[346,  01 1069 9105 UB AMSTERDAM    STADHOUDER. 3LYKE JL 3£ JL WJL CM, Waarin , behalven alles wat tot een compleeten Almanaeh behoort, gevonden wordt, het leven van Prins WILLEM DEN EERSTEN, Grondlegger der NEDERLANDSCHE VRYHEID, Benevens eenige historifche aantekeningen, allen de Republiek van Nederland, en het heilik STADHOUDERS C H A P Betreffende: Verjierd met kunfiige P O R T R A I T E N: Voor den Jaare , MDCCLXXXV. Te AMSTELDA M9 y By, HENDRIK ARENDS, MDCCLXXXV.  Lyst van de Vasten-avond, Paasch - eu Pinxter-tydea van de tegenwoordige Eeuw. Jaaren. ! Vast. - av.j. Paasfch. I Pinxter. _ 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 3792 *793 1794 1795 1796 5 797 1798 1799 1800 8 Febr. 28 Febr, 20 Febr. 5 Febr. . 24 Febr. 16 Febr. 8 Maart 21 Febr. 12 Febr. 4 Maart 17 Febr. 9 Febr. 28 Febr. 20 Febr. I 5 Febr. j 25 Febr. 27 Maart , i<5 April \ 8 April I 23 Maart 12 April 4 April 24 April 8 April 31 Maait 20 April 5 April 27 Maart 16 April 8 April j 24 Maart j 12 April 15 Mei • 4 Jray 27 Mei 11 Mei 31 Mei 23 Mei 12 Jühy 27 Mei 19 Mei 8 Jtiny 24 Mei 15 Mei 4 Juny 27 Mei I 12 Mei [ 31 Mei  VOORREDE. V ruchtloo* <*s pogingen van foramige duisterlingen afge« gelooperi, ofTchoón zy alle hoop voor het tegendeel hadden,poogin* gen die daarheen gingen , om by de Natie , 't gezegend blaakend vuur van Stadhoudersgezindheid mtteblusfchen : groot ts in 2Wèertan» \ getal van Stadhöudersgezinden, 3a grooter, ontzachlyk veel gróoïlr dan dat van Loevefièiners; zulks bewysc het debiet van soede ftukken voor die party gefcnreeven. Mr zwitofns heeft een Vaderlandfcben Almsnacb by holtrop üitgegeeven, voor't jaar 1782, die voor de dagtekeningen aartig* maar uitgeput is, en den Auteur buiten ftaat ftelt bem jaarIvks ie vernieuwen, en waar achter een politicq zakboekje gePlaatst is, 't welk ik gaarne met ftilzwygen wilde pasfeeren, zo ik niet, om eer waarheid wille, genoodzaakt was, er alleenlyk op te zeggen, dar het fchande aan 's mans doctoraat doet: punt voot punt aapteroeren is in eene Voorrede als deeee ondoenlyk, ook krielt het ding van zo veele logifche onwaarheden , dat ik de lezers alleenlyk vermaane het met aandacht te leezen,enzohundan de hersfens welgeplaatst zyn, zuilen zy terftond toeftaan , dat iemand die zulke grollen voor Staatkunde verkoopt, met ver at is, van den Haat der perlbonen die voor vuur en water moeten b^a?gê&nzelfs eene ApouolifdtUi ?s. alle dingen te onderzoeken en'c goede te behouden, zo hebben wy ook dien Almanach onderzocht, en dat geen 'er uitgenomen, wat in ons plan }r0n dienstig zyn ; doch een zekere ftelregei toegedaan zynde, te weeten, dat te veel geeven, en niets geeven, gelyklyk ongefchikt is , hebben wy goedgevonden zó te geeven, dat wy jaaren achtereen geevende blyven kunnen. Onze AtmanaCh voor Stadhöudersgezinden, heeft tot but, de Natie de liefde voor dit huis weder imeprenten, of die geenen, wier hart vo«r oranje Haat, in die liefde te bevestigen, en beiden deeze bedoelingen zyn aüeenlykte bereiken, doordat huis meer en meer te doen kennen; anderen bedoelen ScaatKundige boeren te maaken; anderen roepen den Schoenmaaker van den daeftal; den Kiecrmaaker van zyn tafel, den Smit van t aanbeela; den iimmerman van den ichaafbank, kortom alle de ambachtslieden uit den kring waarin zy bw-nuoten te loopen, zo lang hunne maagen * 2  VOORREDE. op eencn gezetten tyd jeuken, ten minften zo ze niet van honger crcveeren willen; en waarom? om folciaatje ie fpeelen anderen en wel, Godbetere het! zulken die geen eenige taal recht verftaan, fpeelen voor Apostelen en Frofeeten, en bedienen zig van Köflicblicben buchbandler Geistett, om alle Saturdagen 't getal der markfcbreeuwers te vergrooten; maar wy hebben niets van dac alles op\««'g, wy willen noch politkque boeren, noch martiale ambachtslieden maaken , en veel minder zelfs door den geest van een pedant bockwurmsje. (Iet we'l Leezer,ikzie op den Uitgeever van den Huis.onderwyzer,) een reizend Apostel worden; ;a omtü eigen tuin valt te veel 12 wieden, om daglooner in de buurt lq worden; en wat wy mee onzen Stadhouderlyken dlmanach beoogen , biykc uit het voorgaande. Nederlanders! onze Almanach, dien wy jaarlyks zullen vervolgen, die jaanyks nieuw zal zyn, zal U- lieden doen zien (zo gy oog'n hebt ^ waarvoor gy met reden dankbaar moogt zyn: wy zyn beloond door 't werk gedaan te hebben -— wordt gy meer en .meer dankbaar, 't zal ons lief, maar UI: zelven 't meest nuttig zyn-; laat dan anderen doen wat hun lust , ons gelust niet anders dan uwe dankbaarheid aantevuuren. Gelyk wy gezegd hebben, 't ftuk ondernomen en overgegooten van ivlr. zwjlo. rss, getourneerd tot onze belangen?, zou veroorzaakt hebben, dat wy aaniraan.de j2ar 't zelfde of nieis hadden moeten geeven , gevolg van eene al te groote mildheid; wy hebben een ipaarzaamen weg ingeihgen, om aanliaande jaar, ja nog eenige jaaren vervolgende, tci min leen nieuw te kunnen zyn. Psiiets.vindt gy lieden,o my.ps» landgeoooten ! bv ons dit jaar aangeliipt, of 't is vóór 't ongelukkige jaar 1784. gebeurd, en heeft snin of meer betrekking tot den Vader des Vaderlands, uit duizenden de heriteller uwer burgeriyke en Godsdienftige vryheden , naast wien niemand te noemen is; en op deczen voet zulleo wy vervolgen, dus hebt gy dit jaar in dcezen Aimanach gedagtekend, alles wat vader willuvi den eersten betreft: Aldus voor, A. J.7§5* Gedagtekend de roemryke daaden, gelukkige of ongei.ukbige voorvallen der Re-publicq, relateerende tot hei üerite.1 van derzeiver vryheid. , üe i.evensbis febryving van vabeu willem, cn eenije Qran/§-  VOORREDE. liederen van echte Stadhoudersgezinder! in den tyd dae &è zciven gedicht zyn. ^o. 1786 't Zelfde: maar den onftervelyken maurits beweffende, en de zelfde of andere liedereu , naar den tyd zulks zal vereisfehen. Ao. 1787. Even als vcoren: maar den onverrzaagden vreedelievenoc, en algemeen geliefden frsdR!k Hendrik aangaande : omtrent de liederen als vooren. Ao. 1788. Al'es als voeren, betrekkelyk tot den geleerden Prins. WILLüM II. Ao. 1789, Alles als vooren, maar betrekkelyk tot eene Stadhouderlqoze Regeexing,en dus eene befchryvmg van dien tyd. Ao, 1790. Weder als vooren , maar betrekkelyk tot het herlïelde Stadhouderfchap, onder Koning wixmam. Ao. 1791- Als vooren ;masr betrekkelyk tot eene Stadhouderloze Regeering, in fomraige Provinciën, en overgang tot de fïiesfebe linie, Ao. 1792. Al'es wat betrekking kan hebben tot de Historie vat* j, w. FRISO. Ao. 1793. Alles, als meer femeld; maar betrekkelyk tot het herftelde StadhouderichapinNi êRLANns GULdÈjaar, *7a& en 't leven vaa willem den IV. Ao, 1794. A*les a's boven : maar onzen tegenwoordig regeerenden Heer Erftfsdhouder belangende : God fpaare hem en geeve dat hy vóórdien tyd, ja binnen korten moge zegepraalen, over alle zyne bitze vyauden; en vermeenigvuldrge over hem alle heil wat coit over éenjg Vorst werd aigebecjen. F Voords twyfelcn wy niet of de Jaatfre tydvakken zullen ons ruime Sol fpliafleu om voor meer dan een jaar genoeg te hebben, ca  VOORREDE. dns dient dir wel voor een fctaets; maar waaraan wy ons niet zo vast verbinden kunnen , dat wy geen vryheid zouden houden daar in eenige verandering naar welgevallen te maaken. Maar om nu nog een woord met betrekking tot deezen Almanach,voor 't jaar 1785 , te zeggen, zo ftrekke het volgen ter informatie. „ , 't Is niet genoeg een ding zamen te fl*nsfcn ,* wat men doet moet nuttig tot het gebruik zyn, of alle nieuwheid zegt mee veel, en 't is even daarom dat wy geoordeeld hebben, dat hieromtrent noodwendig was te voorzien, opdat in onzenAlmanach, behagen het aantienaame , en voor onze party, als Stadhoudersgezïnden beoordeeld, 't nuttige, ook nog 't ncodzaakelyke ware te vinden , daarom hebben wy 't geen den reizenden man als anderen voordelyk kan zyn,de opkomst en 't afnecmeu der maant , enz behoorelyk geplaatst. . Vaderlanders! maakt 'er uw gebruik van; veracht mets om dat het in zyn beginzel gebrekkig is: hierna beter: hert, weegt, wikt, en — Vaart ivel.  ALGEMEENEFEESTDAGEN ÏÏAASSCHEN, den 27 Maartj,. HEMELVAARTSDAG, den 5 Mei. PINKSTER, den 15 Mei. KERSDAG, den 25 December. * «& «fr Zonnecirkel. ... 2 't Gulde getal. . .19 De Epa&a. . . 18 De Zondagsletter. B G R 0 O T E GEDENKD AG E N, D«n 15 Febnwry verjaart Willem georgk frederik, jongde Prins van Oranje, en wordt 11 Jaar. n™ o« Februarv verjaart Mevrouwe de -Prinfesfe van Nasfaü mUburg ï wiLHCLMiNA CAROLifiA , geboren Prinfesfe van Oranje* en wordt' 42 Jaar. n*« 8 Masrt verjaart Z D II. WILLEM V, NEDERLANDS GELIEFDEN ERFSTADHOUDER, en wordt S? Jaar. Den 13 Mei DE ZEEGENPRAAL DER VADERLANDSCHE KERK. Den' 10 July, VADER WILLEM DE EERSTE , vermoord. Den -7 Aognstus verjaart H. K. H. Mevfoüwé de Prinfesfe van \ Oranje] FREDERICA WILHEuMINA, geboren Prinfesfe ▼an Pruisfen, en wordt 34 J^r.. Den 24 Augustus verjaart WILLEM FREDERIK, Erfprins van Oranje, en wordt 13 J*ar Den 28 November verjaart FREDERICA LpüIZA WILHELM!- NA, Prinfesfe van Oranje, en wordt is J^r.  JANUARIUS heeft 31 V*&**>- I Saturdag. Nieuwe Jaarsdag. ^ J ^ taïie QuTrSermaanaag den f, 's avondstcn8 uure. \|^,< s min. 3 Maandag. Oudenaard. J. 4 Dïngsdag. Eyndhoven, J. • ' 5 Woensdag. ïhelesphorus, * ' 6 Donderdag. Drie Koningen, o-4j 7 Vrydag. Kaftel, J. * 8 Saterdag. S Omer,J. ' 0 i Zondag. Opentyd, Middel. B. 7 J in Maandag. Kopper-Maandag. Swe Maan, Dïngsdag den 11, »smorgens ten a UP uure 9 min. fa on 11 Dingsdag. Hyginius, ' * 12 Woensdag. Archadius, 13 Donderdag. Juletta , ' { 14 Vrydag. S. Pontiaan, * 3 5 Saturdag. Paulus, 6 ï6 a Zondag. H. Naam Jefus. - 1 . Eerfte Quartier, Maandag den 17, 's avonds ten (S JP uure 19 min. fm. on. 17 Maandag. S. Anthonius, ï8 Dingsdag. S. Pieterftoel, ƒ 10 Woensdag Marius en Martha, «> ' ; Za» /» 4?