D E JALOERSCHE VROUW, S L T S P X L.   D E JALOERS CHE f V R O U % b l r s p e iJ GEVOLGD NAAR HET FltANSCHE j<* VAN DEN HEERE D E S F O R G E S. \ Onder de Zinfpreuk: OEFENING BESCHAAFT DB KUNSTENT Te AMSTELDAM, by J. HELDERS, en A. mars, inde Nes, 1789. Met PrivilegieDe Prys is 8 ftuiv?rs.   f De Gecommitteerden tot de zankcn van den Schouw* burg hebben, volgens Octroy door Hunne Ed. Groot* rjjïog. de Ileeren Staaten van Holland eu Wcstvriesland» den eerflen November, 1787, aan hen verleend, hei /echt van deeze Privilegie, alleen voor den tegenwoordigen druk van DE JALOERSC11E VROUW, Jtttfpely vergund aan j. helders en a. mars. A:nftchlam, den 10. Otlober, 1788. Geen Exemplaren zullen voorecht erkend worden, dan die door- écu' der heeren Gecommitteerden ondcrteekend zyn. J2) PER-  P ERSOONEN. DE HEER DORSAN. MEVROUW DORSAN. EUGENIA, hunne Dochter. CLEMENTIA, Dochter van den Heer Dor fan, uiteen voorig Huwelyk. DE HEER D'AR ANVILLE, Vriend van den Heef Dorfan en geweezen Voogd van zyne Vrouw, DE FE R VAL, Neef van den Heer UAramille en Miiu naar van Eugcnia. G ER VA IS, oude Knecht van den Heer Dorfan. JUSTINA, Dochter van Cervais, en Gouvernante van Eugenia. BLAISOT, Knecht van den lieer Dorfan. EEN VOERMAN. EEN KNECHT. Zw)gende. Het Tooneel is te Parys. D E  D E JALOERSCHE V R O U W± Ê L T S P E L EERSTE BEDRYFJ ! Het Tooneel verbeeld een zaal tri 't huis van den Heer Dorfan, waarin, onder andere meübelen, een fecre~ faire, in' welke de fleutel fleekt. A.m de eene zyde is de deur dér kamer van Mevrouw Dorfan, aan de andre zyde die van den Heer Dorfan: aan V einde van het Tooneel een uitgang naar den tuin. EERSTE TOONEEL, ' Me v. DORSAN, alleen, leunende tegen de fecretairéi ï_r.r aan uw deugd alleen, daar ik gerust op bouw. Ik zorg voor haar; ik deel oprecht in haar belangen, Dewyl myn heil van 't haare onfeilbaar afmoet hangen, Ze  B L T S P E L. ii Ze is waardig bovenal dat elk haar achte en eerV GERVAIS. Kan iets van u my ooit verdacht zyn? neen, Mynheer! 'k Gehoorzaam blindlings. Maar wilverder my verlichten. Moet ik haar haaien? DORSAN. Neen; ikzelf zal dat verrichten. GERVAIS. Zeer goed; ik wacht u. Hy wil vertrekken. DORSAN. Hoor, daar dient voor haar befteld Wat huisraad, zedig maar ook net. Hy geeft hem zyn beurs. Daar hebt gy geld. Ik denk dat zy deez' dag vroegtydig aan zal komen: Zorg dat tot haar ontfangst zy alles waargenomen. ZEVENDE TOONEEL. DORSAN, een poos alleen; vervolgens EU GEN IA en JUSTINA. DORSAN. Zou 't yslyk tydftip zyn gekomen? welk een pynj Na agttien jaar beroofd van 't grootst vermaak te zyn, Zou nu een enkle dag?.. Ik zal weer 't offer weezen. 'k Ben  nDË JALOERSCHE VROUW» *k Ben dit altoos gewoon... Eugenia ziende. Zy kan myn' druk geneezen; Zy is een middel ter vermindring van myn fmart. Kom, dierbaar Kind! EUGENJA. 'k Vlieg in uw" arm ; druk meaan uw hart; Omhels uw droeve telg, uw'lust en vreugd op aarde. Maar 'k ly te veel verdriet. DORSAN. Lyd gy verdriet, myn waarde ? EUGENIA. 6 Ja; by u-alléén ontlast ik myn gemoed. Gy zyt zo vriendlyk, zo toegeevend en zo goed; D. ar myn Justine en ook myn Moeder my doenhoorea Dat liefde een dwaaling is, alleen uit waan geboren; Drt, op myn jaaren , niet gedacht moet zyn aan min. Wie is nu de oudfte , ik of myn hart ? wie is 't, Vriendin? Maar of't myn hart is, of dat ik't ben, 't is me om 't even ; 'k Gevoel, Papa ! dat ik bemin voor al myn leven. DORSAN. Wien mint gy? EUGENIA. De Fcrval, dien Ik hier meer vernam, Die diitwyls met zyn' oomby my in 't klooster kwam, DORSAN. En hy baart u verdriet? EU-  B L Y S P E L. 13 EUGENIA. 6 Neen, maar myn Vriendinne. Doch ik vergeef het haar, wyl ik haar teêr beminne. Myn hart was aan Ferval reeds vóór een jaar gehecht, En, denk eens na! ik heb 't op gistren eerst gezegd. DORSAN, . Aan hem? EUGENIA. Ja, nan hemzelv'. Komt u dit vreemd te vooren? Moet niet dat groot geheim de minnaar 't eerfte hooren? JUSTINA. Gy deed zeer flecht. ÈUGENIA. Dat hebt gy my gezegd, heelftraf, Maar 'k nam , uit vrlndfchap , u dit geenszins kwalyk af. Gy wiit tot wreedheid of tot liegen my beweegen. Maar zeg, ;zoud gy, wanneer ge een blymaar' hadgekr*Zo onmeedogend zyn , dat gy die zwygen zoud (gen, Voor h-em, dien 'tmooglyk' tot geluk ftrekte of behoud? 't Is 't zelfde hier: hy zei dat niets van zo veel waarde , Als myne liefde alleen , voor hem was op deeze aarde ; Dat hy in vreugde en fmart fteeds deeleu zou metmy. Ik ben niet valsch van aart: ik zei hem , even bly, Gy mint me ? ik min u ook. Op 't hooren van die reden JWas hy als uit zichzelv1 verrukt, en zo te vreden Dat ik, op 't zien van zyne oprechte tederheid, ; Uerouw had dat ik 't hem niet eerder had gczeid. DOR-  14 DE JALOERSCHE VROUW, DORSAN. Gy mint met recht den man dien gy hebt uitverkoren; eugenia, tegen juslina. Laat, myn Justina! my dan geen meer kyven hoorerf. Ik ben gelukkiger dan gy , wyl ik bemin : Gy kost gelukkig zyn , zo wel als ik, Vriendin! dorsan. Wat waarc eenvoudigheid! zy komt my klaarte ontdek-Een edel hart, een ziel bevryd van alle vlekken. Tegen Justina. U, die haar t'allen tyd geleidde op 't pad der deugd, Wat ben ik u vcrpligt! eugenia. Omhels haar dan met vreugd i Omhels myn zielvriendin; gy kunt op haar betrouwen* dorsan, kartelyki Met al myn hart. J G T S T E TOONEEL. dorsan, Mev. dorsan, eugenia, justina. Mev. dorsan. "Wat hoon! wat moet myn oog aanfchotnvelil dorsan. 6 Hemel! JUS-  B L Y S P E L. 15 justin A. Ach! ik ben verloren. Mev. dorsan. Naar 'k ontdek, Bedwingt men zich hier niet. justina. Gedoog, Mevrouw.... Mev. DORSAN. Vertrek; dorsan. Éi, hoor. MCV. dorsan. Ik hoor naar niets. eugenia. Mama, ik durf u zweeren...; Mev. dorsAN. fwyg. Moet ik my hier zien zo fchandelykontëeren? lik wist voorlang... dorsan. Bedaar, Mevrouw. Mev. dorsan. Een kuisch gelaatj Een vriendlyk oog, een zoete toon, een kiesch gewaadï 't Zyn allen maskers voor de fnoodfte huichlarye. justina. Mevrouw, vergun dat ik.... : dorsanJ Rampzaalge jaloezye! Mev.  i« D E JA t OER SC HE VROU W, Mev. DORSAN. Ik zocht den valftrik, en 'k ontdek hem hier niet fchrik* JUSTINA. Zend my vry weg,Mevrouw,maar hoon my niet. Mev. DORSAN. Zwyg. Ik,, Ikben't die word gehoond dooft geen gy hebt misdreven., Vertrek terftond. NEGENDE TOONEEL. DORSAN, Mev. DORSAN, EUGENIA, D'ARANVILLE, JUSTINA. D'ARANVILLE. Hei! wat beduid dit drommels leven ?! DORSAN. Gy komt hier net vnn pas om 't ons te doen verdaan, Want wy, wy weeten 't niet. D'ARANVILLE. Is 't kyven nooit gedaan Hier in dit huis? zie daar, 'k mag hals en beenen breekeH Zo 'k ooit hier weerkom! Mev. DORSAN, bitss 'tZal my lief zyn. EUGENIA, eenvoudig. Hoor my fpreeken. Men hoont Jnstine omdat ik vroeg aan myn'Papa Haal  È L t S P E L. 17 Haar bly te omhelzen. Mev. DORSAN. Zy moest lang verjaagd zyn 5 ja. JU STIN A. Vermyd die taal; zy brengt ligt argwaan in gedachten. Doe elk u achten, zo als ge ü door my ziet achten. Vaar wel, Mevrouw. DORSAN, haar tieêrkoudende. Justine! ó neen; gy zult niet gaanó Mev. DORSAN. Zo 't fmartlyk valt om u van zo veel fchoons te ontdaan , Dan moet ik gaam. . D'ARANVILLE. Mevrouw! laat u myn taal niet floorenj Waare ik in zyn plaats,'k zei: brui heen! 't zab rriy bekooMev. DORSAN. (ren^ Zoud gy zyn vriend zyn? neen; hoor dit bericht vari my; Hy heeft geen' vyand zo gevaarelyk als gy; D'ARANVILLE. Gy hebt gelyk. 'k Word dol door klaar dit te ondervinden";; Dewyl ik u aan hem door 't huwlyk deed verbinden; ■ Ik was uw voogd, hy was verliefd; 'k dacht dat de troUw^ i Zo 'k hem aan u verbond, zyn heil bewerken Zou. 'k Dacht my als vader van een waardig paar te aanfchotiwen: (well Jl'k Bedroog myzelv': maar hy is Man, en 'k durf vertrou3)at hy, vermoeid zynde om uw fmaad meer te ondergaan, H Ü eens  ï8DE JALOERSCHE VROUW, U eens zyn rnagt en recht in ernst zal doen verftaan. Mev. DORSAN. Zyn magt en recht! wat recht? het recht der dwingelanden!. Mag hy onftrafbaar, en tot hoon der huwlyksbanden,; Hier, in myn eigen huis, ja in myn byzyn, voor Myn oog, 't fhood voorwerp.... DORSAN. Stil! gy dwaalt van 't redenfpoor. Mev. DORSAN. f, 'k Dwaal niet van 't redenfpoor, laat ge u door reden lei- (0/> Jnstina wyzenc/e.') Of zy of ik moet hier van daan, één van ons beiden; Verkies. JUSTINA. Mevrouw, door u gehoond, zo Mout, zo fier,» Ga ik, zo fpoèdig als 't my mooglykis, van hier: 'k Verlaat terftond dit huis met waare erkentenisfe, En, fpyt uw achterdocht, met een oprecht gewisfe. Mev. DORSAN. 't Is wel, maar zorg vooral dat ik, na dit gefprek, U nooit weêr in myn huis, noch voor myn oog ontdekkV (Zy vertrekt, tkch keert te rug en zegt [lil tegen Dorfan.') Daar is nog één geheim; 'k ontdek dit'ook wel nader. Beef, fnoode! 'k weet het in een uur. Vaar we!,verraaderï TIEN-  B L T S P E L. lp TIENDE TOONEEL. DORSAN, EUGENIA, D'ARANVILLE, , JUSTINA. D'ARANVILLE. Wel nu,gy ziet hoe haar uw magt, uw recht behaagt, ö Kloeke en dappre Vrind! Justin? word verjaagd, Dat 's zeker. EUGENIA. Neen ; men zal dit nimmer durven waagen. JUSTINA. i Acht gy me in (laat dat ik haar fchimpen zou verdraagen ? Zaagt ge immer voor uw oog, fints iku heb beftierd, Een flervling die zo boos, zo wreed behandeld wierd? DORSAN. ï Justina, ja myn Vrouw is, om recht uit te fpreeken... D'ARANVILLE. Een duivelin, wier kop noch hart nooit is tebreeken. Myn arme bloed, verban die fpoorelooze min! Weesftout, wees fier als zy, en dwing haar naar uw'zin. Als een vreesachtig kind laat gy door haar u doeken. my zegt: ik min de vreê. Weg! gy moet d'oorlog zoeken; !'k Wed dat het aanftonds dan zal vreedzaam zyn en ftil: !Een man is meester in zyn huis wanneer hy wil. JUSTINA. -ir , , ("en, Vaarwel, Mynheer! vaarwel, Eugenia! 'kmoet fchei- Manr bant my nimmer uit de harten van u beiden. B 2 DOR-  20 DE JALOERSCHE VRO UW, dorsan, haar met kracht weerhoudende. Neen , uit myn hart noch uit myn huis; gy zult niet gaan: 'k Nam myn befluit. d'aranville. Heel goed 1 zo moet ge u doen verdaan, En, by uw Vrouw zelfs, zulk een mannentaal doen hoojustina, tegen Dorfan. (ren* Neen, dan waar' de oorlog u in eeuwigheid gezworen. , 'k Stoor me aan geen fmaadreên , van myn zuivre deugd J Hoor myn vertrek-alléén bevorder ik uw rust. 0,ewusE* Vaar wel. eugenia, weenendei Gy gaat dan? justina, weenende. 'k Moet. eugenia, krachtig. Wil nog een poos verbeiden^ I Myn waardei ikzelf zal naar uw' Vader u geleiden, U daaglyks komen zien, u wie myn hart bemint, Zo 't my Papa vergunt. dorsan. 't Is zelfs uw pligt, myn Kind! ELFDE TOONEEL- dorsan, d'aranville. dorsan. "Welk een beminlyk Kind! Hoe gul en teer te gader! I d'aran'I  B L T S P E L. ai D'ARANVILLE. Haar Man zal meer geluk genieten dan haar Vader, DO RS AN. Dat hoop ik. D'ARANVILLE. Waarom gaat ge uw Vrouw niet ftout te keer? DORSAN. Ondanks haar driften heeft zy deugden, die ik eer, ilkmin, 'k aanbid haar; ja, zy kan me altoos bek ooren, Al had haar jaloezy my nog meer leeds befchoren. Uit overmaat van liefde ontftaat die jaloezy. Zou ik haar llraffen? neen; 'k leg al de fchuldopmy D'ARANVILLE. Haar liefde kan u dan tot zulk een' prys vermaaken ? DORSAN. Wie kan een liefde, die men zelf verwekt, ooitlaakeu? Myn Vrouw heeft oordeel: tyd met reden zal misfchien Haar al de dwaasheid van haar' minnenyd doen zien: Zy zal eens zyn veracht, en, door myn voorbeeld, leeren Hoe billyk 't is den geen', dien men bemint, ook te eeren. D'ARANVILLE. Goed. Zestien jaaren hebt gy reeds daarop gewacht. Gy ziet door haar geweld u plaagen dag en nacht. Wilt gy u nimmer uit uw flaverny begeeven? (ven? Steeds eenzaam, droomig en gantsch zonder vreugde leeKunt ge afftaan van een recht, dat u behoort als Man, En daar men zyne waarde alléén aan kennen kan? E 3 Geen  zz DE JALOERSCHE VROUW, Geen merisch beklaagt u: neen; uw laffe tederheden Befpot elk, die ze ziet; men Iagcht om u , met reden. Gaat ge uit, het is met haar; men volgt u, en dan ziet Een ieder dat zy zelfs den wenk uws oogs gebied. Heeft, in't voorbygaan, flechts een Vrouw u aangekeken, Straks ziet men haar gelaat nu gloeijen, dan verbleeken , 't Welk, als gy t'huis komt, u eene onweêrbui voorfpelt. Laat verder uwe fchande eens zyn in 't licht gefield: Tot voedfel van den worm, w-aardoor gy u voelt knaagcn, Moet uwe oprechte ziel tot logens zich verlaagen. Die dolle ontrooft u üw geluk, uw rust, ja meer, Ze ontrooft u zelfs het grootst, het waare merk van eer, Rondborftigheid; in 't kort, men hoort uw Vrouw fteeds doemen, U fchuwt men: ik-alleén durf my uw Vriend nog noemen. DORSAN. Zo gy die waarlyk zyt, zo u myn (laat bewoog, Breng my myn rampen dan geftadig niet voor't oog; Vooral niet in dit uur, daarmy, door angst gedreven , Een onvoorzien geval doet fidderen en beeven. D'ARANVILLE. Hoe dan? DORSAN. Ach! toon u thans tot myne hulp bereid: Gy kunt my redden uit een naare omftandigheid. D'ARANVILLE. Wat eischt ge? Ik ben gereed. DOR-  B L T S P E L. 23 DORSAN. Wil eerst deez' brief doorleezen» D'ARANVILLE, leest: Aan Mynheer Dorfan. Van Tours. Mynheer! Een Weeskind, waarvoor gy, van haar geboorte af aan , gezorgd hebt, heeft de Vrouw verloren aan wie gy haare opvoeding had betrouwd, en die haar zeitien jaaren tot eene moeder heeft verflrckt. Myn beroep is, hier op 't land, om den laatften wil van de ftervenden op te neemen. Deeze Vrouw heeft my eengefchrift vertoond, waarin gy haar verzocht om, zo ras zy haar einde voelde naderen, dementia, haar yoedfterkind, aan u te zenden. Ik heb dat aanminnig Weesje geraaden haaren befchermer te Parys op te zoeken. Zj zal twee dagen na dit bericht by u zyn , indien deeze niet opgehouden word. Wees gerust: de braave geleider, in wiens handen ik haar gefield heb , zal voor haar op de reize de naauwkcurig(le zorg draagen. ANDHIEUX. Wat raadfel! DORSAN. Zo 'k gerust op uwe trouw kon weezen / Ia een geheim , dat my.. • D'ARANVILLE. Dat vraagt men aan geen' Vrind, B 4 DOR-  S4 DE JALOERSCHE VROUW, DORSAN. Ik bid... D'ARANVILLE. Vaar voort. DORSAN. Welaan. Weet dat ik heb bemint?. Vóór dcezen echt, eenfchoone, aanbldlyk, eêl van zeden; Doch door myn vrek Geflacht wierd fteeds die min bcllreden. Zy minde me als zichzelf, wierd in 't geheim myn vrouw; Een Dochter fproot 'er uit die nooitvolprezen trouw, Maar kostte, ó bittre fmart! haar dierbre Moeder 't leven. Die waarde telg, myn Vrind! zo lang van my verdreven ^ Om reen fints agttien jaar niet voor myn oog gebragt, Myn waarde Dochter is 't, die ik by my verwacht, D'ARANVILLE. Wel nu? DORSAN. Zo ik en haar en my te veel zou waagen Door zelf aan 't posthuis naar Clementia te vraagen., 6 D'ARANVILLE. Wel nu? DORSAN. Denk dan of ik zou beeven zonder réén, Indien zy onverwacht hier in myn huis verfchecn. D'ARANVILLE. Wel nu ? DORSAN, een weinig gemelyk. (ken? Wel nu! wilt ge, in, myn plaats, myn heil b^wer- D'ARAN-  B L Y S P E L. 25 D'ARANVILLE. Uw Vrouw bedriegen , en haar in eene ondeugd iïerken, Die uwe zachtheid heeft gevoed fints zestien jaar, Eu reeds, had gy myn'raad gevolgd , vergecten waar' ? Wilt ge u in 't eind de vrede, aan u ontrukt, hergeeven, Dan is dit uur hiertoe het fchoonfte van uw leven. Gaa, haal uw Dochter; breng haar in uwhuis, eugy, Spreek dan met ronde taal, en zeg: Zy, die door my Sints agttien jaaren bleef verbannen, zich zaghoouen, Zal nu, hergeeven aan haar' Vader, by hem woonen: Zy is myn Dochter. DORSAN, Hoe! wiltgy, door zulke rcên, :De rust herboren zien? Dat is onmooglyk; neen.