Z A A fe E N VAN STAAT en OORLOG.   Z A A K E N VAN STAAT en OORLOG, betreffende de VEREENIGDE NEDERLANDEN; ZEDERT het begin van het jaar. MDCCLXXX. NEEGENDE DEEL. te AMSTERDAM, bï JOHANNES ALLARt HDCCïCi   L Y S T van alle de stukken, welke in dit negende deel geplaatst I. yn. CLXXX. Request van j, j. elsevier , C. S. om vermindering der Impost op de Kooien op de helft, uit derzëlver Koolmynen in Schotland binnen deeze Landen ingevoerd wordende ; nevens Advis van Gecommitteerde Raaden daar omtrent. Ingeleverd ter Vergadering van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 2 Oélober 1782. bl. 1 CLXXXI. Antwoord van Zyne Hoogheid aan de Gelastigden van Hun Ed. Gr. Mogenden tot het afleggen van eene perfoneele Commisfie. Schriftelyk overgegeeven in dato 3 Oélober 1782. ' bl. 9 CLXXXII. Advis van Hun Hoog Mogende, omtrent het leggen van eene Belastinge op alle vreemd Aardwerk , midsgaders vreemde Hoeden, Lakenen en Stoffen. Uitgebragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 9 Oélober 1782. bl. 10 CLXXXIII. Missive van de Staaten van Friesland aan Zyne Hoogheid den Prinfe van Oranje en Nasfau, en aan de Staaten der byzondere Gewesten, over het gebrek aan Leevensmiddelen en andere noodwen* 3 dig-  vi L' Y S T eer S T U K K E N. digheden , welke het uitloopen van tien Lands Schepen naar Brest verhinderd hadden. In dato ii Oélober 1782. bl. 14 CLXXXIV. Request aan Zyne Hoogheid den Heere Prinfe van Oranje, van de Vlagofficieren en Kapiteinen op de Rheede van Texel, over de menigvuldige Lasterfchriften tegen hen ; nevens de onderfteuning van dit Request door Zyne Hoogheid ter Vergaderinge van de Staaten Generaal, en de Misfive van Hun Hoog Mogenden aan de byzondere Gewesten. Ingebragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 11 Oftober 1782. . bl. 20 CLXXXV. Request aan Burgemeerleren, Schepenen en Raaden, en aan de .gezwoorene Gemeente der Stad Deventer, van ruim veertienhonderd Burgers en Ingezeetenen, over Herftelling van Bezwaaren, ftrydig tegen de Conllitutie. In dato 11 Oélober '78a. . . . bl. 27 CLXXXVI. Antwoord van de Heeren Scaaten van Holland en Westfriesland aan de Heeren Staaten van Zeeland, op derzelver Misfive over den tegenwoordigen toeftand van zaaken. In dato 12 Oélober 1782. bl. 34 CLXXXVII. Extract-resolutie van de Vergaderinge der Gezwoorene Gemeente de: Stad Deventer, raakende het Request der Burgerye omtrent de Drostendienlten. In dato 14 Oélober 1782. . bl. 36 CLXXXV11I.  LYST der STUKKEN. vii CLXXXVIII. Extract uit het Boek der Refolutien der Stad Deventer , betreffende het Request der Burgerye. In dato 15 Oélober 1782. . . bl. 37 CLXXXIX, Rondgaande Brief van de Staaten van Friesland aan de Staaten der overige Gewesten , over het niet uitloopen der Schepen naar Brest. In dato 15 Oélober 1782. . bl. 38 CXC. Requesten van een aantal Burgers en Ingezeetenen der Stad Campen, zoo aan de Gezwooreue Gemeente, als aan Burgemeefters, Schepenen en Raaden, over de Herftelling van Jr. d. van der capellen tot den pol , nevens de Refolutie van Deventer, daar op genomen. In dato 15 Oélober 1782. . . bl. 40 CXCI. Dank-adres van een aanzienlyk getal Burgers en Ingezeetenen van Leiden, aan de Regeering der Stad, over de Propofïtie van den 31 Julyj nevens de Aanfpraak door de Inleveraars gedaan, en het Befluit, by de Groote Vroedfchap daar omtrent genomen. In dato 14 en 15 Oélober 1781. bl. 45 CXCII. Proclamatie der Vry-Verklaaringe van Noord-Amerika, door de Vereenigde Nederlanden. Gedaan door Zyne Excellentie john hancock, Schildknaap, Gouverneur, Commandant en Chef in en over de Repu* 4 bliek  vm LYST der STUKKEN, bliek Masfachufet, In dato 16 Oélober bl. 55 CXCIIL Dankbetuiging van de Nederlandfche Krygsgevangenen in Engeland , aan de Hoog Mogende Heeren S.taaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, voor de toegezondene onderfteuningen in Geld en Klederen. In dato %6 Oélober 1782. bl. 52 CXCIV. Raprort van Gecommitteerden tot de perfoneele Commkfie, in gevolge van Hun Ed Gr. Mogende Refolutie van 27 Sep. tember, omtrent het voorgevallene in eene Conferentie met Zyne Hoogheid, over de Expeditie van tien Schepen naar Brest. Ingebragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 16 Oclober 1782, bl. 54 CXCV. Propositie van Afgevaardigden van Amllerdam, ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, omtrent de zaak van den Vaandrig de witte, befchuldigd van Verllandhoudinge met den Vyand. Gedaan in dato 16 October 1782. . : y. 59 CXCVI. Rapport van Gelastigden van Hun Ed. Gr. Mogende omtrent een bezoek by den Heere Prinfe van Oranje en Nasfau, over de zaak van den Vaandrig de witte, en deszelfs Verftandhouding met den Vyand Ingebragt ia dato 17. Oélober 178 2. bl. 61 CXCVJI. Tractaat van Vriendfchap sq Com- mer-  L Y S T der STUKKEN. ïx mercie, tusfchen de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden en de Vereenigde Staaten van Noord-Amerika%, nevens de Formulieren van Paspoort, Certificaat en Zeebrief, en de Conventie omtrent de hernomene Schepen. Ingebragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 17 Oélober 1782. . bl. 65 GXCVIII. Missive van Burgemeefteren, Schepenen en Raaden der Stad Zicrikzee, aan de Edele Mog. Heeren Gecommitteerde Raaden der Provincie Zeeland , over de veiligheid der Provincie , en de te regtftelling van den Vaandrig de witte. In dato 18 Oélober 1782. . . bl. 91 GXCIX. Request van een aantal Burgers en Ingezeetenen van En/chede, aan Ridderfchap en Steeden van Overysfel, om aftcbaffing der Drostendienften. In dato 19 Oélober 1782. bl. 94 CC. Adres van een aanzienlyk getal Burgers van Zvvoile, aan Jr. a. w. v. pa.-landt, van Zuithem, Landdrost van Ysielmuiden , om deszelfs medewerking ter al'ichaffinge van de Drostendienften. In dato 19 October 1782. . . bl. 95 CCI. Adres en Memorie van Jr. a. w. b. d. pallandt tot zuithem , Brost van Tsfelmuiden^ aan de Staaten van Overysfel, ïaakende de Affchaffing der Drostendien* 5 ilen;  x LYST der STUKKEN. ften; als mede de zaak van Jr. tot den poll. In dato 22 Oélober bl. 98 CCII. Adres van den Advokaat-Fiskaal der Generaliteit aan Hun Hoog Mogende, wat hy te doen hebbe, in gevallede overgaf van den gevangenen Vaandrig de witte , door het Hof van Holland , op last van Hun Ed. Gr. Mogende, van hem mogt gevorderd worden. Ingebragt in dato 23 Oétober 1782. . bl, m CCIII. Missive van Zyne Hoogheid den Kapitein Generaal aan de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , over het geval van den Vaandrig de witte , en het gebeurde daar omtrent. In dato 23 Oélober ï?89- • bl. 116 CCIV. Missive van Zyne Hoogheid den Prinfe Erf-Stadhouder, aan Hun Ed. Gr. Mogende , over de zaak van de gevangenen Vaandrig de witte. In dato 23 Oélober J782- • bl. 122 CCV. Resolutie van Hun Ed. Gr. Mogende, aangaande het de Concert met Frankryk, het reguleeren van Voorwaarden van Vrede, en het fpreeken van den Raadpenlionaris met den Franfchen Gezant over de mislukte Expeditie naar Brest,en eenTrao taat van Koophandel. In dato 23 Oélober • . bl. 125 CC VI.  LYST der STUKKEN. xi CCVI. Missive van den Heere Pn'nfe van Oranje en Nasfau aan Hun Ed. Gr. Mogende, over het voorgevallene in eene Converiatie met eenige Gelastigden, op den n Oétober, over eenige duifterheeden in het beftuur der Zeezaaken ; nevens Copie van het Antwoord, aan de Gelastigden ter hand gefield. In dato 24 Oétober 1782. bl. 128 CCXVII. Nota van den Deenfchen Gezant de Sl. Saphorin, aan de Regeering van Amfterdam, inhoudende klagten over een Artikel in de Diemermeerfche Courant. Overgeleverd in dato 24 Oétober 1782. bl. 134 CCVIII. Resolutie van de Heeren Staaten der Provincie Stad en Lande, omtrent het niet uitzeilen der Schepen naar Brest; nevens Concept Misfiven zoo aan den Prinfe Erfftadhuuder als aan de Staaten van Friesland over dat onderwerp. In dato 24 Oétober • • bl. 135 CCIX. Approbatie van Hun Ed. Gr. Mogende, omtrent het Rapport van derzelver Gelastigden tot de perfoneele Comrrji-fie by Zyne Hoogheid , nevens de Aantekeningen daar tegen. In dato 24 Oétober 1782. bl. 145 CCX. Propositie van den Raadpenfionaris, uit naam van Gecommitteerde Raaden, om de Geldopneeming, in de jaaren 1781 en 1782 gedaan , op gelyken voet ten minfte met zes  xii LYST der STUKKEN. zes Müüoenen te vermeerderen. Gedaan aan Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 2< Oélober 1782. ,i bl. 14I CCXl. Antwoord van Zyne Hoogheid den Heere Prinfe van Oranje en Nasfau , op de Misfive van de Heeren Staaten van Friesland van n Oétober. In dato 29 Oélober r782. . . bl. 149 CCXII. Missive van het Collegie ter Admiraliteit te Amfterdam aan de Heeren Staaten Generaal , nevens Rylairen; behelzende verantwoording wegens het verzorgen der Schepen, naar Brest beftemd. In dato 30 Oélober 1782. . < bl. 156 CCXIII. Memorie en Advis van Commisfarisfen van den Hove van Holland , Zeeland en Friesland, aangaande de zaak van den Vaandrig de witte 5 nevens Confideratien op de Propofitie van de Heeren van Amfterdam , en op de Misfive van Zyne Hoogheid aan de Staaten Generaal en aan de Staaten van Holland. In dato 30 Oélober l?82- ♦ bl. 162 CCXIV. Extract uit het Register der Refolutien van de Heeren van de Ridderfchap der Provincie -van Overysfel; behelzende de voorwaarde der opfchortinge van de Proceduren tegen Jr. van der capellen tot den pol : nevens des Ridders antwoord op deeze aanbieding. In dato 31 Oélober 1782. bl. 175 CCXV  LYST der STUKKEN. xiii CCXV. Extract uit de Refolutien van de Heeren Staaten van Holland en West-Vriesland, in Hun Ed. Groot Mog. Vergadering genomen , betreffende de vernieuwing der Commisfie van den Heere Raadpensionaris van bleiswyk. In dato i November 1782. . . bl. 177 CCXVI. Verantwoording van het Collegie ter Admiraliteit te Amfterdam, wegens de aangewende poogingen ter Verzorginge van de tien 's Lands Schepen, naar Brest beftemd. Ingebragt ter Vergaderinge van Hun Edele Groot Mogende , in dato 1 November 1783. . bl. 179 CCXVII. Advis van den Raad der Stad Viisfingen , omtrent de zaak van den Vaandrig de witte. In dato 2 November 1782. bl. 289 CCXVIII. Declaratoir van de Stad Middelburg ter Vergaderinge van de Staaten van Zeeland, omtrent de Relblutie op het niec mogen neemen of molefteeren der Engelfche Pacquetbooten. In dato 5 November 1782. bl. 292, CCXIX. Advis der Heeren van Zierikzee, op het Napoinét der huidige Beichryving, rakende de Zaak van den Vaandrig de witte, relatief Staaten Notulen van den 5 November 1782. . . bl. 294 CCXX.  jav LYS T der S T UKKEN* CCXX. Missive van de Heeren Staaten van Friesland aan de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal , betreffende het uitftellen der Raadpleegingen ter Generaliteit over eene toegezondene Deduciie, raakende den onëvenredigen Aanflag van Friesland in 's Lands gemeene Lasten. In dato 15 November 1732. . bl. 298 CCXXL Rondgaande Brief der Heeren Staaten van Friesland aan de verdere Provintien, over de agtergebleevene Expeditie naar Brest. In dato 15 November 1782. bl. 30a CCXXII. Declaratie der Stad Vlisfmgen , ter Vergaderinge van de Heeren Staaten van Zeeland , raakende het niet uitzeilen der Schepen naar Brest. In dato 16 November 1732. . . bl. 308 CCXXI1I. Extract-resolutie van Hun Hoog Mogende de Heeren Staaten Generaal, omtrent het vorderen van eenen Eed van de Schotfche Brigade. In dato 18 November 1782. . . bl. 311 CCXXIV. Extract uit het Register der Refolutien van de Edele Mogende Heeren Gecommitteerde Raaden ter Admiraliteit op de Maaze; inhoudende een berigt wegens de zaak van den Lieutenant Johannes Janfe Eye, nevens de ondervraagingen en verdere Stukken , daar toe betrekkelyk. In dato 19 November 1782. bl. 313 CCXXV.  L YST der STUKKEN; CCXXV. Berigt wegens het voorgevallene tusfchen de Gecommitteerde Raaden van de Heeren Staaten van Holland en Westfries, land en de Heeren Staaten van Zeeland , omtrent het neemen van eene Engelfche Pacquetboot door een ZeeuwfchenKaaper, en de Maaien Brieven daar in gevonden en te Zierikzee ge.bragt, en de verdere voorziening , deswegens gebruikt. Ingebragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende , in dato 20 November 1782. bl. 336 CCXXVI. Consent van Hun Ed. Gr. Mogende de Heeren Staaten van Holland en Westfriesland in eene Geldleening van zes Millioenen , op Ordinaris Obligatien of Losrenten. In dato 2i November 1782. bl. 348 CCXXVII. Brief van een Rotterdammer aan de Heeren Staaten van Friesland; behelzende aanbiedingen van medewerkinge ter herftellinge der Schutteryen. In dato 25 November 1782. . . bl. 350 CCXXVIII. Missive der Heeren Staaten van Groningen, aan Zyne Doorl. Hoogheid, den Heere Prinsfe van Oranje. In dato 26 November 1782. . . bl. 356 CCXXIX. Resolutie van Burgemeefteren en Vroedfchap der Stad Dokkum , nakende de Ambulatoire Ampten, vallende op het Kwartier der Steden, dat dezelve voort- aan  xiv L Y S T der STUKKEN aan niet meer aan den Prinfe Erfftadhoüder zullen worden opgedraagen. In dato 26 November 1782. . bl. 359 CCXXX. Rondgaande .Brief van de Regeerin« ge der Stad Dokkum aan de overige Friefche Steden, inhoudende kennis geeving van haar Befluit omtrent de Ambulatoire Ampten. In dato 26 November 1782. bl. 361 gladz. 313, reg. 29 September, lees November,, ZAA.  Z A A K E N 1 VAN STAAT en OORLOG. MDCCLXXXII. CLXXX. Request van j J. elsevier, C. S. om vermindering der Impost op de Kotlen op de helft, uit derzelver Koolmanen in Schotland binnen deeze Landen ingevoerd wordende; nevens Advis van Gecommitteerde Raaden daar omtrent. Ingeleverd ter Vergadering van Bun Ed. Gr. Mogende, in dato a OElober 1782. Is geleezen het Advis" van de Heeren Gecommitteerde Raaden in den Haage en te Hoorn refideerende ▼an den 23 der voorleede maand, hebbende, in gevolge en ter voldoening van Hun Edele Groot Mog. App^.inrement van den a1"* July deezes jaars , ge examineert de Requeste aan Hun Ed. Groor Mog. geprefenteerc by of van wegens Jan Jacob Elfevier , Raad in dé Vroedfchap der Stad Rotterdam, c. s. , alle geboore Burgers, Ingezeetenen en Kooplieden der gemelde Stad, om reedenen daar by geallegeerc verzogt hebbende, dat Hun Edele Groot Mog., in aanmerking van hec algemeen nut den Impost op de Conlumtie van de Kotlen thans geheeven wordende , gunftelyk gelieven te verminderen tot op de helft, met opzigt tot de Kooien , welke voortaan doof de Supplianten en hunlieder Succesfèuren, mits altoos Ingezeeienen van tieaze Republiek zynde, uit derzelver Koolmyn , genaamt j IX. dêel. A Hal*  2 oct. Z A A K E N VAN Halbeath , geleden naSy lnverkert rg ïn Schotland bii nen deeze Provincie zullen, wor en aangebragt en in ge voert. Waar op sedelibereert. en Copie van het voorfchreeve Adws verzogt 7ynde door de Hoeren Gedcpu eerden der Steden Dordrecht, Delft , Amfterdnm , Rotterd m, Schiedam en Schoenhoven, om da r op re ver» ftaan de intentie Van de Heeren hunne Princ naaien is de finaale Refoluüe uirgefleld tot nadere deliberatie^ Accordeert met de voorfz. Refulutien. De Gecommitteerde Raaden in den Hage en te Hoorn reiideerende, hebbende, in gevolge en tot voldoehinge van Uw Ed. Groot Mos. Appointemem van den -;6 Ju'y deezes jaars , ge.xamineert de Ktqueste aan U r dele Groot Mog. geprefenteert by of van wegens Jan Jacob Elfevier, Raad in de Vroedfchap der Stad Rotterdam , c. s. , alle geboore Burgers, Ingezeetenen en Kooplieden der gemelde Stad , öm reerienen daar by geal'egueert verzogt hebbende , dat U Edele Groot Mfgende, in aanmerking van hei algemeen i ut den Impost op de Confunrie van de Kolen thans geheeven wordende , gunftelyk gelieven re ve minderen tot op de helft, met opzigt tot de Koo. len welke voortaan door de Supplianten en hunlieder Succesfeuren , mi:s altcos Ingezeetenen van deeze Republiek zynde, uit derzelver Koolmyn, genaamt Halbeat, geleegen naby Inverkerting in Schotland , binnen deeze Provincie zullen worden aangebragt en ingevoert; moeten vooraf remarqueeren by hun voorig Advis, op de Requefte van Pieter Chomel, Koopman te Amfterdam, meede om vermindering 'van 'den Impost op de Kooien uit het CraafTchap Maick reeds voorzegt te hc ben , dat wanneer dat verzoek aan gemelde Chomel zoude mogen worden geaccordeert, al aanltonds wedeiom a> dere Kooplieden en Geinteresfeerden in de Kooien-Negotie zouden opkomen , en gelyke verzoe. leen doen , zonder genoegzaame reedenen te hebben tan dezelve- te konnen weigeren. O  «ct. STAAT EN OORLOG, ij3t. 3 U Ed. Groo- Mog. zien zulks thans volkomen bewaarheid, door het tegenwoordig Request van de Supplianten, het welk zelfs geprefenteert word, hangende nog de deüber tien van Ü Ed. Gr. Mog. over het verzoek van gemelde Chomel, en vervolgens zonder voor alsnog te weeten, welke dispofitie daar op vallen zal, wiarom de tegenwoordige Requeste , niet te onrecht als een Antidotaal, tegen het eerde kan worden aangezien. Wel is waar, dat het tegenwoordige verzoek berust op geheel andere gronden als het vooiïi,e, dog zoo de Gecommitteerde Raaden vermeenen e-?en onbeftaan. baar, om op fondament van dezelve een favorabel ad» • vis aan U Ed. Groot Mos:, te kunnen uitbrengen , Want dat de Sup lian en in de eerfte plaatfe voorgeeven, importante fnmmen te hebben geimpendeerr, en nog dagelyks impendeeren , om hunne Koolmyn in Schotland , bevoorens nader omfchreeven , meer en meer in ftaat te brengen, tot het opleeveren van eenen voor deezen Landen zeer aanmerkeiyke quann'teit Kooien , en wat dies meer is , zulks onder verbeetering niers anders dan een naruurlyk gevolg is van alie onderneemingen van die natuur , en welke kosten hun na» derhand by het debit der Kookn wed rom ten goede moeten komen, maar die konnen na het oordeel van de Gecommitteerde R iaden, geene valable reeden uit-> leeveren om den Souverain te engageeren van 's Lands Kasfe open te zetten, om de Supplianten daar in door eene notable vermindering vau deszelfs inkomlfcen te fubvenieeren. Dat wyders de Supplianten nog bybrengen , dat zy zeedert de Dec'aratie van Oorlog door den Koning van Engeland aan deeze Republiek gedaan, gnotelyks zvn verhindert geworden in het vervoeren herwaarts, en debiteeren alhier te Lande van bovengemelde Kooien, zulks is etne fataliteit die niemanc verhoeden kan, en die de Supplianten genoegzaam gemeen hebben met alle de Commerciierende Ingezeetenen van de Republiek, die zeekerlyk door dien Oorlog op deeze of geene wyze verrnndert worden hunne Negocie vry en onbelemmerc te dry ven, eri q*« door aan extraordinaire kosten en A a moey»  4 oct. ZAAKEN VAN rrioeye:vlcbepder> gefubjefteert worden, miar indien die allen de. wegens uit 's Lands Kasfe zouden moeren worden gedtdomageerr, is ligtelyk te bevroeden, wat eindelyk van 's Lands Financie worden zoude Dat in de laatfte •. laaife de verlangde Gratificatie van de helft der inrofitien op de Confumptie der Koo'en grootendeels zoude fubv.nieeren aan de nu ber.iald moe. tende worden hoogere Vragtloonen en'Asfurantie P'£e« nven, en dat zulks zoude veroorzaaken, dat de Trafiquanten overvloediger, en tot gematigder pryfen van de beste foorten van Kooien zouden konnen worden voorzien, en wat daar van meerder zoude mogen zyn; zoo kan dat voorgeeven uit het reeds bevoorens geavanceerde genoegzaam beantwoord word.n, boven en bthalven dat de Supplianten zig zeiven daar omtrenc dedomageeren konnen, met de Koulen , die tog altoos voor'de Traficqnanten noodig zyn, op excesfive pryfen te houden en langs dien weg van den Ingezeetenen die hoogere Vragtloonen en Prjemien van Asfurantie te vinden , zonder eenige noodzaake , dat her Land met zyne Ka;fe de Supplianten nog boven dien daar in lubvenieere. En wat dan nog betreft , dat de Traficquanten door die vermindering van Impost overvloediger en tot gematigder pryfen van de beste foorten van Kooien zouden konnen worden voorzien , zoo zyn aan de Ge. commifeerde Raaden tot nog toe geene klagten van de Traficqu.mten over de fchaarshei .1 en hooger pryfen der Kooien voorgekomen, in wier mond nogrhans deeze klag en meerder zouden pasfen , dan in die van de Supplianten, die alleen het beneficeeren van bun Kool. myn, en dus een proprium interesfe beoogen, het welk zy willen dat met een important nadeel van 's Lande Financie zal gepaart gaan, en dat wel cp een tyd, dat het Land zyne Penningen dubbel van nooJen heeft. £n het is vervolgens op alle deeze gronden, dat de Gecommitteerde Raaden in deezen zullende dienen van hunne cmfideratien en advis, ziij onbezwaart vinden om U Edele Groot Mogende te advifeeren, dat der Supplianten verzoek , behoord te worden gedeclineert en geweezen van de hand. Edog  oer. STAAT EN OORLOG. 1782. s Edog refereeren zig de Gecommitteerde Raaden voor» niemr niet te min tot de hoogwyze dispaluie van U Ed. Groot Mog. Den 23 September 1782. Aan de Edele Groot Mogende TJeer<» Staaten van holland en Westvriesland. Geeven met de verfchuldigde Eerbied te kennen, Jan Jacob Elzevier , Raad in de Vroedfchap der Stai Rotterdam, Cornelis Lloyd , Junior, Sampon Coysgarn® Lloyd, en fan Daniël Huighelbos van Liender, alle geboren Burgers, Ingezeetenen, en Kooplieden d r Stad Rotterdam, en Jan Theodore Frescarode* Notaris en Procureur te Rotterdam, als Executeur van den Testamente van wylen Nicolaas des Amorie, in leeven Koopman, en Asfiradeur, gevvoont hebbende, en. overleeden aldaar , in deezen reprefenteerende de gezaraentiyke Eifgenaamen van voornoemden Nicolaas des Amorie, alle meede Burgers, cn Ingezeetenen der Stad Rotterdam , dat zylièden Supplianten vernoomcn Jiebbende dat Pieter Chomel , woonende te Am'ierdam, zU by Requeste aan O Edele Groot Mog. hadde geaddresfeert , omme vermindering voor de h?lfc van den Impost op de Comfumptie van zeekere Kolen , provenieerende uit het Graaflchap Mark, behoorende onder den Koning van Pruisfen, en door een Sociëteit Onderneemers, onder de firma van Elsbruch en Compagnie herwaarts af te zenden , zylièden Supplianten daar door genoopt zyn geworden, zig insgelyks by Requeste aan U Ed. Groot Mog. te addresfee.ren, te meer, dewyl zy zig vlyen als gebooren Ingezeetenen deezer Provincie, geene mindere bevoegtheid te hebben tot het verzoeken van evengeme de gratificatie, dan Vreemdelingen en Buitenlanders, dewyl zylieden Supplianten reeds voor eenige jaaren door aankoop h bben verkreegen een zeer uitgellrekte, en voornaame Kolenmyn , genaamt Halbeath, geleegenin Schotland , naby Inverkeeting, in, of aan welke niemand, hoe genaamd, buiten de Supplianten , en die geene A 3 wel*  6 oct. ZAAKEN VAM 1781. welke in deezen door den laatfte Suppliant in zyne bovengemelde qualiteit wordt gerepre(enteert, een i het minfte Interest, of aandeel is hebbende, dire&alyk, of indirecteiyk, en zylièden Supplianten importante fotnmen hebben geimpendeert , en nog dagelyks tm. pendeeren, zoo om de voorfr. Kolenmyn mieren meer in (laat te brengen tot het opleeveren van eenen voor deezen Landen zeer aanmerkelyke quantïteic Kolen, als tot den aanleg van eene bekwaame Ladingplaats voor dezelve, en van het aanleggen, en in (laat brengen van een Haven, of Vaart, tot het afvoeren der Kolen, van bovengemelde Myn, naar Zee. Dat zylièden Supplianten zedert de Declaratie van Oorlog door den Koning van Engeland aan deeze Republiek gedaan , grootelyks zyn verhinderd geworden' in het vervoeren hervvaards, en debirètren alhier re Landen van bovengemelde Kolen , welk debiet alhier te Lande , altoos henlieder voornaame oogmerk is ge. weest, vermits de vooifz. Kolen niet alleen zeer dienftig zyn voor de Traficquen alhier , maar ook onder dezelve eene zeer groote quamireit word gevonden zeer gefehikt omme op de Zeebakens deezer Landen te -worden geëmployeert, als welke Oorloos declaratie de Zeevaart geer heefc geflremt, en de Vragtloonen, en Praemsen van Asfurantie zeer heeft doen monreeren. En gelyk de verlangde gratificatie van de helft'der Impofitien op de Conftimptie der Kolen , grootendeels zoude fubvenieeren aan de nu betaald moetende worden hoogere Vragtloonen , en Asfurantie Prnmien , zoude zulks veroorzaaken dat de Traficquanten over. Vloediger, en tot gematigder pryzen.van de beste foor* ten van Kolen zouden kunnen worden v >orzien, en daar boven geleegentheid gegeeven om de aanneemingen der Waag-Kolen voor 's Lands Vuurbakens facieier te kun11 en onderneemen. En dewyl het onbetwistbaar zeeker is, dat tot den welvaart deezer Landen verre meerder word gecontri. bueert door zoodanige Produften welkers aanvoering van buiten over Zee gefchied , dewyl daar door, de Zeevaard , de voornaame Zenuw van onzen Staat , .meerder word uitgebreid, ,dan we,J door zoodanige Pro» '" " duc  cct. STAAT EN OORLOG. 1712., j ducten, welke langs Binnenlandfche Vaarten over Territoiren en Rivieren , onder Vreemde Mogentheeden "behoorende, herwaarts worden aangevoerd, als waar door de meefïe voordeden van Tollen, en andere onge den door de Vreemde Mogentheeden wordtn ontfangen, en de Vtagtloonen van die Producten by Vreemdelineen worden genooten. Zoo keeren de Supplianten zig tot U Edele Groot Mog, eerbiediglyk verzoekende , dat l) Ed»le Groot Mog. in aanmerking van het a'gemeen nut, den Impost op de Conlümptie van de Ko'en tluns geheeven wordende , gunftiglyk gelieven te verminderen tot op de heifte, met opzigte tot de Kolen welke voortaan door de Supplianten, en henlieder fuccesfeuren , mits al oos Ingezeetenèn van'deeze Provjnce zynde, uit derzelver KoJermyn genaamt Hallbeath, geleegen na by In*erkeeting , in Schotland, binnen deeze Provincie zullen worden aangebragt, en ingevoert , en dat U Edele Groot Mog. de nodige ordres gelieven te dellen ien einde de Supplianten en hunne gemelde Succesfeuren het genot van de voorfchreeve exemtie te doen hebben. COnder ftond) t Welk doende &c; r (Was get.) J. j. elsevier. couneus lloyd , Junior. Voor zig zelfs als voor zyn Broeder .'AMPSO Coy-GARNU LLOYD, J. D. HUiGHEL BOS van l1ekder0 (Was get.) J. T. FRESCAROCE, qq« A 4 \ i&  * oct. ZAAKEN VAN 178a. In marg'tm flond geappoftilhert, De Staaten van Holland en Westvriesland vinden goed, dat deeze Requeste geftelt zal worden in handen van Haar Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raaden refideerende in den Haage en te Hoorn, om dezelve te examineeren , en de Vergadering daar op te dienen van hunne confideratien en advis. Aftum 's Hage den »6 July 1782. (Onder ftond) Ter Ordonnantie van de Staaten. (Was get.) C. CXOTTERBOOKB. LCXXXt  OCT. STAAT EN OORLOG. 178?. 9 CLXXXI. Antwoord van Zyne Hoogheid aan de Gelastigden van H,un Ed. Gr. Mogende» tot het afleggen van eene per' fonetle Commisfie. Schrift elyk over» gegeeven in dato 3 O&ober 178a. EDELE MOGENDE HEEREN! Ik heb reeds voor eenigen tyd in het Secreet Befosn* van Hunne Hoog Mog, myne intentie gecommuniceerd , om eene gedetaileerde. opening te geeven van inyne gehotidene directie en bellier als Admiraal Generaal v,-n de Unie; in het byzonder, zeedert dat deeze Republiek met eenen onrechtvaardigen Oorlog,door het Ryk van Groot Bnttannien is overvallen. Ik zal binnen zeer weinige dagen kunnen voldoen aan het geen Ik heb aangenoomen. Hun Edele Groot Mog. zullen dus door derzelver Heeren Gedeputeerdens ter Generaliteit , van den inhoud deezer Ouvertures , en van de ftuitken die ik teffens daar by voegen zal, volkomen worden geinformeert, en zoo als Ik vastelyk vertrouw , daar in vinden alle die elucida» tien, die Hoogstdezelve billyk kunnen verlangen. Ik heb altoos gemeend, en meen als nog, dat Ik als Admiraal Generaal van de Unie , en weegens myne verrichtingen in die qualiteit , myne verantwoording alleen aan Haar Hoog Mog. verfchuldigt ben ; doch ten blyke van myne eerbiedige defereifce aan de verlangens van Haar Ed. Groot Mog. zal Ik my niet onttrekken, om ingeval de evsngemelde Ouvertures, tegens myne ▼erwagting nog eenige twyffeling aan Hoogstdezelve snogten overlaten , zoodanige verdere elucidatien aan Haar Edele Groot Mog. te fuppetliteeren, als Hoogstdezelve zullen kunnen verlangen. Aldus overgegeeven den 3 Oftober 1782. (Was get.) W. PR» V. ortANCE. A 5 CXXXII.  lo oct ZAAK EN VAN CLXXX1L Advis van Hun Haag Mtgende, om. trent het leggen van eene Belastinge ■ ep alk Vreemd Aardw.rk, midsgaders vreemde Hoede» , Lakenen en Stoffen. Uitgebragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Cr. Mogende, in dato 0 Ochber -7Ü2. De Raadpenfionaris heeft ter Vergadering gecommuniceert het raapport op den 30 der voorleHe maand r t Generaliteit uitgebragt, ü\> kragte van Han Hoog Mogende Ri-f.lutien commisforiaal van den e April en 24 May la-tstleeden , op de ' Refolutie der Heeren Staaten van Utrecht, houdende de reed.nen en motiven tot reimroduceeren van den Impost op de vreemde Wolle en Zyde Lakenen ; als meede op de Requeste van D re&eurs der Porceleyn- Fabricqnen en PtTceleyn-Fabricqueurs te Delft; om, op fundament der geallegueerde reedenen , den invoer van het EngeKch Aardewerk binnen deeze Republiek fop zeekere zwaare jrcenaliteit ïtricl te verbieden ; en tendeerende het ge. melde rapport , om met alteratie der Lyst, arfter het Placaat van den 31 July 1715, alle vreemd Aardewerk zoo Poren , Pannen, Kraken, Kannen, Huii- en Dekpannen, geb.kken Steen , Teegels, Ta^akspypen als Porceleyren en alle ander Aardewerk zonder wider' fchcd va» waar ingebragt, ter waarde van honderd guldens op het inkomen te belasten ulffche PlattielBakkerycn zeedert eenige jaaren herwaards dermaten waten geraakt ia het verval , dat binnen den tyd van veertien jaaren een derde gedeelte van dezelve door gebrek aan genoegzaam debiet en verzending van het Delffche Porceleyn of Aardewerk gedemolieert gewor. den en het üoopen van zoo veele , en in zig zeiven zeer kostbaare Panden om gemelde reedenen noodwendig had moeten veroorzaaken een meer toeneemende armoede, en het komen van een groot gedeelte Werkvolk , dat anderzints met derzelver Huisgezinnen daar aan een genoegzaame kostwinning was hebbende tot lasten van de openbaare Godshuizen. Dat  m oct. ZAAIEN VAN 178*. Dat onder de oorzaaken van zulk een deplorabel verval geenzints van de geringde waren, dat in Braband te Dantzig en elders zwaardere belastingen dan voor' heen op het gemelde DelfTche Porceleyn, of Aardewerk waren geheeven, en in Portugal, en het gantfche Holiteinlche een dr<5t verbod tegens den invoer was geëmareert, waar door de verzending op Hamburg groote. yxs was vermindert, terwyl onaangezien zulke buitenl.indlche belemmeringen, het inkomen, en het vertier van vre mde Aardewerken binnen deeze Provinciën voornaame] jk van het Engelfche van tyd tot tyd mer. keiyk was toegenomen, en die toeneeming van het laatre onaangezien de rupture met Engeland nog al tot verbaazing van veelen bleef accresceeren , daar ondertrienen aan de Ingezeetenen van deezen Staat wierd benomen alle occafle en wel met de zor^vuldigde opJettemheid, om eenig Product van der Supplianten Fabrequen ook in Engeland ie debiteeren, overeenkom, ltg met de fthftde interd;ctie tegen den invoer daar van. aldaar ged an 4 verzoekende de Supplianten om reedenen in de voorfz. Reque!>e gealegueerr, dat het Haar Hoog Mog goedgundtglyk behaagen ra >ge, d-n invoer van het Engelfche Aardenwerk binnen deezs Republiek op zeekere zwaare pccnaliteit ftrictelyk te Verbieden. En daar op ingenomen hebbende de confideratien en hetalvis van de alhier aanweezende Gecommitteerden „uit de refpective Colegien ter Admiraliteit'deezer Landen, hebben ter Vergadering gerapporteert, dat zy Hee. ren (redeputeerden van advife zouden zyn, dat de b!oey der imandfche Fabricquen, dewelke met alleen aan de werkende Gemeente het nodige onderhoud, maar zelfs ook a n de Commercie en Navigatie zeer veel Voedfel konn n verfchaffen, zoo wel uit dien als uit verfcheiden ai dere hoofiien om wyffelbaar te houden is voor een der Üerkiie zenuwen van een Gemeenebest, en dat dus het verdere verval derzelve binnen deeze Landen op alle mo eiyke wy/.en moet worden voorgekomen , en alle gtfthikte middelen tot haare opbeuring dienen te worden beproeft, dog dat egfer ter bereiking van dit zoo heilzaam oogmerk juist geen toevlugt fchync te moeten wor-  •ct. STAAT EN OORLOG. 1-82. s$ worden genomen tot het verbieden van eerige buiten 's Lands gemaakte of gewerkte Goederen, om dat daar door niet alleen aan de Ingezeetenen deezer Landen zou» den worden benomen de voordeelen aan het in. en wederom uivoeren van dusdanige Goed'ren verknolt, maar om dat bovendien • ok met het verlies van deeze Tak van Commercie teffens andere Branches zouden worden verlegr. Dat ter vermyding van dit zoo no'abel inconvenient zeer gefchikt zoude voorkomen het leggen eener belas'ing op de binnenlandlche confumtie van buiten 's Lands gefabriceerde Goederen, even gelyk in de voorgaande Eeuw geduurende f veele jaaren en niet geheel zonder fucces, in fommigej Provinciën deezer Republiek heeft p'aats gehad, en zoo als nu weder van wegens de Heeren Staaten van Utrecht is voor?e(lagen , dog dat een rigtige, egaale en efficacieufe heffing der voorlz. Impost over de gantfche Republiek zoo uit hoofde van derzelver confti.u ie, als anderzints, aan zoo veele diffctiltei'en onderheevig is, dat daar toe naauwelyks eene .prompte Refolu ie der Bondgenooten kan worden verwagt , en dat om die reeden proviiioneel ten aanzien van de voorfchreeve opgegeeven Speciën, eene proeve zoude k onnen worden gevonden in de verhooging van de inkomende Regten daar op gefield, zonder dat het geen Voor de Commercie moet dienen, daar door op eenigerhande wyze wierde bezwaard, en dat ten dien einde met alteratie van de Lyst, gevoegd agter het Placaac op den ophef van de Middelen te Water van 31 Ju'y I725, alle vreemd Aardewerk zoo Potten, Pannen, Kru ken , Kannen , Huis- en Dekpannen , gebakken Steen, Teegels, Tabakspypen, als Porceleynen, en al. Ie andere Aardewerk, zonder het minfte onderfcheid, van waar het zelve zouden mogen worden ingebragc, ter waarde van honderd guldens op het inkomen zoude beheoren te worden belast met vyf en twintig guldens. En op gelyke wyze alle vreemde Hoeden, mitsgaders alle vreemde Laakenen en Stoffen van Wolle^of Zyde met of zonder Goud of Ziiver, zoo geverwd als ongeverwd, indiitin&elyk, gelyk ook de vreTemde Vrie-. Jen of Duffels, de Betvers of Batlakens daar onder echter  j4 oct. Z A A K E N VAN I78a. ter niet begreepen , ter waarde van honderd guldens met twintig guldens ; met dien verfiande, dat by het weeder uitvoeren van eenige der voorfz. Goederen, de Regten , dewelke by het inkomen blyken te zyn betaald , door het Collegie ter Admiraliteit alwaar dezelve zyn ontfangen, ook weeder zouden moeten worden gereftitueert. En dat hier van aanfehryving zoude moeten worden gedaan aan de refpeclive Collegien ter Admiraliteit om te dienen tot derzelver narigting, en om daar van behoorlyke notificatie te laaten doen. Waarop gedelibereeït zyn-e , heeft de aanweezende Heer Gedeputeerde van de Provincie van Utrecht aangenomen, zig daar op Bader te zullen verklaaren hebbende de Heeren Gedeputeerden van de andere Provinciën het voorfz. gerapporteerde copielyk overgenomen om in den haaren breeder gecommuniceert te worden» CLXXXIII. Misfiven van de Staaten van Friesland aan Zyne Hoogheid den Prinfe van Oranje en Nas/au , en aan de Staaten der by zonder e Gewesten , over het gebrek aan Leevensmiddelen en ander-e noodwendigheden, welke het uitlogen van tien Lands Schepen naar Brest verhinderd hadden. In dato H O&ober 1782. boorlugticste vorst en heer ! Wy hebben uit Uwe Hoogheids Declaratie van den 7 deezer in het fecreet Befogne, met grievende aandoening vernoomen, dat aan het voorftel door den Heer Amba&fadeur van Vrankryk aan Uwe Hoogheid , op den ai en 22 September gedaan , ten einde 'tien Schepen van Linie na Brest , by de Schepen van Zyn Majeiteit wierden gezonden , niet konde worden voldaan , uit hoofde dat de Kapiteins van Weideren Sta-  oct. STAAT EN OORLOG. i78j, xj Staring , 't Hooft, van Braam , Rechteren en Bos verklaart hadden, dat hunne Schepen niet in Haat waren aan de ordres van Uwe Hoogheid tot het uitzeilen na Brest te voldoen, overmits zy Kapiteins gebrek hadden aan Viftualie , Touwen, Stellen - Zeilen , en de meefl-e hunner on ierhebbende Schepen noodwendig moeften worden gekielt. s Wy hadden uit de orders door Uwe Hoogheid bv deszelfs prefentie op de Vloot volgens Uwe Hoogheids Propofitie van den 12 September Jaatstleeden Weeven , ten einde de Kapiteins en Commandanten der Schepen zig van alles voorzien en tot het uitloopen op de eerde order gereed zouden houden , ons gevleid dat te minden hier in geene reeden tot vertraging zoude refideeren, en daarom verwonderen wy ons ten ui. terlren , dat Uwe Hoogheid by het doen van dit bel rigr aan de Gideputeerdens van H m Hoo? Mog. niet heeft gegeeven eenige opening van de reeden van dit oef ft, en by wien de faut te vinden is, daar wy zulks billyk van Uwe Hoogheid verwagt hadden, overmits van ryj tor tyd aan Uwe Hoogheid als Admiraal-Oeneraal der Unie behooren in te komen, en zeeker zullen worden gegeven de Rapp >rten van den toeftand van 's Lands Vloot en ieder der Schepen dezelve componeerende. Wy kunnen ons niet dispenfeeren by deezen aan Uwe Hoogheid, behagen de bovenaangeroerde duister, heeden navolgende vragen te doen. Hje het mogelyk is,dat deeze Schepen, welke voN gens de Tabellen tot den 1 May 1783 in dienst wa. ren gefield,thans gebrek a.m Victualie, kunnen hebben daar de tyd nog in lang zoo verre niet verloopen is ' en de Schepen den ganfehen ty.i in de Zeegaten al* opgellooten hebben geleegen , en dus de Kapiteins aan wien de bezorging der Victualie alleen te latte komt volkomene geleegenfieid fc .ynen gehad te hebben om van tyd tot tyd het gebrekkige te herdellen? ' Hoe het toekomt dat deeze Schepen, welke van tvd tot tyd de orders tot het uitloopen en dus een eevéet «iet den Vyand te gemokt moeden zien, ja dadelvk daar toe de orders van Uive Huogheid hadden , ge. brek  H5 oer.' ZAAKEN VAN 1782.' brek aan Stéllen-Zeilen en Touwerk hebben, overmits in gevalle van Actie zeeker niet anders te wagrenwas, aly dat haare dan ophebbende Zeilen ten onbruik zouden worden .gefchooten en zy dus genoodzaakt zyn , andere aan te flaan? Of 'er volftrekt geene mogelykbeid is geweest, om tusfebeu den 21 September en 8 October, en dus geduurende den tyd dat 'er over het detachéeren deezer Schepen geraadpieegt wierd , dezelve of zommige ten minden van het noodwendige te voorzien, ten einde aan dit zoo onbegrypelyk gebrek te reinedieeren, daar ieder Kapitein van het Admiralireits Cohesie onaer wiens Resfort hy behoort , direct uit de Magazynen kan worden geholpen ? Of 'er geene andere Schepen van Linie genoeg in gereedheid waren, om in gevalle deeze gebreekenwaarlyk plaats hadden, dezelve te remplaceerens, en dus evenwel aan het zoo heilzaam oogmeik van Zyn Aller, chrifrelykfte Majefteit te voldoen? Wy ftellen zoo veel gewigt in de oplosfing deezer vragen en duifterheeden , dat wy dezelve van Uwe Hoogheid als onzen Admiraal Generaal verlangen te hebben, uiterlyk voor 5 November aanitaande, op dat wy dan voor en aleer te delibereeren over de Equipagien voor het volgende jaar , zoodanige maatregulen kunnen neemen als wy naar bevinding van zaaken zul. len oordeelen best gefchikt te zyn om voor te komen, dat de Penningen door onze Ingezeetenen zoo bereid, willig fchoon in het zweet hunner Aangezigten opgebragt , niet gelyk tot hier toe gefchied is, nutteloos worden verfpilt, en onze wel eer geagte Republiek tot een fpot der geheele Weereld verftrekke. By welke overweeging nog komt, dat wy ons niet weinig bekommeren, dat alle de herhaalde retardementen geduurende dit jaar, en wel vooral deeze zoo veragterlyke mislukking den Koning van Vrankryk reeden mogten geeven , om , of eenig ongenoegen tegen de Republiek op te vatten , of anders dezelve te confidereeren , als eene Bondgenote welke van geen gewigt is, en niet fchynt voorgenomen te hebben den gemeenen Vyand eenige afbreuk te doen, tot welke laatfte fus-  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 17 fuspicie immers een gebrek aan Zeilen, &c. op Schepen welke alle ogenblik een gevegt moeten verwagten niet weinig grond lchynt te geeven. Waar meede, Doorlugtigfte Vorst en Heer , wy Uwe Doorlugtige Hoogheid, beveelen in de befcherminge Godes, Leeuwaarden den 11 October 1782. (Onder ftond) Uwe Doorlugdge Hoogheids goede Vrienden, De Staaten van Vriesland. Was geparapheert, h. b. v. sm1nia. (Lager Rond) Ter Ordonnantie van hun Edele Mogende. (Was get.) , h. h. van wyckel. edele mogende heeren ! Byzondere goede Vrienden ! Reeds zeedert langen tyd hebben wy by herhaalde Refolutien weg'^s onze Provincie ter Vergaderinge van Hun Hoog Mo/, injrebfagt, onze uirertïe ver, wondering getoor.t over .-te geduurige traagheid en inactiviteit, die 'er in de dirt&ie van'de zaake der Marine plaat. had. Wy zaagen daar van niet dan de allernadeeligfte gevolgen te gemoet, en zogten alle middelen ia het werk te Rellen, om daar aan te remedieeren. IX. deel. JB  J8 oct. ZAAKEN VAN 178s. Wy verwagren Sedert eenigen tyd met ongeduld het effecT: der Pr p ifn ie en belofte door Zyne öóórlugtigdÈ Hoogheid den Heere Pnnce van Orange gedaan, om, riamentlyk voor de Bondgenoten open te leggen Hoogstde'zelfs gehoudene conduite geduureiide deezen Oorlog, wy hoopten in dezelve te vinden eeije volkomene oplosfing der duifterheeden, en ëenê onsave dér reedenen, waar op de inactiviteit der Marine gegrond wa?. Dog, Ed Mog, Heeren, een thans op het onver* vcagtst gebeurt geval doet onsby hetzelven van verwondering geheel dille daan, en wy meenen het van dien aart te zyn, dat het voidrekt nodig is, dat alle Boadgenooten met ter zyde delling voor eenen tyd van het voorleedene , zig dit tegen wooidige vooral thans aantrekken. Zyne Hoogheid namentlyk op den 7 deezer in het Secreet Befogne van Hun Hoog Mog. gecomparetrt zynde , heeft aldaar verflag gedaan, dat aan het voordel van den Heer Ambasfadeur van Vrankryk om tien Sche. pen der Republiek na Brest te zenden, niet konde worden voldaan, overmits eenige der Kapiteins, aan welke Zyn Hoogheid hier toe de ordrcs had gezonden, aan Hoogstdenzelven hadden te kennen gegeeven, dat hunne onderhebbende Schepen en Volk aan verfcrteidene Behoeftens gebrek hadden. t U Ed. Mog. begrypen zeeker met ons, dat dit eene Z3ak is van het allerverde uitzigt, als wordende door dit verzuim , ("dat even vernee derende is voor alle die eeirig bewind in het Gemeentb-st voeren, als fchandelyk voor den dienst van het Larici) den Koning van Vrankryk in alle verwagting van het effect, der voorgeflaagene Conferteering van Krygs Operatien te leur gelteld. Wy oordeelen het van onzen plist te wezen als Regenten , aan wien her behoud der Republiek boven alle Confideratien ter haife gaat , onze zwaarigheeden voor Zyne Doorlugtigite Hoogheid rondborltig "open te leggen by -eene Misfive, waar van wy de Copie hier nêevens voegen; wy zullen daar op de oplosfing verwagten, voor 5 November aandaande, en hebben gemeend U Ed. Mog. van deeze demarche te moeien informeeren, met verzoek, en in.dat biliyk vertrouwen, dat  oct. STAAT EN OORLOG. 1782.' I0 dat U Ed. Mog. wel met ons zullen willen meedewerken , ten einde de oorzaaken van het verzuim, dat hier oogfchynlyk plaats heeft, werden opgefpoort, en dadelyk uit den weg geruimt, en zulks vooral voor de dehberarien over de Equipagie van het aanftaande jaar, op dat de Republiek niet weeder door haare nu reeds byna twee jaaren geduurt hebbende inactiviteit, worde de fpot en veragting van die Natiën , door welke zy zig voor ruim een Eeuw met zoo veel roem wist te doen vreezen. Edek Mogende Heeren , Byzondere Goede Vrienden \ Wy U Edele Mog. beveelen in de befcherming Godes. Leeuwarden den 11 Odober 1782. (Onder ftond) U Edele Mogende Goede Vrienden , De Staaten van Vriesland. Was geparapheert, H. B. VAN SMINlA, Vt. (Lager ftond) Ter Ordonnantie van Hun Edele Mogende. (Was get.) h. H, van wyckel. 1782. B a CLXXXIV.  20 oct. ZAAKEN VAN 1782 CLXXXIV. Request, aan Zyne Hoogheid den Heere Prinfe van Oranje , van de Vlag-Officieren en Kapiteinen op de Hheede van Texel, over de menigvuldige Lasterfchriften tegen hen ; ■ nevens de onder/leuning van dit Request door Zyne Hoogheid ter Verga, üeringe van de Straten Generaal , en de Misfive van Hun Hoog Mogenden aan de hyzondere Gewesten. In» gebragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 11 Oétober 1782, ^~\ntfai)gen een Misfive van de Heeren Staaten Ge. \_J neraal der Vereenigde Nederlanden , gefchreeven alhier in den Hage den 7 deezer, waar by aan Hun Edele Groot Mog. , gelyk aan de Heeren Staaten der andere Provinciën was gefchied, toezenden Copie van het Request, aan Zyn Hoogheid geprefenteert door alle de Vlag - Officieren en Kapiteinen deezer Landen , zig bevindende op de Rheede van Texel , en door Hoogstdenzelven aan Hun Hoog Mog. gecommnniceert , tot beklag over de meenigvuldige Nieuwspapieren en weekelykfche Schriften, met de honentlre en beleedigentfte bewoordingen het gantfche Corps der Marine ten toon Hellende ; zynde de billykheid dier kiagten door Zyn Hoogheid gejufhficeert , en de noodiee voorziening daar omtrent, meede door Hun Hoog Mog. aangedrongen , in de navolgende Misfive en Bylaagen breeder gedetailleerr. Fiat infertio. Waar op gedelibereert zynde , is goedgevonden en verdaan , dat de voorfz. Misfive en Bylaagen zullen worden geëxamineert door de Heeren van de Ridderfchap, en verdere Hun Edele Groot Mogende Gecom- mit-  oer. STAAT EN OORLOG. 178*. ai muteerden tot het groot Befogne, en de Vergadering daar op gedient van derzelver confideratien en advis. Accordeert met de voorfz. Refolutien. EDELE MOGENDE HEEREN I HTyn Hoogheid de Heere Prince van Orange en Nasr~i faU' in onze VerSadering gecompareer 1 zynde heeft aan ons gecommuniceert een Request, aan Hoogstdenzelyen geprefenteert, door alle de Vlag Officieren en Kapiteinen deezer Landen, zig bevindende opde Rheede van Texel, waar by dezelve zig beltlaagen, over de meemgvuldige Niéuws-Papieren en weeklykfche Schnf. ten , welke met de boenende en beleedigenfb bewoordingen het gantfebe C >rps der Marine , ten toon IM len, even als of dezelve haar Eed en Pligt niet naar behooren betragteden, met verklaaring, dat by al dien tegen deeze eerroovsnde Libellen geen voorziening vvierd gedaan, zy z g verbonden zouden reekenen om het bellier over 's Lands Schepen aan anderen ovr te xZOL u^^f1 Zy" "ü°Sht''d daar by voorgelleld, de bllykheid der voorfz. klagten te moeten itiftficeeren als door eige ondervinding weetende , hoe feiifibel het is na alles gedaan te hebben , wat de pligt van iemand vorderd, by de Natie verdagt gemaakt te worden , van daar aan te hebben gemanqueerr ; en heeft vervolgens den inhoud van het voorfz, Request ten lterklteii geappuyeert, en aangetoond de noodzakelyk, heid , nm tegen de dagelyks uitkomende. Last-richnf. ten eenmaal de nodige ordre te Hellen. Wy kunnen „iet nalaaten Copie van bet voorfz. Request aan Ü Knele Mogende , gelyk meede aan de Heeren Staaten van de andere Provincie toe te-zenden, met leneus en ernllig verzoek, de nadeel oe „tm volgen , die hier int voür den dienst van den Lande te wagien zyn , in rype overweeging te willen neemen , en dienvolgens ieder in den harren , de noodiee ordre te (tellen , en voorziening te doen , dat de verregaande Licentie der Courantiers en Periodique. GeB 3 ' fchrif-  aa oct. Z A AKEN VAN 1782. fchriften, beteugelt, en tegen de Schryvers en Uitgeevers der dagelyks uitkomende Libellen en Lasterfchriften, volgens de fubfilïeerende Placaaten van den Lande , geprocedeert moge werden , het welk van U Edele Mog. aequiteit en befcheidentheid te gemoet zien. Waar meede eindigende bidden wy G0d Almagtig. Edele Mogende Heeren! U Edele Mog. te willen houden in zyne heilige proteftie. In den Hage den 7 Oétober 1782, (Onder ftond) Uwer Edele Mogentheeden goede Vrunden, De Staaten Generaal der Vereenigde Nederlan. den. Was geparapheert, H. tjassens, Vt. (Lager ftond) Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) H. FAGEL» Ex.  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. a3 Extract uit het Register 'der Refo» lutien van de Hvog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, Luna den 7 Oélober 1731. Zyne Hoogheid den Heer Prince van Orange en Nasfau ter Vergaderinge gecompareerd zynde , hetft aan Haar Hoog Mog. gecommunieeert een Request aan Hoogstdenzelven gepiefenteerd, door alle de Vlag-Officieren en Kapi'einen deezer Landen zig bevindende op de Rheedé van Texel , waar by dezelve zig ten hoogden beklaagen over de meenigvuldige Nieuws-Pa. pieren en weekefykfche Schriften , welke met de hoonenffe en beleedigende bewoordigen het gafitfche Corps der Marine ten toorj (tellen, even als. of derzclve haar Eed en Pligt niet na behooren betragre en , met verklaring dat by aldien tegen deeze eerrovenrie Libellen geen voorzienmge wierd gedaan, zy *ig vzïb&n en zouden rekenen , om het bedier over 's Lanns Schepen aan anderen over te laatenden heeft Zyne Hoogheid daar by verklaard, de billykheid der voorfz. klagten 'te moeten juftjfkeeren ; als door eige ondervinding weetende, hoe fenfibel het is, na alles gedaan te hebben, wat de pligt van iemand vorderd , by de Natie verdagt gemaakt te worden , van daar aan te hebban ge. manqueert , en heeft vervolgens. den inhoud van het voorfz. Request ten derkften geappuyeerd en aangetoond de noodzakelykheid om tegen de dagedykfche Lasterfchriften eenmaal de noüge ordre te (lellen: volgende de voorfz. Requede hier na geiiilëreerd. Ei at infertio. Waar op gedelibereert zynde , is goedgevonden en verdaan, dat Copie van het voorfz. geproponeerde en van de voorfz. Requelte gezonden zal worden aan de Heeren Staaten van de refpective Provinciën met ferieus en erndig verzoek, om ieder in de zynen de nodige ordre te dellen en voorziening te doen, dat de B 4 ver-  24 oct. ZAAKEN VAN 17g2. verregaande licentie der Couranriers en Periodique Gefchriften , beteugeld .en "tegen de Schryvers en Uitgeevers der dagelyks uitkomende Libellen en Lasterfchrif. ten, volgens de fubfirteerende Placaaten van den Lande, geprocedeert moge worden. Accordeert met voorfz. Register. Aan Zyne Doorlugtige Hoogheid den Heere Prince van Orange en Nas. fat/ , Erfftadheuder, Erf-Kapitein en Admiraal-Generaal der Vereenig» de Nederlanden, &3£\ Qftr. Qfo Geeven met verfchuldigden eerbied te kernen , de Ondergetekende Vlag-Officieren en Kapiteinen , alle ten dienfte deeztr Landen, dat zylièden, rot hun leedweezen , geduurende deeze geheele Campagne hebben moe'en ondervinden, niet alleen dat het gantfche Corps ZeeOfficieren in meenigvuldige Nieuwspapieren en wetkelyk'che Schriften, ie veel om hier byzonderlyk aan te haaien, met de hoonentfte en beleedigendlte bewoordingen ten toon zyn gefield geworden ; maar dat zelfs veele van die Schryvers zig'niet ontzien hebben om met zoo veel woorden het gedrag van verfcheidene der notabellte van hun Corps, als zyn, de Heeren-ViceAdmiraal Hartfinck, Schout-by-Nagt Rietveld, - • en van Kruynen, en Kapitein Story, even gel\k zy voorleede jaar met den toenmalige!) Scliomby Nagt Zoutman , dewelke naderhand zulke doorflaande blyléen' van beleid en dapperheid gegeeven heeft, hebben begonnen met naame te laaken en te. veroordeelen \ ja de Verklaaringën door eenige van deeze. Heeren gegeeven, in ver. denkinge van valschheid re brengen, zonder dat tot (Initinge van deeze eerrovende Libellen, tegëï s de htllyke verwag'i-ig Van hun Ondergeteekenden eenige maatregulen zyn genomen gewor' den. Dat  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 25 Dat zylièden echter met den gepasten eerbied vei trouwen, dat zy aliyd, zoo véél in hun vermogen is geweest , aan de nadrukkelyke ordres van Uwe Doorlugdge Hoogheid, om den Vyand aJie mogelyke afbreuk toe te brengen, hebben tragten te voldoen , in zoo verre de tegenwoordige fituatie van 's Lands Zeemagt zulks heeft gepermitteert, terwyl men met geen billykheid heeft kunnen of mogen verwagten , dat ■ een Marine , dewelke zeedert tachtig jaaren in verval was geraakt, en aan wiens berltel, hoewel met allen yver, echter maar, zeedert eenige weinige jaaren was gearbeid geworden, 4)e(tand konde weezen tegens die van een magtig Ryk, ] het welk geduurende die geheele reeks van jaaren niet anders gedaan had dan de zyne te vermeerderen , en te verbeeteren; ja dat zylièden, het zy met de vereischte eerbied gezegt, by zig zelve de volkomene bewustheid bezitten , dat zy, tot betragting van hun jpligt en' als cordaate Officieren en als Vaderlandlche Ingezeetenen, geene andere of meerdere middelen ten diende van den Lande hebben kunnen aanwenden. Dat zylièden tot nu toe altyd zig gevleid hebben , dat 'er by de Souverain eenige ordres zouden zyn gefteld geworden, het zy tot voorkominge van verdere lasrerlyke Gefcnnfterr, bet zy tot de geregtige ftraife van die geene, welke verfcheide Óf. ficieren van Rang en aanzien, met Naam en Toe. naam in hunne Libellen hebben durven te veroordeelen en ten toon te (feilen, dog zich in deeze hunne hoope bedroogen, en by aanhoudentheid op een allergevoeligfte wyze in hunne Eer, dewelke hun als Officieren, waardiger dan alle andere inzigten ofte belangens moet weezen, en.ook waarlyk is, aangerand ziende, en zig voorfpellende, dat zulks alles geene andere gevolgen hebben kan , dan dat het vertrouwen van de Natie hun volkomen ontvreemd en onttrokken worde, en zvlieden dus zoo in hunne Perfoonen als in hun Btirgerlyk beftaan, aan de alleronaangenaamfte ontmoetingen bloot gefield, rondboritiglyk moeten verklaaren, B 5 dat  26 oct. Z A AKEN VAN 1782. dat zylièden, indien zy tot hun innig leedweezen nog nader zig op dezelfde wyze door vuile Lasterfchriften beklad mosten ondervinden, zig in gevolge hunne Principes van Eer en Pligt Verbon. den zouden reekenen om het bellier over die 's Lands Schepen, waar over zy zig tot nu toe een Eer gemaakt hebben het P.evel te voeren, aan zoodanige anderen over te laaten, in welkers directie - het Volk dat vertrouwen zoude Hellen , waar van men hun Ondergeteekende door dusdanige fchandelyke middelen heeft tragten te berooven. Alle reedenen waaromtrent zy Ondergeteekende zig gedrongen vinden, om zig tot Uwe Door. lugtige Hoogheid als Admiraal-Generaal der Vereenigde Nederlanden , en dus Opperhoofd van her Corps Zee-Officieren te keeren, en van Hoogstdeszelfs. bekende yver voor 's Lands belangenden gunftige gevoelens voor het beltaan van de Marine in het byzonder met behoorlyk refpeft af te fmeeken , dat het Uwe Doorlugtige Hoogheid goedgunftiglyk behagen moge, deeze hunne confideratien en eerbiedig verzoek om redres in de tegenwoordig in zwang zynde Lasterfchriften en Libellen, ter Tafele en onder het oog van Haar Hoog Mogende te brengen, op zoodanige wyze als Hoogstdezelve , na deszelfs hooge wysheid convenabelst zal oordeelen, en met Hoogstdeszelfs veel vermogende intercesfie te appuyeeren. (Onder Hond) 't Welk doende, &c. (Was get.) andries HAUSWCK. L. GR. VAN RYLAND. W. VAN BRAAM. j. h. VAN ki NSB BR GEN. j. j. van HOF.Y. j. VAN BRAAM. . . . . STAVORINUS. C. H. MULDILR. e. C. STAAIUNG. F r. C. GR. VAN RECHTEREN, l. M( VAN WE loeren. A. H C. STAAR1NGH. P. J. TH OOFT. A. A. „OLS. f. a. MEURER. l. ABERSON. j. L. BOSCH. a. w. WILLINCK. S. story. CLXXXV.  