Z A A K E N VAN STAAT en OORLOG.   Z A A K E N VAN STAAT en OORLOG, betreffende de VEREENIGDE NEDERLANDEN; zedekt het beoin VAK het jaar MDCCLXXX. VIER-EN-DERTIGSTE DEEL. te AMSTERDAM, bï JOHANNES ALtART. , UDCCXCTi   L Y S T van alle de stukken, welke in dit vier-en-dertigste deel geplaatst zyn. CXVII. Rapport van hun Ëd. Groot Mogende Gecommitteerden, tot het Financieweezen der Admiraliteit in Vriesland;. Ingebragt ter Vergaderinge van hun Hoog Mogende. In dato 2 Augustus 1786. 1 bl. 1 CXVIII. Resolutie van hun Ed. Groot Mog., raakende het Corps van den Rhyngraaf van salm. In dato 4 Augustus \^6. bl. 33 CXIX. Rapporten tot Concept-Antwoord aan hunne Groot- Biittannifche en Pruisüfche Majefteiten, met de Memorien. In dato 4 Augustus 1786. « i bl. 36 CXX, Missive van Gedeputeerde Staaten _ van Utrecht, kennis gevende van de verrigtingen der Burgery van de Stad Utrecht op den 2 Augustus. Ingebragt ter Vergaderinge van de Heeren Staaten van Holland en Westfriesland. In dato 10 Aug 1786. . 1 ; bl. 52 CXXI. Missive van Gecommitteerde Raaden, ora approbatie en ratificatie der Conventie tus* fchen  rf LYST der STUKKEN. fchen hunne Commisfarisfen en die van Utrecht , ter gemeenfchappelyke defenfie van de beide Provinciën geteekend en uitgewisfelt; nevens de Artikelen dier Conventie, enz. In dato 10 Aug. 1786.M. 61 CXXII. Rescriptie op het Antwoord van Zyn Hoogheid op hun Edele Groot Mogende Misfive,raakende het Corps vandenRhyngraaf van salm. In dato 16 Aug. 178Ó. ë bl. 76 CXXIII. Missive van de Gedeputeerde Staaten van Utrecht aan de Staaten van Holland, over den toeftand der zaaken te Utrecht, met hunne Misfive aan Hun Hoog Mog. Geleezen ter Vergaderinge. In dato 16 Aug. 1786. • . hl. 83 CXXIV. Rapport , concernerende het al of niet aanhouden van ligte Troupes in Vreedenstyd; nevens het Pneadvis, daar toe betrekkelyk. Uitgebragt ter Vergaderinge van hun Ed. Gr. Mog. In dato 16 Aug. 1786 bl« 9^ CXXV; Nadere Refolutie op de Misfive van Zyne Hoogheid, by haar Edele Groot Mogende genomen, met opzigt tot het Commando over het Garnifoen van den Haag. In dato 17 Augustus 1786. bl. 114 CXXVI. Extract uit 't Refolutie - Boek van de gezwore Gemeente der Stad Arnhem. Ex-  LYST der STUKKEN. m traordinarïs Vergadering den 43 Augtistu* 1786. . • . bl. 120 CXXVII. Drie Requesten van Burgers en Inwooners van Amjierdam, aan hun Ed. Groot Mogende; tot het niet afzenden van Militie op Holland naar Hattem of Elburg; ne. vens de Refolutien daar op genomen. In dato 25 Aug. 1786. . bl. 121 CXXVIII. Acte van Onderlinge Verbintenis tusfchen Vaderlandlievende Regenten, ter handhaving der Republikeinfche Conftitutie. In dato . . . Aug. 1786. . bl. 126 CXXIX. Eed der Vroedfchappen van Utrecht, op het Regeerings-Reglement van den Jaare 1786. . . bl. 129 CXXX. Extract uit het Refolutie - Boek der Stad Elburg. In dato Zaturdag den 26 Augustus 1786. . . bl. 131 CXXXI. Extract uit het Refolutie - Boek van de gezwore Gemeente der Stad Arnhem. Extraordinaris Vergadering den 26 Aug. 1786. . • . bl. 135 CXXXII. Kort Verhaal van 't Fundament, waar op de gezworen Gemeente en Burgery der Stad Hattem zig bevoegd gerekend hebben den door den Heere Stadhouder aangeftelden Perfoon van a. dinckgreve tot Sche* a pen  xv LYST der STUKKEN. oen en Raad te moeten weeren. In dato . . . Aug. 1786. . » bl. 136 rxXXHI. Missive van den Burgar - Rrygsraad der Stad Hattem, aan de Gewapende Genootfchappen. • • bl. 138 TXXXIV. Adres en Protest van de Burgery der Stad Haltem, door haare Gecommitteerdens, in vollen getalle in de Kerk vergaderd, om door voorfchreven Gecommitteerdens ter Vergadering van Raad en Gemeente te worden gepraïfenteerd. In dato . . . Augustus 1786. . • bl. 140 rxXXV. Adres der Hattemfche en Elburgfche Burgeryen, aan de Edele Groot Mogende Heeren Staaten van Holland en West Friesland. In dato . . • Aug. 1786. bl. 141 CXXXVI. Missive en Protest van de Magiftraat en Gezworene Gemeente der Stad Elburg aan de Staaten van Gelderland, raakende de middelen van geweld, tegen haar beraamd. In dato 1 Sept. 1786. bl. 144 CXXXVH. Missive van de Magiftraat en Gezworene Gemeente van Elburg, aan de Staaten van Heiland, over hunne fituatie en fchroomlyke omftandigheden. In daro 1 Sept. 1786. • • bl. 150 CXXXVI1I.  LYST der. STUKKEN. v CXXXVIII. Resolutie van hun Ed- Gr. Mo* gende op het Request van j. hubert cum fuis, als Geconftitueerden van meer dan agt honderd Burgérs en Ingezetenen van Rot' ter dam, om voorziening, dat geen Militie tegen Burgers worde geëmploieert; een exhortatoire circulaire Misfive aan de Bondgenooten te addresfeeren. In dato i Sept. 1786. . . bl. 160 CXXXIX. Missive van de Vroedfchap der Stad Utrecht, aan de Staaten van Holland, over de circulaire Misfives van Gedeputeerde Staaten aan de Bondgenooten, nopens het voorgevallene aldaar den 2 Augustus, omtrent het verleggen der Staaten - Vergadering , en het afdoen der" verfchillen. Li gekomen in dato 1 Sept. 1786. . bl. 167 CXL. Aantekening ter Gelderfche Staatsverga* deringe, van Burgemeester verstege , waar mede de Heer rhode van heeckeren zig voegde, In dato 2 Sept. 1786. bl. 185 CXLI. Missive van Zyne Koninglyke Majefteit fredrik. willkm den II van Pruisfen, aan Hunne Hoog Mog. de Heeten Staaten der Vereenigde Nederlanden. In dato a Sept. 1786. . . bl. 189 CXL1I. Missive van Burgemeesteren, Schepenen en Raaden van Hattem, aan de Staten van Holland, bedankende voor de genomene * 3 Re-  LYST der STUKKEN. Refqlutien, ten opzigte van hunne Stad*» In dato a Sept. 1786. . bl. 192 CXLIII. Missive van de Regeering van Hatttm, aan de Staaten van Ovtrysfel; nevens eene Misfive en Refolutie der Gelderfche Staaten , die Stad betreffende. In dato 31 Aug. en 2 Sept. 1786. . . bl. 194. CXLIV. Circulaire Misfive van de Geconftitueerden van Rotterdam aan de Gewapende Genootfchappen, om hulp voor de Steden Hat tem en Elburg, In daro 2 Sept. 1786. . . . bl. 197 CXLV. Missive aan de Staaten van Holland, van ecnigë Gelderfche Staatsleden, over de dringende noodzaaktykbeid van redres tot herftel der rust in hunne Provintie. In dato 2 Sept. 1786. . . bl. 199 CXLVI. Resolutie van de Staaten van Stad en Lande, raakende het gebruik van Troepen tegen Haitem en Elburg. In dato 3 Sept. 17I6. . • bl. 209 CXLVH. Missive van de Statten van Holland, aan de Staaten van Gelderland en Utrecht, als mede aan de vier andere Provinciën, omtrent dc verzochte voorziening,dat geen Militie tegen Burgers wierde geëmployeert. In daco 4 Scpc. 1786. . . bl. 210 CXLV1II  LYST der STUKKEN. vu CXLVIII. Aantekening van de Heer r, j. van der capellen tot de marscm, Waar mede de Heer van der capellen tot rysselt zig heeft geconformeerd. In dato 4 Sept. 1786. . . bl. 219 CXLIX. De Voordragt van Dordrecht, ter Vergaderinge van Holland, om den Capitein Generaal aan te fchryven zyne denkwyze over de maaircgnlen tegens Hattem, Elburg en Utrecht op^-n te leggen; en concerneerende ten last aan de Militie, op de repartkie dezer Provintie ftaande. In dato 4 Sept. 1786. . . bl. 220 CL, Extract uit de Notulen van den Raad Ordinair der Stad Zierikzee. In dato 4 Sepr. 1786. . . . bl. 2£2 CLI. Missive van de Gecommitteerden uit de Steden Deventer, Kampen en Zwolle, aan de Staaten van Gelderland, raakende de Steden Hattem en Elburg. In dato 4 Sepr. 1786. . bl. 225 CLII. Resolutie van Raad en Gemeente der Stad Elburg, In dato 4 Sept. 178Ó. bl. 228 CLTII. Missive van Burgemeesteren , Schepenen en Raad van Harderwijk, om hun Ed. Gr. " Mog. intercesfie tot voorkoming van en Burger-Oorlog. In dato 4 Sept. 1786. bl. 228 * 4 CLIV.  vin L Y S T der STUKKEN. CLIV. Publicatie van de Vroedfchap van Utrecht^ omtrent de Penningen in 's Lands Comptoiren. In dato 4 Sept. 1786. . bl. 2jo CLV. Missive van de Heeren Staaten van de Provintie van Gelderland, aan hun Ed. Gr. 1 Mog. de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland. In dato 4 Sept. 1786. bh 232 GLVI. Extract uit de Refolutien van de Heeren Staaten van Holland en West Friesland, in Hun Edele Groot Mog. Vergadering ge- V nomen. In dato 5 Sept. 178Ö. bl. £35 CLVII- Resolutie van Gecommitteerde Raaden van de Staaten van Holland, raakende het Commando over de Troepen. In dato II Sept. 1786, . . bl. 237 CLVIII- Resolutie op de geoffercerde dienst aan | Hun Edele Groot Mog., door het Exerci-jt tie- Genootfchap in 's Hage. In dato 7 Sepr.j 1786 bh am\ CL1X. Aanbieding van dienst door de j;ewapen« de Schutteryen en Genootfcbappen in Hol-\ landzm de Staaten dier Provincie, nevensii de Refolutie daarop genomen. In dato 7 Sept. 1786. . * bl. 242 CLX. Propositie van de Hoog Wel Geb. Gelt.renge Heeren Baron van palland, tot Zuitheim, Drost van Tfelmuidcn; Baronl db|  LYST der STUKKEN. de vos van steenwyk, tOt (ktt Hogenhof; Baron van haersolte, tot den Doom;, Baron de vos van stkenwyk. ,totAfy?n^/; Baron sloet , tot Marksveld Gedaan ter Staats-Vergadering van Ovetysfel. In dato 3 Sept. 1786. .' • bl. 280 CLXI. Rescriptie van Zyn Hoogheid, op hun Edele Groot Mog. Misfive van den 6 dee • zer. In dato 8 Sept. 1736. . bl. «55 CLXH. Missive van de Heeren Staaten van Gel. dorland, aan de Heeren Gedeputeerde Staaten van Overysfel, met de Bylagen. In dato 5 Sept. 1786. . . bl. 258 CLXIII. Missive van de Heeren Staaten van Over» ytfel, gefchreven aan de Heeren Staaten van Ger fland,.den 7 September 1787. bl. 280 CLXIV. Missive van de Vroedfchap der Stad Utrecht, aan de Staaten van Hollend, om asfiftentie met de Militie, en over een Inundatie. In dato 10 Sept. 1786, bl. 282 CLXV. Declaratoir van Gecommitteerden van het Schutterlyk Genootfchap, aan de Ed. Gr. Achtb. Vroedfchap der Stad Delft. In dato 10 Sept. 1786. . bl. 285 CLXVI. Resolutie van hun Ed. Gr. Mog., op het Adres der Regeering vzw Hattem en Elburg; benevenseen Misfive aan de Staten van Gelderland. In dato 11 Sept. 1786. bl. 291 CLXVII.  x LYST der STUKKEN. CLXVIT. Missive van de Regeering der Steden Kampen, Deventer en Zwolle, raakende eene Commisfie by den Kapitein - Generaal, en de Gefchillen in Gelderland; nevens de Refolutie , by hun Ed. Groot Mog. daar op genomen. In dato 11 Sept. 1786. bl. 301 CLXVIII. Extract uit het Register der Refolutien van Ridderfchap en Steden dc Staaten van Overysfel. In dato 12 Sept. 1786". bl. 330 CLXIX. Missive door Heeren Staaten van Overysfel, gefchreven aan de Heeren Staaten van Utrecht. In dato den 12 Sept, 1786. . . • bl. 333 CLXX. Extraordinaire Vergadering van Gemeenslieden , gehouden binnen Nymegen den 13 September 1786. . bl. 335 CLXXL Extract uit het Register der Refolutien van de Ridderfchap en Steden der Staaten van Overysfel. In dato 13 Sept. 1786. bl. 340 CLXXII. Missive van de Staten van Overysfel, aan den Heer Kapitein-Generaal. In dato 14 Sept. 1786. . bl. 340 CLXXIII. Missive van de Heeren Staten van Overytfel, aan de Heeren Staten van Gelder-  LYST der STUKKEN. xi derland. In dato den 14 September 1786. • bl. 342 CLXXIV. Missive van de Staaten van Gelder' land tot refcriptie op bun Edele Gr. Mog. Misfive van 4 September relatif tot de Steden Hattem en Elburg. Ingekoomen 15 Sept. 1786. bl. 345 CLXXV. Extract uit de Refolutien van de Ed. Groot Achtb Vroedfchap der Stad Utrecht. In dato 16 Sept. 17815. . bl. 353 CLXXVI. Rapport tot 'vernieting van het Corps Cent Suisfes, en om tevens het dedommagement van Officieren en Gemeenen. In dato 16 Sept. 1786. . . bl. 354. CLXXVII. Rapport op de Refcriptie van Zyn Hoogheid, en de Misfive der drie Hoofdlieden van Overysfel, over het gebeurde in Gelderland. In dato 16 September 1786. bl. 355 CLXXVIII. Missive der Heeren Staaten van Stad en Lande, aan de Heeren Staaten van Holland en West- Friesland, tot refcriptie op hun Ed. Gr. Mog. Misfive van den 4 September, omtrent Hattem en Elburg, en over het beklag, zoo van Gelderland als Utrecht, enz. In dato 18 Sept. 1786. . bl. 358 CLXXIX.  xu LYST der STUKKEN. CLXXIX. Resolutie op de verzogte informatie door den Generaal Major van rysselt , omtrent het overzenden ter approbatie eener Sententie van een Deferteur; en nopens de benoeming van Auditeurs Militair, en de overdragt van Ampten door de Raad van Staate, aan den Capitein Generaal, buiten concurrentie der Bondgenooten gedaan. In dato 19 Sept. 178Ó. . bl. 362 ZAA-  Z A A K E N VAN STAAT en OORLOG. MDCCLXXXVI. CXVII. Rapport van hun Ed. Gro$t Mogend» Gecommitteerden, tot het Ftnancie* Wiezen der Admiraliteit in Vries» land. Ingebragt ter Vergaderinge yan hun Hoog Mogende , in dat* 2 Augustus 1786. De Heere* van Wyn, Raad en Penfionaris der Stad Gouda, en van Scraalen Jmsz., Raad in de Vroedfchap der Stad Eiikhuyzen , mitsgaders A ijunct. Raad ea Advocaat Fiscaal van het Collegie ter Admiraliteit in Westvriesland en bet Noordcquartier, door hun Hoog Mo£. op het vooritel van hun Eóele G oot Mog., meede benoemd geweest zynde, om het Fioaneieweezen van het Collegie ter Aimiraliteit in Vrie«land op te neemen , en hoe het zelve tot dienst van den Lande in ftaat te (lellen, hebben aan hun E'ele 1 Groot Mog. van derzelver verrigt'ngen in de voorfz. Commisfie rapport gedaan; zig verder refereerende tot ' het gedetailleerd Rapport daar »an ichriftelyk overge* ; geeven, breeder met de Bylaagen hier na geinfereerd. Fiat infertii. Waar p gedeübereert zyade , is goedgevonden en , XXXIV. deel. A ver-  2 aug. ZAAKEN VAN 17«5. verftaan, de voorfc. Heeren Gecommitteerden voor derzei ver gedaan Rapport by dezen te bedanken , en dat voorts het zelve Rapport met de Bylaagen daar toe behooreude , zal worden g< examineert door de Heeren van de Ridderfchap en verdere hun Edele Groot Mog. Gecommitteerden toe het groot Befogae, mee de Hoeren van Wyn en van Straalen Jansz., als by hun U.dele Groot Mog. Refolutie van den 25 Augustus 1785, van wegens hooestdezelve tot die zaak meede benoemd geweest, en dè" Vergadering daar op gedient van derzelver conliderade en advis. Accordeert met de voorfz. Refolutien. Extratï uit het Register der Refoiutien van de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. Mercurü den 2 Augufty 1786. De Heeren van Wyn, van Brakel en Rengers , haar Hoog Mogende Gedeputeerden tot het onderzoek van het Financie-weezen van het Collegie ter Admiraliteit in Vriesland, hebben , ingevolge haar Hoog Mogende Refolutie van den 6 Juny laatstleeden, Rapport gedaan van hunne bevinding, ten opzigce van d« mogelykheid , om uit de Haven van Harhngen te haaien de twee Oorlogfcheepen, volgens de Propofme door de Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Holland en Westvriesland, alhier ter Vergaderinge gedaan , gedestineert tot een prefent aan zyn Allerchnstelykfte Majefteit , en hebben dien aangaande hun fchriftelyk Rapport overgeleevert. Waar op gedelibereerd zynde, hebben de Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Holland en Westvriesland, en van Utrecht, het voorfchreeve Rapport overgenomen , om in dea haaren breeder gecomjauniceert te worden. En is, dien onvermindert, goedgevonden en verftaan,  aug. STAATEN OORLOGi 1786. 3 ftaan , dat het voorfchreeve Rapport, geftdd zal worden in handen van de Heeren van Sp.ian van Hardefteyn , en andere ha-'^r Hoog Mogende Gidepurrerdea tot de zaaken van de Zee , om te vifireeren , examiïieeren , en van alles alhier ter Vergaderinge Rapport te doen. Accordeert met voo'fz. Register. Y""\e Haeren van Wyn, van Brakel, Rengers, \J met en benevens den Heer van Straalen Sfansz., Gedeputeerden van hun Hoog Mog. tot het onderzoek van den ftaat der Fiuancie van de Admiraliteit in Vriesland , hebben ter Vergadering gerapporteerd. Dat zy, ingevolge en ter voldoening van hm» Hoog Mog. Refoluiie van den 6 Juny 1786,. hier achter gevoegd, fub Listera A eh houden-, de: ,, Dat, aangezien het onzeeker fcheen, of „ de twee Scheepen van 74 Stukken , volgens de Propofitie van Holland gedestineerd om ,5 aan zyne Allerchristelykfte Majefteit tot een „ prefent aan te bieden, wel uït de Haven zou- den kunnen worden gehaald, en in een diep „ water gebragt , zy Gedeputeerden zouden „ worden dangefchreeven, daar over het nodig 3, onderzoek te doen, en, na inneeming van de j, confideratien van het gemelde, Coilegie, en employ van zoodanige middelen en Pcrfoo„ nen, als daar toe gefchikt by dezelvèn zullen geoordeelt worden, daar van, zoo fpoedig doenlik, aan hun Hoog Mogende , met op- gave der kosten, en 'c geen daar toe'verder „ in aanmerking moet komen, te rapporteeren,'1 niet in gebreeke waren gebleven, om, terftond na den ontvangst van gemelde hun Hoog Mog. Refolutie , met de meeste naauwkeurigheid aaa den inhoud van dezelve te voldoen. Dat zy , ?ot dat einde , by Misfive van den 11 Juny 1786, aan het Collegie ter Admiraliteit A a in  4 auc. ZAAKEN VAN 1786. in Vriesland, op dit fujet hadde» gevraagt derzelver confideratien &c. Dat zy t«vens hadden employ gemaakt van eenige Perfoonen , des kundig, om hen ia de behandeling dezer zoo gewigtigè , en voor hun Gedeputeerden ongewoone materie te adfiftee. ren, ea te dienen van advies. Dat zy daar toe, binnen de Stadt Harlingen, den 19 Juny 1786 gearriveerd zynde , hadden verzogt, en ook aldaar gevonden, den Zee-Capltein, en aétueelen Equipagiemeefter by 't Collegie ter Admiraliteit in Westvriesland en 't Noorderqnaftier, Crimmelin , ea ook gerequïreerd de Opzigters over den aanbouw by 't zelve Collegie, met aaamea J. Handt en J, KrteJè, en den Perfo»n van P. Schuit, Commandeur der Scheeps-Timmerlieden op 's Lands Werf te Amfterdam. Dat zy Gedeputeerden, by gelegendheid van de verkoop van het Eikenhout te Harlingen, op dien zeiven tvd,. aldaar vindende den Perfoon van C. Mest, waarnemende de directie over dea aanbouw by 't Collegie ter Admiraliteit te Amfterdam, ook deezen hadden verzogt, de Commisfie in deeze zaak van zyne goede raad en advis te dienen, waar aan dezelve wel hadt willen voldoen. Dat zy Gedeputeerden in decze vyf Perfoonen , en daar by gevoegd de Bediendens by 't Collegie ter Admiraliteit in Vriesland , beftaande in den Zee-Capitein en Equipagiemeefter de Rietk, den Adjumft-Bootsmaa jismus, en twi.je Scheeps-Timmerlieden,hadden vermeend genoegzaame" hulp te vinden , en dat dezea de voornaame, zoo niet eenige gefchikte Perfoonen waren, die men in dit werk konde gebruiken, ais gewoon zyade, deels de Scheepen en Kameelen te bouwen , deels dire&ie te hebben over het in- en uitbrengen der Scheepen, over het plaatzen van dezelven op de Kameelen, transporteeren der Scheepen op de Kameelen, «1 andere zaaken daar toe relatief. Dat  uc. STAAT EN OORLOG. 178& $ Dat zy Gedeputeerden , na dit kortelyk gepuemitteerde, terftond ter ztake zouden komen, en, daar hun Hoog Mog. in 't zeekere verlangden geinformeerd te worden, of de twee Scheepen van 74 Stukken , thans binnen de Haven der Stad Harlingen liggende, uit de Haven dier Stad en op diep water zouden kunnen worden gebragt, zy Gedeputeerden, op deeze informatie, volmondig neen moesten antwoorden, en dat, zoo als, aèlueel, de gefteldheid der zaken te Harlingen was, en zonder dat andere middelen wierden aangewend, dezelve niet uit de Haven zouden kunnen komen, maar aldaar moeten blyven liggen en verrotten. Dat zy Gedeputeerden aan' hun Hoog Mog. dit declaratoir, zoo volleedig, zonder de minde bedenking konden geeven, om dat alle des kun» digen hier in overeen kwamen , en dus op dit poincl: geene de minlte fpeculatie of twyffel overbleef, gelyk zulks, van ter zyde, ook door de Leeden van de Admiraliteit aan hun Gedsputeerden was te kennen gegeeven. Dat zy Gedeputeerden hier niet zouden ftilftaan by de «lleronbegrypelykfte diredtie, by 't Collegie ter Admiraliteit in Vriesland gehouden, "van Scheepen van 74 Stukken te timmeren, die, afgebouwd zynde , niet uit de Haven konden; van Kameelen gebouwd te hebbeH voor die Scheepen ontoereikende; van geen zorg gedraagen te hebben, dat, in een tyd, waar in de Pr»vir,cie va* Vriesland tot het uitdiepen der Havens , en veiwyden der Brmggem , niet min» der impendeerde dan ruim twee en een halve Ton Gouds , die wydte en die diepte behoorlyk gemaakt wierde; van het finguliere van te zeggen ; (gelyk de Admiraliteit, op dit iujet, hen Gedeputeerden fchriftelyk hadt geantwoord) „ dat men altoos daar op gedeund hadt, dat, wanneer de nood aan de man kwam, en de 7+rs in Equipagie moesten worden gebragt, men als dan nog veel eer vereischte Kameelen zoude A 3 kuu-  t avö. ZAAKEN VAN 1786, tarnen aanbouwen, als de Manfchappen aanwerven , en derhalven, nog tyds genoeg zoude zyn y als men maar van de benoodjgde Penningen wierde voorzien." Dat dit alle zaakên waren, die, (hw zeer zy hier wel te ftade zouden komen) zy G?deputeerden riet te miu zouden agteflaate ; daar doch deeze materie zeer ampel was verhandeld bv her eerfte Ranport, door hun G deputeerden aan hun Hoog Mog. gedaan , en te vinden m het zeer faiteresfante vierde Hcoirt-Poinct, en wel ter plaa! ie, daar geCprooken word van de diepte der Haven te Harlingen, van den aan* bouw der zviaare Scheepen , van de Kameelen &c. waar -.ia., zy Gedeputeerden de vryneia uamen zig te rèfereerén. , Dat zy Gedeputeerden, gedeclareerd hebbende aan den eènen kant de onmooglykheid , om de Scheepen van 74 Stukken, in de fituatie, waar in die thans waren , uit de Haven van Harlingen te doen brengen, nu, aan de andere zy ie, tevens moesten declareeren, dat men met zoo vil waarfchynlykheid , zooniet zeekerheid, als men in eene materie van dien aart kon opgeeven, mogt vastftellen, dat, door het gebruik van nieuwe middelen, en het impendeeren van eenige kotten, de gemelde twee Scheepen wel uit ue Haven zouden kunnen worden gebragt; eere zaak, waar in wederom alle des kundigen overeen kwamen ; dan dat de wyze , waar op die nieuwe middelen te appliceeren , en de hoe grootheid der te impendeeren kosten , zoo gemaklyk niet was te geeven , veel min te decideeren. Dat deeze decifie wederom afhing van de befli fing, of de tegenwoordige Kameelen, (welke audtueel ontoereikend zyn om de Scheepen van -74 Stukken te ligten) zoodanig konden verbee' lerd, of met andere Werktuigen geadfilleert , worden , dan men daar van het gewenscht me ees met grond mogt verwachten; dan of men  aug. STAAT E OORLOG. 1786. 7 tot den aanbouw van nieuwe Kameelen zoude moeten overgaan; terwyl men het eerfte middel begreep het eenvoudigile , en in de eerlte uitgaave het minst kostbaarfte , dog eok het onzeekerfte, en het laatfte middel het kostbaarfte, dog ook het zeekerfte, te zyn. . Dat zy Gedeputeerden ook in de uitvoering deezer Commisiie niets anders buteerende , dan aan den dienst van den Lande, aan de eene zyde op de menageufte, dog, aan den anderen kant,.tevens op de zeekerfte wyze, bevorderlyk te zyn, niets onbeproeft hadden gelaten, om dit oogmerk te bereiken. . Dat zy, tot dat einde, in Perfoon mipectie hadden genoomen van de Kameelen, en die onder een der Scheepen van 74 Stukken doen brengen met de Grondtouwen onder het Scnip, om de fluiting der Kameelen om het Schip te zien, en daar na te calculeeren, hoe veel voeten deeze Kameelen het Schip zouden kunnen listen; &c. . . . ,, , Dat zy de Havenbrug geheel hadden doen open maken, en toen een proef genomen met een, daar toe vervaardigde, raam, hebbende de lengte, en wydte van een Schip van 74 Stukken , op Kameelen zittende, zoo lang, en wydr, die met mogelykheid konden vallen , om door deeze proef té ontdekken de difficulteiten , die zig in het uitbrengen der Scheepen, zoo m het gat van de Biug, als in de buiten Haven, zouden op doen. Dat zy Gedeputeerden, na dat zy dit alles, in prsefentie van de bovengemelde deskundigs Lieden, hadden onderzogt, opzettelyk eene conferentie hadden gehouden met die zelve Perioonen, als meede met de Bediendens van t Col. legie ter Admiraliteit, waar by zy rondgevraagd, en de advifen, hoofd voor hoofd, hadden opgenomen ; wanneer de eenpaiige gedagten van 0IU die Lieden waren, om nieuwe Kameelen te maaken, oordeelende men, dat de iigting, aan A 4 de  8 aug; ZAAKëN VAN 1715. de Scher pen te doen , zoo fterk was, en de difficulieiten zoo veele waren, dat zonder Kameelen, zoo lang, zoo wyd, zoo hol, en, zoo fterk mojelyk, deeze operatie niet te doen was; terwyl 'er onder die Lieden waren, die meenden, dat men, zelfs dan nog, extra hooge tyen water zoude moeten hebben, en het moment, dat het water op zyn hoogst was, met overleg, en vigdantie wel zoude moeten waarneeDi'i); &c. Dat den Adjunct Bootsman Asmus de eenige was. die nog al lcheen te inclmeeren, om kisten ;e voeaen by de oude Kun;elen» (van welke kiften llraks na^er,) Han, dat dezelve zyne gedachten fcbrifteiyk opgevende ,fczig dus hadt Uitge|aaten: „ zoo men op het menageust wil werken , zoo vtrkies ik het eerfte voorftel, ,, (bedoelende kisten by de oude Kameelen ,) „ mngelyk* is 't om uit te voeren; maar word „ my gevraagd naar 't zeekerst om uit. te voe„ ren , en 't nuttigst voor 't Cóliegie , als ook ,, voor de Heeren, zoo kies ik 't laatst" (bedoelende nieuwe Kameelen, met verwyding van de Buitenhaven &c &c.;) welke kosten hy Adjunct-Bootsman calculeerde te üaamen te bedraagen eene lom van circa ƒ jojooe-o-o- Dat de Equipagiem/efter ae Roock aan 't C II gie hadt geadvifeerd, en dit advis, door 't Collegie, aan hun Gedeputeerden was overhandigd , en hier achter gevoegd fub Litttta B , voor den aanbouw van nieuwe Kameelen, en, zoo veel nodig, verandering in de Buitenhaven, waar van de kosten te zaamen wierden opgegeeven te bedragen ruim ƒ qcoco-o-o, dan dat dit, naar gedachten van hen Gedeputeerden, te laag was gecalculeerd; Dat by Equipagiemeefter, blykens die zelfde Bylaag fub Littera B, nopens het brenger, van de Scheepïn van 74 Stukken, buiten de Haven van Harlingen zynde , naar Texel, die kosten niet minder had durven calculeeren dan op ƒ ©5000-c-o,  aug» • STAAT EN OORLOG. 1786. s> ƒ 65000-0-0, en uit hoofd» van 't onderwerp , van gedachten was, dat (alvorens te bepaalen of deeze Scbeepen binnen door, de Zuider-Zee langs , naar Texel zouden worden gebragt, dan wel buten om, '1 Vlie uit,) men behoorde een befoigne te houden, met Lootzen, en kundige Zeelieden om geïnformeerd te worden , wat in , deeze, het zeekerst, fpoedigst, en minst kostbaar middel was &c. Dat zy Gedeputeerden gevraagd hebbende de fchriftelyke confideratien van den Equipagiemee- ^ lier Crommelin, en van de Scbeeps-Bouwmeefters, Mast, Handt, Kroefe en Schuit, die ook hadden bekomen, en dezelve, met. twee Bylaagen, daar toe relatief hier achter hadejen gevoegd fub Litt. C. zig daar aan refereerende. Dat deeze cordïderatien hun Gedeputeerden al vry rtuidelyk en klaar waren voorgekomen , en dat zy Gedeputeerden daar in hadden gevonden : 1. Pyf onderfcheidene middelen, die in aaiimerking konden komen, om de Scheepen buiten di Hivea te brengen, met beoordeeling van dezeiven, en decilie wat middel naar hunne gedagten het best was; 2. Een befteik van de grootte en wydte der Kameelen, zoo als die voor Scheepen van 74 en 64 Stukken moeften zyn, tn ook alzoo by de Admiraliteit te Am« fterdam gevonden wierden, en tevens het beftek der Kameelen , te Harlingen geboawd, uit welke vergelyking , het onderfcheid der Amfterdamfche Kameelen met die van Harlingen, beiden gefchikt voor Scheepen van 74 Stukken, aanftonds in het oog liep, zynde die van Harlingen korter, en in de midden byna de helft fmaller, dan die van Amfterdam. 3. De peiling van de diepte der Haven, met dagelyksch ty, zynde u voet gereekend op het droogfte. A 5 4-  aug. ZAAKEN VAN 17RJ; 4, De wydte van de Haven , op zyn fraaist, zynde in de buiten Haven 81 voeten , (dog het geen ligt kan venvyd worden) en in het gat van de Havenbrug, wyn R2 voet 7 duim , (het geen by de bouwing breeder had kunnen vallen, doch nu niet kan verwyd worden , dan mee extraordinaire kosten, om dat aan weerzyden van de Havenbrug , fteene vleugels zyn gemetzeld , zeer lang, zwaar, diep, en om welke te amoveeren kostbaare dammen moeiten gemaakt worden) en welke laatfte wydte van 82 voet 7 duim, dus de maat was waar naar men verpligt was, zig te reguleeren. 5. De maat van de wydte der Scheepen van 74 Stukken buiten werks, zyude 50 voet, vier duim. 6. Dat 'er dus nog in de wydte van de Brug over bleef 3a veeten 3 duim; dat men 2 voeten daar af moest reekenen , voor het niet precies fluiten der Kameelen , en , ren minften, drie a vier voet fpeeling; daar men dog ten lighaam van zoo veel zwaarte, als een Schip van 74 Stukken op Kameelen , zoo pnefies met kan Itiiuren, maar noodzaaklyk die ruimte moest overhouden ; dat 'er dus niet meer ruimte overbleef, dan 26 voeten, en men dierhaiven de nieuw te bouwen Kameelen, hoe zeer naar de order behoorden wyd te zyn in de midden 19 voet, nu niet wyder konde maaken dan in de midden 13 voet; dog, dat deeze minder wydte zoude kunnen, en ook behooren te worden gevonden in eene meerdere lengte van 10 voeten , en dus de nieuw te bouwen Kameelen lang zyn 170 voeten, en dat men meende, dat als dan de Scheepen uit ie Haven zouden kunnen worden gebragt, echter niet, dan met  mku STAAT EN OORLOG. 1785. iï met fpringtyen, hooge vloeden , en de Scheepen zoo weinig met tuig en ballast bezwaard, als mooglyk was.* &c. 7. Dat aan het Noorderhoofd , aan het Zuiderhoofd , aan de mond van de Ha- ven , en aan de Havenbrug , ook r.og eenige kleine veranderingen zouden behooren te gefchieden; welk een en ander , gevoegd by de kosten van nieuwe Kameelen wierdt gecalculeerd te zullen kosten bruto ƒ 140000-0-0; kosten, naar de gedagten deezer lieden , zeer wel waardig te impendeeren tot het uitbrengen van twee Scheepen, die de Republicq hadden gekoot meer dan 12 Tonnen Gouds. Dat, op alle deeze gronden, de gemelde Equi-; pagemeelter Crommelin, met de genoemde Scheepsbouwmeefters , voor hun advis, aan hun Hee« if n Gedeputeerden uitbragten: „ om nieuwe „ Kameelen te maaken, zoo lang en breed, ais „ die maar eenigzints konden vallen ; als het 5, eenigst, en op den duur minst kostbaar mid» „ del, om de Scheepen van 74 Stukken uit de Haven van Harlingen te brengen." Dat zy Gedeputeerden by het gemelde nog meenden te moeten voegen, dat, om Kameelen van bet Collegie van Amfterdam of het Noorderkwartier te doen komen naar Harlingen, om de Scheepen van 74 Stukken, binnen en in de Haven te Kameelen, onmogeiyk was, uit hoofde, dat die Kameelen 55 voeten wyder waren, dm de Havenbrug, (hier voorgemeld) permitteerde ; behalven dat ook de buiten Haven te naauw was, &c. Dat zy Gedeputeerden geinfteerd hebbende , om ook de gedsgten van het Collegie op dit fujet te ontfangen, in antwoord op de Misfive aan het zelve door de Commisfie gezenden , (gelyk zy reeds de eer hadden gehad, by hunne Misfive aan hun Hoog Mogende van den 13 Jiily 1786, te communiceeren) ook, eindelyk, dit  ia aug. ZAAKEN VAN 1786. dit antwoord hadden bekomen, by Misfive van de Admiraliteit van den 17 Jury , met een Bvlaag, welke zy Gedeputeerden.meedehier agter zouden vaegen , fub hut. D. houdende m DaTzv" «et £ch?P van 74 Stukken volkomen on de Kameelen hadden aoen zetten , en met verwondering, ooggetuigen waren geweest, dat de Krvreelen het Schip hadden gelicht, voor op 11 v ' ag»er op «4 voet, dus over het geheel op tai Wen; dat de Kameelen zoo wel om hec Schil» hadden gefloten, als waren dezelve na de-ze charter gebouw\ geweest, en dat zy derhalven geenzmts twyf&Wen, of de meergemelde Sc-eepen zouden, met deeze Kameelen, thans hutten te Haven van Harlingen kunnen worden c-bia>t wanneer, flegis, voor en agter de nodise kisten daar by , wierden gevoegd, zonder dat het van noden zoude zyn, nieuwe Kameelen of aan de Hoofden, of aan het Bruggat verandering te maakenzig voorts allenthalven conformeerende met het fchriftelyke Rapport van den Adjunft-Booisman Asmus, en den Commandeur Zwart, by de Misfive gevoegd, en ten eenemaalen rejeéteerende het Plan van den Eqmpagemeefter de Koock, hier agter gevoegd fub B , als al te omllachtig en te kostbaaar ZyDat zy Gedeputeerden de Bylaag zelve, als zeer merkwaardig, en alle attentie menteerende hadden gevonden, daar dog de Commandeur der Timmerlieden G. Zwart , en Adjunft HoogBootsman Asmus, (beide Lieden, die zy Gedeputeerden in hun zoort als kundig achten) rondboritig declareeren; „ uit deeze genoomene proef geene twyffel meer te ftellen , om de " Scheepen van 70 (tukken Kanon uit de Ha» " ven te brengen, mits, nevens de Kameelen, " nog te voegen aan *t Schip, achter en voor, " 2 Kisten , om 't Schip te ligten tot op Ui , voet over 't Lyf &c.; dat als dan de Kamee" len  abc. STAAT EN OORLOG. 178S. tj len genoegzaam bekwaam zyn de Scbeepen ,, van 70 Stukken te ligten , en uit de Hrven „ te brenfen , en verder, na begeeren , in 'f ,, beste Saifoen, als van Mey tot Augustus, en „ ten allen tyde buiten de Havenbegrootende de kosten de^zer vier Kisten en toebehoorende óp ƒ aoooo-c-o, zonder verder eenige onkosten te d»?n of veranderingen aas Bruggen, Hoofden &c. „ als aan de Kanten fchoon te maa- ken van de aldaar (taande ftompen van Paa. len, twyftelende dezelve niet meer > of de „ gedaane proef heeft hun verzeekerd, om in 't „ hier bovengemelde te heruiten , en te hou» „ den, van te kunnen uitgevoerd worden." Dat zy Gedeputeerden moeden bekennen na den ontvangst van deeze laatfte M.büve en Bylaag van de Admiraliteit, niet weinig verwonderd geweest te zyn , over dit zoo favorabel Berigt van twee Perfoonen , zoo zeer verfchillende met hun eige advis , voorheen aan de Commisfie gegeeven ,. en mer het genoegzaam eenpaarig advis van de andere Lieden hier voor'gemeld; Dat wel waar was , dat , door 't Collegie, zedert dien tyd, 6p nieuws was genomen een nadere proef, en het Schip van 74 Stukken vollediger op de Kameelen geplaatst, welker effecT: zy Gedeputeerden geen redenen hadden van in twyffel te trekken; dan, dat de redenen, waarom voorheen de proef, zoo volleedig niet was genomen, eenvoudig deeze waren ; dat, toen alle de Lieden deskundig de Kameelen onder 't Schip zagen, zy eenparig dachten dat en de verkeerde lluiting van de Kameelen om 't Schip, en de kragt van de Kameelen, en 't gevaar der Kisten &c., zoo veeie redenen waren, welken het ondoenlyk fielden, om de Scneepen van 74 Stukken uit de Haven van Harlingen te brengen , anders dan door naauwe Kameelen ; en dat dit advis hun ook zoodanig gegrond was voorgekomen , dat men, ter beipaaring van onnodige  14 aug» ZAAKEN VAN i7«6- ge kosten, van de verdere proefneeming om 't Schip met deeze Kameelen te ligten, veilig meende te mogen afzien, en deeze operatie voor afgedaan te houden. Dat zy 'Gedeputeerden geen zwarigheid maak« ten te declareeren, dat zy, op alle de gemelde gronden, voorneemens waren geweest, aan hun Heog M02. direéi te rapporteeren tot het bouwen van Kameelen , en verwyden van de Buitenhaven, en daar toe te affecteeren een lom van ƒ iacooo-o-o a ƒ 130000-0-0 , dan dat het examen van de gemelde Misfive en Bylaag hun Gedeputeerden in zoo verre ahhans van hun voorneemen , om decifief te rapporteeren, hadt doen afzien, dat zy thans liever hadden verkoozen, de advyzen, zoo als die waren , aan hun Hoog Mogende over te geeven , en door hoogstdezelve te'doen decideeren; fchoon zy niet te min op dit Poirdl gemeend hadden nog de volgende confideratien te moeten fuppediteeren. s. Dat de iigting van een Schip van 70 of 74 Stukken met deeze Kameelen, hoe zeer voor een korte poos, volgens op= gave, over 't lichaam van 't Schip zynde op 125 voet, waarfcbynlyk niet zoude kunnen continueeren, wanneer men met het Schip verder moest. 2. Dat het onzeker fchynt, of de Kisten de manqueerende Iigting van 'c Sch;p zullen kunnen doen, vooral, daar, volgers opgaave , de Kameelen reeds geheel lens waren gepompt, en 'er dus , in cas dat het Schip op een of andere droogte bleef zitten, geen hulp meer overig bleef. 3. Dat geen minder bedenking onderheevig fchynt het behoorlyk vast aiaaken vati de Kisten, zonder het Schip te benadeelen. 4. Dat Kisten te voegen by Kameelen gevaarlyk is, fpeoaal ten aanzien van de Vmkisten, niet zoo zeer in de Bmnen- haa-  Aü6« STAAT EN OORLOG. 178S. 15 haaven , als wel , wanneer men ift en buiten de Mond van de Haven komt , door de iterke aanflag van water, welke nogthans niet voor te komen is , vooral niet daar men deeze operatien met harde Noordweste winden, en hoog water moet doen; en dat, wanneer men zig nu voorftelde een lichaam van die zwaarte , ais e«n Schip van 74 Stukken , geplaatst op Kameelen en Kisten, uit zes ftukken vereenigd , en één of meer derzelven zig kwam te begeeven , (waar. van de voorbeelden voorhanden zyn,) men onvermydelyk gevaar liep, dat en Schip, en Kameelen , en Kisten de Haven zouden floppen , voor altoos onbruikbaar maaken, en een en ander geruïaeert worden. g. Dat de 4 Kisten, voor de twee Schee-' pen van 74 Stukken gedient hebbende, voorts buiten verder gebruik waren; dat, op zyn best genomen , twee van dezelve met moeite, voor Scheepen van 64 Stukken, zouden dienen kunnen, fchoon mede gebrekkig. 6. Dal 4 Kisten en toebehooren , aan te bouwen voor een fom van ƒ 20000-0-0 (zoo men meent) veel te weinig was, en dat deeze fom vry wat zoude dienen te worden verhoogd. 7. Dat met de jeegenswoordige Kameelen en Kisten de Scheepen verder te brengen dan buiten de Mond van de Haven, zelfs in 't beste Saifoen onuitvoerlyk fchynt; dat men dus Kameelen zoude moeten vraagen van andere Collegisn ; dat men niet verzeekerd was die Kameelen te zullen kunnen krygen ; dat dit met geene reedelykheid, op den duur , van de andere Coilegien te vergen was ; dat de Scheepen buiten de Haven van de Kameelen en Kisten ltfcs te maaken, Kameelen  16 au». ZAAKEN VAN 1786. Jen van andere Collegien te doen komen, onder de Scheepen te brengen , en die, daar na, wederom aan de andere Coiiegien te rug te zenden, nier zonder groote kosten zoude kunnen gefchieden. 8. Dat de jeegenswoórdige Kameelen, volgens berigt van des kundigen, en zelfs van Bedienden van het Collegie, op den duur onbekwaam waren voor Scheepen van 64 Stukken; uit hoofde dat dezelve door verkeerde direflie te ligt, te kort, en te fmal zyn gebouwd, blykbaar uit de maat van lengte, wydte en holte, vergeleeken met andere Kameelen voor dezelve Charters. «, Dat een nieuw ftel Kameelen , lang 170 voet, wyd in de midden 13 voet, hol voor 18 voet , agter 19 voet, kon dienen voor alle Charters, en dat men, de andere Kameelen behoudende , een Schip en een Fregat tevens konde transporteeren. 10. Dat, zoo als de Buitenhaven thans was, dezelve alu os gebrekkig bleef voor het Collegie, voor de Stad, voor de Commercie enz., nadien een Schip, op de Kameelen aldaar zittende, de Havens geheel flopte. Dat zy Gedeputeerden hier meede vertrouwden dat genoeg gezegd hadden, nopens de middelen waar door de Scheepen van 74 Stukken buiten de Haven der Stad Harlingen konden worden gebrast, en hun Hoog Mogende hadden in ftaat getold, daar over te oordeelen. Dat zy, fcy het gezegd*, nog hun Hoog Mogende moesten herinneren, dat de tyd, benoodigd töt het maaken van Kisten of Kameelen, ten tninlten behoorde bepaald te worden voor de KisteD op 6 maanden, en voor de Kameelen op 10 maanden, en dat in het laatfte geval het formeeren van een bellek, waar na de Kamec ltn te bouwen, van zeer veel belang was;  AUG) STAAT EN OOR.LOG. 1735. 17 Dat om de huiten Haven te veranderen alle faifoenen niet gefchikt waren, doch buiten twyffel de Zomermaanden de beste tyd was. Dat in de buiten Haven vooral behoorde gemaakt te worden een vlakke grond, en de (lompen van Paaien worden weggenomen , welke voor de Kameelen zeer verderfelyk zyn. Dat de gelden, benoodigd tot het uit de Haven brengen der Scheepen , by het Collegie niet ■ voor de handen waren, en dus daar voor zoude bebooren re worden gezorgd. Dat zulks insgelyks zou te dienen te gefchieden voor de kosten van to;tuiging, en het transport der Scheepen van buiten de Haven der Stad Harlingen, naar Texel of het Vlie , als meede door des kundige overlegging woden gemaakt , uit welke Zeegaaten deeze Scheepen behoorden te worden gezonden. Dat , indien deeze Scheepen zouden dienen tot een prsfent voor zyne Aüerchris e'ykfte Ma» jefteit, tevens behoorde bepaald te worden de wyze, waar op, en de Equipagie, waar meede dezelve te verzenden , te gelyk met de quantiteit behoeftens, en ook voor deeze kcsten eene Petitie geformeerd te worden* Dat, eindelyk, zv Gedeputeerden onder het oop; van hun Hoog Mogende moesten brengen $ dat de Ammunitie van Oorlog, tot deeze Charters van Scheepen vereischt wordende , by het Collegie van Vriesland niet voorhanden was, zoo min als de Penningen, om die magtig te worden. Dat zy Gedeputeerden , door deeze berinrerirgen aan hun Hoog Mog. te doen, geenzints echter blueerden het geeven van het prsefent aan zyne Allerchristelykfre Majefteit difficieel te maken, veel min te doen agterblyven, m2ar integendeel de vryheid namen te infteeren, dat, te gelyk met de conclufie van dit Point, mogte worden gezorgd , dat de hier opgegeevene zaaken, daar toe relatif, wierden geapplaneerd, en XXXIV. deel. B al-  18 aug. ZAAK EN VAN 1786. alzoo dit werk , eindelyk , een volleedig beflag kreege. Dat zy Gedeputeerden met dit gerapporteerde vertrouwden aan de Refolutie van hun Hoog Mogende, van den 6 July, hier boven gemeld, volleedig voldaan te hebben, en de eer hadden, het zelve door deeze aan de deliberatie van hun Hoog Mogende over te geeven. (Was get.) h. wyn. p. j. v. brakbl. D. G. RENCfRS. HENDRIK van straalen JZ. 's Hage den 2 Auaustus 1786. BYLAAGEN. Notitie van Bylaagen. A. Refolutie van hun Hoog Mogende van den 6 Ju- ny 1786, houdende den inhoud der Commislie. B. Rapport van den Equipagemeefter de Reock, aan het Collegie ter Admiraliteit in Vriesland , van den 24 Juny 1786. C. Rapport van den Equipagemeefter Crommelin, en Scheepsbouwmeesters Handt, Kroefe , Mast en Schuytf aan de Commisfie, van den 28 Juny 1736. D. Misfive van het Collegie ter Admiraliteit in Vries¬ land, met Bylaag den 1/ July 1786, A. De  aug. STAAT EN OORLOG. 1780% is A. De Staaten Generaal der Ver. eenigde Nederlanden. TT»dele, Gefixenge, Wyze en VoorzigXL tige Heeren , op het geprefenteerde ter onzer Vergaderinge gedaan, hebben wy huiden goedgevonden UL. aan te fchryyen, als in onze neevensgaande Refolutie is gemeld, daar toe ons gedragende, beveelen UL. in Godes heilige prottftie. In den Hage den ö Juny 1780". ("Was geparapheert) wassenaer , Vt. (Onder ftondt) Ter ordonnantie van hoog» gemelde Heeren Staaten Generaal. (Was get.) h. fagel) (Laager Mondt) Aan de Heeren hun Hoog Mogende Gedeputeerden in Vriesland. De fuperferiptie was. Edele, Gü trenge, Wyze en Voorzigtige Heeren. De Heeren hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot het onderzoek van het Finantie weeze.n van het Collegie ter Admiraliteit in Vriesland, thans te Harlingen. B 2 Ex-  ao aug. ZAAKEN VAN 1786. ExtraSt uit het Register der Refolutien van de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der vereenigde Nederlanden. Marlis den 6 Juny 1785. Op het geprefenteerde, ter Vergaderinge gedaan, Is, na voorgaande deliberatie , goedgevonden en verdaan , dat, aangezien het onzeeker fchynt, of de twee Schee, pen van 74 Stukken, volgens de propofitie van Holland gedeftineert, om aan zyne Allerchristelykfte Majcfteit tot een prefent aan te bieden , wel uit de Haven zouden kunnen worden gehaalt, en in diep water gebragt, de Heeren huu Hoog Mogende Gedeputeerden , ter onderzoek van den Staat der Financie van de Admiraliteit in Vriesland, zal worden aangefchreeven, daar over het nodig onderzoek te doen, en, na inneeming van de confideratien van het gemelde Collegie , en employ van zoodanige middelen en perfoonen, als daar toe gefchikt by dezelve geoordeelt zullen worden, daar van, zoo fpoedig doenlyk aan hun Hoog Mogende, met opgaave der kosten, en het geen daar toe verder in aanmerking moet komen, te rapporteeren. (Was geparapheert) WASSENAER-, Vt. (Onder ftondt) Accordeert met voorfz. Register, (Was get.) H. FAGEL. B. ede-  aug. STAAT EN OORLOG. 1786. 21 B. edele mogende heeren, Ingevolge, en ter voldoening van U Edele Mogende Refolutie van den 21 deezer lopende maand, waar by den Ondergeteekende Equipagemeefter gelast word, om iehriftelyk zyn advis en confideratien op te geeven, om de Scheepen van 70 Hukken Kanon, die alhier gebouwt zyn, op de beste wyze uit deeze Hiven te brengen, als meede, te bereekenen de kosten daar toe benodigt, zoo heeft den Ondergeteekende by deezen de eer, zyne gedagten desweegens ter kennisfe van U Edele Mogende te brengen; dewelke voornamentlyk hier in beftaan, dat men nieuwe Kameelen diende te bouwen ter lengte van 170 voeten , wyd in de midden 13 voet, diep of hol voor iy\ voet, ag' ter hol 19 voet; welke Kameelen na de Mallen van de Scheepen zoodanig te pas of fluitende om dezelve moeten gemaakt worden, dat yder Kameel niet meer als één, a één en een half voet op de grootste wydte van het Schip afwykt, wanneer dezelve Scheepen, op de Kameelen, het Havensbrugge-gat zouden kunnen pasfeeren; en is hy Equipagiemeefter van oordeel, dat zoodanige Kameelen teffens in ftaat zyn , om dezelve Scheepen op diep water te brengen ; nogtans onder de bepaaling, dat de Raamten, daar de vaste Brug op rust, uitgeligt worden, en derzelver beugels weggenomen zyn, als meede, dat in die Kameelen niet te min Eikenhout word gebragt, en dat de bodem van greene Hout is, en men in de buiten Haven nog eenige verandering zal moeten maaken, door de boom wat te verwyden , en eenige Paaien aan de binnen kant van het Noorder- en ZuiB 3 der-  s> aug. ZAAKEN VAN 1786. derhoofd te verheyen, om wat meerder ruimte te krygen ; welke verheying ea verandering volgens tauxatie zal moeten kosten — — /laoco o o Volgens opsave van dei ScheepsTimmerman Ja' Yemes, zullen de nieuw 1 Kameelen moeten bosten, Aan Houten Arbeidsloon. 5°-°° 0 0 Yzerwerk. — — }°° 0 0 Kookers ■ ° ° Pompen — 1840 o o Ankers en Touwerk — 7°2C 0 0 Voor diverfe posten en onvoorzien toevallen. — ÏOZOO O J> ƒ78960 O O Om de praecife opgave te doen wat de Scheepen zullen moeien kosten, alvorens uit deeze Haven in Texel zyn gebrast, is zeer moeyelyk, en niet dan by gisting te bepaalen , en durft den Qndergetcekende deeze kosten niet minder calcüleereii als op ƒ 650CO-0 0, op die verondenrellinjr, dat de twee Scheepen in zes maanden tyd van hier in Texel kunnen worden gebragt : maar dewyl alle onden eernirgen, die nieuw en wel van dien aart, s?n veele teegenheeden onderworpen zyn, en mtn door marquemtnt van praftycq al-, meede de differente, wf etenfchappen, dewelke by het gewivtig onderwerp te p s komen, in deeze ligtelyk gevaar zoude loepen van te kort te zien, zoo is der. OiKiergtteekende van gedagten, dat m»n in deezin niet te veel voorzorg kan gebruiken, en men een B.-foigne behoorde te 'hebben met Lootlen en kundige Zselieder , ten einde geinformeert te worden, wat het zekerfte, ïpoedigfte en • ' - mm-  aug. STAAT EN OORLOG. 178& 23 minfte kostbaarfte is, de meergemelde Scheepen binnen door, dan buiten om nasr Texel te brengen. A&um binnen Harlingen den 24 Juny 1786. (Wjs get ) a. d, r.0o3k. gz. Om een lengte van 16 a 17 Roeden, aan de binnen zy van het Noorderhoofl af te neemen, en weder op> nieuw te beheyen, volgens de ruuwe fchetz, na de Lyn a. b, en de inkorting van het Boomshoofdje, volgens c. d. en de binnenheying op het end van het Zuiderhoofd, volgens e, f, g, lang 6 a 7 Roede , met alle de vereischtens om het in een goede order te maaken, en de ftompen die zig mogten opdoen , buiten het nieuwe ofte 'er uit te weegen, ofte te maken dat dezelve, geen fchaade by het uitbrengen van de grootHe Lands Scheepen kunnen veroorzaaken , als meede Steen of Aarde 'er weg te werken op dezulke een diepte, zal na myn bereekening ongeveer moeiten kosten een fumma van elf duizend guldens. (Was get.) Harlingen j. jacobi. den 27 Juny J78Ó. Stads Bouwmeefter. B 4 C. Den  34 AüG. ZAAKEN VAN 178Ö. C. Den Ondergeteekende door de Heeren Gedeputeerdens van hun Hoog Mo?, verzogt zynde , om eene naauwkeung' infpecrie te reernen van de wydte en diepte van de Htven re Harlingen, als meede van de wyte en diepgang der Scheepen van 70 Hukken Kanon, en ook van de Kameelen, alhier tot uitbrengiug der Scheepen gebonwt, en, na alles aeëxamweert te hebben, aan Heeren Gedeputeerden van hun Hoog Mog., na onze beste kennis uit te brengen zoodanige middelen , als wy zouden oordeejen, dat het expedietfle en mm kostbaarfte, en op den duur, nuttiglte middel zoude weezen, om niet alleen de Scheepen van 70 (lukken Kanon uit de Haven in diep water te breneen , maar ook in st vervolg de mindere Charters van Scheepen tot den dienst van den Lande te bekwaamen. Hebbende de Leeden van dit Befoigne, yder afzonderlyk, hunne gedagten geuit, en middelen aai de hand gegeeven, om daar na met den anderen over dezelve te delihereeren, en de zaaken te wikken en weegen, en daar vervolgens van te maaken een generaal Ripport en Advis. Dan, om zoo veel mogelyk de klaarheid en dnidelykheid van de eerde voortgebragte Plannen te doen zien, heeft men best geoordeeld alle de opsegeeven, dog veel al na verworpen middelen, sppart op een blad papier te ftellen, by wyze van Ba'pns, ten einde alle de daar tegens overgefteide zwarigheeden te kunnen op» losfcn, en om aan Heeren Gedeputeerden re doen zien, dat alle mogelyke middelen , die eenigzints in deeze te ftiade fconden komen, door de Leedep van het  aug. STAAT EN OORLOG. 1786. 25 Befoigne zyn geoopert , en met de behoorlyke attemie zyn gepondereerd. Ook is hier by overgelegt een bellek van de groote en wyte der Kameelen, zoo ais die voor een van 70 en 60 (tukken Kanon te Amfterdam zyn; als meede zoo als de Kameelen te Harlingen gebouwt zig bevinden; uit welke opgaaven men dadelyk kan zien, dat, de te Harlingen gemaakte Kameelen in geenen deelen die breedte hebben, zoo als verei?cht word om Scheepet' van 70 en 60 ftuk. ken Kanon behoor yk te lieten. De Bvlaagen van het generaale Plan of B lans van de opjegeeven middelen wed overgelegd en geteekend met de Litt. A., dat van de Kameelen onder de Litr, B., wiar aan kouheids halven ons refereeren. By de peiling van de diepte der Haven is gebleeken dat, tusfehen de Brug en Boom men niet meer a's u voeten water had met dagelyks getey; de wyte van de Brug was 82 voet en 7 duim, en in de Haven, buiten de B )om, was bet tusfehen het Noorder- en Zuiderhooft niet breeder als 81 voeten, van de meerdere dieptens en wytens van de Haven zal men niet fpreeken, alzoo men zig tot het ondiepjls en fmalfte van de Uw ven bepaalen moet, zal men de Scheepen uitbrengen. De Scheepen van 70 ftukken Kanon gemeeten zyjde, buitens werks, zyn bevonden breed te zyn 50 voet 4 duim, hier by gevoegt de twee Kameelen, ieder breed 13 voeten buitens werks; voor het niet vast aan het Schip fluiten van de Kameelen, moet men twee voeten reekenen : dus zoo zal het Schip met de Kameelen te zaamen een breedte uittnaaken van 78 voeten, en terwyl men een B 5 Schip  25 aug. ZAAKEN VAN 1786*. Schip zoo niet precies ftuuren kan , zal men de overige drie voeten, dat de Haven wyder is als het Schip met de Kameelen , zeer wel noodig hebben , om het Schip uit de Haven te krygen, om nu deeze Kameelen, die zeekerlyk nog veel fmalder zyn, als die te Amfteriam voor Scheepen van 70 Stukken gebruikt worden , was men eenparig van gevoelen, dat deeze Kameelen zoo veel langer moeiten gemaakt worden, en dus de lengte van de nieuwe Kameelen te bepaalen op 170 voeten, en de holte op iS voet voor, en 19 voet agter, met deeze werk. tuigen dagten dan de Leeden van dit Befoigne dat men de Scheepen uit de Haven zouden kunnen brengen , echter niet, dan met fpringtyden en hooge Vloeden , en dat men de Scheepen zoo min met tuig, en zwaatte belaste als eenigzints mogelyk zoude weezen; dan vermits de Haven van Harlingen nog had verfcheiden inconvenienten , dagten de Leeden eenparig, dat, behalven het maaken van nieuwe Kameelen , die men bruto reekende of ƒ ioooo-o-o, dat nog de volgende veranderingen moeiten gemaakt worden , als het Noorderhoold, waar in een groote bogt of elleboog is, weg te neemen , en de paaien aan de binnen kant uit te haaien, en het hooft 6 a 8 voeten te verfmallen en regt te laaten loopen. Het Zuiderhoofd aan de mond van de Haven , de Kop ("die om de Noordloopt,) at te reemen en regt te maken, ten einde daar altoos een Kaag of klein Vaartuig kon pasfeeren, zoo 'er een Schip in de mond van de Haven mogt blyven zitten , ten' einde de Scheepvaart niet te Ure m men. De twee Hoofden , waar meede de boom  wc. STAAT EN OORLOG. 1786. 27 boom eeflooten word, meede 8 voeten in te korten aan beide zyder. Het raam van de B ug, als 'er Scheepen uit moeten geheel weg re neemeu, en de beugels waar aan dit raam hangr, u^r de muuren te neemen, waar doör de Scbeepen ten minde twee voet ruim ens bekomen , en dus gemakkelyk door de Brua; zullen kunnen gehaalt worden. De Ondergeteekende zoude van gedagten weezen, dat indien de Stad kon reJol veeren om de gehcele Brug te floopei) , en in deszelfs plaats te maken een loopbrug, die op denne Balken vlottende lag, en die by het uitbrengen van Scheepen geheel wierd weggenoomen , dat dit middel veel zoude helpen in het fpoedig uitbrengen van de Scheepen ; daar men met de tegenswoordige Brug ten minden eenige dagen te voren moet werken om deeze B^ug weg te neemen, en daar door znm yds de géieegentheid voor by zoude weezen om de Scheepen uit te brengen, eer dat de Brug, die van veel om. ilag is, uit de weg gernimt was. Deeze bovendaande veranderingen zullea bruto ƒ 35 a 40000 guldens kosten ; en dus de geneele kosten, zoo van het maaken van de Kameelen als veranderingeti aan de Haven en Bruj, buiten het uïtmodderen (het geen zeer noodzaakelyk is) zal na genoeg 140000 guldens bedraagen, een kosten, die in vergelyking, dat de kostbaare Scheepsn van 70 dukken Kanon , die meer dan 12 tonnen i'char gekost hebben, en nu in de Iiivea zouden moeten blyven zi ten, niet in aanmerking komen, daar nog bykorut, dat door het bouwen van nieuwe Kameelen en de veranderingen aan de Haven, hier boven gemeld, het Coilegie ter Ai-  28 aug. Z A AKEN VAN 1786. Admiraliteit in Vriesland wederom in activiteit word gefteld, de overige Scheepen den Landen van nut en dienst kunnen zyn, en altoos hunne Scheepen kun* nen uitbrengen , niet alleen uit de Haven , maar ook door deeze Kameelen kunnen gebragt worden na de Zeegaten, en dus de droogtens, de Pollen en Jettings genaamt, meede kunnen pasfeeren. Dierhalven maken de Leeden van dit Befoigne geen zwaarigheid om dit Plan hier boven gemeld, van nieuwe Kameelen te maaken , zoo lang en breed , als die maar eenigzints kunnen vallen , als het eenigfte en op den duur min kostbaarfte middel om de Scheepen van 70 Stukken uit de Haven van Harlingen te brengen , voor hun advis in deeze aan Heeren Gedeputeerden van hun Hoog Mog. op te geeven, vertrouwende na hun inzien, geen ander expediënt met hoop van fucces, te vinden te zyn, iubmitteerende echter dit geadvifeerde aan het beeter en verligter oordeel van Heeren Gedeputeerden en andere deskundigen, die hun Edele mogten goed vinden hier over te onderhouden. Aótum Harlingen den 28 Juny 178Ö. (Was get.) t. s. van wickevoort crommelin. jan handt. jan kroese. cornelis mast. pieter schuyt, Litt. A.  auc; STAAT EN OORLOG. 1786» 29 Lit.A. 'A 7. j Differente geproponeer- Aanmerkingen op de de middelen, om de netvensftaande ge- Scheepen van 70 fluk- proponeerde midde- ken Kanon uit de Ha- ten, waarom dezew ven van Harlingen te na 't oordeel van alle brengen. de Leeden niet van applicatie konden weezen. op No» 1. Voorgefleld om de Ka- \y emarqueert men dat de meelen , die thans IX Kisten voor eerst niet voor handen zyn, en niet gemakkelyk vast te krygen in ftaat zyn om de Schee- zyn, voornamentlyk zoo c pen, zoo veel noodig is, Schip in hol water buiten te ligten, om voor en ag- de Haven komt, en ten ter dezelve te maaken Kis- anderen , dat die Kisten ten tegen de Kameelen aan, wederom voor mindere caaren daar door de kragten ters van Scheepen van onvan de Kameelen te ver- dienst zyn, door dien dan meerderen. dezelve veel te groot zullen weezen, en het zeer onzetker is, of zy wel genoegzaam een Schip van 7 o Stukken zullen tillen, 't geen niet minder dan 6 voet weezen moet, zal het Schip uit de Haven gebragt worden. No. a. °P No- 2' Voorgefteld om de Ka- Heeft de vorige aanmermeelen te vergrooten, de- king meede plaats , dat de zelve 't zy in de midden Kameelen ongefchikt b!yven of van agteren een {luk voor mindere Cnarters, de aan te zetten, zoo lang die tilling onzeeker, en de Kavallen kunnen, en dus daar meelen te lang en te fmal door de kragten te ver- blyven, om nuttig in 't vermeerderen. volg te zyn. JNo. 3. °P No- 3- Om aan de buitenkant, Dat dit middel de Kana alvoorens de Kameelen meelen niet zoude verfterte ken,  3o adg. ZAAKEN VAN 1?8fi. te verlangen, te maaken langs dezelve een Bak van g voeten wytten, en die niet de Kameelen, gevuld zynde, uit te pompen. No. 4. Nadat de Kameelen verlengt waren, dan aan de beide zyde van de Kameelen vast te maaken eenige Oxhoofden, die te vullen, en dan zoo laag vast te fjhorren als mogelyk was, en dan vervolgens die leeg te pompen, om daar door de Kameelen in hunne til. lirg te onderiteuuen. No. 5. Het maaken van nieuwe Kameelen, die zoo wyt en lang wierden gemaakt, als de Haven en Brug van Harlingen eenigzints zoude toelaaten, en de holte hadden van 18 voet voor, en IQ voeten agter. ken, en 't een zeer z 1 elyk expediënt zyn om . ee. ze B^k 'er aan te houden zonuer fctiaaden 'er aan te' krygen, en nok net uenoegzaam zou'e tillen, en van geen nut in 't vervolg weezen. op No. 4. Dat dit, even als het voorbaande middel, niet genoegzaam zou Je helpen om de Scheepen zoo veel op te tillen, en du«s meede geen genoegzaam effect zoude doen. op No. 5. Wierd door alle de Leeden eenpaarig be,jreepi n , dat d;t het eenigfte en b;ste middel was om nieuwe Kameelen te maa' en, oie zoo breed en la! g te neemen als de Haven ie H >rlingen zoude toelaa en; tat deeze Kameelen dan voor alle de Scheepen in 't vervolg konden dienen, kunnende de oude Kameelen dan blyven voor de Fr »ar> ten, en dus wierd het C Elegie in ftaat gefield, om twee Scheepen op éé > tyd, na den anderen uit te brengen, en was van wittige Weiktuigen voorzien. Litr. B.  aug. STAAT EN OORLOG. 1786. 31 Maat der Amfterdamfche Admiraliteit! Kameelen, De Kameelen voor een Schip van 70 Stukken by 'c Collegie ter Admiraliteit te Amfterdam. Lang 160 voet 1 Wyt voor 23 dito 4 duim. | Ligten 't. Schip In de midden 19 dito 3 duim. 'mee zyn Tuig op Wyt agter 33 dito 8 duim. r 12 voeten, H-j voor 18 dito Ei agter 19 dito 3 duim.J De Kameelen voor een Schip van 60 Stukken by 't Collegie ter Admiraliteit te Amfterdam. Lang 155 voet ") , . , „ .. Wyt in de midden 17 dito I Ligten t Schip Hol voor 16 dito 2 duim >met zyn Tuig op —. agter 18 dito 3 duim I 12 voeten. Ini783opgenoomen. J De Kameelen voor een Schip van 60 Stukken by 't Collegie ter Admiraliteit in Vriesland. Lang 155 voet Hebben 't Schip Wyt voor boven 20 dito | Tjerk Hiddes de agter boven 20 dito ^ Vries geligt met in de midden 9 dito 1 zyn Masten en Hol voor en agter J9 dito I Marsfen tot op J 12 § voeten. ede*  3a aug. ZA AKEN VAN 1786. Lit'. D. edele mogende heeren. Daar wy, by onze Misfive van den 4 deezer loopende maand, U Edele Mogende voorloopig hebben kennis gegeeven van de by ons geftelde or ire, om het Schip Stad en Lande , van 74 (tukken Kanon, volkomen op de Kameelen te zetten, even of het zelve daar meede dadilyk zoude worden afgebragt, ten einde raauwkeuiig te weeten wat kragt men met dezelve zoude konnen prafteeren , en welke meer rodig was daar by ie voegen, om de beide Scheepen var 74 nukkei Kinon, met gei:oegzaame zeeke-rheid, buiten deeze Haven te konnen brengen; hebben wy thans de eer U Ed. Mog by doezen te melden, dat zulks op dato dezer werkUellig is gemaakt, en daar van zeirs ooggetuigen zyn geweest, hebbende wy, tot onze verwondering, gezien, dat het voornoemde Schip daar meede is geligt, voor, tot op li en agter, tot op 14 voeten , en dus over het Lyf, tot op is£ voeten, en dat de eene Kameel zod-arig om hej Schip nebbe geilooten, dat de Commandeurs Schuit en Zwart, en andere deskundige Lieden, die wy over het afbrengen van de voorfz. twee Scheepen hebben geraadpleegt, eenparig verklaard hebben, dat zulks niet beeter hadde gekonnen , of was zelfs die Kaniet 1 naar het Schip gemaakt, terwyl de meercere afwyking van de andere waarl'cbynelyk is veroorzaakt , dcor dien dezelve wat te agterlyk was geplaatst en hooger ltond , door de overhelling van het Schip, wy twyffelen derhalven nu geenzins, tf de Scheepen zullen, enz. * CXV1II.  aug. STAAT EN OORLOG. 33 CXV1II. Refolutie van Bun Éi. Gr. Mog., raaiende het Corps van den Rhyngraaf van salm . In dato 4 Augustus 1780. De Raadpenfionaris heeft ter Vergadering gecomtrjuniceert het gepasfeerde den 1 deezer ter Generaliteit, concerneerende het licentieeren van het Corpg van den Rhyngraaf van Salmi breeder hier na geinfereert. Extract uit het Register der Re Muiten van de Hoog Mog. He ren Staaten Generaal der vtreenigie Nederlanden. Martis den I Augustus 1786. De Heer van Citters ter Vergaderde prefi. deerende, heeft aan Haar ILóg Mog. voorgedraagen en in bedenking gegeeve> , nademaal de Provinciën van Gelderland, Utrecht, Overysfel, en Stad en Lande verklaard hebben het Corps Hgte Troupes van den Rhyngraaf van Salm te houden voor afgedankt,' en dus bet <;elve of een gedeelte van uien niet langer in dienst kan worden gehouden, of niet na de ördre van de Regeering tot het licentieeren en afdanken van het zelve althans gerefolveerd behoort te worlen. Waarop gedelibereerd zynde,is goedgevonden en verftaar, dat het voorfz. Corps li^te Tronies zal worden s-elicetuieerd en afgedankt met en tege* den 9 September aanfl-armde, en dat Zyne Hooghei 1 en oen Raai van S'ia'e zal worden verzoat, zo als verzog' vord mit liezen , deeze haar Hoog Mog. Rcfo uae werk stellig te maaken. XXXÏV. C De  54 aug. ZAAKEN VAN ïyl*. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Holland en Westvriesland hebben geinhereerd de Refolutie van de Hseren Sraaten hunne Principaalen, alhier ingebragt den i July laatstleeden, en het Declaratoir daar benevens gedaan, dat Heeren Gecommitteerde Raaden van hunne Provincie reeds de noodige voorziening hadde» gedaan tot de betaaling ven het voorfz. Corps, zo ver het zelve op derzelver repartitie was gebragt i en hebben voorts verklaard van begrip te zyn , dat hangande deDeliberatien van deBondgenooten over het aanhouden van een Corps hgte Troupes geen afdanking plaats kan hebben, nadien daar door atteinte aan de Deliberatien der Bondgenooten word gegeeven, en de voorfz. conclufie dien volgende gecontradiceerd, en gehouden voor informeel en irregulier, refervee. rende daar tegen zodanige verdere aanteekemng te doen, als zullen vinden te behooren. < De Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Vriesland, en van Stad en Lande hebben geinhereerd de Refolutien van de Heeren Staaten hunne Principaalen, den ij Maart (en 24 lulv) laatstleeden alhier ingebragt. _ _ De Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Gelderland, Zeeland, en Overysfel, hebben tegen de voorfz. aanteekening van de Provincie van Holland gereferveerd zodanige contra-aanteeking te doen, als zy noodig zullen vinden. Waarop gedelibereert zynde, is goedgevonden en verftaan. te perüfteeren by hun Ed. Gr. Mog. Refolurie van den <• Mey laatstleeden , waar by geconformeert "s met de voorflag i> de Misfive van Hun Hoog Moeende, om het Corps van gemelde Rhyngraaf,handende de deliberatien over het aanhouden van hgte Troupes te continueeren, en by welke Refolutie de Heeren Gecommitteerde Raaden zyn gequahficeert op de betaaling van dat Corps, zo ver het zelve op deeze Provincie ftaat.te voorzien; en dat het voorfz. point •ver het aanh.uden van ligte Troupes in Vredenstyd  aüc, STAAT EN OORLOG. 1786. 