«4iri«r, ^ w* 8» onder ten 4 2o Donderdag.Fabiaan en Sebasnaan, 4_29 ai Vrydag. S. Agniet, Crommeme ba. S 29 aa Saturdag. S. Vincent, " 6 23 Zondag. Septuagefima * . ' cl Maandag. Antwerpen P. ^ /tixVoli? Maan, Dingsdag den a$,*s morgens ten 9 rare. feSf 39 mm' f- nn 05 Dingsdag. S. Paulus bek. Ia' °46 «ó Woensdag. Konryk. J. » * 27 üonderdag.Tilburg.J. ' g 23 Vrydag. Herenthals. J. 6 29 saturdag. Emmerik. J. » jo Zondag". Sexagefim*. •u Maandag. Luyk. J*  LOUWMAAND. 5 Beftuii tier Staateti tot de oprichting van de LeydfcU Hoogt School, 1575* 6 üydfcbi Academie, 1575. — ADOLF VAN NASSAU tot Roomscb Keizer gekroond, 1292. 10 De Pefolutie van Holland tot een' Raad van Regeering, voor W1LLLW1 I, 1584. 19 tviLLEM I,verantwoordtztgte^en, indagingen ban, 1567» eerst daar na in druk uirgegeeven. £0 Aartshertog MATTMAS VAiN OOSTËNRYK, als Landvoogd, en WILLEM I, a!s Stadhouder van denzelven 1578 22 Haarlem begeeft zig onder *t beftuur van ORANJE met acte van Satisfactie, volgends het2?Re Articul der Pacificatie van Gent, waarhy zy onder anderen bedongen, de oefening van den Roornfcbtn Godsdienst 1577» 24 WILLEM I, door AL VA ingedaagd, 1568. 29 Unie van Utrecht, 1579. n , 30 ALEXAi»»DER. VAN FARNESEN, PrinJ van Perma • fiaat net Staaten leger te Gembloers, 1578/  FEBRUARIUS beeft -» Dagen. 1 Dingsdag. Gelder. J. fm. op. Laatlle Quartier woensdag den 2, 's middags ten 2 ||L uure 37 minuten. 2 Woensdag. Maria Ligmis J- 9 .3 Donderdag. Rouaan, P. 2 25 4 Vrydag. Arnemuyden, J. 3=*46 5 Saturdag- S. Agatha, 4 59 6 Zondag. Qüinquagefima, 5 30 7 Maandag. Nioort,J. 6-2^ 8 Dingsdag. Pitsten-avond, Gend P. 6 57 i^SJtei Nieuwe Maan, Woensdag den 9, 's middags ten 12 SP uwe Si minuten, Zon Eclips, 9 Woensdag S. Apolonia, Asdag Be flor. fa. on. 10 Douderdag.Bremen. J. 6 35 ' 11 Vrydag. Roerna. J. 8-1 32 Saturdag. Eulalia, 9-32 13 Zondag. Quadragejtma, Zwol P. II- 9 14 Maandag. U regc, P. 12-29 15 Dingsdag. Heusden, J. fm, on. -v>;, Eerfle Quartier Woensdag den 16, 'smorgens teu 5 uure 31 minuten. 16 Woensdag. Quatertemper, 2- 6 17 Donderdag. Rees. }. 3-19 18 Vrydag. Quatertemper. 4-20 19 Saturdag. Quatertemper, Zwol P. 5 6 Ze» /» Fifies, cp un 7, ctider ton g «erf. 20 Zondag. Mast P. 5-SQ 21 Maandag. Rysfel P. 6- 1 sa Dtngsdag S. Piererflocl, 6-cp 23 Woensd3g. Deventer. J. 6-40 Volle Maan, Donderdag den 24, 's morgens ten4uure. ^s&j 20 min» 24 Donderdag.^. Mattbys, fa. op, 25 Vrydag Gouda..]. 7 16 26 Saturdag Pos hsif voftenmarkf, 8-29 27 Zondag. Ox«/i, 9 39 28 Maandag. Wdiemftad P. 10 ïó  SPROKKELMA AND-, 7 Volmagtvan WILLEM I, tot een heimelyke collecte , 1579- 8 Leydfcbe Hooge Scbool opgericht , ingewyd, 1575. 10 Eerfle Provinciaale P.aad van Holland, te Delft gehouden, 1573- 13 Rotterdam verheven tot de 7de grote Stad van Holland ,1580. 15 BREDENRODE hoofd der Edelen, 1568. 18 Middelburg aan WILLEM I* 1574» « 20 Schoonhoven begeeft zig onder 't beftuur van ORANJE , op ge* lyken voet ais Haarlem 1577» 24 Bevrediging der Javanen 9 1577* *# 2  MARTlUS heeft 31 Dagen. 1 DiuRsdsg. Leerdam, P. 1211 a Woensdag. Emmerik, P. »m' °P- 3 Donderdag Thiel. B. *'W €^ Laatfte Quartier, Vrydag den 4 j ** morgens ten 5 uure. , 11 minuien. 4 Vrydcg. Lucius, ft"37 5 Saturdag, Caömirus, 3 4° 6 Zondag. Lctare, 4 -7 7 Maandag. S. Thom. HaarJ. P„ • p-? 8 Dingsdag, Amfh lo. Muyd. P.' 5**7 9 Woensdag. Amlt, mi. lo. 5 45 j*m> Nieuwe Maan, Donderdag den 10 ,'s avonds ten 10 Igf' uure 30 min, 10 Donderdag. Deventer le. fa. ptt. 11 Vrydag. Schied. P. 7-'4 12 Saturdag. S. Gregorius, |"4° 13 Zondag. Jddiea, ' 10 7 14 Maandag Naarden, P. M 3« 15 Dïngsdag. Wag. Pi ' »«, on. ló Woensdag. Émb.B.1 ** 6 3£erfte Quartier, Donderdag den 17» 's avondsten 6 uure 6 min 17 Donderdag.S..Geer. Leeuw. P. 2-JQ 18 Vfydag. Vianen P. 3 i# 19 Saturdag. Maria Boodfchap. 3 4^ Zo» /» slfius, op en onder ten 6 uure, 20 Zondag Palm Sond. Iiooin. J. 4-ï0 21 Maandag. S. Ben. Utr. P. 4"-9 «2 Dingsdag. Montf. P 4*45 23 Woensdag.Vollenhoven P. 5-9 «4 Donderdag.Witten-donderdag, 5*nv Volle Maan, Vrydag deu 25 » 's avonds ten 10 uure vss^ 20 min. • 5 Vrydag. Goede-vrydag. fa« °P* 2ó Saturdag. Ludgerus , 7*S5 27 Zondag» Paasfcben, 8"<39 sb Maandag. 2 P«ö«Z, Goudr. B. 10 5 29 Dmgsdag. Nykerk. P. ll'i7 30 Woensdag. Quirinus , 12-23 31 Dcnderdag.Amersf. P. f«« °P«  LENTEMAAND. I Staveren door SONOY ingenomen, 1 = 81. a VteüöUluidbl tè j&W«, 1575* vergeeisch. 3 RtWNEBERG , fnoode at val, 1580. 5 Don UEQÖE^ENS fterfc aan de Pesikoorts, 1576. Holland kmg moed, berooid. / !ï Rrief van WILLEM I, aan PHILIPS H, over GRANVELLE, I3 De ecrftsheimelyke aanflag op \ leven van Vader WILLEM, 1565. ia Groot Privilegie, I477. „ « Ban tesen WILLE VI l. ƒ25000 Goudene Kroonen op zyn hoofd gezec 1580. tweede Opdr?gt der Sonverainireu over holland I581, tegen's Prinfen ban is wne Apologie, 158i 17 T£\ ü&ANJb., 1577» 18 Mislukte Pistoollchoot pp WILLEM I. 1582. 00 AT VA èï«chtden loolten aoften en ioden Penning, istfg, 1° ê«T begeeft zig onder 't beftnur van ORANJE, op gelvKen voec als Haarlem gedaan had. ' * £8 Utrecht, Heiland, en Zeeland benutten den Koningaf te *re* ren. 1580. en den Hertog van ^"V^J* ■ neemen , maar de hooge Overheid aan WILLEM DbN EERSTEN op te drasgen.  APRILLTS heeft 30 Dagen. 1 Vrydapi. Amersf.'R. 1-56 gfi*. Laatfte Quartier, Saturdag den 2,'snarnïd. ten 4 uure. f^J^ 3 minuten. 2 Saturdag- S. Franciscus, 2 30 3 Zondag. Qj'afim Opent. 3-ió 4 Maandag. Buren P. 3-35 5 Dingsdag. Viucentius, 3-5Ö" 6 Woensdag.Gronm. ïhiel, Wyk B. 411 7 Donderdug. Groningen P. 425 8 Vrydag. Amersfoort B 4-46 jM&k Nieuwe Maan, Saturdag den 9 ,*s morgens ten 7 uure. %$ 36 minuten. o^Saturdag. Doesburg B. fa. ofl. 10 Zondag. Mifericordia, 9-2S ïi Maandag U' . 10-4$ 32 Dingsdag. We sp B. 12- 1 13 Woensdag. Woerden B. fm. on. 14 Donderdag. Wyk.J Waard. B. ï- 6 is Vrydag. Elburg P. 1-59 +%\ Fettte Quartier, Saturdag den 16, 's morgens ten 9 uure. 57 minuien. 16 Saturdag. Hoorn P. 2*26 17 Zondag, fubilate , 246 i3 Maandag. Alkmaar B. 3- I 19 Dingsdag. VVeesp, Wyk B. 3*25 Zen in Taurus, op ten 5, onder ten 7 uure* 20 W'oensdag, Wyk P. Araft. B. 3-26 21 Donderdag. Alk, P. 3-Si 22 Vrydag- Amersfoort B. 3*51 23 Saturdag. S. Jor. 4- 6 Volle Maan, Zondag den 24, 's namiddags ten 2 uure. J^/ 26 min. 24 Znndsg. Cantate, fa. op, 25 Maandag. S. Marcus, 9"I4 arS Dingsdag. Weesp B. 10 27 27 Woensdag. Munnik. B. * " 29 28 Donderdag Delft B. 12-2Ó 29 Vrydag. Ed. P. fm. op 30 Saturdag. Worc. J. iW  , GRASM A AND, i Den Brïel genomen 1572» 5 Requcst nan MAF G A REETM 156Ö. BREDER ODE met 400 Fdeien gesven 't Request aan MARGAREETH. 6 Maaltyd by den Hr« PALLAND VAN KUILENBURG 1566; lastbrief van WILLEM L aan Graaf LODEWYK; hier InWykt dat WILLEM I. geraft. is 1568 , Viisfmgen weder onder't Spaant* febe Juk 1572. 7 hdeïen van 't land van Voorne, cm den Briel tegen ALVA te verdedigen 1572. 8 ÈweedeReque?tder Édelen aan MARGAREETHi$66Mhffgfi* werpt hec Spaanfebe Juk af 1572. 9 Rotterdam door Spanje trouwlooslyk overweldig!. l'$7&. 14 WILLEM de I geboren te Dillenburg 1533- Veldflu* op de Mokerheide X574t LODEWYK en HENDRIa VAN NASSAU omgekomen. N 15 Tbolen gaat over aan WILLEM I. 1577' 19 Protest der Ryksvortïen, 1529, 25 Nader verbond van Hollanden Zeeland tegen Spanje, 1576, 26 De Eedelen neemen den naam van Geuzen aan, 15ÓÓ.  MAT JUS, heefc 3* Dtgen. €J*Laatfte Quartier, Zondag den 1, 's avonds ten 12 uure. * 16 minuten. 1 Zondag. Vtc. S Phii. en Jac 2 Maandag. Kruisdag. 4 6 3 Dingsdag, Krttisvind. z'~l a Woensdag. Pur. P. fl-39 5 Donderdag, Ifemtlv. Cbrifti, 2-56 6 Vrydag. S Jan.La*vn, Yfielft. B. 3- 6 7 Saturdag Leerdam B 3"2i Jffih. Nieuwe Mian, Zondag den 8,'s namiddags ten 4uure. 36 minuten. 8 Zendag. Exaudi, Mich. op. fa. on. o Maandag, Urrest P. 9-47 10 Dingsdag 's Hage P. Weesp B. 1 o-57 11 Woensdag. Schoonh.J. "'5© 12 Donderdag Zwol B. 12 36 13 Vrydag. Maftrigt P. 12 57 14 Saturdag. r*fl. Arnb. Leerd. B, fm. on. 15 Zondag. Pinxt. ^ Eerfte Quanier, Maandag den iö,'s morgens ten 3 uure. sJP 11 minuten. 16 Maandag,. 2 Pinxt. I-26 17 Dingsdag-Swvndregt P. . i'49 j8 Woensdag. Quat. Amfl: lo. 1 56 jq Donderdag Amft. lo. Tert, J. 2- i 20 Vrydag. Quatertemper, 2-U /on i« Gemim , o/> f«» 4, OM/fcr ff» S 21 Saturdag. Qiatertemper , --26 22 Zondag. 7/. 3 VuldigUiir. 2 4i 21 Maandag. iPhiiippus Nerius, 2 5» Voile Maan, Dingsdag den 24, 's morgens ten 3 uure. 57 minuten. £4 Dingsdag Bommel P. fa- OP» 25 Woensdag.Urbaan, 10"26 26 Donderdag. #. Sacrament, 11 11 c7 Vrydag. joannes. 11-46 23 Saturdag, üermanus, ï2~ 6 29 2 Zondag «>riei, Heusd. KuyI.K. 12-27 30 Maandag-WaiTen.P. 12-41 fa Laatjte Quartier, Dingsdag den 313's morgens ten 5 uure. 46 minuten. at"Dingsdag. Petronella, 12-5?  BLOEIMAAND. i Don JAN VAN OOSTENRYK; als Landvoogd der Nedemn- den ; 1577. 3 WILLEM ï. tekent de Aéte van Accesf. tot de Unie van Utrecht, 1579. tc Antwerpen, waar in hy te kennen geeft 't verbond eerder te hebbengezien ,manr uitgetteld teonderichryven, om met de Vlaamfcbe Nederlanden , een punct van Unie te vesugcn. Veere vry, 1572» 4 Veere voor WILLEM I, I572.' 10 Oproer der Herdoopers 3 te Jm/Ieldam* 19 ALVA'5 trots Standbeeld opgericht te Antwerpen, 157U 23 Dordrecht kiest de zyde van WILLEM L. 1572. — Slag by HUUgerlee , 1568. 24 Bergen in Henegouwen, door LODEWYK van Nasfau , genomen, 1572. — Eerite JXederduttJb.be Hervormde Gemeente te Amfieldam, 1578. 26 Amfieldam hervormd, 1578. 28 Eerfle Hervormde Burgemeefters in Amjt,\si%. -—WILLEM L BREDERODEN , Graaf LODEWYK VAN NASSAU , PAL. LAND, Graaf VAN KUILENBURG, op den hals verbannen, 1568 19 Eerfte Publicque Predikatie in Amft. 1578. 31 llooge Raad in Holland geboren, 1582, * * *  JUNIUS heeft 30 Dagen. 