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 27 CLXXXV. Request aan Burgemeesteren, Schept' nen en Raaden, en aan de gezwoorene Gemeente der Stad Deventer, van ruim veertienhonderd. Burgers en Ingezeetenen, over Hertelling van Bezwaaren, (Irydig tegen de Conftitutie. In dato 11 Ociober 1782, ^teeven met allen eerbied te kennen de OndergeteVJT kende Burgers en Ingezetenen deezer Stad. Hoe de groote Vreugde , welke de Requestranten over de Staats-Refolutie om Zyn Excellentie;den Heer Adams , als Gevolmagtigde Minister der Vereenigde Staaten van Noord-Atnerika te.erkennen, en met den-* zeiven een Verbond van Vriendfchap en Commercie te beramen, in den eerden opflag gevoelden, al ras verminderd, zoo niet geheel verdoofd,is geworden, door de groote fmerten en bekommernis , dewelke de inwendige fituatie deezer Provintie zeer billyk veroorzaakt; terwyl zy by aanhoudendheid zien moeten, dat door eenen Superieuren Invloed , van , benevens de O'ëenigheden in en met de Ridderfchap, niet alleen een zeer merklyk gedeelte der goede Ingezetenen, hunne Provinciale Medeburgers, in eene zoon van onwaardige Slaverny , onder den , naam van Drosten Dienden gehouden blyve,en zelfs onder verbod om ooit wederom daarvan ontHag te verzoeken, ook nu, nadat het reeds zoo lang ontegenzeggelyk geblecken waare, dat alle zoortgelyke dienden , hoe genaamd, met nieuwe Verpondingen , daar voor van veelen der Supplianten en derzelver Voorzaaten zoo wel als van de overige Eigenaaren uit derzelver Landeryen opgevorderd, reeds zcdert den Jaare 1631 afgekogt, en Jaarlyks tot op den huidigen dag promptelyk betaald zyn geworden; maar ook dat op gelyke wy ze een zeer notabel Lid dier Ridderfchap, de Baron van der Capellen, welke met veel yver de Vryheid dier arme en nuttigde Ingezetenen van zyn Land en het Recht van allen dien aangaande door betaalinge, op 't voorbeeld der Stad Zwolle, had willen  28 oct. ZAAKEN VAN 1782, len voorftaan, en tegen eene Refolutie der meerderheid doen gelden, zonder eenige procedures, veel meerzonder condemitatie over eenige beleediging of ongeoorloofde uitdrukking , nu byna vier Jaaren buiten alle Vergadering, buiten activiteit, en dus buiten dejouisfance van zyn onbetwistbaar Recht gehouden blyft 'tegens het uitdrukkelyk Protest niet alleen van de Stad Zwolle, maar ook van wylen den Heer Drost van Vol. lenhoven Hoogloffelyker gedagtenisfe ; ondanks Zyn Hoog Wel Geb. zelf prelënteerde onder foLmneelen Eede te verk'aaren, „ dat hy geen de minde intentie „ had gehad, van of eenig byzonder Lid of de gehee„ le Vergadering Corporatim te taxeeren, veel min te „ injuriëeren ," 'gelyk ook om des te min uit zyne Vertoogén weder uitteneemew , al 't geene Hun Edel Mog. daarin aandoorelyk mogt voorkomen. Dat voorts de heilzaame pooging, een half Jaar daar na , ter occafie eener Misfive van den Heer Erflfad. houder naamens U Wel Wel Ed. Hoog Achtb. aangewend, om, overeen kom (lig het Advis der StadZ-volIe, deeze onaangenaame Zaak van en met den voorn. Gedepofiteerden op eene Convenabele wyze tot genoegen uit den weg te ruimen, waarmede zich, behalven de S:ad Campen, direct van vier Ridders en dus eene over compleete meerderheid voegden , niets dan een nieuw gelchil-te weeg gebragt hadde, over eene tweede en zoo verre gaande Ufurpafie aan de zyde der Ridderfchap, dat zy r.atuurlyker wyze deganti'che Vergadering onthoudt, en alle afhandeling vanZaaken den bodem ir.floeg , en in 't cas fubject gelyk ltond, met by meerderheid te [conciudeereu'tot iemands Condemnatie of bezwaar , zonder aanzien van Protest, doch met de minderheid te willen concludeeren tegen nader verhoor of onderzoek, en tegens al 't geen denzelven zoude mogen ontlasten of verïigren. Dat eindelyk wel de Gezwooren Gemeente deezer Stad en die van Zwolle, uit aanmerking, hoe zy door Eed en Plicht verhonden waren haarer Stads en Burgeren Rechten en Viyheden in Provinciale zoo wel als Stads Zaaken voor te daan , te helpen hanahavtn en belchermen , en in opzicht der Drosten Dienlten by- zón-  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 29 zondeilyk wegens de bekende Concordaaten van den Jaare 1633 en 1639 , in het laatst gepasfeerde Voorjaar, nuk by het ütaagen van confent in de voorgeflagen Middelen , de derkde inftantie gevoegd hebben , zoo tot f'poedig redres van voorfz. infractie in bet recht der Steden, als tot dadelyke vernietiging der alom gehaate en notoir onverfcluildigde Drosten Dienden , gevende niet onduidelyk te verdaan, dat zonder zulk een redres , van Haar geen verder Conlënten te wachten zyn: waar te boven die van Zwolle nog in aanmerking neemende, hoe zy by zulk èene iiiftantie onmogelyk, zonder de verfoeilykite ondankbaarheid vergeeten kon. den dien achtenswaardigen Inwoonder en Medehelper haarer Stad. en Regent van haare Provintie, den welgemelden Heer; te minder op een tyddip, in 't welk zy zich met de gantfche Natie verblydden over den aarftaanden band van Vriendfchap en Commercie met Noorri-America, waartoe Hy zulk een voornaam Werktuig in de hand der Voorzienigheid fcheen geweest te zyn; en in 't welk hy verder den Lande voortrefFelyke dienden bewvzen koude,over zulks billyk ook deHerftelling eii Readmisfie van dien Heer op dezelve ernftige wyze aangedrongen , en ftaande de Vergadering van Ridderfchap en S'eden in loco, by,herhaaling op de bewerking dier Refolutie infteerderi , maar dat echter dezelfde Magiftraat dier Stad, welke te vooren tegens de feiteiyke exclufie van welgemelden Ridder zoo formeel geprotesteerd had , nu rot aller verwondering heeft kun ren goedvinden, om ter Vergadering van Ridderfchap tn Steden het bloot Co;.Tent te doen inbrengen , zonder van de gemelde accrochemetiten de minde opening aldaar te geeven ; waardoor alles ten eenemaal inftatuquo gebleeven is. En zulks even weinig als alle andere grieven en klachten , waar van zedert langen tyd de gantfche Republiek a's uit een Mond weergalmt; de droevigde oneensgezindheid, namelyk omtrent de aanmetkelykde belangens van den Sraat, het verregaand verzuim, de ongehoord, fte traagheid en de inscliviteit in de behoorlyke protectie van den Z evaart en Handel deezer Landen, in het bouwen, equipeeren, uitzenden en gebruiken van Schc-  3<3 oct. ZAAKEN VAN 178a. Schepérn van Oorlog, en in alles wat tot defenfie onzer Bezittingen , tot afbreuk van den Vvand, of tot oprrouding van de Eer der N,u:e drekken 'konde waar door immeufe Sommen , het zweet en bloed der [ zetenen , zonder nur en met groo'e fcia ide verfpild zyn, het verkiezen, bevorderen en continueer^n rot en in de voornaamde Ambten en Cornmisfieii van zulke Perfoonen, die in plaats van gunst en gefchiktheid met de haat en verachting der goede Ingezetenen overlaien zyn , en eindelyk bet onbegrypelyk dilzwygen van g . heele Provintien omtrent eenige der importantde gneven door de eene Provinciale Vergadering algemeen' in andere Lidswyze zoo ernftig voorgedragen, aangedronw gen. en door niemand ooit wederfproken of ontkend. Wyl . zeggen wy , al het voorgemelde onmogelvk ergens aan kan worden toegefchreeven. dan aan merke» 3yk bederf en infraftie in , en afwyking van de oorfpronkelyke Conditutie , welke alle Republieken door verloop van tyd noodzakelyk , in zekeren trap ondergaan ; aan eene langduurige onwettige en pernicieufe invloed van byzondere Perfoonen en belangens boven de Wet , boven het algemeene best , het gevoel der Natie en haaier beste Regenten ; en het dien volgens nu meer dan booge tyd is, dat daar in ten fpoedigden eénigzins voorzien, en dat zoo bezwaarlyke, als noodwendige en algemeen gewenschte redres eindelyk gemaakt worde , zal niet het overfchot van inwendige Rust, van nationale Eer, Deugd, Vryheid en Welvaart ganfchelyk in de Waagfchaal gelleld of geheel verboren worden: zoo vertrouwen zy Remondr;mren dat het voor alle cordaate Vryheid- en Vaderlandliet vende Regenten in 't gemeen en voor U We) Ed. Hoog Achtb. in 't byzonder ten hoosden aangenaam* zyn zal, aan den eenen kant van hunne Burgery en Ingezetenen eene nieuwe en plscntige verzekering te omfangen van derzelver getrouwe verkleefdheid aan de waare en wettig vastgedelde Conditutie aan alle Regenten zonder onderfcheid, in zoo verre Conform en ten gevolge dier Conditutie zyn aangefteld en gebieden , maar zich aan den anderen kant ook door die zelfde Burgery op het fterkdc gebeeden en gedrongen te  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 31 te zien, tot het voorfchreven fpoedig en efficacieus re« dres in den haaren van alle A'tentaten, Misbruiken en Bezvvaaten met dezelve Conditutie of met 's Lands Vryheid , Rust en Welvaart drydende, ten einde geenerlei goed en cordaat Voordel , Advis of Refolutie, daar omtrent door iemand misduid, of aan eenig vreemd inzigt, belang of partyfchap mogt kunnen toegefchreeven worden. Neemende over zulks zy Requestranten eerbiedig de vryheid , by dezen aan Ü Wel Ed. Hoog Achtb. de bovenftaande fchuldplichtige verzekering te geeven , weike zy hoopen nooit in gebreeken te zullen blyven van met 'er daad en des noods met opoffering van goed en bloed te bewaarheden : daar bv tevens zoo nedrig als ernftig fmeekende, dat het U Wel Ed. Hoog Achrb. tot een openbaar blyk van Stads en Lands VaUerlyke affectie beh'aagen moge, om ten eerden, naar derzelver Hooge Wysheid de noo'ige en gepaste Refolmien te neemen , zoo tot het bovengenoemde efficacieus Redres \an alle tegen de Conditutie drydende bezwaaren in 't gemeen , zoo verre zy onze Stad en Provintie concerneeren mogten , als in 't byzonder , om op de naastkomende Vergadering van Ridderfchap en Steden de Zaaken daar heen te dirigeeren, dat ter Confervarie of herdelling zoo veel mogelyk van de goede Harmonie en Volmaakt onderling vertrouwen, zoo tusfchen de refpecfive Hooge Leden onder zich , als met de goede Ingezetenen deezer Provintie, de thans zoo ys» felyk als algemeen verhaatte Drosten Dienden met alle Refolutien, Advifen, Protesten en Handelingen, zeedert den Jaare 1631 daar over gevallen, benevens al'c geen uit hoofde en met relatie tot eenige dier Refolutien , Advifen enz., of ter gelegendheid van dezelve door of tegen eenig Lid der Hooge Vergadering , by. zondere perfoon of Corporatie in deze Provintie, tot dato der re neemene Refolutie gedaan, ondernomen, beflooren of gereferveerd mogt zyn , te zamen op de gefchiktde wyze wenen verklaard, voor altoos en 011herroepelyk vernietigd, afgedaan, vergeeven en vergeeten te zyn, zonner dat aan iemand verder uit dien hoofde iets gedaan, gevorderd of geweigerd zal kunnen  3a oct. Z A AKEN VAN i7s2. nen worden, noch hem ook wegens het reeds geprs-fteerde of geledene eenige eisch, actie, reclame of namaaning Competeeren, maar in tegendeel de geheugem van dat alles, zoo veel mogelyk. uit de gemoederen zoo wel als uit de Registers uitgewischt, en ten allen tyde die geenen als Verdoorders van de gemeene Rust exemplairlyk geftraft worden , welke hierna met 'er daad by monde of gefchrifte de Drosten Dienden of het voorgevallene daaromtrent weder levendig zouden willen maken : Mits nochtans meergemelde lonkheer Johan Derk van de Capellen tot den Pol geaclver. teerd zynde , door perfoneèle compariiie eh medederaming zulk eene «de ook in opzicht zyner Perfoonbekrachtige en voorbehouden een ieder zyn recht ingevalle die Conciliatoire maatregelen niet gequoteerd moeten worden , tegen wien ook vermeenen zal hem te Competeeren. En dat voorts U Wel Ed. en Hoog Achtb. eenige Heeren, het minst met andere Commk-fien of omftandigheden belemmerd, uit hun midden gelieven teCommitteeren, om het verdere ganfche beduur der Stadsen Proviniit-Zaaken hootdzakelyk na te gaan de Notabele abufijn en afwykingen Hun Edele Hoog Achtb ergens voorkomei.de te noteeren; ten zelfden eindeover te i eemen de Remarques en Coufidetatien, welke door de Gtzwooren Gemeente deezer Stad of eenig gedeelte derzelve , of door de Burgery gemaakt of geëxhibeerd mogten worden , en van dat alles Rapport te doen : ten einde na examinatie van 't zelve daaromtrent door U Wel Ed. Hoog Achtb. en de Gezwooren Gemeente, waar dezelve volgens de Conditutie te pas komt , zoodauig mag gereiolveerd en gehandeld worden , als Aangebooren of Welverkreegen Recht en Vryheid, Natnurlyke Redenen en Billykheid,benevens eene gezonde Staatkunde en de Weivaart van allen het meest zullen fchynen te vorderen. 't Welk doende &c.  öct^ STAAT EN OORLOG. 178a. 33 » Request aan de Wel Edele Achtlaare Heeren de Gézwooren Gemeente der Stad Deventer, De ondergetekende Burgeren en Ingezetenen der Stad Deventer, in aanmerking nêerhende den deplörabelen toeftand, waarin haare Provintie, door oneenigheid , ufurpatien , onderdrukkingen , afwykihgen van de oirfpronkelyke Conditutie en andere grove misbruiken , zich bevind , en bevreest zynde, vooral na hef voorgevallene te Bathmen , dat het reeds verregaande misnoegen der goede Ingezeetenen, door de ongehoorde Adminiflratie van den tegenwoordigen Oorlog meer en meer aangroeijende , ten hoogden top klimme, en dan de uiterde Verwarring en Elende met zich flepe ' hebben het hurinen plicht gerekend, zich aan de Wel Edele en Hoog Achtb, Magidraat te addresfeeren , ee« fiige importante Grieven open leggende, van dezelve en ook in het algemeen Redres verzoekende, en daar toe eenige middelen voortlaande. En daar U Wel Ed. Achtb., uit hoofde der Conftitutie in alles wat tot de Wetgeevenda Magt behoord, de dem dér Burgery als deszelfs Repraiiëntanten uitbrengen , en de Befcherm-Heeren hunner Rechten zyn niet alleen, maar ook in beide deze hoedanigheden, aan Eed en Plicht zoo wel als aan de yerwagting der Ingezeetenen Reeds voldoen , en daar door den Roem der Natie en de volkomene goedkeuring in het onbepaald vertrouwen der Burgeren verkreegen hebben , vermeenen de Ondergetekende het mede hunnen onvermy. delyken Plicht te zyn U Wel Ed: Achtb van hunne demarche kennis te geeven , eri zoo^ ook die zaaken ter deliberatie van U Wel Ed. Achtb. te brengen. Zy neemen dan de vryheid een Cop'ie van het ge. melde Adres hier by aan ü Wel Ed. Achtb. over te geeven , en alleen op het eerbiedigde en erndigde të verzoeken : Dat U Wel Ed. Achtb. volgens hunnen bekenden yver in het bevorderen van 's Lands en Stads welvaart, naar hun vermogen en wyzen Raade ter bekoming van het verzochte Redres op het efficacièuftë gelieven mede te. werken j achtende der kundigheid en IX. deel. C door-  34 oct. ZAAKEN VAN J?84. doorzicht van U Wel Ed. Achtb. te kort te zullen doen wanneer zy de noodzaakelykheid van'dat Redres in ieder porncï en de bevoegdhsid van U Wei Ed. Achtb. in dezen wilden betoogen, of in byzonderheden treden: alleen fmeeken zy, dat U Wel Ed.Achtb. doei alle kragten willen infpannen ter wegneeming van dien ysfelyken blaam die thans op de Provintie& van O veryslel, m welkers Regeering Deventer zoo veel deet eelt , hgt dat daar een Regent , die met zoo veel yver voor de Rechten zyner Medehurgeren waakt, beklaagen kan , daarom buiten de belchermmg der Wetten gefield te worden. b hJZn ? * Adlt^ ,de lci^Idpligcige verzekering van T™ , d'ePenA eherbied voor fn oprecht vertrouwen op Sn r W^iTVi leWyl Zy den ^machtigen bidden, U Wel hi. Achtb. en eeachte Familien met zy.* fl Sünst te beftraalen, en Uwe heilzaam* poogingen er bevordering van het algemeen belang,' en terendbrkroonen.112" dlCrbaarfte Panden met zynen Zegen te 't Welk doende &c. CLXXXVI. Antwoord van de Heeren Staaten van holland en Westfriesland aan de Heeren Staaten van Zeeland, op dei zei. ver Misfive over den tegemvnordigen toejtand van zaaken. In dato 12 Oétober 17Ü2. edele mogende HEERKn! By ors is op zyn tyd ontfansren U Ed. Mos Misfive, by de welke U Ed, Mog. ons zeer indamt lyk gelieven te verzoeken , omn.e de pogingen , welke door U Ed. Mog. in hunne Misfivens zoo aan H H Mog als aan Zyne Hoogheid gefchreeven, tot" het meerder a&ef doen zyn, van 's Lands NavaleMagt- wa.  oct. STAAT EN OORLOG. I7Ut. 35 waren vervat, ter Generaliteit te helpen appuieren en hebben wy niet verzuimt deeze U Ed. Mog. Misfive aanftonds commisforiaal te maken , offchoon wy door de invallende groote Vacantie belet zyn geworden U Ed. Mog. op dezelve eerder te referiberen ; wy kunnen U Ed. Mog. verzekeren , dat den yver voor het gemeene welzyn, welke U Ed. Mog. in verfcheide occafien en ook nu zoo klaarblykelyk hebben beroond ons byzonder aangenaam is geweest , terwyl wy het niet alleen van onzen pligf rekenen , maar daar en boven niets liever wenfchen,' als tot de welvaart en behoud van het lieve Vaderland met U Ed. Mog. Reeds te mogen meede werken; gelyk wy dan ook door een gaaf confent en zoo veele reëele rournisfementen in de differente Petitiën, ten fine voorfchreeven gedaan, ook zelfs boven het vermogen van onze Finantien, welke hier toe op eene extra ordinaire wyze hebben moeten worden gebeneficeerd, vertrouwen allerduidelykst te hebben getoond, dat in deezen ruineuzen Oorlog van onzen kant niets is onbeproeft gebleven om dezelve met nadruk te voeren, zynde het ons niet minder dan U Ed. Mog. leed. dat alle het aangewende tot hier toe, geen meerder effect heeft konnen forteren , en is het ons ook hier omme tot een byzonder genoegen te vernemen , dat door de Propofitie by Zyne Doorl. Hoogheid bereids in het fecreet Befogne gedaan , aan het verlangen van U Ed, Mog. op een convenable en allenzints decente wyze zal worden voldaan, gelyk wy verneemen, dat reeds werkelyk is gefchied, terwyl wy voorts verhoopen , dat de gezamentlyke Bondgeuooten alle verdere pogingen zullen mogen aanwenden , waar door de welvaart deezer Republiek onder Gods zegen mag worden herlteld en bevestigd , waar toe wy van onze zyde alle tyd bereid zuilen bevonden worden, enz. C 1 CLXXXVII.  36 pct. ZA AKEN VAN 1782. CLXXXVII. Extracl-Refolutie van de Vergaderinge der Gezwoorene Gemeente der Stad Deventer, raakende het Request der hurgerye omtrent de Drostendienften. In dato 14 Oclober 1782. Ter Vergaderinge zynde geleezen de Requefte , op de naam van de Burgeren en Ingezeetenen deezer Stad , voor twee dagen aan de gezwoorene Gemeente geprefenteerd, is, na rype deliberatie, goedgevonden, de Supplianten daar op voor antwoord te laaten toekomen dit navolgende. De Gezwoorene Gemeente betuigd, met het uiterfte genoegen gezien te hebben , dat de Burgeren en Inge. zeetenen deezer Stad zoo wel voldaan zyn over het gedrag, door de gezwoorene Gemeente , in het uitoeffenen van de haar aanbevoolene Posten , tot hier toe gehouden. Zy verklaard eenparig , allentzints willig en bereidvaardig te zyn, om by alle gclegendheden, met der daad te toonen , dat het welzyn'en het nut van de Stad en deszelfs braave Burgery, als ook die, zoo veel mogelyk in alle redelyke en billyke zaaken , genoegen te geeven, haar eenig hoofdbedoel le en oogwit is. En zal daarom, ook niet nalaaten , om , dien ten gevolge, de Heeren van de Magiltraat, by de eerRe occafie, ernftig te verzoeken, ter Staats-Vergaderinge deezer Provincie het daar heenen te willen helpen dirigeeren , dat den Drostendienften en derzelver afkoop ten eerften voor eeuwig en altoos worden afgefchaft en vernietigd, dat de Heer van der Capellen tot den Pol, wederom ter Vergaderinge van Haar Edele Mogende, op eene Honorabele wyze, gereadmitteerd worde, ende dat Haar Wel Edele Hoog Achtbaare ook niets onbeproefd willen laaten , om de Steden by haar oude recht van ftemmen in de Staats-Vergadering; te conlèrveeren, en, dien ten gevolge , te willen helpen efiéftueeren, dat de drie Steden met en nevens een of meer Heeren Edelen aldaar ook verders da Pluraliteit zal blyven uitmaaken , zoo als ze van ouds het  oct. STAAT EN OORLOG. i792; 37 het altoos gedaan heeft, als meede, dat zoo 'er in de Provinciaale of deezer Stads Regeeringe eenige notabeie abuinVn en afwykingen onvermoedelyk mogen weezen ingefloopen en plaats hebben , dezelve als dan ren Jpoediglten , naar behooren , worden geredn sfeerd en verbeterd. Aldus gedaan ter Vergadering van de ge. zwoorene Gemeente , binnen Deventer, den n Odto. ber 1782. * (Oiderftond) (Was get.) ^ J a. persoon. CLXXXVIII. ExtraSt uit het Boek der Refolutien der Stad Deventer, betreffende het Request der Burgerye. In dato l ftitutie der Regeeringe gehandhaafd worde , zoo hebben dezelve niet langer van zich kunnen verkrygen om ftil te zitten, maar in gelykheid der Burgeren en.'Inge. zetenen der Steden Zwolle en Deventer zich te moe» ten addresfeeren, ter tafel van Ü Wel Ed. Hoog Achtb. , en de bovengem. Poinélen, met alle de rondborftigheid en vertrouwen , 't gewigt der zaaken vereisfchende , onder net verligt oog van U Wel Ed. Hoog Achtb. als trouwe Burgervaders en Regenten te brengen, met ernftige edoch teffens ootmoedige bede: Dat het ü Wel Ed. Hoog Achtb. moge behagen , om op den aandaanden Landdag, door de fterkfte en best gepaste middelen het daar heen te dirigeeron, ten eerden dat de Heer D. van der Capellen tot den Pol, ter Vergadering van Ridderfchap en Steden worde Gereadmitteerd, ten tweeden dat de gehaatte, wederrechtelyke en zoo zeer misbruikte Drostendienden ten fpcedigtten en voor altoos afgefchaft, en eindelyk, dat het recht der drie Steden, om met een of meerder Ridders de Conclufie ter Vergadering van Ridderfchap en Steden te formeeren , ongefchonden moge worden gehandhaafd. 't Welk doende enz. Ex-  44 oct. ZAAKEN VAN i7g2, ExtracJ uit het Boek van Refolutien der Stad Deventer. Mart is den 15 O&ober 1782. Schepenen en Raad zeer genegen zynde om altoos aan de billyk en regtmatige verzoeken hunner goe. de Burgerye genoegen te geeven , hebben reeds goed gevonden de Heeren uit Hun midden, ten Landdage gecommitteerd , in mandatis te geeven , op het aanftaande Reces van de Landdag alle devoiren aan te wenden , om , de Concert met de andere Steeden de zaaken ter tafel van Ridderfchap en Steden daar heen te dirigeeren , dat het point van overfternming in de Vergadering van Ridderfchap en Steden , tot genoegen der Steden en maintien hunner Regten en Privilegiën afgedaan , den Heer J. D. van der Capellen tot den Pol, in de Vergadering van Ridderfchap en Steden gereadmitteerd en de Drostendienften voor altoos afgefchaft worden. 6 (Onder Rond) PRO VRRO EXTR^CTü, (Was get.) a. H. CRAMER, Secret. tjSt. CXCI.  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 45 CXCI. Dank-Adres van een aanzienlyk getal Burgers en Ingezeetenen van Leiden , aan de Regeering der Stad, over de Propofitie van den 31 July; nevens de Aanfpraak door de Inleveraars gedaan, en het Be/luit, by de Groote Ftoedfchup daar omtrent genomen. In dato 14 en 15 Oélober 1781. S~>eever\ met fchuldigen eerbied te kennen de Onder. VJ getekenden , alle Burgers en Ingezeetenen deezer Stad: Dat, aangezien, zedert het begin van den jegenwoordigen Oorlog tegens het Ryk van Groot-Brittannien , de eerst weerlooze en naderhand werkelooze Raat van 's Lands Zeemagt het voorwerp geweest is zoo der verwondering of liever der verachting van Vreemden, als der klagten en lmerte van 's Lands welmeenende Ingezeetenen, de Ondergetekenden en alle braave Bur. gers, niet alleen in deeze Stad, maar door de gantfche Republiek, met de levendigfte erkentenis en oprechtfte dankbaarheid vernomen hebben de recht vaderlyke en cordate Propofitie, van wegen Uw Ed. Groot Achtb. den 31 July laatstleden in de Souveraine Vergadering deezer Provincie gedaan , om de oorzaaken te ontdek, ken van die voor het Vaderland zoo fchandelyke als Ichadelyke inactiviteit: Dat de Ondergetekenden zig verzeekerd houden, dat de bewustheid van 's Lands heil op de best mogelvke wyze, en uit de zuiverde inzigten, behartigd te hebben, voor Uw Ed. Groot Achtb. gelyk voor alle braave en weldenkende Regenten , eene genoegzaame , ja de eenigfle bedoelde, belooning is ; en dat zy Ondergetekenden daarom tot nog toe uitgelteld hebben aan Uw Ed. Gr. Achtb. opentlyk te betuigen die gevoelens van erkentenis, liefde, eerbied, en onfehendbaare verkleefdheid, die hen ten opzigte van Uw Ed Groot Achtb. altoos bezield hebben , maar die derzell ver bovengemelde Vaderlands-lievende poging , tot 's Lands  46 oct. ZA AKEN VAN Lands behoud en toekomend welvaren , in hunne harten (als het ware) meer en meer heeft verlevendigd en werkzaam gemaakt: Dat ondertusfchen de Ondergetekenden tot hun leedweezen hebben moeten zien, dat, gelyk alle wehneenende vertoogen en voordellen van 's Lands meest geliefde Regenten thans het voorwerp zyn der lasrerzugt van eenige ontaarde Ingezeetenen, zoo ook de meergemelde Propofitie van Uw Ed. Groot Achtb. door naamlooze Schryvers is aangetast geworden op eene wyze, waar van de kwaade trouw handtastelyk is: dat men daarby de getrouwheid aan 's Lands eenige Oppermagr, dat is, van Hun Ed. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland en Westfnesland, (wettiglyk bekleed met de exercitie der Souverainiteit in deeze Provincie) in zoo verre vergeet of moedwillig fchendt, dat men aan Hun Ed. Groot Mog. durft betwisten een recht, 't welk van de Souverainiteit onaffcheidelyk is, namentlyk , om reekenfchap te vorderen der wyze , waar op de Magt , op 's Lands gezag onderhouden , en uit *sxing$dag den 15 OEtober 1782. De eerde en Praafideerende Burgemeefter heeft ter Vergadering geëxhibeerd een Adres door een zeer groot en notabel aantal Burgers en Ingezeetenen deezer Stad geteekend, en op gisteren door eenige Gecommitteerdens uit dezelven, op eene allezints gepaste en decente wyze, ter Kamer van Heeren Burgemeederen ge* prafenteerd, met een daar benevens gevoegd verzoek, om het zelve by de eerde bekwame gelegenheid te willen doen brengen ter kennisfe van de Leden deezer Vergadering. IX. deel. D Waar  50 oct. ZAAKEN VAN" 1782. Waar op gedelibereerd, en in agting genoomen zynde, dat uit den inhoude van dien kwam te blyken , dat het zelve nergens anders toe was ingericht , dan om , onder betuiging van een ongeveinsd attachement aan de Regeering deezer Stad , in wier zorge zy zonder bekommering berusteden , en ter onderfchraagiug van welke zy zig vol yverig en bereid vonden , hunne zuivere en gevoelige erkentenisfe te doen ontwaar worden voor derzelver op den 31 July laatstleeden gedaane Propofitie ter Vergadering van Haar Ed. Groot Mog. is goedgevonden en verftaan , Heeren Burgemeefteren by deeze te verzoeken om de geenen , welke zig ter Kamer van Heeren Burgemeefteren tot het prasfenteeren van voorfz, Adres hadden vervoegd, op nieuws te willen doen roepen , om in naam deezer Vergadering hun aan te zeggen: „ Dat het de Leden van dien niet dan „ aangenaam geweest was te mogen verneemen zulke „ eene verzekering van vertrouwen , zulke eene liefde „ voor en verknogtheid aan dezelve , als uit het ge. maakte Adres (offchoon bevooretis daar aan nimmer „ hebbende kunnen twyffelen) gebleeken was: En dat, wanneer beftendige verkleefdheid aan de echte be„ ginfelen van Vaderlandfche deugd , ware zugt vóór „ de gemeene belangen , en ftille eensgezindheid in de „ harten der goede Burgeren en Ingezeetenen beves„ tigd mogten blyken , de Regeering deezer Stad zig „ daar door te meer in ftaat zal gefield vinden , om „ de welvaart van den Lande, gepaard met de belan- gen van deeze Stad , aanhoudend te blyven helpen handhaven en bevorderen:" En wyders hun Extract van deeze Refolutie te doen ter hand ftellen. Aldus gerefolveerd en gearrefteerd by die van de Groote Vroedfchap der Stad Leiden, (Ondérftond) my je» genwoordig (Was get.) ysbkand van dam. (Lager ftond) Accordeert met de voörfz. Refolutien. Heeden den 17 October 1782. (En is Onderteekend) By My ysbrand van dam. exen.  oct. STAAT EN OORLOG. 17S2. '§i CXCI1. Proclamatie der Vry-Verklaaringe van Noord-Amerika, door de Vereenigde Nederlanden. Gedaan do/or Zyni Excel/entie john hancock , Schii'dhi:aa} , Gouverneur , Commandant en Chef in en over de Republiek Masfachufi. In dato 16 Oftober 1782. Nademaal Hun Hoog Mogenden, de Staaten Generaai der Vereenigde Nederlandiche Provinciën , den Schildknaap John Adams, in de hoedanigheid van Minifter Plenipoteiitiaris der Vereenigde Staaten van Amerika, aangenomen en eikend hebben; eene gebeurtenis welke, den grondflag onzer onafhanglykheid uitbreidt , en ons verbind mét eene natie , niet alleen nugtig in de wapenen, en dapper in krygsbedryven, maar ook overvloeiende in rykdom door haare onvermoeide applicatie op den Koophandel, en uitgebreide Ctmmercie, geoeffend op de gtori;ibe.t;;n!tls van eer en algemeene goedwilligheid ; wier oorfprong en conditutie in menigvuldige omfraiidighee ieu zoo veel overeenkomst mee onze eigenen heeft , 't welk ons de verbintenis met hun grootlyks moet veraangenaamen; terwyl Zyne Allerchriftelyklte Majefbit, onze Doorluchtigffe Bondgenoot, het byzonderst genoegen moet hebben van onze alliantie tot algemeen welzyn te zien toeueemen. Zoo heb ik het door en op het verzoek van de Huizen der. Algemeene Vergaderinge,. en met Advys van den Raad. der voorfz. Republiek, dienltïg geoordeeld, om door dezen de voorgemelde groote, en gewigtige gebeurtenis aan de goede ingezeetenen deezer Republiek bekend te maaken , ten einde zy het groot genoegen mogen hebben , om kennis te krygen van de vnendfchap, welke tusfehen de Vereenigde Staaten van Amerika en de Nederlanden plaats heeft; en om het hoog gevoelen , welk deeze Republiek aangaande de vriendlykheid en goedwilligheid van Hun Hoog Mog. voedt, aan den dag te leggen, zoo gelast ik hier door alle de D a Bjr-  5» oct. ZAAKEN VAN 1781. Burgerlyke en Militaire bediende» deezer Republiek ernstlyk , en begeer van hun , om de Burgers en Onderdaanen der Staaten Generaal te helpen en byteflaan, volgens de wetten en gewoonten van natiën , die met elkander verbonden zyn. Gedaan onder myne Handtekening te Boston den 16 October , in het jaar onzes Heeren 178a , en in het zevende jaar van de Onafhanglykheid der Vereenigde Staaten van Amerika. (Was get.) john hancock, Op bevel zyner Excellentie, john avery , Secretaris. CXCIII. Dankbetuiging van de Nederlandfche Krygsgevangenen in Engeland, aan de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, voor de toegezondene onderfteuningen in Geld en Klederen. In dato 16 Otlober 1782. hoog mogende heeren l Gods Heilige Naam, met dankzegging te eeren en groot te maaken is de pligt en lust van een waar Christen, 't welk de grondlegging is, om alle, die de Goddelyke Voorzienigheid als Overheeden des Volks over ons heeft gefield, te eerbiedigen en de weldaaden die dezelven, als Vaderen des Vaderlands, aan hunne Onderdanen bewyzen, met dankzegging te erkennen. Dank betuig ik dan, uit naam van allé welmeenenAt Krygsgevangenen voor de bezorging, die Haar Hoog Mogenden aan ons in deezen onzen omftandigheeden van de noodige kleederen en gelden hebben gedaan ,  oer. STAAT EN OORLOG. 178a. 53 daan , het welk ons door den braaven Heer R. Diggens met de groorfle vriendelykheid en geduld is ter hand gefield, dewelke ook al de. fpys en drank, den tyd van agt dagen lang, heeft gevifiteerd, waar door de gezamentlyke Krygsgevangenen met de verbeetering van dien ten vollen zyn voldaan , en hy heeft alle dezelven , een dag op een vierde pont extra vlees en een pint flreng bier onthaald, en na den Heer % Smits, Opper Doctor alhier, na de behandeling der zieken gezien en gevraagd te hebben , door de zieken is beantwoord, dat zy alle zeer wel voldaan waren; het welk myn door een groot deel der Krygsgevangenen is verzogt om hun vergenoeging in dat geval bekend temaaken , dat de braave Heeren R. Diggens en y. Smits niet anders met ons konden handelen, al waren dezelve eigen Vaderen van ons Vaderland, het welk ook is gebleeken by het affcheid neemen van den Heer Diggens , dewyl al de gevangenen hem met een drievoud Hoezé behouden reis hebben gewenscht, het welk my fpoorflaagen zyn geweest om het verzoek te voldoen, wenfehen Gods aller Dierbaarden Zegeningen over Hun Hoog Mogende Perfoonen, Familien en Bedieningen , op dat de Raadflagen tot eer van zyn Naam , tot behoud van Land en Kerk en welzyn van het GemeeneBest mag afloopen en dat ons Land met een gewenschten Vreede mag bekroond worden; Gods goedertierene befcherming zy mede over het Huis van Oranje, op dat het in alle onhylen mag bewaard blyven; metwelfc ik de eer hebbe naar ons alle in de gunflige bedenkingen tot een fpoedig herftel onzer vryheid aanbevuolea te hebben, met alle agting onderfchryven. KOOO MOGENDE HEEREN! Uw Hoog Mog. getrouwe Dienaar Winchefter den 16 Oélober (Was get.) 1782. CORNELIS WELDYK. D 5 CXCIV.  54 oct. ZAAKEN VAN 1782. CXCIV. Rapport van Gecommitteerden tot de perfoneele Commisfie, in gevolge van Hun Ed. Gr. Mogende Refolutie van 27 September, omtrent het voorgevallene in eene Conferentie met Zyne Hoogheid, over de Expeditie van tien Schepen naar Brest. Ingehragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 16 OÜober 5782. r~V Heeren de Gyfelaar , van Staveren , Visfcher , Jus van Zuylen van Nyvelt, Merens, en van Bleiswyck, Penfionarisfen en Seqretarisfen der Steden Dordrecht , Leiden , Amtterdam , Rotterdam en Hoorn , mitsgaders Raadpenfionaris van Holland en Westfriesland refpeftivelyk. hebben ter Vergadering gerapporteeit, dat zy als Gecommitteerdens van HuVEd. Gr. Mog., ingevolge en ter voldoening van Hoogstderzelver Refolutie van den 27 September laatstleeden , op den 3 deezer loopende maand hadden geopend de conferentien met Zyn Doorlugtige Hoogheid , den Heer Erffladhouder, als Admiraal deezer Provincie, dan alzoo de objeélen , tot deeze conferentien fpefterende , niet tot die maturiteit waren gebragt, dat zy Heeren Gecommitteerdens daar van voor als nog , ttr voldoening aan liet oogmerk, by de bovengemelde Refolutie bedoeld , eenig Rapport konden doen , vveshalven zy gemeent hebben , zig dien aangande tot eene nadere gelcgentheid te moeten referveren; dog dat zy Heeren Gecommitteerdens zig verpligt vonden , om inmiddels aan Hun Ed. Gr. Mog. kennis te geven , dat in het Secreet Belbgne ter Generaliteit op den 3 deezer loopende maand op de Communicatie van Zyn Hoogheid in het gemelde Beibgne ,, dat (namentlyk onder 'ande„ ren) van wegens den Heer Ambasfadcur van Vrank. „ ryk aan Hoogstdezelve by Memorie was gepropo„ neerd, om tien Scheepen van Oorlog van hier naar „ Brest te doen expediëren , om zig met 's Konings v Schepen aldaar te conjungeren , ten einde van daar „ de  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 55 „ de middelen van defenfie van de Etablisfementen dee„ zer Landen , byzonder in Afien geleegen , indien Hun Hoog Mog. zulks nodig oordeelden , te prote. „ geren , of wel de concert met de Schepen van zyn ,, Allerchristelykfte Majefteit te Brest leggende, tegens M den gemeenen Vyand te ageren" was gerefolveert. Dat Zyn Hoogheid zou werden verzogt, om hoe eer zoo beter te willen defpicieren een Vlag - Officier, mitsgaders vyf Schepen van zestig Stukken, drie van vyftig, een Fregat van zes en dertig en een van vier en twintig met een Kotter of Advisjagt door den Vice-Admiraal Hanfinck naar Best te doen detacheren , ten einde aldaar te overwinteren , en de nadere ordres van hier af te wagten , of gecombineerd met een Fransch Esquader zoodanige expeditien in de Europifche Zeeën te doen , als den ge» despicieerden Vlag-Officier met voor overleg van den Commandeerenden Officier aldaar dienftig zou oordeelen ; dog alles met dien verftande , dat de vootfz. ordre van Zyn Hoogheid zou moeten worden gehouden voor vervallen , wanneer door aanhoudende westelyke of variërende Winden , of ook door eenig onvoorzien toeval, 's Lands Schepen mogten worden opgehouden en verhinderd , om de voorfz, reize voor den 8 Oétober daar aan voort te zetten , ten einde aan den Admiraal Howe by zyn retour uit Gibraltar of aan eenige andere fuperieure magt geen gelegentheid zou worden gegeeven, om het voorfz. klein Esquader op te vangen en te vernielen ; en dat wyders een Copie van het voorfz. gerefolveerde door den Griffier Fagel zou worden ter hand gefteld aan den Heere Hertog de la Vauguyon, mét byvoeging, dat Hun Hoog Mog. zeer gevoelig waren , zoo wel aan de gunftige dispofitie van Zyne Majefteit , by de D 4 voorfz.  56 oct. Z A A K E N VAN 1782. voorfz. Memorie op nieuw gemnifefteerr, als aan de reële en geur»' v<* imlp van Hoogstdezelve aan deezer> Staat ir het gemeen, en aan deszelfs Colonien in \,zt byzonder, geduurende dit en het voorleede jaar geprefteert: en reffens Koo^rgedagte Zyne Majefteit konden verzekeren, dat gelyk aan het diep verval der Marine was toe te fchryven , dat met geen meer effect van deeze zyde had kunnen worden meede gewerkt tot afbreuk van den Vyand , of tot dekking der Bezittingen van deezen Staat, alle mogelyke eftbrts by aanhoudendheid zouden worden gedaan , om eindelyk in beter portuur te geraaken, en den gemeenen Vyand met meer nadruk het hoofd te bieden. Dat zy Heeren Gecommitteerdens van het voorfz. gerefolveerde geinformeerd zynde , met alle naauwkeurigheid hadden agt gegeeven op de gelegendheeden , die de executie der gemelde Refolutie zouden kunnen favorifeeren , en het als een zeer vreemt verfcheinfel hadden aangemerkt, dat de Heer Vice-Admiraal van Byland , die tot het Commando over het voorfz. Esquader naar Brest, gedeftineert was, zig op den 4 October alhier in 's Hage vei toonde , het welk by hun wierd aangemerkt als een der ongelukkigrte voorteeke, nen , die immer deeze expeditie zou kunnen ontmoeten ; slzoo dezelve aan een gunftige geleegentheid öm te kunnen nitloopen, (dewelke zig niet verder, dan tot den 8 October uitllrekte) volgens de bovengemelde Refolutie was geborneert: —— Dan dat zy Heeren Gecommitteerdens voorbygaande, in hoe veire het aan de abfentie van gemelden Heere van Byland van de Rheede van Texel was toe te fchryven, dat op den 5 Odtober (toen de Wind geduurende den geheelen dag Oost heeft gewaaid) het gemelde Esquader niet in Zee was gegaan, byzonder hunne aandagt hadden gevestigd op bet geen door Zyn Hoogheid den 7 October daar aan volgende in het Secreet Befogne ter Generaliteit was gecommuniceert, in fubftantie tenderende, darden Heer  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 57 Heer Vice -Admiraal Hartfinck aan Hoogstdezelve by fVli.'-five had kennis gegeeven , dat de Commandanten der Schepen , tot de meergemelde expeditie geordonneerd, hadden verklaard , door gebrek aan Viétuaille, Touwen, Zeilen, Ankers, Plunje voor het Volk en andere roodwendigheeden zig buiten (laat te vinden , om de reis naar Brest te doen. Dat zy Heeren Gecommitteerdens zig abftinerende , om een relaas te doen van al de byzonderheeden , die bfeffi van den eerflen aanleg der deliberatien van Hun Hoog Mog. over het geproponeerde van den Heer Aaibasfadeur van Vrankryk , zyn voorgekomen, plaats te hebben gehad, alleen zig zouden vergenoegen, om Hun Edele Groot Mog. onder het oog te brengen, dat bet niet anders , dan als ten uiterfte vreemd heeft kunnen worden aangezien , dat een zaak van zoo veel importantie , als is het doen der bovengemelde expeditie, door den Heer Admiraal - Generaal op den 23 September ter overweging van het Secreet Befogne gebragt zynde , geduurende dien tusfen tyd geene de minlie mefures fcheenen genomen te zyn , om de Refolutie van Hun Hoog Mog. (wanneer dezelve cafu quo conform aan de gedaane Propofitie mogt genomen worden) te kunnen executeren, en waar aan zonder twyf. fel voornamentlyk moest worden toegefchreeven , dat de voorfz. Refolutie van den 3 Oélober buiten eenig efFeér. is gebleeven ; waar van de redenen door den Heer Admiraal-Generaal in het Secreet Befogne geallegeert, aan hun van dien aard waren voorgekomen , dat ligtelyk by Zyne Allerchristelykfle Ma[efleit daar uit argwaan omtrent de goede intentie der Republiek zou kunnen worden opgevat, het geen niet anders, dan de aller ruineufte gevolgen voor den Staat, die zig door haare werkeloosheid reeds in de beklaaglykfle ornflandigheeden bevind, zou kunnen na zig fleepen: weshal= ven zy Heeren Gecommitteerdens hadden gemeent, indispenfabel verpligt te zyn, zig ter voldoening aan de geueraale qualificatie, door Hun Ed. Groot Mog. op hun verleend, zonder eenig tyd verzuim tot het obtineren der noodige ouvertures en elucidatien ter voorfz. zaake aan Zyn Hoogheid te moeten adresferen ; ten D 5 wel-  j8 oct. ZAAKEN VAN 1782» welken einde zy op den ip deezer loopende maand zig by Zyn Hoogheid hadden vervoegd , en aan Hoogstdezelve de bovengemelde zaak voorgemeld , en deswegena informatie, en opening verzogt; dan waar op gemelde Zyne Hoogheid hun had toegevoegd, dat vermeende, piet gehouden te zyn, orj aan de Gecommitteerdens van Hun Edele Groot Mcg. eenige opening van deeze zaak te geven, ten zy desemen met een nadere en fpeciale Refolutie van Hun Edele Groot Mog. dien aangaande waren gemunieert, alzoo Hoogstdezelve in het begrip ftond, dat gemelde Refolutie van Hun Edele Groot Mog. op voorkede dog geen toekomends zaaken zag: omtrent 't welk zy Heeren Gecommitteerdens hadden geremarqueert, dat de Refolutie van Hun Ed. Groot Mog. contineerde een ipeciale last tot het onderzoeken op de Pointen , in dezelve Refolutie vervar, en voorts een generaale qualificatie, tot het doen celaircisfeeren van al zoodanige objecten, het Zeeweezen in het generaal en het bellier van den tegenswoordigen Oorlog in het byzonder betreffende, als zy Heeren Gecommitteerdens zouden oordeelen , dat tot wegneeming van alle duifterheid elucidatie nodig hadden : dog dat gemelde Zyne Hoogheid in deszelfs begrip blyvende berusten , zy Heeren G«committeerdens hadden gedeclareert, verpligt te zyn , van dat begrip van Zyn Hoogheid aan Hun Ed. Groot Mog. kennis te moeten geeven, ten einde Hoogstderzelver goedvinden daar op te verdaan. Waar op gcdelibereert en Copie van het voorfchreeve gerapporteerde verzogt zynde door de Heeren Gedeputeerden der Steden Schiedam , Brielle en Medemblik , om daar op te verdaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen, is de finaale Refolutie uitgeiteld tot nadere deliberatie. Accordeert met de voorfz. Refolutien. exev.  oct. STAAT EN OORLOG. 17S2. 95 CXCV. Propofitie van Afgevaardigden van Amfterdam , ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, omtrent de zaak van den Vaandrig de witte , befchuldigd van Verflandhoudinge met den Vyand. Gedaan in dato 16 October 178a. De Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam hebben ter Verga lering gedaan, en vervolgensin Geichnfte overgegeven de navolgende Propofitie. De Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam hebben uit naam van de Heeren hunne Committenten ter Vergadering van Hun Ed. Gr. Mog. voorgedragen: Dat welgemelde Heeren Committenten geinformeert zynde geworden dat zeeker Perfoon de Witte genaamt, befchuldigt is, correspondentie met den Vyand te hebben gehouden , ten einde een gedeelte van dee. ze Provincie, namelyk het Eiland Goeree, geleegen aan het Zeegat deezer Provincie van denzelfden naam , het zy dan direclelyk aan den Vyand verradelyk te doen overgaan; of wel ten dien einde , een andere Plaats in het naby geleegen Eiland Schouwen , vooraf in 's Vyandg handen te doen vallen: Dan het welk in de betrekking die deeze Provincie tot de zaake heeft, nog in de verpligtinge , om dien aangaande een naauwkeurig onderzoek te laten doen, geen verandering maakt : Voorts nog geinformeert zynde , dat , niettegenftaande de qualiteit van het voorfz, delict, dasr over prastenl'eJyk Procedures door den Hoogen Krygsraad in den Hage , tegen den Delinquant geëntameert , hy van het voorfz. delict geconvinceert , en tegen hem eene pranenfe Sententie gearrefteert, maarnogniet geöxecuteert zoude weezen. Hebben begreepen, dat de Hoogheid en Sou- ve«  óo oct. ZAAKEN VAN 1782. verainiteit van deeze Provincie in allen gevalle door een zoodanig attentaat ten ftetkfte is geatsacqueert geworden; als meede, dat de allergewigtigfte belangen van dezelve zoodanig in dee. ze zaak zyn geconcerneert , dat de indispenfable pligt van Hun Ed. Gr. Mog. naar de gedagten van de Heeren Committenten vordert, dat door het Geregtshof van deeze Provincie aangaande de waare omltandigheeden van het voorfz. verraad, en allen den geenen , die daar in gewikkeld zouden mogen zyn, naauwkeurig onderzoek worde gedaan, en op eene wettige en beftaanbare wyze tegen den Delinquant, die zig actueel binnen het Territoir van deeze Provincie bevind, en tegen die geenen , die na een wettig verhoor bevonden zouden mogen worden zyne Complicen te zyn , worde geprocedeert: mitsgaders dat het voorfz. Hof ten dien einde door Hun Edele Gr. Mog. worde gequalificeert en gelast de Delinquanten te doen apptehendeeren , of die reeds in arrest genomen zyn, over te neemen. Om welke redenen de Heeren Committenten Heeren Gedeputeerden voornoemt hebben ge. last, ten dien einde de nodige Propofitie aan Hun Ed. Gr. Mog. te doen, en ten fterkfte te infteeren , dat de voorfz. pretenfe procedures, als notoiiiyk incompetent, mogen worden verklaart nul, en onbeltaanbaar te zyn; en dat dien volgende Praafident en Raaden van den Hove van Holland ten fpoedigfte , en zonder eenig tydveilies mogen worden gelast, den voornoemden de Witte uit handen van gemelden Hoogen Krygsraad over re neemen ; daar toe den Drost van den Hove, behoorlyk geadfifteerd, naar den Provoost te zenden , en in cas van refiltentie, van Hun Edele Groot Mog. nadere voorzieninge te verzoeken, ten einde de Rechten van de Souverainiteit van deeze Provincie te doen refpecteeren; en laatftelyk tegen den voornoemde de Witte en deszelfs Complicen te procedee- ren,  ost. STAAT EN OORLOG- 178a. 61 ren, zoo als in goede Justitie bevonden zalworden te behooren. Waarop gedelibereert zynde , is goedgevonden en verftaan , dat het voorfz. geproponeerde zal worden geëxamineert door de Heeren van de Ridderfchap en verdere Hun Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de zaaken van de Justitie, met Commisfarisfen van den Hove , en de Vergadering daar op ren fpoedigften gediend van derzelver Confideratien en Advis; en is wy. ders goedgevonden de Heeren la Clé, Burgemeefterder Stad Haarlem , van Zeebergh , Penfionaris derzelver Stad, van Lit de Jeude, Burgemeester der Stad Delft, Emants,_ Penfionaris derzei ve Stad, en den Heer Raadpenfionaris , te committeeren , zoo als gecommitteert worden by deeze , om aan Zyn Hoogheid kennis te geven van het verlangen en de verwagting van Hun Édele Groot Mog. dat , hangende Hun Edele Groot Mog. deliberatie over de voorfz. zaak , daar aan geen praejudicie zal worden toegebragt, maar alles daar omtrent gehouden in itaate en furcheance. Accordeert met voorfz. Register. CXCVI. Rapport van Gelastigden van Hun Ed. Gr. Mogende omtrent een bezoek by den Heere Prinfe van Oranje en Nasfau, over de zaak van den Vaandrig de witte , en deszelfs Verftandkouding met den Vyand. Ingebragt in dato 11 Oélober 178a. De Heeren La Clé , van Zeebergh, van Lith de Jeude, Emants en van Bleiswyk, als gecommitteert by Refolutie van Hun Ed. Groot Mog. van gisteren tot het afleggen eener Commisfie by Zyne Doorlugtige Hoogheid den Heere Prince Erfftadhouder,hebben ter Vergadering gerapporteert: dat zy even voor den tyd, door Zyn Hoogheid beltemt om de gedecer- neer-  62 oct. ZAAK EN VAN 178a. neerde Comrnisfie alhier binnen den Hage , werwaards Zyn Hoogheid expresfelyk van de Oranjezaal gekomen was , op te wagten, in één der Vertrekken van Heeren Gecommitteerde Raaden by den anderen waren gekomen , en zig vervolgens gezaamentlyk naar het Stad. honderlyk Kwartier begeeven hadden door de buiten Gallery langs het Binnenhof, voorafgegaan zynde en gevolgt wordende door zes Boodens van Staat, terwyl zy intusfehen door de Militie, op het Binnenhof in de Wapenen Maande , met de Spontons en het Vaandel waren gefalueert, gelyk meede by die geleegentheid de Trommel geroert was: Dat zy by het einde van de gemelde Galdery aan de Deur by den grooten Trap door Zyn Hoogheid , verzeld van deszelfs Hofitoet, waren ontfangen , en binnen geleid zynde , boven aan den Trap de Cent-Suisfes, en vervolgens ook deGuardes du Corps van Zyn Hoogheid , in de Wapenen hadden gevonden , welken aan de Comrnisfie de gewoone groote honneurs deeden. Dat zy wyders verfcheide Appartementen, vervuld met Edellieden , Adjudanten , Officieren , en diverfe Perfoonen, tot Zyn Hoogheids Hofhouding behoorende, zynde doorgegaan, waren gekomen in de Kamer, tot de receptie gefchikt , alwaar aan het hqoger einde de Stoelen voor hen Heeren Gecommitteerdens , en daar over een Stoel voor Zyn Hoogheid , waren geplaatst. Dat zy Heeren Gecommitteerden gezeeten zynde, Zyn Hoogheid niet alleen geinformeert hadden van de Refolutie Commisforiaal, door Hun Ed. Groot Mog. op gisteren, met betrekking tot het geproponeerde door de Heeren van Amftefdam, genomen, maar in het byzonder ook, dat Hun Ed. Groot Mog. confidereerende het groot gewigt en aanbelang der zaak , in de gemelde Propofitie vervat, deeze Comrnisfie fpeciaalhadden gedecerneerc, om Zyn Hoogheid kennis te geeven van het verlangen en de verwagting van Hun Ed. Groot Mog., dat, hangende Hoogstderzelver Deliberaüenover den inhoud der voorfz. Propofitie , aan de zaak zelve geen prejudicie zoude worden toègebragt, maar alles gelasten in ftaate eu furcheance. Dat  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 63 Dat vyelgemelde Zyne Hoogheid daar op aan hen Heeren Gecommitteerden mondeling bad toegevoe^t Antwoordfchriftelyk overSegeeven het navolgend Jk hebbe reeds in de voorleede week nodi» geoordeelt de Stukken van het Proces, het welke door den Fiscaal van de Generaliteit tegen den gevangen Vaandrig de Witte gevoert is, te zenden aan den Hove van Holland , Zeeland en Westvnesland , ten einde dat Hof met betrekking ton de verdere" Perfoonen , die in dezelve zaak geraakt zouden mogen zyn, zoude konnen disponeeren, zoodanig als bevonden zal worden m goede Justitie te behooren , waar van dan ook het noodwendig gevolg moest zyn eene provinoneele furcheance van de executie der Sententie tegens dien gevangen Vaandrig ge weezen tot zoo lang volkomen blyken zoude , dat die* Vaandrig niet meer zoude behoeven te worden gehoort of geconfronteerc ter bvertubiniï van een of meer andere Perfoonen. V nm^ vaa Voor het overige ben ik van begrip, dat de gevangen Vaandrig de Witte door zynen competenten Regter is gejugeert. Ik twyffele niet, dat , wanneer de Propofitie , die 0p gisteren door de Heeren Gedeputeerden der Stad An" fterdam ter Vergadering van Haar Ed. Gr. Md* is gedaan, door de Heeren van de Ridderfchap teerdln's w ï™™* E4 & M°?" G^mm£ 2 t0t de *aake?Tvan de Justitie met Comnnsfansfen yan den Hove ter voldoeninge aan Hoogstderzelver Refolutie commisforiaal zfl zyn geexamineert , welgemelde Heeren Gecommit- teerrenend^aa ^ Gr' MoS' -""en rappo . teeren dat myn begrip niet ongefundeert is; dog S PpS™ 3110 YerwaStinS voorgemelde'S wL? Pnm"h-erden V3n een ander ««voelen r>' e" indler/oegen een Rapport aan Hun Ed. Gr. Mog. uitbragten , verzoeke ik dft Hoogstdezelve behage moge, alvorens eene fina! Ie  04 oct. ZAAKEN VAN 1782. Ie Refolutie te neemen, my hetzelve Rapport te willen CA*mmuniceeren , en my geleegenheid te verfc'.iaffen , om fchriftelyk aan Hoogstdezelve onder het oog te brengen, de gronden, waar op ik vermeene, dat gemelde Vaandrig de Witte wel en te regt door den Hoogen Krygsraad is gejugeert. Aldus overgegeeven den 17 October 1782. (Was get.) w. pr. v. orange. Waar na zy Heeren Gecommitteerdens aangenomen hebbende , om hier van aan Hun Edele Groot Mog. Rapport te doen, vervolgens weder waren gereverteerd en uitgeleid op dezelfde wyze , en onder het betoonen van gelyke honneurs van wegens de Militie , als zy waren gerecipieerd geworden. Waar op gedelibereert zynde , is goedgevonden en verftaan , de voorfz. Heeren Gecommitteerden voor hun gedaan Rapport te bedanken en derzelver verrigte te approbeeren ; en dat voorts Copie van het voorfz. gerapporteerde zal worden gegeven aan de Leden , om by de Deliberatien over het Rapport, dat van het Befogne op de Propofitie door de Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam gisteren gedaan, ter Vergadering zal worden uitgebragt , daar op meede zoodanige reflexie te maken als bevonden zal worden te behooren. Accordeert met de voorfz. Refolutien. CXCVII.  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 65 CXCVII. TraSlaat van Vriendfchap en Commercie, tusjchen de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden en de Vereenigde Staaten van Noord-Amerika, nevens de Formulieren van Paspoort, Certificaat en Zeebrief, en de Con» ventie omtrent de hernomene Sche» pen. Ingehragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 17 Oclober 1782. Ontfangen een Misfive van de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, gefchreeven alhier in den Hage den 8 deezer, waat nevens aan Hun Edele Groot Mogende toezenden Copie van het gefiooten en geteekent Tractaat van Vriendfchap en Commercie met de geünieerde Staaten van America, met een bygevoegde Conventie , raakende de hernoomen Schepen ; met verzoek van confent in de Ratificatie binnen den tyd van zes maanden ; breeder hier na geinfereert. Fiat infertio. Waar op gedelibereert, en Copie van voorfz. Trac* taat en Conventie verzogt zynde door de Heeren van de Ridderfchap en Edelen om het zelve in de Ordre nader te examineeren , en door de verdere Leden om daar op te verdaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen , is de finaale Refolutie uitgefteld tot nadere deliberatie. Accordeert met de voorfz. Refolutien. IX. deel;* E ede-  66 oct. Z A AKEN VAN 3783, edele mogende heeren, De onderhandeling, welke met kennis van U Edele M igen'de zeedert eenigen tyd op het tapyt is geweest , over een Ttaétaat van Vriendfchap en Commercie met de geünieerde Sraaten van America, i» eindelyk zoo ver gevordert en gebragt, dat op gisteren het voorfz. Tra'i5hat met een bygévoegde Conventie fknlvk is geflooten;en getetkent. . D-' Heeren onze Gedeputeerden op heeden daar van ons rapport gedaan hebbende , kunnen wy niet aflaa. ten, daar van pan de refpeclive Botrdgenooten, en by deeze aan U E Iele Mog. kennis te'geeven , en daar nevens te zenden Copie van het geflooten en geteekent Tractaat , en van de gedooten en geteekende Conventie, hoopende en vertrouwende', dat het zelve aan liEdele Mogende aangenaam zal zvn , en verzoekende, dat O Edele Mog. in de Ratificatie van het voorfz. fiactaat en Conventie geli-ven ie confenreeren , en haare confetiten daar op aan ons binnen den tyd van zes maanden, of zoo veel eerder, als doenlyk , te laten toekojnen , ten einde wy in flaat mogen zyn om binnen den geltipuleerden tyd de Acle n van Ra'ifïca'ie te kunnen uitwisfelen,, het welk van U Edele Mog., zoo veel haar aangaat-, verwagtende. Waar meede eindigende, bidden wy God A'magtig, Edele Mogende Heeren ! U'Edele Mog. te willen houden in zyne heilige pro-' teelde. In den Hage den 8 Oétober 1782. (Onder ftond) Uwer Edele Mogentheeden goede Vrunden, De Staaten Generaal der Vereenigde Nedei landen. Was geparapheert, h. tjassens, vt. (Lager Hond) Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) h. fagel. Trac.  oct. STAAT EN OORLOG. i78a. 67 Tractaat van Vriendfchap en Commercie tusfchen Baar Hoog B-log. de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, en de Vereenigde Staaten van America , te weeten Néw-Hampsphire, Masfachufetts, Khoode hland en Providence, Plantations Connecticut, New - Tork , New- Jerfey, Penfylvania, De/aware , Maryland, Virginia, NoordCarolina, Zuid- Carolina en Geor» gia. TTaar Hoog Mog. de Staaten Generaal der VereeX~X nigde Nederlanden en de Vereenigde Staaten van America, te weeten New-Hampshire, Masfachufetts, Rhoode Tsland en Providence, Plantations, Connecticut, New-Jerfey, Penfylvania, Dalaware3 Maryland, Virginia, Noord-Carolina, Zuid-Carolia en Georgia, geneegen zynde op een beftendige en billyke wyze te bepaalen de regelen , die in agt genomen moeten worden ten opzigte van de Correspondentie en Commercie, welke zy verlangen vast te Hellen tusfchen haare refpective Landen, Staaten, Onderdaanen en Ingezeetenen, hebben geoordeelt,. dat het gezegde einde niet beeter kan worden bereikt, dan door te (tellen tot een bafïs van haar verdrag de volmaakfte egaliteit en reciprociteit, en met vermyding van alle die lastige prjeferentien , dewelke doorgaans de Bronaders zyn van twist, verwarring en misnoegen , door aan iédere Partye de vryheid te laten, om wegens de Commercie en •Navigatie verder zulke Reglementen te maken, als die voor zig zelve het gevoeglykst zal oordeelen en door de voordeelen van Commercie eeniglyk te gronden op wederzyds nut, en de jüifle regels van vrye Handel over en weer ; referveerende by dat alles aan iedere Partye de vryheid, om , na deszelfs goedvinden, andere Natiën te admitteeren tot het participeeren aan dezelfde voordeelen. Op deeze grondbeginfelen, hebben voorgemelde Haar ■ Hoog Mogende de Staaten Generaal der Vereenigde E a Ne»  68 oct. ZAAKEN VAN Nederlanden , tot hunne Plenipotemiarisfen, uit het midden hunner Vergadering benoemt de Heeren derzelver Gedeputeerden tot de Buitenlandlche Zaaken • en de gemelde Vereenigde Staaten van America van 'hunne zyde, met volmagt voorzien, den HeerJohn Adams laatst Commisfaris van de Vereenigde S'aaten van America aan het H >f van Verfailles, geweezen afvaardigde op het Congres wegens de Sraaten van Masfachufetts Baay, en 0',>per-Regter van den gemelden Staat, dewelke zyn overeengekomen en geaccordeert. Att. L Daar zal eea vaste , onverbreekelyke en Univerfeele Vreede en opregre Vriendfchap zyn , tusfchen Haar Hoog Mogende de Heeren Staaten Genei aal der Vereenigde Neder landen en de Vereenigde Staaten van America , en de Onderdaanen en Ingezeetenen van de voornoemde Pariyen, en tusfchen de Landen, Eilanden , Steeden en Plaatfen , geleegen onder de Jurisdictie van de gemelde Vereenigde Nederlanden, en de gemelde Vereenigde Staaten van America , en derzelver Onderdaanen en Ingezeetenen van allerlei ftaat, zonder onderfcheid van Perfoonen en Plaatfen. u. De Onderdaanen van de gemelde Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , zullen in de Htvens, Reeden, Landen, Steeden of Plaatfen van der Vereenigde Staaten van America , of eenige van dezelve , geen andere of grotere Regten of Impofitien, van wat natuur die ook mogen zyn , of hoedanig dezelve ook genoemt mogen worden, betaalen, dan die welke de meest gefavorifeerde Naden zyn , of zullen worden verpligt aldaar te betaalen. En zy zullen genieten alle de Regten, Vryheeden, Privilegiën , Immuniteiten en Exemtien in Handel, Navigatie en Commercie, het zy in het gaan van eene Haven in de gemelde Staaten na eene andere , of gaande van eenige van deeze Havens na eenige vreemde Haven van de Waereld, of van eenige  oct. STAAT EN OORLOG. 1732. 69 nige vreemde Haven van de Waereld , na eenJgi van deeze Hivens, welke de gemelde Natiën reeds genieten of zullen genieten. III. Tnsgetyks zullen de Onderdaanen en Ingezeetenen van de gemelde Vereenige Sraaten van America in de Havens Reeden , Landen , Eilanden , Sreden of Piaatfen van de gemel ie Vereenigde Nederlanden, of eenige van dezelve, geen andere of grotere Regten of Impofitien van wat natuur die ook mogen zyn , of hoedanig dezelve ook genoemt mogen worden, betaalen, dan die, welke de meest gefavorifeerde Naden zyn , of zullen worden, verpligt aldaar te betaalen. En zy zullen genieten alle de Regten, Vryheeden, Privilegiën, Immuniteiten en Exfmptien in Handel , Navigatie en Commercie, het zy in het gnan van eene Haven in de ge. melde Staaten na eene andere , of gaande na en van dezelve , van en na eenige vreemde Haven van de VVaereld , welke de meest gefavonfeerde Natiën reeds genieten of' zullen genieten. En zullen de Vcreenigda S aaten van America, benevens haare Onderdaanen" en Ingezeetenen aan die van Haar Hoog M;g. laten het gerust genot van haare regten , omtrent de Landen, Eilanden en Zeeën in de Oost- en Westindiën, zon-, der haar daar in eenig belet of hindernis te doen. IV. 'Er zal eene volle volkomene en geheele vryheid van confciemie worden toegeftaan aan de Onderdanen en Ingezeetenen van iedere Partye, en aan derzelver Famiiien , en zal niemand ter zaake van den Godsdienst worden gemolefteert, mits hem omtrent publicque de. monlbatie onderwerpende aan de Wetten van het Land. Daar en boven zal vryheid worden gegeeven aan de Onderdaanen en Ingezeetenen van iedere Partye die in des anderens Territoir overleiden, om begraven te worden in de gewoone begraafplaatfen , of gevoeglyke en decente plaatfen, daar toe te bepaalen, zoo als de ge. E 3 lee.  7o oct. ZAAK EN VAN 1782. leegentheid zal vereisfchen; nogte zullen de doode Lichaamen van die geene, die begraaveu zyn, eenigzints worden gemolefteert. En zullen de beide Contracteerende Mogentheeden ieder onder bun Gebied, de nodige voorzieninge doen , ten einde de refpective Onderdaanen en Ingezeetenen van behoorlyke bewyzen van fterfgevallen , waar by dezelve zyn geinteresfecrt, voortaan zullen kunnen worden gedient. V. Haar Hoog Mog. de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden en de Vereenigde Staaten van America zullen tragten , zoo veel eenigzints in haar vermogen is , te |befchermen en defendeeren alle Schepen en andere EfFccten, toebehoorende aan wederzydfche Onderdaanen en Ingezeetet en. of eenige van dezelve, zynde in haare Havens of Rheën , Binnenlandfche Zeeën , Stroomen , Rivieren , en zoo verre haare Jurisdictie Zeewaards ftrekt, en wederom te bekomen, en te doen reftitueeren aan de regte Eigenaars, hunne Agenten of Gevolmagtigden , alle zoodanige Schepen et. Effecten, die onder haare Jurisdictie zullen genoomen worden en haare convoyeerende Oorlogfchepen zuil n , voor zoo verre zy eenen gemeenen Vyand mogen lubben, onder haare protectie neemen alle Schepen, toebehoorende aan elkanders Onderdaanen en Ingezeetenen, dewelke geene Contrabande Goederen, volgens de Befchryving hier na daar van te doen, zullen hebben ingeladen naai Plaatfen, waar meede de eene Partye ju Vreede en de andere in Oorlog is, en na geen geblocqueerde Plaa s gedestineert zyn, en zullen houden dezelve cours, of gaan dezelve weg, en zullen zoodanige Schepen defendeeren, zoo lang cis zy dezelve cours houden, of dezelve weg gaan , tegens alle aanvallen , magt en geweld van den gemeenen Vyand , op dezelve wys als zy zouden moeten befchermen en defendeeren de Schepen toebehoorende aan wederzyds eigen Onderdaanen. De  oeT. STAAT EN OORLOG. 