3y zal worden gecximineert door de Heeren van de Ridderfchap en verdere hun Edele Groot Mog. Gecom. mitteerden tor het groot Befoigne, met de Heeren Bicker en van Toulon, Gedeputeerden van wegens hun Edele Groot Mog. tot de perfoneeleCommisfie, rakende het Defenfieweezen, en de Vergadering daar op ten fpoedigften gediend van derzelver Confideratien en Ad* vis; en is voorts nog goedgevonden, dat op het voorfz. fubjeél aan de Heeren Staaren der refpeclive Provinciën van wegens hun Edele Gr. Mor. zal worden gefchreeven de navolgende circulaire Misfive; werdeide voorts de Raadpenfionaris gelast, om van deeze Refolutie op de gevoeglykfte wyze aan den Raad van Staate kennis te doen hebben. edele mogende heerin! Wy kunnen niet nalaaten U Edele Mog. te commtiniceeren, dat wy, na dat onze pogingen tot confervarie van het Corps ligte Troupes van den Rhyngrave van Salm, het eenigtte, in welks oprigtinge de Boedgenooten allen, Zeeland alleen uitgezonden, hadden geconfenteerd, geduurende de deliberatien van dezelve Bondgenooten over het behouden van een voet van ligte Troupes by de Armée van den Staat, niet hebben kunnen beletten, dat des on* aangezien den 1 Augustus laatstleeden ter Vergadering van hun Höog Mogende het voorfchreeve Corps, met meerderheid' van (temmen, is gereduceerd geworden; vervolgens in ferieufe overweeging hebben genoomen, wat de dienst van den Lande in zoodanige omftandigheid zoude komen te vorderen, ten einde eeae zaake van zoo veel gewigt, en waar over de deliberatien van de Bondgenooten , zoo als reeds gezegd is, nog niet zyn afgeloopen, zoo veel doenlyk, te houden in haar geheel; en alzoo voor te komen eene gegronde reproche, die men zig zeiven zoude moeten doen, naamelyk, van voorbedagtflyk in het geval, waar iu begreepen zoude C 2 0jq»  5rps van den Rhyngrave van Salm, die alzoo zouden werden geconferveerd, niet meer in eed en dienst van de Generaliteit, maar in die van de refpective Betaalsheeren zouden traan; tot dat de gezaamentlyke Bondgenooten zouden mogen refolveeren , het voor1'chreeve Corps wederom ten voorfchreeve einde in dienst van de Generaliteit ow te neemen. Wy hebben geoordeeld, dat de waare belangen van het Vaderland van ons vorderen, U Edele Mogende van het geen wy alzoo hebben verrigt, kennis te geeven; en vervolgens aan hoogst derzelver deliberatien over te laaren , of de dienst van den Lande niet vordert, dat U Eiele Mogende op dezelfde wyze, als zyn ^e het eenigst middel tot confervatie van het meergemelde Corps, ter bereiking van het voorfchreeve falutair oogmerk, in deezen te werk gaan. Waar meede, &c. Accordeerd met voorfis. KefoU!'"'. C 4 CXiX.  38 aug. ZAAK EN VAN 1786. CXIX, Rapporten tot Concept - Antwoord aan hunne Groot Brittannifche en Fruisfifche Majefteiten, met de Memortcn. In duts 4 Augustus. De Raadpenfionaris heeft ter Vergadering gecommuniceerd twee Rapporten, den 2 deezer ter Generaliteit uirgebragt, en by alle de Provinciën opgenomen, houdende concept van antwoord or> de Memoriën zoo van de Grooi-Cmtannüche als Prmsfifche Envoyés de Heeren Harris en ïhulemeyer; hierna ge-. infereeru Fiat infertio. Waarop gedelibereert, en gelet zynde op het geen door den Raadpenlionaris is gerapporteerd, raakende het voorgevallene by het formeeren en uitbrengen der voorfz. Rapporten, is, tot handhaving van de hoogheid van hun Ed. Gr. Mog. Provincie, en tot kragcdadige voorkoming van alle zoodanige onte™ert!?5h%rX „reeks aanloopende tegen de vryheid der detóerauen der refpeftive Bondgenooten, en mee min itrydig te* een de wettige en voor het Bondgenootfchap aHernoodigfte invloeden van hun Ed. Gr. Mog. ter Generaliteit, goedgevonden en veiftaan, dat de voorlz. Kappoiten en Memorien zullen worden geëxamineerd door de Heeren van de Ridderfchap en verdere hun Ed.Gr. Mog. Gecommitteerden tot het groot Beiogne, en ce Veriadeiing daar op gediend van derzelver conf.deratien en advis; en is voorts goedgevonden de Heeren hun Ed Gr. Mog. Gedeputeerden ter Generaliteit nu voor als dan by deeze te authonfeeren, om m geval de Heeren Gedeputeerden der andere Provinciën tot eene conclufie van de voorfz. Rapporten met de meerderheid by overhaasting mogten convoleeren, van wegens hun Ed. Gr. Mog. als dan te declareeren, wel expresfelyk gelast te zyn, om zig tegens zulk eene  aug. STAAT EN OORLOG. 1780. 39 vreemde en alzints ongehoorde handelwys,op het kragtdadigfte niet alleen te verzetten, maar zig ook als nu fenoodzaakt te vinden, om de Vergadering van hun loog Mog. te maeten verhaten, en aig by provifie van alle Generaliteits - deliberatien te onthouden. Accordeert met de voorfz. Refolutien. Extract uit het Register der Refo* lutitn van de- Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der vereenigde Nederlanden» Mercurii den % Augustus 1786. De Heeren van Spaan van Hardenftein en anderen hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot de buitenlandfche zaaken, hebbende ingevol3 ge, en ter voldoening van derzelver Refolutie Commisforiaal van den 5 July laatstleeden geëxamineerd een Memorie van den Heere Ridder Harris, extraordinaris Envoyé van Zyne Majetteit den Koning van Groot. Brittannien, houdende een Verklaring van Zyn Majefteits fentimenten, ten opzigte van de tegenwoordige fituarie van de Kepublicq; hebben ter Vergadering gerapporteerd, dat zy Heeren Gedeputeerden van advis zouden zyn, dat aan gemelde Heer Ridder Hïrris tot antwoord op de voorfz. Memorie behoord te worden toegevoegd, dat hun Hoog Mog. met de leevendigfte erkentenis hebben ontfangen de verzeekering, welke Zyne Groot • Brittannifche Majefteit wel heeft gelieven te geven van hoogstdeszelfs vriendfchap voor deezen Staat, van geneegendheid tot het vernieuwen der goede harmonie tusfehen de twee Natiën , voor eenigen tyd door ongelukkige verdeeldheden afgebroken, en in het byzonder voor het deel, het welk Zyn Majefteit heeft betuigd te willen neemen in de uitwendige en inweuC 4 di-  aug. ZAAKEN VAN 1786. dige trarquiliteit van deRepublicq, en het mamtien van haare Coiftitutie. Dat hun Hoog Mog. als een ontwyfTelbaar bewys van deeze gevoelens van Zyr.e GrootBvktannifche Mjefteit hebben aangemerkt de edelmoedige verklaarin? van hoogstdezelve by de M morie van den H er Ridder Harris uitgedtukt j dat Zvne Majefteit de intervertie van eep 1 iut( n'an .Ic^e Moget dheid in de inwendige aiiaires van deezen Staat zoute aanzien als een geviaiiyk exempel voor deszelfs rust en onaf» haukeiykhtid, en in tegendeel wenscht, dat de directie der zaaken altoos moge blyven in de handen der geenen, aan welke de Conftituiie met de gnenkeuring der gan-fche Natie geëtabli>feer dezelve heeft toevertrouwd. _ . Da' f'eeze verklaaring van Zyne Groot.Britia ufche Mjfcftut van des te meer aanbelang is voor lun Hoog Mog., om dat hoogstdezelve dieze principes altoos gehouden hebben,en nog houden voor de ware grondf]a«,en, op welke de vrybeid, onafhankelykheid en rust der Republkq is gebouwd, en welke hun Hoog Mog. niet zullen nalaaten met al hun vermogen t» mait; tineeren. Dat huu H»g. Mog. in deeze overeenftemming van gevoelens met Zyne Groot-Brittannifche Majeelleit niets ernfliger begeeren, dan van hunne zyde de opregtfte preuves te geeven van den prys, welken zy (tellen op de vriendfchap van Zyne Groot-Brittannifche Majefteit, en van bunnen harcelyken wen? ch, om de rrlatien rusfchen de twee nabuurige Staaten, die Zyne Majefteit hun gelieft te rappelleren , meer en meet vrugtbaar te maaken in reciproque avantages. Waarop gedelibereert zynde, hebben de_Heeren Gedfpu eerden van de refpeclive Provinciën het voorfi. gerapporteerde Copielyk overgeno» men , om in den haaren breeder gecommuniceerd te worden. Accordeert met het voorfz. Register. Ex"  Aüo. STAAT EN OORLOG. 1786. 41 Extract uit het Register der Refolutien van de Hoog Mogende Hee. ren Staaten Generaal der vereenig' de Nederlanden, Mircurii den 5 July 1785. Is ter Vergadering geleezen een Memorie van den Heere Ridder Harris, extraordinairis Envoj e tn Plenipotênriar's van Zyne Majefteit den Koning van G.oo' - lirittannien, houdende eene verklaaring van Zyne Majefteits fentimecten ten opzigte van de tegenwoordie fituatie van de Repub q, volgende de voorfz. Memorie hier na geim reerd. Fiat infertio. Waarop gedelibereerd zynde, hebben de Heeren G deputeerden van de Provinciën van Gelderland, Zeeland, Utrecht, Vriesland, Overysfel en van Stad en Lande, de voorfz. Memorie Copielyk overgenomen, om in den haaren breeder gecommuniceerd te worden. En is dien onverminderd goedgevonden en verftaan, dat Cop.e van de voorfz. Memorie gefield zal worden in handen van de Heeren van Haeckeren van Keil en andere hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot de buitenlandfche maaken , om te vifiteeren, examineeren, en van alles alhier ter Vergaderinge rapport te doen. Accordeert met het voorfz. - Register. C $ HOOG  4ï aug. ZAAKEN VAN 1786. HOOG MOGENDE HEEREN! Alle de Happen, welke zyne Britannïfche Majefteit omtrent Uwe Hoog Mogende heeft gedaan, zedert het gelukkig tydftip van der» Vrede, hebben geea ander doelwit beoogd,dan tan dezelve ontwyfelbaare blyken te geeven van de opregte vriendïchap, welke dezelve hun toedraagt. Zyne Majefteit heeft geene gelegenheid haten voorby gaan ter vernieuwinge van die goede eensgezindheid, welke, geduurende eene eeuw, zo kragtdaadig heefr medegewerkt tot hunnen wederzydfchen voorfpoed; en zy heeft inzonderheid ter harte genomen om de fpooren te vernietigen der ongelukkige verdeeldheden, welke dezelve, een tyd lang, geftoord hebben. De Koning heeft zich zorgvuldig gewagt om jets te doen, 't welk invloed konde hebben op de binnenlandlche raadpleegingen van den Staat; en hoewel geenzins ongevoelig voor de beroerten, welke denzelven gefchokt hebben, heeft, evenwel, zyne Majefteit geoordeeld zich te moeten bepaalen by het doen van wenfchen om deszelfs welvaart, en om de herftelling van eendragt. Maar, vermits onlangs'twee aanziealyke Mogendheden;, vrienden en nabuuren der Republiek, aan uwe Hoog Mog. verklaard hebben hunne gevoelens aangaande deszelfs tegenwoordigen toeftand, zoude zyne Majefteit oordeelen te kort te doen aan de gevoelens, die dezelve altoos bezield hebben, zo wel als aan het vertrouwen, welk dezelve aan Uwe Hoog Mog. wenscht in te boezemen, indien dezelve langer draalde met het betuigen van de opregte wenfchen, welke dezelve doet om de binnen- en buitenlandfche rust der Republiek, zo wel als om de handhaaving der tegenwoordige Conftitutie. De  uo, STAAT EN OORLOG. 178Ó. 43 De Koning oordeelt tekens te moeten verklaaren, dat niets meei ?ouSé kunnen ftryden met zyne gevoelens, dan tet geeven van een voor. beeld, zo gevaarlyk voor de rust en de onafhanklykheid der Republiek der Vereenigde Provinden, als het voorbeeld zyn zoude van buitenlandfche bemoe;jinge met de bmnenlandlche zaaken oer Republiek', van welke zyne Majefteit wenscht dat de vrye beheenng altoos zal blwen in de handen der zulken, wien dezelve door de Conftitutie is toevertrouwd,en gegrond op de beginzels, door de eenpaarige bewilliging der Natie zelve vastgefteld. Zyne Majefteit zal nimmer een ander oogmerk bedoelen, dan het onpartydigs gedrag te houden en zoianig als natuuriyk moet verwagt worden van een goeden Vriend en Nabuur, die van wegens de belangen van den Proteftantfehen Godsdienst, de S'aaikunde, den Koophandel en de plaatzelyke ligging van twéé Landen zo wel als van de banden van bloedver» wantfehap met den Prins, aan wien Uwe Hoog Mogende de aanzienlyke waardigheden Van den Staat hebben toevertrouwd, zulk een wezenlyk belang heeft, dat op de Onafhanklykheid der Republiek geenerhande inbreuk gefebiede. (Was get.) DE RIDDER HARRÏS. 'i Graveuhage 5 July 178 6. Ex-  44 ado. ZAAKEN VAN 178*5. Extract uit het Redster der Refoiutien van dt Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der FtTaenigÉe Nederlanden. Mercurii den t Augustus 1782. De Heeren van Spaan, en andere hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot de buitenland» fche zaaken, hebbende ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie Commisforiaal van den 31 Mei laatstleeden, geëxamineerd, een Memorie van den Heere van Thulemeyer, extiaoidinaris Envoyé van zyne Majefteit den Ko« ping van Pruisfen, raakende de innerlyke dis» fenrien in de Republiek; hebben ter Vergaderinge gerapporteerd, dat zy Heeren Gedeputeerden van advys zouden zyn, dat aan gemelde Heer van Thulemeyer tot antwoord op de voorfz. Memorie benoord te worden toegevoegd; dat hun Hoog Mog. met de uiterfte erkentenis, en gevoelens van hoogachting hebben ontfangen de verzeekering van de finceere vriendfehap, welke zyne Pmisfifche Majefteit onveranderiyk voor deezen S'aat gelieft te coiferveeren, en hoogstdeszelfs goedkeuring, dat een Mogendheid, die even gelyk d'el neemt in het welzyn van de Republiek, hoogstdeszelfs verlangen heeft betuigt tot hérltel van de inwendige traruiuiliieit; dat hun Hoog Mog. in de verklaring van zyne Prtiisfllche Majefteit, van zig niet te willen immifeeren in de inwendige affaires van de Republiek een ontwyffelbaar bewys hebben gevonden van het belang dat hoogstdezelve gelieft te treilen in de beftendige voortduurii-g der vryheid en onafhankelykheid van den Staat en van hunne zyde niet zullen nalaaten te beantwoorden aan de goede Ofiic ën en Raadgeevingen van zyne Pmisfikhc Majefteit, en andere Mogetid. he-  urn. STAAT EN O O RL O (3. 1786*. 4* heden, Vrienden ,en Nabuuren deezer Landen, door al hun vermogen aan te wen ien rot herfiel der eensgezindheid en inwendige rust, ende, zoo veel in hun is, te zorgen, dat geene atreime werde wgebragt aan de regten en prsropativen van Zyne Hoogheid, welke hun Hoog Mog. welmeenend verlangen op even fohde gronden gffonferveerd te zien, als waar op die gefundeert tyn. Dat hun Hoog Mog. ook niets ernftiger begeeren, dan in de geleegendheid te zyn, van preuves te geven van de waarde welke zy (tellen in de vriendfchap van zyne Pruisfifche Majeltejt, van het wezendlyk deel dat zy neemen in den luister van hoogstdeszelfs roemrugige Regeering, en in den voorfpoed der Aframmelingen van hoogstdeszelfs Koninglyk Huis, waar toe de Republiek de eere heeft een zeer voorna?me b trekking te hebben. Waar op gedelibereerd zynde, hebben de Heeren G depu'ee'den van de refpe&ive Provinc'.ön, het vo .rfz. gerapporteerde Copielyk overgenomen, om in den haaren breeder gecommuaiceerd te worden. Accordeert met het voorfz. Register. Extract uit het Register der Refolutien van de Hoo% Mogende Heeren Staaten Generaal da vereenigde Nederlanden. Mercurii den 31 Mey 1786. By refumtie gedelibereerd zynde op een Memorie van dea Heer van lhulemsyer, extraordinaris Envoyé van zyne Majefteit de Koning van Prui-.fen, den 15 deezer loopende maand aan hun Hoog Mog. geprefenteerd, raa- ken-  46 aug. 2 A AKEN VAN j7S6. kende de innerlyke disfenfien in de Republiek, breeder in de voorfz. Memorie en in de Notulen van den 15 deezer vermeld. Is goedgevonden en verfhan , dat, onvermindert het overneemen van de voorfz. Memorie door de Heeren Gedeputeerden van de refpective Provinciën, uitgezonderd die van Hollanden Westvnesland, Copie van de voorfz. Memorie gefteid zal worden in handfu van de Heeren van Spaan van Hardenftein en andere hu.i Hoog Mog. Gedeputeerden tot de buitenlandfche zaakeu, om te viüieeren, examineeren, en daar van alhier ter Verga ieringe rapport re doen. Dï Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Gelderland hebben geinfteerd, dac het Befogne hier over ten fpoedigften mag worden gehouden. De Hoeren Gedeputeerden van de Provincie van Holland en Wes;vriesland hebben geinha?reerd hun Declaratoir op den o December 1785 en den 15 Mey deezes jaars genomen. Extract uit het Register der Refo» lutien van de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der vereenig' de Nederlanden. Lun* den 15 Mey 1786. Is ter Vergaderinge geleezen een Memorie van den Heere van Thulemeyer, extraordinaris Envoyé van zyne Majefteit den Koning van Pruisfen, rakende de innerlyke disfeiitien in de Republiek: Fiat inferttOr Waar op gedelibereerd zynde, hebben de Heeren Gedeputeerden van de refpective Provinciën, die van Holland en Westvriesland uit« ge*  AOG. STAAT EN OORLOG. 1786. +7 gezonden, de voorfz. Memorie Copielyk overgenomen , om in den haaren breeder gecommuniceerd te worden. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Holland en Wescvriesland hebben wel expresfelyk geinhsereerd het Declaratoir, door haar op den p December 1785 gedaan, voor zoo verre het zelve applicabel is op eenige objecten, welke in de voorfz. Memorie fchynen te worden bedoeld. Accordeert met het voorfz. Register. HOOG MOGENDE HEEREN! De Ondergeteekende Extraordinaris Envoyé van zyne Pruisfifche Majefteit is gelast, om aan Uwe Hoog Mogende te vernieuwen de verzekering van de opregte vriendfchap, welke de Koning zyn Meester hun onveranderlyk toedraagt, en tevens het vermaak te betuigen , welk de Monarch gevoelt over de wenfchen, welke eene Mogendheid, een Vriend en Bondgenoot der Republiek aan dezelve heeft betuigd, ten behoeve van de herftelling der binnenlandfche rust der Vereenigde Provinciën, Zyne Majefteit neemt van harte deel in deeze wenfchen. Met het grootfte genoegen za! Zy verneemen, dat men yverig en onpartydig werkzaam is,om niet alleen de waare Conftitutie en de Souvereiniteit van den Staat, maar ook de Regten en Voorregten van den Erfftadhouder tegen allen aanval te bev:iligen, door dezelve op een vasten grondllag te vestigen. De Koning heeft geen oogmerk om zich hier mede met da inwendige zaaken der Vereenigde Provinciën te bemoeien. Het voorleeden gedrag van zyne Majefteit dient daar van ten bewyze; maar in de hoedanigheid van Vriend en van naasten Gebuur der Republiek, en als zodanig weezenlyk balang hebbende by deszelfs welvaart, zal Zy haa-  48 aug; ZAAKEN VAN i7«fi. hanre goede diensten, hsaren raad en haare tusfcbenkomst gaarne te werk ftellen, overal daar zulks zal kunnen van dienst zyn, ter verzeke* ringe van de binnen* en buitenlaiadfche rust der Republiek. (Was get.) de thdlemeybr; 's Gravenhage 15 Mei 1786. Extract uit het Register der Refolutien van de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. Ventris den 9 December 1785. Is ter Vergaderinge geleezen een Memorie van den Heere van Thulemeyer, extraordinaris Envoyé van zyne Majefteit den Koning van Pruisfen, rakende de praerogativen van Zyne' Hoogheid den Heere Prince van Oange en Nasfan ; volgende de voorfz. Memorie hier na geinfereert. hocc mogende heeren! Uwe Hoog Mogende hebben tot nog toe>uitgefteld te antwoorden op den Brief, welken de Kuning myn Meester aan Hun gezonden heelt op den 18 October; maar zvne Maiefteit konde niet nalaaten gevoelig getroffen te worden door den inhoud des Briefs, welke de Staaten van Hulland op den 5 der jongsver. loopene maand aan hem hebben gefchreven. Zvne Majefteit verneemt met leedweezen, dat verre van eenige agt te ftaan op de vriendelyke aanbeveeling, ten behoeve van den ->nnr« *™  aug. STAAT EN OORLOG. 178Ö. 49 Oranje, men een Befluit heeft genomen , nog fterker dan dat van 8 Sepr., alles ftrekkende om den Koning te verzekeren, dat men geenerhanden ftap zou dulden, welke ftryden zoude met de wettige Regten van den Erfftadhouder. Deeze Beiluiten zyn bekragtigd met voorbeelden, ontleend uit tyden,in welke het Stadhouderfchap gefchorst was, of uit de tyden der minderjaarigheid van den tegenwoordigen Stadhouder : voorbeelden, welke op het tegenwoordige geval niet zeer toepasfelyk fchynen te weezen. Niemand zal gewisfelyk aan hun Edel Mogende de Staaten van Holland derzelver volkomen regt van Souvereiniteit betwisten, en in 't byzonder het regt om over derzelven Troepen te befchikken; doch men zou, aan den anderen kant, den Prinfe van Oranje geen regt doen, indien men hem befchuldigde, daar op immer inbreuk gemaakt te hebben, of getragt om het Hoog gezag aan de bevelen van den Souverein te onttrekken. Intusfchen blykt het, dat volgens de Conftitutie der Republiek in derzelver tegenwoordige gedaante de uitvoerende magt in het militaire gedeelte van het Bewind, geftel is in handen van den Kapitein Generaal, en dat door zyn kanaal de bevelen van den Souverein tot de Troepen moeten overgebragt worden. De Prins van Orange heeft ten allen tyde de pligten van zyn ampt met naauw keurigheid, en zelf met eene moeilyke infpaiining waargenomen. JNiets heeft hy verzuimd van 'c geen hy konde* en moest doen, om op den heilloozen dag van 8 September, de oproerige beweegingen binnen s Hage te beteugelen. Eene zo nietige of toevallige omftandigheid behoorde geene grond of aanleiding te verichaifen, om den Prinfe het Kommando over het Garnifoen in 's Hage te oiitneemen, en het op te draagen aan eenen Olhcier, aan de bevelen van den Kapitein Generaal onderworpen. Het blykt veeleer eene zevv*5??£eid te zyn»daI men door h-tneemen XXXIV. deel. D vaa  jo aug. ZA AKEN VAN H*t* van zulk een fterken en noodloozen maatregel, zonder dringende of genoegzaame beweegredenen een weezenlyke inbreuk heeft gemaakt op de waardigheid en het gezag der eminente Charge door een ftaatetyk bedryf den Prinfe van Oranje erfelyk opgedraagen, zo wel van wegen de Pfonncie Holland, als van de andere Provinciën. Men zoekt een Befluit duurzaam te doen worden , welk bet S-adhouderfchap en de bediening van Kapitein G-neraal in een ydelen naam verandert, en tot eene bloote vertooning, terwvl rnen beweert, dezelve m hun geheel te willen bewaaren. De Prins van Oranje heett ge* ne hinde klagte tot den Koning gebragt. t Is bekend, dat de ontvouwde maatregels en frappen even min de toeftemming der Natie in t alp-meen, als die van alle de Regenten der Provincie van Holland hebben weggedraagen. D^eze daadzaaken zyn bekend in geheel Europa en indien de Stadhouderlyke Voorregten onlangs zyn gehandhaaft geworden in meer dan eene Provincie, met eene zo edele als patnotfche kloekmoedigheid , wordt zulks toegejuicht. De Ko.dng ziet met aandoening, dat onder het getal der leden van Regeeringe, uitmaakende de Staaten der Provincie van Holland, zooi' migen, misfchien, vervoerd door vooringenomenheden, misveiftand, of door overboaigen vver, betoonen, geenerlei agt te flaan op zvne tusfchenkomst, noch op het Huis van Orarje, 't welk, ten allen tyde, van de Republiek zo wel verdiend heeft. Intusfchen vleit zich zyne MM1 fteit, dat deeze manier van denken geenzins de derkwyze is van eene zo agtenswaardiee als de Holjandfche Natie. Zy twyfelt met, of Uwe H. M. welker Vergadering het middenpunt en het voertuig is der raadpleegingen van de leden der Unie, beter op prys zullen lchatten de vriendfehap eener nabuunge Mogendheid die, by meer dan eene gelegenheid, nut-  AUé. STAAT EN OORLOG. i73rj* 51 tig geweest is voor de Republiek, en het ook voortaan zou kunnen weezen. Nooit kan de Koning orverfchillig zyn omtrent het lot van het Doorluchtig Huis van Oranj-, 't welk aan Hem zo naauw verknogt is, in 't welk Hy eene Prinfesfe heeft geplaatst, welke hem dierbaar is,en die het ook behoorde te zyn by de geheele Republiek, door de deugden en groote hoedanigheden, met welke zy verfiod is, en door de voortreffelyke Upvoed - , wéSte zy aan haare kinderen geeft. Her is op deeze gegronde onderflelling dat zyiie Majïfteit op nieuw van Uw H, Mog. vordert, en van hunnentwege met vertrouwen verw?gt, dat dezelve overeenkomftig met hunne zo verlichte als patriotfcbe gevoelens, meer regt zullen doen aan die des Koaings en tevens aan die van den Prinfe van Oranje; dat zy op de kragtdaadigfte wyze zullen werkzaam zyn, zo wel in de Provincie van Holland, als elders, alwaar de omftandigheden zuiks zullen vorderen, om de al te verhaaste maatregels te beteugelen „ om door hunne wyze raadflagen en door hunnen invloed de zo noodige eensgezindheid te herifellen, waar die even openlyk binnenslands geftoord is, om alzo uit te werken eene algemeene bevrediging van gemoederen, van maatregelen en van fchikkingen, eti vooral om den Prins van Oranje in de gelegenheid te.(tellen, om zich te kunnen kwyten van de verrigtingen, verknogt aan de aanzieclyke waardigheden, met welke hy volgens de oorfprong-Jyke Conftiiutie van den Staat bekleed is, tot het waar geluk en genoegen der geheele Natie. De Koning is altoos even zeer genegen om zyne goede diensten te werk te Rillen, indien men zulks noodig of nuttig oordeele, zelf in vereeniging met de verbondene Mogendheden der Republiek, ten behoeve van de hereeniging der verfchillende partyen, tot eene duurzaame vergelyking en fchikkiug, ovMeenkoomende met de belangen D % van  ,8s A77. ZAAKEN VAN 1786. van den Staat. Zyne Majefteit vernieuwt by U H M. de verzekering van de onpanydt|beid zyner tusfchenfpraaken. Dezelve neemt, H. M. Heeren, in de hoedanigheid van Nabuur en in alle andere opzigten, een zo ernftig als opregt belang in het welzyn en de rust der Vereemgde Provinciën. Uit het gebruik, welk men zal maaken van deeze nieuwe vertoogen,zal de Koning oordeelen over den prys, welken de Republiek in zyne vriendfcbap fielt. Deeze gevoelens zullen altoos onveranderlyk zyn, maar everredig aan de behandeling, welke zyne Maiefteit zal optmoetem , vocmaamelyk aande regtmaatige hoogagting, welke zy omtrent bet Huis van Oranje vordert. (Was get.) DE THüLEMEYER. 's Gravenhage 9 Deo 1785. Waar op gedelibereerd zynde, hebben de Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Gelderland, /.eeland, Utrecht, Vriesland,Overysfel en van Stad en Lande de voorfz. Memorie Copielyk overgenomen, om in den haren breeder gecommuniceert te worden. En is dien onverminderd goedgevonden en verdaan, dat Copie van de voorfz. Memorie eeileld zal worden in handen van de He'-en van Haefren, en andere haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de buitenlandfche zaaken, om te vif.ceeren, examineeren, en van alles alhier ter Vergaderinne rapport te doen. . . De Heereu Gedeputeerdan van de Provincie van Holland en Westvriesland hebben op de voorfz. Memorie gedeclareerd van begrip te zvn • dat deeze geheele zaak tot de Tafel van haar' Hoog Mog. niet behoord, alzoo dezelve zig borneerc tot een poinft ten eenemaal domefticq, direct en privativelyk de Provinciaale Sou-  aug, STAAT EN OORLOG, 1786. 53 verainirrit van hunne Provincie concerneerende, van daar op geenerlei wyze afgetrokken en vol», gens de Conftitutie van de Regeering, geenzinis aan de deliberatien van deeze Vergadering onderworpen kunnende worden. Accordeert met het voorfz. Register. CXX. Mhfive van Gedeputeerde Staaten yan Utrecht, kennis gevende vin et Verrigungen der Burgery van de i>tad Ütrecbt op den 2 Augustus. Ingebragt ter Vergaderinge van de Heeren Sia.t n van Hol' land en (Vestfries land, in dato iO Augustus. De Raadpenfionaris heeft ter Vergadering gecommuniceert de M'sfive van de Gedeputeerden van de Heeren Staaten der Provincie van Utrecht, refchreeven te Utrtcht den 5 deezer, en den 7 ter G neraliteit ingekomen, houdende, dat de onlusten zeedert eenigen tyd binnen de gemelde Provincie plaats gehad hebbende, als nu binnen de voornoemde Stad to' die hoogte geklommen waren, dat de Burgery had kunnen goedvinden op den 2 daar te vooren gewaapend by elkanderen te komen, op de Neude te versaderen, en aldaar, na inthimatie en oproeping van Bur^emeesteren en Raaden in de Vroedfchap der gemelde Stad, met veele plegtigheden , niet alleen een Collegie van Geëligeerde Gecommitteerden uit de Burgery te beledigen , maar ook alle de niet gecompareerd hebbende Burgemees<-eren en Raaden fjnet uitzondering noarhans van twee_) en wel ten getale van dertig, vervallen te yerklaaren van hunne Raadsplaaifen, met infinuatie aan dezelve, om z/g te onthouden van alle Vergaderingen van de Magiftraat en Policie, als meede van de Commisfie ter Vergadering van Staat daar va» defendeerende; alzo dt Burgerye hunne RaadsplaatD 3 fen  u aug. ZA AKEN VAN 178*. fen hielt voor vervallen en vacant; voorts onder protest teegen alk gevolgen, byaldien iemand van de voorfz. Raaden zig, zeedert dato, ttt de Vergadering van den Raad geliefden te begeeven, of met de zaaken van de Pulicie deezer Stad te bemotyen, alzoo zy die gevolgen aan zig zeiven te imputeeren zmden hebben, ais breeder by de Afte van Infinuatie by Copie neevers de voorfz, Misiive gevoegd. . , „ Du zy Gedeputeerden zig daar door m de allerzorgehkfte omftandigheden gebragt vonden, alzoo zy re Gevolgen van zodanige violente demarches ten hoogden apprjehendeerden, en riet anders konden te gemoet zien, dan dat, zonder fpoedige middelen van redres , dewelke hun uit hoofde van het heerfchend misnoegen en wantrouwen kwamen te ontbreken , die Stad en Provincie aan de grootfte onheilen bloot gelteld, en tot een onnut Lid van het Bondgenootfchap gemaakt zoude worden; dat het die reden was, die hun, daar zv zeer moesten twyifelen, of de Staats-Dehberatien wel langer voortgang zouden kunnen hebben, gepermoveerd hadden het geen voorfz. is ter kennis van hun Hoog Mog. te brengen , zonder nogthans eemg ipeciaal verzoek te doen, waar toe sy hun met gelast vonden, maar alleenlvk om aan hunne verphgung te vltoen, en am hun'H >og Mog. beeter en vvyzer oor. d*el over te haten, welke middelen tot herftel van de goede orjer en rust binnen de gemelde Provincie op eene Conftitu ioneele wyze, overeenkomlbg de gronden der Unie, tot voorkoming van de totaale ruïne van dac Lid van het Bondgencoifchap, zouden lionr»n en behooren te worden geadhibeert, waar toe zy f'oo veel in hun vermogen was) altoos bereid zouden bevonden worden te o ö^reeren; welke Misfive hier na geinfereert, door de'Heeren Gedeputeerden van deeze Provincie en van Stad en Lande ter Generaliteit was overgenomen, en dien onverminderd , .gemaakt Commislbriaal met Gecommitteerden uit den Raad van Staate. Fiat infertto,. Waarop gedelibereert zynde, is goedgevonden en  aug. STAAT EN OORLOG. 1786. 55 verdaan, dat de voorfz. Misfive zal worden geëxamineerd doe de Heeren van de Ridderfchap en verdere hun Ed. Gr. Mo?. Gecommitteerden tot het groot Bafogne en de Vergadering daar op gediend van derzelver cotifideratieu en advis, en is, dien onverminderd Copie van dezelve verzogt door de Heeren Gedeputeerden der Steden Delft, Amfterdam en 'lori- c'iem, ora daar op te verftaan de intentie van de Heeren hunne Prucipaalen. De Heeren Gedeputeerden der Stelen D>rddrecht, Haarlem, Leyden, Gau'a, Rotterdam, Schoon k 0 ten, Alkmaar, Enkhuyfen, Monnikendam en Purmertn Ie hebben rot het Commisforiaal maaken van de vooifz. M sfive niet geconcurreerd, maar geinhsereerd hun geuit advis op gisteren, dat deeze zaak f-r Generaliteit daar heen behoorde te worden gedirigeerd, dat dezelve Misfive werde aangenoumen voor Notificatie. Accordeert met voorfz. Refolutien. ho0gr EN MOGENDE HEERENl Alzo de onlusten zeedert eenigen tyd binnen deeze Provincie plaats gehad hebbende, als nu binnen deeze Stad tot die hoogte gekomen zyn, dat de Bnrgerye heeft kudnen goedvinden, op den 2 deezer loopende maand, gewaapend by eikanderen te komen, op de Neude te vergaderen, en aldaar, na inrhimatie en oproeping van Burgemeesteren en Raaden in de Vroedfchap deezer Srad, met veele plegtigheden, niet alleen een Cjllegie van Geëi.geerde Gecommitteerden uit de B"rgery te beëed'gen, maar ook alle de niet gecompareerd hebbende Burgemeesteren en Raaden (met uitzondering nogthans van twee) en wel ten getale van derD 4 tig,  j6 ad-O. ZAAKEN VAN l?86. tig, vervallen te verklaarm van hunne Raadtplaat [en, met infinuatie aan dezelve, sm zig te onthouden van alle Vergaderingen van de Mdgiflmat en Politie, als meede van de Commisfie ter Vergadering Van Staat daar van dependeerende; alzoo de Burgerye, die hunne Raadplaatfen hielt voor vervallen en vacant, voorts onder protest teegen alle gevolgen, byaldien iemand van de voirfz. Raaden zig, zeedert dato-, tot de Vergadering van den Raad geliefden te begeven , of met de zaaken van de Politie deezer Stad te bemoeyen, alzoo zy die gevolgen aan zig zeiven te imputeeren zouden hebben, als breeder by de Acte van Infinuatie, waar van wy de eer hebben Copie hier nevens te voegen; zoo vinden wy ons daar door in de allerzorgelykfte omftandigheden gebragt, alzoo wy de gevolgen van zoodanige violente demarche ten hooglten apprehendeeren, en niet anders kunnen te gemoet zien, dan dat zonder fpoedige middelen van redres, dewelke ons, uit hoofde van het heeifchend misnoegen en wantrouwen ontbreken, deeze Stad en Provincie aan de grootfte onheilen bloot gefteli, en tot een onnut Lid van het Bondgenootfchap gemaakt zal worden, en het is deeze reeden , die ons, daar wy zeer moeten twytfclen, of de Staats-deliberatien wel langer voort, gang zullen kunnen hebben,gepermoveerd heeft, het geen voorfz. is, ter kennisfë van U Hoog Mog. te brengen, zonder ntgthans eenig fpeeiaal verzok te doen, waartoe wy ons niet gelast vinden, maar alleen om aan onze verpligting te voldoen , en aan Uwer Hoog Mog. beeter en wyzer oordeel over te laaten, welke middelen tot herllel van de goede order en rust binnen deeze Pravincie op eene Conltitutioneele wyze, overeenkomftig de gronden der Unie, tot voorkooming van de totaale ruïie van dit Lid van het Bond. genootfchap zouden kunnen en behooren te worden geadhibeerd, waatoe (zoo veel in ons ver- moo-  aug. STAAT EN OORLOG. j7g6. J7 moogen is) altoos bereid zullen bevonden worden te ccöpereeten. Hier mede &c. Hoog Mogende Heeren, Qfe. Was geparapheert, R. E. VAN IANDEN. (Onder ftond) Gerchreven te Utrecht, De Gedeputeerden van de den 5 Aug, 1786. Staaten 's Lands van Utrecht, (Lager ftond) Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) Abf. Secr. PH. RAM. Nadien het de Burgerfchuttery, Wagtvryen en Uitkoopers van de agt Burger-Com-' pagnien niet heeft mogen gebeuren op hunne Addresfen van den ao en 26 Juny deezes j3ars aan de Vroedfchap deezer Stad geprjefenteerd in het vriendelyke te hebben mogen verkrygen de beëediging van het geèligeerde gequalificeerde Collegie van Gecommi'tteerdens, maar de voordragt en het verzoek daar toe gedaan, zoo wel als hunne uiterlvke voordragt en gedeclareerde intentie van den 3 July jongstleeden te vvyzen van de hand, en dat zulksVfchied is door eene meerderheid van ftemmen in den Raad, en dat die Hemmen, waar door de voorfz. ConD 5 clu-  53 aug. zaaken van ï7»«. c1ufi> is genomen, beftaan hebben in die van Raaden, als van de H eren van Beek, Heer van Dykveld, Loten , Verbeek, van der Dusfee, H>er van Dartbuyfen, Wieling, van Mu>fchenbroek, van Bronckhorst, Bodiens, van Warrenen, van der Does, van Romondt, Diunts , Craay vanger, de Joncheere, Verhoor, Pellers, Fa'ck, Ztal, Ewyk, A-ibema , Woertman, de Leeuw, van der Muelen, van Dielen,lvoy, D. J. Martens, J. A. Mariens, Nahuys , Voet van Winffen, en van den pretenfen Raad U ê. Zo is her, dat de Burgery, ingevolge van haar gedeclareerde op den 3 July deezes jaars zig aan die Refolutie, tegei s hun wettig competeerd en als verkreegen Recht, aanloopende, niet kunnende gedraagen, en na overboodige ïnthimatie tot het door den Raad in den eed nemen van het voorfz. Collegie ter requihtie van de Burgery, niet hebben mogen reuslieren, maar uit hoofde van de aanhoudende weigering van den Rsad en non-comparitie ter yerzogte en beftemder plaatfe, tot het in den eed nemen en inftalleeren van het meergem. Collegie neoben moeten toetreeden, om niet lasger ontzet te blwen van het aan hun competeerende en toegekend Recht, waarom de Burgerlchutters, Uitkoopers en Wagtvryen van de agt BurgerCompagnleu nevens hunne OiTkieren en OnderOfficieren, na oproeping van alie en een ieder,, niemand uitgezonderd, en alzoo in een Lichaam vergaderd, uitmaakende de geheele Burgery deezer Stad, verklaaren, zoo als zy doen bv deezen, alle de voorfa. weigerig en onwillig eebleven Raaden van heden vervallen te zyn van hunne Raadsplaatfen, met infinuatie aan dezelve, om zig van dato deezer te onthouden van alle'Vergaderinge van de Magiftraat en Poliiie, als meede van de Commisfie ter Vergadering van Staat daar van dependeerende, aizoo de "Bureery die hunne Raadplaatfen houd voor vervallen en vacant; nogthans dat alle de voorl z.  aug, STAAT EN OORLOG, 1736. 59 Heeren in hunne Commisfien, als van Burgemeesteren , Schepenen, Momboirkamer, Stads en Staaten Financie, her Hof, Postery, Camera^r en Thtfaurier, Gecommitteerden tot de Middelen en in het Dto.tampt van de Vaart zullen blyven fuogeeren tot den ic Öétober aanftainde, ten waare alle de voorn. Heeren door haare verdere tegenkantingen de Burgery noodzaakten tot haare veiligheid, en ter behoud van hun recht, ook hier in verandering te moeten maaken. En om voor te komen alle onaangenaams gevolgen, zal hier van by infinuatie aan voorn. Heeren werden kennis gegeeven, en wel ook aan Heeren Burgemeesteren, ten einde hun Edele Achtb. van heden de voorgem. Heeren tot den Raad niet meerder te doen convoceeren, onder Protest tegen alle gevolgen ,byaldien iemand van de vooifz. Raaden zig zeedert dato tot de Vergadering van den Raad geliefden te begeeven, of met de zaaken van de Policie deezer Stad te bemoeye», alzoo zy als dan die gevolgen aan zig zei ven te imputeeren hebben, en zal deeze ten effecte van infinuatie in ieder Compagnie by Copia aan de voorfz. gewezen Raaden, of by abfentie aan hunne Woonhuizen worden overgegeeven door een Officier van 'de Compagnie, geadfifteerd met twes Onder-Officieren en twee Burgers daar toe benoemd. Aüum Utrecht op de Neude uit de aldaar in een Lichaam vergaderde Burgerfchutters, Uitkoopers en Wagtvryen, met hunne Officieren en Onderofficieren, na voorgaande oproeping van alle en een ieder, niemand uitgezonderd, en alzoo uitmaakende het geheele Lichaam van de Burgery den 2 Augustus 1786. En was de Orgineele Jnfinuatie waar van de Copia is uit last en naame voorfz. onderteekend, als; Uit  60 aug. ZAAKEN VAN i?85. Uit de Compagnie Tuikyen. G. 1ENTINK. j. a. d'averhoult. w. v. d k C. VAN BiNTHEIM. Uit de Compagnie Papevaandel. J. H. DE RIDDER VAN ALMKERK. D. j. DE RIDOER. ANZ. DE VRY. HERM KtiULS. Uit de Compagnie 't Fortuin, jh. DB T°NCHRERE. J. VAN LITH DE JEUDË, Junior. O HtEIVELD ADZ. j. CARELS. Uit de Compagnie de Bloedkuil. j. C. PRONCKERT. M. j. evk. G. VAN DE VOORN. c. van der moolen. Uit de Compagnie de zwarte Knegten. h. a. HAANENBRir\CK. a. VAN elu1k, j C. DES TOMBE. R. MOOLEN AAR. D. VAN DtRT. Uit de Compagnie de Orangeftam. A. AEELEVEN. G. C EOELING. T. V. D. VEN. J . Uit  auc. STAAT EN OORLOG. 178(5. 61 Uit de Compagnie de Pekftokken. paulus btsch hois. petrus de konino. corn. van hbngelaer. w. overwyn. Uit de Compagnie de Handvoetboog. o. d. gord OM. j. Vos van zyll. j. lubberling. g. roggeveen. CXXI. Misfive van Gecommitteerde Ra*. den, om approbatie en ratificatie der Conventie tusfehen hum.e Commisfarisfen en die van Utrecht ter gemeenfehappelyke defe> /ie van de beide Provinciën geteekent en uit' gewisf eit; nevens de Artikelen dier Conventie, enz. In dato 10 Aug. Ontfangen een Misfive van de Heeren Gecommitteerde Raaden, gefchreeven in den Hage op heeden, houdende het verrigte uit kragt der authorifatie van hun Edele Gr. Mog., tot het aangaan van de Conventie ter gemeenfehappelyke defenfie van de Provinciën Holland en Utrecht, en daar neevens aan hun Eiele Gr. Mog. toezendende de Conventie door den Heer van Lynden, Heer van Lunenburg, op den 29 July deezes jaars aan hunne Commisfarisfen tot het Departement van 's Lands Fortificatiën overgegeeven, door de Heeren Gedeputeerde Staaten 's Lands van Utrecht reeds onderteekent, en door hunne Comm'sfarisfen , onder hun Edele Groot Mogende approbatie en ratificatie, onderteekend en uitgewisfelt; verzoekende op dezelve Con-  62 aug, ZAAKEN VAN 17805. CoKventie hun Edele Groot Mokerde approbatie en ratificatie; breeder hierna gtinfereett. Fiat infertio. Waar op gedelibereert, enCopie van de voorfz.Misfive verzogt zynde door de Heeren Gedeputeerden der Stad Dordrecht, en de volgende Leden j except Eiam en Medembfk, om daar op te verftaan de intentie van de Heeren hunne Princioalen, is de finaale Refolutie uitgefteld tot nadere dehberatie. Accordeert met voorfz. Refolutie. edele groot mogende heeren I Wanneer het U Edele Groot Mog. behaagd had ons, by hoogftderzelver Refolutie van den ao Mey 1786, te authorifeeren, om tot bet aangaan van de Conventie ter gemeenfchaDpelyke defenfie van de Provinciën Holland en Utrecht, welke wy de eere hebben gïhad aan U Edele Gr. Mog. by onze Misfive van den 19 bevoorens voor te ftellen by de Heeren Gedepnteerde Siaaten 's Lands van Utrecht te infteeren, en alle mogelyke dc*oiren aan te wenden, ten einde welgemelde Heeren te dispor.eeren, om rr.et opzigt tot het 6 Articul der gemelde Conventie nopens het Tranfitoir, genoegen te neetnen met een termyn van uiterlyk veertig jaare», met zoodanige verdere qualificatie, als in U Edele Gr. Mog. voorfchreeve Refolutie is vervat; hebben wy niet nagelaaten welgegemelde Heeren her Utiiten der gemelüe Conventie op dien voet aanftonds te proponeeren, en het poindt van het Tranfitoir, conform aan U Ed. Gr. Mogende intentie, voor den tyd van veertig jaaren gereguleert zynde, hebben wy verder gettagt door vriendelyke onderhandelingen  AUG. STAAT EN OORLOG. 178Ö. 63 gen uit den weg te ruimen, eenige geringe zwarigheden , welke by dezelve Heeren wierden gemaakt, zoo ten aanzien van de extenfie van eenige Anieulen, als met opzigt tot de reciprociteit van de vergoeding der fchaden , welke onverhooptelyk aan de Stichtfe Ingezeetenen, door het tormeeren van' inundatien, zouden kunnen worden toegebragt, aan welke remarques wy gemeent hebben, uit hoofde van de generaale quali'xatie aan ons bevooreds door U Edele Groot Mogende gegeaven, te kunnen en te moeten vol 10f n. En zyn de zaaken vervolgens zoo verre gebragt , dat de Heer van Lynden, Heer van L'inenburg, ter Vergadering van hun Hoog M gende, wegens de Provincie Utrecht fesfie hebbende, op den 99 der afgeloopen maand July, aan de Heeren onze CommisfarLfm tot het Departement van 's Lands kle.ne Fortificatiën, heefc overgegeeveu de Conventie, welke wy de eere hebhen hier neevens aan U Edele Groot Mogende te laaten ro 'kooinen, welke door de Heeren Gedeputeerde S aaten 's Lands van Utrecht reeds was onderreekent, en ook door welgemelde Heeren onze C 'mmisfarisfen , ouder U Edele Groot Mogende approbatie en ratificatie, is onderteekent en uitgew.sfeld geworden. Wy twyffelen geenzints dat door den inhoud van dezelve aan de intentie van U Edele Groot Mogende zal weezen voldaan, en neemen dienvolgende de vryheid U Edele Gr. Mogende by deeze te verzoeken, dat U Edele Groot Mu« gende de voorfchreeve Conventie met hoogstderzelver approbatie en ratificatie gelieven te bekragtigen, terwyl door welgemelde Heer van Lynden is aangenoomen op dezelve, zoo ipoe. dig doenlyk, gelyke approbatie en ratificatie van de Heeren Staaten van Utrecht te bezorgen, Waar meede, Edele Grtot Mog. Heeren ƒ zullen wy God Almagtig bidden U Edele Gr, Mogende te willen hou-  0 aig. ZAAKEN VAN 17^ houden in Zyne heilige protectie. Gefchreeven in den Hage den 10 Aug. 1786. (Onder ftond) ü Ed. Gr. Mog. Dienstwillige , De Gecommitteerde Raaden 1 van de Skaten van Holr land en Westvtiesland. (Laager (rond) Ter ordonnantie van dezelven. (Was get.) A. J. r0yer. j C ONVENTIE. Alzoo de Edele Gr. Mog. Heeren Staaten van Holland en Westvriesland nodig oordeelende, ter dpfenfie der Provinciën van Holland en Utrecht refpeftive, eenige nadere ('chikkingen te beramen en in het werk te doen (lellen, desweeens hadden begeerd met de Edele Mogende Heeren Staaten van Utrecht te confereeren, ten einde met onderling genoegen en toeftemming eenige middelen te concerteeren ; tot al het welke voornoemde Heeren Staaten van Utrecht zig bereid en geneegen hadden betoond, hebben hooggemelde Heeren Staaten van Holland en Westvriesland nader goedgevonden derzelver Heeren Gecommitteerde Raaden, en de Edele Mog. Heeren Staaten van Utrecht, de Heeren derzelver ordinaris Ge-  Atiö, STAAT EN OORLOG. 1786. 6jr Gedeputeerden,daartoe te authorifeeren, ingevolge vanj welke authorifatie de te houdene conferentien over en weder zynde geaccepteerd , mitsgadera vast gefield , dat dezelven alhier binnen Utrecht zouden worden gehouden, hebben de Heeren Gecommitteerde Raaden tot dezelven gecommitteerd de Heeren e» Mrs. J. A. van Alderwereld, Oud- Burgemeester en Raad der Stad Delft, en N. van Leeuwen, Raad en OudScheepen der Stad Leyden, en beide in welgemelde Cotlegie der Heeren Gecommitteerde Raaden van Holland feafie hebbende , welke Heeren gea&fifteerl door den Contrarolleur Generaal der Hoilandfche Fortificatiën de Bork, den a6 December 1784 gearriveerd en de conferentien daags daar aan in hunner Edele Mogende Kamer alhier geopend zynde, is door voornoemde Gecom-* muteerde Raaden van derzelver Commisfie nadere ouverture gedaan en verzogt, dat omtrent de Pointe» by Misfive van hun Ed. Mog. van den 13 daar te voren voorgedra- fen , fpoediji en ter defenfie van beide de rovincien mogfe worden befloten; waar op door de Heeren Gedeputeerden te kennen zynde gegeeven, dat hun Edele Mogenden bereid waren over dezelven ilico te confereeren, met betuiginge va» uit al het vermogen deezer Provincie te willen meede werken tot zulk een heilzaam einde; dan, dat alvorens moesten in bedenking geeven, of niet het hoofd, oogmerk deezer Conferentien (de beveiliging der beide Provinciën) het ïfpoedigfte en efficacieufte zoude worden bereikt, zoo wanneer eerftelyk wierde vast gefield de Linie aan de Grebbe te herltel]en en in eenen convenabel»n ftaat van defenfie te doen brengen, nadien hun Edele Mogende onderricht waren, dat voorfchreeve Linie met de grpetfte vrugt daarcoe beXXXIV. deel. E kwaam  06 aug» ZAAKEN VAN 178Ö. kwaam zoude kunnen worden gemaakt, en, in c38 dezelve van een genoegzaam aantal Troupes , en met de noodige Artillerie wierde voorzien, alle verwagting kwam op te leeveren, om beide Provinciën volkomen ^te beveiligen, ten welken einde dan ook de noodige Magazynen bekwaamelyk binnen de Steden Amersfoort en Rheenen zouden kunnen worden aangelegd, verzoekende zy Heeren Gedeputeerden overzulks, dat hun Edele Gr. Mog. tot het een en ander fpoedig en kragtdaadig gelieven meede te werken , is by de Heeren hunner Ed. Gr. Mogende Gecommitteerden, al het geen voorfchreeve is volkomen geavouëerd, en aangenomen wegens de verzorging der Artillerie en Ammunitie alle mogelyke faciliteit toe te brengen, en zulks aan hun Ed. G\ Mog. voor te dragen en ten kragtigfte te zullen appuiSren; zynde voorts door voornoemde Heeren Gecommitteerden' geoordeeld, dat tot de verdere Pointen zoude behooren te worden overgegaan, het welk aan de zyde der Heeren ordinaris Gedepureerden goedgekeurd zynde, is nogthans aan welgemelde Heeren Gecommitteerden te kennen gegeeven, dar hun Edele Mog. da Heeren Staaten van Utrecht tot de byzöndere verzeekering der Provincie van Holland meede werkende, het zelve niet anriers zoude kunnen gefchieden, als met eénig nadeel voor deeze Provincie, op welkers Territoir de vereischte voorzieninge ten fine voorfchreeve zoude moeten worden werkftellig gemaakt; dat ook alle byzondere voorzorge dan eerst van nut zoude kunnen zyn , wanneer deeze Provincie bereids geinvadeerd en onder de macht des Vyands zal gebragt zyn geworden , en geheel van de Provincie van Holland afgefneeden; dat dea niet te min hun Edele Mogende moes-  Avé. STAAT ÉN 'OORLOG. itf*. 6? moester) betuigen genegen te zyn, volgens de pligten van het Bondgenoo-fchap het hunne hier toe te helpen aanwenden: edoch teffens verklaarden wëdeikeerig van de bil— lykheid hunner Bondgenooten, de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland, te verwagten, dat aan deeze Provincie eenig regtmatige verzoeken wierden geaccordeerd, en wel in het byzonder, gelaaten of gereïtitueerd zoodanige Prarogativen en Rechten , welke aan dezelve uit hoofde der Unie, of ook wel van. haare Souverainiteit, tot welkers confervatië en befchertriing die zelfde plechtige en naaüwe Alliantie, onder anderen, tuslchen de zeven Provinciën is gefloten geworden, notoirlyk waren competeerende; dat hun Edele Mog. ten deezen infteerden, dat conform dezelve Unie, de Goederen der Ingezeetenen deezer Provincie niet hooger wierden belast, als die der Ingezeetenen der Provincie van Holland, particulier met relatie tot het Tranfitoir, en dat at zulks de nadere Conventie hier omtrent mei hun Ed. Gr. Mogende Heeren Gecommitteerde Raaden, volgens de gronden der meergemelde Unie, en welke in den jaare 1674 zoo uitdrukkelyk by de Heeren Scaaten van Holland zelve waren gereclameerd geworden, in den jaare 1778 aangegaan„ doch welke alleen in den jaare 1782 by continuatie voor drie jaarën door hun Ed. Gri Mog. was geratificeerd geworden, voor aityd geapprobeerd, efl tot een regul voor beide de Provinciën ih dêëzen, gefield eu in agt genomen wierdes Ten anderen, dat, voor zoo veel betreft de Landen , Polders , Dykgraaf- of Waardfchappen, die met ofte over de hooggemelde Provincie van Holland en Westvriesiand £yu uirwaterende, of nog zouden mogen! flitwateren-, de qurstien, proceïSfen^ en dlf£ a fÜf.  6» auc. ZAAKEN VAN IJ** ferenten, concerneerende het Dyk-of Heemrecht, roet alle den aankleve en gevolge van dien, welke voor Dykgraaf en Heeroraaden worden geventileerd, by verdere Provocatien, voor zoo veel de Ingezeetenen e» de pronaen deezer Provincie concerneerd, niet meerder aan den Hove van Holland worden gebragt: maar de Ingezeetenen deezer Provincie , in cas d'Appel aan hunnen competenten Rechter binnen de Provincie van Utrecht overgelaateu worden, even als zu'ks voor den jaare 167+ beeft plaa.8 gehad, en eerftemaal op dien tyd , contrarie het Privilegie der logezeeteneia, de non evocando, en tot infriftie der Rechten deezer Provincie, by occafie van de Calamireiten, als toen aan dezelve overgekomen, is afgeperst en opgedrongen geworden. Dat eindelyk, in cas deeze of andere Pro. vinden in die ongelukkige omftandigheden moeten geraken, dat door den Vyand wierden geoccupeerd, het geen God genadiglyk verhoede, in zoodanig geval, dezelven tpjo ittre zullen worden gehouden by het Bondsenoodfchap, en alle de Reclv.en daar aan verknogt, te zyn gebleeven, zonder dat desweegens wederom, in reguard van deeze en andere Provinciën zulke langduunge deliberatien, by het evacuëren van voornoemde Provinciën door den Vyand , zullen worden aangelegd, of ook wel derzelver Gecommitteerden inmiddels van de deliberatien der overige Bondgenooten worden geweerd, als in de voorgaande Eeuw heeft plaatfe gehad ; moetende de Heeren Gedeputeerden hier nog by voegen, dat vermeincn zig verzeekerd te kunnen houden, dat hun Edele Gr. Mog. deeze billyke eisfchen gaarne zullen accordeeren, nadien de handelingen bevorens in den jaare 1674 dienaangaande gehouden , zeedert alömme zyn aangezien, als ' van  AUG. STAAT EN OORLOG. 178Ó, 69 van JiHe Rechtsgronden gedeitkueerd en by de gereputeerdfte Rechtsgeleerden binnen fcnnuer Edele Gr. Mog. Provincie, zelfs opralyk, als contrarie alle Rechten en billykheid, zyn afgekeurd geworden; dat over zulks bun Edele Mogeode dan ook toetredende tot bet examen van dat geene, wat ter defeialie der Provincie van Holland in het byzonder geoordeeld word, te kunnen verfireken, al het zelve niet wel anders zouden kunnen doen, als toet inhaMie van deeze confiieratien , en dat ter gelyker tyd deswegens eene Conventie wierde aangegaan , welke alle deeze Pointen, met en bermfTens die, welke van wegens hun Edele Gr. Mog., tot particulier welzyn der Provincie van HoJJand en Westvrtesland, aan de Heeren Staaten van Urectn zyn voorgedraagen geworden, 'zal dienen in te houden; al het welk de Heeren hunner Edele Gr. Mig. Gecommitteerden, onder betuiging der KeneegenJaeid van de Heeren Staaten van Holland, om 'alles, wat in derzelver vermogen was , tot cultiveringe der goede harmonie en vriendfcbap tusfehen beide de Provkcien te wiilen contribueeren, hebben aangenoomen aan hun Edele Gr, Mog. te zullen voordragen, en aan hoogstderzel» ver attentie te ncomtnandeeren. ZuJks dan vervolgens ter difcusfie der Posaélten, van wegens hun Edele Groot Mog. in het byzonder voorgellel.i, zynde overgegaan, en, na ingenomene confideratien van deskundigen, gelet, dat het voorgeflagene tot deteniie der S^ad Utrecht in het btt byeonder,byaldkn het zelve al eens faifabel mogte worden bevonden, veel tyd zoude komen te vereifchea, al eer hetzelve van eenige utiliteit zoude kunnen zyn, en daar en boven, door hit in ftaat ftellen der Linie aan de Grebbe van minder vrucht en ü 3 nood-  %q aug. ZAAKEN VAN 1786. noodzaake voorkomt; is goedgevonden van dit poinét by provifie af te zien,en alzu ks wegens de verdere voorgedragene articulen alleenlyk te confeveeren; wien aangaande de deliberatien ten einde zynde gebragt, is gerefolveerd van al het verhandelde in deezen, na wrfcheide Correspondentien en onderlmee Communicatien, ook met de Heeren L Noortberg van Bleskensgrave en Jac. Ph. Boosaart, thans fesfie hebbende m het Collezie van de Heeren Gecommitteerde Raaden van Holland» en de hier voorengemelde Heeren van Alderwereld en van Leeuwen, in deezen vervangende , daar over gehouden en sedaan , te doen concipiëren de navolgende'Poincten en Amculen omme, op het goedvinden en approbatie van hun Ed. Gr. Mog. de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland ter eenre, en van de Ed. Mog. Heeren Staaten van Utrecht, ter andere zyde, te worden gearrelteerd en vastgefteld, als hier na volgt: Art. 1. yjat ter befcherming en beveiliging der ProvirHen van Holland en Westvnesland én van Utrecht, met allen mogelyken fpoed zal worden heifteld, en in genoegzaamen Raat van tegenweer gebragt de Linie aan de Grebbe, met het geene daartoe is behoorende. e. Dat de voorfz. Linie van het noodige Gefchut en Ammunitie van Oorlog zal worden yoórrièn, waartoe hun Ed, Gr. Mogende, zo vee! in hoogstderzelver vermogen is,alle kraatdrdige bulpe zullen contribueeren: dat ook hiertoe de noodige Magazynen binnen dt Steden Amersfoort en Rheenen zullen worden aangelegd en vervaaidigd.  Aüp, STAAT EN OORLOG. 1786. 71 3- Dat van de Heul, geleegen aan het zo.' genaamde Klaphek, voor zo verre zulks de Heeren Staaten van Utrecht concerneerd, voor de Provincie van Holland gebruik zal mogen worden gemaakt, om het Lekwater, ter inundatie, door den krommen Ysfel , naar de kant van Montfoort en Oudewater af te voeren; confenteerende de H'eren Staaten van Utrecht voorts, voor zo verre het haar Ed. Gr. Mog. de Heeren Staaten van Holland de gemelde Heul, onder behoorlyke prascautien, met communicatie van de Heeren tot de vifitatie van de meergemelde Heul, gecommitteerd, zodanig zal mogen worden vergroot, als haar Ed. Gr. Mog. zullen noodig oordeelen, ten einde, in geval de nood en omftandigheid zulks mogt vereifchen, de Hollandfche inundatie daar door van het noodige water zoude kunnen worden voorzien, doch dat de Lekkendyk, nog de pasfage daar door niet zullen mogen worden benadeeld of geftremd, en dat dezelve Heul, in cas van vergrooting, voorts buiten eenige kosten der Provincie van Utrecht worde onderhouden in eenen goeden ftaat, ten genoegen van Heeren Gecommitteerden voorfz., dewelke het opzigt daar over zullen behouden, en dezelve van tyd tot tyd mogen vifiteeren, of doen vifitewen. 4. Dat wegens de Heeren Staaten van Utrecht aan hun Ed. Gr. Mog. ;word geaccordeerd, naar aMtimatie van Schout en Gerechte van Linfchoten, mitsgaders Schagen en den Engh, het occupeeren van zodanig terrein by het Dorp Linfchoten, als tot dekking van de Provincie van Holland, tot het aanE 4 leg-  ?a aug. ZAAKEN VAN 1786. leasen van zodanige Werken, als tot voorfz, einden zullen worden gerequireerd, noodig zal zvn • als mede om ter verbetering van de inundatie der voorfz. Landen aldaar ter breedte van 15c roeden, of daar omtrent, volgens jeftimatie van Schout en Gerechte boven gemeld, zodanige verdere occupatien en afgravinsen tot op het peil der inundatie te doen, als met communicatie van voorlz. Schouten en Gerechten, op approbatie der Heeren Staaten van Utrecht, noodig zullen worden geoordeeld ;om deinundatien van Oudewater over de Polderen van Snelderweerd, Scbaaen en den Engh , Rapynen, Polanen en Snel, tot Woerden, behoorlyk te kunnen vereenigen; met verdere permisiie , om de aldus afgegravene Specie, uit de Proviiicie van Utrecht, naar de Provincie vanHol1-md te mogen uitvoeren, mits m zodanig geval van occupatie, afgraving en vervoerins. werden geobferveerd en nagekomen al zulke prtecautien en conditiën , als by eene diergelyke concesfie, volgens Conventie van denV Oétober 1757 tusfehen hun Edele Groot Mog. en de Heeren Staaten van Utrecht breeder zyn gearrefteerd en vastgefteld, en welke verdaan worden woorrielyk alhier geinfereerd te zyn; zullende door hun Ed.Gr! Mog. deswegens gelyke kermisfe aan Dvkgraaf en Hoog Heemraaden van Woerden worden gegeeven , als by voorgemelde Conventie tot op dien tyd is vastgefteld. Alles ten einde, als breeder by meergemelde Conventie. 5- Dat insgelvks door welgemelde Heeren Staaten van 'Utrecht zal worden gepermitteerd , dat op cor:venable terreinen, ten behoeve van Se Provirc e van Holland zodaSip patere Weiken zullen worden aar^  aug. STAAT EN OORLOG. 1786, 73 gelegd , als te Breukelen of verder langs de Vecht , (in geval het mogte worden vereischt de Hoilandfche Inundatie tegens de Heikoper Kade te doen rusten) noodzaakelyk en in redelykheid, en buiten merkelyke prejudicie der'Provincie van Utrecht, by eene nadere bepaling van de plaatfen al» waar , en de Werken, welke, onderling te beramen, vereischt en wederzeids goedgevonden zullen worden. 6. Dat uit hoofde van de faciliteit, ten genoegen van hun Ed. Gr. Mogende, by de Provincie van Utrecht, mat relatie tot het gunt voorfz. is, betoond, van wegen hun Ed. Gr. Mog. de Heeren Staaten van Hol. land, by deezen nader wordt geratificeerd ea geapprobeerd zodanige Conventie, als volgens de gronden der Unie, en de nadere verklaring van hooggemelde Heeren Staaten in den jaare 1674 gedaan, op den 24. July 1778 tusfehen de beide Provinciën gevoerd wordende, is aangegaan, en op den 31 Maart 1779 door de Heeren Staaten van Holland, mitsgaders door de Heeren Staaten van Utrecht op den 5 Augustus 1778 is geratificeerd geworden, en dat, ten einde daar van het gewenschte en ongeinterrumpeerde effccl mag worden genoten, dezelve Conventie geduurende den tyd van veertig eerstkomende jaaren, te rekenen van het teekenen deezer, zal ftand houden ten aanzien der Conditiën en Praïcautien, welke by gemelde Conventie van den 24 July 1778 en ratificatie van den 31 Maart 1779 zyn vastgefteld geworden. • - Es 7.  74 auo. ZAAKEN VAN 1785. 7. Dat, zo vee! belangt de Landen, Polderen, Dykgraaf- ofte Waterfchappen, die met of over de hooggemelde Provincie van Holland en Westvriesland uitwaterendezyn, of nog zouden mogen uitwateren, deQuestien, Procesfen en Offeren ten, concerneerende het Dyk- of Heemrecht, met alle de gevolgen en aankleeve van dien, niets uitgezonderd, wel zullen moeten worden geventileerd, als van ouds, voorDykgraaf en Heemraaden; doch by provocatie ot verder beroep, niet meer zullen kunnen worden gebragt voor den Have van Holland, in zo verre zulks de Ingezeetenen en gronden deezer Provincie is concerneerende, als welke aan haaren competenten Rechter binnen deeze Provincie zullen moeten worden overgelaten; wordende alzulks deeze Refolutie van asfumtie in dato 20 April 1674 ten aanzien van de voorfz, provocatien, by deezen gefteld buiten effect, en vervolgens, de Ingezeetenen deezer Provincie ten dien opzigte wederom in hunne Privilegiën en wettige ' Rechten herfteld. 8. Dat nog van wegens de Heeren Staaten van Holland by deezen word gedeclareerd, dat in geval de Provincie van Utrecht, of andere Provinciën onverhooptelyk tot die calamiteiten mogten geraken, dat dezelven door den Vyand wierden geinvadeerd en geoccupeerd, hun Ed. Gr, Mogende, by derzelver evacuatie, het daar voor zullen houden, als of dezelven by de Unie en alle de voorrechten, daar aan verknogt, waren verbleven; en door alle mogelyke middelen zullen zorg dragen, dat dezelve Provinciën by  STAAT EN OORLOG. ?5 by alle hunne Rechten en Posfesfien wer.' den geconferveerd en gemaintineerd. Q. Eindelyk verbinden hun Ed. Gr. Mog. zig,dat wanneer onverhooptelyk in de nood. zakelykheid mogten gebragt worden, om ter eeniger tyd gebruik te maken van de Inundatie, de Heeren Staaten van Holland de Ingezeetenen deezer Provincie op gelyke wyze zullen dedomageeren, als de Ingezeetenen der Provincie van Holland zullen worden behandeld. En is deeze geteekend binnen Utrecht den 21 July 1786, en in 's Hage den 29 July daar aan volgende. (Was get.) NOORBKRG VAN BLESKEN5GR.AVK. J. P. BOOGAERT. A. V. BRONCKHORST. A. F. GODIN. J. A. V. WESTR ENEN. N. PESTERS. G. V. TAETS V. AMERON«EN. B. G. VAN LYNDEN. ATHLONE. D. J. V. REEDE. A. LOTEN. W. METHORST. CXXIF.  ?ö avg. ZAAKENVAN 178S. CXXII. Refcriptie op het antwoord van Zyn Rudgheid op kun.Edele Groot Mogende Misfive, raakende het Corps van den Rhyngraaf van Salm. In dato 16 Augustus. Ontfangen eene Mhüvs van Zyn Hoogheid den Heere Prince van Orange en Nasfau, gefchreeven op het Loo den ia deezer. waarby tot antwoord op hun Edele Groot Mog. M'sfive van den 11 te voorsn , raakende het Corps van den R hyn - Graaf van Salm, kennis geeft van het geen dien aarg^ande had verrigt; breeder in de volgende Misfive vervat. EDELE GROOT MOGENDE HEEREN , BYZ0ND2RE GOEDE VtUENDEN. Wy hebben heeden ontfangen Uwer Edele Gioot Mtfg. Misfive van den 11 deezer, by welke Uwe Ed- Groot Mog. ons gelieven te communiceeren, boogstderzelver Refolutie van den 4 deezer, raakende het Corps lij; te Troupes van den Coüond Rhyn - Grave van Salm , met verzoek en verlangen dat wy zouden effedlueeren, dat aan Uwer Edele Groot Mog. intentie, by de bovengemelde Refolutie gemanifesteerd, moge worden voldaan; ons teffens communiceerende, dat U.ve Edele Groot Mog. derzelver Heeren Gecommitteerde Raaden hadden gequalificeerd, om de noodige arrangementen met ons re ma::ken, ten einde het verloop van het zeive Corps worde voorgekom^r. Vermits hunne Hoog Mofr. by derzelver Refolutie van dtn I deezer hebben goedgevonden en verftaan, dat het Corps ligte Troupes van den Collónel Rhyh-Grave van Salm, zal worden geileen' *rd en afgedankt, met en tegens den 9 September aanftaande, ea ons, zoo wel  aug. STAAT EN OORLOG. ijZS. 77 als den Raad van Staate, hebben aangefchreeven en verzogt, om deeze Refolutie werkfielUs te maaken, zoo vinden wy ons verpHgt,a!s Capiteïa Generaal van de Uaie, om de Ordres,ver» vat in hunner Hoog Mog. voorfz. Refolutie van den 1 deezer na te komen; indien hunne Hoog Mog. niet kunnen goedvinden, om ons, by eene nadere Refolutie, in Raat te (lellen, om aan het verlangen van Uwe Ed. Groot Mog. te voldoen. Wy hebben derhal ven noodig geoordeelt, om Uwer Ed. Gr. Mog. Misfive van den 11 deezer, en derzelver Refolutie van den 4 aan hunne Hoog Mog. te communiceeren, als meede aan hoogstdezelve kennisfe te geeven van het geene wy, by deeze Misfive, aan Uwe Edele Groot Mog., hebben geandwoord. Wy hebben niet willen afzyn, Uwe Edele Groot Mog., van ons verrigte in deezen, ken. cisfe te geeven. Waar meede, Edele Groot Mog. Heeren, byzonder e goede Vrienden, Wy Uwe Ed. Groot Mogende beveelen in Gjdes heilige protectie. (Onder Rond) Uwer Edele Groot Mog Dienstwillige Dienaar (Was get.) Op 't LOO W. PK. v. ORAKGE. den 12 Augustus 173(5. (Laager fiond) Ter ordonnantie van Zyne ' Hoogheid. (Was get.) T. ƒ. SE LARRF.Y. Waar  78 aug. ZAAKEN VAN i?8f3i Waarop gedelibereert zynde, is goedgevonden en verftaan, dat, tot nader elucidatie, omtrent het vet" ftand der Refolutien van den 4 en n deezer, aan Zyn Hoogheid van wegens hun Edele Groot Mog. zal worden gefchreeven de volgende Misfive. doorlugticste vorst ! Uit den inhoud der Misfive van Uwe Hoog» heid, op huyden in onze Vergadering ee° leezen, is het ons toegefcheenen, dat onze Refolutie van den 4 deezer, en het daar uit geproflueerde verzoek aan Uwe Hoogheid gedaan, om namentlyk te effedtueeren, dat aan onze daar by gemanifesteerde intentie tot het aanhouden der repartitie van deeze Provincie in het Legioen van den Rhyn-Grave van Salm wierd voldaan, by Uwe Hoogheid in een geheel anderen zin tegen onze waren intentie is opgevat, nadien onze bedoelingeu in geenen deelen waren, om de Ordres van hun Hoog. tot afdanking van het gemelde Corps, vervat in hoogstderzelver Relblutié van den 1 deezer, in het geheel of ten deele buiten effect te doen blyven , maar in tegendeel, dat in de uitoeffening van dezelve Uwe Hoogheid in qualiteit van onzen Provinciaalett Gapitein-Generaal, het alzoo' dirigeerde,dat het gedeelte van het zelve Corps, het welk de repartitie van onze Provinciën uitmaakt , dadelyk by de voorfz. afdanking in particulieren dienst van onze Provincie wierd overgenomen; en welke miemie wy meenden, dat ten duidelykften was 5>tëxprimeert in de circulaire Misfive, door ons aan de refpeclive Bondgenooten op denzelfden 4 deezer gearresteerd, en ook nog daar en boven klaarlyk legt opgefloten in de qualificatie np Heeren Gecommitteerde Raaden, om met Uwe Hoogheid de noodige arrangementen te maken, ten eiiide het verloop van hetzelve Corps wierd voorgekomen: —— na deeze opheldering, wel.  vuc STAAT4 EN OORLOG. 