buiten confent van den verpagterin eene regtelyke oppofitie kan ftellen, en den zeiven daar door prejudicie in cas van condemnatie en executie van dusdane landen, by hem zelfs fub haft* piblica van denDykftoel aang«I kogt, toebrengen?  CONSILIORÜM. LXXVIII. Advys Confirmatoir, Met eenige reflriétie omtrent het 2. Quaritur. Een verpagter behoort in d' eerfleplaatze niette impugnerende gittc of fententie over dykpligtige landeryen b) Dykgraaf en Heemraden tegens zynen pagter juxta XX, aggerales afgegeven en gerigtelyk verkogt, maar moet vootaf den pagter, fchoon daar van koper geworden, prtemijfis cbfenandis tot reftitutie van de pofitffie der gepagte landeryen judicia fcjfefjorio conveniëren, en over ay exceptio dominii aldaar erkent zynde daar na met hem, zo over den praDtenfen eigendom als over d' eventuele refarcitie der geledene fchade en keften , in. ludicio 'rimipati dilpuieren» LXXIX. Atnv: Instructoi r. Over diergelyke materie rakende het verlaten, opnemen en loften vaneen Dyk, met de gevolgen van dien, by *t voorgaandt ». 2f. geallegeertf LXXX. Advys In si ruct 01r. Of Refponfum ep'ftolare de Donatione rei mobilis , an & quousque mortis caull vel inter vivos juxta Statma. Zutphan. per- | milla, fieri debcat? ubi Simul fuper paramia donare & j retimre incidenter refpondetur, üXXXL A d vy s In structoir. i. Of men zyne natuirlyke kindren boven hare alimentatie met eenige goedren mag beneficeren? 3. Of het regt van lofle, by donatie en eenre van goedren gereler- veert, ook flrydig is aan de regel van geven en houden. LXXXll. AdvysImstructoir. 1. De natura, ceffione & fucceffione feudi emptitii. 2. De regula donare & retinere. LXXXM. Advys Instructoir. 1. Of en hoedanig de nature van een leen montus kan en moet verandert worden non tonjentientibus vafalli agnatis ? 2, Of de leenportien in een derde ~ voet, de jongere broers en zufters competcrende, en nooit aanhaar uitgekeert, allodiaal of feudaal zyn? LXXXl V. Advys De ci soi r. Depminehius, an, quando éV quatenus fub feuao continentur,. ex diftincta earum obfervatione hic difcutitur & deciditur. t YYYïï a ^ P' 3' C'"tU J3' JjAAav. Advys Instructoir. Informa epifiolica. 1. De conjohdattone & luitione Jeudi oppigm.rati & antichretici. Add: p, i. cons. 32. 33J 2, De prtejiate patns in plium bedientem. LXXXVI. Advys Dfcisoir. De criwine vis public* £jrprivate, utriusque dejinitione, reeui~- ÏÏtis & poena. LXXXV1L Advys Decisoir,,. Super eadem deliüi jpecie mitius turnen puniti. LXXXVI1J. Advys Decisoir, Een Beklaagde in perzoon per edidum advaivas geciteert zynde. is onbevoegt copie van de criminele klagtc tc eifchen, voor en al eer hy zig in carter e begeven heeft» - L.XXXIX. Advts Decisoir: Gtxtrair bet voorgaande.-■  E L E N C H U S 'Waar by ondenogt wort, of en 1 n hoe verre eenjurisdictions Heer, I civile en criminele jurisdictie hebbende, aan een criminahter befchuïdigde vrygeleide mag tocftaan buiten de fouvereine Staten, tot zyne defenfïe extra vincula t •XC HOVES Sententie. R e f o r m a t o i r- XCI. Advys Decisoir. Gevoegdens met een Fifcaal, ad 'vindicïam publicam agerende , 7yn gehouden voor de koften, fchadè en i nterefle ad inftantiam accufati te cavcren. XCII. Advys DecisoirWaar by ten principalen den gedetineerde, (over wiens vorige incidentele en exceptive zake by d«8o 90.&9i. Advifen deciCK gevallen is) het moderamen imulpaU tutela niet g'excedeert heb- \ bende , van alle ftraffe vrygefproken wort. XCIII. Advys Decisoir. De etdem'cdfu fupra cons.86, 87. ld 83. decifo, ubi 1. De fuggeftiombui ld officia necefJitatis circa delicla. 2. De confilio ld mandata rei turpis ld tBicita] ejusque vi, executieve ld poena manianüs ac m mdatarii relativè ad fuperiorem ld fubditum, 2. De receptione et octultatione diltnqpientittn, rerttmve furtivarnm. jl. De ratificatione in deliclis. • $. De fide miniftri juftiiice in officio per refiftentian impediti. <5' Dc fuga incarcerati. XCIV. Advys Decisoir.' i, De poena mandanUs ld manda' tarii in deliclis. z. De rcfifentiz ld pena debitoru contra executionem nuntii publici fine ojlenfione mandati judicis: 3. De neceffitate parendi, fide ld re- latione miniftri, itemque de in- juria in exercitio officii ei Mat*. XCV. Advys Decisoir. 1, D 1 conlumacia rei in caufa fijcali. 2. De refiftentia debitoris contra executionem creditoris , ejusque poena, XCVI. Advys Decisoir. 1. De tantum Jt ia rei. %. De jurejurand'j fuppletorio in caufa injuriarttmeivili, anld quando lacum habeat, ld cui ex litivatoribus deferendumJit> XCVIL AdvysDecisoir. ï. De citatione ediélaü in caufa civih ld criminali, 2. De crimine viokntice, ld de poena eorum, qui ope vel cunfiüo delinqttentibus adjiftnnt. Add. fupr. cons. 86.87. 88.93. 3. De crimine falfi, IAdde ƒ>.. 2. cons. f8. XCVIU, Advys Instructoi r. De vi injufta ld damno in tranfitu militaris fine Duce turba agricojis illatu, an, quandold quousque officiales de eo ceterisque unleéth tenenturï XCIX- Advys Instructoir. Refponfum epifïolare De impotentia conjugali utrinque culpata, item de caafa divortii ld poena adulteri', \ C,AdvysDecisoir. De poena incefxus» L ADVYS  I. ) V Y S DECISOIR. e exceptioneinquali- ficationis ex mandatu majoris partis colkgii obtento rejëctai nunüo ih ejus officio iUata. U M M A R I A. 1. ~VJat~lum proponitur. 2. -T £en Richter Juper punëo excepttvo erkennende maggeenevan Partyen in hunne ltrydige fuftenuen ten principalen prejudicieren. 3. 28 Iniuria apparitori in ejus fun- ctione faéla tott collegio iltata cenfetur. 4. Et non Jingulis è collegio. rat. », 6 $. Ejus ajfertionis confeclarium 7. 13. Een volmacht op de collective naam van een collegie, en niet op die van particuliere le den van 't zelve verkregen, isgeene exceptie van inqualificatie onderhevig; fchoon den Volmnby zyne comparitie zig tot de naam 1 der prefente leden, fpecialiter in 1 het mandaat vermeit, gerefereert hadde n. 22. rats ». 23. 8. Licet etiam omnes actui non interfuerint. 9, Cum, quod major pars judicum ftatuerit exteris dijf'entietttibus , id Jfts ratumquejit. add; ». iy. 16. 10. Quod ex more-non folum in curia Komana, fed etiam in omnibus fere collegiis hodie recepto, probalur. 11. Te meer, wanneer die acte in een publycq collcgic na voorgaande convocatie gepaflèert is; quod ad failum applieatur n 17. 12* 21, Quando C55 ubi collegium pro legitime convocatohabetur? 14. Ab antecedente ad confequens reStè argumentatur. 1 f. Pars major univerfitatis prxjudiA caf I. II. III. De injuria De jure co S A D  2 Partis tal mimri in re communi pluri- bus non utfingulis. 16. Ita ut lex contrarimn ftatuens paj- Jim repi obetuu 18, Univerfitas per Magifiratum re- prcefentatur. 10. Legitime congregata ac convocata ' Jufiinet vicem unius perfona. jo. De adminiftratoribus univerjitat: remiflïvc. Zi. Verba in omni aBu ita interpretanda, ne Jibi repugnenU Tertio 2f. Leden van de Magiftraat fungerende in zaken van politie ten diende der Gemeente , zyn als reprefentanten van dezelve aantemerken. 26, En dienvolgens in hare publyeque authoriteit te maintincren. 27. Quod elcgatiti Ctceronis effato illuftratur. 29. ViBus viBori quando ad expenfas non condemnatur ? in zaken exceptioneel voor dezen Wel Ed: Stadtgengte van 1 Borculo ongedecideert hangende tuffen Dr. W. H. Lambergh als Volmr- van Bttrgemeefteren en Gemeensluiden der Stadt Borculo Impt- enG'excipieerde ter eenre, op en tegens de Vocgdt f. D. Veldinck.Gtc\: en Exciplent ter anderen zyde. Gezien, gelezen en geëxamineert de Volmagt, door bovengemelte Heeren Burgemeefteren en Gemeenil: in dato den 29, Tann- 17? 8. op den Impt: gepaffeert, voorts Requeft van citatie den ichriftelyken Eifch en Aanfpraak cum annexis documentis lubA & B Antwoort exceptioneel. Antwt: op die exceptien Re-en Duplycque in dato den 24. Febr: en vervolgens den 4. Maart 1738. refpeöiveg'exhibeert, endeten protocolle -edicteert, voorts gelettet waarop in dezen te letten ftonde. ° Het welgemelteStadtgerigte met advys van onpartydigeRegtsgeleerden doende regt, verklaart die overgelegte Volmagt dugtiff en wettig te zyn , en rejedeert ter gevolge van dien die geproponeerde exceptie van inqualificatie j den Excipient m de lalffcheit van de koften dezer exceptive procedure condenserende, en die wederhalffcheit om redenen compenferende. Aldus by ons ondergefl; geadvifeert binnen Zutphen den 6. Juny 1739. \ SC HO MAKER. L.WELMERS. Redenen  Cons. I. ^ Redenen van voorftaande advys zyn onder andere korte!yk deze. Tyt ons ex aSlis gebleken Is, dat die Magiftraat en Gemeens-1, Imden van Borculo in dato den 20. Decemb: 1726. ter occafie dat haar Wel Ed: die brantgereetfchappen gevifiteeS , ' ?kk Ged6: ^ ExGipient °Ver een geruftinelde non' chalance hebben gecondemneert in een boete van i< 1W- m ter gevolge van dien haren Gerigtsdienaar gelaft die boete met reële en parate executie te innen j En dat over die manier van executeren woorden gerezen zynde dezen Gerigtsdienaar na die me.ninge en conclufie van den Impt: zoude gerefifteer en g injuneert zyn. B ceu en Over welk point, als altioris indagmis zynde & ne extra caCum 2 nopoPtum^cemus, wy ons dired of indired niet heXnTn-of uitgelaten, om geene van Parthyen in hare onderlinge ftrydende fuftenuen te prejudiciëren , nogte eenige atteinte door de?e onze « punü. exceptie alleen gedane decifie^an dezelv^tegeven Alhoewel wy het, cafupofitó dat zulke injurie aan denGcïZsdienaar « tpfim offic.o Ucite & debnê modt fungerende mo^ toe gebragt weezen, daar voor zouden houden: Dat zodane in nrie fn , 'tgemeen op het collegie , waar van hv zvne ordre tot Xeex 3' ecutie omfangen, en het zelve dus gerepWenteert heeft, zoü komen te refulteeren volgens de leere van fob. Voetadnuw l tnjurns n. 6. & Simon van Leeniv. Cens. Tor. lik. c. cap 21 ƒ,7 Mol" Ti m ' byz5'nder °P eeni?e Leden van dien, 'm refpondn ^ Mod. Piftor cons. 26. «.44. & vol. 1. gealleeèert en pT Ende dat bygevolg die ad.e uit hoofde van dien geëntameert 6 rT allPeneooadeCU T^name ^ ^ Lede"' --Tter cont • ! ne alleen op de coüed.ve naam van Burgemeefteren en Gemeens luiden van Borculo konde en moefte aangevangen wordeT „"L Setx;'i rjg*fid f L™ ïte tJrtZll^ **'£{ ImPetran,ts VoIm^gt ^ ïnftruöie manifef- 7. «eit, dat zyn Ed: ter gevolge van bovengemelte regts doctrine * niet  Partis Teïtii niet door deze ofte geene Leden privatim, maar ter contrarie in en op den naam van dat geheele collegie publicè den 29. Jann: 1728 ad hunc aïlum is geauthorifeert en aangeftelt; _ En dat bygevolg den Impt: die Requefte van citatie ook wel en te regte op den naam van Burgemeefteren enGemeensluiden geprsefenteert heeft; Zo hebben wy ook niet konnen vinden , dat den Gede: en Excipient in deezen bevoegt is geweeft tot nulliteit van de Volmagt te concluderen, en ter gevolge van dien die exceptie van inqualifkatie te proponeren ; ' o En wel onder pretext, dat den 29. Jann: 1758. tydes wanneer die Volrat: gepafleert is, alle die Leden van dat coilegie niet prefènt zouden zyn geweeft. . Daar het immers bekent is, zo en als den Impt: uit Carpz. decis. 137. » 14- & IS' iuxta L' l9' ff- ad miinicih terDuplycq 9. genoegzaam aangetoont heeft, nimirtim quod major pars curt* effecit pre eo habeatur ac fi omrits egerint. En boven dien by Metvins ad jus Lubee. lib. 1. tit. i. art. z n IO II ettiz- te zien; quod fenatus fiatuiffe dkitur , ettamfi tantum major pars eorum , qui in fenatu prefemes funt, etter ts difjentientibtis dccreverit. 10. Cicero quoqut hunc merem in euria Romana fervatum refert, dam lib 8 Epift. 8. inquit. quid eorttm judicum pars major jndicavit , id 'wsratumque efto. add: rerum politicarum callcntif Cbr^ Befold. oper. poüt. p. 1. diff. ?. de jure colleg. cap. 2. tb. 4. 5. 6. & 7Bender. de Revis. concl.4. n. 69. & hl- & td' CarPz- dccu. %%. n 18. multis feqq. . ' Wy vermeinen dat den Gede: daar toe des te minder bevoegt is geweeft, om dat wy niet anders hebben kunnen opmaken, als dat die volmagt is gegeven en gepafleert meen publyque vergader inge naar voorgaande behoorlyke convocatie gehouden s Waai door in allen deelen aan die geregtely ke folemniteiten van ,< een wettige en ordentlyke vergaderinge voldaan is, gelvkalste 5" zien bv Metvins. d. I. n. zo. voorts mede by Faber. m Comm nt. adl. 160. §.!.ƒ. di R. f. t-firè in fine & quidem in verbis: publice toitur apud Vlpianum , boe loco efi, m locopubheo, cum folemmter ac le more vel provimides vel cmides conftln captendt cattfd. «»%/osati ffterint.  Cons. I. ^ Die vérgaderinge dan wettig verklaart zynde is het ook zeker en een vafte confequentie van dien , dat die refolutie tot deze mjunen^proceduire aldaar in forma colUgi jmÜim Ó in communinon 5* vero feparatim in partieulari genomen, en volmagt ten dien einde op den Impt: met eenparigheitof meerderheit van fremmen verleent, in allen opzichte als duchtig en wettig kan en meet geconfidereert worden, quia ab antecedente ad confequens firmum dn- 14 eitur argumenttim. Wefenb. cons. part. 3. cons. 109. ». 24. Cum uni- 15.' verfitatts pars major prtjudicat minori, ubi agitur de ali'qua re communt pluribus non ut Jin.gulis. Zodanig dat een Statuit, willende ut in aHibusgerendis non Jre-JCj tur majoriparti, doorgaans gereprobeert wordt. Matth. de slfflicl. ' dcc. 1. n, 4, & j\ Dat wy die convocatie hebben moeten vaftflellen , is ons uit Thet document A. ter Aanfpraak overgelegt en wel in fine al- ' daar gebleeken; Dat de Hr. Burgemeefter Bomble zich in dato den 20. December 1736. wanneer die gefuftineerde reïiftentie en injurie zoude voorgevallen en gepleegt zyn, om het quade weer heeft laten excuferen, ten notoiren en convincanten teeken dat zyn Wel Ed: des tyts die vérgaderinge aangezegt is; ' En dat confequentelyk ook niet anderslkan gedagt en opgemaakt •worden, als dat vervolgens behoorlyke convocatie van zodane vérgaderinge, als den 29. Jann. 1738. over dat geval gehouden, en waar by tot deze proceduire gerefolveert en die daar toe nodige volmagt en commiffie op den Impt: verleent en onder het Stadtszegel gepalTeert was, gefchietisj Ttautmiiverfttas quam Magiflratus reprint at, legitime comrevata ^ atque convocata fufimeat vicem uniusperfonaperfe repr&ftntatce ut W o' rib. LL. & cxemplis exornat przlaud. Befild. oper. polit p 1 dt(T. jfirid. polit dc-jnr. univers. cap. 3. add: cap. 4. ubl multa fcitu rQ atgna ae aaminijtrator. univers. notat. ,fe meei' daar d?n Gede: en Excipient in dezen zyneexceptie daarop met gefundeert heeft, zo als het zekerlyk zyne pliatee. weeft was, indien hy aan zodane convocatie hadde willen twvffelen; " J Om dat wy deze convocatie als een intrinfiquefokmniteitvanai A 3 dus- ''  g PartisTertije dusdane vergade ringen hebben geconfidereert en dewelke regu- laritcr werden gepraefumeert arg. L, fctendum ff. de F O. Én JenthaWeS hebben wy moeten fupponeren dat pomót tuffen parthyen in confejfo te zyn. .* Vervoleens hebben wy mede niet kunnen van gedagten zyn, ' ' dat die initiale woorden door den Impt: by het reces van exhibitie zyner Aanfpraak gedideert (als waar by zigdenzelven qualificeertals Volmr: van Burgemefteren en Gemeensluiden van Borculo en fpeciaal benoemt in 't mandaat dooi- haar als Magiftr ats Perzonen den z9. Jann: i758. op denCompt: afgegeven en verleent) iets tot voordeel van den Gede: en Exc.pient hebben kunnen opereren, zo als zeer wel door den Impt: en Volmr. niet verfcheide redenen en motiven van regten by Duplycq aangetoont en daargedaan is , waar toe wy ons brevuam caufa willen hebben gerefereert. „ Behalven dat daaruit mede kan opgemaakt worden dat den 3'Impt den Gede: na die namen van die prefent geweeft zynde Leden heeft willen renvoyeren en daar medeaantoonen , dat des tvts die meerderheit van dat collegie is vergadert, en bygevolg tot het nemen van die refolutie en verkenen van die Volmagt a4 bXSr inTe'n ander geval die ftellinge fihi ipfi contrair zoude wezen, cum anten* verba in omni aüu funtinterpretanda, ne fibi *Ztel contradicerevUeantttr. Bart. in L. fin. §, idem qu*f«. ff- de C° Dfiegafiteiten indifpenfable nut-en noodtzakelykheit der ge9K libelkerdevifitatiealdm betoogt, en by parthyen^neonfejja zyn5 de'Sert dienvolgens geen reflexie, 't geen den Excipient terSMegens die twe Leden van de Mag.ftraatde Burgemeefteren Fr■ Span ker en Dor. G. Vatebender in een private qualite ^lialsOpzigters heeft geobmoveert, wyl het contrair uit dat: puWvcq exploia, door delelve als reprefentanten van de ge- z6 ^S^^^ - ander gedemandeert waZ6' re «weeft , als neen, inviolabel behoorde te zyn, cum Retp *%! lel utM^ftratuum auth.ntas farta teel* fervemr , fine 7 v alleiscero3 nee immnU% nee eivttas, neegens,  Cons. II. mtnam miverfum genus Hare nrr ypyu™ *,*h>~* fotefi. -"jwe, nee rerum natura omms nee ipfemundus Zodanig dat uit eene nootzakelyke iliatie daar op volgt dat uu m prtmtffis alle daaraan ftrydende violente refiftentierTen mjunen aan zulke exploicteurs met het publycq rouvoir lï regermge of politicque juftitie gedekt z^nd JgUTn na re"ten yre repr.fentaüonis aan dezelve^ infereert te V "gSoXk Worden , ut prttcr fupraalleg. probat Goris. ad col. PeFc Tlrï I'O. gl, I. 2. 's?' * Wy hebben den Excipient in de halve koften dezer exceotive procedure als een nootzakelyk gevolg van de rejectie zyne? ex ' ceptiegecondemneert, en die wederhalflcheit nogtansTgecom" penfeert, ter o.rzake dat den Excipt. uit desG'exc oieeifes re" ces van exhibitie enigermaten aanleidinge tot dit Önteeï gelegt, als waar by die Burgemeefteren Bomble en Trier ver klaren dat den Impt: als Volmr: van die Leden m *t mandaat" vermeit voor haar gecompareert is, ende dat daaru "zoSekon nen g ehcieert worden, dat die twee Leden ignorantie zouden pretenderen, en zich buiten deze procedmï zoeken te houden 3 viüus enitn viUori ad expenfascondfmnTrinon 1 r. ADVYS DECISOIR. Een affedatie van goedren door een Bediende buiten volmagt van zyn Principaal gedaan, is kragteloos, en kan door ratificatie in prcejudicium tertü interim jus qurfti niec convalideren. occafione agitur \t j)e  g PartisTerti/e I. De procuratoribus ad lites, eorum ufu, utiütate & neceffitate. II. De ratibabkione anteatlorum. III. De quibusdam exceptionib. poft term'mum ftatutarium admittendis. S U M M A R I A. 1. T» omni jttdicio ante omnia per- . fonx qualitas attendenda. 2. Quod adfaÜum applicatur. 3. Procuratorum olim nullus fuit ufus. 4. ita ut, fi quis per procmatorem in judicto' agere vel rem [nam defendere tenebatur , prius vema a judice petenda fuerit. 5. A quo mores exigente utilitate & neceffitate recefjerunt. 6. Modi mandata judiciali aut pro qualitate perfona? aliö modi procurator inftruclus fit. 7. Quod juri civili congruum , extrajudiciale tarnen mandatum exigenti, %. Mandatarius primo comparitionis termina mandatum ad protoeollandum exbibere tenetur, rat. ibid. Aliquando fubfequenti juridicd n, M« • r ■ 9. Adeo ut, nifi hoe faciat , tpje tn expenfas condemnandus fit. io. Imo ipfe judex ex officio de man- dato inquirere debet. 12. Een Demdinae nomine alieno bui¬ ten volmagt gedaan is van geencr iwrprdcn. £3. Geiia a non pracuratore funt ipfó ture nulla. 14. Judicium in mandata dicilur fubftantiare. 15". An & quando ratihabitio anteatlorum Juffie iat ? 16. Fieri debet eó tempore, quó res adhuc efl integra. 17. 19. Minime vero fi medio tempore alteri jus quafitum vel a ftatuto mandatum ipfum requifitum fit, 18. Quod ad faèïum referiur. 20. Qjtid fi pars adverfa nee in primo nee in fecundo termina contra inqudlificatum exceperit ? 21. Mandatum ad inftantiam partis tantum producitur. 22. Alieno nomine in judicio fine mandata agens per fuam nsgttgentmm domino non prcejudicati 23. Nee in ejus damnum alterius gefla , heet fciverit non effe procurator em, convalidare poteft, 24. Contra procmatorem in tudicio de fado admtffum ad detegendam nullitatem gejtorum a non pracuratore, & ad validandum praceffum recle exetpitur. 2f. Statutum, quamvis emnes exceptiones primo termino proponendas jubeat j non extenditur ad exceptiones,  C o n iióues, qu. de procurat & wèjenb. ad ifium Tit. n. 6. Egter evenwel een Volmt: is vereifchende, als te zien in L ff. de reg. jur. Verba funt'. nemo alieno nomine lege agere potefi ' ad eumque DD communiter , & in l. 1 3. §. f,d & fiforPe ff. judic. folvi l. 23. wfin. ff. rem. rat. haber. Waar by accedeert, dat 't niet genoeg is, dat een ander zulken g wort gegeven, maar dat daar beneffens doorgaans de ftatuten ver- ' eilchen , dat de Volmrs: dezelve volmt: ter eerfter comparitie ten fjgnaat zullen brengen, Landtr.- en Stadtr: van Zutphen d. loc. Landtr: van Peluwen prad. tit. 16, art. f. Carpz. Defin. Forens. B 2 part. 1.'  £i PARTIsTERTim part. p conftit. i. ^/»- 2-6. (£■ 27. het welke niet zonder reden is, quia mandatum eïi faüi\ Fatla vero non prafumuntttr [ed probari debent l. i» Cod. de procur.. leg. ex mandat. Fab. in Cod. Sabaud. lib. 4. tit. 14. defin. 30. in alleg. n. 2. g. Waarom ook de DD. communiter leren , dat de productie en 't vertoon van 't mandatum zo neceflair is, ut nifi hoe faciat, ipfè procurator in expenfas condemnandus fit, imo quod ipfe judex ex officio de mandata inquirere debeat, Carpz.: defin. pracit.zó. Berlich. prac$°-ticar. concluf. part.i. concluf. 14. ». 25-. & Chrift. ad. leg. Mechlin- tit. 1. art. 28. w. 10. Den Pantverwr: dan uit de fimpele qualiteit , welke zig den Fifcaal als bediende heeft geattribueert gehadt , geprsefumeert hebbende, den zeiven geen volmagt te hebben, heeft op den 2 5. July defzelven jaars tegens defzelfs pandinge pantkeringe gedaanen de reden van dien onder anderen genomen cp de illegitimatie en inqualifkatie van defzelfs perzoon, dat hy namentlyk geen volmagt van de Voogt Haghreife: hadde gehadt, immers zo hy die al mogte gehadt hebben, dat die tali cafu, als doemaals al overleden zynde, zoude zyn geëxtingueert geweeft, als daar by met reden en rechten aangetoont. rn. By welke pantkeringe of wel niet uitdrukkelik editie van ' "volmagt wort gevordert, zo wort egter zulx daar by implicite faltem genoeg te kennen gegeven, waarom het dan ook des Panteifchers pligt ware geweeft , in jhbfequenti termino die overtegeven , & fic de mandata pracedenti te doceren, als te zien in Confuct. Britann. art. 96. ibique Argentr. nota 5. n. I. Het welke den Panteifcher niet gedaan, maar ter contrarie alleen en allereerft op den 24. May 1692. en zo lange na dato, alle vorige handelingen door den Voogts zalr: Weduwe Anna Bruinink hebbende doen ratificeren en met een volmagt en qualifkatie doen geven tot de vordere handelingen, zo hebben wy met en neffens den Pantverwr: en Oppofant ook niet anders konnen prrefumeren , als dat den Panteifcher geen volmagt heeft gehadt, gelyk ons daar van in atïis noit gebleeken; t$.. Waarom wy dan ook hebben moeten verftaan, door den zeiven gedaan te zyn een quade pandinge, en dezelve moeten houden voor nul, krachteloos, en van onweerden, en daar en tegens  Cons. II. 12 gens ondernomen een goede pantkeringe. &c. Aangezien 't in rechten refoluit , quod ge ft a a non procuratore IX funt ipfo jure nulU Argentr: ad Confuet. Britann. pruitat. art. 96. n. 8- per leg. licet l. procurator. Cod: de procurat. I. cum mandati Cod: Aland. quodque cum quis fine mandato invenitur, nee controverfia dici felent, nee judicium ejje potefi , tefte Fabr: in Cod. Sabaud. lib. 2. tit. 8. defin. if. in allegat. per l, 1. Cod. quïbm res jud. non noc. Imo quod judicium , quod in mandato dicitur fubflantiare, retro red- 14, ditur nullum, vel quod f ere idem eslnullum dicitur. Vant. de nullit. feittent, nullit. ex inhabilitate feu defetlu mandati compar. num. 59, Robert. Marant. in Specul. aur. part. 4. n. 19. Carpzov. in proceff. jur. tit. 5. art 1. », yy. y6. & 5-7. Zonder dat den Panteifcher heeft konnen releveren de ra- 15. tihabitio anteatlorum , welke.hy op den 24. May 1692. door des Voogts zalr: Wede: Anna Bruinink heeft laten doen. Want offchoon de jure de ratihabitie by een Volmt: wort vergeleeken, en daarmede gelyk geftelt /. 26. ff. de jud. I. 60. ff. de judic. I. 60. I. 152. §. 2. ff. de reg. jur. Licet etiam dicatur ratihabnionem reducere negotium ad illud tempus , quo fuit contraUum l. 6. §. 9. ff. de negot. gefi. Zo leren egter de rechten en Rechtsgeleerden doorgaans, dat wanneer de ratihabitie zal plaats-hebben dezelve moet gefchieden ter goeder tyt, wanneer de zake nog in zyn geheel , geen fententie ergaan, en van een derde nog geen recht door oppofitie is verkregen; Fieri enim debet eo tempore quo res adhuc esl in- 10-tegra, & quo fieri potefi adhuc id ipfum quod rat urn habetur, ante & non prfi fententiam l. 24. in pr. ff', rem rat. k.ber. Tiraquell. de retrail. gemilit. in verbis : intra anvum. §. 1. gloff. 10. n. 88. ad l. 60. f. de R. f. Mynflng. Cent.x. cbs. 44. Nam non omni tempore utilis & efficax esl, quod enïm fi medio tem- ,7 poris curriculo jam alteri jus quefimm , tune enim in ejtis pr judicium ratihabitio fieri non potefi. Mattb. deAff.tü. decis. NeapeMi «f. vers. tertio regula (rincipalit fdllii. Fab, in Cod. Sabaud. lib. 4. tit. 20 defin. 1. & 2. Het welke dan in dezen niet geobferveert, maar dezelve naen- 18 gane contumaciale fententie, naar dat de Vcogt was overleden, ** B 3.- ea,  partisTertije en naar dat al lang pantkeringe door den Oppofant was gedaan, door den voorff: Voogts Wede.- gefchiet zynde , zo heeft de ' ratihabitie in dezen niet konnen opereren nog valide maken, het geene ab tnitit is nul geweeft, late Argentr. pracit. art.g6.not. y. ubi vult: Quod magh esl, ratihabitieni in totum locum non efe, 19' quoties ft at uturn mandatum requirit, ut hoe ipfum , quia tali cafu ratibabitioni non pojjunt apflitari verba ftatuti , qua nil nifi fatlum mandatum eft. Even zo weinig als de ratihabitie, kan den Panteiicher ook helpen het vordere gepretendeerde, als dat Dr. Meiling hem in de contumaciale procedure ter banken zoude geadmitteert en in zyn perzoon geconfenteert hebben, zonder eenige de mmfte volmagt te gezinnen, ofte uit dien hoofde tegens zyn quahfkatie 2.0- teexcipieren, als hy nogtans ten langftenm fecundoterminohadde moeten doen. Want of fchoon Dr. Meiling zulks de faüo mogt hebben gedaan, en offchoonde editie van volmt: niet anders nootzakelyk mogte zyn, als ad inftantiam partis , als ons Landtr: ut. y, *rt 4 gevoegt met het Stadtr: van Zutphen tit. 16. $. iy. Bidigiteren, en onder anderen geleert wort van Ch*fan_ad cons. Buraund. rubr. 4. §• J. in verbis : fans procuration «.6. Of almede waar mogte zyn, dat na rechten regulariter alle reculatoire, declinatoire en dilatoire exceptien, in primo & fecundo termtno, ten langften en by poene van verftek derzelver zouden moeten geproponeert worden, (juxta Nov. Ord. in primê tantum proponenda) ** Zo blykt nergens ex aSis, dat Dr: Meiling volmagt of quah' ficatie heeft gehadt, of ook door hem of door den Oppofant t'eenieer tvt litis conteftatie is gedaan, dat derhalven met geen fundament'heeft kunnen gefuftineert worden, dat Hy als ongequalificeert door zyn comparitien en receffen, voorts door zyn verzuim en nalatigheit in 't eifchen van volmt: en niet excipieren wegens het defed defzelfs, den Panteifcher voor gequahficeert zoude geadmitteert, en daar door den Oppofant in zyn recht verkort en geprejudicieert hebben ; Want zelfs geen Volmacht gehadt hebbende, ook met geen effed heeft kunnen compareren per 11. & DD. fupra allegat. Veel weiniger aan zyn mede Compt: den Fifcaal Gelder kon-  Cons. II. t^ aen geven eenige qualificatie, welke den zeiven niet en hadde confequentelik dezen Oppofant door zulke prjefenfe admiffie eenige prsjudiciê aanbrengen. Ja zelfs niet cafu quo Dr: Meiling ten tyde van die handelinge algeweten hadde, den Fifcaal geen volmt: gehadt te hebben Eo quod talis fcientiay videlicet quod cegnoverit talent non ej]eprocura-2''. torent & tacuerit {cum talis defeüus ab eo non pendeat, nee poffit cum qui procurator non eft alterius procuratorem facere) in Domini prajudidicium nihil operetur nee gefia convalidet. Vant. prtecit. loc. «.72. Ja zo al conteftarie door Welgem: Dr: Meiling ware gedaan geweeft als neen , als welke by zyn eerfte comparite pantkeringe heeft gedaan. Zo is den Oppofant dog evenwel bevoegt geweeft tot deze op- 24. politie, quia etiam ifio cafu, quo quis tanquam procurator in judicia de fatlo admijtus eft ad detegendam nullitatem gefiorum quod nonfuerit procurator , & ad validandum atla & pro'ceffum , valide & reiïc quandocunque excipi potefi, idem Vant. cit. loc. n.6%. & feqq Zanger, préedict. cap. 8. «. 20. 22. & 88. Chriftin. ad LL. Mechlin. tit. 1. art. 15. ». 11. ad verb. by fufficiente procuratie. Aangezien onder zulken generalen rejeclie of verftek van alle zr exceptien, waar van ons Landtr: pracit. tit. y. art. 12. komt te vermelden, niet vervat of begrepen zyn zodaane exceptien en oppofitien, dewelke voortkomen ex defeïlu jurisdiftionis, «tationis & mandati procuratorii, en om die defeclen de judicia retro reddunt nulla, qua nullo unquam cafu imelligumur reietla gr idcirco emni litis tempore, & poft fententiam opponi pofjunt, Coler. de procefl. l6. execut. part. 4. part. I. conflit. 11, defin. 1 y. n. 2. Zander, de Except. part. 2. cap 22. n. 18. & 27. late Vant. prxett. tratl. de nullit. quis die. poff. de nullit. n. 37. et feqq. ad n. 50. De yordere inftroifTelen, als dat die in atlis geallegeerde en geappliceerde fententie in rem judicatam zoude zyn ergaan zonder dat daar van geappelleert, of eenige quercle van nulliteit daar tegens tydig zoude zyn geinterponeert, zvn van weinig confideratie om redenen. Dat offchoon de Interpretes leeren, dat den 77/»/. Cod. quando 9 prov. non est nee , nergens zoude zyn gerecipieert , en dat ter T' contrarie, nofiris et aliotum moribus, het appel zoude nootzakelyk zyn, etiam fi fententia efitt ipjo jure nulla Z:  j5 Partis Tertio 28. Zo wort die leere egter gelimiteert , en daar vaft mminaüm geeximeert de voorff: drie nulliteiten, als te zien by Groenen/eg. de LL. abrogat. ad pracit. tit. et ad l. 2. Cod. fi ex fals, inftrtim. teflim. judicat. en andere voor geciterde autheuren. Zo. Offchoon almede ons Landtr: tit. 9. art. 4. fchynt een zekeren termyn geftatueert te hebben, binnen of op welke men zyne querelas nullitatis et excejjus zoude moeten overgeven in verbis: zal zig op den naafien gerichtsdag mogen beroepen etc. Zo is het zelve te verftaan van zodane beklaagdens , en oppofanten , dewelke ab initio litis in oppofitie zyn getreden, daar in ten uiteinde hebben gecontinueert, en van de fententie en van de pronunciatie van dezelve kennis gehadt , vervolgens die hare querelas nullitatis et excejfus , principaliter et per modum atlionis , willen en moeten overgeven. Ende geenzins, als in cas fubjecT:, daar tegens de vorige inftantie geen oppofitie gedaan, alles in contumaciam gelopen , en alwaar de nulliteit incidenter tegens de pandinge door pantkeringe ter eerder comparitie is in 't werk geftelt, en daar by voorts gedecideert, gelyk dit zodanig kan en mag gefchieden naar het geene geleert wort a pracitat. Vant. nullit. qttot et quibus mod: nullit. in judtc. propon. etc. n. 2. et 20. 30. Hebbende vooral den Panteifcher daar omtrent zig niet te beklagen, als dewelke het prffifcript van 't Landtr: zelfs heel niet heeft nap-eleeft , en zyn Nootdruft in plaats van den volgenden gerichtsdag alleereerft op den 28. Mey K5g2. en alzo veel maanden daar na achterbax en zonder kenniffe van deTegenparthie geëxhibeert, of ten fignate gedideert heeft. 31. Wy hebben de halve koften gecompenfeert, en in de wederhelfte recondemneert des Panteifchers principalinne, om dat de maniere van procederen in deze fummaire en extraordinaire zake niet na behoren nagekomen, maar ter beiden zyden daar in geëxcedeert is, als rftede om dat den Oppofant zig eens heeft laten contumaceren. 32. Dat wy des Panteifcher, welke anders in eigener perzoon, na de algemeine leere der DD. hadde moeten in de voorff: halve koften gecondemneertworden, als by Berlich. en Chrifiin. praallei. loc. item bv Carpzov. illuftr. dtcis. part. 3. decis. 204. ». 3. te  Cons. III. te zien, daar van geëxcufeert hebben, zulx hebben Wy gedaan, om dat hy d dolo excufabel was, en om andere redenen ervintehk by Argentr. ad Confuet. Britan. pracit. art. 96. not. 10. I I I. ADVYS DECISOIR, I. f~^\^ exceptione inqualificationis. JL-J De ratificatione geftorum procuratoris [me mandati. SUMMARIA. 1. T) egulariter nemo fine mandato domino poffunt ratificari. ob rat? jlv -fe»Aa, Mtittir. 4_ 6 ?_ & DD_ autboritata^ 2. yuoa tarnen limttatur m eo, penes n. 57 faew infirumenta caufa funt. 8. nomine filü & vjee verfd 3. G. Z. Itb. 1. cap. y. n. 8, lnCel- ri*  C O N s. IV. 2? ria & Brabantia, inquit, ubï Tabe&ionum neque auBoritas ejje videtur, nulla ejusmodi mandata admittuntur, nifi judicialiter confetla <& addatur Voet. in Com. ad tit. ff. deproc. n. 9. in med. * Ende zulx wel zonder onderfcheit of zodane Notariële vol- ISmagten binnen of buiten de provincie mogten zyn gepaueert dd. legibus. Zodanig , dat dezelve na deze onzes Landes wetten niet alleen niet aangenomen , maar zelfs met nulliteit geftraft, en voor ten eenemaal kragteloos, van onweerden en nul gehouden worden. 5 GeJyk niet alleen klaar uit de exprefTe fanclie van het geciteerde Overyffelfche, maar ook uit die kragtdadige prohibitive en annullerende rejedtie, in verbis: zullen niet worden , niet mogen , van onze eigene Stadt-en Lantregten manifefteert: Infiatutis enim negativa hffic , en mogen niet non poffunt , 16. pr&pofita , inducit necejjitatem & formam , ita ut refiftat ablui k principio. Et quando lex vel flatutum loquitur per verba prohibitiva vel negativa, tune non potefi iis contraveniri direSe nee indireïie.' Verba nempe negativa, prxpojïta verbo poteft, omnimo 'dam potentiam denegant, & ,uris & faüi, & faciunt attum in comrarium nul. lum: Et tandem verbum non poteft cut non licet inducit nullitatem ipfo jure : Zo en als uit Louet. Chopin. Molin. Chajfan. en andere fameufe Couftumiers meer, word getradeert van Chnfiin. ad LL. MechL tit. 9. art. 4. num 8. & tit. iz. art. 9. num. 7. & 8. & ibid. in Notis tit. 16. art 16. n. 10. Woedane exprefTe fignificante en annullante univerfele ftatuten en wetten nu ad cafum fubjeïïum wordende overgebragt ons niet hebben toegelaten daaromtrent anders, als hier voren ervintlyk, te decideren &c. . . . Van d'admime der Exceptien inqualificationis & nulütatis mandati , hebben ons niet konnen afhouden die defenfive redenen ende motiven , tot flandthoudinge van dezelve , indien mogelyk, zo by Antwoort op de Exceptien als Duplycq Exceptioneel gededuceert: En welke tot deze vier hooftpoinéten, nament! yk tëj 1 o - Van-  24 Partis T E h t i 1 1 ° • Van gefubfequeerde vermeinte legaliteit. 2 ° • Conftituants vertrek na de gepaffeerde volmagt 3 ° • Aguitie van Comparants perzoon in die qualiteit door een gedane infinuatie, en 4° • Geoffereerde cautie de rato, kunnengereduceert endegebragt worden. 18. Niet heteerfte: om dat by rype examinatie van dat geene, het welke die vermeinte legaliteit en opgevolgde gerigtelykheidt der fubjecle Notariële volmagt zal uitleveren, niet anders hebben bevonden: Dan dat de Heeren Regeerders van 's Hage daar onder komen te certificeren, dat facob van der Beets , voor wien bo,, venftaande afte is gepafieert, is Notaris publycq alhier , en ,, dat aan alle actens , en inftrumenten voor hem gepaffeert , , in regten en daar buiten volkomen geloof wert gegeven : Et hifce contentis ac formalibus tota ifia certificatio abfolvitur. Woedane atteftatie wel goedt is tot bewys van de legaliteit en wetti^heit van de perzoon des Notaris in 't generaal en overal , ja ook wel mede van defzelfs aften en inftrumenten, te weten, in alzulkeplaatzen, alwaar dezelve gelden, en van valeur zyn : Maar geenzins tot convalideringe of legalifatie van defzelfs «Ben in landen en plaatzen , alwaar zulke Notariële inftrumenten by de wetten exprefie worden geprohibeert en geannulleert , gelyk defzelfs prcetenfe acte van volmagt in deze Landen in cas fubjecl: wedervaart &c in. En is ook daar en boven in dat zo zeer gevanteerde certificaat en vermeinte legalifatie niet een jota van eenige comparitie van den Conftituant voor welgemelteHaagfchelvlagiftraat, of aldaar gedane declaratie, repetitie, of inhfefie zyner voor den Notaris reets gepaffeerde conftitutie en bevolmagtinge , voorts perfiflentie daar by, of verzoek van daar over een certificaat te mogen hebben, gerept nog te vinden: Het welke gevonden zynde geworden nog al eene andere gedaante aan de zake zoude hebben kunnen geven. Edog planè denderende deücere etiam vidstur ipjius partis vo- Imtas, proinde & legis omne auxilium &c En voor een twede dat dit certificaat op even den zeiyen dag van  C o N s. IV. z9 van des Confticuants comparitie voor Notaris ende getuigen zynde geexped.eert, hy Conftituant alzo dien zelfden dag "zie tot het pafleren van dusdanen conftitutie en volmagt wel direct en aanvankelyken aan de Regeringe van 's Gravenhage kunnen gepraefenteert, en alzo alle deze koften en ongemakken geprsvenieert hebben. Met welk gededuceerde dan ook die andere van wegen des Ge- Mi exapieerdes bygebragte , ende hier bevorens fvb Nz o • Ee- • ltelde defcnfie rakende des Conftituants vertrek na Engeland finval het zelve al zodanig mogte geprefieert, ofte zo kort op het pafleren der volmagt gevolgt hebben, waar van dog niets en is Deweezen) zyne genoegzame beantwoordinge en oploffinge Komt te bevinden. r ö Van gelyken als by de Replycq exceptioneel genoegzaam 22. mede ontmoet het derde defenfive middel f 20 den Geëxcipiee^- ' de op het fundament eener pnetenfe agnitie van zvn perzoon, als volmagtiger, door infirmatie van een andere wethe van arreft , aan hem als Procureur acceptant geëxploideert 1 komt te grontveften: b v » Als zynde en uit de geproduceerde en overgelegte wethe blykelyk, en by de volmagtigers Excipienten ook genoegzaam aangetoont, dat die wethe is rakende een anderen Heere Grave ahfiparatm Arreftant en litigante Parthye, en ook opdat vafte prtEfuppooft van de dugtigheit der volmagt en qualiftcatie (waar op zyn Edele by zyn acte van oppofitie van den 11. Jan1722- m dezen zig alleen maar in 't generaal hadde beroepen) aan hem gemfinueert, zonder dat deze objeclie van die confideïatie ons is voorgekomen , dat tot meerdere enerveringe van d.en noüig hebben geoordeelt, ons daar over alhier wyders te moeten uitlaten. Zullende veel liever overgaan tot het vierde of laa/Ie poincl, waar op den pnetenfen volmagtiger voornamentlyk zvne detentie tot fubfiftenue zo mogelyk dier volmagt komt te bouten" ' Cn W W3t meerder Sewigt fchynt te we- En daar by examineren, of die aanbeloofde uitwerkinge van ■vmhahuogejlomm , en immiddels gepunteerde cautio de rato, ^ alhier  io* Pastis Tertio alhier ten effecte als voorfchreven kan plaats hebben en geadmitteert worden. Waar omtrent vermeenen wy te regte de negative te hebben geampleeleert: In confideratie genomen wordende, dat wy , gelyk in vorigen al eenigermaten aangetoont , alhier verferen in decifione cafus mandati, per leges exprcffe reprobati, proinde nullius feu non exij} ent is vel deficientis {paria nempe in jure funt, aliquid vel flane non exifiere vel per legem nullum declararï) atque adeo cafus abfoluta inqualificationis. Dat het buiten conteft is, dat een mandaat of volmagt ingevallen, als deze , na onze wetten als een fubftantieelenefientieel poinct wordt gerekent. Dat alhier door de nulliteit van al het geene uit kragt van de nietige volmagt is worden verrigtet , aan de parthye een jus qu&lïtum is geboren : r . . . Dat eindelyk al het zodanig zonder qualificatie verrigtede moet gefchattet worden, acji afalfo feu nullo procuratore geflumeffet , dienvolgens nul te zyn en blyven , zonder door eenige ratificatie wederom geheelt, geneezen, of herftelt te kunnen Worden per l. 24. C. de procur. Groenew. ad §. 3. f.deSatisd. Voet. ad tit. ff. de procur. n. 10. 2,3. Leerende de regten ons, qued defeUus mandati ft de fubfiantialibus ipfius proeejjus, & quod defeUus ex inhabilitate agentium major reptitetur, quam defeüus juris in agente. Vtnt: de mll. proc. tit. ntill. ex inhab. num. 1. Et mandatum effe de fubftantialibus judicii vel proceffus, proinde in , omnibus judiciis legitimationem debere prdcedere , cum in procuratore ■ ejusque mandato judicium fubfiantiatur na de leere van Berlich. fupracit. concl. 14. en Carpz. ƒ>. U confi.i. def. 26. beide in princip. Demta autem {inquit idem Carpz. in proc. jur. tit. 5. art. 1. n. 57.) fubflantia quid remanebit? 24. En wyders ratihabitio geflorum locum non habet, ft in ipfo atfu efi de ejjentia mandatum , als met veel applicatie alhier leert fajfred. in decis. Z^f. Et quod non retrotrahitur in pnejudicium tertii vel juris quaftti. Jtf. Als kunnende de parthye , aan welke ter eerfter comparitie ■ na„  C O N s. IV. -na ons Lantregt een behoorlyke volmagt moeft vertoont en geexhibeert worden, niet worden opgehouden door dusdanen offerte van ratihabitie, utpote qua non nififiilum mandatum eff , ut ah Argentr.- ad Confuetu Brit. tit. 3. des Procureurs art. 96. not. 5. ». 8. qui omnino vid. concluderende ». 4. Conjlat apud no's 26". jure confuetudinario mandatum antecedere oportere , nee ullam vim ' efie oblata ratificationis ad validandum aüum , quem confuetudo antiullat & irritat. Moetende daarenboven nog worden aangemerkt dat deze 2 7. ftatutaire nulliteit omtrent dit notariële en nietige mandaat van dusdanen efficacie en duirzaamheit te eragten , dat die altoos op deze zaak zoude blyven liggen en die geaffecleert hebben 3 Schoon door des Heeren Arreftants volmagtigers al dezelve per incuriam over het hooft gezien , ofte ook daar tegens niet eens geëxcipieert ware, zodanig, dat of by den komftigenRigter ex officio daar op zonde hebben kunnen en moeten agtgenomen cfte ook omni tempore & in quavis judicii parte tót ott tard, alwaar het na ergaane fententie en nog zo lange geleeden , deze fout en querele van van nulliteit uit dien hoofde daar tegens, en tegens de fententie , kunnen geobjicieert worden , na d'e leere van Brunn. ad d. L. 24. C. d. proc. Voet. ad tit. ff. Cod% n. 10 Huber. H. Regtsg. p. 2, lib. 2. C. 20. «. 2. 3. 4. & 26.'chrift'. ad LL. Mechlin. tit. 5. art. %f. #. 11% & in notis ad n. 12. Gaii /. 1. obs.^i. n.z. Berlich. cit. concl. 14. a n. 10. ad n. 19. Waffen. pr. jud- C. 1. k. 29. & C. 2. ». 42. in med. Waar uit dan zoude kounnen confequeren , dat het gewysde aldus konde worden elufoir gemaakt. Uit allen welken nu ook van zelfs voortvloeyen de oploflingen over zodane allegatien van regten uit Chrifiin. Berlich, en Carpz als mede het gewysde voor den Wenterzwvkfchen Lantgerigte van den jare 1704. zo by de Geëxcipieerde ter Duplycq exceptioneel tot bekragtinge van zyne gemaakte pofitie , fcilicet: Quod mandatum mancum , mutilum , vel aliter infufficiens cum 2$. vautione rati admitti debeat, zyn worden geciteert. Dienende namentlyk op deze en diergelyke plaatzen , als % vaa  van VoeL in comment. ad tit'. ff. de 'Proc. n, 12. Sim. v. Leeuivl Cent. for. p. 2. lib. I. cap. p 20. Dat alle dezelve, fpreken van zodane volmagten , welke niet ipfo jure nul en na de wetten ten eenenmaal kragteloos. zyn, maar van de zulke die in 't generaal en principaliter naar ftyl en behoorlyk mogten zyn gepafieert, edog met het een of ander uiterlyk of innerlyk minder principaal defect , mutileringe of m.anquement laboreren , en alzo kreupel en mank gaan &c. . . . • Weshalven een yder ligtelyk ziet, dat van die geciteerde; plaatzen alhier op dit geval geen de minfte applicatie wezen kan : In diverps enim diverfitm jus & juris applicatio , nee ab um ad: ttliud illatio eïi, ad notor: 30. Dog om eindelyk allen zwymel omtrent onze afgegevenedecifie wegtenemen , en klaar te doen blyken , dat alhier in deze Provintie geene cautiones de rato tot maintien van ondugtige, volmagten plaats hebben , en dat in fpecie tegens notariële volmagten , ongeagtet bygevoegde cautienes de rato, de exceptie incjualificationis moet worden geadmitteert, zullen hier nog maar dienen twe notable gewysdens voor den Hove provintiaal vanGelderlandt, en alzo het hoogfte Collegie van juftitie in dezen Lande, waar na zig dan ook andere en mindere Rigteren ofte Gerigten in hare decihen billikermaten kunnen reguleren , ergaan. Waar van de eerfie is van den 15". Jan: 1701. in zaake van " Chriftiaan Verfeyl Schepen, in de hoge Banke van Zuilichem , als Rentmeefter en fpeciaal geauthorifeert van de Heeren van *t Monnike Landt als mede voor hem zeiven Impetrant , contra Carel Piek Heere van Brakel Gedaagde , waar in ter zake van geen behoorlyke volmagt, maar alleen authorifatie by gemelte Heeren van 't Monnike Landt op den Impetrant gegeven byden Gedaagde zynde gecontendeer.t tot proclama, en abfolutie van de inftantie,. Is daar op niet tegenüaande by Antwoordt wierdeg'allegeert, dat den Impetrant , als mede Principaal geinterefleerde , en ftciuspro indivifo-, ja de adminiftratie als-Rentmeefter in't geheelhebbende was: Dat volgens de /. 2, C. d. Confortib. ejusd. Ut is alleen behoefde te prajfteren eautionem exttros ratos habisuros. Dog  CoH. IV. lq Dog by Replycq daar op onder anderen zynde gezegt, dat alhier geen cautiones de rato bekent zyn : En by den Impetrant gedupliceert, dat verzogte met de cautie etteros ratos babituros te mogen volftaan, of maar act dagen uit* itel was verzoekende; t Egter bydenHove (gelyk voor en naar meermaalen gefchiet) t verzogte ;w/*w4geaccordeert, met koft-en fchadelooze abiolutie van de inftantie, uitgezondert tegens den Impetrant voor hem zeiven, om dat hy namentlyk als Principaal en mede gemrerefieerde op en voor hem zeiven mede was procederende * Sl de fnderr °P den 4' 0a°h: I(579- afgegeven in zaaken tufichen de erfgenamen van Barbera Heldeviers weduwe Keffels Impetr: en Geexcipieerden ter eenre , contra de vrouwe Gravinne van Leeuwenftein en Rochefort-Gedaagde en Excipiente ter anderen zyde , is by welgemelten Hove d'exceptie tncjuahficattonis geadmitteert, en de vrou Gedaagde en Excipiente koft-en fchadeloos van die inftantie geabfolveert. - Om dat byderlmpetranten Advocaat tot zyn qualificatie wierde goexhibeert, even als hier, een notariële volmagt • Niet tegenftaande dezelve NB. ook met een gelyke attefta tie of certificatie, als in dezen, van de Magiftraat van Keulen onder der zeiver zegel en fignature van den^Secretaris, en daar benevens fubfcriptie van den gevolmagtigde waregecorroboreert _ Dat'erookwierdegeallegeert, daar den volmagtiger door een infinuatie aan hem gedaan als zodanig ware erkent, mede als in cas fubjecl: Dat ook daar by fidejufioire cautie de rato wierde geprsefteerf En emdelyk zelfs, dat het niet een introduótie van een nieuwe ■ proceduire maar vervolg van een oude ware. : Edog vrugteloos, als wordende , na dat daarop almede, als in vor.gen cas, ware gerepliceert , dat cautio de rato hier nooit pracl.cabel is geweeft, daar over in maniere als voorfchreven by den Hove gefententieert &c. . . . . * ' Contrair vinde aangetekent, datoutvts, gelyk op den 10. JNov. k547. by dezen Provincialen Hove zou verftaan zyn m caufa Tym. Roos en Dider. van DaatfeJaar, dat- D ? d'ex,~  £0 PartïsTertije d'txeeptio mqualificationis niet obfteerde tegens denAdvt: hebbende notariële volmacht, en caverende de rato om binnen zekeren termyn een gerigtelyke volmagt uitteleveren. %. "Xure civïli antiquo waren d'acI tien aan zekere folemniteiten gebonden. x. Waar van de Rigters niet mogten afwyken , dan in buitengewone gevallen geen uitftel lydende. 2. Waar tegens nogtans neceffitate magijlra de hedendaagfe wetten kortre hulp-middelen van executie tegens moreufe debiteuren hebben uitgedagt. 4. Welke die remedien zyn? ƒ. Arrefta moribus recepta non amplius pro odiqfis habenda. V. w. 7. 6, Hiec de arrejlis contra extraneum aut inquilinum intentandis qmftio diftihftè traftanda S55 decidenda. v. n.8. y 11. 7. Primo cafu pro favorabilibus & ticitis , at fecundb cafu pro odiojis & probibitis reputantur. 9» In latuw veteris in jus vocationis varia & difïintla fpecies litis in' troitus moribus furrogata funt, 10. Quibus aüor indijlinélè & pro lubitu uti nequit. 12. Wanneer en hoedanig met artefi: pro ajfecuratione debiti aut futurijudicati tegens een ingezeten mag geprocedeert worden ? add; n.feqq. 13. 13» De provifionele arreften pro impedienda alienatiune ob fugam inopiamve debitoris indigence prcefentem autfuturam worden na't gevoelen van zommige Gelderfche Couftumiers alspraparatoria altcrius judicti geadmitteert. 14, Qute, cum alios ordinarios proceffus poftea requirunt, non tanquam arrefia pro litis ingrefk fumpta ideo pröfequenda. Ij-, Quod diuturna Referentium praxi ÊS5 binis hujus Comitatus judicatis confirmatur, 16, No» V, ADVYS DECISOIR, An <& quatenus arrefia contra debitores incoUs permijja ? diftintlè bic examinator. SUMMARIA.  16. Non obftante eontrari'o judicatë. 17. Dusdanen arreft of toeflag is mede by advys van een ervaren Couftumier ob fufpeclam alienationem bonorum ad imitationem fiatuti Comitatus Zutpb. in een ander geval toegelaten. 18. Hoe dusdane fufoicie , ut arreflo heus fit, moet bewezen worden ? olim inter DD, non convenit. 19. Horum opiniones bifariam recenfentur. 20. Quid hodierni DD. de probanda fufpieione fentiunt} 2T. ƒ1. Varia debitorum circa alienationem bonorum prafumptiones pro admittendo arreflo enarrantur. 22, Quid fi debitor bona immobilia pojjideat ? 23, 57. Quid fi indicia non poft contraclum cum creditore initum Jupervenerintï 24, Quidfi debitum non fit liquidum> 25". De debitore fufpeclo & fugitivo remiffivè, 26. 28. 29. 30, 40. 41, 49. j-o, ƒ2. 54. <6. Cafus inter partes controverfus ad trutinam juris relatus examinatur & contra arreftantem deciditur. 27. 42. Of en hoedanig een Gerigte over exces en bezwaar van zekere tegens 't Lantr: pcricuh partis gedecerneerde aSe geciteert zynde litis denuntiatie kan en moet doen ? v. n. 46^ 31. Arreftanti incumbit probare fe debitorem incolam habere fufpeélum de fuga & alienatione bonorum. v. fupra n. 12, 18. 19. & 20. rat. n. feq, 32. 32. De ftatuten ordonnerende tegens inheemfche met badinge , ende Co NS. mtheemfche met arreft te proce deren is den Arreftant zig van t iaafte middel bedienende verPhgt die exceptie 4 regula te proberen, add. », 37, 33- Ineola de fKga Jufp,3uspro extraneohabetur. vid. confonantUftaI tuta, & ad eaCommentat. n. 26 34. NeccJJitasfacit licitum, quod alias | . est illicitum. II' Cred>tori 'ó cafufubveniendum: I 3d. Ue mater ia arreft'i v. longè &f /a. te aBegatos DD. cum autbusdam cafibus, cif exemplis remiffwè. 39. Tegens een arreft op de perzoon, ot de goedren van een medeburger met fugityf zynde ondernomen , wort met poenaüteiten voorzien. 43- Regulariter heeft geen executie ■ van goedren tegens een inheemichen debiteur plaats buiten eene voorgaande executoriale fomma- tie. " - 44. Nififugam fraparet debitor de fchulden moet een debiteur fedente ]Hdice bctalinge deen of bewyzen, refervati et condiaione ■ indekt, olia inftanttd. add; Nov. . Urd. h, Comitatus. § 8 46. Of een acle aan Parthiê, op zyn pencul tegens Lantr.- door een ' Kigter roegeftaan, den zeiven van exces en bezwaar kan excuferen* pro negativa opinione bic maden- ter rejpanfum; 47- EjJ Curia frovinciali in contra-dtaorto confirmatum. 48. Qui exprofejfo de periculo peten-tis egitt v. remifjivè. S3- Cattfa arrejii nulla ex alia juli* non deduüa fuftineri nequit. " Eea.i  yi P A 8. * I S Een arreft door een crediteur, in affecurationem futuri judicati tegens zyn debiteur g'intenteert, is niet geoorlooft, wanneer hy vooraf door een gevorderde cau, tie voor dat gewysde zig kan affecureren. Tiïtn 58* Creditor injufiè aliqnem at re/lam ad damnum & inter ejfe tenetur. 59. Een Rigter mag zo wel d'exceptie van informaliteit, als de conclufie tot caflatie van een gefuftineert wederregtelyk arreft admitteren. In zaken van arreft en ontzate voor dezen wel Ed: geauthorifeerden Gerichte van Gendringen ongedecideert hangende tuffen den Heere Everbard VerHuel Droflard en Rigter der Heerlikheden Gendringen en Etten Impt: en Arreftant ter eenre , ende de E: fe-han Adriaan van Nispen Arreftverwr: en Opposant ter andre zyden. Gezien, geleezen en g'examineert de acte van arreft ofbezaat van den 24. Juny 1737. met die daar opgevolgde juftificatie van den 14. Oótob: cum annexis fub Litt. A. B. C. D. E. F. & G. voorts acte van ontzate en oppofitie van den 27. Aug: dito jaars , met die Antwoort van den 9. December cum adjunüis fub N. 1. 2. ufque ad N. ly. inclujive, Perfiftit itco Replices van den 17. Maart dezes jaars 1738. en Duplycq van den 5. May daaraanvolgende , mitsgaders de prothocollaire receflën en dingtalen, alles ingevolge den betekenden^nventaris de ftukken bygevoegt, en vorders gelettet waar op in dezen te ietten ftonde. Het voorfl": Gerigte met advys van d' ondergeff": Regtsgeleerden, aan welke de decifie dezer zake fpeciaüter gefubmitteert is, doende regt verklaart, dat den Arreftant niet bevoegt geweeft is met het gelibelleerde arreft tegens den Arreftverwr.- op zyne goedren te procederen , den zeiven overzulx condemnerende om het zelve ten prötocolle te royeren en koft-en fchadeloos op te heffen , met condemnatie van den Arreftant in de koften deaer procedure tot taxatie en moderatie van dezen Wel Ed: Ge£igte. Aldus by ons onderftï geadvifeert binnen Zutphen den 24. Juny 1738. T.R. vanLATHVM. f. SCHO MAKER. Ratitnes  C o n s. V. 23 (fyttions decifionis zyn onder ati- dre deze navolgende. Dat of" wel \ure civili antlquo de regtelyke petitiën en actiën r. aan zekere folenniteiten, de quibus l. z. §. 6. ff. de orig. iur. ordinair gebonden, en deRegters niet gewoonwaren dan in 2, extraordinaire gevallen en zaken, '.vier uitftel fchadelyk endaar over by dat aloude regt niet gcdifponeert was , daar van aftewyken en fummarie ever dezelve te erkennen, tot. tit. ff. de var. & extr. cogn. Zo hebben nogtans de volgende eeuwen neceffitate magiflra behalven deze tot promptre expeditie van zaken tegens moreufe of infolvente debiteuren uitgevonden en aangenomen kortere wegen en middelen van executie; Onder welke d'arreften , fequeftratien, retentien , peindin- . gen, mandementen de non alienando, gyzelingen, repreffalien, inleidingen en verfcheide andre executive remedien {de quibus late & diftinüe M. Co/er. de proc. exec. pro ufu fori prtcfertim Germanici) als byzondre fpecies gehorende daar uit zal mogen vaftgeftelt worden: Quod arrefia moribus reeepta non amplius pro odiofis & itticittt ha- benda fint v. Mev. de arreft. cap. 3. ■>' Dan gemerkt deze quasftie obfervante pral. Mevio d. c. 3. n 30. 5 onderfcheidentlyk moet gedecideert worden, of en in hoeverre dit arreft middel tegens een vreemde, of ook'fugitive, fufpecte en latiterende debiteur, dan tegens een inheemfche de fuga niet fufpect zynde g'emploieert wort, als wanneer primo cafu dusda-7. nen arreft voor favorabel en geoorlooft, en in tegendeel pofter'iori cafu 't zelve voor exorbitant en ongeoorlooft zou moeten gereputeert worden, per DD. ib. cit. n. 32. Zodanig dat den genen die 't arreft als een geoorlooft middel g. wil debiteren, verpligt is zulxaantetonen ob regulam: qua arrefra regulariter faltem contra inquilinos funt prohibita. Om 't welk tot onzeLantwetten overtebrengen zo is daar byn bekent, dat die vetus in jus vocatio, de qua §. fin. Tnft. de poen. tem. litig. moribus hujus provincU is verdeelt in citationem, arrefta- Ej tionem,  ^ PartisTertije tionem, pï^noris capionem & miffonem in poffeffonem. v. prater Wiffenb. difp*$S- de dif. their-& prax. «. 11 \.& Tit. 2. 3. & 4. Lantr. der Graafs: Zutphen. 10. Een evident bewys, dat alwaar by de wet zodane diftincte in' gangen regtens verordineert en vaftgeftelt zyn , het den eenen ingezeten niet vryftaat tegens den andren pro lubitu dezelve te emploieren, veel min met arreft, bezaatoftoeflag te vervaren. 31. Nemaar is den zeiven verpligt met badinge tegens zynen debiteur in den ampte wonende te procederen , gelyk notanter d. Tit. 4. §. 1. eirca fin. geftatueert en alleen toegelaten wort de uitheemfche met bezaat aan hare perzonen of goedren in regte te trekken. 32. Zulx dat het zo genaamde arreft of bezathe door don Heer ' Arreftant met den Arreftverwr: onder een en dezelve jur sdictie renderende opzyne goedren in vim preeferentU & ajfecurationis pre, futuro jxdicato quafi geinterponeert, te houden is pro illiciio & odiofo , ten ware zyn Ed: hadt konnen bewyzen, dat den Arreftverwr: zodanig infolvent, fufpectd* fuga & dilapidatime, aut infclita & repentina bonorum alienatiene na die gelibelleerde Hoves citatie was geworden, dat hy tot verhinderïnge van zodane eventuele fraudulente alienatie zyner goedren, ei alzoobprafentemaut futuram fugam intpiamve debitoris dit extraordinair remedie van bezathe hadt moeten by der hant nemen. 33. Om welke prsegnante redenen wy dan wel in zulken cas en anders niet mede zouden konnen opvolgen het gevoelen van eeltige onzer Couftumiers, welke de provifionele arreften pro impedienda alienatione, afeeuratione futuri judicati, prtftatiene falïi aut id genus aliis wel in zo verre admitteren, niet als een ordinairen ingang van regten, maar alleen als praparatoria alterius judicii, quateft. eod. M&vio d. tr. cap. 2. ». 12. alios ordinarios five execu tivos procepfs poft fe fpetiant; 14. Woedane alleenlyk dienende tot affecuratie en executie van ' 't aanftaande gewysde, daarom ook niet, gelyk d'arreften voor een ingang regtens genomen, behoeven vervolgt te worden, als zynde een Arreftant eerft na zodane geobtineerde bezate, effect van fequeftratie van het geaffecteerde gcet medebrengende, gehouden zyn actie tegens zynen inheemfchen debiteur in 't werk  C O N S. V. 35- ■werk te ftellen en dezelve tot fententie toe te vervolgen, ut itai^ in praxi fpatio fere go. annerum, ' Wiar en boven hy ». 100. tot zodanen arreft of detentie me 23'de wil hebben gerequireert : iW indicia dilapidauoms poft con- traïlum cum creditore celebratum fupervenermt i Fn laaftelvk n. 120. met d'auöonteit van een tnenigte Doc^toreï h a le die gerecenfeerde gevallen vaftgeftelt auod debuum tTSdZ & clLm. Hifi. omnibus add: tratl. ^oh. Bapt. Cacaa^'fpfrS^M^^ f«g»™> ^ h«»< matertam per vartas con- z6t Uit de-ze ^ ^ b en aan onzedecifiegeftelt zynde, f h£n wvbuln el" £ hStttie het arreft of toeflag van den Heer A r^eftant, fc^oon » vtm prtfernt ia & ajjecurationis pro Ju Heei Aneiuu » Arreftverwrs: eoedren tegens Lantr: ondeiZin'/S&ftta&TS t ^« doe„Sopheffen, - na- „ ^Öke koSê^tetóneeren^ zo hebben « 2/. °™ wef'.K™ „I, „noteert, hoe dat volgens het prodtiö S°r/"en'An'eftl alRigter van deze Heerlikhei,: nevens de fl"e"e(T bf even va/denöntia.ie «en fine van interven,*:«dernSf ië, gnarand en vordre effeden als na regten, u,t hoof na  C o n s. V. 37 mëntlyk, dat zekere diffractie der mobiliaire goedren van voorn": eitanten door het GendringfëGerigte alleen ter inftantie van den Arreftverwr: ftio periculo zou geaccordeert zyn, als fub B. Terwyl proces daar over in cas van deze litis denuntiatie voor 28. welgemelten Hove litifpendent zynde , den Arreftant q. p. ondertuften heeft konnen goetvinden op den 24. Juny dito jaars met arreft op des Arreftverwrs: gerede, en by infuffifar.ee op zyne ongerede goedren voor een geauthorifeert Stadholder of Rigter te procederen, en zu'x quafi totvoorkominge van alienatie en verzekeringevan't toekomende gewysde, breder by die fcte fub C. Dat daar tegens by den Arreftverwr: fub N. 3. oppcfitie ge- 2^ daan, en fub N. 4. citatie tegens den Arreftant ei holden zynde, hebben wy uit die daar op gevolgde en voldongene procedure met hare refpective documenten moeten vaftftellen s Dat Parthyen in een en't zelfde ampt onder eenen Rigter wo- 30. nende, het gelibelleerde arreft na die hier boven gemaakte diftinctie dienvolgens te houden is de getier e prchibitarum , en het derhalven d'aanvankelyke pligt van den Impetrant in cas van ar- 31, reft geweeft is in dezen te verificeren zyne vcorgegevcne redenen van fufpicie, prsefumptive infolventie en alienatie van den Oppofant en zyne goedren. Want het Lantr: d. tit. 4. §. 1. per verbum necejfitatem impor- 32; tans ordonnerende : dat men met badinge tegens inheemfche en met bez.ate tegens uitheemfche zal procederen , imponeert daar door aaneen Aanlegger, het laafte middel arripierende, om die exceptie a regula, zynde d' affirmative van zyns debiteurs apparente vlugt, of infolventie of fufpicie van fraudulente alienatie, volgens het confönante Stadtr: van Zutphen tit. 9. §. 1. in fin, te bewyzen. Vermits ob jura fupra allegataah dan zodanen inheemfche door 33» voorgaande bezathen , prsefumptive vlugt en infolventie met redenen verdagt ofte uitgewonnen Zynde quoad arrejlum pro extraneo gehouden wort, juxta all. Mev, d. tr. de arr. cap. 5. ». 12. Kopp. dec. 29. Ita ut neceffitas faciat licitum quod alias ejjet illicitttm , quo cafu ere- 3^4 ditori , qui hujusmodi atlum contra inquilinum fugitivum fecit, fubve- 3 jt niendum. v. Sim, van Leemu. eens. for. p, 2. lib, 1. cap. 15. n. E 3 8. 38.  38 Pa- rtisTertite 36. 8. 38. Adde confonanti* ftatuta Neamag. Tit. 3. %. f. tit. Ï2. §. 3. Velav. cap. 10. art. I. ibidemque notanter clarijfimos confuetudinis noftra Commentat. DD. L. Garis & f. Schrajfert. 37. Alle welke en andre naburige locale wetten als die vznRurem. p. <). tit. 4, §. I. art. 7. van Overyfp. p. 1. tit. 5-. art. 1. dit bewys,als het fundament van eens arreftants intentie, voor vaft-en veronderftellen; ^8. Voeg by alle deze ten refpecte van andre provinciale couftumen zodane notabele gevallen en voorbeelden, welke wylenden Heer Ed: van Zurk^ in denderden druk van zyn Codex Batav. dooiden wakkeren Heer en Mn P. van der Schelling kragtig vermeerdert, en in dezen jare in 't ligt gekomen, onder het woort Arreft §. r. $.3. §. 9. & §. 10. & ibid. in notis gecumuleert en aangetekent heeft cum ibid. cit. DD. S. van Leeuiv. ad Peck^ de jttr. Jtft. cap. 8. ubi varia civium privilegia & ftatuta ftmilia refert- Ejusd, eens, for. d. I. n. 22. Bort. de arreft. cap. 4. » 42. & feqq. Quibus adjung. ampl. Dn, Gulielm. van der Muelen ann. ad cons. Vltraj. Rnbr, 19. art. 1. & 2. alle leerende: 29. Dat tegens zodane prohibitive arreft met poenaal voorzien en 't zelve als dan koft-en fchadeloos afgedaan wort, gelyk in zulken cas het gealleg. Stadtr: van Zutph. d. Tit. 9. §. 1. tegens zodanen arreftant van zyns medeburgers perzoon of goet niet fugityf zynde dicteert een poene van 40. pond. ^,0. Ofnu des Arreftants eifch van die importantie, nature, liquiditeit, en het bewys tot juftificatie van 't gelibelleerde arreft zodanig fatisfaéïoir aan deze regtsdc&rine is, daar van hebben wy de negative moeten embrafleren. Want voor eerft den gelibelleerden eifch g'examineert zynde * bevinden wy alleen te confifteren in eene illiquide rauwe en on,s.z. zekere actie, of en hoe verre namentlyk den Heer Arreftant als Rigter op des Arreftverwrs: verzoek, de executie van der citanten gerede goederen voor 's Lants penn: periculo partis geaccordeert hebbende, den zeiven defwegen zou gehouden zyn voor den Arreftant als geciteerden ex capite gravaminis te intervenieren en iaem fchadeloos te houden. Doordien den Arreftant zelfs ter procedure & quidem art. 69. & feqq.  C O N S. V. g neer den Arreftverwr: daar aan hadt moeten eT onzes beZ" ^eTen.V0,dMn d°0'' f «f*** Die wy volgens de applicaten, iv o ïa IT T, erAntwoort overgelegd, bevinden te begaan i'n"VfSeVdetet -^S^f ^ VOl^sdie ^ar van b^S sak^nie^ ™ deze en gene ter ditie vanregten veihi hXn S^ dC f n/et0Sene J«re en tra- Cru i„mm,u opgekomen, totjnftificatie van dit e^traordinafe * executive  P-A H f 1.8 T E R T I JE executive remedie bygebragt hebbende den zeiven dan ook na regrerï verpligt is, 't zelve te royeren en koft-en fchadeloos op- ■ netur. Berlich ^/^/^Volgen! des Arreftants meininge met een S9' ex^^ioforS rfa't N.Regl. ^W ^W hadtmoeten aPfsewee"t zyn, om dat 't zelve tegens de locale wetten nul zvnde koft en fchadeloos heeft moeten gecaffèert worden Het we k alzo de zake en arreft in quaeftie meer dande forme I-Jïnnrheert en uit de wetten en pligten eenes Rigters van dien toucheert^ en u ^ ^ en behaIven HoS^ arreft-procedure daar toe moeten conttandus. ^______==——= — V I. ADVYS DECISOIR. T^cn arreft of toeiTag buiten reclitelyk verH volg is na de wetten van Geldcrlant rejfefor verboden • contrair het vorige waar by het zelve». 13. I4* ló' f. I7« in zeker opzichte niet als een ordinarius kis introïtus, maar als een pretorium judicu geadroitteert is. S U M M A R I A. rt r,,„, ff»*, judic, appellat. I. -nactum reeenjetur. Uhftantia obligatioms d man-  C O N S. 9. Defenfione rei dupliciter propoJita tantum bic examinatur punctum arrejli ï Reff. improbati. 10. 30. Alle ingezetenen en eigenaren van goedren moeten zig exaételyk na der zeiver locale wetten reguleren. 11. 16. Na de wetten dezer Landen zyn maar generaliter twederlei middelen bekent, waar door een crediteur zig ten opzichte van zyns debiteurs allodiale goedren met affectatie kan afleenreren. 12. Het eerfie beftaat in des debiteurs gcrichtelykehypothecatie of ceffie coram judhe rei fitte ten behoeve van zyn crediteur gedaan. 13. Hoe zulx ten refpecie van allodiale en feudale goedren gefchiet ? 14. Het tivede beftaat in des crediteurs affectatie op de goedren van zyn debiteur door een gepermitteerde ingang rechtens verkregen en vervolgt. 15-, Boven welke twee middelen nog een derde van affectatie der immobile goedren accedeert, en waar in hetzelve beftaat ? v. b. n. ï 7. Na de wetten der Graafs, Zutphen konnen Graven en Bannerheeren des Lants hunne goedren onderhaar hant-en zegel verbinden en opdragen ; (Dog de crediteuren of verkoperen regt van preferentie pretenderende moeten volgens het N. Regl. of Ordre over 'c houden van een goet protocol &c. art. 3, & 4. daar van protocollatie en regiftrature bezorgen.) •iS. Hoede verbanden en opdrachten in de 4. Bovenamptèn van Nymegen en Vehvwen gefchied.cn? 29. Applicalio ad faÜnm. , vi. ^ 4J 20. fi. Na d'opinie van zommige Couftumiers zou het midde! van toeflag geradiceert zyn in het Lantr: dezer Graaff; Tit. 11. §. 18. meldende van annotitie en toeflag der fugitives moordenaars goederen. 2I' 33- Quod ab aliisimprobatur, quorum rationes ex dtjferentia inter caufas criminales & eiviles adduBas vid. h. & infra ». 25-. 28. 32- 39. 4°. S3- & rationem *. 3r- Cif 45-. 22» 2Ö. Annotatie bonorum juxta jus civile & provinciale loc urn habet in confifcationibus & piélicationibus bonorum fugilivi bomicidx &c. 23. Cu jus fedes & concordans vicina rum gentium praxis demonfiratur. 24. Quomodo C53 quando ejusmodi annotatie fit'1. 29. Statuium tantum difponit quantum loquitur & non plus. 34. Non exemphs vel aliorum judicum jententiis, fed iegibus jndïcandunt. 3f. Inprimis Ji cireumftantia variant. 36.37. 4r.TweHovesfententien voor een pra;tere van een koopcon- worpen, v. rat. n. 47. tracl: aÜione pauliana wil con- 48, He zelve kan ook door concefiïc tenderen, moet bewyzen dulum van den Richter niet gejuftifi- a parte alienantis b3 recipuntis. In zaken van in-ende uitleidinge voor den Ed: Lantgerigte vanWenterzwyk ongedecideert hangende tuftchen David van Senfvelt Impetrant ter eenre , ende Jacob Schuiten Verweerder ter andere zyden. Gezien ende geexamineert de aclen van in en uitleidinge ende daar op gevolgde juftificatie van inleidinge , Antwoort , Replycq Duplicq , Triplycq , Quadruplycq , Reces in fcriptis en contra Reces" of Sextuplycq met allen menichvuldigen fchyn ende belcheit, ende gelettet waarop in dezen eenigzins te letten ftonde: Het voorff: Gerigte met advys van onpartydige Regtsrgeleerden doende recht verklaart, dat den Impetrant inhetparceel lands den Schatbergh genoemt een goede inleidinge, en dooiden Verweerder daar tegens een quade uitleidinge gedaan is, en dat den verweerder gehouden is, het gebruik van het voornoemde parceel lant ten pronte van den Impetrant te verlaten, en aan hem de vruchten ofte pachten t'zedert dato van de//'//jconteftatie genoten , te reftitueren , referverende niettemin de Verweerder zyn actie om zyn verftrekte penningen ad 281. gulden 5. ftr: waar voor hy het voornoemde Landt enige jaren gebruikt heeft, van fohan Mentink^ te eilchen , ofte deswegen te doen, zo en als zynen goeden raadt zal gedragen, metcompenfetie van koften om redenen. Aldus by ons onderff: geadvifeert binnen Zutphen den 26. Marty 1691. GTSBERT OP TEN NOORJH. CASPAR STVMPH. Rede*  C o n s. VI. 45: Redenen die ons bewogen hebben , in maten als boven, t'adviferen en te wyzen, beftaan inzonderheit hier in. Dat by beide Parthyen in ccnfejjo, en ons uit de ftukken van x den Procefle gebleken is, dat fohan Mentink^ ende zyn huisvrouwe , als ware en wettige eigenaaren van de goederen Afentinck. ende Mentinkbergh , waar onder mede het parceel landts den Schatbergh genoemt gehoort , dezelve goederen aan den Impetrant David van Sonsvelt voor een fumma van óoco. guldens verkort, ende vervolgens voor den Gerichte, waaronder die goederen gelegen zyn, opgedragen hebben. Dat den Verweerder daar tegens niet anders gehadt heeft als een fimple obligatie, en extrajudiciele pandtfchap, W2ar by gemelten fohan Mentink^ bekent heeft aan den Verweerder , ofte aan zynen cedent wegens geleende penningen fchuldig te wezen een fumma van 281. guldens 5-. ftr: waar voor en voor de jaarlixe intereflen hy Mentin\ aan den Verweerder ofte zyn cedent geaccordeert heeft het voornoemde parceel landts den Schatbergh benoemt pantfchaps wyze te gebruiken. Dat na deze couftumen en landtrechten notoir, dat zodane 2 perzonele obligatie en extrajudiciele aclen over immobile goederen, het zy dezelve de naam hebben van verbanden, veftenitfen, pantfchappen ofte opdragten, niet anders affecteren, ofte recht van realifatie geven, als wanneer dezelve gerichtelyk ofte voor den Richter en Gerichten , waaronder de goederen gelegen zyn, gefchieden, Land.tr: van Zutphen tit. 18. Stadtr: van Zutphen tit. 25. Subfiantia enim obligationum non in eo confiflit , ut aliquod corpus 3 vel fervitutem nojlram faciat fed ut aliquem nobis obftringat ad aliquid dandum vel faciendum velpr&ftandum L. obligationum ff. de oblig, & atl. Nee è contra ideo inventa efi mancipatio, ut perfonas nobis obligat ,4, at ut rerum dominia ncfira faciat s Qtticquid enim mancipatum non elï , alienatum non dicitur , cum 5, F 3 adhuc.  Pastis Tehtije adhuc maneat in dominio venditoris , reÜe tarnen venditum dicltur. 1. alienatum ff. de verb. Signif. ut bene docet Burgund, ad tons. Flandr: tr. I. n. 6. 5. Ende als over diergelyke zaak in de jaren i66z. en 1663. queftie en proces in cas van in-ende uitleidinge voor het Scholtengerichte van Zutphen onftaan was tuflchen vrou Bemardina Heens wed: Doetecoms tot het Meddeler ter eenre, ende "fohan Mes cum fitis ter anderen zyde over en ter zake, dat gemelte johan Mes cum fuis aan wylen den Schultus Ect^, 7. a 800. gulden verftrekt, en dat door gemelten Schultus Eek daar tegens aan de voornoemde crediteuren onder zyn eigen handt en zegel eenige parcelen landts onder het Meddeler gehorende in gebruik en pantfehap overgegeven waren, welke zy ook veele jaren pantfchaps wyze gebruikt hadden: 7. Zo heeft het doenmalige Hooge Appellations Gerichte van de Graaffchap Zutphen refciffa & in melius reformatd fententia pr. infiantie by fententie van den 24. Novemb: 1663. verdaan, dat zodane extrajudiciele pantfehappen geen affectatie geven , en daarom door de vrou wed: Deutecems, als door verwin en gericluelyke opdracht het recht en eigendom van het huis en goederen van het Meddeler bekomen hebbende, een goede in-en daar tege-is van de crediteuren en detenteurs van de landerien een quade uitleidinge gedaan was, met referve van deuitleidershaar regres wegens hare verftrekte penningen aan den boedel van wylen den Schultus Eck^ Dit dan na landt-ende couftumiere rechten niet alleen van deze Graaffchap Zutphen, maar ook van de gehele Provincie van Gelderlandt, en van de nabuirige Landen vaft en zeker, en het voorn: poincT: aan zyde van den Verweerder zeiver niet in difpuit ofte conteft getrokken wezende, zo hebben wyonnodich geacht het voorn.- poincl met meerdre reden ofte allegatien van rechten te illuftreren; Ende komende derhalven tot de pointen, waar op den Verweerder zyn defenfie tot zyne gedane uitleidinge ende oppofitie fundeert, zo hebben wy bevonden dezelve inzonderheit in twe hooftpoincten te beftaan. 8. Het eerfte dat den Verweerder befpeurende, dat de zaken van zynen  C o m s. VI. 47 zynen debiteur fahan Mentink^ begonden te verlopen, en zeiver bedugt zynde dat hy met de extrajudiciele acte van pantfehap niet bewaart was, daarom op den 28. Septemb: 1686. van den Officier en Gerichte van Bredevoort verzogt ende gcobtineert heeft arreft ofte toeflag van het parceel landts den Schatbero- genaamt, door hem pantfehaps wyze gebruikt wordende. Het twede, dat den Impetrant David van Sonsvelt en zyneno. debiteur Mentink.èen koop en ceffie van het goet Mentink cum appertinentiis gepractifeert ende ingegaan zouden hebben in fraudem creditorum, om den Verweerder en eenige andere crediteuren van haar rechtveerdig achterweezen en-fchulden te fruftreren. De redenen nu, waarom wy die twe voornoemde poincten en het geene den Verweerder al vorder tot zyn defenfie en adjudicatie van zyn contrarie conclufie t'eindens van zyn .Antwoort genomen bygebracht heeft, niet voor fuffifant en beftendig hebben konnen oordelen, zyn kortelyk deze. Niet het eerfte poinct -van zyn gedane arreft en toeflag van den zó. Septemb: i68<5. op en aan den voorn: Schatbero- zo en als hy dezelve acte zeiver genoemt heeft. Om dat alle Ingezetenen van provintien ende lieden en alle eigenaren van landeryen, in zodane Provinciën en fted'en gele- °' gen, hwrpracife en exactelyk moeten reguleren na de Landt-en Stadtrechten, aldaar door de wettelyke Overigheit opgericht ende geformeert. *~° Dat na Lantrechten van de Graaffchap Zutphen, waar onder 11beide litigante parthyen wonen, en waar onder het verkofte goet Mentink. gelegen is, inzonderheit en generaliter twederlei middelen voor een crediteur bekent zyn, om zich door affectatie van d'immobile allodiale goederen van zynen debiteur fecuur te nellen. Het eerfte : als den debiteur ofte in perzocn, ofte door een vol- t 2 magtiger m tGerichte, waar onder het lant gelegen is compa- ' reert, en aan zynen crediteur voor zyn verftrekte penningen het landt verbint, daar uit een pantverfchryvinge cenftitueert het zelve in pantfehap uitdoet, ofte ook opdraagt, waar van handelt den 18. Titnl van het Landtrecht van de Graaff(hap Zut. phen per totum, J' r j_je{.  48 Pastis Tertije 13. Het welke niet anders kan gefchieden als door comparitie en met handtaftinge van den debiteur, ofte zynen volmagtiger in het Gerichte, na den aardt ende het exempel van verbanden van leengoederen, dewelke voor den Heere Stadtholder van leenen, niet met vertoninge van de obligatien , magefcheidingen , ofte andere aften, door den crediteur ofte een derde geintreifeerde , neemaar alleen door perzonelc comparitie van denVafal, die met het spoedt beleent, ofte den Lcenvolmagtiger validelyk konnen verbonden en gcafle&cert worden, als zulks in de practycq notoir, en daar van attefteert Fred. a Sande ad Cons. Feud. Gelr. tr. 1. tit. 2. c. 2. n. 3. & tr. 2. tit, z. c. 4 §. 2. n. 7. 14. Het twe de middel isals den crediteur op de goederen van zynen debiteur met een wettelyken ingank van rechten, het zymet arreft, met peindinge, ofte inleidinge procedeert , ende proceduiren na het prsfeript landtrechtens vervolgt, waar van handelen de 2, 3. ende 4. Tttulen van het voornoemde Landtrecht. 15. Waar onder men echter zoude comprehenderen ofte anders voor een derde middel van affectatie daarbyvoegen , als iemant een fententie by badinge ofte citatie erholden hebbende dezelve by peindinge, ofte anders de plano by inheringe op de goederen van zyn debiteur ter executie Hellet. lö". Met het voornoemde Landtrecht conformeert zich het Stadtrecht van Zutphen, voorts deLandtrechten vanFeluwen, van de vier boven Ampten van het Quartier van Nymegen , zonder dat onzes weetens eentg ander middel daar by beraamt is, waar door die crediteuren de goederen van hare debiteuren konnen affecteren. 17. Behalven dat fpeciaaj is in de Graaffchap Zutphen, dat de Graven en Bannerheeren des Landts onder haar handt en zegel hare goederen konnen verbinden ende opdragen, ende dat verbanden ï8.en opdragten in Veluzven voor twe geërfden , en in de voorn.vier boven Ampten voor twe erfpachteren ook konnen gedaan worden. ig. Ende vermits dan dezen fohan Mentink des Verweerders debiteur met in perzoon ofte door een Volmachtiger in den Gerichte erfchenen , en aan hem voor het Gerichte zyne goederen ofte dezen Schatberg tot fecuriteit van zyn fchult niet verbonden, ofte in pantfehap uitgedaan heeft; En  C o n s. VI. 49 En dat den Verweerder door een behoorlyken en 'affecterenden ingang van rechten op zyn debiteurs goederen ofte dezen Scbixtberg niet geprocedeert, ofte zodane proceduire na Landtrechte ende na ftyl van de Gerichten vervolgt heeft ; Ende dat zodanen fimpelen arreft en toeflag zonder eenig vervolg nochte onder het eerfte middel van verbanden (moetende gedaan worden door comparitie van den eigenaar van het goedt in den Gerichte) nochte onder het twede ende derde van de affeclerende ingangen van rechten ofte executie, dewelke alle na het praefcript Eantrechtens moeten vervolgt worden , niet kan geftelt ende gerekent worden. Dat ook zodanen toeflag, invoegen als by den Verweerder ondernomen, ofte in cas fubjecl: applicabel is, waar van in het vervolg met meerderen zal gehandelt worden , in ons Lantrecht ofte ook in onze nabuirige Quartieren onbekent is, zo hebben wy niet konnen oordeelen, dat den Verweerder door .zyn acte van toeflag van den 26. Septemb: 1686. eenich recht van affectatie ofte realifatie op en aan den Schatberg bekomen heeft, hoe yverich en animeus ook den Verweerder ofte zyne Scribenten met een omtrek van veele redenen en raifonnementen , en met bybrengen van eenige prstenfe fententien ende praïjudicaten, in hare Schriftuiren daar voor vechten. Niet doende tot ftanthoudinge van hare fuftenue, vooreerft, 20. dat zy vermeinen, dat deze maniere van arreft ofte toeflag zyn fundament zoude neemen , en quafi geradiceert wezen in ons Landtrecht Tit. 11. art. j8. medebrengende over een fugitiven moet willigen dootflager, dat den Officier zyne goederen in annotitie nemen, en om ordonnantie van toeflag folliciteren zal, om vorder geordonneert te worden, wie het goedt hooren, en evenwel den zeiven nafchryven en vervolgen zal. Doordien dezen artieul, als zynde geftelt in het capittel &21. fub Rubr. van Gew altklacht en en doodflagen, niet fpreekt, hoe en waarmede een particulier crediteur hem door een ingang van rechten, ofte een gerichtelyke veftenifte, zal fecuir maken in de goederen van zynen particulieren debiteur. Maar hoe de Landtfurftelyke Hoogheit ofte den Officier in defzelfs name zal procederen tegens den fugitiven moordenaar, G cn  5© Partis Ter ti* en hoe men defzelfs goederen in bewaringe zal nemen, om daarvan ten dienfte van den Fifcus verzekert te wezen , dat immiddels defzelfs goederen niet verdonkert of veralieneert worden. £2. Deze manier van annotatie of toeflag van goederen is een middel, het welke in de gemeene rechten bekent, ende in de nabuirige Provintien , ende ook in dit Furftendomb Gelre ende Graaffchap Zutphen gebruikelyk is in confifcationibus & publkatienibus bonorum* voor zo veel dezelve in deze Provintie gebruikelyk zyn in crimine Ixfie Majeftatis, parricidii & violenti raptus, als te zien is quoad mores Gelria apud Anth. Matth. in tratl. de crimin. ad lib. 48. tit. zo. cap. z. num. zo. Lamb. Gor. ad Cons. Velav. c. z. art. 4- in gl. n. f. waar by ons Landtrecht vervolgt de goederen van een fugitiven moordenaar geduirende zyn abfentie ende vlugt. *3* Waar van de fedes is in l. 1. $. z. & l. uit ff. de requir. vel abfent, damn. en waar over quoad mores & ftatuta vicinarum Provinciarum konnen nagezien worden julius Clar. inprax. crim. lib. 5. §.77». qu&ft. 44. ». 3. f. 6. Chaflan. ad Cons. Burgund. rubr, z. des conffcations n, 10. & feqq. Clock. torn,^. cons. zoo. «.42.43, dr feqq. Damhoud. in prax. crim. cap, 14. n. 1. z. 3. 4. 2,4. Tradentes, explorati juris effe , bonorum annotationem non fieri nifi propter primam contumaciam, quando aliquis de aliquo crimine in judicium evocatus preefentiam fuifacere contemnit , id eft , fe abfentat nolens ad judicium venire, ejus bona tune ad manus jufiitia ponuntur, dicunturque annotari, ut ft redierit, & fe crimine pur^averit, integram rem fuam habeat, fi non redierit , neque fe dcfendat, tune bona publicantur : Quod annotatie merito dici poffit qutedam compulfio ad comparendum, & cafu adveniente verificationis delitli qutedam praparatio ad confifcationem ; 2 ^ Et quod annotatio duntaxat in caufis eriminalibus fieri debet, in quibus fit bonorum publicatio , & in aliis criminibus per quosdam judices. &c. Z:6. Met ons Landtrecht van de Graaffchap Zutphen quoad annotationem & manus injetlionem bonorum homicida profu^i conformeert zig het nieuwe Landtrecht van de vier boven Ampten des Nymeegfehtn Quartiers tit, 34,. art* 24, het Landtrecht van Velmven, c. 3. art..  Cons. VI. ^r art f. & paffimtotius Gelru eonfuetudo, */,' jW. Gor. 4rf Confuet Velav. Gloff. t, ad dia. art. f. Zo dat het geene in cas over publicatie en confifcatie vangoe- 2~ deren van dehnquanten en van fugitive moordenaars by ons 7' Landtrecht en by de nabuirigeLandtrechten over annotatie ende toeflag van goederen (fpecialyk alleen ten dienfte van den Souverein, deLandtforftelykeHoogheit, ofte den geenen, dewelke zu ken hogen gezag van denSouverain bekomen hebben, ende tot haat en ftraffe van perduellen, vadermoordenaars en fugitive moordenaars) geftatueert en geintroduceert is , geenzins, s? m gevolg en in confequentie kan of mach getrokken worden tot particuliere crediteuren, omme haar door diergelvke middelen te verzekeren van hare capitalen en andere fchuldén in en aan de gerede of ongerede goederen van hare debiteuren. Tantumenim ft at uturn vel confuet udo difponit quant urn loquitur & 20 non plus Ga.1. 2. oh. 3. num. z. Et verba ftatuti feu confuetudinis ,q Jtrittejunt acciptenaa , nee interpretatione amplianda ultra propriam &genutn*m figntficationem. DD. ad L, conftitutionibus f. demunicip. Et ttytles provtneU' mores k fpeeie ad fpeeiem non funt protendendi: NeotericiadL.fiquisfervo. Cod. de ferv, fugit. Chrift. ad LL, Mecbl in pnelud. num. 27. 28. Neque enim eïl concedendum fxngulis, quod principi vel ejus officia- , r hbusbono publico permifnm eïl, & quod pubUce per Afagiftratum vel S * Offeialem fieri debet. arg. /. 176. f. d. Reg. jur. Gelyk men ook niet en vertrouwt, dat in de Quartieren van Nymegen ende Veluwen, (welkers Landtrechten haar confor- 6 meren met ons Landtrecht van de Graaffchap Zutphen over de annotatie ende toeflag van de goedren van een fugitiven moordenaar) zodanen toeflag in caufis eiviltbus van een particulier tegens een particulier gebruikelyk is. Dit dan by ons vaft ftaande, dat zodanen arreft en toeflag , 54 als in dezen by den Verweerder ondernomen is , geen bekent 33' middel in onze ofte onze nabuirlyke landtrechten is, waar door hem een particulier crediteur buiten comparitie en toeftemminge van zyn debiteur wegens zyn achterftendige fchult kan fecuir ltellen, en doen verzekeren in en aan de vafte goederen van zynen debiteur; G z Z <*  $z. Partis Teuti/e. Zo hebben ons alle de plaidoyen, fententien en prtejudicaten-,aan zyde van den Verweerder tot corroboratie van zyn fuftenue pnetenfelyk bygebracht, niet konnen beweegen , om in judicandovan ons landtregt aftegaan, en zodanen nieuw middel, om zich van zyn fchult te aflecureren, intevolgen. 34. Quoniam Imperator fuftinianus judicibus lingulariter pr&cepit , ut non exemplis vel aliorum judicum fententiis vel prejttdiciis, Jed lembus judicarent, in 1. nemo. 13, Cod. de fent. & interlocut. 25-. _ Ook zyn de fententien ende prsejudicaten, over de toeilagen in de Gerichten van de Graaffchap voorgevallen , ten eenemaal verfchillende van deze faiïi fpecies. Gelyk den Impetrant in zyne Schrifturen doorgaans, en zodanig ten genoegen daargedaan heeft, dat wy het onnodig geacht hebben, ne ditïa dicantur, en om in dezen niet te lano- te. weezen, ons daar mede optehouden.. 36. Voegende alleen op de twe geappliceerde plaidoyen voor het Hof Provintiaal gehouden daar by, en voor eerft over de zaak op den 9. May 1682. tuftchen Willem rakken Odilia vanArchel. wed: Vogeh bepleit, dat men niet kan zien, dat by Decreet van het Hof den- toeflag van de goederen , door Willem Valc^ gedaan , is geapprobeert. Om dat aan zyden van de wed: Vogels alleen geallegeert is-, dat Willem Falck^ voor het Gerichte van Genderingen toeflag van'goederen van wylen Otto Vogel gedaan hadde , dat zodanen middel een arreft en een ingang van rechten, en dat daar door litistendentie voor het Gerichte van Genderingen geintroduceert was funderende ende proponerende daarop de exceptie van renvolen liti/pendentie. En dat het Hof zonder eenig.reguard te neemen,,en voorbygaande ende als niet achtende den geallegeerden toeflag, de geobmoveerde exeptie van renvoy en litispendentie afgeflagen heeft. Zo dat de voorn: Plaidoye en. daar op gevolgde Decreet dem Verweerder meer tegen als mede is. ^7. En aangaande de Plaidoye ende fententie in zaken van Br. Willem van Holt q. q. en vrou Ida van Gent vrouwe tot Loo , in denjare 1682. 1Ó83. en x685t: voorgevallen, dezelve konnen indeze zake zonderling geen veranderinge maken. Door  Gons. VI. y j- Doordien den Impetrant Dr. van Holt boven zynen gedanen toeflag van de vrou Gedaagde noch nadere cautie pro judicatum filvendo eifchende, het Hof by decreet van den 2. Dec: 1682. verftaan heeft, dat de vrou Gede: de gedane toeflag in quceftie aan den Impetrant voor cautie pro judicatum folvi zoude laten verftrekken, ofte dat de Gedaagde andere fuflifante cautie zoude flellen. &c Dat het zig ook bevindt, dat de voorn: fententie van den 27. 38. Nov: 1685". des Verweerders Duplycq annex fub W. incontumaciam is ergaan, als wanneer de meriten van de zaak in het Collegie van myn Heeren van den Hove even zo exactelyk niet gereguardeert ende geëxaminecrt worden, als wel in contradiftorio judtcio, dat de Heer Griffier gemeenlyk in het concipiëren ende formeren van fententien in contumaciam van woorde tot woorde volgt de conclufie, zo dezelve door den Impetrant in fine van zyn Intendit is genomen. Daaromme dan ook zodane fententien in contumaciam ergaan quoad punïlum juris , in geen confequentie konnen getrokken worden. De geadduceerde fententie in zaken crimineel voor hetGerig- 29, te van Borculo op den 31. Jan: 1648. door de Heeren Raatsheeren Kelfken ende Momboir Everwyn tegens den fugitiven deJinquant fan Hofflee is ergaan ingevolge van ons Landtrecht Tit. 11. art. 18. en kan tot deze civile zake van een particulier niet in confequentie getrokken worden. Den verzogten toeflag van de Heeren Raden van zyn Hoog.- ^ heit, nu van zyn Koninklyke Majefteit van Groot Brittannien, als Erfftadhouder- van deze Provinciën en als Pantheere van Bredevoort, ende aldaar merum & mixtum imperium en veele regalien exercerende, op ende aan de goederen van Jonker Eerde tot den Pleckenpoel en Harckjnk., 1 eide Ingezetenen ende onderdanen van het voorn: Ampt, over eenige exceffen aan de Domeinen van Bredevoort in den jaare 1672. en 1673. begaan,, by brieven van den Hove periculo partis gerecommendeert, konr nen tot deze particuliere zake ook in geen gevolg getrokken Worden, per L. non efl [ingulis concedendum. 176. de Reg. jur. Ende hoe, weinig achtinge de Heeren van het Hof Provinciaal, ÏV G $ voon *  54 Partis Te rtia voor zodane zoorten van toeflagen en arreften van particulieren hebben, wyft uit de refolutie by haar wel Ed: en W. op den 29. Nov: 16S3. genomen, als verklarende, dat over zodane toeflagen en arreften veele abuifen waren ingekropen , en dat niemant henvorder eenig arreft zoude mogen verzoeken , of hy .zou ook moeten bezorgen , dat daarop het fpoedigfte die citatie afging, en een korten dag van rechten geleit wierde , hoewel in vorige tyden , conform de gemeene rechten, zonderlinge geen arreften voor het Hof Provinciaal, als alleen ad fundandam jmisdiltionem Curim, bekent zyn geweeft, en niet ten fine van prioriteit of preferentie. En genomen dat den Verweerder door eenige prsejudicaten ende Advifen voor eenige Landtgerigten van deze Graaffchap Zutphen ergaan, en by eenige Rechtsgeleerden door byzondere fpeculatien gewezen, aangewezen hadde, dat over d'een of andere toevall zodanen toeflag van een crediteur op zyn debiteurs goederen geapprobeert ende goetgekent was. qx. Als wel voornamentlyk, als den crediteur en debiteur over de fchult met den anderen in proces raken, en dat den debiteur onwillig ende refraclair is, om aan zynen crediteur zyne goederen pro judicatum folvcndo te verbinden , en dat den crediteur bekommert is, dat den debiteur pendente lite, en om hem te fruftreren, zyne goederen immiddels zal verbrengen ofte aan andere verbinden ofte overgeven, .43. Zo zou zulke prstenfe praclyq en prsjudicaten boven en tegens Lantr: ingekropen niet generaliter konnen genomen, en tot alle andre cafus g'extendeert worden. 44. By exempel tot allerhande crediteuren , dewelke aan d'een of ander eenige pen: op obligatie verftrekt, ofte eenige wharen gecrediteert hadden, dat dezelve aanftonts zondertoeftemminge en content van hare debiteuren hare goederen in toeflag zouden 4I>' mogen nemen, waar door dan niemant lange van zyn goedt zou meefter blyven, en ons Landtrecht ende d'oude pra&ycq ten eenemaal gefubverteert worden. Gelyk den Verweerder in cas fubjecl: & in hypothefi gepraclilêert heeft, daar hy zonder eenig proces aantevangen, ofte zysoen debiteur door een wettelyken ingang van rechte in rechten te  Cons. VI. ^j. te betrekken, zyn goedt den Schatberg in toeflag neemt, en daar mede ft.il ftaat, zonder het zelve t'federt die tyt eenigzins vervolgt te hebben. Nu te willen zeggen, als een debiteur vermeint, als hy by zodanen toeflag van zyne goederen mochte bezwaart wezen, dat hy zynen crediteur ex lege diffamari ofte anders in rechten kan betrekken, om zodanen toeflag en bezwaar aftefchaffen; Wat brengt dat anders mede, als die goede luiden daar door Ar in een menigte van proceflen intewikkelen, dewelke veel eerder dienen vermindert als vermeerdert te worden ; Et num ifia ratio amputandarum litium caufa recipienda fit, epuisquis easdcm execrari filet, facile cogitabit. < Konnende ook niet verftrekken tot verfterkinge ofte admi- 48, niculatie van des Verweerders verzochten prstenfen toeflag , dat den Officier van Bredevoort den zeiven zoude toegeftaan, en met het woortjen obtinuit of conceditur zoude bekrachtigt hebben. Om dat voor den Officier en Gerichten van de Graaffchap 49; Zutphen zodane aéten gepafleert ende toegeftaan worden periculo partis, en dat dezelve gewoon zyn daar toe als het gemeine fpreekwoort zeit, alleen oogenen ooren te verlenen , zonder dat_ zodanen acte of' conceditur kan ftrekken tot bezwaar of prejudicie van de tegenparthye. Si non °'n door te bewheren ,&dat het zo 59 univeifeel en generaal m de Graaffchap Zutphen niet is, als den H Ver-  Partis Tertïje Verweerder voorgeeft, dat zodane toeflagen en arreften in de practycq van de Graaffchap Zutphen zouden gerecipieert wezen, en waar van men nu aangewezen heeft, dat de practycq inzonderheit voor de Magiftraat van Zutphen, het welke een permanent Collegie is, hebbende doorgaans beftaan uit perzonen, dewelke goede kennifle van de Landt en Stadtrechten hebben, en daar niet lichtelyk van afwyken, &c Concernerende nu het twede hooftpoincl, het welke den Verweerder in zyne defenfie bygebracht heeft, daar in beflaande, dat den Impetrant Sonsvelt en den verkoper fan Mentink. met den anderen dezen verkoop van het goedt Mentink^ en Mentinksberg en de vordere ceflien ofte overgiften van zyne mobile goederen, doleufelyk in fraudem crcditorum zouden gepraétifeert hebben.^ Dienvolgens dat den voorn: koop en daar op gevolgde opdragt na rechten nul en van geender weerden zynde , den Impetrant niet bevoegt zoude wezen op dezen Schatberg, als een gedeelte van het goedt Mentink, met inleidinge te procederen. 60 Daar tegens dient, datdiegeene, dewelke aEliene refcifloria * ' revocatoria vel pauliana willen ageren tot refciflie ofte annullatie van een handelinge van koop, gehouden zyn den rechten genoeg te bewyzen, met alleene den fraus & dolus a parte alienantis, fèd etiam a parte recipientis , uti videre eïl apud Schneidew. §. item fi quis in fraudem 6. Infi. de atlion. n. 09. 70. & feqq. & DD. jaffim» &c v 1 r. HOVES SENTENTIE CONFIRMATOIR. * Extra f. cü5 6, v. n. 45". >; 7.'0 Primam pignoris conventionalis fpeciem fuftulit Imp. Conftantinus. 7.*° 29. Alterarnyare «Vj7j traditam mores tantum certis perfonis, ut Comitibus , Baronibus, & quif ■ busdam eontrdbentibus, ut paélis dotalibus &c. folemniter confeóiis, permiferunt. 8* IO. 13. 30. Extra hujusmodi perfonas & contraBus omnis oppignoratio & effeftucatio rerum allodialium immobilium moribus fieri debet corum judicia, fub quo fita funt, V. n. 31» Modi judicesjint fupremi , non vero Jukalterni. n. 11. 12. 9. Modus oppigmrationis coram judicia Comitatus Zutph. traditur. 14» Ij". Cum quo vicince confuetudines quoad judiciales oppignorationes , tranfportus, permutaüones , A fatis te kennen gegeven wort, leerende aldaar: difcrimen inter trrefta obfervandum effe, an pro fundamento feu formatione judicii , an pro executione judicati interponantur s Quod illa tendant ad jus, quod quis habet, Judicia profequendum , unde de iis cenfentur ex judiciorum regulis, faciuntque fpeciem judicii, fed extraordinarii atquefubftdiarii ; Haec verb juris cbtenti confecutionem promovent , ideo faciunt fpeciem executionis, & quidem talem , cujus etiam fit in jure communi mentio, quod pignoribus saptis fententiarum efifellus quaritur ; Conform welke reden en rechten den Verwr: naar het ver- 6V zogte en geobtineerde confent van arreft , waar door hy zig pro ' futuro judicato fecuir geftelt hadde, zyn adie met badinge of anderzins, zo hy dan het gevoeglykfte mogte geoordeelt hebben, tegens zynen debiteur hadde moeten in 't werk ftellen , en die het zy in contumaciam of contraditforio vervolgen tot fententie toe Partis Tertije fèfïèur eener herediteit in con- hereditatis & actionem familia nexo , verfchilt van het eifchen ercifcundie notatur, van rekeninge en reliqua van 42 . Subjeilum & caufa arretti non funt momboirs of adminiftrateurs in confundenda. abfiraüot add. n. 36. 44. Quaudo litis expenja compenfan- 40. 41. Differenti* inter petitionem turl Gezien en met rype deliberatie geëxnmineertby cnsondergelT: het volgende proces voor het Gerichte der Stadt Arnhem ter lage banke geventileert in exceptionele zaken tulTchen bezathe en ontzathe van de Heere Coenraad Albert Charles Grave van Urfel &c. in huwelyk hebbende vrouw Eleonora PrinceJJe van Salms, Aanlegger en Geëxcipieerde ter eenre, ende de Heere Louis Otto Prince van Salms, Heere tot Anholt Sec. Verweerder en F.xcipient ter anderen zyden, zo zouden wy, indien Rechters waren, daar in fententieren als volgt. In exceptionele zaken tufichen Bezathe en Ontzathe van Coenrard Albert Charles Grave vanVrfel &c. als in huwelyk hebbende Eleonora Princejfe van Salms, Aanlegger en Geëxcipieerde ter eenre , en Louis Otto Prince van Salms en Heere tot Anholt &c. Verweerder en Excipient ter anderen zyde: Het Gerigte doende recht rejecleert de geproponeerde exceptie fori incompetentis en van renvoy , uitgenomen voor zo verre d'Aanlegger en Geëxcipieerde by het vierde lidt van zyne Conclufie onder anderen mede komt te vorderen uitkeringe van filiale en haereditaire portie in de immobile en ongerede goederen en effecten, zo zyne Ehegemalinne de Princejfe Eleonorav&n Salms voorn: bevonden zoude worden te competeren ; Dien ter reguarde dezelve admitterende, en ten aanzien van den vorderen Eifch den Verweerder en Excipient ordonnerende te antwoorden, met compenfatie van de koften dezer exceptionele procedure. Aldus geadvifeert binnen Deventer den 2. April 1718. WOLT. tenBRINCK. GE RH. B RVI NS. Dat  Cons. IX. gj Dat ratione fa&i ait de flukken dezer procedure vyf zaken komen te geblyken. Eerfielyk^ , dat d' Heere Aanlegger en Geëxcpieerde, als in hu- r, welyk hebbende de Princefle Eleonora van Salms met arreft of bezaat hebbe geprocedeert op alle de gerede en ongerede goederen , actiën en crediten, in de Stadt en Schependom van Arnhem te vinden, d'Heere Verweerder en Excipient toebehorende, ende in fpecie op de verfchene en nog te verfchyne pagten van dien Anholtzen tol, en ook van den tol zelfs, voor zo veel dezelve den Heer Verweerder toekomen. Ten twcien, dat den Heere Aanlegger by zyne Aanfpraak een 2. vierledige Conclufie hebbe genomen en gecontendeert, dat zoude worden verklaart door hem Heere Aanlegger een goede bezate gedaan, en daar tegens door de Heere Verweerder een quade ontzate orndernomen te zyn , ende dat vervolgens d'Heere Verwr: zoude worden gecondemneert. 1. Om uit de detentie in AlUs gemelt neffensde Perzone van 2. de vrouw Ehegemalinne van den Heere Aanlegger vorder mede te ontdaan alle defzelfs goederenen papieren, en voorts alles wat haar toebehoort of aangaat. 2. Aan den Heere Aanlegger q. q. te vergoeden alle fchade 4. en interene , zo den Heere Aanlegger en defzelfs Ehevrouw door zo eene ongehoorde en wederregtelyke detentie reets hadden geleden en nog verder mogten lyden. 3. Om aan de Heere Aanlegger q. q. te leveren openinge,y. ftaat en inventaris, ook rekeninge en reliqua van de adminiftratie van zodane goederen en erveniflen, als uit den boedel van's Pleere Verweerders Voorouderen of andere vrienden , pro quota mede op des Heeren Aanleggers Ehevrouwe verdorven, en onder d'adminiftratie van den Heere Verweerder geweeft zyn en alnog zyn; En ten 4. Om na examinatie van zodanen fpecificquen ftaat en reke- $m ninge te hebben uitkeringe van de filiale en hereditaire portie, die des Heeres Arreftants Ehevrouw de Princefle Eleonora van L 2 Salms  84 Pastis Tuns Salms bevonden zal worden te competeren, den Heere Verwr: by manquement en verweigeringe van alle het gunt voorff: con- demnerende in eene fchadepennink van een millioen Rixdaal- ders, tot erkentenifie van dezen Wel Ed: en Achtb: Gerichte cum expenfts, gelyk de woorden luiden, y. Ten derden , Dat hooggemelte vrouwe Princeffe Eleonora van Salms een volle zufler van den Heere Verweerder en alzo pre- fumptive een mede erfgenaam zy. 8. Ten vierden, Dat de Heere Verweerder erfuiter en poffeffeur feu in pojfejftonc zy van de hereditaire goederen; En p. Ten vyfden, Dat alhier alleenlyk te decideren ftaat, of de ge- objicieerde Exceptie fort ineompetentis en van Renvoy admiffibel- zy of niet. 10. Waarover ratione juris, en volgens onze couftumierlyke regtsgeleertheit, voor de vegative zal moeten worden gevormiflet ten aanzien van de voorverhaalde eerfte twede en derde leden van des Heeren Aanleggers Conclufte, mitsgaders ten refpecte van het gemelte vierde lidt , voor zo veel daar by wort gevordert uitkeringe van de hereditaire gerede goederen en effecten, en van het geene, waar toe den Heere Verweerder en Excipient bevonden zal worden perfonaliter te zynverpligt; Edog voor de affrmative ten refpecte van de geëifchte uitkeringe van de ongerede hereditaire goederen en effecten. *h Gelettet eerftelyk, dat alhier verferen in patria arrefti alwaar door de gedane bezate de jurisdictie van dit Wel Ed:' Gerichte (alfchoon anders incompetent) zodanig is gefundeert dat hooggen: Heere Excipient genootzaket zy alhier te rechte te ftaan. 22. Gelyk zulx niet alleen duidelyk is geftatueert by het Stadtregt van Arnhem art. 2. 2. en 4. Landtr: van Veluwen cap, 7» StadtregtvanZ»^» tit. 9. Landtregt van Zutphen tit. 4. Landtregt van de vier boven Ampten van 't Nymeegfe jQuartier tit. 2. Stadtr: van Deventer a. deel tit. 2. Landtr: van Overyffel \. deel tit. 4. ende by andere couftumen en ftatuten meer aan zyde van den Heere Geëxcipieerde by zyne Duplycq Exceptioneel art. 11. & feqf. geallegeert. i %. Maar ook geconfirmeert wort door de voornaamfte huidendaagie Regtsgeleerden en Practifyns; Als*  Cons. IX. g^ Als onder anderen Groenew. de legib. abr. ad l. un. C. ubi conven. qui certo loc. Leeuw. Cenfur. forens, p. 2. lib. i. cap. ij. «. i. Voet. ad tit. D. de in jus voc. n. zz. ende in termiris Bort. in zyn Traiïat. van arreften cap. 7. «.7. #"8. hifce verbis: Ar,, rellen funderen mede jurisdictie van den Richter, die'dezel>;» ve neeft geordonneert te doen: Inter alios enim efe&us etiam I4 Me eft quod ad judicem, quod prorogat jurisdiblioncm illius, unde ubi juri arreftandi locus est, ibi judex fit competens , & quicquid jurisdiflione confequens, reiïe ab Mo adverfus arreftatum aut res illius exerceturs Ita ut ceffet non competentis judicis exceptio in reguarde van de zake, daarom het arreft gedaan is, alwaar het cok zake die (cefferende het arreft) anderzins te zyner kenniffe niet ftaan zouden. Recueil van de keuren van Amfterdam tit. 19. art. z. Jafon inl. z. n. 15. D. de jurisd. Berlich. prat}. Conclus. part 1. conc 72. n. 48. Het welk hier door ook nader opgeheldert wort , dat by de z r gemelte ftatuten wort geordonneert, dat degearrefteerdefchuldig en gehouden zy cautie te ftellen, als mede in cas van violatie van het arreft eene zekere gefpecificeerde boete te betalen, kunnende immers geen plaats hebben , indien onze couftumierlyke bezate vopr eene ongeoorlofde maniere van procederen, en geen wettigen ingank van rechten, waar door de jurisdictie van een Richter wort gefundeert, zoude moeten worden gehouden. Ten tweden geconfidereert, dat de voorverhaalde eerfte , twede , en derde leden nefïens een gedeelte van het vierde lidt van des Heere Aanleggers Conclufie ten delen ex perfonali atlione fpruiten, en ten dele ftrekken om reftitutie te erlangen van eenige gerede goederen en effecten. Want d' Heere Aanlegger komt effetlive te eifchen by het ge- * melte eerfte lidt ; Dat de Heer Verweerder mede uit de detentie zoude ontflaan alle de goederen en papieren van des Heeres Aanleggers Ehegemalinne, en voorts alles wat haar toebehoort en aangaat , 't welke immers is een eifch van ontflaginge en reftitutie van gerede goederen en effecten. By het twede lidt vergoedinge van alle fchade en intereffe, IT zo hy Heere Aanlegger en defzelfs Ehegemalinne door de geli- ^ beheerde detentie bereits hadden geleden en nog verder mcgten L $ lyden»  86 Partis Tertite lyden; 't welk is de bekende perfonele Altio ex lege Aquilia ad refarciendum damnum & interene. 18. By het derde lidt , om te mogen erlangen openinge, ftaat en inventaris, en ook rekeninge en reliqua s 't welk ook een perfonalis altio is , fpruitende uit dien hoofde: dat den Heere Verweerder erfuiter en poflefleur feu in poffejfione van die gelibelleerde goederen en erffenilfen zoude zyn , ende daarom verpligtet, om den geëiften ftaat en inventaris, als ook rekeninge en reliqua te extraderen en overtegeven. 19. Ende onder het vierde lidt mede uitkeringe van de hereditaire gerede goederen en effecten en van de vordere pr&ftationes perfonales ; 't welke van dezelve nature en perfonaliteit is , als het meergemelte eerfte lidt. Zynde die eventualiter geeifte fchadepenning van een millioen Rixdaalders een'gevolg van het vorige en mede een altio perfonalis arbitraria. jo. Tenderden, overwogen dat onze huidendaagfe arreften of bezaten alleenlvk plaats hebben ten aanzien van perfonele actiën en meubile of gerede goederen en effecten. Hoe fiftendijus, inquit Dn: Voet. n. 25. add. tit. ff. de in jus voc. non omnibus in caufis admittendum ad firmandam jurisdttlionem , fed tantum quoties quis aliione perfenali ex contrailu vel quali delilto vel quaji aliisque fimilibus caufarum figuris obftritlus eft adverfarioad aliquid dandum, aut aliione in rem de re mobili reftituenda foret conveniendus. Quippe quant nullo loco allegatam reftituere poteft in quovis loco , in quo vel res ipja, vel rei poffejjbr detentus est , arg. /. 10. & feqq. de iudic. als mede Peck^. de jure fiftendi cap. y. «. 21. hifce verbis : ld creditur non nifi pro debito perfonali aüione obligatum debitorem detineri ac prehendi poffe contra pofejjores rerum noftrarum mobilium arreftatio omni modo permiffa efl, vide etiam Chriftin. vol. 2. decis. l6y- «. J. Rebuff adconftit. reg. torn. 1. trall. de literar. oblig. art. 6. glof. 3. ». <52. Boer. decis. Burdegal. 218. 'T welk door de ftatutaire wetten ook kragtiglyk geconfir' meert wort; want daar wort nadrukkelyk gezeit by de Couft urnen der Stadt Vtregt rubr: zo. art. 1. ,, Men zal in actie perfonale die ,, goedren van den uitheemfchen perzonen, niet gepnvih- geert  Cons. IX. 87 ,, geert wezende, in bezettinge van arreft: mogen ftellen. By het Landtregt van de vier boven Ampten des Nymeegs, Qrs: tit. 3. ,, Met bezatinge werden aan den Gerichte gebragt aller- hande vorderingen en prsetenfien van fchade en fchult, wel,, ke niet peintbaar zyn. By het Stadtr: van Thielz. D. tit. 2. art. 1. ,, Die geene die ,, van wegen perfonele fchult den perzoon of gerede goederen ,, van eenige buitenluiden wil arrefteren of bezetten, zal zulx ,, doen door eenen Roeidr: of, zo die niet voorhanden waar, ,, met eenen van de lopende Boden of van de Portiers. En fpecialyk by het Stadtr: van Arnhem art. 21. ,, Die van ,, wegen perfonele fchult buiten perzonen of hare goederen wil ,, bezetten, zal het zelve met oorlof van den Richter of eenen ,, Burgemr: door eenen Roeidrager doen s 't welke immers in dezen tanquam locus judicii peremptoir en decifoir is; Nam in ordinandis judiciis fpcElatur mts & flylus loei, ubi agitur ,22. at in definiendis litibus ejus loei confuetudo, ubi negotiumgejlum. 1.6. D. de eviïl, & ibi Cofial. Chriflin. ad LL. Mecblin. in prtlud. n. 152. Burgund. ad confuet. Flandr: traEl. 4. », 8. & tr, y. ». i. Sande decis. Fris. lib. 1. tit. ï2. def. 2. & y. Ten vierden, aangezien dat de Heere Aanlegger by het voor-23, verhaalde vierde lidt van zyne Conclufie mede komt te vorderen de uitkeringe van de filiale en hereditaire portie in de immebile en ongerede goederen en cffeElen, zo des Heeren Aanleggers Ehegemalinne de Princefle Eleonora van Salms bevonden zoude worden te competeren; Ende dat mede volgens onze couftumierlyke regtsgeleertheit, om den eigendom of poflefïïe van eenige immobile goederen te bekomen, men zig niet van het middel van bezate mag bedienen. Uit redenen, dat alle vafte goederen eigentlyk gehorenonder24. het territoriale regt van dien Heere, die aldaar de fouverainiteit én oppermagt is hebbende , ende dat geenen vreemden Heere of Princen zig aldaar met regt de jurisdictie kunnen aanmatigen. Mitsgaders dat anderzins daar door een groote confufie m de2*j. jurisdictiën zoude worden veroorzaakt; Que formatione libelli in judidis univerfaltbus. IV. T)e celebratione matrimonii per procuratorem. "V. Omiffie van huwelyx proclamatien importeert geen nulliteit. SUMMARIA. i'. 2. 3.8. iixiS. 19. f^Vmtrent welke 14.16. 30. Conclufie tot vergoedinge V-/ zaken en vor- van fchade en interciTe importeert deringen een arreft, citatie, pan- niets reëls ; Gelyk ook niet die dinge' of inleidinge plaatze heeft? tot extraditie van inventaris en v. confonantia ftatuta n 9. 10. verrekeninge van adminiftratie. 4. Jure Romano was het niet geper- ob rat, n, 17. ' mitteert, om by wegen van ar- Als mede niet die tot uitkeeringe rejl een proces te entameren. van een hereditaire portie ob rat. 5. Ratio ifttus prohibitionis. n. 31. _ 6. Quod moribus tarnen concejjum, if. Definitio aclionis in rem cjr tn 7 2,2, Et in quem finemï v. h, n, perfonam. v. n. 36. 12, Oppofttio Excipientis. 20. Den eifch tot erlangmge van ftaat 13 Reputatttr. en inventaris kan niet gefchieden  Cons. X, 8? *» domo mortuaria, rat. ». 21. duel* examinantur & refetuntur 23. Met arreft wort te regt geproce- n. 57. deerr, om te hebben inventaris en ?4. Een Verwr: moet na onze Lantr: fcheidinge des boedels, v. objed. by Antwoort zo wel defada ader Jokt. n. 60. & 61. flrueren, als depoinden van reg- 24. 25-. Quod audoritate DD, firma- ten tot zyne defenfie daar bvvoetur. gen. 20. JJog met met erfhuismleidinge , SS- De qualitate ferfon* ante omnia te meer als jaar en dag verlopen inquirendum. is n, 29. 44. 5-6. Effedus taciturnitatis in judiciis. 27. Ratioprohibitionis ex jurepetitur; j8* Axioma juridicum : films ergo he- 28. £ü re judicatd confrmatur. res, quando locum habeat'i 32, Definitio adionis jamili* ercifcun- 5-9. extenjio & explicatio le mort ( j failït le vif. 33' 34- O?* differt a petitione here- 62. Quando exceptionibus litis penden- 'nUs- tia &praventionis locus deturï; 3S- Adiofam. ercifcunda inter adio- 63, 64. Et quando wn ? ttes mixtas conftderatur, qu arreft genoegzaam ver- rw/w ö(S«»w rejerenda , h. n. burgt zynde heeft het twede ezen affgnatur. plaatze, add. n, 80. 42. p. Schoon in die hier vorens «r. 78. 79. Of en wanneer een Wf ar14, 16. 30. gerecenfeerde aöien, refteenes crediteurs in cafu «ehet judicium fam. ercife. confli- ceffitatis gepermitteert is of niet tuerendc , yts reels relideeide , dependeert zeer veel van 't oorheeft egtei daar omtrent het mid- deel des Richters del van arreft plaats, rat. ». 43. So. Arreft poft litis. conteftationtm gMrv ■J* *2', . tenteert, hout ftant, tot dat cau- 4f Jin niet den ingang regtens van eene f tie pro fuiuro judkato gc (lelt is erf huis-ot particuliere inleidinge. &J. Quod adfadum applicatur ob rat. *. 44. 46. 47. 48. 83. Arreft* moribus funt de senertper- 49. rNcg ook niet aie van peindinge mifjbrum. rat. n. fo. ^ . 84. Obfieert niet dat over ccn en dc-- j-3. Rationes, quare coberes pravtape- 2c|ve 2Rke voor verfcheide ge- ttttone hereditatis ad probandum rigtshanken proces gevoert wort. fe ejjecoheredemageredebeat, ad- 85-. Om dat door cautie.*» mdkata , M 3 of.  Partis T h t i je. gó* Partis of verwillekeuringe van 't gearresteerde goet fub nexu arrefii zulx kan gepraevenieert worden. 86. De exceptionibus pnejudicii, iïïicitx cumulationis rjf nimis generalis Hbelli, 87. Quando cumulatio plurium ailionum unb libelló locum babeat} 88. Atlionum nominibus libelló omijjïs tot tarnen fiunt adiones quot Junt faüa. 89. Variarum atlionum cumulatio tanquam legibus permiffa recenfetur. 90. Cavendum ne Jibi invicem contra- rite fint. 91. Actie van fchade contrarieert niet den eifch van inventaris en bocdclfcheidinge. 92. h judiciis univerfalibus &c, libellus generalis procedit. 93. Item in aclionibus de damno , de reftitutione r er urn , fatiifadione injuriarum &c. 94. 95". Applicatio ad fa él um. 96. htereffe fuccedit in locum rei. ■97, Quando h.ec actio actori conceden- da, & in quibus locum habeat ? v. n. 101, 98. Definïtio actionis ad inter ejfe. 99. 100. Damnum feu id quod interejl quomodo petendam, y quando taxandum ? 102» De exceptione inqualificationis. lot,, iof. Een huwelyk wort hedendaags per pneuratorem vel procuratricem fpeciale mandatum habentem wettig gecelebreert en voltrokken. 104. Quod binis exemflis comprobatur. 106. Non obftante quod manus procurator ium virile fit. 107. 113.114. Omiffie van huwelyxproclamatien importeert geen nulliteit van huwelyk, cum non juni de fubftantia matrimonii. 108. Te minder, wanneer ter plaafze, alwaar het huwelyk gecelebreert is, geene zodane proclamatien vereilt worden. 109. By overgave der Steden worden doorgaans in de capitulatie bedongen d' oude voorregten en vryheden der religie. 110. Het contrarie willende fuftineren, moet, bewyzen, dat volgens de canonicque regten dusdanen huwelyk nul en kragteloos is. ui. Welke nogtans het zelve juxta duplex attefietum voor goetkcuren. 112. Volgens het concilie van Trente, in 't overquartier van Gelderlant vigerende, wort tot eflentie eenes huwelyk alleen gerequireert wederzyts confent voor de paftór en getuigen gedeclareert. 115". Het provinciaal Egtreglement wort ten aanzien van omiffie der huwelyx proclamatien g'examineert en daar uit g' infereert, quod matrimonium eo cafu nihilominus ratum fit. 116. 117. Quod auctoritate DD.fiab Uit ut. 118. Error non prcejudicat veritati. 119. Et quamdo erranti non nocet? 120. Quando expenfie compenfari debeaat. Ia  Cons. X. %j In zaken met arreft aangevangen voor dezen wel Ed: Landtgerichte van Aalten ongedecideert hangende tuflchen die DD. F, H. Engelen en Gerh. van Santbergen als Volmrs: van den Hooggeboren Heer Coenraat Albert Charles Grave van Vrs , Baron de Hobocque, Vicomte de Vives, Seigneur de Hinquen, Ooficamp, Beinhem, Milan, Sinnegem , Mogquefiel &c. Grand Veneur en Hoog Foreftier van Flanderen , Edelman van de Kamer van zyne Catholyke Majt: Karei de twede, Maitre de Camp, Generaal van zyne Aïmées , Commandant van een Regiment,Guardes van wegens den Raadt van State tot 't generaal Gouvernement van de Spaanfe Nederlanden &c. &c. &c. Arreftanten en Geëxcipieerdens ter eenre, en die DD. Willem van Steenier en fanCafper Evers als Volmrs: van zyne Efoog-Fur/lelyke Doorlugtigheit de Heer Ludwig Otto des Heiligen Boomfin Rykj Vorfl tot Salms èzc. &c. &c. Arreftverwrn: en Excipienten ter andere zydenj Gezien, gelezen en geëxamineert de aclen van arreft en ontzate van den i. Jan: en 8. Febr: 1714. Juftificatie van arreft cum annexis fub A. B. C. D. E. F. G. H. 1. & H. z. Antwoort exceptioneel cum annèxis lub numeris 1. 2,. 2. & 4. Antwoort op de Exceptien met het geappliceerde document fub Lit. f. Replycq exceptioneel cum annexo fub num. y. en Duplycq exceptioneel naakt en bloot, met alle prothocollaire recefien en dingtalen, Ipecialyken het &c. En op alles gelet waar op in dezen eenigzins te letten ftonde: Het welgemelte Gericht met advys fan onpartydige RegtsgeJeerden ontzegt aan de Volmrs: van den Heer Excipient derzelver eifch om te hebben vifie &c. en vervolgens rechtopdeexceptive procedure zelfs doende, rejecteert de geobmoveerde exceptien judicis incompetentis en van renvoy , litifpendentiee & praventionis, prajudicialis, illicita cumulationis, & nimis generalis libelli, &' inqualificationis, verftaat vervolgens omtent de gevorderde cautie &c De koften hier over gevallen om reden compenferende. Aldus by ons ondergefl: geadvifeert binnen 1 Zutphen den 7. April 1716. GERHARD WORM. G, VERSTEGE' . Arrts: conclufie, beftaande daar in, om naar examinatie van dien ftaat te hebben uitkeringe van de filiale hereditaire portie dewelke zyn hooggemelte Ehevrouw zal bevonden worden te competeren, en by manquement van een en ander een millioen Rdls: almede niet voor zodanig reël kunnen opgenomen worden , dat den Heer Arreftant verpligtet zoude zyn geweeft inloco rei fit* zyn actie te hebben moeten inftitueren , en gevolglyk de Exceptie judicis incompetent!; of van renvoy in dezen gefundeert. Aldewyl den eifch van ftaat en inventaris voorts uitkeringe van de filiale hereditaire portie, zo bevonden zal worden aan des 3 *' Heeren Arreftans Ehevrouw te competeren, als mede de verrekeninge van opgebeurde boedels opkomften, by ons niet anders, is geconfidereert als de aBio familie ercifcunde, wordende eedefinieert: ö Quod nihil aliud fit, quam hereditatis dividende aBio , per quam XTheres, qui a communione vult difcedere, agit contra ceheredem ad diviJionem rerum hereditariarum, & prxfiationes perfonales prepter rationem fruBuum & expenfarum Schneidew. ad §. 20. Infi. de aBion. Boekelm. ?« compend. ad tit. Infiit. de obligat. qua ex quafi contract, nafc. Harpr. ad §. 20. Infi. de aü. n. 2. Differerende in zo verre a petitione hereditatis, quia in petitione 2Z hereditatis tantummodo agitur, ut quis declaretur her es , & hereditas fibipro. indivifo adjudicemrs InaBionevero familie ercifcunde adid, ut N 3 (er^  ^ Partis Tehti/e corpora hereditaria dividanlur. dióï. Schneidew. ad §. zo. Inftit. de alt. num. 9. 34. Traderende rofff ^ **7. ƒ. ƒ<*»«/. «r. num.g. quod attto familie ercifcunde nullis competat quam coheredibus, vel qui loco heredum cenjentur eos reprefentant, in quo a petitione hereditatis , inter verum falfumque heredem agitanda differt. 35'. Welke aBio familie ercifcunde door de meefte Rechtsgeleerden inter attiones mixtas gerekent wort , qua partim naturam realium partim perfonalium attionum fapiunt, cum ad reales & per finales prafiationes competant, 36. Quia per attiones reales petimus quod noftrum eft ratione^ dominit vel quaft, vel in quo jus quoddam habemus s Per attiones vero perfonales petimus id quod noftrum adhuc non eft, fed quod nobis debetur ex contrattu vel quafi, & ex delitto vel quaft Schneidew. ad §. zo. Infi. de attion. in proxm. n. 4. 37. Traderende num. y. Ha vero tres mixta attiones quoque funt origine perfonales, quia ex quafi contrattu oriuntur §. 