1782. 71 VI. De Onderdaanen der Contrafteerende Partyen zullen over en weder in wederzydfche Landen en Staaten van hunne Goederen, by Testamenten , Donatien , of anderzints mogen disponeeren , en hunne Erfgenaamen zynde O.iderdaanen van een der Partyen, in de Landen van de andere, of wel eliers woonagtig, zullen dezelve Nalatenfchappen omfnngen, zelfs ab intestnto, het zy in Perfoon , het zy by hun Procureur of Gemagtigde, fchoon zy geen Brit ven van naturalifatie zouden mogen hebben geobtineert , zonder dat het.effvct van die Comrnisfie hun zal kunnen worden betwist, onder pretext van eenige Regten , van eenige Provincie, Stad of particulier Perföon: en zoo de Erfgenaamen, aan welke de Eiffenisfen mogten vervallen zyn;, minderjaarigen waren , zullen de Voogden of Curateurs by dtn domiciliairen Regter der genoemde min» derjaarigen aangeflelt , kunnen regeeren, bellieren, adminidreeren , veikoopen en veralieneeren de Goederen , welke de gemelde Minderjarigen by Erffenisfeh zuilen zyn te beurt gevallen, en generalyk met opzigt tot de voorfz. fuccesfien en Goederen, waarneemen alle regten en functien, die aan Voogden en Curateurs, na dispofide der Wetten competeeren, behoudens nogtans, dat deeze dispofide geen plaats zal kunnen hebben , dan in gevalle, als wanneer de Testateur by Testament , Codtcdle , of ander wettig Inllrument geene Voogden of Curateurs zal hebben genomineert. VII. Het zal wettig en vry zyn aan de Onderdaanen van iedere Partye, zoodanige Advocaten, Procureurs , Notaris fen , Sjlliciteurs of Factoors te employeeren , als zy zullen goedvinden. VIII. Kooplieden, Schippers, Eigenaars, Bootsgezellen, Lieden van allerhande foort, Schepen en Vaartuigen, èn alle Koopmanschappen en Goederen in het Gene. E 4 raai  72 oct. ZA AKEN VAN 1782. raai en Effecten van een der Bondger-ooten , of van derzelver Onderdaanen , zullen niet mogen worden in beflag genomen of aangehouden , in eenige Landen Gronden, Eilanden, Steden, Havens, Stranden of Do. meinen , hoe genaamt , van den anderen Bondgenoot tot eenige Militaire Expeditie, publiek of privaat gebruik van iemand, door arrest, geweld, ot eenigzints daar na gelykende : veel minder zal het gepermttteert zyn aan de Onderdaanen van iedere Partye iets te neem-'-n , of door geweld te ontvreemden van de Onderdaanen van de andere Partye, zonder bewilliging van den Perfoon die het toebehoord: het geen egter niette vet (laan is van die aanhalingen, detentiën en arresten, welke zullen worden gedaan op bevel en authoriteit van de Justitie en volgens de ordinaire wegen, ten opzigte van fchulden of misdaaden, waar omtrent de Proceduures moeten gefchieden by wege van Regten in gevolge de form van Justitie. IX. Verders is overeengekomen en beflooten, dat het vol» komen vry zal Haan aan alle Kooplieden, Bevelhebbers van Schepen , en andere Onderdaanen of Ingezeetenen door beide Contracleerende Mogentheeden in alle Plaatfen refpecTivelyk , gehoorende onder het Gebied en de Jurisdictie der wederzydfche Mogentheeden, hunne eige zaaken zelfs te verrigten , zullende dezelve wyders om rent het gebruik van Tollen of Makelaars, mitsgaders met opzigt tot het iaaden of ontlaaden hunner Schepen, en al het geen daar toe betrekkelyk is, over en weder op den voet van eige Onderdanen, of ten minden, in gelykheid met de meest gefavorifeerde Natie geconfidereert, en gehandelt worden. X. De Koopvaardyfchepen van een ieder der Partyen, komende, zoo wel van een vyandelyke als eige ofneuirale Haven, zullen vry mogen vaaren na eenige Haven v?n een Vyand van den anderen Bondgenoot, dog verphgt zyn zoo dikwils het gevordert word haar Zeebrie.  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 75 brieven en verdere Befcheiden, in het 25 Artïcnl befchreeven, zoo wel op de open Zee, als in de Havens te exhibeeren, expresfelyk anntoonende, dat baare Goe. tieren niet zyn van bet getal dier geene, dewelke als Contrabande verbooden zyn, en geene Contrabande Goederen voor een Vyandelyke Haven gdaaden hebbende na de Haven van een Vyand, baare reize vrye]yk en onverhindert mogen vervolgen ; do°- zal °-eeu vifitatie van Papieren gevergt worden van Schepen'on. der Convoy der 0.>riog(chepen , maar geloof worden gegeeven aan het woord van den Officier, het Convoy leidende. XI. Indien by het vertoonen der Zeebrieven en andere Befcheiden by het 25 Articul van dit Traftaat nader befchreeven, de andere Partye ontdekt, dat 'er eenige van die foort van Goederen zyn, dewelke verbooden en Contrabande gedeclareert zyn, en geconllgneert naar een Haven, onder de gehoorzaamheid van den Vyand, zal het niet geoorloft zyn de Luiken van zoodanig Schip op te breeken, of eenige Kist, Koffers, Pakken , Kasfen , of ander Vaatwerk , daar in gevonden wordende , te openen , of het geringde gedeelte Van haare Goederen te verplaatfen, het zy zoodanige Schepen toebehooren aan de Onderdaanen van Haar Hoog Mog. de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , of Onderdanen en ingezeetenen van de gemelde Vereenigde Staaten van America, ten zy deLadingaau Land gebragt worde in prefentie van de Officieren van het Admiraliteits Hof, en een Inventaris van dezelve gemaakt; dog zal niet worden toegelaten, om dezelve op eenigerhande wyze te verkoopen , verruilen, en veralieneeren, dan, na dat behoorlyke en wettige Proceduures tegens zoodanige verbodene Contrabande Goederen zullen zyn gehouden , en het Admiraliteits Hof by een gepronuntieerde Sententie dezelve zal hebben geconfisqueert daar van altoos vry laatende zoo wel het Schip zelve , als eenige andere Goederen daar in gevonden wordende , welke voor vry worden gehouüen, nogte mogen dezelve worden opgehouden, onder £ 5 voor-  74 oct. ZAAK EN VAN 1782. voorgeeven, dat die, als het ware , door de geprobibeerde Goederen zouden zyn geinfecteert , veel min zullen dezelve als wctige Prys worden geconffqueert, maar in tegendeel , wanneer by de vifitatie aan Land word bevonden , dat 'er geen Cmtrabande Waarin in de Schepen zyn, en uit de Papieren niet bleek, dat de Neemer en Opbrenger het daar uit niet ha i kunnen ontdekken, zal dezelve moeten worden gecondemneert in alle de kosten en fchade, die hy zoo aan de Eige» naaren der Schepen, als aan de Eigenaars en Inlaaders der Goederen , waar meede de Schepen belaaden zullen zyn , ' door zyn rnkelooze aanhouding en opbrenging der Schepen zal hebben veroorzaakt , met de in. teresfen van dien; wordende wel expresfelyk verklaart, dat een Vryfchip zal vry maken de Waaren daar in gelaaden , en dat die vryheid zig ook zal uirtlrekken over de Perfoonen die haar zullen bevinden in een Vryfchip , dewelke ,daar uit niet geligt zullen mogen worden ten zy het waren Oorlogsluiden , in tffectiven dienst van den Vyand. XII. In tegendeel is overeengekomen, dat al het geen be. vonden zal worden gelaaden te zyn door de Onderdaanen en Ingezeetenen van een der beide Partyen, in eenig Schip, de Vyanden van den andeeen, of aan deszelfs Onderdaanen .toebehoorende , geheel , offchoon niet zynde van de foort van verboodene Goederen, mag worden geconfisqueert , op dezelve wys , als of het den Vyand toekwam, uitgezondert zoodanige Goederen en Konpmanfchappen , als aan Boord van zoodanig Schip gedaan waren voor de Oorlogs-Declaratie", of binnen zes maanden na dezelve , welke Goederen in geenen deelen confiscatie zullen onderheevig zyn , maar wel en getrouwelyk de Eigenaars, zonder uitfiel, die dezelve voor de confiscatie en verkoop zullen te rug vragen of doen vragen, in natura zullen worden gereltitueert, gelyk meede het provenue van dien, indien de reclame binnen agt maanden na de verkooping, dewelke publiek zal moeten worden gedaan, eerst koa» de  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 75 de gefchteden, dog zoo, dat indien de gemelde Koopmardchappen Contrabande zyn, het geenzints geoorloft zal zyn, dezelve naderhand te vervoeren na eenige Havens , de Vyanden toebehoorende.. XIII. En ten einde de best mogelyke zorg mag worden gedraagen, voor de fecun'teit van de Onderdaanen, en het Volk van een der beide Parthyen, dat dezelve geen overlast komen te lyden' van wegens de Oorlogfchepen of Kapers van de andere Parthye , zullen alle Bevelhebbers van Oorlogfchepen en gewaapende Vaartuigen van de voorfz. Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, en van de gemelde Vereenigde Staaten van America , mitsgaders alle derzelver Officieren, Onderdaanen en Volk , verboden worden eenige beleediginoof fchade aan die van de andere zyde toe te brengen" en zoo zy dien contrarie handelen , zullen zy op de eerfte klagten daar over te doen, na behoorlyk onderzoek , fchuldig bevonden wordende , door haar eige Regters geftraft worden, en daarenboven verpligt worden fatisfaétie te geeven voor alle fchade , en den Interest daar van, door vergoeding, onder pcene en verbintenis van hunne Perfoonen en Goederen. XIV. Tot meerder verklaring van het geen voorfz. is, zulJen alle Kaper-Kapiteinen of Rheeders van Schepen , op particuliere Beltelling en Comrnisfie ten Oorlog uitgerust, voor dezelve gehouden zyn voor derzelver vertrek goede en fuffifante cautie te ftellen voor de competente Regters, of in het geheel te verantwoorden de malverfatien, die ze in haare courfen of op haare reizen zouden mogen begaan , en voor de conttaventien van haare Kapiteinen en Officieren , tegens het tegenwoordig Tractaat en de Ordonnantiën en Edicten , die gepubhceert zullen worden in kragte , en conform de dispofitie van dien op pojne van verval en nulliteit der voorfz. Commisfien* Ak  76 oct. ZAAKEN VAN 1782. XV. Alle Schepen en Koopmanfchnppen van wat natuur dezelve ook zyn , die hernooroen zullen worden uit handen van Piratten en Zr'eroovers, zonder behoorlyke Comrnisfie op de open Zee varende , zullen gebragt worden in eenige Hiven van eene der beide Staaten, en zullen aan de bewaaring der Officieren van die Haven worden overgeleevert , ten einde geheel gereftitti» eert te worden aan den regten Eigenaar , zoo dra als behoorlyk en genoegzaam bewys , wegens den eigen, dom derzelve, zal gedaan zyn. XVI. Indien eenige Schepen of Vaartuigen, toebehoorende aan een van beide de Parthyen , hunne Onderdaanen of Ingezeetenen op de Kusten of Dominien van den anderen zullen komen te (banden, vergaan, of eenige andere Zeelchade te lyden , zal alle vriendelyke asfiite> tie en hulp worden gegeeven aan de Perfoonen , • Schipbreuk geleeden hebbende , die zig in gevaar daar van zullen bevinden , en de Schepen, Goederen en Ko"pmanfchappen , en het geen daar van geborgen zal zyn , of het provenue van dien, by aldien die Goederen verderfTelyk zynde , zullen weezen verkogt , alle door de Schippers of door de Eigenaars of van haare Gelaste of Volmagt hebbende, binnen jaar en dag gereclameert wordende , worden gereflitueert, mits betaalende alleen de reedelyke onkosten , en het geen voor Bergloon door de eige Onderdaanen, in het zelve geval betaald moet worden , zullende insgelyks Brieven van vrygeley aan hun worden gegeeven , voor hunne vrye en geruste pasfage van daar , en retour van een ieder na zyn eige Land. XVII. In gevalle de Onderdaanen of Ingezeetenen van een der beide Parthyen met hunne Schepen , het zy publicque en ten Oorlog vaarende, of byzondere, of ter Koop-  oct» STAAT EN OORLOG. 1782. 77 Koop^aardye uitgerust, door onfruimig weêr, najaging van Zeeroovers , of Vyanden , of eenige andere dringende nood , gedwongen zullen worden, ter bekoming van een fchuilplaats en Haven , zig te retireeren, en binnen te loopen in eenige der Rivieren , Kreeken , Baayen, Haven , Rheeden of Stranden toebehoorende aan de andere Panhye, zullen dezelve met alle menschlievend^eid en goedwilligheid worden ontfangen , en alle vriei delyke proteébe en hulp genieten, en zal hun worden toegedaan , zig te ververfchen en proviandeeren tegens reedelyke pryzen met Victualie, en alle dingen benodigt tot onderhoud van haare Perfoonen, of reparatie van hunne Schepen, en zy zullen op geenerlei wys worden opgehouden, of verhindert uit de gemelde Havens of Rheeden te vertrekken , maar mogen verzylen en gaan , wanneer en Waar het hun behaagt, zonder eenig belet of verhindering. XVIII. Tot des te beeter voortzetting der wederzvdfche Commercie is overeengekomen , dat indien een Oorlog mogt komen te ontdaan , tusfchen Haar Hoog Mogende de S aaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, en de Vereenigde Staaten van America , altyd aan de Onderdaanen van de een of andere zyde , zal worden gegeeven den tyd van neegen maanden , na dato van de ruptuure of proclamatie' van Oorlog , om haar te mogen retireeren met haare Effecten, en dezelve te vervoeren, waar het haar believen zal, het welk haar geoorlooft zal zyn te mogen doen , als meede te mogen verkoopen of transporteeren haare Goederen en Meubilen in alle vryheid , zonder dat men haar daar in eenig belet zal doen , ook zonder geduurende den tyd van de voorfz. neegen maanden te mogen procedeeren tot eenig arrest van haare Effecten, veel min van haare Perfoonen , maar zullen in tegendeel roor haare Schepen en Effecten, die zy zullen willen meede voeren , worden gegeeven Pasporten van vrygeleide, tot de naafte Havenen in elkanders Landen , voor den tyd tot de reizen nodig, Ook zullen geen Pryzen op Zee  78 oct. ZAAKEN VAN., i?82. Zee genoomen voor wettig genoomen gehouden mogen worden, ten mintten indien de Oorlogs-Declaratie niet bekend was geweest, of had kunnen zyn in de Haven , die het genoomen Schip het laatst heeft verhaten , maar zal vooral, het geen aan de Onderdaanen en Ingezeetenen van weederzyden binnen de voorfz. termynen ondernomen mogt zyn, en de beleedigingen die hun aangedaan zouden mogen zyn, volkome fadsfactie gegeeven worden. XIX. Geen Onderdaan van Haar Hoog Mogende de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, zullen mogen verzoeken of aanneemen eenige Commisfien of Lettres de Marqué tot het Wapenen van eenig Schip of Schepen , ten einde als Kapers te ageeren tegens de gemelde Vereenigde Staaten van America , of eenige derzelve, of tegens de Onderdaanen of Ingezeetenen der gemelde Vereenigde Staaten , of eenige derzelve , of tegens den Eigendom der Ingezeetenen van eenige derzelve , van eenige Prins of Staat , met wien de voorfz. Vereenigde Staaten van America in Oorlog mogt zyn ; nogte zal eenig Onderdaan of Ingezeeten van de gemelde Vereenigde Staaten van America , of eenige derzelve, eenige Comrnisfie of Lettres de Marqués verzoeken of aanneemen tot het Wapenen van eenig Schip of Schepen, om ter Kaap te vaaren tegens de Hoog Mog. Heeren Sraaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , of tegens de Onderdaanen of Ingezeetenen van gemelde. Haar Hoog Mogende of eenige van dezelve , of den Eigendom van eenige derzelve , van eenige Prins of Staat, met wien Haar Hoog Mog. in Oorlog zullen zyn , en indien eenige Perfoon van een van beide Naden zoodanige Comrnisfie of Lettres de Marqué zal aanneemen , zal dezelve als een Zee. ioover worden geftraft. XX. De Schepen der Onderdaanen of Ingezeetenen var» een  oct. STAATEN OORLOG. i?8a. 79 een van beide de Parthyen, komende aan eenige Kust, toebehoorende aan de een of andere der gemelde Bondgenooten , dog niet voorneemens zynde in een Haven binnen te loopen', of binnen geloopen zynde en niet begeerende hunne Laadingen te losfen of last te bree. ken , of by te laaden, zullen niet gehouden zyn voor haare Schepen of Laadingen eenige inkomende of uitgaande Regten te betaalen , nog eenige reekenfchap van haare Laadingen te geeven, ten minften indien 'er geen wettig vermoeden is , dat zy aan den Vyand toevoeren Koöpmanfchappen van Contrabande. XXI. De twee Contrncteerende. Parthyen vergunnen over en weder aan eikanderen de vryheid , om ieder in de Havens van den anderen, Confuls , Vice-Confuls , Agenten en Commisfarisfen van hunne eigen aanftelling te hebben, welkers Functien gereguleert zullen worden by particuliere overeenkomst , wanneer ooit eene der beide Parthyen goedvind, zoodanige aanftelling te doen. XXII. • Dit Traclaat zal in geenerhande opzigten verftaan worden te derogeeren aan de 9 , 10 , 19 en 04 Arti» culen van het Tractaat met Vrankryk, zoo als die Renummert zyn geweest in het zelve Traclaat den 6 February 1778 geflooten, zynde de 9, 10, 17 en 22 Articulen vaii het Traclaat van Commercie , zoo als het nu in kragt is tusfchen de Vereenigde Staaten van America en de Kroon van Vrankryk: en zal meede niet beletten , dat Zyne Catholyke Majefteit aan het zelve zou ie accedeeren , en van het beneficie der gemelde vier Atticulen jouisfeeren. XXIII. By aldien de Vereenigde Staaten van America , 't eeniger tyd nodig mogten vinden , om by den Koning of Keizer van Marocco of Fez, mitsgaders by de Re- gee-  8o oen ZAAKEN VAN i7g^ geerïhgen van Algiers, Tunis of Tripoli, of by eenige van dezelve , negotiatien te entameeren tot het verkry. gen van Pasporten, ter beveiliging van hunne Navigatie op de Middelandfche Zee, zoo belooven Haar Hoog Mogende op het aanzoek van Hoogstgedagte Vereenigde Staaten , die negotiatie door middel van hunne bv den voorfz. Koning of Keizer , en Regeeringen , refideerende Confuls op de favorabelfte wyze te zullen fecondeeren. CONTRABANDE. XXIV. De Vryheid van Navigatie en Commercie zal zig uittrekken rot alle foorten van Koopmanfchappen, uitgezonden alleen deeze, welke onderlcheiden zyn , onder den naam van Contrabande of verboodene Goederen ; en onder deeze benoeming van Contrabande of verboodene Goederen , zullen alleen begreepen zyn de Oorlogs-Ammunitiën of Wapenen, als Mortieren, Gefchut met zyne Vuurwerken, en het geen daar toe behoord, Geweeren , Pistpolen , Bomben , Grenaden , Buspul. ver, Salpeeter , Swavel, Lonten , Kogels , Pieken , Swaarden , Lancien , Hellebaarden , Casquetten , Curasfen en diergelyke foort van Wapentuig , ook Soldaaten, Paarden Zadels en toerusting van Paarden. Alle andere Goederen en Koopmanfchappen, hier boven met uitdrukkelyk gefpecificeert, ja zelfs alle foorten van Scheepsmateriaalen, hoe zeer dezelve ook zouden mogen zyn gefchikt tot het bouwen, of equipeeren van Oorlogfchepen, of tot het maken van een of ander Oorlogstuig, te Water ofte Lande, zullen mits» dien, nog volgens den Letter, nog volgens eenige voor te wenden interceptatie van dezelve, hoe ook genaamt, onder Verbodene , of Contrabande Goederen begreepen kunnen of mogen worden: Soo dat alle dezelve Goederen, Waaren en Koopmanfchappen, hier boven niet uitdrukkelyk genoemt, zonder eenig onderfcheid , zullen mogen worden getransporteert en vervoert, in alle wyheid, door de Onderdaanen en Ingezeetenen van beide  oct. STAAT EN OORLOG. 17-82. 8i de Bondgenooten , van en na Plaatfen aan den Vyand ■ toebehoorende , zoodanige Steeden of Plaatfen alleen uitgezondert, welke op dien tyd beleegert , geblocqueert of geinvefteert zyn, waar voor alleenlyk worden gehouden de zulke, die door een der Oorlogvoerende Mogentheeden van naby ingeflooten worden gehouden. XXV. Ten einde alle disfentie en twist mag worden vermyd en voorgekomen, is overeengekomen , dat in geval een van beide de Parthyen in Oorlog mogt komen te geraaken , de Schepen en Vaartuigen, toebehoorende aan de Onderdaanen of Ingezeetenen van de andere Geallieerde, met Zeebrieven of Pasporten moeten worden voorzien, expresfeerende den naam , eigendom , en de groote van het Schip of Vaartuig, als meede den naam , Plaats of Wooninge van den Schipper of Bevelhebber van het gemelde Schip of Vaartuig, ten einde daar by mag blyken, dat het Schip reëel en in waarheid.aan de Onderdaanen of Ingezeetenen van eene der Parthyen toebehoord, welk Pasport zal worden op. gemaakt en uitgegeeven , volgens het Formulier agter dit Traétaat gevoegt , dezelve zullen ieder reize , dat het Schip thuis is geweest, op nieuw verleend moeten zyn , als twee jaar, voor de tyd , dat het Schip laatst is thuis geweest. Het is insgelyks vastgefteld, dat zoodanige Schepen of Vaartuigen gelaaden zynde , moeten weezen voorzien niet alleen met Pasporten of Zeebrieven , boven gemeld, maar ook met een generaal Pasport of particuliere Pasporten of Manifesten, of andere publicque Documenten , die in de Havenen , van waar de Schepen laatst gekomen zyn , gewoonlyk gegeeven worden aan de uitgaande Schepen, inhoudende een fpecificatie van de Laading, de Plaats van waar het Schip gezeild is , en waar heenen het gedeftineert is, of by gebreeke van alle dezelve , met Certificaten van de Magiltraaten , of Gouverneurs der Steeden , Plaatfen en Colonien , van waar het Schip vertrokken is, in de gewoone form gegeeven , op dat geweeten kan worden , of eenige IX. deel. F ver-  82 oct. Z A AKEN VAN 1782. verboode of Contrabande Goederen aan Boord van de Schepen zyn, en of zy daar meede na 's Vyands Lan. den gedeftineert zyn of niet , en by aldien iemand goeddunkt, of raadzaam vind, om in de gemelde Beichyden uit te drukken de Perfoonen aan wien de aan Boord zynde Goederen toekomen , vermag hy zulks vryelyk te doen , zonder egter daar toe gehouden te zyn, of dat1 gebrek van die uitdrukking , geleegenheid tot confiscatie kan of mag geeven. XXVI. Indien de Schepen of Vaartuigen van de gemelde Onderdaanen of Ingezeetenen van een van beide Parthyen zylende langs de Kusten of in de open Zee , ontmoet zullen worden door eenig Schip van Oorlog, Kaper , of gewapend Vaartuig van de andere Parthy, zullen de gemelde Oorlogfchepen, Kapers of gewapende Vaartuigen, tot vermelding van alle desordres, buiten het bereik van het Gefchut blyven ; dog hunne Booten mogen zenden aan Boord van het Koopvaardyfchip, welke zy op die wys zullen ontmoeten, en op het zelve mogen overgaan , ten getale alleen van twee a drie Man, aan wien de Schipper of Bevelhebber van zoodanig Schii of Vaartuig, zyn Pasport zal vertoonen, inhoudende den eigendom van het Schip of Vaar. tuig, in gevolge het Formulier, agter het Tractaat gevoegt, en zal het Schip of Vaartuig, na de vertooning van zoodanig Pasport, Zeebrief, en verdere Befchciden , vry en liber zyn , om deszelfs reis te vervolgen , zoo dat niet geoorloft zal zyn, het zelve op eenigerhande wyze te molefteeren of doorzoeken , nog jagt op haar te maken , of het zelve forceeren , haare voorgenomen cours te verlaaten. XXVII. Het zal geoorloft zyn aan de Kooplieden, Kapiteins en Bevelhebbers van Schepen, het zy publicque, en ten Oorlog of patticuiiere en ter Koopvaardy vaarende, toebehoorende aan de gemelde Vereenigde Staaten van Ame-  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 83 America, of eenige van dezelve, of aan de Onderdaanen en Ingezeetenen van eenige derzelve , vryelyk in hunne dienst aan te neemen, en aan Koord van haare gemelde Schepen te ontfangen, in iedeie der Havens of Plaatfen, onder de Jurisdictie van voornoemde Haar Foog Mog., eenige Bootsgezellen of anderen, zynde Inboorlingen of Ingezeetenen van eenige der gemelde Staaten, op zulke voorwaarden, als zal worden overeengekomen , zonder daar voor san eenige boete poene , Ifraffe, proces of berisping hoe genaamt, onderheevig te zyn. En zullen reciproquelyk alle Kooplieden, Kapiteinen , en Bevelhebbers van Schepen , behoorende tot de voorfz. Vereenigde Nederlanden, in alle de Havens en Plaatfen onder het Gebied van de gemeide Vereenigde Staaten van America , hetzelve voorregt genieten lot aanneeming eu ontfangen van Bootsgezellen of anderen , zynde Inboorlingen of Ingezeetenen van eenige der Domeinen van de gemelde Staaten Generaal, met dien verftande , dat men nog aan de eene, nog aan de andere zyde, zig zal mogen bedienen van zoodanige zyner Landsgenooten, die zig reeds in dienst van de andere Contracteerende Partye, het zy ten Oorlog, het zy op Koopvaardyfchepen, heeft geëngageert, het zy men dezelve aan de vaste Wal , dan wel in Zee zoude mogen ontmoeten , ten minften indien de Kapiteinen of Schippers, onder wiens bevel zoodanige Perzoonen zig mogten bevinden, dezelve n;et vry willig uit hunnen dienst wilden ontllaan , op prene d.it dezelve anderzints op den voet van Wegloopers zullen worden behandelt en geftraft. XXVIII. De toeleg voor refractie, zal in alle reedelykheid en billykheid worden gereguleert by de Magiitraaten der refpeótive Steden, alwaar men oordeelt, dat eenige bezwaaren deswegens plaats hebben. F 2. Het  84 oct. ZAAKEN VAN 1782. XXIX. Het tegenwoordig Traéiaat zal worden geratificeert en geapprobeert by Hoogstgemelde Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, en hooggemelde Vereenigde Staaten van America , en zullen de Aften van Ratificatien van de eene en de andere zyde, in goede en behoorlyke förme worden overgeleevert, binnen den tyd van zes maanden of eerder, zoo het zelve kan gefchieden, te reekenen van den dag van de onderteekening. Ter oirkende deezes hebben wy Gedeputeerden en Plenipotentiarisfen van de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , en Minifter Plenipotentiaris der Vereenigde Sraaten van America-, uit kragte van onze relpeétive authorifatie en pleinpouvoir deeze onderteekent , en met onze gewoone Cachetten bekragtigt. In den Hage den agtften Oétober een duizend zeeven honderd twee en tagtig. (Was get.) CL. S.) GEORGE VAN RANDWYK. (L, S.) JOHN ADAMS. L.S.) B. V. D. SANTHEUVEL. (L.S,) P. V. BLEISWYK. (L. S.) W. C. H. V. LYNDEN. (L.S.) D. J. VAN HEEKEREN. (L.S.) JOAN VAN KUFFELER. (L.S.) F. G. VAN DEDEM TOT DEN GELDER. (L.S.) H, TJASSENS. For»  oer. STAAT EN OORLOG. 1782. 85 Formulier van het Pasport dat gegeeven zal worden aan de Schepen of Vaartuigen, in gevolge het 25 Artieul van dit TracJaat. Aan alle de geene die deeze tegenwoordige zullen zien, falut: Doen te weeten, dat bv deeze vryheid en permisfie gegeeven word aan ~. .. , . • Schipper en Bevelhebber van het Schip (of Vaartuig) genaamt van de # van 8root: Tonnen of daar omtrent. leggende tegenswoordig in de Haven van gedestineert naar en belaaden met om te vertrekken en met zyn Schip of Vaartuig deszelfs gemelde reize voort te zetten, zoodanig Schip of Vaartuig «evifiteert zynde, en de voornoemde Schipper of Bevelhebber, onder Eede, voor den daar toe gettelden Officier, verklaart hebbende, dat het gemelde Schip of Vaartuig aan een of meerder Onderdaanen , Volk of Ingezeetenen van toebehoord, en aan hem (of hun)" alleen: in getuigenis waar van wy deeze tegenswoordige met onze naamen hebben onderteekend, en het Ze» gel van ons Wapen daar aan gehegt, en hetzelve" doen contrafigneeren door Tot deezen dag van in het jaar onzes Heeren Chrifti. F 3 For.  B6 cct. ZAAKËN VAN 178J.- Formulier van het Certificaat , het welk aan de Schepen of Vaartuigen zal worden gegeeven, in gevolge het 25 Art kul van dit Traclaat. Wy de Magiftraat (of Officieren der Convoyen) van de Stad of Haven van certificeeren en attefteeren, dat op den dag van in het jaar onzes Heeren C. D. van in Perfoon voor ons is gecompareert, en onder folemneelen Eede heeft verkiaart, dat het Schip of Vaartuig genaamt van Tonnen of daar omtrent, waar van van tegenswoordig Schipper of Bevelhebber is, geregteiyk en behoorlyk aan hem (of hun) alleen is roebehoorende : Dat het zelve Schip thans gedestineert is van de Stad of Haven van ra de Haven vair gelaaden met Goederen en Koopmanfchappen hier onder particulier gefpecificeert en opgenoemt, als volgt. In getuigenis waar van Wy dit Certificaat hebben onderieekent en met het Zeegel van ons Officie bekragtigt, deezen dag van in het jaar onzes Heeren Chrifti. Formulier van Zeebrief. Alder Doorluchtigfte , Doorluchtige , Door luchtige Grootm chtigfte Grootmachtige Hoog entte Weltieboorre, Wel-Ed , Erentfeste, Achtbaare , Wyze , Voorzienige Heeren Keizeren , Koningen, Republicquen, Princen , Furften, Hertogen, Graven, Baronnen, Heeren, Burgermeesteren, Schepenen, Raden, mitsgaders Rcchteren, Offi-  oct. STAAT EN OORLOG, 1782. 87 Officieren, Justicieren, ende Regenten aller goede Steden ende Plaatzen, het zy Geeftelyke of Wee» reldlyke, die deeze opene Letteren zullen zien ofte hooren leezen : Doen wy Burgemeefteren ende Regeerders der Stad te weeten, dat Schipper van (voor ons compareerende) by folemneelen Eeda verklaart heeft, dat het Schip genaamt groot omtrent Lasten, het welk hy althans voert, in de geünieerde Provinciën t'huis behoort, en dat geen Onderdaanen van den Vyand, daar in direcl of indirect eenige portie of deel hebben , zoo waarlyk moest hem God Almachtig helpen ; ende want wy den voorfz. Schipper gaarne gevordert zagen in zyne rechtvaardige zaaken ; zoo is ons verzoek allen voornoemt, ende ieder in het byzonder, daar den voornoemden Schipper met zyn Schip en de ingeladen Goederen komen zal , dat dezelve gelieven den voornoemden Schipper goedelyken te ontfangen en behoorlyk te traéteeren , gedoogende hem op zyne gewoonlyke Tollen ende ongelden , in het dooren voorbyvaaren , Havenen, Stroomen en Gebied te pasfeeren, vaaren en frequenteeren , omme zyne Negotie te doen , daar en zoo hy te raade vinden zal , het welk wy gaarne willen verfchuldigen. Des t'Oirkonde deezer Steede Zegel ten oorzaake hier aan hangende den. (ƒ« margine ftond,) Ter Ordonnantie van de Hooge en de Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. F 4. Con-  80 oct. ZAAKENVAN • 1782. Conventie tusfchen de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlan» den en Vereenigde Staaten van America , raakende de hernoomen Schepen. TT*\e Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederi_Jf landen en Vereenigde Staaten van America, geneegen zynde eenige gelykvormige grondbeginfelen vast te ftellen , omtrent het opbrengen van Pryfen, door de Oorlogfchepen ende Commisfievaarders van wederzyds Contracleerende Partyen, op derzelver gemeene Vyanden genöomen , en omtrent de Schepen, van el. kanders Onderdaanen, door den Vyand genoomen, en by de Oorlogfchepen ende Commisfievaarders van wederzyden hernomen , zyn met den anderen overeengekomen , omtrent de navolgende Articulen. Art. I De Schepen van eene der beide Natiën door Kapers van den andere hernoomen, zullen aan den eerften Eigenaar weder gegeeven worden , indien ' die Schepen nog geen vier en twintig uuren in de magt van den Vyand geweest zyn ; mits door den Eigenaar van het hernoomen Schip daar voor betaald worde een derde van de waarde van het Schip, mitsgaders van de Laading, Kanons en Scheepstoerustingen, welke derde in der minne begroot zal worden door de geinteresfeerde Partyen, of anderzints, en zoo zy deswegens niet overeen konden komen, zullen zy zig addretfeeren aan de Bedienden der Admiraliteit van de Plaats, alwaar de Kaper , die het Schip hernoomen heeft, hetzelve zal hebben opgebragt. II. Indien het hernoomen Schip langer dan vier en twintig uuren in 's Vyands magt geweest is, zal het in het geheel aan den Kaper, die hetzelve hernoomen heeft, Soebehooren, In  oct. vSÏAAT EN OORLOG. 173a. 89 III. In gevalle een Schip zal hernoomen geweest zyn door een Oorlogfchip of Vaartuig , toebehoorende aan de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, of aan de Vereenigde Staaten van America, zal hetzelve aan den eerften Eigenaar wedergegeeven worden, mits betaalende een dertigfle gedeelte van de waarde van het Schip en deszelfs Laading, Kanons en Scheepstoerustingen, by aldien het bmnen de vier en twintig uuren hernoomen is, en het tiende gedeelte zoo het na de vier en twintig uuren hernoomen is : welke fommen als een gratificatie verdeeld zullen worden onder de Equipagien van de Schepen die hetzelve hernoomen zullen hebben. De begrooting der bovengemelde dertigfle en tiende gedeeltens zal gereguleert worden , naar luid van het cerfle Articul der jegenswoordige Conventie. IV. De reftitutïe der Pryzen, het zy door Oorlogfchepen of Kapers hernomen, zal ondertusfchen en tot dat behoorlyk en voldoende bewys van den eigendom der hernomen Schepen gegeeven kan worden, onder fufn- fante cautie wegens het nakomen der bovenftaande Articulen binnen een redelyken tyd geadmitteert worden. V. De Oorlog- en Kaperfchepen van de eene en de andere der beide Natiën zullen wederzyds, zoo in Europa als in de andere Weereldsdeelen in elkanders refpedlive Havens toegelaaten worden met hunne Pryzen , welke aldaar zullen mogen ontlaaden en verkogt worden, naar de formaliteiten gebruikelyk in den Raar, alwaar de Prys zal weezen opgebragt, zoo ver het beflaanbaar is met het 22 Articul van het Tractaat van Commercie; met dien verflande, dat de wettigheid der Pryzen door Nederlandfche Schepen gemaakt zal beilist worden , naar luid der Wetten en Reglementen, F s ter  t po oct. ZAAKEN VAN 1782. ter deezer zaake in de Vereenigde Nederlanden vast gefteld, gelyk ook die der Pryzen door de Americaanfche Schepen gemaakt, zal beoordeelt worden volgens de Wetten en Reglementen by de Vereenigde Staaten van America bepaald. VI. Voor het overige zal het aan de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, als meede aan de Vereenigde Statten van America, vry ftaan, zoodanige Reglementen te maken als zy zullen oordeelen te behoo* ren; met betrekking tot het geen hunne Schenen en Kapers wederzyds verpligt zullen wezen te houden, ten opzigt der Schepen die zy genomen en opgebragt zullen hebben in de Havenen der beide Mogentheeden. Ten Oirconde deezes hebben wy Gedeputeerden en Plenipotemiarisfen van de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , en Minifter Plenipotentiaris der Vereenigde Staaten van America , uit kragt van onze refpeéhve auihorifatie en pleinpouvoir, deeze onderteekent , en met onze gewoone Cachetten bekragtigt. Gedaan in den Hage den agtften Oétober een duizend zeeven honderd twee en tagtig. (Was get.) (L.S.) george VAN randwyk. (L. S JjOHN ADAMS. (L. S.) b. V. D. sant heuvel. (L. S.) p. V. bleiswyk. (L.S.J W. C. H. V. LYNDEN. (L. S.) D. J. VAN hee1ckren. (L.S.) JOAN VAN kuffeler. (L.S.) F. g. VAN DfcDftM TOT DBN GELDER. (L.S.) H. TJASSENS. CXCVI1I.  oct. STAAT EN OORLOG. 1732. 91 CXCVIII. Misfive van Burgemeefteren , Schepenen en Raaden der Stad Zierihzee, aan de Edele Mog. Heeren Gecommitteerde Raaden der Provincie Zeeland; over de veiligheid der Provincie, en de te regtftelling van den Vaandrig de witt. In dato 18 Oclober 1782. edele mogende heeren! (f~\? den 2<"> der jongde afgeloopene maand , hebben V> wy vernomen dat den Vaandrig de IVitt, onder het Regiment van den Luitenant - Generaal van Tfen» burg, thans alhier Gmrnifoen houdende , uit den Etlande van Schouwen , alwaar op een der Buitenposten was gedetacheerd, na 's Hage in gevangenis is getransporteert , zonder dat wy, tot heeden, eenige zekere bewustheid hebben, waar in de ware oorzaken van zyne apprehenfie zouden geleegen zyn. — Uit de algemeene geruchten en Nieuwspapieren moeten wy befluiten en vastftellen, dat de voorn. Vaandrig de IVitt zig zoude hebben fèhuldig gemaakt aan eene verraderlyke verftandhouding met den Vyand , door het fbrmeeren van Teekeningen en Plans, om was het moge. lyk dit Eiland Vyandelyk te doen attacqueeren en te overrompelen , ja zelfs dat reeds tegen denzelven eenige crimineele Procedures , over en ter zaake voorfz. zouden weezen geü'ntameen. Deeze geruchten Ed. Mog. Heeren verlpreiden zich van dag tot dag , en houden ons in eene geduurige onzekerheid, in hoe verre denzelven zig hier omtrent zoude hebben vergeecen en fchuidig gemaa.it, dog veroorzaaken niet te min by ons eene alleszints billyke angstvalligheid, wanneer wy nagaan , in hoe verre denzelven hier in ree is zoude kunnen we-zen gereusfeert en de allerveruitzienite gevolgen, welke uit zoo eene maiitieufè cmduite, zoo voor de publieke veiligheid van deeze Provintie in het gemeen, ais fpeciaal van deeze Stad en Eilande zouden kunnen refukeeren. Dee-  ga oct. Z A AKEN VAN 178a. Deeze onze ongerustheid word niet weinig vergroot, wanneer wy in overweeging neemen , niet alleen den flegteb ftaat van onze Batteryen en de daar toe behoorende Ammunitie, maar ook die van ons alhier zynde Guarnifoen, en het geringe getal Manfchappen, welke in ftaat zyn om behoorlylc onder de Wapenen te worden gebragt, ingevalle het den Vyand eens mogte geJusten onverwagts een coup op dit Eiland te wagen, bedragende het getal derzelven, na aftrek van de Zieken en Verlofgangers, volgens eene juifte opgave, ons ten dien einde gefuppediteert , niet meerder dan circa vyf honden: en vyftig man, zoo Officieren als Gemeenen. Wy hebben uit de voorgem. omftandigheeden , waar in wy ons gebragt zien, en tot confervatie van de publieke veiligheid van deeze Stad en Eilande, vermeend in deezen niet langer te moeten ftille zitten, maar van onzen indispeniabelen pligt geoordeeld , deswegens ten fpoedigften ons aan U Ed. Mog. by Misfive te moe. ten addresfeeren , en daar by teffens U Ed. Mogende onder 't oog te moeten brengen, de weinige adfiftentie en vrugt die men zig van de alhier aangelegde Batteryen zoude mogen belooven en verwagten; vooral wanneer men daar by veronderfteld , dat" den Vyand mogelyk van alle deeze byzonderheeden geinformeerd zynde, eens onverwagts een aanval op dit Eiland mogte goed vinden te waagen. U Ed. Mogende dierhalven op het vriendelykfte , dog te gelyk ferieuslyk verzoekende, dat van wegens U Ed. Mog. aan Zyne Doorluchtige Hoogheid , den Heere Prince van Oranje en Nasfau, als Erf-Stadhouder enz. deezer Provintie, werd te kennen gegeeven den wezentlyken zwakken ftaat van De. fenfie van dit ons Eiland , en de allerfacheufte gevolgen , welke het zelve zomwylen ten gevolge zoude kunnen hebben , zoo hier in niet fpoedïg en op eene gepaste wyze werde voorzien. Met emltig verzoek dat Hoogstdenzelven het daar heenen gelieve te dirigeeren, dat of de door het gegeevene verlof deficieerende Manfchappen door een genoegzaam renfort werden geïuppleert, of wel dat de reeds gegeevene Verlooven mogen worden ingetrokken. Dat  oct» STAAT EN OORLOG. 1782. 93 Dat met opzigt tot de gepretendeerde met den Vyand verraderlyke gehoudene Correspondentie van den voorn. Vaandrig de Witt, by Hoogstdenzelven van wegens U Ed. Mog. al verder werde verzogt en geinfteert, dat de Procedures welke uit hoofde van het geperpetreerde fait tegens denzelven zoude weezen geëntameerd en ontgonnen , provifioneel mogten werden geiiircheert, by aldien dezelve nog niet waren ten einde gebragt of getermineert , en aan de Heeren Staaten deezer Provintie werden over gezonden, en gefuppediteert Copie van de bewyzen, mitsgaders der Interrogatorien 'met derzelver Responliren , omtrent de misdaat waar aan den voorn. Vaandrig de Witt, zig zoude hebben fchuldig gemaakt; ten einde , alle deeze ftukken ingekomen zynde , de Heeren Staaten deezer Provintie derzelver deliberatien daarna zouden kunnen ïnrigten, en teffens overweegen of de Judicamure over de gepleegde misdaat van den voorn. Vaandrig de Witt, als zynde daar door de Heeren Staaten deezer Provintie in haare Souverainiteit ten hoogden beleedigt, aan den Militairen , dan wel den Politicquen Rechter competeert , mitsgaders dat Hun Ed. Mog. ook alzoo van alle de omftandigheeden in het zekere geinformeert zynde , zoodaanige efficatieufe mefures van zaaken en overeenkomftig het gewigt derzelven , tot verydeling van alle Vyandelyke desfeinen, het noodigfte zoude oordeelen. Ten welken einde wy U Ed. Mog. in allen gevallen zeer vriendelyk zouden verzoeken, omme de refpeftive Leeden van Staat zoo fpoedig mogelyk by den anderen te convoceeren, ten einde over dit, en verdere voorkomende Poinften, derzelver deliberatien te reëntameeren. Waar meede wy U Ed. Mog. in Godes heilige protectie beveelen en blyven edele mogende heeren! U Ed. Mogende goede Vrienden. Burgemeefteeren , Scheepenen en Raaden der Stad Zierikzee. Ter Ordonnantie van dezelven. (Was get.) j. van den houte. CXCLX.  94 oct. ZAAKEN VAN 1782. CXCIX. Request van een aantal Burgers en Ingezeetenen van Enfchede, aan Ridderfchap en Steeden van Overysfel, om ajfchaffing der Drestendienfien. In dato 19 Oct ober 1782. T~*\e Ondergetekende Burgers en Ingezeetenen der JL^ Stad Enfchede, nemen de Vryheid, U Edel Mogende met vericbuldisiden eerbied voor te draden dat zy Supplianten met deernis zien, hoe de Ingezeetenen ten platten Lande deezer Provintie , hunne°vrye halzen , onder het juk van dienstbaarheid aan de Heeren Drosten, nog moeten buigen , na dat door den Meer Laron van der Capellen tot den Pel, zonneklaar is betoogd, zulks onwettig te zyn. — Dat zy Supplianten tevens met fmart ondervinden , dat welgemelden Heer Laron van der Capellen , om deeze zaak nu reeds byna vier jaaren , buiten ü Edel Mog. Vergadering is geIteld, waarom de Supplianten onderdanigst ver¬ zoeken , dat het U Edel Mogende goedgunftig moge behapen , de Boeren van den ondraaglyken la«t der zoogenoemde Drostendieniten te ontflaan, en den Heer Baron van der Capellen tot den Pol, in U Edel Mogende Vergadering te readmiiteeren; op dat dus deeze zaak eens eindelyk in vergetelheid kome , en daardoor Eensgezindheid, die vooral in deezen tyd noodzakelyk is, m de gemoederen van onze brave Regeerders, moge te weeg gebragt worden. 't Welk doende enz. Was Ondergetekend door 1S0 Perfoonen. CC.  cct. STAAT EN OORLOG. 1782. 95 CC. Adres van een aanzienlyk getal Burgers van Zwolle, aan Jr. a. w. v. pallandt , van Zuithem, Landdrost van Tsfelmuiden , om deezelfs medewerking ter affchaffinge van de Dros» tendienften. In dato 19 October ƒ.782. Uit onderfcheidene advifen , door Uw Hoog Welgebooren Geflrenge ter Staats-Vergadering geuit, vermeinen de ondergetekenden blyken van een edele Vaderlandsliefde in de perfoon van U Hoog Welge. booren Geftrenge ontdekt te hebben. Zy verheugen zig daar over , zoo zeer als zy zig bedroeven wegens de gelchillen , die in deeze Provincie omttaan zyn over de Drostendienften, over de manier van Pr^cedeeren met de Heer Baron van der Capellen gehouden en over het Concludeereu ter Vergadering van de, Heeren Staaten deezer Provincie. Gelchillen , Hoog Wel Gebooren Gellrenge Heer l die tot die hoogte geklommen zyn, dat een groot aantal Ingezeetenen deezer Provincie, zoo niet van de geheele Unie , daar door verontrust zyn ; ja gefchillen, waar op de Regenten van de andere Provinciën en derzeher oordeelkundige Ingezeetenen het oog gevestigd hebben, en itaan te ftar-oogen, of daar in de waarheid en geregtiaheid in de Landfchap Overysfel nog eens hulde gedaan en geëerbiedigd zal worden. leder regt-geaart Ingezeetenen, die de eer en het heil van het Land tot zyn voornaamfte doelwit Iteld , kan niet-dan met aandoening voor uit denken aan de rampzalige gevolgen, die hier uit vorder konnen ontflaan, aan de lmaad waar in deeze Provincie by haar eigen Bondgenooten gebragt kan worden, ja aan de fpot en befclnmping, waar meede ze by een volgende gellagt, in de gefchiedenisfe deezer Eeuw voor altoos ten toon zoude konnen gefield worden. Dit noopt de imderteteekende aan , hunne bekommeringen aan U Hoog Wel Gebooren Geftrenge, met al-  06" OCT. ZAAKEN VAN 178a. alle eerbied en hoogagting , die zy voor een welmeenend Patriot en getrouw'Regent fchuldig zyn, voor te dragen. Niet twyffelende of U Hoog Wel Gebooren Geftrenge zal thans-, na rype en onpartydige examinarie , van de klaare bewyzen en argumenten door den Heer Baron van der Capellen tot den Poll, door de gezwoorne Gemeente der Stad Deventer, door de Heeren van de Magiftraat der Stad Zwolle, en ten aanzien van het laatfte point ook meede door de twee andere Steden aangevoerd , tot dit onvermydelyk gevoelen overhellen: Dat de Ingezeetenen van Overysfel al voor den Jaare 1631 tot geen Drostendienften verpligt zyn geweest. Dat die dienften nog ten allen overvloede in den Jaare J631 afgekogt zyn, door verhooging van de Tracfementen der Heeren Drosten, die tot op dit oogenblik nog genooten word, en door een uitzetting over de verponding, die de Ingezeetenen zedert altyd betaald hebben en nog daaglyks voldoen; zoo dat de honderden van, quitancien die de Heeren Drosten zedert den jaare 1631 van derzelver Tractementen hebben afgegeeven en ter Griffie deezer Provincie berusten; ja de millioenen quirantien die de ontfangers der verponding zedert gepasfterd hebben en in ieders handen zyn, een ontelbaare fchaare van kwyt- en vry brieven uitleveren, die de Ingezeetenen van Overysfel, met een volkomen regt, van alle Drostendienften abfolveeren en onfchuldig verklaaren. Dat derhalven volgens de Refolutien van de Heeren van de Ridderfchap en de Steden Deventer en Campen van den 23 Maart en 24 Oélober 1775 en 4 April 1776, de Drostendienften geen weezen nog beftaan konnen hebben, als by alle drie eenftemming en niet anders bepaald, dan voor de Ingezeetenen , welke verpligt zyn JJrostendienftcn te doen, en alzoo in geenen deele voor de Ingezeetenen, welke zulks niet verpligt zyn. Ten regtmatigen gevolge, dat daar nu zoo kragtig, zoo overtuigend en onbetwistbaar beweezen is, dat de Ingezeetenen van regtswegen niet verpligt zyn eenige Drostendienften te doen, en niemand daar tegen eenig contra bewys heeft kunnen inbrengen, de meergemelde Dros-  oct. STAAT EN OORLOG. 17823 gf Drostendienften volgens die zelve Refolutien van zelfs vervallen. Dat dus de Heer Baron van der Capellen tot den Poll, als een y verig voorfiarider van waarheid en geregtigheid, die zyn Meede - Regenten volgens zyn eed en pligt uit de dolihg heeft zoeken te helpen , in zyn regt van zitting en vrye Rem in de Staatsvergadering , behoord herfteld te worden , en aan dezelve voor het gepasfeerde zoodanige fatisfactiê gegeeven , als overeenkomftig zyn Chara&ef en Vaderlandliefde , nodig en aequitabel zal bevonden wor. den. En dat de Steden by hun aloud regt van ftem. men ter Vergadering van Ridd. en Steden, het geen dezelve volgens declaratoir van den 4 April J507 toekomt, en door den tegenwoordigen Heere Erfftadboüder by Misfive van den 23 January 1772 erkend is , ongefchonden moge worden gelaaten. Zy hoopen en vertrouwen, dit U Hoog Wel Geboore Geftrenge van deeze zaaken overreed zynde j nu geen oogenblik zal aarfelen , al is het ook met ter zyden Helling van eigen üiteresfe , in deezen ook het gemeen belang, de rust en vreede deezer Provincie , de voorregten der Ingezeetenen en de handhaving der heilige Jultitie, ter harten te neemen, en deszelfs web meenende pogingen daar toe te adhibeeren, dat in deezen een fpoedig herftel moge worden beraamd , en met 'er daad op het aanftaande reces van de Landdag f zonder verder vertoef of uitftel , aan de vuurige verlangens van de Burgeren en Ingezeetenen deezer Provincie , ja aan de verwagting van gansch Nederland worde voldaan. God zegene Ü Hoog Wel Gebooren Gefi:renge opregte en yverige pogingen ten besten van het zoo zeer gedrukte Vaderland ; hy geeve U Hoog Wel Gebooren Geftrenge lust en kragten om daar in manmoedig voort te gaan , en doe U Hoog Wel Gebooren Geftrenge nog lange fmaaken het genoegen van een voo'rnaam werktuig tot deszelfs behoud en herftel te heb: ben mogen zyn! IX. deel. G Wy  93 oct Z A AKEN VAN i7?ï. Wy hebben de eere fteeds met de oprestfte hoouagting te verblyven , K Hoog Wel Gebooren Geftrenge Heer! ü Hoog Wel Gebooren Geftrenge -V Geringe Dienaaren Zwol den 19 061 ober 1782. Burgeren der Stad Zwolle. Was getekend met verfcheiden handen. CCI. Adres en Memorie van Jr. a. w. b. d, pallandt tot z uit hem, Drost van Ysfelmuiden, aan de Staaten van Overysfel , raakende de Affchaffing der Drostendienften ; als mede de zaak van Jr. tot den poll. In dato 22 Oct ober 1782. ExtraCt uit het Register der Refolutien van Ridderfchap en Steden de Staaten van Overysfel. Zwol den 22 October 1781* De Heere Drost van Ysfelmuiden heeft ter Vergadering voorgebragt en laaten leesen de Memorie over de Drostendienften , en den Heer van der Capellen tot den Poll, deezen geinfereerd. Fiat infertio. edele mogende heeren! De Ondergetekende ter gelegendheid van het nader onderzoek van het bekende verfchil van den Heer van der Capellen tot den Poll, by zyn ftraks geadvifeerde breeder vermeld, meede van zeiven zyne aandagt Hebbende moeten vestigen op het daar meede zoo zeer ver-  ocT. STAAT EN OORLOG. 179$, verknogte point der Drostendienfien, kan ni-t ontve:nzen by herbaalde oplettende en nauwkeurige overweging van het geen toe dit poincl: relatief, "zedert het begin tot op den huidigeri dag ter Vergaderinge ver. handcld is, ten vollen en in gemoede overtuigd "te zvn geworden. 8 ,, Dat alle Drostendienften door de Réfolutie van „den 18 Maart 16 u, en daar by aan de Heeren „ Drosten m vergelding van het gemis derzelve toe„ gelegde verhoogingon van Tracïeinent, zoodain> en „ voor altoos zyn argëföhaft , dat dezelve naderhand „ niet weder hebben kunnen of mogen in train <*ebran „ worden, en wel te minder, wyl (zoo als nu onloo„ dienbaar getoond is en niet kan ontkent worden) „ de Ingezeetenen door het werkelyk van die alzoo „ verhoogde Traétemeuten , de gedagte Drostendien. s, den zedert den jaare 1631 jaarlyks met 'er daad re„ dimeeren , en dus een * verkreegen regt tot de vry. „ heul van die Dienflen verworven hebben." Waarom hy Ondergetekende thans volkomen van be« grip is , dat de bekende Refolutie van 1717 of i72< waarby de Heeren Drosten geregtigd zyn verklaard * twee Dienden jaarlyks , edog op zekere Conditiën en onder bepaalde Accrochementen in natura te mogen vorderen , niet hadde kunnen nog behooren alzoo genomen te worden , en nog veel minder die van den 4 April 1776, waar by gepermitteerd word op nieuws jaariykfche redemtien in gelde voor die dienften van de Ingezeetenen te mogen genieten. Dan welke Refólutien, na het den Ondergetekenden voorkomt, nergens anders aan toe te fc'iryven zvn dan aan dezelve reden, welke hy bekend, dat by hem de oorzaak is geweest, waarom hy zeifs de laatfte Relolutie niet heeft wederfprooken, Ignorantie naamlyk van de Refolutie van 1631 en daar by ervintlvke af. koop der Drostendienfien. ■ -Dog welke nu aan het ligt gebragt, en de onver, breekelyke kragt van de daar by met de Ingezeetenen gemaakte en van hunne zyde nagekomene transactie door de refpective Advifen van zommige Leden . .-ft! zonderheid door de ampele Refolutie van de Heeren  ioo oct. ZA A KEN VAN 178a. van Zwol, op den 6 April 1781 overgegeeven , in de Notulen van dien dag geinfereerd , zoo klaar en kragtig betoogd is , dat de Ondergetekende van den aandagt van U Ed. Mog. misbruik zoude maaken , wilde hy dit op nieuws gaan deduceeren. Maar hy zal alléén de vryheid neemen U Ed. Mog. te verzoeken en ten diende van de daar by belang hebbende Ingezeetenen te fmeeken, zig tog te willen verledigen het over dit poinél reeds gededuceerde, op nieuw en met allen aandagt en zonder eenig vooroordeel te overweegen, wanneer hy zig vleid, dat U Ed. Mog. met hem overtuigd zullen moeten worden , „ dat alle Drostendienden reeds voor meer dan anderhalve eeuw door de Ingezeetenen wettig geredimeerd zynde , dus dezelve daar meede na des niet weder hebben kunnen bezwaart worden," en alzoo de ten dien einde by erreur genomen latere Refolutien behooren te worden ingetrokken. Want dog , dat de Souverain overtuigd wordende, dat eene vorige Refolutie op abullve gronden genomen, en vitieus is om redenen, die ten tyde van het neemen dier Refolutie niet zeer bekend waren , dog naderhand klaar getoond worden , als dan volgens alle regelen eener gezonde Staatkunde, ja zelfs volgens de eerlle gronden van Regt en Billykheid verpligt is zulk eene Refolutie in te trekken, en te veranderen , zulks is den Ondergetekenden wel verzekerd , dat niemand zal kunnen ontkennen: inzonderheid, wanneer zoo als hier het geval is, zulk eene , fchoon ter goeder trouwe genome, dog egter abufive of erroneufe voorige Refolutie, llrekt tot nadeel of bezwaar van een aanimrkelyk gedeelte van 's Lands Ingezeetenen. En wyl ook ongetwyffeld ieder Lid van de Hooge Regeeringe even eens verpligt is, indien en zoo ras van het 'vitieufe en erroneufe van zulke den Ingezee, tenen bezwaarende Refolutien overtuigd wordt, als dan dadelyk tot de vernietinge en intrekkinge van dezelve meede te werken. Zoo is het dat de Ondergetekende hier van met betrekking tot de bovengemelde Refolutien over de Drostendienften thans als gezegd, in gemoede overreed zyn» de,  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 101 de , en ten deezen opziete volkomen eens gevoelende met de Heeren van Zwol, wanneer Hun Wel Ed. Hoog Achtb, by'de vooren aangetoogene Refolutie op aldaar betoogde gronden zeggen: „ Dat alle regelen van „ billykheid en rcgtvaardige Staatkunde de Vernietigin,, ge van die Refoiutie vorderen." Zig derhalven bok jndifpenfabel verpligt vind om san U Ed. Mog. by deezen voor te dragen. Dat hy om alen deezen van Advis is: « Dat thans by nadere Refolutie van U Ed. „ Mog. alle Drostendienften hoe eerder, zoo beter be„ hoorden te worden afgefchaft gehouden, en de goe„ de Ingezeetenen herfteld , in hunne reeds zoo lang „ yerkreegen Regt van Vrydom van deeze Dienften, „ m aller geftalte, als dezelve vermogens de Refolutie „ van den 18 Maart 1O31, daar van door Afkoop en „ Transaétie zyn gelibereerd, met Vernietiging en Cas„ fatie van alle daar tegens ftrydende Refolutien en „ Publicatien, zedert dien tyd over dit Poinfr, genoo„ men en geëmaneerd ; wyders ook wel met uitdruk„ kelyk Verbod aan de Heeren Drosten, om vor„ ders van geene der Ingezeetenen eenige Dienften in „ I\a'ura nog by afkoop in Gelde te mogen neemen „ of genteten." 