1785. 79 welke onze bedoeling in een klaar dagligt field, en dewelke wy nimmer aan de contrarie begrippen of ördres van hun Hoog Mog., of wie het ook zou mogen zyn, willen fubmitteeren, vertrouwen wy, dat Uwe Hoogheid alle devoiren zult aanwendén, om de concert met de Heeren onze Gecommitteerde Raaden, wegens de arrangementen, die Provinciaal zuilen dienen te werden gemaakt, by het afdaiken vari het meergemelde Corps, of, om liever te zeggen, by het buiten dienst der Generaliteiteit ftellen van hetzelve, zoodanige prompte ordrès te ftellen waar door aan ons thans zoo klaar uitgedrukt verlangen kan worden voldaan. Waar meede, &c. En zal Extract deezer Refolutie worden gezonden aan de Heeren Gecommitteerde Raaden tot derzelver informatie en narigt. De Heeren van de Ridderfchap en Edelen hebben de voorfz. Refolutie gecontradiceert, daar tegen geprotefteert en gereferveert zoodanige nader Aanteekening te doen als dezelve zullen te rade worden. De Heeren Gedeputeerden der Sreden Delft en Brielle hebben tot de voorfz, Refolutie niet geconcurreert. De Heeren Gedeputeerden der Steden Dordrecht, Haarlem, Leyden, Amfterdam, Gouda , ( Rotterdam , Gorinchem , Schiedam, Schoonhoven, Alkmaar, Hoorn, Monnickeudam en Purmerendea, hebben tegen voorfz Protest Aanteekeningen , zoodanig Contra-Protest en Contra-Aanteekening gereferveert, als de Hteren hunne Principaalen zullen te rade werden. Accordeert met de voorfz. Refolutien. Ex.  8o auo. Z A AKEN VAN i?8ö. Extract uit de Refolutien van de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland in hun Edele Grofft Mog. Vergadering genoomen op Vrydag den II Augustus 1786. Op het geproponeerde ter Vergadering,, is goedgevonden en verdaan, dat aan Zyn Hoogheid, als Capitain Genu-aai, van wegens hun Edele Groot Mog., by Mislive zal werden toegezonden de Refolutie by hun Ed. Groot Moe. genomen, rakende het Corps van den Rhyn Graaf van Salm, met by voeging, dat hun Edele Groot Mog. verzoeken en verlangen, dat Zvn Hoogheid gelieve te eföclueeren, dat aan de intentie van hun Edele Groot Mog., by de bovengemelde Refoluüe gemanifesteerd, moge worden voldaan; wordende voorts de He*ren Gecommitteerde Raaden gequr.lifkeerd, om de nodige arrangementen met Zyn Hoogheid te maaken, ten einde het verloop van het zelve Corps vverde voorgekomen. Accordeert met de voorfz. R.efb!ut'ten. Extract uit liet Register der Refolutien van de Hoog Mogend Heeren Staaten Generaal der veretnigde Nederlanden. Mertis den 15 Augustus 1786. Ontfangen eene Misfive van Zyne Hoogheid den Heere Prince van Orange en «asfau sefchreeven op het Loo den ia deezer, houdende, dat na dat hoogstdenzelve, op zyn tyd ontfangen hadde haar Hoog Mog. Misfive van den 1 daar te voren, by welke het aan hun ciuoz  aüö. STAAT EN OORLOG. 17B6. 8r Hoog Mog. behaagd hadde aan Zyne Hoogheid toe te zenden hoogstderzelver Refolutie van den zelven datum, waar by haar Hoog Mog. hadden goedgevonden én verfiaan, dat het Corps Lichte Troupes van den'Colonel RhynGrave van Salm met en tegens den 9 September aanftaande, zoude worden gelicentieert en afgedankt, en hoogst gedagte Zyne Hoogheid , zoo als ook den Raad van Staate te verzoeken om die Refolutie werkheilig te maken; Zyn Hoogheid, pp den gemelde 12 deezer ontfangen hadde de Misfive van de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland van den 11 daar te voren nevens de voorfz. Misfive van hoogstgedagte Zyne Hoogheid gevoegd, by welke hooggemelde Heeren Staaten aan Zyn Hoogheid, als Capitain Generaal, hadden gelieven toe te zenden derzelver Refolutie, rakende het Corps van den Rhyn-Grave van Salm van den 4 deezer lopende maand, en van Zyne Hoogheid te verzoeken; èn te verlangen,dat hoogstdenzelven zoude effectueeren, dat aan de intentie van hooggemelde Heeren Staaten,by de bovengemelde Refolutie, meede neevens de voorfz. Misfive gevoegd, gemanifesteerd, zoude mogen orden voldaan, en Zyn Hoogheid teffens cenmuniceerd , dat zy de Heeren derzelver Ge: . imi;teerde Raaden gequalificeert hadden om le nodige arrangementen met hoogstgedagte Zy:e Hoogheid te maken , tén einde het verloop var. : e| zelve Corps wierde voorgekomen. Dc„ Zvii Hoogheid nodig geacht hadde de voorn. M tfive aan haar H'jog Mog. te communiceeren: als meede dat hobgdenzelven aan hooggemelde Heeren Staaten geantwoord hadde , dat hy , als Capitein Generaal van de Unie verpligt was, om de ordres vervat in haar Hoog Mog. bovengemelde Refolutie van den 1 deezer lopende maand ra te komen , indien haar Hoog Mog. niet zouden kunnen goedvinden aan hem, een nadere Refolutie te doen toekomen, die XXXIV. deel. F - hoog-  ü aug. ZAAKEN VAN *?8S hoogdenzelve in ftaat ftelde om aan het verlangen der hooggemelde Heeren Staaten te voldoen. Waar, op gedelibereerd zynde is goedgevonden en verftaau mits deezen te perfifteeren by haar Hoog Mog, Refolutie van den i deezer lopende maand, daar van aan Zyn Hoogheid by Misfive kennis zal worden gegeeven. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Holland en Westvriesland hebben geinhaereert den inhoud van de circulaire Misfive door de Heeren Staaten hunne Principaalen den 4 deezer aan de refpective Bondgenooten gefchreeven,en hebben met inhsefie van derzelver Aanteekening tegen de Refolutie van den 1 deezer als nu nader geinfteert, en ten fterkften geurgeert, dat in afwagting van het effect, der voorfz. circulaire Misfive, deeze ganfche zaak moge worden gehouden in zyn geheel, en niet wederom op nieuw atteinte gegeeven aan de verdere deliberatien der Bondgenooten, en dewyl op deeze inftantien geen reguard is genomen, en met de conclufie by meerderheid is voortgegaan, hebben gemelde Heeren Gedeputeerden de voorfz. conclufie gecontradiceert, daar tegen geprotefteert en gereferveert zoodanige nadere Aanteekening daar tegen te doen , als de Heeren S'aaten hunne Principaalen zullen vinden te behoren. De Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Zeeland, Overysfel en.Srad en Lande hebben geïnhaleerd de Refblutien van de Heeren Staaten hunne Principaalen. op het rfibject. van het Corps van den Rhyn-Graaf van Salm alhier ingebragt. . . De Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Gelderland, Utrecht en Overysfel, hebben tegen de voorfz. Aanteekening van Holland gereferveert zoodanige Contra - Aanteekening te doen, als dienftig zullen vinden. Accordeert met het voorfz. Register. CXXUL  aug. STAAT EN OORLOG. i78<*. g3 CXXIII. .Misfive van de Gedeputeerde Staaten van Utrecht aan de Staaten van Holland, over den toeftand der zaaken te Utrecht, met hunne Misfive aan hun Hoog Mog, Geleezen ter Vergaderinge, in dato 16 Aug, Ontvangen een Misfive van de Gedeputeerden der Sraaten van Utrecht, gefchreeven te Utrecht den li deezer, waar by met toezending hunner Misfive den j dezer aan hun Hoog Mog. gefchreeven ook ter ÏT E\' °I' ¥.0g* brenSen> de toe^nd aer zaaken aldaar, breeder hier na geinfereert. Fiat infertio. Waar op gedelibereerr zynde, is goedgevonden en verdaan, dat de voorfz. Misfive en Bylaagen rullen worden geëxamineert door de Heeren van de Ridderfchap en verdere hun Edele Gr. Mog. Gecommitteerden tot het groot Befogne, en de Vergadering daarop gediend van derzelver confideratien en advis; en is dien onvermindert daar van Copie verzogt door de Heeren Gedeputeerden der Steden Delft, Amfterdam en Gonpctrem, om daar op te verfiaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen. Accordeert met de voorfz. Refolutien. Edele Groot Mpg. Heeren, Bvzondere goede Vrienden, Nagebuüren en Bondgenooten l Het is Uat Edele Groot Mog. bekend, dat er, iedert een geruimeu tyd, alomme in oe Republiek, en vooral ook in deeze Piovincie, veele onrustige bewegingen ontftaan zyn, ^ a voon-  u aug. ZAAKEN VAN 178*. voorree fproten , wel in den beginne, uit een opJevat uiLoegèn der In en OpSe?etemn( weS de algemeene directie van z^ken, ipec.alyk fedurende den Oorlog met het Rvk van Engeland doch vervolgens ook wegens genre endeerde bewaren, met opzigr tot de conftuntie van de Regering, zoo n deeze « «jere Provinciën. Het kan aan Uw Edele Groot Mog. ook Si t onbekend zyn, dat de Heeren S aten deler Provincie, niets meer ter harte nemende, SS de rust, vrede en welvaart der goede laen Opgeze enen, en niets ernftiger verlangende, Sn0tof«dre. v'an ingeOopen abuizen tot Mgherring van de algemeene direftie van zaalten 1de™ Republiek, en tot wegneming van der ingezien bezwaren omtrent de RegenngsConftitutie dezer Provincie, «1 zoo verre die billvk , rechtmatig en tot der Ingezetenen wezè lyken beftendig nut en we zyn (trekkende mögteu bevonden worden, mede te werken, n de nodige redresfen in deze, op eene conft.m- ; tionele wyze, te effedtueeren, ook men.gvuidtge SSratien daar over gehouden hebben, en offchoon Xor tuVchenkomende omftandigheeden , vin tyd tot tyd, daar inne gefïoord en opg^ honden, nog-ans nu daar inne zoo verre gevormd waren! dat eenige Heeren Comm.sWn van weeae Zyne Hoogheid, den.Hjere E t .tanKudS dezer Provincie, herwaards ^f ^en met eene daar toe alhier gedecerneerde StaatsOommisfie werkelyk in B ^^reBwinnv^ Ponferentien aangevangen hadden,waar van vvy Se iSde uitkomfte hopende, en vemagtende waren. Dan ook hier inne vinden Vvy O s, S Ons leedwezen, immers by provifie, te leur Lefcld - naardien,behalven het geene in de Stad Wk bv Duurftède is voorgevallen, en waar van WY Uw Edele Groor Mog., op fpeciale SS en authorifatie van de Heeren Staten dezer Provincie, by Onze Misfive van den 13 W laauüeeden een ampei verflag gedaan henben.  aüc. STAAT EN OORLOG. 1786. 8y ook nu binnen dreze Stad, de gewone Refidentieplsa s van de Heeren Staten deezer Provincie, en van alle de hooge Collegien van Rege. ringe, de onlusten tot zodanige hoogte geklommen zyn, dat niet alleen de hier voorgemelde Conferentien afgebroken , ofte althans provjfioneelyk opgefchort hebben moeten worden, maar ook Wy, ingevolge de Refolutien van de meerderheid der Leden van Staat, genoodzaakt zyn geweest de Vergaderinge van de Staten deezer Provincie binnen deze Stad, immers by provifie, te furcheren, waar van Uw Edele Groot Mo.?, de redenen uit de nevensgaande Copien der gedaane infinuatien, aan elk Lid van de Re^eeringe, in het eerlte en tweede Lid van de Staaten, Hoofd voor Hoofd, gedaan, zeiven zullen kunnen opmaken. Dan alzo Wy hier door gefruftreerd zyn van de gelegenheid, om de zaak ter kennisfe van de Staten te brengen, en hoogstderzelver intentie daar op te verdaan, hebben Wy nogthans, ten einde, zoo veel in Ons is, gere middelen onbeproefd re laaten tot herftel van de goede orde en ruste binnen deze Provincie, welke de conftitutie van het geniene Bondgenoot fchap Ons aan de hand gaf, by Onze Misfive van den 5 dezer aan de Hoog Mog. Heeren Staten Generaai der Vereenigde Provinciën, kennisfe gege. ven van de zorgelyke omifaudigheden, in welke Wy Uns bevonden, en daar Wy Ons, uit hooide boven gemeld, niet gelast vonden , om eenig fpeciaal verzotk te doen, aan hoogst^ezelven overgelaten, welke middelen tot heiftel van ae goede- ordre en ruste binnen deeze Provincie op eene confiitutionele wyze, overeenkomftig de giotden der Unie,' tot voorkoming van de totale ruïne van die Lid van het Bondgenootfchap, zouden kunnen worden geadhibeerd, en van welke Mislke Wy insgelyks de eer hebben eene Copie hier neven.s te voegen. D:m alzo Wy tot hier toe op dezelve Onze F 3 Mis-  85 aug. ZAAKEN VAN 1786. Misfive geen antwoord bekomen,en veelligt nog zoo fchielyk niet te wagten hebben, als de presfance der zaake wel zoude vereifchen; hebben Wy, by abfentie der Heeren Staten, gedagt niet te mogen afzyn, al het geen voorfchreven is, ook noch ter kennisfe van Uw Ed. Groot Mog. te moeten brengen, terwyl Wy van Uw Edele Groot Mog. niets anders verlangen ofte verzoeken kunnen, dan die Bondgenootfchappelyke Officien, die Uw Edele Groot Mog. zeiven oordeelen zullen, uit hoofde der Unie, aan Ons verpligt te zyn, en die de Heeren Staten deezer Provincie aan derzelver Mede-Bondgenoten , zig in frorrgelyka omfiandigheden bevindende, gaarne prefteren zouden. Hier meede, Edele Groot Mogende Heeren! byzondere Goede Vrienden, Nagebuuren ende Bondgenooten, beveelen vvy Uwe Edele Groot Mogende in de protectie van God Almachtig, dien wy bidden dezelve te conferveeren in goede en voorfpoedige Regeeringe. Gefchreeven te Utrecht den 11 Aug. 1786, • Was geparapheert a. loten, vt. Onder ftond, Uwer Elele Groot Mogende zeer Goede Vrienden. De Gedeputeerden van de Staaten 's Lands van Utrecht, Laager ftond Ter ordonnantie van dezelven. Was geteekent, H. a.' laan. hoog mogende heeren! Alzo de onlusten,federt eenigen tyd binnen deze Provincie plaats gehad hebbende , als nu binnen deze Stad tot die hoog-  &ue. STAAT EN OORLOG. 178& 87 hoogte geklommen zyn, dat de Burgerye heeft kunnen goedvinden, op den a dezer lopende maand gewapend by eikanderen te komen, op de Neude te vergaderen, en aldaar na inthimatie, en oproeping van Burgemeefteren en Raaden in de Vroedfchap dezer Stad, met vele plegtigheden niet alleen een Collegie van geëligeerden Gecommitteerden uit de Burgerye te beëdigen, maar ook alle de niet gecompareerd hebbende Burgemeefteren en Raden, met uitzondering nogthans van twee, en wel ten getale van dertig vervallen te verklaren van hunne Raadsplaatfen, met infinuatie aan dezelve om zig te onthouden van alle Vergaderingen van de Magiftraat en Politie, als meede van de Commisfie ter Vergade' ring van Staat, daar yan dependerende, alzo de Burgerye, die hunne Raadplaat/en hield voer vervallen en vacant —— voords onder protest tegen alle gevolgen, by aldien iemand van de voorfz. Raden zig zedert dato tot de Vergadering yan den Raad ge' liefden te begeeven, of met de zaken van de Politie dezer Stad te bemoeien, alzo zy die gevolgen aan zig zeiven te imputeeren zanden hebben, als breeder by de Afte van infinuatie, waar van Wy de eer hebben Copia hier nevens te voegen, zoo vinden Wy Ons daar door in de allerzorgelyklte orufhndigheden gebragt, alzo Wy de gevolgen van zodanige violente demarches ten hoogSen apprehenderen,en niet anders kunnen te gemoet zien, dan dat zonder fpoedige middelen van redres, dewelke Ons uit hoofae van het heerfchend misnoegen en wantrouwen ontbreeken,deeze Stad en Provincie aan de grootfte onheilen blootgefteld en toe een onnut Lid van het Bondgenootfchap gemaakt zal worden.' En bet is deze reden, die Ojis , daar Wy F 4 zeer  88 aoc ZAAKEN VAN i?86. zeer moeten twvff' len, or' de S'aats deliberatien wel langer voortgang zullen kunnen hebben, gepermoveerd heefi,het geenvoorz. is, ter kenniffe van U Hwg Mog. te brengen , zonder nogthans eenig fprciaal verzoek te doen, waar toe Wy Ois niet ge. last vinden, maar alleenlyk om aan Onze verpligtinge te voldoen, en aan U Hoog Mog. beter en wy er oordeel over te laten, welke middelen tot herftel vai de goede oidre en rust binnen deze Provincie op eene conlliiutionele wy.te, overeenkomdig de gronden der Unie, tot voorkoming van de totale ruïne van dit Lid vtm het Bondge» nootfchap zouden kunnen en behoren te worden seadhibeerd, waar toe Wy (zooveel in Ons vermogen is) altoos bereid zullen bevonden worden te coöpereren. Hier mede &c. De Principale dezer is getekend op een Zegel van \o fluiv. COPIA. Van wegens de Burger Schutter?, Uitkop-rs en Wagtvryeu van de agt Burger Compagnien, dezer Stad, zoo dezelve op den 2-e Augustus 1786. na voorgaande oproeping van alle en een ieder niemand uitgezonden:, in een Ligbaam zyn vergadert geweest, en alzo uitmakende de geheele Burgery dezer Stad, word aan de Heeren Jan Posters. Heer van Cattenbroek, Atvony Francais Godin, Heer van Cockengeii, Mr.'jan Andté van Westrenen, Heer van Sterkenburg, Mr. Willem Emrnéry de Perponcher de Sedluitzky, Heer vnn' Wolphaarsdyk en Mr.Nicolaas Pesters, Burgers deezer Stad, en alzo a's Burgeren, uitmakende voor dat deel, de gequaUficeer- 1  abc. STAAT EN OORLOG. 178Ó". 89 de Staat van het Lid der Heeren G.ëiigeerde, Geinfindeerdens; op het aller fe» üuste aangezegd, dat de Heeren Geinfinueérdens zig in hun Lid zorgvuldig zullen hebben te onthouden, om op eenige poincten van befchryving bereids toegezonden of die aan hun Lid, of aan ieder van hun Hoofd voor Hoofd, mogte toegezonden worden,het zy door Heeren Gedeptu. of wie ook, dezelve in deliberatie te nemen j. daar op te refelyeren ofte concluderen, 't zy in hun Lid, of ter Vergadering van Staat, of wel dat zy bereids mogte hebben geconcurreert tot het uitbrengen van eenig befluit concernerende of betreffende, de Magiflraats befïeliinge dezer Stad, zoo 1 et zelve by gearrefteerd en gepubliceerd Reglement door de Burgery in kragre van Vroedfchaps Refolutie den soft; Maart 3786, met eerie is bevestigd en geintroduceerc geworden, en uit welkers hoofden de folemneele en wettige beëdiging en introductie van het Geëligeerde Collegie van Gequalificeerde Gecommitteerden is gefchied, ofte ook dar dezelve poincten mogten ingerigr zyn, tot foutien van de geremovcerde Raden tot het gebeurde van den 2 Aug. 17815, en de gevolgen van dien, betrekking mogte hebben, declareerde de Burgery aan de Heeren Geinfinueerden , ingevalle zy dit als voorfr. mogten onderdaan, dat het zelve by de Burgerye deexer Stad, zal worden gehouden voor eene demarche, aanlopende tegen en exceierende de inftellinge van het Lid der Heeren Geëiïseerden, en het geene zy uit kragten van hunnen eed als Burgers verpügt zyn aan deze; Stad en Burgery te moeien presteren , en mitsdien, dat zy Heeren Giinfiuueerdens zig zorgvuldig zullen gelieven te onthouden, om ter Vergadering van Staat met de F 5 ge-  go atc ZAAKEN VAN I7«S geremoveerde en gewezene Raden te vergaderen, dezelve ter Staats» Verg; dering te admitteeren, en met hun te refölveren of befluiten van wat aart, of hoe ook te nemen, om tot foutien van Stads Recht tegen de Heeren Geinfinueerden op derzelver perfoonen als Burgers, zodanig te procederen, als het maintien van Stads inalienabel recht, tegens hen die zig als geoppofeerde Tegenftrevers van deze Stad en Burgery gedragen , vordert, onder protest van alle gevolgen waar door de contrarie handelingen en de voorfz. gedragingen, van de voorn. Heeren hen in dezen mogten brengen , als zy zulks alsdan aan hun zeiven zullen te imputeren hebben. En zal deeze aan de voorn. Heeren als Burgers, tot derzelver narigt en 't op hun gerequireerde, door een Officier, twee Onder-Officieren en twee Burgers werden Geinlinueerd met levering van Copia. Aöurn Utrecht den Augustus 1786. Uit last en name voorfchreve. En was onderteekend Uit de Compagnie Turkyen. G. bentick. j. a. d'averhoult. w. v. dyk. c. van benthem. Uit de Compagnie 't Pape-Vaandeh j. h. de ridder v. almkehk. d. j. de ridder anz. de vry. herm. kruls. Uit de Compagnie 't Fortuin. jb. de joncheere. j. van lidt de jeude jr. g. heetvelt adz. j. carels. Uit L  aug. STAAT EN OORLOG. 178Ö. 5Ï Uit de Compagnie de Bloedkuil. J. C. PRONCKERT. M. J. EYCK. G. VAN DE VOORN. G. VAN DER MOOLEN. Uit de Compagnie de ZwarteiKnegttn. a. VAN ELDIK. J. C. DES TOMBE. r. MOLENAAR. D. VAN DORT. Uit de Compagnie de Oranje-Stam, A. ABELEVEN. o. C. egël1ng. J. V. D. VEN. Uit de Compagnie de Pekjïokken. PAULUS BOSCH BOIS. PETRUS DE KONING. CORN. V. HliNGELAAR. W. OVERWYN. Uit de Compagnie de Handvoetboog. O. D. GORDON. J. VOS VAN ZYLL. J. LUBBERDING. G. ROGGEVEEN. Deze met de originele getekende accorderende,is ten voorfz. fine owergelevert aan de Heer By ons ondergefz. Gecommitteerden van de Comp. op dato voorfz. De  pa Aue. ZAAKEN VAN 178Ö, De Principale dezer is getekend op ten Zegel van 10 Jluiv. COPI1. Van wegens de Burger Schutters, Uitkopers en Wagtvryen van de aru Burger Compagnien, dezer S'ad, zoo dezelve op den ade Augustus 1786 na voorbaande oproeping van alle en een ieder niemand uitgezonden,in een Lighaam zyn vergadert geweest, en al/o. uitmakende de geheele Burgery dezer S:ad, word aan Jor. Gysbert Jan van Hardenbroek, H er van Lookhorsten Berkeftein, Jor. Joost Taats van Ameronsen, H\ van Natewisch, Jor. B'hhazar Conüantyn van Lynden , Heer van Lunenburg, Jor. Eredrik Chriatiaan Reinhard, Baron van Rjede en Atfrira,, Grave van Athlone, Vryheer van Amerorgen , Jor, Oeerlach Theolorus van de Capellen , Hr. van Schonauwen , Jor. Willem Rene van Tuill van Serooskerken, Hr. van Zuilen, Jor. Diederik Jacob van Reeds tot de Pai, kei;ar. Hr. van Nyveld,Jor. Adolph Hendrik Grave van Rechteren, Heer van Geer drein , Jor. Benjamin Grave van den Boetzelaar, H>. van.Langerak , en Jor. G^rard Arnoud Taats van Ametongen, Hr van §chalkwyk, alle btfehreven in het Lü der Heeren E leien en Ridderfcbappen dezer Provintie en alzo Gciuiinueerdens, ann dezelve Heeren alle rernltigst H >ofd voor Hoofd aangezegd, dat zy zig zullen onthouden, öm 'net zy in hun Lid, of ter Vergadering va 1 S'aat., te delibereren, refolveren of concluderen, over eenig poircr of poii eten, aan hen door de Heeren Gedeputeerden toegezonden, of wel andeis hoe en door wie ook geproponeerd), concernerende de Magiftraats btfteiling dez^r Stad, zodanig de*  aug. STAAT EN OORLOG. i78l Km. ZAAKEN VAN i»8é, buiten (laakt geraakt, om in het Veld tot leeveren van Slag te verfchynen. 10. Om de Armé2, indien, de Winter-Quar» tieren betrekt, te dekken, welke tyd en geleegenheid den Vyand anders waarneemd om dezelve te ontrusten, en voor een groot gedeelte op te lichten. 11. Om de voor- en agterhoede van de Vyandelyke Armée geduung aan te vak len, waar door de geleegenheid tot defertie by dezelve word gefaciliteerd, en hem de marsch, de overtogt van Rivieren &c. moeyelyk te maaken, of zells te beletten. , _ I». In de Betailles dienen de hgte Troupes voor de Attacque zelve, — om den Vyand te vervolgen als |hy geflagen is, op dat hy zig niet weder byeen voege, om de zwaare Cavallery van den Vyand in den rug te vallen, wanneer die attacqueerd —— en om K/ygsgevangenen te maaken , als de Vyaua op de vlugt geïüiiffd is» 37. Als men zelfs geflagen is, om de re, traite te dekken, en aan de Armée tyd en geleegenheid te geeven om zig weder te ratlieeren. „j U. Om de fourageeringen van den Vyand te beletten, en vooral te verhinderen, dat de Paarden van de Vyandelyke Armée niet kunnen weiden, het welk by gebrek of duurte van fourage eene groote resfource uitleevert. i«. Om op den vyandelyken Bodem den Landman te dwingen, zyne levensmidde, len na het Leger te brengen. . 16. Om Contributien en Biandfchattingen op te haaien , als men in vyandelyke Landen is. , , ft; ,7. Om altoos nacht en dag gereed te liaan, als 'er eenige fpoedige expeditie te doen is,  /ue. STAAT EN OORLOC. 1786. 103 is, of a!s men onverwagts van;den Vyand overvallen word. 18, Om in de vyandelyke Bagages re vallen, en de Transporten 200 van Fourages als van Artillery af te fnyden en op te lichten. En ten 10. Om in een woord alle hetzelve aan de ligte Troupes van den Vyand te beletten. Wy begrypen, dat niet veele reedenen zullen noodig zyn om Ü Ed. Mog. te overtuigen, dat noch de zwaare Cavallerye noch de Dragonders geëmployeerd kunnen worden ter bereiking van de aangehaale oogmerken, als zynde daartoe niet na vereisch gewapend, en hunne Paarden veel te zwaar om zulke fatignes uit te (taan, zoo dat, indien men ze daartoe wilde gebruiken, dezelve binnen korten tyd geruïneert zouden worden en buiten ftaat geraaken, om in een Veld. flag van dienst te zyn, en dat zy daar en boven groot gevaar zoude loopen, van door de vyandlyke ligte Tjpupes en detail te worden opgeligt, welke of foortgelyke argumenten, zoo wy niet beeter weeten, ook aangehaald zyn geworden, toen men voor weinige jaaren, in de volle vrees zynde van het aannaderende van de Keizerlyke ligte Troupes, bet voorfte! heeft gedaan, om de Regimenten Dragonders , cf wel Detachementen uit dezelve als ligte Troupts te gebruiken, en de openleggende plaatfen voor den aanval der Keizerlyke voorhoede, en gevreesde verwoesting te dekken, doch het welk als toen om deese zelve reedenen ondoeniyk wierd geoordeeld. Wy willen niet ontveinzen, Edele Mogende PLeren ! dat de benaamingen van ligte Troupes, en de fpoedige beweegingen welke men van dezelve eischt en verwagt/by ons eene bedenking heeft doen opkomen, teegens de Cuirasliers, welke meede een gedeelte van die Troupes komen uit te maaken, en c'at wy in 't eerst ge'G 4 meeud  304 aug. ZAAKEN VAN 1786. * meend hebben, dat 'er eene teeeenftrydigheid in . was, dat zulke Manfcbap met Casques en Cuirasfen waren uitgedoscht,doch de naauwkeurige informatien dewelke ons desaangaande gegeeven zyn, hebben deeze zwaarigheid geheel doen ver» dwynen, en ons geconvinceerd van de nuttig-. heid deezer wapening, dezelve beftaan hier in : Dat bet Corps ligie Cuirasfiers van den Graaf van der Lippe Bukkenburg, *t welk juist als de Cuirasfiers by ons, gewapend en gemonteerd was, in de zevenjaarige Oorlog, de fchrik en vrees van alle Franfche ligte Troupes geweest is, en zig boven alle andere Hnzaaren en verdere ligte Ruiters, welke by die Armée dienden, gediftingueerd heeft. Cuirasfen met welke-zy gewapend zyn," weegen Hechts drie pond, en brengen geene verhindering hoe genaamd toe, aan de beweeging van den Ruiter, terwyl het teffens in hem een zeer groot vertrouwen verwekt. De Casques die y.y draagen, dehken door hunne afhangende Kettingen, het Hoofd, de Nek en de Schouders voor de Houw van de Zabel, en de Cuiras dekt het Lichaam tegens de lteek van de Lanzen, Bajonetten en Deegens, ja zelf» teegen de Pifiool (choot, 't welk groore voordeden uitleeverd boven andere ligte Troupes, aangezien de Cuirasfiers daar door gedekt zyn voor twee derde van de gewoonlyke wonden , waar aan ze anders onderhevig zouden zyn; zulke Armatuur is te meer noodig, om dat de Oostenrykers een sanzienlyk getal Lansdraagers in hunne Armée hebben, waar aan geen Ruiter, Dragonder of Huzaar kan rditteeren, en waar tegens de Cuirasfiers alleen Welland zyn. Wat nu aangaat het nut van Jagers en Scherpschutters ,komt óns voor hier in te beftaan,dat bet Lieden zyn, waar op men in allen gevallen ftaat kan maaken, en die in veel opzigten, dezelve dienst, als de ligte Ruiterye kunnen doen, tot onderfteuning van welke zy ook veel dienen, iy  AXSti STAAT EN OORLOG. 1786. 105 F.y worden onderricht en aangebragt, om zig in alle foorten van terrainen te fchikken, om een goed Coup d'Oeuil te hebben, om volmaakt te Kunnen fchieten, ten einde op groote diftantien, die met geen andere wapenen als met de Kogelbusch bereikt kunnen worden, altoos zeeker te zyn haar Man te kunnen.raaken, om onder f?« veur van de ligte Ruiterye, door Bosfchen en Moerasfen den Vyand te naderen, zig in hinéerlaagen te houden, vyandelyke Officiers die het Land komen befpieden, op te ligten of dood re fchieten: de vyandelyke ligte Troupes in refpect te houden , zoo dat niet durven naderen om in geen embuscades te vallen , en aldus de Arrrée voor die kwaade gevolgen te dekken, waar aan zy bloorgefteld zoude zyn, als de ligte Ruiters en Huzaaren niet behoorlyk onderfteund zyn, en waartoe men geen andere Infanterye kan gebruiken. De zoogenaamde Vry-Bataillons, waar van wel eens gefprooken is, dewelke eerst in tyd van Oorlog worden opgericht, en dus zeer onkostbaar zyn, kunnen , zoo wy wel onderrigt zyn, van geen het minde nut weezen, ten zv dezelve door wel gedisciplineerde en geoeffende jigte Troupes werden gefouteneerd. Wy vertrouwen, dat het aangehaalde genoegzaam zal zyn om te overïnigen, dat een Corps Troupes van uirgeleezen -Volk, 't we'k men tot alle bovenltaande eindens gebruiken kan, niet in der haast opgericht, en nog veel min gedresfeert kan worden, dat 'er verfcheide jaaren verloopen eer men een Man tot die volmaaktheid in het fchieten als anderzints brengen kan, en dat voornamentlyk moeyelyk is bekwaame Officieren daar toe te vinden, 't Welk rog zoo veel meer van applicatie is op de Ruiterye. Niet alleen dat 'er ten min Hen een paar jaar verloopen, eer men een Cavallerist genoegzaam onderwyzen kan, zyn Paard en Zabel goed te regeeren, zoo is het daar en boveu erksnd, dat om goede Paarden G 5 voor  ï®6 au». ZAAKEN VAN 1786. voor ligte Ruiters te formeeren, dezelve niet ouder ars drie of vier jaaren moeten zyn, en dus in de twee eerfle jaaren niet wel in Campagnie gebruikt kunnen worden. Uit alle het weike, naar onze gedachten allerduidelykst confteerd, dat het geld van het Land nutteloos in het Water word gefmeeten, als men tot den tyd van Oorlog wagt om zulke Troupes op tfi richten, dewelke als dan in der haast te zaanten geraapt, alleen voor 't oog en vonr den naam als ligte Troupes op den ftaat van Oorlog geplaatst worden, maar in geenen deele tegens wel geoeffende Troupes kunnen beftaan, en ten prooy aan den Vyand worden, hoe braaf dezelre ook zyn mogen. Men xou misfchien kunnen teegenwerpen, dat de Aanrirsgelden en verdere kosten, noodig tot het oprichten van zulke Corpfen, ja zelfs misfchien dubbeld gevonden zouden worden, indien den Staat, zoo als te hoopeu is, eenigen tyd buiten Oorlog blyfr, en daar door van de jaar. lykfche betaaling bevryd mogt zyn, maar voor eerst, hoe onzeeker moet zulks gefield worden? en welke droevige ondervinding hebben wy daar niet van gehad ? Wel is waar wy hebben eenige lichte Troupes gekreegen, maar hoe weinig zouden zy in itaat zyn geweest, ja hoe weinig zouden zy het thans nog z,yn, om zig tegens Corpfen van Wurmfer Nadafti of andere te weer te ftellen, die hare gautfche levenstyd hebben door gebragt om alles te leeren,wat daar toe vereischtword. Wy durven zulks gerust overlaaten aan het oordeel, van een ieder, die weet wat tyd en moeite het kost, om in de Manege goed te Paard te lèeren ryden,om in het Schermfchool den Degen en Zabel goed te manieeren, en op de Jacht goed te leeren fchieten. Men obj cieere niet dat den aart en het waa« re nu van lichte Troupes vereischt, dat dezelve woest en wjld zouden moeten zyn, en dat eene  auo, STAAT EN OORLOG. 178Ö. 10? eene geregelde en gefchikte levenswyze waac aan zy in tyd van Vrede zouden wennen, hun geheel onbekwaam zoude maken tot het geen waar voor zy Scheep komen, en dat het dns beter zyn zou dezelve eerst in tyd van gevreesden Oorlog op te werven; de onbegaanbaarheid van deeze argumentatie komt ons voor, door al het aangehaalde te zyn aangetoond, maar zo het zelve eenige fchyn van waarheid had, waarom zou dan de Koning van Pruisfchen , de Roomfche Keizer, de Keizerin van Rusland,de Koning van Frankryk, zo veele lichte Troupes onder hunne Armée geduurig op den been houden? En zelfs eenige daar van in de Hoofdfteeden Guarnifoen doen houden? Zo dat men met volle gerustheid in een woord zeggen mag, dat 'er geen Krygsmacht die eenigzints verdient genoemt te worden meer exifteerd, dewelke niet met lichte Troupes voorzien is: waar uit na onze gedachten de abfolute noodzakelykheid van lichte Troupes zelfs in tyd van Vreede op den been te houden, ten allerovertuigendfte is gedemonftreerd, by gebrek van welke men by opening eener Veldtocht de allerdroevigfte vertooning zoude zien, en eene Armée die zonder zulke Troupes den Oorlog zou willen voeren, wel ras vernielt zou zyn, zonder iets te hebben kunnen uirrichten. En wy mogen daar omtrent gerust ten beflLiite by voegen, Ed. Mog. Heeren, dat het met de Ktygstucht even zo, als met veele groote wetenfchappen geleegen is, welke alleen door lange ondervinding tot een trap van volmaaktheid gebragt kunnen worden. De Oorlog welke den grooten Fredrik tegens verfcheide Mo. gendheeden van Europa gevoerd heeftftrekt daar van ten bewyze, men heeft immers in dien Uorlog verfcheide gevallen zien gebeuren, die in vo'orige Ojrlogen voor onmogelyk wierdea gebonden, en waar aan de grootfte Veld-Heeren in vroegere tyden dimmer gedagt hebben. Men  lot aug. ZAAKEN VAN 1786. Men heeft daar in gezien dat het gewin of verlies van een Slag niet altoos b< fjisfend is voor den uirfliJ- van een zaak, en dat men volgens de regenswi ordige manier van Oorlogen, terwyl men zulke aanzienly'ke en talryke Arméen in hef V -U) brengt, den Vyand meer afbreuk doet \ BJe Magazynen op te lichten, Levensmiddelen ei Fouragés af te fnyden, en daar door meeriigmaal eene geheele Oaèpagne gewonnen is. H g«n fi ie fyftema van Oorlogen dus by de andere M gehdheeden van Europa verandert zynde, is het noodzaakelyk dat wy Se inrichting onzer Am ée daar ook eenigzints na fchikken , en een zeeker vast getal lichte Troupes op den been honden; waar teegen na ons inzien niet kan worden geobjicieerd dat men by eenige Duirfche Vorlten wel op fubfidie zoude kunnen bedingen, het een of ander Corps lichte Troupes, om in tyd van nood aan den Staat te leeveren, daar zonder ons voor het tegenswoordige in te laaten in de reedenen waar door het weinig heil het welk in fubfidiaire Troupes geleegen is, na onze gedachten beweezen zou kunnen worden, wy gerust meenen te kunnen yerzeekeren dat 'er geen Prins in Duitschland is , die lichte Troupes heeft, om dezelve op fubfidie aan den Staat te kunnen overlaaten. Thans overgaande tot het tweede gedeelte van den taak welke wy op ons genoomen hebben, zullen wy de eer hebben onze gedagten te fuppediteeren, omtrent het geen wy vermeenen, dat volgens de tegenswoordige ftaat van deliberatien der Bondgenooten, ten opzigte van het l nog, hoewel op eene zeer precaire wyze in weezen zynde Legioen van den Rhyngraaf van Salm van wegens deeze Provincie behoorde te worden gedaan. Wy zouden hier een ruim veld hebben Ed. Mog. Heeren om uit te weiden in eenen wel verdienden lof van het zelve Corps, en van deszelfs Chef. Wy zouden kunnen aanhaalen het go  luo» STAAT EN OORLOG. 178(5. io§ getuigenis van meest alle Officieren, die eenpaarig met ter zyde fteiling van byzontfere inzigren en menagementen waar aan dezelve ander^inrs even onderheevig zyn als zo veele andere Menfchen, in welke het veel minder te verfchoonen is, de waarheid hnlde doende, eenpaarig roemen, de geregelde discipline, de dexr.erir.eit Pn geoefende manoeuvres van dit Corps zowel van Officieren als van gemeene onder het zelve. Wy zouden omtrent de zedigheid, onderge. fchiktheid aan de beveelen van den Souverain en van de fteedelyke Overheeden, ons durven beroepen, op de Regeerinijen en de Ingezeetenen van die Plaatfen in welke zy in Guarnifoen hebben geleegea, dog wy zouden vermeenen aan de pretieufe ogenblikken van U Ed. Mog. deliberatien te veel tyd te baneemen , indien wy daar meer van zeiden. Alleen durven wy als een pararel van de dienden van dit Corps tegens de andere ligte Troupes, die wy gehad 'hebben, die aan de herinnering van UEi. Mog. voorftellen ,dat het zelve met oneindig veel kosten, het eerst van allen in (laat gefteld is geweest, om in bet Veld te verfchynen, terwyl de andere zig meest zonier groote kosten, uit de afgedankte Manfchappen van de Oostenrykfche Vry Corpfen gecompleteerd hebben, na dat de Vreede reeds geflooten was, en na dat de. zelve reeds te vooren veele maanden langer de Tracrementen, als het Corps van den Rhyngraaf getrokken hadden, het welk na ons inzien, veel moet contribueeren om al'es in het werk te ftellen tot behoud van dat Corps, te meer daar nee zelve uitmu.t door veele Officieren welke by vreemde Mógendheeden den Oorlog bygewoond hebben, zo dat na onze berigten, zonder grootfpraak, verzeekerd kan worden, dat 'er by geen mogelykheid een beter Corps Officiers te vinden en by een te brengen is. En dac zo door deu Chef, als door veele Officiers van het Corps, uit hoofde hunner Maagfctiap de Werving op veels Plaatfen van hec  Si* aug» ZAAKEN van i7u, het Duitfche Ryk voor de ligte Troupes bevordert zou kunnen worden, alle weike byzondere omftandigheeden ten vollen billyken het unaniem •-^ient, het welk van alle de Boidgenooten except Zeeland omtrend dit Corps, en omtrend • , dit Corps alleen heef: plaats gehad, Wy begryoen Ed. Mog. Heeren dat het honneur en de financieele belangens van den Staat ïn het algemeen', en van deeze Provintie in het byzonder vereifchen, dat alles in het werk werde gefteld, om dit Corps voor eene volltrekte afdanking te bevryden. Terwyl haar Ed. Gr» Mog. by hunne Refolutie van den 30 Mey laatstleeden zig geconformeerd hebben met den voorflag in de Misfive van haar Hoog Mog. om het Corps van den Rhyngraaf hangende de deliberarien over het aanhouden van ligte Troupes te continueeren, en tot betaling van welke Heeren Gecommitteerde Raaden intusfchen zelfs gequalificeerd zyn, voor zo verre deeze Provintie betreft te voorzien, waar by ook in de Refolutie van 4 Aug. geperfifteerd is. Wy zeggen het honneur van den Staat, om dat zo eens op een finaal rapport van de Commisfie van het Defenfieweezen begreepen wierd dat 'er ligte Troupes by de Artrée van Staat zyn moeten, het tot fchande zou itrekktn en aanleiding geeven tot befchimping by andere Mógendheeden, een Corps of foort van Troupes weder op te richten welke niet lang te vooren, hoewel volmaakt goed zynde, zoude zyn afgedankt. Het welk eene meer byzondere betrekking op deege Provincie heeft, welke zig by preferentie en zulks op gewigtige gtonden voor deeze Bende geinteresfeert heeft. Te meer daar wy niet onverfchillig zyn kunnen, dat terwyl by eene Commisfie van de Bondgenooten, in welke wy de eer hebben, van wegens hun Edele Groot Mogende fesfie > ie  auo. STAAT EN OORLOG. 1786. nï te hebben gedelibereert word, over de beste middelen van Defenlie, waar van de inrichting van de Arméï van Staat geen gering onderdeel uitïiaakt, ter zeiver tyd zulke Troupes zoud-en worden gelicentieerd en onherroepelyk weg gezonden , van welke die zelve Commisfie, de noodzaahelykbeid misfchien zou moeten beweeren en aandringen. A's wy fpreeken van de finantieele belangen» is het U Ed. Mog. alle bekend, welke lommen gelds geipendeert moeten worden als men in tyd van Oorlog in der haast Troupes moet aanwerven, het welk almeede op deeze Provintie t'huis komt, dewelke veekyds gelyk ook in dezen, het grootlte gedeelte der Militie op haar repartitie' heeft liaan, en dus het aanzienlykst deel zoude hebben en dragen in de onaangenaame herdenking van nutteloos verfpilde penningen, waar door 's Lands Schatkist en voor al die van deeze Provintie zoude zyn uitgeput. Het welk geen ongepaste reden vaii klagten aan onze Ingezeetenen, welke zoo gewillig hunne lasten hebben opgebragt, zullen uitleeveren. Het confteerd dus reeds aan U Edele Mog. uit het aangehaalde, dat hun Edele Groot Mog. Gecommitteerdens tot het defenfieweezen van de noodzakelykheid van L'chte Troupes, volftrekt overtuigd zyn, en hoopen Uw Edele Mog. overtuigd te hebben, terwyl zy zig dus in gemoede verpligt reekenen om te advifeeren tot het aanwenden van alle mogelyke middelen, ter in ftandhouding van dit, het eenigfte nog in weezen zynde Corps Licht» Troupes, en tot het gebruiken van alle uit te denkene perfuafien om de Bondgenooten over te haaien om van hunne Refolutie tot afdanking van het zelve af te zien, wy willen hopen dat de circulaire Misfive ingevolge de Refolutie van Vrydag laatstleeden aan de Bondgenooten gearrefieerd, zulks zal kunnen efreétueeren, dccb indien dezelve egter by huune Refolutien mogten perfi. ilee-  ii* aug. ZAAKEN VAN 1786. fteeren, neemen wy de vryheid in bedenking te geeven of niet van wegens dit Befogne ter Vergadering van hun Edele Groot Mog. voor rapport zoude behooren te worden uitgebragt omme als dan de betaling van dit gantfcbe Corps by proviiie voor reekening van deeze Provintie te neemen, van dat ogenblik af dat de andere Provintien hunne Fournisfementen voor het zelve doen ophouden, om daar door voor te komen het verloop derzelve. En daar wy hoewel bezield met de natuurly» ke verknogtheid en aankleeven van het fyftema der Provintie, uit we'ke wy de eer hebben tot eene zoo aanzienlyke Commisfie gedeputeerd te zyn, te/fens begrypen, dat zullen wy beantwoorden aan het vertrouwen 't welk in ons ge. fteld is, wy zodanig in gemoede moeten advifeeren, als wy uit de omftandigheeden vermee» ren, dat met beleid en geoorloofde toegeeflykheid tot een gewenscht en eenparig confent zou kunnen worden gebragt, zouden wy van gedagten zyn, dat men na voorafgegaane Refolutie van provifioneele aanhouding van 't gantfche Corps aan de refpeétive Bondgenooten behoorde te kennen te geven, dat deeze Provireie zig zou kunnen laaten welgevallen ; zoodaanige fchikkineen, welke omtrent het Corps van den Rhyngraaf van Salm met deszelfs overleg zoude kunnen' worden gemaakt en de meelte harmonieufe goedkeuring en medewerking van alle de Provinciën zoude kunnen wegdragen, ten einde den Staat van de onkosten te bevryden van nieuwe Aanrig'sgelden, zoo wanneer op nieuws tot het aanwerven van ligte Trouppes gerefolveerd moest worden. En zoo onverhoopt deeze minnelyke interpellaiien van geen eilict mogten zyn, als dan u-flens te mfinueeren; dat deeze Provincie veel ligt ttn definitivé zoude kunnen refolveeren om het vooilz, CoTS voor zig alleen het zy geheel het zy ten dei le aan te houden , en tot goedaaakiig der kusten, ten opzigte van zulke Re-  km* STAAT EN OORLOG; 1786» 113 gimenten van welke men reden heeft minder vergenoegd te zyn, hoe ongaarne ook, zo >daahige maatregulen nemen, als noodig zal bevonden worden. Dat indien by bun Edele Gr. Mog. gerefolveerd mogt worden, tot het provifioneel aanhouden van het gantfche Corps in voegen voorfz.,daar van aan den Heer Capitain Generaal behoorde; aanfchryving te worden gedaan, ten einde dezelve wanneer het tydftip daar zou; de zyn om agtervolgens de bevelen van hun Hoog Mog. dit Corps te lieer.tieeren, hetzelve als dan voor en van wegens deeze Provincie in dienst te behouden, ten tyde en wyle daaromtrent nader zoude wezen gere fol veerd, en dat het zelve dienvolgens in lied van deeze Provincie zoude moeten worden genomen,en in een der Steden of Forten van dezelve in Guarnifoen gelegd. En dat als dan zoo fpoedig mogelyk aan den Rhyngraaf van Salm Ordre zoude behooren te werden gegeeven van weegens deeze Provincie om zyn Corps by een te houden. Eindelyk zouden wy van gedagten zyn, dat zoo eens ten definitivé alle pogingen by de Bondgenooten aan te wenden, geenen gewenschten uiring kwamen te erlangen, als dan het welzyn Van Staat, de behoorlyke defenfie van het zelve, de eer yan di: Gewest, voor welke het niet onverfchillig zyn kan, van voor eeri beftemde vooringenoomenheid der andere Provinciën fieeds te moeten bukken, daar zy het dog is, die door haar aanzierdyk vermogen, en de voorbeeldige effbrts in deeze en vroegere tyden aangewend om het Schip van Staat in de onftuimigfie Zeeën, en geweldigfte ltormen regt door Zee te doen ftevenen, zoude veref fchenji dit Corps het zy in het geheel zoo als het is, óf ten minde een gedeelte van het zelve, nsi evenreedigheid van zoo veel als 'er op de repartitie van deeze Provincie is gefield, na' een XXXIV. DHL. H m  «4 aug. ZAAKEN VAN 178Ö. als dan te formerene Plan van een coömleet Corps, van wegens de Provincie van Holland op de Been zoude behooren te worden gehouden. Wy befluiten dit ons advies met Uw Edele Mog. verfchooning te vraagen, dat wy derzelver a'tentie zoo lang hebben opgehouden, wy bidden zulks toe te willen fchryven aan het gewig1- welke wy aan deeze zaak hegten. H'bben wy te veel hier omtrend gezegd , zulks worde voornaamentlyk toegefchreeven aan het belang, het welk wy ftellen, in 's Lands welzyn, eer en Fmancieele belangens. CXXV*. Nadere Refolutie op de Misfive van Zyne Hoogheid, by haar Edele Groot Mogende, genon>e-t met opzigt tot het Command» over het Garnifoen van den Haag. In dato 17 Augustus. Ontfangen een Misfive van Zyne Hoogheid den PP-ere Prince van Orange en Nasfau, gefchreeven op het Loo den 13 deezer, concerneeren de de Refolutie by hun Ed. Gr. Mog. den «7 der voorlieden maand , met opzigt tot het Commando over het Guarnifo»n van den Haag genoomen , weike, Misüve hierna volgt geinfereert. E'tat infertio. Waarop gedelibereert zynde, is goedgevonden en rerftaan, te perfifteeren by hun Ed. Gr. Mog. Refolutie van den 27 der voorleeden maand July, waar by de zaak van het Commando over het Guarnifoen van den Haag Staat s^ewyze is afgedaan. Ds  aug. STAAT EN OORLOG. 1786. 115 De Heeren van de Ridderfchap en Edelen hebben geperfi fleert by derzelver Protest en Aantekening op de Refolutie van den 37 July deezes jaars gedaan, en voorts mede tegen de voorfz. Refolutie geprotefteert, en daar teegens gereferveert zoodanige nadere Aanteekening te doen als dezelve zullen te raade worden. De Heeren Gedeputeerden der Steden Delft, Brielle, Enkhuyfen , Edam en Medemblik hebben geperfifteerd by derzelver Aanteekening op de Refolutie van den 27 July 1786, en mede tot de voorfz. Refolutie niet geconcurreerd. De Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam hebben geperfifteerd by derzelver Aanteekening op de Refolutie van den 27 July 1786. De Heeren Gedeputeerden der Stad Hoorn hebben tot de voorfz. Refolutie niet geconcurreerd. De Heeren Gedeputeerden der Steden Dordrecht, Haarlem, Leyden, Gouda, Gorinchem, Schiedam, Schoonhoven, Alkmaar, Monnikendam en Purmerende, hebben tegen voorfz. Protest en Aanteekening zodanig Contra-Protest en Cotra-Aanteekening gereferveerd, als de Heeren huime Principaalen zullen te raade worden. Accordeert met de voorfz. Refolutien. édele groot mogende heeren , eyz0ndek.e goede vrienden. Wy hebben wel ontfangen Uw Ed. Gr. Mog. Misfive en Refolutie van den 27 der laatstleeden maand, dienende tot inroeping en confirmatie, van een Refolutie, genomen H 2 den  iiö aug. ZAAKEN TAN irS5. den 4 en y Maart 1672, met opzigt tot het Commando over het Guarnifoen van den Haag; en wy kunnen by deeze onze Refcriptie riet verbergen onze verwondering, dat U Edele Gr. Mog. hebben, goedgevonden, met eene geringe meerderheid Van een item in hoogstderzelver Vergadering een befluit te neemen, waar door en aan onze Perfoon, en aan de hooge waardigheden, met welken wy erffelyk door U Ed. Gr. Mog. zyn bekleed, zulk een notabel grief word toegebiagt door het inroepen van een Refolutie, welke oorfprongelyk genoomen is, in een tyd, da: 'er niet alleen geen Stadhouder, Gouverneur en Capitein Generaal van de Provincie was, maar genomen zelfs met oogmerk om te beletten, dat niemand onder een anderen '1 itul zig aanmatigde het geen men voor zeeker vastftelde tot de functie van Provinciaal Stadhouder Gouverneur en Capite'n Generaal te behooren. Wy zyn zeer verre, Edele Gr. Mog. Heeren l om in het minfte in twyifel te irekken het Oppergezag van U Ed. Gr. Mog. over de Militie, zoo wel in de gantfche Provincie als over het Guarnifoen van den Haag; ja wy erkennen zoo zeer als iemand het vermogen van den Souverain, om ingeval van nood, zelfs uitteotffenen die deelen van het Oppergezag, waarvan hy de ordinaire exercitie in zynen naam aan andere Collegien of Perfoonen had toevertrouwd. In de Memorie, welke wy de eer gehad hebben U Ed. Gr. Mog. tot ftaaving van ons regt te addresfeeren den 4 December des voorigen iaars, hebben wy in de duidelykfte termen verklaard, en verklaaren nog heden, dat wy nooit zouden willen fuftineeren, dat aan ons een gelykflaand, en veel min een fuperieur gezag boven de Heeren Staaten over de Militie zoude competeeren, of dat wy deswegens eigendunk! ]yk en independent van den Souverain, tegen hoogstdeszelfs ordres en goedvinden dispofitien zouden kunnen maaken, waar door hoogstdeszelfs  *uc. STAAT EN OORLOG. 1781$. 117 zelfs Oppergezag en befluitcn zouden worden tegen gegaan. Uit deeze onbewimpelde erkentenis van U.v Ed. Groot Mog. Oppergezag vloeit derhatven voort, dat indien het onder de mogelyke gevallen ware, dat een Erfftadhouder, Etf-Gouverneur en Capitein - Generaal zig zoo verre vergeeten kon, van de autboritek, waar mede U Ed. Gr. Mog. hem hadden bekleed, te misbruiken tot benadeeling van 's Lands waare belan. gen,en dus tegen de intentie van denSouverain, wy ontwyffdbaar zeeker ftellen, dat U Edele Gr. Mog. het recht en de msgt hebben, om voor hunne eigen hoogheid en veiligheid op eene eflicacieufe wyze Ordres te ftellen; welk recht zig dan ook niet alleen borneerd tot de Ordres over de Militie in de Reddende van U Ed. Gr. Mog , maar over alle de Militie op hoogstder. zeiver Territoir; edoch wy maaken te gelyk dit eerbiedig denkbeeld van de rechtvaardigheid van den Souverain, dat zulks nooit gefchieden kan of mag zonder zeer gewigtige redenen, waar door ten klaarden condeert van het misbruik der toevertrouwde Authoriteit. Zodanige reedenen zyn ten onzen opzigte nooit vcorgedraagen, en knnnen ook in waarheid nooit voorgedraagen worden, om dat wy het ons al'oos tot een pügt en genoegen gemaakt hebben, de oogmerken van U Ed. Gr. Mog. in onze betrekking tot hoogstderzeiver Provincie, met al ons vermogen te bevorderen; en wanneer U Ed. Gr. Mog. waarlyk eenig gegrond onge. roegen of wantrouwen deswegens hadden opgevat, hadden wy mogen verwagten, dat boogstdezelven niet zouden nagelaaieii hebben, ons zulks onder net oog brengen. D:ar dit nooit gefchied is, en U Edele Gr. Mog. egter hebben goedgevonden door hoogstderselver Refolutie ons te ontzetten van ten recht dat altoos aan de Charges, die wy in naam van ü Ed. Gr. Mog. bekleeden, is gehegt ge. H 3 mescs  IÏ8 AiJÓ. ZAAKEN VAN 1786. weest, kunnen of mogen wy, behoudens alle eerbied voor U Ed. Gr. Mog. beveelen, in de voorfz. Refolutie niet berusten of daar in ftilzwygende acquiesceeren , zonder ons zeiven opentlyk te veiklaaren als een Perfoon, die geen prys fteld op bet vertrouwen van U Édele Gr. Mog. rog op zyn eigen eer, en zonder even daar door ongefcliikt te maaken, om de overige niet min gewigtige deelen van de eminente waardigheden op ons gedevolveerd, zoodanig waar te nemen, dat de gantfche Nalie zig veilig, en met de noodige liefde en achting op ons zoude kunnen veriaaren. U Ed. Gr. Mog. gelieven ons dus niet teti kwaaden te duiden, dat wy een Refolutie zoo verneederend voor de trouwe van het Huis, wair uit wy gefprooten zyn, en wiens voetftappen wy altoos getrast hebben na te volgen, moeten Wyven aanmerken, als of dezelve ten onzen opzigte nooit genomen of ingeroepen ware,behouders nogthans den fchuldigen eerbied voor alle Refolutien van U Edele Gr. Mog, waarby onze eer en rechten niet worden aangeraakt. Ondertusfchen geeft dit gebeurde, tot ons innig leedwezen wederom aanleiding, om onze klagten in den fchoot van U Ed. Gr. Mog., en voor het oog van de gantfche onbevooroordeelde Natie uit te {forten, over de verregaande verdenkingen, die feegens ons bellier en handelingen federt eenigen tyd zyn opgevat, en daagelyks meer en meer nangeftookt: Wy hebben dezelfde klagten by onderfcheiden gelegendheJen voorgefteld, en in het byzonder in een Misfive aan U Ed. Gr. Mog., en de verdere hooge Bondgenooten afgezonden den 26 April 1784Wy hebben daar in, zonder eenige agterhouding, te kennen gegeeven, dat wy niets zoo vieriglyk wenschten, dan het wettig gezag aan ons opgedraagen en toevertrouwd, te doen dienen tot bevordering van de Vryheid, Vreede, Voorfpoed en Welvaart van het Vaderland; dat wy  aug. STAAT EN OORLOG. 1786. 119 wy ren hoogften afkeerig zyn. om dar gezag buiten deszelfs wettige paaien ui' te breiden,en niets anders verlangen, dan in her ongeftoord bezit gelaa'en te worden van de Vcnrr chrer> en Pneëiïinentien aan onze waardigheden verknolt, en van welkers exercitie de Stadhouder behoudens het algemeen belang niet kan worden ontzet; met zoodaanige welraeenende aanbieding als daar by breeder is vermeld; en dat wy ons ook beloofden van de Landsvaderlyke zorge en het vooruitziet van U Edele Gr. Mog., en van de overige Bondgenooten, dat ons voorftel zoude worden beand woord op eene wyze, die ons gelegendheid gave om overtuigend te toooen onze bereidwilligheid, om van onze zyde te concurreeren tot alles wat dienen kan om de inwendige rust in den Lande, de goede verftandhouding rusfclun de Leden der Regeerirg onderling, en het vertrouwen tusfehen de Regenten en Ingezetenen op duurzaame gronden te vestigen. Het fmart ons, Edele Gr. Mog. Heeren l te moeten zeggen , dat wy ons te vergeefs gevleid hebben; dewvl deeze Misfive van de zyde van U Ed. Gr. Mog. onbeandwoord gelaaten is, en wy daar door verftooken zyn gebleven van de gelegindheid, om in fommige particuliere gevallen met fpreekende daaden te bevestigen, het geen wy met de welmeenendfte betuigingen hadden getracht uit te drukken. Oize gevoelens zyn nog onveranderlyk dezelven, en het is daarom, dat wy deeze uitdrukkingen alhier herhaalen, terwyl wy van de Rechtvaardigheid en waare Vaderlandsliefde van U Ed. Gr. Mog. zullen blyven verwagten, dat hoogstdezelven eens een biliyk oor daar aan zullen verkenen, en een weg helpen baanen om de ongelukkige verdeeldheden en verwarringen onder welke het Vaderland verboren gaat, af te fnyden. Waar tnééde} Edele Mogende lieer en, byzonder e goede FrienH 4 den,  lao aög. ZAAKEN VAN 1786. denf Wy Uwe Ed. Groot Mogende beveelen ia Godes heilige protectie. (Onder flond) U Ed. Gr. Mog. Dienstwiliige Dienaar (Was get.) Op *t loo w. pr. v. oranje, den 43 Augustus 1786. (Lager Hond} Ter ordonnantie van Zyne Hoogheid. (Was get.) T, J. DE LARREV\ CXXVL Extract uit V Refelutien-boek van de gezwore Gemeente der Stad Arnhem. Extraordinaris Vergadering den 23 Au» gustus 1786. De Gecommitteerdens uit den Burger-Krygsraad, na verzogte en bekomen audiëntie iu deeze Vergadering geadmitteerd zynde, hebben voorgedragen: Dat door eenigen der alhier Guarnifoen houdende Dragonders wederom verregaande brutaliteiten gepleegd, en verfcheiden Burgers geattacqueerd waren. Dat het derhalven, dit Guarnifoen blyvende, en zulke ongeregeldheden voortdurende, met reden te dugten was, dat daaruit verdere en onherftelbare rampen zouden proflugeren, en wel inzonderheid by de op handen zynde Jange winter avonden en nagten. Gevende ren dien gicde jn conlideratie, of de gezwore Gemeente niet zou-  aug. STAAT EN OORLOG, 1786. 121 zoude kunnen goedvinden, het zy afzonderlyk, het zy met concurrentie van den Krygs-Raad, daaromtrent zoodanige addresfen te maken, als tot afwending van diergelyke desordres zullen nodig geoordeeld worden. Waarop gedelibereerd zynde, heeft de gezwore Gemeente goedgevonden en verdaan, de Gildemeefteren te verzoeken, en te authoriferen, gelyk verzogt en geauthorifeerd worden by dezen, om met en nevens Gecommiiteerdens uit den Krygs-Raad zig te addresfeeren aan de Heeren van de Magiftraat, en by dezelve te infteren, dat Hun Edele Groot Agtbare daaromtrent zoocianige voorzieningen gelieven te" doen, als tot manuien der goede ordre zal nodig bevonden worden fpeciaal vaa het daarheenen te willen dirigeeren' dat het voorfchreven Regiment Guardes Dragonders van hier naar elders vverde verplaatst. Zullende ten einde voorfchreven Extract deezes aan de Gildemeefteren worden ter hand gefteld, om hetzelve in de Magidraats Vergadering te exhibeeren. (Onder ftond) pro vero Extradtu: (Was get.) h. engelen, Scriba. CXXVII. Drie Requesten van Burgert en Inwoonden jan Amfterdam, aan hun Ed, Groot Mogende; tot het niet af. zenden van Militie op Hol. land naar Hattem of Elburg ; nevens ds Refolutien daar op genomen, in dat* 25 Aug. 1786, r^yn geleszen drie Requesten. van een groot aantal /Lk Burgers en (awoonders der Stad Amfterdam, alle H 5 ten-  122 aug. ZAAKEN VAN 1786 tendee^ende, dar rcne Militie ter repartitie van deeze Provincie naar de Steden Harrem of Elburg worden afgezonden} breeder bier na geinfereerd. Fiat infertio. Waar op gedelibereert zynde, is goedgevonden en verdaan, dat de voorfz. Requesten zullen worden geëxamineerd door de Heeren van de Ridderfchap en verdere hun Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot het groot Befosne, en de Vergadering daar opgediend van derzelver confideratien en advis; en dat dien onverminderd by wege van provitioneele dispofnie, aan Zyne Hoogheid als Capitein Generaal van deeze Provincie van wegens hun Edele Groot Mogende zal worden aargefchreeven: dat hun Edele Groot Mogende geadieerd zynde door een groot aantal Burgers en Ingezetenen der Stad Amfterdam, om voorziening, ten einde geen Militie van den Staat, ter repartitie van deeze Provincie ftaande,naar de Steden Hattem of Elburg werde afgezonden, deeze zaak, zoo op zig zelve, als in haare gevolgen gepondereerd hebbende, vermeend hebben ,niets nadeeliger en minder overeenkomftig met de belangens van den Staat te kunnen weezen als het gebruik van de Militaire magt omtrent differenten tusfehen de Regenten en Burgeryen van de Steden deezer Republiek; en vervolgens geoordeeld lubben Zyne Hoogheid, by provifie en tot nadere dispoiitie van huu Ed. Groot Mog., te moeten aanfchryven, om geen Trouppes op de repartitie van dee. ze Provincie ftaande, en in de Prbvincie van Gelderland of buiten dezelve Gamifoen houdende, naar de Steden Hittem of Elburg af re zenden, of eenige Ordres aan de bovengemelde Militie te geven, dewelke zouden invotveeren, om zig in eenige verfchillen tusfehen Burgers en Burgers, of Burgers en Regenten, waar dezelve binnen deeze Republiek mogten ontftaan, te immisceeren of te bemoeijen. Eu dat voorts de Commandanten van de Regimenten op deeze Provincie gerepartitieert,van wegens hun Ed. Gr. Mog., met kennisgeving van de voorzeide Aan-  aug, STAAT EN OORLOG. 1785. n3 Aanfchryving aan Zyn Hoogheid, zullen worden gelast, om geen Ordres, welke contrarie aan de voorfchreeve Aanfchryving aan Zyn Hoogheid, hun mogten worden gegeeven, by provifie en tot nadere dispolïtie van hun Ed. Gr. Mog., op eenigerhande wyze te pareeren, of daar aan direct of indirect te gehoorzaamen, op poene van de hoogde iniignatie van hun Ed. Gr. Mog , en oogenblikkelyke privatie van hunne Soldyen; met verdere last aan dezelve, om daar van aan de refpective Ufficiereu van hunne Regiinencen de noodige kennis te doen hebben. Accordeert met voorfz. Refolutie. Jan de Edele Groot Mog. Heeren Staaten van Holland en Westvriesland. Geeven zeer refpectueufelyk te kennen de Ondergetekende alle 'Burgers en Inwoners deezer Stad; Dat hun heden op het onverwagtfte, by zodaanige famenloop van eenftemrnende gerugten , als welke aan dezelve ontrustende tydingen, welke zy anders voor ongeloof baar zouden houden, eene maar al te groote maate van zekerheid byzet, ter ooren gekomen is, dat de Hee. ren Staaten van Gelderland hebben kunnen bedui ter. om een aanmerkeiyk Detachement Carabiniers in diende deezer'Landen, thans Guarnifoen houdende te Doesburg, pofitieve orders te geeven om zig ter daadelyke inrukking in de Steden Hattem ofte wel Eltuirg, of misfchien zoo wel in de eene als audere marschvaardig te houden. D^t de Ondergeteekende zoo klaar, als het ligt op den middag, voorzien, dat eene zoo geweldige demarche onvermydelyk zoude uitwerken,dat niet alléén binnen en voor de Mnn-  M4 Ata. ZAAKEN VAN ren van voirzeide Steden, welke een onverwrikbaar voorneemen fchynen te hebben, om t« maintien haarer Rechten alles te beproeven, • het kostelyk en onfchatbaar Bloed van Vryë , ■ JNederlanders zoude ftroomen, maar hoogst waarfchynlyk door de geheele Republiek, welks Ingezetenen, thans meer dan ooit, het gebruik •: hunner Bezoldelingen tegens hunne Mede-Ingezetenen verfoeijen, eene zoo geweldige fenfatie veroorzaaken, dat daar uit maar al te zeer eene algemeene Burger-Oorlog, wslke ten totaalen bederve van dit Gemeenebest zoude uitloopen , te voorzien is. V Dat hier omrne de Ondergetekenden aan het \ ■ eerbiedig vertrouwen op de Vaderlyke zorge van U Ed. Gr. Mog. te kort zouden doen, indien zy zig niet ten vollen verzeekerd hielden, dat U Edele Gr. Mog. niets onbeproefd zullen laaten om door efficacieufe middelen deeze anders zoo zeer te dugtene rampen in den bfginne nog tydig af te keren. Dac de Ondergetekenden met te meer grond kunnen verwagten, d?t zodanige Vaderlandhe. vende principes in U Ed. Groot Mog. Vergadering zullen prevaleeren, daar reeds U Edele Groot Mog. op voorige aan hoogstdezelve ten «elfden einde ingediende addfesfen, efficacjeufelyk voor het oog der Natie getoond hebben, hoe zeer Ü Edele Groot Mog. avers zyn om te gedoogen, dat die Wapenen, weike ter beveiliging van het lieve Vaderland en ter befcherming van deszelfs Irgezetenen onderhouden en dsar toe gewillig door dezelve betaald worden, zouden dienen ter gewel^adige bevegting van Burgers, weike in hunne Rechten verlenende verkort te zyn, op eene cordate wyze ter herlryging derzelver werkzaam zyn. Dat al verder de Ondergetekenden met des te reer aandrang in deeze eene kragtdadige tusfchenkomfte van U Ed. Groot Mog. moeten inroepen, daa£ hun al meede ter Uore gekomen ' is,  auo. STAAT EN OORLOG. 1786. 125 is, dat voorzeide Militie, welke ter uitvoering deezer geweldadige onderneeming zoude grdestineerd zyn , is (taande ter repartitie deezer Provintie, en alzo door de Ondergetekende, ais Meede Ingezeetenen betaald worden, daar, alzo de Ondergetekenden zig allezints onverantwoordeiyk zouden ftellen, indien zy iets onbeproefd lieten om voor te komen, dat hunne Meede-Bondgenooren, ter fterking en ftyving van welker Rechten zy door de plegiigfte Grondwetten der Unie gehouden zyn door die zelve Wapenen, welke zy ter ftaaving dier Wetten mede betaalen, onderdrukt en geweldaadig overvallen wierden. Redenen, waar omme de Ondergetekenden met allen eerbied en te gelyk met zoo veel nadruk, als het gew'gt en presfance der zaake vordert, zig keeren tot U Edele Groot Mog., refptöueufelyk verzoekende, „dat het U Edele Groot Mog. naar derzelver hooge wysheid * behaagen moge zodanige efhcacitufe Refolu" tie te neemen, waar door belet worde, dat " geene Militie, ter repartitie deezer Provintie . (taande, ter overweldiging van eenigen der ' Meede Bondgenoten deezer Provintie gebruikt " worden, en verder, ingevolge de gronden der , Unie, op zodanige wyze, als U Edele Gr. " Mog. daar toe het meest gefchikt zullen vin" den, te bewerken, dat geene Btitgeryen bin„ nen ons Vaderland door geweldaadige inruk„ kingen van Militie van deezen Staat overval„ len worde." (Onder ftond) 't Welk doende &c. Geteekent door omtrent 300 perfoonen. Man  126 aug. ZAAKEN VAN i?86. Een tweede Request is van denzelfden inhoud. En getcekent door bykans 100 perfoonen. Een derde Request is van denzelfden inhoud. En geteekent door ruim 40 perfoonen. CXXVIII. ABe yan Onderlinge Verbintenis tusfehen Vaderlandlievende Regenten, ter handhaving der Republikeinfche Corflitutie. In dato... Aug, 1786. Wy Ondergcteekende Regenten, en alzo Meede. Vertegenwoordigers des Volks, in de onderscheidene Provintien dezer Republiek, rypelyk overwogen hebbende den jammerlyken totfiind , en het diep verval des gsntfchen Vaderlands, verklaren, tot onderlinge verzekeringe omtrent onze ware oogmerken en goede intentie, met de inrigtinge van deeze onze onderlinge vereeniginge en correspondentie geen ander oogmerk te hebben, dan om de algemeene belangen met meer eensgezinde pogingen te kunnen voorftaan en verdeedigen, tot verhaast inge van eene zo boognoodige en te reat by het beste gedeelte der Natie begeerde GRONDWETTIGE HERSTELLING, betuigende derhalven by cecze op het piegtigüe, geen ander voornetmen te hebben, dan om met al ons vermogen, de waare REPUBLIKEINSCHE kEGEERINGSFORM in ons Gemeeftebest, namcntlyk eene Regeeringe by reprefentatie des Volks, gegrond op den aart derConItitutie en Privilegiën van de byzondere Gewesten, Steden en Leden van dien, en bevestigd by de UNIE VAN UTRECHT, te handhaven, met een daar aan pndergefebikte Stadhonderfcbap, erffelyk in het Huis van Oranje, voor zo verre zulks met 's Lands en der Ingezetenen onafhangelykheid, en met het welzyn van 'ons Vaderland niet is ftrydende, zonder dat wy sullen trag- ten  auo. STAAT EN OORLOG. 1786. 