1 Woensdag. Delft, P. fm. op< 2 Dondetdag. Groningen, P. mi 3 Vrydag. Enkhuizen, J. 1*CÖ 4 Saturdag. Quirinus, 1-47 5 3 Zondag. Rheen. K. 2-11 6 Maandag. Bunlch. B. 2-41 iéS]^ Nieuwe Maan, Dingsdag den 71 ** morgens ten a uure 16 min. 7 Dingsdag. Laren, P. fa. on. 8 Woensdag Rorterdam, Ie. 10-20 9 Donderdag. Beeft, P, 10-56 10 Vrydag. Brouwers, P. ii 17 11 Saterdag. S Barnab. lï-39 12 4 Zondag. S. Edul Med. J. 11-46 13 Maandag. S. Anthonius, Nieup. P. 11 57 ^J|v Eerfte Quartier, Dingsdag den 14, 's avonds ten 8 <«JP uure 57 mm. 14 Dingsdag. Medenblik, P 12. 6 15 Woensdag. Mernkerk, P. 12-17 16 Donderdag. Wyk , P. 12-26 17 Vrydag. Sch3gen, P. 12-41 j8 Saturdag Hatl. J. 12-56 19 5 Zondag. Delft, K. fm. on. 20 Maand2g. "s Grav. P. 1-29 Ze» in Cancer , maakt alhier den langflen dag. 2.1 Dingsdag. Rynsburg, ft 1-46 te Volle Maan, Woensdag den 22, 's namiddags ten 2 uure. 57 min. 22 Woensdag Mid. J. fa. op. 23 Donderdag. Vastendag, 9 37 24 Vrydag. S. Jan Baptifl, lo- 6 25 Saturdag. Beufekom, P. lo-2ó 26 6 Zondag. Haarl. K. 10-41 27 Maandag. Purmerent, le. io'só" 28 Dingsdag. Vastendag, 11-19 CLaatlle Quartier Woensdag den 29, 's morgens ten 10 uure 36 min. 29 Woensdag. S. Petr. en Paul. ii-27 30 Donderdag. S. Pau. ge. Gron, P>» 11-49  WIE DE M A AND. I ALVA'S Slagting te Brusfel, begonnen. De tweeBATENBURGEN, BYMA, GALAMA, de Heeren van VILL1ERS en HUY,' en nog meer Edelen en anderen onthalsd,. 1568. 4 Refolutie van Holland , ter huldiging van WILLEM I. als Graaf, 1584 en toeftemming van Amfl. en Gouda: verbond van vereeniging tusfchen Holland en Zeeland, door bewerking van ORANJE, 1575- - Don JAN VAN OOSTENRYK, raadt te Mecbelen aan, ORANJE te beoorloogen doch te vergeefsch, 1577- 5 EGMOND en HOORN, te Brmftl onthalsd, 1508. 9 C P. HOOFD , Weerhoudt Amfieldam, de Graaflykheid aan WILLEM I. op te draagen, 1584. 10 Groningen voor de Staaren, 1579. ;i GEORGIË LA LALNG , Graave van Rennenberg , tekent ais Stadhouder en Capt. Gen. over Vriesland, Ommel.Gron. Dre»~ the en Linge, by acte van accesfie, de Unie van Utrecht te Winfum, 1579 „ „ 13 ADMIRAAL KORTENAAR en STELLINGWERF, fneuvf- len , 1565. 16 Eerfte Provinciaal Synode van Holland, 1574» 18 De Stad Hoorn, verklaart zig voor WILLEM I, 1572* a$ Mattfiriibt overweldigd , door de SfMjMris, 1579* * # ♦ £  JULIUS heeft 31 Dagen. 1 Vrydag. Breda,P. ia 39 s Saturdag. Maria Vifit- 12 36 S 7 Zondag. Katw. K, fm.op. 4 Maandag. Mart. trarsl. I" 6 5 Dingsdag. S. Bon. Purm B. a- 6 ^jtov Nieuwe Maan, Woensdag den 6 ,'s namidd. ten 1 uure. 29 minuten. 6 Woensdag. Gore- P. fa. on. 7 Donderdag. Schiedam, P. 9-11 8 Vrydag. Procopius, 9-32 9 Saturdag. Edatn. K, 9-46 10 8 Zondag. Leyd J. 9-57 xi Maandag. Utrecht K. 10- 6 12 Dingsdag. Leyden Ka. 10-ió 13 Woensdag. Anacletus, 10-27 JEerfte Quartier, Donderdag den 14, 's namidd. ten 2 uure. 40 minuten. 14 Donderdag. Swyndregt P. 10 4t 15 Vrydag. A pofte! fcheid. 10 56 16 Saturdag. Reynildis, It 17 17 9 Zondag. Yflèlm K. Ji-49 18 Maandag. Leyden L. 12-26 19 Dingsdag. Hondsdagen beginnen, fa. on. 20 Woensdag. S. Margaretha, 1-27 Volle Maan, Donderdag den 21, 's avondsten 12 uure, f^*/ 6 min. jti Donderdag.Groningen, P. fa op. 22 Vrydag. S. Maria Magdalena, 8-27 Zon in Leo, op ten 4, onder ten 8 uure, 23 Saturdag. Vastendag, S-47 24 10 Zondag. Geer. 9- 1 25 Maandag. S.Jacob, 916 26 Dingsdag. S. Anna, 9 27 27 Woensdag. Kampen le. 9 41 CLaatfle Quartier, Donderdag den 28,'snimidd. ten 4 uure. 29 minuten. 28 Donderdag Voorfchoten, P. 10- 2 29 Vrydag.' Mariha en Feüx, 30 26 30 Saturdag. Grol P. 11-1 31 11 Zondag. S. Ig. 11 4*  HOOIMAAND. 3 Placaar tegens de Preformatie , 1.56$* 9 De Souverainiteit der Nederl. Engeland vergeefsch aangebooden, 1584. 10 WILLEM I. te Delft doodgefchooten, 1584. 11 WILLEM 1. als hooge Overheid, geduurende den oorlog, IS7S. « t, 13 Haarlem op genade of ongenade aan Spanje, 1573. — vredehandel met Spanje afgebroken, om dat men yryheid van Godsdienst weigert, I575« 14 Eerst openbaar prediken der Hervormden in Holland, 1566. 15 Eerfte vergadering van Holland tegen ALVA, te Dordrecht B waarin *t eeriïe Plan onzer Republiek ontitaan is, 1572- 16 Spaanfcbe SlagtSng te Haarlem, 1573- 21 Slag by Imming teegen ALVA verloeren , 1563.--WILLEM I. geeft kennis aan de Staaten van een toeleg op Zeeland» 1575. 25 Don JAN VAN OOSTENRYK , 't Kasteel van Namen met list bemagtigd hebbende , ligt geheel den mom af, 1575' 26 De Staaten verklaaren PHILIPS II. vervallen van zyn recht, 1581. 't Spaanfcbe Krygsvolk, fl u t aan 't muiten , te Abht, ia Vlaanderen , 1576, en worden door den R. v. Staaten, voor Oprnermaakers verklaard, 157Ó- 27 Breda overweldigd door Spanje. 1581. 28 WILLEM I. ontdekt de Staaten den aanflag van Den JA;V, 1577- 3i.Eer'de openbaare Preek buiten de Haarlemmer Poort, te Am~ iïrtd.1566. * * * „  AUGUSTUS heeft 31 Dagen. I Maandag. Becmft. B. „I2'46 a Dingsdag. Portiuncula, lm. op. 3 Woensdag S. Stev. vin. 2- 7 a Donderdag. S.Domincus, 3"iö Jmi Nieuwe Maan, Vi ydag den 5 > s morgens ten 2 uure 27 min. Zon Eclips 5\rryi 'g. Maria ter fneeuw, ïa.on. 6 Saturdag, Transfiguratie Ch.ifti, J* J 7 ia Zondag. Loosduin, K. J 16 8 Maandag. U recht, P. 8-27 -9 DmgS.iag. Vastendag, ö"3» 10 Woensdag. S. Laurent, II Donderdag. Wyk, lo. 9' » 12 VrydJg. Wyk, P. 9 27 Eerfte Quartier, Saturdag den 13» s morgens ten 6 >JP uure 47 min 13 Saturdag. Vastendag, 9'40 14 is Zondag.'s Grav K. 10 21 15 Maandag Maria Hemelvaart, 16 Dingsdag. Rochus, fm12An 17 Woensdag. Jeroen, ,m °P' a8 Donderdag. Agapitus, l'5* 19 Vrydag. Ludovicus, 3'10 Volle y aan. Saturdag den 20, 's morgens ten 8 uure S9 min. 20 Saturdag. Hondsdagen, eindigen. fa. op. 21 14 Zondag Wykopz K. 7'27 22 Maandag. Hartjesdag, 7"4X Zon in Virgo , op ten 5» o»*?"" 7 23 Dingsdag. VastendaZ, 7'S<5 24 Woensdag. S. Bartbel. 8-17 25 Donderdag. Lud. Abcou. P. 8-S0 avonds ten 5 «ure C' 39 minuten. fa or)> s saturdag. Aalsm K. 6 y J 16 Zondag. Weesp K. 6«ó J Maandag. Frankf.rms, 6 Dingsdag. Heylo., P. l6 ' 7 woensdag Alk. Blok?. J. 8 Donderdag. Marot Sebo^ie, y 9 Vrydag. Worcum, J. 8.2Ó ^'^"Qu^Zonciig den 11, avonds ten 3uure. >j§ 49 minuten. Q,n ïfx? Zondag. Willem. K. £ » j 2 Maandag. Amft. lo. jx 13 Dingsdag. A^-ft 1° . f ia.56 Ij Woensdag. &^eArf. fm ^ !5 Donderdag. Utrecht le. ,6 Vryuag. Cornelms, *6 •,- Sarurdaa S Lambertus, , ... i • A Volïf Maan, Zondag den 18, 's namidd. ten 4 %g) 19 min, fa. 0p. 18 is Zopdag. Amft. ke. .n 19 Maandag. Leyden le. 20 Dmgsdag. Quatertemper* Zon in Libra, «» »»^r ten 6 uure. ftI Woensdag. St. Mattb. Quat. 2o Donderdag. Gouda ka, 6 '23 Vrydag. Quatertemper, ^ 8*228 Zondag den , 's morgens ten 9 |f> u«re 36 minuten. 57 25 19 Zondag. Brak. B» 0 26 Maandag. Tinei, F. I2,iö ' 27 Dingsdag. Buren, P. fm op> 28 Woensdag- Zwol , P. j_.? 29 Donderdag. 5. Miebiel, „ g 30 Vrydag. S. Hiaronimus,  HERFSTMAAND. o Haarlems Heldin, KENAU SIMONS HASSELAAR. begiftigd, " 1573. -- WILLEM I. biedc in Middelburg de Stasren van Braband, Artois, Vlaanderen, Henegouwen, en inzonderheid aan die van Braband, zynen dienst aan, tot demping van oproerige beweegingen van 't muitend Krygsvolk, 1570. 6 Leeuwaarden Hervormd, 1566. 8 MARGARETHA verzoekt om (lag van den Karin?, en toen zyn wel 100000 uit de Nederlanden gevlucht, tS*>7» 9 EGMOND en HOORN gevangen, 1567. is Onderhandeling met ANJOU begonnen, 1580. 15 CA REL V. verlaat de Nederlanden, 1g*& J- ^E BAKKER 1 eerfte Lutheraan, als Martelaar verbrand,in den Haag, 1525. 10 Verdrag van ANTOU tot Vorst van Nederland ,1580. ao LODEWYK VAN NASSAU , geeft Bergen ra Henegouwen aan ALVA, 1572- «I CAREL V, fterft, 1558. ; wnn/invrt 22 CAREL V, Placaat tegen de Reformatie, ï540. - H.GMüi\li en HOORN, met geleide van 3000 Spanjaarden naar Gent 24 aJvAN STRAALEN, Burg. van Antw. onthoofd, door ALVA, 1568. ■ „ . „„ 28 Nachttogt der Spanjaarden tusfchen den 2S en 2Qften, door t water naar Duiveland en Schouwen 29 Noordel. en Westel. Storm met Springvloed tot ontzet van Leyden, 1574 , . . . „«. 30 Veldflag by Noothoorn tegen^de Spanjaarden , 150*.  OCTOBER, heeft 3» Dagen. j Saturdag. S. Bavo, 4-J6 a 20 Zondag. Amtterv. K. 4'46 eNieuwe Maan, Maandag den 3,! 's morgens ten 10 uure. 21 minuten. 3 Maandag. Leyden ontzet. fa- 0fI. 4 Dingsdag, S. Fran. 5 36 5 Woensdag. Weesn P. 5 46 6 Donderdag. Goeree J. 6-6 7 Vrydag. Edam, P. 6-36 8 Saturdag. Alkm. ontz, 7-16 9 21 Zondag.. Ooftz. K, 8- 7 10 Maandag. S. Piet. y-17 Jjk Eerfte Quartier, Dingsdag den 11 morgens ten 8 uure. W 46 minuten. 11 Dingsdag. Texel, B. 10-37 ia Woensdag. Purm. P. % 12-11 13 Donderdag. Schagcn B. fm. on. 14 Vrydag. Viarten B. 1 59 15 Saturdag. Boere zat. 3-i6 16 22 Zondag. Heeras. Loos. K. 4-47 17 Maandag. Amersf. P. 6-16 Volle Maan, Dingsdag den i8,'smorgens ten 1 uure. \~[J 6 minuten. 18 Dingsdag. S. Luc. fa. op. 19 Woensdag. Vianen B. 521 20 Donderdag. Delft, B. 5 56 21 Vrydag. S. Urfula , 6 37 Zon in Scorpio, op ten 7 , onder ten 5 uure. 22 Saturdag. Utrecht, B. 7-46 23 23 Zondag. Aker floot, tC. 8 57 CLaatfte Quartier, Maandag den 24 ,'s avonds ten 11 uure. 6 minuten. 24 Maandag. Amft. ïlilv. B. 1019 25 Dingsdag. Woer P. 11-46 a6 Woensdag. Woer. B. 12-56 27 Donderdag. Vastendag, fm. op. 28 Vrydag. S- Sim. en Juda, 2- 7 29 Saturdag. Wyk , B. 3-16 30 24 Zondag. Rheenen, K. 4-»7 31 Maandag. 'Vafiend. Hage, &, 5-41  WYNMAAND. 1 Don JAN VAN OOSTENRYK , overleden, 1578. Schoonhoven veroverd , door LUMEY, 1572. 2 Wichelen door ALVA geplonderd eu mishandeld, 1572. 3 Lyden ontzet, 1574- 5 Synode van Nederland, te Emhden begonnen, I57I« 7 Togt van WILLEM £ door de Maas, 1568. 8 Alkmaar ontzet, 1573* 11 Slag op de Zttider Zee tegen Spanje, 1573» 12 De Admiraal BOSSU opgebragt te Hoorn, 1573» 13 ALVA tot Gouv. Gen. der Ned. 1567- 14 Ylelyk Placcaat tegen de Reformatie in de Nederlanden, 1529. ■ 19 Pacificatie van Gent, begonnen, iS7d. Verlangde-komst van WILLEM I. in Nederland, 1572. 20 Spaanfche Muiters pionderen Maastrecht, 1576. 