0 Wyl de Ondergetekende declareerd , dat hy intuslenen uit overtuiging van billykheid en regtmaatigheid van deeze zyne Propofitie en Advis , zig ook voor zoo veel hem aangaat, dadelyk daar na zal gedragen, en m het hem aanbevoolen Drost-Ampt van Ysfelmui. den dien ten gevolge geene Dienften van de Ingezeetenen , nog in Natura nog by afkoop in Gelde verder gedenkt te vorderen, Verzoekende, dat het bovenftaande door hem gepro. poneerde en geadvifeerde, in deliberatie zal worden gebragt , voorts deezen in de Notulen geinfereerd ; om in allen gevallen en ten allen tyde te kunnen ftrekken tot zyne decharge. (Was get.) a. w. b. d, paixandt. G 3 ede"  io2 oer. ZAAKEN VAN EDSLE MOGENDE HEEREN ! TT\e Ondergeteeken.de tot zyn leedweezen Ebbende JL/ moeten ondervinden , dat zyne reeds te vooren gedaane vvelmeenende pogingen, en ook ha doorhem op den 5 Maart des laatst verioopen faars , zoo hy nog al vermeind op goede gronden, Schrifrelyk geadvifeerde , (trekkende alle in Subdantie , ten einde U Ed. Mog. te beweegen tot een beüuit om door een daar toe te benoemene Comrnisfie te beproeven het zoo veel eeruats mankende verfchil tusfchen Ridderfchap en Steeden en den Heer van der Capellen tot den Poll in der minne te asfopieeren , (waar toe dezelve zig zoo dikwerf zoo vierig heeft aangeboden en geneegen getoond; en by onverhoopte om ftentenis van zulks ten fpoedigften door een onzydig regtsgeding te doen termineeren, tot hier toe zonder vrugt is geweest, aangezien o^ gezegden Voorjaars Landdag, over die Zaak geen Befluit genoomen , en op den Landdag daar aan volgende , in de Maand van Oef ober, nogte ook op den jongst voorlecdene Voorjaars Landdag, daar van geheel geert gewag gemaakt is: Zoo vond'de Ondergetekende hem egter bezwaard, om zig met gedagte zyne pogingen en geadvileerde alléén' gerust te (tellen, en die Zaak wat hem betreft, verder te laaten veiblyven in die ftaat van tlaapende werkeloosheid, waar 'in dezelve thans fchynt te berusten. Neen, Ed. Mog. Heeren! bezcffende niet alléén het groote gewigt van dit zoo in zig zeiven ais d,->or zyn gevolgen ongelukkig verfchil met een onzer Mede-Regenten , maar ook boven dien overweegende, dat dit questieufï verfchil met denzelven van dien aard en zoodanig behandelt is, dat het met geen mogelykheid langer, in die fituatie, waar in het nu is, buiten afdoemng of vervolg gelaaten kan worden , zonder hein daar door een notoire en voor een ieder zigtbuaie hardigheid te doen. Zoo zag de On.iergeteekende zig daar door genoopt, en vond zig in gemoede verpligt, om meergedagte verIciil en alle de daar over in de Notulen voorkomende Re-  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 103 Refolutien, Advifen, Protesten, Memorien enAddreslen met een Verdubbelde aandagt op nieuw over te zien, dezelve met alle onzydigheid nader te onderzoeken , en daar by met eene behoorlyke bedaardheid verder te overwegen, welke middelen meest gefchiktmogten zyn om dit verfchil op eene regtmatis;e en billyke wyze tot een, zoo hem voorkomt, voor beide partyen wenlchelyk einde te brengen. En hy dage op den laatflen buitengewoonen Landdag op nieuw te moeten tenteeren, zyne gedagte ter kennis en deliberatie van ü Edel Mog. te brengen, dog zulks toenmaals geen gewenscht effect bekoomen hebbende gehad, proriteerd hy thans van de eerstvoorkomenie gelegenheid om zulks te doen. _ Den Ondergetekende moet erkennen , dat hem by dit nader onderzoek is toegelcheenen. In het gemeen, „ dac dit verfchil al aanftonds by zyne geboorte op „ den Najaars Landdag in Oélober 1778, mee eenweinig te veel overhaasting is begonnen behandelt te „ worden." — En in het byzonder, ,, dac voorzig„ tiger zoude geweest zyn, eer en alvorens op den 2 „ Oétober 1778 finaal gerefolveerd wierde, den Heere „ van der Capellen te doen aétioneeren, voor afin te ,, neemen Advis van onzydige Regtsgeieerden. ■ ,, Of en in hoe verre de voorgenomene Actie na Over,, ysfelfche Regten gegrond zoude zyn?" —daar het inneemen van zoodanig Advis , wel in gevallen van minder aangelegendheid gefchied, inzonderheid fcheen verehqht te worden in eene zaak, daar Ridderfchap en Steden zig partye gefield hadden, en over eene actie, die dezelve als aanlegger tegens een Mede-Regent als Gedaagde wilden voeren, en waaromtrent dus zig zei» ven niet geheel onzydig konden agten. Oi-k wilde den Ondergeteekende niet ontveinzen, dat Reeds in die vaste verbeelding is geweest, en ter goeder trouwe gemeend heeft, dat de voorflag om den Advocaar-Fiscaal A. N. Fabius te qualificeeren loc het entameeren der voorgenomene Procedure, niet gelchiede , veel min die qualifjcatie werkelylc gepasfeerd wierde , zonder dat gemeide Advocaat daar over geraadpieegt was, en die voor de gegrondheid deezer acG 4 tie  ip4 oct. Z A,"A KEN VAN 1782, tie geadvifeerd hadde, hoe wel hy nu, fchoon tot zyne groote verwondering, meent met gerustheid te kunnen zeggen , dac zulks tot heden toe nog niet gefchied zy. Alverder is het den O.idergeteekenden reeds dikwerf, en inzonderheid ook na weder by dit nader onderzoek van zaaken voorgekomen, dat het Addres van den Heere van der Capellen tot den Poll, van den 26 Oélober deszelven Jaars, mee de daar by gedaane prefentatien, declaratien en protellatien van dien aarc is, dat. daar in wel hadde kunnen genoegen genoomen en een altoos aangenaam disput met een Mede-Regent daar mede afgedaan worden. Immers de Ondergüteekende ver-; trouwt, dat elk dit Ruk onzydig en bedaard overwegende , her zoodanig zal ingerigt vinden, dat het ten minnen wel eenigen aandagt hadde verdiend , en dat bec best waare geweest, dat Ridderfchap en Steeden, 111 plaats van deezen flap van Hoogstderzelver partye ïunftoncis onvoldoende te keuren, daar op eenig beraad genomen en daar over het zekerlyk onzydiger Advis van den benoemde Advocaat of andere onpartydige Rcgtsgeleerden hadden gelieven in re neemen. Dan eindelyk, Ed. hlo~. Heeren! kwam hemOnder«yteekende meermaalen zeer bedeakelyk voor , de periode van gedagie Refolutie van Ridderfciiap en S.teeden van den 24 Oélober 1778 , houdende intimatie aatl voorlz. genoemde Heer van der Capellen tot den Poll, om zig toe uitdragt van zaaken uit de Vergadering van Ridderfchap en Seeden te onthouden. Ja de ündergeteekende maakt geene zwaarigheid randbot (tig te belyden, dat hem thans na herhaalde nadere over-veeging inlcchenbaar voorkomt, ., dat Ridderfchap en Steeden zig by die zelve Refolutie reeds als partyen van den Heer van der Capellen geftdd en betlooten hebben, denzelven als aanlegger te aélioneeren, derhalven Hoogstdezelve , na regte, niet konden of mogten, by eene Politicque Refulucie zelfs, zulk eene zoo Pitrjüdiciabele Provilie tegens derzelver eigene Partie re decerneereq, Maar dat integendeel Ridderfchap en Steeden , in dien hadden geooideeld het volgens Hoogstderzelver be-  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 105 begrip door denzelven begaane misdryf en de Actie daar over door of namens Ridderfchap en Steeden ce entameeren , van dien aard te zyn, dat voornoemde Heer hangende dezelve en alzoo by provifie moest ontzet worden van het regt van Zitting in deeze Staatsvergadering , hem anders, uit hoofde zyner Admisfie, competeerende, en waarvan hy in rustige en vreedige posfesfie was , Hoogstdezelve dan nog nimmer bevoegd zouden geweest zyn deeze haare Partye feitelyker wyze, middels eener Politieke Refolutie, uit die Posfesfie uit te werpen, maar in dien val, zoodauigen provifioneelen usch tegens hem ten dien einde hadden moeten neemen, als daar toe dienftig mogten vinden, en ook dien provilioreelen eisch, in cas van Oppofitie en Contest daarover, door den gevvoonen weg eener onzydige regtspleginge laaten beflisfen , wyl tog, volgens de éénftemmige leere van alle Staatkundige Schryvers , en ook overeenkomttig de ondervinding van alle tyden, niets met eene gezonde Staatkunde meer inftemt en tevens met de belangens van het heilig Recht beeter ftrookt, dan dat de Souverain , qua Souverain zig nimmer de uicoeffening van eenig gedeelte der Regtspleginge aanmaatige, maar integendeel alle Justitie Zaaken aan eene gewoone, immers altoos en vooral aan eene Onzydige Regtspleginge overlaaten, bebalven dat ook de aart der Zaake van zelve genoeg doet zien, dat, althans in deezen , daar de Souverain zig zelve party Relde , derhalven geen Decreeten, het zy van provifie of anderen , door die Souverain en Party tevens met fchik konden worden voorgeflaagen ; ten miniten de Ondergetekende is door een aandagtige nadere overweeginge van verfcheidene gronden en motiven in zommige Advifen der refpective Leeden deezer Vergaderinge op die poinct aangevoerd , zoodanig overtuigd van de hardigheid, om niet te zeggen, volllagen wederregtelykheid. deezer tegens den Heer van der Capellen dadelyk uitgevoerde provifie , dat hy zig baast niet kan voordellen , dat iemand even naauwkeurig en onzydig alles daartoe betrekkelyk overweegende , als hy meent gedaan te hebben , dan ook niet even zeer de nietigheid en hardigheid dier provifie zoude in het oog loopen, G 5 en  li ïo6 oct, ZAAKEN VAN 1782. en zig daar door niet onweerftaanlyk zoude gedrongen vinden om mede te werken tot opheve dier provifie en readmisfie van den Heer van der Capellen tot deeze Vergaderinge, waaruit hy nu reeds vier Jaaren en zonder Proces Feitelyker wyze geweerd word. Welke Vierjaarige Voortduuringe deezer ontzetting uit de Vergadering zekerlyk de hardigheid deezer Provifie niet weinig vermeerderd heeft, en, zoo lange die onverhooptelyk nog mogt voortduuren, 'hoe langs, hoe grooter maakt. Ja zelfs na de Ondergetekende de zaak thans inziet, zoude de Heer van der Capellen, indien al een3 werkelyk Ridderfchap en Steeden in de tekens hem voorgenomene Civile Adlie van Injurie mogien triumpheeren , en dezelve gegrond bevonden worden (het welke ca Ju quo nog de Ondergèteekende nog Ridderfchap en Steeden, maar een onzydjg Regter zal dienen te beflisfen) dan zelfs zoude zyns bedunkens,zegt de Ondergetekende , de Heer van der Capellen in effecle niet wel zwaardere ftraffe kunnen worden opgelegt , dan hy nu werkelyk met 'er daad door deeze feitelyke ontzetting uit de Vergadering geduurende zulk ecnen geruimen tyd reeds geleeden heeft. Ja Edele Moaende Heeren! overdenkende de hardigheid dier nog met 'er daad ftandgrypende Provifie, en daarby overwegende, hoe zeer, hoe iterative, hoeernitig de Heer van der Capellen niet alleen tot opheve en intrekking dier Provifie heeft aangehouden ; maar hoe zeer hy ook met relatie tot de principaale zaake zig by alle gelegendheeden op eiken Landdag geneerden heeft getoond , tot een rninnelyke en vriendelyke Verzoening met Ridderfchap en Steeden. Hoe hy te meermalen verzogt en gefmeekt heeft, dat by ontftentenisfe van zulk een minnelyk vergelyk of niet gezindheid om het zelve te tenteeren , als dan de hem bedreigde Actie hoe eerder zoo beeter door eene allezins onzydige Regtspleeginge tegens hem mogt worden werkftellig gemaakt. Hoe hy, tüt niet gefchied zynde, zig zelfs als Aanlegger tegens zyne partye heeft gepraefenteerd, en Citatie tegens dezelve verzogt heeft. En eindelyk, hoe hy, niettegenftaande dit alles, niet al-  I oct. STAAT EN OORLOG. 1732. 107 alleen geen herftel dier tegens hem ter uitvoer gebragte provifie, maar zelfs geen begin , veel min afdoening der hem gedreigde actie heeft kunnen erlangen. Zoo dunkt het den Ondergetekenden niet vreemd , dat deeze behaudelinge van en met onzen Mede-Regent gehouden , de goedkeuringe van het in deezen minder bevooroordeeld Publiek niet zeer fchynt weg te draagen. Ja hy meend met reden te moogen vreezen, dat eene toekomende Posteriteit, die onze daaden en handelingen doorgaands het alleronzydigst beoordeelt, het in deezen gebeurde nog minder zal' kunnen of willen billykerf. En het geen nog veel meer by hem weegd, dan dit alles ; hy oordeeld zig in gemoede verpligt om thans, ten vollen overtuigd zynde, dat de behandelinge van de quaeftieufe zaak niet van praecipitance en daar uit ontfiaane hardigheid is vry te pleiten, ook, zoo veel in hem is , te tragcen tot herftel van die hardigheid meede te werken. Smeekende ten dien einde, alleen uit bezef van Pligt en Liefde voor Regt en Billykheid ü Ed. Mog. zfg tog Willen verleedigen om deeze gantfche zaak in alle zyne omttandigheeden nog eens bedaardelyk en gemoedelyk te overweegen, wanneer hy zig vleid, dat Hoogstdezelve met hem zullen moeten infteramen, dat niet alléén de ter uitvoer gebragt provifie daadelyk behoorde te worden opgeheeven , maar dat ook hoe eerder zoo beter vooraf de zoo dikwerf aangeboodene minne, lyke verzoening behoorde getenteerd te worden, en die ontftaande , als dan het verfchil een principaale na Landregten moeten worden getermineerd door zoodanige regtsmiddeien en op zulk eene wyze, die voor beide partyen buiten alle vermoeden van praejudicie en partydigheid zyn. Men zegge hier niet tegen, dat het tenteeren van een meuwelyk vergelyk zoude aanloopen tegens den bekenden voorflag van den Heere Prince Erftadhouder, en dat zedert denzelven niets meer overig zoude zyn , dan dit verfchil te termineeren door uen wes van Regten, en dm nog op geene andere wyze dan volgens een daar by aan de hand gegeeven Concept. l\een  io8 oct. ZAAKEN VAN 1782, Neen — Edele Mog. Heeren ! de Ondergeteekende is te zeer overtuigd van het goede hart en de Vredehevende, Billyke , Verhevene en Edelmoedige denkwyze van onzen Erfstadhouder, om een ogenblik te mogen rwyffelen, dat Hoogstdezelve dien voorflag ge. daan hebbende in vooronderftell ng, het egter Zyn Doorl, Hoogheid niet oneindig aangenaamer zoude zyn, zoo men middel vond , zonder daar toe genoodzaakt te zyn , het quaedieufe verfchil te asfopieeren door een weg van minlyke verzoening, die men zekerlyk fteeds de voorkeur moet geeven , boven de altoos meer verwyderende Regtsmiddelen , zelfs in verlchillen tusfchen particulieren, en dus nog zoo veel te meer, die tusfchen Leden der Hooge Regeerins ongelukkig ontdaan, & fi 6 En nog te meer in deezen, daar de Verzoening en het daar door ophouden van dit zoo onaangenaame verfchil waarfchynelyk zoude kunnen drekken, en meede. werken tot Confeivatie van die eensgezindheid , welke tusfchen de refpeftive Leden van Staat altoos zoo wenlchelyk en noodzaakelyk, maar vooral in de hachelyke omdandigheeden, waar in ons dierbaar Vaderland zig thans bevind, zoo onontbeerlyk is: Wie toch, die het menfchelyk hart kent, kan loochenen, dat verfchille.n tusichen Leden van Regeer.ng, fchoon die de Poinaen van het algemeen belang van het Land niet direct toucheeren, nogthans op de ten gemeenen nutte te beraamen befluiten ook dikwerf hunnen nadee. ligen invloed doen voelen. Men voere dan ook niet aan, dat andere ter gelegenheid van dit difput tusfchen zommige der refpeclive Leden deezer Vergadering ontdaane discrepeances de minlyke afdoening van of verdere handelingen over dit difput zouden ondoenlyk maaken. De Ondergeteekende heeft geen het minde oogmerk deeze of geene Sustenue daar omtrent eenigermaate te praejudiceeren, maar hy vind het hard, en dit moeten dunkt hem , elk Uwer Edel Mog. met hem vinden dat die Discrepeances, die zekerlyic niet aan den Heer van der Capellen te wyten zvn, van dat gevolg zouden moeten zyn, dat deeze daarin als het ware, onder een  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 109 een altoos voortduurende ream zoude moeten zuchten; dit is, zyns bedunkens, met geen regelen van Recht en Billykheid over een te brengen. Hy ziet ook geene genoegzaame reden , waarom , indien de meerderheid van U Edel Mog. thans met hem eens zal zyn, zoo als hy zig vleid , dat deeze zaak niet langer in die a;fiette kan blyven, waarin ze nu is, zonder den Heer van der Capellen, al was hy nog zoo fchuldig , echter daar door een helfehynend ongelyk te doen, derhalven die zaak en afdoening daarvan niet weer zoude kunnen by der hand genoomen worden , met uitdrukkelyke byvoeging : ,, Dat daar ,, door aan geen der verfchillende fentimenten in de „ ter oorzaak van deeze zaak ontftaane Verfchillen , „ eenige de minlte prejudicie za! worden toegebragt." Om welke dan en andere redenen meer, de Ondergetekende geoordeeld heeft de Vryheid te moeten neemen zyne gedagten over deeze zaak aan U Ed, Mog. een weinig breedvoerig voor te houden, en zoo op boven aangevoerde als andere by aandagtige overweging van zelfs in het oogloopende gronden te proponeeren: „ Om hoe eerder hoe beeter, immers nog ftaande dee„ zen Landdag in de bewuste Zaak van den Heer ,, van der Capellen tot den Poll, den zoo dikwerf aan,, gebooden weg van Verzoening en minnelyke afdoe,, ning te beproeven, en daar toe een Comrnisfie van ,, zes Heeren te benoemen. „ Als meede by onverhoopte onftentenisfe van zulks „ als dan ten fpoedigffen de tegens hem bellotene Ac„ lie werkftellig te maaken, vooibehoudens denzelven „ alle zyne wheeren en defenfien, zoo in exceptivis als ten principaale , na onvertogen Landregten van Overysfel. „ En om intusfehen aanftonds de tegens gemelde „ Heer van der Capellen tot den Poll ten uitvoer ge„ bragte Provifie op te heffen, en hem weder te read„ mitteeren." Verzoekende de Ondergetekende, dat deeze zyne Propofitie en Advis mag worden gebragt in deliberatie , zonder daar door in het minfte te prasjudicieeten aan een of andere der verfchillende Sentimenten der re-  iio oct. ZAAKEN VAN I?8a. refpedtive Leden»,deezer Vergaderinge, met relatie m tóresfselegendheid ™ * *~ , Protegerende wyders, in val deeze zyne zoo billyl ke Propofitie geenen ingang mogte vinden , als dan « verantwoordelyk te willen zyn, voor de hardigne d welke hy vermeend m de behandeling deezer Zaak en inzonderheid m het weeren van den Heer van der Capellen uit de Vergadering en het buiten AX4lt brengen van dit difpuit te hebben aangetoond mnar dezelve met de fchroomlyke gevolgen , welke h'v daar int vreest en voorziet , te laaten voor reekeniiig van die geenen, die daar van oorzaak zyn g Met verder verzoek, dat dit zyn fchriftelvk o als ook , dat hy Gevangen een K:artje vail Eiland Schouwen , het welk wel niet net geteekent , dog evenwel voor het gebruik voldoende was, aan den voornoemden van Brakel had gegeeven, en op we}k Kaartje de Plaaten en Ondiepten, als H 3 mee-  «8 oct. ZAAKEN VAN 1782. meede de Diepten van het Eiland Schouwen wa« ren gemarqueert, gelyk ook de legging der Batteryen op dat Eiland; en dat hy Gevangen nog een ander diergelyk, dog netter Kaartje aan den voornoemden van Brakel had belooft. De meergemelde Gevangen vervolgens meede by herhaaling , en op het zorgvuldigfie ondervraagd zynde, of hy ook eenige Complicen had, en telkens op het Rerkfte hebbende betuigd , nooit met iemand over die zaak te hebben gefprooken , dan alleen met den voorfz. van Brakel , wierden de verhooren van den Gevangenen gehouden voor voltrokken , en vervolgens door den hoogen Krygsraad eene Sententie tegen den Gevangen geweezen, welke aan ons ter approbatie wierd geprefenteert, waar na dezelve hoogen Krygsraad aan ons voorftelde, om de zaak met betrekking tot den voornoemden van Brakel door zynen Competenten Regter te doen onderzoeken; en wy oordeelden dan ook nodig, desweegens aanfchryving te doen aan den Hove van Holland , met overzending der Rukken van het proces, het welk door den Advocaat Fiscaal van de Generaliteit tegen den gevangen Vaandrig de Witte was gevoerd ; en zulks , vermits die van Brakel te Boskoop woonagtig was. Daar op is het gebeurd , Hoog Mog. Heeren J dat op den 17 deezer eene deputatie van de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland, onder anderen aan ons heeft te kennen ge. geeven dat Hoogstgemelde Heeren Staaten verlangden en verwagtteden dat aan de zaak van den Gevangen Vaandrig de Witte t hangende Hunner Edele Groot Mog. deliberatien , geene prsejudicie mogt worden toegebragt. Wy gaven daarop onder anderen aan dezelve Deputatie te kennen , dat wy begreepen , dat die gevangen Vaandrig door zynen Competenten Regter was gejugeerd. En ten dien opzigte verbeelden wy ons , dat het genoeg zal zyn, wanneer wy, zonder te tree-  oct. STAAT EN OORLOG. 178a. 119 treeden in een byzonder onderzoek der Oronden , waar op de Militaire Jurisdictie in het algemeen gefundeert is (als welke Gronden overvloedig aan U Hoog Mogende bekend zyn) alleen met betrekking tot deeze zaak aan Uwe Hoog Mogende by de vyfde en zesde Articulen van den Articulbrief of Ordonnantie Militair , door Uwe Hoog Mog. op den 9 May van den jaare 1705 geamplieert en gerenoveert, uitdrukkelyk hebben gedatueert, dat die iet gedaan of geconfpireert heeft tegens de Heeren S aaten, het Land, Steden of Plaatfen deszelfs, of eenige Gouverneuren of Kapiteinen van dien , waar door de gemeene Landen in eenige fchaade of pericule zouden mogen komen , mitsgaders die daar toe zullen confenteeren , zonder eenige genade zullen worden gehangen , en dat in gelyke itraffe vervallen zullen alle die geenen , die iets zulks geweeten en aan hunne Kapiteinen of Overftens niet te kennen gegeeven zullen hebben; uit welke Uwer Hoog Mog. Dispoficie wy niet anders kunnen opmaaken , dan dat Uwe Hoog Mog. met ons van begrip zyn , dat een Militair, die zig aan de misdaad van Verraad heeft fchuldig gemaakt , desweegens voor den Militairen Rechter kan en behoort te regt ge« fteld te worden ; vermits die Articulen anderszints in het geheel niet te pas zouden zyn gekomen in eene Wet, welke door U Hoog Mog. is geëmaneert, om tot een rigtfnoer voor den Militairen Rechter te verftrekken ; maar boven dien, Hoog Mogende Heeren ! is het ons voor gekomen, dat het voornaame der misdaad, door den Gevangen Vaandrig de Witte begaan , eigenlyk is pure Militair, dewyl hy , als Militair Officier, te Brouwershaven commandeerende, de Landing van den Vyand op het Eiland Schouwen moest begunftigen; hoedanige misdaad zeekerlyk door een Burger-Perfoon in dier voege niet konde worden begaan. Dog al laaten wy de Militaire Jurisdictie gf« H 4 hetl  120 oct. ZAAKEN VAN 1782; heel en al aan haare plaats , zoo zyn wy niet te min van gevoelen , dat de voorfz. misdaad, zoo wel als de Perfoon van den Delinquant geene meerdere betrekking hebben tot de Provincie van Holland, in het byzonder, als tot de zes andere Provinciën. Want befchouwen wy de misdaad van Verraad in haaren aart en natuur, zoo is het zeeker, dat het eene gedeelte der Republiek daar in zoo zeer geinteresfeert is als hee andere , en daar de Gevangen heeft geprotelieert, dat hem door den voornoemden van Brakel, geenzints is gefprooken van eene vyandelyke Landing op het Eiland Goedereede , of op eenige andere Plaats in de Provincie van Holland, zoo is het al meede zeeker, dat de Provincie van Holland in het byzonder , en in het afgetrokkens van de zes andere Provinciën befchouwt , geene meer direfte betrekking tot de misdaad van deezen Gevangen het-fr. En vestigen wy het oog op den Petfoon van den Delinquaat, die is in zyne qualiteit, a's Militair Officier, in dienst van Uwe Hoog Mog.; hy is gebooren te 's Hertogenbosch , en dus een geboore Onderdaan van Uwe Hoog Mog,, t hy is nergens in de Provincie van Holland ge. domicilieeri; hy heeft het delict in Holland niet begaan; en hy is in die Provincie niet geapprehendeert. Uit welk oogpunt men de zaak van dien Ge. vangen befchouwen , en welke fustenue men aangaande de judicature over dien Gevangen ook zoude willen voeren , zoo kunnen wy niet ontveinzen van begrip te zyn , dat in allen gevalle de zaak van den meergemelden Vaandrig de Witte geentzints tot de Provincie van Holland in het byzonder, maar tot de hooge Bondgenooten in het algemeen behoord. Daar wy nu nogthans uit den voordragt door de welgemelde deputatie van de Heeren Staa. ten van Holland en Westvriesland aan ons gedaan s  oct. STAAT EN OORLOG. 178a. lai daan, moeten befluiten, dat Hunne Edele Groot Mog. voorneemens zyn te delibereeren over de Rechcerlyke Competentie aangaande den voorfz. gevangen Vaandrig de Witte , zoo hebben wy gemeend , niet langer te kunnen of mogen af. zyn, al het zelve aan Uwe Hoog Mog. en daar door aan de hooge Bondgenooten ter kennisfe te brengen, ten einde Hoogstdezelve met opzigt tot die zaak zouden kunnen relolveeren zoodanig, als naar derzelver hooge wysheid ten meeften nutte van het dierbaar Vaderland zullen bevinden te behooren. Waar meede, Hoog Mogende Heeren , Wy Uw Hoog Mog. beveelen in Godes heilige proteétie. (Onder Hond) In 'sGravenha- Uwer Hoog M)gen- ge den 33 den gehoorzaame Oétober Dienaar. 1782. (Was get.) w. PR. v. ORANGE. Waar op gedelibewert zynde , is goedgevonden en verdaan, dat de voorfz. Misfive zal worden geëxamineert door de Heeren van de Ridderfchap en verdere Hun Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de zaa. ken van de Juftitie , met Commarisfen van den Hove en de Vergadering daar op by de voorigs Commisfo' ruien van den 16 deezer, en van heeden , ten fpoe. digiten gedient van derzelver confideratien en advis. Accordeert met de voorfz. Refolutien. H 5 CCIV.  12* oct. ZAAKEN VAN i782. CCIV. Misfive van Zyne Hoogheid den Prin* fe Erf-Stadhouder , aan Hun Ed. Gr, Mogende, over de zaak van de gevangenen Vaandrig de witte. In dato 23 OSloher 1782. Ontfangen een Misfive van Zyn Hoogheid, gefchreeven in den Hage op heeden over de zaak van den gevangen Vaandrig de Witte, breeder hier na vol" gende geinfereert. edele groot mogende heeren! Byzondere Goede Vrienden. Na dat eene Deputatie van Uwe E iele Groot Mog. op den 17 deezer aan Ons had verklaart, dat Uwe Edele Groot Mog. verlangden en verwagtten, dat aan de zaak van den gevan. gen Vaandrig de Witte , hangende Hoogstderzelver Deliberatien geene prejudicie mogt worden toegebragt, hebben Wy die zaak nader overwogen en vermeent het onze zoo veel mogelyk te moeten toebrengen , ten einde geene nadeelige gevolgen voor hu't lieve Vaderland daar uit mogten voortvloeyen. Vereerd met de waardigheeden van Erfftad. houder Kapitein Generaal en Admiraal van Uwer Edele Groot Mog. Provincie, zyn Wy zeekerlyk verpligt, de Hoogheid en Souvereiniteit van Holland naar al Ons vermogen te handhaven; dog teffcns bekleed met de digniteiten van Erf. ftadhcuder, Kapitein Generaal en Admiraal der • zes andere Provinciën , als meede met die van Kapitein Generaal en Admiraal van de Unie, ïtaan Wy niet minder in dezelfde betrekking tot dezelve Provinciën en tot het hooge Bondgenoodichap. By naauwkeurige ove:ï(veeging van de gemel= de  s>ct. STAAT EN OORLOG. 1782. 123 de zaak begreepen Wy , Edele Groot Mog. Heeren, dat de misdaad van verraad, door dei» gevangen Vaandrig de Witte begaan, uit haaren aart eene misdaa i was , welke niet meerder relatie had tot eene Provincie dan tot de andere, en gepleegt was tegen de geheele Republiek , en dus tegen het algemeene Bondgenootfchap; dat het voorname point , door dien Gevangen geconfesfeert, eigenlyk hier in beltond, dat hy als Commandeerende Officier te Brouwershaven (alwaar hy tragten zoude het Commando gedurende den Winter alleen te bekoomen, en waar door hy dan ook de Battery den Os, alleen Commanderen zoude) behulpzaam zoude zyn itj eene Landing , welke de Vyand op het Eiland Schouwen zoude mogen onderneemen; dat die Gevangen ook had betuigd, dat, fchoon hem gefprooken was van hier over of over het Eiland Schouwen, hem nogtans het Eiland Goede Reede noch eenige andere Plaats in Holland genoemd is , als of de Vyand eenigen toeleg daar op zoude hebben; dat de Perfoon van den Delinquant , al ware hy zelfs niet in den Militairen dienst van deeze Republiek, ook even zoo weinig als de misdaad zelve eenige byzondere, of meerdere betrekking bad tot de Provincie van Holland , dan tot eene der andere Provincien ; alzoo de Gevangen gebooren is te 's Hertogenbosch, geene woonplaats in dc[Provincie van Hollaud heeft; en dat ook boven dien de Jurisdictie van eenen Hollandfchen Rechter in dit geval niet konde werden gefundeerc, uic hoofde dat het delict binnen die Provincie zoude weezen begaan ; of dat de Delinquant binnen dezelve Provincie zoude weezen geapprehendeert, alzoo het delict niet in Holland is begaan , en de apprehenfia niet in Holland gefchied was. Wy oordeelen derhalven, dat, uit welk oogpunt deeze zaak ook mogt worden belchouwt, en hoedanig gevoelen men ook mogt hebben met  ï24 oct. ZAAKEN VAN 178*. met opzigt tot de Competentie van eenen Rechter over zoodanigen Delinquant , en met relatie tot zoodanige misdaad, niet ta min de zaak altyd behoorde tot het algeraeene Bondgenoot* fchap. En Wy hebben derhalven gemeent deeze zaak te moeten brengen ter kennisfe van Hunne Hoog Mogende, en hebben niet willen afzynaanüwe Edele Groot Mog. daar van kennisfe te geeven , by de eerfte geleegentheid dat Hoogstdezelve wederom vergadert waren, en tefFens aan Uwe Ed. Groot Mog. voor te draagen de gronden van Ons gemelde gevoelen. Waar meede, Edele Groot Mogende Heeren, Byzondere Goe» de Vrienden, Wy Uwe Edele Groot Mogend* beveelen in Gods heilige protectie. (Onder ftond) Uwer Edele Groot Mogende Dienstwillige Dienaar. (Was get.) w. pr. v. ORAtfGE. (Lager ftond) Ter Ordonnantie van Zyne Hoogheid. (Was get.) t. j. de larrey. Waarop gedtlibereert zynde , is goedgevonden en verftaan, dat de voorfchreeve Misfive zal worden geëxamineert door de Heeren van de Ridderfchap en verde« re Hun Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de zaaken van de Justitie , met Commisfarisfen van den Ho-  oct. STAAT EN OORLOG. i?8s. ttj Hove en de Vergadering daar op by de voorigeComnvsforiaalen van den 16 deezer, en van beedtn, ten fp .edigrten gediend van derzelver Confideiatien en Advis. Accordeerd met de voorfz. Refolutie, CCV. Refolutie van Hun Ed. Gr. Mogende, aangaande het de Concert met Fraikryk', het reguleer en van Voorwaarden van Vrede, en het fpretken van den Raadpensionaris met den Franfchen Gezant over de mislukte Expeditie naar Brest , en een Tracïaat van Koophandel, In dato 23 Oc» tober 1781. BV refumtie gedelibereert zynde op het Rapport den ' 20 drr voorleede mannd ter Vergadering uitgebragt door de Heeren van de Ridderfchap en verdere Hun Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot het groot Befogne, Ebbende tot voldoening aan Hun Ldele Groot Mog. Refolutie commisforiaal van den 17 Augustus te voren, geëxamineert de Propofitie door de Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam ten laatstgemelden dage gedaan , ter.deerende tot continuatie van het Concert' der Krygsoperatien met Vrankryk tegens Engeland voor de Campagne van het volgende jaar; als meede tot vernieuwing van het Commercie-Tiaétaat van het jaar l~30- , Is goedgevonden en verdaan, dat met opzigt tot het eerlte Lid , de zaak ter Gereraliteit daar heen zal worden ge 'Tigeert . dat by renovatie en ampliatie van Hun Hoog M'ur. Refblurie van den 4 Maart deezes jaars, zyn Hoogheid , als Admiraal Generaal van de Unie, moge worden verzogt , om op zoodanigen maniere als Hoogstdezelve convenabelst zal oordeelen , met het Hof van Vrankryk, ten Ipoedigften ïe concerteeren de wy. ze, op welke de Opcratien ter Zee, van weder zyden of  I2Ö oen ZAAKEN VAN 1f^ii of met gecombineerde magt, gedurende deezen Oorlog, zoude kunnen worden ingerigt, oai den gemeenen Vyand de meefïe afbreuk re doen, en tot het aangaan van de Vreede, op aequitable voorwaarden , te noodzaaken. En dat voorts door Haar Hoog Mog. by deeze gelegentheid worde gerefolveert, dat ook met het Hof van Vrankryk, des mogelyk, werden geconcerreert en onderl+r+st -geregnleert de voor waarden , die dat Hof «* «U Republiek over en weder by het maaken van de Vreede zullen voorftellen en aandringen , en waar in zy eikanderen zullen fouteneeren. En word de Raadpenfionaris verzogt om van deeze Hun Ed. Gr. Mog, Refolutie kennis te geeven aan den Heer Hertog de la Vauguyon, Ambasfadeur van Zyne Majefteit den Koning van Vrankryk ; en by die gelegentheid aan denzelven Heer Ambasfadeur te betuigen, dat, gelyk Hun Edele Groot Mog. met het uiterfte genoegen aan de eene zyde .hadden vernoomen het gerefolveerde in het Secreet Befogne ter Generaliteit van den % Oftober, volgens het welk een Esquader Oorlogfchepen van den Staat op het voorftel van Zyn Allerchriltelyktte Majefteit naar Brest zou worden geëxpedieert , met geen minder leedwezen aan de andere zyde waren ontwaar geworden, dat dezelve Refolutie buiten effect was gebleven door zoodanige inconvenienten, die geheel en al buiten het toedoen van Hun Edele Groot Mog. hadden plaats gehad , en waar aan dezelve in het minst geen deel konden neemen ; dog dat Hun Edele Groot Mog. , ten blyke hunner gevoeligheid over deeze gebeurtenis werkelyk bezig waren om een fcrupuleus onderzoek te inquireeren op de oorzaaken , die tot het mislukken van gemelde expeditie aanleiding hadden gegeeven, en voorts Zyne Majefteit konden verzeekeren, dat van hunne zyde alle middelen in het werk zullen worden gefield, waar door de Republiek meer en meer in ftaat kan geraaken , om met meer effect , dan tot nog toe is gefchied , den gemeenen Vyand het hoofd te bieden, ten einde alzoo de gewenschte vrugten van het overleg met Zyn Allerehristelykfte Majefteit over de wederzydfche Operatien zig meer en meer zouden doen zien en ondervinden, Eü  OCT STAAT EN OORLOG. i?8a. j3j En is wyders ten aanzien van het tweede lid der voorfz. Propofitie , goedgevonden en verftaan , alvorens daar op finaal te refolveeren , den Raadpensionaris^ te qualificeeren, om aan den voorfchreeven Heer Hertog de la Vauguyon, ouverture te geeven van het verlangen van Hun Ed. Gr. Mog., om, ten einde de zoo gelukkig fubfifieerènde liaifons tusfchen beide de Na. tien, nader toe te trekken, de geïnterrumpeerde Negociatien over een Commercie.Traétaat tusfchen de beide Mogentheeden , hoe eer zoo beeter gereëntameert te zien , en dien aangaande door de interventie van gemelde Heer Ambasfadeur de dispofitie van het Hof van Vrankryk te fondeeren. De Heeren van de Ridderfchap en Edelen hebben gedeclareert, wel expresfelyk te inhsereeren hun in de vorige deliberatie reeds uitgebragt advis, tendeerende , ten einde de Heeren Gedeputeerden tot het fecreet Befogne ter Generaliteit zouden behooren té worden geauthorifeert , om na voorafgaand overleg en com« raunicatie met Zyn Hoogheid als Admiraal-Ge. neraal van de Unie , zoodanige middelen te beraamen, en dadelyk in het werk te ftellen, waar door op de promptfie en efficacieufte wyze , met het Hof van Vrankryk werde geconcerteert de manier, op welke de Krygsoperatien tér Zee van wederzyden geduurende de Campagne van het aanftaande jaar , zullen behooren te worden ingerigt, om den gemeenen Vyand de meefte afbreuk te doen, en tot het aangaan van de Vreede op aequitable voorwaarden te noodzaaken. Accordeert met de voorfz. Refrlutiou, ccvl  128 oct. ZAAKEN VAN 178a* CC VI. Misfive van den Heere Prinfe van Orange en Nas/au aan Hun Ed. Gr, Mogende , over het voorgevallene in eene Converfatie met eenige Gelastigden, op den iï Oélober, over eenige duifierheeden in het beftuur der Zeezaaken; nevens Copie van het Antwoord, aan de Gelastigden ter hand gefield. In dato 24 Oélober 1782. Ontfangen een Misfive van Zyn Hoogheid, gefchreeven in den Hage op gisteren , over het voorgevallene op den 11 deezes, breeder hier na geinfereert. edele groot mogende heeren, byzondere goede vrienden. Wy hebben uit Uw Ed. Groot Mog, Refolutie onder den 16 deezer maand gezien , dat de Heeren de Gyfelaar , van Staveren , Visfcher , van Zuylen van Nieveld, Merens en van Bleiswyk , Penfionarisfen eii Secretarisfen der Steden Dordrecht, Leiden , Amfierdam , Rotterdam en Hoorn , mitsgaders Raadpenfionaris van Holland en Westfriesland refpeclivelyk, hebben goedgevonden aan Uw Edele Groot Mog. een Rapport uit te brengen van het geen tusfchen welgemelde Heeren en tusfchen ons op den 11 bevorens is voorgevallen , zonder daar by of bevorens eenige communicatie aan Uw Ed. Groot Mog. te geeven van het Antwoord , dat wy aan die Heeren hebben ter hand gefield, wanneer dezelven op den 3 deezer maand uit hoofde van Uw Ed. Gr. Mog. Refolutie en Qualificatie van den 27 September bevoorens als eene Staats-Comrnisfie door ons zyn gerecipieert geworden. Wy hadden ons verbeeld, dat, daar ons Antwoord op den 3 deezer aan welgemelde Heeren gegeeven , naar onze gedagten alzins gefchikt en voldoende was , om Uw Ed. Groot  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. l«j Groot Mog. nopens het object, en de bedoeling van derzelver evengemelde Refolutie van den 27 September betrekkelyk de Propofitie van de Heeren Gedeputeerdens der Stad Leiden van den 31 July laatstleeden volkomen te elucideeren en gerust te (tellen, dezelve Heeren Gedeputeerdens het zelve eerst en vooral ter kennisfe van Uw Ed, Groot Mog. zouden hebben gebragt , en daar door op eene legaale wyze derzelver hooge Committenten geinformeert, hoedanige ampele ouvertures, wy eerstdaags aan Hunne Hoog Mog. (tonden te geeven, en tot welke verdere Communicatien , wy , des verzogt , uit eene byzondere deference voor Uw Ed. Gr. Mog. bereid waren , doch zulks niet gefchied zynde , hebben wy noodig geoordeelt eene Copie van dit ons gegeeven Antwoord hier by te annexeeren, en , onder referte tot het zelve Uw Ed. Gr. Mog. teffens te communiceeren , dat de daarby bedoelde Memorie van Ouvertures met veele daar toe behoorende (lukken , ook effectivelyk vier dagen later op den 7 deezer maand door ons ter Tafel van hunne Hoog Mo?, is overbragt. Inmiddels zullen Uw Edele Groot Mog. uit dit ons antwoord verneemen, zoo als welgemelde Heeren Gedeputeerdens daar uit reeds gezien hebben, dat wy altoos in het begrip gedaan hebben , en als nog daarin oordeelen te moeten continueeren , dat wy van al het gunt wy als Admiraal-Generaal van de Unie uit kragte van , en conform aan de ordres, goedvindingen en Refolutien van Hunne Hoog Mog. mitsgaders met Hoogstderzelver Communicatie hebben gedaan, ook alleen aan hooggemelde Hun Hoog Mog. verantwoording fchuldig zyn ; maar dat wy teffens , hoe zeer die verantwoording ook even daar door in effecte meede aan de Staaten van Holland zoo wel als aan die der overige Provinciën gefchiedede, ons bereid getoond hadden , om ingeval onverhooptelyk, na dat de voorfz. Ouvertures door de Heeren Gedeputeerdens deezer Provincie ter kennisfe van Uwer Edele Groot Mog. Vergadering zouden zyn gebragt, desweegens nog eenige nadere elucidatien en in- IX. deel. I for»  1 130 oct. ZAAKEN VAN i?ga. formatien mogten worden gedefidereerd, of op het een of ander point eenige twyffeling over blyven dezelve aan Uw Edele Groot Mog. wel te willen opgeeven en eclaircifeeren. Wy hadden te meer verwagt , dat welgemelde Heeren Gedeputeerden dit ons antwoord aanflonds ter kennis van Uw Edele Groot Mog. zouden heb- i ben gebragt , om dat, wanneer Uw Edele Groot Mog., zoo als wy, als nog billyk verwagten, daar meede genoegen zullen gelieven te neemen , het ganfche verdere object van de voorfz. bezending daar door van zelve kwam te cesfeeren , en om dat dezelve Heeren , daar uit aanftonds bemerken konden, dat wy uit hoofde van ons, daar by meede gedeeld fentiment, ons in geene verdere particuliere discusfie van eenige zaaken, met hun konden inlaaten. Wy kunnen vervolgens niet ontveinzen, dat wy ten uitteillen zyn gefurpreneert geweest, over het voorftel en de vraage , door welgemelde Heeren Penfionarisfen en Secretarisfen, benevens den Heere Raadpenfionaris op den n deezer aan ons gedaan, niet alleen, om reedenen zoo even aan Üw Ed. Groot Mog. voorgedraagen , maar ook wel byzonder , om dat het object, waar toe zig het voorfchreeve voorltel bepaalde , nimmer geworden is, of heeft kunnen worden een ingrediënt of point van derzelver Comrnisfie of Qualificatie alzoo het ons toefchynt buiten alle mogelyke bedenking te weezen , dat 'er ten tyde van de gedaane Propofitie der Heeren Gedeputeerdens van Leiden, en ten tyde van de daar over by Uw Edele Groot Mog. gehoudene deliberatien, en genoome Refolutie, de < zaak waar over het evengemelde Voorltel rouleert, ! nog nimmer ter kennisfe van Uw Ed. Gr. Mog. I gebragt, of tot een ftoffe van derzelver deliberatie gemaakt was; en deeze onze verwondering is nog f merkelyk toegenomen, zeedert dat wy, zoo uit de ] Mondelinge voordragt van de Penfionaris de Gyfelaar als uit het bovengemelde door dien Heer en 1 de verdere Heeren meede Gedeputeerden gedaan rapport aan Uw Ed. Groot Mog. van den Ï6 deezer M  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. i3f zer hebben vernomen , dat dezelve Heeren daar toe meenen bevoegt te zyn door eene by Uw Ed. Groot Mog. voorfz. Refolutie van 27 September laatstleeden, op hun , zoo zy voorwendden, getlefereerde generale quahfican'e tot het doen eclafrcisfeeren van alle zoodanige ojeéten (indiflniété zoo wel voorleedene als toekomfligen , en van allerlei aart) het Zeewezen in het generaal, en het beduur van den tegensWoordigen Oorlog in het byzonder, betreffende. Wy zullen ons onthouden, om , alle de gevol» gen welke uit deeze fultenuen van welgemelde Heeren Gedeputeerdens van zelfs proflueeren, aan het verligt oordeel van Uw Ed. Groot Mog. voor te draagen en te detailleeren; liever herhaalen wy onze bereidvaardigheid, om, in gevalle Uw Ed. Gr. Mog. , na examinatie van de bovengemelde door ons aan Hunne Hoog Mog. overgegeevene ouvertures mogten oordeelen, nog eenige nadere eclaircisfementen nodig te hebben , en dat het Uw Ed. Groot Mogende behagen mag zulks fchriftelyk aan ons meede te deelen , wy op Uwer Ed. Groot Mog. fchriftefyke requidtie niet zullen nalaaten zoo fpoedig ons eenigzins doenlyk is dezelve fchriftelyk te geeven, en daar in, zoo wel als in alle andere occafien aan Uw Ei. Groot Mog. alle mogelyke blyken te fuppediteeren, zoo van onzen yver en ware deference als van ons verlangen om het Vaderland den meeden dienst te doen. Waar meede, Edele Groet Mogende Heeren , Byzondere Goede Vrienden, wy Uwe Edele Groot Mogende beveelen in Gods heilige protectie. (Onder ftond) Uwer Edele Groot Mogende Dienstwillige Dienaar. (Was get.) w.pr. v.orange. In'sHageden (Lager dond) 23 Oétober Ter Ordonnantie van '782. Zyne Hoogheid. (Was get.) t. j. de larrev. I 2 Op  132 oct. ZAAKEN VAN Op heeden zyn de Heeren de Gyfelaar Penfionaris van Dordrecht, van Staveren Penfionaris van Leiden , Zuylen van Nyevelt Secretaris van Rotterdam en Merens Secretaris van Hoorn , en de Heer Raadpenfionaris van Bieiswyk by my geweest, en de Heer de Gyfelaar heeft my gezegf, dat zy Gecommitteerd zynde om Elucidatie te vragen van alle de duifterheeden die zig opdeeden, in het befiier der Zeezaaken, waren geinformeerd dat voorleede Donderdag eene Refolutie by Haar Hoog Mogende was genomen, om aan het verzoek van den Heere Ambasfabeur van Vrankryk te voldoen , en tien Schepen naar Brest tè zenden, en dat zy met leedweezen hadden vernomen dat ik in het Secreet Befogne voorleede Maandag hadde opening gegeeven, dat die Schepen Victualie en eenige Behoefcens manqueerden , waar door deeze Refolutie was verydelt; dat zy dierhalven zouden eordeelen aan Plicht verzuim fchuldig te zyn , zoo zy geen onderzoek deeden na een point van zoo veel aanbelang, daar zy uit hoofde van de Generaale Qualificatie vervat in de Refolutie van Haar Edele Groot Mog. van den 17 September verpligt waren daar na te inquireeren, en dat zy daarom by my waren gekomen om my de reedenen daar van te vragen of ietwes diergelyks in fubfiantie. Ik hebbe geantwoord dat ik gaarne zoude weeten waar door zy Heeren meenden door Haar Edele Groot Mog. gequaiificeert te zyn om my rekenfchap te vragen over ietwes dat nooit- een Point van deliberatie van Hun Edele Groot Mog. was geweest, alvoorens my met hun in te laaten, toen zeide de Heer de Gyzeiaar, dat in de Refolutie was eene generaale en een particuliere quahficatie, en dat het uit hoofde van de generaale qualiiicatie was, dat zy dit van my vroegen. Ik zeide dat ik met dacht dat de Refolutie konde fpecfeeren zaaken die niet voorgevallen waren, voor dat zy genomen was, en dat ik 4 das  oer. STAAT EN OORLOG. 178a. 133 dus niet dacht eenige rekenfebap aan die Comrnisfie fchuldig te zyn, nog eenig verder antwoord te zuilen geeven. Daar op zeide de Heer de Gyzelaar dat het hem leed was, dat zy rapport zouden doen en niet wilden inftaan voor de onaangenaame gevolgen die hier uit zouden kunnen refulteeren , ik hebbe gezegd dat ik my niet zoude inlaaten, en daar meede is de converfatie geëind:gt en zyn de Heeren vertrokken. Ik hebbe toen verzogt den Heer Raad penfionaris apart telpreeken, en hebbe zyn Wel Edele Geltrenge verzogt wel te onthouden wat ik gezegt hadde, en dat ik verzogt myn zeggen te hebben op het Rapport van deeze Comrnisfie , welke ik begreep dat hadden geëxcedeert de paaien van hun Last , en dat ik zoo als ik gezegd hadde in de vorige vifitie niet ongenegen was, om aan Haar Edele Groot Mog. Elucidatie te geeven zoo zy het requireerden , dog verzogt dat ik fchriftelyk mogte ontfangen de Pointen waar op Elucidatie wierd verlangd , om zulks ook fchriftelyk te kunnen geeven. Op dat altoos blyken kan wat of gepasléerd is, hebbe ik dit eigenhandig gefchreeven en onderteekent. 'sHage de 11 Oétober 1782. (Was getj W. PR. V. ORANGE, Waar op gedelibereert zynde , is goedgevonden en verftaan, dat de voorfz. Misfive en Bylage zullen worden geëxamineert door de Heeren van de Ridderfchap en verdere Hun Edele Gr. Mog. Gecommitteerden tot het groot Befogne, en de Vergadering daar op gedient van derzelver confideratien en advis. Accordeert met de voorfz. Refolutien. I 3 CC VIL  134 oct. ZAAKEN VA N 1782. CCVII. Nota van_ den Deenfchen Gezant deSt. Saphonn, aan de Regeert'ng van Amfier dam , inhoudende klagten overeen Artikel in de D  H° oct. ZAAKEN VAN 1782. Concept - Misfive. doorlugticste prins en heere ! In Onze' Vergaderinge van den 14 deezer, ontfangen hebbende eene Misfive van de Heeren Staaten van Vriesland van den n deezer, verzoekende Onze medewerking, ter bekominge der waare redenen en oorzaaken , die een gedeelte van 's Lands Vloot zouden hebben belet naar Brest te zeilen, om zich by de Schepen van Zyne Allerchriftelykite Maiefteit te voegen, als zullende geblyken uit de Ripporr.es der Kapiteinen der Schepen tot die togt gedespicieert, dat zy , uit gebrek aan Victualie, en andere vereischte noodwendigheeden , daar toe niet in ltaat waren; voegende daar by Copie eener Misfive, daar over aan U> Doorlugtiglle Hoogheid gefclireeven ; Wy omringen ter zeiver tyd uit 's Hage de Stukken en Papieren daar toe -relatif, en oordeelden het gewigt der zaak zoo groot , en van dat gevolg te zyn, dat daar in direct niets finaal konden betluiten , weshalveu het onderzoek daar van fielden in handen van Heeren Gecommitteerden , om Ons van hunne bevindinge te rapporteeren , zoo als op heeden gefchied is. Wy hebben met geene mindere verwondering, als hartgrievende fmarte, geduurende het beloop van deezen Oorlog , gezien de onbegrypelyke traagheid, en inactiviteit, dewelke, in alles wat tot de Marine, en ter defenfie van Onze Colonien , Zee en Koophandel relatie had , plaats had. Wy hebben niets vuuriger gewenscht., dan eens omtrent de redenen en oorzaaken derzelve geëclaircisfeert te mogen worden, ten einde te mogen weeten, of zulks alles aan onvoorziene toevallen , noodlottige omltandigheeden , onoverkomelyke zwaarigheeden, en dus aan de Goddelyke Voorzienigheid , dan wel aan voorgaande verzuim , of thans plaats vindende on. acht-  oct. STAAT EN OORLOG. 178a. i4t achtzaamheid , was toe te fchryven; doch , in alle opzichten , onkundig zynde gebleeven van de waare reden en oorzaaken, gelyk de Regen- ten van andere Provinciën daar omtrent even onkundig fcbynen te zyn, hebben Wy Ons een diep ftilzwygen opgelegt, heen , en ter tyd hec de Goddelyke Voorzienigheid mogte behaagen eenig licht uit de duifternis te doen voor'ko- *» men. Dit tydftip fchynt thans te zyn gebooren, al. zoo 's Lands Vloot in de maand Augustus zynde binnen ge'oopen, door Uwe Doorlugtige Hoogheid bezogt, en gelast zynde, met de eerfte goede Wind uit te loopen, verplicht was , en een overvloedige en langduurige gelegenheid " heeft gehad, alles te bekomen, wat aan dezelve mogt manqueeren. Dan de ordres van Uwe Doorlugtige Hoogheid aan de Vloot komende , om een gedeelte der Schepen naar Brest te detacheeren , zien Wy, dat de Vlootvoogt, de Kapiteins dier Schepen vraagt, of daar toe in ftaat zyn; iets, het geene zyne twyifeling te kennen geeft, en van zelfs aantoont, daar toe geene genoegzaame ordres door dezelve te zyn gegeeven , of niet behoorlyk geëxecuteert , offchoon de ordres, om Zee te kiezen , reeds voor lang gegeeven zyn. de, de last om zich van alle het benoodigde te voorzien , van zelfs daar uit moest volgen, alzoo , zonder de noodige middelen , het einde niet kan worden bereikt. Maar nog meer (tonden Wy verfteld, en durfden nauwiyks geloven, het geen Wy laafen, en uit de Kapiteins zelve ontwaar wierden, dat die reis niet konden onderneemen, om dat aan verfcheide noodwendigheeden gebrek hadden en van de Vlag-Officieren hetzelve bevestigen/verklaarende die togt iniaifabel te zyn. Wy ftonden verftomd , als geene woorden kunnende vinden, die eenigszins in ftaat waren Onze verwondering , vrees voor de gevolgen , en  142 oct. ZAAKEN VAN 1782. en de verneederde ftaat waar in de Republiek zich daar door bevind , uit te drukken, terwyl Wy ter zeiver tyd als een byzonder bewys der Goddelyke goedheid voor Ons lieve Vaderland moeiten opmerken, dat liet Hem tot die tyd toe behaagt hadde , de Wind zoodanig te doen waayen , dat de Vloot niet had kunnen uitloopen, dewyl dezelve, met den Vyand in gevegt zynde geraakt, Menfchelyker wyze, had moeten geflagen worden , en het lieve Vaderland daar door van alle defenfie ter Zee ontbloot wordende, een abfolute ruïne, of een allerfchandelykRë Vreede zou hebben moeten volgen. Wy oordeelen, Doorlugtigfte Prins, het gebeurde van zoo veel gewigt, en van zulke ver uitziende gevolgen voor het lieve Vaderland, en voor het hoog gezag van Uwe Doorlugtige Hoogheid , wiens ordres in deezen zyn gevilipendeert, dat Wy thans, langer zwygende,het gepasfeerde zouden fcbynen goed te keuren, en Ons zelfs voor God , Onze eigene Confcientien , en voor de Ingezeetenen welke Wy regeeren , en verpligt zyn te befchermen , daar voor verantwoordclyk zouden Rellen , en Wy verzoeken , en vertrouwen overzulks, dat zoo wel Hun Hoog Mog., die Wy daar toe by Onze Refolutie van heeden, waar van hier nevens Copie zenden, exhorteeren, als Uwe Doorlugtigfte Hoogheid , de reeden en oorzaaken van dat verregaande verzuim zal doen opfpooren, onderzoeken en nagaan , en die geene, welke fchuldig voorkomen , in verzekering doen neemen , ten einde tegen dezelve zal worden geprocedeert als na rechten. Wy oordeelen niet noodig, hier toe in een detail van drangreeden te treeden, wyl Wy ten vollen overtuigt zyn, dat Uw Doorlugtige Hoogheid met Ons zal zyn geconvinceert , dat het belang der Republiek de gevolgen ten opzicht van zyn Allercbriltelykfte Majelieir, de gedagten der gegeevene ordres , het belang der Zeedienst,  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 143 dienst, de eer en digniteit van Uwe Doorlugti. ge Hoogheid zelfs zulks vorderen; ja Wy zyn by Ons zelfs ten vollen overreed, dat in een allernaauwkeurigst onderzoek na de waare redenen, waar door de orders van Uwe Doorlugtigfte Hoogheid buiten effect zyn gebleeven, geen gefchikter middel zal zyn, om alle Lafteraars en Schryvers van Pasquillen, die Wy verfoeyen den Mond te Hoppen, dan de ftipüe uitvoerig der ftrengfte ftrafFen by de Placaaten bepaalt, offchoon 'er geene reedenen voor handen zyn, om iemand Onzer Ingezeetenen daar van te foupconneeren, terwyl Wy niet minder verzekert zyn, dat hier door de genegenheid der goede Ingezeetenen voor, en het vertrouwen op^Uwe Doorlugtige Hoogheid zal herleeven en bevestigt worden ; en hebben dieswegens Ons niet kunnen dispenfeeren , Uwe Doorlugtigfte Hoogheid hier toe expres te verzoeken, op dat 'er voor de posteriteit een blyk overblyve, dat Wy niet onverfchillig zyn geweest, in deezen, maar getragt hebben dat geen te doen, waar toe Wy als Staaten van eene fouveraine Provincie gereg. tigt waren, en ons verpligt reekenden, &c. Concept-Misfive aan de Heeren Siaa. ten van Vriesland. EDELE MOGENDE HEEREN, Wy hebben zeer wel ontfangen Uwe Edele Mog. Misfive in dato den 11 deezer met byvoeginge eener Copie van eene Misfive' door Uw Edele Mog. ten zei ven dage gefchreeven aan Zyn Doorlugtigfte Hoogheid den Heere Prins van Orange, als Admiraal Generaal over en ter zaake van het niet uitloopen van een zeker getal van 's Lands Schepen naar Brest t wegens gebrek aan Victualie , en veele andere noodwendige Behoeftens. Gelyk Wy met U Edele Mog, allergevoeligst ge-  144 oct4 ZAAKEN VAN 1782, getroffen zyn , door het gewigt eener gebeurtenis , die jeven zoo verneederende is voor deeze vrye Staat in het gemeen, als gevaarlyk, om daar door te verliezen de gunftige dispofitie van Zyne Majefteit den Koning van Vrankryk , omtrent deeze Republiek in het byzonder, hebben Wy niet kunnen afzyn , U Edele Mog. Onze dankzegginge te betuigen voor de communicatie van derzelver pogingen , om, zoo mooglyk, hier omtrent de hoogst nodige oplosfinge en ordres te erlangen ; terwyl Wy teffens gemeent hebben U Ed. Mog. te informeeren , dat Wy gerefolveert hebben, over dit zoo veel gerugtmaa. kend en aller ongelukkigst voorval, zoo welaan Hun Hoog Mog. , als aan Zyne Doorlugtige Hoogheid , Ons te addresfeeren, gelyk uit de hier nevens gevoegde ccpieele Misfive, en Refolutie, U Edele Mog. nader zullen kunnen verneemen, &c. Aldus gedaan in het Provincie-Huis binnen Groningen, den 2t Oótober 1782. (Was get.) j. van hoorn. f. o. v. sytzama. j. jarges. j. h. keiser. j. j. niehoff. f. r. van iddekinge. t. tiddens. j. a. engelhard. Hebben de Heeren Staaten van Stad en Lande zich met het uitgebragte Rapport geconformeert, de Misfiven geapprobeert, en de beide Heeren Syndicquen met den Secretaris van de Provincie gecommitteert, de Depêches, hier uit proflueerende, te expedieeren, zonder reiumtie af te wachten, &c. CC1X.  oct. STAAT EN OORLOG. 17S2. 145 CCIX. Approbatie van Hun Ed. Gr. Mogende , omtrent het Rapport van derzelver Gelastigden tot deper/oneele Com* , mis/te by Zyne Hoogheid, nevens de Aantekeningen daar tegen. In dato 24 Oclober I782, Bv refumtie gedelibereert zynde op. het rapport van de Heeren , by Refolutie van Hun Edele Groot Mog van den 27 September laatstleeden gecommitteert tot de perfoneele Comrnisfie aan Zyne Hoogheid , en fpeciaal op de gedaane demarche van dezelve Heeren , concerneerende het geval van het niet efleéhieeren der Refolutie van Hun Hoog Mog. van den 3 deezer loopende maand , tot het doen zylen van eemge Schepen van Oorlog naar Brest, breeder onder de Notulen van Hun Edele Gr. Mog. van den 16 deezei vermeld; is goedgevonden en verftaan, de voorfz. Heeren Gecommitteerdens voor het provifioneele gedaane rapport te bedanken , en het geen door dezelve tot hier toe is verrigu volkomen te approbeeren; en voorts, tot wegneeming van alle dubieteiten voor het vervolg , gemelde Heeren Gecommitteerdens, voor zoo veel des noods, nader te verzoeken en te qualificeeren, zoo als verzogt en gequalificeert worden by deeze om , in gevolge de voorfz. Refolutie van den 07 September en ten fine daar by gemeld, met Zyne Doorlugtige Hoogheid den Heer Erfstadhouder, als Admiraal deezer Provincie, in conferentie te treeden over alle zoodanige objecten als meergemelde Heeren Gecommitteerdens zullen oordeelen , dat , tot wegneeming van alle duitkrheid , elucidatie nodig hebben, zonder onderfcheid of dezelve obieclen voor dan na het neemen van Hun Edele Groot Mogende Refolutie van den 27 September laatstleeden zvn ontftaan, daar onder ook wel particulier yk begreenen het geval in het voorfz. gerapporteerde breeder vermeld; zullende ten einde voorfz. Extract deezer Refolutie aan de gemelde Heeren Hun Ed. Groot Mog. Gecommitteerden tot derzelver narigt, worden ter hand Se'vld' K De IX. deel. K-  i46 oct. ZAAKEN VAN 1782. De Heeren van de Ridderfchap en Edelen hebben geinbasreert derzelver gedaane protesi op de Refolutie van den 27 September deezes jaars; en dienvolgende meede de Conclufie der voorfz. Refolutie gecontradiceert met expres*, fe proteftatie en referve van nader Aanteekening. De Heeren Gedeputeerden der Steden Dor. drecht, Haarlem, Leiden , Gouda, Rot« terdam, Gorinchem , Schiedam, Schoonhoven, Alkmaar en Hoorn , hebben geinha:reert derzei» ver Contra-Protest op het gedaane Protest van de Ridderfchap op de Refolutie van den 27 September voorfz., en dienvolgende meede tegen het bovenftaande Protest van de Ridderfchap gedaan een Contra-Protest met reftrve van nader Aanteekening. De Heeren Gedeputeerden der Stad Delft, hebben op de bovenftaande Refolutie doen Aanteekenen, dat dezelve niet anders kunnende worden geconfidereert als een gevolg van Hun Edele Groot Mog. Refolutie van den 27 September laatstleeden , genoomen op de Propofitie van de Heeren Gedeputeerden der Stad Leiden, en in het neemen van welke Refolutie zy op expresfe last van de Heeren hunne Principaalen niet anders hadden geconcurreert, dan op den voet van derzelver Declaratoir agter de voornoemde Refolutie gevoegt, vervolgens de Conclufie der als nu op nieuws genoomene Refolutie , houdende Declaratoir of interpretatie van de bovengemelde eerfte Refolutie wederom hadden aangezien , zonder daar inne te participeeren , of zig daar meede te conformeeren , terwyl zy Heeren Gedeputeerden verders met betrekking tot het geval, waar van in het gerapporteerde van de Heeren Hun Edele Gr. Mog. Gecommitteerden mentie was gemaakt, van gedagten waren , dat het zeer noodzaakelyk was , dat daar omtrent , zoo wel als op alle verdere voorkomende gevallen, waar in het requireeren van ou-  oct. STAAT EN OORLOG. 178a. 147 ouvertures nodig wierde geoordeelt, de vereisch. te elucidatien van Zyn Hoogheid wierden verzogt, en tot bereiking van dat oogmerk zoodanige middelen aangewend , waar door de gerequireerde ophelderingen ten prompften en zonder aan nieuwe en onaangenaame deliberatien te worden geëxponeert , konden worden geobtineert, waar toe derzelver gedaane voorflag by hun bovengemelde Declaratoir hun alsnog het allergefchiktfte voorkwam. De Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam , hebben geinhjereert het Contra-Protest aan de Heeren hunne Principaalen gereferveert op het Protest door de Heeren van de Ridderfchap, op den 27 September vooriz. gedaan en heeden gerenoveert ; gelyk meede hun Declaratoir ten zeiven dage gedaan, De Heeren Gedeputeerden der Stad Brielle, hebben geinhaereert derzelver Declaratoir op de Refolutie van den voorfz. 27 September; en daar by geperfifteert. De Heeren Gedeputeerden der Stad Enkhnizen , hebben geinbsereert derzelvar Declaratoir op de Refolutie van den voorfz. 27 September; en daar by geperulieert. De Heeren Gedeputeerden der Steden Edam, Monnikendam Medemblik en Purmerende, hebben geinhajreert de Aanteekenii g op het laatfte Point der Refolutie van den 27 September voorfz., zoo ver het doen van een gemefureert rapport betreft , aan de Heeren hunne Principaalen gereferveert. Accordeert met de voorfz. Refolutian. K 2 CCX„  148 oct. ZAAKEN VAN 1782. CCX. Propofitie van den Raadpenfionaris ,uit naam van Gecommitteerde Raaden, om de Geldopneeming, in de jaaren 1781 en 1782 gedaan , op gelyken voet ten minfie met zes Millioenen te vermeerderen. Gedaan aan Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 2? Oclober 1782. J De Raadpenfionaris heeft uit naam van Heeren Gecommitteerde Raaden ter Vergadering voorgedraagen , dat de Geld-Negotiatien by de fuccesfive Refolutien van Hun Edele Gr. Mog. in datis 16 January en 22 May 1781, mitsgaders 20 Maart 1782, gearrelteert in Obligatien of Losrenten, loopende tegens den Interest van twee en een half per cent, van dat gewenscht fucces , en van dien gelukkigen uitllag waren bevonden , dat dezelve niet alleen tot het volle beloop van zestien Milloenen guldens waren geperfeéteert, maar dat boven dien nog was over genotieert de fomma van ƒ 825720-0-0 , terwyl het montant der genegotieerde Penningen by het Comptoir Generaal en de particuliere Comptoiren in het Zuider Quartier kwam te bedraagen de fomma van ƒ 15588220-0-0, en by het Noorder Quartier de fomma van ƒ 1237500-0-0 , en zulks te faamen ƒ 10325720-0-o ; werdende op fommmige Comptoiren van het Zuider Quartier, eerstdaags nog meerdere reeds befproken Penningen verwagt. En dat vermits het genegotieert Crpitaal tot verval van de noodwendigheeden des Oorlogs wel haast geheel zal zyn geabforbeert, en nog aanmerkelyke fommen van Penningen tot furnisfement der quotes van deeze Provincie in de reeds gedraagen en verdere te draagen confenten tot de zaaken van de Zee vereischt zullen worden , de Heeren Gecommitteerde Raaden niet konden afzyn aan Hun Edele Groot Mog. in bedenking te geeven,om deeze in de tegenwoordige tydsomltandigheeden zoo hoognodige en 's Lands Finantie minst bezwaarende Negotiatie, op den bovengemelden voet,  oct. STAAT EN OORLOG. i?8a. ,49 voet, en tegens den Interest van twee en een haif ner cent verder voort te zetten , en ten minften me zes milhoenen guldens te vermeerderen Waar op gedelibereert, en Copie van'het voorfchree. ve geproponeerde verzogt zynde door de Heeren Ge deputeerden der Steden Haarlem . Levder,aIa . dam Schoonhoven en Alkmaar* 'om dïa %tteT (taan de intenue yan de Heeren hunne Principalen is de fipaale Refolutie uitgelteld tot nadere dK "' en hZlSrT/?-tdëeVOnden en verdaan, inS s" en hangende de deliberatien van Hun Edele Groot Mn gende-, de Heeren GecommitteerdeèSL ^d!fe' fpeöive Quartieren by deeze te authorifeeren om de Penningen, dewelke op den voet der bovengemelde Negotiatien op de refpeffive Comptoiren reeds aTnTebooden zyn, of aangebooden mogten worden, te mo" gen accepteeren. ' mo Accordeert met de voorfz. Refolutien. CCXI. Antwoord van Zyne Hoogheid den Hee. re Prtnfe van Oranje en Hasfau, op de Misfive van de Heeren Staaten van friesland van u October. In datt 29 October 1782. edele mogende heeren! Byzondere goede Vrienden. Offchoon wy aan ieder der Bondgenooten afzonder, lyk niet responfabel kunnen worden gehouden wegens het geen wy , in onze qualiteit als Admiraal Generaa van de Un,e, zouden mogen hebben gedaan of gelaaten, vermeenen wy egter uit deference voor ü Edele Mog. zoo veel mogelyk, te moeten geeven dl, openingen dewelke U Edele Mog. by derzelver Mis! five van den 11 deezer maand aan ons hebben ge equireert, en wy doen zulks ook niet ongaarne, on?dat K 3 wy  J5o oct. ZAAKEN. VAN 1782. wy hoopen daar door te zullen kunnen wegneemen do verkeerde impresfien, dewelke het gebrek aan genoegzaame informatien fchynt te hebben gemaakt, Het is dan met die inzigt, dat wy fJ Ed. Mog. by deeze irformeeren , dat, wanneer op den Sf September laatstleeden van wegens den Heer Hertog de la Vauguyon, Ambasfadeur van Zyne Majefteit den Koning van Vrankryk , aan ons zyn tex hand gefield de bewuste twee Memoden, in fubftantie tendeerende,om terftond tien 's Lands Schepen naar Brest ïe detacheeren, en om ttffens ook de Vloot van deezen Staat zonder uitftel te zenden aan het andere einde van het Canaai, om aldaar te intercipieeren een zeer ryk gelaaden Convoy , het welk verzekert wierd in het begin van Augustus uit de Engelfche Westindiën te zyn vertrokken onder geleide van den Admiraal Rodney; wy op den daar aan volgenden dag dien aangaande hebben ingenomen de confideratien van eenige by ons vertrouwde Perfoonen, dog dat by zommige hunner, dewelke in het werk der Zee voor kundig zyn te houden, veele zwaarigheeden werden gevonden , zoo wel om 's Lands eerst opkomende Marine, die, naar hun zeggen , nog naauwlyks toereikende was, om onze eige Kusten , en Zeegaten, behoorlyk te dekken, te risqueeren aan geene zyde van het Canaal,tot het intercipieeren van het voorfz. Convoy, als om uit dezelve een zoo aanzienlyk Detachement te doen , maar in tegendeel wierde aangeraaden, om voor als nog alle de Forces, zoo veel mogelyk, by een te houden, ten einde de te huis verwagt werdende Oostindilche Compagniesen andere Schepen, behoorlyk te kunnen dekken tegen de Magt die in Engeland fuccesfivelyk retourneerde, o" op nieuw wierd geëquipeert; om ook uit de Schepr.n , dewelke anderszins van de hand zouden worden g'zonden, zommige meergeoefjènde Officieren, en Mattnozen , op andere nieuw in dienst gefielde Schepen t kunnen overbrengen, en met oogmerk, om hetzelve alle met den anderen in het aanftaande voorjaar met des te meer nut en eer voor dm Staat, en tot zekerder afbreuk van den gemeenen Vyand, te employee* Mfl. Dat  eer. STAAT EN OORLOG. 