157 ten meede te werken tor, of gedoogen herinvoeren van een alleenheerfchiüg of o^af hange'yke en tegens de Privilegiën itrydende Familie-Regeeringe, met verfmooringe van de billyke en eerbiedige Volksfiem, even zo min als tot eene voKtrekte Democratie of Volks Regeeringe buiten reprefeman'e, maar dat Wy de aemelde drie wvzen van bellier als ten hoogden verderff'vk, door raad en daad, en alle mogelyke gepaste middelen zullen tragten tegen te gaan en te weeren , gelyk Wv ook op het plegtiefte- betuigen. geen andere bedoelingen te hebben, dan den waaren Christelyken Gereformeerden Godsdienst, zo als dezelve in de publieke K-rken dezer Landen geleerd wnHr, welke Wy nevens DE BURGERLYKE VRYHEID, houden voor de onfchatbaare vastigheden, van N-êtlandsch S'aatsgebouw, insgelyks met allen ernst, yver en nadruk te handhaven, zonder meede te werken of te gedogen, dat de gronden van den Godsdienst op eenigerhande wyze worden ondermynt, behoudens nogthans eene billyke vryheid van GodsdienstOefFening voor andere Gezindheden; en zo Wy ontwaar wierden, dat men eenigen toeleg fmeeden mogrT om den vastge/lelden Godsdienst of *s Lands Republikeinfche Conftitutie te veranderen, verbinden Wy ons by deezen, den een den anderen daar van terftond te, zullen informeeren, en zo veel in ons is, de bronnen opgeeven , waar uit Wy zodanigen verderfelyken toeleg zyn ontwaar geworlen. En verbinden Wy ons by deezen, vryvvilUg en welberaden, daar Wy de geregte zaak onzer M-ede-Burgeren en Ingezetenen (leeds als de onze behartigen, niet te zullen dulden, of ten minften op alle mogelyke wyze te keuren, dat tegens Burgers en Ingezetenen, die hunne Rechten eerbiedig inroepen, en wettig verdeedigen, geweld gebruikt worde, en in hetbyzonder, dat wy het gebruik maaken van Troepen tegen dezelven , door ftera en invloed, zullen tegen gaan, als ook, dat wy nimmer of nooit zodanige Regeeringen, die het 'er op toeleggen om hunne Heerschzucbt ftaandi te houlen , zullen ftyven of Herken. Diarenboven belooven Wy eikanderen, als Mannen van Et, dat Wy van de zaak van elk Regent, die om deszelfs bedaarde Conftitutioneele Vryheidlievende poogingen vervolgt  ia8 auo. ZAAKEN VAN 1786. volgt of mishandeld word, een algemeene zaak zullen maaken, en niet feil zitten, voor dat in zulk een geval alles volkomen geboet, vergoed en herfteld is; en daar wy allen kunnen verzekeren bezield te zyn, met een oprechte , zuivere en belanglooze liefde voor heé Vaderland, en met het welmeenend verlangen om 's Volks waare belangen bevordelyk te zyn, verbinden Wy ons allen verder, om ftceds werkzaam te blyveh in het aanwenden der meest efftcacieufe poogingen, tor eene volledige herftellinge van RECHTEN en VOORRECHTEN, overal zo in de vereenigde Gewesten ais in de Generaliteits Landen, waar dezelve noodig zal bevonden worden, en wel in het byzonder ten opzigte der Provintien, welke door onwettige en incönftitutioneel ingevoerde Regeerings - Reglementen, onder het juk van de overheerfchinge en afhangelykheid gebukt gaan. En wyl deeze grondbeginzelen, die Wy plegtig belyden de onze te zyn, zo naauw aan elkanderen zyn verhonden, dat dezelve uitmaaken de waare fundamenten en oogmerken van alle BURGERLYKE REGEERINGEN, het eenige Bolwerk tegen alle overheerfchinge en de eenige zekerheid voor elk cordaat, eerlyk eii Burgerlievend Regent, verbinden Wy ons eindelyk hoofd voor hoofd om eikanderen en een iegelyk die zich verder vereenigt, in allen opzigte, des noods met Goed en Bloed, in verwagting van de GODDELYKE HULP, en in een vast vertrouwen op de meedewerking en byftand der Ingezeetenen, te onderfteunen en te befeberroen, indien iemand onzer uit hoofde van deeze plegtige Verbintenis, tot handhaaving der Vrybeid en Onafhangelykheid deezer Republiek en der Ingezeetenen Rechteri ingerigr, of uit hoofde van eenig bedryf tot het welk zy door deeze Verbintenis zouden verpligt zyn, in het meest öf het minst gekrenkt of gemoeid mogten worden; betuigende Wy Ondergc-taekenden, by alies wat ons dierbaar is, dat Wy met verzaakinge van allen Eigenbelang, met deeze Onze Verbindtenis alleen 's Lands VVelzyn en Behoud btöogen. En zyn hier van gemaakt zeven eensluidende Affchriften, om in de byzondere Provintien geteekend te worden, en verklaaren Wy door onze Onderteekeningen, op eens deezer AS'fchrifteii, gehouden  fcuc. STAAT EN OORLOG. 1786. 120 den willen worden als of Wy alle voorzegde Aflens de» I zer on -ierlinge Verbindtenis, ieder afzonderlyk met bet j onderfchryveu onzer JMaamen bekragtigd hadden. CXXiX. Eed der Vroedfchappen yan Utrecht, op htt Regeeritigt' Reglement 'van den Jaare 17H6. r\at zweere ik, dat ik, naar myn beste vermogen, J len allen tyde.en alleeclyk zal handhaven de waare Christelvke Gereformeerde Religie, ende de Leere, gelyk dezelve in het Synode Nationaal binnen Dordrecht, in den Jaare 1619 gehouden, is bevestigd, en in dier voege a'ötnme in de publieke Kerken deezer [ Landen word gepredikt en geleerd, van welke ik mede in alle oprechtheid profeslle ben doende, zonder immer* i meer, voor zoo veel in my is, te zullen gedogen, dat | by iemand daar in eenige indragt ofte verandering wor* I de gemaakt: Dit ik in alle gevallen het profyt en welvaren van 1 de Stad Utrecht:, en van de Burgers en Inwooners van \ dien, mitsgaders de zekerheid en bewaarnis der voorfchrevene Stad aangaande, trouw'yk zal raden, en het zelve bevorderen, naar myn beste weeten en vermoien: Dar ik zal maintineeren der Burgeren • en alzoo Stads Recht tot het nomineeren van Burgemeesteren en Raaden in de Vroedfchap, als mede het maaken der Nominatie van den Raad tot het eligeeren van Schepenen, zonter te gedogen, dat het zelve recht in het geheel ofie in eenige deelen, in welker voege ofte manie» re zulks ook zoude mogen wezen , aan iemand anders worde toegedaan. Galyk ik ook zal maintineeren Vroedfcbaps-Refolutie van den 10 Maart 1.783 , by dewelke het regt tot Stads Ambten en Bedieningen, aldaar vermeld, alleen aan Burgeren is toeftekend; ais mede de Refolutie van den Raa i van n Augustus 1783, tot affchaffmge van alle XXXIV. deel. I / re-  ])o aug. ZAAKEN VAN 1786. rccommandatien, en voorts alle andere zodanige Rechten en Privilegiën, welke, fchoon alhier niet uitdrukIvk aefpecificeerd , nochtans tot deezer Stads privative S uvereiniteit fpeéterende zyn, en aan de Burgery toe- k°Dat\k de zaaken, ter vergaderinge van de Vroedfchap getraéteerd, wanneer door Burgemeesteren de becretesfe word aanbevolen, fecreet houden en niet reveleren zal, immers indien Stad en Burgery door zodanige opgelegde Secretesfe geen oogfchynlyk nadeel zouden kunnen lyden. , . Dat ik in het reduceeren de» Nominatien tot het door het lor verkiezen van Raaden, en in het fxomineeren van Schepenen, geen gunst of aff étie zal m het oog houden, maar dat ik alleenlyk zal toezien en letten , dat de perzoonen, tor de Regeering en Commisfien, waano- zy gekoren zullen worden, nut en bekwaam, mitsgaders, als gezegd is, communiceerende Lidmaten van de waare Christelyke Gereformeerde Kerk zyn. Dat ik mede puiiftuëlyk zal obferveeren en helpen nakomen, niet alleen zodanig Reglement op de Regeerine deezer Provincie, het weik, geduureude< den tyd mvner bediening, Staatswyze, met concurrentie yan het Volk. mogt worden geïntroduceerd, maar ook inzonderheid het Reglement nopens het bedel en beleid van deezer Stad Regesring, gearredeerd den *o December ,78c. en door de Burgery plegug beëdigd den 20 Maart 1786, voorbehoudens akulke veranderingen, met onderlinge concurrentie van den Raad en Burgery te maaken, welke in tyd en wylen geoordeelt mogten werdsn ten nutte van Stad en Burgery te suften 'Dat ik eindelvk geene Registers,Boeken of Papieren, tot deezer Stads' Secretarye behoorende zal ligten, vervoeren ofte medeneemen, z ^der voorkennis en conlent van Burgemeesteren. of, by abienüe van dezelven, van den oudden prefent zynde Raad. En dar ik voorts alles zal doen, wat een goed en getrouw Raad in de Vroedfchap der Stad Utrecht fchuldig is en behoord te doen. . ■■. Dat zal ik niet laaien om hef, noch om leed^m  AVGi STAAT EN OORLOG. 1789. 131 maagfchap nog om zwagerfchap, noch om eenigerhany de zaaken. Zo waarlyk belpe wy God Almagtigl CXXX. Extract uit hit Refilutie - Boek der Stad Elburg. [n dato Zaturdag den s.6 Aug. i-jBf. Door den Heer Prafideerendea ter Vergadering zyn. de voorgedraagen, dat aan zyn Ed. Geftr. op haden zich hadden geaddresfeerd, vier Heeren Gecommitteerden uit een Corps VrywilJige Burgers der Stad Campen, te kennen geevende, wel geneegen te zyn onze Stad, in val men dezelve onverhoopt (gelyk thands de algemeene overeenftemmende geruchten willen,) of wel in cas dezelve tegen de gedeclareerde Intentie van Regeering en Burgery Guarnifoen mogt willen opdringen , Vyandelyk door Militaire Magt mogt worden geattaqueerd , op alle moogelyke wyze met raad en daad te adfifteeren; mids zodaanige Vrywillige Burgers onder fpeciaale protectie van Raad en Gemeente genoomen wierden, en geduurende hun verblyf alhier, van Kwartier verzorgd ; als meede dat dezelven voor zo lange mogten jouïsfeeren van de Rechten en Voorrechten, het BurgerRecht geanneöeerd, en op dezelven voet als de overige Leden der Stads-Schuttery worden geconlidereerd en behandeld. Met verzoek van met het goedvinden van Raad en Gemeente ten deezen opzigte by Refolutie in forma te moogen zyn geïnformeerd. En hierop gedelibereerd zynde, is goedgevonden aan 't voorfz. verzoek te defereeren en 't zelve te accordeeren, gelyk gefchied by deezen. En zal deeze Refolutie eene gelyke werking hebben , met betrekking en ten behoeve van alle zodaanigen die ter onze/ Defenfie iu geval van nood zich zullen in karen en hier lilteeren. I a En  I3ï abc. ZAAKEN VAN ij85. . Ed zal hier van Extract, aan voorfz. Gecommitteerden worden ter hand gefield. jSttum dato ut fuj>ra (Was get.) , heem henr. vitringa. ExtraSt uit het Refolutie ■ Boek der Stad Elburg, U dato Saturdag den 16 Augustus 1786. Ingekoomen en ter Vergadering van Raad en Gemeente seleezen zynde een Addres, zo van den burgerKrygsraad, als van vier Burger-Gecommitteerden, namens een notabel aantal der Burgery: luidende Extract uit de Refolutien yan tien Burger - Krygsraad der Stad Elburg. Extraordinair is Vergaderinge den 26 Aug. 1786". De Krygsraad op Reqivfnie der gezaamentlyke Schutterye in nadere overweeginge hebben -genoomen, zeker bericht, dat 'er Militie na deeze Stad ftaat te marcheeren, waar van de geruchten zich ai m Holland verfpreid hebben; zodanig, dat de Ingezeetenen zich by Requeste ("waar van ze de eer heeft, eene aan haar toegezonden Copie hier nevens te voegen) desweaens aan Hun Ed. Groot Mog. de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland hebben geaddresfeerd. Vind zich verplicht daarvan ter Vergadering van Raad en Gemeente kennis te geeven. •—- Den Krygsraad kan niet nalaaten Hun Ed. Achtb. en Eerzaame te mformeeren, dat der Burgeren misnoegen van dag rot dag toeneemt tegens het inkwartieren van Militie binnen deeze Stad; waafom zy zich verplicht vind, om by U Ed.' Ach;b.  aug. STAAT EN OORLOG. 1786. 133 Achib. en Eerzaame by deezen op bet ernftigfte te dringen, dat, zo veel noodig met ampliatie van de Refolutie d. d. d. 2© April 1780 den Prjefident Burgemeester nader worde geauthoriteerd, om gezaamentlyk met den Krygsraad, alle zodaanige convenabele fchikkingen en arrangementen te maaken, als, na tydsomHandigheden, ter voldoening aan U Wel Ed. Achtb. en Eerzaame Refolutie, meest noodig zullen oordeelen te gehooren, om in cas van Militair geweld in ftaat te zyn, het zelve met wederkeerig geweld af te weeren. Verzoekende den Krygsraad daar van by deeze Refolutie in forma, (Onder ftond) Ter Ordonnantie van den Krygsraad. (Was get.) g. hoefhamer , Secretaris. (Verder ftond) Tot bovenftaande verzoeke refereeren zich de Ondergeteekenden namens een notabel- aantal Burgers deezer Stad. (Was get,) GERRIT TOP. ClïRRIT JAN DaETMAN. SWER1S EVï-ING. MENZE B(-KHORST* Ei hierop gedelibereerd zynde, is gerefolveerd en gearrefteerd, den tydlyken Praefidenr te atuhonfeeren , gelyk gefchied by deezen, om in cas van'aanmanen, vau Militie naar of tegen deeze Stad, namens Raad en Gemeente den evemuëehn Commandant aan te fchryven en te gelasten, met inhaefie van 's MagiftraatsRefolutie van den 20 April 1786, van buiten de Jurisdictie deezer Stad halte te houden, tot dat men zich naar I 3 over  134 aug. ZAAKEN VAN 1786. over nader zal hebben geaddresfeerd ter plaatze daar zulks behoord. En in val hier aan onverhooptlyk niet mogte worden voldaan, dat men de eerfte pas, welke gemelde Militie op ons Territoir zetten mogt, zal houden voor een daad van geweld en fcbending van Stad Territoir, welke men door alle zodaanige middelen als men noodig zal oordeelen, en des noods 5 door weêrkeerig geweld zal moeten afweeren. Met authorifatie in dat onverhoopt geval, op den Burger-Krygsraad deezer Stad; om zodaanige efficacieufe maatregelen te beraamen, en op de gefcniktfte wyze te execsteeren en te doen executeeren als tot daadelyke afweering van zodaanigen vyandelyken aanval en geweld noodig en dienftig zullen bevonden worden. En word de tydlyke Pra*fident, dien onvermindert gekwalificeerd, om met overleg van den Krygsraad,zo met redres of verruiling >van zeker ftuk Kanon bp de Wal alhier leggende als anderzins, alle de noodige preparatiën en fcbikkingen te maaken, om de Wettige Rechten en Vryheeden onzer Burgery, in cas van nood , (die God verhoede) tegen allen aanval en geweld te kunnen verdeedigen. En zal hier van Extrarft aan den Burger «Krygsraad worden ter hand geile ld. jiftum intt ut fupr* In fidem extraüus. (Was get.) kerm. hehr. vitmnca. CXXXI.  aug. STAAT EN OORLOG. 1786. l3y CXXXI. Extract uit V Refolutien. Boek van de gezwore Gemeente der Stad Arnhem. Extraordinaris Vergadering den a6 Aug. 1786. De Gecommitteerden uit den Burger-Krygsraad, na verzogte en beltomen audiëntie in deeze Vergadering geadmitteerd zynde, hebben voorgedragen: Dat door eenigen der alhier Guarnifoen houdende Dragonders wederom verre gaande brutaliteiten ger.leegd, en verfcheiden Bergers geattaqueerd waren. Dat het derhalven, dit Guarnifoen blyvende, en zulke ongeregeldheden voortduurende, met reden te dugten was, dat daaruit verdere en onherltelbaare rampen zouden profluëeren, en wel inzonderheid by de op handen zynde lange winter-avonden en nachten Geevende ten dien einde in confideratie , of de gezwore Gemeente niet zoude kunnen goedvinden, het zy afzonderlyk, het zy met concurrentie van den Krygs-Raad, daaromtrent zoodanige Addresfen te maaken, als tot afwending van diergelyke desordres zullen nodig geoordeeld worden. Waarop gedelibereerd zynde, heeft de gezwore Gemeente goedgevonden en verftaan, de Gildemeesteren te verzoeken, en te authorifeeren, gelyk verzogt en geauthorifeerd worden by dezen, om met en nevens Gecommitteerden uit den Krygs- Raad zig te addresfeeren aan de Heeren van de Magiftraat, en by dezelve te inileeren, dat Hun Edele Groot Achtbaare daaromtrent zoodanige voorzieningen gelieven te doen, als tot maintien der goede ordie zal noodig bevonden worden,— fpeciaal van het daar heenen te willen dirigeeren, dat het voorfchreven Regiment Guardi s Dragonders van hier naar elders werde verplaatst. Zullende ten einde voorfchreven Extracr. deezes aan de Gildemeesteren worden ter hand gefteld, om hetzelve in de Magiftraats- vergadering te exhibeeren. (Onder ftond) pro vero Extractu. (Was get.) h. engelen, Scriba. I 4 CXXXII.  136 avö. ZAAKEN VAN CXXXJI. Kort verft'al van *t fundament, waarop da gezwren Gemeen* te en Burg^y tier Stad Hattem z_rg bevotg l gerekend heb. hm den door den Heere Stadhouder na ge/ieldtn Ptrzom van sf. Dihtkgteve tot Sche. pen en Raad te moeten weefen. In dato .. Aug, 1786. Door bet overlyden van de Heeren u. j. daenopls op ^en 14 July 1785, en r. a. wynfn up den % Mey 1786, waren twee v.xatiues in den R lad veroorzaak', rxanltonds na het overlyden van ntn eer.tgeroemden , vervoegde de gezworen Gemeente zig per miffive by den Heer Stadhouder, verzoekende ter'Suppletie dier Vacature een Perzoon, die de Burgerye aangenaam zoude zyn, en teffens gequalificeert was , aan te (teller. Dit verwek wierd opyetolgd door eene Re. rnonftrantie van 176 Burgers en Ingezetenen op den 29 Oftob. 1785, aan den H er Stadhouder te Leeuwardea geptsefenteert, en ten zelve einde tendetende. Zonder op deeze regtmarige verzotken eenige attentie te (laan , vond de Heer Stadhouder goed , eenen zeer ge:uimen tyd te laaien voosby gaan, her geen de Burgerye deed beiluiten, om op den eerllen Febr. 1786 andermaal een O nirnii-fie aan den Hs, i\a by R. que;te de dato 8 Mey 1786 by de Heeren Staaten dezer Provintie geaddre&feerr, en ver?ogt, om den H r Sta houder te gezinnen ot de fupplejie dier Vacaturesdoch aaü welk verzoek Haar E t, Mog, niet hebben gèlieven te voldoen. D: gezworen Gemeente en goede Burgerye deter S n, in aaume'kng nemende het nadeel en de Regeringloosheid, die de S ad reeds lang door he' raöehrtaan dez r Vacatures, en ae ablèntie van eenige M ïiftraaM Leden geleden bad, vond goei, en belloot op den 1» J my dezes Jaars, zig per Misfive by den H-r S adh uider ie vervoegen, en dmzelven re injung-ren dat zoo de Heer Stadhouler de vacerende plaatzen in de Magiftraat niet uiterlyk voor het einiig?n van die zelve maand Juny tner gcqualificeerde Perzoonen fuppleer ie en dien peremptoiren, en ten allen overvloede geftel en tyd riet respicieerde, de gezworen Gemeente en Burgerye sis dan zoodanige Conftitutioneele middelen zouden in 't werk Hellen, als de wetten van onze Stad en Gewest aaü de hand zouden geeven. Dezen peremptoiren tyd wederom verlopen zyn ie, en de Heer Sta lhouder nog aan den letter van onze wettige Stads Reglementen van de Jaaren i7G8*en 1711, waarin uitdrukkelyk gemeld word, „ aat de vaceren ie Sciepen en ,, Raadsplaatzen binnen den tyd van één maand moe,, ten vervuld zyn met geqmlifkeerde Perzoonen;" en san welkers inhoud de Heer Stadhouder zig immers ze fs verbonden wil rekenen, aangezien het Regeerin»s«l Reglement van het 1750, pag. 30, dicteert, ,°, dat da „ Heer Stadhouder in het vervullen der vacerende Sche,, pen en Raadsplaatzen zig zal binden aan onze Lands „ en Stads Rechten en Privilegiën;" nog aan dei peremptoiren e;i ten allen overvloede gefteiden tyd voldoende; maar de S ad en Burgerye aan eene volllrekte regeeringioosheid overlaatende j eu nog ten overvloede, - 5 toen  I38 aug. ZAAKEN VAN i?*-. toen de Burgerye reeds bezig was met middelen te beramen . om de Stad van twee gequalificeerde Schepenen en Raaden te voorzien, aan de Burgery eenen oneen ualificeerden, en ten eenenmaale ongefchikten ReS willende opdringen, in den Perzoon van den Guarde du Corps Dinckgreve, die men ge-nzints on. de de jregoedfte, woedfte en radelyklle der gequalificeerde Burgeren dezer Stad rekenen mag, is de Burye ten langen laatften, en alleen om haare: totae ruïne voortekomen, in de noo.izakelykheid gebragt, om op den 7 dezer maand Augustus, de aanftell.ng van den Guarde du Corps Dinckgreve te houden voor nïï einietig, met verzoek aan Magiftraat en gezwoïen Gemeente, van een Commisfie uit haar midden te wnlenTomineeren, die met een Commisfie uit de Bun. Terye benoemr, „ zou onderzoeken, welke Conftitutioneele wegen en middelen dienen te worden mge" flagen! orn^de twee Vacatures in de Magiftraat met t gequalificeerde Perzoonen vervuld te krygen. En van deze Gecombineerde Commisfie, die door de gezworen G-meente reeds benoemt, en met de Commisfie uit de Burgery aan het voorfchreven onderzoek be%is, is het, dat de gezworen Gemeente en Burgerye in korte dagen een rapport verwagt, op onze Grondwetten en Conftitutie gegrond, waar door onze Stad binnen korten tyd van twee gequalificeerde Magiftraats Leden zal kunnen verzorgt worden. CXXXIIL Misfive van den Burger- Krygsraad der Stad Hattem, aan de Gewapende Genootfchappen. WEL EDELE GESTRENGE MANHAFTE HEEREN! Thans fchynt het oogenblik daar te zyn, dat wy uit hoofde van Gemeen Belang, ons tegens onzen «emeenen vyand zullen moeten verdeedigen, wyl wy feTaar looPen,dat eerlang het geweld tegens onzeVes-  aug. STAAT EN OORLOG. 178Ö. 139 ten, dat de jammerkreet van eenen Burger-Oorlog, op onzen vryen grond zal aangeheev^n worden. — Het Qeweld grimt ons aan, de Militaire arm is eereed tegens ons te worden uitgeftrelcr; en waarom? Om dat wy uit hoofde van ons onbetwistbaar Recht, eenen ongequalificeerden, die men ons voor Regent heeft willen opdringen, op conftitutioneele gronden weigeren aan te neemen. Eenen laagen afhangeling van den Stadhouder, die hem voor weinige dagen als Guarde du Corps diende, wil meri, dat Vertegenwoordiger van een vry Volk zy. Edoch wy hebben beflooten liever alles te wagen, dan onze Vrygebooren Halzen onder zulk een willekeurig, hoe langer hoe onverdraaglyker Stadliouderlyk Juk te bukken. Hierom folliciteeren en verwagten wy op gronden der Unie, toezegging van U Ed. Geftr. Man. hulp, in cas van nood, met verzoek aan Uw Ed. Geftr. Mmh. van ons ten fpoedigften te willen berigten op hoe veel Manfchappen uit Uw Ed. Gr. Manh. plaats, met Geweer en Wapenen voorzien , wy kunnen ftaat maaken. Gequalificeerd door de gezwooren Gemeente, zullen vvy nog heden avond een begin maaken van beboorlyk wa*t te doen, en morgen reeds beginnen met onze Stad in den noodigen Haat van Defenfie te ftellen, zullende wy in korte dagen een Plan van Defenfie in gereedheid hebben, 't geen wy op requiütie ten allen tyde aan eene geheime Commisfie uir Uw Ed. Geftr. Maun. Vergade. ring zullen meede deelen. »/iHiur ??eed/f hebben wy de eer ons in Uw Ed. Geftr. Manh. Gunfte en Vriendfchap te beveelen, terwyl wy God bidden, dat onze Gemeenfehappelyke pogingen tot weernag van alle geweld mogen gezeegend zyn.ennoemen ons rtet de gediltingueerdfte hoogachting, wel edele gestrenge manhafte heeren! Uw Wel Ed. Ge/Ir. Manh. zeer Gehoorzaamt Dienaar en. tiattem. De Burger.Krygsraad der den... Aug. 1786. Stad Hattem. Ter Ordonnantie van dezelve. h. w. daestdels, Secretaris. CXXX1V.  14"» aug» ZAAKEN VAN 1780. CXXX1V. Adres en Protest van de Bwgery der Stad Hattem, door hare Gecommitteerden* , in vollen getalle in de Kerk vergaderd, om door voorfchreven Gecommitteerdens ter Vergadering van Raad en Gemeente te wordengtpro dat de Burgerye door zoodanige arbitraire handelwyze van Zyne Hoojheid moet opmaaken , dat de-, zelve zig aan 't Regeerings- Reglement van 1750 onttrekt, en zig van zyne verpligting tot de keu-se van perzoonen, na Land- en Stads-Reglementen gcquahficeerd, niet verbonden rekent. Hierom declareert de Burgerye van Hattem deze aanfteUing met alle de gevolgen van dien te houden voor rui eri nietig, en dus niet gedaan , protesterende daar tegens op Y ernftigfte, kragte dezes, declarerende deazelven A. Ditxkgreve nimmer als haren Regent te zullen erkennen, met verzoek en gezinnen aan Uw E4. Achtb. en Eerzame, van denzelven niet in Eid te namen, nog hem in die qualiteit te erkennen; terwyl de Burgerye in contrairen gevallen zig onverantwoordelyk houd voor alle gevolgen. En opdat eens eindeiyk het heerfchend misnoegen geweerd , en de hoognodige eensgezindheden en rust binnen deze Stad mogen worden herlïeld, heeft de Burgerye by dezen fpeciaal g«committeert, de Heeren W. VV. Daend'.is, G. W. van Barnevelt, L. Nihoiit, J. C Vinkebünk, T. Partes en N. Aukus, om met eere Commiifie uit Raad en Gemeente, binnen den tyd van agt dsgen te benoemsn, te onderzoeken, welke Confti- iu-  142 aug. ZAAKEN VAN 1786. tutionele middelen en wegen, ten besten van Stad en Burgerye kunnen worden ingeflagen, om de openftaande Vacatures, nadien Hendrik Meylink voor de op hem gevallen keuze van Zyne Hoogheid edelmoediglyk bedankt heeft, ten genoegen der Burgerye met gequalificeerde Perzoonen , zo dra mogelyk, vervuld te krygen, en daarvan ten fpoedigften behoorlyk rapport te doen. En zal deze aan Haar Ed. Acbtb., en gezworen Gemeente worden overgegeeven, met nader mondelinge aandrang van onze Gecommitteerden tot het geen voorfz. 1 . CXXXV. Addres der Hattemfche en EU burgfche Burgeryen aan de Edele Groot Mogende Heeren ■ Staaten van Holland en WestFriesland.In dato... Aug. 1786. Geeven zeer respectuëufelyk te kennen, de Ondergeteekenden, alle Burgers en Inwooners der Stad Amfterdam, dat Hun heden op 't onverwagtfte, by zodanige zamenioop van eenftemmende geruchten, als welke aan dezelve ontrustende tydingen, welken zy anders voor ongeloof baar zouden houden, eene maar al te groote man te van zekerheid byzet, ter ooren gekomen is, dat de Heeren Staaten van Gelderland hebben kunnen befluiten, om een aanmerkelyk Detachement Carabiniers, in dienste deezer Landen, thans Guarnifoen houdende te Doesburg, pofitive orders te geeven, om zich ter dadelyke inrukking in de Steden Hattem, ofte wel Elburg, of misfchieif zo wel in de eene als andere, marschvaardig te houden. Dat de Ondergeteekenden, zoo klaar, als het licht op den middag, voorzien, dat eene zo geweldige Demarche, onvermydelyk zoude uitwerken, dat niet alleen binnen en voor de Muuren van voorzegde Steden, welke een onverwiikbaar voorneemen fchynen te hebben, om ter mainüëa fiaarer Rechten, alles te beproeven, het kot»  Aug. STAAT EN OOPvLOG. 1786. 143 kestelyk en onfchathaar Bloed van vrye Nederlanders zoude ftroomen, maar hoogstwaarfchynlyk door de geheele Republiek, welks Ingezetenen, thans meer dan ooit, bet gebruik hunner Befpldelingen, tegens hunne Mede-Ingezetenen verfoeien, eene zo geweldige Senfatie veroorzaaken, dat daar uit maar al te recht eene algemeene Burger-Oorlog, welke ten totaalen bederve van dit Gemeenebest zoude uitloopen, te voorzien is. Dat hier omme de Ondergeteekenden aan het eerbiedig vertrouwen op de Vaderlyke zorge van U. Ed. Gr. Mog. niets onbeproefd zullen laaten, om door efficacieufe middelen, deeze anders zo zeer te dugtene rampen , in den beginne nog tydig af te keeren. Dat de Ondergeteekenden met te meer grond kunnen verwagren, dat zodanige Vaderlandlievende Principes in U Ed, Groot Mog. Vergadering zullen prevaleeren, daar reeds U Ed. Groot Mog. op voorige aan Hoogstdezelve ten zelfden einde ingediende Addresfen efficaciëufelyk voor het oog der Natie getoond hebben, hoe zeer U Ed. Groot Mog. avers zyn om te gedoogen, dat die Wapenen, welke ter beveiliging van 't lieve Vaderland, en ter belcherming van deszelfs Ingezetenen, onderhouden worden, in tegendeel zouden moeten ftrekken tot gewelddaadige bevegtinge van Burgers, welke vermeenende in huune Rechten verkort te zyn, op eene cordaate wyze, ter herkryginge derzelver, werkzaam zyn. Dat al verder de Ondergeteekenden met des te meer aandrang in deaze eene kragtdadige tusfchenkomst van U Ed. Gr, Mog. moeten inroepen, daar hun al meede ter oore .gekomen is, dat voorfz. Militie, welke ter uitvoering deezer gewelddaadige Onderneeming zoude gedestilleerd zyn, is 'ftaande ter Repartitie deezer Provintie, en alzo door de Ondergeteekenden, als MedeIngezetenen derzelve, betaald worden, daar, alz j de Ondergeteekenden z'Cb allezints onverantwoordelyk zouden ftellen, indien zy iets onbeproeft lieten, om voor te koomen, dat hunne Mede - Bondgenooten, ter flxr» king en ftyving van welkers Rechten zy door de Plegtigfte Grondwetten der Unie gehouden zyn, door dis zelve Wapenen, welke zy ter ftaaving dier Wetien meede  144 sept. ZAAKEN VAN meede'bèta tien, onderdrukt en gewei laadig overvallen wierden. Redenen , waammme de Ondergetekenden met allen eerbied, en te aelyk met zo veel nadruk, als het ge. wigr en prebfance der zaake vordert, zich keeren tot U Ed. Groot Mog. refpedhiëufelyk verzoekende, «,dat ,, het U Ed. Groor Mog. naar derzelver hoo_e Wys„ heid behaagen mooge, zodaanige efficacieufe Refilu„ tie te neemen, wnar door belet worde, dar geene Militie, ter repartitie deezer Provintie flaanie, ter Overweldiging van eenige der Meede - Bondgenooten deezer Provintie gebruikt worde, en verder inge„ volge de gronden der Unie op zodaanige wyze, als „ U Ed. Groot Mog. daar toe het meen gefchikt zul» „ len vinden, te bewerken, dat geene Birg-rytn bin„ nen ons Vaderland door gewehlaaaige inrukkingen „ van Militie van deezen Staat overvallen worden. ,, 'i Welk doende &c. CXXXVI. Misfive en Protest van de Magiftraat en Gezworene Gerneente der Stad Elburg^ aan de Staaten van Gelderland, raakende de middelen van geweld, tegen haar beraamd* In dato i Sept. 17 6. EDPLE MOGENDE HSEREN! Onze Gecommitteerde beeft ons oogenbliklyk geïnformeerd, dat by U Ed. Moe, of wel by de drie Quartieren, gerefolveerd i.s, onze S'ad met geweld van Militie te dwingen, en dat, in w*ê wd der P.»st te openen, zeer zekerlyk op de gemoederen der Staats Leien, die daar toe hejben geconcurreerd, ee s aevoeüg weegen zal. Wy rfferveeren aan Oos, alle. middelen, dieGid en de Natuur Ors aan de hand geeven; Wy zullen, nu de S aaten On?.er Provintie, die O ze Brfchermers moeien zyn, Oize Vervolgers zyn geworden, O ze verdere Bondgenooten , op gronden der Unie van U récht, inroepen, rerwyl reeds een geducht aam al derzei ven, uit alle Plaatfen, zich binnen Onze muuren hevind, en de Rechtvaerdige Voorzienigheid tusfehen U Ei. 1 Mog, en Uns rechten zal. Inmiddels hebben Onze Gecommitteerden , na deeze geweldige benutten, zich met langer veilig oordeelt-nde !| ter Staats - Vergadering, dus niet kunnen uitbrengen de | Stem onzer S ad, vervat by de [nftrmftie, nog Ons Stads Protest overgegeeven, welke beide (tukken wy I hier nevens voegen. Declareeren Wy bet gerefuseerde, in Onze attentie, nul en niet verplichtend, te houden Terwyl Wy zyn, EDELE MOGENDE HEEREN1 , Elburg, De Maaibaat en Gezworene 1 den i Sept 1785. Gemeente der S ad Elburg. (Onder ftond} 6 Ter Ordonn. derzelver. (Was eer,) HERM. HENK. VITRINOA, StCt. ■XX XIV. K H« ■  J44 SEPT. li A AKEN VAN 1786. Het Protest luid dus: EDELE MOGENDE HEBRES! Namens de Stad Elburg uit hoofde en ingevolge de referve van derzelver Gecommitteerden ter dezer Vergadering zullende worden geëxhibeerd, hun Protest en aanteekening tegen de Publicatie, welke de meerderheid der Staats-Leden op den Landdag binnen Zutphen den i May dezes Jaars en volgende dagen gehouden, heeft kunnen goedvinden te arrefteeren; Moet men vooraf laaten gaan, dat zy dit allerzonderlingst Stuk, 't welk in de Gedenkboeken der Eeuwen naauwlyks voorbeeld heeft, niet kunnen befchouwen, als een Staats-B.fluit: Het draagt ja wel den eerbiedwaardigen naam der Staaten aan 't hoofd, — 'er ontbreekt niets aan den uitwendigen vorm; Doch, Edel Mog. Heeren! dit alles voldoet onzes erachtens niet; eene 's LandsIngezeetenen verplichtende Staats Wet, moet hun heil hun geiuk en dat alleen ten oogmerk hebben, — moet op de onveranderlyke Natuur Wet — op de eeuwige gronden van billykheid rusten. En zou wel dit pmenfe Staats-Befluit den toets aan deeze gelegde gronden kunnen door ftaan, daar echter, dit ontkend niemand van U Ed. Mog;, — dit wraakt geen eerlyk Regent, elke verplichtende StaatsRefolutie dien onpartydigen naauwkeurigen en beredeneerden pro^f moet kunnen lyden. 't Is doch eene ontwyffelbaare zekerheid — eene Staats-Maxime dezer Republiek, dat de Regenten de onmidlyke Vertegenwoordigers des Volks zyn, terwyl men de waarheid van dezen ftelregel wel gezogt heeft, te ondermynen door allerley fophistifche ver gezochte en fyn gefponnen argumenten, (en die behoefd de waarheid nooit) meest al gehaald uit het gedrogtlyk LeeuSysthema der Middel-Eeuwen, 't welk maar al te veel fpooren in ons vry Gemeenebest heeft overgelaaten , zonder dat men echter dien regel immer rechtftreeka heeft durven aantasten. En  sfiPT. STAAT EN OORLOG. 1786*. 14* En geen wonder, daar te vooren de hooge, — de waardige Volkverbeelders het zich een eer rekenden deeze waarheid te erkennen, en wel in de eerfte tyden der Republiek, toen men noch *t naast aan de bronnen der Conftitutie was, — ,toen heerschzucht en weelde de Vaderen des Lands nog niet beletteden, zich als Meede Burgeren alleen door de op hun liggende zorg en verplichting onderfcheiden te befchouwen, toen noemden ze zich niet enkel de Staaten des Furftendoms Gelre en Graaffchap Zutphen, maar Wy Ridderfchap en Steden, repraifenteerende de Staaten des Lands, en dat zelfs op bet zelfde tydftip, op 't welk zy de Wetgeevende mast uitöeffenden. Ten getuige kan *r Land-Recht van Zutphen, Veluwen en verdere {lukken van die tyden ftrekken. Dat nu zo zynde, wat zal men dan van eene Publicatie zeggen, by welke deeze zelfde Volks* Verteegen. woordigers, onder Wy weeten niet welke vreemde bepaaüngen en willekeurige reftridtien, en op allerlei ftraffrn en bedreigingen der wraak van hunne Hoogheid den Volke verbieden, zich eerbiedig te addresfeeren, over de gewigtigüe belangen des Lands, dit toch erkend de Publ'catie zelve, en dus over hunne eigen byzondere belangen. En hier, Ed. Mog. Heeren! wenfchen Wy de Pen te kunnen ned-erleggen, doch de taak is Ois opgelegd , — Wy moeten uit hoofde van onzen Eed en Plicht fpreeken , voor de dierbaare belangen van onze Sfad en Burgery, en uit hoofde van deeze onze verplichting moeten Wy openlyk declareeren, deeze Publicatie en Refolu'Ae van den beginne aan befchonwd te hebben en te blyven befchouwen, als inbreuk doende op de onbetwistbaare Rechten van onze Burgeren; en daarom ten aanzien van dezelvsn als niet genoo» men, terwyl toch zekerlyk e;ne zodaanige Refolutie door de Meerderheid doorgedrongen , niet kan verplichten de meede tategreerende L«eden van Staat welke daar in niet hebban geftemd, maar daar tegen hebben geprotesteerd, wyl men nimmer zal kunnen fouteneeren , dat door de U;.ie der Ridderfchap enSteaden respedtivelyk het esne Lid derzelver Rechtan, aan bet K 3 goed-  ,48 sept. ZAAKEN VAN 1786. goeddunken van het andere heeft opgeöij-rd of in haare Steedelyke zaaken de Oppermagt der Meerderhetd erkennen, ?elyk Wy dezelve ook hehben geconfid-reert, en daarom binnen onze Jurisdictie niet gepubliceerd no* gc.fgebroolen, zelfs na het noodlottig jaar van 1749 gerornbineerd, vergaderd zynde, ow Lana- en Quartiers-Uttfchryvingen gekend zyn en gedelibereerd hebben) die zig op n!yk dorden verzetten tegen de zo bekende P> b'icatie, door welke. Wy kun-en het niet zwygen, de Rechten der Merschheid ontëerd worden, di> in re vooruitzijStén O -.er meerderheid overvloedig doorzien, trouwéi s, dezelve heef; ?ig in /o een ont-iri.ng aai ttal gevallen, fp caal die het B n^genooffcb'ap 'aken, (welket onaongenaamh ine handeiwyzen niet te kunnen nog te mogen ftil zitten, maar Onze Gecjrnmbteörden fpeciaal te moeten intmeeren od zeekere Pointen, waarby Onzes erachtens het welzyn des Lands oneindig geinteresfeerd wis D ze inftruftie, waarvan hun E !, Moe. zeer wparlchynlyk reeds te vooren geïnformeerd waren , kwam dezelve zo beienkelyk voor, dac men eerst zwarigheid maakte de Commisfis onzer G committeerden te refpfctseren op fundament , dat dezelve geborneerd was tot de ter hand geftélde inftructien, niet quadreerde met de Commisfie der andere Steden, die meestal g» qualificeerd waren, o;n pro renata en pro lubiru te handelen. Terwyl men zelfs begeerde Q/er die inftrtiftie te delibereeren, en 'er vervol^ends een Point van deliberatie maakre, en niet dau onder aileriei reftnetien dezelve admitteerde, in weerwil van het nadrukkelyk protest van Onzen Gecommitteerden. Donen de woorden onrustige bewegingen moeten worden toegepast. En,  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 171 En, daar epne gedecerneerie Staats-Commis. fie, aan dewelke de examinatie der aangediende bezwaaren was aanbevolen, by derzelver Rap. port, den 1 September 1784 ter Staats - Vergadering nitgèbragt, bet Reglement van den Jaare 1^74 mer ?.no veele vyoorden befchrpeven heeft als fch/rtelyk en drukkende voor de Ingezetenen, en als in veels opzigten flrydende tegen *t Lands Privilegiën, durven wy geruft aan het ajquitabel nor -eel van U Ed Gr. Mog. over laaten, of" de bezwaaren, ingerigt tegen een zoodaanig wederregtéjyk Reglement, met grond met den raam van gepretendeerde bezwaaren kunnen worden beftempeld: Z-^gen rui I-Leren Gedeputeerden al verder", dat de Heeren Staaten deezer Provintie niets, meev ter harte nemen dan de Rust, Vreede en Welvaart der goede In- en Opgezetenen, en niets ernftiger verlangen, dan tot redres van ingeflopen abuizen &c. mede te werken; dat deeze gezegden eenigzints toepasfelyk kunnen worden gemaakt op deezer S'ads-Regeering, als het derde Lid van Staaf, kan men opmaaken, uit de Refolutie, over da bezwaaren reegen het Reglemenr van Regeering, den 10 Augustus 1785 ter Vergaderinge van hun Ed. Mog. ingebragt; maar a's wy nagaan de onderfcheidene Refolutien , na dien tyd door de voorftemmende Leden genomen, de geëntameerde Crimineele Procedures tegen Burgers, eeniglyk wegens het reclameeren en verdeedigen van hunne Voorrechten , gelyk ook fommige Publicatien van Hoeren Gedeputeerden, en derzelver Misfive aan U Ed. Gr. Mog. wegens hoogstderzelver allezints billyke Refolutie teegen het gebruik van Troupes op Hollandfche repartitie binnen deeze Provincie; als wy hier by in aanmerking neemen, dat het boven gedacht Staats-Rapport van 1 September 1784 by de Hoeren van de voorftemmende Leden geheel buiten alle deliberatie is gehouden, tot dat dezelve eindelyk in de maand  ïft sept. ZAAKEN VAN 1786. July deezes Jaars dieswegens zoodanige Refolutien hebben voorgedraagen, welke voor de vrye Magiltraats-beftelling, deeze Stad in het byzonder onwederfpreeklyk competeerende , ten hoogden bezwaarende, en dien volgends van onzen kant ten eenemaal onaanneemlyk waren, willen wy al mede zeer gaarn U Ed. Gr. Mog. laaten beoordeelen, wat men van de voorgewende goede dispofitien der beide voorftemmende Leden in deeze te denken hebbe: men heeft ten laaf (ten, het is waar, in het hegin van deeze maand eenige Conferentien aangevangen met Gecommitteerden van wegen den HeerStadhouder; doch op welke grond Heeren Gedeputeerden kunnen zeggen, daar van eene goede uitkomst gehoopt en verwagt te hebben, betuigen wy niet te kunnen peneteeren; het is doch al aanftonds in die Conferentien gebleeken, dat men geen het minfte oogmerk had, om het Concept-Reglement reformatoir, door de Staats Commisfie by derzelver even genoemd Rapport van 1 September 4784 overgelegd, aldaar tot eene balis te leggen der deliberatien, maar dat men veel eer beeft getragt de Befoignes te houden over het Reglement van 1674, en dezelve inzonderheid 'e doen rouleeren over Stads Huishoudely- de en tusfehen Raad en Burgery reeds lang te vooren afgedaane zaaken; en het is eeniglyk in ciit laai (te Point, waarin onze Gecommitteerden in geenen deele konden nog mogten condescendeeren, fchcon dezelve anders ten fterkften hebben geinfteerd op de continuatie der Befoignes, dat de waare reden moet worden gezocht, om dewelke de voorfz. Conferentien zoo fpoedig hebben moeten afgebroken, — of immers provifioneel opgefchort worden, zonder dat ons eenige andere byzondere omftandjgheden bewust zyn, weike zulks zouden hebben behoeven te veroorzaaken; gelyk wy ook geene reedenen kunnen uitdenken, waarom Heeren Gedeputeerden, ingevolge de Refolutien der voorftemmende  sept. STAAT EN OORLOG. i?85- 173 Leden, en niettegenftaande de contradictie van o ize Burgemeesteren , genoodtzaakt zouden zyn geweest de Vergaderingen van de Heeren Staaten deezer Provincie binnen deeze Stad, welke nogthans, volgends hun Ed. Mog. zelve , de gewoone Relidentieplaats is van de Heeren Staaten deezer Provincie te furcheeren, en dezelve vervolgends te verleggen naar Amersfoort; wy hebben ons op dit laatfte liuk, zoo wel als ten aanzien der redenen, welke Heeren Gedeputeerden, volgends derzelver Misfive, tot dien (tap zouden hebben gepermoveerd, in het breede ge. expliceerd, by onze Misfive aan dezelve Heeren Gedeputeerden van den ao deezer maand,weike wy de vryheid nemen C jpielyk hier by te voegen, ons daar toe kortheids halve refereerende; het welk wy te eerder meenen te mogen doen, daar verfcheiden pasfages, al verder in de Misfive van Heeren Gïdeputeerden voorkomende, aldaar insgelyks hunne rescontre kunnen vinden: Wat fLertn Gedeputeerden voor het overige bedoelen, met deBondgenootfchappelykeOfficien, welke dezelve van U Ed. Gr. Mog. verlangen en verzoeken, kunnen wy onmogelyk bepaalen; unzes oordeels kunnen die bewoordingen nogthans geenziuts op eenen byftand van Militaire Magt, ter intimideringe van onze goede Burgery, of tot fmooringe van derzelver reielyke en billyke (tem, (fchoon Heeren Gedeputeerden die omtlandigheden, welke wy niet anders kunnen aanmerken, dan als de natuurlyke gevolgen van den al te tragen voortgang der deliberatien over die bezwaaren,'welke door de Burgereu en Ingezetenen, daartoe expreslè opgeroepen zynde, waren iugeleeverd, aan U Ed. Gr. Mog. trachten te doen voorkomen, als vergaande e i toi eene merkelyke hoogte geklommen onlusten,) aangezien U Ed.Gr. Mog., benevens de verdere Bondgenooten, en zoo wy vertrouwen, ook de Heeren Staaten deezer Provincie zelve, te zeer gtconvinceerd zyn van de akelige vooruitzigten, wel-  m sept. ZAAKEN VAN 1.78& welke uit het gebruik van de fterk e. hand in Burger gefchilien in dit vry Gcmcentbest te duchten zouden zyn, dan ciat hoogstdezelve immer tof zodaanige peducbre uiterften zouden kunnen ccöpereeret.; Wy zullen dan waarfchvn'yk door de woorden Bondgenoot/cbnppelyke Officie» moeten verdaan eéne Bgediatjè of Intercesile, ter afdoeninge der g°rezën gefchilien, en ter herfte'» HDgè der eensgezindheid -u'fcben de refpecdi"e Staatsleden , zoo als tusfehen dezelve en de Burgeren fti Ingezetenen deezer Stad en Provincie; in dit geval zouden wy het thans met Heeren Gedeputeerden volkomen eens kunnen zyr,; wy hebben hltyd voorzien, dat de difr-renren, over de zo zeer gewenschte reforme van het Regiement van 1674, niet anders dan door tusfehenkomst van eene of meer onzer getrouwe Bondgenooten zouden kunnen worden geapplaneerd; gelyk dan ook alle de tegenwoordige Leden van onze Vergadering, welke"toenmaals in rie gelegendheid zyn geweest om hunne gedachten diesweger s te uitten , ten lirerklten btbhen geinfteerd, dat de Mdiatie, w Ike voor eenigen tyd door U Ed. Gr. Mog. zo Vnendnabuurlyk wierd geoffereerd , in de civiellfe ti rrnes beandwoord en gerectelyk geaccepteerd zoude worden, terwyl nogt hans voor zoo ver ons bewust iü, de Heeren Staaten zig dus verre op dat (tuk niet hebben gelieven te expliceereh; wy verlangen niets vuunger, dan dat eet braai de rust en het onderling vertrouwen binnen deeze Stad en Provincie hsrfteld, en dir ge weit, verlost van een llaafsch en drukkend RègeérirtgS-Reglement, eens een nuttig Lid worde voor de Böndgerootfêhap; en in zoo verre maaken wy ceene zwaartgheid, dat gedeelte der Mi.1 live van Hseren Gedeputeerden op htt nadrnkketykfle te appityeëren, fchoon wy ons san den anderen kant, eed en pligtshalve, gehouden ?chten, gecne zodaanige Poinren, welke, tot het domeftieq Stedelyk bellier bthcorende, volgens deezer S.'ads aloude Rechten,  sept. STAAT EN OORLOG. 1786*. '175 ten, eeniglyk tusfehen ons en onze goede Burgery kunnen getermineerd worden, en welke thans volkomen geapplaneerd en gearrefteerd zyn, aan de beoordeeiing en bellisfing van anderen te fubmi'teeren. Wy hebben geoordeeld de opgenoemde byzonderheden alhier te moeten aanroeren, ten einde U Ed. Gr. Mog. te desabufeeren . omtrend verfcheiden poficien, door Heeren Gedeputeerden by derzelver Misfive bygebragt; U Edele Gr. Mog. zullen uit het gezegde kunnen opmaaken, dat zo wel de opfchorting, als inzonderheid ook de verlegging der Staats-Vergadering , gelyk ook de afzending der meer gedagte Misfive aan H. H. M. M. en vervolgends ook aan U Ed. Gr. Mog. en de verdere hooge Bondgenooten, eeniglyk door de voorftemmende Leden, tegen onzen uitdruklyken wil, gefèhied is; en zulks buiten eenige noodzakelykheid, immers wat het verleggen der Staats-Vergadering aangaat, waar tegen de Vroedfchap reeds in Augustus 1785 bv eene nadrukkelyke Refolutie had voorzien, gelyk wy meenen, al mede by onze nevensgaan» de te hebben aangetoond; wy zullen dan ook in de flettrisfure en "het ongelyk,- deeze Stad hier door aangedaan, niet ktirnea berusten, maar ons genoodzaakt zien, den verderen voortgang van zoodaanige handelwyzen, ingerigt tot verkleining van onzer Scads Voorrechten, te verydelen, door alle zulke wegen en middelen, welke Stads onvervreemdbaare Rechten, gegrond op derzelver wezendlyke Conftitutie, ons zullen aan de hand geeven; en het is vooral dit laatite ftuk, het welk wy voor fj El. Gr. Mog. niet hebben mogen verbergen; wy zyn verzeekerd, dat U Ed. Gr. Mog. nog eenige on ïerdrukking van 's Lands goede Ingezetenen, nog eene oaverzettelyke aankleving aan onwettige en onrechtvaardige Reglementen op de Regeering, mee on- ' verfchiilige oogen kunnen aanzien; U Ed. Gr. Mog. zo cordaate Refolutien omtrend het g». bruik  176 sept* ZAAKEN VAN 178& bruik van Troupes op Hollandfche repartitie tegen Burgers, welke wy dankbaar erkennen, ftrekken daar van, onder anderen, ten bewy1 zen; fchoon wy moeten bekennen, dat Hoeren • Gedeputeerden ook deezen aangaande merkelyk ! in denkbeelden van ons verCehillen, uitwyzens derzelver Misfive aan U Ed. Gr. Mog., ten opzigte van hoogstderzelverRefolutie, aangaande het gebruik van Troupes als vooren, fpeciaal binnen deeze Provincie; het welk te meer daar uit confteerd, dat, volgends de algemeene geruchten, fchoon wy daar van geene legaale kennisfe dragen , een tweede Bataillon Infanterie op ]; ontfangen Ordres binnen Amersfoort is ingerukt: en dat niettegenftaande deeze onze Stad, by fpeciaale Refolutie van den 22 Augustus 178J, ter Staats.Vergaderingen heeft aangedrongen, dat het Bataillon, toen ter tyd binnen Amersfoort getrokken, (op eene wyze, waar over wy ons liefst niet willen uitlaaten,) ten fpoedigften die Stad en deeze geheele Provincie weder zoude ontruimen; selyk dan ook de Vroedfchap vervolgends, by Circulaire Misfives aan de hooge Bondgenooten van den 3lAug. heeft geinfteerd, op de noodige voorziening, tegen het verleenen van Patenten, tegen het inbrengen van eenige Troupes binnen de Stad, Steden, of ten platten Lande deezer Provincie. Wy hebben ons gedrongen gevonden, deeze onze waare gevoelens aan ü Ed. Gr. Mog. voor te draagen; hoogstdezelve, (wy zyn des verzeekerd) gevoelen met ons, dat de rust binnen deeze Provincie onmo. gelyk heriteld — of bevestigd kan worden, dan alleen door eene billyke opheffing van des Volks regtmatige bezwaaren; tot die gewciiBchte einden kan geen Militair bedwang dienstbaar zyn, daar veel eer de ondervinding aanwust, dat zodaanige inconltitutioneele middelen, wel in den beginne, eenige verilagendheid by Kleinmoedigen, maar over het geheel niet anders dan eene nieuwe verbittering te weeg brengen; Wy flatus-  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 177 teeren ons dan ook^ dat Uw Edele Gr. Mog. dit een en ander pondereerende, derzelver goede Officien zullen gelieven te adhibeeren, zo door intercesfie by de verdere Bondgenooten, als inzonderheid by de Heeren Staaten van Vriesland, op welke laatfte Provincie, zoo wy meenen, het Regiment, binnen Amersfoort Guarnifoen houdende, immers voor zo ver een der BatailióTJs aangaat, gerepartitieerd is, ten einde rieeze Provincie, immers hangende de deliberatien over de bezwaaren, met geëne verdere Troupes bezet •— maar integendeel ten fpoedigften van de Militie, thans binnen dezelve haar verblyf houdende, gelibereerd worde, op dat ook aan de Burgers en Ingezetenen van Amersfoort gelegendheid worde gegeeven, om hunne bedaarde en redelyke (tem te verheffen, tot verbetering van zo veele ingeflopen abuifen in het aigemeen en byzonder bellier: niets zoude ons bovendien aangenamer zyn, dan dat U* Ed. Gr. Mop. uit de MisGve van Heeren Gedeputeerden , welke wy alhier behandeld hebben , aanleiding mogten hebben ontfangen, tot vernieuwing van hoogstderzelver aanbod van Mediatie ter afdoeninge der verfchillen, voor zo verre het ProvinciaaJe aangaat, en tot herftelling der goede harmonie binnen dit Gewest, zullende Uw Ed. Gr. Mog, ons in dien gevalle ten allen tyde bereid vinden, om hoogstderzelver b'llyke voordragren dien aangaande, zo veel in ons is, te appuieeren, daar en zo zulks behoord, terwyl wy ons vleijen, dat, in onze prefente omltandigheden, wel eene JBondgenootfchaplyke intercesfie, volgends de gronden der Unie, maar geenzmts eene Rech'erlyke uitfpraak, kan in aanmerking komen. Wy zullen ons alhier in geen verder detail van zaaken of byzondere Gebeurtenisfen behoeven in te laaten; gelyk wy ook voor het tegenwoordige niet willen onderzoeken, of de loop van zaaken binnen deeze Provincie, en de menigvuldige beXXXIV. deel. M we.  178 sïpt. ZAAKEN VAN 1786. wegingen onder het Krygsvolk in andere Naburige Gewesten, niet eenige aanleiding kunnen geeven, om te vermoeden, dat men de ongelukkige differenten, tusfehen Reeeeringen en Burgeryen, door middel van den Militairen arm tragt te bellisfen; de beoordeeling van dit een en ander laaten wy aan Uw Ed. Gr. Mog. geheel en al over. En hier meede Uw Edele Gr. Mog. bevelende in Gods heilige befcherming, verblyven wy; Edel» Greot Mogende Heeren, (Onder ftond) Uw Edele Gr. Mog. dienstwillige goede Vrienden, Utrecht, De Vroedfchap der Stad den 31 Aug. Utrecht. 1786. Lager ftond, Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) izaak falck. edele mogende heeren! Het was niet dan met de uitterfte bevreemding dat wy hebben moeten verneemen, dat U Ed. Mog. hebben kunnen goedvinden, niet alleen de ordinaire en extraordinaire Vergaderingen der Hseren Staaten deezer Provincie, befchreeven tegen den 9 en 16 deezer, immers by provifie te furcheeren, maar ook vervolgens, gelyk ons eerst door de publicque geruchten en naderhand  se*t. STAAT EN OORLOG. 1786". jf9 hand door den Brief van befchryving gebleeken is, dezelve Vergadering van hun Ed. Mog. te befchryven tegen Woensdag den 30 deezer maand binnen Amersfoort: Wy moeten betuigen , geene redenen te kunnen uitdenken, welke U Ed. Mog. hebben kunnen permoveeren tot deezen fingulieren ftap, welke ons te meer heeft gefurpreneerd, daar uit de voornoemde Brief van befchryving al mede confleerd, dat de Refolutien der voorftemmende Leden hun Ed. Mog. tot zodaanig overhaast befluit hebben bewogen, en daar ons niet onbewust is, dat de Heeren Burgemeesteren deezer Stad, zo wel de furcheance als het verleggen der Staaten-Vergaderingen , by Ü Ed. Mog. hebben gecontradiceert; het komt ons voor, dat U Ed. Mog. in deeze niet anders dan ten hoogften precipitant hebben gehandeld, en dat U Edele Mog. geene de tninfte gegronde redenen zullen kunnen bybrengen, om welke de Heeren Staaten, zo wel als O Ed. Mog. zelve, binnen deeze] Scad niet alleszints gerust en veilig der zeiven gewoone en buitengewoone Vergaderingen zouden hebben kunnen voortzetten; Ons is niet bekend , dat alhier iers het allerminfte is voorgevallen , het welk eenige regtmaatige vreeze voor onveiligheid of voor ftoornis der Befoignes van bun Edele Mog. zoude kunnen verwekken; de Burgery deezer Stad , het is waar, is uirtermaaten naieverig omtrent haare Rechten en Vryheden 5 dezelve is boven dien met ons in het denkbeeld, het welk ook wy aan Zyn Hoogheid Willem den Vierden, ingevolge Misfive van dien Vorst, welke als nog onder ons is barustende, wierd gefoveerd, dat in de beflisfing Van Burgerlyke zaaken geen gebruik van Militie te pas komt, en het is uit dien hoofde, gelyk ook inzonderheid wegens de plegM a ti-  180 SEPr, ZAAKEN VAN 1786. tige toezegging door de Vroedfchap meer dan eens aan haar gedaan., dat van haarent wege by U E '. Moet. zoo wel als by de verdere Leden compofeerende de Vergadering der Heeren S'aaten, ten fterkften is geinfteerd, dat deeze Stad en Provincie , immers hangende de deliberatien over de ingeleverde bezwaaren, door geene Troupes mogten bezet worden, met declaratoir, dat zy eene contrarie Refolutie zouden houden voor eene daad van Vyandlyk geweld; maar hier mede hebben zy niet anders bedoeld, dan hunne eigen verzekering, zo wel als de bewaaring van de rust en vreede binnen deeze Stad. Indien U Edele Mog. nu geene nadeelige voorneemens koesteren ten aanzien van dteze Proviucie en Stad; indien U Ed. Mog. althans geene intentie hebben om de redelyke Volksftem binnen de Stad en Steden deezer Provincie, door middel van Militair bedwang, te fmooren, hadden U Ed. Mog. zig in geenen deele over de voornoemde verklaaring van onze Burgery behoeven te bekommeren ; en hoe dit ook zy, indien by U Ed. Mog. deezen aangaande al eenige ongerustheid plaats had, fchoon die dan zeeker ongegrond zoude zyn geweest, aangezien wy volkomen verzeekerd zyn, dat daar toe alhier geene de minfte gefundeerde reden voorhanden is, het geen wy zeer gerust aan U EJ. Mott. eigen overdenking durven overlaaten, hadden U EJ. Mog. even gelyk dezelve zulks nog onlangs hebben begreepen, door Heeren Burgemeesteren de vereischte informatien kunnen bekomen omtrend de veiligheid binnen deeze Stad, terwyi wy buiten dat, indien zulks door U Edele Mog. was gerequireerd geworden, niet in gebreke zouden zyn gebleven, drzelve van alle moogelyke garantie te voorzien, waartoe ons de noodige en voldoen-  SEPT. STAAT EN OORLOG. i?86. 181 doende middelen niet ontbreeken: Wy houden de Heeren van de voorllemmende Lden ten eenemaal onbevoegd, cm de Vergaderingen der Heeren Staaten, welke niet eenpaarigheid der drie Staats^ Leden teegen zeekere bepaalde tyden waren vastgefreld, buiten weeten en tegen den wil der Stad te furchceven ; veel min konden die Heeren dezelve Vergaderingen eigener aucloriteit, en zonder genopgzaame redenen , veileccen buiten deeze Stad, welke door U EI. M >g. by derzelver laatfte Mbfive aan de refpective Bondgenooten, te regt ais de gewoone Refidentieplaats der Heeren Staaten word geconfidereerd; en te minder kunnen wy nagaan de redenen waar door U Ed. Mog. tot dezen laatften flap zyn over gegaan , daar alles wat tusfehen ons en deeze Burgery behandeld en voorgevallen is, hoe folemneel en openbaar zulks dan ook geweest zy, nogtbans altyd met de uiterfte decentie en met eene bedaardheid zonder voorbeeld is verzeld geweest, waartoe wy ons onder anderen, veiliglyk op de dagen van den a en 28 deezer, en op het Getuigenis van allen, geene uitgezonden, welke als toen alles van naby hebben gezien, durven beroepen; behalven dat al hetzelve eeniglyk concerneerd het huishoudelyk beftier en de Magiftraats beftelling deezer Stad, welke eeniglyk aan ons als reprajfenteerende onze gantfche Burgery, gedemandeerd is, zonder dat U Ed. Mog. noch de Heeren der voorftemmende Leden, noch iemand anders, dienaangaande eenige directie of bemoeyenis toekomt, gelyk wy vertrouwen, dat U Ed. Mog. daarin volkomen met ons zullen conveniëeren. Na al dit gezegde zullen U Ed. Mog. wel kunnen nagaan, boedaanig de bovengenoemde pretenfe uitgefchreeve Vergadering, te houden binnen Amersfoort, M 3 door  i8a sept. ZAAKEN VAN 17P6. door ons befchouwd word; wy houden de Re* folutie van maar twee Staatsleden en dienvolgens voor informeel, de Vergadering zelve, indien dezelve haaren voortgang heeft, voor onwettig, en alles, hoe ook genaamd, dat aldaar mogt worden gerefolveerd, voor nul en van onwaarde, zonder dat wy ons immer daar aan zullen gehouden rekenen, daar tegen wel uitdruklyk prorefteerende by deze; wy achten ons ten eenemaal onbevoegd en ongehouden, om onze Gemagtigden aldaar te doen compareeren, en verfeeren in dat vertrouwen, dat ook Heeren Burgemeesteren zig wel aan foortgelyke Vergaderingen , welke zy zelve hebben tegen gefprooken, ïullen onthouden, terwyl wy ons wel expresfelyk willen voorbehouden hebben, tegen dezulke van onze Burgers en Inwooners, het zy dan Secretarisfen en verdere Bedienden van hun Edele Mog., het zy eenige anderen, welke zig eenige qualifica» tie mogten attribueeren, om diergelyke Vergaderingen by te woonen of aldaar te coöpereeren tot eenige Refolutien, ten nadeele van deeze Stad en Burgery, zodaanig te ageeren, als wy, tot maintien van deezen Stads en der Burgeren inaliënabele Rechten, voor welker handhaving wyU Ed. Mog. kunnen verzekeren, alles veil te hebben, en alles te zullen opzetten, zullen oordeelen te behooren: indien nu, tegen onze verwagting, op meer genoemde pretenfe aanftaande Vergadering, of anderzints by U Ed. mngt worden gerefolveerd eenige meerdere Troupes te brengen binnen het Territoir van deeze Provincie, met oogmerk, om daar mede allengskens de Steden of het platte Land deezer Provincie te bezetten, zullen wy het zelve niet anders kunnen befchouwen, dan als eene directe toeleg, om de billyke ftem der goede Burgeren en Ingeze- tt-  atr: STAAT EN OORLOG. 1786. «3 tenen te fmooren en dezelve te onderdrukken : gelyk wy ook die daad buiten weeten en teegen den wil deezer Stad gefchied, zullen confidereeren als eene violatie van het Provinciaal Territoir, en als een daadelyk geweld tegen 's Lands goede Ingezetenen : en, wat deeze Stad In het byzonder aar gaar, wy kuDnen niet vermoeden, dat immer door U Ed. Mog., of door de meerderheid der voorftemmende Leden zoude kunnen worden ondernomen, dezelve eenige Militie te willen opdringen; wy zyn, volgens de Unie, geenzints gehouden dezelve tegen onzen wil te ontfangen; wy confidereeren dezelve voor als nog fchadelyk voor de rust van onze Stad en Ingezetenen, en zullen ons derhalven ten allen tyde met alle magt moeten verzetten teegen alle diergelyke onderneemingen, welke men onzes ondanks, tegen ons zoude kunnen machineeren , terwyl wy alle de gevolgen, welke uit deeze en andere maatregelen, zoo wel als uit het daaruit voortvloeyenae ongenoegen by de Natie in het gemeen, en by deeze Burgery in het byzonder, moeten refulteeren, overlaaten voor reekening en ter verantwoording van die Heeren der voorftemmende Leden, welke zig als de ontwerpers en bevorderaars van het een of ander hebben gedragen, of nog mogten gedragen. Wy hebben ons verpligt gevonden deeze onze waare gevoelens by deeze gelegendheid aan U Ed., Mog. voor te dragen, ten einde U Ed. Mog. daar van zodaanig ge. bruik zouden maaken als dezelve raadzaam zullen oordeelen; Wy zyn aan den eenen kant gehouden en ook ten vollen gerefolveerd , ons met alle magt te verzetten, tegen alles wat tegen onzer Stads Vryheden en Voorrechten mogt gemachineert worden, doch aan de andere zyde zullen U Ed. Mog. ons M 4 al-  584 si?l>r. ZAAKEN VAN 178C altyd bereid vinden, (en dit maaken wy geene zwarigheid rond uit te declareeren) om met de andere Staatsleden mede te werken tot bevordering van de rust en vreede binnen deeze Provincie, tot wegneeming der gegronde bezwaaren der Ingezetenen, en tot eene billyke reforme van het zoo wederrechtelyk en drukkend Reglement van Regeering deezer Provincie; hier tegen zullen wy ons nimmer verzetten; behoudens nogihans, dat alles wat onze püvative Regeerings-beftelling betreft, voor nu en voor altoos buiten alle Provinciaale deliberatien gehouden, en als eene afgedaane zaak befchouwd worde. En hier mede TJ Ei. Mog. in Gods heilige befchermïng beveelende, veiblyven wy; EDELE MOGENDE HEEREN1 (Onder fiond) U F-dele Motr. goede Vrienden. De Vroedichap der Stad Utrecht. (Lager flond) Utrecht den 29 Aug. Ter Ordonnantie van de» " 1786. zelve. (Was get.) IZAAK FALCK. Deeze na gedaane Collatie met zyn Origineele bevon-? den te accordeeren. » In kennisfe van my, (Was get.) 1ZAAK FALCK. CXL.  jsejjt. STAAT EN OORLOG. i?86. i8S CXL. Aantekening ter Gelderfche Staatsver* gaderinge van Burgemeester verstege , waarmede de Heer rhode van heeckeren Z!g Vtegde. lfl date 2 Sept. 1786, edele mogende heeren! Ïk hadde wel gewenscht, en mag zulks vertrouwen ook van andere Leden van deze Vergaderinge ne^ vens my, dat de Mombers dezer Provintie geene deJateurs aan den Hove Provintiaal waren geweest, van het niet publiceeren binnen de Stad Elburg van de by ?s Landfchap refolutie den n Mei dezes jaars gearresteerde bekende Publicatie; als waardoor veroorzaakt is de nadrukkelyke responfive van de Regeeringe der gemelde Stad aan den Hove. En waaromtrent de Mombers vermeenen, en ook niet onduister het Hof Provintiaal te kennen geeft, dat door interpofitie 'van de Souveraine magt der Heeren Staten behoort te worden voorzien. Daar het immers gebeurd is, en zoo my voorbaat, nog niet lang geleden, dat Publicatien door den Hove aan alle Steden toegezonden, ook niet door alle de Regeeringen in de Steden zyn afgekondigd , zonder dat daarvan door de Mombers aan den Hova delatie is gedaan. En het ook bekend is,, dat by de deliberatien ter S'aats-vergaderinge, over het arresteren van de questieufe Publicatie, veele Leden der Vergaderinge, en ook inzonderheid de Stad Elburg zelfs, daartegens geprotesteert* hebben, en wel na myn inzien, zoo als by myn advys, ten Quartiers recesfe fub dato den geïnfèreert, kan blyken, niet zonder grond. Want dog, Ed. Moar. Heeren! fchoon ik volkomen toeftemme, dat by de Heeren Staten dezer Provintie de Souverainiteit refideert; zoo vermeene ik teffens, dat, na ooze Conftitutie,vooral in het oog moet gehouden worden, dat de Souveraine Vergaderinge gecompofeert word, en beftaat uit Ridderfchap sa Steden; En dat ieder Lid, en ieder Stem in Staat M 5 heb-  186 sept. ZAAKEN VAN 1786. hebbende Stad, onder de Steden hare byzondere Pra;rop.ativen en Voorregten heeft, waaromtrent geene Souveraine dispofitie door de Meerderheid der Leden kan of vermag plaa s te hebben, maar veel eer, dat alle Leden verpïift zyn, eikanderen daar by te maintineeren en te conferveeren; gelyk ook Landfchaps Refolutien voorhanden zyn, w..ike ftatuëren, dat dienaangaande geen overftemminge kan plaats hebben. Trouwens, 'wat zoude het gevolg anders zyn, als dat de ééne Stad voor en de andere naa, dusdoende door de Meerderheid der Staats Leden, fchoon onder de claufule van non prejudicie voor 't toekomende, np de voorn aam fte Voorregten en Pióerogativen der Steden zoude konnen worden geëmpiëteert, en de Steden dezelve van tyd tot tyd konden worden ontnomen. Gevol";elyk zal dan ook het niet nakomen en agtervolgen van" zoodanige Souveraine dispofitie, omtrent zaken als boven gemeld , niet konnen of vermogen aangemerkt te worden als een vilipendie van den Souverain , of ingreep in 's Lands Hoogheid, dewyl de Meerderheid in dat opzigt niet als Souverain kan geconfidereert werden- Kunnende hieromtrent myns oordeels van applicatie zyn de Leere van Grotius, in het Fransch door Barbeirac vertaald, „ lors qu'un Roi n'a qu'une partie de la Souveraineté, le nste étant refervé au " Peuple, ou a un Senat, s'il impiëté fur ce, qui ne " lui arpartient point, on peut fe oppofer legerement " par les voifes de la force, NB. paree qu'a eet éguard '* il nefi rullement Souverain." (Indien een Koning t'lel gedeeltelik Souverain is, terwyl het overige aan het Volk of een Senaat is verbleven, wanneer Hy als dan inbreuk doet, op *t geen hem niet toekomt, kan men zie ligtelyk door middel van geweld daar tegens aankanten ; 1NB. omdat hy ten dezen opzigte geensztóts Souverain is); voegende van Noest m zyn gecommemariëerde over die pasfage daar by: want deze tepc"kantine des Volks ftrekt niet om een anders regt te vernietigen, maar om hun eigen te verdedigen. Derhalven wederftaat bet de Koning als Koning met, omcat by ten opzigte van dat regt geen Koning tt. Dog om ter zaak te komen, Ed. Mog. Heeren! en  sept. STAAT EN OORLOC. 1786. 