3. Infiit: de oblig. qua ex quaft contr. nafc : 28. Hoewel dat Huber en andere voorname Rechtsgeleerden van * dat gevoelen zyn, het geene niet ongefundeert fchynt , dat tn hac actione familia ercifcunde niet een reële adie geinftitueert of een rei vindicatie geintendeert wort, maar alleen gevordert een deflinge van goederen, welke actie tot deilinge naturk fua perfoneel zoude wezen, in verbis: Realitas qua reperitur in Mis non fpettat rei vindicationem , ut ad 5 participationem nature actionis in rem deberet, fed divifionem rtrum que efl ex quafi contractu, ideoquepalam eft, mixtas dici actiones Mas in rem & in perfonam non ratione eaufe efficientis & originis , quafi ex jure in re & ad rem efient, fed refpectu object i five fubjecta mat er ia, quia dantur & de rebus ipfts & de praftationibus circa res , qua non veniunt immediate ex rebus fed exfacto aliquo perfonali , Huber. ad tit. Infi. de action. num. zz. pag. 49y. inpr. 40. Immers dat deze actio familie ercifcunde meer inter perfonales als 'reales actiones kan gerekent worden is daar uit klaar aftenemen, dat dezelve van Boekelm. Harprecht. Huber. Schneidew. en alle andere Commentatores wort geënumereert inter actiones qua ex quafi contractu nafcuntur, en gevolglyken perzoneel, quia perfona* ■ lts  Cons. X. fit obligatie- oritur ex töntractu vel quaft, delicto vel quafi. als by gemelte Autheuren in hare Commentarien over den 8.'§. hfi.de cblig. qu& ex quafi contr. nafc. met meerdren te vernemen • , En in terminis by Harpr. ad $. 20. Infi. de act. num. 2. jn ver- 41 . bis: accurate tarnen attenteque harum actionum naturam & caufam conpderanti apparebit, has tres hoe loco recenfitas actiones vere in perfonam effe non in rem, propt erea, quod iis non tam res ipfapeti, quam dividi videatur, & ex quap contr act u ficque ex obligatione defcendant. Dog geftelt dat in dezelve al eenige realiteit refïdeerde , zo 42', heeft dog deze actie tot extraditie van inventaris, uitkeringe va'nde filiale portie, en verrekeninge van de vrugten en opkomften" zo te zamen het judicium familie ercifcunde komen te conftitueren gevoeglyk by arreft kunnen geinftitueert worden; Om dat die pr&ftationesperfonales, welke in hoe judicio op het ta 43 pyt komen, en zo altyt het overgewigte maken, nog met peindinge nog met inleidinge hebben kunnen gevordert worden. Niet met inleidinge ten erf'huisrecht, om dat het jaar en'dag a l. binnen welke zodanen ingank van rechten kan worden gebruikt , reets voorlange is geëxpireert geweeft. Nog ook met eene particuliere inleidinge in het een of ander par- ac ceel, zo zig in dezen boedel mogte bevinden. ^ Ter oorzake met zo een particuliere inleidinge niet meerder \6 kan worden gevordert, als den eigendom of poffeflie van zodanen privativen goet, waar in de inleidinge gedaan wort; En geenzins dat een verwerende party met dien ingank reg-^r tens zoude kunnen worden geconftringeert ad prajtationes perfinales , als het verrekenen der opkomften , extraderen van ftaat en inventaris, verdeilinge der meubelen, en wat voor perzonele/^ in een boedelfcheidinge zig meerder komen op te doen s Nog ook niet om aan zodanen Aanlegger met den ingank 48* regtens van-inleidinge procederende te laten uitvolgen zodane ongerede goederen, welke zig in den boedel bevinden , en waar op met inleidinge niet geprocedeert is. Ook niet met peindinge , om dat volgens ons Lantr: maar ze-49.. kere fpecies actionum zyn geënumereert, waar voor met peindinge yo„. kan gefproken worden, waar onder deze notoire niet mede gehoort' (L  £ P A E. T I S T E R T I TE Gevolglyken heeft deze vorderinge of actio familu ereifcuni* met andei kunnen geinftitueert worden als by citat.e of arreft; Zynde vorens aangetoont, dat volgens den notoiren text van ons Landtr: alle Adien welke tegens een inheimfe met citatie deaelve tegens een uitheimfe met arreft kunnen aangevangen worden , enggevolglyken ook deze, om dat arreft junsdidie fundeert *i ^iCersVfchooh al yets reëls mede in hoe judicio gevordert 5 wieSrïo zoude onzes oordeels alnog die Exceptio incompetent» JÏÏSi&n renvoy niet hebben kunnen 15^^ ™£j> om dat in allen gevalle quod ad prunes per finales deze voide «2 x nae wel en te regte met arreft was gefchiet ; Nam libellus pro ^pZaptu)Fo parte' ineptus fufiinetur pro parte apta ^ JC^m Lod utile per inutile non vitiatur. Leg. pro emtore 2. §. fi * puptUts le f Pro empt. Morques. de divis. bon. hb. i. cap. 9. n. 84. Ebbende ons tot admilTie van voorff: Exceptie niet kunnen overlralen het voorgeven van des Heren Excipts: Bed.endens „ hlDa?dbefHae^n Arrfts: Ehevrouw niet heeft geweeft m de 53* noSe van eenige boedels goederen, nog door den fte***^^oTm^lvfgenmxi^vkeat, gevolglyken dat eerft verSS zoude zvn geweeft om petitione hereditatis te demonftreren Safeen mede erfgenaam was', na de lere van Voet ad n, fan» ^Om?edenendatditpoint, of namentlyk des Heren Arrfts: Eheïïonw mede erfgenaam zou wezen of met, door den Heere F«U>ien eerft by defzelfs Repl: exceptioneel tot:adftruéhe van de t ce ue van renvoy ve\ judicis ilcompetentis is bygebragt geworden ; D ar no-tans volgens den inhout van het A'Reglement}, ». U' EenVe°weerder0allezynbewys,fchynenbefcheit waarme" de hv venneint des Aanleggers aanfpraak te wederleggen " en toVdeSe van zyne zaak te dienen , by zyn Antwoort " mo't voe-en, ook de pomeïen van regten, waarop hy zyne " defénGefnndêert, allegeren, zonder yetwes te referveren. „ " Het welke in dit r^nefbvzonder hadde moeten geobferveeit ^^y^eXrden als betreffende de ^aliteit van des Heeren Ar* StoMËiïno*** rnede erfgenaam, zonder welke quahteit  Cons. X. 07 de altio familu ercifcunde by haar Hooggeb: niet konde geinftitueert worden, waarom de probatie van dien ten eerften by de Antwoort hadde moeten gevordert zyn geworden, Quia de qualitate perfona prius quam de jure inquirendum eft. Goris ad jus Velav. cap, 16. art. y. gloff. 2. _ Moetende geoordeelt worden, dat , dewyl den Heer Exci- 56. pient die qualiteit van mede erfgenaam aan des Heeren Arrts: Ehevrouw by de Antwoort exceptioneel niet heeft gecontefteert, of tegengefproken, die zelve heeft geagnofceert, nam fi quis ea, qua in judicio dicantur, non eat inficias, Ma cenferi fateturj IVefenbec. in paratit. ff. de confeff, n. y. en ad fimilitudinem mandatarii na de lere van Gons ad Cons. Vel. cap. 16. art. 5. gloff. 2. ». 4. Qui enim femel adverfarium agnovit ut talem pofiea petere non potefi , ut je probet talem. Dog inval als den Heer Excipient by antwoort Exceptioneel dit point mede hadde geurgeert, zonder dat onzes oordeels van die kragt niet hebben kunnen wezen, om die geobjicieerde exceptie te admitteren. Aangezien door zyn Hooggeb: nergens nog by Antwoort nog 5j. by Replycq exceptioneel aan des Heeren Arreftants Ehevrouw wort gecontefteert , dat niet zoude wezen de dogter van zyn Hoog Furft: Doorl: den Heere Prince van Salms, en zo zufter van den Heer Excipient, en dienvolgens mede erfgenaam van defzelfs overleden Ouderen. Om dat generale axioma juris: filius ergo heres §. 2. Infi, de yS, kered. qualit. & dijfer, quod procedit in favorem filiorum , ad hoe ut ipforum intentie fit fundata, fi velint efje heredes, aut petant hereditatem , ut nempe prater filiationem nihil ulterius teneantur probare, Carpz.. def. forens, part. 2. conflit. 14. def. 20. n. . . Sim. van Leeuw. eens. for. part. 1. lib. 3. Cap. 10, num. 10. per DD. ibid. Quod adeo procedit, ut filius heres poft mortem patris dominio & pof- yq. feffione bonorum paternorum induatur, absque ullo aüu aditionis , q~ue iex continuationis dominii & pofiejfionis in heredem per totum Belgium *otamque Galliam, quin etiam per alias Provincias invaluit quamlegem Temones fic exlrimunt : den dode erft de levende : & Galli: le mort faifit fe vif. Gudel. de jure novijf. lib. 2. cap. 18. verficulo Qua diverfa. Tiraquell. tra tl at le mort. faifit le vif. inprafat. de■ O clar.  Partis Tertio clar.z. num, l. Chrift. vol. l. decis.ijo. mm. z. Zyp. not. jur. Bek. 'tit. unde liberi. verfic. penult. n s "Nog ook niet het getradeerdevan B. van Zutphen m ut. arreft. 7. als of men om boedelfcheidinge te hebben met met arreit zou vermogen te procederen; * _ Aangezien de DD. welke gemelte B. van Zutphen tot probatie 61'van dat gepofeerdekomtteallegeren, het zelve in die termen niet komen te pof'eren, fprekende ter geallegeerder plaatzen de particularirei immobilis vindicaticne , en Maranta , utrum petitio hereditatis fi allio realis, perfonalis vel mixt*. Zulx dat onzes oordeels met het gene voorff: genoegzame en voldoende redenen zyn gegeven, waarom wy, als by fententie vermeit, de exceptie judicis incompetentis en van renvoy hebben moeten rejecteren. .. Moetende vervolgens voorredenen, waarom wy almede de Exceptie van litifpendentie en praventie hebben gerejeöeert , die- *2 %'at het wel zodanig is na de leere van Zanger, en andere Rechtsgeleerden geallegeert by des Heeren Exapients Advocaten in derzelvcr Schrifturen, Dat de Exceptie van litifpendentie zoude plaats hebben, fi lis de ea re, qua in judicium deducitur , alibi ideil coram alio judicio pendeat ; En praventroms , quando reus qui pluribus in locis ob mam eandemque caufam fortitur forum, tiusVei erati* ad unum judicem legitime citatus, fofiea ad alium voitur Zing. tratl. de Except. part. z. cap. 12. n.z. & cap. i.n.z. Dog deze lere van regten tot het poinct in qmeft.e over gebraTt zvnde, zo hebben wy niet kunnen oordeien , dat over die zelve zake zonder eenig veranderinge, waarom1 reets tot Arnhem Aanfprake is ergaan, wederom alhier voor dit Ed: Gerichte de7e arreft procedure wort gevoert. €%. Aangezien den Heer Geëxcipieerde ter dezer procedure by juftificatie van arreft heeft geconcludeert, dat by fententie ver- ftaan zal worden; ■ . . , Dat op de gearrefteerde effecten in fubfidium en voor zo vele 'aan andere albereits geaffecteerde effecten voor andereGengten mochte te kort komen, gedaan is een goet arreft enqua3, de ontzate. De_  Cons. X. pp Dewiel nu alhier door den Heer Arreftant maar alleen gepro-64. cedeert is in fubfidium en voor zo verre zyn Hooggeb: aan andere voor andere Gerichten befprokene effecten zoude te kort komen; Zo kan niet gezegt worden, dat over dezelfde zake alhier ter Gerichtsbanke proces gevoert wort, waar voor de arreft procedure tot Arnhem is aangevangen , en dien volgens gene litis pendentie of praventie met regt gefuftineert; Aangezien het vryftaat om wegens zyn agterwezen tot meerder verzekeringe meer als een middel van affectatie te mogen gebruiken. Het welke byzonder in arreften practicabel is, als met meerderen te zien by Peck\. troel, de jure fift. cap. 4. nam. 19. aldaar traderende : Imb quod amplius est Ji creditor peiiit fe mitti in poffeffionem fui debitoris , & mifftts fuit , nihilominus tarnen debitor fifti & -arreft ar i poteft ; Quia h&c remedia cumulative competunt ad eundem ejfeélum, ó' 66. per eletlionem ur.itis alterum non tollitur, per Dec. Bart. Papen, fafon Cv alios. En fere circa finem ifiius numeri : Si quis eft incarceratus ad inftantiam fui creditor is, poteft nihilominus g7 creditor bona illius perfiequi , & e converfo, fi primo convolavit ad bona dcbitoris, poteft poftea NB. pro refiduo adhuc facere capi perfonam debitoris j Quia aquum eïl illi ulterius fuccurrere cui unum remedtum so non fufjïcit, per LL. & DD. ibid. * En Berl. in Deeiftonibus aureis decis 119. alwaar met de leere van verfcheidene DD. wort vaftgemaakt, Quod per arreftum non 69. inducatur litifpendentia, ita ut pendente proeeffu arreftatorio creditor adhuc in bona debitoris fui executionem petere pojfit s Quia arreftum eft fpecies remedii executivi. Bort. de arreft. cap. 1. num. 9. Moiin. admQ cons. Paris. tit. Z. gl. 1. n. z. Et quod creditor intentans unum remedtum executivum nonprohibeatur internare aliud, donec fibi fatisfiat , allegerende onder andere Autheuren aldaar Coler. deproccfi. execut. part. 1. cap. 8. ». 38. & feqq. Welken Coler. mede part. 3. cap. 6. n. y. tradeert : quod ei qui ex forma ftatuti impetravit arreftationem rerum debitoris , nihilo- O 2, minus  ioo Partis T irtije 71. minus liberum fit ordinario judicio perfiequi jus fuum ac debitum ; Cum per detentionem bonorum obligati arreft ator nondumreceperitfuum, per LL. & DD. ibid. y2< En Gunther. Martin, in commentario forens, ad ordin. Proces, judie. ad §. 14. tit. yi. num. II. coronidis. loco nota, quod per arreftum non inducatur litispendentia, ad effeüum ut pendente procefio arreftatorio creditor in bona debitoris executionem petere baud valeat. En op dat fundament en andere redenen meer by Duplycq Exceptioneel geallegeert in contradiüorio voor den Gerichte van Borculo de Exceptie eo modo quo agis male agis op den 10. Oclob: 1690. gerejecleert geworden. 74. Beftaande het buiten de geallegeerde leere van regten en prsejudicaten in limili ergaan op zeer veel redelykheit. Dat een Crediteur, welke een confiderabel tantum te vorde* ren heeft, immers welke daar toe pnetenfie komt te maken hier te lande, alwaar de jurisdictiën , zo verdeelt zyn , niet belet worde tot zyn fecuriteit, na dat hy op een parceel inde eene jurisdictie arreft hadde gedaan (zo mogelyk na ergane fententie niet zo fufficient zoude wezen, waar uit zyne prastenfie zoude kunnen voldaan worden) zulx mede op andere parcelen in andere jurisdictiën gelegen te mogen doen; Dewiel zodanen tweden arreft geoordeelt moet worden meerder aangelegt te zyn, om naar uitfpraak van fententie fecuir te wezen, waar den arreftant zyn gewysde zal kunnen bekcmen, als wel dat de zake de novo voor zo een tweden Gerichte zou ver* handelt worden, 7y. Waarom ook het zelve twede arreft niet zou vermogen aan* gelegt te worden, wanneer voor het Gerichte , waar voor het eerfte arreft ware gedaan, genoegzaam pro judicato was gecaveert; 76. Nam in cafu necefiitatis lite alibi pendente alibi arreftatio pro fccuritate judicii peti potefi , & impetratur , quia litis cent eft atio creditori damnum afferre non debet per leg. 86. non folet jf. de Peg. jur. Nee diligentia profequentis jus fuum ei damnofa efje'd. Befold. Confil, part. y. confil. 226. n. 24. 77. En of wel de woorden in cafu necefiitatis meeft refleclyf zyn op dien val, quando quis efi fiufpellus de fuga, of datter vreeze is, dat de goederen zullen worden verbragt, zo hier niet in confideratie kan komen, Zo  Cons. X. ioï Zo is dies niet tegenftaande ook zodanen tweden arreft toela- 78. tig , zonder dat de Exceptie van litis pendentie obfteert, wanneer een Richter oordelen kan daar toe genoegzame redenen te zyn; Gelyk wy in dezen het geoordeelt hebben, dat tot het aanleggen van een twede arreft voor genoegzame reden kan vei ftrekken, dat den Arreftant voor 't gewysde fecuir zoude wezen. Traderende daarom Eorth. in traB. de arreflis cap. 4. num. 57. 79, & 60. dat buiten enige verhaalde uitzonderingen yder een arreftabel is, Etiam ft quis litem cum eo alibi conteftatui fuerit , Heet enim pendente lite nihil fit inr.ovandum , tarnen fi periculum fu^a immineat, vel alias aquum judici fuerit vifum , conceditur arreftum , ftandt houdende tot dat cautie voor 'tgewysde, in de zake , waar 80. over is gelitiscontefteert, geftelt zal worden , per Pecb^ cap. 4. num. y. Dewiel ons nu uit de ftukken niet is gebleeken , dat den Heer 81. Excipient tot Arnhem, alwaar het eerfte arrtft is gefchiet pro futuro judicato heeft gecaveert, zo hebben wy het in dezen niet anders kunnen aanmerken, als dat het twede arreft maar aangeJegt is ad fecuritatem, en daarom de Exceptie litis pendentie en van preventie moeten rejecteren. Te meerder in dezen, om dat dit twede arreft niet is annge1legt langen tyt na het eerfte, maar zyn dezelve beide weinig dagen na den anderen en genoegzaam als gelyk gefchiet , zo dat daar uit niet anders is te denken , als dat dezelve maar om fecuir van het gewysde te wezen zyn aangelegt. Immers is het zeeker, dat het aan een Arreftant voor zo een 82. confiderabele prstenfie , als alhier gemaakt wort, wanneer die dugtig is, vryftaat alle effecten van zynen debiteur, wanneer die onder eenen Richter gelegen waaren geweeft , met arreft te bekommeren, Dat nu zodanen bekommeringe minder zoude gepermitteert wezen, om dat wegens de verdeiltheit der jurisdictiën het eene goet onder dezen en het ander wederom onder eenes anderen Richters jurisdictie is gelegen, daar van hebben wy geene redenen kunnen uitdenken. En wort het zelve ook nergens door eenige ftatutaire wetten g, verboden, waarom het voor geoorlooft en gepermitteert moet O 3 ge-  I02 Partis Tertio oerekent worden, quod enim non reperitur a lege prohibilum cenfetur permiftum, Surd. confil. 173. num. jz. Wefenbec. in parat, de paft. num, y. o Zonder dat het onzes oordeels in dezen enige veranderinge heeft kunnen geven, dat over een en de zelve zake voor verIcheidene Gerichtsbanken proces gevoert wort. o Aldewiel die proceffen hadden kunnen voorgekomen zyn, wan^' neer den Heer Excipient genoegzame cautie pro futuro judicato voor het Gerichte van Arnhem hadde gekift, of dat zyn Hooggeb: hadde geaccordeert, dat de gearrefteerde goederen voor dezen Ed: Gerichte fub nexu arrefii zouden verblyven tot tertyt in de eerfte proceduire erkent was, ,g(5 Hier mede dan in order overgaande, om redenen te geven, ' waarom wy mede de Exceptien prajudicialis , illkita cumulationis & nimis oeneralis hbelli hebben verworpen , zo dient: Dat lfet aan ons als aan parthyen litiganten is voorgekomen, dat dezelve motiven , welke zyn geemploieert tot adftrudie van de Exceptien van litispendentie en preventie mede hebben gedient om deze gcobmovezvde Exceptie vmprejudicie te doen plaatze grypen. Zulx dat men de redenen hier vorens geallegeert , waarom wy die gemelte exceptien niet hebben kunnen admitteren, alhier voor gerepeteert willen hebben gehouden. De Exceptio inepta cumulationis hebben wy moeten rejecteren. H7 Quia ufu hodierno invaluity plures uno libelló attiones cumulari pojje ex juris canonici difpofitione, quoties ex diverps caups addiverfatendentibus agitur. cap. cum deledus 6. Extra de caufa poffeff. & propriet. DD. ad leg. edita*. Cod. de edend. 88. Et p. forte attionum nomina libelló expreffa non fuerint, tarnen tot ejfe attiones quot funt fatta diverfi enarrata diverfas attiones producent ia Ke licet naturaliter unuspt libellus, civiliter tarnen tot videri quot actiones una fcripturd funt comprenbenfa. %q. Ita judicium pofifefforium adipifcenda vel recuperand& cum petitorio cumulari pojfe tradit Gail. lib. I. obs. 63. num. 10. Et attionem injuriarum cum attione legis Aquilia, did. obs. 63. ». 9. Mynfing. cent. 1. obs.Zif. attionem quoque perfonalem cum hypothecaria, quoties debitor pignoratx rei pofiejfor eft Guid. Pap. decis. 108. Faber. Cod. lib. 8. tit. 6. def, zz. Etiam quandoque attionem civilem cum crimimdu Fachin. controv. lib. 9. cap. z.  Cons. X. Io2 Cavendum tarnen , ne taks cumulent ur, qua ftbi invicem contr ar ia go. font, quarumque ma fubvertit alteramaut in quarum una fententia abfolutoria perimeret alteram, funt verba Voet ad tit. f. de edendo num. 14, Dewiel nu met geen fundament heeft kunnen gefuftineert 91-, worden, dat de actie van fchade, welke den Heer Arreftant fuftineert door de detentie van defzelfs Ehevrouw te hebben geleden , contrarieert den Eifch van Inventaris, voorts boedelsverdeitinge, zo hebben wy ook van geen ander gevoelen kunnen wezen over de admiffie of rejectie van deze Exceptie inepra cumulationis als bv de fententie vermeit ftaat; Kunnende voor reden dienen , waarom de exceptie nimis generalis iibeUi is gerejecteert uit de leere van Zanger de Except. part. 2. cap. 14 in verbis: In judiciis univerfalibus, vel in hereditatis petitione, in judicia fa- 92. milite Ercifcunde, in actione ex emto qua agitur hereditatis vendite nomine, itemque in judiciis in perfonam generalibus, puta in attione negotiorum ge forum , tutele, pro focio, libellus generalis procedit & fufficit, fi quis hercditatem aut rerum diviftouem in genere pet at, vel que ex adminifiratione, negotiorum tutelttex focietate reus debet, generaliter poftulet, & num. 9. Pariter quando de damnis & eo quod intereft, vel ad reftituiionemQ-} rerum, fatisfaBionem injuriarum , & redditionem fruBuum accefjorie• agitur vel etiam de legitima liberorum. c\C. per LL. & DD. ibid Videatur qucque Wefenbec. in paratit. ad tit. ff. de heredit. petit. in not. num. 12. _ Zulx dat den Heer Arreftant met regt by een generale peti- 0« tie heeft vermogt te vorderen verrekening© van de adminiftratie van zodane goederen ende erffenhTen , als uit den boedel van defzelven Ehevrouwen Doorl: Voorouderen of andere Vrienden in genere pro quota mede op haar Hooggeb: verftorven zyn En wel te meer in dezen, om dat den Heer Arreftant aJoogn* geen Inventaris hebbende gezien of eenige openinge van dien boedel bekomen, niet in ftaat te zyn geweeft , om fpeciftce te hebben kunnen nomineren zodane vrienden, waar van de erffenilfen mede pro quota op haar Hooggeb: zouden verfturven zyn.. Hebbende dezelve Exceptie generalis libeili ook niet kunnen ge- admiteertt  104 Partis Tertite admitteert worden, om die oorzaake dat den Heer Geëxcipe: by Conclufie't eindèns de juftificatie van arreft komt te eifchen by manquement van overgave van inventaris, voorts verrekeninge der opkomften en uitkeringe van de hereditaire filiale portie een millioen Rdls: '96". Aldewiel het bekenden regtens is , quod mtereffe fuccedit in lo97- cum rei, en dat een Eifcher zyne aótie tot interene geboren is, wanneer zynen debiteur het gevorderde of geadjudiceerde of niet wil of niet kan prtefteren; 98. Certe quum quod fatlum eft infeflum fieri nequit & pro eo quod faciendum eft reo, ut quod nolit faciat vis inferri haud facile pofft, nihil aliud rejtat, nifi ut quemadmodum fatti ita etiam non factiatftimatio exigatur vocaturque eommuniter'ió. quod interene. Sim. van Leemv. cens.for. part. 1. kb. 4. cap. iy, num. 1. 99. En dat de voorff: fiimma van een millioen Rdls: is geeifcht niet abfolute maar tot erkenteniffe des Gerichts; 200. Welke gerichtelyke erkenteniffe dan niet eer zou kunnen gefchieden , als nadat alvorens ten definitiven fententie was ergaan, by welke fententie den Heer Excipient waar gecondemneert in den eifch ter Juftificatie van Arreft door den Heer Ge.excipieerde genomen; Dat den Heer Excipient quame te verweigeren die fententie te voldoen, wanneer eerft den Heer Geëxcipieerde bevoegt was begrotinge van defzelfs interefie, als een onzeker geval in dezen zynde, hoe veel zig het zelve wel zou bedragen , te maken, en daar over gerichtelyke adjudicatie te laten ergaan; koi* Sifuper cafu incerto eoque qui nullum certa aftimationis objettum habet , veluti in obligatione ad fatlum , & perfonali preeftatione quaflio fit, in tantum quantum religioni judicis conveniens videbitur, fieri condemnatio poteft, Sim. van Leeuw. diEt. loco num. y. per leg. unie, Cod. de jentent. qua pro eo quod intereft. videatur quoque ibid. Brunman. Voet. ad tit. ff. de P. O. num. 10. EOz> Hiermede dan overgaande tot de Exceptie van inqualificatie daar ' op volgens het fentiment van den Heer Excipient gefundeert: Dat den Heer Geëxcipieerde zig de qualiteit van man en momber zyner Ehevrouw niet zou kunnen attribueren. Voor eerft niet, om dat de trouwe is gecelebreert per procu- ratricem,  Cons. X. ïoy ratricem, daar zulx nogtans by perzonele comparitie van Bruidegom en Bruidt hadde moeten gefchieden. Dan nog om datter gene houwelixe proclamatien zyn ergaan; En laaftlyken om dat die aan den Heer Excipient toegezondene acte van bekentmakinge des houwelyx is getekent geweeft op den 3. Aug: en dat daar in gezegt wort, dat het hcuwelyk op den 17. defzelven maants zoude zyn gefchiet, zo een abfolute ommogelykheit importeert; Zo hebben wy vermeint, dat om gene van die redenen de geobjicieerde exceptie van inqualificatie heeft behoren geadmitteert te worden. Aldewiel het zelfs in deze Landen is gerecipieert, dat per Pro- ioy, curatoren* een houwelyk kan worden gecelebreert, wanneer den zeiven daar toe maar fpeciale laft is hebbende. Hodie nihil vetat, quamvis maritus per nuncium ad hoe fpeciale mandatum habentem in facie Ecclefia aut coram Magijtratu rite uxorem ducere pofft. Cap. uit. de procur at. in 6. & ita utimur funt verba Groenew. de LLt abr. ad leg. y, ff. de ritu nupt. zynde van het zelve gevoelen Sim. van Leeuw. eens. for. pari. I. lib. I. cap. 14.. num 8. & per LL. DD. ibid. En zyn daar van verfcheidene exempelen bytebrengen , dat by abfentie van Bruidegom of Bruidt het houwelyk door een derde in der zeiver name is gecelebreert. Onder anderen worden daar twe ter neder geftelt by Brouwer 104. in trattatu de jure connub. lib. 2- cap. 27. num. li', Nftrd aiate N. Caron, cum in India orientali ejfet, per epifiolam in facie EcciefiA duxit uxorem N. Bodanum (enatoris Brsbantini filiam : Simili modo duxit uxorem fuam Dominus Verhagen ad Turcas turn temporis Legatus efre. Hebbende het weinig confideratie onzes oordeels kunnen me- ioy. riteren, dat door de Bediendens van den Heer Excipient wort voorgegeven, dat het procur atorium munushvirile, en dat daarom deze trouwe per procuratricem niet heeft kunnen voltrokken worden. •Om de leere van Goris ad Cons. Vel cap. 16 §■ y. gh 1. num. 3.106. traderende : plane quafi ad extrajudicialia negclia Procuratrix foemitta admittatur nee confuetudo nee jus commune refragatur. 1 P * * -T Heb-  io5 PartisTertï/e Hebbende de voorgegevene omiffie van houwelyx proclamatien geen IO nulliteit van een gecelebreert houwelyk en vervolgens geene inciualificatie aan zyde van den Heer Geëxcipieerde , cm als man en momber zyner Ehevrouw te ageren, kunnen opereren, o Want of fchoonal Weerth , alwaar het houwlykis gecelebreert, door de wapenen der Geallieerden mcgte wezen t ondergebrsgt, zo volgt niet, dat daarom de wetten van de Provincie van Geldei lant en Egt - ordonne: alhier gearrefteert, in het voltrekken van een houwelvk zouden moeten worden geobferveert; 100. Aidewiel ordinair by capitulatie en overgave der fhden bedongen wort, dat de verwonnene zullen blyven behouden hare resten en gewoontheden, waar na dezelve tot die tyt toe zyn geregeert geworden, inzonderheit dat het point van religie ook als voorheen zal verblyven. « Tin Zo dat in dezen zoude moeten zyn bewezen geworden , dat volgens de ftatuten van 't Overqr: van Gelderlant, waar onder Weerth gehoort, als mede volgens de canonycque regten onder de Katholvken aangenomen , een houwelyk zonder voorgaande proclamatien gecelebreert nul en van onwaarden is, zomdezen niet is gefchiet 4 . ' , VI. In tegendeel is ons uit de atteftat.e van den Heer BuTchop van Ruermonde fub. A. en dan uit de verklaringe van den Heer Bdfchop van Munfter/**. E. gebleken dat het meergemelte matrimomum na de geeftelyke regten conform m facie Ecclefia abfwe ullo vitio per Procuratricem is gecontraheert. Datter ook niet de geringde mctiven of oorzaken voorhanden zvn, waarom die trouw van aanvank met hadde beltaan, ot namaés e,*»*d vinculum gediflblveert zoude kunnen worden. Wordende bv de verklaringe van den Heer Biflchop van Munfler gezegt, dat dezelve is afgegeven naar volkomene ingekomene cognitien. _ ... ^ . 112. Zynde het ook zodanig, dat naar het Concilie vanTrente in *t Ovror- van Gelderlant vigerende, tot bet contract van huwel vk niet anders, belangendede elfëntie en wezen, gereqmreert wort dan'twederzyts confent voor de Paflor en getuigen geopenhaart fefon.zt. cap, i. de reform, matrim. til Zonder dat het nalaten of omiffie der drie geboden behindeit  Cons. X. 107 of belet het houwelyk, maar ook zonder die het houwelyk valide en bundig, gelyk by de Cardinalen geauthorifeert tot de interpretatie van 't zelve Concilie verklaart is. Gallimart. in additamad Concil. Trident. cap, 1. nam. 9. verftc. omiffio. Gutier. tracï. de matrim. cap. num, 2. en andere meer alzo geallegeert in de Holl. Adv. part. 2. confult. 184. En zo wanneer het alzodanig mogte zyn, dat Vf eerth zig na de Egt-Ordonn: van deze Provincie in het celebreren van trouw hadde moeten rigten, als neen 5 Zo zoude al nog de omiffie van proclamatien zodanen nulliteit 114» niet kunnen uitwerken, dat daarom de exceptie van inqualificatie zoude hebben moeten geadmitteert zyn geworden. Aldewiel de Egt Ordonn: van den jare 1660. art, y. wel komt j ij, te ordonneren, dat een ingegane trouwe zal worden gefolemnifèert na drie voorgaande zonnendaagze proclamatien. Dog komt dezelve Egtordonn: daar niet by te voegen , dat houwelyken zonder die voorgaande drie proclamatien gecelebreert, zullen nul en van onwaarden wezen. In tegendeel zyn de meefte Regtsgeleerden van gevoelen ratum 11q eo cnfu efie matrimonium , etiamfi trina proclamationes abfuerint Thom. Sanchez. dematrim. lib. 2. difp. y. Acac. Ant. deRipol. var. refoU cao. 8. num. 86, & 87. Trentacinq. variar. refol. lib. 3. de Matrim. refolut. t. Welken laaften Autheur zegt, quod aBus faBus contra legem, fi non a lege prohibetur, valet, quando prohibitio legis habet caufam tempor alem & non perpetuam, ut eft in matrimonio per LL. & DD. ibid. En dat, wanneer het ftatuit hadde gewilt, dat de houwelyken om zodanen omiffie zouden nul wezen, zo zoude het zelve die poene van nulliteit daar by hebben moeten exprimeren. Traderende Sande decis. Fris. lib. 2. tit. i. def. I. jure igitur ny, noftro ht ritus de fubftantia matrimonii non funt, fed illud absque his confare poteft , nifi legibus municipalibus harum rerum obfervatio injungatur, & infuper irritum pronuncietur matrimonium absque his ritibus contraBum, videatiu' quoque Huber Hedend. Regtsgel. part. 1. lib. 1. cap. 6. num, 24. Hebbende het onzes oordeels niets tot ftanthoudinge van denS. geobjicieerde exceptie van inqualificatie kunnen doen, dat de acte P 2 var»  Partis T i uti i van bekentmakinge is van den 3. Aug: en dat daarby gemelt wort, dat de trouw op den 17. defzelven maants zoude zyn gecelebreert. Aangezien zulx een notoire impofubilrteit importeert, waar uit des Heeren Excipients Bedienden hebben kunnen opmaken, datter nootzakelyken een abuis in deze dagtekeninge moefte zyn gepaffcert, als zulx naderhant by Antwoort op de Exceptien met het document fub. f. is aangetoont. no. Immers is uit het document fub A. ter Juftificatie van arreft overgelegt gebleken, wanneer en in wat voegen de trouw is gecelebreert, waar van alzo vifie en copie by den Heer Fxcipt: voor dato van het overgeven van de Antw: exceptioneel is genoten; Zo confteert klaarlyken , dat den Heer Excipient uit deze mistellingen van den daium al reets van 5t contrair geinformeert zynde geen voordeel heeft kunnen trekken. Behalven dat het ook kennelyk is, dat of fchcon al een misflag in d'een of andere ftellinge, het zy by bekentmakinge van het houwelyk of anderzins ware geinflueert , zulx nrgtans aan de qualiteit van den Heer Arreftant als man en momber zyner Ehevrouw niets ter werelt zoude kunnen derogeren. Quia verkas rerum erroribus non vitiatur leg. 6. §. 1 ff. de offic. Pre/id. &c I20 De koften over deze exceptive Proceduire hebben wygecom' penfeert om de naverwantfchap tuffen den Heer Excipient en den Heer Geëxcipieerde, ne ex illorum condemnatione odia inter adeo fanguine junBos exacerbentur. Fab. in Cod. lib 7. tit. 18. d 63. Carpz: def. for. part. 1. confi. 31. def. 29. num. 1. 2. & 3. Vrom. defor. comp. lib. 4. cap. 2. §. 3. Adde fupradittis Obferv. praB. Clar. & de jure patrio optime meriti D»:Schraflèrt obs. ^7. &ib. diftinguentis ». 3. inter judicium univerfale & particulare. XI. ADVYS  C ONS. Xï. • j.0p, X ï. ADVYS INSTRUCTOIR. Rakende die by vorige Advyfen vervatte materie van het judicium familU ercifcmcU umverfak , wanneer en hoedanig het zelye plaatze heeft of niet. S U M M 1. /"Vkr, 2. Refponfio Confulentis. 3. 4. Tranfa&iones de feudis £sP bonts dnminicis in paélis diviforiis fubfijlunt, etiamji facla Jint absque co», ettftt Dominifeudi. v. ibid. frajudtcium Curite Gelrorum fupremce. ƒ. Concordans Jiatutum Mechlinien- enfe 6. Jus feudale wort door den over¬ ledenen omijld etiam mvefiiturd ad primogenttum getranfmitteert, vid. conjtlium juris n 8. 7. Eenleen eensverdeilt zynde wort pro feudo antiquo & niet meer pro feudo noviter acqutjito gehouden» 9. In feudii cejfat jus reprafentationis. 10. 11. Na verloop van jaar en dag heeft het Erfhuisregt geen plaatze, v. n. 28. 12. if. 19- Zodanig dat na die annele tyt alle petitoire en heredi^ taire reële a£tien moeten geintenteert worden in loco rei Jita door middel van een folemnele in> A R I A. miffie in res Jingulares immobiles,. V. n. 30. 13, Juxta jus civile & Jïatutarium* - add. n. 16. 14. Li eet etiam reus conventus in loco domus mortuaria habitet, ubipra- ■ judicium. 17. Feudum Jine invefiitma poffideri nequit. 18. Zo lang den vafal de beleninge niet verzoekt, wort het leengoet gehouden pro kereditate jacentt^ , die nog niet geadieert zynde als . dan wort geonfidereert. 19. De goedren niet gemeen of deil- baar zynde ceffeerthet judiciumfamtlia ercifcund *« €M 2 n y. in net. ubi raiionem & pratjudicium adducit q. r. _ '6. Zonder dat aan dit feudale regt van fucceffie heeft konnen hmderlyk zyn d'omiffie van de moederlyke invefbture, hoe te min dit leen (door die reets tuffen moeder en kindren eenmaal gedane *7 boedels fcheidinge en adjudicatie van dien niet meer pro feudo emptitio te confidereren,) adprimogenitum mtt zou mogen overgaan , ut pturibus rationïbus , legibus & DD. evincunt Peregr: de por. Fifc. lib. 1. cap. de iis qui jur. Fifcal. hab. n. y2 Bort over de Molt. leenen y, D. tit. 3. cap. Z. max. 1. «. 21. & noviffme percelebr. Schraff. inmanip. ficilim. feud. cap. b.n. \%< « Uxta hanc juris feudalis doBrinam Confuh Barth. Schomaker P strem* p. m. contra nitentibus Fidua & Coheredibus defunüi confangmnei DoBoris B. Schomaker, ipfms fucceffori feudah , Confultore fCto Dn: WolteróTen Brinck PraBicS fud atate apud Daventrienfes confummatifiimo , paBis familU ercifcunde inter ipfos de bonisfeudalibus emptitiis 1722 & 171;. confectis, neglecta eorum inveftitura, congrua tarnen pars juf ave eorum ajiimatio jure pracipui competens adjudicata fH Aldus kortelyk in eventum tot narigt van dezen Leen volger die principale poinden van privative fucceffie tot het gecontroverteerde leen ex jure feudah geadftrueert, en daar en boven cafu ■*uo in dezen mede voor een infallibel leen regel vaftgeftelt heblende, dat, vermits de drie kindren van Tryntjen Jelmks laafteleen-  C O "N S. XI. j j ^ ■pofijflèurfe den moederlyken fterfval niet hebben beleeft, hare kindren de mede Requiranten in dezen derhalven 't zvner tyt by reprjefentatie niet zouden konnen adfpireren tot dit leen m val ook van een andre nature en qualiteit was , dat daar van aan des Gerequireerdes broeders den derden voet zou moeten uitgekeert worden, cum in feudorum fucceffione jus reprefentationis cejjat, pr*l. Dn. Schraff d. cap. 8. ». 4. & 13. Zo zou ik tot refolutie van de geproponeerde vrage nader ac-0 cederende van gevoelen zyn, dat tegens der Requiranten conciuüe, tenderende tot eene gelykmatige verdeilinge van 't gelibelleerde leen, als een deilbaar boedels fubjeét, alhier met de dechnatoire exceptie van incompetentie en renvoi ad judicem competente»* zou konnen in oppohtie getreden worden. Om 't zelve met eenige redenen te bekleden , zal het voornaamlte hooft qu.tritur daar in alleen beftaan , of de Requiranten, veronderftelt zynde dat de Moeder voor jaar en dag overleden , 't gerede reets verdeelt, en alleen maar controversgebleven zynde de feudale fucceflie dezer goedren , haar geprtetendeert fimultane regt tot dezelve alhier voor meerwelgedagte Magi Straat competenter aut incompetent er mede in judicium familie ercifcunde hebben konnen brengen of niet? De juftifïcalie van de negative by mv geamplecleert vermeine ik genoegzaam uit de eigenfchappelyke hoedanigheit eenes erf- huisregt voortevloeien, omtrent het welk by onze municipale Zutphenfche ftatuit tit. 6. §. 1. vergeleken met het Lantr: ut. 3. f 3. en andre provinciale en nabuirige Lantwetten gerecipieert is, dat na verloop van jaar en dag dit erf huisregt verwerkt zynde het als van zelfs voortbrengt een gevolglyke regtsleere, dat alle petitoire en hereditaire reële actiën nergens an - I2 ders konnen geintenteert worden dan in loco rei ft*, en wel door " middel van eene lantregtelyke inleidinge in het ongerede, zocon- 12. form het jus civile in /. un. C. ubi de hered. ag. als ingevolge het jus (latutarium Lantr: d. tit. 3. §. 1. en Stadtr: d. tit. 6. $. 1. in fine. Werwaarts deze Cohereden dan notorie ingevolge die wetten en diergelyk gewysde van welgedagteMagiftraat van Zutphen, voormaals in zake van Fr. Groenevelt tegens Henr. Apeldoorn , fchoon ook binnen Zutphen woonde, ergaan, na laps van dien an- Q. nelea  Partis Xertï^e i* nelen tyt zullen moeten gerenvoieert, en aldaar hare petitie en aöievanmedefucceffie en deilinge tot en van het by denoutften zoon qualificatè gepoffideerde leen, buiten de junsdidiievandukwelgemelte Heeren van Zutphen gelegen, pro rei conditione aut natura vel communi patri» aut feudali jure moeten geformeert worden,' pral. Gor. Adv. tr. J. p. t. cap. 9. n 39. waar ter plaatze «reallegeert wort de refolutie van Haar Ed: Mog: de Heeren j6 Staten dezer provincie van den jare 1539. waar by mede volk ' gens Lantr: d. tit. 6. «.13. wel uitdrukkelyk is verftaan : „Dat :, na jaar en dag ymant regt tot eenige goedren fuftinerende te ' , hebben't zelve met lant-of leenregt na nature der goedren ,, zal vordren. ■ . 17. Te meerder daar den Gerequireerde na voorgaande approbatie des magefcheit zig met het leen debtto modo heeft doen beleenen, en alzo door die ontfangene inveftiture van defzelfs utilt dominium en meerdre verzekeringe van zyn univerfeel fuceffions leenregt en poffeffie juxta Sand. tr. 1. tit. 1. cap. 1. n. yo. cum fep. & Carpz: p. z. cor.ft. 4y. d. 17. n. 6. willen declareren, dat hy dit feudum maternum niet pro hereditate jacente {qua alioqmn per 0miflam inveflituram vafalli tejle eodem Sand. tr. z. ut. 1 c. 2. n. 9. \%.pnefumitur) veel minder pro re communi, maar als een benum par' ticulart , hem alleen vooruit na onze provinciale leenaifponnen competerende, wilde hebben geconfidereert ende gepoffideert. =10 In welke gevallen de regten leeren, dat, alwaar de goedren niet gemeen of deilbaar zyn, ook het judicium familie ercifcunde geen plaats kan hebben, ne prajudicium fiat caufa prmcipah juxta / 18 .ff. de Except. ^dicitur: Quod propterea prater m tali cafu non debe'at permittere petitori, priusquam de preprietate conftet, hujusmodi judicio diviforib experiri. Evener maten 't zelve in materie van deilinge eens goets by de erfg^n- in gemeenfchap bezeten tot interpretatie van ons 2, Lantr: Tit. 2. §• 18. dienende, gerecipieert is dat, v/anneer den onwilligen in de poffeffie des goets zynde fuftineerde dat den Impt: van die te doene deilinge geen regt tot het goet hadde, den Officier op die verzogte Hoves brieven tot geene deiWe mag treden , maar moet die prejudiciële quaeftie tuffen Partyen eerft laten demeleren, utrttm quis fitceheresnee ne fecundum Li. §.1. ff f*m. trcifc. %«*  Cons. XI. Quo cafu alvorens den Impt: die poffeffie of eigendom na ordre lantregtens zou moeten vindiceren; Ten welken einde als dan by den Officier aan het Hof provinciaal by miffive berigt zynde worden Partyen onvermindert die Hoves brieven ten ordin: Lantregt gerenvoieert, om ter zekeren dage, byhetGerigt vaftteftellen , tot afdoeninge van die prejudiciële quasftie te compareren. Gelyk daar op die gedecerneerde afdeilinge meermaals by'tz^. Hof ingetrokken en in ftaat gehouden , als by 's Hoves brieven den 8- Maart 1671. en 30. Juny 1677. aan den Amptman van Ligtenvoorde te zien is; Waar toe my gedrage, als mede tot de procedure daar over voor den Bredevoortfen Gerigte in den jare 1 72y. gevoert tuffen Hr. Mïlh, vanSontsvelt enzyn zufter w cd: Doöoris f.H. de Roller (cui egal^. patrocinatus fknt) en defwegen gegevene fententie van welgemelten Hove, waar by in Febr: 1727. die zake ten Lantr: gewezen is. Waarom dan my niet zou mogen verbeelden , dat deze en andre regtsvaftigheden, totonderfchoringe dezer declinatcire exceptie, aangewezen zynde den judex domitilii als incompetent zig over dien gelibelleerden eifch de judicature zal willen aanmatigen j Immers niet zo lang over den eigendom en gemeenfchap van 2?, dit moederlyke leen, op haren outften zoonjttre pracipuigedevolveert, geen difpuit gemoveert, of'tzelve, daar'tbehoort, afgedaan is, agtervolgens *t geen in l. 4y. fam. ere, hifce verbis geftatueert wort: Si quid contendis ex hereditate mihi tecumeffe commune, quod ego ex aha caufa meum proprium effe dico, id NB. in familia ercifcunde judicium non vemts Sed, uti ibidem fubjungh Glofa, quia id diffiteor, agatur rei vmdicatiene, & quidem juxta pracitatum ftatutum per folennem immiffienem. addatur idemSand. d. tr. 3. cap. 1. §. 2. ». u. Daar tegens geenzins obfterende vorens geciteerde'Lant-en 20". Stadtregten van Zutphen diéterende: ,, Dat alle des erfhuis ge,, rede en ongerede goedren in loco domicilii zullen berigtet, en alzo daarom ook quasftie daar over voorvallende g'inventarifeert worden, zonder prejudicie nogtans desgeenen, die daar ,} toe beregtigt zyn mogte. Als  j I(g Partis Teutije 11 Als zynde dezelve niet anders te verftaan , dan van zodane poffeffie der erfhuisgoedren , welke met inleidinge ten erfhuisregte behoorlyk verzogt en erholden is, voorbehoudens evenswel in zulken val Partyen haar regt in petitorio ter plaatzen , daar die goedren gelegen ofte na derzelver nature aanfprekelyk zyn; Het welk fpeciaal omtrent differenten procederende van leenregten of andre finguliere tituls voortkomende moet plaatze hebben en een yder een onbenomen is en blyft zyn regt voor den competenten Richter te maintineren en bevorderen relat. ad fu- pracitt. loc.c. . . . 28 Aangemerkt nu het erf huisregt fummier en poffcffoir is , r*kende alleen die blote univerfele poffeffie en met het regt of eigendom van een particulier goet, zo volgt daar uit als van zelfs, ,n dat die Requiranten na verloop van jaar en dag en buiten eemy' ge erfhuis inleidinge, of tydige univerfele petitie en adie tot boedelfcheidinge in loco domus mortuaria te inftitueren , met dezen haren incompetenten eifch en conclufie tot verdeilinge van dit particuliere leenparceel, daar buiten onder eenesandrensgerigtsbiedt gelegen, zullen moeten verwezen worden adjudicem rationa ifiius pradii particularis cempetentem. 20 Gelyk op diergelvke fundamenten anno 1641. m zaken der 'Heeren van der Capelkn tegens de mede erfgenamen van wyl: Jonkhr- Slindewater, ten refpeaevande goedren extra locum domus mortuaria gelegen , d'exceptie tnformalitatis geadmitteert is, zodanig dat Haar Hoogwelgeb: die goedren in loco rei fita hebben moeten zoeken , .terwvl d» andre goedren onder de plaatze des fterfhuis bevonden tuffen die erfgenamen gedeilt zyn. Te meerder daar deze differenten geen erfhuisqus:ftien zyn, 3 ' cn daar en boven de mobiliaire en principaalfte goedren reets gedeilt zynde deze Parthien erfgenamen niet meer konnen gezegt worden alhier in . univerfali familia ercifcunda judicio nog te verferen, en confëquentelvk met die gelibelleerde fcheidingeen deilinge alhier ter plaate van 'tflerfhuis petitione hereditatis untrverfali te mogen vervaren s By nadre confequentie, dat zy na die voorff: regten gehouden 32'zyn de zodane daar buiten geblevene boedels effecten particulart aliione communi dividundo te zoeken juxta l, 20, §. fin. jf. fam. ere.  Cons. XII. 117 En wel ter plaatze daar zulk geprsetendeert onverdeilt goet 3 5* zou mogen gefïtueert zyn idque propojita rei vindicatione, videatur prater jura (latutaria fuperius aUegata Schneidew. ad tit, Infi. de alts comm. divtd. «. 9. Aldus geadvifeert binnen Zutphen den Sept: 1732. /. S C H O MAKER' Ter gevolge van het voorfl: Advys en opgevolgde Berigt exceptioneel, door my als daar toe verzogte Advocaat van den Gerequireerde nader ingeftelt, en ex jure & fatlo geadftrueert zynde, is in Sept: 1733. Dv tranfaólie ten overftaan van Heeren CommiiTarien uit deMagiftraat de poffeffie en utilen eigendom van deze quaefteufe leengoedren tegens uitkeringe van een geringe fomma ten refpeéte van der zei ver waardy, aan den Gerequireerde gelaten , en der Requiranten principalen" eifch alzo genoegzam ontzegt. X I I. ADVYS D E C I S O I R. Vervattende een gedeelte der vorige materie , of en wanneer by Arreft kan wor.r den g' eifcht ftaat en inventaris voorts fcheidinge m deilinge eenes boedels ? S U M M A R I A. Declinatoire exceptien moeten j daar over hinc inde by mondege»na 't N. R. dezer Graaffchap I receflèert worden. primo termim geproponeert, en I 2. Een der Partyen van de mairor Q 3 iener.  eener montlyke plaidoy afgeweken zynde kan ovet informaliteit tegens d' andre niet doleren. Dog het gercvi deert N. R. de anno 1738. verbiet art. 9. integendeel alzulkc handelingen of conventien ob rat. h. n. 4. 3. Frufira legis auxilium implorat qui in legem commitM. y. Wanneer en in welke laken de Concordaten tuffen de Hartogdommen Gelder en Kleve plaatze hebben? 6. Juftitia omnibus indifferenter ad- minifiranda, 7. 21. 23. 24. By arrelt wort jurisdiéte gefundeert, om door dat middel te bekomen een ftaat des boedels en fcheidingc van dien. v, n, 14. cum feqq. & rat. n. 16. cum Frtejudicio ^ Refponfojuris n. 26. c55 28. 3. Het Landtr: dezer Graaffchap locum domicilii vel domus mortuarice verondcrlfellende fchynt daar tegens te iïryden , ob rat. juris n. 9. aUegatam , & ad fundandum incompetentiam fori n. 10. ab Excipiente applicatam. II. Rationum redditie m loco gejiionis petendt, fecus fi quis ad eas reddendas fub promijjione indemnita- x 13 Partis Terti^e tis fuerit arreflatus. n. 29. 12. Stlutio objedionum. 13. 2.y, Het erfhuisregt heeft na ver¬ loop van jaar en dag geen plaats. 14. Sententia Magiftratus Zutpb. qua arreftum petentis inventarium & divijionem bonorum approbatum, affertur. 15". 27. Arreftum non folum ex facilitate conveniendi , verum etiam ad fundandam jurisdiólionem judicis alias incompetentis receptum esl. 17. Perfonales fpecies aBionum fub litium introitu citationis, arrefii & pignorationis comprehenduntur. 18. Quod illufiratur ex arrefio in rem immobilem fado. 19» 20. Met inleidinge en niet met arreft moet ad vmdtemdam proprietatem vel poffeffionem na onze Lantregten worden geprocedeert. 22, Judicium familix ercifcunde opinante Vinnió origine & effentia fua efl aélio perfonalis. 30. Arreflatus tenetur in loco interpofiti arrefii litem fufcipere. 31. Expenjte propter afiinitatem compenfantur. 32. Item ex jufiis caufis animum judicis moventibus. In zaken van arreft en ontzate voor dezen wel Ed: Lantgengte der Heerlykheden Genderingen en Etten ongedecidcert hangende tuffen Jakok.Vierboom q. q. Arreftant en Geëxcipierde ter eenre, ende Elsken Ruyltntwed: van wylen Derk.Ruyfinl^met Dr: Gunningh geaflifteert Excipient en Oppofant ter andere zyde: Gezien en geëxamineert de acten van arreft en ontzate, Juftificatie en Antwoort, Nootdruft, nevens beide Schnftuiren geïüütuleert Submiffyf-en Contrafubmiffyf reces, met het bygevoeede fchyn en befcheit, voorts de prothocollaria federt den 10. Juny  Cons. XII. Iro Juny 1697. tot den 16. July dezes jaars incluis, en gelettet waar op in dezen eenigzins te letten ftonde. Het voorn: Gericht na genomen advys van onpartydige Rechtsgeleerden doende recht , flaataf de geiouftineerde fori incompetentie , en dienvolgens het declinatoire middel van renvoy, ordonnerende de Excipiente . alhier litem te contefteren, ende ten principalen te antwoorden , met compeniatie van koften om redenen. Aldus by ons ondergeiï geadvifeert binnen Zutphen den 24. Septemb; 1701. HE R M: van HV MMEL. B. P LEG HER. Redenen van 't gewyfde zyn onder anderen kortelyk deze. YT77 hebben de gefuftineerde fori incompetentie , ende dienvolVV gens het declinatoire middel van renvoy van deze tot de Bredevoortfe gerichtsbank niet zo zeer afeeflaeen; Om Hat Geïvrx. pierde uit het 12. art. van 't Nieuwe Reglement gefuftineert heeft, dat dufdane declinatoire exceptie hadt moeten geproponeert worden tn primo termino by een mondelyk reces , en dat daar tegens hinc inde by monde hadt moeten gereceffèert, ende het proces ter afzendinge worden geinftrueert. Want tali cafu. hadt den Geëxcipierde op den 2y. Oóïob: 1697.. des Excipients antwoort by forme van recelfen, aóïe van compatuit, ook ten fine van prothocollatie geprofereert, incontinent» t>iva voce ten fignate moeten en laten dief eren, ofte immers doen opleezen tot zyn goede naricht, wanneer hy datelyk naar bevindinge van eenige recufatoire, declinatoire ofte ook dilatoire exceptien zig daar tegens by een mondeling contrareces hadt moeten quaKficereri ende gedragen na den teneur van den voorff: 12. articuL Maar den Geëxcipierde daar van zynde afgeweeken, immers iuiA iicuuciiuc vuui uy geuapt op aen voorn: gerichtsdag , zo oordelen wy, dat hier t5onrecht gecarpeert wort ih ende'ormtrent deContraparthye, t'geene deParthye of deze Geëxcipierde-  jZO Partis Tertije de zelfs niet heeft geprasfteert tot accomplilfement van de wetï 3* Frufira enim quis legis auxilium invocat , qui committit inlepem, Barbos: in loc. commum. utr. jur. fub Ut. F. reg. yö. Et frufira quis in adverfario reprehcndit id, quod ipfe non prafiitit. 1. 77. §. 27. ff. de legat. 2. 4- Anderzins, als zulx aan een Geëxcipierde ware gepermitteert, zoude dezelve de wet genoegzaam illuderen, en door Schriftuiren de zake in exceptivis mede brengen op de lange baan , daalden Legiflator ter contrarie hadt bemint de kqrtheit en het middel van fpoedige expeditie op eenen gerichtsdag. Wy vermeugen dan ex prAditlis niet in tranfuu te diffimuleren, dat het geween; zoude zyn de plicht van beide de Collitiganten, haar in deze ftiptelyk te gedragen naden geprasallegeerden 12. art, ende dat zulx zoude geftrekt hebben tot acceleratie van deze zake ende menage van veele koften, die nu deze exceptionele proceduire op zodanen fchriftelyken wyze in plaatze van mondelyke plaidoye na haar fleept. Maar daarom hebben wy de gefouftineerde incompetentie van deze rechtsbank evenwel in deze gevallen niet afgeflagen .: 5. Neenmaar om deze redenen : om dat beide die principale hooftpoinóten, zo wegens geallegeerde Concordaten tuffen de Hartogdommen van Gelre en Kleve, ende daar mede het geobmoveerde prstens erf huis - ofte verfterf recht alhier het forum niet inverteren; En wel voor eerft niet de Concordaten-, want die ingezien zynde importeren principalyk , dat zig de ingezetenen van beide Hartogdommen op derzelver territoiren vice verfa in lyf en goederen niet zouden arrefteren , ten ware een Gelderfe in 't Vorftendom Kleve of in't Markfe, ofte zy inGelderlant hadden gecontracleert, en alzo daar ter plaatze wierdeaangetroffen, en wat vervolgens daar by in materia legis diffamari is worden geftatueert. Al 't welk in dezen niet quadreert, om dat een Kleeffe ingezeten binnen deze provintie zig mag bedienen van zodanen ingank van rechte, als by 't Lantrecht van de Graaffchap Zutphen en «le andere Quartieren aan alle in-ende uit-heimfen zonder onderfcheit is gepermitteert en gepriefcrjbeert. Vol-  Cons. XII. tJH Volgende deze Lantfchap daar in den regul van alle recht- f5. niatigheit j juftitiam omnibus indifferenter effe adminifirandam juxta Cap: ex tenore. de f»r. compet. Alleenlyk dat het voornaamfte poinct alnu volgens rechte ten dezen proceüe alnog te decideren ftaat : Of alhier voor deze 7. rechtsbank by arreft op de goederen van Excipiente jurisdictie heeft mogen gefundeert worden, om door zodanen middel van haar alhier te confequeren inventaris, ende te geraken tot fcheidinge en deilinge &c. Wy bevinden, dat de Excipiente tot beweringe van de negative komt aantedringen, dat zulx quafi regelrecht aan zoude lopen tegens het Landtr: van deze Graaffchap Zutphen tit. 3. art. ibid, 8. Mitsdien aldaar geftatueert is Dat alle verftorvene reedeen % ,, onreede goederen, waar die gelegen zvn binnen of buiten ,, des Furftendoms Gelre en Graaffchaps Zutphen fteden , tot ,, wat rechte die ook ftaan, daar in die luiden verftorven , zo als zy die hadden op den dag doe zy levendig en doot waren m loco domicilii berichtet zullen worden na behoren. Infererende Excipiente hier uit, dat 'tlocus domicilii van haren gewezenen eheman wylen Der^ Ruyfml^ niet alleen is geweeft in het Karfpel Dinxperlo , maar aldaar ook den fterfdag of val, invoegen dat het erfhuis daar zoude gevallen , ende aldaar ook zoude moeten berichtet worden, allegerende voor een concordantie het Stadtrecht van Zutphen tit. 6. art. 2. het Lantr: van Nymegen tit. 24. art. 8. ende Bernardum Zutphenium in fua praSl. fub verb: arreft: quaft. 7. traderende: dat men in zaken van het eifchen van erfniffe en procederen tot fchiftinge , fcheidinge ende deilinge der boedels niet vermeugen zoude te procederen by arreft. Alwaar hy pro ratione fubjicieert,' dat het eifchen van erfniffe na' o. het gevoelen van zommige een mixte , ofte zo andere meinen, een reële actie zoude zyn, ende dat arreften alleen maar zouden plaatze hebben in perzonele ende niet in reële adien alleg. Pech Marant. & alios DD. Ende op deze fundamenten en rechten dringt de Excipiente 10: al verder aan, dat zy van de boedels goederen ende de geheele hereditaire maffe al nog houderfe ende poffeffeurfe is, dienvolgens dat zoude moeten geprocedeert worden adverfus pojfidentem R aliione  z PautisTertije actione in rem in loeis, in quibus res , prof ter quas comenditur , fit* ^Te meer, om dat Excipiente almede fuftineert, dat rekenin"'een zouden'moeten geëift worden in loco gefiionis per /. i. $. %• Cod- ubi de ratiocin: & DD. alleg. in Recejfufubmiffivo. Maar in reguard van het geobmoveerde erf huisrecht , en JZ' olaatze van 'tfterfval, voorts berichtinge van de boedels goederen in loco domicilii vel domo mortuaria, dient in dezen geconfidereert , dat het in pracitat, receffu fubmijfivo verfic. ende daarom dele èc by de Excipiente zelfs buiten contradidie is , dat alhier ^ over geên binnen jaars verfterften erfhuis rechte wort geprocedeert, inverb. offchoon het fummaire erf huis rechter decurfum anni & diei voorbygeftreken is. J Dienvolgens dat alhier cefferen moe* zodanen verdrag , als in den iare 1469. over het erf huisrecht is gearrefteert , ende by het municipale ftatuit van Zutphen geciteertw. 6- §. 16 . en het geen gedecideert is in refermationeZutphamca tit.ï. ». item in TranRfuUnica part. tit. 4. $.4. «ncrjunn Want niets is bekender by de Advocaten van de Graaffchap Zutphen conform de dagelixe praöicque, gefundeert op, de notoire Lant-en Stadtrechten, als dat, wanneer geen vordennge vaï het erf huisrecht binnen jaar en dag na het overlyden van den afgeftorvenen komt te gefchieden , afde.hnge van de veiftorvene roerende en onroerende goederen plaatze heeft ,L a de Heeren van de Magiftraat van deze Stadt Zutphen heb4'ben reetropdenz3. Odtobr: 1669- in zaken van Arreft van Aoncta Enferinks tegens Wolier van Beeft nomine defunSa-Hxms A1eTd?EnR< , totMaftricht overleden, den zeivengecondemneert aan de Arreftante alhier tot Zutphen te ederen ende overgegeven behoorlyken ftaat en inventaris van alle erf fans goederen die van Aleida Enferinks waren overgebleven , vooits om Shem tot fchiftinge; fcheidinge, en deitoge*«f°>J™; volgens dat gedaan was een goet arreft , ende daa, tegens een kwade oppofitie, zynde deze Sententie ter dezer zakmedeperemptoir tegens die gefuftmeerde wcomfetcntta fort , en net de clinatoire middel van renvoy; . I5. Dienende niet alleen een arreft ad cemmodttatem w*»'^  Cons. XII. I2j v.Th« r1" T,k dat T beLze"inSe tendeert tot vermeerderinge van des Rechters rechtgebiedt, zulks dat een bezettinge overReZ °"d"h°rigfn hechter maakt , volgens den algemeenen Kegul Arreft fundeert jurtsdMie. Leeuw, in not. ad Pech de mr fijt- cap. 2. num. 6. Vid. Sand. deeis. Frific. lib. ,. ty.'defin. 2* Immers m perfinalibus, als in dezen, alwaar den eifch van ei- iff traditie van inventaris in een geven ende doen beftaat , quo cafu prodiUfunt acliones in perfonam , per quas intendit, adverfarium & dare aut facere oportere. §. arqtie 2. Infiit. de atlion. dat genoegzaam be- r^ kent is, dat men perfonales fpecies actionum onder d' ingangen van 7'' "hendeT Badinge ' BeZEat en FeindinSe ga" compre- Quodque atlioni perfinali conveniunt , ac proinde ad hujus normam t 8 determmand* videanturj Ita tarnen, ut & realem fubinde admixtam habeant, ficut de arreftaüone in rem immobilem faclA cuivis fere conftat. Gons. ad LL. Velav. cap. 7 ,ngloj]. num. 8. Ac Linde fit ZünZfZ ' r frrf°natem iH Vem fCri?tam & regulandam jecundum naturam perfonalium. 4 Vvienvolgens ook in deze te rechte by Arrefi in plaats van by rn een particuliere Meidinge of vindicatie is geproccdeert /omdat '9* den G' exc,pieerde alhier met procedeert ptiterid vel pofietfoné %. dicto vindicerende fropriemem vel peffeffienem, neen maar alleen ad fundaHdumjunsdicltonem, ten fine van te confequeren condemnatie ende executie tot extraditie van inventaris, zonder dat den G excpieerde fuftmeert res arrefiatas ad fe ptrtinere Vid. Ferran VmToIa a refS/d Verb' jHrS num 4o. cum feqq. Adde Oldendorp. alt. f.r tUp, 2. art. 2. Argent?. ad Colfllt. v lJ 9' gromde tenet Goris ad LL. Felav. cap. 8. ad Rubrtc : Hanctnduaionem folum in rei immobilis vindieanda vel pro- „ prietate velpoffeffiwe obtmeres citerende diil. $. 2. Infiit. ad aiion 2°" Hoedanen vindicatie hier niet exterende, maar ter contrarie eifcn tot inventarisatie van goederen, zo hebben w^hie/nuop- fctgneleofnnPArEj>dl?atrVan, dC M^iftraat ™ Zutphen tTf2 LZa ignita iLnlenn,ks C0Mra Wolter van Beeft van den ?è zalThh. / 7' ?k te "Sr* geordon"eert, dat de Excipienwoorden T * co^efteren ende te» principalen te antT,ooiden; ten einde zy alhier met den G'excipieerde als Impt; R 2 ver_  124 Partis Tertio verder difputere, of dezelve tot den eifch van inventaris ende tot boedels-fcheidinge zy berechtigt of niet. Wy zouden ook vermeinen dat de woorden van G' excipieerdens conclufie niet alleen tot het inventariferen, neen maar ook om te treden tot fcheidinge en deilinge geen veranderinge te dezer zake induceren. 22, Want behalven dat het eene Acadernifche queftie of fpeculatie is : An judicium familie ercifcunde , vel ipfa petitio hereditatis fit aBio mixta, zo tradeert dog Vinnius in maior. commentar. ad § 20& pracipue ad §, 2. num~ 10. Infiit. de attion: effe reverd omnino aBiones in perfonam , quippe qua tales funt origine & effent ia, fud , & propterea reprehenjione futfe dignum Tri boni anum, qui fummam omnium aBionum divifionem fe proponere profeffus , eam uno membro mutilatam proponeret. 22, Daar benevens zal het ten deze proceffe dog immers peremptoir zyn, het geen Groenew. tradeert ad leg. unie. Cod: ubi dehered. agatur: Moribus fcilicet neftris oiiofam atque fupervacuam ejfe qutftionem, ubi terminanda fit htereditatis controvsrfia, ubi domicilium habet , qui convenitur, aut ubi res hareditaria fite funt. Nam pergit Author, fblent apud nos res includi arrefto , cujus vigore /udicis rei fita fundata eft jurisdiBio, adeoque ad eum vocari poteft reus abfens 3 lieg. Chrtftin, vol. Z. decis. 16y. num. 20. Pecb^ me jur, fift. cap. 2. num. y. junB. cap. 4. num. 6. Vid: qu V Z gen-  j^g Partis Tertio eindelyk in de elfde rang Derk, Meerdink^s Om dus hare refptve: capitalen met den interene en koften uit die executions penningen in zo verre dezelve ftrekken kunnen, na ordre en range van'haar lieder gedane afieclatien te erlangen. Aldus by Ons ondergefchrcven geadvifeert en gearrcftcert binnen Borculo op den n. Nov. 1738. G. VAT EB END ER. W. H. LAMBERGH. Redenen van Decifie. j, T^vat wy aan de fchultvorderinge van Frederik. ter Weme, fpruixJ tende van gelevert bier op de begraffenife van wylen ter Huirne, de eerfte range geattribueert hebben , zulx heeft deze pregnante redenen. Om dat by een authentycq contract gebleken is, dat aan den geëxecuteerden debiteur en wylen zyn huisvrouw N. ter Huirne door wylen haar moeder gemelte N. ter Huirne zyn overgegeven zodane goederen, als door den debiteur gepofïirieert , en alnu ter inftantie zyner crediteuren by executie veikogt zyn , onder die uitdrukkelyke conditie, dat deze laafte tegens deze overgifte van hem Hend. ter Huirne voor haar leven lang geahmenteert, en na haar doodt ordentelyk begraven zoude worden. Ten gevolge, dat de doenmaals overgegevene , en alnu geëxecuteerde goederen ab initio contraüus zyn belaft geweeft met de begraffenis koften, die na dode van des geëxecuteerdensfchoonmoeder veroorzaakt zyn ; 2. Als zynde het notoiren regtens, dat een ieder een , tanquam ' lib er moderator & arbiter rei fua, by een contract van overgifte van goederen als anders allerlei wetten en geoorloofde conditiën vermag te apponeren, hoedane conditiën dan van een ceffionaris punctuelik moeten nageleeft en op zyn tyt vervult worden, in val hy zodanige vorige overgifte van valeur wil gehouden hebben. 2. Conditiones enim in contr aclibus cenfentur, uti pars rei in contratlum dedutlce, immo verius totam remrefptciunt. Duran. de condit. impolft p. 2, cao. 2. num. 68. e ' Dus  Cons. XVIII. H9 Dus dat uit de penningen van dezen geëxecuteerden boedel 4. vooraf moet betaalt worden het gelibelleerde dood-of groevenbier. Te meer, daar de regten generalyk aan alle doodfckulden een zonderling voor regt hebben medegedeelt, en wel boven alle andere fchulden , ingevolge de klare lere van de Regtsgeleerde Marcian. in l. 45. ff. de relig. & fumpt.fun. Als ook van de Heer Voet ad diil. tit. num. 9. waar mede onze Provinciale wetten ganfch overeenftemmen, als te zien by de Ordonnantie van 3t beneficie van Inventaris in 't Quartier van Veluwen, door de Edele Mogende Heeren Staten dezer Provincie den 25. May i686\ afgegeven, art. 24. Lantregt van Nymegen Ut. 27. art. jo. alwaar Hooggemelte Staten deze notabile voorrange geven aan alle de nodige en gewoonelyke docdfchulden of koften der begraffenifte, welke liaan ter arbitrage der Rigters, ingevolge de Jeere van Ulpian. in l. 12. §. y. /. 14. §, 16. ff. eod: tit. traderende: fudicem funeris fumptus debere atbitrari fecundum facultates defuntli , dignitatemque ejus, porro ex tempore, caufa (jr bona fide &c. Dus dat de juridifche Faculteit van Duisberg zeer wel gead-^ vifeert heeft, dat zelfs de coniumptie van wyn op de begraffeniffe van iemant van qualiteit (Ichoon de wyn niet ad fumptus »o. Waarom dan ook van deze eerfte range gauderen 't falaris en beloninge van diegene, die alvorens een Inventaris der geëxecuteerde boedels hebben doen inftellen, of iets tot nutte van de gehele majfa des boedels hebben verrigt ofte doen verrigten. vid. Hub. ad tit. ff, qui pot. in pign. num.1). & Placiium Ordinum prteditlum art. 2y. Gelyk ook 't verdiende falaris van Advocaten en andere bediendens wegens vacatiën en moeiten voor zodane boedel in't gemeen, maar niet voor derzelver crediteuren in't byzonder aangewent, even een zelfde range mede erlangen als de gerigtskoften van executie &c. Vidend. Huber. d. I. num. 4. & 5. 6. adde Carpz: in decis. illuftr. yy. Ai. Men heeft na deze en diergelyke boedelflaften de volgende rang moeten geven aan het dienftloon van Aaltien Renckinltj Woedanen privilegie men aan gelibelleerde vorderinge heeft moeten attribueren ingevolge een generale couftume 't loon van dienftboden voor alle andere fchulden prefererende, vid. Pagenft. d. I. Schrab ad Confuet. Velav. fub Ordin. famul. art. 10. num. 4. Welke couftume, fchoon a jure communi devierende, egter op zeer pregnante redenen geftavet is: Als zynde het een hemelkrytende zaak , dat het verdiende loon zoude ontbeeren knechten en meiden, welkers dienft verstrekt heeft tot nootzakelyk nut en confervatie der goederen van  Cons. XVIII. c™ infoIVenten HeCr- C" duS * -'Wrvan deÊelft ére'. Op welk fundament dan ook dreunt 't rem va* dienftboden wegens haar agterftendifloon ?n d' X ^ de ^ in zy dienen, /w/*, correlerend? Z pit 7x7^' m* d.tconultiffirnus Schraff. ad cons. VeUv. dTn/J\ ^ Welk regt van retentie van die kragt en extenfièt v 7 ve tegens ieder een by eevole tee-ern W™1 excenüeJ 1S> dat 't zeldoorbzodane dienftodeifkan leSent woX8^?6/rediteUren laafte door de crediteuren, deS£itnCÏf f ^ ^ biteu™ ^ wiliende execute^e * «Jen genten de- geplaatft zyn na de W^^^ck^^^S: 7* tegens een generale ^quitabele gewoonte wSe «^n?V -7C dat zomtyts arme kneglen en dtefiftmaagde'n dot zfdTne noftn ' litic van hare aeterwezens als vrn^Kte>„ ? l zoaar>e ponpozouden gefrufttlert^ « ;:>. :1;:.trIa3nderen te veraem-b? •< s'sK^g Alwaar Hooggemclte Heren na de onkoften van beeraffi-nifS. van de adminiftratie &c. der infolvcnte aoeder-n ' de koften m de laafte ziekte gedaan? Lfel t pL'tzet dT*2 tZZu\ m T?etWeUafie^™> biiLnwelk bcpeifvl 2. jaien (fchoon 't al vry wat bedcnkelyk zoude vallen of zodt ne bepahnge m deze Graaffchap nlants hadd?. »r a. n'°* zoda" tPr k° n"en dlfP°fltie van het Nymeegfche Lantregt wy in dezen *c tct beyeftmge van gemelde privilegie met het ufterftciegt voor * eta  Pauis Tertu een wet hebben vermogen te allegeren, om dat dezelve door de Sten van deze Provincie , en dus mede door onzen bouyeram y^cüetis ^ade re vidend. Confulüf. Schraf ad Cons. Velav. t/c Alsook" oTdat dezelve op eene notoire generale couftume lS' fteunt wélke couftume haar onfpronk fchynt genomen te hebben uit SaxiüThe regten, die zodanen zorge voor de dienftboden gedragen hebben , dat elders aan een erfgenaam geinjungeert hebben om haar lleder verdient loon 't allereerft uit de erftemfle te beulen, de htreditate prirrmm detur famiti* pretium defervitum, inouit Specu/um faxon lib. ï. art. 22. pag. 17. 4 Nawelkegepnvilegieerdevorderingen wy verders hebben moe7 ten Plaltzen dehands impo/itien en fchatttngen ingevolge gemene en piovinc aTe wetten, als de agterftendige verpondmge op die gediitraheerde onserede eHeden ftaande, tanquam onusrei inharens, v^o s d ergefykenreëlenlaft van margen,aal aan Fredrik BouwZefl r tèn agteren zynde, als mede de perzonele laften door GeexrcXeerde verfchult/ zo gemelde Bouwmeefter te vorderen heelt, te zamen met margenul ter fomma van . . gis. voom van"tappen en branden, zo aan fakob Fellere ot defzelfs ceffionaris ter fomma van . . . gis: als mede aan».* Kevers tut die zelfde oorzaak ad 42. gis. voldaan moet worden. Woedanen fingulieren voorregt dan aan^Lands - Impofitien (als wa^ir in de zenuwen van eenRepnbliquebcftaan) competeren zelfs mrt noftpofitie van een ouder hypotheecq. «8 DuTdtt een Fifeus voor andere geveftigde crediteuren pr*. * ferabelis niet alleen in de goederen van de originele debiteurs dïr fittingen, maar ook ton derzelverPagters, fchoorleenqonSteÏÏ nlbb'en zoeken te obtrudcren refpective Profeflor Mn- Ïtwt6rtïmï*i -tHof van itreeht, Rubr. van Fxeeutie pcSen van een§enfel ftilzwygend hypotheecq met alleen, m aï wel in 't fpeciaal van een annexe privilegie gauderen , 7** .«fiimentur per L. 32. ff de rei. auB. jud. poffd.) V™  Cons. XVIII. i55 Dus dat dit voorregt aan de gemene zake competerende uit 19. hoofde van Lantscontributien ten eenenmaal moet onderfcheiden worden van 't regt, aan een Ftjèns competerende , ter oorzake van contracten rakende de particuliere domeinen van den Souverain. Ten refpecte van welke laafte denzelven maar een blood ftilzwygend hypotheecq zonder eenig privilegie heeft, waar van ook meldet /. 8. \f. qui potior in pign. van Matthaus tot ftavinge zyner gevoelens qualik geallegeert, gelyk zulx nader elucefceert ex l. 1. Cod. quib. ex caus. pign. vel hyp. tac. contr ah. junbla l. 1. Cod. fi propter publ. penfit. Alwaar Imperator Antonius met klare woorden refcribecrt, dat alle de goederen van gebrekhaftigen in 't voldoen van tributen daar voor verbonden zyn , en wel NB. priore loco ofte by voorrang. Dus dat 'er een notabile diltiriclie refideert tuffen Landsmiddelen en Landsdomeinen , als hebbende de laaftgenoemde maar 't blote regt van een legaal verbandt, en d'eerftgemelde behalven 't zelve mede 't beneficie van voorrang , uti ex diBis patet. 'T welke mede zeer wel geappliceert kan worden tot elucida- 20. tie van ons nieuwe Reglement art. 9. Rubr. over de Ordre van het heuden van een goedt Protocol. Alwaar 't ftilzwygend hypotheecq aan den Heer van den lande in de goederen van de Rentmeefters van hare domeinen gepoftponeert wordende na uitdrukkelyke opdragten en vefteniffen behoorlyk geregiftreert, egter den Ontfanger generaal ten opzigte der generale middelen geprcefereert wordt indegoederen van hare pachters &c. Heeft nu den Fifius dit regt, zo volgt immers uit de natuur2r. der zake, dat die gene, die in de plaats van denzelven fuccederen, namentlyk de pagters der lantfchattingen , als door publycque pagt het voorregt van de Republycq verkregen hebbende, zo wel als den Fifius het zelve pleno jure tegens infolvente debiteuren kunnen en mogen exerceren v. Matth. d. tit. & lib. cap. 6. num. 2. 22. En wel op alle derzelver effecten gerede of ongerede perd. I. r* frufira dijjentiente Gotofredo ibid. contra exprefa conftitutionis verba. W En  Partis Tertio En wel zonder onderfcheid, of zodane impofitien zyn ordinair of extrraordinair, reël dan perzoneel. 'T welk mede volgens 't gemene regt plaats gehad te hebben, iswaarfchynlik ex verbis finalibus d. I. I, fi propter pubU penCit: {li»t Tuiden & alii ibi dijjentiant) ubi Imperator generaliter dicit , pottor eïi caufa tributorum (quod verbum indigitur onera tmpofita & rebus & 22 f'Zynde ftmften die privilegiën der perzonele laffen by ons inconteftabel. v. Cenfilia confultiff. Schomak.p.*. cons. rj. num. r9 en znlx in conformiteit van de Saxiffche regten vid. Carpz. * definit. forens, ft. I. cenfi. 28. definition pracipue 49- Wy hebben dus ten opzigte van Fr. terWcme, Jaltjen Renkink, Fred Boumeefiers, en Hend. Wevers fpecialiter & nommatim moeten dtóderen" om dat zy haar regt van preferentie by twe d.ftmöe oroteftatien, tydes van de twe diftraéhen van de gerede en on?er de goederen van den Geëxecuteerden ter Huirne voor den Lamgefigte gedaan, levendig gehouden en gefalveert hebben wfarom wy dan die twe eerft gementioneerde perzonen de eerfte en twede rang geattribueert hebben en aan die twe laafteemelde , als komende ex pubdca caufa de derde rang opeen«ga- 22 len voetl fi enim ejusdem tituli fint , concurrunt , licet diverfitates temporis in his fuerint. faulus in d. I. 22. m fin. 24. Waar na wy dan hebben moeten plaatzen alzodane crediteuren welke dóór gedane peindingen het regt van verbandt en realifade op de Executeerde goederen bekomen hebben ; van w^oedanen ePffeagdit ftatutair middel , even eens als een arreft gaDmdat peindinge en arreft entamerende 't regt van preferent hebben, ahofaan haar die gepeindete of gearrefteerde goederen van'den beginne eigentlik en namenthk verbonden waren v Landr: van Rurem: p. 4 tit. 7. $. 1. art 6. & p. y. Zt TT l^ ar, 3. gevoegtbyonzeN.Reglt. Rubr. over'thou- 2y. * ^Z^Tlt van Peekius de Ju, 0. cap 40. «urn.* 5 en van zynen Commentator Sim. van Leeuwen mede brengende dat arreften geen prerogatyf geven , renvoyeren moet:tot dtptit^^^yJ^^n, welke zy «^"^  Cons. XVIII. 1$$ giteren, gelyk wy mede de fentimenten van eenige Gelderfe* Regtsgeleerden, dezelve concepten omtrent de kragt van een peindinge hebbende, niet anders als voor wanfchiklik moeten confidereren. Zynde daaromtrent ons zeer wonderbaar voorgekomen een 26. Decreet in cas van preferentie en concurrentie voor dezeniWel * Ed: Lantger: van Borculo den 7. May 1676. afgegeven confilio DD. Manen & Feith. By't welke gemelt word, dat een fimple peindinge geen reël regt en affectatie geeft, maar alleen een ingank regtens is, waar door men tot de executie van goederen komen kan. _ Woedane pretenfe traditie tegens de gronden onzer Provin-27." ciale wetten en gewoontens ftrydig, geenzins kan geftavet worden door een redeloze comparatie van onze peindinge met het pignus pratorium [ure Romano bekent, ('t welk aan de crediteuren geen preferentie gaf.) Om redenen dat onze peindingen haaren oirfpronk verfchult zyn, niet aan het Romeinfche regt, maar eenig en alleenig aan onze Gelderfe couftumen; Dus dat de applicatie van't een en'tander ten eenenmalen onnut is; Te meer, daar dezelve in materia & forma doorgaans verfchillen (gelyk men in ftaat was om uit vergelykinge van dit een en ander breder te betogen , fi hic opera pretium efiet , uti nequaquam.) Ten klaren vertoge, dat die verzonnene diftinctie tunen28 een exccutive en ordinaire peindinge , als of de eerfte tanquam pignus judiciale de gepeindede goederen vinculo reali zoude affecteren, en de twede quafi pignus pratorium geenzins, byonsganfch met te ftade komt, ja zelfs tegens onze particuliere wetten aanloopt , uti expreffe nos docuit fiatutum Ruremondan : dd. H. adde Lantr: van Nymegen tit. 3. art. 2. tit. 4. art: 1. tkc. Uit dit regt van flatutair hypotheecq aan de peindende com- 2Q peterende, vloeit dan ex natura individuitatis pignoris 't regt van preferentie van ieder crediteur , ingevolge de ordre en "range der gepleegde peindingen. . vigerende alhier dien bekenden regel: Prior tempore potior in jure , ofte (gelyk den Keizer Antonin. in l. 2. G. qui pot. in pign) pr&vdet jure qui prxvenit tempore. W z Wel-  ,^5 Paetis Tutde 20 Welken generalen regel van die kragt en extenfie is, dat de ' reeten, als voor de wakende gefchreven, daar door geprsefereert hebben zelfs die gene , die een minutvoor anderen in *t entameren van peindingen en arreften gevigileert hebben, vide inftar omnium ampliff. Senatorem van der Muelen d. I. §. 37. 21. Schoon by het Stadtregt van Deventer tit. zi. art. iz. wel ' gedifponeert is, dat tuften arreften op eenen dag voorgevallen geen voorrang plaats zal hebben. En zodanen gevoelen mede geproponeert wordt by Mauhuus in dijfert. de judic. 14. §. 2y. producerende tot adftructie van dien /. 16. §. fi duo *8. ff. de pign. & hj/p. & l. 6. de excus. tut. Edog extra fcopum, als uit infpectie van die wetten zal blyken. 22 Dus dat ingevolge de intentie der wetten niet alleen de kleine ' interval van een uir aan een wakende crediteur de prceferentiez» coneurfu verfchaft, uti retle tradunt Cofial. ad. d. I. 16. Peregrin. de jure Fifc. lib. 6. tit. 6. §. 35"- in conformiteit van 't Landtr: van Rurem. d. p. 4. tit. 7- §• »«»*• 3- en onze N- Reglt: d. Rubr. art. 11 • maar ook het allerminfte moment, v. prater Senator rem van der Muelen Carpz. d. p. I. confi.z%. difin. 111. 144. & '4jT- ubi judic at a. Waar uit dan elucefleert de kragt der peindingen en arreften, de gebruikeren van dien bevoorregtende boven andere crediteuren, met geen notabel privilegie voorzien, van die ftonde aan, dat dezelve geëntameert zyn, en wel zonder onderfcheid , of daar mede gevordert worden pura aut in diem debita. d. Carpz. d. I. defin. 1ZO. & 147. 34. Strekkende zig derzelver effecten mede uit tot intereffen der ' hooftfommen, cum potior infiorte, quoque potior fit in ufuris v. Maïvium ad jus Lubec. lib. 3. tit. 1. art. iz. num. 75. Matthjeum de auttion. lib. 1. cap. zi. §. z. num. 8. Dus dat zodane renten, als acceffioria en gedeeltens van 't Capitaal van de eerfte peindende, mede by voorrang kunnen gevordert worden, fchoon zelfs daar voor niet fpecialikgepeindet was, als zynde het genoeg zulx ten refpecle van de hooftfomme gefchiet te zyn , argto. I. 1 8. ff. qui pot. in pign. adde Bufium & Coftal. adl. 13."$. 3. ff- depig. alt. Zonder dat het tegenftrvdige gevoelen van Gotofredus ad d. I. 18.  Cons. XVIII. I57 ;. 18. Ut. B. en van de Heer Voet ad tit. ff. qui pot. in pign. n. 27 in verbis: Si modo ufuras aannemelik is : als fteunende den eerftencp eene tegenregtelyke argumentatief poenisad ufuras {qua omninodiverfa) en den t-weden op een allegatie van wetten , welke niet tegenftrydigs infereren, als in fpecie te zien ex d. I. 13, $. 2. Verterende in cafu, wanneer een hypotheecq fpecialiter& limitatim alleen wegens de hooftfomme geconftitueert is. ^ Dus dat buiten zodane en diergehke byzonder cas, ingevolge t algemene regtelyke axioma: Quod aceefonum naiuram fui principalis fequatur: generaliter moet plaats gegeven worden leg. jog. ff. de R. f. ubi quoties lucri ratio vertitur, is praferendus esl cujus m lucrum caufa tempore pmcedif. alwaar Gotofred. zelfs deze wet tot de mtereflèn extendeert in Not. ht. N. Woedane intereflen dan zelfs tot- haren vollen agterftant (fchoon 't wederregtelyk concept van zommige Regtsgeleerden 2 e zulx tot een driejarig agterwezen invita juris ratione heeft zoeken te bepalen) van de generale preferentie gauderen ingevolge de generale difpofitie van 't gemene regt , 't welk vooraanaetogene placcaat d. I. in punElo concurfus gebiet nateleven en 't agtervolgenj Confonant met ons N. Regl: art. yo. in verbis Capitaaï renten , en koften &c. ' Summa autem applicare debemus ufuras & qua impenCa funt vla §. uit. ff. de pa6l. I. 8. §. uit. de pign. aü. ' ' '9* Gelyk de intereften, alzo worden ook in cencurfu geprecipieert de koften door een bevoorregtigt crediteur voor zyn particulier aangewent. Matth: d. l. 1. cap. 21. num. 17. Wy hebben dan in hoe puntlo concurfus difficillimo over de preferentie der Capitalen, interenen enikoften aan de bovengen: ere- 2tf diteuren van Hend: ter Huirne competerende , na rype deliberatie moeten fententieren, zhby'tdiElum Cententi* ervintiik , daar wy by nauwkeurige examinatie bevonden hebben de ftukken en atla genoegzaam in ftaat -e zyn , om over die prioriteit te kunnen erkennen, en wel met des te meer fundament, om dat ons rnanifeft geconfteert heeft, door den debiteur de refptve: ichultvordermgen der crediteuren, zo by een gerigtelvke acte als by eigenhandige ondertekeninge erkent te zyn v. Carpz.: p j eonft. 28. defin. 2. & 6. ' '* ■■ W 3 Wy  I53 Partis T e r t i je Wy hebben door dit ons advys't gefuftineerde regt van H. Willink op voorgemelte Boedel niet kunnen of willen prejudiciëren, en dezelve dus inftatu quo gelaten. SUMMARIA. X~ "Tn puntto protopraxia domini res J-fuasadhuc extantespetentes ante omnes creditores proeferuntur. rat. ibid, z. Si tarnen tanquam res debitoris fint diftraclce , an & quando eo cafu venditio refcmctitur vel pretium debeturt 3. Sumptus fubhaftationis , & f** durante vel pendente concurju omnium creditomm gratidfaéla Junt, primo loco deducendi» rat. ». 9. 4. Statutis Harderovicenis aliifque dijfentientibus. y. 6. Quinam fumtus borum nomine veniunt & inteUiguntur ? ubi poft D. 6. vid. quttdam notanda de aditione hereditatis fub beneficia inventarii. 7. Expenfie licet II. definitie * judice tarnen taxandce, ob rat. n. 8. 10. 18,19.. Sumtus funebres hodie fecmidh locöponuntur. obxax-num. feqq. V. 17- 11. 7*-f fipuhurte apud vctem Jacrofamtum; 12. 13. Cujus affertionis exempla ex antiquitalibus referuntur, 14, Sepultura apud Romanos mtximè privilegiata. ij-, C«/«Jfpecies & notabile refponfum Imp. Caroli f, vid. h. n. «fe hodierna fepulchri violati poena cadaverifque detentione n. 16. 17. Funeris expenjte Romanis primo loco omnibus aliis fumtibus pr 63. An, quando & quousque expenfc ujur v. h. n. Ikn 6a 6s. C6. ' ^ 67. Ad LL. metropolis Zutph, deficientibus Comitatus Jiatutis recurrendum. rat. ibid. 68. Si juper confuetudine fit quaHio nttllum fxrmius argitmentum quam ab illo loco , ubi confuetudo vivet confimuis, deducitur. 69. Opinione variorum DD. judex domicilii refpeëu mobilium debitoris injo.ventis ubique extantium eïl competens. ob. rat. ibid. 70. Univerfale judicium concurfus cre~ ditorum in Gelria inmfitatttm. Cons. XIX. In  l6o Partis- Tertije tii zaken van preferentie ende concurrentie voor dezen Ed: 1 Lantgerigte van Steenderen tuffchen de Crediteuren van wylen den Predikant Adolpb Olivier ongedecidert hangende: Gezien, gelezen ende geexamineert de peremptoire ediótale citatie, nevens alle prothocollaire zo fchriftelyke als mondelyke diaaten, handelingen , aden, deduótien munimenten en bewyzen op den 27. April dezes jaars 1759- ingekomen, voorts mede fpeciaal gelettet op de ade van repudiatie dezes boedels van Hofter Olivier Weduwe Plaatman eodem dato geëxhibeert, en waarop in dezen enigzints te letten ftonde : ' T' voorff: Gerigte met affumtie van de ondergefch: Regtsgeleerden, aan wie de v olmagtigers van de refpedive crediteuren zig ook ten fine van decifie fuper puntlo protopraxia hebben gelubmitteert, doende regt , valideert aanvankehki zodane 16. gin: als den Rigter TheodorusMlterbeek aan gemelte weduwe Plaatman voor zeker Bibel haar pnvative toeftendig, en op t erfhuis van wylen haren broeder Dn. Olivier voorff: voor dusdanen fomma verkogt, op den 23. Oaob: 1738- betaalt heeft gelyk mede de fomma van 71 halve gin: aan den expreffen fan Kafpers ten dienfte des boedels aangewent, eu verftaat vervolgen.; Dat eerft en vooral van den voorraat dezes boedels zullen worden gedecorteert dzGeripskoflen, zo van adminiftratie executie en verkopingeder effecten van dezen boedel met allen aankleven, als dewelke tot algemeen nut en voordeel der zamentlyke cred keuren aangewent zyn,- Waaronder dien volgende zullen begrepen wezen de rekeningen in pretenfien zo var welgemel e Rigter Wolterbeek, als van die door denzelven aan de Advtfiursdm na voor hare vacatiën, tranfporten en advys-;«™ met allen gevolge betaalt, en voor zo verre illiquide by dezen getaxeeit zyn te famen ter' fomma van 422. gin: 9. ftr: met referve van de vordre;W^Vt zy van volmagten , affeaatien en andre aden door de crediteuren in 't particulier aangewent bevorens van de geprefereerde door welgemelten Richter te vordren of van des boedels voorraat aftetrekken. Die van den onderfcholt Gemt Harmfen ter fomma van iy. gin: 2. ftr. Die van Sweer Enftnk. over verteringe op voorn. 27. Apui - wegens  Cons. XIX. l6l wegens defroiement van den Gerigte ad io. gin- T2 ft,Fn6 n",°mroePei-^^ Beeukes ter iumma van' ,8. 'ftr: En eindelik die van de DDren. T. G.Plegher en 9 Bruinis ref peéliye heenkomende wegens koften, ten afgemeineVnutte der eiediteuren aanvankelyk over de aditie en confervatie dezesboedels aangewent almede getaxeert de eerfte fpecifkatiad28 gin: 12. ft. en de twede ad y?. gin: 6. ftr: reuverende aan dezelve de repetitie van de overige en alhier afgefnedene poften tot Me van hunne principalen, of de zodane welke die te betalen na regten verpligt zyn. ucidicn Waar na en in de eerfte plaatze mits dezen worden geprefereertde dootfchuUen, en dienthalven de pnetenfien van vöorm W£«^met23.gln: y.ftrs: Bartelt Harmfenmtt x.ghn ,y f Li met z. gin: y. ftrs: fan Mennink met 6 gin Lubbert Kelners met 14. gin: en fan Remdfen met 6. gin- a llezo wegens dootk.ft, verteringe op de begraffenis , gehaalde mantels als anders tot dezen poft fpeclerende Vervolgens en in de plaatze de pretenf en van fc» Hen ' ^«wegens twe jaar loon ad 80. glns'met de koftenTdty fïiV'to 'N? ^-G-7'/"^de zo wegens loon federt May 1735- totJNov 1738. als verfchotmdehuishoudinge tezamen ad 71. gin: 9 ftrs; 8. penn- met de koften ad l6.gg n 1ftT ^«,4 wegens loon federt May 173S. tot tfovbe?dito 8 Tin 8 ^X'ïf^T ^ ^ens huisdienft en loon d 8- gin. 8. ftrs: met de koften van beide ad 27. gin: 8. ftrs- mits gentVcired°rrgegeVene Ioonr;k™ngen «p t^quifitie v n de vólgende eiediteuren na regten folemniferende. frhZï*™! 6n in dC dtrde Plaatze gefteIt W01-den de refpeclive fchuhvordringea van Geurt fanfen ad 24. gin: en kX,ad ^%T^£^t d^ ^ ^ienthal- ^ Einde-  ,02, Partis Tertio Eindelik en in de vierde plaatze worden geadmittecrt zo ten opzigte van capitaal, interene als kollen, zo en als hier onder gereguleert en getaxcert zyn, die gene, welke met arreft of peindinge op meergemelten boedel voor dezen Gerigte hebben geprocedcert, ende zulx voor zo verre het ftrekken kan na ordre, range en tyt van derzelver gedane affeclatien, als 1. Plarmen Philipfen en Hendrik Lammers als Kerkmrs: en Diaconen van Steenderen wegens een obligatoire hantichrift ter lemma van 172. gin: met de rente van dien ad 27. gin: 5. ftrs: en koften daar over aangewent ad 2 5. gin: 11. ftr: dan nog wegens aangewende koften tot inninge van die hier onder ontzeide reftante 205. gin: utiliter g' expendeert, en reets aan derzelver Advt: Dr: Solner betaalt de fomma van 47, gin.- 2. Lubbert Welmers in qualiteit alsProvifoir van't H. Geeft van Steenderen wegens een obligatie van 50. gin.- met de rente van dien ad 1. gin: en koften ad 22. gin.- 8. ftr. 2. Sr. Hendrikjak^r wegens geleverde wynen ter fomma van 46. gin: met de koften ad 23. gin.- 10. ftr. _ 4. y. Sr. Peter Bakker en Derk_ Meierink, refpective wegens geleverde winkelwaren ter fomma van 17. gin.- 4. ftr.- 4. penn.en genever ter fomma van 18. gin.- met de koften 't zamen ad 2y gin- 4 ftr- edog voord- Hendrik. Bakker, Peter Bakker en Det\ Meierink in concurrentie , mits dat op gezinnen der volgende crediteuren hare overgegevene rekeningen na regten zullen folemniferen. , 6 fan Muller wegens een obligatie van iyo. gin.- met de rente van dien ad 1 y. gin: 1 5- ftrs: en volgens hantfehnft ad 4. gl; 10. ftrs. met de koften ad 27. gin.- 8. ftr. 7. 8. fan Reindfen wegens arbeitsloon per refto ad ly. gin.7 ftr 8. penn.- en fan Peters wegens gelevert hout en arbeitsloon ad 8: gin: 13. ftrs. met de koften te zamen ad 29. gin.4.. ftr. beide in concurentie. o De weduwe Roelant wegens geleverde winkelwaren ad 39. oln- 14. ftr. met de koften ad 17. gin: y. ftr. mits dat deze drie faafte crediteuren almede op inftantie van de volgende hare fchultvordringën zullen moeten folemmferen. 10. Ue  Cons. XIX. IO-5 10. De weduwe van Matthys Coetfier wegens een obligatie ter fomma van iyo. gin.- met de rente ad 10. gin.- en koften ad zy. gin.- i. ftr. } ■ 11. 12. fan de Middeville wegens arbeitsloon ad 6, gin- i ftr1 en de weduwe Cornelis van Ryjfen wegens geleverde wyn ad 14.' gin.- 10. ftrs. met de koften ad 27. gin.- beide mede in concurrentie en hare pratenfien na regten insgelyx folemniferende. 12. fan SchetininivoJgens hantichrift ad 22. gin.- met de koften ad 16. gin.- 17. ftr. mits met eede behoudende , dat die geaiiigneerde fomma werkelyk overgetelt heeft. 14. Weduwe Plaatman wegens een obligatie ad yyo. gin- met den interefle daar van verfchenen ad 137. gin.- 10. ftrs nog wegens overgedaan of verkogt huisraat en meubilen ter fomma van 309.gin; 3 ftrs. met de koften ad 22. gin.- 4. ftr. mits de voorffm copia oHthentica overgelegte obligatien inoriginali producerende. iy. Di\- 'fakgb Hafebroekvermogens obligatie ad ico. gin- met de rente van dien ad z6. gin. en koften ad 13 gin 1 ftr Alles nogtans ten refpede van bovengemelte geadjüdiceerde lommen falvo calculo er dednfo probabüi foltitè, als mede voorbeholdensde defalcatie der gerigtskoften, voor zo verre bv de refpedive fpecificatien niet opgegeven nog alhier getaxeert zvn _ De crediteuren Harmen Philipfen en Hendrik^Lammers qe als m vongen haren eifch ad zoy. gin. per refto van een obligatie van 700. gin. gevordert, onder referve nogtans van regres tegens den cedent Br: Hafebroek voorff- ontzeggende, en ten laaf. ten de andre crediteuren , gelyk mede Srs: Hendrik en Bartholdt Arentfen m fubfidium, en voor zo verre bv hare gedane affcclatien op t tradement van wylen voorn.- Predikant Olivier, ter Kameren van de Heeren Gedeputeerde Staten dezer Graaffchap gedaan, mogten te kort fchieten, tot den overfchot der penningen m concurrentie admitterende. Aldus by ons oudergefl: geadvifeert binnen Zutphen den 29. Sept: 1730, f. SCHOMAKER, P H. CAR. SCHO MAKE R. X z Redenen  SÖ4 PilTIJ T I * T I A Redenen van vorenftaande deci- fie zyn onder meer andre de navolgende. T^atwy eerft en aanvankelyk die door den Rigter WoltcrbcekjLzn - IJ de weduwe Plaatman betaalde 16. gin: wegens zekere bibel haarEd- volgens verzekerde eigenhandige notitie van haar Broeder wylen Dn. Olivier daar in ervintelyk, toebehorende, en op de oublycq vendu van de eneden dezes boedels mede verkogt, hebben gevalideert, is niet alleen op de squiteit maar ook in regten gefundeert. . . Geconfidereert het eensdeels tegens eene van de prtcepta juns: nempe quod fuum cuique tnbuendum fn : ftrydig en onbilhk zou 2vn dat den boedel zig met andere goederen zoude verryken , anderdeels dat de DD. welke over t'point van preferentie en concurrentie commentariëren, m primo loco & ante omnes creduores die geene ftellen, dewelke hare goederen in dusdanen boedel exterende komen te vindiceren; Als onder anderen, om in re tam notoria geen menigte van auteuren aantehalen , kan gezien worden by Richt, de jur. & pnvil. credit cap. 2. memb 1. wanneer hy n. 1 zegt: PrimS loco veniunt, qui jure domimi res fuas adhuc extantes petunt & vindicant, ration. v. ibid. n. 2. 3. & ?orro n. 4. H-nc rei vindicatie omnibus alus atliombus tam perfonahbus quam hypothecariis pr.fertu, Et n. y. ex aiiis DD mede concluderende vaftftelt • Illum , quiprxtendit domimum , quocunque alio creduore debitoris fui efe potentiorem. Addatur A. Matth. de auüion. hb. I. *' ^cèlyk dan ook ten tyde van des boedels defolatie deze bibel in den zeiven werkelik bevonden , dogalseen boedelseffeö mede veyWt zynde, aan opgemelte wede: Plaatmans met regt toeerkent is Offchoorl zy haar regt aan dezelve voor de verkop.nge niet aangegeven , of daar tegens zig geoppofeert heeft , als zulx by gemeften Matth. all. loc n. feq. wort F*f™Z > te ex* Zo komt zyn Wel Ed: nogtans «. 2. tn med. daai /an te- ex c]^evendeminores, abfentes, furiofos , mutos , & NB. rehquos qZus jure cemmnntfttccunifolct, waar onder mede dezeweduve  Cons. XIX. 165 Plaatmans propter abfentiam gecomprehendeert moet worden; Immers meergemelte weduwe na eene preliminaire tydelyke aangifte en vertoog van haar voorlf privative regt aan en tot die verkogte bibel daar van de prys ontfangen hebbende zal defzelfs verkopinge in zyn geheel moeten blyven, en door geene reftitutie in inteprum konnen gerefcindeert worden, als wel in eencontrairen val , de quo id. Matth. all. /,. ». j. 2. 3. feq. zou plaats hebben. Om welke en andre reden wy nogtans de vindicatie van zeker boek , of prys van dien , Slichtenhorfls Gelderfche Hifiorien genoemt en medeverkogt, aan den gepretendeerde eigenaar by manquement van bewys hebben moeten voorbygaan. Deze twe poften dus voorafgegaan zynde zo zullen wy tot êta- 3 bhfTement van deze onze geftelde ordre van preferentie , en wel eerftelik ten opzigte van de koften, zo tot bewaringe en verkopinge dezes boedels effecten met allen aankleven , als tot algemeen nut der crediteuren aangewent, ons aanvankelik refereren tot de leere van Chrifin. ad LL. Mechl. tit. 13. art. iy. n. 2,. B. van Zutph Voc: preferentie §. 4. Alwaar dusdane koften alle andre worden geprefereert, conform mede het gevoelen en traditie van Matth de auSlion. lib. \. cap- 19, & Richt. cap. 1. membr. 2. welke zeker rang ontrent de protopraxie regulerende in de eerfte plaatze ftellen de koften van verkopinge of executie met allen gevolge; Cum Me n. 1. inquit: Nunc tandem ad creditores accedamus &c. Ex his primus locus debetur auilionanti, quantum ad fumtus fubhaJlationis, quos ab eo pr&cipi aquum eff. Et Hic n. 1. trad it: poft eos qui res fuas adhuc extantes vindicant, proxime (equuntur expenfe , qua durante vel pendente concurfu omnium credirorum grana necefjario fatla funt. Waar mede fymboliferen zommige onzer provinciale en flatutaire wetten, de quibus v. Cl. Schrap, obs. 184. n. 1. Lantr, 'van Ruirm. 4. deel 11. tit. §. %■ n. 1. en in st byzonder de Ordonnantie van de defolate boedels binnen de Hooftftadt Zutphen art. 13. 14. alwaar in de allereerfte plaatze geftelt worden de onkof ten tot reddinge van den boedel. X 3 Con-  ,55 Partis Tertia Contrair aan de particuliere ftatuten of willekeuren van de Stadt Harderwyk 2. D. cap. 4. 7». Als ook aan de Lantregten van 7hiel en *rt. 10, ende het t' Lantr. van de vier bovenampten tit, 27. art. 10. 11. Welke alle de koften van d'adminiftratie en executie ftellen na de onkoften der begraffenifle. y Wordende niet alleen onder deze koften gerekent, qmad con. fervationem bonorum, eorumque defcriptionem, aftimauonem fjr difiractionem in culmram agrorum, & inventaris confetlionem erogati funt. tefte eod. Richt. all. loc. n. 4. y. 6. maar ook t' fialarium curatoris, & hujusmodi fumtus, qui concurfu pendente omnium creditorum gratia facli funt. n. 7. 8. of gelyk gemelten Ma tb. loc. all. n. % oider die fumtus fubhajtationis verftaat tales, qui fiunt impetranda joluttoms gratia, pro capiendis, fequedrandis, profcribendis, vendendisjue pig- noribus. „ . , ,,. , Dus dat dit geallegeerde niet alken tot deze g adjudiceerde koften fpedeert, maar ook volgens dezen zelfden Anth. Matth. n. 2 er 4. in fin. daar toe mede gerefereert worden de zodanige, qui pro mterpefitiene decreti & ad rem judicandam tmpenfi fuennt. r Waaromme en conform deze regtsdodrine wy dan ook de defignatien van koften door de Heer Rigter Wolterbeek. ten opzigte van de adminiftratie, tèqueftratie, inventarilat.e en executie der goedren met alle nootzakelyke gevolge en aankleven , mitsgaders die van de Heeren DD. Plegher tn Bruinis namens hare refpedive principalinnen de weduwen Brems en Plaatman over die voormaals fub beneficia inventarii geadieerden, dog naderhant met ftilzwvgent aveu van de crediteuren gerepudieerden broederlyken boedel ten algemeen nut der crediteuren ïn't conficieren en conferveren van Inventaris en goedren refpedive gedebouifeert en aangewent juxta N.Fall. de reb. dub. tr. 6. in fin. Cbrifi. v. 2. dec. 172. n. j & Carpz. p. 3. confl. 33. d. 17. n geprsefereert, en daar onder mede gecomprehendeert hebben de vacatiën over elucidatie van eenige boedels poften en aden, en fportulen tot decifie dezer zake gehorende en uitgefchoten. Omtrent welke adjudicatien ten refpede van die gelibelleerde aditie onder beneficie van inventaris wy anderzins incasvancontradidie veele bedenkingen zouden hebben gehadtj Want  Cons. XIX. lg Want offchoon ons Lantr. T. 3. §. i7 nmblirh,* j - 7 herednatis fub beneficia inventaris bulten dl enntZ\t dftT hoe lang 't zelve duirt, is fprekende , zo zoude on JCr 7 ' Z- ****\*»' gedetermineertis)\noetenyge^ hclZnralemfftS frfri^m «Hl** ad ^ntarium canfiZenZst^^ ^ede pure juxta d. 1. J. & -ïvoorlchrift van deze , c. ^X/^^ nr,VW?*T c1afif^os langaque rerum ferenfmm ufu confpicuos viros uam l6b3- refpondtlfe obfiervavimus, Alle welke en vordre rekeningen, fchoon ook volgens j. pw. execut. 9 n, ,7*. aanftonts en zonder vorigeTxaminSTé7, Zo hebben wy dezelve dus niet als ten eeneraal en per Te lioui de kunnen pafieren, maar na een voorgaand onderzoek on, T, tiv^^>1S °m d3t diG2eIve ten fine van taxat^ door de refpecfcheWene ooften '"^ gefu^«eert, en anderdeels? r- ïcneidene poften, by onze wetten niet gedefinieert ex ™ * *«. ter onzer arbitrage en moderatie n. regten verbleven7zvn opvolgende alzo de leere van racergemelten^W welke7/"/ 1% ^,r,mede e/ne P*MmimiTe examinatie, hWda e en taxat,e defidererende daar van voor redenen geef n Tin Terbt Krum tnfirma tlia confecmio eïl, nam in univerfum fi.lt* JudH o 8 iïJ^^ZïJteZ 171ZTim mè ' Dus dan de preferentie van deze koften in regten hebbende bewezen, kan daar van mede ligtelik de ^quiteft en bMkhelt9' ge- •  i53 Partis Tertia gepercipieert en befeft worden, wanneer alleen maar wort ge- confidereert: Dat, inval andre koften geprefereert en zomwylendaarmede de effecten, of penningen daar van geprovenieert, in t' vervolg geabforbeert wierden, niemant yts, immers met die vigilantie, tot confervatie van dusdanen boedel zoude willen contribueren, waar door denzelven tot prejudicie van alle geintereffeerdens dus ter fpolie en ruine van yder een zou overgelaten worden; tta ut fumma aquitate poflulante vmnis aüus, qui pro utUit at e omnium geritur , omnibus etiam fumtibus expediatur. v. Gail. lib. i. obs. 99. «.10. 10. Dat op deze koften de doet fchulden volgen , en die zelve dus almede voor alle andre geprefereert worden, is niet zonder erheffelike redenen geftatueert, en op de sequiteiten gefundeert: Reip: nempe interef ne cadavera maneant infepulta. 11. Om de primitive oorzaak van deze prelatie wat nader uit "d'outheit natefpeuren, zo zullen daar omtrent niet onaardig konnen geadapteert worden de fuperftitieufe gedagten van de Romeinen en andre oude Volkeren omtrent onbegravene lichamen, welke altoos de fepulture dusdanig religieus hebben gehouden, dat zy oordeelden geen groter vervloekinge te kunnen ondergaan, dan dat hare dode lichamen onbegraven aan de brutaliteit van een yder wierden geexponeert. Gelyk Sophochs elders komt te zeggen : Nullam majorem impreeationem antiquitus fmffe, quam ut infepultus quis jaceret & terra non tegeretur. Ita ut, qui hominem infepulturn relinquunt, nature jura deturbare eamque eruere dicantur Claudian de bell. Gildon, v. 397. 12. Waaromme dan ook volgens de traditie van Homerus, Heclor Achilles zoude te voet gevallen, en denzelven vaardig zynde hem te doorfteken ootmoedig gefmeekt hebben , ne permittere velit , Ht corpus anima efflata infepultum eJJ'et, quo a canibus & avibus de•uoraretur. 12. O.*" quoque fpeBat teftimonium Livii lib. 1. cap. 49. ob nullam aliam caufam Tarquinium ditlum fuifje Superbum , quam quod focer, fepulturam denegavit. add. quoad facrofantlum jusfepultur* circa hoflef etiam fantle obfervatum, & notabile exemplum in Hannibale varioi au-  C e n $. XIX. Ir5p, authores apud Rofin: antiq. Rom. lib. y. in mtis Dempfieri ad cap. 39. citat os. Om welke redenen dan ook het niet te verwonderen is, dat ja die Volkeren, en fpeciaal de Romeinen verfcheidene wetten ten faveure van de begraffeniffen der afgeftorvene lichamen hebben gemaaktj als onder anderen: Quod fepulcra & loca, in qutc mortuus erat illatus, dixerint religiofa k, uti confiat ex l. 2, §. y. ff. relig. I. 6. §. 4. de R. D. Quare etiam illa cemmerciis hominum exemta & quafi divini juris fuerint habita. I. 1. pr. deR.D. $. 7, Injt. eod. vid. /. 5. C de fepulc. I.2.C. de epific. aud. & laude dignum refponfum Imperaioris Car. quod de Luthero in ecclefiaWirtenbergenfi fepulto & ad n.ftcantiam Antonii Epifopi igtie cremando anno 154.7. pie de dit: Non gero bellum cum mortuis. conf. Hifi. polit. Hubn. p. 1. p. m 682. Interim de hodierna fiepulcri violati poena , rjr cadaveris deteniione 16. vel arreftatione,adi , fi lubet ,cl. Voet. cemm.ad ff. lib. 47. tit. 12. 0. 4. Uit deze aloude facrofancfe obfervantien, ut e diverticulo in viam x & ad noftrum cafium revertamur, is het derhalven ligtelyk optemaken, waarom de Romeinen aan de koften van begraffenis een fingulier voorregt pietatis ac religionis ratione met preferentie voor alle andere fchulden hebben gegeven, vid. I. 45. de relig. I. 12. §. 3. & l. 14. §. 7. eod. Welke redenen een duirzaam beftaan by de Romeinen en andre volkeren hebbende gehouden zodane influentien egter in onze hedendaagfche wetten en pracfcyq niet hebben gehadt, dat zy de koften van de begraffenis en dootfchulden in de aUev-eerfte plaats, uti LL. romanis aliorumque ftatutis fpecialibus infira citandis hebben geftelt. _ Maar in de twede aanftonts na de koften tot reddinge des boedels, T g. hier vorens breder gefpecificeert , geprsefereert, v. pral. Matth. de au£f. d. lib. cap. 19. ». 6. ubi fumtus funebres fecundo loco poft fumtus fubhafiationis, juxta pracit. I. 45. de relig. ponuntur. Welke wet, offchoon volgensImerius, Conanus, Done/luien andre zoude moeten verftaan worden te fpreken decredito perfonali', ita ut funerans pofiponeretur hypothecariiss zo zal byeene naukeurige collatie van deze Lex 45. met de L. 14. 5. 1. ff. eod. tit. Y het  ï70 PartisTerti/e het contrarie bevonden , en dus t'univerfele woort omne creditum genomen worden tam pro credito perfonali quam reali: Summa tiamquc vifafuit ratio, qua pro religione facit. I. 43. in fin. d. t. add. fuoral. Voet. adf.h.t.n.g. Ita ut illi, qui in funus crediderunt, tn jure nomtnentur pnvilegtatif9'fimi. fungantur Mev. ad jus Lubec. lib. 3. tit. 1. art. 11. «. 83. • & Carpz: part. I. confi.ïS. def. 39. K.4. ubi fumtus funebres poft fumtus judiciales ante omnia tredita , five anteriori exprejja hypotheca fint munita , five alias privilegiata, fequuntur. _ Zulx dat deze difpofitie niet alleen in vreemde Landen geftabilieert, maar zelfs ook in veele Provinciën en in ditGraafkhap gerecipi'eert is, uti ea de re confiulipofiunt Dn: Schrafi. d. obs. 1 84. Lantr. van Rurem. en Ordonn: van defiol. boed. binnen de btadt Zutph. hier vorens aangetogen. 20 Invoegen in dezen buiten applicatie moet blyven de hnguhe're traditie van vreemde DD. als Carpz. def for. p 1. c. *8. def. 24. 39. fieq. & Rkht. cap. 2. memb. 3. & 4. Welke deze koften agter die der dienftboden ftellen. 21 Want of t'wel hart is, dat die gene, dewelke met haar zweet 'en zu'iren arbeit de goederen van dusdanen boedel mede hebben geconferveert, en het hare daar toe gecontribueert, gepof poneert worden, zo zou het egter nog groter hardigheit en on bil lik zyn , datmenfchen«^fl»*wirr« geconftitueert en van alle nrddelen ter herftellinge of verkwikk>ge berooft, tegens de Chrihelyke liefde wierden verlaten, en dus na haren«doot aan haar nootlot om van d'een of ander medelvdende begraven te worden, geëxponeert; 21. Onder welke geprtelereerde dootfchulden wy dan ook hebben moeten begrypen al t'geen tot deze begraffenis g'expuideert is, & ita nonfolum ea, fine quibus corpus omnwohumarinequit, fed etiam qua ex confuetudine erogantur, veluti quod vefpilloni, adituo , quod pro claneore tintinnabuhrum, pro chirothecis &c debetur, quod habtto perfonarum refpeüu pro vino, quo exequias euntes honorantur, imo pro convivio funebri expenditur, opvolgende alzo de leere vanmeergm Matth L. all. ». 9. Voet citato loco «.14 & Carpz.. tb. alUg. Richt. cap. 2 memb. 4. n. 12. meerderhande zoorten van deze koften hier te lande niet practicabel optellende. 22. Dergeftalte dat almede onder deze dootfchulden zouden moeten 3 & ge-  Cons. XIX. I7t gecomprehcndcert worden defalaria medicorum , chirurgertim, pharmacopolarum, & omnes expenft, qua in curationem agrotifunt erogata. Non minus enim religionis & humanitatiseslcurarttegros atque efferrimortuos. v. id. Richt. loc. all. n. iz. §. 3. & Auth. ih. all. ut tarnen^ illa medicorum prarogativa faltem locum habeat ob euram eo in morbo adhibitam, ex quo poft ea mortuus fuit agrotus. . -Ed°g overmits alhier geene dusdane koften door t'onvoorziene en funefte toeval van de Predikant Olivier in confideratie komen, zo zullen wy, als ter dezer zaak nietsdoende , ons hier over nier vorder uitlaten, maar gedragen tot de leere van dukgemelten Matth. I. all. n. 8. alwaar zyn Wel Ed: ex jure Ro~ mano deze qusftie ampel traderende zig voor de negative opinie declareert, en conform de regtsdoctrine van den meergemelten Heer Profeffor Poet in comm. ad ff. h. t. n. ly. contra Berlich concl. 64. n. qy. feqq. fouteneert: Quod impendia in morbum fatta fub funeris fumtu non comprehendantur. Schoon egter ob r gelevert, onder deze praeferable fchulden niet hebben kunnen geftelt , maar onder de chirographarii moeten gerangeert worden. Dus dat deze refpeclive prcetenlien en overgegevene rekenin- z± gen wegens de begraffenis uit alle omftandigheden niets anders aan ons dan dugtig en wel voorgekomen zynde , wy als Rigters in dezen geen zwarigheit hebben gemaakt dezelve te adjudxeren zonder enige eedes praeftatie tot bewys van deze debiteuren te requireren juxta Berl. concl. 64. «.92.93. in verbis: Impenfie autem funerum ex veripmilibus conjeiïuris probari poffunt, qua conjetlurx arbitrio boni viri, puta judicis, relinquuntur, vel ceffantibus aliis probationibus & conjeüuris verifimilibus per juramentum ejus, qui has expenfas fecit, doceri pojfunf. • De pnerogative en praeferentie dezer fchultvordringen gede-2f. monftreert zynde hebben wy in de derde plaats aanftonts na de- Y z zelve  jjz Partis Tïrtia zelve t' loon van de dienftboden laten volgen, & quidem ob aquitatem & ex confuetudinc hujus Provincia. v. land. Schrafi. ad R. V. Ordin. fam. art. 10. ». 4. Willek, van Harderw. p. 76. n. 3. Lantr. van Rurem. 4. d. 12. $. 2. n. 7. Z-«»rr. van Thiel en Bomm. cap. 31. 13. Lantr. der 4.. boven ampt. tit. 27. arf. 13. add: Afw. 3. tit. 1. $. 11. ». 56. Want offchoon hier van de minde mentie in t' Lantregt der Graaffchap Zutphen wort gemaakt, zo hebben wy deze difpofitie, als van de Staten dezer Provincie , waar onder dit Graaffchap mede relforteert, geagreert, en door eene genoegzame praótycque en gewoonte, qua vim legis habet, geintroduceert, liver willen en moeten amplecleren , dan in fubfidium ons recours nemen tot t' jus Romanum, deze leere contrarierende, als te zien by Berlich. p. I. concl. (^4. n. 66. 25. Te meer, dewyl deze difpofitie zodanig tequitabel en billik 'aan andre volkeren mede is voorgekomen; Dat t'loon der dienftboden, gelyk boven reets geavanceert, zelfs voor de dootfchulden hebben geprasfereert; uti ftepel. Richt, cap. 2. memb. n. l. Z. & de Saxonta teftatur Carpz.. p.i. confi.zti. 27. invoegen wy om voorgezeide redenen de minfte difficulteit hebben kunnen vinden, waarom wy de praïtenfien van dezen knegt en meiden zouden pollponeren , als bevindende dat niet alleen een zekere fomma voor loon bedongen, maar boven dien dezelve tydes het toetfal en affterven van haren Heer werkelik in defzelfs dienft van zyn Eerw: met koft en drank in huis gealimenteert zyn geworden , gelyk zulx wort gerequireert by Richt. I. cit. membr. 3 n. 11. traderende: Requiritur ad hoe privilegium, ut minifiri tempore mortis , vel quo Dominus ad paupertatem redaBus , in &dibus& in fervitto Domini reperiantur , ejus pane & viBu ufi. Waar mede adftipuleert Berlich. concl. pr. p. 1. c. 6\. n.67. in verbis: Vt autem famuli vel alii mercenarii ratione fute mercedis omnibus omnino creditoribus praferantur, requiritur, ut certa merces ipfts fit promifa; . Deinde ut tempore mortis defunÜi, vel eo tempore ubi Dominus ad paU'  Cons. XIX. 173 panpertatem redaElus eft, & creditores de prioritate certant, in adibus & Ier vit io ejus reperiantur. Veel min hebben wy kunnen bevinden , dat enige interene 28: van t'loon aan deze debiteuren door haren Heer zoude belooft of verfproken zyn; Quo cafu illud privilegium amitterent , & inter chirographarios referrerentur, ob rationes apud jape citatum Berlich. d. I. n. 66. &c. Carpz: def.24.2^. feq. Schralf Ord. fam. art. 10.n. 4. Coler. dec. 200.n.8. Schoon egter dezelve volgens t' fentiment van meergemelte 29. Richt. c. i.m.2. n. 7. d'intereffe a die mora hadden kunnen vorderen en daar toe concluderen, als nogtans niet gedaan hebben, vid. quoad mores Velavta Nov. Ordin. de anno 1738. & Hollandta S. van Leeuw. R. H. R. 4. b. 13. d. n. 21. Om allen welken dan wy niet alleen t'loon van de twe laafte 30. jaren (als in de Stadt Harderwyk juxta ftatuta fupral. loc. §. 74. in f Bommelfche en Thielfe Lantr: cap. 31. art. 13. in 'tQuartier van Nymegen Lantr: tit.zj. art. 13. practicabel) maar ook wat deze Boden wegens vorige jaren uit dezen hoofde en wel tot t'overlyden van hare Heer alnog competeert, aan dezelve hebben toeërkent. B. van Zutph. Nederl. pr. voc. Preferentie n. 1. Schralf d Ord fam. art. 10. ». 4. Carpz: all. def. 24. Lantr: van Rurem 4. d. 12. tit. 2. n. 7. Richt. n. 2. 7. Want dezelve oorzaak en reden, waarom de dienftbodenwor- 31, den geprcefereert wegens haar loon , militeert indiftinile zo wel of dezelve een, twe of meerdre jaren te vordren hebben, en dus geen zekere tyt van jaren byde wetten dezer Graaffchap geprajfigeert zynde , (als by boven genoemde ftatuiten gedaan is) zo hebben wy dat geene niet willen affnyden, waar voor deze boden of enige van dezelve haar zweet en arbeit tot confervatie mede van dezen boedel hebben beftedet, ent'zelve by haren Heer laten ftaan en oplopen. Edog hebben wy deze domeftycquen op requifitie van de ere- 22. diteuren geinjungeert, om deze hare fchultvordringenmeteede te folemniferen ; conform de leere van Richt. memb. 4. «.27. & D. Schralf ad Ref Vel. Ord. fam. art. 10. n. y. Dus dat egter dit privilegie aan die gene niet competeert, qfi 2^, non in adibus & conviüu defunSli commorantur 3 fed tarnen in ejus fer- Y 3 vitio  I7A Partis Tertio vitio fuerunt, ut inter alios futores, pifiores, lanii, pelliones fcriniarii, & alii qui vel prater operas fuas materiam adhuc fuppeditant , vel cperasfaltemfuasexpendunt, utifartores , cerevifia coblores tonfores , fabri lirnarii& hujus genern plures, de quib. vid. fspeall. Carpz. def. 27. Berlich. e. 64. n. 73. feqq. & DD. difenüentes ibid. Ingevolge welke regts difpofitie wy dan ookdepraetenfien van verf-heide crediteuren uit voorff: hoofde fpruitende niet onder deze claffe ■ maar onder de laafte of die van de chirographam hebben moeten renvoieren. 34 Deze fchulden voorafgaande en uit desboedels voorraat betaalt zynde, hebben wy daar op laten volgen de relpcdive fchultvordringen wegens ^ Lants penningen, alsconfumtien , hooft-en paarde geit &c. de pagteren uit dezen boedel competerende, en dezelve dus mede als geprivilegieerde fchulden geconfidereert j Conform de practycq in deze Provincie en Graaffchap aangenomen, vid. prd. Richt, d.cap. memb. y. n. 1 . Carpz. p. i. conft. z8. def. 47. Berlich. p. 1. concl 64 »• «04. D. Schraff ^.184. 2< L waarlik een heilzame conftitutie, welke tot welwezen van * t'gemenebeft geintroduceert dat gene doet fourneren zonder welke geen koningryk of ftatendom tegens hare vianden zoude beftant zvn: deficiënte enim annona fediuones mtlitarespertculojiffim*. Waar op eenen Meirer de priv. cred. Ub. 2. tit. 4. n. 16. 17. mede alluderende voor redenen geeft in verbis: Quia neceffitate exigente ex iis fc. tributis imponendis pecunia impcratur & colligitur , fine qua nullam bellum , nullaannona; Cum pecunia omnium rerum gerendarum V bellt Cr pacis nervus, ita ut Reip. in qua verfamur & nati fumus , r.oftras facultates et vi- tam debeamus. , , -„...•. - , c Quam ob rem Romani hac de re admodum felliciti inter alias przro1 * oaüvas etiam Fifco hoe prdationis privilegium non folum ex caufa primipilari, fed enam ratione tributorum et penfitationum tribuerunt 1pfumque omnibus creditoribus expreffam etiam antenorem hypothecam habentibuspratulerunt. v. Matth. de auü. Ub. I, cap 19. * 10. IT. 27 En offchoon eS jure den Fifcus uit kragt van dit privilegie aan 37'hem vergunt zig alleen daar van in de goederen van de pagters Ln bedienen, maar geenzins de pagters van dit regt in de goe-  Cons. XIX. , dra van hare particuliere pagtdebiteuren zouden kunnen \ll ifferen , */, ex f*re Romano tradit id Matth. I. all „ ,. J°U" Zo zyn egter van deze Jeere verfcheidene volkeren en land™ o gedevieert, welke 't zelve regt mede aan de pagte s hebben t attnbueert, gelyk zulx in onze Graaffchap e£ nie zonde! ffn dament gepratfifeert wort. F 61 tun~ VVant geconfidereert, dat, gelyk aan niemant dan aan de ho*e Ovengheit, ofdie gene quijus vetligalia imponendt hatant % permitteert is enige reële of perzonele laflen op de goedren^f inwoonden te leggen (quia collella funt de regalL , fuarull Z_ po/ito adjummumprmcipemfpeSlat) en die wederom e verpasten het onrede yk zou zyn , dat de pagters in locum Ftfci lePrÏZ) tredende met het zelfde regt zouden hebben • 1 P" Maar ter contrair wegens eene en dezelfde fchult zouden a*. ^Serabd'zyn.1''6"' ™ ^ ^ Z^ ^nt^u jLZtiiï;!'. mmeM taWeH " W fi* rurfus^ Zynde t'ook in regten notoir, quod omne jus, quod quis ex le geheet, m alium cedere potefi. L. uit. C. de Zj Zd 4°* Eodem tgttur jure utitur ceffonarius, quo cedens. Behalven dat dit privilegie niet aan de perzoon van den M cus fchynt geaccrocheert, maar ter oorzake van de zaak ze"fstot4K welwezen van t'lant en algemene ncotzakelikheitgeintrSUSZH Immers heeft dit plaats in deze Graaffchap zonder onderfcheit ofd,e lehattmgen zyn reël ofperzoneel, van wat naam of n l42* tun , va n een of meer aren verfchuldet ; uitgezondert nogta ns Gelyk als onder andrenbvdie van t'Hooftgelt alwaar art * de betahnge of inninge vanV zelve binnen «g tyt vlTz tik iyi van aeze zyne pisetenfie verfloken wort VVaar mede overeenftemt het gewysde voor den Hove van,, Se willend 0a°b: ^ tC Vi"den ^ f CoreZl ™.4* niet willende, dat de pagters om derzelver verzuim en flofaj tigheit  6 PartisTsrtia tieheit in t' invorderen harer pagtpenningen, of beleeftheit om dfe tè lara ft«n, enige fchade zonden lyden, en haar pnvüe- QS^bmn^ - de pagt Uat een pagrei unn , le exeCutie daar voor die moet innen, by poene, dat gene painc hare debiteuren «anftonts te deer.ophaler, en verkopen. Se SfLjS?!LaÖS £ dien hoefde konnen exer- „/Tod* wy onS «^«*«SC 45 enemaal konnen ^fo™«"A^e£l^L»^ * ?»- 2£ tJTJ$ZS££iï ***** *«*• • vanW», en two- efe.eren o ^ Poet ad f. M. %o. tit. 4, ». i> , ^ ^J^». S.van Leeuw. *. ^J;^ * an de en wegens 0w#/ en Ommelanden tot het gealiegeexa ^  Cons. XIX. i77 Prof Matth. cit. loc. n. 13. voorts ten opzigte van de Stadt Zutphen tot de Ordonn. van defol. boedels art. if. & 17. Aan deze regtsleere dan getoetft hebbende de rekeningen van 47 die m t ditlum fententia gementioneerde Pagters, zo hebben wy dezelve t>y examinatie bevonden geenzins by de particuliere Ordonnantiën gepraefcribeert of verjaart te zyn , en dienvolgende aan dezelve gevah'deert, mits hare overgelegte rekeningen op gezinnen folemniferende, te meer wyl hier geen ander bewys voorhanden , nog door de geintereffeerde crediteuren deze ichultvorderinge gecontefteert is. Hoewel ook andere Doctoren zo uit hoofde van de L 12. jf. de publ. et veil. Qua publicanorum libros audacix & temeritaiis plcnos arguit, aJs van wegens de dagelyxe experientie , veelmaals difficulteren zodane blote eedes folemriifatien te admitteren , de quibus v. Matth. cit. lib. 2. cap. 6. n. 36. Qui illam quaftionem trailat, & DD. pro & contra fentientes allegat. Edog hebben wy op de rekeninge van Harmen Reftnk^ tot laffe van Derk^Gartfen, zo daar by wort voorgegeven door wylen Dn. Olivier om te betalen aangenomen te zyn, niet konnen reflecteren, alzo ons daar van nog door de hantof fubferiptie van gezeide Predikant, nog door enig ander bewys 't geringde niet is gebleken. Waarom wy dien poft hebbende ontzegt vervolgens en wel ten opzigte van die door verfcheidene crediteuren gemaakte affeftatien op dezen boedel, zo door middel van peindinge als arreft, iri^'t generaal zullen avanceren; Dat offchoon hier te lande en fpeciaal in de Stadt en Graaf- . 9 fchap Zutphen het middel van peindinge en arreft mede wel wort " g employeert en gebruikt voor een ingang van regten, zo is volgens die'en andere wetten ook bekent , dat 't zelve hedendaags mede affecfatie maakt, fapel. SchrajJ. in comm. ad jus Felav. cap, 10. n. 2. & cap. 11. n. y. Ita ut arreftum a & pari pignoratio jus reale pariant, quo pofterioribus licet hypothee am expreffamhabentibusprteferatur arreft at or id. Schraff. d cap. 10. n.6. & cap. n. n. 6. item d. obs. 184. ». 6. L. Goris ad cons. Vel. cap. 8. art. 1. Gl. 2. ». 9. !0. Carpz: part. 1. conft. 28. def. 110. 143. Berlich. part, 1. concl. 69. n 2. De jure enim liberumcïl creditori fibi vigilare & credit urn fuum proZ fequi1  1^3 Partis Tertio fequi, antequam bona debitoris aliorum creditoram immijficne fint eecupata.,\. 6. $• apud Labeonem ff. qua in fr. cred. aq Voegt hier by ten reguarde van affectatie en prioriteit, welk arreft en peindinge opereert, onder andre de fententie voorden 50 Stfldtgerigte van Emmerik (deZutphenfe Regten mede employerende) op den 26. Nov: 1661. reff. DD. f. Goris et A. Buyqens ergaan, en by dezen Provincialen Hove in caufa Lamberti ^Lambertfen k vidue Smit 1666. gevolgt, Gelyk mede de fententie op den 2y. Meert 1682. cum confilio DD. Smektnk & Th. Haefkens voor den Stadtgerigte van Lochem tuffchen de crediteuren van Maria van Eps gepronuntieert / En eindelyk de fententie voor den Scholtengerigte van Zutphen op den 11. April 1712. confull. DD. B.Plegher & G. Verfiege tuffen de,crediteuren van Philip fanffen afgegeven. 51. Nee tcfert utrum illud pignus fit /egale vel tacitum , conventionale vel [ublicum , judicia/e vel pratonum. Gail. 2: obs. 2f. n. 2, Richt. cap. 4. «. 9 feqq modb arrefia legitime a competente impetrata Carpz: p. 1. couft. 29. def. 17. 20. 52. Zonder dat egter nofirts LL. velfiatutis alvorens een futrrmer "bewys of exanf natie van den Regter gerequireert wort, als zulx Wel volgens getuigeniffe van meeige meiten Ruhter l. allcg. fel. uit. n. 20. 21 feq. by andre in praclvcq is. Om welke dan ook de fentimenten van Matthdus de autficn*. lib. 20. Peckius. de jur. fifl. cap. 40. Mtevius en andre Dvüoren (willende quod Ma pignoratio rune demum jus [ignoiis tribneret , fi creditor ft condemnatus &c.) hier te lande ob ditlas leges & pr&sudi. cata geen plaats hebben, veel min de opinie van Carpz.. p. 1. confi. 2q. def 2- Berlich. p. 1. concl. 74 n. 142. geciteert by B. van Zutphen. tit. preferentie n. 1 1. als fuftinerende, dat peindinee of arreft eerft na gedane denuntiatie of infinuatie aan den debiteur affeclatie zoude maken, ob rationes, quas allegat confulufi. D. Schraffert ad R. Vel. cap. io. in princip. n. 8. Edog moeten de arreften of peindingen gefchieden , eer en 5'alvorens een boedel defolaat verklaart is , want anderzins zulx geneglipeert en de arreften na de ceffe en defolatie van den boedel eerft geinterponeert zynde, zouden de zulke niet in preferentie, maar met die chirographarii in concurrentie moeten gead3 mitteert  Cons. XIX. 17p mitteert worden. Id. Schraj!. obs. i9t.».x.& adfeped. cap 10 art. i. ». 7. feqq. ob ration. ibid. r Gelyk wy dan ook geen zwarigheit gemaakt hebben de ne- Ï4.. dane arreften en peindingen van de refpeclive crediteuren tem pore coyruo gedaan, te prefereeren, en in die ordre habitê rempons, hora, imo momenti refpeüu te rangeren, als wy uit infpectie van de aclen en derzelver datums van exhibitie hebben kunnen ontwaar worden , ob dollrinam Carpz.. p. 1. confi. 28. def. 143 144. Richter, cap. 4. 0. 