(rnoten> 'k Had nooit de trouw van haar, wier vooj'd gy waart, geZo 'k, om haar jaloezy te ontzien, niet had befloten Haar nooit te ontdekken iets van myn voorgaande trouw En van myn dierbaar kind. D'ARANVILLE. Dus heeft zy, naar 'k befchomv, Trotschophaarfchoon,geëischtdatgy tot haar u wendde, Uw hart voor haar ontbrandde, eer gy haar inborst kende. DORSAN. ó Nêen; maar 'k moest, eer ik haar hart verwinnen kon, Haar doen gelooven dat zy 't eerst myn hart verwon. Pk Wierd tot ftilzwygendheid rcnoopt door liefde en reEn , daar ik zestien jaar heb zo veel ramps geleden, C^en* B 5 111  tt<5 DE JALOERSCHE VROUW, In hoop dat ik in 't eind zou komen tot de rust, Zou in één oogenblik die hoop zyn ultgebluïcht? Daarby, bedenken we eens wat leed, wat ongelukken Hier zouden in myn huis dat waarde Kind verdrukken. Om meer te zeggen, Vrind! betichting, fmaadheid, fpot, Verachting en verwyt waar' vast ons daaglyks lot. Dit yslyk denkbeeld deed haar dierbre Moeder beeven. „ Dorfan! dus fprak zy op het einde van haar leven: „ Zweer my dat, zo ge u ooit weêr in den echt verbind , „ Uw Vrouw niets weeten zal van onze trouw of kind. „ Een tweede moeder zou haar ongelukkig maaken''. Ik zwoer't: kan ik dien eed wel, zonder fchuld, verzaa. Ten zy dat een geval, 't welk niemand ooit voorzag,(Sett* My dwing' dat groot geheim te brengen aan den dag? En flel, dat dierbaar Kind komt hier: 't word ftraks verdreD'ARAN V1LLE. CVeil# Dat 's zeker. DORSAN. 'k Zal daarom haar een verbly fplaats geeven By myn'Gervais: ach, kon 't bedekter nog gefchiên! 'k Zou dan veel veiliger haar daaglyks kunnen zien. D'ARA KVILLE. Maar wat befiuit ge in't eind? Spreek op, myn Vrind! DORSAN. 'k Zal vaardig Voor haar een' Echtgenoot verkiezen, haarerwaardig: Is dit niet veiliger dan dat zy hier verfchyn' ? d'aran»  B L Y S P E L. 27 D'ARANVILLE. Ja. Wyl ge u dus verbond, kan 'tnu niet anders zyn. Uw Dochter moet volfirekt uwe Egaês oog ontwyken. Zy heet.? DORSAN. Clementia. D'ARANVILLE. Ze is lief? DORSAN. Schoon! 't zalublyken, Zo zy in 't minste flechts haar moeder evenaart, 'k Ileb't beeld dier dierbaare in een gouden doos bewaard. Hy gaat naar de fecretaire, ziet den dubblen bodem geopend, en vind de doos -niet. 'Maar hoe ! myn fecretaire is open? 'k Ben verloren.' !De doos is weg. Dat is't geheim dat zy deed hooren. D'ARANVILLE. Wel nu?... de doos? DORSAN. Ze is weg. Ik mis haar, totmynfpyt. 'k Heb mooglyk haar verlegd. Maar, Vrind! het is hoog Dat gy u alles tot myn hulp moet onderwinden. Clementia tracht vast myn wooning.uit te vinden: Gebruik myn'naam, indien 't moet zyn. Gelei haar dan Straks by Gervais : ik wacht u hier. D'ARANVILLE, de fchouders cphaaiende en vertrekkende. Onnozel Man! TWAALF-  ?8 DE JALOERSCHE VROUW, TWAALFDE TOONEEL. DORSAN. Zv deed de fecretaire in myn afwcezen open: ^pen? Maar welk een voordeel kan ze uit deeze ontdekking hoo-i Gelukkig is 't geheim der doos me alléén bekend; En, aeh !'t portret heeft geen origineel meer... 'kBen't' Nu eens met D'Aranville: om haaren trots te breekem En 't eind myns leeds te zien, moet ik vry ftouterfpreekenj Verandren wy van toon, of dit de vrede bragt, Waarnaar ik vruchtloos zo veel jaaren heb gewacht. Wat minder tederheid zal my gerustheid fchenken. D,^cb laat ons bovenal aan myne Dochter denkën. Zo'k, in haarballingfchap, niet zonder 't grootst gevaar,Zelfs niet a!s vreemdling, my begéeven dorst by haar, Moet zorgen dat zy geen jaloerfche hebb' te vreezen.i 'k Wil, heilloos Echtgenoot, gelukkig Vader weezen. Ik wacht van D'Aranville of van Blaifot befcheid: Het minfle teeken eischt myn tegenwoordigheid. Einde des Eerjlen Bednfs, TWEE  E L Y S P E L. ao TWEEDE BEDRYF. EERSTE TOONEEL. EUGENIA, FE R VAL'. EUGENIA. I~ïet fpyt my dat Gervais niet thuis was; 'k ging 'er heen, Om van 't vertrek van myn Justina hem de reên Te zeggen. FERVAL. Wees gerust; zy zal 't hem wel ontdekken. EUGENIA. Het zal dien goeden man tot groot verdriet verftrekken, En 't is myn fchuld alleen. Maar wie kon denken dat Mama een niets zo kwaad zou hebben opgevat? Dit doet een naar befluit my in gedachten komen. FERVAL. jMag ik het weeten? EUGENIA. ja; dat ik heb voorgenomen Om niet te trouwen. FERVAL. Hoe! EUGENIA. Duld dat ik 't u verklaar': Myn \  30 D E J A L O E R S C H E VROUW, Myn Moeders driften word ik dagelyks gewaar. Zeg, waaruit fpruiten die? FERVAL. Uit al te fterk te minnen, En uit jaloersheid. EUGENIA. Zo 'k als zy eens moge beginnen? Myn Vaders lot komt my op 't hoogst beklaaglyk voor: Wat waar' 't zo ik uw' ramp ook uitwerkte op haar fpoor! FERVAL. Nooit. EUGENIA. 'k Ben haar dochter; prent dit wel in uw gedachten" 't Is mogelyk voor een famieljeziekte te achten: Eu zulk een ziekte moet u beeven doen, met réén, Want ik min u genoeg om u te plaagen. FERVAL. Neen, Gy zoud my onrecht doen. EUGENIA. Gewis. Maar zeg me eens nader Waarom myn Moeder zo verftoord is op myn' Vader? *k Heb , fints drie maanden dat ik thuis was, niets gezien Dan liefde en tederheid in hem: hoe kan 't gefchièn |)at zy zo wreed hem plaagt? FERVAL. 'k Moet echter haar beklaagen. EU-  B L r S P E L. 31 E UGENIA. Een reden nog te meer: een huwelyk te waagen Is dan gevaariyk als de jalouzy ons kwelt, Dewyl 't verdriet en fmart aan man en vrouw voorfpelt. Maar laat ons deeze zaak in beter licht befchouwen: Beminnen wy elkaêr oprecht, maar... FERVAL. Zonder trouwen ? Waaraan ons waar geluk voorzeker is gehecht? Denkt gy dat niets ons zou ontbreeken buiten d'echt, Myn Waarde? EUGENIA. En wat? FERVAL. Misfchien is daar nog in gelegen" i Veel grooter heil. EU GE NIA. En dat, dat word voor my verzwegen, iDaar't u bekend is? dat 's niet wel gedaan , myn Vrind! FERVAL. Wy zullen 't fmaaken als het huwlyk ons verbind. "Dat heil, waardoor de hoop gevoed word in myn zinnen, Zal ons, veréénd van hart, elkaêr doen teêr beminnen: I AH' wat ons overkomt, verbonden door de trouw , Wy zullen 't deelen, 't zy in blydfchap of in rouw: Vereende harten , wil de liefde hen geleiden , Zyn, wat men ook beftaa, nooit van elkaêr te fcheiden. Derfan verfchjnt zonder gezien te Wirden. EU-  gé DE JALOERSCHE VROUW, EUGENIA, zeer ontroerd. Dit moet bekoorlyk zyn: 'k voel dat het hart my flaaf. Waar is dat heil ? FERVAL. Zeer verr' van d' ongehuwden ftaat, Maar digt by't huwelyk; een band, met recht geprezen, De bron van-'t waar geluk , wanneer men 't ééns wil w0R-  36 D E JALOERSCHE VROUW, DORSAN, koel. Ik kan het bestu daarvan fpreekenJ Mev. DORSAN, fchrikkende. 6 Hemel! DORSAN. Dat geheim , Mevrouw! weetik-alléén. Mev. DORSAN. Hoe? gy! DORSAN, ter zyde. Zy is lang dood ; ik waag hier niets; 6neen.i Overluid. Maar 't is onbillyk, 't gaat het redenfpoor te buiten, Dat ge, in mynafzyn, durft myn fecretaire ontflui ten: Een knecht kon, als een dief, zyn met die daad beticht.. Mev. DORSAN. Dan hadde ik daadlyk elk in deeze zaak verlicht. Maar zo gy wilt dat uw geheim elk blyv' verborgen „ Dan moet gy, in't vervolg, voor't fluiten beter zorgen, DORSAN. 'k Denk echter dat het zeer verdrietig weezen zou, Zo "k in myn eigen huis niet veilig was, Mevrouw! Zo 'k ieder naar moet gaan, door achterdocht beltreden, Dan waare ik liever dood. Mev. DORSAN. Die filozooffche reden, Hoe zeer bedaard ge ook fchynt,hoe kalm ookvan gemoed, Misleiden my niet meer in d'argwaan dien ik voed. DOR.  B L Y S P E L. 3f dorsan. Des te erger is 't voor u. Mev. dorsan. Doe my 't geheim dan weeten. dorsan. Geef my de doos, Mevrouw. Mev. dorsan, met een'fchampren lagch. Kan 't wel voorzichtig hceten, Dat ik u 't geen gy vraagt in handen geeven zou? dorsan, willende weggaan. Ik vraag u niets. Mev. dorsan, hem weerhoudende. Maar nu 't geheim? Spreek op. dorsan, andermaal willende weggaan. Mevrouw! Voorzichtigheid wil.... Mev. dorsan, driftig. Ter zyde. Blyf. Wat taal doet hy my hooren! Pk Zag hem zo ernflig noch zo moedig ooit te vooren. Overluid. Zie hier, hier is de doos; en gy, Mynheer, befli* 'Wie van ons beiden de toegeeflykfte thans is. dorsan, met eene 'zachte fpotterny. .Uw gunst zag ik de myne altoos te boven fireeven; Maar zal ik ze open doen,dan moet gy ze eerst my geeven. Mev. dorsan. liet zal my, hoop ik, niet berouwen dat ik 't deed, Eu myn vertrouwenheid zo groot.... c 3 ' dor-  38 DE JALOERSCHE VROUW, DORSAN, op den zelfden toon. 6 Neen; maar weet; Dat ik, het geen my is ontroofd, nu kan bewaaren. Mev. DORSAN. _ . Wat is uw oogmerk dan? Mynheer! DORSAN, op een' zacht en doch zeer/pottenden toon. 'k Zal 't u vcrklaaren. Denk, daar ik u 't geheim alleen kan doen verftaan, Dat ge , op een' zachter toon , my diende te ondergaan; Uw Hem moet my vooraf de gunst die 'k vraag verkenen. Ferval en Eugenia wenkende. Staa toe dat deeze twee door 't huwlyk zich veréénen, Dan open ik de doos en toon 't geheim u klaar. Mev. DORSAN. Wat looze flrik! Ik word zyn boosheid thans gewaar In alles. Zwyg 't geheim, 'k Zal nooit daar wéér naar Ik wil niets zien. (vraageiu FERVAL» Mevrouw!... EUGENIA. Myn Moeder! Mev. DORSAN. Oploopend. Vruchtloos klaagen! Nooit worde uw echt het loon voor't kwaad aan my geDoor een verrasfing, zobedriegelykbcfhan. (daan, D'ORSA N. Zie daar de doos, 'k wil uit bedrog geen voordeel trekken. Mev,  B L T S P E L. 39 Mev. DORSAN. (ken ? ; Gy geeft de doos my weer, en zonder me iets te ontdek- DORSAN, bedaard. \ Pleeg met de koopliên raad. Hy tracht weg te gaan. Mev. DORsA N, fchreeuwende. Hoe nu! waar gaat gy heenf DORSAN, bedaard. »fe Gaa naar den tuin. Jiy wil Ferval en Eugenia met zich geleiden, maat Eugenia word door haare Moeder weerhouden. VIERDE TOONEEL. Mev. DORSAN, EUGENIA. Mev. DORSAN, tegen Eugenia. Blyfhier. Watfmaad! wat irotfche reên! Wat bittre koelheid! 'k mis van fpytbynamyuzinnen. EUGENIA. Maar 't ftaat aan u... Mev. DORSAN. Hou op... Ferval fchynt u te minnen? EUGENIA. i> Ja, Mama! Mev. DORSAN. Gy mint hem ook? C 4 EU-  4° DE JALOERSCHE VROUW, EUGENIA. Met al myn hart. Mev. DORSAN, ter zyde. Op vyftien jaar zich reeds te domplen in die finart! Overluid. Zoud gy hem trouwen? EUGENIA. 'k Zou naar grooter heil niet haaken. Hy zweert dat hy 't geluk myns levens zal volmaaken , En 't zou myn' Vader zeer behaaglyk zyn daarby. Mev. DORSAN, ter zyde. Die fnoode Vader! ach, hoe dikwerf zwoer hy'tmy! Overluid. Hoor, Dochter! gy fchynt zeer onkundig nog te weezen Van al de rampen die in 't huwlyk zyn te vreezen. EUGENIA. , (meer. Och , ik weet niets dan trouw te minnen; 'k weet niets Mev. DORSAN. Wel, gaa de liefde van Ferval dan fier te keer* Die liefde is flechts een flang die u naar 't hart zal fteeken. Vrees dat ge eens kennen zult der mannen fnoode treken, Wanneer uw teder hart. dat waare weêrmin bood, Eens word verlaaten door een' trouwlooz' echtgenoot. EUGENIA. Dat is beklagenswaard', 't Zou ongelukkig weezen . Zo 't waar was; maar ik denk dat ik niets heb te vreezen. Ferval beloofde dat hy voor my weczen zal De  B L T S P E L. 41 De trouwfte minnaar, beste vrind, en, bovenal, De tederfte echtgenoot; ja dat hy , al zyn dagen, Zich naar het voorbeeld van myn' Vader zal gedraagen ,' Die Vader, die oprecht, die minzaam is van aart... Mev. DORSAN, met verachting. Zeg eer zo valsch is,Kind! dien naam zyn ze allen waard'. Ter zyde. (gedachten. Wat zeg ik? ach! ... Maar zacht; daar fchiet me iets in Overluid. Eugenia, zeg me eens, zoud gy naar'thuwlyk trachten , Dat mooglyk u min fmart dan my verwekken zal ? EUGENIA. Ja; mits het zyn zal met myn' minnaar; met Ferval. Mev. DORSAN. Ik zal uw keus, myn Kind! niet langer tegenhoucn; 't Hangt af van hem-alléén. EUGENIA, met eene eenvoudige blydfchap. 'k Zal dan gewis hem trouwen. Mev. DORSAN. Hy is thans in den tuin: ik moet hem fpreeken; gaa. EUGENIA. 'k Vlieg: in één oogenblik ziet ge ons hier weer, Mama. VT F D E TOONEEL. Mev. DORSAN, alleen. , (verwekken, .Ik moet, myns ondanks, 't kwaad dat me argwaan komt Met zo veel list bedekt, zien door een list te ontdekken. Cs' 't Straf-  42 DE JALOERSGHE VROUW, 't Strafwaardig voorwerp van myn achterdocht dwingt my Zyn voetfpoor in te flaan, te handelen als hy. Maar nimmer voegde hy de fpotterny by 't hoonen : Dit kan my klaar 't bedryf van D'Aranville toonen. Myn Egaê volgt zyn' raad, waarvan ik 't offer ben : Maar met de liefde van Ferval beftryde ik hen. ^eJJ Men ziet, in't prilst der jeugd, de min ten toppuntftyHykanmy dienftigzyn ., Maar'kzie hem. Laat ons zwyEUGENIA, Ferval binnenleidende. (gen« "Welhaast, myn Vrind! zult gy met my in 't huwlyk treên ; Myn Moeder zegt het hangt maar af van u-alléén. Mev. DORSAN. Gaa heen, myn Kind. Eugenia gaat naar den tuin en fluit de deur , tot dat haar Moeder, die haar naziet, zich omkeert. Zy komt fiil te rug en verfchuilt zich. ZESDE TOONEEL. Mev. DORSAN, FERVAL. EUGE NIA, ter zyde, Mev. DORSAN. M(ten ynheer, ik durf van u verwach- Dat gy de zorg niet van een Moeder zult verachten, Dia al de rampen van het huwlyk kent, en, kloek, Voor haare Dochter zorgt. Een ernftig onderzoek Naar 't voorwerp dat haar jong, haar teder harte griefde, Is, denk ik, geoorloofd aan de moederlyke liefde; En dat vereischt veel tyd. F ER-  £' L T S P E U 43 FERVAL. Ik beef! Hoe lang dan , ach! Moet ik nog lyden, eer 'k myn' wensch genieten mag? Mevrouw , heb deernis met myn liefde en mync fmarte ; Als 't voorwerp myner min, zo zuiver is myn harte* ;Dat uwe goedheid my zo waard een pand betrouw'. Zou ik haar ongeluk bewerken? neen, Mevrouw! 