18? die uit het ware oogpunt te befchouwen. Het kan niemand onzer onbekend zyn, dat vooral de periode in gemelde Publicatie, waarby het Reglement op de Regeering, door welke de Regenten van de Steden in zulk een ongelukkige dependentie gebragt worden, in de fterkfte bewoordinge op nieuw word geconfirmeert, en dat niettegenliaande tot revifie van hetzelve, door zoo veele Burgers en Ingezetenen van de meeste S.eden dezer Provintie, nog voor 'c airesteeren van oie gemelde Publicatie, als door verfcheiden Leden der Staats-vergaderinge reeds voorlang, zoo nadrukkelyke inftantien gedaan waren, de voorname oorzaak en reden is, waarom zoo veele bedenkingen met grond omtrent het bovengerc. publiceeren heeft kunnen plaats hebben. Want dog, Ed. Mog. Heeren! ik houde my geconvinceert, dat ook veele Leden met my, waarvan ik in andere opzitten mogte verfchillen, daarin mee my zullen conveniëren : dat de eenige ware fource en oorzaak van alle disfenfie en mistrouwen tusfehen Regenten en Regenten, en Regenten en Burgeren, voorjiamentlyk, zoo niet alléén, aan dit gem. RegeeringsReglement zyn toetefchryven. En dat wy nimmermeer gegronde hope zullen hebben, dat rust, eendragt en het onderling vertrouwen zal herfteld worden, indien men tot de revifie en redres van 't gem. Regeerings« Reglement niet kome te refolveren. My dezen aangaande refereerende tot myn bovengem. geïnfereerde aantekening. En daarom verzoeke en bidde ik alnog Ei. Mog. Heeren! laten wy tog eenmaal tot da fjurce komen, waaruit al dat kwaad voortkomt, daar ons de ondervindinge leert, dat door dit poiucl niet te willen voornemen en redresfeeren, de gemoederen onzer Burgeren en Ingezetenen hoe langer hoe meer tegens de Regeeringe verbitreren. En weike fchromelyke gevolgen, Ed. Mog. Heeren! zyn 'er niet te dugten, wanneer, zoo als de advizen van zommige PLeren Leden daarhenen ftrekken, in dezen emploi gemaakt wierde van de fterke en gewapende hand, en dat dus de fouveraine magt zoude geïnterponeert worden uit kragt van eene Refolutie by meerderheid genomen, en wel tegens Steden mede integrerende Leden  188 srïT. ZAAKEN VAN 178$. den van de Souveraine Staatsvergaderinge ? Ja, zulke violente middelen te gebruiken, waarvan mogelyk maar één voorbeeld in deze Repuhliek, zedert dezelve voor een Vry Gemeenebest verklaard is, zal gevonden worden !! In deze tydsomftandigheden te meer te apprahenderen, daar het een gedeclareerd voornemen dier Steden fchynt te zyn,om zig tegens die violente maatregelen te verzetten, en geweid met geweld te keeren, wanneer hierdoor een fchnkkelyk bloedbad, ja een geduete Burgeroorlog in onze Provintie zoude kunnen worden aangeregt; ja in deze Provintie beginnen, maar onzeker, waar en wanneer te eindigen. Om allen dezen is het, dat ik ÜEI. Mog. andermaal op het nadrukkelykfte wil gebeden hebben, laten wy dog de zaak van Elburg, ten minden by proviüe, in advys houden {yant van Hattem niets legaals aan deze Vergadering zynde voorgekomen, zal daaromtrent geen deliberatie of refolutie na myn inzien in aanmerkiuge kunnen komen') en hoe eer zoo liever een begin maken met de oorzaak wegteneemen, waaruit alle verdeeldheden en verbitteringen zoo in gemelde als andere Steden dezer Provintie ontdaan zyn, en hoe langs zoo meer toeneemen. —— Dan, alzoo niettegenftaande verfcheiden Leden van de Ridderfchap en van de Stad Zutphen van gevoelen waren, om geene gewelda* dige middelen tegen voorn. Steden te gebruiken, en dus wederom met de Meerderheid tot het emploi der Militairg arm tegens voornoemde Steden by dit Quartier is gerefolveerd; zoo vinde ik my verpligr, ten fterklten te protelleren tegens de gevolgen, welke het met geweld occuperen van gemelde Steden, zoo door het {forten van onfchuldig menfchen-bloed, als anderzints zouden kunnen na zig fleepen, my daarvan met alle verdere funeste gevolgen van dien onfchuldig houdende. CXLI.  sept. STA AT EN OORLOG. 1780. 180 CXLI. Misfive van Zyne Koninglyke Ma. jefieit fredrik willem den II van Pruis/en, aan Hunne Hoog Mog, de Heeren Staten der ver, eenigde Nederlanden, In dato a Sept, 178Ö. Wy Fredrjk Willem, door Gods genade Koning van Pruisfen enz. enz. enz. — Aan de H^og M jgtnde, onze hyzondere lieve Vrienden en Naburen, de Heeren Staren der Verer-nigde Nederlanden, zy voor af onze Vriendfcbap, en wat wy meer liefs en goeds vermogen: hoog mogende h3eren, byzon0ere lieve vrienden en naburen 1 • Nadien het aan de Voorzienigheid behaagd heeft, Onzen Hooggeëerden en geliefden Oom Fredrik den II, Koning van Pruisfen, uit dit tydelyke opteroepen, en Wy daardoor tot de Koninglyke Regeering, de Staten by denzelven nagelaten, zyn gekomen , zoo hebben Wy goedgevonden, Onzen werkelyken geheimen Staatsminister en Grootmeester der Garderobe, Grave van Goertz, in qualiteit ais Onzen Envoyé Extraordinaris en Minister Pienipotentiaris by Uw Hoog Mog. aftezenden, en aan denzelve een byzonder teken vati O.ize uitfteekende agting te geven,en uitvoeriger mondeling te betuigen,gadeeltelyk hoe zeer Wy wenfchen met de hoge Republiek der Vereenigde Nederlanden even die zelfde goede Nabuurfchap en naauwe Vriendfchap te onderhouden, welke van Onze Praelecesfeuren zedert honderde Jaren op Ons voortgeplant is, ge. deeltelyk ook het groot aandeel, het welk Wy als een zoo digt Nabuur aan de bedroefde onlusten neemen, die zedert een geruimen tyd eenige der Vereenigde Provintien beroeren; dog voornamentlyk aan de differenten, welke in eenige derzelve met den Door- lug.  19» sept. ZAAKEN VAN 178& lugtigen Erf-Stsdhouder, Prince van Orange en Nas* fsu zyn ontdaan, en aan de zeer buitengewone onderdrukkingen , welke deze Vorst zoo onfchuldig moet lyden. Wy willen Uw Hoog Mog. met geene wydlopige uitbreidingen hierover ophouden, daar Zyn Dooilugtigheid de Prins Erfstadhouder, by verfcheide _ Misfiven aan de Staten vnn Holland en WestVriesland gefchreven, de hardigheid der hem overkomene verkortingen zyner Voorregten, zoo ornftandig en overtuigende heeft voorgefteld; maar Wy refereeren Ons veel meer op de Misfive, welke Zyne Majefteit Onze Praïdeccsfeur op den 18 September des Jaars 1785, zoo wel aan Uw Hoog Mog., als aan de Staten der Provintie van Hoiland en West-Vriesland, in 't byzonder heeft doen afgaan. —— Wy bekragrert en vernieuwen den geheelen inhoud van dezen welmeenenden Brief, op het ernftjgde herhalende het vriendfchappelyk verzoek, daarby aan dezelve gedaan, dat de zaken aldaar ten aanzien van Zyne Doorlugtifcheid den Erfstadhouder door billyke middelen van overeenkomst op den vorigen met de Conflitutie en Conventie ovcreenkomftigen voet, tan fpoedigtfe mogen worden herdeld. In het byzonder verzoeken Wy Uw Hoog Mog. hier meede vriendelyk en inftanteiyk, cm by de Staten van Holland en West-Vriesland, en waar Uw Hoog Mog. het verder dienstig zuilen vinden, door derzelver veelvermogende bemiddeling op de nadrukkelykfte wyze te effectuëeren, dat Zyne Doorlugtigheid de Erf-S:adhouder door middelen van uitkomst, die niet moeilyk uittevinden zyn, in (laat gefteld worde, om wederom met Eere en welvoeglykheid na den Hage te kunnen retourneeren, om Zyne hoge Ampren uitteoefTenen, en dat vervolgens over de nog overblyvende difièrenten, eene met de geregtigheid, de eer, en het ware intrest van alle de partyen overeenkomende duurzame uitkomst getroffen worde, waartoe Wy met andere Vrienden en Naburen der Republiek door Onzen Raad en bemiddeling, op eene zoo bülyke als onpanydige wyze,gaarne alles wat mogelyk is, wiilen toebrengen. — Wy hebben den Grave van Goertz indructie gegeven, om dit alles zoo we!  3HPT. STAAT EN OORLOG. ï78t5. %9\ wel aan Uw Hoog Mog. als ook naar de omftandigheden aan de Staren van yder der Provintien breedvoeriger voortedragen, van Onzentwe;;en het nodige ta verzekeren, en daarvan opening te doen, en wanneer zulks goedgevonden wierd, daarover met hun in onderhandeling te treden. — Wy verzoeken Uw Hoog Mog. derhalven, den meergemelden Grave van Goertz in deze zeer gewigtige zaak volkomen geloof te geven, en met hem alle dat geene te verhandelen en aftedoen, wat men na de omftandisbedan van beide de partven goed en nodig zal vinden. Wy hopen en vertrouwen, dat Uw Hoog Mos., zoo wel als de Staten van yder der Provintien, Ons niet zullen verdenken, dat Wy Ons den E f Stadhouder hierin zoo kragtdadig en en)[tig aanneemen, daar Wy eensdeels zoo na met Hem'zyn verwand, en het noodlot van dezen Vorst, van Zyne Gemalinne, Onse lieve en waardige Zuster, welker verhevene en aan da Republiek geheel toegedane gevoelens Uw Hoog Mog. wel niet twyffelagtig zullen zyn,als meede van hunne Kinderen en Nakomelingfchap, O: s onmoeelyk onverfchillig zyn kan; en anderdeels, daar Wy met over. tuiging weten en kunnen verzekeren, dat Zyne Door. lugtigheid de Heer Erfstadhouder en Zyne geheele Familie de hooge Republiek der Vereenigde Nederlan» den van ganfcher Ziele zyn toegedaan, en zeker nooit tegans haar Intrest en Staat-Systema ietwes zullen doen , maar dezelve op alle mogelyke wyze zullen trapten te behouden en te bevorderen. ■— Hierby komt dat Wy, als de naaste Nabuur der Vereenigde Nederlanden , en naar da nooit verouderde Verbintenisfen der wederzydfche Staten, een zoo groot en gewigiige Intrest, dat de met de oule Conftitutie o vereen komftige gefteldheid der Republiek, in het wezentlyke niet veranderd, maar onverbrekelyk behouden werde, en dat de inwendige onlusten en differenten, die zekeriyk uit een bloot misverftand zyn ontdaan, op de tóoedigfte wyze, door eene billyke, redelyke, en bondige ver", zoening, en door eene duurzame goede vérffandhouding by alle de daarby geïntresfeerde.Partyen vereffend worde. Wy beveelen deze ten uiterfte gewigtige zaak aan  ï9« eept. ZAAKEN VAN 1786» asn Uw Hoog Mog-., en alle het geene waarvan Wy aar. dezehen op de bovengem. wyze, welmeenend en vriendfchappelyk hebben opening gedaan; en gelyk Wy hopen, hierin niet ie zullen misfen, zoo verzekeren Wy Uw Hoog Mog. daarentegen, dat Wy de geheele Republiek der Vereenigde Nederlanden, en yder der Provintie in 't byzonder, met Vriend-Nabuurlyke Vriendfcbap en toegenegenheid, altoos zyn en blyven toegedaan. Beilyn den 2 September 17R6. (Was get.) fr. willem. (Gecontrafigneerd) fikckenstein , v. hertzberg. CXL1I. Misfive van Burgemeesteren, Schepenen en Raaden van Hattem, aan de Staaten van Holland, bedankende voor de ger.omene Refolutien , ten opzigte van hunne Stad, In dato 2 Sept, 1786. EDELE GROOT MOGENttE HEEREN ! Het was met de levendigfle gevoelens van vreugde, dat wy vernamen, hoe Uw Ed. Groot Mog. op de rechtmatige begeerte van een notabel aantal Ingezeetenen der Stad Am> irerdam op den 25 Augustus laatstleeden gere» folveerd hadden, de Troupes, op de repartitie van de Provintie van Holland (taande , te ordonneeren om zig niet te hemoeijen met gefchillen tusfehen Burgers en Regenten ontdaan, 1 eene Refolutie, die ons in de tegenswoordige fituatie van zaaken, als het eerst aan Militair geweid geëxponeerd, des te ft/rker bemoedigt,om met een bezadigde heldhaftigheid de wezentlyke Rechten en Voorrechten van deeze Stad te verdedigen.— Eene Refolutie, welke ten duidelykften kenmerkt de lechtgeasrte denkwyzeen Lands- va>  sept. STAAT EN OORLÓG. 1786. 193 vaderlyke zorg van Uw Ed. Gr. Mog. en Hoogderzelver verki.ociitheid, om ingevolge het eerHe Articul van de Unie van Utrecht alle de Léden, S'eden en Ingezeetenen van dien by derzelver Rechten, Voorrechten en Privilegiën te bewaren, en daar toe de nodige adfiftentie te verleenen. — Wy zouden dus vermeenen aan onze verplichting re kortte doen, indien wy niet by deezen opentlyk onze plechtige dank aan Uw Ed. Gr. Mog. betuigden voor dit doörflaande blyk, van Uw Ed. Gr. Mog. Menschlievenheid , en Hoogstderzelver volftrekte afkeerigheid om vrye Burgers door een gewapende Arm te dwingen. Neen, Ed, Gr. Mog Heeren! het is een van onze geliefkoosdfte plichten, waar van wy ons thans acquiteeren, om aan Uw Ed. Gr. Mog. op de nadrukkelykfte wyze onze gevoelige erkentenisfe voor het goede1 in deeze aan onze Stad en Burgerye gedaan uitteboezemen. — Wy beveelen verder onze Stad en Burgery in de veelvermogende protectie van Uw Ed. Gr. Mog. en hebben de eer, na Uw Ed. Gr. Mog. eene voorfpoedige en luifterryke Regeering gewenscht te hebben,met alJe veneratie te zyr. —■ Edele Groot Mogende Heeren, fOnder ftond) Uw Edele Groot Mog. ootmoedige Dienaaren Burgemeefteren, Scheepenen en Raad der Stad Hattem. Hutem Lager ftond, den 2 Sept. Ter ordonnantie van dezelven* ï?«6. Was geteekent, m. g. brouwer. Secretaris. Nog lager ftond, Ter ordonnantie van de Gezworen Gemeente* Was geteekent, j. h. van dyk, „ '' Scriba. *XXIV. N CXLIII»  l94 sept» ZAAKEN VAN ï786. CXLIU. Misfive van de Regeering van Hattem aan de Staaten van Overysfel; nevens eene Misfive en Refolutie der Gelderfche Staaten, die Stad betreffende. In dato 31 Aug, en 2 Sept. EDELE MOGENDE HEEREN! Daar het hoofdoogmerk der gezaamenlyke Bondgenooten , by het aangaan der Unie van Utrecht is geweest, het Maintien van elkanders Rechten en Voorrechten, en Privilegiën, is 'er niets met den aard en natuur van het Bondgenootfchap meer onbeftaanbaar, dan dat Burgers en Ingezeetenen, welke hunne Rechten en Voorrechten reclameeren , door de Militaire Magt aangevallen, en onderdrukt worden. Edele Mogende Heeren'. in zulk een vooruitzigt, en geval bevinden Wy ons, daar Wy met een geweldige Refolutie van onze Heeren Staaten van Gelderland gedreigt zyn, zo neemen Wy de vryheid, om aan U Ed. Mog. van dit ons boven 't hoofd hangend gevaar kennis tê geeven; —— met een zeer eerbiedig en inftantelyk verzoek, aan U Ed. Mog., om het daar heenen te willen dirigeeren, dat 'er geene Troupes ter repartitie van U Ed. Mog. Provincie ftaande, regens onze Stad worden geëmployeert, imploieerende U Ed. Mog. intercesfie tot het gunt voorfz. by de overige Bondgenooten, en ons verder alle behulpzaamheid by te zetten, zo als U Ed. Mog. noodig zullen oordeelen; te meer vrymoedigheid hiertoe vindende, daar Wy ons meenen te herinneren, dat in den voorleeden Jaare by U Ed. Mog. gerefolveert is, om de Trompen ter repartitie van U Ed. Mog. Provintie ftaande, te verbieden , van zich te moeyen met gefchillen tusfehen Regenten en Burgers ontdaan: Wy zyn in allen deelen overtuigt van U Ed. Mog. Vaderlandsliefde, en in 't maintineeren van de Grondwetten der Unie, dus geenzins twyffelende, of U Ed. Mog. zullen alle effica-  sept. STAAT EN OORLOG. 178Ö. 195 tieufte middelen wel willen in 't werk ftellen, tot voor» koominge van het akeligst Tooneel deezer Stad en Burgerye enz. V'oords is by ons ontvangen de volgende Misfive van onze lieve Sraaten, we'ke het verregaande tyranniek befluit in zich bevat, om Militie tegen Hattem aan te voeren, mi'sgaders de Refolutie ten geleide van dien afgezonden, welke (lukken van deeze inhoud zyn. edele ernstfeste, wyze voorzikmge en zeer discreete by" zondere goede vrienden! Uit de nevensgaande Refolutie zullen U Wel Ed. vernemen, dat Wy om redenen, daar by vermeld, hebbende goedgevonden, Zyne Hoogheid als KipiteinGenen>?l >» verzoel en, om ten fpoedigften een bekwaam aantal Militie na U Ed. Stad te zenden, ten einde aldaar Guarnizoen te houden, en tot nader ordre te ver» blyven. Wy hebben vermeend U Wel Ed. daar van in tyds te moeten informeeren, met last en recommandatie, om nier alleen met het inneemen en plaatzen van gemelde Troepen alle mogelyke faciliteit, ter bereikinge van onze ferieuiè Intentie in dezen toe te brengen, maar ook om de Burgers en Ingezeetenen in U Wei Eds. Stad door de meest gefchikte middelen tot Rust en Vreede te vermaanen, en om zich tegens onze Orders, en het geen uit kragt van dien zal worden te werk gefield, • niet verder te verzetten; Ons wyders tot den verderen inhoud van de Refolutie zelve refereerende. . Waar mede eindigende, beveelen Wy U Wel Ed. in Gods Heilige Befcherminge. Gefchreeven te Zutphen den 31 Augustus 1780". U Ed. Goede Vrienden De Staaten des Furftendoms Gelre en Graaffchaps Zutphen. Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) I £, gute. plegher. N a Ex.  io6 sept. ZAAKEN VAN 1786. Extract uit het Reces des La»' dags , in Augustus en Septemher 1786, binnen de Stad Zutphen extraordinaris gehouden. Jovis den 31 Augustus 178Ö. Ontvangen en geleezen eene Misfive van de Raaden dezes Furftendoms en Graaffchaps, gefchreeven te Arnhem den 26ften dezer Maand, houdende, na dat zy ter voldoeninge van 'sLandsfchaps Refolutie van den ii May laatstleden de Publicatie ten zeiven dage door Hun Edele Mogende gearrefleert, in naam van Hoogst' denzelven hadden doen emaneeren, enz. enz. Post alia. Waar op gedelibereert en in ernftige overweeginge genomey zynde, de bedenkelyke Situatie, waarin zich de Steden Elburg en Hattem bevinden, miisgaders de hooge noodzaaklykheid tot herftelling der rust en order aldaar, hebben Hun Edel Mogende goedgevonden en verftaan, dat in de eerfte plaats Zyne H ,-ogheid, als Kapitein • Generaal dezer Provincie zal worden verzogt, om zo fpoedig mogelyk een bekwaam aantal Militie met al het noodige voorzien, onder het beleid en commando van een bekwaam Officier te zenden naar de Steden Hattem en Elburg, oui aldaar Guarnifoen te houden, en tót nadere orders te blyven, met fpeciaale last aan den commandeerenden Oflicier, om des nood?, zo onvermoedelyk eenige wederftand, van wie het ook weezen mogte, het zy om in de voorfz. Steden in te komen, het zy om daar binnen geplaatst te worden, mogt ontmoeten, geweld met geweld, tot maintien van Hun Edele Mog. Hoogheid en Oppergezag in deze Furftendom en Graaffchap, re keeren, ten welken einde hier van mede ten fpoedigften aan de refpeftive Magillraaten van de gemelde twee Steden zal worden kennisfe ge- gee-  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 197 geeven, met recommandatie en uitdrukkelyke last, om tot het inneemen en plaatfen van de gemelde Troepen in haare Steden alle mogelyke faciliteit, ter bereikinge van Hun Ed. Mog. ferieufe intentie toe te brengen. Accordeert met voorfz. Reces voor zo verre het geëxtraheerde belangt. (Was get.) b. gutb. plbgher. CXLIV. Circulaire Misfive van de Geconfiitueerden van Rotterdam aan de Gewapende Gentotfchappen , om hulp voor de Steden Hattem en Elburg. In dato 2 Sept, Wy hebben allezins noodig geöordeelt U Wel Ed. te communiceeren, dat op het Request, door de Rotterdamfclie Geconftitueerden geprefenteert, te zien in de Hollandfche Historie Courant, van Saturdag den 2 September, by Hun Ed. Groot Mog. alléén is gerefolveerd eene officieele Misfive aan de Staaten der andere Provintien te fchryven, om dezelve af te maanen van het employeeren van 's Lands Troepen tegens Burgers , welke Misfive in een Befoigne op Woensdag den 6den deezer, eerst kan worden gerefumeerd en ge« arrefteerd. Wy begrypen, dat de Heeren Gedeputeerden ter dagvaard geöordeelt zullen hebben, niet verder te kunnen gaan, of prompter en fierker maatregelen te kunnen vast Hellen en ter uitvoer te brengen, zonder expresfe last van derzelver Principaalen, en hebben dierhalven allernoodzaakelykst g.öirdeelt, dat de welmeenende Vaderland- en Vryheidlievende Burgers en Ingezetenen van elke Stad, zich ten fpoedigften, en wel om hunnen ernst en iever te meer te doen blyken, allen in eigen Perfoon zich vervoegen aan het Collegie van de Vroedfchap in elke Stad , om op 'c fterkfte te verN 3 zoe-  i»S sept. ZAAKEN VAN 1786. zoeken en aan te dringen, dat aan derzelver Gedepn> teerdens ter dagvaard werdr gegeeven, eene pi-eciefe en volleedige last, om daadelyk te neemen, zonder refumtie te arresteeren, en met alle mogelyke fpoed ter uitvoer te brengen eene Refilutie, om aan de Heeren S aaren van Gelderland en Utrecht in de ernfligtte en nadrukkelykfte bewoordingen, niet alleenfaf te raalea hef Employ van 's Lands M i'tie, even veel op welke Provintie gerepartitieerd, tegen de Burgeryen, die met R'genten over het reclameeren oi conferveeren hunner R; chten en Privilegiën het niet eens zyn, maar hov*>n drn aan dezelve te communiceertn, dat Hun Ed. Gr. Mog. niet kunnen avouëeren de algemeene Item, welke zich door welmeenende Repraïfentanten, van veele en notable Ingezetenen uit het midden des Vo'ks verheft, dat namenlyk is, eene vereeniging en Traftaar van Defenfie, tusfehen of ten behoeven van het Volk, en geenszins van de Regenten op hen zelve, en in abftratlo befchouwd, en dat dierhalven Hun Ed. Groot Mog. uit den aart hunner reprefentative magt of quaHteit, zich verbonden rekenen om te zorgen, dat, wanneer eenige van 's Lands Troepen tegen het Volk werden gebruikt, zulks daadelyk, al was het door overmagt van eene ander en fterker gedeelte door dezelve Troepen werden te keer gegaan, een middel, 't welk zekerlyk van zeer akelige gevolgen zal moeten zyn, doch het welk egter nog verre verkieslyk is, boven dat, waartoe het te voorzien is, dat anders het Volk zelve wel ras befluiten zal, namentlyk om Perfoonelyk de Wapenen op te vatten, en de Militie, welke tegen hunne Medeburgeren wordt aangevoerdt, te verjaagen. Dat voords mede by Hun EL Mog. werde gerefol» veert, van de voorfz. Refolutie kennisfe te geeven aan de Staaten van de vier overige Provintien, en dezelve te exhorteeren, om zich op dezelve wys te expliceeren, en dat tevens werden vastgefteld de noodige préparatoire maatregelen, om den inhoud der eerstgemelde Misfive, indien aan dezelve onvermoedelyk niet ten fpoedigften wierde gedefereert, zonder tydverzuim, en met alle kragt te relateeren en met de daad ter uitvoer te brengen. Wy  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. lOfi Wy hoopen, dat dit ons Project by U Wel Ed. gegouteerd , en in de allereerfte. Vroedfchaps-Vergadering uwer Stad zal werden geëffectueerd, zo als door ons op aanftaande Maandag, den 4den deezer, ftaat te gefchieden, en eindigen deeze, in de afwagting van 't gewenschte fucces, ons met veel iever noemende, U Ed. Dienstvaardige Dienaaren,) Rotterdam den De Geconftitueerden der Re- a Sept. 1786, questranten. Uit naam derzelver, (Was get.) pieter de koker, Secretaris, C5LLV. Misfive, aan de Staaten van Hol' landtvan eenigeGelderfcht Staatsleden , over de dringende noodzaaklykheid van redres tot herftel der rust in hunne Provincie. In dato a Sept. 1786. EDEL GROOT MOGENDE HEEREN! Het is voornamelyk zeedert byna drie jaaren , dat wy met en beneevens het kundigfte en beste gedeelte onzer Meedeburgeren en Meedeingezeetenen werkzaam zyn geworden, om, zoo in de Landelyke als Quartierlyke Vergaderingen deezer Provincie, de meerderheid onzer Meedeleeden van Staat te overtuigen, dat de drukkende en met het welzyn van deeze Provincie ftrydende, en allezints onwettig ingevoerde forme van Regeering, eene revifie en een conftitutioneel redres kwam te vereisfchen, overeenkomftig die gelukkige oorfpronkelyke N 4 wy-  zoo sept. ZAAKEN VAN i?85. wyze van bellier, welke, of fchoon by herhaalde reizen openlyk aangerand en behendig onderrnynd, alleen 's Lands en der Ingezeetenen welzyn kan bevorderen. Zulk een herftelnaar den aart onzer grondweten ingericht, oordeelden wy ten hooglien noodzaakelyk, daar wy het zelve houden voor het eenigfie middel om op eene bedaarde en geregulde wyze bytyo's voor te koomen, dat deeze Piovincie, door een toeneemende verwydering tusfehen de Regenten, onderling, en tusfehen Ingezeetenen en Regenten, terwyl de afhankelykheid van beiden aagelyks vermeerderd, niet alleen voor haar zelve op den duur ten eenemaale bedorven en verloren raakt, maar ook in het byzonder, nadien dit gewest, zonder eene volleedige inwendige herftelling, welke voorzeeker nimmer kan geheugen, dat een Stadhouderlyke invloed alles naar willekeur beftierd, voor het geheele Bondgenoodfcbap ten hooglien fchadelyk, en in den uitgehtektften zin meer en meer gevwarlyk ftaat te wotden. Het valt ons intusfchen fmertelyk, wanneer wy ons herinneren, hoe dat de meenigvuldige pogingen door ons aangewend , dermaten vrugteloos en te vergeefs zyn geweest, dat wy geen het minlle gehoor hebben kunnen verwerven, maar daar en boven gevoelen wy ons ten fterkHen aangedaan U Edele Groot Mogende te moeten informeeren, dat door te werk gefielde maatregulen waar over geheel Nederland verfteld ftaat, het voor ons hoopeloos is geworden, om de meerderheid der Vergadering, welke met ons ondergeteekende Leeden van Staat, uitmaken Ridderfchap en Steeden reprsefenteerende de Staaten des Furftendoms Gelre en Graaffchap Zutphen, te permoveeren, om by en door ons zeiven met onderlinge goede trouw «n met een cordaac verzaaken van alle eigenbelang, de waardigheid en onafhanglykheid van dee»  sept. STAAT EN OORLOG. 3786. 201 deeze Provincie te herftellen, en tevens te helpen bevorderen, dat de banden van een Bond» genoodfchap door onze Voorvaders ten koste van zoo veele ftromen bloeds opgerigt, door een onderling handhaaven en befchermen van een ieders Rechten, Privilegiën, lofFelyke en wel hergebragte cofhiimen, jegens alle en een iegelyk inbreuk komt te doen, weederom zoodanig mogten worden toegehaald, dat het Volk van Neederland aan het welmeenend voorftaan en volyverig daar ftellen dier middelen, welke de zuilen van den algemeenen voorfpoed uitmaaRen, voortaan niet meer zou behoeven te wanhoepen. Dit alles maakte intusfchen op ons zulk eenen diepen indruk, Edele Groot Mogende Heeren ! daar wy enkel door liefde voor een Vaderland, dat ons zoo nauw aan het harte ligt, gedreeven worden, dat wy van ons zei ven niet hebben kunnen verkrygen om in deezen onver-' fchillige aanfehouwers te blyven. — De duure eeden waar meede wy ons aan den Lande en aan de goede Ingezeetenen verbonden hebben, noodzaaken ons daarom, naar den aart en inrichting van het Bjndgenoodfchap, onzen toevlugt tot ü Edele Groot Mogende en de Heeren Staaten _ der andere Provinciën te neemen , met eene nadrukkelyke en tevens ootmoedige bede, dat U Edele Groot Mogende het aan o;is ten besten gelieven te neemen, dat vvy zoo voor onszelven,a!s uitnaam van zoo veele duizenden van Medeburgers, welke niet zonder reeden in deeze dagen door geheel Nederland met een angstvallig meedelyden aangezien worden , onze beklemde harten, met dien eerbied welke wy U Edele Groot Mog. fchuldig zyn, voor hoogstdezelven openleggen. Het zy ons dan vergunt, Edele Groot Mog. Heeren! vooraf met weinigen te remernoreeren, hoe dat de Provinciën van Gelderland, Utrecht en N 5 Over-  2S2 sept. ZAAKEN VAN 1786. Overysfel in 1672 , na esn tyd lang in 'sVyands handen geweest te hebben, wel van eene uïtheemfche overheerfching bevryd raakten, maar te gelyker tyd in 1674 en 1675, door eenen allezints noodlottigen zaamenloop van zraken, order eene inheemfcbe vervielen, welkers jammerlyke gevolgen (reeds op het geheele Bondgenootfchao den gevaarlvken invloed blyven behouden. Het is aan U E iele Groot Mogende te wel bekend, dan dat het noodig zyn zou, alhier in breede uit te wyden, op welke eene onwettige en harde wyze in 1675, by aanvang, en in 1750 by eenen niet minder onregelmaatigen voortgang, aan deeze Provintie is opgedrongen een Reglement van Regeering, waar door de Regenten afhangelingen, van den Stadhouder, en de Ingezeetenen van hunne aloude en en in onze gelukkige Conftitutie als geradiceerde voorrechten beroofd zyn geworden, en misfchien door ftrenge thaans by de meerderheid der Heeren Staaten deezer Provincie genomene maatregulen, waar door eenen Burger-Oorlog onvermydelyk fchynt, aan de treurigfte gevolgen ftaan geëxponeert te worden. Steeds indachtig aan onze duure verpligting om voor het behoud en herftel van Rechten en Voorrechten, welke aan geene prefcriptie onderheevig konden gemaakt worden, te waaken, yverden wy onophoudelyk op eene billyke uit de weg ruimen van 's Volks gegronde bezwaaren, wy rekenden het gevolglyk onzen pligt te zyn om de eerbiedige pogingen van getrouwe Medeburgers, die te regt van alle flaaffche banden afkeerig zyn, door kragt van reedenen by alle gelegendheden te onderfteunen; doch alles tevergeefscb! Wy hebben ons afgemat en uitgeput om het dringende voor een conftitutioneel herftel, daar zoo veel wederrechtelyks in deeze dagen kwam te gebeuren, aan onze Medeleden, met de nadrukkelykfte inftantien en fmekingen , voor  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 203 voor oogen te houden; onze herfteilingsbegrippen, by herhaalde reizen, onbewimpeld aan den dag gelegf, waar door wy tevens alle verwytingen, als of wy naar nieuwigheden haakten, hebben ontzenuwt, vonden al meede geenen ingang. — En daar de opregtheid en rondborstigheid de rigtfnoeren onzer daaden zyn geweest, en fteeds moeten blyven; zullen wy ons deeze geleegendheid ten nutte maaken, om voor U Ed. Groot Mog. onze waare grondbeginzelen van Regeering, tot wegneeming van alle vooroordeelen te ontvouwen. Wy herhaalen dan, Edele Groot Mog. Heeren! dat wy ten eenemaale afkeerig zyn van eene volftrekte Volks - Regeering, en dezelve voor gevaarlyk en ftrydig met onze Conftitutie houden. Dat wy volftrekt begrippen voeden, die in het minfte de hoogheid en het aanzien van 's Lands Regeering kunnen verdonkeren; maar wel volmaakt het tegendeel; namentlyk, wybedoelen enkel en alleen zulk eene naauwe onderlinge betrekking tusfehen de Regenten en het beftierd wordende Volk, volgens welke de Regenten niet willekeurig kunnen regeeren , en volgens welke den Volke alle vermoeden van willekeurige Regeering ontnomen wordt. Wy befchouwen den Erfftadhouder wel als het hoofd der uitvoerende, doch in allen opzigte afhangelyk van de wetgeevende Magt ; door deeze Itelling bedoelen wy geenzints als of de Stadhouder geen invloed zoude moeten hebben op de wetgeevende Magt, of op der Staaten Vergaderingen; wy erkennen eensdeels de heilzaamheid van het Sradhouderfchap, overeenkomltig eener vrye Staats - Regeering ingericht; en wy geloven anderdeels, dat de Stadhouder eenen zeer heilzaamen invloed op de wetgeevende Magt kau hebben, te weeten, eenen advi. feerenden, een raadgeevenden invloed, maar geenen  4C4 sept. ZAAKEN VAN 1780. nen regeerenden invloed; waar door uitwyzende het geene in deeze Provintie plaats heeft de vrye deliberatien der Staats . Leden, zo op'merkelyk, en door zoo veele middelen en we^en kunnen belemmerd worden; daar in tegen- deel zulk eenen advifeerende en raadgeevende invlo.d, naar onze begrippen, met vrugt kan plaa s hebben op eene wyze, dat de Advyzen of Propofitien dts Stadhouders niet, uit complaifar.ce, uit vrees of hoop van Stadhouderlyke gunst of ongunst, maar enkel en alleen uithoofde van derzelver heilzaame oogmerken, gelden moeten. Deeze grondbeginzelen, Ed. Groot Mog. Heeren 1 koesteren wy met alle oprechtheid en welmeenendheid in onze harten; wy vermeenen dat dezelve aan die gronden, waar op de waare belangen van het lieve Vaderland moeten berusten, veilig mogen getoetst worden: Wy onderwerpen dezelve daarom met alle gerustheid aan U Edele Groot Mogende hoogwyze beoordeeling. En daar hoogstdezelve, gelyk wy durven vertrouwen, bereids uit het geene wy de vryheid genomen hebben voor te draagen, zullen hebben kunnen opmaaken, dat deeze Provintie zonder eene fpoedige inwendige verbeetering voor h:ar zeiven als bedorven en veriooren mag gehouden worden; zullen wy thans overgaan om te betoogen, dat eene volleedige herftelling en daarftelling onzer oorfpronkelyke Regeeringsform, in het byzonder noodzaakelyk is voor het welzyn en het behoud van het gantfche Bondgenootfchap; en wel om reedenen, welke aan U Ed. Groot Mog. doorzigt niet zullen ontglipt zyn; in die Provintien, welke met Gelderland in het zelfde ongelukkig noodlot deelden, worden reeds f maatregulen tot verbeetering van zaaken werküellig gemaakt: gelyk al meede in de voornaamfte der andere Gewesten reeds aanmerkelyke vor- de-  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 205 deringen voor eene grondwettige herftelling daar gefteld zyn. Wanneer nu hier meede vergeleeken wordt de teegenwoordige RegeeringsgelLldheid van Gelderland, zo zal bevonden worden, dat dezelve door de meenigvuldige verouderde en nieawere afwykingen van de oorfpronkelyke Republicainfche Conftituiie en goede order van Regeering, zeer verfchillend is van die der meest vermogende Gewesten. — En in de daad, Edele Groot Mogende Hee. ren! wie is niet overtuigd van bet geene wy hier ter neder ftellen; en wie zal durven loochenen, dat al het couftitutioneele, dat als het bolwerk onzer onafhanklykheid moet gehouden worden, niet ten eenemaal vervallen is, door dien alles afhanklyk is geworden vaa den Stadhouder, die niet alleen de Regenten der Steden na goedvinden af- en aanfteld, zonder al zeer dikwyls te hebben in acht genoomen, zoo als echter by het Reglement van Regeering bepaald was, of de aangeftelde Perfoouen gequalificeerd waren dan niet; maar tevens over alle de Amp» ten, binnen- en buitenlandfche Commisfien enz. naar willekeur befchikt; waar door wy vreezen dat Gelderland weinig nut aan het Bondgenoorfchap, en in het byzonder aan de Commercie en Navigatie op den duur zal kunnen toebrengen; welkers welvaart en luister, gelyk die van het geheele Bondgenootfchap zo naauw aan dezelve verbonden, intusfchen eenig en alleenig van de Commercie en Navigatie afhangen: Al het gebeurde even voor, en geduurende den jongden Oorlog met Engeland, zo ten opzigte der onbepaalde Convoyen, als met betrekking tot de gewapende neutraliteit, is by UEd. Gr. Mog. nog in een versch geheugen. Deeze by ons btöogde herftelling en daarftelling der waare en oorfpronkelyke Conftiiutie in Gelderland, word inzonderheid thans meer dan ooit  aoS sept. ZAAKEN VAN 1786. ooit noodzaakelyk, Ed. Gr. Mog. Heeren! met opzigt tot de vereischte hooge confideratie, welke de Republiek by alle Mogendheden van Europa wenscht te hebben en te behouden. Gelderland, de eerfte Provintie in' rang zynde, na dat onze Republic?infche oorfpronkelyke Regeeringsform meer dan ooit in Europa bekend is geworden, kan het met de digniteit van het Bondgenoodfchap niet flrooken, en de eer en waardigheid der Gelderfche Regenten zeiven word te veel vernederd, in val eene Provincie, die den eerflen rang onder de anderen bekleed, de alierminfte in de daad den naam van Republikeinsch Smverain kan voarer; daar het immers door niemand kan geloochend worden dat tegenwoordig, door alle de verregaande afwykingen der Conftitutie, de Heeren Staaten deezer Provincie wel in naam Souverain zyn, maar in de daad en weezentlyk onderfca kt aan hoogstderzelver Stadhouder. Ook zullen U Edele Groor Mog, met ons inftemmen, dat zulk eene heritelling nog al verder inzonderheid thans dient plaats te hebben, uit hoofde der teegenwoordige zoo heilzaame Staatkundige betrekkingen der Republicq met de Kroon van Vrankryk. Daar die zoo gelukkige Alliantie haaren oorfprong heeft uit de Republikeinfche herftellingsgeest der Natie, gelyk zy meest door de Republikeinfche Regenten op den algemeenen wensch der Natie na veele vertragingen tot fiand gebragt zynde, voor zeeker gevaar zal loopen om verzwakt en verydelt te worden, of tot nadeel te verltrekken door tegenftreevingen van minder Republicainschgezinde Provinciën; wanneer onze hooge Bondgenoot gewis minder vertrouwen op de duurzaamheid van de teegenwoordige Staatsmaximes zou moeten (tellen. Het gevaar van zulk een wantrouwen word voorzeeker door U Edele Groot Mogende en door  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 107 door de geheele Natie bezeft; wy zullen het zelve daarom niet verder ontwikkelen : Daar het immers eene erkende waarheid is, dat door eene ommekeer van zaaken, ten deezen opzigte, de Republiek aan onvermydelyke Oorlogen, zeer zeekere verliezen, waar tegen wy andermaal niet zouden beftand zyn, ja zelfs aan eenen onfeilbaaren ondergang geëxponeerd zou worden : En ten einde aan de teegenwoordige gelukkig geëtablisfeerde Staatsmaximes gebouwd op de Alliantie met Frankryk, by welken de Republiek alleen kan Rand houden , en in luister eu aanzien toeneemen, meer vastigheid te geeven, oordeelen wy, Edele Groot Mogende Heeren! de herftelling eener vrye Staats-Regeering in de Provincie van Gelderland voor het gantfche Bondgenoodfchap al mede van het grootfte gewigt te zyn; als kunnende alleen hier door onze Provincie meer uniformiteit van Staatsbelangen met de vermogendfte Provinciën, in het byzonder met die van Holland verkrygen, dan tot heden heefc moogen plaats hebben; dat evenwel voor het algemeen belang van het Bondgenoodfchap allernoodza-dkelykst mag gereekend worden. Uit al het geene wy de vryheid genomen hebben , U Ed. Groot Mog. thans voor te dragen, vertrouwen wy, dat de drangredenen van ons geheel gedrag omtrent een zoo algemeen gewenscht redres, in onze Provincie, ten vollen by U Edele Groot Mogende gepenetreert zullen worden. Wy geeven daarom al het voorengemelde ge» heel aan U Edele Groot Mogende rechtmaatig oordeel over. Overtuigd van de zuiverheid onzer oogmerken , zouden wy ons reekenen kunnen recht te hebben op alle mogelyke onderfteuning en befcherming van U Ëdeie Groot Mogende; en als getrouwe Vaderlanders, wier heil en welvaart in den bloei des gantfchen Vaderlands geieegen is; als Leden desNederlaudfchen ' Uur-  ao8 sept. ZAAKEN VAN 1786*. Burgerftaats zouden vfv overeenkomftig de Unie volkomen regt hebben uwe onderfteuning en be« fcherming te eisfchen ; maar neen, Ed. Groot Mog. Heeren! wy eisfchen niet; ais raadelooze Leden van Staat brengen wy, wyl ons volftrekt geen nader middel overig is, onze bekommeringen, onzen nu zoo geheel verlaatenen toeftand, het grievende en het drukkende dat ons en alle onze welmeenende Medeburgers bedreigt,indien het aangenoomen Syflhema in onze Provincie blyft voortduuren, in uwen fchoot. Wy verzoeken derhalven, darj het U Ed Gr. Mog. behaagen moge , het gewigt van al het voorfchreeve rypelyk te overwegen en te onderzoeken; en vinden U Ed. Groot Mog., gelyk wy vertrouwen, een en ander billyk en gegrond; dat U Ed. Gr. Mog. dan op zulk eene wyze s als naar h jogstderzeiver wysheid het gevoeglykite zullen oordeelen, met allen nadruk gelieven te bewerken, dat toch het gewigt der voorfz. redenen en motiven voor de dringende noodzaakelykheid van redres, en tot herftel van de zoo onontbeerlyke rust, eendragt en onderlinge harmonie eindclyk eens onpartydig en met gewenscht gevolg by de meerderheid der Leden van Staac in deeze Provincie zodanig bezefc worden, dat hun Ed. Gr. Mog. met den onfterffelyken Grotius omtrent de ongelukkige gelteldheid van zaaken, door en van wegen het onwettig en gevaarlyk Reglement van Regeering in deeze Provincie erkennen, fi quo calu comradtus incipiat vergere, non ad damnum modo aliquod, fed ad perniciem publicam, ita ut ab initio coniraftus in extenfione ad illum Cafum, cenfendus fuiffet injuttus et illicitus, tune nontam revocari eum contraétum poiïe, quam declarari eum non ultro / obligari, quafi factum fub conditione, fine qua jufte fieri non potuit. En hier niede eindigende, bevelen wy U Ed. Groot Mogende in Godes heilige befcherminge, en  sept. STAAT EN OORLÓG. 1786. aöo en hebben de eer ons met alle hoogagting te noemen. edele groot mogende heeren! (Onder ftond) Lf Edele Gr. Mogendens gehoorzaame Dienaaren. (Was get.) ft. van bronkhorst. r.j. van dkr capellen , tot den Marsch. g. nieukerken, genaamt Niewwenheim van Wiel. b. van nieukeeken, genaamt Nyven* hiim van Dorth. c. j. van nieukerken, genaamt Nyvenheim. h. v. w. lynden , tot Qldenalle. j. h. van zuylen , van Nieveld. c. h. van zuylen, van Nieveld. h. van eck. CXLVI. Refolutie van de Staaten yan Stad en Lande, raakende het gebruik van Troepen tegen fLutem en Elburg. In dato 3 Sept. Hebben de Heeren Staaten van Stad en Lande goedgevonden en gerefolveerd, dat Zyne Hoogheid zal worden verzocht, om geene Troupes ter Repartitie van deeze Provincie (taande, te employeeren ter bellisfin ge der Burgerlyke gefchillen te Elburg, of waar ook dezelve in deeze Republiek plaats mogen vinden, ook zoo,daar toe eenige orders gegeven mogen zyn , dezelve dadelyk in te trekken, en, zoo 'er reeds Troupes naar ü-lburg, ot elders op marsch mogten zyn, dezelve direet na derzelver Guarnizoenen te doen retourneeren • zullende de Commandanten der Regimenten op deezer Provincie Repartitie ftaande, worden aangefchreven en gelast, zig met de Bttrgerverfchillen niet te meieeren • eVv°™Sr de HssKn S£aaten van Gelderland op het XXXIV. deel. O vrien  aïa sept. ZAAKEN VAN 178e. vriendelykfte geëxhorteert geene Militaire magt tegens hunne Burgeren en Ingezetenen te gebruiken , maar aile mogelyke en gepaste middelen te adhibeeren , ten einde de zwevende Burgergefchillen, zoo veel mogelyk in der minne vereffent en bygelegt worden; offsreerende de Heeren Staaten deezer Provincie daar toe hunne goede officien en mediatie. CXLVII. Misfit van de Staaten van holland, aan de Staaten van Gelderland en Utrecht, ah mede aan de vier andere Prwnaen, omtrent de verzochte voorziening, dat geen Militie tegen Burgers wierde geëmployeert. In dato 4 Sept. 1786. De Raadpenfionaris heeft ter Vergadering gerappor. teert de confideratien en het advis van de Herren van de Ridderfchap en verdere hun Edele Gr■ M*. Gecommitteerden tot het groot Beforgnehebbend^, ineevolge en tot voldoening aan hun Edele Groot Mog. ES Commisforiaal van den 1 deezer, geiixam.. nee twee Concept-Misfives , die Uit kragt van de Volrf. Refolutie "door den llit^« > formeerd, om geadresfeert te worden aan de B01 4 £ noSen op de verzochte voorziening, dat geen Md t e ïe°en Burgers wierde geëmpioyeerd; zynne een M .suve tot dat einde aan de Heeren Staaten van Gelderhnd , eTmutadis mutandis aan de Fhere» Staaten van beland, Vriesland, Overysfel en Stad en taande, ie addrcsfeeren, hierna geinfereert. Fiat infertio. Waarop gedelibereert zynde, is goedgevonden en verfla»"dePvSorft. Concept - Misfives by deeze: t= arrefteeren, en dat dezelve, in diervoegen aan de Heeren Staaten der foorfz. Provinciën zullen worden afge. zonden. jje  sept STAAT EN OORLOG. i78ö. 211 De Heeren van de Ridderfchap en Edelen hebben de conclufie van de voorfz. MisfiVca aangezien. De Heeren Gedeputeerdens der Steden Dordrecht, Haarlem, Leyden, Amfterdam, Gouda, Rotterdam, Gonnchem , Schiedam, Schoonhoven, Alkmaar, Hoorn, Eukhuyren, Edam, Monnickendam en Parmerende, hebben in de Notulen doen infereeren , dat de Heeren van de Ridderfchap door de meeste Leden zoo in her Btfoigne, als in de Vergadering zeer inftantelyk verzocht en geëxhorteert zynde, om zig by het eenpaarig begrip der verdere Leden ten aanzien van de bovenitaande Misfives, aan de Heeren Staaten van Gelderland en Utreen* gearrelleert, te voegen, en te willen afzien van hunne voorgeflage veranderingen in dezelven alle n (trekkende, om gemeMe Misfivef geheel en al te enerveeran; doch dat deeze inftantien eu herhaalde exioratien zonder de minfte allcgat.e van gronden of redenen met het gewoon» andwoord der Ridderfchap van namentlvk te bly. ven perfiftecren y gereciproceert zynde, zy Heeren Gedeputeerden» voorn, zig als nu in d.6 Miart deezes jaars ree is gedaane Aanfchryving aan den Heer Capitein-Generaal met betrekkin* tot den aanmarsch va. Troupes naüEd. Mog. provvcie , (t) verder > edele mogende heerkn! Het is niet zonder aandoening, dat Wy in en ltiae overwe-'ing nemende den aar iei gefteldneid der verrchillen en onlusten, tusfehen de Regenten en Ingezeetenen in fommige Provinciën, en bvzonder in die van U Ed. Mog., federt eenigen tyd ontdaan , genoodzaakt zyn geworden, Oi«en aandagt te vestigen op het akelig vooruitzigt der fchroomlyke gevolgen, welke onvermydelyk te dugten zouden zyn, zoo wanneer het mogt gebeuren, dat, ter beflit-fing van die verfchillen , den weg der Wapenen , met voorby gaan en ter zyde ftelling van andere gepaste en welgereegelde middelen , wierd ingeflagen, en tot her. gebruik van de Mibtaire Magt den toevlugt genoomen : en het was even daarom, en met datinzigt, datWy(*.) by Onze Refolutie van den 25 der argeloopen maand (t) goedgevonden hebben, den Heer Capitein Gene. raai Onzer Provincie aan te fchryven. Om,  sept. STAAT EN OORLOG. 1780. ar3 Om , by provifie en tot Onze nadere dispofitie, geen Troupes, op Onze Repartitie (taande, en in de Provincie van Gelderland of buiten dezelve Guarnifoen houdende, naar de Steden Hattem of Elburg af te zenden, [ of eenige Ordres aan de bovengemelde Militie te geeven, dewelke zouden involveeren, om zig in eenige verfchillen tusfehen Burgers en Burgers, of Burgers en Regenten , waar dezelve binnen deeze Republicq mogten ontftaan, te immisceeren of te bemoeyen; met Aanfchryving teffens aan Je Commandanten op Onze Repartitie, om geene Ordres, contrarie voorfz. Amfchryving aan Zyn Hoogheid hun gegeeven wordende, by provifie en tot Ouze nadere dispofitie , direct of indirect, te gehoorzaamen, op poene van Onze hoogfte indignatie en ogenblikkelyke privatie hunner Soldyen; met last, om daar van aan de Officieren hunner Regimenten de nodige kennisfe te doen hebben j Thans , Edele Mog. Heeren ! verneemen Wy niet zonder bewondering, O 3 dat  *l4 se*t. ZAAKEN VAN 1786, dat het vonrgcnooroen befl iir van U RHelp Mo?. Cf) Raat gebragt te worden. reeds da^elyk ter uitvoer (f) is gebragr. H >e zeer Wy ganf ch afkeerig zyn , Ons in zaaken, bet afzonderlyk en pri'/atif beftiutr Ier Provinciale Rnseering vanUEd, MOit. tjjeireffende . op enigerley wvze in te laaren, moeten Wy egter niet verbergen , ctat Wy dit beflnit, als van een generale invloed zynde op de wezentlyke belangens van een Bondgenuotfchap, waarvan Wy tot hier roe geen g-rmg nog onnut Lid hebben uitgemaakt, met geen onverIchillig oog kunnen aanzien, daar Wy dit befluit en de dadelyke uitvoering van het zelve uit geen ander gezigtpunt kunnen befchouwen , dan als een onderneeming, weinig begaanbaar met het waare belang van O Ed. M">g. eige Provincie , en regts'treeks aanloopende tegens de onveranderlyke grondbeginselen welke in een welbeftterde Regeering nimmer kunnen dulden, dat de deur voor billyke reprasfentaMen van *s Lands klagende Ingezeetenen toegemuurd, de wettige en eerbiedige Volkstem door geweldadige middden gefmoord, en den weg ter ver*  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 215 (f) eb Burgeryen ia U Edele Mug. Provincie. vereffening en bemiddeling van gereezene gefchillen en oneenigheden door Militaire dwang afgefneeden zoude worden. — Eene onder» neeming, waar van de rampzalige gevolgen, die gedugte onheilen over het geheele Lighaam van de Republicq wel haast zouden konnen verfpreiden: waardoor men, eerlang, in het midden van een wel eer zbo gezeegend Land , het bloedig Tooneel eener BurgerOorlog geopend , en de vrye Bodem van eene onafhankelyke Staat met Burgerbloed bezwalkt en overftroomd zoude moeten zien. — Eene onderneeminge eindelyk, waar omtrent Wy te meer gevoelig moeten zyn, naarmate Wy ^met te meerder grond verwagten, dat het noodlot van de (f) Gelderfche Burgeryen aan Onze welmeenende en getrouwe Ingezetenen niet geheel onverfchillig zal zyn. Het is dan met dien ernst, die het gewigt deezer zaak vorderd, en met die opregte zugt en yver ter bewaaring van de algemeene rust, en tot kragtdadige handhaving van 's Lands en der Ingezeetenen Rechten en Vryheden, met welke wy fteeds zyn bezield, O 4 dat  Uó sept» ZAAKEN VAN 1786. dit wy ons verpligt vin1 den , U Edele Mog. op het vriendnabuurlykde ie verzoeken, en, zoo lief en waard als aan U Ed.Mog. en aan Ons de tederfte belangens van het dierbaar Vaderland zyn moeten,op het kragtigile aan te maanen en te obtefteeren, om het uiterfte in deezen, nog tydig, te verhoeden, en van het gebruik dier middelen af te zien, welke niet anders, dan tot de verderfelykfte eindens kunnen uitloopen ; maar om, in tetegendeel, by nader en we!» beraade overleg, met af. legging van alle vooringenome denkbeelden, en met verzaaking van alle peifoneele bedoelingen , zoodanige maatregulen by de hand te neemen, waar door het hoognoodig vertrouwen tusfehen Overheden en Ingezeetenen in U Ed. Mog. Provincie herfteld, en op vaste en duurzaame gronden gevestigt; alle ingefloopene misbruiken ge weerd, en de ontftaane verfchil'en , langs den weg van minnelyke Conciliatie, verëffend en afgedaan mogen worden; Tot welke zoo nuttige en heilzaame (*) als nog en by her. oogmerken wy (*) Onze haaling Mediatie, gepaard met alle meest kragtige, goede, en Bond-  §ept. STAAT EN OORLOG. 1780". 21? Bondgenootfchappelyke Officier), aan U Edele Mog. volvaardjg aanbieden, bereid zynde, die, op derzelver eerfte aanzoek, d:delyk te prasfteeren en in het werk te dellen. Waar mede, &c. Aan*de Staaten van Zeelend, Vriesland, Overysfel, en Stad en Linde» edele mogende heeren! De gefieldheid der zaaken in de Provincie van Gelderland, en het befluit by de Heeren Staaten van gem. Provincie, met betrekking tot de Steden Elburg en Hattem, genomen,zyn ons van dien aart en van dat gewigt voorgekomen , dat wy geoordeeld hebben, ons ter dier zaake by Misfive aan welgem. Heeren Staaten te moeten addresfeeren, van welke Misfive wy niet hebben willen afzyn een affchrift aan U Edele Mogende by deeze te doen geworden. Gelyk wy by onze Refolutie van den 25 der voorleden maand noodig hebben gevonden zoodanige voorzieniengen te doen, en die Ordres te ftellen, dat geene Troupes van onze repartitie en binnen de Provincie van Gelderland , of buitrn dezelve, Guarnifoen houdende, na de voorfz. Steden afgezonden, of aan dezelve eenige beveelen wierden gegeeven, dewelke zouden involyeeren, Om zig in eenige verfchillea tusfehen Burgers èn Burgers, of Burgers en Regenten , waar dezelve binnen deeze Republicq moeten ontdaan, te immisceeren of te bemoeyen. Zoo (trekt het ons nu tot een byzonder geO j noe-  21% sept. ZA AREN VAN i?86*- noegen, dat door deeze onze voorzorge nog tydig gtëffectueerd is, dat geen Militie, terOnaer bezolding (taande, ter uitvoering van het biflnit van welgem. Heeren Staaten van Gelderland ge. bruikt heeft kunnen worden. Wy zouden het geheel overbodig rekenen, de gegtondheid en noodzaakelykheid van deeze onze . voorzorge door een ampel detail van zaaken te betoogen; daar wy van het verligt doorzi?t, zo wel, als van de cordaate denkwyze van U Ed. Mog. vastelyk vertrouwen, dat de gewigtige reederen en motiven, die ons tot het neemen der voorfz. Refolutie hebben bewoogen, door U Ed. Mog. ten vollen gepenetreerd, en ten overvloede gewettigd zullen worden; zoo als wy dan ook in dat vertrouwen niet hebben willen nalaaten, U Ed. Mog. van de voorfz. onze Refolutie by deeze kennis te geeven, met gedienftig en vriend-nabuurlyk verzoek , dat door U Ed. Mog., met opzigr tot de Militie ter haare repartitie ftaande, op ons voorbeeld, die zelfde voorziening gedaan, en gelyke Ordres in den haaren gelteld mogen worden. Daar wy dit verzoek aan de Heeren Sraaten van Vriesland, Overysfel en Stad en Lande af zenden, hadden wy gaarne, het zelfde in het werk gefteld omtrend de Heeren Skaten van Utrecht, dan de aan ons gefuppediteerde informatien, wegens de genomen maatregelen aldaar, hebben ons hier van moeten doen afzien, en in teegendeel gepermoveerd, om liever aan dezelve Heeren Staaten af te vaardigen een Misfive, in fubftantie met die van de Heeren Staaten van Gelderland overeen komende; waarvan wy U Edele Mogende ook niet onkundig hebben willen laaten. Waar mede &c. OXLV1I!.  «pt. STAAT Eitf OORLOG. 1786. siq CXLVIIL Aantekening van den Keer r.j. van DER CAPELLEN TOT DE MaRSCH, woartnede de Hter van der ca- PltLLEN ToT RYSSKLT Zt'g heeft geconformeerd. In dato 3 Sept. EDELE MOGENDE HEEREN! De Ondergetekende protesteert op het ernrtigfte en fiïdtuükelykfta tegen de akelige en fchromelyke gevolgen der op eergisteren genomene Refolutie, Hattem e Elhurg concernerende, alt mede tegen die van »pen aanmarsch van eenige Troepes van den S:aaf naar bovengemelde S*eden; houdende dit een en ander ftrydende tegen de Vryheden en Privilegiën der Steden,en die van den gantfchen Burgerftaat in dit Gemeenebesr. — Hy protesteert tegen alle daarop gelopene of nog te maakene onkosten: Verklaarende alles, wat ten dezen opzigte mogte worden te werk gefteld, te'houden voor informeel, nul en van onwaarde; als zoo zigtbaar aanloopende tegen de Privilegiën, R*g:en, Prasëcninentien en Veiligheid der Steden, Burgeryen en goede I :geie» tenen. — En wyl hy voorziet, dat door deae maatregelen een Burger-oorlog onvermydelyk wordt, welkers gevolgen en uitwerkingen hy zig ten aanzien van deze provintie in het byzonder, en die van 't gantfche Vaderlan t in het algemeen, met ontroering voor oogen ftetd, en welke U Ed. Mog. zig misfchen, wanneer i het te laat zal zyn , zullen beklagen, referveert hy zig i zooiani^e con'litutioneeie middelen te employeren, welke, zoo mogelyk, nog voor kunnen komen de jammerlykfte uiterftens, waanan een Land en V >lk onderhevig kunnen worden. — Hy referveert zig verders zyne bredere aantekening tot zyne decharge; verzoekende dat dit provifioneel protest,tegen alle die aan^-haaldeangstvalligp gevolgen, in den Recesfe dezes Kwartiers geïnfereert worde. — CXLIX.  s20 sept. ZAAKEN VAN 1786, CXLIX. De voordragt van Derdreckt, ter Vergaderinge van Holland, om den Capitein Generaal aan te fchryven zyne denkwyze over de maatregulen tegens Hattem, Elburg en Utrecht open te leggen ; en concerneerende een last aan de Militie, op de repartitie dezer Provintie ftaande, In dato, 4 Sept, Ontfangen een Misfive van de Magiftraat en gezworene G meente der Stad Elburg, &c. Waar op, &c. Oritfangen een Misfive van Burgemeesteren, Schee» penen en Raad der S ad Hattem, &c. Waar op, &c. Zyn geleezen differente gelykluidende Requesten van een zeer groote mecnigte, alle Burgers en Inwooners der Stad Amfterdam, &c. Alsmede een Request van Jacob Vermeer cum fuis, Gequalificeerdens van een notabel getal Schutters en Ingezeetenen der S ad D lft, &c. Mitsgaders e n Request van Arie Meurs cum fuis, Burgers en Inwooners der Stad G >u ia, &c Voorts een R> quest van een turbe Burgers en Inwooners van 's Grav nhage , &c. En eindelyk een Rtquest van een aantal Burgers en Inwooners van Veur, Vojrfcnooten en den Leydfchendam , &c. Waar op, &c. En door de Heeren Gedeputeerden der Stad Dordrecht, by geleegenheid van het inkomen der voorfz. Misfives en R-quegren, de Leden tot vrymoedigheid en cordaatheid in het uitten van derzelver Advifen op dit gewigtig oogenblik geëxhorteerd, en ten dien einde op verzoek van gemelde Heeren G-deputeerdens door den Raadpenfionaris de Acte van Indemniteit vari dato 19 July 1663 geleezen, en voorts door dezelve Heeren  smt. STAAT EN OORLOG. 1786. aai Gedeputeerdens in het breede gedetailleerd zynde de onderfcheide redenen van wnrrouwen tegen, ie directie van den Heer Capitein G neraal, en uit dien hoofde voorgedragen zynde, om gemelden Heer Capitein Generaal'by Misfive aan te fchryven, ten einde deszelfs perfoneele denkenswyze over de geweldige maatregulen tegens ds Steden Hattem en Elburg, mitsgaders tegens de Stad Utrecht, op een klaare en rondborftige wyze open te leggen, ten einde niet genoodzaakt te worden, om te moeten refolveeren tot eene fufpenfie van hem Capitein Generaal, in deszelfs Provinciale militaire qualiieit, en dienvolgens ook van de aan hem toevertrouwde magt over de Troupes, ftaande ter repartitie van deeze Provintie. En verder, na een fummier detail van de redenen, uit hoofde van dewelken Han EJele Groot M »*. gedrongen zouden kunnen zyn, om direct employ emoeten maaken van de in hunne Soldy ftaande Troupes, zoo tet dekking van deeze Provinc e en derzelver Ingezetenen, als tót afzweering van alle hoftile aggresfien tegens de Steden en Ingezetenen der andere Provinciën, door welgemelde Hee^n Gedeputeerden voorgedragen zynde, om alle de Commandanten van de Regimenten op deeze Provincie gereparcitieard, van wegens hun Edele Groot Mog aan te fchryven en te gelasten, om zig marschvaardig te houden, ten einde op hoogstderzelver eerfte ordres te kunnen trekken na de hun voor te fchryven Plaatfen. ♦ En door de Heeren van de Ridderfchap en E leien Copie van de voorfz. voordragt verzocht zynde , om de*elve in de Order nader te examineeren, als meede door de Heeren Ga-leputeerden dar Sleden Ddfr,Amfterdam en B ielle, om daar op te verdaan dn inrentie van de H.eren hunne Principaalen; is de R fjlutie, daar op te neemen , uitgeteld tot aanltaande Woensdag, om als dan fLaal gearrefteerd te worden. De Heeren Gedeputeerdens der Sreden D ïrd. r cht, Hiarlem, Leyden, Gouda, Rorterdam,Go"inchem ,Schiedam , Schoonhoven Alkmaar, Hoorn Enkhuyfen, Ëdam, Monnicfcen- dam  222 siPT. ZAAKEN VAN 178Ö. dam en Purmerende,te vergeefs op de conclufie der voorfz. provifioneel te neeme Refolutie gc» infteert,en de redenen der presfance, mitsgaders de gevaaren van het dilay met nadruk aan den dag gelegd hebbende; vinden zig genecesfiteert, om te protefieeren tegens alle ruineufe gevolgen, die uit het daargeftelde dilay zouden kunnen voortvloeyen; het gewigt der verandwoording daar van overlatende aan zoodanige Heeren van het Corps der Ridderfchap en Gedeputeerdens der Steden, die door hunne overneeming de conclufie in deezen komen op te houden. De Heeren Gedeputeerden der Srad Delft hebben aangenomen zig op het voorf«. geproponeerde, Woensdag den ó deezer, te zullen expliceeren. , T~"\e Heeren Gedeputeerden der Stad Brielle I 3 hebben verklaard, dat zy, zoo dra zullen hebben bekomen Copie der propofitie door de Heeren Gedeputeerden der Stad Dordrecht gedaas , alle devoiren zullen aanwenden om ten allerfpoedigflen, en indien mogelyk, tegens morgen , den last van de Heeren hunne Principaalen hier op in te brengen. Accordeert met de voorfz. Refolutien. CL. Extrai} uit de Notulen van den Raad Qrdin.ur der Stad Zierikzce. Maandag den 4 September 1786. Ïs goedgevonden en verffaan, Heeren Gedeputeerden rer Staa;s. Vergadering deezer Provincie te gelasien , om ter tafel van Hun Ed. mog. te dedareeien: Dut Hun Ed. Achtb, niet dan met uiterfte bevreemding  sspt. STAAT EN OORLOG. 1786. 223 ding en furprife, zo uit de publicque als particuliere berigten, zyn geïnformeerd van de ilnguliere buitengewoone en overhaastende marfchen van veele Regimenten , en wel fpeciaal van die, welke op de Repartitie van deeze Prov,nne ftaan; zelfs zo, dat de ordres zyn gegeeven, om te marcheeren mat agterlaating van huisgezinnen en den ordicatren Bagagie; — En daar Hun Ed. Ach:b. de motiven en redenen van diergelyke ordres geenzins kunnen penecreeren , alzo voor zo veel Hun Ed. Achtb. bekend is, thans geen vrees voor buitenland ;ch geweld is te dugten. en het marcheeren van Troupes , op zo een inconvenablen tyd en wyze, niet anders kan uitloop:n, als tot merkelyk nadeel en grief van de meergem, 'Jroupes en excssfive kosten voor den Lande, en dus niets overig blyft, of de redenen daar van moeten te vinden zyn, in dezelve te gebruiken , tegen hunne Medeburgeren, en wel tegen zodanige, die hunne wettige Rechten tegen de allergedugtfte overheerfching tragten te verdedigen; — En daar Hun Ed. Achtb. als nog hunne gevoelens willen manifefteeren, dat zy nimmer zullen gedoogen, dat Troupts, die in het zweet van Burgeren hun beftmn vinden, regen dezelve werden gebruikt, om hun te onderdrukken , en des nood-s van het Laven te berooven! Zullen Hun Ed. Achtb. aaa 't oordeel van hunne Msdeleden van Staat overlaaten de beoordeeling van die evenementen, die daar uit noodwendig moeten voortfpruiten, en niets anders kunnen zyn als eenen openbaaren Burger- Oorlog; waar van het einde den gantfchen, en onherftelbaaren val van dit wel eer zoo hloeyend Gerneenebest zal zyn; — En terwyl Hun Ei Achtb. op goede gronden vermeenen, dat het gewigt van hunne reeds gedaane en herhaalde proportie (tot het aanfchryven aan den Heer Capitein Gsneraal, van geene ordres te geeven aan Troupes >.er deezer Re. partitie, tot het marcheeren na die plaatfen , daar Burgertwisten over domeftique voorrechten zullen on:ft i2n, en voornamelyk naar de Provintie en Stad van Utrecht:) uit het hier voren geavanceerde genoezaam zal zyn af te leiden; zo zullen dezelve als nu voor het lantfte, op het kragtigfte infieeren, op het purgeeren van 'tBe- foig-  224 skpt. ZAAKEN VAN i?86". foigne, ten deezen opzigte reeds by Hun Ed. Mogt gedecerneerd; cn tcffens, dat de meergem. aanfchryving op deeze Se-fie, ter Conclufie werde gebragr, en aan den Heer Capitein Generaal -zonder Refurnptie werde afgezonden; ten einde niet alleen dat, hangende de Deliberatien over dit point, deze Troupes niet naar die plaatfen werden gezonden, maar zelfs niet warden geëmployeerd tot remplacement van andere Troupes,die ten dien einde naar bovengem. plaatfen reeds zyn of zullen werden gedepecheert,— als mede aan de Chefs van de Regimenten, om geenzins te obfetvaeren die ordres, die tot het ageeren, op hoedanige wyze het wezen mogt, tegen Burgeren, zo binnen de Provintie van Gelderland als Utrecht mogten ftrekken, of dat de» zelve in cas van disobedientie, Hun E i. Mog. nadere dispofitie te verwagten zullen hebben. — En, ingevalle dit geadvyfeerde wederom van geene in» gresiie mogte zyn; en daar aan niet dadelyk werde voldaan; — werden Hun Gedep. gelast te declareeren: — Dat Hun E i. Achtb. zig voor als nu houden gepurgeerd van hunner) Eed en Pligt, met overlaating van alle die gevolgen, die uit htt ophouden en langer traineeren van deze meergem. aanfchryving, voor die geenen, die oorzaak zyn, dnt Het te dugtene vergieten van Burg*r» bloed eerlang, zo nog niet alreeds, gefchiede; En dat eiHdèlyk-Hun Ed. Achtb. op he: ferieufteby deezen declareeren, dat, ingeval deezen hunne laatfle inftantie, onverhoopt geen ingang by hunne Medeleden mogt vinden. — Geenzins meerder zullen confenteereu in het betaal* n van zodanige Troupes, die ftrekken tot verderf en ondergang van 's Lands braave Ingezetenen. En werden Hun Gedep. gelast, na ge dane praeleétuure, de luiertje deezer Declaratie in den Tcxt der Notu« len van Staat te verzoeken. Accordeert met voorfz. Notulen. (Was get.) francois breekfot. CU.  sEtr. STAAT EN OORLOG. 1786. 225 CLI. Mi jive van de Gecommitteerden uit de Steden Deventer, Kimpen en Zwolle, aan de Staaten van Gelderland, raakende de Steden Haitem en Elburg, In dato 4 Seft. 178Ó. EDELE MOGENDE IJEEUEN ! Hoe dat Wy uit last onzer Heeren Committenten , op den 2den deezer U ftd. Mogende hadden voorgefteld, en op het allerinftantelykfte verzogt van wel te willen furcheeren hoogstderzelver genoomen beHuitj om middelen van nadruk,en geweld te laoten gebruiken tegen de Steden Hattem en Elburg, vinden Wy ons andermaal gekwahfkeerr, zodaanige midielen in 't werk te ftellen, om dien doodlyken fiag, was het mogelyk, voor te koomen, en het geheele Land, dat hier door in rep en roer word gebragr, voor verdere inwendige Beroerten en eenen Burger-Kryg, zoo vuurig van God Almagrig te verbHden, te bewaaren, en ten dien einde zyn Wy herwaards gekoomen, om Zyne Doorl. Hoogheids Officien daar toe andermaal ernftig te verzoeken: Wy hebben boven al gemeend niet te moogen ftil ftaan, met U Ed. Mog. onder 't oog te brengen, de gevoelige aandoening, welke U Ed. Mog. ftilzwygen, op onze afzonderlyke en gezamenlyk ernftige en welmeenende Repraefenta'ien by onze Regeerisg, Burgeren en Ingezeetenen heeft verö .rzaak'; -— deeze word aliezins vermeerdert, door dien Wy zien, niet alleen , dat 'er tot heden toe geen fchyn of blyk is, dat daar aan eenig gehoor zal gegeeven worden , of eenige deference betoond, maar dat Wy daar en tegen door den daadelyken Voordmarsch der aan te rukken T -pen mogen opmaaken, dat U Ed. Mog. nog blyven volharden in demlver belluit. Wy hebben immers, Bd Mog. Heeren I geen ander oogmerk, dan het geen Wy m onze vooriae hebben XXXIV. DEEL. P ge-  *26 ïbpt. ZAAKEN V A Nf 1786. gemanifesteert, de Provintie mmelyk van de funeste gevolgen van eenen Burger- Krye te bevryden, en bu» teeren al nog niets, dan ee-e Mediatie aan te bieden over verfchillen tusfehen U E i. Mog. en de Seden Hattem en Elburg, Medeleden van de Regeering Uwer Ed. Mog. Provintie. Wy treden ih geenen deele in de minfte der ontftaa» re verfchillen, noch in de reden'n, die U El. Mog. bewoogen hebben tot de^.en uirerften ftap te befluiten. — dir zoude Ons ahViden van het waare oogmerk der Mediatie, dewelke Wy wenschten, dat S aatelyk van deeze Landfchap wierd aangeboden, 't welk niet afwykt van de Gronden onzer Conftitutie. Wy vinden Ons dan verpiigt, om op nieuw, op het allerernftigfte, aan te houden, dar Ü El. Mog zich als nog moogen laaten beweegen, waartoe zelfs meerder aanleiding wordt gegeeven door een Declaraiie aan Ons gedaan, van wegens de S'ad Hattem in een Brief, waar van Wy Copie deezer by voegen, waarin duidelyk verklaaren op redelyke Voorwaarden wel te willen accomodeeren. 't welk zy ook misfc'iien reeds diprctelyk zuilen hebben bewerkftelligd, of noch daar toe overgaan. —— Zullen nu U Ed. Mog., tot welker kennis dit komt, dit en onze reprrxfentatien met ftilzwygen, en ongemerkt laa'en pasfeeren, zonder daar op de mii fte reflectie te flaan, of zich te laaten overhaalen, om eenige Condescendence te gebruiken in eene zaak, die, naar het oogmerk van U Ed, Mog. doorgezet wordende, de doodelykfte gevolgen voor het geheele Vaderland zal hebhen, gemerkt de allergrootfte fenfatie en verbittering, welke deeze demarche reeds veroorzaakt heeft, en uitgevoerd wordende, noch verd.r hebben zal,daar 'er nu zo veel geleegenheid gefchapen is. om 'c zelve met '-«efpaarirg van Burger • bloed, zoo ;ijrbaar aan de Wettige Regeering, mi-fchien op eene redelyke wyze, buiten het gebruik van de geweldisfte middelen, te kunnen zien uit den weg geruimd. Wy bidden dus Ud Ed. Mog. by al wat dierbaar is, by de zucht en iever tot welzyn van 't Vaderland en herftelling van de inwendige Rust ook in U Ed. Mog. Pro- via-  se F Ti STAAT EN OORLOG. 