7. & ,3. & tb. Auth. Ita ut qui prior est tempore potior fit jure, Heet vel memento, quia tune tempus eïlfundamentum aüionis, uti ita judicatum fuiffe te Dcornfpyk refert all Dnus: Schraj]. in comment. ad R. V. in princ. d. art. 10. n. 8 t Dog alzo ons zulx van zommige en dus van alle crediteuren ff niet confteerde , zo hebben wy de zulke, ah temporepares moeten laten concurreren , na de leere van Carpz. p. 1. confi ,8 def. ui. in verbis: At cjuidfiuno eodemque tempore plures hypothecam acceperint vel arrejtarint, aut immiffi fuerint? £ 'ft de jure civüi melior forfan hoe cafu fit conditie creditoris pionus pojjidentis, attameninforoSaxonico, omnes, qui eodem tempore pionus acceperunt, fi de prioritate confi are nequeunt, pro rata fui debiti fimul admittuntur. Dit dan ten refpeöe van de verkregene preferentie door de gedane arreften en peindingen geavanceert zynde , zullen wy nog met weinig en omtrent de pretenfïen zelfs van die crediteuren en probatie van dien, en wel eerft ten opzigte van zodane reftante fomma van zoy. guld: als HarmenPhtlipfen en Hend. Lammers q. q. uit dezen boedel vorderen, noteren. Dat ons ex aclis en nader ingekomen berigt van Lubbert Welmers een deze Arreftanten is gebleken, dat Dr: fahob Hafebroek Edog terwyl defee fchult van 700. gin: niet alleen geagnofceert, maar daar op door den volmr: van meergemelte debiteur reets betaalt is een fomma van 4oy. glns: en vervolgens almede in minderinge van gemelte fomma gecedeert de obligatie tot lafte van wylen meergenoemde Predikant Olivier van den 1 r. Meert 1730. ter fumma van xyo. gulden met den intereffe van ^ a dien,  jjj0 Partis Tertio dien voorts gekort een fomma van 23. gin.- tot particuliere lafte van gez: Harmen Philip(en te zamen met die aan den bediende Advocaat van deze crediteuren betaalde 47. gl: deze fumma van 700. gl: cum interejfe uitmakende. Zo zal daaruit blyken, dat de diaconye-en armengelden voldaan zynde, niet meer tot lafte van dezen boedel hebben kunnen inbrengen. En offchoon deze gecedeerde ooligatie van 150. gin: capitaal uit den voorraat dezes boedels mogelyk niet zal kunnen vallen, endieceffie overzulx aan de arreftanten zoude prazjudiciabel ^Zo zullen dezelve uit dien hoofde en tot indemnifatie kunnen en mogen ageren tegens de volmr.- van meergemelte debiteur; Als hebbende wy deze lyo. gin: in geene compenfatie (die 5 anders na regten en refolutie van de Magiftraat der Stadt Zutphen de dato den 17. Sept: 1090. nader op oRavo Petri 1721. geconfirmeert, in een debiteur en crediteur van een defolate boedel plaats heeft) konnen brengen &c. Wy hebben niet te min de vorensgemelte en /. q. van den 7. Nov 1738 aan der Arreftanten bede: Advf. door dezen Rigter betaalde 47 gin: moeten valideren en dezelve daar van ontheven om dat die keften voor die gelibelleerde voldoen:, ge en ccffie van opgemelte datum tot bekomirge van dien, volgens nader aan ons ter hant gefielde fpecificatie van denzelven , door deze crediteuren aangewent en ali.0 tot lafte dezes boedels verbleven zyn. Aangaande de rekeningen van Henrtk_ en Peter Bakker voorts D Meyerink, mitsgaders die van fan Reintfen , fan Peters en de lied" Roelants, zo wegens geleverde wynen, winkelwaren, penever als arbeits loon, hebt en wy by htidillum fcmenu*ge\rr^oneert te folemniferen. r7 Om dat het in regten refoluit is, dat offchoon de private annotitien pro fenbente■ niet proberen van wegens de gevaren, waar aan een vder door zulke willekeurige aantekeningen zou geexponeert en tot zyne mine dikwerf aanfprekelvk zyn, als zulx«r / 7 C de probat: & Voet comm: f de fid: tntrum: n. 12. evident . egter daar van om veele redenen worden gcexcipitert de  Cons. XIX. de Koopluiden ter goeder naam en faam ftaande , wier boeken <8 continerende de negotiatie met expreffie van dagen datum ont- 5 fang en uitgave &c. een halve preuve uitmaken , en dus den fuppletoiren eedt daar by gevoegt uitleveren volkomen bewys Cail. z ob,r 21. n. 2. Matth. de prob. cap. 4. n. 68. Voet. in comm.. de fid. infi.. n. iz. & Auth. ib. all. Stadtr: van Zutphen Ut..21. J 1. conf. 't Landtr: van Overyfiel. 1. d. 14. tit. « 2 Ja zelfs heeft zulx niet alleen plaats ten refpecle van kooplui- rn den , maar ook van minder negotianten en gemene-luiden als kramers, waarden en diergelyken, die zomwylen niet lezen of fchryyen en confequentelyk aan de requifiten van een ordentelvk rekenboek niet volden kunnen, fchoon ook zelfs dusdane annotitienop deuren., venfters , kerfftokken komt te gefchieden dummodo illis fit negotiatio honejfa & licita, als te vernemen by welgemelte Profefforen Matth.-alleg. loc. n.%z. en Voet. d loc. n 1 2. add: /. Pronk, in obferv. ad jus Vel. cap. 11. n. 27. & ib. alle?' Aioller. J . At in hujusmodi annotationibus requiritur exprejfo nominis debitoris ttem anm & diei , ut colligere Heet ex fententta quam Magtflratus Zutphamenfis d. 2y. Ocïob: x695. tKter Joh. Edelyn Aétorem & viduam Roetennks Ream tulit. Wy hebben eindelyk en ten laaflen ten opzigte van deovrigeÓo. pnetenfien, zo wel uit kragt van geleende penningen, eeleverde wharen, als uit anderen hoofde fpruitende , welke niet eeprivilegieert nog daar voor eenige affcfatien gemaakt zyn vermeint in concurrentie te moeten kernen ; ' Quia chirographarit non tantum in hac materia drcuntur , auibus6l. ch:rographo tautum, fed & qui perfonalem habent atlionem , endaarrm de zulke onder de laafte clafte van de Chiregrapharii gerenceert Zonder eenige diftinclie daaromtrent ra regten en onze practycq te kunnen maken five creditores fint cognaü five extranet, de^ quibus Carpz.. ad d. 28. def. iy8. Berlich. p.-,. concl 74 n 2 Sn» pecunia gratis & fine nfuris, five è contra n.utuo fit data, mi apud Saxores locum hebere ah pral. Carpz. d. L def. 152 Sive unum inflrunentum alterê fit tempore prtus, quia hic non ten,, pons prtrogativa , fed debiti caufa attendnur. Berlich. I. laud. concl. 64..». 122. 130. Carpz: cit: loc: def. 12. Z 3 Sive  jg2 Partis Tertije Sive infirumenta fint publica vel privata, de quibus L. dejiderium C. depos. L. fiacrofantlos. et ibi DD. C. qui pot. in pign. L. inter chartulas. C. de conv- fific. deb. L. rat. C. de probat. add: Mejer. de praf. cred. lib. i. tit. 12. per tot. Maar zullen deze laafte crediteuren pro rata vel pro modo debiti non arithmeticd fied geometricd proportione, utivulgo loquitur, moeten concurreren, en de overgefchotene penningen van den boedel, als boven, verdeelen per l. 32 jf. de reb. auth jud. pof. Welke egter alzo wy by opneminge des boedelsftaat bevonden hebben niet te zullen overfchieten , zo zal dienvolgens te vergeefs en onnodig zyn tot adftruclie van derzelver pretenfien ons te elargeren; 63. 'Om welke redenen wy met preteritie van dien dan alleen nog ten opzigte van de geprefereerde crediteuren zullen betogen, dat dezelve mede uit hoofde van de bedongene interene en koften hebben moeten geprefereert worden , en wel 1 0 ■ Ob rationem generalem , quam fCtus Scavola in l, 18. jf. qui pot. in pign. ponit: Quod ille fe. in omne quod t«' debetur potior esl s fam notorium eif, quod ufiurm. & expenfie etiam debentur, & tanquam aecefiiones fiortn conftderandte. v. Matth. all. lib. cap. 21. n. 17. 2 0 • Ex regula generali: Qui potior eft in fiorte potior eftinufuris, per /. 18. qui pot. in pign. I. 9. § uit. de paEl. Ita ut prioritas temporis habeat locum tam in fiorte quam in ufuris. v. Minfing. cent. i. obs. 59. Ordonn. op de defioL boedels binnen Zutphen §. 1 6. Ka. Onnfnrm het Veluwfch regt, na welk ex generali ftatuti difpo- litione de geoorloofde intereffen met het capitaal voorrang gegeven wort. v. Dn. Schraffert in comm. ad R. V. cap. 14. art. 21. n. 6. Heet etiam pofierior creditor fiorte penitus fit cariturus, popter ration. ibid. An , quando, quousque & qvatenusufiurm. cum fiorte inconcurfiu creditorum fint adjudicanda? variant pafifim (latuta, Interim de LL.Hóilandiae conCulendi S. v. Leeuw. R. H. R. 4. boek. 12, d. n 22. Coren obs. 18. de confuetudine Lubecenü & baxomca adeundt M*v. p. 8. dec. 464. in not. n. 1. & Berl. p. 1. concl. 66. n. 9. cum Carpz. p. i. C. 28. def. 160. feqq. De moribus ArchtepiscopattHsMaedeburgenfi s & Epificopatus Halberftadienlïs, Ducatus Bruns0 yicenfisj  Cons. XIX. ,? viceniïs, & Luneburgenfis videndus Richt. d. tr. cap 7 » 2< Cr fin- & dentque de jure Sabaudico legendus A. Fab.'C. qui po! mpign. def. 8. «.5-. (» not. ? ff De vorens gereguleerde ordre en clalfe na genoegzame informa-tfrf Uedeprioritatemt kragt van der crediteuren fubmiflie dan bv onze definit.ve decifie hebbende mogen houden, volgens'tgeen by Carpz p. 1. confi. 28 ,1. en by zekere fententie voor" den Gengte van Borculo tutfen de crediteuren van Henr- Ter Huirne den,11. Novemb: 1738 op advys van de Heeren Dü" G. Va ebender en W H. Lambergh geobferveert is , hebben wy de gelvkmatige preferentie der intereifen egter niet vorder dan tot den 29. Aug: 173S. (als wanneer dezer^ boedel als desolaat onder curatele gebragt is) mogen adjudiceren, juxta Malb at lib. i. cap xi. n. 10. per /. 6. §. fciendum ff qua in ft. cred bri wel alleen maar ten refpecïe van die fub. N. ia & ic by fententie alleen vermelte twe uit-en inheemfe crediteuren Z wu T.°rv Cn 4Jjai'en agterftant> waaromtrent wy in dezen de billykheit van andere wetten, als die van Lubek lfie PZl tato Maevio d. I ufuras unius anni en andre Landtfchappen trium annoruni juxtaisg. Groenew. ad d. I. ,8. qui pot. in & DD fupracitt conform mede het Placcaat vwKonlnk PhkpvZSpanje lende, ,n zo verre hebben op en nagevoigt het Stadneet van Zut hen tit: 13. §. 10. nov. ed. A APTrel KA5 ee" w & l6' Titlu *■ 3- de hoofftadt van deGiaaflchap, per. I. 32. in pr. ff de LL. M^v. ad ?. L. qulfi. prelim. 10. » 30. 31. & qM£fl. 7. „. ^ Befold:', 2 9 74-' ~' 9' 7°' ?1' adItt^^r- At*** gent. & civ\ ï Cum emmfuper confuetudine fit quafi ie, nullum firmius argumentum deduci  i^A. Partis Tertio deduci potefi quam ab Ulo loco, ubi confuetudo viget confimilis, Rodenb:d. tr. p. alt. tit: 4. cap: 4. n. II. pag: 175. B. van Zuthen tit: fta- tuit: § 19. , Eindelyk moet ten aanzien van de pretenfien van de gebroederen Arentfen, alhier buiten preferentie en onze cognitie geftelt, dienen, dat, ofwel dezelve voor hare gelibelleerde pretenfien op het tractement van wylen Dn: Olivier voor de Kamer van de Heeren Gedeputeerde Staten dezer Graaffchap den 16 Aug: 1738 met arreft hebben geprocedeert, en daar van op den zo. dito infinuatie in defzelfs fterfhuis alhier laten doen, wy nogtans op die tydt van prioriteit wegens de diverfiteit der jurisdictiën in judicando niet hebben mogen letten. 69. Schoon ook anderzins de Doüoren, als onder andren Gail Ub: %. obs: 120 ». 12. Mev: ad jus: Lub: L. 3. T. 1. art: so* «. yr* d-Rodenb: fitpecit: tr: p. 1. tit: 2. cap: y. n. 16 cum ib: all: propter continentiam caufa , nefc: fuper creditorum \ure a diverfis iudicibus difiona fiententiee pronuntientur, ex communi DD: placito traderen , dat den judex domicilii fuper mobilibus debitoris alleen competent zynde over het poinct van protopraxie moet jugeren. Om welk ons advys en onbevoegde erkentenis over het gelibelleerde tradement elderwarts geaffedeert, met weinigen te adftrueren, zo zullen wy voor redenen van dien alhier geinfereert houden de motiven, welke de Heeren Raden dezer provincie aan Haar Ed: Mog: Myn Heeren de Staten den 12.061: 1730. by een geraifonneert op juridyeque en polytyequegronden fteunende declaratoir^»//, over het arreft van eenige crediteuren op de gerede effecten en infchulden voor de Heeren Gedeputeerden van Nymegen en Veluwen gedirigeert, en tot den defolaten boedel van fan Mes burger en koopman tot Zutphen fpederende, tegens het contrair Berigt van de Heeren van de Magiftraat van evengemelte Stadt hebben gelieven aantedrmgen, 70. ter betoninge, dat het univerfale judicium concurfus creditorum by andre Volkeren aangenomen , is ftrydig aan de conftitutie en forme van deze Provinciale regeringe , en de diverfiteit van jurisdictiën en gerigtsbanken in dezelve; Gelyk by hooggemlte Heeren Staten dezer Provincie's Hoves ffldvys gevolgt en aangehaalt is van den Heere Schrafert obs: pratt: ebt:  Cons. XX. igy obs. 191. ». 5. waartoe en boven die aldaar aangetogene vordere redenen, prxjudicaten, en Autheuren, tot de Heer Voet de ftatut. feU. 10. cap, »«. ». 3. Parlad. 2. Rer. Quot. & Salgad. Labyr. Credit, p. 1. c. 4, deze materie traderende, wy ons brevitatis amore gedragen. X X. ADVYS INSTRUCTOIR. Een huisheer heeft voor agterftendige huirpenn: preferentie op des huirders goedren in 't verhuirde huis bevonden voor alle oudere en jongere ook hypothecaire crediteuren, zelfs mede voor kindren legaal hypotheecq hebbende, quod tarnen Imütatur n. i6. w SUMMARIA. l- ^T*'' Jus civile Romanum com•L^l peceert de kindren vóórhaar bewezen moederlyk veriterf" ftilïwygent onderpant in de goederen van de Vader v. n. 16. 2. Ratio, quod juspignoris Jemper rei annexum maneat, Heet etiam ad alium transferatur. 3. 8. Regula: Meubles n'ont point de fuite par hypotheque, in GalHa & noftra Provincia efl recepta v. contr. ». 9. 4. 19. Applicatur ad fafiant contra liberos cum pralatione prtprietarii domus hcatte. 5. Ratio. 6. Mobilia manu debitoris femel emifja & ah aliis jure Pojfejfa a ereditore in vim hyputbecee amplius tapt non pojfunt. 7. Ampliatio. 11, 13 Loeatori ob tacitam fuam hy. pothecam non pr tur ad Cons. Gallia juris fcripti : qui tali cafu antiquiori virtute fua hypotheca deferunt pmferentiam. vide Mainard. Ub. 2. decis. 38. ibidemque allegat. waarmede fchynen toeteftemmen de wetten of de couftumen van Mechelen tit. 7. art. 8. zeggende, dat de havelyke goederen niet langer verbly ven verbonden als pandt, dan diezelve zyn of blyven in den eigendom van den fchuldenaar. Dog raakt dat zelve niet onze quseftie, alwaar die gerede goe-10, Aa 2 deren  j gs Partis Tïrtije deren bevonden in 't gehuirde huis worden verftaan niet meer -te zyn in hec gewelt des debiteurs of des gewezenen huirders, Bouvet. tont. 2. tit. Meubles. quaft. i. fub fin: Charond. ad confuet. Paris. d. art. 171. vers. par ce que le poflefleur : fed quod ea a locatore teneantur aut includantur, utbenenotat Anton: Matth. de *l-autt. cap. 19. n. 74. ldeoque is aliis potior fit ob tacitam fuam hypothecam\ cui ipfe quafiincumbat, adeo ut nee pignor atio, arreftum, feu praclufil eorundem ab alio fa£la , ei poffit prajudicare. Matth. loc. cit. Bouvet. torn. 2. tit. Meubles, quafi. l. Charond. d. art. tfr. ï 2 • vers. cette Regie» Vbi tarnen inprogreffu excipitjufias funeris impenfas. Carpz: part. \. confi. 28. def. 29. n. 4. cum feqq. vide 't Stadtrecht van Zutphen tit. %$. %■ ibidem. 2,. .... 13. Terwylen dan de gedachte meublen bevonden zyn in 't gehuirde huis ende door ord-re van de Heeren verkoft in commodum jus habfntis volgt, dat den Requirant vi ditt* tacita hypotheca zyne penningen vooraf moet hebben. _ Dat averft tot den overfchot de crediteuren , niet de kinde- 14. ren na de proportie, als boven gezeit, is de reden, datdenboedel 'by ontftenteniffe van erfgen: voor defolaat gehouden moet worden quo cafu- creditorum est concurfus ad exemplum trtbutoria actionis fchoon ook de eene eerder dan de andere den boedel in toeflag mogte hebben doen leggen, ut in cafu fimili funer noflro mobilium vunZo bene notat Charond. ad confuet. Paris. art. 180. cum feqq Chriftin. ad 11. Mechl. tit. 13. art. 2. num. 6 & art 11. n i. cum feqq. & Bouv. torn. 1. part. t. tit. Meubles. quaft. 1. Chopin. ad cons. Paris. lib. 3. tit. 3. de prahens. & difiratl pign. Faciunt qu* tradit Ann: Robert ret. judicat lib. ^ cap. 19, Quamvi< w pofiremo puntlo ab eo diffentiant mores eivitatis Noviomagenfis, ut tradit Lamb. Gor. ad confuet. Velav. cap. 10 art. 1. GlojJ. n. 4. 16 Ten ware dan, dat de kinderen by 't magefcheit van 't moeders eoedt geen afftant alnoch en hadden gedaan , tot datze betaalt eerft zouden wezen, of dat het magefcheit onduchtig ware, zodanio- dat zy nog eigenaars van't moeders goedt verbleven waren in welken val voor de andere, zo verre het moeders goedt zig'ftrekte, de preferentie zoude competeren , mits ook dragende des moeders fchulden zo daar eenige mochten wezen, per sa qua tradit Charond. dibl. art. 111. fub fin.  Cons. XXL igp Ook zelfs mede voor den eigenaar van 't gehuirde ende be-17. Woonde huis, eo quod aliena mobilia in domum conduïlam inveiïail-l3. latave, nee exprefe nee tacitèab alio poflint ebligari domino non confentiente , Rebujf. ad Conflit. Reg. loc. fup. cit. n. 36. Chriftin. ad M, Mechlin, tit. 8. art. 14, ». 13. Aldus onder correflie geadvifeert by my ondergelT binnen Doesborgh den 10, Novembr: 1661. pOH. G O R 1*$ï XXI. ADVYS DECI S O I R.. Super eadem mater ia» SUMMARIA» I. "K.Jtoribus rerum mobilium hypo-*-VA theca contra jus civile locus non datur. v. rat. ®ul. n. 3. 2. Praprimis Ji penes debitorem nou. amplius extant 3, Meubles n'.ont point de fuite. Voor den Stadtgerichte van Doesborgh proces gemoveertzyn* de tuffchen Corne/is Dorpman Aanl: en Fred: Haeck_ cum fuis Verwn: is daar by in confideratie gekomen; Of voorn: Dorpman behoorde te hebben preferentie in de goederen van fohan Piere dePavie, airede defolaat ende infolvent zynde , voor alle de crediteuren ? ende zulx in reguarde, dat Dorp. wrfwr'crediturn tot 2000. gl: voor den Gerichte van Deventer door fohan 7>/m> bekent, ende tot fecuriteit van dien verbonden waren die panden van de leenbank, ende 't recht van dien mitsgaders zyn oclroy van de leenbank. Aa 5' Bats**--  ,oo PartisTirtije (Rationes decidendi contra iZeum trant. x -pvat ofwel na de gemeine Keizerlyke rechten preferentie geXJ geven wordt aan den geenen, die verbandt heeft van eenige goederen, t' zy gerede of ongerede , zo en kan dog zulx na comtume dezer landen in gerede goederen geen plaats h bben. 2. Inzonderheit zo den fchuldenaar diezelve goede: en met langer in zyn macht of eigendom heeft, als in cas iuoject , daar fohan Piere ontweken, defzelfs boedel detölaat , ende onder handen van curateuren is. 2. Komende het zelve overeen met die gemeine gewoonte van gantfeh Vrankryk volgens den regel: meubles n' om pomt de {mie , als daar van getuigt fohan Buret fur les couftume d'Orieans, art 447. verb. n'a point de fuite. Charond de cons. Paris art. l/o. 171. &feqq. Chriftin: ad confuet. Mechlin. tit. 7. art. 8. Pronuntiatum met compenfatie van kollen den 10. Decembr: 1638. pH.KELEKEN. pH.SCHIFFORT. HENR.BRANTSEN. XXII. ADVYS DECIS01R. Over dezelfde materie van preferentie en concurrentie. S U M M A R I A. x. /~i mgtskoflen zyn in een defola- | fadiei officium fit damnofum. ten boedel primo ordme voor 2. Daar na ,ecundo ordrne de dool- alle andre preferabel, ne ceUrnm I / v. h. "in zaken van preferentie ende concurrentie voor dezen Ed: Li'™: TuChtI d6r "ee,likheit Gendringen enEtten voorgevallen tuffchen de crediteuren van zal: Herman Hahfort elde defzelfs nazaat Derk Weftels, beide getrouwt geweeft zynde aan fanneken Schooten, ende zulx rakende derzelve? gerichtefyk"aihTer verkogte gerede goederen , of penningen daa*r v rgekom 'n j ^ t^i'hf k0T",e beWyZCn' 60 &det waarcptelegttenftonüe, t Genchte met advys van onpartydigeRechtsgeleerden ver- klaart;,  -ïo2 Partis Tertio klaart dat voor alle eerft moeten afgaan de gerichtshoven van de gemelte publycque diftméfcie met den aankleven van dien, ende dewelke tot dezen vervolg ten uiteinde toe nader zullen nodig wezen; Waar naar mogen fuccederen de doodtfchttldendien volgens de personele fchulden van Heeren-fchattingen, die niet bejaart zyn als den boedel defolaat is geworden , ende ten laafte de pachtgelder van de armen; Ende dat de andere crediteuren tot den overfchot der voorff: penn: in concurrentie te admitteren zyn, voorbeholdens dan nog aan jedereen derzelver zyn recht, om de deucdelykheit van eens anderen medepretendenten fchultvvordennge in difpuit te mogen trekken. Aldus by ons ondergéffi geadvifeert binnen Doctinchem den... Febr. 1667. 1 o h. g o r 1 s. . . '. : : Redenen van den gewysde. * anvankelyk rakende het poinft van preferentie, en mitsdien a-A ten eerften die voorff: gench'.skofien, zo is het notoir ,_dat het Gerikte met de fuppooften van dien behoort te worden ichadeloos gehouden , ne caterum ipfsofficium damnorum foret, ook V zelve niet fchuldig is buiten falaris daar toe ftaande den parthyen recht te doen; Dewelke koften derhalven voor alle moeten afgetogen worden, WaSenaarpraU. judic. cap. 22. n.q\. Amh.MMth. de autl. cap. iq. n. u cum fe^. Chriftin. ad IL Mecbl. tit. 12. art. ij. n. 2. 2< Welken volgens worden geadmitteert in fecundo ordmede dootfchulden, nimirurn ob uüht.item publicam, ne cadavera factie jaceant infepulta , ideoque poft fumtus judiciales ante omni* credit* five antenort .expreffa hypotheca fint vallat*, five alias privilegiata deducuntur ex hareditate. Mev. ad jus. Lub. lib. 2. tit.i. art. 11. «82. cum fa. Carpzov. part. 1. confi. 28. def. 29. ».4. cum fieqq. Charond. ad «onfuet. Paris. art. 171. vers. cefte preference. Papon. Ub. 18. tit. 6. art. 44. Ten  Cons. XXII. ^ Ten ware nochtans, dat die zelve doodtfchttlden of enige van?, dien gevallen waren, na dat den boedel is defolaat geweeft, want die zelve niet in confideratie zouden komen , om uit de penn: in quasftie betaalt te worden, cum obligationes feu credttores futuri -hic nonfpetlent, arg. /. 10. §. i. ibidemque Doüores ff. qua; in fraud. ■credit, In de derde order komen de perzonele fchulden van Heerenfchat- 4* tingen, ten opzigte niet, dat pro iis detur hypotheca tacita, nemaar refpeblu privilegii juris pralationis , quod competit pro iis propter necejfi. tatempublicam, ideoquehypothecis etiam anterioribusprxferuntur.Caïpz: p. i. confi 28. def.^j. cé" 48. Msv. loc. cit. art. 12. num.i.z. 3 • 4. cum feqq. Staande te bemerken ten eerften, datter by de fententie wert c, gedifponeert alleen van personele fchulden, uit oorzake dat actiën, privative reël , ende waar voor perfonaliter niet kan gefproken worden, tot dezen cas niet zyn admiffibel, als breder hier na gezeït zal worden, maar moeten diezelve worden gezocht op die gronden, waar op die reflecteren. _ Ten anderen dat niet alle perzonele actiën van Heerenpen- & ningen hier by de fententie worden begrepen , maar alleen dewelke ipfo jure confuetudinario competeren van Heerenfihattingen , als comfumptien , hoorengelden, en diergelyke ; Want dewelke uit kracht van fingulier contract, het ware van pacht of anderzints aan de Heeren competeren, hier niet mede en zyn bevangen. Dav. Mav. cit. tit. 12. ». 8. cum feqq. DD. ibidem. Niet obfterende, dat volgens den 26. art. der generale Or- „ clonnantie, naar de eerfte zes maanden t'eindens de expiratie van de pacht, voor deze penningen geen parate executie plaats heeft, maar de pachters of borgen gehouden zyn haar achterwezen by actie te vervolgen , Sicuti & de jure fcripto in iis poft annum cejjare n remedium executionis parata, notanter Dav. Mav. ad jus Lubec. part. 2. tit. 3. art. 3. n. 39. poft DD. citat. want dies niet tegenftaan- Q de by den Ed: Hove van Hollant is verftaan , quod ob negligentiam feu urbanitatem collebloris in exigendis diüis impofitionibus feu colletïis privilegium pralationis non extinguatar. fac. Coren. obs. j 7. Maar is by de fententie gezeit , die niet verjaart en zyn ge- I0 Treeft, ten tyde als den boedel defolaat is gelopen, om reden dat * B b daar  zoz Partis Terti/e daar de pachter die betalinge van de Impoften laat bejaren t' einde d'expiratie van zyn pacht, zonder daar van gedaan te hebben eenige gerichtelyke maninge, hy van zyn actie verftekenis, ditt. art. 26. der generale Ordonnantie. In de vierde rang van preferentie worden geftelt de pacht-gelden van de armen , in reguarde dat zodane confraterniteiten , Godtshuizen , ende weeshuizen, voorts gelyke pieufe plaatzen ende corpora of communiteiten van armen genieten dezelve privilegiën, qua paffim competunt ecclefia. Chrift. vol. 2. decis, 81. n.2. cum feqq. poft. DD. cit. Ende mitsdien jure ifiius privilegiigepuefereert moeten worden den anderen chirographarien crediteuren. Wafien loc. cit. » 73- Ant. Matth. de autlion. cap. 20. n. 5. Mxv. adjusLubec. lib. 3. tit. 1. art. 12. «.41. & 42. 12. Quamvis de moribus Gallia de ee dubitet Ann. Robert. rer. judic. Ub. a. cap. 19. Alle de andere crediteuren worden verüaan te kcmen in concurrentie , doordien dat geene der zeiver bevonden wordt met beneficie van preferentie geprivilegieert te zyn. Wel is zo, dat zig bevindt eene obligatie voor den Gericht ^ alhier gepafleert, onder verbant van des debiteuren zo gerede als ongerede goederen s Maar ftaat daar tegens te remarqueren , eensdeels quod generalis hypotheca feu oppignoratie bonorum non impediat bonorum alievatiottem ex vulgari fententia, Chrift. ad 11. Mechl. tit.J. art.y. n.\.& z. poft. DD. cit. . , . . Ende anderdeels, vermits den debiteur de gerede verkofte goeder niet meer in zvne macht of eigendom hadde , maar den boedel was defolaat gelopen , en de goedren alzo gekomen in handen des Gerichts, dat daardoor het jus hypotheca , quamvis ettam finj.y gularisfuifet, eeipfilzoude zyn verdwenen , per Reg. vuig. quod mobilianonhabentfequelamperhvpoth. Duret. fiur les couftum.d'Orleans art.^Aj. verb- n'a point- Chriftin. d. tn. 7 art. 8 Argentr.^ confuet. Brit ann. art. 2^-g'ofi. l.Boër.** cons.Bitur. tit.7.§. 2. Gelvk dat zelve op den 10. Decembr: 1638. aldus is verftaan aan*t Stadtger: van Poesburgh tuffchen ComelisDorpman, Aanlr: en Fredr: Haec^cum fuis Verwr: (Extat fupra Cons.2\.) t - Ende is daarom hier boven gezeit, dat die vier ffr/?f parthyen ï;7« worden;  Cons. XXII. iQ* worden geadmitteert tot de preferentie niet vi feu virtute alicujus hypotheca., maar uit kracht van fingulier privilegie , quod ip(i tribuit jus pralationis j Zonder dat almede bedenken kan maken , dat by zommige crediteuren op deze goederen arreft oftoeflag was gedaan, allang voor dato der verkopinge; Want of wel ex communiori Pragmaticorum fintentia per ejusmo-18. di arreftum inducatur hypotheca, feu jus reale in rem arreft at am, Carpz. part.i. conft.z%. def. 143. & 144. Charond. ad cons. Par art. 178. Zo en heeft nochtans dat zelve geen kracht, wanneer zodanig iq# arreft of toeflag gefchiet op eenen defolaten boedel , quia tune creditorum fit concurfis ad exemplum tributoria aïlionis , ideoque ad inftar pignoris pratord tale arreftum ab uno impetratum prodeft omnibus , Charond. ad confuet. Paris. art. 180. cum feqq. Chriftin: ad II. Mechl. tit. 13. art. z. n. 6. Bouvet. torn. i.part. 1. tit. Meubles, quaft. 1. Chopin. ad confuet. Paris. lib. 3. tit. 3. Waaromme in val die zelve arreften of toeflagen debite gefchiet 20. waren, voor dato dat den boedel is defolaat geweeft, zoude voorde arreftanten fchynen apparentie te wezen , van te kunnen pretenderen recht van preferentie ante chirographarios , cum per tale inftrumentum inducatur hypotheca \ Atque ipfmimirum arreftantes, terwylen dat geen ontzaat gedaan 210 nog de arreften verborgt waren, ftc quafi detinere rem arreftatam feu ipfi incumbere videbantur, zoude probabiliter de verlatingeofdefolaatheit des boedels haar niet fchynen te kunnen obfteren , vide Chriftin. ad 11. Mechl. tit. 7. art. 8. in not. vers. verbis textus, Char. ad d. confuet. quaft. 1. Nota, dat onder de documenten zig mede bevint zekere acte van ceflie , in dato den 12. January i-5y8. by Derk_Weffels ende zyn huisvrouw gepafleert ten behoeve van Jan Hackfort en Mechtelt ten Brunevelt, ter fomma van 300. gl: wegens overzettinge eenes huizes binnen Hunten ftaande; Dewelke penningen onder die geene hier queftieus te weiniger getrokken zouden konnen worden, in reguard dat niet en blykt, op dien dag den boedel alnog defolaat te zyn geweeft, ende mitsdien fan Hackfort heeft vry geftaan zyn achterwezen te innen in zulken maniere, qui enim ftbi vigilavit aceipiendo debi-22^ B b z mm Zo en heeft nochtans dat zelve geen kracht, wanneerznrlanio- m ^; , _ » W  Partis Teuijs turn potior eït aliis, qnanquam fcherit debitorem fohendo non effè\. Zoes. ad tit. ff. de privileg. credit, in fin. Chriftin. ad U. Meehlin. tit. i2- ttrt. 2. »■ 4' 22. Ende ofwel doorgaans de DD. verftaan , dat zelve geen plaats te hebben in privilegiatorum prajudicmm, qms pccuniam taliter exaüam, faltem ft extet, putant vindicare pojfe, GaiU 2. obs. 26. n. 16, Anth. Matth. de auttion. lib. 1. cap, 19. ». 103. 104. zo zoude nochtans dat zelve moeten cefleren in cas fubjeór, ob praditlam Regttlam: quod mobilia non habeant fequelam per hypothecam. Anth. Matth loc. cit. SBf'. Wy hebben een yder voorbeholden van eens_ anderen mede prsetendents fchultvorderinge te mogen trekken in difpuit, om dat van derzelver deugdelykheit immers in reguard van veele ex . nobis tranfmiffs Bocumentis niet plenè en confteerde. D V Y S D E C I S O I R. De eadem materia. S U M M A- R I A. g 'VTTamieer oude regifters contraria W probattor.c faha by manqueirent van originele zegel en brieven geloof meritcrcn ? wat daar toe gerequireert wort v.n, 2. 3. Applicatio ad faclur». 4. Prior tempore potior jure. 5-. Peindinge rraakt reële affectatie. 6. Gelyk ook arreft contra Peck. 5. Al is't fchoon, dat het verwin voor lange jaren verworven is. 9, Immers, na de Keizerlyke rechten, qua tempus 30, annorum largi-an» tltr. ie. De pia corpora worden voor de chirographaire crediteuren vi Singularis privilegii gepisefereert. 11. Kegula.' quod in punüopraferenti4. num 7. aangetogen, ende ten 'w. tl HoZ'n F,nge Sr GiUe' Cnde ^^merdludenten van Hoppen Elmts , conform het bewys fub n y. alle met der voorff fchulden refpve: achterftedigheden neffeL diegeH. hteh-ke daar op gedaane koften in gelyke ordre, ende dat alle andere crediteuren m den overfchot van de kooppenn: der voorff: huizinge ter concurrentie te admitteren zyn , voorbeholdens dan nog.-ydereen der zeiver zyne aéfre, om de deuchdelykheit van,- Sb r eenss.  205 Partis Tertije eens anderen mede pretendenten fchultvorderinge te mogen trekken in difpuit. Aldus geadvifeert by ons onderfk binnen Doesburg den 4. Febr: 1664. fOH:GORIS. ADAMHVYGENS. Redenen van de voorfT: Sententie zyn deze nopende die preferentie van de poften fob. num. 1. C5" 3« -rxat het voorn: Kapitaal, als mede die Vicarien, vermogensdie D Lapphceerde Regifters zyn in de poffeffie van deopbenrm^defaaKenuitglngs, gedefigneert naamkundig mt de hm- 3 ""l^de^^ in dezen te geloven, om dat den ' onto fuxeffivdvk by verfcheide geeftelike perzonen gecontinueei^ ook nitwyzens het extra* fub. n.J. dusdane Reg.fters bv manquement van de originele zegel en brieven naS adtreehte Xof in^ gelvk ook in Gelderlandt by refcJutie der Landtfehar van den 16. Mart. 1602. zulx plaatze heeft ende * nl gemeine rechten is refoluit in oude Regifters, aut quando agt%ZrTr*parvi ut.rn.nti, -vel funt uniforme, & ?*™"£™*X. vel nvllacontraditltone labefaüati, vel ^ ^'r ver- deputans confervati, ende uit andere e.genfchappen meet ve rtaalt by Berlich. part. 2. decis. 284. n I. 2. 2. 4. y- 9- »°- M' xL 15. 14 ly. 16. 17, »8. welke alhier ten meerendeels concurreren, quodfufficit n. 22. *M"»v , . ReEifters * Ende te meer ter zake confiderabel , om dat deze' ^eP»e" S'fpecialyk melden, dat de fchultvorderinge iseen rentheof thms ui hethuis in quèftie, ende ten dien reguarde byde^ poffefteuren betaalt, gelyk fpecialyk num. 1. evidentis , dat d,t huis eerft aan Gerrt Thyjfel, daar na aan Mathjs Cap toeftendig geweeft Sdeeindelyk'aan Evert ^^7^^ domo fucceffivelik betaalt is, 1 welk denoteeit een leel lecht  Cons. XXIII. toJ in 't huis zelve geradiceert, en confequentelyk aan het zelve juxta prioritatem temporis de preferentie toebehoort. De 3. 4. en 6. poften van de bewysdommen annex fub n. 2. & 6. item 17. & 7. zyn gerigtelyke gevefligde renten, die derhalven na de voorgaande in ordre geftelt worden , juxta prioritatem . temporis, ex Reg. qui prior tempore potior jure. Gelyk ook mede den y. poft vermeit by 't document fub. n. 4. by ons voor gerealifeert in zyne ordre genomen wort, niet uit dien hoofde, dat dien aangaande gebleken zy van gerichtelike vefteniffe, maar in reguarde der gerichtelyke peindinge en wyderen daar op gemaakt vervolg, woedane peindinge en gemaakt verwin ook geven reële affeclatie arg. I. 3. & 9. Cod: qui potior. f. in pign. I, 1. Cod: fi in caut.jud. &c. ibid. Tulden. Grivell. decis. 27. n. 11. Quemadmodum & judiciale arreftum moribus inducit hjpothecam , 5; feu jus reale in rem fubjeüam adeoque praferenttam tribuit. Carpz.. part. 1. confi. 28 def. 143. <£■ 144. Treutl. vol. 2. difp. 24. thes. uit. lit. G. in fin. Zoes. Ub. 42. tit. 6. n. 17. in fin. An Arrefta ajfec-j. tent? vide Gor. ad jus Velav. pag. 145. Peck. de jure fiftendi vero negat. Al is het fchoon , dat het lang verleden is , dat dit verwin 8. beworven is : Want tx aüis ons niet en blykt, dat naar de couftume des Stadt Emmerik de executie van zodanig verwin aan zekeren tydt zoude zyn verbonden , wienvolgens aldaar moet obtineren de conftitutie der Keizerlyke rechten, qua tempus lar-9* giuntur triginta annorum. 1. fin. Cod. de prafcript. 30. vel. 40. annor Lamb: Gor: in advcrs. traEl. 4 §. 24. Den laaft en poft van St: Antony Gilde ende der Armeftudenten ia van Hoppen Elmis wort geprefereert den crediteuen chirorographarien , niet cm dat dezelve zoude hebben eenige hypctheecque of realisatie, want uit de annexe documenten ons zulx niet gebleken is, nemaar om dat zodane confraternitates, communitates, gafthuizen, ende andere gelyke pia loca, genieten die zelve privilegiën, qua pajfim competant ecclelia. Chrift: vol. 3. decis. Si. numa3. cum feqq poft DD. ibid. Ideoque jure ejus privilegii praferuntur creditoribus chirographariJs, Ant. Matth. de aullion. cap. 20. n. y.. Dav. Msevius ad 'jusLuise. Ub. 2j.  ïog Par't is Tertio Ub. 3. tit. i. art. 12. n. 41. Waflen. pratt. cap. zz. n. 73. vide m«n notanter Carpzov. part. 1. m»/?. 28. def, ny. & 116. ft i. Zonder dat bedenken geeft, -quod in punttopraferentia inter pauperes & divites vix detur differentia, ut dicit Mm. loc. citat. n. 38. want dat zelve aldaar gezeit wordt de pauperibus fmgularibus, puta 12. de hoe ijh, feu ifio paupere individm, maar niet nopende eene rente gegeven, gelyk hier, aan zeker corpus, collegie, congregatie, confraterniteit, of communiteit van armen , dewelke nooit uit -en fterft ende mitsdien gelyk is , refpetlu hujus privilegii, aan gafthuizen, wees-oude-mannen-huizen, weduwen-huizen, ende gelyke pieufe plaatzen, per ea qua traduntur in Capite. relatumeft* Decret. lib. 3. de Tefiam. Menoch. rem. 15. de recup. pof n. 34. ■cum feqq. >' , «3. Maar ftellen deze twe poften in gelyken grade zonder aanzien van preferentie van tydt, om redenen quod privilegiams contra a4- aque privilegiatum non utatur ftto privilegio. I 32. ff. de reb. autt. jud. pofftd. I. 2. Cod. deprivileg. fifc. Anth. Matth. de autt. cap. 21. n 18. Wefenb: in parat it. f. deprivileg. credit, n. 6. ay. Ende worden die zelve crediteuren geprefereert niet alleen in 't kapitaal, maar ook in die achterftedigheden, om redem, quod qm praferentiam habet in forte, etiam praferatur inufuris. l. 18. ff. qui potior. in pign. Mynfing. cent.z. ebs.zg. Harm. Piftor.3. quafi: 14. n. 24/Sim: van Leeuwen eens. forens.4. tit. 20. fig. Gelyk ook mede in die koften over het innen des kapitaals ot renten wettelyk geexpendeert, Anth. Matth: diiï: cap.zi. n. 17. Fab: in cod: Sabaud: tit: de dffraB: pign. def: 30. & tit de luit. pian- def: 21. k.4. Waflenaar in zyn pratlyeq: cap 77. n. 81. m fin: m De volgende crediteuren zyn geftelt in concurrentie, om dat ex atlis ons niet gebleken, eenige derzelver met hypotheecque of andere privilegie tot preferentie berechtigt te wezen. Do<* hebben een yder voorbehouden van eens andere mede 8*. pretendents fchultvorderinge te mogen trekken in difpuir , om dat van zodane duchtigheit immers in reguarde van veelen ex aSlis niet plene en is confterende. e o Want ook op verfcheide plaatzen zig bevinden verfcheide cou- ftumen, zonderling in aanzien der poinften in queftie , zouden wy met dit ons advvs, in cas tot Emmerik in 't een en t andere  Cons. XXIV. * 209 tontraire couftume mogte wezen, niemandt geprsejudiceert willen hebben, cum confuetudines funt facit, qua nos ideo latere pofiint mpote in atlis non probatx, XXIV. ADVYS DECISOIR. rakende Diezelve materie. S U M M A R I A. 1. "\JZ de couftumen vmEmmerik conform die van Zutphen realiferen geene andre hypothequen , dan die, welke gerichtelyk of by erfmagefcheiden, moetzoeningen of huwclyxc voorwn: geftelt of ingewilligt zyn. 2. Puft hypothecarios juxta temporis prioritatem admittendi chirographarii creditorts, 3. Tot wat einde en tot wiens faveur, eer tot boedels deilinge getreden wort , de confectie van defzelfs inventarisvereift wort? add: n. 5*. 4. Crediteuren konnen omiffó inventaris het hypotheecq , voor der kindren ouderlyk verfterf geftelt, niet annulleren. ob rationem ». ƒ. f. Magefchcit, waar by de kindreu buiten voorgaande boedel ftaat afgegoedet zyn, kan niet indijferen' ter van alle, maar alleen van de kindren g' impugneert worden, ral, ibid, 6, 7. 8. Quod exempló rei immobilis per minorem, uxorem & vafallum citra confenfum judicis , mariti c55 Domini alienat *S*fc* parthyen fchynen juftam caufam litigandi gehadt te hebben, derhal ven ook in panam temere littgantium in exvenfas Uns na rechten niet hebben mogen gecondemneert worden ; Maar is de eene in maten ale boven vermeit voor d'andere geprefereert, cum jura vigilantibus fcripta fmt ; derhalven ook parata. f^wwgeprsferiert, en die koften gecompenfiert zyn , quotiescunque enim qnit jvfttm litigandi caufam habet, expenjce compenfantur Andr. Gail. Pratt. Obs. ub. \. obs. if%. n. i. X X I X. ADVYS DECISOIR. Arreft op een defolaten boedel g^eft prx* ferentie, immers ten opzichte van goederen buiten het domicilie van den infolventen debiteur gelegen. SÜM-  fiZQ Pilt!» T % K V l M SUMMARIA. ï. A rrejium operatur pignus prt- gitiven debiteur of zyne boedels XX turium. curateuren niet gefchiet , moet 2 Creditori Jibi vigilere de jure li- g'exploicteert en rr.et efk& aan- * berumefl. genomen worden ? ». Het fallifTement van een debiteur % Per ^ovtaneam partis companti. geeft geen aflèétatie tot prsjudi- onem citaiio licet nuüa convali- cie van het arrett, by den eerften datur. crediteur op die buiten zyne 8. Ratio. woonplaats gelegene goedren ver- 9. Contra debitoremfugitivum requi- kregen ob rat, n. 4 fitacitationis moderari jp.ra fnunt. f, In wat opzigten het faüiffement 10. Contra creditorem luthcntem cita- verfchilt van een ceffie van goe- tio per ediclum advalvas iocum deren? „ habet6. Hoedanig de wete, aan een fu- Na Juftificatie van arreft, Iropugnatie , Replicq , ende Duplicq, met de refpeclive documenten en bedingen aan den Gerichte tot Lochem geëxhibeert by Berndt Menchhorjl Arrefi ant ende Aanlegger ter eenre, en Henrik^Rauwers volmr: van deCuratoren van den defolaten boedel van Peter Martens Hoefyfer Oppofant ter andere zyden ; Ende op alles behoorlyken gelettet. T' voorff: Gerichte roet advys van Rechtsgeleerden wyft voor recht: Dat den Arreftant voor de gevorderde 300. guldens met de intereffe van dien, federt den y. Oclob: 1640. gevallen, reffens Gofuinus ende Arndt Brantz zy te prefereren in 't recht ende gerechtigheit, t'welk de voorfl: Hoefyfer, met zyne huisvrou^/«deSticke, heeft toegekomen in de goederen Nyenbuis , Herdmk* Stère, den Heet brink, Khkfe, voorts Karpers mate, met het Nylandt 'ende VryUnk , ende alzo by hem gedaan te zyn een gcet bezaat ende bv den Oppofant een quaat ontzaat, met compenfatie van koften om redenen. Geadvifeert t'Arnhem den iy. Mart. 1642. f. SCHIFFORT. GOS. van STEE NL E R. 'T bo-  Cons. XXIX. 21f Hl bovengefchreven advys is daarinne gefundeert. Ty t den Arreftant, neffens de deugdelykheit van zyne fchult- vorderinge die in confeffe i3, lofwaardelyk heeft doen blv- ' ken, dat hy neffens Gofuinum ende Arndt Brantz voor zyn achter wezen heeft arreft laten doen aan de voorff: goederen eer ende bevorens eenige ander crediteuren daar op hadden gefproken , of eenige apprehenfïe gedaan, veel min immiffie gekregen; Doordien na de gemeine obfer vantien van 't landt, die orior.teit van't arreft op eenige defolate goederen geeft den arreftant preferentie voor andere perfonele crediteuren: Cum arreftum, •peremr pignus pratorium Coler. decis. 137. Peck- in tratl. de jur. I' M cap l5. n.5 Et de jure Uberum fit creditori, ftbi vigilare é 'ereditum fnun profeet antequam bona debitoris aüorum creditorum immiffone iint oocupatal. ó.J apud Labeonem f. qua in fraud Cred. Ende of wel t falhfiement van eenen debiteur oorzake ende voegen geeft aan de crediteuren , om op zyne goederen ?e fpieken, zo wort dan noch daar mede geen affeclatie geintrodu , ceert, waar by den crediteur, die t'eerfte op is, zoude beno> men worden preferentie, zonderlinge ten opzien van ongerede goederen onder anaers Junfdidie gelegen, als is 't domicilie van den debiteur, cum mobilia fequantur perfonam, immobilia jus loei, rei fita B ild. m l. Kn. C. de commerc. & mercimon • 4' Ende is t> fa'difement heel verfcheiden van ceffie van goederen om dat deze met wille van de zamptlyke crediteuren , ende ken' f' n.ffe van deOverighe.t ordantelyken gefchiet, Damheud. inprax: cTefitemen0, *' ^fraudule«telyken tegens wille van alle Zonder dat tot deftruftie van't voorff: arreft kan doen, dat 6 de weete aan de Curatoren niet zoude zyn gedaan, immer niet tydelyken aangezien by de ftükken te vernemen is , dat den Atreftant die weete heeft willen laten doen aan 'tdomicilie ende huisvrouw van den debiteur , die fugityf ende niet te vinden was, en by den hooft - Officier van't domicilie daar inne is Ee z wor.  &2§ Partis Tertite worden belet, die evenwel tkenniffe van de voorff: weete heeft gekregen , en daar neffens by publicque affixie op de kerkdeuren die voorff: weete is geitereert, ook de Curatoren, zo vroeg zy zich bekent hebben gemaakt, dezelve geinfmueert, die daar op door den Oppofant ontzate hebben laten doen , dat alles diftnbutivc, veel meer colleïlivè genoeg is, omdedeugdelyk- 7- heit van de weete ftaande te houden ; Doordien by comparitie van Partye die faute van de weete, zo eenige mogte zyn, wort weggenomen, /. de unoquoque ibi prafentibus.Qr ibi Bart. jf.de re jttdl 8- Cttm finis citationis. fit habere notitiam ad fe defendendum \ Dat me- 9- de tegens fugitive debiteuren die reqmjita van citatien wel worilc,.den gemodereert, Bald. in l. Creditor z. jf. /leert. pet. Pront etiam contra creditorem latitantem citatie potefi fieri per affixum ad valvas, Clem I. de jud: XXX, ADVYS DECISOIR. Rakende dezelve materie.. S U M M A R I A. JV defolaten boedel zyn voor alle andre preferabel, cjr quare7. a. Verpocdirge , margentaal enhooftgeidren worden vi tacita hypotheca daar na geprefercert. sj. Quando hcec cefatl 4: Waar na tertio ordine de ontfangers der verponainge en beurders [ der conjurr.tieri ot middelen geadnauceit weiden ; kog volgens de placaten der Graaffchap Zutphen boven die daar by bepaalde jaren crediterende verliezen 't regt van parate executie eu hypothccatie. 6. Na deze hebben de lantheren preferentie tot de invetla £7 //lata conducloris. 7. Gelyk cok de doineflycquen in dienff van hare Heeren ot Vrou- wens  Cons. XXX. wens zynde ten tyde van hare & n. n. infolventie. I2. Het overfchot van des debiteurs s. in fchoon zy in gelyken grade met gediflraheerde goedren komt ten den lantheer uit kracht van le- gemeenen voordeel van d'andre gaal hypotheecq (taan, zo worden crediteuren, zy nogtans gepoflponeert, als die 14. Een debiteur kan buiten defzelfs gerede goedien aan den zeiven huisvrou zyne gerede goedren aan zyn overgegeven, rat. n. 9. zynen crediteur overgeven ob 10. 13. Geprivilegieerde crediteuren rat, n. 15- & 16, ' konnen door opgevolgde afFefta- 17. Wanneer en waarom de gepne- tien van andre niet geprajudici- fereerde crediteuren den eedt wort eert worden, quaremn ? v. h.n, opgelegt? In zaken voor dezen wel Ed: Scholten Gerigte vanLochem ongedecideert hargende tulfchen den Heer van Oolde, ende andere g'lnterefièerde Crediteuren van Wighert op 't Loo ; Het weU gemelteGerigtegezien hebbende hinc inde ingediende bewysdemrocn en gehandelde , en gelet waar op in dezen te letten nonde, ende doende met afiumtie van een onpartydigRectsgeleerd» regt verklaart. b 5 Dat uit de koopspenn: van die verkegte goederen vcor alle andere Crediteuren zullen betaalt worden alle eerigtskoflen , nier alleen tot de pronuntiatie dezes , maar ook welke verder tot Ihohtinge en vereffi.ninge van den boedel nootzakelyk zyn en verner liaan aangewendet worden. Daar na den Ontfanger van de verpondinge ende margentaal , te weten Br: fan Te Winkel, en. faling over die jaren 1687. 1(588. 89. tct den 9. July dezes jaars incluis , voor zo veel haar luiden daar van bewyflyk toekomt , ende dat zy refpeclive wegens da vorige jaren als mede wegens het flathun en gemaal ofte andere confumtien zullen concurreren met andere perfonele Crediteuren , gere expreflè ofte legale hypotheque hebbende, ende irsgelyken Grade Werntr Mening-wegens het looftgelt tot den 9 July, dezes jaars, te weten van Wighert op'tLoo , zyn huisvrou, en zo hy eenige kinderen by zig heeft gehadt, over iy. jaren tut enverner niet. Dat daar na zal worden gepraefereert den Lantheer den Heer tw»Or/«VvooralzuIken agterftant van ge/tpagt als anders, als zyn" Hoog Ed: geb: by folemnelen eede zal willen verklaren hen» Ee 3- deugj-  250 Partis Tertije deugdelyk te competeren , den eifch over het qualyk onderhouden van het huis in dak, hem, als onbewezen, ontzeggende. Daar na die Maagt Wtllemken met 36. daald: ende den Knegt Stephen Wtchers met 14. daald: wanneer diezelve, ten tyde als die goederen aan den Heer van Ooldem verwin zyn overgegeven, by Wtthm op f Loo refpective voor knegt en maagt hebben gedient; mits dat dezelve met folemnelen eede zullen hebben te verklaren dat haar die voorff: iummen wegens verdient loon , en iit genen anderen hoofde , deugdig refteren en toekomen Dat daar na zal worden gepnefereert Henrik Mms «. q met 240. gl: mits d'overgegevene rekeninge naar regten folemniferende. Ende zo daar wat overfchiet, dat den overfchot tuffchen de perfonele crediteuren naar advenant van fummen zal worden verdeelt, die koften om redenen compenferende. Aldus g'advifeert by my ondergefchreven binnen iiorculo den 7. Decemb; 1690. f A N ENG. van GELDER. Redenen van myn Advys zyn onder anderen deze. t TYe koften tot flichtinge en vereffeninge van den boedel zyn XJ voor alle crediteren geprsefereert, om dat die gefchiet zyn, en verner gefchieden moeten ten gemeenen dienfte van alle gJ intereffeerde crediteuren Chnfiin. ad LL. Mechl. tit. 13. art. iy. £« Die Ontfangers van die verpondinge , margentaal en hooftgelt daar na, om dat dezelve hebben tacitam hypothecam quoad debita, *h* nomine princhalis , cett magifiratus, imponuntur Berlich. pracl. Concl. part. \. cons. Ó4. num. 104. dog niet verder als over de Jaren 1687. 88. en 89. tot den 9. July 1690. a. Om dat zodane hypotheque komt te cederen, wanneer de Collecteurs zuimagtig zyn geweeft, tegens d'ordre van den Lande, de uitgefiagene fchattingen binnen den tyd, tot het inmanen geprsefigeert, te executeren, gelyk beide de eerfte beurden hebben gedaan. 0 Dan  Cons, XXX. 22f Dan denOntfanger van de ^tó^ heeft volgens Placaat van. den Lande met verder als die voord: jaren mogen crediteren,4* en zulx doende heeft hy daar door verloren het reet van hvno thecane. e yP° Ende den Beurder van de middelen heeft by het paneren van de bilhetten tot het Aagten van het vee en breeken van het koorn* zyn geit van tydt tot tydt moeten ontfangen , volgens de generale Ordonnantie. ° & Ende ter contrarie gedaan hebbende heeft hy door zyn ne ghgcntie den Lantheer of een andere gepriviligeert crediteur niet mogen vernadelen Berlich. loc. citat. num. 112. Den Heer van Oolde is als Lantheer daar na geprWereert om/? dat een Lantheer invetla & illata in pradium mft,cum zyn verbonden, idem Berlich. & poft alios Chrift. ad cons. Mechl. tit. 8. art. 14. num 9. T welke te meer in dezen moet plaats hebben, om dat den Heer van Oolde in tyts gevigileert, en in dato den 9. julv door een gengtelyke overgifte eigenaar geworden is van zyns'bouwmans goederen. De Knegt en Maagt zyn daar na geftelt, omdat dezelve mede-r hebben legale hypothecquevoor haar agterflendig loon , zo wanneer zy ten tyde, als de goederen aangefWn worden, by haar heerfchappen ofte vrouwen woonen, idem Berlich. part. \. concl. 64. num. 6y. Zy hebben nogtans in gelyken grade met den Lantheer niet * konnen geftelt worden , cm dat zyn Hoog Fd: gebr boven de legale hypotheecque eigenaar van des bouwmans goederen welke geen fequele hadden, in dato den 9. July dezes jaars wal geworden , qui duo enim habet privilegia magis eil privilegiatus.n. Berlich. concl. 6^. num. 12?. t e> y Hennk Maes heeft uit kragt van den toeflag, in dato den zy 10 July eerft g impetreert, niet konnen geprefereert worden voor * deze voorgaande crediteuren; Ter oorzake onder anderen , om dat de goederen , waar op hy des tydts eerft begon te procederen , te voren niet alleen tacite aan deze perzonen waren verbonden ; te quod prior tempers fit potior }urt Gail. I, %. obs. zy„ num. %\ Maai  %\z Partis Tn ï i a ï i. Maar ook, om dat het goet, waar op hy des tyts quam te pro ■cederen, zynen debiteur niet meer toebehoorde, maar den Heer iZ.vjtnOi/de, welke ook daags te voren of op den z\- July reets ' diftracYie van die goederen hadde verzogt, met intentie, om den overfchot te laten komen ten gemeinen profyte van d'andere (Crediteuren per ea, qua tradit Berlich. Concl. 66. num.zj. part. i. num. 104. Invoegen dat den Arreftant dan ook niet verner heeft konnen gepraefereert worden, als in het gene daar zoude komenovertefchieten, naar dat andere geprivilegieerde crediteuren , en een €, legale hypotheque hebbende, waren afbetaalt. j{] Doende niets ter contrarie, dat die huisvrouwe die overgifte niet mede heeft helpen doen. Mits dien bier geen ongerede goederen, waar van het Lantr: tit. 18. fpreekt, zyn overgedragen, maar het gerede; 't welk een ory.man als legitimus curator indifputabel heeft mogen doen. aó\ Te meer, wanneer een man daar made komt te voldoen die gemeine fchulden ftante matrimonio gemiakt, en -die huisvrouwe het tranfport niet contradiceert, als in dezen. T' welk ook in omnem eventum zoude zyn een exceptie de jure tertii, van welke zig niemant mag bedienen. tj. Den Heer van Oolde is den eed opgelegt, om dat zyn Walgebr: " in dato den 4. Decemb: zig gerigtelyk daar toe heeft verobligeert. De andere Crediteuren mede, om dat de perfonele crediteurs verzekert mogen zyn, dat niemant meer profiteert alshemdeugdalyk en van regts wegen toekomt. Die koften zyn gecompenfeert, om dat die crediteuren over de preferentie geen proces gemaakt, maar fimpelik haar aangegeven en hare fuftenuen voorgedragen hebben , zonder datter êinc inde debatten zyn voorgevallen. XXXI. ADVYS  Cons. XXXI. -v. XXXI. ADVYS DECISOfR. -> T~it j i /. . continentt vervolgde r^,V«w. ^ SST" 8enüeS- 3- Zonderdat dezelvedoor dcnpag- ÏÏÏcï^-K"*^' ^ ter van de plaatze tot nadeel vin RccoStecrt k n T P?t?"C 4 Door verbrede van welke ^flT * ^ ^ in zaken van preferentie en concurrentie tuffen de Credifeuren J- van den delolaten boedel van Philips Untlen eo 't < ae^uffen Steven f^hfen oP >t Have JiZ^p J^ m^sTlf ° etirmJJeT OVCl" de onmundige ki Aderen van ge * enX T ; "^c" SWCerfen Chel: ffVrocrSert ter eeme en ür, f. A. Scheers en Steven van Etkel als Volmr: van 7),.S »«*, en zo te zamen als Lantheeren of eiaenirenvan h£r? u Ble^r andere zyden, voor een Ed: SeSege re van zZT" ongedecdert hangende, zyn de voorn: JSn« 4en w. April ,7I2. 0p advys van de Heeren DD. gepiïEtereeit B. P LEG HER. & Q, VERST EGE: Ff Om Waar by d1 onmundige kindren vaa een infolventen debiteur voor den Lantheer geprasfereert zyn. S UMMARTA.  z^ Partis Tertio Om navolgende redenen in ïubftantïe. 3 -r\it dezelve tot erlanginge van het aan hare pupillen bewezen XJ moederlik goet met peindinge den 17. April 1710. op alle de gerede goederen van voorff: Ph.fonjfen, behoirhk aan den zeiven op den 22. g'infinueert, geprocedeert, en daar door bekomen hebbende affeöatie op de voorz: goederen , nootzakelyk voor alle andere crediteuren, anteriorem hypothecam non habentibus moeten worden geprefereert, als niet bekender zynde, als dat peindingen , gelyk arreften , affeclatie maken, als te zien by het Lantr: van Nym. tit. 4. §. n Berlich. part. I. concl. 69. per plurim. DD ibid. „ n , . , , Te meer, daar de voorff: g'affeöeerde goedren door den debiteur Th. fanjfen aan de momberen van voorz: zyne kinderen in folutum overgegeven, vervolgens door dezelve van de plaatze vervoert, en publycquelyk zyn verkoft geworden. Zulx dat wy de voorff: momberen abfolute voor de lantheer hebben moeten verklaren preferabel te zyn; a. Want of fchoon de Lantheren hebben tacitam & legalem hypothecam in inveBis & illatis zelfs in pradium rufticum tot fecuriteit 2. van die aan haar verfprokene huir of pacht, en dat een huirman niet vermag de goederen van de plaatze te verbrengen , voor en al eer den verhuirder wegens zyne agterftend.ge huir nf pacht is voldaan, Stadtr: van Zutphen tit. zy. §. 3. Voet ad ttt. fi. m etuib. caus. pign. vel hyp. tac. contrah. n. 2. per DD. tbttt Lantr: van Velu-w. tit. 26. $.11. Lantr: van Nym. tit. 27. $.16, rA Zo is het nochtans zo , dat zodanen legaat en ftilzwygent hy4"potheecq niet langer duirt, als de goederen op de verhuirde plaatze gevonden worden , en dezelve verbracht zynde komt het voorff hypotheecq te cefferen. Voet ditlo loco, propter regulam : quod mobilia non habent fequelam. r- Ten ware den verhuirder dezelve incontinenti quarne te vervolgen, wanneer dezelve weder ter plaatzen moeten worden gebracht, waar dezelve van daan zyn gehaalt, en aldaarverblyven totter tyt den verhuirder wegens zyn agterftaant is voldaan. Stadtr: loc. alleg Lantr: van Nymeg- tit. 27. §. 1 y . Matth. par. 7. » 12 Voet loc, alleg. atque itaj»dtcatum a Magtfiraiu Zutpha-  Cons. XXXI. 23j nienjt contra Dr. Welmers i6$f. & novijfme tuffen de kinderen van fan Derden tegens Nathanael Guin. 2. Juny 1711 Welk vervolg alzo doorde Lantheren indezen niet isgefchiet zo volgt zekerlik, dat haar legaal hypotheecq cederende haar uit dien hoofde geen preferentie heeft kunnen worden toeërkent Wy hebben een yder voorbeholden van eenes anderen mede^ praetendentes fchultvorderinge in difpuit te mogen trekken, om dat van derzelver deugdelykheit uit de overgeleide en a'appliceerde documenten ons met ampel en latisfacïoir is gebleeken. Om welke redenen voorheenen ook by den Scholtengere-7' van Lochem op advys van de Heeren DD. fac. Hatehroeï en BArth Schomaker in 16*9 7. tuffen de crediteuren van Gerrit oouman op de Koefiraat ex officie is gedecreteert s Dat de crediteuren haren eifch binnen 6. weeken peremptorib den rechten genoeg zullen bewvzen , als waar na én na voorgaande confignatie van de koopspen: der verkogte goedren in den Gerigte over 't point van protopraxie zal worden erkent wat rechtens. XXXII. ADVYS DECISOIR, Het regt van legaal hypotheecq en preferentie , den Lantheer competerende, behout zyn werkinge op des boumans peerden m eenes andrensieparate weide, voor agterftendige pagt door dien verpagter bepeint. S U M M A R I A. *' ZSSf1^1*01 3. D'eene parAye kan in weerwil , u lll"n"iere cognitie. van $ andre van de eenmia' z. Hoedantg daar m geprocedeert | verkozene fonne van procédé niet refilieren* * 4, Quandt  Partis 4, 7. Quando judex omiftd interlocutoria ad definitivam fententiam proceder e debet ? v, rat. n. y. 6. §. 9. 10. Alle de invetla c35 illata coloni aan den eigenaar van een verpagt erve tacitè verbonden zynde opereert regt van preferentie voor alle andre crediteuren. 11. Zodanig dat een ander verpagter van een feparaat parceel lants of weide tot dat erve niet gehorende , van alzulken legaal hypotheecq, tot nadeel van dien eigenaar niet kan jouiflêren. add: ». 1$. 12. Te minder wanneer hy in genere op zyns pagters gerede goederen, en mat in fpecie op defzelfs beftialen, in die feparate weide bevonden, geprocedeert heefr. 13. Door't ophalen van't gerede des pagters wort het jus taciti pignoris niet benomen, add: n. 22. 14. Als gefchiedende inufum& commodum potius jus habentis. TlïTlI 1 $. Regula; quod fuut in pradiis ita queque in pajcuis peeora inveBa tacitè pro conductionis mercede obligantur, explicatur. 16. Scil.fi eo animo in prgnorU fua penfione itemque deterioratione & damno dato in ejusmodiinvcttis& i/latis heeft p.eferentie voor alle andere Crediteuren, irrmers den Requirant Driefen mede in dezen moet worden eer eft noneert, tot dat den Lantheer ofte eigenaar wegens zyne achterftendige pagt eerft zal wezen voldaan. Aangezien wy geen fundament of beftendige redenen hebben konnen vinden, waar uit den zeiven eenig ander recht, als een perfonele actie, ex contrattu locati nimirum, tegens Tennis Derkfen bouman op Muizegat zy geboren ; Want ofwel den zelven mede aan dezen debiteur heeft ver- Ui pagt gehadt een weide Blyfers-Landt genaamt , zynde een feparate weide tot die zaalweere of het erve , waar op den vooi ff: debiteur woont, niet gehorende, ende dieswegen eenige jaren pacht ten achteren mag zyn; b J Zo en volgt nochtans geenzins daar uit, en is in den rechten niet bekent, dat een zodanen verpachter eenig legaal ofte ftilzwygend verbant zoude hebben in die goederen van alzulken pachter op eenes anderen goedt ofte hofftede gezeten, aan welken eigenaar alleen dit recht quoad invetta & illata a leoe is a temere htigant. xxxiii. advys decisoir. Of een debiteur onder de hant voor een pant der minne aan zyn crediteur hebbende overgegeven een obligatie tot lafte van een derde, voor andre crediteuren daar op na dato der overgifte met arreft ot peindinge gt procedeert preferabel is? Is alhiernegatüèimmers ten opzigte van een fchultbrief met Ipeciani hypotheecq gepafleert voor erfpachteren in Overbetuwe gedecideert, ad explicatmem l 3. C de nóvat. s u m m a r i a. j,2. proponitur, 2 ' Quajlio ex eo formatur. 4 Wat tot bckominge van preferentie rot een gecedeerde of geoppignoreerde gerede adheofinfchult gerequireert wort? <■ Die reqniliten genegligeert zynde wort den volgenden crediteur, tranfport of hypotheecq daar van: bekomende, geprafereert. 6. 20. Een blote ceflie van actiën geeft aan den ceffiona-is geen volkomen regt tot dezelve, maar moet zyngccedeertregtin 'twerk (lellen door eene der requifiten n. 4, ex /■ 3. C> de nov, aargeroert  Cons. roert vid, tarnen n. 22, ubi denuntiatio, cujus meminit d, 1. 3. ad tempus exaélionis dijfertur, Quod difplicet Reff, n. 23, 7. 9. 'T welk zo wel in hypothecatien als ceffien omijfa denuntiatione plaatze heeft propter l. 4. C. quce ref pign. obl. poft, 8, Ratio. IQ. Statutum confonans. tl. Een crediteur bekomt door het overgegeven inftrament van aclie tot lafte van een derde daar op wel fpeciaal hypotheecq; 12. Dog geen preferentie voor audre crediteuren, ten ware den debiteur daar voor in regten aangefproken, geit daar op ontfangen of denuntiatie aan hem gedaan v/as. XXXIII. 24? 13, Wat kragt de clauful toonder dee» zes in regten heeft? 14. if. De bewezene hantftellinge eenes fchultbrief geeft aan den zodanen buiten vertoninge aan den debiteur geen effect van prseferentie. 16. Een fchultbrief met fpeciaal onderpant voor Erfpacbteren gepaffeertkan buiten adhibitie van de zodane niet beftendig aan een ander verbonden worden. 17- 18. Ratio ex pr kragt zouden wezen als een ander conventionele hypotheecque dat dezelve volkomen zouden wezen , ende preferentie geven zouden voor andere crediteuren, allchoon ende zo lange uitkrabt van dien niet gelitiscontefteert of geit ontfangen , of denuntiatie gedaan is aan den debiteur Om Welk?, in^iaf- rink Jen Afinlerrrrö,. 1 1_ 1 luie of den ngten toonders Want behalven, dat jure communi feu civilt de vooi ff clauful geen ander effect heeft; ut adfcrens literas adjeïli nomine habeatur, & retle ei folvatttr , petere autem nihil poffït, ut docet Sand. in tr. de atlion. cefi. cap. 2. n. 16 & confuluerunt Nicol. Everh. Cons. 219. n. y. Eibert Leon. cons. 12. Zo zoude, alfchoon men toeftonde , dat den Aanlr: in krast I-4* van dezelve claufule ook aclie gehadt hadde, mits doende blyken, dat den voorff: fchultbrief hem door Joh. Tbeodoor Cumshof ter hande geftelt was, gelyk fcmmige fuftmeren daar uit evenwel niet volgr, dat den Aanlr: zodanige actie door den bloten ontfang van den fchultbrief volkomentlik zoude zyn g'acquireert, cum ejfetlu pralationiss Maar uit die hier voor gealle- legeerde regten en redenen zonde des niet te min ook vaft blyven dat hy tot dien einde de voorff: fchultbrief hadde moeten vertoonen aan den debiteur , geftalt dat , gelyk den fchultbrief llsat op den regten toonder van dezelve, alzo den Aanlr: niet eer volkomen regt tot de fchult, daar inne vermeit, met efffclvan preferentie daar in heeft kunnen verkrygen , als van die tyt af, dat hy den zeiven brief vertoont heeft aan den debiteur, Ende dat zyn regt onvolkomen, ende des originelen crediteurs regt ter contrarie in zyn geheel is gebleven, zolangeden Aanlr den voorff- fcbultsbrief onder hem behouden ende niet vertoont heeft aan den debiteur; Gezwegen, dat ook bedenkelvk is, of niet tot die oppigno- xff ratie van den queftieufen fchultbrief/»™ forma nodig is geweeft deaelve te paffcren voor Erfpagteren Want-  2,^8 Partis Terti/e Want of wel dezelve brief ook contineert een perzonele obligatie dewelve zoude konnen werden verbonden ende gecedeert onder de hand, zonder adhibitie van Erfpagteren, zo ftaat egter te letten, dat in diezelve fchultbrief ook is geconftitueert een fpeciaal hypotheecque, tot een evidente preuve, dat de crediteuren der debiteuren perzonen geen credyt gegeven hebben, maar voornamentlik hebben gezien op de hypotheecquen, waarom ook notanter twe Erfpagteren over den zeiven onef tot deszelfs veftenis geftaan hebben, waar uit met voegen kan worden g'infereert, dat die oppignoratie van de voorfl.- fchultbnel, gedaan in genere zonder reftriclie tot de obligatie, ook van noden is geweeft de adhibitie van twe Erfpagteren^ J7 Door dien het hypothecair verbant gecontineert m die zelve fchultbrief prevaleert in de intentie van de crediteuren , ende dat aldus de prevalentie van 't hypothecair verbandt , ooi de perzonele obligatie fubject heeft gemaakt aan de forme, dewelke gerequireert wort tot de conftitutie van een hypotheecq exemplo ejus quod dicitur rem alicujus pretiofiorem per pravalenttam altenam rem ad fe trahere, ut femper infpiciatur id, quod eft pretiofius %. li quis in alien* tabula Inft. de rev. divis. I. l\> §. m omnibus jf. «8. de rei vind. unde ICti generaliter inferunt, unumquemque aüum judicari ex animi przvalentia, ut docet Mornac. *d d m omnibus. & Tiraquell. ad l. fi unquam Cod: de revocand. donat. verb. fa- .cultatem. n. 4. , , «o 'T welk ook meer fchynt met de pradicque dezer landen overeentekomen, na dewelke zulke Erfpagters fchultbrieven met anders als voor Erfpagteren pleghen getranfporteert te worden, zonder dat men gewoon is die zelve tedeilen, in personeel en hy. pothecair , gelyk den Aanlr: voorgeeft , hoewel het in dezen geenzints daarop aankomt, doordien hier voor aangewezen dat de voorlf- oppignoratie, in forma bundig zynde, evenwel im«o perfect is , omdat denzelven Aanlr: die niet heeft in t werkeeftelt, maar onder hem behouden ter tyt toe, tot dat fob. Theedoor Cumshof afgeftorven, ende defzelfs boedel aefolaat geworden is, waar door hy de andere crediteuren gelegentheit heeft gegeven, om op die zelve adie te procederen by arreft , enal'zo voor hem daarop preferentie te verkrygen j  Cons. XXXIII. Hp De koften zyn gecompenfeert, om dat des Aanlrs: fuftenue2ï • van preferentie op probabile redenen, ende ook op 't gevoelen " van eenige Regtsgeleerden gefundeert is , als onder anderen op t gevoelen van Alexand. Ub. 4. eens. 1 y. dewelke aldaar advi 22 feert, dat de denuntiatie, van dewelke vermeit wort tn d /. 2. Cod. de novat. tyts genoeg zoude komen, alze gedaan wort ante exaitionem, dat is , eer den debiteur betaalt heeft s Zulx dat hyverftaat, dat crediteuren, hebbende conventionele hypotheecquen op eenige actiën, ge-prefereert moeten worden voor een jongere celfionaris van die zelve actie, diealbereits fententie verkregen hadde tegens den debiteur , mits dat die voorlf: ouder crediteuren denuntiatie gedaan hadden voor de executie van zulke fententie. Welk gevoelen wy evenwel niet goetgevonden hebben te 22 volgen in dezen , zo omdat het gevoelen der Regtsgeleerden hier boven aangetogen, contrarie luit; Ende dat dezelveRegts- 24,geleerden, als zynde ten deele geweeft ingezetenen van deze Landen, ende ten deele gefchreven hebbende over de couftumen van Vrankryk, met de onze in veele deelen accorderende meer authoriteit behoort te worden gegeven in de decifien van quetien, hier te lande voorvallende, als wel regtsgeleerden die uitheems zyn, of zulke die alleen verferen in terminis juris elyilis. Als ook , omdat in de cons. Alexand. te noteren, dat hy num , 3 zig principalyk daar in fundeert, dat den ceffionaris atlionem '* direElam niet anders zoude hebben konnen interneren , als nomme eedentis , ende dat hy dienvolgens voor de andere hvpothecaire crediteuren niet meer konde zyn geprefereert, als den cedent zelfs, indien hy in perzoon g' ageert hadde, welkereden notoirIvk niet applicabel is tegens de Verwrs: dewelke arrefi gedaan hebben, alzo diezelve niet ageren ex caufa vel capite eedentis nemaar uit kragt van een vo'komen hypotheecque , dewelke zy door het arreft ex lege hebben verkregen op de queftieufe actie in den tyt, als des Aanlrs: hvpotheecque op dezelve actie nog niet volkomen was; Door welke tuffenkomende arreft zy nu tegenswoordig beletten , dat dezelve hypotheecq van den Aanlegger in prejudicie van haar hypoteecq niet kan worden geperficieert. Hh XXXIV. AD-  aj© Partis Tiuis XXXIV. ADVYS DECISOIR. Rakende diergelyke quseftie; voor welke alhier affirmatie immers ten aanzien van een obligatie door de Staten der Graaffchap Zutphen gepafleert , als perfoneel aangemerkt, contrair het vorig Jthys gerefpcndcut is cum explanatione L. 3. C. de novat. SUMMARIA. * 4" /^bligatien, tot lafte ïo van V-J 't comptoir generaal der Graafs: Zutfhen alsvandeQuartieren van Nymegen en Vetun.cn ftaande, zyn perfoneel e£ argum. «. 3. fcf Sg, Gutytsvoor 1711. deteftamenten over ongerede goedren in Veluwen verboden zynde, zyn dezelve egter over alzulke obligatien toegeftaan. 6». 7. Een houder van een perfonele obligatie kan jure sivili & ho-. diemo dezelve aan een ander onderzyr hant beftendiglyk . fchoon extrajudiciahttr, overgeven ofte verbinden. 8. Quidh. 3. G. de novat. jubet ? 9, 10. 17. 18. Varius DD. ïnteÜeéïus ijiius Legts. add: n. 12. & jeq.. 11. Gaj'um hic decijum hac Lex non contprchendit. 12. 13. if. 16. Quare jute Rtrnano juf rad. L. 3 mtrodueia moribus nojiris non objervutur: ubi Jimul vide folutionem okjeBionis n. 14? 19. Lfjeclus fublicee Jubhajlatioms. C A S V S POSITIE. Titius heeft aan Cajus in twe diverfe reizen volgens obligatien verftrekt ende op renten gedaan eene fomma van 33.56.gl.» by welke obligatien den zeiven aan Titius, nevens het verbandt; wn zyn perioon en goederennog tot verzekeringe geftelt ende * over-  Cori. XXXIV. overgegeven heeft twe Ordonnantiën ter fomma van 22 y6 eb flaande op den Ontfr: generaal der Graafs: Zutphen ; Ende af dewyl de Staten der zeiver Graafs: hadden goetgevonden van zodane Ordonnantiën obligatien te palferen, zo heeft Cajus van Titius volgens Cajus eigen ham daar van zynde, die voorlf. twe Ordon: op den i8. Septembr: 1Ó77. wederom geligt, ende op den zeiven dag in plaatze van deze twe Ordonn: tot verzekeringe van de voorlf: fomma van 33yó. gl: en y6o gl: daar van yerlopene interetfen, aan hem gelanget, ende onder zyn handt in pantfehap (uti fonant verba) overgedaan een obligatie van 4000. gl: almede op den 18. Febr: ióy. van Hoog glte: Staten ten profite van Cajus, als regt hebbende van den H^er Graaf van Styrum verleent ; procederende de voorlf- 4000. gl.- luit de voorlf- obligatie van agterrtendige Ordonn.- ende militaire foldye vandejaaren 1671. en 1672 als hebbende Caius in die tyt tot betalinge van glte: Graafs Compagnie ordinafs die penn.- verftrekt, zonder dat nochtans Titius aan hoogglte: Staten of der zeiver Oatfr: Genr: da.ir van kennilfe zoude geven , of sewaarfhouwt hebben, dat aan hem de voorlf: obligatie van 4000 gl: van Cyo in verzekeringe of pantfehap , als voren , was gegeven; & 'f is nu wyders zo, dat eenen Sempronius, zynde aan C^Wmede eene m.;rke!yke fomma van penn: ten aderen (waar van hy wel onderpindt is hebbende, maar egter fuftineert 't zelve al tevoren zeer bezwaart te zyn geweeft, welke bezwaarnilfe Ca,us aan hem zoude verzwegen hebben, ende ook by de Ade van voorlf: verband belooft op zvn verzekeringe te doen) overzulx op den r 3. May 1680. om nader veftenilfe te hebben bv arreft heeft beginnen te procederen op 't bovenftaande kapitaal van 4poo_ gl: zo C*,us volgens obligatie op 't comptoir der Graafs; Zutphen hadde ftaande, waar van egter Titius wonende tot Deventer als doen de obligatie, als hem van Caius in pantfehap overgegeven, aldaar onder zig hadde, als mede op die daar van verfchene interenen. Waar op gevolgt, dat Cajus aan Sempronius ook op den 2. July r68 1 dezelve 4000. gl: mette verlopene interenen , ten fine als voerfll gerigtelyk verbonden heeft , 't welk Titius verne- Hh z mende  Partis Tiet ié mende j ende na lange wagten ook geen fatisfacYie van Cajus krygende, te rade is geworden op de voorff: obligatie , onder hem , als zyn pignus of onderpand beruftende, te procederen , gelyk hy dan ook gedaan heeft, en dezelve ook na voorgaande confent van hoogglte: Staten of derzelver Gedeputeerden in Sept: 1682. publykelik ten overftaan van 't Gere: der Stadt Zutphen gefubhafteert, ende by manquement van andere kopers aan zig voor een fomma van 3000. gl: gekoft heeft ; Zonder dat Sempronius in 't geringfte zig daar tegens geoppofeert , of eenig protefl: gemaakt heeft, dan alleenlyk na dat deze verkopinge zo folemnelik gefchiet was; Ende mede gemerkt, dat de meergemelte obligatie in den begin wel expreflelikiscontinerendedeze woorden: , , WyRidder- fchap en Steden der Graaffchap Zutphen , bekennen mits ,, dezen voor ons ende onze nakomelingen deugdelik fchuldig te wezen aan IS. N. de fomma van 4000. gl: Ende daar na '' wederom deze: welke fomma wy geloven , zo haaft 't den finat , van 't Quartier enigzins zal konnen lyden, aan glte: N. N. of den wettelyken toonder dezes te betalen ; Edog'm fine met deze claufule: ,, Tot nakominge van 't geene voorff: wy Ridder- fchap en Steden voorff: verbinden alle desQuartiers impoften , en middelen , geene uitgezondert, zo tegenwoordige als toe- komende, om byonverhopentlyke nood zig daar aankoft en fchadeloos te mogen verhalen. Zo wort voor eerft ge vraagt , of die meerglte: obligatie van 4000. gl: niet en is eene perfonele obligatie , hebbende alleen in fecuritatem crediti pignus adjetlum, ende dienvolgens ookalszodane niet onder de hant van Cajus als eigenaar derzelver , erde alzo buiten gerigte zznTitius tot verzekeringe ende in pantfehap, gelyk in deze. Cafus pofltie vermeit, heeft kunnen overgegeven worden? Ende indien ja, zo wort ren rw^ Dan als men die Wet wel inziet ende examineert, zo is dezel' ve in cas fubjeóï niet applicabel, want Titius heeft aan Cajo geen jaagt of mandaat gegeven, om van zyn debiteur, zynde de Ed: Mog?  Cons- XXXIV. Neg: Heeren Staten der Graafs.-Zutphen, deze ohhW;* ■„ te eifchen ende intevorderen ^an^l"^ cas, eer en bevorens' die drie poindteb% S/^hj" 2^ea zyn , beregtigt zoude zyn , om zelfs de ob]iTJt \ *^ beletten die zelve ^fc^^^^ ke alh.er mede Cajus met is; want Titius eifcht deze fchuh of doet aan zyn debiteur Seen belet dezelve in cL r. u \ ' maar hier kont een derde" dewelke S™!, , a1 e ?ef,,cnhebben, ende Cajo geprefcrem te vn T nadei: verbandt te ?ede niet nee >*J^ ^ >™ ~™ Conffquentcljk kunnen ny niet oordetlpn d,.c • > UnntU » Mennl n"die°«ttn' £ feT'""" ™» Ook heeft de reden van die Wet 7vn 0^,1 r Y ' pure fubtihteit van het Rccmfche reat Kt/ *" ee° "i tantum aBio tran^raZinma^ï\ l ^ '* ""™d«" i n., n, """-jtraiuY in mandatartum manenter>fn?r~ tem dircBa «Uwe, qud contra debitorem expeZittfe!!XT eeptis tribus ea0us tn d. 1. *. KOminalTrd M' ^hibent ex- fuélatis aBionum fomulis extla W" Zonder dat in dezen obfteert *t pèenc j ïwf i. eau. i » * OUCC11 t geene Ger. /» *^r/. tratt. z. verf tenen F,,nfche Ref geerde? le"™ f /. * Je Peordien airede bewezen is dit die »£ .l' leen fpreekt «.„^„.ende -M**^,*^^^,,,. zulx-;  a^ Partis Tertio zulx qualik tot een cellis van a£tie wort getrokken. E5- Daar en boven zo is uit die Regtsgeleerden te zien, dat het fundament van haaropinieaüeen beftaat m fubtilitate turiscivilis, quod apud mandantem mme At altio diretta, & mandatarvis habet tantum attionem utilem, qua fubtilitate moribus explofa femel fatta ceffione cedent nullam penitus retinet attionem , fed quicquid juris habuerit in ceffionarium transfert , ut docet Grosnew. ad l. 2. cod. de novat. alleg. Chriftin. vol 2. deeis. 18 n. y. & 6. dicens : Quod, ubi ceffio habetwpro traditione, gelyk alhier de obligatie van -26.4000, gl: reëlik getradeert ende in pantfehap overgegeven is, jus Je mei cefum amplius cedi non pojfit, & ita fervari folere tam tn fupremo, quam in Mechlinienfium duodecimvirali femtu, R^bufT. torn. 2. de ceffion. action, art. 2. gloff 9. vers. fed debitum : fe iti fiepius vidijfe judicari tefiatur juxta doctrinam Bartol. in l. ex ajje- 28 f. ad Sctum Trebell. n. 4. hifce verbis: nam id quod dicitur in 1, 2. Cod, de novat. quod illi, qui ceffit actionem, potefi folvi, eft verum , ■quod quando apud eum qui ceffit, nihil remanet , tune & non poterit folvi. Zo dat met de overgifte in pantfehap, geconfirmeert rnet een fpeciale overgifte van de obligatie, niets by den pantg:ver geble£j ven is, als de blote eigendom bezwaart met delaft van panttchap, het welke alles alhier te meer moet plaats hebben , ora dat hier geen difpuit is tuffchen den pantgever en den pantholder, of inter cedemem & ceffionarium, van wslke die L. 2 cod de novat. alleen fpreekt> maar tuffchen den panthold-r ende een derde, in dien cas, in welke den originelen debiteur zyn fchult nog in handen heeft, en geen fchade over het omitteren van de denuntiatie heeft geleden, tot voorkominge van welke fchade die L. 3 Cod. de novat. mede fchynt ingevoert te zyn, ne idem bis folvere teneatur', b8 Daar en boven zynder verfcheiden Regtsgeleerden , inter veteres etiam, dewelke fuftineren, dat die actio utilis, qua per ceffionem transfertur in ceffionarium , prxferatur directa actioni, qua manfit apud cedentem, quando fimul concurrunt , imo quamvis habens actienes directas, jam obtinuiffet pro fe fententiam, dummodo non fit facta executio vel folutio , adeo ut Cufficiat, denuntiationem , de qua loquitnr L. 5. Cod. ds novat. factam efe, amequam debitor folvertt s Et verba  Cflss. XXXV. 257 verba leg. 2. vel fibi denuntiaverit: intelligenda de denuntiatione antecjuam debitor folverit, uti videre eïl apud Alexand. vol. 6. cons. iy. per totum; Idemque fentit Salicet. ad 1.2. Cod. de novat. num. 4 Ook is confiderabel, dat Cajus, eer ende bevorens Sempronius jq" zyn bekomen verbant in het werk geftelt heeft, op die obligatie van 4000. gl: zo verre heeft geprocedeert, dat dezelve ter zyner inftantie by executie publycq aan den meeftbiedenden is verkoft, ende dat de Ed.- Mog: Heeren Gedeputeerde Staten der Graafs: Zutphen by appoinclement den Heere Ontfr: verwalter Gener: g' ordonneert hebben in zyn regifter daar van aantekeningetemaken, ende de interefie na de verkopinge vervallende aan den koper te betalen, voor welke publycque fubhaftatie een jeder een zyn regt, op het geene verkoft zal worden tydelyk moet bekent maken, by pnene dat anderzins den koper volkomen eigenaar zal zyn en blyven , zonder dat ons blykt, dat Sempronius yts van zyn regt voor de verkopinge heeft aangegeven. ° Aldus by ons OnderfT: geadvifeert binnen Arnhem den 26 Jan: 1684 CO RN. van STEENLER. fOH. OPTEN NOORTH. XXXV. ADVYS INSTRUCTOIR. Conform Het voorgaande. SUMMARIA, *' 0S]igatien' -byde Staten vanl impoften, en niet van defzelft ^^^'"k'^^^V00^ domeinen/»^», wordenvoor «merende verbant van 's Lants I mobiel gehouden, v. ratt. n. 4 ü *. En  Partis Thtié tfi Partis 1, En wel te meer, wanneer d' interene niet in perpetuum uit een fpeciaal onderpant gecedeert of belooft is. 2. Item: als de reftitutie daar by aan den crediteur of toonder der obligatie te doen door den debiteur aangenomen is, ob ratt. n. 4. variè adduilas, y, Quo cafu zodanen houder bevoegt is den debiteur daar voor te conveniëren. 6. Mobile goedren konnen onder des eigenaar» hant geoppignoreert, geaffeékert en getranfporteert worden 7, Een crediteur , eenige roerende goedren van zyn debiteur tot verrekeringe van zyn fchult hebbende ontfangen, heeft daar op voor alle andre crediteuren preferentie, rat. n. 8. 9- Schoon die ook ouder en geprivilegieert mogten zyn. 10. In re dmbui vendttais prafertur, cui prius pojfejjïo futi tradita. 11. Quod extenditur ad extrajudicialem tranfportum obligaüonis Jimilifve rei mobilis poftea judic taliter affectatie. 12 . Quia mobilia, qua citra eorum realem traditionem cum efjeclu non oppignorantur, moribus non habent fequelam. 13. Quod autoritate DD. confirmatur. 14. Een crediteur moet het gefufrineert regt van verbant aan een goet, in 't openbaar gediftraheert, door middel van protefl conferveien. „ gezien by Ons onderff: die hier vorens gefielde cafus po,fitie en\J de het advys daar over geformee rt, vinden ganfeh geen zwarigheit, om ons daar mede te conformeren, doordiende reden, waar op't zelve gegront is, de regten ende praóheque conform zvn- Zynde uit den teneur van de obbgatie, zoRidderfchap ende Steden van de Graafs: Zutphen ten behoeve van Cajus hebben gepaffeert, gebleeken, dat dezelve daar by geen jaarhxe rente fpec;alvk uit enice landen of erven, onder haar domeinen gehorende, verkoft of gecedeert hebben , maar alleen eene blote obligate gepaffeert, waar by dezelve in majorem fecuntatem des 3-Ouartierslmpoflen hebben g' affefleert, en dan in regten en practicque notoir, dat obligatien zo by Staten van den Lande geflagen worden, waar by niet de domeinen in fpecie , maar de importen van de accizen verbonden worden , vcor mobile goederen worden gereputeert ende gehouden, gelyk boven Gons, by het voorff: Advys aangetogen , breder te zien by Anten. Matth. junior in obfervat. r er. judic at. & tratt. fing. obs. 2. «.38. er Paul Voet tn tratt. de mobil. & immobü. natura , cap. 10. n. 2. w X. ^ - i>S-  C © n s. xxxv. af9 Bezonderlyk daar de beloofde interene niet perpetueel maar2. temporeel is, ende Staten van de Graaffchap Zutphen zig verbonden , zo haaft den ftaat van het Quartier zulx enigzints zal kunnen lyden het kapitaal te zullen betalen aan Cajus , of, quod max-2. imenotandum, aan toonder of houder van dezelve ; Hoedane obligatien immers voor mobile goederen moeten gehouden worden want zo dusdane obligatie voor immobyl goet te reputeren was'4. zoude de betalinge moeten gefchieden aan de crediteur zelfs o'f die geene zo dezelve gerichtelyk ware gecedeert ende overgedragen, en niet aan de houder of toonder van de obligatien ook zodane rentverfchryvinge of verkopinge op franchyn gefchreven, met de Landfchr: zegel bekragtigt, ende in fpecie eenige domeinen daar voor verbonden zyn, gelyk in die oude co:,ftitutie van renten nog kan gezien worden; Zulx dat de betalinge aan de houder des briefs hebbende mogen gefchieden , daar uit klaarlyk confteert, dat geene rentverfchryvinge maar een fimpele obligatie gepafleert is, hoedane houderbevoegt is, uit kragt van zodane beloften en verbandt door den debiteur gedaan denzelven te conveniëren, Rebuff. ad confi. reg tratl de Ut. eblig art. 1 glojj 9. n. 72. Peck. de arrefi. eap. 2. Rofeboom in yn recueü. van de keuren van Amfierdam tit. 7. §. 5. & feqq en ^e betalinge-te bevorderen, byzonderlyk, daar hy dezelve obligatie in handen heeft Rebujf. d. tratl. art 2. glof. unica num. 7y. Doordien dan de voorlf: obligatie geen verzegelde rente is' < maar een fimpele obligatie ende vervolgens voor mobvlgoetge- ° houden wort, heeft dezelve onder des eigenaars eigen handt verpandt, g'affeaeert en getranfporteert moeren worden , als te zien by Wajen. praèl. notar cap. m §. 30. Statuit van Thiel p. r. tit. 2y. in verb: ,, Een crediteur ftaat vrv zyne obligatie, die* ,, hy op een ander heeft fprekende , te tranfporteren aan wien ,, hy wil, onder zyn hand, 't welk zo bundig is, als of't voor ,, Schepen gefchiet waar: Rofeboom in zyn recueil. tit. aj $ 2. Rigter de prtvil. cred. eap. 4. fetl. 2. n. 4. y. 6. confi. Saxon, part. 2. conlt. 23. def, 7. Ende dan notoiren regtens is, dat een fchulteifcher zo van» zyn fchuldenaar eenige roerende panden tot verzekeringe van'" zyn fchult ontfangen heeft, over dezelve panden voor allen an- 1* ?< deresi  a5o Partis Tertije deren preferentie heeft en geniet , /. eos. Qui potior. in pign. %. Zynde daar van de reden, quod ille creditor fibi -vigüavertt, efr quod vigtlantibus non dermietitibus jura fubveniant. Chriftin. ad 11. Mechlin. ut. 12,. art. 3. ». i. & feqq. Coler de proceft. execut. part 1. cap. 2. » 2y8. 2yq. & feqq. Stadtr: van Thiel part. 1. tit 28. § 10 Anth. Matth. param. y. n. 22- & par. 7. ». 11. 9- & feqq. Traderende de voorff: Matth. d. parmm. n 12. dat zodane crediteur, zo panden in handen heeft, in voorff: panden alle anderen crediteuren , alfchoon dezelve ouder ende geprivilegieert mogten zyn , geprasfereert zy, ziet ook Mav. ad jus Lub. tit. 4. lib. 3. art. 5. n 2,2 Chnftin. d art. 3. num. 1. Zulx dat, of fchoon aan Sempronto nadeihar* mogtezyn vei bonden , of ook op die vocfT: obligatie met aneft mag hebben geprrcedeert, daar mede 7itius niet heeft konnen pia?judiceren , doordien dezelve niet alleen is prior temnore geweeft , maar cok de obbgatie Tn handen gehadt heeft, zulx dat aan Semprcnius daar van niet heeft konnen worden verborden , of ook met arrefi inwinnen, als het geene, na dat Tiuus betaalt was, zou komen over te fchieten; Moetende alhier plaats hebben 't geene in een 10 zake, zo aan twe verkoft is, regtens is , waar irne d;e geene geprasfereert wort, zo eerft de actuele poffeffie bekomen heeft, /. iy. Cod. de rei vindicat. Louet in fuis arreft. lit. P arreft. 24. in verb. le premier en pofteffon l'emporte. & lit. V. arreft. t, & ibidem Brodeau. 11. Hoe veel te meer moet zulx plaats hebben in hoe cafu , daaraan Titio het eerfte verbandt gedaan , ende te gelyk de obligatie , voor dat dezelve met arrefi g'afftcleert was, ter handen geftelt is; Dat nu die geene, zo een meubel goet zelfs extrajudicialiter eerft verbonden is, voor een later crediteur, zo het naderhant gerigtelykis verpant , wortgepra?fereert, leeren in terminis Carpz. jurispr. for. part. 2. conflit. 23. def. q Moll. lib. 1. Semeftr cap. 3. & ad confi. Saxon. part, 2. couft. 23. n. 37. in not. Rigter de privil. credit, cap. 4. feil 2. n 1 30. 22. Het welke bvzonderlyk alhier te lande pla?ts heeft , ubi mobilia non habent fequelam , ende dezelve niet valideÜk immers met eff ètle s heeft te wegegebragtj, En;:  26*4 Partis Tertio En wel met die tegenftrydige uitwerkinge, dat, daar den eenen onder de mobile, en d;n andren daar tegens onder è? immobile goedren plaatfte, een derde die qusefoe met dusdane diftinclie inter Attiones tendentei ad res mobiles pro mobilibus, & res immobiles refpicientes pro immobilibus habendas effe quame te modificeren en 7.matigen, gelyk daar van by de Doceren als Argentr: Burg. R0denb. en andre ex profefo over de ftatuten, derzelver co.iflift en .confideratie van perfonele en reële adtien te zien , en wel in 't byzonder by evengelte P. Voet d. tr. eap 8. 8- Alwaar zyn Wel Ed: circa med. n. 6- & nn. feqq. met refutatie van dien, ter navolginge van het confonante gevoelen van Tiraquell, de retr. gent §. i. gL 7 n. 8. van oordeel is , datter maar eene voorname diville van attien, geconeipieert in ptrfoian 9. & in rem, plaatze kan hebben; Willen le dat de perfonele aan de mobile, en gevolglyk door de locale ifatuten van derzelver eigenaar, of ook de nature van reële a£lien hebbende, na der zeiver .effecten gedirigeert , zullen geapproprieert , en de reële actiën het mobtl of immobile affeólarende na der zeiver diflincte contemplatie ook onder die regten en difpofitien gerangeert worden. E0. Uit het geprsemitteerde dan conform de hedendaagfe Regtsgeleertheit en practycq te/re Burg. ad Cons. Flandr. tr. 1. n. 36. vaftftaande, datter maar twe zoorten van goedren in mobile en immobile verdeelt zyn, zo zal uit infpeótie van den teneur dezer Quartierlyke obligatien de decilie als van zelfs pro earum mobilitate proflueren. tl. Gemerkt Haar Ed.- Mog: voor die genegotieerde kapitalen geene immobile goedren in fpecie, maar alleen in genere 's Lants impofitien en publycque inkom ten, jaarlyx of expreffe of tacite ingewilligt, en na gelegentheit van den Staat der finantien ver- zz hoogt of vermindert, verbonden, en by die obligatien bedongen "hebben denuntiatie en reftitutie dezer kapitalen , hanttaftelyke kentekens van der zeiver perfona-Iiteit Charond. in refp. jur. GaU, lib. 6. Refp. 36. Zonder dat volgens ordonn. over den impofi: van immobile 5'goe.drenby de Heeren Staten dezes Quartiers anno i<56y. gearrefteert, en anno 1724. gerenoveert, van dusdane gecedeerde obliga-  Cons. XXXVL 2€$ obligatien den 2y. of yo. penn.- als over onroerende goedren betaalt wort. ' Gelyk om deze en meer andre redenen by Advyfen van andre t± Regtsgeleerden breder aangevoert, de eigenaars en houders van Quartierlyke obligatien dan ook altoos gewoon zyn dezelve, als mobile effecten, onder haar hant of voor den domiciliairen Reg. ter, 't zy afzonderlyk met relatie tot die obligatien zelfs, of ook g'endoiTeert en getranffigeert, aaneen derde te verkopen en overtedragen, als daar van ontelbare gevallen ter Kameren van finantien alhier te vinden zyn; Zodanig dat de nodige regiftrature aldaar, en infinuatie aan d Ontfr: generaal gefchiet zynde buiten eenig bedenken altoos de interenen daar van betaalt en in d'uitgave geleden zyn. En om geene andre bewyzen of getuigen dezen aangaande by- 15, tebrengen, zo kan tnflar omnium dienen het advys en declaratoir 't welk wylen de Heer Burgmr: Gysbert Op ten Noortb in zyn leven niet alleen een zeer vermaart Regtsgeleerde, maar ook Secretaris van het Collegie van de Heeren Gedeputeerde Staten dezer Graaffchap albereits op den 16, Sept: 167Ö. heeft afgegeven quo brevitatis ergo fit relatio* En eindelyk mede in terminis de fententie by de Heeren van de J«jtagiftraat der Stadt Zutphen tuffen Dn. Erge/bert Beekman*"^' Predikant tot Nvmegen Arreftant en impt: ter eenre , en Da. niel Cremer Burger tot Deventer Arreftverwr: ter andre zyden op den rr. Sept: 168y. afgegeven, en in cas d'appel by den Hove van Gelderlant in den volgenden jare 1686. geconfirmeert. Alwaar het geval ex aftis procefuskortelykg9 extraheert, en wel i$. weerdig hier by te voegen, dusdanig was : , , de Heer Amolt >> Kelfken hadt 16yi. aan B. van den Ende verftrekt 8000 gl: ,, en daar voor verbonden zyn goet by Gendringen met belofte ,, van nadre verzekeringe; ,, Dom. Beekman n. uxoris Wdhelminx Kelfken houdrr dezer ob,, hgatie geworden zynde, heeft op een obligatie van 40C0 gl: ,, zo van den Ende nog hadde tot lafte van 't comptoir generaal j, der Gr: Zutphen, den 3. May 1680. met arreft geprocedeert. ,, Dit kapitaal op den 2. July 168 1. door den debiteur voor jj 't geen aan 't gehypothequeerde goet mogte te kortfchieten, Kk ver-  256 Partis Tertije verbonden zynde, heeft Daniël Cremer deze obligatie getragt te diftiaheren; waar tegens D. Beekman heeft geprotefleert 5' en tot maintenue van zyne gefuftineerde preferentie op den " 26. Maart 1683. arreft gedaan aan zodanen vermeint regt, " als hy Cremer aan deze 4000. gl: pretendeerde te hebben , en l \ zulx om te horen verklaren , dat hy Arreftant voor hem preferabel was. ,, Daniël Cremer hadt zig anno \6-j-j. airede by hantftelhrg van deze obligatie ad 4000. gl: als een pand der minne voer 392 y gin: luit acte in dorfo van dezelvegealfecureert, en uit \', dien hoofde het verwin der obligatie gemaakt en dezelve pu^//Vfopden 13. April 1682- gembhafteert. Daar op viel de vrage, wie van beide de naafte beregtigt was tot deze obligatie? _ 10 Den Arreftant fuftineerde, dat, vermits de tna requifita L. 3. C de nov. niet voldaan waren , het tranfport der adie of fchultbrief imperfect, en alzo niet beftendiglyk verbonden zynde, ook dienvolgens daar op door een derde niet hadt konnen met effect van preferentie geprocedeert worden , ter ea qua habent L. Gor, adv tr.%. p.2. C 1. ti. 2» in not. Affi'ö. dec. Neap. 33y. tr. zt. Bacq. tr. de droiil de jufrice c. zi. «.288. 289. Sand. tr. de air. ceft. c. \Z. ti. 8. & ie Charond. fur les couft. de Paris. art. 110. Satut. Ruremund. p. 3. T. 1. «. 8. Den Arreftverwr: antwoorde: Dat die Lex 3. van een geheel ander geval fpreekt, en dat dezelve moribus was geabrogeert tefi tantibus eodem Gorifto tr. 2, p. i.c. i. n. y. Groenew. ad d. L 3, 4. & y. S. van Leeuw. eens. for. p. 1. lib.£t.c.z,&e.r. z. Chr.ft. dec, Cur, Belg. v, 2. dec 18. ». 6. Rebuff. ad confi. reg. Gatt. torn. z. tr de ceff. att.z. gl.q. vers: notandum. a laudatoGor. geciteert. Den Arreftant daar op replicerende fuftineert juxta eundem Ge''ris, dat deze L. 3. C. de nov. nog in volkomen vigeur zou zyn alïeo-ando ibid: Burg. tr. de Eviil. cap. 11. ». 3. Cotta). ad L16. f de patl. quibus addend. Thtlfaur. dec. 2oy. ». y. Chrift. ad Tit. C. dec. 180. n. 6- & Heil. Cons. p. 4. cons.ziz.Zi2.ziA,. En 2i Den Arreftverwr: daar tegens duplicerende zeide: Dat de quas'ftieufe obligatie alleen een perfonele fchult was, welke de marnt in manum kon getranfporteert worden s Et quod hypotheca faltem fit  Cons. XXXVI. l6? (ïtaccefio, qu& naturam obligationis non mutat,id Gor: tr z cap 3. n.z. Sand: de feud. tr. 1. tit. 3. c. 1. §. 7. « 26. Peck. £ ;*r //ƒ/. cap 9. ». 2. &c. daar uit infererende , quod hypothee* fpectahs non vero generalis afetlet juxta Groenew. ad L. 6. C. mui pot. in pign Chrift. ad LL. Mechl. art. 7. ». 1. tit. 10. Matth. de auft. lib. r. cap. 19. ». 79. Zonder dat Rodenb. tr. de fiat. div. tit. 2. cap. 2. ». 3. en Wefeladnov. confr. Vltraj. art. 12. ». 9 obfteren, als fprekende de fucceffionum natura quoad obligationes a provincia datas , allegerendt Argentraum, en «//. *f. /. aantonende, quod hodie ac¬ tione cefid nullum penitus remanet jus apud debitorem feu cedemem, per Sand, de aft. ceff. cap. 8. ». 4. Mornac. ad l. \. C. de obl & aft. Burg. d. tr. de Evift cap. 13. ». 7. _ En zo vervolgens bybrengende verfcheide advyfen van provinciale Regtsgeleerden, welke dusdane obligatien voor mobile houden, met een final vertoog , dat niet alleen die L 3. in de fubtiliteiten van 't Roomfche regt inter utiles & dveftas afti»ncs diftinguerende zou beftaan, en tefie Mom. I. laud. afgefchaft zyn maar ook dat Sande, Goris en de Franiche Regtsgel". fpreken de mandato & non de aütonum ceffone, alle 't zelve met meer andre motiven en regten pro mobditan confirmerende, als onder andren met u'aucloriteitvan^4/i£. obs rer. jud ^Ikehettranf- 4- Of men d' obligatie op Zutphen door teftament kan breeken? Gezien by my Onderffi de bovengemelde vragen , dient voor antwoort en Op dW* dat de gemeene obligatien , flaande tot lafte van t Comptoir van de Graaffcbao Zmnhen5? *• de Heeren Gedeputeerden der rSvïP 4 ' voor ' Magiflraat der Stadt Zutnhen TafïchaP ZutPhe" , voor de ookVl onde de Ifn handen Z°n dT ^ ^ ' °fte van de Obligatie geeedeert en n f e,ge^Mrs °fte holders wordende Ên-e^ geëndorfeertagteropde obSgïrie «««handige ceffie no^aa"^ het Placaat,2. blifatien eenige kd&Zht?uZ£ Tet TSn de° ^ °? 5o penning ofte anders betaalt worden 7 U °f meefter wort, en door SS£^^kTO^0to» ^ zelve bekome ex titulo onerof0\Sè ex t>,»lo \' 2? «'Menem inter -v.vcs, zonder dat even J /fifranvo Per d°*«tio- to van deze ^K ^o^\V\^ ? ^ ^ mSr daM komt/r#«^ ™*r & de Vobf0" r eratie^ meenlyk gerekent worden tnJTona 2lT* j obI,Sa ,e? ee' Ende dat het zelve niet anders pU«s h«fr fn7 hout. w/ «/'» ;»«« in gebruik Deze  Partis Tertio Deze poinóïen zyn per fe notoir, en hebben geen wydere illuftratie van noden. Maar de vierde Vrage heeft vry meerder zwarigheit, en is res altioris indagin'ts; Ende ftaat tot refolutie van die quaeftie pro fundamento caufa vooraf te examineren en te difcutieren, of die gemeine obligatien, dewelke ftaan tot lafte van de Provincie ofte van de refpe&iveQuartieren van Gelderlandt, moeten gerecenfeert worden inter bona mobilia vel immobilia. 7. Qttippe, quod illa perfonam , ejusque domicilium perpetuo fequantur i hjec vero a legibus locs, in quo fita funt , dirigantur. Bart: & DD. in l. I. Cod. de fumm. Trin. Argentr: ad Cons. Britt. Tit. de Donat: art. 218. gl. 6. n. 30. addens ». 2. hanc obfervationem ufu certiffimam efie. o Worden deze obligatien gerekent onder de mobile goederen , gelyk gemeenlyk obligatien en perfonele a&ien daar onder gereceno feert worden nam quamvis nomina & actiones loco non circumfcribuntur, quia funt incorporalet, tarnen & ibi per fittionem effe intellieuntur , ubi creditor habet domicilium , /. fi, fdeicommifum §. 1. ff. TO de judic. Burgund: ad Cons. Flandr, traft.z »• 23 zo vermogen d'eigenaars ofte holders daar van by teftament difponeren naaide forme en folenniteiten van die plaats daar zy wonen, teweeten, by zo verre zy aldaar over haar gerede goederen mogen difponeren; Communis enim DD. opinio eit, in tefiamenti folennitatibus fpellari jtti loei, ubi ordinatur. Gail. Ub.z obs 123. Rodenb: in tratt. pralim. de fiat ut. divers, tit. 2. cap. 3. n. 1. Worden deze obligatien tot lafte van de Graaffchap Zutphen ' gerekent inter immobilia, ficuti reditus perpet ui & confiituti in corpore immobili , tametft d parte debitorum redimtbiles , zo vermogen d'eigenaars ofte holders daar van niet anders difponeren als naaide Landtregten van de Graaffchap Zutphen. te weten niet verder als voor de halffcheit, en niet anders als voor den Gerigte ofte Rigter, waar onder de goederen gelegen zyn , Lantr: van Zutphen tit. 13. art. 1. , „ Hoewel nu Chrift. Rodenb. in dottiffimo fuo Trattatu de jure conjugumpart: 1. tit: z. cap: z. n. 3. pag: (mihi) 34- met zeer plaufibile redenen , aufloriteiten van Regtsgeleerden , fententien van den Hove van Utrecht difputeert en poogt te beweeren; Era  Cons XXXVII. 273 En dat myn Heeren de Staten van den Lande van Utrecht naderhant by hare ordonnantie decifoir geëmaneert in den jare itfyo. mi videre eïl apud Wefel ad Conflit: Nov: Vltrajelt: art: 12, vaftgeftelt hebben, dat in den Gerigte van Utrecht alle rentebrieven en obligatien , geconftitueert op eenige Comptoiren van Provinciën, Steden &c in materia donationis vel fucceffionis tam legitims, quam tedamentaria onder immobile goederen zullen worden gerekent. Zo zoude ik evenwel nauw en exa& gelet hebbende op den 13 = inholt van deGelderfche obligatien, en het geene daar over voorgevallen is, onder correctie my by provifie ten reguarde van de Obligatien tot lafte van de Comptoiren van Gelderlandt conformeren met de opinie van Lambert Goris met de prsejudicaten ende Regtsgeleerden by den zeiven in Advers. tratl. 2. cap. 3. n. 7. in additione geallegeert om naarvolgende redenen. Eerfielykdzt voor die kapitalen geen vafte goederen of fpeciale f4; onderpanden geftelt , neen maar alleen in genere d' ordinarifche Comptoiren, impofitien, fchattingen en verpondingen verbonden worden, dewelke alle jaar by de Staten van de Provincie ofte by de refpecf ive Quartieren , de novo feu taeife feu exprefe ingewilJigt, en naar gelegentheit van tyden het eene jaar verhoogt en het andere vermindert worden; Ten tuiden, dat by de voorn- Obligatien bedongen wort, dat 15*: de crediteuren de kapitalen mogen opzeggen , en dat dan de Provincie ofte de Quartieren zullen geholden zyn de kapitalen te erleggen, ingevolg van welk beding menigte van obligatien naar voorgaande denuntiatie voor dato van dezen luóhieulên en landtverdervenden oorlog afgelegt zyn. Welke twe poinften van de Regtsgeleerden voor infallibile 16. marqués van perfonele obligatien en mobile goederen geholden worden, Kopp. Decis. vol. 1, dec. 2 \ 2. n.ir. inprimis Charond. in Refpons. juris. GaU. (ib. 6. refp. 36. Tenderden, dat by het Placaat ofte Ordonnantie van hetI7 Quartier van Zutphen, waar na van verkopingen , celïïen en * tranfporten van allerley immobile goederen , gelyk ook in de Quartieren van Nymegen ende Peluwen van de bepandingen ende bezwaaren. den 25-. enden yo. penning betaalt wort, de LI minfte  274 Partis Thitji minfte ofte geringfte mentie niet gemaakt en wort van deze zoort van obligatien, welke in alle de drie Quartieren buiten betaling van eenigen 50. penn: validelyk verkogt en gecedeert worden: jg Ten vierden, dat d'eigenaars en bolders van deze obligatien "dezelve doorgaans wel en wettelyk verkopen, cederen en tranfporteren aan een derde, gelyk andere mobile goederen, onder haar eigen hand voor Notaris en Getuigen, ofte ook wel elders voor een Gerigte, Officier ofte Magiftraat, zonder dat zodane ceftien immermeer in difpuit getrokken zyn; jq Daar nogtans opdragten en ceftien van immobile goederen en vef enilfen niet anders naar landtregten der Graaffchap Zutphen validelyk konnen gefchieden als voor den Officier ofte voor het Gericht, waar onder de vafte goederen ofte onderpanden gelegen zyn, ex eo quod in afliovum acjurium fuper re immobili competentium ceffione eadem requiratur folennitas, qua ad ipfius rei immobilis alienationem alias defideratur , uti poft Tirsq. net at Sande ad Cons. Feud €elr. tratl, 2. tit. 2. cap. 4. § 2. n.7o. pajr. {mihij 340. 20. Doet hier by , dat deze obligatien, tot lafte van de Comptoiren in de Provincie van Gelderlandt, in ftaten en invehtariflen, in fcheidingen en deilingen tuffchen vrienden, en in alle voorvallen, altyt geftelt en gerekent worden onder de mobile goederen. 21 Dat de n. Ordonnantie decifoir van Utrecht deze obligatien, 'extra donationes & fucccjfones teflamentarias feu legiümas in reguard van andre zaken en effecten, laat verblyven tot zodanen regt , 21 als tot nog toe aldaar geobferveert is,- Ènde dat de ftatuten van 'Utregt in de Provincie van Gelderlandt geen wet of mate kunnen ftellen /. uit. f. de jurisditl. Volgende uit allen dezen tot finaal Antwoort op de vierde vrage, dat de voorn: obligatien in de Province van Gelderlandt voor mobile goederen moeten geholden worden, en dat d'eigenaars daar van naar de couftum: en fölemniteiten van haar woonp^aatzen, voor zo verre men aldaar over gerede goederen difponeren mach , valydelyk mogen telleren. Op de vyfde Vrage Forme van een Ceffie. Wy N. N. Schepenen doen cond en certifi- ,, ceren, dat voor ons in de bovengenoemde qualiteitgecompa- reert  Cons. XXXVII. %ys reertisN. N. en heeft bekent voor hem ende zyne erven 3 > tegens geneegz.ame betalinge gecedeert en overgegeven te heb3> ben, gelyk hy cedeerde en gaf over aan N. N ende zyne >> lrvsr) z.eker obligatie ofte rentverfchryvinge tot lafte van de Provincie van Gelderlandt ofte het comptoir van de Graafschap Zutphen terffi^ . . met de verlopene en onbetaalde Intereffe van dien, renuntierende mits dien van alle regt ende geregtigheit, welke hy aan de voorn: obli^atie mogte hebben , en het zelve aan N. N. overgevende om dezelve obligatie in vollen eigendom voortaan te bezitten, „ daar van d mtereffen't ontfangen, en daar mede zvn fchoon, , fte te mogen doen; Belovende wyders N. N. wegens dedeugdelykheit van voorn: obligatie tegens alle en ygeiyk te auaranderen onder verbandt van zyn perzoon en'goederen, dezelve fubmitterende als rechtens. ' In waarheits oirconde fecundum (lylum judicii. Dit kan m dorfo van de Obligatie ofte anders opeen francynen brief gefchreven, en met een transfix door de originele obligatie getrokken worden. NR. als de Ceffie gefchiet ex liberalitate ofte utulo lucrativo, zo konnen diegefubvirguleerde woorden geomitteert woiden. Aldus onder corre&ie geadvifeert den 16. Sept.1 1676 binnen Zutphen. GTSB. O P TE N NO O R TH. XXXVIII. ADVYS INSTRUCTOIR, De generali & fpeciali hypotheca mobilium & eorum prasferentia. Ll * S U M-  Partis Tertio SUMMARIA. mobiles antea obligatas Wufiratur, i a. Speciaal verbant van deze of gene meubilen, fpecificè buiten werkelyke overgifte gedaan, geeft, cafu quo bovenglte diftinétie plaats hadde , geen pralatie voor een ouder generaal verbant. 13, Ob regulam: quod creditor prius generaliter pignus accipiens prcefertur pofteriori, cui quadam ex bonis mobilibusspecialiter obligata funt. 14. Aliter obtinet in rebus immobilibus. iy. Nog verwillekeuringe van verwonne panden nog pantfterkinge geeft preferentie op gerede gGedren, nifi eorum aélualis traditio acceferit. ob sa1-. ». 16. & 20. 17, Quod exemplifieatur. 18. Waarom legale hypothequen evanefceren, zo dezelve naderhant veralieneert worden ? vid. n. 19 i, 4, 6. T* Geiria êliifque provinciis x rerum mobilium oppignoratio rejpefiu tertii nuHius ejpcaeite efl, nee fine reali traditione impedit eorum tranfportum expofi faólum. j, Cum illa moribus Ht'lam habeant fequelam. 3. Nifi quatenus adhuc in potejtate & domini» debitoris exiftant. f, H zo deze ofte die meubelen Z S ƒ P^ 6 verbanden van 12. ver gedaan, niet p evaleten t^der 8^fIe ^ie derzet »« «rop/r, trtferatfr crtiü^l ' ■ J ' , "lf'""'<» w/ f>>- W. «Ike, dewyl fi d^WriS^. te  28o PartisTertib te zvn in contrarie ufancie, zo zoude die zelve plaatze gegeven moeien worden, gelyk voor dezen in conformite van dezelve Se oude ervarenefcouftumiers geadvifeert hebben , in cas vanluder generaal verbant der vafte goederen en jonger fpe- ï4.cfaal verbant: derzelver, gelyk men noch daar van die Conlultatien zoude toonen kunnen. Aangaande * derde vrage, is ons gevoelen, dat zodane geda- i*-ne pantfterkinge in het minfte geen verandering m voorff: decifiePmaken kaf, vermits 't zelve niet meerder ia dan een 16 dnm Wam execHtivum, geen min of meeraer kiagt het vei bant sevende maaralleen prefcriberende een modnm procedend* by fnanquement van betalinge , gelyk zulks I7. uit die verbinteniffe der gerede goederen op het veihuirde Lit 'SeDrew^lk\lntffchoon alzo paratelyk kunnen geëxecuteert worden dan die gerede goederen met verwillekeurmg van parate executie ve bonden zonder aftuele traditie zo is nochtans no- 'Z^ecZZcauf» privilegiL Lr ^othecarios habeat, fid ^ WlïlXA. ^ zodane verwillekeuringalseen 20-acc^ffo r van het verbant, gelyk het verbant'eigen zelfs alleen fT' ™ en crediteur, en geenzins een derde is noch kan fédt. DD. ad e, acceporiam. de R. f. ». o. Aldus by ons onderlf onder correaie geadvifeert binnen Arnhem den 19- Septemb. 1670. A. FOYER T. NICOL. BONG ART. XXXIX. AD-  c • k s. xxxix. et* xxxix. ADVYS CONFIRMATOIR. S U M M A R I A. Rerum mobilium alienationi , non obftante esrum prius citra traditionem facfd oppignoratione , locus datur. Applicatio ad cafum propojitttm. Wanneer gerede goedren in des debiteurs huis verbleven, en niet werkelyk aan den crediteur getranfporteert, worden geoordeclt 't effect van een reële ceffie te hebben? 4. Alieno nomine alterius res poffidere quts potefi abfque mutatione caufte pojjejjionis. 5. Jure fcriptó mobilia recllè titulo loeati aut precario, fine Ma de loet eollocatione , contra ftatutum Ultraj. a tedente pojjidentur. 6. 7. 8. Clavtbus traditis, a judice in ufum potius jus habenttum licet cujloditts, ea nihdominus rite tradita in jure videntur. Gezien by den Ondergeff: die nevensgaande Cafus politie en Advys by d'Heeren Foyert mBongart daar op gegeven, en gelet op die voorgeftelde vrage; Dunkt onder correctie by de voorff: Advifeurs wel en rechtmatig te wezen geadvifeert, om redenen by glte: Advys breder gededuceert, dewyl het een zake is, die meribus noliris geen controverfie ter werelt meer heeft, dat meubile goederen geen gevolg hebben by hypotheecque; Zodanig dat alienatie van meubile goederen gedaan werdende , na dato, dat dezelve aan ymant zyn verpant geweeft , het verkregen pant of hypotheecq op dezelve goederen zodanig komt te expireren en optehouden, dat den pantverkryger geen realifatie ter werelt meer op dezelve goederen behout , noch eenig recht heeft om dezelve goederen per atl'onem hypothecariam contra tertium pofeforem te vervolgen, gelyk als boven en behalven die DD. en Rechtsgeleerden in het voorff: Advys aangetogen mede leert Groenew. in tratl. de 11. abrog ad /. uit. C. de O. & A. poft muitos alios moiernos ab ee ibidem allegates. Invoegen dat Philip van Huiten, tranfport en eigendom van de 2. M m meu-  Partis Tertije meubilen van Lucretia Wyntjes hebbende bekomen , zodanig tot dezelve is geiegtigt gtvcrden, dat die geene , die \oorhceren pant daarop hebben bekomen fehadt , tegens htm rcch recht noch aclie daar op kunnen hebben, als noteert Hugo de Groot in zyn Inleid. 2. £0*^48. deel n. 34. daar hy zeit: ,, Indien het tilbaar goet door wettelyke aankfir.fte is gekcmen in een derde hant, zo is het zelve goet vry en onbelaft. adde Conjultat.van 11 de Holl. Rechtsgel. 2. fiuh\. 3. 'deel. cons. 174. 3> Zonder dat hier tegens in confideratie komt, dat gezeit zoude mogen worden, dat de goederen aan Philip van Halte n by1 dre wel zouden wezen getranfporteert, maar dat dezelve by hem riet zouden wezen aanvaart, na hem genomen , en alzo buiten pofleiïie en detentie van Lucretia Wyntjes geftelt ; Aangezien het zelve niet nodich is geweeft te doen, immers niet zoverre, dat die goederen en meubilen juift preecife zouden hebben moeten verplaatft worden, dewyl bekent is, dat Lucretia Wyntjes deze hare goederen gerechtelyk tranfporterende en overdragende, dezelve in de naam en van wegen Philip van Halten wel heeft kunnen en mogen blyven bezitten met gelyk effcl, als of Philip van Huiten die na hem hadde genomen, en van daar verplaatft of vervoert gehadt volgens den text*>i /. quod meo. 18. ff. deacquir. velamitt. pof. Alwaar gezeit wort: quod mee nomine poffideo , poffum alieno no- 4- mine poffidere, nee enim muto mihi caufam pojjeffionis , (ed defino poffidere & ahura poffefforem minifierio meo facio ; nee idem est poffidere dr alieno nomine poffidere, nam poffidet cujus nomine poffidetur; Gelyk ook in manieren voorlf: moet gehouden werden gedaan te zyn, vermits anderzins het gerichtelyke gedane tranfport van geen effect: altoos zoude geweeft zyn. Want ofwel A. Matth. Par&mia 7. ». 4. fuftineert , dat om 5- den eigendom van zulke roerende en meubile goederen te verkiygen, niet genoeg is tranfport in rechten daar van gedaan, maar dat dezelve ook moeten verplaatft wezen, zo en zeit hy nochtans niet , dat zulks volgens de gf meene belchrevene rechten alzo zoude wezen, maar zeit dat zeker ftatuit van de provincie van Utrecht dat zelve zoude medebrengen, op welk ftatuit hy zig dieswegen geheel en al fundeert , t'welk dan geen plaatze kan hebben in fteden , daar zodanige ftatuten niet en ayn,.  C o n s. XXXIX. ig3 zyn, en waar het befchreven recht gevolgt wort, volgensweJk een notoir en bekende zake is, dat ymant zyn goet vervreemt blyvende precario of ex loeato het zelve pofïïderen. Hebbende dezen verkregen eigendom voor Philip van Halten te meerder confideratie , om dat hem of zyn gemachtigde die 6. fleutels van de kamer , daar die getranfporteerde goederen in waren , ter handen zyn geftelt geweeft , en overzulx buiten controverfie hem mede leverantie is gedaan geweeft ,• Certum enim eïl traditis clavibus res tradit as videri, cum claves nin dtmur dicis caufa , fed ut au f er at quamprimum res empter. I. qua ratione 9. §. item fi quis merces. jf. de acquir. rer. dom. adde /. clavibus ff. de contrah. empt. Al 't welk vaft en onveranderlyk blyft, niet tegenftaandedie Hemels by den Gerichte in bewaringe zvngenomen, envanHul-7 ten die goederen als noch niet zyn gevolgt, en van daar gehaalt en onder hem gekomen; want daar mede hem van Huiten geen rechtis benomen, maar alleen bezorgt, dat die medepretendenten, indien zouden mogen bevonden werden mede eenig recht tot die goederen re hebben, daar door niet zouden vernadeelt worden, voor dat in haar gefuftineerde waren gehoort, maar* alles in zyn geheel blyven, tot dat Partyen alom gehoort'by den ' Richter met kennilfe van zaken zoude worden gedifponeert ftaande 't zelve nu te doen, en op het recht , dat yder heeft verkregen, achtte nemen, zodanig als dat zelve behoort, waar mede dan het voorregt van Philip van Huiten zodanig wort vaft geftelt, dat die volgende vragen geen folutie nodig hebben immers 't zelve by glte: Advys almede is gedaan, met het welke my confirmere. Aldus geadvifeert in Amfterdam den i. Novemb. 1670. f A K O B de la MINE. PradiSla duo confilia etiam fubfenptione fud approba* vit juris AntecejJ. Gelro Zutph. Joh. Chriftenius den 3. Septemb: 1670, Et hanc de rei mobtlis tranflatione& oppignoratione^materiam novtffime traiïavitCL. Schralf obs. 129. & 192. Mm 2 XL. AD-  2,34 Paiïh Text ijs X L. ADVYS INSTRUCTOIR, De confiiSiu &r pneferentia judicum rtijltct ratione deliSii confifcatct. S U M M A R I A. i-, 2^ f*onfrfcatie van goedren ten protyte van de hoge Overigheit gedecerneert, wie daar onder te veiftaan en tot dezelve beregtigtis? 3. Confijtatio afficit rem in loco rei J>**. . . . 4. immobilia condemnati ratione deiicli diverfimodc aut in Mum aut unicuique territoria pro eorum Jitu & jubjeSione confil'cantur. vid. extenjwnem n, 7- 8. & judicatum n. 9. «, At ejus mobiïia territoria cedunt, ubi condemnatuspojlremum babmt domicilium. 6. Tot juni patrimonia, quot funt bona in diverjis terrttorus Jita, 10. Wie eii hoedanig ymant buiten den Souverein legaal hypotheecq bekemt ? zi. Aéter. van arreft of peindinge worden voor puzoneel gehou¬ den, zolang dezelve ten figna* te , protocol of regifter van bezwaar niet zyn gebragt. Quod appticatur ad catum n. 14 & if. 12. 13. Nog Haar Hoog Mog: de Staten Generaal, nog Haar Ed: Mog: de Raden van State competeert , buiten derzelver eigen territoir, regt van legaal hypotheecq in de goedren van gecondeneerdens, in eene der refpeóHveg'unieerde provinciën gelegen ot wonende. 16. Bona ob crimen laf* majejlatis condem'natorum ipjojure tempore commtffi delict"i pro confijeatis habentur. 17. Ftjcus regulariter non habet jus in bona, mji qua deduêli are alieno Juperjunt. 18. Conjeclarium. 19. Limitatio quoad aéliones perfonales , qua concomitantur perjtnam condemnati. Gezien by de Ondergefchr: het dittum van zekere fententie by den Raadt van Staten der verenigde Nederlanden gearrefteert ende vervolgens gtpronuntieert tuffchen Mr: PieterSchaap, als by den zeiven Rade pecorrmitteerde AdvocaatFifcaal, Aanlegger in cas van crimineel ter eenie, op en tegens Bennkvan  Cons; XL: af f ©. . . . gewezene Ccmmys van s'Lants msgazyn op 1 fort St: Jindries, als aannemer van zekere nieuwe fortificatie werken der ftadt Gn?ve , en Gede: in perzoor en dcfaillant, mitsgaders gecondemneerde ter andere zyde , wezende in dato den y. Jan: 1684. Gezien mede copye van zeker extrscl: uit den dingfignate van Ifeyl de anno 1683. wezende van dato den r. Septbr: defzelven jaars, daar by den Heer Amptman van de Stadt Bommel en Eommelreweerdt coram Schepenen der zeiver plaatze heeft gedaan reële Aanfpraak aan of op alle de onroerende en roerende goederen, onder den arrpte van Bon melen Bommeheweerdt gelegen, als mede copye van zfk'ere act en van pandingen, daarby den lantbode van Tielreweerdt heeft gepant zekere paarden en beeften op de woninge van den voorn: van O. ... in dato den 12. Septbr; 1683. alsmede neg copye van zekere interdictie gedaan aan pagters van de voorlf- goederen, in dato den 11. Septembr: 1683. ende gelet op de Vragen daar uit voorgeftelt. Dunkt onder correctie op de eerfte vrage , alzo den voorlf: Hennk^van O. ... by de fententie van den Rade van Staten in het hooft dezes vermeit, ter oorz&ken van delicten, de geünieerde Provinciën gezamentlik betreffende, is verklaart vervallen te wezen van zyn Commys ampt, mitsgaders alle cude funclien, die hy verder zoude mogen nebben bedient , oc k van alle zyne ordonnantiën en preterfien , die hy zo ter zake van de nieuwe fortificatie werken der ftadt Grave , als anderzins tot lafte van den lande, in eeniger manieren te goede hadde, of konde pretenderen, voorts zyn leven lang is gebannen uit den lande, zonder daar ooit weder in te mogen kernen op poene van de doodt, en dat voorts alle zyne goederen zyn geconfifqueert ten profvte van de hooge Overigheidt, en dat tndefnitè , of zonder diftinctie van een hoge Overheidt: En dat den voorff- Raadt van State is een collépie fouverain 1 van de Generaliteit over de verenigde Nederlanden , ieder in den zvne fouverain zynde , en hotpe overioheit hebbende, dat. daarom de voorff: clfidule , ten trofyte van dt hoge Overigheidt, nopende de onroeiende goederen van den vooiff; gecondemne eiv Mm 3 den,,  2,85 Partis Tertio den te verftaan is die hoge Overigheit van dat territoir , en van die provincie of provinciën van de Generaliteit, alwaar deze've immeubile goederen van den voorff; delinquant engecon- 2.demneerie gelegen zyn : En dat overzulks den Fifcus of den Officier van die plaatze in die provincie, die dezelve onroerende goederen in zyn diftriél is hebbende, bevoegt is geweeft dezelve aantetaften en aanteilaan , ende de roerende goederen den Fifcus of den Officier van die plaatze, daar den zeiven gecondemneerden laaft wonende is geweeft , 't welk dan in cas fubjecl zynde de provintie van Gelderlant, mitsgaders den ampte van Bommel, alwaar ook den voorff; van (?..„, ter dier tyt was wonende, mitsgaders de voorff": onroerende goederen was poffiderende; Mitsdien den Heere Amptman van den zeiven ampte de voorff": goederen van den voorn: van O. . . . uit den naam en van wegen de hoge Overigheit van de provincie van Gelderlant wel en ten regte aangeflagen ende aantal daar op ge- 2 maakt heeft, Confifcatit enim in rem fertur , & est realis ajfettans rem in loco rei fït£, Burgund. ad confuet. Flandr. tratt. 10. in princ. s.. Zynde na regten wyders notoir , quod quando delinquens fubjettus Regno, Reipublica, vel fupreme Principi, fub quo funt territoria fuprema diverfis fuperioritaübus diflinila, & ab altero non dependentia, eft condemnatus, & bona ipfius confifcata ritione delitti, contra fupremum Prineipera vel Rempubltcam commiff, ita ut bona illius confstentur in totum i Et ifie condemnatus habet bona immobilia in diverfis iflts territoriis , fub ifio Regno vel Republica fita, ifla bona cenfeantur confifcata unicuique territoria , ubi funt fita , quoad immobilia s j. Mibilia verb territorio cedunt, ubi poftremum domicilium habuit, ita Ht executio ejus debeat fieri per officiales illius territorii vel loei , ubi bona fita funt, vel ubi bona exflant, & habitavit refpettive, non verb per officialem judicis confifcantis, ita tenent iEgid. Boff" traEl, crimin. de public, bonor. n. 61. Farinac. Prax. crimin, quafi. 2y. n. qy, ad 101. Caball. refol. 138. n. 6. ad 10. Seraphin. Maffin.de confïfcat. quafi. 43. per totum. Et ratio eft, quia tot funt patrimo* nia, quot funt bona in diverfis territoriis fita. Burgund. d. tratt. j Quod & locum habet, etiamfi bona exftarent extra territorium confifcantis, fi tarnen funt fub eodem regimine, DD. d. loc. tratt. 3. n. 12. M,mh. de crimin. lib. 40. tit. zo. cap. 4. ». 18. & iq. 5 'T welk  Cons. XL. ^y 'T welkctïg ork zo verre exterdeert, dat zelfsde particuliere S. Heean, hege HeerJykheder, en regt van confifcatie htbbenae in een provincie, notoir het zelve regt zvn hebt ende ende exa rcerende tegen haren eigen en fouveramen Leenheer ende ook tegens malkanderen. Burend, d. tratt. 3. » Bort' tratt Z&*:**u^Zt & deD°man' ^«Amptsheerlyk: 'T welk dan alzo verftaan is by decifie van het Hof van Hol- o an m de zake vaneen Hoog Ed.- Geb: Heer van WaJJenaar tegensden Procureur Generaal van Holïant, Zeelant ende Wc ftvriefant, ten opzigte van de geconfisqueerde goederen van den Col onel van Samen, en mitsdien den voorff: Amptmaft van Bommel alleen en pnvativè tot het voorff: is geregtkt geweeft en geenzins den Ftfcm van den Rade van Staten bcvveeiT> ^(TPie,m'ftuV,Sge/Urkt,a,s VOJen> dar alz° niemant irGel- 10 derlandt legaal hypotheecq heeft, als alken de Ed: Mog- Heeren Staten of den fouverain van dezelve. Provincie, er. dat buiten der, zeiven Souveram niemant hvpotheecq acqmreert a s die peifeöelyk daar toe by Schepenen der plaaL, daar" go, dt gelegen is, pandmoe of arreft of bezettinge heeft gedaan ?L„e .turn vel particulier.yöor Schepenen, of ter zeiver ovei'ftaan maar dezelve alle blyven perfonec] zo lange, als dezelve en fiSnate van bezwaar met zyn geprotocolleeft , waarom ook pa?dingen, bezettingen, of arreften , en reële aanfpraken ald ar regt van p^e,nt,e zyn hebbende , « ex l0ïts ^d"r tratt. 