'k Verkoos veeleer de dood. Ik heb, voor al uwlevcn, Myn waarde Eugenia! u van die vrees ontheven: Geene ondeugd is in ftaat dat zy een hart verleid', Waarin uw beeldtnis leeft, uw deugd en tederheid. Mev. DORSAN. Laat my flechts één bewys van uwe liefde blyken, Waardoor ge een onderzoek, dat lang is, kunt ontwyken: !Gy kunt, zoras gy wilt,uzelv' daarvan ontdaan. Hoor dan tot welk een' prys ik u tracht by te ftaan. Na een weinig zwygens. 'k Moet van myn'Echtgenoot met reden my beklaagen: Een man als hy kan voor myn Kind my niet behaagen. FERVAL, mei drift. [Een man als hy , Mevrouw! kan die gevaarlyk zyn? ,Ach! evenaarde ik hem, geen heil zo groot als't myn'. Mev. DORSAN. ! Dien wreeden Egaê , daar ik alles van moet vrcezen , I Wilt gy gelyk zyn ? hem een' medeftander weezen ? ; Myn Kind is niet voor u. FE R-  44 DE JALOERSCHE VROUW, FERVAL. Wat zegtgy? Hemel! ach! Mev. DORSAN. Wat hebt gy zelf gezegd? FERVAL. Uw Egaes heusch gedrag Gelyk te willen zyn, is dat by u itrafwaardig? Hy is elks eerbied waard',deugdminnende, dienstvaardig, De minzaamfte echtgenoot; een man van eer en trouw; Maar wat hy elders is, is me onbekend, Mevrouw. Mev. DORSAN. Gy hebt verftand. FERVAL, teder. 'k Heb flechts een hart; 'k (lel 't inuwhanden, Een hart, door hoop gevoed, door zuivre min aan 'tbranDoemy verdaan, Mevrouw! wat ge over my befloot.Cdün' Ik wacht uw Dochter van uw hand, ofwel de dood. Mev. DORSAN. Rys op. 't Kan zyn dar. ik, door argwaan aangedreven, Uit overmaat van min , hem wel de fchuld kon geeven Van iets, het geen hy nooit gedacht heeft of bcftaan: Maar deeze twyfeling verfchcurt my 't hart. Welaan; Red me uit myn' angst. Gy zyt zyn vriend? FERVAL. 'k Durf my dien noemen , 't Was tot dit oogenblik me eenc eer daarop te roemen.. Mev.  B L Y S P E L. 45 Mev. dorsan. Wel nu, dan kunt gy ook, zo gy die waarlyk zyt, Gerust my byftand biên door uwe zorg en vlyt; Zyn fehredeu volgen, hem befpieden in zyn gangen, En my een trouw bericht daar ftraks van doen erlangen. ferval. Hoe! zoude ik, op den naam van vriend, verklikker zyn? .Van zulk een laage daad veracht ik zelfs den fchyn. Die post geeft weinig eer. Mev. dorsan. Kan u myn Kind behaagen? ferval. (draagen. 'k Aanbid haar, maar kan niets, datfchandlykis, verEn zo ik /temmen wilde in uw verzoek, Mevrouw! Weet dat de vriendfchap, dat de liefde bloozen zou. Mev. dorsan. Dus,voed gy de achterdocht op hem in myn gedachten, Daar gy zo fterk bevreesd.... ferval. Ik moet, ik blyf hem achten, Maar ik befpiê hem niet. Mev. dorsan, knantandende. Uw tederheid is groot! (dood. Myn Dochter zy nooit de uwe, ikzweer't, dannamyn eugenia, te voor fchyn komende. Waarom wilt gy, Mynheer! dat myn Mama zal fterven Eer gy my trouwen moogt?Laat haar uw hulp niet derven. Myn»  46 DE JALOERSCHE VROUW, Myn' Vader naar te gaan is dat zo groot een zaak? Zo ik 't verrichten mogt, ik deed het met vermaak; En daar hy niets beftaat dat hem tot hoon kan (trekken, Zou 'k alles aan Mama, van gantfcher harte, ontdekken* Mev. dorsan. Hoe! hebt gy ons gehoord? èuge nia. 'k Heb alles klaar verdaan. Mev. dorsan. Heb ik u niet gezegd dat gy van hier zoud gaan? eugenia. Ik luister noch bemoei my met eens anders zaaken. Tegen Ferval. Maar 'k luister vlytig toe wanneer het de onze raaken. En dat's natuurlyk; is 't nietwaar, Mama? Mev. dorsan, ter zyde. Daar ligt Nu myn ontwerp omver, door toedoen van dat Wicht» ZEVENDE TOONEEL. Mev. dorsan, ferval, eugenia, gervais, justina; en daarna dorsan. gervais, tegen Justina. D(hoorea aar ftaat Mevrouw. Komaan; 'k wil van haarzelf nu Hoe't komt dat gy haar gunst zo fchielyk hebt verloren s Ze is veel te reedlyk, te menschüevende, dan dat Ze eea' mensch verjaagen zou, die niets misdreven had,-  B L T SP EL. 47 Mev. DORSAN, tegen Justina. Hoe! durft gy u op nieuw hier voor myn oog vertoonen? JUSTINA. Myn Vader brengt my weêr. GERVAIS. Mevrouw, ei wil verfchoonerï ft Beflaan eens grysaarts, ja eens vaders, wiens gemoed Een billyke achterdocht omtrent zyn dochter voed. Mev. DORSAN. Weet gy haar misdaad niet? GERVAIS. ó Neen; wat ik moog'vraagen,' Zy zwygt. Ik bid, Mevrouw! ei wil myn' angst verjaagen'f Ontdek my toch haar fchuld, waarvoor ik billyk fchrik. Mev. DORSAN. Üw Heer, dien ik daar zie, kan 't beter doen dan ik ?" 't Is hem het best bekend: hy kan die kluw ontwinden.* DORSAN, inkomende, ter zyde. Justina met Gervais hier by myn Vrouw te vinden! JUSTINA, tegen Mev. Dorfan. (ontdeké Menschlievendheid, Mevrouw! ja de eer eischtdatger Waarin myn fchuld befiaat, eer gy van hier vertrekt. Mev. DORSAN. Kan de onbefchaamdheid en de floutheid hooger ftygen ï' Ik wilde, uit deernis en voorzichtigheid , nog zwygen, Opdat uws Vaders hart niet zou van druk vergaan. Gy wilt het ? Wel; 'k zal'hem de waarheid doen verftaan. Ger-  48 DE JALOERSCHE VROUW, Gervais, deez'morgen, opdeesplaats, en voormyneooHeeft uw Justina, in haar drift als opgetoogen, (sen> Een' kus gegeeven aan myn' Echtgenoot. GERVAIS. Wie? Zy! EUGENIA. 'k Zal u verlichten in die zaak: ei, hoor naar my. Ikzelf heb DORSAN, met zachtheid, tegen Eugenia. Zvvyg, Kind! GERVAIS, tegen Justina. Spreek! JUSTINA, deftig. Een hart, datgantsch onfchuldig Beticht word, hoont geen' mensch, maar lyd den hoon ge- GERVAIS. (duldig. Dat is altoos haar taal. Tegen Dorfan. Mynheer! heb deerenis, Zo my uw vriendfehap niet geheel ontnomen is. Een enkel woord van u zal my vernoeeing baaren > 3 b öLmtu"-",(vaaren. Zeg Hechts: zy heeft geen fchuld , en'k laat myn' argwaan DORSAN, tegen Gervais. Zo iemand op deeze aarde een deugdzaam hart bezit , Dan is het uw Justine. GERVAIS, verrukt van blydfchap. Ach! hoe verheugt my dit! DOR-  B L T S P È L. 49 DORSAN. (ven, ÏMe kus, waarvan Mén fpreekt, dien ik haar heb gegeeDaartoe heeft my alléén de erkentnis aangedreven, ;Die ik voor al haar zorg Justina was verpligt: 'k Dacht myn twee kinderen te zien voor myn gezichte !Nu weet gy 't alf: myn Vrouw verfcheen , die , onge- GERVAIS. (duldig.... [.Ik ben voldaan , Mynheer! myn dochter is ónfcliuldig. Uk dacht het wel dat zy geen daad ooit kon beflaan ("Waardoor ze in pügt of eer zich zou te buiten gaan. [Mevrouw, op d'euklen fchyn, die haar het ergst deed fchroomen , I iïad haast myn Dochter eer en goeden naam ontnomen; De eer, die ze op 't hoogst waardeert, haar bovenal beI En die het eenigftè is waarop zy glori draagt. (haaórt» 'k Ben thans gerust, myn Kind! 'k zal u myn liefde toonen.- Kom in ons ftil verblyf by uwen Vader wooncn. (voe £i EUGENIA, geknield'. fóaffiaï... Mev. DORSAN. Omhels my, Kind! ... ik voel myn traanen vloeijerfi "kom, dierbaare Egaê ! laat ik in myn' r.nnuboeijen. 't Is voor uw goedheid, voor de reden dat ik zwicht: 'k Een myn geneeziiig aan die beiden gantsch verpligt. tegen Gervais. Tegen Justina. Vergcetcn we alles. Gy, myn waarde • blyf hier woonen. JUSTINA, met aandoening, b Neen, Mevrouw! ik ben verpligt myn zorg te toonen Aan eenen Vader, dien ik teér bemin en acht; 'k Heb reeds vóór langen tyd hiernaar met drift getracht. Ik zal my van het geen gebeurd is niet beklaagen , IZo ik, by myn vertrek, uwe achting weg mag draagen. EUGENIA. Hoe! gaat gy nog ? Stilgefprek tusfehen Eugenia, Gervais en Justina* De twee laaifle vertrekken. Mev. DORSAN. Ik kan 't niet laaken. 'k Ondervind Dat als men, zacht van aart, byelk zich maakt bemind, Men 't hoogst geluk geniet. Ik kan niets anders wachten Dan dat me om myn gedrag een ieder moet verachten. En gy, van my geplaagd met argwaan en verwyt Door myn jaloerfche drift, gy feheld my alles kwytl d 2 Gy  52 D Ë JALOERSCHE VROUW, Gy hebt tc lang uw leed met groot geduld gedraagen, En zult u van geen fout, die'k afzweer, meer beklaagen. Zy geeft hem de doos. Daar is de doos, waarïa 't geheim verborgen i-s, Dat my, 'k beken 't met fmart, baarde al myne ergernis. Myn achterdocht is nu voor altoos my benomen. DORSAN. . (men. Door myne ontdekking zult gy 't antwoord ftraks bekoTer zyde. Ik ben dit offer haar befcheiderrheid verpligt. Hy opent den dubhlen bodem der doos door middel van een jpringveer. Mev. DORSAN, een portret ziende. De beeldtnis van een vrouw! DORSAN. 'k Merk hoe uw argwaan zwicht. Gy zyt niet meer jaloers,ik kan het klaar ontdekken. Mev. DORSAN, ontroerd. Eene onbekende vrouw! EUGENIA, over haar Moeders fchouders ziende. Wat fchoone wezenstrekken 3 DORSAN. Gy moet met achterdocht niet langer zyn gekweld, 't Portret, in deeze doos aan u ter hand'gefield, Is uit verbeelding van een' kunstenaar geboren, En dus geen voorwerp dat uw' argwaan aan kan fpoorcii.1 Ifc ben den grootften ramp, den felflen weedom waard\ In-  B L Y S P E L. 53 Indien 't origineel gevonden word op aard'. Mev. DOR.SAN. 'k Geloof u. 'k Ben voldaan en voeg my naar de reden: l'k Bewaar dit, als 't gefchenk van uwe tederheden, lit geef myn -ftem aan dees Gelieven tot hun trouw, ik Voel my gedreven door een edel naberouw, rk Ga naar Gervais; .ik zal Justina hem hervraagen , Opdat ik 't kwaad herfiell' waarmede ik hen dorst plaagen. J G T S TE TOONEEL. DORSAN, Mev. DORSAN, EUGENIA, FERVAL, D'ARANVILLE. [D'ARANVILLE, op V tooneel komende in 't oogenbllk dat Mev. Dorfan haar Man omhelst. , Hal' gy omhelst elkaêr! Wat zie ik hier gefchiên! Dat is wat nieuws. Mev. DORSAN, met verachting, Is 't waar? D'ARANVILLE. Ja. 'k Mag dat gaarne zien: Men zal van dat fchildry 't copy zeer zeldzaam vinden. Mev. DoRSAN, 'nie't de zelfde verachting. Min zeldzaam dan gy waant. En'k durf my onderwinden Te zeggen dat het hier nog lang te zien zal zyn, Indien de rust niet meer geftoord word, onder fchyn Van vriendfehap. Zy vertrekt. D 3 D'A-  54 DE JALOERSCHE VROUW, D'ARANVILLE. Dat 's een fteek,maar die my niet doet fchrikken, Hoe zeer ik 't wit ook zy waarop uw Vrouw durft mikken: Zo lang ge uw' moed behoud, u aan uw recht verbind, Zo lang biyf ik voor u een leidsman en een Vrind. Hem ter zyde trekkende. Nu; 't lieve kind is reeds op gistren aangekomen. DORSAN, zacht. Kan 't zyn! en hebt gy niets van haar verblyf vernomen? D'ARANVILLE. ó Neen ; en 't erglle is dat, toen zy van Tours hier kwam, Zy u by ieder noemde en naar uw huis vernam. Gy zyt bekend. Hebt gy geen' knecht, daar ge op kunt Om hier te waaken ? (bouwen DORSAN. Neen; zy heeft ze in haar vertrouwen. Zy ondervraagt ze altoos; zend hen nu hier, dan daar, D'ARANVILLE. Zo een van ons hier bleef? DORSAN. Alweer een nieuw gevaar, Nieuwe achterdocht. D'ARANVILLE. Welaan. Laat ons geen'tyd verliezen. By 't posthuis kan men wel een plaats voor ons verkiezen . DOR-  B L Y S P E l. 55 dorsan. Dat waar' het best. eugenia, fiil, tegen Ferval. Wat óf zy fpreeken? ferval, zacht en zeer teder. Wees te vreén. e'ara n vt l l e. Het wordhoogtyd, myn Vrind. Ferval, gaa met ons heen. Stil, tegen Dorfan. Hy kanonsdienftigzyn: gy hebt hem niet tc fchroomen. eugenia. Komt hy niet wéér? , d'aranville. Gew is; hy zal ftraks wederkomen. Wy flaan u in voor hem. NEGENDE TOONEEL. eugenia, alleen. jVIaarwatbeweegthetn tocl1 Dat hy zyn' neef me ontrukt en met hem meevoert? Och! Hy had my hier met zyn gezelfchap kunnen ftreelen. 'k Ben nu alleen: dit zal voorzeker my verveelen. Het is onaangenaam. Myn Moeder zei dat de echt Ons haast verëcnen zou ; maar niet wanneer : dat 's flecht. 'k Verhing naar 't huwcïyk dat menig een doet Treezen , D 4 A1'  55 DE J A L O E R S C II E VROUW, Alléén Hechts om te zien of ik jaloers zal weczen. Wat is 't hier fül!.. Zo 'k eens my naar Gervais begaf.. ? Neen ; mooglyk neemt my dit myu Moeder kwafyk af. 'k Blyf dan. Maar wat gedaan? ... Ik heb hier 't lied gehouên Op't air dat zo behaagt aan't grootfte deel der vrouwen. Ik gaa naar myn klavier; 'k zing 't met een luide ftera: Eu 't zal welgoedgaan, want de woorden zyn van hem, Einde des Tweeden Bedryfs. DER-  B L T S P E L. 57 DERDE BEDRYF. -EERSTE TOONEEL. BLAISOT, alleen. Ik moet bekennen dat ik mooi bedrogen ben. De postkoets is vandaag niet aangekomen; en h Is ook geen wonder; want, naar 't geen ik heb vernomen, Is die reeds gisteren behouden aangekomen. h Was dus onnoodig daar nog lang te blyven ftaan: 'tWas, docht me, 't best maar weer terftond naar huis cc gaan. TWEEDE TOONEEL. EUGENIA, BLAISOT. EUGENIA. ; 2jyt gy 't, Blaifot? BLAISOT, Ik ben't. Meiuffer; vol verblyding \ Wensch ik u veel geluk. EUGENIA. Waarmèê toch? BLAISOT. Met een tycung, Die gy reeds weet, naar 'k gis. EUGENIA. Och neen. D j BL AI-  53 DE JALOERSCHE VROUW, BLAISOT. Mevrouw Ferval!.., Drt is een mooije naam, die wel behaagen zal, Niet waar ? Hoe vind gy dien ? EUG ENIA. Veel mooijer dan een' andren. BLAISOT. Haast zult gy d'uwen in dien mooijen naam vcrandren. EUGE Ni A. Hoe! weetgy?... " BLAISOT. Stil... gy ziet dat ik wel raaden kan.... En die van Vrouw Blaifot ?... zeg, wat dunkt u daarvan? Is die niet lief? EUGENIA. Heel lief. BLAISOT. Die word, met uw behaagen, Vandaag Justina door uw' dienaar opgedraagen. Het is myn pligt u dit bekend te maaken, eer Het iemand weet. Maar 'k zie haar niet. EUGENIA. Zy komt haast wee2r; Misfchien.., BLAISOT. Is ze uit? EUGENIA. Ja; om.. .Gy hoort het wel eens nader. DER-  B L T S P E L. 59 BERDE TOONEEL. f EUGENIA, BLAISOT, Mev. DORSAN, EUGENIA. "Welnu, Mamalief, komt zy wcêr? Mev. DORSAN. 'k Heb by haar' Vader Haar niet gevonden-, maar 'k ga ftraks'er weder heen, En 'k zal haar wederkomst verhaasten, fch'oon ik meen Dat het niet erger waare al kwam zy nimmer weder; Want uw Justitie is fier. EUGENIA. Ja; maar zy is zo teder. BLAISOT, met zelfgenoegen. é\ Daar fta ik voor in. EUGENIA. Ik bid, laat my begaan, 'k Zal door een briefje haar uw goedheid doen verfiaan. Elaifot zal 't brengen. Mev. DORSAN. Goed. Schryf dan aan uw Vriendinne Dat ik haar wacht, opdat zy me als voorheen beminne. Maar zacht, ik moet iets van belang u zeggen, Kind: Ik heb Ferval ontmoet, uw' Vader en zyn' Vrind, Die, zeiden zy, te faam naar een' Notaris gingen. Raad eens waarom. EU-  éo DE JALOERSCHE VROUW, eugenia, glimlagchendt. Ik zal in dat geheim niet dringen. Zo 'k met myn' minnaar word vere'enigd door de trouw, Zal hy my waarder zyn van uwe hand, Mevrouw! Zy vertrekt. VIERDE TOONEEL. Mev. dorsan, blaisot, achterwaarts. Mev. dorsan, hr zyde. Bekende ramp is niets by dien', dien wy nog vreezen. 