1786. 227 vintie, op allen deeze noch ernftig het oog te vestigen, e» met al dien fpeed, dien het gewigt der zaak vereischt, en in het welke een allergrootst en eminentst gevaar, in de vertraaging van een voldoend beflüit in deez=n geleegen is, op onze voorige en deeze herhaalde vertoogen geiieven acht te geeven en order te ftellen, d t alle mefures van nadruk moogen worden gefurc eerd, —, de aanmarch der Troepen daar ze zyn, geftaskt, en ten minften beproeft, of en welke middelen tot accomodetnent zouden kunnen worden gealhibeert, weke te verwerpen. Wy voorzien, dat de geheeleRepu it. k in de fchroomlykfte verbittering zal zetten, waar van Wy zo naby geleegen, reeds het fcnertlyk gevoel hebben, door een vuurige drift en onwederftaanbaaren i r, die U Ed. Mog. demarche en Refolutie aireede o der onze Burgeryen veroorzaakt heeft, en welke ü E i. Mog. zoo wel als Wy reeds weeten, dat in alle andere Provintien plaatst heeft, ten gevolge hebbende, dar. van alle kanten gewapende Burgeren en Ingezetenen tpefchieten, en de energitkfte Addresfen over dit ontw rp gedaan worden. Wy herhaalen Ons ernftig ver* zo k, en betuigen voor U Ed. Mog. ons by onverhoopt on'kentenis van hier aan te defereeren, onfchuldig te zyn aan de jammerlykfte gevolgen, die hier uit onfeilbaar zullen ontftjan. Wy bidden God Almagtig, dat Hy U Ed. Mog. harten daar toe genadig wil beweegen en beftieren, dezelve voords houdende in zyne heilige befcherming. edele mogende heeren! U Edel Mog. goede Vrienden, Op 't Loo, den - De Gecommitteerde uit de Ste4 Sept. 1786. den Deveuter, Kampen en Zwolle. Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) *. VflN sdchtelen, j. A. de mist, R. eekhout, Secretaris 1786. Secretaris 1786. Secretaris 1786. P n CLII.  3i8 sept. ZAAKEN VAN 178*. CLII. Refolutie van Raad en Gemeente der Stad Elburg. In dato 4 Sept. 1786. (Post alia~) Raad en Gemeente in overweging genomen hebbende de zorgelylce fituatie aan welke zich deeze Stad en Burgery,uit aanmerking van de tegens Onsaanna.-ierende Militaire Magt, met allerlei verfchrikkelyk Oorlogstuig gewapend, vind bloot geil.ld, hebben gerefolveerd en gearrifteerd, dat de Collegien van Raad en Gemeente, waar onder de Stads Secretaris nevens Burger. Krygs* r-ad en Burgery , by provifie voor '1 naderend geweld wvken, en deeze Stad en Jurisdictie zullen verlaaten, en zich binnen Kampen retireeren, om vervolgens verder te refolveeren en voor te nemen, 't geen ten nutte van onze ongelukkige Stad en Burgeiy zal noodig en dienftig geoordeeld en bevonden worden. Aldus gerefolveerd ter Vergadering ten Raadhutze binnen Elburg, dato ut fupra. Praefentibus de Ondergetekenden , j. h.rauwenhoff, nevens de Gemeensiieden. Regerend Burgem. arend wyns. (Was get.) m. sels, hrndrikus hoefhamer. Schepen en Raad van bo* •ieünis vos, Ëvtrtz. vengemelde Stad. hendrik vos. tghanms sttjerman. My pra[ent. joHAfJNlS BUN-''kerk en. herm. HErvR. ViTRlNSA» CERRiT hkngsveld, Wz. Secretaris. HENDkK michiel EN. wouter. PHILIPS. CLIII. Misfive van Burgemeesteren, Schepenen en Raad van Harder wy k , om hun Ed.Gr. Mog. interce fie tot voorkoming van en Burger -Oorlog. In dato 4 Sept. 178(5. EDELE groot Moe en E heeren ! . Heden hebben wy in onze Vergadering on. fangen een Misfive van de Regeering d< 1 6 Staa R  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 220 Stad Elburg, kennis geevende van de fituatie, waarin zy zig bevind door een Refolutie, byde Edele Mog. Heeren Sraaten deezer Provincie mee meerderheid genome", om de Steden Hattem en Elburg mee de Militaire magt re 'wingen, en van ons begeerende, dat wy U-Elele Groot Mog. asfiftentie in deeze zaak geliefden te verzoeken. Wy hebben tegens gemelde Refolutie namens deeze Stad geprotefteert, en hetzelve aangemerkt als een zaak van de uiterfie gevolgen voor de Republiecq, zulks word ook reeds bevestigt, daar de ftaat van defenfie, waarin gemelde Steden zig gefteld hebben, en het deel, welke de Burgers van anderen in hun lot neemen, niet anders dan een Burgerkryg voorfpellen. Wy vinden ons dan, Edele Gr. Mog. Heeren J niet alleen uit dien hoofden, maar ook op in(tantien van onze Burgerye indispenfabel verpligt, om met dien fpoed, welke de natuur der zaake vereischt, (vermits reeds eenige Regimenten met een tram Artilleiie op marsen zyn) U Edele Groot Mog. op het allerinftantelykfte te moeten verzoeken, om door hoogstderzelver veel vermogende intercesfie te willen effeftueeren, dat een Burger • Oorlog worde voorgekomen. Waar meede, Edele Groot Mog. Heeren! Wy God bidden, dat Hy alle rampen en onheilen van deeze Repubiieck wil afweeren, en U Ed. Gr. Mog. lange by een voorfpoedige Regeering bewaaren. Gefchreeven te Harderwyk den 4 Sept. 1786. (Onder (fond) U Edele Groot Mog. goede Vrienden, Burgemees teren, Schepenen en Raad der Stad Harderwyk. (Lager ftond) Ter Ordonnantie van dezelve (Was get.), t. c. de vries, Secrt. P 3 CUV.  c3o swt. ZAAKEN VAN 1786 CLIV. Publicatie van de Fro?dfchap yan Utrecht, omtrent de Penningen in 's Lands Comptoiren. Ia dato 4 Sept. 17^6. De Vroedfchap der Stad Utrecht in confidentie nemende de Omftaridigheden, in welke deeze Stad gebragt is, door het verleggen der Staaten Vergaderin- . ge na Amersfoort , alleen op order de twee voorllemmende Leden, zonder eenige rede daartoe te hebben, de Refolutien, aldaar genomen, feoreet houdende,mitsgaders het bezetten van die Stad door meerdere Militie , niet alleen buiten weeten, maar zelfs tegen wil en dank van deeze Stad, het derde Lid van Staar; ais ook de tydingen van het byeen brengen van Troepes en Artillery in de Provintie Gelderland, uit welk aUes niet weinig praefumpüe ontftaat, dat men eenen aanflag op deeze Stad met Militie mogte willen ter uitvoer brengen, te meer, dewyl daarvan zelf gerugten en particuliere tydingen by verfcheide zyn ingekomen, ——« heeft zig door alle deeze redenen genoodzaakt gevonden, van te moeten refolveeren, op het contante geld, zig bevindende ten Gomptoire van de Ontvangers binnen deeze Stad, de hand te doen leggen, en dienvolgens allen Ontvangers derzelve Comptoiren, of die ciezelve adminiltreeren, of bedienen, in haare qualiteit als Burgers of Ingezetenen, wel expresfeiyk te verbie. den by dezen, geene ontvangen of nog te ontvangen gelden, hoe genaamd, aftegeven, of weerloos te doen worden, zonder daartoe confent van de Vroedfchap ts hebben verkreegen, except alleen ter betalinge der renten van Obligatien, Lyfrenten, Lyfpenfiocnen,Tradtementen van Predikanten en Kerkelyke Bedienden ten platten Lande, als mede uitgezonden zulke gelden, welke moeten dienen tot fustentatie van kleine Bedienden, Geappoinöeérde, Gegaaterde en Arme. Ten einde nu dit niet fucces te effeétnëeren, legt de Raad dezer Stad, wel fpeciaal,verder de hand op degelden, proveriSerende van de confumtive Middelen en Ongel- den,  iept. STAAT EN OORLOG. 1785. c3t den, in deeze Stad en Vryheid door de Burgery betaald wordende, alles ten einde het geld, door de Burgery tot foutien van Stad cn Land opgebragt, niet tegens de Burgers zelve gebruikt konnen worden, zynde nogtans onder de heilagen penningen niet begrepen zulke gel en, welke door de refpective Comptoiren of Col* leéïears tot faunen der Stads Thefaurie als anders aan de S ad moeren afgegeeven en betaald worden in vol* doening van Sra Is aandeel in de refpectiwe Middelen en O'gelden; O donneerende mede den Commies Militair, in qualiteit als Burger, geene penningen buiten Sta's confent anders dan tot voorzegde einde zullende ftrekken , te demanuëeren of te doen afgeven; voorts aan alle Admodiareurs, Collecteurs, üitmaners, Schouten en diergelyke pertrv nen, welks Opgelden of Mid ur. zich zouden veroorloven, om den Heer Kapitein-Generaal dezer Provinrie, en de gemelde Troepen, welke binnen dezelve Guarnifoen houdende, daar door, boven den Eed aan den Landen gedaan , noch in onzen byzonderen Eed getreden zyn , refpective van hunnen aan onzen ge.'anen Eed te ontdaan, en tot ongehoor» zaamheid aan Ons, van welke zy echter, met uitfluiijng van al!e anderen, wie zulks ook zyn mogten, al» leen de dij-poütien en orders binnen Ons Souverein Territoir,ontvangen kunnen, te verpligten; voorts daar door met de daad Ons nooit te wederfpreken gezag aan te tasten, en, door in onze Provintie een gewapend Corps te onderhouden, dat van LJ Ed. Mog. bevelen en niet van onze afhangen zoude, aan Ons force en geweld te doen, zonder dat Wy thans nodig oordeelen, eenige van de verdere onvermydelyke gevolgen op te noemen. Dan daar Wy aan den eenen kant nooit iets van dien aart kunnen gedogen , zynde Ons, wegens den Eed aan den Lanele gedaan , aan Ons zeiven, en aan de Posteriteit verandwoordelyk te ftellen; dat Wy Ons ook nooit hebben geïmmilceert, wanneer U Ed. Mog. nu ncch zo lang, ook in aanzienlykeSteden vanUEd. Mog. Provintie, van 's Lands Militie, waarop Wy echter, als Troepen van de LLie en niet van de byzondere Provintien zyde, met U Ed. Mog. een even gelyk recht hebben, tot uitvoering of dekking van U Ed. Mog. bevelen, employ gemaakt hebben, en dat Wy aan de andere zyde Ons zullen weten daar te ftellen de toerykende middelen , dewelke Wy na ryp beraad, om de Steden Elburg en Hattem, waar geene questie is tusfGhen Regenten en Burgers, maar die zich aan onze Wettige Souverainiteit met de daad onttrekken, tot reden van gehoorzaamheid te brengen, nodig vinden zullen, en waar toe Wy vertrouwen, dat U Ed. Mog Ons allezints gerechtigt en verpligt zullen moeten oordeelen, wanneer noch in aanmerking gelieven te nemen, het rtfra&oir gedrag van de twee gemelde P J Ste-  j3l sfjt. ZAAKEN VAN 1786. Steden, weike onamgezien de aanmaningen, welke Wy ben, by onze Misfive van den 31 Augustne laatstleden, hebben gedaan, om zich naar onze bevelen te fctnkken, en hunne Burgers en Ingezetenen rot rust en vrede te vermanen, van zich hebben bunnen verkrygen , om niet alleen in haar halftarrige ongehoorzaamheid en tegenkanting tegen onze bevelen te volharden , maar zelfs in 't byzonder, namens die van Elburg, aan Os na allen tyd een denunriatie is gedaan, waar van Wy nauwlyks kunnen geloven, dat eenige voorbeeldeu van wegens Ingezetenen tegens hunne Wettige Souverein zullen te vinden zyn, gelykUEd.Mog, daar van zuilen overtuigd worden, door den inhoud van de Misfive op den naam van de Magiftraat en Gezwoore Gemeente der Stad Elburg aan Ons gefchreven, waar van Wy hier nevens Affchrift voegen. Dus willen Wy deeze U Ed. Mog. Aanfchryvhag, immers voor als noch, liever aan een te vergetrokken voortvaarentheid, dan aan een opzet, om inbreuk op onze inconteffable Rechten te doen, toefchryven; in die verwachting, dar U Ed. Mog, deze onze Vriendisabuurlyke, doch teffens inévitable herinnering wel zullen willen aanzien als een waarborg van onze welmenende gezintheid, om alles, wat den reeds zo verzwakten Band der Unie noch verder zou moeten los maaken, voor te komen ("waar toe Wy ook met inzendir g van Copie hier van aan de overige Bwdgenooren kei nis geven) en dat U Ed. Mog. alzo die gewisfe voorziening wel zullen willen doen , dat voorgemelde U Ed. M g dispofitie dadelyk buiten alle etïect gefteld worde, terwyl Wy ondertusfchen ten krachtiglten prote fteeren tegens alle prejuditie voor Ons, en alle natelige gevolgen voor den Lande, welken hier uit nu of immer z< uden mogen voortfpruiten. Waar mede enz. Gefchreven te Zutphen, den 4 Sept. 1786. CLVI.  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 235 CLVI. ExtraSt uit de Refolutien van de Heeren Staaten van Holland en West - Friesland, in Hun Edele Groot Mog. Vergadering geno* men. In dato 5 Sept. 1786. /""Vntvangen een Misfive van de Vroedfchap der Stad U>recht, gefchreeven aldaar den 4den deezer, waar by in den prefenten nood verzoeken, de noodige Voorziening van Hun Ed. Groot Mog. tot dekkingen beveiliging derzelve Stad, breeder in de Misfive vervat. Waarop gedelibereerd zynde, is goedgevonden ea verftaan, dat de voorfz. Misfive zal worden geëxamineert door de Heeren van de Ridderfchap en verdere hunne Ed. Gr. Mog. Gecommitteerden tot het groot Befoigne, en de Vergadering daar op gedient,van derzelver Confideratien en Advis. En is dien onverminderd goedgevonden en verftaan, dat conform het tweede Lid der propofitie, door de Heeren Gedeputeerdens der Stad Dordrecht op gisteren gedaan, alle de Commandanten van de Regimenten, op deeze Provintie gerepartitieerd van wegens Hun Edele Groot Mog. zullen worden aangefchreeven, en gelast om zich marschvaardig te houden , ten einde op hoogstderzelver eerfte Ordres te kunnen trekken, naar de by Hun Edele Groot Mog. voor te fchryvene Plaatfen, met verder Last aan dezelven, om geene Or;ers tot het veranderen van hun tegenswoordig Guarnifoen te ribedieeren, ten zy dezelve Orders door Hun Edel Gr. Mog. waren geapprobeerd en geconfirmeerd. En is verder goedgevonden de Heeren Gecommitteerde Raaden by deeze te gelasten, om geen befcheiden van Scheeps-Viagten, veroorzaakt uit hoofde van Guarnifoen-Changementen of het tranfport van Ammunitie van Oorlog, zedert Hun Ed. Groot Mog.Refolutie van den ay Augustus laatstleden, te voidoeu, mitsgaders Burgemeesteren en Regeerders van de respeclive Steden binnen deeze Provintien aan te fchryven en te gelasten, om geen Schepen tot Tranfport van Ammunitie van Oorlog of Militie te laaten employeeren, ten zy da Orders daar tos dienende, door Hun  S3<5 nrc. ZAAKEN VAN 1786. Hun Ed. Groot Mo?, of by derzelver abfentie, door Heeren Gecommitteerde Raaden mogten zyn geüggreüerd. En voorts in achting genoomen zynde de informatien ter Vergadering geluppediteerd, dat het Regiment Gunrdrs Dragonders zich in 't geheel of ten deele zoude hebben laaten emplnyeeren, tot het dekken van het Tranfport van Ammunitie van Oorlog gedestineerd, rot her uitvoeren van Ordres direct aanloopende tegen Hun Ed. Mog. Refolutie van den 35 Augustus laatstleeden. En dat' hetzelve Regiment ook thans was ge» car.tonneerd, om of by het Loo, waar door op een indirecte wyze door hetzelve Regiment tegens de orders van Hun Ed. Groot M> g. op den 25 Augustus voorfz. gearrefteerd, is aangegaan. h goedgevonden de Heeren Gecommitteerde Raaden by deéze te kwalificeeren en te gelasten, zich omtrent de voorfz. gehouden Conduires van het zelve Regiment Punctueel en naauwkeurig te informeeren, en van derzelver bekoomen berichten aan Hun Ed. Groot Mof. een precies verflas te doen, met verder last aan voorfz. Gecommitteerde Raaden , om provifioneel en hangende aanftaande Deliberatien van Hun Ed. Groot Mog. over het vooifz. te doene rapport, geen Soldy aan het zelve Regiment, met den oden deezer Maand zullende vervallen, te laaten voldoen, mitsgaders om aan den Solliciteur of de Solliciteurs het zelve Regiment bedienende, ftiptelyk te interdiceeren, om op de voorfz. Soldyen geene de minde avances te mogen doen, wordende gemelde Heeren Gecommitteerde Raaden verder gelast om buiten Communicatie van Hun Ed. Groot Mog. geen Attaché te verleenen op Patenten, tot het uittrekken van Militie binnen deeze Provintie, thans in Guarnifoen zynde of tot het doortrekken van Troepen binnen andere Provintie, of in de GeneraliteitsLanden geleegen. En mede nog in achting genoomen zynde, dat uit de Generaliieits Magazynen, naar de Steden van Gelderland, en mogelyk ook eldersAmmu. hitie van Oorlog zouden zyn gezonden en vervoert, tot het executeeren der Hostile Projecten, door de Staaten van Gelderland en op naam van die van Utrecht ge-  sept. STAAT EN OORLOG. 1785. 237 gemaakt, is eindelyk goedgevonden en verftaan, dat van wegen deeze Provintie by den Raad van Staaten zal worden geïnformeerd, of zulks met hun me leweeten of toefternming is gefchied , ten einde Hun Ed. Gr. Mog. van de directie in deeze zo veruitziende zaak gehouden, behoorlyk zouden mogen worden onderricht. Accordeert met de voorfz. Refolutie. CLV11 Refolutie van Gecommitteerde Raaden van de Staaten van Holland, raakenie het Commando over de Troepen. In dato 5 Sept. Nademaal de EL Gr. Mog. Heeren Starten van Hollanden West-Friesland, by H )ógs,tderzelver refolutie van den 27 July 1786 , hebben goedgevonden en verltaan, Hoogstderzelver Gecommitteerde Raaden te gelasten, zig voortaan, nopens het Guarnifoen van den Hage, ftiptelyk te gedragen na den inhoud van Kun Ed. Gr. Mog. refolutie van den 4 en 5 Maart 1672, met relatie tot alle de poincten, daarin vervat, en wyders Extract der voorfchr. Refolutie gezonden hebbende aan Hoogstderzelver Gecomm'tteerde Raden, om zig daarna precifelyk te gedragen, gelyk mede aan Zyne Hoogheid tot deszelfs informatie; Zoo is 't, dat de Gecommitteerde Raaden voorn., by provifie en onverminderd alle de voorige by Hun reeds geltelde, en nog verder te gevene ordres, goedgevonden en gerefolveerd hebben, het gantfche Guarnifoen, in deeze Hunne Ed. Gr. Mog. Refidentieplaats, uit den naam en van wegens den Souverain, te doen adverteeren, dat de Lyf• Guardens van Hun Ed. G\ Mog.., zoo te voet als te paard, mitsgaders alle zoodanige verdere Militie , als tegenwoordig in deze Hunner Ed. Gr. Mog. Kefideudeplaats Guarnifoen houden, of nader aldair zouden mogen gebragt worden, onder niemand, bevel ftaan, als van Hun E I. Gr. Mog. en Hoogsrderzelver Gecommitteerde Raaden, en ook geduurende haar verblyf alhier, aan niemand anders, als aart Hun Ed.  238 «pt. ZAAKEN VAN 3785. Ed. Gr. Mog. en Hoogstderzelver Gecommitteerde Raden, gehoorzaamheid fchuldig zyn, of pareeren mogen, direcTelyk of indireétclyk, mitsgaders, dat ook dienaangaande het geven van het Wagtwoord, en alle andere tekenen van gezag over de voorfchr. Militie privative verblyft aan de Gecommitteerde Raaden voorn., zonder dat hetzelve respect: aan iemand anders zal mogen worden, overgegeven, ofte aan iemand, van wat character, functie, of digniteit in de Politie ofte inde Militie hy ook zoude mogen weezen, eenige Acte van Consmandement of gezag ooit of ooit zal mogen worden toegelaten. En ten einde niemand van het voorfz. Guarnifoen eenige ignorantie zal kunnen preten 'eeren, maar een iegelyk van hun gewaarfchuwt zy, zig ten zorgvuldjgften van alle disobedientie aan de hooge ordres van den Souverain en deszelfs Gecommitteerde Raaden te wagten, zoo gelasten en bevelen wy den Commandeerenden Officier, met alle diligentie zorge te dragen, dat hieromtrent aan de Souveraine wil en begeerte van Hun Ed. Gr. Mog. exactelyk voldaan werde, zonder daarin eenige allerminlte infractie te doen, cfte te gedogen, directelyk of indirectelyk, in welker roaniere het zoude mogen weezen, gelyk mede dat het gantfche Guarnifoen, hoofd voor hoofd, van dit een en ander geïnformeerd werde, en zulks gedaan zynde, van zyne verrigtingen dienaangaande aan Hun Ed. Mog. in gefchrifte rapport te doen. Gedaan in den Haag, den 5 Sep:ember 178C. (Onder ftond) Ter Ordonnantie van de Gecommitteerde Raaden. (Was get.) a. j. i01yer. CLVIIt.  sèpt. STAAT EN OORLOG. 17S6. 239 CL VHF. Refolutie op de geoffereerde dienst aan Hun Edele Groot Mog., door het Exercitie - Genoodfch*?p in 's Hage. In dato 7 Spt. 1786. Is geleezen de Requeste van C P'aat cum fuis als Gecommitteerdens van het ËxercHe-Gjnoodfchap alhier in 's Hage, om de reedenen in de navolgende Requeste geaüegueerd, verzoekende, dat Hun Edele G iot Mogende voor aangenaam gelieven te houden hun Dcltratoir, daar in vervat, van bereid te zyn, om zig tot beveiliging van het wettig gezag van Hun Edele Grott Mog., waar hun dienst do t Hoozstdezeiven mogt noodig geoordeeld worden, te laaten employeeren; en daar roe met de Ordres van Hun Slele Gr. Mog. ten fpoediglten tè mogen worden vereerd. Fiat infertio* Waar op gedelibereerd en gelet zynde, zoo op de gemanifesteerde loffejyke gevoelens van der Supplianten Genoodfchap, fals op het belang, dat Hun Ed le Gr. M >g. in een ongelukkig tydsgewricht, gelyk thans plaats heeft, met betrekking tot hunne Rsfidentieplaats billyk daar in mogen ftellen; Is goedgevonden en verftaan, het voorfz. Genoodfchap alhier in den Hage by deeze fpeciale dispofitie mede te comorehendeeren in de Refolutie op heden bv Hun Edele Gr. Mog., ten aanzien der gewapende Schurteryen en gelegalifeerde of thans fubfifteerende Genoorfchappen van Wapenoefening, binnen dee/.e Provincie genomen; van welke rot dat einde ook Copie aan de Supplianten uitgegeevan zal worden, om benevens deeze Refiilutie hun te ftrekken tot informatie, en zoo het verder behoort. Accordeert met de voorfz. Refolutien. Aan  240 sept. ZAAKEN VAN 1 1786. Aan de Edele Groot Mog. Heere» Siaaten van Holland en IVestFriesland. Geeven reverentelyk te kennen de Ondergeteeltendens, als Gecommitteerdens van htt Excrouie Genoodfchap alhier in 's Hage Dat de Supplianten len hoogden aangedaan over de ontroerende gerugten, dat door de Staaten van Geldeilanu, en inogelyk ook door die van Üir?. Heeren ordinans Gedeputeerden mede een Commisfie aan denzelven is afgevaardigd, om Zyne Hoogheid te 0verreeden, van welgemelde Heeren Staaten te permoveeren, om toch van deze gewelddadige middelen af te zien, ofte immers tot dat U Ed. Mog., die reeds verfchreeven waren, vergaderd zouden zyn, en hunne mediatie ter vereffening der verfchillen zouden hebben kunnen aanbieden, terwyl die herhaalde inftantien by den Heer Erf-Stadhouder ftrekten, om hem te vermaanen deezen aasdrang by de Heeren Staaten van Gelderland te appuiëeren, en de ordres, zo die gegeeven mogten zyn, tot den aaamarsch der Troepen, op te fchorten: dan op alle welke brieven geea de minfte antwoord is gegeeven, en alleen aan de Heeren Gecommitteerden der drie Steden door Zyne Hoogheid mondeling in esfentie zoude zyn geantwoord, dat hy alleen executeerde, de ftrikfte bevelen der Staaten van Gelderland fc dat egter verzekeren kon , dat aan niemand eenig geweld in zyner recht, goed of vryheden gefchieden zoude , dat het aan de Steden Hattem en Elburg zelve ftond, om onder voldoening aan de ordres van den Souverain va« alle militair geweld bevryd te zyn, dat hy geen Crediet meer hadde, en het redieul zoude zyn van hem te vorderen het Emploi van iets dat men wel wist, dat hy niet en hadde: dat het zenden van militie na eene of andere Stad niets ongemeens is, hebbende in den vorigen Jaare een gelyke order van de Heeren Staten van Holland geëxecuteerd, zonder dat eenige andere Provintie of Stad daar tegen is gekotaen: dat hy niets meer doen kon, en alleen afwagte de orders zyner Principaalen enz. Wanneer U Ed. Mog. nu dit gedrag van den Stadhouder met deszelfs zedert eenigen tyd gehoudene Conduite en directie gelieven te vergelyken, en men zich eünnerd den kennelyken invloed en 't overwegend gezag  aja sept. ZAAKEN VAN 1785. zag van denzelven op 'c grootfte getal der Regenten in Gelderland; zullen Hoogstdezelve middagklaar moeten ontdekken, dat daar in niets) minder dan een collufie met een groot aantal van dezelve Regenten en een oogmerk om de heilzame intentien der refpeclive Bondge» nooten illufoir te maaken, de ftemme van het beste gedeelte des Volks te fmooren, en alzo deszelfs grootheid te zoeken in de puinhopen van dit gemeenebest, met het gevaar zelve van daar toe Burgerbloed te plengen , refideert. Welke andere redenen kunnen 'er toch gewest zyn, dat de Troepen van den Stsat na de gemantioneerde Refolutie der Staaten van Holland, welke niet op die Provintie gerepartitieerd zyn, zulke fubite en precife orders bekomen hebben om op te marcheeren, en dat derzelver dienst in de Fronritrfteden door Troepen van de Hollandfche repartitie geremplaceerd t's. Welke andere reden kan 'er geweest zyn, dat de Artülerye Compagnie van den Kapitein Wildrik op Repartitie van deeze Provintie ftaande , zonder reguard te liaan op de Refoluiie by U f£d. Mog. in den gepaslèerdeu Jaare genomen, mede in a«nmarsch geweest is; ten onwederfprekelyken blyke, dat de Stadhouder zich niet kan verantwoorden, met een voorwendzel, dat hy aan de orders van de Staaten van Gelderland moest pareeren, daar hy immers even zo wel Kapitein-Generaai van deeze Provintie is, en gevolgelyk niet minder aan Hoogstderzelver Orders dadelyk moeste geöbedieert hebben. Wyders is de invloed van den Kapitein-Generaal,als Stadhouder, op de Meerderheid der Staaten van Gelderland te zeer bekend, dan dat deszelfs antwoord,aan de bovengemelde Commisfie der Steden afgegeven van namelyk geen appui of Credit meerder in de Republiek te hebben, ten dien opzigte eenige refhetie zoude meriteren. Dsar in tegendeel de Ondergetekende vermeenen, dat uit hoofde van voorfz. invloed het gepleegde geweld tegen de Steden Elburg en Hattem aan den Stadhouder directelyk kan en moet geïenputeerd worden. In allen gevalle ook Kapitein-Generaal en Stadhouder  sept. STAAT EN OORLOG. 178Ó. 053 der der Provintien van Holland en Stad en Lande zynde, en van de intentie derzelver Souverainen, zo wel als' van het gantfche Volk van Nederland verwittigd, moeste hy zyn pligt, en de betrekking waarin hy ten aanzien van het gantfche Bondgenoodfchap ftaat,gekend hebben. Hy moeste weeten dat de gronden van Verbintenis van alle Bondgenooten mede brengen, dat dezelvezonder weering van alle feitelyke handelingen nimmer van duur kan zyn; maar dat de verfchillen onder StaatsLeden van eene Provintie ongelukkig gerezen, volgens de teneur van de Unie, op eene andere wyze moeten worden beflist. Hy moeste weeten, dat zyn pligt als Stadhouder mede bragt, den Staat zo in balance te houden , dat de eene Bondgenoot over de andere niet heerfche, te bevorderen en te bewaren de Praeëminentien, Geregtig. heid, Privilegiën en Welvaren van den Lande, Leden, Stedeu en Ingezetenen van dien, dezelve te Conferveeren voor allen overlast, afbreuk en fchade. Hoe kunnen hier nu mede ftrooken de door hem op Requifitie van eene, zo men onderrigt wordt, met groote Meerderheid der Regenten van Gelderland, aan een formidabel aantal Militairen, voorzien met Boniben, Houwitzers, en allerlei Moordgeweeren (tot binnen deeze Provintie geworpen, ea waar van de overblyfzelen alnier ook nog te vinden zyn) gegevene Orders ter inrukking in Steden van het Bondgenootfchap en ftorting van Burger - bloed, daar en het Volk en derzelver Wettige Repraefentanten onder gepasten eer* bied derzelver ongezindheid tot het innemen van Troepen, als dezelve niet nodig ook niet gevraagd hebbende , te vooren gedeclareert hadden, en alle mogelyke pogingen van zo veele Collegien, ja van het beste ge. deelte van Nederlands Volk ter weering »n voorkoming daar van waren aangewend. Het welk alles ten gevolge gehad heeft, dat uit de Steden van Hattem en Elburg de meeste Ingezetenen, üerker dan voor een uitheemfchen Vyand, met Vrouwen en Kinderen gevlugt, vervolgeus het toneel van een Burger-Oorlog, binnen Neêrlands Wallen, en wel in  »5* sept. ZAAKEN VAN ïygö. in het nabuurig Gelderland, en deeze Provintie fcheea te zullen ontbranden, en mogelyk reeds Burger - bloed, en dat van 's Lands KrygsJieden geplengd is, en aan veelen reeds het leven of de gezondheid en welvsart zal gekost hebben,alle welke onheilen ten JongltenDage tegen de bewerkers van dezelve, zullen moeten getuigen. Dit alles had door e?n pligtbetragtenden en Vreedelievenden Stadhouder kunnen worden voorgekomen, en het waie Zyne Hoogheid gemakkelyk geweest, het gantfche Volk van Nederland te toonèn, dat hy de oorzaak niet was van al dat onheil. Men zwyge van het geweldaadig fpoliëeren en rui', neeren der agtergeblevene Goederen en Eifeélen van de ongelukkige Ingezetenen, en diergelyke exfecrabele handelingen, door de Tioepenvan den Staat al nog binnen de Muuren van Hattem en elders op de Veluvve gepleegd wordende. Welk alles de Ondergetekenden permoveert en indispenfabel verpligt tot voorkoming van meer diergelyke violente demarches, aan ü Ed.'Mog. voor te ftellen, zodanige fpoedige en efficacieufe maatregulen te nemen, tot provifioneele bepaaling van het gezag van den Heer Kapitein - Generaal over de Militie van deezen Staat, met de andere Bondgenooten te beramen, als Hoogstdezelve in deeze boogen en presfanten nood van 't lieve Vaderland, en al wat daar in dierbaar is, zullen meest dienstig en kragtig oordeelen, op dat de algemeene Burger Oorlog, ^de pedugtfte van alla onheilen, onder dtn Zegen van God Almagtig, noch mag worden voorgekomen : referveerende zich de Ondergetekenden, om daar omtrent in dezen hachelyken tyd zodanige nadere en bvzondere voorftellingen te doen,als zullen menen te behoteo. Verzoekende dat deeze Piopofitie in de Notulen moge worden geïnfereerd, ten einde dezelve, zo fpoedig mogelyk tot het objedt der Deliberatien van deze Maat- Vergadering worde. (Was get.) a. w. van pALTAND , tOt ZutthetH. r. h. DE VOS van steenwyk , tOt Hogetlhof. A. c. w. VAn haersolte, tot den Deern. j. A. de vos van steenwyk, tot Nyerwal. r. w. sloet, tot Marktveld. CLVIII.  sept, STAAT EN OORLOG.' 1786. 255 CLXI. Refcriptie van Zyn Hoogheid, op hun Edele Groot Mog. Misfiye van den © deezer. In dato 8 Sept. 1785. Ontfangen een Misfive van zyn Hoogheid den Heere Prince van Orange en Nasfau, gefchreeven op het Loo op heeden, tot refcriptie op hun Edele Groot Mog. Misfive van den 6 deezer, breeder hier na geinfertérr. Edele Groot Mogende Heeren, Byzondert goede Vrienden. Uwer Edele Groot Mog. Misfive van den 6" deezer, waar by het Uwe Edele Groot Mog. behaagt heeft van Ons te requireeren praecife en openhartige opening van Onze perfoneele. denkwyze over de maatregulen tegens de Steden Hattum en E'burg in de Provincie van fielderland, als meede tegens de Provincie van Utrecht beraamt en wel binnen vier en twintig uuren na den ontfangst deezer aanfchryving aan Uwe Edele Groot Mog. bekent te doen worden , heeft ons niet weinig getroffen door dien daar in ten klaarften doordraaide eene verdenking, als of Wy in deezen niet zouden gehandeld hebben, in gevolge de exacte reegels van Onzen Eed en pligt, eene verdenking, Edele Groot Mog. Heeren, voor Ons des te vreemder , doof dien het Uwe Edele Groot Mog. uit de eigen Misfive van de Heeren Staaten van Gelderland aan Uwe Edele Groot Mog. geaddresfeert, en by dewelke na Wy verneemen eea zeer ampel detail van de geheele toedragt deezer zaak vervat is, moet gebleefcen zyn, dat door Ons niets is gedaan of verrigt, dan op fpeciaal verzoek en requiikié van gemelde Heeren Staa-  *55 sept» ZAAKEN VAN 1785. Staaten, waar aan Wy in qualiteit als Stadhouder en Capitein Generaal van dezelve Provincie verpligt zyn te optempereeren, even als met relatie tot de Provincie van Utrecht, buiten het eerfre Battaillon van het Regiment van den Heere Prince van Hesfen Dirmitad, het welk naar Amersfoort is gemarcheert, geen verzoek door de Hoeren Sfaaten van Utrecht, tot het zenden van eenige frouppes naar die Provincie aan Ons is gedaan, nog eenige Patenten daar toe door Ons zyn afgevaardigt. Ondertusfchen (trekt het Ons tot een zonderling genoegen dat diverfe ap* probatoire Refolutien van de Heeren Staaten van Gelderland ten klaarden aanduiden, dat Wy aan haar Edele Mog. intentie en requiiitie volkomen voldaan hebben, het welk tot Onze juftificatie indien dezelve hier te pas kwam, allezints voldoende zoude zyn, en offchoon Wy vermeenen van niet te veel te vorderen wanneer Wy mee alle In- en Opgezeetenen een vrye denkenswyze reclameerden, zoo maken Wy egter geen zwaarigheid om Óns alnog te gedragen tot die fentimenten, welke Wy meermalen zoo aan Uwe Edele Groot Mog. als aan de overige Bondgenoo» ten hebben opengelegt, en het is oo giond van die principes dat Wy Uwe Edele Groot Mog. verzeekeren kunnen, dat Wy zoo zeer a s iemand afkeerig zynde van alie geweldadige m"ddelen Wy niets vuuriger gewenscht hadden, dan dat 's Lan.ls hooge geregtigheid en de vve:tige authoüteit van den Souverain overal door het aanwen'en van za°te middelen had kunnen bewaart of wel hes field worden daar ze gekrenkt was, dan daar de ondervinding in Uwe iió. Gr. Mog. eigen Provincie m.ermalen geleert heeft dat tot bewaring derzelve den Militairen arm nodig geöordeelt is, zoo zal het Uwe Edele G;ooc Mogende w.mneer hooastdezel» e hier by een rOgén>lik wilden flil ffc -an, niet kunnen verwon, deren dat de He eten S a .ten van Gelderland , daar imgdyks ten zeiven einde gebruik van hebben  ,sept. STAAT EN OORLOG. ij86. 257 ben gemaakt, niet om de gefckillen tusfehen hunne Edele Mog. en hunne Intiezeetenen te befliTen , ma^r om de ge'eegenbeid te verfchsffen, dat die klakten en gefchillen op een b.dasrde en regtelyke wyze konden onderzogt en afgedaan warden. Ondertusfchen is het Ons ten uitnrften aangenaam hier nog by te kunnen voegen, dat by de Expeditie we ke in het byzonder Uwe Edele Groot Mog. a tenue fchynt na zig getrokken te hebben geen Burgerbloed geflort is. Wy vleijen Ons dat deeze ouverture van Onze perfo» neeie gevoelens en verpligtingen by Uwe Edele Gr. Mog. volkomen voldoende zal bevonden worden, dus Wy Ons in deezea zullen moeten vergenoegen met de aan^caame en ftreelendi overtuiging van nias gedaan of verrigt te hebben dan het geen Onzen Eed en piigt van Ons vorderde. Waar meede, Edele Groot Mog. Bef ren ,byzondere goede Vrienden, Wy Uwe Ed. Gr< ot Mogende bevee'.en in Godes heilige protecte. Onder ftond, Uwer Edele Groot Mog. Dienst, wil ige Dienaar, Was geteekent, Op 't LOO W. PR. V. ORANGE. den $ Septemb, Laager ftond, 1786. Ter ordonnantie van zyne Hoogheid. By abfentie van den Geheim Secretaris. Was geteekent, J. OE RIEMER. Waar op gedelibereert zynde, is goedgevonden en verftaan, dat de voorfz. MUfive zal worden geëxamineert door de Heeren van de Ridderfchap en verdere hun Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot het groot Befogne , en de Vergadering daar op gediend van der zelv r confider tien en advis. XXXIV. DkEL. R De  sjg sept. ZAAKEN VAN 1786 De Hesren Gedeputeerdens van Dordrecht , Gouda, Schoonhoven, A:kmaar en Mom» kendam , hehben gedecla; eert van advife te zyn, dat de Heer Capitein Generaal, uit hoofden van het volftrekt onvo'doende antwoord op de gerequir-erde exp'ica ie van deszelfs byzondere en perfoneele fentimenten over de geweldige maatregulen, tegens de Steden Hattem en Elburg genomen, provifioneel van nu af aan behoorde te worden gefuspendeert in deszelfs voorfz. functie; en dat voons in een groot Befoigne zou behoren re worden onderzogt, welke maatregulen verder in deezen, ten zynen npdgten, tot confervatie van de Hoogheid en Souverainiteit deezer Provincie, mitsgaders van de vryheid der Ingezeetenen, en tot het behoud van het gantfche Vaderland, noodzaakelyk zouden worden geöordeelt. Accordeert met de voorfz. Refolutien. CLXII. Misfive van de Heeren Staten van Gelderland aan ie Heeren Gedeputeerde Staten van Overysfel, met de By lagen* In dato 5 Sept* 1780". EDELE MOGENDE HEEREN! Wanneer Wy by deeze onze tegenwoordige Staatsvergadering fuccesfivelyk hadden ont'angen eerst drie afzonderlyke Misfives van de Steden Deventer, Campen en Zwolle, en daar na twee Mtsfives van de Gecommitteerdens der drie gemelde Steden, gezamentlyk te Wvhe vergadert, al.'e concernerende ome genomene Refolutie van den 31 Augustus Jaatstlelen met betrekking tot de Steden Hattem en Elburg, en daar ui vernomen hadden, dat de Heeren Staten van Overy fel binnen zeer weinige dagen Honden by een te komen, hadden Wy ons reeds voorgefteld, om eene M's-  sept. STAAT EN OORLOG, i786\ 2£o five over deeze zaak aan Hoosrgedagten Heeren Staaten te doen afgaan, ren einde om Hun Ed. Mog. zelve van den waaren toedrngt der zaak, en van onze Sentimenten , en intentie op dat fubject (e informeren. Dan uit U Ed. Mog. Misfive van den 4 den deeze? óp gisteren by ons cn:fa"gen gezien hebbende, dat de Heeren Staten voornoemd niet eerder dan tegen aanHaarden Maandag hunne eerde Vergadering zullen beg'nnen, hehben Wy vermee- d de voorfz. tyd nie' te moeten afwasten, maar ons by deeze aan U Ed. Mo', te addresfeer n". Wy betuigen dat aan de eene zyde met veel aangenaamheid uit a'le de voorfchreven Mi-ilves hebben vernomen, het belang het welk U Ed, Mog. en voorfz. Steden tc nen te neemen in het welwezen en de Confervatie van de rust in d;:eze Piovïdc.e, en Wy zyn zeer gevoelig aan de Vrfndnabuurlvken Officën, weike d -. zelve ten dien einde aan ons komen atn te bieden. Doch Wy willen aan den anderen kant n'ee ontveinzen, dar Wy teffrns, met het uirerfte leedwezen, daaruit hebben ontdekt, de abüfive denkbeelden, waar in U Ed. Mog. cn de voornoemde S eden fch nen te weezen gebragt, a's of tusfche- ons en de Steeden van Hatiem en Elburg zome f.:bfift-eren eenige verfchillen welke Wy vrbrneemens zouden >yn do-r de Militaire mrgt te doen bellisfcn en afdoen, en de nadelige inpresfien, welke de-ze erroneuie opvattingen op de pemoede-en in de Provincie van Overysfel fchynen te hebben gemaakt; daa~ nostans geenzius het geval van eenige zod&lge verfchillen maar z!g garsch aidere omftandiaheden voordoen, weke ons tot het ne men van voorfz. cnze Kefoiutie hebben gepermoveerd, en Wy ock zetr geëloignerrd Zjn, van dierge'yke fentimenten, a's m n ons fchynt te willen attraperen, te voeden,dus Wy rns d.or de irrpu atiën daar van ten hoogden bezwaard moeten rekenen, terwyl Wy by alle gelegenheden hebhn getoond, hoe avc\s wy zyn van afe despotique overheerfchin*, en hoedanig Wy in 't byzonder ook gedurende fc?ze tegenwoordige ongelukkige verdeeldheden in onze Gemeerebest, het voor e.n van onze allerheilige pli?R 2 ten  2oo sept. ZAAKEN VAN 1786. ten hebben gehouden, om a'le de Ingezetenen van deeze Provincie by haire wettige Rechten en Privilegiën te handhaven, en tot dat einde aan alle en een ieder den weg van Rfchten hebben opengtfteld en zulks by oize fuccesii/e Publicatien aan haar opentlyk gedeclareerd waar door dus een iegelyk zich omtrent de confervatie van zyne Viyh^id , en wettige Rechten enPrivilegien, volkómen beveiligd heeft moeten rekenen, ja zelfs aan niemand de gelegenheid hebben benomen,om zich tégen de accufatien van den Momber en Subf. Mombr'r dezer Provincie, welke uic hoofde van hare b zworene lnft.rudt.ien verpligt zyn de Hoogheid en Souverainiteit van d^n Lande te Maintineeren, en legers alle inbreuken op dezelve te verdeaigen, op eene allezints conflitut ionede wyze in Rechten te konnen defenderen, zulks dat Wy gerust mogen verzekeren, d-.t niemand in deze Piovincie eenige gegronde reden hebben kan, cm zich over aangedaan geweld, of onderdrukking eenigzims te b-klagen.^ Wy vinden ons derhalven verpligt, ten einde U Ed. Mog. en de Heeren Staten te desabufeeren van de verkeerde informatien, welke in de Provincie van Overysfel fchynen te zyn gefuppediteert en verfpreid, en te doen zien hoe onregtvaardig en onbedagtzaam men aldaar heeft ondernomen onze daden en handelingen te beoordeelen, ü Ed. Mog. Vriendnabuurlyk te informeeren, dat, na dat reeds zedert een geruimen tyd heethoofdige en turbulente geesten, zo in als buiten deze Provincie, welke of door principes van eigen belang , heerschzugt, en begeerte om nieuwigheden in te voeren, gedirigeert zyn geweest, het daar op hebben toegelegd, om de waare Conftitutie van Regering in deze Provincie te ondermynen, en onze te voren bedaarde, en vreedzame Ingezetenen onder allerleie fchoonfchynende voorwendzelen, tegen ons op te rokkenen en aan te moedigen,ja zeifs behulpzaam te zyn, om zich aan de gehoorzaamheid aan ons verfchuldigc te onttrekken, en zich tegen onze bevelen, welke Wy tot nut en rust van onze Ingezetenen nodig oordeelden te verzetten, zu'ks van dat ongelukkig gevolg geweest is, dat niet alleen veele Burgers en Ingezetenen ' zich  srpt. STAAT EN OORLOG. 1786. 261 zich daar door van nd tot tyd hebben" laten mis'eiden, maar dat in het byzonder ook, onaangezien onze telkens betoonde zagtmoe%heid, welke men op eene verregaande wyze heeft misbruikt, en misfchien vo r een zwakheid aangezien, die van de Steden Hattem cn Elburg, zich voornamelyk hebben gedistingueert, om zich tegens de vigeerende Wetten en Reglementen van deze Provincie aan te kanten, en populaire bewegingen, tot doorzetting van hunne onbetamelyke oogmerken en bedoelingen en tot Lafie en vilipendi van onze wettige Souverainiteir en hoog gezag te fusct-ecen en te voeden, het geen zelfs tot die hoogte is geklommen, dat men te Elburg heeft kunn n goedvinden,om de afkondiging en affixie eener Publicatie welke Wy voor 't Welzyn van de ru-t in deze Provincs nodig geoordeeld hebben , te doen emaneeren, te weigeren, waar omtrent U Ed. Mog. omftand ger zulten kunnen worden geïfiformsèrt door de Misfive, waarby dit geval, door den Hove Provinciaal tot enze kennis is ge bragt, waar van wy geen de m nfte zwarigheid maken een'Affchrift hier nevens aan U Ed. Mog. te communiceeren, en waar toe VVy ons over zulks refereren. Daar wy derhalven in agting hebben moeten nemen van wat Confequentie het in eene welgeftelde Regecring zoude zyn, dat wanneer byzondere perlbonen mogten oordeelen, dat de inhoud van zo een Publicatie 't onregt door ons, die alleen de Souverainiteit en wetgevende magt uitmaken, was begrepen, dezelve zich zouden mogen opwerpen, om ter voldoening aan hare particuliere wf ze van denken, zich aan on*e begrippen en bevelen feitelyk te oppoferen, en dat het vervolgens in 't generaal aan Burgers en Ingezetenen van eene Stad zoude vryftaan, om hunne entrekking aan de gehoorzaamheid, beveelcn en gezag van hunnen wettigen Souverain, door middel vaa populaire Commotien te maintineeren, gelyk dit het geval van die beide Steeden is; zo hebben VVy dan ook niet langer kunnen hsefiteeren, om zo tot herftelling der rust en goede order in de gemelde Steden, als om Onze Wettige Authoriteit, die hier by zo zeer geïnteresfeerd is. te handhaven, te refolveren 't geen in de bygaan-, R 3 de  s6i sept. ZAAKEN VAN 1780", de Refolutie, wair van Wy U Ed, Mo?, de kennis niet willen onthouden is. vervat, waar uit U Ed. Mog. zullen kunnen verneemen, aan de eene zyde, dat Wy we! verre van iets nieuws te onderneenien niet anders se laan hebben, dan de voetflappen van onze Voorzaten in zoortgelyke gevallen welke in de Jaaren 1707, 1708 en 1717 hebben geëxteerd, punctueel re volgen, en ook niet anders dan 'c geen de Heeren Staten van andere Provinciën , onze Bondgenoten, in diergelyke Qmfbndigheden, wanneer hunne Ingezetenen weiger» den hunne wetten en bevelen te refpecteeren, hebben gedaan, gelyk voor weinig jaaren onder anderen in de provintie van Zeeland nog is gebeurt, en waar van eenige zeer recente gevallen in de Provincie van Holland en West Friesland ten voorbeelde kunnen lïrekken, en 'c weike ook binnen U Ed. Mog. Provincie misfchien niet buiten exempelen zyn zal, en dat aan de andere kant, Wy Zyne Hoogheid alg Kapitein - Generaal van deze Provincie alleen hebben versogtenaangefchreven om de voorfz. twee Steden van behoorlyk Guarnifoen te voorzien, 't welk niets vreemds nog inconftitutioneels behelst, maar ook meermalen in andere Provinciën plaats heeft, en dat wy geen gebruiken van geweld hebben geordonneert, maar alleen het keeren van bet zelve des noods, in 't cas, dat men zich daar van tot een feitelyke refiftentie en oppofitie tegens onze gefielde order? en bevelen, zoude mogen willen bedienen , zulks dat het van de Burgers en Ingezetenen dier Steden zelve dependeert, om door het gehoorza^ men, en zich te onderwerpen aan ons wettig gezag, diergelyke extremiteiten, en alle gebruik van geweld voor te komen, waar toe wy ook niet nagelaten heb. ben,, om by het neemen van deeze Refolutie , hun, door een expresfe Misfive aan de Magiftraaten van dia Steden, aan te maanen, dan 't weik geen andere uitwerking heeft gehad, dan eene hardnekkige volharding van dezelve in hunne weigering en in hunne oppofitie tegens onze bevelen, en dat zelfs die van de Stad Elburg zich niet hebben, ontzien, om ons i:a die tyd eene alle denkbeelden .van eerbied en decentie te boven gaande Misfive, met een daar by gevoegde denuntiatie van  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 263 van hun voornemen, om aan ons feitelyk refifrentie te bieden, te laten toekomen, waar van Wy vermeenc hebben al mede een Affchrift aan U Ed. Mog. te moeten Communiceeren, ten einde, om ü E1- Mo?, des te beter van de verregaande refraétoire Conduite van die Stad te overtuigen. Dit dus de ware gefchapenheid der zaak zynde, zo twyffelen wy niet, of ü Ed. Mog. als nu zodanig geëiucideert zynde, zullen volkomen zyn geconvinceert, dat Onze genomene Refolutie alleen,en nergens anders toe is tendeerende, dan tot herftelling van de rust en goede order in de gemelde Steden van Hattem en Elburg, en dat nimmer Ons voornemen is geweest, om geweld te pleegen, indien de voorfz. Steden niet voortvaaren zich feitelyk te opponeeren tegens de gegevene bevelen, {trekkende tot maintien van de Hoogheid en Gerechtigheid van deze Provintie, en ons Souverain gezag, veel minder om oorzaak tot een Burger-Oorlog te geven, en dat mitsdien deze geheele zaak geen de minlte gemeenfchap met eenige Burger Gefchillenis hebbende, en dat U Ed. Mog. dus te gelyk zullen begry pen, dat, gelyk Wy ons aan de eene kant in de volftrekte onmogelykheid bevinden, om eene Refolutie tot handhaving van Ons Wettig gezag in te trekken, of zelfs te furcheeren, ook alzo deze zaak, welke alleen ontftaan is door de halsfterrigheid van disobediente Ingezetenen , niet fusceptibel is voor eenig accommodement, en by gevolg ook niet voor eenige mediatie, welkers aanbod aan Ons men voornemens fchynt te wezen by de Heeren Staten van Overysfel te willen effectueeren, hoe zeer Wy de inclinatie, welke daar omtrent in de gemelde Pr3vintie gevonden word, men dankbaarheid erkennen, en betuigen moeten, dat zodanige Vriend-Nabuurlyke Mediatie in alle andere gevallen daar na gefchapen, Ons ten hoogften aangenaam zouden zyn, terwyl Wy niet te min ons niet kunnen dispenfeeren, om' aan ü Ed. Mog. mede te delen, een Copie van een Manifest, 'c welke Wy, om op nieuw een overtuigend bewys te geven van Onze moderatie, na de Steden Hattem en Elburg hebben doen depe» R 4 chee-  264. sept. ZAAKEN VAN 1786. cbeeren, om aldaar tot naricht van een ieder Gepubliceerd te worden. Ondertusfchen kunnen Wy aan U Et Mog. niet verbergen, dat Wy niet dan met de uiterfte bevreemding , en oniroering hebben vernomen en door de MLTi ,res van de drie Steden van U Ed. Mog. Provintie geconfirraeert hebben gevonden , het hoogst ftrafbaar gedrag van eene menigte Burgers of Ingezetenen van dezelve Steden, welke zich niet hebben ontzien, om gewapenderhand, en in fterken getalle , met violatie van het Terrhoir dezer Provintie, zich te begeven na de meergemelde Steden Hattem en Elburg, en de Burgeryen aldaar, welke zich aan openbare fchending van ons Souverein Gezag hebben fchuldig gemaakt, in hare ongehoorzaamheid te ftyven en te fterken. Een ihp, waar van Wy niet geloven dat eenig voorbeeld in de Gefchiedenisf-n van dit Gemeenebest, zo lang dit door den band der Unie heeft gefuMifteerr, te vinden zy, en welke Wy billyk mogen vertrouwen, dat de hoogffe indignatie van U Ed. Mog. en de Heeren Staten van de Provintie zal weg dragen. Terwyl wy nogthans onze verwondering niet kunnen fupprimeeren, dat Wy niet allee» uit de Misfive van de drie Gementioneerde Steden van U Ed. Mog. Provincie hebben gezien, dat zodanig onbetaamlyk gedrag door dezelve Magiftraren niet is voorgekomen of tegengegaan , maar dat ook dazelve in plaats van te verkiezen, om ons van het nemen van maatregelen, (trekkende tot maintien van de rust en goede order,en ons Wettig Gezag te dehorteeren, en op het intrekken of furcheeren van onze Refolutie, tot dat einde genomen te infleeren, niet veel eer haar goede officien en invloed by de Burgeryen van de Steden Hattem en Elburg, hebben trachten te emploieeren, om dezelve tot hun pligt en behoorlyke gehoorzaamheid aan onze bevelen aan te maanen, ten einde aho door hunne onderwerping aan de orders van hunnen Wettigen Souverein te voorkomen, alle die facheufe gevolgen, welke in cas van verdere oppofitie of refiftentie voor hun te wagren waren, en welke ae gemelde Magifiraten in U Ed. Mog, Provintie zo zeer fchenen te apprehendeeren. Maar  sept. STAAT EN OORLOG. 1.26. 265 Maar Wy zyn nog veel meer afgedaan geweest,over bet zo vreemde als verui'ziende Declaratoir van den Magiftraat der Stad Kampen, by hunne Misfive aan ons gedaan, van zich verpligt te rekenen, om wanneer hunne hulp door de Steden van Hattem en Elburg mogt morden ingeroepen of gereclameerd, dezelve op de efficacieuite wyze te pra:freren, hoedanig een Comminatoir Wy niet anders konnen confidereeren, dan een inbreuk op onze Wettige Souvereiniteit en Gezag, en 't welk wy vermeenen direct aan te lopen tegen de ware gronden en zin van de ingegane ünie tusfehen de refpecttve Provintien, en 't gene VVy aan U Ed. Mog. in bedenking willen geven, of niet veel eer de kenmerken draagt van de begiruelen van een Burger-Kryg, dan die Wettige en Conftitutioneele middelen , welke Wy ons genoodzaakt hebben gevonden tot handhaving van onze Wettige authoriteit, en tot herftelling van de rust en goede ordre in onze eige Provintie te moeten (tallen. Wy flitteeren ons van de bekende aequiteit en vredelievendheid van U EJ. Mog. en van de Heeren Staten van de Provintie, ter wier kennis Wy verzoeken dat U Ed. Mog. deze onze Misfive op derzelver aanftaande byeenkomst gelieven te brengen, en van derzelver begeerte om den band der Unie te conferveren, en da goede Vriendnabuurlyke intelligentie met ons te blyven onderhouden, dat Hun Ed. Mog. zulke temeraire deciaratoiren, en dreigementen, waar over Wy ons ten hoogften moeten beklagen , zullen disavoueeren, en aan ons die fatisfactie, welke onze daar door, zo wel als door de reeds werkelyk gepleegde violatie van ons Territoir door eenige Burgers, of Ingezetenen van de Provintie van Overysfel beledigde Souvereiniteit vordert, zullen gelieven te verlenen, en dat Hun EL Mog. wyders zodanige efficacieufe maatregulen zullen in 't werk ftellen , waar door diergelyke gevaarlyke ondernemingen in 't toekomende, mogen worden voorgekomen,en dadelyk belet, en mitsdien alle de fatale , en pernicieufe gevolgen, welke daar uit anders zullen moeten ontftaan, en waar aan Wy van nu af aan protelteren in R 5 zo  aC6 sept. ZAAKEN VAN 17&6. zo een geva! onfchuldig te willen worden gehouden , moe-en worden gepra-venieert. Waar mede eindigende zullen Wy EDELE MOGENDE HEEREN i God Almachtig Bidden U Ed. Mog. te houden in zynedieilige befcherminge. Gefchreven te Zutphen, den 5 September 1786. Uwer Ed. Mog. goede Vrienden, De Staten des Furftendoms Gelre en Graaffchaps Zutphen. Ter Ordonnantie van dezelve, B. GUTn. PLEGHER. B Y L A G E I. EDELE MOGENDE HEEREN ! Na dat Wy ter voldoening van U Ed. Mog. Refè> lutie van den 11 May dezes Jaars, de Publicatie ten zeiven daae door U Ed Mog. gearrefteerd in naame van U Ed. Mog. hadden doen emaneren en vervolgens ten fine van Publicatie en affiólie volgens gewoonte aan de refpeétive Officieren en Magiftraaten dezer Provintie hadden toegezonden, is 't daar op in 't begin van deze lopende Maand gebeurt, dat de Momber en Subft. Momber dezer Landfchap aan ons hebben gedeclareerd, dat aan hun, zo by Publieke gerugten, als uit de Nieuwspapieren, was te voren gekomen, dat men zoude hebben nagelaaten de voorfz. Publicatie binnen de Stad en Jurisdictie van Elburg te doen promu.geren en affigeren. 't geen zy Momber en S. Momber Eed en ambtshalven zich verpligt hadden geöordeelt ter onzer kennisfe te moeten brengen.  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 26? Wy hebben daar op aan (ton ds gemeend ons van de waarheid van dien te moeten csrtioneeren, en daarom goed gevonden het bericht van Burgemeesteren, en Schepenen der Stad Elburg te requireeren , of het waar was, dat de voornoemde Publicatie aldaar niet mogt zyn gcproimi!geert,, en geaffigeert en, zo ja, om dan aan cns op te geven de redenen, waar door zulks zouden mogen zyn veroorzaakt. 't Welk tot gevolg heeft gehad, dar Wy, na ver. loop van agt dagen daar na, hebben ontvangen eerst een Misfive op den naam van den Magiftraat, en Gezworen Gemeente der Stad E'htirg zullende dienen tot bericht op 't gunt voorfz,; en daar na eene byzonde re Misfive dóór vier Leden van de Magiftraat der gemelde Stad ondertekend waar by dezelve, met byvoeginge van eenige (tukken, waar uit zoude kunnen blyken 't geene aldaar op dit fubject gepasfeert was, tot hunne decharge veiklaren geen deel te hebben gehad, in 't verhinderen van 't doen promulgeren en affineren der gemelde Publicatie, eu vooris zo wel het daar omtrent door twee Leden van hun Collegie, nevens agt Gemeens Lieden, in eene onwettige en incompetente Vergadering gerefolveerde, als het dien aangaande door dezelve gegeven bericht aan den Hove te houden voor illegaal, informeel, inconfiituiioneel, en onbeftaanbaar. Wy hebben na leclure van de eerst gemelde Misfive wel aanftonds geobïèrveerd, dat Wy alleen hadden gevordert het beiïgt van Burgemeesteren, Schepen en Raaden der Stad Elburg, en geenzints mede van de Gemeente aldaar, zulks dat, zo de Gemeente op dit fubject iets aan ons hadde voor te dragen gehad, dezelve zich daar toe afzonderlyk by een behoiiiiyk Request aan ons hadde behooren te addresfeeren. Dan vermits den inhoud van dit Stuk op zich zelve, waar door de waarheid van de aan ons gedaane delatie volkomen wierd geconftateert, zo veele gewigtige bedenkingen en reflexien aan ons kwam op te Ieveren, hebben Wy, onvermindert onze nadere Deliberatien over dit Gemeenfchappelyk bericht, goedgevonden , het zelve zo wel als' de gementioneerde dasr na 'ingekomen* Misfive van vier Leden van de Magiftraat "van  263 sept. ZAAKEN VAN i?85. van Elbu-g, aanftonds te ftellen in handen van den Jvlombtr en S. Momber dezer Landfchap, om ons daarop ten fpoedigften te dienen van derzelver Confideiatien en Advies. Het zelve dan ook ten gevolge vsn dien op heden in onze Vergaderinge zynde ingediend en inmiddels noch ingekomen zynde een Misfive van W. A. van Spaan, Schepen en Ra-d der Stad Elburg van den ziften dezer, waar by tot zyne decharge kont op te geven de redenen, die Hem buiten ftaat hebbm gefteld , om teg ns de iiformeele handeürgen met betrekking tot O Ed. Mog. Publicatie te Elbu-g gehouden, ter oorwke van zyne r.oodz-kelyke abfenre te kunnen protefteren en yveren. zich voorts verklaart met de vier Leden van de Magiftraat ten vollen te conformeren, en 't daar voor te willen gehouden hebben , als of hunne afzonderlyke Misfive aan ons gefchreven, mede door hem was ondertekend. Zo zou» den Wy na lecture en examinatie van alle deze Stukken ons wel bevoegd hebben kunnen achten, en ode geen zwarigheid hebben gem?akt, om in Conformi é van de Inftrudtie van de Momber en S. Momber op hun geadvifterde te disponeren. Dan by ens in aanmerking zynde genomen aan de eene zyde de nabyheid van U Ed. Mog. Vergadering, en aan de andere kant het g wigt van de zaak en het zonderlinge en ver uitziende Syftema , 't w lk Wy daar in ontdekt hebben vsn een Stad,of wel van twee Magiilraats-Leden en eenige Burgers van dien, welke zich opentlyk de faclo betoonen te onttrekken aan de authodteit van hunnen Wettige Souverein, en zelfs zich daar boven zoeken te plaatfen, gepaard met een Comminotoir van geweld, hebben Wy gepraefereert om U Ed. Mog. van dit alles te informeren, ten ende U Ed. Mog. zelve daar omtrent de nodige dispofitie zouden kunnen verlenen. Wy hebben derhslven da eer ons daar van by deze te acquteren, en tot dat einde aan U Ed. Mog. te ]a en toekomen, voor eerrt Copye van de delaiie v*n den Momber, a. Copie van het bericht op de naam van de MsgUraat en Gemeente van Elburg. 3, Co-  sïpt. STAAT EN OORLOG. 1786. 269 pie van de Misfive der vier Leden van de Mr giftraat aldaar met deszelfs Bylagen, 4. Copie van den Bnef van W. A. van Spaan, Schepen en Raad der gemelde Sad, omtrent weike laatfte Wy niet voo by kunnen, met een woord te remarqueren, dat Wy die,als een gedeelte uitmakende van den Brief der vier overige Leden van de Magiftraat, en dus zo wel als deze, als van het Collegie van de Magiftraat zelve heerkomende hebbende kunnen confidereren, dus ook geen zwarigheid hebben gemaakt dezelve in d;e fbrm,alszy is vervat, aan te nemen, en eindelyk Copie van het Advies van den Momber tn S. Momber dezer Landfchap op de voorfchteven Stukken ons tot den verderen inhoud van al 't zelve refeierende, terwyl Wy aan U Ed Mog. zullen overlaten daar omtrent zodanig te refolveren, als U Ed. Mog. tot voorftand van de Hoogheid en Souvereiniteit van den Lande , tot onderhouding van de goede order en van de obfervantie der Wetten, en tot main ien van Hun Wettig gezag, mitsgaders tot bevo'dering van de rust en veiligheid der goede en vreedzame Ingezetenen dezer Provintie na haare hooge Wysheid zullen oordelen en bevinden te behooren. ~r*n En hier mede eindigende, Bidden Wy GUL) edele mogende heerenl U Ed. Mog. by voorfpoedige Regeringe lange te conferveeren, gefchreven te Arnhem, den at$ Augustus 1786. U Ed. Mog. Dienstwillige die Raden des Furftendoms Uelre en Graaffchap Zutphen. Ter Ordonnantie van dezelve, (Geteekend) p. w. van dem steen. BY-  e?o sept. ZAAKEN VAN 1786. B Y L A G E II. edele mogende heeren ! Wy hebben den inbond van U Et MiffiVe in dato den 1 Augustus 1786 requirerende van ons, uit hoofde van een Reqhest van den Mnmboir en Subft. Momhoir, b^H'cht of en redenen waarom zekere Publicatie ons by U Ed. Mog. Misfive van den tl Mai jongstleden ingezonden hinnen onze Stad nier gepubliceerd' nog geafligeerd zy, zo fpoedig mogelyk gebragt ter kennisfe van den Raad en mede van de Geswooren Gemeente; wyl volgens de Conftitutie en fubfifierende Reglementen binnen deze Stad in rebus politïds de concurrentie van de^e gecombineerde Vergadering gevorderd word. Voorafmoeten Wy met een woord remarqueren dat 't Ons hartelyfc leed doet, Ons in de noodzakelykheid te zien gebragt, om al weder te moeren intreden in de materie van eene Publicatie, welke Wy gewenscht hadden, dat nooit een obj'ft van onze Deliberatie, of nimmer een voorwerp der verontwaardiging van onze gantiche Republiek geworden ware; uitwyzens de Algémeene Stem, die zich bier over van alle kanten heeft doen hooren, en welkeis klank ü Ed. Mog. zekerlyk niet zal ontllipt zyn. Ook zyn Wy genegen te geloven dat ü Ed. Mog. met weerzin en fchoorvoetende tot clït ons g-vergd be. i;gt zyn gekrmen, te rreer wen Wy remarqueren dat de Pnb'iciteit van onze handelwyze in dezen dezelve rreds voor byna drie Maanden ter kennisfe van U Ed. Mog had gfbragt, terwyl Wy voor het tegenwoordige geene reflexien zullen maken, wat de reden zy, d;t deze zaïk na zo lang toevtns,in deze gepasfeeide Week juist ter br.ne is gebragt. Zo dat dan Ed. Mog. Pleeren, de MomhoY en Subflitut Momboir, blykens U Ed. Mog. Misfive, zich over Ons beklaagd, en mogelyk wel bv 't zelve Request Authonfaiie tot een Mombo::rs acl e tegen Ons hebben verzogf. Zonder nu ftil te ftaan, op de relatie en affiniteit des Momtoirs, tot een onzer mede Raads-Vrienden die zich zelfs  «kpt. STAAT EN OORLOG. 1786. 271 zelfs met protest tegen deze onze Refolutie heeft geoppofeerd, noch ook, dat de Momhoirs door de Landfchap hietoe niet zyn gequalificeerd, 't welk echter geene verandering in onze fustenue zou maken, merken Wy hieromtrend in 't byzonder aan: Dat deze ha"delwy.e der Motnboiren Ons trindr verwonderd,nadien 't Ons meermalen is voorgekomen, dat de Mombors dezer Provintie, vooral in deze Critique tyden, zich op alle mogelyke wyzen in 't Domeftieke en Politieke der Steden zoeken in te dringen, en ware het mogelyk Magitlraten, Burgeren en Ingezetenen , welke met hunne denkwyze niec overeenflemmen, met actie op actie te befpringen, om, zo 'c doenlyk ware, dezelven van de veibeieringen van ingeflopene misbruiken en cordate verdediging van hunne Stedelyke Rechten, dpor vrees voor Politieke vervolgingen, af te trekken en moedeloos te maken, van 't Wflk de voorbeelden der Steden Zutphen, Arnhem en andere convincante preuven opleveen. En die Wy dus als onze gedeclareerde Partyen ten dezen moeten befchouwen; om niet te zegg n, dat U Ed. Mog zoortgelyke fustenuen des Momboi s, niet lang geleden uit een gantsch niet gunftig oogpunt befchouden, uitwyzens het doorwrogte advies* van den Hove aan de Heeren Staten op den 20 April 1784 gedateerd, ingeleverd, 't welk uit hoofde d;r aequiteit en moderatie daar in doorftralende. zo billyk in vele opzigten de goedkeuring van alle Weldenkenden héefc weggedragen. Wy maken echter, nadien de zuiverheid onzer oog. merken en de regelmatigheid onzer daden, naar Ons richt en inzien geen licht fchuwd, en geene fecretesfe beho ft, hoe ongehouden anders ook, en dus uit enkele defcrence voor 't Refpeétable Collegie van U Ed. Mog. geene zwaarigheid volmondig te "erkennen, dat Wy de Gelibelleerde Publicatie, welk Wy a's een poinct van notoir bezwaar en als directe atreinte toebrengende aan d: onbetwistbare Rechten en Voorrechten, van ome Burgery hebben befchouwd en ook blyven befchouwen, n.et hebben gepubliceerd noch geaft fi-  a72 sept. ZAAKEN VAN I?86. figeerd, maar hy Refolutie van den 28 Mai 1786 ter Secretary hebben gefeponeerd. Tegen welke Publicatie Wy als Leden der repra> fentative Souveieiniteit dezer Provintie, door onze Gecommitteerde , berevet s veelen van de No abelfte Staats-Ledcn ter Staats-Ver-adetir.g, in de Maand Mai dezes Jaars te Zutphen gehouden , hebben geprotegeerd, en de Stads aantekening voorbthou ien. Wy relèrveeren verder de nurites deezer 70 veel getuchts makende Publcme, tot onze eventueele Aantekening in de Kwartiers Rtcesfen. IJ En voegen voor het teger wo udige hier alleen by, dat Wy niet erkennen ncch immer (zo la> g Wy Ons in ftaat bevinden , de ons aai betrouwde Prtvil giën en Rechten van onze Stad en Burgerye, aan welke Wy Ons in de allertfrfte plaats voor GOD en de Waereld,op 'c pleptigst vetbonden hebben te befcheimet), zullen erkennen: Dat de Mombcirs noch iemand ter w?ereld, anders dan -ai Volk 't welk Wy rcprrcnnter n bevoegd is," om Os tot verantwoording te roepen,in pure Domeftieke en Politieke zaken, de privative Rechten, Vryhedtn en onvervreemdbare Voorrechten van onze Burgery, ten koete van haar Voorouderlyk Bloed gekogt, concernerende, en die hen als Inwconders van een Vry en onafi.anglyk Gecneenebest toebehoren, onder welken buiten twyftel de onderhevige zaak m et worden gersngfthkt, en te meer nu Wy in fezen fpeciaal n.ede met de uitgedrukte goedkeuring der Burgery, door de Gemeente over deze zaak vergaderd gefterkt zyn. Declareren Wy op 't plegtiïst, Ons noch door ge. drciy.de Mombohs aftien, <, welke zekerlvk in julli iee]e gevallen nutig kncneti zyn, drch tet en welker gebtutk in poitieke zaken, ge yk deze thans, cte meer dan ooit verlichte Stem des Volks, z ch met kragt laat horen) noch door enverhoopte middel.n v;n C'>ntrain e f f Geweld, tegen welk n Wy .-o r GOD en de Waereld protelleren, en we ken re Hemel vrhi ede, cat men nimrcer is de nood akelykhtid worde gebiagt, dcor weerkerig Geweld te moeten keeien, O'ts te  sept. STAAT EN OORLOG. 1786".' 2?s te zullen laten aftrekken, van de cordare en bedaarde verdediging der Ons toevertrouwde Volks Rechten, welker bewaring Wy als onzen onvermydelyken pligt befchouwen, en welkers behandeling U Ed. Mog. en ook Wy elk in onze betrekking eens plegtig zullen moeten verrekenen. Wy bevelen U Ed. Mog. in de Befcherming des Allerhoogften. Terwyl Wy blyven, (Önderftond) idele mogende heeren! U Ed. Mog. Goede Vrienden, De Magiftraat et? Gezworen Gemeente der Stad Elburg. Gefchreven te Elburg, op den 10 Augustus 1786. Ter Ordonnantie derzelver $ (Was getekend} Hsrm. henr. viTRtNCA, Secretaris. 