22 Bleek dat die van Braband » wel verre van oo den Raad van JAN VAR OOS'I ENRYK , WILLEM I. te beoorlogen, hem, en voor hunnen vriend hielden , en aannamen voor Ruarc of Stadhouder van Braband, 1577- dit ontftak den nyd van veele Edelen, die voor de toeneemirtg van 's Prinfen grootheid beducht waren , raadpleegden om 't oppergebied aan den AartsHertog MATÏHIAS op te draagen, tot ongenoegen der Staaten , die meer Oranjelievend waren : hierin is de grond te zoeken van alle Partyfchap tegen 't ORANJE HUIS. 25 Overdragt van CAREL V. aan PHILIPS II. in 1551. 26 Eed van PHILIPS, 1551. 27 Request der Protestanten aan PHILIP II. 1566. 29 Vertrek van den Aarts-Hertog MATTHIAS, 1581. 30 Eerfte beleg van Leyden, I573- ♦***2  NOVEMBER heeft So Dagen. 1 OfngsAag. Alderb. 6-56 Jm± Nieuwe Maan, Woensdag den 2, »s morgens ten 4 xjjgp uure 19 min. 2 Woensdag. Alderz. «• on. 3 Donderdag. Gouda, L's B. 4 46 4 Vrydag. Dokkum, J. 5 17 5 Saturdag. Schagen, B. 6- 7 6 25 Zondag. Lecnaard, 7-17 7 Maandag. S. ffillebr. 8-27 8 Dingsdag. Breda, Weesp B. 9 47 3Eerfte Quartier, Woensdag den 9, 's avonds ten 7 uure 8 min. 9 Woensdag. Alk. B. 11-17 10 Donderdag. Dev. J. 12-56 11 Vrydag. S. Maarten, fm. on. 12 Saterdag. Manen, 2-21 13 26 Zondag, Zard. K. 3 57 14 Maartdag. Gore. P. 5 26 15 Dingsdag. Gorcum , B.' 6 57 .As^ Volie Maan, Woensdag den 16, 's morgens ten 11 uure T§gJ 17 min. 16 Woensdag. Monnikendam, B. fa. op. 17 Donderdag. Lis, B. 4-27 18 Vrydag. Huyf. P. 4-21 19 Saturdag S. Elifab. 6-32 20 27 Zondag. Eadmundus, 7-56 21 Maandag. Maria pref. 9 17 Zon in Sagitt-arius , op ten 8, onder ten 4 uure. 22 Dingsdag, $. Cecilia, 10 37 CLaatüe Quartier Woensdag den 23, »s avonds ten 5 uure. 11 min. 23 Woensdag. Monnikendam, B. 13*51 24 Donderdag. Lis,B. fm. p. 25 Vrydag. S. Cath. Velf. B. 1-6 -6 satüiiriaig. Viym. P. 2-11 27 Zondag 1 Advent, Befloten tyd, 3-29 28 Maandag. Oda, 4-37 29 Dingsdag. Fasttndag, 5-46 30 Woensdag, $. Andrits, 6-57  SLAGTMAAND, ► Geen? 4 Oe'lvnSe dï n!"Kerk t"Weezei gehouden. 1568. wurta 3 Eerfte Synode o-r ja. htigd Kerkbeftuurin óeNedert. ^e^r ^J^ U^^, 't Kasteel van G*»f. - fSt bekend met den naam van s^afjle/ur[%^ £N VAtï 4 OOSTFNRYK, komt als Gouverneur in de JVMir/. 1570. ■6 Se begin van 't verbondl der MONDR.AGON, aan de Staatfchen over, 1570. ïf Zutpben door de Spanjaarden deerelyk mishandeld, 1572- a2 Graaf jan van nassau, geb. 1535- 23 Groningen en aan de Staaten Gener, en in dê PaciSc* tie van Gent, I5?6. 24 ALVA'S Beeld aan de Kaak, te Gron. 1570. 2* PICT HEIN, te geb. IS77- 28 De Heldin de LA LAING, gedwongen Doormk over te gee ven stan Spanjen, 1581. **** j  DECEMBER heeft 31 Dagen. jgffjjlk Nieuwe Maan, Donderdag den 1, 's avonds ten 9 flip)' uure 20 minuten. 1 Donderdag. S. Eloy , fa. 0n. 2 Vr-ydag. Bos J. 4 1 3 Saturdag. S. Franciscus , 4 56 4 Zóndag 2 Advent, S. Barbara, 6 9 5 Maandag. Sabbas , 7 27 6 Dingsdag. S. Nicolaas., 8-51 7 Woensdag S. Ambrofms , 10 16 8 Donderdag, ilfor/a Ontf. tl-47 Eerfte Quartier Vrydag den 9', 's morgends leu 4 uure. • «JP' '06 minuten. 9 Vrydag. Lions, J. fm 0n. jo Saturdag. Melchiades, 1-2.1 11 Zondag. 3 Ad-cent, n-Sl 12 Maandag. Joachimsdal, J. 4-16 13 Dingsdag. S. Lucia, 5.47 14 Woensdag. Quatertemper, ?. 0 ^fSl Volle Maan,Donderdag"den 15, 's avonds ten 11 uure \£j 11 min» 15 Donderdag. Tongelveen 5 J. fa. op. 16 Vrydag. Quatertemper, 4. 5 17 Satoaiag. Quatertemper, 5-I7 18 ZomVg. 4 Advent , 6 3p' 19 Maandag. Megengofus, 7.5.3 ao Dingsdag Vastendag, p_2I Zo» **» Capricornus, maakt den kortflen dag. ai Woensdag. 5/. 7bomasy 10-36 «2 Donderdag. Halle bevjarr, n ^ Laatlte Quartier Vrydag den 23 , 's namiddags ten 2 \tj, uure 36 minuten. 23 Vivdag- , Yvcrde. vullero. 12.57 24 Saturdag. VistènXSg, fm. op. 25 Zondag Kersdag, 2-6 26 Maandag. 2 Kem.fi r -. 3-17 27 Dingsdag. St. Jan Euangclist, 4-26 28 Woensdag. Onnozele Ksn-it'ren, 5-41 29 Donderdag. Thomas Cïuu-lLeyg, 6-46 30 Vrydag. Savinus, 7.47 0^ Nieuwe Maan, Saturdag den 31, 's avonds ten 5 uure. 21 minuten. 31 Saturdag. S. Silvester,  WINTERMAAND. 1 Ysfelyke moord te Naar den, door Spanjen , 1572. " ALVASS overdragt aan Requesens, 1573' 4 J. VAN WASSENAAR, aan zyne wonden in *t beleg van Slooten gesneuveld, ïS23« 7 Don JAN, voor Vyand verklaard van de Staaten, 1577*; [IfsU * T T»- , , ' ^..j f _k .tv i IfifiisJUt-- x - "- 1 - ,' ^ a r>u XI ÏIOl' 11 ffMf/«M belegerd door de Spanjaarden , 1572. irw^a«ajjs 12 FERDINAND VAN TOLEDO , Hertog van ALVA fterft, 13 Apologie van WILLEM L tegen den Ban van PHILIPS, 1580. -2 IALVA'S triumph, en gevolgd feest, over't terydeleader 23 l wapenen van WILLEM 1. 1568. 26 Frankryk belooft hulp aan Ifed, 1580. 30 Goedkeuring der Staaten Gen van 't verdrag met ANJOÜ, 1580. - Tekening der Artyculen van opdragt der Graaflykhèid aan WILLEM I. 1583.  Bericht van de Ecltyfin des Jaars 1785. Jn dit Jaar zuilen zig twee Eclipfen op 't Aardryk vertoonep, aan de Zon en geen aan de Maan, waarvan by ©ns niets zal kunnen gezien worden. De eerfte zal zyn aan de Zon den 9 Febrnary, en zal zig ver. tonen op 24 graaden Zuiderbreedte, en 17 graden 20 minuten lengte van ons ten Westen, bet begin te zien 's morgens ten o uure 28 minuten , het midden ten 11 uure 6 minuten, het einde ten 12 uure 36 minuten, zullende 10 en 7 agtfte duim over 13 di'.o 's morgens ten 5. 18 dito'savonis tenhalf 7» \ April 'smorgens ten half 5, »savonds ten 7. 16 dito 's avonds ten half 8 20 dito 's morgens ten 4. 1 Mei 's avonds ten 8. 'd.-*rQ 20 dito 's morgens ten half 4, 's avonds ten half 9. luny blyft als vooren. J Verkorten, Den 26 July 's morgensten 4, 's avonds ten 8. 14 Augustus 's avonds ten half 8. 22 dito 'srnorgensten half 8. "0 Augustus 's avonds ten 7. . 12 September 's morgens ten 5, 's avonds ten half 7» «6 dito 's avonds ten 6. 1 Oftober 's morgens ten half 6. Den 10 October 's avonds ten half 6. 13 di'o 's morgens ten 6. 35 dito 's avonds ten 5- to November 's morgens ten half7.  C S3 ) sa November 's avonds feu half 5. 30 dito 's morgens ten 7. 4 December 's avonds ten 4. De Groote Hou: Zyl en Kennemer Poort , zyn altyd tot n uuren 's avonds open , en de Spaarwouer Poort, met het aankomen van de laatltc Schuit van Amfteldam : men kan ook door alle de Poorten, de geheele nacht, voor 30 Stuivers binnen de Stad komen. LEIDEN en GOUDA. Per langen. Den 15 January 's morgens ten half 6, tot Leiden ten 6, 's avonds ten 5, 1 February 's morgens en 's avonds ten half 6. 15 dito 's morgens ten 5 , 's avonds ten 6. 1 Maart 's morgens ten halfs, 's avonds ten half?. 15 dito 's morgens ten 4, 's avonds ten 7 1 April 's morgens ten half 4, *s avonds ten half 8. 15 April 'smorgens ten half 4, 'savonds ten8. 1 Mei 's morgens ten 3, 's avonds ten half 9. 15 dito 's morgens ten 4. "s avonds ten 9. Juny en July als vooren. Verkorten. Den 1 Augustus 's morgens ten half 2, 's avonds ten half 9, 15 Augus us's morgens ten half 4 , 's avonds ten 8. 1 September 'sm jrgens ten 4, 's avonds ten half 8. 15 duo 's morgens ten half 5 , 's avonds ten 7. I O&ober 's morgens ten 5, 's avonds ten half 7. 15 dito 's morgens .en halfC, 's avonds ten 6. 1 November 's morgens en 's avonds ten half 6, te Leiden's morgens urn 6' 15 dito 's morgens ten half 6, te Leiden ten 6 , 's avonds, ten 5. 1 December 's morgens ten half 6 , te Leiden ten 6, 's avonds ten half 6- S UTRECHT. Verlangen, Den 1 January 's morgens ten 6, 's avonds ten half 5. 15 dito 's morgens, als vooren, 's avonds ten s. * $ * * ^ 2  C 36 ) Den i February 's morgens ten 5, 's avonds ten ha!f 6, 15 dito 's morgens ten 5 j 's avonds ten 6 ï Maart 's morgens ten halfs , 's avonds ten half7, 15 ditoh morgens ten 4, 's avonds ten 7. 1 April 's morgens ten half 4, 's avonds ten half 8. IS April's morgens ais boven, 's avonds ten 8. 1 Mei 's morgens ten 3, 's avonds ten half 9. 15 dito'smorgens als boven, 's avonds ten 9. Juny en July blyven als vooren. Verkorten» Den 1 Augustus rs morgens ten half 4, 's avonds ten half 9. 15 dito 's morgens als boven, 's avonds ten 8. 1 September 's «norgens ten 4 , 's avonds ten half 8. IS dito'smorgens ten haif 5,'s avonds ten half 7. 1 Odober 's morgensten 5, 's avonds ten fialf 7. 15 dito 's morgens ten half 6, '$avonds ten 6. 1 November 's morgens ten 6, 's avonds ten half 7. • IS dito 'smorgens als boven, *s avonds een 5. 1 December 's morgens als boven , 's avonds ten halfs. HOOR N. Verlangen. Den 15 January 's morgens'ten half 7", 'savon ls ten 5. I February 's morgens ten 6 , 's avonds ten haif ó. 15 dito 's morgens ten 5 , 'sarondsten 6 I Maart's morgens ten 5 , 's avonds ten half 7. 15 dito 's morgens ten half 5 , 's avonds sen 7. 1 April's morgens ten 4 , 'g avonds ten half 8. 15 dito 's morgens ten half 4, 's avonds ter. 8. I M :i "s morgens ten 3 , 's avonds ten batf 9, 15 ciiio 's morgens ten 3» 'savondsren 9. Juny en July biyven als vooren. Verkorten. Den 1 Auguftus 's morgens ten 3 , 's avonds ren half 9. 15 dito'smorgens ten half4, 's avonds ten 8. l September 's morgens ten 4, 's avonds ten half 8. 15 dito's morgenuren halfs, 's avonds ten 7. 1 October's morgens:mi 5. 'savondsren half 7, 15 dito's morgens ten haif d, 's avonds ten 6.  ( 37 ) i November 'smorgens ten 6, 's avondsten half 6. 15 dito 's morgens ten half 7, 's avonds ten 5i December 's morgens ten half 7» 's avonds ten half 5, ENK HUIZEN. Verlangen. Den 8 January 's morgens ten half 7, 's avonds ten half 5» i February 's morgens ten 6, 's avonds ten 5. 18 dito 's avonds ten half 6. 23 dito 's morgens ten half 6. 4 Maart 's avonds ten 7. 15 dito 's morgens ten'5. 1? dito 's avonds ten half 7. 1 April, 's morgens (en halfs, 's avonds ten 7. 16 dito 's avonds ten half 8. ao dito 's morgens ten 4. 1 Mei 's avonds ten 8. 20 dito 's morgens ten half 4,'s avonds ten half 9. Juny blyfc als vooren. Verkorten. Den 25 July 's morgens ten 4, 's avonds ten 8, 14 Augustus'savonds ten half 8, 22 dito 's morgens ten'halfs. 