'k Schaam me een verlcidfter van een'knecht te moeten weezen: , Maar 'k word gedwongen tot die laagheid door myn lot. Kom , trachten wy dan hem te winnen. Tegen B'laijlt. Wel, Blaifot, Gy gaat te rug. 'k Wed dat gy denkt dat ik wilkyven. blaisot, ter zyde. Dat's dagelykfche kost. Mev. d o r s a X. Kom hier; gy moet wat blyven. Vrees niets... hoewel, als ik de zaaken recht befchouw, Gy grootdeels de oorzaak van myn leed zyt. blaisot. Ik, Mevrouw? Mev. dorsan. Ja gy, Blaifot! Cy volgt uw' Meester allerwegen. Gy zyt altoos met hem, wy! hy u is genegen; Dus  B L 7 S P E L. 6t Das weet ge alleen all' wat hy doet, waar hy verkeert, 'k Gevoel dat myn geluk 't genoeglykst zoet ontbeertIDoor nimmer van't gedrag myns Mans bericht te krygen. ;Gy ziet waartoe ik ben gekomen door uw zwygen. 'kBefpied, 'k vervolg hem; 'k plaag u-allen nevens ïnyr lAls liefde duidlyk ziet, kent zy geen jaloezy. B'LAISOXV IDat' s waar; maar liefde is blind en wil het dik wils weezes, By voorbeeld, de uwe is nooit gerust, altoos vol vreezen. Men wil u klaar doen zien: maar wat men laate of doe , Gy fluit, om niets te zien , met voordacht de oogen toe* Of opent die alleen om niets dan kwaad te aanfch'ouwen; Zó ik Mynheer betichtte , ó ! gy zoud my vertrouwen , Maar wyl ik niets dan goed kan zeggen van Mynheer Is u Blaifot verdacht; dus fpreekt Blaifot niet meer. ,è\ Ik behoor niet tot die menigte lakeijen, pie, loos en afgericht op ftreeken en op vleijen, Vandaag uw' man om u verraaden , en gewisU morgen 'r zelfde doen als 't hen voordeelig is. (ken^ 'k Weet op myne eer niet hoe men dwaas genoeg kan den- i Om van verraaders zich te omringen door gefchenken. Voor my, 'knam mynbefluit, naar't welk ik me altoos Ik hoor, ik zie en zwyg: dit reken ik'myn' pligt. (riclu! Mev. DORSAN. Blaifot, kan dat gedrag by my u billyk fchynen, (nen? Wanneer gy door één woord myn zorg kunt doen verdwyZo gy flechts goed hebt van uw'Heer te zeggen,doet Uw  6: DE JALOERSCHE VROUW, Uw zwygen hem te kort, terwyl 't myne onrust voed. Hoe naauw we ook door den echt verëenigd weezen moogen, 't Gebruik wil dat we altoos byeén zyn niet gedoogeu. Maar welk een zoet, indien ik weeten moge dat hy Zelfs in myn afzyn denkt om onze liefde en my; Dat hy, waar hy ook gaa , my houd in zyn gedachten! Kan zich uwe eerlykheid hierdoor beledigd achten? Wat vind gy laakbaar of gevaarlyk in een trouw Eu yver, die 't geluk vergroot van man en vrouw? BLAISOT. ó! 'k Zou wel fpreeken: ik kom ligt dat punt te boven : Maar wie zal me inftaau dat Mevrouw my zal gelooven ? Want waar te fpreeken en verdacht te zyn, dat kan Er gantsch niet door. Mev. DORSAN. tVel nu; neem eens de proef daarvan^ Op uwe oprechtheid durf ik nu geheel vertrouwen. Door uwe zorg zult gy de vreê hier onderhouên Die 'k met uw' Meester floot. BLAISOT. Wanneer toch ? Mev. DORSAN. Sints een uur. BLAISOT. Eu yoor hoe lang? Mev. DORSAN. *t Staat aan Blaifot dat ze altoos duur*. BLAI-  E L T S P E L. 03 BLAISOT. ;C-Y wilt dau dat ik u bericht van alle zaakea.w Mev. DORSAN. Ta. BLAISOT. Zo ik 't u beloof, kunt gy 'er ftaat opmaaken. !Maar fluiten we een akkoord tot beider nut, Mevrouw. |Justina komt te rug; 't is vast dat ik haar trouw. :Tcrwyl ik dan voor u myn' Meester zal befpieden, ;Zal 't zelfde omtrent myn vrouw doom voor my gefchieEn wyl ons-beider rust in hun gedrag beftaat, (den* Zal 't ons belang zyn niets te zwygen , goed of kwaad. Mev. DORSAN, zich afwendende. ó Hemel! moetik die vernedering verdraagen! Tegen Blaifot. Gaa aan myn Dochter of de brief gereed is vraagen. Blaifot vertrekt. [Ferval floeg me in den naam der vriendfchap af: Blaifot ; Stelt my met zich gelyk. Tot zulk een hoonend lot Zie ik my door een lLt, die fchandlyk is, verneêren.' Dit gaat te verr'... 't Is tyd weêr tot myzelf te keeren. Vervolgen , hoonen wy myn' Echtgenoot niet meer. Wyl elk hem hier houd voor een' man van trouw cn eer, Zo wil ik, tot myn rust, hier 't beste ook van vertrouwen. EEN VOERMAN, tegen een' knecht, tusfchen de fchermen. (wen.' Doe my in 't eind dau eens den Heer van 't huis befchou- Mev.  f54 D E JALOERSCHE V R O U W, Mev. DORS AN. Gy ziet zyn Vrouw. DE VOERMAN. Mevrouw, verfchoon my... Maar zie da-u! Mynboekje:zieeu lees., daar (laat myn boodfehap klaar. l/y gc^ft gen boekje qan Mevr. Dorfan, die daarin V volgende leest: „ Gaa by den Heer Dorfan van wegens cene jongé „ dochter, die hem toegezonden word van Tours, en geef ,, hem bericht van haare aankomst''''. Als zy geleexen heeft, neemt de Voerman zyn boekje te rug. Wie is die Juffrouw, Vrind, die op myn' Man blyft wach- D E VOERMAN. Cten ? Dat weet ik niet, Mevrouw; maar 't is, naar myn gedacht Een meisje van fatfoen. 'k Beken ik bad beloofd Cten* Hier gistren avond reeds te komen; maar het hoofd Loopt me om : ik heb zo veel... Mev. DORSAN. En waar is zy gebleven t DE VOERMAN, 'k Loof in de herberg daar 'k myn goed heb afgegeeven. Vis in een herberg, ginds, by't posthuis. Mev. DORSAN, ter zyde. Hemel! moet* Ik nieuw verdriet voorzien dat mynen argwaan voed? Tegen den Voerman. Verzei ray; 'k wil haar zelf gaar. haaien. DB  B L T S P È L . 63 DE VOERMAN. Dat's ter eeren! Elk hooft haar lief: dat zult gy ook doen, *k wil het 'Als gy haar ziet. (zweeren t Zy vertrekt met den Próermah, VT F D E TOONEEL, SLAISOT, eerst alleen; daarna CLEMENTIA. BLAISOT. 1V1 'cvrouw ! ... ho ? ho ! daar gaat ze heen. Goé reis... 'k Ben evenwel een flimnie vos, zo 'k meen. Ja indedaad: haar oog zocht in myn hart te leezen. Maar toch Mynheer doet niets dat fchandelyk zou weeEn kyk, al waar"t zo niet, eer ikhetzeggen zou, Czen» Al morst ik beedlen gaan, ik blyf hem toch getrouw. Die jaloezy is wel een plaag van alle plaagen. Maar 't raakt my niet: zy doe en laat' naar baar behaagen. Zo dra Justina eens myn Vrouwtje Veezen zal, Gaan wy met pak en zak ftraks naar Mynheer Ferval; [ Wy moeten , 't gaa hoe 't gaa , ons uit dit huis begeeven, Omdat ik wensch altoos in vrede en rtist te leeven. *k Hoor dikwils fpreeken van't geluk : maar , zo ik meen, Beïïaat het waar geluk op aard in rust-alléén. (tën , Wel! is die brief nogniet gereed ?... Kaar myn gedachWord die vry lang... s Ei!... E Hy  66 DE JALOER'SC HE VROUW, Hy ziet Clementia, door een knecht binnen geleid wordende , die daarna vertrekt. CLEMENTIA, langzaam opkomende. Wat onthaal heb ik te wachten ? Helaas! BLAISOT, haar naderende. MejufTer, wie zoo'n minlyk weezen heeft, Moet altoos welkom zyn. CLEMENTIA. Mynheer, gy zyt beleefd. Gy vleit me, BLAISOT. Ik ? kindlief! neen ; uw houding doet verlangen... CLEMENTIA, t< r zyde. Geen antwoord op 'tbericht: gewis is'tniet ontfangen. BLAISOT, gemeenzaam. Wat voert u hier? Misfchien dat ik u helpen kan. CLEMENTIA. De reden van myn komst is om Mynheer Dorfan, BLAISOT. Hy's uit. CLEME NTI A. 'k Zal dan, wyl ik hem nu niet heb gevonden , Weêrkomen. BLAISOT, haar tegenhoudende. Wacht; vertel me... CLE-  B L Y S P E L. 67 CLEMENTIA. Ik ben aan hem gezonden. BLAISOT, ter zyde. Och! waarom niet aan my? CLEMENTIA. Hy is 't, die weeten moet Wat myne komst betreft. BLAISOT. Wel nu, wees dan gegroet. Indien gy üw bezoek op morgen wilt herhaalen. Zult gy hem vinden. ZESDE TOONEEL. BLAISOT, CLEMENTIA, EUGENIA. EUGENIA, haar' hief aan Blaifot gecvende. D aar, Blaifot, gaa zonder draalen. Ter zyde. Wat lieve Juffer! Zy groeten elkander: Blaifot ziet haar aan met verwondering. EUGENIA, met gemelykheid. Gaa toch heen, Blaifot! BLAISOT. Gezwind. Stil tegen Clementia. Dit is de Dochter van Dorfan... zyn eenïgst kind. Zy heet Eugenia. Hy gaat fchlelyk heen. E 2 ZB-  68 DE J A L O E R S C II E VROUW, ZEVENDE TOONEEL. CLEMENTIA, EUGENIA. EUGENIA, befchouwt eenigen tyd Clementia met oplettendheid en aandoening; en zegt gulhartig: 'k "Gevoel in u te aanfchouwen, , MejufFer, "t grootst vermaak : gy moogt myn woord beCLEMENTIA. (trouwen. Dat's een geluk voor my. EU GE NI A. Ter zyde. Dat's goed... Ik ben ontroerd. 5t Hart klopt me; en'k weet niet door wat drift ik word vervoerd. Wie is dit toch, die my zulk eene ontroering baarde Op 't oogenblik dat ik haar zag? Tegen Clementia. Hou moed, myn Waarde! Ter zyd?. Waarom fchep ik in haar te zien zo veel vermaak, Dat ik reeds vot>r altoos naar haar gezelfchap haak? Na eenig flilzwygen , tegen Clementia. Komaan... omhelzen wy elkaêr: ik kan 't niet laaten. C L E M E r-7 TI A. Ach' z.ulk een gul onthaal verheugt my bovenmaaten. Myn traanen vloeijen. EU-  B L T S P E L, 69 EUGE NIA. Ik ween ook...! 't is vreemd... Waaruit •Of toch dat teêr gevoel, dat ons vermeestert, fpruit? CLEMENTIA. Gy word door deernis, ik door dankbaarheid gedreven. EUGENIA. ;Gy zyt my niets verpligt. Ik moet my overgeeven 'Aan 't aangenaamst gevoel, geenszins van deerenis: 'k Geloof veeleer dat het de kracht der vriendfchap is. CLEMENTIA. 'k Hen medelyden waard', en hier alleen gekomen Om dat te vinden. EUGENIA. Hoe ! wat hebt gy dan tefchroomen? Vriendin, toe, zeg't my ras: zeg me alles: zwygmy niets. ;Zo ik iets doen kan tot vermindring uws verdriets, Wie, denkt gy, van ons tweën, zal dan 'tgelukkigst (weezen?... Ik, ik voorzeker. CLEMENTIA. Welk een edel hart! EUGENIA. Geen vreezen... fCy fin el t in traanen!.. Ei, bedaar toch:'laat u raên, Gy hebt ontwyfelbaar veel rampen ondergaan? CLEMENTIA. t Uit myn geboorte-alléén zyn ze allen voortgefproten. , Ik keu myne Ouders niet: 'k heb nooit hun zorg genoten, •E 3 Van  70 DE JALOERSC HE VROUW, Van myne kindsheid af heb ik by Tours geleefd, Waar my van 't noodige nooit iets ontbroken heeft. Opvoeding en beftaan , ik ben het al te gader Verfchuldigd aan Mynheer Dorfan , die.... eugenia, met levendigheid. Aan myn' Vader? clementia. Ja; agttien jaaren fleer ik ftil en vergenoegd By eene braave Vrouw, door hem my toegevoegd Als moeder.... Ach! men moest met zo veel deugd nooit eugenia. (fterven. Ze is dood? clementia. Och ja: ik moet haar zorg en liefde derven, 'k Beween haar dag en nacht: maar 'k was dien fteun MynDorfan verpligt, en wacht van hem een'andren weèr. Olecr eugenia. Och! twyfel niet: hy zal u troosten in uw fmarte. Hebt gy hem reeds gezien? cleme ntia. Neen; nooit... en in myn harte Bemin ik hem, niet flechts als myn' weldoener, maar Met zulk een liefde alsof hy zelfs myn Vader waar'. Gy zult my hem doen zien, zo 'k hoop: als ik hem nader, Verbeelde ik my gewis te komen by myn' Vader. eugenia. En ik, zo gy hier blyft, beloof my'tftreelendstzoet. Wy zullen zusters zyn. cle'  B L T S P E L. ?i CLEMENTIA. Ik voel in myn gemoed Een zachte neiging, die 'k onmooglyk kan verklaaren. Uw gulle vriendlykheid— EUGENIA. Hoe oud zyt ge?... Agttien jaaren? CLEMENTIA. Ja. * EUGENIA. En ik vyftien. Gy zult de oudOe Zyn. CLEMENTIA. Myn ftaat Verbied me op zulk eene eer by u te hoopen: laat My Hechts als gezellin.... EUGENIA. - Wy zyn eens van gedachten. Vertoef... Ik ga Mama opzoeken... JBlyf hier «achten . Ze is, denk ik, in den tuin... Zo dra ze u zien zal, kan 't Niet misfcn dat ze u hóud. Zy gaat fchielyk heen. CLEMENTIA. -Indien Mevrouw Dorfan Zo als haar Dochter denkt, durf ik de hoop weêr voedea Van eens het eind te zien van myne tegenfpoeden. E 4 AGT-  a D E JALOERSCHE VROUW, AG TS T Ë TOONEEL. clementia, dorsan, daarna d'arAN-, ville, en naderhand ferval. clementia. Ik hoor.... dorsan. Men vvaarfchouw' my terlïond: verzuim het niet. Wat Vrouw ! zy volgt myn fchreên waar zy myn fchadu w clementia. (ziet« Mynheer! dorsan. Wat zie ik ? Wat verwonderingvervoert me ? clementia. Zyt gy Mynheer Dorfan? dorsan, zeer ontroerd. Ter zyde. Ja , Kind!.. Ach ! hoe ontroert me Dat wezen!.,. Hoe gelyktze!... clementia. Ik mag dan aan uw knien My werpen... in het eind gelukt het me u te zien! dorsan, haar fchielyk ophefende. Gy heet Clementia ? clementia. Ja- dorsan, ter zyde. 'k Zie in haar haar moeder, cle-  B L Y S P E L. 73 CLEMENTIA. fcdroeft myn byzyn u, myn eenigfte behoeder? DORSAN, ontroerd. Ter zyde. Wat zegt ge9., ach! kom,kom in myn'ann...Men volgt uioj CLEMENTIA, met de grootfte gevoeligheid. 0 V? • 6 Myn Weldoener, Steun en Vader! mag... p'ARANVILLE, fchielyk uitkomende. Is zy 't? DORSAN. Ja' D'ARANVILLE, Clementia by de handvattende. Volg me. Tegen Dorfan. Iets laater waar' 'er niets voor utehoopen, Zy waare ontdekt... men komt... ras; is de tuindeur open? DORSAN. Paar is de fleutel. D'ARANVILLE. Goed. CLEMENTIA, vcvfchrikl. Wat is 't? D'ARANVILLE, tegen Clementia. Vrees niets, lief Kind ! Tegen Dorfan. Nu h 't het oogenblik om niets te ontzien, myn Vrind'. Blyfftomopuwgeheim: gecnzwakheid,geenmeêdocgen. 't Beflisfen van uw lot is thans ia uw vermogen. E 5 Haar  ?4 DE JALOERSCHE VROUW, Haar breng ik in myn huis, tot meerder zekerheid. Zy word, als 't tyd zal zyn, dan by Gervais geleid. . FERVAL, tocfehietende. Daar is Mevrouw. DORSAN. Mevrouw! ach! D'ARANVILLE. Tegen Dorfan. Gaan we... Niet verflaage»;; Koel en (landvastig: dat's uw rol. Hy vertrekt met Clementia en Ferval, door de deur die op den tuin uitkomt. NEGENDE TOONEEL. DORSAN, Mev. DORSAN. - DORSAN, ter zyde. Myn' naam te waagen!| En zonder iets te ontzien, bescheidenheid noch eer Naar 't posthuis loopen, en... Mev. DORSAN, op ecne fc tempende wyze. 't Isgruwelyk, Mynheer.'! Niet waar.? DORSAN, koeltjes. y • Ha! zyt gy daar, Mevrouw? Mev. DORSAN. Ja, myn getrouwe,, Myn ïeer getrouwe Man! 't is uw geliefde Vrouwe,, Die  B L T S P E L. 75 Die zonder omweg is gaan vraagen , zeer bedaard,. Wat dierbaar voorwerp gy van Tours verwachtend waart. DORSAN. 4» Wel, zei men 't u ? Mev. "DORSAN. Bedaard. Verwoed. 6 Ja, Mynheer!... 6 Ja, ftrafwaardel Hoe ! 