't Opfchrift was, edele mogende heeren! Raden des Furftendotns Gslre en Graaffchap1 Zutphen, onze byzonderen goede Vrienden , Te Arnhem.' xxxiv, 5 b r.  274 sept» ZAAKEN VAN 1786. BYLAGE III. Extract uit het Reces des Landdags in Augustus en September 1786, binnen de Stad Zutphen Extraordinair ge* houden. Jovis den 31 Augustus 1785. Ontfangen en geleezen een Misfive van de Raden des Furfiendoms en Graaffchaps, gefchreven te Arnhem, den aöften dezer maand, houdende, dat, na dat zy ter voldoening van 's Landfchaps • Refoluiie van den 11 Mai laatstleden, de Publicatie ten zei ven dage, door Haar Ed. Mog. gearrefteerd, in name van Hoogstdezelven hadden doen emaneeren, en vervolgens ten fine van Publicatie en afficTde, volgens gewoonte, aan de refpeclive Officieren en Magiftraten verzenden, het daar op in den beginnen dezer maand was gebeurt, enz. Post alia. Waar op gedelibereert, en in ernflige overweginge genomen zynde, de bedenkelyke fi uatie waar in zich de Steden Elburg en Hattem bevinden, mitsgaders de hooge noodzakelykheid tot heriieliing der Rust en Order aldaar. Hebben Hun Ed. Mog. goedgevonden, en verftaan, dat in de eerlte plaats , Zyne Hoogheid, als KapiteinGeneraal dezer Provincie, zal worden verzogt, om, zo fpoedig mogelyk, een bekwaam aantal Militie, met al het nodige voorzien, onder het beleid en Commando van een bekwaam Officier, te zendën na de Steden Hattem en Elburg, om aldaar Guatnifoen te houden, en tot nadere ordre te blyven, met fpeciale last, om des noods, zo onvermoeielyk eenige wederfiand, van wie 't wezen mogte, het zy om in de voorfz. Steden in te komen, 'c zy om daar binnen geplaatst te worden , mogt ontrooeren, geweld met geweld , tot maintien van 'Hun Ei. Mog. Holheid en Oppergezag, in deeze Furftendom en Graaifchap te keeren. Ten  «■re. STAAT EN OORLOG. 1786. 27J Ten welken einde hier van mede ten fpoedigften aan de refpective Magiftraten van de gemelde twee Steden zal worden kennisfe gegeven, met recommandatie en uitdrukkelvke last, om tot het innemen en plaatzen van de gemelde Troepen iii hare Steden, alle mogelyke faciliteit ter bereiking van Hun Ed. Mog. ferieuie intentie toe te brengen. En dat voorts 't Hof Provinciaal zal worden geauthorifeert, gelyk geauthorifeerd word mits deezen, om, na dat zal zyn geïnformeert, dat het gemelde Guarnifoen in de Stad van Elburg zal zyn aangekomen, zich ten fpoedigften, en Corps, geadfifteert met de Momber en S. Momber dezer Landfchap derwaards te begeven , en aldaar namens Hun Ed. Mog. die gewisfe Ordre te ftellen, dat »s Landfchaps geavrefteerde Pu. blicatie van den 11 Mai 1786, aldaar werkelyk werde gedaan op zo eene wyze, als na omltandigheden meest convenabel zal vinden. . . Voords, om aanftonds tegens die geene welke wet» reeds feitelyk tegens het publiceren van 's Landfchaps gerefolveerde mogten hebben geopponeert, of zich verder mop ten opDoneren,te daen procederen , en Recht en Juftitie "tegens de fchuldige te adminiftreren, en in t generaal over al *t voorgevallene in de gezeide Stad. kennisfe te nemen, en de goede ordre te herft ellen, makende tot dat einde, zo nodig, mede gebrük van de aldaar als dan gevonden zullende worden s Lands M litie, dewelke verpligt zal zyn hare Ordres en bevelen in alles te refpecteren, en te gehoorzamen, en, na dat alles aldaar in rust, en onder betaamlyke gehoorzaamheid zal zyn gebragt, wederom na hare gewoone Refidentie-Plaats binnen de Stad Arnhem terug te keeren, en, wanneer het verblyf van het Guarnizoen aldaar, *t zy voor het geheel. het zy voor een gedeelte, niet nodig mogt worden geoordeeld, als dati daar van aan Zyn Hoogheid als Kapitein Generaal ken. nisfe te geven, om verder over het verblyf daar ter plaatze, of emploi elders van die Militie, zodanig te kunnen disponeren, als zal gelieven goed te vinden; wordende 't voorfz. Hof verder geauthorifeerd, om Voor naar vertrek na Elburg aan de Magiftraat van die S 9 Stad,;  i76 sept. ZAAKEN VAN Stad, van den dag wanneer zy voornemens zyn, zich niet haare Suppoosten aldaar te vervoegen, advertentie te geven, ten einde dezelve Magiftraat in tyds de nodige, p aeparatien tot derzelver leceptïe en verzorging van de nodige Logementen kome te maken. Alles nogthans ongepraejudicieert de Ordinnris Jurisdifcie in de gemelde Stad van Elburg voor 't toekomende. En zal bier van mede Extraét aan den Hove Provinciaal worden toegezonden, om te ftrekken tot deszelfs naricht. Zynde wyders nog goedgevonden , die Leden der Magiftraat van Elburg, welke niet geconcurreert hebben, tot het weigeren of nalaten der gemelde Landfchaps Publicatie aldaar te nemen in Hun Ed. Mog. byzondere Protectie. Pro vero ExtraEiu. BYLAGÈ IV. 4dele mogende heeren! Onze Gecommitteerde heeft ons ogenblikl\k geïnformeerd , dat by U Ed. Mog., of wel by de drie Kwartieren gerefolveerd is, onze S ad met geweld van Militie te dwingen , en dat in weerwil der Protesten van de meefte Steden onzes Kwartiers, en van zo veele Ridders , van welken 'cr openlyk ter Staatsvergadering hebben gedeclareerd, dat onze S'ad, niet dan conttitutioneele en bedaarde (tappen heeft gedaan. Onze Burgery is genoegzaam als een eenig man gerefolveerd, geweld met geweld te keeren, en liever bet uiterfte te wagen, dan toe te Itaan dat men hunne Sttdelyke Rech;e'i door Refolutien, die de Waeield zal doen verbaast ftaan, den bodem infliat. Wy betuigen niets te hebben gezoet, niets te hebben verricht, dan waar toe Wy ons verpligt vinden tot foutien onzer Conftitutie van de met 't bloed onzer Vaderen gekogte Rechten, maar nimmer hebben Wy geimpieterd op 'c wettig gezag van U tid. Mog. Wy protefteren voor God en de Waereld, tegen het geweld, dac ons moge worden aangedaan. Ter.  sept. STAAT EN OORLOG. 178e'. 27? Terwyl de gevolgen van den rampzaligen Burgerkryg, welke Ü Ed. Mog. befloten hebben in ons gewest te openen, zeer zekerlyk op de gemoederen der Staats-Leden die daar toe hebben geconcurreerd, eens gevoelig wezen zal. Wy reierveren aan ons alle middelen, die GOD en de Natuur ons aan de hand geven. Wy zullen, nu de Staten onzer Provincie, die onze Befchermers moesten zyn, onze vervolgers zyn geworden , onze verdere Bondgenoten op gronden der Unie van Utrecht, inroepen, terwyl reeds een geduchc aantal derzelver ut alle plaatfen. zich binnen onze muren bevind, en de rechtvaardige Voorzienigheid tusfehen U Ed. Mog. en ons rechten zal. Inmtdde!? nu onze Gecommitteerde zich na deze geweldige befluiten niet langer veilig oordeelt ter Staatsvergadering, en dus niet heeft kunnen uitbrengen de Item onzer Stad, vervat by de inftructie, noch ons Protest hier by gaande overgeven, declareren wy het gere. folveeide in onze abfentie nul en niet verpligtend te houden. Terwyl wy zyn edele mogemoe heeren! U Ed. Mogende goeds Vrienden, De Magiftraat en Gezwoore Gemeente der Stad Elburg. Ter Ordonnantie derzelven, Gefchreven te Elburg, den 1 September 1786. (Was getekend) HERM. HENR. VITRINOA^ 'S3 B Y-  fl?8 sept. ZAAKEN VAN B Y L A G E V. 1786. MANIFEST. De Staten des Furftendoms Gelre en Graaffchaps Zutphen, zo uit de Addresfen en Remonftrantien, op naam van de Magiftraten en Meentens, der Steden Hattem en Elburg , ter gelegenheid dezer Extraordinaris Staatsvergadering aan Hun Ed. Mog. ingediend, als anderzints gebleken zynde, dat 's Landfchsns-Refolutie van den 31 Augustus laasdeden, waar by Zyne Hoogheid, als Kapitein Generaal dezer Provincie, is verzogt, zo fpoedig mogelyk, een bekwaam aantal Militie, onder het beleid en Commando van een bekwaam Officier, te zenden naar de voorfz. Steden, om aldaar Guarnizoen te houden, en tot nadere Ordre te blyven, met fpeciale last aan den Commanderende.*! Officier, om, des noods, zo onvermoedelyk eenige wederitand, van wien het ook wezen mogt, het zy om in de voorfz, Sreden in te komen, het zy om daar binnen geplaatst te worden, mogten ontmoeten, geweld met geweld te keeren, word voorgefteld, als of 'er een voornemen zoude plaats hebben, door eene aanmarcheeringen van Troepen van dezen Staat, maatregelen te ftellen,tót krenking of vermindering van der voorfz. Steden, Vryheëen en Privilegiën,ja zelfs als daardoor gelegenheid te geven tot bet begin van eenen Burgerkryg, en over zulks dienfti,?; en nodig oordelende, welgemelde Magiftraten en Meentens, fampt Burgeren en Ingezetenen der voorfz. Steden Hattem en Elburg, voor zo verre daar inne mekten verfeten, van deze begrippen op a'lezins erronenfë en abufive gronden fteunende, zo veel mogelyk af te leidon, en terug te brengen. Doen te weten, dat de voorfz. 's Landsfchaps-Refolutie, alleenlyk tenderende, om de Rust, en goede Order binnen de voorfz. Steden te doen herftellen, geenzins tot oogmerk heeft , het oeffenen van Geweld, inval ae NJsgilt:aien, en Meentens, fampt Burgeryen voornoem I, zich niet feitelyk komen te opponeren, tegens Hun Ed. Mog. gegevene bevelen, ftrekkende  sept. STAAT EN OORLOG. 178c!. a7f> alleenlyk tot maintien van Hun Ed. Mog. Hoogheid en Oppergezag in dezen Furftendom en Graaffchap. Wordende over zulks welgemelde Magiftraten, of wel die Leden van dezelve, welke zulks concerneren mogt, mitsgaders Gemeentens, fampt Burgeryen van Hattem en Elburg op het allerernftigfte geëxhorteerd, en aangemaand, gelyk gefchied by dezen, om zich aan Hun Ed. Móg» Orders, by voorfz. 's Landfchaps-Refolutie vervat, en waar aan door deze geene atteinte word toegebragt, maar in zyn volle kracht en waarde word gehouden, ten einde in cas van verder onverhoopte verweigering, de daar by gefielde Orders ten effeéte mogen worden gebragt, te fubmitteren, voorts zich als ftille, en geruste Burgeren en Ingezetenen betaamd, te gedragen, ten einde daar doer voor te komen, dat 'er geene middelen van contrainte zullen behoeven te worden geëmploieerd, of aanleidinga werde gegeven , tot de ongelukkige gevolgen, welke uit eene verdere disobedientie aan Hun Ed. Mog. ferieufe bevelen noodzakelyk moeten refulteren, en welke nimmer aan Hun Ed, Mog., die Eed- en Piigtshalven gehouden zyn, de Landfurftelyke Hoogheid te maintineeren, zullen worden geattribueert. Met verdere niet min ernftige aanmaninge aan welgemelde Magiftraten, en Meentens , fampt Burgeryen , om alle Vreemdelingen , die zich in de voorfz. Steden mogten bevinden, op het allerfterkfte aan te manen, zich uit de voornoemde Steden ten fpoedigften te begeven, waar toe aan dezelve Vreemdelingen al noch de Vryheid gelaten word. Alles, ten einde Hun Ed. Mog. niet werden buiten ftaat gefteld, of aan dezelve de middelen worden afgefneden, om zodanige clementie uit te oeftenen , als Hun Ed. Moe;., in cas van fubmisfie van gemelde Magiftraat, Meentens en Burgeryen, anderzins wel genegen zouden bevonden worden aan dezelve te bewyzen. Wordende aan de gemelde Steden verleend een beraad van drie uuren, na den ontfang dezes, om de Poorten voor het Guarnifoen te openen, en daar van S 4 aan  fig© sept. ZAAKEN VAN 1786. aan den Commanderenden Officier kenniï te geven, terwyl na verloop van dien tyci, de gefielde Orders haat tffeét zullen moeten forteren. Aldus gearrefteerd op eene Extraordinaris L>n dfchap- Vergadering, gehouden binnen de Stad Zutphen , den 4 September 1786. (Ohderftond) Ter Ordonnantie van Hun Ed. Mog. (Geteekend) h. gutb. plegher. CLXIII. Misfive van de Heeren Staten van Overysfel, gefchreven aan de Heeren Siaten yan Gelderland, den 7 September 17ÜG. ftDELE «OGENDE HEEREN.' De Heeren Onze Ordinaris Gedeputeerden, hebben Ons, by het openen van deze Or.ze Vergadering, ouverture gegeven van al het gene tot deze Onze extraordinaris byeenkorost aanleiding heeft noeten geven, en teffetis van de refcriptie die ü Ed. Mog. hebben gelieven te depecheeren op cerzeher in ha ruien, gepaard met die door ce Steden Deventer, Kampen en Zwolle,vooraf reeds getaan. Wy zouden Ons ook terflond bekwaamd hebben, om U Ed. Mog. voorgemelde refcriptie in deliberatie te nemen , eii Onze gedachten daar over mede te delen. Dan voor en aleer Wy zulks hebben kunnen doen, zyn Ons op de erriftigfte en presfantfre wyze voorgefteld, deallergrootlïe fenfatie, wdke U Eu. Mog. befluit om de Stee ën Hattem en Elburg, met Militaire Magt te be* dwingen, niet alleen onder de Burgeren en Ingezetenen der  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 281 der Steden en platte Linden van deze Provinie heeft veroorzaakt, maar zelfs tot andere Provintien is doorgedrongen. Dezelve worden nog merkelyk vermeerderd en geaggrtëerd door de tyding van den aanmarsch der Troepen' naar de Provintie van Utrepht, tot dezelve eipdénS, als waar toe die by U Ed. Mog. zyn gebruikt; door de tydingen, dat de Troepen in Gelderland worden vermeerderd, dat die reeds gebruikt zyn in de ex« peditie van Hatfe'm en Eiburg, in hunne Stani-Quartie< ren op de Co> finiën dezer Provintie worden gehouden, daar dezelve, deze Militaire tocht afgelopen zynde "m geene verdere ongerustheid te verwekken, reeds hadden kunnen terug getrokken, en in hunne vorige Guarnifoenen geplaatst zyn, immers daar, alwaar ze geene ombrage kunnen geven. Wy hebben in deze kommerlyke omftandigheden beQoten .. Onze Vergadering byeen te houden, en op alie voorvallende zaken, betreklyk de tegenswoordige bezwaar Je Conjuncturen, by de hand te zyn en gereed, om na rype overleg, zodanige befluiten te kunnen nemen, als tot vet hoeding van alle gevaarlyke gevolgen, het voorkomen van een Burgerkryg, losmaking der Banden valt. Veigeniaing, en herttelling der Rust in dit Gemeenebest en Provintie convenabelst zullen zyn. Wy verzoeken dit zelfde van U Ed. Mog., en daar Wy geen de minde oogmerken hebben, dan deze, en die reeds by de Misfives deidrie Steden gezamentlyk aan U E!. Mos. gefchreven zyn gemanifesteerd; zo menen Wy, dat 'er van zyde van U Ed. geen beter bewys kan gegeven worden tot dezelfde oogmerken, dan dat U E'. Mog. die voorziening doen, dat de voorgemelde Troepen naar hunne S'andplaatfen worde.t terug gezonden, ten weiken einde Wy ook aan Zyne H logheid Ons hebben geaddresfeert, om zulks, zo veel den zei ven aangaat, ten prompften en fpoedigften te willen ElfectuSeren. Wy verzekeren U Ed. Mog., dat, zonder die gevoldoende gerustltelling, Wy buiten Itaat zyn, de gisting der gemoederen, die hoe langer hoe heviger worden, te kunne» matigen,en verwachten dus, dat U Ed. Mog. daar aan gelieven te voldoen, Ons referveerende, UEd. Mog. over de verdere Poincten nader Onze Refcriptie te zullen doen toekomen. Waar mede enz. S 5 CLXIV»  282 iEPT. ZAAKEN VAN 178 CLXIV. Misfive yan de Vroedfchap der Stad Utrecht aan de Staaten van Holland, om afifientie met de Militie, en over een Inundat ie. In dato 10 Sept. 1786. ✓"Ontfangen een Misfive van de Vroedfchap der Stad \J Utrecht, gefchreeven aldaar den 10 deezer, om de redenen daar by, hierna breeder gedetailleerd, op het nadruklykfte infteerende op den onverwyiden by» ftand van genoegzaam Krygsvoik tor dekking- derzelve S;ad tegen alle geweld, om daadelyk binnen hunne vryheid te wordeu ontfangen, en wyders in confidentie geevende het effectueeren eener Inundatie door een doorfnyding van den Dyk langs de Lek. Fiat infertio. Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de voorfz. Misfive als nog te houden in deliberatie. Accordeert met de voorfz. Refolutien. EDELE GROOT MOGENDE HEERENI Na dat wy voor weinige dagen bericht hadden ontfangen, dat de Heer Stadhouder zig had gedeclareerd, dat door de Staaten deezer Provincie nog geene Troupes gevraagd waren, buiten het Bataillon, dat onlangs binnen Amersfoort is ingerukt, hebben wy heeden be. richfei> ontfangen, van zoodanige hand, op dewelke wy meenen genoegzaam ftaat te kunnen maaken ; dat de twee voorflemmende Leden, benevens twee der kleine Steden, zig noemende de Staaten deezer Provincie, op gisteren in hunne Vergadering binnen Amersfoort finaal hebben gerefolveerd, een genoegzaam aantal Trou« pes te doen komen binnen het Territoir van dit Gewest, en zulks net zo veel fpoed, dat dezelve reeds aanffe; .ie Dingsdag, wanneer men aldaar op nieuw z,al byeen komen, binnen of om- voor weinige dagen bericht had-  shbt. STAAT EN OORLOG. i?86. 283 omtrent Amersfoort zullen worden gebragt: Wy hebben deeze zmk van zodanige aangelegendheid gevonden; Wy apprehendeeren zo zeer de ge'iugte gevolgen vata alle deeze en andere wil» lekeurige handelwyzen der voorftemmende Leden, ten aanzien van deeze S;.ad , dat wy geoordeeld hebben, dezelve met allen fpoed ter kennisfe van U Ed. Gr. Mog. te moeten brengen, gelyk wy de vryheid neemen te doen by deeze ; uit al het gebeurde, uit meenigvuldige byzondere omftandigbed-n, te veel, om den pretieufen aandagt van U Edele Gr. Mog. mét dezelve beezig te houden , hebben wy maar al te veel redenen , om te vermoeden, dat men allengskens deeze • Provincie zal tragten te obrueren met Militie, om vervolgends, zo dra men zal meenen genoegzaam voorzien te zyn, deeze Stad, des noods, door gaweld, gelyk men omtrend twee Steden in het nabuurig Gelderland heeft te werk gegaan, te overheerfchen , waar uit notoir niets anders dan eene onderdrukking der eerbiedige Volk Hem, een verlies der opdagende vryheid , immers in dit Gewest, eene vervolging tegen cordaate en voor Vaderland en Vryheid alles veil hebbende Regenten en Burgers , eene verhuizing der beste en eerlykfte Ingezeetenen, en eipdeïyk eene totale ruïne der Provincie moet gebocren worden; U Ed. Gr. Mog. zyn zo zeer overreed van deeze gezegden, dat wy dezelve niet nader zullen behoeven aan te dringen; het zy ons derhalven alieenlyk gepermitteerd, by vernieuwing op het nadrukkelykfte te infteeren op eenen onverwyiden by.ftand van zo veel Krygsvoik, op U Ed. Groot Mog. Provincie gerepartitieerd, als hoogstdezelve genoegzaam zullen bordeelen, om deeze Stad te dekken tegen allen geweldigen aanval; en aangezien her. gevaar nu meer en meer fchynt te naderen; daar onze Mede - Staatsleden zig niet ontzien, naar willekenr en buiten onze kennisfe te disponeeren over het Provinciaal Territoir; en vermits wy daar door in de onvermydelyke nood-  284 sept. ZAAKEN VAN 1785. noodzaskelykheid worden gebragt, om op onze eigen beveiliging bedagt te zyn', maetien vvy ook slle vryheid te hebben om daar toe niets te ontzien; en het is om die reden, dat vvy geene zwarigheid zullen maaken, die Holland. 1'che Jroupes, welke U Ed. G. Mog. ons zullen gelieven toe te fchikken, dadelyk te ontfangen binnen onze vryheid, alwaar dezelve, provifioneel post vattende in onze Voorlieden , en zoo veel mogelyk een Cordon trekkende aan dien kant, van welken wy waarfchynlyk de eerfte Attacque te wagren hebeen, volgens onze gedachten, allezints gefchikt zoude kunnen zyn om alle vyandelyke maatregulen te verydelen: Wy fubmitteeren deezen onzen voordragt aan U Ed. Gr. Mog. gunftige beoordeeling, en kunnen niet afzyn, Hoogstdezelven wyders in conlideratie te geeven, dat wy meer dan eens overdagt hebben , of eene Inundatie te effectu. eeren door eene doorfnyding van denDyk langs de Rivier de Lek, met eenige waarfchynlykheid zoude kunnen dienen, om zo wel U Ed. Gr. Mog. Provincie als deeze Stad te verzeekeren tegen geweldadige onderneemingen, waar omtrend wy nogthans , immers buiten den hooglien nood, niets zullen doen, zonder te weettn dat zulks ü Edele Groot Mogt niet ongevallig zonde zyn. Wy bevelen onze Stad en goede Burgery nogmaals in U Ed. Gr. Mog. protectie, terwyl wy, biddende, dat God Hoogstderzelver Regeering alleziuts gezegend en voorfpoedig maake, ons met alle veneratie noemen: Edelt Grtot Mogende Heeren, (Onder ftond) Uw Edele Gr. Mog. dienstwillige goede Vrienden, Utrecht, De Vroedfchap der Stad den 10 Sept. Utrecht. 1786. (Lager Hond) Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) izaak falck. CLXV.  skpt STAAT EN OORLOG. 1786. 285 CLXV. Declaratoir va» Gecommitteerde» van het Schutterlyk Genootfchap t aan de Ed. Gr. Achtb. Vroed' fchap der Stad Delft. In dato . 10 Sept. 1786. De Ondergetekenden, Leden der Commisfie ter Directie van het thans door Hun Ed. Gr. Mog. de Staaten van deeze Provincie by Refolutie van dato den 7 September 1786, in hoogstderzelver protectie genomen Genootfchap van Wapenoeffening, onder de Spreuk: Tot herftel der Ddffche Schuttery voor Vryheid en Va. derland, binnen deeze Stad opgerigt, en reprefenteerende al deszelfs Leden, verklaaren, met den vereischten eerbied, uit naam hunner Committenten, aan U Wel Ed. Achtb. Dat zy het van hunnen pligt geacht hebben, om, met die ronde, eenvoudige en onbewimpelde hartlykheid, waarmede zy, tot heeden toe, hunne Vaderlandfche gevoelens, zo voor het oog van U Ed. Gü. Achtb., als voor het 003 hunner Stad- en Landgenooteu, hebben aan den daq gelegd, ook in deeze bellisfende tydftippen, aan U Ed. Gr. Aehtb., eu geheel Nederland, hunne dtnkwyze en voorneemens te openbaaren. De Leden des Genootfchaps, die, zedert een tydperk van ruim twee jaaren, de haat, de vervloeking en vervolging, niet fiegts van fommigen hunner Medeburgers, maar ook van verfcheiden Leden van dit Achtbaar Collegie, onafgebroken hebban moetefl onderbinden, hebben,by de verwisfeling van NederlandsScaatstoneel, by de groote omwenteling in deeze dagen, hunne edelmoedigheid niet afgelegd; zy hebben hunne grootheid behouden, en geeven daar van by deezen de doorfliande bewyzen, door plegtig aan alle hunne vervolgers en vyanden, 't zy ze tot dit Groot Achtbaar Collegie of tot hunne Stadgenoten behooren te ve zeskeren, dat zy alle perfoneele beledigingenen geweid.aa- dig-  286 sïpt. ZAAKEN VAN 1785. digheeden, hen van gahfchér harte vergeeven. De Ondergetekenden behoeven ü Ed. Gr. Achtb. nier onder 't oog te brengen, dat, in deeze tydsomfhmdigheden, zodanig eene betuiging oprecht, en haar ooirfprong aan eene waare edelmoedigheid v^rfchuldigd is; want,wanneer 7oiiden zy beter de ftraf hunner beleedigers immer hebben kunnen vorderen en verwagten, dan in deeze oogenblikken, waar in Vaderland en Vryheid, met het zwaard in de vuist zyn opgeftaan, om zig op haare verdrukkers en dwingelanden te wreeken, en de verraaders haarer belangen den verdienden Loon te verfchaffen ? — Gaat met uwe geweetens te raade, Ed. Gr. Achtb. Heeren! en onderzoekt voor het oog van den Alweetenden God, of de Leden des Genootfchaps niet fteeds het voorwerp van vervloeking en vervolging geweest zyn, enkel en alleen, om dat zy het welzyn en de belangen van Vryheid en Vaderland openlyk en oiiverfchrokken dorden vooi ftaan en behartigen ! om dat zy in gevoelens verlchilden, en tegen die geenen overftonden, die den verrader Willem den V. 'in de hand werkten, en, God weet het! met welke vloekwaardige oogmerken bezwangerd gingen. Dan, hoe zeer de Leden des Genootfchaps in hun particulier zig boven hunne laaghartige Smaadcrs en Verdrukkers kunnen verheffen! hoe zeer zy hen alle beleedigingen kunnen vergeeven, die geene directe relatie tot de algemeens Zaaken hebben, de belangen van het lieve Vaderland zyn hen echter dierbaar en heilig gebleevenDe vyanden van het zelve, 't zy ze zulks met woorden of daaden betoenen, zyn hunne vyanden! tepen dee:.;en, ?t zyn dan wie ze zyn, hebben zy de Wapens opgevat! tegen deeze zullen zy, tot den laatlten druppel bloed, die gevoelens verdeedigeu, welken hen ais Contractanten der Unie van Utrecht pasfen, en waarom de Heeren Staaten van deeze Provincie hen onder Hunne Ed. Gr. Mog. byzondere protectie genoomen hebben! Om U Ed. Gr. Achrb. alle fchaduwe van onzeekerheid te beneemen, verklaaren de Leden des Genootfchaps , uit welker naam, en op wier uitdrukkelyk last, de Ondergetekenden de eer hebben te fpreeken, datzy, in  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 287 in de eerfte plaats, Willem den Vyfden, Prins van Orange, voor den Geflagen Vyand van het Vrye Volk van Nederland houden, dat zy hem ais den moordenaar hunner Medelandgenooten en Verbondelingen aanmerken ! dat zy hem dus als een fchenner der Unie van Utrecht, als een anderen A!va zullen te keer gaan, en zyne geweldige en moorddadige pogingen, volgens hunne heilige verpligting, zullen helpen verydelen, of dood voor de voeten van dien verfoeilyken Tyran, van Willem den Vyfden, zullen nederftorten. Zy verklaaren verder, dat zy alle die geenen voor vyanden erkennen, die met de oproerleuzen van den Stadhouderlyken Dwingeland verfiert, hunne pogingen zullen te werk ftellen, om ten voordeele van Oranje, binnen deeze Stad, Oproeren aan te rigten. Zy waarfchuwen derhalven U Ed. Gr. Achtb. by deezen op het allernadrukkelykfte , om de Juditie ten ernftigfte te willen recommandeeren, voorziening te doen tegen alle de Oranjaleuzen en openlyk gewapende Oranjevoorflanders, die by U Ed. Gr. Achtb. te wel bekend zyn, dan dat de Ondergetekenden die aan U Ed. Gr. Achtb. met naamen behoeven aan te wyzenl Zy eifèhen deeze voorziening! want ingevalle deeze partyen de oproerige hand durven uitfteeken, om de heerschzu^tige belangen, de verraderlyke oogmerken van Willem den Vyfden te bevorderen, en met geweld door te zetten, dan zullen de Ondergetekenden hen ais Vyanden van den Staat aanmerken, en als zodanigen artaqueeren! — en byaldien 'er dan, EL Gr. Achtb. Heeren! Burgerbloed binnen deeze Stad vergooten wordt, dat door eene prompte voorziening der Juftitie zeekerlyk kan worden voorgekomen , dan betuigen de Leden des Genootfchaps plegtig voor God en de Waereld, vry te zullen zyn vai dat bloed! het laatende ter reekening en verantwoording van U Ed. Gr. Achtbaaren. En, om z:g in volkoomen ftaat te ftellen, ter defenfie van de Vryheeden en Voorrechten, zo van hun Leden des Genootfchaps als hunne Medeburgers en Landgenoo . ten, vermits zy zien, dat de Schuttery deezer Stad daar toe niet in ftaat gelteld is geworden, hebben zy zig van alle benodigdheedeu voorzien, en zuilen zig ten fterk-  288 sept. ZAAKEN VAN ifS6. fterkften beyveren, om alle mogelyke vorderingen inden Wapenhandel te maaken; zy kunnen derhalven niet afzyn, om U Ed. Gr. Achtb. op eene eerbiedige wys kennis te geeven, dat zy als erkend en ftaande onder de Vaderlyke Protectie van de Ei. Gr, Mog H-eren Staaten deezer Provincie, voortaan, zo dikwyls zy Leden des Genootfchaps zullen oordeelen te bebooren, roet flaande Trommen en vliegende Vaandels en Corps, door deeze Stad, naar en van hun Exercitie Vtld zullen trekken, met al de tekens en vercieringen, by het Genootfchap bepaald en aangenoomen, of nog re bepaaleu en aan te neemen; onder deeze mits , dat zy telken reize, aan den Heer Prasfident- Burgeme>-s,er,j Of aan zodanig iemand , als U Eu Gr. Achtb. daartoe zouden gelieven te benoemen, kennis van hun trekken zullen geeven, uitgezonderd in die gevallen, (waar tegen God ons genadig behoede!) dat de dringende nood, de kennisgeeving onmooglyk ol' gevaarlyk maakte. Om echter alle bedenklykheeden , die by U E i Gr. Achtb. mogren opryzen, weg te neemen, betuigen de Leden des Genootfchaps van dit oogenblik af, ter eerfte Requilitie van U Ed. Gr. Achtb. gereed te zyn, om een plegtigen Eed van getrouwheid aan de Ed. Gr. Mog. Heeren Staaren van deeze Provincie , en U Ed. Gr. Achtb. afteleggen, waarby zy z'g verbinden, om alle vyandelyke ot" verraaderlyke aanllagen tegen den alleen wettigen Souverein deezer Lannen, en de Vryheeden, Voorrechten en Privilegiën, zo van hun, als van hunne Vrye Medeburgers en Landgenooten, met de Wapens te helpen afweeren en verydelen! en om de Unie van Utrecht met goed en bloed te handbaaven. De Leden des Genootfchaps geeven zelf hun verianeen te kennen, om op deeze wyze door U Ed. Gr. Achtb., in den Eed genoomen te worden, om daardoor alle fchaduw van verdenking, indien dezelve by UEd. Gr. Achtb. mogt opryzen, te doen verdwynen. De aanleiding tot deezen ftip der Leden des Genootfchaps, is loutere Vaderlandliefde, is de edeilte zugt voor de Barjerlyke Viybeeden en het onverzetlyk voorneemen, om recht en billykheid en de Unie van Utrecht met goed en bloed te helpen handhaaven! 't Is waar, lid  sëpt. STAAT EN OORLOG. 1786. 289 Ed. Gr. Achtb. Heeren, "dar^ deeze flap, *c zy met eerbied gezegd! eene zydelingfche verdenking van U Ed. Gr. Achtb. fchynt aan te duiden. De Leden des Genootfchaps zyn ook te cordaat,om zulks te willen ontveinzen! De Stem, die dit Gr. Achtbaar Collegie ter Staatsvergadering nu en dan heeft uitgebragt, mag het oprecht en eerlyk bcfluit der meerderheid van U El. Gr. Achtb. Vergadering geweest zyn, mag overëenkomflig het beste weeten van U Ed. Gr. Achtb. zonder kwaade bedoelingen , zig ter Staats • Vergadering hebben doen hooren! De Leden des Genootfchaps willen zulks niet tegenfpreeken; alleen vraagen zy U Ed. Gr. Achtb., of zy niet eenigen grond hebben, om de uiterlte omzigtigheid in acht te neemen, daar de meerderheid deezer Ed. Gr. Achtbaare Vergadering altoos geyverd heeft, om de belangen van Hem vooneftaan, dien nu van achteren gebleeken is een Moordenaar der Burgers, en een Verraeier des Vaderlands te weezen? De Leden des Genootfchaps erkennen , dat U Ed. Gr, Achtb. op den Stoel der eere gezeeten zynde, daarom niet ophouden menfchen te zyn, onderheevig aan vooroordeelen en dwaalingen; zy willen gaarne gelooven, dat U Ed. Gr. Achtb., in gemoede overtuigd, het beste der Eurgers hebben poogen daar te ftellen, door zo menigwerven te disfentieeren met de gevoelens der overige Leden ter Staats-Vergadering, wanneer het de belangen van den Stadhouder betrof! Zyzyn'er ook verre af, om de redenen te willen onderzoeken, waarom U Ed. Gr. Achtb., ten minden de meerderheid, van dit Gr. Achtbaar Collegie, zig altoos zo fterk, ren voordeele van den Heerscuzugtigen en den Burger Vryheid onderdrukkende Stadhouder, hebben doen uitmunten ; doch zy vermeenen gegronde redenen te hebben , om, met alle befcheidenheid en eerbied, van U Ed. Gr. Achtb. te mogen vertrouwen, vorderen en ver. wagten, dat, daar de Stadhouder, als de openbaare vyand der Burgers, zyne verraderlyke en bloedgierige oogmerken, door publique daaden, thans onwederfpreeklyk aan den dag heeft gelegd, U Ed. Gr. Achtb. edelmoedig genoeg zullen zyn, om, met eene grootmoedige aflegging,van nog overgebleeven vooroortleelen XXXIV. deel. T en  2Go jepT. ZAAKEN VAN 1785, en verkeerde inzigten, eenffemmig ,met de overige Burger- en Vryheidlievende Staatsleden, zulke befluiten te neemen en te helpen neemen, als ter kragtdaadigfte bevordering ftrekken kunnen van al zulke middelen, waar door de tyranny van Oranje geweert en geftraft, en de Burgervryheid, in al haar luister, in onze Republiek herlteld kan worden! Ziet daar, Ed. Gr. Achtb. Heeren! de gevoelens en voornsemens der Leden des Genootfchaps, zonder de minfte bewimpeling, zonder eenige vleiery, ernftig en hartlyk voor O Ed. Gr. Achtb. opengelegd! Zy verzekeren zig, dat U Ed. Gr. Achtb. met genoegen de kennisgeeving daar van zullen aanneemen ? Zy vertrouwen, dat U Ed. Gr. Achtb., volgens de Wysheid en het doorzigt van dit Achtbaar Collegie, de zuiverheid en cordaatheid der Genootfchaplyke poogingen als nu in volle kragt bezeilende , daadlyk gereed zullen zyn , om de belarsgen van Vaderland en Vryheid, tegen den Tyran des Volks, tegen Willem den V., met alle magt te helpen vetdeedigen. De God onzer Vaderen, die zo z'gtbaar de zaak des mishandelden Volks zig aantrekt, beziele U Ei. Gr. Achtb. tot zulke gewigtige eindens, met den geest der wysheid en der onbevooroordeelde Vaderlandliefde, en bekroone de poogingen van alle waare Vaderlanders met zyn basten zegen! Aétum, Delft den io September 1786. (Was get.) JACOB VERMAAS, W. VAN KEMPEN, J. VRYDAS, G. PAAPE, O. VERBEEK, A. W. VAN HAEFTEN, PAULUS AXMACHER, J. KEUZENKAMP Mz. , J. V. D. VELDE, W. FYNJE,en A. V. D. GOORBERG. Leden van de Commisfie ter Directie van het Schutterlyk Genootfchap van Wapenöeffening voorfz. f. w. buyser, Secretaris, CLXVI.  sept. STAAT EN OORLOG. 178c-. 291 CLXVT. Refolutie van hun Ed. Gr. Mog-, op het Adres der Regeer-i::g van Hattem en Elburg: benevens een Misfive aan de Staaten ven Gelderland. In dato ii Sept. 1789. Is geleegen bet Adres van J. W. RauwenhoiT, regeerend Burgemeester c. vour hun en in naam der gezwoore Gemeente en -gevlugte Burgery der S'ad Hat» tem; en in naam der gevlufjre Leden van den Raad en gezwoore Gemeente der Srad Elburg, en van het grootst gedeelte der Burgery, gefchreeven in d n Hage den 1© dezer,waarby op het nadruklykst en aandoenlykst voorllellen den defolaaten toeftand waar in dezelve Seden en Ingezeetenen van dien, door den Militairen arm zig bevonden, en om de reedenen daar by hier na breeder gedetailleert, imploreerende de zo noodzaaklyke asilftentie. Fiat infertio. Waar op gedeübereert zynde, is goedgevonden efj verlt-aan, dat het voorfz. Adres by de navolgende Misfive aan de Heeren Staaten van Gelderland zal worderi toegezonden. Fiat infertio. Accordeert met de voorfz. Refolutien. edels groot mogende heeren! De twee eerst Oidergetekende, zo voor hun zeiven, ah namens de Gezwoore Gemeente en gevluate Burgerye der Stad Hattem, mitsgaders de verdere Oudergetekenden, namens de Meerderheid, zyn te de gevlugte Leden van den Raad en Gezworen Gemeente van de S-ad Elburg, en verre het grooifte gedeelte der Burgerye T 2 vsa  spa sept» ZAAKEN VAN 1786. van dezelve S'ad, vinden zig genooddrongen deeze illuftre Vergadering te adiëeren. Zy, hunne beste, hunne meeste Burgers , hunne duurfte Panden, hunne Echtgenooten en Kinderen, zyn gevlugt uit Steden, welker Rechten men gerefolveerd was geweest tot het laatfte te verdeedigen, maar die verlaaten zyn alleen op den wyzen raad van onze eerife, onze beste Landsvaderen, die, in het critique, in het laatfte oogenblik, het ysfelyk Plan onzer Vervolgers ontdekt hadden, om namelyk den bloem der Burgeryen van Zes, waar'onder zeer voornaame Steden , binnen onze niet genoeg gefterkte Muuren te vernielen door het fchrlklykst Oorlogstuig, en dat op zodanigen afftand, dat onze dappere en gerefolveerde Landsgenooten geene gelegenheid zouden hebben gehad, hun Leeven en Vryheid ten duurfte te verkoopen, terwyl de voor ons nog wakende Voorzienigheid het Plan van retraite, het welk wy, nevens |de verdere Hoofden, met de grootfte moeite, ja met leevens gevaar, in aanmerking der gerefolveerdheid onzer Burgeren, die van geene retraite hooren willen, moesten werkfrellig maaken, indien wy beredeneerde moed met voorzigtigheid paaren wilden, zigbaar begunftigde. Wy en met ons de bloem van Deventer, Campen , Zwol, Harderwyk, Hattem en Elburg's B'trgerye, nevens zoo veele andere Steden en Dorpen van ons Vaderland zyn dan eene gewiste vernieling ontkomen, die Braaven zyn nog dezelfde, allen nog gereed en verbonden om de Vryheid en het Vaderland overal te verdeedigen, en liever hun laatfte droppel bloeds te plengen, dan tot de Ketenen der Slavernye weder te keeren. Dan het zyn ook deeze zelfde Burgers, Ed. Gr. Mogt Heeren, die hunne Huizen, hunne Bezittingen, hunnen welvaard verlaaten hebben, en als Ballingen omzwerven, gefcheide van hunne teerfte Panden , die door de liefdaadige Inge-  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 203 gezeetenen dezer Provincie onderfteund en ge. voed worden, die zyn het, die om hulp fmeeken, en wy voor hun. Het zy ons dan vergund, Eiele Groot Mog. Heeren J de bronnen onzer rampen met weinigen Uwe Edele Gr. Mog. voor te ftellen. Het is doch de Provintie van Gelderland, alwaar men zedert lang , vooral zints zeven of agt jaaren een Syftema heeft doorgedreeven, zoo in Oorlog als Vreede, het welk naar het inzien der Kundigften, der Braafften , van onze Landva.ieren, vooral naar het inzien van U Ed. Gr. Mog. den wisfen val van ons dierbaar Vaderland moest met zig fleepen. De zonderlinge maatregelen, aldaar genomen, zoo zeer afwykende van die van onze braave Landgenooten, zyn de Waereld bekend. Doch zints korten tyd hebben eenige Staatsleden , met den Stadhouder aan het Hoofd, door hun fataal credit het Despotisme in dit Gewest tot die hoogte gevoert, dat de uitwerkzelen thans de Republiek doen verdommen. Wy als integreerende Leden van den Staat, nevens veele anderen, welker eerbiedwaardige naamen het laatst Gedacht met traanen van dankbaarheid noemen zal, oordeelden, noch voor het Opperweezen, noch voor het Vaderland, vooral ook niet voor onze Steden en Burgeryen, rekenfchap te zullen kunnen afleggen, zoo wy dien ftroom , welke alles met zig fleepte, zoo veel in ons vermogen was, geen perk ftelden. De legaalde middelen, welken wy van tyd tot tyd, met opoffering van alle eigen belang, ja zelf van de ons competeerende voordeelen der Regeering, en op dit oogenblik met hazard van alle onze Bezittingen ten dezen einde in 't werk ftelden, verbitterden die Staatsleden dermaaten, dat van dat oogenblik onze ondergang bepaald fchynt. Waarfchynlyk nam men ten voorwendzel, een gereezen verfch.il tusfehen de Burgery van HatT 3 tem  894 SEPT> ZAAKEN VAN 178S. tem en den Stadhouder, betrekkelyk de aanftelling van zekeren Dingsreve tot Schepen en Raad van die Stad , die zyn ontflag van Guarde du Corps des Stadhouders, toen'hy in Eed Itond genomen te worden, niet eens kon produceeren, en nog daarenboven nog ongeposfesfioneerd en zonder middel van beftaan was, of die was de Beste, de Rykfte, de Vroedfle, zonder dat die different judicieel of politicq immer was uitge. maakt: De ongelukkige S'ad van E'hurg was rot vernieling geichikt, uit hoofde van een verlchil, of mea namelvk een allervetfcnrikkelyksr Placaat, waar by vrygebooren Burgers, met bedreiging der flerkite UrralEm, verbo.ien wierd over hunne dierbaarfte belangen zig ter Staats»Vergadering te adresfeeren, of zodanige Publicatie, waar tegen de St d zig ten Land lage met veele van de ïiotabellte Staatsleden onder protest had verzet, tn h*r zelve als een poinét van notoir bezwaar, en dus volvets een expresfe S'aats-Refolutie aan overeenftemming niet fubjeft, als raakende de Privilegiën, of die Stad verpligt ware zodanige Publicatie in haare Jurisdictie te promulgeeren, icrwyl van foortgelyke gevallen de voorbeelden van weigering van Bommel en Harderwyk voorhanden zyn, zonder dar dit zoo criticq, zoo geco: t;fieerd point, immer van de zyde van de Staatsleden is aangedrongen, veel min be weezen. Dan dit alles zogt men niet,' men had anderzins gehoor gegeeven aan de nadruklyke Misfives der Overysfelfche Hiofdfteden, zoo aan de Staaten als aan den Stadhouder, met uitdruklyk aanbod van mediatie der gereezene verfchillen, opgevolgt door eene perfoneele Staatelyke Commisfie by den Stadhouder, ten [deezen einde afgelegt , men wille liever maar de eerlte gelegenheid de beste, hoe gedrongen ook, aangrypen, om het S'adhouderlyk gezag en het Syftema van Pcspotisme, al was het ten koste van iTroomen blocds,  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 295 bloeds, al was het ten koste van het gantfche Vaderland, door te zetten, of ons voor altoos tot zwvgen te brengen: en hier toe, terwvlroen zig perfoonlyk veilig ftelde, den arm der Militie, gevoed met Bloed en Zweet ook van on.ze Burgeren, gefchikc ter bewaaring en behoud van Vryheid en Vaderland, oogenblikkelyk zonder eenige minnelyke wegen te hebben beproeft, te gebruiken. Om deze redenen voerde men uit dien hoofde van eene zogenoemde Staats-Refolu'ie, die zoo klaar als de dag, immers in ons Quartier, op de fchreeuwenfte illegaalfte wys genomen is, terwyl de Meerderheid der Steden en onderfcbeide Ridders daar tegen protefteerden, en dus ten minfte de Stemmen {laakten; eene Refolutie, om welke meer dan twintig Staatsleden declareerende, dat men tegens geweld geen redenen moest gebruiken, de Staats• Vergadering verlaaten hebben: Om deeze reedenen voerde men een meenigte Krygsvoik tegens ons aan, niet naar gewoonte gewapend, maar voorzien met het gruwzaamst Oorlogstuig, als tegen de wreedfte buitenlandfche Vyanden; Bomben, Mortieren , Haubitfers, en allerley zwaar Gefchut, waren de middelen, door eenige Staatsleden gezonden, niet om ons te overtuigen, maar om onze Huizen te verpletteren , onze Bezittingen te vernielen, ons, onze Echtgenooten en Kinderen te doen omkomen , of onze Vryheid en Voorrechten voor eeuwig aan willekeurige banden te leggen; niet volgens het gewoone Oorloes gebruik zouden wy, en veoral ook niet onze Bondgenoten behandeld worden, maar volgens een StaatsManifest, of door het Oorlogsgetuig fheuvelen, of op andere wyzen zonder uitltel geftraft worden. En wie zocht men op zoo eene fchnkverwekkende wyze te vernielen ? de beste, de voornaamfte. de meestgegoede Burgers van Steden van een T 4 Vry  aaS sept. ZAAKEN VAM 1786. Vry Genieenebest, die niet door oproer, door omkeering van goede order, door verachting van billyke Wetten Cvan dit alles betuisen wy voor het oog van dien God, die ons allen kent, die ons binnenfte doorziet, den Iterkften afkeer te hebben) die niet door geweld, maar door eerbiedige fneekingen den nood des Lands en de noodzaakelykbeid der verbeteringen tot hun eigen behoud aanwezen. Dezen eischt men Vyandelyk op, men occupeert eene {temmende Stad, na ze befchoten te hebben, men waagt de Burgery aan de woede van dolle Krygsknegten, met dat gevolg reeds, dat, volgens Verklaaringen van ooggetuigen, binnen Hattem de verlaatene Huizen opengeüagen, de Goederen vernield en geroofd, de kostbaarfte Effecten en Papieren verfcheurd en verftrooid zyn, zonder zelf Predikanten, 's Lands Ontvangers, Minderjaarigen, noch dje door de Armenkas bewaard wierden,te ontzien,en de algemeene plundering zoo ver gebragt,dat naauwlyks befchaafde Natiën tegen haare ergfte Vyanden in deze Eeuw daar van in vollen Oorlog een voorbeeld opleverd —— een oude arme Weduwe, niemand beledigende, is zelfs door deze moedwilligen, enkel, om dat haar uithangbord de VRYHEID was, deerlyk mishandeld en beroofd. En de Godheid alleen weet, welk droevig noodlot het rampzalig Elburg in deze oogenblikken reeds treft. 1 War was 'er dan voor ons overig, Ed. Gr, Mog. Heeren! in deze tyden, in welke men geen Recht meer kent, geen Wetten meer volgt, geen Eigendommen meer eerbiedigd, en Burgerlyke Rechten en Voorrechten als herzenfchimmen befchouwd worden, daar het Recht van den fterkfttn alleen praevaleerd ? Wat was 'er voor ons dan over, dan ons Vaderland te verlaaten, onze Bezittingen op te offeren, en andere ftree» ken, daar hy, die God vreest, de Wetten eer- bie-  sept. STAAT EN OOR.LOG. 1786. 297 biedigd, en zyn N.asten geen ongelyk doet, voor politicq geweid veilig is, terwyl wy provifioneel dekking tegen pcrfoneel geweld en bei'cberming by de nooit volprezene Overysfelfche Regenten en Burgcyen, onze herbergzaame en menschlievende Nabuuren vinden, wat anders, dan ons verder tot onze Bondgenooten, vooral ook nu tot U Edele Groot Mog,, te wenden, en eerbiedigst, doch tevens nadruklykst, de gezegende Unie van Utrecht in te roepen, met hartelyke dankbetu'ging voor de reeds door U Edele G oor Mog. tot ons behoud aangewende pogingen ? O is bederf toch behoord meer dan waarfchynlyk tot het gefmeede Plan re,r;n de Burgerlyke Vryheid, een Plan zoo «fchrikkelyk als uitgebreid: het welk op dit oogenblik mogelyk word voortgezet. Wy bezweeren U Edele Groot Mogende, toe welker rechtvaardigheid, liefde tot het Vaderland, bekende trouw en magtigen arm wy toevliigt nemen. Wy bezweeren U Edele Groot Mogende by het Bloed van Uwe, en onze Vaderen, by het kout Gebeente der Stichteren van ons Gemeenebest, der Dwingeren van Filips en Alba, rot onze hulp tydig toe te fchieten, ons,onzeEchtgenooten, onze Kinderen, onze Bezittingen in U Edele Groot Mogendens byzondere uitdrukkelyke en efficacieufe hefcherming te neemen — terwyl wy alhier plegtig betuigen, alle onze handelingen aan het ftrengst onpartydig onderzoek gaarne te willen onderwerpen. De God onzer Vadaren, U Edele Goot Mogende, ja gansch Nederland keud toch onze zaak. Wy bidden den grooten Beflisfer aller uitkomften, U Edele Groot M)genden's dierbaare Perfoonen en Genachten onder zyne befcherming te neemen — Hy doe dezelve nimmer in foortgelyke ongelukken deelen — Hy behoude door de magt U Edele Groot Mog. in zyne VoorzieT S nig-  298 sept. ZAAKEN VAN 1786. nieheil toebetrouwd het felgefchokte Vaderland; ——" en het Vaderland is zonder tydige zonder krachtdaadige hulp van U Edele Groot Mogende voor altoos, voor eeuwig veiooren. Maar hoe zouden wy aan de verligre Staatkunde van U Edele Groot Mog. iets herinneren, het geen dezelve ten vollen oneindig klaarer dan wy doorzien. Wy , onze Burgers, hunne Echtgenooten, hunne Kinderen, duizenden onzer Landgenootenzullen U Ed. Gr. Mog. gunftige beiluiten te onswaards zegenen —— buitengewoone ongelukken toch roepen om buitengewoone hulpmiddelen — het laate Nageflagt, onza dankende Nakomelingen, zullen met betraande wangen in dejaarboeken des Lands Uwe gedagtenis zegenen. —- Zy zullen DanköfFeren op Uwe Graven brengen, op welke men den Edelen naam van Redders van het lieve Vaderland leezen zal. Wy bidden den A'regeerer UEi. Gr. Mog. Va» derlyke poogingen tot behoud van 't zuchtend Vaderland, met den besten Zegen te bekroonen , Uwer Ed. Gr. Mog's. luisterryke Regeeringfteeds voorfpoedig te maaken, terwyl wy de eer hebben met gevoelens van de zuiverfte hoogagting en eerbied te blyven, Edele Groot Mogende Heeren ! 's Hage (Onder ftond) den 10 Sept. Uwer Edele Groot Mogs. oot1786. moedige Dienaarer. h. van westervelt , j. w. rauwenhofe, re- Schepen en Raad der geerend Burgemeester. Staa Hattem. m. sels, qp. Schepen j. h. van dyk, qp. en Raad. Lid der Gezwore Gem g . hengeveld Wz., qp, weente yan Hattem. Lid der Gezworen Gemeente van Elburg. (Lager ftond) Ter ordonnantie van dezelve. (Was get.) herm. henr. vitringa, Secretaris. edele  sept. STAAT EN OORLOG. i7M. 200 eoele mogende heeren! Wy hebben de eer O Elele" Mo?, hier nevens te doen geworden een A'res aan ons op gisteren gepraelenteerd, namens Inferamr. Indien wybyde lecture van dit (luk, en by de herinnering der zaaken daar inne vervar, en die meestal gehouden worden te zyn van publique notorieteit, alleenlyk gevolgd hadden de eerite aandoeningen van ons harr,en ingewilligd die Stem van mededoogen met ongelukkige Landzaaten', die alryd in Menfchen, maar byzonder in Souverainen, fpreken moer; indien wy met een woord deeze Luiden a's van Have en Erf beroofd, en op 01 s Territoir dadelyk geulugt, terftond hadden genoomen in onze directe] protectie , wy zouden gewisfelyk door n-emand te culpeeren geweest zyn: dan, Edele Mog. Heeren ! wy hebben vermeend zelfs alle foupcons van partydigheid, of van een geprecipiteerd railonnement te moeten eviteeren; en het is uit dien hoofde, dat wy, het bovengemelde ft uk, al vorens iets verders ten deeze re doen, U E iele Mog. doen geworden, mer Vriendnabuurlyk verzoek, omrne, daar deze zaak de rust van het gemeene Bondgenootfchap ten allernauwlte importeert, ons ten fpoediste te ouvertureeren, wat 'er zy van de pofitiven nopens de geweldige maatreguleu , die op last van U Edele Mog. en den Capitein Generaal, omtrent de ongelukkige Steden Harem en Elburg zouden genomen en ter effect gebragt zyn: maatregulen van welke wy abhorreeren, en tot welke U Ed. Mog. zeiven nimmer zyn geconvoleerd, ook niet toen, in het begin van deeze eeuw oproerige oneenighetbn, en dus van een geheel anderen aart dan de jegenwoordige in Ü  300 sept. ZAAKEN VAN 1786. U Ed. Mog. Provincie tot den hoogten top gefteegen waren. Wy betuigen, dat het ons ten hoogden aangenaam zoude zyn, door opgeroeide ouverture de zaak, ten opzigte van U Edele Mog. in favorabeler ligt te zien gefteld. als mede (waar op wy mits deeze ten fterkde urgeeren) dat U Ed. Mog. de baldaadigheden, welke by dit yslyk fchouwfpel door den Militairen arm mogten zyn gepleegd, op de rigoureude wyze zullen doen draffen, waar omtrent wy ons anders ten hoogden gevoelig zouden toonen,1, maar vonden ons egter verpligt, met die cordaatheid, van welke wy ten alien tyde opentlyk profesfie doen, U Edele Mog. te moeten declareeren, dat, indien wy, in teegendeel, door U Ed.Mog. refcriptie de pofitiven der geweldenaryen in Hattem en Elburg gepleegd, mogten vinden geverificeerd, wy in dat geval, en nu voor als dan de Slagtöffers van zodaanige inconftitutioneele en despotique handelwyze, en fpeciaal de jegenswoordige Requestranten , zullen neemen in onze Landvaderlyke hoede en protectie, en haar in alle deelen zullen doen ondervinden het effect van die Unie, die wy met al het vermogen, het geen God Almagtig ons verleend heeft, tegen allen en een iegelyk tot den laatften adem toe zullen tragten te maintineeren. Waar mede &c. CLXVII.  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 301 CLXVH. Misfiven van de Regeeringe der Steden Kampen , Deventer en Zwolle, raakende eene Commisfie by den Kapitein-Gen er aal, en de Gefchillen in Gelderland; nevens de Refolutie, by hun Ed. Groot Mog. daar op genomen. In dato 11 Sept. 1786. Ontfangen een Misfive van Burgemeefteren, Scheepenen en Raaden der Stad Campen, gefchreeven aldaar den 9 dezer, waar by, tot voldoening aan hun Ed. Gr. Mog. Misfive van den 7 , hoogstdezelve inforaieeren van het effeél der Commisfie, onlangs mede namens hun, by den CapitehvGeneraal afgelegt, tot afweering der voorgenomene en thans gepleegde hoftiliteiten in de Provincie van Gelderland, en van de omftandigheeden welke dezelve Commisfie hebben vergezeld; breeder hier na geiBfereerd. Fiat infertio* Als mede een Misfive van Burgemeeftiren, Scheepenen en Raaden der Stad Deventer, den 9 deezer aldaar gefchreeven, tot voldoening aan'het voorfz. verzoek van hun Ed. Gr. Mog. voor zoo veel hunne Stad betreft met zes Bylaagen van A. tot F. daar toe relatief; breeder hier na vermeld. Fiat infertio. En nog een Misfive van Burgemeefteren, Scheepenen en Raaden der Stad Zwolle, gefchreeven aldaar de-: 10 deezer, ten fine bovengemeld de verzogte informatien contineerende; breeder hier na gedetailleerd. Fiat infertio. Waar  go* sept. ZAAKEN VAN 1786. Waar op sedeliberf ert, en door de Heeren Gedepu» teerden der Sfeden Dordreebt, Gouda* Schoonhoven, Alkmaar en Monnikendam Reinba:reerd zynde derzelver Alvys onder de Notulen van den 8 deezer gein'«r-erd tot provifioneele fuspenfie van den Capirein Genei aal, is goedgevonden en 'eiftaan, dat de voorfz. Misfives en de Bvlaagen tor de rweeie behoorende zullen wor« den gtëxaminterd dooi de Heeren van de Ridderfchap en veruere hun Ed. Gr. Mog. Gecommitteerden tot het sroor Befogre, en de Vergadering daar op ten fpoedigften gediend van derzelver confideratien en advis; en is dien onvermindesd, op de inftantie van de Heeren Gedeputeerden der Scad Dordrecht, goedgevonden en veiftaan,dat aan alle de Chefs of Commandanten van de Regimenten op de Repartitie van deeze Provircie zoo binnen ais buiten dezelve thans in Guarnifoen geleegen, van wegers hun Edele Gr. Mog. zal ■worden aangefchreeven, orn by provifie en tot nadere dispofitie van hun Ed. Gr. Mog. geene Rapporten of Lysten van hunne onderhebbende Regimenten of Compagnien hoegenaamd aan den Heer Capitein Generaal deezer Provincie te zenden; maar dezelve aan de Heeren Gecommitteerde Raaden te doen toekoomen; als meede om de Commandeerende Officieren te gelasten, • van deeze hun Ed. Gr. Mog. Ordres aan alle hunne onderhebbende Officieren kennis te geven, met last,elk voor zo veel hem in het byzonder zoude mogen aangaan, om zig daar na te reguleeren. En dat ook zullen worden aangefchreeven alle Gouverneurs en Commandeurs van de Steden of Forren deezer Provincie, om by provifie en tot de nadere dispofitie van hun Ed. Gr. Mo?, geene Rapporten hoegenaamd hun D'parement raakende, te zenden aan den Heer Capitein Generaal deezer Provincie, m2ar direct, in ordinaire gevallen aan de Heeren Gecommitteerde Raaden, en in extraordinaire omftandigheeden aan hun Edele Groot Mogende zei ven. Accordeert met de voorfz. Refolutien. EDE-  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 3Ö3' * edele groot mogende heeren! Wy hebben wel ontfangen, en in onze Ver. gadering geleezen Uwer Ed. Gr. Mog. Misfive, gefchreeven in den Haage den 7 deezer loopende maand,houdende verzoek aan or>s, gelyk Uw Ed. Gr. Mog. insgelyks aan de Regeeringen der Steden Deventer en Zwol gelyktydig gedaan hadden: Om Uw Ed. Gr. Mog. te willen informeeren van het effect: der Commisfie, onlangs meede naamens ons, by den Capitein Generaal afgelegd, tot afweeringe der voorgenomene en thans gepleegde ho« ftiliteiten in de Provincie van Gelderland, en van de omftandigheden, welken dezelve Commisfie hebben vergezeld. Wy hebben gemeend Uw Ed. Gr, Mog. geen beter blyk te kunnen geeven van onze volveerdigheid om aan dit verzoek te voldoen, en van het belang het geen wy Reilen in hoogstderzelver hoogwigtige deliberatien in deeze kommerlyke conjunct tiiren van tyden, dan door dit ons antwoord, zonder eenig verwyl aan Uw EL Gr. Mo?, toe te zenden met denzelven Bode, die ons Uwer Ed. Gr. Mog. opgedagte Misfive heeft ter hande gefteld. Wy gelooven ons te kunnen dispenfeeren * van de opgaave der redenen die ons, neffens de Regeeringen der Steden Deventer en Zwol tot het afleggen deezer Commisfie aan den Heere Capitein Generaal hebben doen befluiten. De publiciteit van 't gerefolveerde by hun Ed. Mog. de Heeren Staaten van Gelderland, en de dadelyke beginzelen, om het zelve ter executie te ftellen; de nabyheid der bedreigde Steden Hattem en Elburg aan onze Stad en Provincie; onze welmeenende zugt om niets onbeproeft te laaten, het geen het yslyk oogenblik eenes Burger-Krygs kon tegenhouden; de drift en gisting onder onze Burgeren en alle 's Lands Ingezetenen ,  204 sept. ZAAKEN VAN 1786. ren, die van rondomme ter verdeediginge dier S eden aanfhelden, en hun dierbaar bloed en leven exponeerden; dit alles, gevoegd by het onbeandwoord laaien der herhaalde en aller inftantelvkfte verzoeken en Mtsfiven door ons en de beide andere Hoofdlieden deezer Provintie, zo aftonderlyk als te zaamen, aan Zyne Doorl. Hoogheid en aan Hoogged. Heeren Staaten van Geldeiland afgezonden, om immers de executie dier ordres maar eenige weinige dagen te furcheeren of te retardeeren, ten einde de door ons gebuteerde en voorloopig aangebodene llaatelyke offerte van Mediatie en intercesfie, op de reeds uitgefchreevcne, en zelfs met den meeften fpoed vervroegde ex raordinaris Vergadering van Ridderfchap en Steden kon worden geëffectueerd: Dit alles, Edele Groot Mog. Heeren! deed ons, neffens de beide andere Steden befluiten, om elk uit onzer midden te comtnitteeren twee onzer Raades-Vrienden, neffens een onzer Secretarisfen, om op Maandag kafs:leden den 4 deezer loopende maand, zig en Corps te begeeven naar het Loo, en aldaar by Zyne Doorl. Hoogheid, mondeling, op de meest kragrjgfte wyze te appuyeeren alle de gronden en motiven, by alle onze, en der S'eden gezamenlyke opgedagte Misfiven geallegeerr. Het Rapport van onze Heeren Gecommitteerden, nog dien zeiven dag, na hun retour aan ons gedaan, van derzelver afgelegde Commisfie, heeft fttbflantieelyk hier in befhan: Dat zy Heeren, neffens de Heeren Gecommitteerden der andere Steden,op hunnen weg naar het Loo, in Perfoon hebbende moeten ontwaaren, dat den gevreesden, en door ons afgebeden aanmarsch van Troupes reeds werkelyk daar, en hunne difiantie van de Steden Hauum en Elburg maar van eenige weinige uuren was, zy in die perplexie van zaaken hadden goedgevonden , om nog voor het afleggen hun- j  srpt. STAAT EN OORLOG. 1786. 305 hunner Commisfie te concipieeren, en per Expresfe van het Loo af te zenden,eene nadere Misfive aan de Heeren Staaten van Gelderland, toen te Zutphen vergaderd, met de meest kragtigfte, en naar evenredigheid der vermeerderde bekommeringe, meer aandringende verzoeken en inftantien tot furcheance van hoogstderzelver Refolutie en Ordres. Dat zy zig daar op en Corps,ter aflegginge van hunne Commisfie by Zyne Hoogheid aangemeld hebbende , na een wyl vertoevens zyn binnen verzogt, en door Zyne Hoogheid gerecipieerd , en geplaatst zyn op zo veele Stoelen, als hunne Commisfie belfond uit Leden, tegen welken over Zyne Hoog* heid zig mede geplaatst had. Dat door den oudflen Heer van Deventer aan Zyne Hoogheid met eene gepaste introductie en aandringend verzoek was opening gedaan van de redenen deezer Commisfie, en het inftantelykst verzoek van de gezamenlyke Heeren Committenten, met overgifte en voorleezinge door een der Secrerarisfen, van eene Copie, der nadere even te vooren afgezonden Misfive cao de Heeren Siaaten van Gelderland , als mede van eene daar by gementioneerde, daags te vooren, by de Regeeringe der Stad Zwol ontfangene Misfive der Stad Ha'ttum, waar by de Regeering dier Plaatfe onder imploratie van goede Officien , verklaarde niet ongeneegen te zyn, op redelyke voorwaarden te willen accordeeren. Dat na de Praelectuire en overgifte deezer beide Misfiven, Zyne Doorlugtige Hoogheid in fubftantie hadde geantwoord: Dat niemand meer vervreemd was vari het gebruik van alle geweld als Zyne Hoogheid zelve. Dat men Zyne Hoogheid ook ganfsch te onrecht aanzag voor den Autheur van dit werk, daar hy ais Capitein Generaal XXXIV. deel. . V van  305 sept. ZAAKEN VAN 1786. van Gelderland alleen executeerde de ftrikfte beveelen der Heeren Staaten dier Provincie. Dat Zyne Hoogheid echter kon verzeekeren, dat aan niemand in die Steden eenig geweld of nadeel in zyn Recht, Goed , of Vryheeden gefchieden zou. Dat het aan de Steden Hattum en Elburg zelve ftond, om onder voldoening aan de beveelen van den wettigen Souverain , van alle Militairen dwang bevryd te zyn. Dat de intentie der Heeren Staaten met het zenden van dit Guarnifoeu geen ander was, dan om aan de Regeeringen dier Steden, het Hof van Gelderland,en de Hesren Staaten zelve geleegend'ieid te geven, om op eene bedaarde en Conflitutioneele viyie te onderzoeken de oorzaaken der onlusten en ongeregeldheden in die Steden,zonder geexponeert te zy» aan feditieufe beweegingen van onrustige Perfoonen. Dat de Magiftraaten der Steden van Overysfel beter hadden gedaan hunne eigene Burgeren te rug te houden, en tegen alle Ordre aan, het Territoir van eene andere Provincie gewapend in te trekken en te violeeren. Dat by gepaste tusfchenpooüinTen, dan de een, dan de ander dier Heeren Gecommitteerden aan Zyne Hoogheid had willen doen reflecteereii in fubftantie: Dat da violatie van het Territoir van Gelderland door Burgeren onzer Steden geheel buiten eenige legaale kennis , veel min met eenig confent of authorifatie der Regeeringen gefchied was, maar dat de drift der'geheele Natie, en fpecialyk onzer Burgerye, ter hulpe dier benaauwde Ste-  sipt. STAAT EN OORLOG. 17S6. 307 Steden onweerftaanbaar was: Dat de Natie vertrouwde, dat wanneer Zvne Doorl. Hoogheid zyn veelvermogend Cre • diet, invloed en tusfchenfpreeken by de Heeren Staaten van Gelderland geliefden . te interponeeren, de genoomene befluiten teegens die beide Steden daadlyk zouden worden gefurcheerd. —— Dat men wel overtuigd was, dat Zyne Hoogheid, in zyne qualiteit als Capitein Generaal gehouden was, aan de pofitive Ordres van den Souverain, zondar eenige twyfKding te moeten gehoorzaamen: Dan, dat Heeren Gecommitteerden Zyne Hoogheid thans meerder en fpeciaalyk adieerden in zyne qualiteit als Stadhouder, welke aan hem fuppediteerde de noodige invloed, en verpügdng om de rust van het Vaderland , en de harmonie tusfehen de byzondere Provinciën, Leden en Steden van het Bondgenootfchap, op alle wyzen trachten te conferveeren of te herftellen. Op alle het welk door Zyne Hoogheid fuccesfivelyk was weder geantwoord in fubftantie. Dat het ridieul was van hem te vergen het emploi van zyn Crediet, het geen men wel wist dat hy niet meer had. Dat hy alle onze Brieven gezonden had aan de Staaten van Gelderland, die daar op, denkelyk, nog dien dag zouden rescribeeren ; doch welk antwoord Zyne Hoogheid niet wist. Dat, zo Zyne Hoogheid geene andere Ordres van hun Ei. Mog. ontfiug, hy in de genomene Refolutie en uitvoering derzelve geene verandering kon maaken. Dat het zenden van Militie naar eens of andere Stad niets vreemds of ongewoons was. V 2 Dat  3o8 sept. ZAAKEN VAN 1786. Dat nog in den voorigen jaare Zyne Hoogheid diergelyke Ordres van Uw Ed. Gr. Mo£. ontfangen en geëxecuteerd had, zonder dat eenige andere Provincie of Stad daar tegen was opgekomen. Dat het eene pure domefticque zaak * was, waar in de Staaten van Gelderland even Souverain en by magte waren in hunne Provincie te kunnen handelen, als de Heeren Staaten der andere Provinciën, een yder in de zyne. Dat, voor zo verre het marcheeren deezer Troupes ombrage kon geeven aan de Provincie van Overysfel, Zyne Koogheid verzeekeren kon altyd gedagtig te zullen zyn aan zynen Eed, die hy als Capitein Generaal van onze, zo wel als van alle andere Provinciën gezwooren hadde, en dus nimmer Patent of eenige Ordres tot marcheeren van Troupes naar deeze Provincie zou geeven . als op requifitie of met confent der Heeren Staaten van Overysfel. Dat zyne Hoogheid zeer wel wist, en geleert had wat hem in zyne qualiteit als Stadhouder te doen ftond, zonder desweegens eenige herinneringen noodig te hebben. Dat hy in deeze ^.iken niets meer kon doen, als hy gedaan had, en de gegeevene ordres hunnen gans. moest laaten gaan. Dat zy Heeren Gecommitteerden zieude dat geene inllantien konden helpen, om zyne Hoogheid toen, tot eenige Happen, het zy van retardement in het doen executeeren van het beiluit der Staaten van Gelderland, het zy in het doen werken van hoogstdeszelfs invloed by hun Ed. Mogende te permoveeren, waren opgeftaan, en door zyne Hoogheid tot aan de deur van het Audiëntie-vertrek gereconduifeerd. Dat zy terftjnd door een der Secretarisfen had-  sept. STAAT EN OORLOG. 178Ö. 309 hadden doen te blaade brengen de fubftanrie van alle de antwoorden door zyne Hoogheid gegeeven, zoo als die, met het geene uit hun geheugen daar by gevoegd is, hier boven aan Uw Edele Groot Mogende word opgegeeven , zonder pertinentlyk aan eenige woorden, of de order van tyd in welke de byzondere Perioden zyn uitgefprooken, te willen gehouden zyn; terwyl wy voords Uw E Iele Gr. Mog. moeten verzoeken, dat hoogstde^elven het bovenftaande aan ons door Heeren gerapporteerde zullen gelieven te confronteeren met de refcriptien der Regeeringen der beide andere Steden, om uit vergelyking van dezelire één geheel te formae. ren, ter volleedige informatie van Uw EJele Gr. Mog. Wy hruden bier meede asn het verzoek van Uw Edele Gr. Mog. voldaan te zyn : dan kunnen deeze geleegenheid niet doen echappeeren , zonder Uw Edele Gr. Mog. ter wegneeminge van al!e;i twyfel, en tot voorkoorr.ii ge of uitwisfing van de verkeerde impresfien, die de onzeekere en meenigvuldige varieerende publieke pje-uchten foms by Uw Edele Groot M tgende zouden mogen hebben gemaakt op het plechtigile verzeekering te geeven, dat den uitmarsch onzer Burgeren naar het Geldersch Territoir,en fpeciaalyk naar de Stad Elburg gefchied is zonder eenige de minde onze legaale kennis, confent of aveu, maar alleen moet en mag geattri» bueerd worden, aan de alomme uitgebarftene misnoegdheid, begeerte naar redres, en herftel van zaaken, en eene onweerfiaanbaare Vaderlandsliefde, die in zulk een oogenblik niet altyd toelaat op de gevolgen te denken, en die ons, al waare zulks ter onzer kennisfe en deliberatie gebragt, in dat moment onmooglyk zou geweest zyn te doen ftilleftaan, of te maatigen. De bekommerlyke fituatie van ons lieve Vaderland, de nood en raadelooze toeftand der V 3- hier  ilo sept. ZAAKEN VAN ' 1786. hier en elders gevlugte Inwooneren uit veele Gelderfche Piaatzen, de dagelyks toeneemende gisting onder de Ingezeetenen, en de ontrustende nabyheid van verhitte Troupes in onze nabuurfchap; dit alles neemen wy de vryheid aan de hoogwyze fpoedige en efficscieufe meede voorziening van Uw Edele Gr. Mogende aantebeveelen. Terwyl vvy Gód almagtig bidden, daar toe de deliberatien van Uw. Edele Groot Mog. te willen zeeaenen, en Uw Edele Groot Mog. te willen bewaaren by eene langduurige en voorfpoedige Regeering. Gefchreeven in Campen den 9 September 1786. Edele Groot Mogende Heeren, Onder ftond, Uwer Edele Gr. Mog. goede Vrienden. Burgemeefteren, Scheepenen en Raaden der Stad Campen. Lager ftond, Ter ordonnantie van dezelve. Geteekent, j. a. de mist. Secretaris. edele groot mogende heeren' Ter voldoeninge aan U Ed. Groot Mog. verzoek , vervat by derzelver Schryvens, gedateerd in den Hage den 7 deezer, zynde op gisteren by ons ontfangen, diend. Dat  SEPT. STAAT EN OORLOG, ijtfó". sn Dat zoo dra wy geïnformeerd wierden tot onze eroo'e furprife, dat de Staaten van Gelderland gerefolveerd hadden, de Militaire magt te gebruiken tegen de Steden Hattem en Elburg, wy geoordeeld hebben, gemelde Staaten by Misfive te moeten adieeren van inhoud als per Cepiam fub A. te vemeemen, en ook te «elykty. die over die materie aaa den Capitein Generaal te fchryven als fub B. Het gebeurde ons met op eene van die wederfchryvens te moogen ontfangen : terwyl intusfchen deeze zaak van dien aart in zyne gevolgen befchouwden, dat oordeelden geene redelyke middelen onbeproefd te moeten laaten, ten einde de Refolutie daar omtrent bv de Staaten van Gelderland genomen , was bet'doenlyk, te zien gefteld ten minften in furcheance; om zulki, indien mogelyk, te bevorderen, committee.