29 dito 's avondsten 7. 12 September 's morgens ten 5, 'savonds ten half?. 26 dito 's avonds ten 6. 1 Oclober 's morgens ten half 6.; 10 dito 'savonds ten 6. 18 dito's morgens ten 6. 25 dito 's avonds ten 5. 10 November 's morgens ten half 7. 12 dito 's avonds ten half 5. 30 dito 's morgens ten 7. 4 December 's avonds ten 4.  CS8 ) P R Y Z E N VAN HET KLEIN ZEGEL. Een 3 ft. Zegel koft — 5 ft. 6 r- ^9 15 I ï — 24 i gl. ii ft. 30 I gl. 18 ft. 48 3 8'. aft. 3gl. — 5gl lóft. 6 U.i.iVt 7al.iift. ii 10 gl. 9 11 gl. 5 ft. 12. 15 gl. 16 20 gl* ■ jg — 22 gl. 10 ft. 24 29 gl. J5ft« GEBRUIK van het ZEGE L. Haurcedtillen,' Het beloop van alle de huurjaaren by elkander gerekend, wan peer dezelven bedraagen: Ben. de 50 gl. een Z. van 3 ft» koft. 6 ft. Bov. de 50 tot 100 gl. 6 10 — ico - 200 i 12 —17 — . . COO - ÖOO 24 I gl' 12 — . 600 - 1000 3 &* 3 — 18 — »■ » 1COO - 20CO — - Ó gl. 7 — 12 — —— 2000 - 3000 • 8 gl. 10 ~ a —  C 89 ) .. 3000 - 4000 — 12 gl» 15 — 2 ». 4ZOO - 6000 16 gl. CO - 2 — fOOO - I2COO 18 gl 22 — 12 — 12000 en daar boven 24 gl. 29 — 16 — DJ Copven der Huurcedulien moeten allen , zonder onder* fcheid,opeen Zegel van 6 Smiv. gefchreven worden, ten zy de Wuurcectul zelve op een 3 ftuivers Zegel ware, wanneer de Copy mede maar op een Zegel van 3 Stuivers moet ftaan. LEESCEDULLEN ter BRUILOFTEN en BEGRAVENISSEN, voor Perfoonen welken bezitten. Van 1000 tot 3000 gl. een Z. v, 6ft. / o; 9 3000 - 6000 12 ft. - o: 16 6000 - 12000 ■ 24 ft. - 1; 11 120CO - 25000 —-—»* 3gL - 3 - ïo 25000 -100000 6gl. - 7' 1* 100000 en daar boven ■ iagL -15: 0 TESTAM ENTEN. Van een Teftateur, bezittende Mind. dan 2cc0 gl. een Z. van 1 gl. 5 ft. Van 2000 tot 4000 gl. - 3 —■— Van 4000 - 8000 6 ■ Van 8000 - 20000 9 -—• Van 20000 - 50000 - - 12 « Van 50000 - 100000 - 24 —^ OBLIGATIE Na Tot 100 gl. op een Zegel van 3 ft. —— 200 -- 6 - « ÖCO ; 12 - .— 2O0O 24 - Bot. aooo »- ■ 1 - 48 -  C 4°. ) ■ Ten HÜWELYKS AANTEKENEN gaande^ betaaka de Perfoonen, bet Zegel daar onder gerekend i Die gegoed zyn onder de soco gl ieder 3 gl. is ƒ 6: 9 ^ooo 6 gl. - 12: 16 12c03 —— 15 gl. - 31 : 11 bov. 12000 30 gl.- 63! 2 Voorde CONSENTCEDULTJES tet BEGRAVINGE, betaalt men op de SECRETARY volgends de nalaatenfcbappen : Van 2cco tot 4000 gl. -ƒ3: o 4c00 - 0000 gl. - 6:0 6coo - 12000 gl. - is t 16 lacoo en daar boven - 31 '• i2 N A A U W K E U R I G E AANWYZINGEN. Wegens d* Posten, Wagens, Schepen en Schuiten ; derzelver vertrek enz. Alles naar orde van het Alphabeth. A. Aalsmeer, Maandag, Woensdag en Vrydag een Schuit,'smid- dass ten 12 uure. Alkmaar, alle dagen een Schip, vertrekt 's morgens ten9uure • buiten dien vaart 'er, Maandag middag om 2 uuien nog een, liei op 't Water over de K arnemelkfteeg. Aiphen. 's Maandags van 't Rokkin, om 12 uuren. Amersfoort, alle dagen ten 8 uure een Schip; maandag ten 12 uure neg een. Ankeveen , alle Maandagen een Schuit. Arnhem, alle weeken,Woensdags,eo in de drie Wintermaan-  ( 41 ) detl om de 14dagen,een Schip, ligt op'tRokkin. De Poswage« vertrekt alle dagen Zomers 's morgens ten 6 uuren , en's Winters met het openen der, Poorten, van deCingel tegen over de Lutherfche Oude Kerk. Van Arnhem vertrekt 's Maandags, Woensdaes en Vrydags morgens. ten 6 uuren een Postwagen op Keulen, van waar alle dagen een Wagen op Aken, en tweemaal ter weck op Frankfort aan de Main vertrekt; behalven dien kan men met de Milbei mmer Postwagen van Keulen op Frankfort gaan. Van Arnhem vertrekt een Postwagen Manndag en Donderdags, over Doesburg op Bergen , Dantzig en Koningsbergen ; wanneer op het aankomen van dezen te Doesburg een Wagen vertrekt naar Munfter eu Osnabrug; Van Munfor Woensdag en Zaturdag 's morgens, vertrek 'er een op Kasfel, van waar men daadlyk na deszelfs aankomst, op Leipzig, Dresden, geheel Polen, Silejiën , Bohemen , Oostenryk , Hongaryen en Tnrkyën afgaan kan. Van Kasfel rydt een Wagen over Koburg en Bamberg op Neurenberg ; vandaar op Augsburg, Trenten, Padua, lenetiên en door gantsch Italien. Wanneer men van Doesburg op Berlyn reist, komt men eerst te Minden, van waar men over Leeze en Harburg na Hamburg , en vandaar op gantsch Denemarken kan komen. Te Koningsbergen aangekomen zynde, kan mén op alle Steden van Ceurland, Lyfland, Cermerland enz. vertrekken. B. BEVERWYK,ten n uure van het Water over deKarnemelfteeg. BRUSSEL, om de agt dagen een Schip, van de Cingel by den Jan Roode Poorts Toren. BUIKSLOOT, alle uuren een Schuit, ligt by den Nieuwen Stads Herberg, met deze Schuit gaat men ook op verfchillende uuren op Purmerend, Monnikendam, Edam en Hoorn. BREMEM, Zaturdags een Beurtman, van den Nieuwen Brua. BERGEN, zie Arnhem. BOHEMEN, zie Arnhem. BAMBERG, zie Arnhem. BODËGRAVEN, Maandag den 12 uuren een Schuif. BREDA , Zondags een Schip. BROUWERSHAVEN, 0m de 14 dagen een Schip. C. CAMPEN, met het luiden der Boomklok, by den Ouden Brug op 't Water. COURLAND, zie Arnhem. ******  C 4* ) CROMMENIE, Maandag, Woensdag en Vrydag ten 3 uure een Schip. D. DELFT, het geheele Jaar een Schuit, des middags ten 1 uur, en ten 3 uuren van de Berebyt buiten de Ucr. Poort, gefchikt voor Perfoonen en Goederen, Ue brieven per Post, ten 8 en een half uur. DEVENTER, Dingsdag, Donderdag en Saturdag, s morgens met het openen van den Boom; van den Ouden Brug gaat 't Schip af. Dingsdig en Vryd ig vertrekt 'er een Post of Bode, te bevraagen in de Warruoesftraae by de Haantjehoekfteeg. DÜSSELDORP, om de 2 a 3 weeken een Schip van den Gelderfchen Kaai. DEUTEKOM, om de 14 dagen met Pakken en Brieven, door Harderwyk of Doesburg; te bevraagen in de Zwaan by de Nieuwenbrug DiEMERMEER, van den 15 Maart tot den 15N0V. Maandag, Woensdag en Vrydag; van den 15 Nov. tot den 15 Maart Maandag en Vrvdag ten 12 uuie een Schuit. DOESBURG, Dingsdag en Vrydag t:n 12 uure een Post. DORD, alle avonden ten 6 uure een Post, Saturdags een Schip, en alle dagen een Bode. DURGERDAM, van ï Mei tot 1 Sept., alle dagen ten 8, 10, a en 4 uure een Schip, doch Zondags alleenlyk ten 8, 10 en 1 uure. DUITSCI1LAND, Dingsdag en Vrydag ten 12. uure een Post. E. EDAM, van den 1 October tot 31 Maart's middags ten 3 en 4 uure, en van den 1 April tot den 30 September ten 2 en 5 uure vaart 'er een Schuit. Zie Monnikkendam. ENKHUIZËN, 's morgens ten 9 uure en 's avonds met het lui. den der Boomklok, by de oude Siypfteenen aan 't Zeerecht. EMBDEN, Zomers om de 3 dagen, maar Decemb. Jan. en Febr niet bepaald; legt op \ Water voor de Zoutfteeg, EMMERIK, des Dingsdags om de 14 dagen een Schip, ligt op 't Rokkin, ELBURG, Dingsdag, Donderdag en Saturdag een Schip. F. FRANEKER, alle Dingsdagen, 's avonds met het luiden der Boomklok, op het Water over de Dubbelde Worstfteeg. FRANKFORT AAN DE MAIN. Zie Arnbem.  C 45 ) G. GOUDA, (van Amjl. op) de Maanden Maart, April, Sepr. en Oftober 's morgens ten 8 uure; Mei, Juny en Augustus ten 7 uure ; en het geheele Jaar door 's avonds ten 8 uure. January February,' Novemb. en Decemb. vertrekt geen Dagfcbuit ; de Vracht is 19 ft. men vindt dezelve aan de Berebyt, Verders vertrekt alle dagen van de Pypemarkt, een Schip genaamd de Yker, Zomers ten 6 en 's Winters ten 4 uure. GENT , per week een Schip van den Jan Roode Poorts T6' ren- GORCUM, om de 14 dagen Saturdag een Bode; te bevraagen onder de Beurs. 's GRAVENHAGS (van Amfieldam op) tïïe dagen 's middags ten 1 uur van 't Rokkin by de Capel een Schuit, en ten 3 uure van de Berebyt; is het "s Winters belloten water dan ryden 'er doorgaands Wagens met Pasfagiers en goederen af, daar de Schuit voorn. legt. De Postwagen, van Amfieldam op 'x Hagc, vertrekt van 26 Febr. tot 30 Sept 's morgens ten 6 uuren en 's middags ten 1 uur; van 1 October tot 6 Novemb. en van den 20 Jan. tot den 25 Febr. 's morgens ten 7 uure en 's namiddags als vooren ; van den 7 November tot den 19 Jan. 's morgens ten 8 en 's middags ten i uur; op den eerden Paasch, Pinxter- en Kersdag in 't geheel geen, ten zy men een derzelven voor 24 gutd. 18 ftuiv. afhuurde: dan kan men daarmede vertrekken op wac dag en uur men wil,- de vracht voor ieder Perfoon is anders 4 gl. 3 ft. De Brieven kan men ook per Post doen vertrekken , aiie avonden ten 8 en een half uure, op 't Generaal Comptoir. GEN VIERLAND. Zie Arnhem. 's GRAVENLAND, 's Maandags en Vrydags ten 12 uure een Schip, van 't dito Veer, by den Groenen Burgwal. . GRONINGEN, om de 3 dagen een Scïrip, op 't Water, by de Dubbelde Worst Steeg. H. HAARLEM (van Amft. op) 's morgens, met het openen der Poorten tot 's avonds ten 8 uure alle dagen per uur een Schuit; de Perfoon betaalt van 1 April tot 30 September 6 ftuiv. en geduurende de andere maanden 7 ft. voor Vracht; van 1 April tot 30 Sept. vertrekt 'er een Vragtfchuit 's morgens ten 10 en 's middags ten ï uur, en van 1 OcT:. tot si Maart 's morgens ten 10 en 12 uure; legt aan de Papenbrug. i3 het 's Winters beflooten **** ** 3  C 44 ) water, dan vertrekt 'er alle dagen een Postwagen met Pasfagiers en Stukgoederen , rydende geweonlyk af van 'c Haarlemmer Plein. Wat belangt de Brieven op Ibarlem, daartoe zyn verfcheidene Kasfen; als aan de Beurs, de Jan Roodenpoorts Toren &c. daar dezeiven drie maai daags uitgehaald worden. HARDERWYK, alle avonden een Schip met het luiden der Boomklok, van 'c Zeerecht by de oude Slypfteerien, HASSELT, 's avonds mee het luiden der Boomklok van 'tWat£r by de Oude Brug. HILLRGOM, Dingsdag en Vrydag een Schip, ligt op de Nieuwe Heeregracht by de Leidfegracht. HUISDUINEN, Maandag , Woensdag en Saturdag kort op den middag, legt aan de O. Z.vandet-i Haring Pakkers Tooren. HKUSDEN, om de 14 dagen Saturdag , een Bode, te bevraagen onder de Beurs. HAMBURG, Zomers Saturdags s avonds een Beurtman die Zondags morgens, van de Nieuvvcnbrugs Boom vearrtkt. HAMBURG. Zie Arnhem. ' HERTOGE VBQSCH, Zondag 's morgens van de Jan Roodepoorts Toorenfluis, van daar vertrekt ooit een Bode om de 14 dagen, te bevraagen onder de Beurs. HONGARYEN. Zie Arnf>m« 1TALIEN Cde Brieven op) vertrekken en 1 uure per Post, des Dingsdag. KUILENBURG , 's Maandags avonds van 't Rokkin by de Gaperfteeg. KEULEN Ct Schip op) vertrekt als het de laading heeft, gcwoonlyk om de agt dagen, hgt op de GelderfcUe Kaai. KONIlNSBERGEN, zie Arubem, KASSEL, zie Arnhem» KQBURG, zie Arnhem. L. LEIDEN (van Amft. op) alle avonden ten 8 uura een Schuit vau de Berebyt, en geduurende den "Zomer 's morgeus ten 10 uure een Kaag van den Ovenoom, met deze betaalt ieder Perfoon 1 guld. De gewoone Pakfchuit ligt op de Cingel by den Heiligen Weg, vertrekt Zomers middags ten 6 en des Winters ten 4 uure.  (45 ) LOENEN, Maandag, Donderdag en Saturdag ten 12 uure van de Cingel over het Kloofter. , LOENDERSLOOTi Z^ Bodegraven. LEIPZIG, Leeze en Lyfland. Zie Arnhem, LEMMER Cop de) met het luiden der Boomklok, van de Papenbrug alle dagen een Schip. LONDEN, per Week een Schip van de Haring Pakkery. LOOSDRECHT, Dingsdag, Woensdag, Donderdag en Saturdag ten half een uure, een Schuif. M. ■ :>. MONNIKRENDAM, van 1 Oftob. tot 31 Maart des morgens ten 7 en 11 uuren en des middags ten 2 uure,' de Nachifchuit met Boomuuiten. Van 1 April tot 30 Sepr. des morgens ten 6 en 9 nure en des middags ten 3 uure: de Naclufcbuit als boven. Men gaat ook wel over Monnikkendam op den bepaalden tyd op Hoorn. Zie Parmerend en.Edam desgelyks. Nog ligt 'er aan' de Nieuwenbrug op 't Water een Zeiifchuit, die alle dagen des middags ten 3 uuren affteekt. MAARSEN. alle dagen 's middags ten 12 uuren , van de Cingel voor 't Klooster en ten 2 uure van de Berebyt; men gaat ook wel daarmede op Ouderkerk, Abcoude , Bamhrvg, Loltoderfloot, Nieuwer/luis, Breukelen en andere Plaatfen, dien coers liggende. MEDfcNBLIK, Dingsdag, Donderdag en Saturdag 's morgens, van de Nieuwenbrug. MECHELEN, om de 3 dagen een Schip ligt op de Cingel ,over Maltha. MAASTRICHT, Dingsd. en Vryd. ten 12 uure een Post. MEPPELT, Dingsd en Saturd, een Schip; maar des Wïntets op Woensdag alleen. MIDDELBURG, Saturdag een Schip. MUNSTER, Dingsd. en Vryd. ten 12 uure een Post. N. NAARDEN, (van Amft. door Muiden op) van 1 April tot 30 Sept. Zondags 's morgens ten 5, 7 en 10 uure, 's middags ten 2, half 5 en half 6; in de week 's morgens ten 6,8 en 10uure; van den 1 OcV>b. tot 31 Maart 's morgens ten 7, 9 en 1 uure, 's midd. ten 3 en half 6 uure. Ligt op de Primegrache tusfchcn de Utrechtfe Straat en Amftel. Men betaalt toe Mnide» 5 ft. 12 p. en van daar op [Naarden 3 ft. 4 p. dus 9 ftuiv. t*t Naarden. Zie Weesft. ****** g  C 4° ) NES- (de) zie Waveren. NoORDRRWYK, 's Maand, avonds een schuit van de Bloemen een van de Nieuwmarkt. NOORDWYKSJIHOUT, zie Noordwyk. NIFUWKERK, Zomers Dingsdag en Vrydag avond, met hst luiden der Boomklok, 7s Winters, Vrydags 's morgens ten 10 uure van de Texelfche Kaai. - NÏ'VhvlKGKN, Donderdag 's morgens vroeg van de Cingel by de Lurh Nieuwe Kerk NEURENBERG. Zie Arnhem. NIEUW END AM, alle dagen ten 10, 12, 2, 4» en Zomers ook ten 6 uuren een Schip. O. OUDERKERK, Maandagen Vrydag ten 11 uuren van 't Rokkin. OUDEWATER, ten 11 uure van 'c Rokkin by deGapcrfteeg. OS NA BRUG Zie Arnhem OOSTENKYK. Zie Arnhem. OLDENBRUG , eens in de week een Schip. OOSTERWOUD en OUDENBOSCH, alle avonden ten 6 uure en Ommelanden, alle avon-den ten 7 uure een Post. P. PURMERENDE, van den 1 Oct, tot 31 Maart 's morgens ten >> en 9 uure, 's middags ten 1, 4 en 5 uure; van 1 April totso Sent 's morgens ten 6, 8 en 11 uure, 's middags ten 1 , 4, 5 en 6 uure. Ook legt 'er een Zeilfcbuit op het Water by den Nieuwenbrug, die alle dagen 's middags ten 2 uuren afgaat. POLEN. Zie Arnhem PADUA. Zie Arnhem. R. ROTTERDAM, alle dagen ten 12 uure van 't Rokkin by de Capel, en ten 2 uure van de Berebvt. De Brieven op Rotterdam , vertrekken alle avonden per Post , 's avonds ten 3 «ure. Be floot en water zynde vertrekt 'er een Wagen van de Reguliers Breeftraat 's morg. ten 8 uure met reifoonen en Goederen. S. ■ • • SCHOONHOVEN , 's Maand, ten iz en Dondetd. ten 10 uure van de Heereo Gracht by de Utrechtfch/» Straat. SNEES, Zomers met het luiden der Boomklok j legt by den Dam.  C 4? ) SCHIEDAM, (de Brieven op) vertrekken alle avonden per Posr ten 8 uure en de Schuit Dingsd. en Vryd. van het Rokkin, om i uur. STAVOREN, alle avonden een Schip. STEENBERGEN, alle avonden ten 6 uure een Post. STEENWYK, Saturdags een Schip, en alle Vrydagen een Bode. SWEDEN, Dingsdag en Vrydag ten 12 uure een Post. T. TEXEL, alle avonden voor 't fluiten van den Boom van de Texelfche Kaai. TILBURG, en omliggende Plaetfen (op) vertrekt om de 14 dagen Saturdag 'savonds om 7 uure, een Bode; te bevragen on. der de Beurs. U. UTRECHT, (van Amft, op) van 15 Maart tot 14 Sept. 3 Schuiten daags, dei njorgens ten 7, 's middags ten 1, en 's evonds ten 8 uure, van 15 Septemb. tot 14 Maart 's morg. ten 8 uure, ?s midd. en 'savonds als boven,- de beide Dagfchuiten liggen op de Agtergracht; maar 's avonds aan de Berebyt, de vracht 12. een halve ft. De Pakfchuit op Utrecht legt op de Cingel, rusfchen de Appelmarkt en Gasthuismolenfteeg ,• vertrekt des Zomers 's midd, ten 4 en 's Winters ten half 4 uure. Wat belangt de Brieven, daartoe zyn Kasfen aan den Jan Roodepoorts Tooren, de Beurs, de Munt enz die drie maal daags uitgehaald worden. UITHOORN. Het geheele jaar door een Schuit, ten 1 uure van 't Rokkin by de Olieflagerifteeg, en ten 3 uure van de Berebyt. Als het beflooten water is, dan rydt 'er een Kar mee Goederen. V. VL1SSINGEN; alle 8 & 14 dagen van den Cingel by de Bergftraat een Schip. VOLLENHOVEN, 's Maandags avonds met het luiden der Boomklok van de Meppelfche Scyger, vooraan op de Texelfche Kaai. VRIESLAND, (op) vertrekt 's Woensdags avonds een Schip, te bevraagen op de Agter burg wal over de Brouwery de Hooiberg. ' W. 1 WEES?, van 1 April tot 31 Oft. Zondags ten 6, 1 en 10, *& midd. ten 3 en fealf 6 uure; in de week 's midd, ten half aj»  ( 4» ) i,*if nare; van i Nov. tot 31 Maart, Zond. ten 6 balfo4 G" ™f£ te^a en 5 «ure, en andere dagen 's morgens en 8, 's midd. ten 2 en 5 * > y , ft< + teQ r^9huTen'liien op deVinf^At by den Amttel; * b«iten de Weesper ^° WOERDEN, \ Maandags en Donderdags ten 1 uure. Zie ^WEZeE, om de 8 a 14 dagen een Schip van de Gelderfche Kaai. Y. YSELSTEYN, Maandag ten 1 'uur, een en Vryd. ten 12 uure een Post. ZARDAM of Zaandam, alle uure een Schuit aan denHarlngs- pakkers s oren- , , . '.. -o^^tfy van den Ouden Brug. ZWOL, met het linden derB*\ de ouden Brug, bevragen onder de Beurs. den c:n. ZIERïFZEE* des Zomers per weeK een au«r ZWAPPlCLUIS, Dingsd. en Saturttags aoui WOTBaSN*W. en mi <« » "» - p->s"    Korte Levensfchets VAN WILLEM DEN EERSTEN, PRINS VAN O RANGE EN NASSAU. (jlTeene oude of nieuwe gefchiedenisfen, leverden ooit een levensbefchryving op van eenen Vorst, die by Prins Willem I, van Orange, in vergelykinge kan komen, in wysheid , beleid, moed en ftandvastigheid: hy was zeer welfprekend en overreedendj vlug in het uitdenken van hulp. zelfs als de zaaken wanhoopig fcheenen; moedig en vuurig in wel beraadde ondernemingen ; bezweek niet in gevaaren, hoopte en vreesde niets. Zyne groote bedryven bewyzen het; reet weinig gelds, meest al van zyn eigen, en weinig volks, durfde hy aan de ontzachIyke heirlegers van den magtigften Christen Koning, Philips II. het hoofd bieden : als men hem verdelgd en verjaagd meende te hebben, was hy er weer in , met fterker en meer benden: hy wierf telkens nieuwe legers, en maakte met andere Vorflen verbintenisfen : hy was innemende, befcheiden, en onbezweken getrouw aan het Vaderland: hy fpaarde noch zyn eigen leven , noch dat zyner drie broederen, die ook al voor hem fneuvelden ; dus werd hy 's Lands algemeene Vader en Befcherm-engel: hy heeft de fondamenten gelegd van ons Geraeenebest, en de vrye oefening van den waaren Godsdienst hebben wy hem nog te danken. Prins Willem I. is geboren in het Jaar I533 > te Dillenburg, in het Graaffchap Nasfau : uit dat Huis was ook adolph , die in 1292. den Keizerlyken Trson beklom. Door huwelyken met Gravinnen en hoogadelyke Dochtcren onzes Lands, heeft het Huis van Nasfau heerlyke goederen in deze Landen verkregen * Willem, de Oude, Vader van Willem I. had de Graaflyke Staaten in Duitscbland geërfd. en voerde al vroeg daar den Hervormden Godsdienst in; maar Keizer Karel V , die denzelven voor kettery hield, wist onzen Prins Willem I, nog maar 9 jaaran oud, aan zyn Hof te lokken, en deed hem in den Roomfiben A  c « > „ ,j- . „mmcton- zo lans de Keizer leefde, en In de eerfle ?M'Z?rïï"T*rto6™tet hy daar by; maar door zyr.e ver"e" ?" « de Soo en in Fr«„h,k. kreeg hy meer oogen, SS ÏÏ« ^omhelsd , en ,s ^MzertSue hem zeer en achtte hem hoog, tf^jm**~™5^S^n-^e^rSsche "V/KnKwasTaltvd gehaat;' de nyd der hovelingen had hem „It-sVo ften tot gebannen, en die zag hem aan voor den peen, X hem in zvne pogingen dwarsboomde: want flus, de Prol,' die hem in zvne i«s k willende niiroeijen, volgde ^»«», die hy joor ketters m , ,r„eurs e„ Ketter, rgekken, **f^«MSi ? Sneven «enfw« deStaLnverzochten hem toen, STy hrS;U"L *^»H-ni, het land wegneemen, en geen Voor de lionmg vt * Landvoogdes in zyne afwezig- ÏÏ&SeeÏÏd onaefh ar eenige byzondere Stadhouder!, ^SCinciën, en onder die Wttttftl over AW?Ve[ SS-« wS?5f»«r het geen den Prins van Or^. W, &*r^&?J" ° ' de stadhouders meest mishaagde, was, Z de Ccuvc ï£ .