4 §. ,8. &adc.nfuet. Velav. cap. 8. art. z al9ff , 7 , EndeoverzulksookhaarHorgMog:ofdenR3adtvanStaten m dezelve provincie geen legaal hypotheek zyn hebbende nopende hare fchulden op gerederenvanperzoherf)DGeJderlantZ „ nende zoals zy nogtans wel hebben in haar Hoog Mog ef 3* geriddrriö ende territoir,- En dat uit de vooiff- réien zo van ia lede aanfpraak en pandingen, als interdictie confteert, dat de" 4' zelve aanfpraak en pandirge gedaan zvn 3, a 4. dager ra de vlugt van de voorff var, O ... ende dat' noiLr op de'zelfs van O gpedtren gengtelyk voor Schepenen ten effecle van realiteit, mitsgaders interdictie is gedaan aan de pagtersvan geen peningen te betalen, dat ook de voorff: ienteJtiVnfeïTs  2§g Partis Tertije inhoudende °.en declaratoir van fchade en interelfen, of van eenige andere aclie ter werelt ten voordeden van den voorlf-Raadt van Staten , maar dezelve is pure en merè crimineel, continerende alleenig een declaratoir van confi (catiej *5- Dat diarom die actie van gemelten Heer Amptman , als gehypothequeert zynde, anterieur regt is hebbende voor denwelgetnelten Raadt van Staat, alzo dezelve maar perfonele aclie is hebbende, die haar Ed: Mog: ook maar nauwlyks zouden konden inftitueren in Gelderlant ter plaatze daar het behoort, het welke te meer plaats hebben moet, om dat den Amptman van de voorlf: Stadt en Lande illicb reël aantal heeft gemaakt op de 16*. voorn": goederen , dewelke ipfo jure al nu vervallen waren tempore commifft delibli, quod fpeciale eft in crimine lafte majeftatis, 1. cum fecundum leges de htred. in 6. Seraphin Malfin. de confifcat. quaft. 4. n. 7. poft DD. tbid. allegatos. Zulks de fententie in quajftie maar een fimpel declaratoir is ejus, quod erat commiffum ipfo jure, ende mitsdien dezelve goederen als doen al extra dominium van de gecondemneerde zyn geweeft. 17. Op de derde vrage dunkt als voren , dat of wel na regten Fifcus non habeat jus in bona, nifi quue dedutlo are alieno fuper funt , ende li. zulks zoude fchynen, dat den Raadt van Staten eerft van haar agterwezen zoude moeten zyn betaalt, zo dezelve eenig regt zoude mogen prsetenderen uit hoofde , dat de werken pofi dato door anderen zyn opgemaakt, dat dan het zelve agterwezen liquidelykgeapprobeert zoude moeten worden, ende eo cafu, dewyl de voorlf: Hendrik^van O. . . . aireets zo veele ordonnantiën aan den Lande te goede is hebbende , zo wel als Commys van s'Lants magazyn, als in quahteit als aannemer van de werken , die by den Lande nog onbetaalt ftaan , dat dan in allen den zeiven'Raadt van Staten zoude gehouden zyn , hare onbetaalde ordonnantiën in te brengen, of te laten valideren in compenfatie of in concurrentie, of afflag van 't zelve agterweezen , zonder daar onder te begrypen fchaden ende interelfen, als het agterweezen was voldaan; '*9- Alzo de voorlf: ordonnantiën en prastenfien zynde perfonele actiën, qtt& concomitantur perfonam delinquenttsvelcondemnaü , wel-  Cons. xli. 2gp ke dan ook met zynperzoon fubjecl was de jurisdictie van gemelten Amptman, ende overzulks dezelve zo wel tot zyn Ed: behoeven, ratione officii, zyn geconfiTgueert, ende dezelve lallen fubject als de onroerende goederen. Aldus geadvifeert in 's Gravenhaage den 18. May i68y. f. van TONGEREN. C. de BE CIC xli. advys instructoir, Of, wanneer en tegens wie arbeitsluiden en leveranciers van materialen hebben preferentie of legaal hypotheecq wegens haren arbeit en leverantie open aan eene verkogtc en onbetaalde behuizinge gedaan? s u m m a r i a. «. 27. TVe geene, welke totreparatie van een huis zyn arbeit of bouwftoffen crediteert, bekomt daar aan ftilzwygent onderpant, 2. Waarom cn dpor wie zodanen regt geintroduceert is? 3. Ad curatoris reip. officium fpeclat ut dirut* domus exjlruantur. 4. Het voorff: jus taciti fignoris heeft in Gelderlant en Hollant plaats v. n. 28. 29. S- 6. 7. 8. Quod aucloritate LL. DDl &flatutorum confirmatur, 9, Hoe privilegium non perf»n dat vnSn-^ «r«T*,r, zonder decreet van de MagiftraYt ér-de rcZZ t opdragt, ende zonder betalinge van den &psp ninT Ie ?uf fiiante cautie, in het bezit en gebruik van het ie\v\ L° ■ ftelt geweeft) de fchade, die d^Wee^i cLr by komen £ t den, moeten dragen en vergoeden,- y" Dewyl na alle regten notoir is, dat geen momboirs werc meefteren, en opzienders van Godtshuizen , en^ wat meetvan2°' die natuiris, eenige vafte goederen van hare pupillen wees kinderen, en armen, bmten fpeciaal confent en decreet'vanden" > Gerigte megen verkopen, alieneren , of tranfporteren ve?,™ gens de uitdrukkelyke letter van het W, & Jg+ eor. quifub tutel velcurat. tot. tit. C. deprtd. & aliis rèb m ror' fitte decret. non alien. Gail. lib. 2. obs. 7z „. A & rJJ'rM jZ' tur tutorem aut curatoren, non pofe Jnfig^'dtf^',^^ aut vendere, nomine fupilH absque judicisdecreto , tllZaUum absque decreto imtum ipfo jure efe nullum Chriftin. 'ad L^Mecl™*1' tn. i9. art. 16. n. 5. & 6. Argentr. ad confuet. Brittan t t. ï's mineurs, art. 481, in* aes En vermeinen wy dat in dit geval het Geriste of wel ^ Magiftraat als opperweesmeefteren iemant behoorden e au thonferen om tegens deze Weesmrn: het regt van de weezen vaar te nemen en haar guarandt te zoeken van de W 2 dewelke door hare negligentieoorzake zyn geweeft daVdW ' zen uit ditfubjea, of hare andere goede^ef zonden m eten tot"" len het arbeitsloon en de materialen , dewelke tot réparaüe en opbouw van dit huis gelevert zyn.' per /. 20. T^C 1 admimfir tutor. I. 7. princ. C. arbitr. tuil. I. o. f t D eod fi curatoris vel tutoris Culpa minoris pradiumfuerit aiiflm ''dam quod ei contigent, ex fuftantia eorum refarciri necejfeesf &c PeZ' addtcl. tit. C. n ,4, fe B. de tutel. & ratien. Uifttrah le meer in dezen, daar een curator aut tutor gehouden zvnde in admimfirattone te prafteren latam & levcm culpam l zl' D ** de reg. jur. in dezen cas, zonder zig van behoorlyke ïecuriteit voor zyne weeskinderen te voorzien, dit huis niet'hadden moe- ten:  295 Partis Tertio ten verkopen, veel min laten afbreken , ende weeroptirnme- ren als in pramiffis is aangetoont; 24. Ita ut cum plures curator es & tutor es fint dati, etiam feneantur ad, culpam levififimam. I. y*. §. 3' D- de f*"' in meL Ma"h' d' auïlion. Ub. i. cap. 7. ». 24. . 2 f. Dewyle het eenparig gevoelen der Regtsgeleerden daar op uit ' komt, dat by aldien de Weezen fchade hebben geleden , vermits de verkopinge met zyne behoorlyke folemmteiten door derzei ver curateuren nieten is gefchiet, die goederen attionereivmdieationis vry wederom zouden mogen aantallen : Groeneweg. m Grot. Ub. 1. tit. 8. ». 16. arg. I. 14. §• Z- f 47- D- d' ™' nor. conform de leere van fob. Sand. de prohibit. rer altenat. cap. I. « 6. n 80. Retinet igitur, inquit, minor vel pupillus, cujus pradium contra prohibitionem ett alienatum , attionem m rem , ideïl vmdicationem, quam exercere potefi non tantum adverfus emptorem fed NB. etiam contra tertium & quemcunque pofiefiorem per /. 1. /. y. in fin. D. de reb. eer. I. li. & alias LL. ibid. allegat Op de derde vrage zouden wy van gevoelen wezen, z-5.dat deze arbeidsluiden ook wel zouden bevoegt wezen , om ex vi leialis hypotheca op het huis zelve te fpreken voorbehoudens den Heere'. Profefior Wefienberg zyn regres tegens die geene , de- 27. welke hem dit huis verkogt hebben ; om dat m pramiffisex jure civili&fiatutariehKngwez™, dat die geene, dewelke zyn arbeit en materialen tot het opbouwen repareren en behouden van een huis gecrediteert hebben, daar door bekomen het regt van legaal hvpotheecq op het zelve fubjeót zelfs , volgens het geallegeerde Lantr-. voor alle andere crediteuren. _ 28. En dewyl dan dusdane regt van hypotheecq , quod ontur ex 20. ipfa legis difpofitione, zelfs wort geprsefereert pro hypotheca conven- tionJ, en dat hier omtrent geen plaats kan heboen het axioma 20. ,uris: quod re?i{hata non regifiratis praferantur gelyk daar van ge* tuigt Sand. in decis. Frific. Ub. 2. tit. iz. defin. 16. Want an31. derzins zoude hier uit volgen dat abfurdum en die difordre omtrent minderjarigen en weezen zelfs, dat zy dikwds zouden verliezen haar legaal hypotheecq, het welke zy altoos hebben in 21. bonis tutorum & admimfiratorum volgens den bezonderen yvet dei Regtsgeleerden in /. 6. C. in fin. in qmb. caus, pign. tactt. con-  Coks. XL1I. i97 trah. & l. 10. C de adminifirat. tutor. junEia l. 23. D. de reb. authorit. judic. pojjld. En daarom is doorgaans in regten gerecipieert en vaftgeftelt 23. dat zodane crediteurs als hypothecarii habeant prxferentiam & tacitam hypothecam in bonis curatorum , tutorum & adminifiratorum eorum, qui pro curatore fe gejferunt , imb contra omnem hypothecam anteriorem, tam generalem, quam fpecialem per /. j» & 6. D. qui potior. in pign. & gloff. Bartol. & alleg. ibid. Boven dien is ook in regten retöluit, dat een conventionaal ja hypotheecq geen meerder regt heeft als een ftilzwygende tefie Fabr. ad C. lib. 8. tit. 7. defin. 7. n.y. zodanig dat de hypotheca legalis alzo wel als de hypotheca conventionalis ook moet opereren ende van kragt weezen contra tertium pofjefforem , zynde in deezen den Heer Profefior mfienberg, videatur Schneidewin. ad Infiit. lib. 4. de abt. §. Item ferviana. n.<$i, Neguzant. de pignor. 4* Membr. 2. partis principalis. n. 132. Aldus, onder correctie geadvifeert binnen Arnhem den ... Septembr: 1707, V. S W A A N. E. B R O V W E R. X L I I. ADVYS D E C I S O I R. Quatenus in re duobus Vendita is pneferatur, cui ea legitimè tradita fuit ? ad explicat. L. 15. C. de rei vind. SUMMARIA. 1.3»6. % r\uando & quare actio in 3 2. 4. InteUeftus 1. iy. C. de r. V, ^i^Jaitum revocatoria le- 8, EffééJus actionis revocatoria, éf (umhabet*. j ejus applicatio ad faclum n. 17. Oo 9. Na  *o8 Partis o. Na Lantrt der Graafs: Zutphen moet tot erlanginge van erfgront of defzelfs pofTclTie met inleidinge geprocedecrt worden. 10. Tacens in judicio pro confentiente habetur. 11, Immiffxo facit rem liiigiofam. X 2. Impediens alienationtm rei, 13, ABio revueatoria adverfus tertium b* f. emptorem non datur. ob rat n, 14» iy, In hac actione res alienata unicuique creditori per dolum frujirato refiituenda, 16, Propter generalitatem ifiius vocis creditores largè hic fumptam. 18. ABio Pauliana revocattria affimi- lis definitur. 19. Efl perfonalis in rem Jcripta. T fi r t i je 20. Sine pretio emptio & vinditiofubJifiere nequit, 21.22. Wanneer finguliere getuigen zelfs in probanda fcientia ÊÜ3 mala fide gelovc meriteren? 23. Tejïi minori fi.des habetur in civilibus, 24. Teftimonium contra proprium facr turn rejicitur. 2 f. Quod ampliatur. 2.6. 28. Venditio rei aliena licet Jii nuUa, tarnen ab alienante non potefi impugnari. 27. 29. Quod applicatur, 30. Exceptio non competentis aBionis efl peremptoria. 31. Reus excipiendo fit aBor. 32. Reip. pariter ac litigantium inter efl lites amputari. In zaken van In-en Uitleidinge voor dezen Stadtger: van Doesburg ongedecidert hangende tuffen de Burgem: Martyn Huygens, Paul van Ruyfjel Capitein Lieut. en Herman fanfen Inleideren en Aanleggeren ter eenre , en Burgemr: fac. Muis Uitleideren Verwr: ter anderen zyde ; Betreffende de verkopinge van de helfte van eenen kamp landts , de Matelant of Mateliefskamp genieten, voor dezer Stads Meypoort gelegen, door Juffr: Frederiha van Voorfi wede: Duynewolts eerft aan de Aanleggeren, en daarna aan den Verwr: verkogt , en daarby gerigtelyk getranfporteert: -^«/^^rrcontenderende tot calfatie van dentweden koop van Verwrs.- en inruiminge van den halven Matelantskamp , invoegen dezelve den 23. Mart i6yo. van hun Aanleggeren is aangekogt, met erftadinge en reftitutie van alle vrugten, zedert den tweden pretenfen koop daar van genoten cum expenfis, ofte &c. Verwterderen daar en tegens objicierende exceptionem non competentis aBionis, concluderen tot adjudicatie van dezelve , en gedane koften in dezen j Gezien de Juftife: van Inleidinge , Antwoort exceptioneel, en  Cons. XLII. ap^ cn in eventum ten principalen, Repl: &c. verklaart het Gerigte na gepleegden advys van onpartydige Regtsgeb d' Aanleggers' m hare petitie na regten gefundeert, ook overzulx by dezelve een goede Inleidinge en ter contrarie by den Verwr: een quade Uitleidinge gedaan te zyn; condemnerende derhalven den Verwr: den hal ven Matelant skamp in queftie ten behoeve van de Aanleggers te ruimen, en dezelve te herftellen in de ftaat, waarin dezelve voor zyns Verwrs: aankoop is geweeft , met erftading van de koften dezer procedure, tot tax: en moder: desGerigts^epron.- den 23. May itfyi. De principaalfte redenen van dit advys zyn. -pyat Aanleggeren na regte bevoegt zyn geweeft attionem hanc, tn fatlum revocatoriam, ad fimilitudinem Pauliana aFtionis tegens den Verwr: t'inftitueren, en tot refciffie van den twêden koop des Verwrs: t'infifteren, niet tegenftaande deninhoutvan de L, quoties. C. dc rei vind. Aldewyl dezelve plaats heeft, en 2 yerftaan moet werden te gelden in cas, daar de twede koper in ' bona pde is. r Want zo hy is in malafide, dat is te zeggen, zo hy van den 3^ eerlten koop ge weeten heeft, en evenwel het zelve goed gekogt heeft fchoon het zelve al gerigtelyk is getranfporteert, dat als dan het goed van hem gerevoceert en ingewonnen mag worden Covarr. var. ref. I. 2. c. 19. n. y. pergloff. in verb, jur! Salicet. '/afin. *i. 26. tn d. I. quoties. & plures ibid. all. Waar mede overeenkomt Gail, z. obs. yy. n.11. Kom. fing. 292. inaddit. ad finem. Jafon. in §. item fi quis. f. de alt. add. Gomez. var res. torn. z c 2. n. 20. arg. text. in l. 1. C. de rev. hts qua in fraud. cred. dtcens. ibid. Baldum in terminis ifiam fententiam & concluftonemfmgularitertenere.inrubr. C.dehisquainfraud. cred Salicet. tn l. fin. C. eod.&glofi. in d. I. quoties. gl. 2, dum dicit , id eïl: tn bonafide, undeliquet juxta fafonem in d. I. quoties. infecun-JL. doemtore requiri bonam fidem, fi velit primo emtari praferri; Die wetenfchap averft van den eerftenkoop prjefupponeertde y. O 0 2 quade  „-,-, Partis Teïtije quade trouw , of het bedrog van den tweden koper. Gail. 4. ik 11. Roui. firg. 292. in add. tn fin. Covar. d. I. n. 5. ibique all, per text. in l. 1. 10. in pr. ff. de publ. in rem aet. q Vnde colligitur, etiam tune ob fraudem & m. ƒ. attionem in fattum ' revocatoritt, locum efie, cum tn ipfa traditione fiecundus emtor condttionis prima eer tior fiat, & fiufficit turn demum conftitui fecundum emtorem in m. ƒ. quando res traditur, ut revocatoria locum habeat in ejus perfonam, per gloff. in l. qui autem §. hoe Edictum. verb. celfare ff. qua in fraud. cred. 7. Et efl ratio , quod bona fides duobus temporibus tempore fic: contrdctus initi, & fatta traditionis , requiratur , 1.2. pr. ff. pro emt. I. pen. in fin. pro foc. Sneidew. d. n. 38. & 39. Het welk Gomez.. d. I. tradeert het gemene gevoelen derDD. g te zyn, en in judicando gevolgt te worden, in welke revocatoi're aclie niet alleen het verkogte goed in zyn eerften ftaat wort geftelt, /• uit. §. fi a foeero ff. de his qua in fr. cred, maar gefchiet daar door ook de revocatie van den eigendom, met al hecregt, zo aan den anderen overgedragen is, /. 26. de contr. emt. $. item fi quis. f. de att. I. 14. /• 10, §. 22. ff. eod. Waarom dan ook verftaan is in dezen een goede inleidinge gefchiet te zyn, te meer, dewyle na Landtr: van Zutphen t. 3. in 9'pr. ,, Eene die op erfgrond, om die pröprieteit of eigendom, 'ofookomde poffeffie vel quafi t'erlangen of recupereren, '' met regt fpreken wil, zulx met inleidinge en niet met bezate of bading zal vorderen ; Gelyk dan ook de geheele procedure door , daar tegens door Verwr.- in 't minfte niet is worden gezegt, en hy overzulx den ingang van deze procedure heeft g'ap10. probeert-; quum tacens & non contradicens in judicw pro confentiente habeatur. Minfmg. ad f. Tit. quib. mod. jus patr. pet. folv. §. fed & fi. n. 10. per text. notab. in c. 2. de appell. ji. Ook zo was 't den Aanleggeren hoognodig deze inleiding of 'immiffie , qua facit rem litigiofam. Berlich. dec. 132. n. 3. by de hand te nemen tegens een Verwr: om daar mede voor te komen , dat de Verwr: niet weder op 't nieuw dezen halven Matelants32. kamp aan eenen derden b. f. emtorem ging verkopen, en hen luiden alzo fruflreerden van deze revocatoire aclie , haar op hem i3> competerende, aldewyl zy dezelve tegens den derden b. ƒ. emtorem  Cons XLIL • 301 ittrem niet en zouden konnen emplojcrcn , Sneidew. ad T. f. de atl. d. §. fi quis. Quia deus ei duntaxat nocere debet, qui eum cemmifit , ille enim 14,. 9X fuo deliBo vel quafi [quia dolus est deliBum, L. item exigitur. ff. de dol.) tenetur credi/ori atlione revocatoria ad refiituendam rem alienatam, quod ad queftunque creditores per dolum frufiratos pertinet, per\^t DD. ef gloff. in d. $- item fi. verb. creditorem quod largeaccipiendttm ajunt propter generalitatem textus de eo omni, cui aliquiddebetur. per l Creditores ff. de V. S. Waarom dan ook Sneidewin. d. I. n. 22. door 't woort Credi- i5t wem in deze revocatoire actie begrypt alle die creditoren , qui alienam fidem fecuti funt, gelyk d' Aanleggers zig op 't woort en de toezage van de verkoperde Juffr: Duineivolts gefundeert hebben , die ook ex ifio contratlu emtionis & venditionis primo fchuldig 17. was, haar het verkogte land te leveren , dat zy nu re ipfa & cum effetlu aan den Verwr: heeft getran(porteert, die dan ook als hujus fraudis confeius met deze revocatoire aclie wel te regte is worden geconvenieert. ABio enim Pauliana {qua buic revocatoria per omniet fimilis eft) fe-1§> cundum DD. efl aBio pretoria, qua creditores revocant id quod per debitores in fraudem creditorum non fimulate fed vere, in tertiam aliquam perfonam alienatum, & Mi tradttum eft, perinde ac fi alienatio & traditio nunquam faBa effet. d. $. f. & l. l. C. de rcv. eorum qu& infr. cred. Sneidew. d. I. n. II. Eftquc bac revocatoria aBio\o, perfonalis in rem ficripta, propterea, quod poffefioremrei fequatur. Sneidew. d. I. n. iy, ibique. all. Dat nu averil de Verwr: kennilfe heeft gehadt van den eerHen koop, eer den tweden met hem was ingegaan, en ook voor en ten tyde van 't tranfport op hem gefchiet, het zelve is ten genoegen gebleken uit de atteltatien by d' Aanleggeren zo ter Juflif: als ter Tripl: g' adduceert; Als voor eerft &c. . . . . Hoedanigen tweden koopscontract dan ook des te meer in dezen hadde g'edeert moeten worden , daarom, dat nergens by de geheele procedure is gebleken van de prys ,. dewelke Verwr: voor 't land in queftie'zal hebben te geven ; quum tarnen fine pre-20\ tio emtio & venditio fubfifiere nequeat, quia pretium debet ejfe certum. §. pretium f. de emt. vend. et in l. 2- ff. eod. Gail. 2. obs. 13. n. y. ibique DD. O o 3 Door  202 Partis Tertio li. Door hoedane vooraangetoge regtryke redenen die fingulari' teit der voorff- beëdete getuigen ook ten genoegen wort gefupponeert. Cravet. cons. 73. ». 36. behalven dat, dewyle zy getuigen alle tezamen tenderen ad unum eundemquefinem (namentlyk dat zy van de fraudulentie en de wetenfchap des Verwrs: zo hy gehadt heeft van den eerften koop voor zyn tweden en refpve: opdragt van 't land in quxftie, zyn getuigende) meriteren in zodanen cas volkomen gelove Gabriel. eom. conclus. I. 1. c. 2. «.77. alleg. Secin. aliosque. 22. Ook zo proberen te ft es ftngulares fcientiam, dolum & malam ftdem. Cravet. d. cons. n.22. Farin. de teftib. «.64. §. 2y8. (^294. komende eindelyk daar nog by, dat Verwr: deze voorff: getuigen naar behoren niet en heeft geftraffet , alleen zeggende te- 23. gens de zoon van de verkoperfè, dat hy maar 14. of iy. jaren oud zoude zyn, daar dog minorennes tot getuigen , zonderlinge in civile zaken , als deze, na regten worden g'admitteert, per notor. Hierentegens &c 24. Zo dat dezen allen niet en contrarieert, nog tot nadeel van d'eerfte koop en opereert de verklaring van de verkoperfè fub. C. ter Dupl: als dienende ad exonerationem fui , en behalven dat zy daar in komt tegens haar eigen feiten, quo cafu non eft audienda, Sand. 1.2. t. 9. d. 17. ibique all. Cravett. de ant. temp. q. de indemn. muiier. Surd. dec. 149. & 284. alwaar Surdus tradeert: Zy. Quod, ubi atlas annullatur favore alterius, is folus allegat nullitatem, in cujus favorem fit introdutla, per gloff. & DD. in l. 2. C. de 2.6.jur. emph. Tiraq. aliosque] fdeoque videmus, quod etfi rei alieno; venditio fitnulla, tarnen alienans non poteft impugnare contratlum , fed quoad eum eft valida. I. rem alienam ff. de contr. emt. Glofi. in l. fi quis ff. de atl. emt. Surd. d, cons. ibique all. Waar door dan der wed: verkoperfes verklaring fub. C. ten eenenmaal komt te corrueren , en tegelyk het behulp , dat 47« Verwr: daaruit wil trekken , als dat verkoperde geen eigenaarfe van dit goed in quaeftie zoude zyn geweeft, en overzulx't zelve ter eerfter inftantie aan d' Aanleggers»»//^hebben verkogt, ook dat zy het zelve wegens hare kinderen , buiten der zeiver Tutoren niet en zou hebben vermeugen te doen , en dat hy daarom des te meerder in zyn pretenfe exceptie non cempetentis atlionis zoude zyn geftyft ,• Of  Cons. XL. II. 3o5 tPn°?U ï ^°fder Mr' D™™°t» harer kinderen aanpar- 28. denten^ °fniet> he^lve raakt aen veiwi.metj zodat hem daarom nog tegens verkoperfè nopindezen tegens Aanleggeren enige exceptie isgeboren Pdew'ldez! verkoping ten refpeSe van de verkoperfè en van d Aangieren bondig is, ut jam diBum ex Sandie d. def. ,7. & Surd ons ^ Behalven dat, zo is ook by de procedure7 nitt eens gebkïe^o dat de twede kocp ter refpedte van de minderjarigen cum^'- °' to Pratons zy gefchiet; mvoegen dat in allen gevalle buten dat dezen tweden koop niet bondiger en is, als den eeten , die dog om redenen, hier voor verhaalt, in der daat bondig is ' g Voor zo veel belangen doet des Verwrs.- protefteren' van »;«, by dezen niet ten principaal te willen inlaten* daar op dien t 3°' zodane exceptie non competent aBionis non fit dhatoria (Ir ™er 'Wan_ neer die m modum düatoria niet en is geproponeert, gelyk indezen met geboet) fed peremtoria en ten principalen d efende wie dan ook by Verwr: die zake ten principale^ doorgaan i'beS gent en deze procedure niet anders, als ten principalen ged e ven, te weten by Aanfpraak, Antw? exceptioneel Tn in ell ' tum ten principaal , Repl: Dupl: Tripl: J^u^urTJr ^ derzins tn excepuvis i'Aanleggeren het laafte fchrvvens hadden3 behoren te hebben, aldewyl reus excipiende fiat aBor; Behalven dat, zomoet een Rigter daarop uitweezen en zor-e,, dragen, ut lites amputentur ne fiant immorta/eszvg. Lproperandum C 3 dejud. en dat overzulx by dezen wel te regte en pdncipTlen is gedecideert geworden. h P»ncipaien Eindelyk zo is de Verwr: in de koften gecondemneert de wy e hy den regten ten genoege van zyn qttade trou en fr'audu lentie, begaan m zynen koop in queftie, is overtuigt gewor- Aldus g'advifeert te Deventer den 21. May i6fiy G. VONKEL. H. GE LINK. D. BERDENIS. Add: prater juris patrii obfervantiff. Dn: Schralf: obs. 120. Hartm. Ptfior. Ub 2 q. 2o. „. • ad infi venditionis ex duobus eodem feudo invefiitis eum prJert qui traditione pojjefionem acquifivit. *' XLIII. ADJ  Partis Terti/e X L I I I. ADVYS DECISOIR. An, quando & quatems res religiofe alienari pojfunt l SUMMARIA. 1. es male alienata reélè vindicajx tur a proprietario. 2. Effefiucatio rerum immobilium coram judice loei per agenda. 3. Religtojis, ceu tantum ufufruéluariis , omnis alienandi rerum ad monafierium pertinentium potejlas denegatur. 4. Excipitur cafus necefiitatis, ƒ, Neutiquam tarnen abj'que confenfu Superior is, & requijitts dejüper in jure tradilis, 6. Antiquitus bodieque ejusmodi confenj'us a fuprema potejiate , quft dat die zelve Conventualen doen de vrye adminiftratie gehact, en tot den jare 1622. behouden hadden, zo en heeft evenwel deze verkoping in maniere gefchiet niet konnen beftaan, noch den eigendom van den Haverkamp 2. konnen transfereren, zo om dat niet en blykt van enig tranfport coram judice loei, zonder 't welke hedendaags geene erfgoederen en konnen overgedragen worden Landtr: van Veluwen C. 24. art. t. Goris ad Sande de ejfeftuc. e. 2, n. 18. & 2. Als wel principalik , om dat die Conventualen van Mariengrave ende andere Religieufen niet en zyn geweeft domini en eigenaars van de goederen hares Convents, maar alleen adminiflrateurs ende ufufrucluarifen Chriftin. vol, 2. dec. 11. ». 1, Goris Advers. tratï. 3. p. 1. C 9. n. 30. Molin.- ad Confuet. Paris. §. 3. gl. 3. ». 19. dewelke daarom geen macht gehadt hebben om a die voorff- goederen t'alieneren of te belaften; als alleen in cafu necejfttatis, ende dan noch met vooi weten ende confent van y. haren Superior, Procurator ende andere requiliten meer , de quibus l. 14. C. de ff. Eccles. & ibi DD. 6. Wordende daar toe in deze en andere Provintien al ten tyde van de Hertogen en Koningen van Spangien nootzakelyk vereifcht t' confent en odtroy van den Heere des Lants , als by die Heeren Impetranten aangewezen , en notanter by Conventualen van Mariengrave zelfs is gepraóïifeert geworden in 't verzoeken en conditionelyk impetreren van't o&roy, de juftificatie annex 7-van den 28. January 1575- gelyk men weet dat de Regulieren vanZaltbommel anno 1567. ook zodanig octroy verzogt en cum cognitione caufa verkregen nebben en andere meer. g. Welke moeyten die voorff- Geeftelyken wel zouden gefpaart ' en temforalibus Dominis zo veel niet gedefereert hebben , indien zy zonder derzelver oclroy enige valide alienatie hadden konnen doen ; zynde kennelyk dat die Geeftelyken in 't pausdom hare perzonen en goederen 't gezag van feculiere Princen altyt, zo veeldoenlyk, nebben zoeken t'ontrekken: 9. Zo is ook deze obfervantie op eenen Lantdag anno iy8i. tot Arnhem gehouden en anderzins geinhereert, ut patet fub P. &c.  Cons. XLIII. io_ . &c. num. 24. daarom d'alienatie zonder ociroy gedaan etiam m preteritum gecaflèert ende dit voor een Art. van 't Lantregt dezer Graafichap Zutphen geftelt is, eb magis quod 0b mutaüonem lo religimis adminifiratto Ecclefiafiicorum etiam magis fufpeclaredderetur Waarom die verkoping van den queftieufeW^rW, byde rr Materfche en Conventualen zonder confent van den Superior en inzonderheit van de Lantfchap of het Hof contra prehibitionem legum gedaan zynde, den eigendom des Haverkamps nooit heeft konnen transfereren, of den koper daar toe recht geven, «noties I2 enim lex, confiuetudo ant fiat ut Hm certam fiolemnitatem prafcribit ne- ' gotiisgerendis, toties emifia felemnitate aüus efi ipfii jure nullus. Gail l. obs. 1. num. 36. Mjcvius ad jus Lubec. quafi. pralim. q. ». / Even zo weinig kan de pracfcriptie den Verweerderen tot ee- . nen wettigen titul dienen, want behalven dat gezeit zoude konnen worden, dat in dezen gene praefcriptie heeft konnen lopen arg. I. 1. C. fi quis ignor. rem. min. & ibi Perez. in comment. banger. P. 3 c. 10. num. 9t. 104. ioy. immers niet tempore pralau male alienantis l. 1. & auth. fieq. C. de bon. matern Perez Hm comment. add. tit. n.6. Louet. en fin recueil. lit. P. art.i. Sande de prohib. rer. al. c. 7. §, 4. n. uit. Zo is alleen peremptoir, dat die Verweerderen niet en hebben bewezen, dat zy den Haverkamp den tyt van praefcriptie ge- *S' ruftelyk ende zonder interruptie hebben bezeten , dat is in 't reguart van geeftelyke goederen den tyt van 40. achtereenvol-16. gende jaren gelyk zulx in conformitè van de Keizerlyke en lauilyke rechten meeft overal, en zonderiik in Neder-en Gelderlant gepraöifeert wort, tefiibus Chriftin. ad confuet. Mechl T 20. art 1. n. y. & in addit. Smde de prohib. rer. al c 7 f / n uit. Gons. Advets, tr. 3. /* , . «. „. 2y, ubWj> c'J'a uelria nuper ita judicatum refert. ll' Zynde zulx dat van den tyt der verkopinge, te weten den ly. fo Nov: iy94. tot oen ly. Nov: 1Ö34. ende alzo binnen den tyt vanprsfcr.pt.e, die zelve twemaal geinterrumpeertis, namentlyk den y. Augufti 1628. ende den 30. Mey 1634 " Zo en obfteert de Heeren Impetranten niet d'exceptie rei ven- ,n dit* & tradudewyl die geen plaats heeft in alienationibus contra 9' legts prokibitionem faïlis aut aliter nullis. Mornac, ad. I. 17. D. de  Pastis Thrtije eviil. & *d ,4* ^ *k v*nd. Sande Fm. lib. 3. T. 4. 1. Louet. en fon recueil. lit. H. arr. 14. Mant. de tac. & am'big. conv. Ub. 4. c. 7 «.56. als is dezen, anderzins zouden alle die prohibitive wetten lichtelyk kunnen geëludeert worden. 20. Die uitgefchotene penningen en zyn de Verweerderen niet «eadjudiceert, zo om dat zy daar toe niet en hebben geconcludeert, alsookprincipalikuit reguard van depantpenningen, om dat van die deugdelykheit en nootzakelykheit van de pantfehap niet en is gebleken, ende dat die zelve al goet geweeft zynde kan gefuftineert worden door de verkoping, alhoewel nul wezenai.de, geëxtingucert te zyn5 Jam autem ecclefia rem male venditam vel alias alienatam vindicans ad reflhutionem pretii non tenetur , fed 22.. tantum P reelat us male alienans et ejus heeredes, nifi his nen fölvendo exifientibus ecclefia ex pretie lecupletior fatla ft, ut eatenus teneatur. Sande de Prohib. rer. al. c. 7. $.4. ». 18. et 19. Burgund. tr. 22 de evitï. c. 8. ». 4. y. " fe

'* welk op den Lantdag tot Arnhem jy8i. mede fpecialyk geapprobeert is; Dat ook in zulken val de valeur van de daalders eerft nader zoude moeten gededuceert worden , als Verweerderen art. aio. van Duplicq geftant doen , waaromme goetgevonden is , om niemant dien aangaande te verkorten , den Verweerderen hare aclie , zozy enige meinen te hebben , voortebehouden. 24. De Verweerderen en zyn niet gecondemneert tot reftitutie van de vruchten usque ad litem conteflatam , om dat zy tot daar en toe titulum putativum gehadt hebbende, konnen geacht worden bonee fidei peffefjeres geweeft te zyn, tot zulken effecle ut fructus fuos feeerint, per ea quee late tradit Goris Advers. tr.2. p. 2. c. 2. Maar alleen verdamt tot reftitutie van de vruchten gedurende deze procedure genoten propter text. in l. 20. D. et l. 22. C. de rei vind. Goris d. I. n. 22. Die koften zyn gecompenfeert, om dat die Verweerderen apparentelyk d'invaliditeit van den koop, voor zo veel jaren gefchiet, geignoreert, en noch anders probabile redenen van oppoïltie ten procefle gebleken gehadt hebben. Conctrdantiam cum eriginêli fue attefier. D. Alart. Lantfr. XL1V. ADVYS  Cons. XLIV. X L I V. ADVYS D E C I S O I R. De fucceffioneReligiofbrum. SUMMARIA. »i ~C en vrou kan tegens den inhout der Huwelyx Voorwrn: haar man naderhant fiante matrtmonto r»et geen tranfport ran goedien beneficeren. 2. Proximior extludit rtmotiorem gredu. 3. Keligiofi funt boxtrwm tap acts, Jj? quidtm cum jure tranjmijfionii ad eorum pmximos hertdes. 4. S- Quando dericapro leica habetur ? 6, Refponfum juris. Gezien hebbende die procedure, Eifch, Antwoort, Replicq enDuplicq fampt bygevoegdtdocumenten, hangende voor den Ad: Gerichte tot Ermel, tuffchen fanvanAngeren voor hem zelfs, en als volmr: van Hertog van JRyswyk Aanleggers ter eenre, en Wynant en Maurits Ltx.e fampt Steven Blankevoert Verwrs: ter andere zyden, over in-en uitleidinge van twe derdendeelen van een Erve in Tonfel gelegen, heerkomende van Juffr: Fenne Scheminks huisvrouw van Geert Leze : Dunkt ons onderff: onder correctie, dat voor rechte behoort uitgefproken te worden, dat Aanleggers voorff: in haren gedanen eifch niet gefundeert en zyn j en overzulks by haar luiden gedaan is een onrechte Inleidinge, en by Verwrn: een goede Uitleidinge condemnerende die voorff; Aanleggeren in de koffen dezes Proces. Die redenen hier van zyn korte- lyk, voor eerft. Dat tuffchen Juffr. Fenne Scheminks, van de welke die gerechttighcit des queftieufen goets gederiveert wordt, en Geert Liz.c haren eheman in Hyliks vurwaarden is bedongen geweeft,.. Pp 3 3>-in* 509  3 io Pastis Tirtu , indien Juffer Fenne voor haren voorlf- Eheman quame t'overlyden, dat hy in den val hebben en beholden zolde de helfte van haar beider goederen , en Juffer Fenne's Erfgen: die an- ,, dere helfte. Zulks dat deze val gebeurt zynde, de Aanleggeren in qualite als erfgen: van voorlf: Juffer Fenne in allen gevalle niet meer als de helfte van die twe geëifchte derdendeelen hadde competeteren kunnen. j Welk beding van Hyliks vurwaarden niet heeft kunnen ge' labefacf eert worden, door die gifte en tranfport van Juffer Fe nne op haren man voorff- namaals gedaan ; Aangezien hec voorff: beding wel hadde kunnen effect fbrteren, al waar 't fchoon, dat die voorff: gifte bundig en van weerden geweeft ware , als by dewelke harer beider goederen gelykelyk tot die gemeinfchap verbonden waren. En werden byKlageren geen andere middelen voorgebracht, waar door verftaan kan worden, dat Geert Loze voorff: van die gelte:. gemeinfchap eenigzins gerenuntieert of afgeftaan zoude hebben. 2. Aangaande nu de wederhelfte, die op Juffer ff»»* Erfgen: komen zolde, wert by Verweerderen daargedaan, dat Juffer Fenne voorff: nagelaten heeft een eenige egtezufter, genoemt Geertruit Scheminks, en die moederen van de Aanleggeren zyn maar geweeft. moeyen kinderen van de voorff: Juffer Fenne, alzo dat zy nootzakelyk van defzelfs herediteit door haar zufter Geertruit zyn worden gëfecludeert, dewelke voort by zeker accoort alle haar gerechtigheit tot haars zufters erflëniftê, en fpecialyken tot het goedt in quaaftie voor den Hr.- Lantdroft op Geert Loze voorff: haren fchoonbroeder ende vader van de Verwrs.- heeft overgegeven ende getranfporteert. Waar tegens te vergeefs by Aanleggeren gerepliceert wort, doch niet bewezen, gelyk behoorde, dat Juffer Geertruit zoude geweeft zyn een profeffydeConventualinne, fuftinerende dat na couftume van Veluwen zodanige perzonen geen belet doen in fucceffie van goederen , maar alleen in 't gebruik , 't welk zy tuchtswyze haar leven lang mogen bezitten. 2. Zo ter contrarie notoir is, dat na die voorlf: couftume de * Con-  Cons. XUV. Ccnventualinnenhare vrinden «foccedeerf hebben, evengelvk andere we.eitlyke prrzoncn, ende die beërfde goederen affter vende getrtnfmitteert op haar eigen naafte bloefvriendén ende niet des geenen , van w,ea die haar aangekomen waren ' En alvaart zake dat die glte: couftume tot voordeel van Klagersmochte geweeft zyn zo moeft die zelve dog in dezen cas cefferen oveimits a voor het overlyden van juffer F,™ v00rff die kioofteren met alle hare ordren en vota by veranderinge van Regermge en Refo, matje van religie waren te niet gedaan cn" gerefolveert, zulks> dat geene perzonen meerder daar aan verorden waren of konde geaffecleert blyven vaneen inftruclie d?e met meerder was/» rerum natura. "«uuie, aie Hebbende ook die voorff: Juffer Geertruit dezelve liberteit da- jl telyk aangenomen het kloofter verlaten , en by haar voorn-4 zufter haar woonplaats genomen, haar in klederen , enfunft niet anders als andere wereltlyke perzonen dragende En dewyl na Pauffelyke rechten die geenen,* die toelaten. werroieKiooiieren te ver aten , haar recht van fucceffie zelfs' tegens die kioofteren geremtegreert wort ,. moeten immers n hoe eafu die (uceeffienet poft obvementes die F^geconferveertzvn ubitota votorum ratio geabrogeert, ende retro voor nul geholden is' Gelyk het zelve alles breder blykt en beveftigt is meteen \ k vysdes overleden Hr.- Canceliers en Raatsheer X/S? aan* der Verweerderen Duplycq geannecleert; Zynde zonder eenige apparentie, dat Klageren voorwenden dat Juffer Geertruit voorff: in haars zufters Juffer Fenne Hyliksbnef zoude zyn geexheredeert, t'welk buiten twyffel is dat daar in niet gefchieden konde , of dat Juffer Geertruit dl herediteit zoude hebben gerepudieert, alzo die aften van tranfaclie enoe tranfport net eentrarium klaarlyk medebrengen. Aldus geadvifeert den n. July i6I4, HENRIK. FEITH. R, SCHRASSERT. XLV. ADVYS  5ia PÏKTII Tïüti* XLV. ADVYS DECISOIR. €>t (ddtm muteria. tuffen dezelve Partyen; SUMMARIA. 1. 3. *are communi Religioji heredi- I tatis capaees funt. v. res judicatas fi. 4. & f. & ftatutum Comitatus Zutph. n» 6. quod tarnen feuda exeipit n. 7. 2. Quid Ducts Gelrite dt horum fuceeffione fiatutrnnt} %> Applisatio ad cafrtm. 9. Ex quibus aditio hereditatis pro- batur? 10. De thufula falutéri Jj" vi (onclufionis, 11. Judexnonfertfeutentiam fuper eo, quod in eonclufioHe non eH deduftnm. Gezien by ons Ondergefï": 't Proces hangende voor den Ed.Gerichte der Stadt Harderwyk^» tuflehen Hertog van Ryswyk. en fohan van Angeren Aanleggers ter eenre, ende Meturits en Wynolt Loze Verwrn: ter andere zyde, zouden, indien wy Richters waren, daar in verklaren als volgt. Tulleken Hertog vetn Rysivyk en fohan vanAngeren d'oltfte Aanleggeren eens, ende Meturits en Wynolt van Leze Verwrn: anderdeels tuflehen in-en uitleidinge , na Aanfpraak, Antwoort, Replycq en Duplycq, fchyn ende befcheit beiderzyts overgegeven,- wyzen Schepenen voor recht, datd'Aanleggers, inmaten zy geageert hebben, niet en zyn ontfankelyk, endatoverzulks by hen luiden gedaan is een quade inleidinge , en by de Verwrn: een goede uitleidinge j de kollen om redenen compenferende. Voor  Cons. XLV. jïj Voor redenen van 't voorver haalde Advys dient geconfidereert; Dat d'Aanleggers contenderende tot adjudicatievandegeëifchte portien van goederen, t' fundament van hare adie maken , en pro caufa & medio eoncludendiüeUen, datze zyn erfgen: van Juffr: Fenne Schemink\ gewezen huisvrou van Gerrit Loze, ende niet van Geertruit Schemink, als dewelke een geeftelyke perzone zynde, haar zufters goet niet en zoude hebben kunnen beërven. Die Verwrs: daar en tegen fuftinerende onder anderen, datzy luiden van de fucceffie van voorlf: Fenne, door die voorn: zufter (daar van de Verwrn: deels haar recht deriveren) zouden zyn g' excludeert; zynde overzulks intezien , of zy te rechte als erfgen: van voorn: Fenne Scheminks hare actie zyn inftituerende ende vervolgende. Tot decifie van dien ftaat te confidereren, dat ookReligieufe r perzonen na gemeine rechten capabel zyn om te fuccederen /. ' Deo nohis. yö". $. j. C. de Epifc. & Cler. Bald. in l. 3. C. de hered. in/}. Ende overzulks moet ingezien worden , of die locale couftuimen, of'sLants ordinantiën dezelve gemeine rechten zyn derogerende. Wel is waar, dat indenjare 1441. bytyden van Hertog Arnolt 2 en in den Jare 1532. by de Regeringe van Hertog Carel van Gelre is geftatueert, dat die goederen van geeftelyke perzonen niet en zouden mogen erven in die kioofteren en conventen dan en worden die Geeftelyke (mits t'harer doot aan de werelt- , .yken weder uitervende) van aanvallende fucceffien niet sefecludeert; ° Waar mede conform is die fententie in den jare r y 3 8. by verordente van Bannerheeren, Ridderfchap en Steden tuffchen ee-4' nen fohan Egherts burger tot Deventer, en 't grote Convent van Doesborg gewezen, dicterende: dat na rechten en gebruiken ,, der Stadt Zutphen het alzo geholden wort, dat die Conven,, tualen (nota) oer aangevallen goet oer leven lang gebruiken en t'einders oeren doot weder uiterven. Q.q Zynde  Paxtis TiiTim 5. Zynde daar mede overeenftemmende die fententie van dezen E. Gerichte van den Jare 1539. te Hofwaart gewezen, als ook d'atteftatien ende veelvoldige exempelen daar in verhaalt, copielyk hier by gevoegt , daar toe komende die Zutphenfche <5 Landtrechten tit. 17. art. 7. waar by gezegt wort, ,, dat die ',, geeftelyke Kloofterluiden niet zullen worden geacht voor ,, tuchterflen der aangevallen goederen, maar datzedaarinzul,, len fuccederen, en na oeren affteryen die weder ab inteftato ,, uitervenop die geene, die alsdan in der tyt aflyvigheit haar naafte bloet en erven zyn , leengtederen nochtans uitgezon,, dert. 7. Waar uit wy zouden oordelen, dat die voorn: Geertruit Scheminkj, als die naafte van haar zufter, ook is geweeft capabel tot haar fucceffie, ende dat d'Aanleggeren overzulks't onrecht haar qualificeren erfgen: van de voorgemelde Fenne , en daarom in dien reguard niet kunnen obtineren haar conclufie; g. Weshalven intezien is r of die voorn: Geertruit haar ook als erfgen: gedragen heeft? ons bedunkt, Ja : en zulks niet ex teftament» van de voorn.- Fenne, als't welke niet en ftrekt over die goederen in queftie, noch heeft kunnen ftrekken, in aanzien o. van de contraire locale couftuimen, maar ab inteftato, t'welk aftenemen is uit die moetzoen na 't overlyden van haar zufter in den Jare 1 586. met Geerit Loze geholden , by t' welk zy belooft wyders veftenilfe, gelykze ook in den Jare 1602. daar na opdracht ten zynen behoeve voor Schepenen dezer Stadt gedaan heeft van den halven queftieufen hogenkamf , en zich alzo animo & fallo erfgen: ab inteftato gedeclareert ; Mogen overzulks d' Aanleggeren niet ageren, noch in recht aangenomen noch gekent worden als erfgen: van dukgmelte Fenne , dewyl zy niet en kunnen, noch ook van Geertruit, dewyl zy niet en willen: IO ln welken reguard haar luiden ook niet en kunnen te ftade " komen de falutaire claufule by die conclufie gevoegt , en terwylen die conclufie noch ex narratis noch ex medio eoncludendi en volgt, gelvk'tzelve in rechten nodigis, en die Verwrs: daarom van de inftantie moeten worden geabfolveert, Gail. 1. obs. 6. & tbs 6j. ». 1 ook in aanzien van haar hebbende pofteffie. Zo is 't ook als noch onnodich en te vroeg te komen tot de de-  Cons. XLV. decifien van andere queftien, die anderzins zolden vallen op die gepretendeerde finguliere titulen van tranfport, houwelykfche voorwaarden , makinge, moetzoen en giften, en of die voornGeertruit, alhoewel geen tuchterze zynde in der daat, maar die goederen, zo het fchynt, by forme van tucht of tuchtsgewyze Dezeten hebbende , macht heeft gehadt daar van te difponeren of tranfport te doen. Daar toe komende, dat geprefupponeert d'Aanleggers waren 11 erfgen: van voorn: Ferme, als om voor aangetogen redenen niet en is, die fententie, die met die conclufie moet conform wezen , onzeker zoude zyn, mitsdien zy niet eigentlyk en exprimeren haar gedeelte, en dat het in eenfefi, is, datter meerder perzonen zyn in gelyken graadt, als zy, daar van zy geen lafl zyn vertonende, en daarom haar plaatze niet mogen occuperen welke exceptie al is t'datze is ie jure tertii, nochtans is dezelve excluderende t' recht van de agenten , en daarom zoude fchynen, dat zy d'onzekerheit en ongewisheit van haar gevorderde portie (de voorverhaalde redenen van decifie al cederende) ook m dien reguard voor deze reize zolden mogen verklaart worden niet ontfankelyk. Aldus by ons ondergefï: (onder vcrbeterinpe) geadvifeert t'Arnhem den 12. Deccmb: 1614; ANTONY HVIGEN. E. ENGELEN. XL VI. ADVYS DECISOIR, Conform de i. voorgaande, en Tuften dezelve Partyen. Q.q * s u m-  Partis Tam SUMMARIA. 2. De exclufwne Religioforum a fuccefiione. 3. Ad i/otorum profeffionisvefrobatio- ttem Rtquiruntur tejles. 4. Hodiernis moribus religitfi hereditatis capaces fuut. 5. Definitie hereditatis. Gezien die Aanfpraak, Antwoort, Replycq, Duplycq, Debath, en contra Debath, voorts allen fchyn ende befcheit overgegeven tuffchen/oi^» vanAngeren voor hem zelfs, ende als Volmr: van Hertog vanRyswjk, Aanleggers ter eenre, xmdiïjnant fampt Mauritz, Loze ook Steven Blankevoort , voor zo veel hem deze zake aangaan mach , Verwrs: ter andere zyden. Wyzet Cafvn van Oldenbarnevelt na genomen advys van Rechtsgeleerden met gevolg des Gerichts , dat Aanleggers gedaan hebben een quade Inleidinge , en die Verweerders daar en tegen een goede Uitleidinge van de twe derdedeelen des erves 'mTonfcl, van Juffrouw Fenne Scheminks heerkomende, in de Aanfpraak en Procelfe geroert, compenferende die koften van den Procelfe om redenen. Aldus by ons onderfl; geadvifeert op den 8. Juny 1616. G. HAMEL. TT MA N van KVTK. Die redenen van den Advyfè zyn. Dat by de huwelykfche voorwaarden opgericht tulfchen Gerrit Loze ter eenre, ende Juffr: Fenne Scheminks ter andere zyden, geconditioneert is , ,, zo verre Juffer Scheminks voor Gerrit Loze afflyvig worde, in den val zal Gerrit Loze hebben ende beholden de helft van oeren beiden goederen, en Juffr: Fenne Erfgen: die ander helfte; En nademaal in denProceffegebleeken, en tuffchen Parthyen in confefit is, dat Juffr; Fenne die twe derdendelen van t'goet T»n-  Cons. XL VI. 3,7 fel ten houwelyke aangebracht ende gepoflideert heeft, dat desgelyks is in cenfeffe, dat de zelve Juffer Fenne voor haren man afJyvig geworden is, 20 confequeert daar uit, dat Gerrit Leze haren man vcornt: in conformitê van de vooi ff houwelykze voorWaarden , en ook jure eemmunienis inter cenjuges, tot die helfte van de twe derdendeelen van 't goet Ttnfel gerechticht is , en dat vervolgens d'Aanleggers willende die twe derdendeelen in t'geheel vindiceren , dien aangaande een quade Inleidinge gedaan hebben. En wat aangaat die wederhelfte van de voorff: twe derdendeelen, nademaal Juffr: Fenne Scheminks dezer werelt overlydende tot hare naafte erfgen: «k intefiate nagelaten heeft Juffr.- Geertruit Sebemink,haar zufter, op de welke haar erffeniffe ende daar onder mede die wederhelfte van de voorff: twe derdendeelen gede vol veert is; Dat dezelve Juffr: Geertruit met Gerrit Leze opgerecht heeft een moetzoen of magefcheidt, by de welke de voorn: Juffr: Geertruit geapprobeert ende voor goet gekent heeft die van de goederen in q. overgifte, die Juffr: Fenne ten behoeve van haren man te voren gedaan hadde , confenterende die voorn: Juffr: Geertruit voor haar en haren erven , dat dezelve overgifte tot voordeel van de voorff: Gerrit Leze ende zynen erven t*eeuwigen dage vaft en van weerden blyven zullen, vertyende van alle gerechtigheden, die zy op de voorff: goederen was hebbendeIn refpe de van t' welke zy by den zei ven moetzoene geftipuleert heeft zeker lyfpenfie en luchtgebruik van eenige goederen aldaar gefpecificeert ; zulks dat de voorff: Gerrit Leze die wederhelfte van de voorff: twe derdendeelen uit kracht van de voorff moetzoene geacquireert heeft, en dat confequentelyken d* Aanleggers daar van geëxcludeert, ende vervolgens fine «Silene agerende zyn. Zonder dat ons heeft kunnen moveren t'objed van de Aan-2. leggers, dat die voorff juffr: Geertruit eenegeprofeffydeConventualinne geweeft , en dienvolgens niet habyl en zoude zyn geweeft, om als erfgen: haar zufter Juffer Fenne te fuccederen , of eenige moetzoen in reguard van de proprieteit ende eigendom van goederen aantegaan, of te celebreren, en dat daarom d'Aan- Q.q 3 leggers»  3'3 Pi.iTis Tutu leggers exclufa Gertruda a fuceeffione fuu fororis die koften dezer procedure om redenen compenferendé. Die reden van dit Advys zyn ront en klaar. ,,-vTamelyk dat Juffer fehanna Pieck_ gewezene Abdiffe in'tKlooxN fter van St: Servaas tot Utrecht haar feculair habyt, en die gereformeerde religie aangenomen hebbende na dezes Landts ordre en regeringe vorder voor geen profelfyde perzoon heeft kunnen of mogen gereputeert worden ; Ende dat die voorff; Juffer.- Pieck albereits by verfcheiden judicaten in allodiis voor capabel in fucceffien is geholden en gereputeert geworden , als onder Replycq in atlis te bevinden; 2. Zo heeft zulks in Leenen ook geen diverfiteit van confideratien, al is'tfchoon, dat zy in feculairen ftaten die gereformeerde religie aangenomen hebbende by die Heeren Staten van Utrecht voor Abdiffe gelaten is, cum feud.it hujus ProvincU fint anomala, geen perzonele fervitia vereifchende, ende dat ook ander- 4. zins vrouwen capabel zynde, na dezes Landts ordre in Leenen te fuccederen, haar gebeurlyke leenplicht door een Huider mogen vertreden, en haar inveftiture nemen. ^ In welken cas ook geeftelyke perzonen tot fucceflie van Leenen ex ufibus feudorum capabel geholden worden , ut poft alios late perfequitur Vultej. de feud. lib. I. c. 9. ». 67. Everh. Cons, z\o. Hartm. Pift. quaft. jur. lib. z. quaft. 33. Geadvifeert t'Arnhem den 27. Juny 1632. GE RH. a. LIM BVRGH. G LV MME R. de VREE. XLIX. ADVYS  Cons. XLIX. a2j XLI X. ADVYS INSTRUCTOIR. An quatenus bona d ckrico cum confenfu propinquorum ad exfolutionem *ris alieni Vendita vindicari po/fint ? SUMMARIA. 1. r-\uatenus DD. Ordd. placita religiojis Romante fidei addicïis interdixerint difpofitione alienatieneve bonorum ? 2, Quod ad hypothejin examinatur, 3. Tenor cujusdam Placiti pofterioris recitatur; 4, Et explicatur ex coSatione cum priore. add: n. 13, f. Quatenus unum ad aliud pertineat & interpretationem rtcipiat ? 6' Species faciti. 7, 16. Ratio impuljiva Placitorum provincialium refpeétu prohibitie clericorum alienationis, quo propriè tendat , indicatur. v. interpret, refcripti Ordd. n. 17, 8, Et ex abfurditatis & iniquitatis confequentiaadflruitur. add: n. 11. 9, Statutum rurale Zutph. clericos hereditais eapaces admittit, 10. Qui fentit conmodüm , etiam in- commodum fenüre debet. 12, 19. Clericis ex cauja legitima & necefarta bonorum alienatio tam in teftamento quam inter vivospermittitur. ob rat, Ê35 ib. n. 13 v, n. 17, 14. 2.1, Alienationem bonorum in fa- 12, IQ. Llerieis ex eauia levilima ?"f [ vorem Clerici Monafteriive effe fatlam probare oportel eum , qui allegat • qui probata eorum vmdicatio heredibus datur. n. 22. I Ex confexju proximurum heredum valet alienatio. 17. Status provincie facerdoti mundano liberam de bonis fuis teftandi facultatempetenti concefjere, modo inter ipjius confargitineos, non -vero in favorem Monasterii vel Conventus fiat. 18. Ceffante ratione legis ceflat ejus difpofitio. 20. 23. 30. Heres faéium defuncli, legibus non reprobatum , praflare tenetur, 24. 2.f. 27. Ita ut non folum de evictione, verum etiam adrefiitutionem pretii joluti emptori tenealur. ob rat. n. 26. S55 decis. remiffivi allegatam n. 28. 29. Quod ad ecclejïam , viniicantem rem immobilem non interveniente requifitd de jure Jolemnitate alienatam, extenditur. 31. Alioquin exceptio doli fine pretii rejlitutione vtndicanti objiat, Rt 2 Cafus  j2.4 PiïIIS Tertu Cafus Tojttie, Gerardt van Wildenraat, zoon van Adam van Vlildenraat ende Elifabeth Smeink^, eerft de focieteit der Jefuiten hebbende aangenomen , is omtrent 38. Jaren geleden wegens eenige errezene queftien uit de ordre gedimitteert, ende daar na Paftor tot Zevenaar geworden zynde is voor omtrent 30. jaren Decanus ecclefia fantli Martini tot Emmerik geworden, waar in ook heeft gecontinueert tot in den jare 1676. (wanneer hy is overleden) zo nogtans dat hy altyt buiten levende , op zyn eigen menagie heeft moeten leven, en zig verplegen. Dezen gemelten Gerardt van Wildenraat nu Deken tot Emmerik zynde, heeft verre in de 20. jaren geleden, byhetoverlyden van zyn moeder zalr: Elifabeth Smeink, neffens zyne broederen Chriftojfel van Wildenraat, Wtllem van Wildenraat, ende zyn zufter Wendelina van Vlildenraat tot die moeders nalatenfchap gefuccedeert, ende pro filiali quota zo in de goederen als fchulden geërft. Onder welke goederen den gemelten Gerardt van Wildenraat is toegekomen een ftuk landts het Hagenflag genaamt , in die Graaffchap Berge gelegen , met een daar op ftaande bezwaar van een duizent Car: gul: una cum intereffe, zo zyn'moeder zaliger van eenen Beitjes hadde opgenomen ende op dit landt geveftigt. Den gemelten Deken nu weinig prebende hebbende, ende van zyn eigen middelen moetende leven, alsgezeit, heeft dit kapitaal van 1000. gul: met den verlopen intreffe niet kunnen betalen, zo dat van eenen Rudolph van Dillen voor omtrent 18. jaren geleden heeft moeten opnemen een fomma van 900. Ryxdaalr: waar mede den voorn: Beitjes zyn kapitaal en intereffe is afgelegt, welke 900. Ryxdaalr: met confent van dezen Dekensbroeders Chriftojfel ende Willem van Wildenraat , als cok defzelfs zufter Wendelina van Wildenraat, als zynde zVn naafte erfgenamen , in leven zyn opgenomen, en weder in ditpiarceel geveftigt. Gelykvals heeft gemltn: Gerardt van Wildenraat in den jare 1658. van eenen fan Eskes opgenomen eene fomma van 900. Caiv  Cons. XLIX. -t- Car: gul: met 6. van't höndert te ven enten , voor welke fomma alsintrefie, alzo diezelve tot nootzakelykhtit diende, zyn bloeder MUI: van Wildenraat burge is geworden. Dan alzo gemltn: Gerardt van Wiidenraat nog bet kapitaal van 900. Car.- gul: zampt opgelopen intreffe konde betalen , heeft den zeiven in den jare 1663. het voorn: ft.uk landts aan fan Eskes moeten verkopen voor eene fomma van . . . Zo dat den koper zig zeiven van zyn 900. gul: zampt interene betalende, ende daar byRudolph vanDillen zyne 900. Ryxd: voldoende met den intereffe daar op verlopen , aan den koopspenn: nog is te kort gekomen eene fomma van 100. dalr: welke den Deken ex fua crumena daar heeft bygelegt, en alzo opdragt gepafleert. Zynde alzo den alingen koops-penninggeëmployeert tot voldoeninge van die kapitalen op dat voorn: ftuk landts geveftigt zynde. Zo zyn ook des verkopers naafte erfgenamen , welke ten tyde des verkopers in leven waren , te weten zyn broeder Chrifioffel van Wildenraat voor hem zeiven, ende mede momboir ende oom zynde van zyn overleden broeder Willem van Wildenraats kinderen, Item Frans Wildenraat oufte ende mondige zoon van Willem van Wiidenraat, ende zyn zufter Wendelina van Wildenraat weduwe ten Barge, by den verkoop aan ende overgeweeftj ende daar in expreffelyk geconfenteert. Nu is 't gebeurt by leven van dezen Garrit van Wiidenraat dat in den Jare 1674. zyn broeder Chrifioffel zonder kinderen is komen te overlyden. Waar na in den Jare i6y6> den gemelten Gerardt ook is overleden , geen andere erfgenamen naarlatende als zyn zufter Wendelina van Wiidenraat ende zyn zall: broeder Willem van Wildenraats kinderen, welke ook defzelfs erffeniflè hebben geagnofceert. Welke kinderen onder pretext, dat een religieufe zyn goederen niet kan veralieneren , pro fua dimidia parte quatenus heeredes , die halffcheit van het landt van den koper zoeken te vindiceren. Blyvende des anders halffcheit onaangefproken, alzo WendeliRr 3 n&  gi5 Partis Tertïje na van Wiidenraat van die kinderen verzogt, wetende haar gegeven confent en waar toe die penningen zyn aangelegt, zulx heeft verweigert. Wordt gedraagt, Eerftelyk. of die nagelaten kinderen van Willem van Wildenraat in dezen de halffcheit van gemelte ftuk landts vindicerende, niet zoude obfteren, dat dezen verkoop is gefchiet met confent van haren oom Chriftojfel van Wiidenraat ende haar moey Wendelina van Wildenraat, welk oom doenmaals medemomboir van haar is geweeft ? te meer daar den ouften mondigen zoon van Willem van Wiidenraat daar mede is aan ende over geweeft. Ten tweden, of deze alienatie niet zoude beftaan, om dat diezelve is gefchiet ex canfa necejjaria? Ten derden, of dezelve niet zoude beftaan, om dat die penn: daar van procederende zyn geëmployeert tot betalinge van wettelyke fchulden en alzo tot ontlaftinge des boedels. Waar van deze kinderen pro dimidia erfgenamen zyn, in fpecie daar mede zodane fchulden zyn betaalt, waar voor haar vader borge was, en alzo de alienatie in ipforum utilitatem is gefchiet ? Ten vierden, zo immers de kinderen het landt wiert weder gepnefenteert, of zy niet zullen gehouden wezen , die penn: daar voor uitgegeven, welke in utilitatem (f- rem haredum zyn geconverteert, te reftitueren, ne alias duplici lucro fruerenïur & tam diu exceptione dtli repelli pojfint. Gezien by ons onderlT: de voorgeftelde Cafus pofitie met de Vragen daar uit geformeert, zouden (falvo aliorum judicio & fatti veritate prafuppoHtd) van advys zyn. D'lt de nagelatene kinderen van wylen Willem van Wildenraat niet bevoegt zyn, om het ftuk landts het Hagenflag gent: by wylen haren oom den Deken Gerardt van Wildenraat verkoft, te vindiceren. s. En dat vermits by de placaten van den Lande de roomsgezinde  Cons. XLIX. 22? zinde geeftelyken het veralieneren , bezwaren of by teftament te difponeren over hare goederen in zulken cas verboden wort; Wanneer het zelve gefchiet ten profyte van eenige Conventen Kloofters of Geeftelyken, als te zien by de Landtfchaps refolutie op den 16. May 1620. genomen. Daar de verkopinge ter contrarie alhier gefchiet is niet uit, voorn: confideratien of inzigten , als ex narratieve faili blykt maar tot betalinge en dempinge van eenige fchulden, den verkoper ten deele zelfs uit de erffenifie zvnes moeders aangekomen en ten deele door hem zelfs tot zyn nodig onderhout gemaakt' ende in het verkofte ftuk iandes geveftigt. ' Het is wel zulx, dat in het placaat van den 20. Marty 1624. byStadtholder, Canceler ende Raden, ingevolg de Landtfchaps3' refolutie over dit point g'emaneert, in *t brede ende ample termen gefproken wort, te weten dat daar byalle gepretendeerde geeftelyke perzonen of die zig in religieufe focieteiten , fodaliteiten en fratermteiten , of wat name zodane Conventiculen anders hebben begrepen, het verkopen, vervremden, veralieneren, overdragen, verpanden, bezwaren of difponeren van hare goederen fcherpelyk verboden wort, ende dat de brieven contracten en andere inftrumenten daar van opgerigt, zullen nul en kragteloos zyn. ; Dan het zelve placaat moet ons oordeels met de vorige reftric- a tien van 't placaat van anno 1620. verftaan worden te weten niet anders, als wanneer zulx zoude ftrekken ten profyte van eenige Conventen, Kloofters of Geeftelyke, quia pefitrior lex ad e prterem pertmet, & anttque fuam interpretationem recipiat, nifi emnimode fint contrarie, Valla de rei. dub. tratl. 1. ». 1 a]s in dezen met en is; Cum & caufa mev'ens illius legis intredueenda non fuit alia quam unittas publica & favor heredum ab inteftato venientium welke kragt dan ook met verder ende tot geen meerder effecl als de ratio van dien medebrengt, moet uitgebreit worden Aldewyl dan nu uit deze Cafuspofitie blykt, dat den voorna DecanusGerardt vanWildenrant by erffenifie zvnes moeders Eliza beth Smeint onder anderen zeker ftuk landts , het HaVrfiaegenaamt, in de Graaffchap Berge gelegen, met een daaropftaande bezwaar van ieco,Car: gul: neffens den verfchenen intereffe van dien aangekomen is5 Dat  228 Partis Tirtis Dat hy tot afloffe van dien ende om andere nootwendigheden ooo. Ryxdaalr: daar op genegotieert, ook na verloop van eenigen tyt 900. gul: heeft moeten opnemen , eindelyk is genoot, zaakt geworden tot voldoeninge van deze fchulden het voorn: • Hagenfiag met confent zyner naafte vrinden en erfgenamen aan zyn crediteur te verkopen. Zo blykt daar uit, dat deze verkopinge ex caufa necefiitatis gedaan, endede penningen daar vangeprocedeert, met in fraudem legis & intrejfe publicum tot profyt van eenige Geeftelyke of Kioofteren, maar tot betalinge der fchulden ten deele by erfniffe zynes moeders op hem gekomen, ende ten delen door lyfs nootdruftigheit hem gemaakt, gecmployeertzynde zoude moeten beftaan. 7. Cum ratte prohibitiva legis co faltem tendat, ne aut bena Clericorum contra utilitatem public am in monafterium deferantur, &itaufuiprivatorum fubducantur, aut ne haredes ab inteftato venientes a Clericorum fucceffione per indirettum fraudtntur, quorum neutrum fibi in hoe prxfenti cafu locum vindicare poteft. j# Dat nu 't geene voorff: is de fola & genuina ratio legis , blykt 'uit de abfurditeiten en iniquiteiten (a qua tarnen illuflrium Ordinum placita, quatenus fieri poteft, funt vindicanda) daar anderzins uit volgende. e Aangezien de Geeftelyken by ons Landtregt Tit. 17. art. 7. y' htreditatum ab inteftato capates geftelt zyn , ook derzelver fchul10 den moeten deelachtig zyn , qui enim fentit commedum etiam in» ' commedum fentire debet l. 10. ff. de Reg: jur. & arg. /. 8. ff. ad Sen. Sjlan. ÏX Welke Geeftelyken dan onmagtig zynde zodane laft haar 'by erfniffe of anderzins aangekomen afteloflen, ende het zelve niet vry willig kunnende verkopen, zouden moeten gedogen, dat het zelve van de crediteuren tot zynen groten fchade ingewonnen ende dikwils voor een gering verkoft wierdt. Welke koop nogtans voor duchtig zoude gehouden worden , ob haflce felammodo rationes, quod Religiofi inde non fuerint lucri par» ticipes, & betredes ab inteftato contra tenorem hujus legis non fuiffent fraudati. Om al het welke nogtans voortekomen den Geeftelyken vry moet  Cons. XLIX. 22p moet ftaan, hare goederen ex caufis legitimis & neceffariis te verkopen , ne etiam heredes contra beneficium legis per caufam modo allegatam hareditate fraudarentur , qua ipfis per legitimam alienationem aliquatenuspoffit confervari, & fic in odium eorum rctorqucretur, quod alias in favorem effet introduttum l. z6. jf. & /. 6. Cod. eod. Dat deze alienatie zo abfelute niet verboden is , blykt zelfs 12, ex ipfa formula van 't voorn: Placaat in verb: ,, van welke zy eindelyk beweegt worden hare erfgoederen den werehly5, ken erfgenaam ab inteftato venientium te onttrekken, en tot be3 5 hoef van de geeftelyke te bekeeren ex verbis fubfequeittbun 3, dat zy anders uit haat van de voorn.- religie by indirecte we3, gen van haar wettelyke fucceffie zouden mogen worden verj, fteken. Zo dan nu van den voorn: Decanus broers kinderen niet kan i^, bewezen worden, dat deze alienatie in favorem retigioforum, Mo~ nafieriorum aliorumve Conventiculorum direJte aut indirecte, fed potius ex caufa necefiaria ad exfolutionem aris alieni, fuftentandamque familiam met confent en ten overftaan zyner naafte erfgenamen is ' gefchiet. Qualis confenfus ad legitimandum aStum alienationis efl legi'imus, argumento eorum , qu mrgen geene Gee¬ ftelyke goedren buiten des Lantfchaps pntlirr irair c.dVci verkogt of bezwaart worden 28. Bona religiojtrum hireditaria pros 3 ximiortbus. 333  3H Partis x'rwioribas ipforum heredibm ab ( inteftat» deferuntur* 2,9, Confenfus lege prohibente datus eit nullu%, 20. Bona pupitlorumfnejudieis decreto non pofjunt alienari. 31 Jus accrefcendi in teftamentis aut Partis Tutu legatis moribus non habet locum. 32. B. ƒ. pojfejfor lucratur frucïus per- ceptos. 33. Expenfte retardati procejfus non refervantur. 34 compenfantur, Ji ab utraque parteprobabtlis caufa litigandi fit. Tn zaken over in-en uitleidinge voor dezen Wel Ed: Landtge1 riste der Graaffchap Bergh ongedecideert hangende tuffchen de Heere Godefrid Backman als man ende momboir zyner huisvrouwe Anna van Wiidenraat, en die vordere zamentlyke nagelatene kinderen van wylen Willem van Wiidenraat, Impetranten ende Geëxcipieerdens ter eenre , ende fan Eskens Excipient en Verweerder ter andere zyden; Gezien de aden van in-en uitleidinge juftificatie van Inleidinge, Antwoort exceptioneel, Antwoort'op de exceptien, Replycq exceptioneel, Duplycq exceptioneel, Antwoort ten principalen, Replycq, Duplycq, 1 nplycq, exceptive Nootdruft, Replycq exceptioneel, mitsgaders alle ten wederzyden bygevoegde menigvoudige bewyfdommen , ende de afgeholdene receffen, dienvolgens gelet waar op in dezen eenigzints na regten te letten ftonde; Het voorff: Gengt met advys van d' onderfchrevene onpirtydige Regtsgeleerden doende regt, ende voorbygaande het nader verzoek van cautie, als mede over de rejeótie der produden 't eindes de Triplycq gevoegt, en zonder daar op als mede op de Triplycque zelfs te lettenT verklaart tegens erlegginge van de negenhondert guldens in conformitè van de aden van burgtocht, het Antwoort ten principalen fub num. y. geappliceert, in de halffcheit van het gelibelleerde ftuk Landts het Hagenfiag genaamt, gedaan te zyn een goede inleidinge, de Impetranten ende den Verweerder haren vorderen refpedive genomen eifch, ende gedane oblatie by deZen ontzeggende, denzelven Verwr: niettemin in de halve koften over de^eerfte exceptive proceduire veroorzaakt, van den 18. Juny 167S. inclufive tot den 1. April 1679. exclulivè tot taxatie van dezen Gerigte condemnerende, de wederhelfte van dien, als  C o k s. L. 2 als mede de geheele vordere koften tot de publicatie van Ac fententie compenferende om redenen. dCZC Aldus byOns onderfïï geadvifeert binnen Brcdevoort den 28. Auguft. 1683. ROD. WE D D IN K. GER. van HENGEL, Rationes decidendi. A anvankelyk is het verzoek van nadere cautie gedaan op den *\ y. Oclober 1680. ten tyde van de exhibitie vandeDupWca ten principalen voorbygegaan, om dat &c ^«pJycq ^iDrr0mnndeZen?egemaakteincidenten *jn 'vooiWsaan r gelyk een Rigter zulx geoorloft is, de provifionele imefocu tien overteftappen wanneer hy Jd defiïitivam kan fctyden te meeidei , alwaar een;yder der collitigante parthyen by hare Schnftu.ren van Aanfpraak, Antwoort, Reply?qen?eDSlvca met voorgeftelde cafus pofitien ende adviVen ne/en^ndere weeznennhaddyene " enTe "™ rïïiïf- yoorfei? ten bei*den zyden is « e enfeffo, dat die* Geeftelyken (zynde de wereltlyke Priefters, als nelyk êeDrofef feerden niet gediftingueert van beflotene ofte IliSSen die ,« fiMim m^fiic. leven) van wat voor order d^ Sve mo'en wezen, etiam rulle fexus difcrimlne hahite, wel vooi harepeSen van de erfniflèn, maar daar inne'niet anders te^nfide" teren als quedammode ufufrutluarii , die alleen met de revenuen ende nmaden van dien moeten vergenoegt wezen gelyJSZeZ Lamb. Garis m advers. tratl. 3. pa%. r. 8. „ f „ 2 ^ly.tf. rf01"m Landtiegt Graaffdiap Zutphet Dewelke by falutaire wetten ten eenemaal verboden is het liet?' A7aC findirC7. Daarom het zeer hardt voor den Verwr: zoude wezen ende ftrydig tegens recht ende alle aequiteit, dat hy by den aankoop van het gelibelleerde ftuk landts dep Hagenflag genaamt, zig zelfs wegens de uitgeleende 900. gl: by forme van retentie betaalt gemaakt, ende partem pretii , als compenfaterie & per brevem manum ingeholden hebbende (als mede getuigt Wendelina vanWildenraat, ter Antwoortfub num. 2-. ad Interrog. 9.) nu't zelve nog zoude milfen moeten , ofte met een byzondere actie ende inftantie wedereifchen dat, in cas het nog onbetaalt was, derlmptrn: vader, wanneer hy geleeft hadde,. moefte betalen. ï'8. Waar by mede 't obferveren is , dat de erfgenamen van? Burgemr.- Ad: van Wiidenraat ende Elifabeth Smeink^, als fub lit.L. ter Replycq te vinden, een partage ofte deilingscedule van de ouderlyke fchulden gemaakt nebben , op den 7. Januar: i<5y8. als wanneer ongetwyffelt ook de goederen onder de erfgenamen verdeilt geweeft zyn , ende Gerrit Eskens veelligt zoude geprocedeert hebben op de parcelen den Decan Gerardt van Wilden» taat aangevallen, om reftitutie te mogen erlangen van die in den Jare löyo. ende 16^4. te vorens verftrekte kapitalen, ende dat om zulx te prevenieren die broeder Willem van Wiidenraat tot' iêcuriteit van Garrit Eskens des daags daar aan volgende na de fchultverdeilinge, aldus op den 8. Janr: 1658. yoor zynen broeder  Cons. L,l a}p der den Decanum zig tot borge heeft geobligeert, als *t eindens het Antwoort fub diiï. num. y. te lezen. Ende daarom deze Impetranten als erfgenamen hares vaders {hoe wel zy, om deze reftitutie van de poo. gulden te declineren, by Replycq de quah'teit als erfgenamen negeren, die nogtans haar by de Duplycq fub n. 13. beweezenis, endede imptrm u naderhandt confefferen by Triplycq art. 16.) dit Landt voor de halffcheit niet werklyk konnen vindiceren , of zy zullen eei ft de 900. gul: moeten herleggen, waar voor haar vader als borg2©. tot verzekeringe van Garrit Eskens ende erven , fonat textus preefiiu fidejujfionis, zich verplichtet hadde ; Ne aüeres cum rei jaSlu-Zl, ra locupletentur, quod jura vetant. L. jure-natura Z06. d. R. f. Et alteri per alterum iniqua conditie inferri nen debet; Et quod iplis, què contraxerunt, ebfiat, & fucceffioribus obftabit. I. 47. & /. 143. jf. eed. , Daarom de Imptrn.- hare aclie tot de indemnifatie als creditoren op hares ooms Gerart van Wiidenraat nalatenfchap dezen aangaande wordt voorbeholden, ofte zo als zy mogen vermenen. Wy hebben evenwel den Verwr: de geeifchte reftitutie van de halffcheit van de 900. Ryxdaalr: van Stephen Dillens kinderen opgenomen niet mwilhgen konnen, nochte defzelfs advys hier over aannemen, ten aanzien, dat het quaritur ofte de cafus politiez% niet confonant is cum hypethefi vel fatti fpecie , ons in den aden voorgekomen. Die Verweerder prxfupponeert. &c Invoegen uit al het geene dezen aangaande verhandelt is ab effeftis, quibus exitus atla prebat & denotat caufam efetlus l. rem novam. circa fin. Cod. de judic. genoegzaam aftenemen is, dat die Verwr: zyne Cafus pof tie abufivelyk geformeert heeft, als of de 900. Ryxdaald: van van Dillen opgenomen ten deele mede geèmploijeert zouden wezen tot betalinge van de 1000. gul: Belt» >«« capitaal met den daar op verlopenen lange Jaren intereffe, waar over Wendelina van Wiidenraat ter Antwoort fub num. z. art. 6. gevraagt wort. &c Uit al het voor gededuceerde cumulatyf ende op malkanderen concludent bewys en bewysredenen wy hebben moeten verftaan, 31 dat den Decan Wildennat die 460. Ryxdaalr: (zynde geweeft Belt- Tt 2 jent,  54® Pi* tis Tutu jens kapitaal ende alleen twe jaren rente) uit de 900. Rjxdaalder van Stepben van Dtllens erfgenamen in Novembr: 16fj. opgenomen, niet tot ontlaftinge van den boedel (waar van zyne 2. vrage is by zyne Cafus pofitie 't eindens het antwoort, waar op prafupfofta tali faili fpicie & veritate geadvifeert is) maar wegens zyn eigene gecontraheerde fchulden, waar voor defzelfs moeder, 'twelk zy per modum fidejujfionis zwaarlyken heeft konnen doen, imagittariè op haren naam, als voor haar eigen, nogtans ten dienfte van haren geeftelyken zoon, als opgenomen ten gerigtelyken fignaat heeft laten ftellen , alwaar het nog opftaat, echter van die weduwe Beltjensvoor betaalt is erkent, waar vanhier vorens ampler is gefchreven pre fafta decifiene. z/ff. Be 2. vrage by den Verwr: den Advileurs voor de waarheit voorgedragen , als dat den Decan het Hagenflag ex caufa neceffttatis zoude hebben verkopen moeten, dezelve vervalt door het bewys by de Imptn: geappliceert ter Replycq fub P. K. 10. K. zo. Waar by legaliter beweezen is, dat Heer Getart van Wildenraat ten tyde hy Paftor tot oudt Zevenaar geweeft is, zeer eerlyk en wel heeft konnen leven na zyn ftaat, en dat hy geweeft zynde Decan van de archidiaconale Kerk fanlli Martini totEmbrik ook te gelyk aldaar Canonik, Capellaan , cpde Viearius in voorn: Kerk met twe maagden heeft huis gehouden, en den wyn in de kelder gehadt ende daar van eerlyk konnen fubllfteren. ay, Gelyk ook mede niet te prscfumeren ftaat, dat ymant in zulke geeftelyke aanzienlyke hoge waardigheit zynde , ende zo fplendide & opipare van zyne pra:benden , intradën ende acci— dentalien konnende leven , nog daar en boven zoude van noden hebben, om zyne aangeërfde goederen tot nootzakelykheït, vei {uti reus amat loqui) in caufam neceffariam te bezwaren; JTwelk by ons te minder heeft aangenomen konnen worden 9 om dat de Verwr: uit zyn eigen vraagarticul ende daar op gegevene getuigenis van Wendelina van Wildenraat achter het antwoort adinterog. it. (aangetogen by Antwoort art.i 1.) pofeert, dat wylen den Heere Decan boven den koopspennink van den Hagen/lag, ende dat daar van te kort quame, ex fua crumena ende uit zyn gerede nog 100. daald: daar by heeft moeten leggen. ^Waaruit ten over vloet is te befluiten, dat voorn; Hr; Decanm voor  C O H s. L. 54I voor nootzaaklyk onderhouwt van zynen ftaat tot geene alienatie van erftalinge goederen is genècefïïtcert geworden , die nog ttw peculittm qtte/i caftrenfe (hoe enim argttmentum a milite armata- 2 Wanneer ik my nu te binnen brenge, quod tam noflratia feuda tefle celeberrimo viroFred. a Sande jur. feud. callentiffimo in comm. ad cons. feud. Gelr. tr.z. tit, 1. cap. 2. n.l. quam Gallorum, Brabantsec, Hollandiee, vicinorumque feuda juxta Molin. ad cons. Paris, tit! &. §• s» sf- 5* »• 4r Chrift; d. vol. 6. decis. 73. n. $. & 6. & presl.  Cons. LIL /«/. Bort d.tr: p. 6. art 7 eap. 3. «. y. y*„, & non perfonaha, zovermeineik dat deze quasftie en vorens gemaak te diftintfie in onze provincie, cefante caufa, qud ifla prehibitacle- \6. rtcerum fucceffie, ecu caufa impttlfiva, in fettdis nitebatur, gec n pl aat- ' ze kan hebben, cum, quia vafallus tantum contemplatiene rei feudal",non vero ex fua perfona fervitia domme debet, Ma per fubfittutum huider, praftare commode poffit. * In hoedane leenen, welke een fubftituit admitteren alle fe- ?cuhere en reguliere geeftelyken fuccederen mogen id. Menoih d I n. 39. Add Chrift. vol y. dec. 174. n. 24. tradens , quodtf, facerdotes vel presbyter 1, qui in hofpttalibus verfantur, r3- «• tif 22. 31. Impares conventionum LL. moribus fuflinentur. 32. Quaflien moeten niet na de locale wetten van d'opgerigte Huw: Vcorwn: maar na de wocmlede van den Bruidegom gedecideert worden. 33. Kegulariter heus celebrati contractus, non vero dos lucrurnve ex eo f roz etsiens tn decifione attenditur. 34. Quia per matrimonium transfuuditur origo mulieris in crigmem mariti. 35. Extenditur ; Et n.. 36 refputfe DD. comprobatur. Cafus pojitio. A B' T°°r"emens synne tezamen in den echten ftaat te tr*> „ «n tor beide „S, „'27deiarSt'l'Zf^ „ houden 2yne aangebrachte g£ Lit >, te ehe aangeërfde, en de Wchei, def aangewonnene goal r? deren 5;  jtf© PARTIS TïlTI* deren; en zal voorts de goederen van d' eerft vërftof Ve? tucht behouden tot het einde van zyn of haar leven , aog Ij zullen na dode van de langftlevende d'erfgenamen van de ,, eerftverftorvene die voorzeide van de langftlevende tot nog toe in tucht bezetene goederen ontfangen ende genieten. ,, Edog ingevalle kind of kinderen, by toekomftige Ehelui- den mogten worden geprocreert, ende beide of een der Ehe,, luiden quame te overlyden , zal -of zullen gezeide kinderen fuccederen in die zamentlyke goederen van de verftorvene, ,, zo vader als moeder , het zy die goederen door dezelve mog, ten zyn aangebracht, of aangeerft , of ook aangewonnen; ,, welke kind of kinderen, zonder echte lyfs-erven verfterven- de, die goederen niet zullen erven op de langftlevende van beide Eheliedens, maar (behoudens nochtans de tucht, zo hier , vorens is uitgedrukt; van het.eene kind op het andere tot het 3' laafte toe , als na dode van het welke die goederen wederom zullen erven op die zyde ende zo in dien boezem wederkee, ren , van waar dezelve gekomen zyn; zo noehtans dat de Brui\, degom vooraf by dezen aan zyne Bruid belooft voor een Morgengave de fumma van guldd: Hollands, dus gl. Hier op, zonder dat aan zyde der Bruidt een tegen donatie of belofte gedaan word , volgt immediate de finale refervatoire claufule van elkander naderhant te mogen begiftigen &c. Deze Houwlyks Voorwrn: aldus opgericht , voorts het Huwelyk voltrokken zynde in het Land van Kleve , alwaar de Bruid zig was ophoudende , zyn de Echtelieden van daar vertrokken na de woonplaats van den Bruidegom , zynde in een Stadt in Gelderlandt, alwaar veele jaren te zamen hebben geleeft, en alwaar dan ook eindelyk het bedde, zonder dat daar uit kindt of kinderen zyn geleek, is.gefcheurt, door overlyden van de Vrouw. x.mo Of de Cafus van de beloofde Morgengave exteert; dat is, of diezelve alnu by d'erfgenamen der vooroverledene Vrouwe, van den Weduwnaar j of wel na defzelfs overlyden van zyne erfgenamen  Cons. LUI. 36*1 genamen kan worden geëifcht , en dus aan 's vrouwen erven moet worden uitgekeert? z.do Of by decifie van de'Quaïftien, uit d'aangetogen HuwlyksVoorwrn: refulterende, moeten worden ingezien en gevolge de wetten van het landt of plaats, alwaar diezelve zyn opgericht, of die van de woonplaats van den Bruidegom, envervolglyk van beide d'egtgenoten ? Gezien en g'examineert by ons onderff: Regtsgeleerden de vorenftaande cafus pofttie en vragen daar uit ten fine van een kort en juridycq advys voorgeftelt, zouden wy ten refpecte van d' eerde onder verbeteringe van gevoelen zyn, dat die zo genaamde Morgengave door het vooraffterven des Bruits B. geen plaatze gehadt hebbende overzulx ook niet tot hare erfgen.- transmiflibel is. Om 't welk met weinigen te adftrueren , zullen wy eerft defzelfs aloude oirfpronk en nomenclature, en dan vervolgens hare deIcriptie en diftinct effect wat nader onderzoeken, en tot onze hedendaagfche confuetudinaire huwelyxgiften toepaffen. Wat dan aanvankelyk de primaïve oorfprongen benamir.gebe- r. treft, zo is het uit en by de wetten van de Longobarden en andre oude duitfche Volkeren tefie Cujaeio de feud. lib. 4. tit. 32. ad Ut. G. evincant, dat een Bruidegom outyts de gewoonte (zonderlinge onder de edelfte en voornaamfte famiüen practicabel) hadde, by exclufie van des Bruits fuceefiie tot zyne nalatenfchap, aan dezelve des andrendaags na confummatie des huwelyx ter hant te ftellen deze en geene gentillefes, 'tzy van juwelen , goude ringen of andre pretieufe koftlykheden, onder de namen van jocalia, idefi, %. mnnera ludicra, fefliva & hilaria bekent, en zulx pro pretie erepta virginitatis j Welke gifte daarom van de Grieken hypobolon, en van 3. de Duitfchers morgengtb genaamt wierde , mt id ex LL. Longobardorum, Ripuariorum , Alemannortsm, Mcdielanenftum, & ex L Salita Francoruw erientalium, nee nen exemplis diVto loco probat & illafirat Vir deüiffimns. Steunende op deze grontredenen, dat, gelyk die oude Duit-, fche Volkeren hare illuftre vrouwens door een zorgvuldige vporzigtigheit meteen convenabel dotalitium, huwelyxftuir, gifte, of liberaliteit tot luifter van hare familie quamea te voorzien, alzo X x volgens  Partis Tertije volgens die by haar gerecipieerde ufance mede plaatze hadde, dat eenBruit na de copulatie en eerfte byflaap's andren daags dooiden Bruidegom met morgengefchenken na haar fatzoen en geboorte gehonoreert wierde. v. Muller, in not. nov. ad Struv. fynt. j. c. Exerc. go. th. 2,2. ad lit. E. e. Uit derzelver verfcheide nomenclature en derivatie, -waar van 'den even geallegeerden Arnhem, voorts Wehner in ebferv, pr. & Befold. thes. pr. ad voc. morgengave Mev. ad fus Lubec. lib. \. tit. 6. n. 2,y. Ziegler. ad H. Grot. Myler. en andre DD. meer handelen, valt dan ligtelyk optemaken de rcgte defcriptie van 6. een morgengave, veel differerende a donatione preprer nupüas& fpon- j.falitia largttate, welke ante confummatum matrimonium tuffen Bruidegom en Bruit uit eene reciprocque eheliefde gefchiede; v. Muil. & Whener. dd. locc. & Myler. tn Gamolog. cap. iy. §. 8. in fin. g Daar deze wort befchreven te zyn munus s. donum matutinale y ' quod maritus nova nupta poft primum concubitum in virginitatis erepta; pretium & remunerationem opera noblura demum offert, ut id. Muller. laud. loc. tt, HU ex Sichard. Ziegl. & Lynker. hanc & fimilem hujus definitionem exhibet. « Waarom Sichard. ad rubr. C. de don. ant. nupt. n. 12. verhaalt, hoe dat hy voormaals van advys geweeft zynde, dat dusdane morgengaven (lante matrimenio gedaan jure civili & hodiemo verboden waren, daar over met regt van deRigters en andre geirrideert is geworden. . 10. Om dat deze zoort van giften doorgaans in Europa is geprac'tifeert en aangenomen ; Dezelve daarom ook in l. 2. ». 11. C. de 11 .jur. dot. ex recepta confuetudine, qua potentior lege eïl, mede defen- ^Deze eigentlyke morgengave niet alleen by de oude Duitfchers, ' maar ook , gelyk Whener. ad. d. voc. uit oude fchryvers juxta Myler. citat. a Stryk. diff. Hall. torn. U diff. de jtir. ux. in bon. marit. cap. 2. w. 67. aantoont, by de Romeinen zelfs bekent en geufe'ert zynde, heeft hier en elders wel dezelfde name, dogniet dezelve uitwerkinge (gelyk onze oneigentlyke morgengiften of douarien zyn) behouden. Want daar d' eer/Ie aan de Brult datelyk regt en eigendom gaf, ^'om die jecalia ftaande huwelyk te mogen jouifleren, tealieneren, daar  Cons. LIIÏ. 2. Yy z Ti Q304  272 Partis 7. Quod dcmunt ab herede donantis prafatur. 8, öub verbo donationis prafumitur legatum non vero donatie Jimplex. T t r t ï n. 9. Donati» adinftar legati faéla ceffat ï53 ad heredes non tranfmittitur, quando dtnatarius ante mortem donantis mortuus fuit. Atrouwt met B. In hylyxs voorwaarden wort bedongen die • claufule : item z.» begiftigt Me toekomende Bruidegom x.yn Bruit ut een morgengave met de femme van 10000. gl, die te genieten nu morgengaafs rechten. B. is komen te overlyden voor haren Bruidegom, zonder dat tot eeniger tyt kinderen zyn verwekt geweeft. Qurtritur. Of A. gehouden is aan de erfgenamen van B. die 10000. gis: uittekeeren ? Gezien dezen cas by d'ondergefchreven Rechts gepromoveerde, zoude onder correctie zyn van Advys, dat A. niet gehouden is die voorn: ioqoo. gis.- aan die erfgenamen van B. uittekeeren. De Redenen van dit Advys zyn deze; j T^vatzo veel my onderfchreven het recht van de nature van XJ een morgengave kondig is, het daar voor houde , dat zodane gifte van morgengave is een puir beneficie perzoneel, reguarderende alleen de perzoon van de Bruit, veluti in fèlatium ■^.deflerationis, het welk te meer daar uit kennelyk is , dat het recht van een morgengave komt te celfereh, zo vrouw zynde, g.blyde moeder is geworden, veluti compenfatione oppofita & latitia fuper partu in fèlatium deforationis fuccedentey 4. Ook in terminis, dat een vrouw by het leven van haar man geen morgengave beërvet, videre eft apud Coler. difput. 60. n. 6y» $,undcefly ut licet regulariter (lipulatio utriufque tranfeat ad hétredes, id tamcn nonprocedat, quoties natura contrattns in contrarium efl, facit  Cons. LVI. 373: cit I. Stipulatie ijl*. 38. §. fi quis ita. ff. de verb. ebligé Bart. in l.Ji ficfiipulatus. 133. «.3. Ende dat ook anderzins zodane donatie is reprsefenterende 6"» vicem legati, als na het overlyden des Bruidegoms te zullen genoten worden, en overzulks niet-als van defzelfs erfgen.- te prsafteren zy, cum tegatam fit fpecies donatienis, & definiatur donatio ab 7, har ede prafianda, pr. Infi. de legat. Et preinde etiam fub verbo donationis (videlicet quando illaab harede eft prafianda) prafumi fatlum 8legatum non donationem fimplieem. Menoch. lib. 4, prcefumpt. 108. n, 16. & ij. zo is mede te verftaan, dat zodanen gifte adinfiarg.. legati by het overlyden van B. is gevallen caducq, en defwegen op haar erfgen: niet tranfmiftibel zy. Aldus geadvifeert t'Arnhem den 20. Novembr: 1645*. G. aLIMBVRGH. LVI. ADVYS INSTRUCTOIR. Vermeit ea conform By en met het LUI. Advys. Rakende het regt en nature van de her dendaagfc morgengaven. S U M M A R I A. !• "Tymatianes inter conjuges paBis . medum favorabilia & ftriéJè eb** •a-J dotalibus rité & tempeftivè fervanda. confeclis potiffimum telebrantur. J 3. Adinftar aÜunm judifialium een* z. Hujusmodi pacla moribus fmtad- fideranda. Yy 3 4: Eètü  ,74 Partis 4. Een weduwe mag zo wel als een jongedogter by huwelyxroorwn: gedonatcert, of met eene dus genaamde morgengave gebeneficcert worden, ■y. By huwelyxvoorwrn: over 't geval van kindren of derzelver affterven niet fpecificè geftipuleert zynde, moet men by geen exiften • tie van een fpeciaal ftatuit zig na de locale couftumen gedragen. 6. Quale ftatutum ante omnia attendendum. 7. Moribus jura dotium & donationum proper nuptias funt incognita, S. Vocis morgengave derivatio. 9. Befchryvinge van de eigentlyke morgengave, hoedanig en wanneer die in Duitflant outyts plaatze gehadt heeft. ïo. En tot wat einde ? ii. Aliabujus vocis derivatie & origo traditur, ill. Donatio morganatic a ferc comparatur cum hodierno c*ntraüu antenuptiali , quo uxor devolutione bonorum ftipulatd poft mortem mariti de ejus bonis tantum certam fummam pecunice lucratur. 13. Hujusmodi donatio antenuptiaïii moribus Germanorumpermiffa pertinebat ad nuptiarumfolennitatem. Tertio 14. Cujus dominiumftatim ad uxorem êst ctnfequenter ed pramortud ad ipftus heredes tranftbat. i S> 2°« Qjfalem donationis fpeciem non agnojcuni mores, ob rat. ». 21. 16» 24. Qui in cafu non exiftentium liberorum folum fuperjiiti uxori juxta tenorem contrailus antenuptialis poft mortem mariti concedunt quandam rem certamve pecunia; fummam in folatium amifft mariti & ereptte virginitatis. 17» Htec maritalis largitasftve donatio ceffat exiftente prole , Et quare v. n. 18. 19,22. Verba na morgengaafs regt ftatutis pailisve dotalibus inferta quid denotant ? 23. Finis principalis matrimonii efl proereatio fobolis. 2ƒ.Heredesprtemorientis uxoris fint li- beris hujusmodi apud noftrates re- cepta morganatica donationt non fruuntur. 26. Cum reprafentat vicem legati. 27. Ejus definitio. 28. Ita ut uxore ante maritum decedente jit caducum Jg5 ad ejus beredes non tranfmifftbile. 29. Contrarium LL. Saxonicis. 30. 31. 32. Ratio, & inter Saxonicam noftramque donationem differentia variè demonftratur. Wort verzogt een onpartydig Advys op deze twee volgende vragen. Of een morgengave in Hylixs voorwaarden belooft moet gevolgt worden aan een vrouw, die by haar man kint of kinderen ö heeft  Cons. LVI. 3 heeft verwekt, als dezelve kint of kinderen voor hef »f tradentis, donationes earum, qua necejfaria funt ad contrahendum maZz 3, trimonium  382 Partis Tbrtib trimonium inter fponfum & fponfam valere, & per confequenliam donatkne annuliy cujus confuetudine in contmhend.it matrimoniis uti folemus , de jure fubfiftere: Fiunt enim ad nuptiarum folemnitatem & honoris caufa. Masv: ad jut Lubee. Ub. 1. tit. 6. n. 37. Donatumque uxor flatim lucratur & fibi acquirit , & idcirco ad quosvis hceredes tranfmittit. Idem ibid. n. 39. Debeturque etiam ab hxredibusmariti, fihic promiferit, five in fpecie fivein genere, ftveexpreffe (ive tacite. n. 40. Imo ab haredibus uxoris ante maritum defuncta peti poteft, ft modb promijjie manifefta eft n. 41. Ibid. & Moller. Semeftr. Ub. 1. cap. 32. Infuper quod pracife fervanda funt, qua paüis dotalibus placuerunt, dummodo naturali rationi, aquitati, bonisque moribus non repugnent, neque flatuto vel confuetudine reprobata fint , Wefel de patl. dotal. tratt. z. cap. 1. «. i2. 6. Zodanig dat dezelve 5000. gin: niet datelyk uitgegeven en van den Bruidegom des tyts betaalt zynde , apparentelyk , dat de Bruit genoegzaam met juweelen zal voorzien geweeft zyn , en 't geit by gevolg in plaatze van dien voort nodig gehadt, 'dezelve 5000. gin: uit des verftorvenenEheheers goederen, en van des zelfs erfgenamen als fchuldenaaren daar van te eifchen heeft, na de leere van Carpzov. def. For. part. 3. Confi. zo. def. 4. y. Ten ware nochtans by 't leven van haaren Ehehr.- uit des zelfs goederen dezelve fumma in't geheel ofte voor een gedeelte albereits ontfangen hadde, en waar omtrent dezelve haar zal weeten te uiten, en deze poft vervolgens op den Inventaris als een fchult gebracht zynde neffens de andere daar op geftelt, op gezinnen van de momberheeren van de onmundige kinderen van wylen den Heer Bulo met eede te fterkec. Aldus by ons ondergefT: fafoó reéiius jentientium judicio geadvifeert binnen Zutphen den 1. Mart. 1719. B. CREMER. F, H. ENGELEN. LVIII. AD-  Cons. LVIII. „fl 3*5 LVIII. ADVYS INSTRUCTOIR, Over de nature van een morgengave aangehaalt by meerglte: UIL jjtysn. 30. en daar aan fchynende te ftryden. s u m m a r 1 a. *• tv morgengave als een donatio *f mortis caujd aangeneikt obligeert den Biuidegcm als langftlevende niet tot defzelfs uitkeringe. 2. 3 De g als een donatie ixter vivat , uit het cognxrk en manier van gifte in recompenfatior.cm amijja pudicitia: aan de Bruit ma*e'p°fl jrimam ncéiem gedaan, geconfideieert zyr.d e, is dezelve, als haar eigen jroet datelyk geworden , tranfmiffibel tot hare erfgen. 4. Qualis modus dvnandipajjim nofiris dotalibus pracluatur ante initum matrimonium. f. Quó cafu dominium rei donata jla- tim in fponjam trmjit. 6. Non objlante, quod ff ante matnmo- mo uxor vtvum parium ediderit. 7- <«um mhtlommus maneat donatio inter vivos. ob rat. n. 8. & n. 10. 9. Qutsqueprajumilur fe coxjotmaffe dijpojitioni juris. 10. In cajujupervenientium liberorum donatio efl revocabtiis ex prajumpta mente donantis. 11. Tarnen retinet nuturam donationis inter vifus. 12. Licet d donatario ante revocatioitem libere alicnetur. Qf een morgengave by de erfgenamen van de Bruidt kan eetVovPer^npert deZdve ^ ^aarmankclt Gezien deze vrage, ende daar op geëxamineert de houwelixe yoo waarden, in opzigte van de welkt dezelve vrage Peform«rt is bevinden wy (dog onder corrcélie) dat dezelve dVpeSee2 W dien hoofde , of dusdane morgengave te nemen zyTooi een, gifte  Partis Tertio gifte ter zake desdoots, dan of het zy een gifte tuffchen den levendigen? " Want zo het waar donatio mortis caujat zoude zeeker wezen, r" dat de Heere Bruidegom als de langftlevende in cas fubjeót niet fchuldig zy diezelve aan jemant uittekeeren, §. i. Infiit. de donat l t\< & l- f*1*' ff- de donat. mort. caus. Maar dat het zoude zyn een gifte tuffchen den levendigen, 2"wort doorgaans daar uit geadftrueert, dat antiquitus door den Bruidegom de morgengave aan zyne Bruidt , in recompenfattonem {ut aiunt) amiff* pudicitia feu in pramium perdit* virgmitatis ac pretium notturna eper nieuwe Stadtr: van 1694. concedeert dezelve alleen maar tot de halffcheit van de nalatenfchr.p in linea defcendenti, 38. Tejlamenta contra exprejjam jlatuti vel legis dilpoftionem condita nullius junt valoris. 39. lJ,,tprimis ji Jlatutum utitur verbis prohibitivis. :r 24 *y Awonende tot Arnhem in Gelderlant is getrout met B. wo• nende binnen de Stadt Amflerdam op antenuptiale voorwaarden aldaar voor notaris en getuigen gepafleert , alhier per copiam bygevoegt: ,, waarbyde gemeenfchap van de aantebren,, gene en (taande houwelyk te ervene goederen is uitgefloten, j, ende bedongen, dat winft ende verlies, ftaande hou wel vk te ,, vallen, zoude zyn gemeen , ende by yder voor de helfte ,, worden gedragen ende genoten. ,, Dat de langftlevende in allen gevalle in eigendom zoude ,, hebben ende behouden den geheelen huisraat ende imboedel ,, (gout, zilver gemunt ende ongemunt, juweelen ende klederen ,, tot des eerft ftervende lyve ende hoofde gehorende daar on,, der niet gerekent.) Aaa x tt Dat  ^88 Pahtïs Tertio 9 Dat A. by het eerfte overlyden van B. daarenboven uit 5, haar eerfte en gereetfte goederen voor douarie in eigendom 3, zoude trekken ende genieten eene fomma van 25000. guld: ,, ende dat hy nopende het overige zoude hebben den lyftocht ,, van alle hare nagelatene goederen , gerede ende ongerede , leenen ende allodiale, niets uitgezondert. Het houwelyk zynde voltrokken, is B. met A. na Arnhem gegaan, alwaar zy met den anderen enige jaren hebbende gewoont, B. aldaar ook is overleden, met agterlatinge van een kindt uit het zelve houwelyk verwekt, hebbende weinige dagen voor haar doot met A. nog gemaakt mutueel teftament mede Tiier annex, waarby zy 't zelve kindt tot erfgenaam heeft geinüitueert, ook nader beveiligt de lyfstocht ende de andere voordeden aan A. zynde omtrent oudt drie of vier en dertig jaren, en kloek en gezont by de houwelyxe voorwaarden befproken, ende hem daarenboven nog gemaakt heeft al het gemaakte zilver en goutwerk, twe diamantfteenen tot orlietten , benevens eene fomma van loco. ducaten. En eindelyk nog gewilt, dat A geene andere openinge zoude behoeven te geven dan van den ftaat der kapitalen ende vaüe goederen , zo als die op haar overlyden zouden wezen , zonder jij eenige andere rondtmakinge te zvn gehouden. En heeft zy B. daar op tot adminiftrerende voogden van alles, en tot bezorginge van d'educatie van 't kind gecommitteert ende aangeftelt A. ende benevens hem tot voogden C. ende D. endeE.. haren Neef. Waarop wort gevraagt. 1. Of alle de voordeden aan A. by de voorzeide houwelyxe. voorwaarden en teftamente befproken hem na regten volgens de letter zullen konnen volgen ? 2. Ende zo neen, wat hy dan aan het kind voor moeders goedt behoott te bewyzen, en wat.C, D. en E. de mede aangeftelde voogden  Cons. LIX. 389 voogden hem dienaangaande volgens derzelver pligt gehouden zyn te vergen? Gezien by ons ondergefchreven Regtsgeleerden de voorftaande Cafus pof tie met de bylagen fub N. 1. & 2. per copiam daar by geannecleert, op de vragen daar uit voorgeftelt, ende wel vooraf ten reguarde van de eerfie. Dat het hedendaags by de moderne Regtsgeleerden wort vaft- r> geftelt, dat perzonen met malkanderen in houwelyk zoekende te treden, de bruidt door het ingaan en celebreren van 't zelve met haren bruidegom en komftigen eheman op een ander plaatze wonende , haar onderwerpt, ten opzigte van de gemeenfchap ende fucceffie van derzelver goederen, de wetten by de ftatuten van des bruidegoms woonplaatze uitgedrukt, na de leere van Afcevius ad jus Lubecenfe part. 2. tit. 2. art. 12. n. 397. In verbis: Quod fi quis uxorem duxit ex civs-tate , qua alio jure Utitur, quam in loco, quo ad domum ducitur , ob favorem dotis dr reflam rationcm attendi debere ftatutum & confuetudinem ejus loei, ubi maritus habitavit, non ubi uxor duüa eïl, aut folemnitas nuptia* rum celebrata fuit, per l. exigere 6y ff. de judic. Het welke ook zo verre wort geextendeert , dat alfchoon de bruid geen wetenfehap ofte kennis van dezelve ftatuten mogte hebben gehadt, na de leere van gezeiden Ma vtus diB. loc. n. 399. nee refert fcriverit vel ignoraverit muiier fat ut a loei, quomigrat, qua fcire debuit, & fequendo forum viri ommno approbaverit , conform de lere van Goris adverfarior. jur. fubciliv. tratl. 1. cap. 6. «.4. y. 6. & 7. neffens veele andere Regtsgeleerden daar by aangetrokken, met byvoeginge, dat geene andere gevallen ofte exem- 3, tien daar omtrent konnen zyn of bedagt worden , als alleenig, wanneer den bruidegom by de bruid gaat woonen met een voornemen om aldaar voor altoos te bly ven, ende nooit te vertrekken, ofte dat onderling expreffe beding by houwelyxe voorwaarden hadden gemaakt, dat de wetten ten opzigte van der zeiver goederen zo ten reguarde van degemeenfehap, als fucceffie zoude plaats hebben, alwaar het houwelyk is worden gecelebreert. Dat B. zulks wetende, gelyk in de houwelyxe voorwaardën ^. Aaa 3; met;. '  gpo Partis Terti/e met haren bruidegom A. opgerigtet, duidelyk komt te kennen te geven in fine, wanneer aldaar derzelver contract komt te fubmitteren aan den WelEd: Hove van Gelderlant, als den hoogften Rigter van hares ehemans woonplaatze tot Arnhem onder Gelderlant gehorig , dienvolgens ook hadde moeten hebben onderzogt, ende zig gereguleert, inval de gemeenfchap van goederen, in Arnhem ende geheel Gelderlant gerecipieert, hadde willen uitfluiten, na het prsefcript van de Itatuten in het reguleren van de houwelyxe voorwaarden aldaar gebruikelyk. Teweten, dat aldewylbyde houwelyxe voorwaarden overbeiderzyts herediteit ende lucceflie wort gehandelt , hoe ende in wat gevallen dezelve in cas van kinderen, ofte geene, aan den anderen zullen overgaan, ofte in cas van geene gemeenfchap van goederen by voorafïterven van eene derzelverdaar mede worden vervaren als anders, dezelve zullen worden opgerigtet tenoverHaan van beiderzyts vrienden ofte dedingsluiden daar toe verkoren, ende by dezelve mede ondertekent, als wanneer dezelve voor publyke ende gerigtelykeaften worden gehouden, waarby over den eigendom van vatte ende ongerede goederen kan worden gedifponeert. Gelyk zulks klaarlyk te zien by de Itatuten in Gelderlant ervintelyk, ende wel onder anderen by het Landtregt der Graaffchap Zutphen tit. 2. §. y. ,, Dat alle opgerigte houwelyxe ,, voorwaarden, maagfcheidingen ende moetzoeningen van de ,, dedingsluiden ten beiden zyden ten meerendeel verzegelt ofte ondertekent, zo bundig zullen zyn , gelyk of dezelve NB. gcrigtelyk. bekent waren. voorts tit. 2. §. %• ibid. alwaar uit dezelve aóten de contrahenten toegelaten worden over fchulden daar inné gemaakt te procederen , gelyk by actens gerigtelyk voor Rigteren ende Schepenen gepafleert, komt te gefchieden. Vervolgens mede by het Stadtregt van Zutphen Tit. io. § 2. Landtregt van Ruremont part. y. tit, y. art. 6. pag. mihi 296. Gereformeerde Lantr: van de vier Boven ampten des Nymeegfchen Quartiers tit. 4. §. 2. & tit. ly. §. 2. en dan laaftelyk mede het ftatuit van Arnhem art. 18. 6. En geenzins voor notarien , als welkers acten , fchoon tot Am-  CoNs. IJX. 39I Amfterdam ende elders gepafleert, ende alwaar voor gerigtelyke worden genouden, ook niet tegenftaande de prsefumptie alletyt voor eene aöe is , die in verre Landen voor notariflen gepafleert is, in deze Provincie van Gelderlant ende Graaffchap Zutphen . niet worden erkent ende aangenomen. Zynde 't zelve onder anderen klaarlyk uitgedrukt by het Gereformeerde Lantregt van Nymegen tit. 8. *$. 2. & 4 by het7' Lantr: van Zutphen tit. 16. $. 17. Stadtregt van Deventer part z. tit. 11. §. 10. en andere. Zonder dat hier tegens zoude konnen geregereert worden dat ff teftamenten elders buiten deze Provincie van Gelderlant 'voor notaris en getuigen opgerigtet , quoad folemitatem eorum evenwel voor valide aangenomen ende gerefpecleert worden Gereguardeert dat ordinair als dan gefupponeert wort dat dusaane teftamenten van ingezetenen van deze Provincie aldaar by nootzake opgerigtet, ende by gebrek vanGerigten gepafleert worden , gelyk zulks art. 7. by het nieuwe ftatuit van Arnhem wel exprefle gementioneert wort; Behalvens dat de houwelyks voorwaarden hier te lande met^ meerdere folenniteiten in praefentie van de naafte ende meeft ge-9* interefleerde gecelebreert worden , daar nogtans een teftament dikwyls op de wille ende toeftemminge van een perzoon is fteunende, ter contrarie de houwelyks voorwaarden, welke gefundeert zyn op het confent en toeftemminge van een meerder getal van perzonen. & fam autem juris notiffimi eft, argumeMum ab ultimis z-oluntatibus ad contrailus non proceder e, quando major habetur ratio contr aUus auam tejtamenti , conform de leere van Coler. decis. 61. n. z">. za 2? Wel te reguardeeren ftaande 't geen den Regtsgeleerden We- 10. lel de patl. dot al. tratl. 2. cap. ,.. „. adconfiit. Vltraieü. art 7. n. 10. komt te traderen, ten refpecle var. deze Provincie als mede van de nabuirige flatuten , dat namentlyk aldaar de ehepaöen1 van bruidegom en bruidt ten opzichte van bloederwanten of andere verkorene vrienden en dedingsluiden rroet«n gefloten opgerigtet ende betekent worden/zo dezelve voor wettig ende bundig zullen gehouden worden.. Fsr&Ai  392 Partis Terti/e Verba pracitati auBoris ita fonant: Sunt apud quos paBis dotalibus hac forma prafcribatur, ut fiant adhibitis utrimque propinquis, ab iis, una cum fponfo é'fponfa fubfcribantur ac lïgnentur. ZutphanienfesStadtregt Tit.z6. art. i. Tranfifulani part. z. tit. z. art, i. Velavi cap.zj. art. i. Groningani Old-ampten part. 4. art. Z2. Omlandi part. 2*. art. 10. DrentiiLantregt lib. 2. tit. 1. art. 1. Tilenfes tit.y. art. 1. 11, Quod fi faBum atque obfervatum non fuerit, nihilprafidii in paBis dotalibus Ju, fed negleBis iisdem confuetudinaria inter conjuges commu nio obtineat, id quod expreffus fanciverunt Neomagenfes Stadtregt van den 17. April 1616. Dat zodanige houwelyxe voorwaarden alleen voor wettig en bundig geholden worden, die gefloten ende opgerigt zyn ten overftaan van twe bloetverwanten aan beide zyden, of by gebrek en weigeringe van bloetverwanten ten overftaan van twe verkorene onpartydige vrienden aan eiker zyde. Met welke regten ook paralel zyn verfcheidene andere aucleuren, als Leeuwen Cenfur. forens, lib. 1. cap. ïz. n. 9, alwaar hy in fpeeie tradeert: 12. In Geiria & Tranfifalania fiatutis cautum & prafcriptum effe , ut paBa dotalia fiant in prafentia propinquorum utriufque partis, & ab iU lis fubfcribaritur ac fubfignentur j quod fi faBum non fuerit, communio* ni bonorum, lege & confuetudine introduBa , locus eff. Confirmerende zulks byna met dezelfde woorden Chrifien. de paB. dotal. differt. 4. quaft. 18. vers. verum idque eïl. utendo hifce verbis: In Gelria & Tranffulania fiatutis prafcriptam efie formam publicam dotalibus paBis, ita ut fiant in prafentia propinquorum utriufque partis, & ab illis fubfcribantur, ac fubfignentur ante matrimonii confummationem , & fi illud faBum non fuerit, communioni bonorum , lege & confuetudine introduBa , efie locum. r. Wezende daar van niet ten eenenmaal alieen de Itatuten van Amfterdam cap. 44. naar welke bruidegom en bruidt hare hylyxvoorwaarden of voor Schepenen of voor Notaris ende getuigen mogen folemniferen, zo als zy. met hare affiftentengoetvinden , uti videre apud Duyfentdaalder ad art. 182. dïB. capit. 44. 14. Zynde ook zodanen adfiftentie van vrienden en dedingsluiden omtrent de ehepaöen of het pafleren van dezelve voor Schepenen te meer nootzakelyk te reputeren , wanneer een bruidt wel  Cons. LIX. 203 wel nog de meerderjarigheit of ouderdom boven de 25*. jaren niet mogte bereikt hebben, als wanneer alhier in Gelderlant geleert en getradeert wort, nofiros meres tantum in contrabendis minorum nuptiis trtbuere amicorum & propinquorum prafentia & auïioritati, Quantum ipfius magifiratus judiciali cognitioni feu decreto. Goris in adverfar. jur. fubcifiv. tratl. 4. §. 16. 8. 3. Ende te meer wel hadt in dezen d'adhibitie van vrienden en bloetverwanten konnen gefchieden , omdat de Bruidt aan hare zyde daar van binnen Amfterdam ofte in de Provincie van Hollant apparentelyk wel was geaccommodeert , ende dat vervolgens ook de fubfcriptie ende fubfignatie van Bruidegoms vrienden facili negotio practicabel was door tranfmilfie van dezelve, ofte op eene andere bequame wyze ende maniere van doen, ofte dat houwelyks contractanten by gebrek ende weigeringe van bloetverwanten daar toe andere onpartydige vrienden hadden konnen verkiezen. In allen gevalle dat het onzes eragtens vafl ftaat, ende voor een effentieel ende fölemneel requifyt te coufidereren is , ut leges de futura fucceffiotie fiant in continenti juxta contratlum matrimonii , prxfentibus & intelligentibus iis, qui vocantur, ut ajjiflant, utque dotalia patla habeant vim fuccefjionis legitima , <£■ ne maximi momenti ac dijficillimtc quafiiones fubinde occurrant, uti videre apud bande ad Con 'uetud. feudal. Gelria tratJ. 1 tit 2- cap. 3. per tot. Zynde ook tot vermydinge van alle inconvenienten by de Landt-1 y. fchap van Geldeilant en derzelver Egt-ordening van den 9, Octob: \66o. verdaan. Dat de houwelyken zullen gecontraheert worden ten minften van twe beiderzyts naafte vrienden ofte momboiren, zodecontrahenten die hadden, ofte vrienden ende momberen gebrekende, van twe geloof v/aardige per zonen van wederzyden daar toe fpecialyk te roepen, ten einde ook een Bruidt dies te ligter ende beter zoude konnen ende mogen geinformeert worden van de ftatuten en wetten van zodanen plaatze ende Provincie, werwaarts zy met haren Bruidegom ftaat te vertrekken ende te demigreren. Nederlants advysboek part. 2. confult. 194.. ubi multa notabilia. Cum & jurit fit, ut Ji uxor in domicilium viri Jit traducenda, tune igM B b b in-  Partis Tertije infpicienda effe ftatuta feu confuetudines habitationis mariti , non ubi uxor duBa eft, aut folennitas nuptiarum celebrata , Textus elegans in diB. I. Exigere 6y. ff. de judic. ubi ait Ulpianus : Non oportet fpetlari locum , in quo inftrumentum dotit faBum eft, fed eum incu/ut domicilium & ipfa muiier per conditionem matrimonii reditura eft. Wefel de connub. bonor. focietat. tra5t. i. num. Joo. Dergeftalt dan, dat een houwelyks contract niet op dusdanen ' notarialen wyze hadt behoren of moeten geformeert endegepaffeert worden , als in dezen is gefchiet, neemaar na de gepi£eallegeerde requifiten van deze Provincie van Gelderlant, endezulx in dezen niet gefchiet zynde, dat in plaats van dien gemeinfchap van goederen plaats vinden moet, ofte anderzins moet 't ftatuit behoor] yk tffed forteren , werwaarts Bruidegom ende Bruidt haar woonplaats ende verblyf hebben genomen, en de Bi uidt ook Overleden is, Animi enim defttnatione in domicilio viri contraxife tntelligitur ibidem eetatem aBura. Wefel citat. num. 100. jg Invoegen dat in terminis terminantibus & cafu plane fimillimo cok ' by de Heeren van de Magiftraat van de Stadt Zutphen op den 14, Februari dezes jaars 1714- conform de leere van meergemelden Regtsgeleerde Wefel verftaan ende gedecreteert is, dat gemeenfchap van goederen plaats zoude vinden , ende een houwelyks - voorwaarde vcor notaris en getuigen tot Amfterdam den 4. April 1712. opgerigt, invalide te confidereren zy, tuffchen eenen Hennk. van Rhede als Bruidegom ende van Zutpï en geboortig ende aldaar wonende ter eenre , ende de momberen van defzelfs kindt by wylen Metjen TenBroek^ ehelyk verwekt als Bruidt ende tot Amfterdam wonende, ende alwaar ook het notariaal houwelyks contract was gecelebreert ter andere zyd^n. j q Non enim refpiciendus eft locus, in quo contr aBus eft initus, Ji partes alium in contrahendo locum refpexerint, uti tn fubjeBo , tali enim cafu contraBt matrimonii locus non tam is eft, ubi contraBus nuptialis initus ejt, quam in quo contrahentes ipfum matrimonium exercere voluerunt, Ulr: Huber ad tit. ff. de legib. & ibidem m fuo confiiBu Zegum diverfarum in diverfis irt.periis num. 10. vid. Wefel citat. num. lOO. & DD. plurimi ibidem citati. 2o. F,n hoe zoude een fimpel notariaal contract van houwelyk konnen derogeren de notoire wet ende ufancie van zodanen Provincie ,  Cons. LIX. vjncie, daar aan het zelve de behoorlyke folenniteit officieert, cum in contrarium defetlus folennitatis formalis & fubflantialis faciat atïum ipfo jure nullttrn , imo quod nuUum & invalidum efi perinde habetur, ae li fatlum non ejfet, cum & qualibet imperfecta difpofitie nullas obtinet vires, Belbld. ConfiL i^y. n. ig. 20. Everh. vol. j. confil. 29. ». 127, Staande te noteren, dat boven het vorensgemelde gewysde van 2 ïi de Heeren van de Magiftraat der Stadt Zutphen, ook aldaar voor een prsjudicaat bekent is, dat Bruidegom en Bruidt buiten bloetvrienden of dedingsluiden geen beltendig houwelyks contract konnen celebreren ende perfecteren , waar by eenige fucceffk of tugtmakinge ingevoert wordt, neemaar het een ende ander nul ende van geener waarden te eragten , namentlyk op den tg. Octob: i6g$. tuffchen eenen Henrikjfanfen Frent ter eenre, ende defzelfs weduwe Anneken Teunijfen ter andere zyden. Overzulks dat het vorensgemelde tot deze cafus pof tie ovcrge-22,bragt wordende, de confuetudinaire of ftatutaire gemeenfchap van goederen in domicilio mariti vigerende, door alzulke defectueufe ende invalide houwelyks voorwaarden tuffen de komftige Conthoralen , onzes eragtens, niet heeft konnen geexcludeert worden, of door zodane indirecte middelen gederogeert het regt binnen Gelderlant exfterende. Nemaar dat ter contrarie gemeenfchap van goederen tuffchen 22j A. en B. in cafu fubjecto moet vaftgeftelt worden ingegaan ende geweeft te zyn, waar uit dan volgt, dat eerft ende vooraf by A. als langftlevende door het affterven van B. moet ingeftelt en uitgegeven worden eenen perfecten ftaat ende Inventaris van beiderzyts aangebragte gerede en ongerede goederen, actiën ende crediten, neffens in-ende uitfchulden, niets van allen uitgezondert conform zo de gemene ftatutaire regten daar van bekent, om daar uit als ook de waarde der goederen na aftrekkinge van delaften ' zo voor als ftaande houwelyk gevallen , cum bona non dicantur, nifi deducto are alieno, te konnen zien , hoedanig den gehelen ftaat des boedels is beftelt. Ende vervolgens dezelve dan in twe egale deelen verdeelt of gerekent zynde, te weten voor A. de eene halffcheit, en voor het kindt van B. de wederhalffcheit, daar uit dan mede te Bbb 2 kon-  ^pS Partis Tertïte konnen afmeten, of namentlyk A. uit de goederen van B. nagelaten zoude konnen trekken 't geene denzelven A. by teftamente door B. mogte gemaakt zyn , juxta doctrinam Msevii ad jus Lubec. Ub. 2. tit. 2. artt 2. n. 6.7. Quod bona tam paterna quam materna, uti in communione fuerunt, inter fuperftitem maritum Cr Uberos mquis partibus dividi debeant; Et quidem ex bonis fpeeiatim, non in aftimatione. n. lol. & 102. 2 . De leengoederen nogtans aan de eene ofte andere zyde aangebragt daar onder niet begrepen, zo eenige mogtenzyn, alskennelyk zynde, dat onder het generale woordt van goederen, de leengoederen daar onder niet worden gerekent, na de leere van Goris adverfar. tract. Si cap, 1. n. 36". als ook tract. 1. cap. 2. n. y. Wefel de pact. dotaU tract. 2. n. 99. 100. & 101. zy. Gelyk ook niet de klederen tot den lyve van A. behorende , nog ook tot des overledenen lyve B. toebehorig geweeft , bef taande in die, dewelke dezelve op feeft-en vierdagen of dooiden dag gedragen of gebruikt heeft, ook de ringen , juweelen, kleinodiën , ende nagtbanquet, daar van zy haar tot haar lyf en kledinge gedient heeft, neffens den trouwfehat, in zo verre dezelve nog voor handen mogte zyn. Lantr: van Nymegen tit. 23. §. 30. Lantr: van Overyflel part. 2. tit. 2. §. 16, 2 6. Gelyk het zelve ook aldus fere fimiliter is worden verftaan en gereguleert by eene fententie van de Magiftraat der Stadt Zutphen in dato den 27. Marty 1677. ergaan inter de erfgenamen van Aleida Enferink* ter eenre ende Wolter van Beeft ter andere zyden , als waarby de juweelen genomen zyn voor een tour paarlen, eenen groten diamantrink , een roosrink en twe diamante pendanten. Ende waar toe de overledene B. ook hare betrekkelykheit heeft zoeken te maken, wanneer in derzelver difpofitie komt te r-equireren, dat hare paarlen ende diamanten aan derzelver zyde vooruit zouden worden getrokken. a_. Zonder dat A. zig zal konnen behelpen , dat B. denzelven by derzelver onderlinge gemaakte difpofitie tot Arnhem hetfpecificeren of inventariferen eniger gerede goederen ende meubelen zoude hebben ontheven. Aldewylen daar door, wanneer B. den vollen eigendom daar van  Cons. LIX. 3:97, van al hadde gehadt, als neen, gelyk uit de voorgededuceerde vaftgeftelde gemeenfchap van goederen is te zien, des evenwel op den Inventaris behoren te worden geftelt, overmits wanneer, al geene andere redenen daar toe waren, als nogtans vele zyn, het alleenig in dezen genoeg is, dat 't ftatuit van Arnhem den 24. Febr: 1694. geëmaneert, art. 9. komt ter neder te ftellen; Dat een ouder, wettige erfgenamen in linea defcendenti hebben- 28. de, geenzins 't erfdeel over de helfte met legaten of anders mag bezwaren, ende dat de helfte zal wezen 't geene zy ab inteftato zouden geërft hebben. Nadat alvorens art. 8. pracedenti man en vrouwe was toegelaten geweeft, in cas van geene wettige erfgenamen, byteftamente, codicille, legaat of andere uitterfte wille , na welgevallen haar onderlingen te mogen begiftigen, zo wel van gerede als ongerede goederen. Als hoedanig bezwaar over de halffcheit ommogelyk niet kan geweten worden, ten ware de goederen by teftamente door B. aan A. gelegateert,.. wierden gewaardeert ende op een vaft tantum gebragt. Ende gevolglyk mede alle de andere meerdere goederen. Waar uit eerft accuraat kan gezien worden, of al het gelegateerde van B. aan A. zal konnen volgen , dan gereduceert tot zodanen tantum , als des kindts portie, zynde een geregt vierde part van den gehelen boedel, egaal is. Te minder heeft dusdanen makinge over de halffcheit niet konnen gefchieden , om dat deze wet is variërende van het vorige oude Stadtregt van Arnhem, waaromme geene extenfie of exceptie kan lyden, maar flritfe moet worden geinterpreteert. fdeo quod leges five conftitutiones nova & veterum corretloria flritle 29, funt accipienda. I. prsecipimus 32. §. final. Cod. de Appellat. & in Gloff. ibid. Behalven dat ook in regten notoir is, quod legitima liberorum ,Q teftamento minui vel tolli nequit, quaniam legitima inftituta eft , ut fit prceei-tm°SenW01Jden' de contrarie dif- poüüe ipfo jure nul' onduSUS ende V3n SCen °{ waardentc ^fu^lnimcautum eft, ut caffum & irritum ipfo jure reddaturnon Jdo quicquid contra exprejfam legit prohibitjenem factum eft , fed & quicquid contra monter» & fententiam legis fit, etiamfi lex hoe nondixlrit,necexprcfejujjerit, actum efte ipfo jure nullum. I. 5. Cod. de ,1 leg%ll^comn)no procedit, quando ftatutum utitur verbis prokibiti39" w non poteft aut non licet, uti m ftatutoArnhemienft bifce verTir- zal men het erfdeel niet over de helfte bezwaren itemm verbis: zal die legitime port.e van de kmderen wezen de helfte *r ta/ia enim verba indueunt nullitatem ipfo ,ure, quatenus teftamentum ultra femifiem quoad liberos eft conditum & factum , repugnantc & contradicente ftatuto. Aldus by ons ondergefchreven Regtsgeleerden falvo meliori, geadvifeert binnen Zutphen den 28. Novemb: 1714. G A LT ETV S. B. P L E G H E R. F. PJ.E NG E L E N. f. van M E G H E N. L X. ADVYS INSTRUCTOIR. De Langftlevende der egteluiden by huwelyx voorw: onder zekere cafuele conditie voor uit en voor alle toekomftige boedelfcheidingc met een morgengave begiftigt zynde, 0 is  Cons. LX. 4qj is , fchoon uit het huwelyk kindren geboren dog geftorven zyn, niet te min eb exiflente tot dezelve beregtigt. SUMMARIA. i» f~*afus~, 2. ^>-/ Canditio cafualis fufpendit obligationem ejus, quod in futurum eventum incertum confertur. 3. Condilii nihil fonit ineffe antequam evenerit. 4. Wanneer de morgengaven dooi wettige geboorte gcoordeclt worden te ceflèrcn ? f. Statutum Neomagenfe allegatur & explicatur. Berent Hendrik* weduwenaar tredende tot de twede ehe trout met zyn egte huisvrou Geert jen van Put jonge dogter, haar begiftigende met een morgengave op deze navolgende maniere en claufule met toegedane conditiën: ,, dat den voorff: Berent Hen,, driks aan zyne toekomende bruidt Geert jen van Put kragt dezer j, tot een regte morgengave geeft de fumma van 400. glns: wels, ke haar uit zyne gereetfte goederen vooruit , voor en al eer ,, zy met de vrinden van den voorlf: Berent Hendriks in fchei,, dinge en deilinge behoeft te treden, onweigerlyk zullen uit,, geregt en vernoegt worden. Naar conftitutie der voorff: morgengave hebben d' Egteluiden voorff: kinderen by malkanderen verwekt, maar zyn alle voor Berent voorff- komen te fterven. Queerkur. Of die voorff: Geenjen, Berent Hendriks huisvrou, ten eerften ook geregtigt is tot de morgengave, welke haar by hyliksvoorwaarden wort geconftitueert? Ccc Ons  Partis Tertijr Ons onderfï: advys zoude zyn, dat dezelve haar behoorde te volgen , ende dat om deze navolgende redenen. 1. >-r*ett *erftetli om ^at m ^e voorff: claufule van hyliksvcorwaar1 den te zien is, dat de morgengave voorff: geftelt is te genieten naar dode van Berent voorlf- eer Geertjen zyn huisvrouwe met zyne vrinden behoeft te treden in fcheidinge en deilinge, dezelve cafus gebeurt als nu; Want de kinderen, welke zy beide by den anderen hebben geprocreërt, aflyvig geworden zyn voor Berent voorlf- ende als nu exteert denzelven cafus, dat de voorlf- Geertjen gaan zal tot Icheidinge met die vrinden Berents voorlf: Ergo quando quidem exiftat cafus, waarom en zou zy ook niet genieten't welke haar a> in cafu exiftentis conditionis vel cafus is gegeven ? Conditio enim cafualis, hoe eft , quando aliouid confertur in futurum ev ent urn incertum, fufpendit obligationem % fub conditione Infi, de verb. oblig. 2. Et quod conditio nihil ponat mef'e, anlequam evenerit , dicit Gail. lib. z. obs. 132. quando autem purificatur vel exiflat conditio, tune accipit vires ex tempore contrailus Matth. de Matthefil. in fingul. IQf. /. fi pupillus §. qui fub conditione jf. de novat. gl ibid. I. cedere diem. ff. de V. S. I. itaque ff. jt eert. petat, I. cum ad prafens. eod. I. conditio. de V. O. 4. Hier tegens zoude kunnen worden geobjicieert, dat de morgengaven van die nature zyn, datze te niete gedaan worden dooide wettige geboorte tuffchen de contrahenten verwekt ; Hier tegens wort gezeit dat het zelve waar is, in cafu, als het expreffelyk by hyliks voorwaarden wort geftipuleert , dat door egte geboorte de morgengave komt te cefferen ; Maar niet als turegczegtwort, dat naar dode van een van haar beide de langftlevende begiftigt wort met een morgengave , ut in hoe cafu. 5- Men vint we! een ftatuit anno iy66. by dezen Raadt gemaakt, dat morgengaven te nietegaan in cafu van exfterende echts geboorte van haar beider lyve gelchapen , maar niet als dezelve Zyn komen te fterven voor den gelavende contrahent. Maar ter contrarie bevint men ook een ftatuit gemaakt anno 1466.  Cons. LXI. 1466. op zonnendagSchtUfi. ^'^««continerendedeze woorden: ,, Zo wat een man zyner vrouwen dotalia geeft, en dat onder zyn eigen zegel , als andere hyliksvrunden bezegelt, ,, voor bundig geholden zal worden ; Vermits nu Mr: Berent voorlf: aan Geertjen zyn huisvrouwe in dotalia gegeven heeft 400. glns: als voorff: en dat by hylyks voorwaarden, zo is 't ook behoorlyk, dat haar dezelve volgen zo naar regten als ook na ftatuiten dezer ftede. Aldus onder correctie geadvifeert tot Nymegen den 1. July 1615. H. S T T P. LXI. ADVYS CONFIRMATOIR Van 't voorgaande. SUMMARIA. 1. 3. 4. "piefcriptieen oorfprong van *-f eene cigentlyke morgengave , hoedanig die outyts gefchiede. 2. Pudicitia mulieris prima dos. y. Hoedanig die hedendaagfche huwelyx giften of douarien , oneigentlyke morgengaven genaamt, by huwel: voorw: gefchieden? 6. 7, Quando & quatenus in cafu exijientium liberorum flatutum Neomagenfe hujusmodi donationes ito favorem uxoris aut hberorum admtttat ? %. Exceptio jirmat regulam in eajibtfS. non exceptis. Zoude my onderfl: in de refolutie van deze quseftie conformeren met die affirmative, tenware nadere flatuten ofte couftumen ter contrarie in fpecie mogten bewezen worden. Want zo het is buiten twyffel, dat de donatie in qusftie niet Ccc z eigent-»  4.04 Partis Teutije eigentlyk is een morgengave, overmits het woort morgengave pro- j prie beteikent matutinale donttm , dat is, alzulke gifte als den ' bruidegom des anderen daags naar de bruiloft , en den eerften byllaap aan de bruidt in compenfationem erepta pudicitia (qua mulie- z ris prima dos) voor fchepenen of anderzins uit zyne goederen te verzekeren plag, idque exemplo Longobardorum , Francorum , & 3. Germanorum, uti videre efl apud deüifiimum Cujae. in comment. ad L.%6. ff. de F. O. & in u/ibus Feudor. lib. 2. ad. tit. 1. de fil, na- ^.tural. ex matr. ad morganat. eentr. ubi & Dion. Gothofr Simajorum wflrorum infiituto, quibus , ut etiamnum nofira mtmeria folemne fuit, iflud donationis genus , als de olde couftumieren en andere burgeren ten vollen bekent is; 5. Maar die gifte alhier in quasftie wort improprie een morgengave geheeten, ende alleen ter gelykenilfe van de olde morgengave 3 eoaue verbo hodie nuncupatur quicquid nuptiali convemiene five dotali infirumento conceditur uxori vel liberis nafciiuris ex eo matrimonio, Cujac. in d. Comment. Zulks dat, dewyle in hyliks voorwaarden de voorlf: morgengave ofte donatie aan de huisvrouwe wort vergunt , niet alleen zonder eenige reftriétie, nemaar met expreffie , dat zy dezelve vooruit de gereetfte goederen , en aleer zy met de vrinden van den donateur zal te deile gaan, zal genieten, dat ook van older 6 gewoonte de vrouwens alhier ( Cc. Noviomagi) haar morgengaven plegen te volgen, daar kinderen uit haar lieden gefproten, den vader overleefden, en dat het zelfde naderhant by exprcffe - overdragt d' anno. iy66. uno cafu alleen is gelimiteert, te weten tot voordeel der kinderen uit den donateur en donatrice ftaande houwelk geboren, daar henen dan het olde regt van morgengave in aliis cafibus blyft gereverfeert en ongekrenkt, perregulamqua 8. habet: quod exceptio firmat regulam in cafibus non exceptis. cap. dixit dominus. 