't is in 't oogenblik datmy uw mond verklaard^ Eu zwoer te zorgen dat myn ongelukkig hart Nooit ftof zou hebben tot vermoeden, vrees, of fmart; In 't oogenblik, in 't welk dat hart, met vast vertrouwen , 'Al zyn geluk voortaan op 't uwe dacht te bouwen, Dat gy, misbruikende myn ligtgcloovigheid, De laagen tot bedrog en ontrouw fnood bereid! (ze„? : Welaan, dat Meisje... geef my antwoord... Wie mag't weeHaar fchoonheidwierd door hen, die'k ondervroeg , geprezen. Wat voert haar naar Parys ? En waarom vroeg zy , toen ; ty aankwam, naar uw huis? Wat heeft zy hier te doen? DORSAN. (den? Is 't vreemd dat zy my door een' Vriend word' toegezon- ' { 'k Had haar met veel vermaak ontfaugen. Mev. DORSAN. Wei gevonden Die zogenaamde vriend!... doch 't zy zo; maar men geeft Vooraf zyn' vriend bericht van 't oogmerk dat men heeft: Hebt gy 't ontfaiigen? ^o R*  JOS DE JALOERSCHE VROUW, dorsan. Neen. ^ Mev. dorsan. Waarom" dan zo te zorgen Dat iemand van uw knechts... Blaifot, zich deezen morEevond aan 't posthuis , en eik vroeg cf zy 'er was, Cscn Het all' doorzoekende..? Daar komthy recht van pas. dorsan, ongeduldig, Tc yerfta niets van al 'tgeen gy zegt om my tehoonen, TI E N DE TOONEEL. dorsan, Mev. dorsan, blaisot. blaisot. IVlevrouw, Justina biyft by haaren vader woonen. Mev, dorsan. Blaifot, gy komt alsöf gy hier geroepen waart. Spieek ; is 't niet waar ... ? dor san. Mevrouw, '1; verzoek datgy my fpaart. *t Word eindlyk tyd. Met alle uw knechts my alle dagen Gelyk te zien gefield, moet my op 't hoogst mishaagen. Voor myn toegeevendheid en goedheid fteeds betoond, Een ik tot heden toe al te averechts beloond. Zulk eene levenswys gaat myn geduld te boven. Mevrou w, gy moet van twee één zaak als waar gcloovcn. Geen twyfling ftelle u aan ecu langer kwelling bloot: 'k Beu  B' L 'Sr' S P Ê Li 77 ■ Ben een ondankbaar, of een teder echtgenoot. Zoikvan trouwloosheid ublykenheb gegeeyen^ftreevefr< Dan moet ge uw droefheid,- die 'k niet waardig ben, we:r't Is door verachting, 't is door afkeer, dat een vrouw Haar' man moet ftraiTen voor het fchenden zyn er trouw. Maar heb ifc,fints het uur dat de echt ons heeft verbonden, ;Steeds minnaar ,nooit de trou w,dic iku zwocr,gefchonden, Zo 'k nimmer liefde en eer heb in myn hart verdoofd, Zyt ge onrechtvaardig dat ge my 't geluk ontrooft. Mev. dorsaN. (haageti ;Zorg dan voor't myne, ö Wreede! en, fchept gy nog beIn uwe Vrouw, voldoe terftönd dan op haar vraagen: Wie is dat Meisje en hoe is ze u bekend?... Welnu? Wat antwoord gy? Befef dat uw ftilzwygen u En uwe deugd verdacht kan maakcn, en metëenen Die vreemde dochter die ge uw'byftand wilt verleenen. Zy is in 't ongeluk... Men roemt haar fchoonheid... Gy Zyt ryk en mild... Gy kunt... dorsan. Zwyg 't overige vry. 'k Was klaar u dit geheim, wyl 't niets is, uitteleggen! Gy hebt myn oog verlicht. . ik moet... ik wil niets zeggen. Mev. dorsan, tri woede. En ik, getergd door al uw fnoodheid, die *k my fchaam, Ik word verwoed en ben tot alles thans bekwaam. . Sints zestien jasren in een' nacht vol duisterheden • pmdwaalend', door uw list misleid, fcheen ik geen reden Te-  7?> DE JA L OER S C H E V R O U W, Te hebben u verdacht te houden: in het end' Is na het voorwerp van myn' argwaan, my bekend. Ni era nog", nis eértyds, myn gegronde jaloezye Ve bh ring, dolle drift en blinde razernye! Kaar vlei u niet, wat ook uw list verzinnen moog', Myn medeminnares te onttrekken aan myn oog: Schoon gy haar in het diepst der aarde hield verborgen, 'k Zal haar ontdek!, en. BLAISOT, ter zyde. Wel, die vree van deezen morgen Lykt veel naar oorlog. Mev. DORSAN. Maar waar heen voert my de fpyt? Het best is van elkaêr te fcheiden voor altyd. Mynheer, voortaan is 't ons niet mooglyk faam te leeven. Wy vloeken beide een'band die ons geen heil kan geeven. Door 't broeken van dien bard word ons geluk herfteld. DORSAN, Gy hebt gelyk. Te lang heeft my die band gekneld, 'k Heb reeds te veel geleêu fints my die boeijens prangen. Men fcheide. Mev. DORSAN. Laage ziel! duis uw grootst verlangen. Gy wenscht uw vryheid... Maar gy krygtdie niet; ó neen} 'k Zal, van dit oogenblik, my hechten aan uwfchreén. Ik volg u overal... Ik wil uw fchaduw weezen. DORSAN. ernftig. ^Jj Men maak' hiervan een einde. Ik hoorniets meer nadee- 'k Ben  B L T S P E L. 79 'k Ben moê te zwygen op zo veel geleden fmaad. Uwe ysfelyke liefde is erger dan de haat. Hisfchien is 't uur, dat ik voor 't laatst u fpreek, geboren: Voor de eerftemaal zal ik als meester my doen hooren; Gy hebt het my geleerd... Van heden zy't begin :Dat uw Gemaal in huis gebiede naar zyn' zin. Tot nu toe heb ik u de vryheid willen geeven ?De brieven te openen aan myn adres gefchreven: Dit moet niet meer gefchiên. Myn volk,gewoon voorheen My naar te fpooren, volg' 't bevel van my-alléén, fOf geen genaê: ik zal hen allen doen vertrekken, 'k Wil niet dat iemand tot befpiederhier zal ftrekken , Bet zy ik , vroeg of laat, of gaa, of wederkeer; |En plaag my toch vooral door geene vraagen meer. fk Zag door uwe achterdocht myreeds te lang onté'eren. Dit zy hier eens voor all'gezegd: dat'smyn begeeren. Uk wil dat elk, van punt tot punt, zich hier naar fchik': |o gy me ooit weêr vervolgt, dan zweer ik u dat ikf K>at ik het ben , die voor altoos van u zal fcheiden. : Eens zult gy weeten door wat dwaalgeest ge u laat leiden." |Gy zult uw ongelyk vervloeken; met berouw Iweér willen keercn... Maar te laat. Vaar wel, Mevrouw! Hy gaat in zyn kamer en fluit plotjling de deur. Mev. dorsan, bezuynende. | ö Hemel! op die wys verlaat hy my!... Kan 't weezen ? blaisot, naar haar tocloopende. (vreezen.... I-Mevrouw !..- och zy word flaauw.... Zy doet my waarlyk Mev. Dorfan laai zich op Rlaifot nederzygen. bl ai-  Eo D E JALOERSC II E VROUW, BLAISOT, kaar naar een? armjloel fecperde. Mynheer...'hola,Mynheer!.. kom haar te hulp. Mynheer!,»1. liy 's doof. Mev. DORSAN, fc'iiely.k opflaande» Die wreedaart zou my laaten fterven! BLAISOT, verwonderd, ter zyde. 'k Zweefl Dat ik dit niet bevat; 'k dacht dat zy zo ging flappen,-, En ziet, in een minuut is ze al weer op de lappetu Dat 's knap. ELFDE TOONEEL. DORSAN, Mev. DORSAN, liLAISOT^ EUGENIA, FERVAL. Mev. DORSAN; ter zyde. 6 Wre ede Man! EUGENIA, in 't uitkon:cn tegen Fervali Ik zeg dat ik Mama "Wil fpreeken. Hou my toch niet langer op. Wel jss 'k Zou, zo ik alles aan uw' zin wilde overlaaten, Myn leven lang niets doen dan fteeds met uteprantcm, Mev. DORSAN. Wat wilt gy zeggen, Kind? EUGENIA. Och! flechtê een Wödfd drié viefj Dorfan komt uit zyn kamer en houd zich ter zyde. 1 Een  S L Y S P E L. 8i feen jonge juffrouw is, geen uur geleden,, hier Gekomen, en zy wou myn' lieven Vader fpreeken; Mev. DORSAN, met dtifi. Ter .zyde. Vaar voort. Ik zal 't geheim ontdekken naar ik reken» EUGENIA* Ze is lief, en heeft een reeks van rampen ondergaan» Ik was door haar verhaal ten uiterfte aangedaan. Te «en Ferval, die haar by haar kleed trekt om haar te doen zwygen* taat my toch fpreeken. Mev; DORSAN i niet eèn ftreng gelaat, 'tegen Ferval. Tegen Eugenia. Hoe, Mynheer!... Laat verder hooren; EUGENIA. Het arme fchaap weet niet uit wie zy is geboren; Papalief, zegtzy, is haar toeverlaat alléén. 'k Ben u gaan zoeken; want of gy, ofhy, dat's eeü, Mev. DORSAN. Welnu, waar is zy.dan? Doe my niet langer waehteri, EUGENIA. Zy is by d'Aranville, en hy zal* naar gedachteni Haar helpen. Hier vertrekt Dorfan met haast. 'k Wenschte Hechts dat gy haar zaagt , omdat Jk gaarne haar by ons met myn Justina had. jr j»LAS«  8a DE JALOERSCHE VROUW, BLAISOT. Ja toch ! Justina wil volftrekt niet wederkomen. Ze is by haar' Vader. EUGENIA. Hoe! nog boos? 'k had voorgenomen By haar te gaan, indien Mama 't my toe wil ftaan. Mev. DORSAN. T , Ier zyde. Och ja. Blaifot gaa meê. Zy moeten hier vandaan. Eugenia en Blaifot vertrekken; Ferval wil haar volgen, maar Mev. Dorfan houd hem tegen. TWAALFDE TOONEEL. Mev. DORSAN, FERVAL. Mev. DORSAN. 3VIyn noodlot zy in't eind beflist: 'k word ongeduldig. Ik heb 't u wel gezegd: gy zyt'er mede aan fchuldi-g. FERVAL, met fchrik. Waaraan ? Mev. DORSAN. Gy weet het wel. Een kind heeft door één woord , Dien fnooden toeleg op het onverwachtst verfbord. En gy verleent uw hulp aan zulke helfche laagen ? Gy? FERVAL. 'k Zweer, Mevrouw!... Mev.  B L Y S P E L. 83 Mev. DORSAN. Ontken hetgeen myne oogen zagen. De teekens, die gy gaaft, bewyzcn die niet klaar Wat plan gy tegen my beraamd hebt met elkaêr? FERVAL. Bedaar, en overweeg, Mevrouw, met ernst de zaaken. Is 't denklyk dat ik my hierin zou fchuldig maaken ? Men fteU' dat ik, myne eer verzaakende, u bedroog: Zou 'k dan niet afzien van 't geluk waarop ikboog', En 't geen gy gunftig wilde aan myne min belooven? Kunt gy my van al 't heil myns levens niet berooven? En kan ik, zonder my op te offren, uverraên? Mev. DORSAN. (gaan, 'k Eisch meer dan woorden: gy moet aanftonds metmy En my naar 'thuis uws Ooms geleiden ; 'k wil't doorzoeken, Vóórdat men ze elderszende om my op nieuw te doeken. Ik moet ééns weeten of ik reden heb of niet Tot kwaad vermoeden, om al 'tgeen 'erhiergefchied. „ , FERVAL. Ter zyde. Wy zyn verloren... Maar, Mevrouw zal wel gelooven Dat ik geen meester in dat huis ben? daarenboven... Mev. DORSAN. Uitvluchten! FERVAL. Overdenk... Mev. DORSAN. Ik overdenk niets meer. F 2 Ver"  84 DE JALOERSCHE VROUW, Vertrekken we, of geen echt. Bedenk u wel, Mynheer! ferval, ter zyde. Hen-allen waagen of haar die 'k bemin verliezen! Mev. dorsan. . (kiezeri. Gy aarfeit?... 'k Ga dan zelf... 'k Geef u niets meer te ferval. Vertoef, ik volg u. Mev. dorsan. Geef me uw hand. ferval. Mevrouw, zie daar! Ter zyde, in V heen gaan. Een wonderwerk-alléén verlost ons van 't gevaar. Einde des Derden Bedryfs* VIER.  B L Y S P E L, 85 VIERDE BEDRYF. EERSTE TOONEEL. Het Tooneel is in het huis van Gervais. GERVAIS, JUSTINA. GERVAIS, eenig huisraad fchikkende. 'x Is alles haast gereed, en, oP Mynheers bevelen, Is 't huisraad zedig, maar ook net, in allen deelen. Wat dunkt u? JUSTINA. 't Smaakt me. Maar, myn Vader, 'k fta verbaasd Dat dit gefchied is met zo veel geheim en haast. Wil me eens, wat fchoonheid by ons woonen komt, ontdekken, En zonder dat ze een' mensch zal achterdocht verwekken, GERVAIS. Waarom toch vraagt gy dit, Justina? JUSTINA. 'k Weet het niet; Maar 'k vrees veel fmart voor hen, vooru het grootse Cverdnet. GERVAIS. v Hoor, kind! de Vader van Mynheer had veel gebreken, Maar 'k zag nooit in den Zoon daarvan het minfte teeken : De Vader was gantsch woest, oploopend, trotsch van aart; pe Zoon is minzaam, teêr, vol deugden, en bedaard. F 3 m  86 DE J A L O E R S C II E VROUW, De Vader bood my geld , om hem in't kwaad teftyven: De Zoon zou my hierom uit zynen dienst verdryven. Een man als hy wykt nooit van 't edel deugdenpad. Denkt gy dat ik dit huis ooit aangenomen had, Indien ik argwaan had gevoed in myn gedachten? óNeen; men acht altoos hem die zichzejv' doet achten. En daar hy ons dit huis gefchonken heeft, denkt gy Dat hy 't bezoedlen zou ? neen , weer dat denkbeeld vry. JUSTINA. 't Zy verr' van my dat ik zyn deugd ooit zou verdenken; Hoe zou dat mooglyk zyn, daar niets die deugd kan krenken , Wat flormen ook zyn Vrouw hem daaglyks doe ontftaan, Door overmaat van liefde en haar' jaloerfchen waan? Die reden is "t alleen die my om hem doet beeven. ^ven 'k Wierd uit een wooning, my zo waard, door haar verdreOm haar jaloersheid, daar gy klaar myne onfchuld weet. GERVAIS. Och! zwygen wy daarvan. JUSTINA. Dit echter baarde al 't leed Datik,myns ondanks, heb veroorzaakt: denk eens,Vader! Hoe't gaan zou zo zy eens, door't minfte teeken , nader Ontdekte dat by ons verborgen was een pand, Dat door haar' Echtgenoot u was gefield ter hand. GERVAIS. 'Maar wie toch zou haar iets van dat geheim doen blyken ? JUS-  B L T S P E L. 87 justina. (ken; feen achterdenkend oog zietfcherp; niets kan 'tontwy- 1 Zy zal het raaden. j gervais. Goed. Maar laat ons *t ergfte eens zien: Indien zy eens verwoed hier kwam , my wou gebien, i Dan zou ik zeggen: 'kben hier voogd, voor al myn dagen. Ik moet uw' Echtgenoot met hart en ziel beklaagen, Zo hy 't by hem niet is: 'k diende eertydsugetrouw, Maar thans hebt gy oproy geen magt of recht, Mevrouw! Wat zouzy zeggen?... Dorst myn waarde Heer eens fpreeken Met zo veel moeds als ik, zyn onheil waar'geweken: Maar wyl hy niets durft doen, ben ik verpligt deez'dag Voor hem te doen al 't geen myn trouwe dienst vermag. justina. (zen Mogt zulk een fchoon befluit niet weder de oorzaak weeVan nieuwe rampen, die hy heeft van haar te vreezen! En die gy bovenal van haar zoud ondergaan. gervais. Ho! ho! ik vrees haar niet. TWEEDE TOONEEL. gervais, justina, eugenia, blaisot* eugenia, tegen Justina. Myn waarde! is't dan gedaan? Gy weigert ons verzoek? F 4 JÜS"  89 D E JALOERS C HE VROUW, JUSTINA. K?mtSy>gyzelf,ditvraagen? Verwaardigt ge u.. ? EUGENIA. Ei zwyg. Dit kan ik niet verdraagen, Gy, gy verlaat my, daar ik u zo teer bemin, En ik niet zonder u kan leeven, myn Vriendin? JUSTINA. Gy doet my blyk op blyk van uwe gunst erlangen. Tegen Gervais. Hoor eens hoe vriendlyk ze is. Ik heb van haar ontfange» Een' allerliefflen brief, toen gy afweezend waart, Waarin zy haar begeerte op 't minzaamst' heeft verklaard. Ik zal ze u geeven. Tegen Eugenia, Gy zult, hoop ik, welgedoogen Datikzo waard een'brief myn'Vader brengvoor de oogenl EUGENIA, tegen Justina. ï Ja- Tegen Gervais. Maar 'k zeg vooraf, ik fchryf een flechte hand, Myn hart is waarlykgoed, maar'k heb geen groot ver- „ . , , GEUVAIS. (ftand. Beininlyk kind! EUGENIA, tegen Justina. Wilt gy'tmyn Moeder, wel vergecven? JUSTINA. % Is reeds vergeeten. Als haar argwaan is verdreven Das  B L T S P B L. 89 Dan zweer ik dat ik flraks met u te rug zal gaan. BLAISOT. En ik verzeker u dat ik 't niet toe zal liaan. EUGENIA. En waarom niet, Blaifot? BLAISOT. ~ Om haar jaloerfche grillen. Tegen Justina. Indien gy gaat, zie dan wie u zal trouwen willens De wyl.. Gy weet wel.. Hoe... JUSTINA. Hebt gy haast uitgepraat? BLAISOT. Ja, maar.. Men weet daar by, dat, die in d'echtenftaat... EUGENIA. Ei, zwyg toch! JUSTINA. Myn Vriendin! gy zoud niet vruchtloos keercn, Ik zou met al myn hart voldoen aan uw begeeren: Maar die jaloers is, voegt de onmenschlykheiddaarby: Uk, deczen dag gehoond, waar' morgen ligt nietvry, Ja mooglyk wierd my weêr eene ondeugd aangewreven, En ik, ten tweedemaale, uw wooning uitgedreven, 'k Bedenk iets beters. Hoor: haastzult ge in'thuwlyk Zo dra gy zyt getrouwd vlieg ik ftraks naar u heen.