« "nInaaTom de hooge waardigheid der dat de t.ouvi..u4nn. «» * Reeeering in een «Stj^H?Sr5se^: tfM «m.n ^frool verftand, veelgeleerdheid, en  ( 3 ) en die met alle ftrengheid de inquifitie en de kerkregels van Tremen zocht in te voeren, en dsar toe al!e de Landen, Steden en Genootfchappen van hunne PaviJe^iën te herooven. Die ftoute ondernemingen zyn dc waare bronnen der volgende beroerten geweest; daar uit omfproot ook het ongenoegen van den Prins tegen granvelle, en niet uit nyd, om dat hy geen Gouverneur Generaal was , fchoon zyn Grootvaders Broeder, engelbert van nass^u, dat geweest was.» want boven dezen Oudoom had hy dit voor uit, dat hy» elf Jaren oud zynde, by testament van RENé van ISa'fau en Cbalon, Prins van Orange en Souveraine Lieer over aile de goederen van het Vorstlyk Huis van Cbahn geworden was, en hoe kon die wyze Prins deswegens nydig zyn, daar de Koning die eer nog nooit anders, sis aan Prinfen van 's Konings bloede, vergund had ? De wrevelmoedigheid van den Cardinaal ging eindelyk zo verre, dat de Piins en de Graaven van egmond en hoorn , den Koning deswegen klaagden, en zy eenigen tyd daarna in den Raad van Staate geroepen zynde, weigerden te verfchynen, zo de Cardinaal, die Prefident was, daar tegenwoordig ware. Na het vertrek van granvelle nit deze Landen, werd de Hertogin ;e raade, om egmond in Ambasfade naar den Koning te zenden,- en toen men in den Raad in omvraag bragt, wat men aan zyne Majefteit fchryven zou, was de Prins rondborilig van gevoelen, dat men fchryven moest, dar de Staat zó niet langer kon blyven ftaan, om alle de bewegingen over de'Religie by alle onze buren; dat het een dwaling was hier dp« wetten van het Trentfche concilie te willen invoeren, en over de zielen der menfchen te heerfchen. De Graaf van egmond wedergekeerd zynde, bragt een ftreng antwoord te rug van de gevangen. ketters en weederdoopers te dooden: dus groeiden de onlusten aan, en men werd van den Koning,, zyn. Raad en den Roomfcben Godsdienst, nog verder verwyderd. Dit bleek eerst bcdektelyk onder de Ridders en Adel op de bruiloft van den Prins van Parma, Zoon van den Hertoginne , daar de Roomfcbe bygeloovigbeden vry wat befpot werden; daar na meer openiyk op den 5 April 1566: de zamenverbondeneEdeltn, verbonden zig eerst te Breda, toen te üoog.-raten by een Compromis, en gaven te Brusfel een Request aan de Hertoginné. over, om te hebben opfchorting van de Inquifitie:. verzachting der bevelen om- A 0.  C 4 ) trentden Codsdienst, en vergadering der Staaten over het ftufc van den Godsdienst. . Deze bezending was aanztenlyk, betraande uit ruim drie , an« deren zeggen vier honderd Edelen, paar aan paar gaande, met bredenrode en Graaf lodewyk van Nasfau tan het hoofd: Prins willeM ï. werd voor de bewerker daar van gehouden, en heek zig daar over nooit gefchaamd De Gouvernante gaf nog al eenige hoop, en zond twee Stadhouders, Ridders van het gulde vlies, den Marquis van Bergen en den Baron van Montigny naar Spanje, by den Koning, doch beiden lieten daar het leven. De zamenverbondene Edelen vergaderden wederom te St. Triden, en maakten daar hunne banden nog vaster: men mogt te Antwerpen de Predikatiën niet meer verftoren; men liep met duizenden derwaards en daarop volgde m Augustus en September de beeldcnftormery, wel door eeneftoutheid, maar tevens door een oordeel van God» De vervooruitziende Prins ondertastte fommige Edelen, meenende, dat men volk behoorde -e vergaderen, en den Spanjaard te gemoet te trekken; maar de Graaf van egmond begreep het tegendeel , zig op des Konings genade willende verlaaten: die verdeeldheid fcheurdc het Bondgenaotfchap, en dat verloor zyn kracht: de Prins vermaande in Mei bgmond nog eens, dar hy by zyn'e meening blyvende óm zou komen, en nam toen voor een tyd, de .wyk in Duitscbland by zynr Broeder jan van nas- saalea, die de Gouvernante opvolgde, dagvaarde tertrond den Prins voor zyn nieuwen Raad van Troubelen, andeis de Bloedraad genaamd : de Prins beriep zig op de Ridders van hit Gulde Vlies, en beklaagde zig over het geweld aan zyn' Zoon gepleegd, die van Leuvens Hooge Scboel in zyn dertiende Jaar geligt,en naar Spanje vervoerd was. Hy ligt voor zyn eigen geld een leger in Duitscbland, en zendt het onder zyn' Broeder, Graaf lodewyk , in Friesland: die (laat fi4Mey 15*58 , den Graaf van arrenberg,by Heiligerlee, met zeer veele Spanjaards, echter met verlies van zyn' Broeder adolf; doch wordt in een tweeden (lag geheel verflagen! Prins wiilemI. die nergens door gewoon was te bezwyke» , worf een tweede leger van twintig duizend koppen; leende geld 'er toe by eenige Ryksvorften ; en eenige uitgewekene Nederlanders, te Londen,  C 5 ) Embden, Bremen en Hamburg, voegen 'er-het hunne by: 'sPrirïfen Broeder jan van nassau, verpandde aile zvn goederen, In i«68 kwam de Prins met dat leger uit Duits Mand afzakken , en trok de Maas over, fchoon het den krygskundigen alva onmogelyk fcheen; maar aT.va hield zig binnen zyne verfchanllngen, in voordeelige legerplaatzen, door Rivieren gedekt, waar hy zig niet uit liet lokken, wat moeite de Pnns ook deed, en fchoon die al negen-en-twintig maaien van legerplaats veranderd was; waardoor dan ook de Prins afgetobd zynde, het op moest geeven, en dewyl het volk aan 't muiten floeg, dat afdanken , zyn artiilery en bagaadje ter betaling van het leger verkoopen, en aan de voornaamfte Legerhoofden tot verzekering van achterftallige fchuld, zyn Prinsdom van Orange, en Heerlykheden in de Nederlanden verpinden. Nu fcheen de Prins het zwaarte krygen; maar oor», die van alle uitreddingen alleen de eer wil hebben, maakte hem zo veel te voorfpoediger te water. In hoedanigheid van Stadhouder gaf hy eenige commisfien ter Zee uit, aan de voornamfre Nederlanfcbs ballingen, te Embden, Londen, enz. tegen Duc d'a'.ba, en de zynen. Onder die ballingen was de voornairafte, willem, Graaf van den mauck , en Baron van lumey : Dezen ftelde de Prins aan tot-Admiraal: men noemde hun Watergeuzen, zynde de naam van Geuzen, (een Franscb ivoord, het geen bedelaars betekent} aan de Edelen, die het Request aanboden, wel fchompende gegeven , maar door hen voor een eernaam opgenomen. Lümey in Maart 1572. uit de havens van Engeland uitgezeild „ had het oog op eenige plaats in Noordbolland, maar door tegenwind belet, zeilde hy het Eiland Voorn ach er om , en nam de Stad Brielle in, op den eerften April van,het zelfde Jaar: dezé verovering lei den eerften grondfteen des prachtigèn gebouws van Neerlands vryhei-d: het gerucht daarvan was naauwlyks verfpreïd, of alle Steden van Holland en Zeeland, Middelburg en Amftcrdam uitgezonderd, van welke twee , de eerfte na twee, de tweede na zes jaaren, bukken moesten, vielen Prins willfm toe, en a*.ba af : zo veel verfchilt het, de ingezetenen mede of tegen te hebben Deze dingen hier gefchied zynde, kwam de Prins met een leger , dat ten deele op beloofde betaling van Frankryk geworven , was, uit Duitscbland naar de Nederlanden. Zyn Schoonbroeder A 3  ( 6 ) «r-LEM Graaf van den Berg, maakte zig vry gemakiyk meester 1 v e'e SHen van Gelderland, Utrecht en Overysfel, alzo de majè Inwonnen Or*«*. toegedaan waren: hy zelf trok op ™ar'/,V«W, nam e.ers< weg Roenr.or.de, daarna tos, 2V S*/*». Z*W»«»* 0*«fc*W« , alle wanhopen Je door Sas üranny; maar met zyn leger naar Mans of Bergen m Henetclven optrekkende, om den Hertog van alba het beleg van stad welke dapperlyk verdedigd w^rd door zyn Broeder ?0dk^k,7e doen opbreken, vond hy dten te fterk yerfchansr, en zvThooTop Frankryh hulp te leur ^edeld, om dat hy daar Z tvd"ng van den Paryjhen moord vernam i waarom hy, wel ^ende dThy van Frankr9k geen hulp te wachten had, zyn' Broeder ïaadde-de Stad met een eerlvk accoord over te geeven, den afm« IteTblaazen, en naar den Rhyn afzakte: in dien aftogt had hvvejt moeke om den opftaud van zyn leger te ftuiten, met te JU™ dat hv door het Franfche //«/bedrogen was: otrnrent KaVfïepzvTlevenFOOt gevaar: agt honderd Spaanfiba Srwaren by nacht ingevallen, en tot aan zyn rent dopr^drOT^nTmaar een klein hondje, 't geen op zyn bed fltep, k«bde hem™o lang over het aangezicht, tot by ■ontwaakte: te OiSt dankte hv zvn leger af, kwam door Overysfel te Utrecht, en van daar in Holland en Zeeland. Na het overgaan van den Baal, had de Prins, door zyn Volm-St pniLirs f« m m;mx, Heer van St, Aldcgor.ae, de Edelen Tn S edên varj/0//«;^, laateu befchryven naar IM#, «o 15 lïnv i S72 «m op alles order te feilen j niec, om den Prins op ffiw tot Stadhouder a=n te ftellen, en nergens vrndr men o<*, aH L Saaien hem. in bunnen naam, Stadhouder gemaakt Jieb^ X nering verbond men zig, de Spanjaards ,t*yyt£ den bui en h? Land te houden, de inquifitie te weeren aan de Zlf.nleerde Religie de band te houden, en ftelde verder orde ^ leSdclein en andete zaaken, het Bnrgerbeftunr ra- keiiet^ninrr op Ai-BiV'geftoord, roent hem t'huis, en zend met betilt van" wJjoS ^pot Commandeur « V^ilïen en vervolgens gaat Middelburg, na een lang'unge ElS in S over; maar daal tegen werd s Printen ïffi?WMwre, die uit AMas W een leger, om de ^f te verdreven, naar G^rfowi opgetrokken was, den  c 7 y ti April, op de Mokerheide geflagen, en Het'er her. leven, benevens zvn andere Broeder, 'hf.ndre.ik van nassau, en christoffEC, Zoon van den Keurvorst van den Paltz In het volgend Jaar 1375. werd'er voor de eerfte maal te Breda over een vrede gehandeld,- maar de Landvoogd , aandringende dat Holland en Zeeland den Roomfchen Godsdienst zouden moeten aanneemen,liep d;e onderhandeling vruchtloos af; men zondAmbasfadeurs naar Engeland, oni Koningin ï.lizabetii de heerfchappy dezer Landen a*n te bieden, maar die floeg dat af: k.equesens ftierf; bet volk, het geen onder hem geftaan had , floeg aan het muiten , by gebrek van betaling, en liep en pionderde overal; de naburige Provinciën riepen Prins willetvi te hulp, en op deszelfs raad flooten zy met de Provinciën van zyn Stadhouderfchap een verbond-, gemeenlyk genaamd de Pacificatie van Gent. Vervolgends kwam Don jan van oostenrvk , Bastaart Broeder van Koning flips , als Gouverneur Generaal hier aan: de Staaten wapenden zig tegen h. m; doch verzoenden zig weder kort