-den wy twee Heeren uit het m'dJen onzer Vergadering, om des anderen daags, na het af enden van gemelde onze Letteren . over deeze zaak in conferentie te treeden me Heeren Gecommitteerden uit de Steden Campen en Zwolle, tot Wyhe daar toe aldaar vereogt en verfchreeven, met dien gevolge, dat door dezelve ten zeiven dage van gemelde plaats geëxpedieerd wierden etne Misiive aan de Staaten van Gelderland tni fub C. en eene aan den Capitein Generaal, blykens Copia fub D. doch ook op deeze mogten wy geen antwoord geworden. D s niet tegenftaande, om van onzentwesen niets onbeproefd te laaten, of hetftorten van Burgerbloed te verhoeden ware, meenden wv met te moeten ftilzitten, vonden des goed uit onze drie Hoofdlieden eenige Heeren te committeeren na het Loo, om hier over Zyne Hoogheid op te wagten en nader te beproeven , of zoude kunnen worden gepermoveerd zyne ïntercesfie te employeeren by de Staaten van Gelderland , om, zoo doenlyk, te effeétueeren, dat de voor die van Hattem en Elburg zoo tatala V 4 Se'  sept. ZAAKEN VAN ï?68. genomen Refolutie geen voortgang mogte hebben , of ten minften furchesnce van gedagte Refolutie te bewerken en het bekomen van ordre rot het doen te rug trekken of halte houden der Troupes, welke de Steden Hattem en Elburg vast naderden en , zoo fcheenen, vyandelyker wyze te zullen aandoen, immers tot zoo lange de onmogelykheid bleek daar te zyn, dat de ge» reezene verfchillen, of redenen van opgevat misnoegen uit den weg geruimd, en in het vriendelyke bygelegd konden worden ; onder aanbieding van der Steden wegen, dat by Ridderfchap en Steden deezer Provincie, deezer zaaken halven, eerstdaags zullende vergaderen, zouden tragten te bewerken, en zoo als va^'t vertrouwden, zouden efFeftueeren kunnen aanbieding van haare mediitie in deezen, waar toe die van de Steden zeiven b«reids gerefolveerd waren, zig te offereeren. Op deezen voet dan ook was de converfatie door de refpective G.-> committeerden der Steden den 4 deezer met de Capitein Generaal gehouden, terwyl tevens hoogstdenzelven communiceerden, en per copiam extradeerden Misüve dien zeiven datum door gem. Gecommitteerden gefchreeven en van het Loo geëxpedieerd aan de Heeren Staaten van Gelderland en Copie eener Misfive daar by gevoegd, zynde van Raad en Meente der Stad Hattem gefchreeven aan den Raad en Meente van Zwolle, leggende hier by de eerlte fub E. en de laatfte onder de Letter F. Het is voor ons een grievende fmerte, Edele Groot Mogende Heeren 1 dat alle deeze onze pogingen het zoo zeer gewenschte einde niet hebben mojen bereiken. Het antwoord doch van Zyne Hoogheid op alle Vertoogen van onzer Steden Gecommitteerden liep niet anders als zaakelyk daar op uit, dat niemand meer dan hy vervreemd ware van het gebruik van alle geweld, dat ook niet moest aangezien worden voor den Au-  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 313 Autheur van dit Werk, dat alleen executeerde de ftridtfte beveelen der Staaten van Gelderland, dat echter verzeekeren konde, dat aan niemand eenig geweld in zyn recht, goed of vryheeden gefchieden soude, zullende het alleen aan die van Hattem en Elburg ftaan, zig te bevryden van alie Militaire geweld, onder voldoening aan de orders van den wettigen Souverain. Dat de intentie van Guarnizoen te zenden na die zelve Steden geene andere was, d n om aan de Regeeringen van die Steden, het Hof en de Staaten van Gelderland geleegenheid te geven , om op eene bedaarde en conflitutioneele wyze te onderzoeken de oorzaaken der onlusten, zonder geëxponeerd te zyn aan feditieufe beweegingen van onrustige Perfoonen. Dat Zyne Hoogheid de Brieven, van onze Steden ontfangen , gezonden hadde aan de Heeren Staaten van pelderland , van welke hy meende, dat heeden een antwoord aan de drie Steden zoude inkomen. Dat de Magiftraat der Steden van Overysfel beter zoude geiaan hebben, derzelver eigen Burgeren te rug te houden,en te beletten het Territoir van eene andere Provincie tegen alle order aan in te trekken en te violeeren. Dat, vermits Zyn Hoogheid geen credit meer had, het ridicul zyn zoude, van hem te vorderen emploï of intercesfie. Dat het zenden van Militie na eene of andere Stad niets ongemeens was , hebbende Zyn Hoogheid in den vorigen jaare daar toe kennelyk een gelyke order geëxecuteerd, zonder dat eenige andere Provincie of Stad daar tegen is opgekomen, en eindelyk, dat niets meer doen konde , als pareeren de ordres zyner Heeren Principaalen. Ziet hier, Edele Groot Mogende Hoeren .'het geen in deezen door onze Steden gedaan is, met ook den uitflag van onze vrugtelooze pogingen. Wy denken hier meede voldaan te zullen hebben aan het geen U Edele Groot MoV 5 gen-  3H sept. ZAAKEN VAN i?8tf. gende by derzelver fchryven van ons hebben gelieven te verzoeken. Waar meede , Wy U Edele Groot Mogende beveelen in dt befcherminge Godes, terwyl verblyven. edele groot mogende heeren! (Onder ftond) U Edele Groot Mogende goede Vrienden. Deventer Burgemeefteren, Scheepenen den 9 Sepr. en Raaden der Stad De- 17ÏÖ. venter. Lager ftond, Ter ordonnantie van dezelven. Was geteekent, A* vak cuchtelen, Secretaris. A. edele mogende heeren ! Alzo wy geinformeert zyn, en veele reden hebben, om die isformatie niet in twyffel te trekken, dat door U Ed. Mog. is gerefolveert, een groot aantal Troupen naar Hattum en Elburg te doen marcheeren, «ï, in cas van oppofitie, geweld te gebruiken, en het gerugt van deeze zaak zoo hier als in de andere Steden deezer Provincie een groote fenfatie en gisting ver» oorzaakt heeft, waar uit een Burgerlyke Oorlog zal te dugten zyn, en alzo reeds mefures genomen zyn, om ten fpoedigften een  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 315 een extraordinaris Landdag alhier te doen uitfchry ven, waar op wy ons voordellen te coöpereeren, om de mediatie van Ridderfchap en Steden aan te bieden, om door minnelyke fchikkingen de verfchillen, tusfehen ü Edclë Mog. en gemelde Steden Hattem en Elburg fubfiftcrenrie, te vereffenen : 7.00 hebben wy niet willen afzyn, U Edele Mog. daar van ten fpoedigften kennis te geven, met zeer gedienftige en inftantelyk verzoek, dat U Edele Mog. uit cocfideratie van de noodlottige gevolgen, met het gebruiken van den Militairen arm tegens voorfz. twee Steden, zullen geheven te fuperfederen , en zodanige ordres als daar toe reeds mogten gegeven zyn, in te trekken, wy twyffelen geenzints, of ü Edele Mog. zullen prys genoeg dellen op het Burger-bloed, om aan dit ons Vnend-nabuurlyke voordel, zonder bedenking te voldoen, en verblyven, na U Edele Mog., in Godes Heilige proteétie bevolen te hebben.. EDELE MOGENEE HEEREN, Onder dond, ü Edele Mogende goede Vrienden, Deventer Burgemeefteren, Schepe¬ den 1 Sept. nen en Raaden der Stad 1786. Deventer. Lager dond, Ter ordonnantie van dezelve. Was geteekent, GERH. DDMBAR. Secretaris. 1786. door-  3i6 sept. ZAAKEN VAN iygtf. B. doorluchtigste hoogcebooren furst en heere. Wy zenden hiernevens aan Uwe Hoogheid Copie van een Misfive, welke wy op heden aan de Heeren Staaten van Gelderland hebben doen depecheeren . met gedienftig en infïantelyk verzoek, dat Uwe Hoogheid hoogstdeszelfs goede officien zal geheven aan te wenden, ten einde door hoogstgem. Heeren Sraaten daar aan moge worden gedefereerd, ten einde alzo een Burger-Oorlog, die ons, indien die by dezelve Staaten genomen mefuresefTeö: forteeren, onvermydelyk toefchynd, worde voorgekomen. . In vuurige hoop, dat deeze onze welmeenende repraefentatie by Uwe Hoogheid, uit aanmerking van de gedugte gevolgen, die het Horten van Burgerbloed, voor de gantfche Republiek en tevens Uwe Hoogheids eigen Huis, zoude kunnen na zig lleepen, den gewenschten ingang zal vinden, beveelen wy Uwe Hoogheid in Godes Heilige protectie en blyven. doorlugtigste h00ggee09ren furst * en heer, Onder ftond, Uwe Hoogheids zeer Dienstwillige Vrienden en ootmoedige Dienaaren, Deventer Burgemeefteren, Schepe- den i Sept. nen en Raaden der -786. Stad Deventer. Lager ftond, Ter ordonnantie van dezelven. Was geteekent, gerh. dumbar. Secretaris. 1786. ede*  skpt. STAAT EN OORLOG. i?86. 317 C. edele mogende heeren! Wy Gecommitteerden van de drie Steden Deventer, Campen en Zwolle, thans te Wyhe vergaderd, om zodanige maatregelen te beramen, als het gefchikiflre kunnen geagt worden, om de fchroomelyke gevolgen, die men met zoo veel grond vreest dat uit U Edele Mogende Refolutie tegen de Steden Hattum en Elburg genomen noodzakelyk zullen moeten volgen onder den Goddelyken Zegen voor te komen, hebben ons indispenfabel verpligt geagt U Ed. Mog. te informeeren, dat by onze Steden gerefolveert is ten allerfpoedigften eenen Landdag te houden, het welk wy vertrouwen op Donderdag of Vrydag aanflaande te zullen kunnen gefchieden, ten einde alsdan zodanig te delibereren als U Ed. Mog. reeds uit de afzonderlyke Misfives van onze Steden hebben kunnen vernemen, en, gelyk van zelfs fpreekt; om alle zodanige maatregelen te nemen als zullen kunnen ftrekken om eenen volflagen Burger-Kryg, die wy verzekerd zyn dat uit het Voortzette» van U Ed. Mog. thans genomen mefures zal moeten refulteren,te verhoeden; fpeciaal ook om zoo mogelyk zulke voorflagen te doen als voor de Provincie van Gelderland in het byzonder oirbaarst zullen gehouden worden. Wy zeggen verzeekerd te zyn, dat een volflagen Burger Kryg het gevolg van U Edele Mog. maatregelen zyn zal, en ten einde U EdMog. hier van te meer overtuigen, dient dat wy, zeker onderrigt zyn dat groote partyen van onze Burgers en daar onder velen van deeerfte Familien zig naar Hattem en Elburg hebben begeven,zoo men zegt,met het vaste voornemen , en wy hebben geen reden om aan de waarheid van die informatie te twyffelen, om die Steden met al hun vermogen en tot den laatlten droppel Bloed te helpen defendercn: en wy  318 skpt. ZAAKEN VAN 1785. wy verzoeken en infteren derhalven nogmaals dat U Ed. Mog. de executie van derzelver ordres ten eerften zullen gelieven te furcheren of in te trekken, uit confidentie van de ysfelyke gevolgen die anders te dugten zyn, en van den haat, ja wy zeggen niet te veel indien wy 'er byvoegen van de woede welke daar uit zoude kunnen refulteeren. VVy moeten 'er byvoegen, want 'veinzen kan thans "niet meer te pas komen, te meer daar wy in het zekere denken geïnformeerd te zyn, dat onze eerfte Misfive den gewenschten indruk niet gemaakt hebben, dat wy, by aldien U Edele Mog. niet mogten kunnen overgaan om aan deeze onze Vriendnabuurlyke en welmeenende aanmaningen eiodelyk te defereren, genoodzaakt zyn te betuigen, dat wy ons onverantwoordelyk hou• den voor alles dat vervolgens zal komen te gebeuren, en dat wy genoodzaakt zyn zullen zoianige efficacieufe mastregelen te nemen als wy voldoende zullen agten,om ons zeiven in veiligheid te ftellen en voor alle overheerfching welke wy ook by het uitbreeken van troebele!» zouden kunnen te dugten hebben , op hec kragtdadigst te bewaren. Wy bidden den Almagtigen dat hy U E 1. Mog. raadfiagen tot heil van den Linde en tot bewaring van onze kostelyke vryheid moge beftieren, en dezelve nemen in deszeifs heilige protectie; Waar mede blyven-de, Edele Mogende Heeren! Onder ftond, ü Ed. Mog. goede Vrienden en fvabuuren. Wyke De Gecommitteerden der den a Sept. drie Steden Deventer, I786' Kampen en Zwol, enz. door-  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 319 D. DOORLüCHTIGSTE hooggeboren furst EN HSür! Wanneer Uwe Hoogheid in den loop van deeze week is geinformeert geinformeert geworden van den fiaat der zaaken , zoo als die zig toen bevond na hec nemen der Refolutie van de Heeren Staaten van Gelderland tegen de Steden van Hattem en Elburg, hidden wy ons gevleid, dat zulks dit gelukkig gevolg zoude hebben te weege gebragt, dat hooggemelde Heeren Staaten waren bewoogen geworden, om aan onze ernltige en nadrukkelyke inftantien tot voorkoming van de fchromelykfte gevolgen te defereeren, en ten minften die voorzieningen te doen, dat de-zaak mogte in ftaat blyven en gehouden'worden, tot de byeen, komst van de Staaten deezer Provincie, dan in het onzekere, of wy niet nog dit te verhoopen hebben, wierden wy tot onze grievende fmerte in 'c zekere geïnformeerd van den dadelyken aanmarsch van eenige Troupes naar die beide Steden, om de voorfz. Refolutie ter uitvoer te brenzen. — Wy hebben op expresfe last van de Heeren onze Committenten herwanr.ïs gekomen, om nadere en toereikende maatregelen te conferteeren tot prseventie van eenen Burgerlyken Oorlog, die wy onvermyde'yk tegen enzen wenfeh dear uit z;en geoo-ren worden, gemerkt deeze demarche onze Burgeryen in de hevigfte drift en verontwaardiging heeft geb-agt, en veele van dezelve uit onze Steden en het platte Land deezer Provin1 ie doen voot in ellen ter befcherming van de gemelde Steden voorzien met al liet geen noodig is, om de voorfz. Steden het effect van hunnen byfland te doen genieten, en waar in zy uit Holland en andere Provinciën worden onderfteunt, gemeend geene gelegenheid te moeten laaten voorby gdsn, di;  32© SEPTi ZAAKEN VAN 178& die tot het voorfz, oogmerk kan leiden; — en het is daarom, dat wy ons bewoogen en genoodzaakt hebben gevonden, namens de drieSieden alhier vergadert, aan de Heeren S'aaten van Gelderland te fchryven,en al nog de piajalaiifte inftantien te doen, ten einde aan de verzot ken door de drie Steden afzonderlyk gedaan, al nog te defeteeren; en gehoor te willen geven aan deeze repraefentatien, op dat daar door al'e die te vreezere onheilen en gevolgen mogen worden afgeweerd, en door eene aangebodene mediatie is 't mogelyk getenteerd, de verfchillen en opgevat e misr oegens weg te nemen en He iust te herfle'Ien. Wy vinden ons gencopt, ors gezamentlyk aan Uwe Hoogheid ten zeiven einde te addre.sfeeren, en te vejzoeken van hoogstdeszelfs goede officien daar heenen te wenden , dat de hooggemelde Heeren Staaten daar toe mogen worden overgehaald, en de ordtes die mog;eti gegeeven zyn in zoo verre te altereeien, en in te trekken, dat de Troupes hunnen marsen mogten ftaaken, daar ze zijg bevinden, of zy, zoo zy reeds naby die Steden mogten zyn geraderd, gelast zig van alle gemeld te onthouden, —— Wy infteeren dies te meer daar op, om dat daar tce gelegenheid fchynt gegeeven te woiden, door eene Refolutie by de Regeering van Hattem, zoo wy heden verzeekerd zyn, genomen, om de aanmarcheerendeMilitie den ingang op Stads Territoir te verbieden , of immers met alle geweld te fupeicedeeren, tot zig daarover nader aan de Heeien Staaren kunnen hebben geaidres- feerd. Zodanig eene gelegenheid, waar door de digniteit der Staaten niet alleen gekwetst word, maar m tegendeel dezelve aanleiding gegeven, om of door tusfebenkomst van anderen, de verfchillen, is'tmogelyk, nog zorder middelen van nadruk en ge.  shpt, STAAT EN OORLOG. 1786. 341 geweid te kunnen wegruimen, kan en be« hooid door hooggemelde Heeren Staaten werden gearripiëerd. Wy verzoeken dit op Uwe Hoogheid zoo lief hoogstdezelve de herftelling van de rust van het dierbaar Vaderland is, en herinneren alleene nog hier by «;e Kefolutie by de Heeren S aaien deezer Provinc'e in den voorleden Jaare genomen» en qan Uwe Hoogheid toegezonden, om geene Troupes op de repartitie deezer Provincie te employeeren tot eindens daar by voorfchreven; en terwyl wy van ter zyde worden geïnformeerd, dat door de Heeren Staaten vau Gelderland of wel Uwe Hooghei 1 order zoude gegeeven zyn aan eenige Artillerie in Zutphen Guarnifoen hou lende, op de repartitie deezer Provincie gepfatst, om zig by die Troupes te vervoegen, hebben wy gemeend hetzelve ni t ongemerkt te mogen pasfeeren, maar dit hier by onder het oog van Uwe Hoogheid te brengen. Wy verhopen, dat onze pogingen zoo by de hooggemelde Heem Staaien als Uwe Hoogheiei den gewen^chteh indruk zullen mogen maaken, en daar coor het Vaderland bevryd worden voor de allergevaarlykfte en dodelykfte gevolgen, die zu'.ks anderzints onvermydelyk hebben zal en te «reezen zyn. En bevelen voorts Uwe Hoogheid in Godes Heilige befchtrning. D." ff. &c. (Onder Hond) Uwe Hoogheids goede Vrienden en Dienaaren, Wyhe De Gecommitteerden der Steden a Sepr. den Deventer, Campen en 1786. Zwolle. (Lager ftond) Ter ordonnantie van dezelve. (Was get.) DUMBAR. LEMKBR. R. EEKHOUT, ScCret. XXXIV. DEEL» X E.  32» sept. ZAAKEN VAN 1785, E. EDELE MOGENDE HEEREN! U Na dat wy uir last onz?r Hce en Committenten op den i dezer U E 'Ie Mog. hameien voorgefteld, en op het a'terinftantelykfte "verzogt van wel te willen furcheeren hoo*stder welver genomen befluit, om middelen van nadruk en geweld te sre» bruiken t"gen de S eden van Hattem en Elburg, vin len wy ons andermaal gequahiiceert nadere mid.ielen in het werk te ftellen, om dien doolelyken flag, was het moge]yk, voor te komen, en het geheele Land, dat hier door in rep en roer word gebragt, voor verdere inwendige beroert; ns en eenen Burgerkryg zoo vumig van God Almagtig te verbidden, te bewaaren, en t?n dien tinde zyn wy herwaarts gekomen, om Zvne Doorluchtige Hoogheids officien daar toe andermaal ernftig te verzoeken: wy hebben bovenal gemeend niet te mogen ftilftaan m t U Ed. Mog. onder het oog re brengen de gevoelige aandoening, welke U Ed. Mog. ftilzwygen op onze afzonderlyke en gezimenilyke ernffige en we'meenende repraefentatien by onze Regeering, Burgeryen en Ingezetenen heeft veroorzaakt deeze word allezints vermeerdert, door dien wy zien niet alleen, dat 'er tot heden toe geen fchyn of blyk is, dat daar aan eenig srehoor zal gegeeven worden, of eenige d.ference be oond, maar dat wy daar en teegen door den dadelyken voortmarsch der aan te rukken Troupes mogen opmaaken , ds't U Ed. Mog. nog blyven volharden in derzelver beft uit. Wy hebben immers, Edele Mog. Heeren ! geen ander oogmerk, dan het geen wy in onze vorige bebben getnanifesteert, de pra«vcntie najnelyk van de fmeste gevolgen van een Bur£erkryg,en buteren al nog niets, dan  8EPT. STAAT EN OORLOG. fU, 323 dan eene mediatie aan te bieden over verfchillen tusfehen U Ei. Mos. en de Steden Hattem en E'burg, Medeleden van de Regeering Uwer Ed. M°g. Provincie; wy treden in geinen deele m de merite der ontP a"* vetfch'llen, nog in de redenen die U Ed M g, bewooen hebben tot deze uiterite fbp te befl >.iten; dit zoude ons afleiden van 'c waare oogmerk der mediatie, dewelke wy werschten, dat ftaatelyk van deeze Lan.ifcbap wierd aangeboden, het welk niet afwykt van de gronden* onzer Conftitutie: wy vinden ons dan verpligt, om op nieuw op het allerer: fiigfte aan te houden, dat fj Ei. Mog ziï al nog moogen laaten bewegen, waar toe zelfs meerder aanleiding word gegeeven door een declaratie aan ons gedaan van wegens de Stad Hattem, in een Brief, waar van wy Copye dezen by voegen, en waar in duidetyk verklaaren, op redelyke voorwaarden wel te willen accommodeeren, hi t we k zy ook misfehien reeds directelyk zullen hebben bewerktftelligt, of nog daar toe overgaan. Zuilen nu O EL Mog. tot welker kennisfe U:t komt, dit en onze reprefenrannen met ftihwygen en ongemerkt laaten pasfe; ren, zos der daar op de minfte refl 6Le te liaan, of zig te laaten overwaaien, orn eenige con.ie.sci-' dance te gebruiken in eene zaak, die, na het oogmerk van U È '. Mof, doorgezet wordende, de doodeJykfte gevolgen voor bet geheele Vaderland zal hebben , gemerkt de ailergrootfte fenfatie en veibinering, welke deze demarche reeds veroorzaakt htseft, en, ui ge voert wordende, noa verder hennen zal, daar 'er nu zoo veel geleg-nheid gefchapen is, om het zelve, met mfparirg van her Bu-ger b oed, zoo dierbaar stan de wettige Regeering, misfehien op eene redelyke wyze, huiten het gebruik van de geweldïgfte middelen, te X 2 kun-  3*4 sept. ZAAKEN VAN 1786. kunnen zien uit den weg geruimd? Wy bidden dus U Ed. Mog., by al wat di-rbaar is, by de zugt en yver tot welzyn wan het Vaderland en de herftelling van de inwendige rust ook in U Ed. Mog. Provincie op allen deezen nog ernltig het oog te vestigen, om met alle dien fpoed, die her. gewigt der zaak vereischt, en in het welke een allergrootst en eminentst gevaar in de vertraaging van een voldoend befluit in dezen gelegen is, op onze vorige en deeze herhaalde vertoogen gelieven acht te geeven, en order te (lellen, dat alle mefures "van nadruk mogen worden gefurcheert, den aanmarsch der Troupes, daar ze zyn, geltaakt en ten minften beproefd, of en welke middelen tot accomodement zouden kunnen worden geadhibeert, welke te verw. rpen: wy voorzien, dat de geheele Republiek in de fchroomelykfte verbittering zal zetten, waar van wy, zoo naby geleegen,reeds h-.i finertelyk gevoel hebben door een vuurige drift, en onwederfraanbaaren yver, die U Edel Mog. demarche en refolutie alreeae onder onze Burgeryen veroorzaakt heeft, en welke U Edel Mog. zoo wel als wy reeds wc ten, dat in alle andere Provintien plaa's heeft, ten gevolge hebbende, dat van alle kanten gewapende Burgeren en Ingezetenen toefchieten, en de energiefte dddresfèn over dit onderwerp gedaan worde. Wy herhaalen ons ernftig verzoek, en betuigen voor U Edel Mog. ons, by onverhoopte onftentenis van hier aan te differeeren, onfchuldig te zyn aan de jammerlykfte gevolgen, die hier uit onfeilbaar zullen on titaan. Wy bidden God Almagtig, dat Hy U Ed, Mog. Harten daar toe genadig wil be. wee*  sept. STAAT EN OORLOG. 178G. 325 weegen en beltieren, dezelve voorts houdende in Zyne Heilige befcherming. Edele Mogende Heeren! (Onder ftond) U Edele Mog. goede Vrienden, Op 't Loo De Gecommitteerden uit den 4 Sep. J786. de Steden Deventer, Campen en Zwolle. (Lager ftond) Ter ordonnantie van dezelve. (Was get.) &. van suchtelen. a. de mist. r. eekhout. Secretaris/en 1786, F. wel-edele hoog'achtbaare heeren , en wee-edele eerbaar» heeren ! Wy hebben uit de bekomen Refcriptie aan onze Gezwoore Gemeente met veel genoegen gezien, de daar U Wei-Edele Hoog-Achtbaare en Wel-Eerbaare, alle reeds genomen maatregulen, ten einde het gebruik van den Militairen arm tegens deeze Stad voor te komen, waar voor wy onze hartgrondige dankbaarheid by deeze betuigen, met allervriendelykst verzoek, dat U Wel-Edele Hoog - Achtbaare en Eerbaare X 3 daar  3*6 sept. ZAAKEN VAN 1786. daar in gelieven voort te gaan, en geene middelen onbeproefr te laaten, om het geweld tegen onze Stad voor te komen, zullende ons ten hoogden aarg*na?m zyn, dat door de Hperpn Staaten van Overysfel , hoogstderz'iver mediatie in deezen wierd aangeboden, welke wy gaarn met dankbaar, held van onze zyde zullen aanneemen: verklaarende niets meer er te wenfehen , dan dat de rust en eenigheid in deeze Provincie word herfteld op reedelyke voorwaarden , waar aan wy alryd gaarn zullen defereeren, zoo veel ons maar eenigfints mogelyk, en met onze rechten en vryheden b Ihar baar zyn zal. Waar meede U Wel EdelèHoogAcbtb. en Wel. E iele Eerbaare in Go.ies heilige befcbeiminge aanbeveel.nde, verblyven ü Wel-E^ele Hoog. Achtb. en WelEdele Eerbaarhedens gotde Vrienden en Nabuuren. (Onder ftonn) Burgemeesteren, Schepenen en Riad nefiVs de Gezwooren Gemeette der Stad Hattem. (Lager ftond) Ter oruonnantie van dezelve. (Was get.) m g. brouwer , Secretaris. (Nog lager ftond) Ter ordonnantie van de Gezwoore Gemeente. (Was ge'.) J. h. van dyk. edele  sept. STAAT EN OORLOG, 1786. *47 edele «root mogende heeren! Ter voldoening aan het verzoek vervat by hunner Edele Groot Mog. Misfive van den 7 deezer, hebben wy van onze Gedeputeerden in Commüfie geweest zynde na het Loo, ten einde als in Uwer Edele Groot Mogende Misfive vervat, gerequireerd de fubftantieelen inhoud van het geene aldaar is verhandeld. Zy hebben ons vervolgens gerapporteert, dar, na dat by monde van den eerften Heer der Commisfie, uit de drie Steden de reedenen hunner komst was geopend, en teffens by pi«electurekennis gegeeven, zoo van de derde Misfive door 4c Gecommitteerden der drie Steden aan de Heeren Staaten van Gelderland gefchreeven, als van de welke de Regeering van Hattem, aan ons hadden geaddtesfeert,. en welke wy verneemen, dat door de Magiftraat der Stad Deventer, benevens de andere Misfives, zoo aan de Heeren Staaten van Gelderland als Zyn Hoogheid, copielyk aan U Edele Groot Mog. zyn toegezonden, waarom wy ons daar van kunnen dispenfeeren, zy Heeren Gedeputeerden daar op ernftig verzogt en gereitereerde inftantien hebben gedaan, ten einde Zyn Hoogheid deszelfs goede officien zoude willen aanwenden , om de Heeren Staaten van Gelderland te beweegen van derzelvej genomen befiuiten, om de Steden Hattem en Elburg, door Militaire magt te bedwingen, af te zien, immers te furcheeren, tot de Staaten deezer Provincie hunne mediatie zouden hebben kunnen aanbieden, waar op Zyn Hoogheid in fubftantie te kennen gaf, dat alleen was van het gebruik van geweld, dat ook niet moest aangezien worden voor den Auteur van dat werk, maar dar alleen de ftrikfte bevelen van de Heeren Staaten van GelX 4 der'  3a8 sept. ZAAKEN VAN derlard unvoerde, dat egter kon verzeekeren, dat niemand gewald in zyn Rtcbr, Goed of Vryheid zou gefchieden, dat het aan" de Steden Hattem en E'burg ftond, om onder voldoening aan de orders van den wettigen Souverain van Milnair geweld bevryd te blyven-dat de intentie van her zenten van feei Guarnifoen was, om op een conftitutioneele wyze onderzoek te doen na de oorzaak der Onlusten, zonder geëxponeert te zyn aan de feditieufe bewegingen van or.rui-tiffe Perfoonen, dat de Magiftraaten van de Steden van Overysfel beter gedaan hadden hunne Burgeren terug te houf den van het Territoir van eene andeie P:o■ , vincie gewapend in te trekken, dat ook het zenden van Militie na eene of ardere S'ad niets ongewoon was, dat men in O 'crysfel zig hier'over uier behoefde te ontrusten, dewyl Zyn Hoogheid wel kende zyn pligt en eed aan de S'aaten van O/eiysfel gc' daan, en geen Troupes derwaard zou zenden , zonder derztlver requifitie en ordre ; waarop aan Zyn Hoogheid in fubftantie wierd geantwoord, dat, dewyl de Steden waartegen Militie gerigt wss, althans Hattem genegen was om in het vriendelyke zig te vergelyken, men dus verhoopte, dat Zyn Hoogheid zou it teicedeeren, dat inmiddels geen Militair geweld gepleegt wierd, dat het de Regeeringen der drie Steden ondoenJyk was hunne Burgeryen terug te houden , cat ook van alle Oorden Burgeren en Ingezeetenen kwamen toefchieten, en een gemeene zaak rosskter), en dat dus een Burger-Oorlog te dugten was, zoo de Militie niet belet wierd om voort te gaan; dat al verder daar- het tusfehen Leden en S eien van eene Provincie different was let zelve na den eeifien Arrieul van de Unie, by weege van Juftitk arbiters of accord op aan te  stpT. STAAT EN OORLOG. 1786. 3*9 te bieden mediatie behoorde beflift te worden; en dat daar op Zyn Hoogheid herbaalende zyn pligt, .om als Capitein Generaal (lipt de ordres der Staaten te obedië°ren, voort wierd aangemerkt,dat men Zyn Hoogheid niet in qualiteit als Capitein-Generaal, maar als Stadhouder, zy* wel van onze ProviEcie a!s van Gelderland adiëerie, en dat het een der wezentlyke rechten en pra> eminentien, zoo wel als de pligt van een Stadhouder is, om te zorgen, dat deeenigheid zo veel mogelyk geconferveert,en conform de Conftitutie te weik worde gegaan, dat zy Heeren dus verhoopten, dat Zyn Hoogheid doch zou gelieven, te intercedeeren, dat inmiddels geen geweld • gepleegt, maar een gedugte Burger- Oorlog voorgekomen wierd ter confervatie van het lieve Vaderland , en ten wezentlyken dienfte van Zyn Hoogheid en hoogstdeszelfs Doorluchtig Huis, waarop Zyn Hoogheid zeide dat Zyn pligt wel kende , doch 'er verder niet aan doen kon, zoo als nog eindelyk Zyn Hoosheid verder verzocht zynde tot emploi van hoogstdeszelfê credit antwoorde, dat geen credit meer hadde, en dat het dus befpottelyk zoude weezen, om van hem te vereen het emploi van het zelve. Waar op de Conferentie gefcheiden >«. Dit is, Edele Groot Mog. Hseren! de fubftantieele inhoud dier conferentie met Zyn Hoogheid, voor zco v:rre onze Heeren Gecommitteerden zig kunnen te binnen brengen, zonder aan de juiste woorden oF order waar in die zyn voorgedragen gehouden te kunnen zyn, zullende U Eiele Groot Mog. uit confrontatie der Misüven van de Steden Deventer en Campen, met deezen bier omtrent vollediger geinformeert kunnen worden* x 5 Waar  33° sept. ZAAKEN VAN 1786, Waar meede deezen eindigen, en U E iele f Gr. Mo?, in de protectie Godes beveeiende, verbly ven, Edele Groot Mog. Heeren! (Onder ftond) U Edele Groot Mogende goede Vrienden , Burgemeesteren, Schepenen en Raaden der Stad Zwolle. Zwolle den (Lager ftond} 10 September Ter ordonnantie van 1786. ' dezelve. (Was get.) georg royer, Secretaris. CLXVIII. Extraêi uit het Register der Re. folutien van Ridderfchap en Steiten de S'aaten win Overysfel. In dato 12 Sept. 178Ö. DHeeren de Droste van Twente en andere Hunner Ed. Mog. Gecommitteerden tot de zaaken van Finanne, ingevolge en ter voldoening van derzelver Refolutie, commisforiaal van den nden deezer, op gisteren geëxamineerd hebbende de Misfive van de Heeien Gedeputeerden, van wegens deze Provintie ter Generaliteit gefchreven , in den Hage den oden deezer, met en nevens een Ex»rac"t uit het Register der Refolutien van Hun Hoog M -g. van den fcften dezer loopende Maand Sentember, houdende een Narrée van het gepasfeerde in H >ogstderzelver Vergadering, en aldaar gedaane voorftel van de Heeren S.aaten van de Pro-  sept. STAAT IÏN OORLOG. 17R6» 331 P nvinrie van Holland en West-Friesland , toen en Corps ter Vergadering van Hun Ho*-ïg Motr. gedaan, belangende de orders door Hun Ed. Groot M 'g. gegeeven aan den C «mmanderenden Officier van Bergen op Z'om, betrek'yk tot de Troepen, ftaande op derzelver Repartitie, als mede van de Brieven daar over by Hun H 'Og Mog., ontvangen van den Major Commandant van Bérgëfl' op den Zoom, van den Generaal-Major van Nievenheim van den 7den dezer, van J.P. Hoeufft van Oyen, Coilonel-Commandant van 't RegimentCavallerie, van den Generaal-Mijor van der H)op, gefchreeven teNymegen den 7den dezer, en dan nog "en Mi.-five van den Coilonel Sandoz, gefthreven te Wageningen, mede den 7den dezer, alle, vermits contrarie Patenten omvangen-hadden van Zyne Hoogheid den Capitein • Generaal, verzoekende te mogen weten, hoe zich in dezen zouden moeten gedragen, en eindelyk nog het Rapport ten zelve dage daar over ter Vergadering van Hun Hoog Mog. uitgebragt, door de Heeren Van den Sieen,en andere Hun Hoog Mog. Gedeputeerden, tot de Militaire Zaaken, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staten,'door de Heeren Gedepun erden van de Provintien van Gelderland, Zeeland, Utrecht, Vriesland, Overysfel en Stad en Lande overgenomen, en de D'daratie dasr op door de Heeren Gedeputeerden van de Provin» tie van Hol'and en West - Friesland , ter Vergadering van Hun Hoog M g gedaan : hebben ter Vergadering gerapporteerd, dar, in aanfchouw nemende den hogen en dringenden nood, waar mede het gantfche Bondgenootfchap, die het zelve tot hier toe zo gelukkig vereenigd heeft, thans word gedreigd, en wel in het byzonder de zorgeiyke D marches door de H°eren S aaten der Provintien van Gelderland en Utrecht gedaan, en vooral nog, dat men volgens Berichten ter Onzer Vergadt-ring gedaan, is geinformeert, dat de laatstgem 1 ie Heeren S'aaten van Utrecht hebben kunnen goedvinden aan die van Gelderland by Misfive te verzoeken, in de eerile plaats, om uit derzelver Provintie, Troepen, Gefchut en Ammunitie naar Amersfoort af te zenden, tot een motif daar toe allegeerende, dat de Hee-  332 sept. ZAAKEN VAN i?8G. Heeren Sraatm v.m Holbnd en West.Fries'and fcheentn gezind te zyn, om de Stad Ut'echt. te helpen main* lineeren, waar uit niet orduitelyk is op te m aken, tot we'ken einde v orfchreven Tr< epen en "erdere Oorlogsbehotften, in ien ze werkiyk gezonden wierden, fchynen te zullen worden gi ëmployeerd , en in de tweede plaats, om eene Commsfie uit beide Provintien te nomimeren, ten eii de middelen te benamen tot ket bewaaren van de rust en goede order in d.- b ide Proviniien, waar op zy heenn, uir hoofde van de Gemanifestee'de imentien van de meerderheid d^r Staaten in beide de voorfchreven Provintien het omoodg oordeelen h er eenige reflexien te maaken , van Advife zouden zyn , dat de Heeren Gecomnrtteerden ter Generaliteit ten fpoedigften zouden benoo en te worden aangefchreeven en gelast, orn aonftonds op den ontfangst dezes, ter Vergadering van Hun Ploog Mog. voor Advis van deze Provintie uit te brengen, dit met ier zyde ftellinr van 't voornoemde Rapport aldaar, over de Propofitie van de Hee enSiaa en van Holland en WestFrksland ui'gebr.'gc , de vcorfchreven Piopofitie in dit finguliere geva' en ceeze ongelukkige omft..ndigheden, zo als het ligt b.hoorde te wo'den toegedaan, d>ar in te confenteeren, en de aanfchiyvingen aan de Commandtn en der Steden en Forten, con'orm de intentie van we'gemeide Heeien Staa-en te doen effeclueeren, en voorts met Allcga ie van de diar toe meest dienende redei en cd motiven her daar heen te dirgeeren, dat tot het voo'fchreven ten fpoedigften ter Vtrgadering van Hun Hoog Mog, wor .e geconcludeert. Waarop zynde gedelibereerd, hebben RidJerfchap eti Steden z'ch met vcorlchreve Rapport geconiormeett. Accordeert met het voorfz. Register. CLXIX.  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 333 CLXIX. Misfive, door Heeren Staaten van Overysfel, gefchreven aan de Heeren Staaten van Utrecht. In üato den 12 Sept, 1786". edele mogende heeren ! Wy hebben w.1 ontfangen U Ed. Mog. Misfive van den 8(len deezer, waar by aan ons wel geleden mede te deelen den Staat der ziaken, zo als die zich thans in U Ed Mog. Provincie bevind Wy willen niét ontveinzen uiterma en te zyn on'ru-t . o'er de herreezene Onlusten binnen de Steden van Utrecht en Wyk, en heboen van over luig dwr van de gevolgen geappiehendee r. Wy hebben nie s vuuriaer gewerircht, dan dat dezelve op eene Conftttutióti e'e vyze, reho idens de Voorrechten en Privilégiën van Provintie, Stelen en Leden van dien, londen wordenvereffenc, terwvl wy ten hoogden aïeen zyn van de gevoelens cV zulke» i die tot ontrichting der gefchillea de hulp der M h a re Macht -zouden willen inroepen. Wy hebben riet fint re gezien, dat de Heeren Staacen van de Preventie van Gelderland dien w g hebben ingellage i, en penetreeren te zeer de nadeelige gevolgên en jnprgsfien, die en over het geheele Land en onder de Ins,eze e en hee t veroo^zaikt, eu vvy zouden niet dan met fchr'k moeren g deiik n aan de -evolgen d.r ^aanhoudende geruchten, ^ewelke een a mm inch van Troepen na UEd, Mog.Provimieivoorrpelknen aankondigen; ten waie wy daar in eenigernare gerust geteld werden door eene verzekering van den' K ipitein • Generaa', by Hoogstdesaslfs Mi-fiv- van den 8'ten dez^r, als waar by ry ons verzekert, dat buite 1 het eerde Bataillon van 'c Regiment vau den Ktere Prince van Hesfen • D.irmit:d, het w lke nair Amersfoort is geg niet onaangenaam zal zyn, en dezelve te- gelyk overhalen om ons en onze Bondgenoten, door de daad, in het agtevia'en der voorgemelde Mi nie, preuves te geven van die gewilligheid, om de verfchillen r.l'eeu, langs den weg van mediatie gcermi<-eerd te zien,het wdk ook Ons en de geheele Natie kan en zal gerust ftellen, en de mogelykheid bevorderen om onrust te verwyderen en de Eendracht te herftellen , in welke hoop Wy dezen eindigende, enz. CLXX. Extraordinaire Vergadering v*n Cemeenslieden, gehouden binnen Nymegen den 13 September 1786. Door den Woordhcu-^r Mr. J. Moorrees, ingevolge 't by vor ge Vergadering goedgevonden, ter Vergadering vcortsrebragt zynde vernomen te hebben; Dat die Edel Mogende Heeren Staaren deaer Provincie op den Ex rao'dinairen Landdag binnen Zutphen gehouden, welke op morgen of daags daar na by continu 'tie vervolgd zoude worden, gesrrefteert zouden hebben, ofte wel, om finaal te arrefter-rn des tyds geproponeert zoude zyn zekere Placaat, behelzende een veri olt, relatief tot 't inbrengen en diftribueeren als anders van onderfch'idene Couranten en andere Nieuwspapieren , onder zekere zwaare poenaliteiten by de Coniraventeurs te verbeuren5 En dat 't zelve Piacaat meede binnen d^eze Stid tot een rigtfnoejc en wet voor dezer Stads Burgery verftrekken zoude; Zonder dat tot heden toe door de Ma^ifiVaat dezer Stad daar van aan dit Collegie eenige de rainfte Communicatie ten fiue van deszelfs Co icurrentie gegeeven was ; Zo heeft hy, dir confidereerende als eens notoire infraftie in dezer Stads Privilegiën zo wel, als in de Rechten aan 't Collegie van Gemeens-Lieden onweder- ipree.  330 sept. ZAAKEN VAN' 1786. fpreekelyk cotnpeteerende, geöordeelt 't zelve ter kenrisfe, en \oorts ter deliberatie te moeten brengen,ook in coi fi'eratie te geeven, of niet ten Ipoedigftcn, namens de Gemeens-Lieden, eene ReffiOnltrarre behoorde gearre(ïei.rr, en no£ op heden ter Rsads-Vergaderng overgehragt te worden, waar van door hem een Concept, voor zo veel de kortheid des tyds had toegelaaten, in order gebragt zynde, de Eer had 't zelve ter tafele te exhibeeren; en ten fine van approbatie, of improbatte, vermeerdering of vernv'ndering aan 't oordeel van 't Collegie der Gemeens-Lieden te fubmit• tèeren; Zynde 't zelve van volgenden inhoud, en met vo'koomen eenpaarigheid door 't Collegie van Gemeens-Lie Jen gesggreë-rt en gtairefteert, voorts aanftonds door den Woordhouder en Gecommitteerdens ter Raads Vergadeiing vcorgebragr. Aan den Edelen Groot Achtbaaren Raad der Stad Nymegen. edele croot achtbaare heeren1 Ter kecnisfe van 't Collegie van Gemetns'Lieden dezer Stad pekomen 'zynde, Dat de Edele Mogende Heeren S;aa en der Provincie van Gelderland, op den laattg^houdene Extraordinairen Landdag te Zutphen, welke by continuatie op Donderdag aanitaande zoude vervolet worden, gearrefteert zouden hebben, immers gepr «poneert zoude zyn om finaal te arrefteeren, zeker Pac^ai en veibod tegens het inbrengen, verkopen, diitrioueeren as anders van o-. derfcheidene Couranten en ai-dere N euwspapieren , en zulks onder zwaare pcensbreiten by Contraventeurs te verbeuren, die cafu quo zelfs lot lyfitralfè geëxttndeert zoude worden. Als meede, dit het zelve Placaat irsgclyks tot deeze Stad en Schependom relatief zoueie zyn, en mi'sden de Bur^eis en Ingezeetenen onder üe vcip'lgting van  sêpt. STAAT EN OORLOG. 1786. 237 van nakoming gebragt, ook in cas zy da?r tegens kwamen te handelen, aan de daar by gelta'ueerde poene en ftrnffe ord^rhevi? gemaakt ^oude wo d n. Zo he'-.ben de Geffieens-Li den gemeent, dat zy aan haar gedaanen Eed en Pligt te kort doen, ook de PJ. Vilegien dezer Stad verwaarlozen zou'en, indien zy zich ten dez n opzigte werkeloos k ramen te ge hagen. Voor al om dat zy m;enen redenen te hebben van te vermoeden, Dat eeri?e Leden van weg°ns deeze Stad, ter Landfchaps V rg3dering gecommitteerd, niet vreemd wezen zouden van in die abufive, en fee n der Sta's Privilegiën zo zigtbaar aanloopeade d.-nkbeelden te verfe;ren, Als of al zulk Placaat tegen? d:zer Stads Burgeren en Ingezeetenen meede zonde moeten opcreeren; Waarom 't Collegie van Gemeens-Lieden voo noemd, zich door den Eed verbonden agt, by wegen van Remonftrantie , U Ed. Groot Achtb. te moeten onder 'c oog brengen, Dat deeze Stad, zich als een Ryksfiad tot de Unie bceeven, order een exptes voorbeh ud van alle de zelver Rechten, Prïvilegï ft en PraeSminentien, daar ot der fpeciaal begreepen is 't Recht van al zulk- Wetten, zo tot 't Crimineele, ais Civile relatief, welke ten meeften nutte en welzyn der Burgery en Ingezeetenen geoordeeld worden, na tyds omftandigheden no> dig te zyn, te kannen, mogen en moeten maken; Mitsgaders, dat alle veranderingen, vermeerderingen en verminderingen, vooits interpretatien van deezer Stads oude, g-lyk ot k 't maaken en introduceren van nieuwe Wetten van ouds af, nooit gedependeert heeft van de willekeurige dispoffie van Burgemeesteren, Schepenen en Raaden dezer Stad, Maat dat daar toe, in vroeg;re tyden, wel fpeciaal gerequireeit wierd, en volftrekt nodig was de concurrentie en toeflemmirg der Burgery , en als ru van 'c Collegie der Gemeens-Lieden, als de geheele Bupgery deezer Stad reprefènteerende, Dar -derhalven, of fchoon men cle legislatlve Magt XXXIV*. deel. Y der  338 sept. ZAAXEN VAN 1786. der Heeren Staaten deezer Provint'e niet wil betwisten. echter vertrouwd mag werden:. Dat Hun Edel Mogende intentie nimmer weezen zal derzelver recht van legislatie te ex'endeeren, tot en over zulke Steden, welke lange voor de oprig ing van 't Bondgenootfchap vrn dat Jus Condendi leges ge"ouisfeert hebben, en niet d3n onder folemneele toezegging en verzekering aan haar gedaan, van dezelve daar by ten eeuwigen dagen te zullen msintineeren, tot het Bondgenootfchap toegetreeden zyn, Maar.ter contetnp'atie van dien gaarne aan deezer Staus Regeering, te wee'en aan Burgemeesteren, Sche. per en en Rattden, met en neffens 't Collegie van Geneenslieden deezer Stad overlaaten zuil n, om ren opzigte van 't hier voor gementiönecrde onderwerp al zu ke Refolutien, Ordonnantiën en Wetten al of niet te arrefteertn, als dezelve oordeelen zullen met de te» genswoordige ongelukkige en niet te min gevaarlyke omftandigheden,, welke zich binnen de geheele Repubfek opdoen en in derzelver gevolgen niet genoegzaam geapprthendeert kunnen wuiden, overeenkomltig te zyn; Zo als verder zy Gemeens-Lieden, om voorige geallegueaide redenen, vertrouwen, immers hoopen: D't, bui'en haare fpeciaale bewilliging en concurrentie, deezer Stads Heeren Gecommitteerdens, ten Landdaagen van Stads weegen in 't voor gemen ioneerd poenaal verbod geenzinrs zullen ingeft.'mt hebSen, of als nog niet zullen inftemmen, fpeciaal niet ten zulken elfecte, dat 't zelve Placaat meede binnen deeze Stad effect forreeren, en daar van als eene Wet, de Burgery en fng zeetenen deezer Srad verpligtende,Publicatie en affixie gedaan zoude worden; Dat ook, door dien zy Gemeens • Lieden uit een 'Waarachtig bezef van haar Eed en Pligf, mitsgaders tot confervatie van c'eezer S.ads Privilegiën, altoos zouden mceten ftaande houden, Zulk doende by deeze, Dat zonder haare loeftemrnhig en concurrentie, een Wet van natuur a's gemeld alle moogelyke inftantien te doen, ten einde 't gementioneerde LandfchapsPia- caat,  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 339 caat. reeds ge c edeert of nog te arrefteeren, buiten alle effect verlyve, Imkers ui i> alle gevalle, dar, vor ?o verre deeze Stad en S ■■hependom is concerneerende, 't gemelde vi d aan dezelve niet word oogedrongen; m-ar aan den Ed Gr'oc Acfvb. Raad, en voorts am dit C'o'legi conf'im 't conftitutioneele d ezer S ad vryenovergelaa e- word, on ten op^jgre voo f/.. zodaardg te konnen refjiveeren, als Rurg. meesteren, Schepenen en' Raden met een vo k omen- toeftemming en ëoneu entie der Gemeens Lieden voor deeze Stad, «terzelver Burge y en I gezetenen zullen oo^deelen oir jaar en dienltig te zyn; En dat in een o"vermo^dj!yk con rari*1 geval deezer Stad Heeren Gecommit ee.den voornoem , veder mogen weiden gelast tegens -en inb euk van Stads W iaen te piot-ftecen, d^r S ads Priv legien te reclameeren, voo s te verklaaren , d-t men binnen deeze Stad de txeruie van meergemelde PI'caat niet ?.a' konnen doen gewin en, ofe eenige Publ c ie en affixie gedoog n; on a'zo re praeveniee eo , d n de Ru t die zo gelukkiglyk tor hed n oe bnnen onze Mmren °econferveert g.bleeven is, niet worde sell orr,ailesmet irftanrie om dit D/tcUuratidtt te'; K» -tier of La d.ags rece fe re doen ii feree en, om a toos te k n. en verflrekken ren" efFeete Rechtens; Terwvl de Gem-ens-Lieden, inval aan deeze hoare Remonftrantie, eti daar by gedaine ii fta .tie d o- U Ed. Groot Ach b. niet mogre gedcfereert word°n, als meede daar tcgena nn >n t n aden tyde zyn protesttertnd.-;, tn de daar uit refulteereride gevolgen ter verantwoording van U EI. Groot Achtb. zulien moeten overlaat?»; Hoe wel zy Gemeens Lieden dan nog net leedig R«M BOllea1 tyd al dat geene werkltelk te maaien, 't w Ik zy BW conf-rvatie van haar, en derï ret-kelyke Rechten en Privilegiën ooideelen zullen te bebooren. 1'tt na-^m en last van 'c Collegie der Gemeenslied .n v >ornoe'nd. J. M 'ORREES, WuO dhoudpr. Y a ~ CLXX1.  3to sept. ZAAKEN VAN 1786. CLXXI. Extract uit het Register der Rem folutien van Ridderfchap en Steden der Staten yan Overysfel. Deventer, den 13 September 1786. Is, na Deliberatie goedgevonden, de commanderende Officieren v n de Militie ter reparatie dezer P-ovintie, asn e fch yven, om onder inhaeïie van onze Refourie van den vorigen jare, z;ch direttelyk of indireclelyk in eeivge verfchillen 'usfchen Ke^enten en Regenren, of Regenten en Burpereo, zo als in Gelde-tand en Ucrtcht, of elders ontllaan zyn, of zouden kunnen pritftaan, ie immifceren, of tentje daaromtrent reeds gegevene of nog te gevene ordre te pareren , op poene vrn dadelyk verflek van hun Soldye,en de hoog* lt< indignatie van Ridderfchap en Steden; en dat voorts tegen d- Overtreders zodanig zal worden geprccedeert, alt naar exigentie van zakun tot maintien van Hun Ed. Mog. Hoge auctoiiteit zal bevonden worden te behoren. Accordeert met voorfz. Register. CLXXII. Misfive van de Staten yan Overysj'el aan den Heer KapiteinGeneraal. In dato 14 1786. doorl. hoocgeb. vorst en heere! Wy hebben goedgevonden de commsndetende Officieren van de Militie, ter repartitie dezer Provin ie, aan te fchryven, om onder inhaeu'e van onze Refolutie van den vongen jare, zig diredMyk nog indireéteiyk in eenige verfchillen tusfehen Regenten en Regenten, of Regenten en Burgeren, zo als in Gelderland en Utrecht, of elders ontltaan zyn, of zouden kun-  sept. STAAT EN OORLOG. 1780. 341 kunnen ontdaan, te immifceren, of eenige daaromtrent reeds gegevene of nog te geven orders re pareren, op pcene van dadelyfc verdek van hunne Soldye, en de hoogfie indignatie van Ridde fchap en Steden, en dat voorts tegens de overtreders zodanig zal vvordei geprocedeert, als naar exigentie van zaken, 'ot maintien van Hun E1. Mog. Ho^e authonteit zal hevon-'en worden te be'ioren, waar van Wy gfrn^nd hebban Uwe Hoogheid by dezen kennisfe te moe n geven ; als mede,da: voorts hebben poed:evonden Uwe Hoogheid aan te fc'iryven, geiyk Wy doen by dezen, om gene Paenten te verlenen aan Militie ter de..er renartitie daande, n.tar Provintien, Sr d n of Plaa-z^n, waar in eenige verfchillen tuslchen Regenten en Regenten, of Regenten en Burgeien plaats hebben,en te verhinderen dat tegens dezelve ageren, het zy ;r zch getrokk.n, de on^emeene fenl'atie en verb nering, de zulks by de gth rle rNatie 'nee' te weg* gebragt, en de om raje en het wantrootren, weh e daa.' -'oor niet a: een bv bet Vo'k in 't g-meen, maar ook by de Regenten, zo i" deze als a dere P o i tien, is f-eg-nom^n, Wy willen niet ontveinzen, dat, wanre r Wy Onzen aa dagt vestigen ot her tegenwoordig lydïrip. waar in zich de ge ee e Staa thans op dt oog nbük ge'eld vind, Wy het die;baar Vad.Tland in . oliën nadruk z;en peiciberen. Wy hadd n ' y Onze voige M slive we voorge* no en, om U^-er Ed Mog. Mhfive aa Onze i.rdinars Gen-pu eerden gea dresfee-1, in al en del-n te beantwoord r, en Ons te ui ten ove h t geen U Ed, Mog. Ons . aar ry ge ieven 'e in o m ere n vo >r te ftell n, an bv nader r fleciie, rn om gewigtige redenen hebben Wy em • nd , dat nog tot gefch kter ge» jegenh id te v rlchuiv n. Wy zn len &.:.$ n et ïntre'en nog te ru2 keren tot her opipor n der oorzakn van het voorgenrlte gev.ia-, dii zoude ons den Wig, die ter behou ms van 't Vadert d, tot afwe ring van eene tota'e Scheu ing, of Vernietiging, noodig is in re flaan, voor by doen ftreven,en i' Ons do-'wit misfen. Wy laten du zo we1 as de verfchilerr met de Steden H i em en Elburg. in he' mi iden, en avanceren ds:r 0'imem nieis. het pene.or U Ed. Mog. in Hoog t- d;r-  sept. 'STAAT EN OORLOG. 1786-. 343 derzelver authoriteit en Hoogheid, of die Steden in hunne Rechten en Suftenuen, zouden kunnen prsjudiceeren. , Wy zeggen maar alleen, dat, hoe die zaken ook mogen zyn^ de omftandigheden, waar in U Ed. Mog. verfeerden , zo wel als de geheele Staat, op dit tydftip althans niet aanrieden, om gebruik te maken van de Militaire Magt, de welke ü Ed. Mog. voor zich daar en tegen gepast hebben gekeurd, eene openlegging van den ftaat der zaken en der verfchillen, na eene verleende furcheance, op 't inftantelykst en gereitereerd by U Ed. Mog. verzogt en aangedrongen, en het aannemen der door Ons aan te biedene Mediatie van welker apparentie U Ed. Mog., zo uit de Brieven der Regeringen van de drie Steden dezer Provintie, als van Onze Ordinaris Gedeputeerden genoegzame verzekering hadden; vermenen Wy, dat voor zulks verlangende Bondgenoten en de gehele Natie, die zich daar voor intresfeerde, de in dit tydftip eenige en ook alleen gefchikte weg zoude hebben geweest, om U Ed. Mog. te bevryden van de verdenking daar over opgevat. 3 Als Wy nu al verder het gevolg dat deze zaak gehad heeft betrachten, en Wy letten op de uitdrukkingen waar van U EL Mog. zich bedienen in Hoogstderzelver bekende Manifest; de clementie daar by uitseboden , en de weg van Juflitie, welke begeren in te flaan, enz. en vergelyken dan daar mede het geen by en na de occupatie der Stad Hattem is voorgevallen , dan kunnen Wy Ons niet onthouden, om Onze fmert die Wy gevoelen aan den dag te leggen, niet denkende welk een befluit daar over op te maken. Het kan toch U Ed. Mog. immers niet onbekend zyn gebleven, zo als het ons door de ingekomene berichten ten hoogden waarfchynlyk is gemaakt, en m veele opzigten uit geloofwaardige getuigenisfen gebleken , dat 'er tegen de Goederen , Huizen en Bezittingen van de uitgewekene Regenten en Burgeren , door de Militie op eene verregaande en de ongehoordfte wyze, met roof en plundering is te werk gegaan, zo dat de Kerk zelfs en Arm-Goederen daar van niet zyn Y 4 ver-  344 ïept. ZAAKEN VAN -1786. verfcbDond gebleven; zonder dat voldoende Mefures door de Bevelhebberen zyn genomen, om dezen woesten en ontregelden handel, in eenen butenlandfcben Oorlog nauwlyks te begrypen of geufieerd, voor te komen of te duiten; en het gene hetzelve te fbafoaarder maakr, niet alleen by het inkomen van het Guarnifoen, msar ook daar na, begonnen en uitgevoerd. Warneer Wy nu verder U EL Mig. nadere Misfives en Doleance befchou .ven, over en tegen d R Tolutien en aanfclryven van Heeren Sta'en van Holland en West-Frieila d, aan de Troepen op hunne repartitie ftaande, ^hooien en gegeven, kunnen Wy die zo mir a's Ons zelv n, die foortgelvke orders gefteld en de Tii ep n op onze repartitie aangefchreven hebben, o.ntfi huldigen v venieeren. Wy hebben gefchroomd en fchromen nog de ysfeiyke gev Jgen van eenen BiTger-Orrlog: deezen wenfchen Wy onder afbiddinge van de Godde'yke hulpa voor te komen: alleen deze en diergelyke voorzieningen by het Bondgencotfchap of de andere Pro/intitn, kunnen en behoren daar toe te ftrekken. De omftandigheden binnen dit G-meenebest en onze Provintie, vorderen zulks, ja nog meer: VVy verzoeken dat U Ed. Mog. onze ware oogtneiken alken daarna beoordelende, dan ook in dit criticque tydsgewrigt zullen willen ten besten houden, en teffens geloven dat 'er gene betere nog zekerder weg thans in te fiaan is, dan die van bemiddeling, dewelke wy al nog zo hartelyk als welmeenend komen aan te bieden, m vertrouwen, dat zu'ks ook door de andere Bondgenoten moge worden geöordeelt, cn daar toe geconcurreerd, de onderhandelingen zonder vertraging begonnen en ten tin te gebrast. De.  KPX. STAAT EN OOR.LOG. 1786. 3*5 Deze media ie zsl ontw\ fFei'iaar aanmerkelyk bevorder! worden, indien U Ed. Mig. de zaak houden in ftaat en fu chean"Ce,de tèruèk mst der uitgeweken Burgers en ingezetenen a'ezints bevorderen, en hun de nodige en voldoende geiu-rftelling geliefden te verkenen. Wy verzo ken U Ed. Mog. ernftig te w llen bedenken, of *er in deezen tyd s daar 'er zo veel vreze js uit hoofde de; vnklaviugefl door de Heeren van Utrecht aan Ons g dt n, en re se'zo ken van adfiilertie by U Ed. Mog. vori ge ra.en, dat di< maatregelen als bv Ü Ed. Mog. g- nomen .iyn, die Prov ncie zullen worden gebuteerd, we eenige andere weg overig is, als die , welken Wy U Ed. Mog. hebben voorgesteld. Wy begryren dil in dit hagchelyk -y Isgewricht allernoodzakelykst: Wy zien dit aa. voor den eenigen mogelyken weg om gcwehige middekn te keeren, de Na,ie zelfs gerust te Hellen, en voo^s te kunnen öé* treden tot de prompfte en toereikendfte middelen, dewelke bet te deerlyk gefolterd Vaderland kunnen redden, de verloten Ee: dracht op meer folide gronden herftellen en conferveeren, waar toe Wy bidden dat Neeriands God, de pogingen aller Resrenten wil ze-enen, U Ed. Mog. hanen bewegen, en voorts Hoogstdenzelven houden in zyn heilige befcherming , enz. CLX.X1V. Misfive van de Staaten van GeU der land tot refcriptie op hun Edele Groot Mog. Misfive van 4 September, relatif tot de Steden Hattem en Elburg. Ingehoornen 15 Sept. 1786. Ontfangen een Misfive van de Heeren Staten van Gelderland, gefchreeven 'e Zutphen den 7 dezer, tot refcriptie op hun E iele Groot Mog. Misfive van den 4, relatif tot de gen >me Refo'ute van gemelY 5 de  346 sipt. ZAAKEN VAN i786a de Heeren S'aaten omtrent de Steden Hattem en Elburg; breder met een Bylaag hier na geinferterr. Fiat infertio. Waar op gedelibereert zynde, is goedgevonden en verltaan, dat de voorfz. Misfive en Bylaage zullen worden geëxamineerd door de Heeren van de Ridderfchap en verdere hun Ed. Groot Mog. Gecommitteerden tot het groot Befogne, en de Vergadering daar op gediend van derzelver confideratien en advis. Accordeert met de voorfz. Refolutien. EDELE MOGENDE HEEREN , BYZONDERE GOEDE VRIENDEN, NAGEBUUSEN üN BONDGENOOTEN. Wanneer wy by deeze onze Staats.Vergadering hebben ontfangen U Ed. Mog. Misfive, gefchreeven in den Haage den 4 dezer, relatif tot onze onlangs genomen Refolutie, omtrent de Steden Hattem en Elburg, heeft het ons niet weinig gefmert te hebben moeten ondervinden , dat ü Ed. Mog. by continuatie in dezelfde erroneufe denkbeelden verfeeren, als welke het fundament van U Edele Mog. gedane aanfchryvinge aan de Troupes op U Ed. Mog. repartitie ftaande fchynen te zyn geweest, en vrsar aan wy moeten toefchryven, al het geene IJ Edele Mog. federt die tyd, nut opzigt tot deeze zaak, mogten hebben gerefolveert; Wy weeten naanwlyks Edtle Mog. Heeren, of wy ons het meest zullen moe:en beklagen over de ongegronde verdenkingen, welke kwaadwillige Perfoonen buiten twyffel met het onbetamelyke oogmerk om mistrouwen tegens ons te verwekken, 'overal hebben verfpreid, en waar aan U Edele Mog. niet hebben ge weigert gehoor te geven, dan wel over de ongemefureer- de  sift. STAAT EN OORLOG. 1786, 347 de wyze waar op U EMe M ?. hebben kun. nen goedvinden,onze handelingen te doen voorkomen , en te beoordeelen , en die wy vermeenen weinig beft a hr>ar te zyn , met de Vrendnabuuiiyke intelligentie, tusfehen twee Souveraine Provinciën, en Bedgenoten; Wy zyn zoo zeer als ü Ed. Mog. eepenetreert, door het gevoel van de bekom nerlyke toedand van het dierbaar Vaderland, war van de tederfte belangens altyd zyn gewekt en by aanhoudendheid zuUen zyn het voorwerp van onze zorge, en de dryfveer van onze daaden, en maatreegf I n; Maar wy zyn ook even zoo zeer alieen, »ls U Ed. M 'g. Lnmer zyn geweest, om de deur voor billyke" reprefentatien van 's Lan^s klagende In»ezeienen toe te muuren, of gereezene gefchillen en oneenigheeden door M iitaire dwang af 'e fnyden, Wy hebben in tegendeel altyd bepreepen en begiypen als nog, dat gefchillen van dien aart ttiefchen Regenten en Ingezetenen , ot Bergers en 1 gezetenen, onderling ordine juns moeten en behooren te worden afgedaan, waar toe wy ahyd de deur aan alle en een iegelyk in onze Provincie rub">en open gefteln, en nooit intentie hebben gehad, om tot beflisfing van dezelve gebruik te maken van den Militairen arm, of iemand, wie het ook zyn mogt, in zyn welhebbend regt te verkorten,-waar omtrent wy gerust tot een Alweetend Ópnerwezen, om rent alle daaden, handelingen en lentinJefiten durven provoceeren, gelyk wy ook daar in. altyd zullen voortgaan, doch egter nooit van ons zullen kunnen verkrygen, om toe te laaten, dit eenige eigen rigtingen worden ttebruiKr, maar die altyd op het kragtigfte zullen tegengaan en blen.'n. Het is 'er ook zoo verre van dar>' E ele Mog Heeren, dat zig hier eenige qnaeft'e, met opzigt tot de S'eden Hattem en Elburg, van zoo een aart als men de zaak van alle zyden zoekt  3|3 sept, ZAAKE. N VAN 1735. zoekt ie doen voorkomen, zondi; hebben voorgedaan , dat zelfs geen de minfte fchyn daar van voor hant'en is. Maar het geval redigeert zig alieen hier toe, dat wy noodig gevonden hebbende, om beide de voorlz. Plaatzen tot bewaringe der rust en goede ordre van Guarnizoen te doen voorzien, en daar toe zyne Hoogheid, als Capitein Generaai v lutie mogten veroorzaakt zyn, wederom van zelfs zal moeten ophouden en vervallen. Wy houden ons voorts verzeekert, dat U Ed; Mog. by een bedaard onderzoek van de waare omftandigheden dezer z-a;f, en wanneer eens willen te rug zien op gelyklbortige gevallen , waar in U Ed. Mog. Provincie gebruik van de Militaire nrugt hebben gemaakt en ri« goureufe ftrafoeffeninge tegens die geene, welke zig aan U Edele M 'g. beveelen kwamen te oppoferen, hebben doen houden, waarin het in onze gedagten niet is, opgekomen om ons te immisceeren, of daar over te oordeelen, zullen overtuigt zyn hoe zeer U Ed. Mog. geabufeerr, en wy, die niet anders gehandelt hebben, dan op eene, met den aard en eigenfchappen ven onze wettige Souverainiteit over een komende wyze, onregtvaardig befchuldigt zyn , en dat vervolgers Ü Edele Mog. van zelfs zuilen begrypen, dat, hoe zeer wy in alle andere gevallen , welke uit haaren aart daar toe gefchikt mogten zyn, allezins genegen en bereid zouden worden gevonden U Edele Mog. Vriendnabuur» lyke offerte van mediatie aan te neemen, deze zaak nogtans voor zodanige mediatie in het ge« heel niet fusceptibel is, maar veel eer aan U Edele Mog. gefchikt zal moeten voorkomen tot eene intercesfie ten behoeve van fchuldige Perfoonen, welke zig, met vilipendie van or.s hoog en Souverain gezag tegens onze ordres, en beveelen op de ftrafbaarfte wyze feitelyk hebben verzet, en geopponeert, En hier mede eindigende, Edele Msgende Heeren, byzonder e goede Vrienden ,Nagebuuren en Bondgenooten, beveelen wy U Edele Mog. in Godes Hei-  35o sfpt. ZAAKEN VAN 1786. Heil'ge befcherminge; gefchreven te Zutphen den 7 September 1786. (Onder ftond) Uwer Edele Mog. goede Vrienden, De Staaten des Furftendoms, Gelre en Graaffchaps Zutphen. Lager ftond, Ter Ordonnantie van dezelve. Was geteekent, li, GUTB. PLECHER. De Snaren des Furftendoms Gelre en G"3afïcbap Zurphen, zoo uit de Ad» dretfen eb R monftrantien op de naam van de Magiftraaten en Meentens der Steden Hattem en Elburg, ter gelegenheid dezer extraordinaris Staats-Vergadering aan haar Ed, Mog. ingediend , als anderzins, geblee» ken zynde, dat 's Landfchaps Refolutie van den 31 Augustus laatstleeden, waar by zyn Hoogheid, als Capitein Generaal dezer Piovincie is verzogr, zno fpoedig mogelyk, etn bekwaam aantal Militie onder het beleid en commat do van een bekwaam Officier te zenden naar de voorfz. Steden om aldaar Guarrizoen te houden, en tor nadre ordre te blyven, met fpeciale last aan den Commanderende Officier, om, des noods , zoo onvernu edelyk eenige wederftand, van wien bet o> k weezen mogt, het zy om in de voorfz. Steden in te komen, het zy om daar binnen geplaatst te worden, mogt ont« moeten, geweld met geweld te keeren, word  sept. STAAT EN OORLOG. 1786. 351 word voorgefteld, als of 'er een voornemen \ zoude plaats hebben door eene aanmarfche* ring van Troupes van dezen Staat, maatregulen te ftellen, tot kret king of vermindering van der voorfc. Steden Vryheden en Piivilegien, ja zelfs, als daar door gelegenheid te geven, tot het begin van eenen Burger-Kryg, en overzulks dienftig en nodig oordelende welgemelde Magiftraaten, en Meentens, Sampt Burgeren en Ingezetenen der voorfz. Steden Hattem en Elburg,voor zoo verre daar inne mogten verferen, van deze begrippen, op allezins erroneufe en abufive gronden fteunende, zoo veel mogelyk af te leiden, en te rug te brengen: Doen te weten, dat de voorfz. 's Landfchaps-Refolutie alleenlyk tenderende, om de rust en goede ordre binnen de voorfz. Steden te doen herftellen, geenzints tot oogmerk heeft het oeffenen van geweld , inval de Magiftraten en Meentens, Sampt Burgeryen , voornoemd, zig niet feitelyk komen te opponeren tegens haar ■ Edele Mog. gegeevene beveelen , ftrekkende alleenlyk tot rnaintien van haar Ed. Mog. hoogheid, en oppergezag in dezen Ftirltendom en Graaffchap. Wordende overzulks welgemelde Magiilraten, of wel die Leden van dezelve welke zulks concerneeren mogt, mitsgaders Gemeentens Sampt Burgeryen van Hattem en Elburg, op het allerernltigfre geadhorteert, en aangemaand, gelyk gefchied by deezen, om zig aan haar Édele Mog. ordres, by voorfz, 's Landfchaps.Refolutie vervat, en waar aan door deze geene atteinte word toegebragr, maar in zyn volle kragt en waarde word gehouden, ten einde, in cas van verder onverhoopte verweigenng, de daar by gefielde ordres ten efledte moge worden gebragt,te fuboiitteren, voorts zig als ftille en geruste Burgeren en  35» sept. ZAAKEN VAN 1780". Ingezetenen befaamd, te gedragen, ten einde daar door voor te konen dat 'er geene middelen van contrainte zuM n behoren te worden gcccnployeen, ot nHdinge w rde gegeeven, tot de ongelukkige gevolgn , welke u;t eene verdere g. ferieufè beveelen oodzakelyk moeten refulteren, en wdke nimmermeer aan haar Edele Mog , die eed- en piigts* halven gehou ten zyn, de Land Furftelyke hoogheid te maintineren zuden kunnen vvor« den geattribueert. Met verdere niet min ernfiige aanmaninge, aan welgemelde Mngheid als Capitein-Generaal deezer Provincie' aan te fchryven, om geene vacatures van Militaire Officien in de Regimenten ter onzer repartitie ftaande, te vervullen, maar dezelve provifioneel en tot onze nadere dispofitie vacant te houder. Waar meede &c. Accordeert met de voorfz» Refolutie. Z 3 CLXXVIII.  358 sept. ZAAKEN VAN m6 CLXXVIIT. Misfive der Heeren Staaten van Stad en Lande, aan de Heeren Staaten van Holland en WestFriesland, tot refcriptie op hun Ed. Gr. Mog. Misfive van den 4 September, omtrent Hattem en Elburg, en over het beklag, zoo van Gelderland als Utrecht, enz, In dato 18 Sept. 178c?. edele groot mog. heeren, byzondere goede vrienden , nabuurenen bondgenooten! Het 's "iet alleen uit den inhoud der Misfive van U Ed. Gr. Mog.-, in dato den 4 dezer maand, en bygevoegde Copiële Misfive ten zeiven dage aan de Heeren Staaten van Gelderland afgezonden, om, zoo mooglyk, voortekomen, dat de Troepen op ÜEd.Gr Mog. Provintie gerepartitiëert, en in Gelderland, of elders buiten dezelve Provintie, in Guarnifoen, tegen de Sleden Hattem en Elburg niet worden gebruikt, om zig in eenige verfchillen tusfehen Burgers en Burgers, of tusfehen Burgers en Regenten, waar dezelven binnen deze Republyk mogen ontdaan, te immisceeren of bemoeijen; maar ook uit de Misfive van den 4 dezer aan ons geadresfeerd, waarby zig ten hooglien beklagen, over de voorzieningen door'ü Ed. Gr. Mog. by derzelver Refolutie van den 25 Augustus laatstleden ge- daan; en boven dien nog uit eene Misfive der Heeren Snaren van den Lande van Utrecht, gefchreven te Amersfoort, in dato den 8 September jongstleden, waarby, na een kott detail van het gebeurde, met betrekking tot de Steden en Regeeringen , zoo van Wyck by Duurilede als van Utrecht, aan ons kennis geven, dat zy den Heer Kapitein-Generaal hunner Provintie hadden verzocht en aangefchreven, om de Regimenten ter repartitie van de Provintie Utrecht, ten fpoedigften, nv/yj ) in  ;ept. STAAT EN OORLOG. 178Ö. 359 in gemelde Pronintie te doen intrekken, ten einde aldaar te worden geinkwartierd, en zig verders mede be« klaagende over de maatregelen door U Ed. Gr, Mo