^ueên' Indien myn Vader, op myn beé, dit wil gedoogen. EUGENIA. Omhels my, myn Justine! ik hen als opgetoogen, F 5 Och! 1  $o DE JALOERSCHE VROUW, Och! ftaa dit toe, Gervais: zy loopt geen 't minst gevaar: Zy zal by my zyn of zy by haar' Vader waar'. gervais. Met al myn hart. Zy heeft geen weigering te vreezen. *t Behaagt my zeer. blaisot, tegen Justina. Ach ! hoe bekoorlyk zal dit weezen! Wees nu gerust; ik biè myn trouw u willig aan. justina, ter zyde. En ik, Blaifot! zal u geneezen van uw'waan. BERDE TOONEEL. eugenia, justina, blaisot, gervais, dorsan, clementia, d'aranville. gerva'is. Welk een gerucht! dorsan. Ik ben 't. eugenia, tegen Justina. Zy is 't. clementia. Ach! dorsan, tegen Clementia. Staak uw klagten; Gy kunt op deeze plaats u vry en veilig achten. Ter  B L Y S P E L. 91 Ter zyde, Eugenia ziende. Eyu Dochter hier!.. Hoe! word men overal befpied? Overluid, tegen Eugenia. Wat komt gy doen? EUGENIA. Alleen 't geen myn Mama gebied; Justina, zo 't kon zyn, weêr naar ons huis geleiden. DORSAN. Justina moet voortaan niet van haar' Vader fcheidcn. D'ARANVILLE, /lil tegen Dorfan. Kn zyn we een oogenblik in vryheid, naar ik meen; Doen wy daar voordeel meê; 'k fprak met u gaarne alleen. DORSAN, fiil tegen d''Aranville. Ik ook met u. Overluid. Gervais, dees Juffer zal hier woonen. JUSTINA. Wat is zy fchoon! BLAISOT. Ja, ja; zy mag zich wel vertoonene Ik heb'tu wel gezegd, ze is fchoon, als't zonnelicht. DORSAN, tegen Clementia. Dit is het waar verblyf der deugd. Op dit bericht, 1 Dat vast en zeker is, zal 't u gewis bekooren. Maar laat ons daaromtrent ook uw gedachten hooren.^ Men dient vernoegd te zyn alwaar men woont, myn Kind. Gaa 't met Gervais bezien, en meld my hoegy'tvind. Ter zyde, tegen Gervais. Hou haar wat op. GER-  9^ DE JALOERSCHE VROUW, GERVAIS, toonende, door zyne gebaarden, dat ky de teekens, die Dorfan hem gaf, begrepen heeft, zegt tegen Clementia, Justina en Blaifot: Kom, zien we ons hutje eens met elkandren: *k Wed dat u fmaaken zal 't geen ik heb doen verandren. VIERDE TOONEEL. DORSAN, D'ARANVILLE. D'ARANVILLE. Nu zyn we alleen, myn Vrind! wel nu, gy volgt myn* raad ? 'k Hoop niet dat ge uw befluit ten halve fteeken Iaat. DORSAN. Neea ; 'k zweer 't u. D'ARANVILLE. Goed. Ondanks den moed dien gy doet blykcn, Komt ge echter hier alleen den feilen ftorm ontwyken, Die uwe Eugenia onfchuldig heeft verwekt: *t Geheim, hoeftilmen'thou', word eindelykontdekt. Met nadruk. Wat zult gy danbeffaan? Laat ons als mannen fpreeken. DORSAN, verlegen. Wat zoud gyzelf doen in den nood waarin wy fteeken? Men moet, na vruchteloos te ftryden om den prys, Zich redden uit den nood, opdeeene of de andre wyz*. D'AR ANV1LLE. st Ontdekken? en uw eed? DOR-  B L f S P E Ia 93 DORSAN. 't Was immers uw behaagen. D'ARANVILLE. (gen: Ja, toen het tyd was. 't Had myn eerst ontwerp doen lias* De komst van uwe telg hergaf terftond u weêr I Gezach, dar. u in huis behoort, als man en heer; Dan waareuw Vrouw getemd. Maar nu ze eens wist te ontdekken Dat gy Clementia wilde aan haar oog onttrekken,Zoud gy, door eed, noch blyk, noch door getuigenis, Haar ooit gelooven doen dat ze uwe Dochter is. Haar woede zal en u en uwe Dochter doemen: 'Uitvluchten, logentaal, zal ze al uw reden noemen; En verr' van dat ge uw leed hierdoor vermin dren ziet * Baart deeze ontdekking, nu te laat, u nieuw verdriet, DORSAN. (weezen, t Is waar, gy doet myn kwaal my kennen; maar, kan'É Wys my een middel dat ze onfeilbaar kan geneezen. D'ARANVILLE. Tot nu waart gy bedeesd.- Zeg, wilt gy 't eeuwig zyn? Draag dan uw fmart; 'k zal u niet helpen in uw pyru Maar doet uw fchande en uw afhanglykheid u zuchten, Van uw toegeevendheid en laagheid waare vruchten ,Die ik niet anders noem dan kinderachtigheid? Hoor dan , en volg myn' raad , met moed en metbeleid; Dan ziet gy nog deez' dag al uw gezach herleeven. DORSAN. (geeven. : Ach ! fpréek ; 't word tyd datmy myn rust word' weêrge- D'ARAN-  94 D E JALOERS CHE VROUW, d' A r a n v i l l e. 't Is wel. Uw lot verveelt me, en, hoe het ookmoog'gaan, Myn Vrhd! ik zal u van uw fchandlyk juk ontdaan. Begin Hechts, en ik zal het ovrige voltrekken. dorsan. Wel aan! d'aranville. Maar dat geheim, het welk gy wilt bedekkken, Word door uw Vrouw ontdekt, al houd men 't nog zo Uil. Niets word men eer gewaar dan 't geen men zwygen wil: Gebeurt dit, moet ge u aan haar dolle drift niet ftooren , Maar hou getrouw den eed, uwe eerfle Vrouw gezworen: Gy zoud, zo gy den eed verbrak, die u verbind, Altoos ftrafwaardig, nooit gelukkig zyn, myn Vrind! Van uwfH'zwygendheid, hoe vreemd men ze ook mooge achten, Moet gy 't verkeereu van uw lot geheel verwachten. Door 't volgen van de ftera der vriendfehap, eer en trouw, *t Geheim verbergende voor uw zo trotfche Vrouw, Kunt ge u alleen ontdaan van't juk, te lang gedraagen: Hls door Clementia dat ge in uw' wensch moet flaagen. dorsan. Wie weet wat zy bcflaat, uit woede en jaloezy? d'aranville. Dewyl ge onfchuldig zyt ftaat u 't vergeeven vry. dorsan. Maar wat zal de uitflag zya? d'a r a n-  B L T S P E L. 95 D'ARANVILLE. Uw Vrouw zal ftraks ontdekken, Ziende al uw zachtheid,die haar ftoutheid meer derf;wekEensklaps veranderd in een mannelyke taal, <*ken» Dat zy gedaan heeft met regeeren, t' eenemaal. DORSAN. 'k Voorzie haar woede; ik vrees weêr flaauwtens. D'ARANVILLE. Zottigheden! Zeg ! denkt gy , als zy word met tederheid bedreden. Dat zy geen flaauwtens meer zal krygen als voorheen? Kreeg ze ooit wel flaauwtens als ze alleen was ? fpreek. DORSAN 6 Neen. D'ARANVILLE. Dus zyn 't maar kuuren. DORSAN. Maar zy wil onz' echt verbreeken. D'ARANVILLE. Dat fchryft u vóór wat gy beftaan moet, onbezweken DORSAN. Hy, die ons heeft vereend, wil ons doen fcheiden? D'ARANVILLE. Ja; Die 't kwaad verricht heeft wil't hcrfteilen,hoe't ook gaa.' Diefcheiding, die gy vreest, die u het hart doetbeeven, Is 't eenig middel, daar nw kwaal door word verdreven. DOR-  9$ D E JALOERSCHE VROUW, dorsan. Ons fcheiden? Hemel! ach! d'a r a n vi l l e. Hoe nu! uw ligchaam trilt? Wel, fchei niet van haar, maar doe of gy fcheiden wilt* dorsan. Is dan geen zachter weg te vinden met efkandren, Die wel haar' aart, maar niet haar harte doe verandren; Die my myn recht hergeev* waar door ik blyf bemind? 'k Vrees dat myn ftrengheid haar verbittren zal,mynVrind.' d'aranville. Het is genoeg; ik kan uw zwakheid klaar ontdekken; Niets is in ftaat om uit uw flaapziekte u te wekken. Den zachtften weg hebt gy reeds zestien jaar gegaan, Verkoost ge een' harder'weg, ftraks zaagt ge elks wensch voldaan: Dan zoud gy in uw huis de vrede weêraanfchouwen, Uw Vrouw verbeeterd zien en my uw Dochter trouwens dorsan. Clementia? d'aranville. Ja, 'k zou myn hart en hand haar bièn* Zo dra ik in uw huis u weer zou meester zien; Zo dra uw Vrouw, die naar geen reden thans wil hooreii, Haar haatelyk gedrag zou hebben afgezworen. Slechts na een' kleinen ftorm zou alles zyn bedaard. Gy wilt niet ? draag uw juk. Gy zyt uw noodlot waard', I/y wil heengaaii. dor.  B L Y S, P E L. 97 DORSAN. Ach! blyf. D'ARANVILLE. Laat my in rust. DORSAN. Ik zal myn zwak verzaaken , My uw' getrouwen raad en vriendfchap waardig maaken, Hoe zwaar dit aan myn Vrouw en aan myzelv' ook vair. 'k Moet myn gezach doen zien,zo'khaar verbeetren zal, En al myn onrust en myn rampen zien verdreven, Door trouwe zorg eens vriends, die met myn kind wil leeAch! dat ik dit geluk genoot nog deczen dag! ^ven' D'ARANVILLE. En elk uw liefdé voor de reden zwichten zag. DORSAN. Ik zweer het u. D' A R A N V IL L E. Zeer goed; daar moet ge u naar gedraagen, Ik trouw Clementia, zo ik haar kan behaagen. Gelukkig zo ik 't wit tot beider heil befchiet; 'k Begeer niets anders, en al 't ovrig' raakt my niet. VYF D E T O O N E Ê L. DORSAN, D'ARANVILLE, FERVAL, fchielyk uitkomende. FERVAL. Ik dacht wel dat ik u te faamcn,hier zou vinden. q D'ARAN'  c)8DE JALOERSCHE VROUW, d'aranvilm, Wat is hy bleek! FERVAL Om 't geene ik my dorst onderwinden' Ben ik geheel ontroerd. D'ARANVILLE. Zeg ons waarom gy beeft. FERVAL. 'k Zal 't doen, zo ras gy myn vermetenheid vergeeft. D'ARANVILLE. Welk een vermetenheid ? Nu; zult ge ons antwoord gceFERVAL. (ven> Voor 't geen ik aan uw huis, daar ge uit waart, heb bedre ■ Mevrouw beval 't me, en wel op zulk een' hoogen toon. Dat ik haar moest voldoen, 't zy 'k wilde of niet. D'ARANVILLE. Dat's fchoon! Is 't anders niet? gy hebt vergiffnis reeds verkregen. Lagchende. Wie vond zy in myn huis? FERVAL. Geen' mensdi. Zy wierd verlegen, 'k Weet niet wie dat geluk voor ons heeft uitgewrocht. Vanboven tot beneên heeft zy uw huis doorzocht, En alles omgehaald. DORSAN. Wat handling! daar 'k van yze. F ER-  B L Y S P E L. 59 FERVAL. In 't einde, zoekens moe, zei ze, op eenbitfewyze: „ Zy zyn gevlucht... Mynheer! breng my weer thuis; , gy zult, „ Voor uwen diensten vlyt, uw wenfehen zien vervuld t i, 'k Doe uwe oprechtheid recht. Gy hebtmy uietbedrogen". Ik bragt haar thuis en ben hier daadlyk heen gevlogen. DORSAN. Haar drift heeft haar geheel van 't redenlieht ontbloot. Verberg Clementia by u; red ze uit den nood, Ten minfte deezen dag. Wy hebben niet te vreezen Dat zy weer komen zal. D'ARANVILLE. Daar zou ze in ftaat toe weezen. Maar'tfcheeltmyniet. Wanneer zy komt, ge!°of^n Ik ben gereed om haar te ontfangen als't behoort. Ovo° FERVAL. Ach, wil, om uwentwil', Clementia verbergen! 't Portret zou alles ftraks ontdekken. DORSAN. Mag ik 't vergen..? 'k Haak om by u te zyn. D'ARANVILLE. Ik ook; u ten gevall'. Maar waar of zy zo lang vertoeven? FERVAL. *k Zie hen al. G & ZES-  loo DE JALOERSCHE VROUW, ZESDE TOONEEL. DORSAN, D'ARANVILLE, FERVAL, EUGENIA, CLEMENTIA, GERVAIS, JUSTINA, BLAISOT. Mev. DORSAN, een weinig na hen. DORSAN. Gfjooncn. ervais , 'k moet voor uw moeite en zorgu dank bc- Dees Juffer gaat met my: zy zal by u niet woonen. JUSTINA, ter zyde. 'k Schep adem. GERVAIS. Uw bevel is my een wet. DORSAN. Welaan, Tegen Clementia. Tegen Eugenia. Kom met my, dierbaar Kind. Kom,Dochter, laat ons gaan. Allen die op het Tooneel zyn gaan naar de deur; fommigen om te vertrekken , anderen om hen uit te geleiden die vertrekken willen. Mevrouw Dorfan verfchynt: allen zyn op haare komst ontroerd. FERVAL, ter zyde. ó Hemel! welk een ramp! DORSAN, 'ter zyde. Myn Vrouw hiér! kan 't gefchieden ? Mev. DORSAN. Waar heen wilt gy met dat aanminnig beeld toch vlieden ? Dit is gewis dat fchoon, dat dierbaar voorwerp , dat Gy  B L T S P E L. ioi Gy my verbergen wilde, en reeds verborgen had. ; Verban uw' fchrik. Tegen Clementia, haar by de hand vattende. Kom hier, Mejuffer! zie me in de oogen. Zy is bekoorlyk fchoon: men heeft my niet bedrogen. EUGENIA. Nietwaar, Mama? Mev. DORSAN. Die keus kan geenszins zyn gelaakt. De minlykfte oogen 1.. Ja in alles gantsch volmaakt! Zy beziet haar nader. (zen ?... Maar wat gelykenis?.. Wat zie'k?.. Zou't waarheid weeKom nader. Hemel! ftond die dag my nog te vreezen? DORSAN, ter zyde, terwyl zyn Vrouw het portret met Clementia vergelykt. Ach! kon ik ooit voorzien 't geen my thans fiddren doet? Mev. DORSAN, ultfcheidende met vergelyken. Myn twyfeling heeft uit ; 'tbewys is klaar. D'ARANVILLE, y?(7 tegen Dorfan. Hou moed! Mev. DORSAN, tegen haar"" Man. „ \ Is uit verbeelding van een' kunftenaar geboren, „ En dus geen voorwerp om uw' argwaan aan te fpooren: „ Ik ben den grootften ramp, den feliten weedom waard', „ Indien 't origineel gevonden- word op aard". Zie daar, Mynheer! nu kunt gy zelf het vonnis vellen, Of ik geen reden had om me over u te kwellen: Zie daar het voorwerp van uw liefde enfnooden gloed, Waarvoor gy zoveel kwaads hebt in uw hart gevoed: G3 Ik  iosDE JALOERSCHE VROUW, Ik zie de-misdaad en de medeftanders, beiden. d'aranville. 'k Ben u verpligt, Mevrouw! Mev. dorsan. Wie kan een ffrafbereiden Voor u, wiens euveldaén met ontrouw gaan gepaard? Een flraf, wier wreedheid al uw handling evenaart? Gy, teedre vrienden! die hem in zyn boosheid (terkte, Wat loon verdient gy niet, die 't air voor hem bewerkte! d'aranville. Ik, die voor uw gefchreeuw noch dreigementen zwicht, Zeg dat my , voor den dienst, door my voor hem verricht, Nooit een belooning naar waardy kan zyn befchooren. 'k Denk dat men my verftaat. 'k Doe my niet klaarder hooMaar met uw huwlykstwist moei ik my niet; ó neen.(ren* Mev. dorsan. Hoe l niet ? gy, die daarvan het werktuig zyt alleen! Gy, die... d'aranville. Het is genoeg. Hou fteeds in uw gedachten Dat gy altoos een' Voogd moet als een'Vader achten, En dat ik de uwe ben. Mev. dor.san. ö Ja ; om , in myn huis, Door u verwekt te zien zo veel verdriet en kruis. Vaar voort; vaar voort; blyf by myn' Egaê my betichten: Vergiftig hem, met door uw'raad hem te onderrichten : Wees myn vervolger e:i zyn leidsman ; 'k ben te vreên: Ik  n l r s p ë l. 103 Ik zal u eeren, wan: gy waart myn Voogd voorheen. Tegen Ferval. 'Murgy, Ferval! dorst geu die gruwlen onderwinden, En met myu haaters u zo fchandelyk verbinden? Wie dacht ooit dat ge, in hun verraad, hen by zoud Haan? Wat zou myn kind by u al droefheid ondergaan, iDaar u haar moeders leed niet aan het hart kan raaken, Maargeyvrigbyltaat, hen, die haar verdriet volmaakeni Gy dacht my thuis te zyn, maar tevens niet dat ik 'Uwfchreden volgen zou, in't eigen oogenblik.(oogeil: Myn achterdocht verfchaftme altoos twee fcherpziende Myn voorgevoelen heeft nog nimmer my bedrogen. Wel nu!.,.- Gy zwygt!.. Gy zytgantschov^igd!» FERVAL, eerbiedig. Ö Neen-, men zwygt, Mevrouw! wanneer men geantwoord heeft. Gy kunt het grootfte heil myns levens my ontrukken, Gy kuntmy voor'tgewigt van uwen haat doen bukken: Maar op het punt dat ik met uwe dochter trouw, ik u verraaden? dat gelooft geen mensen, Mevrouw. Mev. DORSAN. Eugenia zal nooit met u in 't huwlyk leeven. EUGENIA, tegen Ferval.^ Zie daar, my ftraftmen, en gy hebt het kwaad bedreven. Dorfan, tArahvilk en Ferval geeven haar, door teekens, te kennen , gerust te zyn. Mev. DORSAN, tegen Gervais. (aan, Strafwaardig grysiart! fpreek; watboojhei* fpoorde a G 4  104 DE JALOERS CHE VROUW, Om, tot dicfnood verraad, uw woouing toe teftaan?! GERVAIS. Hoe! gy beticht my ook? Mev. DORSAN. Gewis; meer dan een' ander':; Ik zie uw fnoode list; gy zyt zyn medeftander: De Heer en knecht zyn't ééns. Gy dient kvvansvvys niet: Om veiliger ten dienstte weezen van Mynheer. (meer,, , GERVAIS, emflig, Is 't billyk dat gy, daar myn ftaat voor u moet zwichten \ My haat, my hoont, en my, onfchuldig, durft betichten,' Ja my verdenken op zo fmaadelyk een wyz'? Tegen Dorfan. Mynheer! uw weldaên ftaan my duur tot zulk een' prys. Mevrouw doet, op één' dag, daar niets ons kwaad deed vreezen, Ons tweemaal de offers van haar woede en argwaa/vvee! Dat treft my. Kom, myn kind! men neeme een andre wyk: Men is in ieder plaats, wanneer men deugd heeft,ryk. Mev. DORSAN. Gy fpreekt orakels! maar ik laat my niet bedriegen. Hoe! 