1782; tSi Dat wy daarom deeze zaake niet over ons hebben durven neemen, maar op Maandag den 23 September beide de voorfz. Memorien hebben gecommuniceert in het fecreet Befogne , met verzoek, om Hunner Hoog Mog. intentie daar omtrent te verneemen. Dat Hunne Hoog Mog. vervolgens, na ingenoomen advis van de nanweezende Gecommitteerden uit de re. fpeétive Coüegien ter Admiraliteit deezer Landen , hebben goedgevonden, by derzelver gerefpeéleerde Refolutie van den 3 Oétober, ons te verzoeken, „ om, hoe „ eerder zoo beeter, te dispicieeren een Vlag-Officier, „ mitsgaders vyf Schepen van 60 Stukken , drie van » 5<3» een Fregat van 36, en een van 24 Stukken met „ een Kotter, of Advis-Jagt , en door den Vice-Ad„ mimi Hartfmck naar Brest te doen detacheeren, ten „ einde aldaar te overwinteren , en de nadere ordres „ van hier af te wachten, 'of, gecombineert met een „ Fransch Esquader, zoodanige Expeditien in de Eu„ ropifche Zeeën te doen, als voornoemde Vlag-Offi. „ cier, met overleg van den commandeerende Officier „ aldaar , dienflig zoude mogen oordeelen , met dien ,, verltande nogtans, dat de voorfz. onze ordre zoude ,, moeten worden gehouden voor vervallen , wanneer „ door aanhoudende westelyke, of varieerende Winden, „ of ook door eenig onvoorzien toeval,'s Lands Sche„ pen mogten worden opgehouden en verhindert om „ de voorfz. reize voor den 8 Oétober eerstkomende „ voort te zetten, op dat aan den Admiraal Ho we by „ zyn retour van Gibralter, of aan eenige andere fu„ perieure Vyandelyke Magt geene gelegenheid zoude „ werden gegeeven , om het voorfz. klein Esquader „ op te vangen en te vernielen." Dat wy immediaat ten zeiven dagen dien conform de verzogte dispeétie gedaan , en de noodige ordres per Expresfe afgezonden hebben, in de vaste verwagting , dat daar aan letterlyk zoude worden voldaan, gelyk wy ook vooraf, met dat oogmerk, den commandeerenden Officier in fecreteslè hadden gelnformeert van de deliberatien op dit fubjeét, ten einde de noodige praeparatien, zoo veel mogelyk, intusfehen zouden kunnen worden gemaakt. K 4 Dat  ïja oct. ZAAKEN VAN Dat wy egter , niettegenftaande deeze prïecautien, op den 6 Oclober. hebben ontfangen een Misfive van den Vice-Admiraal Hartfinck, gedateert den 5 daar te vooren , dienende ten geleide der Rapporten van de Officieren, en houdende derzelverzwaarigheeden tegens deeze Expeditie, uit hoofde van den Staat hunner Schepen en Equipagïen. Dat wy , niet gelyk U Edele Mog. fchynen te be. grypen, nebben gedeclareert, dat aan het voorftel van den Heer Ambasfadeur van Vrankryk niet konde wor-» den voldaan , uit hoofde dat zommige Officieren ver-? klaart hadden , dat hunne Schepen tot die reize niet in ftaat waren , maar dat wy die Misfive in zyn geheel met de voorfz. Bylaagen op Maandag den 7 Oclober in het fecreet Befogne hebben overgegeeven , ten einde Hunner Hoog Mog. nadere ordres daar omtrent te verftaan. Dat Hunne Hóóg Mog. op den 9 Oclober daar op hebben gelieven te refolveeren, ,, dai: on vermindert het „ onderzoek over de validiteit, of infufiifance, derree„ denen by de voornoemde Misfive van den Vice-. „ Admiraal Hartfinck , en de daar nevens gevoegde Rapporten gemeld ; aangezien reeds was geëlabeert „ de uiterlyke termyn binnen welke by de voorfz. ,, Hunner Hoog Mog. Refolutie van den 3 daar te ,, vooren , was geoordeelt, dat met genoegzaame ge. ,, rustheid , eenige van 's Lands Schepen naar Brest „ zouden kunnen worden gedetacheert, en vermits de „ laatfie ingekomen Berigten medebragten ,dat inDuins „ weeder een Esquader wierd verzaamelt, wy zonden 5, worden verzogt, om als nu, overeenkomltig de te vooren gefielde ordres , op alle mogelyke wyzen te doen accelereeren bet uitloopen van een genoegzaam „ getal Schepen , ten einde, onder Gods zeegen, te „ verhoeden , dat het Drontheimfche Convoy te Ber> „ gen niet behoefde te overwinteren, of door een fu5, peneure Magt wierde genomen, of gedefirueert." En eindelyk, dat wy ook al wederom terftond di?nvolgende order hebben gefield,en het genoegen hebben •gehad, dat eenige 's Lands Schepen, onder den Schout by Nacht van Kinsbergen , reeds op den ia daar aan Hi Zee zyn gelcoper»  oct. STAAT EN OORLOG. 178a. 153 Hier uit zal dan, zoo wy vertrouwen , aan U Ed. Mog. conlleeren , niet alleen dat wy in deezen punctueel ter executie hebben gelegt Hunner Hoog Mog. refpeftive ordres, maar ook, dat zulks aan onze zyde is gefchied met alle mogelyke acceleratie ; en dat wy ons op geenerhande wyze hebben ingelaaten over de merites van de voorfz. Misfive van den Vice-Admiraal Hartfinck, of de daar nevens gevoegde Rapporten van 's Lands Officieren, waar over het onderzoek by Hunne Hoog Mog. als nog was gereferveert. 1 Wy willen echter niet nalaaten, om, in antwoord op de voorgeftelde vraagen , aan U Edele Mog. te doen reflecteeren , dat het mogelyk kan zyn , dat de Schepen , offchoon in de Petitie van den Raad van Staate van den 11 February 178a gebragt voor derzelver Equipage van den 1 May 1782 tot ultimo April 1783, te dier tyd alleen tot het begin van November, 8 a 14 dagen onbegreepen, waren geviétualieert, niet alleen, om dat de nieuwe Victualie, dewelke zekerlyk voor het Volk ver boven de oude is te praefereeren, eerst met de maand September, of daar omtrent kan worden ingekogt, en om dat 's Lands Schepen tegenwoordig, geduurende den Oorlog, niet op eenmaal aan Boord neemen , nog zelfs mogen neemen , zoo veel Victualie als nodig is voor den gantfchen tyd van derzeiver dienst, maar alleenlyk voor zoo veel tyd als door den commandeerenden Officier , naar omltandig. heid word geordonneert; maar ook, om dat de voorfz. Petitie uit hoofde van de geclaufuleerde Confenten van zommige Provinciën , niet voor den 18 deezer maand hebbende kunnen werden geconcludeert, de meefteKa. piteinen door hunne Collegien eerst alleenlyk zyn geordonneert te victualieeren tot primo November aan. (taande; en vervolgens, in confideratie van de evidente noodzaake , in of omtrent het begin van September dieswegens nadere ordres hebben ontfangen, terwyl het aanhoudende (tormachtig Weeder in het transport der voornoemde Victualie zeer hinderlyk is geweest. • Wyders moeten wy ü Edele Mog. op gelyke wyze doen remarqueeren , dat 's Lands Officieren, zoo het ons is toegefcheenen , niet hebben voorgegeeven, uit K 5 ge-  ïS4 oct. zaaken van 1782. gebrek van de noodige Victualie, veel min van Zeilen, of Touwwerk, buiten ftaat te zyn om Zee te kiezen, en aan de voorige gefielde ordres te voldo?n , gelyk eenige hunner zoo kort daar aan ook dadelyk hebbea gedaan; maar dat zy, zoo als het ons voorkomt, zich bepaaldelyk hebben geuit meerder Victualie , en zommige hunner zelfs ook nog Scheepsbehoeftens, en Stellen Zeilen, boven de waarlooze en andere, die zy aan Boord hadden , nodig te hebben, ter voldoeninge van de geordonneerde reize naar Brest; omtrent welke door hun gemaakte diftinctie, wy vermeenen het onderzoek, by Hunner Hoog Mog. voorfz, Refolutie gereferveert, niet te mogen anticipeeren. En om even dezelfde reeden moeten wy ook difficulteeren voor als nog te decideeren, in hoe verre het »1 , of niet volfirekt onmogelyk is geweest , om tusfchen den 21 of 32 September, en den 3 October, en dus geduurende den tyd, dat over het detacheerendeezer Schepen geraadpleegt wierd, dezelve, of ten minften zommige hunner, van het nodige te voorzien , terwyl het in allen gevallen zeker is , dat , by aldien daar omtrent eenige nalaatigheid mogte hebben plaats gehad, 'er tegens onze intentie en herhaalde ordres zoude zyn aangegaan , naardien zelfs ook nog, hangende de voorfz. deliberatien, zoo als hier vooren reeds is gezegt, de commandeerende Officier door ons is verwittigt van de mogelykheid die 'er was, dat zoodanig een Detachement zoüde worden geordonneert, met bygevoegden last, om te zorgen, in dat geval, dezelve promptelyk te kunnen pareeren. Evenwel vermeenen wy U Edele Mog. hier by te mogen herinneren, dat het niet verzeilen der Schepen naar Brest, juist niet alleen is toe te fchryven aan de gezegde ongereedheid van 's Lands Schepen, maar dat het onbeftendige en onftuimige Weeder , het geen ten minfien tot in den avond van den 6 deezer maand heeft aangehouden , in allen gevalle hetzelve zoude hebben verhindert. Voor het overige moeten wy op de laatst voorgeRelde vraage, tot ons leedweezen, rondelyk declaree-. ren, dat 'er geene andere Schepen van Linie genoeg in  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 155 in gereedheid waren , om de gedispicieerde Schepen, ingevalle dezelve , uit hoofde der geallegueerde defec» ten , de reis naar Brest niet konden volbrengen, te remplaceeren , naardien wy tot het doen deezer reize hadden benoemt alle de Linie-Schepen, dewelke ter dier tyd op de Reede van Texel laagen , uitgezondert alleen een Schip van 70 Stukken , het welk reeds vry oud jf , en daarenboven door den Storm in de maand Augustus veel heeft geleeden , mitsgaders nog twee van 60 , en twee van 50 Si ukken, dewelke meede, uit hoofde van derzelver mindere Iterkte, langere dienst, in compleetheid , of ziekte der Equipage , niet zoo goed, of zoo gefchikt daar toe konden woeden geëmployeert. En hoe zeer 's Lands Magt by publique Gefchriften wel eens vry grooter word uitgemeeten, zal zulks aan U Edele Mog. nogtans niet verwonderen, wanneer in aanfchouw word genomen, dat by twee der Admiraliteits Collegien tot nog toe geen een eenig Schip van Linie gereed voor de Zee heeft kunnen werden opgeleevert , dat van het derde Collegie alleen een Schip van 50 Stukken ter dier tyd in Texel wierd gevonden, en dat de overige Navaale Magt aldaar alleenlyk beftond uit een gedeelte van de quotes door twee van de vyf Admiraliteits Collegien gefurneert. Wy beklaagen wel deezen tot nog toe zoo zwakken ftaat van 's Lands Matine, dog, gelyk dit het gevolg heeft moeten zyn van de weinige zorg die daar voor, geduurende meer dan een halve Eeuw, is gedraagen, vertrouwen wy ook , dat door de cordaate meedewerking van U Edele Mog., en die der andere Bondgertooten , door den opgewekten iever der Admiraliteits Collegien , en door de aanhoudende bereidwilligheid van 's Lands ingezeetenen, het Zeeweezen deezer Re. publiek eens eindelyk in beeter postuur zal geraaken , ten einde den gemeenen Vyand met meerder nadruk het hoofd te kunnen bieden, en de voorige achting en luilter van deezen Staat weeder te doen herleevep. Waar meede, &c. CCXIL  i$6 oct. ZAAKEN VAN 1782. CCXII. Misfive van het Collegie ter Admiraliteit te Amflerdam aan de Heeren Staaten Generaal, nevens By lagen; behelzende verantwoording wegens het verzorgen der Schepen, naar Brest beftemd. In dato 30 Oclober 1782. Wanneer wy hebben geleezen en gelet op de Stukken, die onlangs in de Nieuwspapieren aan het Publiek zyn overgegeeven , en wel op de Misfive aan Zyne Hoogheid, door het Quartier van Ooltergoo, ter Landdage van Vriesland ingebragt, om door de Heeren Staaten van Vriesland te worden gearrelteert ge. drukt in de Diemermeerfche Courant van den 18* October; en op het Extraét uit de Refolutien van de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland , in Hun Edele Groot Mog. Vergadering genoomen den 16 October, zynde een Rapport van Hun Edele Groot Mos Gecommitteerdens , wegens een Conferentie met Zvn Doorlugt.ge Hoogheid gehouden , over een Refolutie by U Hoog Mog den 3 Oétober genoomen op de Memorie van den Heer Hertog de la Vauguyon, Ambasfadeur van den Koning van Vrankryk , gedrukt in de Lejdkhe Courant van den 25 Oétober laatstleeden, en m t byzonder gelet, op de in die Stukken vermelde Verklaaringen , door eenige der tot het Detachement naar Vrankryk benoemde Officieren gedaan , omtrent den ftaat hunner Schepen, Behoeftens en Equipagien met opzicht tot die reize , vermeenen wy , dat in die' voorftellen , houdende, dat de Schepen geen genoegzaame Viétualie en Behoeftens, zoo voor hunne Schepen, als Volk zouden hebben gehad, tot het uitzeilen naar Brest, of, om de reis naar Brest te doen opgeilooten leggen , verdenkingen tegens onze zorg'en activiteit , en dat wy geen genoegzaame oplettentheid zouden hebben gehad, om de noodzaakelykheeden aan de Schepen van ons Resfort te bezorgen, en zelfs hebben wy eenige ondervinding , dat diergelyke verdenkingen en infimulatien, in het publiek tegens ons worden mgengt. Wy  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 157 Wy vertrouwen dus, dat het U Hoog Mog. niet onaangenaam zal zyn , dat wy, als Lieden van eer , als Lieden die indagtig zyn aan hunne pligt , en aan den Eed die wy voor de hooge Vergadering van U Hoog Mog. hebben afgelegc, in deeze tyden van zorg en kommer , ons gedrag, aan U Hoog Mog. voordraagen. By het in dienst brengen van s Lands benepen , worden dezelve voorzien van veele behoeftens , volgens een zoogenaamt Schippersboek , het geen aanvanklyk met voorige Vlag - Officieren is geconcerteert , en in volgende tyden veel vetmeerdert. En deeze behoeftens verbruikt, of verongelukt zyn. de, worden aangevult op de Verzoek-Lysten, die aan ons, door de Kapiteinen der Schepen , voorzien met 'approbatie van den Commandeerenden Officier , worden overgezonden. Ten blyke dat wy , ter aanvulling en overzending dier fuccesfivelyk gevraagde Goederen , niet nalaatig zyn geweest, hebben wy de eer hier nevens aan U Hoog Mog. over te leggen de Copien authenticq der Verzoek-Lysten, die aan ons zedert den 16 Augustus laatstleeden, den dag dat een gedeelte van het Esquader van de Republiek , weer binnen is gevallen , zyn aangeprefenteert, als meede een Rapport, van den Onder-Eqnipagiemeefter onder die Lysten gefield, bevattende den tyd der refpective verzendingen. En, met opzicht tot de Victualie, refereeren wy ons tot de Misfiven van den Vice-Admiraal Hartfinck, en de rescriptie daar op gedaan , waar omtrent wy evenwel alleen zullen aanmerken , dat de nieuwe Victualie, van meerder dienst en nut voor het Volk zynde , en dezelve eerst in September, of October kunnende worden aangekogt, die omftandigheid by het victualieeren in aanmerking word genomen, wanneer de voorzieningen omtrent het employ der Schepen zulks permitteeren. En laatftelyk refereeren wy ons tot de hier by over. gelegde fuccesfivelyk ingekomene Rapporten , van den ftaat der Schepen, uit welken genoegzaam blyken zal, dat dezelve volkomen van alles voorzien waren om Zee te kiezen. Het  ijS oct. ZAAKEN VAN 1782. Het is dus, naar ons begrip , uit deeze Stikken ten vollen klaar , dat aan onze zyde geen inactiviteit of zorgeloosheid in de noodige voorzieningen, ter in ftaat Helling , en in ftaat houding der Schepen heeft plaats gehad, terwyl wy ons niet kunnen iniaaten , over de waarde van het onderfcheid , dat door de Officieren gemaakt is, tusfchen de reis naar Brest en deszelfs gevolgen, en het kruisfen in de Noordzee. Hier meede, Hoog Mogende Heeren , beveelen U Hoog Mog. in Godes heilige protectie, en bidden God Atmagtig Uwer Hoog Mog. Regeeringe genadiglyk te willen zeegenen. Amfterdam den 30 Oétober 1782, (Onder ftond) U Hoog Mog. zeer Dienstwitlige, De Gecommitteerde Raa. den ter Admiraliteit. Was geparapheert, paul hurgronje. (Lager ftond) Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) c, bakker , cz. BY.  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 159 B Y L A G E N. EDELE MOGENDE HEERENI Ik heb het van myn pligt geagt U Ed. Mog. te informeeren, dat ik op heeden Zyne Doorlugtige Hoogheid in bedenking heb gegeeven, om 's Lands Schepen en Fregatten, onder U Edele Mog., de noodige ordres tot revictualiee. ring te doen toezenden, hebbende ik zulks noodig geoordeelt, dewyl dezelve ilegts tot het uiteinde van Oclober voorzien, en, gelyk U Edele Mog. niet onbekentf js , de Officieren wel eenigen tyd toï de bezorging van goede Victualie moeten geeven. Waar meede de eer heb, &c. Aan boord van 's Lands Schip van Oorlog de Admiraal-Generaal, geankert ter Roede van Texel den 26 September 1782. (Onder ftond) Na collatie, is deeze bevonden met zyn Origineel te accordeeren. (Was get.) C BAKKER, CZ. Aan  i6b oct. ZAAKEN VAN 3782. Aan den Vice-Admiraal Hart* finck, EDELE, MflNHAFTE, VROOME, DISCREETS. Ten einde de in dienst zynde Schepen en Fregatten onzer Resforte geen Victualie te doen ontbreeken, en reeds Petitie gedaan zynde tot May 1783; hebben wy goedgevonden ÜE. te qualificeeren , om alle , zonder onderfcheid , te gelasten, zich tot dien tyd te revictualieeren, except het Schip Zwieren, behoevende de Wagtfchepen maar voor drie maanden te gelyk in te neemen, dan de overige, zoodanig voorzien zyn dat geen manquement van Victualie hun belette de ordres , hun door Zyne Doorlugtige Hoogheid werdende gegeeven, te executeeren. Amfterdam den 3 October 1782. Was geparapheert, D. W. LESTEVENON, Vt, (Was get.) c. bakker, cz. P. S. Wy hebben de Solliciteurs van de re. fpective Kapiteinen ontboden, omme hun van deeze ïevictualieering de prtealable kennis te geeven» (Onder ftond) Naar collatie, deeze bevonden met zyn Origineel te accordeeren. (Was get. c. bakker , cz. ede-  pcT. STAAT EN OORLOG. 1782. 161 EDELE MOGENDE HEEREN ! Ik heb de eer gehad deeze ogtend U Ed. Mog. gerefpeéteerde aanfchryvinge van den 3 deezer te ontfangen , en daar omtrent de noodige ordres bereids aan de meefle Kapiteinen der alhier leggende Schepen , onder U Edele Mog. Collegie resforteerende , dewelke zich juist by my aan boord bevonden , gegeeven , terwyl ik by de eerfte gelegenheid de overige daar van zal I , onderrigten , en ook nog heeden aan de commandeerende Officieren in het Vlie en Zeeland kennisfe van de ordre van U Edele Mog. gee. ven, met verzoek , om dezelve aan de Kapiteinen van U Ed. Mog. Collegie , dewelke met hunne Schepen aldaar mogten leggen, meede te deelen. Waar meede, &c. Aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog de Admiraal - Generaal, geankert ter Reede van Texel den 7 Oclober 178a. (Onder ftond) Na collatie, deeze bevonden met zyn Origineel te accordeeren. (Was get.) C. BAKKER, CZ. IX. DEEL. L CCXIII. I  löa oct. ZAAKEN VAN 1782; CCXIir. Memorie en Advis van Gommisfarisfen van den Hove van Holland , Zeeland en Friesland , aangaande de zaak van den Vaandrig de witte; nevens Confideratien op de Propofitie van de Heeren van Amfterdam , en op de Misfive van Zyne Hoogheid aan de Staaten Generaal en aan de Staaten van Holland. In dato 30 Oclober 178 a. "t Ts aan U Edele Mog. nit het Antwoord van j. Zyne Hoogheid aan Heeren Gecommitteerden van Haaf Edele Gr. Mog^, waar van het Rapport aan Haar Edele Gr. Mog. op den 17 Oétober deezes jaars door welgemelde Heeren Gecommitteerden in- uitgebracht , bekent , dat Zyne Hoogheid in de toen voorleeden week, de Stukken van 't Proces , 't welk döor den Fiscaal van de Generaliteit, tegen den gevangen Vaandrig de Witte gevoert is, aan het Hof heeft toegezonden, ten einde het Hof, met betrekking tot de verdere Perfoonen, die in dezelve zaak geraakt zouden mogen zyn, zoude kunnen disponeeren , zoodanig als bevonden zoude werden in goede Justitie te behooren. En wy hebben voorts de eer U Edele Mog. te inform eeren, dat wy gemelde Stukken geëxamineert hebbende , dezelve vervolgens aan den Procureur Generaal ter hand gefteit hebben, ten einde na examinatie mede van dezelve , ons te dienen van deszelfs confideratien en advis. Dat wy intusfchen order gefteit hebben, om den Perfoon van van Brakel, die in de gemelde Stukken voorkwam, als die geen, welke voor. noemde de Witte tot de daad, waar over hy befchuldigt is , hadde aangezet, en gepermoveert, aan te houden; zoo als hetzelve dancok reeds den 15 Oétober is gefchied , met dat ge. volg,  sct. STAAT EN OORLOG. 1782. 1Ö3 volg, dat dezelve thans werd gedetineert in de Castelenye van den Hove. Dat de Procureur Generaal vervolgens 't Hof gedient heeft van deszelfs fchriftelyke Confide. ratien en Advis ; dat het Hof, kort te vooren ontfangen hebbende Haar Edele Groot Mog. Refolutie van den 16 Oélober deezesjaars, welke is het object van het jegenwoordige Befogne , gemeent heeft , nu vooraf en voor alles te moeten obtempereeren aan de ordres van Haar Edele Groot Mog. by Hoogstderzelver Refolutie vervat, en dus over het geproponeerde van Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam te moeten delibereeren. En wanneer wy dan gemelde Propofitie hebben geëxamineert, bevonden wy, dat by dezelve eerst en voorn amelyk, quad ad fa&um , is voorgedraagen, dat der Heeren Gedeputeerdens Heeren Committenten waren geinformeertj; ,, dat „ zeker Perfoon, de Witte genaamt, befchul„ digt was, correspondentie met den Vyand te „ hebben gehouden, ten einde een gedeelte van „ deeze Provincie , namelyk het Eiland Goe„ rée, gelegen in het Zeegat deezer Provincie „ van denzelfden naam, het zy dan direételylc „ aan den Vyand verraderlyk te doen overgaan, „ of wel, ten dien einde een andere Plaats, in „ het naby gelegen Eiland Schouwen , vooraf ,, in 's Vyands handen te doen vallen." En om die grond dan van applicatie te kunnen maaken , adfumeeren Heeren Gedeputeerdens , dat de Witte , moet geconfidereert worden in het Territoir te zyn van deeze Provincie, ten dien effecle , dat de maxime , ubi te invenio, ibi te punio, ten zynen opzigte in aanmerking zoude komen. Betreffende dan de Hoofdgrond, dat de Witte befchuldigd word van verftandhouding met den Vyand, over een aanflag tegen een gedeelte van deeze Provincie. Daaromtrent zegt Zyne Hoogheid by HoogstL 2 des-  164 oct. ZAAKEN VAN deszelfs Misfive aan Hun Ed. Groot Mop. van den'23 Oclober 1782: „ dat het voorname point, „ door de Witte geconfesfeert , eigentlyk hier „ in beftond, dat hy, als comraandeerende Offi„ cier te Brouwershaven ("alwaar hy trachten „ zoude het Commando, geduurende den Win;j ter, alleen te bekomen, en waar door hydan „ ook de Batterye den Os, alleen commandee. „ ren zonde) behulpzaam zoude zyn in een „ Landing , welke de Vyand op het Eiland „ Schouwen zoyde mogen onderneemen; dat de „ Witte cok had betuigt , dat fchoon hem ge„ lprooken was van hier over, of over het Ei„ land Schouwen, hem nogtans het Eiland Goe. „ dereede , nog eenige andere Plaats in Hol5, land , genoemt was, als of de Vyand eeni. „ gen toeleg daar op zoude hebben." En zaakelyk hier mede overeenkomftig is ook de bevinding van het Hof, by examinatie van de verhooren , en verdere Stukken door Zyne Hoogheid aan het Hof ter hand geftelr. De vraag is dan; kan hier meede belhan het voorgemelde in facto gepofeerde by de Propofitie ? r En de beantwoording van deeze vraag is van het alleruiterfte aanbelang; want is het zoo, dat de misdaad waar van de Witte befchuldigt is, alleen tot Schouwen, en niet, of niet mede tot Goeree, betrekkelyk is, zou de geheele Propoiitie als op dat faclmm, als de hoofdgrond gefundeert, vervallen. 6 By de Propofitie werd gepofeert, dat de Witte , met de daar by gemelde misdaad befchuU digt is. J , Hoe moet dit opgevat worden ? extra-judicieel , in prscedente informatien ? ot judicieel by den Advocaat Fiscaal van de General.teit by den Hoogen Krygsraad? Extrafudicieel. Daar omtrent kunnen wy ü Edele Mog. informeeren, dat onze bevinding, uit de ons overgegeeven Stukken, en fpecialyk iiit  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 165 Hit zeker kort narrè van het verhaal ten hui/e den Heer Raadpenfionaris door den thans by den Hove gedetineerden van Brakel, hoofdzaakelyk overeenkomt, met de opgave by de Misfive van Zyne Hoogheid aan Hun Hoo<* Mogende, dan daar in komt wel voor , dar°zeker Engelsen Officier aan van Brakel, maar niet dat van Brakel aan de Witte zoude gezegt hebben, dat de aanflag op Goedereede , of op Schouwen , met een verder uitzigt op goedereede gemunt was ; of dat de Kaartjes moeften disiien , om de ondieptens te weeten , ten einde door t Brouwershavenfche Gat een Landing op Goedereede te doen. Judicieel. vid. Art. 39. van 't verhoor van dato 5 October 1782. „ Of hy niet moet be„ kennen zig te hebben fchuldig gemaakt aan j, verftandhouding , ten einde den toeleg, die ,, de Vyand volgens zyne gedagten , had ge„ maakt, om een Landing op Schouwen te „ doen , te favorifeeren , en daar in , na zyn „ vermogen behulpzaam te zyn, om die te doen „ gelukken ?" Welk belluit hier dan uit op te maaken ? Dunkt dit, dat de zaak zich juist zoo prieci. ié niet heeft toegedraagen, als de uitdrukkingen by de Propofitie medebrengen, namelyk dat de IVttte be/chuldigt zou zyn &c. &c. Maar echter, dewyl de Witte by het «3 Art. van 't voorfz. Verhoor, gevraagt zynde, of van brakel ook van een aanflag op Goeree heeft gefprooken; geantwoord heeft: op Walcheren of Schouwen, of hier over; dat de Witte wel'geweeten heeft, dat de Landing,ook zou kunnen gelclneaen op Goerée , en dat hy ook in dat geval, zig geneegen getoont heeft, om eene dan vooralgaande landing of aanflag op Schouwen, te favorifeeren. ' En in die, fchoon dan min fterke zin, zou men kunnen en mogen zeggen, dat de misdaad van de Wme ook haare betrekking had , tot deeze Provincie. L 3 Ver-  i66 oct. ZAAKEN VAN 1782. Verder gaan Hoeren Gedeputeerden voort , „ dat niettegenfiaande de qualiteit van het voorfz. ., delitï, daar over prKtenfelyk Procedures door „ den Hoogen Krygsraad in den Hage tegen „ den delinquant geëntameert,by van het voorfz. ,, delict geconvinceert,en tegens hem eeneprs» tenfe Sententie gearrefteert , maar nog niet „ geëxecuteert zoude weezen." De Proceduures ter deezer zaake , voor den Hoogen Krygsraad gehouden, in confesfo zynde, valt op dit fubject alleen de aanmerking op de woorden ; niettegenfiaande de qualiteit van het voorfz. delicl, te kenden geevende in haare connexie, en gevoegt met het gunt verder volgt in deeze Propofitie, dat de Heeren van Amfierdam van opinie zyn, dat de Hooge Krygsraad onbevoegt is , om over deeze misdaad te cognosceeren. Om hier op dan onze confideratien aan het Befogne meede te deelen , zoo fchynt het onderzoek ten dien opzigte zig vooruamelyk te moeten bepaalen , of deeze misdaad van de Witte een Militair of Commun delict zy ; of wel een puur Militair, of Commun delict? Hier omtrent zyn by ons eenige fpeculatien gevallen. Prutmitt. de misdaad van de Witte werd in deszelfs circumfiantien, door Zyn Hoogheid uit de Verhooren van de Witte (welke wy daar op nagezien en hoofdzaakelyk conform bevonden hebben, gedescribeerr;) zie de Misfive aan Hun Hoog Mog. pag. 2. initio. Voor het fentiment, dat deeze misdaad zoo als dezelve gecircumftantieert is, een Militair, en wel zelf een puur Militair delict zou zyn , (van welk fentiment Zyn Hoogheid is) doet, het gunt Zyn Hoogheid ten dien opzichte , by Hoogstdeszelfs gemelde Misfive aan Hun Hoog Mogende heeft geavanceert , „ namelyk, dat de „ Witte, als Militair Officier , te Brouwersha. „ ven commandeerende, de landing van den ,, Vyand  oct. STAAT EN OORLOG. 178a. 167 „ Vyand op het Eiland Schouwen moest be„ gunRigen; hoedaanige misdaad door een Bur,, ger perfoon in dier voege niet kon worden „ begaan:" en daar toe zoude dan, tot Confirmatie , kunnen werden geallegeert de descriptie door den Praafident van Bynkershoek gegeeven, van een Commun delict, door een Militair gecommitteert, quod fcilicet miles admittit , fine ullo militie refpeêlu; Ergo a oontrario &c. Dan tegen het gemelde fentiment, militair [mi. liteert] dat de Witte niet dadelyk in zyn post, als Commandeerende Officier, de eene of andere Batterye heeft overgegeeven , of qualyk gedefendeert, maar dat zyn geheele misdaad daar in beftaan heeft, dat hy heeft gedelinqueert in animo , dat hy namelyk heeft gezegd, geneegen te zyn t om den Vyand in deszelfs aanflag te favorifeeren , zonder dat 'er een misdaad eigentlyk is geperfecleerd ; of dat anders het perfecteeren der misdaad heeft beltaan in geene andere daaden , dan die door een yder, zelfs geen Militair zynde , konden gepleegd worden , als daar is het opgeeven der Batteryen, Kanon , Caliber , Sterkte van het Guarnifoen , het geeven van een Kaartje, &c. En dit laatfte fentiment, en vervolgens , dat de misdaad van de Witte is geweest een Commun delict, heeft in onze deliberatien gepra;valeert, boven het andere. Dan , boven dien, is ten deezen by ons in confiderat e gekomen , de qualiteit van het delift; voor zoo verre het zelve namelyk is geweest Verraad of hoog Verraad , dat namelyk daar over de Cognitie , als behoorende tot de Cafus Regii door den Souvrain , aan den hoogeren Politicquen Rechter ten allen tyde , en zoo ook byzonder by het 8 Articul van 's fJofs InftruElie aan den Hove is gedemandeert , zonder dat daar tegen geacht kunnen werden te obfteeren de gereclameerde Articulen uit de Articulbrief van den jaare 1705; waar van ftracx geL 4 "le-  IÖ8 oct. ZAAKEN VAN 1782. tegenheid zal zyn , om nog eenige meldinge te maaken. Maar hier ryst nu verder de vraag? Is nu hier meede geconfiateert de privativc Jurisdictie van het Hof, en wel van het Hof, als Hof van Holland (hoedaanig het na de gronden by de Propofitie gelegt, alleen ten deeze in confideratie komt?) Om dit te confiateeren , zoude waar moeten zyn, dat de perfoon (de Witte) in Holland gedomicilieert geweest; of dat het delict in Hol. land gecommitteert ware , of dat men hier ook gebruik kon maaken van het: ubi te invenio ihi te punio. Maar geen van alle heeft hier plaats; want de Witte is niet in Holland gedomicilieert geweest , maar in Zeeland, en de locus delifti is ook niet geweest een Plaats in Holland , maar in Zeeland, namelyk Brouwershaven. Ook niet het laatstgemelde, want offchoon de Witte hier is, zoo is hy hier niet, als fugitif, of vrywillig , maar als een Gevangen , als bereids gefententieerden van den Hogen Krygsraad e. Het is waar, de Heeren Gedeputeerden proponeeren, dat de Proceduures van den Hogen Krygsraad, als notoirlyk incompetent, mogan werden verklaard nul en onbeftaanbaar te zyn, en het Hof gelast, de Witte uit handen van den Hogen Krygsraad, over te neemen, daar toe den Drost, &c. &c. Maar al is het, dat het delicT: van de Witte onder de Communia delidta moet geteld worden, al is het , dat aan de wettigheid van den Hogen Krygsraad met reede kan getwyffelt worden , dan zou nog de vraag zyn , of die onwettigheid zoodanig ware , dat zoude kunnen werden goedgevonden, dat nul en onbefiaanbaar zoude moeten werden verklaart, al wat dezelve Hogen Krygsraad verricht heeft, en dat het Hof zou kunnen gelast werden, (zelfs zonder Re- cla-  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 169 clame) deezen reeds gefententieerden • perfoon , even als of 'er in zynen opzichte niets gebeurd was, en even als of hy zich hier in den Haag, als fugitif, vrywillig, en op vrye voeten , in een particulier Burgerhuis, bevond, over te neemen? Het zy verre van ons , de univerfeele en prïvative Militaire Jurisdictie van de Hoge en andere Krygsraaden te advoueeren ; wy protefteeren daar tegen ten allerfterken; maar dit is nogthans een notorieteit, dat de Hoge Krygsraad onder het oog , zoo van den Raad van Staaten als van Hun Ed. Gr. Mog. zelve omtrent 35 jaaren Jurisdictie in meenigvuldige gevallen heetc geoeffend, over Militairen , ook in Criminalibus; en dat Hun Ed. Gr. Mog. zelve moeten gereekend worden over de zaak der Militaire Jurisdictie nog te delibereeren ; dewyl Zyn Hoogheid by eene Memorie , Zyne gevoelens over het fubject der Militaire Jurisdictie aan Hun Ed. Gr. Mog. heeft gefuppediteert, en Hun Ed. Groot Mogende die Memorie, nevens een Misfive van het Hof', in May 1772 hebben Commisforiaal gemaakt, tot een groot Befogne. Dat het ook nog iet anders zou zyn , indien de Witte nullo ca/u onder den Hogen Krygsraad kon behooren , gelyk in het geval van de Niervaard, daar twee burgerlyke perfoonen door den Krygsraad geapprehendeert waren: zie Refolutie ii April 1658. Maar dat hier is een Sententie , door den Hogen Krygsraad geweezen, tegeneen Militair, over een delict, het welk de Hoge Krygsraad als een Militair delicï heeft geconfidereert, om dat het zoodanig was gecircumRantieert, dat het, na haare gedachten , door niemand anders, als, door een Militair Perfoon had kunnen werden gepleegt, (dewyl in de wil te zyn en in effecte toe te zeggen , om een Batterye , waar over men het Commando heeft, Hecht of in het geheel niet te laaten werken , by hun is geoorL J deelt  iro oct. ZAAKEN VAN 1782. deelt een Militair delict te zyn) boven en behalven, dat zy ook ten deezen hebben vermeend voor zich te hebben den Articulbrief, waar op Zyn Hoogheid meede by Hoogstdeszelfs Misfive aan Hun Hoog Mog. zich beroept. Dan, laaten nu nog een ftap verder gaan; Men ftelle, dat de Hogen Krygsraad zoo notoir onwettig ware , of in deezen zoo aller notoirst incompetent, dat, al wat door dezelve gefchied was, ja ook de reeds geweeze Sententie , voor nul en onbeftaanbaar kon verklaard worden ; wat dan nog ? dan was ook de appte. henfie van de Witte te Brouwershaven , welke de locus delicti is , en deszelfs opgevolgde gevangelyke overvoerig naherwaards, nul; en dan moest de Witte geconfidereert worden, zich nog te Brouwershaven te bevinden. En zoo zoude dan ook, uit dien hoofde, deeze plaats , (te weeten het Hollandsch Territoir) nimmer kunnen zyn, uit krachte van het ubi te invenio, ibi tepunio, de locus deprehenfionis. Of en in hoe verre ons kunnen vereenigen met de gronden en allegatien by deeze Misfive vervat, is blykbaar en afteneemen uit de gronden en allegatien op de Propofitie van Amfierdam gemoveert. Voorts erkennen, dat de misdaad van verraad uit haar aart , kan gezegt worden een misdaad te zyn , welke gepleegt word tegen de geheele Republiek, en dus tegen het algemeene Bondgenoodfchap; maar hoe ? alleen indirect, en maar by confequentie, wanneer (gelyk ten deeze) een of meer Provinciën direcï daar by geconcerneert zyn; Maar uit die refpective betrekkingen volgt in allen gevallen niet, dat dezelve misdaad niet zoude kunnen werden vervolgd en gepunieert door een Rechter in ééne der Provinciën ; ofte dat daar door zoude cesfeeren de ordinaire competentie uit hoofde van de locus deliéti , of domicilii, of apprehenfionis. Want  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 171 _ Want tot welken Rechter zou dan de cognitie behooren? Stel, dat geen Militair ware, zoude dan echter een Rechter van de Unie , ftel de Raad van Staaten, in deezen de Competente Rechter zyn? dat zal men immers niet kunnen beweeren. Dan zoude ook daar door eo ipfo vervallen het 8 Art. van onze infiructie; Boven en behalven, dat dit fyflema ook wederlegt word, door de meenigvuldige voorbeelden, dat over delicten tegen de Generaliteit begaan , ja zelfs over verraad en Correspondentie met den Vyand , in de byzondere Provinciën , en meede voornamelyk in Holland , door dezelve Provinciale Rechters geoordeeld is. Terwyl ook zelf het gehouden gedrag van Zyn Hoogheid in dit voorhanden zynde geval, tot dat zelve einde ftrecken kan ; dewyl Zyn Hoogheid de ftucken van het Proces tegen de Witte gefield heeft in handen van het Hof van Holland , om , met betrekking tot de verdere Perfoonen , die in dezelve zaak geraakt zouden mogen zyn, te disponeeren , zoo als bevonden zou worden in goede Juftitie te behooren. En in zoo verre kunnen wy ons dan niet conformeeren , met de gronden by dezelve Misfive vervat. Betreffende het by deeze Misfive infacto ge» tarreerde , daar van hebben wy meldinge gemaakt by onze confideratien en advis op de Propofitie van Amfterdam. Quod ad Articulbrief van 9 May 1705 , en 't geallegeerde by deeze Misfive „ dat de daar „ by gereclameerde 5 en 6 Art. anderzin's in „ 't geheel niet te pas gekomen zouden zyn , „ in een wet, welke door Hun Hoog Mog. is „ geömaneert, om tot een richtfnoer voor den „ Militairen Rechter te verffrekken." Daar omtrent zyn by ons meede eene en andere refledtien gemaakt, als onder andere: of de Articulbrief wel een Wet van Hun Hoog Mog. kan  172- oct. ZAAKEN VAN i78a. kan genoemt worden, daar dezelve alleen is geteekent , ter Ordonnantie van den Raad van Staate ? Hoe boven dien een wet op naam der Hee. ren Staaten Generaal gepromulgeert voor een Corps , 't welk tot de Generaliteit behoorde , Obligatoir kon werden voor die gewesten, in die Steden , in welke Hun Hoog Mog. geene jurisdictie , hoe genaamd ook , competeerde , zonder dat de Staaten der byzondere Gewesten dezelve overgenoomen , of te vooren fpecialyk, en expresfe/yk, hunne Gecommitteerden ter Generaliteit gelast hadden , om zulk een eminent deel hunner Jurisdictie aan de gezamentlyke Bondgenooten op te draagen ; waar van men , van geen van beide, bewys kan bybrengen? Of, by aldien , men ook in Vreedes tyd uit hoofde der Articulbrief, de judicature over Commune delicten aan den Militairen Rechter , zou willen toekennen, zulks dan niet zoude moeten worden gereflringeert tot die Steden , welke in het civile niet onder het resfort van den Staat behooren als Maftricht &c. Dat voorts alles het gunt in de Articulbrief aan den Militairen Rechter is gedefereert, moet veritaan werden met dit acctochement te zyn opgedragen , het welk aan de refpective lnflrac tien van den Raad van Staaten van Anno i588 en 1651 was geannexeert, „ zonder iet te mo„ gen doen of ondernemen tot nadeel van voor. „ rechten , Gerechtigheeden, Ufantien, Politie, „ of Jultitie, met het geen daar aan kleeft, van „ de voorfz. Landen , in 't gemeen , of van „ eenige Steeden of Leden van dien in het par,, ticulier." Zynde voorts de gedagten hoofdzakelyk daar op neergekoomen, dat om de Wetten deezen aangaande , niet tegen den anderen te doen ftryden, nemaar te concilieeren de misdaaden by deezen Articulbrief vermeld , wel kunnen geltraft werden door den Militairen Rechter, pofitis terminis habilibus, maar niet altoos moe'  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 173 moeten of behooren door denzelven geftraft te werden; kunnen namelyk (en dan ook moeten) wanneer die misdaaden gefchieden, in het Leeger, op Marsch, en in genere, wanneer geen 1'oliticque Rechter bevoegd is, daar over te jugeeren, kort: dat de Articulbrief niet kan werken , daar de Militaire Jurisdictie niet werkt; ofte , dat de Articulbrief aan de Militaire geen Jurisdictie geeft, maar wel een norma is om zich na te reguleeren , daar en in de gevallen i daar zy Jurisdictie hebben. ' Quod ad allegatie , dat deeze misdaad pure Militair, om reede &c. daar omtrent onze Coftlideratien gemeld by ons advis op de Propofitie. Betreffende het verdere geailegeerde Pag. 3. Dog al laten wy usq. ad finem. Daar omtrent ons gevoelen ook bereids gezegt, zoo by ons advis op de Propofitie, als by onze Confideratie op de Misfive van Zyn Hoogheid aan Hun Edele Groot Mog. Alles gewikt en gewogen , heeft het Hof ons Commisfarisfen gelast , voor 's Hof Advis uittebrengen , dat hoe zeer de Propofitie van Amfterdam, zoo als dezelve is liggende , niet kan werden geamplecteert, eg. ter ook geenzints kan worden geadvoueert het geene Zyne Hoogheid by de refpective Misfiven aan Hun Edele Gr. Mog. en aan Hun Hoog Mog. heeft voorgedragen , als of de zaak van den Vaandrig de Witte tot de Bondgenooten in het algemeen zoude behooren; gelyk meede geenzins kan werden geadvoueerd, dat het delict, waar van gemelde Vaandrig is befchuldigt, zoude zyn pure' Militair, nochte ook dat de Militaire Rechter , 't zy uit hoofde van de geailegeerde Articulbrief, 't zy uit eenigen anderen hoofde , ten aanzien van dit delict , als een Commune delictum geconfidereert werdende, competent zoude zyn : vooronderfield zynde dat foortgelyk recht , als door Hun Ed. Groot Mog. by Rofolutie van A". 1654 , omtrent de Communia delicta van Militairen , ten aanzien van Holland is gefiatueerd , meede in alle Plaatzen van Zeeland ftand grypt:  J74 oct. ZAAKEN VAN I?8l. grypt: dan dat, dewyl aan de eene zyde , het geene Zyn Hoogheid nopens de competentie van den Milita.ren Rechter by de gemelde Misfiven heeft voorgedragen , gedeeltelyk coincideert met de gronden welke by Hoogstdeszelfs Misfive , en Memorie op de Mi fi. ye van het Hof van 't jaar i7?2, nopens de MiSre Jurisdictie , zyn geavanceert , 'en' Htm Ed. Gr. Mog. moeten geacht worden, over de gemelde Memorie a£ nog te delibereeren, als zynde da!r over, by Hun Ede" le Groot Mog. ,n het gemelde jaar gédecerneerteen Befogne , het welk nog niet gehouden is ; en de dfscusfie van deeze materie is van de uittetffe delicaS fe; en aan de andere zyde, de belangen van dêPro vmcien van Holland en van Zeeland , en alle byzonderst die van Zeeland , als zynde de locus dffiSJ. misli , grootelyks in deeze zaake zyn geconcerneerfen men van ter zyde geinformeert word , dat by dl Heeren Staaten van Zeeland waarfchynelyk meede over de judicature van den gemelden Vaandrig word gJehoereert, Hun Ed. Groot Mog. in aanmerking ■ van het algemeene nut, en van al het geen gemeld is met Concurrentie van de Heeren Staaten van Zeeland ,bv Zyne Hoogheid minnelyke perfualien zouden behooreï aan te wenden, ten einde het daar heenen mochte we" den ged.ngeert, dat de zaak van de Witte, en vanille , die daar m eenigzints mochten zyn geconcerneert waar onder ook ligtelyk Ingezeetenen van Hol nd en Zeeland zouden kunnen zyn, ongepraBjudicieert het geen voor en tegen de Militaire Jurisdictie zoude kunnen werden geallegueert, en zonder dat hier uit eenige confequenne, hoe ook genaamt, zoude mogen werden getrokken ter judicature worde overgelaaten aan het Hof van Holland en Zeeland ; en dat by aldien gemelde minnelyke perfuafien , onverhooptelyk, niet mo- en reusfeeren , Hun Ed. Groot Mogende met de Eren Staaten van Zeeland, nader omtrent de judicature over de zaak van den gemelden de Witte zouden kunnen dehbereeren en refolveeren. «™» En dat voorts het voorgemelde Befogne in den jaare 177* gédecerneert, by bekwaame geleegenheid, zoude kunnen gehouden werden, en daar in gedelibereert over con-  oct. STAAT EN OORLOG. 1782. 175 convenable fchikkingen , omtrent de gantfche materie van de Militaire Jurisdictie te maken. CCXIV. Extract uit het Register der Refolutien van de Heeren van de Ridderfchap der Provincie van Overysfel; behelzende , de voorwaarde der op* fchortinge van de Proceduren tegen Jr. van der capellen tot den pol : nevens des Ridders antwoord op deeze aanbieding, In dato 31 Oclober 1782. Is na Deliberatie goedgevonden , om aan den Heer van der Capellen tot den Pol te declareren, dat de Heeren van de Ridderfchap kunnen en mogen lyden dat het Provifioneele Decreet van Secluiie van Hem Heere van der Capellen tot den Pol, als mede de tegens Hem gedecerneerde Procedure, vervat by Refo. lutie van Ridderfchap en Steden van den 24 October 1778 van nu af aan en met 'er daad cesfere , en buiten effect en vervolg worde gefteld; echter onder deeze wel expresfe Conditie , dat de Heer van der Capellen het door Hem gedane Declaratoir van den 26 October 1778 zal moeten extenderen tot de voorige Heeren Drosten en Regenten der Provintiale Regeringe , en word den Griffier gelast, om deeze voorfchr. Refolutie aan den Heere van der Capellen voornoemd, per Extract te overhandigen, en deszelfs goedvinden daarop af te vragen , ten einde daarna door Hun Ed. Mog. zoodanige mefures zullen kunnen worden genomen, als vermenen zullen te behooren. Accordeert met het voorfz. Register. (Was get.) p. putman. Ant-  116 oct. ZAAKEN VAN 1782. Antwoord van den Heere van der capellen Tot den pol. myn heer! Het doet my leed dat de Heeren van de Ridderfchap door de hitte van hun misnoegen tegen tnyn Perfoon, tot demarches vervoerd zyn geworden die zy naderhand zelve zullen afkeuren. Myne Readmisfie is my eene zeer onverfchillige zaak. Ik hebbe 111 de Regeering nooit eigen voordeel gezogt of genooten , en ik zoeke het 'er ook nog niet. Ja zelfs heb ik in 1778 geheel in 't begin der tegenwoordige oneenigheden, ondershands aangeboden gehad, tot voorkoming van derzelver verdere voortgang, eene Regeering, die .ik reeds moede was, vrywillig te verlaaten en, Myn Heer! konde ik zulks aan de Natie, die my met zoo veele en zoo openlyke blyken van goedkeuring vereert en luidkeels tot de Regeering roept, verantwoorden, ik zoude my, ik betuige 't, al nog'gaarne van dien last ontdoen en God danken dat ik tot myn voonge rust mogt wederkeeren. Declaratien te doen ten einde ter Vergadering van Ridderfchap en Steden te worden Gereadmitteerd, en daar door myne feitelyke ontzetting te justificeeren,is iet daar ik nooit toe zal koomen. Toen de declaratien, welke ik voor. heen vrywillig deed , verworpen wierden, heb ik ze te rug genomen ; ze zyn dus niet meer aanweezig. Dit is aan de Heeren van de Ridderfchap bekend. . Eene plichtmaatige kennisgeving aan de Wetgevende Magt, van een by misbruik toevertrouwd gezag, kan nooit eene injurie zyn, inzonderheid niet in myn geval, die zelf een Lid dier Wetgevende Magt ben; terwyl ik tevens op de Predecesfeuren van de Heeren van de Ridderfchap wegens myne Vrouw en Dogter, die meer dan één Drost onder haare Voorouders tellen, zelf me. de zoo naauwe betrekking hebbe , dat ik vertrouwe dat de Heeren van de Ridderfchap by nadere reflexie wel zullen willen gelooven , dat ik nooit voor gehad hebbe iemand hunner te injurieeren, gelyk ik verklaare by deezer. Be-  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 177 Bekenne ik ondergefchreeven aan den Heere Griffier Putman , het bovenftaande antwoord op de Refolutie van de Ridderfchap in dato 31 Oclober 1778 , en op dien zelfden dag aan my gecommuniceerd, mondeling, afgegeeven te hebben. (Was get.) j. d. van deh capellen tot den pol. CCXV. ExtraSl uit de Refolutien van de Heeren Staaten van Holland en WestVriesland, in Hun Ed. Groot Mog. Vergadering genomen , betreffende de vernieuwing der Comrnisfie van den Heere Raadpenfionaris van bleiswyk.. In dato 1 November 1782. De Raadpenfionaris opgereezen zynde, en voor zyn Zitplaats ftaande , heeft ter Vergaderinge voorgedragen en eerbiedigst te kennen gegeeven, dat toen het Hun Ed. Groot Mog. behaagd had , by expiratie van zyn eerften vyfjaarigen dienst , hem op nieuws aan te Rellen tot Raadpenfionaris deezer Provintie, hy de Vryheid had genomen,ootmoedigst te betuigen zyn uitgeftrekt en reikhalzend verlangen, naar het voor hem als toen reeds gewenscht en bekoorlyk tydftip, waarin het hem gegund zoude worden, het gewigtig Pak deezer Bediening neder te leggen , in den fchoot van Hun Ed. Groot Mog.; en dat hy by die gelegendheid in 't byzonder verklaard had, het niet anders was dan met inteugeling en bedwinging van dat verlangen, dat hy zich onderwerpende aan het hoog goedvinden van Hun Ed. Groot Mog., ftond, om dien Post wederom te aanvaarden. Dat hy thans gekomen was tot byna aan 't einde van het tweede tydpeik zyner temporaire bediening , en dat 't hem door 't Zegenryk Albeitier der Goddelyke Voorzienigheid gebeuren mogt, dit einde te zien IX. deel. M na-  173 nov. ZAAKEN VAN ,782i naderen, onder 't dierbaar genot, en het vleyendvooruitzigt van die zeive fteeds aanhoudende en voortdurende blyken van Souveraine gunst en vertrouwen . niet we ke Hun Ed. Groot Mog. geduurende den «! heelen loop van zyn Minifterie, wel hadden gelieven te vereeren : Dan dat hy voor Hun Ed. Groot Mog. met kan nog mag verbergen , dat dit genot en dat vooruitzigt, hoe vergenoegende en ftreelende ook, bv hem vergezeld gingen met ernftige overdenkingen van t meerder nut voor den Landen en van noodzaaklykbeid voor zyn eigen zeer weezentlyke belangens, dat dit Ampt op jonger en fterker Schouders overgebragt, en hy door een gunftig befluit van Hun Ed. Groot Mog daarvan ontflagen mogt worden; daar zyne klim. mende Jaaren en afneemende lichaamskragten hem weinig hoope overlieten, om veel langer, naar behooren te kunnen torfen, den last eener bedieninge, waartoe, zoo als een zyner Predecesfeurs in de voorige Eeuw zich voor deeze hooge Vergadering uitdrukte, meer dan Gemeene vigeur en alle de kragten van een volkome gezond en fterk Man vereischt wierden; en daar zyne wankelbaare lichaams gefteldheid van tyd tot tvd wierd aangetast door zoodanige Ongemakken , welke als gevolgen van 't zittend Leven van dien aart zyn, dat eene tydige overgang tot eene onleedige rust het eenige middel naar 't menfchelyke, en onder gefchikt aan 's Hemels Welbehagen, zyn zoude om eenigever enging zyner levensdraad te konnen hopen; edog dat t laatst motif, als alleen tot hem zelve betrekkelyk by hem t minst weegde, naar dien hy te zeer overreed was van 't gewigt en de uitgebreidheid der plig. ten door een regtgeaard Onderdaan aan zyn hooge en gebiedende Overheid verfchuldigd , en te fterk doortrokken met t levendigst gevoel, van 't geen HunEd Groot Mog. met alle regt konnen vorderen , van hem die meer dan dertig Jaaren lang in deeze Souveraine vergadering, t Voorwerp van Hoogstderzelver bvzon- t7vTPStl?eW-y/£n had, mogen ^ ' dan dat hy «iet verder t ï^ï volvaardig. W zoude , om zich verder op te offeren aan den dienst van HunEd.Groot Mog., wanneer Hun Edele Groot Mogende zulks van hem  Kov. STAAT EN OORLOG. 1782. j79 hem verlangden en op hem hegeerden; doch dat hy tef. fens te zeer bewust was van de geringheid zyner belcwaamheeden , om niet te bezefTen 't weinig belang 't welk voor den Lande in de Continuatie van zyn Miniflerie gefield konde worden, d3t 't Hun Ed. Groot Mog. zoo goede geliefden te zyu , by Hoogstderzelver dispofitie over 't in de eerstkomende ordinaire Staatevergadering vaceerende Raadpenfionaris Ampt deeze opregte en hartgrondige betuiging van zyn ernftige verJangen na zyn ontflag, in gunflige overweeging te neemen. Waarop in abfentie van den Raadperfi maris gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, de deliberatie over 'r voorfchreeve voordel van den Heer Raadpenfionaris uit te (lellen, tor dat in de eerstkomende ordinaris Vergadering van Hun Ed. Groor Mog. over het point van befcbryving omtrent't vacante RatidpenfionarisAmpt zal worden gedelibereert; welke Refolutie van Hun Ed. Groot Mog. door den Secretaris Clotterbooke, aan den Heer Raadpenfionaris gecommuniceerd zynde, is dezelve wederom ter Vergadering verfcheenen , en heeft het zelve, door den Heer van Noordwyk, hem aangezegt zynde zyn functie vervolgd. CCXVI. Verantwoording van het Collegie ter Admiraliteit te Amflerdam , wegens de aangewende poogingen ter Verzor» ginge van de tien s Lands Schepen , naar Brest beflemd Ingebragt ter Vergaderinge van Hun Edele Groot Mogende, in dato 1 November 1782. De Raadpenfionaris heeft ter Vergadering gecom. municeert een Misfive van het Collegie ter Admiraliteit te Amflerdam, gefchreeven aldaar den 00 der voorleede maand , en daags daar aan ter Generaliteit ingekomen , houdende derzelver aangewende devoiren tot bezorging der Schepen van hun Resfort, en dat, uicwyzens de Stukken daar by gevoegt, aan hunne zyM 2 de  1S0 nov. ZAAKEN VAN 1782. de geen inactiviteit of zorgeloosheid had plaats gehad; breeder hier na geinfereert. Fiat infertio. Waarop gedelibereert zynde, is goedgevonden en verflaan, dat de voorfz. Misfive en Bylaagen zullen worden gefield in handen van de Heeren , by Refolutie van Hun Edele Groot Mog. van den 27 September laatstleeden , en • de nadere van den 24 Oclober daar aan , gecommitteert tot de petfoneele Comrnisfie aan Zyne Hoogheid , om daar op , uit kragte der qualificatie by dezelve Refolutie aan gemelde Heeren gegeeven , zoodanig reguard te neemen, als vermeend zal worden te behooren. De Heeren van de Ridderfchap en Edelen, hebben met inhaefie van derzelver Protesten op de primitive Refolutie van den 27 Sep. tember, en fuccesfive van den 24 en 30 der voorleede maand, de Conclufie der voorfz. Re. folutie meede gecontradiceert. De Heeren Gedeputeerden der Steden Delft, Amflerdam , Brielle en Enkhuizen, hebben geinba;reert derzelver Declaratoiren en Aanteekeningen op den 27 September , 24 en 30 Oélober laatstleeden gedaan, en mitsdien de bovengemelde Conclufie aangezien. Accordeert met de voorfz. Refolutien. hoog  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 181 HOOG MOGENDE HEEREN ! Wanneer wy hebben geleezen en gelet op de Stukken die onlangs in Nieuwspapieren aan het Pubhek zyn overgegeeven , en wel op de Misfive aan Zyne Doorlugtige Hoogheid door het Quartier van Oosrergoo, ter Landdage van Vriesland ingebragt, om door de Heeren Staaten van Vriesland te" worden gerapporteert, gedrukt in de Diemermeerfche Courant van den 18 Oélober, en op het Extraél uit de Refolutien van de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland, 7»UÜ -Edele Groot Mog* Verg2dering genomen den 16 Oétober, zynde een Rapport van Hun Ed. Groot Mog. Gecommitteerdens, wegens een Conferentie met Zyn Doorlugtige Hoogheid gehouden, over een Refolutie by U Hoog Mog. den 3 Oétober genomen op de Memorie van den Heer Hertog de la Vauguyon, Ambasfadeur van den Koning van Vrankryk, gedrukt in de Leydfche Courant van den 25 Oclober laa'stleeden, en in byzonder gelet, op de in die S ukken vermelde Verklaaringe , door eenige der tot het Detachement naar Vrankryk benoemde Officieren gedaan , omtrent den Raat hunner Schepen , Behoeftens en Equipagien, met opzigt tot die reize, vermeenen wy, dat m die voorftellen , houdende , dat de Schepen geen genoegzaame Viétualie en Behoeftens, zoo voor hunne Schepen, als Volk hebben gehad, tot het uitzeilen naar Brest, of om de reis naar Brest te doen, opgellooten leggen, verdenkingen tegens onze zorg en activiteit en dat wy geen genoegzaame oplettendheid zouden hebben gehad , in de noodzaakelykheerien aan de Schepen van ons Resfort te bezorgen, en zelfs hebben wy eenige ondervinding, dat diergelyke verdenkingen en Inlimulatien, in het publiek tegens ons worden ingerigt Wy vertrouwen dus , dat het U Hoog Mog. niet onaangenaam zal zyn, dat wy als Lieden van Eer, als Lieden die indagtig zyn aan hunne pligt, en aan den Eed die wy voor de Hooge Vergadering van Uw Hoo°Mog. hebben afgelegt, in deeze tyden van zorg en M 3 kom-  182 nov. Z A A K/E N VAN 17S2. kommer, ons gedrag aan Uw Hoog Mogende voordraagen. By het in dienst brengen van 's Lands Schepen , worden dezelve voorzien van veele Behoeftens , volgens een zoo genaamd Schippersboek , het geen aanvankelyk met voorige Vlag-Officieren is geconcerteert, en in volgende tyden veel vermeerdert. En deeze Behoeftens, verbruikt,of verongelukt zynde , worden aangevult op de Verzoek-Lysten, die aan ons , door de Kapiteinen der Schepen , voorzien met approbatie van den Commandeerenden Officier worden overgezonden. Ten blyke dat wy ter aanvulling en overzending dier fuccesfiveiyk gevraagde Goederen, niet nalaatig zyngè. weest, hebben wy de eer hier neevens aan Uw Hoog Mogende over te leggen de Copien authentiek der Verzoek-Lysten , die aan ons zeedert den 16 Augustus laatstleeden , den dag dat een gedeelte van het Esquader van de Republiek , weer binnen is gevallen , zyn aangeprefenteert, als meede een Rapport van den Önder-Equipagiemeefter , onder die Lysten gefteld, bevattende den tyd der refpeétive verzendingen. En met opzigt tot de Victualy refereeren wy ons tot de Misfiven van den Vice-Admiraal Hartfinck , en de Refcriptie daar op gedaan, waar omtrent wy evenwel alleen zullen aanmerken , dat de nieuwe Victualie van meer dienst en nut voor het Volk zynde, dezelve eerst in September of Oétober kunnende worden aangekogt, die omftandigheid by het viétualieeren in aanmerking word genomen, wanneer de voorzieningen omtrent het employ der Schepen zulks pemitteren. En laatftelyk refereeren wy ons, tot de hier by overgelegde fuccesfivelyk irigekomene Rapporten , van den Staat der Schepen, uit welken genoegzaam blyken zal, dat dezelve volkomen van alles voorzien waren om Zee te kiezen. Het is dus, naar ons begrip, uit deeze Stukken ten vollen klaar , dat aan onze zyde geen inactiviteit of zorgeloosheid in de noodige voorzieningen, ter in ftaat Helling, en in ftaat houding, der Schepen heeft plaats ge-  nov. STAAT EN OORLOG. 17S2. 183 gehad , terwyl wy ons niet kunnen inlaaten. over de waarde van het onderfcheid , dat door de Officieren gemaakt is, tusfchen de reis naar Brest en deszelfs gevolgen, en het kruisfen in de Noordzee. 1 8 ' Hier meede, ! Hoor Mogende Heeren, beveelen U Hoog Mogende in Godes heilige protectie , en bidden iGod Almagtig , Uwer Hoog Mogende Regeeringe genadiglyk te willen zeegenen. Amtterdam den 30 Oétober 1782, (Onder ftond) U Hoog Mogende zeer Dienswillige, De Gecommitteerde Raaden ter Admiraliteit. Was geparapheert, PAUL HURGRONJE. (Lager ftond) Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) C. BACKER, Cz. M4 > * BY-  184 nov. ZAAKEN VAN 1782, B Y L A G E N. edele mogende heeren! Ik heb het van pligt geagt U Edele Mog. te informeeren , dat ik op heeden Zyne Doorlugtige Hoogheid in bedenking heb gegeeven om 's Lands Schepen en Fregatten onder U Edele Mog. de nodige ordres tot revictualieering te doen toezenden , hebbende ik zulks nodig_ geoordeelt , dewyl dezelve flegts tot het uiteinde van Oétober voorzien, en gelyk U Edele Mog. niet onbekend is de Officieren wel eenigen tyd tot de bezorging van goede Victualie moeten geeven. Waar meede de eer heb &c. Aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog de Admiraal-Generaal geankert ter Rheede van Texel den 26 September 1782. (Onder ftond) Na Collatie is deeze bevonden met zyn origineel te accordeeren. (Was get.) c. eacker, Cz.  nov. STAAT EN OORLOG. 