32. q. 1. Zo volgt dat die voorlf: douarie ofte morgengave moet plaats hebben, en de huisvrouw volgen. Aldus geadvifeert onder verbeteringe binnen Nymegen den 2. July 1625-. F E t. vanD O O r n b v r g h. LXII. AD-  Cons. LXII. 405 L X I I. ADVYS INSTRÜCTOIR. Huwelyxe voorw: fchoon niet door wederzyts dedingsluiden behoorlyk getekent, behouden nogtans tuffen bruidegom en bruidt en hare erfgenamen een perzonele verbintenis, tot nakominge van derzelver inhout. Contrair het LIX, Advys. n. j. 10. 11. ia, 13. 14. 15. 31. SUMMARIA. 1. f^onventiones paclis dotalibus in- ferta ad amuffim fervandte, lu et a parte fponfi nullus eis fubfcrip/erit.2» 10. Jus Jlatutarium tejlium fubfcriptionem requirens tribuit illis tantum vim judicialem; 3. -8. Manente nihilominus perfonali obligatione alio medo probandd. 4. Quod prebatur argumentatione a contrarie, f. Reprobatö injirumento non ideo cenfetur reprobatus contrailus. 6, 7. Ratio bifariam adducitur. 9. 13. Teftium fubferiptio non efl de forma paclorum ejfentiaii, ob rat. «.14. Nee refert, an illa per verba contrailus , an per verba ultima voluntatis conceptafint n. if. II, Paila extenjivè fumpta efficaciera funt infirumenlis effejiucationis oppignorationisve publicis. 2. Quod demonjlratur, 6, Donatio in vim contrailus concepta non eget prafentia f, tejlium. 17. Si modo de veritate per duos f altem tefies confiet. 18. Ad quam probi.ndam lex aliquando indiciis & prcefumptionibus corttenta efl. 19. Applicatio ad failum. 20. Pra)udicium, quó revolutie bonorum pailis dotalibus, tejlium fub- fcriptione defcientibus, Jiiputata, probatur. 21. Hujusmodi paila bonafide doiique expertia paila prafumuntur. 22.23. Quanda & quatenus eorum vi, concurrente lacitd approbatione Juperfies conjugum in pofjeffone rerum hereditartarum ma/,utenendus 24. Generali bonorum appellatione bona omnia tam mobilia quam immobilia continentur. IS Voc. boedel totam comprehendit fubftantiam, 26, 31. Vocabula goedren, boedel, imboedel funt jynonima , quibus demonjtratur nihil excipi. v. n. 30. Ccc 3 ubi  406 Partis Terti/e ubi tarnen voc. imboedel rejlrin- voluntas careat effectu. gitur ad mobilia, 29. Quod maxime locum habet in pa- 2,7, Verba contrahentium recipiunt in- ét is aiten, terpretationem ab eo , quod con- 32» Ajfignatio non extinguit obligatie trahentes verijimiliter intenderunt. nem. 28, Et potius improprianda, quam ut ubi tarnen voc. imboedel rejlrin- voluntas careat effeSu. Gezien die houwlyxvoorwaarden tuften A. en B. ende gevraagt , of die zelve beftandig zyn , om by de vrouwe uit kragt derzelver alnu naar dode van de man gevordert te konnen werden, de gifte haar daar by verfproken? Zoude onder correctie zyn van gevoelen, dat zy daar toe beftandig zyn, ende dat ook daaromme aan haar de gifte zoude beE horen gevolgt te worden, eb quod paila & conventiones tabulis antenuptialibus inferta ad amuffim fervari conveniens fit, tot tit. de patl. dotal. Zonder dat het veranderinge geeft, datter aan de zyde van de bruidegom nevens hem niemant meer hebbe getekent , nogte daar over ende aan geweeft zy ; 2. Want of wel de Lantregten difponeren , dat houwlix voorwaarden van de dedingfluiden, ten beiden zyden ten meerendeel getekent ofte verzegelt zynde, alzo bundig zullen wezen, of die gerigtelik bekent waren, Zutph. Reform, tit. 18. §. 9. Zutph. Stadtr: tit. z6. §. 1. Veluiv. Reform, cap. ZJ. 1. 3, Zo en zeggen die zelve egter niet, nog en komt daar uit ook niet te volgen, dat, welke niet alzo getekent en zyn, niet van waarden zouden wezen, zo wanneer ook alleen maar bruidegom ende bruit diezelve beide getekent hebben, cum h&c fubfignatioin vim paiti, atque adeo infirumenti privati eos omnino obliget, dict. tit. de patl. dotal. Waar toe in regten is remarquabel, dat , wanneer als eenig inftrument, vermits het defect van ondertekening ofte diergelike foute, by ftatuit zo verre geannulleert wort, dat het niet meriteert zodane gelove, als wel zyn hebbende de gerigtelike kenteïiiflen ofte publique inftrumenten ; Dat nogtans in zulken val de waarheit van het gemaakte conÊract ofte de fubftantie van de obligatie by andere wegen ofte mid-  Cons. LXII. fluddelen regtens daargedaan ende bewezen mag werden ver nece contra , Quia almd fff mfirumentum aliud contrailus: Mafcard * uhud oratio 1 non figura hterarum de oblig. & ailion ' Zynde allezints refoluit, dat de fubfcriptie ende kragt van 't contract des houwbx beftaat in >t mutueel confent ende wille7van bruidegom ende bruit, ende dat daarcmme contratlu p*Z fchoon'perfatutum net inftrument over zodanig contraclgemaakt ex defetlu tali uttali mogte worden geimprobeert, of van gTlove zo vele vermindert, dat het niet eS konde valideren ™%m 2 Ó^^^STT'^^ datniet te min venwel hetR zelv^^ rfgtens> ofte ook uit het8* zelve gefchiift bewezen ende waar gemaakt zynde, beftendigende van waarde blyft, ende het gefeiirift daar Van gehaakt/&Sa tnviminftrumenti pnvati gefalveert ende agtervolgt moet Vo* den Fontanel, de pa tl. antenupt. claus. 6. GU/f. 7. farT7 n 6< cum feqq. peflDD. ibid. "7 ?an*7' »■ oy. Invoegen dat de fofemnele ondertekeninge van de zamentlike ded.ngfluiden niet en is de forma efentiali van houwTx voor 9' waarden of van magefcheiden , maar dat die zelve c2«S SE^fcS end£deZe]ve kr^, dewelke hebben de gt &Ti:;:t:i % zz.Lamb-Gor- * «d s™«-io- Ja dat dezelve extenfive genomen ook zyn van veel kragtiger ïïgsMïïïL?het £erig,e'^% Daar e contra by houwh'xvoorwaarden konnen werden geaftec teert, ofte met effecle veralieneert, niet alleen , dewelke z'n lZ" gelegen ter plaatze, alwaar die houwlix voorwaarden opgerigten getekent worden, maar even zo wel ook andere goedrenXrc in deze Provintie gelegen, ofte dewelke buiten dieProvintie on. :2ST?n'alwaar ock mede die houwh-xi^g: waaioen de kiagt, als hier, gegeven wort,, ^uodqpes  4C8 Partis Tertio 15. Quodquc vero caterum nee ipfa fcriptura, muitoque minus ejusmodt fubferiptio de eorum fit fubftantia, fed fine iis hac paila valida etiam firmaque fint, tradunt in terminis Neoft. de pat!. antenuptial. obs. ï8. & 19. per rationes & DD. ibid. Grot. by zyne Inleidinge , libro 2. part. 12. n. 2. ibidemque Groenew. in not. 14. Ratio efi, quod paria fint quoad fidem faciendam, vel adefte inftrumentum, vel contenta probari tefiibus, 1. in exercendis. Cod. de fid. inftrument. Glolf in L. final. verb. depofitionibus. Cod. de Ediiï. divi Adrian. tollend. , K Ook zonder dat de gezeide Doctoren veranderinge of onderfcheit maken, of de woorden der houwlixvoorwaarden geftelt mogten zyn per verba contraiïus, an per verba ultimo, voluntatis, id est, utrum de eertis bonis aut verb de h&reditate , ejusque quota fint concepta, ficque an in vim conventionis an potius ultima voluntatis ea valitura (int, de quibus David Mxvius ad jus Lubecens. part. 2. tit. i. «. 100. Sand. indecis. cur. Fris. lib. 2. tit. 2, defin. 4. Het welke ook evenwel in cas fubjecl: geene zwarigheit zoude geven , gemerkt dat de alferte gifte per verba contrablum importantia evidentelyken blykt gefchiet te wezen, juxta tradita Mavii & Sandii loc. cit. 1 g Ende overzulx ook de quaïftie , of inflar aSlus ultima volunta' tis, de adhibitie van vyf getuigen daar toe van noden mogte geweeft zyn, hier geen plaats zoude vinden, nam cum ea per verba pa&i feu contrailus concepta fint, non egere prafentia quinque tejlium extra omne dubium eft , Cothman vol. 2. confil. 78. n. 17y. Maïvius loc. citat. n. 101. j7. Maar is genoeg in tali cafu, ut de veritate conflet etiam per duos 'faltem teftes, Hyeron. Treutler. vol. 2. difput. 7. thes. 7. fub litt.A. j8. Ja zelve uit indiciën ende praefumptien zunften na regten daar toebeftendig, ad quod cafus eft expreffus in /. cum circa ly. Cod. de jur. dotium. jq Gelyk dan alhier de veritate diblorum paÜorum antenuptialium blykt uit de bekende ondertekeninge niet alleen van bruidegom -ende bruit, maar van nog ook twe andere perzonen , zeiver ma- ao ten als mede voor dezen in zake van vrouw Hmderfon tegens de 'Lieutenant fohan Bettink voor den Stadtgerigte van Doesburg tot ■annullatie van 't retour van goet by den hylixbrief bedongen, wierde  Cons. LXII. 409 wierde voorgeworpen , dat dezelve niet debiti ondertekent en waren van wederzyts dedingfluiden , maar zonder daar aan zwarigheit te maken, het retour geaccordeert is met condemnatie in die koften. Waarom dat ook geen agterdenken van eenige mifleidinge of2-** van bedrog op de houwlix voorwaarden mag worden genomen, cUm illud quod te flati fit a dolo abeffe prtfumatur , adeoque bond fide a-efium arg. /. final. ff. de rit. nupt. ibidemque DD. Zonderlinge naardemaal nu zo veel jaren a dato derzelver ver- zz, lopen zyn, zonder dat eenige doleance ofte misnoegen ooit betoont, maar ter contrarie uit kragt derzelver by de eheluiden de tugtmakinge volgens gefchiet ende alzo diezelve by haar gelaudeert zyn; Zoude derhalven dan de wed: in de pofleffie des vollen boedels zig mogen houden ende zitten blyven, tot datze voldaan ende verneugt zal wezen, Pecb^ de teflam. Con,»g. lib. 1. cap. 48. ». 2,. in fin. Sand, decis. Fris. lib 4. tit. y. defin. 18. in fin. Want zy uit den zeiven boedel, te weten uit de wederhelfte, 23, zo vi communionis con\ug.dis daar aan de man heeft toegekomen , hare gifte mag ende heeft te vorderen , gelyk den text derhouwhxvooi waarden zulx in terminis mede brengt, A»y«verbis: uit dit qotd r of des mans gemenen inboedel. Zynde regtens . quod hac verba non rem aliquam fpecificam fed 10 2^ tam ma fam comprthendant, nam generali bonorum appellatione , bona omnta tam mobilia quam immobilia conrinemur, Grivell. decis. Dolan. 100 »■ x- Pinet in l. part. rubr. Cod. de bon matern. inprinc. Gelvk als ook het woordjen boedel totam comprehendit fubftanti- ^ am, Grot. inleid, hb. 2. cap. 11. n. 2. ibidemque in not. Groenew: ut fic duo illa verba g-elercn ende boedel, ofte mi hic dicirur, im- 2  ^ Partis Tertio zo zeer te importeren eene conditie, als wel een referve ofte dilatie tot naar bet voltrekker, van bet WK*. , zoude daar utt willen volgen , dat de houwliksvoorwaarden onbeftandig zyn, als ftaande houwlik eerft opgerigt. De reden is, dat het evenveel is, of yets gedaan wort op den tyd, als het niet gedaan mag werden of dat het uitgeftelt wort ,1. tot een tyt als het ongeoorloft of verboden »; fieri tempore prohibit. vel conferri in tempus prohbttum , arg l quod Yoonfe a. Cod: de donat. ant. nupt. ubi Bart. & poft eum ibtd. Baibos Gothofr. in not. dr vuig. DD. Tulden. in junsprud exlernp tart i cap. \%.de ejfeft. pr. & cap. 21. de tempore pr. & epna tn ftltut. divers, tap.*- tit. 3. n. 6. pag. miht 141. poft. DD. ibid. Aldus onder correaie geadvifeert by my ondergefchr; binnen Doesburgh den . . . Jan. 1664. f O H. GORIS. LXI V. ADVYS INSTRUCTOIR. Een teftament in Amfterdam voor notaris en twe getuigen gemaakt, kan over gerede, maar niet in't geheel over ongerede in de Graaffchap Zutphen liggende goedren beft aan. SUMMARIA. r»„i«- Arr OaaffchaD de halffcheit, to den teftateut ^ H*z£pïap^iSSÏS I geene afcencente of defeendemc tettament ov« 't ongerede voor I erfgen: heeft, fchoon ooknade.  Cons. zelfs locale wetten de vrye difpofitie buiten limitatie gefchieden mag. ». 4. ob rat. ». f. & 6. 2. Een manfperzoon out 14. jaren heeft teflamenti faélionem aélivam. S- 19. Statutum circa immobilia difponens efl reale, 6. 'Ieflamenta de omnibus bonis permittente jlatutó faéla non infringunt flatuta rei immobilis alibi fita. 7. Na de ftatuten van welglte: Graaffchap moet een ingezeten coram judice domicilii te/teren. 8. Bona mobilia comitantur perfonam. 9. Statutum univerfa hominis bona rejpiciens pro mixto habetur. 10. Ex mobilibus pr fe fcf feparatim c onfideratis illud efficitur merè per- LXlV- 4,, fonaie. ii. Statuta perfonalia extra territorium vtres non porrigunt. ia. Limitatur quoad mobilia tejlatoris extra eius domicilium fita perpetuoque manfura. 13. Vtileper inutile in feparabilibus non vitiatur, 14. Querela inofficiqfi moribus Zutph tantum competit haredibus in advel defcendenti linea prcetetitis. if. Statutum Ztttpbanicum requirit teflamentum judiciale, 16. Ctnjeélarium. 17. Teflamentum juxta flatuta loei conditum Juper bonis dijponibilibus quocunque locorum fitis va let, non attentd in teflamento loei fitus requijitd folemnttate. Iö, Ratio, A ,T ufrfIm ^««^-»'geboortig op den 22. Sept: -O . 1619. heeft naar dode van zyn clderer, binnen Dolsbureh lde,n . voor nouns en getnigen binnen AmfterdamTdTvt op zyn han werk was , den 27. Juny ,639. opgerigtet zeker teftamentarifche difpofitie, na dat hy ie voren al eenige tytbad de; voor Ruiter gedient, ende nu gezint was op zyn^Lmvverk naar Vrankryk te vertrekken, by&welke difpofitie^eftamentair hy zyn moeders regte nigte heeft geinftitueert univerfeel erfgenaam van alle zvne roerende ende onroerende goederen zo in de Sn«bhaP,Z«tphenalseIdersgeIegen> voorbygaandezynevinden aan vaders zyde, namentlyk des vaders halve broederende ^*Ü£$ïF^> ^arvanhynooitkennifie Qiueritur. Of zodanig teftament in alzulken olderdom tot Amfterdam voor notaris en getuigen gemaakt, hierin die Graaffchap Zutphen vaft ende oundigis, zo wel over die roerende als onrot rende  £ Pastis Tehtiï "dê X A«> end= die ^. daar op ge- Gezien nejou ƒ Teftament gemaakt zy na die folemm?étaPPwe ke binnen Amfteïïam .1. een we.teUk teftament worteilen, weme omuc .... on(w verbetennge, dat het l.den gereqnneert, ^ J 'm2c7b"nL is tot die helfte van "'"de alloli'aleSeinferffchfp gelegen, nademaal ,te.°kennd kl ^ïefntan's perzoon olt ,4. "« £™ »J?«. Ende dat zulken "ft™'"''tot die helfte van die onge- 4 teftament gemaakt is te! plaatze, u ^ _ luteük gefchieden mag zonde. ' Quia mum 5.nentganfchgeen.^ & r« iP{«. f °4 S tof» -if—— «ó». Chriftin. W. 1. *™ «*• "' ' '• !nen «kt het voorff: 7. Maar «g^^^^^p** gnedereu teftament kan beitaan ovei a ^ , d d fponent naar i. de GraaffchaP Zutphete e vm en * J zyner olderen doot als Kuitei gewui" ; d t hy n de bigt gelegen van de eene:P£tzc, op de^^Zm ^ ^ 5?ffchhPadf "hè ee de Zutphenfche Reformatie ^ ten Jperfonam, & ab e,«s con^one ^J'X'J^J!^ Peck. ^ teftament, conjug. Uk.^. eap. 2J. «-O- cr 7 gund. tract. i. »• 3- Niet  Cons. LXIV. 417 Niet opererende ter contrarie de Zutphenfche Reformatie titi 13. §. 1. ftatuerende: dat alleenlik toegelaten is te difponeren van de helfte, te verftaan zo wel van erftaal als gerede goederen, fiquidem tale flatutum univerfa hominis bonarefpiciens tam mobilia quam 9. immobilia pro mixto habendum eft, ut inquit Nicol. Burgund. tract. 1. n. 26. circa medium. Adco ut, quatenus bona mobilia per [e & feparatim confi der ant ter, f O. mere fit perfonale, tede eodem Burgund. tratl. 2. n. 20. ldeoque cum flatuta perfonalia extra territorium vires non porrigant, 11» nee in cafu fub/eilo ad mobilia extendipraditlumfiatutumpoterit, quiay ut fupra diElum, teflator in Comitatu Zutphanienft domicilium non habuit , bona autem mobilia perfonam fcquantur, habeanturque proinde ac fifui fint in eo loeo, in quo tefiator er at tempore tefiamenti conditi, ut inquit Alexand. lib 6. cons. 19. n. 7. Gail. lib.z. obs. 124 n. >8. Ten ware dan zake, dat den difponent hier in de Graaffchap I2i Zutphen eenige gerede goederen hadde, welke gedeftineert waren daar te blyven niet voor een tytlang, maar perpetuelik, circa qux major foret difiicultas, nam fuper iis idem quod de immobilibus judicium fier t Alexand. lib. 1. cons. 16. « 2. & iterum lib. y. confil. 19. n. 7. fub fin. & fie in Curia Mechlin. judicatum refert Chriftin. vol 1. decis. 282, ». 14. Obfteert ook niet, dat dit teftament is difponerende van de ongerede goederen in 't geheel , want dies onaangezien 't zelve evenwel kan beftaan tot die helfte , quia utile per inutile nonvitia- r?^ tur, fi ab inutili poffit feparari, cap. utile. de R. J. in 6.to. & tbtd. Dyn. Gelyk wederom geen bedenken kan geven, of des teftateurs vaders halve broeder ende zufter of defzelfs erfgenamen in't leven nog zyn of niet; want by dè Zutphenfche Reformatie de quere- t/ft la inofiïciofi tefiamentialleenlyk wort voorbeholden den erfgenaam in op-en afgaande linie; Het welke ook overeenkomt met de befchreven Regten Novell. 11 y. <£• pafiim. Meerder zwarigheit fchynt te maken , dat de Zutphenfche x Reformatie tit. 13. §. 1. ftatueert: dat de teftamenten over de goederen in de Graaffchap gerigtelyk moeten gemaakt worden, dienthalven het teftament in cas fubjecl: dan zoude ondugtig weE e e zen t  Partis Tertio zen mits het alleenlyk is gepafleert coram notario & teftibus3 Quo facit dollrina Nicolai Burg. tract. 6 n. i cum feqq. ubi poft Mag fuer. Molime. & alios firmiffime tuetur, quodinteftamentis fpectanda 1 ' fint 'flatuta loei ubi bona fita funt, de quibus difponirur , ficqueinCuriis Brabantia ]udicari dicit Chriftin. vol. I. tó. 282. ». 7. & feqq. Maar ftrvdet deze fuftenue tegens het gemeen gevoelen van 7 alle voornaamfte Regtsgeleerden ende Couftumiers , eenparig affirmerende, quod teflamentum conditum juxta confuetudinem loei ubi fit, valeat ubique, & vires exerat fuper bona difponibilia quocunque locorum fita abfque ulla diflinetione, utrum majores an minores in loco , ubi bona fita funt, in teftamento folemnitas rtquirantur, fte docet Bras. E verhard, cons. 185". n. 2. & in fuis tribunalibus refpective judicatum referunt Maynard. hb y. decis. 92. Gail. 2. obs. 27. Myns y. obs. 20. n. 1. Jo. a Sande in decis. Cur. fris. lib 4. tit. 1. defin. 14. Guid. Paps decis. 262. Tefiaur. lib. 2. qus.fl. forens, cap. 8. burdus 2.20. & alii DD. quamplurimi, allernet r,o den anderen daar toe allegerende deze reden : quod flatutum feu 1 confuetudo prsfcribens folemnitatem tefiamenti, non ajficiat res teftateris, fed ipfam duntaxat difpofittonem. Welke reden zig ook klaarlik openbaart in "t voorff: Lantregt, het welke ftatuerende van die teftamentmakinge gerigtelik te gefchieden, daar by voegt, zulx plaats te hebben en zullen vatten, offchoondie erftalige goedren daar over gedifponeert wort, in ander Landen geleden zvn , het welke geftatueerde _q imme'rs niet kan affecteren die goederen, ende reël wezen , quia flatuta bwus Comitatus res extra Provtnciam fitas, nexu reali afficere non pofjunt, ad vulgaria, confequitur ergo, quod ipfam duntaxatrefpt-etat difpofitionem. Aldus onder correctie binnen Doesburgh geadvifeert op den 29. April 1641. by my ondergefchr. 1 O H A N GORIS* LXV- AD-  Cons. LXV. 4Ip L X V. ADVYS INSTRUCTOIR. /^Veen Vrouw buiten gerigtelyke momV_>/ boir met efFed: kan difponeren ? Add. p. i. cons. XLIX. ad Quaft. 3. II. Of ymant uit een teftament, by hem zelfs gefchreyen, yts kan profiteren.2 Md. d. p. i. ey cons. ad Quaft. 4. SUMMARIA. 1. "C en getrout wyf mag buiten haar -»-' man niet contraheicn nog m judicio compareren, ob rat. ibid. V. limuationem n. 4. & n. • Moller. in confiu. Saxon. 20. n. 88. part. 2. & hb. i, Semtfir. cap. 2. & 2. ac per eonfequens nee in tis, qua ex patlis dependent, quia accelforium fequitur naiuram fui vrincipalis. Veelmin dan in cas fubjecï , alwaar naar die tegenwoordige coultuime van deze Landen alle vrouwen wort verleent vrye magt ende authoriteit, om voor haar eigen zelfs voor den Gerigte te compareren , ook zo wel buiten als in den Gerigte te contraheren ende van't harige te difponeren naar haar welgevallen excepta fola uxore maritaid, dewelke is verboden buiten fmen man 17het minde niet in prejudicie van de gemeenfchap t'artenteren om reden boven verhaalt, zonder dat zy met haren man contraherende een yremde momboir fchu.'dig is te 'beroepen. Jnvo gen die van een E. Gerigt, waar voor het teftament ge-1 S maakt, refereren onder hare jurisdictie zulx inter conjuges prafiriim in caufis te flemen tor urn reciprocis ook niet ufierlyk te zvn waar in dezelve als publycque perzonen moeten worden gelooft; Gelvk dan in f milt het ftadtregt van Zutphen ook een vrouw I0 dry vende publycq koophandel permitteert in den Gerigte te compareren , e^de zulx alleenlyk, ut imerpretes dicunt ex tacitoconfenfu mariti, dewelke gedogende in uxore mercaturam exercente mede wort geprsfumeert te gedogen al 't gene wat van zodanen handel zoude mogen dependden, tot een evident teiken, dat, als20* meermaals gezeit , d' oorzaak van *t generale verbodt is het intrelfe van den man, cui deinde tieitum eff renuntiare favori pro fe introduBo, ende niet de zwakheit der vrouwen , quia in hoe cafutacitus ille mariti-confenfu non pof et fupplere formant k frame reqttifi*- tam J3  , P A R T I S T ï R T 1 & tammulto minus viüum hujusmodi neurale , fic ut necefario alia de- buittedtee™^ -gjegiftigen noch he k hS ten ware dan anders by houwelykfe voorwaarden betuehtigen, ten wa.e k rchiet te zya; was bedongen, gelyk in cas lab w & , | fe bedongen Moetende ^.„^ vof>ko_ ende ingewilhgt, ook altuet expr*c j L frM_ aa.meneffearorteren,^^Xg 't Lantregt door SeVen^ ■ "VS d e gemaaKte leiui perzonen van adelyke tte cönd! ie» ' e l n?n"-r gene van^niden voor een col- feSogens houwelyxe voor,-eerde ver k1»™^6""^?^ Qeiinte op verfcheide tyden «»,■„-aarden door de ehetader,den ^e « Pievinonbed4tMam. firmimvooj-g^ragen, ook''7ea" el^en ,^„„c,ra,-„„OTc^. hnitima <£tatis non coniugata pojjit ac vonis j»u , , ■ legitima aians »»» / s r * , ^ ^ maxime pro- in ultima voluntate difponere licut majeutus, o 7» r VeZtï& ïeminata, quia hoe cafu prtfumitur, quod praeefient plena ^' delZaüo1 atqut idel valet aüus, qui alias non valeret, fi non fuif t Zm natus non enim prafumimr (edullio, ubi plena prtccffit deliberaguT Re llieZti rei dialis faüa per maritum vaUdaturjer eonfenfum 25 mu^g^atum, ^^^J^^^f^^ confenfusintereeffionis fuit iteratus , ut tff textus tn Auth. five a me. & l> uit. fi mulier Cod. ad Velleian* Belan-  G o n s». LXV. Belangende dienvolgens het twede poinóT: bydie cafus pofitiege-ij, figureert, zou my gelykfaIs dunken, dat weinig kan komen in confideratie, of d'acle van tuchtinge door de eheluiden conjunctim ende mondelyk voorgedragen, of ter contrarie alleen manu mariti geconcipieert ende alzo befloten is geëxhibeert, dewyl de vrouw konnende leezen ende fchryven het zelfde concept heeft geiublcribeert, ende naderhant in judicio prafènte& acceptante marito verklaart het contenue van dien haar uiterlte wil te zyn; Wordende geen meerder noch fterker bewys in regten gevonden dan die relatie ofte getuigenilfe van een E. Gerichte , dici 28. tur enim teflimonium judicii probatie emni exceptione major; Het is waar in cas, wanneer het notariaat fchryvens wortgerequireert/w ƒ«•ma fubjlantiali, dat als dan den man in het teftament van de vrou 29. ten zynen eigenen profyte gemaakt niet en mag wezen notaris, quia nemo potefi ejfe producens feu heres & teflis; Door dien autem hier te lande alle teftamenten moeten gefchieden palam feu coram judicio, zulx dat de fchrifture alleen is die- 50, nende pro declaranda voluntate , ende niet pro folemnitate formali, zo is het genoeg, dat dezelve van de vrou is ondertekent, cum 3 r. paria fint fcribere aut fubferibere Bart. in L. emptor %. Lucius ff. de patl. Alex. Confil, 147. num. 4. lib. 2. Decius & Jafon in Auth. fi quis. in al. document, colum. 2. Cod. de edendo, Quod & fequuntur Bald. in L. diüantibus. in fin. Cod, de teflament. Speculat. & Joan. And. ad §. injlrumentum vers: quid ergo de infi r urnen, e dit. & Alexand. allegans Tancretum Confil. yo. Prafertim accedente interrogatione judicii & refponfione affirmativa jj, tejlatricis hanc fuam ejfe voluntatem, qune efficiunt ut illa non fcripta fed ab inttio ore nuncupata videatur » Et enim mariti fcriptura hac nuncupatione velut innovata feu transformata ex vi interpretativa hic pro nullo habetur, & probandi vim nullam quafi obtinet, neque fubferiptio uxoris ad eam fcripturam refertur , ut ad fcripturam, fed ut adnuncupationem & fuas integras recipi vires folummodo ab aulloritate judicii, exemplo tefiamenti, quod a cjece per nuncupationem ex fcripto prius recitato coram tefiibus confirmatur, Jafon in L. jnbemus. per /. hac conjultiffima Cod. qui teflam. fac. pojf. Zas. cons. 5. num. 37- lib. 4. Quod etiam locum fibi vindicat etiamfi tenor etus fenatoribus nee oftenfus nee praleftrt) fuerit; Sola enim oblatio & infinuatio ad aft'a opera- 33-" Fff tur,  Partis Tïrtï/r tur ut teftamentum fit judiciale & nunsupativum, quia fe referenda ad 'fcripturam fatis faltem implitite videtur voluntatemfuam manifeft af34 fe. Berlich. ctnel. 4- num. 22. f. 3. Clar. lib. 3. §. tcftamentnm quetft. 4. Boer. decis. 240. num. ƒ. Modeftin. Piftor. cons. 31. num. 25". vol. 1. diil. David. Mev. ad jus Lub. p. 2. /. 1. art. %. num. 146. & aliquet feqq, Aldus/«/vó y*K*V» judkió geadvifeert binnen Groll den 6. Novemb. 1659. f O O S T de ROLLER. L X V I. ADVYS INSTRUCTOIR, Een kintskint bewys en uitkeringe van zyn grootouderlyk verfterf eifchende, moet in collatie brengen het ontfangen ouderlyk huwelyx goet. Add. cons. 70* SUMMARIA. j, T\u defin. zS. quem in hoe laudat & fequitur David. Maev. ad jus Lubecens. part. z. tit. Z. art. z. n. 97. 8 Waarmede ook overeenfteromen die gewoonten van Hollandt, al, " te zien hy de Inleidinge Grot. lib. z. part. xi.n.n. ibidemque m notis. Gloff. ex ratione jam pradict. _• ••• « Ende van gelyken de gewoonten van Zeelandt, uti teliatur 9' Groenew. ^ -*«£4f. ^ Cd. ff*, ƒ. tit. de jure dot. iz. ^ lO.f oValhier in de Graaffchap Zutphen dat zelve niet anders ofte contrarie hebbe zien gepraöifeertgeworden ; Allergeftalte ik my ook late berichten van deobfervantieinde 2™r*. alwaar de beftemoeder woonachtich. 11 Want het zeer onredelik zoude zyn , dat de langftlevende der 'eheluiden aan haar kindt of kinderen uitkerende voor des «verledens verderfde helfte des alingen boedels daar en boven nog zoude moeten careren het geene voor defzelfs quota aan zodanig kint of kinderen ten houwelik zoude wezen medegegeven,; Ende dat alzo naar gedane erfdeilmgc het kindt ofte k.nder tegens hare wil en intentie zodane quantitcit u.t het gemeine meer zouden trekken ofte hebben dan de langftlevende vader ofte "^EndVzulxby confequentie mede tot nadeel der andere kinderen, dewelke zodane medegifte niet genoten mochten hebben, ondertuffchen de opkompften derzelver boven des ovcrledens verfterf egter by den donateur e.gcndomhk ende onwederroerelik genoten zouden werden. Dat immers in cas fubieö niemant geloven zal, ter tyde van de gedane medegave, der ouderen meininge ende goede wille geweeft te zouden kunnen zyn*  Cons. LX VII. 429 Cum tarnen & ipfe Chriirin. loc. fupr. alhg. frmiter ibid. afit-vtrtt\i,\ n. 3. quod tacita & ptjumtta mens in ccntraflu matrimonii donantis atnndi dtbeat in materta coliatunis, per jur, & DD d/tl. toe. ettat. Quo facit , qued apte tradit Anth. Fab. in Cod. Subaud. lib. 6. i^, tit. 4. def. 1. n. 6. ibidenque in rot. nimirum fi tquitas rei potefiatem collationis inducere debeat, dtfaiente juris remedto fuccedat officium judicis, ut r,e pracipuum habeai quuquam , qued citra alterius injuriam fibt rctinere nefas fit, eo quod tetum jus de collaticnibus inductum fit ex funma aquuaie centra rigorim juris a Fratcre: Ideoque ut btne inquit Jo. Bunntman in fua tratlat. in C. ad l. 17. in fin. de col lat. toties locum habet cellatio, quoties incommodo afficituris, quiceU latiajuem pr&tendit. Niet obfterende de reden van de contrarie meininge, qua di-iq., citur inter afcendentes col/at lonem cejjare, fiquidem id tune ver urn eft, quando fcli afcendentes defcendentibus fuccedunt, ut bene notat Carpz. loc. cit. n. 4. Geadvifeert binnen Doesborgh den 2. Decemb. 1668,- f. GORIS. L X V I I'. ADVYS INSTRUCTOIR. Een erfgenaam ab inteftato by teftament zeker legaat, met exclufïe van vordre legitime en ftatutaire fucctfïie, gemaakt zynde3 kan te gelyk het legaat ex teftamento non obftante claujula poenali, en het goet ex leoititra [ucafjione ? Vt ftatuti hem pro portwne kreditana cempeterende, genieten. Fff 3. SUM-  4jo PartisTïrti^ SUMMARIA. . ■» fmhus Comitatus Zutph.tefta- cepta dieatttrl M! ment, factie teftatori, nullos 6. Nemo potefi cavere ne leges ,nfirn heredes afcendentes defcendentefve teftamento locum habeant. tZn ,untumadJemtfembono- J. Stipulatio poenahs pr, non aijeSa a Zu's^flZttm eB reale. 8. /espftt eum fuo onerepromodo r LrefJaria emolumenti. 3A btofitl non debet contrariari lo- 9. Subrogatumfapit naturam, >ncn- * r n»t«f« >us locura fnrrogatur. f CTLfulaUfiamenUriain 5' modum conditionis vel poen* con- mento ftmd quu potefi efie heres. Cafus pofitie. *K Kichiel en fohamta ehelieden hebben in *t jaar 171S. een teftaM menc opgericht, vermogens het welke alle immobile goederen, na des eerft overlydenden doot gemeen zyn, en de eene helfte aan den laaftlevenden, en de andere helfte aan des overledenen naafte vrinden ab inteftato, falvo ufufratlu v oox de langftevende zoude devolveren ; De helfte, die aan de vrienden van \ohanna komen zoude, is op geit geftelt, het welke gel:ookvigore 1mTteftamenti aan de vrienden van/^««« moet u.tgekeert worden, fchoon ook de geregte helfte van Miebiel niet zoude over- h\Znna is het eerfte geftorven, en door haren doodt het meergezeide teftament geconfirmeert, ten minften voor zo veel hare helfte der goederen betreft. Miebiel heeft fub dato den 27. Nov. 1737- een andei tefta" ment gemaakt, waarby hy frfaA, zynde hem gantsvreemt, met exclune zyner erfgenamen ab inteftato, tot zynen umverlelven erfgenaam benoemt, legaterende aan Sufanna zynde zyne naafte bloots «rrindinne 400. daalders met deze claufule : zender eentge verdere aanfpraak uit wat hoofde zulx ook, wezen mogte , op zynen boedel te mogen maken; waar by nog deze generale poenahteitgeftelt is:  Cons. LXVII. 4?i tndien zig jemant van voorzeide vrinden en legatarijfen hier tegens in ef buiten rechten obmoveren, en deze difpofitie difputercn mogte, dat die, ef den geene van zyn legaat zal ontfieken zyn , en alzo de \rfgenamen accrefceren, In dezen boedel worden nu bevonden twe goederen in de Graaffchap Zutphen gelegen , zynde allodiale erven herkomende van foanna, maar van Miehiel en foanna te zamen bezwaart met 600. glns: kapitaal. Hierover wort gevraagt, of Sufanna zynde naafte bloets-vrmdinne van Michtel het legaat der 400. daalder kan vragen vi tefiamenti non ebflante poenali, en daar en boven vifiatuti de helfte der goederen in de Graaffchap gelegen? Dan of zig met het eene , of het andere alleen moet bevredigen, zo nogtans, dat haar vry blyft het eene of het andere te eligeren , en hoe verre dezelve in zulken geval verpligt is in het kapitaal der 600. glns: zo in een van die goederen is eeveftiet, telaften? 5 5 5 Door de ondcrgefchrevene Rechts- gepromoveerdens gezien en geëxamineert zynde de hier voorftaande Cafuspofitie, ende de vragen daar uit geformeert, zouden prafuppoftd fabli veritate daarop , falvo metier i, van advys wezen. Dat aldewyl het Lantregt des Graaffchap Zutphen tit. 13. art.r 1. aan de geene, die geene erfgenamen in op - of afftygcnder linie hebben, de magt van teftament makinge niet verder permitteert, als tot de helfte toe. Dat zodanen ftatuit is een flatutum reale, ad cujus normam der- halven alle uitterfte willens difpofitien, 'tzy dan b.nnen of buiten ' dat Graaffchap, juxtalegemloei tefiamenticonditigemaakt, ten aanzien van de goederen in dat zelve Graaft hap gelegen, moeten worden geredigeert vid. Nicol. Eurgund. ad confuet. Flandri* tratl. i, ». 36. Dat eens teftateurs intentie altoos is, dat zyn teftament ten 2. xrinftenin zo vei re5 als het zelve na regten beftaajakan, zal eF- fecl:  Partis Tertio fect fortei-en, en hy derhalven noit geprsefumeert kan worden, gewilt te hebben, dit tegens da wetten of itatuten loei rerum fitarum zal worden gepecceert. 4. En overzulks ook eene univerfele haredis inftitutie van een vreemde, ongeacht die by de makinge van een legaat aan de naafte bloetverwanten gevoegde claufule, zonder eenige verdere aanfpraak_, uit wat hoofde zulx ook^wezen mogte, op des teftateurs boedel te mogen maken, nog altoos in dien zin verftaan moet worden, ne difpolitio contrarietur loc alt ac reali ftatuto rei fita, tanquam q-tod regit bona fita in fito territoria. 5. Dat eene verdere bygevoegde claufule, indien zig jemant van voorgezegde vrienden enlegatarien hier tegens in of buiten regten ebrnoveren, en deze difpofitie difputeren mogte, dat die, of den geenen van zyn legaat verfteken zyn , en het zelve den erfgenaam accrefceren zal, niet in madam conditienis, maar in modum poena is geconcipieert. 6. En egter na rechten geenen teftateur per adjeüionem, comminationem, five impofitionem poena ooit prscaveren of effectueren kan, ttt ea, qua. contra fiatutum in teftamento cauta funt, fubfiftant, adeeque ne leges in fuo teftamento locum habeant, arg. /. neme poteft. yy. ft. de legat. l 0 ■ -addatur Veet ad ft?, tit. de his, qua poena cauf. relinq. n. Z. 7- En overzulxs ook zo Wel in tali teftamento, als moribus hodiernis in fiipulationibus poenahbus, dusdane poenale claufule pro nonadjetla moet worden gehouden. §. Quod femper tranfit cum fuo onere pro modo emolumenti, quod ex eo captt, ejusdem quoque onus fentire debet. En dat geene, 't welke des teftatrices erfgenaam uit krachte des eerften mutuelen teftaments door Mwhiel en foanna egteluiden in den jare 1718. opgerigt, uit der teftatrices nalatenfchap hebben moeten , en alnu na 't overlyden van den langftlevenden Michiel, en het cefleren van defzelfs lyftocht aan die zelfde erfgenamen uitgekeert moet worden, door de teftateuren op geit g. geftelt is.- qualis pecunia jam in locum ipfius rei fuccedit, juxta vulgatam regulam : fubrogatum fapit naturam rei , in cujus locum furrogatum esl. En het overzulx alnu ook evenveel is , of deze of geene goederen van Michiel, dan of die van foanna zyn heengekomen. Dewyl  Cons. lxviii. 4,'j Dewyl de cafus politie niet vermeit, dat de erfgenamen van fohanna het point van dat op geit ftellen van haar lieder aandeel, of halffcheit komen te querelleren , en zulx te doen van het departement van den erfuiter of geinftitueerden erfgenaam niet is. Derhalven die hier voor en by de cafus pof tie vermelde clau- ïo\ fulen des lateren teftaments Sufanna niet obfteren , om en 't een en 't ander, 't zy dan te gelyk of fuccefiïve, te mogen eifchen. Dat is om niet alleen, als naafte bloetverwante van Michiel te mogen vragen de halffcheit van die door fohama en Michiel naargelatene ongerede allodiale goederen, in het Graaffchap Zutphen gelegen, mits daar tegens tot haren lafte nemende de halffcheit van het bezwaar van 600. guldens door Michiel en fohama ftaander ehe in diezelve geftelt, met de onvoldane rente van die zelve halffcheit. Maar ook om als legataria van Michiel te mogen vragen voldoeninge van het legaat van 400. daalders, door (Michiel by zyn later teftament aan Sufanna gemaakt. Aldus by ons ondergefchrevene geadvifeert binnen Doesburgh den 19. May 1738. H. SCHMITZ. M. A. van L A MZWE E RD E, LXVIII. ADVYS INSTRUCTOIR. Contrair Het voorgaande. S U M M A R I A. ï. f^afus, ~~ ■ j formatie indagata. 2. ^ Quajlie generaliter propofita. J 4. Res imméiles dirigunlur i loco Ji*- 3, Ejus refolntio ex cafu fpecialiter I tus. Ggg f. Na-  4.34 P a ii t i s y. Natara mobilium 5«f immobilium remtfftvè demonftratur, 6. Een teftament, na de locale wetten rité gemaakt, fubiifteert overal. 7. Limitatio, 8. Statutum vires extra ftétuentis \ territorium non porrigit. 9. Quare jus civile Romanum contrarium Jlatait ? 10. Statutaria legitimce teftamento etiamfi in pium ujum facie prajudicari nequit. 11. Ita ut heredi tantum detur acJio ad fupplementum legitima. v, n. 17. 12. Ultra femijfem bonorum legibus Zutphania teftari vetitum. 13. Res tranjit cum fuo onere. 14. De debitis realibus prateriti temporis a legatario heredeve folvendis, remiffive. 15*. Poena actui nulli adjeÜa efl irrita. add. limit. 11. 18. & 27. 16. Nemo in teftamento fut cavere poteft , ne leges in eo locum habeant. 17. Petens legitimam non dicitur venire contra teflamentum. 18. 31. Poena privationis in favorem legatarii teftamento, fecundum LL, failo, appqfita valtt. 19. Quod exemplt illuftratur; zo. Et ad cafitim propofttum accommodatur. T E 11 T ï JE 2.1. 2,3. Legatum non poteft pro parte acceptart & pro parte repudiari. 22. Ob rationem individuitatis. 24. iuprema defuncJi voluntas qttevis meliori mod» effeélxm fortiri debet, 2$. Condiiione , fub qua quid legatum esl, deficiënte , deficit ipjo jure difpofitio. 26. Qui non obfervat voluntatem tefiatoris, Je indignum reddit commodo tefiamenti. 27. Poena privationis, falvd manente legitima, contra heredem opponentem locum habet. 28. Qued confilib juris firmatur. 29. Alternativa conclufio petitoris non exprejfd caufa ex teftamento an ab inteftato procedit. 30. De modo & forma petendi remiffivè. 32. Legatum femijfem bonorum contra ftatutum probibitum excedens, reducitur ad alterum femijfem lege permiffum. 33. Quia utile per inutile in fefarabilibus non vitiatur. 34. Prajudicia allegantur. 3f. Statutum, quo quis poteft effefimul heres & legatarius , quomod* Jit intelligendum} v» n. 37. 36, Jure bedierno teftator pro parte teftatus Ês5 pro parte inteftatus decedit. Cafus fojitie, Michiel en fehanna ehelieden in den jare 1718. binnen Eken een mutueel teftament opgerigt, en van d'ongerede goedren tegens uitkeringe van zekere lomma van penn: aan des eerft afftervendes inteftate vrinden eigendom bekomen hebbende,, heeft Miebitl als de langftlevende in den jare 1737. aldaar een particu-  Cons. LXVIII. particulier teftament gemaakt, waar by hy fofeph tot zyn eenige en univerfele erfgen: heeft g'inftitueert, en alleen aan Sufanna zyn zufters dogter, erfgen: ab inteftato zynde, gelegateert 400, dlrs: met deze claufule : zander eenige vordre aanfpraak^, uit wat beefde zulx eek, wezen mogte, op zynen needel te megen maken , onder vordre poenaliteit, dat, indien zigymant van zyne vrinden enlegatariffen hier tegens in ef buiten rechten obmeveren, en deze difpofitie difptt~ teren mogten , die van zyn legaat zal ontfleken zyn , en alzo zyne erfgen: accrefceren. ©en voorlf: Tefiator mede dezer werelt overleden, èn uit zynen en voorafgeftorvens ehevrouws boedel zekere allodiale goedren in de Graaffchap Zutphen gelegen, en bezwaart met 600. gin: nagelaten zynde, is tulfchen den genomineerden erfgen: fofeph en de legatarifie Sufanna difpuit ontftaan s Of Dezelve non obflante praditld claufula zo wel uit kragt van dat 2. teftament kan vordren die gelegateerde 400. dlr: en daar en boven nog de halffcheit der onroerende goedren, als waar over de Itatuten der Graaffchap Zutphen geene difpofitie teftamentair admitteren; Dan of zig met een van beide ele&ive moet vergenoegen, en in cas van ele&ie der voorff: halffcheit van het onroerende, ook niet mede dragen dat reële bezwaar daar mede g'affecteert ? By my onderff: Regtsgepromoveerde gezien en gelezen de voorftaande Cafus pefitie, met de vrage daar uit aan my ten fine van een kort en regtelyk advys voorgeftelt, zoude ik na rype examinatie van hetgementioneerde teftament van Michiel, my daar bv per copiam toegezonden, falvo femper faniori judicio van advys zyn. Dat tot refolutie van deze quaeftie niet zo zeer in een decifoire confideratie moet komen, of en in hoe verre ymant over zyn">. ongereet goedt contra legem rei fnee prehibitam by teftament kan difponeren, maar alleen of een erfgen: ex lege ab intsflato by teftament zeker legaat, met exclufie van alle vordre inteftate en ftatutaire fucceffien en praerogativen gemaakt zynde, te gelyk 't een en 't ander tegens des teftateurs uitdrukkelyke wille kan trekken , en aldus dezelve pro una parte accepteren en pro alia parte repudieren ? Want indien daar van de decifie in dezen dependeerde, zou Ggg 2 dezelve  Partis Tertïje dezelve zeer haartelik in ajfrmativam moeten incideren.; 4. Nadien het eene in cencurfu dijjonantium flatutorum alcmgereci^pieerde en inconteftable regtsdoctri ne is, dat d'ongerede goedren van de fituatie der territoriale wetten hare influentien en dif- ^ pofitien ontfangen, zonder onderfcheit teflatus quis an inteftatus deeedat, ut inter ttlies naturam mobilium & immobilium ex profeJJ'o diligent er perfcrutande P. Voet. in fing. fua difquis. jurid. cap. 23. ». 9. exprefte docet, & tr. de ftatut. feit. 9. cap, 1. «.4. autloritate quamplur. DD. ibid. citatorum confirmat. 6. Zodanig dat een teftament, fchoon na de locale wetten rite gemaakt, overal teflantibus Gail lib. 2. obs. 122. Sand. dec. Fris. lib. 4. tit. 1. def. 14. fubfifteert , nogtans geen kragt heeft , 7. zo daar by tegens het reële ftatuit mogte gedifponeert zyn, CU Schralf obs. prall. obs. 28 y. n. 1. & 2. 8. Cum flatuta vires fuas extra [latuentium territorium non exferunt, 9. ten eenemaal ftrydig aan de wetten der Romeinen, als welkers burgeren , provinciën en fteden, aan een fouverein hooft onderhorig, verpligt waren defzelfs wetten zonder reguard van die municipale en contraire ftatuten te volgen, id. Voet. d. tr. de nat. mob. & imm. eod. c. n. 10. & cap. 12. n. 2. 10. Waar uit dan ten refpecle van den legitimen erfgenaam nootzakelyk moet volgen, dat aan den zeiven de ftatutaire legitime by de" reële ftatuten verfcheidentlykgeconftitueert, en daarover in't geheel of voor een gedeelte geen uiterfte wille admitterendde, geenzins mag benomen, nog met eenige laften van vrugtgebruik, legaten, fubftitutienofdiergelyke, fchoon inpiumufum gemaakt, bezwaart worden Nov. iiy. cap. 2. & y. Befold. cons. p. y. cons. 197. ». 5. Ann. Robert. rer. jud. lib. 1. cap. 1, & Itb. 4. cap. 2. 11. Dermaten dat aan d'erfgen: het teftament willende infringeren niet anders open blyft, dan de aclie ad fupplementum legitima, voor zo verre zy daar in vermeinen benadeelt te zyn. 12. Gevolglyk ook niet de halffcheit van die in de Graaffchap Zutphen gelegene allodiale goedren , als waar over de Lantr: tit. \2. §, 1. alle teftamentaire difpofitien refpuerende, die als de legitime aan den naaften erfgenaam jure fuccejfienis ab inteftato defereren, met alle zodane laften, als dewelke die immobile halffcheit-  Cons. LXVIII. 437 fcheit affecteren , cum res tranftt cum fuo onere, ut pluribus evincunt 13. adh.bitd inter debita perfonalia & realia, quatenus heredem aut legat arium obligant, diftintlione pral. Schralf: obs. prall. 340. et" Voet d.fecl. & eap. n.li. add, Maul. Th. theor. prall. tr. de legat. 12. 14. tit. 12. ». 46. ubi late de debitis realibusprxteriti temporis alegatario vel herede Jolvendis agit. Ter contemplatie van welke legitime ik het daar vcor centra ry. Caftrens. & Alciat. met Menoch. vel. 1. cons. 57. n. 9. geciteert by Reig. Th. jur. voc. teftamentum. in add. n. 99. dan zou houden, quod omnis poena ailui rulle adjeila irrita& mefficax fit, l.fervo alieno §. fin. ff. de legat. 1. Quia r.emo in teftamento juo cavere potefi , 16". ne leges in eo locum habeant, l< yy. ft. de leg. Adeo ut petens legiti- 17. mam , non venire dicatur contra teflamentum, fed ex teftamento v. d. Befeld. part. 2. cons, 56. n. 38. & 39, Mund. vol. 2. cons. ij. n. 62. 100. & feqq. Dog voor zo verre den Teftator die ftatutaire legitime vry en onbezwaarc aan zynen inteftaten erfgenaam mogte gelaten , of zynen teftamentairen erfgenaam die aan denzelven gecffereert hebben, zcu ik van gevoelen zyn, quod poena privationis in favorem 18» legatarii teftamento, fecundum jus ftatutariumfaüe, appe/tta, valet, Gail lib. 2. obs. I4y. n. y. 6. & 8. Gcdel. de jur. nov. lib. 2- cap. 9. & Surd. dec. 232. per tot. n. iy. & 16. in verbis: qued fi conditio ig, pracedens Jit poteft ativa, habetur leco prtcepti, & paria fint, dicere: lego fundum , fi decem dederis 7 Uit, fi nen dederis, adimo, ac fi dictum cffet: lego fundum et jubee centum dari Titio, et fi non detur, adimo. Wienvolgende, cm nader tot de refolutie van die gepropo 2e. neerde vrage te defcerderen, zou ik veiliglyk conform de vorens geciteerde regten en raifonnementen mogen vaftftellen,. dat den teftator by zyne difpefitie van 1737. aan defzelfs jNigt alleen gelegateert hebbende die 4.c0. dlr: of onder die daar by vermelte poenaliteiten en conditiën daar mede of daar van afziende, met die gelibelleerde ongerede halffcheit, alsde legitime, zig zal moeten eletlivè vergenoegen, zodanig dat zy het legaat conform dat teftament en deze ftatutaire legitime tegens het zelve niette gelyk en conjunüim tot uitwerkingevantegenftrydigeein-r dens, maar afzonderlyk enjeparatim tot nakominge van des tefta- Ggg 3 teurs.  45g PUTIS TUTU teurs wil en oogmerk, aan de wetten gebonden, zal konnen en moeten verkiezen; 2,1. O*» cafu de regten het daar voor houden, quod Hemt legat Anus non poft legatum pro parte acceptare et pro parte repudiare, quia velunS2 -tas def unit i tanquam mica et indtvidua non potefi dividt, fed in mum acceptari vel in uturn repudiari; 22. Ita Me, qui vult commodum, legatum vel quemcunque frulïum ex teftament* defuntli confequi, & tale teflamentum in aliis articulis etiam fuam perfonam concernentibus non vult fervare, nonaudtatur, fed efl neteffe, quod ipfum fervet in omnibus, vel quod ex eo nullum commodum reportet, ut ita ratiocinatur Schuïff. cent, 2. cons. 54. n. %. per LL. cit. add. prad. Maul. d. tr. tit. 13. ». 57- ^ttltej. cons. 20. vol. 1. n. 13. & 14. Brunn. ad l. 4, C. de impub. al. fubft. & mea cons. Gelro-Zutph. p. \. cons. $Z. n. 10. & feqq. .. :- . 24. En niet zonder redenen , nademaal den Teftateur, wiens uiterfte wille zo veel doenlyk juxa /. 1. C. de ff. Eccles. effe<5t behoorde te forteren, door d'appofitie der periode van pnvatie in cas van contraventie moet geoordeelt worden, aan deze zyne Nigt, de legitime eligerende, het legaat van 400. dlrs: door een contraire conditionele difpofitie tacitè geadimeert te hebben, gelyk ■ze de DD. de amiffionc legatorum handelende dezelve als dan ex mente ' teifatoris goetkeuren, en willen, quod fi conditio, fub qua legatum efl, deficit deficit ipfo jure omnis difpofitio tam inter vivos quamtn ultima veluntate nee reliElum debetur, ziet hier van neffens die breetvoerm aangehaalde wetten en D D. van den vorensgldem Maul. d. ut. 13. n. 33. & 34 myne in 't ligt gegevene voorlf: Confult. p. 1. cons. vi. „ . . ,. %5. Qui enim non obfervat veluntatem teftatoris, efficttur mdignus commode tefiamenti, privaturque emolumento quod ex eo ad ipfum per vent-, retl 8 § 10. & 14. deinof. teflam. I.poft legatum ff. de his qure naafte in den bloede de naafte in den goede. . Welke in Veluwen contrair andre naburige ftatuten en de me Quartieren dezer provincie plaatze heeft zo wel in linea collaterali aften* denti als in linea obliqua defcendenti. S U M M A R I A. i. i. TV dcceffic wort gereguleert XJ zo wel ten aanzien van het gerede na de regten, daar het Üerfhuis gevallen, als van het ongerede na de wetten, daar het zelve gelegen is» 3 4. Het Lantr: van Veluwen roept tot de fucceffie des afgeftorvene de naafte collaterale erfgenamen in den bloede, conform de wetten van Utrecht, n. ll. & n. 39. v, «.40. 41. . . H 'luwen cap. ji. art. 3. door de concernerende reftriétie, dat de naafte in't bloedt, ook^ de naafie tot 't goet is, het geval in qufeftie duidelyk termineert ten voordele van des Aanleggers Aanfpraak. Dewyl de Verwrn: aan den overledenen dog niet nader inden bloede zyn geweeft als den Aanlegger : Nemaar dat zy te zamen die naafte uitmaak en, en den afgeftorvene in gelyke grade beftaan hebben, waarmede ook wordt weggenomen , dat de Staten des Furftendombs G. en Gr: Z. ten aanzien van't Quartier van Veluwen in dit geval gevraagt geworden zynde, zig ook, gelyk in de andere Quartieren, ten voordeele van de Verwrn: met uitfluiringe van den Aanlegger zouden verklaren. Want behalven dat zulx niet gefchiet zynde de Verwrn: uit deze hypothefe nog niet vermogen te argumenteren, zo is het boven dien ganfch irrelevant, dat men op dien gront eene generale duidelyke en nog niet veranderde wet onder het Quartier van Veluwen abrogeren en buiten effect zoude willen ftellen ,• 3y. Dat ook al geen fubfidiaire couftumen ter decifie in aanmerkinge kunnen komen , zo lange'er eene locale wet is, uitdewelke een exterent geval gedecideert moet en kan worden; 36. Dat ons om die zelfde redenen van geen aanbc lang ook is voorgekomen het jus civile Roman. Nov: 118. cap. 3, fub. fin., pr ine. waar in wel broeders en zufters kinderen voor eenes overledenes oom in fucceftione ab intefiato worden gepra?fereert, maar is daar regenst'eenemaal peremptoir,'tgeen Lamb Goris inadvers. tr.4.. §. 1. art. 1. pag 226. waar mede overeenftemt ?oh. Schrafert. Comment. ad jus Vel. cap. %q. art 1. 43. na dat den laaftgemelde auteur *t zelve uit de Caneellerye ordonn: van den jare 1Ó22. art. yo. bevorens ten genoegdoen geadftrueert hadde L. d. ad proem. num. 18. Dat nu alhier geen de minfte noodtzaak is om recours te nemen tot *t befchreve Roomfe regt, vermeinen wy reets met de  Cons. LXXII. 4?9 de klare letter van 't Landtr: van Veluwen, uit welk het géval in quasftie zeer wel gedecideert kan worden , zo veel nodig aangetoont en bewezen te hebben, ons verder refererende tot't geene den Aanlegger by Aanfpraak en inzonderheit by defzelfs Schrifture van Replycq tot refutatie van der Verwrn: voorlf- 2. middelen van contradictie zeer judicieus en convincant e' allegeert gehadt heeft. Ten flot hier nog maar by voegende, dat in cas men 't meer- 27 gemelte generale, hoewel klare 3. art. cap. 31, v&n't Landtr: van Veluw. al eens zoude willen interpreteren ex vicinorum fiatutis zulx niet zoude moeten gefchieden uit zodane couftumen van andere volkeren, Quartieren der Provintie van Gelderlandt ofte eenige municipale wetten , ftatuiten en willekeuren van s'teden reforterende onder het Quartier van Veluwen, of uit het jus ci. vtle Roman: daar het geval in quEeftie uitdrukkelyk is getermineert ten voordeele van broeders en zufters kinderen van de- overledens oom en moey; Maar dat alsdan zoude moeten worden, g inquireert, hoe het quajftieus geval getermineert was geworden in zodanige naburige Landen of Steden, alwaar dezelve ftokregel, de naafte in V bloedt is de naafte tot het goet, by de wetten geintroduceert is, zonder dat by dezelve omtrent eenige verdere fpecialiores cafus was gedifponeert ofte eenige uitzonderinge gemaakt. ° & Hoedanig een recours of interpretatie wegens derzelver onzv-2 8 digheit zig allezms recommenderen zoude, waar in mitsdien zo ' veel ons bewuft is geen andere couftumen ter applicatie indezen zouden kunnen worden geallegeert, als die der Stadt Utregt Rubr 23, van Schifting, fcheidinge, en beedelregt art. 27. alwaar juiftj©. byna in dezelfde bewoordinge immers in dezelfde zin als in het Landtregt van Fel. cap. 31. art. 3. ten reguarde van de collateraleiluccelhe ab mteftato wordt geftatueert; ,, Item indien vmant ,, ftorve en geer egte kindt of kinderen, vader nog moeder ,, zufter of broeder agter en liet, diezalzvn goet erven (nota) ,, op zyn naafte bloedt en erfgenamen , zo wel van 's vaders als ,, van s moeders zyde. Hoewel met byvoeginge van deze daaruit nootzakelyk profluerende regel van regten : ,, en zo wie even na in den bloede ofte van der maagtalezyn, dellen even veele Kkk 2 Cl\  4.6b Partis Tutu en fuccederen in capita na het getal der perfonen. 40.. Op welke couftuime en generalyk gereguleerde ordre van fucceffie ab inteftato her nogtans voor den Geregte der Stadt Utregt, maar ook over het geheele platte Landt der Provincie van Utregt ,. het welk zig by defect van een fpeciale wet na de couftumen en ordonnantiën der Stadt Utregt reguleert, notijftmi juris est, dat in cas fubjeót den oom van een overledene met defzelfs broeders en zufters kinderen, als even na aan den afgefturvene in den bloede beftaan hebbende, en dus te zamen de naafte aan hem in den bloede zynde, tot de erffenis van des overledenes nalatenfchap concurreren. 41., Over welke 27. art. de Heer Raatsheer van der Muelen commentariërende tradeert, dat voor de concurrentie van eenes overledenes oom gewezen is; ita enim Vir Me ampl. ibid. n. 2. ,, By a, den Hove is voormaals verftaan tuffen Cornelis Kuyf en Gerrit de Roy en in revifie geconfirmeert, dat alle de oomen van den 3 , overledenen David tam ex parte paterna quam materna in capita 3, zouden fuccederen, die even na zyn in den bloede of van der 3,, maagtale , zydeileneven veel, en {Nota) dienvolgens zo fuc,, cederen de omen en moeyen van den overledene mei de broeders en zufters kinderen van den overledene in gelyke deelen, zo als by den Geregte der Stadt Utregt is verftaan in , , caufa Mans Gerrits geappelleerde Ca. Arts van Romen , Impt: ,, in cas d'appel, en hetzelve is by den Hove geconfirmeert 3, (nota) met eenparige ftemmen , zo ik vinde aangetekent Anno i66j. zeer notabel immediaat daar by voegende: ,, niet al'een 3 , ten reguarde van de goederen in deze Provintie , maar ook ,", op de Veluwe gelegen , om dat NB. aldaar mede zodanig regt 3, is. Zulx en by den Gerigte der Stadt Utregt en by den Hove Provintiaal paribus votis is geoordeelt, niet alleen, dat het generale fprekent ftatuit der Stadt Vtregt het quaeftieus geval ten voordeele eens overledens oom tot concurrentie van hem met defzelfs overledens zufters en broeders kinderen , verklaart en termineert; maar dat ook het meergemelte 3. art. van 'r Landtr: van Vel. daaromtrent iuift het zelfde dicteert als de voorff: Utreghtfe couftuime, mitsgaders, dat volgens-dat- 3. art, zo een oom  Cons. LXXII. 461 oom in de quseftieufe fucceffie tot de Veluwfe Landtgoederen mede geregtigt is. Zonder dat in die collegïen van juftitie op de quafi neerdalen- ^j. de, dan klimmende affectie in linea collaterali^ nog op eenige nabuirige landt-of ftadtregten, nogte op het jus civile Romanum reguard genomen is; zynde de voorff- decifien geconfirmeert by den Hove van Utregt den 9. April 173y. in zake van fakoh^' Goukt Secretaris van Abcoude q. q. Impetrant in conventie en Verweerder in reconventie Ca: Cornelis de Bruyn Gedaagde en Eifcher refpeótive in contrarie cas. Waar by des overledens oom en neef beiden in gradu tertio linea eollateralis defcendentit & afcendentis te zamen met (gelyk regt tot fucceffie van den afgeftorven geadmitteert zyn geworden. In voegen het zeer abufyf is, dat den anderzins zeer gerepu-ii^..' teerde Stigtfê Regtsgeleerde Joh. van Someten in tratl de repratf. cap. 3. ». 16. na voor afgezeit te hebben: ,, verum contra juris ,, veteris rationem Nepotes quocjue felos defuntlum patruum excludere ,, voluit Imperator , allegans Auth. poft fratres. Nov. 118. c. 3. & DD. daar op volgen laat: ,, Ita apud nos poft receptas vicaria ,, fucceftionis leges ex jure communi intelligendus'esl, art. 27. rubr.: ,, 23. ftatuti ZJltraj. quo proximi vocantur ad hereditatem. Laaflelyk heeft ons ook tegens de fimpele adjudicatie van des4y, Aanleggers conclufie niet kunnen obfteren der Verweerderen exceptyf middel, als of de citatie of bodinge en daar op gevolgde Aanfpraak van den Aanlegger zoude zyn vervankelyk en obfcuir , quaft niet continerende pro quota portione den Aanlegger fuftineren tot de nalatenfchap van wylen Daniël van Marle beregtigt te zyn ; Nademaal den Aanlegger heeft beweert den overledene in egale graat beftaan te hebben , als de Verweerderen , en aan hem even na in den bloede geweeft te zyn, en als zodanig een mede erfgenaam van hem verklaart te moeten worden; Waar uit dan notoirlyk volgen moeft, dat hy niet anders heeft gefuftineert als te moeten mede fuccederen in capita. Vermits 'er geen fucceffie in ftirpes in linea collaterali ergens, zo veel wy weeten , bekent is, daar de fuccederende perzonen• Kkk 3,. niet.  q6z PartisTertïje niet /ure reprafentationis, maar uit hun eigen hoofde , gelyk in dezen, erven moeten. Dat daar en boven den Aanlegger zo wel by de voorlf: Bodinge als ook by zyne Aanfpraak uitdrukkelyk heeft bygevoegt, dat hy fuftinerende geregtigt verklaart te moeten worden tot een mede erfgenaam (Nota) ten effecten als na regten, zig dus expreffelyk refererende tot die regten, welke in dezen, te weten daar eens overledenes oom moet concurreren met des overledens broeders en zufters kinderen, zo klaar en conftant de fucceffie in capita ordonneren , dat ons niet een eenig befchreve ftad - land - of ander couftumierregt bekent is, in't welk ter contrarie gedifponeert, of op het welke 't tegendeel ergens geufeert wordt. Gelyk dan ook den Aanlegger zig art. iz. van zyneAanklagte duidelyk expliceert en zegt: fuftinerende met de Verweerderen hooft voor hooft geregtigt te zyn. 4^- Zonder dat hier tegens contrarieert het gewysde door de Hr: Schrajfert. ad Reform. Felav. cap. 9. art. 2. «. 3. qag. 123. geallegeert. Geconfidereert de aldaar geadmitteerde exceptio inepti & obfeuri libelli ten fundament had tent generalis ac indeterminatapetitio, vel cujus determinatie delata erat in terminum judicii, zo als die Autheur zelve in de gezeide plaatze opgeeft, en dus toto calo onderfcheiden en verfcheiden van des Aanleggers voorbodinge en juftificatie in quseftie. Tot dewelke derhalven dat judicatum voor de verweerderen aiiet geappliceert zoude kunnen worden. Te min, daar dezelve Hr: Schraffert. d. I. in dezen met ons woordelyk erkent, Quod relatum cum omnibus fuis qualitatibus referenti infit. Invoegen wy geoordeelt hebben, dat des Aanleggers bodinge en daar op genomene conclufie niet minder dan obfeuur of vervankelyk, maar ter contrarie klaar, diftincf en duidelyk ingeftelr en genomen is, juxta vulgatum illud, Relatum ineslreferenti, door den Aanlegger by zyne Schrifture van Replycq nader geadftrueert. 47. Wy hebben egter de koften van dit different, en alzulx mede, die van dit decifoir Advys en het inwinnen van dien gecompen- feert,  Cons. LXXÏII. 4ff feert, om dat ons deze zaak niet ten eenemaal buiten fpecuhri*» van regten is voorgekomen, en dat mitsdien de Verweerderen niét wel voor temeraire litiganten gehouden kunnen worden L X X I I I. ADVYS INSTRUCTOIR. Van executeurs teftamentair, en derzelver magt. Add. p. i. cons, jj. S ü M M A R I A. i, , wanneer , hoe verre en v-^ hoedanig geeftelyke perzonen als Executeurs teftamentair konnen en moeten fungeren ? vid. remiffivè n. 2. 3. Hetexecuteurfchap, by teftament gedefereert, wort regulariter met een jaar geprasferibeert. 4. Limitatur. f» Het regt en vermogen der executeurs wort voornamentlyk uit de teneur van het teftament afgemeten. 6. Applicatur ad fatlum. 7. Maffarius defunitum reprafentat, 8. 14. Daar een heres univerfalis by teftament geftelt is, kan een executeur teftamentair ipfo invité geen boedels maneance zig aanmatigen. Quod ampliatur n. 15-, 9. Leges inter merum & miftum executorem dftinguunt. add. n. 13, 10. Utriufque dejmitia cum novem dif- ferentiis remiffivè traditur. 11. Meri executores ceu nudi minijhi nee aüivè nee paffivi conveniendi funt. 12. Aft quando & quomodo} vid. h.n, 13. Officium execuUris univerfalis a teftatore nulló her ede inftitutb electi in quo conjijlit ? 16. Hoe verre en hoedanig een particulier executeur tot diftractie der boedels goedren van den teftateur gcqualificeert herede exiftente bevoegt is te procederen? 17. De jure, officie &facultate executoris teftamentarii , jux'a moreshodiernos diftinéic agitur remiflïve. 18. Het exccuieurfchap kan niemant by teftament onwillig geobtrudeert worden , fchoon ook *d pias caujas gemaakt n. xx. 19. Ratio. 2,0. Con/equentia, 12. Twe executeurs gelyk e magt byv teftament  4^ Pastis Tertio teftament gegeven zynde kan den fpe pr ex teftamento, velex regula e/ condttionem aanfprekelyk is voor legaten by haar man gemaakt, en fchulden by dezelve op zekre tyt te betalen aangenomen i Ubi Simul agitur dependitcre »« *~ -1 * /'NÏethet,^.- cm dat het eene in Gelderlant onwrikbare 8-conefur.eenftok,egel is: 1* T^fT^ L. Gons. ";„"; » /L ;./««««•««. »/*» * 0 ^eT^Tnaérfcheit of zodane hnw: voorw: by ™ ^Vanco^aofteftamentBeconcipieertzyn, A ,« f~» J- • ^"«teivtr immntabflittit en anthoriteit». by onze ^r^S^T»^ SSL —ren aan de „aafte patemeiie bloeden „^^, ft,BM ejje inteBiguntur, regt debeant mnWlV.% ltei fiatutis , ubi tefta- iz/lmmob\\hfiatntisloei, uk fita, mobilia lectftatu , J M Voet (f; 4^7; |f;.4 ubi vide fis cafus fig»r*tw,em r,fii8tt bonerm, » rcJvirttmbrs Cujus ftatmum tefiamenti faZtontm prohibens tanquam  Cons. LXXV. 487 ftatuentis territorium non exferit. add. ficl.g. cap.i. quo capite ejfe-12. ctusftatutorum diffmantium, que circa rem, perfonam vel negotia concurrunt, metlodicè examinat & erplicar. Zulx dat ten refpecle van deze realiteit , welke d'immobile goedren dirigeert en sffecteert, geenzins quadreert het gemene axioma: dicterende , quod ttjlamtnia fecundum leges loctfatla eiiam 14» extra territorium & quoad bwa ubicunque fua. plures licet folemnitaies ibidem requirantur, vaknt, de quo inter altos DD. Lauteib. d. colt. pr. ad tit. ff. qui teflam. fac. pof. th. 27. Cum juxta Burgund. ad cons. Fl. tr. 1. ». 8. hac DD. aflertio1e tantum de habilitate perfona circa aftus perfinales , quatenus eff'eüum habeant ad res fitas extra territorium intelligenda fit. Itaut,fi, tradente pral. Burg. de jure acfacultate, qua a re ipfa f proficifcitur, queratur , plane ad leges fitus fietlare oporteat; Quia unicuique provincia fua proprie fint leges , pojfepfionibus injur.iïa atijuc I7 indicie, fane incapacitas fcris adepta tn confiderationcm venire non potefi, fed omnis five qualitas five perfona habilitas, quod ad eadem bona pertinet, a loco fitus proficifcitur. add. el. Schralf d. cap. 27. n. 8. qui ratione contrailus antenuptialis in Hollandia coram notario & tefii-1 S. bus reclamante lege rei fita confecli ob formam ab ea negleilam allegat judicatum eunaGelr. de anno 1680. Waarom zyn Wel Fd.- ad ord. teflam. Velav. art. 3. met andre 19. DD. wel en te regt tuffen de folenmteit of forme van een acte en tullen de materie zelfs diltinguerende ingevolge die hier boven valïgeftelderegtsleere quoad tefiamenti materiam & fubfiantiam internam mede avoueert, dat de leges domicilii ten aanzien van't ge rede en de flatuta rei fita ten opzigte van 't ongerede in confideratie komen. Uit al't geen voorff: volgt onwederfprekelyk, dat, vermits 2o> hedendaags by huwelyx voorwaarden de futura fucceffione zo wel by in als fubftitutie kan gedifponeert worden , ut id omnium gentium moribus ebjervari tradunt J. Cor. obs. 20. n. 16. Grivell. decis. 147. Fab. Cod. de paB. conv. def. 6. Peck. detefi. conj. Ub. 1. cap. 6. n. l. Rofenth de feud. cap. 7. concl. Zf. «.24. cum feqq. & Sand. d. tr. de feud. Gelr. tit. 2. cap. 2. n. 2, derhalven in cas fubjeót die vaderlyke nalatenfchap in prejudicie van het inteftate regt van fucceffie tot dezelve , aan die naafte  ^gg Partis Tirtia naafte bloetverwanten niet heeft konnen benomen worden. XI. Gemerkt die kindren zonder lyfserven en contraire difpofitie /"waar toe na regten tejie laudato Peck. d. I. n. x. bevoegt waren) na haar 's vaders doot overleden zynde, by die ouderlyke voorzieninge hebben geacquiefceert en dezelve met haren doot zodanig beveftigt s ■ e 22. Dat zy daar van eigenaars geworden en met haar atfterven op 'hare vaderlyke naafte vrinden die goedren pleno jure getransmitteert zynde, daar aan door die moederlyke difpofitie van den jare 1718. beruftende op authorifatie van der kindren vader , voor dezelve reets overleden, geen veranderinge heeft konnen toegebragt worden, uti fuperius dcmonftratum. %x Schoon anderzins obfervatis obfervandis over de Veluwfche goedren in 't geheel, en over de Zutphenfe voor de halffcheit de difpofitie by teftament aan d'eigenaren van dien opengettelt zynde, de vader zelfs daar over in een andren cas had konnen difponeren. v. meacons. Gelro Zutph. p. I. cons. 42. n. 75. eum multis Z\.feqq. ubi diHincle brocardicum juris , quod de bonis heredis quis difponere poteft, explicatur,daar uitconclufvè vaftftellende: qma ZS-parentum difpofitie, qua liberorum bona pupillariter vel quafiobligantur, minime ad tefiamenta refveüu faltem bonorum in terris, ubi vetita vel ad certam portionem Jlatutariam reftriüa funt, fitorum extendi debeat. 3.6. De twede vrage betreffende zou van advys zyn , dat de kindren uit kragt van die teftamentaire difpofitie van den jare 1712. heeft gecompeteert in die vaderlyke goedren de legitime entre- 27 bdlimicque portie, zynde in dezen na de gerecipieerde computatie der DD derzelver halffcheit vry en onbezwaart. 28. Om 't welke ex ,ure te betogen aanvankelyk moet belyden , ' dat de negative van dien primo intuitu my zeer plaufibel is voorgekomen , dermaten ook dat eenige tyt daar omtrent gehallucineert hebbe. Dog de zake met nadre oplettenheit en de tegenftrydige gevoelens der DD. met bvzondre opmerkinge tegens malkandren gepondereert en gebalanceert zynde, heb my overtuigt bevonden om d'afhVmatïve daar van te amplecteren. 20. Wit dan de negative van deze quaeftie by de DD. doorgaans aangenomen, betreft, daar omtrent vinde de redenen alleen te 0 1 beruften  Cons. LXXV. 4&9 beruften in de mutuele handelingen tuffen Egteln: by ehepacten over de revolutie van hare refpective goedren in cafu cx/flentis conditionis tot derzelver primaeve boezems vervat, in welken geval geene detractie van de legitime en trebellianicque plaatze heeft; Cum, ftcuti ut er que conjux ipfis matrimonii aufpiciis Cr nendum nat is liberis eorum Juccefftoni eo tempore, quo nulla legitima debebatur, renunliaverit, querela de inofficiojo locus non datur , ita etiam ex Itberorum perfonis hujusmodi detratho fuper (lit i concedi nequit» Eo quod liberi hoe cafu fideicommiffo invicem gravati non funt, cum 3°» unufquisque de fua portione libere teflari poffit, ita ut ex prefinito ordine fuccedendi ab intejtato liberi impuberes haberent Mos heredes , quos judicium paternum de/tgna uit, vel ut adulti alió her ede non infiitutó parentum voluntati fietijfe & dat os heredes apprebaffe credantur , gelyk deze en meer andre raifonnementen, teflibus DD. magro numero ab Abr. a Wefel. tr. 2. de conn. bon. fociet. cap. q. n. 30. citatis, op huw: voorw: en geenzins op teftamenten applicabel zyn. 31. add. cl. Voet tit. jf. de tnofif. teflam. ».20- incomparab Grot. manud. in jurifpr. Holl. lib. 2. part. 29. alwaar de Hr. Groenew. in not.Zz» ad n. 3. deze detractie in houw: voorw: nogtans plaatze geeft, wanneer de erfgen: daar by verkoren vorders belaft worden de goedren aan een ander overtegeven , ten dien fine een decifie van den Hogen Raadt in Hollant bybrengende. Hoedanig de DD. detratlionem iftarum portionum ex paBis dotali-l$* bus auttejlamentis, eandem claufulam devolutionis bonorum cum expreffa paüorum mentiene continentibus^ ortam verbiedende moeten begrepen, en de contraire advyfèn, op deze en andre motiven van aditie der ouderlyke herediteit, en daar door ipfo factó geapprobeerde teftamentaire conditiën, beruftende, en onder de Hollantfe Advifen p. 1. Cons. 93. et p. 6. Cons. 130. ervintelyk, 'thuisgebragt worden. Het welk wel onderfcheiden zynde valt de refolutie op deze vrage in affrmativam zeer ligt in hypothefi te adflrueren. Nadien den Teftator van die reciprocque ordre van fucceffie, by 34; huw: voorw: bepaalt, afgegaan, en geenzins in die zelve termen by zyn particulier teftament verbleven is, gelyk uit collatie van het eene met het andre te vernemen. Ooo Want;  490 Partis Tertije 5» Want, daar by de huw. voorw: onderlinge het retour in cas van kindren, ongetrout of zonder tefiamenti factie overlydende, ten faveure van de wederzytfe bloetlinie geftipuleert, en dezelve cafu exiftente tot erfgenaam g'inftitueert was, is by de afzonderlyke difpofitie van de vader het zelve alleen gelimiteert tot het cas, wanneer de kindren alle onmundig voor des Teftateurs ehevrou quamen te fterven, en alzo met derogatievandieclauful aan haar Wel Ed: gefubftitueert zyne nabeftaande maag. fchap, zonder nogtans aan de naafte in den bloede gebonden te zyn. 2o\ Invoegen van d'eene tot d'andre, als in hunne primitive en impulfive oorzaken, wezens, en gewrochten van elkandren in effentiele refpecten ten aanzien van dat retour en detractie dezer portien difcreperende, niet maggeargumenteert worden adnetor. Wyl het eerfte beding by deze ehepacten alleenlyk maar importeert een legitime ordre van fucceffie door de eheluiden beide en refpective over hare aangebragte en aang'erfde goedren beraamt, daar het twede by teftament door de vader alleen tot een andren cas, met expres accrochement van een fideicommiffaire fubftitutie ad ' tn pofcfate gravatt remetierem praponere prtori , ut in termtnis tradit Glolf tn L. unumexfamilia. §. ff. de legat.z. quam eommuniter feqttuntur omnes DD, tefle Tiran, de retr. lifn. C, 1 1 d 6 n 1 er v. Holl. Cons. p. y. Cons. 109. Daar nu de vader zyn teftament voornamentlyk gedirigeert A, heeft ad defeclum hberorum, en begeert, dat zyne goedren in de4 famdie geconferveert wierden , is daar door het fideicommis des te meer apparenter. Struv. fynt. jur. civ. Exercit. 26. tb.i7 & ibid. tn not. Muller. ' Pro quo prxfumcndum, eum ea verba denotent teftator is deftderium Mant. de conj. uit. vol. lib. 8. tit. 1. Lauterb. d. I. § c & 6 En volgt derhalven uit de voorff: diftinóte obfervatien 'dat 4.7. de mot.ven en ra.fonnementen uit huw: voorw: zo ten opziste van die gefupponeerde renuntiatien van de legitime als anderseemaakt, op teftamenten niet applicabel zyn. v. pral Wefel d t n. 30. ' r • j'i- <*• t. Waarom ook des teftateurs ehevrou van haar welgeb: kinOoo 2 dren  402 Partis Tertio dren regt van detraftie der legitime in de vaderlyke goederen, op dezelve getransmitteert, uit de regten g'informeert zvnde by haar difpofitie teftamentair van den jare 1738. 't zelve wel uitdrukkelyk voorbehouden heeft, q Om nu in cas fubjecl met weinigen te proberen, dat de kin- ^ dren tot de detraclie van de legitime en trebellianique portien bevoegt zyn, fchoon alle voor de moeder geftorven nooit over het vaderlyke teftament gequerelleert , nog eenig declaratoir omtrent deze detraótie mogen gedaan , en alzo 't zelve juxta l. filio praterito ff de inj. rupt. & irrit. tefl. fchynen geapprobeert te hebben, zo gedrage my kortheits halven tot de notoire difpofitie van regten medebrengende : Dat niettemin dusdane detracïie de kindren van d'eerfte graad competeert ipfo jure, v. DD. all. in cons. Holl. p. 1. cons. 64. circa fin. Nederl: Adv. p. 1. cons. 308 & 309. fere ad fin, Aq. Doende niet ter contrarie, dat den Heer Teftator zyne kindren met geen fideicommis uitdrukkelyk en in fpecie bezwaart mogte hebben, a's begerende alleen, dat defzelfs goedren , indien dezelve alle onmundig voor de moeder quanten te fterven, na haren doot zouden keeren of gereftitueert worden aan zyneparentage; 50. Nadien evenswei uit een veronderftelt fideicommis, de geinftitueerde kindren by het vaderlyk teftament g' injungeert, deze detracïie van zelfs haar is competerende. Om 't welk ex jure nader te adltrueren, zo zal ik het voorff: zelfde cas, by fnl.Clarus fent. Ub. 3. §* Teflamentum q. 72. » 3. & 4. geformeert, als ter peremptoire decifie van deze quaeftie en regtelyke folutie van die daar tegens geopperde zwarigheden dienende, hier infereren , Cumait: Tertim efl cafus, quando tefta' tor in fpecie a'iquem fideicommifio non gravavit fed fimpliciter dixit: fi filius nveus fine liberis decefferit, volo quod bona mea reftituantur Titio. Et in hoe DD, muirum torquentur, an cenfeatur tale fideicommiffum iniunElum ftlio, an vero ejus heredi: utilitas attiem eïl max- f2" ima , quia li eft injunüum filio, potent ex eo detrahi legitima per ejus heredtm ex petfona filiis Si vero eft w^untlum heredi, non poterit heres detrahere legitimam neque ex perfona filii, quia ipfe non fuit grava^ tus , neque ex perfona propria, quia tilt non debetur legitima. En na dat voorn; Autheur d. n. 4. uit fuppofitie van het fideicommis  Cons. LXXV. 493 deicommi's ab herede filii vel ab ejus fubftituto pmillari, en niet ab ipfo filio natelatcn, hadde ter neergeftelt d'opinie van zodane DD. •willende, dat des zoons erfgen: geene detracïie der legitime toequam , zo komt hv egter het contrair en gemeen gevoelen mede aannemende vafttefte.'len; Quod feil. in dubio fideicommiffnm fimvliciter reltllum cenfeatur in-fl,. juntlum ipft filio inflituto non autem CjUs heredi. Daar by 't eindes van de r. 4 met relatie tot de redenen van de». 3 by voegende, dat of wel deze ver/chillende gedaeten der DD. plaatze hebben, quando filius ipfe efl adhuc pupillus "Zoy4. is daar omtrent geen diTpuit overig, fi effet NB. pubes tempore injunili fideicommiffi, vel etiam pefiea ad pubtrtatem pervenifjet (uti in hjpothefi)tuncindiftinlle, ait, five fideicommifium fit injunctum mrftóff filioJive ejus heredi, five ftmus in dubio , femper detrahitur leeuima de fideicommtffo; A Cum hifce cafibus, ut ita cit. n. 3. pergit , filius de fua legitima ,K libere dtfponere & t efl ar i potefi , non obfiante ipfè fidetcon miffo ; Et fi non tefletur, vel de ea difpenat, cenfetur non 'teflande volmffe illam re- c7 hnquere heredi fuo ab inteftato, merifo igitur illius heres five ex teftamento ftve ab inteftato poftet ex perfona filii fibi legitimam retinere ex fideicommifio qfi-c. Met welke diftinclie omtrent der kindren doot, ante velpoftpu- y8 bertatem voorgevallen , andre DD. ahAlex. Paris. &c. in fuis confilm overeenftemmende ik deze quseftie voor voldongen zal houden, en befluiten, dat de 2. kindren van den Heere Tengnagel niet m pupiüari atate overleden zvnde na regten de detracïie van die twe vierdeparten , zynde de halffcheit der vaderlyke nalatenschap, ontwiftbaar toekomt. Cum h*c ambarum quartarum detratlio infero ecclefiafiico &civili<0 locum habet, & de confuetudine fervatur in fcholis & palat iis , ut loqr^tur Paris, vol 2. cons. 4? ». 12. 1 3. Voortkomende uit de canonicque regten per cap. Raynutius.X. de Teflam. welke aan zodane gegraveerde kindren toeftaan eerft hare legitime portie uit de geheele erffenis, en daar na een vierdepart van het vordere, zvnde voor de kinderen minder als y. 60 te zamen de helfte van de erffeniflè vry, per 1.2. §. 3, fi. ad Sc, O00 3 Treb,  Partis Tertïje Treb. Merl. de legit. lib. i. tit. 3. f. 1. w. 6. 7. Lauterb- d. tit. th. 33. Holl Cons. p. y. C 109. & p. 6. c. 17. Groenew. ad H. Grot. intr. I. 2. p- 20. in not. & DD. paffim. De twede vrage aldus wegens defzelfs opmerkelykheit wat wytlopig b'antwoort hebbende, zal ik tot relolutie op de^iW,?, als op eene notoire en unanime leere van die vorensaangetogene Autheuren gefundeert, maar kortelyk daar uit vaftftellen , dat ^x.deze legitime of halffcheit (welke de kindren, fchoon nooit er'kent of gevordert, in vollen eigendom met macht van difpofitie en alienatie heeft gecompeteert) tranfmifiibel zynde niemant nader dan haar Hwgeb: vrou moeder jure fucceffonis ab inteftato daar toe beregtigt is geweeft, ld. Paris. d. cons. n. 14. 15. Merlin. d. tr. lib. y. tit. 3. q. 9. «. 1. Carpz. p. 3. C. 14 d. 23, ubi ». 11. Ö"2-hoe fpeciale ejfe, inquit, in fideitommifo, ut nen agnitum transmittatur ad heredes. Et def. 25. ubi: quodTrebellianica, nondum licet detracla , ad heredes tarnen transmittitur, 63. Imo juxta pral. Merl. d. q. 9. n. 4. in heredem heredis. Zodanig dat om van dit tranfitoire regt van detracïie by der kindren moeder of alnu haar Welgeb: erfgen: te jouilferen , al- 64. leen genoeg is te proberen liberos fupervixife patri, id. Merl. d. q. 9. n. iq. , Ten welken einde, om laaftelyk met een woort op de vierde 6$. vrage te refponderen, het niet alleen dienftig maar ook nodig zou&zyn, om de voorlf: huwelyxe voorw: en teftamenten faU tem in claus, concern, met een korte narrè van het regt daar uit aan de geinterelfcei de erfgen: competerende, te doen regiftreren in de protocollen en fignat en van affeclatien der onroerende goedren , ter plaatzen daar dezelve refpeclive gelegen zyn , gelyk dusdane regiftrature ten opzigte der Zutphenfe goedren om veele redenen en tot voorkominge van zwarigheden de Lantr. der Graaffchap tit. .3. §. f. gevoegt met het N. Regl. of Ordre over houden vm een goet Protocol aldaar art. 2. 4. 6. g'ordonneert, en ten aanzien van de Veluwfche by d'Ordonn: op de teftamentmakinge aldaar art. 4. den g'intereflèerde by het teftament , dezelve by poene van nulliteit ten reguarde van een derde binnen dien daar gemelden tyt te doen, geinjungeert wort. v. eaqu* pral. Schraf.  Cons. LXXVI. Aldus onder correéHe by my ondereet geadvifeert binnen Zutphen den 3. Aug, 1739. f. SCHOMAKER. LXXVI. ADVYS DECISOIR. Over een verfchil tuften twe buirfchappen wegens de privativeof cumulative pofleflie van eenzitplaatze in de kerk. S U M M A R I A. 1. Otatus quaflionis cum jure tttri- ujque partis in poffefforio n 10. exhibetur. 2. Een Rigter mag tegens der partyen conclufien over 't poffejjoire genomen , ten petitoiren geen regt doen. vb rationes n. 3. £5-' 4. y. Dijimilio inter judicium pojfeffortum & pelitorium traditur. 6. Hujus dijiinélionis confeclarium, 7. Of het nodig is, dat by de fententien ten polTèflbiren gewezen gevoegt wort de claufuly«/vó jure rei in petitorio ? 8. Waar in de twe extrema fpolii beftaan? dezelve by een Aanlr: bewezen zynde moet een fpoliait tot een koft-en fchadeloze reparatie gecondemneert worden n, 20. 61. 83. Et quare} v. n. 32. fV jeqq. 9. Sedes primi & fecUndi extremi bujus remedii ojlenditur, & probatur n. 11. i2„ jS. Iö, & I7 Item n. n, & ^o. 13- I* Wanneer kerkbanken voor gemeene zitplaatzen te houden zyn? 22.23. 43. Waarom inprocejlupoJMano minder op reprochen van getuigen dan in petitorio gereeuardeert wort? 24. Tejtes Jmgulares fufficiunt ad probandam pofjefjionem ; Item femiplena probatio ad probandum (poliurn n. zf. Z6. Quare interrogatoriis dic7a tejlium femper adaptanda junt} 27. Quando tejles de umverfuate non repro-  40Ó" Partis reprobantur, nee quoque tefies injurati in officia atteftantes n. 67. 28, Tefies minus idonei tejlimonio aliorum idoneorum lupplentur. 29. Ex pojfejfione praterita infertur ad pojfejjionem de prafenti & in futurum. 31, 37. Pofieffio tempore turbationis probanda, 33, Ad quam tituló opus non efl ; Et quare non ? v. ibid. & n. 34 35". Poffeffio in d*bto {emper repulatur jujta £sf jure vccupata, 36» in judicio poffefforio non jus , fed fatlum pofiidentts confideratur. 38. 39. 40. 41. 42. S"2. f6. 69. 70. & n. 71. ravor, commodum Cif privilegium poffeffioms, a proprietate rei Jeparatte, tngens. 44. Nomina inferviunt certitudini perfonarum & rerum. 45V Argumentum 4 vi nominis ef probabile, prafertim in anttquis. 46. Ratio. 47. 48. Fallentia referuntur. 49. Sola mmmatio nihiljuris tribuit. fO. Ratio. fi. 80. Quando turbato competit interdict um pojpjforium' ? J3. Agenti poffejjhrto regulartter non objlat -exceptio dominü. 54, Quamvis in contmenti probandum. vid tarnen limitat. DD. n. 5-7. Quam Ord; fuprema Gelr: curite videtur improbare n. y8. ff. Rationes afferuntur, 5-9. Pr» fedilibus in ecclefia competit fpolium coram Laico. 60. Hoe remedium poffefforium redinlegranda etiam conceditur patrono ecclefia, in ea honoris caufa caJthedram habenti, 61. De fubjeMis templorum remiffivè. T e r t i je 63.66. 72. 73. 7j<. 76. 77. Waarom niemant door extrajudiciele decreten buiten citatie en cognitie van zaken van 't bezit zyner kerkbank of goet mag gedepoiïïdeert worden ? 64. Waar omtrent d' Overigheit geen defpotyeque macht heeft, ob ratwn. n. 6f. gelyk ook niet den fuperieuren Richter n. 74. 68. Of en hoe verre denterntorialen Heer, Predikant met zyn kerkjaar, of de Kerkmeefters bevoegt 7yn de zitplaatzen in een kerk te reguleren ? v. remijfivè h. 71. Spolium etiam judiciale ante om- nia efl ptirgandum. v. n. 8f. 78. Detenieurs competeren geen interdtéla po lefforia. rat. n. "jq. 81. Alieno nomine poffidens conventus potefi domtnum in judicio ad effeilum denuntiationis nominare. 82. Hoe dat een Rigter, in cas de polTefïie by beide partyen bewezen is, moet fententieren? 83. En hoe in cas van bewezene turbatie moet geconcludeert worden? 84. Waarom en wanneer een Richter op reële injurien en violentien in juaicio poffefforio niet behoeft te letten? 8f. Aclio fpulii non datur contra judi\ cialem poffeforem. i 86. Offenfïo pro defenfione rei fua faéla \ dicitur moderata fcf permiffa. ' 87. Sine animo mjuriandi ailioni in\ jwiarum non datur locus. ' 88. Maximè fi accedat juraynentum j purgationif. 89. Imperitia & rufiicitas in injuriis | ad excludendam atlionem valdè | attenditur. 1 90= Een turbateur wort gemeenlyk in dc  Cons. LXXVI. 4p? de koften van't proces gecondem- [ 92. Waarom en in welke gevallen rneert' ,. een RiSter tot de compenfatic 91. In aquali Victoria expenfe eom- behoort te inclineren? penfantur, ' In zake by arreft aangevangen, en voor dezen welEd: Lantgerichte der Heerlikheit Borculo ongedecideert hangende tinTen HcnrikJArolbrink^^ met wïenratione intereffe zig hebben gevoegtGozen Floryn, Arent Olthaar, Gerrit de Cleve en fan Affink^, alle te zamen huislieden en ingezetenen van de buirfchap Loghuiz.cn Arreftn: en Imptn: ter eenre, op en tegens fan Scholten en fan Bonkink^ ingezetenen van de buirfchap Markyelde Gearreftdns: en Verwrn: ter andren zyde. Gezien, gelezen eng'examineert Juftificatie van arreft,, ofte Eifch en Aanlprake cum annexis fub litt. A. & B. op den 1. Dec: 1738. dezen wei Ed: Lantgerigte g'exhibeert, Antwoort van den zó. Jan: 1739. met d'applicateny*£ n. 1. 2. 3. 4. y. 6. 7. & 8. Replycque met het document fub C. en Duplycque naakt en bloot , refpective den 2. Meert en 6. April beide dezes jaars 1739. ingedient, zo als mede fchriftelyk Reces cum adiuncto documento noviterreperto, opdien zelfden 6. April te gelyk met de Duplycque overgegeven, en eindelyk het Bericht op den 27. dito maants April daar tegens g'exhibeert, met en nevens de protocollaire receffen , en gelettet waar op in dezen te letten ftonde. Welgem: Lantgere: met advys van onpartydige Regtsgeleerden doende regt, verftaat, dat het de Gearreftdns: en Gedns: niet heeft betaamt d'Arreftn: en Imptn: op tyt en wyze, alsz'« attis vermeit, te turberen ende te ftoren in het cumulative bezit ende medegebruik van de gelibelleerde zitbanke in de kerke van Nede , condemnerende overzulx diezelve Gedns: om die by haar lieden ondernomene feitelyke turbatie en dejeclie van de Imptn: ujt de gezeide kerkbanke kolt en fchadeloos te repareren en aftefchaffen , en wyders te gedogen , dat d'Imptn: cum fuis diezelve banke met en nevensGerins: tezamen, invoegen als tot hier toe hebben gedaan, blyven bezitten enongehindertgebruiken ; ontzeggende nochtans de Imptn: haren vorden eifch ende conclufie in dezen genomen , met condemnatie van de Gedns: Ppp in  498 Partis Tertï/e in de koften van de beleringe , d' overige om redenen compenferende. Aldus by ons ondergefchr: geadvifeert binnen Zutphen den 24. July 1739. F. R. van LATHVM. f. SCHOMAKER. Rationes decidendi zyn onder ander deze navolgende. Dat 'tfubjeBum qualHonU tuffen parthyen litiganten alhier is verferende over 't bezit ende gebruik van zekere banke ofgeftoelte, of wel van twe aan eikanderen gehegte banken in de kerke van Nede, onder den hangzolder voor een gedeelte tegens over den predikftoel ftaande. i. DatdeGearrefleerds: in dezen, zynde huislieden en ingezetenen van de buirfchap Markvelde onder Overyffel aan de buirfchap Loghuiz.en confinerende (in meeninge en op 't fundament, als of die banken, of wel 't recht van gebruik ende bezittinge van diezelve alleen aan haar lieden en andre mede huiflieden uit die zelfde buirfchap waren toebehorende , ende met uitfluitinge van alle andere , fpecialyk mede van d' Arreftanten in dezen wezende ingezetenen van voorff- buirfchap Loghuiz.cn) hebben konnen goedtvinden tot twe diftinde reizen, namentlvk op den 2. en 9. Nov: des laaft afgeweeken Jaars 1728. dezelve daar uit als met gewelt te trekken, dringen, en te doen delogeren ; Dat d'Imptn: fuftinerende uit hoofde van een aloude poffeffie tot het mede bezit ende gebruik dier banken met en neffens de Gedens:, en dus fimultanee ac cumulative, te wezen bevoegt ende beregtigt , tot maintien by die poffeffie en eene te bekomene affchaffmge van die turbatie en ftoringe, zo als mede tot andere eindens, die Gedns: hebben doen arrefteren; En aldus deze zaak, na eenen ample en boven maten extenfe wederzytfche fchriftelyke behandelinge in termen en ftaat van decifie gebracht. Dat wy de ftukken dezer procedure , met die daar by hinc inde geannecleerde menigvuldige munimenten en bewysdommen nauwkeurig hebbende geexamineer.t, ons hebben verplicht gevon-  Cons. LXXVI. m gevonden daar inne fententie aftegeven, zo en als by het voorftaande diBum van dien te vernemen. ^ Hebbende wyonze decifie alleenlyk moeten richten omtrent t pofiefforium ; Zonder dat wy hebben willen of ook na regten tegens weder- 2 zytfche conclufien van decollitiganten , refpeóbve tenderendeen hare voorname opzigt hebbende tot een gequsftioneert privatyf en cumulatyf bezit, vermogen te. treden in 't petitoire of eigendommelyk regt van en tot deze kerkbanken zelfs, waar aan wy geen de minfte attemte hebben willen geven, ofte aan een vair beide parthyen prejudicie tegens der Imptn: pofleffoire fuftenue toebrengen. Waar omtrent een Richter in judicando zig zorgvuldia heeft te wachten. D ° fudieis enim potefi as non exceditid, quodinintentionem aBorisnoneH2. deduBum I. non poteft ff. de judic. & 1. uit. ff. comm. div j. ZynJer.het boven dien in regten meer als bekent: quod inju-A. dtcio poffefforio, quod difiinftum cff d petitorio, non curatur de ,ure rei vel pojjejjoris, l. fin. C. de rei vind. Poffefforium autem efi, cum de fola pofiejfione difceptatur l. za. ff. < de rei vind, §. retinendie f. de int er d. , Petitorium vero , cum de rei proprietate, d. I. 24. el. in l 1 C ubi in rem aft. add: Rebuff. ad Confi. Reg. torn. 2. ir. de mater, poli: art. 7. quem fecjuitur Men. in pral. ree. pofs. n, 7. 8. 9. Jeq. Zodanig dat het petitoire regt of bewys van dien in een pof-a* feffoire procedure in geene difcuffie nog confideratie kan komen Marta z. dig. tit. fpolium cap, 74. Bohmer. in jur. Eccles. ad tit. de reftit. fpoliat, §. 4. Waarom ook wel zommige Richters gewoon zyn by harefen- r tentiente apponeren claufulam : fialvê jure rei in petitorio. 'T welk egter tefle Bocer. difp. p. 1. daf 4. difp. y. de vi expu/fiv. turbativ. f tnqutetat. n. 50. niet altoos nootzakelyk g'oordeelt wort. "Wy hebben derhalven met pretentie van alle andre confide « ratien en onnodige digreffien in hoe cafu ac materia rpolii primanb ' & principaliter moeten rechercheren en attenderen op die in jure & /-^'bekende en aangenomene duo extrema, namentlvk de binnen jaarfche poffeffie aparte aBorum en de turbatie of fpoliedparPPP * te  £00 Partis Tertio te reerum, juxta vulgatum affertum DD. ad L. i. pr. & §■ adipifcimur. ff. de acq. vel am. poff. q. De pojjeffitnis prebatione vel primo extreme hujus remedii namque habetur in §. retinenda Infi. de interditt. & de ejus turbatione vel fecundo extremo in gl. I. fi duo §. z. ff uti pofi Welke beide onzes erachtens by de Impetn; tot adftructievan hare intentie ten genoegen van regten met de documenten ter juftificatie van arreft geprobeert zyn. _ 10* Geconfidereert, wat het eerde aanbelang: , Ofwel oy Par' thyen m confe/fo en buiten conteft is, dat d' Ingezetenen en huislieden van de buirfchap Markvelde (de welke eigentlyk is gefitueert op 't territoir van de nabuirige of aangrenzende Provintie van Overyfful) nochtans met relatie tot het ecclefiaftycque gehoren tot en onder de gemeinte van Nede , ende daar van medeleden zyn. _ Dat dus aldaar ter kerke gaan , ende haren Godtsdienft oefenen, Ook ten dien einde zelfs een banke ofte geftoelte tot zitplaatze occuperen ; .-v -i Ja, 't geen meer is, dat alzulke banke , doorgans ol in de wandelinge wel pleegt te worden genoemt de Markvelder banke; Het echter niet minder waar, en ons ex aüis gebleeken is, dat diezelve banken of geftoeltens, immers quod ad ufum ac poffelïïonem, niet aan de Markveldtze ingezetenen , en alzo niet aan deze Gearreftns: en Gedens: privative, feuinabftraÜo competeren ; Neemaar in tegendeel ook te gelyk, adeeque fimultanee, aan ofte voor andre, en wel inzonderheit of fpeciaal mede voor de Imptn: wegens derzelver aloude of immers langduirige cumulative pofielüe open ende ten gebruike ftaan. Conf quentelvk dat Gedens: niet hebbende konnen doceren van hare privative poffeffie , exclufyf van andere , zonderling van die van de buirfchap Loghuizen , na rechten onbevoegt zyn geweeft, om d'Arreftn: als zynde uit die zelve buirfchap Loghuizen, ende daar van wezende mede ingezetene , uit die gelibelleerde en quaiftieufe banken de faüo of feitelyker wyze te hebben mogen dryven ende verjagen. Komende aldus die zelve daar door te turberen ende te ftorenin zodanen medebezit, ofte gelykmatige poffeffie van die banken  Cons. LXXVI. 501 banken mede te mogen gebruiken, als zedert een lengte van jaren , of zo a's diezelve pretenderen , zedert onverdenkelyke jaren hebban g< exerceert gehadt. Van welke firxultanea fofeff.o der Lcchhuizers ons gebleken11*, is uit de beëdigde, en genoegzaam confonante verklaringe van getuigen by de Kondtfchap fub lit. A. ter juftificatie van arreft geappliceert. Als alwaar diezelve ad art. 3. genoegzaam uno ore, quod ad fub(tantiam & ejfentiam rei, komen te deponerens Dat deze quseftieufe banken zyn gemeene banken, die welke l zo lang haar getuigens heugt, zo wel door de Lochuizers , als door de Mar kyelders, en ook mede door anderen, die daar maar eerft quamen, zyn bezeten en gebruikt geweeft. 'Tgeen dan, ten reguarde dat de quseftieufe banken , zo als*2» meer andre diergelyke (fchoon een byzondere naam voeren) evenswel altoos voor gemene banken zyn worden geconfidereert, gehouden ende gebruikt, mede wort beveiligt by de Kondtfchap van drie andre getns: fub lit. C. ter Replyque geappliceert. ad art. 12. & 13. Waarom1 ook zulk zoort van banken ten lafte van de kerk en 13uit defzelfs inkomften worden gerepareert volgens de Kondtfchap fub d. lit. C. ad art. 14. Waar by komt de confefiie van de Arreftverwrn: zelve 14. art. 6. van haie Antwoort, alwaar moeten toeftemmen, dac de Lochuiz.ers voor en na in deze banke hebben gezeten 5 zo als mede dat zy Gedens: zelfs voorgeven den Predikant en de doenmaals tot afhoringe der kerk-en provifbry rekeningen praefent zynde Geërfdens te hebben verzocht, en na haar voorgeven verkregen ,* Dat de Markyelders voortaan alleen en met uitfluitinge der Lochuizers in die banken zouden mogen zitten , gevolglyk daar mede beleden , dat zy van te voren dat privative recht niet hebben gehadt noch geëxerceert, waar uit dan verder zou konnen worden geargumenteert j Dat allenfals , indien zulks al na hare opinie abfolute zynde, en ook beftendig hebbende konnen door dien predicant en geërfdens worden geconcedeert, zy Markvelders dan nog eerft Ppp 3 ♦ van  yoi Partis Tertije van de tydt dier conceffie af haar recht zouden konnen denveren of immers maintineren , by aldien de Lochuizers daarby hadden willen acquiefceren, en zig op de yoorgegevene interdictie of prohibitie door den kofter gedaan die banke niet en hadden bekroedigt geduirende den tydt , tot prasfcriptie en acquifitie van poffeffie na rechten vereifcht. t r Dat eindelyk tot meerdere confirmatie moet dienen de Kondtfchap by Verwrn: zelve ter Antwoort fub Num. 3. geappliceert. Alwaar ad art. y, hare getuiginne Mana te Hoonte , zynde de wede: van een vorigen kofter , en omtrent 71. jaren oud moet bekennen niette weeten, of die banken altoos door de Markveltze zyn bezeten geweeft. , . . Item die van haar zoon Goofen te Hoonte ad d. art. y. dat in die banken de Markveltze boeren veel gezeten hebben, dog dat ook wel andere daar by in gezeten hebben, ï A En noch nader de Kondtfchap mede by Verwrn: zelve fub Num 8. ter Antwoort gevoegt, alwaar den getuige HarmcnStoker ad art 4.. verklaart, dat deze banken veeltydtsdoor de Markvelders zyn bezeten, maar dat daar ook wel andere daar ingezeten heb- T^ ^Daarby tot confirmatie van dat de Lochuizers in deze hare poffef7'fieniet en zyn getuibeert geworden, accederende d edelyke verklaringe van 3. irreprochable en bejaarde getuigens fub ht. C, ter Replyque, medebrengende : Dat of zy wel doorgaans of den meeften tydt gewoon zyn des zondags en op heilige dagen tot Nede ter kerke te gaan zy lieden echter nooit gezien of gehoort hebben, dat die yan huizen of ymand van haar is geftoort of gemolefteert in t bezit en gebruik der banken, waar over thans de quadtie is , als alleen nu laaftelyk in den jare 1728. Komende dit alle tezamen uitteleveren blyk en bewys; _ ï8 1 o . Dat die van Markvelde, de turbateurs in dezen , nieten 'hebben, nochte fchynen ooit gehad te hebben een privative po(feffie der quaeftieuze banken, exclufyf van andren fpeciaal met van de Lochuizers, Imptn: indezen. In tegendeel 2 o . Dat die van Lochuizen altoos of van onverdenkelyken *9,tyd hebben gehad 't recht, immers geëxerceert de cumulat.ve  Cons. LXXVI. poffeffie, om die banken nevens de Martelden L zo als ook an dere meer, te bekleden en te gebruiken ; En «^ookan3 ° • Dat daar in , voor dato van de Maand Nov 172 8 niet zyn worden geturbeert nochte geftoort, en alzo deze nLo öof feffie door prohibit.en of ander, geinterrumpeert of gehinde- t , Woedanen, ondernomene feitelyke turbatie en indragt dan alzo aan de Markvelders geenzins gepaft heef zo en20' hebben zy de condemnatie tot een koft-en fchadeloze repamie ^eomag. ut. 6. art. 4. Ruremund. p 3. T 2 S 1 „ 2).a»r« v. Wefenb. parat. f. uti pojftd.'nS. Wanen „t Konnende van die zelve turbatie fucceffive op den 2. en « Nov: 1738. voorgeval en (waar mede dan overgaan tot het twt de extremum jpelu) blyken by de bewysdommen ten proccffe overgelegt en geappliceert - Als namentlyk ten opzigte vin d' !X 2 r by de Kondschappen fub d. I. a. art. ]. & fl %_ B en^n aanzien van de twede fub A. art 6 m n „ J* , in fubftantie en wel met een fpeciale fc&ffi&J de^u bTtie van den 9. Nov: onder andre door deze twe Gearrefteerdëns S pleegt, by verfcheide getuigen verklaart wort ieeiaens geDat zy Markyelders na een groot gefchreeuw als toen deze en geene van de Lochuizers by continuatie in deze bank zittende daar uitgetrokken en gefloten hebben , zodanig dat den S Arreftant s, Wolbennk^r vergeefs hebSe tachten S nederzetten door een vermaninge van geen gewelt m r e gebruiken ^, ad feq. art. den Svoogt%7„ Nede defe twe Gedns: defwegen gearrefteert en uit de kerk gebiit heeft juxta depofit. ad feqq. art. 16. & ij. 5 ö Die voorff twe extrema fpo/ü voor Penneaiagm Ir, ve Colhtiganten de redenen van rcnmrhp t.m„, j p * getuigen, uit verfcheidene ^^S^^ obfcuriteit, en intereffe, zeer wydt en breet geformeertnadï ?2 examineren, als hebbende die zelve van rowèinfe bêlSSV vonden en vermeint, dat die in geenen deele n> aLnf g heit van hare andre c'onfonante Lejes ntêgtS bene-  Partis Terti/e 2, benemen, immers dat daar op in hac caufa pofejjoria , in petitorio 6'reiraclanda, zou mogen gerefieaeert worden. . 24 Behalven dat het ten opzigte van die prattenfe fmgulariteit m regten quoad prebationem primi extremifc. pofeffionis deciioir is, quod tefies fingulares etiam de diverfis aüibus deponentes fufficiunt adeamprebandamGuld. Pap. dec. q. 544. Wefenb. de preb. pof. retw. cons. 2 5-.2°Geiyk' ook 'refpeBu fecundi nempè prebationisfpolii geoordeclt wort zelfs eene femiplene probatie fuffifant te wezen Marta. d.lit. fpolium. cap. 102. §. 6. in pr. ■ = Dat vervolgens die voorgewende obfcuriteit , welke in die by Imptn: geproduceerde getuigenilfen zou refideren, en wy nogtans niet bevonden hebben, in dezen almede van geen belang, maar in tegendeel zeer wel conciliabel en toepaflelyk zyn op 2(5. de vraagftukken, Quibus femper dibla teflium adaptanda funt , ut mnvidercntur infulfa & ab interrogatis alitna arg. f pr*tcrea. Injt. de inut. ftip. & l. 124- U idem refpondit. ff. de V. O. Dat eindelyk het intereffe, welke twe der getuigen van en uit de buirfchap Loghuizen in en by deze procedure zouoen hebben, niet van die fpeculatie is, dat, fchoon per confequentiam en niet ^'principaliter eenig voordeel van dat cumulative bezit dezer banke op haar mede redundeerde , daarom als teft es de umverfuate zouden reprochabel en verwerpelyk zyn juxta Mafc. deprob. vol. 3. Concl. 1422. Menoch. lib. 2. arb. q. cap. 106. n. 4. Invoegen dat deze en andre van mindre importantie gemaakte reproches by ons te minder hebben mogen gereguardeert worden , om datter meer andre getuigen buiten deze. univerfiteit of buirfchap Loghuizen tot genoegzame probatie van der Imptn: intentie geprofereert zynde, wy het ten refpeeïe van alle deze ieprochabele getuigen f zelfs als zodanige met de Gedns: veronderflelt) daar voor dan zouden moeten houden; „o Quod tefies minus idonei fuppMtur teftimonio teft mm de quorum 28'' fidedubitari non poteft, juxta 1. 6. f. 1. fi- de Etende & DD. Reüliees. art. citatos. , ,, 7 P DeLoehuiUrs die gelibelleerde banke met en nevens de ^rivelders dnn voor onverdenkelyke jaren volgens die geappliceeide b wvs^ ZOU fa£n d™  Cons. LXXVI. uit ad*fufficientiam juris door een nootzakelyk gevolg en illatie konnen vaftftellen : Quod pof effor olim & hodie pofiefjor pmfumimr ,*9't & fic ex pofeffone preterita infertur ad poffefjionem de prafenti & in futurum, gelyk zo de DD. geallegeert by Barbes* ax, ,urid. voc. poffefforj. 43. argumenteren. Indien zelfs daar by niet bewezen, ware, als nogtans in 't by lo7 zonder gedaan is, dat niet alleen hare voorouders, maar ook zy Imptn: zelfs die binnenjaarfche poffeffie tempere turbationis nog g'exerceert hadden, met welkers probatie zy na de belchrevene regten en couftumen dezer en andre Landen in cas van fpolie of geweltklacht dan moeten geadmitteert worden /. 1. j. 23, ff. de vi & vi arm. juntla. I. 1. pr. ff. de iün. alt. priv. Zulx dat men aan dezelve in dezen niet kan tegenwerpen *t 3rï geen Speculat. in tit. de poft t. $. 7. «. 4. tradeert: Quod fiponams Ego &materes mei olim poffidcbant, eerti hoe non fufficit, nifi probem, quod dejeclionis tempore poffidebam. Wy hebben d'imptn: om deze en meer andre redenen ter aanmerkinge van deze hare bewezene cumulative poffeffie met reparatie van die by Gearreft: begane ftoringe en indracht daar in moeten maintineren; Om dat een ongeftoortanneel gebruik pof- 22. leiüe uitwerkt, ut prester fupra Uudatos DD. tradit Sand. de efiefl. eap. 2. n. 19. in fin. conform 't Landtr. der Graaffchap Zutfhen tn. 18. §. 7. zonder aan dezelve eenig bewys van een getituleerde poffeffie te imponeren s Cum prafumptionem pro fe habeantex^ poffeffione, ob quam relevantur ab onere probandi, quod in adverjarium tranfferturDD.cit. apud Reig. Th. jur. voc. poffeffio n. 113. & 121. Facit enim poffeffio prafumptionem pro pofftdente , quia fc'pfor plus juris habet in retinendo, quam aller in agendo. Barbes, voc, poffefior § 4- Waarom het gemeenlik daar voor by de DD. in dubio gerepu- ay teert wort, dat een poffeffie altoos geprsefumeert wort jufia & jure eccupata. id. §. 9. add. Coler. de pr. ex. p. 1. c. 3. ». 109. ha ut in hoe judicio poffefior io non qUtratur, anquis jufie poffederit ao"< fed an tempore Ipolii poffederit. Advoc. camer. anonym. Refp. 44. p. ns, \ -% 194. col. 2. feq. Böhmer. de jur. Eccles. ad tit. de refl. Ypeltat. , %■ 4- Welke maintenue zelfs zo verre om falutaire redenen tot voor- 38. Q_q q komïnge  jog Partis T e n. t i * kominge van feitlykheden en geweltdenarien by alle wetgevers gefavorifeert en geconcedeert wort, fchoon ook den pofleffeur tot den eigendom, daar van feparabel en ongekrenktblyvende, geen regt hadde L, Goris adv. tr. 3. cap. 9. «. 38. 39. Dergeftalte dat daar uit als een onwrikbare zetregel in deze en andre Landen voortgevloeit is: Dat niemant buiten ordel en fententie van zyn poffeffie mag gepriveert -worden, of die in poffeffie is moet daar in gemaintineert worden , tot dat hy met beter recht ten petttoir daar uit gefleten zal zyn , dat is, tot dat ymant anders den eigendom regtelyk ingewonnen heeft, ut ita magnus Grot.intred. lib, 2, part. 2. n. 9. 40. In hoe enim commodum peffeffionis confiflit, ut poffeffor in ea manere debeat,. donec alter intentionem impleat & per fententiam judicis res cvincatut, per l. uit. C. de rei vind. & l. 2. ff. de prob. Al. Het is daarom ook een unanime fententie van alle DD. cumu' laüm ad Tttt, f. & C. de acq. vel am. pofs. & ad Tit. ff. uti pojfid. uitbrengende geen geringe vrugt en uitwerkinge van een ongeftoorde poffeffie: Quod poffeffor in fua poffeffone efi tuendus , non vero in iUa turbandus , mulfo minus ea privmdus. De Gearreftdns: verlegen zynde met deze bewezene en by haar zelfs ten minften implicife g'avoueerde poffeffie, nemen tegens den aart en eigeidchap dezer poffeffoire procedure, en de wederzytfche effecten van die daar over hinc inde gemaakte refpeétive litis conteftatie, haren toevlugt tot deze en geene bewysmHdelen en apparentien, het private regt eh eigendom van deze quasftieufe banke zelfs rakende ; - Welke, als vorens reets aangetekent, en nader ex Mart. d.tit. cap. 74. & Böhmer. fupralaud. te zien , in poffefforio judicio niet aannemelyk zynde, wy daar op, fchoon aan de requifiten tot zodanen bewvs nodig geen zins fatisfacloir, in judicando niet hebben mogen letten j Nog ook niet op der zeiver paffim by hare Antwoort en Duplvcq volgens de depofitie van de getuigen ad Interrog. 9. n. 1. geitereerde fuftenuen en illatien van eigendom, dat deze banken in quasftie zouden genoemt zyn de Markvclder banken. 43. Daar, fchoon deze benamingen al genoegzaam bewezen waren , dezelve egter geen priyatyf bezitregt met esclufie van die van  Cons. LXXVI. soy van Lochuiz.cn, veel weiniger een plenairen eigendom voor die van Markyelde zouden importeren, wyl ons uit de kontfchappen fub 1. C. ad art. 12. en fub d. JV.j. ad art, 11. omtrent deze en andre banken, vuige de Noortdjker en Lochuizer banken genaamt refpeétive is gebleken, dat dezelvepromifcueby andre ook doorgaans wel bezeten worden. Dien aangaande oblteert niet, qued nomina dieuntur rerum not* aa tefie Scalig. j2. de caus. LL. cap. 136. quipppe qua inferviunt certitudini perfonarum & rerum juxta $. 29. Infi. de Legat. in fin. Want ofwel argumentum a vi nominis wort gereputeert voor probabiel en frequent Evers, in loc. ab etymoleg. n. 1. en daar op inantiquisdoorgaans geattendeert, ut tradit Wefenb. 1. cens. 12. n. 32. & cens. 24. n. 54. per text. in §. 3. Infi. de donat. Cum 'cui A< nomen tribuitur , effeclus quoque nominis affgnari debeat, per /. 2. § 2. ff. de reb. cred. Zo vint deze en diergelyke argumentatie nogtans verfcheide reftriótien, en wel voornamentlyk, Si in attributione vel hemony.*7' mia peccatur, vel fi nomina fint hominum arbitrio non ex ufu rerum impefita, l. 4. de legat. 1, /. 206. /. 166. cum feqq. ff. de V. S. Adeo ut, licet nomina rebus k principio impofita fint , & videantur quafi cum rebus ipfis nata, l. 4. in pr. vers. rerum. ff. de legat. 1. * tarnen, qua ex cujusque arbitrio vel patrisfam: vario ufu affumuntur vel imponuntur, una cum ejus arbitrio at que diverfo d prior e ufu ^acilUrne mutentur, quia hominum {rerum) vocabulamutatitnifubjiciuntur 1. 24. $. fi quis l. 6y. ff, de leg. 3. Waar uit dan de regten deze conclufie opmaken : Quod fola 40. nominatio nihil juris tribuit L Gajus Sejus 12. de jure patr. I. 10. C. de ing. & man. Ratio, quia ea non prajudicat veritati l. y. (jr ib. tri. yo. C. de teflam. Ita ut rebus mutatis nomina tarnen vetera obferventur ut ita ratiocinatur & illufirat Barb. voc. nomen. §. 14. Immers de Gearrefteerdens hebbende willen fuftineren, dataan eX haar, gelyk aan deze en gene voornaamfte hoofden en familien ' van een gemeente, juxta Attefi. ad art. 13. d. lit. C. ex fpeciali jure ac privilegie deze publycque zitplaatze in de Nedifche kerk met uitlluitinge van alle andre byzonder van de Loghuizers geconcedeert was, hadden zulx moeten bewyzen, en dat zy deze daarom genoemde Markyelder banken altoos tot haar particulier ge- Q.qq * bruik  Partis Tertii f -i u i^^n hadden: £«• m/« dezelve daar in door private Ï^JSS -u competeren fc«*»*«.H»l^ ÏTn dta' tfeÜ! mata flni.en en onderhond dezer ?fSè ^d^ewe^ÏÏ Zddenedl Tm" in 53. zelfs iaken°* m°* dominiiperrpolUt»remnnventMmop- tkTo- Ouod probet fipolUuonem, feu fcefifiefpolUtumpomo^ 1 n n TlrJrit tempore fpoliaüonis, Nee opus eft quod poffeffio z o . traderende , ,*.d boa ,udi- ^I^^^^Jm^ ut agenüpoffefforierecupertn5°- ««w pofjefjorium Me» pr j fuproprietatih licet ^^^Ï^ » ontinemi fine altiori indagine pro- ^zff^AWren cas, wanneer namentlvk^ons 57- n- ri9„«» was gebleken, als dog geenzins , wy f n/nHniiutie van andre DD. als W. 3. conel ^fchoon Kg aan 's Hoves Regl. van I736 4«.4o. * 58 l3Vn(oi eenUi is hadden konnen refU^eren en de Imptn: ai ) nog een.gz. is ia f h kerkbanke getur- dez'e Gedns: in dit haai pr vaty^ g ienders der kerk beer? hebbende als J^^^^Se vJn a]zUlken fpolie; & £Sf Spotiut ^fic^Ledium poffeffonum redman-  Cons. LXXVI. jop die poffeffionis etiam conceditur patrcno eccUf-a , qui in ea honoris caufa fedem & cathcdran» habet Men. rem recup. pols, rem. iy n. Aq. Om allen welken wy dan voor de Imptn: in eene iucontefta-6'r« ble annele poffeffie dezer banke met en nevens die van Markvelde zynde en door dezelve geftoort , volgens de cotoriteit van regten hebben moeten fententieren v. Ure pral. Carpz.. jurifpr. confifi, d. lib. 2. tit. 23. def. 3*9. & feqq. ubi de fubfelliis templo- 6z. rum eorumquejure multa fcitu digna notat, alwaar hy d. def 3 y9, 360. vooraf hebbende betoogt van de zorg, adminiftratie, fchikkinge, koop en prys der kerkgeftoeltens , aan den fuperintendent en kerkmeefters gedemandeert, defin 26». n.Ü.&q. vaftftelt, dat 4/fw toci met en nevens eemge andre g erfdens van Nede ter gelibelleerder tyt en plaats vergadert niet anders daar by getuigt heeft, dan dat het verzoek (by de drie gezanten van Markvelde, om alleen deze quïeftieufe bank door andre menigmaal bezeten, te mogen gebruiken, gedaanj aan die vergaderinge uit haren name voorgeftelt, en daar op door die g erfdens hifce formdibus gezegt is: „ dat die van Marvide de aangewezene banken konden gebruiken en aan de kofter gezegt worden, dat ! in naaftkomende zondag , zo der ymant in wilde plaats nemen, ' beïeefdelyk verzoeken die open te laten tot gerief van d,e van Markyelde, welk befclieit aan voorn: mannen heb bekent ge- " Zodïnig dat de Imptn: zig te vergeefs by hare replicale materie hebben bezig gehouden , om op eene wytluftige wyzedit gedaan verzoek als een nadelig decreet of refolutie aantevegten, en als ntilliter & incempetenter buiten cognitie van zaken en verhoor der geinterefieerde parthye te paneren. Waarom wy onnodig ordeelen in alle die middelen en motivenvan impugnatie, of en hoe verre den terntorialen Heer, Predikant met zyn kerkraat, ofte de kerkmeefters bevoegt zyn de zitplaatzen in deze kerk te reguleren , intetreden ; de quib. adeundus pral. Carpz.. d. def. 2qg. ' Waar op het in dezen ten reguarde van het poffeffoir, zellsuit die gedane propofitie evincant, niet zo zeer aankomt als wel of met dat gelibelleerde verzoek ofte zo genaamde refolutie deze Imptn: als polfelfeurs van haar cumulatyf bezitregt door de Gearrefteerdens dermaten op den 2. en 9. Nov: laaftleden daar in hebben mogen geturbeert en daar van ontzet worden. Waar van wy de negative hebben geamplecleert en het zelts 69'daar voor zouden moeten agten, dat, fchoon dit Markyelders - verzoek en refolutie al voor een wettig decreet a competent* atgegeven, konde doorgaan, als-neen, de qui fupra, deGearreiteeidens by gebrek van behoorlyke procedure ten pofleffoiren, en daar van gedane infinuatie aan deze Arreftanten , h fpohom dezen niet te excuferen zyn, per ea qus. habent Fab. C. hb. 8. tit. 3. def. 12. Stryk. difp. de pene. pet. cap. 4. », 18. feqa.  Cons. LXXVI. Mdden g> executeer,, £$Zn<£&iïZ?J^ «ene a™kelyte répara., van JSBftEfcflSB! zoek, C»on«« vgcor 31X02 *' * deimmiffie in die vermeinte nnVnfVJ g \£ £ gedecreteerreets zittende Loohui^Tr u t Tf r aange^n) die dres en qnalifieatte redeF^ffideren {ot,"'/?, regteIy^dninge van deze hare torS™^^^'. f ^fchj, /"•«^ w/ immiffione poffeïïionem occu^ïï, a'jege,fn > ^ « jud,eisj9. fuppofta at non faL JJ£ 7n7Zit' ^ /«~ excufat fpoliantem, ? Quod fuperiori imo judici efl prohibitum a„,m r ■ ■ ^ cognmonefud pofefione fpokaret\X* f 1^74- dezer mater e exornerende « * r Zeer aPP»cabel ter JM>. w«rfchouwend?^ dentisi rationem /bid i%Z™n ,« fff°JJr ^ &* P'ffi- 7*' intervenitcitatiointradeidaM i*W «»75. r« W/', *ta Ur ,« rcvocanda interveni- 7 funganturallfgatis DD. Balthas. ». a „ -  Partis Tertije proceder e tradit ftr, fi cum eau fit cognitione judicialiter pars altera , de cu-hs agebatur prasjudicio, citata fit per l. 9 C. de judic. & l. 2. C. «7,de fruct. & lit. exp. Secus fi de faüe & extrajudicialiter ad umus partis petitionem proceferit judex, tune enim pro eo non prafumitur , quia eofnofeere turis ordine non fervatS , fit jus alterius auferre DD. ibid. Tegens al het voorff: hebben wy niet mogen in conhderatie nemen ?t geene circa finem Duplices allereerft by de Gedns: vut die by de Imptn: gefouteneerde gemeenfchap dezer banken door ae 78 kerk onderhouden, is geinfereert, als of zy deze bank in quaeftie non fbi fed eeclefiu nomine poffiderende geen actie van ipohe zouden hebben mogen inftitueren , om redenen dat de regten aan zulke detentateurs geene interdiHa pefiefiona juxta f.j. lnjt. de imerd. & ib. Vinn. /. 3. $>8. ff. uti pofjid. & DD pafftm yer- 79.leenen, maar dat den principaal daar door wort verftaan geipolieert te zyn Schurf. cent. 1. cons.^q. < .. 80 Maar hier vorens ex Carpz.. gedemonftreert hebbende , dat ymant in 't regt van privatyf of cumulatyf bezit van een bank of geftoelte in een kerk geftoort zynde , eenen zodanen poffeffeur het interditlumpojjefforium is competerende zo vervalt deze illatie, en wel des te meerder in dezen, daar de Gedns: als gelykmatige bezitters van deze gemene banke, aan de kerk volgens hare fuppofitie gehorende, uit kragt van dat zelfde argument dan met datelyk zig zelfs hadden moeten rigten, maar daar van by eene verweigerde inruiminge van deze gepretendeerde private bank of immers by deze regtelyke aanfprake aan den Predikant of opziender van die kerk denuntiatie doen; _ . . . 81 Cum alieno nomine poffidens conventus potefi eum nommare in judicio, quo cafu ei danda induci* ad denunciandum hoe domino , textus eft m jure unicus fecundum Bartel, ib. in l. z. C. ubi aft. Om deze en meer andre redenen hebben wy ons verpligt bevonden deGearrefteerdenste condemneren, om wyders tegedoeen het'voortaan onverhindert cumulative bezit dezer quasftieuie banke , opvolgende aldus de bekende difpofitie van rechten o, medebrengende : quod fi uterque litigator ita probarit peffeflionem *f non videat judex , uter- eorum reverapoffideat, turn alten alterum non condemnat, fed pronunciat, ut, uti pofident, tta pofjideant. v. EL,. & DD. Jpud, Bocer. difp. p. U claff. 4. *fp-5- d< w txt»lu  Cons. LXXVI. . fIl & inquiet. n. 6b. adde prac. Mev. f. 8. dec. z.z'e(lee,denS niet ten eenermal vanwe- LXXVII. ADVYS INSTRUCTOIR. Of en hoe verre een pagter, over het onderhouden of beheeren van eenige dykweteringpligtigte landeryen geciteert zynde, hem buiten confent van den verpagter in eene regtelyke oppofitie kan ftellen, en den zeiven daar door prejudicie in cas van condemnatie en executie van dusdane landen, by hem zelfs  $16 PjlrtisTertije fub ba/la publica van den Dykftoel aangekogt, toebrengen ? 1. ""ymant in eens andrens name, fpeciaal over 't regt van inmobile goedren , agerende moet daar toe gevotmagtigt zyn. 2. 6. 10. 12. Of anders is die geheele proceduire ipjo iure nul. Omtrent welke volmagt te ondeizoeken een rigter ex officio verpligt is. «. 7, 3. Quod applicatur ad faUum & qualitatem coloni s. conduèloris. 4. Colonus habet tantumJimplicem & nudam detentionem rei condufta. y. 8. 11. 13. 19. Een pagter kan omtrent het ingepagte goet geen praejudicie aan den verpagter toebrengen , veel min den zelven daar van depoffideren, v, ». 20. & rat. n. 14. 9. Damnum , quod quis fua culpa fentit, non videtur fentire. iy. 21. Een pagter het goet, niet in dezelve ftaat, als hy 't van den verpagter ontfangen heeft , wederom leverende, is daar voor Aenige landeryen op Veluwen toebehorende , heeft die • verpagt aan B. _ C. fuftineert, dat land tot onderhoud van zekere wheteringe na Dyk-rechten van Veluwen verpligt te zyn, en wil den pagter daar toe houden. B. Helt zig daar tegens in oppofitie zonder voorweten en bewilliging van A. Ja zelfs tegens het expres verbod van zynen rentmeefter, dog heeft het ongeluk te fuccumberen, zelfs met condemnatie in de koften. C. ftaat SUMMARIA. gelyk ook voor alle fchade en kollen, door zyn verzuim aan het zelve toegebragt, aanfprekelyk. Quod ampliatur n, 22» 16. In contraClu locationis-condüiiionis utriusque commodum verfatur, 17. In quo prajlatur dolus & culpa. 18. £en pagter kan, zonder confent van den verpagter, zyn pagt aan een derde niet overdoen. 20. Waarom een pagter zelfs eigendom aan het verpagte goet fuftinerende , nogtans gehouden is na expiratie derpagtjaren de polïeffic daar van aan den verpagter te reftitueren? 23. Hoe een verpagter tegens zynen pagter, onwillig 7ynde het ge> pagte goet tegens de vervaartyt interuimen, gevoeglykft behoorde te procederen ? 24. Colonus non reftituendo pojfejjionem fpolium commsttit. if. Spoliatus ante omnia rejlituendus.  Cons. LXXVII. y, C. flaat daar voor aan het land van A. en doet het zelve ver- I°n-^'/' w.°£\A*ir™a luafi k°Per> ed°S all<* almede buiter eenige de minfte kenmfie van A. Nu loordt gedraagt ? i. Of B. buiten voorweten van A. ja zelfs tegens het expres verbodt van zynen rentmeefter bevoegt is geweeft zodane proceduire tot lafte van A. te kunnen ofte te mogen voeren.' 2. OfC. met effea daar voor het land van A. heeft vermogen aanteflaanen te verkopen, zodanig dat A. daar door den eigendom verloren, en B. die daar door geacquireert te hebben Joude moeten geoordeelt werden? 4- VSJBS ?l0m"e.nt everntum voor alle koften en fchaden, daardoor veroorzaakt, niet refponfabel, en alzo na regten verpligt"oude zyn, om A. wederom in den vorigen en ouden ftaat te herftel- 4' te SordTn ?Wy2£ ^ °VerteSens B' zoude behoren geprocedeert G've'nftt boVJ venitaande Cafus pofltte met de daar uit geformeerde autlïiem zvn dar R h!Ttrent de ™^ ^ va" ad4 hïï' ? r r e" voorweten van A. en tegens 't expres verbod van defzelfs rentmeefter geenzins bevoelt is gewetft om zodane procedure tot lafte van A. te mogen voeren. ' Aangezien t m regten kennelyk is, dat niemant voor een an- ? een IzhYJ^ '? het kan voornemen, ten zy hy met1' een behoorlyke volmagt voorzien zy, men gezwyge dat hy o- Rl r 3 ver  ji8 Pahis Tiuu ver het regt van immobile goederen zou mogen ageren , of hy moet eigenaar van dezelve, of door een fpeciale volmagt van den eigenaar daar toe geauthorileert zyn, volgens de leere van Voet ad tit- jf. de Procurat. num. 10. waar mede ook overeenftemt het locale Lantr: van Veluwen cap. iy, art. 1. en het Lantr: van de 4. boven Ampten tit. 8. art. 3. 2, Zodanig dat zelfs ymant met dusdane volmagt niet voorzien zynde en in regten agerende , die geheele proceduire ipfo jure nul is, Waffen- in z.yn prabl. judic. cap. 1. num. 29. Waar uit dun nootzakelyk moet volgen , dat B. als zynde '"maar een fimpelen pagter, geenzins bevoegt is geweeft, om zodane proceduire te entameren zonder exprelfen Iaft en behoorhoorlyke qualificatie van den verpagter , en nog veel minder daar het hem uitdrukkelyk verboden was door den rentmeefter van den eigenaar. Dewyl B. maar een fimpelen pagter zynde, en geen van beide die qualiteiten, welke hier vereift worden , was hebbende, zelfs niet kan gezegt worden in pojfejfione vandiegoederep te zyn, 4' quia colonus proprie non pojfidet, nee eft in poffefione rei fuo nomine , fed dominorum, & tantum fimplicem , nudam & afninam detentionem habet rerum condutlarum, gelyk zulx te zien is by de Heer Schraffert in zyn Commentarius ad jus Velav. c. 26. art. 12. num. 1. En bygevolg kan een pagter geen het minfte prejudicie aan ''den verpagter toebrengen , gelyk zulx exprefis verbis geftatueert is in l. i.C. fi per vim velalio modo abfentis. etc. & in l. uit. C. de acquir. velamitt.poffefs. ne ex aliena malignitate alienum damnumem emergat. Waar uic dan by verder gevolg komt te proflueren de iblutie op de twede vrage, namentlyk, dat C. met effect daar voor het landt van A. niet heeft vermogen aanteflaan en te verkopen, zodanig, dat A. daar door den eigendom verloren , en B. die daar door geacquireert zoude hebben,- Aangezien (gelyk op de eerfte vrage is aangetoont) dat B. geen het minfte regt hadde, om zonder exprelfen Iaft van A. ja zelfs tegens het expres verbodt van defzelfs rentmeefter zodane procedure te beginnen , daarom en hadde B. niet in judicio mogen gehoort worden volgens de leere van Voet. ad. tit. jf. de Procur. n.10. zeggende : quod procurator pro allore non admittendus eft, fi conftet eum  Cons. LXXVII. ™^sIttZ: ^Groenew. ad.,. Wienvoigens C. geenzins bevoegt was geweeft om R h;J over te laten ageren , voorenaleer oLe^t'hz^7' ofhy B. hier toe by fpeciale volmagt van A. gelaft en geamhn' rifeeit was, tot welk onderzoek een Rigter zelf7* 1?" u «geert en gehouden is, al is het, dtt^nh^ gende paneren Voet. d l. F y X ltlIzwy- Dat nu C. daar op niet na behoren geinquireert hebbende zig zulx zelfs te imputeren heeft; "eoDenoe, Zonder dat dit direct of indirect tot nadeel of prsejudice van 8 den verpagter ftrekken kan , men gezwvee dit Wj« refponfabel en defzelfs goederen d^ar ^ aanVPi4 lyk zoT' den^zyn; Cum res inter alios afla , al^f^ZiS^ Vooral daar de regten diaeren; quod damnum, quod 2»« fua culpa fentit, fentire non videtur, *d not. 7 f ' 9- Dat dit nu door C. niet gefchiet zynde, bvgevolg ook al het ItZ'eTe leer?vn" VoT 7l ^ k£ *^ulil gevoiöe de leeie van Voet. d. I. m verbis : Quod fi quis cu«z mandato careret, ac de Ulo conflaret mandati defeclu, adLLnihTl ommus fuerit tanquam pro aclore Procurator , ipfo Le nullum ,t quicquid afalfo Procuratore gefturn eff, juntl. \.