't geen myne oogen zien heet gy nog Mout my liegen? 'tBcwys is al-te klaar; geloof me , ik ben niet blind. Zeg me of dit Meisje zich niet in uw huis bevind? GERVAIS. Mevrouw, kan zy by mynjei zonder misdaad woonen? TH a CLEMENTIA, tegen Mev. Dorfan. bld VCi'£<- Zy kan het waakzaam oog des Rechters niet ontgaan,, Dat's zeker. En als uw heldin, uwe uitverkooren', De draf heeft ondergaan die ik haar heb befchooren,. Dan eisch ik tevens dat de wet, op d'eigen dond, Den band aan Hukken breek' die ons aaneen verbond., CLEMENTIA. 6 Hemel! tot wat trap doet gy myn fchand' geraakeu!! DORSAN. -Gywiltdeonfchuldige ook uw grimmigheid doen fmaa- Dat ysfelyk ontwerp is vol van bitterheid : (ken? Wie zou zo wreed zyn? wie tot zulk een daad bereid? Tegen Clementia. „ xr • ,r (ken. vrees mets; k zal u altoos een' trouw' befchermer flrek- Wanneer ik 't noodig acht uwe afkomst elk te ontdekken, Zult ge al uw haaters voor uw oog verdomd zien daan. Tegen Mev. Dorfan. Wat raakt de wet ons om ons van elkaêr te ontdaan ? 'k Verlang met drift dat ik die fcheiding zie voldingen: *k Stem daar gewillig in; geen wet heeft my te dwingen. Maar zo 't gezach der wet hiertoe moet noodig zyn, Opdat ze een' band verbreek', die my vervult met pyn, Dan heb ik eisch op haar; niet gy, wier jaioezyë Myn liefde en trouw beloont met fmaad en tirannyë. Wat yslyk fehouwfpel moet ik zien , metbittre fmart! De traanen in elks oog; de droefheid inelkshart;  B L Y S P E L. iep |* Maagen, Vrinden, Knecht en Heer, zyn, al te i'aamen ,- Voorwerpen van een drift, waarover ge u moest fchaamen. Elk ftaat voor uw geweld ten allen tyde bloot, Nochtausbehield ge een' vriend... dat was uw echtgenoot. Maar zy,die zich onttrekt aan liefde en pligtbetrachting, Verdient dat elk haar vliede en aanzie met verachting. .Verwacht niet dat ik ooit van myn befluit zal gaan. »k Heb alles u voorzegd. Met ons is 't afgedaan. EUGENIA, bitter weenende.. Mama!- DORSAN. Myn Kind,verzel me,en ftaak uw noodloos klaagerr. D'ARANVILLE. (genGoed! Gaan we, indien gy wilt dat ons ontwerp zal flaaDorfan, met Clementia en de andere heengaande, keert %kh met aandoening naar zyn Vrouw ■ dAranville feept ' hem weg. Mevrouw Dorfan heeft Gervais, Justina en Blaifot, die verend ftaan , by zich. Zyzelf, door droefhevt verjlonden, is in de diepfte ftilzwygenheid; houd eemgen tyd de armen kruisfellngs over elkander gejlaagen , het hoofd tp deborst hangende : eindelyk heftzy V hoofd op; faathett langzaamnaardenhemel-,doethetrustenophaaretfaant. Joegde handen, en vertrekt, met traagefchreden , zonder fpreeken, indeuiterflewauhoop. Gervais justina en Blaifot volgen haar.. Einde des Vierden Bcdnfs.. V Y F-  iio D E JA L O E R S C II E VROUW, VYFDE BED RY F. Het Tooneel is in V huis van D''Aranville,' en verbeeld een . kamer met verfcheiden deuren. Aan de eene zyde een A'chryftafel, waarop twee kaarsfen. yAranville aan deeze tafel gezeten, heeft de pen in de hand. Dorfan zit aan de overzyde van het Tooneel in eene droefgeestige houding , de eene hand op V voorhoofd, de andere ge fot en in de beide handen van Ferval, die by hem flaat. Eugenia zit verderaf met Clementia , die zy vertroost. EERSTE TOONEEL. d'aranville, dorsan, ferval, eugenia, clementia. d'aranville. "V^el, zal ik uw befluit in 't einde eens hooren moogen? Spreek; zal ik fchryven ? dorsan. Ach! myn hart, verfcheurd, bewogen... Neen; fchryf niet: 'k ben te fterk door deernis aangedaan. d'aranville. Zo 'k had geloofd dat gy zo ras wéér om zoud flaan, Na d'eerden flap van moed zo laf te rug zoud treeden, En 't eens begonnen werk doen ftaaken zonderreden; En dat een vriend, die u met yver hulp wil bi én, Zich  Ji L T S P E L. "I Zich aan al 't kwaad gevolg dus blootgefleld zou zien, Wees dan verzekerd dat die trouwfte van uw vrinden Zich wel gewacht hadde iets voor u zich te onderwinden; En dat hy, verr' van u te redden uit uw leed, U, zonder deernis, had zien lydên. DORSAN. Ach! hoe wreed, Trouwhartig Vriend, verfcheurtmy uw verwythet harte! Gy kent myn Vrouw dan niet ? Befef dat ze, in haar fmarVan alle hulp ontbloot, verlaaten van haar' Man, e» Zich, vol van wanhoop , aan zichzelf vergrypen kan, FERVAL, zeer. ontroerd. 'k Ga by haar, zo gy 't wilt. D'ARANVILLE. Men heeft u niet van nooden. EUGENIA, weenende. Neen, neen; ik ga. D'ARANVILLE. Blyf hier. Voorwaar twee fraaije boden! Gy bei zyt kinderen: weent vry, maar floortons niet, Gy vreest dat zy zichzelf te kort doe door verdriet? Ligt voelt ze één oogenblik daartoe zich aangedreven i Maar, Vrouw en Moeder zynde, is zy gehechtaan't leven. Hoor; 'k wil dat alles zich ten beste fchikken zal. Wathebtgy nog verricht? Gerucht gemaakt; dat's tall. Maar zo haar ziel daardoor-alléén reeds is vcrflaagen, 1, 't zeker dat gy, door een' ftórfeer ftap te waagen,  ii-. DE JALOERSCHE VROUW, Haar zult doen zwichten; en die flrengheid, voor een Zal in uw rechten n heritellen voor altoos. (poos, DORSAN. Het geen my 't meeste grieft is dat de omftandigheden Haar door waarfchynly'kheid tot voordeel zyn. D'ARANVILLE, op een' fchertfenden toon. Met reden! De gantfche wjiereld zal gewis gelooven dat Gy 't voorwerp van uw min te Tours verborgen had. Niets heeft meer fchyn. DORSAN. Men had haar moeten opcnbaaren.... D'ARANVILLE. Het is nog tyd. Gy kunt ons opzet laaten vaaren, Te niet doen't geen voor u myn vriendfchap aanving: gaa. Gaa uwe dwinglandes ras fmeeken om genaê. Werp u, vol harteleed, voor haare voeten neder. Zeg haar: „ Ik ben een zot: geef my myn ketens weder. „ Ik heb van u geleerd dat ik tot flavemy „ Geboren ben: ik maakte een oogenblik my vry. „ Gy kent my al te wel om myals fchuldig te achten: „ Nooit kwam dat ftout befluit vanzei v' my in gedachten. „ Ik heb geluisterd naar een' Vriend, wiens blinde trouw „ Ons beide, ondanks myzelv', gelukkigmaaken wou; „ Ook zal ik aan uw' haat geheel hem overgeeven. „ Straf D'Aranville , en doe my weer inboeijens leeven." Ten mynen koste zult ge uw vreê dus maaken. DOR-  B L T S P E L. H3 dorsan, zeer menende. Ach! Het is te veel. d'aranville. Waartoe die traan en, dat geklag? ƒ Aan vrouwen, kindren, moog' dat laf geween betaamen: Maar gy , wees man! do rs an. Ik zal my nooit die traanen fchaamen, Zy vloeijen uit een hart, dat door uw' ftrengen raad In 't eind verlicht is en zich overtuigen laat. Schryf. d' aranville. Goed. dorsan, met ongerustheid. Myn Vrind! d'aranville. Wel nu? dorsan, befchroomd. Gy zult vooral in 't fchryven Wat zacht.... d'aranville, met drift. Wat drommel! laat voor't minst my meester bly ven Van mynen ftyl. dorsan. Verfchoon me. , jyAranville fchrtft. H DOR*  H4DE JALOERSCHE VROUW, dorsan, na een poos, en met [chroom. In haaren droeven ftaat Dreigt gy haar niet dat ik haar voor altoos verlaat? d'aranville, ongeduldig. Wilt gy my woord voor woord.. ? dorsan. • Neen ; breng haar Hechts te binnen Dat ze overtuigd moet zyn dat ik haar blyf beminnen; Dat zy naar reden hoore, en datzy.... d'aranville, toornig. Is 't haast uit? dorsan. Ik zwyg. d'aranville, weder fchryvende. 't Word eindlyk tyd. Na eene tusjchenpoozing. Recht aan de deugd.... 'k Befluit Hiermede. dor. san. Goed. Laat zien. d'aranville. Wat? dorsan. Wat gy hebt gefchreven, d'aranville, den brief toevouwende en zegelende. Gantsch niet... Zeg, had ik de eer aan u 't bericht te geeHierïn vervat? (ven dorsan. Neen; maar.... d'a.  b l r s p e l. 115 D'ARANVILLE. 't Is aan uw Vrouw, zo 'k meen. Op't geen ik fchryf hebt gy geen recht, maar zy-alléén. D,e brief zy haar terftond gebragt. Neef, wilt ge eens fchellen? Ho! goed; daar is Gervais: hy zal hemwelbeftellen. tweede tooneel. ' D'ARANVILLE, DORSAN, FERVAL, EU. GEN IA, CLEMENTIA, GERVAIS. GERVAIS. Zeer gaarne. Tot uw' dienst is hy altoos bereid; En daarom komt hy hier. DORSAN. Hoe! in de omftandigheid Waarin zich uw Meestres bevind, durft gyhet waagen Haar gantsch alleen en in een' ftaat.... GERVAIS. Ze is zeer verflaagen, Maar niet alleen, Mynheer. Myn Dochter en Blaifot, Gelyklyk in hun hart bewogen met haar lot, Zyn haar terftond gevolgd, en zullen by haar blyven. Betrouw u oP hun zorg: gy kunt uw vreesverdryven. DORSAN, met een1 zucht. ','k Ben thans geruster... Wat heeft zy gezegd? Is zj .Niet uitgeborften in een felle razerny? H 2 GER-  1KTDE JALOERS CrfE VROUW, GERVAIS. Geen woord; geen razerny; geen felle oploopendheden. Bedrukt ftilzwygen ; diep gepeins; 't hoofd naar beneden,> Totdat zy 't fchreijend oog in 't eind ten hemel hief, En zy dus.... D'ARANVILLE. Is 't verhaal haast uit? Zie deezen brief: Hyis voor uw Meestres; gy moet dien fchielyk brengen, 'k Zeg u daarby dat dit geen uitflel kan gehengen. GERVAIS, den briefaanneemende. Ik vlieg. D'ARANVILLE. Een oogenblik. Onthou toch wel, myn Vrind'i Dat gy haar zegt dat zich by my geen mensch bevind, En dat gy van haar' Man niets weet, niets hebt vernomen; Zo niet, is alles fout. Maak fpoedig weer te komen. GERVAIS. Ik zal uw' last voldoen en ben hier aanflonds wéér. BERDE TOONEEL. D'ARANVILLE, DORSAN, FERVAL, EUGENIA, CLEMENTIA. D'ARANVILLE. De zaak, myn Vrienden, neemt gewis den besten keer. -Elk weent en wacht met angst wat lot hem zal weérvaaren. Myn zorg zal binnen 't uur het onweêr doen bedaaren: Maar dat men my in myn ontwerp niet ftoore, enzwyg'. EU GE-  B L Y S P E L. 11-7 EUGENIA. [Ik zal wel zwygen zo 'k Mama flechts wederkryg. CLEMENTIA. IEn ik, rampzaalge, die, in weinige oogenblikken, U zo veel leeds verwekte, en voor 't gevolg moet fchrik6 Myn Befchermer ! ik val u te voet, en üneek ^ 'en' Van u een laatfte gunst. DORSAN. Rys op, myn Kind, en fpreek Vryuir, wees niet befchroomd. CLEMENTIA. Toen ik, ontbloot van vrinden, Door 't lot genoodzaakt wierd uhierte komeu vinden, Kon ik niet denken dat ik, al uw gunst ten loon, y zou doen deelen in den rampfpoed, my gewoon. Ik kom hier pas of gy ziet u vervolgen, plaagen: Ik moet de fchandlykfte belediging verdraagen. Gy word befchuldigd van geheim verftand met my: , 'k Dacht nooit het doel te zyn van bittre jaloezy. (ven . •k Verdroeg den hoon: dit kon ik doenfk heb niets misdreMaar, ik beken het, 'k voel dat my 't gevaar doet beeven. ,Die naare kerker, tot verblyf my toegefchikt, Verwekt een denkbeeld in myn hart, waarvóór het fchrikt. DORSAN, aandoenelyk. Hoe! kunt gy denken dat ik ooit u zou verhaten? CLEMENTIA. (ten. Neen-, maar bedroef geen1 mensch; do e u van niemand haaH3 Red  irBDE JALOERSCHE VROUW, Red my, uit deernis, van 't gevangenhuis: doe my Een van die huizen flechts ontfluiten, daar men, vry Van'taardsch gewoel,invrede en onfchuid (lil kan woonen. Voor alle uw weldaên zal ik me altoos dankbaar toonen, Maar zo gy hun getal nog door dees gunst vergroot, Zal dit de waardfte zyn die 'k ooit van u genoot. Voltooi uw werk, Mynheer! myn eenigfte Behoeder! Voldoe uw Gemalin: ach! maak haar niet verwoeder. Voorkom alle achterdocht, belediging en fchand, Door my te kluistren aan 't altaar, met eigen hand. DORSAN, flerk aangedaan. Ik?... Nooit. CLEMENTIA. Het klooster kan alleen myn toevlucht flrekken, Wyl myn geboorte my der waereld moet onttrekken. DORSAN, met droefheid. Ach! uw geboorte.... CLEMENTIA. Ik bid verfchoon me: ik zwyg voortaan, 'k Heb vruchtloos tot dit uur all' wat ik kon gedaan" Om 't bloed te kennen dat my 't leven heeft gegeeven: Elk zwygt; dus moetik diebegeerte in my weérftreeven. Bezorg me een ftil verblyf en voer my derwaarts heen, Opdat ik 't uur van myn geboorte aldaar beween'. Maar kent gy hen van wie ik 't daglicht heb genoten, Breng aan hun voeten dan het kind uit hen gefproten; En, daar 'k myzelve ftraf voor 't onheil dat ik leev', Dat  S L r S P E L. i»9 Dat my myn Vader ééns voor 't minst zyn' zegen geev'. DORSAN, tegen Verbeeld u, zo gy kunt, aïf wat ik heb geleên. Maar uwe komst verdryftmyn blindheid en myn fmarte. Myn zachtheid,of veeleer myn zwakheid, deed myn harte je lang reeds hulde biên alleen aan huwlyksmin: t Is billyk dat natuur in 't eind haar recht herwinn'. . CLEMENTIA. Ach! 'k zie ft duidlyk, en 't is aan myzelf gebleken i Dat indedaad natuur in ons haar Item doet fpreeken, En dat ze, ondanks onszelf, door een'geheimen gloed, Vergund zyn dat ik me in hun byzyn fteeds verbly' ? Een droeve Gemalin heeft me op een wyze ontfangen, Die my doet vreezen... Ach! zo daarvan af mogt hangen 't Geluk van hem, aan wien ik 't leven ben verpligt Onttrek my dan voortaan aan haar jaloersch gezicht. Behalven.u gaat me in de waereld niets aan 't harte. .dorsan. ,Verwek uw' Vader door die taal geen meerder fmarte. Gyhebt geuoeg.géleèn: uw lot neeme eens een'keer. Aan u-alléén ftaat uw geluk... Een man van eer... d'aranville. 'k Sta daarvoor in. dorsan. En deugd. H 5 d'aran-  Ï22 D E JALOERSCHE VROUW, d'aranville. Elk mensch moet deugdzaam weezen. Spreek daar niet van. dorsan. Zeer ryk, en met veel recht geprezen Om zyn milddaadigheid. d'aranville. Van 't geeii men misfen kan ; Komt elk' behoeftigen zyn deel toe. Zwyg hiervan. dorsan. In 't beste van zyn' tyd, en geenszins onderhevea Aan ziekte of kwaaien. d'aranville. Door een welgeregeld leven. dorsan. Van toon wat ftreng en feherp. d'aranville. Zelfs dikwils nors. dorsan. Maar goed, Getrouw, oprecht van hart, gevoelig van gemoed. In 'i eind.... clementia. Wel nu, Mynheer? dorsan. Stil tegen d''Aranville. Wel nu 1... Nu zyn 't uw zaakeu. d'aran-  B L Y S P E L. m D'ARANVILLE. Wel nu! dien man doet uw gezicht in liefde blaaken. •t Portret, gefchilderd door uw'Vader is gevleid: (he5d> 'k Zartfchetfen , trek voor trek, met meer naauwkeurigDie man is ongeveinsd en kent geen looze ftreeken; Maar fomtyds is hy ruw door fteeds rechtuit te fpr eken. Hy doet met yver dienst aan elk: maar dat 's een zaak Die geen verdiende geeft: 't is een te groot vermaak. Zyn Vrouw zal vast in hem zeer veel gebreken vinden; Want nooit kon'tpoppefpel der waereld hem verblinden Noch aanftaan. Ernftig, nooit geneigd totfpotterny; "Oprecht beminnende, maar wars van vie.jery. Hy is'vooral geneigd tot ftilte en 't eenzaam leven, En is, om vry te zyn, lang ongehuwd gebleven: Die ftaat, zo zeer gelaakt, is indedaad een fchat. Dien hy,waar' 't niet om u, ligt nooit verloren had: Maar, wyl hy nimmer toch zichzelven kan verzaaken, Zal in zyn levens wy*' de echt .een verandring maaken. En ik beloof u vast, geeft gy tot d'echt uw ftem, Dat nimmer jaloezy huisvesten zal by hem. . CLEMENTIA. (achten, Gy noopt my hem, die my word voorgefteld , reeds te Mynheer, en dat portret doet me alles goeds verwachten. fchoon men hem niet noemt, geloof ik voor gewit Dat hy de beste Vriend van mynen Vader is. DORSAN. Ta; 'usmynd'Avanville, aan wien ge u zoud verbinden. J c l :  ,124 DE JALOERSCHE VROUW, CLEMEN TIA. •In de onderwerping is fomtyds geluk te vinden. (\ -Mt Myn hart, van de eerde jeugd door hoogmoed nooit mis'Schikt, zonder tegenzin , zich tot gehoorzaamheid. DORSAN, met vreugd. Myn Vriend! gy hoort het? D'ARANVILLE, tegen Dorfan. En'k weet my niet uit te drukken. Tegen Clementia. 