178a. 185 Aan den Vice - Admiraal Hartfinck, Edele Manhafte Vrome Discrete. Ten einde de in dienst zynde Schepen en Fregatten onzer resforte geen Victualie te doen ontbeeken , en reeds Petitie gedaan zynde tot May 1783 hebben wy goedgevonden ü E. te qualificeeren, om aan alle zonder onderfcheid te gelasten, zig tot dien tyd te revicTuaüeeren, except het Schip Zwieten , behoevende de Wagtfchepen maar voor drie maanden te gelyk in te neemen, dan de overige zoodanig voorzien zyn dat geen manquement van Victualie hun belette de ordres hun door zyn Doorlugtige Hoogheid werdende gegeeven te executeeren, Amfterdam <ï October 178a. J Was geparapheert, d. w. lestevenon, (Was get.) . c hacker , Cz. P. S. Wy hebben de Solliciteurs van de refpective Kapiteinen ontboodeu, omme hun van deeze revictualieering de prsealable kennis te geeven. (Onder ftond) - Naar Collatie deeze bevonden met zyn origineel te accordeeren. (Was get.) c. backer, Cz. M 5 ede-  186 nov. ZAAKEN VAN : 1782. edele mogende heeren, Ik heb de eer gehad deezen ogt'end U Edele Mog. gerefpe&eerde aanfchryvinge van den 3 deezer te ontfangen en daar omtrent de nodige ordres bereids aan de meefte Kapiteinen der al» hier leggende Schepen , onder U Edele Mog. Collegie resforteerende, dewelke zig juist by my aan Boord bevonden, gegeeven , terwyl ik by de eerfte geleegendheid de overige daar van zal onderrigten, en ook nog heeden aan de Commandeerende Officieren in het Vlie en Zeeland kennisfe van de ordre van U Edele Mog. geeven met verzoek om dezelve aan de Kapiteinen van U Edele Mogende Collegie, dewelke met hunne Schepen aldaar mogten leggen, meede te deelen. Waar meede, &c. Aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog de Admiraal-Generaal, geankert ter Rheede van Texel den-7 Oclober 1782. (Onder ftond) Na collatie deeze bevonden met zyn origineel te accordeeren. (Was get.) c. backer, Cz.  nov. STAAT EN OORLOG. 178a. 187 No. r. Generaal Rapport van den toefland van *s Lands Schepen van Oorlog', thans ter Rheede van Texel leggende. Admiraal Generaal, zynde beezig om zyn ge leede fchaade te herftellen. Amflerdam, het Tuyg in ordre, de Bakboord zyde gereed met Calfaaten, en thans beezig met Stuurboord zyde is voorzien van Victualie dog manqueert Water. Admiraal Piet Heyn, het Schip en Tuyg in order , thans beezig met de Equipage over te 1'cheepen op 's Lands Fregat 't Loo. Prins Frederik, het Tuyg in order zynde, thans beezig met Calfaaten van de Dekken, verwagt zyne verzogte Behoeftens, is voorzien van Victualie dog manqueert Water. Utrecht, het Schip en Tuyg binnen weinig dagen in order, voorzien van Victualie en Water , dog manqueert aan zyne Equipage 147 Koppen. Admiraal de Ruyter , thans beezig om zyne Dekken , als meede buiten boord te breeu. wen, heeft reeds om zyne Victualie gefchreeven, manqueert nog eenig Water. De Kortenaar, thans beezig met Calfaaten, verwagt de noodige Victualie , manqueert nog Water, dog kan zulks niet inneemen voor dat de Ballast (daarom verzogt heeft) zal' ontfangen hebben. De Batavier , het Schip en Tuyg is in goede ftaat, except eenige Defecten, is voorzien van Victualie, manqueert zyn Water. De Glinthorst, het Schip en Tuyg in eenen reedelyke itaat is voorzien van Victualie, manqueert nog eenig Water. De Princes Louifa, legt nog in die zelfde ftaat zoo als uit Zee is gekomen. Rhynland , is beezig met Calfaaten, verwagt zyne Victualie en verzogte Behoeftens , zynde  183 nov. ZAAKEN VAN 1782; de het Roer naar Amfterdam gezonden tot in gereedheid brenging van een ander, manqueert nog Water. De Unie, is beezig met Calfaaten, verwagt zyne Victualie, manqueert Water. Goes , zynde nog beezig om zyne Stengen vast te maaken , is voorzien van Victualie , dog marqueert Water. De Ar go, het Schip is in een reedelyke goeden ftaat, en voorzien van Victualie dog manqueert Water, Bellona, (van Amfterdam) thans beezig met zyne Equipage over te fcheepen op 's Lands Schip van Oorlog den Admiraal Piet Heyn. De Jafon, (van de Maas) is beezig met Calfaaten en zyn Tuyg in order te brengen, verwagt zyne Victualie, &c, manqueert nog Water. De Waakzaamheid , het Schip en Tuyg is in order, en voorzien van Victualie, manqueert een weinig Water. De Fetius, het Schip thans beezig zynde te repareeren, is voorzien van Victualie, manqueert een weinig Water. De Do/j-hyn , het Schip is in een goede ftaat dog zynde beezig om het Tuyg te repareeren is voorzien van Victualie, manqueert Water. De Snaauw de Swaluw , het Schip en Tuyg is in eene goede ftaat, manqueert de reparatie aan zyn Roer, en een weinig Water. De Maria Johanna , legt in gereedheid om op order van den Vice-Admiraal Hartfinck van hier te zylen. Actum aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog den Admiraal Piet Heyn, ten Anker op de Rtieede van Texel den 26 Augustus 1782. (Was get.) W. VAN BRAAM. (Onder ftond) Accordeert met zyn origineel, (Was get.) c. backer, Cz. No.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 189 No. 2. Generaal Rapport van den toefland van 's Lands Schepen van Oorlog, tet Rheede• van Texel leggende. Admiraal Generaal, gereed, en in ftaat, om op eerde order Zee te kiezen. Amflerdam, het Tuyg in order, door het f]e ter en Kaas , dog dit word thans ten allerfpoedigften verwagt, en voorzien van Water , de gerequireerde behoeftens zyn ontfan» gen , en voor het overige gereed om na Zee te zeilen zynde in de Rolle compleet, heeft onder zyn Equipage 34 Sieken, hebbe heeden order bekomen om te moeten zeilen, waar toe men in gereedheid legge. De Waakzaamheid, zynde thans beezig met eenige der Equipagie over te Schepen op het Fregat Bellona , heeft 004 Koppen in alles waar van 13 Sieken. De Bellona, (van Amfterdam) is thans nog beezig met overfchepen in den Admiraal Piet Heyn. De Snaauw de Swaluw, manqueerd de reparatie van zyn Roer, kunnende gereed zyn den 10 September. Aan Boord van 's Lands Fregat het Loo op de Rheede van Texel den 2 September 1782. (Was get.) W. VAN BRAAM. (Onder ftond) Accordeert met zyn origeneel. (Was get.) c. backer, Cz. IX. deel. N No. 3.  lp* nov; ZAAKEN VAN i782. No. 3. Generaal Rapport van den toe/land van 't Lands Schepen van Oorlog thans ter Rheede van Texel leg-, gende. b Admiraal Generaal, gereed om op eerfte order na Zee te zeilen, voorzien van Water en Victualie mankeerd in de tel 1 Man , en heeft onder zyne Equipagie 26 Sieken. Amflerdam , gereed om op de eerfte ordre na Zee te kunnen gaan voorzien van Water en Victualie mankeerd in de Rol 2 Man heeft onder zyn Equipagie n Sieken. Prins Frederik, als booven is voorzien van Water en Victualie, manqueert in de Rol 6 Man heeft aan Boord 36 Sieken en in het Hospitaal 6 dito. r Utrecht, als boven voorzien van Water enVictualie , manqueert in zyn Rol o6 Man en heeft aan Boord 4 Sieken. Admiraal de Ruyter, als boven voorzien van Water en Victualie, manqueert in de Rol 10 Man heeft aan Boord 3« Sieken en in het Hospitaal 27. De Cortenaar, als boven is voorzien van Water en Viétualie, zyne Rolle is compleet heeft aan lioord 20 Sieken en aan de Wal 2 dito Z){V.^1; al,s boven is voorzien van Water én Victualie, heeft aan Boord 38 Sieken, in het Hospitaal 4 dito , manqueert aan zyn Rol o Goes , gereed om op de eerfte order te kunnen zsilen, voorzien van Water en Victualie, manqueert in de Rol 23 Man , heeft aan Boord 24 Sieken , op bet Hospitaal en aan de Wal 45 dito. Admiraal Piet Heyn, als boven, doe door de meenigvuldige Sieken een groot getal manqueerende in de Rol , niet in ftaat Zee te kiezen, is voorzien van Water en Victualie Batavier , in ftaat om op eerfte order te kun. een  nov. STAAT EN OORLOG, i73a. 195 nen uitzeilen, manqueert een zwaar [Touw], het welk onderweegen is , heeft aan Boord 27 Sieken, manqueert in zyn Rol 35 Man, voorzien van Water en Victualie. Glinthorst, Schip en Tuig in een reedelyke Raat, gereed om op de eerfte order te zeilen, voorzien van Water en Victualie, manqueert in zyn Rol 25 Man , heeft aan Boord 29 Sieken. Argo , is volkomen in order en zeilvaardig ; voorzien van Water en Victualie, heeft over compleet 77 Man , en onder zyn Equipage 47 Sieken. Rhynland, in goede ftaat, dog manqueert zyn Roer, en eenige Vingerlingen , het welk verwagt word, van Water en Victualie voorzieö, manqueert in de Rol oï Man , heeft aan Boord 31 Sieken, aan de Walen Hospitaal 30 dito. De Prinfes Louifa , hebbende zyn Fokkemast en Buegfpriet ingekteegen deeze Week , en thans beezig om verder zyn Tuig in order te brengen, is voorzien van Victualie en Water, manqueert in zyn Rol 47 Mau , heeft onder zyn Equipage 15 Sieken. 7 Hof Souburg , is in eene goede ftaat om op eerfte ordre te kunnen zeilen , voorzien van Water en Victualie, manqueert in de Rol 30 Man, hebbende onder zyn Equipage 13 Sieken, zynde het Volk zeer ongedresfeert. _ Waakzaamheid, is nog als vooren, en Tuig in order, voorzien van Water en Victualie, heeft eenige Manfchappen boven de Rolle , welke op de Bellona zyn, heeft onder zyn Equtpa. ge 14 Sieken. De Venus , zynde beezig met repareeren, kunnende niet voor het laatst van deeze week gereed zyn om te zeilen , volgens Rapport der Timmerlieden. De Bellona, heeft eenige Minfchappen op om het te bewaaren, heeft zyn Kruid gelost, en N 2 legt  19ö nov. ZAAKEN VAN I7g2. legt gereed om op eerfte order op te zeilen, om gekielt te worden. De Snaauw de Swaluw, is gereed om na Zee te gaan , dog thans beezig met zyn Roer te repareeren, het welk aan de Wal legt, man« queert twee Man in de Rol, heeft aan Boord i Sieke. 't Loo, is in goede ftaat , heeft van zyn Equipage 57 Manfchappen overgegeeven op 's Lands Schip Utrecht, en heeft aan Boord 141 Koppen, waar onder 36 Sieken, en van de Kapiteinen Braak en van 't Loo ao Koppen zynde herfteld uit de Hospitaal Schepen. Actum aan Boord van 's Lands Fregat, geankert op de Rheede van Texel den P September 1782. (Was get.) W. VAN braam, (Onder ftond) Accordeert met zyn Orgineel. (Was get.) c. backer, Cz. No. 7.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 197 No. 7. Generaal Rapport van den toefland van 's Lands Schepen van Oorlog, thans ter Rheede van Texel leggende. Admiraal-Generaal, in gereedheid om op de eerde ordre te kunnen zeilen, voorzien van Water en Victualie , de Rol compleet, heeft aan Boord 27 Sieken. Amfterdam , het Schip en Tuyg in ordre , is voorzien van Water en Victualie tot primo November aanftaande, de Rol compleet, heeft aan Boord 20 Sieken. Prins Fredrik, is gereed en in ftaat om op eerfte ordre te kunnen zeilen ; is voorzien van Water en Victualie tot primo November aanftaande , manqueert in de Rolle 8 Man, heeft aan Boord 41 Sieken , en in het Hospitaal 6 Utrecht , is gereed om op eerfte ordre te kunnen zeilen, voorzien van Water en Victualie, heeft aan Boord 8 Sieken , manqueert in de Rol 11 Man. Admiraal de Ruyter , is gereed om op eerde ordre te kunnen zeilen, is voorzien van Water en Victualie tot primo November aanftaande , de Rolle compleet, heeft aan Boord 33 en op het Hospitaal 25 Sieken. Unie, gereed om op eerde ordre te kunnen zeilen , voorzien van Water en Victualie , manqueert in de Rol 5 Man, heeft aan Boord 37 Sieken, aan de Wal en in het Hospitaal 4. De Kortenaar, is gereed om op eerfte ordre te kunnen zeilen, is voorzien van Wateren Victualie, de Rol compleet, heeft 19 Sieken aan Boord, en aan de Wal twee Sieken. Goes, is in goede daat, en gereed om op eerde order te zeilen, voorzien van Water en Victualie , manqueert in de Rol 29 Man, heeft aan Boord 18 Sieken, en in het Hospitaal 33. Admiraal Piet LIeyn, 's Lands Schip is in goede ftaat , voorzien van Water en Victualie, N 3 man-  ipS Nov, ZAAKEN VAN ,7a, ■ manqueert ia zyn R01 46 Man, heeft aan Boord 49 Sieken en in het Hospitaal 41 Sieken. Khynland, is gereed om op de eerfte ordre te kunnen zeilen , is voorzien van Water en Victualie manqueert in de Rol 69 Man , heeft aan Boord 19 Sieken en in het Hospitaal 1* Sieken. 1 0 Batavier, 's Lands Schip en Tuyg is in goede ltaat, en gereed om op de eerfte ordre te kunnen zeilen, voorzien van Water en Victualie tot primo November aanftaande , heeft aan Man 25 n ' man(lueert in de Ro1 34 pe Glwthorst, het Schip en Tuyg in eenen reedelyke ftaat, om op de eerfte order te kunnen zeilen , voorzien van Water en Victualie tot ultimo October aanftaande , manqueert in de Rolle 25 Man, heeft aan Boord 24 Sieken Pnnces Louifa, is in goede ftaat en gereed om op de eerlle order te kunnen zeilen , voorzien van Water en Victualie , manqueert in de Rolle 20 Man, heeft aan Boord 11 Sieken. Argo, is gereed om op de eerfte orde te kunnen zeilen, voorzien van Water en Victualie heeft aan Boord 46 Sieken , over Compleet in de Rolle 76 Mm. J Fenus, is gereed met Timmeren, en gereed om op de eerfte ordre te kunnen zeilen manqueert nog eenige weinige Behoeftens, welke verwagt worden, is voorzien van Victualie en manqueert nog weinig Water , manqueert in de Rol 23 Man, heeft aan Boord 14 Sieken. t Hof Zouburg, is in een goede ftaat en gereed om op eerfte order te kunnen zeilen, van Water en Victualie voorzien, manqueert in de Rol 29 Man, heeft aan Boord 20 Sieken Kotter de Mercuur , is jn eeii goede ftaat en gereed om eerfte ordre te kunnen zeilen is voorzien van Water cji Vicmalie , beeft'aan Boord 9 Sieken, is compleet in zyn Rolle. De  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 199 De Snaauw de Swaluw, is in goede ftaat, en gereed om op de eerlte ordre te kunnen zei. len, en is voorzien van Water en Victualie, manqueert in de Rolle 2 Man heeft in het Hospitaal 1 Sieke. De Kotter Meermin, is een goede ftaat in het nieuwe diep om fchoon te maken, is voorzien van Water en Victualie, heeft aan Boord 3 Sieken, manqueert in de Rol 1 Man. 't Loo , is in goede ftaat, heeft aan Boord 34. Sieken en in het Hospitaal j. Actum aan Boord van 's Lands Fregat het Loo, op de Rheede van Texel, den 16 September 1782. (Was get.) W. VAN BRAAM, (Onder ftond) Accordeert met zyn origineel, (Was get.) c. backer, Cz. N 4 No. 8.  zoo nov, ZAAKEN VAN ,78a. No. 8, Generaal Rapport van den toeftand van 's Lands Schepen van Oorlog, thans ter Rheede van Texel leggende. Admiraal Generaal, is gereed om op de eerfte ordre ce kunnen zeilen, is voorzien van Water en Victualie, de Rol Compleet, heeft aan Boord so Sieken. * Amflerdam, is gereed om op de eerfte ordre te kunnen zeilen , is voorzien van Water en Victualie de Rolle Compleet, heeft aan Boord II Sieken. Prins Frederik , is gereed om op eerfte ordre te kunnen zeilen, is voorzien van Water en Victualie , manqueert in de Rol agt Man , heeft aan Boord 24 , en in het Hospitaal 6 Sieken. Utrecht , is voorzien van Water en Victualie, manqueert tot completeering der Rol 4 Man, hebbende 85 Man van het Fregat 't Loo aan Boord, heeft aan Boord 13 Sieken. De Admiraal de Rttyter, is gereed om op eerite ordre te kunnen zeilen , is voorzien van Warer en Victualie, de Rol compleet, heeft aan Boord 34 en in het Hospitaal 25 Sieken. JDs Kortenaar, is gereed om op eerfte ordre te kunt.en zeilen, is voorzien van Wateren Vict«ahe, de Rolle compleet, heeft aan Boord 14, en in het Hospitaal twee Sieken. Unie , is gereed om op eerfte ordre té kunnen zeilen , is voorzien van Water en Victualie manqueert in de Rol 7 Man, heeft aan Boord 3j Sieken, en in het Hospitaal 15, heeft van de Snaauw de Swaluw iö Man. Goes, is gereed om op eerfte ordre te kunnen zeilen , voorzien van Water en Victualie manqueert in de Rolle 33 Man , heeft aan Boord 22 en in het Hospitaal 30 Sieken heeft een Detachement van 4o Man van Land ge. kreegen, een Kapitein, twee Sergeanten, en twee Corporaals. Al.  nov. STAAT EN OORLOG. 178a. 201 Admiraal Piet Heyn, is in goeden ftaat, voorzien van Wa er en Victualie , manqueert in de Rol 60 Man, heeft aan Boord 33, en in het Hospitaal 67 Sieken. Rhynland, is gereed om op eerfte order te kunnen zeilen, is voorzien van Water en Victualie, manqueert in de Rol 57 Man, heett aan Bootd 2j en in het Hospitaal 12 Sieken, heeft aan Boord gekreegen 21 Man Militairen van de Westindifche Compagnie. De Princes Louifa, is gereed om op eerfte ordre te kunnen zeilen, is voorzien van Water en Viétual'e, manqueert in de Rol ao Man, heeft aan Boord 7 Sieken. Batavier , is gereed om op de eerfte ordre te kunnen zeilen , voorzien van Water en Vic« tualie , in de Rolle over compleet zes Man, 'heeft aan Boord 28 Sieken, heeft een Deta. chement van Land gekreegen van 3? Man, een Kapitein, twee Sergeanten, en twee Corporaals. Glinthorst , is gereed om op de eerfte ordre te kunnen zeilen, voorzien van Water en Victualie , manqueerd in de Rol 25 Man, heeft aan Boord 29 Sieken en een in het Hospitaal. Ar go, gereed om op eerfte order te kunnen zeilen, voorzien van Water en Victualie, is over compleet 76 Man, heeft eenige Manlchappen overgegeeven aan den Admiraal de Ruyter, heeft aan Boord 47 Sieken. 't Hof Souburg, is gereed om op de eerfte ordre te kunnen zeilen, voorzien van Water en Victualie , manqueert in de Rol 28 Man, heeft aan Boord 20 Sieken. Brielle, bevind zig nog defect wegens fchade in den laaide ltorm geleeden , en zyn fterk beezig om te repareeren het geene binnen weinig dagen klaar zal zyn, manqueert eenige Behoeftens, welke verwagt worden is voorzien van Water en Victualie , manqueert in de Rol 2 Man, heeft aau Boord 29 Sieken en 2 in het Hospitaal, N 5 Dal.  20* nov. ZAAKEN VAN j^a; Dolphyn , is nog o; bekwaam om te zeilen , uit hoofde der geleedene fchaade door ftorm be. komen , kunnende n et bepalen hoe laii.e ter repareeringe van nooden heef , is voorzien van Water tn Vidualie, manqueert in de Rol 9 Man , heeft aan Boord 9 Sieüen en in het Hospitaal 3 Sieken. Venuf, is gereed om op eerfte ordre te kunnen zeilen, manqueert 22 Man in de Rolle, dog heeft 17 van den Admiraal Piet Heyn gekreegen , is voorzien van Water en Victualie , heeft aan Boord 8 Sieken en 6 in het HosI De Swaluw, is voorzien van Water en Viétuahe, manqueert iu de Rolle a Man, heeft aan Boord a kieken , egter niet zeilen alzoo zyn Volk overgegeeven heeft aan de Unie. De Ketter de Mercuur , de Equipagie bevind zig in een goede ftaat, is voorzien van Victualie en Water. De Kotter de Meermin, is gereed om op eerfte ordre te kunnen zeilen, is voorzien van Water en Vi&uahe, manqueert in de Rolle a ivian, heeft aan Boord 3 gieken. 't Loo , is in een goede ftaat, heeft van zvn Equipage op Utrecht 80 Manfchappen, en aan Boord 47 en m het Hospitaal 5 Sieken. Actum aan Boord van 's Lands Fregat 'tLoo den 23 September 1782 , leggende ter Rheede* van leze'. (Was get.) w. van braam. (Onder ftond) Na Collatie is deeze bevonden met zyn origineel te accordeeren. (Was get.) c. backer , Cz. No. 9.  rrov. STAAT EN OORLOG. 1782. 203 No. 9. Generaal Rapport van den toefiand van 's Lands Schepen van Oorlog, thans ter Rheede van Texel leggende. Admiraal-Generaal, gereed om ren eerfte te zeilen, gevictualieert tot ultimo Oétober, 18 Sieken aan Boord. Amfterdam , gereed om met den eerfte te kunnen "zeilen, geviétualieert tot ultimo Oétober heeft nog. Prins FreMsrjk , gereed om mer den eerden te zei'en, Viétualieert tot primo November, 21 Sieken aan Boord, 6 in het Hospitaalfchip. Utrecht, gereed als boven, ge viétualieert tot ultimo October, 18 Sieken aan Boord. Admiraal de Ruyter, als boven, gereed om in Zee te gaan , ultimo October gevictualieert , 36 Sieken aan Boord , aj in het Hospitaalfchip. Unie , als boven gereed om te zeilen, ultimo Odober gevictualieert, 31 Sieken aan Boord, 14 in het Hospitaal. Cortenaer, Schip en Tuyg gereed om ten eerfle te kunnen zeilen , gevictualieert tot half November, 12 Sieken aan Boord. Goes , gereed om met den eerden te kunn?n zeilen, gevictualieert tot November, 21 Sieken aan Boord, 15 in het Hospitaalfchip. Admiraal Piet heyn, het Schip is in een goede ftaat, heeft nog 34 Sieken aan Boord, 04 in het Hospiiaalfchip , kunnende nog niet befpeuren de Siekte aan het cesfeeren is. Rhynland, het Schip en Tuyg is in een goede itaat, geviétualieert tot ultimo Augustus i7c> de aan voornoemde 's Lands Schip. Een boven tusfchen deks Balk voor het Agterfpril byna dwars af, waar door het Dek by de half voet gezakt is , en de Pallen van het Bovenlpil niet bruikbaar zyn. Het eeheele tusfchen Deks over al de naden open, door het zwaar werken, waar door al de Zvien in de Zylkooy nat geworden zyn. Het Kusfen van de voorfte Beting dwars af. Accum aan Boord van 's Lands Schip voornoemt , op de Zuidwal in Texel , den 18 Augustus 1782. (Was get.) J. BOSCH. Declareere ik ondergefchreevene OnderEquipagemeefter, dat het geene hier uit is geproflueert, verzonden is op den 19 Au» gustus 1782, met den Kaagfchipper H. Ipenbuur. (Was get,) J. COOLHAAS. Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. BACKER, Cz. O 4 Raf'  s:6 nov. ZAAKEN VAN 1782. l\o. 19. Rapport van 's Lands Fregat Dolph'vn, aon zyn Excellentie den Hoog' Edele Gejlrer.ge Heer A. Hartfinck, PiceAdmiraal van Hoiand en Westvriesland , commandeerende 't Lands Floot en Chef, Frydag den 18 Augustus 1782. s T ands Fregat is in een goede ftaat en de J_j luigagie ook,ik mankeer waarlooze Leisleils Spieren en een onder Lyfeils Giek. 't^Kiuyf hout is gekraakt, dog is niet hoog nodig er een ander voor te hebben , vermits de breuk binnen gevoert heb , alzoo het zeer lang was. Gt. Een ftel Hollandfe en een dito groote riemen , waar van geen voorraad meer heb. De groote Sloep is volkomen buiten ftaat, en de Hollandfe zeer flegt, ik verzoek dus een andere groote Sloep en twee zes nemige in plaats van de Hollandfe Sloep, die voor een Fregat te zwaar is, om by continuatie uit te zetten. r> dubbelde 7 duims en 6 enkelde duo*Blokken. 6 vier duims en 6 vyf duims Blokken. Een Prince Vlag en twee dito Wimpels voor een blaauwe Seinvlag, die weg gewaait is . een andere. ' Een ftel Sein-Wimpels voor de repetitie ten noogfte noodig. Nog w;is het goed dit Fregat van zes Scheeps, Kiemen by de vier die zy thans heeft, te voorzien , om uit de Poorten tusfchen Deks meede tg ïoeyen, die daar zeer geichikt toe zyn, ' Touw»  Inov. STAAT EN OORLOG. 1780. A17 Touwwerk tot een vaste verfchanfing op het half Dek, waar toe thans in Zee een Stelzylen moet gebruiken. 18 Pond Schot Spykers. 18 ——— Lasyzers. 20 —— Enkelde. 25 -■ ■ ■ Hekftykers van vier duim. 10 —— taaye Spykers voor de Poort Hengzeis* 6 - ■ Poortlakcn Spykers. 8 - ■ Pompfpykers. 4- —■ - Preferning Spykers. 3 met die Ivr is koelte laast in de Noordree ten Anker «cleeacn hebben, heeft men 27 duinvi! ptr Wast moeten uitpompen. Ook is het Fie^at boven Water en de Dekken zeer lek, wrar door het "Volk veel lyd. De Timmerman prefumeert, dat het lek veroorzaakt word door verft heide flater? eri fcheuren , w eike in -htt breken van de boeg in het berghout zyn, zynde dc- Ruiten daar omtrent ook een" weinig ontzet , men zal met de eerfte gelegenheid 'te werk gaan om hetzelve te repareeren. En. is voor drie en een halve week water aan Boord , dog het Bier is geheel op. Verders is de Argo tot de maand fMöber met Victualie voorzien, Argo in Texel 16 Augustus 1782, (Was get.) E. C. STARINGH. De-  a«4 nov. ZAAKEN VAN Ï782. Declareere ik ondergeteekende, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 20 en 24 Augustus , met den Kaagfchipper W. Hartkamp en H. Ipenbuur. (Was get.) j. coolhaas , (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No. 23. Rapport van den ondergetekende Schoutby-Nagt, aan Zyn Excellentie den Heere Fise- Admiraal Hartfinck , wegens de toeftand van 's Lands Schip van Oorlog den Admiraal Piet Heyn. *- Cchip en Tuig is in een zeer goede ftaat. O hebbende in Zee geen fchade geleeden met reiden, dan het voorftenge ftag gebrooken, en een zwaar Touw fterk befchadigt, zoo dat het hebbe moeten laten uitkappen , en de regelings van het Galjoen Hukken, waar meede bezig zyn te repareeren. Verders is mankeerende tot het doen van een reis behoeftens, dewelke niet hebbe kunnen vragen , om dat telkens verwagte het Schip over te zullen geeven , en zulks dan dagte beter te kunnen gelchieden alzoo een geheel Schippers boek is benodigt, 't gene voor eenige tyd verzogt  noV. STAAT EN OORLOG. 178a; 325 zogt aan Haar Edele Mog. 't zelve daar toe in gereedheid te doen laten brengen en houden. Aöum aan Boord van 's Lands Schip voornoemd , geankert op de Rheede van Texel, dén 16 Aug. 1782. (Was get.) W. van BitAAM. Declareere ik ondergelchreve Onder-Equipagemeefter , dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den co Augustus 1782,mei den Kaagfchipper Wesfel Hartkamp. (Was gët;) j. COOLHAAS, (Onder ftond) Accordeert met zyn' Origineel, (Was get.) «, backer, C;% . K. DEEL. P No.  aaö nov. ZAAKEN VAN ï78a, No. 24. wil edele gestrenge heer, Heeden heb ik het genoegen U Edele Geftrenge te advifeeren het behouden arrivement van den Kapitein Mulder , met 's Lands Schip Rhyniand op de Rheede alhier, gemelde J geit, is meede aan Hukken, de Kly ver en Voor. ftenge en Stagzeil, fchoon voor da buy geborgen, los geilagen en meede (lukkend. De Kruisraa is midden door, de Befaans Mast is aan Stuurboord en Bakboord van het fpoor af tot tegens het Dek gefcheurt, en aan Stuurboord is de fcheur zoo diep dat met een Mes tot aan het hegt 'ér in kan Iteeken, wanneer nu twee fluitbanden omgelegt worden, zal de Mast kunnen dienen volgens het gevoelen van de Timmer* lieden. . 1 (Was get.) n. riemersma. Declareere ik ondergefchreevene Equipage, meefter, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den ai Augustus 1782, met Kaagfchipper de Lange. (Was get.) j. COOLHAAS, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. sacrer , Cz, P t No.  az8 nov. ZAAKEN VAN 1782. No. 26. Verzoek Lyst van 's Lands Fregat /Ir. go o-.dtr Commando van den Ondergeteekende , aan de Ed. Mogende Hecrin Gecommitteerde Raden ter Admiraliteit refideerende binnen Amfterdam. Met vnork-mis van den Heere Vice-<\dmiraai Hardnek, ve- oekt len oideraereeken'e, dat met en etrlten rot ien^e van zyn onderhebbend Fregat van 's Lan.is Werf mag verzonden worden Een Sp;er , 46 voeten lang en 11 duim d:k tot een Kluifhout , wyl het geene dat thans in gebruik is, gebroken is. Een dito|, 31 voeten lang en 5$ duimen dik *0'>r een groote Lyzeils fpier. Eenige houte Nagels voor fcheyven. 10 Ponden dubbelde en 8 ponden plathoofden Spykers. 10 Vademen oud Touw. 30 Enden tot flapping. 20 Ellen oud Doek, tot Bramzeils en verdere vierksn e Zeylen. 6 Blokken, a 6 duimen en 6 dito a 7 dito. 6 Blokken, a 9 duimen en ö dito a 8 dito. 4<5t,um aan Boord van 's Lands Fregat voornoemt, ten Anker leggende op de Rheede van lexel, den 18 Augustus 1782. (Was get.) , ., e. c. star inch. Declareere ik ondergefchrevene onder Fquipagiemeelter, dat de bovengemelde Goederen ver*om:en z\n op den 20 en 24 Augustus 1782 met Harme Hagen en F. van Laar. (Was get.) j. coolhaas, Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. iNo.  mv. STAAT EN OORLOG. 1782. 229 No. 27. wel ed. gestrenge heer! De vyftig Noordfche Deelen zyn thans ver. bruikt, die ik laatst van de Werf ontfangen heb. dus verzoeke per eerfte geleegendheid om vyftig anderen , als meede een ander Labberlot voor de oude, ook een Kuwe ofaj>tZylgaren, een Slypfteen, een pond Vlagge gaaien, tot gebruk ten principale voor de Vlaggen en Wimpels, die op den 7 Au£. wat ontrampo. neerd zyn. Verzoeke aan U Wel'Ei. Geftrenge, dat my dit by de eerfte geleegemheid mag werden toegezonden , bevorens heb ik den Beer ;>cliout byINagt Dedel daar van kennis gegeven, zyn Hoog Edele Geftr. heeft my gezegt van 'er my maar aan U Ed. Gettr. over te addresfeeren. Ik heb &c. (Was get.) j. T. r. van loo. P. S. Verzoeke by de Labberlot, ook een ftel Riemen en Z^ylen. Declareere ik ondergefchreevene Onder* Eq dpagemeefter, d t de bovengemelde Goederen verzonden zyn op deo 2 September en 26 Oélober 1782 , met Chr. RodJ en C. JNaniiings. (Was get.) j. coolhaas , (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. P 3 No.  230 nov. ZAAKEN VAN i-/g2. No. a8. Verzoek ■ Lyst van eenige henoodigde Goederen, ten dienfte van 's Lands Schip de Glinthorst, •r»v ittzih i*yx irahsC, 12 a 15 List Yzere Ballast. 1 A^tiT dwarszaling jn de Fokke Mast. 1 Groote voor bram dwart Zaling. 1 Yzere Tros van 9 paa^. 9 Geteerde Lynen van 12 draat. 6 dito van 9 ■■- ... 6 dito van 6 4 Witte Lyne van 12 draat. " 4 dito van 9 draat. 24 Kluwe Zylgaarens. 20 Strenge Huifing. 34 Stenge Marling. 30 pond Witloof, öo geele Verf 2 Ankers.Raap-Oly. 12 pond Meny. ,t, i Vat Reufei. I Tros en 18 paar, 6 Kluwen Bintgaaren. 12 pond 3. en;.4 ponders üuyAers. 10 2 en 1 ponders dito. r*S pond Band-Spykers , 20 pond dubbelde en 20 pond enkelde Spykers. 4 pond een en twee ponders Pla'.koppen. .4 Spykers. 16 Plathoofden. 40 Bovenfte Laiten. 6 Hamburger Planken. 10 Enkelde" Ribben van 3 duim. fhout. Een Kusfen voor de voovfte Beding. Een Hollandfe Cabbellaring. 30 Last Yzere Ballast. Actum aan Boord van ?s Lands Schip voornoemd, ten Anker op de Rheede van Texel den 20 Aug. 1782. (Was get.) c. h. mulder. Declareere ik ondergefchreeve Onder-Eqni. pagemeefter, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 22, 27, 31 Augustus, en 6 September 1782, met F. van Laar, H Ipenbuur, H, Voorhorst, en Roelof van Veen. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origeneel. (Was get.) c. backer, Cz. P 5 No.  234 nov. ZAAKEN VAN ,7g2. No. 31. edele mogende heeren! Myn laatfte Mi-five van den 18 deezer, waar in ü Edele Mog. kennis van de beko. men fchaade door de vliegende Winu bekomen en met haast gefchreeven , door dien de Wind uit het N. W. fterk op ftak, zoo dat myn volg Kaag het met langer aan Boord komte b uden heb daar door U Ed. Mog. vergemn te meiden , dat de Kusfen van de vooriie Bee-ing gants doorgehaald is aan beide zyde , waar voor dus een nieuw zal benodigt hebben , als meede een nieuw dageiyks Touw, zullende het gebrooke Ten2??" 061 S,eei)ers van de Came<-- > r j c ^5 Set ) N* RKMERsMA. 's Lands Schip Gelderland, geankert voor 'c Vlaak, 20 Augustus 178a. (Lager ltond) Word gefield iu handen van den EquipagiemeefterMay, ten fine van fpoedige verzending. Aftum 22 Augustus 1782. Was geparaplieert. A7B TS ur J- vanden steen. NB. By abfenciê van de Equipaoiemeefter, aan een der OnderEquipagiemeefters.Declareere ik ondergeteekende, Onder E. qmpagiemeefttr, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 23 Augustus 1782, met de Kaagfchipper F. v. Laar. (Was get.) J. COOLHAAS. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel (Was get.) c. backer, Cz. Be.  mov. STAAT EN OORLOG. 17!*». S35 No. 32. Behoefte Lyst voor 's Lands Oorlog» fehepen in Texel. Twee {tukken Hout voor neutels voor een boven Dckbalk. Lang 29 voet breed 5* dik 11 duim. 20 3$ na de krompte van de dikmal. Voor het Galjoen 2 middel 2 Swaane Halfen, voor de groote Regeling een Balk, lang 14 voet, dik 6 duim, breed 9 duim. 4 Stukken Hout voor de agterfte inhoute. 2 Crommertjes daar het RooRer werk op legt. Een Hout voor Ribbetjes voor het Roofter werk. Een Hout voor Spiegeljes. 6 lilaade 1 duims wage lchot. 4 van | duim. 24 Rootter latten. En wat ende Plank in foorten. 2 Beting Lappen, lang i2j voet, dik 9,breet 24 duim. 500 pond 9 duim. 300 —«. 8 duim. jo —— 7 duim 30 pond 6 duim. 100 — 5 duim. ico —* dubbelde. 100 -—- enkelde. 50 —— Lasyfers. 25 — Halve Schot Spykers. 6 — 4 lds. Duikers. 4 — 3 lfs. dito. 4 — 3 lds. dito. 4 —r 2 lds. dito. 1 —w 1 lds. dito. 400 Cl uw werk, 24 Ton Pik, 2 Handbeefems, 6 Avegaars in foorten, 12 bout Drevels. 2 Spyker Ureevels, een Nyptang. 6 Sagen Deele. Den 20 Augustus 1782, (Was get.) DIRK BREUKERMAN. De»  *3« nov. ZAAKEN VAN i78ï. Declareere ik ondergefchreeve Onder-Eq rpagiemeefter, dac de bovengemelde Goederen verzonden zyn op dm 24 Augustus 1782 met d^ Beurtman J. v. BeeK. (Was get) j. coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. -(Was get.) c. backer, Cz. No. 33. Lengte van een groote Mars Raa. 76 voet. Dik 14J duim. Word verzogt door den Vic.-Admiraal Grave van Byland, dog voor al niet Korter. Declareere ik ondergefc 'reeve Onder-Equipagiemeefter, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn, op uen 26 Augustus 1782, volgens aan my gedaane opgave. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No. 34.  nov. STA AT EN OORLOG. 1782» 237 No. 34. Afgezonden na 's Lands Werf te Am. fterdam. Een groote Marfe Raa. Een Schu'gyn Loop. rt oud. Een Hukkende Domme, een ander te rug. Actum aan Boord van 's Lands Schip d'Unie, geaukert ter Rheede van Texel. (Was get.) G. F. TUNINC. Declareere ik ondergefcbreevene OnderEquipaiemeefter, d.itde boven-;eme!de Goederen verzonden zyn op den a6 Augustus 1782, met den Kaa^fcbipper H. Latjes. (Was get.) j. c >OLHAAS. (Onder ftond) Accordeerd met zyn Origineel. (Was get) c. backer. , Cz. No. 35.  2j» nov. ZAAKEN VAN 1782. No. 35. Opgezonden nit 's Lands Fregat van Oorlog Argo, onder Commando van de Wel Ed Geftr. Heer Kapitein E. C. Staring. Eene Pruisfche Vlag welke afgewaait is, en waar voor een ander in plaats word verzogt. Als meede een ftuk van een Engelfche Cabelargas , waar voor een ander lang 40 vadem en duim dik, word verlangen. Aan Boord voornoemt, in Texel 20 Ausr. 1782. 0 (Was get.) a. kovel. Declareere ik ondergefchreeve Onder-Equipagiemeefter, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 26 Augustus 1782, met de Kaagfchipper H. Latjes. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) C. BACKER, Cz. No, 36.  nov. STAAT EN OORLOG. 178a. 239 No. 3Ö. De ondergaande Behoeftens werden verzogt te worden gezonden aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog Goes, gecommandeert by den Kapitein Stavorinus, alzoo dezelve Goederen zyn verbruikt of gebrooken. Twee groote Marszyls Rhaas, lang 71 voet, dik na advenanc. Een ftuk Greenen Hout voor het Kusfen van de Betink, lang 13 voet, breed 18 duim, dik 17 duim. Twee Zyftukken, lang 3 voet, breed 17 duim, dik 2 duim van Eiken hout. Agt Hyke Nagels, lang 3 voet. Twee Tonne of Kurke Boeyen. Twee Bo^yreeps, 8 duim 25 vadem. Vyftig Noordfe Deelen. Vyftig of Stoey Deelen. Drie zwaare Touwen, dik 19 duim. a 150 Vadem. Aan Boord van 's Lands Schip Goes den 23 Augustus 1782, geankert in Texel.' (Was get.) STAVORINUS. Declareere ik ondergefchreeve Onder-E« quipagiemeefter, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 27 en 29 Augustus 1782* met de Kaagfchhper H. Ipenbuur, en H. Nyhof, als Beurtman. (Was get.) J* COOLHAAS. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel, (Was get.) C. BAJKF.R, Cz. No. 37.  24o nov. ' ZAAKEN. VAN tfii: No. 37. Lyst van eenige benoodigheedin voor 's Lands Schip van Oorlog Utrecht. Eert Kruyszeylsraa , voor ééns {lukkende ge» zeylde in het sfkoraen vau de Viieter na deeze Rheede, Een Voorfteng van de Waarlooze , dewelke by vhltatie bevinden onbekwaam te zyri , alzoo by het uithaalen eener daar in geflaagè Prop , de Steng tot eenige dUim diep na het hart toe zeer befchaadigt is. Een Dwarszaling voor de groote Mast, zynde de agterffe Dwarszaling bevonden gekraakt te zyn, of wel een ftuk Hout daar toe, óm dezelve daar van te kunnen maaken. Aétum aan Boord van 's Lands Schip boven gemeld, geartkert in Texel, den2l Augustus 1782. (Was get.) j. P. van braam. (Onder ftond) Na Collatie deeze .bevondèn met zyn Origineel te accurdeeren. (Was get.) c. backf.r, Cz. Verklaare ik ondergeteekende Onder.Equipagiemeeïer, dat de bovenftaande Goederen zyn verzonden op in 2 September 1782, met Wouter va.idcn Berg. (Was get.) j. coolhaas. No.3g.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 241 No. 38. Rapport van 's Lands Schip van Oorlog Princes L ouifa,zoo van Rondhouten, als Touwwerk en Zeylen, en het geen een parthy gebrooken, en over Boord geraakt is. Ben 16 Augustus 1782. Rondhout. ' 't Kluyfhout gebrooken. De Boegfpriet in de Sjorring dito. De Fokke Mast met 't Dek gelyk d. De Voorfteng d. De Groote dito d. De Voorbram dito d. De Groot dito d. De Blinde Raa d. Vootbratn dito d. Groot dito d. 2 boven dito d. d. Voorbram Saling d. Groote dito d. d. Voormars in ftukken gebroke. Groote dito aan de voor agter zyde d. De Voorfte Gal£ op de Bak d. a Knien op de Bak van de Rif Talies, Touwerk. Al 't loopend Wand van vooren gebrooken. Van de groote en Bramftengen d, 2 Water Staages d. Een voor Stenge Stag d. 1 Groote dito d. d. 2 Bram Staaaen. 2 Stellen Bram Wand d. 2 Loef Pardoens d. 8 Stengen Pardoens d. 't Fokke Wand aan Stuurboord d. Een Span Bakboord. IX. deel. q Zy-  242 nov. ZAAKEN VAN ,782. Zeylen. 2 Bram Zeylen. 2 boven dito. 1 Kluvfer. 1 ander Befaans Stagzeylen. 't Toegezondene is van een twintiger. Vlaggen. 1 Prince Wimpel qo I 1 dito dito J overboord 1 Zweedfche Vlag. 20 Wisfers Stokken, Stukken. 1 Tont. 2 Voorst Wind Reeps. 2 Fokke Reeps. 2 Chaloup Takels. 2 Takelhaaks. 20 Witte Lynen van 9 draad. 20 Talie in Haaks in 2 foorten. 15 Gewelde KouTen. 10" Opgedagen Trosfen van 24 draad. 2 Lood Lynen van 27 draad. 1 dito van 12 pond. 30 Geteerde Lynen van 9 draad. 15 dito dito dito. 1 Dregge en Touw. 10 Hollandfche Riemen. Actum aan Boord van 's Lands Schip voornoemd, den 22Aug. 1782, op deRhee- de van Texel. (Was get.) T. R. C. GRAVE VAN RECHTEREN. (Onder Rond) Na Collatie deeze bevonden met zyn Origineel te accordeeren. (Was get.) C. BACKER, Cz. Ver-  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 243 Verklaare ik ondergefchreevene OnderEquipagemeefter, dat de bovengemelde Goe» deren verzonden zyn op den 2 Augustus 1782, met Schipper Arie vander Werken. (Was get.) j. coolhaas. No. 39. Lyst van benoodigde Behoeftens voor de onderftaande s Lands Schepen, Voor 's Lands Schip de Princes Louifa. 1 Groote Chaloup. 1 Hollandfche dito. Voor 's Lands Schip Rhynland. 1 Swaar Touw, Voor 's Lands Fregat de Dolphyn. 1 Swaar Touw. 1 Hand Loodlyn. I Dregge. 1 Dregge Touw. 1 Roer voor een Hollandfche Chaloup. Eenige Haaken en Steelen. Voor 's Lands Snauw de Swaluw. t Vlagge Mast en Knie. i Pappegaay Stok. Actum aan Boord van 's Landsichip van Oorlog de Admiraal Piet Heyn, ten anker op de Rheede van Texel 23 Aug. 1782. (Was get.) w. van beaam. Q2 Ver,  244 nov. ZAAKEN VAN 1782," Verklaare ik ondergefchreevene Eq'iipagemeefter dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 26, 27 en 29 Au. gustus en 4 September 1782, met de Kaagfchippers H. Larjes, H. Ipenbuur, de Beurtlieden en W, Goedkoor. (Was get.) J. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn ' Origineel. (Was get.) c. backer , Cz. No. 40. Verzoek-Lyst van de Schipper van V Lands Schip van Oorlog de Admiraal Generaal, onder Commando van den Hoog Edele Gebooren Heer J. H. van Kinsbergen, Schout-by-Nagt van Holland en fVestvriesland, &c, gfc. loo a Poortlakes om Poorte te voeren. Aclum aan Boord van 's Lands Schip voornoemt, den 24 Aug. 1782, leggende op de Kheede van Texel. (Was get.) c. a' verheull. (Onder ftond) Na Collatie deeze bevonden met zyne Origineel te accordeeren. (Was get.) c. backer, Cz, Ver-  NOV. STAAT EN OORLOG. 1782. 245 Verklaare ik ondergefchreeven Onder-EquipagiemeeRer , dat de bovenftaande Goe. deren verzonden zyn op den 26 Augustus 1782, met den Kaagfehipper de Haan. (Was get.) J. COOLHAAS. No. 41. Lyst van benoodigde Behoeftens voor 's Lands Schepen. Voor het Schip de Princes Louifa, I VoorRe Beting Kusfen. 1 Agterfte dito d. Voor het Fregat de Venus. 1 Swaar Cabel Touw. I Ligt dito. Adtum aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog de Admiraal Piet Heyn, ten anker op de Rheede van Texel 16 Augustus 1782. (Was get.) W. VAN BRAAM. In margine. Fiat lpoedige verzending. Aöum 15 Augustus 1782. (Was get.) D. W. LESTE VENON. Verklaare ik ondergefchreevene Onder-Equipagiemeefter, dat de bovenftaande Goederen verzonden zyn op den 27 en 29 Au. gustus 1782, met de Kaagfchipper Jfcj. Jpen» buur, en Arie van de Werken. (Was get.) J. COOLHAAS, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) C. BACKER, Cz. Q_ 3 No. 42.  346 nov. ZAAKEN VAN 1782. No. 42. Lyst van het geene op gegeeven is, en nog niet ontfangen heb van 's Lands Magazyn, ten dien/ie van 's Lands Schip van Oorloge Batavier. >ï» 1 Anker Stok. 1 Nieuw zwaar Touw. 1 Groote Bramlieng. >i* 1 Gekpomp opgegeeven aan den Equipagemcefter May. 06 Mengelen gekookte Oly. 80 Pond geele Verf. & 1 Zweedfche Vlag in Zee verloren, welke op myn voorgaande Lyst vergeeten heb te zet. ten. © 4 Nieuwe Water Leggers, waar voor de oude reeds na 's Lands Magazyn opgezonden heb. Aétum aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog de Batavier, geankert in Texel den 27 Augustus 1782. (Was get.) j. l. bosch. In margine. Fiat fpoedige verzending. Actum 28 Aug. 178a. (Was get.) g. beeldsnyder. Verklaare ik ondergefchreeve Onder-Equipagemeefter, dat dè bovenftaande Goederen gemeld verzonden zyn op den 29 Augustus 1782, met den Beurtman H. Nyhof, zynde de ongemerkte posten niet gezonden, om  nov. STAAT EN OORLOG. 178:. 247 om reden aan gemelde Schip , op den 20 Augustus pasfato drie nieuwe zwaare Touwen , als meede de Verf, en den 31 daar aan volgende een groot Bramfteng waren toegezonden vid. No, 17. (Was get.) J. COOLHAAS. (Ouder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) C. BACKER , Cz. Rapport van den ondergeteekende Kapitein , commandeerende 's Lands Schip van Oorloge de Batavier, aan zyn Excellentie den heere Hartfinck , Vice-Admiraal van Holland en Westvriesland, weegens de bekoome fchaade aan voornoemde 's Lands Schip. Een boven tusfen Deksbalk voor het agter Spil byna dwars af, waar door het Dek by de half voet gezakt is, en de Pallen van het bovenf il niet bruikbaar zyn. Het geheele tusfen Deks overal de naaden open door het zwaar werken , waar door al de Zeylen en Zeylkooy nat geworden zyn. Vaste fchoenen voor het Plegt en Boeg An. ker gebrooken, het Kusfen van de voorfte Beetii'g dwars af Attum aan Boord van 's Lands Schip Amfterdam voornoemd op de Zuidwal in Texel den 18 Augustus 1782. (Was get.) J. L. BOSCH. Q 4 No.43.  243 nov. ZAAKEN VAN I7$2. No. 43. Foor het Lands Schip Amflerdam word my het volgende verzogt. i Lange groot Marzeyl draayreep33 Pr- 39 vad i dito voer —. 30 pr. 3? dit * De twee laatfte heb moeten infcheeren. 1 Brandfpuit en Pyp met Slangen en Zuigers, die ik heb,is over de vyf jaaren in het Schip geweest, heeft de kragt niet wanneer ze in de Kuil ftaat en de Zuigers door de Poort in het Water om het Water op te haaien ik heb ze in myn prefentie laaten uit malkanderen neemen, vifiteeren, alles zoo wel men 'er van oordeelen konde wel bevonJen doen geprobeerd en reusfeerde niet, dog een voor een van de Zuigers aanfchroevende, en eerst uit een Balie met Water opzuigende en zoo vervolgens tot in het Water, dan'trok dezelve Waier op, maar wat iyd verloopt 'er, als men ze nodig bad, zoo dat ik een ander behoorde te hebben , zal dan deeze opzenden. 6o Nage s in foorten. 3 Tonnen Teer. 2 Ai kers gekookte Olie. I dito ongekookte dito. De midfcheeps fcbyven in het onder Dek waar de Stuurreep overlur pt, daar voor diende twee andere te hebben zyt.de zeer verloopen dog moet 'er my meede behelpen, ondertus' fchen het moeten zyn 2 Pokhouten Ichyven met Metale Bosfen, 9 duim diameter i£ duim dik. Het Nagelgat in de Bosfen groot i duim. Alle de War els, Esfen &c. tot de Ketting Pompen zyn verbruikt. Soo ik nog een Ketting koude hebben wag niet kwaad , anderfints ten minften voor de Loots. ió Wartt.ls tot de pompketting. J6 Plaaten voor de Wartels. 30  'nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 249 30 Esfen. 16 Wartel Vingel. Soo ik een andere Ketting bekome is minder voor de Loos nodig. Voor jn het voorluik heb ik 2 Pompen die in dit Schip wegens door zakkinge zeer nodig zyn , dog de eene is onbruikbaar ; geevende geen Water, ik heb ezelve nu laaten ligten om te vifiteeren, of het moogelyk was het te verhelpen, dog na veel overleg met de Timmerman is het hier aan Boord ondoenlyk bevonden , zoo dat ik een ander diene te hebben, de Pomp lang 32 voet en toebehöoren moet 'er by zyn. De fpoel Pomp is ook niet meer te gebruï. ken, dus daar voor ook goed was een ander te hebben, deeze heeft dezelve lengte van 32 voet, dog kan 2 voet korter zyn, hoewtl de. zelve lengte beier kunnende, dan in het voorluik dienen als een derzelve aan ftukken raakt. Aótum het 's Lands Schip voornoemt Texel 27 Aug. 1782 (Was get.) l. gr. van byland. In handen van denEquipagemeester May, ten fine van fpoedige verzending. Actum 29 Aug. 1782. Was geparapheert. J. b, van den steen. (Onder ftond) Ter Ordonnantie van den Raad. Abfente Secretario. (Was get.) n. beeldsnyder. Q 5 Ver.  250 nov. ZAAKEN VAN 1782. Verklaare ik ondergefchrevene Onder -Equipagemeelrer de bovengemelde Goederen verzonden zyn , op den 31 Augustus 1782, met den Kaagfchipper Lucas van Veen. (Was get.) J. coolhaas. (Onder Mond) Accordeert met zyn Origineel. , (Was get.) c. backer, Cz. No. 44. Memorie van Benoodigtheeden ten dien* fte van \ Lands Schip van Oorlog Utrecht. 36 Handfpaaken voor reeds gebrooken en flegte die nog aan Boord hebben, welk door de Wurm merkelyk doorknaagr zyn. 26 Schot Lantaarns met Lampen , om dewelke by Extra Lyst reeds verzoek gedaan hebbe , dog heb 'er in het geheel zelve maar 22 van de Werf ontfangen, die nog niet toereikende voor de tusfen deks Batteryen zyn, en dus voor onder de Bak en half Dek nog zeer benodigd. 100 Vadems oud zwaar Touw tot verfchanfing, daar ook reeds om verzogt heb by extra Lyst, dog van de Werf niet en is ontfangen. 200 Ringen tot Zuigers van de Kluivers en Stag Zeylen het noodige Kooygoed tot het flag verbrand. Ac  kov. STAAT EN OORLOG. 1782. 25T Aftum aan Boord van 's Lands Schip voornoemd, ter Rheede van Texel 28 Augustus 1782. (Was get.) j. p. van braam. In margine. Fiat fpoedige verzending. Adtum den 30 Augustus 1782. (Was get.) d. w. lestevenon. Verklaare ik ondergefchreevene Onder-Equipagemeefter deezer Collegie verzonden zyn op den 31 Augustus 1782, met den Kaagfchipper Lucas van Veen. (Was get.) j. coolhaas, (Onder ftond) Na Collatie deeze bevonden met zyn Origineel te ac cordeeren. (Was get.) c, backer, Cz. No. 45.  25* nov. ZAAKEN VAN I7g2. No. 45. Memorie der nog manqueerende Zein* Raggen en Wimpels op 's Lands Schip van Oorlog Utrecht, om de. welke by Extra Lyste verzoek ge. daan hebben, dog welke doen niet in voorraad op het Magazyn wa. ren. a J I Roode en Witte Vlag. -\ 1 Witte en Roode dito. 1 Blaauw en Roode dito. 1 Wit met een Rood Kruis. I Rood met een Wit Kruis 7,r„j0 „ I Rood en Wit geftreepT helder N I Blaauw en Wit geit-reepte, j Vla? I Geele, I s* 1 Roode. ƒ I Blaauwe. j 1 Deenfche Vlag. 2 Wimpels Geel met een Blaauw Kruis. 2 dito Wit en Swart. 2 dito Blaauw met een Wit Kruis. 2 dito Rood met een Wit Kruis. 1 dito Blaauw en Wit. 2 het Witte60 R°°d met Cen Blaauwe Kru-is in 1 dito Geel en Blaauw. 1 dito Rood en Geel. 1 dito Wit met een Rood Kruis. 1 Standert Wit met Roode Slippen. 7 Zynde de I duo Rood met Witte dito.W (3 BoUan' I dito Blaauw met Roode dito. J ders. Actum aan Boord van 's Lands Schip boven gemeld, geankert ter Rheede van Texel, oen 2b Augustus 1782. (Was get.) j. p. van braam. Ver-  nov. STAAT EN OORLOG. 178a. 253 Verklaare ik ondergefchreeve Onder-Equi. pagiemeelf er, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 3 en 5 September 1782, met de Beurtman op Texel. (Was get.) j. coolhaas i (Onder ftond) Na Collatie deeze bevonden met zyn Origineel te accordeeren. (Was get.) c. backer, Cz. No. 46". Notitie van noodige Behoeftens die verzogt worden voor 's Lands Hospitaal Fregat Boreas. *oo Elle Everdoek tot Bultzakken. 40 a 50 Sakken Boek wy te Doppe tot dito. Eenige Deelen tot Doodkisten als ook eenige Sneedeelen. 2 Blaaden Wagenfchot a 1 duim, 4 a 5 Bos Cocy Latteu. Een Prefending, lang 10 Kleed, breed p Voet. Een Ton Teer. 20 Pond Geele Verf. 20 Pond Witte dito. 20 Pond Roode dito. Een Tonnetje Swartfel. 16 Mingelen gekookte Lyn-Olie, 16 dito ongekookte. S Teer-  254 nov. ZAAKEN VAN 1732. 3 Teerquaften. 3 Verfquaften. 2 Harpuysqualten. 4 Luiwagens. Eenige llegte Ruiten tot Raamen by de Sieken. 1 Kist met Glas. Als ook wat Stopverf. In Margine, Fiat fpoedige verzending. Actum 3 September 1782. (Was get.) g. beeldsnyder. Declareere ik ondergefchreeve Onder-Equipagemeefter , dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 6 September 1782 , met de Kaaglchipper Roelof van Veen. (Was get.) j. coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No. 47»  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 255 No. 47. Den Wel Edele Geftrenge Heer Equipagemeefter N. May, word verzogt tot gebruik van 's Lands Schip de Ty. ger, onder Commando van den Wel Edelen Geftrenge Heer Rapitein P. Smaafen, het volgende te zenden. Twee Ton Teer en Wat Swartlèl. Aan Boord van het Schip voornoemd, den 3 September 1782. (Was get.) P. SMAASEN. Declareere ik ondergefchreevene OnderEquipagemeefter,datde bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 4 September 1782. (Was get. j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No, 4S.  as* nov. ZAAKEN VAN 1782. No. 48. 60 Halve Leggers. 8 tot 12 tot b. 4 Aanzetters Stokken 12 Ps. Hout tot halve Manen. 24 Handfpaken. Declareere ik ondergefchreve Onder-Equipagemeefter , dat de bovengemelde Goede, ren verzonden zyn op den 6 September 1782, met den Kaagichipper Roelof van Veen. (Was get.) t. coolhaas. .lijiS^^nTr 1 ■ (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer , Cz. NO. 49. wel ed. gestrenge heer 1 Uw E. G. letteren dato 28 en 30 Augustus, zyn my op zyn tyd wel geworden, in antwoord op de eerfte is dienende, als dat zoo verre my bekend is, alle de gezondene behoeftens uit de Caage wel zyn uitgekomen, en wegens de behoeftens van de Piet Heyn zyn gekomen, na dat ik het Schip hebbe overgegeeven, zullende het schippersboek by den eerfte overzenden aan den  nov* STAAT EN OORLOG. 1782. 257 den Raadi beneffens een Lyst zoo als reeds gezonden hebbe van de restante geteekent door de Onderofficieren, weike ze overgenomen hebben , als wanneerr na gedaane reize die Lieden daar op tot verantwoording kunnen gehouden worden , maar op de restante Lyst van de Piet Heyn, hadde ik gezet als dat zoo veel Poortlaken en Speeten most geleend hadde van andere Schepen, doen ik na Zee laatst moest, en zeer.onverwagts , en dierhalven verzogt zoo veel maar van ieder te zenden , dan op het Schippers Boek ftaat en ordinair werd meede gegeeven, om zoo de fchuld te kunnen betaalen , maar hebbe na onderzoek gezien zulks niet gedaan is, waarom verzoeke Üw Ed. Geflr. zulks gelieve te laaten nazien , en zoo vindende my het zelve gelieve '. toe te zenden , zynde in het geheel _jo fpete mofen 40 elle Poortlaken ten minften de Officieren van de Piet Heyn thans aan Boord zynde zeggen zulks niet te hebben ontfangen, zoo echter zulks ter Contrarie is verzoeke my het te laten weeten en op te geeven hoe veel Ellen gezonden zyn in bet geheel daar r.a toe , en wegens de Water Caage hebbe reeds, drie ontfangen , en zal de vierde te gemoet zien , verzoekende dan voo/ eerst geen meer , alzoo het dan wel zal zien te (reilen, ik hebbe baar Eds.» Ie Mogende zulks meede al verzogt geene meer te zenden, hebbe gifteren ook omfangen de pakke Beddegoed , waar van den Kapitein van Braam reeds al van uit gedeeld hebbe , zoo dat nog al wat over houde , en, voor eerst niet meer ver. zoeke gezonden te werden , want geen berging hebben, want weete niet of het Hof Souburg , welk gister hier gekomen is, daar van voorzien is of niet , ik wenfte van ja , en dat alle dé Schepen in het vervolg van de Stad gaande , daar van voorzien wierden , als meede van de Vlaggen en Wimpels (zoo als laatst aan deri Raad hebbe gezonden , zynde extra en niet op het Schippersboek ftaande) wierde gegeeven j IX, deel. R am  S58 no/. ZAAKEN VAN 1?82, dan was ik van die last ontflaagen, om 'er ge« duurig om te moeten vragen en te bergen. Ik hebbe Kapitein van Braam zyn Vlaggen ook gegeeven, waarom verzoeke dezelve in gereedheid zynde , aan de Werf ze my wederom gelieft te zenden , ik diende 'er wel eenige in voorraad te hebben , zoo als verzogt hebben voor voorkomende gelegendheeden zoo als nu weer met de Kotter uit Zeeland , welke hief komt zonder iets , welke alles heb moeten geeven, dog dat alles weerom verwagte. 't Schippersboek van 't Loo ook overgezonden zullende worden , zoo zullen alle de Schepen , welke overgenomen zyn , een nieuwe oningevuld Schippersboek dienen te hebben ten mmfte ik verzoeke om zoo eene, om daar in het bevonde reftant weder in te boeken, en vervolgens weder in te kunnen Boek houden want juist voor 't Loo geen heele gevulde Schippersboek van nooden ben, maar zal maar fimpel een Lyst opgeeven wat noodzakelyk benoodigd ben en waarom verzoeke , want gaarne wat ruimtê wilde behouden in het Schip. Soo Uw Ed, Geftrenge zoo goed gelieve te zyn een paar douzyn blaaden Blik my te willen zenden, tot het maaken van Patroon Tasfen voor de Pypjes , van de ünek gaaten van te maken, maar als verzoeken mag wat dik Blik en is het mogelyk vertint, om het roeften zoo veel te meer te preevenieeren , waar meede my zeer zult verpligten ; ik zal heede deeze week een Caag zenden met oud goed in ruiling als anderiints, verzoeke ik daar meede te rug. Ik heb de eer &c. 't Loo den 5 September 1782. (Was get,J> w. van braam. De-  hov. STAAT EN OORLOG. 178a. 259 Declareere ik ondergefchreeve Onder-Equipagiemeefter, dat de bovengemelde Goede* ren verzonden zyn op den 11 en 12 Sep« tember 1782, met den Kaagfchipper H. Latjes en den Beurtman. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No. 50. Rapport van den Ondergeteekenden aan den Schout-by-Nagt van Braam* Eergisteren is de Kaagfchipper Frederik van Laar hier aan Boord geweest met een Lyst, waar op gefpecifieert ftond , dat van 's Lands Werf voor de Argo verzonden was 10 pond dubbelde Spykers , 8 pond Plathoofden en 52 Houte Nagels tot Schyven , ik hebbe niets dan 13 Nagels ontfangen, dienvolgens hebbe ik des Schippers Aanleg Cedul geweigert te teekenen, volgens het zeggen van den Schipper , waren gemelde Goederen op de Unie overgegeeven. Ik hebbe my daar na geinformeert, dog men zeide daar, dat zy niet als hun eigen Goederen hebben overgenomen. R 9 Wyl  26o nov. ZAAKEN VAN 1782. Wyl ik nu gemelde Goederen zeer noodig hebbe verzoek ik die nog eens te mogen vraa» gen. Argo in Texel den 6 September 1782. (Was get.) E. C. STARING. Declareere ik ondergefchreeve Onder-Equipagiemeefter, dat de bovengemelde Goede, ren verzonden zyn op den 11 September 1782 , met de Kaagfchipper Arie vander Werken. (Was get. J. COOLHAAS. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) C. BACKER, Cz. WEL EDELE GESTRENGE HEER, Tot nu toe alle behoeftens welke verzonden , I en alhier ontfangen zyn wel geworden, en hadde gehoopt alles wel uitgekomen zoude zyn, maar vinde my bedroogen , en- öntfang deeze nevensgaande Klaagpapieren , waar op de Ver- klaaring van het ander Schip hebbe- laaten neemen , fchoon wel van te vooren wist, dat die Man niet te vinden was of te vinden zoude zyn , ik hadde wel gewenst , dat de Kaagen , zoo als te vooren al meer verzogt hebben, daar voor meer als een Schip Goed in is , aan my wierden gezonden, als wanneer aan een Officier van ieder Schip, welk eenig Goed 'er in heeft, daar op laat gaan om toe te zien, dat elk zyn eigen Goed krygt, en ook niet meer, en neerue liever deeze last op my , dan de klagten hier da*.  nov. STAAT EN OORLOG. 178a. 261 dagelyks te hebben, wat zal 'er nu gedaan werden, dit Goed volgens Lyst manqueert, wil U Ed. Geftrenge nu zoo goed zyn van het nog eens te zenden , of moet ik 'er den Raad oin verzoeken, en dan hebben wy maar meer fpul en veel fchryvens , en krygen het Goéd niet weerom, zoo als zien kunt, heeft de Kaagfchip. per zyn Briefje niet gekreegen , en 'ten fterkfte genomen zal het moeten betaalen , echter zonder fcbuld, dan alleen d2t hadde moeten oppasfen, dat het door de regte Man 'er uitgenomen wierd; verzoeke my hier op ten eerften te antwoorden , of ü Wel Edele Geftrenge het zenden zal, dan of 'er aan den Raad om moet vragen, ik hoop van het eerfte. Om eens meede een vastigheid met de Vlagge te krygen, zal ik Ü" Edele Geftrenge een Lysje toezenden van de Vlaggen en Wimpels, welke ik nu nog aan Boord hebbe 9 hebbende alle Scheepen nu hun Vlaggen en Wimpels die benodigt zyn hebben , alle welke hier op de Rhee. de leggen tot het Hof Souburg, incluis, nu zou. de ik Uw Ed. Geftrenge raaden van in her tervolg geen Vlaggen of Wimpels , na de Schepen tc zenden , dan dac de Stelle geheel compleet waren, en ze liever zoo lange laaten wagten om te zenden, want anders maar conventies veroorzaakt, verkiest Uw Edele Geftrenge nu de Vlaggen , welke over hebbe volgens dit Lysje , dat opzeilde , heeft Uw Ed. maar te fchryven , en ben ik ze kwyt, mits dat U Edele Geftrenge ze dan alle de Schepen zelve in het vervolg zend, maar als ik ze behoude, verzoeke my dan het eene Stel te completeeren, dat Uw Ed. Geftrenge ziet , dat niet compleet is, die Wimpel wit en rood met een blaauw Kruis in het wit, beken ik is nog niet gemaakt op het Magazyn, want alle Schepen het Kruis 'er zelve in gemaakt hebben , want alle wel de Wimpel hadden maar het Kruis niet in , echter behoord dezelve 'er in , en Uw Ed. Geftrenge diend maar zoo goed te K 3 zyn,  8Ö2 nov. ZAAKEN VAN 1782, zyn , zoo in het vervolg even te laaten maaken om geen wisfewasjes, 'er over te hebben. In verwagting van over het eerfte fpoedig antwoord te mogen ontfangen (alzoo de Schepen gereed moeten zyn) hebbe de eer &c, Aan Boord van 's Lands Fregat het Loo, den 7 September 1782, leggende in Texel, (Was get,) W. VAN BRAAM. Verklaaring ter requijitie van den Hoog Edele Geftrenge Heer IV. van Braam, Schout-by-Nagt van Hol» land en Westvriesland , comman» deerende ter Rheede in Texel. Den Ondergeteekende verklaard by deezen , dat uit de Kaag van Schipper Frederik van Laar , gelaaden met Behoeftens voor 's Lands Schepen, niets meerder is overgenoomen als volgens Lyste hem ondergeteekende was competeerende , zynde de verzogte Timmermans Behoef» ïens. Aótum aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog de Unie, geankert in Texel den 7 geptember 1782. (Was get ) G, j, tuning. Commandeerende Officier, No. 51.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 263 No. 51. Verzoek-Lyst voor 's Lands Fregat van Oorlog ,t Hof Souburg , gecontmandeert werdende door den Kapitein P. H. van Pelt, 12 Blokken, van 7 duim voor Leizeüs Vallen. 12 dito , van 8 duim voor Leizeils Vallen en Taly Bloks. 8 Taly Haaks. Wat Schyven en Nagels, in foorten. 1 Tros van 27 draad voor Talyreeps, in het Stenge Wand. 1 Wieltros van 18 draad voor Geitouwen &c. Neerhaalders. 