%/ C. de Procur • Waar uit alzo van zelfs komt te vloeven dït C fr * ' tie tot lafte van B. eh niet van A. bekomen neoÊnd" J?fi alleen maar ter executie hadde behoren te leggen op dè effecten van B. zo waar eemge was hebbende, maar glenzins op de we deren van A. waar op B. als pagter was wonende. °pde§oe- Geconfidereert A. in het geheel niet geaéiioneert, of in liteh bekent geweeft, of zig ooit tot Parthye van C. heeft geftelt gels Verk°Pinge echtei- «i« kragt van die fententie, tegens B erholden, zynen voortgang gehad hebbende, A.in het nS of geringde niet prs'udicieren kan„ . T • Om dat hiervoor uit enWaffen. reetsisaangetoont dataPt r, ' ettectueien, quia id quod nuüum e!ï3 nullumpotejtproducereefeilum. En  £20 Partis Terti* 12, En zulx nog te minder, daar B. als maar een pagter zynde, en alhier hebbende geageert niet alleen zonder fpeciale Iaft van A. maar zelfs tegens het expres verbod van defzelfs rentmeefter; Zo kan A. geenzins door zodane wederregtelyke verkopinge eenige het minfte prejudicie toegebragt worden /. uit. C. de acq. IA. & retin. poffef. veel minder kan B. door die koop zig den eigendom en poffeffie van die goederen acquireren, quia neme eau. fam fu* e" doorDykS^^" Heim/aadengetaxefrtvo gens VykJL: ditt. cap. y. art. \. Hoewel het onzes bedunkens voor eerft daar op niet heeft konnen aankomen, ofB. voor als nog eenige penningen hadde ukgefchoten of niet, gelyk ook niet daar o>, of C. hadde moeten prjfenterende Uit effinge in dubbelden gelde te doen ° ".ï hadde onzes bedunkens de qu*ftie alleen behoren geweeft'te zyn t«?£ l°r°egl W3S' terw>'len B' aan hemBaIs een gein-' terefreerde hadde gedaan een Infinuatie van de opneming! des Dyks, als een derde gemterefleerde crediteur, om B uit te lof fen ende ten dien einde de rekeninge van B. zvne nrstenfW en unfehot te eiffchen, en of B. niet was verjngt ZzotZ rekeninge aan C. te geven ? 6 «wane. En waar van wy vermeinen de affirmative klaar en buiten alle^ conteftatie te wezen < want zo een derde geintereffeerdfcredi!4'' teiuv  Partis Tertije teur den eerften opnemer, ende zo vervolgens alledegeintereffeerdens de refpecfive opnemers konnen opleggen en uitloflen, invoegen als by het Dykregt ende des Landtfchaps refolutie , hier voren geallegeert, is te zien , zo volgt ook nootzakelykdat den opnemer gehouden is, om te geven zyn rekeninge aan die y. geen, die hem zoekt uitteloflen; Want anderzins zoude een uitJofler nooit in ftaat konnen wezen, om ymant opteleggen of uittelolfm, wanneer den opnemer van een verlaten dyk zoude ver- ■ mogen te verweigeren, om zyne rekeninge overtegeven. 6. Nulla enim juris ratio patitur, ut, qu* fialubriter pro utilitate homi~ numintroducuntur , eanosduriore interpretatione contra ipforum^ commodum producamus ad feveritatem. I. iy. D. de Legib. juncla /. 29. D. eod. ubi , quod in fraudem legis facit , qui fialvis verbis legis fententiam ejus circumvenit. Want als den wetgever ftatueert een uitloflinge van een opgenomen dyk te mogen gefchieden , zo moet ook geoordeelt worden, dat dezelve wetgever het middel, om tot die uitloflinge te konnen geraken, heeft geftatueert, het welk is het opgeven en overgeven van de rekeningen , ten einde een uitlofler mag weeten, met hoe veel en waar mede hy de uitloflinge zal 7. konnen ende mogen doen. Qui enim debet habere finem, is etiam habere debet media, ad finem tendentia, pernetorias Et media fequuntur naturamjui finis , & ab eo regulantur. I, oratio. D. de fponfal. hic cui de fine competit judicare, convenit, etiam judieare de mediis. text. in cap. prïEterea. de offic. delegati. Zonder dat in dezen B. daar van in eenigerley wyze verfchoont konde worden, zo om dat hy aan C. van zyne gedane opneminge een infinuatie of weete hadde gedaan, en waar door 8. hy C. erkende voor een geinterefleerde concrediteur; en dewelke na de notoire Dykregten diit. cap. 7. en des Landtfchaps voorn: refolutie tot de uitloflinge was bevoegt, als mede om dat hy ex natura caufa volgens Dykregten daar toe verpligt was. Komende voor als nog niet te pas, of de uitloflinge of oplegginge van de gedane uitfchot met dubbelt of met enkelt geit moet worden gedaan, en of B. behoeft te wyken uit depofiefie y.van zyne onderpanden, en of C. hem zoude vermeinen ofkonaen prayudiceren omtrent zyne pligten , die hy op een wettige wyze  Cons. LXXIX. 5-27 wyze op die met den voorz: dyk befmette goederen geacquireert mogte hebben. Het komt in dezen onzes bedunkens daar op voor als nog ook niet aan, ofC. by contra aanvang hadde moeten hebben geprocedeert, ende ofhy ex capite fpolii convenibel was, en of de zaken van fïnancie geboren ter Kameren van de Ed: Mog: Heeren Gedeputeerde Staten des Quartiers van Nymegen , dan of de verpondinge wel of qualyk wordt gemaant. Dewyl B. zulks niet raakt of te onderzoeken heeft, want het joi voor C. in dezen genoeg is, dat hy is een geinterefleert concrediteur van de dykpligtige goederen; Dat B. hem door het doen van een infinuatie daar voor erkent heeft, en dat hem uyt dien hoofde gepermitteert is volgens des Landtfchaps refolutie en Dykregten , om den eerften opnemer uitteloflen en opteleggen. Tot welke uitloflinge G nu ommogelyk zoude konnen geraken , in val dat B. gepermitteert zoude zyn , om aan C. geen rekeninge te moeten geven. Om alle welke redenen, wy dan van gevoelen zyn , dat by de Heeren Rigters prioris inftantU B. hadde behoren gecondemneert te worden, om aan C. zyne rekeninge over te geven , om dan vorders zyne opneminge na Dykregten te vervolgen na behoren. Ende ter contrarie geoordeelt en gefententieert hebbende , dat C. ten hoogften is bevoegt geweeft, om door het middel van appel de reformatie van die fententie te verzoeken. Aldus onder correctie geadvifeert binnen Arnhem den 27, May 1700. fOH. van ECK. V. SWAEN. H. BRANTSEN. Vvv LXXX. AD-  Jferedibus afcendentibus deJT1 jcendentibusve extantibus moribus Zutphanicis nulla datur teftamenti jaélio. 2, 7. Hifce deficientibus inter collate¬ rale! ea tantum ad femijfem bonorum conceditur. v. n. 6, 3, Olim tejlamentorum ufusplane fuit incognitus. 4, Quod jus vetus quodammodo mutatum, 6. Solen primum tejlamentorum jura Athenis conflituens facultatem teftandi inter latere junélos jölüm permiftt, 8, Alter femiffis bonorum, qui moribus Zutph, pro legitima fiatnta- ria habetur, heredibus Jine ullo onere relinquendus. 9. Ita ut quis contra jus civile pro parte teflatus & pro parte inteftatus deiedere que at. 10. Non tarnen teflamentum , de omnibus bonis contra flatutum conditum, in totum vitiatur, fed ad quantitutcm flatuto permiffamfuftinetur. 11, Teftator in Comitatu degens tenetur coram fuo judice tejiari. 12. Quanquam teflamentum coram quo- cunque judice faelum , modb ordmariam jurisdiéltonem habeat, fubftftit, 13, Tefiamenti factio , jure Zutpbi quaw- Partis Teeiije L X X X. ADVYS INSTRUCTOIR. Of Relponfum epiftolare de Donatione rei mobilis , an & quousque mortis caula vel inter vivos juxta Statuta Zutphan. permifïa, fieri debeat ? ubi Simul fuper par#mia donare&retinere incidenter refpondetur. S U M M A R I A.  Cons, quamvis refiriéla, non tarnen vetat difpofitionem inter vivos. 14» Et quare non} IS- Hac reijuapleniffima libtrtas juri naturali origmem debet. 16, Contra illud agit, qui impedit dominum rem fuum vendere. 17- 28. Modó donatarius abfolute rei donatce dominium per je aut per fpecialem proturatorem acceptet, & omnis inter ipfum & donantem abjitfraus. v. de necejfitate acceptationis n. 29. remiffivè. 18. Qua nemini patrocinari debet. 19. Mancipans rei immobilis jure Zutph. poft annum & diem expletum demum in ejus poffeffionem reverti potejl, 20. 2 ƒ. Ejfefiucatio nofiras non admit- titintra hac tempus pree ar ii, conduclionis vel retenti ujusfr: commenta. v. rat. 27. & n. 31. 21. Paramia, dare & retinere non valet, tam in immobilibus quam in mobilibus jure Zutph CjfTJItraject. locum habet. Et quare ? v. n. 30, 2 2. Donatio rerum immobilium, et qua mortis caufa ft, judtcialem cora- paritionem requirunt. 23» Quam tarnen neceffario donatio rei mobilis inter vivos faéla non exigit. 24. Vt rei mobilis traditio rite fiat , nonnulla requifita obfervanda junt. 26. De ejus natura, hypotheca, cef- Jione & praferentia vid'. remif- Cafus» ^Titius §z Berta conjuaPS Dioecefis Monafterienfis procrearunt „t, ri/LlmD üh™TiMeVlUm' &^fiH«:B.&C. ex quibus vuu kfiha B. adhuc vivunt, filia C. autem mortua ex leeitimo matnmomo rehquit unicum filium Cajun. yvv z Mevius LXXX. s^ fivè. 31. GaUi JCti: commentitium titulumpofi traditionem intra annum admitterdes moribus reprobantur. 32. Hutc lotus dart potejl, ji nihil flatuta de cgrejfionepojjïjfionis tradita per annum & d-.em cautum fit. 33. Ex diffictli prafumpta fraudis probatione utile fapeejt, & mancipanti 42. Statutum municipale Zutph'. 0mnem bonorum alienationem & donationem in articulo mortis factam improbat. 43. Quod tarnen limitatur, 44. Res j'udicata offertur. 4f. Extra cajum propojitum pro informatione confultoris in eventum vel ineidenter aliquando expedit refpondere.  Partis Terti/e Mevius habitat in Dicecefi Monafterienfi, nepos Cajus in Ducatu CHvenfi, filia B. inComitatu Zutphamae, qua ibidem pretiofam fupelleailem & alia mobilia poflidet. Jam eft Qmftio Prima. Utrum Ma qua incola per teflamentum in favorem fratris cum exclufione nepotis Caji fuper illis bonis mobil.bus pro toto vel pro parte, & in eventum pro qua parte, difponere pofiit ? Quceftio Secunda. Cafu quo difpofitio teftamentaria per flatutum Geldria* pro toto, vel pro parte non fit permifla, an non d.da bona perdonationem inter vivos, refervatodonatriciaddiesvitaeufufruclu, m fratrem Mevium exclufo nepote Cajo transferri poffint ; & quas folennitates juxta flatuta Ducatus Geldriae ad donationem inter vivos requirantur ?, <%efponfio. «nerlèctls atque fedulo ponderatis quaeftionibusextranfmiflbcyi 1 mihi propofitis, ad harum/.riw-w protinus accedendo brevibus , de jure ftatutario ita refpondendum opinarer ut B. nullis legitimis in linea afcendenti vel defcendent! heredibus extantibustan- 2. turn fuper femifle mobilium teftamento, coram judice domicihi condendö, difponere poffit. . _ , m . ■ Quamvis enim juxta flatutum rurale Zutphan: Ta. \%. $. i. jure veteri Gelro-Zutphanico sque acGermanico te fte Tacito, a.autiquitusteftamentorumufusde rebus pradertim fob allod.ahbus planeincognitus, & politica quadam confideratione agnatorum caufa exacte vetitus fuerit, ita ut vix aequitau & honeftati publica conveniens videretur per ea, ceu odiofa, legitimas fucceffiones, tanquam favorabiles, intervertere, ab hoe tarnen jure prima vo a Reformatoren ftatuti Zutphanici quadantenus divortium fac.entes * tandrm in linea collaterali aliquo voluntatis temperamentotdtandi iicentiam permilerunt, dum hanc nihilominus tantamefleno- < luerunt, ut mos heredes legitimos, quibus naturah jure debetur 5"hareditas, ea leviter privare polfint, ad exemplum fapientiffi-  Cons. LXXX. 541 rmSohnis, qui Athenisprimum teftamentorum jura conftituens iis, 6. quibus nullus adfcendens defcendenfve heres, folüm facultatem teftandi indulfit tefte Plmarch. 'mSolon. Ex hac ad femiffem bonorum nedum mobilium fed & heredi- 7. tariorum acquifitorumque immobilium limitata dilpofitione prono fluit alveo, alterum ferniflèm liberum citraque ullius oneri&S. ufufrucrus aut fideicommiffi adjectionem , veluti legitimam ftatutariam, tam Mevio quam Cajo per reprsefentationem prsedefunctae fororis C. coheredibus relinqui oportere ab inteftato proximis, fic ut authoritate piselaudati ftatuti contra principium jurisfcripti, quod unius hominis patrimonium teftato & ab inteftato de-9. ferri monftrofum autumabat, ex generali confuetudine paffim hic & alibi recepta quis pro parte tetlatus & pro parte inte/latus deeedere poffit, uti poft alios (uffragantes Pragmaticos teftatur Groenew. de LL. abr. adTit. Inft. de hered. infi. §.7. ». 1. 2. 3. Non autem Reformatio Zutphanica, ad certum modum & quan-10. titatem licet reftriéta, itaaccipienda eft, quafi vero teflamentum, quo difponens portionem ftatuto prasferiptam exceffèrat, in tbtum effet nullum, cum ficuti ex regula juris trita, variis prsejudiciis noftratiurn Tribunalium firmata, quod utile per inutile in dividuisnonvitiatur, ita etiam illud, quod hanc quantitatem excedat, ad concurrenten!, auferendo tantum fuperfiuamportionem, fuftinendum efie pluribus probant Barry de fucceff. tit. 8. cap. 24. Charond. 2. Rrfp. 92. €^ 93. Idem ad cons. Paris. art. 277.(^29 j. in fin. Bouv. ad cons. Burg. tit. desgens marier. art. 8. verb: & cette coufiume. Ante omnia quoad formam teftamenti extrinfecam obfervan-11. dum erit, ut B. uti in principio verbo monui, coram judice domicilii per aclum comparitionis teftari teneatur propter verba ftatuto difpofitè & reftriclè appofita ; Quanquam ex l. 19. C. d.\t. tefiam, & l 22. ff. eed. alioquin evincitur , quod teflamentum coram quocunqne judice five comperente five incompetente factum , aclisque publicis infinuatum , valet, modöordinariam juiisdictionem habeat, adi fis mea Conlilia Gelro-Zutfh. p. 2. Cons. 49. ad Qmeft. primsm a n. 1. ad n. 21. ubi latius & diff radius. Alteram quseftionem quod attinet , facilis ad ipfius primura membrum erit refponfio, fi confidereturplenilfimaubivisreifuffi 1$% Vvv 3 afe  f±z Partis Terti/e ab ipfa natura data libertas, quam leges unicuique, ceumoderatori & arbitro, de ea inter vivos difponendi, vendendi, velquocunque modo alienandi, tribuerunt, nee Reformatores Zut- 14. phanici donationem mortis caufa , ad portionem certam quamvis reftringentes, nullibi abftuiiffe, verum eo ipfo, argumento a contrario fumpto, magis ejuscemodi donationem fub regula de genere permifforum comprehendilfe cenfèndi funt v. Goris adv. tr. 3. p> 1. c. 14. Cum nihil tam conveniens naturali sequitati fit, quam voluntatem domini, volentis rem fuam in alium trasferre, ratam haben f. 40. Infi.'de R. D. I0- Hinc tradunt, contra jus naturale agere illum , qui impedit 'dominum vendere rem fuam. Cravett. eens. 217. Rol. d Falie 1. 3. cons. 79. n. 57. 17. Modo donatarius actualiter & abfolute rei donataï dominium acceptet , & omnis in fraudem ftatuti & heredis legitimi fraus, 18, facile inter conjunctas perfonas prasfumenda, abfit; Dolus enim 'aut fraus nemini patrocinari debet, ut ftatutum Zutph: tit. 18. §• 7' quocum Ruremund, p. 3. tit. 5. §.1. art. 6. convenit, fatis innuere videtur, eo cafu expreffis verbis vetans, ne rei immobilis maneipans intra annum & diem in ipfius poffeflionem revertatur,- Ita ut juxta Sand. noftr: de feud. tit. 1. c. 1. n. iq.&i'è. effeftucatio propter praefumptam fraudem, & in hifce aliisquevicinis terris diu obfervatam pai'Eemiam donare & retinere non valet, 10. non admittat conftituti , precarii., conduótionis vel retenti ufusfruótus commenta. add: A. Matth. qui more fuo eleganter hanc parsemiam pluribus param. q. n. 19. adornat, & eam non folum 41. in immobilibus, fed etiam in mobilibus ibid. n 21. & par, 7. ». 2. cum feqq: locum habere ex flatuto urbano Ultraj. T. 28. §. 7. & fimili flatuto Rurem. laudato loc. art. 3. probat. 22. Ex quibus jam, ut propius ad alterius membri quasftionem fecundam accedam, facile demonftrari pofte confido , quod noftras ftatutum, licet tam in traditione rerum immobilium quam in donatione mortis caufa faóta folum comparitionemjudicialem, 43. non vero in donatione mobilium, qusefic inter vivos, neceffario exigat, tarnen requirit, ut dictafupellexaliave res mobilisadonatrice B. fi ejus dominum fratrem Mevium fieri velit, aótu ipfo coram  Cons. LXXX. ^ coram teftibns tradatur, & ita de loco mota ab eo intra diem fe quentem confeftim nuferatur , fine ulla illius reftitutione aut comrnentitio ufusfrucïus, donatricï addiesvitarefèrvandi titulo nifi mtegro anno & die expleto. ' * (Interim denatura, generali & fpeciali hypotheca, itemdealie £ natione, cefiione & praferentia rerum mobilium, & quaearum no- 2 minevemaut, videripoffunr, fi cafus ferat, pral. me* Cons p 5 a cons. 27.ad cons. 29.) Eo ipfo enim, quo ufumfructum fibi reci- 27 pit, qui hadenus poffedit & dommus fuit, veram & corporalem poflefiionem m alterum tranftuliffe non intelligitur / 28 / 2? /. fed fiquidem C. de donat. I. 77. ff. de R. V. mnct. / '18 ff deacq. velam. pof. laud. Gor. d. ca». 14. n. 22. ' Hifce ita obfervatis hac donatio', fi donatarius omnis frau-,a dis expers acceptaverit aut per fe aut per procuratorem ex mandato aofentis fpeciali, juxta /. 5S. ff de O. & A. Carpz.. Ub. q Refp. 62. n. i.feqq. & p. 2. C. 12. def. 20. fubfiftit. add: Gttnd-.n hngianaparmg. q.z. & 4. ubimafcule hanc tarnde jure naturali 9' quam romano acceptatioms necesfitatem contra ahVdefendit Non attento quod Statutum d. §. 7. tantum loqui videatur de rebus immobilious, cum eandem caufam prohibitionisinductivam qua legit.miheredesabaltero femifie bonorum per colores quafil 3°' tos indirecte & obhque, per donationem Srretentionem fibi contranam, contra illud directe prohibens, defraudarentur, in mobihbus,quastradens nullo qucque modo retinere poteft, locum habere fentio cum pral: Matth. d. par. f.n.zi- Exinde fequitur, quod opinio quorundam ex Ictis Gallis, oui fub hoe commendati, ufusfrucïus, vel nliquo hujus generis ve- ?K lamentotradentem poffe ita caufa poffeffionis mutataretinere rem ftatuunt, moribus plane reprobatur, uti hos folideexconfonanti vicina fua prov.ncia flatuto refutat Idem Matth. d. par q « IO Quem tbtd. vid. diftirguentem inter ftatutum , quo mancipi'22 tor per annum & diem pofleffione rei tradit* excadere tenetur 3 & inter illud, quo nihil de eo cautum , quó Primö locö titulo conductioms, ufusf. uctus&c. locum ante expletum tempus haud dari opinatur , putans quod nihilominus eo cafu propter difficilem pralumpta fape fraudis probationem, & mancipanti, & ei cui ^ mancipatur, utiliffimum foret juramentum deferri, quopurgandi' fui  Partis Tertio fi,i raufa iurent, fe nihil dolo molo & in fraudem ftatuti fecifle. aZ l 6 § 4« C. de his qni ad eccles. conf. & L uit. §.pen. C.de 1L Jr der» ', impetr. addatur Stryk, de caut. contr ubi fimdes cautelas 34 omnes in fnnnlata ceffione per juramenti delationem neceffirio praftandi, elidi polfe ex addudis ratiombusfc DD. tradit f,£t. 4. '^Qua§cuin ita fefe habeant in donatione pura & fimpuci, non tarnen paramia donare & retinere prohibenti locum effe exiftimo, ac.Necin paaoretrovenditionis, cum donatanus nihilominus abfolutum dominium rei fub pado reluendi a donante fibi tradita nancifcatur, quamvis ei cafu adveniente demum auferri poffit V. Map;, concl. 441. «.4, Wefenb. cons. 199. »• 9f- • , X6. Nee in donatione ob caufam, fub cond.tione alimentorum donanti quamdiu viveret praftandorum , qua vulgo audit contractus innominatus, do utfaeias, quippe qua, cum obhgationem hinc inde mutuam & promiflionem ultro citroque obbgatoriam contineat etiam in hrs regionibus, in quibus tefiamenti fad.o aut in 37'Sm aut pro parte vetatur, hunc cor.tradum nusquam flatuto noftSti prohibitum fubfiftere, & ex fententia Labeoms in L. ex 53. Toe inre l Lahe. f de donat. extra caufam donationum effe rede dixeris cum An. Robert. rer. jttd. Ub. 4. cap. 2. ... ™ Cniadiuna iudicatum, quod adconfirmationemdonationis, in 39< cauïilffi fupremoconfil.oMechlin.enfilatum S5fc refert Chrift. vol.± dec.101. . 7- addensfimile arreftum Parienfe ex Autum. ad tit. de donat. tb,d. a legato 40, a in confimili caufa a DD. G. a Lintburg Bern Ry^yns & 4 Joh. Opten Noorth in jure patrio practic.s ccinfumma iffim.s d. ,9. Mart. 1660. refponfum ex colled.s meis Mfs; confihis repetio , non obftante morbo quo donans laborabat> _ ai CumDD. donationesabinfirmofadas, qua fapiunt mortis 4 caufi & in fraudem ftatuti excogitatas, reprobantes intelligendi funtdetali morbo, ex quo donans non convaluit fed deceffit aV,//. de reb. dub. tr. 2. n. 8. Charond. ad Cons. Paris. art. *77 & l%o. Chaft. ad Cons Burg. rubr. 4 §. 5. vers. deshentages. gon'atio namque facta prafumitur in fraudem heredis, cumabagrotante fiat, d. Mafte. vol. 1. concl. 579. »• go. 42.ë QuörefpexiifevideturSenatusZutphan: quando ^utomu-  Cons. LXXX. $tf nicipali Tit. 23. §. 7. hujusmodi bonorum alienationem (qua; donationem quoque comprehendit tefte Sichard. ad L. cum dubitahatur. C. de jur. primip. », 9. per Cyn) in articulo mortis fieri 43; vetat, nifi ex caufa necefiitatis vel^ communicato cum agrotantis heredibus conlilio Sand. & Gor. dd. locc. Quó fundamentó nititur fententia judicii pratorii Zutphan^^ qua d. 23. Oclob: i6%6. fimilem ab infirmo eodemque menfe mortuo faclam teftamento donationem, cum confilio impartialium DD. Ev. a Staverden & Th. Schutten, nullam declaiavit. Cum vero quovis meliori modo donatricem B. fratri Mevio^t pra Cajo ab inteftato alias pro portione fua fuccefiuro veile gratificari ex propofitis quaftionibus mihi vifum fuerit hac extra cafum in fpecie per litteraspropofitum adjecifle, cafu quo utrïque ejusmodi contracteis fynallagmaticus arrideat , non incongruens duxi. Ita falvo in prxdiótis omnibus cujuscunqne doéTiori & meliori judicio de jure refpondendum cenfui Zutphanized. 27. Jan: 1741. f. SCHOMAKER. L X X X I. ADVYS INSTRUCTOIR. ï. /^\f nicn zyne natuirlyke kindren boven \^Jr hare alimentatie met eenige goedren mag beneficeren ? II, Of het regt van lolTe , by donatie en cefïie van goedren gereferveert, ook ftrydig is aan de regel van gepen en houden, Www SüM-  Partis Tertije S U M M A R I A. 1. Tyt 't Roomfche regt wort omJD trent giften, aan zyne natuirlyke kindren gedaan , verfcheidentlyk gedifponeert. 2. Dog de practycq dezer Landen permitteert aan een Vader, zyne natuirlyke kindren , by gebrek van wettige, met een redelyke portie zyner goedren te beneficeren» 3. Niemant mag na onze wetten geven en houden. Hoe deze regel te verftaan ? en wat daar onder verboden is ? v. n, \o. & rat. prohibitionis. n, 11, 4. 9. Onder welke prohibitive couftume nogtans niet begrepen is die by den donateur bedongene lofle aan het gegevene goet, of fatlum retrovenditionis. J", 13. 14. Cum illud omni jure licitum & validum fit, quod poft certum tempus res ad donantem revertatur. 6. 12» Nullo penes donantem remanente jure reali omne dominium rei traditce in donatarium tranfeat. 7. Ratio. 8. Conditio refolutiva non fufpéndit aclumi Cafus. Azynde nooit getrouwt geweeft procreërt by B. eenige kin• deren , ende begerende dezelve te beneficeren , of met middelen te voorzien om te konnen leven, heeft tot der zeiver behoef Her kinderen opziender (als te zamen nog onmondig) donatione mter vivos uit de handt gegeven , opgedragen en gecedeert zekere landèryen en goederen in Veluwen of Veluwenzoom gelegen, met een onderbeding nogtans, dat hy ofte de bezitters van den huize N. N. zouden zodane goederen mogen loffen met eenige duizent gulden, {tellende daar voor waarfchap en onderpandt, nader blykende uit het inftrument. ƒ46 Qudtritur. Of zodane gifte, ceflie en opdragt na Landtregt van Veluwen of Veluwenzoom valide en beftendig is , en of de referve van de loflè veranderinge zoude konnen maken/' Gezien by ons ondergefchr: de voorgeftelde cafus, mitsgaders de  Cons. LXXXI. y+7 de copye van het inftrument van donatie , gepafleert voor den Droft of Rigter en Geërfden op Veluwen of Veluwenzoom, en gelet op het Quatritur daar uit geformeert, en alles rypelyk overwogen, bevinden in dezen te occurreren twee pointen van bedenkingen. ii In den eerften, of men na regten zyne natuirlyke kinderen , boven hare gebeurlyke alimentatie, met eenige parceien of gedeelten van zyn goederen mag begiftigen? 2,. Ten tweden, of die ioflè in het voors: inftrument gerefêrveert , den donateur nog enigen eigendom geeft ofte laat aan dezelve gedonateerde goederen, zulks dat daar uit zoude refulteren eene intentie van te houden en te geven , en daar over de voors: gifte na Landtregten van Veluwen geeverteert zoude konnen worden? Aangaande het eerfte, al is het zo , dat de Roomfche regten en der zeiver uitleggers van giften, aan zyne natuirlyke kin-1' deren gedaan, verfcheidentlyk difponeren en leeren, als te zien in /. fin. C. de natur. liber. in l. ex complextt. & ibi notat. C. de inceft. nupt. Guil. Benediil. in repetit. C. rann. utique in verb: ex uxtrum nomine ad ecclefiam n, ny. & feqq. X. de tefiam. Chaffan: ad confuet. Burgund. rubr. 8. f.i. Boër, decis. Burdegal. 127. et eleganter in notis ad Louet. en fou recuii des arrefis memorables lit.D. n. 1. Zo is nogtans by de practyk van deze Landen ontwyvelyk gerecipieert, dat wanneer een vader geen Wettelyke kinderenZ' heeft, dat hy zyn natuirlyke kinderen, na gelegentheit van zyne goederen, met een redelyke portie mag begiftigen , als zulks met notabele exemplen zoude konnen bewezen worden , & in filiis Principum maxime admitti notat Beer. ditl. decis. 127. «.17. « Voor de twede is het ook waar , dat na regten en ufan tien van 2 Veluwen niemant mag geven en holden , ende daarom , om een3" gifte beftendelyk te doen valideren, den donateur van het gegeven goedt zig geheel moet onterven, en geen regt meer aan het zelve behouden : dog en wordt daar mede den donateur niet be- , nomen zyn lofle aan het gegeven en gecedeerde goet te mogen behouden, vermits zodanig paBum retrovenditionis een zodanig middel is, het welke na geeftelyke en wereltlyke regten in allecon-^. Www 2 traclen '  54.8 Partis Tïrtije tracten gepermitteert is , per Anchor. cons. 30. n. 9. Mafcard. de probat. concl. 441. «• 4. Pap. quaft. yi6- zonder dat zo¬ danig beding den donateur eenig regt aan het gegeven goedt doet C. behouden, maar bekomt den donatarius met vollen regten abfolutum & perfetlum dominium rei traditie, non obftante, quod ei cafu adveniente auferri poffit. I. non ideo.66. D. de Reg. jur. Bald. in L. mater. y. n. 2. C. ad Senatuscons. Tertull. Oldrad. cons. 203. «■ 3. Alexand. cons. 2,08. n. 6. Ub. 2,. Gemm. cons. 137, n. 80. vol. z. Guil. Benedict, in quaft. de thefaurariis. n. 20. 7. Quamdiu enim quis poftidet, nee lex retrovenditionis exercetur, reman et verus & diretlus dominus rei tradita , dr frutlus fues facit %Wefenb. cons. 199. n.gq. nam conditio refolutiva non fufpendit aüum, nee eum facit conditionalem , fed tantum ex eventu ipftus cum refolvit Anehoran. cons. 69. n. 8. Tiraquell. de retraft. convent. §. z. gloft. unie. n. 74. Marant. Anton,. Peregrin. de fideicommif. art. 40. ». 6. 9. Refulterende uit het geene voors: is, dat het regt van lofTen na geen geven en holden, of jus ad rem kan fmaken, ende dat daarom de couftuime van geven en houden daar toe niet kan geappliceert worden, gelyk ook de Couftuimen van Parysart. 274, met de couftuimen van Veluwen hier in overeenkomende ,, noemen io. geven en holden, quando donator fibi refervat facultatem libere difponendi de re donata, aut quando remanet in poffeftionem illius, & non aliter. j j Zynde de reden-van de voors:. couftuime , quod donator dando ' & retinendo videatur ftatim poenituijje aut revocajfe. Pier. Angleber. ad confuet. Aurelian. tit. de donat. int. viv. cap, 7. Boer. ad confuet. Bitur. tit. des donat 2. Argentr: ad confuet. Brittan. 1a .art.2z6. gloff.r. 'T welk in cas fubjecl niet en kan geargueert worden, om dat den donateur die gedonateerde goederen geheel en abioluit getranfporteert heeft, hem daar af datelyk onterft, en de poffeiüe acluelyk ontruimt, hem ofte zyne fuccefleuren de bezitters des huizes N. alleen referverende de loffe voor een zekere iomme gelds , mits dat zulke loffe een half jaar te voren • , moge worden verkondigt, het welk een ieder ten reguarde van natuir'yke affectie tot zyne patrimoniele goederen vryftaat, niet alleen in kopinge ende verkopinge, maar ook in allerhande vry-  Cons. LXXXII. y4p vrywillige acten /. legem. Q. C. de donat. 1% 2. C. de donat. qua fub mod ubi Bart. dicit, quod valeat paFtum, quod poft certum tem- j. pus res ad donantem revertatur- Alexand cons. 142, n. y. lib. 6. Welke redenen ingezien en overwogen, zouden wyoordeelen (onder correctie van beter gevoelen") dat de geëxhibeerde a<5te van donatie na Landtregten van Veluwen en Veluwenzoom vaft en van waarde is, ende dat dezelve onder prsetext, dat men vermogens het zelve Landtregt niet en mag geven en houden, niet zal mogen geimpugneert en gedeftrueert worden. Aldus geadvifeert tot Arnhem den 7. May JOH. KELFKEN. KALDENBACH. GLIMMER, LXXXII. ADVYS I N S T R ü C T O I R. I. TP\enatura, cefïione & fuccefïione feudi em- ±_J ptitii. II. De regula donare & retinere. SUMMARIA. f~\uare flatuta ncunicipalia non \^^extendantur ad feuda. Waar en hoedanig tranfporten van leèngoedren moeten geichieden? 7. 8. Feudi alienatio, partitio aut difpofitio , licet mier liberosfive ad pias caufas de eo faéla fit, absque cofijenfu domini efl nuUa ; ob rat. w. 9.. W 4. ii. Neme poteft plus juris in ali~ um transferre quam ipfe habet. ft 20. Een leen ftante matrimonio aangekogt, is voor de eerfte reis onder de kindren deilbaar, gelyk allodiaal n. 21, 6. Dog den Leenvolger heeft keur 't zelve voor den koopspenn: tc-" naaften, zonder voordeel; to. Difpofitien teftamentair zyn op w 3 ïon> ÏO. ww  j-jo Partis zommige plaatzen in Gelderlant ad certum bonorum portionem gereild ageert. 12.17- Geve» en houden is in deze landen verboden; En welke zoortenvan giften als fimulate acten onder dat verbodt begrepen zyn? v. n. 18. 19. Tutu ï 3' -D°g »'» contraiïu innominato vel donatione ob caufam & in favorem aiimentorum toegelaten. M* Quamvis etiam omnium bonorum donatio prohibita fit, ij. 16. Wanneer egter alzulke donatien niet gepermitteert zyn ? Gezien de cafus, en daar uit geformeerde vragen zoude onder correctie van beter gevoelen, ten opzigte *• Van de eerfte vrage van advys zyn , prafuppojitafatli fpecie: Dat, voor zo veel het Leengoedt betreft, geen tranfport voor fimpele Geërfdens en vermag te gefchieden, gelyk als wei in alledialibus gefchiet: Cum ftatuta& confuetudines munieipales non extendantur ad feuda, utpote res alieni refortus , & (ic jus muncipale non temere extra fues terminos ad feuda trahi debet. Sand. ad confuet. feud. Gelria, tratl. 1. tit. 1. cap. 1. n. iy. quod multis exemplis declarat eodem loc. in fequentibus. z. Maar moeten zulke overgiften of tranfporten gefchieden confenfu Domini feudi & coram Curia Paribus ad minimum duobus, quia Dominus cum Paribus in feudalibus habeat jurisditlionem. Sand. tratl. 1. tit. z. cap. 2. n. uit. Et apud nos confuetudinis certiftima eft, feudale pradium , nee totum , nee pro parte , nifi coram Curia Paribus , minimum duobus, cum adfenfu Domini vel eiusdum Vicarii prafentis, alienari minuive poffe. Landtr: der Graaffchap Zutphen tit. 17. §. 9. Ruremud. part. z. tit. 1. art. 4. atqtec hoe confonum effe juri communi feudorum tradit Goris advers, tratt. 2. cap. 3. u. ïf. per DD. & Aufhores ibidem allegatos. 2, Hinc feudi alienatio absque confenfu Domini adeo nutla est, utinfirmetur penitus contrailus fuper eo ita eelebratus. Idem Goris. ditl. loc. in gloft] Te min kan zulken tranfport gefchieden tot nadeel van de andere kinderen, die welke bereits door de doodt van de moeder . een jus quaitum, quod nemini invito auferri potefi , hadden beko4, men: Dewyl de vader ook geen meer regt aan zynen oudften zoon heeft konnen tranfporteren, als het geene hy zelfs hadde, ende het geene hy zelfs hadde ook niet in dier voegen, alspratenfelyk gefchiet is. Ge-  Cons. LXXXII. ^ Geconfidereert, dat dit queftieufe Leen ten Zutphenfchen * regten gehoi ende, en ft ante matrimomê aangekogt voor de PP, S' fte maal onder de kinderen deilbaar is, te verftaan dan noï dat het tot kern des Leenvolgers Zal ftaan , entweder het goldt t< deilinge te laten komen, of die koopspenningen, waar voorhet ingekogt is, zonder daar van eenig voordeel te 'genie ten bt holtelyk dat het goedt met gefplittet zal worden, dan met'confent des Leenheeren. Landtr: der Graaffchap Zutphen tit. , 7 art 8 Invoegen dat de vader de magt niet heeft gehadt tegens het gemelde Landtregt, ten welken regten dit Leen gehoon daarover m prejudicie van dat regt van deilbaarheid?, de andele kinderen competerende, by uitterfte wille of tranfport teTfpo- En zulks alles te doen, zonder confent, of ten minften approbatie van den Leenheer, zonder welk in leenzaken niets gXn of gedifponeert kan worden, als na de forma , by dé LefnreS ten geprefcribeert. ' 3 J-ccnreg- Cum moribus noftris omnino nulla ftt alienatio aut partitio aut cu * juscunque generu circa eadem difpofttie, nifi Domini direBi'confenfu?' tnervenem. Gons advers. tratl. 1. cap 3. n. 4. Idem in not » a allegans decretum OrdinuntGelrU, & L%um\rema cZ'de'at w 1600. & Freder. Sand. ad confuet. feud. Gei. tratl. r . tit.T. Sic quoque vafidli provifio habetur pro mero faBo nullumque prodncit efeBum, mf,fiahhaturper Dominum. Sand. ad confuet. feud. G r tract. 1. ut. 2. cap, 1. n. 2. J Nee private, parentis vel cognati affeBione tetti potefi , quod Do-B mtm provtfo um vel paucts per propinquitatis, fixus' vel atLpr.roganvam defimavn quamvts & parens de feudo fuo inter liberos vel altas ad p,a; caufas dijpofuerit. Sand. diZ. loc. n. 4. & q. Rodenburgh . traB. de jur. conjug. trafil. pralimin. tit. 2. cap. 4. *, ? Ced^Tr nemf\h*C '^randi confenfus mera folennitatls elï.a. fedcaufamtrabita jure Domino antiquitus in conceffJe feudi rejerva-9 to eX que ipfi tnconfulte vafallus obtrudi non potefi. Gons. advers, lien 'iullCap P™*p*t* enim caufa nmquam trahitur in a- lientjuris immmuttonem. Rodenburgh. diB loc Zo dat dan nog by fimpel tranfport, nogte by difpofitie of VUÈ'  Pnm Tutu Sterfte wille , zonder confent van den Leenheer zelfs den vadeuiet vermat heeft te difponeren over zyne eigene helfte 5?,Wnin-dt sezwe^en over de andere helft des goedts, fctó VEen tereirs voor de helft beftorveo "'NÖfhet'/eïne ^ ~k niet m der voegen , als Sook «egens dezer W.'g'lft,, van des houden in deze landen geen p aa^heett, is/itf ' cr J b En derhalven onnodig iets ten dien °Pz,S^rfm^, ^rr4r gen, als het geene getradeert wordt by Lambert. Gom. adverjtr. " Waar ffian ^fgt^ySanfport van goederen incasjut> feereen ,even en houden zynde na regten invalide ,Ge- ï2.c^fidenreei?: d!t de vader dit tranfport niet en oet^.«^ eene fomma van penningen komt te eillcneni nog > deel. tatie 7^ « welken geval voo zovee[, a^"|odane te aanging, hem zulks zonde hebbemvigeft"^ J le do_ donatien gepermitteert zyn, zelfs ter plaatze aaa v  Cons. LXXXII. fn natiën verboden zyn , idque non folum in favorem hofpitalium , fed etiam favtre alimentorum Chriftin. vel. 4. decis. 191. «.7. Etiamfi alia bona non haberet, & prehibita foret donatio omnium bo- 74. nerum, tarnen talts donatio fubftfteret; het welk nogtans in cas fub- iy. jecl geen plaats kan grypen, dewyl de vader dit tranfport ten dien opzigte niet gedaan heeft, maar om zyne andere kinderen buiten reden ende tegens de wetten het haar te ontvremden, ende den oudtfïen zoon alleen te geven. Ja ook niet anders als met intentie om zelfs poffefleur daar van 16. te blyven, in cas dat hy in den leven gebleven ware, als ex prafuppoftto cafu is aftenemen , dat hy als dan zelfs de emolumenten en opkomften van die gezeide goederen zyn leven lang zoude genie ten , het welke dan voor een fimpele donatio mortis caufa f ftrydende tegens dezer Landen wetten en couftuimen, het geven en 17. houden verbiedende, te agten is; zynde van die natuire, ut quis malit fe habere, quam fuum heredem. I 1. D. de donat. qfiod moribus noftris non permittitur. & eo cafu nihil aElum intelligitur. Prtefumitur fiquidem indireEle excludendi legitimi heredis caufa fraus 18, fatla legi publica , qua teftamenta de rebus immibilibus nen permittit, as incidit pariter in id, ut videatur donaffe ftmul & retinuiffe , quod vulgo dicitur, geven en houden, quod & Gallia moribus , quibus vulgatum est donner & retenir ne vaut , ut & noftris onmino prohibetur, ficuti etiam obfervatur a Freder. Sand. ad confuet, feud. Gelr. • tratï* 1. tit. 1. cap. 1. «.40. Quando igitur rem fuam immobilem alicui damus, ejusdem poffeffio- 19. nem non ft at im dimittit, fed vel condutlionis vel precarii, aliove quovis pratextu penes fe ufque retinet (gelvk in cas fubject de vader voor zyn leven lang de emolumenten en vrugten voor zig behoudt, dat meri aclus poftèffbrii zyn) limulaium geri negotium exiflimat Lamber t. Goris. pracitat. loc. per L. & qui fub imagine. 10. C. de diftraiï. pignor. Gelyk als met verfch'eidene judicaten voor den Ed: Hove, als elders gevallen , zoude konnen bewezen worden, zulke tranfporten en difpofitien voor nul en invalide verklaart te zyn. Het welke dan vaftgeftelt zynde, volgt hieruit indifputabel, de laatfte vrage, te weten, dat de andere kinderen en kintskin- 20. deren en erfgenamen van A. en B. pre portione vel quota htredita- Xxx riéf  ^4 Partis Tertije ria, zo wel mede tot het leen , als allodiaal bevoegt en geregtigt zyn: Edog tot het leen in der voegen , als by het Landtr: der Graaffch. Zutph. tit. 17 art. 8. is geftatueert, ende tot het allodiaal in conformiteit van deze landen gemeine regten, die de kinderen egalyk tot de fucceffie harer olderen roepen. Aldus onder correctie van beter gevoelen geadvifeert binnen Arnhem den 23. Julii 1684. V. S W A E N. L X X X I I I. ADVYS INSTRUCTOIR. I. f\f en hoedanig de nature van een leen V_^/ moribus kan en moet verandert wordt n non confentientibus Vafal/i agnatis ? II. Of de leenportien in een derde voet 5 de jongere broers en zufters competerende, en nooit aan haar uitgekeert, allodiaal of feudaal zyn ? S U M M A R I A. 1.6. Y» decidenda quaftione feudali tenor primava invefliturte att tendendus. 2. Ratio. 3. f. Hujus afferlionis confeÜaria, 4 Ampliatio. 7. 9, hxceptio, & limitatio. 8.10. iy. Naturalia feudi concurrente mriusque & domini & vajalli confenfu moribus funt mutabilia* v. n. 20. ii» Ratio. 12. Ratio rat ion is, 13. Ita ut Dominus licet fuperior, invité v af allo feudum in aliam formam, priori mveftitura contrariam, traniportare nequeat. 14. Applicatie adfailum controverfum. 16. Ntl  Cons. I 16, Nil refert, an hujusmodi primitiva invefiitura immutatio d vafallo ipfo, an a'o ejus herede faéla fit. add, n. 19, 17, Differentiam inter feudum heredi tarium & feudum ex paèlo & pruvidentia cum difimclis fequelis mores nofiri non agnofcunt. add. n. 27. 18, Quare princeps facilius feudi formam immutare potefi prajudteando agnatis ? 19- 33- Een ordre van fucceffie op verzoek van een vafal by den Overleenheer onder zyne feudale fucceffeurs vaftgcfteltzynde, kan door dien erfgenaam fine Domini fuperioris confenfu niet door een contraire inveftiture gederogeert worden» 20. Non quilibet dominus poffit etiam ( vafalló conjentiente invefiituram antiquam immutare. 21. Maar is daar toe na onze leencoulïumen alleen bevoegt dc Lantfchap of't Hof Provinciaal daartoe bevorens geauthorifeert. 22. Gelyk de Heerlykheit Gent met confent van hoogglte: Staten van een leen ten Gelderfen verandert ' is in een leen ten Zutpheufcn reg- 23. 31. Waarom een vafal, alzodane verandringe van den Souverein tot een toekomende regel van leenfucceffie in quemcunque cafum bekomen hebbende , door omiffie van zyne inveftiture den erfgenaam feudaal niet kan prejudiciëren? vid. h. n. 24. 26. Male exteri DD. quod Nofirates aliquando in confulendo fecutifunt, hanc feudi mutationem in prajudicium agnatorum limita- LXXXIII. ->^.».^».^31.iix. SSS , runt in feudo antiquo. 25". Cujus de fuit io exhibetur remiffivè. 27. At horum rationes pro prohibita feudi antiqui immutatione nee moribus noftris feudalibus nee Hollandicis quadrant. 28. Ratio dijferentia traditur. 29. De leenen worden zo wel by Ons als in Vrankryk en de Nederlanden ad inftar reliqmruna, qua in patrimonia funt, geconfidereert. 30. Quod jure feudorum olim interdiclum er at. 32. Moribus feudalibus mutatio inveftttura filies tam natos quam nafcituros obligat. 34. Unaquceqne linea defunélo proxime tn jus ab ipfo fecundum legem aut difpojitionem hommis fibi reliélum fuccedit. 3f. De nooit uitgekeerde leenportien m den derden voet, de twede en derde zoon competerende, zyn feudaal, v. ratt. n. 41. rjf Jeqq, & varia refpons. n. 45-. 46. 47, 4°. ƒ0. add. n. 49. 36. En Worden, fchoon dezelve daar mede niet beleent zyn, egter getransmitteert op den leenvolger. 37. Applicatur hac feudalis doclrina ad tajum, 38. Een leenvolger heeft optie om van't leen, de portie de jongere broers of zulïers toekomende, met confent des lce'nheers aan dezelve interuimen, of ook met geit, allodiaal goet of conftitutie van rente aan zig te brengen. 39. Den collateralcn errgenaam keert geen derden voet uit. 40. Res tranfit cum fuo onere. 42, Partis eil eadem ratio qua totius. 43. Quia in toto pars conttnetur. 2 44. Q^oi  yyó" Partis 44. Quod in parte feparata eperatur corporis divifio, idem in re communi pro indivijo efficit juris intelleèlus. 49, In fucceftione defcendentium triens five ejus portie, loco legitima & veluti jure ahmentationis junioribus competens , efl pars feudalis. f 1, f2. f3. Contrarium responfum remifjivè adduólum aliis innitur rationibus. £4. f6. Ob dubium litis evenlum, qute cafui fortuito imo Scylla S53 Cba- Tertio ff. De incommodis precefjks. v. remi flivè. rybdi afiimilatur, tutius efl de re dubia tranfigere quam litigare. ff. De incommodis precefjks. v. remi flivè. f7. Sapietitis non efl fortunce arbitrio tommittere quod per concordiam tomponi poteji. f8. Utilius efl macre coneordium quam pinguis fententia. f9. 60. In tentanda concordia tam judicis quam utriusque litigantis confar.guineorum officium verfatur. Fatli Species. Alexander Schimmelpenning vander Oye Heer tot Kei en Englenborg,opden8. April 1671- met het Huis en HavezateEnglen&wg,cingel, graften, boffen, broeken wyders daar onder gehorende erven en hoflieden in Veluwenzoom gelegen, en aan den Furftendom Gelre en Graaffchap Zutphen ten Zutphenfchen regten leenroerig beleent, en voornemens zynde alleen voors: Huis en Havezate met eenige gefpecificeerde parcelen by alle verval, verftervinge en fucceffie quocunque cafu, zo wel van defcendenten , alsadfcendentenencollateralen, in zyn geheel by den andren en ongefplit te doen conferveren en verblyven, heeft zig daar over by Requefte in den jare 169.. aan de Heeren Staten van welglte: Provincie geaddreffeert, en verzocht, dat Haar Ed.-Mog: over de natuir des leen van die in fpecie daar by g' enumereerde parcelen difponerende, dezelve in manieren voorff: zodanig wilden gelieven te altereren, dat in omnem cafum geen derde voet daar van zal uitgekeert worden, maar in 't geheel overgaan, blyyendc de refterende parcelen tot den Englenborg gehorende fuccederen en vervallen als leenen ten Zutphenfchen rechten gebeurt &c. Waar op gedelibereert zynde hebben Hoogglte: Staten den 17. Aug: dito jaars 1691. desSupplts: verzoek in dier voegen, als hier voren geftelt, geaccordeert, en den Stadthouder van de leenen geordonneert om daar vanregiftrature te doen maken, en op  Cons. LXXXIIL 5-5-7 op dien voet in 't toekomende die beleeninge te doen. Welgltn: Heer Alexander Schimmel/ei.ntnk^vc.nder Oye dezer werelt overleden zynde, zonder alvorens eene zodane beleeninge te verzoeken, heeft zyn vrouw Zufter en eenigfte erfgename foh tnna Schimmelpenninb^van der Oye op den y Juny 1695. van de provinciale Leenkamer verzogt en geobtinetrünveftiture van het Huis en Havezate Englenborg , niet zo en als daar van by voord! Lantfchaps refolutie de beleeninge aan welglte: haren Heer Broeder toegeftaan, maar zo en ais die voorheenen by de fucceffive fuc-ceftèurs feudaal daar van verkregen was. Welopglte vrou fohanna Schimmelpenning an der Oye in 1720.' overlydende, heeft haar Hoogwelgeb: outfte zoon den Heere Henriks van Laer Heer tot den Ligtenberg , als ïuccefieur feudaal, zig met den Engelenberg in conformiteit van glte: Lantfchaps refolutie op den iy. July dito jaars «720. wel nadruklyk en woordelyk daar by gerepeteert, doen beleenen. Den Heere Henrikjvan Laer in den jare 1721. fteivende heeft uit zyn Hoogwelgeb: ehe met vrou fohanna Henriette van Keppel nagelaten drie zoonen en twe dogters , met namen 1. Reinier, 2. Henrik^Fredrib^y 2. Henriks Alexander t 4. Henriette fohanna Elifabeth Agatha Walraven, en y. fohanna - - van Laer. Den eerften en tweden zoon kort na malkandren in hare relpective minderjarigheit buiten beleeninge overleden zynde , heeft den Volmr: van de vrou Douariere van Laer als moeder en wettige voogdelfe van haren derden mede onmundigen zoon Henriks Alexander van Laer bovengemelt op den 29. Jan: 1729. eene zodane gelykmatige beleeninge van den Englenborg, en van die volgens Lantfchaps refolutie buiten uitkeringe van den derden voet der ander reipeclive g' unieerde parcelen , bekomen , als wylen zyn Hr: Vader voormaals daar van ontfangen hadde: Dezen Henrif,Alexander van Laer mede in zyne minorenniteit overlydende heeft zyn Hwgeb: outfte zufter bovenweigit: zig met den Englenborg op gelyke voet en ter gevolge van meerglte: Lantfchaps refolutie van 17. Aug: 1691. doen beleenen op den 27. Meert 1733. De jong fte dogter meerderjarig zynde heeft onder andren by eene gevorderde fcheidinge en deilinge van den vaderlyken boe- Xxx 3 deli  Ïj8 Partis Tertio del tegens haar Hoogwelgeb: welgelte.- outfte vrou Zufter eene tweeledige fuftenue voorgebragt; 1 o • Daar in beftaande, dat, vermits nog den Heere Alexander Schimmelpenninh^v ander Oye, nog zyn Hoogwelgeb: vrou zufter fohanna Schimmelpenning ander Oye zig van die by de Lantfchap geconcedeerde alteratie van d' Englenborgfe leenparcelen in hare refpedive inveftituren bedient, maar dezelve in tegendeel op den ouden voet en alzo met uitkeringe des derden voet ontfangen hadden, ongeagt die nader gefubfequeerde vader-en broederlyke beleeningen ter contrarie en gevolge van die lantlyke concefïïe mcceffive verkregen, die uitkeringe van dien derden voet zonder onderfcheit aan Haar Hoogwelgeb: zou behoren te gefchieden. 2 ° • Dat de portien in den derden voet der leenen, welke den outften zoon als fucceffeur feudaal aan de vier jongre broers en zufters na leenregten hadt moeten uitkeren, equaliter op alle dezelve, en met privative op d'outfte zouden moeten geagt worden verftorven, en alzo haar Hwelgeb: outfte vrou zufter verpligt te zyn die gelykelyk met haar te deelen. Het contrarie van deze twe voorgebragte verfchil poinclen by de outfte zufter gelóuteneert en myne confideratien buiten een ample adftructie van regten daar over vooraf gevraagt zynde, Wat ten opzigte van d' eene en d* andre fuftenue leenregtens is ? Zou ik van wegens de kortheit des tyts onder referve en offerte van een eventueel nader geraifonneert leenadvys in 't algemeen aanmerken ; En wel eerft aanvankelyk ten refpecte van het eerfte quseftieufe poincl. Dat het eene inconteftable en alom gerecipieerde Ieendoclrine is; i# Dat men in decidendis feudalibus controverftis onder alle die by de Leenfchryvers voorgeftelde obfervatien in d'eerfte plaatze peremptoir hebbe te letten op den teneur van de outfte en primreve inveftiture, fchoon ook met de nature en aart des leens niet compatibel; 2> Zodanig ook dat uit dezelve als de radix feudi de gevolgde inveftituren als takken voortgefproten zynde daar mede hare infe- parabile  Cons. LXXXIII. ^ parabile connexie blyven behouden, ge'yk onder andren injlar omnium dit afertum met meer andre redenen en autoriteit van fa meute Regtsgeleerden beveiligt Lud. Schrad. de feud. p 2 cap y. « 20. cum feqq. daaruit infererende niet alleen, dar'alle op ^ gevolgde beleeningen uit de eerfte hare declaratien, reftrictienen extenfien moeten ontfangen, en de claululen, conditiën of bedingen van d'eerfte, by de twede en volgende geomitteert. geagt worden daar m tanquam accefforia ad primam invejhturam gerepeteert te zyn id. n. 22. 33. 34. 3y. & 36. add. Men> cgJ f £h Befold. W y. cons. ziz „10. ,,. Struv.f,nt.ftud. cap. 1. aph. 11 Rofenth. de feud. cap. 6. cond. 69. 1 Maar ook daar uitdeze ampliatie formerende, dat, in cas ver-4. fche.de beleningen van een en 't zelfde leen genomen niet concordant mogten zyn, als dan d'eerfte en outfte voor de voleende en nieuwe zoude moeten prevaleren, en het daar voor behouden worden , quod potius in pojleriori rccedente a prima invejlttura error commifus, quam quid imitatum cenfetur. v. prater DD fit pral. Rol. a Valle 4. com. 1. n.6-j & cons.-iz. n. co. & Vult ei" 1. c. 3. «. 22. Arum. de feud 1. th. 11 J' Waar uit dan zou moeten volgen, dat dusdane van de eerfte fdifcreperende mveftituren als erroneus, de feudale fuccefieuren niet hinderlyk zouden mogen zyn Dec. cons. 198. n. 17 A Thefaur. dec. 227. ». 17. & DD. i$. all. Dezen leenregel aldus na waarheit in thefi befchouwt en aan 6 't controverfe cas van die in dezen exterendedilfonante beleeningen van den Englenborg getoetft zynde, zcu daar uit deze conclufie voortvloeyen, dat tot decifie van het eerfte leenquaritur alleenlyk op die aloude en primEeve invcftiture zou konnen en moeten gerefiecleert worden. Dog daar tegens deze en andre feudale Schryvers g'evolveert 7 en my daar uit per exceptionem k regula gebleken zynde , dat dusdane naturalia feudi juris authoritate betrekkelyk tot de reële qualiteiten, en door de Heer Struvius d. tr. feud. cap. 2. aph. 7 tot Q een zeftal gebragt en befghreven, falvd feudi efentia door tuftenkomende ftipulatien van den leenheer en vafal daar van alienabel en mutabel zyn, ut vriorem hanc DD. ajfertimem limitant inter eé-Otter**»  Partis Tertio uros idem Struv. d. e. z. aph. 8. & cap. 10. aph. 6. Schrad. d. I. „ 20 & Rofenth. eap. 6. concl. 69. n.Zi. cum feqq. ,o * Zo confcqueert daar uit als van zelfs, dat geenerhande leen 'alteratien, welke den Leenheer of zynen vafal afzonderiyk teeens den inhout en forme van die eerfte en onderlinge imrmitatie zie zou mogen onderftaan hebben, aan den eenen of den andren, daar in niet uitdrukkelyk mede geconfenteert, pnejudiciabel konnen zyn; T Quia fatto alterius nemo pragravari nee alten per alterum imqua ^'conTitio infcrri debet l. non debet, de R. f. I. de pupillo. § fi plun„urn ff. deo.n n. Cum civilis ratio fuadeat, conditionem alterms me'liorem quidem fieri poffe per alterum, non aut cm deteriorem l folven. do f de N. G. I. fin. § fin autem. C. de aeq pof. I. fervut. I. ptius.fi. de paB. add. id. Schrad. cit. loc. 't zelve n. feq. 4. & 41. ook zo verre uitbreidende ; T , Dat zelfs daar omtrent de handen van alle Leenheeren, fchoon 3*fouvereine Vorften en Staten dermaten gebonden zyn , dat ze invite vafallo geene veranderinge in de volgende beleeningen, ftrydig aan d'eerfte , vermogen te maken. De voors: limitatie dantot het cas fubjed toepaffelyk gemaakt 14"zynde, wort daar uit aan d'eene zyde ten reguarde van het mutuele confent en van de Heeren Staten dezer Provincie als Leenheeren en van wylen de Heer Alexander Sehimmelpenmnk^van der Oye als Leenman die gepermitteerde immutatie dezes leen inahZfrmml alle gevallen van fucceffie geadftrueert, en aan d' andre zyde ten opaigte van die daar op gevolgde particuliere beleeninge van wylen vrou fohanna Schimmelpenning van der Oye, als ftrydig aan die vaftgeftelde ordre van leendevolut.e, en buiten defogatie van die Lantlyke leenconceffie, alleen by haar Hoogwelgeb: verkregen, af-ekeurt. Om dat het in jure feudifiico bekent is, dat alzulke commutaa*'tie en alteratie des quaeftieufen leens utnutque & Dommi & vafalli communi confenfu aan alle de eventuele gevallen van fucceffie inde afcendente, defcendente of collaterale linie g accrocheeit, moet verftaan worden niet alleen dien eerften vafal , in dezen de Heer Alexander Schimmelpennink^van der Oye , maar 00ü zyn Hoogwelgeb: vrou Zufter als erfgename te verphgten $  Cons. LXXXIII. ytfi En wel zonder ondericheit, an hac mutatie- vel innovatie invefii- 16. turee fit fatla ah eo , qui hoe feudum de novo five primttus acquifierit, vel ah alio ex illius defcendentibus , Schrad. d. n. 41. & 42. Niet doende daar tegens die aldaar d. n. 42. & 43. en by an- 17, dre Feudifteh gemaakte diftindie tuften een feudum hereditarium en een feudum ex patio & providentia; Om dat die daar uit geformeerde onderfcheidentlyke aclen en illatien van adirie of repu- . diatie met of zonder inventaris zo ex moribus Longobatdorum ah ex invento DD. voortgefproten geenzins quadreren met onze Gelderfche leendifpolitien, gelyk de Hr: Tred. van Sande in comm. ad Cons. Feud. Gelr. tratl. v. tit. 3. ctp. 2. J. i. handelende alvorens de diferentiis hereditarii & non h&reditarii feudi ibid. §.2. 't zelve getuigt s Vbi §§. feqq. hujusmodi receptas DD. opimones refutatas vide fis. Praterquam quod DD. ex recepta inter jus quafitum ex jure civili f8. aut jure gentium differentia inferunt, principem faciiius feudorum formam immutare pofi'e, pra/udicando agnatis; Cum eorum dommium ex legum difijofitione proventat, quam in domimo rerum aharum. Zulx dat vrou fohanna Schimmelpenninkyan der Oye dit regie-19, ment van fucceffie by den Vorft van den Lande op verzoek van haar Heer Broeder onder zyne feudale fuccefieurs in 't toekomende ais een wet vaftgeftelt, niet by magt geweeft is privative en alleen buiten eene nadre conceffie en diipenfatie vandenSouvereinen Leenheer of d' alinge Lantfchap door die van defzelfs Stadtholder op den ouden voet Domini cujuscunque jure falvo genomene invelliture, te derogeren en te verandren, Cum non quilibet Dominus pro lubitu pojfit inveflituram antiquam va-ZO Invoegen dat de jongfte Freulyn Zufter uit die diffëntierende beleeningen van Vader en Grootmoeder geen regt tot die quseftieufe uitkeringe des derden voet zal konnen deriveren, en daar uit als op diverfe gronden beruftende'eenige avantageufe argumentatien maken, wyl de grootmoederlyke inveftiture, fchoon ftrydig aan die by de Staten veranderde leennature, egter alleen haar Hoogwelgeb: kindren als erfgen: en geene andre heeft konnen verpligten , daar de vaderlyke beleninge conform die gereguleerdeSeem fucceffie mede alleenlyk zyne leenvolgers en defcendente erfgen: buiten confideratie van eenige andre per faltum geimagineerde afcendente of collaterale erfgenaam heeft ob34 ligatoir geftelt; Zonder dat het erfregt van de vader immediafe, en niet van de Grootvader media fe of fub conditione hangende by zyn Hoogwelgeb: kindren verkregen in dezen tot der zeiver nadeel mag geconfundeert worden. Cum ubi unaquaque linea jure hereditario defun5lo fuccedens ab eo caufam fuccejfonis habet, vel defunïlo proxime in jus ab ipfo fecundum legen* aut difvefttionem hominis ubi relitlum fuccedit arg. I. 24. de V. S. I. 6 '., de R. f. & l. 14. C. deR.V. fatlum defttnfti ratum habere teneatur dd. II. v. Schr. de feud. ^.3. c. 2. ». 24. 2^. Aangaande de z. vrage, zou ik onder correctie van advys zyn , dat de nooit uitgekeeide portien in den gelibelleerden onverdeilden derden voet, wylen Jonkheren Hennk\ Fredrtf en Henriks Alexander van Laer een yder voor 4 part volgens leenregten competerende, na hare dode privative op d'outfte zufter als Leenvolserle verftorven zyn. 2 tot confirmatie van deze myne mede geampleéïeerde opinie afgegeven is conform en ter gevolge van deLeentraditie en confbnant gevoelen van Sand. 47-d. comm. tr. 1. tit. 3. §. 19. p. 3. n. 34. aldaar bekragtigt met een gewysde anno 1574. in die vermaarde Graaffel: Bergfche zake van boedelsfcheidinge ergaan. 48. Gelyk ik nader op den 3. Jan: 1^29. binnen Arnhem door 's Hoves Advocaten (wier namen egter niet uitgedrukt zyn) onder myne Mlf: in fimili vinde geadvifeert, en het dus mede feqq. verbis begrepen te zyn, dat het derdepart, infucceffone def. 49. cendentium loco legitima & veluti jure alimentationis de jongre broedren en zufteren competerende leen is, en leen blyf jure integri beneficii ad inflar ejus quod habet pral. Sand, d* l. Item nog op den 30. Juny 1642. binnen Nymegen door de 'Raatsheer Kelfken en den Advt: Limburgh in fimillimo cafu hifce verbis geadvifeert: ,, verftaan dat het derde gedeelte van C. ver,, ervet is op haar older halve broeder D. fecundum atatis praro,, gativam s ,, Om reden dat een gedeelte van leen , 't zy gefcheiden of ongefcheiden des niet te min leen blyft, en overzulx na nature van 't leen moet vererven en verfterven. 51. Zonder dat die redenen van zeker advys, ter contrarie by andre  Cons. LXXXÏlï. 6 *e gerenommeerde DD. afgegeven , en te vinden bv myne Confilia Gelro Zutph. p. l. cons. 4 . m de2e gaallende- zelve applicatie konnen hebben,- 6 na& Om dat de verklaringe van die aldaar vermehe outfte twee broederen uit hare refpediive beleeningen van de gehele corfierJ2 feudaha (dat zy namentlyk die behoudende d» uitkëerioffe aan hare zufters zouden hebben willen doen met gereet geit of allo diaal goet) g'elicieert, tot deze twe outfte leen volgers nietma^ in confequentie getrokken worden Als zynde den eerften en tweden nooit beleent, en den derden Broeder zo wel a s zyne twe vorige minderjarig zonder kindren /ei;lev^m WeIke«"e f cafH *aciu decLraüais non ex- S\ tfiente & deficiënte confenfus facultate geene zodane pi sfumptive verklannge dienvolgende imaginabel, en ook buiten ceffie of andre behoorlykeonderhandelinge tuffen de leenvolger en zyne jongere broers en zufters wegens hare portien in den derden voet?. Lantr. d. §. p te doen met wel aannemelyk kan zyn , omdat m dien geva Ie van gemeenfchap den cpgevolgden leenman 7v ne lantregtelyke eledie, om die leenportien te Sen ofte" niet, blyft behouden. üen orte Invoegen dat de motiven op dat prafuppooft door die DD n. 48. *fe„. bygebracht in 't cas fubject daar van verfchfilende niet relevant en applicabel zyn konnen '«.«mende Op deze en meer andre gronden van wetten en raifonnemen ten zou het regt van V out fte Vrou Zufter konnen gemainteneen" en tegens alle andre fpecieufe redenen van haar Hwgbï zufter cafu quo tn judicio gedefendeert worden* ' Maar geconfidereert het eene by de dagelyxe experientie ontegenzeggelyke waarheit is , dat de Docloren en Rigters va°ie ren ,n hare advyfen en fententien, wier uitkomften onzeke en5"4' t nT/ e TruCaf\V°rtHitis 6n WCS£ns hare gevaarlyke gevoï gen Scyllce & Charybdi gecompareert worden; b Zo zou ik fchoon van advys als voorff:, egter my zelfs door een onbezonnen drift van eigenliefde niet konnen flatteren « vaft" ftellen, dat niet andre DD. van my zouden diffentieren, en de zake ten opz.gte van het 1. Qu.ritur zodanig begrypen en uit ttbe^tWe d' & * vermeit? fame^R|s^ r - Waar-  ^gg Partis Tertio 55. Waaromme het zo wel tot amputatie van koftbare proceffen, en aigreurs, als tot conlervatie van eene zufterlyke harmonie en voorkominge van eene onzekere decifie, met veele andre incommoda proceffus by ?. V. Wmth. in parth. litig. doorgaans met levendige verwen afgemaalt, het niet ondienftig zou zyn volgens 56 den raat en vermaninge van voorff: Autheur Itb. z. cap. 4. »• 6. alvorens amicabiUm compofiüonem te tenteren. 57- Cum fapientis non lit, fortuna arbitrio committere, quod per concordiam (circa quam te/re Arift. 8. Eth. cap. I. legislatori magis quam etrca )uftitiam fiudendum) cemponi potefi. Ter contemplatie van welke het als in een gemeen fpreekwoort is overgegaan: n'et tegenftaande alle de bewyzen en documenten, rechten JL/' en redenen, den Procejfuidoor d' Heere Verwr: voor en na overgelegt, by de fententie, tuffchen partyen over d' Exceptie van rettvöy (waar by doch de feudaliteit ten principale en ten vollen is worden gedifputeert, en naderhandt ten principale niet met allen meer , als ter exceptien is gedaan , dienthalven bybracht) den 2y. Juny 1649. uitgefproken, en in 't gewifte gewysde ergaan, dezelve exceptie van renvoy ofte fori declinatoria is worden afgeflagen. Waar door als doen by een Ed: Gerichte genoegzaam is te verftaan gegeven, als dat dezen allen niet tegenftaande alnoch fewyffelachtig is gebleven, of de parcelen in queftie feudale toebehoorten  Cons. LXXXIV. n^ beknorren van 't erve en leengoet Pillinbte reputeren zyn, of niet.. Want hy aldien verfiaan hadde kunnen worden , dat die parcelen in queftie buiten allen, twyffel leenroerige appertinéntien en töebehoorten van't Leengoet Ptlltnk^ Waren geweeft, zo ?onde d'exceptie van renvry (waarby de zake ten principaal volkomentlik, als gezegt, albeieets was gedifputeert" wel geadn it• eert zyn geworden, al evereens, gelyk by de ft ntent ie C. K. en L ter Duplique van den Heere Excipient bygevoegt, het renvoy over geventileerde parceelen, zo in der daat feudale parcelen bevonden zyn, is toegedaan gewoiden. Hoedane onderlcheit mede wort bevonden gemaakt te zynby. de fententie fub L, die Duplique exceptioneel , en refpeclive Perfiftit van d' Heeren Impetranten geannedteert; Waarbyd'f*ceptio fori declinatoria van de bewyflike leengoederen is worden geadmitteert, en wegen die nog "in dubio ftaande (fcilicet, of het feudale of allodiale appertinentien zyn?) gerejeéleert met condemnatie ten principale t* antwoorden, ut pat et ex verbis : uitgenomen H huis en hof tot Reurtoe, fampt de goederen, en derzelver toebehoor ten, by d'eerfie leenbrieven van des Excipients vooroudren gefpecificeert. Hoedane dubieteit dan ook, voor zo veel het Reurderloeflach belangen doet, merkeliken refulteert uit den pandtbrief de anne 1449. ter juftificatie van Inleidinge fub C. 2. annex. Waarby door Godert van Reurderloe aan Jan van Eerde en EvertZ, de Roode van Pfeeckeren het glte: Roederftach met zyn toebehoren voor de tydt van 1 y. na een ander volgende Jaren , ftedc en vaft verpandt is geworden, zo ende dergeftalt, dat de zelve fan. van Eerde en Evert de Roode van Heeckeren 't zelve Slach gans en gaar zonder contradictie in haar gewelf en gebruik (uitgezonden: het grove eiken ftamholt) hebben gehadt , als wanneer in 't Jaar i4yz. in 't derde jaar daar na (als te zien fub A. vandes Excipients exceptioneel Antwoort ) de glte: Godert van Roerderloe het erve en leengoet Rilling, hooge en zyde met allen zynen toebehoor, te lande, te water, te torve, te twyge, te bofiche, te broeke &c. an Jr: Koenraet Slindewater erffelik hebbe verkoft gehadt, om 't zelve erffelik en eeuwiglik- tebezitten 3 ruft en vredelik te gebruiken, zonder daar by in f*- Zzz 3 minftè-;  ^74 Partis Tkrtije minfte mentie te maken van het verpandede Roederflach , cm dat koper daar van het gebruik niet zoude konnen genieten, voor dit de voorn: bedongen iy. jaren, voor den zeWen koop anvank genomen hebbende, zolden om zyn , ende pantpenn: door hem koper, gelyk hem vry zoude ftaan, wederom waren erlecht, het welke immers hadde gehooren te gefchieden , zo wanneer het Roederflach geen apart en afgezondert parceel van 't gezeide leengoet Pillink\ des tydes ware geweeft. _ 3. Komende daar by, dat in den zeiven pandt-brief ten overvloet belooft wordt, dat pantholderen , in cas zy hinderen fchade leden, zulx op 't erve en goet Pi/link^zouden meugen verhalen , waar uit volgt dat Pillink\ en het Roederflach met zyn toebehoren , doen ter tydt apart en beide twe van een ander gefepareerde parcelen zyn geweeft. , Staande daar nevens te noteren, dat deze verbindinge ofte dit ^"reverzaal , wegen het gebruik en die beloofde reftitutie van dien na iy. Jaren ommegank tegens erlegginge der pantpenn: voor den dagelyxen Richter (waar voor ook de pandtverfchy ving, daar toe zig dftreverzaal gedraget, zal zyn gepafleert) gefchiet is, zulx zig, wanneer het leengoet ware geweeft, niet en had- de gebeurt, aldewyl niemant na Zutphenfchen Landtrechte eenig erfgrondt ofte renthe weerloos kan werden, nog ook dezelve bezwaren of verpanden, dan voorden Officier, daar de goederen onder gehoren. Landtr. van Zutph. tit. 18. art. 6. 6. Waar tegens niet en doet, dat men zeidt, dat in voortyden daar op zo nauw niet gelettet is geworden, en dattet tegenwoordige Landtrecht van Zutphen lange tydt na de gezeide verpandin- 7. ge is gecoucheert geworden. Alzo de wetten en ftatuten van outsafalzo moeten worden verftaan geweeft te zyn, alsdezelve huiden ten dage vigeren, wanneer niet en confteert, dat dezelve corrigerende zyn eenige oude loyen ofte ftatuten (gelyk het in dezen niet en geblykt) arg. I. zó. 27. & zZ. ff. de legih. 8. Niet doende, ofte Vet particulierders van 't Reederjlachs feudiliteit infererende den inhout van; de voorangetogene beleeninge fub A. Aldewyle aldaar van generale toebehorende landèryen wort gefproken, daar immers niet pro certo kan gezegt worden , hel Roederflach mede gemeent te zyn geweeft. Zo dat eer  Cons. LXXXIV. eer te prefumeren ftaat, dat zal: Koenraat Slindeivater\zelveRoe derf/ach onder het leengoet Piütnk niet hebbe angekoft ofte ook manno i±ju onder het leengoet Paling te leene ontfaneen zulx by deHeei Verwr.- den rechten fufficientelik hadde beho' ren gedoceert te worden. Te meer het Roe? der loef ach, met zyn toebehoren , in de ce. 0. zeide pandtverfchryvmge, voer een feparaat parceel van't leengoet /V/^wort geftelt en gehouden, als daar wel een uir gaans (als gezegt) over de Berkele (als by de kondtfehappen vandJHeeren Impetranten onder anderen by haar ftukken overgeleet is bewezen en by d'Heere Verwr: niet gecontradiceert, dan 'geaccepteert) m zyne bepalinge met zyn eigen toebehoorten afliggende. Ende overzulx niet tuffchen de Stadt van Lochum, bourfchap Langen, nog hebbende aan d'eene zyde de Kapelle , nog aan d ander zyde de Berkele , gelyk het erve en leengoet PiBmb gelegen te zyn nominatim gezegt wordt byde beleeninge CubB %. en by de beleeninge [ub B. ,. & B. 3. alle drie ter Juftificatie geanneöeert. J ltim-*wc Wordende al vorder de pofitie, van dattet Roederloeflach een af-10. zonderhk goet van het leengoet Pdhnk zy, gefttrkt ex communi fama (quam m anttqms plene probare ipfe Dominus Excipient art Cua Duphc*. 84. & 8c. poft Alciat tit. de Prtfumpt. ibi alleg. confitetur) door de betalinge van de contributien en de verpondinee als geblykt tiittet verbaal van dien, copieliken ter juftificatie bygebracht fub C. 3. ejr C. 4. 1 Waar by «ft^-cn het Roederloeftach (niet tegenftaande dezel-, w vehalf en half door deShndewaters voor veel jaren herwaarts twe refpeclive meyerheden of pachteren zyn werden vermeyert) voor feparate parceelen worden gehouden, en refpeclive liken gezegt dat het erve en goet Ptlli^ van 8. morgen zavlandt, in contributie ter maant geeft ,6 ftr: in pontfehattirge 6 gl' Voor 14 morgen koeweidens in contributie ter maant 14 ftr' van pontfchattinge 7. gin: "t* Ende dat 't Poederloef'ach voor 8 koeweidens , aan êecMt broekdandt, m contributie ter maant is gevende 8'ftr- m t>ont khattinge 4. gl: Als ook wort gedaan by den cxtratlu JnvJntarii^,  Partis T e r t i * fub C.y. ter zeiver Juftificatie, wordende daar inne van *t erve Ptllint^, leenhorich aan 't Furftendom Gel re apart gefproken, en voorts daar na weder van 't Roer der loef lach apart, ja. Waar by te confidereren, dattet Roerderloeflach zynen name bekomen zai hebben van Godert van Roerderloe, eigenaar en bezitter van Ptlli»k.zyode , om dat hy 't zelve Roerderloeflach uit ,'t broeklant zal angekofr. hebben, en naderhandt doordeS/tWffwaters by />«&»^.gelegt zyn, en wegen zyns Rocderloes aankoop den name van Roerderloeflach bekomen, gelyk d'andere toelhge daar omtrent ook d.n name van hare kopers wel kunnen bekomen hebben. 14, Hoedane bylegginge des goedes Roederloefach by het leengoet Pillink, het Roederloejlach allodiaal zynde , in geen leengoet PilUnkheeït kunnen veranderen. j e Ook zo en hebben na de doot van Koenraat Slindewater zyne kinderen ofte kints kinderen het zeïvige niet kunnen doen, met hare magefcheiden, waar by zy den leenvolger van Pillink[,voor zyn leenvordel, en kintsdeel, ofte voor zyn leenvordelalleen, voor en na het Roederflach by het leengoet Pülink, toegefcheiden itf. mochten hebben: Vermits zodaan byleggen verftaan moet worden gefchiet te zyn (als Argentrëus ad confuet. Brittan. de appropiances, art. zóq. cap. 10. num. z6. zeer wel leert) commedioris cultura ergo; ende op dat de twe meyers van Pillink. en het Roederflach elk voor de helfte ten naaften by even veel broeklandts van 't Roede f lach, en goedes lants van Pillinkjva. haar gebruik moch- ï7iten hebben. Zodat zulx niet en gefchiet is , om daar aan als voor eeuwig te unieren, en dat voor een feudaal appertinent te maken. /. Ca,us. §. 1. delegat. 11. jg Nee uni colono locafie, aut per eundem coluiffe, pro unione habetur, ut tradit Argentr. d. I n. z6. Ende fchoon het goet Roeder f ach ware een onveranderlike appertinentie van 't leengoet /Ww^gemaakt, en alzo by hun lieden vervolgens gehouden geweeft , gelyk hun zulkes te doen vryftonde , & quod patrisfamilias deflinatio hoe pojft, quod fine alterius in/urn fiat. I. quod in rerum. § qui teflamentum. pf.dehgat i. I. prad'ii, § dnmum. de legat. ï. I. qualitum§ fi quis adem. de fund, mjlr. le.at. cum fimilibus recent, ab Argentr; d. cap. 10. n. zq. Ende  Cons. LXXXIV. f?7 Ende by zal: Koenraat Slindewater alzo met 't goet Roederflach Ichynt gedaan te zyn, daar inne zyn broeder 'fakob Slmdewater met bewillinge van Juffer Keylfacks, en Haninb^ van der Capellen, eerft, en daar na Arent Slindewater met toeftaan van zyn broeders en zuller, mits dat hy Arent aan zynen broederen en zulteren uitkeeren zoude zes hondert daalders, hebben gecontinueert, als aftenemen is uit de aanteikeninge van Jakpb Slindewater \ub B. en de refpeéiive magefcheiden fitb. B. i. enB. z. ter Antwoordt exceptioneel. In welke magefcheiden van 't Roederflach geen gewach is worden gemaakt, en derhalven na het voorgeven van d'Heere Verwr: te prefumeren zoude zyn, dat hetdukverhaalde^o^rloejlach onder het leengoet fillmk aldaar zoude zyn begrepen. Daar dog zodane vereeninge en unio, by zufters en broeders op zo. gerichtet , d'allodiale nature van 't Roederflach (als hier voor is verhaalt) niet meer als van 't huis en hof ftede binnen Lochum (waar van ook in dezelve magefcheiden geen mentie met al is worden gemaakt, en evenwel geen feudaal toebehoor, als hier na zal aangewezen worden, van 't gelte: erve Pillmk^ isj niet en heeft kunnen veranderen, fcilicet ut fiat pars feudi, quatenus eft feudum, ac comprehendatur fub qualitate feudi , arg. cap. i. $ e contrarie, de invefiuur: de re alien. faü. nifi de ulaparte fpeciahs re 2 1. eognitio, ac feudalis conceffio mtervciat. Neque enim veniet fub ejusdem patrisfamilias difpofttione, faüa li- ÏZ mitatim depradie, fub denominatione feudalis qualitatis, neque in Ugitimis fucceffiontbus, commiffis atque aperturis accenfebitur corpori , nifi de illd parte unitd fpecialis recognttio ac feudalis conceffio mtervenerit s Ut eleganter tradit Frederic. a Sande, ad confuet. Gelr: & Zutphan. tit. z. cat>. y. §. i. ». z. vers. hsec tarnen unio ; quod accura-.isfime ante Sand. traBatum reperitur d Carol. Molynae. ad Confuet. Parit. tit. i. de fiefs. §. I. glofi. y ». zo. cujus ipfiffima verba pc fonant: Tarnen ut ad rem revertamur, hujusmodi res fic addita & «-23. nita- pradie feudali, licet cum eo fiant unus fundus, in quantum illud feudum efl, una quidam res patrimonialis , & hteredum poffefforis, ita quod difpofitio per eum fabla de Ulo pradio vel fundofimpliciter, five per vendttionem, dationem in dotem, legatum, aut alias compleflitur & includit emnes Mas res unit as, non tarnen uniuntur feudo, in quantut» Aaaa est  j>j% Partis Terti/e eft feudum: quia nen uniuntur in qualitate feudali ejusdem feudi. Tme quantum ad ipfam qualitatem feudalem , nihil habent commune cum feudo , fed funt prorfus feparata & diftinüa, nee tenentur , nee recognofcuntur a domino illius feudi, nee vtnient in quacunque difioptione faEld limitaüm , de feudo fuo non fimpliciter, fed fub dominatione qualitaüs feudalis illius feudi. Itaque feudo apert o non aperiuntur domino, nee potefi dominus , prehendens feudum, mittere manus ad illasres, nee quicquam de eis attingere. Ita etiam expreffm tenet Bald. in l. i. q. 6. ff. de rer. divis. ubi hane voc at acceffionem difcretam. Ifla enim qu& fablo hominis feudo adjiciuntur , propriam & feparatam conditionem habent, & egent feparatd poffeffionis apprehenfione, & prafcriptione , ut appojitiffime inquit text. eptimus in l.qui fundum §. i. {f. pro empto. licet fecus effet inad^S" jellis per alluvionem. Itaque ida noviter acquifita& adjebla, de quibus loquemur, nova indigent inveflitura , nova & feparatd infeudatione [ut ajunt) antequam feudum efficiatur. Dewyle dan van zodane bezondere recognitie ofte concefïïe van 't Roederflach niet en is gebleken , heeft in dezen niet kunnen opereren die unio, eerft by Koenraat , daar na by fafab en Arent Slindewater over deze twe verfcheiden parceelen geintroduceert. z6 Omnia enim bona prafumuntur allodialia five alaudia , denecprobentur feudalia , cap.l. §.2. ft de feud. fuerit. centrov. inter dom. & agn. %. inter filiam. cap. y. ibique gloff. de controv. inter mafc. & fam. I. ei qui ff. I. aSor, C. de probat. Sicuti nemo prafumitur fervus, ant homo alterius, nifi probetur, Bald. in L. libertast num. i. de ftatu hom. 27' jQualia etiam manfiffe bona prafumi debent. Neque prafumitur mutatio , nifi probetur , l fi filius. de probat. I. five pojfidetis Cod. eed. cum aliis pluribus, fecundum regulam: quod non mutatur , quare 2r8.ftare prohibeatur. I. fancimus , Cod. de teflam. Quia mutarr eft quid accidens, Accidentia autem non prafumuntur , ut Jafi poft gleft. &DD.in l. ft vero , §. qui pro rei qualitate, num. iy. cum feq. Qui fatisd cog. Alciat. prafump. reg. 2. in princ. & pras. i. 2. cum multis feq. ubi per varia jura hanc regulam confrmat , & declarat. 2,"9* Erque principium rei attendendum eft. I. i. & 2. de orig. jur. Ac 3° proinde fuceeffores intelliguntur poffidere titulo & juremajorum, quorum juri ntuntur, /. qui jus 13|8. deR. f. I. cum herus. 11. de divers. & temp,. pmr  Com, LXXXIV. S7g prafcrip. Donee alius titulus probetur, l.five. Cod, de probat. Prafer-tï tim cum nemofibi caufam pofieff onis mutare poffit. I qui bona 10. §. i. \z, de acq. pof es. Feuda enim non ufu confittuuntur, fed per invefhturam innovis, per fucceffionem in antiquis , cap. i. §. de feud. com eap. i. inprinc. de conflit ut. retl. feud. Nee deftinatio, ut diflumfupra, aut ufus pofefforis poteft immutare re 2 7 rum naturam vel qualitatem l. catera fed fi feparavit , ubi Bald Angl. Imol. Jaf. delegat. i. / cum in fundo §. fundus, de jure de'. Itberandi, ut late de bis Wefenb: confil. 4. a Domino Ree tn fms matertis allegat: n. 1.2. iy, 16. 17 18. rg. 20. XI. & 22. Gelyk dan in dezen van het Roederflach, als gezegt, den rechten ten geneuge de feudaliteit met alle bygebrachte prefumtien van de Heer Verwr: niet bewezen is, en de prefumtien ter contranen van de Heeren Impetranten, hier over voor de vryheit en allodialiteit van dien geadduceert, en ten proceffen ervmtelyk, verre die van den Heere Verwr: overtreffen. In hoedanigen val een Richter incumbeert t'overleggen, aan wat zyde depregnantfte redenen en motiven zvn , fecundum do-^ ctrinam Mynfing. cent.q. obferv.j. n.9. ,n verbis": Caterum cafu hoe pofieriore, ft ad caufa definitionem argumenta turn ex legibut, turn ex feudalibus placitis deprompta accommodent litigantes , judieis 'erit xftimare, utrorum vis & propriet as debeat pr aferri, fecundum eum pronunciaturt, qui ft meliora, eongruentiora, & aptiora rei fubieiï* in medium protulerit, per ibi alleg. Jac. de Bel vis. & Al var. ar? l Hit C. deedie. Div. Adr. toll ubi ei pofieffe aequiretur, qui potiora ex ^ legitimis modis ojtenderit jura. 35* Ook zo wort in dubio eerder voor de liberteit, als voor de * fervituit geprefumeert , quia hbertas rebus omnibus eïl faverabilior1 ' l. hbertas. 1 6. de R. f. I. inter pares. de re judic. I. 1. de comm. ferv. manumit. Prafumptio autem & interpretaiio ,uris fit in dubio in partem favorabiliorem. I. femper in dub iis. qj. de R. f Hoedane prefumtie van liberteit der goederen niet en wordt weggenomen per hanc generalem regulam ; Quando major pars eftl7i feudalis, aha partes minima ex hujusmodi prediBa unione prafumunturfeudales, ne alias una res diverfo jure cenfeatur. Aldewyl zulkes plaatze grypt, daar geen fterkere prefumtien ter contrarien (als ui dezen met zyn gebleken; zig manifefteren,' en daar de ftukAaaa 2 ken  y8o Partis T e ft. t i je ken na de leere Menochii de prafum. hb. 3. prat. 91. » 64. Mfi28- gm7-ln-> en n'et w diverfis locis, gelyk dit Roederflach een geheele uire gaans van 't ervePilhnk. in zyn eigen limiten, met zyn eigen toebehoorten over de Berkel afgefcheiden ligt, als gezegt. Ja daar tegens die gedane confeflie van de poffeffeur van een 39 goet, zeggende: dat het zelve leen zy, en dat hy ook juramentum fidelitatis daar over hebbe geprefteert , res adhuc prafum at ur libera, non atttem feudalis, quando nondum de recognitione aut concefi Jjone ejus confi at. Menoch. dibl. loc. n. 18. & 19. cum ibi allegat is. Om welke 't zamen voorverhaalde redenen en motiven in dicto gezegt is geworden, dat het Roederloeflach geen feudale appertinentie van het leen goet Pillink^h, en overzulx dezen 't halve daar inne voor £ parten een goede inleidinge zy gedaan. Zulx om redenen, rechten en motiven, hier voor verhaalt, des te meerder gezegt moet worden van 't huis en hofftede, met die daar toegehorende koeweidens op Sticheler , zynde een gemeene weide der burgeren van Lochum , dewyle uitten documento fub C. 1. ter Juftificatie klaarlik blykt, dat't zelve eerft in anno iy6~3. over hondert jaren na den ankoop van 't leengoet Pillinb\, door zal: fakob Slindewater van de kerkmeifteren van de grote Kerke binnen Zutphen overgedragen zy geworden, gelyk dan 't zelve by d' Heere Verwr: zelfs ter Antwoort exceptioneel, art. 8. ter Duplique art. 10 & alibi wort geftendigt. Wat nu belangen doet den gaarden buiten Lochum , en den thins daar inne , wei't gezegt , een quade inleidinge gedaan te zyn, om dat de zelve feudale appertinentien te reputeren zyn 40. van het gelte: leengoet Pillink\. Als voor eerft den gaarden, om dat deze aan 't zelve leengoet ('t welk ten weder zyden zonder contradictie verftaan is worden , gelegen te zyn tuffchen de bourfchap Langen en de Sradt Lochum tot op des zelfs grachten toe) contiguum is, en van g*jen bezonder aankoop van dien, ofte iets erheffelix ofte conclufyf daarentegens by de procedure is worden bygebracht. Van den thins averft, om dat by den magefcheide fub B. 2. ter Antwoort den thins onder het leengoet Pillink^ gerecenfeerc wert, in verbis, met zyn thinzen, rechten en toebehoorten, gelyk als dat gelegen is in ende bmttn de. Stadt Lochum, Ende. om dat dit zeU vc  Cons. LXXXV. ve magefcheidt, en het daar voorgaande fub D. i. van geen ander thins mentie maakt, als van dezen binnen Lochum in queftie, van welkes aparte aankoop mede by de proceduire niet en confteert. De koften dezer proceduiren zyn gecompenfeert, omdercontendenten zonderlinge naverwantfehap , ende andere redenen meer. Aldus geadvifeert onder corre&ie te Deventer by ons ondergeiï; den 3. February i6yi, ? EL LIS NT L ANT. Dr: HENR. GELINCK. Lictl Pro vero extraclu B. SCHOMAKER Secret. LXXXV. ADVYS INSTRUCTOIR. In forma epiftolka, I» lP\e confolidatiom luitione feudi oppignomi <& 1. J anticbreticié Add: p. 1. cons. 31. & 33 , II. De poteftate patris in filium inobedientem. S U M M A R I A. 1' ?" \J(7'anneer Cen vcrwormen leen" pareert te zyn? W gedeelte, fenoon daar van 2, De reünie of confolidatic van een? by den verwinhebber invefliture re ipfa gedimembreert en gere- genomenis, van het feudum in- futeert leen , naderhant op een' tegrale.wort geoordeelt niet gefe- dezelfde vakl gekomen.,, heeft. Aaaa 3 e.gtes.-  c8z Partis egter geen plaatze. 4. Leen verbanden en verwinnen by geen reël contract ex feudo ipfo gepaifeert, geven aan den crediteur na de wetten der Graaffchap Zutphen geen regt van 011wederoepelyken eigendom. 5". Ten ware daar van een aóius abdtcati of renuntiati feudi mogte voorhanden zyn. 6. Zo lang een immobiel goet by den crediteur buiten ceffie of fubhaftatie in verwin of pantfehap bezeten wort, kan den debiteur 't zelve refuio pretio altyt loden. 7. Quando confolidationi partis principalis feudi locus e Pi} 8. Quare unaquaque res de facili redit ad fuam prim&vam naturam & originem } 9» Vis conjolidatie partis feudalis. 10, Ad quem effect"urn feudum emphyteuticum inter fratres divijum , altera eorum mortuó reunitur ? 11. Vafallus potefi partem feudi ab alio poffeffam refufo pretio redimere. T e r t i ft. 12. Pater de jure antiquo babebat poteftatem vit* & necis in filium. 13. Quod tarnen fine uiïa inter liberos legitimos aut naiuraies diftinélione ahogatum ob rat. ». 14. ij. 16, 17. Mndica nihilominus patri cafiigatio & carceratio tam privata quam publica filii inobedientis objervatis obfervandis competit, 18. Ut tandem ad meliorem frugem regreffus emendatior dimittatur, 19. Hac privata filii incarceratio tantum correctsonis, non vero vtolandte jurisdiétionis caufa facia cenfetur. 20. Quando pater filium in pari contumacia perfeverantem judici dicturofententiam offerre tenetur} 21. Quo eafu pro modo delicti , h, e. arbitrariè puniri debet. 22. De filio immorigero remiffivè. 23. Quare filius ob capitale crimen puniendus a patre judici oblatus remtffius puniri debeat} 24. DocJoribus ab aliis naturaliter diffentire proprium, 25% Quod iüufiratur effato Plinii. Hooggeboren Graaf en Heer. Om met de naafte poft te voldoen aan de ordres, waar mede U Exc: my tn opzigte van een kort advys over die geproneerde vragen zo. van leen- confolidatie als van private incarceratie , breder by (J Exc: miftive van eergiftren gedetailleert, heeft gelieven te vereeren, heb ik U Exc: fuftenues in dezen, onder correctie van beter gevoelen, niet konnen volgen. Om dan aanvankelyk op't eerfte Quaritur beftaande in die by den vafal gefuftineerde dog by U Exc: gecontradiceerde confolidatie van *t verpande Leenparceel, myn advys onpartydig, gelyk het alle cordate Doctoren en Advifeurs betaamt, te uiten, kan ik uit befchouwinge van die tuffen UExcs: vafal en zynen crediteur perfonele handelinge, vergeleken met defzelfs wederfcytfche intentie en lubjecte materie geenzins befluiten, dat door die  Cons. LXXXV. ^ die leen ceffie in verwin , fchoon in fpeciem alienandi temporalem x geinodeert, en daar van by den verwinhebber en zyne erfgen: Citra debitoris vafaüi coram Domino & paribus curia refutatfonem ipfius feud' muis dominii inveftiture genomen, effeéïive en metter daat dit leengedcelte van het feudum integrale zou gefepareert en als een byzonder leen op zig zeiven te confidereren zyn in welken cas van reële abdicatie en traniport ik my in zo verre'wel met 't gevoelen van Bort tn zyn Holl. Leenr: 6. D. cap 8 «22 conformerende zou van gedagten wezen, dat geene confolidatie2' van die werkelyk gedimembreerde parcelen , naderhant op een en dezelve vafal gekomen, zou imaginabel en den Leenheere prsejudiciabel konnen zyn. Dog dit verwonnen parceel een pars feudi altoos gebleven en 2 by der debiteurs erfgenaam buiten eenige exfeudatie pof tempus* luitioms geloft, en daarvan inveftiture verzogt zynde zal U Exc: falvd venid dezen fuccelfeur feudaal niet konnen obligeren om daar van eene feparate beleninge te moeten nemen. ' Want ofwel een crediteur infcio invitove debitore van' leenverbanden en verwinnen , ex contrattu perfonali verkregen en niet 4" by een reël contract, ex feudo verfchreven, inveftiture kan nemen egter dezelve geen regt van utilen en irrevocabilen eigendom na de Lantr: van onze Graaffchap kan geven, veel weimger de nature van die perfonele handelinge, en pro temporeg'acqun eerden e-gendom, doen degenereren ib een feparaat en irredimibil leengoet zelfs. Zo lang daar van by wyze van eene voor de Leenkamer ge-*; paneerde refutatie, bequaam tot tranfport van 't verwonnen leen parceel, geene aÜus alienationis voorhanden, of van den losbaren eigendom uitgedrukkelyk gerenuntieert zy, om dat het regt van Jone in den boedel en goedren van den debiteur verbleven zyn- 6 de als dan buiten reguaid van eenige prasferiptie ten allen tyden tegens erleggmge van kapitaal, intereffe en koften, kanwerkftelhg gemaakt, en de poffeffie van dat leen gedeelte dus wederom met zyn domimum integrale, juxta Sand: ad cons. feud. Gelr. tr.ï Ut. i, cap. ï. §. i. n. 12. geconfolideert worden» _ Ik vinde, Hooggeb: Graaf, het faveur van zodane lemconfolidatiezelfsbydeLeenfcnbentenzo verre in dien cas geamplieert,7>'-  $84 Part" T e r t 1 * Quod, fi vafaVus eenfentiente domino fubfeudavit aliquem departe'pringieatis feudit & po/iet fubvafitllus eandem parten vafallo vendat, reflituta res efl & confenfus dimini refolutus Jas. ad l. 2,. de jur. empb. n. 114. & Louet en fon retuetl. des not. Arrefi. Itt. F. voc. Pief. §. 27. g Gevende op een andre plaatze $. y. daar van deze redenen; wanneer hy zegt: ,, C'eft la nature commune des chofes de ce monde, qui remontent toujours a leur origine, &yr'entrant ,, reprennent leur première nature; ertus cuntla fuos repetunt, truntumque revifunt. Cum non ram efi mutatio, quam reverfio rei ad fuam originem & primitivum fiatum s o. Zodanig dat ik, Hooggeb: Heer, van opinie ben, dat dit verwonnen leen gedeelte van het geheel nooit gechangeert zynde moet verftaan worden door middel van deze reünie omnes qualitates & condttiones feudi principaCts, cm unitur, wederom te hebben aangenomen, en per refumptionem prioris natur* & originalis eenditionis uitgewrogt een en 't zelfde, en geen afzonderlyk of dubbelt leen, ut pral. Auther. ex Melin. ad cons. Paris. $ 1. gl. inverbo: Le feigneur feodal. » 47. pag. m. 347. & 348. tradit. -, Q Ad exemplum feudi emphyteutici cum confenfu domini inter fratres ■ divifi, quifundus, fi alter fratrum moritur , reuniiur & prafiatur deinde unicus canon, ut confuluit Fred. de Senis cons. 77. & cons. 128. aUe^atus in cons. Holl. p. 5. C. 24. 21 Öp deze en meer andre gronden van onze leencouftumen 'heeft, zo my myne aantekeningen opgeven, het Hof Provinciaal in 1608. en 161 1. de redemptie van een gedeelte des leens, by andre buiten behooriyke leen refutatie en confent bezeten, aan den vafal refufo pretio toegeftaan. Aangaande nu U Excs: gefuftineerdequalificatie van den Advt: Fifcaal over die private incarctratie, zou ik daar omtrent voor 'ia als nog veel diftkulteit vinden , om dat , fchoon het pairia potefiatis by d' oude Romeinen tegens wederfpannige kindren zeer rigotèus., en zelfs tot de doot over dezelve juxta. I. in fuis fi. de lib. & pojlh. I. uit. C. de patr. pot. uitgeftrekt, door een 22.Keizerlyk refcript in d. I. fin. C. de patr. pot. & l. un. C. doemend. k propinq. naderhant ten eenemaal pofihabitd inter liberos legitimos aut vasuralcsdiJtinUiont, $. ftqmt. vtrs. Auth. Qnib. med, nat.eff.legaf-  Cons. LXXXV. 5Sy gefchaft is (quia patria poteft as juxta l. y. ff. ad l Pampej.de parric. 14.; inpietatenan vero atrocitate debet confiftere) nogtans aan een vaderacriore remedio gebruikende niet verboden is zyn ongehoorzamen zoon modicè te ftraffen per l. 3, C. de pat. pot. & d. Kun. C. en den zeiven 1 y. in zyne boofaardige deffeinen, en refraclaire conduites continue- — rende ook zelfs privative niet alleen in zyn huis te incarcereren »6. en optelluiten, maar ook hem met voorkennis en decreet des 17. Gerigts op die vaderlyke klagte, door de naafte van weerzvts bloetverwanten geverificeert en onderfteunt, in een publycq verbeterhuis te doen contineren , ut tandem ad meliorem fru^em & vitam 18. regrejfus emendatior & manfuetior dimittatur. v Ph: Pafchal. de vinb. pat. poteft. p. 3 cap. 4. ubi hanc conclufioncm de jure antiquo & hodierno patri in caftigando carcerandoque filio inobediente date pluribus modis declarat. Zodanig dat de vader dezen zynen inobedienten en ftraf baren jp. zoon correUionis non auiem violanda jurisditlionis caufa in een privative plaatze van zyn huis doende bewaren , in poenam l. un. C. de care. priv. inh. myn bedunkens niet zou incurreren konnen, v. Ji placet, adftipulantem Schneidew: ad §. 2» lnft. de patr. pot. Pafchal. d. I. n. 44. & Boer. dec. zjf. n. 1. Dan vermits U Exc: van de zoort en qualiteit van inobedientie, hoe verre dezelve min of meer excelfyf en ftrafbaar zy , niet heeft believen te melden, zo zou ikgelte: myne opinie" blyven inhaleren , en in cas van een punibel delict dezelve limiteren- 20. de van advys zyn, dat U Excell: als den competenten Jurisdictions Heer, den Advt: Fifcaal zou mogen en moeten gelaften , om de vader te doen verplichten zynen in privato carcere bewaarden zoon ter publycq ftraffe aan de juftitie overtegeven per d. I. 3. C. de patr. pot. en denzelven niet na arbitrage des vaders maar na de willekeur en goetvinden des Richters pro modo deliili dat \s ar- % bitrarie te doen ftraffen /. 1. de obs. a lib. prt/r. & l. 3, 4. C. de patr. pot. v. Wefenb. par. ff. lib. 48. tit, 9. ubi multa notabilia in%% notis Vinn. & Bachov. de fi.'io immorigero traduntur. Zo nogtans, dat in zulken cas van oblatie, den zoon eb erimen 2* capitale ftraf baar} remijftus zou moeten geftraft worden, nevideatur pater ad fupplicium filittm obtulijfe per LL. & DD. apud. G. Acae. Enenkel. de priv. parent. & Uber. pr. 2. c. 4. ». 9. & cap. 7. » 7, , . Bbbb Hier  585 Partis Tertio Hier mede U Exc: edelmoedige verfchoninge in dit myn diffentierende advys (falvo faniori judicio na de gepermitteerde mode ócr DD quibus ab aliis naturalitcr attamen amice diftentire proprium & integrum eft, alleeniyk afgegeven) veronderftellende, zal ik 't zelve zo lang toegedaan blyven, tot dat door andre daar van overtuigt zal zyn, als wanneer ik niet zo g'entêteert van mvn particulier gevoelen ben, dat ik niet het contrair meergetal zou rüblcriberen , ter navolginge van Plin. ltb.6. cap. 12. ftngulos intexraredijjent'trefaseft; Peratla , qued pluribus placuit, eunilis tue -dum ondertuffi-n bidde U Exc: te willen geloven, dat ik in alle andre zaken en occurrentien, niet g'accrocheertaandeverpligte regelen en indifpenfable qualiteit van advifeur, altoos zal ee< e ftellen te mogen tonen , dat met alle bedenkelyke vver voor U Exc: illuftreHuis en belangen onophoudelyk en eerbiediglyk ben. Hooggeb: Graaf en Heer U Exc: onderd: en gehoorz: Dienaar. Zutphen den 2. Sept.- 1726.. ?. SCHOMAKER. L X X X V I, ADVYS DECISOIR. T^V crimine vis puhliae & privata, utriusque definitione) requifitis & poena. S U M M A R I A. li- £< TT-''?»w faEli. 3.15-. fl Avplicatto ad jas. 4 DeftHiii'1 vis j-ubhece. $yó, 7, 8. Ejus reyiifita quadrifariam traduntur & expiicantnr.. 9. Poena hujus criminis jure vetert Rumano ufitata. 10. At moribus mutata,^ 11. 12. Ita ut illud pro ejus modo, gravitate conditione delinquentis moribus  Cons. moribus arbitr&riè puniatur. 13. Qua poena aiiquando ad mortem extenditur. 14 Quando -vis publica incidit in crimen fracKa ac violatie pacis publica. 16 ■ Vis priv'ata mitius Ï55 extraordinariè punitur, v. exempla n. 21. Cif 22. 17. 23.26. Quando& coutraqucmhac minor poena loium habeai ? iS. In delittis potius animus quam actus delmquentis attenditur. LXXXVI. 5g? 19. De ignorantia deliSli remiffivè. 20. Quó maxime Jpeciat dijlmóho'h. n. tradita. 24. Rcgula: facientium & confentientium par efl poena: explicattfr remijjive. If. De praftatiom opis £_<ƒ conjilii ad dehclum committenuum. 27. In crtnttnaUbus, ubi > eo poena corporis affli3iva non imv^nitur, j» expen/as litis tam de praxi auam de jure ctvili conaimnandus. jn zaken crimineel voor dézen Hoog Ed: Lantdroften Geriste J. der graaffchap Berghe ongedecideert hangende tuffchen Drfohan Brutnis Advocaat Fifcaal van welglte: Graaffchap nomine affiets Klager ter eenre, ende Willem fanjjen G'in hafteerde en Beklaagde ter andren zyde Gezien, gelezen eng'examineertd'inquifitoire procedure en Eifch crimineel van den o April 1728 met die daar by geappliceerde documenten, inquifitoire articulen en confeflien van den 12. ,4. ,6. %%. en zy. Febr: 4. en aS. Meert, en 9. April alledezes jaars 1738. fub Lit. A B C 1 0 • & C. 2 0 • welgemelte Gerigte overgegeven Waar uit eerft en in 't generaal is gebleken, hoedanig opdén 16. January Iaaftleden 's avonts omtrent 8. uiren verfcheide Didamfche en andere perzonen met fnaphanen, piftolen, degens en ftokken gewapent, en aangevoert door de zoon en dokter van den domeinen pagter Hendr^van de Wald zig hebben bWeven na zeker Domeinen goet het Spyk omtrent Emmerik in 't Kleefs /^gelegen, en aldaar de wagters en bewaarders van die door den Konmklyken Pruiffifen dominialen Rentmr: gefequefteerde goederen van voorn: pagter deerlyk mishandelt, gevaarlvk gedreigt, in de kelder gefmeten , de kiften opgebroken , en die voorff: en andre goederen niet alleen , maar ook van des Heer Rentmrrs: en pagters domeftyquen op een geweltdadige wVze uit en van die plaatze weggevoert, en na Didam en elderwaarts Bbbb % gebragt,  5S8 Partis Tertio gebragt, ende alzo door deze feitelykheden publycq gewelt gecommitteert. Dat vervolgens ten refpe*5te van den Gedetineerde almede daar uit in 't particulier is gebleken, hoedanig denzelven zig ter gehbelleerder tyd en plaatze in en met verfcheiden andre Ingezetenen uit Didam derwaarts begeven en bevonden heeft, na dat alvorens daar toe verzogt en hem onder aanbiedinge van twe gin: gezegt was, dat hy de goederen van de vrouw van deWald van daar zou helpen halen, en het volk in 't huis in de kelder dwingen te gaan. Dat hy Gedetineerde met een ftok voorzien wezende de deuren van het huis opengevonden, daar in gegaan, en niet alleen die meubilen en huisraat daar uit op een wagen en kar heeft helpen opladen, en na Didam getranfporteert zynde aan't huis van eenen Jahob Boerboom en Jan Roumaat des nagts mede afladen , behalven het helpen wegvoeren van z6. beeften en g. paarden , maar ook, dat hy voor dit exploict daar na die beloofde z. gin: ontfangen, en daar en boven nog een maphaan en wiel door de dogter van Henrik van de Wald op het Spyb^ hem gegeven, mede genomen hadde. Welgemelten Lantdroften Gerigte met ingenomen advys van onpartydige Regtsgeleerden doende regt, verklaart den Beklaagde Willem Janfen wegens die gelibelleerde exceflen , afliftentie, en coöperative actens vervallen te zyn in de poene van regten , denzelven overzulx voor zyn leven lang bannende uit deze geheele Graaffchap Berghe en defzelfs Heerlikheden by poene van nadere ftraffe, indien ooit wederom daar in zou mogen bevonden worden, den Beklaagde daar toe als mede in de koften en mifen van Juftitie by dezen condemnerende. Aldus by ons ondergelf g' advifeert binnen Zutphen den 16. April 1738. Jf. R, vLATHVM. f. SCHOMAKER: Rede-  Cons. LXXXVL 5gp Redenen van voorflaande decifie zyn onder andre kortelyk de navolgende. Dat of wel ex aliis en in 't byzonder uit die fub lit. A. confonante eedelyke depofitien van verfcheide getuigen , na- ' der uit ordre van de hoogloff: Koninklyke krygs-en domainen Kamer voor den Gerigte van Emmerik geproduceert en gerecoleert, ons is gebleken van het gelibelleerde violente fpolie en publycque gewelt, door een menigte van gewapende perzonen daar toe alvorens geconvoceert, en ten huize van Henrik^van de Wald op het Spyk, den 16. Jann.- laaftleden ondernomen , zo is egter ook te gelyk daar mede ons-niet ten genoegen van regten geprobeert, dat den Beklaagde aldaar eenige feitelykheit zou gepleegt, of aan eene van die gededuceerde atrociteiten 't zy in het mishandelen der wagters, opbreekender kiften, of in andere violente exceffen , aclensencoadunatien hem fchuldig gemaakt hebben, waar door hy eigentlyk, met en onder die andre exploicteurs gealfocieert en bezig geweeft zynde, die gelibelleerde goederen te helpen op en afladen, zou kunnen geoordeelt worden crimen vis publica aut fratla pacis gecomm'itteert, en alzo in die daar over geftatueerde ftraffe grincurreert te hebben. Om het welke wat nader uit de ftukken zelfs te betogen zo ispafftm daar uit evident, dat dezen Beklaagde door die Antefig-3" nani Jakob Boerboom en Jan Roumaat bevorens verzogt zynde, om mede na het Spyk te gaan, zig derwaarts op den 16. Jan: laaftleden begeven heeft, zonder dat hem van eenige andre reden veel min kennis van het arreft of fequeftratie van des pagters Hennkjvan de Walds goederen bevorens gegeven is, dan dat hy m een praüumptive fuppofitie van een gepermitteerde daatdoenmaals zynde dezelve van daar zou helpen halen s zonder dat den Beklaagde ook met eenig geweer zou voorzien geweeft, ofte aan eenige ftrafbare violentien fchuldig bevonden zyn, gelyk eenige der domeftyequen zo van den Heer Rentmr: Fettig als van voors: pagter nevens andere wagtersopden 2,y. Febr: laaftleden uitwyzens het productB. aan wie dezen Beklaagde perzone* Bbbb 3 Jyk;  490 Partis Terti* lyk in judtcio vertoont is , hebben getuigt, dat zig niet wiften te erinnefen denzelven ter gelioelleerder tyd op het Soyk^ gezien te heDben, nogte te weten, dat aan eenige byzondere enormiteiten aldaar gepleegt mede zou fchuldig zvn. 2. Zulx dat uit deze in f'ubftantie gededuceerde feiten en circumflantien ratione \uris nu alleen zal moeten befchout en tot juftificatie van voorftaande decifie daar uit onderzogt worden, of den Gedetineerde met die extraordinaire en arbitraire ftraffe wegens zyne beledene alliftentie en coöperatie, hem by het dtltum fententia g'imponeert, te ondergaan, aan de Juftitie voldaan heeft. Wy zuilen ten dien einde kortelyk het enorm delict van openbaar gewelt in zyn definitie , requifiten en ftraffe daar van tot «en aanvankelyk onderwerp moeten ftellen, en daar uit dan de applicatie tot de daden en handelingen van den Beklaagde overbrengen. a, De definitie daar van is in l. i. /. 3 §. 2. /. y. & feqq. ff. ad l. fui- de vi publ. & §. 8 Inft. de pnbl. jtidic. te vinden, en wort gezegt een zodane vis publica te zyn, qua contra jus & fas armatd, manu & coadunatis ad nocendum hominibus vis alicui infertur, publica tranquillitas & pax twbatur et violatur. 5. Invoegen dat daar toe onder andre voornamentlyk gerequireert wort; Primo: ut armis vis falta & illata fuerit \ Hoedanig dezelve proprfe nu worden begrepen en in genere daar onder mede verftaan? v. I. 9. & /.11. §■ i- d. t. I. 3. §. 2. & feqq. f. de vi & de vi arm. & § y* Infi. d. t. Secundo: ut ad vim faciendam cenvtcati fuerint homines. I. 10. '§. 1. ƒ d.t. Waar onder mede juxta l.feq. 11. gecomprehendeert worden de zodanige, welke collebld turbo, (ten minften in 10. of 1 y. perzonen juxta l. 4. § 3- ff de vi bon. rapt. beftaande) andermans huizen of plaatzen expileren, opbreken, en als met de wapenen overweldigen. 7. Tertio : ut vis major ft & talis , cui facile refilli nequeat. I. 2. fi. quod met. caus. 8 Et Qnartout dolo malo & dsfiinata voluntate offendendi ea fiat ' & peragatur l. .20- ff. b. t. Nam malefieia volmtas & propofitxm de- linquentis  Cons. LXXXVI. Imepttentis diflinguh l. yj. ff de furt v. Carpz. pr. crim p T Jl 40 n 9. &DD.paffmad 7,, f. ad l. jut. Pde JpJi. tdos Struv. * d. m not. Muiier. Fauft. kWomb. i crZ cl |8. Lauterb. £r * 7W. A-ff JdTff Z'i h*c maten* ex caufa efficiënte, inftrument alt, objdlo, & loco Idic Jl late traltatur et exornatur. q. r. ' > crucojudtcata Aldus met weinigen de definitie en rêquifiten van en tot het crtmen vis publica uit de Roomfche wetten en di* relatie r ^xnagefpenrt hebbende, zullenwe daar idetaffeSdTS" vinden van outs gcltatueert te zyn; "nueaiausbe- Dat namentlyk de vrye menfehen uit kract vande7P 7 • ; Wierden geftraft met een deportatie, in plaafzeTan ^ onder de Romeinen zogenaamde interdictie van wateren S Dog die ftrafmaniere by dezelve mede buiten nraclvrn OP *~ raakt en in confequentie:van dien de confifcatie van goe3efen ^ juxta Brunnem. ad l. \ \. ff, h t n ■> ppiW** ~ 1 &ucae\en is dezelve hedendaags in < gemeen ^ IT^SS/L^V ff arbitr3ir gorden ,\h onder ^een^ZZ^Li^ Autheuren, en mede by Groenew. de LL akr». Ja revenSemeJ*e Hfr * JM^-/.Ï. r: 3. te vet nemen * *Ti 8" Zodanig datter geen exempelen manqueren, waar uit wv zon den konnen aantonen, dat dit crimen verfcheidentlyk 't L "net" pann.hement, ge vangen,"(Te, geefTelinge, amputatie van deïand^' ja zelfs wel met; een pecuniele amende na mate van het beSne gewelt en conditie des perzoons is geftraft geworden, als n anderen eemgedaarvangefuppediteertworden kprill'carpz d n.J. IO. ,,. ,?. l8. ic, &c. v. Z>. Utïlïp Alhoewel 'er ook geene voorbeelden en fententien ontbreken r waar by zodane dehnquanten , dewelke hier vorensT™ ,be' ?f fchreven en overtuigt zyn , ejuod cetera turbd vim pu\fcZirtu lerunt et parem rubliram turbarunt, met de doot geftraft zvn Te —■^■t:, egt s * Om:  Partis Tertio 14. Om dat deze zoort van publycq gewelt inciderende in (Amen 'fratla ac violate. pacis public* ex lege Imterii publica met een zekere en gedefinieerde ftraffe des doods gepunieert wort, dequoexprofejfo fupral. Gail. Lauterb. d. t. «.7. cnmjeqq. Struv. d.t. th.tf. et ib. in net. late Muil. quos vid. af. De voorlf: wetten in 't algemeen op het crimen vu pubhca aut fratla pacis applicabel zynde , hebben wy , gelet hebbende op het begin en voortgang van des Beklaagdcs conduite in het afiïiteren en coöpereren van die ontvoerde goederen, en het depoffideren van derzelver opzienders en bewaarders , nogtans in t byzonder op denzelven immers en ten fine van de ordinaire ftraf- 16 fe niet konnen toepaflen, maar ons in tegendeel verpligt bevonden denzelven van wegens zyne afiociatie met die andere gewapende en tumultueufe perzonen, aan privaat gewelt mede ichuidig zynde, eene extraordinaire en mindere ftraffe van baninfiement te infligeren propter exprejfum text. in §. 6. Infi. de interdict, et l. C. fi. ad L. jul. de viprtv. add: Carp. fitprad. q. 40. ». n. per Celer. pr. 1. decis. if6. n. 23. 24. et Menoch. lib.z. «M?4' , Waar toe wy des te meerder geinclineert hebben , om dat den 'I7' Beklaagde nergens overtuigt is, eenig lethaal geweer by zig gehad of ymand ter gelibelleerder tyd en plaatze getedeert , of eenige violentie gepleegt te hebben, veel weiniger dat hy maIkno propofitb , maar veel eer inconfulto animo die prtmtpilares et impietaiis duces na die by haar gedeftineerde plaatze zonder de oir- 18.zaak van dat exploit vooraf te weten, gevolgt heeft ; fam m ïQ.deliclis potius attenditur animus quam aÜus delmqucntis. add: ea qua de ignorantia delitti ex aids obfervat Gail. d. Comm. hb. 2. cap. 10. ». 6. cum feqq. HO. Waar omtrent zeer notabel is de diftinctie , welke even genoemden Gail. eod. comm. hb. 1. cap.i. n. 46. ex ibid. all.Guid. Pap. dec. 413 n. 4. maakt inter aBum , qui geritur , ft de genere malorum aut de (renerc permt forum fit; %ï. Wanneer hy aldaar verhaalt., dat by het Ke.zerlyk Kamer Gerigt verfcheide gebannen zyn, welke jure amicttta etfamihanï4fHaandefchendersder publycque vrede en rufte hulpe toeaebragt hadden, ubi fe remmende ai prajudicium aho loco a legatum %lporrorefert; qnodconfors delföi, qui anxüittm prafiiterat violatori pa-  Cons. LXXXVL m cis publica in peenam pecuniariam condemnatus fuit s Eo quod temera- 23. ri'e potius quant doioie criminis fecius fatlus fuerit, idque repente in canvivio & inter pocula fine ulla deltbcraiione & def mate propoftto delinqttendi; Waar ter plaatzen dan n. 47. den regel: facientium & confen- 24, tientittm parem efjepoenam: quadrifariam geconfidereert en g' expliceert wort, waar toe en tot het geene wydeis de prefiatione e iq. pis (jr eonjilii ad delitlum cemmitttndum de Commentat. ad art. 1 77. Confi. Carol. tjr in fpecie Dan. Clafen. ad. d. art. en andre Crimmaliften, als Carpz. p. 2. q. 87. n. 38. & feqq. tot mitigatie der ordinaire ftraffe traderen, wy ons brevttatis caufa gedragen, en daar uit met een convenabele applicatie op den Beklaagde bedui- x6. ten, dat, fchoon hy als een huirJing door geit en drank tot dat violente fpolie op het Spyk^ met en onder die andre gewapende perzonen is g'encourageert, en aan geene ftraf bare daden fchuldig bevonden, nogtans deze extraordinaire ftraffe geenzins heeft konnen ontvlieden, omdat werkelyk mede gecoöpei eert heeft in het ontydig en geweltdadig op en afladen van die gelibelleerde en gearrefteerde goederen, boven en behalven 't genot van een fnaphaan, welke volgens de gerigtelyke atteftatie fub. C. 2 do naderhand ten zynen huize bevonden en opgehaalt is. Welke daat als zynde van een pernicieus gevolg, en ineen land van goede Juftitie en politie intolerabel, wy niet minder dan met een banniffement hebben mogen ftraffen, én daar en boven den Beklaagde in de koften en mifen van juftitie, als een acceflie van2_i het principale vonnis, na de conftante practycq in criminalibus, ubi reo poena corporis aff icliva non imponitur, gerecipieert, moeten condemneren, juxta Carpz.. crim. p. 3. q. 138. n. 16. & 20. Quod etiam de jure civili ebtinere tradit A. Matth. de crimin. ad Tit. ij. lib, 48. fi' c. 4. n. 1. & Tit. 20. e. 2. n. 21. Cc cc LXXXVII. AD-  594 I. "TJailum relativè ad pracedens -I? confiliam cum ratione decidtxdi narratur. I. Differentia inter vim publicam Ê35 privatam traditur, 3» Privata vis variè ccmmittitur, 4. Extraordinariè punitur, Poenam lege definitam judex re- gulariter fequi tenetur, 6, Ratio. 7. Elegans diflum Tiraqueüi, aliorumque DDrum. 8» Ex cauia tarnen judex eam minuere potefi. 9. Quod ampliatur. 10- Et locum folum hanc poena mitigationem in criminibus exiraordinariis habere ofienditur. II. In quibus f ere omnes poena funt arbitrarite. 12. Ita ut judex in iis fententiam, quam vult, ferre poffit. 13 Modo rationem non excedat. 14. Poence legum potius interpretationc molliendte quam afperanda. Ij". Pro cohdittone perjonarum& qualitate rerum poena funt aflimandte. lp, In puniendis reis non feveritatis wt clementie gloria affedtanda,. 17. Quomodo judex in levioribus & gravioribus caufis fe gerere debet} 18. Poence arbitrarite in crimine vis tam publicte quam privata locus efl. 19. 27. 4f. 47. yy. Redenen, waarom den eenen mindre ftraffe dan den andren, overeen en'tzelfde crimen befchuldigt, geimponeert is. 20. 21. 22. 23. Quando poena minuitur hic ex unius alteriusque aélibus differenter demonfiratur. 24. Officium advocati Fijci in dijlinc- ta probatione criminis perpetrati. 25". In illos, qui in delinquendo plus aliis deliquerunt, graviter ani- madvertendum. 26. Objeilum jufiitice in quo confiftit} 2.8, Satius efl nocentem impunitum dimittere quam innocentem con*- demnare.. 29. Multomagispoenam mitigare quam acerbari, ob rat. n. 30. {7 31. 32. Tam ratione multitudinis delinquentium, quam ex cauja incertitudinis corporis deliéli aut perfonce delinquentis poena mitigan-da efl5 v. declarat. & limitat: remijfivè. n ƒ6, 33. 3f. Prims P UT1S TiRTIJ! L X X X V 11. -\DVYS DECISOIR. Super eadem deliSli fpecie mitius tarnen fiunitu S U M M A R I A.  Cons. LXXXVII. fg 33'3f- Prima affertio auBoritate DD. alis. etiam eo cafu, licet poena corpora- 46. Finis poenarum eji , ut poena ad lts ratione deltcli a multitudine paucos, tintor ad omnesperveniat commiffi flatuta fit, comprobatur. 48. Pro exclufiva deliüi interpretati' 34, Ita tarnen, ut prmeipaliores & du- one qualis qualis, etiam fatua ac ces faclionum ordmaria poena ple- beftialis probatio adwittitur ctantur. 49. fc. fI. Rationes pro mit'igauda 30. 37. decunda bujus juris afertio poena. " refpefu incerUtudims adflruitur, Sz, y4. Vindicantibus injuriam aliis &' lüuflratur exemplis de corpore tSatam altquando poenam miUza- deliSi non probato, & homicidio re oportet tudicem in turbafaélo. n. 38. 39. 41.43. ƒ3. Ratio, V,. rat. n. 42. & 44. 5-7. Rei tanqUam conei comrKitrt J(m 40. Afferturfententia Curiio juris, juflitia aut aquitatis permitteret, minus nocentem aque graviter cum maxime faeinorofo ac gravius delinquent e punire, ad not. & cit. jura. Maar hebben wy ook zulks plaats moeten geven fpecialyk in cafu fubjello , tam ratione multitudtnis, quam ex eau fa incertitudinis, dat is, zo wel wegens de grote menigte van delinquanten ofBeklaagdens, welke ons in dezen voorkomt, als wegens de onzekerheit, ja zelfs de volkomene onkunde, waar in wy verteren omtrent het ftuk, wie namentlyk van hun allen de enormfte feiten of zwaarfte exceffen mogen hebben gecommitteert. Zynde  Cons. LXXXVII. 6 Zynde het bekent in rechten en dagelykze ufance, datinbeioz de die gevallen, te weten tam m Cafu multuudims delmquemium 3 quam incertitudme aut eer pons dehcli aut perfona delmquentis, mititratie van ftraffen komt plaats te vinden,- b Gelyk ten aanzien van't geval, wanneer een geheele meemoe 35 komt te dehnqueren , kan worden nagezien Tiraquellus in cit traü . peculiari de poenis Legum ac Confuetudinum fiat mor umque tem', perandis, & ibid. caufa 47. ubi ex profrfe hunc eafam traéat & docet, qued cum mulntndo deliquit, minus agendum fit, nam ' invuit, cum non hu,us aut ulius fed multorum firages jacet , detrahendum eft aliquii feveriiati. Waar mede ook ten deele overeenkomt de leere van A Matth de Crimin. ad lib. 48. Digefi. tit. 18. de poen. eap. 4. „ Xo j„ zo34' verre , dat hy wil dat als dan {cum crudehus vidclur omnes plecli) de aanvoerders en belhame s van 't werk of deiiót moeten worden gefti aft poena erdmaria . edog d' overige extraerdinarie 't eee-1 wy in cas fubjeót over alle deze Beklaagdens en delinquanten heoben moeten doen plaats grypen ; Doordien eensdeels cf au. ctores fubjeli dehtli onder deze Beklaagdens niet mede worden ce telt, en andersdeels gelyk reets gezegt engedoleert, ons niet komt te blyken, welke perzonen onder deze Beklaagdens voor d andere heoben geexcelleert, of by uitftek violente feitelvkheden gepleegt gehadt; J Willende vorens geciteerden Tiraquellus , dat meer is, n0S7c, zelfs, dat in dezen cas, nempe deliili a mulutudme commik de corporele ftraffe anderzints daarop ftaande , behoort te worden verandert in een pecuniaire amende, als te zien d loc n z Immers en in allen gevalle moet dusdane mitigatie van ftraffe i6 temeer obtmeren, wanneer daar by komt, dat men alhier is verlerende inmagnainccrtitudine, imo plena ignorantia, wienament lyk onder deze Beklaagdens in 't exploióï ten huize van Hendrik ■van de Walt, t zy met de grootfte en ftrafbaarfte violentien te plegen, mochten hebben de vlagge gevoert. Want ofwel den 3. getuige/»^, deponeert, dat hY prater propter iy. gewapende mans hadde gezien , en den o, getuige ibidem, dat een geheele foule gewapende manfehap was meekomen, gelyk mede paffim aldaar wort gedeponeert van veele en Dddd z zware  tf-Q^. Partis Tui t i ji zware gecommitteerde exceffen en violentien , zo word dog liergens'by deze ftukken bewezen , wie of welke onder deze Beklaagdens met wapens zyn voorzien geweeft, ofte ook aan die der zwaarfte gepleegde geweltdenaryen plichtig zouden zyn , dus zo wel omtrent 't een als 't ander dezelfde onzekerheii overblvft. "Te meer, daar by dat zelfde document of tuigenverhoor fub A. doorgaans word gemelt , dat 'er verfcheidene Hollandtfche zoldaten mogelyk konden zyn by geweeft die geene, welke het geweer gehadt hebben. 27 Dat nu in cas van onzekerheit , quando nempe judex incertuseft, qrtenam proprie perfona deliquerit, de ftraffe of verzacht , ofwel na de gedachten van dien zelfden Tiraquellus d. tratl. caus. 63. geheel geremirteert behoort en pleegt te worden , zu'ks is uit de dagelykze voorkomende exemplen en ufance genoegzaam ken- nelyk. . 28 Op dezelfde wyze, als'er gehandelt word, niet alleen m cas wanneer de Rigter onzeker is van het corpus deliili, quando delinquent quidem confefus efl, attamen de corpore deliili non conjlat, gelyk te zien by Carpz.. pr. Crim. p.%. q- 81. per tot. prafertim n. 1. 2. 4. y-. 24. &o- 20. Maar ook wanneer een mandag is begaan in turba , vel rixa plurium, en aan de Rigter van den eigentlyken dader niet en confteerr want alsdan ook niet verder dan ad poenam extraordinariam centra eos , qui in turba vel rixa prafentes fuerunt, en tegens welke de fufpicie valt , kan worden geprogredieert , namentlyk tot incarceratie, relegatie, ofte zelfs ook maar tot een pecuniele 40 boete; Gelyk aldus den Hove Provinciaal op den 14 July 173.1. Reint en Henriks Fockink, nevens eenen fan Duhelenborg in contumaciam wegens een manflag den 24.. Aug: 1729. in turba begaan, gecondemneert heeft in een geltftraf tefle fupracitat. f. Schomak\ d cons & ibid. cons 61 ■ n. 34. in fin. Waar mede boven die aldaar geciteerde DD. 't geen idem ^ ' Carpz.ov. ex profefio verhandelt in diU. Tratl. Crim. p. 1. quafi. 2y. per tot. overeenkomt, cum ibid. num. 3. inquit: Imprimis poena homj wiefde geftatueert, denzelven overzulks niet al te zacht heeft * konnen worden behandelt, ut poena faltem ad pauces , timer ad 0mnes perveniret. Waar en boven het al verder waar en zo is, dat tydesdercon- 4demnatie van Willem fanffen het nog niet zo klaar quam te. blyken, als het nu wel fchynt te doen, dat, en hy Willem fanften en deze Beklaagdens door andere perzonen tot deze ftrafbare entreprife zyn verleit, onder affertie, dat'er geen quaad inftak, aangemoedigt, en vervolgens met geit omgekogt geworden. Ah wezende dit poinct, ten opzigt van bewys , doenmaals nog maar alleen gecircumfcribeert binnen de palen van zyns Willem fanfjen confefhen, waar op, zonder vorder bewys , men* Dddd 3 does-  5o6 Partis Tirtije doenmaals zo veel niet konde ftaat maken, maar zulks ten deele moefte aanmerken, als een gezochte uitvlucht enechappade, om daar door verlichtinge van ftraffe te bekomen. Gelyk zeekerlyk , indien dat pomd doenmaals den rechten voldoende aan ons gebleeken ware, ook zou gelchiet zyn , zo wel als het zelve, onder anderen, ook mede in dezen ons tot mitigatie heeft gemoveert. . Als hebbende wy ons verplicht gevonden , om m dezen ten dien einde mede in confidentie te nemen deze excufe , of dit middel van defenfie, geallegeert by of van wegens de Beklaagdens in derzelver Requeften op den 18. Juny aan den berichte overe- seven. , Dewelke dan ook aldaar, en by den Fifcaal zynde aangenomen of geadmitteert (vervolglyk nevens de ftukken aan ons afgezonden ) zo en hebben wy ook volgens onzen richterlyken o plicht wetende : qued fecundum communem epmionem ad docendam 41U inmcentiam ,omnis, qualis, qualis, etiam brutalis , ut lequuntur Doctores, caufa allegari poffit , vid: Tiraquell. cit. tratl. caus. 42. & ibid ti. 12. 9- diezelve niet geheel en al konnen verwerpen. 4Q Te weim'ger, wyl dat poind, namentlyk van inftigatie , feduaie en perfuafie door anderen , ons ook mede uit het document fub D 1 0. vervattende een depofitie van twe perzonen geen confortes hujus delitli zynde geweeft, zeer probabil is voorgekomen. ,..,/- j t Waar en boven ons nog mede enigzins heeft gemoveert, dat 5 astervolgens de depofitien van den 4-den en io.dcn Getuige fub Lit A de Beklaagdens, immers vele van hun (wyl ook indezen almede niet fpecifyq aut nominatim worden genoemt) zig zeer weinige dagen na 't exploiét tegens hun getuigen binnen Didam hebben uitgelaten gehadt, dat zy lieden met anders hadden geweten, of de expeditie was uit die reden gefchiet, omdat Henrik van de Walt op de citadelie zat, en dat het goet voor t uitblyven der kinderen, dog niet voor fchulden , zouden hebben bewaart. &c. . , , — _ Waar uit dan fchynt, dat Beklaagdens in die , hoe wel ver- 5 'keerde gedachten, zyn geweeft, als of het aan haar gepermitteert ware , vrouw van de Walt in deze hare ongelegentheit te hebben  Cons. LXXXVU. - . hebben mogen adfïfteren of immers dus doende injuriam hft2 tam te hebben mogen helpen vindiceren en wrecken 'T welk ofwel niet gepermitteert, noch in 't geheel onfW baar kan worden gehouden, zo heeft het evenswe^ ons tot vef nundennge of verzachtmge van ftraffe konnen permovcrw volgens t geene tradeert en raifonneert Amen. Matth d t it R eap 4. «. 9 alwaar hy zegt: . Quod judex ex affetlu & mlZ^l f2 ne doteris afiimabtt, an vindicantibus injurtam aliis itlaZrT^ S ' tigandafit; Efr enim, zegt hy aldaar (oor reden etmT* T quidam impetus, quo impellimur ad opimlandum quir)tantibus 53' . Waai med^ overeenftemt TJrtq. f*p. ek, Tratl ieZL in verbis: non folum Ji pro JJute con)algLei, amt, Z^ni jld^' & altertus prorfus extranei, & nulU alia ratione eeniHnRi a JZ' j uo, ut elf m ». 3 ibid. Quod inter omnes homines cegZoTemLan dam natura conflit uit per 1. 3. ff de jufi. & jure £n*ttonem 1"*»Dus wy op alle deze gronden , om kortheits halven andere voorbytegaan , vermenen genoegzame redenen en lechrll ^m mouven te hebben gehadt,*™, We«htct^fSentiïtSÏ, Willem fanfiengevdt, de condemnatie tegens deze Rel ,3 te hebben mogen mitigeren. Hifee add %^TTa , «i"&8 A Farm de poen. temper. Ub. 3. p6. ex multttldine & TnceïZdi'^ nejelmquenttum pro miuganda poena per varias declar. & Ümiileen. Wy hebben evenswei de Beklaagdens mede in de koften-en mifen van de juftitie, als een nootzakelyke fequele van het principale vonnis, moeten condemneren, achtervolgens de lee e van Berluh. pr. concl. p. 4. concl 19. „. ,6. adde ibid n ,c 33- 54 «DD. ibid. alleg. 