'Uw goedheid moet gewis door vreugde my verrukken. En... luister; minnepraat daar weet ik weinig van; Maar 'k denk dat de echt met u gelukkig weezen kan. CLEMENTIA, zyne hand aanncemende. 'Ü Vertrouw dit. EUGENIA. Ik was nooit vernoegder in mvn leven. :Cy zult myn Zuster en myn Tante zyn daarneven ■Zie daar uw' Neef, die haast myn Egaè weezen zal. D'ARANVILLE. Gy.weet hoe ik altoos u heb bemind, Ferval! Gy kunt voor uw fortuin u op myn zorg vertrouwen. FERVAL. ; Ik mogt uw vriendfehap reeds als een geluk aanfehouwen 'En nu ge u tot uw heil in d'echt begeeven zult, , Ontbreekt niets aan het myne en 'k zie myn' wenschver- Myn Vriend,™ denkwy^etttoe langs hoe met^yn Het fpyt me dat ik u niet teêrder kan beminnen. VIER.-  b l r s p e l. tm vierde tooneel. D'ARANVILLE, DORSAN, FERVAL, EüGE'. NIA, CLEMENTIA, GERVAIS. GERVAIS, met drift inkomende.. Mynheer, wat hebt gy toch gefchreven aan Mevrouw? D'ARANVILLE. 't Geen noodig was. GERVAIS. Om haar te dompelen in rouw; ; Haar ziel te grieven, die haar leed niet meer kan draagen? Indien gy wist,' Mynheer, hoe zeer zy is verflaagen, In welk een' ftaat.... DORSAN. Welnu? wat antwoord gaf ze? GERVAIS. Wel, Wat kan men zeggen als 't verftand is van zyn ftel? Ik zag haar, overftelpt van fchrik en droefheid, beevens „ Ikwordverlaaten...Nietsverbindmy meeraan'tleven". Riep ze eindlyk uit: en toen ontviel eentraanenvloed Haar oogen, op den brief. D'ARANVILLE. Zy heeft geweend! dat's goed. DORSAN. Gy liet haar eindelyk.... GER-  126 D E JALOERSCHE VROUW, GERVAIS. Byïla geheel bezweken. DORSAN. ó Hemel! GE RVAIS. Kom, Mynheer, haar fchielyk zien en fpreeken. Haar leven loopt gevaar door 't uitftel. DORSAN, willende vertrekken. Ik vlieg heen. D'ARANVILLE. Blyf hier!.. Verharst u niet; zyzelf zal, zo ik meen, Hier ras vcrfchynen eer wy 't een van allen wénfchen. DORSAN en GERVAIS. Half dood! D'ARANVILLE. Ja toch, half dood! ..Wat zyt ge ounoozle menfchen! VTFD E TOONEEL. D'ARANVILLE, DORSAN, FERVAL, EUGE» NIA, CLEMENTIA, GERVAIS, BLAISOT. BLAISOT, fchielyk inkomende. ÏVfynheer! wat'suwbeflnit? Mevrouw te zien of niet? DORSAN. Wat hoor ik! fterft zy ? BLAISOT. Neen; zy volgt my , vol verdriet: Maar 'kftau daarvoor in, ze is wel gezind te leeven. Jus-  B L Y S P E L. Ï27 Ltirïe is met haar. » heb my vooruit begeeven Zo dra ik merkte dat zy herwaarts zouden gaan; En 'k liep zo hard ik kon om 't u te doen verflaan. D'ARANVILLE. Verliezen wy geen' tyd: nu zien wy 't uur genaaken Om een onbuigzaam hart in 't eind gedwee te maaken. Die ommekeer kan in geen oogenblik gefchiên : Gaat allen-binnen: my-alléén moet zy hier zién. Dorfan, bedwing u: gy moet ons gefprek niet ftooren. Denk Hechts om d'uitflag die daarvan u is befehoren. Gy werpt, zo ge één woord fpreekt, al uw geluk ter neêr. DORSAN. 'k Zal u niet ftooren: ik belooft u op myne eer. Zy geeven eikanderen de hand. D'ARANVILLE. Ik ben te vreên. Men zwyg'! Zy gaan in V zyvertrek. ZESDE ZN LAATSTE TOONEEL. D'ARANVILLE, eerst alleen. Mev. DORSAN, en JUSTINA. D'ARANVILLE, gaat zitten by de fchryftafel. Dit tydftip is gewigtig, Men breng"t ontwerp ten end'ftandvastig en voorzichtig. De ftrenge reden zy met medely gepaard; (fpaard. En daar 'k de vriendfchap dien, blyve ook de min ge' Mev.  ii3 DE J AL ÖERSCHE VROUW, Mev. DORSAN, vadert zeer ontroerd, een* ' Mef in de hand houdende. Mynheer! is 't mooglyk dat uw hart zyn (tem kon geeven Aan 't fchrikkelyk bevel dat gy my hebt gefchreveh? Zy leest. ' „ Hy verzoekt u by my te zenden alP wat hem toebe„ hoort in een huis, '/ welk gy hem dwingt voor altoos „ te verlaat£n,\ En myn Gemaal is 't, die dat haatlyk vonnis gaf! D'ARANVILLE. Dat vonnis is geheel eenvoudig, geenszins fïraf, Mevrouw; het is zyn goed dat uw Gemaal doet magen: Men moet zich van geen* eisch, diebillykis, bekiaagen.' Mev. DORSAN. Hy wil doorfcheiding dan zich van zyn Vrouw ontdaan? D'ARANVILLE. Hy wil 't langkwylige van 't pleitgeding ontgaan. Gyzelf hebt heden, om uw' huwlyksknoop tebreeken,. Gedreigd uw' Echtgenoot in rechten aan te fpreeken:' Dorfan waare anders nooit genoopt tot dat befluit. Gy fpreekt van vonnis, en gyzelf, gy fpraakt het uit. Mev. DORSAN. Die drift word ligt verfchoond in zulke omftandigheden. Gy zyt het, die hem wist tot fcheiden te overreeden. Mynheer!... Verberg myn' Man hier langer niet voor my.' D'ARANVILLE. Zo gy hem zoeken wilt, Mevrouw, het ftaat u vry. Gy  ft L Y S P E L. ia* Cy hebt reeds, zegt men, in dit huis geen' hoek vergeeMev. dorsaN. ^ Wel, had ik ongelyk? d'aranville. Zeer groot: ja, wel te wee ten. Die daad, gevoegd by al uw'argwaan, kwetst myne eer Zowelals'tburgerrecht.Maar'kfpreekdaarvannietmeer. Nu denkt gy dat, zo by niet hier of hieromtrent is, De plaats van zyn verblyf voor *t minfte my bekendis? Mev. dorsan, op een' koogen toen, doch meer en meer ontroerd. Gewis; indien 't u niet bekend is, wien zal 't dan Bekend zyn?... Hoe'tookzy, hergeef my myn'Dorfan. d'aranville. Dat 's in één woord : „Hel my invn offer wéér in handen". Neen, neen, Mevrouw! met recht daakthy zyn huwlyksNa veele kwellingen , onfchuldig lang geleên, Ontvlucht een flaaf zyn juk op welgegronde reen: Uw Haaf n eindlyk vry. Ook moet gy niet vergeeten Dat hy nu zestien jaar heeft in dat leed gefleten; Dat hy, uit eerbied voor den knoop door my bereid, Zich, zuchtend, zestien jaar zelfs 't klaagen heeft ontzeid. Herdenk zyn leed, en ftel uw ongelyk daartegen; En zwyg als hy: gy hebt verdiende ftraf gekregen. Mev. dorsan, met de. gnotfte vervoering. Als hy !. • ik zwygen ?... Ach! myn gramfchap kent geen Daar myn Gemaal my om een ander fnood verlaat; l Daar  130 D E J A L O E R S C H E V R O U W, Daar ik door fcheiding my zo fchandlyk zie onteeretr, Zou 'k myn meêminnares in vreê zien triomfeeren! ó Neen, Mynheer! zo 't u behaagt haar vóór te ftaan, Zal elk, vol deernis, met myn Iyden zyn begaan. /•£jen 't Geeft me alles recht den hoon , die my dus zou gefchie ■ Te keeren: all' wat leeft zal my zyn' byltand bieden1. Ik weet dat zich de ftem van vrouwen zonder tal Voor de onderdrukte Vrouw by 't Hecht verheffen zal. Het geld de rust en de eer en't aanzien der Geflachteiï. De moeders zullen met de dochters, door haar klagten , My onderfleuuen. Gy zult... JUSTINA. Ach, Mevrouw! bedaar. Met zachter inzicht kwaamt gy hier. D'ARANVILLE. En 't zou voorwaar Veel beter zyn geweest. Dat buitenfpoorig woeden Belet my ooit voor u de minfte hoop te voeden. Denk niet meer om Dorfan... Gy ziet hem nimmer wéér. Mev. DORSAN, met een gil. ó Hemel! ftaa myby!... Verzwaar myn' ramp nietmeerl Justina heeft gelyk. Ik zocht myn' Man te fpreeken Om fchuld te erkennen en vergiffnis- af te fmeeken. Ja, 'k bad gezworen... 'k ftond van myne dwaaling af: 'k Weet niet wat helfche geest myn woede my hergaf. Maar breng, in plaats van een jaloerfche, ontzinde VrotrAan zyneknien een Gade in bittrea angst emomve. (u'c' Dac  n l r s p e l. nf Lt geen verglfrnis aan haar fmeeken worde ontzeid: Word hy gelukkiger door haare afweezendheid? Is alle hoop van hem te winnen niet verloren Indien hy my, helaas! niet meer wil zien of hooren? d'aranville. Uw hart is voor uzelve een raadfel: en altyd Is dit de toeftand van een hart vol minnenyd,. Het welk men beurtlings ziet nu achten en dan hoonen , Nukalm zyn, dan verwoed; nu haat, dan liefde toonen. Hoe zal Dorfan, die u wel kent, gelooven dat Eën oogenblik u zo veranderd heeft? Mev. dorsan. 'k Bevat Dat hy niet zonder blyk daaraan geloof kan geeven: Maar dat hy my beproeve : ik zal'r niet tegenftreeven, Hoe tang die proef ook duur'. Myn argwaan zal voortaan Hem niet meer kwellen , noch naar zyn geheimen ftaan . Dn hy my niets omtrent Clementia verklaare, »k Mor daar niet over: maar voor 't minst, dat hy bedaare. Iudien, ondanks myn' eed en myn berouw, myn hart Hen; ééns wéér reden tot misnoegen geeft en fmart; Zo 't vuur van myne drift in my wéér mogt ontbranden i Mvn lot is in zyn handen. Dat hy my dau verlaat... /ftJyn i"<- J d'aranville. Uw wroeging is gegrond: gy hebt daar reden toe. Maar uw grootst ongelyk blyft u verborgen Mev. dorsan, met fchrik. ^ j 3 d'aran-  13= DE JA LOERSCHE- VROUW, d'aranville. Die vreemde Juffer, die zo fchoon is als geduldig En deugdzaam; die door u zo wreed en zoonfehujdig Gehoond is; door uw' Man verzorgd fints agttien jaar" Schoon zy met recht altoos by hem gebleven waar'; Die van haar ouderen onkundig is gebleven, Weet gy wel wie zy is, Mevrouw ? Mev. dorsan. Gy doet my beeveu... Wie is 't? d'aranville. Zyn Dochter. Mev. dorsan. Zy! d'aranville. Ja ; uit zyn' eerftcn echt. Mev. dorsan. Hy was reeds vader, en het is my nooit gezegd!' d'aranville. Ja; en reeds weduwnaar eer hy a was genegen. Zo hy 't u had gezegd, nooit had hy u verkregen, Eegryp nu wat hy al om u geleden heeft. Als Vader en Gemaal heeft hy in druk geleefd. Zyn Dochter, om u in uw dwaaling niet te ityven, Moest agttien jaaren lang van hem veroyderd blyven. Zy komtby roeval weêr: kyfehroomt, niet zonder reêu, Uw drift, zo zeöiivèrhoeds voor uw gezicht verfcheen. Zyn  B L Y S P E L. 133 Zyn tederheid, voor dc eene en de andere befcheidcn, Duet haar naar een verblyf, u onbekend, geleiden: Uw achterdenkentde aart ontdekt het, en t<$ond Is „naar 't gevangenhuis"! haar vonnis uit uw'mond. Maar gaa, jaloerfche Vrouw! doe't geen gy hèbtbelloten. Hier is haar kerker... Zy en ik zyn echtgenooten. Mev. DORSAN, met de grootfte verfaagenheid. Clementia!... zyn Kind!... en uwe Gemalin !... Wat haatlyk fchepl'el moet ik weezen inhunn' zin? De hoop heeft t'eenemaal myn droeve ziel begeeven. Tot boeting myns gedrags behoort meer dan myn leven. 'k Gevoel dat de afkeer van Dorfan zo billyk is, Dat ik niet fmeeken durf om fchuldvergiffenis. 'k Verlies hem... alles... 'k moet dus alles ook verzaakcn. Zj WÜ heengaan. DORSAN, van binnen, met een gil van aandoening. Genoeg! het is genoeg: laat ons een einde maaken Van haare en myne finart. ' Mev. DORSAN, die dioevig heenging, met drift te rug komende. ó Hemel! 'k hoor zyn ftem; Ach 1 dat ik my voor! t laatst nog ééns vertoon' voor hem. En dat ik fterv' daarna! D\iranville opent de kamer; Do'fan komt uit: zyue Vrouw werpt zich voor hem neder. .' ' Kkv. DORSAN. Dorfan!... 'k bezwyk van rouwe..» X 3 DOR  134 D E JALOERSCHE V R O U VV, DORSAN, kaar op heffende. Neen; inmyne armen vall' myn teergeliefde Vrouwe! Rys op !^ Mev. DORSAN. Myn dierbrc Vriend! vergeeft, vergeeft ge'tmy? 'k Vervolgde uw Dochter en de deugd doorjaloezy; En 'k was gereed de fchand by al haar leed te voegen. DORSAN. Bedaar, myn Lief, bedaar; ftel paaien aan uw wroegen. Mev. Dorfan drukt Clementia in haare armen. Mev. DORSAN. Geen flraf is zwaar genoeg voor zo veel fpoorloosheên. DORSAN. Wy-allen hebben die vergeeten: ftaak die reên. Wees Hechts gelukkig, dan vergoed gy al myn fmarte. Mev. DORSAN. Waarde Echtgenoot!... Zie daar dat edelmoedig harte, Sints zestien jaar gekweld door myn dolzinnigheid. 'k Heb rondom my den fchrik fints zestien jaar verfpreid. Ik plaagde u-allen; en nu is, om u te wreeken, Niets dan toegeevendheid en vriendfchap my gebleken. Ach! zo dees les my niet verandren doet van zin, Verdien ik nimmer blyk van achting noch van min. Dat myn Gemaal my dan verlaate om nooit tekeeren! DORSAN. Nu gy me myn geluk hergeeft, kan niets ons deeren. Eu gy, wiens yver en beleid myn rust herftelt, Oprechte Vriend! hoe zal... d'a r a n-  B L Y S P E Lé 135 D'ARANVILLE. Ik had het u voorfpeld. Uw Vrouw verwint en komt haar dwaaze drift te boven, •t is waar, wat fchielyk... maar wy kunnen het gelooven. Mev. DORSAN. Geloof het. 'k Had deez' dag ligt voor altoos gewaagd Natuur en liefde verr' van my te zien verjaagd: Dit zegt u alles. Tegen Clementia. Kom, myn Waarde, kom my nader. Wees ook myn dochter. CLEMENTIA. 6 Mevrouw! ó dierbre Vader! 'k Vergeef aan 't noodlot al myn lyden en verdriet: »t Is rykelyk vergoed door 't heil dat ik geniet. Mev. DORSAN, geeft haar" Man de hand, en zegtteeenVAranville, hem de handvan Clementia aanbiedende. Gy ziet uw werk... en u daarvoor belooning fchenken. Zy neemt vervolgens de hand van Eugenia en geeft die aan Ferval. En dit's uw loon. FERVAL. Mevrouwt Mev. DORSAN. Ja; zulk een wyz* van denken, Als de uwe, toont dat gy de deugd in waarde houd. Toen ik begeerde dat ge uw' Vriend verraaden zoud,^ ■ i  135 DE JALOERSCHE VROUW. Verkoost gy liever uwe Eugenia te derven • , ivr , , * (werven. Nu moogt ge, als haar Gemaal, in 't einde uw'wensch ver- Tegen Eugenia. Gy, Kind, draag hem, met liefde, ook altoos achting toe. Dat u myn voorbeeld fteeds voor jaloezy behoê' EUGENIA. Mamalief, 'k zal u al myn leven dankbaar weczcn. En, wyl gy cindlyk van die ziekte zyt geneezen, Is 't, als men zegt, geen kwaal die hooploos is. Ferval! Zó ik die kryg, denk vry dat ik me ook beetren zal. DORSAN, Het is genoeg. Ik wil niet van myn Dochters fcheiden. De liefde en vriendfehap zyn gezusters: 'k zal die beiden Voor altoos in myn huis verëenigd zien. En gy, Die nu het nadeel kent der blinde jaloezy, Myn dierbrc Wederhelft! gy weet,door ondervinding, Dat in 't vertrouwen 't heil beftaat van de echtverbinding, EINDE.