4 dubbelde Blokke voor onze Noktakels met metaale Bosfen in de Schyven, en de Schy. ven naast elkander gelyk een Gynblok. 36 dubbelde Schuttalys, tot inhaal Talys. Een nieuwe Trommel , om dat de Keetel van dien ontfangen hebben aan Rukken is, Aftum aan Boord van 's Lands Fregat als vooren genoemd, leggende op de Rheede van Texel 7 Sept, 1782. (Was get.) p. h. van pelt. Fiat verzending den 3 September 1782. (Onder ftond) Ter ordonnantie van den Raad. (Was get.) c. backer, Cz. R 4 De-  £64 nov. ZAAKEN VAN 1782. Declareere ik ondergefchrevene Equipagiemeefter, dac de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den u en 12 September 1782 met den Kaagfchipper H. Latjes, en den Beurtman. (Was get.) T. COOLHAAS. (Onder ftond) Accordeert met zyn origeneel. (Was get.) C. BACKER, Cz. edele mogende heeren! ^00 op het moment ontfange een Misfive van I_j den Kapitein van Pelt, waar in hy zig zeer beklaagd omtrent de Periode wegens de Handfpaken, en meld my fchoon opgegeeven worden dat zy nieuw en goed zyn, dat 'er heeden morgen nog een aan Hukken gebrooken is, en my dezelve tot een monfter toezende, gelyk ik dezelve dan ook in de Kaag van Schipper Latjes, welke met eenige onbekwaame Goederen na Amfterdam zende , meede zenden, om te kunnen gezien wérden. 'Er zyn al meer Officieren welke over dezelve geklaagd hebben; den Schipper van den Kapitein van Pelt verklaard wel geteekend te hebben voor de ontfangen Behoeftens en dezelve ook zoo overgegeeven heelt aan Boord , namentlyk het Zeildoek in 2 Pakken , maar hem niet toegemeten is hoe veel Ellen , dog. aan Boord nameetende te kort bevonden is^ dé  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 2Ö5 de gemelde Kapitein van Pek heeden morgen my een Lyst van benoodigheeden overhandigd , (welke my voorkoomen) benodigd zyn , en U Ed, Mog. verzoeke, of aan hem mcogen worden toegezonden alzoo gisteren by het infpecleeren gemelde Schip bevonden hebbe, geen inhaal Talies tot zyn Gefchut in hadde, welke in deeze tyd zeer vereischt worden. Aan Boord van 's Lands Schip 't Loo, geankert op de Rheede van Texel den 7 September 1782. (Was get.) w. van braam. No. 52.' Copie Misfive aan den Equipagemeefler IV. May. wee edele gestrenge heer { Heeden deezen middag is de agter Plaat van de Combuis gefprongen, zoo dat ik hier neevens de maat zend om een ander, terwyl het zeer gevaarlyk is, en zeer ligt een grooter ongeluk kunnen veroorzaaken , of in de noodzakelykheid zoude zyn niet te kunnen kooken, zoo dat ik de vryheid gebrnike Uw Ed. Geftrenge op het fpoedig mogelyk om een ander verzoek. Hoogte 4 voet min een duim. Breedte 4 voer. Hebbe de eer &c. Onder de Vlieter, den j September 178a pp de Mercuur. (Was get.) j. ortt. R 5 De-  36* Hov. ZAAKEN VAN i?g2. Declareere ik ondergefcbreevene Onder-Eqtüpagemeefter dat de bovengemelde Plaat verzonden is op den n September 1782 met den Kaagfchipper H. Laijes, (Was get.) j, coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz, No. 53. Copie Misfive aan den Onder-Equi. pagemeefier Coolhaas. wel edele heer 1 Onze Schipper heeft wanneer hy de Behoeften van de Werf gehaald heeft, te goed gehouden agt opgeflagen Trosfen, en welke hv zegt U Edele bekend is, en terwyl binnen kort een lange reis gaan doen , als wanneer dezelve wel noodig hebben, zoo verzoeke vriendelyk U Edele de goedheid gelieve te hebben , dezelve per eerfte occafie te zenden. Ik heb de eer &c. Op 's Lands Schip Rhynland, ten Anker m Texel den o Sept. 1782. (Was get.) j. kltnhof. De.  FftJV. STAAT EN OORLOG. 1789. .67 Declareere ik ondergefchreeve Onder-Equipagemeefter , dat de bovengemelde Goede, ren verzonden zyn op den 12 September 1782, met den Beurtman op T«cel. (Was get.) j.- J. COOLHAAS 5 (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) C. BACKER, Cz. No. 54. Copie Misfive aan den Onder-Equipagemeefier Coolhaas, • WEL EDELE GESTR. HEER! Uit Uw Edele Geftrenge vriendelyke Misfive gezien te hebben als dat Uw Edele Geftr. gaarne gewaarfchud zoude zyn als 'er een abuis plaats mogt hebben, maar terwyl ik al te wel van de oplettendheid van Uw Edele Geftrenge overtuigd ben , zoo heb ik de eer Uw Edele Geftr. te kunnen melden , als dat ik alles zeer wel ontfangen heb maar het Schippersboek voor de Schipper dat manqueert; en ik verzoek U Ed. Geftrenge om nog agtien dubbelde SchutTalies om de Stukken in te haaien, terwyl die van de uiterfte noodzaakelyk zyn in tyd van Gevegt, en dan kan ik ook nog 30 Ankers en 10 halve Aamen bergen, en een Roode Vleugel ftaat op het Schippers Boek en is 'er niet. Hebbe de eere &c. Aan Boord van de Mercuur, den 7 Sep. tember 1789.  sGS nov. ZAAKEN VAN i-ga. P. S. Verzoeke om te moogen hebben ió* gewelde Kousfen voor de Broekingsop de Sterte van de Stukken. (Was get.) j. ortt. Declareere ik ondergefchreeve Onder-Equipagiemeelïer, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den u September 178a met de Beurtman op Texel. (Was get.) J. coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No. 55. Opgezonden uit 'j Lands Fregat 't Loo , de onderflaande onbekwaame Behoeftens , waar voor andere in plaats verzoeke. 26 Riemen voor Chaloupen. i Trommel. 1 Tromvat. Aclutn aan Boord van 's Lands Fregat het Loo , geankert op de Rheede van Texel den 7 September 1782. (Was get.) p. 0. v. p. deure. De.  *»ov. STAAT EN OORLOG. 17S2. 269 Declareere ik ondergefchreeve Onder-Eqnipagiemeelter, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 12 September 1782, met de Beurtman op Texel. (Was get.) c. coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No. 36. Manqueeren nog op ,s Lands Schip van Oorlog de Princes Louifa. 20 Wisfers met haar Klosfen. 10 Koevoeten , waar van eenige over Boord geraakt zyn, en met Werken gebrooken. 40 .Gefchunpafcen gebroken. 20 Galiehaaks in a lborten. 2 Loot Lyn van 27 draad. 15 Gewelde Kousfen. Aclum aan Boord van 's Lands Schip boven gemeld, den 8 September 1782. (Was get.) f. r. c gr ave van rechteren. (Onder ftond) Word gefield in handen van den Equipagiemeeller deezes Collegie ten fine van zending. Aétum 12 Sept. 1782. (Was get.) c, bakker , Cz. De.  270 oct. ZAAKEN VAN i?g2. Declareere ik ondergeteekende Onder-Eqiü. paajemeefter dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 14 September 1782 met den Beurtman op Texel. (Was get.) j. coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyri Origineel. (Was get.) [c. backer, Cz. No. 57. Tot een lange reize zouden onder/laan' de Goederen benoodigt zyn. 40 TeargenVarkenS* "0g Z0Uden kUnnen 3 Vaten Teer. I Anker gekookte 1 Anker ongekookte 5 üly Aétum aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog Rhynland , geankert in Texel den 10 September 1782. (Was get.) j. kleynhof. Da»  nov* STAAT EN OORLOG. 178a. 271 Declareere ik ondergefchreeve Onder-Equipagemeefter, dat de bovenftaande Goederen verzonden zyn , op den 14 September 178a met den Beurman. (Was get.) j. coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz, No. 58. ExtraSl uit een Misfive van Schoutby-Nagt van Braam , in dato Texel 20 Sept, I782. edele mogende heeren! Op het fluiten deezes ontfange een Notitie > van den Kapitein Staring, commandeerende 's Lands Schip de Admiraal de Ruyter, welke nog nodig heeft een Bagyne Raa, lang 60 voeten en 3 duimen, en een Kruis Raade, lang 51 voeten en een half duim , verzoeke derhab ven het U Edele Mog. behaage moge zulks aan gemelde Kapitein te laten geworden, (Was get.) w. van braam. Declarere ik ondergeteekende Onder-Equi» pa-  «fa nov. ZAAKEN VAN 1782. pagiemeefter ? dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 24 Sept. 1782 , met den Kaagfchipper F. van Laar. (Was get.) c. coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c backer, Cz. No. 59. Lyst der nog manqueerende Behoeftens i>oor 's Lands Fregat de Fenus. 3 Kurken Boeyeri-. 1 Boey Reep. 1 Zwaar Touw, welke overgegeeven heeft aan 's Lands Fregat de Dolphyn. Declareere ik ondergefchreve Onder-Equipagemeefter , dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 24 September 17821 met den Kaagfchipper F. van Laar* (Was get.) j. coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer , Cz. No.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 273 No. Go. Rapport van den Ondergeteekende, commandeerende 's Lands Schip* Glint' horst , wegens benoodigde, aan zyn Excellentie den Heere A. Hartfinck , Vice-Admiraal van Hollanden Westvriesland, commandeerende 's Lands Vloot. I Daags Anker met vyf en een kwart Touw. 1 Zwaar touw. 1 Knrke Boei en Boeigreep, 32 duitr» i Paarde Lyn. 1 Kleine Chaloup met 9 Riemen. 2 Haaken met twee Masten. 2 Sprieten, 2 Zeilen, 1 dreg en Touw. 1 Cabeltouw van 6 duim. 1 Boeireep van 25 duim. 2 Fokke Boelyns. Aétum aan Boord van 's Lands Schip bo« ven gemeld, den 21 September 1782. ("Was get.) li. abf.rson. Verklaare ik ondergefchreeve Onder-Equipagiemeefter , dat de "bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 24. September 1782, met de Beurtman op Texel , en den Kaag. fchipper T. van Laar. (Was get.) j, coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. IX. deel. S No.  &74 nov. ZAAKEN VAN T782. No. 61. Verziek van Behoeftens voor 'x Lands Fregat 'i Loo , onder Commando van den HeereSchout-by-Nagt vanBranm. Schippers Behoeftens. 3 Prefenninge over de Roofters. i Prince Vlag. i dito Gans. i dito Vleugel van 9 ellen. i Roode Vleugel 10 ellen. 1 Blaauwe dito 10 ellen. 1 Paarde Lyn. 1 Yzere Tros van 6 pr. tot Noktakels agteren. 1 dito 5 pr. tot dito vooren. 1 Wiel Tros van 27 duim.?Tot gordinge in de 1 dito 24 duim. \ onderzeilen. i dito 18 duim. ~) Tot neerhaalders en 1 dito 15 duim. > Gyrouwen van de 1 dito 12 duim. j Stagzeil. 6 Opgeflaage Trosfen van 24 dr. 10 Witte Lynen van 9 dr. tot Rabanden in de Zeylen. 4 Enkelde Blokke 10 dr. 4 dito 3 dr. 4 dito 7 dr. 4 dito 6 dr. 12 Enkelde Bloks 5 dr. 12 Koufen in Roorteu. 50 Kleine Scharpers. 4 Hang Slooten. 6 Ronde dito. § pond Root Tf J pond Blaauw ïGaren. i pond Wit J 20 Kluwe Zeilgaren. 1 Vette Huid. , 1 Anker gekookte Lyn-Olie. 5C pond Reufel. 22 Loofe Schyven. ? Tot voorzien van 't 30 dito Nagels. £ Blokwerk. 10  *ov. STAAT EN OORLOG. 1782. 275 10 Verf Kwasten, lo Blikke Lantarens* 6 Roode dito. 4 Slonsjes. 50 Hoorens tot Lantarens, a Zwaare Touwen. Timmermans Behoeftens. 50 pond 5 duim Spykers. 50 — 4 duim dito. 30 —— dubbelde. 20 — enkelde. 20 Las-Eyfers en Drielinge famen* 40 —— Plathoofden. 3 —— Wisfer Spykers.] 3 — Pomp Spykers. 3 —— Loot Spykers. 2 — Gruys. 60 Noordfe Deelen. 25 dubbelde Bladen gezaagde Deelen* 16 dubbelde Deelen. 4 Bladen Wagenfchot. 10 Boevenets Latten. 1 Mantje Kryd. Scheefs Corptraal Behoeftens. 2 Riem patroon Papier. 4 Tromvellen, een Tromfnaar. a Tromlynen, 2 Tromltokken. .12 pond Amarie, 16 meng. Boom-OIy* I pond Koper7 draat, 1 Hand* 1 pond Yzer ƒ fchroef. 2 Raspen, 12 Vylen in foorten. 4 Loot Vylen. ia Heer Vylen, 1 Hamer, 1 Nyptang, (Was get.) W. VAN BRAAM. S a Ver.  ü7Ö nov. zaaken van 178». Verklaare ik ondergefchreeve Onder-Equipagiemeefter, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 24 September 1782, met F. van Laar. (Was get.) j. coolhaas. Eergisteren is by den Kapitein van Loo, door de hooge Zee zyn Hollandfe Chaloup van zy op de Wal meede aan ftukken en onbruikbaar, ik heb zyn Edele een van de twee die nog by Zwieten zyn provifioneel overgegeeven , tot U Ed. Mog. gelieven goed te vinden, andere in derzelver plaats te ordonneeren. Geen nieuws U Edele Mog. attentie meriteerende, hebbe ik de eer &c. (Was get.) j. z. nauwman, Verklaare ik ondergefchreeve Onder-Equi. pagiemeefter, dat de bovenftaande Goederen verzonden zyn op den 27 September 1782 met Christiaan Rolff, naar Zuilenveld. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Occordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer , Cz. No. 63.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 277 No. 63. ExtraSl Misfive van den Kapitein van Loo, uit het Vlie 21 September 1782. wel edele gestr. heer ! Het ruw Saifoen op handen komende , en buiten dien thans hier meest alle dagen liegt weêr is , dien volgens vinde my verpligt U Edele Geftrenge te verzoeken van ordre ge. lieven te geeven, dat een nieuw zwaar Touw B. my met den eerften mag werden toegezonden , gepasfeerde Donderdag door de harde Wind heb Vgt. ik myn Hollandfe Chaloup op zyde van het Schip verboren, dezelve zoude geheezen worden , en werd door de Zee uit het voortakel geflaagen , de Paarde Lyn brak af, vervolgens fcheurde het ftek, daar de agterfle Staagllakel aan vast is, 'er af en de Chaloup dreef vervolgens zoo aan Hukken , weg, met zyn toebehöoren van Rie- Vgt. B. men, Masten en Zylen, de Laberlot aan de Wal zynde is de branding op de Wal , nu in het geheel onbruikbaar geraakt, dus verzoeken om twee andere Chaloupen te mogen hebben , hoe eerder hoe beeter, alzoo ik dezelven zeer benodigt ben voor het waarneemen der uitgaande en binnen komende Schepen, (Was get.) j. p. r. van loo. Verklaare ik ondergefchreevene Onder-Equipagemeefler, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 23 en 27 SepS 3 « tem-  ?78 nov. ZAAKEN VAN 178$. tember en 26 Odlober 1782, met Chr. RolfF en C- Nannings. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. ("Was get.) c. backer , Cz. No. 64. ExtraSl Misfive van den Kapitein Smaas~ fet aan Boord van 's Lands Schip de Tyger in de Kuil van Marken, den X October 1702. Dog alzoo myn door een harde bui van Wind de Kruisfteng van 's Lands Schip aan (lukken is gebrooken voor over van boven gevallen, zonder echter iemand te bezeeren, heb ik de Vryheid te verzoeken, nog zoo fpoedig doenlyk een ander in deszelfs plaats te willen doen toekomen. (Was get.) p. smasen. Verklaare ik ondergefchreeve onder-Equj. pagemeefter, dat de bovenftaande Goederen gemeld verzonden zyn op den 3 Oclober, met den Kaagfchipper J. Raasdorp. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) p. BACKER, Cz.  nov. STAAT EN OORLOG. 172a- 979 No. 65. edele mogende heeren, Nu laagst dat 's Lands Schepen voor Gaats hebben ten Anker geleeeen hebben myn beide Lootsbooten de Vrouw Margreta en de 3 Gezusters gediend tot asfiftentie voor de nog buiten waren leggende Schepen, als onder andere de Princes Lonifa , daar by heeft de eerfte een Anker, en de andere een Ankertouw moeten kappen welk verlooren is ; ik geeve zulk aan U E iele Mog. in confiderarie of my "deeze fchaade als voor ordinaris flytagie kan toegereekent worden &c. Helder 27 Aug. 1782. CWas get.) j. hoogland. Verklaare ik ondergefchreeve Onder-Equipagiemeefter, dat de bovenftaande Goederen verzonden zyn op den 5 Oclober 1782 , volgens opgave van den Heer Binkes met Schipper Veneman. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c, backer , Cz. S 4 Es-  s8o nov. ZAAKEN VAN 1782. No. 66. Extraft uit een Misfive van de Kapitein G. jf. van Son, aan Boord van 's Lands Fregat van Oorlog Pkemx , ter Rheede ter Veere, 29 September 1782. In het laatst der gepasfeerde maand July , gebruikte de vryheid U Edele Mog. te herig, ten, dat 2 Ankers en Touwen hadde verlooren, echter hnopende denzeive weder te bekomen , dan te vergeefs. Wyders "communiceerde U Ed. Mog. dat door de laatfte Scorm op den 19 deezer is gebrooke daags Touw op £ Touw , dog heb 't Anker door 's Lands Poonder weder gekreegen , en al-' zoo 't faizoen thans requireert, dat men van goede Ankers en Touwen voorzien moet zyn , zoo werd O Ed. Mog. zulks ter kennisfe gebrast, verzoekende U Édele Mog. 1 A kers en 3 Touwen , als meede 50 Noordfe Deelen te zenden , en ook twintig 'Mingelen Boom - Üly , en door dien het water met de Chaloup moet werden gehaalt, daar het in Texel met Lootslchuiten bezorgt wierd , komen meer Riemen te breeken , dus verlangen meede een Rel Riemen, voor de kleine Chaloup te mogen ontfangen. (Was get.) G. j. van son. Verklaare ik ondergefchreevene Onder-Equipagemeelter , dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den 5 Oclober met R. van Delft Beurtman op Veere. (Was get.) j. coolhaas. (Onder Rond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No. 67.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 281 No. 67. Lyst van de nodige Behoeftens en reparatie die verzogt worden voor 's ■ ■ Lands Fregat Boreas. 25 a 30 halve Water Vaten , alzoo de aan Boord zynde meest al onbruikbaar zyn. Als meede reparatie van Koper en Metfelwerk aan de Combuis, dewyl dezelve onbekwaam werd. Ik ondergefchreeve Onder - Equipagiemeefler, verklaare dat de bovenftaande Goede, ren verzonden zyn op den 5 Odtober 1782, met den Beurtman. (Was get.) J, coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel, (Was get.) c. backer, Cz, No. 68. Verzoek-Lyst van 's Lands Schip van Oor/oge de Admiraal Generaal, onder Commando van Scheut - by - Nagt y. //. van Kinsbergen. 100 Hangmatten. 3 Stengen Windreeps Blokken, in plaats van die geenen die met het opzetten van de Stengen en Raas gebroken zyn. a Groote Mars &c. S 5 2 Voor  332 oot. ZAAKEN VAN 1782. 2 Voor Marfe Rustings in plaats van de ge« brookene. Aclutn aan Boord van 's Lands Srhip voornoemt, Texel 2 Oétober 1782, (Was get.) c. a. verhuell. Verklaare ik ondergefchreevene Onder-Equipagiemeefter, dat de bovengaande Goederen verzonden zyn op den j Oclober 1782» (Was get.) j. coolhaas. (Onder Mond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c, backer , Cz. No. 69. ExtraB Misfive van J. G. Bertholt, Lppermeefier op de Boreas. Nog neemen de vryheid, op het neederigfte te verzoeken , om 2 a 3 Kaggels tot de aankomende Winter, de aan Boord zynde zyn beide tot gebruik onbekwaam. Te gelyk neem de vryheid op het eerbiedig, fte te prefènteeren een Lyst, van den Timmerman van de Articulen, welke hy tot het Scheeps gebruik van noden heeft. (Was get.) j. g. berthold. 100  iiov9 STAAT EN OORLOG. 1782. 283 100 Noordfche Deelen. 5 dito met een fneede van dubbelde , tot aan enkelde Nagels van elk wat. Declareere ik ondergeteekende OnderEquipagemeefter , dat de bovengemelde Goederen , except de Kaggels verzonden zyn op den 5 Oétober 1782 , met den Beurtman. (Was get.) J. COOLHAAS. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz» No. 70. Notitie van Behoeftens, voor 's Lands üoekerfchip de Vriendfchap. Te weeten. 10 Halve Verkens. 1 Water Tregter. 2 Spoelputten. Vier Luiwagens. 2 platte Boenders. 50 Vaam oud Touw voor Swabbers. Een Ton Teer. 3 Stuks Vlaggedoek, wat Naaygaaren. a Douzyn Garde Befems. Opgezonden. 50 Leggers. 1 Varken. 2 halve dito. Samen 12 dito. De-  284 nov. ZAAKEN VAN 178a. Declareere ik ondergefchreevene OnderEquipagemeefter, dat de bovengemelde Goederen verzonden zyn op den g en 10 Oétober, met de Kaagfchippers Jan Zeylemaker. en Jan van Coeverden. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No, 71. V'.rzoeke aan den Heer Equipagiemeefïer om als het eenigzints mogelyk is, my honl der dpond Spykers in foor ten mag worden gezonden , heftaande uit wat 5 duim en 6 duim , eenige dubbelde wat 1 pond, wat 3pond, wat 4 pond en 5 pond en 6 pond te meerder, om dat meest alle Behoeften van genoemde foort van Spykers, ten grootfien deelen verbruikt zyn. En de Settelborden van myn Sloep gebrooken ' zynde en nieuwe willende maken, zoo zyn door het buigen 2 bladen Wagenfchot gebrooken , waarom verzoeke , dat my ook 4 bladen Wagenfchot mag gezonden worden. Aan Boord van 's Lands Fregat 't Hof Souburg, geankert op de Ilheede van Texel den 8 Oétober 1782. * (Was get.) p. h. v. pelt. li October 1782 uitge. ichreeven aan Raad van Gent. De.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. Q8j Declareere ik ondergefchreeve Onder-Equipagemeefter, dat de bovenftaande Goederen gemeld verzonden zyn op den 12 Oétober, met den Kaagfchipper H. Veneman. (Was get.) j. coolhaas. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c, backer, Cz. No, 72, Den ondergeteekende Kapitein ter Zee, verzoekt aan den Wel Ed, Ge/Ir. Heer W. May , Equipagiemeefter van 's Lands Werf, om de onderJlaands Goederen voor 's Lands Schip de Ty. ger te mogen geworden. Een Werptros , in plaats van de gebrookene en onbruikbaare. Een Trommellyn voor de Trom. Een Stopper gaat hier nevens, waar van de bout gebrooken is. Een houte bek om de Fokke-Masr. Aétum aan Boord van 's Lands 'Schip Tyger by Urk 11 Oétober 1782. (Was get.) p. smaasen. (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. No. 73.  386 nov. ZAAKEN VAN 17-2i No. 73. Den ondergeteekende, commandeerende V Lands Schip de Kotter de Ajax verzoekt deeze onderflaande Goederen, ten dienfte van voornoemde Kotter te mogen bekomen. i nieuwe Kluiverfchoot, dik 7 duim. 1 Tros van s6 draad 3 opgeflagen Trotzen, 24 dito. 12 witte Lynen - 6 dito. 12 terige dito • . dito. 6 dito —— ï8 dito. 6 dito —— 12 dito. 16 Bos Huyfmg. 16 dito Maaslyn. 20 dito Lording. 15 dito Takelgaaren. 15 dito Zeylgaaren. 20 Haaken met Kousfen iri foorten* 6 Blokken .. . ,. 7 duim. 6 dito — - 10 duim, 6 dito 8 duim. 2 Rollen Linnen, a dito Zeyldoek. 1 vierde pond Vlagge Gaaren in foorten. 1 twee Schyfde Blokken 8 duim. 30 pond Harpuis. i Vaatje gekookte Lyn-Oly. i dito Loodwit. i half dito Meny. 20 Vaatjes ZwartzeL i Vaale Huid, 1 Smeerhuid. 1 Huid Pompleer. TT1 ,I7. , f De oude overgegeeven 1 Vlag en Wimpel hm Boord van »s Lands „ . . _ IFregat Alarm. i groote Vnefe Geus. 6 Verfquasren in foorten. 6 Harpuis Quasten. 4 Pomp  xov. STAAT EN OORLOG. 1782. 287 4 Pomp Emmers. 1 BrandCpu.it met zyn toe- fDe oude in 's Lands behooren. ^Magazyn geleevert. 1 halve Tros van 5 duim dik. 2 teerige Lynen van ij draad. 1 leerige dito ■ 12 dito. 2 Steeklynen. 1 witte Lyn van « 6 draad. 4 fluks Huyfings. 2 opgeflaagen Trofs van 21 draad. 2 K'uwen Takelgaaren. 4 Kluwen Bingaren. 12 Wiggers. 4 Schaapsvellen. 50 pond Platloor. 1 Kruitmaat tot de 8 pond. 32 Schuts Spaaken. i Bos Kurk. 8 Poort Hingels. 12 Pond Salpeeter, 12 Taly haaks met Kousfen. 12 Aanzetfers Klaarfers tot 8 pond, 20 Noordfe Deelen. y gezaagde dito, 1 Blad Wagenfchot 1 duim dik. 3 Blad dito 1 halve — . — dito, 5 Sparren. 2 Juffers. 20 Pond erkelde Spykers. 10 ——- Schojfpykers. Io —— Last en Lastyzers. 10 .. Drielings. 5 Wiife Spykers. 2 paar Vingerling tot het Roer van de Chalonp. 3 Konbytels. 1 deurflagen middelfoort. 1 Spy-VTer. 1 Schraapftaal. 6 Keer-Vey!en. 2 Soete Veylen. 9  288 nov. ZAAKEN VAN 1782 9 Veylen in foorten. 1 Rasp. I pond Yzerdraad. i Koperdraad. 8 Mingelen Boomoly, 8 Pond Amaril. 4 Tromvellen. 3 dito Snaar. 1 Tromlynen. 1 Kolleer Stoel.' 100 Vuurfteenen in foorten. 400 Staaven Ballast- Yzer dat uit de Kotter gelost is. 6 Yzere Laatftokken voor de Geweeren. Adtum aan Boord van 's Lands Kotter Ajaét, den 15 October 1782. (Was get.) c. a. petersen, Declareere ik ondergefchreeve Onder-Equipagiemeefter, dat de bovengemelde Goederen zyn verzonden op den 18 Ocfober 1782 met den Kaagfchipper F. van Laar. (Was get.) j. coolhaas, (Onder ftond) Accordeert met zyn Origineel. (Was get.) c. backer, Cz. CCVII.  Nov. STAAT EN ÖOliLOG. 1782. 280 CCXVII. Advis van den Raad der Stad Vlufmgen, omtrent de zaakv,5 nov. ZAAKEN VAtf- ,z84, oude voorgaande Refolutien zyn geauthorifeert tot de Judicature over Delicten niet Militair zynde, maar daar van ook veele Jaaren in de continueele profesfie zvn geweest. J Hun Ed. Achtb. kunnen echter by deeze gelegenheid niet nalaaten derzelver uiterfte bevreemding en allezints billyke klagten ter kennisfe van U Ed. Mog, te brengen , aangaande de finguliere handelwys by de Gevan* geneeming van den Vaandrig de Witte gehouden , die op fpeciaale oreer van Zyne Doorl. Hoogheid buiten eenige voorkennis veel min meede weten van Heeren Regeerende Burgemeefteren der Stad Zierikzee, uit den Jsilande van Schouwen na 's Hage, in gevangenis is getransposteerd; Hun Ed. Achtb, willen derzelver regtmatige gevoeligheid voor U Ed. Mog. niet verbergen, en befchouwen het zelve als eene directe inbreuk en vio'atie van haare Privilegiën , fleedelyke Voorregten m .Vf^'gheeden. voor al vereisrehende dat zulks by U lid. Mog, niet ftiizwygende werde gepasfeerd, maar op eene genoegzaame reparatie van het gepasfeerde werde geurgeert, ter plaatfe daar U Ed. Mog. het beste zullen oordeelen. Hier by komt nog en vordert niet minder de ferieu. fe overweeg van ö Ed. Mog. dat, wat aangaat de derend van deeze Stad e« Eilande, tusfchen de Comma. .verende Oflicieren alhter, en de Heeren Regeerenoe Bmgemedteren in der tyd, by na geen Correspondentie of Communicatie plaats heeft, 't zy gemelde Jjet-ren H^dd-Officieren zulk niet goedvinden op eigen Audonlatie, ox wel dat hun zulks door hooi-er order bevoelen wordt. Hun Ed. Achtb. hebben altoos aevt-ru-erd m eene gedagten , dat de Heeren Regeerende Burgemeefteren in der tyd als de Gouverneurs der Sleeden behoorden te worden-aangemerkt, en als zoodanig aan dezelve gecommuniceert alle de Ordres, wel. ke tot de algemeene deferdie van hunne Stad en Eilande aan de Commandeerende Officieren werden gegeeven. Dan Hun Ed. Achtb. hebben van tyd tot tyd tot derzelver groote verwonderinge moeten ontwaar worden, dat aan Heren Regeerende Burgemeefteren in der tyd, van het een nog het ander geen de minfte Com- mu';  ïjov. STAAT EN OORLOG. 1782, 207 rnunicatie word gegeeven , het geen Hun Ed. Achtb. nog onlangs tot een evident bewys is gehleeken by de Apprehenfie van den Vaandrig de Witte, als waar van Heeren Regeerende Burgemeefteren tot heden nog op geen legale wyze, niet tegengaande haare inttantie, eenige inf >rmatien hebben kunnen bekomen. Hun Ed. Achtb. vermeenen dat in allen opzigten zoodanige Correspondentie allernuttigst is, en 'er zig meerder dan eene reden opdoet, dat dezelve zoo veel m igelyk werde geëxecuteerd. Waarom Hun Ed. Achtb. van oordeel zyn, dat by Hun Ed. Mog. behoorde te worden genomen eene fpeciaale Refolutie, waar by de Commandanten der Guarnifoenen , in de onderfcheide Eilanden deezer Provintie worden gelast , dat omtrent alle ordres welke fuccesfivelyk zoo aan het Guarmfoea binnen de Steeden, als de Detachementen ten platten Lande worden opgegeeven ("het Huishoudelyke alleen ukgezondert) voortaan aan de Heeren Regeerende Burgemeelteren in der tyd zullen moeten worden gecomr municeert , ten einde by alie gelegenheeden gezamentlyk zoodanige fchikkingen zouden kunnen worden be. raamd , als het minfie met den anderen ftrydig en tot het meefte nut en welzyn van Stad en Eilande zouden kuunen worden ten uitvoer gebragt! En dat hun Commandanten de ftrikfte Obfervantie , en nakoming yan deeze Hun Ed. Mog. te neemen Refolutie wel expresfelyk behoorde te worden bevoolen en gerecomman4^xu Ti ccxx.  198 nov. ZAAKEN VAN 1782. CCXX. Misfive van de Heeren Staaten van Friesland aan de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal, betreffende het uitftel. len der Raadpleegingen ter Generaliteit over eene toegezondene Deductie , raakende den onevenredigen Aanflag van Friesland in 's Lands gemeene Lasten. In dato ij November 1782. hoog mogende heeren1 Ons is op zyn tyd wel geworden U Hoog Mog. Misfive van den 39 Odober, dienende ten Ant. woorde op de onze van den 12 April, en van den 11 der eerstgenoemde Maand deezes Jaars , waar in U Hoog Mog., tot onze uiterlte verwonderinge, gelieven te veklaaren en te bekennen , dat de Befoignes over de Eeduftie , roerende den onevenredigen aanflag van Vrieskni in de Lasten van de Generaliteit, gepaard gaande met een ernfiig verzoek, om daaromtrent een lpoedig redres te mogen erlangen, tot dien dage toe, met wfg geworden een objedt van eene ferieufe Befjigne , en dienvolgens daaromtrent nog geen Rapport ter hunne Vergadering ware uitgebragt; dat egter by de Leden van dat Befoigne nader geïnfleerd hadden om die Zaak niet alleen ter hand te neemen , maar ook , om de Deliberatien dieswegens ten fpoediaften voort te zetten, vertrouwende, dat daar aan dan' ook zonder uitftel zoude worden voldaan. Wy kunnen niet ontveinzen, Hoog Mog. Heeren dat dit zoo onverhoopt aveu ons ten fterkften heeft aangedaan , daar wy met het hoogde Recht verwagteden, dat een Stuk van zulk eene aangelegenheid allezins verdient had, om de attentie van ü Hoog Mog, eerder tot zich te trekken , te meer nog, daar in het ganfche beloop van ü Hoog Mog. Misfive, die Zaak befchouwd word van het allergrootlte gewigt voor het gantfche Bondgenootfchap te zyn. Wy vinden ons verpligt, am van onze zydeüHoog Mog,  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 299 Mo?, te gemoet te voeren, dat onzes erachtens vyf Maanden eenen meer dan overvloedigen tyd uirgeleverd hebben , om het gededuceerde het Rrengfte onderzoek te doen ondergaan, ja wy kunnen, mogen en moeten daar by nog voegen, dat zints het Jaar 1718, en naderhand by herhaling, zoo als door ons in het breede is betoogd geworden, fde ernftigite aandrangen tot dadelyke verligtinge van den onevenredigen aanflag in de Lasten van de Generaliteit, met den ernfligften nadruk ter Vergaderinge van U Hoog Mog. zyn gedaan , en derhalven het geavanceerde in U Hoog Mog. Misfive zeer ten onregte daar gefield word, dat wy Uw Hoog Mog. ter bereikinge van voorfchreven einde, door en met overyüiig aanzoeken en tragten over te haaien , daar wy van goedbedunken zyn, dat eene tyd van 64 Jaaren meer dan genoegzaam kan aangemerkt wordenom de rechtvaardige klagten van eenen onderdrukten Bondgenoot, naar den eisch der reden en billykheid ten naauwften te onderzoeken. Wy kunnen geenzins met U Hoog Mog. infiemmen, dat deeze zwaare tyden volftrekt niet gefchikt zouden zyn, om een behoorlyk foulaas te verkrygen; wy begrypen , dat tot voorkominge van onzen geheelen ja onvermydelyken ondergang, deeze de juist gepaste tot dat einde zyn, aangemerkt de Confenten in de tot nu toe gedragene Petitiën eenen zeer nadeeligen ja geheel ruïneufen invloed op den Finantieelen fiaat onzer Pro. vintie hebben , terwyl dezelve haare Quota, volgens den ouden aanflag, daar in moet te berde brengen, en derhalven hoe meer 'er voorkomen en hoe meer daar in geconfenteerd is , en word, hoe dieper die verderfelyke kanker doordringd, en het ganfche Ligbaam . van een bereids verzwakt Staatsgeftel, nog magteloo. zer maakt. Daar men nu uit de tegenwoordige toefiand van ons Gewest met grond kan afleiden en onweerfpraaklyk befluiten, dat een onherllelbaar verval niet alleen hetze!, ve dreigd, maar reeds met fnelle fchreeden naderd.om den rampfpoedigen ondergang ten ongelukkigen eu eindelyken gevolge te doen hebben, zoo keuren wy het Sllezins betamelyk , ja onze voornaamire pligt te zyn, om  3oo nov. ZAAKEN VAN i788. om met zoo veel yver (zoo als U Hoos Mog. zich gelieven uit te drukken) op een fpoedig herftel aan te dringen ; terwyl het ons ten hoogften fmertelyk voorkomt, dat wy tot dat uiterfte punt gebragt worden, van den langgerekten draad onzer langtnoedigheid te zien afgefneedrn en genoodzaakt te zyn ons te moeten bedienen van dwangmiddelen , dewelke U Hoog Mog. in derzelver Misfive befchouwen , met een zoo Herken ophef, bedreigd te worden, daar wy U Hoog Mog. oprechtelyk kunnen verzekeren , dat deeze zooge. naamde fterke ophef onze ernftige welmeening is, dewelke, in cas van weigeringe van onzen billyken voorwond ' eeüe dadelvke uicvoering zal agtervolgd Intusfchen zouden wy niet gaarne zien, dat zoodanige eene handelwyze alle de Banden van de Unie zou losmaken, waar voor U Hoog Mog. zoo zeer, niet alleen fchynen bevreesd te zyn, maar teffens ook te voorïpellen, dat de Provintie van Vriesland zelve zich daar door in den beklaaglykften toeftand konde brengen. Wy volharden, Hoog Mogende Heeren, in die welmeenende gevoelens, dewelke ons bevoorens zoo ftandvastig hebben bezield en aangekleeft, om alles aan te •wenden en zulks door fpreekende daaden te betoonen het geene dienen kan tot fterkinge van den band van eenigheid , voor zoo verre onze kragten en vermogens .maar eenigz'ms ftrekken kunnen , en zullen voor het overige het beklaaglyk noodlot , het welk U Hoog ■Mog. vermeenen , dat onze handelwyze ten gevolge konue hebben, met eene gepaste lydzaamheid, bedaardJyk afwagten. • Wy hoopen wyders, dat U Hoog Mog. en de refpective BonJgenooten zullen gelieven voor te komen die uiterfte verwarringen, dewelke U Hoog Mog. fchynen bevreest te maken, waar in de Republiek zoude kunnen gedompeld worden, indien wy onze fustenue kwamen .uit te houden , daar dezelven , indien onverhoopt al eens mogten plaats vinden, aan het noodelooze uitftel van U Hoog Mog., om ons recht en Justitie te verleenen, alleen zouden te wyten zyn. Wy willen egter volvaardig' met U Hoog Mog. toefttrnmen , dat het dierbaare Vaderland niet kan gered wor*  nov. STAAT EN OORLOG. 17S2J 301 worden, dan door het toebrengen van al dat geene, hes welk tot een kragtdadigen en dapperen tegenftand behoord , en waar toe by de Bondgenooten al wat mooglyk is , met terzydeftelling van byzondere belangens, diend en moet worden toegebragt en opgezet; dog dit involveer geenzints , dat zulks door eene onvermogende Provintie als Vriesland meerder behoord te gefchieden, dan door de andere , daar de onevenredigheid van haaren aanflag in de Lasten van de Generaliteit en haar hoogfteigerend aandeel in de bereids geconfenteerde Petitiën, een klaar bewys uitleveren, dat zulks van haar, dog vofftrekt ten onrechte, gevorderd word. Inmiddels ftrekt ons tot een byzondere verkwikkinge het uitneemend vertrouwen , het welk U Hoog Mogd gelieven te Rellen in onzen patriottifchen en oprechten yver , terwyl wy ons daar door zeer vleijen, om met zulk een onopfpraaklyke en edelmoedige wyze van denken meer en meer te zullen kunnen gewinnen en opwekken , de goedwilligheid, (dog geenzints de toegevenheid , zoo als U Hoog Mog. goedvinden zich uit te drukken maar veel eer en liever de rechtvaardige fentimenten) van behulpzaame Bondgenooten, omtrent onze billyke verlangens. Wy belluiten dan, Hoog Mog. Heeren, uit kragte van alle het gunt voorwaarts is aangevoerd, dat wy perfifteeren by onze voorgaande Misfive van den 11 Oétober, U Hoog Mog. gezonden, verwagtende, dat de verdeeling op den Raat van Oorlog voor het Jaar 1783 , overeenkomftig onze ernftige en aan U Hoog Mog. geopenbaarde welmeeninge zal gefchieden , op dat, ingeval van onverhoopte weigering, wy niet ondanks mogen genoodzaakt worden zoodanige efficacieufe middelen in het werk te Rellen, als de zigtbaare rechtvaardigheid eener goede zaake ons aan de hand geeft. Waar mede, Hoog Mog. Heeren, wy U Hoog Mog, bevelen in de befchermins: van God Almagtig. Leeuwaarden Ü Hoog Mog. goede Vrienden, den 15 November de Staaten van Vriesland. 1782. (Was gepar.) h. b. v. sminia Vt. Ter Ordonnantie van Hun Ed. Mog. (Was get. a. j, v. sminia. CCXXf.  «oï nov. ZAAKEN VAN 178^. CCXXI. Rondgaande Brief der Heeren Staaten van Friesland aan de verdere Pro. vintien, over de agtergeb'eev'ene Expeditie naar Brest. In dato 15 November 178*. edele mogende heerenj Byzondere Goede Vrienden» Nabuur en en Bondgenooten. Het was op den nden van de voorleedene Maand dat wy, ter gelegentheid van het zoo onverwagt mislukken der geconcludeerde onderneeming. om 00 voorltel van Zyn Allerchriftelyftke Majefteit eenige Scheepen naar Brest te zenden, aan UEd. Mogende te kennen gaven, dat wy daar over aan Zyne Doork Hoogheid, eene Misfive hadden afgevaardigt: waar van wv dies tyds eene Copie aan U Ed. Mog. tevens afzonden, met wydere exhortatie aan U Ed. Mog. om met ons wel te willen mede werken, tot opfpooring en dadelyke uit de weg ruiming der oorzaaken van 't verzuim, dat in de directie der zaaken van de Marine zoo oogenfchynlyk bleek plaats te hebben. En het is niet zonder een leevendig gevoel van een dankzegeend ge« noegen , dat wy daar op U Ed. Mog. minnelyke en met ons inftemmende denkwyze, by Refcriptie aan ons met overzending der Copie-Refolutie aan Hun Hoog Mog. en Misfive aan Zyne Doorl. Hoogh. op hetzelt de onderwerp, ontwaar zyn geworden. Thans kunnen wy niet nalaten ü Êd. Mop- te be ngten , dat wy op voorzeide onze Mi.Tive aan Zvnê Doorl. Hoogheid gedepecheert, antwoord hebben bekomen ; waar van wy ook hier nevens een affchrifc voegen. ^nt^ffif Le*ure,daar gelyk meede van de intusfchen by ons ingekomene Misfive van den Vice-Admiraal Hartzink, dienende ter geleide van de Rapporten der Kapiteins cn Commandanten der Soheepen, toen  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 303 toen aan ons teevens geëxhibeerd, hebben, in fteede van de meenigvuldige duifterheeden op te klaren , ons tot innig leedweezen meer en meer bevestigt in hec fchrikverwekkend denkbeeld, dat de zaaken der Marine in 't geheel niet op dien voet behandeld worden, dat dezelve, dus voortgaande , tot eenig hoe genaamt nut voor het behoud van deeze Republiek of tot da» delyken afbreuk van den Vyand onzes Vaderlands kunnen ftrekken. En wy twyffelen geenfints, of U Ed. Mog. zullen naar rype examinatie van het antwoord van Zyne Hoogheid , vergeleken met de boven aangeroerde Papieren waar van ü Ed. Mog. zeekerlyk Affchriften zullen hebben, met ons in een en hetzelfde begrip (taan. Wy hebben in deeze grievende vermeerdering van •nzekerheid niet dienftig geoordeeld, ons over die Materie in eene verdere Briefwisfeling met Zyne Hoogheid in te laaten; niet tegenftaande het ons tot het opperen van eene menigte onopgeloste zwaarigheeden en tegen elkander regtftreeks inloopende, en daar door onbegrypelyke omlrandigheeden, gebeurtenisfen en verrigtingen, aan ruime ftoffe geenfints ontbreekt. En ten einde ü Ed. Mog. hier van met de daad te overtuigen , kunnen wy niet afzyn, (zonder evenwel hier door geagt te willen worden , aan het doorzigtig oog der Bondgenooten zeiven het minfte te kort te doen) om eenige voorbeelden, uit den toedragt der tegenwoordige Zaaken ontleend, als zoo veele zwaarweegende oorzaaken onzer bekommering, U Ed. Mog. beknoptelyk voor te (tellen en ter toetfe te geeven. Wy bidden dan U Ed, Mog. hunne aandagt in de eerfte plaats te vestigen , hoe 't te begrypen en met eene goede ordre te vereenigen zy, dat de Kapiteins der Scheepen de ordre om te viétualieeren van denVice-Admiraal Hartzink eerst bekomen den 1 Oétober* daar zulks volgens eigen Schryven van Zyne Hoogh! by de Admiraliteiten reeds in of omtrent het begin van September geconcludeert, en door Zyne Hoogh. zelve op die tyd ook reeds bevel gegeeven was , dat de Vloot zig van al het noodige voorzien en tot het uitloopen gereed houden zou? -. Eene ordre, die im-  3é>4 nov. ZAAKEN VAN I7g2. immers ontwyffelbaar een last tot revictualieering irl hield. Vervolgens komt in aanmerking het zeggen van Zy. ne Hoogh. dat voorloopig in fecretesfe den Vice-Admiraal Hartzink geinformeert had, dat 'er mogelyk een Detachement geordonneert zou worden, en dat hy Vice-Admiraal daarom moest zorgen, dat alle Prscautien vooraf genomen wierden, om dit bevel promt te kunnen pareeren. — Dog wat is van die voorlopige ordre geworden ? Hoe is daar meede by eenige mogelykheid over een te brengen het gehouden gedrag van den Vice-Admiraal, die eerst by het ontvangen van het pofitief bevel tot detacheeren Van den 3 Odtober de Vraag aan de Kapiteins doet, (welke Vraag op zig zeiven befchouwd met zoo veel regt door de Heeren Staaten van Stad en Lande zonderling genoemt word), of,nament, lyk, zy, Kapiteins, in (laat waaren, de reis naar Brest te doen 1 Is het vervolgens niet onbezeffelyk, dat de Kapiteins in hunne Rapporten zeggen, gebrek aan verfcheide behoeftens te hebben ; daar de Admiraliteit van Amfterdam , onder welker resfort de meelle gedefpicieerde Scheepen behoorden, duidelyk het tegendeel declareert ! En dus deeze laatfle de eerfte vlak uit tegen fpreeken ? Uit wat oogpunt zal men befchouwen de diametraal, tegen elkander ftaande verklaaringen van den Kapitein van Wehleren , en den Vice-Admiraal Hartzink; de. clareerende de eerfte in zyn Rapport van den 5 October , „ dat zyn kruid , het welk de kragt verboren heeft, 'noodwendig vermalen moet worden, en dat zyn onderhebbende Schip zoo vuil is , dat hetzelve noodzakelyk moet worden gekielt, waar door het tot het doen van de Maneuvres zeer ongefchikt is." Terwyl de laatfte in eene Misfive van den oden aan Zyne Hoogh. gefchreeven, geene zwaarigheid maakt, dat zelfde Schip te tellen onder de Scheepen van zeer goede Defenfie en welzey/ende. Wyders hoe ftrookt het in eenige opzigte met el* kander, dat de Kapiteins,die oTdere tot uitloopen heb. ben , en dus ieder oogenblik de reis moeten aanneemen, '  nov. STAAT EN OORLOG. 1783. 30J men , zoo ontbloot zyn van een goeden Voorraat zwaare Touwen, Ankers en Zeylen ; daar deeze Voorraat onontbeerlyk by alle Zeelieden gereekent word j voor een tocht in de Noordzee, boven al in een verlopen Saifoen, en zelfs veel noodzakelyker dan tot eene reis naar Brest, als wanneer zy, als 't waare den Winter ontzeilen. Wat oordeel zal men over de directie moeten vellen , als men 't oog Haat op het gepasfeerde met het Schip Gelderland": 't geen den 8 October van onder de Vlieter in Texel kwam, en door Zyne Hooghi gedespiceerd wierd , om meede uit te loopen , terwyl den Vice Admiraal Hartzink , in een Brief van den i3den Zyne Hoogh. adverreerd, dat deszelfs Equipagie op verre na niet voltallig , en de onderfte laag Gefchut van dit Schip aan Land gebragt is te Meedenblik, en hetzelve dus buiten ftaat was, om aan de Intentie van Zyne Hoogh. tot uitloopen te voldoen ? Zal men eindelyk (om niet meer onbegrypelykheeden te borden te brengen) zig eenig gereegeld denkbeeld omtrent de beltuuringe van de zaaken der Ma-: riiie kunnen vormen, wanneer men nagaat, dat, daar Hun Hoog Mog. toen zy. den 9 October van de expeditie naar Brest afzagen, dien zeiven dage refolveeren , om een Esquader tot afhaaling van het Drontheimfche Convoy , te Bergen leggende , te doen uitloopen, Zyne Hoogh. bereids den «wten daar te vooren ordre aan den Vice Admiraal Hartzink bad gezonden , om terftond de gereedleggende Scheepen te doen zeilen , en dat wel , gelyk uit het gegeeven bevel confteerd, om een togt in de Noojd-Zee te doen? Hoe is deeze vooruitloopende ordre van Zyn Hoogh. (daar de Deliberatien van Hun Hoog Mog. over het uitzenden der Vloot, wanneer en werwaarts, nog niet eens waaren afgedaan,) beltaanbaar? Immers gaat dit beide vast : Of, zoo Hun Hoog Mog. tot het voortzetten van de expeditie naar Vrankryk, door een fpoedig bevel tot wegruiming der geopperde zwaarigbeeden en voorziening der Scheepen van 't noodige, eens evenwel gemeend hadden te moeten Concludeeren , dat Hoogstderzelver Refolutie op dat gewigte ltuk t an teIX. deel. V gta  3oö nov. ZAAKEN VAN 1782. gen hunne verwagting en {taande hunne Deliberatien ver. ydeld en volftrekt onuitvoerlyk gemaakt was ; Of indien Hun Hoog Mog. over gehaald door de ernftig* waarfchouwinge der Lootfen, die, blykelyk de Misfive van den Vice-Admiraal van den 5 Oétober , gefchied zyn , om namenilyk de zwaare Scheepen niet zonder gevaar meer te kunnen uitbrengen; maar dat veel eerder de Reede in dit afgeloopen Jaargeiyde behoorden te verhaten en winterlaag te leggen , eens goed gevonden hadden, Conform die raadgeeving (nu tog de reis naar Brest te niet riek) te refolveeren , dan hadde in deezen het gevolg geweest, dat de vooruitgegevene Ordre van Zyne Hoogh. die de Deliberatie van Hun Hoog Mog. zoo tastelyk geanticipeerd heeft, de ex ctme dier Refolutie onmogeiyk maakte en met de daad vernietigde. Wanneer wy nu dit alles gade flaan, en tevens confi 'creëren , hoe onbezeffelyk weinig deel Zyn Doorl. Hoogh. in alles, wat deeze zoo veel gerugts en opziens verwekkende zaak betreft, fchynt te neemen • daar Hun Hoog Mog. het voorgevallene met opziet tot de ingekomene Rapporten, in Deliberatie, zonder wyders, gehouden hebben, zoo zinken wy weg in een Zee van vertwyflëling. En het is daarom, Ed. Mog. Heeren! dat een fmertelyk gevoel van de verleegenheid, waarin wy ons van rondsomme bevinden; als ter onzer gerustftelling omtrent de voornoemde Zwaarigheeden (die maar een deel van het onbegrypelyke , dat overal refideerd, uitmaaken,) geene opioshnge of ligt kunnende bekomen aan den eenen kant : en aan de andere zyde een aand'oenlyk bezef van den toeneemenden hachelyken en akeliger! toefiand van het lieve Vaderland, ons aanfpooren om ons op nieuws aan U Ed. Mog. te addresfeeren êri dezelve op het plegtigst, by alles wat dierbaar is \ aan te maanen en op te wekken, om, daar het indeezen op 's Lands behoudenisfe zoo zigtbaarlvk aankomt met langer (hlle re zitten; maar dog zonder eenig tvd' verzuim , en met Postpofitie van alle byzondere öelangens toe te treeden , om gemeenfchappelyk de uiterfte efforts aan te wenden, en de handen met alleCordaat- heid  nov. STAAT ÉN OÓRLÖG. 1782. 307 heid en Wakende Vaderlandsliefde, tot bevordering van een dadelyk Redres in de Zaken , zoodanig in een te liaan , dat tot dat pligtelyk en aller voornaamst einde de heilzaamfte en efficacieufte middelen welmeenend ipoedig beraamt worden. Wy vinden ons derhalven verpligt, om aan U Ed. Mog. door deeze voor te flaan en in eene ernftige Deliberatie te geeven, of niet onvermydelyk noodig waa". re , dat de Refpeclive Bondgenooten , aan welke de dierbaarfte belangens van dit nog vrye Nederlan 1 bevoolen zyn , eenige bekwaame Leeden uit den Haaren defpicieerden , om , op het voorbeeld van vroegere tyden , over 's Lands behoudenisfe in Perfoon met eikanderen op eene daar toe te benoemene plaats te confereeren , en middelen te Conferteeren , weike rypelyk overwogen en daar na met vigeur geeuiployeerd zynde, onder Godes zeegen , in ftaat zouden bevonden worden, de tot nu toe gebrekkige en verkeerde directie en uitvoer van zaaken te doen Cesfeeren , en toe redding van het zinkend Vaderland in derzelver plaatfen te ftellen zoodanig eene , waarin een geest Van Ordre en Activiteit de groote Dryfveer wierd; waar door de Republiek in ftaat gefteld koude wor- * den , om niet meer in een hatelyke en allezints verderffelyke inacliviteit, zoo als tot op heeden, met fchaade en fchande , zoo buiten als binnen 's Lands Helaas! gefchied is*, te verfeeren; maar in tegendeel, om met waare aloude Nederlandfche voortvarendheid en Heldenmoed fden gevloekten Vynnd onzes Vaderlands , alle mogelyke afbreuk, en aan de onwaardeerbaare belangens der Commercie en vrye Navigatie alle weezentlyke gevoelige dienften te doen. En , naar dien de minfte vertraaging in dezen- van het uiterfte gevaar, en voor den Lande doodelyk konde zyn , zoo infteeren wy by U Ed. Mog. op het allernadrukkelykst , ons van U Ed. Mog. hartelyke welmeening hier omtrent, zoo fpoedig eenigzins doen- lyk, te willen informeeren. Flatteerende wy ons ook dies te meer van U Ed. Mog. promptitude, door dien wy niet zonder reeden meenen te kunnen vastftellen, dat U Ed, Mog; even gelyk wy. uit aanmerV 2 kiüg  3o8 nov. ZAAKEN VAN i7g2. king van de tot nu toe nutteloos verfpilde Geldfummen der L.gezeetenen voor en aleer geen important redres m zaake gefchiede, ten fterkften zullen aarilen, om m ne Petitiën der op zig zelf hoogst noodige Equipa. gien voor den aanftaande jaare te confenteeren. J^v^ aT Nederla'"-rTg«ve dat dit ons welberaaden Voorftei ingang by U Ed. Mog. vinde , en een middel i„ zyne hand verftrekke tot afwending van htt VWarar' nte^lT^ Z°° 00Senl'chynfyk dreigt! CCXXII. Declaratie der Stad Flisfingen ,ter Ver. gaderinge van de Heeren Staaten van Zeeland, raakende het niet uitzeilen der Schepen tiaar Brest. In dato 16 isovember 1782. Ts goed gevonden en verftaan de Heeren Haar Ed. 1 Achtbaare Gedeputeerden , gaande ter Staats Verga- Stadfe declÏÏerT ' °mme aWaar ™ *^ Dat. Haar Ed. Achtb. met geen minder furprife en af keuring hebben vernomen, de non executie van Haar Ed Mogende Refolutie van den 3 Oclober laatstleeden tot het detacheren van tien Schepen van deezen Staat' naar Brest, als de redenen die tot verfcliooning deeze? willekeurige handeling zyn gegeeven. Dat Haar Ed. Achtb. inziende de gevolgen die nier alleen uit dit geval kunnen refuiteeren .Saar'di SS aanleiding zouden kunnen geven , dat andere befluiten der Bondgenooten wierden illufoir gemaakt, en daar door vermeerdert die onbegrypelyke werkeloosheid, welke in weerwil van het ernftig beklag deezer Provintie al wederom dit jaar met zulk een treurigen nadruk heeft plaats gehad, vermeenen dat zulks by deeze Provintie niet langer met ftilzwygen mag worden «pasfeerd maar in tegendeel, op het voetfpoor der HeereStaa' ten van Vriesland en Stad en Lande , vervolgt m% dien ernst welke het gewigt der zake vordert! Dat Haar  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 309 Haar Ed. Achtb. mitsdien wel zouden advifeeren, omme aan Zyne Doorl. Hoogheid als Admiraal deezer Provintie een Misfive af te zenden, roet verzoek om de nodige illucidatien, zakelyk ingemt, op denzelven voet als die der Heeren Staaten van Vriesland , indien Haar Ed. Achtb. niet vermeenden dat Zyne Doorlugtige Hoogheid zig waarfchynelyk zoude refereren , tot het geen in antwoord aan welgem. Heeren Staaten had gefchreeven en copyelyk aan de Provintie by Hoogstdeszelfs Misfive van den 30 OJtoher laatstleeden toegezonden , hoe zeer anderzints Haar Ed. Achtb. durven vast fiellen , dat Zyn Doorlugtige Hoogheid des verzogt zynde zig niet onttrekken zou , om in zyn voorfchreeve kwaliteit ook aan deeze Provintie de verlangde-illucidatien te geven , dat nogthans by Haar Ed. Achtb. na de lecture en overweging der voorfchreeve Refcriptie van Zyn Doorlugtige Hoogheid aan de Hee. ren Staaten van Vriesland verl'cheide ferieufe reflectien en duifterheeden overgebleven zynde, als onder andere, dat niet tegenfiaande Zyn Doorlugtig Hoogheid volgens deszelfs ouvertuure den 12 September in het fecreet Befoigne gedaan, op den 9 te voren in Perfoon ordres gefield had , dat alle de Schepen zig zoodanig van Water en Viétualie moeften voorzien houden , dat zy in ftaat zouden blyven, op de eerde orde, behoorlyk toe« gerust, te kunnen uitzeilen , de Vice-Admiraal Hartfinck , nogthans eerst den i Oétober daar na de refpective Kapiteinen heeft gelast om zig voor vier maanden van de nodige Victualie te voorzien; en fpeciaal nog geconfidereerd bet Declaratoir door de Admiraliteit van Amfterdam by Misfive aan Haar Hoog Mogende gedaan , direct ftrydig tegen de rapporten den 5 o&ODer aan den Vice-Admiraal Hartfinck, door de refpective Kapiteinen overgegeeven, Haar Ed. Achtb. zouden inItemmen met de Refolutie der Heeren Staaten van Stad en Lande , den 29 Oclober ter Generaliteit jngebragt, van oordeel zynde , dat de Heeren ordinaris Gedeputeerdens van wegens deeze Provintie behoorden te worden geauthorifeerd om zig naamens Haar Ed. Mogende daar meede te conformeeren, en dat van deeze Refolutie aan de Heeren Staaten van Vriesland by rescripV 3 tM  313 nas ZAAKEN VAN i7ea* tje op Hoogstderzelver Misfive aan deeze Provintie van den 11 October laatstleeden kennisfe behoorden te worden gegeeven. Dat eindelyk, alzoo onder de Kapiteinen, die tot de expeditie naar Brest gedetineerd waren, en zi» daar v n hebben geëxcufeerd, ook behoorJ de Kapitein Stavortnm , commandeerende een Schip van de Admiraü-. ten deezer Prnvintfe, Haar Ed. Acntb. van advis zyn, £n c'nl\raPF°rt ?™Jtn Vice"Admiraal Hartfinck, den 5 Ocfober laatstleeden gedaan, behoord gelild te Ra°irrP,nAHhandrn-T de Heeren Gecommitteerde Ra len ter Admiraliteit binnen deeze Provintie, om het zelve te exammeeren op rapport aan Haar Ed Meende , ten einde de waarheid en fuffifance van de geallegiteerde excufes blykende , daar meede genoegen zou kunnen worden genomen , en de eer van den vooridreeve Kapitein buiten verdenking gehouden , of in contrarie geval zoodanige ferieufe mefures gearresteerd, %-M ' meCSt dienffiS zouden oor- En zal Ex-raft deezer Refolutie aan de Heeren Haar fc.. Achtb. Gedeputeerdens ter Staats Vergaderinge werden ter hand gefield, omme na gedaane lecfure Infenie deezer in de Notulen van Staat te verzoeken , en te gelyk te mlteeren dat de overige Leden, die zig daar nog niet op verklaard hebben, zulks ten fpoedigften zullen geheven te doen. & Accordeert met voorfchreeve Refolutie. (Was get.) N. C. LAMBRECHTErj. CCXXIH.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 311 CCXXIII. Extraft-Refolutie van Hun Hoog Mogende, de Heeren Staaten Generaal+ omtrent het vorderen van eenen Eed van de Schotfche Brigade. In dato 18 November 1782. By.refumtie gedelibereerd zynde op het gerapnorteerde van de Heeren Brantfen, en andere H. H- Mog. Gedeputeerden tot de Zaaken van de Militaire zaaker, hebbende, ingevolge en ter. voldoeninge van H. H. Mog. Refolutie Commisfioraal van den ai May deez; s iaars met en nevens eenige Gecommitteerden uit den Raad van Staate, geëxamineerd de Propofitie door Zyne Hoogheid , ten opzigte van de Schotfche Brigade m dienst van den Staat, ten zei ven. dage aan H. H. Mog. gepraifenteerd , en breeder. in dezelve Notulen vermeld. En daar op nader ingenomen hebbende de Confide* ratien en het hoogwys advis van Zyne Hoogheid: Is goedgevonden en verdaan, dat Zyne Hoogheid als Kapitein-Generaal van de Unie zal werden geauthorifeert en verzogt, gelyk Hoogstdezelve verzogt wordt mits deezen , om van de dienst doende Officieren van de drie Regimenten, uitmaakende de Schotfche Brigade , boven den gewoonen Eed in den Raad van Staate en aan'de Provincie, op welke by gerepartitieerd zyn , gedaan , nog te doen of vorderen den Eed , die in voorige Oorlogen met de Kroon van Groot-Brittaunien van dusdaanige Regimenten gevorderd is , zoodanig a's dezelve Eed hierna is uitgedrukt, Op poene dat die Officieren, welke zouden mogen weigeren dien Eed te doen , gehouden zullen zyn van derzelver Plaatfe te zyn vervallen , en dat dezelve dus impetrabel zullen zyn , ten ware dat dezelve binnen zes weeken na de ontvangene Aanfchryving refolveerden, om deeze H. H. Mog. bevelen te voldoen, en den gevorderden Eed als rog te prssteeren : met verder verzoek en autboiifatte op hooggemelde Zyne Hoogheid, om de Gouverneurs, •Commandanten of.Commandeer.ende Officieren der PlaatV 4 fen ,  m KQMi 2 A A K E N V A N i7Sa. &rCDTvyéndef^ ^'"'«enten Gnarnifoen houden,aan de ;7ien" ^HgeJ.asten » om va" dezelve Officieren Deernen • H,7 f na!,m V3n H' H- MoS- te cTtrerf 'h 5 WytfS ;en aaru,en van ^ abfente Offi. Ten iSZ'f e/y'ie, ^°°gheid zaI worde" ver, om dezelve i rd ' §eiyk *efcbied mits dee^n , SlfiVr^ ««-fchryven voor ^ il/„, op d >ene n!« revmeeren en die" Eed fe praesteeren, Se OfficLen Ï"K tieT^ T^' ** penfioneerd „ Jg £ SchotK^eXf^ven^ £ d.spenfeerd blyven om herwaarts re re ver eten tor £ voer Inn i aa"f a"de zal gelaaten worden op den voer, ^oo als tot hier toe heeft plaats gehad. S n nmV vcr20gt gelyk meede gefchied mits ten einde 7e aLT^ fch,:kkin§en te d'en maaken , frhe PrtJ bovengemelde Regimenten, de Schot! wv JTt u,tmaake»de, gekleed werden'op dezelve wyze als. rie overige Infanterie van deezen Staat bv eVhefbef 1nndheid dat,7,nleUWe ^nle'ènnge" 'Jl bovenïen e.d/R '"'"'ddels de Officieren van de drie H? «lóteSf1^ VI°orzien wordei- van Oranje o ft de anSS TeD ^ EfPl,Dtons - volgens het moüei van de andere Troupes van H. H. Mos ak mw de dat derzelver Vaandels ook niet meer mip tot adfiflentie is geuleeven? 32- Of hy, in piaars van by het Hockerfchip teWyven, in het tegendeel niet i« geloopen onder het Fort en de Haven? 33. Of hy niet reeds onder het Fort in de Haven was geloopen, eer het H • ; rfchip door het Vyandlyk Schip geattacqueerd werd ? „ , 34- Hoe laat het was, toan hy de refolutie nam, om onder het Fort en de Haven in te loopen? 35- Waarom hy zulks deed ? 30.  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 325 I Z. gt, dat liet voornoemde Schip als doen nog zyn Frardche Vlag op had , maar zulks uit het Sein te hebben begreepen. Zegt als op Art. 13. ' Zegt, in het geheel niet gezien te hebben, dat van de Wal op het Vyandlyk Schip is gefchooten , en dat het ook, zyns bedunkens , te verre van de Wal was om met eenig effect daar op te vuuren. Zegt neen. Zegt , dat hy oordeelt, dat het laater moet -geweest zyn. f Zegt te meenen, dat de Nasfau en Beverwyk, reeds uit zyn geweest voor dat zy in gevegt waren, Zegt nader, dat zoover» re hy van zyn Boord heeft kunnen zien, de Schepen Nasfau en Beverwyk eerst omtrent vier uuren uit de Haven zyn gekomen, zonder 36. Of hy reeds verzekert was, dat het een Vyandlyk Schip ware , toen hy de refolutie nam om onder het Fort en in de Haven te loopen ? 37- Op wat wyze hy zich daar van verzekerde en overtuigde ? 38. Of hy neds de refolutie had genomen om onder het Fort en de Haven te loopen ; eer men van de Wal op het Vyandlyk Schip met fcherp vuurde? 39- Of hy het gewaapend Hoekerfchip, al dan niet befland heeft geoordeelt tegens het Vyandlyk Schip. 40. Of de Hoeker en het Vyandlyk Schip niet zyn Haags geraakt tusfchen half twee en twee uuren? 41. Hoe lang daar na eenig Schip van Oorlog uit de Haven is geloopen , en welkejschepen? X 3 42.  3^6 nov. ZAAKEN VAN 1782. der dat hy de juifte tyd kan bepaalen , alzoo toen reeds ver boven de Haven was , maar althans zeker niet, voor dat de Hoeker en het Fregat flaags raakte. Zegt, dat zulks wel waar kan zyn, maar dat hy reeds zoo ver was opgewerkt , en boven Wind was , dat zulks niet kan zeggen. Zegt ja, maar zulks gelaaten te hebben, uithoofde van de redenen boven gegeeven. en dat hy meent, in geval Geerman zich niet beftand had geoor^eelt/Tegen g melde Vyandlyk Schip , hy ook wel zich zelfs meerder hulp had kunnen bezorgen , met i.ader aan de Wal te loopen, en dat hy R' fchreewene ook ho p'e, uat de Schepen in tyci.s hein zouden kunnen bereiken. Beantwoord. Beantwoord. Zegt als op Art. 16. Zegt 42. Of het gewapend Hoekerfchip het gevegt niet heeft uitgehouden meer als twee volle uuren? 43- Of hy in dien tyd geene geleegenheid heeft gehad, om hetzelve ter hulpe te komen? / 44. Zoo neen, wat hem heeft verhindert ? Zoo jaa, waarom hy het H «kerfchip dan niet heeft geadfiReert ? 46. Of hy geen Scheepsraad heeft belegt , om te overweegen , of men het Hoekerlchip ter hulpe zoude ko-  nov. STAAT EN OORLOG. I782, 327 komen , en zoo zich daar omtrent zwaarigheeden opdeeden , of die zwaarig. heeden niet waren te boven te koomen ? 47. Zegt dat zyne Officieren Wat het beflm't van de met hem zyn geweest van Scheepsraad geweest is 9 dezelve gedagten. 