4tth^ $ eommtjf deUZi }froinde in /iÏ^ - Teo^lZZ^ LXXXVU I. AJD*-  SUMMARIA. ïf "TJT ijler ia faéti. 2,3,6,ll Vis publiia graviter punitur, 4. Quod applicatur. 9. Tegens een latitant, wegens een crimineel delicl verdagt, heeft d'edi&ale citatie tot comparitie of adjournement perzonel plaatze : overeenkomende met d' eigenfchappen van een criminele procedure en accufatie «. 26. 7. Reipublicgcov[\pt\.ee\ty niet», konnen weggenomen worden , als dewelke fuis propriis territoriis jura primi um hebben, en aldus konnen genoemt worden,, argumento eorum qua tradit Kn'tcken de territor. orig. cap. 1. ditl. Lamb;. Goris aller. loc. Sichard. cons. 8. num. 15 Bertroc. de Comit. anslus. 70 Vultej. lib. 1. feud. cap. 4. Zodanig dat ook Principes in ditionibus Comitum geen jurisdic-. Ff ff 3, tie-*'  6z% Partis Terti/e tie mogen exerceren: Cerv. eens. 15-9. Gail. de pace publ. lib. 1. cap 16. Nee magifiratus extra fuam provinciam in territorio aliene. dici. loc. num. 28 & 29. y_ Zynde nu onftraffelyk en ondifputierlyk , dat welglte: Heeren merum imperium hebben, en aldus jus gladii five poteftatam 1. 3. D. de jurisdict. & aha juUitia ad animadvertendum in hommes facinorofos. Ende dien aangaande van ondenkelyke jaren in ruftige poffeffie geweeft zyn, als uit die in atlis geallegeerde notabile landtkundige exempelen blyklyk , qued hac loquendi forma merum imperium effcrunt wer halfz und leben rigt, quod efl cognofcere, juj.dicare, ejusque refpeblu in terris fuis Jmperatori & Regibus comparantur, & quicquid faciunt in territorio ac diflriüu fuo, jure fuperioritatis cenfentur facere regalia ac jura Ma;efiatis five Ala/efiattca exereere, fecundum ea qua fufius explicat D. Knichen de jure territ. cap. I. num. óy. 216. & 288. aliisque longa ferie a Bachovio in. net. ad Treutler. vel. I. difput. 23. thes. 1. Itt. C. citatis. Hoe wel dat ook fecundum. Clariff. Petri Gudelin. omnium que fere commune judicium in Comm: de jure novis. cap. 1 3. de ailu publico jurisdiilionis & imperii vers. Hisfere contmetur. &c gefouteneert 8.Wordt, quodgaudens mero imperio , proprietate illud habeat & dominio, non cafu tantum & exercitio , arg. /. illicitas 6. §. 8. D. de ejfe. prafid. & l- 14. D. quod vi aut clam. Daar mede prafiantifiimus Azo in 3. lib. Cod. tit. 13. num. 17. overeer.ftemt, tradendo, eatenus fublimioribus etiam potefiattbus merum competere imperium, licet ob hoe amiferit equum, daar over hy zig diito loco doet beklagen , contradieente videlicet Lothario, cum quo equi fponpone fatla perperam prenunciavit Henricus Imperator arbiter tn hac controverfa eleblus Bononia, daar over het gemeene adagtum ontftaan is: ut refert Wïflenb. in Comm. ad ff. difp, 6. thes. 18. Dixerat hic aquum fons ille legum, jurisque lucerna Azo, fudul'tt alter equum Lotharius inquam. 10 Het welke dan meefendeels indiiputabel zynde, zodanig ook dat Gail lib. 2. obs. 57. num. ~j. per textum in JL. prohibere. §. plane. cum §, feqq. D. quod vi aut clam. Panorm. aliosque ibidem allegatos ICtos. vaftftelt en doceert, quod civitates quoque imperiales ex communi DDrum: fententia in jue difiriüu & territorio jura principis habeant vicemque prinntipis obtineani. Ejus  Cons. LXXXIX. 6j Ejusmodique ctvitates dhr as ftmiltseue perfona, m,v* r • ^ demes tantum We in ^ ^r^^t T welk dan immers in cafu (ubfello ten aanzien van deze illnf i, tre perzonen mdubnare obrinetrt , préfirtim *»U .,.e lllü[' 11' ^rium (cujus rre: gUus Z^'^^ ■quibus capmt & vita naturalis, ado^J vita civilis Ln Y' uec naturalis nee civt/is vita adimttur, ut releeatio ZlllS tefie feanne Fredric. Bpeckelmanno^0^™'%"^ 7™ ' ab ipfo Imperatere abscue 1-ftr„»„ r»~/Z, 2^ nrc Ejusmodt enim jurisdiElitnes pafnmenii iLp U.j- r Fab ad lib. Cod. j. tiü 6. defil , i Zf / M' U' quemadmodum cond.mnare delinquentestmeri eH imperii ita k I A.' 3*:,J- de Re&' )Mr- docerende a daar »WM * et a «At i* nem fimiliter et cendemnationem in eadem fpeci^miotis t/zT * Zo confequeert nootzakelyk, dat diezelve ViJlZ, h Y derdaan fanHaafe uit bewee'g.yke"S hei^vrySeide" het' welke wy niet in aElis gevonden hebben^ rJ«XSli we derom opgeheven te zyn. &"iam jurts^f, we- Ende derhalven tot de wettelvke onzno-p tnP ■ ,, valle zonder fpeciale .uthorifiti/^aK, kan " * Daar yan het in deUgj et m additam. Lit. A. daar in hy voortrek « / P T »' fin ff- a.ii t j ,/ vuu[lieit ex e. ita vulneratus tf. pn.fi. ad L. Aqutl. qH0d cuihbet licitum fit furem noBumum 2 grefforem quocumfurecomparantur incendiarii/tmilesquT^e^L^^ quid inter fe cenfiituendifed unum ab aliecZnZ iur*  tfz4 PartisTertije tHr tefte Henr: Cafinio Neviomago in Reg. jur. lib. 6. Decret reg cmi enim licet, quod eft plus, licet utique qued efl minus., Üfurperende illud Papiniam: qui occidert potefi adulterum , multo %°' magis contnmeliapotcritjnre afficere, l. nee in en 2Z. vers: fed qui „, D ad L ,Hl. de adalt: Ex quo enim liccbatoccidere, multo magis de' pradari Hierom Cagnol. add. 1.2 i. Prafertim quando difcreta non funt potefiates, uti m cafu propoftto , ficundum fupenus & mfenus, fecundum plus & minus. ... , Vndeinferas, fecundum Philip. Decium ad praat, juris regulam 12. Qued ficuti propter famem pater potefi vendere püum, l. Z. Cod. de ' Patr: qui fil: dijtrax. fortius pignor are pofiit i ( _ 22 Quod areumentum fecundum ejus doclrinam num. Z. a majort affirmaüvè&e contra negativo procedit s quia, cui denegatur , quod minus efi , etiam qued plus efi, videturvrohiberi. Ende dat confequentelyk welglte Heeren voerende het regt van de hoge jurisdiaie , een vrygeleide aan haren onderdaan ex certis rationibus hebben mogen concederen quod minus efl Kennende ook die geallegeerde brieven te minder obftercn , niet alleen om dat d parte Fifii in de principale zake alternative geconcludeert is; .... a j- , Waarom dat ook dezelve Aparte altera waudita gegeven, dienX4" volgens moeten verftaan worden fub.& ebreptive ex male narratis g-eobtineert te zyn. . n . ë Dewelke overzulx niet konnen hebben vim & auBoritatem rei iudicata, als in contr adiüoriis pofi difceptatamutrinque caufam fa Ha Cius fulmtffione gefchiet, alles volgens de fundamentele redenen bv zekere fententie en praejudicaat Referennbuspraclarifitmis IOis Dno. Dr*. Coerman moderne curiaprovincialis Confiiiano, & Dre.Bors apud aïla overgeleit. Daar by tnfubvirgulatis te vinden, dat zodane refolut.en op aangeven van een parthye genomen, parte altera adhuc tnaudita tau%que adhuc indifputatd, geen regt van fententien hebben, lib. n Cod tit.qi. Comminaüones, epiflolas , programmata authorttatem rei ,udieat*nonhibere, en dukwylen , ut verba fintenna formalia habent, als fub - & obreptme verkregen, geretradeert woi- ^Daarover in gl. *dd. tit. Paulus de Cafiro te vinden, ,t»d  Cons. XC. ctq illa,qu* requirant caufie cognitiontm, quia afferunt prajudicium, funt exptdiend.it per fententiam defnitivam , & caufa' ctrnita. Et fi fuerint expedita fine eaufe cegnitione, als in cafu fubjeEle zonder notificatie en verhoor van interefiente Heeren , als mede zonder vifie ende examinatie van des Beklaagdes bewvsdommen notoirlyk gefchiet is, quod non faciant prajudtcium etiam et, contra quem expedita funt. Daar over alvorders traderende : quod ejusmodi epifioU , eommi-z6. natienes vel programmata niet in rem judicatam ergaan konnen etiamfi non fuerit appellatum. Ende zoude ook anderzints te vergeefs zyn caufam femel dif- i7. cufifam denuo te redifputeren, & novam decifivnem te verwachten dewyl na Lantr: poft caufam femel decifam geen oordel boven oordel gaan kan. De koften van het Incident zyn ad finem litisgereferveert om dat als dan van het eigentlyke regt van de zake ten principalen en wie van beiden gelyk heeft, naar voorgaande beiderzyts difceptatie ende iubmiffie zal komen te confteren. X c. HOVES SENTENTIE REFORMATOIR. Extrad uit het Sententieboek in cas d' appel de Anno i68y. In zaken over een fententie voor den Gerigte der Hooghe't ^ Wifch gewezen , voor den Hove des Furftendombs Gelre en Graaffchap Zutphen ongedecideert hangende tuften Mar. BRANTSEM, x c r. ADVYS DECISOIR, Gevoegdens met een Fifcaal, ad YmdiBam puhücam agerende, zyn gehouden voor de koften, fchade en intereffe ad injiantiam accufati te caveren. SUMMARIA. I. T Ti (lor ia faili & fententi tmpeaata C*r damna, qua reus pafjus efl. y. 10. Zodanen Geveegde is verpligt de criminele klagte te verburgen , zelfs cafu quo part es verfantur in caufa deltéHi manifefti, n. 17. rat. v. n 18. & 19. 8. Adinftar aéforis in caufa civili, 11. Schoon hy eigentlyk pro parte liügante principali niet mag gereputeert worden. 13. Ad damna £gemainteneert is geworden, de voors: Weduwe en momboiren tegens het fentiment der Fifcalen , dewelke by de voors: fententie acquiefceerden, daar van geappelleert hebben aan den Wel Ed: Hove van Gelderlandt, en aldaar reformatoire fententie geobtineert, waarbyden Beklaagde gecondemneert is zig over den geperpetreerden manflag ex carcere te defenderen. Dat ook op den 6. July i68y. als die Fifcales hare klagte van den 16. Febr: 1682. gereproduceert hebben, die voors: Weduwe en momboiren zig met diezelve gevoegt , tot dien einde tegens den Beklaagde overgevende verfcheidene bewvsftukken, en die criminele klagte en conclufie der Fifcalen meliori modo geinbsereert hebben. Uit welk verhaal dan zig openbaart, dat niet alleen die Gevoegdens voor zig alleen veroorzaakt hebben de incarceratie des Beklaagdes , neenmaar ook zig neffens de Fifcalen hebben geftelt klagende partie , als zig met dezelve gevoegt hebbende, niet voor enig civil intereffe, maar ten reguarde van de criminele conclufie, tenderende ad poenam eapitis. 2. Want of wel naar de hedendaagfe couftumen het vervolg van de ftraffen over dootfagen en andere misdaden eigentlvk en voornamentlyk toekomt den Fifco en zyne bedienden, als te zien by Groenwegen de LL. abrogat. ad tit. C. de bis qui attufare non % pvjptnt * Zo wort nogtans ook gebruikt-, dat die weduwe, kinderen:  Cons. XCI. >. . 029 deren en naafte magen ook de klagte mogen doen, Grot iuriCe f. 23. 111 v?rbofc(W»«. ? J.m"Jr*. Zulkerjeftalt als de weduwe Bess en der kinderen momboiren gedaan hebben by hare gmgtelyke verklaringe en voegmge van den 6. July iCbq. b Welke voeginge niet ondernomen is door neccffteit of om daar door te erlangen het piivaat civil intereffe- Gemerkt 't zelve, die magen ook ftilzittende', konde geobti neert worden door het vervolg van de Fifcaalfe aclie, als te zien4" bv feanPapon. Ut tit. ,. arr.i. é- y. enim . depecumarto commedo difceptet, intenticnem tarnen ejus exequitetefldr uehet procuratorFifci.lmbei t. Infiit. forens, hb.^. cap. 1. Neen maar ad perfequendam vindiclam pubheam en ten effttfe van zulke cap.tale ftraffe, als den eifch en conclufie van de Fifcalen vermeit, dewelke zy tot zulken einde meliori modohebben geinhsereert. " Derhal ven die Gevoegdens pro voluntariis accuCatoribus moeten . geconfidereert worden, dewelke na rechten fubjeót zyn aan de*' refufie van koften en fchade , indien in de klagte komen te de ficieren, en bevonden mogten worden zonder regtveerdige oorzak diezelve gemoveert te hebben. 6 Licet enim taliortis peena & tnferiptio exeleverit de generali ctnfuetudme, tarnen accufat or privatus fuccumbens condemnatur ad litis impen dia & damna, qua reus pajfus efl. Jmbert. in Encbirid. juris Gallici in verbo accufare. Papon. d. tit. arr. 2. Chrift. ad LL. Mechl tit i. art. 6 n 9. Het welke notantelvk ten reguarde van eenen gevoegde leert11 frudicl. imbert. infiit. Forens. lib.V cap... ^^Jf^6-regio procuratore m accufatiomm cott, expenfas litis & omnem contro. ver/ia-eventum pro fiare debeat. Idem tenet Faber de Me, qui fimul aCeufare voluit, Tit. de accu fat. def.r. in princip. Waar uit dan volgt, dat zodanen Gevoegde ook gehouden is. die kl?gte na behoren te verburgen. /• Sicut enim in civilibus aller cavere debet , fi cent in gat infum fuc^Q cv.nr.bere, & apparcat injufte litem movific, fe fumplus Utis & enne in- 1.2. c. 2. Autbent. iiDeJIum. C. de Ut. contefi. ita etiam & muite magis dtbet atcufator in^ ^ £ S ë 3 crimi"  £2o Partis Tkrtije erim'malibut ree in eafum fuccumbentia eavere , quod velit ei omne damnum, quod ob eam caufam, quia in carcere fuit detentus, tam in bonis quam in corpore & fama lafione pa fits eïl, protintts & penitus refarcire, verba funt Cafparis Manzy in comment. rationali adConfiitut. crimin. Caroli. f. art. 12. n. 10. ii. per text. d. cetiftitutionis, & argto l. 3. C. qui ascufare non pof. & l. fi cui 7. §. 1. D. de accufat. Idem tedatur de ufu fori Stxonici Carpz: ad confi. Eleiïor. p. 1. confi. 5. def. 23. Wefemb: D. de accufat. n. 12. vers: apud nos. Waar toe ook dient het Landregt dezer Graaffchap Zutphen 100 tit. 11. art. 11. indien aldaar geordonneert wort, dat degewalt klagten moeten verburgt worden, ongeagt dat ook in dezen val zo wel als in criminaltbus den officier buiten klagte van partie zoude konnen klager wezen voor des Heeren breuken, j 1. Van deze cautie kan die Gevoegdens niet releveren haar voor' geven, als dat zy alleen fecundario pro interefie privato ageren, en pro parte litigante niet kunnen gereputeert worden. Want voor eerft deze allegatie hier voren wederleit is, en ex lZ'atlis confteert, dat zig ten procefle gevoegt hebben niet pro privato interefie, waar van niet eens mentie veel weiniger conclufie gemaakt is , neenmaar der Fifcalen conclufie geinhsereert hebben ad vindiclam pnbltcam & poenam capitalem. Ten anderen wan men al zoude toegeven, dat die Gevoegdens voor klagende partie niet konden aangezien worden, zo zouden niet te min dezelve, niet weiniger als wan zy formele klagers waren , voor die koften en interene des Beklaagdes cafu quo 2 refponfabel wezen, ter oorzaak van de inftigatien en inftantien, "'dewelke zv uit eigenen hoofde zo voor'tLandgerigtederHoogheit Wifch, als den Wel Ed: Hove van Gelderlant tegens den Beklaagde gedaan hebben, ook zo verre, dat van de Interlocutoire fententie van den 29. Juny 1682. waar by de Fifcalen geacquiefceert hadden, geappelleert hebbende aan het Hof, aldaar te wege gebragt hebben , dat den Beklaagde zig ex carcere moet defenderen. Quoniam de jure non folum accufttores fed & inlhgateres fifcahum ad damna & interefie tenentur accufatis, fi injufie lis mota fuerit Panon. Itb. 24. tit. 1. arr. z. ver /. feventer prafes. §. quin etiam. r T D. de  Cons. XCI. 6 D. de excufat. tutor. & l. i. C. de decurion. Imbert WUtio f ■ d cap. i. Chrift. adLL. Mechl. tit. t. art o n, ef l'/ totum, alwaar 't zelve fpecialyk geappliceerl'wort tegen!feZ^ die oorK.al>e zyn, dat temandt ter gevankenijfe ge/lelt -wort n #««r ^ accufatore nihil diffiert Chrift. art o. r a~ m praxi crimin. q. 10. ». 4. ^ ' ^tarum Te meer als dezelve zig voegt ten procelfe, en met den te gelyk klagte doet. Faber d. tit. def. 0. n. 4! i„ mtis 1 En dewielen egter eenen Fifcaal, als dewelke niet voluntair *r ^rex neceffitare officii die klagte 'onderneem? WW 7^ JJ ^«" van de koften der procedure geëicufeeit Zo kan ook wel « caufa den f,^/- van de koften e& abfo veert en daar tegens een tW^„ in deze]ve "Saneert worden , waar van by de overgeleide fententien deTcen"" dnngfen Gengts een exempel te zien is Obfteert almede niet het geallegeerde der Gevoegdens, als IT dat men alhier verfeert m caufa homicidiimamfefii, wan! voor eerft 8* dit poind concerneert de meriten van de zake en principalen dewelke by Partyen met gefubmitteert, ook niet ge?nftruee4 zynde, ons niet toeftaat te toucheren nog te examileren en gelyk hier vooren ex j ure gededuceert isfonze meening niet en is m eenigerley maniere te infihueren, dat die Gevoe4m aan de koften zouden phgt,g wezen, zo mogen wy ook nfet tot nadeel des Beklaagdes door ons advys oftebredenen van dien eemV vooroordeel geven aan de principale zake , maar dieze ve mo? ten laten verblyven in omnem eZtum, en'a!s wan t n n ! den zonde kunnen uitvallen, dewielen voor als noch de Za £ tigandi cauja niet xan geoordeelt Worden. J Ten anderen zo kan de notoriteit van het delict, ook de con mé feftie zelfs van eenen beklaagde eenen voluntairen klager ofte 9 ge-  gia Partis Terti* gevoegden niet bevryen van de cautie , als zulx leert Cafpar. Mmzius in praditlo commentario art. 13. ». 1. a. in exemplo: Rent fatetut quidem fe homicidium commifijje, fed epponit exceptionem inculpat v. n. 6. & 7. 8. Ob favorem defenjlonis multa fpecialia circa ejus probationem contra jus commune introduéfa funt. 9 Quanam funt>\. h. n. 10.17.30. II. If. Applicatio ad facit fpeciem, quod latè traditur n. 12. £3? 14. 13. 18. Taciturmtas aliquando efttpr Ea non tam Jiriétè in moderamine inculpatu tutela- requiritur n 33. óe/opeti etiam eupolitiffimi exoncratio fepefaBit, £jf quando} v n 34. 36, Metus improvifus inflantis periculi tollit rectum judicium. 38. 40. In dubio quod benignius pro reo, prafertim tn criminalibus efl fequi oportet. 39. Deliili qualitas clareprobanda. 41. Melius esl nocentem abfolvere quam innocentem condemnare. 42. Waarom een Fifcaal fuccumberende regulariter van de koften ontheven ? 43. En een Gevoegde daar in gecondemneert wort ? 44. Regula, quodvictus vidori in exfenfas condemnari debet, etiam in criminalibus locus datur. 4S- Wanneer geene twee fententien over eene by den Principaal en Gevoegde voldongene procedure nodig zyn? Hhhh In 633  Ö34 Partis Terti/b In zaken crimineel voor dezen Hoog Ed: Landtgerichte der Hoogheit Wifch ongedecideert hangende tuffchen de Dm: Gerhard van Hengel en Otto Hoevel ah Fifcaals , waar by zig gevoegt hebben Margareta van der Sluis Weduwe van wylen fan Beckink, voorts Wilhelm Beckink.zn fohan Planten als momboiren van de onmondige kinderen van fan Beckink^ Klageren ter eenre, en fohan Flaafe Beklaagde en geinhafteerde ter andre zyden,- Gezien, gelezen en geëxamineert de ftukken en munimenten op den 28. April i<581. door den Beklaagde overgegeven, voorts de geëxhibeerde Klagte nomine Fifci op den z8. Febr: i68z. daar tegens ingedient, en Perfiftit cum annexis, die daar op zampt gevolgde receften en dingtalen , daar over ergane fententien in prima & fecunda infiantia tuffchen refpedive Parthyen, mitsgaders die reproductie van de voorn: Klagte, de voeginge van opglte Wed: Beeki»k* en conforten , het ingevailene Incident over het poindt van cautie tuflchen den Beklaagde en Gevoegdens, en daar over gepronuncieerde decreet op den iz. Septembr: i68y. alsmede Antwoort, Replicq, Duplicq, Triplicq en Quadruplicq , met die hine inde bygevoegde bewysftukken en alle prothocollaire receflen en mundtlike bedingen voor en na gevallen, en gelettet waar op in dezen te letten ftonde,- Het voorlf: Gerichte met advys van onpartydige Rechtsgeleerden doende regt, verftaat dat de Fifcaals en Gevoegdens in den eilch en conclufie by de Klagte genomen niet en zyn ontfankelik , den Beklaagde en geinhafteerde daar van in opzigte van de Fifcaals met compenlatie, en in opzigte van de Gevoegdens koft-en fchaadeloos abfol verende. Aldus geadvifeert den 22, January i68<5. B. € R E M E R. H. M E I L I N G, Redenen  co**, xcir. 6tf Redenen van 't voorftande gewysde zyn onder anderen deze. 1 |-jat we] in rechten refolnit is, eum, qui dele maloaliquemoceidit i. 6. Cod. eod. Gail. bi. z. oh. ii o. in prine Alzo dat probate hoe dolo de conclufie by de Klagte genomen hadde moeten aangaan. 5 genomen Maar gelettet dat de Heeren Fifcaals neffens de Gevoegdens wel daar by hebben gepofeert na eenige omfhindighSïWr af,, waar ,nne nogtans volgens haar eigen confeffie by Triplka geerreert dat wylen fan Beckink. op den 27. Decemb S s nagts tuffchen elf of twaalf uiren uitgaande! omïem z'vn fch terhuis op de ftrate in het Dorp r Matth. tn tratt. juo de ertmin. tit. de probat. cap. 7, per tot Om alle het welke dan ad fatti fpeciem te brengen , zo heeft den Beklaagde in atlis daargedaan en vooraf willen bewyzen 1 ' hoedanig en door wat middel hv tot dit ongeval zv gekomen ' beftaande hier in: ' ' Dat hy ter nachrrufte zynde op den 27. Decemb: 1680. tuf ichen 11. en iz. u.ren , van zvn dogter (by geval buiter de1**' deure om hasr noodtwendigheit 'te doen, komende, ende ziende een perzoon , met een wit hemt aangedaan, gaan by Hefelinks fccreet, en een ftaafken met een brok brandenden turf'in de: Hhhh 3. handt„  g^g Partis Tertije handt waar van de vonken af vlogen , dan voor dan achter Drofti'nne Hegemans huis) is opgeroepen. Dat hy Beklaagde daar op is opgeftaan, en nemende zyn roer in de handt, daar na toegegaan, om te zien wat daar te doen mogte wezen, als te zien by de kondtfchappen fub i. z. 3. et 4. achter 't Perfiftit. , Dat hy Beklaagde, ook funften Ondervoogt zynde, ende alzo gehouden alle onheilen mede te weeren by privatie van zyn ampt, volgens Landtretht der Graaffchap Zutphen tit. 11. art. 7. vermoedende uit deze vreemde geftalte van de perzoon , zo laat in den nagt aldaar gaande, eenig ongemak te zullen konnen ontftaan, en om hem daar van te diverteren , heeft toegeroepen om te fpreeken wat hy voor eene was, en wat hy daar doen wilde ? luit de voorgaande kondtfchappen. Waar op dezelve wel hadde mogen antwoorden, als wanneer dit ongeluk apparentlyk niet zoude gefchiet zyn. Alzo dat hy daaromme voor geen delefus na rechten te erachten is, Glof. in l. quamdiu. fi. de aequir. hered. Jafon late in l. que detis.n.60. et 76. jf.felut. matrim. 2 Cum taciturnitasfit prejudicialh, et lequende tmpedtre potutjfet Ca3'valc. de Brach. Reg. part. 3. num. 64. p. I. nonne. de prafumpt. et l. fepe. ubi Bart. de re jndie. , Eft autem prafumpt ie centra tacentem Bald &Sahc. authent. ft quts in fin. Ced. de adult. & Menoch. de prtfumpt. lib. t. prxfumpt. 7. t± n Immers in dezen, alwaar dezen onbekenden perzoon op den Beklaagde zonder te fpreeken met een byle is aangevallen , ende met houw op houw op 't lyf gedrongen. Dermaten ook dat hy niet verder hebbende konnen wyken om hulpe geroepen, en daar na eerft hem ter neder gefchoten heeft, gelyk van het roepen en fchieten, behalven de voorgeroerde kontfchappen ook refpe£rivelyk is daargedaan met twe vreemde kontfchappen , als van de Wed: Hegemans en Elske fanffen, de eerfte fob num. q. ad art. 1. achter het Perftfiit, ende de twede fub num. 8. ad art. 2. mede aldaar, en nader achter de Antwoort tegens de Heeren Fifcaals fub num. zo. art. %. Waar 'door de voorgaande eerften vry kragtig worden ver- fterkt,  C ° N S' XCIL 6-ï/*, a.» 1 j-„ ■ . l&7'JJHra , concertatio et cades f^fl* lit? concluditur conci liatimis mnAn ~„*A r n « lK<*es jacta fupertitemproeecife, * f^f^/j^^ » nes DD. de prafumpta aggreffura procedere poffunt. J * Verjolghk daarby doende, <}uod quidem de jure Imperii aeerer furaafuperfliteperfumiturfaaa, verum ita, lnlit/u7!daB3uI' Ende hebben wy ook, om redenen p^Ac 1" gededuceert, uit die en niet anders konnen of mogen oordelen aI H3V 5,1 V Ysftukken de perzoon van den Beklaagde fit * ig^grote To^ec' turen en prasfumptien tegens den ontlvfden 8 J C" Gelettet dat aanftonts na de ontlwln™ „an a . , den perzoon, zo niet en heeft wn en nrfLT ? ^ 0nbeken-'8. Beklaagde fpreeken, tndt^ faZ^^™**™*"1 quaat a'chterdenkinge .E&lF*L^^£%^f by menigte van getuigen ter j?earr,rnW,v^ \. a uaanSewezen , de Droffinne ^fhuis'^'bt ^vÏÏ ge^Ven'™' ren een wit hem, ofte toSffö^S1,*"™ dS", '» Tier daar aan by hem liggende; i""genMt. en den torf met * Neen maar ook, dat ~hv *t witte ]tU*A. t , Ivf toegebonden gehad, l^V^^^t^^ ken mes omtrent hem gevonden uitgetiofc- nie^van%*ï\^l^^™sbf" ' S««n, 2e,fSi de, eene Jan die,, ^SggSEgÉi aam»  640 Partis Tertio aaneezigte afgewiffet heeft, daar mede deze vermomminge ge"o?gza?m delfterende, gelyk als dit alles klaar by des Beklaagdens overvloedige kondtfchappen achter het Pnf.fitt fnb nnm. f. en vervolgens te zien is. . . , , Al het welke ook nergens in sSiis immers met na behoren van de Gevoegdens ofte Heeren Fifcaals is gecontrad.ceert En heeft ook zulx niet konnen gefchteden daar mede dat by Replicq en Triplicq aan der Heeren Fifcaals en Gevoegdens zyffit wort i dat niet bewezen zoude zyn , dat den ontlvfden de bv'e in de handen gehadt, ofdatdie hem toegekomen heeft, en dit d e byle en ook het mes wel door anderen daar by mogte eeleet zvn ook dat zyn kleedt van linnen en vullen zy geweeft wiHende alzo verdonkeren dat het hemt ofte witte kleedt'van den fcheut gefmeultheeft, endai hetaangezigtenopr den fcheut van pulvef zwart kan geworden zyn, en wat dies mïnmers en in allen gevalle dat daaruit niet zoude bewezen Zyn, dat den ontlyfden brandtftigtinge zoude hebben willen d°Waar op te rechte by den Beklaagde is geantwoort, dat om zulx te bewvzen zyn principale intentie ook niet en is, dan ved eer door deze vreemde geftalte van den ■ont^Jer ^ articuleerder tydt en plaatze aantewyzen , dat plan* geen luipic£ van dolus in den Beklaagde dezen aangaande kan gepnefumeert worden, en dat hy funften ook over de intentie van den ontlyfden hieromtrent zig niet en wil bekommeren, alstezien ^w'ilen^^k daar over niet oordelen , als wezende bedroeft ïènoeg voor de Gevoegdens zulk een rouwehk ongeluk, als deze haar en hare familie overkomen te zyn. Dat nu de Heeren Fifcaals en Gevoegdens vermeinen, dat des ™ Beklaagdes geallegeerde, en in voegen als voren bewezen onfchuldt zoude kragteloos zyn, en nog volkomenthk tegens h7m zoude lfggen,gvan dat hy in dok zoude zyn geweeft , ofte daar voor moeten gereputeert worden. Om dat enafi willen en pogen te beweeren, dat den zei ven alle den tydfzynes levens van een quaad ende onchriftehk leven  Cons. XCH. 641 zoude zyn geweeft, ja dat de luiden geftoten en geflagen , en wat meer is gedreigt zoude hebben doodt te willen lchieten, toe dien einde achter haar Replycq eenige kontfchappen tegens den zeiven overleggende. Dan dezelve met aandagt by ons overlezen en overwogen zynde 't gunt daar tegens by den Beklaagde isgeallegeert en gededuceert; Zo hebben wy niet konnen vinden, dat die narechte, als immers niet het fatlum alhier rakende, van die opeiatie konnen wezen, om den Beklaagde als nu daar door in zyn geallegeerde onfchult te rugge te dellen. Te minder om dat nergens is gedoceert ofte bewezen, dathyn, daar over, of eenige van dien, ooit is gecalangeert of deswegen in reatu geftelt. Ende ter contrarie gebleeken, ook nooit by de Heeren Fifcaals en Gevoegdens tegengefproken , dat hy over de acht jaren de plaatze van Ondervoogt zonder interruptie heeft bedient j Ende alzo geweeft zynde in eedt wegens die aanliggende functien ende relatien na rechten, behalven de generale prsefumptie, quod unusquisque pr&fumatur bonus donec probetur contrarium , moet geprsefumeert worden een eerlik en onbefproken man te wezen. Daar en boven zo en kan ook dit fundament van de Heeren Fifcaals en Gevoegdens tegens den Beklaagde genomen nog te minder vaft ftaan ; Aengezien by den Beklaagde beweezen, dat nooit met den ontlyfden eenigen haadt ofte vyantfehap gehadt heeft, maar altyt in vrintfehap geleeft. En ook by de Heeren Fifcaals ende Gevoegdens in effecle geconfefleert, wanneer zy k contrarin hebben willen foufteneren, dat daarom geen dolus by den overledenen zoude zyn geweeft, als by haar Triplycq te vernemen. Quo tn cafu etiam Bern: Greve loco fupra aüegato «.91. tradit, %%, quod fi fuptrfies exfiitit in diem faEla cadis pacificus , benevolus &e. tune pro ipfo fiat conjellura, qua fublevatur a prafumpta aggrtffura, alleg. Cravett. cens. 45" i. ». zo. ita in terminis adacla defenfionis decidentem, & aliosDD. item textus in l. 3. §, qui militia. ibi: infpecto vita ejus pr «eedentis allu, venia eidabitur, & l. non omnes. y. §. a Bar bar is. ibi: Si bonus miles antea afttmatus fuit, prope efl ut ejus affirmationi credatur ff. de re militar. ïiii Zynde  642 Partis Tertije Zynde voorwaar ook een grote en kragtige pr^fumptie van onfchult voor den Beklaagde, dat hy ten tyde, wanneer in cas d'appel over het poincf van zig ex carcere te defenderen of niet, te Hove geplaydoieert wierde , zig aldaar opentlik vertoont, ende vervolgens ook naderhandt ante pronunciatam fententiam in vincftla gegeven heeft, als ten deele blykt uit het document fub verbo Plaidoye achter de Antwoort tegens de Heeren Fifcaals, ende ten den deele dit alzo by den Beklaagde gepofeert zynde nergens van parthye is gecontradiceert , ende alzo zulks tacitè geftendigt. Esl enim magnum indicium innocentiéi e\us qui fefponte offert Thom. Grammat, cons. 29. ». 31. & 32. Bern: Grev. loco fiepe citato. n. 90. Wordende deze indicie van onfchult nog vry kragtiger hier door, als men daar by gaat confidereren, hoe yverig dezen Beklaagde geweeft is aanftonts na dit zyn bedroeft en ganfehonverwagt ongeval, zelfs voor en aleer de minfte klagte hier over tegens zyn perzoon gemaakt, om bewysftukken by malkanderen te krygen tot vertoninge van zyn onfchult, op dewelke hy ook zonder eenig bezwaar vry geleide heeft bekomen. 2 . Ita ut poffit diciquodveriffmum fit, utilius&honefiius efie, innocen- tiam potius docere quam tacere. *ƒ* QMon,am 1Kl tacet ■> dubium in animis hominum relinquit, an notens fuerit, qui autem forti defenpone accufationem defiruit & enervat, eiperi" culum virtute difcufum honori & ineremento efi, prout ita inquit Anton, Matth. in method. de criminib. tit. de probat. cap. 7. tirc. fin. Alzo dat den Beklaagde nopende deze zake in quseftie genoegzaam gereleveert is a fufpicione doli. 26» Nam prafumptiones & circumfrantia faEli animum cujuscunque dolofum vel non dolofum declarant l. 16. fi. de peen. I. iy, Cod. de infi. & fubII. Carpzov: defin. forens, part. 4. confi. 4- def.c). ». 3. Et contra dolum prtfrmptum admittitur contraria probatio prxfumptiva. diil. Carpz. part, 4. confi. 8. def. 2 num. 3. 3,7, Imo pro probanda innocentia probationes imperfeclte & fitla fuffciunt, ut fuperius jam dtüum, & de eo etiam videri potefi Carpzov: loco proxime alleg, 28, Vorders zo en hebben de Heeren Fifcaals ende Gevoegdens des  Cons. XCII. ^ des Beklaagdes geallegeerde onfchult hier mede ook na rechte met konnen enerveren, of dat hy het moderamen inculpata tittel* zoude hebben te buitengegaan, om dat hy geen nabuiren zoude hebben aangeroepen. Aangezien, als vorens gezegt, hy beweezenheeft, dathyge-29. roepen heeft wegens den groten aanval , zo den ontlyfden met de byle op hem dede, gelyk daar van de verklaringe van zyn dogter en vrouw alzo is uitdragende , en ook by de wed: Hegemans diftin&elik en Elsken Janffen in genere gehoort. Konnende de getuigenilfen van des Beklaagdes vrouw en ao dogter in geenen deelen ex alique eapite fufptcionis, vel etiam ntmieT ' afetlionis gereprocheert worden , prepter praditlam favorabtlemprobationem tnnocentia & necejjaria defenfionis , als hier voren breder gededuceert. Te minder om dat zulks by twe vreemde getuigen gehoort is, 2l 'ende alzo volkomen preuve komt te maken, gelyk alzo infimili ' apud Scabinis Lipfitnfes gedefinieert te zyn by den Beklaagde ex Carpzov. in refpons. jur. Elttlor* Ub. 2. tit. j, refpons. 87. in zyn Duplycq notanter is aangetrokken. Behalven dit alles, zo kan ook tot bezwaar van den Beklaagde niet komen , quod in defenfione armorum difparitate ufus fit. «2 Geconfidereert dezelve by dezen aan-en-voorval geen ander * geweer by zig gehadt heeft als het roer, quo fe ab imminenti periculo tueri pof et, In hoedanen val volgens de leere van Mafcard. tratl. de probat, conelns. 1126. num. 37. alleg. a Bern: Grev. ad obs, Gail. lib. 2. conclus. 110. num. 17. impune exoneratio permijfa esl. Ende hadde het zelve ook wel konnen verzeggen , gelyk oftermaals wel in andere gelegentheit gefchiet is, als wanneer na alle apparentie den Beklaagde zoude hebben konnen gevelt, tenminften zwaarlik gewondet worden. Waar door dan zoude gebleeken hebben , dat een difparitas ar. morum aan zyde van den ontlyfden tegens den Beklaagde zoude zyn geweeft. Sapiffme enim experientia &bi/hriis tefiibus fclopeti vel expolitiffmi 32. exoneratio fallit, vel ubi defetlus aliquis in infirumento ignem fuppeditante vel pulver e niterato, vel frramimis in arundine obturatione exo 34, liü 2> nerationem  g ^ Paktis T e r t ï je twM,Unmrtf*r«,4 pront ita dicit dm. Grtven. loc galleg. ** dcmonfirandam differentiam, qua eïl »'» «re» laxande vel filopeto exo- nerando. . * « • - - iV/c etiam paritas armorum in mederamme inculpata tuteU tamftrtc*''ti& praeiCe requiritur Carpzov. prax. ertm. f. x. q^Jr. 2b. «.27. *#r DD. ibi allee, en is daar van ook te zien by den voorn: Bern Greven diSl. loc. item Berlich. prall. conclus. part. 4. conclus. 15. **{n 'diervoegen dat wy nergens geen beftendige veel min bewys hebben kunnen vinden, waar mede de Heeien Fifcaals ende Gevoegdens hebben kunnen vernietigen die by den Beklaagde op allerhande manieren , zo door bewyzen, piaefumptien, conjecturen , indiciën, raifonnementen als andere beweerde nootweer, en dat hy het moderamen inculpata tuteU met en heeft te buitengegaan , maar allerdings ^^.^Xln ren, voor zo veel hy toen met kenmlfe en verftandt heeftkon- nen doen. , ■' En zoude het ook geen wonder wezen, zo al waar mogte wezen, dat den Beklaagde hoe in cafu in het een of t ander mogte eëexcedeert hebben, waar van echter niet gebleeken; Want hy alhier in een ganfeh onverwagt en periculeus ongeval was geraakt. . . . s 6 Qualis metus imprevifus inftantis pericuh tellit retlum judicium & 3 'cenfiüum dcliberandi GÜL %. »bs. 1 10. numm6. Waai om wy geoordeelt hebben overvloedige redenen te zyn, om den Beklaagde van den eifch en conclufie by de Klagte genomen te abfolveren, idque fecundum tommunem opmtonem Dolle. Carpzov. in prax. crimin. part. 1. quafi. 28. n. 2. relatorum. 2- Scilicet quod fi quis moderamen inculpata tuteU obfervaverit, & fic i7' legitime modo fefe dfiendens aggreferem oeciderit , non modo a poena homicidii or dinar ia, fed etiam ab omni alia muleta & poena prerfus fit immunis. . . , ., ,0 Ende zulks te meer ook daarom, ftforte, quodmimmevidetur 3 dubium aliquod foret circa qualitatem hujus deliili, an feiheet ex alieiua cireumfiantia quahficatum vel non cenferi debeat, tarnen tntUodubio , id quod levius eïl & pro reo facit , fequendum foret,fecundum Rdd. in l. item mile. §. fed fi fervum pluries. f «d U AqutU poft. Dyn. in cap. in ebfeuris. de reg. jur. m 6.t". Non.  co»,, xcii. h, Non enim prtfumitur deltïlum, aut delict* qualitas, nifi clare pro 2,V betur l. fiprecesfi. de poen. I. quoties §. qHi dolum ff. de f rob At cap heet caufa. ubtgioff. in verb. adftrinxit, &p*fi eum copüfeFella in 8. column. &feqq. de probat. BAd. in 1.1. Cod. de prol/At. Cui accedit favor, cui tndubtodebetur. I favorabiLs ff. de re» jur a freferum in criminalibus. atït. I. fi preeei ff de poenis , in quibus animus iudieis benevolus efie debet l. moveer, & ubi hac nttat Ba!d Cod ft ferv. export, ven. & judieare debet pro eo qued excufat fecundum Bald tn l. precibus. in J. cel. Cod. de impub. &*al. fubjlit Melius enim eïl nocentem abfolvere quam innocent cm eond'emnare l ax abfentemfi. de peenis. preut illud eleganter pro more differit Dorrr I eomn. hujus prevtncia quondam CanreUarius cons. 91, num 14 . 36. Ahtmus nocendi ex quo prtfuwptivè probatur} 37. Contra eos, qui violenter aliquem de pojjejjione fua dejiciunt, leges graviter in'urgunt, AX, 46. Obedientia fidesve mandataris Jubdtti ad factnura non exienditur. 42. Quod ex text. canon, verfu non ineleg.tnti tüufiratur. 43. Nihil refert, quibus verbis mandatum delinquendi inducatur. 44. Ha ut differentia, quam nonnnli DD. inter confilium y mandatum dtlinquendi fiatuunt, reéïitts ab aliis rejiciatar. 45-. Exemplum, quo quis propter ftmplex confilium poena mortis punitus fuit. 47. Mandatum fuperioris fcriptis probari oportet. 48. Quid , ft wiquum fit , fubdito mandatario ei cafu facievdumfit} 49. Executionis injujla fuperioris ftnttntia, ex prafumpto errore lat*, dilationem pribant DD. f I. Appellatur judex quafi jus dicens. 5-2, Contra eos, qui latrones aliisve triminibus reos recipiunt t$ occultant, poena arbitria locum habet. ƒ3. Licet etiam fint receptores privatorum dehnquentium. tf. Quando receptalor delinquentis reive furfiv* ex capite poenitenti* poenam evitet? <6. Confentire cenjetur deliilo tam qui ante , quam qui poft illud perpetratum confeniit. 5-7. Ratificans dicitur authr faSi. vg. De rattfieatione in deliÜis an o, door den 2. Gete: interr. 13. geattefteert wordt, dat dezen Beklaagde nevens fakob Boerboom ordre gegeven hadden, om in cas van tegenflant de Wagtersop 't Spyck. in een l^amerofte kelder te jagen,, en alzo meefter v.an de goederen te worden. Met welke voorlf: eedlyke depolitien en andere concurrerende adminiculen , doorgaans geaccompagneert met de Beklaagdens g' impliceerde confelfie, in defzelfs exceptie en oppofitie ex mandato judieis, de quo inferius,, opgefloten, onzes erragtens de- Fifcaals Tichte en criminelen Eifch genoegzaam g'adftrueert zynde, zullen wy nu des Beklaagdes externe fuggeftien , waar door eendelid gecommitteert wort, befchouwende, met de ge- 7.,mcne traditie en leere der Criminaliften voor vaftft-ellen , dat die voornamentlyk gefchieden mandato vel conftlie. 8. En dat overzulx. den mandans en mandatarius juxta /. 1. §. 12. fff. de. vi et: vi. arm» l, 169. jf.' dt.R, f} U u . §., 3, ff. de injur. "■' ■ '  Cons. XC1II. 6$% /. ƒ. C.de kcctts'» & DD. pl. a Henr. de Coccej. difi. 76 v,l i. d'Hg'fi. cirtt dekBk tap 4 § r8. geciteert, eadcmpoinapunlbel zyn cum quofquts per aiium facit, tpfi feciffe reputatur. cap. qui ttcit. 71. .X. de R. /. m6. Barbes, ax. jur. voc. alias ax. 1. nihil. 9que mterefi ipfe quid faciat, an per alium fieri curet caufamve cr mini pro-beat l. 2. f. 4. /. iy. fi. ad L. Cern. de/7e. Want ofwel den mandans eigentlyk niet kan gezegt worden 10. te zyn de caufa phyfica delitli, zo wort denzelven nogtans geconlldereert de caufa moralis, cui etiam effetlus in genere morum impututter. B. Schultze in expl. prac. 1. Decal.q. th. 17. d pral. Coccej *. /. §, 17. allegat. voor redenen bvbrengende: Quod uterque effetlu fecuto pariter ebligatur, quia mandans deliquit i mandando, mandatarius exequendo. Vnde & Ariftot. 1. Rhet cap 7 eum , qui mandavit vel confuluit, plus peccufie vult, quam qui fecit' UJc: mandatarius par ere nece/fe habeat. arg. /. 107. & l. 169. ffé de R. f. y JJ * En gelykerwys dusdane fuggeftien mandato gefchieden , zo wor-12. den deze ve ook confilio, fmplici adhertatione, perfuafione, infirutlione & fubmmillratione modi & eccafionis ad delinquendum begaan en derhal ven generaliter met een en dezelve ftraffe gecorrigeert \ , als daar van by de boven geallegeerde wettenenDodorenenna- ' der by Struv. fynt. jur. Civ. Exerc. 48. hb. 47. tit. 1. Thes 12 en Muller, in nevifi. notis ibid. met vele diftindien, declaratien en hmitatien omftandig en breetvoerig te zien is , waar toe en tot die aangehaalde Autheuren , en wel in 't byzonder tot die queftie , an & quando quis ex confilio teneatur vel non ? in dibl 14 margin, not. ad lit. J. & „. en pafiim aldaar voorgeftelt, wy ons" om kort te zyn, gedragen; 7 En het daar voor in cas fubject ten aanzien van dezen Beklaagde moeten houden, dat denzelven uytwyzens die overtuigende blyken van zyne kennis en vooruitgezigt dezer zo wel ongeoorloofde als gevaarlyke onderneminge met de ftraf bare gevolgen van dien op het Klevifche territoir geene mindere ftraffe dan bovenglte: Willem fanffen-gevneriteert heeft, nadien denzelven wel geweten heeft en uit die gewapende manfchap moeten veronderftellen , dat deze daadt met gewelt, gevaar en fchendinge van eenes anderes jurisdictie, buiten-deze Graafichap zou moetent K.kkk onde.iv-  tfy^ Partis Tertiji ondernomen worden, relat. ad prud. Ut. E. all. ant. geconfereert met de depofitien fub litt. H. ad art. \i. j y. Alienam namqne jurisditlionem turbans territortttm violat, & regulariter poena fraüat pacis tenetur. id. Rheinck d.tr. Itb.z. ClaJJ.Z. cap. 17. n. oy. A Des Beklaagdes gelibelleerde fuggeftien met hare punibie gevolgen aldus voor bewezen houdende zullen we ordres halven met weinigen onderzoeken en wederleggen defzelfs redenen, ter defenfie en verfchoninge daar tegens ex dupltct capite zeer wytlopig met allatie van inapplicabele texten en Dodoren ingebragt,Waar van d'eerfte in reproches van des Klagers getuigen, ende twede voornamentlyk in een prastenfe Iaft of mandaat van den Adjund Stadhold er Jan Roelandt beftaan , welke, offchoon aan malkanderen ftrydig, en dienvolgens als duo contr aria ex impltcita ejusmedi confefftone provenientia niet beftant zyn tot verzwakkinge van zo veele eedtlyke en door andere irreprochable getuigen fub H. & f geadminiculeerde depofitien, zo ftaandeomftandigheden dezer reproche van getuigen wat nader geëxaraineert te worden. Want of het wel waar is, dat des Klagers kondtfchappen voor 17'het meerengedeelte afgegeven zyn, of door de refpedive yrouwensen moeders van hare mannen enzoonen, welke het violent exploid ter gearticuleerde tyt en plaatze geëxcuteert of geaflifteert hebben, ofte ook door die Daders zelfs, zo is daar tegens nogtans te confidereren, dat de hoedanigheit van dat atroce feit met wel anders ter dier tyt en plaatze heeft konnen geverificeert worden , dan met deze perzonen of hare Vrouwen en moeders zelfs. Welke en geen andere ten huize van Beklaagde tegens den avont vergadert, en prsefent geweeft zynde alle het voorgevallene zeer omftandig met eede hebben geattefteert, en daar by, voor en na de fententie, tegens hare mans en zoons ergaan geperfevereert. Zodanig dat wy daar aan hoe cafu, ubi verkas per alios tefies alt. ter haberi, aut fatlum veriftmiltter prebari non potuit, tot oplegginge van deze extraordinaire ftraffe wel degelyk hebben mogen defereren : v. pral. Struv. fint, jur. extrc. z8. Tb. 41. &ib. tn net.  Cons. XCIII. 6 net. Muil: Ut. A qui ex Menoch. arb. jud. lib. 2. cas x 16 *? de pras: Itbx. W*.Hrt«. Mafc. Farin. Carpz. e* al^DD^dtt Quod tn caufa difficilis probattonis non tantum ratione fua natuTa fed loet „ne & temporis atque aliarum circumfiantiarum, iZZÏÏs tefies nensntervencmnt, neque verifimiliter absque culpa prodie „Z potuerintmtervenire cujusmodi funt, inter alialrimina, facltmn/ turnum, fraus, dolus, gefia in loco occulto &c Cum inejusmedi atrocioribus delillis tefies in'habiles admittuntur fi ve per modumaccufatioms five inquiftüonis procedatur, quia exLi'rn depolitiene qualis qualis faltem probatie refultat , ut adt rturu», v7l 9 poenam extraordmariam imponendam Jufficiat, per DD. fupracT En wel des te meerder hebben wy aan des KhJTtltu'n dezen geloveg'attribueert, om dat £^ÏX^f^°' alleen waarfchynelyk en door concurrentie van aannemelvke circumlhntien geadminiculeert zyn. id. Muil d u^tmtl^ Maar ook dat dezelve gecoadjuveert worden door'des Re klaagdesknegt, Hcnrikfanfien, fub lit.H. die op zyne inSntien IV T? Cgt7 met mede het W?' e*P^ S v"ees van affiftf en ' vo^ee^T " ^ ^ ^ ^bende^ülS aimteien , vooi een tefies emm exceptione major te reouteren k wiens nabihteit en allerdings onwraakbare eedesverkSffe Ln- volgende ten eenemaal fuppleert die gepretendeerde inhabil St van de andeijatteftanten;^JDp. Muller, d. iVaieT putbus add. Honded. vol 1. cons. xo6. n. 4. y. & <6 Rlcc ' l * % £:ap'2l8- *&feqq'Mart-i- Boven en behalven de confonante verklaringe van des Beklat des twede knegt en dienftmeit, welke insgefykgeenmrt nf"* deï1^hKeig^ibelIe.erfe gewdt en ^^rinie Ie Jdlren gehadt hebbende, met ten eenemaal, fchoon nog geen 20 h ren out, verwerplyk zyn; Pubertati enim proxim.fnolfpontetefiln',. tes arbitrio judtcis admim docet authoritate LL & DD id SrVnv ?* iiü. exerc. 28. th. 28. in not. lit. y. ' ' OLluv- Des Heer Klagers getuigen aldus van die gemaakte reprochen gevmdiceert hebbende zullen wy vervolgens totexaminatie en diluermge van des Beklaagdes twede en voornaamfte hSinflii. Tan defenfie uit een preliminair verzoek en zo genaamde ord^ ^ va».  6y6 Pastis Tïitii van den adjunct Officier dezer Heerlykheit geëlicie'ert, progredieren, en ons alzo gedragen tot het praetenfe bewys deswegen ter Antwoort en Duplycq uit defzelfs applicaten bygebragt. Ten dien einde zal ratione faBi allenthalven nodig zyn des Beklaagdes producten wat nader intezien, of daar mede in d'eerfte plaatze die voorgewende ordre tot het baden en convoceren van die gewapende manfchap, en 't geweltdadig ontvoeren der gelibelleerde goederen uit hetKlevifche territoir, op een legale wyze bewezen, en in de twede plaatze uit dat gefupponeerde be- 25. wys een befluit voor des Beklaagdes verfchoninge ex necejfitate parendi optemaken is. Waar van wy de negative ampleéterende in 't gemeen uit des Beklaagdes qualiteit praallablement aanmerken, dat denzelven als een privaat bouman en geen fuppooft of publycq minifter van den Gerigte zynde, (aan wie dusdane Iaft te executeren eigeritlyk gedemandeert wort,) niet kan gepraifumeert, veel minder geobligeert worden, alzulke voorgewende Iaft van den Officier te hebben ontfangen en moeten uitvoeren. Zulx dat alhier ceflerende des Beklaagdes voorff: qualiteit en daar van diffluerende neceffitas ojficii denzelven wegens d' executie van des Officiers veronderftelde voorkennis en verzoek, waar op eigentlyk meer dan op defzelfs ordre zig doorgaans beroept, niet excufabel kan zyn. 2,6. Want of wel regulariter in regten het daar voor gehouden wort, dat in een bewezen cas van des Officiers of Rigters mandement, geen dolus prasfumptyf is in den onderdaan, welke uit kragt van eene indifpenfable fubordinatie van gehoorzaamhcit 27. verpligt is dezelve te obtempereren, cum hic fola ebCequii gloria faeienti reliBa & pro facrilegio habetur fuoeriori mn obedirc , gelyk notanter uitdraagt de /. 169. §. 1. en het daar op geboude eenparig applaudiffement der Doctoren, daar uit by contraire illatie ex l. 199. ff. eod. & l.tp\. ff. de re jud. dit ajjertum vaftftellende: 28. quod dole non caret, qui Mtigijlratui non paret. Uit de redenen van welke regels zo wel op de civile en canonicque facctien, als op de politycque ordonnantiën gegrondtveft. onder andre door Cels. Bargal. traht, de dol. & culp. Ub. 6. 29 reg. 38. & 39. opgeheldert, zo veele eonj'cBaria ad cxcludendum dolum  Cons. XCIII. 6fy dolum proflueren, welkers allegatie , als in hypotheft niet applicabel , wy ten eenemaal onnodig agten; vid. interim, li cafus ferat frater laudatum Bargal. Richt. vol. i. p. i.cons. 47. „. 24. cum f* Farm. Uk. 3. au. 97. p. 3. Stryk. diff. Hall. d. Tom 3. vol. 6. de mandat. delinq. feil. 1. & Tom. J. difp. 4. de effe. neeeffit. circa delicla. cap. 4. Dat nu een zodanen mandement van den fuperieur, alsd'affirmative van den Beklaagde in faïlo beftaande, ante omma moet geproduceert , of immers met legale bewysdommen daargedaan worden, zulx is by denzelven ais in confefo, en uit debeginlëlen van regten mede evident j Nam uti herus pro miniflre non tenetur neque patronus pre likerto, nifi mandatum probetur. tot. Tit. Cod. ne fil. pro patr. & /. 8. C. ad L. fui. de vipubl. Sie quoque non tenetur officialis pro delitlo fubduo- 3 O. rum, nifi dole vel culpa miniflri in fuo officie, ad quod d:putaii funt, delmquunt, & domino imputari potefi, quod malorum opera ad certum officium utatur Wefenb: cens. 170. w, 4 & pral. b'tryk. difp. de oblig. mand. ad delinq. d feil:. 1. n.qi. ubi ait: cum enim manda- 2 r turn m fatlo confifiat idem nen prafumitur nifi probetur, quod practpue m mandato delinquendi obtinet, cum nunquam quis rem tmrpem & illicitam mandafie cenfeatur, adeout juxta Eundem n. 5-4. illud nee ex vin* culo poteflatis prafumatur. id. in cit. difp. de necef. offic. c.4. n. 18. Het welk tot een Richter in het volbrengen van d'ordres zynes2 2 VorftsofSouverein zelfs, fchoon fpecialiter door den eedtdaar toe verp'ngt is , overgebragt zynde , mede applicatie kan vinden juxta cit. Farin. d. q. 97. n. 37. & cas. 2. infp. 2. n. 52. Welke voorgewende ordres wy by naukeurige en onzydige examinatie van des Beklaagdes ftukken nogtans daar in niet hebben kunnen vinden. Want of wel denzelven uit de finguliere, vrywillige en onaannemeJyke atteftatie, zo van de dogter des dominialen pagter Henril^van de Waldt fub n. 2. als uit die gelvkfals finguliere en refutable depofitie van fahob Boerboom fub n. 7. voornamenrlyk zvne ontfangene commiffie tot het doen afhalen dier goederen öp een voorkennis en veronderftelt aveü van den Stadholder H f Tuehter en defzelfs adjun£ fan Roelandt alleen beruftende, poogt te bewyzen, zo hebben wy daar aan geen credyt mogen geven. Llll Ter  êffS Partij Tertije 33. Ter oorzake de eerfte fte weten des pagters dogteii is geweeft de caufa mevcns en werkelyke executrice van het Spybze exploict en gewelt, en de twede getuige nevens dezen Beklaagde gereputeert voor die geene, welke door hare fuggeftien 't zelve"hebbende gefouteneert , en de daders daar van g' encourageert daarom geen gelove in haar zeggen na regten konnen verdienen : Te minder daar den laaften (te weten f. Boerboom) daar over zelfs criminalher reets gedaagt en fub reatn is; 34. Behalven dat wanneer deze voorlf: en andere mindre atteftanten , zo wel ten refpecte van hare perzonen als derzelver zeggen niet reprochabel mogten zyn, zo hebben wy die gepretendeerde kennis en daar uit geinfereerde ordre des Officiers geenzins uit derzelver depofitien konnen vinden zodanig bewezen te zyn, dat den Beklaagde niet wegens exces in dezelve zou culpabel en ftrafblar zyn. Nadien deze dogter Anna Maria van deWald fub d n.ï. wel gewag maakt van zeker briefje , 't welk de Heer Stadtholder of fubft: Droft Tuchter haar ten fine van addres aan den adjunct Stadtholder tot het doen beftellen en afhalen van hare goedren zou hebben mede gegeven, zo zou egter'tzelve niet anders behelzen: dan dat hy zo goet mogte zyn, om haar de behulpzame hant in de zake, die zy hem zou voorfteSen, te bieden. Overeenkomende by na in dezelve bewoordinge, als waar in den betigten fakob Boerboem fub d. n. 7. opgeeft 't zelve na zynen onthout gefchreven, en daar by gevoegt te zyn om die goederen van 't Spyk^te helpen afhalen*; en daar toe volh\ te krygen. Alhoewel eene fohanna van Ochten huisvrou van fan Kenltjes fub ». y Winterrog. 7. deponeert, dat zy na dato van hetSpykze explout wel een briefjen had horen leezen, waar by opgmltn: Stadtholder aan den Adjunct Roelandt zou hebben gefchreven , om toonder dezes, voornemens zynde zig tot Didam neertezetten, met nodige raadt te ajffteren: Dat nu den Beklaagde uit kragt van een zodaniggeprastexeert dog nergens bewezen briefjen, waar toe het in vage geattefteerde van zyne andere mindre getuigen allenthalven relatyfis, niet gequalirlceert men gezwyge geobligeert geweeft is , om mede döor zyne coöperatie, en aanmoedinge onder die gedane beloften;  Cons. XCIII. 6 ten en verzekeringen het gearticuleerde feit te faciliteren • en als het waare te helpen uitvoeren, is hier boven reets betoogt" En effens daar by « jure kortelyk aangetoont, dat zodanen ndiffei enten verzoek geen mandement involverende den Be klaagde zo wel uit de préparatoire aflens van die geconvoceerde" g armeerde mannen, als uit die qualiteit en daar aan geacc o cheerde fuites van gevaar in eens andrens jurisdiflie tot het de" poflideren en ontweldigen van perzonen en goederen heeft kon nen en moeten bevroeden, dat zulk enorm delifl non ordine «_\c nsfervato, fed via facit per vim ondernomen eb par endi officium ex^ generaU maniato zelfs niet excufabel was. Animus nocendi enim tn cafu dubio apparet & defumitur ex inftru- ,K menus quibus aliq.tsuutur; Ex.gr fi quis gladio, fufte t >Jene ^' bombar da, /clepeto &c. armatus ft. id Stryk. d. t,mg Quoniam confentire dicitur delitlo, tam qui ante , quam quipofi illud perpetratum confentit, et perinde esl, as fi ipfe ab initio adfiitiftet delicle l. 31. § 1. ff. fi eert. pet. Unde etiam ratificans dicitur au5lor factt l.z. §. Caffius. de aq. pl, are. Stryk: de obl. mand. ad delinq. d. fiect. 1. », 68. Afi  Co vs. KCül. €6 'Aft quousque hujusmodi obligatie ex delieto propter ratifcationem in y8 fbefi locum habeat, mer„ocon}ule»duseftid:AFmh-. jJlTZ Z leg. ibid. Farm. qu. itf. ubi laie ag,c de rauficatione tnJLi' et quando mandato aquip^ratur. *eltetts, an in een oplettende voorzichtigbeit, naükeufig oordcel ! overwegmgc van alledequaliteitencncnxurnr^ en zaken, byzonder m materie van deli&tn en derzelv^Kr den Officier der plaatze, fehoon niet bewfzen, beroepen e" daar td zyneignorantie alfchoonmede geaficcleertonder ffinneW dcgeinfereert hebbende , om deze en meerirXw ™^ , ander, dan m een extraordinaire poene konnen nog molS^ëndem tiCïCnjv. praterjupra/aud. DD. Stryk d /eet i . °, Jn CMderatoe Wy ons en tot de vordere miüv'n énRegten^fi* ™ deze g'imponeerde tirade ^./W^yffitSTS^ ob^nler dn Wy-het dicn/ft,'g geagt ^bben alle diernenigvuldieé objedien, allegatien, eribrocardica juris van den Beklaagde S aan teraken of te wederleggen «»feue f^/^r^ï^31 gf^^^e en geattefteerde 61 W ; 11 1 Z° ovcr dc gevaarlyke bedreimnge door het los trekken en ketzen van des Beklaagdes piftool op eene der wagters Berent Bitter, als over het ontvlugtenVan^ mt zyne gevangenifle en refiftentie met het mes egers de wï ters, als hy wederom gevangen wiert, geen zonde In" e attent f immers niet tot irnpofitie van een zwaardre ftrSfc & a deze ' hebben konnen maken. ' eze» Eensdeels ook , om dat het eerfte poinétalleen maar geattefteert wort door dezenW zelfs als een i&vi^peneoXffSS rentte van andere getuigen, cui tanquam Seem^J^i^i^ non plena fideshabenda. Martaz. digi Tit. Teftis. cap. 3et DL pajjim ad l. 7, C. de accus. f5-" Anderdeels om dat uit die vlugt en gevolgde refiftentie van den Beklaagde zig meen natuirlyke vryhrit wfderom trachtende te ?' wnchccrcn, geen fufficiente of nieuwe indicie tot zyn bezwaar £ in*-  664 Partis Tinu infererenis, Quid fi reus , ait Coccej. difp. 7y. defallac. crimin. indic fect. i. §. 28. occafionem nancifcatur elabendi, quu dixerit novum boe f neer e indicium? Et §. 33. /i reusminiflris adeapiendumcemmijfis re/riterit, non magis hoe ipfo fe fufpectum reddit. Invoegen het niet nodig zal zyn in dezen te examineren die by 64. de DD. geproponeerde quasftie, of en in hoe verre een dienaar of bode van 't Gerigt in zyn executie gerehfteert of beledigt wordende volkome gelove meiitecrt; waar van de negativo by Menoch. de arbr. jud. Mafc. de prob. Chrift. Fab. en andre van P. Peck. de jure fifi. cap. 32. w. 4. aangehaalt, geërabralfeert, en op deze reeden gefundeert wort, om dat diebcledinge aan defzelfs bedieningc niet annex, maar als yts fpeciaals daar van niet 'dependerende aantemerken zou zyn. 65. Dog d? affirmative daar van by andere DD. gevolgt en gefuftineert , dat zodane rencontres immediatt in ipfo aetu et exercitto offieii gefchiedende niet zo alieen en feparaat van die bedieningc zou moeten geagt, en daarom aan het arburium judicis gelaten worden, S. van Leeuw. cens. for. p.z. Ub. 2. cap. 9. n. y. et DD. ibid. citat, # Welke dusdane relatien, wanneer de beledinge door twe gerights boden of executanten g'attefteert wort, voor legale betvyzen als dan zekerlyk zou konnen en mogen opnemen, Mev. dec. p. y. dec. 269. C6. Dat den Beklaagde in de koften en mifen vanjuftitieentotpraallable voldoeninge of verburginge van dien voor defzelfs ontflaginge heeft moeten gecondemneert worden, is in regten zodanig notoir, dat het geen fpeciale adilrucHe van noden heeft, ziet refipe&ive daar over Carpz. pr. crim. p. 3. q. 138. «. 16. 54. eum feqq. en'* Landtr; der Gr: Zutphen, Tit, 11. $. 12. in fine. XCIV, AD-  Cons. XCIV. ^ X C I V. ■ADVYS DECISOIR. TT* lT\ef>oma nmdantis tsr mandata/U indeliSlis. II. X^J De refiftentia or poena debitoris contra executionern nuntii pubüa fine ojlen/ïone mandati judicis. III. De meemate parendi, fide & relatione inmijlri , itemque de mjuria m exertitw officii ei tüata. s u m m a r I a. X' A * qUand° "PMrltori, refej * /rm' ^ *» executione officii a debitore impeditum -vel percufJumeffe, credatur} v. remiffivè pro fcf contra, add. num. e. /v 2. /» »0« /0/aw tenetur is qui fect, ö> ^, » 3. Mandans dicitur caput, mandatarius vero manus &> infirumentum mandantis, 4' /*« «f mandans plus delinquere cenfeatur quam mandatarius f. 6. Een gerigtsbode, geen comrniffie van den Richter vertonende, mag na zommiger gevoelen de faclo gerelifteert, en in den voortgang der executie verhindert ' worden? contrarium n. 22. j 7- 2.3- Zonder hem egter te mogen 1 ■ quetfen of anders te honen, ob rat. n. 24. & Waarom die vertoninge vancom- I miffie of teken door den bode nodig geagt wort? 9* Wanneer den zeiven buiten productie van een fchriftelyke Iaft moet gelooft en niet mag gerefifteert worden? add. ». 11-IV 12- 10. Tuften een publycque en bekende" en tuften een privace en onbekende gerigtsbode wort in regten gediftmgueert» ' 11. Gelyk ook omtrent de vertoninge van deszelfs commifTie in ichnftelyke of montlyke exploicteu voor fouvereinc of fubalterne yierfcharen gebruikelyk. i 12. Ufu fori nuntio publico, licet ejus commijjio ex aüis non appareat, creditur. 13. Imo juxta quetdam flatuta in levionbus eanjis cpram judice inferiore, pravi'o ipfitts confenfu non. opus habet \ muito minus ,Ji periculum tn mora efl n. 16. quaynvis alioquin ejus produélto neceffaria Mmmm jjt  *\66 Partis ft n. 17. ob'rat. n. 18. Ampliat. n. 19. EffeS. periculi in wora n» 20* & 11. 14. Dedolo, culpa & negligentia apparitoris circa res arrcflata;. iy. Alle Officieren zyn verpligt de Commifcn ter recherge omtrent zaken en gaedren, de betalinge der inkomende regten fubjec~t, te aflifteren. 2J*. Injurien, mini (Iers van de juftitie geinfereert , worden geagt den HeerenOfficiaal zeis aangedaan te zyn; Dog zig derzelver zake nee conjnnütm nee feparatim aannemende, wort de injurie ex perfona judicis reprafentata niet ho- Tertio. ger gefchat. «.33. En zelfs om verfcheide redenen refpeélu ipjius nuntii gemitigeert n. 34. 35". 26. Dusdane injurieufe reliftentien zyn wel ten hoogften ftrafbaar, dog niette min pro qualitate perfone& circumftantiis faèli arbitrair, '». 27. 29. 32. Alhoe wel elders ad certam poenam gedetermineert t>, 18. 30. 31. Een injuriant is verpligt aan den geinjurieerde te vergoeden na voorgaande defignatie, diminatie en taxe 't meeftcrloon, lemde en verzuim, 36. Quando palinodiee feu dtprecationi in injuriis realibus non datur locus ? In zaken van reële injurien voor een Ed: Stadtgere: van Ter Borg ongedecideert hangende tuffen Henrik^Sonnelees Bode van voorff: Stadt Arreftant en Klager ter eenre , ende den Hoogwelgeb: Heer van G' arrefteerde en Beklaagde ter andre zyden ; Gezien, gelezen en g'examineert die doof Klager op den 9'. July 1726. overgegevene Juftificatie van Arreft turn annexis, voorts die daar tegens van wegens den Heer Beklaagde op den 18. dito maants ingediende Antwoort mede cum annexis , voorts die aan zyde van voorlf: Parthyen refpedive op den 12. Aug: en 29. Ocfob: defzelvigen jaars g'exhibeerde materiën van Replycq cum adjuntlo , en Duplycq naakt en bloot, beneffens alle die daar toe gehorende prothocollaire aóten , receffen en dingtalen van den 6. July 1726. tot den iz. Nov: daar aanvolgende, met het vorder A/kc «Wr overgeleide fchyn en befcheit, en gelettet waar op in dezen eenigzins te letten ftonde; Het voorlf: Gerichte met advys van onpartydige Rechtsgeleerden doende regt verftaat, dat den Heer Beklaagde aan die gelibelleerde én op zyn ordre tegens den Klager geëxecuteerde neële injurien te veel gedaan hebbende, dienvolgens fchuldig en geholden is aan den zelvendaar voor, met die daar door gecaufeerde contufie, pyn en fmert, tot zyns Klagers difpofitie op te leg-  C o:k s. XCIV. C67 Jeggen en te betalen eene fumma van vyftig gulden, en daar en boven aan den Klager na voorgaande defignatie , diminutie en taxe te vergoeden alle koften van meefterloon , lemde en verzuim, welke hy ter caufe van deze bekomene flagerie encontufien aangewent, en in zyn dagelyx beroep en werk mogte geleden hebben, met verklaringe dat daar voor by Klager een goet arreft gedaan en daar tegens by den Heer Beklaagde een quade oppofitie ondernomen is; Den Heer Beklaagde daar toe als mede in de koften dezer procedure condemnerer.de tot taxatie en moderatie van dezen Ed: Stadtgere: Aldus by ons onderiï geadvifeert binnen Zutphen den 13. Juny 1727, G.VERSTEGE. f. SCHOMAKER. Redenen van voorftaande gewysde zyn onder andre deze navolgende. Wy hebben geen zwarigheit konnen maken den Klager zynen Eifch, invoegen als by de Sententie , van regtswegen te adjudiceren, teroirzake die g'infligeerde flagerien niet fimpliciter op defzelfs gedane alfertie of eede, by hem voorheenen in aanvang zyner bedieninge gedaan, maar met eenen nadren Ipecialen eed, zo van hem zelfs als van verfcheide andre medegetuigen bewezen, en iterativeby den Heer Beklaagde geftendigt zyn, gelyk ex- aBis procejjus overvloedig te vernemen is. Zulx dat we alhier onnodig g'acht hebben intetreden het i.' difpuit der Doctoren en Pradizyns, an & quando apparitori referentife percufum ej]e ab eo, contra quem mandabat executioni litteras judicis, credaiur? waar van pro & eontra kan gezien worden by S. van Leeuw cens. for. part. 2, lib. r. cap. 9. n. 5. Mafcard. de prob. vol. 3. concl. 1121. ». y. Menoch. arb. jud. lib. z. cas. 112. n. iy. Mev. p. 4. decis. z6g. Fab: Cod. fab. lib. 4. tip. ly. def. 26. n. 1, voorts by Guid. Pap. Quafi. 628. n, z. & quxjl. 44.' in fin. M m m m 2 En  Partis Tertije En oftchoon die gelibelleerde flagerien ter voorlf: tyt en plaatze niet door den Heer Beklaagde zelfs , maar door zyn Hoogwelgeb: bediendens op en tegens den Klager in exeeuüone effen fui g'infereert en volbragt zyn, zo is ons egter zo uitdewederzytfche producten als de eigene pofitien en confeffien van den Heer Beklaagde by Antwoort en Duplycq doorgaans en overvloedig gebleeken, dat zulx op zyn exprefteordre gefchiet, en den Klager overzulx na regten bevoegt geweeft is zyne adie ex capite realis injuria dired tegens zyn Hoogwelgeb: tanquam man. dantem te inftitueren, die zig in lite dan ook met den g'injurieerde, zonder eenige exceptie daarover te maken, g'engageert, en die procedure voldongen hebbende , by ons heeft moetem gecondemneert worden na inhout van voorlf: Sententie; 2. Cum in delttlis non folum tenetur is quifecit, fed & qui dolo cura' vit, ut quid fieret ; nihil enim interefl ipfe quid faciat, an per alium fieri curet, caufamve crimini prabeat per /. 2. §. 4. /. lf. ff. ad L. Corm deficar. I. 6. C his quib. ut ind. I. y. C. de accus. & quamplures alias Leges: Ob quas rationes notat ICtus egregius Ant: Matth: 2. in tr: de crimin. in prolog. cap. 1. n.M. mandantem effe caput, man- ' datarium vero manum & infirumentum mandantis 'i Waarom dan ook Carpz.. pr. crim. part. 1. quafi. 4. n. 11. pofi a][e„ i(,_ pD, van gevoelen is, quod mandans plus delinquat quam * mandatarius, 'ita ut, non obfiante ICto Javoleno in l. 2.7» f- ad L. Aq. juxta eundem Matth. d. I. contra mandantem agt etiam pojfit, cum nen minus delinquit mandans quam mandatarius, imogravius & primo loco, ut decidit Grammat, dec. 28. n. 6. Menoch. arb. jud. cent. 4, cas. 152. Clar. in pr. crim. §. uit. qu^.Sc,. geciteert by M.ifiard. de prob. vocab. Mandatum: val. J. concl. 1016 per tot» > Invoegen dat hier alleen maar ftaat gedifcutieert, en by deze redenen van decifie opgeloft te worden de quteftie by zommige Doctoren gemaakt, en by den Heer Beklaagde met al te veele . extenfie affirmative gevolgt, of een gerigtsbode geen commiffie van den Rigter vertonende niet alleen feitelyker wyze zal konnen gerefifteert ofte g'expelleert, maar ook daar en boven mogen geflagen en qualik mishandelt worden? • x4- Maar ook , om dat den zeiven door voorff: g'authorifeert Commys ter recherche gerequireert, en confent deswegen hem van de Burgmr: Bosboom by abfentie der Rigteren gegeven zynde verpligt is geweeft, die ordre by poene van vergoedinge der fchade volgens Stadtr: van Zutph: tit. 9. §. 8. Lantr.- tit. 4. §. 7, en van Veluw: cap. 10. § 4. te volbrengen, en zonder afwy1$. kinge van die plaatze te beletten , dat gene goedren , welke de betalinge van de inkomende regten fubjecl mogen zyn, verbragt ofte  Cons. XC1V. 6yi ofte verdonkert wierden tegens Haar Ed: Mog: ftricte en poenale refolutien , welkers obfervantie alle hoge en onder othcieren volgens dezer Lantfchap ordre in April 1726. genomen ten fine van alle favorable affiftentie onder eede aanbevolen is. Zodanig dat daar uit genoegzaam evident is, dat'er in dit ge-16". val periculum in m$ra, en voor dezen Klager ondoenlik, en ook niet raatzaam geweeft is deze zyne fchriftelyke ordre in een tyt, wanneer de knegt van den Heer Beklaagde volgens het product fub litt. C. & D. reets werkelyk bezig waren die g'arrefteerde goedren 't ontladen en op't Hof te brengen, van den Arreftant of't Gerigte te gaan halen, en naderhant eerft die te vertonen,- Als wanneer zelfs eocafu, daar dusdane productie nodig is, niet 17. nootzakelyk gereputeert wort, nam ubi periculum in m§ra , nee 18* temper is nee loci^ nee alterius folemnitatis judiciaria ratio habetur , als te zien by Peck: d. caP- 2y- »■ 6". Carpz.- proc. jur. tit. 21. art. 1. n. 33. art. 2. ». 3. & Mev: de arrefi. cap. 14. n. y. Ja zelfs zou het in dusdanen cas, zo van een prsefumptyf pe- ja. rieul in mera, als van abfentie des Rigters of bode , den crediteur vryftaan alzulke arreften zelfs, ofte ook door andre private en ongequalificeerde perzonen doen exploiteren, gelyk by Arreftants Advtn: zeer wel ter Repl: art. 36. uit de Lantr: van Ruirm. y. d. tit. 4. $, 2. n. y. van de Vierboven Ampten des Mmw. Quart. tit. 3. en $. uit. van Veluw. cap. 10. §. 6. Stadtr: van Zutph. Tit. 9. §. 8. g'obfer veert is. Zonder dat yts ter zake heeft konnen doen, dat de twe Rigteren tydes van het verzogte en g'interponeerde arreft zouden abfent geweeft zyn, en daar toe geen Iaft gegeven hebben, gelyk den Heer Beklaagde daar op zyn doen zeer opereus ter Schrift turen tragt te juftificeren, om redenen dat het in zulke gele-20. gentheit bekenden regtens % dat die g'articuleerde bewaringe niet te min op verzoek van den Arreftant privata autheritate, men gezwyge, opexpreffe ordre van den Burgemr: in loco alleen praefent zynde (welkers pouvoiren jurisdictie nergens gewraakt of ter plaidoie als incompetent aangehaalt is) heeft mogen gefchieden per authoritatem DD. geallegeert by Berl. p. 1. concl. 73. n. 25"» Peck: & Chrifi. dd. loc. Leerende,. dat op veele plaatzen 3 zonderlinge daar periculo pe. ^ tentss-  gyZ Partis Tertio tentis zonder voorgaande authorifatie des Richters , het de pligt van een g'arrefteerde is, hem daar na te reguleren, en geenzins daar tegens te oppoferen of alzulke exploiteurs te injurieren, gelyk dan ook den Klager met een gerigtsordre in dezen gemunieert en nergens gepofeert of bewezen zynde, dat circa, officium zou gepecceert hebben, gelibelleerder maten niet heeft mogen getrafteert en g'expalteert worden, fchoon dat denzelven ook een ongefundeert arrefi, als paffim ter Antwoort en Duplycq voorgegeven wort, dat die g'articuleerde ontlade goedren geen „, Licent verfchuldet waren, quame te executeren , cum offiiciaU velminifiro nedum jufie, fed & injufle exequenti k private non poffit reffii, fed cenveniendus fit y juxta Farm. quafi. iZ}. n. 101. & tb. alle?. . , rt 2 2 Imo quamvis quodam cafu apparitori per injunam exequenti de falta refiftere permifjum foret, non tarnen liceret illi vim aut imuriam tuferre , ne 'magiflratus authoritas Ufu videatur, en aldus raifonneert A. Fab. Cod!'fab. de in jus voc. def. 9. n. 9. ' a4 Nam ubi jufius fuperioris pracedit, uti hic , tbt neceffitas [ervilts prafumitur, ita ut in miniftros non poffit animadverti, fi mdebite torquentaliquem, quia patere tenentur, arg. L. fi qmsexalienaff.de ,ud. Sic judicis mittentis nudum minifierium prafiat nuncius, tanquam orranumejusvivum, l. 1 ?• fi de confi. pee. tb. Ant: Fab. in ration. ,/ En terwyl alle zodane injurien , de boden g infereert, moeiten geconfidereert worden den Heer en Official zelfs aangedaan, en des zelfs jurisdictie en authonteit daar door volgens de / 3. f de ofi: ei, cui mand. eïi jurisd. I. 176 de Reg. jur. en de leere der DD. als Guid. Pap. decis. qqq. n. 1. Peck. fepecitate cap. zq n z >Fab: Tit. deTefiib. def.zö. ».2. gevioleert en vererf fmadet te zyn, zo is het daar uit ook ligt optemaken, quod non levi poena dignus, qui officiali vel minimam nedum tam atrocem & violeniam injuriam refert, quamvis hoe fibi licere putet, als traderen Fab. d. I. item lib. 9. tit. zo. def. 6. Jul: Clar: pr. crim. q. 29. » 1. & z. q. 3?. «- 16. & q. 60. n. 18 S. van Leeuw: p. 1. Ub. y. cap. zi. n. iy. & Farin: lib. 1. tit. q. 32. n.7. & 87. Wordende de ftraffe daar van by de meefte voor arbitrair ge7' houden pro fatti ac perfonarum qualitatibus & eircumflantiis volgens de leere van voorff: DD. quibus addt po funt Boff: pr. crim. tit.  Cons. XCIV. 673 de eaptuf. ». 16. Berlich. p. uit,concl. 66. van der Muelen amot* over de Confi. der Stad Vtrecht Rubr. iy, §. {. En by zommige wederom ad certam poenam gedetermineert ,28 Bc in Burgundia & in Dttcatu Mediolanenfi poena hujusmodi relifientix ad_ certam fummam definita eft juxta Chaffan. ad cons. Burg. rubr. 1. §. 7. in pr. n. 14. & Bolf: d. tit. de capt. n. 18. Dog terwyl na ons Lantr. tit. 24. vers: z,o ymant eenigen , ah tg zulke refiftentien mede arbitrair gecorrigeert worden, gelyk in in caufa Fifci contra Evert Remmen op den 3. July 1 722. voor den Lantger: der Graaffchap Berghe onder andren zulx verftaan is Referr. DD. van Lathum & Schomaker. Zo hebben wy voor zo veel deze private aeftimatie" der geledene injurien aanbetreft, dezelve mede arbitrair moeten confidereren, en aan den Klager daarenboven , invoegen als by de fententie, adjudiceren het meefterloon , lémde en verzuim vol-30'v gens de difpofitie, zo van de Goddelyke, gelyk Exod cap. zi. vers. 19. als de civile wetten, gelyk §. 1. Infi. de obl. qua ex ej. del. & l. ex hac. 2, ff. fi quadr. paup. fee. mede conform ons Lantr: d. tit. 24, vers. bovendien Lantr: van de vierboven Ampten des Nimw. Quart. tit. 2y. $. 16. Lantr: van Veluw. cap. *j. §. 3, & ib. Schralf ad n. 3. Opvolgende alzo de voorff: ftatutaire wetten en practycq in2l' deze Stadt en Graaffchap Zutphen, en wel fpeciaal de regtsdoclri- * ne van andre DD. als onder andre Carpm. Refp. lib. 6. Refp. 11 r. «.4. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 17. 18. M. Coler: de proc. exee: p.i. cap. 9. n. 54. 58. & Chrift: ad LL. Mechl. Tit. 2. art. 31. Ende zulx wel met referve van de koften van meefterloon, lemde en verzuim , ingevolge den gewonen ftyl van alle Hoven en Vierfeharen van deze Landen, geattefteeït van opgltn Chrift. d. loc. et lit. 1. art. 29. n. 10. ei \ \. Zonder dat wy echter, of fchoon deze reële injurie «9» tam ap2 paritori quam potius in ejus perfona ipli judici geacht wort g'infereert te zyn, op die atrociteit, en confequentelyk optlie enorme aeftimatie , daar over by den Klager gedaan, in dezen' hebben konnen reflecteren, en die zelve hoger dan tot yo. gin: modere- ,% ren, niet alleen, om dat na rechten deze determinatie na de omftandigheden der zaken en qualiteit van perzonen aan des RigJM n n n ters  Partis Tertis • g.ters arbitrage verbleven wort , maar ook dat het Stadtgerigte r van Ter Borg zig de zake van haren bode niet ad animum genomen, of daar tegens't zy eonjunBim met denKlager offeparatim tegens den Heer Beklaagde g'yvert heeft; ,4, Behalven dat ook dezen Heer Beklaagde uit hoofde van die by andre Regtsgeleerden gefuftineerde nootwendige en niet vertoonde fchriftelyke commiffie tot die gedagten licht heeft konnen gebragt worden, dat den Klager tanquam perfona privata dit arreft ondernemende heeft mogen gerefifteert worden, in welken val, offchoon tot geene werkelyke injurien en beledingen hadt behoren te komen, egter die injurie zo hoog en grof niet zou konnen geconfidereert, maar daar op by de moderatie moeten gelettet worden, gelyk dan ook om deze en andre redenen byons is gefchiet, te meerder daar het van zyn Hoogwelgeb: als een. Heer van diftinclie en geboorte niet kan geprsefumeert worden, dat hy deze injurieufe refiftentie en expulfie zou hebben laten ( doen in cmtemptnm et injuriam judieir. . , - Dewyl het contrarie ex ipfofaBo daar van fchynt manifeft, en zelfs daar over ter Antwoort en Duplycq betuiginge gedaan te zyn, op welke allegatien van onfchult en exclufive interpretatie van een doleufe intentie , wy nogtans om vorigen niet verder hebben mogen letten, dan om daar door de atrociteit der g'infligeerde injurien te matigen en te verminderen, en geenzins om den Heer Beklaagde in re iUicita geverfeert, en gedaan hebbende ' quod mn licuit, ten eenenmaal van deze aclie vry fpreken prepter legum et DeBorum vulgarem doBrinam by Gail. lilt- 2. obs. i 06. n.^ et feqq. en mede by Barbes, ax. jur. lib. 9. eap, 81. vocab: injw ria n. 1. te vinden q. r. Wy hebben egter den Heer Beklaagde in dezen generhande 0 zoort van palinodie of deprecatie mogen of konnen imponeren, niet alleen, om dat ons geene ignominieufe handelingen by die geordonneerde en g'excuteerde flagerien voorgekomen zyn , en den Klager ook daar toe geene conclufie genomen heeft, maar ook dat veele Regtsgeleerden van gevoelen zyn , quod fi aBiones ad palinodiam et dfiimationem injuriarum cumulentur, d judice tarnen aBori non adjudicanda, fed illarum altera pre arbitrio eligenda Jt } als mede te vernemen by Carpz, pr, crim. p, %■ f oy. n. 37*  Cons. XCV. Cyf Marant: f,ee. aur. p. 4. dift. 1. „. l?. ^ et 19. Bachov ad Trend. vol. 2 defp. 30. th. 7. Ut. H. en aldus mede bv de Heeren van de Magiftraat der Stadt Zutphen op den 27 Nov 1686. m caufa Anteni Borrink^contra fan Waanders verftaan ««* *r* Gail: lib 1. Sehleidw" en meer andre Z>Z>. p 3, '"»-*«»'• Wy hebben eindelyk met pretentie van veele onnodige recyten, falvatien en reproches , zo voor en tegens d'atteftatie van den Rigter Speer, als de getuigen ter wederzytfcheSchrifturen gemaakt, in dezen, daar het faBum bewezen en geconfefleert is, ons door dwang van regten verpligt bevonden den Heer Beklaagde boven die voorff: g'adjudiceerde sftimatie en referve mede in de koften dezer procedure te condemneren , van wegens den bekenden regel regtens, quod vitlns vitlori in expenCat ejl condemnandus, dewelke doorgaans in atliembus injuriarum g'oblerveert wort. ° XCV". ADVYS DECISOIR. I- Y^\e contumacia rei in caufa fifcali. H« Xj ®e refiftentia debitoris contra execuüonem creditor is, ejusqut poena. SUMMARIA. 1. "Tritium. 2> Relationi nuntii plena fides in faro tribuitur, 3- 4- Hoe dat in caufa Fijci volgens 't N. Rcgl: van 1696. (omtrent deze en andre zaken in 1738. in veele opzigten nogtans verandert) I in contumaciam geprocedcert wicrdc ? f. Habetur reus poft trinam proela* nralionem pro refpondente, 6. Effeclus contumacite. 7- 8. 14. Waarom cn wanneer ia publycque zaken de 2de citatie na ^nan z 'tergane  %6 p A "R * 15 'tcrgaue ifte procUma, gelyk in privative regtsplegingen, nietvercift wort tot een volle contumacie ? V. fententiam in prima & fecunda inflantia latam n. ij" & i6. 9. Tzcens in judieialilrus habetur pro ctnfentiente. I. 0. Ejfeftus ctmparentis £jr refponden- tis rei. II, Contumacia iiedacit quoqite litis conteftationem. 12. Door een affirmitive of negative litis conteftatie vrort eene vorige inftantie niet g'eindigt. 13. Maar duin tot de fententie incluis,, voornamcntlyk in fifcaalszaken. 17. 18-, Tam jure communi quam lege patria reus ob folam contumaciam aüore non probante mn condemnatur; ob rat. n. 19. T ! R T 1 J 20. Contrarium prtxis Velavica ftatuit. 21. Lantfpen: worden na eene execu¬ toriale fomniatie met parate en reële executie geinnet» 22. 23. 24. Modus executionis rejijtentia lati traditur, & arbitrariè punitur, n 27. 29. 31. 2f. 32. Hoe een g'executeerde in cas van exces of bezwaar zig moet gedragen ? 28. 30. Of cnin hoe verre een gerigts- dienaar in executitne kan gerefi- fteert en g'injurieert worden? r. remiffivè. 33. Reiteratio deliili poenam auget, 34 Deliftum plurits reiteratum tot in- ducit deliila, quot fuut reiteraiior nes. 3J\ Comtumax femper in expenjs litis condtmnatnr. In zaken contumacieel voor dezen hoogEd: Lantgerigte der Graaffchap Berge ongedecideert hangende tufien Dov.Ofewalt Peter Höevel in qlt: als Advt: Fifcaal van welglte: Graaffchap Klager ter eenre, ende Evert van Remmen Beklaagde ter andere zyden: Gezien en geëxamineert de Klagte naakt en bloodt van den 22. December des gepalfeerden Jaars 172,1. voorts de relatie van die nadere verzogte en geëxploicleerde citatie relpective van den 8. January 11. en 21. Febr: dezes Jaars 1722. en daar op by geene handelinge van den Beklaagde, het gedecerneerde en ergane proclama van den 24. defzelvigen maants Febr: en vervolgens na voorgaande compet tot purge en tegenhandelinge het twede en derde proclama tegens Beklaagde by geene comparitie op den 10. Meert en y. May. daar aan volgende, fucceClivelyk verzogt en ergaan , met het decreet van den aangeftelden dag van collatie en ablegatie van Acten tegens den 16. dito maants Mey, en daar van op den 8- dito gedane infinuatie aan den Beklaagde, en dan.eindelyk nog het verzogte en temport col— tktitnm  C o s s. XCV. ^ £rt*Ws tegens den zeiven tot verwekkinge van volkomene contumacie ergane prtcUma; Dan mede gelezen engeëxamineertdieopden 24. Febr: laaftleden tegens Beklaagde geëxhibeerde juftificatie van Klagte cum annexis , en gelettet op alien vorderen fchyn en befcheit, prothocollaire dingtalen en receflen, en waar op wyders te letten ftonde; Welgemelte Lantgerigte met advys van onpartydige „Regtsgeleerden doende recht in centumaciam, verftaat , dat den Beklaagde Evert van Remmen niet heeft betaamt tegens die by dezen hoogEd: Lantgerigte op den 19. September, en zo vervolgens des gepafleerdens Jaars 17x1. ter inftantie van den Volmr: van Ofcwalt ten Hage gedecerneerde executie en werkelyke anhalinge van panden, gelibelleerder wyze pantkeringe en oppofitie te doen , en dat denzelven ten dien reguarde vervallen is voor de eerfte reize in een amende van 5. olde fchilden en voor de twede reize in een boete van 10. olde fchilden; den Beklaagde daar toe als mede in de koften dezer procedure by dezen condemnerende tot' taxatie en moderatie van dezen hoogEd: Landgerigte. Aldus by ons ondergeiT geadvifeert binnen Zutphen den 3. July 1722. F. R. van LATHVM, SC HO MAKEKi Redenen van voorftaandc gewysde zyn kortelyk deze. Wy hebben by examinatie der procefaólen bevonden, datden Beklaagde onder anderen op den 2.2. December laaftleeden °* door den Advt: Fifcaal dezer Graaffchap is aangeklaagt over een publycque refiftentie en pantkeringe, welke denzelven in twe diftincle reizen zou hebben onderftaan tegens zekere executie en ophalinge van panden by dezen hoogEd: Lantgerigte op de iterative en relpective inftantien van Ofewalt te» Hage bene£ Nnnn 3 ~ feoss  g^g Partis Tertio fens de borgen en g' interefleerdens voor den zeiven als gequalificeerde collecteur en pagter van de generale middelen en hooftcelt van den Ampte Zeddam en Netterden, in dato den 19, en ao. Septemb: laaftleden na voorgaande geëxploiteerde executoriale fommatien gedecreteert j Dat den Beklaagde na verfcheide gedane vergeeffche citatien en fommatien ten fine van be ofte ontkentenis van gemelte Klagte eindelyk daar opeen dag regtens tegens den 24. Febr:'dezes Jaars 1722. is gelegt, en onder mhsefie van dien tegens hem in judicio praefent zynde de juftificatie daar van cum annexis overgegeven, en proclama by geene handelinge of antwoort verzogt en erholden, gelyk ons van die verzogte citatie en infinuatie, op den 21. dito maants aan den Beklaagde voorhoofts gedaan, en ook by den zeiven aangenomen, - is gebleken uit de relatie van den gerigtsbode Sander Bengers, cujus relationi prepter femel elettam fidem perfona & juramenti religienem, qua judicio obfiriclus eft , abfque aliis tefiibus plena fides in foro tribuitur , als onder anderen te zien by Andr. Gail. hb. 1. obferv. ■ *+Dat4ons alwyders ex a%is gebleken is , dat den Fifcus onder ^'inhsfie van zyne geëxhibeerde juftificatie van Klagte op den 10. Maart daar aan volgende , en alzo injuridica fequenti van Beklaagde heeft aezonnen purge van contumacie, en zulx voorgegaan zynde regtelyke tegenhandelinge , en vervolgens by geene comparitie van den zeiven erholden het twede proelama. Gelyk dan zo vervolgens op den y. May defzelvigen jaars in 4' termine continuato, na dat alwederom vergeefscomparitie en tegenhandelinge na voorgaande purge van die twe ergane proclamata, en daar door gecaufeerdecontumaciele koften van Beklaagde wasingewagt, tot verwekkinge van volkomene contumacie en verftek, tegens denzelven het derde en hztft.e proclama is verzogt en ergaan, en daar op pravio proclamate den dag van collatie en ablegatie van aften tegens den 16. defzelvigen maants Mey ten fine van daar over in contumaciam te laten erkennen, geprEeftgeert, en op den 8. dito daar van alwederom volgens de relatie van voorn: Gerigtsbode infinuatie gedaan geworden, als wanneer dan ook prufente quidem reo fed nihil agente op den aangeftelden dag met die gedecerneerde collatie en ablegatie dezer aden èu contumaciam vervaren is; l*1*  Cons. XCV. ^ ïftvoegcn dat door deze maniere van procederen die contumacie zyn behoorlyken voortgang op die refpeétive Gcrigtsdagcn gewonnen hebbende ende volkomen tegens den Beklaagde na ordre Landregtens voltrokken zynde, wy geene zwarigheit gemaakt, hebben denzelven als eengecontumaceerdeteconfiderercn en se f volglyk op en over de zake zelfs regt te doen, ende zulx conform het Landtr: dezer Graaffchap tit. 4. $. 2. En Stadtr: van Zutphen & l 73. §. 3. ff. dejudtcus. Zoes. ad tit. ff. de in jus voc. » z% Habetur enim reus poft trinam proclamationem pro refpondente, undelL tts mducitur conteflatio Gor. ad jus Velav. cap. 2 art 6 git Voet ad tit ff. deinjur. n. 22. in fine W. van der Muelens'^ fatten over de Couftumen van ZJtregt rubr 7 art 2 n 1 r . Welke contumacie van dat effect is, dat*een gedaagd- parthvc* inden Gerigte tegenwoordig , dog niet geantwoort en daarop -eproclameert zynde voor 't ergaan van de fententie voor den . aanftaandcnGengtsdag, zelfs door betalinge van die conttimaciele koften z,g met kan purgeren, en daar door de pronuhtiatie van de fententie opholden en z.g alzo in ftaat van defenfie mag ftellen, alswy onder anderen vinden aangetckent verftaan te zyn voor denJL^gttgranDoesboi^ den i7. Jan: 1671. Refpond. DD ' f//U&1 U' A A^Z Pe'^m En&len & Spit. ' Wy hebben dan den Beklaagde in opzigte van die diftinéte erholdene en geregistreerde 3. proclamata als een vertes contumax moeten aanmerken zonder dat wy het zo zeer van een eflêntieic-, nootzakelykheit m deze Fifcaals zake, des Heeren breuke betref!7' fende, hebben geoordeelt te zyn, dat tot het vervolg van deze za ke en voltrekking? van eene volftrekte contumacie de zde en ver volgens de 3de citatie alvorens na't ergane ifte en t^ proclama zoude moeten verzogt cn gcëxploiófceert zyn, als wel in andere privative zaken, die geen gemeenfchap met Fifcaals handelingen . hebben, en by rauwe aftie aan deGengtsbanke gebragtwordfn omtrent gedaagdens n.ct comparerende geftatueert, cn tot bevor-dennge van der zeiver uiteinde van noden is • Aangezien ons van het exploift der eerfte citatie tot be-of ont-s kentenifle der klagte behoorlyk gebleeken, en den Beklaagde daar op mjudmo gecomparcert zynde niet anders heeft konnen gecónl fidereers t  680 Partis Tutije fidereert worden, als dat hy door deze zyne comparitie en judiciele taciturniteit die klagte niet alleen heeft geftendigt , cum tacens in Qjudicialibus femper habetur pro cenfentiente , juxta tradita a Carpz: Jiefp. 101. lib. 6. tit. io. n. 17. In quibus etiam tacens confentirt cenfetur in ftbi prajudicialibus Tyraq. de jur. mam. Gltfi. 7. ». 37. Surd. decis. 47. n. 9. Jacob. Cancer: var. re fel. lib. u c. zo. n. %i. & c. J. n. Z$. Mev. 2. decis. 248. n. 7. f£uo faciunt etiam /.-!*•> «ui taeuit. de Interrog, in jur. fae. I, Z. $. z. ff. folut. ma* trim. & l. 142. ff. de R. fur. 10. Maar ook zig daar door zodanig aan die inftantie na regten volgens de leere van Gail. lib. 1. obs. 74. n. 5. geobligeert, dat hy 11. door die litis conteftatic , (pre qua contumatia etiam habenda eïl juxta Fabr. eod. lib.%. tit. 24. defin. 1. »• 4 m not, & lib. 9. tit. "29. defin. 13. ». 12. in not.) en daar uit gercfulteerdc htispendcntie op den naaft volgenden Gerigtsdag zonder eenige citatie hadde moeten compareren, of ten minrtcn na voorgaande bankzuiveringe anders by ontkenteniflè der klagte zig in defenfie ftellen, ver- I2"mits door een affirmative of ncgative litisconteftatic die vorige inftantie niet is geëindigt, maar dezelve van daar eerft zyn be- *3 gin genomen en geduurc heeft tot de fententie incluis, als onder anderen by gemelten Gail. diiï. loc. te vernemen. Voornamentlyk niet in en omtrent deze publycque a£he enFif4'caalszake, wien aangaande ten opzigte van defzelfs aanvang cn vervolg by ons Lantregt tit. 11. art. 3. & Af geconfercert met het N. Regl. dezer Graaffchap ^.43. een geheel andere maniere van regtspleginge, als wel in andere particuliere zaken geftatueert is, zonder dat daar by van noden is, dat tot derzelve pourfuites eenige nieuwe citatien bevorens zouden moeten gefchieden, gelyk wel zo aan zommige Gerigtsbankcn van deze Graaffchap practicabel is; waar over alzo diergelyke quxftie in den Jare 1718, aan den hogen Landger: der Heerlykheit Borkulo tuften Gerrit Leu- : Jink. Senior in cas van nulliteit en bezwaar Reqtr: ter eenre , en den Advt: Fifcaal der voorff: Heerlykheit in denzelven cas Gcreqde ter anderen zyde voorgevallen, geventileert, en op een volfchrevcne procedure ten voordeele van gemelten Fifcaal den 22. Maart 1719. Referentibus DD. f. G. van Lamzjweerde cn H. II. yan Lam^weerde gedecideert is, zo zullen wy on» in dezen niet amuferen;  Cons. XCV. 681 amuferen, om dit poinci nader ex jure te beveiligen, maar ons dien aangaande gedragen tot die zo wytlopige gededuceerde redenen en vordere regtelyke motiven van gezeide Sententie, zo ook in cas d'Appel by den Wel Ed: Hove Provinciaal van16. Gelderlant in Maart dezes Jaars 1722. is geconfirmeert geworden. Dog geconfidereert ons niet onbekent is, dat volgens het jus Commune (als in l. properandum §. 2. Cod' de judic. en waar van \j, wyders kan gezien worden by Gail. lib.i. obs. 60. ».8. Menoch. Arbitr. jud. quaft. lib. 2. cas. 280. n. 4. Guid. Paps quafi- 99. in addit. Gor. ad confuet. Velav. cap. 9. art. 3. Gloft. i. n. 2. conform ons Landr: tit. 8. §.7. en Stadr: van Zutphen ut. 8.18. art. y. & tit. 19. art. 10. En daar op verfcheidene ergane gewysdens, als onder anderen in caufa Kryn Wolters Amptman tot Ligtenvoorde contra Barbara Suurmonts Wede: Kemmeners voor den Landger: van Ligtenvoorde op den 30. Octob: 1678. en nog onlangs, te weten op den z. April 17 ik', voor den Landgerigte van Borculo tuffen den Stadholder Olmtus en den Advt: Brandt Referentibus DD, G. Altetus & B.Plegher) niet indiftintle een gecontumaceerde ob felam coutumaciam in des Aanleggers eifch en conclufie , wanneer dezelve niet bewezen is, mag gecondemneert worden, Quia contumacia fola non facit quem haberiiq. pro confejfo, nee reum aïlore non probante caufa cadere, als wel in het zo. naburige Quartier van Veluwen en andere Landen die velligheit in zo verre geëxtendeert, en contumax etiam non probata caufa pro confefo & cenvitlo geholden wort, gelyk onder veele andere Regtsgeleerden kan gezien worden by Goris ditl. loc. n. 4. & y. & in novift. Comment. ad Id. fus Velav. van foh, Schraftert pradilJ. eap. 9. ad art. 3. & 4. voorts mede by Mav. ad jus Lubec. part. y. tit. 4 art. 1. » 31. dr 34. Zo hebben wy uit aanmerkinge van deze onze ftatutaire wetten en conftante pracfyeque dan moeten examineren, of den Advt: Fifcaal het gepofeerde by zyne Klagte den regten daargedaan en bewezen heeft. Ten welken einde wy ons verpligt gevonden hebben dc aflïrmative daar van te embrafferen , aangezien ons uit die fub Litt. A. B. & C. ter Juftificatie geannecleerde documenten voor eerft gemanifefteert is, hoedanig den Beklaagde Evert van Remmen door 21. den Volmr: van Ofewalt ten Hage en defzelfs borgen bv twe di- Oooo " ftinde  CZz Partis Tertio ftincte executoriale fommatien onder anderen is gezonnen ea aangefproken, om van den zeiven te hebben betalinge van een fomma van 63. gld: 8. ftuyv: 8. penn: procederende wegens agterftendige confumptie en hooftgelderen, en dat vervolgens tegen den zei ven op den 19. Sept: laaftleden is verzogt en van dezen H: Edelen Landgerigte geobtineert decreet van ophalinge van panden, met die daar over verleende audorifatieopde Onderfcholte Sander Bongers en Rut Bitter, uti [ub Lit. D. 2.2. Voorts dat agtervolgens glte: ordres die voorff gerigtsboden ofte onderfcholtefen zig daar op by den Beklaagde ten zynen huize hebben vervoegt, en hem die zelve bekent gemaakt, dog. dat den zeiven, wanneer zy die panden wilden halen, zig heeft laten geluften dezelve te weigeren en niet te laten volgen, onder een blote belofte van betalinge ; Gelyk die voorn: gerigtsboden zulx niet alleen in die qualiteit hebben verklaart, maar ook het zelve , als fub Lit. D. ad art. 3. 4. en y. te zien, met een folcmneleneedtopden 23. Jan: laaftleden voor dezen H. Edelen Landgerigte .beveftigt. 2.3, Dat die voorn: Onderfcholtefen zulx aan den Heere Officier hebbende bekent gemaakt daar op beneffens andere geauthorifeert en geordonneert zyn geworden, om voor de twede reize die ordres te executeren, en die panden ten huize van dezen Beklaagde optehalen , uti fub art. 7. dift. Lit. D. Dat den Scholtus van Aalft beneffens de twee onderfcholtefen ^ Thomas van den Bergh en Sander Bongers zig daar op des anderen daags ten zynen huize hebbende vervoegt, en aldaar des tyts gevonden de deure gefloten, en dat verfcheidene vrouwsperzonen zig daar ter plaatze lieten vinden relat. ad art. 8- den Beklaagde voor de twede reize die ordres heeft gerefifteert en verweigert panden te laten volgen, het ging ook hoe het ging, gelyk zulx ad art. 10. confteert , en zy alzo genootzaakt zyn geworden , uti ex art. 12. ditt. lit. D. manifeft, die executie te ftaken, en wederom zonder eenige panden na 's Heeren Berge te vertrekken. Zf. Dermaten dat door twee fucceffive pantkeringen op twe diftindte dagen by den Beklaagde in plaatze van het- indienen van een regtelyke ade van Oppofltie 3 indien hy fuftineerde daar ta&  Cons. XCV. 6gj toe bevoegt te zyn, wederregtelyk ondernomen, nietalleeneen vilipendie van die afgegevene refpedive gerigtsdecreten , maar ook daar door gecaufeert is, dat die executie tot prejudicie van den executiven crediteur en verwinhebber zynen voortgang niet heeft gewonnen , en wanneer ondertuffen door alzulke ftraf bare refiftentien en remoratoire oppofitien die panden tot nadeel des crediteurs hadden kunnen verbragt, en denzelven alzo van zyn deugdelyk agterwezen gefruftreert worden. Het welke alzo in een Land van Juftitie en goede politie, al-26" waar de addreffen voor Parthven litiganten zo wel aan de gerig- 9 ten als advocaten open en faciel zyn, geenzintstolerabel, maar in tegendeel ten opzigte van de omftandigheden nunc eravius nunc^ levms ter arbitrage en difcretie eenes Rigters ftraf baar is, gelyk 7 onder anderen zulx uit verfcheide Autheuren by Barbas fub vocab: reftdentia geallegeert, en de paffage by 5. van Leeuw in Cens. for. p. 1. lib. y. cap. li. n. 15. & p. 2. lib. 1. cap. o. » 7 evident, en aldaar n. 8. en 9. verner deze materie , of en hoe* 0 verre Gengtsdienaren in hare executie kunnen gerefifteert worden, ge!radeert wort, en zelve mede uit het Landtr: dezer Graaffchap tit, 24. kan vernomen worden, guib. add. D Senat. van der Muelen tn fuis annot. ad cons. Vltraiec. Rubr. iy van Pantwermge per tot. & art. 1. ibid. Zo hebben wy na overweginge van de omftandigheit dezer za-20^ ke by ons Lantr: niet gedetermineert, maar ai bitrair gelaten den Beklaagde voor de eerfte reize in 5* en voor de twede reize in 10. olde fchilden moeten condemneren, en alzo in mitierem par. tem deze boete, welke veel hoger geëifcht was, tot die voorff: fommen modereren. Want of wel ter Juftificatie van Klagte uit het document fub Lit. D. gezegt, en daar toe een reex van regtfpaffagien als Farin pr. Crim. qutfl. 32 n. y. & feqq. D. Sim. van Leeuw. Lib. f. cap 2z. n. 1. en art. 24. 2y. en zo vervolgens aangehaalt, relatyf gemaakt wort, dat den Beklaagde een feitelyke refiftentie 2o.< aan die gengtelyke ordres zou gedaan, en onder veele drebemen- ' ten die gerigtsboden in het exerceren van haar fundie geinjurieert hebben, zo is ons het zelve egter by derzelver edelyke atteftatien met gebleken, nogte ook niet, dat den Beklaagde deze O000 % g(._  6*84 Partis Tertïje gerigts-fuppoofteu indewerkelyke executie zoude hebben belety ofte immers niet daar omtrent eenige dadelyke, of feitelyke veel min injurieufe en geweltdadige verhinderinge gedaan, maar in tegendeel ,.dat hy Beklaagde alleen maar , en wel onder eene alhoewel oa voldoende belofte van betalinge,en opzyn putative regt van pantkeringe gezegt heeft, van niet geëxecuteert te willen wezen, nog panden te laten volgen , relatio adart. y. fiepediSl. Lit D. Zonder dat wy tot aggravatie van desBeklaagdens verweigeringe eenig reguard op het volgende 6. Interrogatorium en depofitie van Sander Bongers, als de auditu diem getuigende, na regten hebben kunnen neemen. Zulx dat wy om deze en andere redenen die geëifchte boete invoegen, als by de fententie, hebben moeten reguleren, zonder den Beklaagde egter in 't geheel daar van te kunnen vry- 31 kennen, niet alleen, om dat dusdanen handel ten eenemaal wederregtelyk en van een quade confequentie is , maar ook dat daar door een kleinagtinge en disrefpecl aan en voor gerigtelyke ordres veroorzaakt, en derzelver jurisdictie en autoriteit, die altoos facrofanct behoorde geholden te worden , gelsedeert is,, 't welke juxta Chajp ad Cens. Burg. rubr. i. §,7. in pr. n. 14. niet geheel en al ongeflraft kan blyven, en daaromme ook die twe- 32 de oppofitie van Beklaagde, die na de gedane eerfte pantverweigeringe zig hadde kunnen aan den Gerigte addrefferen , en aldaar tegens die executie laten vernemen wat regtens , met een dubbelde boete ob repetitum facinus heeft moeten gemulc- 3 3. teert worden., cum frequentia & reiteratio deliüi delitlum auget l. 3. in fin. C. de Epifc. aud. I. quicunque C. de Serv. fug. Et crefcentibus deliilis exacerbanda funt poena per l. 28. §■ y. jf de poen. Sicde- 3 4' liElum pluries commifium feu reit er at um tot inducere delilta, quot funt reiterationes, ac proinde tot requiri purgatienes tot poenas imponendasejfe ait Germin: cons. 106. n. y. & feqq. Wy hebben den Beklaagde daar en boven in de koffen dezer 3y procedure moeten condemneren, niet alleen ob commiffam contumaciam & retardatam litem ,, quibus cafibus villus viüori expenfas refundere tenetur juxta Gail lib. 1. ebi. 60. ». 9. &obs. ifJ . n. 1 y. landtr: ditt. tit.S. art. 3. maar ook dat den zeiven overtuigt en gecondemneert zynde, dat'hy gearticuleerder maaten niet heeft mogen in oppofitie komen, als dan de koften , als een fequela van.  Cons. XCV1. ^ van de principale zake moeten geconfidereert, en daar over condemnatie in dezelve, tot lafte van die in ongelyk bevonden is by den Rigter gedecerneert worden, ad notor. X C V I. ADVYS DECISOIR, I» "1 ~*\e contumacia rei. xJ ®e jurejurando fuppletorio tn caufa injuriarum avili, an den, opieleggen en te betalen eene fomma van co tuuL* daaienboven te voldoen het meefterloon L JI 5 u.guIden> en genezinge van gelibelleerde dZ.mS gI^! riant daar toe als mede in de koften dezer procecW t^?1"3"" en moderatie van dezen Ed. Gerigfc= conde^elnde. ^ ^^^afei^binnen zut- 7. SCHOMAKER, PH.CAR. SCHOMAKER. Redenen van vorenftaande fententie zyn kortelyk deze. Vtr-y hebben den Gede: agtervolgens het Lantr: dezer Graaf T VV fch p r« 4. *. , tot drie dittinóte reizen behoorlik: £ci '** teeiten telkens uitgebleven zynde, van alle declinatoire dik oneen peremptoire exceptien alvorens moeten verfteken in alzo opgevolgt de „prefie fanclie van glte: ons Lat d / Add: noftras Sand ad cons. f end. Gelr. tr. 3? f«. ^ n.iB &tt ad mores ahorum Berl. /,. 1. Concl. ij.nl f Omdat ons uit de refpe&ive relatien vtn den gerigtsbode,. Ar. óftw  £g8 Partis Tbiïii -ff«ervintelvk, is gebleken , dat den Gede: niet alleen in quolèei termmo door den erfchynende Impt: telkens van contumacie ge, accufeert is, Contumacia enim alicttjus nunquam fibi meet, nifi ad'^erfariusintlrminocomparnerit&ejus^adLL. Mechl. T. i. art. %l, n. 6: Fab: C. hb.z. Tit.%. def.6. Mev ad jus. Lubee. P. 5. tit. 4- l- n-z7- Maar ook dat de 3 proclamata fucceflive tegens hemwerkelyk adinfianüam aüoris erholden en g'exploiöeert zyn Cum non fulficiat, ut contumacia in judicio ab adverfario aceufietur, ^■fed &infuLr requiritur, ut accufatus a judice condemnetur, nee pro LZmJee "habcatur, priusquam alterd parte V^*™'< ^ realiter ita deelaratus fit l. 68. f. dejud. I 13. $. U C. ,«i. Ga 1. / i. obs. yy- »• 7- Ber!' ^ f"' 73- Mev- P-*- dec>4z%- Rosb- SV- P- r- Confi 9 ^ l d" y- Marant. />. 6. vers. de contumacia n. 1. Quibus adjung. Goris ^ Cobj. PW. cap. 9. 4r». 3. ƒ/. i- «• 7- Schoon ook de termynen peremptoir zyn, cum judex non im- 5-n.rtit officium fuum, nifi tmploratus. id. Carpz. d l. def. ly. »• 4' 'confonn ons Lantï- Tit. 8. $. 4- vergeleken met het geampheert N. Regl. dezer Graaffchap art. 33- 34- , < Waar uit dan vermits gebleken , datter geene andre remed.en 6'tearns hartnekkigeGedaagdensr^r^»rf waar in de^ivT^oosproptfr contem^um judicis gecondemnneert worden hier te Lande bekent zyn", zo hebben wy deze alomme yaftgefteldê ortóveq moeten involgen, en geenz.ns mogen le ten op SSnePand e verfcheide m.ddlen , ah welke by de Romeinen te- 7Vens vei agters van de juftitie voor aanleggers tn rem aut perfonam ïlteris procederende geintroduceert zyn feil. ut atlor mtttatur t p fiffLm rei luigiof. , fi m rem agatur : Sin autem tn perfonam ZiZLnem aliornm bonorum eontumaeis pro menfura debiti feu quanü!SspeZta caufa reifervand*, doneefortaffis contumax veniat et caveat ^^T^mLutJrtem ufque in finem judicii ut tune recuperet bona f(u t iTfip rfeveretrebSis, ut ulterius proeedat, & jubeantur bona ***\. 1 ™f., & 1 - 6 ,S f Quib. ex caus mpofeat.v. fcchov. f.r«,a .flrtndi al Vm.,«Mm. Ml,, & . £  Cons. XCVI. C2g: rior modus procedendi in contumaciam. add: Tit. 72, lib. 7. C de bon. auth. jud. pojj. & ad eund. Groenew. de LL. abr '. Uit en met die aldaar aangehaalde Autheuren getuigende, dat* die Roomfe regtsplegmge propter reorum contumaciam moribus geabrogeert, en het eerfte gedeelte van dien Tit. buiten ufance geraakt is, interim vid: de contumacia ejus que poena ex moribus pruil. &' Merul. pr. civ. lib. 4. tit. 31. usque ad tit. 35-. Wy hebben derhalven ad definitivam voortgaande in d" eerfte plaatze moeten voorbygaan de conclufie, voor zo verre die by den Impt: mede tot de verbale injurien, tuften dezelve volgens het produd ter Aanfpr: fub lit. D. ad art. 6. op den 27. Jan: ditojaars hinc inde voorgevallen , g'extendeert en genomen is,9. om dat daar mede bewezen is eene in continenti tuften partyen ter gehbelleerder tyt over die reële injurien in een hevige woor-' denftryt rakende reciprocque injurie , welke dienvolgens durante eodem iurgio& calore over en weer g'effundeert zynde, tanquam paria dehtla tuften dezelve mutua compenfatione weggenomen zyn. prac. Fab. tit. de injur. def. 3. Zoes, ad ff. lib. 47. tit. 10. n. 10. Invoegen den Impt: die verbale injurien datelyk geretor-IO queert hebbende geen actie (daar door g'extingueert) defwegen ' is competerende. d. Carpz.. p. 4 Confi. 46. def. 10. Succedit nam-ui que retorfio m locum aBionis injuriarum. Id. confi. 44. def. 7. Berl p. 5- C. 64. n. 38. feqq. " f Quia per retorfionem femelfaïlam confecutus efl fuum finem , ten- iz dentem nempe ad removendas injurias, & ob id almd remedium ad euniem finem non potefi adhibere. id. Berl. d. I. per LL.& DD ibid. alleg. 1 Om welke redenen den Impt: ook niet zo zeer op die verbare , als wel op die reële injurien en contufien aangedrongen hebbende, wy dan met den zeiven daar toe, als het voornaamfte onderwerp dezer aclie en klagte tot defzelfs examinatie, adftruöie en juftificatie onzer decifie zullen overgaan s Ten welken einde ons aanvankelyk nopende het bewys (waaf I3 toe een Aanlegger ongeagt eene tegens den Gede; erholdene 3' complete contumacie, na onze regten contrair die van Veluwen Verpligt is) yit die geagnecteerde eedtlyke kontfchappen fub A. PPPP B. &€.  ,5Q0 Partis Tertije B. & C. en daar by gededuceerde hiftoria falti is gebleken j 14, Dat den Klager den 9. Jan: 1741. op zeker kampken boulant, ubi infelix lolinm&Ji'erHes dominantur avena, bezig zynde met voorgegevêne en ook enigzins bewezene permiflie des eigenaars Gerrit Majfink* het zelve, alhier onder de naam van quekwe of onkruit bekent, met een greep uittefchudden , en daar van bet lant te zuiveren, den Gede: 't zelve met de voet na malkanderen geüoten, en hem daar opdatelyk g'abordeert, die greep afgenomen en daar mede na den zeiven gellagen heeft;'»*/* «r« €. art. Z. & Ut. D. ad art. 2. & 4. Dat den Klager na de hegge of ter zyden van dat kampken rly geweken zynde door Gede: met die hem uit de hant gerukte ' greep denzelven voort gevolgt en aangegrepen heeft; Dat dan den eenen dan den andren onder de voet geraakt zynde daar op van getuigen gehoort is , dat den Klager zeer gekermt, en den Gedt: gebeden heeft hem loftelaten, terwyl zy den zeiven opftaande gezien hebben, dat zyn duim zeer bloede en aan ftukken was, aan haar klagende dat den Gede: hem. zo mishandelt hadde. vid. d. lit. B. art. 6. & Ut. C. art. 6. Dat alwyders de eorpere & atrocitate httjus dehüi zo uit de eedtig lyke verklaringe van den Chirurgyn Arent Heffeltnk, fub lit. E. ' als uit de gequalificeerde confelïïe van *t gelibelleerde byten des duims, door den Gede: zelfs fitb lit. D. nader beveiligt, gemanifefteert zynde, wy geen zwarigheit zouden gemaakt hebben den Klager wegens en ter oorzake van die geledene flagerye, zelfs buiten delatie van den fupplefoiren eedt, zynen Eifch te adjudi- ceren,- . , . n Om dat de getuigen, fchoon niet van het actuele zien liaan pofitive weten, egter nadrukkelyk hebben moeten betuigen, dat den Gede: met die afgenomene greep na den Klager gellagen heeft, doende den Getuige fub C. ad art. y. daar by , dat hoe zeer men den Injuriant, als'tware, ook trage te verfchonen , egter heeft moeten verklaren, dat hy die greep wel heeft zien vallen over des Klagers fchouders; Waar door, veronderftelt zynde dat den Impt: werkelykniet sr. mogte geraakt of getroffen zyn, nogtans den zeiven na regten ge-  Cons. XCVI. Cqi geinjurieert :s, quia per aüum verberationi proximtim v. g. elevando manum, minandoverbera, infertur injuria L. Item apud §. li quis f. deiniur. vid. Guid. Pap. dec. ïz. Jul. Clar. [ent. Ub. c. §. inju'. ria, in addit. n. i. Schneidew. ad Infi. lib. 4. Tit. de injur. §. fed & lex Cornelia n. y. En of wel fub d. lit. B. ad art.^. & 6 & lit., C. ad art. 6. gedeponeert wort, dat Impt: en Gede: malkandren zonden hebben aangegrepen , zo is ons nogtansdaar uit gebleken, dat den Gede: niet 1 8. alleen author rixa & pugn* geweeft, maar ook den Klager door hem eerft aangegrepen is, om die greep 't ontweldigen , welke den zeiven tot zyne defenfie tragte, en ook bevoegt was te mogen behouden, niet om te vindiceren, maar om daar mede den infultant in zyne colêre en gedreigde voornemen te ftoiten en voortekomen't geene hy van hem en dat lethaal inftrument apparent nog te vreezen hadde ; Het welk allenthalven, fchoon zelfs al by die defenfie exces in begaan was, als waar van veel min van eenig flaan , niets by de getuigen vermeit wort, na regten buiten imaginatie van eene gecompenfëerde injurie gepermitteert geweeft is /. 2. fi, de juli. & jur. v Cum infultatus maxime durante in fuit u omnia prafitmitur facere ad 20 defenftonem non ad vindiclam, gelyk regtens en volgens de leere van Boer. dec. \6\. n. 17. Chrift. ad LL. Mechl. tit.z, art.zq. n. 4. Gail. Ub. 1. de p.p. eap. 16. voor den Lantgere: vanBorculoden24. JunY l^S- *'f- DD. VI: Gefeman & Req Mc. Mockink.m zake van Fr. Veruit Klager contra Jr. J. B. Duithe gnt: Buth Gede: nog in fortioribus terminis gedecideert is. Want of wel door compenfatie eu mutuele retorfie van inju Xi2 rie d' aóïie daar over is weggenomen, en dus niet meer in con- ' fideratic zou komen, wie author rix.y. yy. «. 7. «4 47 jeqq. & n. zj. Hifce jmgantur qmad extraerdtnariam poenam in attxt.te quod quts poft perpetratum deltttttm in recipiendo, celando & impUtendo delmquente, ne incarcerem rapiamr, pr^w £1.0. Wa,* « u. t_Jaien. loc. ctt. circa fere fin. rrvW 7e!k)e ,re(3uifiteri niet bewezen nog den Beklaagde van Lln, 6nte TrnT6"S geco™nceert zynde hebben wy mfncind. /l 611 zodane,ft'-affe> by de vorige fententien die pnncipale delinquenten g'imponeert zyn, niet mogen decerne- bzdïZf't?™ SeIibe,leerde inft^tien en zo genaamde S«» i -S01111611 gezegt worden te zyn ordtftata «dA*. ZO hetuTu t r^V? eTtUsfecmU5facillim° «g«*ri potueritr Teet anZ 7 BelTIaa£de wegens *fa cxceffen daar omtrent Sn ftraffen - S gCpleegt' "iet te min moe~ denRdi^ T 7 El°- ad **• 3- & 4- * gebleken, dat heft fimg , qUahtÊIt T Adjuna Stadh°lder dezer Heerliken zelf, mn!^ed^°pSeze§t'"fuiT^nde door deze zyne perfuafive dreS f^nP ?1Ve,0rdl'tS ^ afhalinSe en overbrenginge van b efent n■ g°?ren heeft ^ftellig gemaakt, en niet verrS^^A^t' W3nneei' hy ^kh^e perzonen, daar in,Q ten Ihnnn t0'"> crimine faifi • la'c D/u hT volSens het bewYs W. £'°. doen tertytgeenad-62,. junct stadhouder meer znu geweeft zyn. 2 °. Dat vrou van de Wald zig nooit met de woning tot Didam zou neergezet hebben, en 3°. Dat die gelibelleerde paarden geen inlantfe zouden geweeft zyn, 6 Nadien deze zo genaamde atteftatie fub d. I. E bv ons g*ex amineert zynde niet bevonden is-in forma probanti, maar alleen ais een copie van eene ongeauthentifeerde copie volgens de fina- «W a"nge VaD 'S H°VCS Griffier den Heer£f« overge.egt tezyn. Rrrr ^ Zü]Xv  yl0 Partis Terti/e Cr Zulx dat wy nog op defzelfs inhout nog op die daar uit geformeerde illatien tot condemnatie van den Beklaagde na regten hebben mogen reflecteren, gelyk omftandig en diftinctel yk met autoriteit van regten en gewysdens beveiligt te vinden is in pnelaud. Schomak. Confil. Gelro-Zutph. p. z. c. 7. n. f.&6. & cons. 8. n. ao. it'. 32. «33. . Behalven dat, offchoon dezelve in forma authenttca al gepro■tfi.duceert ware geweeft, wy egter juxta ea , qua a nobis in deeifione fuprad. caufa de anno 1737. obfervata funt, dien aangaande zo omtrent de «#" ^ als derzelver diftindien inter verum et quaft falfum in jure gerecipieert, nog veel zouden heoben te onderzoeken an huic criminaliter aut civi liter locus ejjet. Maar'het zelve niet bewezen zynde zouden deze onder vordre aanmerkingen niet te pas komen s Waarom wy met praeteritie van deze en andre conftderatien en dedudien befluiten , dat uit des Beklaagdes abfentie en vlugt geenzins dat enorme et atrociffmum crimen voor bewezen kan gehouden worden. £* Cum, licet fuga tefie Male. de prob. vol. 2. concl. 820.,n 2. ab J' Advocate Fifci art. 23. ad id citato fugientem accufet et m fufpicionem fcelerisadducat, nemo ex fufpicione condemnan debet v. d. fab: Cod lib. 3. Tit. 22. def. 13. in not. ad n. zo. Gail hb. 1. obs. 108. n" Om welke en andre conftderatien tot innocentie van den Beklaagde in opzigte van dit twede onbewezene poincl van falfiteit olietshalven gereguardeert zynde, hebben wy denzei ven, fchoon contumax verklaart, daar van by gebrek van genoegzaam bewys £6 moeten vrylpreken, Judex enim de inmeentia ret heet contumacts ex oflicio inquirere tenetur. " '' Wy hebben den Beklaagde in de koften dezer contumaciele procedure moeten condemneren.  7i* Partis T e r tim Gezien, gelezen ende g'examineert by ons ondergeff: Regtsgeleerden de genomene informatien by een Wel Ed: en Geitr: Krygsraat dezes Guarnifoens binnen Zutphen over ende ter zake van verfcheidene infolentien , extorfien en geweldenarien door eenige zoldaten van het Commando onder de Capt. Lt. N. N. in het retour van Groenlo na Zutphen m April dezes jaares 1716. ten platten Lande geperpetreert en begaan , als mede de informatoire articulen tegens gltn: Capt. Lt ende andere Officieren van voorff: Commando overgegeven, en de refpective antwoorden van dezelve daar tegens gedaan, voorts alle ftukken en bewyzen daar toe fpecterende, en aan ons door Heeren Gecommitterdens van welglte: Krygsraat ter handen geftelt zynde om te dienen van Advys: ,, Of namentlyk aan zyde van ,, de Officieren van 't voorfl: Commando eenige abuifen en verzui,, meniflen waren begaan, waardoor dezelve tot vergoedinge ,, en betalinge van zodane fchade en koften, alsverfcheiden ingezetenen ten platten Lande door de zoldaten in degearticu,, leerde afmarlch zyn gecaufeert geworden, zouden mogen , worden gecondemneert, zouden wy ondergeff: onder correctie van -advys zyn. Dat, vermits ons ex aüh ten genoegen is gebleekcn , dat ter gemelter tyt door moetwilligheit van eenige der zoldaten onder het voorff: Commando veele (chade aan de herberge de Lugte niet alleen is toegebragt , nemaar ook den Hofpes en defzelfs zoon daar en boven door dezelve zyn verwondet en deerlik mishandelt geworden, den Commandant overzulx naar regten zoude verpligt zyn die voorff: aangebragte fchade aan dezelve te moeten refunderen, en de koften over de genomen informatien ende vacatiën, als anders van den Auditeur Militair dezes guarnifoens gevallen , opteleggen ende te betalen , en voor 't een ende het andere genoegzame cautie alhier te ftellen; , Edoch geconfidereert ons almede daar by voorgekomen is, "dat den Vaandrig N. N. van het zelve Commando allenthalven niet te excuferen is van begane verzuimenis in dezen , zouden wy vermeinen, dat den zeiven de gelibelleerde fchade en koften voor een vierde Dart mede behoorde te laften en dragen, nogtans  Cons. XCV11I. 7,3 ians ten reguarde van beide voorn: Officieren met deze limitatte, dat zy tot vergoedinge van de fchade door eenige zoldaten, zo aan verfcheidene ingezetenen in de Heerlikheit Borculo, als in 't Scholtampt Zutphen aan den bouwman op het Hymken ge-r caufèert, of de koften defwegen aangewendet, uitgezondert die van de getuigen haar verzuim , voor als noch niet behoorden geconftringeert te worden , doordien niet bewezen , dat zulx door de zoldaten onder dit voorff: Commando gehorende gefchiet isv-fc >fcM» \x t^o ;ailg ^aaasj adfazum snoiMn-iolm -n ■ ttZm Ten reguarde van 't eerfte poinB, namentlik van de begane in- 3. folentien en daar door gecaufeerde fchade aan de herberge de Lugte genaamt , zo alhier ante omnia moet confteren en in confidentie komeri , is ons uit de Informatien by een welEd: en Geftr: Krygsraat op den 16. JApril dezes jaars 1716. over't voorff: fubjeét genomen, gebleeken; Vooreer/}, dat 9. of .0. zoldaten, gehorende onder 't Commando van gltn: Capt: Lt. N. N. in den gearticuleerden afmarfch van Groenlo den geheelen weg van het Commando gebleven, en zonder eenig onder Officier by zig te hebben gemarcheert zyn , tot zelfs binnen Zutphen toe, gelyk zulx mede uit de Informatoire articulen van den 7. May tegens welgltn: Capt. Lt. genomen , en daar op gedare confefïie van denzelven, doorgaans komt te manifefteren. Voor een twede, dat die zelve zoldaten, uitwyzens de Infor- 4, matien van den 13. April laaftleden, geconfereert met de particuliere Informatie van den zeiven datum door den Heer Commandeur genomen , en de Informatien van den 7» May des vcormiddags daar aan volgende, voorts de gedane verklaringe van voorff: Lugterman en zyn zoon , en daar op gevolgde confefiie van twe der voorff zoldaten van 't Commando , in maten als voorff- gekomen zynde aan de herberge de Lugte , aldaar by na alle de glazen met gewelt ingeflagen , de bajonnetten op de fnaphaan gehadt, den weert en defzelfs zoon gefiagen en gedoken, met het gelag aldaar doorgegaan, en veele andere infolentien en diforders gepleegt hebben. Vooreen derde, dat 4. van die voorff: zoldaten criminaliter e by een Wel: Ed: en Geftr: Krygsraat deswegen befchuldigt, ait de gevankeniffe gevlugt zynde , en zig aan die voorlf: geSsss wel-  yi^ Partis Tertio weltdenarien en gepleegde infolentien alzo fchuldig erkent hebbende daar over geen juftitie hebben derven afwagten, zodanig dat dezelve geapprehendeert wordende by fententie met de doot te ftraffen gecondemneert zyn geworden. Dit dan pro fundament» vooraf gegaan en bewezen zynde, ftaat alleen maar te indageren, of den voorff: Commandant na regten verplicht is te relarcieren alle de fchade, welke door de voorn: zoldaten aan de herberge de Lugte is veroorzaakt en erwekt geworden. £ Wy zouden geen zwaarigheit maken glten: Capt. Lt. voor \ 'parten, enden voorn: Vaandrig van het voorff: Commando voor \ part daar toe fchuldig te erkennen. Gereguardeert alle die voorverhaalde infolentien in een Quartier of eene dezer geünieerde Provinciën gepleegt, en ten ee- - neuraal ftrydig zyn tegens den militairen Articul-brief art. 14. "'alwaar wel expreffe en met prohibitive woorden geftatueert is : Dat niemant in''t aantrekken , aftrekken, ft'i/le leggen, monfleren, ofte in bezette plaatzen , den Inwoonderen der geünieerde Provintien, hare toefl anders ofte bondtgenoten vetdrukken, of beroven, of eenige eetwaren , gek of anderzints afdringen, zonder de eetbare waren ofte andere behoirliken te betalen , op poene aldaar gefatueert , voeg hier by d' Ordre en Regl. by den Capt. Generaal van èfVnie op den z8. Nov: 1684. gearrefteert art. y. Waar mede fymbolifeert en overeenkomt de L. 6. pr. f. de re milit. alwaar wel fcherpelyk verboden zyn alle feiten en ongeoorloofde exaöien, ftrekkende tegens de discipline militair, en om welke te praivenieren en te beletten by d'Opzienders en 9- Commandeurs van een corps altoos zeer goedt reguard en nodige circumfpeólie moet genomen worden, door het te werkftellen van alle ordres en difpofitie daar toe na de militaire wetten en couftumen gerequireert. ï0. Gelyk niet alleen hedendaags de Placaten en Articulbrief daar van genoegzaam melden, nemaar ook van outsher deswegen exempelen te vinden zyn, als te zien by den Keizer Leo cap. q. de apparatu bellico n. 1. alwaar hy tegens een Officier zig dusdanig 1:1. komt te uiten: Als gy, zegt hy, met het leger in uw eigen landt marcheert, zo beveelt de Krjgsluiden wel ernftelyks datze niet roven,  Cons. XCVII1. y^ nog den lande fchade deen, want anderzints zult gy >t daarheen bre*. gen, dat uw eigen voll^vyant tegens u worden «ƒ ' En wiltgy (zyn de woorden van een brief die zeker irB:„ aan eene van zyne Capitains fchreef, by FuloT 11 ï ■? ™ 1%1 .Hegeert. Ub. z. cap. I) een Capitain\yl jltll Zr ^b &y wel te leven zo maakt dat Le JL^k^^t^ den van andere luiden goederen afhouwen, en laat haar te ZTZ met hare toegelegte foldye s U VTeden ^n En gelyk de Keizeren Valentinianus en Valens hebben aeftatu eert m L.coenattcorum 3, C. de erogat. milit. annon Ub\?ZZ l?. de huisluiden mets afperffen of eenige fchade toebrenstn F n J/aarlvk daar kan ook niets onbehoorlvker zvn als SK', 1 daten, welke tot befcherminge van andereJJfch)ktJn ^ 1 ne die haar hun dagelix onderhout med SkZ' g^ befchadigen en beroven, en waaromme tegenfS^aneTn ^ permitteerde extorlien en geweltdenarien de^i itaire wettend toos komen te exclameren en de officieren erX te blïe„ die zelve te beletten, daar omtrent goede ordres te L eu '^' de contraventeurs zonder conniventie na inhon van *^"e'tteï te ftraffen naar behoren, relatie tot den 6c <«* vïn L . legeerden Articulbrief, S' ' Van den Seal" Aangezien van zodanen, aan wien d'oozifften mm™^ C«w «o» /J/«w ^ ne.uais, fed etiam de Ut* *. t • quin & levtlfma culpa nomine Leatur JTs * t l?"*! IÖ< adL. Ajuil. & DD geallegeert by de Heer 'J^an^^t Aanmerkingen over de Articulbrief *A art. 55. Ut B * ,7 "7 waar uit dan van zelfs confequeert dit ht>t \tr • Ssss * fequen-  yi £ Partis Tertije fequentelyk dat den genen, welke oorzake van eenige fchade is, na alle regten ook billikermaten verpligtet is die. na behoren 10. te moeten vei goeden, cum potior femper fit caufa ejus , qui damnum patitur, quam qui dat, aquum eft, damnum quacunque culpa, datum farciri ab eo qm de dit, Vinn: ad §$. 3. 7. & 8. Infi. de L. Aquil. 20 • En waar van zelfs de Officieren geenzins zyn g' eximeert, nemaar in tegendeel mag men alle fchade op dezelve verhalen, wanneer zy in de buitenfporigheden door de zoldaten begaan, hebben geconniveert, ofte de contraventeurs niet na vermogen agterhaalt en geftraft, Cum tribuni militum generaliter tenentur de damnis a militibus fuis, provincialibus illatis, als door Salie, in 1. 2. xi C. de his qui Latr: betoogt, en ook te zien is art. l. Plaeaat op *t uitlopen van de zoldaten van den 11. Decemb. 1642. en grooc Placaat.boek.lib. 4. tit 9- f.*,». 3. art. 8. geallegeert by welgemelte Feitman d. comm. ad art. 14. in not. lit. m, n. 2. m fin. &. n 4. add: Ejusd. Difc. Acad. de Tranfitu Exercit. n. yo. feqq. waar by nog kan dienen de Refol. in May 1716. by de Heeren Staten over dit fubjeót genomen. 