daar aan met hem; maar zeer rasch andermaal beproevende deszelfs bedrog, in het overweldigen van Namen , vervoegden zv Zig weder by Jen Prins . en die wordt een poos daar na, door de Burgery van Antwerpen prachtig ingehaald, en naderhand door de Staaten van Braband tot Ruart van Braband verklaard: dit ontftakden nayver van den Hertog van Aarfcbot, Stadhouder van Vlaanderen, die met anderen, buiten weeten van den Prins, den Aartshertog matïdïAS ontbieden en hem het generale Gouvernement der Neder* landen, in de plaats van Don jan , opdraagen. In,het volgénc e Jaar J57S, werd een Tractaar van Religievrede vastgefteld, hy de-meeste Provinciën: eenige Walfcbe Provinciën verzoenden weder met den Koning: de andere Provinciën zig tegen de Welen aankantende, doen aanzoek by den Broeder van den Franfcben Koning, den Hertog van Alengon, om hem tot Befchermer van haare Vryheid te hebben: de Prins van O range en deszelfs Broeder Jan, beducht zynde voor nadeel van cien Hervormden Godsdienst, fluifen eene naauwe verbintenis-usfehen hunne onderhoorige Provinciën, Gelderlend, Holland, Zeeland, Zt/tpben en Utrecht, genaamd de Unie van Utrecht, naar de Hoofdftad dier Provincie , in de weike die den 11 January 1*7-0. gefloten, en door jan van nassau eerst ondertekend werd; en nader» hsnd hebben zig Friesland, Overysfel en Groningen met zig meet anderen Kwartieren en Scedendoor ondertekening daar by gevoegd,  en Don tan was overledsn , en door alexander van parma op«evSïd^maar de We eischte een Befchermer tegen de SpaanfZ Paleren. De Prins van Orange drong fterk aan om aan den bevorens reeds gemelden Hertog van Alengcn, want Koningin elis^ü^eth van Lg*w had dit afgeflagen, de heerfchappy op teMetadenaanvang van 1580. zyn de Staaten zo ver gekomen, dat L ^Zeeland bedoren den Koning van Spanje altyd voor vvand te houden, en ten gelegenen tyd aan Prins wiixemI, op zekere voorwaarden, de Graajlyke Hoogheid op te draagen: daar onlat de Koning van 5^«/« een tweede Banfcbrift uit, tegen den P in, en beloofde vyf-en-twintig duizend Ryksdaalders aan den genen /cue hem. levend of dood, in handen der Spaanfiben leve- 16 nnnr'de Staaten Generaal werd in Augustus van dit Jaar een Door de ötaaieu gezonden, 0m hem, onder voorwaar- gezantfchap ^lencon , souyeraini- SedTn" en"JPiïgl werd u9 September gefloten en getekend. . gaf pr5n5 willem zyne overheerlyke In de^maand.^"^^5^ Ban, in het licht: deStaaApologie<$™™^£lxe$£ S onrechtvaardig befchuldigd, ren verklaarden 0f , tot veiligheid van verfden dezel den Koning van ^/^J^^ elk ïfm voor' zV," tf Senn"! en geboden, dat men aan hun m£iÏÏ?5SE tiZSt Prins den Hertog van alenIn^tebruary 1502 neK c e/ ^ aJg .^on, te ^"W*™1 e„ byzondf/ais Hertog van : Overheer d«« ^S;deCn „loofd afzonderlyk met den Hertog alleen in fommige ftukken voor overeengekomen «v ondef d£ ^ g ^Pn Prinfe^v!ï Orw, om dien ten gelcgenen tyd, de booge van de n Pr we™"'™* \Qt de$zelfs dood toe, op te draagen. ^"^«.T loste zekere ,an Jou»», een  C 9 ) Spanjaard, uitgelokt door de in den Banbrief gedaane aanbieding, een pisioolfchoot op den Prins, ioopende de kogel onder zyn rechter oor, door de halsader, en weder aan de linker wang uitgaande , na eenige tanden gebroken te hebben; daarvan is de Prins mkaculenstyk geneezen ; maar nog in dat zelfde Jaar werd een tweede zamenzwering op deszelfs leven , en op dat van den Hertog te gelyk ontdekt, en naar verdienden geftraft. In hec volgende Jaar, 15S3. deelde Hertog van Alencon eene onderneeming op Antwerpen", doch die mislukte: hy nam de vlucht naar Frankryk, en overleed aldaar in het begin van 1534. Prins willem rekende zig in een Stad, als Antwerpen, waar het bygeloof zoo fterk heerselue, voor al ook om het bloedloon van den Banbrief, alzo die Stad altyd zo vol van vraemdelingen is, niet meer veilig , en verkoos Delft tot zyne woonplaats: daar werd hem,uit zyn vierde Vtouw,louisa de coligny , Prins frebRiK hknduik geboren, in het begin van 1584. Binnen deze Stad eindigde die groote Prins zyn voor Nederland zoo dierbaar leven , den 10 July 1584. Zekere balthazar gerards, een Edelman uit het transcb Comité, niet meer dan «1 Juaren oud, was, of door den beloofden bloedprys, of door bygeioovigheid? om 'er den hemel door te winnen, die geen, die hem verradelyk vermoordde: de verrader aan het Hof gekomen zynde,kwam,om uit des Vorften hand zyn paspoort te ontvangen, en fchoot denzelven, die van de trappen kwam enhem het paspoort toerykte, met een pistool, op het welk drie kogels ftonden P over hoop : op deze wyze eindigde Prins willem I, zyn Vorstlyk leven, in den ouderdom van omtrent 51 Jaaren, en is, den 16 van die maand, met alle plechtigheden, te Delft begraaven. De moordenaar is terftond gevat, en naderhand, naar verdien» ften, openlyk zwaar geftraft. B  C io ) EEN NIEUW CHRISTELYK LIED, Gemaakt ter eere den DOORLUCHTIGSTEN H'EEiE, WILHELM, PRINCË van ORANGIEN. Waar van de eerfte Capita-tl Letteren van elk vers, zyne Vorftelyke Genade Name met brengen. Zynde dit he<- Origineele Lied . zoo als bet zelve omtrent den Jaare 1572. aan PRINS WILLEM den Eerften, H.L.M. wierd toegezongen. Na de wyze van Charles. ^^ilhelmus van Nasfouwen, Ben ik van Duytfchen Bloet, ^^Het Vaderland getrouwe Biyf ik tot in den Dood, Een Prince van Oranjen Ben ik vry onverveert, Den Koning van Hispanjen. Heb ik altyd geëert.  C » ) ^Kn'n Godes vrees te leeven Heb ik altyd betracht, Daarom ben ick verdreeven Om land'en luyd gebracbt, Maar God zal my regeeren Als een goed inllrument, Dat ik mach weder keeren , In mynen regiment. rydt U myn onderfaten, Die oprecht zyn van aartj God fa! u niet verlaaten Al zyt gy nu befwaarc, Die vroom begeert te leeven, Bidt Godt nacht ende dag Dat hy my krach! wil geeven, Dat ik u helpen mag. ryf end' goed al te famen Heb ick ook niet verfchoont, Myn Broeders hoogh van namen Hebben 't U ook vertoont s Graaf Adolf is gëbleven, In Vriesland in den flach, Zyn ziel in 't eeuwigh leven Verwachc den jongden dag. (■«■(del en hoogh geboren, Van Keiferlyken ftam, Een Vorst des ryks verkoren, Als een vroom Christen man, Voor Godes woordt ghepreefen, HeB ick vry onvertfaeght Als een Held zonder vreezen, Myn Edel bloet gewaeght, B 2  C ia ) f-rjjyn fchilt ende betrouwen T^Z Zyt » gy« ° G°dt myn Heer ^ r"'HOp u lbo wil ick bouwen, Verteer my nimmermeer, Dat ick doch vroom mach blyven, U dienaar »t aller llondt, De Tyranny verdryven Die myn berte doorwont. Is David moeste vluchten, Voor Saul den Tyran Soo heb ik moeten luchten, Met meenigh Edelman , Maar God heeft hem verheven Verlos^ uit aller noot, Een Koningryk gegeven In Israël foo groot. Za 't fuyr zal ick ontfanghen Van Godt myn Heer dat foet: Daar na foo doet verlangen Myn Vorftelyk ghemoet 't Welk is dat ick mag flerven Met eeren in het velt Een eeuwigh ryk verwerven AU een getrouwen Helt.  ( 13 ) —^iet doet my meer erbarmen 4^ In mynen wederfpoet Dan dat men fiet verarmen Des Koninks Landen goer, Dat u de Spangiaarts krenken O Edel Neerland loet, Als ick dat ga bedencken Myn Edel hert dat bloet. >ls een Prins opgefeten; Met mynes tteyrs kracht, Van den Tyran vermeten; Heb ick den flag verwacht, Die by Maastricht begraven Bevreesden myn gewelt, Myn Ruvters zag men draven Seer moedigh door het velt, r^soo het die wil des Heeren L/J Op die tyd hadt geweest Hadt ik wel willen keeren Vau u dit fwaar tempeest, Maar den Heer van hier booven ,Die alle dingh regeert Die men altyd moet loven, En heeft et niet begeert. _ eer christ'lyck was gedreeven, KjD Myn Princelyk ghemoet, Stantvastig is gebleeven, Myn hert in teegenlpoet, Den Heer heb ik gebeden, Van-mynes herten gront, Dat hy myn faeck wil reden, Myn oafchult doen oorkont. B 3  C 14 ) Oorlof myn arme fcbapen Die zyt in grooren noot, U herder zal niet ilapen, Al zyt gy nu verftroit Tot Godt wilt u begeven, Zyn heilzaam woordt neem aan, Als vroome christen leven , *t Zal hier haast zyn ghedaan. et dan zyn plicht: Vervang' het door uw klanken En zingt dit vrolyk Dichr, 8. >an Steedfche Magidraaten Staat u wel danken vry; Zoud gy Orsnje haaten Daar hy uw redder zy? Neen , trouwe Burgerye 1 Voldoe uw dankbaar hart, Wil hem uw zangen wye, Vervloek al wie hein fmart. —- 9' ►"-niets, niets moet u vertzaagen, JlL* Dank WILLEM voor zyn trouw, Herdenk aan d'oude dagen En 't waglend Staatsgebouw. Wy moeten hem verjaaren, Al is, 't maar met een lied, Een Vadenief ziet gaaren Al wat het Kind hem biedt, io. OGod! wil ons ontdekken Wie dat de monden zyn, Die hem zyn leed verwekken, Hem, Neêrlands oogenlyn. En ach! verfchoon deez' galmen Niet ik, zy zyn in fchüld. Er zyn ook nog vloek pfalmetl In Uwe Kerk geuuld. Jw—Joei uit, roei uit de boozen De haaters van zyn Huis, ■ Straf, draf de Goddeloozen , Verdelg dat Vloekgefpuis. Dat, eer hy weör verjaare, En ik wéér zangen bié, Hy we! zyn Vyand fpaare, Maar hem vernedert zie.  C =4 > 12, >sn n , o Nederlanders! Aan u, o wy Genacht! Zweer ik bv d'Eendragts-ftanders, Dit hoore d'Oppermngt ! Geen Prins is ooit gebooren, Die meer U heeft bemind, Laat dan uw blydfchap hooren, Wees; Prins,niet Fransch gezind. 13- y—>eem hem voor echten Vader 4g^J En Grootvaêrs echten Zoon, Wie, Vrienden ! is ons nader ? Wie helpt de Deugd ten throon? De vryheid gaat verlooren , Waakr hv niet voor dat pand. Waar WILLEM 't fnoer wil fchooren , Baar bloeit het Vaderland. CB«4a' Godsdienst gaat te gronden, ' Door veel toegeeflykheid , Het hart* verlokt tot zonden. D'ent in een band geleid. Alleen in WILLEMS handen Is 't kieinnood wel bewaard: Laat ons voor WILLEM branden * ja! al bevriest al de aard.' 15. W«euwig'.' ai hoor deez' bede! F-^J Befcheim ons Vaderland.' In Oorlof en in Vreede Lei WILLEM by der hand» jat Htinel! elk roep Amen! Elk Wuif den vrven Hoed! Godsdienst, Prins, Vryheid zamen Zyn één by 't echte bloed.   I