48. Beantwoord op Art. 16 Welke Officieren in dien en 17' Scheepsraad zyn tegen- woordig geweest? De ordinaris Lieutenant Johannes Janfe Eye al het voorenftaande van woord tot woord zynde voorgeleezen , heeft by zyne gegeeve antwoorden geperfifteerr _ en dezelve onderteekent op heeden den 5 Novembej 1782. (Was get.) JOHS. JAN SE EYE, (Onder ftond) My prefent, (Was get.) V. VAN DER HEIM. X4 Zy-  3a8 nov. ZAAKEN VAN 1782. Zyne Hoogheid ordonneert hier meede den Lieutenant Jan Janfe Eye, met zyn onderhebbende Aivisjagt, de Kemphaan, ten prompften doenlyk Zee te kiezen , en benoorden Engeland om te fteevenen naar de Rivier van Suriname, en, zoo de geleegenheid gunflig mogte zyn, ook naar Rio de Berbice , en verder naar Curacao , en derwaards over te brengen de Brieven en Ordres , aan hem voor de refpective Gouvernementen en Commandanten meedegegeeven , derzelver refcriptien in te neemen , en vervolgens vveeder herwaards benoorden om , of, zoo als hy daar toe de' beste en fecuurfte geleegenheid zal oordeelen, te retourneeren. En word hy Lieutenant voorts gelast , in alles en op alle mogelyke wyzen te volgen de regels van Soldaat- en Zeemanfchap, en altoos indagtig te zyn zyne reize roet de meeRe fpoed, doch niet te min met alle nodige voorzigtigheid wegens den Vyand , te vervolgen, ten dien einde ook , zoo veel mogelyk, te vermyden alle zoodanige Plaatfen en hoogtens, alwaar hy vermoedelyk, of, volgens genomene informatien, Vy. andlyke Schepen zoude kunnen ontmoeten, en om, ingeval hy onverhooptelyk in 's Vyands magt mogie vervallen , wel behoorlyk zorge te draagen , dat alle de Ordres en Brieven door Zyne Hoogheid , door de Westjndiiche Compagnie deezer Landen , de Direftie van Suriname, of ook door of van wegens de Gouverneurs of Regeeringe van de voornoemde Colonien , of Commandanten van 's Lands Schepen aan hem meedegegeeven, vooraf over Boord zyn geworpen, en in Zee gezoiiken. Gegeeven in 's Gravenhage, den 22 January 1782, (Was get.) W. PR. V. ORANGE, (Onder Rond) Ter Ordonnantie van Zyne 'Hoogheid. Geconfrafigpeprt, t. 1. de larrey. (Laa-  mov. STAAT EN OORLOG. 1782. 3.$ (Laager ftond)] Na gedaane Collatie, is deeze met de Origineele by my Secretaris van het Edel Mogend Collegie ter Admiraliteit op de Maazeac» cordeerende bevonden. Rotterdam den 5 November 1782. (Was get.) J. VAN DER HEIM. \T7y ondergeteekende Ary de Neef, Lieutenant, W Jacob Kalander , Schipper , en Jan Theunisfe Wesfel, eerfte Stuurman op het Advisjagt de Kemphaan , gecommandeert wordende door Johannes Janfe Eye , ordinaris Lieutenant onder het Resfort van het Edele Mogende Collegie ter Admiraliteit op de Maaze , verklaaren , ter requifitie van den Wel EL Geftrenge Heer Mr. Dirk Rudolph Wyckerheld Bisdom , Raad en Advocaat Fiscaal by welgemelde Collegie ter Admiraliteit , dat wy in voorfz. qualiteiten met het voorfz. Advisjagt de Kemphaan, en onder Commando van voornoemde Lieutenant Johannes Janfe Eye, een reis hebben gedaan van deeze Landen naar de Westindiën , en fpeciaal Curacao, alwaar wy gearriveert zyn den 9 Miy van deezen jaare 1782, dat wy van Curacao wederom zyn vertrokken den 16 Juny daar aan volgende , en dus daags na dat ChriRiaan Geerman, voerende het gewaapend Schip de Vrouw Magtelyna , naar Zee was gegaan; dat wy des morgens circa neegen uuren de Haven van Curacao zynde uitgeloopen, omtrent half tien uuren hebben gepraaït voornoemden ChriRiaan Geerman, doch zonder ons in eenigerhanda manieren, om, of ten gevalle van denzelven, op te houden, onze reis hebben voortgezet: datwyomftreeks half twaalf uuren hebben ontdekt een Schip, het welk Franfche Vlag voerde, dan het geen wy door het Sein om te ylugten, aan ons uit de Haven van Curacao geX s daan,  33° nov. ZAAKEN VAN ,782. daan, daadlyk begreepen een Vyandlyk Schip te zvndat onze Bevelhebber Johannes Janfe Eye, zich ver! Pligt agtende aan het Sein van den Schout-bv-N^ht Rietveld, welke met fcherp nitde Haven op onstoot te gehoorzaamen dienvolgens met voor overleg van den -weeden Stuurman" jacobus Slof, de Refolutie nam, om zich in veiligheid 11 ! j133 m°gelyk onder den Wal te loopen, en in den Wind op te werken. ««feu, Dat wy Ondergetekenden niets vernomen hebben of weeten van eenige aflbraak tusfchen onzen Bevelhebber en meergemelde Christaan Geerman , 0f van eenige order van den Schout-by-Nacht Rietveld, dat de Kemphaan, en de Vrouw Magtelyna by eikanderen souaen blyven ter onderlinge adfiftentie /ingeval van Vyandlyke ontmoeting. Dat wy Ondergeteekende wel in de geleegenheid zvn geweest om Christiaan Geerman ter hulp te komen dan m het begrip hebben geftaan , dat wy zulks niet konden doen, zonder ons fchuldig te maaken aan disobedientie , terwyl wy boven dien ook vertrouwden , dat meergenoemde Schout-by-Nacht wel fpoedig hulpe Zn Jïndeaj aan C|?ris«aan Geerman, indien hy GeerST? h£t gevaar te on^yken, door digt onder de Wal te loopen, zoo als hy had kunnen doen, en wy ook verwagtende waren , dat hy zoude doen uit hoofde der groote overmagt van het Vyandlvk Schip , het welk naar onze gisfing ten minden zes en dertig Stukken voerde: geevende wyOndergeteekenden voor reedenen van weetenfehap al het bovendaande te hebben gezien , gedaan en bygewoont ,-en daar van nogh goede geheugenis te hebben , waarom wy , des gerequireert , ook bereid zyn de waarheid van dit ons geartefteerde met eede te bevestigen. Rotterdam den 9 November 1782. (Was get.) ARY DE NEEF. jacob KALANDER. JAN THEUNISSE WESSEL. (Volgt  kov. STAAT EN OORLOG. 1782. 331 (Volgt het Recollemettt.) Compareerden voor den Raad ter Admiraliteit op de Maaze , Ary de Neef, Jacob Kalander, en Jan Theunisfe Wesfei, dewelke, na dat de voorfz. Atteftatie hun diffircr.elyk , en van woord tot woord was voorgeleezen , hebben verklaart daar by te perfifteeren, zeggende ieder afzonderlyk, zoo waarlyk helpe my God Almagtig. Aöurn in Rotterdam den 12 November. 1782. (Onder Rond) Met myne kennisfe. (Was get.) P. VANDER. HEIM. Ik ondergeteekende .Jasparus Cornelis van Eeten , my thans onthoudende te Rotterdam , doch als Kadet gedient hebbende op 's Lands Fregat van Oorlog den Arend , onder Commando van den Kapitein Alhertus Delvos , verklaare, ter rëquifitie van den Wel Edele Geftrenge Heere Mr. Dirk Rudolph Wyckerheld Bisdom, Raad en Advocaat-Fiscaal by het E tel Mogend Collegie ter Admiraliteit op de Maaze , dat ik ondergeteekende met het voorfz. Fregat den Arend , in myne opgemelde qualiteit, heb geleegen te Curacao, toen aldaar arriveerde het Advisjagt de Kemphaan , gecomman deert wordende door den Lieutenant Johannes Janfe Eye; dat het voorfz. Advisjagt, in de maand May van deezen jaare 1782 te Curacao voornoemt gearriVëert zynde, van daar wederom is vertrokken in Juny daar aan volgende, zonder dat ik my den praecifen tyd kan herinneren, terwyl ik echter zeeker meene te weeten , dat zulks gefchied is daags na dat het gewaapende Schip de Magtelyna, of de Vrouw Magtelyna, geVoert by Christiaan Geerman, van Curacao in Zee was ge-  332 nov. ZAAKEN VAN i-ga. geloopen; dat eenige uuren (kunnende ik daar omtrent niets zeekers bepaalen) na het uitloopen van voorfz Advisjagt,. door den Uitkyk is kennis gegeeven dat hy een Vaartuig ontdekte, dat men dit Vaarruig voor een Vyandlyk Schip op Curacao heeft aangezien , zoo als naderhand uit de gevolgen ook gebleeken is, dat het zelve effeétiye was. En dat eindelyk ik Ondergeteekende, die de ty*s aan de Wal was, vernoomen heb, dat de Schout by-Nacht Rietveld, ter zaake van het voorlz Vyandlyk Schip, aan het Advisjagt de Kemp. haan Sein heeft gedaan om deszelfs Cours te vervolgen, beitaande dit Sein in het ophaalen van een Pruis, fifche Vlag aan den Voortop, en drie fchooten uit het Schip van voornoemde Schout-by-Nacht. Geevende ik Ondergeteekende voor reedenen van weetenfchap dat ik het bovenftaande of zelf heb gezien en bygewóont of van anderen als een algemeen bekende zaak heb ver' nomen , weshalven ik ook bereid ben, des gerequireert, dit myn geattefteerde met folemneelen Èede te fterken. Rotterdam den 12 November 1782. (Was getj , J. C. VAN EETEN.  Nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 33* (Volgt het Recolkment,*) ✓"Compareerde voor den Raad ter Admiraliteit op de Maaze , Jasparus Cornelis van Eeten, dewelke, na dat' de voorfz. Atteftane hem diftitictelyk en van woord tot woord was voorgeleezen, heeft verklaart daar hy te erfilteeren: Zeggende, zoo waarlyk helpe my God Almagtig. Acfum in Rotterdam den 12 November X782. (Onder ftond) Met myne kennisfe. (Was get.) P. VANDER. HEIM. Extracl uit het Jour «aal, gehouden aan Boord van 's Lands Fregat van Oorlog Beverwyk , onder Comman» do van den Hier Kapitein Justus Boot, door den Ondergeteekende. gedient hebbende ot> gemelde Fre. gat als tweede Kapitein. Zaturdag den 15 Juny 1782. I 's A vorids tegens 5 uuren zeilde de Kaper van KaJ\ pitein Geerman naar Zee, en bleef voor de Haven over en weeder houden. Zondag den 16 dito de Wind Oost ~ en £ Ryve ge. reefde Marszeüs en ongelyke koelte , in de Dagwagt zeilde 's Lands Kotter de Kemphaan naar Zee, wy zagen Kapitein Geerman even beneeden de Haven nog over en weder houden , tegen half twaalf uuren zeide men by ons aa>. boord , dat 'er een Sein was gedaan door een der boveu Foitresfen, dat 'er een Raazeil uit de  334- nov. ZAAKEN VAN 1782. .de Oost kwam , het welk aangezien wierd voor een Neutraal Schip , dat hier in deeze Haven wilde komen , doch het zelve nader willende komen ontdekten wy,_dat het een Engelse* Ooilo^(chip was , de Kotter hield terftond naar de Wal roe , en liep liet onder de Batteryen der Fortres , de Kaaper daarentegen lag van de Wal af om de Zuid. Tegens twaalf uuren ordonneerde de H^r R tvell dat de Beverwyk met alle mogelyke fp ,ed naar Z-l moest gaan, wy finegen terftond de ligte Zeilen lan en bragttn KabeltouA-en uit aan deOpterwal om d r meede op te winden, en maakten het Scuip eerder klaar om te kunnen zei'en: het Engelfche Oorlogichjp liep langs de Wal heen, en pasfeerde by a binnen het bereik van het Gefchut teezer Haven, en werden ver. fcheide fooofen op hem gedaan, zoo van het Fuit als uit her Gefchut van den Heer Rietveld, na dat iy de Haven gepasleert was , draaide hy by den W ind op, onze Hollandfche Kaper bleef nog al om de Zuid leggen, dar ons zeer verwonderde, het Engelsen O >rlogfehip zette doe kragt van Zeilen by , en deed zyn best om by de Kaper te komen, weke, zoo men mv gezegt heeft, bydraaide met het groot Marszeil op Steng , en reeds al een groot end beneeden dc Haven en van de Wal af was ; wy wonden zoo fpoedig op als moaelyk was, Raken ons zwaar Touw de Kluys uit, en kapten het by de fplitfing ; byna in he: midden der Haven zyn-e , braken onze beide Kab 1 ouwen, waar door wy met de Boegfpriet tegen de Nasfau en op de grond dreeven, wy brasten terftond audere Kabeltouwen uit, dog die braaken weder ftuk de Heer Rietveld ordonneerde doe. dat wy zoo lang zouden blyven leggen , tot dat de Na-fau was wegge" haalt, wtlke dan ook rerftond aan het opwinden ging, en doe wy ruimte hadden, wonden wy een zwaar Kabeltouw, dat wy van Kapitein Cras leenoen onder de Opperwal, en haalden het Schip met de zyde la-,gs de Wal, zetten de Sloepen in, en maakten de Zeilen los, leggende de Nasfau even voor ons; tegen een half 4 uur , zeilden wy de Haven uit , zetten^ Bramzeil», JLeizeilen, en al wat wy konden by, wy zagen dat ie Kaper nog flaags was met het Engelsen Schip, en nader  nov. STAAT EN OORLOG. i7?2. ^ der komende zagen.wy de Kruisfteng van hem vallen en de Vlag neer gaan , doch direct weder opbeisfen doch het duurde niet lang, of de Vlag gig weder' neer en daar na wierd die onderfte boven opgeheezen doch bleef zoo niet lang waayen, intusfchen naderden wy fterk, wy zagen het Engelsch Schip voor den Wind afloppen met alles by, de Kaper lag meede voor de„ Wind, doch konde, door dien zyn Tu£ zoo befchaadigt was, geen Zeil by krygen, en draaide doe by den Wind op, de Voorfteng viel kort daarna ook over Boord , na gisting om half 7 uuren waren wy hem op zyde, en verftonden, dat hy reeds voor deï Engelschman geftreeken had , en dat Kapitein Geer. man beneffens zyne pnncipaalfte Officieren , zich od het Engelsch Oorlogfchip bevond, en daarenteg n een 2S'er eeïg Xolk «n boord van den Kaper ge" zonden bad; de Heer Rietveld zond den Lieutenant Gerva,s en eenig Volk naar de Kaper toe, en wy den Lieutenant Meyer met eenige Manfchap, die de gehecle nacht beezig geweest zyn met het Schip en Tuig in order te brengen, het Engelsch Oorlogfchip bleef! °'8."5 WJ konden 2ie" , met alle Zeilen by voor de Wind afloopen , voorts bleeven wy den geheelen nacht digt by den Hoeker, en hielden het zoo oJïï en weeder. Waar op gedelibereert zynde, is goedgevonden en verdaan de finaale Refolutie omtrenf de voorfz. zaake uit te ftellen tot dat aan deezen Raad nader zal confteeren, wat 'er is van het Sein, door den Srhnnf by-Nacht Rietveld gedaan, en d t ten dli? ei„de" de Schout-by-Nacht Rietveld zal worden verzocht deezen Raade te willen berigten, of hy een Sein aan den Lieutenant Eye heeft gedaan , en waar toe ; eS voorts de Heeren Gecommitteerden tot de Haagfche zaaken te verzoeken om Zyne Hoogheid, in antwoord op Hoogstdeszelfs Misfive van den 27 Oftober laatstWeren!3" * pr0vifioneele Refolutie te inl (Onder ftond) Accordeert met het voorfz. Register. (Was get.) J. VANDER. HEIM-. ccxxv.  336 nov. ZAAKEN VAN 1782, CCXXV. Eerigt wegens het voorgevallene tusfchen de Gecommitteerde Raaden van de Heeren Staaten van Holland en Westfriesland en de Heeren Staaten van Zeeland* omtrent het neemen van eene Engelfche Pacquetboot door een Zeeuwfchen Kaaper, en de Maaien Brieven daar in gevonden en te Zierikzee gebragt, en de verdere voorziening, deswegens gebruikt. Ingebragt ter Vergaderini e van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato ao November 1782. De Raadpenfionaris heeft uit naam van de Heeren Gecommitteerde Raaden aan Hun Edele Groot Mog. kennis gegeeven, dat dezelve door Heeren Gom» misfarisfen tot de zaaken van 's Lands Posteryen , iu abfentie van Hun Ed. Gr. Mog. , geadieert zynde over de zaak der Pacquetboot de Dolphyn, gevoert Sy Mr. Flyn, met de Brieven van den 22 en 25 der ge« pasfeerde maand naar Engeland vertrekken , door de Kaper de Goede Verwagting, Kapitein Saxtroht, genomen, en te Zierikzee berustende, betreklyk de/.elve twee Maaien Brieven, aan de Heeren Staaten van Zeeland was gearrefteert en afgezonden de Mbfive in de navolgende Refolutie van voornoemde Heeren Gecominitieerde Raaden van den 6 deezer daar omtrent vervat , waar by teffens ordre was gefteld om de twee Maaien met Brieven naar Engeland gedestineert, reets te Hellevoetfluis aangekomen , en die , welke aldaar voor het vertrek van eenig Pacquetboot mogten arriveeren, met een neutraal Vaartuig tot 's Lands kosten naar Engeland te doen vertrekken. Ex*  «vov. STAAT EN OORLOG. T7P:». 337 Extract uit het Register der Refolutien Van de Edele Mog. Heeren Gecommitteerde Raaden van de Staaten van Holland en IVeStvriesland, genoomen op * Den 6 November 1782. De Heer Raadpenfionaris heeft aan Huri Edele Mog. voorgedragen, dat Heeren Commisfarisfen tot de zaaken van 's Lands Posteryen kennis gekreegen hebbende , dat de Paquctbbot de Dolphyn , ge voert by Mr. Fiyn, met de Brieven van den 22 en 25 der gepasfeerde maand naar Engeland vertrokken, door de Kapef de Goede Verwagting, Kapitein Stxtroht was genoomen, en dat de twee Maaien met [de gemelde Brieven te Zierikzee berusten , en teffens geinformeert zynde j dat indien deeze Maaien niet zoo fpoedig raogelyk naar Engeland Wierden geëxpedieert , aan de commercieerende Ingezeetenen deezer Lande, en voornamentlyk aan de Kooplieden handelende ter Beurfe der Stad Amfterdam , hier door een nota» bel nadeel zoude worden toegebragt, op gister eert Misfive aan de Heeren Staaten der Provincie Zeeland per Expresfe hadden afgezonden, houdende verzoek dat de gemelde Maaien aan die Expresfe mogten worden overgegeeven j ten einde door dezelve conform derzelver ordres , naar Hellevoetfluis wederom te worden te rug gebragt, en dat het aan dezelve Heeren Commisfarisfen aangezien het gewigt der zaake, zeer aangenaam zoude wee-' zen , dat - Hun Edele Mog., vermits de abfentie van Hun Edele Gr. Mog. Vergadering, hun voorfz. verzoek by de Heeren Staaten van Zeeland geliefden te appuyeeren; dat ook hetzelfde interest der Commercie vorderde , dat niet alleen deeze twee Maaien indien dezelve fpoedig te Hellevoet mogten te rug komen; maar ook twee volgende Maaien , en de verdere Welke aldaar Ronden aan té komen , met de vereischte promptitude werden IX. DEEL* Y ge-  338 nov. ZAAKEN VAN 1782. geëxpedieert; en heefc de Heer Raadpenfionaris vervolgens aan Hun Edele Mog. in confideratie gegeeven, of Hun Ed. Mog. niet zouden kunnen goedvinden aan het verlangen van welgemelde Heeren Commisfarisfen , door het afzenden van een «Misfive aan de Heeren Staaren van Zeeland te voldoen , en voorts de vereischte voorziening te doen, op dat de Maaien met Brieven voor Engeland gedestineert, welke aelueel reeds te Hellevoet berusten , en die geenen welke aldaar liaan aan te komen,met alle prompthude werden geëxpedieert. Waar op gedelibereert, en de Heer Raadpenfionaris voor de voorfz. communicatie en gegeeven confideratien bedankt zynde , is conform deszelfs advis goedgevonden en verltaau, te arrefteeren de Misfive aan het einde deezer geinfereert, en dat dezelve nog op heeden met alle fpoeddoor een Boode aan de Heeren Staaten van Zeeland zal worden afgezonden; en voorts Heeren Commisfarisfen tot de zaaken van 's Lands Posteryen te qualificeeren , om de twee Maaien met Brieven naar Engeland gedestineert, welke reeds te Hellevoetfiuis zyn aangekomen , en die geenen welke aldaar voor het vertrek van eenig Paquetboot zouden mogen arriveeren, met een neutraal Vaartuig ten kosten van den Lande naar Engeland te doen vertrekken ; wordende de Secretaris Royer ge:uthorifeett om tot dat einde ten behoeve van welgemelde Heeren Commisfarisfen de noodige Actens te expedieeren. En zal Extract deezer gegeeven worden aan Heeren Commisfarisfen tot de zakken van 's Lands Posteryen , ten einde te ftrekken tot narigt; als meede aan den Heere Raadpenfionaris , met verzoek, om hier van aan Hun Edele Gr. Mog. by Hoogstderzelver aanllaande Vergadering , uit naam van riun Edele Mog. kennis te willen geeven. ede-  nqv. STAAT EN OORLOG. 1782. 339 edele mogende heeken, Heeren Commisfarisfen tot de zaaken van 's Lands Posteryen, hebben aan ons , hy abfentie van de Vergadering der Heeren Staaten onzer Provincie te kennen gegeeven, dat zy in het Zeekere geinformeert zynde , van het groot belang dat de Commercie in het generaal was hebbende in de prompte expeditie der twee Maaien met Brieven naar Engeland gedestineert, welke met de Paquetboot, gevoert door Kapitein Flyn, door de Kaper de Goede Verwagting zyn genoomen, en, volgens bekomen onderrigting aftueel binnen de Stad Zierikzee zouden berusten; als meede , dat zv Heeren Commisfarisfen een Misfive aan U Edele; Mog. hadden afgezonden, houdende inftamig verzoek, dat U KdeJe Mog. de noodige ordres geliefden te Hellen, op dat de gemelde Maaien aan den Brenger van derzelver Misfive mogten worden overgegeeven , ten einde dezelven, volgens hunne ordres, wederom tot Helleveetiluis te beltellen: alles met verzoek, dat wy dit derzelver Adres by U Edele Mog. geliefden te appuyeeren. En dewyl wy door het geene ons door welgemelde Heeren Commisfarisfen is gefuppediteert, allefints overtuigt zyn geworden van het weezentlyk en groot belang dat voor de commercieerende Ingezeetenen deezer Landen in het toeftaan van het gemelde verzoek is geleegen ; hebben wy niet kunnen afzyn het voorfz. Adres van welgemelde Heeren Commisfarisfen op het nadrukkelykfte by deeze te appuyeeren, en U Ed. Mog. vriendnabuurlyk te verzoeken, dat door U Ed. Mog. tenfpoedigften de noodige voorziening mooge worden gedaan, op dat de voorfz. beide Maaien zonder uitftel worden ter hand gifteld aan die geene, welke door meergemelde Heeren ComY 2 mis-  340 nov. ZAAKEN VAN 1782. misfansfen is gelast om dezelven wederom naar Hellevoetfluis over te brengen. Waar meede, edele mogende heeren, &c. (Onder ftond) Accordeert met voorfchreeve Register. (Was get.) a. j. royer. Dat de Heeren Staaten van Zeeland tot Antwoord op de voorfz. Misfive den 7 deezer hebbende serescribeert dat by hun goedgevonden was, om de Brieven in de twee genomen Engelfche Maaien, door Gecommuteerden uit het Admiraliteits Collegie aldaar te doen openen in byweezen van een of meer Heeren uit de Regeering der Stad Zierikzee , ten einde een Geqtialificeerde door Hun Ed. Gr. Mog. daar by zoude kun. nen asfifteeren , daar op aan de Heeren Staaten van Zeeland was afgezonden de Misfive in de navolgende Kefolu ie van voornoemde Heeren Gecommitteerde Raaden van den 11 deezer vervat, waar by teffens d-n Secretaris van 's Lands Posteryen Mr. S. E. Croifet, was gelast zig ten fpoedigften naar Zee'and te beseeven , en aldaar op den voet der voornoemde Misfive by het openen der voorfz. Brieven te asfifteeren. edele groot mogende heeren! Byzondere goede Vrienden, Nngebuuren en Bondgenooten. Nademaal wy geinformeert zvn, dat door den Kapitein Jan Willem Sextroh, voerende het Kaperlchip de Goede Verwagtinge , op deszelfs reize van Hellevoetlluis na Harwich,is genoomen en  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 34i en opgebragt een Engelsch Paquetboot van en op die beide Plaatfen, vice ver/a vaarende, gevoerc by Kapitein Matthys Flym , en de daar in gevondene twee Maaien met Brieven van den 22 en 25 Oclober jongstleeden , zyn gefequeftreert geworden onder een der Heeren Secretarisfen van de Stad Zierikzee, hebben Wy daar over onze ernftige 'deliberatien laaten gaan, en, in aanfchouw genoomen zynde liet onlang- ontdekt verraad, ter invnfie van het Eiland Schouwen , binnen deeze Provincie geleegen , door den Vaandrig de Witte gepleegr, mitsgaders geconfidereert dat 'ermUfchien wel eenige ongepermitteerde correspondentie met den Vyand zoude konnen plaats hebben ,., welke mogelyk door het vifiteeren dier Brieven kan worden ontdekt;, wyders goedgevonden, dat de voorfchreeve Brieven zullen worden geopend door Heeren Gecommitteerden uit het Collegie ter Admiraliteit binnen deeze Provincie refideerende, ten bywee?.en van één of meer Heeren uit de Redering der Stad Zierikzee, wanneer dezelve mogten goedvinden daar toe uit den haaren een Comrnisfie te ftrekken. Doch Wy hebben geoordeeld aan U Ed. Groot Mog, prasalabel kennis re moeten geeven van deeze Onze genoomene Refolutie, ten einde, in gevalle U Ed. Groot Mog. mogten goedvinden iemand, door U Ed. Groot Mog. behoorlyk geqaaliliceert, daar by te doen adfifteeren, alsdan daar toe de noodige ordres , zoo lpoedig doenlyk te willen geeven. Wy zyn wel geperfuadeert, dat het interest der Kooplieden vordert, dat alle acceleratie werde toegebragt, dat derzelver Depêches, hunne Negotie 1'pecleerende , zoo dra 'mogelyk konnen werden verzonden aan derzelver Adresfen , maar teffens vertrouwen Wy, dat ü Ed. Groot Mog. geconfidereerd het hier vooren gementioneert verraad , met Ons wel zullen willen inftemmen, dat, in dit fingulier geval het belang van het lieve Vaderland in het gemeen, en Onze Provincie in het byzonY 3 der,  3,2 nov. ZAAKEN VAN 17S2. der , abfolut vereischt, om van deeze geleegentheïd gebruik te moeten maaken , ter navorfching of "er geene ongeoorloofde correspondentie met den Vyand plaats hebbe. Wy houden Ons verzeekcrt, dat U Ed. Groot Mog. , dezelve zêle voor het gemeene best met Ons hebbende , deeze Onze demarche , alleenig zullen attribueeren aan eenen opregten ie ver, otn het algemeen belang van den Lande te beharti. gen , en daarom niet zullen basfiteeren, om met Ons in dezelve te concurreeren. Het geen 'dan ook de reeden is, dat Wy niet hebben konnen voldoen aan het verzoek door Heeren Commisfrrisfen van U Ed. Groot Mog. Posterven , ter overgave van de twee bovengemelde Brievemaalen, aan Ons by Misfive van den jdee. zer gedaan. Waar meede, Edele Groot Mogende Heeren , Byzondere Goede Vrienden, Naagebuuren en Bondgenooten, zullen Wy God Almagtig bidden U Edele Groot Mog. lofrelyke Regeeringe met alle prosperïteit en voorlpoed te willen zeegenen. In het Hof van Zeeland te Middelburg, den 7 November 1782. (Onder ftond) U Edele Groot Mog. goede Vrien. den , Nagebuuren en Bondgenooten, De Staaten van Zeeland , (Lager ftond) Ter ordonnantie van dezelvfc. (Was get.) x. p. van de spiegel. Ex*  nov. STAATEN OORLOG. 1782. 343 Extract uit het Register der Refolutien van de Edele Mog. Heeren Gecom. witteer de Raaden van de Staaten van Holland en Westvrie-land, genoomen op Den li November 17Si. Is geleezen een Misfive van de Heeren Staaten der Provincie van Zeeland aan Hun Edele Groot Mog., of by Hoogstderzelver abfentie, aan Hun Edele Mog. geadresfeert, houdende in fubftantie dat welgemelde Heeren Staaten , om de daar by gedetailleerde reedenen, hadden goedgevonden,dat de Brieven, berustende in de twee Engelfche Maalen , welke door de Kaper de Goede Verwagting met het Pacquetboot van Kapitein Flyn zyn genoomen , en onder een der Secretarkfen van de Stad Zierikzee gefequestreerd geworden, door Heeren Gecommitteerden uit het Collegie ter Admiraliteit binnen de Provincie van Zeeland refideerende, zullen worden geopend in byweezen van een of meer Heeren uit de Regeering der Stad Zierikzee , indien dezelve mogten goedvinden daar toe een Comrnisfie uit den haaren te ftrekken; dat zy geoordeelt hadden hun Edele Groot Mog. van de voorfz. Refolutie prsealabel kennis te moeten geeven , ten einde , ingevalle Hun Edele Gr. Mo°-, mogren goedvinden iemand behoorlyd gequalificeerf3 daar by te doen adfifieeren, als dan daar toe de noodige ordres, zoo fpoedig doenlyk, te willen geeven. Waar op gedelibereert, en de confideratien van den Heere Raadpenfionaris noopens den inhoud der voorfz. Misfive vernoomen zynde, is conform deszelfs Advis goedgevonden en verRaan, te arreIteeren de Misfive aan het einde deezes gcinfereert , en dat dezelve nog heeden per Expresfe aan de Heeren Staaten van Zeeland zal worden afgezonden , en voorts den Secretaris van 's Lands Posteryen, Mr. S. E, Croifet, by deeze te qualinceeren en gelasten, om zig, zoo fpoedig mogeY 4 lyk,  344 nov. ZAAKEN VAN 1783. lyk, raar de Provincie van Zeeland te begeeven, en aldaar , op den voet in de voorfz. Misfive gemeld , hy het openen der voorfz. Brieven te adfiReeren. En zal Extract deezer gegeeven worden aan Heeren Cornmüfarisfen rot de zaaken-van 's Lands Posteryen, ten einde te ftrekken tot derzelver narigt , en voorts aan den Heere Raadpenfionaris , smet verzoek, om hier van aan Hun Edele Groor, Mog. by Hoogstderzelver aanflaande byeenkomst uit naam van Hun Edele M<*£> kennis te willen geeven, als meede aan den Secretaris Ooifet,zoo om te Riek ken tot deszelfs narigt en quahiicatie, als om zig daar naar te teguleeren. EDELE MOGENDE HEEREN! TTet zoude ons aangenaam zyn geweest te li mogen verneemen , dat door Ü Ed. Mog. had kunnen worden gedeféreert aan het verzoek door Heeren Commisfarisfen tot de zaaken van 's Lands Posteryen, ten opzïgte van de twee genoomen Maaien met Engelfche Brieven, den 5 deezer aan O Edele Mog. gedam, als met.de aan den inhoud van de Mm five welke wy den volgende dag tot appuy van thee gemelde verzoek aan U Edele Mog. hebben afgezonden. Doch dewyl wy uit U Edele Moa. Misfive van den 7 deezer verneemen , dat U Edele Mog. nodig hebben geoordeelt , de Brieven in de voorfz. twee s;enomen. Maaien bellooten, welke zig thans onder de Souverainiteit van U Edele Mog. Provincie bevinden, uit hoofde van vermoeden van o geoorloofde Correspondentie, te laaten openen; hebben wy , die in gelyke geleegenheid geenfints zouden nalaaten binnen deeze Provincie_ alle middelen in het werk te Rellen, ten einde zoodanige Correspondentie na te vorsfehen en te ontdekken, vermits de abfentie der Vergadering yan de Heeren Staaten on-  «9v, STAAT EN OORLOG. 1782. 345 onzer Provincie, geen ogenblik gehanteerd, om, overeenkomftig U Edele Mog. voorftel, de nodige voorziening te.doen, op dat iemand van weegen deeze Provincie, by het openen der gemelde Brieven moge tegenwoordig weezen , en hebben dienvolgende den Secretaris van 's Lands Posteryen op heeden gelast, zig, zoo fpoedig d jeniyk , naar Zeeland te begeeven , en wanneer de meergemelde Brieven door die geenen, welke tot derzelver opening in U Edele Mog. Provincie zullen weezen gequalificeert , zullen worden geopent by deeze opening te adfifteeren. Wy hebben niet willen af/.yn U Edele Mog. ■ hier van zoo ras doenlyk by deezen te inf >rmeeren, en vinden ons voorts verpligt U Edele Mog. te verzoeken, dat de voorfz. opening op zondanige wyze, en met die promptitude mag worden verrigt, en met zoodanige fpoedige en gefchikte expeditie agtervolgt, d.;t door de te doene operatie aan de Correspondentie van verfcheide Hoven , welke in de voorfz. Maaien zouden kunnen weezen ver. vat , nog aan die der commercieereude Ingezeetenen deezer Landen, geene nadeelige vertraaging mooge worden toegebragt. Waar meede, &c, (Onder ftond) Accordeert met het voorfz. Register. (Was get.) A. j. ROYER. En dat op een Misfive van den voornoemden Secretaris van 's Lands Posteryen, dezelve by de navolgende Refülutie van gemelde Heeren Gecommitteerde Raaden van den 19 deezer , was geauthorifeerc tot het Y 5 over-  34<5 nov. ZAAKEN VAN 1782. overneemen en naar 'herwaarts overbrengen der twee Maaien met Brieven, met het Zegel van°de Provincie van Zeeland gezegelt, ExtraSt uit het Register der Refolutien van de Edele Mog, Heeren Gecommitteerde Raaden van de Staaten van Holland en Westvriesland, genoomen, op Den 19 November 178a. Den Heer Raadpenfionaris heeft aan Hun Edele Mog. gecommuniceert een Misfive welke hy op- gisteren uit Zierikzee per Expresfe had ontfangen van den Secretaris van 's Lands Posteryen, welke by Hun Ed. Mog. Refoluiie van den 11 deezer, is geauthorifeert en gelast geworden, om zig naar Zierikzee te begeeven , en aldaar by het openen der Brieven in de voorfz. Refolutie vermeld re asfifteeren, houdende in fubilantie, een provifioneel Rapport van het geene by het openen der voorfz. Brieven is voorgevallen, met bygevoegt verzoek , om met Hun Ed. Mog. ordres te mogen worden vereert , hoedanig hy Secretaris zig zoude hebben te gedraagen , ' in gevalle de twee Maaien met Brieven na dat dezelve zouden weezen geopend en geëxamineert, aan hem mogten worden aangeboden , en of hy zulks in dien gevalle zoude hebben te declineeren, en aan te dringen, dat de gemelde Maaien, direcl uit Zeeland, naar Engeland mogten worden geëxpedieert , of wel dezelve over te neemen en naar herwaards te rug te brengen. Waar op gedelibereert, en de confideratien van Heeren Commisfarisfen tot de zaaken van 's Lands Posteryen, in een conferentie door Heeren Commisfarisfen, uit Hun Ed. Mog. ,noopens het voorfz. verzoek vernoomen zynde, en de gedagten van den Heer Raadpenfionaris weezende gehoord , is conform derzelver Advis, goedgevonden en ver- Raan,  kov. STAAT EN OORLOG. 1782. 347 ftaan, de gemelde Secretaris by deeze te authori. lëeren en gel isten, om de twee voorfz. Maaien, met het Zegel van de Provincie van Zeeland gezegelt zynde , over te neemen , en onder de beheerins); van 's Lands Posteryen herwaards over te brengen, ten einde naar Engeland op de gewoone wyze , zoo fpoedig mogelyk te worden geëxpedieert. En zal Extract deezer gegeeven worden aan Heeren Commisfarisfen tot de zaaken van 's Lands Posteryen , als meede aan den Secretaris derzelve Posteryen, zoo om te Ürekken tot natigt, als om zig daar na te reguleeren ; wordende den Heer Raadpenfionaris verzogt om aan Hun Edele Gr. Mog., by Hoogstderzelver aanftaande Vergadering van deeze Hun Edele Mog. Refolutie kennisfe t» willen geeven. (Onder ftond) Accordeert met het voorfz. Register. (Was get.) a. j. royer. Waar op gedelibereert, en Copie van het voorfz. gecommuniceerde verzogt zynde, door de Heeren Gedeputeerden der Steden Dordrecht en Gouda, om daar op te verftaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen , is de finaale Refolutie uitgeftelt tot nadere Deliberatie. CCXXVI.  348 nov. zaaken van l782; ; CCXXVI. Confent van Hun Ed. Gr. Mogende de heeren Staaten van Holland en Westfriesland tot eene Geldleening van zes Millioenen , op Ordinaris Obligatien of Lost enten. In dato 21 November By refutatie gedelibereert zynde op de Pronofuie door den Raadpenfionaris, uit naam van de Heeren Gecommitteerde Raaden op den 25 der voorleede maand ter Vergadering gedaan, dat de Geld-Negociajs'en by de fuccesfive Refbluiien van Hun Edele Groot Mog. , in dato jó January en 22 May 1781, mits«aders 20 Maart 1782, gearreReert in Obligatien of Los. renten, loopende tegens den interest van twee en een half per cent, van dat gewenscht fucces, en van dien gelukkigen uitflag waren bevonden , dat dezelve niet alken tot het volle beloop van zestien millioenen guldens waren gepeifefteert , maar dat boven dien nog was over genegotieert de fom van ƒ 825720 co, terwyl het rnontant der genegotieerde Penningen bv het Comptoir Generaal en de particuliere Comptoiren in het Zuider Quartier kwam te bedraasen de fom van ƒ 15588220-0-0, en by het Noorder Quartier de fom van ƒ 1237500-0-0 , en zulks te faamen ƒ 16825720-0-0 wordende op zommige Comptoiren van het Zuider Quartier , eerstdaags nog meerdere reeds belprookene Penningen verwagt; en waar by, vermits het getiertieert Capitaal tot verval van de noodwendigheedendes Oorlogs wel haast geheel zoude zyn geabfurbeert en nog aanmerken ke fommen van Penningen tot furnisfement der Quotes van deeze Provincie in de reeds ge draagen en verdere te draagen Confenten tot de zaaken van de Zee vereischt zouden worden in bedenking is gegeeven , om deeze in de tegenwoordige omftandighecden zoo hoognodige en 's Lands Financie minst bezwaarende Negociatie , op den boven gemelden  nov. STAAT EN OORLOG. 1789. 349 den voet, en tegens den interest van twee en een half per cent verder voort te zetten , en ten minften met nog zes mill'oenen guldens te vermeerderen. Is goedgevonden en verdaan, in de ampliatie der voorfz fvegociatie van zestien millioenen , met nog zes millioenen , en zulks tot de fomme van twee era twintig mdlioenen, op den voorgemelden voer, en tegen1? den interest van twee en een half per cent, te co. fmteeren en bewilligen, zoo als Hun Edele Groot Mog. v.aar in confentecren eil bewilligen by deeze. En worden ce Heeren Gecommitteerde Raaden inde refpecïive Qu Trieren geaurhorifeert op de executie deezer Refolutie in voegen voorfz. de nodige ordres te Rellen. De Heeren Gedeputeerden der Stad Alkmaar, hebben by de Deliberatien over de voorgeflage vermeerdering der Geld-Negociatie ter fomme van zes millioenen daar in wel geconfenteerd, dog tevens op last van de Heeren hunne Principalen gedeclareerd, dat dezelve met ongenoegen en leedweezen nadagten het gering effect., het welk tot dus verre uit de fuccesfive Geld-Negotiatien, en uit de verdere uitgaven uit 's Lands Cas , tot het voerén van den tegenwoirdigen Oorlog tegen Engeland, genoten was; maar dat dezelve, nogtans_, om aan hunne zyde, tot vigoureufe voortzetting van denzelven Oorlog, zoo veel mogelyk, meede te werken,zig aan het geeven van confent lot deeze vermeerdering van Geld-Negotïatie niet hadden willen onttrekken, en reikhaliend verlangden., dat eindelyk eens een promt effect der importante Geld Spendatien , door eene blykbaare activiteit van 's Lands Zeemagt tegen den gemelden Vyand , mogte gezien, en zoo aan den algemee. nen en met het belang der Republiek overeenkomende , wensch der goede Ingezetenen voldaan worden ; als meede, dat, ingevalle deeze en andere inftantien , tot dat einde gedaan, door geen voldoende effect, mogten worden gevolgd, de gemelde hunne Principalen zouden zwarigheid maken om  35© nov. ZAAKEN VAN 1732. om in nog meerder belastingen van deeze natuur te confenteeren. Accordeert met de voorfz. Refolutien. CCXXVII. Brief van een Rotierdammer aan de Heeren Staaten van Friesland; be* hclzende aanbiedingen van medewer» kinge ter herfleliinge der Schutte» ryen. In dato 25 November 1782. EDELE groot MOGENDE heeren1 De Vryheid , lange jaaren aan banden gekluistert, is door U Ed. Gr. Mog. los gemaakt en weder op den oude troon geplaatst, en daar door zyn alle die Ingezetenen , die de belangens van het Vaderland ter herre gaan, zeer verheugd. Maar niet minder aangedaan, ja zelfs tot in de zie» le getroffen over den vi e. en toeftand van dit ons dierbaar Gemeenebest ; dat men met reede waggelende , ja tot zyn ondergang hellende, moet aanmerken. . Wie zoude niet aangedaan, wie zoude niet bekom» inert zyn? als de Vaderen des Vaderlands in het openbaar aan hunne Ingezetenen derzelver verleegentheid te kennen geeven, en op m ddelen bedagt moet zyn, die den uiterften nood aanduiden. Maar , Edel Groot Mogende, terwyl de Romeinen beezig waaren met raadpleegen, wierü Saguntum ingenomen. God bewaare Nederland, dat dit nee toepasfelyk worde! Die alles verdervende tweedragt, die party, die voorgenomen heeft, niet te Oorlogen , die alles aanwend om Veld te winnen, die liever, zoo ik ver rouw . het Vaderland aan onzen gezwooreu Vyand zoude overlee' veren , dan de regtveerdijhdd , waarom wy moeten Oor-  nov. STAAT EN OORLOG. i7?o, ?$l Oorlogen, erkennen, die party, Edel Groot Mog. Plee. ren ! is het alleen , waar door alle de Onheilen, die men ziet gebeuren, gebooren worden. Het is dus niet zonder drngende reedenen, dat U Ed. Gr. Mog. daartegen zoodanige efficacieufe midde. len beramen , als in Raat zyn , om die pesten te beteugelen. Maar het is ook tellens de pligt van elk regtgeaard Nederlander , om zyne wettige Overheeden , in die zwaarweegende onderneeming , met alle zyne vermogens, ten koste van alles dat hy heeft, byteRaan, ten einde de middelen , die in het werk worden gefteld, wel gelukken. Rezielt met deeze denkbeelden, met liefde voor het welzyn , ja behoudenis van het dierbaar Vaderland , neerae ik de vryheid, om de pen op te vatten , ren einde , om niet alleen aan U Ei Gr. Mog. indien ik met myne geringe vermogens in Raat ben, om iets tot verbeetering of behoudenis by te brengen , my daartoe aantebieden , maar om U Ed. Groot Mog. attentie , met het volgende, een moment bezig te houden. Ik ben, fchoon van een oud en deftig geflagt, maar in den Bur^eritand geplaatst; myne Ouders hebben my tegen myne natuurlyke neigingen, aie tot de Studiën overhelden, tot den Koophandel opgebragt. ——.Begeerte tot Regeering heeft my nooit'beheerscht. Maar het welzyn van het Vaderland heeft my altoos na aan het hert geleegen , en dus heb ik in myne leedige uuren myn meest vermaak gevonden in da Hiftorien van dit Gemeenebest te doorbladeren; en daarin heb ikftoffe gevonden , om my duizentmaal te verwonderen over de wyze maatreegulen, wa.;rmeede het den Alma^tigen God behaagt heeft destyds de Voorvaderen te 'bezielen , ten einde deeze Republiek te brengen tot dien ltaat en Rand, waarin dezelve geweest is. By het uitbreeken van deezen Godtergenden Oorlog , openbaarde zig direct, over al en wel tot myn leedweezen byzonder in deeze myne geboorte Stad eene verderffelyke partydigheid , die wel ras zoo heevig wierd, dat men met reede vreesda de HoekicheenKabeljauvviche verwarringe te zullen zien herleeven. De  352 nov. ZAAKEN VAN t7u, De fchadelykheid daar van begrypende, heb ik myne weinige vermogens in het werk gefield, om door den druk, waare her. mogelyk, mvne meede ingezeetenen , tor eensgezindheid te brengen; en hun verder onzer aller pligt on:!er de oogen brengende , vermaande ik hun, om aan de Vaderen des Vaderlands onze hulp en byftand aan te bieden; tor dat einde handen en harten in een te liaan, en den troTchen dwingeland met alie onze vermogens te keer te gaan. En verder, om hun niet hopeloos te doen wordenuit de Historiën aangeweezen, wat middelen, jaa wyze maatregelen , onze Voorvaderen in nog veeger tv* den hebben aangewend , waar door het Vaderland behouden is gcbleeven. Zag ik aan de eene zyde met vreugde , dat deeze myne pogingen niet vrugteloos waren , ik ohdervond daar teegen met grievend hartzeer, dat de middelen, die tot befcherming van het Vaderland, als ook dietöt beoorloging van den gevloekten Vyand onzes Vaderlands dienden , beftuurt wierden (mag ik fpreeken zoö als ik denke) met een yver , om dien Vyand geen afbreuk te doen, of nadeel toetebrengen. Offchoon ik in den aanvang begreep, dat een Vreede van twee en dertig jaaren, onkunde, werkeloosheid , ja onvermogen konde te weeg brengen wierd ik door goede Informatien, om welke ie erlangen, ik kosten nog moeite hebbe gefpaard, onderrigt, dat myne begrippen verkeert waren en dus dat de directie a leen aan partydigbeid was toe te fchryven, want men gaf destyds voor , dat men zig niet moest wapenen, wanneer men alle hoop op een lpoedige en honorabelen Vreede konde hebben, daar men zig wapenende', en dien trotf'chen Vyand beoorlogende , zelfs geva.:r liep, om nooit eenige betaling van Capiiaalen of Intresfen te krygen. Zie daar de eigenbaat boven het welzyn van het algemeen. Niet te min heb ik my verleedigt en myne attentie op eenige fchreeuwende , dagelyks in zwang gaande gebreeken in bet Zee weezen, en die (de tegenwooidige Directie aan eene zyde gefield) myns b-dunkens van die aangeleegentheid zyn, dat verandert, ja zoriv mige  wov; STAAT EN OORLOG, 1782. 353 mige geheel afgefchaft moeten, worden , willen U Ed, Gr. Mog. eenmaal eens de zaaken van het Zeeweezeri op eenen vasten en duurzamen voet ge vestigt zien. Tot dat einde heb ik reeds met den aanvang van deezen onregtveerdigen Oorlog , agtgeevende op wat manier de zaaken voor eeuwen met een gezegend ge» volg behandelt zyn , eenige Plans tot verbetering vari het Zeeweëzen ontworpen en gezorgt, dat dezelve in handen van Zyn Hoogheid als Admiraal Generaal zyn gekomen. — Antwoord heb ik nooit gewagt, beloo» ning heb ik niet gevraagd , maar op verbeetering van de zaaken te vergpefsch gehoopt. In het begin van den jaare 1781 , wanneer de Republiek , mag men zeggen , nog geen een gewapend Schip in Zee konde brengen , heb ik een ontwerp ge« maakt, en ook (onder approbatie) reeds tót Mand ge» bragt , om een klein Esquader gewapende Schepen s waar van 'er reeds vyf van agt en dertig tot twee en twintig (lukken in gereedheid waren, in dienst van den Lande (tot beveiliging van den Koophandel en afbreuk van den Vyand) in Zee te brengen , èn welker getal ik nog van tyd tot tyd konde vergrooten : dan Wel Edele Gr. Mog Heeren , wat is het einde myner pogingen geweest? de onkosten waren wat hoog, en men heeft my, gelyk nog onder my berust, fchriftelyk bedankt voor den dienst door my aan den Lande beweezen ,. zonder my te prefenteeren , om myne onkosteri te willen rellitueeren. Schoon deeze behandelingen een Ingezeeten weinig aanmoedigen, verdrage ik die zeer gaarne, ja het zoude my aangenaam zyn, was de zaak daar door te regt gekomen, maar ik vertrouw contrarie, dat dezelve verergert is, en dus om geen delateur te zyn, zal ik nü en altoos de Namen vefzwygen van die geene, met wien ik daar over heb geconrereert; te meer daar de zaak daar door niet verbeetert kan worden : myns bedunkens , Edel Groot Mog. Heeren , is 'ef nog wel mogelykheid, om door een fpoedige verandering in de directie van eenige zaken te zorgen , dat 'er vroeg in den voortyd eene genoegzaame magt gereed is, dewelke, als dan door een actief en kundig Opperhoofd be- IX. deel. Z ftuurto  354 nov. ZAAKEN VAN 1782; ftuurt, in Maat is om te zorgen, dat wy niet, tot fchande van de geheele weereld, in onze Havenen geblocqueert gehouden worden, maar zelfs beltand zyn, om oftenfive te fageeren , en onze Vyanden in hunne roofnesten optefluiten, of te vernielen; zynde dit, volgens myn gevoelen, het eenigfte middel, om een fpoedigen en honorabelen Vreede te verkrygen. Is het nu Edel Groot Mogende Heeren, dat U Ed. Groot Mog. begrypen , dat het uitten myner gedagten over dat fujet van eenig nut kan zyn, ik ben ten allen tyde bereid , om, het zy by monde, het zy fchriftelyk, aan U Ed. Groot Mog. beveelen te obediëren. En daar ons dierbaar Vaderland in eene wezentlyke critique omftandigheid verfeert, waar over men meer mag denken als fpreeken , geeve ik aan U Ed. Groot Mog. in bedenking, of het niet nuttig zoude kunnen zyn, om beloningen te beloven aan die geene, die het bïste Plan , om den Vyand afbreuk te doen , binnen zeekeren bepaalden tyd , aan den Staat overhandigde: waarlyk ons Land mangelt het niet aan groote doorileepcne vernuften, die aangemoedigt door beloningen, alle hunne vermogens zouden infpannen, om grootfche en mogelyk nuttige ontwerpen aan de hand te geeven. Eene waaragtige begeerte, om myn Vaderland dienst te doen , heeft my zoo vry doen zyn , om deeze aan TJ Ed. Groot Mog. te laten afgaan; de regt Vaderlyke Brief aan de hooge Bondgenoten door U Ed. Groot Mog. afgezonden en aan het Publiek meede gedeelt, heeft my zoo fterk aangedaan , en myn yver zoodanig opgewekt, dat ik geen ogenblik hebbe kunnen laten verloren gaan, om myn geringe dienst, indien U Ed. Groot Mog. dien mogten begeeren, aantebieden, het geen ik hoop my niet kwalyk zal worden afgenoomen. De God van Nederland verhoore de Gebeeden van de welmeenende Ingezeetenen! dan zullen alle de heilzaame Pogingen , die door U Ed. Groot Mog. tot behoud van de Republiek worden aangewend, gezeegend worden. Dan  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 355 Dan zullen de raadflagen der Vyanden verydelt, de inwendige Vyanden en Verraders geheel verdelgt worden, dan zal zyn Zeegen op U Ed. Groot Mogende, en derzelver aanzienlyke geflagten, tot aan het einde der dagen beftendig blyven. Dan zal de laate Naneef van U Ed. Groot Mogende vertellen , dat gy lieden zyt geweest de herftellers der vryheid , en de Redders van dit onderdrukte Nederland. Ik beveele U Ed. Groot Mogende in de befcherming van den Hoogen God en betuige met de ünceerÜe hoogagting te blyven: edele groot mogende heeren! Op nut en Vreugd, by Rotterdam , den 25 Nov. 1782. Uwer Ed. Groot Moogende Ootmoedigfte en Bereidwilligfle Dienaar, d. h, Z 2 CCXXVIII.  355 nov. zaaken van i7s3j CCXXVIII. Misfive der Heeren Staaten van Craningen, aan Zyne Door/. Hoogheid, den Heere Prinfe van Oranje. Ir. dato 26 November 1732. boorluchtigste prins en heere! In onze Vergadering vgn den 14 deezer ontfangen hebbende eene Misfive van de Heeren Staaien van Vriesland van den 11 deezer , verzoekende onze medewerking , ter bekoming van de ware redenen en oorzaaken , die een gedeelte van 's Lands Vloot zouden hebben belet, naar Brest te zeilen, om zig by de Schepen van Zyn Atlerchristelykfte Mtjelleit te voegen als zullende geblyken uit de rapporten der Kapiteinen der Schepen tot dien togt gedespicieeid, dat zy uit ge, brek aan Vi&ualy en andere vereischte Nood wend?»-heeden daar toe niet in itaat waren,- voegende daar by Copie eener Misfive, daar over aan Uwe Doorl. Hooghe d gefchreeven. Wy ontfangen ter zeiver tyd uit s Hage de Stukken en Papieren daartoe relaiif, en oordeelden het gewigt der zaafc zoo groot, en van dat gev .lg te zyn , dat daarin direct niets finaal konden beflutten ; weshalven het onderzoek daar van fielden in handen van Heeren Gecommitteerden , om ons van hunne bevindinge te rapporteeren , zoo als op hedtn gefchied is. Wy hebben met geene mindere verwondering als hartgrievende fmarte , geduurende het beloop van deezen ganfchen Oorlog gezien de onbegrypelyke traagheid en inactiviteit, dewelke in alles, wat tot de Marine ter defenfie van onze Colonien , Zee en Koophandel relatie had , plaats had : wy hebben niets vuuiiger gewenscht , dan eens omtrent de redenen en oorzaken derzelvegeëclairisfeert te mogen worden, ten einde te mogen weeten , of zulks aan onvoorziene noodlottige omttandigbeeden , onoverkomelyke zwarigheeden , en dus aan de Goddelyke Voorzienigheid dan wel aan voorgaand verzuim , of thans plaats vindende onagt- fcaam-  nov. STAAT EN OORLOG. 1782. 357 zaamheid , was toe te fchryven; dog in alle opzigten onkundig zynde gebleven van de waare renenen en oorzaken , gelyk de Regenten van andere Provinciën daarvan even onkundig fchynen te zyn , hebben wy ons een diep ftilzwygen opgelegd , heen en ter tyd het de Goddelyke Voorzienigheid mogte behagen , eenig ligt uit de duifternis te doen voorkomen. Dit tydftip fchynt thans te zyn geboren , alzoo 's Lands Vloot, in de maand Augustus zynde binnen gelopen , door Uwe Doorl. Hoogheid bezogt is , en gelast zynde met de eerfte goede wind uitteloopen , daartoe verpligt was, en eene overvloedige en langdurige gelegenheid heeft gehad , alles te bekomen , wat aan dezelve mogt marqueeren. Dan de ordres van Uwe Doorl. HoogHeid, aan de Vloot komende, om een gedeelte der Schepen naar Brest te detacheren , zien wy, dat de Vlootvoogd de Kapiteins dier Schepen vraagt, af daar toe in ftaat zyn ? iets het geen zyne twyffeiing te kennen geeft, en van zelfs aantoond, daartoe geen genoegzaame ordres door dezelve te zyn gegeeven, of niet behoorlyk geëxecuteerd , offchoon de ordres , om Zee te kiezen reeds voor lang gegeeven zynde , de last, om zig van alle 't benodigde te voorzien , van zelfs daar uit moest volgen, alzoo zonder de noodige middelen het einde niet kan worden bereikt. Maar nog meer rtonden wy verlteld, en durfden naauwlyks gelooven, het geen wy leezen , en uit de Kapiteins zelve ontwaar wierden , dat die reis niet konden onderneemen, om dat aan verfcheidene nopdwendig'ieeden gtbrek hadden , en dat de Vlag - Officieren hetzelve bevestigen , verklarende die togt infailaoel te zyn. Wy ftonden verdomd, als geene woorden kunnende \unden, om eenigzins onze verwondering, vrees voor de gevolgen, en de verneederde ftaat, waarin de Republiek zig daardoor bevind, uit te drukken, terwyl wy ter zeiver tyd als een byzonder bewys van de Goddelyke Voorzienigheid voor ons lieve Vaderland moeiten opmerken, dat het hem tot dien tyd toe beluagd had, den wind zoodanig te doen waayen, dat de Vloot niet had kunnen uitloopen, dewyl dezelve met den Vyand in gevegt zynde geraakt , ïnenfchelyker wyze had Z 3 moe-  558 nov. ZAAKEN VAN •i78s. moeten geflagen worden, en het lieve Vaderland daardoor van alle defenfie ter Zee ontbloot: wordende, een abfolute ruine of een ailerfcbandelykiten Vreede zoude hebben moeten volgen. Wy oordeelen, Doorl. Prins, het gebeurde van zoo veel gewicht, en van zulke verukziende gevolgen voor het hoog gezag van Uw Doorl. Hoogheid , wiens ordres in deezen zyn gevilipendeerd, dat wy, thans langer zwygende , hat gepasfserde zouden fchynen goed te keuien, en ons zelfs voor God , onze eigene Confcierotien, en voor de Ingezeetenen , welke wy regeeren, en verpligt zyn te befchermen, daar voor verantwoordelyk zouden Hellen , en wy verzoeken , en vertrouwen over zulks, dat zoo wel Hun Hoog Mog., die wy daartoe by Refolutie van heden, waarvan hiernevens Copie zenden , exhorteeren , als Uwe Doorl. Hoogheid, de reedenen en oorzaaken van dit verregaande verzuim zal doen nafpooren , onderzoeken en nagaan , en die geene , welke fchuldig voorkomen , in verzekering doen nemen , ten einde tegens dezelve z'al worden geprocedeerd als naar regten. Wy oordeelen niet nodig, hier toe in een detail van drangredenen te treeden, wyl wy ten vollen overtuigd zyn , dat Uwe Doorl. Hoogheid met ons zal zyn geconvoceerd, dat het belang der Republiek , de gevolgen ten opzigte van Zyne Aller-Christelyktte Majefteit, het veragten der gegeevene ordres, het belang der Zeedienst, de eer en de digniteit van Uwe Doorl. Hoogheid zelfs, zulks vorderen ; ja wy zyn by ons zeiven ten vollen overreed , dat een allernaauwkeurigst onderzoek na de ware reedenen , en waar door de ordres van Uwe Doorl. Hoogheid buiten effect zyn geblee. ven, een veel gefchikter middel zal zyn, om alle lasteraars en Schryvers van Pasquillen, die wy verfoeyen de mond te ftoppen , dan de Ripfte uitvoering der ftrengfte ftraffen , by de Placaaren bepaald ; offchoon 'er geene redenen voorhanden zyn , om iemand onzer Ingezeetenen daar van te fupconneeren ; en terwyl wy niet minder verzeekerd zyn , dat hier door de geneegendheid der goede Ingezeetenen voor, en het vertrouwen op Uwe DoorL Hoogheid zal herleven en be- be-  nov. STAAT EN OORLOG. 178a. 359 vestigt worden: ——. hebben wy dieswegens ons niet kunnen dbpenfeeren , Uwe Doorl. Hoogheid hier toe expres te verzoeken, op dat 'er voorde Posteriteit een blyk overblyve, dat wy niet onverfchillig zyn geweest in deezen , maar getragt hebben dat geene te doen , waar toe wy als Staaten van eene Souveraine Provincie, geregtigd waren, en ons verpligt rekenden. GCXXfX, Refolutie van Burgemeefteren en Vroed' fchap der Stad Dokkum , raakende de Ambulutoire Ampten , vallende op het Kwartier der Sleden, dat dezelve voortaan niet meer aan den Prinfe Erf/tadhoudLf zullen worden opge» draagen. In dato 26 November 1782. Gehoord het Rapport van de BurgermeeRer Fockema, en verdere Gecommitteerden tot eenetehoudene conferentie met den Heer BurgermeeRer Nauta, ingevolge voorenftaande Refolutie Commisforiaal' van den 22 November 1782 , is met eenparige Remmen, voor zoo verre deezen hebben verteekent, gearreReert, dat de Ambulatoire Ampten, op het Kwartier dir Steden vallende , voortaan niet aan Zyne Doorl. Hoogheid, door de Volmachten deezer Stad, zullen werden opgedragen , om daar af naa Hoogstdeszelfs welgevallen op de refpeclive Lieden van het Kwartier der Steden te disponeeren , maar dat de Ampten, op deeze Stad vallende , aan zoodanig een Volmacht van hier tydelyks zal worden opgedragen, op welke volkomen vertrouwen geRelt word, dat na het 25 Articul van het Reglement reformatoir van w'ylen Zyne Doorl. Hoogheids Heer Vader, glor. ged. na zyn verftand en regte confcientie, ten gemeene beste en welvaaren, bevinden zullen, te dienen, zonder aff.-x'tie , gunst of ongunst; vindende de ondergefchreeven Leeden van de Magistraat en Vroedfchap ter voldoeninge van haar gedaauen e?d hun daartoe verplicht, en zullen de abfenZ 4 te  36o nov. ZAAKEN VAN 1782. te Leeden worden verzogt, deeze mede te verteekeren , gelyk zulks ook aan de aankomende Leeden zal worden geprafenteerd : Voorts is bepaalt, dat aan de tien byzondere Stede Regeeringen deezer Provincie van dit genomen belluit kennisfe zal worden gegeeven, op dat eene fchikkinge, na een daar at' voorbande komende, of te makene, rooster, omtrent deCommisfien van ftaat, by den aanvang der aanftaande groote Landsdag geformeert werde ; en zal Zyne Doorl. Hoogheid mede per Misfive hier af kennisfe worden gegeeven, in die termen , als de omftandigheid medebrengt : zynde tot het depecheeren daar toe, gelyk mede tot afvaardiging der circulaire Brieven aan de tien Steden in deeze Provincie, ter materie dienende, uit de Magiftraat gecommitteert de Ed. Achtb. Heeren Burgemeesteren Fockema en Siersma, en uit de Vroedfchap , de Ed. Achtb. Hoeren Brugmans, Breugeman, Synja euRyp- perda r effens den Heer Secretaris Suiderbaan. ■ Eindelyk is gearrefteeit, dat alhier niemand in de Vroedfchap zal worden geadmitteert, dan die daar toe ftaaude veieischten heeft, naar inhoud van het Reglement van regeering, zonder dat veel vermogende recommandatien daar omtrent eenige verandering zullen moogen mal. en. In kennisfe der handen van Magiftraat, Vroedfchap Secretaris en verdere aankomende Leeden. Aldus gearrefteert en gerefumeert op den 26 November 1782, zynde de Heer Nauta, op deszelfs verzoek geëxcuiëert van de deliberatien hier omtrent. ("Was get.J> J. FOCKEMA, J. D. SIERSMA, H. VAN ASSEN, J. BACKF.R , S. SU1DEWA, J. SNIP, S. V1SSCHER, G. BRUGMANS, JOACHIM VAN VLIET, R. HOORNSMA , P. BRED". GEMAN, B. K. WYNIA , W. FABER , W. DE KOOS , P. J W. KNOLL, A. CUPERUS, L. R. SYNJA, MCOLAUS POSTHUMUS , B. J. KLAVER , O. GOSLINGS, K. VAN K.LFFFËNS, F. S. RYI'PEKDA, JOHi FERBLANS B.TEJuTEMA en B. SUIDERBAAN. ccxxx.  mv. STAAT EN OORLOG. 1782. 36! CCXXX. Rondgaande Brief van de Regeeringi der Stad Dokkum aan de overige Friefche Steden , inhoudende kennis geeving van haar Befluit omtrent de Amhulatoire Ampten. ƒ# dato 26 November 1782. EDELE ACHTBAARE HEEREN I T""\oor de zorg van den Hoog wel Gebooren H'er J. Charles Bigot, Raad in de Vroedfchap en Burgemeefter der Stad Stavoren &c. &c. is aan ons ter hand geflelt eene gedrukte Mislive en Memorie van Zyne* Doorl. Hoogheid, nopens de ordres, in den laatst afgeloopen Zoorner , by Hoogstdezelve , als Admiraal Generaal , aan de Marine van deezen Staat gegeeven. Wy hebben , na aandagtige lecture , die Memorie vergeleken met, en getoest aan , de Misfive , door Hun Ed. Mog. de Heeren Staaten deezer Provincie , ingevolge van eene op den laatst afgeloopen Landsdag by de drie Landskwartieren genomene Refolutie , aan de Bondgenooten, de Edele Mog. Heeren Staaten der andere Provinciën afgezonden. Onze Lands vaders bepaalen zich daar alleen by Remarques omtrent het verzogte fecours naar Brest, door zyn Allerchristelykfie Majefteit, den Koning van Frankryk, aan Hun Hoog Mogende voorgefteld. Wy vinden die Misfive van onze Overheid alzints gegrond, en bidden dienvolgens U Ed. Achtb. hier op derzelver aandagt eens met ons te willen vestigen , in vertrouwen dat U Ed. Achtbaaren dezelve in alle deelen met ons zullen befchouwen als een regt Vaderlandslievende handelwyze , en , uit dien hoofde, dezelve met ons billyken, en zulks volkomen approbeeren: — als wy daar en tegen gaade (laan het Advys, door het kwartier der Steden , op dat poinét uitgebracht zoo worden wy met verbaastheeden aangedaan over deszelfs inhoud , en wy kunnen niet bevroeden . hoe het mogelyk is , dat zoodanig een Advis kan worden uit- ge-  3ö2 nov. ZAAK. VAN STAAT EN OORL. 1782, gebragt, door Leden van een Kwartier , welkers Ingezeetenen , althans der meefte Steden , zoo veel deel hebben in de Commercie en de daar uit proflueerende Navigatie. Wy kunnen dat uitgebragte Advys nergens aan toefchryven, dan dat de voornaamfte Leeden van dat Kwartier verzeren in eene verpligtinge en afhangelykheid aan Zyn Doorlugtige Hoogheid ; om welke te prteveniëren , wy hebben geoordeelt, dat onze onvermydelyke pligt vorderde , eene Refolutie te neemen van zoodanig een inhoud , als het bygaande extract dicteert , het welke wy de ee're hebben aan U Ed. Achtbaaren hier nevens te laten toekomen, met de allerernftigfte inttantie , dat het U Ed. Achtbaaren doch mooge behagen , in deezen tot heil van den Lande met ons de Concert te handelen , waar toe wy , aan onzen kant, onder offerte van alles wat dienftig kan zyn, ons bereidveerdig zullen toonen. Waar meede, wy, U Ed. Achtbaaren beveelende in de dierbaare protectie des Allerhoogften, verblyven. edele achtbare heerenI U Ed. en Achtbare goede vrienden, Burgemeefteren» Recht en de Raden der Sad Dockum. (Was get.) J. fockema > (Onder ftond) Ter Ordonnantie voorfz. Dockum den 26 Nov. 1782. (Was get.) p. suiderbaan.