12,- Ita etiam ut defenfores locorum five officiales Jubditos pragravari non patiantur , fed exallores deprehenfos ad judicium dirigant i. e. mittant per / 4. C. deped. jud. Lult C. de co 11. f und. patr. I. 3. C de div. offle. I. 4. C. de ep. aud. & l. J. C. de def. civ. 22 Uit hoofde van dien is het ook dat den eigenaar van meergemelte Erve wegens't geen voors: actie zou competeren, juxta Bald in cap. diledis. de appell. rel. &rec. tradentem, dominos villaruut pofte agere injuriarum, & de dolo cum illis qui fub ditos fuos molestant vel fpoliant. n. 17. Dit dan in theft aldus vaft gaande, zo zouden de voord: wetten en paffagien eens ad hypothefn moeten overgebragt en alleen g'examineert worden, of de commanderende Officier van \ Commando na Grol zodane dispofitie omtrent de afmarfch van daar naar Zutphen ter gearticuleerde tyt geftelt heeft, als hy na de 24. Krygsord: conform de Sanctie outyts by Vorft ?ufiinian. m Nov. 130 c. i. in fin. gemaakt, tot voorkominge van alle difordres, confufie en obfervantie van een geregu* erde marlen fine maleficio & damno jubieUorum gehouden was te doen.  Cons. XCVI1I. ?l? De negative van dien is ons ondergeff: uit de ftukken zeer aan-2* nemelyk voorgekomen , zodanig dat wv zouden vermeinen dat den Commandant en de Vaandrig van '/zelve Commando allerdings niet hebben geobferveert, 't geene tot werkftellinge van die gearticuleerde afmarfch in conformitè van de militaire wetten vereffent wierde, en overzulx moetende eragt worden eenigermaten oorzaak van die aan de. Lugte veroorzaakte fchade te zyn dienvolgens een yder voor zyn refpective quota dezelve behoorde te vergoên. Tot adftruflie van dien en ten refpeóle van de Captn. Lt is ons uit refpeclive Informatien van een Wel Ed: Geftr: Krvffs--* raat gebleeken , dat of wel den zeiven als Commandant van't dukgemelte corps tydig des morgens binnen Groenlo, en op den zeiven dagals de afmarfch na Zutphen ftonde te gefchieden de vergadennge en daar op de marfch heeft laten flaan, dog dat , „ doorgaans daar by, en voornamentlyk uit eigene confeffie van 7* gemelten Commandant op die tegens hem op den 7. Mav des acrtermiddags oyergegevene Informatoire articulen gedaan , ons almede voorgekomen is, dat dezelve met een incompleet getal van zyne onderhebbende zoldaten is afgemarcheert 5 Dat den zeiven , bevroedende zyn gecommitteeide abuis „ art. 3. by de voorff: Informatoire art» van den 7. Mav wel28' komt te praetexeren , dat hy voor die gezeide afmarfch zvr. Sergeant in de Stadt hadde gezonden, om, zo nog eenig volk achter was, te doen marcheren , dog kan onzes eragtens op het voorff: gea legeerde, alsmaar enkel beftaande in nude dicenten geen regtelyk reguard genomen worden, en daar door totgeenè genoegzame purge van den zeiven in een zake van die aange'egentheit, ais deze, verftrekken, waarom ook het voorff: al legaat ons zeer irrelevant is voorgekomen, om dat den Sergeant aan wien die prstenfe ordres zouden gegeven zvn , voor zo verre ons gebleken, daar over niet heeft derven gehoort of geproduceert worden; & y Gelyk de onwaarfchynlikheit van voorff. prsetext nog nadei gefouteneert wort als men confidereert, hoe dat pafflm by de2o Informatien en Stukken geconfteert heeft , dat na die voorff: 9' aimarch verfcheiden zoldaten van het Commando agtergeble ven Ssss 3. en;  Partis Terti/e en gevolgt zynde, den geheelen weg over tot Zutphen toe zyn gemarcheert, zonder NB. een fergeant of corporaal by zig te hebben. , o Cum illud fetre debebat, militarem fine duce turbam corpus efe fine fpiritu, v. Voet. tr. de jur. milit. eap. 4. n. 23. Neen maar daar en boven &c. Wy hebben vermeint , dat den Vaandrig van dukgemelte Commando zou behoren die voord: fchade aan de herberge de Lugte voor \ part mede helpen te laden; 31. Aangemerkt den zei ven buiten ordre en fpeciaal confent van den Capt. Lt. commanderende de voord": zoldaten, vanhet Commando is verbleven, gelyk hy by de Informatien van den 16. April pag. 5. en art. 4. van de Inform: van den 7. May des agtermiddaags genomen , zelfs komt te bekennen , edog tot zyn excuis allegerende, dat hem gezeit wierde, dat nog eenig volk was achtergebleven, en deswegen de herbergen gevifiteert, om, die hy vont, te doen marcheren; Maar daar tegens by ons geconfidereert, dat de Capt. Lt. van het Commando art. 3. komt te verklaren, dat de Vaandrig niet by hem geweed is, veel weiniger dat ons voorgekomen is, den zeiven permiflie gehadt te hebben om van 't Commando te verblvven , of om *l agtergeblevene volk te doen marcheren; "'Twelk egter na 't RegL van den 30. Jun: 1681. art. 17. nodig was, ut ifia permiffio a tribune legionis aliove legieni prafetlo impetrata fuerit. id. Voet. d. I & n. Het welke dan alzo niet bewezen , of ons met waarfchynelyk voorgekomen is, zouden wy vermeinen, dat op diergelyken fimpel allegaat geen reflexie behorde genomen te worden , en dienvolgende dat denzelven allenthalven volgens de vorige palfagen, wettenen raifonnementen niet zou konnen worden 5i.d culpm g'excufeert, en zo veel te weiniger, om dat hy 6. of 7. zoldaten van het Commando zou hebben uit Grol doen marcheren, en daar en boven nog 3. onderweegs aan de Lebbenbrug«indie afmarfch naar Zutphen gerencontreert, en gelyk als toen eerd doen marcheren, als zyne eigene confeffie, ervintlyk bv de Informatien van den 7. Ma v, komt uittedragen, zonder daar 2.4 by te verblyven , of eenige ordres tot voorkominge van alle difordres en een geconfundeerde marfch te ftellen, gelyk hy immers,  Cons. XCVJII. immers, wanneer het waar was, om voorlf- reden van >i Commando gebleven te zyn onzes oordeels nootzakelyk hadt mcZZ doen als wanneer( dan zekerlyk daar door zouden zyTgepïïvemeert geworden alle die voorlf difordres , foules en frSCï? den, welke, gelyk uit de Hukken doorgaans te" ie" 100 ^ agtergeblevene zoldaten zyn bedreven geworden Waaromme dan het niet anders als redelik kan zyn , dat den zeiven voor een gedeelte die voorfl:- aangebragte fchade (waar van hy mdtrccle mede eenigzins . door het niet werkftellen van de voorfl" ordres oorzakemoet gerekent worden te zyn geweeft) mede ko me te dragen. J & ; "icue ko- • Wy hAhht\ Cgtf geoordceIt > «at de voorfl: twe Officieren met vorder behoorden gehouden te zyn tot vergoedinge van fth£ de, als dewelke aan de Lugte gecaufeert was, cn dat dezelve voor als nog met behoorden redevabel geftelt te worden voor zodane fchade, als in de Heerlykheit Borculo cn in het Scholtampt van Zut phen aan t Hymken, alhoewel deze laafte zeer geringe zou ee Wtefl zyn door eemge zoldaten zoude veroorzaakt zyn; &c S De kollen hebben wy geoordeelt, dat door de twe voorn Of 2tf ficcren voor hunne refpeéhve portien mede behoorden aan den 3 Auditcui mditair dezes guarnifoens cn met vorder opgelegt enbe taalt te worden; Aangezien dezelve moeten gereputeert lorden als een accci oir van de voor verhaalde aangebragte fchade en gepleegde inlolentien over welke zig te informeren den Auditeur °2ltt Tm dci\KlTgsraat gezonden moet worden ter plaatze, daar gezeit wort het feit geperpetreert te zyn , die daar van pertinente aantckeningc moet maken , zonderwelkeirquifiSc het met gepermitteert zou zyn voorttevaren, arg. eorum Z a. du. prat Fehman ad art. 6f. Itt.J. w. 3 Wy hebben egter gemelte twê Officieren tot geen andere koften phgtig geoordeelt, om dat &c. b cu,UlUCieKolten Egter vermits ons ex aliis voorgekomen is , dat eenice eetui-27 Z\\7a u , KlTSsl^t verzogt en gekomen zyn, om te¬ gens de betigte zoldaten geconfronteert te worden, zo is het ook Kdelyk, dat aan dezelve de koften van haar verzuim na verheit: des>  y1Q Partis TertïjE des wegs worden betaalt, conform het difpofityf van regten en Landtr: der Graaffchap Zutphen tit. 6. §. 7. vide Berlich. part. 1. concl. 41. »• 10. Sec Aldus by ons ondergeiT. falvo meliori judicio geadvifeert binnen Zutphen den 27. May 1716, F. H. ENGELEN, f. SCHOMAKER. 2$. Addantur prater fupracitt. DD. Cl. J. O. Tabor. comm. ad lit. Cod. de Metat. & Epidem. ad ufum horum temtorum accommodatus, ubi part. 2. cap. uit. & p. 3. cap. %. non tantum de militum tranfeuntium pernitiofis exatlienibus, concujfwnibus, damnis ceterisque id genus m deficits , cum ratione juris & fantlionibusPrineipumpugnantibus, late &eruditeagit s verum etiam varia d. cap. uit. th. 6.&feq. remedtatum judicialia turn extra judicialia, quibus hifce occurratur , exhibet. item Casp. Kloek. tratl. de contribut. cap. i<5. a n. 210. ad n 22,}.. ubi multa notatu digna de officio militum eorumque latrociniis & pradis &c. tradit exemplisque illujlrat. Ziet laaftelyk over deze en diergelyke materie het Gr. militair Woordenboek^viXi de Heer Collonel fohan Dibbetz. in den jare 1740. in 't ligt gegeven op de woorden : Doormarfchen, en zo vervolgens tot die aldaar gerenvoieerde woorden : Gewelt, Foules, Exatlien en Overlafi aan de huisluidengesleegt, voorts Abuizen wegens ongeregeltheit der militie , en Schade door de militie gedaan; alwaar en op meer andre daar ter plaatze aangehaalde fynonime woorden verfcheide Placaten en Refolutien daar tegens g'emaneert, met vrugt te leezen, geallegeert worden. XCIX. ADVYS  Cons. XCIX. ?%l X C I X. ADVYS INSTRUCTOIR. of (t^e/ponfum epi/iolare. De impotentia conjugdi utrinque culpaU, item De caufa. dhortii poena adulteriu SUMMARIA. 1. t^.ifus figuratio. 2. Mimta falacitas quoad effecturn divortii impotentia conjugali aquiparatur. 3. 10. 19. 20. Ex natura correlativorurn aque marito ac muiten ex capite impotentite novum conjugiurn conceditur. add. n. 11. v. n. 28.^ 29, 30, feqq. 4. Neceffaria tarnen prcecedere debet ocularis infpeélio. f. 7- Qju> modo , per quas £5"" quot perpinas hac peragenda & impotentia probanda Ju ? v. remiffivè. add. n. 39. 6. Muiieri, dum infpicit, imitd mullere, qua uterum fe dicit gerere , ejus ventrem tangere vetitum. %. 16. Ob vitium incurabile matrimonium dirimitur; At par li ad iSud impotenti novum conjugittm denegatur n. 11. v. ratt. n. 12. 13. & LL. Genev. n. 14. add. n. 27! 9, Curia provincialis eïl in caufis matrimonialtbus folum judtx campetens. \ 1S Nupta non videtur, qua virumpati nequit, 17. Quando & quare ejusmodi matrimonium non flatim invalidandum, fediriennium expeélanauni fit} iS. Si muiier fuo marito nimium arcla poftea graciliori cognofcibilis faéla fit, priori reflituenda esl. 21. De repudio mulieris pro virgine ducla ante ab alio devirginata V. remiffivè. 22. 23. 24. Exempla conjugum, quorum unus alterius imbeciihtatem aquo animo tulit. 2f, Non tarnen tenentur hanc mujfitare & ut frater & forer cohabitare. 26. Muiier, fi ita arélafit ut muiier fieri non poffit, pro non fana habetur. 27. Cafus Jingularis de foemina, cui vir ordinario modo converfari nequibat, 28. 29. Prajudieia, quibus matrimonium ob arélitudinem foemine*m, nullum declaratttm futt, afferuntnr. Tttt 30. Tenor  yzz Partis 30. 7entr fententia Doesburg, lat* , qua è contrarie nuptia è parte mariti prater communem naturam membrofi, irrita declafata funt, recitatur. 31. Memorabile exemplum de quodam Principe libidimfo, qui binas uxores confentiente prima ducere k cnnjïftorio obtinuit, 32. Cui non abjimitis cafus rariffimus falaciffmi viri, de cujus nimis frequentiori violerdia uxor conquefta , quaque notabili arrefte termïiMta elï, referlur. 33. A'.ius cafus de marito uxorem nim,s urgexte exhibetur, 34. 35'. Paria de fupenda in foeminis jalacitate exempla nominatim & remiffivè proferuntur. 3.6. Glojfi illam demum pro meretrice habet, qua plures quam 23. millia hominum admiferit.. 37. Medimn tenuêre beati, 3?.. De uxor is querela fuper defeélu virga marttalis remiffivè. 39, Qua^e non femper foemina a foeminis, viri d viris nudandi & Jmfliffime confultiffimeejue Vir. remor promiffi de tranfmittendo refponfo epifïolari fuper'caiVJL fa raio contingente , mihique pronuper coram propofito, ex eo fequentem ifïius cafus, latine crafla tarnen Minerva: tranflati, figurationem formavi, & ad eum ita refpondendum Tecumque, ne officio diutiusdeeffem , communicandum cenfui. Vir juvenis Sempronius cum juvencula virgine Caja 16. annorum ante aliquot menfes matrimonium iniit , nulla ex eo fpe fufcipiendse fobolis: Caja a Sempronio , quem propter immoderatam aclus Venerei repetitionem nimiamque inftrumenti genitalis crafiitiemnecperferre , necadmittei'e poffedolenter aflèruit, divs.itens ea de. re judici conquefta fuit, petiitque, ut ei obhoc finish T E r t i TE infpiciendi funt ? 40. De cafibus & exemplis impotentia conjugalis, uni vel alteri quin etiam fape utrique conjugi imputanda, cum ifiius caujis , remediis modis infpetlionis remiffivè. 41. Jure civili ju fam divortii caufam prabet intentata licet non probata accufatio adulterii. 42. At jure hodierno- caufa divortii ex {oio jure divino aftimantur. 43. More Aigvptiorum adulteri dam- n'o virilitatis mulclabantur. 44. De variis aliisque horum poenis jure antiquo cf Jufinianeo remiffivè. 45-. Maritus adulterans ob uxoris ad coeundmn impotentiam mitius punitur. 46. Quod ad impotentiam per nodationem m.igicam caufatam fuperfu tiofe cxtendunt nonnulli DD. 47. Moribus adulterii poena pecunia-, ria, raro corporalis ef?. 48. An iis jus divmum obftet. v. remiffivè.  CoNs. XCIX. fins> matrimomalis impedimentum & infuper mfpetfum fibi cm quadam vugmeM^ coitum,. alteri nubere peSeretur 5r«^«*i e contrano non tam improbe natum nee orstèrna tuiam mftrumento n.mis crafliori dotatum efie aflèrSsP „„ KT queaubitans, qum ipfius conjux faoih negotio, mflSmi?& ftn_vupnahsarctitudo coitui impediment? erat, ipfum^xcberê pofiet, ftmihter petit* feparationi, cum ad con uïïm P fationem Ca/a inhabiiis videretur annnir C0D^ilem COnVer~ partimnocent. * ad coeundum h%i, afteram ducere con'ceae- Qua poena ^mimadulterii accufatus puniri debeat? Qmdque LL. noftrates in hac caufa impotentie ob mr vïrï urn corpons ab utraque parte allegatae fancianr" P V'Ü* cui nimia falacitas * potentia'in vïro »ZmdS^' icndii aequiparatur, verum etiam ad Sempronii affertam Zn Ca9 c>tudmem,omnemcoitumimpedientet/, i4i ^ g ut manto nov, conjugi! licentiam pariter'ex na ma cor éÏÏtivo * mm non denegandam effe opiner • coirelativo- utr,us<,ue coniugis . Quo modo, per quas & quot perfonas hujusmodi öcüfcns ïn ipecïio peragenda ff impotentia coeundi probanda fit " vide fis * M. B.ValenumCerp. medico-Legal. i„ pand. med. . , ™| "S *«. 14- * Gtêenew. de LL. abr. ad l. ,o. C. de fepud Ne mer, putes, quod. in hac caufa, ubi de conjugisTd prStanda munia conjugaha impotentia vel inhabilitate fis fit, cum vetantJ Pnetore ,n Ediöo de ventre infpic. ml.,. S IO ' ff L I muüer., dum infpicit pTohibeatur ventri^ tZT 6 Tttta ° ,Q' cum  yzig Partis Tertije cum renuntiatio jurata de ftatu & qualitate ejusmodi vitiorum, 7- an& quatenus ope humana cuvari poflint, oculo fimpliciter fine taöu manualive indagatione fieri nequeati 8. Notiflimi fiquidem juris eft, quod, fi vitiumantimatrimoniale manu artificiofatolli & absque vitse periculo pars accufata conjugio apta reddi non pofiit, tune £eque uxor marito impotenti nubens, ac maritus uxorem , cum qua ob incurabile meri impedimentum coire impoflibile fit, ducens , feparationem a Curia Gelro-Zutphanica o.in caufis connubialibus judice folum comperenti petere poteft , in tantum, ut & parti innocenti, fi fine periculo confeientias a 10 novis nuptiis abftinere non poteft, funul permittaturaliudabhinc 11. matrimonium inire , cum contra illi conjugi, ad matrimonium impotenti, hoe neutiquam indulgetur, ut authoritate ffa». fcripturje Theologi juxta ac IcYi id communiter comprobant,ïz Divina namque conjugii inftitutio, qua conjuges juxta Gents. 2. ' v. 24. & Matth. 19. v. 6. una caro dicuntur, illud, fi per inhabilitatem unius alteriusve conjugis obtineri nequit , declarat irritum , ac fi nunquam nuptice intervenerint. C. 3. c. 6. X. de frigid. & malef. *3- Eó enim cafu proprie loquendo non tam divortium vel.repudium fit, fed illud èlyapos ydpos, id eft , nullum fuiffe pronuntiatur , 14 ut LL. Genevenfium cap. 143. citat a 'Pi Cyprxo de jur. connub. cap.q. $. 13. de fponfal. n. j t. hifce verbis exprelfe cavetur. S'iladvient, qu une femme fe pleigne , que celuy quella aura eftoufè foit maleficie de nature, ne pouvant avoir compagnie de femme, dr que cela fe trouve vray par confeffon ou vifitation , que le mariage fott declare nul, & la femme mife en liberte , avec defenfe a un tel homme , de ne plus abufer femme. IJ- Huc faciunt verba Labeonis in L. 30. ff. Qttand. dies legat. Non poteft nupta videri, quse virum pati non potuit. Hifce 16. fimiles LL. quibus folide probatur, quod propter coeundi impotentiam tam ex parte viri quam ex parte foeminffi vel exutroque etiam provenientem matrimoniumdiflblvitur, vid. fivacat, adftipulantes DD. rationes & prsjudicia apud Carpz.. Conffi. lib. t. tit. II. def. ZOO. 201. & 2 02. Beuft. de jur. conn. f.Z. c. 14. fac. Moller. in difcurs. de PJermaphr. cap. 6. circa fin. in Duali. ib. propofna. Brtuw. de j»r. cenn, lib. 2. cap.$. n. 16. feq. "> J r c Auth.  Cons. XCIX. 72j, Auth. EeU. jurid. cas. oc. cum ibid. citt. DD. & judicatis M Kit zei. fyneps. matrim. cap. 3. Theer. 3. fub. Ut. d. e. & cap 8 tb. 7. lit. e. ubi d. c. 3. th. 4. ex citt. LL. & DD. hujusmodi matrimonium ftatim invah'dandum efie in not. fub Ut. d. probat fi de corporis defeóïu ex fignis vifibilibus aut ejus infpeöione protmus conflet, cum hac tarnen Jimitatione, ib, lit. e. fubjunéta 17 quod, fi impotentia externis fenfibus deprehendi non poffit, fed' mvifibihs fit, usque dum de ea conftet, fimiliterque quoque etfi uterque conjux alterius impotentiam confeifus eft, modo muiier adhuc yirgo deprehenditur, tune triennium expectandum eft, ad difpiciendum utrum vitium illud perpetuum an temporale fit; v Quo cafu invifibilis temporanee impotentie ante decurftim 18 trienmi adhuc prefumende matrimonii diremptionem locum non habeieexiftimat, adeo ut, fi muJier fuo marito nimium arcla póftea gracihon cognoscibilis facta fit, priori reftituendam & fententiam feparationis propter interpofitum errorem retraclandam elft opinetur ibid. in net. lit. f. Supralaudatis addatur f. G. Simonis delin. impot. conjug. th. 1. cap.,7. n.% 3,4. nbiproconfirmandanoftrafententiautriquecon- I9' jugi ex capite impotentie feparationem non denegandam profert binum judicatum confiftorii Witteberg. Item Kornm. de virr jur cap. 32. varias impotentiae conjugalis fpecies ex vitiis animi vei10corpons vel utriusque caufate referens ad hoe, ut dirimatur matrimonium, nonnulla fupra a me recenfita requirit , que ibid. fingulatim videri pofiunt. An veiö quis mulierem pro virgine duflam repudiare poffit 2r 11 poftea compenat, eam jam antea ab alio fuifle devirginatam ? vid. hifce affinem Quafi. y. a preclarift. viro JConfultiffimo Dn. i' £ w- Pagendechero in furifp. fua polem. non minus late quam docle traöatam & definitam. add. Chrid. diffi de rep. q. 8. ; Quamvis nunc tefte eed. Simon. d. l. n. 8 & 9. inv'enti fuenntconjuges, quorumunusalteriusimbecillitatemper 3,4. imo12" 8. vel plures annos equo animo tulit , uti ». 10. fingulare exemplum continentie de Elizabetha GonzagaMantuana ex. P. Bem-2^' bo refertur, cui alia notatu digna exempla fubjicit moxlaud'. Dn 2(t Pagenfl, in not. ad Quafi. 4. pag. y4. de quarundam illuftrium Tttt 3 foe.  j%& Partis Tertio foeminarum continentia; Non tarnen Caja, een tenella jnvencu]a de immoderato dolorificoque aótu Sempronü ratione aflertas ïpfius membri craffitiei, nee Sempronius pariter de nimia ardïitudi4f ne imperforatione C*ja querens hoe vitium muffitare, nee ut frater & foror juxta jus pontificium in e.J. X. defrigid. & malef. cohabitare tenentur , refragante jure civili Romanö, quodmua^'lierem, fi ita arcta fit ut muiier fieri non poffit, pro non fana habet in /. iy. §. muiierem ff . de ttdil. Ed. 27- Hinc defeclurn naturalem in foemina, cui vir propter crurium arétitudinem ordinario modo cohabitare nequibat, locum divortio feciffe teftatur cafus facultati juridice Francof oblatus, & a Dn. Strykj.0 in fupplem. ad Brunnem* jus Eccles. lib. 2. c. 17. §. 7. expofitus, referente fupracitato Kornm. c. 33. Sic quoque ob eandem caufam connubium cujusdam Comitis (cujus nomini familie gratia parcendum duco) ex capite impotentie foemine, Comittf* d. 3. fan. tfii. nullum declaratum maritoqueComiti facultatem aliam ducendi datam fuifle mihi ex fententia lata percipere contigit. Cui fere fimilem cafum v. apud M. Alberü forispr. med. Tom. 1. Cap. 2. §. 29. in not. ad lit. b. ex Thuan. I. 10 p. 11 18. qui reminiscitur Principiffe, que ob arclitudinem uteri a pregreflb matrimonio folvebatur ; 20. Sicuti è contrario non defunt exempla, quorum notabile inter privatas Mtf: annot. ad ftatut. Zutph. T. 27. retulit b: AbavusmeusmaternusG.£4B«»c£.,Reip: Zutph: dumviveret Conful jurisque patrii callentiflimus JCtus, de quadam lite coram judic. fubdelegatis Doesburgi prifcis temporibus inter Wilhelmum Bol*<«^Doetinchem : abuna, & Sophiam Pinchers ex altera parte decifa, & promulgata die Veneris pofl Andr: anno Lxi. cujus tenor'ita fefe habet: ,, Qiiia per teftantes obftetrices Reip. Daventr. & Doesburg, juratas cognofcimus , dióïam Sophiam ' effe conjugio & procreandis liberis idoneam , & per alios " teftes fide dignosfo'A&ff/wwwprastercommunem naturammeiabrofum, ut non quevis muiier fit illius capax, perhanc no', ftramdefinitivamfententiam, quam communicatonobis jurisperitorum confilio ferimus in his fcriptis, pronunciamus, de* cernimus , & declaramus , matrimonium inter dióïos WH5' heimum  Cons. XCIX. ^ S^,Vrif?m^COïtn,öl,in P10ptei' fupradida imP^imen" 'a e»e irritum, & utrumque k contraclo & infeliciter cum „ detrimento falutis coherente conjugio abfolvendum fore & " tï V™? * U]-Jq,Ue PerPetu«m filentium imperarites & Wtlhelmo ducendi alteram , Sephia nubendi alteri , modo' ne „ canonicum ahquod obftiterit, poteftatem facimus poneffionis & bonorum diyifionem , & quid Sophia pro dote ? inju °a „ ffcontumehafitaffignandum, adcognitionem Confil arorum ,, Regie Majeftatis Arnhemienfis rejicientes, aöore vérö in expenfis condemnato. 1U Huic non diffimilem cafum libidinofum exhibent Hirtorie de ?i. qnodam Landgravin Philippè Magnanimo , cui ad quere am conjug,s ipfa confentiente propter immoderatam mari?i conve^fationem & nnms afhdueque repetentem impetum, ^xul vlm^ nequibat, Confiftorium indulfit bigamiam firn.ui e°n ut iu ' ambe uxores dehcias connubiales inter fe dividentes marito falaciffimo fatisfacere valeant. ° iaia szvxrs®?habet M-d- ^s f'™'* jours mefme de jeufne il ne Pen fiauroit pafier d Loins de dlx • Z tervientcenotable arrefi de la Peme d* Aragon s par leJeTapres meure dekb eranon de cofil, cefie bonne Lne our doler felle & exemple a tout temps de la moderation & modeflie, re.ui(% un ,ufie manage , Ordonne peur bornes legiomes & necefiln 1 nombre de ftx par jour : Relachant & cjuïtant beauccu du llL & delir de fin fexe pour efiablir , difoit elle , une forme atfee fr par confequent permanente & immuable J ' Addens fupradido cafui A. Leyfer. in med. ad ff. vol- c. fpec 301. poll medit. 8 in coroll. n. 3. fua etate Vienne in AuftHa uxoremmarito, Dcclorimedico, partem virilium fec^ffie/quod .illam nimis urgeret,: nee in tcfro geniali unquam quleS  yiS Partis Tertije 34> Qua; cutn ita fefe habeant in viris, non minorem contra naturam libidinem in feminis quoque comprehendunus, que quamvis laffate non fatiate fepe receffère, ut hiftoria de Metfalma, & %d Albert. d. cap. z. §.S. in not. lit. c. de ftupenda falacitate m puella nondum viripotente remiffivè refert. Vid. multa huc fpeaantiaapud prelaud. Anteceff. Gelro-Zutph: Dn. Pagenftech. ad Qiieft 26.3. in not. eruditijf. pr. ubi allegata Gloffa ad c. 16. dijt. g4-.1l6 lam demum in cenfum meretricum refert, que admiferit plures quam 23. millia hominum; Merito contra hanc infurgens exclamat ib. Vir dodiffimus: bone Deus! eftne hoe omnia proftibula & ipfam Quartillam Petronianam natahbus reftituere? _ 37. ^ Ex hoe nimio, quod vertitur in vitium , prono fluit alveo, quod medium tenuere beati j at varium & mutabile femper foemma' unam cum de nimia falacitate conquerentem audias, alteram ê contra de imbecillitate mariti exclamantem videbis a- 38. pud fupra laud : Albertipart. poft, cas.x. qui fuper uxons querela varia Refponfa Facultatis medice &juridice cum Epicnfi profert, & ex ib. citt. Zach. in Q**(t. Leg. & Tsraq. de LL. conn. ao.modum infpecTionis exhibet, quod, licet foeminasnifiafoemm.s viros a viris obverecandiam, cujus femper ratio habeatur nudandos & infpiciendos effe decorum fit, eo ipfo tarnen nihil impedit, quin foeminis ob imperitiam non fat is feite acperite teftificantibus medicorum infpecTio furrogetur judice Bohmo de of. med. ib. cit. ,. ■ r ,-.„ 0, t 40. Alia alii exempla non minus rara quam auditu .infohta .& de impotentia* fterilitate, & inhabilitate conjugum urn vel alten imo utrique fepe ex defeétu membrorum genitahum fibive haud aptecorrefpondentium, aliisve coeundi imped.mentis imputanda, cum fpecialibus iftorum caufis, remediis & modis inquirendi tradunt tam JCti quam Medici, quorum ahquot notabiles cafus noft-ro feculo rariores enumerantur l prsc. Stmon. d tr. cap. 6. Thes. 6. n. 3. 4. Albert. cit. Tom. 1. cap. z. J§. 13. *?, ™' 10. 20 29 & fic fere per tot. add. Bell. fnnd. d. cas. 9j. & Zach. QZft. Med. Leg. üb. 7. tit. 3. Qnffb. 9- "> f 1 J- ad quosTe potius remittere quam eos fpeciatim citra neceffitatem recitare iubet ratio honeftatis & verecundie. • . ' De hifce fimilibusque caufis impotentie plura fortaffis quam  Cons. XCIX* 729 refponfi 'ratio poftulat; Breviter jam ad pi'opofitam caufam divortn & modum poene adulterii , cujus Sempronius k Caja, accufatus at non convictus fit, refponfurus , non cum jure civili,41 quó juxta Nov, 1 17. cap. 8. vers. ft de adulterio. juftam divortii caufam prebet intentata & non probataaccufatio adulterii, ftatuerem , fgd ex hodierno jure, quo caufedivortiiex (blo juredivino arg. c. 19. v. 9. Matth. & c. 7. ep. pr. ad Corinxh. eftimantur, a% putarem, Cajam a marito ex caufa adulterii non legitime probati diverti non pofte, v. prac Kitz.. cap, 8. th 7. lit. a, & Chrijlen, de divort. qu. Z. Preterquam quod Sempronius, cafu quo convictusfuuTet, non 43. more^Egyptiorum, apud quos damno virilitatis adulteros multa- 44. tos refert Diodorus Sicidus, (CWjunge fis quoad horum varias pornas ohm fecundum jus antiquum & juïtinianeum receptas elegant id". juxta ac docliff diff. 1. deCorn.&Cornut. § 49. inclytitf viri Dn. A. A. Pagenftech. in Acad Gron. Antec quondaid celeber. item P.Godofr. tr. de Amor. L„ 2. c. 3 ) Sed miiius ob impotentiam cum Caja converfandi eo cafb prefuppofito puniendus foret, ut ita x q, Cnminaüfte hanc mitiorem poenam ,. quamvis juxta quorum dam LL. capitalis fit, eo cafu tantumadulterisdictant, teftante prei. Carpz.. cons. d. def. zoo. n. iZ. cum li. ib. citt. Cui adftipulatur Autt. Anonjrm^ tr. de injur. que haud raro nov. nuvt.,/: inf. fel. membr. 3. q. 1 6. n 106. agens de fnperftitiofa nodatio ' nemagica, que Germanis durch das Nej/fel fnupffen probatur, aft nobis aniles fabu'as olet , ubi cum pred. Carpz.. crim. p. z. q. 61. n. 14. fq. fimiüter exiftimat , quod uxor, fi hac ligatura & hinc fubfecuta impotentia mariti cum alio confuefcat , & fic a.dudterium committat, ordinaria ipfius poena non fit pleétenda, v. nn. feqq. ratt. & judicium Scab. Lips. alleg. Conf. fepec. Simon.Th. r cap. i.n„ 6. feqq. & esp. 3. n. 18, cum feq j. . Qu\mfo magis moribus noftris Sempronius adulteransmitius puni-jndebehet, cum üstamumpecuniaria , rarö corporalis, nunquam Tg capitalis poena adulterii fitQuatenus autem hec -jurisnoftri dif ' pofitio refrageturlegi divine, & in foro defendi poffit, non hic inquiram, me, ut brevisfim, referendo ad CL. viri Dn Joh. Schralf. Ref. Velav. cap. 4, art. z. n. u & z. cum ib. add. ratt. & DD. Hocce qualicunque refponfo, quod cuj'usvis rectius fèntiehtis Vvvv ju-  ^0 Partis Tertïb iudiciofubmitto, medefiderioTuofatisfecisfe confido, obnixeque rogo ut pro humanitate Tua excufare digneris, quod propofitam facli hiftoriam confufanéam confarcinaverim i Dum interim omni tempore promptiffime fua officia lubens defert, feque ulteriori favori commendat Ampltjfime confulttffimetque Vir. Tui obfervantiftïmus & ad qusvis paratifiimus. f. SCHOMAKER* Datum Zutphanis "d. 7-Maji 1739. C. ADVYS DECISOIR, De poena inceftus. SUMMARIA. Lantr: onder de capitale deliöen geplaatft5 En wort , gelyk het ftatuit van Deventer verftaan de inceftu inter parentes & liberos commijfo,. n. 35". 6. An & quatenus inceftus jure gen' tium aut jure civili committatur> v. remiffivè. 7» Ex aiduBis text. civ. & divin* probatur inceftus jure gentium patratus ob rat. n, 8. 9. Óbjeélio ex moribus Perfarum &c. 10, Solutio. 11. 13 IS' 23. 36. Crimen inceftus cum adultcrio conjimÜus tam ex affinitate prafenti quam prater ita mort- ï> TToedanig in criminalibus tc- * JHL gcns ontvlugte delinquanten moribus gcprocedeert wort ? 2, Na't oude Lantr: wiert een Beklaagde met een, dog na 't N. Reglv. dezer Graaffchap met twe proclamata allereerft veilig. 3, De woorden van geblekene in¬ dagingen in een fententie op een Intendit zyn zo eflcntieel, dat die niet zondereen torale vernictinge van dezelve konnen worden geomitteert, 4, FaBum y corpus deliéti ex quibus probatur ? * 34. Bloetfchande wort by ons  C O N moribus noftris virgis & relegatione punilur, mn vero ultimo fupplicio ; de quo bujusque peenrores hedendaaes eeftraftwort? 5 6 38. An LL. Levit. cap. 18. & 20» de nuftiis prohibitis promulgata, ftnt forenfes & ceremoniales an morales'i v. remiffivè. ' 39. 40. Waarom en wanneer een delinquant in contumaciam gecondemneert zynde zig ex carcere nog mag defenderen? 41. Of een ftiefvader over bloetfchande met zyn ftiefdogter gecondemneert, en het banniirèment, tegens die in eventum by fententie geapponeerde dootftraftè, violerende , daartoe met regt heeft wogen yerwezen worden ? v. hic a Conff. examinatum & decifum. 42. Waar toe en hoe lang d' annotatie & fequeftratie der goedren van ontvlngte delinquanten dient en duirt r gezien en g exammeert by dezen hoog Ed: Lantgerigte der Hoogheit Wifch de Klagte crnnineel cum adjun%is fub Lit A. B C D. & E. door Dr: O. P. Höevel als Advt: Fifcaal aerzelve Hoogheit, en alzo in die qualiteit Klager ex officie ter eenre , welglten: Gere: op den 16 Marty dezes jaar* 172.1 overgegeven op en tegens Evert Heidermans en Plenders Oveïmate refpechye Gedns: in perzoon per ediüum ad valvas , Latitanten en Defaillanten ter andre zyden : waar by den Klager in fubftantie doet poferen, woedanig den eerften Beklaagde Evert Heldermans in huwelyk hebbende Henders Ketelers zig heeft laten ge luften met zyn voors: vrouwen dogter Henders Overmate ehelyk by wylen 'fohan Overmate en gemelte Henders Ketelers verwekt eenigen tydt herwaarts vleefchelyk te converferen, en met dezelve , niet tegenftaande die egte verbinteniffe met zyne voornhuisvrouw, daar in te volherden, tot dat deze zyne ftiefdo*te*r Vvvy z 0 jn  72.z Partis Terti/e in Sept: des gepafleerden jaars 1723. van een dogter in de kraam is bevallen. Dat zy mede Beklaagde Henders Overmate datelyk naar hare verloffinge *t voors: kint in de koft hebbende doen hefteden by zeker bouman onder Silvoldt daar na met en neffens haren ftiefvader Evert Heidermans uit het gebiedt dezer Hoogheit eiderwaarts geretireert en ontvlugtet is. Dat den Klager nomine officii daar op de voorn: Beklaagdens onder het reffort dezer Hoogheit niet meer te vinden zynde, na verzogte en erholdene annotitie en toeflag op alle en een yders goederen, die g'aufugieerde Beklaagdens toebehorende, en in deze jurisdictie ervintelyk , met voorkenniffe van dezen HoogEd: Gerigte dezelve zampt'en zonders op den 25. Jann: 1724, na ordre Landtregtens voor de eerfte 2de en 3de maal peremptone pereditlum ad valvas heeft doen indagen om op zekeren competenten dag, daar toe by decreet vaftgeftelt, te compareren , en te zien en horen nemen zodanen ciiminelen Eifch en Conclufie als den Fifcus ten dage dienende tegens dezelve zoude doen en overgeven , zonder dat de Beklaagdens egter erfchenen , maar in tegendeel contumaciter uitgebleven en aldus' in fuga ge- perfevereert zyn. Welgemelten Gerigte met ingetogen raat en advys van onpartydige Regtsgeleerden op deze en alle andere circumftantien van 't feit gelettet, en waar op eenigzins te letten ftonde doende regt verklaart de Beklaagdens conutmaces te zyn , en dienvolgende v'erfteken van alle declinatoire , dilatoire, en peremtoire middelen , defenfien en wheren van regten , de Beklaagdens zampt en zonders daar van verftekende by en kragt dezes, en vervolgens doende regt in contumaciam condemneert de refpective Beklaagdens Evert Heidermans en Henders Overmate over het begaan van die gelibelleerde vleefchelyke gemeenzaamheit en bloedtfchande, om, wanneer zy in handen van Juftitie zullen geraken, ter ordinaire plaatze van juftitie gèbrag't, ende aldaar door den fcherprigter ftrengelyk gegeeffelt te worden, bannende de'Beklaagdens ten eeuwigen dage uit deze Jurisdictie en Hoogheit Wifch, zonder 't eeniger tyt daarin wederom te kór meni by poene dat in contrairen'val den eeiften Beklaagde Evert  Cons. C. 733Heidermans met het zweert van 5t leven tot de doodt zal gebragt, en de twede Beklaagde Henders Overmate zwaarder aan den lyve geftraft worden j De Beklaagdens niet te min, wanneer dezelve ofte eene van haar daar na mogten agterhaalt en in gevangenilfe genomen worden, ofte zig vrywilligook ïn'jdL dicio quamen te filteren, na voorgaande relyf én purge der begane contumacie hare gepiEetendeerde defenfie en onfchult ex carcere te doen en te bewyzen, by dezen refervercnde, en den Klager q. q. ondertufien permitterende, om volgensdefzelferholdenegerigtelyk verzoek van den 2j. Jan: 1724. ten effecle lantregtens der Beklaagdens goederen in fequeftratie te houden; tot dat dezelve in handen van juftitie zullen geraakt zyn, met condemnatie van de Beklaagdens in de koften deze rcontumaciele procedure tot taxatie en moderatie van dezen Hoog Ed: Gerigte. Aldns by ons ondergeff g' advifeert binnen Zutphen den 28. Juny 1724. /. /. OLMIVS. /. SCHOMAKER. Redenen van voreniliande Sententie zyn onder andre de navolgende. Wy'hebben geen zwarigheit gemaakt de refpeeïive Beklaag- r dens aanvankelyk contumaces te verklaren, om dat onsvan derzelver 1. 2. en 3. peremptoriale indagingen ten genoegen lantregtens (lit. 11. §.3. in caufis FtfiaL eene citatie verei-,fchende) zo ter plaatze van hare laafte refidentie, als op de drie naburige plaatzen buiten deze Hoogheit by ediclale citatien in juris fubfidium ad valvas fublieas geaffigeert en g' exploicleert ee/bleken is; 5 6 'T welke overmits in een contumacielen Eifch of Tniendii zor elfentieel is, dat zonder derzelver bewys deze onze decifie ten eenemaal zou nul en kiagteloos zyn, ut bene tradunt Criminali[t&t. tnter quos v. Seb. Guazz: in oper. crim. ad defens. reor. def. 35-.' cap. 4. n. 3. & cap. 26. n. 10. Utrecht, cons. p. 3, c. 138, im  Partis Tïrtis fin. zo hebben wy vervolgens daar op tot definitive fententie in contumaciam tegens de Beklaagdens, van alle wheren en defeniien verfteken zynde, veilig mogen en moeten voort- en overgaan. Ten dien einde vooraf uit de informatoire Hukken , de Klagte crimineel annex, ter probatie van deze hare bloetfchande met A.overfpel vermengt aanmerkende, dat de twede Beklaagde in Sept: 1723. gekraamt en in barensnoot haren ftiefvader den eerften Beklaagde als vader genomineert heeft lit. A. art. 3. & 4. vergeleken met defzelfs bekentenifte L. B. ad art. 4. & j. & fub C. ad art, 3. 4. & %• Gelyk zy beide Beklaagdens hare fchandelyke vermenginge zo tegens hare refpccuve vrou en moeder als tegens andre iterative bekent en het kint in koft beftedet hebbende daar op gevlugt zyn, als met meerdren fab lit. D. art. 2. 3. 4. A. art. 6. B. art. 6. & C. art. 6. bewezen. Zulx dat wy hebben vermeint daar mede volgens de geciteerde texten van regten applicabel, ter Klagte doorgaans te vinden en alhier niet te herhalen, het f aft urn & corpus delifti genoegzaam door den Advt: Fifcaal {utriusque partis confeffione in dehftis carnis juxta D. Clafen. ad confi. crim. Carol. art, 117. §. 6. cum citt. DD. neceffiaria) bewezen te zyn * En derhal yen maar alleen ter onzer examinatie overig te zyn gebleven, hoedanig deze ontvlugte delinquantcn na de wetten . of couftumen dezer Provincie of Graaffchap behoorden geftraft te worden. 5. Waar omtrent nadien wy by 't Lantr: dezer Graaffcuap geen zekere poene vinden geftatueert, dan alleen dat lit. 11. §. 1. de bloetfchande onder de grove, criminele en capitaledeliaen, zonder de ftraffe te melden gerecenfeert, en d' Officier gelaft wordt, dat dezelve ter ftraffe gebragt zynde daar in zonderconniventiezal worden geprocedeert, zo hebben wy circa poena modem de traditie der criminele Schryvers moeten confuleren en /nafporen. 6. Dog vooraf niet ongemerkt willen voorbygaan , dat dezelve ' het niet eens zyn, cl de bloetfchande door eene fchandelyke vermenginge van man en vrou tegens de reverentie, aan het bloet verfchult, jure gentium of jure civili begaan wort ? waar van de redenen pro & contra byChriften: difi. 3. de matrim. q. 12. Somej.  Cons. C. £|| Somer. de jur. Novèrc. cap. rji » f. fiBt u en vedc and D meer bygebragt zynde, Wy met de voornaamfte derzeive tem ex ff de V. O. L ult. j tyf. de cond. ft. caus. quaL ex dilino 'v Lev.tcap. ,8: w. 8. %/; , i;. v. aa. gcconfereert SKn^,,M > C'A* fe &k4 Dat dusdane bloetfchande te regt aan de fchandelykhcden bv 't regt der volkeren verboden toegëeigent moet worden, cJo maturalts pudor ab ejusmodi emmtxtiene abflinendum monet Vr*l Chrift. d. dtff. q. 14. r*1- Zonder dat diergelyke en andre inceftueufe alliantien by de. Perfen, ^gyptiers, Athemenfers outyts in gebruik , daar om-9' a-ent verandringe konnen maken, als zynde arg. $. 1 ln(l T? JV. G. & C. buiten contradictie, ?W retla ratio inter omnes tel'. ,0 tquegentes ejusmodi conjunclionem (qua nefandiffmum fcelus appellatur rt» ftrPt' exrfr>P, r. dec. 174. n. 5 ; /& « vitricus, nxere cum ejusfilta pol uens (quamvis cum 21'innupta multere rem kabens maritus non commmat adulterium^efi DD. „ , citatisk pral. Feltm. d. /• »• I p add; f*W M' D" juxta pron. ïfCtis fenens. a?ud Richt, ^ ^ «MlÉV* ^ n. 10. propter fanüionem juris ponüficit tn e nem} xx. q 4. « Theolooisfecutam^vg Matth. 19.v.9 Adarc. 10. 'o. v. 18. 22 Do| omtrent ■Couftumen is het geheel anders; m opzigte 3'van dft d»^* *Mm gerëcipieert, als waar na de ft rade des ovei2 t fpels niet camtaai, maar doorgaans aldaar en in Nedcrlant pecu4' niair is, als uit d'afdragtcn daar over gemaakt ter provinciale Releenkamer te zien is tejlamibns confuetudmts nefiru perttsfi L lonic. adjusVelav. cao. 4. art. 2. Gor. d. /. n. 2. Schrafl- «d cap. %. § 2. A.'Matth. de crim. T. 3. 2. «. 4- a^ar dier«c Kelyke regten in d'Omlanden mede te vigeren allegeert; Lretuilende de Heer Feitman, cit. I. n. 21. dat d.e boete van 80. Holl: daald: na die regten tegens overfpeelders geftatueert, daar na in die Stadt te ui. Groningen , d. 19. Febr: 1669. tot zoo.diis: vermeerdert is geworden; . -N . 27. Daar by doende in fine d. n, Quod mortis etiam poena m Clivia  Cons. C. 737 & Mar ca hodie non magis quam in Frijia oriënt ali obfèrvatur, fed gravior nummaria, vel fi tn are non habeant, mitior aliqua iis irrogatur. Zynde het ons niet onbekent , hoedanig by ons de fimpele 18. ehebreuke prater infamia notam met 82. ggln: ad 28. ftr: 't ftuk geftraft wordende, ymant daar over gecakngeert gewoon was door confignatie dezer boete ad redimendam vexam citra delibli confeffionem die infamie te eviteren. Uit aanmerkinge van 't geen voorff: wy dan de Beklaagdens, alhier gedelinqueert hebbende, ook na de wetten by ons aangenomen , niet hoger dan met een fuftigatie en relegatie hebben mogen ftraffen, niet alleen opvolgende de gevoelens en diergelyke gewysdens door Coihman vol. 3, cons. 48. & Fichard. cons.lcf. v. 1. cons. 6$. buiten ons Nederiant, met allatie van kragtige redeneringen en tcepaffelyke texten tegens andre bygebragt, maar ook de pracf ycq en maniere daar omtrent binnen Nederiant ttfe S. v. Leeuw. p. 1. /. j. cens. for. c. 28. n: 6. aangenomen , Ondertuffen ons omtrent voorff: ftraffe by andre of verhoogt of vermindert met de redenen van dien kortheits hal ven refererende tot de geleerde aanmerkingen van de Heer Feltm. d- I. a 30. n. zz ad finem d cap. 31. zullen wy laaftelyk onze condemnatie tegens deze twe Beklaagdens gedece'rneert, voor gejuftificeert houden uit gewysdens, welke volgens notitie van den tweden Referent zo voor den Hove van Gelderlant als voor de Magiftraat der Stadt Zutphen in fimili zouden zyn ergaan. Gelyk onder anderen by Hoves Sententie van den 23. Nov: 31, 1694. eene Adtjen Hendrix geboortig van Epe over bloetfchande met haar ftiefvader Wolter 'fanffen en daar door verwekte twe kindren, vivente ejus conjuge, begaan infgelyx tot geeffelinge en eeuwigdurent banniffement gecondemneert is. En nog voor weinige jaren is een ftiefvader over bloetfchande 32. met zyn nog in leven zynde vrouws dogter tot Oofterbeek wonende tot de voorff: poene gecondemneert, dog die dogter, om dat fimpel of onnozel was, vry gelaten. Gelyk dan ook by fententie van Welglte: Magiftraat van den 33, 15. Dec: 1718. eene Wtllemina Wolterinhf out 14. jaren , door haar ontvlugten ftiefvader A. van den Berge met de neusdoek in Wwww de  7jg Partis Teuu de mont tot een bloetfchandige byflaap gedwongen zynde, daar over alleen gecondemneert is , om met garden omhangen uit de Stadt gebannen te worden bypoene&c. welke vermitstegens die fententie ingekomen was op den 16. July 1720. gegeeffeken voor altoos gebannen is geworden. 34- Uit al 't geen vooiff: is dan ligtelyk optemaken, dat de wetten zo van onze Graaffchap d Tit. 11. $. 1. de bloetfchande ondé¥ de capitaledeliéten rangerende, alsdie van Deventer p. 4. tit. 4 § 9. dezelve met de doot ftraffende, te veiftaanzyn de hu3*' jusmodi inceftu qui inter parentes & liberos patratt-r; 2(S Cum nequidem Saxones catera duriores inceflum affinium ultimo fup'plkio puniunt Carpz: d. p. 2. q. 74- n. 9. feqq. Zonder dat die omtrent deze zoort van bloetfchande inter affines in linea ad-& defcendenti, nog in collaterali inter fratres & forores plaatze hebben, als hier boven ten refpecle van d'eerfte met 27. judicaten.bewezen, en ten opzigte van de twede te vernemen ' is uit evengemelten Carpz.. q'. 73. ». 2. 12. feqq. en zekere fententie in Febr: 1663. tot Borculo tegens eene Aaltjen Ter Vl'uert Kek. DD. A. Huigens & Goris afgegeven, waar by dezelve met haar zwager fan Rondeel 't zamen 3. kindren verwekt hebbende gecondemneert zyn tot fuftigatie en relegatie voor 10. jaren. Wy hebben hier mede het afgegeven condemnatoir voor genoegzaam geadftrueert gehouden , zonder ons in die tuffen de DD g'agiteerde queftie, geformeert uit Levit. cap.\%. & 20-. 3-8. (utrum LL. dd. capp. de nuptiis probibitis promulgata (int forenfes & ceremoniahs , an verb moralesï) alhier intelaten, als zynde daar van en der zei ver temporele of permanente en obligatoire kragt oVTvloedig verhandelt te zien zo by bovengeallegeerde Autheuren, als by den geleerden en groten H. de Groot de jur. bell. & pac! Lib. 1. cap. 1. f. 10. n. 5. 6. & f. 14. & §. 16. n. 7. en vermaarden Puf end. Ub. 8. cap. § 16. en groten Theolog. fob. Meyer. ux. chrift. diff. th. 2. de gr. proh. nuptiisque ill. & poen. ann cap iq. . Eindelvk hebben wy ongeagt deze onze contumaciele condemnatie gefundeert op 't Lantr. fuprac. T. 11. §. 1. waar by de pur^e van begane contumacie Tit. 4. 5- *• (#* Tit. 8. §. i. ver20 melt rchynt afgefneden te zyn, nogtans de Beklaagdens daar na ■ agter-  Cons. C. _ja agterhaaU. wordende of zig vry willig finerende dezelve toeeettaan, om pramiffts pramittendis zig ex carcere te mogen defenderen Quia jententia tn contumaciam lata pre interlocutore & revocabili40. habetur , adeoque reum tta condemnatum quocunque tempore ad ab c. Tt^tè ul fï T'm'9'W"39' ^ In welken cas den eerften Beklaagde dan ook, in opzigte van zyne defenfie over de condemnatie zelfs te kort fchietende te 4I* gens die geadjicieerde eventuele condemnatie tot het zweei'tkan ondernemen na rade. om daar over in contraditlorto nader en be ter te erkennen, of die tot eene zwaardre lyfdan tot eene dootftraffe, 111 val hy tegens die poenale comminatie en fententie wederom in deze Hoogheit mogte komen , behoorde gelaten te worden j Tewyl wy ondertuflèn deze in evenrum gelhtueerde poene met meer regt tegens den eerften als t wede Beklaagde hebben gedecerneert, en vermeint, dat een Rigrer daar toe in een cas, daar op andre plaatzen de bloetfchande met overfpel vermengt ulimo fu.vluio geftraft wort, bevoegt is, om die zelve poene te mogen doen plaatze hebben , wanneer een gerand* nneerde tegens't banniffement zou mogen in komen in een lant t welk hy door zyn mceftueus gedrag , dat ook bv de heidenen rxraa/L f>ml, 1. ad Cor.c. f. v, ,. niet genaamt wort , ontreinigt hadde, gelyk zo Godt de Heere zig over dusdane gruwelzonden vertoornende het bezoedelde lant der Cananitemiet dan door een gehelen ondergang, als't ware, heef willen verzoenen, Levn. cap. ,8. v. zy. & paffim. arg. ejus, qu„d Caped. Somer cit l. „3. ex Mornac. de adjetta capitalis poena comminatiene, fi adverfus latam fintentiam fefeinceftusaccufatimifcuijfent, tradit. Conf. ea qua Commentatores ad art. 108. Conft. crim Caroli c de poems eorum, qui urphedas violant i. e. luratis cautionibm de non revertendo m locum Mum , e quo re'egati funt, contraventunt ; Quos inter praprimis vid. D. Clafen. ad d. art. ex Berl. p. q c 72, » z\ tradens, quod in Saxonia contra jus civile relegatus terttd 'vice modo tterum urphedam pra/literit & ita perjurium commiferit, ultimo (uppli. ete punmtr ; Exiftimat tarnen cum citt. ibid. illud arbitrio judicis wwww2 c9m,  740 Partis Tertije committendum , nn caufa areo allegata talis fit, qua ipfum cirumftantiis probe examinatis d tali poena excufare queat, ubi ad fin. piaïcit. art. adducit cafum ftngularem, qui Hamburgi anno 1675. contigit. 42. Waartoe dan ook der Beklaagdens goedren midlerwyl en zo lang onder fequeftratie zullen moeten verblyven, alles conform de difpofitie van ons Lantr. d. T. 11. $. 18. & 19. add: prater Carpz: crim. p. 3. q. 140. n. 5. 6. iz8. & L. Gor: ad Cons. Fel. ■sap. 3. §. 5. gl. 1. & 2. C/. Schralf: ad. d. c. & $. Plura de "jetit. grad. cogn. & afin. & de poena inceftus jure divino , canonico & moribus recepta , qui deffderet t adeat prater all. H Arnifaeum de Republ. I. 1. cap. 1. feil. 1. de famil. item Clar. P.< Voet ad Infi. p. 1. Tit. de Nupt. !§. 1. & Ant. Matth. de crim. lib. 48. Tit. 3. cap. 6. add. Utrecht, cons, p. 3. C. 133. E. a Zurk. Cod. Batav cum add. doblifi. P; van deiSchelling Rubr. Bloetfchande, & noviffime amph in fuprema Friliorum Curia Senator es celeberr. DD. Zach. Huber obs. rer. judic. Tom. 1. obs. 99. & Dom: Hamerfter ad flatut. Fris. I. 1. 7. 1. art. q. circa fin. NB. Conform het Infirucf. Advys part. %. cons. 38.. ervintelyk, is by den Hove Provinciaal op den au December 1739- over die gemelte en aldaar litispen?dente zake decifie gevallen. F I N I S.  A. Accrefcendi jus v. Jus accrefc. Accufatores. Fifcaals. Ftfco moribus competit contra faci' norofos accufatio. c. 91. n. 2. De nabeftaande van een ontlyfden kunnen zig daar mede voegen. eod n. 3, Sed ad quid eo cafu tenentur> eod. n. 4. feqq. Accujator privatus fuccumbens in litis impendia et damna, quee reus paffus efl, condemnatur.. c.91. n. f. Public m rnjiigator ab accujator e nil differt. cod. n. 14. Een Fifcaal kan van de koften geabfc lveert, cn een gevoegde daar in gecondemneert worden. eod. n. is-16. c.92. n.43. 44. Of een Gevoegde verpligt is de klagte te verbuigen? v. Klagtsverburginge. ABio. De cumulatione atlionum in imo libelló v. Libellus. De aüione iniuriaritm v. Iniuria. Actiones jure keman* certis jolennitatibus erant jubjeclte. c. 5". ». 1.2. l\ioribus varia remedia contra debitores intrcducla. n. 4. ijuccnum aciio in rem & in perfonam? o 10. 11. 15-. Aciio civilis cum criminali cumulari potefi. c. 10. ff. 89.. Quando Es5 quare aciio in faftam 'revocatona locum obtmet2. c. 42. n. 1. 2. 3. 6. 7. Ejus effeclus, n> 8. Contra teriiu?» b. f. emtorem non datur. cod. n. 13. 14, ij-, Aótio Pauliana quanam ? | eod n. iS. 19, 20." ABïonum ceffïo. v. Obligatie. jSluarius. Notarius. Aflens voor notaris gepafleert zyn . in Gelderlant, Ovcryliel &c. onbehendig, c. S9 n. 6. 7, Een man mag tot zyn voordeel geen notaris wezen in zyn vrouws teftament. 0. 6<\ n.. 29, In omnibus aftibus non id, quod in confequeKtitm , Jed quod pnncipaliterft, attendenaum. c. 97. n. 36, hdtff crens in bonam partcm dioipickiius. eod. n. 37.. Aditio bcereditciris Jub benejiuo hiVmt. v. Hereditatis adiüo 8cc. Adulterium. Jure Romam intentata licet non pro* bata adulterii accujatio contra jusbodierKum jujlam divortii caufam prabet. c. 99. n. 41. 42, Kiaritus cum innupta tie i. c. adultermm non committit. c. 100. 11. 21. Adulterii varia poena. c. 99. n.43. 44. 47.48. c. ico. n. 17. feq. Hoedanig in Gelderlant en in andre Pr«r INDEX RERUM-  1 N D Provintien &c. punibel c. loo. n. 23. & feqq. Maritus vel uxor ob unius alieriusve coeundi impotentiam adulterans mitius punitur. c. 99. u Af. 46. Advocatus Vifci v. Accufatores. Aggratiandt jus v. Jus ag- gmt. Alienatio, De alienatione bonorum religioforum v. Geeftelyke. Maritus bona communia absque uxeris confenfu alienare nequiu c 16. n. J. An & quando res dotales vel pupillares reSe alienantur. eod. n. 6 feqq. Pradia minorum minus recle fine debita folennitate alienantur. c. 24. n. 6» Comprehendit donationem- c. 80. n. 43. Alle alienatien en bezwaren moeten gefchieden coram judice rei fita. c. 84. n. f 6- 7. Amptsbode v. Boden. Annotatio. V. Scrïptura. Apparitores. v. Boden. Appel. Hodie a fententia ipfo jure nuïïa etiam appellandum. c. 2. n. 27. Except. v. n» 2,8. Arreft. An C55 quando jus reale C33 praferentiam tribuit, v. Defolatie. Arrefi fundeert juriidiótie. c. 9. n. 11. 12. E X. Arrefia hodie in quibus eauftr-s pe mijfa. c. 10 n. f. 6. 9.10. In quem finem introduita. eod. n. 6. 7. c. 12. h. iy. 27. Quando moribus non pro odiofis reputantur: c. f. n. f. feq. 30. &feq. An & quando inquilmus pro ajjècuratione debiti ,futuri judicati, aut ob fugam inopiamve debitoris contra inqudinum arrefi remedio exferiri poteft? eod. n. 12. 13, An fine alla profecuüone jubfiftntit. n. 14.&f.q. late c.6. n.20.&feq. Quomodo iad fu/picio, ut arrejlo locus fit, probanda \ c. f. n. 18. & feq. 32. feq. fK f7. Caufa arrefi nulla ex alia jufta non deducla fuftineri nequit. c. f. n f3» Injufle arreftans ad damnum & intereffe tenetur. eod n. 5-8. Wanneet een arreft of toeflag niet behoeft vervolgt, en door eenR gter kan gemrcheert worden ? c. 28. n. 4. f- 6. Acten van arreft affecteren niet voor derzelver regiftrature c. 40. n. 12. In aélionibus in rem pro re irrtii 0 1li fita in alio territorio arrefia non permittuntur. c. 9 n. 27. feq. LL, Zutphan: kan met geen arreft worden geprocedeerr om de propriéteit of poflëffie van erfgront tc erlangen. eod. n. 26. c. 12. n. 19. 20. Met arreft wort te regt geprocedeert tot editie van inventaris, voorts fcheidinge en deilinge enes boedels. c. 10. ij. 16. feqq. n. 42. feq. c. 12. n. 7. feq. Per arreftum non inducitur iitispendentia, c. 10 n. 68. feq. Het eerfte arreft genoegzaam verburgt zynde , heeft 't twede geen plaats.  INDEX. P'aats. c. 10. D. 7f, Arreflatus tenetur in loco interfofiti arrefii litem fufcipere, c. 12. n. 30. An & quando cadaver arreflandum, c 19 n. 16. Wanneer het aan een crediteur geoorloftis zelfs, of door andere ongequalirlceerde perzonen arreft te doen? c.94. d. 18. 19 Articulen van Nulliteit >. Nulliteit. B. Eank eroet v.Cefflohonor. 8cc Beneficie van inventaris. v. Hereditatis adtiio. Berghe. v. Graaffchap Berghe. Boden. Dienftboden. v. Loon. Boden. Gerigtsdienaars. Relationi nuntii plena fides habenda. Of en hoe verre in hunne f unéti e belet of mishandelt wordende gelove meriteren? c. 93. n. 64. 6S. r,r c. 94. n. ï. Ut en wanneer een Gerigtsbode buiten vertoninge van des Rigters commiffie moet gelooft en niet gerefifteert worden ? c. 94. n. f. 6 9. tn , c- 9f- n. 28.' lJenzelven mag in dusdanen geval met gehoont of geflagen worden. c 94- n. 7. & feq. ; Licet per injuriam exequeretur. <•« « cafu datur adio injuriarum * 'füur'a. Tuflchen een bekende of publycque ffi gediftingueert. eod. n. 10. ™eer e" welke zaken de t ertoninge der commiffie van den K'gter nodig ot onnodig geoordeelt 17 '/-. . c- 94- n. H. feq. ten Gerigtsbode is verpligt gearrefteerde goederen by poe,/van vergoedinge te bewaren. Boedel. Imboedel. H' Van een defolaten boedel v. Defolatie. Ha P°Cdel totam 'omprehendit fnbfiamiam. c 6£ R Voc Boedel, imboedel, goederen, u»luntjyumima\ eod. n. 26.3031' Boedels verdeling. v.D^ Vtfio. &c. (Bona. De bonis religiofirum. v. Geeftely- Bonorum appeUatione mobilia & im„ mobilia continentur. c. 62. n. 24. Mutatio non prafumitur ' Bona allodialia. Omnia bona prtfumuntur allodialiadonec probentur jeudalia. n j c' 84. n. 2Ó. 27;. Quando major pars eji jeudalis, alL partes minima non femper pr 2. Juxta 11. rei fita diriguntur. 0 36. n. 3.4.c. 37. n. 7. c. 68.n.4.ƒ Bona mobilia. Of en wanneer obligatien &c voor inobile goederen worden gereputeert ? v. Obligatien. Gerede goederen worden onder de hant geoppiguorcert ènovergegeven. c. 35> n. 6. Mobilia in Gelria b3 ctvitate Amjielodamenfi eitra realem traditionem cum ejfeilu non oppignorantur\ c-3f. n. 12.13. c. 38. n. r.2. 3. Ba oppignoratio eorum tranfportum non impedit. c. 38. n. 1. & tëq. fiee attionem hypothecariam contra tertium pojfejjirem tribuit. c. 39. n. li 2, duid Ji bona quidem pidicialiter ccjja, attamsn ex domo debitoris non remota fuerint} eod. n. 4. S- Clavibus traditis, a judice licet in uturn potius jus habentium cujioditii, bona rite videnturtraiita. n.6. 7.8. j Secundum LL. judicis domicilii re- guntur. c. 36» n. a. 4. c. 37. n. 7.' c. 64. tr, 7. 8. De mobilium mtura, hypotheca, cefJione& prteferentia. V. C.80. n. 20. add; Dcfolatic. Bonorum cejfio, v. Cefjio bonor. Bonorum collatio. Een kintskint inventaris cn uitkekcringe van zyn grootvaderlyke herediteit vorderende moet in collatie brengen t'ontfangené hiiwlix goet van zyn vader- c. 66. per tot. Nepotes cum patruis , avunculis &c, avo vel avice fuccedenles teuentur ea conferre , quee eorum pater , eju h.ereditate etiam repudiata, Jub onere collationis accepit. c. 70. per tor. Quando & in quibus cafibus- collatio locum habeatï c. 66. n. 2.14. c,JG^™Car eer. v. Incarceratie. Caufa criminaüs. Hoedanig in criminele zaken tegens Gedaagdens in perzoon geprocedeert, en daar mede in cas van comparitie gehandelt Wort? v. c. 88. per'tot. Hoedanig;» contumaciam^ v. Contumacia. Caufe matrimoniales. In Gelria Curia provincialis in il(is folum competens. t. 99 n, 9. Cautio. v. Klagtsveiburginge. Cautio de rato. In Gelria ad -validanda mandala in\ Jujjicientia non admntitur. ■ r *■ £j- c'£ n,3°' feqqLautio tideicommtjjjrum, ligator um. A qualibet harede praflanda. r r c 74. n. 36, 37. Lautio ujufructuarta. A tefiatore, licet fub poena prohibita fraflanda. c. ?4> n. ^ CeJJto bonorum. Bancjueroet , faillitfemcnt. add: Delolatie. Een failliflement waar in differeert van een ceffie ? c. 29. n. j*. Cbirurgus. v. Medicus. Citatio. Citationis finis in defendendi caufa confifiit} c, 29> n> 2. Citatio realisof in perzoon. Of en wanneer door een citatie in perzoon een falvus tonduclus wort verftaan geaccordeert te zyn? 0 88. n.42. feq.' Kxxx Citatie  I N D E X. Cttdt'w edictahs. Heeft plaatze tegens abfente oflatitante inwoonders. c. 29. n> 9- 1Qc. 97. n. i. An & quatenus unicum citaUrium pro trim in civili& criminali caufa admitiendum > C: 97. n. 9. IO. 11.12. Claufula. Claufula Toonder dezes, effeélus. c. 33. n. 13. Collatio bonorum. v. Bonorum Coiï. Collegium, Univerfitas. Magiftratus. Quando collegium pro legitimo convocato habetur} c. I. n. 12. 21. I Vniverfitatis pars major prajudicat mimri. eod. n. iy. 16. Univerfitas per magijlratum reprafentatur. eod. n. 18. feq. Magiflratmm auéloritas inviolabilis. eod. n. 26. 27. Communio bonorum. ctaJntenuptialia & DiVfo. Quomodo divifto hareditatis in cafu tommunionis facienda. V. Divifio. An C5" quatenus liberi tanquam matris haredes pro dcbitis a patre ante matrimonium contraelis in totum conveniendiï c, 24. n. 26. 19. Quidfi conjvges in caufa communionisfe obligaverint in folidum} cod. n. 27. Kinderen kunnen hunnen ouderlyken boedel, zo als die was tyde; van t'overlyden , of ook de continuatie der gemeenfchap m haar keur aannemenj eod. n. 30. 31. Compenfatio. Heeft in Zutphen tuflchen een debiteur en crediteur in cas van defolatie plaats. c. 19. n. $6. Concordaten van den Hertogd: Gelre en Kleve. Wanneer en in welke zaken plaatze hebben. c. 12. n.s. Confeffio. Confejlio qnalificata an y quatenus aüoris intentionem probat ? c. 96. n. 30. feq« Confifcatio bonorum. v. Bonorum conf: Conjuges. v. Maritaiis potejïas. Confuetudo. Doélori illuflri de confuetudine hei, ubi verfatur , tefanti credendum. c. f2. n. 40. 41. feqq. Etiam Confiliariis injnratis de confuetudine in curia, in qua funguntur,recepta. eod. n. 4f. Ad conjuetudinis probationem quid requiraturl eod. n. 46. ContraSlus. Jmpares conventionum LL. moribus fuftinentur. c. f3. n. |i. Regulariter heus celebrati contraüus in decijione eaufarum attenditur. cod, n. 33. contr, c. 59. n. 19. An etiam in paclis antenuptialibus ? n. 34. c. sa- n.3. 4. f. c, s9- Per tot Argumi  INDEX. Argumi ab ulrimisvoluntatibusad contraétus non procedit: c. S9- n. 9. Reprobato inftrumento non cenfetur reprobatus contradus. c, 62. n. 5/. Contumacia. Hoedanig i* Fifcalibus LL. Zutph in contumaciam geprocedeert wort? c.9f. n. 3.4. f. 7. 8. 14. Hoe veel proclamata daar omtrent t' zy dat tot een pecuniele amende , t'zytot een corporele ftraftè geconcludeert is, worden vereift? c. 97, u. 2. 3. feqq. Hoedanig in civile zaken ? c 96. n. i. feqq. Hoedanig in criminele? c. 100. n. 1, 2.3. Contumacia effeélus. c, 95". n. 6. Poena jure antiquo & hodierm. c. 96. n. 6. 7. Inducit litis contefiationem. c. 95-. n. 11. Jure communi , ac LL. Zutphan: reus ob [olam contumaciam non condemnatur, eod. n. 17, 18. 19. c. 97. n. 14. 15-. Quid de jure veteri Zutph. eod. n. 16, In Velavia contumax pro conviclo ÊS5 confejfo habetur. c. 9f. n. 20. c. 96. n. 13. Waarom cn wanneer een delinquant in contumaciam gecondemneert zig nog ex carcere mag defenderen? 0 100. n. 39. 40. Conventualen. v. GeeP telyken. Copia. Of een Beklaagde in perzoon gedagvaart copie van des Klagers eifch, waar by praliminariter tot incarceratie isgeconcludeert, competeert ? c. 88. n. 22. Copia Jimplex, authentica. i An & quando probat ? c. 97. n. 62. 63: Corpora pia. ve Godshuizen. Creditor. \ Creditum. f v' DehitorCrimen. ddictum. add. 'Poena. De deliüis mihtaribus. v. Militia. Mi les. De accufatoribus criminum. v, Accufator. De criminis mandante & mandata- rio, auxilio. v. Mandatum rei turp. Confilium criminis. De denuntiatione criminis. v. De- nuntiatio criminis. De crimine vis publica & private v. Crimen vis publ: & priv. Homicidii. v. Homicidium, —- Faifi. v. Falfum. Adulterii. v. Adulterium. Inceftus. v. Inceftus. —* Furti. v. Furtum. Quomodo in criminalibus procedendum. v, c. 88. per tof. In deltÜis potius animus quam actus delinquentis attenditur. c, 85. n. 18. Argumentum a ma jore ad minus in criminibus procedit, c. 89. n. 17.18. Delitlum non prafumitur nifi clare probetur. c. 92. n. 39» Crimina probationem luce meridiana clariorem exigunt. c. 97. n. 33. Per indiretlum non probantur. cod n 35% Xxxx 2 Quinam  INDEX. Quinam delict"» confentire vel rati- . fit at e dicuntur. C 93» II. f6. 57. Crimen vis public*, et priVaU. Vis publica definitio. c. 86- n. 4. Requihta. eod. n f. 6. f. 8. Diverfa poena tam jure antiquo quam hodierno. eod. n. 9. feqq. c. 88. li & 3. 6. ƒ# i privata differU c. 87. n. 2. 3. 18. f7x privata mitius & extraordinarie punitur. c. 86. n. I f. Quando & contra quem hac minor poena obtinet\ eod. n. 17' 23.26. Crimen violentia omni jure valde exoium, Ê55 pro qualitate perfonarum & circumftantiarum varie punitur. c. 97 n. 20. 21. & feq. Cumulatio actionis. v. Libellus. Curator, v. Tutor. Curator Citis. An quando feminx curators egeant? v. Femina. D. Debitor. Creditor. add: Ceflio aótionum. De coniurfu & protopraxia creditorum. v. Defolatie. De debitis ante vel ftante matrimonio contraélis. v. Communio bonorum. De debito ab hareditatis emtore vel venditore folvendo. V. Divifio. Quando bonorum executio fine prctliminari judiciali denunliatione contra debitorem inqnUinum intentan4»\ c. j". n. 43. 44- Hoedanig lig een crediteur ten op*zigte van ïyns debiteurs goederen met affectatie kan aflecureren? c, 6. n. 11. feqq, Creditor intentans unum remedium executivum non prohibetur intentare aiiud, donec Jibi fattsfiat, late c. 10. n. 65". feq. Vel cautio fufficiens prajietur. eod: fi. 7J-. 80. Creditor eleélive, aut in hypothecam aut contra obligatos fidejujfores, in folidum agere poteft. c, fi. n. 8. Jemant zig e*- die hebbende geobligeert is voor die tyt niet conveni— bel. c. 74 n 1. An & qutmdo tarnen de debito folvendo cavOre teneatur. eod: n. 2. 3. Decreten. Refolutien. Parte inaudita fub & obreptive afgegeven zyn retradtabel. c. 89. n. 24. & feqq. Denuntitttio Criminis. Denuntiatori deliili plena fides non efl habenda. 'c. 90 n. 63. Defolatie van een boedel. In protopraxia veniunt -Domini, Res fuas adhuc extantes jure dominii potente s. c. 19. n. 1. Quid Ji bona jam fint diflratla. eod. n. 2. - Sumtus judiciales. c. 18. n. 7. c. 19. n. 3. rat. ib. c. 22. n. 1. c 30. n. 1, Aliis fiatutis disfentientibus. eod. n. 4. Qui-  Quinam his eomprehenduntur? c, 18. n. 8 10. c, 19 n. 5-, -Funeris txpenfe. c. 18. 11.4. c. 19. n. 10, ri. c. 22. n. 2. Sed quateuusl eod, n. 3. Secunüum defunclorum qualitatem Itaque confuttudwem taxantur. c. 18. n. f, 6. Modb probantur, eod. u. 24. Quanam hts continentur ? c. 19. H, 22. & feq. Jure romano aliisque fiatutis primo loco ponuntur. eod. n. 17. & feq. Goederen onder conditie van alimentatie cn begravinge overgegeven , worden de begrafenis koften des cedents almede geprefereert. c. 18. n. 1. 2. 3. -Hodie mercedes famulorurm eod. n. 11. c. 19. n. 15. Quanam requirunturl c. 19. n. 27. & feq, Quomodo probantur"1. eod. n 32. Aliorum opintonibus tribuüs, dominisque refpeétu inveüorum cjf illatorum fofiponuntur. c. 30 n» 6. 7 An & quando cum pojierioribus hoe ordine concurrunt ? eod. n. 8. 9. Of voor geveftigde crediteuren preferentie hebben ? c. 18 n. 13, LL, Saxonicis ante omnia ex haredtiate folvenda. cod. n. 16. c. 19. n. 20. EarumLL. iniquitas, c. 19. n. 21. -Tributa , tam realia quam perjiualia. c. 18. n. 17.0.19. n. 34.35-. Sive unius five piurium annur. e. 19. n. 42. & feq. Except, v. ibid. Goftiranum rejpeclu realium. e. 22. a. 4» S' Et ratione quorundam perfoHelitim. ZZ. aharum Provinciarum cZu*Hm\ c. 19. n. 46. ƒ•//«« «//t-raw? re/Jv^a creditoribus hypothecariis precjertur. c. 18. n. 18. g. 19. n. 36. Ratione contrailus tantum tacitum pignus fine privilegio habet, T , c. 18. n. 19;. Locatores hic indifiincle jure Fijci gaudent. cod. n. 20. 21. 0 19. . . n. 38' rat- ib." -JJomini Jnwvec1is& illatis coloni conducltoris. c. 30. n. 6. c. 31. n. 2. c. 32, n. 8 9. 10, Secusfi aliundefint tranfportata. tv eod- c. 31. per tot. JLJit regt competeert egter niet aan den pagter van het geheel erve ten aanzien van een gedeelte van dien aan een derde gcfublocccrt, in prejudicie van den eigenaar van dat erve. c. 32. n. 11. 12. 13. Quousque boe pr*ceait> eod. n. 16. feqq.. Ut en hoe ver een huisheer ratione inveü; & iSat, voor alle andere hypothecaire crediteuren, zelfs voor kindren legaal hypotheecq hebbende, preferabel isrc.20. n. 10. feq. Regifirata mn regifiratis pnvferenda cedeert «2 hypotheca legali, c. 41. n, 30. 31, -Wezen, minderjarige rjrV. hebben m bonis adminiftratorum C55 curatorum preferentie voor andre crediteuren, eod. n 33. - Arbeitsluidcn , leveranciers fcrV. worden voor hun loon en leverantie ten opzigte van die tiinmeragie INDEX.  INDEX. daar aan geprefereert voor crediteuren ouder pantfehap hebbende, c. 41. n. 5". 6. feqq. Zelfs voor den eigenaar van dusdane verkogte en door den koper herboude bshuizinge omtrent de ' koopspenn: eod. n. 10. 11. , -Die met arrefi of peindinge geprocedeert hebben. c. 19. n. li. c. 30. n. 10. A tempore arrefii, non autem litis mota. c. 28. n 9. Quando iif quomodo interponendurn1. c. 19. n. f2. & feqq. An & quatenus piznoratio vel arreftum jus reale prteferentiam tribuit"} c. 18. n. 14. & feq. c. 19. n. 48. feq. c. 22. n. 18. 19. c. 40, n. 12. Peind: en arreft geeft reële affeclatie, fchoon het verwin voor lange jaren verkregen is. c. 23. n.f. feq. An isf qwiusque pro ufuris 6f ex-penjis'i c. 18. n. 34. & feq. Tot derzelver affeclatie wort verei ft de regiftrature. c. 40. n. 12. Op ecu reets defolaten boedel geven de affeclatien geen preferentie of reël regt. c. 24 n. 16. Statutis Neomagenfib: diftenttentibus. eod. n. 17. Immers ten opzigte van goederen buiten t' domicilie van den infolventen debiteur gelegen. c. 29. per tot. Reg: qui potior eft tempore potior eft jure : ad momentum pradominatur. c. 26. n. t. c. 27. n. 1. & feq. c- 28. n. 2. Ita, ut qui prius judic em adivit, alteri pr c. 23. n. 11. fa quetn finem creditoribus jus feftraUws bonorum poft debitoris e- bitum aduerfus ejus haredes cempe- vl , fe 24- n. 19- 20. «i, men kan buiten zyn vrou de fttedt fccedren aan zyne crediteuien overgeven, c. 30. n. 14. fcq. Creditoribus non datur jus pralationis su bmis curatoris , qui hareditati datus eft. c. 24. n. 22. feq. Kinderen van de eerfte ehe genieten geen preferentie voor die van de twede in de goedren hunner ouderen. eod. n. 18. 21. Ue wettigheit van der crediteuren pretenfien niet bewezen zynde, moet de contradiétie daar van by fententie gereferveert worden, c. 23. n. 18. En hoedanig? Ci j|, n' y Quando judex in hac m'ater'ia defiKtttve judicare poteft, c, 18. 11.36, n ■ ■ , , c' J9' n. 66. Quinam judex bonis, in diverfis territoriis extantibus, eft competens? 7T ■ /•,. ,.. c- J9- n.6g, L mverlalejudicium concurfus creditorum in Gelria inufitatum. _ eod. n. 70. Compenfatie heeft in de Stadt Zutphen in een defolaten boedel Plaats' eod. n. s6. DiVi/to. Judicium communi dividundo. Een Cfficier is jure Zutphtmic» niet bevoegt om volgens s' Hoves brieven te treden tot deilinge van een goet, waarvan den onwillige!} in de pcfleffie zynde fuftineert den Impt. van verdeilinge daar aan geen regt te competeren. n j c. u. n. 22. Quomodo tuneptocedei.diim ? eod, n, 23. 24; VuX  ï, ISf D E X. Univerfali familie ercifcunde judicio cejfante hec aciio ampleclenda. c. M. n. 32. 33- Divijio, Judicium familie erciscunde. Eifch tot fcheidinge en deilinge kan 1 LL, Zutph an. niet met errhuis inleidinge , maar wel door middel ■van arreft gedaan worden c. 10» n. 16. 17. feq» '60 61. c. 12, n. 7. feq. Quid Ji ptrtio heredituria in rebus j immobilibus petatur: c. 9. n. 23. feq. c. 10. n. 60. 61. Htec aciio differt a petitione hereditatis. c. 10 n. 32. 33. Quibus competat? eod. 11.34. An inter reales , perfonales , vel mixtas aÜiones recenfenda ? c. 10. n. 3f. feq. c. 12. n. 22. j An S33 quomodo foheres pr.tvia pe- ' titione hereditatis ad probandum , • I fe ejfe coheredem , agere debeat. an- f tequam hoe judicio experiri poffit. c. 10. n. 5-3. 57- ftq. Priusquam de proprietate non conftat hoe judicium petitori non pertnittitur c. 11 n. 19. 25". feq. Een boedclfcheidingc zonder voorgaanden inventaris -is van geen waarden. c. 24. n. 3 4. f. Magefcheiden wanneer na de wetten van Gelderlant, Zutphen &c. voor valide en als gerigtelyke iuftrumeuten gehouden worden? c. S9- n. f. 10. if. Quomodo in cafu communionis di■vifio facienda'? eod. n. 23. Klederen,-juwelen &c. blyven in cas van gemeenfchap voor yders refjpeclive erfgenamen, eod. n.iy* 16. , Hereditatis veniitar etiam aceedente promtjfa emptoris indemnitate h creditoribus hereditariis conveniri potefi. c. 74. n 10. n. 12. 13. Een tugtenaarfche by erfnis uitkoop zig verplig'. hebbende alle boedels fchulden zonder eenig uitftel te betalen, is ook voor de legaten by haar overledene ehemart vermaakt fnitum ujumfruft urn aanftonts convenibel. eod. tb 14. \$. 16. &feq, Hereditatem venditori tanquam creditori adverfus ejus emtore^i pofl venditonem aciio pro confequenii debito competit. eod. n. 30. 31. Divortium. Quas ob caufas jure civili & hodierm permittitur7. c. 99. n, 41 & 42. Dykregt, Dykftoel, &c. Ex com nuni neceffitate zyn zekere Dyk-en Waterregten, feparaat van Lant ofStadtrcgten, geordonneert, en daar over byzondere Regters geconrtitueert. c 78. n. 1. 2. feqq. Varia eorum fudicum denominatio , jurisdiclio& contra negligentes executie, eod. n. 3. 4. 5-, 6. feq. In t'repareren vandyks-weteringspligtige goederen moet men op s' Dants gewoonte en wetten letten. eod. n. ir. Of en hoe verre een pagter den dyk of wetering by zyne gepagte landen gehorende moet maken ? v. Locatio. Ydergeiutereftèerde is bevoegt een verlaten dyk optenemen , en den eerften opnemer te loflèn met op- 1 legginge der dykkoften. 1 c.7*n.'i.3.8. Een  INDEX. Een opnemer is verpligt rekeninge van zyne pretentie aan den uitloffer te geven. c. 79. n. 4. ƒ. 6. Dykkoften zyn voor alle preferabel, eod. n. 2, Doarium. v. Morgengave. Dolus Subditi in exequendo fuperioris mandato mn prafumitur, v, Mandata judicis. Dominium. De dominii exceptione pojMorio agenti objicienda. v. Po&florium, Domus mortuaria judicium, v. Judicium dom: mort: Donatie. De donatione propter nuptias. v» Morgengave. Mortis caufa LL, Zutph. quando eflpermijfa? c, 80. n. 14. feqq. Quid ad ejus fubflfantiam requiratur} eod. n. 17, 18. feqq. Quomodo donatio immobilium mortis caufa & mobilium inter vivos rite peragenda ? cod. n. 22. 23. 24, feq. Donare & retinere illicitum fcif in quibus locum habet vel non ? eod, n. 3.10.11. 3f. 36. c.81. n. 4. f. 9.13 14. c. 82. n. 12. feqq. Donatio ab infirmo in caufam alimentorum faélapermiffa. c.80, n. 40. Quanam donationes ab agrotis faéla non fubfifunt> eod. n. 41. Quid juris in Civhate ac Comitatu ■Zutphan: eod. n. 42. & feq. Hoe verre een vader zyne natuir¬ lyke kinderen mag begiftigen? c. 81. n. 1.1, E. Ejfeftucatio bonorum. v. Opdragt. Emtio Venditio. add: Executio. Vindicatie. De venditione bonorum Religioforum &c. v Geeftelyke. In re duobus vendita iRe prafertur, cui prius poffeffio fuit tradita. t r ■ j , c- 35"* in caju rei duobus vendita:, quanam aélio primo emtori competit ? C. 42. n. I» 2. 3. Hoedanig daar omtrent LL. rur. Zutph. te procederen? n. 9 10. Quatenus is prajeratur , cui legitima fuerit faéla traditio. eod per tot. Venditio rei aliena, licet fit nutta, tarnen ab alienante non impugnanda. c. 42. n. 26. 27. 28. Door opdragt bekomt een koper allereerft den eigendum van t'gekogte erfgoet. c 43. n, 2. Erfhuisregt. v. Judicium dom: mort: Erfnis uitkoop, v. Divifio Judic: fam: ere. Erfuiter. v. Majfarius. Exceptio. Quando judex exceptiones praterire, & ad defnitivam procedere potefi Yyyy f<*  INDEX. fententiam > v. Sententia. _ . ; De Exceptione inqualificationis v. Mandatum. -Dominii an agenti pcjfejorio objiaenda} v. Pofieliorium. LL. Zutph. omnes exceptiones primo terrnino proponendce. c. 2. n. 25V Exceptiones,ex defeélu juris dicJionis, citationis & mandati procuratorii frovenientes , in quavis litis parte proponuntur. eod. n. 26» -Rei vendita: & traditas mn hakt locum in alienationtbus contra legis ptohibitionemfa&is. c. 43. n. 19. -Non competentis adionis esl peremtoria. c« 42- n- 3°' -Litijpendentice & praeventionis non ' habet locum, Ji in fubfidium procednur. c. 10. n, 62. feq. -Fori declinatoria en van renvoi , fuper juduis jeudalis vel aüodialis juri-diïlione Ê33 judice municipali decidenda. c. 13. p. 21. Ha negleica fruftra in jequenti terrnino obiicitur. c. 14- n. 10. -PreematKri obfteert aan die gene, ' dewelke een exprom'ment ex die voor de tyt convenieert, c 74. n. 1. aad: Debitor, Executeurs teftamentair. Of Geeftelyke daar toe kunnen aangeftelt worden ? v. Geeftelyke, Hoelang t'executeurfchap duirt? c. 73- n- 3- 4-, Eorum poteftas ex tenore teftamenti dependet. eod. n. y. Daar een univerfelen erfgenaam by testament is geftelt, heett den executeur teftamentair co invito geen adminiftratie. eod. n. 8. Executores meri éif "tifti quinam funt> c. 73. n. 9»- Eorum differentia cjf poteftas. eod n 10. feqq» Hoedanig een particulieren executeur tot verkopinge van des boedels goederen gequalificem harede exifiente moet procederen ? eod. 11. 160 De jure, officio, & facultate exe» euttrum juxta mores hodiernos. eod. n. 17» Den eenen executeur kan buiten den anderen, een gelyke magt gegeven zynde, niet fungeren. eod. n. 22. An & quatenus executorium efl gratuitum , & absque fpe pramii exercenduml eod. n. 23. feq. Niemant kan by teftament, fchoon ad pias caufas gemaakt, onwillig zonder falaris tot t'executeurfchap geconftringeert worden. c. 73. n. 18.19. 20. 21» Executio. Subbaftatio. illius fumtus in protopraxia creditorum praferuntur. v. Defolatie. Zaken van executie worden fummier behandelt, c. 32. n. 1. 2. 3. Een crediteur moet door middel van proteft zyn regt van verbant aan een goet, in t'publycq opgehangen, conferveren. c. 35". n. 14,. Expenf 10. n. 120, c, 12. h» 32. Quamo i» exceptione judicis incompetentis en van renvoy ? c, 9. n. 44. Ex  INDEX. Ex juflis emfis judicis animum «tventibus, C. 12. n 32. Si litigandi caufam pars habuerit. ibid. c. 28. n, 13. c. fo. n. 34. Ob contrariam opinionem DD. c. 33. n. 21» 22, Ob aqualem viMoriam, c. 76. n. 91. -Condemnatio in expenfas contra procuratorem alieno nomine fine mandato in judicio agentem fit. c. 2. n. 32. Ob malam fidem facienda. c. 42. n. 32. Ob litis protraclioncm. c fo. n. 33. Et earum cautio a reo carceralo prxvie prafianda locum habet in criminalibus, c. 86. n. 27. c. 92. n. 44. c. 93. n, 66. c. 97. n- 68. Contra reos tanquam commiffi deliili correos in folidum. C. 87. n. -fj. De nabeftaande vrinden van een ontlyfden zig met den Fifcaal hebbende gevoegt waaromme in de kotten gecondemneert, en daar van de Fifcaals ontheven worden ? c. 91» n. if. 16. c. 92. n. 43. 44. Contumax femper in expenfas condemnatnr. c. of. n. 3$'. c. 96. n. 40. c. 97. n. 67. Expenfe funebres. De earum pneferentia in protopraxia creditorum. v. Defolatie. F. FaillilTement. v. Cefjio hortor.Falfum. An y quando fit nocibile y punibile ? c. 97. n f9. 60. Falfitas clareprobanda. cod. n. 61. [ Fama. Communis in anliquis plene probat. c. 84. n. 10. Familie* ercifcunde judicium. v. Divi/w. Famuli. De eorum mercede. v. Loon. Femina. add: Tejhmenturn. In padis antenupt. curatore opus non habet. v. Paóta antenuptialia. | Quando absque curatore reéle con\ trabat, & in judicio comparcat? c. 6$. n. 3, 4,; Olim curatore in contraüibus, ahenatiombus litibufque fucipiendis 0pus habebat, eod. n. 6. Hodie illa curatoris adhtbitio non efl neceffaria, c. 6f. n. 7. feqq. In Saxen mag geen vrou getrout of ongetrout buiten een momber contraheren, eod. n« 15-, Feuda. Quatenus Bona prafumuntttr alhdialia vel fcudaliat v. Bona allodialia. Feudum una vice divifum pro feudo antiquo habetur. c. II. n, y.. Jus reprafentationis in feudis cejfat« eod. n. 8» Apud Gelros, Gallos, aliosve funt mere realia. c f2. n. 3f» An & quatenus Clerici feudorum capaces habeantur ? eod. n. 29. feq. An C35 quatenus in dccidenda quaftione feudali tenor primcevct invcjiitura attendendus'1. c. 83. n, I. feq. Naturalia feudi Domini ac vajalli Yyyy 2  INDEX. confenfu funt mutabilia. c, 13. n. 8. 10.. feq. lila mutatio tam primum vafallum quam ejus hceredes obligat. eod, n. if. 16. & feq. Of en wanneer de feuda antiqua eenige veranderinge &c. onderworpen zyn tot prejudicie van de nakomelingen? eod. n. 24. 2f. 26. feq. Dommus invito vafallo feudum m aliamformam, priori inveftiture contrariam, tranfportare nequit. eod. n. 13. Hoedanig de natuir der lenen LL, Gelricis kan verandert worden ? c.83. n. 21. Dusdane veranderinge tot een toekomende regel vau leenfucceffie gefchiet zynde, wort den eigenaar feudaal door de omiffie van des vafals inveftiture niet gepnejudiceem eod. n. 23. Of cn wanneer een allodiaal-by een leen-goet door den eigenaar gevoegt , mede een gedeelte van dat leen wort? c. 84. n. 14. if. feq. Feuda non ufu , fed per inveftitnram in nov is ££f per fuccejjtoncm in antiqais conftituuntur. eod. n. 32. 33. An & quando appertinentia fub feudo comprehenduntur ? c. 84. per tot. Feudi alienatio, oppignoratio, effejlucatio, add: Evièlio. Feudalis confenfïis. Waar en hoedanig leengoederen getranfporteert worden ? c. 82. n. 2. Feudalis oppigtioratio quomodo facie nda ? c. 6. n. 13. Of een verpant of verwonnen gedeelte van een leengoet, waarvan by den Verwinhebber inveftituire bekomen is, wederom door den vafal geconfolideert zynde , wort verftaan van f* leengoet zelfs gefepareert, cn dus een nieu leen geworden te zyn? c. 85% per tot. Leen verbanden en verwinnen of en wanneer LL, Zutphan. regt van onwederroepelyken eigendom geven ? eod. n. 4. feq, Feudi bivejïitura. De feudi invefiitura priori eontraria. v. Feudum. Ejus omiffio pr imogenito refpeólufucceffionis non pre judic at. c. 11. n. 6. Feudum fine invefiitura tanquam hereditas jacens prefumitur. eod. n. 17. An & quando primeva invefiitura in decidenda ques faéïum defynéti , quatenus LL. non aai e> dtur, pafrare debet. \ »r , , , C' 49' D' 20- 23. 30. J\on Jolum de evtelione, fed ad reftttutior.em pretu foiuti emtort teneiur; cod. n. 24. & feq. n j ,. c' s° n' 10' 11 yuando ante diem convenier.dus> . .j , , c- 74- n. 4. S' <5.'An CiT quando haresfideicommiffari*s- eod. n. 7. 8. 9. Heemraden, v, Dykregt. Hof van Gelderlant. In caufis matrimonialibus folum c om-peteg c.99. n.9- Hof horige goederen. Derzelver qualiteit kan LL. Gelr: niet afgeftaan worden, ten zy met oöioy der Lantfchap of Rekenkamer fpeciaal daar toe geauthoriÊ.ert' , c. 14. n. 1. 1 ot welkers bewys een fpeciale acte van renuntiatie wort gerequireert. ■n, • eod« n- 2' 3' De cognitie over hofhorige goederen competeert alleen aan den Hove van Gelderlant. eod. n. 4.,. Homicidium. Een manflag in turba vel rixa be-"~ gaan, worden de prafente perzo-nen extraordinair geftraft, Ji de certo authore non conflat. ö . c' 87- 39- 40- feq.". Ve bloetvnenden van een ontlyfden kunnen zig met den Fifcaal tegens den dader voegen.. c. 91. rj. ï. 2. feq. Dog zyn gehouden cautie te ftellen voor de klagte. v. Klagtsverburgjnge 1 Dok ■  1 N D .Dolo malo occidens tapitis poena pleHendns. c. 92. n. I. Quando cjf quatenus fuperjies vel occifus pro vel contra fe innocentia babeat prafumtionem ? cod. n. 16. feq. Huwelyk ti Huwelyks pro-> v. Nupu*. clamatien. ^ I. Imboedel. v. Boedel ImmïJJio. De immifftone in domum mortuariam. v. Judicium dom. mort: Met inleidinge kunnen LL. Zutph: geen inventaris of andre praftationes perjonales gevordert worden, c. 10. tl. 18. vb rat', n. I9»4f.feq. -LL. Zutph: tendit ad proprietatem vel poffeftionem rei immobilis vindicandam. c.9. n. 2,6. c. 12. n. 19.20. Immobilia bona. v. 'Bona immobilia.Impoften. Quomodo in creditorum protopraxia praferuntur ? v. Defolatie. Earum probatie. C 19. n. 4/7, Ob urbanitatem colleüoris privilegium pralationis non extinguitur. c. 22. n. 9. Contrarium. c 30. n. 3. 4. S«. Van den zj. en fo. penn: l" De verkopinge of ceffie van een Zutphenfcjie obligatie is dezen E X. impoft niet fubjefl:. c. 37.«. 2, Impotentia conjugaïis, Ob coeundi impotentiam tam ex parte viri quam famina, vel ex utroqueprovenientem matrimonium diffolvitur, novumque conjugium permittitur. c. 99. n. 3. 8. 10. 16. 20. 28. feq. Parti impotenti illud conjugium denegatur. eod. n. 11. 12. feq. Quid fi non cenjlat, an vitium lit perpetuum vel temporale ? eod. n. 17. Quid ji maritus cum femina ob aliquod vitium ordinario coeundi modo converfari nequit ? eod. n. 27, Matrimonium tam ob arctitudinem muiier is, quam mariti nimiam infirumenti genitalis craffitiem eft nullum. c 99. n. 28. 39. 30. Muiier fuo marito nimis arüa, & poftea graciliori ingrejfu faéla priori efl rejtttuenda. eod. n. 18. Ad impotentia unius alteriusve vitii probationem requiritur pravia ocularis infpeélio. eod. n. 4. Quomodo, per quas y quot perfonas illa per agenda} v, eod.n. f. 6.7. 39. Exempla conjugum , quorum unus alterius imbeciilitatem aquo animo tuht. eod. n. 22. feq. Varii cafus de libidinofis & falaciffimis maritis. eod. n. 31. & feq. Devariis impotentia exemplis, remediis, & infpeéliotiis modis. n. 40. Tncarceratie. Of en hoedanig een vader zynen zoon in zyn eigen-of verbeter-huis kan contineren ? c. 8 j. n. 16. feq.  INDEX. Tegens een in perzoon geciteerden beklaagde moetd'incarceratie propter ei'entum incertum gedecerneert worden» c. 88. n. 8. 9. 10» Zodanen decreet is geen appel onderworpen, eod. n. 11. Hoedanig tegens een beklaagde ad fines duntaxat civiles perfovalitergedagvaart te procederen? eod. n 14. & feq. Een Fifcaal &c. mag by zyn prin cipalen eifch een preliminair ver7oek of conclufie tot incarceratie voegen, eod, n. ij. 18. Of in dien cas zodane proceduire ordinair danextraord: teconfidereren, en den eifch van copie &c. toegelaten is? eod. n. 21. 22, . 23» feq. Een in perzoon gedaagde comparerende mag gedetineert worden ? eod. n. 45. Hoedanig denzelven om zig niet ex carcere te defenderen hem moet gedragen? eod. n. 46. 47. Of de Graven van den Berghe regt hebben een gedaagde van de neccfTiteir, om zig ex carcere te defenderen, te omflaan? v. c. 89 & 90. per tor. Incendiarii. Cumfure comparantur. c. 89. n. 18. Inceftus, Statuto Comitatus Zutph: inter delida capitalia enumeratur. c. IOO. ïl. f. oed cujus genens ? eod. n 34.35-. 36. An tif quatenus jure gentium, aut jure civili committatur2. eod. n. f>, & feqq. Cum vel fme aduherio commtxtus quomodo ratione affinitatis prafentis vel futura puniatur ? eod. per tot» Injuria. Injuria nuntio in ejus officia illata non (ingulis fed tott cottegm futfa cenfetur, c, I. 11. 3. 4. 6. Het zelve zig de zaak van hunnen bode niet aannemende wonde injurie ex perfna judicis reprajentata 11 et geconfidereert, maar zelfs dikwils gemitigeert. c. 94.^25- 33 34 3f. Actio injuriarum cum actione L. Aqttilta rede cumulatur C. 10. n. 89»' Of en wanneer een Rigter op reële injurien in judiciopojjejlorio kan letten? c. 76. n. 84 86 feq. Sine animo inmrianai huic adioni locus non datur. eod. n. 87. Rujlicitas in injuriis ad excludendam adionem maxime attenditur. eod: n. 89.' Een injuriant is verpligt aan den geinjurieerdc te vergoeden 't meefterloon, verwond inge, en verzuim. c. 94. n. 30. 31. Palinodia vel deprecatio in injuriis realtbus cejfat, eod. n. 36. Imant zig tegens een infultant zelfs met exces defenderende is daar over niet aöionabeL c. 96. n. 19. 20.1 Tuffchen de zodane is d' aét>e van injurie wel weggenomen, maar is den aggreflèur egter gehouden den eifch tot vergoedinge van t' meefterloon , pyn &c. te voldoen. eod. 11. 21 & feq. Mutua injuria compenfantur, eod. n. 9'. Injuriarum adio retorfione extmgnttur, eod. 'n, »o» 11. 12. luz Per  INDEX. ft et aelüm verberationi proximum fe. elevando manum &c. infertur injuria. c 96. n. 17. In caufa injuriarum civiliter intentata locum habet juramenti delatio. eod. 37. 38. Infolventen boedel, v. Defolatie. Injlrumenta. Inftrumenium, prius in libro public0 regiftratum, aliis, licet fi'mul confectis, prafertur. C. 26. n. f. Interprcetatio. De interprtetatione verborum.v. Locatie. Jnterrogatoria. De interrogatoriis tejlium. V. Teftis, Interventio. Of een Rigter wegens eene tegens Lantr; periculo peteniis aan den Impt: geaccordeerde acte ex capite gravttminis zynde gecitcert, den zclven tot interventie kan conveniëren? c. f. n. 46. 47. Inventaris add: DiVifio, De beneficio inventarii. v. Harcd: adit: fub ben: inv. Extraditie van inventaris , voorts fcheidinge en deilinge des boedels kan mét arreft gevordert worden. c. 9, per tot. c. 10. n. 16, 17. Dog niet met erfhuis-of particuliere inleidinge. n. 18. feq, 44. feq. c. 12. n. 7. feq. Judex feudalis. v. Feudalis judex,. Judex. add: Exceptio declinatoria. De jurisditlione judicis feudalis. vel ordinarii, v. Feudalis judex. De judicis mandatis. v. Mandata judicis, De judice competente in m air imonialibus, v. Caufa matrimonialis. Of een acte aan parthye, fuo tarnen periculo door een Rigter tegens lantregte toegeftaan , denzelven van bezwaar kan excuferen. c, 5. n. 46, 47. 48. Claufula partis periculo a judice *ppofita quid operatur ? d. n. 48. In cafu dubia jurisdiHionis citatus comparere , exceptionemque fori declinatoriam proponere tenetur. c. 14. n. 9. 10. Pro fedibus in ecclefia competit fpolium coram laico. c. 76. n. <;q, Quando coram patrono ecclefia agendum ? eod. n. 60. Quando judic es ex fubditorum deliilis tenentur} c. 97. n. ƒ6. 5-7. Judicium domus mortuariee. Quando ceffat} c. 10, n. 29. c. 11. n. 10. 11, Hoe judicio elapfo coram judice rei fita afiio ïajlituenda* eod. n. 12. feq. 29. 30, Door erfhuis inleidinge bekomt men alleen de fommiere poflefiïe. c. 10. n. 27, c. 11. n. 28. Heeft geen gemeenfchap met den eifch van inventaris en fcheidinge. c. 10. n. 28. Judicium familie? ereijcundet. v. 'Divifio, Jtfdi*  INDEX. Judicium petitorium. v. Tetitorium. Judicium pojfejforium. v. Tof- fejforium. Juramentum. De juramento in caufa injuriarum, v. Injuria. Cui ex ïitigatoribus in caufis pecuniariis deferendum ? C- 96» n. 34, Ex officia parte non petente imponendum. eod. n. 36. Heeft plaats in publycque of Fifcaals actiën, tot eenpecuniele amende, en geen corporele ftraffe , gedirigeert: eod. n. 38. In criminalibus non admittendum. cod, n. 39. Jurisdiclio. add: Judex. De jurisdiéiione Domino vel Judici Jeudali competente, v. Feudalis judex. Per arrejlum fundatur, c. 9. n. I I. 12. feq. c. 10. n. 6. 7. c. 12. n. if. 27. Jurisdiclio Umitata extra limttes non zxtendenda. c. 13. n. 9. Ad fundandam jurisdiélionem qualitas petitionis vel aclionis, non autem qualitas defenfionis, attenditur. eod. n. 13. In cafu dubia jurisdiüionis citatus comparere Cif exceptionem fori declinatoriam proponere tenetur. c. 14.11. 9. 10, Turbator aliena jurisdiélionis poena fraila pacis tenetur. c. 93. n. 1 f. Jurisdiüionis criminalis gradus. c. 89. n. ii. Gaudens mero imperio jure patrime- mi illud babere cenjetur. c. 89. n. 8, 9. 13.' Civitates imperiales in juo territorio jura principis habent. eod. n, 10. Quod ab Imperatore eis tolli nequtt. 11. 12. De Graven van den Berge hebben criminele jurisdictie, c. 89. per rot. Abfolvere etiam eji meri imperit. eod. n. 14 if. Ad jurisdiélionem crimmaiem ,alvus condutlus reële refe- tur. c. 89. n. 23. vid. tarnen c. 90. ; Jus accrefcendt In teflamentis aut legatis moribus exolevit. c. fO. n. 31. Jus aogratiandi. De Graven van den Berge hebben merum imperium, en exerceren vice : Principum in haar eigen Graaffchap het jui aggratiandi c. 89. n. 1. feq. Kunnen dierhalven aan een betigte j parthy vry geley geven, eod, n. 23. I Contr'. vid. c. 90. Jus civile. ^omanum. Juri communi flandum , usqucdum contraria fiatuta proferuntur. • c. ƒ4. n, 8. Jus repnefentationis. Heeft geen plaats, daar dc erfge» namen in pari gradu zynde in capita fuccederen c. 72. n.21. Quousque in Hollandia aliisque civitatibus extenditur ? eod n. 27. In feudis ceffat. C. II. n. 8. Juwelen. Zyn LL. Gelria in cas van geZzzz 2 mein-  INDE X. mcinfchap niet gemein of deilbaar. c. f9 n. 26. Welke in "Zutphen daar voor gehouden worden? ibid. K. Kerk. 7 Kerkengoe-*- * ^£n. deren. ^ Kerk plaatzen. > Vt Suèfil[ia Kerkbanken. $ temilorum' Klagtsvcrburginge. D.e vrinden van een ontlyfden zig met den Fifcaal, in lite tegens den geaccufeerden ad vindiclam publicam agerende, hebbende gevoegt, ïyn gehouden voor de koften, fchade &c. ad tnftantiam accufati te caveren. c. 91. per tot. Schoon gcverfeett wort in caufa delidi.mamfefti. C. 91. n. 19. Klederen. Zyn in cas van gemeinfchap LL. Gelricis daar van geé'xi meert. c. f9. n. zfi L. Lantregtcn. v. Statuta* Le?atum. Pro parte accipi £s? pro parte repudiari nequit. c. 68. 11. 21. 22. 23. De betalinge van alle boedelfchulden door een 17] ufruiluaria op zig genomen zynde is dezelve voor de iegaten.mede convenibel, c. 74. n. 14. & feq; Legitima portio, add: Teflamentum. Liberorum legitima teftamento aliove modo minui vel tollt nequit. c. 5-9. n. 30. 32. In quibus flatuto Arnhem; conjistitï eod. n. 31. 34. Statutaria legitima teftamento aliisve modis nequaquam prajudicare poteft. c 68. n. to. Of aan kinderen competeert de legitime en trebellianicque portie van de goederen op dezelve met Iaft van fideicommis verftorven ? c. 75. n. 26. & feq. Waar op dezelve wort getransmitteert? v. Succeffio. Lex add: Statuta. In correóloriis ftrictiffme interpratanda. c, fo. n. 10. A II. quarta Gelrorum tetrarchia Ruremundana ad jura provincialia non recle argumeniatur. c. 72. n. 28. Libellus. Pro parte aptuspro parte ineptus pro aptafuftinetur. c. 10. n fi. f2, Adionum nominibus libelló omijfis Pit cenjentur, quot funtfada. eod, n. 88. An et quando plures adiones cumulanda2 eod. n. 87. 89. 90. In quibus judiciis generalis libellus procedit} eod.. n. 92. 93. Liberi. Quousque patr ia poteftas fe extenditi v. Patria poteftas. Liberi naturales. Hóe verre van een Vader mogen  I N D E X. begiftigt worden? c. 81. n. i. 2. Lis tprcajjus, Ob incertum iitis eventum tutius efl de re aubia tranfigere qi.am litigare. . c- £3- n 5-4. De incommodis procejjus. v. eod. n. 5-6. Litis denuntiatio. Is over t'verlaten en opnemen van een dyk practicabel, c. 78. n, 25-, Een pagter is gehouden van een gerigtelyke aani'prake tegens hem ratione rei cenauclte gemoveert aan zyn verpagter litis denuntiatie te doen. c. 78. n. 23. 24. Sub qua poena? eed. n. 28. feq, In empthne fü5 venditione aliisque contradibus neiejuria , licet litem poffejjori motam autor jciverit. eod. n. 27. Locatio conduSiio. add: Defolatie Cr Pignus. Invecla & illata tacite pro pretio locatori funt obligata. c. 20. n. 10. c. 28. n. 12 In ipfis jus retentionis eidem competit. c.28. n. 12. c. 31. n, 3. Colonus habet tantum nudam & Jimplicem detentionem rei conduólce. ri j ■ . , c' 77- n, 4. Colonus domino rei hcatce prcejuduarc nequit. eod. n, f. 8. h. 13, 14. Een pagter moet 1'gepagte goet in dezelfde ftaat als hy 't ontfangen heeft wederom leveren, eod. n. if, 16. Is daar 1 voor en voor alle koften cn fchade convenibel. c. 77. n. 21. o. . c 78. n. 29.'feq! ücncon daar aan eigendom prsttn- rCmi Jt 1 C' 7% n i 2- Pater nomine filii ÊS5 v. v. in judicio admittuntur. c. 3. n. 8. Mandatum rei turpis. Confilium , Auxilium criminis. Mandrns ac mandatarius criminis aquali poena pumendi. c, 93. n. 8. feq. c. 97. n. 18. Contra mandantem C. 93. n. 14. Quid Ji in meris terminis perjuajionis , vel in nudo conjilio verfatus fuerit7 c. 97 B» 41-. 49. Mandatum delinquendi proban debet, c. 93- n-  r N D E X. Deliclum via facli per vim ex generali mandato perpetratum non excufatur ob parendi neceffitatem. c. 93, i), 3k dezelve outyts is ingevoert? c. ƒ3. n' 1. 4. ï- c. ƒ8. n. 2. Defzelfs verfcheidene denominatie, c. ƒ3. n. 2. 3. c. ƒ6. n. 9. 10. ti, c. 61, n. 1. feq. Waarom hedendaags gefchiedt? c. ƒ6. n. 16.' 22. 23, c. 61. n. ƒ. bi quibus differt a djnatione propter nuptias fcr1 jponfalitia largitate, eod. n. 6. 7. 8. 9., Den eigendom van deze morgengaven competeerde aanftonts poft selebratas nuptias in eigendom aan de Bruit, en wierde op hare erfgenamen in cas van vooraflterven ge- E X. transmitteert» eod. n. 13, 21. c ƒ6. n. 13. 14. De hedendaagfebe morgengave heeft in de Stadt Zutphen onder anderen mede geen effect, indien de man voordewrouarïterft.c ƒ3.n. 14 1 ƒ. 22. 24. %S- iö. 27. 29. 30. c. ƒ4. n. 1. c. ƒƒ. per tot. c. ƒ6 n. .ƒ. 16 19. 20. Affimilatur legato vel donationi mortis caufa, qute vivente legante vel donante non adheere des transmittitur. c. ƒ3. n. 26. 27. 28. o^.n.6.7 8. Contrarium v. c. ƒ4. per tot. c. ƒ6. n 28. c. ƒ8. n. 2. 3. 4. Quid de jure Saxonico, c. ƒ6. n. 29 feq. Wort menigmaal geconfundcert. c. ƒ3. n. 16* Quo cafu tarnen fecundum rei veritatem interpratari debet. eod. n. 17Is een perzoneel beneficie. 0 ƒƒ, n. 1. Cefïeert hodie liberis exijlentibus. eod, n. 2. 3. c ƒ6. n. 17. 18.21. 2^ 26. 27. c. ƒ7- n. 1. c. ƒ8. n. 6. & feqq. Quid fi liberi ante parentes decedant ? c. 60, n. 4 ƒ. Quatenus Statuta Noviomagenfia hujusmodi donationes admittant ? c. 61. n. 6, 7. 8. Kan mede aan een weduwe by H: Voorw; verfproken worden. c. ƒ6. n. 4. Geen mentie van kinderen byt'bedingen van een morgengave gemaakt zynde, moet men zig na Je locale Statuten gedragen. c. ƒ6. n. ƒ. Jura dotium sjf donationum propter nuptias moribus plaae funt a' ilita. eod 7. Verba  INDEX. •Verba m Morgêiigaafs regten quid denotani> c. fó. n. 18. 19. feqq. Zeker fomma uit de bant tut inkoop ■van juwelen of anderen gebruike behalven een morgengave aan de Bruit by H; V; verfproken , geeft die clauful egter buiten reële traditie liberis etiam exifientibus de Bruit aanftonts daar van den eigendom. c. 57. n. 2. 3. 4. 6. Muiier. ■ v. Vemina. N. "Nomina. Infervtunt certitudini perfonarum y rerum. c 76. ri. 44. Argumentum a vi nominis quando procedit ? cod; tl. 45". 46. 47. 48, Sola nominatio nihil juris tribuit, eod, n. 5-9. jo. 'Kotarius. v. Acluarius. ISloVatio. Novationis effeclus. c, 74. 11. 26. Nulliteit. Quando articuli nullitatis exhibendi. ' c, 2. n. 29, 30. Nuptne. De earum ob coniugalem coeundi impotentiam difjolutione. v. Impotentia conjugalis. Muiier pro virgine ducla an poffit repudiari} V» c. 99. n. 21. •Hodie per procuratorem vel procuratricem fpeciale mandatum habentem reële celebrantur. c, 10. n. 103. - Non funt nulla , licet trina abfuerint proclamationes. eod. n. 107. 113. 114, feq. Wat volgens t' Concilie van Trente tot effende van een huwlik wort gerequireert ? c. 10. n. 112. Mores Gelria in contrahmdis nuptiis propinquorum prafentia S53 auctoritali tantum tribuunt, quantum Magiftratus decreto, c. fo, n. 14. O. Obedientia. Quatenus a fubdito praflandaï v» Mandata judicis, Obligatien. Schultbtieven. add: Defolatie. Claufula toonder of houder dezes effeclus. c. 33. n. 13. c. 35-. n 4 f. Obligatien tot latte van de Quartieren van Nymegen Zutphen en Veluwen zyn perzoneel, en als keieede goederen te conlidereren. c. 34. n. 1. 2. 3. 4. c. 35-. n 1. c. 36. n. 10. & feq. c. 37. n. 1. Niet tegenftaande in jecuritatem des Quartiers impoften &c. daar voor zyn verbonden, c ji. n. ƒ. Wanneer als immobyl geconfidereert worden? c. 35-, n. i> 2. 34. c. 36. n. 11. 12. Worden validelik onder de hant of coram quocunque judice gecedeert en verkogt. c. 36. n. 14. c» 37. per tot. En daar van aan den Ontfr: Generaal ten fine van regiftrature infinuatie gedaan, c. 36. n. if. Zonder den 25-. of jo. penn: fubjecl te zyn. c. 37. n. 2.' Den ceflionaris wort daar van aanftonts eigenaar. eod. n. 3. 4. f. Daar over kan als over gerede goedren by KÜ&mQntfecundumLL. loei tef\aaaa tutoris  INDEX. tatoris gedifponeert worden. ° e. 37. n. to. Hoedanig de difpofitie over dezelve als ongerede aangemerkt gefchiet ? n. 11. Ceftioni' formula. c. 37- P- 23' Hollantfche obligatien zyn mobyl. c. 36. n. 32. Een blote ceffie of hypothecatic van adien of obligatien geeft den ceflionaris , negleciis aliis requifitis geen volkomen regt. c. 33. n. 4. 6.7. Aliier ten refpeéle van obligatien tot lafte van de Gr: Zutphen responfum. c. 34. n. 6. 7. feq. c. 35-. per tot. c. 36. n. 18.19. feq. Een crediteur bekomt door de overgifte van een fchultbekentenis tot lafte van een derde daaropfpe- | ciaal hypotheecq. c. 33. n. n. j En wanneer preferentie? eod. n. 12- 13- x4Wat kragt deze hypotheecquen hebben? c. 33. n. 12. Een fchultbrief met fpeciaal hypotheecq voor erfpagteren gepaffeert, kan buiten de zelve aan andere niet verbonden worden. eod: n. 16 17. 18. Jure romano nomina Ss3 attiones tertiam bonorum fpeciem conftituebant, c 36. n. SVaria DD. opiniones circa, nominum & aBionum naturam. eod. n. 6. & feq. Officieren, v. Militia. Més. Opdragt. De traditione 'mobilium, v. Bona mobilia. - Feudorum. v. Feudi alienatio. Extrajudiciele opdragten geven geen realifatie. c. 6. n. 2. feq. Graven enBannerheren in de Graaffchap Zutphen tranfportcren hunne goederen onder haar hant en zegel. c. 6. n. 17. Hoedanig de opdragten in Nymegen en Veluwen gefchieden? eod n 18. Rerum immobilium effeflucatio coram judice loei peragenda, c. 43. n. 2. Moribus fine caufa cognitione facienda. c. 47. n. 1. Oppofitio. De violenta oppqfitione. v. Boden. Refftenita. P. TaSla, v. CóntraElus. 'Tacta antenuptidici. add: Morgengave. Qjiaftiones ex his orientes fecundum LL. domicilii mariti decidenda. c. 53. n 32. 33. c.f9. n 1.16.19. Licet maritus in inftrumento dotali fuerit nominatus civis loei, ubi degebat fponfa. c. 5-3. n. 35". 36. Non refert, an fponja illas leges Jiii/erit nee ne. c.. ƒ9. ri. 2. Excepli v. n. 3. Contrarium. c. ƒ4. n. 3. 4. 5P. A. 11. non prohibita bonisve moribus contr aria fubfiftunt. eod. n. 10. Ad pacifcentium 'naredes tranjennt. eod. n. 12.13.14. P. A. moribus admodum favorabilia Ê55 firiéle obfervanda. c. ƒ6. n. 2. In Gelderlant en andere Provinciën worden voor wettig en als gerigtelyke  INDEX. lyke inftrumenten gehouden, wanneer door Bruidegom, Bruit en dedingsluiden zyn opgerigt en betekent, c. fQ. n. s- IO- *5". fel- By Bruidegom en Bruit alleen ondertekent obligeren dezelve egter in vim contraüi privati. c 6a. per tot. c. 63, n. 3. & fecj. In Hollant of elders voor notaris opgerigt zyn kragteloos, en fubintreert de gemeenfchap van goederen Jponfo in Gelria degente. c. 5-9. n. ii, & feq. c. Jf. o» iS. P. A. II. Amfielred: coram jcabrnis vel notario conficiuntur. c. 5-9. n. 13. P. A. apud Hollandos aliasque gentes ultima voluntate pojjunt muiari. c. Jf, n. 2. Dezelve in vim tefiamenti aut conïfwtatgeconcipieert, zyn in Gelderlant onveranderlyk. eod. r. 9. io, P. A. fine amicorum vel tejlium adhibitione confecla in civitate Zutphan: an funt nulla} c. fg. n. 21. Ad fubfiantiam p, a. fcriptura non dejideratur. c. 63. n. 1, 2. An & quando P. A. etiam poft celebratas nuptias confecta jubftflunt? eod. n. 8- 9. Femina paSla antenuptx fine curatore rcéle contrahit, c. 6f. n. 16. In Huw: Voorw: kan moribus de futura fucceftione gedifponeert worden, c. 7f. n. 20. T'ouderlyk bedongen retour beneemt de kinderen t' regt niet om contrair het zelve te difponeren. eod. n. 21. De regiftrature van Huw: Voorw; coram judice rei fit, Importen. Pantfehap. Extrajudiciele panrfchappen geven geen regt van realifatie. c 6. n. 2. 3. 4. 6. 7. Pater. Patria poteftas. An & quousque jure antiquo £3* hodierno variis modis contra hberos exercetur} c. 85". n. 12. 13. feq. Of en wanneer een vader verpligt is zynen zoon aan de Juftitie ter ftraffe overtegeven ? eod. n. 1 f. feq. Pater ad fecunda vota tranfiens LL, Zutphanicis liberorum tutor manet. c. 24. n. io.' Peindinge. Of en wanneer een reë'1 regt en preferentie geeft? v. Defolatie. Is ondericheiden van f'pignus pretorium apud Romanos, c. 18. n. 27. Acten van peindinge affecteren niet voor derzelver regiftrature. c. 40, n. 12. Perfonarum qualitas. v. Qualitas. Petitorium. add; Pojfejforium. Aaaaa 2 Apof-  INDEX. A pofejforio dijlinguitur. i o 76. n. f. 6. C#?# pojpjfario cumulari poteft. c. 10. n. 89. Pharmacopola. v. Medicus. Zutphenfche en andre wetten verhanden realiferen? c. 24. n. 1. Een man kan buiten de vrou geen gemein ongereet boedels goet verbinden, c. 16. n. 1. c. 17..n. 2. Quid ft hypothecam pro litium experfis, judicato, vel in cafu necefJitatis fine uxoris confenfu conjlituerit? c. 16 n. 17. per tot. Res dotalesvel pupillares quando oppignor ari poffunt ? eod. n. 6. feq. Een crediteur moet zyn. regt van verbant aan defzelfs in t' publycq opgehangen onderpant door een protefl: conferveren. c, 3Ö. n. 14. Pignoris natura individu*. c. 5-1. n. ƒ. Parte debiti foluta pro rejidua integra manet, . ibid. Creditor hypothecam excutere vel contra fidejujfores tn folidum agere poteft, cod. n, 8. Jus pignoris femper rei annexum manet , licet ad alium transferatur. c. 20 n. 2. Secus in rebus mobilibus. ob rat. n. 3. & leq. c. 21. per tot.. c. 22. n. 14. if.. Generalis hypotheca non impedit bonorum alienationem. c. 22. n. 13. Conventionalis y legalis hypotheca contra tertium poffefforem idem effcctus. 0. 41, n.34. Pignus legale, tacitum. Jure romano hebben de kinderen voor hun moederlyk verfterf een legaal hypotheecq in de goedren. van haar vader. c. 20. n. 1. Gelyk ook een hutsheer op de goedren van zynen huirder. cod. n. 10. c. 31. n. 2. 3. Zo lang van die plaats niet worden weggenomen of vervoert c. 31.11.4.. En door den verhuirder incontinenti agterhaalt. n. f. Een Lantheer heeft mede een legaal hypotheecq op de goedren van zynen bouman. c. 32. n. 9. 10. Qualis fit effedus legalii hypotheca invedorum refpedu domini fundi. ib. n. 21.. 22. Quousque duret? c. 38. n. 18. 19. Wie en hoedanig iemant buiten den Souverain legaal hypotheecq be'  INDEX. Bekomt? c. 40. n. 10. De Staten Generaal, nog de Raat van Staten hebben buiten haar eigen territoir geen legaal hypotheecq in de goederen van een gecondemneerde in eene van de Provinciën gelegen of wonende. eod. n, 12. 13. Arbeitsluiden en leveranciers hebben voor hare materialen en arbeit in die gebouwen een legaal onderpant. c 41. n. li 2, 3. feq. Zo wel in Gelderlant als Hollant eod. n. 4. & feq. Minoribus aliisque hujus gentris tn curatorum cjj3 adminiftratorum bonis hypotheca legalis competit. eod. n. 32. Hypotheca legalis conventionali prafertur. eod. n. 28. 29. Regula RegiÜrata noii regiftratis prseferenda, hic ceffat. n. 30, Toena. Muleta. De poena adulterii. v. Adulterium. —— inceftus. v. Inceftus. — 'vis publica & privata. v. Crimen vis publ; "—• homicidii. v. Homicidium. •—— mandantis ac mandatarii v. Mandatum. Confilium criminis. —— nuntiis in executione atrocem injuriam inferentium. v. Boden & Reftftentia. *— vielata furisdiclionis. v. Juris> diöio. — Faifi. v. Falfum. Poenarum finis. c. 87. n. 46. Facientinm & confentientinm par efl poena c. 86. n. 24. Quomodo opis & confilii ad deH&um prafiatio punitur} eod- n. 2f. gtuuuvïtii ecu icgaai onuerpant. C Al. n. I. 1. 2. feci ', Poena 11. certa ac fpecialis defivii.ta an & quando a judice augenda vel mtnuenda \ c. 87. n. 6. 7. 8, Pro condittone rerum & qualitate perfonarum poena decernenda, eod. n. if. In levtoribus rjf gravioribus caufis quomodo judex je gerere debeat ? • eod. n. 16 17. Poena arbitraria in extraord: deli•j ctts obtinet. eod. n. I§, j Poena extraord: quando locum ha. het'1- c. 93. n. 60. 61. Circa quas perfonas mitiganda aut augenda ? c. 87. n. 20. 25-. y2,.f 3.5-4. Retterati» deliili poenam auget. c. 95-.-n. 33. Delictumpluries reiteratum, tot inducit deliila, quot funt reiterationes. eod. n. 34. Potius efl nocentem dimittcre quam innocentem funire. c. 87. n. 28. c 92 n 41. Poena tam ratione multitudinis delinquentmm- quam incertitudinis perfona delmquentis rjf c, mitiganda. c. 29. n. 30. feq. & f6, Tali cafu worden rgter de belhamels en aanvoerders ordinaria poena geftraft. _ c. 87, n. 34, Pro docenda innocentia quanam probationes admittanturi v. Probatio. Tcftes Varia fape fuper eodem deliili genere oriuntur poena. c. 93. n. 3. Pramium £3" poena mundum gubernant. eod. m'4.. Qui omittendo id, quod fc. diligens rjf per peilus homo omittcte non folet, aliquo modo caufam deliilo pr A:aaa a 2 V  INDEX. Poffeffio. V. Pojfefforkm. Poffeffor. De b, f. fcf m. ƒ• poffefforibus, tfK fcf 'quatenus fruélus lucrantur} v. Fructus. fpojfejforium. A petitorio diftinguitur. c. 76. n. 6. C#»? petitorio cumulari poteft. c. 10. n. 89. Pro fedilibus in ecclefia Jpolium competit coram Laico. v. judex. De realibns injuriis ratione poffeffionis commijfis. v. Injuria. Bonorum poffeffio per immiffionem petenda. c. 12. n. 19. 20. Qui poffefior olim & hodie prtiatioms effeclum nominare. C. 76 tl. 81. De pofleflie door beide parthyen bewezen hoedanig een Rigter als dan moet fententieren? eod. 11.82. Een Rigter mag; tegens de genomene conclufie over t' poftefloire, ten petitoire 11 geen regt doen. eod. n. 1. 2. 3.4. 't Petitoire regt is in poflefiorio van geen confideratie, eod. n. 6. 7. % judicio poffefforio non jus , Jed fatlum poffeffionis confideratitr. J eod. n. 36. A» in fententia juris rei in petitorio refervatio neceffaria ? eod. n. 7. Preefcriptio. De prafcriptione bonorum religioforum. v. Geeftelyke. Priefcriptioni ut locus detur , poffeffio quieta absque interruptione proband*. c.43. n. iy. Priefters. V. Geeftelyke. Probatio. Quatenus nomen vel fama probat ? v. Nomen. _ -Van bewys met Regifters. v. Regifters, " De  INDEX. de of gelegen, hebben? v» Pignus legale, %aübabitio. add: Mandatum. An & quando ratihabitio anteaëtorum facienda? c. 2. n. if. 16. 17. feq, Gefla procuratoris fine mandato pofJunt ratificari. c. 3, n. 3, feq. Contrarium. c. 4. n. 22. feq. ^atio. Rekeninge, Quando rationum redditio extra locum tutehe vel rei geflce etiam petenda ? c. 9. n. 36. 38. ^eceptator delinquentium, rerum furtharum ere. Contra receptatores latronum aliorumque criminis reos poena arbitraria decernilur. c. 93. n. fl. Schoon die daders voor geen openbare delinquanten bekent ftaan, eod. n. ƒ3. Wanneer ymant daar van ex capite poenitentice denuntiatie aan den Gerigte doende excufabel is? eod. n. ff, f6, Regifters, Protocollen. Oude Regifters wanneer by mankement van originele brieven bewyzen ? c. 23. n. 1» 2. P^gijlratura. injlrumenlum , in libro publico prius regijlratum, aliis jimul confecJis prafertur. C 26. n. f. Tot d' affectatie van arreften of peindingen wort de protocollatie of regifhature gerequireert. c. 40. 1% 12J In hypotheca /fg«/7regiftrata nonregiftraüs De criminis probatione. v. Crimen, Dehclum. Profeffio votaqv.e clericorum quomodo probanda} c. 46. n. 3. Semiplena ad fpolium probandum fufficit probatio. c. 76, n. 25. iadd: P offeforium, JProbationes imperfectie, prajumiiones, conjeclura &c. ad rei innocentiam vel defenfionem admittuntur. c. 92. n. 8. 9. feq. Procejfus criminalis. v. Cauja criminalis. Proclama. v. Contumacia. Procurator, v. Mandatum. Protocollen, v. Regif ters. Protocollatie. v. %egif- tratura. Publicani. v. Impoften. 0: Qualitas. De qualitate perfonte ante omnia inquirendum, c. 10. n, ff, R. Raadt van Staten add: 'Bonorum confiscatio. Of legaal hypotheecq op de goederen van een gecondemneerdc, elderwaarts in de Provinciën wonen-  INDEX. giftratis non praferuntur. o 4.. n. 3a 31. In de Gr: Zutphen is de regiftrature der acten, ongerede goedren concernerende , nodig, c.7f. n.6f. In Veluwen moeten de teftamenten onder zeker poenaliteit mede geregiftreert worden. ibid. Religieufen. v. Geeftelyke. ^eprccfentationis jus. v. Jus reprits: <ï\efiftentia. De refiftentia nuncio facla. V. Boden. Alle refiftcntien tegens Gerigten &c. of executien zyn ten hoogften ftrafbaar. c. 94. n. 26. Hoedanig dezelve worden geftraft? eod. n. 27. 28. 29, 32. feq. c. 95-. n. 27. Refolutien. V. Decreten. ^etentio. Inveclorum & Olatorum locatori pro pretio locationis competit. c. 28. n. 12. s. Salaris, add: Defolatie. An et quando medicorum, cbirurgorum & pharmacopolarum falaria inter fumtus funebres ratione prceferentice ponenda. c. 19. n. 23. Quomodo probantur"1. eod: n. 24. Salvus conduBus. v. Jus aggratiandi & Citatio. Schattinge. r. ïmpoftea. Scriptwa. Annotatio. Koopmansboek ere. Privatis annotationibus non credendum. c. 19. n. 57. Quando libri mercatorum eximuntur . eod. n. f8. Quid de privata annotatione fuper tanuis, f ene fris ,lignisque fijjis. &c. faélaï eod. n. f9. Senlentia. add: Decreten. Quomodo in poffefforio ferenda, v. Pofteflbriurn. An y quando a fententia fit appel- landum ? v. Appel. Sententia quare non retraélanda ? c. 14. n ir. An quis a fententia contumaciali in criminalibus, non obfante longo temporis lapfu, poteft relevari2. v. ibid. Quando judex omiffa interlocutoria ad deftnitivam proceder e poteft fententiam} c. 32. n. 4. ƒ. 6.7. c. fo. u. 1.. Sententia conclufioni conformis effe debet. c. 45*. Ti, II. Sententia contumacialis pro interlocutoria S«f revocabili habetur. C IOO. n. 4a Sepultura. Sepultura jus olim facrofanÜum. c. 19. n. 11. feq. Sepultura apud Romanos maxime privilegiata. n. 14. feq. Quid moribus} 11. 16. Silentium. • Taciturnitatis effelius in judiciis. c. 10. n. $6. -Efl prajudiciale, c. 92. n. 13. Prafumttur contra tacentem. ibid. Tactiot  ï N D E X. Statuten van de Stadt en Graaffchap Zutphen. LL.Corxit. Zutph: defi'cientibus Jlatuta metropolis Zutph: in caufarum ctecifione fequenda. c, 19. n. 67, 't Stadtr: van Zutph: tit« 29. §, 2. waar by een vader hertrouwende tot voogt over zyne kinderen verblyft, reqmrit tarnen propinquorum pretfentiam ac confilium, c. 24. n 9. 10. Den 72. art: van t'N. gerev: Regl: der Gr.- Zutph: heeft zyn betrekkinge op civile breuken, c. 96. n. 4. Subfellia templorum. Wie daar over jurisdictie heeft ? v. Judex. De illorum adminiji'ratione, curat venditione £5rV. v. c. 76. n. 62. Of en hoe verre den territorialen Heer , Predikant of Kerkmeefter t'reguleren van de plaatzen in de Kerk competeert ? eod. n, 68. Nemini poffeffio fubfelliorum fine caufa cognitione & pravia eitatione auferenda. v, Pofleffio. Succejfio, add: Jus reproe* fentatïonis. De fucceffione clericorum. v. Geeftelyke, Oude omen of oude moeyen erven juxta LL, Velavia, conform t' ius civile, niet met broeders en zufters kinderen tot de nalatenfchap van derzelver volle neef of nigt. c 71. n. 1. feq. In linea collaterali is zonder onderfcheit van halve of volle broeders of zufters, etiam diftinólione inter collaterales fuperiores & inferiores remota, falvo reprafentationis jure, de naafte in den bloede de naafte bbbb ia Taeens in judiciéilibus habetur pro . confentiente. c. 95". n. 9. Spolium. v. Poffejjortwn. Stadt van Zutphen. v. Zutphen. Stadtregten. v. Statuta. Staten Generaal. Van derzelver legaal hypotheecq v. Pignus legale, Statuta. add: Lex. Statutum, quod univerfitatis major pars mmori non prajudicat, reprobatur. c. 3. n. 16. Statuta per verba negativa vel prohibitiva loquentia inducunt neceffiiatem, c. 4. n 16. - Ita probanda interprcetanda , ut per minimum devient a jure comvtunï, c. 5-4, n. 8. Statutum univerfa hominis bona refpiciens pro mixto habetur. C 64. n. 9, Statuta perfonalia extra territorium vires non extendunt, n 11. 12. - Succeffones fpedantia rem ajficiunt. c. 7f. n, 10. - Non extenduntur ad feuda; c. 82. n. i. De effeBu fatutorum difonantium, c. jf. n. 13. Yder Quartier van Gelderlant heeft zyn byzonder lantregt. c. 72. n. 33. ïn cafu omiffo, dubio, vel obfeuro ad jus provinciale vel metropolitanum recurrendum, eod. n. 34. 35-. Quando in obfeuris advicinorumJlatuta confugiendum, eod. n. 37. 38. Het platte lant van Uitregt reguleert zig lege fpeciali non exifiente m die Hooftftadt. c. 72, n, 40.  INDEX. in den goede. c. 71. n. 3.7feq. c. 72. n. 3. 12. & leq. ƒ// n. 36. c. 80. n. 3Hodie tantum de femiffe bonorum in camitatu Zutph: fitorum tejlandi lieen t ia datur, quorum alter fine onere ad haredes ab inteftato defertur. c. f2. n. 21. 22. c. 67. n. 1. Aliter defeudisprovifum. c. fX. n. 24. Teflamentum de omnibus bonis contra ftatutum conditum ad quantitatem permiffam fuftinetur. c, 80. n. IO.. Tefiamenti faclio LL. Zutphan: reftricla non vetat difpofitionem inter vivos. v. Donatio. Een man kan aan zyn vrou defzelfs onmundige kinderen fubftitueren, om ook in cas van furvivance daar over te difponeren, c. 7 y, n. 1. Hoe verre zodane difpofitie in prejudicie van der kinderen legitime erfgenamen gepermitteert is? eod. per tot. Of en hoedanig het aan egtcluiden kinderen hebbende of gene LL. Arnhem, toegelaten is te tefteren? c'; f9- n. 28. & feq. Hoedanig aldaar hedendaags de teftamentmakinge is gelimitecrt? »• 37-" Of en hoe verre over goederen in de Graaffchap Zutph: en Veluwen gelegen mag getefteert worden ? c. 75% n, 23. 24.. c. 80. ri. 1. feq. Wanneer, en hoe verre icmant elderwaarts.  INDE X. derwaarts, in Hollant &c. wonende over ongerede goederen, in de Gr: Zutphen gelegen, kan difponeren? c. 64 n. i. 3. feq. Hoe ver over gerede ? eod. 11. 8. 9. feq. Kan voor een Notaris tali cafu ge fchieden. c. 64. n. tf. ió. 17* Of een erfgenaam ab inteftato, (by teftament alleen zeker fomma mer exclufie van zyn ftatutaire erfnis gemaakt) t' zelve legaat kan profiteren, en te gelyk zyn ftatutaire portie, waar over geen difpofitie na de Lantregten van Zutphen konde gefchieden, eifchen? v. pro & contra. c 67. & 68. per tot. Majeulo 14. ann'. teftamenti faclio atliva competit. c. 64. n. 2. Een vrou kan met haar man absque tertio curatore beftendig tefteren. c 6f. a. S' fetlMuiier legitima cetalis non conjugata potefi de bonis fuis difponere tanquam mafculus. eod. n. 24. Teflamentum coram quocunque judice , ordinariam modo jurisdiclionem babente, fatlum fubfiftit. c. 80. n. 12. Een ingezeten van de Graaffchap Zutphen moet coram judice domiciliiteftèren. c. 64, n. 7. c. 8o.n. 11. An teflamentum caju neceffitatis coram notario confeélum in Gelria &c, fubfiftat ? c. f9. n. 8. 9. Teftator per adjetlionem poena pracavere nequit, ut ea , qua contra flatuta difpoftta funt, fubjijlant, c.67. n. 6. 7. c. 68. a.if.16 17» Poena privationis, falva manente legitima , contra baredem opponentem locum habet. c. 68. n. if. feq. Liberorum aut haredum legitima teftamento prajudicari nequit. c. $9, n. 30, 32. c« 68. n, 10. Datur baredi co caja actio ad fup^ plementum legitima. c. 68. n. 11. Voluntas teftator is quovis meliori modo effeilum fortiri debet. eod. n. 24. feq. Hodie teftator pro parte teftatus pro parte inteftatus decedit. eod. n 36. Een man mag tot zyn voordeel geen notaris wezen in zyn vrous teftament,. c 6f. n. 29. Wanneer een teftament manu mariti gefchreven beftendig is? eod. n. 27, & feq. Moribus dient het concept van een teftament niet pro folemnitate ftrmali. eod. n» 30. 31. Sola tefiamenti oblatio & tnfinuatto ad atla operatur , ut fit iudiet.de & nuncupativum' c. %f. n. 33 34. Argumentum ab ultimis voiuntalibus ad contrailus non procedit, c. S9 B» 9. Teflamentum conditum juxta loei confuetudinem, ubique iocorum valet, non attenta loei fitus jolemnitate. c. 64. n. 17. c. 68. n. 6. Secus fi contra ftatutum reale fit dtfpofitum. eod. n. 6. 7. 8. c. 75-. n. 13.14. if. Statutum prafcribens folennitatem tefiamenti non afljeit res teftatoris , fed ipfam difpojitionem.- c. 64, n. 18. Welke wetten in hac materia moeten nagelecft worden ? c. Jf. n. 19. Teftamentaire executeurs. >. Executeurs. Tejlis. Teflimonium. Interrogatoriis ditla tejlium adaptanda & quare2. c. 76. n. 26. Getuigen moeten in de Gr: Zutphen wegens haar verzuim gededommageert worden, c. 98. n. 37» Bbbbb 2 TeJUs.  INDEX. Tutor. Curator, add,- Pignus. Defolatie. Pater ai fecundavota tranjiens LL, Zutph: iiberorum tutor manet. c. 24. n. icv Tutores vel curatores absque judicis decreto de bonis pupillorum &c, difponere nequeunt. c. 41. Et. 20. cv 59, n. 30. Quo cafu minori eorum vindicalio competit n. 25"= Praftant in adminif ratione culpam latam & levem. n. 23. Quando levijftmam ? n. 24. u. Univerfitas. v. Collegium. Ufurce. De earum adjudicatione in creditorum protopraxia. V. Defolatie. Uxor. v. Maritalis poteftas.. V. Verba. v. Locutio. Verwin. Hoe lange duirt? c. 23. n. 8. 9. Vindicatio. De vindicatione bonorum religioforum non jure alienatorum. v. Geeftelyke. In rei vindicatione pretium bona fidei emtori reftituendumc. 49. 11. 29. 30. c. fO» n. 20.21. Vwlentice. y Vis pripaU. > Crimn' ^;^imen f it. \ VlS fU^: Vis publicce, ^ Voegioge. v. Interpentio. Vraag- Tefles irhaHles, minus idonei, &c. aa -i c, defenjwnew. CJT veritatem detegendam probant. c. 92. n. 8. 9. feq_ atiorum idoneorum teftium. depojitione Jipplenlur. c. 76. n. 28 Quinam teftes in delidis admitluntur> c. 93. n. 18. 19. feq. Teftes pubertati proximi nonjemper reprobantur. eod. n. 23. Teftes fmgularesrf^ unum finem tendentes fidem merentur. c 42. n. 21. - Probant fcientiam , dolum & malam fidem. n. 22. Ad probationem poffeffionis fufficiunt. c. 76. n. 24. Tfeftib. minoribus in civilibus fides habenda. e. 42. n. 23. Tefimonium contra proprium factum rejicitur'. eod. Et, 24. -Judicii efl probatio omni exceptione major. c. 65. n. 28. Teftimonium de auditu alieno regularitur non valet. C. 97. n. fl. fz,. Teftes de univerfitate quando probant} c. 76. n-27. Teftamenti inofficiofi querela. Moribus tantum haredibus in ad-vel defcendenti linea praleritis competit. c, 64. n. 14. Timmerage. Arbeiders en leveranciers hebben legaal hypotheecq aan t' gebou door dezelve gemaakt. c, 41. per tot. Voor wie gepracfereert worden ? v. Defolatie, Trebellianica portio, add: Legitima portio. Quando teftator illius detraÜionem rede prohibet ? c. 7f. n.. 44. Tributa. v. importen.  INDEX. Vraagarticulen. v. Teftis. Waterregt. v. Dykregt. Weeshuizen, v. Godtnuizen. Z. Zutphen. De Civitatis & Comitatus fiatutis, v. Statuta. In de Stadt Zutphen vervangen de Schepen Regters in der tyt de poft van Klagers of Fifcaals. c. 88. n 36. In de Graaffchap d'Officiers,accufiatore non exifiente, ibid, F I N I S. E W A T A. Pag, 3 in margine pro 6, lege ƒ. poneó. pofi verbum nam. 4 pone 11. ante verba wy vermeinen. pro 16. lege 12. 9 Lin. 2f. infianti lege infi anti te. 19 3. add. in margine 8. 33 1. pro Rations lege Rationes. 91 12. pojfejfone poffeffionc. 118 3f. Jakok Jakob. las l8- BerfHenrik Berf. 143 18. En Brouwer Henrik Brouwer. If6 If. ccneurfu concurfiu. if9 36. 48. f2. ƒ4. 48. fi.f4, in margine. 169 13. Epijbpi Epifcopi. 181 12. volden voldoen. 384 19. Dav. Mav. Dav. Mav. 418 11.. Solemnitas Solemnitates. 468 .tyrad'. fr: