VERZAMELING van RLACAATEN, RESOLUTIEN EN ANDERE AUTHENTYKË STUKKEN enz. ÈETREKKING HEBBENDE TOT BE GEWIGTIGE GÊ* BEÜRTENISSEN, IN DE MAAND SEPTEMBER MDCCLXXXVIÏ, BEVOOREN EN VERVOL* GENS, IN HET GEMEENÈBEST DEÈ. VEREENIGDÈ NEDERLANDEN VOORGEVALLEN. Negentiende Deel. Te C A M P Ë N , Tef Drukkeryè van J. A. de CHALMÖT* MD C C XC.   CHRONOLOGISCH REGISTER TAN. ALLE DE STUKKEN NEGENTIENDE DEEL, VAN ÖEEZE VERZAMELING VOORKOMENDE. Ne. 1468. ExhaB uit het Register der Refolutitn van Hun Hoog Mogenden, in dato den 8 April 1787, betrekkelyk h't nzrcheeren der Militairen op een ander Territoir fcfo * ...... bladz. I. «—•=— 1469. ExtrdB uit de'Refolutitn van Hun &<»>g Magenden, ten ei?tde Befoignes aan te l*gge"> om te overwegen de middelen; vaar door ■* akelige gevolgen van een volJlrekte 'Burger-Oorlog zoude kunnen worden voorgekomen. In dato den II May 1787. . -„ . -. bladz. 3. i—«t 1470. Extraü uit het Register -der Rèfohtien van Hun Hoog Mogenden; betrekkelyk eenen ondergefchepten brief &c. Indato den 13 May 1787. . . . bladz. 5; •-^— 1471- Extraft uit bet Register der Refoltttien van Hun Hoog Msgenden, in dato den 23 May 1787, om aan dé 'Officieren; 'door de Hoeren Staaten van Holland en WéstFriesland gsfuspendeird-, te presteeren eene fchaadshósfteU •ifnt&pe. , -. . . -. -. tyttdz; 9i IN HET  IV REGISTER N». 1472. Extratt-uit de Refolutien van Hun Hoog Mogen' den, in dato den 23 May 1787; war by het gedrag van fommige Officieren, die aan de ordres van de Heeren Stoaten van Holland hebben geweigerd te obedieeren, wordt geapprobeerd tjc bladz. 11. _ 1473. Propofitie door de aanwezende Gedeputeerde van 'de Provincie van Utrecht ter Vergadering van Hun Hoog Mogenden gedaan, om aan zoodaanige Officieren, welke door de Heeren Staaten van Holland zyn gefuspendeerd, te doen gelasten, dat zy zich moeten aanmerken; als by dezen in hunne posten herfteld te zyn &C In dato den I Juny 1787 Uadz- l3* _ I474. Extratt uit de Refolutien van Hun Hoog Mogenden , betrekkelyk het fesfie nemen van drie Heeren Gecommitteerden ter Vergadering van Hun Hoog Mogenden, door de Staats-Leden in de Stad van Utrecht vergaderd, afgezonden. ...... • MpÉfc J4. . 147 5- Extraiï uit het Register der Refolutien van de Hoog Mogende liooren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, van den 19 juny 1787; waar by de Heeren Gedeputeerden van Zeeland perfisteeren in hunne weigering om de nieuwe Deputatie wegens Utrecht te erkennen, bl. 19. _ 1476. ExtraBuit de Refolutien van Hun Hoog Mogenden, over het zelfde onderwerp; in dato den . . Juny j-^87, . . • . . • bladz. 19. _ 1477. Misfive van A. P. C van Spaen, LuitenantCollonel, commandeerende 't Regiment Hesfen-Philipftal, aan Hunne Hoog Mogenden, bttrekkelyk zyne retraite met Zo Ruiters, Standaart, Pook &c. uit de Provincie van Holland, h dato den 24 Juny 1787. • . bladz. 22.  de» STUKKEN. V N°. 1478. ExtraU uit de Refolutien van Bun Hoog Mogen' den, in dato den . . July 1787; betrekkelyk de ExercitieGenootfchappen in de Meijerye van's Bosch. . bladz. 25. —— 1479. Misfive van het Collegie ter Admiraliteit, refideerende te Amfleldam, aan Hun Hoog Mogenden, betrek' kelyk het vergunnen van 't gebruik van twee Kanonneerbooten aan het Defenfie-wezen van gemelde Stad. In dato den 10 July 1787. ..... bladz. 26. 1 - 1480. ExtraU uit het Register der Refolutien van de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigds Nederlanden, over het voorgevallene te Vreeswyk aan de Vaart &c. In dato 4en 12 July 1787- . . bladz. 30. ■ 1481. Memorie van den Franfchen Gezant Marquis de Verac, waar by denzelven uit naam van den Koning kennis geeft, dat Hoogstdenzelven de Mediatie accepteert tot bevrediging der verfchillen, welke de Republiek verdeelen In dato den 18 July 1787. ? . . bladz. 32. *- 1482. Refolutie van Hun Hoog Mogend" de Heeren Staaten Generaal der VereenigJ" herlanden, betrekkelyk het pasfeeren en inkemsn van vreemde Militairen in het Diftriiï van Je Generaliteit &c. In dato den 17 Augustus 1787. < bladz. 33. —— 1483- Refolutie van Hun Hóóg Mogenden de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, nopens de algemeene verdediging, en het werven van Krygsvolk in de Generaliteits Landen door dc Provincie van Holland &c. In datoden . - Augustus 1787. . , bladz. 35. 1484- Extraü uit het Register der Refolutien van Hun Hoog Mogenden, waar by op verzoek van Mr Hendrik Fagel, deszelfs Kleinzoon wordt gequalificeerd en geau* 3 thori-  VI REGISTER thorifeerd, om denzelven in zyne bediening ais Griffier van Hun Hoog Mogenden te adfistccren fifc. In dato den i OSober 1787 bladz. 39. N,°. 1485. Nota van den Graaf de Bukge, heiast met de zaa^ ken van het Sweedfche Hof, aun Hun Hoog Mogenden de Heeren Staaten Generaal der Verenigde Nederlanden, betrekkelyk de veiligheid van het Corps Diplomatique in 's Hnge In dato den 15 OÜcber 1787. . . bladz. 41. r._,v 1486. ExtrnU uit het Register der Refolutien van Hv.n Hoog Mogenden de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, betrekkelyk de dimisfie van den Heer Mr, Wyckbrheld BirDGM, als 'Ihefanrier-Generaal van de Generaliteit £?c- In dato den 19 Oclober 1787. bl. 41» *■ 14S7. ExtrM uit de Refolutien van Hun Ed. Mogenden de Heeren Staaten van Gelderland, betrekkelyk de aangebodene M dititie van de Heeren Staaten van Holland, ter vereffening van de gfchillen in de eerstgemelde Provincie ontfiaan- hi dato,den 2 May 1787. . ._ bladz. 4§. «- 14 88» Verhaal van tht voorgevallene ter gelegenheid van het inflaan van Glazen enz buiten ds Rhynpoort te Arnhem, door de Vaandrigs van dek Huey en van der Hoor. » • .. bladz. 51, —mm 1489. Misfive van de Heeren Staaten van Gelderland aan die van Holland, over het bevel door laatstgenoemden aan de Troepen op die Provincie gerepartitieerd, en in Gelderland Guarnfoen houdende, gegeven, dat dezelve Linnen de tyd van een Heerenmaand naar het Territoir van de Generalheit zullen moeten marcheeren; en dat. by ontjlentenisvan dien, met de betaaling zal worden opgehoudev. In dato. deniZ May 1787. . 4 .. ètefc, 53. K,0.  der STUKKEN. VII N°. 1490. Misfive van de Heeren Staaten van Gelderland aan Hun Hoog Mogenden , over het zelfde onderwerp. In dato den 12 May 1787 bladz. 5?. - 1491- Request van Decanen van het Krameren - Gilde, geadfisteerd met Decanen van onderfcheidene andere Gilden linnen de Stad Thiel, aan de Wel Ed. Achtb. Magiftraat van di,e Stad; waar by verzoeken en infteeren: dat aan hun op Stads kosten, binnen den tyd van veertien dagen mag •worden uitgereikt, Copyen authenticq van alle Privilegiën, Foorrechten, Buurfpraaken en Chartres aan de Stad en Burgeren van Thiel en Zandwyk, verleend en verhandeld. In dato den 16 May 1787 bladz. 57. * 1492. Misfive van de Heeren Staaten van Gelderland aan Hun Hoog Mogenden, behelzende goedkeuring van de toegezegde protectie en fchaadeloosftelling aan zoodaanige Officieren, welke door de Heeren Staaten van Holland zyn gefuspendeerd; en teffens aanmaaning om tegens die Officieren, welke aan Holland hebben gehoorzaamd, rechtelyke Procedures te doen entameeren. In dato de» 27 May 1787. . • . . . - • . bladz. 60. 1493. Publicatie van de Ed. Achtb. Regeering der Stad Doesburg, waar by aan alle de Schutters, wordt geordon* neerd, om hunne Snaphaanen en verder Wapentuig, by de Sergeanten te brengen, en vooral geen zwarte Cocardes te dragen, zullende het Hun Ed. Achtb. aangenaamer zyn dat 'er eenig Oranje teeken gedragen worde. In dato den 27 Juny 1787 bladz. 63. —— 1494. Publicatie van Heeren Burgemeesteren, Schepenen en Raaden der Stad Zalt-Bommel, waar by de BurgerSociëteit wordt vernietigd, met verbod, eenige Sociëteiten binnen de Stad, zonder voorgaande permisfie van de Magi* 4 firaat,  VIII RE G ISTER Jirdat, op te richten. In dato den i July 1787. II, 61. 1495' Publicatie van Heeren Burgemeester en , Schepenen en Raaden der Stad Zalt - Bommel, waar by onder anderen het inbrengen en debiteeren van den Post van den NederRhyn , Politieken Kruyer enz. wordt verboden, by piene van 50 Culd. voor de eerfle reis, en van 100 Guld. voor de volgende reizen te verbeuren. In dato den 4 July 1787. t ..... . . . . bladz. 66. e—— 1496. Dagvaarding van veertien Gemeentslieden en tagtig Burgers der- Stad Hattem, voor den Hove Provinciaal van Gelderland. bladz. 68. t. ■ 1497. Extract uit het Reces van den Extraordinairst Landdag in Augustus 1787, binnen Arnhem gehouden, tetrekkelyk de Memorie van den Baron van Thulemeyer', cm fatisfactie wegens het arresteeren van haare Koninglyke Hoogheid Mevrouwe de Primes van Oranje. In dato den 13 Augustus 1787 bladz. 70. : 1498- Refolutie van Hun Ed.Mogenden de Heeren Staaten van Gelderland, nopens de mediatie van Frankryk. In dato den .. Augustus 17 87. . . . bladz. 73. — 1499. Misfive van Hun Ed. Mogenden de Heeren Staaten van Gelderland, aan Hun Ed. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland en West-Frieslani, over het zelfde onderwerp £fc. In dato den 16 Augustus 1787. hl. 76. • : bladz. 90. 1503. Misfive van Hun Hoog Mogenden de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, aan de Bond. genooten, betrekkelyk de Petitie door den Raad van Staa. ten aan Hun Hoog Mogenden overgegeven: benevens den inhoud van de genoemde Petitie. In dato den 4- January J787- < : : 1 • . . bladz. 9z, — 1504. Declaratoir door 78 Burgers en Ingezetenen der Stad Vlaai-dingen geteekend, waar by betuigen genegen te 'zyn, eenige kundige, braave en vertrouwde, Gecommitteerden uit haar lieder midden te verkiezen, dezelven met eene bepaalde IftruBie te voorzien, ten einde de gebreken ■opgfpoord, en de noodige middelen tot herftel beraamd worden &c. In dato den 5 January 1787. . . bladz. oS. i-ius. ih:j ive van uecommitt/>eni.i> Hrnrtm nnn tj.„. vj - - •> " "**•*'» J^U. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland en West. * 5 'Ffles-  t REGISTER Friesland, betrekkelyk zeker opgericht Exercitie-Genootfchap te Faorburg; benevens de Refolutie door Hun Ed. Groot Mogenden daaromtrent genomen. In dato den 10 January 1787. bladz. 9S. 1506. Request van de minderheid der Haarlemfche Burgery, aan Hun Wel Ed. en Achtb. de Regeering van die Stad, tot weering van het ontwerp om de Schuttery te veranderen. In dato den 17 January 1787. . . bladz. 102. ,. 1507. Extract uit het Register van de Ed. Achtbaare Heeren, Schout, Burgemeesteren en Schepenen van'sGravenhage , betrekkelyk het verzoek van fommige Schutters in 's Hage gedaan, dat de Haagfche Schutterye, immers de Supplianten, van den ééd aan den Prinfe van Orange als ErfStadhouder gedaan , mogen worden ontflagen. In dato den 18 January 1787. . . . bladz. 108. ■ 1508. Misfive van de Vroedfchap der Stad Woerden, aan Hun Ed. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Hallam en West-Friesland; waar by, op gronden in de Misfive aangevoerd, versoeken: om de Gedeputeerden van hunne Stad ter Staatsvergadering is admitteeren, en in 't vervolg tot dezelve te befchryven, en genoemde Stad verder in redelykheid te doen deelen in de Commisfien, door de StaatsLeden bekleed wordende. Indato den 3 8 January 1787. . bladz. 11 o. „, 1 1509. Request van Burgers en Inwooners der Stad Amfieldam, aan de Ed. Groot Achtb. Heeren Burgemeesteren en zes- en- dertig Raaden van gemelde Stad, nopens het veoorftel der Gedeputeerden der Stad Haarlem, ter Staatsvergadering op den 30/len January jongstleden gedaan. In dato den 9 February 1787. . . bladz. 113.  oer STUKKEN. XI N°. 1510. B: fluit van de Heeren van de Weth der Stad Rotterdam, waar by wordt verboden het lezen van alle foorten van naamlooze Boekjes, Papieren of Gefchriften onder de Hoofdwacht, die aanleiding zouden kunnen geven tot oneenigheden onder de Schutters &e. In dato den 13 February 1787- . . . . . bladz. 118. -> 1511- Extratt uit de Refolutien &c. betrekkelyk zekeren Brief, voorkomende in de Brielfche Courant, als mede over de algemeen toenemende licentie der Courantiers £fi7. In dato dsn 16 February 1787. . . . bladz. 119. ' > ■ 1512. Publicatie van den Hove en Hooge Vierfchaar van Rhynlar.d, ter ontdekking van de Daaders der gepleegde balddaadighedcn. en Jlraatfchenderyen in en omtrent de Dorpen Alphen, Q.udshoom, en Aarlanderveen &c. In dato den 20 February 1787. .... bladz. 121., ' ISI3- Propofitie van de Gedeputeerden der Stad Haarlem, ter Staatsvergadering van Holland gedaan, om het Guamifoen in 's Hage te verfterken. In data den 17 February 1787. . bladz. 122. —- 1514. Reqwst van de Directeurs van het Vry-Corps, en Commisfarisfen van de Burger Sociëteit, te Schiedam, aan de Ed. Groot Achtbaare Heeren Burgemeesteren en Vroed, fchappen van die Stad, flrekkende tot aandrang van de Propofitie ter Staatsvergadering van Holland gedaan, om het Guamifoen in, 's Hage te verfterken £fV. In dato den 20 February 17 87. bladz. 125. ——— 1515- Refolutie van Burgemeesteren en Vroedfchappen der Stad Schiedam, over de boven vermelde Propofitie ter Staatsvergadering gedaan ÖV. In dato den 20 February 1787. « • 2 f t » . bladz. 128.  XII REGISTER Np. 1516. ExtraB uit de Refolutien van de Ed. Groot Achtb. Heeren Burgemeesteren en Vroedfchappen der Stad Schiedam, houdende verflag van het voorgevallene, ten "inde om, by alteratie de# Refolutie van den loflen dezer, Heeren Gedeputeerden in 's Hage by expresfe te doen gelasten, om zich met de Propofitie van de Stad Haarlem woordelyk te conformeeren &c. In dato den 22 February 1787. •* . . . . . . . bladz. 131. »■ 1517- Aanfpraak ter dezer gelegenheid door de Directeuren van 't Vry-Corps, midsgaders de Commisfarisfen van de Burger-Sociëteit der Stad Schiedam, aan 'Heeren Burgemeesteren gedaan. In dato den 11 February 1787. ... . . . . . . bladz. 130. ■ 1518. Request van Geccmmitteerdens van de DireBie van het Vry-Corps, van het Vaderlandsck GenootfcJiap, en van de Burger-Sociëteit te Schiedam, aan de Ed. Groot Achtb. Heeren Burgemeesteren en Vroedfchappen van genoemde Stad, over het zelfde onderwerp Éfc. In dato den 24 February 1787. .... bladz. 143. - ■ 15^9- Declaratoir NanniNg de Greeve, Bur- gemeeeter te Schiedam , wegens s-,n qezegdf, dat de Vroedfchap tot het nemen der nadere Refolutie van den liften dezer was genooddrongen geworden. In dato den 26 February 1787. ..... bladz. 151. —— 1520. Publicatie van het Hof van Holland, waar by eene prcemie van duizend zilveren Dukatons word belooft, aan den genen die den Daader of de Daadcrs weet te ontdekken , welke op het Vaandel . van het Regiment LyfGwrdes te Voet, eenige zwarte fchrappen of trekken ge' teekend hebben, verbeeldende een Galg, waarvan eenftreep loopt tot aan den Kop van den Leeuw op het zelve Vaandel  bek STUKKEN XIII del ftaande. In dato den 23 February 1787. bh 152. Na. 1521. Memorie door de Kapitein Gale Isaak Gales, uit naam van een groot gedeelte van den Burger Knygsraad, in de Vergadering van de Ed Groot Achtbaare Heeren Burgemeesteren en zes- en- dertig Raaden der Stad Amfteldam voorgelezen; waar in word aangedrongen op het in dien.:; houden van het Corps van den Rhyngraave van Salm In dato den 26 February 1787. . . . bladz. 153. — 1522. Misfive van de Leden [der Provinciaale Vergaderinge van Schutteryen, Gilden, gewapende Burger-Cerpfen , Vaderlandfche Sociëteiten , Gezelfchappen enz., te Delft vergaderd, aan den Wel Ed. Gefir. Heere H. Hooft Dz., Burgemeester -te Amfteldam. In dato den 1 Maart 178 7 bladz. 156. —— 1523- Declaratoir van vyf Leden uit de Vroedfchap te Amfteldam, aan Hun Wel Edele Groot Achtb-, behelzende de redenen waarom in de voorgaande Vergadering niet zyn tegenswoordig geweest &c. Indato den 2 Maan 1787. • • • . ', . • bladz. 158. **'■1 -1524. Aanfpraak eéneCommisfieuitdenBurger-Krygs- raad gedaan, aan deEd. Gr. Achtb.Heeren van den Gerechte der Stad Amfteldam, ten einde 'er geene Keur, Publicatie of Waarfchouwing werde geëmaneerd, waar by het zoude voorkomen, als of het gedrag der Burgerye, op den 26 February laatstleden gehouden, fchyn zoude hebben gehad van tproerige bewegingen &c. In dato den 2 Maart 1787. • • • » bladz. 160. —— 1525. Misfive van de Leden van het Vaderlandsch Ge- nootfchap tot behoud der Vryheid, te Dordrecht, aan de Leden van de Burger-Sociëteit te Amfteldam. In dato den 2 Maart 1787., bkdSi l63. N0„  XIV REGISTER N°. 1526. Addres van Burgers en Ingezeter.en van Amfteldam, aan de Ed. Groot Achtb. Heeren Burgemeesteren en zes- en'dertig Raaden van die Stad, betrekkelyk het in dienst hoé' den van het Corps van den Rhyngraaf van Salm £?c. //) dato den t5 Maart 17'87. . . . . bladz. 165. " 1527. ExtraB uit de Refolutien van de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland, genomen op Woensdag den 7 Maart 1787, betrekkelyk het Exercitie-Genootfchap in 's Hage bladz. 170, 1528. Propofitie van den Fiskaal Mr. J. G. Luiken, aan Hunner Edel Groot Mogende Heeren Gecommitteerde Raaden, met betrekking tot de Brielfche Courant. In dato den 12 Maart 1787 bladz. 173. n 1529. ExtraB uit de Refolutien van de Vroedfchap der Stad Amfteldam, in dato den I4 Maart 1787, betrekkelyk het benoemen eener Comfnisfte nopens de bedenkingen, om' trent de generaale reprafentatie van het geheele Volk. • bladz. 176. 1 1530- Addres vu,, Mr. C. N. Plemper van Bree, Bailjuw en Schout der Stad Go»cia, Bloemendaal en Gouêc rak , aan Hun Ed. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland, waar by zich beklaagt over verregaande balddaadigheden gepleegd; inet verzoek: om eene prasmie uit 's Lands kas te mogen uithoven tot ontdekking van de daaders: benevens de Refolutie hieromtrent f door Hun Ed. Groot Mogenden genomen. . . bladz. 178. ... 1531- Addres van de DireBeurs van het Vry-Corps, en Commisfarhfen van de Burger-Sociëteit te Schiedam , aan Heeren Burgemeesteren en Vroedfchappen van die Stad, betrekkelyk de hier voorenftaande Stukken N*. 1514, 1515» ÏS16, 1517,1518^^519» . ■. bladz. 180. IN0.  nu STUKKEN; XV N°. 1532. Verzoek van Mandement Penaal door vier Collonelt der Burgerye te Amfteldam, aa>i den Hoye van Holland, tegens het houaen van Krygsraad. In dato den 15 Maart ï7^7 bladz. 189. 13 Request van Collonel, Kapiteinen, Luitenants Vaandrigs der Burgetye van Amfteldam, aan den Hotgen Raade in Holland, met verzoek van Mandamem in cas d'appét, tegens het verzoek in het voorgaande N°. 1532 tegens hen gedaan. In dato den 19 Maart 1787. bl. 194. —— 1534- Publicatie van de Regeering der Stad Haarlem, waar by de gantfche Schuttery uit hunnen dienst wordt ontftagen en gedmkteerd zonder de minfte krenking van Imn eer en goede naam &c. In dato den 2 April 1787. bladz. 199. 1535- Ordonnantie voor de Schuttery der Stad Haarlem. In dato den 26 Maart 1787. . , bladz. 201. 1536. Extract uit het Register der Refolutien van de Ed. Achtb- Heeren Raaden en Vroedfchappen der Stad Haarlem, betrekkelyk het begeven »«« Ambten en Bedieningen. In dato den 27 November 1786. . , bladz. 271. 1537- Rapport omtrent het Schouts-Reglement der Stad Haanem, op den 13 Augustus 1787, ter Vergadering van de Heeren Raaden en Vroedfchappen uitgebracht. • • • bladz. 280. 1538. Bewys van qualificatie tot de bevoegdheid, om tot K szer of Gecommitteerde uit de Burgery te Haarlem be-. noemd te kunnen worden. . , , bladz. 296. ' — 1539. Advertentie van Heeren Raaden en Vroedfchappen ■ Stad Haarlem, betrekkelyk het beièdigentan het Stads Re-  XVI REGISTER enz. Regeerings Reglement. ïn dato den 31 Augustus 1787. . . i . . . . . . . bladz. 300. N°. 1540. Waarfchouwing door de Heeren van den Gerechte der Stad Haarlem, betrekkelyk het bewaaren van goede orde op den dag dat het Regeerings Reglement ftaat ingevoerd en beèédigd te worden. In dato den 3 September 1787- . bladz. 302, ■ 1541- Advertentie van Heeren Raaden en Vroedfchappen der Stad Haarlem, waar by aan de goede Burgery kennis wordt gegeven, dat het plechtig gearrejleerde en wederzydsch beéédigde Sinds Regeerings Reglement, door Hun Ed. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland, is geannulleerd en vernietigd; in dato den 22 Oüober 1787. ......... bladz. 303. »■ « ' 1542. Refolutie van Heeren Burgemeesteren en Regeerders der Stad Haarlem, betrekkelyk de ontwapening det geheele Schutterye. In dato den 4 November 1787. • . . . . i . bladz. 304. " ' " 1543- Misfive van burgemeesteren en Regeerders der Stad Haarlem, aan Heeren burgemeesteren en Regeerders der Stad Hoorn, betrekkelyk de Refolutiej op den iiden Maart laatstleden ter Staatsvergadering van Holland genomen, over de onlusten in de laatstgemeldé Stad voorgevallen. In dato den 29 Maan 1787; ; , bladz. 306. VER-  VERZAMELING VAN PLACAATEN, RESOLUTIEN EN ANDERE AUTHENTYKE STUKKEN enz. BETREKKING HEBBENDE TOT DE GEWIGTIGE GEBEURTENISSEN, IN DE MAAND SEPTEMBER 1787, BEVOOREN EN VERVOLGENS, IN DE REPUBLIEK DER VEREENIGDE NEDERLANDEN VOORGEVALLEN. N. 1468. Extraiï uit het Register der Refolutien van Hun Hoos: Molenden , in dato den 8 April 1787, betrekkelyk het mare heer en der Militairen op eet. ander Territoir &c. Op het voorgeftelde door de Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Gelderland, ter Vergadering van Hun Hoog Mogenden, is na gehouden deliberatie goedgevonden en verftaan: aan deh Raad van Staaten aan te fchryven, dat Hun Hoog Mogenden by Hoogstderzelver Refolutie van den 3often laatstleden-, voor aangenaam gehouden hebben j de herinnering5 door den Raad van Staaten aan alle de commandeerende Officieren der Rëgi menten van den Staat gedaan, van den éèd * dieö XIX. Deel. A fcjf  i Verzameling van Stukken betrekkelyk tot zy aan de Generaliteit gedaan hebben, ten einde foor te komen, de verkeerde begrippeu welke fommige Officieren der Regimenten van een Staat, en voornaamlek de Gemeenen, zouden hebben kuntlIj opvatten, uit hoofde c!er byzondere Claufule iD die ééd voorkomende, betrekkelyk ce verfchul» digdc gehoorzaamheid aan de Staaten der byzondcre Provinciën, tn de Magifiraat üer Steden, alwaar, zy zich in Guamifoen zullen bevinden; Hun Hoog Mogenden hebben goedgevonden, den Raad van Skaten te autbonieeren, gelyk zy by dezen denzei ven aut hoi Heeren , om uit naam van Hun Hoog Mogenden, aan de commandeerende Officieren ciet Regimenten, thans in dienst van den Lande zich bevindende, nader te erdoj neeren, dat zy door de byzoridene Claufule in hunnen ééd voorla mei de, niet anders onderworpen zyn, of zich als onderworpen kunnen achten aan de byzondere orders, het zy direct van wegen Hun Ed. Mogenden ce Hieven Staaten van Holland en West-Friesland. het zy van wegens de Magiftraat of Regenten der Steden en Plaatfen, alwaar zy in Guarnifoer of Gécampeerd Üggen met hunne Regimenten en Macfchappen, of van andere Heeren Staaten of Ma^illraaten, dan in zoo verre die orders zich bepaalcn tot het Territoir van hunne Provincie, alwaar zy Guamifoen houden; maar dat voor zoo verre gemelde orders zich tegen alle verwachting mogten uitftrekken, om met hunne Regimenten te marcheeren, zonder alvoorens gevraagde en door den wettigen Souverein der Provincie, in welke zy order zouden hebben te marcheeren met hunne Regimenten of Manfchappen, verleende attaché op het Patent of de Patenten tot dat einde aan hun afgevaardigd en vertoond, het hun niet geoirloofd zal zy n , met hunne Regimenten of Manfchappen buiten het Territoir te marcheeren van de Provincie, waar in zy zich geplaatst vinden; en dat byaldien tegen alle verwachting eenigen van hun zich verlloutten, of ondernamen het nogthans tc  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 3 te doen, of ten dien einde eenige orders te geven, of te gehoorzaamen aan zoodaanige orders, dezulken als ongetrouwen aan den ééd door hun aaa den Lande gedaan, aangemerkt, en ter behoorlyke plaatfen ter verantwoording deswegen geroe« pen zullen worden; en dat vervolgens, alle de com. mandeerende Officieren gelast en gehouden zyn» oogenbliklyk en zonder tydverzuim, van deze aanfchryving aan hunne onderhebbende Officieren en Gemeenen daadelyk de noodige kennis te geven, met last aan een ieder van dezelven, omzich insgelyks naar deze aanfchryving ftiptelyk te gedragen* N°. 1469. ExtratT; uit de Refolutien van Hun Hoog Mogenden, ten einde Befoignes aan te leggen, om te overwegen de middelen, waar door de akelige gevolgen van een volftrekte Burger-Oorlog zoude kunnen worden voorgekmen. In dato den li Mav I7Ö7. 3 De Heeren Torck van Rosendaal, en andera Hun Hoog Mogendens Gedeputeerden tot de Mi* litaire zaaken, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staaten in conferentie geweest zynde, hebben ter Vergadering gerapporteerd: dat de Heeren Gecommitteerden uiÊ den Raad van Staaten aan Hun Heerea Gedeputeerden in de voorfz. conferentie hadden voorgedragen, of niet de hachelylce toeftand, waar in de zaaken binnen deze Republiek gebragt zyn doof de ingekomen tydingen, dat bereids een rVcachement Militairen met een Corps Burgers in ue Pro. vincie van Utrecht is handgemeen geweest t ten hoogften Doodzaaklyk maakte, dat ten allerfboedigften op het ferieuste werde gedacht en Befoignes aangelegd, om te overwegen de middelen, waar door onder Gods zegen nog zoude Worden Voorgekomen de akelige gevolgen van een volftreka è, tg  4 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot te Burger-Oorlog, erj de daar uit noodzaaklykmoetende pnfheeren toiaalen ondergang van deze geheele Republiek. Waarop gedelibereerd ?ynde, is goedgevonden en verftaan, te verzoeken de Heeren Torck van Ko^fndaal en andere Hun Hoog Mogenden Gedeputeerden tot de Militaire zaaken, om.met en cevens eet jge Heerti, Gecommitteerden uit den Raad Van Staaten, by Hun Ed. zelf te r.omineeren, de voorfz. Befoignes ten fpoedigften aan te leggen en soort te zetten, en van alles alhier ter Vergadcrirg rapport te doen. En d't dien onverminderd, aan de eene zyde de Heeren Staaten van de Provincie van Holland en West-Friesland, op het nadrukiykfte by Misfive zullen worden verzogt, om zonder tydverzuim, die van de Stad Utrecht te willen exborteerep en te induceeren; om zich te onthouden van al het eeen naar feiielykhedcn of violente middelen zoude eelvk zyn, en om mede die voorziening te doen, dat door het aantrekken van gewapende Manfchappen of Auxiliaire Corpfen, geen meer ombrage of redenen van klagten aan de Heeren Staaten van Utrecht, of aanleiding tot daadelykheden en onaangenaame rencontres gegeven werde; en dat aan den anderen kant, de Heeren Staaten van de Provincie van Utrecht even rnftantelyk zullen worden verzogt, om door het aantrekken of yerblaatfen van Militie, de zaaken niet verder buiten haar geheel te brengen, maar alles te laaten in den ftaat, waar in het zich tegenwoordig bevind.  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. j N5. T470. Extracl uit het Register der Refolutunvan Hun Ho->g Mogehdtn, bf.;rekielyk eenen ondergefchepten brief tfc. In dato den 13 May 1787. • De Heer Torck van Roosendaal ter V. renderïrjge prsfideerende, heeft aan Hun Hoog M "genden gecommuniceerd een brief, die hy deze nagr, onder een Addres aan hem als prajfideerende ter Vergadering van Hun Hoog Mogenden, had ontvangen, welke brief onderteekend was, het Commüté fcfc. Th van Leeuwen Prudent; gefchreven uit Amfteldam den 11 den Mey, en geaddresfeerd aan den Heer P. Vreedh te Woerden, Addres den Wel Ed. Fleer Costkrcts , Burgemees. ter &c. &c., aldaar; welke hy van zoodaanigen inhoud had gevonden , dat hy gemeend had dezelve niet onder zich te moeten houden, maar die ter kennisfe van Hun Hoog Mogenden te moeten brengen, volgende de voorfz. brief hierna geinfereerd. Exhib. 13 Mey 1787. Amfteldam den li Mey 1787. Wel Edele Heer! Wy hebben heden morgen ochtend wel ontvangen de MisuVes , zoo geteekend Delft als 's Hage. Wy zullen tragten dezelven te gelyk te beantwoorden. Alles wat ons in dit tydftip te doen was ter voldoening aan ü Ed. intentie, hebben wy in het werk gefield. Wy hebben de goede Noord-Hollandfche Steden geëxhorteerd , gelyk ook de Dorpen van conflderatie, nevens die van Amftelland. Ten dien einde verzoeken wy, gemunieerd te mogen worden met eenige (,pene Patenten, om dat wy gefchreven hebben , dat dezelve alhier tegens -Zondag voormiddag zullen te' bekomen zyn. Wy hebben de Zuid-Hollandfche Steden gelaten voor ü Ed.; dan A 3 al-  0 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot alleen hebben wy reeds op den loden brieven ge« zonden naar eenigen, om zich marschvaardig te maaken en te houden, tot dat 'er of van U Ed. of van ons, order kwam om naar Utrechi te marcheeren. Wy zyn in het zekere onderricht , dat Maarsfen en de overige Dorpen aan de Vegt zyn geëvacueerd, zonder dat men weet waar de Soldaaten naar toe getrokken zyn. Dit veroirzaakt, dat ons detachement op de gewoone wyze zal vertrekken langs de Vegt, en wel morgen ochtend den iaden dezer de eerfte devifie. Wy hebben ons by den Heer Secretaris Doncker geaddresfeerd , en daar de Directeuren van het Nat Fonds dezen avond zitten , zullen wy dit tot het flot dezes verfchuiven : intusfchen kan U Ed. disponeeren over eene fom van vyf duizend guldens. De zaak omtrent Dedel, heb ik met C. en andere over gefproken , verfcheiden voeden reeds voor twee dagen die grondbeginselen ; dog C, en anderen zyn van oirdeel, het als nog genoegzaam zyn zoude hem te obferveeren, door onderfcheide menfchen. Onaangezien wy van ons zelve noch Veldftukjes, noch geene Canonniers hebben , zouden wy dezelve egter by het Defenfie weezen dezer Stad hebben gevraagd; maar wy vernamen, dacwydoor die te vraagen, zouden op het fterkst worden geperfuadeerd, alhier voor als nog te bly ven, door te meer verzeekerd te zyn van de rust dezer Stad te kunnen bewaaren , welke men over het geheel vreest, dat wel eens zoude kunnen ondernomen worden te ilooren , te meer daar wy gerefolveerd zyn, langs den Amftel en Vegt het tranfport te doen : is het egter noodig, om zich eenen weg aan die zyde te openen, dan kan de 2de divifie die roete met dezelve neemen : word het een en ander geweigerd, dan zyn 'er echter Manfchappen ter adfiftentie : wy hebben een vertrouwd Perlbon naar Zwolle, giet eene depêche vapons aan den kundigen Pyman en  ie Gebeurtenis]en in 1787 enz. voorgevallen. 7 en Stolte, heden afgezonden, en wagten op beiden Zondag antwoord. Ik fprak over den inhoud met C. en anderen; maar die waaren niet van dat concept, en hadden eene zee van zwaarigheden, dan, daar het met de gronden , welke ik reeds lange gevoed heb, zeer overeenkomt, en ik 'er ten fterkften myn zegel aan hegtc, en nan eerst recht zal beginnen vry adem ce haaien, zoo bevonden zich de Gecommic teerden, op hetgeinterpreteerde, zoo ook de eerstgenoemde Wel Ed. Heeren ! uitmuntend te vreden over het Plan — de nadere verklaaring was deze: — Zoo dra de Stadhouder Troepen trekt, genoegzaam in fiaat, om Utrecht of eenige Hollandjche Stad te forceeren, ah dan Gelderland te invadeeren, en dat zy Overysfelfchen enz. van nu af aan, totbereidzelen maakten, welke eeniger maaten ontdekt wordende, den Stadhouder zouden afdoen houden, en ons fterk maaken: ook wat 'er deficieeren mogte ? 'Er zyn nog twee Patenten by den Burgemeester Hooft, welke in dit moment gehaald worden (voor ons.) Het word al Iaat, en Secretaris Doncker daagt niet op: zyn Ed. vertelde, dat 'er bereids aan 40 departementen gefchreven waaren, om ten eerlten over te zenden, de helfc der gecollideerde penningen in het Fonds , onder Addres van den Heere Costerus. Wy infteeren nogmaals, dat 'er een of meer Heeren mogen worden uit U Ed. Commisfie gecommitteerd , om met ons te befoigneeren over het een en ander. Dit presfeert juist zoo niet, doch. wy hadden dit gaarn ipoedig. Wy krygen geen Rapport van den Secretaris Doncker ; dus zullen wy dezen fluiten, ons beveelende in U Ed vriendfehap, moetende door de veelvuldigheid der afleidingen veel doorftreepen. Wy blyven met de hoogde estime en groeten □ Ed. haastelyk. Zoo komt de Vroedfchap, en bericht, dat 'er een Leger geformeerd word met zware A 4 Ar-  $ Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Artillery uit Nymegen, om Utrecht abfoluittenee. men: 't is allen ernst: zal dan in Gods naam het Cordon niet werken. Lieve vrienden doet inftan. tien op Ryssel; want de Utrechtfchen vrezen gebrek aan adfïïtentie. Hier over nader. {Onder Jlond) U Wel Ed. Dienaaren en goede Vrienden. Het Committé fcfr. (git.) Th. van Leeuwen, Prccjidcnt. (Superfcriptie) Wel Kdelen Heere den Heere P. Vreede, te Woerden. Addres: Den Wel Ed. Heer Costerus Burgemeester &c. &c. aldaar. Waar op gedelibereerd zynde, hebben de Hee. ren Gedeputeerden van ele Provinciën van Gelderland en van Zeeland, de voorfz. brief copyeelyk overgenomen , om in den haaren breeder gecommuniceerd te worden. En hebben de Heeren Gedeputeerden van de Provircien van Utrecht, Friesland, Overysfel en Stad en Lande, een geauthentifeerde Copye daar van verzogt , die aan haar gegeven zal worden. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Holland en West-Friesland hebben vangelyken een Copie daar van verzogt, en teffens verzogt vifie van het origineele (tuk , als zynde het corpus delicli, te mogen hebber , ten einde de roodige informatien daarop te kónnen neemen, hetgeen aan gemelde Heeren Gedeputeerden is geaccordeerd, mits het voorfz. origineele ftuk alhier te rug leeVerende. En is voorts goedgevonden en verdaan: dat Cop|e yan de voorfz. brief gefielde zal worden in fralb, de$» -  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, g den van de Heeren Roüwenoort en andere Hua Hoog Mog. Gedeputeerden toe de Militaire zaaken, om met en nevens eenige Heeren G^commit. teerden uit den Raade van Staaten by Hun Ed. zelfs te nomineeren, te vifiteeren, examineerenj ea van alles alhier ter Vergaderinge Rapport te doen. Accordeert met voorfz. Register. K . 1471- Extratï uit het Register der Refolutien van Hun Hoog Mosenden, in dato den 23 May 1787, om aan de Officieren door de Heeren Staaten van Holland en iVest-Friesland gefuspendeerd, te presteeren eene fchaadsloosflelling £rV. Is gehoord het Rapport van de Heeren van Raitwenoort en andere Hun Hoog Mogenden Gedeputeerden tot de Miliraire zaaken, hebbelle in. gevolge en tot voldoening van Hun Hoog M -genden Refolutie Commisioriaal van den i8den d-z^r met en nevens eenige Heeren Gecommitteerde» uic den Kaad van Staaten geëxamineerd, en overteid de wyze, en beraamd de middelen, die in het we-!< zouden behooreo te worden gefield, om aan de Officieren door de Heeren Staaten van HoüanJ en West-Friesland gefuspendeerd, te presteeren een™ fchaadeloosdelling , aan dezelveu by Hua II Mogenden Refolutie van den nden dezer toe^e. legd. ö Waar op gedelibereerd zynde; is goedgevonden en verdaan : dat aan de Heeren der refpective Provinciën oy MiSflve zal worden gereprefenteerd, dat hoe zeer Hun Hoog Mogenden wenfehen ea hoopen, dat door de te maakene minne!y: geëxamineerd: eerflelyk, de Misfive van den Luitenant Collonel van Spaan, thans commandeerende het Regiment Cavalerie van Hesfen Philipsthal ;ten anderen, die van den Collonel Commandant van Minnigroode; ten darden, die van den Luitenant Collonel Brender a 3ran^ dis, commandeerende het Regiment van den Collonel Sulyard de Leefdaal; alle te kennen gevende: dat zy met hunne Onder Officieren, die weigerig waren geweest naar de Pro incie van CJ recht op het Patent van den Generaal-Major van Ryssel, te marcheeren , zonder attaché van de Heeren Gedeputeerde Staaten van hooggemelde Provincie, door den gemelden Generaal Major van hunnen dienst waren gefuspendeerd, waar door zy van hun beftaan waren beroofd, en hunne Regimenten voor den dienst van Plun Hoog Mogenden onnut zouden worden, en in gevaar gebracht van ten eenemadte verlopen; verzoekende te mogen weeten, hoe zy zich in deze finguliere omflandighedenzouden moe. ten gedraagen; alles breeder in de voorfz. Misfiven, en in de Notulen van den 1 jden en ióden dezer vermeld. Waar op gedelibereerd en in achting genomen zynde, dat door de Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staaten, aan de voorfz. Conferentie was kennis gegeven, dat door welgemelde Raad op eeq  12 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot een foortgelyke cndre van dezelve, voor den voornoemden Collonel Commandant Minnigeroode, mitsgaders de Luitenant Collonels van cpaan en Craüse gemaakt, was gereiblveerd , onverminderd de verdere deliber,tien van Hun Hoog Mogenden, gemelde Collonel Commandant en Luitenant Colloreis aan te fchryven, dat dewyl d; fuspenfie om ibortgelyke redenen by den Staat, zoo min als by Hun Hoog Mogenden , voor wettig kan worden gehouden, de Officieren van 't gemelde Regiment, ten aanzien van de Generaliteit, uit hooide van de by hun gedaanen ééd, verplicht waren, om iqfge te dragen voor de goede discipline , en tevens het verloopen van hunne onderhebbende Mar fchnpper.; is goedgevonden en verdaan: het voornoemde verrichte mids dezen te app.obeeren , en den Raad van Staaten te verzoeken, om dezelfde aa; Tchryving t|n fpoedigften te doen aan d-e Officiereo, welke zich, in even gelyk geval bevindende, daar over moyten addresfeeren ; met iterative indantie, dat by gemelden Raad, met alle vigeur werdezorggedngen, dat de Armée van den Staat in geen verder verloop, ten ruïne van den Lande moge geraaken. Fn zal Ex'.ract van deze Hun Hoog Mogenden Refolutie, gezonden worden aan zyn Hoogheid als Kapitein-Generaal van de Unie, om te ftrekken tot Hoogstdeszelvs informatie.  de GebeurtenisJren in 1737 enz. voorgevallen. 13 N°. 1473. Propofitie door de aanwezende Gedeputeerde van de Provincie van Utrecht ter Vergadering van Hun hoos Mogenden gedaan, om aan zoodaanig,e Officiertn, welke door de Weren Staaten van Rollai d zyn gejusptndeerd, te dom gelasten, dat zy zich monen aanmerken; als by dezen in hunne posten htrJUld te zyn tsc In dato den 1 Juny 1787. De aanwezende Gedeputeerde van de Provincie van Utrecht, vind zich verplicht aan Hun Hoog Mogenden voor te dragen, dat zoude behooren te worden gerefolveerd, om dc Raad van Staaten te authorifeeren en te verzoeken, ingevolge van voorgaande Refolutien dienaangaande genomen,.om ten ipoedigften aan alle de Officieren, welke door, of uit naam van de Staaten van Holland in hunnen dienst, ter zaake van de obfervantie van de onderfcheidene en met hunne primitive ééd overeenkomftige orders, door hen van wegens de Generaliteit ontvangen en nagekomen zyn, werden gesuspendeerd of gedispenfeerd, en dewelke by de on■derfcheiden Regimenten door de Heeren Staaten van Holland nog niet zyn geremplaceerd geworden, te doen gelasten» Jat zy zich moeten aanmerken als by rieden in hunne Posten herfteld te zyn, en dienvolgens ieder in zyne refpettive qualiteit het Commando weder op zichteneemen, met byvoeging en last aan de verdere onderhebbende Officieren, Onder-Officieren en Gemeenen, van hen in die Posten, in welke zy thans worden geconfirmeerd, te erkennen en te gehoorzaamen; dat vervolgens alle Officieren, dewelke zich aan overtredinge van den ééd aan de Generaliteit gedaan, hebben fchuldiggemaakt, provifïoneelGeneraliteits wege worden gefuspendeerd in alle de Pos. ten, welke zy bekleeden, en waar in zv van wegens de Generaliteit zyn beéédigd en Comrnisfie hebben ontvangen. En dat daar van aan de overigen onder hunne orders  14 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot ders ftaande Officieren, Onder-Officieren en Ge. meenen kennis zal worden gegeven, mee iast, om aan dezelve orders niet te obedieeren , tot tyd ea wyle dat het gedrag van verfcheiden ichuldige Of. ficieren nader zal wezen onderzogt, en daaromtrent gedisponeerd, zoo als bevonden zal worden te behooren. Dat eindelyk, alle de refpeóïive Regimcoten thans in de Provincie van Holland gecantonneerd, zal worden aangefchreven en geordonneerd, van zich op de orders van niemand hoegenaamd, dan op lasc van Hun Hoog Mogenden of de Raad van Staaten, te laaten ontwapenen, en datzy gehouden zullen zyn, ingevalle zoodaanige orders aan hun mogten gegeven worden, oftotderzelver kennis geraaken, daar van terftond aan den Üaad van Staaten rapport te doen. Dit vnorjlel i% (laatide de Vergadering in eene Refolutie veranderd. ls°. 1474. ExtratJ hit de Refolutien van Hun Hoog Mogenden, betrekke'yk het fesfie nemen van drie Heeren Gecommitteerden ter Vergadering van Hun Hoog Mogmden, door de Sta ns-Leden in de Stad van Utrecht vergaderd, afgezonden. De Heer van Voorst tot den Borgel, ter Vergaderinge praefideerende, heeft aan Hun Hoog Mogenden voorgedragen en bekend gemaakt, dat de Heeren Taats van Amerongen, geëligeerde Raad van de Provincie varj Utrecht, en d AvërhoulT en Strik van Ltnschooten, beide Raaden in de Vroedfchap der Stad Utrecht, deze morgen by hem waren geweest, en aan hem overgegeven hadden drie Commisfien, op elk van de gemelde Heeren een, van de Heeren Staaten van den Lande van Utrecht, gedateerd te Utrecht den I3den dezer, om ter Vergadering van Hun Hoog Mogenden te eompareeren. Wel-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, if Welke Commisfien gelezen, en daar op gedeli. bereerd zynde; hebben de Heeren Gedeputeerden, van de Provincie van Gelderland en van Zeeland, gedeclareerd, te perfisteeren by hun geadvifeerde op den nden dezer, en op de gronden daar by vermeld, die overgeleverde Credentiaalen niet te kunnen erkennen, nochte de Heeren daar by gecommitteerd, te zullen admitteeren; met verdere by voeging: dat, indien daar tegen onverhoopte Conclufie werd genomen, zy zich onbevoegd oirdeelden, om in eenige deliberatien ter Vergadering van Hun Hoog Mogenden zich in te laaten, toe dat zy deswegens zullen hebben verftaan , de intentie en 't goedvinden van de Heeren Staaten hunne rtincipaalen, aan welke zy daar van aanftonds kennis zullen geven! De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Holland en West-Friesland, gehoord hebbende de lecture van de voorfz. drie Commisfien, en niet vindende, dat daar in quo ad formam èf extenta iets verfchillende was van de gewoone Commisfien van de Heeren Staaten van de Provincie van Utrecht; hebben verklaard: bereid te zyn, gemelde Heeren te admitteeren, het different tusfehen de Heeren Staaten te Amersfoort, en die te Utrecht vergaderd, als mere domejlkq aanziende. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Utrecht hebben gedeclareerd, dat zy met de uitterfte bevreemding vernamen, dat daar zy op hunne wettige Commisfien alhier fungeerden, en niet gerappelleerd waren , andere Heeren her waards wierden gezonden door pretenfe Staaten, te Utrecht vergaderd, welke Vergaderingzy voorillegaal en onwettig hielden; vermeenende, dat Hun Hooe Mogenden met hun van dezelve gedachten zouden zyn, wanneer Hoogstdezelven aan de goede trouw hulde geliefden te doen; protesteerden vervolgens, tegens de admisfie van gemelde Heeren; en vermeenden , dat de geëxhibeerde Commisfien wederom aan dezelvea behoorde te werden uitgegeven, re- fer-  16 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot ferveerendè tegen de admisfie, als mede tegen de onbehoorlykeen alleszins onwettige fuppresfie van de fiem van eene Souvereine Provincie, mitsgaders tegen de daar uit voortgevloeide illegiume introductie van de drie pretenfe Gedeputeerden der Stad Utrecht, zoodaanige aanteekening nader te doen, als zullen meeneh te behooren. _ _ De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Friesland, hebben vóór haar advis gezegd: oat zy deze zask cenfidereerden als pitte dcmtjticq; dat zv de wettig- of onwettigheid der Staaten Vergadering binnen Utrecht gehouden, niet konden of vermoeten te dccideeren, dat zy uit dien hoorde de Misfive van de Staats-Leden te Amersfoort vergaderd, waar by aan Hun Hoog Mogenden, van ccre te houden Staaten Vergadering binnen Utrecht tvierd kennis gegeven, hadden overgezonden ter deliberatie van dé" Heeren Staaten hunne Prin«paaJen, ten einde zulks by Hoogstdezelve mogt worden gedecideerd; maar dat by alle Creaentiaalen* op naam der Heeren Staaten der respeftive: Provhcien, alleen twee zaaken in aanmerking moesten komen; voor. eert: of dezelven in gewone orde zyn ingefteld; en ten anderen: of 'er Ambten door die Heeren, op wien de Credentiaalen zyn berust-nde, werden bekleed , waar door dezelve van de Vergadering van Hun Hoog Mogenden worden uitgefloten ; en op deze twee poinften geene reflectie kunnende worden gemaakt, zy Heeren Gedeputeerden gemeend hadden, welgedachte Heeren op het exempel van veorige dagen, provifloneel te moeten admitteeren, onder referve der vryejdelj beraden van de Heeren hunne Principaalen ; en dat! wanneer Hoogstdezelven welgedachte Staats. Leden te Amersfoort vergaderd voor de alleen.wettige Staaten der Provincie hielden, en de StaatsVergadering binnen Utrecht gehouden, niet erLK, als dan gemelde Heeren de Vergadering van Hun Hoog Mogenden zouden moeten verlaaten. Da  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 17 'j De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Överysfel, gezien hebbende de namens de Heeren Staaten van Utrecht, op de gemelde Heeren in de gewoone form afgegeven Credentiaalen, hebben gedeclareerd, voor zich niet te kunnen weigeren, die Pleeren, uit hoofde van de voorfz. Credentiaalen, ter dezer Vergadering provifioneel te admitteeren, zonder hier door echter de verdere deliberatien van hunne Heeren Principaalen te willen praejudiceeren. * De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Stad en Lande, hebben gedeclareerd: dat zy dé ivlisïive antidotaat door de Heeren Staaten van Utrecht te Amersfoort gefchreven , overgenomen hebbende, om te (trekken tot een poinct van deliberatie voor de Heeren Staaten hunne Principaalen, zich verplicht vonden ook deze Credentiaalen tc moeten overnemen, zonder eenige veran* deriug in die zaak te kunnen te weeg brengen, maar laatende de admisfibiliteit dier Heeren over aan de vrye deliberatien der Heeren Staaten hunne Principaalen. 'Op welke advifen en Declaratoiren Concïufie Is gevallen, dat gemelde drie Heeren ter Vergade. ring zullen worden geadmitteerd. En de Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Utrecht geweigerd hebbende gemelde Heeren te introduceeren , zyn dezelven door de Heeren boreei. DE MaOREGNAULT, VAN KüFFELEK en van JvIarle , Gedeputeerden van de Provinciën van Holland en West-Friesland, van Friesland en van Överysfel geïntroduceerd, en hebben dezelve vervolgens Sesile genomen. De Heeren Gedeputeerden van de Provinciën G< Herland en Zeeland, ziende, dat met de ad« misüe van de bovengemelde Heeren is Voortgegaan , en daar ttie, fchoon met de iterhffieB vad drie Provinciën, geconcludeerd, hebber daar tegen ten flerkften geprotegeerd, houdende, voor' illegaal èn bul; het gene, verder én buiten rïpsrie XiX. Deeê. B Con-  18 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Concurrentie ter Generaliteit inmiddels zal worden gehandeld en gerefolveerd. _ De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Utrecht, hebben tegens de voorfz. Concïufie ten iterklten geprocedeerd, en gereferveerd daar tegens zoodaanige aanteekeningen te doeo, als nader zullen vinden te behooren. _ _ De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Stad en Lande, ziende dat met de Concïufie is voortgegaan, hebben daar tegen geprotefteerd, als een zaak van aanbelang, door haar overgenomen, in welke zy vermeenen, dat geen Concïufie kan vallen, zonder dat de Heeren Staaten hunne Principaalen, daar over hebben kunnen oirdeelen, onder verdere referve van de vrye deliberatien der Heeren Staaten hunne Principaalen hier omtrent- en voorts gedeclareerd: dat zy zich onbevoegd oirdeelende, buiten kennis van de Heeren Staaten hunne Principaalen te weigeren hun advis op voorkomende zaaken ter Tafel van Hun Hoog Mogenden, vervolgens te zullen advifeeren, onder beneficie van hun declaratoir op de Credentiaalen bovengemeld. ' ... , De Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Holland én West-Friesland, van Friesland en van Överysfel, hebben gereferveerd, tegen de bovenftaande Aanteekeningen , zoodaanige Con. tra-Aanteekeningen te doen, als zy zullen vinden te behooren.  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 19 N . 1475- Ext- act uit het Register der Refolutien van de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Viree ■ mgde Nederlanden, den 19 Juny 1787; waar by de Heeren Gedeputeerden van Zeeland perfimeren in huni.e weigering om de nieuwe Deputatie wegens 1 Utrecht te erkennen. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Zeeland verklaaren ce perfisteeren by hunne declaratoiren op den i4den dezer en vervolgens gedaan, cegen de illegale admisöe der nieuwe deputatie wegens Utrecht, onder de notulen van dien dag breeder vermeld; dan ia zoo verre zy daar byheb ben geweigerd, zich in eenige verdere deliberatien in te laten buiten last der Heeren Staaten hunne Principaalen, wier vergadering op handen was, en zy thans geinformeerd zyn, dat dezelve eenig op. onthoud ftaat te oncmoeten, zullen zy, uithoofde van dit retardement, en tot voorkoming dat daar Uit eenig nadeel voor hunne Provincie zoude kunnen refulteeren, provisioneel wederom over de ioo. pende zaaken ter Generaliteit voorkomende, blyven befoigneeren, onder uicdruklyke referve der vrye deliberatien van de H -eren Staaten hunne Principaalen, op al het gepasfe-erde,betreffende don. wetcige admisfie de; bewuste deputatie wegens Utrecht, en zonder van hunne protesten daartegen gedaan , eenigermaate af te gaan, ofdoordezeinfchilc. kelykheid in het rninfte daar aan ce renuncieeren. N°. 1476. ExtraSl uit de Refolutien van Hun Hoog. Mogenden , over het zelfde onderwerp , in dato den . . 1787. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie varj Zeeland, hebben ter Vergadering voorgedragen: dat zy op den lóden dezer by het inbrengen der Refolutie van de Heeren Staaceu hunne Prineipaa B 2 lea  20 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot len van den oden daar te voeren, tendeerende tot Smot " der pnetenfe Heeren Gedeputeerden weeens Utrecht, wel hadden willen concurreeren tot het gerefolveerde van Dingsdag, om naamelyk in de volgende week een afeinde dezer zaak te maa- kCDat nu den laatften dag, waar op Hun HoogMojenden gewoon zyn weekelyks te vergaderen, daar fynde, zy Heeren Gedeputeerden zich verphcht Sdeo, om, ter voldoening aan den asJ de H e. ren Staaten hunne Principaalen, de fterkfte ïnitanïien te doen , tot de concïufie van het gemelde ooinfl , achtervolgen* den bepaalden wi van de meerderheid der Bondg»nooten ter dezer Vergade™nT welSg gemanifesteerd in Hun Hoog Mogen2'v3 Refolutie van den idden dezer. Declaree?ende gemelde Heeren wyders, dat indien de Heeren Sua?en van Holland onverhooptelyk mogfen goedvinden, om op grond van den vourdragt, we<4« die Provincie, op den 28(ten dezer ter GeneraUteigedaan, iets feirelyks te ondernemen teïers dè Heeren, die volgens het ééopaang fenti. ment van aUe de Bondgenooten (Ho 'and niet uitgezonde-d) de Provincie van Utrecht wettig renrSeeren, ofte in 't werk (lellen eenige andere S fder van aeweld, zy Heeren Gedeputeerden yan He Provincie van Zeeland niet zullen kunnen nalaate, om benevens de Heeren Gedeputeerden van de ard-rê Provinciën, die by de Un.e zullen blyven . zulks ten flerkften tegen te gaan,op den voet !,< ll hun by de meergemelde Refolutie van den inn dezer is eeir.iungeerd geworden, en voorts tot zoo, «gandere middelen, als de digniteit Jan Hun Hoog Mogenden Vergadering en het gel v der de Generaliteit aangaat, midsgaders de vrvhe d en veil.gheid van de Perfoonen daar toe ÏJttSe betrekkingen hebbende, met het gene daar >an dependeert, zal komen te vereisfchen. Waar op gedelibereerd zynde, hebben de Hee-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 21 ren Gedeputeerden vnn de Provinciën van Gelderland en van Friesland geinhsereerd de Relolucten van de Heeren Staaten hunne Prinn'p;esie last van de Heeren Staaten hunne Principaalen, gedaan. De Heerer Gedeputeerden van de Provincie vsn Utrecht, hebben verklaard: dat op Maandag hebberde overgeromen de violente Refolutie met on gehoorde dreigementen van de Heeren Snaaien van Hollandj waar by zich aanma'tigen de macht, om deze Vergadering Jam te manken, en dat het ztlve van veel verder uitzicht is , als de momenteele apparitie van de drie Heered van Utrecht alhier, zy om die redenen zullen afwachten de Refolutie van de Heeren Staaten hunne Principaalen. De Heeren Gedeputeerden van de Provircie vaa Holland en West-Friesl3nd, hebben wel expresfelyk geinhasreerd het bovengemelde Declaratoir, en al 't gene uit het zelve zouden kunnen refuUeeren. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Zeeland, hebben geïnhaleerd hunne bovengemelde Propofitie. En worden de Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Overysfel en van Stad en Lande , mids dezen, verzocht, de Refolutien van de Heeren Staaten huDne Principaalen, daar op ter fpoedigften te wilien uitwerken , en alhier ter Vergadering inbrengen. B3 N9»  22 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot N', 1477- Misfive van A. P. C. van ?paen, Luite* nant Collonel, commandeerende 't Regiment Hes* fev-Philipftal, aan Hunne Hoog Mogenden, betrekkelyk zyne retraite mei 80 Ruiters, Standaart, Pook £fc. uit de Frovincie van Holland, ln dato den 24 Juny 1787. Hoog Mogende Heeren' Hoe zeer ik niets yveriger gewenscht hadde,dan nimmer in de omftaodigheden gebracht te zyn, van gebruik te moeten maaken van de last, in Uwer Hoog Mogenden Refolutie van den 1 oden dezer vervat, om in cas van ongelegenheid, ons te mogen retiteeren uit de Provincie van Holland, naar een naar by gelegen territoir, zoo heb ik my evenwel genoodzaakt gevonden, eindelyk tot dezen anderzins ongewoonen ftap over te gaan. Niet tegenflaande onze zoo dikwils gemanifesteerde bereidwilligheid, om aan alle de wettige bevelen van de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland, zoo veel ons mooglyk was, te voldoen;niet tegenftaande onze infchikkelykheid, om zoo veele tegenflrydige ordres, die ons dagelyks toekwamen , waar het mooglyk, met onzen plicht overéén te brengen, heeft het ons niet mogen gebeuren, het goedkeuren van hooggemelde Heeren Staaten te konnen wegdragen; in zoo verre zelfs, dat Hun Ed. Groot Mogenden goedgevondn hebben, de ordinaire voet van betaalinge by alle de Troepes van den Siaata van alie tyden herwaards gebruikelyk, ten onzen opzichte te veranderen, en onzen Solliciteur te gelasten, om geene betaaling van traélementen of foldyen te doen, als by termynen van agt tot agt dagen, waar door terflond by gebrek aan üeld eene groote verwarring,mistrouwen onder deManfchappen, en manquement van fubordina ie, voorraamelyk onder de Officieren, is veroirzaa't, dewelke niet weinig zyn aangeftookt, en gevoed door alle bedenkelyke middelen, die men gebruikt heeft,  ie Gebeurtenissen in 1787 enz. voorgevallen. 23 heeft, om onze onderhoorige Onder-Officieren en Gemeenen de trouwe en gehoorzaamheid, aan ü Hoog Mogenden verfchuldigd, te onttrekken, en tegen derzeiver wettige Officieren op te zetten, met zoodaanigen fucces, dat, wilde ik ten minfcen nog het goede gedeelte van het Regiment voor den dienst van ö Hoog Mogenden conferveeren, ik geen tyd te verliezen had. om het Territoir van de Provincie van Holland te ontruimen, en my oaar elders te begeven ; te meer, daar de Reeds aannaderende Burger- of Vry-Corpfen, die dagelyks zoo te Loenen, Nieuwerfluys, Muyden als elders in onze Buurt, in grooten getalle aankwamen , my gegronde redenen gaven te vreezen, dat men in zin hadde, ons door geweld en overmacht tot zoodaanige zaaken te dwingen, dewelke met onze eer en plicht ftrydig waren, waar tegen wy in den weerloozen Haat, waar in men ons, zoo door de verfpreiding van ons Regiment, als wel voornaamelyk door corruptie gebracht had, geene weêrftand zouden hebben kunnen bieden. Ik ben derhalven eergisteren den 22ften dezer, uit het Gooyland met myn Regiment op marsch gegaan, en op het territoir der Provincie van Utrecht arriveerende, heb ik terftond de Ed. Mogende Heeren Staaten dier Provincie van onze komst kennis gegeven, en teifens aan zyne Doorluchtige Hoogheid, den Heere Kapitein.Generaal der Unie, Hoogstdeszelfs ordres verzocht, 't Heeft zyne Hoogheid behaagd , ons een patent toe te zenden naar Doesburg, alwaar ik heden arriveerende, terftond de eer heb U Hoog Mogenden van myne gedaane demarche, met verfchuldigden eerb-ed, kennis te geven. Een Officier en zeer veele Manfchappen , zoo Onder-Officieren als Gemeenen, door allerhande middelen van corruptie van hunEen plicht afgetrokken, zyn achter gebleven, of hebben op marsch hunne Standaaren verlaaten, waar door ons Regiment zich voor het tegenwoordige in een zeer gedelabreerde fituacie bevind. B 4 Door  54 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Door geene byzondere ProvinciaaleD ééd aan de Heeren Staaten van Holland by het inkomen in ge. melde Provincie verbonden, heb ik te minder zwaarigheid gem :akt,' tot deze flap over te gaan, daar Hun Ef Groot Mogenden in Hoogstderzelvér Refolutie van den gden dezer, de Troepes van den Staat in Gelderland (die zoodaanigen ééd aan hun. Den Territoriaalen Souverein gepresteerd hebben) gelastende, om zonder patent op 'de best mooglyke wyzè zich naar Rolland te begeeven, zelve toonen van begrip te zyn , dat 'er gevallen exteeren kunnen, waar fn de territoriaale verplichting, voor andere gro'otere en wezenlyker belangen wyken moet. ' Tot verhaasting v?n deze myne demarche, heeft ook niet weinig toegebracht , de Propofitie door een voornaam Staatslid in Hollands hooge Vergaden'nge gedaan, om de zoogenaamde desobediente Officieren binnen tweemaal vier- en- twintig uurea het territoir van gemelde Provincie te doen ontruimen, op poene van de Galg; eene Propofitie, Hoog M' gende Heeren! die in deze hachelyke tyden wel ras in eene Refolutie veranderd, een braaf Officier, die zich niets te verwyten heeft, doet yzen, en hem, het zy met verfchuldigden eeibied gezegd, tot alles wettigd, wat hem tot confervatie van zyn eer en leeven oirbaar dunkt. 1 't Is om alle deze redenen,dat ik eerbiedigst durye betrouwen, dat U Hoog Mogenden myn gehou. dtn gedrag goedgunftig zullen gelieven te approbeeren , terwyl ik de vryheid neeme ons op het nederigfte in U Hoog Mogendens hooge proteélie aan te bevelen, enz» {was get.) A. P. C. van Spaen. Doesburg Lt.Coll., commandeerende't Reden 24 Jwy I787« gimtnt van Hesfen-Fhilipjlhall^ No.  de Geieurtenisjm in 1787 enz. voorgevallen, No. f478. Extratl uit de Refolutien van Hm Hiog Mogenden, in dato den . . July 1787; betrekkelyk de Exercitie-Genootfchap'pen in de Meijerye van ■s BojcH. Is ter Vergadering gelezen eene Memorie van Mr. Hendrik Jusitjs van Oldenbarneveld, genaamd Witte Tulling, Advokaat-Fiskaal van Braband; houdende: dgt federt zyne Memorie, aan Hun Hoog Mogenden op den 8ften der voorleden maend geprsefenteerd, raakende de Exercitie-Genootfchappen in de Meijerye van 's Bosch, en zyne confideratien op het voorfz. fubject, ingevolge Hun Hoog Mogenden Refolutie van den I2den dezer lopende maand gefuppediteerd, by hem een en andere Misfiven waren ontvangen , waar by van hem Advokaat-Fiskaal wordt verzocht informatien , of dezelve Exercitie-Genootfchappen ongemerkt gepasfeerd moesten worden, en hoedaanig de Drosfaar» den dier Plaatzen zich daaromtrent zouden behooren te gedragen; terwyl ook by eene van die Misfives, aan hem Advokaat-Fiskaal wierd gemeld : „ De Partyfchappea in de Meijery worden van }, dag tot dag grooter, zoo dat vreeze, dat derust aldaar niet lang zal geconferveerd blyven." Dat hy Advokaat-Fiskaal zich in verlegenheid bevind, wat hy, hangende de deliberatien van Hun Hoog Mogenden over zyne laatst geprsefenteerde Memorie, dien aangaande, aan dezelve Drosiaarden zoude mogen en behooren te refcribeeren. Dat de aart der zaake eene prompte voorziening fcheen te vereisfchen , en Hun Hoog Mogenden ook zelve zulks alzoo fcheenen te hebben begrepen , wanneer Hoogstdezelven hadden gelieven goed te vinden, hem Advokaat-Fiskaal by gemelde Refolutie van den I2den dezer maand July te gelasten, om ten fpoedigften aan Hun Hoog Mogenden op te geven , wat naar zyne gedachten , aangaande de voorfz. zaak , by Hun Hoog Mogenden zoude behooren te worden gerefolveerd en ia het werk gefteld; verB 5 30e.  -s<5 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot zoekende hy Advokaat-Fiskaal derhalven, dat het Hun Hoog Mogenden zoude gelieven te behaagen, om by Refolutie hem te doen vernemen Hoogstderzelver intentie, ten aanzien van het gene door hem Advokaat-Fiskaal betrekkelyk de gedooging dier gewapende Fxercitie Genootfchappen, en het uittrekken van dezelven, buiten het Territoir van de Generaliteit , aan dezelve Drosfaarden zoude be« hooren te worden gerefcribeerd. Waar op gedelibereerd zynde; is goedgevonden en verdaan: mids dezen aan de Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Holland en WestFriesland, van Overysfel en van Stad en Lande te verzoeken, om op het Rapport van het voorfz. fubjecï, den 25ften dezer alhier ter Vergadering uitgebragt, de Refolutien van de Heeren Staaten hunne Principaalen ten fpoedigften, en zoo doenlyk in de aanftaande week, te willen uitwerken, en alhier ter Vergaderinge in te brengen. 3N°. 1479. Misfive van het Collegie ter Admiraliteit, r'.fideerende te Amfteldam, aan Hun Hoog Mogenden, betrekkelyk het vergunnen van 't gebruik van twee Kanonneerbooten aan het Defenfie-wezen van gemelde Stad. Indato den 10 July 1787. Hoog Mogende Heeren! Het heeft U Hoog Mogenden behaagd, by Hoogstderzelver Refolutie en Misfive van den 5den July laatstleden, aan ons over te zenden eene Misfive van de Heeren Staaten van Utrecht, gefchreven te Amersfoort den 2jiten Juny laatstleden, mitsgaders eene Misfive van zyne Doorluchtige Hoogheid, gefchreven aldaar den 28ften Juny, onder addresfe van den Griffier Fagel, en laatftelyk nog eene Misfive van hooggemelde Heeren Staaten,  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 27 ten, gefchreven te Amersfoort den 2often van de meergemelde maand Juny, alle in het breede houdende, eene opgave van hostile ondernemingen van een Vaartuig op de Zuider Zee, onder commando van den Kapitein van Pelt, voerende de Wimpel van den Staat, zonder op authorifatie van U Hoog Mogenden, of Lettres de Marqués, door den Admiraal-Generaal te zvn voorzien geweest. Waar op U Hoog Mogenden dit Collegie hebben gelieven aan te fchryven, ons naar de gevallen, in de voorfchreven Misfive voorkomende, naauwkeuriglyk te informeeren, en daar van ten fpoedigften een omflandig Bericht aan U Hoog Mogenden te laaren toekomen. In voldoening aa'r> welke aanfchryving, wy van den Kapitein van Pelt, als door ons niet in Commisfie gefield, en wy dus van zyne verrichtingen onbewust zynde, by Misfive gerequireerd hebben deszelfs fchnftlyk bericht op defaüain Uwer Hoog Mogenden Refolutie en Bylagen vermeld, hem ten dien einde Copy daar van ter hand gefield zynde; waar op hy ons heeft ingediend een Bericht, het gunt niet detailleert bovengemelde gevallen, weshalven wy hebben gemeend, hem nog nader te moeten onderhouden, het gunt, alzoo dezelve niet prefent is, nog niet heeft icunnen gefchieden, maar wy zullen de eer hebben den uitflag daar van ten fpoedigflen ter kennisfe van U Hoog Mogenden te brengen. Verder hebben wy geoirdeeld hier by te moeten voegen, een aaneengefchakelde opgave van het gene by ons Collegie is voorgevallen met relatie tot onderfcheidene verzoeken aan ons gedaan, door de Ed. Achtb, Heeren uit den Raad der Stad Amfteldam , tot het Defenfie-wezen derzeive Stad, concerneerende het armeeren van twee Kar.ocnt erbooten en het Commando derzei ven, en wat door ons in dezen is verricht. De bovengemelde Heeren, op den 2den Juny laatstleden, eene Conferentie met ons hebbende ver-  28 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot verzogt, gaven daar in te kennen, dat de veiligheid der S^ad en de gerustdelling der Burgery ten hoogden vorderden, dat aan de kant van het Y, en wel te Water, eenige arma^ure gefchiedde tegen overrompeling, we'kcaan die zyde konde aankomen; dat zy dierhalven meenden, uit de ampele macht, hun door den Achtbaaren Raad gegeven, om by der hand te nemen en zich te verzekeren van alles wat daar toe konde (trekken, aan het Collegie ttr Admiraliteit, in deze Stad refideerende, met eenige indantien te mogen verzoeken het gebruik van twee Kanonneerbooten , behoorlyk gearmeerd, onder het Commando van bekwaame Officieren. Waar op mondeling door ons is gerepliceerd, dat wy, in aanmerking van de ferieusheid dezer vragen, eene nadere Conferentie verzogten des anderendaags, als wanneer het Collegie voltalliger zoude wezen, en dat Hun Ed. Achtb. derzelver Propofitie en verzoek fchriftlyk geliefden te doen, zoo als ook op den 3den Juny heefc plaats gehad, hebbende de Heeren A. P. van Leyjden en B. E. Abbema, in een der vertrekken van den Hove, zich laaten vinden, alwaar van de Leden van die Collegie prefent waren de Heeren Beeldsnyder , Hurgronje , van Boetselaar, Huigens, van Rooi jen, van Blydenburg, den Piskaal en Secretaris. En hebben welgemelde eeren Heerst by monde voorgefield, en vervolgens fchriftelyk overgegeven de Propofitie hier by overgelegd ; het welk in rype deliberatie genomen zynde, geoirdeeld is in het Eerde Lid van deze Propofitie, inhoudende: Om ter verzekering yan deze Stad en Provincie van Holland hoe eerder zoo beter te doen equi,, peeren twee meest bekwaame Vaartuigen, om „ te dienen tot Uitleggers, cn zoodaanig te wor„ den geëmployeerd, als met gemeenzaam over„ leg van de Admiraliteit en Commisfie van het , Deferfie-wezen zal worden bepaald; dat die ' Vaartuigen mogen worden gecommandeerd door „ meest  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. vootgevallm 29 meest vertrouwde Officieren, en fpeciaal door Kapitein Sels en de Luitenant Molenaar, ea „ dat aan dezelven ten dien einde, door den Raad „ ter Admiraliteit, eene fpeciaale Commisfie wier- de verleend", als van de uiterfte bedenkelykheid zynde, en niet van de competentie van die Collegie, volftrekt te moeten difficulteeren. Maar met relatie tot het tweede Poindt, behelzende: ,, dat het Collegie ter Admiraliteit aan „ de Stad gelieve toe te ftaao en te vergunnen „ het employ van de twee Kanonneerboocen la ,, Levrette en la Mefiante, elk voorzien van twee ,, Kanonnades en 8 korte 8 ponders Kanon en de „ daar toe vereischte Ammunitie, ten einde daar ,, van zoodaanig employ te maken, als de Com„ misfie ter Defenfie dezer Stad ten meesten dien„ fte zal noodig o'rdeelen, en dat tevens aan den ,, Kapitein Sels en de Luitenant Molenaar ge„ lieven te permitteeren, om, ongeprasjudicieerd ,, hunne verbindtenisfen aan den dienst van hec Ed. Mogend Collegie, onder welkers gebied „ gemelde Officieren resforteeren, zich te laaten „ employéeren tot het Commando van gemelde „ 's Lands Kanonneerbooten, ter beveiliging der ,, Stad Amfteldam, of van de Provincie van Hol. „ land , «00 als de gemelde Officieren by particu„ iiere Inltruftie zal worden voorgefchreven"; als zynde een verzoek van wegens de Stad der ReCU dentie van dit Collegie, en ter beveiliging van dezelve; hebben de prefente Hollandfche Rdaden en Ministers geoirdeeld daar in te moeten concurreeren, op den voet zoo als U Hoog Mogenden uit onze Refolutie zullen gelieven te zien, en wel op menigvuldige exempelen van leeningen van Gefchut en Ammunitie aan onderfcheiden Steden, in de Notulen van dit Collegie gevonden wordende; als ook dat in den jaare 1673, op Reque^te van Burgemeesteren dezer Stad, zonder een'ge prasalable authorifatie daar toe van ö Hoog M>>. genden, aan dezelve zyn gegeven gewapende Vaar^ tuj.  30 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot tuigen om op het Y te legeer; dat ook in het ongelukkig jaar van 1650, fchoon het Collegie zich niet wilde inmi<;ceeren, en neutraal blyven in de Binnenlandfche oneenigheden, ter dier tyd plaats hebbende, echter begrepen was, dat de Magazy nen joodaanig in de macht dezer Stad waren, dat alles met geweld daar uit zoude kunnen worden genomen. , - , , Hebbende wy, met relatie tor de verzoeken, eerst door den Luitenant P N.Molenaar , en vervolgens door den Kapitein van Pflt gedaan, ge. meend eeniglyk te moettn toeflaan, het abfenteeren en het treden in Stads dienft, omtrent welk verzoek door den Kapitein van Pelt wy U Hoog Mogenden nog moeten verzoeken te remarqueeren' dat dc Kapitein Sels ons eene Mi'fke heeft gezonden, mede brengende, dat hy zich van het Commando van de Kanonneerbooten by hetDefen« fie-wezen had geëxcufeerd, waar na de Kapitein van Pelt in deszelfs plaats is gekomen. Wy flatteeren ons hier mede aan het van ons ge. requireerde bericht, en de intentie van ü Hoog Mogenden te hehben voldaan. Hier mede &c. No. 1480 Extrati uit het Register der Refolu-ien van de Hoog Mogende Heeren Siaaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, over het voorgevallene te Preeswyk aan de Vaart cifc. In dato den 12 July 1787* Is gehoord het Rapport van de Heeren van Heekeuen van Khell, en andere Hun Hoog Mogenden Gedeputeerden tot de Militaire zaaken, ingevolge en tot voldoeninge van derzelver Refolutie Commisforiaal van den 3den dezer lopende maand, met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden nir den Raad van Staaten, hebbende geëxamineerd Ult eene  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 31 eene Misfive van de Collonel G. van der Poel, gefchreven te Vreeswyk aan den Vaart, den 28ften der voorledene maand, houdende: dat ter voldoening aan Hun Hoog Mogenden Refolutie, in dato den 19 Juny 1787, om uiterlyk binnen agt dagen te berichten op de gedaane klachten, wegens het voorgevallene te Vreeswyk aan den Vaart, met het vifitceren van het Jagt van de Heeren Staaten van Gelderland, hy de eer hadde, Hun Hoog Mogenden te informeeren, dat indezen buiten Raat was gefield, aan Hoogstderzelver orders te pareeren, wegens de fpeciaale en bepaalde orders, door de Heeren Staaten van Holland als Betaalsheeren gegeven, en dienvolgens de ontvangene Rukken ter kennisfe van dezelven gebragt hadde. Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, den Raad van Staaten mits dezen t© verzoeken, om Copie van gemelde Misfive, als mede van Hun Hoog Mogendens voorfchreven Refolutie van den I9den Juny laatstleden, te Rellen in handén van den Advokaat-Fiskaal van de Generaliteit,'met last, om dienaangaande te dienen van deszelfs Confideratien en Advis. En is voorts by deze gelegenheid nog goedgevonden en verftaan, den Raad van Staaten te verzoeken, om insgelyks te requireeren de Confideratien van voornoemden Advokaat-Fiskaal, met opzicht tot alle die Officieren van den Staat, welke met overtreeding van den ëéd aan de Generaliteit gedaan, en in weerwil der aanfchryving van den Raad van Staaten, van den 28ften April en 8ften May laatstleden, met hunne onderhebbende Manfehappen op het Territoir der Provincie van Utrecht reeds daadelyk zyn gemarcheerd, of verklaard hebben bereid te zyn, om zulks te doen. De Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Holland en West-Friesland, van Overysfel en van Stad en Lande, hebben het voorfz. gerapporteerde Copielyk overgenomen, om in den haaren bree-  3 a Verzameling van Stukken betrekkelyk tot breeder gecommuniceerd te worden; en ziende, dat met de Concïufie is voortgegaan, hebben daar tegen wel uicdrukkelyk geprocedeerd, als zynde informeel. N°. 1481. Memorie van den Franfchen Gezant Marquis de Verac, waar by denzelven ait nmm van. den Koning kennis geeft, dat Hoogstdenzeh-en de Mediatie accepteert tot bevrediging der verfchilien, welke de Republiek verdeelen 6fc. In dato den 18 July 178/. Hoog Mogende Heeren! .De Koning is onderricht, dat de Staaten der Provincie Holland, den 7den dezer maand, aan U Hoog Mogenden hadden voorgefteld, bm tot zyne Bemiddeling toevlucht te nemen, tot^ bevrediging der Verfchilien, welke de Republiek verdeelen. Zyne Majefteit is zeer gevoelig over' dit blyk van vertrouwen, en denzelven hééft aan denOndergeceekenden, zyncn Ambasfadeur, gelast, aan U Hoog Mogenden te verklagen, dat dezelve niet alleen genegen is, om daar aan te beantwoorden, maar ook dat dezelve zich haast om mede te werken, zoo veel als van hem zal kunnen afhangen, tot herdel der rust in de Republiek, en tot goede eensgezindheid tusfehen de verfcheidene Leden der Unie. , . - . .., De Koning neemt deze gelegenheid greetigwaar» cm aan U Hoog Mogenden de levèndige fmerte uit te drukken j welke de troebelen, die de Vereenigde Provinciën bevoeren, hem yeroirzaaken, en om hünne oplettenheid te bepaalen tot de rampen, welke de gevolgen daar van zyn zouden, indien ze niet ras geduit wierden. Zyne Majedeit denkt, dat. om dit heilzaam ein> de te beteiken, het oogenblik daar is, dat UHoog Mö'  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 33 Mogenden de fpoedigfte en krachtjgfte maatregelen nemen, om van nu af aan de Vyandelyke maatregelen , waar aan men zich in verfcheidene Provinciën overgeeft, te fluiten. U Hoog Mogenden zullen dus den Borgerlyken Oorlog voorkomen» en het goed gevolg der Bevrediging, welke zoo wenfchelyk is, gemakkelyk maaken om uit te werken. Deze Aanmaaning van wegen den Koning, is hem ingegeven door de vriendfchap, welke hy de Republiek toedraagt, en door het belang, dat hy neemt in derzelver behoud en derzelver vooripoed, en door de byzondere genegenheid, welke hy heeft voor elk der Leden, die dezelve uiti maaken; N°. 1482. Refolutie van Hun Hoog Mogenden de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , betrekkelyk het pasfeeren en inkomen van vreemde Militairen in het Diftritl; van de Generaliteit Éfc. In dato den 17 Augustus 1787. Op eene Misfive van den Generaal van der Düssen , Gouverneur van 's Bosch , aan Hun Hoog Mogenden, inhoudende, dat zedert eenige dagen door gemelde Stad pasfeerden veele Franfche Soldaaten,. voorzien met Paspoorten van Mr. EsteriUsy, Generaal der Franfche Artillery, en Verlof brieven voor een jaar, welke hunne route naar Gorkum namen; is onvermindert de verdere Deli? heratien goedgevonden en verftaan: den Raad van Staaten te verzoeken en te authorifeeren , gelyk gefchied by dezen , om aan de Gouverneurs en Com* mandeurs, of Commandeerende Officieren van alle de Steden en Plaatfen, gelegen op de Territoir iets te vreezen konden Dan midsdien Hun Hoog Mogenden, hooggemel. de Heeren Staaten welke zoo menigmaal hebben getoond, dn zoo zeer fundamenteel punt der Con. ftuutie aan te kleven, op het krachtigde willen C 3 ver.  38 Verzameling van Stukken betrekkelyk tof verzocht hebben, om , tot bewaaring der Unie, van die principes niet af te wyken, en geen wet te leggen, dat iedere Provincie de Militie op deszelfs repartitie (taande, als Provinciaal befchouwe, of zich gerechtigd kenne, om naar goeddunken die voor zich afzonderlyk op te richten en aan te werven. Dat ook boven dien, het aanwerven van geheel nieuwe Corpfen, of van Regimenten in plaats van die genen, welke werkelyk nog iu dienst van den Staat exteeren, de lasten van derzelver betaaling zoodaanig zoude vergrooten, en de verwarring in de Armée, welke reeds tot eene verbaazende hoogte geklommen is, zoodaanig zal verm-erderen, dat het onmooglyk zal weden de eerfte te fupporteeren, en de laatlte te herftelleu; en dat ook om die redenen Hun Hoog Mogenden niet mogen ophouden, by hooggemelde Heeren Staaten met allen mooglyken aandrang te inuVeren, om toch ten dezen opzichte de zaaken niet verder buiten haar geheel te brengen , maar veel eerder met de gezamentlyke Bond- fenooten in een fpoedig overleg te komen,op wel» e wyze de Armée van den Staat wederom best in orde zoude konnen gebracht worden; op dat langs dezen weg, de verdere ruine van het Finantiewezen, en van zoo veele ongelukkigen, die by deze omftandigheden fouffreeren, worden voorgekomen.  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 39 N°. 1484. Extratt uit het R'gisttr der Refolutien van Hun Hoog Mogenden , waar by op verzoek yam Mr. Hendrik Fagee, deszelvs Kleinzoon wordt gequalificeerd en geauthorifeerd , om de ze. ven in zyne bediening als Giffier van Hun H>og Mogenden te adjisteeren 0c. In dato den 1 üSlober 1787. Is ter Vergaderinge gelezen de Requeste vanMr. Hendrik Fagël, Griffier van Hun Hoog Mogeoden, houdende: dat,na de e^- gehad te hebben,de Vergadering van Hun Hoog; Mogenden geduurende den tyd van byna zestig jaaren gediend te hebben, met naarftuh.'dd en getrouwjgheid zvn post waar te nemen, hy zichthansin dieomftandighedeo bevond, om aan Hun Hoog Mogenden te moeten repnEfenteeren : dat nu vyf en- twintig jaaren geleden, zy. ne jaaren klimmende, hy in het einde van het jaar 1762, Hun Hoog Mogenden verzogt had gehad, zyn zoon Mr. Francois Fagel, die hy vertrouwde bekwaamheid te hebben, om hem te fubleveeren, te qualificeeren en te authorifeeren.om hem indien voornoemden dienst, ter Vergadering van Hun Hoog Mogenden te motsen adfistee'-en. Dat Hun Hoog Mogenden hec zelve als toen met éénpaarigheid hadden geaccordeerd, ten dien ef. fecle , dat nevens hem Suppliant was geauthorifeerd, in den naam van Hun Hoog Mogenden, niet alleen te mogen Rellen en teekenen allerlei Brieven, ' Refolutien, Aden en andere depêches, maar ook alle dezelve te expedieeren,na gelegenheid en vereisch van zaaken , en zulks alles op de Inftructie voor den Suppliant gearresteerd. Dat daar op gevolgd was in 't jaar 176.5, dat Hun Hoog Mogenden op de Propofitie van zyn Hoogheid, hem éénpaarig de gunst hadden bewe. zen, van zyn voornoemden Zoon nevens den Sap. pliant, aan te Rellen tot Adjunct-Griffier vin Hun Hoog Mogenden, met furvivance aan zyn Vader; van welke gunst dezelve geprofiteerd had tot in C 4 het  40 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot het jaar t 773, wanneer het God behaagd had, hem uit de-'e weercld tot hem te nemen, nalaatende eene weduwe met zeven kinderen, waar onder vyf zoonen; aan welke wille van God , den Suppliant zich, zoo als het hem betaamde, ootmoedig had onderworpen; dan dat het de goede Voorzienigheid behaagd hefe&tende, hem Suppliant tot ditoogenblik reeds tagtig jaaren gepasfeerd hebbende,nog in gezondheid te bewaaren, en hem den tyd te doen bekeven, dat hy een Kleinzoon heeft, die twee- ehtwit tig jaaren bereikt hadde, en die niet gedestitueerd is van natuurlyke talenten , hy gemeend heeft zich te mogen vervrymoedigen , om Hun floog Mogenden in alle onderdaanigheid te verzoeken : hem Suppliant dezelfde hulpe en adfistentie te verkenen, die hem, vyf-en-twintig jaaren geleden, reeds veigund was geweest, en hem thans veel meer als toen ter tyd noodig was geworden, naamelyk, met zyn Kleinzoon Mr. Hendrik Fagel te qaa ficeercn en te authorifeeren, om hem Suppliant io zynen dienst in ae Vergadering van Hun Hoog Mogenden te mogen adfisteeren, zoodaanig, dat voornoemden Mr. Hendrik Fagel,neven>hem Suppliant zynen Grootvader, in den naam van Hun Hoog Mogenden, niet alleen zal mogen dellen en teckeren alle Brieven, Refolutien, Aeien en andere Depêches, maar die ook alle expediceren , naar gelegenheid en veretech van zaaken, en zulks alles Op de Itdruftie voor den Suppliant gearresteerd. Waar op gedelibereerd zynde; is goedgevonden en verdaan : mids dezen te confenteeren in het voorfz. verzoek , en dat dienvolgcnde des Supplia< is Kleinzoon , den voornoemden Mr. Hendrik Fagel , zal worden gequalificeerd en geauthorifeerd , zoo ais gequalificeerd en geauthorifeerd wordt mids dezen , om hem Suppliant in zynen dienst in de Vergadering van Hun Hoog Mogenden re mogen adfisteeren, zoodaanig, dat vooraotmden'Mr. Hendrik Fagelj nevens den Sup. " "* '" - ■ ' - 'plianc  de Gebeurtenis/en in 1787 '«12. voorgevallen. 41 pliant zynen Grootvader, in den naam van Hun H00* Mogenden, niet alleen zal mogen Rellen en teeke! nen alle Brieven, Refolutien, Aeten en andere Depeches, maar ook alle dezelven expedieeren, na gelegendheid en vereisch van zaaken, en zulks alies op de Inftructie voor den Suppliant gearresteerd, waar toe ten zynen behoeve Commis'fie in behoorLyke forma zal worden gedepecheerd, mids daar op alvporens doende den behoorlyken ééd, zoo van zuivering als van getrouwigheid. (*) Accordeert met voorfz. Register. N . 1485. Nota van den Graaf de Bunge, belast met de zaaken van het Sweedfche Hof, aan Hun Hoog Mogenden de Heeren Staaten Géneraal der Fereenigde Nederlanden, betrekkelyk de veiligheid van het Corps Diplomatique in 's Hage. In dato den 15 October 1787. De Koning onderricht zynde van den inhoud der JNota Verbaale, welke den I7den September laatstleden op naam van het Corps Diplomatique is ingeleverd, is te wel overtuigd gebleven van de gevoelens van vriendfchap, door Hun Hoog Mogenden altoos jegens hem onderhouden, en te zeer voldaan van de zorg, welke Hun Hoog Mogenden aanwen, den,om het recht der Volken te doen eerbiedigen, dan dat hy een oogenblik zich ontrust zoude hebben ten aanzien van de veiligheid der genen , die met de waarneming van de zaaken zyner Majefteit, by Hoogstdezelven belast is. De Koning heeft, mee be- (*) Ingevolge Refolutie van Hun Hoog Mog., in dato den 8 July 1-88, is aan gemelden Mr. Hendrik Fagel, het traêtement van de op deszelfs verzoek gedemitteerden Commis Ouarles , toegelegd. Zie het VII. Deel dezer Verzameling, bl. 211 enz. C y  42 Verzameling van Stukken betrekkelyk tct bevreemding wegens zoodaanige taal, zonder tyd' verzuim , zyne manier van denken en de vriend fchap die hy altoos voor de Republiek zal behouden, aan Hoogstdezelven willen te kennen geven. Even dit heeft de verwondering des Konings vermeerdei d, by het vernemen dat eenige Leden van het Diplomatisch Corps , in naam van alle hunne mede-Broeders, denkbeelden van ongerustheid wegens hunne veiligheid hebben voorgedragen. (*) ln 's Hage den 15 October 1787. (geteekend) De Graaf de Bünge. N°. 1486. ExtraSt uit het Regvter der Refo'utien van Hun Hoog Mogenden de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlandev, betrettke'yk de dimhfie van den Heer Mr Wyckerheld Bisdom, als Thefaurier-Generaal van de Generalücü é?c. In daio den 19 OStober 1287. De Heer Thefaurier-Generaal Bisdom van zyn Roel opgeftaan zynde, en zich geplaatst hebbende over den Heere Prarfideerende , heeft ftaande aan Hun Ed. Mogenden bekend gemaakt, dat hy laatstleden woensdag van Hun Hoog Mogenden had verzocht, zyn ontflag van het ambt van Thefaurier-Generaal ; dat het motief, het welk hy aan Hun Hoog Mogenden had voorgedraagen, het verzoek zelfs, en de honorabele dimisiïe, die daar op was gevolgd, aan Hun Ed. Mogenden zouden blyken , uit de leótuure van de Refolutie, die hy gcoirdeeld heeft aan Hun Ed. Mogenden te mogen en te moeten communiceeren, gelyk dezelve dan ook door gemeldenHeer is overgegeven: en is vervolgens gele. (*) Zie I. Deel dezer Verzameling, hl. ic.3. en de daarop geaomene Refolutie van Hun Hoog Mogenden, hl. 104.  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 45 lezen , genoemde Refolutie van Hun Hoog Mog. zynde van den I7den dezer maand, en van dea vol. genden inhoud: Fiat infertio. (*) Voorts heeft gemelde Heer Bisdom , vermids zyn Ministerie dus getermine rd was, uan Hun Ed. Mogenden gerestitueerd de Sleutel van de zoogenaamde Zilverkamer, die hem by de aanvaarding van h;t amot is ter hand gefteld. dan van dewelkeby, even zoo min als zyne twee voorige prajdecesfeurs, geen gebruikhad behoeven te maaken;en heeft gemelde Heer daar by nog overgegeven de Sleutels van deKasfen in het Vertrek n^ast de Raadkamer, en van ue Kastjes onder hec Buffet in de Kamer van deuThefaurier-Generaal, met by voeging , dat diar in gevonden zouden worden de Chartres, Documenten en Papieren van het Land, die aan zyne bewaring waren toevertrouwd geweest. En heeft eindelyk gemelden Heer affcheid van Hun Ed. Mogenden genomen, met de volgende aanfpraak: ,, Nu kome ik tot royn laatfte plicht! en hiertoe zy het my gegund, U Ed Mogenden te herinre. ,, ren, dat de huiverigheid, die ik ru ruim derde3, half jaar geleden betoonde , in höt aanvaarden „ van deze aanzienlyke charge , voornaamelyfc ,, voortfproot uit eene vrees , dat den Staat zoa. 3, wel van buiten als van binnen met eene byna on3, misbaare ondergang wierd gedreigd, en dat deze s, myne vrees federt, tot myn innig leedwezen maar ,, al te zeer is gebillykt. „ Immers is de Republiek reeds kort daar na op 3, het punt geweest, van door een machtig Nabuur „ te worden overweldigd; en naauwlyics was dit „ onweder geweeken, of de brnnenlandfche onee, Big, (*) Zie gemelde Refolutie in het II. Deel deze: Verzamtling, bl. 79 &c.  44 Verzameling van Stuiken betrelkelyA tót „ nigheden zyn zoodaanig toegenomen t en tot „ zulk eene hoogte geklommen, dat dit Staatsge,, bouw meer dan eenmaal, oogenblikkelyk fcheeo ,, te zu'len iuftorten. ,, Doch ik fchuive liefst een gordyn voor dit ,, akelig tafereel, en zwyge van al het gene ons Vaderland zoo zeer bdefc beroerd , en tot op „ den uiterften rand van des?.elvs verderf gebracht. ,, Dank zy den goeden God! die deze imminen,, te gevaaren genadig heeft afgewend, en tot op ,, dit oogetblik dit Gcmeenebest by haare Canfli- tuiie bewaard j en den band der gezegende Unie, nog in haar geheel heeft gehouden. ,, Maar, voor zoo verre ik my dan echter zonder 3, beooging van eigen voordeel of agrement, hebbe „ laaten overreeden, om dezen, geduurende dien ,, tyd vooral, zwaarwichtigen post op my te ne„ men, en om op die wyze te voldoen aan de ge3, eerbiedigde éénpaarige befluiten der hooge Bond„ genooten , heb ik ook geduurende myne fucc„ tien, te meermaalen 'sHemels genadigen byftand 3, en onderfleuning ondervonden; en voor my zei„ ve die aangenaame bewustheid behouden, dat ,, alle myne handelingen altoos zyn geweest op,, recht en dat ik nimmer eenig ander doelwit, hoe ,, genaamd, hebbe gehad , dan het waare nut en „ welzyn van myn Vaderland. Hebben dan myne zwakke poogingen nu of M dan dit büt bereikt, of ook hier of daar eenige „ goedkeuring weggedragen , dank ik dit vooral ,, aan U Ed. Mogerdens gunftige medewerking, en ,, houde mynen welmeenenden yver en veelvuldi» »> gen srbeid, meer dan te veel beloond. In allen gevalle, heb ik, te midden in al denon„ ru t, er de daar uit voortgefprooten verwarrin» 3, ger dezer Republiek, het genoegen gehad, om, geduurende den korten tyd van dit myn Ministe. „ rie, te doen confleeren van den prreciefen Haat „ van alle de Geld-Negotiatien , ten Comptoire „ generaal bekend, met het juiste montant van het » ge-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, 4$ „ gene ieder der Bondgenooten daar in is verfchul,, digd, en «die de veranderingen, die, geduuren„ de de laatfte vyftig jaaren, daar omtrent hebbed ,, plaats gehad: een duk, het gene onder het oog „ zynde gebracht van de Heeren, die van wegens „ de respeólive Bondgenooten tot het onderzoek van het Generaliteits Finantie-wezen zyn gecom,, mitteerd, nog heeft gefcheenen te vermeerde„ ren. derzelver vertrouwen op de directie en acj, curacesfe van dezen Raad. „ En, hoe drukkende ook voor de Generaliteits ,, Financiën mogen zyn geweest, zoo veele exces„ live buicengewoone uicgiften, hebben U Ed. ,, Mog. nogthans ook daar omtrent de fatisfaólie, „ dat by ontdentenis van alle andere middelen, op deze wyze.zeer veele Lieden, die zich op hec woord van U Ed. Mog. en op dat van den Staat, ,, hadden betrouwd, van hunne totaale ruine nog ,, zyn bewaard ; en dat des niet te min 's Lands „ Kasfe niet geheel is uitgeput; nochte ook aan U Ed. Mog. de gelegenheid is afgefneden, om ,, by rustiger tyden, ten minden een goed gedeel. ,, te dezer uicfchotten, te kunnen recouvreeren! „ Deze ongelukkige tydsomftandigheden, erken ,, ik,, hebben ook niet toegelaaten, dat het Finan,, tie wezen der Generaliteit juist actueel zoodaanig ,, konde worden verbeterd,als anderszins wel zou. ,, de zyn verlangt; maar evenwel zyn Ü Ed. Mo,, genden ook hier omtrent niet geheel werkeloos „ gebleven. Zelfs fchynt 'er eenig gegrond voor,, uitzicht, dat, wanneer de Republiek eens weder ,, eene duurzaame rust mogte genieten, de refpec3, tive Bondgenooten met 'er tyd, daar in wel ee,, nig foulaas zouden kunnen vinden. De middelen ,, intusl'chen,tot bereiking van zulk een gewenscht ,, einde, hadde in my ook tot eenè aangenaame en „ voornaame bezigheid voorgedeld, en hier toe ,, heb ik naar myn uiterde vermogen getracht de ,, noodige kundigheden te verkrygen. Dan, deJ} wyl myn taak alhier is afgedaan, zal ik het fub. s, mi.  4-6 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot „ ministreeren van Confideratien dien aangaande* ,, overlaaren aan anderen, die jk vertrouw dat met x, meerder kunde, en met niet minder werkzaam. ,., heid en goeden iever,daar aan ter zyner tyd vol« „ ledig zullen voldoen. ,, inmiddels bidde ik den Almagtigen, dat het „ hem beh3»e, alle de Deliberatien van zyne Door,, luchtise Hoogheid, als het hoofd van den Raad ,', van Sraareu , en van U Ed. Mogenden te zege„ ner! Hy bekrocne alle Zyne en Uwe welmeenen. de poogie.^en , ten nutte en ter befcherming van ,, den Lande, metgemkkigeuitkomften! Hyneeme ,, ook i.oos'.-tdeszelfs dierbaare Perfoon, mitsga„ ders zyne waardige Koninglyke Gemalin en ,, Vorftelyke Kinderen , gelyk ook de Perfoonep en Fam'ilien van U Ed. Mogenden , in zynehei3, lige hoede , en doe dezelven op alle wyzen, in ,, alle op-icfiten, en op al'e tyden , het beste en heilrvkfte ordervinden van zyne Vaderlyke ze. geningers ! Hy herfteHe eerlang, geheel de rust fï en welvaart in dit zoo gefchokt Gemeenebest! ,, Hy beflendige die! en bewaare dezen Staat on« ,, der het bellier van zyne Doorluchtige Hoog- heid en van Hoogscdeszelfs Huis, by haare vryheid en onaf hangelykheid, tot in het laatfle ,, Mageflagt! ., Ten befluite, beveel ikmyinUEd.Mogenden ,, 'goedgunft'gheid, terwyl de blyken, die ik daar 3, van geduurende dit myn Minifterie hebbe mo„ gen ondervinden , by my altoos in diep geheu- gen zullen blyven; gelyk ik ook ten allen tyde 3, hoop te behouden, alle waare gevoelens vanve,, neratie en hoogachting voor dezen Raad van „ Staaten, als voor een Collegie, zoo als te recht ,, by een myner Predecesfeuren is gezegd , van. 3, dat aanzien, gewigt, en inportantie in de Unie." Vvaar op de Heer Prsefideerende. uit naam van den Raad heeft betuigd, dat Hun Ed. Mogenden met veel leedwezen hadden vernomen, de Communicatie van de verzogte en verkregene demisfie van  de Gebeurtenis/en in 1787 enz, voorgevalUn. 47 van voornoemden Heer Wyckerhkld Bisdom, als Raad en Tncfaurier-Generaal van de Unie, terwyl het Haar Ed. Mogenden tot een byzonder genoegen zoude verttrekt hebben, wanneer voornoem' den Heer, in die aanzienlyke en gewigtige Post, ten dienfte van den Lande, had kunnen blyvea continueeren. Dat buiten twyffel de ongelukkige omflandigheden, waar in her. dierbaar Vaderland, zoo eenen langen tyd is gedompeld geweest, en waar aan het verval van zoo veele zaaken is toe te fchryven, waar onder het Finantie-Weezen wel mede mach gefield worden , over welkers fituatie men hem Heer Thefaurier- Generaal zoo menigmaal deszelvs bekommering had hooren te kennen geven, een merkelyk bezwaar , en veel onaangenaamheden, in het waarnemen van dien post hadden veroirzaakt, en dezelve in allen opzichte moeielyk gemaakt. Dat hy UeerPr&üdeerende ,naamens den Raad, voornoemden Heer bedankte voor alle aangewende moeite, harmonieufe behandeling van zaaken, yver ea getrouwheid aan den Lande bewezen; met verzekering , dat Hun Ed. Mogenden nimmer dan met genoegen daar aan zouden gedenken; gelyk mede Hun Ed^Mogenden meergemelden Heer bedankten, voor de hartelyke zegenwenfchen over den Perfoon van zvne Doorluchtige Hoogheid, haare Ko« ninglyke Hoogheid , en het gantfche Vorftelyke Huis, als mede over de byzondere Leden van den Raad, en den welvaart van den Lande gedaan ; en ook van haare zyde, de dierbaarfle van Gods Zegeningen toewenschten over deszelfs Perfoon, in wat Raat of betrekking hy zich ook zoude mogen bevinden, en over alles wat hem dierbaar was; met bede, dat hy allen wezentlyken voorfpoed en vergenoeging, in eene ruime maate tot in lengte van dagen, zoude mogen ondervinden. Waar na de Heer Bisdom zynde uitgegaan is goedgevonden en verllaan, dat de Sleutels, door denzelven overgegeven, zullen worden geftelt in -• had.  4.8 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot handen van den Secretaris Mollerus, om by próvifie door deDzelven bewaard te worden , tor nadere dispofitie van den Raad; en dat Extract dezer zal worden gegeven aan voornoemden Heer Bisdom, om, voor zoo veel.de voorfz. Sleutels: aangaat, té dienen tot zyne decharge. En is voorts goedgevonden, dat aan welgemelde Heer Bisdom zal worden gelaacen het gebruik van 's Lands Jagten. . Zullende wyders de voorfz. Hun Hoog Mogenden Refolutie, worden gezonden aan de Commifen ter Thefaurie, tot naricht en met last, om van het daar by vermelde Ördinaris Tractement van ƒ 4000: - ten behoeven van denzelven Heer, van drie tot drie maanden, de noodige Ordonnanties op te maaken. {was geparapheerd") G. C. van Lidth de Jeude, vti (Onder ftond) Accordeert met het Register* : {was get.) J. H. Mollerus. N°. 1487. Extraiï uit de Refolutien van Hun EL Mogenden de Heeren Staaten van Gelderland, betrekkelyk de aangebodene Mediatie van de Heeren Staaten. van Holland, ter vereffening van de gefchillen in de eerstgemelde Provincie ontflaan. In 'dato den 1 May 1787. Dat de Misfive der Heeren Staaten van Holland van den 13 December 1780", houdende inftantien ; om de Mediatie al nog te accepteeren, in convenabele termen behoort te worden beantwoord, dat Hun Ed. Mogenden deze nadere Mediatie, op gronden van 's Landfchaps voorige Misüves, andermaal deelineeren.- . Voorts  de Gebetertènirfen in 1787 enz. voorgevallen. 49 Voorts dat Hun Ed. Mogenden gevoelig getroffen zyn, uit die Misfive te hebben moeten verne"'df derzelver Brief van den 16 September l1 ? \ElKurre Vau ie daar bV bedoelde uitwerkinf6nlt u ugeh.ad'rTin teffendeel de akeligfte tlnrZ n ' by ï fi"^ Staaten van Holland gevormd, nog merkelyk had vermeerderd. Dat wel de jammerlyke gefteldheid en het ramp- &ïn? inC'f7mar 1D-d,f nleide ingezetenen van Hattem en Elburg zich gebragt hebben, by Hun Ed Mogenden die zelfde fmertelyke aandoening" ierfliïu'u ' ,a'S,by de welgemelde Heeren Staaten van Holland; dat zulks echter Hun Ed. Mogenden geenszins hadde gebragt in die agitatie en onbedaarde gemoedsgefteldheid, welke, de Hee- fpn £1% VaDr,?0iJand fchryven te veronderftelJen, dat Hun Ed. Mogenden onvatbaar of onbekwaam zouden gemaakt hebben, om aan de anders, zins billyke en overtuigende redenen en inftantiea der Bondgenooten, zoo die zoodaanig bevonden waren, gehoor te geven. 8 ^vuuucu Dat Hun Ed. Mogenden die kenmerken veel eer. der vermeenen te befpeuren, by vergelykinge der M.sfives van de Heeren Staaten van Holland, bv de Heeren Staaten van Holland zelve, ten aanzied teftie C Cn JI]eeniDge der daar by beloofde pro- Dat het Hun Ed. Mogenden ondertusfchen aangenaam is, dat de Heeren Staaten door de flaauwe en zagte explicatie daar van, de gevoeligheid, Welke Hoogstderzelver eerfte Misfive aan Hun Ed! fieen1eerifydkènftbje61 ****** th"» Dat Hun Ed Mogenden ook hierom niet hadden kunnen verwachten, dat welgemelde Heeren Staaten des ongeacht, nog wederom op eene Mediatie zouden aangedrongen hebben; alzöo weinSals om dezelve te willen extendeèren , tot bemiddding en XIX.nDg£etr gefehillenneQ bezwaareni vaf de " min-  50 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot minderheid der Staats-Leden van deze Provincie, en zulks op fundament der Unie, welke na de opinie van Hun Heeren Staaten, geen ander middel, om gefezene differenten tusfchen Leden van Staat op eene vriendnahuurlyke wyze te vereffenen, zoude overlaaten. Dat dit zoo zynde, Hun Ld. Mogenden zich te recht van plichtverzuim zouden moeten befchuldigen, dat niet voorlang haare vriendnabuurlyke dienden hadden aangeboden, tot mediatie der verfchilien, zoo in de Provincie van Holland met de Ridderfchap en fommige Steden hebbende plaats gehad; daar ondertusfchen de ondervinding Hun Ed. Mogenden geleerd heeft, dat door de Heeren Staaten van Holland in foortgelyke, doch meer daar toe gefchikte gevallen, die weg niet was verkozen' gelyk Hun Ed. Mogenden in het verbond der Unie, daar toe geen fundament hadden kunnen V1Dat°'Hun Ed. Mogenden daarom ook geoirdeeld hadden, zich niet te moeten aantrekken een Addres van de Regeeringe te Heusden, maar vermeenden, die zaak aan het eigen onderzoek en befli:,finge van Hun Heeren Staaten, te moeten over- Dat wyders de raadelooze klachte , welke de negen Leden van de Regeeringe van deze Provin. cie in den boezem van de Heeren Staaten van Holland hadden uitgeftort, eenvoudig daar op neerkwam, dat eene zeer groote meerderheid van deze Vergaderinge, van haare begrippen niet heeft kunnen of willen afgaan, om zich by die van eene zeer kleine minderheid te voegen, en haare Staatkunde aan te nemen. .*.«"'• Dat het gunt voorfz. met het gene m de Provin. tve van Holland is voorgevallen, na de gedachten van Hun Ed Mogenden genoegzaam zal wezen, om welgemelde Heeren Staaten te overtuigen, dat Hun Ed. Mogenden niet anders kunnen doen, als  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. ;i by hunne voorde Misfives te perfisteeren, en du» al nog zwaarigheid moeten maaken, de aangebodene Mediatie te accepteeren. Met verzekeringe voor het overige, dat Hun Ed. Mogenden ten vollen genegen zyn, om mee alle vermogens tot herftel van rust en eensgezindheid mede te werken, in dit zoo ongelukkig gefolterd Gemeenebest; en de Heeren Staaten van Holland in het byzonder, met alle nadruk verzoeken, om daar toe hunne veel vermogende poogingen insgelyks te willen aanwenden, op dat het meer en meer toenemend gevaar, onder Gods zegen , nog moge worden afgeweerd. l En is de Graaffchap verders, ten aanzien der bygevoegde Misfive van opgemelde Leden der Regeeringe dezer Provincie, den 2 September i"?8S aan hooggemelde Heeren Staaten van Holland 'gelchreven, cvan ad vis: dac die Bylage zoude b-hooren te worden gefield in handen van den Hove Provinciaal, om daaromtrent aan Hun Ed. Mogenden ten naasten, te dienen vandeszelfsconfideratie en advis. N°, 1488. Verhaal van het voorgevallene ter gele. genheid van fret injlaan van Glazen enz buiten de Rhynpoort te Arnhem , door de Vaandrigs van deü Hoéy en van der Hoop. Door de Vaandrigs van der HoEYen van der Hoop, beiden onder het Regiment Guardes Dragonders, zyn in de maand van September 17815 misdryven gepleegd, met het inflaan der Glazen van verfcheiden Huizen, buiten de Rhynpoort te Arnhem. Na twee door den Krygsraad van dat Regiment gedaane indagingen dier Heeren,,zyn zy verfcheéaeni en by den Provoost iu bewaaring gebragt. D 2 fri  52 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot ■ Na verhoor , bekentenisfe en onderteekeninge hunnerbekencenisren goedgevonden, den Vgndng van de, Hoey te " te worden , den Lande ooit weder te kunnen aierTen.": en den Vaandrig van der Hoop: „ om '! «ecasfeerd te worden." • Deze Sententien zyn aan zyne Hoogheid, aan wien de goed- of afkeuring der Militaire Sententien benevens 't verleenen van gtatie, als Kapitien-Generaal opgedragen is, toegezonden. Zvne Hoogheid vóndt goed dezelven aan den Krv-sraad terug te zenden : „ met order, van die te moeten veranderen , vermits zy aan mfor- maliteiten en irregulariteiten laboreerden. Hier op heeft de Krygsraad aan zyn Hoogheid ^antwoord, dat die na ryp onderzoek geene informaliteiten noch irregulariteiten in dezelven hadde Enen befpeuren , verzoekende derha ven , dat het%vne Hoogheid behagen mogt, dezelve in (laat t"(lellen, die nader te kunnen onderzoeken, en naar bevinding te hervormen. . '^indelvk belloot de Krvgsraad, eene Comminiie uit haar midden te benoemen, om yan zyne Hoogbeid beflisfing dezer zaak te verzoeken : welkedan o\k ten dien einde na Nymegen vertrokken zynSe zoo heeft zyn Hoogheid de (hikken tot deze gedingen betrekkelyk, van deze Commisfie gevorderd dezelven zyn dan ook aan zyn Hoogheid overhandiad, met dedamtroir: dat de Krygsraad volkomen by deze gearrefteerde fentenuen bleef " Wmftnarhet zyne Hoogheid behaagt heeft ,, deze fententien aan den Krygsraad zonder dezelve te Lprobeeren of te improbeeren, terug te zenden , Hnnr bv voegende eene andere fententie, met last om dezelve te pronuntieeren en te doen exëcuteei r.„.«,r,t;a luirir nlHns. ren: neze icuicum. Zvn Hoogheid heeft, na rype deliberatien r  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 53 3, om redenen hem daar toe moveerende, goedgei9 vonden, den Vaandrig van der Hoey te condem», neeren , om geduurende een jaar en zes weken , 3») en den Vaandrig van der Hoop geduurende den j,, tyd van zes maanden r p hunne eigene kosten by s, den Provoost in detentie te blyven." Welke beide fententien dan ook den 5 May 1787 door den Krygsraad, na dat eerst die, welke door de Krygsraad zeiven zyn geflagen, waren voorgelezen, uitgefproken zyn. JNI . 1489. Misfive van de Heeren Staaten van Gelder, land aan die van Holland, over het bevel door laatstgenoemden aan de Troepen op die Provincie gerepartitieerd, en in Gelderland Guamifoen hou. tiende, gegeven, dat dezelve binnen de tyd van een Heerenmaand naar het Territoir van de Genera; liteit zullen moeten marcheeren; en dat by ontflentenis van dien, met de betaaling zal worden opgehouden. Indato den 12 May 1787. Edele Mogende Heeren, Byzondfre coe. de Vrienden , Nageeuuren en Bondgenooten ! De gevoeleDs van aandoening, welke wy federt eenigen tyd, en inzonderheid dezer dagen hebben gehad, over de zonderlinge en dangereufe evenementen, die het lieve Vaderland zoo achtereenvolgende gefchokt hebben, zyn niet weinig vermeerderd geworden, door het naricht, dat wy op gister outvange n hebben, van UEd. Mogendens Refolutie op den pden dezer genomen, waar by U Ed. Mogenden hebben kunnen goedvinden, te'bepaalen, dat de Troepen op U Ed. Mogenden Provincie gerepartitieerd , en in onze Provincie in Guamifoen liggende, binnen den tyd van eene Heerenmaand naar het Territoir van de Generaliteit D 3 zou-  54 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot zouden moeten marcheeren» en dat U Ed. Mogen* den by ontftentenis van dien, met de betaalirig van dezelven zouden ophouden; te meer, daar wy ons geen redelyk vootwendzel kunnen verbeelden, waarmede dit gerefol v eerde, behoudens de gronden der Unie , welke U Ed Mogenden verplicht deze ordinaire en geregelde last te dragen, zoude kannen worden goed gemaakt, veel weiniger, dat het zelve zoule kunnen worden gecolo-eerd, met de daar by door U Ed. Mogerden gefemoigncerde begeerte, om juist die Troepen van U Ed. Mogenden Provincie repartitie, welke zich in deze Pro» vincie bevinden, in de Generaliteit geplaatst te zien, daar U Ed. Mogenden zoo een aanmerkelyk en buitengewoon aantal Militie in Hoogstderzelver eigen Provincie voor handen hebben , omtrent welke, indien Hoogstderzelver geneigdheid daar heen (trekken mogte, om de Generaliteit van meer Troepen te voorzien, het zeer W'inig moeite zoude behoeven te kosten, om te effectueeren, dat een goed gedeelte van dezelven derwaards gezonden wierden. wy zullen ons liefst onthouden, om ten dezen opzichte verdere aanmerkingen te maaken, maar verzoeken U Ed Mogenden vriendnabuurlyk, in eene bedaarde en onbevooroirdeelde overweging te willen nemen, hoe het toch mooglyk zal wezen, dat deze en foortgelyke ondernemingen, met het beftaan der Unie, op- den duur zullen kunnen gepaard gaan, en of U Ed. Mogenden, hoe zeer ook in vermogen boven derzelver mede-Bondgenooten fuperieur zynde, niet zeiven daar van ten eenigen tyde, de funeste gevolgen zullen moeten ondervinden. En het is mitsdien, dat wy, uit oprechte zucht voor het behoud van alle de gewesten, en dus ook van U Ed. Mogenden Provincie, nogmaals de proef nemen , of onze welmeenende inftantien by U Ed. Mogenden eenigen invloed zouden mogen hebben, dat wy by U Ed. Mogenden met allen nadruk aanHouden, om de voorgeftelde zaak niet ten effeft te teü**H 1 ? "■*.'"" "wil-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 55 willen brengen, maar alle aanleidende oirzaaken, waar door het vertrouwen en de verftandhouding tusfchen de Bondgenooten nog verder verwyderd zouden kunnen worden, te willen vermyden, en met ons, welmeenend door alle gepaste wegen te concurreeren, tot al het gene, het welk ter bevordering van het waare welzyn van deze Repu-ibliek, eenigszins dienstbaar zoude kunnen wezen. Waar mede enz. N°. 1490. Misfive van de Heeren Staaten van Gelderland aan Hun Hoog Mogenden, over het zelvde onderwerp. In dato den 12 May 1787. Hoog Mogende Heeren! Daar wy op gisteren van goeder hand bericht hebben bekomen, dat op den 9den dezer maand, by de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland ter gelegenheid van Hoogstderzelver deliberatie over den Staat van Oorlog, over de ordinaire betaalinge der Militie, eene Refolutie is genomen, tendeerende, om deTroepes op Hollandfche repartitie ftaande, en zich thans binnen deze Provincie bevindende, binnen de tyd van eenen Heerenmaand, naar het Territoir van de Generaliteit te doen marcheeren, en by ontftentenis van dien, met derzelver betaaling op te houden ; hebben wy ons verplicht gevonden , om by onze Misfive van heden aan hooggedachte Heeren Staaten van Holland, waar van wy de vryheid gebruiken, hier nevens een affchrift in te fluiten, het finguliere en onregelmaatige van dit gerefolveerde voor te Hellen, en Hun Ed. Mogenden op het nadrukkelykfie te exhorteeren en te verzoeken, om nog van deze vreemde en willekeurige demarches af te zien, en dezelve niet te valideeren. Terwyl wy teffens ons uit hoofde dezer demarche, genoodzaakt gevonden hebben, om het geD 4 com-  jrj Verzameling van Stukken betrekkelyk tot combineerd Collegie dezer Provincie te authorifeeieti, om intusfchen, geene betaaling op eenige geconcludeerde Zee-Petitiën of andere Fondfen te ^°Wy mogen geen oogenblik twyffelen, of U Hoog Mogenden zullen dat beflu.it van hoogstgedachte Heeren Staaten, uit het zelve oogpunt moeten befchouwen, en met ons ten uiterften apprehendeeren, de nadeelige gevolgen, welke daar uit niet alleen voor de Militie van den Staat, maar ook voor de ganfche zaak van hetBondgenootfchap, te verwagten zyn, ingevalle daaromtrent, zoo de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland by deze haare voornemens onverhooptelyk mogten volharden, geene gepaste voorzieninge werde gedaan. I Tt rT En het is met volkomen vertrouwen op Ü Hoog Mogendens aanhoudende zorge en yver, om op de best mooglvke wyze alle verwarringen, welke van dag tot dag' zoo ongelukkig vermenigvuldigd worden , voor te komen of te redresfeeren, dat wy U Hoog Mogenden met alle gepaste aandrang, daar de nood der zaake ons en alle de overige Bondgenooten, welke den hachelyken toeftand van het Vaderland ter harten gaan, moet doen werkzaam zyn, dat wy U Hoog Mogenden verzoeken, en by Hoogstdezelve aanhouden, om indien de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland van derzelver oogmerk niet mogten te rug te brengen zyn , den Raad van Staaten te willen authorifeeren, om als dan by Leening in Rekening van welgemelde Provincie van Holland, welke zich hier door van een der allernoodzaaklykfte plichten van het Bondrrenootfehap via facïi, en zonder de minfle reden zouden onttrekken kunnen , te voorzien, de beno- . digde Penningen uit de Generaliteits Kas voor te febjeten , en zoo daar toe geene genoegzaame voorraad van Penningen mogten voorhanden zyn, of dezelven niet zouden kunnen gemist worden, als dan welgqmeld^n Raad te authorifeeren, om door eene  de Gebeurtenis/en in T787 mz. voorgevallen. 57 eene convenable fomme, weder voor rekening van de Provinae van Holland, te negotieeren. Wanneer wy reflecteeren, het geen met .onze bewilliging, en die van andere Bondgenooten reeds federt eenigen tyd, ten aanzien der Militie, waar .mede de Provincie van Friesland heeft geoirdeeld te hoog bezwaard te wezen, en in deze Jaatfte tyd met opzicht tot de twee Compagnien Zwitfers, welke op de ongelukkige Provincie van Utrecht zyn gerepartitieerd, tot voorkoming van het verloop der Militieisin het werk. gefteld, mogen wy ons billyfc flatteeren, dat U Hoog Mogenden ook ten dezen opzichte geen zwaarigheid zullen maaken, om dit temporair expediënt, mede ten dezen opzichte by de hand te nemen. * Waar mede &c. ' Muh %UrSt van Decanm van h<* hameren. Irttó*. geadfisteerd met Decanen van onderfcheide. WeTtd fnT tnnZ de Stad W&f» de Ch%b'- Magiflraat van die Stad; waar by verzoeken en mfteeren: dat aan hun op. Stads nosten t bmnen den tyd van veertien dagen ma? worden uitgereikt, Copyen authenticq van alle Piivilel gien, Voorrechten, Bmrfpraaken en Chanres aan de Stad en Burgeren van Thiel en Zandwyk, verleend en verhandeld. In dato den 16 May 1787. Wel Edele en Achtbaars Heeren! r Wanneer Decanen van het Krameren-Gilde, geadüsteerd met Decanen van onderfcheidene andere ?SIn n wd?Z^SC3d'i,hun °P deD 22 November 1786 aan U Wel Ed, en Achtb. vervoegden , en met gepasten eerbied op de allerbillykfte grondenTer. zochten, om, op Stads kosten, te mo|en erlangen Copien authenticq van alle zoodaanige Privilegifn Rechten, Voorrechten, Bu«rfPraakenenz,, afs aan D 5 de  58 Pirzdmeling van Stukken betrekkelyk tot de Burgeren van Thiel en Zandwyk zyn verleend, hun competeerende en mee dezelve verhandeld,—1 hadden dezelve, na veele tegtnftribbelingen, het genoegen, dat U Wel Ed. en Achcb. verklaarden, dat zy Decanen dezelve maar zouden opgeven, en dan zouden bekomen; immers Decanen der Krameren betuigen,niet anders van U Wel Ed. en Achtb. verftaan nog begrepen te hebben! — dan dat zy Decanen, offchoon vermeen den, gelyk zy al nog vermeenen, tot zulk eece fpecifique opgave ongehouden te zyn , om dat door het woord alle geen één Privilegie , noch Buurfpraak , uitgezonderd wordt; échter aan U Wel Ed. en Achtb. Declaratoir hebben gehoorzaamd, en dien ten gevolge aan den Heere Secretaris eenige Privilegiën, waar van zy Copien authenticq eischten, opgegeven; — dat zy daar op hebben bekomen eenige weinige Copien authenticq, van Privilegiën en Confirmatiebrieven , ten getalle van agt fluks; dat zy voorts, na veele inftantien , hebben bekomen U Wel Ed. en Achtb. Refolutie van den 22 November 1786, waar by ü Wel Ed. en Achtb declareeren; dat, wanneer zy Decanen aan Hun Wel Edele en Achtb. fpecificq zullen opgeven, de Privilegiën en Chartres, waar van Copien door hun wierden verzocht, als dan favorabel op dat verzoek zoude worden gedisponeerd, met relatie tot die Refolutie,—■ daar zy Decanen der Krameren begrepen hadden, uit de mond van U Wel en Achtb. te hebben verftaan, d3t 'er op gemelden 22 November 1786 reeds ten hunnen voordeele en conform hun verzoek was gedisponeerd; — dat zy Decanen het van hunnen onvermydelyken plicht hebben geoirdeeld , daar van aan hunne mede Burgeren en Gilde-Broederen te moeten kennis geven; gelyk dezelve dan ook op den 6 December i?86 aan de byéén vergaderde Burgeren, Gilde-Broederen in de St. Martens Kerk binnen deze Stad, hebben gedaan ; — Dat daar op de Decanen , benevens de twee afgegaane Dirk Francken en Hendrik van Rynberk , door de meer-  ié Gtbeurtenisfen in 17S7 enz. voorgevallen. 59 meerderheid der prasfente Gilde-Broederen en Burgeren, .zyn verzocht en gecommitteerd, om naamens dezelve, als Bürgèïén en Gild.--Broederen by U Wel Ed en Achtb , en waar zulks verder noodig zyn zal, nadere en verdere -iniEaotien ce doen, ttr bekoming van behoorlyke Gopien authenticq , op Stadskosten, van alle zoodaanige P:'iviiegien. als aan de Siad van Thiel en de Burgeren van Thiel en Zandwyk, gegeven en verleend 'yn, tniJsgaders de Buurfpraa^en en 'andere.' Vrorrechteri enz., als der Burgeren en Gilde-Broederen eigendommelyk en gemeébfchappelyk goed, met meerdere uit de quaiificatie in het Gilde-boek. aan U Wel Ed. en Achtb. voorgelezen; — dat zy gcquilificeerde Decanen en Oud-Decanen, vervolgens eene nader-opgave van eenige Privilegiën , 'om Copien authenticq daar van te.hebben, aan den Heere Secretaris van Lidth de Jeu'de hebben overhandigd; doch tot hun leedwezen, hebben moeten vetfban, dat zy die niet konden erlaigen, ofte immers niet anders dan'voor gebuUr, en voor zoo verre die van hun Gilde zaaken gewaagden. — Decanen en OudDecanen hadden bülyk verwacht, dat put daar van eene fchriftelyke Refolutie zoude worden uitgereikt; dan dezelve is hun niet geworden.—-^ Gequalificeerde Decanen en nud-Decanen der Krameren vermeenen geene vryheid te hebben , om laar inne te berusten , daar zy verast woordelyfc zyn voor hunne mede-Burgeren en Gilde-Broederen • —■ in déze kommervolle dagen en verre uirzien'e tyden, —— daar het hun toefchynt een Burgerkryg in deze vrye Republiek ontdoken te zyn, (het et ne God nog genadelyk verhoede:) — en daar volgens de berichten , in eene nabuurige Provincie reeds Burgerbloed geftort is, •—geen üitit.1 Jyden, dat de Burger van zyne Privilegiën, Rechten en Voorrechten, kundig gemaakt worde, om daa>- uit mede te kunnen weeten, en te onderzoeken, wat de plicht van eenen Regent, en die van eenen v;y. gebooren Burger zy, gefundeerd op de Privilegiën, Rech.  6o Verzameling, van Stukken betrekkelyk tot Rechten en Voorrechten, met onzer Voorvaderen goed en bloed zoo duur gekocht. Deze gewichtige redenen zyn het, Wel Êd. eq Achtb. Heeren! die de gequalificee/de Decanen en oud-Decanen der Krameren, zoo voor hun zeiven als Burgerenden in uaame hunner Committenten, de eerbiedige vryheid doen nemen, U Wel Ed. en Achtb; als nog te verzoeken en te infteeren,dat aan hun op Stads kosten, -binnen den tyd van veertien dagen , moge worden uitgereikt Copien authenticq, van alle de voorschreven Privilegiën , Voorrechten, Buurfpra^ken en Chartres, aan de Stad en Burgeren van ïhie,l en Zandwyk, verleend en verhandeld, - N*. 1492. Misfive van de Heeren Staaten v,an Gelder, land aan Hun Hoog Mogenden, behelzende . goed. j keuring van de toegezegde.protetlie en fqhaadeloos. flelling aan zoodaanige Officieren, welke door de Heeren Staaten van Holland zyn gespendeerd; en teffens aanmaaning om tegens die Officieren, welke aan Holland hebben gehoorzaamd,; rechtelyke pro. cedures te doen entameer en. In dato den 27 May -•1789. ) ■ . ' ' . ' Hoog Mogende Heeren ! Wy hebben wel ontvangen U Hoog Mogendens Misfive van den 23flen dezes, daar by voorflaande twee middelen ter betaaünge van de tradlementen en foldyender ongelukkige Officierenen Gemeenen» door de Heeren Staaten van Holland en West Friesand gefuspendeerd, invoegen daar by met meerderen vermeld; en beftaande het eene, in het fourneeren van penningen door de respecïive Bondge. nooten aan de kas van de Generaliteit; en het andere, in een te doene Negotiatie onder guarantie van fommiee Provinciën. En hebben wy niet mogen na*  de Gebeurtenis fa in 1787 enz. voorgevallen. .61 nalaaten, ü Hoog Mogenden daar op ten fpoedigIten te "reicribeeren , dat, gelyk wy gevoelig zyn getroffen ,over de ongelukkige omftandigheden van zoo veele braave Officieren en lieden van eer, welkers zuivere "trouwe men heefc trachten te furpreneeren, door een nimmer gehoord voordel eener voor hun allerbitterde alternative, om , of hun tydelykfortuin en beflaan in de waagfchaal te zetten, of, wilden zy dit behouden, de heilige verbindtenisfen van eenen plechtigenééd, waar van hen .niemand, dan ten wiens behoeven die is gefchied, met eenige fchyn van wettigheid konde ontdaan, te fchenden; doch die getoond hebben, eerlykheid en grootmoedigheid genoeg te bezitten, om liever het eerde op te offeren,dan hunnen ééd te breken, en die met verzaakinge van alle eigenbelang, hun plicht, hun ééd, en .hun Land getrouw zyn gebleven, doch welke nogthans hunne trouwe,met eene fuspenfie of dispenfatie van hunne befoldingen hebien moeten boeten ; wy ook alzoo niet dan ten hoogden kunnen billyken, de zorge en voorzieninge doorTJ Hoog Mogenden geproponeerd, om aan 2:00 veele braave 's Lands Officieren, het daadelyk effecl van de aan hun toegezegde protectie en fchaadeloosdelüng, door de prompde en fpoedigdemiddeien te doen genieten, en dat wy derhalven niet hsefiteeren, om ons met de gedaane voorflag van U Hoog Mogenden, ea wel byzonder met het laat* fte gedeelte van dien , dewelke aan ons het ge. fchiktfte voorkomt, te conformeereo, en daar inne, zoo veel ons betrefc,f te confenteeren ; met inftantelyk verzoek: datjhet zelve ten fpoedigften, overeenkomdig met het belang van den Lande, en met de gedistingueerde verdienden van de gemelde Officieren, moge worden geëffectueerd. Dat wy ondertusfchen ons niet kunnen dispenfaeren, om aan U Hoog Mogenden teffens voor te dellen, dat, zoo zeer als wy aan de eepe zyde reden hebben, om over het gedrag van de voornoemde Officieren vergenoegd teAzyn , ons ruim zoo zeer aan  ■62 • Verzameling van Stukken betrekkelyk tot aan den anderen kant verontwaardigd gevoelen, over het flrafbaar gedrag, van den Generaal-Major VAN Ryssel , en zoo veele andere 's Lands Officieren , van hoogeren en'minderen rang, welke zich hebben durven veroirloven, om, of zelVs en fomtyds met'een vry willige verlaatinge van posten, tot .welker waarnemir.ge anderszins op zich zelve verplicht waren, ordres te geven , of ontvargene ordres te respecteeren, met hun ééd en plicht teneenemaal onbeftaanbaar; of welke getoond hebben, laag genoeg te denken, om met verzaaking van hun ééd, welke voor hun. zoo lang daar van niet op eene wettige w-vze orffiagen waren , een geheiligde verbindtenis hadde behooren te wezen, zich te laaten employeeren, rot fuppletie van zoo veele andere braave Officieren, die aan hunnen ééd getrouw zynde gbleveD, genoodzaakt zyn geworden, hunne bedieningen te quiteeren. Dat wy denhal ven niet kunnen nalaaten, om op het krachtigfie by U Hoog Mogenden te infteeren, dat den Raad van Staaten, moge werden geauthorifeerd, om zonder verwyl, de rechtelyke procedures tegens alle de zoodaanige Officieren, welke zich aan het gttnt voorfchr. hebben fchuldig gemaakt> te doen aanvangen en voortzetten, en dien aangaande, zonder eenige co^niventie of disfimülatie recht en juftitie te adminiscreeren, op dat de Armée van den Staat, zoo fpo'dig mooglyk, moge worden gezuiverd, van a'les wat hunne goede naam, eer eü reputatie, zoo binnen als buiten 'sLands, eenigszins zoude kunnen befmetten. En hier mede eindigende, Hoog Mogende Heeren! beveclen wy U Hoog Mogenden in Godes heilige befcherminge. Gefchreven te Arnhem, den 27 May 1787. L7 Hoog Mogendens goede Vrienden,  dt Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 63 De Staaten des Furitendoms Gelre en Graaffchaps Zutphen. (Onder ftondt) Ter Ordonnantie van dezelven, (was gej.) Bern. Joh. HofF. N°. i£jp3. Publicatie van de Ed. Achtb. Regeering der Stad Doesburg, waar by aan alle de Schutters wordt geordonneerd, om hunne Snaphaanen en verder Wapentuig, by de Sergeanten te brengen, en vooral geen zwarte Cocardes te draagen, zullende het Hun Ed. Achtb. aangenaamer zyn dat 'er eenig Oranje teeken gedragen worde. In dato den 27 Juny 1787. De aanwezende Heeren van de Magiftraat, hebben tot hcrftellinge en bewaaringe der rust en goede orde binnen deze Stad, en tot wegneeminge van alle mistrouwen tusfehen Burgeren en Militairen, goedgevonden, voorbehoudens de nadere deliberatie van 't Collegie van Hun Ed. en Achtbaare, by dezen aan alle Schutters dezer Stad te ordonneeren, dat een ieder zyn fnaphaan, zydgeweer en patroontas, zal hebben te bezorgen, of te brengen .aan den Sergeant van de Compagnie waar toe hy behoort, en welke Sergeant het naast by hem woont, zoodaanig dat voor morgen ochtend om negen uuren, een ieder zyne wapenen als vooren, aan het huis van den Sergeant zyn, om van daar naar het Stadhuis vervoerd, overgebragt en bewaard te kunnen worden; verbiedende mede, van geen kleedinge van monteeringe te draagen, als geen roode kraagen, fchouderftukken, en vooral geen zwarte Cocardes. En zullende het Hunne Edelen en Achtbaaren aangenaamer zyn, dat'er een Oranje teeken, het zy aan de Hoed, of in een kaoops-  ó"4 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot knoopsgat van de Rok of Kamifool, gedragen, worde* Doesburg den 27 Juny 1787. Ter Ordonnantie van dezelven, (was get.~) H. W. Aberson. Secretaris* 1494. Publicatie van Heeren Burgemeesteren, Schepenen en Raaden der Stad Zalt-Bommel, waar by de Burger Sociëteit wordt vernietigd, met verbod, eenige Sociëteiten binnen de Stad, zonder voorgaande permis fie van de Magiftraat, op te richten, ïn dato den 1 July 1787. Burgemeesteren, Schepenen en Raaden der Stad Zalt-Bommel, met het innigst leedwezen vernemende, de verregaande disordres,die in de afgelopen en voorige nacht alhier ter Stede hebben plaats gehad, en deswegens klachten te vooren gekomen zynde, fpeciaallyk over het inflaan en ingooyen van glazen aan de huizen der Ingezetenen alhier; hebben tot voorköminge van alle verdere confufie en oneenigheden in deze Stad, alle Burgers en Ingezetenen alhier op "het ernftigfte willen gerecommandeerd en gewaarfchouwd hebben, om zich te onthouden , van al wat gelegenheid tot deze en foortgelyke rustverftoorende bewegingen zoüde kunnen geven, en in het byzönder zich te menageeren van alle attroupementen, het fchreéuwen en roepen langs de ftraaten, het doen van infulteS aan de huifen van de Burgers en Ingezetenen alhier, vooral met het inflaan van glazen, en dier;gelyke fchandelyke misdryven; recommandeerende aan alle en een ieder, die het aangaan mag, zich rranquil en vreedzaam te gedragen j hunne medeBurgers en Ingezetenen, met aflegging Van alle partyfchap, als vrienden te behandelen, en toch alles toe te brengen, wat tot herftelling der rust en  de G-ebeurterJsfen in 1787 enz. voorgevallen. 65 en vrede in deze Stad dienen kan: en zoo deze Hun Wel Ed. en Achcb. waarfchouwinge en aan» maaninge baar behooren niet mogte worden in acht genomen, zo wordt by dezen tot eens ieders naricht bekend gemaakt, dat hedenavond metverdubbelde patrouilles, alle met fcherp geladen, en met de flriöfte ordres voorzien, tegens alle de voorfz. misdryven zal worden gevigileerd, zoödat by overtredinge dezer Publicatie de Contraventeurs zullen worden geapprehendeerd, en a la rtgeiir tegens dezelven arbitralyk geprocedeerd. En, daar het ongenoegen en de verdeeldheid onder de Burgery alhier voornaamenlyk deszelfs oirfprong fchyht verlchuldigd te zyn aan de oprichting van zekere Sociëteit alhier ter Stede, door fommige kwalykgezinden geërigeerd buiten'vOorkennisfe van Hun Wel Ed. en Achtb., en welke Sociëteit aan het grootfïe gedeelte der Burgery alLier lange geoblleerd heeft, als of die, in navolging van 't gene in andere Steden dezer Republiek federt eenigen tyd is voorgevallen, was aangelegd tot ondermyning van de Regeeringe en bezworen Conftitutie alhier, hebben Hun Wel Ed.eh Achtb. na rype deliberatie goedgevonden en verdaan, de voorfz. Sociëteit te vernietigen, met verbod aan allen en 'een ieder, die Leden van deze Sociëteit zyn, dezelve te frequenteeren, of eenige Sociëteiten alhier zonder voorgaande permisfie 'van den Magidröat op te richten, zoo als ook niemand vai de Burgers of Ingezetenen en Herbergers alhier aan alzulke Sociëteiten kamers of huizen zal rho. gen verhuuren, op pcene van arbitraire ftraffe M de overtreders dezer te verbeuren. AElum in Caria 1 July 1787. Ter Ordonnantie 'van dezeïven\ P. A. de Röock; XIX. DÈËti £  66 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot N . 1495. Publicatie van Heeren Burgemeesteren, Schepenen en Raaden der Stad Zalt-Bommel, vaar by onder anderen het inbrengen en debiteer en vanden Post van den Neder-Rhyn, Politieken Kruyer enz. wordt verheden, by pcene van 50 Guld. voor de eerjte reis, en van 100 Guld. voor de volgende reizen te verbeuren. In dato den 4 July 1787. Burgemeesteren, Schepenen en Raaden der Stad Zalt-Bommel, met genoegen vernomen hebbende, dat in den afgelopen nacht geene publieke disordres alhier hebben plaats gehad, zoo dat geen fchaade aan de Buizen der Burgers en Ingezetenen is aangedaan, hebben na deliberatie goedgevonden en verdaan, by dezen te declareeren: dat aan Hun Wel Ed. en Achtb. niets aangenaamer zyn zal, als te vernemen, dat de inwendige rust en eensgezindheid onder de goede Burgery en Ingezetenen dezer Stad meer en meer herfteld mag worden, zoo dat geen blyken van Partyfchappen meer exteeren mogen, vergeten en vergeven mag worden het geen in voorige dagen gebeurd is, en voortaan ieder gérust en zeker omtrent deszelrs rerfoon of Goederen zyn. En, daar elk Lid der Burgery hier by ten fterkften seintresfeerd is , zal de bloei en welvaart binnen deze Stad herleven, zo is ook ieder verplicht hier toe zyn uiterfte best te doen, inzonderheid met tegen te gaan alle verkeerde desfeiEen, waar door het Volk aan den drank gehouden, en daar door belet word in de exercitie van hunre dagelykfche bezigheden, en waartoe zeer oneefchikt is het ophaalen van geld tot aankoop van wvn , bier of fterken drank, waar door de gemoederen, in plaats van te bedaaren, verhit en bü2ezet worden. En om deze Hun Wel Ed. en Achtb. aanmaaninge te beter van effect te doen zyn, zo wordt bv dezen onder inhsfie van voorige Publicatien, waar by alle attroupeering van Volk &c. verboden is,  ie Geteurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. ó"7 is,, op pcene van arbitraire ftraffe aan elk, dien het aangaat, verboden om iemand der Burgers en Ingezetenen alhier te vraagen om geld tot aankoop van wyn, bier. of fterken drank, tot welke einsdensook; mogende geene Collectens van penningen buiten confent van Hun Wel Ed. Achtb. geichieden, gelyk ook op pcene als vooren verboden wordt geld, bier, wyn of fterken drank te geven aan Volksvergaderingen, buiten confent van Hun Wel en Achtb., zoo als ook niemand; Herbergiers of een. particulier. Burger en Inwoonder alhier; deszeifs huis of kamer hier toe zal mogen verleenen, dewyl uit zoodaane vergaderingen niet anders als ongeregeldheden voorkomen, en veele door den drank tot pleegen van disordres verleid worden, 'c welk Hun Wel Ed; en Achtb. op de beste en ge^ fchiktfte wyze willende tegengaan, van alle braave en welgcïntentioneerde Burgers verwagten, dat dezelve hier in met Hun Wel Ed. en Achtb. zulten mede werken,als wanneer;onder beftiering van de Goddelyke goedheid, de rust en eensgezindheid ten eenenmaale herfteld, en een ieder gerust van zyne bezittingen alhier zyn zal. . „ -Eindelyk hebben Hun 'Wel Ed. en Achtb. goedgevonden en verdaan; tot voorkomen van alle „verkeerde inductien, die door fommige periódicqüè gefchriften aan deze en genewordeningeboezemd; by dezen te verbieden het inbrengen endebiteeren' alhier ter Stede, van den Post van den Neder-Rhyn; Polüieken Kruyer; en foortgelyke fchotfchriften , bp pcene van 50 Guld. voor de eerfte reis; en van loo Guld. voor de volgende reizen te verbeuren by ieder Boekverkoper of andere Perfoonen; die deze verboden papieren alhier inbrengen, yer^ kopen en dacr mede rondlopen, dezelveiri Herbergen ter lezing zouden leggen, enz. "AStüm in Curia 4 July 1787. Ter Ordonnantie van dezelven\ E , P. A. DE RooCK. . E 2 &o;  68 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot K°. 1496. Dagvaarding van veertien Gemeentslieden en tagtis Burgers der Stad Hattem, voor den Hove Provinciaal van Gelderland. Wy Raaden des Furftendoms Gelre en Graaffchaps Zutphen, den eerften Bode der Cancelary, daar toe verzocht, doen te weten : Alzoo de Momboir en Subftitut-Momboir dezer Landfchap, uit kracht van 's Landfchaps Plakaat van den 17 September 1786, en opgevolgde authorifatie van den Hove van den ajiten April, ons hebben te kennen gegeven en verzocht, 't gene uit de hier aangehechte requeste breeder is te vernemen, dat gepaard met een.  8o Verzameling van Stukken betrekkelyk tol een aantal demarches, zichtbaar ingericht om de Pro* vincie van Holland de uitwerkfelen van dat ongenoegen te doen ondervinden, en daar tic zelfs de macht der Republiek, die onder zyn bereik was, te employeeren; welke woorden wy niet wel anders kunnen verdaan dan dat het gebruik* het welke zyne Doorluchtige Hoogheid op verzoek van de Hooge Bondgenooten of eenige derzelven, en tot ftaaving yan hun» ne wettige Souvereiniteit, reeds gemaakt heeft of als noch moet maaken van de Militie van den Staat, door U Ed. Mogenden wordt opgenomen voor demarches, die ingericht zyn om de Provincie van Holland de uitwerkfels te doen ondervinden van zyn ongenoegen. Wy zelf* Ed. Mogende Heeren! hebben in den voorleden jaare, zyne Doorluchtige Hoogheid als Kapitein-Generaal, dezer Provincie, verzogt, de Steden Hattem en Eiburg, met Guarnifben te doen bezetten; wy weten hoe gevoelig U Ed, Mogenden daar over geweest zyn, en welke onaangenaam me beduiten by die gelegenheid door U Ed. Mo. genden als gevolgen hunner gevoeligheid, tegen zyne Doorluchtige Hoogheid genomen zyn; maar welke ukwerkzels van ongenoegen kon, bidden wy, zyne Doorluchtige Hoogheid by dit uitvoeren van onzen last, of aan de Provincie van Holland, of zelfs aan de Vergadering van U Ed. Mogenden doen gevoelen? . , . , De ongeoirloofde befcherming der onwettige Regeering van de Stad Utrecht, de wederrechtelyke bevelen aan de Troepes der Generaliteit gegeven, en andere geweldige inbreuken door U Ed. Mogenden op de Unie gedaan, hebben het meerder deel der Bondgenooten verwyderdvan de maatregelen van U Ed. Mogenden. De Staaten der Provincie van Utrecht in het byzonder, hebben zich genoodzaakt gezien, om haare Souvereiniteit, met al het vermogen, het welk zy hadden of verkrygen konden, op het nadrukkelykst te verdedigen.» met alleen tegen gemelde Stad Utrecht, maar ook tegen alles, wat Ü Ed. Mogenden ter befeherming  " de Gebeurtenis/en in T787 enz. voorgevallen. 81 I van dezelve by een gebragt, en, eigener gezach, ; op het territoir van eenen vryen en fouvereinen 3 Bondgenoot ingevoerd hebben: zyne Doorluchtige I Hoogheid volgens ééd en plicht afkeerig van alles, I het welk tegen den heiligen band der Unie onderI nomen wordt; en door de Heeren Staaten 's Lands I van Utrecht, zich, als Kapitein-Generaal dier Pro} vincie, ter hunner verdediging ziende ingeroepen, 1 voldoet daar in aan zyne beéédigde verplichting, I en volgt, naar ons inzien, gerustelyk de infpraak I van zyn gewisfe. Maar is 't niet de ongerymdheid zeïve, daar uit | te willen befluiten, dat hy de Provincie van Hol[| land, of zelfs U Ed. Mogenden, hier in Weder E eenig uitwerkfel zoude willen doen ondervinden | van zyn ongenoegen? U Ed. Mogenden zullen 't ons, vertrouwen wy, I 'wel willen ten besten houden, dat wy ons over I deze befchuldiging in het byzonder daarom vooral I te breeder hebben uitgelaten, om dat de macht 1 der Republiek, welke thans, gelyk Ü Ed. Mogeni den zich gelieven uit te drukken, onder 't bereik van zyne Doorluchtige Hoogheid is, voor een aanzienlyk gedeelte, door ons zei ven onder Hoögst» deszelfs beftellinge is gebragt geworden, en om | dat dus de befchuldiging van U Ed. Mogenden j te* i gen het employ van dezelve, niet zou nalaten ook vrir ons in 't byzonder beledigend te wezens indien wy anders, na al wat door U Ed. Mogenden I tegen ons gezegd, gefchreven, en verricht is, : noch eenigen acht moesten geven op dergelykè kleinigheden. .... L Wy hebben in der daad , Ed. Mogende Heeren l by aanhoudendheid zoo veele herhaalde redenen gekregen i, om ons over de handelwyze van U Ed. Mogenden omtrent ons en het geheele Bofidge* nootfchap te beklagen, dat wy haast recht zö'üdên hebben orn te twyffelen, of het U Ed, Mogenden ernst ^.y, by den band der Uniej> dat & by de ;! XI^. Deel. $ ! 'b'è*'  82 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot bewaaring der verbindtenisfen en voorwaarden van dezelve, te willen blyven. Niet a'leen hebben U Ed. Mogenden, behalven het belemmeren onzer [achten en Schepen op Hoo *stdefzelver Rivieren , en behalven alles, waar overHwy verder by voorige Mi'fives voldoeninge gevorderd hebben, nog onlangs door hunne Troetfes en gewapende Manfchappen, op het onbetwistbaar grondgebied van eenen der hooge Bondgenoo- , ten van de Heeren Staaten van Utrecht, deTroe- r nes dei Generaliteit met openbaar geweld aange- (! vallen, en daar door te gelyk dat grondgebied en de wetten der Unie gefchonden; maar U Ed. Mo. j penden blyven daar en boven nog voortgaan onze , kusten, en die der Provincie van Utrecht, tege]vk met de fcheepvaart van alle de Bondgenooten op de Zuider-Zee, onveilig te maaken door gewa- , pende Vaartuigen, welke, even als de Officieren, b die daar over het bevel voeren, onder geene ande- () re beftellinge kunnen noch mogen zyn, dan onder j, die der gezamenlyke Bondgenooten, en Hoogstderzelver byzondere Collegien ter Admiraliteit. _ v, Alle deze flappen, benevens de belemmering K van toevoer omtrent verfcheiden goederen, weten l wv zoo weinig overéén te brengen met die naauwe f. verbindtenisfen en onderlinge vereeniging, welke „ bv het eerde Artikel der Unie aangegaan en geves- , tied is, dat U Ed. Mogenden in tegendeel zeiven ' 5 zullen moeten toeflemmen, dat in dat alles niet . dan openbaar geweld en vyandelykheden gelegen 8 zvn, volkomen onbeflaanbaar met het denkbeeld |v! van die betrekkingen en plichten, welke tusfehen „ Vrienden en Bondgenooten behooren plaats te u ^^Ed'. Mogenden evenwel niet te vrede met alle P de Bondgenooten, en ons in 't byzonder, op zoo veelerlei wyzen, met de eene vyandelykheid na i( de andere, beledigd te hebben, zyn eindelykzelfs [Jy zoo ver f egaan, van, boven het aanhouden en ver- j,f  êe Gebeurtenis/en in 1787 tnz. voorgevallen, f.83 meerderen der binnenlandfche onlusten, noch onaangenaamheden van buiten te verwekken, die dezen Staat, ten miniten een der voornaamfte Leden van dien, de Provincie van Holland zelve, in het dringendst gevaar brengen, vandoor eenen onzer tnachngfle en meest genegene Nabuuren, met de Wapenen aangevallen, en het tooneel te worden, beide van eenen Burgerkryg, en van die onheilen en verwoestingen, welke van de vyandelyke in. rukking eener vreemde Krygsmacht te duchten ltaan. Het zal by U Ed. Mogenden niet ontkend worden, dat ook deze handelwyze regtitreeks aanloopt tegen het XVII. Artikel der Unie, waar bv met £00 veel woorden is vastgefteld: „ dat die Pró vin. „ cien. Steden, ende Leden van dien hen wach. ten lullen van Uitheemfche Forften, Heeren, 3, Landen ofte Steden eenige occafie te geven van Ü Oorloge" enz., en ü Ed. Mogenden zullen het daar en boven voor geene onbillykheid kunnen houden, dat wy alle die inbreuken op het heiligst verbond, dat de band der eenigheid en de grond van welvaart voor de geheele Republiek is, des te beledigender rekenen, dat wy vooral de aanhouding van haare Koninglyke Hoogheid, en de ge weigerde fatisfadlie deswegens, des te onvefantWoordelyker achten, naar mate U Éd. Mogenden zoo door de Heeren Staaten Generaal, als door de Imeeste byzondere Bondgenooten, te ernftiger verzocht en aangemaand zyn, niet alleen om behoorlyk acht te geven op de onrechtvaardigheid en onyoeglykheid hunner befluiten en handelingen, maar bovenal om zich tot redelyker maatregelen, en tot het geven der verlangde voldoening, te laten bewegen. In dezen ftand van zaaken willen wy gaarn bèkennen, Ed. Mogende Heeren! dat het ons moeielyk valt de keuze te doen der Rappen, die voor het welwezen van deze Provincie, en van de geheele Republiek, het oirbaarst kunnen gerekend F 2 wor^  84 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot worden. Wy zien U Ed. Mogenden openlyk de Unie verbreken, en wy voelen het recht, dat daar uir voor ons en onze mede-Bondgenooten geboren wordt. Wy zien ü Ed. Mogenden, met fchendiflS in 't byzonder van het XVII. Artikel der U. riie de Provincie van Holland, en daar door den gantfchen Staat, op den rand van zynen ondergang brengen, en wy kennen het vermogen, het welK bv dat zelfde Artikel, in dergelyke gevallen, aan de Bondgenooten is overgegeven: wy zien eindelvk de verdeeldheden, wanorde, zedenbederf, en uitdrooging van alle de takken van den algemeenen welvaart, door verfcheiden deelen der Unie, en in »t byzonder in de Provincie van ü Ed. Mogenden, zoo overhaast en zoo aanmerkelyk toenemen, dat 'er, ook zonder eenen Oorlog van buiten, niet dan een algemeen verderf en volkomen ondergang te wachten zy, en wy befeffen het belang en het recht, het welk U Ed. Mogenden, de andere Bondgenooten en wy zeiven hebben, om daar tegen, met gemeen vermogen, by alle mooglyke middelen, op het krachtigfte te voorzien. . Dan, daar wy ons van alle weerkeerige vyandelykheid, en vooral van alle verbreking der Urne, heiliglyk hoopen te wachten, zoo lang het algemeen belang het gebruik van zachter middelen eeni^szins zal toelaten, hebben wy gemeend alle raadplegingen over ernftiger maatregelen voor als nog tot nadere overlegging met de overige Bondgenooten te kunnen verfchuiven; maar inmiddels evenwel, terwyl de noodzaake daar toe door het aannaderen eener vreemde Armée zoude kunnen verhaast worden, aan U Ed. Mogenden al wederom op het ernftigst en nadrukkelvkst te moeten voorhouden en aanbevelen, om toch eindelyk eens na te denken, welk het gevolg kan en moet zyn van Hunne volharding in een opzet en handelwyze, die het onderling misnoegen tusfchen Burger en Burger aankweekt;'die geduurig nieuw voedzel geeft aan die hoofdbron van wederzyds geweld en plundering;  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 85 ring; die het onderling vertrouwen en de goede orde verbant uit alle de deelen van het StaatsDe'fiuur en Krygswezen; die de Bondgenooten dage' lyks meer en meer van elkander verwydert ; die eindelyk, daar eene uitheemfcae Legermacht naar de grenzen in aantocht is, de bewaaring van alle plichten der Unie voor ons zelf onmooglyk zoude kunnen maaken, fchoon wy anderszins, zelfs ten opzichte van U Ed. Mogenden, hoe zeer ook door Hoogstdezelven verongelykt, evenwel ons niet, dan door U Ed. Mogendens eigene handelwys daar toe gedwongen wordende, aan de geringde gehoudenheid onttrekken willen, waar toe wy ons eenigszins kunnen verbonden rekenen. Wy herhaalen derhalven nog eens onze ernftigfte aanmaaninge, dat U Ed. Mogenden toch niet langer draalen, van (het geen in hun vermogen is)als nog zich zeiven en den geheelen Staat te redden, zoo door eene vaardige voldoening wegens den hoon aan haare Koninglyke Hoogheid aangedaan, als door het fpoedig beraamen van zulke maatregelen, als meest gefchikt zyn , om alle beledigingen, aan wie ook aangedaan, te herttellen, en om het onderling vertrouwen en eensgezindheid door de geheele Republiek te doen herleeven, terwyl wy te gelyk, ingeval deze onze vertoogen wederom vruchteloos mogten blyven, op het nadrukkelykst protefteeren, dat wy alle verdere en nadeelige gevolgen, voor de Provincie van Holland en West-Friesland, van welke zyde ook dezelve zoude zoude kunnen of moeten opkomen, eenig en alleen overlaten ter verantwoording van U Ed. Mo. genden. Waar mede, <5cc. F3  85 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot N». HOQ. Publicatie van het Hof Provinciaal van Gelderland, in naame van de Ed. Mogende Weren Staaten des Furftendoms Gelre en Graaffchaps Zutphen, betrekkelyk zekere gedrukte Brieven, op den naam van een Genootfchap, voerende tot devies: Tot rechtvaardige Wraakvergclding, aan ver. fcheidene Leden der hooge Regeering van Gelderland, en aan zyne Doorl. Hoogheid den Heere Erfstadhouder, met de ordinaire post toegezonden. In dato den 26 Augustus 1787. WvBaatten, in naame van de Ed. Mogende Heeren Staaten des Furftendoms Gelre cn Graaffchap Zutphen, doen te weten: Alzoo wy met geen minder ontroennge dan verontwaardiging zyn in ervaaringe gekomen , dat,on. der de menigvuldige fnoode practyequen en raachinatien, welke federt eenigen tyd worden in t werk gefield, om alle die genen, welken getrouw aan hun ééd en plicht zich voor 's Lands vigeerende wetten en welzyn, en deszelfs dierbaare belan-cens beyveren, door alle flinkfe wegen en midde» fen van hunne verplichtinge en heilzaume poogingen af te trekken, de boosheid en wraakzucht zich zoo verre heeft uitgeftrekt, dat men dezer dagen heeft ondernomen, zich tot dat einde te bedienen van een aHervuilaardigst middel, door niet alleen aas verfcheiden Leden van de hooge Regeering dezer Provincie, maar ook in 't byzonder aan zyne Door. luchtiefte Hoogheid den Heere Erf-Stadhouder, te addresfeeren , en met de ordinaris post toe te zenden zekere gedrukte Brieven, op den naam van een Gen'ootfchap, voerende het devies: tot rechtvaardigt vedervergelding, zonder defignatie van plaats, dAh «redagteekecd den 19 Augustus 1787 , en onderteekend A. J. L. Grrs, Secretaris, tot bylage hebb' ttde een Exfact uit de Refolutien van het zeive Ge',ootfchap , genomen den I3den derzelver m; --d Augustus, beide inhoudende verfchrikkely. te bedreigingen, „ van zich met plechtige ééden „en  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, 87 j, en met leven en goed te hebben verbonden, om „ alles te waagen; ja zelfs de fmerte en fmaadhe„ den van 't fchavot, om, byaldien op den bodem van een der Provinciën van Holland en Utrecht „ eenige attacque ondernomen,of Burgerbloed ge„ plengd mogt worden, het zelve te zullen wree., ken aan 't bloed en goed der genen, die zulks be,, volen of met raad of daad daar toe gecoöpereerd „ zouden mogen hebben, en aan derzelver Fami„ lien en Goederen, daar toe in 't werk (tellende „ alle de middelen, die een rechtvaardige weer„ wraak haar aan de hand zoude geven»" En 'er de JuRitie ten hoogften aan gelegen ligt, dat de Autheurs , Schryvers, of Disfeminateurs van zoodaanige verfoeielyke libellen, die wy niet anders kunnen befchouwen, dan moordlust te ademen, en ten doelwit te hebben om de algemeene rust in de faamenleving te ftooren, de gemoederen met fchrik en vrecze te vervullen, en zoo wel zyne Doorluchtige Hoogheid, als alle getrouwe Regenten, en een ieder in zyne betrekking daar door van de betrachtiage van haar plicht, was 't mooglyk, af te fchrikken, en haare heilzaame poogingen, tot nut en welwezen van den Lande, te verydelen; ten einde om des te beter en zonder "eenigen tegenftand de verderflyke ontwerpen» tot omverwerping en vernietiging van de door den Souverein geëtablisfeerde wetten, en tot ruine en den geheelen ondergang van het dierbaar Vaderland gefmeed, ter uitvoer te kunnen brengen, werden ontdekt, en niet minder, als Strooiers en Leggers van Brandbrieven,"na de uiterfte rigeur der wetten geftraft mogen worden. Zoo is 't, dat wy hier mede niet alleen in naame als boven ordonneeren alle Officieren en Magiftraaten, om met allen ernst en yver zoo op de ontdekkinge van die genen, welke aan 't inftellen, fchryven, of verzenden, van de voorfz. Brieven en Refolutien fchuldig zouden mogen zyn, te vigiletren, F 4 als  88 Verzameling van Stukken letrekkelyk tot als tegens dezelve ten rigoureusten teprocedeeren, maar ook tot meerder bevordering van dien, en facilder ontdekking belooven een prasmie van duizend gouden Ducaaten uit de Domeinen van deze Provin. cie te bctaalen aan dien genen, welke denAutheur, lnfteller, Schryver, of Verzender, van de hier boven gemelde Brieven en Refolutien zal komen te ontdekken en aan tewyzen, zoodaanig dat dezelve daar van rechtelyk zal kunnen worden overtuigd en geftraft; voorts daar en boven mede vryheid van ftraffe aan een medeplichtigen,indien mededeel aan dit inftellen , fchryven, of verzenden, van de voorfz. Brieven of Refolutien zoude mogen hebben, en ontdekkingen mogt komen te doen, en eindelyk om des Aanbrengers naam, des begeerende, te zullen doen fecreteeren. En, by zoo verre iemand eenige zekere aanwyzinge of ontdekkinge zoude mogen weten te doen van de werkelyke existentie van zoodaanig Genootfchap, voerende het devies: tot rechtvaardige vedervergelding, en van de plaats, waar 't zelve zich mogt bevinden, als mede van den Perfoon van A. J. L- Gits, met wiens naam de voorfz. Brieven en Refolutien als Secretaris zyn geteekend, al was 't dat de een en de ander zich buiten het resfort van de Jurisdictie dezer Provincie zouden mogen beyinden, belooven wy al mede aan den ze!ven, op gelyke voorwaarden als boven, een prsemie van duizend zilveren Ryksdaalders , tebetaalen als vooren. En , op dat niemand hier van onkundig moge blyven, ordonneeren wy, in naame als boven, alle Ambtlieden, Drosfaarden, Richteren, Magiftraaten. van Steden en alle andere Officieren dezes Furftendoms en Graaffchaps, om deze alomme, daar zulks gewoonlyk is, te doen publiceeren en afflgeeren .♦, en zich voorts na den inhoud van dien te gedragen. Dies t'oirkonde hebben wy des opgemelden Furftendoms en Giaaffchaps fecreet Zegel op 't fpa- cium  de"Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 8t> cium doen drukken, en deze. door den Griffier on. qerteekenen laten. Gegeven te Arnhem den 25 Augustus 1787. (Onder Jlond) Ter Ordonnantie van dezelve, (was get.) F. IV. van den Steek. * L501' £u}licatil! van zyne Doorl. Hoogheid den Heere Erf-Stadhouder, waar by de Jagt in het Kwartier van de Veluwe en de Provincie van GeU derland word verboden.. In dato den 27 September r^I V^LEi?T> bv de gratie Gods Prinfe van Orange en Nasfau, enz. enz. Allen den genen, die deze zullen zien of hooren lezen, falut: A'zoo ter onzer kennisfe is gebracht, dat, vermids de ichaarsheid van het wild in het Kwartier tug ;,eluwe> het te duchten zoude zyn, dac de jacnt aldaar totaal zoude worden geruineerd, indien geene voorzieninge wierde gedaan tot confervatie van het zelve. Zoo is het, dat wy, om te prsvenieeren dat het wild aldaar niet geheel vernield worde , hebben goedgevonden, gelyk wy goedvinden by dezen: dat voor het Jacht-faifoen van dezen lopenden jaare in het Kwartier van Veluwe de exercitie van de Jacht voor elk en een iegelyk, wie het ook zoude mogen wezen, zal zvn geinrerHireprH. arf-ub ri^oi,,» „Q interdiceerd word by dezen: alles, op de poene en boeten breeder geëxpresfeerd in de Plakaaten, op het fluk van de Jacht geëmaneerd. En ten einde niemand hier van ignorantiepmendeere, zal deze worden gepubliceerd en eeaffieeerd ter plaatze daar het behoort. ' * F5 Ge.  jjo Verzameling van Stukken betrekkelyk toe Gedaan in 's Gravenhage den 27 Septemb. 1787. (Was neffens een opgedrukt Zegel in een rooden oa. vel, overdekt met eenpapiere ruite, geteekend) Willem Pr. van Orange. (Onder ftondt) Ter Ordonnantie van zyne Hoogheid, (was gecontrafignetrd) T. Jt de Lakrey. JT°. 1502. Publicatie van het Hof van Gelderland, tegens zoodaanige Perfoonen in de Provincie, die zich fchuldig maaken aan 't aanwyzen aan de PruisJifche Troepen of aan .andere Militairen van Huizen, Goederen of Perfoonen van hunne mede-Inga^ zetenen, onder vocrwéndzel van het Pairiottismus te zyn toegedaan, of aan deszelfs demarches te hebben geparticipeerd. In dato den I Oclober 1787. Wy Erf-Stadholder ende Raaden, in naame van de Ed. Mogende Heeren de Staaten des Furtlen» doms Gelre ende Graaffchaps Zutphen; allen den genen die dezen voorkomen zal, doen te weten: Alzoo hooggedachte Heeren Staaten, ten einde by de tegenwoordige tydsomltandigheden , zoo ■veel mooglyk, voor te komen, dat de eene Ingezeten aan den anderen geenen overlast kome toe te brengen, by Refolutie van den aöften September jongstleden ons hebben gelieven te authorifeeren,, om eene nadere Publicatie met bepaalinge van poe. naliteit te emaneeren, tegens zoodaanige Perfoonen in deze Provincie, die zich fchuldig komen te maaken aan 't aarwyzen aan de Pruisfifche Troepen of aan andere Militie van Huizen, Goederen of Perfoonen van hunne mede-Ingezetenen, onder voorwend.  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 91 wendzel van het zogenaamde Patriottismus toegedaan te zyn, of aan deszelfs demarches te hebben geparticipeerd. Zoo is 't, dat wy, achtervolgende opgemelde 's Landfchaps Refolutie, in naame als boven , met inhcefie van onze Publicatie van den 26ften July jongstleden voor 't platte Land dezer Provincie gearresteerd, en waar by wy onder zwaare pcenaliteiten alle baldaadigheden en plunderingen aan Perfoonen en Goederen, voorts 't opruien en aanhitzen van de Militie van den Staat, tot zoodaanige ten hoogden flrafwaardige euveldaadên , midsgaders 't opgeven van geheele Lysten van Perfoonen, welke zoodaanige kwaadwilligen boven anderen aan diergelyke moedwilligheden en excesfea gaarne zagen blootgefteld, onder wat naam of pra> text zulks ook mogte zyn, ten ftrengften hebben verboden, met uitlovinge van een prasmie van honderd Ducaaten, te betaalen uit de Domeinen dezer Provincie, boven en behalven vryheid van Rraffe, in geval van medeplichtigheid, aan die genen, welke iemand, zich aan gezegde euveldaadên fchuldig maakende, wisten aan te brengen, zoodaanig dat in handen van de JuRitie kwame te geraaken, en van 't fait wierde overtuigd; by dezen allen en een iegelyk nogmaals gantsch ernftig interdiceeren en verbieden, zich aan foortgelyke misdaaden fchuldig te maaken, inzonderheid mede om aan de Troepes van zyne Koninglyke Majefleit van Pruisfen, of aan andere Militie, geene aanwyzinge van Huizen, Goederen, of Perfoonen, van hunne mede-Burgeren en Ingezetenen , 't zy onder voorwendzel van 't zogenaamde Patriottismus toegedaan te zyn, of aan deszelfs demarches te hebben geparticipeerd, 't zy onder andere praHexten, te doen, ofte dezelven eenig molest en geweld aan te doen, of te laten gefchieden, by pcene dat de Overtreders van deze onze heilzaame wille en in• tentie, als verftoorders der publieke rust en verachters van de hevelen van de wettige en hooge O ver.  g • tuigen etnege te zyn, eenige kundige, braave en vertrouwde, Gecommitteerden uit haar lieder midden , te verkiezen, dezelven met eene bepaalde InftruSlie te voorzien, ten einde de gebreken opgefpoord, en de noodige middelen tot herjtel beraamd worden fcfc ln dato den 5 January 1787. Daar alle weldenkende Nederlanders zich elk om 1 ftryd bey veren, om hunne natuurlyke en wettig ver- • kregene Voorrechten op te fpooren, en aan derzei- . ver herlhl te arbeiden; daar wy overtuigd zyn 1 van het recht, dat r^eêrlands Volk heefc tot het ei- • fchen en helpen daar ftellen eener repitefentative Regeering, zo in 't algemeen befluur, als in elke byzonciere plaats; en daar veele misbruiken, die,, zal de Burger waarlyk vry en gelukkig zyn, behoo-. ren geweerd te worden, onder ors plaats hebben;; declareeren wy ondergefchreven, alle Burgeren en 1 Irwooneren der Stede Vlaardiugen, door alle betaa. melyfce en geoirloofde middelen, zooveel ons; mooglyk is, de hand te willen leenen tot redres van 1 dat gene, het welke wy, na ryp beraad en overleg, oirdeelen fchaadelyk voor den Burgerflaat al- 1 hier te zyn. En ten einde hier in met alle osde en 1 bedaardheid te werk te gaan , en allen fchyn van 1 wetteloos geweld en losbandigheid te vermyden,, verklaaren wy , genegen te zyn eenige kundige,, braave en vertrouwde, Gecommitteerden uit ons 1 .midden te verkiezen, en hen van ee'n bepaalde In- ■ flmcTie te voorzien, ten einde door dezelve de ge- i breken opgeipoord, ter orzer kennis gebragt, en | de noodige middelen tot herflel beraamd zynde, voornoemde Gecommitteerden tot het uitvoeren i van dezelve door ons Ondergefchreven zullen wor' den geauthorifeerd en in ftaat gefield. — En op J dat dit loflyk en alleszins onbaaizuchtig oogmerk aan een ieder moge kenbaar wo;den, bieden wy dit Declaratoir aan alle ptze mede Burgeren aan,; van  Se Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 99 van heden af tot den eerften Maart dezes jaars, ten ^■nu j,en geëxPireerd,en [yd' Cbyaldien de om. handigheden het niet eerder noodzaakelyk maaken) door de gezamenlyke ïeekenaaren eene verkiezing werde gedaan van zoodaanige deugdzaame, kundige en cordaate Mannen, als welke wy daar voor er kennen, en den post van Burger-Gecommicteerdea waardig keuren. Aldus gedaan te Vlaardingen den 6 January 1787. ' r^r°5% Mufive van Gecommitteerde Raaden aart R>m Ed. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland en West-triesland, betrekkelyk zeker op* gericht Exercitie-Genootfchap te Voorburg; benovens de Refolutie door Hun Ed. Groot Mogenden daaromtrent genomen. In dato den io fanuan Ï787» JWHUMj Edele Groot Mogende Heeren'! Geïnformeerd zynde, dat op den laatst voorledere tweeden Kersdag, zeker zoogenaamd ExercicieGenootfchap, door C. Siliaküs , Boekverkoper te Voorburg, opgericht, aldaar voor de eerftemaal, m t openbaar, op een ftuk Land, gelegen aan dea Agterweg, gemanoeuvreerd heeft, zich als Tamboer bedienende van zekeren P. van RAvèstein,. [zynde een der Tamboers van de Haagfche Schuttery, en van zekeren P. Joly, mede alhier woonhchtig, als Fluiter» welke beide Perfoonen in 't jvoorledene jaar mede 'in die relatie 'gep&roifeerd hebben by 't Corps , waar toe FrAncois MourAno behoord heeft , 't welk U Ed. Groèt Mogenden ?P, den 24 Maart Ï786, uit hoofde van de verderfyke raadflagen daar Uit voortgevloeid, hebben. Vernietigd; mitsgaders dat by die gelegenheid dóór teen groote hoop derwaards famëngévloeid Volk» ïoo op t gemelde "Dorp, als naderhand G è °aaar  ioo Verzameling van Stukken betrekkelyk tot naar Delft en herwaards, diverfe balddaadigheden gepleegd waren, hebben wy, vermus de attentie van ü Ed. Groot Mogenden, goedgevonden en gerefolveerd, om, onverminderd 't. judicieel onderzoek naar t gene ten tyde voorfz. gebeurd is, aan Schout en Gerechte van Voorburg aan teichryven en te gelasten, om by provifie, en tot daar omtrent anders by U Ed. Groot Mogenden zoude mogen worden goedgevonden en verftaan, de noodige voorziening te doen, dat geenerhande publieke byeenkomst of Exercitie van 't Genootfchap , 't welk op den gemelden laatst gepasfeerden tweeden Kersdag aldaar op zeker Huk Land had gemanoeuvreerd, meer komen plaats te hebben, van Hun lieder verrichtingen en wedervaren ten dezen opzichte aan ons kennis gevende, en, voor zoo verre zich eenige zwaarigheden by de executie van >t gunt voorfz. is mochten opdoen, zulks doende PeWaarropfwy door gemelde Gerecht by Misfive zvn geinformeerd geworden, dat het zelve aan den voornoemden C. Siliakus uit onzen naam hadde aangezegd, en gelast dat zorge zouden hebben te dragen, dat'by provifie, en tot dat anders by U Ed Groot Mogenden zoude mogen worden goedgevonden en verftaan, voor 'c gunt voorfz. zorg te dragen, en dat door denzelven was aangenomen, daar aan te zullen gehoorzaamen; van al't welke wy ons verplicht hebben gevonden, U Ed. Groot Mogenden by dezen kennis te geven. Waar mede, Edele Groot Mogende Heeren! zullen wy God Almachtig bidden U Ed. Groot Mogenden te willen houden in zyn heilige protectie. In 's Hage den 10 January i7»7' (Onder fiond) U Ed. Groot Mogenden dienstwillige,  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, ior De Gecommitteerde Raaden van de Staaten van Bolland en West-Fries, land. (lager Jlondt) Ter Ordonnantie van dezelven, (was get.) A. J. Royer. Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, 't verrichte van de Heeren Gecommitteerde Raaden, ter zaake voorfz. by deze ten vollen te approbeeren, en dezelve Heeren te qualificeeren, om geen andere Exercitie-Genootfchapipen ten platten Lande te admitteeren, dan die fpeciaal onder Hun Ed. Groot Mogendens Refolutie van den 7den September laatstleden zyn of zullen worden gecomprehendeerd. Aanteekening van de Ridderfchap. De Heeren van de Ridderfchap en Edelen hebben deze Refolutie gecontradiceerd. Aanteekening van vyf Steden.^ De Heeren Gedeputeerden der Steden Delft, Brielle, Enkhuizen, Edam en Medemblik, hebben in 't nemen van de voorfz. Refolutie in geenen öeelen geconcurreerd , maar dezelve gecontradibeerd, en gedeclareerd van gedachten te zyn, dat ten aanzien van de zaak, vervat in die Misfive van Heeren Gecommitteerde Raaden, Schout en Gehechte van Voorburg van wegens Hun Ed. Groot Mogenden behoorden te worden aangefchreven en gelast, om Hun Ed. Groot Mogenden binnen een korten en bepaalden tyd van de waare gefieldheid der zaaken te informeeren, ten einde, 't zelve gezien en geëxamineerd zynde, als dan daar op te dehbereeren en refolveeren , zoo als geoirdeeld zoude worden te behooren. G 3 4an*  iQi Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Aanteekening van Hoorn. De Heeren Gedeputeerden der Stad Hoorn declareeren, dat zy tot het nemen van de voorftaande Refolutie niet hebben geconcurreerd, nadien zy van oirdeel zyn, dat, met opzicht tot 't gepasfeer» de te Voorburg , niets moest worden befloten, zonder voorafgegaane informatie van 't Gerecht aldaar, en wat aangaat de gefielde orders omtrent de Opgezetenen ten platten Lande, dat zy Gedeputeerden , met inhsefie van het Declaratoir door hun op de Refolutie van den 7 September 1786 gedaan, ook nu meenen, dat over een poinft van zooveel delicatesfe niet zonder voorkennis en order van de Heeren Principaalen behoorde te worden geresolveerd, te meer, daar, naar hunne gedachten, alle In-en Opgezetenen ten dezen gelyk recht hebben, en dus niemand in den zoo nuttig geroemden Wapenhandel moet worden verhinderd, voor dat het klaar blykt, dat hy daar van ten nadeele van den Lande, of van de publieke rust, poogt misbruik te maaken, in welk geval alleen, na de tegenwoordige gefteldheid van zaaken, zoude kunnen te pasie komen» den zoodaanigen, onder wat naam die zich ook mogte voordoen, de Wapenoeffening daadelyk te beletten ; wesbalven zy Gedeputeerden deze Refolutie, zoo als dezelve legt, contradiceeren, en voor de Heeren hunne Principaalen referveeren, wat dezelven verder mochten goedvinden daaromtrent te doen. Accordeert met voorfz, Refolutien, N'., 1506, Request van de minderheid der Haarlemfche Burgery, aan Hun Wel Ed. en Achtb. de ■Regeering van die Stad, tot weering, van het ontwerp om de Schuttery te- veranderen. In dato den 11 January 1787. Geven met fchuldigen eerbied te kennen, de On.  de Gebeurtenissen in 1787 enz. vtorgevallen. 103 OndergeteekendeDienstdoende, Stilzittende, Uitkoopers, Wachtgeld betaalende, Onder-Officielen, en Schutters, binnen deze Stad. Dat zy Supplianten door een Advertentie in de Haarlemmer Courant, in dato den 30 December 1786, van wegens den Ed. Geftr. Krygsraad dezer Stad, nevens alle hunne Mede Burgers zyn opgeroepen, tot het lezen en examineeren van zeker Concept-Plan, ter vernieuwing, geheele verandering, en zoo als Hun Ed. Geitr. voorgeven, verbetering der Schuttery dezer Stad. — Gevende aan een iegelyk de vryheid, hunne aanmerkingen op of tegen het voorfz. Concept-Plan aan den Castelein van den Doelen in te leveren: doch bepaaldelyk van den aden tot den i8deu January dezes jaars; — zullende na den i8den January geene Bemarques worden aangenomen. — De Sapplianten kunnen niet genoeg hunne verwondering te kennen geven, over zoodaanigeen Advertentie.—— Twyffelen geen oogenblik, dat zulk een iinguliere oproeping, en behandeling van Haarlems Burgery, eenigszins de doorzichtige attentie van U Ed. Achtb. zoude kunnen echappeeren. — Immers Ed. Achtb. Heeren! om nu niet eens te fpreken van het geheele lighaam van Haarlems Burgery, waar van de dienstdoende Schutters maar een klein gedeelte uitmaaken; zoo is reeds volftrektonmooglyk, dat een getal van zestien honderd belanghebbende Burgers, (op welk getal de Supplianten de tegenwoordige Schuttery, met deszelfs Uitkopers, meenen te mogen taxeeren,) in (laat zyn, een Plan, dat ruim een boek papier beilaat, binnen den geftelden tyd van maar 16 dagen, bedaard te lezen, eenigszins rypelyk te overwegen: en vervolgens hunne aanmerkingen en bezwaaren, in behoorlyke order en vorm, fchriftelyk in te brengen. Indien nu Ed. Achtb. Heeren! het voorfz. Concept-Plan evenwel door den Ed, Geflr. Krygsraad mogt geoirdeeld worden, by de meerderheid der Burgery te zyn goedgekeurd en ingeftemd, G 4. uic  i©4 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot pit hoofde van het klein getal, die maar met wel* nig bezwaaren zoude zyn opgekomen, en de groote meerderheid der Burgery, die had (til gezeten, i en welker ftilzwygen gehouden wierd confenteerende te zyn, (hoewel dat ftilzwygen ligtelyk geheele andere redenen zoude kunnen hebben,) en dezelve Krygsraad op dezen gepretendeerden maar zeer wankélbaaren grond het meergemelde Concept-flan aan U Ed. Achtb. prefenteeren. om het zelve te arresteeren, — zoo zouden de Voorflanders van het zelve Plan , veel voor uit hebben. Dan, waar tegen de Supplianten voor zich en hunne JSakomelingen, als geen genoegzaame tyd ter vifie en opening hunner fentimcnten gehad hebbende , wel expresfelyk protefteeren , gelyk zy Supplianten ook nog de vryheid nemen, te referveeren zoodaanigen naderen voordracht hunner grondbeginzels en gevoelens, by eerbiedig Addres aan U Ed, Achtb., als de nood zoude kunnen Vorderen. Ook kunnen de Supplianten onder reverentie niet begrypen, welke redenen 'er zyn voor de overhaasting, die in dezen fchynt plaats te hebben: eene overhaasting, die zelfs oirzaak is, dat zelfs eenige Leden van den Krygsraad de gelegenheid ter leöure van voorfz. Plan heeft ontbroken, en van den inhoud hebben moeten blyven ignorant. — Even zoo min begrypen de Supplianten welke drangredenen en motiven, over 't geheel, voor de noodzaaklykheid van eene zoo fpoedige en geheele verandering, zoo wel van de Schuttery, als van de Ordonnantie, waar op dezelve is ingefteld, — die formeel, wel, en wettig door de authoriteit van U Ed. Achtb,, en ten genoegen van de Burgery, is gearrefteerd, voor handen zyn. Men geeft voor, de Schuttery in haar ouden luister te willen herftellen. Dan, Ed. Achtb. Heeren ! het komt den Supplianten voor, dat iets te vernietigen3 niet is, iets te herftellen: en dat deze ifqe- denkbeelden, eikanderen vlak contradiceeren,  de Gebeurtenissen in 1787 enz. voorgevallen. 105 Ook meenen de Supplianten, onder reverentie, in ftaat te zyn, te bewyzen, dat de Schuttery thans in beteren, immers in zoo goeden ftaat is, als dezelve federt de oprichting in 1752, ooit geweest is. — Althans, hoe exact en rustig de wachten worden waargenomen, kan uit de wachtboekeu der respective divifien blyken. Hoe fpoedig en vigilant de Schuttery, in cas van noodzaak of brand is opgekomen , Jbehoeft geen bewys. — En hoe ieverig de Schuttery zich in den Wapenhandel heeft geoeffend, en welke vorderingen daar in gemaakt zyn, kan het jongst afgelopen jaar getuigen. — Maar geeft men wyders voor, de Schuttery zelve heeft om verbetering verzogt. — Dan de Supplianten merken wederom aan, dat 'er met eene geheele vernietiging geenszins voldaan werd aan een verzoek, enkel om verbetering, : — onder welke verbeteringen de Verzoekers niet anders zullen hebben onder 't oog gehad, gelyk de Supplianten vertrouwen, als 't gene dienen kon tot wezenlyk voordeel, tot vermindering van lasten én kosten,' en het gene kon worden overeengebragt met de gefteldheid van, en de Ordonnantie , op de Schuttery. Dan ten aanzien van deze verzoeken zelve, moeten de Supplianten, Ed. Achtb. Heeren! verder zeggen, dat hun wel bekend is, dat in den voorledén jaare verfcheiden Requesten van die natuur onder de Schuttery ter teekening hebben gerouleerd , doch tevens dat dezelve zoo weinig opgang hebben gemaakt, dat maar één van de agt Vaandels, waar uit de Schuttery beftaat, alleen door een gedeelte der OnderOfficieren geteekend heeft, zonder dat de Schutters van het requestreerend Vaandel, zoo zy Supplianten meenen, 'er kennis van hebben gehad, — zoodaanig Request aan den Ed. Geftr. Krygsraad hebben geprsefenteerd: — waar uit, (offchoon de Ed. Geftr. Krygsraad daar op terftond Fiat heeft verleend) naar der Supplianten inzien, overtuigend G ? blykt,  106 Verzameling van Stukken betrekkelyk Ut blykt, hoe weinig genegenheid 'er by de niet requestreerende Schutters (zevenmaal meerder in aantal,) was tot nieuwigheden: — en waar uit, door den Ed. Geftr.Krygsraad, als nog met volkomener zekerheid, (als door het voorleggen van haar Edi nieuwe Concept-Plan) zou konnen worden opgemaakt, wat 'er zy van de deukwyze van de meerderheid der Burgery. — De Supplianten kunnen noch willen zich in geene byzondere of gedetailleerde aanmerkingen, tegen het meergemelde Concept-Plan, inlaten: 't zelve in zyn geheel en waarde latende. — Zullende evenwel, Ed.Achtb.Heeren, eenige algemeene bedenkingen en bezwaaren tegen 't zelve opperen, — dan verkiezen zy liever die te brengen onder 'toog, en in den fchoot van U Ed Achtb. —«als dezelve in te leveren, by den Castelein yanden Doelen: gelyk zy Supplianten dan de vryheid nemen, dezelven aan de attentie van U Ed. Achtb. ootmoedig en eerbiedig aan te bevelen. Voor eerst, dat het meergemelde Concept-Plan niets minder teekent, dan een Stad, waarin welyaaren, Fabricquen, Trafficquen en Ambachten, ten eenemaal, en mooglyk onherftelbaar, aan het kwynen zyn, en de meeste takken van de voormaalige bronnen van voorfpoed reeds geheel geflopt, in zoo ver dat de Burgery niet meer door ruime winst, maar door nederigheid, ftilheid en fpaarzaamheid, zich moet in ftand houden. — M3ar veel eer teekent het, in tegendeel, de vertooning van rykdom, van zucht en vermogen tot bravade, van lust tot tyd- en geldverkwisting, —• en het dus voor onze Schuttery, in deze tegenwoordige tydsomftandigheden, naar het oirdeel van de Supplianten, niet zeer gefchikt is om ingevoerd te worden. Ten tweeden , dat het een gevoelige grieve moet veroirzaaken, voor braave en getrouwe Burgers: en het voor de Supplianten een gevoelige grieve is, geproponeerd te zien, om door ent'  de Geleurtenisjen in 1787 enz. voorgevallen, 107 öntflag vaD hunnen gedaanen ééd ontfchutterd te worden: en door eenen nieuwen ééd verbonden, tot een byna Militaire fubordinatie. En ten derden oirdeelen de Supplianten, dat een vry geboren Hollands Burger niets meer kan ter harten gaan, dan eene vrye directie over zyn eigen beurs en kleeding: en hem niets onverdraaglyker vallen kan , dan in meergemelde Concept-Plan eene pooging te zien, om hem die zoo onbetwistbaare vryheid te ontwringen. —- Met deze algemeene aanmerkingen en bezwaaren dan, Ed. Achtb. Heeren! en met verklaaring van der Supplianten verkleefdheid aan de tegenwoordige wel • ingerichte, en door de authoriteit vanU Ed. Achtb. ingevoerde, order en vorm der Schuttery, is het, dat zy Supplianten zich werpen en veilig rekenen in den fchoot van U Ed. Achtb., met bede en vertrouwen, dat het U Ed. Achtb., naar de macht van God aan U Ed. Achtb. verleend, behaagen moge, hen Supplianten en de Burgery van Haarlem tegen dat alles te beveiligen, wat derzelver perfooneele vryheid, welvaart, finantie, rust en reputatie, als getrouwe Burgers eenigszins zoude kunnen nadeelig zyn. — Gelyk zy God Almachtig bidden, U Ed. Achtb. in zyne alvermogende hoede en befcherming te nemen , derzelver Regeering voorfpoedig te maaken, deszelfs gezag te beveiligen, en de Burgery, onder deszelfs lofwaardig beftuur, te bewaaren by die rust en zekerheids die zy tot hier toe had. 't Welk doende, enz. 8»  Io8 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot IV0. 1507. Extradt uit het Register van de Ed. Achtbaar e Heeren, Schout, Burgemeesteren en Schepenen van 's Gravenhage, betrekkelyk het verzoek, van fommige Schutters in 's Hage gedaan, dat de tlaasjche Schutterye, immers de Supplianten > van den ééd aan den frinfe van Orange als Erfstadhouder gedaan, mogen worden omflagen. In dato den 18 January 1787. Gedelibereerd zynde op de Requeste, aan Hun Ed. Achtb. geprseienteerd door Johannes Boudebewynse , Hendrik Füllings Junior, Arie van •der Broek en Pieter Brughjvun, als geauthori. feerd en gequalificeerd < door een aantal van 170 Perfoonen, zich alle by een Acte van authorifatie en qualificatte op de vier.bovengemelden, waarvan Copia authenticq aan Hun Ed. Achtb. is ter hand gefield, noemende Schutters van 's Hage, — waar by dezelve in fubftantie verzoeken: dat de Haagfche Schuttery, immers de Supplianten, van den ééd aan den Prinfe van Orange als Erf-Stadhouder gedaan, mogen worden ontflagen. —Waaromtrert, alvoorens finaal te refolveeren, zyne Doorluchtige Hoogheid is verzogt, Hoogstdeszelfs gedachten aan Hun Ed. Achtb. te willen communiceeren; en in confideratie genomen dat Hoogstgem. zyne Doorl. Hoogheid heeft gedeclareerd: „ dat zyn Hoogheid „ zeer veel redenen heeft, om zich verzekerd te s, houden van de achting, liefde, en't vertrouwen „ van verre de meeste, zoo voornaame als minde» „ re, Schutters, Burgers en Ingezetenen van 's Ha„ ge, en fpeciaal ook van den Krygsraad en ver„ dere Officieren van de Schuttery, en dat zyn Hoogheid dus volkomen overtuigd is, de folem,, neele éédverbindtenis, welke thans aan de Re„ questranten fchynt te mishaagen, niet noodig te „ hebben, om een volkomen vertrouwen te bly„ ven flellen op de welgezindheid, mitsgaders op „ den yver, getrouwheid en affectie van de overit, ge en verre de meeste en notabelfte Leden van „ de-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 109, dezelve Schuttery, voor zich wel te mogen lyh den, dat het Artikel, betrekkelyk totzyne Hoog,, heid, uit het formulier van den Schutterlyken ,, ééd gelaten worde, en dat alle die genen, wel„ ke den ééd, dien conform, bevorens hebben ,, gedaan, van dezelve gehouden worden voor ont,, flagen." En daar op ingekomen zynde de belangens van den Burger Krygsraad, dewelke eenpaarig, uit. overweging van het edelmoedig Declaratoir van zyne Doorluchtige Hoogheid, verklaard heeft, de dispofitie op die Request aan het oirdeel van den Magiftraat over te laten, is, na rype deliberatie gerefolveerd: „ het Artikel in 't Formulier van den „ Schutterlyken ééd, betrekkelyk totzyne Hoog„ heid, als Erf Stadhouder, voortaan uit te laten, „ en te declareeren, gelyk gedeclareerd wordt by „ dezen: dat alle die genen, welke den ééd dien „ conform bevoorens hebben gedaan, van denzel„ ven ééd gehouden worden voor ontflagen." —• En is de Heer Collonel van Slingeland verzogt, van dit Hun Ed. Achtb. gerefolveerde aan den Burger-Krygsraad kennis te geven, en dat voorts deze Refolutie gedrukt, en aan ieder der respective Officieren en Schutters een exemplaar gegeven zal worden, om te Rrekken tot hunne naricht.  iiO Verzameling van Stukken betrekkelyk tot N°. 1508. Misfive van de Vroedfchap der Stad Woer* den , aan Hun Ed. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland; waar by, op gronden in de Misfive aangevoerd, verzoeken: om de Gedeputeerden van hunne Stad ter Staatsvergadering te admitteeren, en in 't vervolg tot dezelve te befchryven, en genoemde Stad verder in re* delykheid te doen deelen in de Commisfien, door de Staatsleden bekleed wordende, In dato den 18 nuary 1787. Edele Groot Mogende Heeeen! Ka dat onze Prsedecesfeurerj, met toeftemming van de gemeene Schuttery en Burgery dezer Stad, zich op den 8 Augustus van den jare 1572 begeven hadden in 't verbond tusfchen de Edelen en Steden van Holland op den ijden July des zei ven jaars te Dordrecht gemaakt, was het niet anders dan een tiatuurlyk gevolg, dat de Stad Woerden, deelende met andere Steden in dezelve lasten, en aan de gevaaren zich fterker bloot ftellende dan grootere Steden, die van mèerder defenfïe en minder geëxponeerd waren, ook moest deelen in de voordeden en in 't bellier van eene Sociëteit, die men als volkomen nieuw moest confidereeren, en tot welke alle de contra&eerende partyen even veel recht haddeD. Het was om die reden, dat de Regenten vaa Woerden na dien tyd tot der Staaten vergadering befchreven wierden, en ook nog befchreven zyn, na dat de Stad in de jaaren 1575 en 1576 een harde belegering, van byna een rond jaar, had uitgeflaan, waar door deze Stad, zoo door de ftandvastigheid der Regenten, als den moed der Burgeren , zoo niet meerder, ten miniren zoo veel voordeel aan de Leden van het Bondgenootfchap heeft toegebracht, als 'er weinige Steden in Holland gevonden worden. —— Het was dan ook om die reden, dat onze Voorvaderen nooit hebben kunnen verwach, ten»  ie <}ebeurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen, in ten, dat aan deze Stad het grootfte prerogatief, van naamenlyk als een Lid van Staat te worden geconfidereerd, zoude worden ontnomen; te min om dat, kort na den aanvang der belegering, in den naam der Bondgenooten, aan de Regeering van Woerden, onder den aangenaamen tytel van medebroederen, een brief geichreven is , om dezelve tot ftandvastigheid aan te maanen, en daar by onder anderen gezegd; ,, dat zy uit den brief, aan „ zyne Excellentie gefchreven, en gedateerd den „12 September 1575, met genoegen hadden ver,, (taan van hunlieder goed ende vroomer gemoed, ,, vertrouwende, dat zylieden daar inne volharden 3, zouden, als goede en getrouwe Verbondsgenoo,, ten, zoo ten hunnen prys ende eere, als ook tot bevordering en vermeerdering vanhunne „ Vryheden , Privilegiën ende Handvesten , ea „ 't gunt eenigszins tot hunner Stede gemeene wel„ vaart voor den toekomenden tyd bevonden zou„ de worden te dienen, 't welk altvds, en in 't „ by'zondkr in zulke gevallen, behoort, en zy,, lieden niet haddeu te twyffslen, een recompenfe ende de vrucht te zullen zyn hunner vroomig,, heid en getrouwigheid " Dan, Ed. Groot Mogende Heeren ! hoe zoetluïdende deze beloften waren, die onze Voorvaderen in tyd van nood,en toen deze Stad voor het Bondgenootfchap allernoodzaakelykst was, mogten hooren, wierden echter de dienden, door de Burgery gedaan, met welker prestatie zy zich hadden uit« geput, wel dra vergeten, en het kusfen der Stad, mooglyk door de heerschzucht van weinigen, uit de Vergadering als uitgefcnoven: — Een evenement , waar over wy nog heden verbaasd (taan; doch waar van wy verkiezen niets meer te zeggen t — Een evenement, 'c gene onze Prasdecesfeurea in zoo verre hebben ter har en genomen, dat zy, zorder ooit van hun recht afftand gedaan te hebben , reeds in den j.iare I6c^ , en vervolgens in den jaare 1628, by Addres aan Hun Ed. Groot Mogen-  112 Verzameling van Stukken betrekkelyk fól genden inftantien hebben gedaan , omme weder in de posfesfie van dat recht der Stad te geraaken, en ter Vergadering van Hun Ed. Groot Mogenden te worden geadmitteerd; — welk Addres door Hun Ed. Groot Mogenden is gefteld in handen van den Heere Prinfe van Orange, als Stadhouder, omme daar op te advifeeren; doch is, voor zoo verre wy 'weten, dat advys nooit uitgebracht, nog door Huq Ed. Groot Mogenden op het Advys gedisponeerd. —— Het is in ons vermogen niet, het Addres zelfs letterlyk aan U Ed. Groot Mogenden open te leggen , om dat het zelve in den voor deze Stad noodlottigen tyd van 1672 en 1673, nevens veele Chartres der Stad, door de vyanden aan de vlamme zal zyn opgeofferd; dan wy vertrouwen, dat het zelve in de Registers van u Ed. Groot Mogenden zal geregistreerd zyn, en wy hebben redenen otn geenszins te twyffelen, of het recht der Stad zal door hen, die nader aan dien tyd geleefd hebben, en die een meenigte van befchry vingen to: de Vergaderingen van Staat, aan onze Stad toegezonden, hebben kunnen produceeren, bondiger -zyn gededuceerd, dan wy heaen zouden kunnen doen. Ja wy denken zelfs daar uit, dat Hun Ed. Groot Mogenden het Advys van den Stadhouder hebben gevraagd, te moeten befluiten, dat de argumenten, by het Addres gemaakt, op goede en onoplosbaare gronden hebben berust; en wy trekken die zelfde confequentie ook daar uit, dat de Heer Stadhouder, voor zoo veel wy weten, daarop nooit heeft geadvifeerd. En het is ook uit dien hoofde, dat wy (zonder voor als nog te treden in een onderzoek, of deze Stad, fchoon dezelve nooit ter Staatsvergadering was veffcbenen geweest, echter na den aart der Conftitutie dezer Republiek, en op gronden van rechten , niet zoude kunnen vorderen , om ter Staatsvergadering te worden geadmitteerd) het van onzen indispenfabelen plicht hebben geacht, niet langer ftil te zitten, maar ons by dezen aan U Ed. Groot  as Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 113 Groot Mogenden te addresfeeren, en met den verewchten eerbied voor Ü Ed. Groot Mogende^ Vergadering, doch tevens met een billyke verwachting van een goed fucces, te verzoeken: dat Ü Ed. Groot Mogenden op het Addres, door onze Voorvaderen in den jaare 1638 gemaakt, als nog favorabel gelieven te disponeeren, voor zoo Verre het verzoek aangaat, „ om de Gedeputeerden dezer ,, Stad ter Staatsvergadering te admitteeren, en „ m t vervolg tot dezelve te befchryven, en de. „ ze Stad verder in redelykheid te doen deelen ,, m de Commisfien, döor de Staatsleden bekleed wordende . Wy bevelen U Ed. Groot Mogenden iri de bei Icherrmng van den Almachtigen God, enblyvën, Edele Groot Mogende Heeren! U Ed. Groot Mogendens bot* moedige Dienaaren, Burgemeesteren en Vroèdfchap* pen der Stad Woerden. . Ter Ordonnantie van dezelven, Jacob Smoors; Woerden den 18 January 1787. N°* Uo9- Request van Burgers en Inwoonêrs der Stak Amfteldam, aan de Ed, Groot Achtb. Heeren Burgemeesteren en zes. en- dertig Raaden van gemelde Stad,. nopens het voorjlel der Gedeputeerden der Stad Haarlem, ter Staatsvergadering, op den toften January jongstleden gedaan (*). In dato den Ö February 1787;. Geven zeer eerbiedig të këirieri dë Ónderge fee- keur .(*) Zie in hét int Deel dézer FerzMielingï, N^jh^: XIX. Dkkt; ti  114 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot kenden , alle Burgers en Inwoonêrs der Stad Am» fle'dam: Dar. zy Ondergeteekenden, meer en meer ge» voelende de zoo fchaadelyke uitwerkfelen der Staatkundige verdeeldheden, binnen ons lieve Va, :rlai 1 ontflaan, en fleeds met meerder hevigheid vdörtdüurénde", het hunnen plicht geacht hebben om alles wat in hun is toe te brengen, ten einde flézélve aanhoudende onlusten en woelingen tot fretl vafa den Lande te doen uitlopen, en die gelei ichte kalmte te rug te brengen, welke de In» :enen van eene duurzaame rust en beflendig j iu.. verzekeren kan. Dat zy Ondergeteekenden ten dien einde de wWe oirzaaken van 's Lands ongelukken, en dé daar uit ontftaane gistingen en verdeeldheden na*r,rorende, wel dra tot hunne verbaazing ondervinden, dat de Stadhouderlyke waardigheid, wel V <*ie van hocfdzaakelyk te dienen ter bevordermg (Jer veréêniging van de onderfcheidene te faam verbondene Provinciën, en te ftrekken tot eene promptere en krachtiger uitvoering van des Souvere»fl§ bevelen, in tegendeel dermaate, boven deszelfs eigenlyk beflek en bedoeling, in macht was uitgegroeid, dat 'er niets minder vereischt wierd, éan die treffende gebeurtenisfen, welke, hoe fmertelyk pp zich zelve, echter nog tydig, zins het ui-barfler des Engelfchen Oorlogs, zyn voorgevallen en op den anderen gevolgd, om den Nederlander het aangrimmend gevaar van overheerfching recht te doen gevoelen, en de Natie te bemoedigen, oni de Stadhouderlyke macht in deszelfs voort^5!-^ te fluiten. Dat zy Ondergeteekenden met dezelve gevoelens bezield, al verder den waaren toefland des lieven Vaderlands nagaande , even zeer op de tastbaarfte gronden zyn overtuigd geworden, dat de noodlottige bron van 's Lands rampen niet eeniglyk të vinden is in den, ver boven deszelfs waare be-ooeiing, toegenomen macht en invloed van het Stad-  de Geleurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen, rij Sta'dho'jderfchap; maar ook, en wel voorraamelyk, ir> het gebrek aan een heilzaam en conjtitutioneel verbond lusfcken de Burgeryen en hunne Vertegemvoor. dtgers; een gebrek, ,'t welk alleen kan verholpen worden, door dien gevoeglyken en billyken invloed der eerften op hunne Regeeringen, welke eenigszins gefchikt is eenige merkelyke beweging by de Natie te veroirzaaken, en zonder dewelke zy .aan geduurige omwentelingen zal blyven blootgefteld, waar van de uitilag nimmer te berekenen» maar altoos te duchten is» ' . Dat zy Ondergeteekenden hier in de hoofdoir» zaaken van 's Lands ongelukken , en de daar uit pntftaaoe en voortduwende Staatsgefchillen en Verwarringen, vindende, en te.gelyk de onmó'ó»lykheid, befeffende, om , zonder het herilel der voorzegde gebreken, eene gewenschte en düur-k zaame rust in het Vaderland te doen herleven en' vestigen, met een vuurig verlangen het aanwenden van cordaate en belangelooze flappen eerjer Vaderlandlievende Regeering , ter bereiking de|zer gewenschte oogmerken» hebben te gemoet ge« zien,. . . Dat dan ook de Ondergeteekenden met een Bar-, telyk genoegen aan dit hun vuurig verlangen in zoo verre voldaan zien, door de belangryke propofitïe$op den poften January dezes jaars% wegens de Stad. Haarlem ter Staatsvergadering voorgedragen; houdende voor eerst: „ dat ter voldoening ssn Hun Ed. Groot Mogenden reeds genomen Refo,. „ Jutie van den I3den December laatstleden, ted I fpoediglten .voortgang gemaakt worde met de „ daar ,by daadelyk. beraamde Commisiïeï, tot.het ,, onderzoek der hornes yan de uitvoerende Macht Lj zoo van den Stadhouder als Kapitein-Generaal ,eri „ Admiraal,en het Concerteeren der.noodigePlans , en Jnftru&ien omtrent de waarneming,dier Be^ „ diehingen,.en de plichten en prseëminentien daar „ aanjerknocbt; en dat, gelyk op dit respect niet 4 anders ovèrichiet da^i |e Heeren % zoöda|bJ^.  n6 Verzameling van Stukken betrekkelyk tel Commisfie zullendeuitmaaken, te benoemen, hier " roe direö een dag mag gefteld worden; en, ten " anderen: dat mede met den eerden eene ComTiiSfie van eenige Leden van de Regeering dezer * Provincie mag benoemd worden, om de thans *•• zoo al -.emeen aargevoerd wordende bedenkingen omrent de generaale reprafentatie van het ge*' heéle Volk, welke, volgens de gefteldheid van V d r Gemeenebest, alhier zoude behooren plaats 'e hebben , te examineeren , en teffens na te ,\ gaan en te onderzoeken op hoedaanige wyze, in,' gevolge de Conflkutie en 's Lands waare belanpen, eenige generaale maximes omtrent den in,! vloed, welke uit hoofde der Regeeringsform by reprcefer.taiie notoirlyk aan 't Volk toekomt, zouden " behooren te worden gearresteerd ; midsgaders aan welke billyke bepaalingen, die allen twyffel " en rechtmaatigen argwaan affnyden kunnen, dit " een en ander onderhevig gemaakt zoude kunnen " worden, ten einde deze Commisfie, met die by ' h"t eerfte Artikel opgegeven, even fpoedig als " dezelve zoude kunnen worden getermineerd, en '! op het refultaat van beiden ter zeiver tyd de H noodige Refolutien genomen zouden kunnen wor- " Dat zy Ondergeteekenden deze zoo gewichtige propofitie met te meer genoegen zyn ontwaar geworden , vermids dezelve niet alleen gefchikt is ter bereiking van die oogmerken, welke zy zich fteeds oprechtelyk hebben voorgefleld, maar ook uit befef dat de drangredenen, daar toe door de Regeering der gedachte Stad voorgefleld , juist die Ironden influiten , welke de Ondergeteekenden rondborftig verklaaren als de hunne te hebben aangenomen , en waar op ontegenzeggelyk de gezonde Staatkunde van ons Vaderland moet gevestigd Z5Dan dat ook de Ondergeteekenden eerbiediglyk vermeenen te mogen vertrouwen, dat U Ed. Gr. Achtb. wel alles zullen gelieven aan te wenden,wat «e- S3 33 33  dt Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 117 eenigszins ter bevordering der heilzaame oogmerken, in welgedachte Propofitie der Stad Haarlem opgefloren, zal kunnen firekken ; tot welk vertrouwen de Ondergeteekenden te meer recht vermeenen te hebben, wanneer zy befefïen: dar het ,, eerfte Lid derzelve volmaakt beantwoord aan „ den inhoud, en ter bevordering van het oogmerk, der Propofitie van wegens deze Stad, op den 25ften Oöober laatstleden, ter Staatsvergadering „ gedaan, en de daar op gevallene Staats Refolu,, tie" ; terwyl ook het tweede lid der Propofitie der Stad Haarlem, met rpzicht der daar by erkende Regeeringsform by nprizfentatie, en de noodzaake'ykheid van een behoorlyken invloed van het Volk op de Regeeringen, juist die denkbeelden van waare Staatkunde icfiuit,, welke reeds in den jaar e 1781 by U Ed. Groot Achtb. aangenomen en voor het oog der geheele Natie ten toon gefpreid zyn, by die aan den Heere Stadhouder wegens deze Stad voorgelezene Memorie, waar by Ü Ed. Groot Achtb. niet flechts het recht van invloed des Volks op de Regeeringen, maar met zoo veele woorden het plaats hebben van eene Volksregeering alhier, erkennen. Redenen, waaromme de Ondergeteekenden zich keeren tot U Ed. Groot Achtb., eerbiediglyk en teffens inftantelyk verzoekende : „ dat het U Ed. „ Groot Achtb. behaagen moge derzelver Heeren ,, Gedeputeerden ter Staatsvergadering te gelas,, ten, conform de gedachte Propofitie, op den ,, poften January jongstleden, van wegens de Stad „ Haarlem, ter Vergadering van Hun Ed. Groot ,, Mogenden voorgedragen, te voteeren, dezelve ,, zoo veel doenlyk te appuieeren , en zoo ras „ mooglyk ter concïufie te helpen brengen". 't Welk doende, enz. H 3 N°.  1X3 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot N". 1510. Be/luit van de Heeren van de Weih der S;ad Rotterdam, waar by wordt verboden het lezen van alle foorten van naamlooze Boekjes, Papieren of Gefcbriften onder de Hoofdwacht, die aanleiding zouden kunnen geven tot oneenigheden onder as Schutters In dato den 13 February 1787. Het gerefolveerde &c. De Heer Gevers heeft ter Vergadering gecommuniceerd, dat zich by hem had vervoegd de Collonel Bogaert, kennis gevende, dat 'er by verfcheiden Compagnien des avonds onder de Hoofdwacht naamlooxe Boekjes worden gelezen, die aanleiding geven tot oneenigheden onder de Schutters, weshalven de meergemelde Heer Gevers proponeerde, of het niet alleszins, noodig zoude zyn, dat van wegens deze Vergadering wierd verboden, het lezen van alle foorten van naamlooze Boekjes, Papieren of Gefchriften, onder de Hoofdwacht, die aanleiding zouden kunnen geven tot oneenigheden onder de Schutters, en wel fpeciaa! zeker Boekje, geintituleerd: Vaderlands Litanieboek met haare gebeden ten dienfle van alle Patriotten en ke* minnaars van het Vaderland, in Holland 1786; met inhsefie van het lootte Art. van de Ordonnantie op de Schuttery dezer Stad. Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verflaan: het zelve dien conform te arresteeren , en den Heer Collonel Bogaert hier van mede op morgen voor deze Vergadering kennis te geven , ea is den Secretaris gelast dieswegens extract te geven aan gemelden Heer Collonel, als mede aan den Fiskaal van den grooten Krygsraad,om daar tegens ie vigileeren &c. Accordeert met de voorfz. Refolutie. (was gcO A. W. Beelaerts.  de Gebeurtenis/en in 1787.1Hz. voorgevallen. 119 K#. 1511. KxtraÜ uit de Refolutien £fc. betrekbelyk zekeren Brief, voorkomende in de Èritifchè Courant, als mede over de algen^en tceneh.ei ét licentie der Courantiers In dato den 10 February 1787. Ter Vergaderinge van Hun Ed. Groot Mogenden ingekomen zynde eene Misfive van Gecommitteerde Raaden, gefchreven in 's Hage den iöden dezer, en daar by gevoegd eene Propofitie van den Advokaat-Fiskaal Luiken , aan gemel'e Collegie gedaan , betrekkelyk tot zekeren Brief- voorkomende in de Brielfche Courant van den loden dezer, welk Hun Ed Mogenden oirdeelen te moeten brengen ter kennisfe van Hun Ed. Groot Mogenden, en waar by dezelve zich nader over de algemeen toenemende licentie der Courantiers in dezer voegen uitdrukken: „ En, daar wy by aanhoudendheid klachten ont„ vangen over verfcheiden andere Couranten, wel- ker licentie thans mede tot het roppunt fchynt „ te wezen geitegen, vinden wy ons te gelyk ver„ plicht, om U Ed. Groot Mogenden by deze ge- legenheid in confideratie te geven, of U Ed.Gr. Mogenden niet zouden kunnen goedvinden , ,, Hoogstderzelver reeds geëntameerde delibera- tien, over het reprimeeren van de licentie der „ Courantiers, binnen deze Provincie in het gene. „ raai, zonder uitftel, voort te zetten, en, tot uit„ roeijing van dit verderflyk kwaad , zoodaanige „ voorziening te doen, als U Ed. Groot Mogen„ den, na derzelver hooge wysheid, zullen ver- meenen te hooren". Waar mede, &c. Waar op by Hun Ed- Groot Mogenden gedelibe reerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat gemelde Misfive, cum annexis, zal worden gefield in handen van den Bailjuw van den Briel, met last, om H 4 het  HO Verzameling van Stukken betrekkelyk tot het recht der Hooge Overheid te handhaven; ea wyders de respective Officieren der Steden en Plaat, zen, alwaar Couranten binnen deze Provincie gedrukt worden, aanfchcyving te doen, en'dat Heeren Gecommitteerde Raaden, midsgadersPraefident en Raaden van den Hove, den Procureur en Fiskaal Lciken, extract dezer refolutie zal gegeven worden, en daar by geauthorifeerd, om op de richtige obfervantie en executie van deze Hun Ed. Gr. Mogeudens bevelen een waakend oog te houden &c. Voorts is aan Heeren Bailjuwen en Officieren het volgende aangefchreven: De Staaten van Holland en WestFriesland. Erentfeiïe, Vroome, Discreete, Lieve, Getrouwe! Ingevolge van ons gerefolveerde van heden , op eene Misfive van de Heeren onze Gecommitteerde Raaden,aangaande de licentie der Courantiers, fchryven wy UL. by dezen aan, met last om daaromtrent in UL. District met alle düigentie te executeeren onze Plakaaten, zonder eenige disfimulatie of conniventie, op poene van privatie van UL. Officie. Daar ©ede wy UL. de befcherming Gods bevelen, ' Gefchrevenin den Hage, den 16 Febr. 1787. Ter Ordonnantie van de Staaten. Ci. Clotterbooke.  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, ut N°. 1512. Publicatie van den Hove en Hooge Vier. fchaar van Rhynland, ter ontdekking van de Daa. ders der gepleegde balddaadigheden en Jlraatfchen. deryen in en omtrent de Dorpen Alph?n. Oudshoorn en Aarlanderveen &c. In dato den 20 February 1787. Alzoo ter kennisfe van den Hove en Hooge Vier. icnaar van Rhynland is gekomen, dat fommige onrustige en kwaadwillige MénfchéB van zich hebben kunnen verkrygen, om, by avond enontyden, op en omtrent de Dorpen van Alphen, Oudshoorn en Aarlanderveen, te pleegeu allerlei balddaadigheden1 en ftraatfchenderyen, en byzonder, dat men Z1CT Djet heefc °nCzien« om, op Maandag den I2den dezer maand February, tyde, wanneer het door den Souverein geoftroyeerd Wapen-Corps deszelfs Wapenoefeningen in het Choor der Kerk te Alphen verrichtte, met een Steen door de Glaien van t gemelde Kerk-Choor te werpen, en dat men al verder tot die verregaande boosaartigheid is gekomen van tusfchen Woensdag den Hden en Donderdag den i5den dezer maand, by dezen en |enen in verfcheiden Ambachten onder de Deur te weken Uillietten van den volgenden inhoud; Hoe of den Staat zoo fot regeert % Datfy ons^t exferfeeren weert? Wel eer wy et zal laate ftaan, Soo moete al haar glaze aan, En 'k fweer kryg wy geen overhand, Dan fel de hooge fy in brant, De Officiers en al 't gefpuys Die fal wy plunderen haar huys, Omfo tefien zonder er bermen. Of de Haagfe Dmnglans haar kan beschermen. M;et by voeging by eenige, van deze twee regels: Deze moet je ten eerfte beftelle Of we felle je kop voor je voete veile. En  122 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot En 'er de Juftitie ten hoogften aan gelegen m dat'diergelyke euveldaadên, aanleiding gevende toe de hoogst ftrafbaarfte misdaaden, worden ontdekt en anderen ten exempel aeftraft. . Zoo belooven Bailjuw en Welgeboren Mannen van Rhynland, ingevolge'de daar toe aan hun verleende Authorifatie, by dezen een Premie van een honderd zilveren Ducatons, te betaalen uit s Lands Kasfe, aan den genen, welke de Daader of Daaders, als mede de Schryvers en Uitftrooijers van laatstgemclde Biljetten, zal weten aan te wyzen, zoodaanig, dat dezelve in handen der Juftitie geraaken, en van de gemelde faiten of een derzefve worden overtuigd, zullende des Aanbrengers naam (des begeerende) worden gefecreteerd, ètc. jjo I?Io. Propofitie van de Gedeputeerden der Stad ' Haarlem, ter Staatsvergadering van Holland ge. daan , om het Guamifoen in 's Hage te verfterken. In dato den 17 Febr. 1787. De Heeren Gedeputeerden der Stad Haarlem, hf bben ter Vergaderinge voorgedragen, dat, gelyk de aanhoudende zorg voor eie rust en veilighe: ! van Hun Ed. Groot Mogenden Refidentieplaats, als waar mede de noodzaakelyke vryheid van dehberatien op het naauwst verbonden is, fteeds een voor» raam object van Hoogstderzelver attentie behoord uit te maaken; zy Heeren Gedeputeerden ten vollen hier van gepenetreerd, en hunne aandacht vestigende op de ftoute ondernemingen, waar van deze Plaats meer dan één voorbeeld had opgeleverd , niet weinig waren getroffen geworden, döor de op cisteren gehoudene deliberatien , als tot onderwerp gehad hébbende een direöe en onder publiek gezach uitgekomen aanfpooring, byzonder voor de Ingezetenen van den Haag, om niet alleen des bouvereins heilzaame bevelen te verachten, maar zelfs zich daar tegen aan te kanten, alles onder eene  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 123 niet duistere aanpryzing van gewelddaadige middelen, door de zulken , als waar van het oproer eo de plundering , onlangs binnen de Stad Goes ondernomen , een versch exempel had gegeven^ dat zy Heeren Gedeputeerden wel vertrouwden, dat foortgelyke poogingen, wanneer men d>e hier beproeven wilde, eene gepaste tegenkanting zoude ontmoeten en niet ftraffeloos geduld worden; dan dat zy echter vermeenden, dat, hoe gerust men ook zoude mogen zyn op de waakzaame zorg van de Politie en de Juftitie alhier, eD we'k<- goede verwachting men ook zoude kunnen vestigen op da hulpmiddelen, die tot flaaving van des Souvereins hoog gezach alhier, voor handen zyn , evenwel de voorzichtigheid, die zelfs de geringfte krenking van die authoriteit niet gedoogen kan, vorderde, dat na maate de toenemende ftoutheid , ook de maatregelen tot krachtdaadige verydeling derzei • ve wierden beraamd en in het werk gefteld; dat zy in de ernflige overweging hier van in aanmerking genomen hebbende, dat Hun Ed. Groot Mogenden, tot beveiliging van hunne Refïdentieplaats en maintien van hun wettige authoriteit, fteeds alhier voorzien waren geweest en nog waren van een zeker aantal van Militie, niet hadden kunnen nalaten in bedenking te nemen, of niet het nu verminderde Guamifoen van den Haag tot de gewoone, althans tot eene meerdere flerkte dan actueel plaats heeft, behoorde te worden gebragt; en dat zy de gepastheid en noodzaaklykheid hier van zoo palpabel hadde gevonden, dat zy gemeend hadden aan hunnen plicht, tot bevordering van alle mooglyke precautien, te kort te zullen doen, indien zy het werkflellig maaken daar van niet aanprezen , en met allen ernst daar op infteerden, aangezien het van zelve fpreekt, dat, hoe groot vertrouwen in de alhier thans aanwezende Militie, men zoude kunnen flellen, nogthans het zelve aan alle mooglyke van haar te vergen dienften moet zya geëvenredigd j en dat het Gijarnifoen van den  124 Verzameling van Stukken letrekkelyk tot Haag thans zoo aanmerkelyk kleinder zynde, daa in gewoone tyden van rust en kalmte noodig ge* oirdeeld is, het weinig confequent of voorzichtig gehandeld zoude zyn, indien men, zoo als de omHandigheden zich thans opdoen, het zelve op dea aftueelen voet liet, zonder aan eenige vermeerdering daar van te denken. Dat zy Heeren Gedeputeerden ten vollen overreed van de billykheid en het ontegenzeggelykheid van dit hun verlangen, verder bedagt waren geweest over de wyze, op welke zoodaanige noodzaakelyke verfterking van het Guamifoen van den Haag, convenabel en met den meesten fpoed zou. de kunnen gefchieden; en dat het hun was voor. gekomen, dat men fpeciaal in het oog houdende, eensdeels, dat men zich zal dienen te bepaalen tot M lkie binnen deze Provincie zynde; en anderdeels, dat het Guamifoen alhier fpeciaal ook eene vermeerdering van Kavallery behoort te ontvangen , aanftonds als van zelfs gebragt wierd, om zich te fixeeren tot het Legioen van den Rbyngraave van Salm, ais niet alleen uitleverende Kavallery zoo wel als Infantery, maar boven dien in het byzonder een Corps zynde, alleen aan deze Provincie verbonden, en dus natuurlyk boven anderen, eene fpeciaale aanmerking verdienende, om tot befcherming der rust in de Refidentieplaats van zynen Sou1 ereir, en tot maintien van Hoogstdesz. Ifs wettig frezag. mede te werden gebruikt. En dót zy Heeren Gedeputeerden op dezen grond moesten proponeeren, en op het nadrukkelykfte aandringen , dat Hun Ed. Groot Mogenden ten ff oedigften zouden behooren te befluiten, om het Guarpifoeq van deze hunne Refidentieplaats met eer cm venabel aantal Militie te verfterken, en tot dat einde de noodige Patenten tot aanmarsch herwaarts re depecheeren, zoo voor atjt Compagnien Husfaarcn, en twee Compagnien Scherpfchutters, van het Provinciaal Legioen van den Rhyngraave van Salm, thans Guamifoen houdende te Heus- den,  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, 125 den, als voor twee Compagnien Jagers uit Leerdam, behoorende tot het zelfde Legioen; en dat de hier op te nemene Refolutie zoude behoorea te worden gearrefteerd zonder refuintie. Waar op gedelibereerd en Copy van het voorfchreve geproponeerde verzocht zynde, door de Heeren van de Ridderfchap en Edelen,om het zelve in die order nader te examineeren, endoor de Heeren Gedeputeerden der Steden Delft, Amfteldam, Gouda, Rotterdam, Schiedam, Brielle, Hoorn, Enkhuizen, Edam en Medemblik, om daar op te verftaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen, is de finaale Refolutie uitgefteld toe nadere deliberatie, De Heer van Wassenaar, Heer vanStarrenburg, heeft zich met het voorfchreven geproponeerde geconformeetd. N°. 1514. Request van de DireSteurs van het VryCorps , en Commisfarisfen van de Burger Sociëteit, te Schiedam, aan de Ed. Groot Achtbaare Heeren Burgemeesteren en Vroedf kappen van die Stad. Jlrekkende tot aandrang van de Propofitie ter Staatsvergadering van Holland gedaan, om hel Guarni. foen in 's Hage te verfterken &c. In dato den 20 February 1787. Geven met de verfchuldigde reverentie te kennen de Leden, uitmaakende de Directie van t VryCorps,, mitsgaders de Commisfarisfen van de Burger Sociëteit, binnen de Stad Schiedam. Dat zy Supplianten onlangs het byzonder genoegen gehad hebben, uit den. boezem vdn een der eerfte Leden van Hun Ed. Groot Mogeodens illustre Vergadering te zien te voorfchyn komen, eene niet anders dan met de Rechten der Mjnfche= lykheid overéénkomende Propofitie, gegrond op rechtvaardigheid en billykheid Dat, hoe zeer zy Supplianten, en met. hun alle weldeukenden in den Lande, die Propofitie laudee- ren »  I<ï6 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot ren, en als het eenigfte middel aanfchouwen, dat de welvaart dezer Republiek niet aan de grilligheden van byzondere Perfoonen opgeofferd worde; om die zelf Ie reden afgekeurd wordt, by de zoo» daanigen, die alles aan den wenk van éénen willen onderworpen zien, en die nu alle hunne krachten zullen infpannen, om hetheilryke, by die Propoïitie bedoeld, in duigen te doen vallen, en die genen meer en meer in den haat te brengen, welke de heerschzucht paaien wil zetten, waar varj men zich niet weerhouden heeft in het openlyk aanranden van de Leden van Hun Ed. Groot Mo. gendens Vergadering, waar door Hun Ed» Groot Mogenden reeds onledig zyn geweest, om voor hunne veiligheid te waaken. Dat de Leden van het Vry-Corps binnen deze Stad, in vroegere dagen, bezield met die liefde en hoogachting voor 's Lands Vaderen, welken derzelver waakzaamheid geene kleine voldoening was, zich by U Ed. Groot Achtb. wel hebben aangeboden ter befcherming, doch dat zulks tot nog toe onnoodzaakelyk , ontydig of onvoegzaam, is geoirdeeld; zy Supplianten niet te min ,, ïleeds met denzelven welmeenenden yver bezield, omtrent de Perfoonen van U Ed. Groot Achtb. en omtrent de Leden, de Ed. Groot Mogende Vergadering compofeerende , niet onverfchillig zyn ; om die reden hunne attentie is gevallen op de Propofitie, Van wegens de Stad Haarlem ter laatfter Staatsvergadering gedaan, tot vermeerdering yan Troepes in 's Hage, zich bepaaleüde tot die van den Heere Rhyngraaf van Salm; dat zy daar uit meenen te mogen afleiden, dat de vreeze der Supplianten voor Hun Ed. Groot Mogenden niet van grond ontbloot is; hunne gedachten al verder gevestigd hebben op het Corps van den Rhyngraaf i vanSalm zelfs, wanneer zy Supplianten zich herinneren , dat de tot het zelve Corps behoorende Officieren en Manfchappen ftaan in ééd alleen onderworpen aan Hun Ed. Groot Mogenden, en dat  ie Gebeurtènisfen in 1787 enz. voorgevallen. 127 zy ter beveiliging alleen van Hun Ed. Groot Mo. gendenin dienst gehoudên en betaald wordén; dat, wat de gedragingen derzelve betreffen, zy allea lof verdienen; dat ook U Ed. Groot Achtb. niet ongunfiig omtrent dezelve gedacht hebben; dan ook die Propofitie van de Heeren van Haarlem, waar by Hoogstdezelve zich tot die Manfchappen bepaalen, alleszins gebillykt kan worden; echter niet buiten vreeze zyn, of fommige niet liever op nieuw die tyden zouden beleven, dat de Militairen werkelooze aanfchouwers zouden zyn van het vermoorden der eerfte Staats-Leden dezer Provincie, en waar van het gebeurde in 1672 by het, in andere opzichten onkundig, gemeen in 'sHage, ten exempel ftrekt, wanneer dat gepeupel, 'twelk hunnen welvaart boven dien van de Republiek fchattede,' de Heeren de Wit, op zulk eene afgrysTelyke wyze, het leven benamen; het dus niet om het even is, welke Militairen 'er in 's Hage zullen inkomen, maar uit de hier vooren gelegde gronden af te nemen is, dat geene andere Troepes in die 'relatie tot Hun Ed. Groot Mogenden ftaan, als die van deri Heere Rhyngraave van Salm. Dat, hoewel reeds1 van wegen zes Steden die Propofitie gegomcerd is, zulks heden een poindt van deliberatie by ö Ed. Groot Achtb. zal uitmaaken; waarom zy Supplianten, die zich beroemen teflaan onder 't beftuur van U Ed. Groot Achtb., die de Staatsvergadering, geduurende deze troebles, met zoo veel roems waargenomen hebben, zoo dat zy het zich eene eere rekenen een Schiedamsch Burger te zyn , zy Supplianten ook die Propofitie een poinct van zoo veel gewigts oirdeelen, om ü Ed* Groot Achtb. te moeten lastig vallen en eerbiedig te folliciteeren, ü Ed. Groot Achtb. het gedaan en bereids door zes Steden gegouteerde voorftel der Heeren Gedeputeerden van Haarlem, gelieven te helpen tot ftand brengen, op dat nooit aan deze Stad geweten konden worden de akelige gevolgen, welke by ontflentenisfe van dien te duchten  f28 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot ten zyn , waar van zy Supplianten wel een tafereel zouden kunnen fchetzen; doch, om niette uitvoerig te zyn, alleen zullen aanmerken, dat by uitbarfting eener Ruptuur de rampen niet te vergelyken zullen zyn met die van voorige tyden, want het dan by geen enkelde zal blyven; maar fommigen vallende zullen 'er veelen vallen; zoo dat ,de Bewerkers derzelve, al zaten zy op de Roeien der eere, zullen fidderen en beeven, alle het welke door het gebruik maaken van Nationaale Regimenten niet zal worden belet, dewyl fómmige Officieren hunne fentimenten zoo klaar ontvouwd hebben, dat zy eer als Medehelpers, dan als Befchermers, geconfidereerd kunnen worden. Redenen, waarom zy Supplianten de vryheid nemen zich te wenden tot U Ed. Groot Achtb., met het fchuldigst respect verzoekende: „ U Ed. „ Groot Achtb. derzelver Gedeputeerden ter eer„ Re Staatsvergadering gelieven te gelasten, het „ daar heenen te helpen dirigeeren, dat conform „ de Propofitie van wegens de Stad Haarlem, de „ Augmentatie van het Haagfche Guamifoen aan„ gaande, werde gerefolveerd," en daar van te verleenen gunflig Appoinctement als naar ftyle. 't Welk doende, &c. N°. ijry. Refolutie van Burgemeèsteren en Vroedfchappen der Stad Schiedam, over de boven vermei* de Propofitie ter Staatsvergadering gedaan &c. IH dato den 20 February 1787; Gedelibereerd zynde op een Extract uit Hun Ed; Groot Mogendens Refolutie van den nden dezer lopende maand, houdende eene Propofitie van de Heeren Gedeputeerden der Stad Haarlem, tot verfterking van het Guamifoen in 's Hage, met den padrukkelykften aandrang om daar toe te employeeren agt Compagnien Husfaaren, ea twee Gompag- niea  de .Gebeurtenis/en in J787 enz. voorgevallen, 129 oien Scherpschutters, van het Provinciaal Legioen van den Rhyngraave van'Sacm, thans Guarmfoea houdende te Heusden, als voor 2 Compagnien ]a. gers uit Leerdam, behoorende tot het zelve Le* gioen. . En wyders op de Reqüeste van L. Boon M. Zoon , Willem van Olphen en Coéenelis Nolet, als Leden van Directie van het Vry Corps binnen deze 'Stad, mitsgaders van Jan Kykênbroek Junior, zoo voor zich, als voor de Mede-Commisfarisfen van de Vaderlandfche Burger Söcieteitalhier, verzoekende appui tot Concïufie der Voorfchreve Propofitie ter Staatsvergadering. En in acht genomen zynde, dat het een onverantwoordelyk en inexculpabel plichtverzuim zoude zyn, wanneer men eenig het allerminfie verwyl soude willen fohynen toe te brengen, aan de bereiking van het generaale oogmerk, door de Hee•en Gedeputeerden der Stad Haarlem bedoeld; dan lat, hoe zeer men de beste gerustheid kan hebDen, dat het Legioen van den Rhyngraave van 5alm voor des Souvereins hoog gezag met de onvankelbaarfte trouw in Hoogstdeszelfs Refidenu'edaats zöude waaken, 'tegens de inroeping van dat üorps verfcheiden gegronde reflexien kunnen worlen aangevoerd, en wel ï. dat het voorfz. Corps rigeTdyk is aangeworven omin buiteölandfche vyanlelykhcden de aanvallen van gelyke ligte Troepen e keer te gaan: -— 2. dat de opontbieding van Oodaanig pas nieüwlings aangeworven Corps in e Refidentieplaats van den Souvereïn, welke voor fet aangenaamst verblyf voor de Militairen altoos i gehouden, de jaloufie by de andere Militie, eu looral by de oudere Regimenten op deze Provin Te gerepartitieerd, zal opwekken, en vooral by Iun Ed. Groot Mogendens Lyf-Guardes, zoo te 'aard als te Voet, waar van een gedeelte actueel in'sHage Guamifoen houdt, hier uit een gegronde frees ontfrnat,dat,in plaats van de affectie dér Milde voor Hun Ed. Groot Mogenden aan te kwee', XIX. Deel. I ^tQ.  130 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot ken, dezelve in tegendeel over het generaal, en in het byzonder ten opzichte van die individues onder dezelve, die wezenlyke preuves van attachément aan des Souvereins bevelen hebben aan den dag gelegd, ten Iterkflen zal indisponeeren. Dat daar en boven de inroeping van dat Legioen, meest al gecompofeerd uit onderscheiden vreemde Natiën, en vooral van Husfaaren en Scherpfchutters, in het hart van deze Provincie een vreemde fenfatie zal uitleveren, vooral in Hun Ed. Groot Mogendens Refidentieplaats; ten dien effecTie,dat, in plaats van de verbitterde gemoederen tekalmen, dezelve meer en meer zullen worden geirriteerd, en de verdeeldheden aangezet, dewyl het in het byzonder te duchten isr dat tusfehen de Officieren en gemeene Militairen der onderfcheiden Corpien ïn 'sHage dagelyks onlusten uit jaloufie zullen ontftaan, die tot daadelyke ongeregeldheden en zeer licht tot onderlinge'aanvallen zuilen uitbarften, waar door niet alleen de grootfte en gewigtigfte i gevolgen, maar zelfs oproeren, die het Souverein gezag en de Leden van Hun Ed. Groot Mogendens vergadering misfehien zelfs zouden attacqueeren, zouden kunnen geboren worden. En dewyl door het employ en opontbod van anre Nationaale Troepes , ten laste van deze Provincie gerepartitieerd, die jaloufie en partyfehappen niet te vreezen zyn, en dat door dezelve op geere mindere fecure wyze voor de veiligheid van Hun Ed. Groot Mogenden Souverein gezag zal kunnen worden gewaakt, en dus ten vollen zal kunnen worden bereikt het oogmerk door de Heeren Gedeputeerden der Stad Haarlem op de loffelykfte wyze aan den dag gelegd; is goedgevonden en verftaan, Heeren Gedeputeerden te quaiificeeren, zoo als gequalificeerd worden by dezen, om het generaale oogmerk, by de voorfz. Propofitie vervat, volkomen te approbeeren , mitsgaders tot de verfterkmg van het Guamifoen in 's Hage te concurrteren , mits dat daar toe zullen moeten worden  de Gebeurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen, 131 den geëmployeerd zoodaanige reguliere Troepen» ten laste dezer Provincie gerepartitieerd, by voorbeeld, de Regimenten Infantery van den Graave van Byland, of van den Kollonel van Pabst, of de Regimenten van den Vorst van Waldek, ofwel zoodaanige andere Nationaale Regimenteu, als daar toe zullen worden geoirdeeld de gefchiktRe te zyn, en het meeste vertrouwen van Hun Ed. Groot Mogenden te verdienen. N°, 15Ï6". ExtraSt uit de Refolutien van de Ed, Groot Achtb. Heeren Burgemeesteren en Vroedfchappen -der Stad Schiedam, houdende verflag van het voorgevallene, ten einde om, by alteratie der Refoüitie van den 2often dezer, Heeren Gedeputeerden in 's Hage by expresfe te doen gelasten, om zv h met de Propofitie van de Stad Haarlem voorde* iyk te conformeeren tfc. In dato den 22 February 1787. De Heer N. de Greevè, regeerend Burgemeester, heeft ter Vergadering gecommuniceerd: dat hy Burgemeester op gister avond, de klokke over ïo uuren, ten zynen huize was geadieerd geworden door 7 Gecommitteerden van de directie van het Vrycorps en Commisfarisfen van de Burger-Sociëteit binnen deze Stad. Dewelke aan hem Burgemeester te kennen geven* de, geïnformeerd te zyn van den ftaat van Hun Ëd. Groot Mogendens deliberatien over de PropoSus der Stad Haarlem, van dato den ï-jdea dezer, en van het critiecque oogenblik, waar Op de Conclüïli op de voorfz. Propofitie ligt wel, en fvaarfchyaeJyk alleen, van *t votum dezer Stad op morgen zou» de dependeeren, zy zoo voor zich zei ven als naa mens hunne Committenten moesten verklaaren, lueE alleen gevoelig te zyn aangedaan geweest, dat dJ Leden van de Vroedfchap van hunne denkbeelden , 1 a by  132 Venamling van Stukfan bêtfèkkelyk tót by de Requesteh van èen'aantal norable Burgers dezer Stad ten duidelykften gemanif sceerd, gedev,.eerd en h'unfië Gedeputeerden hadden gelast, om bx de Ccrclufie der voorfchrevene Propofitie inalka fèvnïïên het Corps van den'Heere Rhyngraaf van Salm ter verüerking van het Haagfche Guarnifoea niet te ernployeeren , maar ook nu ïn de Crifis van Hun Ed. Groot Mogenden deliberatie niet konden ftilzirten, maar zich verplicht oirdeelden , om als nog by Heeren Burgemeesteren en Vroedfchappen rader en decent addres te doen, ten einde, ware het moQgeJyk, Hun Ed Groot Achtb. als r,og te permoveeren, cm van hunne voorige denkbeelden £f te zien , '>en hurne Gedeputeerden in 's Hage te doen gelasten1: om zich met den inhoüd van dePropofitie der Stad Haarlem woordelyk te eonformee- Ven. ,. . , Dat zy Gecommitteerden ten dien einde, naamers als boven . met alle mooglyke drangredenen hadden geinfteerd i om nog dien zelfden avond, of des anderen daa >s in tyds, Vergadering van de Vroedfchap te willen doen coivoceeren, ten einde ter gemelde Vergadeiirtg de belangen van hun Gecommitteerden en van hunne Committenten te 'kürinefi voordragen. Dat hy Burgemeester, zoo uit hoofde der ontydige oogenbükken als uir hoofde van de irregulariteit, waar op deze Vergadering by den andereü zoude moeten geroepen worden, dit verzoek van Gecommitteerden ha-de gerefufeerd, eö by deze Weigering, niet tegenflaande de inftantien van ge» mtlde -Gecommitteerden en derzelver Declatatotr van eene vreeze van fenfatie, welke hier door by de Burgery dezer Stad Zoude kunuen geboren worden, had, blyven perfisteeren. Ditt zy Gecommitteerden daar op vertrokken ,'en hy Burgemeester daarop des anderen daags, vroegtydig, des moreens ten 7 uuren. door deszelfs medeBroeder, den Heer van ( loon, geadfisteerd met den Heer oud-Burgemeester oen Beer en eeu StaÖs Bo-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, 133 Bode, op nieuws, ten fine voorfz., was geadieerd geworden; dan, met welker advis hy Burgemeester de Greeve zich niet alleen om bovengemelde, redenen, maar ook uit hoofde dat omtrent de ma. terie in quasstie reeds aan Gedeputeerden eene wettige en behoorlyke last is ter band gefield, zich Biet kunnende conformeeren, heeft moeten aanzien , dat voornoemde zyn mede-Broeder van Cloon, die van dezelve Geommitteerden en. ten zeiven einde ook was geadieerd geworden , daar op had gehazardeerd de Vergadering van de Vroed, fchap tegen half &0 Buren te doen eonvoceereo. Dat Hun Ed- Groot Achtb. vervolgen^ van derzelver mede-Broeder van Cloon; do oirzaak dezer verhaaste Vergadering moesten vernemen, terwyl hy alleen aan Hun Ed. Groot Aehtb, by leftuure joude doen voordragen de Misfive , weike dcor ie Heeren; Stads Gedeputeerden , in dato den 2 r dezer , uit 's. Hage aan Heeren Burgemeesteren ?n Regeerders dezer Stad was geëxpedieerd geworden. [ Gelyk dan ook, dien conform, de voorfchrevene Misfive door den Secretaris Pielat van Bulderen jwoordelyk en distinót is voorgelezen. Intusfchen is, hangende de lectuur van voorfz. (Misfive , ter deure van de Raadzaale geklopt, en Ie voorfchreven deur, mee voorkennis-van de Vergadering, geopend zynde, heeft een der StedeiyEe Gerechtsbodens aan Hun Kd. Groot Achtb. met btbibitie van een klein biljet kennisfe gegeven, dat b Gecommitteerden van den Burger-Krygsraad, ran de directie van het Vrycorps-, van het Vaderkndsch Gezel fchap , en van de Burger-Sociëteit, ton Ed. Groot Achtb. deeden verzoeken om ter Vergadering te mogen compareeren, en hunne be. angens1 aldaar te- mogen voordragen. Waar op gedelibereerd'en daar en boven gehoord! ;ynde de redenen , die de Heer Burgemeester vAt* }loon tot zyn decharge, en ten genoege van zoo reele notable Burgers, omtrent het beleggen dezer I 3 Ver-  13* Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Vergadering beeft gelieven te avanceeren, is goedgevonden en verftaan Heeren Burgemeesteren te verzoeken, zoo als verzocht worden by deze, zich in derzelver gewoone Vergaderkamer te fisteeren» de voorfchreven onderfcheiden Gecommitteerden aldaar te admitteeren, derzelver addresfen daar ter plaatze aan te hooren of te ontvangen, en dezelve als dan ter deliberatie dezer Vergadering over te leveren. Heeren Burgemeestesen zich in voege voorfz. geabfenteerd hebbende, en ter Vergadering wederom gecompareerd zynde, hebben Hun Ed. Gr. Achtb. by monde van den Secretaris Pielat van Bulderen ter Vergadering geëxhibeerd en voorgelezen eene Memorie van den Burger-Krygsraad alhier, in fubftantie contineerende eene fupplicatie, cm, by alteratie der Refolutie van den 2often de. zer , Heeren Gedeputeerden in 's Hage by ex« presfe te doen gelasten, om zich met de Propo. ■Scie van de Stad Haarlem woordelyk te conformeeren, alles zoo en in diervoegen, als te zien is in 't Register der Memorien, Dat de overige Gecommitteerden van de andere Departemenren andermaal hadden geinfteerd, om ter Vergadering van de Vroedfchap perfooneelyk te mogen compareeren, en aldaar naamens hun en hunne Committenten derzelver belangen rooedehng te mogen voordragen. Waarop wederom gedelibereerd zynde, is goed» gevonden en verftaan,om conform 'e geproponeerde van den Heer Mr. Ed. Jac. Penning Heeren Burgemeesteren andermaal te verzoeken, zoo als verzocht worden by dezen, zich in hunne Vergaderkamer te begeven, en naamens deze Vergadering de voorfchreven Gecommitteerden der onderfcheiden Departementen te adhorteeren, om niet slleen, volgens ftyl en gewoonte, derzelver belangens aan Heeren Burgemeesteren voor te dragen, ten einde dezelve aan de Vergadering over te brengen, maar ook nog in navolging van de handelingen  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. vmgevaïïen. 135 gen der Gecommitteerden van den Burger-Krygsraad, aan welke, door inwilliging van de voorfchrevene inftantien, een billyke fletrisfure zoude worden toegebragt, vermids dezelven, even als de andere Gecommitteerden, de apparitie ter Raadzaal verzochten, maar ter genoegen dezer Vergadering zich met de exhibitie hunner Memorie, in handea van Heeren Burgemeesteren , wel hadden willen con tenteeren. Heeren Burgemeesteren zich, in voege voorfz., op nieuws geabfenteerd hebbende, en ter Vergadering weder gecompareerd zynde , hebben Hun Ed. Groot Achtb. by monde van den Secretaris Pielat van Bulderen ter Vergadering gecommuniceerd, dat de voornoemde Gecommitteerden van de onderfcheiden Departementen aan de voorfz. inftantien van deze Vergadering voldaan, en mondeling eene vry geëxtendeerde harangue hadden gedaan, in fubftantie en ten principaalen daar heenen tendeerende, om, even als in de fchriftelyke Memorie van den Burger Krygsraad was verzocht, de Gedeputeerden in 's Hage by expresfe te doen gelasten, om derzelver op gisteren uitgebracht advies conform de Refolutie van de Vroedfchap van den 2often dezer te retracteeren, en zich met den teneur der meergemelde Propofitie van Haarlem, zoo als die was liggende, te conformeeren, en dat de Gecommitteerden van den Burger-Krygsraad met die mondelinge inftantien van de voorfz. Gecommitteerden der onderfcheiden Departementen eenpaarig hadden gedeclareerd , voor hun zei ven zich daar mede te conformeeren. Terwyl de voorfz. Gecommitteerden der ondergefchreven Departementen het voorfz. mondeling Addres, 't welk dezelve by zich infcriptis hadden , ten verzoeke van Burgemeesters , onder belofte van restitutie, aan den Secretaris Pielat van Bulderen hadden geëxhibeard, die het zelve dan ook woordelyk heeft voorgelezen , zynde het zelve I 4 com-  136 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot compleet geregistreerd in het Reg. der Metnorien fol. , ■ Waar op gedelibereerd zynde, is, conform het /idvis van den Heer Mr. E- I, Penning, goe gevonden en. verftaan , om by expresfe, Heeren. „ mmitteerden te voldoen, met Declaratoir, van aan de voornoemde Refolutie geen deel te willen hebben , en met last aan den Secretaris Pielat van Bulderen, om daarvan aan de voos noemde Gecommitteerden tevens rapport te doen. Heeren Burgemeesteren zich in voege voorfz. al we-  de Gebeurtenisfèn in 1787- enz. voorgevallen. 137- wederom geabfènteerdnebbenie , en weder ter Ver* g'adenng gecompareerd zynde, hebben by monde van den Secretaris Pielat van Bulderen, naamens de voorfz Gecommitteerden uic de onderfcheiden Departementen gecommuniceerd - dat de voorfz. Gecommitteerden hadden gedeclareerd : dat zy ter hunner decharge voor derzelver respecfive Commitcen» ten, waar van een aanzienlyk aantal zi.ch op de markt hadden gefïsteerd, en zich a's daar nog bevonden , met de voorfz. Refolutie geen genoegen konden nemen, maar op \ allereerbiedigs;: als nog verzogten , dat Heeren Burgemeesteren geliefden te effecfueeren, dat de Leden van de Vro- 1 fchap niet van den anderen zouden fcheiderr:; neen maar in tegendeel vergaderd blyven, tot zy G'ecommiteerden hunne Committenten den u? ffig van Hun Ed. Groot Achtb. deliberatie gecommuniceerd, en het goedvinden hunner Committenten daar op zouden hebben verftaan. Waarop gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verdaan, aan de voorfz. inflannen te defereeren , en *t rapport van de voorfz. Gecommitceerdea af te wachten, Eenigen tyd hier na ter deure- van de Raadzaal' geklopt , en de reapparitie van voornoemde Gecommitteerden door een Gerechtsbode ter Vergadering geadverteerd zynde, hebben Heeren Burgemeesteren , ten verzoeke der Vergadering, zich wederom na derzetver Raaikamer begeven, ten 'einde het rappott van meergemelde Gecommitteerden te hooren. Heeren Burgemeesteren. ter Vergadering gecompareerd zynde, hebben by monde van den Secretaris Pielat van Bulderen aan de Leden gecommuniceerd , dat de voorfz. Gecommitteerden aan Hun Heeren Burgemeesteren hadden gedeclareerd: dat zy en hunne Committenten ten uiterflen getroffen waren, dat alle de aangewende inftantien der notabelfte Burgers, waar van de billyke verI 5 lan-  138 Verzameling van Stukken betrekkelyk tol langens de ftem en de verlangens des Volks kwamen uit te maaken, tot hier toe vruchteloos moesten bevonden worden. Dat zy, naamens als vooren, aan Hun Heeren Burgemeesteren hadden verzocht, gefmeekt en gebeden, om als nog alle póogingen aan te wenden, dat de Leden van de Vroedfchap aan de zoo zeer zich manifesteerende begeerten der weldenkendfte en notabelfte Burgers geliefden te defereeren, mee byvoeging teffens, dat, zoo tegen alle hoop en verwachting de voorfz. nadere en ernftige inftantien 't gewenscht effect niet mogten forteeren, zy Gecommitteerden door hunne Committenten waten gelast te declareeren : dat de voorfz. hunne Committenten waren gerefólveerd, de plaats, alwaar zy zich vergaderd bevonden, niet te verbaten, en met verzoek: dat de Vergadering van de Vroedfchap zich niet van den anderen zoude retireeren. Waar op de novo gedelibereerd, en de ernftige inftantien van zoo veele notabele Burgers nader in overweging genomen zynde, is, conform het Advis van Heer Mr. Ed. Jac. Penning, goedgevonden en verftaan, om, daar 't natuurlyk by de Leden een huiverigheid maet veroirzaaken, of men by de reeds genomene Refolutie perfisteeren, en de gevolgen, in gevalle dezelve eens tegen verwachting aan ongelukkig mogten uitvallen , voor zyne rekening nemen zal, dan of men, in de omftandigheden van zaaken, aan de heerfchende verlangens en de begeerten der Volksftem voldoen, en de gevolgen daar van (tot decharge dezer Vergadering) voor hunne verantwoording laten zal, het laatfte boven het eerfte te prrcfereeren , en den Heer Nanning de Greeve, regeerend Burgemeester, benevens den Secretaris Pielat van Bulderen, dienvolge te verzoeken en committeeren,zoo als dezelve verzocht en gecommitteerd worden by dezen: ,, omme met allen mooglyken fpoed zich „ naar 's Hage te begeven, en de Heeren Stads „ Ge-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 139 Gedeputeerden naamens de Vergadering te gelasten, om by de deliberatien, welke op de meera, gemelde Propofitie van Haarlem, op heden, by «, Hun Ed. Gr. Mogenden (tonden gehoudea wor,, den, derzelverAdvis, ia conformité der Refolu9, tie der Vergadering van den 2often dezer op gis„ teren ter hooggemeide Staatsvergadering uitge„ bracht, te retracleeren, en zich met den woor. ,, delyken inhoud der Propofitie van de Stad Haar* j, lem, zoo als die was liggende, te conformee., ren" ; met verder verzoek aan Heeren Burgemeesteren, om van die Refolutie aan meergemelde Gecommitteerden rapport te willen doen; en waar aan voldaan zynde , hebben de Gecommitteerden, naamens hunne Committenten, alle de gevolgen dezer Refolutie voor hunne rekening genomen. De Heeren Mr, C. J. Bosschaard en Mr. D. F. Pichot hebben in eene Refolutie, op zoodaanigewyze als deze genomen, niet geconcurreerd. K9. 1517. Aanfpraak ter dezer gelegenheid door de DireSteuren vm 't Vry-Corps, midsgaders de Com> misfarisfen van de Burger-Sociëteit der Stad Schiedam , aan Heeren Burgemeesteren gedaan. In dato den 22 February 1787. Edele Groot Achtb. Heeren! Daar wy met de uiterfte aandoening gister avond; authenticq vernomen hebben de onderfcheiden ad. vyzen, in de Vergadering van Hun Ed. Groot Mogenden op gister uitgebracht, op de allergewich» tigfte Propofitie, door de Gedeputeerden j ;r Stad Haarlem laatstleden Saturdag ter tafel van Hun Ed. Groot Mogenden gebracht, ftrekkende tot verfterJting van het Guamifoen hunner Refidentieplaats, . bepaaldelyk door eenige Compagnien Infantery en Cavallery van den Rhyngraave yam Salm, waar uit het  «PI Verzameling vm. Stukken betrekkelyk tot het blykt, de gunftige of'onguftige uitflag dier de-, liheratien allerwaarfchyniykst vau het votum dezer Stad alleen zal afhangen. Deze bekommerende tyding beeft de Leden der Vaderlabdfche Burger-Sociëteit binneD deze Stad, genoodzaakt, de Comraisfaris-fen derzelve ie committeeren, (waar by zich g«-v..-egd heb bei; de Leden van het Vïycorps w Vuderlandsch Gezedcn.-ip) tot hec vct'cekeo eener op heden morden ce hou-, deo VroedfLoaps- Vergadering , ten.eir.de, was 't moogïvk, door eene pcrfoor< ele Co mm* Mie U Ed. Groot dchtb-, in verwachting van eengu tijgen uitflag, op het vrieiidelykst o*>der het oog te Orengen, dat zy maar al te zeer onderricht zyn van het dringende gevaar, waar in het dierbaar Vaderland, de;:e Stad, en veele van U Ed. Utoot Achtbaarheden» zich bevinden-Een gevaar, w^iar van geweid, plundering en moord de akeligfte gevolgen doen voorzien. Befchouwt eens met ons, Ed. Gr. Achtb. Hee'Ten! den kommeriyken ftaat van de Refidentieplaats des Souvtreins. ■— Een muitziek Gemeen, aangehitst door grooter Aanhangeren van Willem den: Vyfden — ter Gemeen, dat enkel naar gelegenheid haakt, om eens hunne eerlooze, moord- ea plunder-zieke, hrmden te verwen in het onnozel Burgerbloed. — Ja, wat zeggen- wy, een Gemeen, dat reeds te meermaalen den Doik gewet heeft, om de onfchjuldigfte, waardigfte,en beste Vaderlanders te fljeh-en, en misfehien als weleer op moordfchavotten te doen fneeven, en het welk nu nog alle fnaaren fpant, om, was 'c mooglyk, de ortluikende Vryheid op bet hart te treden, en den dood- ?eek te geven. ■Overweegt daar by, Ed. Groot Achtb. Heeren! welke middelen men aan*de hand heeft , om dit muitziek rot tegen ce gaan, en hun bloeddorst te fluitens welke anders dan een aantal Soldaaten,die, flechts om loon dienende, het om het even is,wien zy dienen: ja dit niec alleen; maar die op zich zeiven  de Gebeurtenis/en 4n -i J87 enz. voorgevallen. 141 yen by -andere gelegenheden getoond hebben, veelliever hloote aaofcbouwers van euvelmoed en oproer -te willea zyn» dan te beantwoorJen aan de oogmerken hunner Betaalsheeren ; ji, mag men u't hun gehouden gedrag niet billyk befluiten, dat zv daar toe veel liever zouden willen medewerken., dan het zelve te fluiter.? Het is wel waar, dat U Ed. Groot Achtb. aan hunne Gedeputeerden wel hebben willen gelasten , om het Guamifoen van 's Hage te verfterken ; dan met welke Troepen zal dat zyn? — is het niet mét de zulken, die over het algemeen maar al te veel met gehke denkbeelden bezield zyn? zyn zy wel «00 naauw verbonden aan deze Proviccit? en zulleu zy de ordres des Souvereins wel zoo gehoorzaamen, dat men zich gerust op dezelve zal kunnen 'verlaaten? ja,' zyn zy niet verzekerd , dat, hoe het ook met dit Gewest gaat, zy nogthans altoos ■de eere zullen genieten, als befchermers van het -zelve befchouwd te worden? Is het dus niet ten hoogften noodzaakelyk, dat men zich', daar het de nood, gelyk in dezen, vordert, dat men zich van zoodaanige Troepes bedient, waar op men met meerdere zekerheid kaü "vertrouwen. — Troepes, welke eenig en alleen en. volftrekt verbonden zyn aan deze Provincie, wier -.beftaan enkel en alleen afhangt van het behoud der -vryheid en onafhangelykheid dezer Provincie, en hec ftaan of vallen dezer Souvereiniteit ; welke -dus uit dien hoofde verplicht zyn alles op te ofFeTren, zelfs hun lyf en leven tot den laatften man te -waagen, om onze Provincie voor dat verderf te behoeden, waar in andere Provinciën, helaas! zoo -ongelukkig gevallen zyn , en van deze met zoo veel moeite, geduld en bedaarde Standvastigheid ■gepaard met wys beleid, is te rug gehouden. Wat Jcan? wat zal 'er doch van worden? Edele Groot Achtbaare Heeren-! wanneer men niet zorgt, dat Hollands Vaderen met die kracht en klem kunnen blyven -Spreken , zoo -als -zy tot nog toe hebben kun.  142 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot kunnen doen. — Wie «al dan de mond van TJ Ed. Groot Achtb. en van zoo veele andere Steden, wil» len of kunnen wezen? zoo zy bloot gefield moeten zyn aan de moord en bloeddorst van eenen hoop verachte Muitelingen? — Niemand Uwer immers zal zich daar toe willen leenen! Immers, wy hoopen , dat 'er geeDe onder zullen gevonden Worden , welke liever den Prinfelyken Scepter kusfen willen, indien zy hunne nog ontaarder oogmerken niet kunnen bereiken, dan mede te werken tot het waar en wezenlyk belang van het lieve Vaderland. Zullen dan niet zoo veele Achtbaare Stoelen in Hollands Raadzaal moeten ledig ftaan, gelyk wy reeds met ontroering vernomen hebben gefchied te zyn,en wel zulken,op welke wy voornaamelykonze hoop ten goede uitftrekten? Wy verzoeken dus ernftig! wy bidden U Wel Ed. Groot Achtb.. om alles, wat lief en waard is > op den ééd , die U Ed. Groot Achtb. aan Stad en Land gedaan hebben, by de verantwoording, die U Wel Ed. Groot Achtb, eenmaal aan het Opperwezenvan derzelver Regeering zullen moeten doen , en eindelyk by dit gedeclareerd gevoelen van een notabel aantal aanzienlyke Ingezetenen dezer Stad, dat U Ed. Groot Achtb, om bovengemelde rederen , de ten dien opzichte genomene Refolutie gelieven in te trekken , en daar en tegen, zoo fpoedig mooglyk, per expresfe U Ed. Groot Achtb Gedeputeerden ter Staatsvergadering te gelasten, om te helpen concludeeren en des noods te infteeren, om den Hage met Troepes van den Rhyngrave van Salm , conform de Propofitie van Haarlem, te verfterken. Rog eens, Ed. Groot Achtb. Heeren! voldoet aan het verlangen onzer mede-Burgeren , welke hier na een gunftige uitflag reikhalzen, en wier bloed veil is voor het uwe, welke toonen voor Vaderland en Vryheid het hunne te willen toebrengen , doch welke ook een afgryzen hebben van hun, die hen lieden als een fpeelbal van trotsheid en heerschzucht willen ftellen. JS°.  de Geleurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 143 N". 1518. Request van Gecommitteerdens van de Direëtie van het Vry-Corps, van het Vaderlandsch Genootfchap, en van de Bwger Sociëteit te Schiedam, aan de Ed. Groot Achtb. Heeren Burgermesteren en Vroedfchappen van genoemde Stad, over het zelfde onderwerp £fc. In dato den 24 Febr. 1787. Geven met verfchuldigden eerbied te kennen, de Ondergeteekenden, voor zich zeiven, en als Gecommitteerden van de Direöie van het VryCorps, van het Vaderlandsch Genootfchap, ea van de Burger Sociëteit, allen binnen deze Stad. Dat zy Supplianten op laatstleden Donderdag, door den mond van den Secretaris Pielat van Bul. deren, ter kamer van Heeren Burgemeesteren dezer Stad zyn geinformeerd geworden: „datUWel ,, Ed. O-root Achtb., uit deference voor de heèrfchen„ de verlangens van Schiedamsch Volksfiem, by na„ dere' deliberatie, hadden goedgevonden, met „ intrekking van derzelver bevorens genomene Refolu- , „ tie, de Heeren Gedeputeerden van U Wel Ed. „ Groot Achtb. ter Vergadering van Hun Ed. Gr. „ Mogenden tegelasten, om zich te conformeeren „ met de Propoficie der Stad Haarlem, betreifen„ de de verfterking van het Guamifoen van 's Ha- ge, 'door een groot gedeelte van het Corps van }, den Heere Rhyngraave van Salm; — en den „ Heer regeerenden Burgemeester Nanning de „ Greeve, mitsgaders den Secretaris Pielat va» „ Bulderen, te gelasten, om zich oogenblikkes, lyk te begeven.naar 's Gravenhage, ten einde „ van dat befluit van U Wel Ed. Groot Achtb. aan welgemelde Heeren Gedeputeerden kennis te „ geven, en dien conform, met retractatie van het „ voorig geadvifeerde, de Stem van deze Stad ter „ Hoogstgemelde Vergadering te doen uitbrengen." Deze Refolutie van U Wel Ed. Groot Achtb. heeft by de Supplianten, en alle hunne Committenten, een algemeen en oprecht genoegen ver«irzaakt, Zj  144 Verzameling mn Stukken ietrekkelyk to$ Zy vleiden zich, dat, dewyl het in dezen alleen op de ftem van deze Stad ter feuvereine Vergadering van 'Htm Ed. Groot Mogenden aankwam, als nu wel haait eene Concïufie zoude vallen in eene zoo gtwiguge zaak, overeenkomfiig met de begeerte van verTcheiden notabele Leden van Staat, en van het verlangen van het oeste en weldenkende, .gedeelte der Natie, die daar in het hoogfte belang 'fielden, dat voor de Auihoriteit van den Souverein, en voor de veiligheid van de geheiligde Perfoonen der braave Afgevaardigden ter hooge Staats-Vergadering, op de 'best mooglyke en krachtdaadigfie wyze, wierd zorg gedragen, ten einde dezelven niet werden'blootgefteld aan de woede van een toomeloos gemeen, het welk door den invloed van een landverdervende Cabaal, dobr verfoeielyke voorbeelden van andere Plaat&n, en door opetibaare fchotfchriften , in deze. dagett "openlyk wordt aangemoedigd, om de uitmuntende 'Manpen, die w\ befchouwen als de Zuilen van onze'Vryheid, en welken tot het laatfte oogenbliK van ons leven de voorwerpen zullen zyn vanon■ze ongeveinsde en onuhwischbaare hoogachting, op te offeren,'aan een fnoodc muitzucht, of aai! de wraak van'derzelver boOze raadgevers en 'iriblaazers; ja zelfs, om hen, zóOt3oö het niet Vergoede, dat fmertelyk lot te doen ondervinden, let welk tot onuuwischbaarefchande van den&éderlandfchen naam, ïn Vroeger dagen de befcher* mers van "'s Volks "Rechten en "Vryhedeü meer datl «ens hebben ondergaan. * Wy vleiden ons* Ed. Groot Achtb. Heeren ! dat nu die breuke, welke zich ter Staats-Vergadering 'begon te openbaaren, en die reeds dezulke, wel:ke ons verderf zoeken, doet lagchen, wel haast •zoude zyn geheeld, en dat alle weldenkende Leden van Staat, met één hart en met één ziö , zouden kunnen mede, werken, om dïe-Grondwettige Herftelling daar te ftelleh, waar toe door eene andere Propofitie van de Stad Haarlem, welke bereids dost  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, 145 door U Wel Ed. Groot Achtb. is geamplecteerd, eene 200 gewigtige en zoo gewenschte gelegenheid is gegeven. b Maar de Supplianten en hunne Committenten, Ed. Groot Ach:b. Heeren! zyn in hunne zoo gegronde en billyKe verwachtinge jammerlyk te leur geireld. Zy hebben, tot hun grievend leedwezen, ver* nomen, dat de gunltige Refolutie van UEd.Groot Achtb., waar van door den Heere Burgemeester de Greevè, en den Secretaris Pielat van Bulderen, aan gemelde Heeren Gedeputeerden ter Vergadering van Hun Ed. Groot Mogenden is kennis gegeven, ter Staats-Vergadering wel is uitgebracht; maar dat de Heer Burgemeester dë Greevè heeft konnen goedvinden de wettigheid van deze Keiolutie te contradiceeren, om dat dezelve Dooft. de Burgery aan deZe Ed. Groot Achtb. Vergadering zoude zyn afgedrongen, of (om 'sMans eigen woorden te gebruiken,) dat zy door nooddwang was genomen; en dat dit voorgeven van den gemeldeü Burgemeester ook van die uitwerking is geweest, dat ter Hoogstgemelde Souvereihe Vergadering , piet tegenRaande de daar tegens gedaane Reprefentatien van den Secretaris Pielat van Bulderen, voor als nóg geene zoo guöftigc Cor.clufie is gevallen , als anderszins buiten twyffel 2oude hebben Dlaats gehad. De Ondergeteekenden, Ed. Groot Achtb. Hee■en! zyn niet in ftaat, om met gepaste wóórden Jit te drukken die aandoeningen, en die verontwaardiging, met Welke zy en alle hunne Commit- uF uwe uuverwacnte maare Zyn bezield. He beste, de nntahelfW Ho m,0u^i.™j-a>. 0..^ - — .-1-iui.uiiciiuiic uur» feers van onze Stad- d e *iVh ™„<,™«^j «- bene zoo groote ftilte en bedaardheid, dat men hiets van hunne byeenkomfte ter RaadZaale konde /ernemen, op de Markt hadden byeen verzameld, hm op de eerbiedigfte Wyze hunne Stemmen tot ufIR^rfe™ea in eene zaak van zoo veel XIX. Deeü. K b  146 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot belan* te verheffen, zyn dus, voor het oog van dun Souverein, ja zelfs van het geheele Gemeenebest, ten toon gefield als Oproermakers en als wederftVevige Bu-rgers , die hunne Reprasfentanten hebben gedwongen tot bet nemen van benutten, wa-u- van zy geheel afkeerig waren. De wettige Refolutie van U Ed. Groot Achtb. is alzoo buiten werking gebleven, en die breuk* tusfchcn de beste en no'.abelfte Leden van Staat, welke ons met zoo veel fchrik cn aandoening vervult, is op dit oogenblik nog aanwezig. Men heeft nog niet voldaan aan het ernltig en billvk verlangen van die biaave Staats-Mannen, welke eene zoodaanige gerust (telling vorderen, voor de veiligheid van hunne Perfoonen, voor de orkreukbaare eer en waardigheid van den Souverein, en voor Hoogstdesze.ifs vrye deliberatien, als natuurlyk moesc verwacht worden van een gewanend lighaam, het welk aan niemandganders, dan aan de Staren van dit gewest, door ééd en plicht is verhouden, _ . . .. En dit alles, Ed. Groot Achtb. Heeren! is alleen te wege gebragt door hem, die uitdrnkke>yk was eeaualtficeïrd, die expresfeiyk was afgezonden, om den last van zyne Principaalen en Committenten te doen ter uitvoer hengen! r . Zy zullen aan het oirdeel van U Ed. Gr. Achtb. zei ven over laten , of een Gemachtigde wel immer de paaien van zyn last meer kan te buiten gaan, en het oogmerk zyner zending meer kan om ver werpen, dan de Heer de Greeve heeft gedaan, door dat gedrag, het welk hy ter Siaats-Vergadering beeft gehouden. . _ 1)p der Burgery van deze Stad kan U ücLGr. Achtb. niet onverfchil'ig zyn! de eenzelvigheid van belangens verbindt ons ten naauwïten met de Leden van deze illustre Vergadering. En het zy ons vergund, U Ed. Gioot Achtb. met èeoasten eerbied te mogen herinneren, dat zy als onze Repia:ftntanten geene andere bedoeling kun-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 147 Den hebben, dan ons welzyn, dan het behoud van onze Stad, van onze Burgerlyke Vryheid en Voorrechten. Aan Hem» die onze harten kent en ónze nieren beproeft, is ten vollen bewust, dat wy met de zuiverlle inzichten van Vaderlandsliefde zyn byeen vergaderd; dat ons verzoek alleen tot oogmerk had, een alles verwoestende tweedracht, tusfchett de Leden van Staat, in haare geboorte te fmooren, en voor de veiligheid van de Befchermers onzer Vryheid, ("waar op wy een onbepaald vertrouwen flelJen, en welker begeerte wy zooredelyk en billyk oirdeelden,) zoo veel in ons was, te zorgen. U Ed. Gr. Achtb. kennen van naby ons en onzé Committenten, die zich tot dat einde hadden by« een vergaderd, en weten düs, dat geen muitzuohtig Graauw was byeen gerot, het welk oproer ea moord dreigde, en ten koste van al Wat eerlyk is, en van al wat wel denkt, de wettige Conftitutié wilde omkeeren; maar dat de voornaamftej de gefchiktfte, de vreedzaamfte Burgers aldaar waren byeen vergaderd , om door eerbiedige Addresfen s ja zelfs door bidden en fmeeken, zulk een befluit te doen uitwerken, als waar door, onderden genadigen byftand van Neerlands God, in deze kommervolle dagen , de gevreesde onheilen konden worden afgekeerd. De Supplianten en hunne Committenten durven zich gerustelyk beroepen op het geheugen van Heeren Burgemeesteren, en van den Secretaris PlELAf van Büldf.ren, die hunne verlangen en Addresfen hebben aangehoord , mitsgaders aan de verdere Léden van deze Ed. Groöt Achtb. Vergadering overgebragt, dat zy der waarheid hulde doen, en dad |beflisien5 of de Burgerye de paaien van befcheii denheid is te buiten gegaan, en of derzelver Gecommitteerden haare verzoeken niet hebben vöort. gebragt op zoodaanigen wyze* als het. aan vrye Burgers en Ingezetenen betaamt, en of eindelyk hunne drangredenen zyn verzeld geweest met df eiK 2  zameling van Stukken betrekkelyk tot «emsotpn, die ü Ed. Groot Achtb. in goeden ernst doen overhellen tot eenbefluit, hetwelk men met eenigen fchyn van grond zoude konnen , aarkomen, als alleen door den nood van hun- geerd< rs afgeperst. t is waar,, Ed. Gr. Achtb. Heeren! wy hebieD wensen en de begeerte van het aanziente gedeelte der Burgery aan U Ed. Gr. Achtb. Ten naam bekend gemaakt; wy hebben in n naam daar op eerbiedig aangedrongen, dat ierzelver zoo billyke begeerte, zoude worden an; veele notabele Ingezetenen waren te ian gekomen, om aan de Gecommitteerden de poodige last te geven, en van den uitflag hunner rrichtiingen kennis te bekomen. Maai, zoo dit niet geoirloofd is, Ed. Gr. Achto. Heeren! zoo in dit haastelyk tydftip, zoo in eene zaak van een zoo groot belang, de beste Burgers hunne verlangens niet mogen te kennen geven;—dan mopt de Stem van het Volk worden gefmoord; dan verdwynt alle invloed, welke in dit vrye Gemeenebest aan het Volk op hunne Reprafentantea onbetwistbaar toekomt, en den grond heeft uitged, van de uitmuntende Propofitie der Stadera, waar van wy reeds hier vooren hebben aagd, en tot welke U Ed. Groot Achtb. zoo foffeiyk zyn toegetreden. . Het ontbreekt ons nog niet (dank zy der goede Voorzienigheid!) in deze Vergadering aan waare rs en Vryheidsvrienden, die ons vertrouwen waardig.zyn, die wy beminnen en eerbiedigen als , . ze Vaderen. , ,. Op hunne hulpe, op hunne medewerking ver• r wy ons in dit hachlyk oogenblik, zy zullen it "een verachtelyk poinEt d'honneur, min noch een vrderffelyke heerschzucht, de goede zaak her. Vaderland, en van de waare Vryheid, in cv waaüfchaal ftellen. Maar zy zullen, zoo wy hoopen en verwachten, .een treffend blyk geven van hunne edelmoedige  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 140 en deugdzaame denkenswyze ; door de eenmaal wettig genomen Refolutie te doen Rand grypm, en de gefchonden eer der Burgerye op het plei*. tigfte te doen herftellen. Langs dien weg zullen onze harten en die van alle braave Burgers nog Daauwer aan de hunne verbonden worden, en de rust en eendracht, die binnen onze muuren tot dus verre haaren zetel had gevestigd, zal daar door beftendig worden aangekweekt, ten fpyt van dezulken, die op de puinhoopen van ons verderf den throon voor dwingelaDdy en overheerfching trachten te Richten ! Met deze gevoelens zyn wy bezield, Ed. Groot" Achtb. Heeren! ja die taal is de taal van onzer aller harten, en in dit rechtmaatig vertrouwen, wenden de Supplianten voor zich zeiven en in den naame van hunne Committenten zich tot U Ed. Gr. Achtbaare. Zy verzoeken op het eerbiedigfte, dat U Ed. Groot Achtb. op eene plegtige wyze gelieven te Iverklaaren, dat de voorfz. Refolutie door deze Ed. Groot Achtb. Vergadering op laatstleden Donderdag genomen , om zich te conformeeren met de Propofitie van de Stad Haarlem , betreffende de werfterking van het Guamifoen van 's Gravenhage' poor een gedeelte van het Corps van den Rhyneraave van Salm, geenszins door eenigen dwang aan deze Vergadering is afgeperst, maar op eene alleszins wettige wyze, ter inftantie van de Burgery pezerStad,en om aan derzelver gedeclareerde verlangens te voldoen, is uitgebracht, en dat dienvolgende het gedrag door den Heer Burgemeester peGreeve ten dien opzichte ter Staats-VergaÜering gehouden worde gedisapprobeerd, op zoo. daanige wyze, als U Ed. Groot Achtb., zoo ter herftelling van de gefchonden eere der Burgery, als ot manuien van 't gezag 6n aanzien van deze Ed. Groot Achtb. Vergadering zelve, zullen oirdeelen neest gepast te zyn. En dewyl de Supplianten, mitsgaders derzelver K 3 Com-  %jo Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Committenten» zyn geïnformeerd, dat om het zwevend gefchil tusfctien de Leden van Staat, over de verfterkïng van net Guamifoen in '"* Gravenhage, een einde te doen nemen, en de hoogstnoodige eensgezindheid in de fouvereine Vergadering van Hun Ed. Groot Mogenden te herftellen, door den Heere Raad-Penfionaris zeker Conciliatoir is geproponeerd, en daar van bereids aan de respe&ive Steden by circulaire Misfives is kennis gegeten. Zo nemen de Supplianten voor zich en hunne Committenten verder de vryheid, om eerbiedig daar op te infteeren , dat aan de Gedeputeerden van deze Stad ter hoogstgemelde Vergadering mag worden gelast, om zich met voorfz. Conciliatoir te conformeeren, indien en voor zoo verre door de Steden Dordrecht en Haarlem daar mede moge worden genoegen genomen, doch dat, ingevalïe door welgemelde Steden, het zelve Conciliatoir niet mogt worden geaggreëerd, alsdan aan welgemelde Gedeputeerden van onze Stad mag werden gelast, om zich, ingevolge de Refolutie van U* Ed. Groot Achtb. van laatstleden Donderdag, als nog te conformeeren met de bovengemelde Propofitie van de Stad Haarlem, zoo als dezelve is liggende. k Welk doende &c. (was geteekendy L. Boon J M. Z., C Bredero, Gecommitteerden van 't Vry-Corps. J. NoLET, A. J. de Moraaz , Gecommitteerden van het Vaderlands Genootfchap- A. Voogt, D. van Essen, W. vanOlphen, C. Wolet, J. Rodenburg, F L. Z., en J Eykenbroek, Jr,, Commisfarisfm der Burger Sociëteit  de Gebeurtenis/en in 1787 enz, voorgevallen. 151 N°. 1519. Declaratoir van Nanning de Gkeeve, Burgemeester te Schiedam, wegens zyn. gezegde, dat de Vroedfchap tot het nemen der nadere Refolutie van den iifltn dezer was genooddrongen ge worden. In dato den 26 February 1787. Ter voldoening aan de Vroedfchaps Refolutie van eergisteren, om opheldering te geven van rnyDe intentie, gelegen in de woorden door my ter Staats-Vergadering gebezigd, declareer ik Onder, geteekende Nanning de Greevè nu nader, dat, wanueer ik ter gemelde Staats Vergadering heb ge. zegd, na voorafgegaane inftantien van verfcheiden Leden, dat de Vroedfchap tot het nemen der nadere Refolutie van den zijlen dezer was genooödrongen geworden; daar door niet heb gemeerd, of heb willen meenen, dat 'er eenig geweld of violentie zoude hebben plaats gehad, dan, dat door de fterke begeerte en aandrang der Verzoekers, blykens de extenüe der laatstgenoemde Refolutie zelve , de Deliberatien, zoo het my voorkomc, eenigermaate zyn gegeneerd geworaen , en dat de Vroedfchap, ten einde niet langer te weerftaan aan de herhaalde inftantien, tot voorkoming van onaangenaame gevolgen, heeft geoirdeeld te moeten voldoen aan de begeerte des Volks, waar van door monde van den Heer Secretaris Pielat van Bulderen aan de Vroedfchap was kennis gegeven, te weten, dat de Verzoekers zich ten laatften hadden gedeclareerd, dat, byaldien aan hun verzoek niet wierd voldaan, zy dan de plaatzen, daar zy ftonden, niet zouden verlaaten. Referveerende ik Ondergeteekende wyders, tot explicatie van myne gebezigde woorden, is't nood, my nader te verklaaren. Aftum Schiedam, den 26" February 1787. (was get.) Nanning de Greeve. Accordeert met deszelfs Origineel den 27 Febr.i 787. (w get.) By my SecretaiU B. J. Pielat van Bulderen. K 4 N°.  152. Verzameling van Stukken betrekkelyk tot N°« 1520- Publicatie van het Hof van Holland, waar by eene ptcemie van duizend zilveren Dukatons word belooft, aan den genen die den Daader of de Daaiers weet te ontdekken, welke op het Vaandel van het Regiment Lyf-Guardes te Voet eenige zwarte fchrappen of trekken geteekend hebben, verbeeldende een Galg, waar van een Jtreep loopt tot aan den Kop van den Leeuw op het zelve Vaandel ftaan* de. In dato den 23 February 1787. Alzoo het Hof van Holland in ervaaringe is gekomen, dat op het Vaandel van het Regiment LyfGuardes te Voet van Hun Ed. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland, waar onder voorleden Zondag den i8den February laatstleden de Wacht is afgetrokken , geteekend zyn eenige zwarte fchrappen of trekken , verbeeldende een Galg, waar van een ftreep loopt tot aan den Kop van den Leeuw, op het zelve Vaandel {taande; en 'er de Juftitie ten hoogden aan gelegen ligt, dat de Daader of Daaders van dit enorm fait worden ontdekt, en a'nderen ten exempel geftraft; en die ontdekking echter tot hier toe, niettegenftaande alle aangewende devoireh, niet heeft kunnen gefchieden; zo is 't, dat 't voorfz. Hof een praemie belooft van duizend zilvere Dukatons aan den genen, die de Daader of Daaders van het zelve fait of derzelver medeplichtigen ontdekt, zoo dat dezelve in handen van de Juftitie geraa: ken» en Van het fait worden overtuigd; zullende des Aanbrengers naam, des begeerende, worden gefecreteerd. En ingevalle die gene, die de ontdekking zal doen, mogt zyn een Daader of medeplichtige van of aan het voorfchreve fait, zoo belooft het Hof, (als daar toe fpeciaal geauthorifeerd) boven de voorfz. praïmie, aan denzelven impuniteit of ftrafloosheid; met die bepaaling nogthans, dat de Daaders van die impuniteit of ftrafloosheid alleen zullen iouisfeeren, indien hy of zy tot het pleegen van de  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 153 Ae voorfz. misdaad door een of meer anderen rrrog. ten zyn aangezet, en den genen, die hem of hen daar toe heeft of hebben aangezet, op eene overtuigende wyze komen te ontdekken. En op dat niemand hier van ignorantie pretendeere, last en beveelt het voorfz. Hof, dat deze gepubliceerd en geaffigeerd zal worden, daar zulks gewoon en te gefchieden gebruiklyk is. Gedaan in den Raade den 23 February 1787. (Onder ftond) My próefent, (was get.) Adriaan Bodt. No. 1521. Memorie door de Kapitein Gale Isaak Gales , uit naam van een groot gedeelte van den Burger Krygsraad, in de Vergadering van de Ed. Groot Achtbaare Heeren Burgemeesteren en zes- en- dertig Raaden der Stad Amfteldam voorgelezen; waarin word aangedrongen op het in dienst houden van het Corps vaii den Rhyngraave van Salm &c. In dato den 26 February 1787. Edele Groot Achtbaare Heeren I De Comparanten, die de eere hebben allen te zyn Hoofd-Officieren derBurgerye; — en alzoo Leden van den Grooten Krygsraad dezer Stad, nemen de vryheid zich thans weder tot U Wel Ed. Groot Achtb. te keeren. De nu onlangs in de Ver. gadering van Holland gedaane Propofitie, tendeerende tot niets minder dan tot eene vernietiging der Burgerlyke Sociëteiten en Vaderlandminnende Genootfchappen, mitsgaders tot voorkoming van Volks-Addresfen aan hunne Vertegenwoordigers, toont, dat 'er ook in deze Provincie, waarin het buiten bedenking zyn moet, dat eene Volks Re«seering by Representatie plaats behoort te hebK 5 bent  Ij4 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot ben, en ook daadelyk tueft, dezulken gevonden worden, die geene zwaarigheid maaken zouden, om, ftoud het in hun vermogen zoo wel als aan hunnen wil, de eerbiedwaardige ftemme van een vry Volk, hoe billyk, hos beuimelyk ook voorgedragen, op eene gansch onwettige wyze te verdooven en geheel en ai te or-aer te brengen. En (hoe zeer het fchynt, dat dit voordel, immers tot heden toe, geen genoegzaam aantal van omhelzers heeft kunnen vinden, en het gerucht debiteert, dat het zelve in de Vroedfchaps Vergadering van deze Stad is gerejedteerd geworden ) zo kunnen echter de Comparanten voor U We! Ed. Groot Achtb. geenszins verbergen de aandoening, die Biet alleen zy, maar ook het beste, het braaffte gedeelte hunner mede-Burgeren (ja zy fchroomen niet te zeggen, de bloem der Burgery dezer ^tad) gevoelen over de Propofitien, die zy van alomme hooren, dat door eenigen gedaan zyn, om het Corps van den Rhyngraaf van Salm te vernietigen, en het Cordon Troepen, het welk in de maand September des voorigen jaars op de Grenzen dezer Provincie getrokken is, (ten einde dezelve daar door tegen allen onverhoedfehen aanval en gewelddaadaage invallen te dekken) op te breken en uit elkander te doen gaan, immers zoodaanig te verzwakken, dat derzelver tegenftand tegen de werktuigen des gewelds niet beitand konde zyn; en welke Propofitien de Comparanten, en hunne braave mede-Burgeren, niet onwaarfchynelyk vermeeren te mogen vastftellen, dat de onderwerpen zullen zyn der deliberatien van de thans te houden Vroedfchaps Vergadering. De Ondergeteekenden nemen de vryheid aan O" Wel Ed. Groot Achtb, te declareeren, dat de welRand van deze Provincie, — het heil dezer Stad en Burgery, — de welvaart van hunne dierbaarfte Panden, hunne Echtgenooten en Kinderen, hen zoodaanig aan het harte ligt, dat zy, even zoo min als hunne mede - Burgeren , onverfchillig kunnen zyn  de Gebiuriinlsfen in 1787 enz. voorgevallen. 155 zyn omtrent den uitflag, welken de deliberatien van U Wel Ed. Groot Achtb-, ten opzichte van die 1'ropofirien, hebben zullen; nademaal zy, en gansch niet zonder grond, voor zeker beducht z>n, dat, byaldien het tegen hunne, en hunner mede-Burgeren bdlyke verwachting gebeuren mogt, dat die Propofitien door het meerder deel van U Wel Ed, Groot Achtb. mogten worden geamoiecteerd, en dien conform eeD Refolutie genomen, daar door niet alleen aan de Refolutie by U Wel Ed. Groot Achtb in de voorige week genomen, om voor de veiligheid van s Lands Souvereine Vergadering in 's Hage, door een aedeelte van het Corps /an den Rhyngraaf van Salm, te zorgen, op eene indirecte wyze de bodem zoude worden ingeflagen, en de braave Staats Mannen, die zich voor 's Volks heil en tegen alle overheersching in de bresfe Rellen, aan een oogenfcliynelyk gevaar zouden worden blootgefteld; maar ook, dat door zoodaanige verzwakking of intrekking van het Cordon eerlang de weg zoude kunnen worden gebaand, om ook, zoo al niet binnen deze Stad, althans in deze Provincie, te doen fpeelen zoodaanige gewelddaadige rol, als waar van nog onlangs de Steden Hattem en Elburg de akeiigfte tooneelea hebben opgeleverd. En dit befef, deze overtuiging, deze welgegronde beduchtheid is het, Ed. Groot Achtb Heeren I welke de Comparanten aanfioorc en nood'a kt,om zich by ü Wel Ed, Groot Achtb. te vervoegen , en U Wel Ed. Groot Achtb. eerbiedig te verzoejken, doch tefFens op het ernftigfte te nReeren, ja, U Wel Ed. Groot Achtb te bezweeren by dien God! die de rechtvaardigheid zelve is, en onder aanroeping van wiens geduebten Naam U Wel Ed. Gr Acbtb. en een ieder uwer, met ééde bevestigd hebben voor 's Lands Vryheden te zullen zorgen, en 's Volks Rechten te handhaaven, dat idoor U Wel Ed. Groot Achtb. moge worden gerefolveerd, om het Corps vaa den Rhyngraaf van Salm  156 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot OJILiU UI UJ^iJat vau ULiU L iUVIfltlC tJ! J »C1J LJUU ■ den , en door het zelve, het zy dan alleen, het zy gecombineerd met andere in 's Lands dienst zynde Militairen, op welker trouwe men gerustelyk kan ftaat maaken, te zorgen voor de veiligheid der Vergadering van Hun Ed. Groot Mogenden 's Lands Sodvp.atne Staaten. en derzelver Leden, en om redens het Cordon Troepen, thans liggende op de Grenzen dezer Provincie, aidaar toe een behoorlyke en genoegzaame dekking te laaten fubfifteeren en in ftand blyven, tcrwyl de Comparanten , in cos van onverhoopte weigering van die hun alleszins reehtmaatig verzoek en voordel , geenszins willen inftaan voor de gevolgen, die daar uit onverhooptelyk zouden mogen voortvloeien. N*. 1522. Misfive van de Leden der Provinciaale Vergadering* van Schuiteryen , Gilden , gewapende Burger-Corpfen, Vaderlandfche Sociëteiten , Gezelfchappen enz. te Delft vergaderd, aan den Wel Ed. Geftr. Heere H. Hooft Dz. , Burgemeester te Amfteldam. In dato den 1 Maart 1787. ~' Wel Edele Geb. Gestr, Heer! Te midden van de donkerde uitzichten, en eene diepe bekommering over den hachelyken toedand, in welken de goede zaak van Vryheid en Vaderland allengs zich gebracht ziet, voelden de Ondergetee. kenden zich op het onverwachts verkwikt door een draal van hoope, hen toelichtende in de groote en heilryke gebeurtenisfe, waar van het machtig Amfteldam nu zoo onlangs ten tooneele ftrekte; — eene gebeurtenis, waar in de gevloekte deelgenooten eener heillooze faamenzweering, tegen 's Volks duurgekochte Rechten en Vryheden, door eenen naderenden val bedreigd worden. Met eenen edelen naar-iever bewonderen zy die heuchelyke omwenteling, den cordaaten moed ea ' de  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 157 de bedaarde ftandvastigheid eener Burgery, die, door haar eigen vermogen en aanzien , zoo wel als om den invloed haarer Vertegenwoordigers ter hooge Staatsvergadering, als 't ware, alleen geroepen fchynt, om een luisterryk voorbeeld te geven aan alle haare weldenkende Landgenooten; maar, Wel Ed. Geb. Geftr. Keer! met nog hooger bewondering, met verrukking en eerbied, ftaaren zy vooral op de grootheid van hem, wiens deugd het eerst de harten dier Burgerye deed ontbranden, en aan wiens gadelooze Vryheid-, Stad- en Vaderlands, liefde zy ook in de eerfte plaats den gelukkigen uicilag haarer poogingen verfchuldigd is. Vergun, WelEd. Geb. Geftr. Heer! vergun den Ondergeteekenden, dien Vader des Volks, in U, hulde te doen, en hunne volle zielen lucht te geven door de vuurigfte dankbetuigingen. Gy kent de waarde van Burgertraanen — met zulke traanenbefproeien zy het offer hunner Vaderlandfche harten, en de Almachtige alleen weet, hoe op dit oogenblik die harten t'uwaards gloeien, en eeuwig gloeien zullen , van de zuiverfte liefde en dankbaarheid, zoo wel als van eenen heiligen yver, ter befcherming van dat dierbaar gryze Hoofd, 't gene zy als het Palladium van Amfteldams, van Neêrlands, Vryheid eerbiedigen , en voor welks behoud zy by dezen de vuurigfte wenfchen ten Hemel zenden. Ontvang, Wel Ed. Geftr. Heer! hier mede de gevoelens van hen, die de eere hebben zich met alle hoogachtinge te onderfchryven, Wel Ed. Geboren Geftr. Heer l Delft De Leden der Provinciaale Vergadeden 1 Maart ring van Schutteryen, Gilden, ge1787. wapende Burger - Corpfen, Vaderlandfche Sociëteiten , Gezelfchappen enz., thans in 't Genootfehaps Societeits Huis te Delft vergaderd. En uit derzelver naam. (was get.) W. Buys, Secrets.  158 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot N°. 1523. Declaratoir van vyf Leden uit de Vroed, fchap te Amfteldam. aan Hun Wel Edele Grcot Achtb., behelzende de redenen waarom in de voor. gaande Verg -dering niet zyn tegenswoordig geweest fcfe. In dato den 2 Maart 1787. Edele Groot Achtbaare Heeren! De ondergeteekende Raaden in de Vroedfchap dezer Stad. in de Vergadering van laatstleden Maandag avond niet p^fefent geweest Zynde , hebben zich verplicht g< oirdeeld, de redenen van deze hunne abfentie aan ü Wel Ed. Groot Achtb voor te dragen , met verzoek dezelve ter kennisfe van den Achtb. R^ad te willen brengen, om daar van aan alle hunne rm de Leden en aan de posteriteit te doen coi lepten. De Or riergeteekenden in het zekere onderricht zynde , dat twee Heeren Burgemeesteren door fommiger uit de te faamen gevloeide meenigte Volks , op het Stadhuis, in derzelver Kamer wierden opgehouden . et be'et waien geworden af te gaan, hebben geconfideieerd dat zonder een onbelemmerd acces en reces geen vrye en ongedwongene deliberatien konden gehouden worden, en uit aanmerking daar van beiloten ter kennisfe van Heeren Burgemeesteren te doen brengen, dat zy bereid waren in de Vergadering, tegen zes uuren belegd, te compnreeren , zoo ras behoorlyke verzekering konden hebben, dat zoodaanig acces en reces volkomen vrv zoude zyn. Doch dat, na dat hier over by den Achtb. Raad was gedelibereerd, zy door een der Stads Secretarissen antwoord bekomen hadden, dat de gevraag, de verzekering op dat tydftip niet gegeven kon worden: dat zy hier op hadden befloten deze on« vrye Vergadering niet by te woonen, immers riet zoo larg zy de gcrequireerde fecuriteit niet konden ontvangen, hebbende zich echter, ten overvloede, in gereedheid gehouden , om, zoo dra aan deze hun*  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 155 hunne verlangsr zouden wezen voldaan, zich mede naar de Raadkamer te begeven , tot dat zy vaa het fcheiden der Vergadering geiaformeerd wierden. De Ordergeteekenden bier mede gedetailleerd hebbende de redenen , welken hun wcêrhouden hebben ter gemelde Vergadering te verfchynen, vinden zich txffens verplicht te declareeren: dac zy ten fterkften apprehendeeren de gevolgen, welken uit ioortgelyke deliberatien naruurlyk moeten proflueeren , van de wysheid van Huu Ed. Groot Achtb., midsgaders vin derzelver altoos betoonden yver en zorg voor de rust en trarquditeit vaa deze volkryke Stad, niet anders mogen verwachten , dan dat dezelve voor het vervolg en ten allen tyde zoodaanige gepaste en efficacieusie maatregcled zullen beraamen en in het werk ftellen, als best kunnen ftrekken om foortgelyke onbehoorlyket'faamenrottingen en onrustige bewegingen, waar door de goede orde word geftoord, en de publieke veiligheid in 't uiterfte gevaar gebracht, voor te komen en in tyds tegen te gaan. Midsgaders om het gezach der wetten zelfs, al» het eenige en waare bolwerk der Burgerlyke Vrylieid, te handhaaven, en de authoriteit der wettige Regeering te doen respeöeeren; als mede om te effeüueercn, cat alle de Collegien, zoo van Politie als van de Juftitie, met volkomen vryheid hunne deliberatien kunnen vervolgen, en hunne wettige btliuiten onverhinderd doen executeeren. De Ondergeteekeiïden verwachten zulks niet alleen , maar vorderen zulks op het allerernftigfte van Hun Ed. Gr. Achtb., als dewelke daar toe aan hunne getrouwe Ingezetenen en de goede Burgerye gehouden en verplicht zyn , en welkers Proteftie zy in dezen niet alleen voor zich zeiven, maar voor alle hunne mede-Regenten en mede-Burgers, mogen en moeten reclameeren Eindelyk moeten de Ondergeteekenden nog aan Hun Ed. Groot Achtb. en aan den Achtb, Raad de- cla«  rtfo Verzameling van Stukken betrekkelyk tot clareeren: dat, zoo wanneer in het vervolg onver* hooptelyk weder eenige dergelyke omitandigheden mogten exteercn, waar door aan de door hun ge. reclameerde vryheid van gaan en komen, of van de* Jibereeren, de minfte atteinte zoude kunnen wor* den toegebracht, zy in die gevallen zich ten Raadhuize niet zullen fisteeren. Protesteerende nu voor als dan, tegens alles wac in zoodaanige onvrye Vergaderingen belloten zoude mogen worden , voor de gevolgen van dien geenszins aanfpraakelyk willende zyn. W. G. huydekooper van maarseveen, Jacob Élias Aarnoudz., J. Graafland Pietersz., J. F. d'Orville,C. Munter, N°. 1524. Aanfpraak door eens Commisjïe uitdenBur* ger-Krygsraad gedaan, aan de Ed Groot Achtb. Heeren van den Gerechte der Stad Amfteldam, ten einde 'er geene Keur, Publicatie of Waarfchouwing -werde geëmaneerd, waar by het zoude voorkomen^ als of het gedrag der Burgerye, op den 16 Febr. "laatstleden gehouden , fchyn zoude hebben gehad van oproerige bewegingen tfc. In dato den 2 Maart 1787. Edele Groot Achtb. Heeren! Daar het ons en onze Committenten, zynde alle» Hoofd Officieren der Burgerye en alzoo Leden van den grooten Krygsraad dezer Stad,is te voorengekomen, als of U Wel Ed. Groot Achtb. van intentie zouden zyn, derzelver deliberatien te bepaalen tot het concipieeren ofte wel arresteeren en doen emaneeren van eene Keur, Publicatie of Waarfchouwing tegen byeenkomften der Ingezetenen , waar by het zoude voorkomen, als of het gedrag der Burgerye, gehouden op laatstleden Maandagf den 2. Heeren! HoögstgeSerdê tóEöii Vaderlanders en Vrienden 1 Het is dan zeker ■, dat Hollandsch fiere Lèeütf aóg niet gereed is den muil vóór 't gebit der dwin» gelandy te openen, of de rug onder den zadel der pverheerfching te krommen; neen! AmstelS ésaave Burgerschaar, niet ontaart van hunner Voorraderen deugd, en den jaare 1650 gedachtig,heeft Se raadflagen der boozen verydeld, heefc aan den bespoot, en aan den Aristocraat, den laatfien fteun ontrukt, zy heeft de zaak der Vryheid doen sovenstAan. [ Wy kunnen niet nalaten, hiyné Heeren ! Ü Wel Edelheden met deze uitkómst, waat in gy zoo veel deel gehad hebt, geluk te wénfchen. Wy Jtórten traanen van vreugde , wy kunnen zonder de gröotflè aandoening niet lezen, dat Vader Hooft (geëerbiedigde naam) zyn gryzen kop, tot behoud Der Vryheid, veil ge Iteld heeft; dat Amftels moedige Burgery. by den God des Hemels , plechtig gezworen heefc, h, % ÏSEwiï  164 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot jïem niet te zulllen verlaten, maar dat zy gereed is veel duizende levens voor 't zyne te pand te ftellen. Het zy ons gegund, myne Heeren! U allen tot ftandvastigheid in het onderfteunen der goede zaak, en van dien Volksvriend, aan te moedigen. Medebroederen! staat onwrikbaar pal in het banen van dezen nood\ wy begeeren met U Vry te leven. of met U, doch niet ongewroken, om te komen. Thans zyn de oogen van gantsch Holland, van dezes overige Provinciën, ja van geheel Europa, op Amftels Burgery geflagen; zy heeft de balans, als 't ware, in de hand, en van haare ftandvastigheid en deugd hangt in dit gewichtig tydftip alléén af, of Neêrlanas zeven Volken, als verachielyks jlaaven onderdrukt, dan als vrye Burgers, leven zullen; op haaren wenk kruipt de Despoot, en houdt zyn bloeddorfrigen klaauw , gereed tot verwoesten , in; en de Aristocraat verteerd zyn gal in zyn eigen boezem. Dat God de Almachtige uwe Vaderlandfche engetrouwe poogingen zegene, is onze wensch. Hy fchenke aan uwe Burgery en aan U, myne Heeren! als haar Leden , die bedaarde ftandvascigheid en edelen heldenmoed, die alleen een waar Vaderlander kenfehetst. Hy zegene en fpaare lange den Vader des Vaderlands, den grys gehairden Hooft, op dat zyn Ed. Groet Achtb. nog lange mag genieten de waare en ongeveinsde liefde van een Vryheidminnend Volk. Doet ons het recht, myne Heeren! te gelooven,1 dat wy, bezield met een waaren Vryheidsyver, j gereed zyn voor Vader Hooft, en de Rechten van dit vrye Volk,ons leven op te offeren; en zyt verzekerd, dat wy, naar ons in uwe vriendfehap aan-, bevolen te hebben, met alle hoogachting de eer hebben te zyn, Wel Ed. Heeren, Hoogstgeëerde mede' Vaderlanders en Vrienden! U  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 165 U Wel Ed. gehoorzaame Dienaaren, De Leden van het Vaderlandsch Genootfchap tot behoud der Vry. heid, te Dordrecht. Op last van dezelven, (was get.) Herman van Bracht, Lid van Correspondentie, Dordrecht den 2 Maart 1787. i". 1520". Addres van Burgers en Ingezetenen van Amfteldam, aan de Ed. Groot Achtb ideenn Bur. gemeesteren en zes- en- dertig Raaden van die Stad, betrekkelyk het in dienst houden van het Corps van den Rhyngraaf van Salm cjc. In dato den 6 Maart 1787. Edele Groot Achtbaare Heeren! Daar wy en onze Committenten, te faamen uitlaakende een aantal van vier- en- negentig Hoofd* Ifficieren der Burgery, en alzoo Leden van den rooten Krygsraad dezer Stad, vernomen hebben, it zich by de Propofitie van de Ridderfchap, tenterende tot de daadelyke affchaffing en vernietiing van het Corps van den Rhyngraaf van Salm, jeds zouden gevoegd hebben of ftaan te voegen [10 veele Steden dezer Provincie, dat het te duchb is, dat, niet tegenftaande de Achtb. Raad dezer [ad op Maandag den 26ften February dezes jaars ïeft gerefolveerd, (waar van ook aan de goede brgerye door de Heeren Abbema , Hovy , de Witt ï Boüwens benevens den Secretaris Hoyghens,op leciaale authorifatie van welgemelde Raad, is kens gegeven,) om by provifie het Corps van den voorbinden Rhyngraaf van Salm in dienst te houden, L 3 tot  f 66, Verzameling van Stukken betrekkelyk tot tot den volgenden Heeren« Maand, ofce wel tot dien in den Maand May aanftaanie invallende, by de meerderheid der Leden, componerende de Vergadering der Ed. Groot Mogende Heeren Staaten van Holland en West Friesland, zal worden befloten om het zelve Corps af te fchaffen en uit den dienst van deeze Provincie te ontflaan; zo vinden wy ons ten duurften verplicht om, zoo voor ons en onze Committenten, als in den naam vaD het beste en braaflle deel der Burgery van deze aanzien- I Jyke Stad, die wy befchouwen, en ook buiten twyffel door U Ed. Groot Achtb. befchouwdmoetwor- | den a. als de voornaame zuil van iSeerlands Sraatsgebouw, (eene Burgery, die op Maandag den 26ften i February laatstleden zoo unaniem, zoo openlyk, zoo i bedaard haar verlangen omtrent de in dienst houding van dat Corps aan U Ed. Groot Achtb. heeft aan den dag gelegd,) ons wederom te vervoegen by i U Ed. Groot Achtb. en aan dezelven te kennen te geven, dat het by de goede en welmeenende Burgery, by de bloem derzelve, zo wel als by ons en onze Committenten, ontwyffelbaar is, dat de affchafSng van dat Corps tot niets anders is geproponeerd, of ftrekken kan, dan om op eene meer faciele wyze in ftaat gefield te kunnen worden»», om de Burgerlyke Vryheid niet flechts te onder-'' mynen, maar zelfs geheel en al den doodfleek te' geven, en des Volks invloed, (welke naar den aart, en volgens de originaire Conftitutie, van deze Republiek, zekerlyk op derzelver Vertegenwoordigers behoort plaats te hebben, ja in welke dat vertrouwen, het welk by een vry Volk en deszelfs Regenten alleenlyk ftrekken kan tot de heilzaamfte rust en wederzydfche veiligheid van beiden, eeniglyk gegrond is,.) op eene willekeurige wyze tegen te gaan , en , was het mooglyk, gantschlyk te fmooren en te onder te brengen ; nademaal het zeer klaar te voorzien is, dat, wanneer door het affchaifen van het Corps van den Rhyngraaf VAit $Aua,3 ftaande in paniculhren dienst ea foldy va ? 4e-  ie Gebeurtenisren in 1787 enz. voorgevallen. 167 deze Provincie , de band van veiligheid, zoo der braave Regenten als des Volks, verbroken wordt, (het gene buiten twyffel in dat geval te duchten en vast te ftellen is,) als dan zeer ras gelegenheid zal worden gegeven aan hem,die met zyn aanhang in de nabuurige Provinciën getoond heeft, tot welke gewelddaadige flappen men in ftaat is, wanneer de middelen van tegenftand ontbreken, om ook in deze Provincie deszelfs woedende rol te fpeelen,en een weldenkend *olk, het welk jalours is op zyne Vryheden en Voorrechten, en veeleer den dood zich getroost, dan de bei-ooving van die zyne dierbaarfte panden, welke het verplicht is volkomen ongefclionden aan zyne Nakomelingen over te brengen , niet minder dan deszelfs braave Vertegenwoordigers en Voorftanders te maaken tot deerlyke flachtoffers van zyne ontembaare heerschzucht, ■waar toe hem en de zynen, door de affchaffing van het voorfchreven Corps, in de hand zoude worden gewerkt, wanneer men in aanfchouw neemt, dat, (hoe zeer wel de overige Troepes van den Staat mede gefchikt zyn ter beveiliging van de Ingezetenen dezer Provincie en derzelver Repraefentantèn , en zy ook ten opzichte van hunne bereidvaardigheid daar toe van des Volks vertrouwen jouisfeeren,) het nogthans niet kan worden tegengefproken, dat door de affchaffing van dat Corps niet alleen de zekerheid van deze Provincie zou I worden verzwakt, maar ook, dat even daar door I aan hem de gelegenheid zou worden geboren, om , zoo niet allen, ten minfteneen groot aantal, der afgedankte Militairen van dat Corps aan zyne beJangens te kunnen verbinden, en alzoo hen, die 'thans verbonden zyn. ter jiüiting des gewelds, te I maaken tot werktuigen van zyn woede, en uitvoeren \ van' zyne willekeurige wraakzucht. En, Ed. Groot Achtbaare Heeren! wy en onze Committenten, benevens de gantfche braave Burgery dezer Stad, ja, wat zeggen wy, alle weldenkenden in^deze geheele Provincie, zyn daar voor L 4 te  168 Verzameling van Stukken letrekkelyk tot te meer en voorzeker beducht, daar zy, die zich 's Prinien Domeinraad noemen, zich niet alleen niet ont..'.ien, cm door opeiilyke Publicatie de blinkende vertoonirgen van vreugde, onder. welker dekmantel de geest van oproer zyne veifoeilyke rol fpeelt, aan te moedigen; maar daar wy ook ver* meenen te mogen vastftellen, dat, wanneer deze fataale Propofitie der Ridderfchap in eene Refolutie ven Staat wierde veranderd, men zeer rasch zoude zien de Propofitie doen, en met eene misfehien geringe meerderheid van Staats-Leden doordrin-. gen, om en het Cordon Troepes, het welk tot veiligheid dezer Provincie op derzelver grenzen is ' byeen gebragt, wederom in te trekken, en om de zoo biilyke fuspenfie van den Heer Kapitein-Generaal te annulleeren en op te heffen, als wanneer de Vryheid des Volks voor eeuwig aan banden geklonken, en al wat wel denkt in den Lande zou» de worden de bloedige vi&imes van geweld en trotfche dwinglandy. En, Ed. Groot Achtb. Heeren! deze jammerlyke gevolgen van dat alles kunnen geenszins worden geënerveerd door een voorgeven, als of de Einantien dezer Provincie niet gefchikt zouden zyn om het Corps van den Rhyngraaf van Salm langer in dienst te houden, en als of het zelve 's Lands fchatkist te zeer zoude drukken, zoo, om dat het zeker is,, dat het welzyn en heil des Volks in alle gevallen behoort te zyn de hoogfie Wet, als om dat wy , zoo wel als onze Committenten en een zeer gioot deel der Burgery, (waaruit deze Provincie en Stad zelve haar voornaamfte foutien vinden,) niet alleen niet ongenegen zyn, om, wanneer de noodzaakelykheid zulks vordert en het fonds tot beflaan van voorfz. Corps niet anders mogt kunnen worden gevonden , naar rato van het aan hun door dien God, die hen weker in Vryheid gefield heeft, gegeven vermogen, te eontribueeren tot in diensthouding van het zelve, maar ook daar toe reeds op Saturdag laatst, leden eene infehryving van te fourneeren penningen  it Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, iój* gen is geopend, en daar mede federt dien tyd tot gis,« teren avond, (en dus in den tyd van minder dan twee dagen) is gevorderd, in zoo verre, dat men reeds gekomen is tot eene fomme van meer dan tweeen- negentig duizend guldens, waar van wy des begeerd, en door U Ed. Groot Achtb. aan het navolgende verzoek voldaan wordende, bereid zyn aan U Ed. Groot Achtb. de bewyzen in handen te ftellen. Wy verzoeken dus, in den naam van ons en onze Committenten, als Hoofd-Officieren der Burgery dezer Stad, jainjleeren daar op ten allerlïerkften» dat, (wanneer tegen alle gegronde verwagting by de Vergadering van de Ed. Groot Mogende Heeren Staaten van Holland, ofte wel het meerderdeel van dien, mogte worden befloten, om het Corps van den Rhyngraave van Salm af te danken,) U Ed. Groot Achtb. als dan van wegens deze Stad ter Staatsvergadering van Hun Ed. Groot Mogenden zullen gelieven te declareeren, dat het zelve Corps van den voornoemden Rhyngraaf ten koste van deze Stad, provifioneellyk voor den tyd van één jaar, ten miniton van zes maanden, zal worden in Rand gehouden , en in dienst dezer Provincie zal blyven continueeren, en dat U Ed. Groot Achtb., ter effect.forteering van deze in ftandhouding van het zelve Corps, zullen in het werk,ftellen alle zoodaanige middelen, als daar toe zullen worden bevonden genoegzaam te zyn; zynde wy voorts bereid, zoo dra zulks door ü Ed. Groot Achtb. in dien gevalle zal zyn, geëffectueerd, tot in ftandhouding en betaaling van het zelve Corps, ter eerfte requifitie van U Ed- Groot Achtb., de voornoemde reeds ingeteekende Penningen te ftellen en over te brengen onder zoodaanige fecuüre custodie en bewaaring, als U Ed. Groot Achtb. daar toe zullen gelieven te despicieeren.  57Ö Verzameling vim Stukken^betrekkelyktot N°. 1527' Extract uit de Refolutien van de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland, genomen op Woensdag den 7 Maart 17F7, betrekkelyk het Exercitie - Genoot fchap in 's Hage. De Heeren Gecommitteerde Raaden hebben by monde van den Secretaris Royer in ftibftantie voorgedragen : Dat zy, door Heeren Commisfarisfen van den Hove en van den Magiftraat van 's Hage, in een gehouder Conferentie, zyn onderrigt geworden, dat het Hof door den Procureur Generaal had kennis gekregen , dat het Exercitie-Genoocfchap alhier van intentie was, om heden avond 50 a 60 Leden van het zelve Genootfchap Wacht te doen houden in het huis van zekeren Gerritsen, ftaande op het Buiten Hof alhier, als mede, om dezelve Leden, na eenigen tyd, door een gelyk getal te doen aflosfen, en dus de voorfz. Wacht op morgen te doen continueeren; dat het Hof den Notaris Hagens , welke gezegt wierd aan het hoofd van gemelde Genootfchap te zyn, omtrent dit voornemen had doen onderhouden, en dat dezelve in zoo verre had geconfirmeerd, dat uit deszelfs gezegde af te nemen was, dat het gemelde getal Leden van het voorfz. Exercitie-Genootfchap, op en geduu» rende den voorfz. tyd, ten einde voorfz. zich ten Huize van gemelde Gerritsen zoude bevinden, en dat aldaar ook de noodige Geweeren in een befloten kist zouden worden getransporteerd, met by voeging, dat dit alles gefchiede met voorkennis van den Souverein, of van die genen die? Hoogstdeszelfs plaats bekleeden; dat voorts de Magiftraat van 's Hage door den gemelden Gerritsen was onderricht geworden, dat twee Leden van het meergemelde Exercitie-Genootfchap, met naamen van der Heyden en Arnold, tot het voorfz. einde een Kamer en Bier ten zynen Huize hadden befteld, zeggende, dat aldaar een kist met Wapenen zoude worden gebragt, en dar. hes houden van de voorfz. Wacht  de Gebeurtenisfin in 1787 enz. voorgevallen. 171 Wacht gefchiedde met voorkennis van de Gecom. mitteerde Raaden; dat hec Hof en de Magiftraat van *s Hage, bevreesd dat het houden van zoodaanige Wacht zeer kwaade gevolgen voor de publieke rust en tranquiliteit zoude kunnen hebben, Heeren Gecommitteerde Raaden hadden gemeend te moeten verzoeken, om tot voorkoming van dezelve de noodige voorziening te doen, m coniideratie gevende, of Hun Ed, Molenden niet zouden kunnen goedvinden, de Leden van hetzelve Genootfchap onder de hand te perfuadeeren, om vaa derzelver voornemen af te zien, als mede, om zich te onthouden van op morgen met derzelver Uniformen, gelyk gezegd wierd te zullen gefchieden, in het publiek te verfchynen, en dat de Gecommitteerde Raaden, welke geen de min/te kennis hadden gehad van het voorfz. voornemen van het ExercitieGenootfchap, veel min daar toe derzelver toeflemming hadden gegeven, gelyk geheel tegen de waarheid door de gemelde LeDEN was geïnsinueerd en te kennen gegeven, na alvorens over het voorfz. voorRel gedelibereerd te hebben, zich verplicht hadden gevonden, dit alles te brengen ter kennis en deliberatie van Hun Ed. Groot Mogenden, gelyk Zy de eere hadden te doen, en aangenomen hadden , het Hof en den Magiftraat van 's Hage van Hoogstderzelver goedvinden te informeeren. Waar op gedelibereerd, en in achting genomen zynde, dat, offchoon de beraamde fchikkingea by het voorfz. Exercitie Genootfchap, om. door eenige Manfchappen uit hetzelve heden en morgen , in een byzonder huis, in flilte een byeenkomst te doen houden, ten einde by de hand te wezen,, om, wanneer de nood het vorderde, en zulks van hun mogt gerequireerd werden, mede werkzaam te kunnen werden gemaakt tot bewaaring van de goeide rust alhier, blykbaar voortvloeit uit eene heilzaame intentie, om, naar vermogen, voor de veiMgheid van Hun Ed. Groot Mogen4ens Refident.ie- plaats  Ï7* Verzameling van Stukken betrekkelyk tot plaats te helpen zorgen, en in zoo verre beantwoord aan die loffeiyke gevoelens, waar van het gemelde Genootfchap te meermaalen profesfie gedaan heeft; evenwel, daar de thans alhier genomen maatregelen voor compleet voldoende kunnen worden gehouden, om alle verkeerde desfeinen, zoo die onverhooptelyk gefmeed mogten zyn, te verydelen, de voorfz, betoonde bereidvaardigheid van 't Genootfchap, waaromtrent Hun Ed. Groot Mogenden anders ten hoogften gevoelig zyn, aangemerkt kan worden als overbodig, en mitsdien in dit tydftip best buiten werking zal werden gelaten. Is goedgevonden en verftaan : de Heeren Gecommuteerde Raaden by dezen te verzoeken en te qua» iinceeren, om aan de Beftierders van het voorfz. Genootichap van Hun Ed. Groot Mogenden bovengemelde fenn'menten kennis te geven, en hun teffens te communiceeren Hoogstderzelver verlangen en verwachting, dat de voorfz. by het Genootfchap beraamde fchikking en byeenkomst geen voortgang hebbe; als mede, dat tot voorkoming van alles, wat zelfs maar eenigen fchyn van iets, dat dezen of genen in het oog mogt lopen, zou kunnen geven, de Leden van het zelve Genootfchap zich van de openbaare vertooning van teekenen, die hen als zoodaanigen onderfcheiden, geduurende dezen en den volgenden dag onthouden. De Heeren van de Ridderfchap en Edelen hebben tot de voorfz. Refolutie, zoo als dezelve is liggende, niet geconcurreerd. De Heer van Wassenaar, Heer van Starrenburg, heeft zich met de voorfz. Refolutie geconformeerd. De Heeren Gedeputeerden der Steden Delft, Rotterdam, Brielle, Enkhuyzen, Edam en Medemblik, hebben tot de voorfz. Refolutie, zoo als dezelve is liggende, niet geconcurreerd. De Heeren Gedeputeerden der Stad Hoorn hebben in de voorenftaande Refolutie niettoegeftemd; maar zyn van gedachten geweest, dat, zonder de min-  'êt Gebeurtenisjèn in 1787 enz. voorgevallen. 173 aiinfte dankzegging, 'er ten dezen eene directe interdictie van de voorgenomene demarches behoorde plaats te grypen, vooral vermits denaam van Heeren Gecommitteerde Raaden tot dekking van dezelve is misbruikt geworden. Accordeert met voorfz. Refolutien. N°. 1528. Propofitie van den Fiskaal Mr. j. G. Luiken, aan Hunner Edel Groot Mog. Heeren Gecommitteerde Raaden, met betrekking tot de BrieU, fche Courant. In dato den 12 Maart 1787. Edele Mogende Heeren! Den yver tot confervatie en bevordering van de publieke rust en veiligheid in deze Hunner Ed. Gr.1 IMogenden Refidentieplaats, als een myner voorInaamfte plichten confidereerende, hebbe ik, ter betrachting van dien, niet alleen van tyd tot tyd i vrymoediglyk ter Uwer Ed. Mogenden kenm'sfe ge! bracht al het gene my voorkwam daar jegens daadelyk te worden ondernomen, rauar ook alle andere zaaken, die my toefchenen in deze corj'incture vaa tyden binnen deze Hunner Ed. Groot Mogenden Refidentieplaats van een zeer gevaarlyk en zorgelyk vooruitzicht te zyn, en particulierlyk de zoodaanige, die ik niet anaers konde aarnneiven, dan als listige en boosaarcige poogingen, om het Gemeen, als 't waare, voor te bereiden, en aan te hitfen tot het maaken van ten formeel oproer, in weerwil van de Publicauen, daar jegens door Hun Ed. Groot Mogenden confecutivelyk gedaan ernaneeren. Onder de laatfte foort komt het my (onder eerbiedige correctie) voor, dat in het byzonder be. hoord zekere zoogenaamde Brief van een Hagenaar aan een Zeeuw, geinfereerd in de Brieifche Courant ! van den loden dezer, als waar by de luwooneren van  i?4 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot van deze Hunner: Ed, Groot Mogendens Refiden» tieplaats, benevens die van Rotterdam, (alwaar het debiteeren van dezelve Courant is verboden) tegens den aanftaanden 8ften Maart vry düidelyk zyn uitgelokt, en geinciteerd, om als dan het exempel van het gene nu onlangs in de Provincie van Zeeland binnen de Stad Goes gebeurd is, te volgen; onder anderen met byvoeging: dat dè opperjle Richter op zynen tyd de fchuldieen wel „ zoude doen vinden en jlr^fffn, zonder dat zy naaf het groene zoodje behoefden gefleept te wor- den door de handen van een getergd Gemeen, j, al hadden zy door hunne openbaarè vyandfchap ,, tegen het Doorluchtig Huis, en wegens de ons, geRrafte Lasterichryvers, den haat des Volk* dubbeld verdiend; en dat, als de JuRitie maar „ riet belemmerd wierd, de fchuldigen hun deel ,, wel zouden krygen: want, dat men geene gene- raale Amnestie (zonder exceptie van deze eh 3, geene Brandftichters,) durfde verwachten, Uit j, vreeze voor de gevolgen; naamelyk: dat dan het Gemeen de Juftitie zelfs zoude administree„ ren , op die wyze als men te Ter-Goes haddé begonnen; dat de Volksftem doch Orange was, 3, en dat, als de valfche Vryheidkraaijers, dit ntt „ maar hoorden , zy dan den mond wel zouden „ houden, en waarlyk inaBief worden". Alles zoodaanig breeder, en in dier voege, als U Ed. Mogenden blyken zal uit de Courant, welke ik de eer hebbe, hier nevens, ter tafel van U Ed. Mogenden te produceeren. > Ik Zoude hier nog by kunnen voegen, dat de Magiftraat Van 's Gravenhage, voor eenigen tyd, noodig geoirdeeld heeft, ten reguarde van eenen der tegenwoordige Brielfche Courantiers, gebruik te maaken van het recht van Politieke uitzetting, dat dezelve zich daar ca hebben gtërablisfeerd te *s Gravefacde, en aldaar gedrukt eene zoogenaamde *s Gravefardfche Courant, edoch generaalyk zoodaanig ingericht 9 in het byzonder met betrekking  dg Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. fcing tot 's Gravenhage, dat U Ed. Mogenden reeds op den 2often Maart van het voorteden jaar aan Schout en Gerechte van 's Gravefande, hebben aangefchreven , de Drukkerye, welke aldaar tot het drukken van dezelve Courant was opgericht, finaal te doen fluiten; en wyders zorge gedragen hebben, dat dezelve Courant in het Vervolg niet meer verkocht of gedistribueerd wierde, midsgaders daar van per Misfive kennisfe hebben gegeven aan Burgemeesteren en Regeerders der DagvaardSteden in het Zuider-Kwartier, als mede aan Burgemeesteren en Regeerders van 's Gravenhage respedtivelykjmet verzoek en last,om ieder in den haaren de noodige ordres te ftellen, ten einde de gemelde Courant binnen hunne Steden en Jurisdictie niet meer verkocht of gedistribueerd wierd; en eindelyk, dat de gemelde Courantiers, federt hun etablisfement in de Stad Brielle, onaangezien dat een en ander, fteeds van kwaad tot erger zyn overigegaan , zoo als uit verfcheidenen door hun uitgegevene Couranten zouden kunnen confteeren. Doch ik bepaale my thans alleen, tot de voornoemde reeds zeer veel geruchts gemaakt hebbende Courant, van voorleden Saturdag; en neme vervolgens de vryheid, van daaromtrent, uithoofde van bovengemelde reden, eerbiedig in confideraItie te geven, om dezelve directelyk te brengen ter ikennisfe van Hun Ed. Groot Mogenden, ten einda dien aangaande door Hoogstdezelve, zoodaanige voorziening te kunnen worden gedaan, als Hun Ed. iGroot Mogenden zouden mogen vermeenen te behooren. Qwas get.) J. G. Lüvkew.  ï/ö Verzameling van Stukken betrekkelyk tot N°. 1529. ExtraEl uit de Refolutien van de Vroed* fchap der Stad Amfteldam, in dato den 14 Maart 1787, betrekkelyk het benoemen eener Commisfie nopens de bedenkingen, omtrent de generaale repris* fentatie van het geheele Volk. Commisfarisfen van den Achtbaaren Raad, ingevolge en ter voldoening aan de Refolutie Com- Xii.lOi.yJl iciui uvubUlltu ivaouc v au UCU CULCU UC" zer, geëxamineerd hebbende het tweede lid vaa de Propofitie door de Heeren Gedeputeerden der Stad Haarlem, op den 3often January (*) op expresfe last van de Heeren hunne Principaalen, ter Vergadering van Holland gedaan, en door de overige Staats-Leden overgenomen, tendeerende om eene Commisfie te benoemen, nopens de bedenkingen, omtrent de generaale ReDraefentatie van gelyk het gevoel van het akelige, waar in het lieve Vaderland zich bevond, en de befchouwing daar van, den Achtbaaren Raad had aangezet, tot het doen der Propofitie, op den 25ften Oftober laatstleden, waar van het vierde lid door de Hee« ren van Haarlem wierd gereclameerd, het den Achtbaaren Raad niet dan aangenaam konde wezen, dat die zaak zoo verre was gevorderd, dat, op deinftantie van Heeren Gedeputeerden der Stad Haarlem, den iyden dezer was vastgefteld, om daar toe eenige Leden te benoemen. Doch dat, daar de Heeren Gedeputeerden van Haarlem van oirdeel waren, dat, hoe nuttig en noodzaakelyk die Commisfie ook ware, en hoe gelukkig het fucces daar van ook mogte zyn , het zelve niet geheel zoude voldoen aan het groot Oogmerk eener volledige herflelling van de rust en het vertrouwen in den Lande, zy Commisfarisfen, overreed van de volftrekte noodzaakelykheid, om die rust en dat vertrouwen volkomenlyk herfteld te zien , ' (*) Zie dit Stuk, in het KVIL Deel dezer Verzameling» lt 3?. N". 1369.  de Gebeurtenisjen in 1787 enz, voorgevallen. 177 zien, dan ook hadden begrepen, dat niets behoorde onbeproefd gelaten te worden, otn zulk een heilzaam oogmerk, onder den zegen van God Almachtig, te bereiken. Dat, tot dat einde, door welgemelde Heeren Gedeputeerden voorgeflagen zynde het benoemen eener Commisfie, tot het examineer en van de bedenkingen, omtrent de generaale Reprsefentatie van 't geheele Volk, welke volgens de gefteldheid vaa ditGemeenebest zoude behooren plaats te hebben, als mede om na te gaan, welke generaale maximes, ingevolge 's Lands Conftitutie en waare belangens, omtrent den invloed van het Volk, zouden behooren te worden gearrefteerd en bepaald; Commisfarisfen hadden begrepen , dat zoodaanige Commis. fie tot voorfz. einde en oogmerk alleszins dienftig zoude zyn, daar niets meer gefchikt fcheen, om het geweken vertrouwen te rug te brengen, dan eene volledige overtuiging van de Natie, dat hunne Regenten geen ar.der oogmerk hebbende, dan de confervatie van 's Lands gezegende Conflitutie, der Ingezetenen Privilegiën, en de bevordering der algemeene belangen, naauwkeurig onderzogt wilden hebben, welke invloed aan het Volk op derzelver Regenten toekomt, en dat dezelve daar toe eene expresfe Commisfie decerneeren: ,, ten ein„ de na een fcrupuleus onderzoek te kunnen be„ paaien, welke afwykingen van de waare Confti„ tutie weggenomen, en welke verwaarloozing „ der Privilegiën, zoo van de Ingezetenen in 't al. gemeen^ als van de refpedtive Steden en Dis* tridien in 'c byzonder, verbeterd zouden kunnen en behooren te worden." Op alle welke gronden Commisfarisfen, als tju zullende dienen van advis, onder verbetering zou den wezen van gedachten, dat de Achtbaare Raad zich zoude kunnen en behooren te vinden onheil zwaard , de Heeren dezer Stads Gedeputeerden liter dagvaart te qualificeeren en te gelasten, om in het decerneeren van zoodaanige Commisfie te confsn. XIX. Deel. M iee*  178 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot teeren. en tot het ftellen van een dag, tot benoe» mins van Leden tot dezelve, mede te concurreeren. Edoch refereeren Commisfarisfen zich tot het beter goedvinden van dezen Achtbaaren Raad. Waar op gedelibereerd en omvraage gedaan zynde, hebben Heeren Burgemeesteren en Vroedfchappen, Heeren Commisfarisfen voor derzelver genomene moeite bedankt, en zich wyders met het voorenftaande Rapport geconformeerd. N°. 1530. Adres van Mr. C. N.Plemper van Bree Bailjuw en Schout der Stad Gouda, Bloemendaal en Gouderak, aan Hun Ed. Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland en West- Friesland, waar by zich beklaagt over verregaande balddaadigheden gepleegd; met verzoek: om eene premie uit 's Lands kas ie mogen uithoven tot ontdekking van de daaders: benevens de Refolutie hier omtrent. door Hun Ed. Groot Mogenden genomen. Geeft met allen eerbied te kennen Mr. Cornelis Nicolaas Plemper van Bree, Bailjuw en Schout der Stad Gouda, Bloemendaal en Gouderak, hoe de boosheid en wrevel zich zoo verre heeft kunnen vergrypen, om de Vaderlyke Waarfchouwing tegens alle commotien en voorzorge van UEd. Groot Mogenden, tot confervatie van de rust binnen deze Provincie, met de fnoodfle en ftrafwaardigfte verachting en verfmaading te bejegenen; niet alleen door het verbod, de geftatueerde pcene en de verleiding, in Hoogstderzelver Publicatie van den 28 Februarv 1787 vervat, onleesbaar te maaken, en met Slyk en Vuiligheid te befmeeren, maar nog verder, des Nachts tusfehen den 7den en 8ften Maart laatstleden, over het verbod van uitfteeken van Vlaggen van Toorens, Kerken, Schuiten, ('t geen ftudieuslyk, zoo als nader fchynt ge-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz, voorgevallen. 17$ bleken te zyn, onbevlekt gelaten was) te plakken een wit, een rood, en een blaauwliut, uit* maakende de drie kouleuren van de zoogenaamde Prinfenvlag, en zoo dat het rood lint op het woord vlaggen gehegt of gekleefd zy; dat, offchoon hy Bailjuw het zelve, na genomëne infpectie ten overftaan van twee Mans-Mannen en Secretaris van Gouderak, wel heeft doen afnemen, echter begrypt dien euvel te zyn van dat aanbelang, dat het zelve behoorde te worden gebragt onder het oog van U Ed. Groot Mogenden; teffens in confideratie gevende, of U Ed. Groot Mogenden goede geliefte zyn moge, hem Bailjuw te qualificeeien,.om, ter betere ontdekking van voorfz. fait, uit te looven eene te bepaalen prsmie, te betaa,len uit 's Lands kasfe, als zynde het hooge gezag van den Souverein op de indignaatfte wyze gevilipendeerd , aan dien genen, welke den daader of daaders weet aan te wyzen, en in handen van de Juftitie doet geraaken, zelfs met belofte van impuniteit van ftraf, zoo medeplichtig zyn mogt, of zoodaanige byzondere qualificatie te verleenen, als in dit byzonder geval, na Hoogstderzelver gewoone wysheid, zullen oirdeelen te behooren. ~'t Welk doende enz. (geteekend) C. N. Plemper van Bree* Woensdag den 14 Maart 1787. j ts gelezen het addres van Mr. CorNelis N"ico'laas Plemper van Bree, Bailjuw en Schout der Stad Gouda, Bloemendaal en Goudera'k, waar by ter kennis van Hun Ed. Groot Mogenden brengt, het |infult aan Hoogstderzelver Publicatie van den a8ften der voorleden maand,, met een Bylaag daar toe betrekkelyk, en in confidentie geeft j 'te worden géIqualiaceerd om, ter betere ontdekking van het Ma voörfg.  180 Verzameling van Stuiken letrekkelyk tot voorfz. fait, uit te looven eene te bepaalene pra*. mie uit 's Lands kas, aan die den daader or de daa. ders weet aan te wyzeo, en in handen der JuUitie doet geraaken, zelfs met belofte vn 's Hage geenszins door eenigen dwang aan deze Vergadering is afgeperst, maar op eene alleszins wettige wyze ter inflantie van de Burgery dezer Stad, en om aan derzelver gedeclareerde verlangens te voldoen, is uitgebragt, en dienvolgende : het gedrag door den Heer Burgemeester de GreeM 3 v£  i82 Verzameling van Stukken hetrelkelyk tot ve ten dien opzichte ter Staats-Vergadering gehouden worde gedisapprobeerd , op zoodaanige wyze, als ü Wel Ed. Groot Achtb., zoo ter heriteliing van de gefchonderje eerder Burgery, als tot maintien van *t gezag en 't aanzien van deze Ed. Groot Achtb. Vergadering, zouden oirdeelen re behooren, voor als nog te houden buiten finaale dispofitie, en daar en tegen den gemelden Heer de Greeve te verzoeken, opgave te doen van zyne wcare meening en intentie, wat hy door 't woord genooddrongen, ter Staats-Vergadering gebezigd, wil hebben verdaan en te kennen gegeven, mitsgaders, toen dat declaratoir door denzelven Heer de Greeve vervolgens ter requiiltie van U WelEd. Groot Achtb. was uitgebragt, 't zelve Copyelyk aan de Supplianten te doen ter hand dellen. De Ondergeteekenden erkennen zeer gaarne, dat ook du gedeelte van U Wel Ed- Groot Achtb. Refolutie, in deze gewichtige zaak op den 24den February laatstleden genomen, dien geest van billykheid en rechtmaatigheid kenmerkt, welke in de befluiten van eene zoo aanzienhice Vergadering altoos behoort door te draalen, teiwyl U Wel Ed. Groot Achtb., *t zy met eerbied gezegt, wel en te recht hebben begrepen, dat, aivoorens aan de goede Burgery dezer Stad eene zoodaanige voldoening wierd gegeven, ten opzichte van 't gedrag door den voornoemden Burgemeester ter Staats-Vergadering gehouden, als de aart der zaake en de grootheid van de belediging, haar voor het oog van den Souverein aangedaan, vereischte, aan. hem gelegenheid moest worden vergund, om, na rype overweging van al 't gebeurde, zich tegen de klachten zynermede-Burgeren, zoo mooglyk, te verantwoorden. Maar de Ondergeteekenden kunnen aan den an. deren kant voor ü Wel Ed. Groot Achtb. niet ontvcinfen, dat het Declaratoir van den gemelden Burgemeester, wel verre van te drekken tot verde«Mgyjg of ter verontfchuldiging van de Conduiten, door  de Geheurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 183 door hem ter Staats-Vergadering gehouden, in tegendeel naar hun inzien moet medewerken, om de billykheid en gepastheid van 't verzoek, door de Ondergeteekenden ten zynen opzichte gedaan, nog nader aan den dag te leggen. Immers, Ed.Groot Achtb. Heeren! zoo men let op deredenen, die den Heer de Greeve zouden hebben bewogen, om zich op eene wyze, die zoo hoonende was voor de Burgery van deze Stad, ter fouvereine Vergadering van Hun Ed. Groot Mogenden te expliceeren, zal men by 's Mans Declaratoir niets anders tot verfchooning vinden bygebragt, dan de voorafgegaane inftantie van verfcheiden Leden; zekerlyk bedoelt hy daar mede zulken, die de Propofitie der Stad Haarlem met een ongunftig oog befchouwden, en reikhalzend uitzagen naar eene gewenschte gelegenheid, om de favorabele Concïufie, welke anderszins op dat poinfl: zoude hebben plaats gehad, zoo lang mooglyk tegen te gaan, en waaromtrent ook de uitkomst aan derzelver hoop en verwachting volkomen heeft beantwoord. Maar hoe weinig dit voorgeven aan den Heer bk Greeve kan te ftade komen, hebben U Ed. Groot Achtb. in de daad reeds beflisc, daar dezelven by de meergemelde Refolutie van den 24ften February het gedrag door den Heer Pielat van Bulderen, welken men al mede door foortgelyke fommatien heeft uitgelokt, ook ten dien opzichte gehouden, uitdrukkelyk hebben goedgekeurd; en heeft de gemelde Secretaris alzoo zynen plicht betracht, heeft zulks een approbatoire Refolutie van U Ed. Groot Achtb. verdiend en daadelyk weggedragen, dan valt 't immers niet moeyelyk daar uit dit wettig befluit te trekken, dat nu de klachten der Burgers door het uitdrukkelyk aveu van den Heer de Greeve nog nader zyn gebillykt, naar 't oirdeel van U Ed Groot Achtb. zeiven, (en wy kennen in dit opzicht geen refpectabeler Rechter) en dat de gemelde BurgeM 4 * mees-  184 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot meester de paaien van zyn last, door 'tbeantwoorden van zoodaanige ongepaste fommatien, op een verregaande wyze heeft overtreeden. Zoo men wyders het oog vestigt op de voorwendfels, waar mede de gemelde Hetr de Greevè die onvoorzichtige en onbehoorlyke gezegden zei ven heeft trachten goed te maaken, ook daar in zullen U Ed. Groot Achtb. niet anders dan blyken van's Mans verlegenheid befpeuren; hy erkent, dat'er geen geweld of violentie heeft plaats gehad, doch waar in heeft dan die nooddwang beftaan ? in de fterke begeerte en aandrang der Verzoekers, in de herhaalde inftantien, en eindelyk in het te kennen geven der vergaderde Burgery, dat, byaldien aan hun verzoek niet werd voldaan, zy de plaatzen, alwaar zy zich bevonden, niet zouden venuten? daar door zegt de Heer de Greeve, die in de daad van zyn voorfz. fysthéma afgaat, dac de deliberatien van ü Wel Ed. Gr. Achtb., zoo 't hem voorkwam, eenigermaate zyn gegéneerd geworden. De Ondergeteekenden oirdeelen het onnoodig, de Conduiten, door hun en hunne Committenten op den 22ften February gehouden, op nieuws te verdedigen; zy vleien zich, by hun voorig Addres meer dan genoeg gezegd te hebben, om alle ongegronde befchuldigingen af te weeren. En ü Ed. Groot Achtb., die op den 24ften February laatstleden, toen niemand der Burgers en Ingezetenen, behaiven de Supplianten, zich bv de Raadzaal bevonden, en dus voorzeker alle" ingebeelde gêne van deze Vergadering was verwydeid, by 't voorige befluit hebben geperfiftecrd, uitgezonderd alleen met betrekking tot het Conciliatoir, door den Raad-Ptnfionaris voorgeflagen, waar toe door de Ondergeteekenden zeiven by hun Addres was aanleiding gegeven, hebben hier door een zoo eclatant bewys gegeven van de wettigheid der meergemelde Refolutie van den 22fren February, dat ru ten mir.ften diergelyke bedenkingen van zelfs behooren te verdwynen. — Intusfchen willen de Ou-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, iss Ondergeteekenden ook gaarne erkennen, dat, indiende Addresfen en herhaalde inftantien van het aanzienelykfte gedeelte der Ingezetenen van deze Stad eene Vergadering eenigermaate géneerd, als dan voorzeker op den den 22ften February in deze Vergadering eene gêne heeft plaats gehad; maar zulk een gêne is immers geen nooddwang, die een gepleegd geweld en eene verregaande feitelykheid veronderfteld ? en zoo die gêné ongeoirloofd is, dan zal de vryheid der Deliberatien van de Regeerders onzer Stad hier in gelegen zyn, dat niemand zich veroirloofd, om door gepaste Addresfen en Reprsefentatien daar op te infteeren, dat aan de verlangens van de beste en notabelfte Burgers, welke een gelyk belang hebben by Schiedams bloey en welvaaren , en by het behoud van het lieve Vaderland, als U Ed. Groot Achtb. zeiven, een gunflig gehoor worde verleend; maar geen Vryheidlievend Regent zal zulk eene onderftellicg de zyne maaken; trouwens de inftantien van de vergaderde Burgers zyn geenszins van dien invloed geweest op het gemoed van den Heer ce Greeve, en van fommigen zyner mede-Regenten, dat dezelven hebben geconcurreerd tot de Refolutie op dien dag genomen, terwyl hy in tegendeel is geweest een van die genen, welke by het befluit op den 21 February daar te vooren uitgebragt hebben blyven volharden , niec tegenftaande eene zoo refpectabele VolKS-Stemme zich daar tegens verhefte, en het is dus ontegen7eggelyk, dat hy zich aan die gewaande gêne weinig heeft bekreund. Ja! indien men zelfs tegen de waarheid wild© veronderftellen, dat de meergemelde Refolutie van den 22ften February, naar het oirdeel van den Heer de Greeve, door een ongepaste gêne was te weeg gebragt, en dat hy deswegens dezelve in gemoede als onbeflaanbaar befchouwde, hoe zal hy dan nog immer zyn gedrag, het welk op dit befluit is gevolgd, voor ü Wel Ed. Groot Achtb., voor zyne M 5 mede»  186 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot mede-Burgers, en voor een onzydïg Publiek kus» nen billyken. r Hy toch is op zyne uitdrukkelyke begeerte, oi ten minden met zyn volkomen toeftemming, benevens den Heer Secretaris Pielat van Bulderen ter Staats-Vergadering afgemaaid:gd, ten einde de genomene Refolutie van U Wel Ed. Groot Achtb. aan derzelver Gedeputeerden ter hoogstgemelde Vergadering over te brengen. Zoo hy nu by het evengemelde denkbeeld bleet volharden, had hy zich immers niet behooren te belasten met eene Commisfie, waar van het eenig oogmerk was» om te effectueeren, dat, overeenkomftig de genomene Rrfolutie, de Rem van deze Staa ter hoogstgemelde Vergadering wierde uitgebrag.t. Men kan toch niet veronderftellen, dat een oud Regent zoude onbewust zyn, dat reeds ten jasre 1587» by de bekende vertooning of dedutïie van het recht by de Ridderfchap, Edelen en Steden, van Holland en West-Friesland van alle oude tyden in dezelve Landen zynde geufeerd gewest, openlyk is verklaard, dat volgens een onverbrekelyke grondwet van die gewest, de Gedeputeerden ter Staats-Vergadering wierden afgezonden, met alle zulke last en Refoluti i van hunne Principaalen, als die, na daar over in den haaren te hebben gedelibereerd, ten dier.Jle van den L ndt vermeenen te behooren, en dat zy daar van op geeneriei wyze, noch ter rechter noch ter "flinker hand mogen afwyken. 1-aar hy nu des onaangezien de last van zyne Principaalen, mitsgaders de verwachting der Burgery, "aan welkers begeerte men uitdrukkelyk had bi loofd te zullen voldoen, zelfs met byvoeging: dat hy B r.'tweester, benevens den Secretaris Pielat van Bulderen , tot dat einde zich oogenblikkelyk naar ' Gravenhage zoude begeven, op eene ongehoorde wyze heeft te leur gefield, zoo weten de Ondergeteekenden geenerlei verfchooning uit te denken voor een zoo voorbeeldeloozen Rap. Zy willen hefst  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 187 liefst niet beoirdeelen, of de Burmeester de Greeve met een oogmerk, volftrekt ftrydig met de gedeclareerde intentie van zyne Principaalen, zich naar 's Gravenhage heeft begeven, dan of hy de zwakheid heeft gehad, van, op de gedaane fommatien van fommige Leden van Staat, zich zei ven en zynen plicht te vergeten; dit ten minften is zeker, dat zyne handelwyze hoogst oobetaamelyk en volftrekt onverantwoordelyk is. Gaarne wenschten de Ondergeteekenden, die voor God en voor de weereld kunnen betuigen, geen perfooneelen haat noch vyandfchap tegen den Heer ce Greeve in hunnen boefem te koesteren, maar alleen met de edele dryfveer van zucht tot het algemeen belang te zyn bezield, dat zy zich konden onthouden van de denkenswyze, zoo van hun zeiven als van hunne Committenten, ten opzichte van den Heer de Greeve nader aan den dag te leggen. t Maar in ditoogenblik, waar in men een gewigtige keuze moet doen, tusfchen eene grondwettige herftelling of eene altoosduurende flaaverny; in dit oogenblik, waar in alles afhangt van de cordaatheid, ftandvastigheid en Vaderlandsliefde der Regenten; in dit oogenblik, waar in het recht uitfpreken tot behoud van het lieve Vaderland de plicht van ieder rechtgeaarten Burger is, vinden zy zich in de onvermydelyke noodzaakelykheid, van voor hun zeiven en voor hunne Committenten op het plegtjgfte te verklaaren: Dat de Heer de Greeve op den 22ften February laatstleden ter Staats-Vergadering een zoodaanige conduite heeft gehouden, dat de goede Burgers en Ingezetenen van deze Stad hem voortaan niet meer kunnen befchouwen als een Regent, op wiens Vaderland- en Vryheidsüefde zy allen een onbepaald vertrouwen mogen ftellen; dat zy inzonderheid allernadeeligst en allerfchaadelykst oirdeelen, dat hy voortaan wederom ter Staats- Vergadering : worde afgevaardigd, dewyl hy door zyne fpreken Aan Collonellen omtrent het befchryven vaa Vu den grooten Krygsraad competeerende, fö 44. Zoo als het zelve ook aanloopt tegen, en ten uiterften prasjudicabel is aan de fustenue van ffl Collonellen en Kapiteinen van de Burgery der Stad Amfteldam. G 45. Dat aan de Luitenants en Vaandrigs geen» fa fesfie in den Krygsraad competeerd, 4f5. Dan indien een groote Krygsraad , tot het i,e verkiezen van Offioieren befchreven, en geaouden 1 wordt. i 47. Waar over aCtueelyk een Proces communica- ^ toir, tusfchen Luitenants en Vaandrigs ter eeni e, ea Zy Collonellen en Kapiteinen ter andere zyde, voor die m van den Gerechte der Stad Amfteldam hangende is. L 48. Midsdien de Supplianten in hunne kwaliteit, js tot bewaaring van hec voorfz recht en van de rV noodzaakelyke goede order, zich verplicht en ge- k noodzaakt vinden, L 49. Daar tegen prompte en efficacieufe voorzie- | ningen te employeeren, en ten dien einde tot de I Juftitie recours te nemen. Weshalven de Supplianten in hunne qualiteit zich I keeren tot dezen Hove, ootmoediglyk verzoeken-Ji de: U Ed. Mogenden Mandament, uit krachte vanJ : welke aan den voornoemden Collonel Isaac vaïï f Goudoever, den Kapitein Mr OaleIsaac Gales, i en alle verdere Kapiteinen, Lieutenants en Vaandrigs der Burgery der Siad Amfteldam, op zekere «oote pcene jegens de hooge Overheid te verbeuren y  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen» 193 ren, worde geinterdiceerd, de voorfchreven pr£eteiife Refolutie van den 21 February 1787, om op den 21 Ren Maarc aanftaande een grooten Krygsraid te houden, op eenigerlei wyze ter uicvoer te bren* gen, of eenigen groo'erop, Dirk Verjleegh, Michiel Huyghens, Pieter Pama de Kempenaer, Cornelis Lepnard Kolf, Paulus van Pruyfen Morisf, Cornelis Hoorens van Heyningen, Jodocus Cornelis Sibmacher j Hendrik Croefe Eduardsz., Jan Lambers, Hendrik Melis/en, Wouter Smit, Leenden Anthony van der Meulen, Willem Daniël des Ruelles, Mr. Johan Frederik Hofman en Wi lem Lynjlager, Kapiteinen; Goris Cruys, Harmanus Griethuizen, Harmanus Drost, Hendrik van Blomberg, Junior, Jacob van Son, Gysbert Mulder, Hendrik Hovingh, Hendrik Baart, Abraham l/alentyn, Nicolaas Barreveld, Elias Baart, Hendriksz., Even Jan Everwyn , Adriaan Doublet, Jan Fr ederik Wakker, J. Hendriksz., MartcnKooy, Junior , Hendrik Pieter Barkmeyer, Eduotrd Barne'veld, Theodorus van Effen, Junior, Jacob Hendrik Hoogenbergh, Nicolaas van Vten, Timotheus van Harrevelt, Hendrik Kuyper , Nicolaas van Blyenburgh, Augustinus Hendrik de Meiander, Ar ent Rees jen, Jacobus Wilhelmus Ogelwight, Zacharias Handier, Junior, Jacob Koopman, Harmanus Mey er, Harmsz., Elias Hambeek, Pieter Bakker, Lodewyk Gerhard Visfcher,- Henri Callard, Jacob de Bordes, Nicolaas Udinck, Jan Hendrik Stulen, Hcidrik Asfchenbergh, Christiaan Schellinger Hz., Daniël van Ros/eni Junior-, Coenraadt Crul, Junior, Willem Roelofrj Jan Jacob Godefroy, Joan Adam van Lankeren, Dirk van Lankeren-, Harmanus Boerngter, Jacobus Johan van der Meulen ■, Jacobus Gordon , Hendrik Stokebrand, Mdrcus Hendrik O gelwight, Eliza Lynjlager, Junior $ Jacobus Posthumes de Jonge, Albertjanfe Bom* Hernardus'M:y-.r-, Dirk Schröder, Jacob Hendrik de Ridder Engelbert ViElor, Adriaan Ho'tzman$ Jan Kersjes >, junior, Arent de Heus, ■ hristoff'el Brands -, junior , Hendrik Husjem, Frans Jacob Schumachen, Gy;N 2 èregt  toS Verzameling van Stuiken betrekkelyk tot bftgt Drever, Jan Willem van Sttgeren, Hendrik Haak van Veen, Jóhannes Lodewyk Lans, Joannes Wesjingi Wülems'z., Jacobus Waller, Jan BoufchoU ten en'Elbert Stoefak, respettivelyk Luitenants en Vaandrigs van de Burgerye, en alzoo Leden van den grooten Krygsraad der Stad Amfteldam. Dat, hoe zeer by Refolutie van de Ei. Groot Mogende Heeren Staaten van Holland en WestFriesland, in datoden 12 July Ï674, uirdrukkelyk is verdaan en verklaard: ,, dat de Hoven van Juftitie gantsch niet en zyn bevoegd aan haar te 'l trekken ofte kennisfe te nemen van eenige zaa' ken van Politie", en het (ondf,r reverentie) notoir is, dat, byaidien met eenigen fchyn van grond in twyffel zoude kunnen getrokken, ofte eenigszins qusestieus gemaakt worden, het recht van den gemelden grooten Krygsraad, of de meerderheid der Leden van dien, om, na voorafgegaane befchryving wettiglyk vergaderd zynde, dezelve Vergadering ter deliberatie over de daar in voorgekomene, doch noch onafgedaane, zaaken tot eenen volgenden bepaalden dag te kunnen continueeren of prorogeeren. zoodaanige quasstie zoude wezen een object.'van Politie, en geenszins van Juftitie; het niet te min aan Frans Bosboom, Jan van Marselis, Nicolaas Warin Antonisz. en Jan Danser Nyman, in qualiteit als, met en benevens den eerften Süppliarat, zynde de gczamenb'ke Collonellen van de voorfz Burgerye, heeft kunnen gelus.ten , om, na dat op eene befchreven Vergadering van den gemelden grooten Krygsraad den 2 ften February'laatstleden binnen de Stad Amfteldam gehouden, by eene overgroote meerderheid der Leden van dezelve gërefolveerd was, die Vergadering te continueeren of te prorogeeren tot den 2tften Maart toen aanftaande,, zich op den ijden der laatstgemelde maand by Requeste tc addresfeeren aan den Raade Provinciaal, en, na het prasmitteeren van eenige abuiive en irrelevante middelen » van denzelven Raade te verzoeken Mandament, uit krach-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. .107 frachte van 't welke aan den Collonel Isaac van Goudoever, en den Kapitein Mr. Gale Isaac Gajes (de eerfte en tweede Supplianten in deze) 3* aan alle verdere Kapiteinen, Luitenants en Vaandrigs der voorfchreven Burgerye, op zekere groote pcene, tegen de Hooge Overheid te verbeuren, zoude worden geinterdiceerd, de Refolutie van den 21 February 1787 op eenigerlei wyze ter uitvoer te brengen , of eenigen grooten Krygsraad te houden , welke niet door Collonellen, of de meerderheid van dien, met voorkennis van Burgemeesteren der gemelde Stad, was geconfenteerd en befchreven geworden; midsgaders iets te doen of te verrichten tot prejudicie van,of ftrydig tegen, het recht van befchryving van den grooten Krygsraad, aan Collonellen competeerende, direct ofindirecf, gereferveerd hun verder recht; en waar by voorts de eerfte en tweede Supplianten, en verdere Kapiteinen, Luitenants en Vaandrigs, der voorfchreven Burgerye , welken zich daar tegen party zouden willen ftellen, zouden worden gelast te betaalen de kosten, daaromme gedaan, met de Claufule Juftificatoir, als naar ftyle. Dat op het zelve verzoek by Appoinetement van den j oorfchreven Raade zynde geordonneerd te compareeren op den 'igden daar aan volgende voor Heeren Commisfarisfen, die Partyen zouden hooren, en den Raade rapport doen, omme, hec zelve gehoord, gedisponeerd te werden naar behooren; de Supplianten vervolgens, na dat het zelve Appoinctement ter hunner kennisfe gebracht was, wel op die geordonneerde comparitie aan gemelde Heeren Commisfarisfen hebben doen voordragen, dac zy Supplianten, ingevolge de hier vooren gementioneerde Staats-Refolutie, en de bevoorens gemanifesteerde begripDen van den voorfz. Raade zeiven, met de uiterfte fiducie fustineerden, dat d'e voorfz. zaake, als v:ere domesticq zynde, niet kondé geachc worden te zyn een objecf van cognitie voor de ordinaris Juftitie, veel min nog materie opleveren N 3 , voor  108 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot voor eene pcenaale interdictie; met by voeging, dat ' zy Supplia' ten voor zich alleenlyk hadden doen compareeren uit respect voor de Juftitie, ten ein. de denzelven Raade van den waaren toedracht der zaake , en den aart van het daar uit tusfchen de Suppliantenen de voornoemde vier Collonellen ont. Raane different, te informeeren; doch geenszins om j daar door de competentie van denzelven Raade nopens de wettigheid of onwettigheid van de beflui- . , ten van de voorfz. grooten Krygsraad, of met opzicht: } tot de verfchilien, tusfchen de Leden van denzei-. , ven, als de zood^anigen, onderling gerezen , te er- ■ j kennen, of zich daar aan op eenigerhande wyze te: fubmitteeren; doch dat niet te min de voorfz. de-. j marche van voornoemde Collonellen, en de poo-.: gingen tot prstenfe justificatie van dezelve, aan: hunne zy de gedaan, van dien uitftag zyn geweest,, j dat welgemelde Raad Provinciaal, gehoord het 0 rapport van de gemelde Heeren Commisfarisfen, ten zeiven dage, by een nader Appoinclement of Dis- f poft'ie, op de voorfz. Requeste gedaan ftellen, ( heeft geordonneerd eene nadere comparitie voor | dezelve Heeren Commisfarisfen, wederom ten zeU ( ven fine als de voorfz. eerfte comparitie was geor- j donneerd geweest; doch met by voeging: dat alles ^ middelerwyl zoude blyven in ftaate en furcheance, ; tot den dag van de Comparitie , en dien dag al; , dan waar van ilico van wegens de Supplianten appél aan dezen hoogen Kaade is geinterjecleerd geworden; het welke als nu profequ erenae, Zo keeren zich de Supplianten tot dezen hoogen , Raade, reverentelyk verzoekende U Ed. Mogenden i; Mandament in Cas d'Appél van het voorfz. Ap<. ; poirctement of Dispofitie vac den Raade Provin. i ciaal ,in dato den 19 Maart 1787, in communi forma,1 't Welk doende, &c. (wa$ get.) S. Bollard. M. H- vam Sou* HeotrikszJ  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 199 JN°. 1534. Publicatie van de Regeering der Stad Haarlem , waar by de gantfche Schuttery uit hunnen dienst word ontjlagen en gedimitteerd, zonder de minjte krenking van hun eer en goede naam is'c. In dato den 2 April 1787. - , De Heeren van den Gerechte der Stad Haarlem, doen te weeten: Dat Heeren Burgemeesteren , Schepenen en Vroedfchappen, op aanzoek van den Krygsraad dezer Stad, tot redres van het verval in de Schuttery alhier, en ten einde dezelve, overeenkomftig de hedendaagfche wys van wapenoeffening en de tegenwoordige gefteldheid der Stad, des te beter in ïlaat te ftellen, om aan het groote oogmerk haarer verrichting te beantwoorden , noodig geoirdeeld hebben, eene generaale reforme in de Schuttery te maaken, waar toe de disfolutie der oude en de oprichting eener nieuwe volftrekt noodzaakelyk is. En dat, ter bereiking van het voorfz. oogmerk, welgemelde Heeren Burgemeesteren, Schepenen en Vroedfchappen goedgevonden en verftaan heb ben, naar het voorbeeld van 't gene niet alleen elders, maar ook in voorige tyden, binnen deze Stad heeft plaats gehad, alle de thans in dienst zynde Officieren, Onder-Officieren en Schutters voor derzelver gedaane dienst te bedanken, van denzelven te ontheffen,en in den ééd in hunne voorfz. Schut, terlyke qualiteiten afgelegd, te ontflaan, gelyk alle dezelven, zonder eenig onderfcheid, bedankt, ontheven en ontflagen worden by dezen; des nogthans, datzy, niet uit eenige perfooneele oirzaak, maar alleenlyk ter bevordering van de generaale reforme der Schuttery, en midsdien zonder de min. fte krenking van derzelver eer en goeden naam, ontflagen worden, en in de nieuwe Schuttery wederom zullen 'kunnen worden geëligeerd en aange. nomen. Wordende hier mede tevens geadverteerd, dat alle de genen, zo Onder-Officieren als Schutters, N 4 wel*  eoo Verzameling van Stukken betrekkelyk tot welke eenige Geweeren en Wapenen, aan dea Krygsraad coebehoorende, tot dtn Schutterlyken dienst in gebruik hebben, verplicht zullen zyn, wanneer dezelve van wege den Krygsraad worden opgcëischt, behoor'yk te rug te geven; terwyl aar alle de genen, welke na den 15 Augustus des jaars 17*5, in den ééd genomen zyn, het geld, , 't welk zy voor hun Geweer en Wapenen hebbea gecontribueerd, te rug gegeven zal worden; en die genen, welke op den gemelden ijden Augustus Onder Officieren of Schutters waren, en als zoodaanige Geweer en Wapenen om niet ontvangen hebben , vervolgens ook wanneer zy in de nieuwe Schuttery weder geëmployeerd worden, Geweer en Wapenen om niet bekomen zullen. En op dat niemand hier van onkundig zy, zal deze Da gedaane Publicatie alomme geaffigeerd worden. Aldus gedaan en gearrefTeerd den 2 Aprü 1787, preferr de Heen n Mr. Isebrandus Johanjses van Etemsdyk, Hoofd-Offici< r; Adolf Jan Heshuizen, Burgemeester; Jean la Cló l3r. Nicolaas van Wyk de Vos, Mr. Jacob Helmolt, Abraham CaTHARINUS VANGELé TwENT, Mr.. CONRADO Pesialozzi Camerling, Mi Johan Herman de Lange, en Jan V\ illem Druyvestein, Schepenen der Stad Haarlem, En den 5den April daar sanvolgende, na voorgaarde klokkeflag, ter Puie van den Raadhuize der gemelde Stad gepubliceerd, ten overflaan van de Heeren Mr Isfbrandus Johannes Faber van Eifm dyk, Hoofd - Officier; Jean la dé en Pr.. JS'icolaas van Wyk de Vos, Schepenen der gesnelde Stad. In kennisfe van my (was get.) C. A. Testart. (was get*) By my, 0. van schuvxenburch.  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 201 I535' Ordonnmtie voor de Schuttery der Stad Haarlem. (*), In dato den 26 Maart 1787. Alzoo federt het emaneeren der generaale Ordonnantie voor de Schuttery dezer Stad, van den 20 Maart l C*) Wy vinden noodig dit volgende Huk, als hier toa behooreude, eene plaats te geven. Rapport, gedaan aan den WelEd. Geftr. Krygsraad der Stad Haarlem, den 28 Decemb. 1786, door de Gecommitteerden m formeering van een Plan tot verbetering der Haarlemfche Schuttery. Ds Leden uit U Wel Ed. Geftr. Vergadering, welke, volgens Refolutie van den 3iften Augustus laatsteden, gechargeerd zyn mst het formeeren van een Plan tot varbetering van de/.er Stads Schutterye, hebben de eer aan U Wel Ed Geftr. van bun verrichte rapport 'edoen, en een Concept.Ordonnantie ten dezen einde aan U Wel Ed. Geftr. over te leveren. Maar alvoorens hier toe directelyk over te gaan , hebben zy het noodig geacht eenige algemeene waarheden, op da inrichting der Doelens en Scbutteryen, en de oogmerken, welken daar door bedoeld zyn, en bereikt moeten worden, vooraf te laaten gaan. . De gewapende Scbutteryen in ons Vaderland z/n in den oirfprong niet anders geweest dan Byeenkomften of Ge. fiootfcbappen van vrywillige Burgers, welke zich te faamen in den Wapenhandel oefFenden. Hier van de naam van Doelens; do ■ y) zy op zoodaanig eere plaats by elkander kwamen, om met de hand- of-voet-boog, of met de ..busfche, of eenig ander geweer, naar het doel, naar het wit, te fchieten In -erfcheidene Steden van ons Vaderland zyn t«>ee in fommige zelfs drie, dezer gebouwen onder den na=un van Doelens nog aanwezig, ten blyke dar aldaar meer dan een diergelyke Gsnootfchappen , onder differente naamen heb. ben g> exfteerd, en de fcbaduwen derzelve zyn in 'veele $teden nug overgebleven. MW toen m de Spaaflfcbe tydeji deVyand in hetend, N 5 en  202 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Maart 1752» de gebreken, welke in dezelve plaats hebben, van tyd tot tyd meer en meer ontdekt en ondervonden zyn, en 'er veelerlei veranderingen omtrent de inrichting der gemelde Schuttery, over- een- en het noodzaakelyk was, dat ieder Ingezeten wierd opgeroepen ter wapening voor de algemeene Vryheid, is het denkbeeld van vrywillige Genootfchappen allengskens verdwenen , en zy hebben plaats gemaakt voor de Burger- •■ Schutteryen, welke onder order en opzicht der Regeeringen gefchikt, en in Wyken of Vaandels ondencheiden wierden. Toen heeft men ook begonnen regulier de Nachtwacht te betrekken, iets buiten twyffel van het grootiie belang, ■wanneer een Stad gedreigd wierd; doch waar van het nut uitermaate verminderd, ja zelfs geheel weggenomen wordt, in tyden van volle rust, en in Steden waar in een goede Policie heerscht. Door verloop van tyden zyn ook op verfcheidene, ja verre de meeste, plaatzen deze Buiger-Scbutteryen wederom in verval geraakt, zelfs zoodaanig, dat zy hier en daar meer tot fchande dan tot eer der Steden verftrekten. Getuige hier van zy onder andere de Schuttery dezer Stad voor den jaare 17 4 7. '. Deze Schuttery was oirfpronglyk ingericht naar het Milita're Wezen van ruim anderhalve eeuw geleden, toen een groot deel van het Krygsvolk uit Piekeniers beftoi:d, en maêr een klein gedeelte met musquetten gewapend was; maar hoe dezelve in een totaal verval gebragt was,kunnen oude Lieden van dien tyd nog getuigen. Een voornaame oirzaak hier van is onder anderen ook geweest het afgaan van alle de Opper-Officieren om de : drie jaaren, zekerlyk zyn oirfprong hebbende uit de voori-re vrywillige tyden, wanneer de kleine Genootfchappen. of Doelens, op gezette tyden zich nieuwe Hoofden verkooren, terwyl de oude dan weder tot den ftaat van byzondere Leden wederkeerden: iets, dat volgens de nieuwe inrichting inpraéticabel was, en van tyd tot tyd een aanzienlyk getal der Schuttery aan den publieken dienst Cniietk'is bekend dat de manier van oorlogen, federt het be-  de Gebeurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 203 eenkomftig de hedendaagfche wys van wapenoeiTeDiDg, ea de tegenwoordige geftddheid dezer Stad , noodzaakelyk iyn geworden , welke zonder eene geheel nieuwe inftelling niet kunnen worden werkftellig gemaakc. Zq begin van deze eeuw op eenen gantsch anderen voet alomme gebracht is, zoodaanig, dat, al ware onze Schuttery naar hét aloude model in genoegzaamen (land gebleven, echter daar door alleen eene geheele verandering was noodzaakelyk geworden; doch toen daar nog bykwam de byzondere toeftand derzelve, fchreeuwde elk in den jaare 174.7 en 1748, en vervolgens, om verbetering. Hier op is gevolgd het nieuwe Schutters-Reglement van 1752, het welk ieder bekend is. De wezenlyke fouten en onvolmaakthelen van dit Reglement op te noemen, zal onnoodig zyn; het gevolg heeft getoond hoe weinig de Schuttery reëel verbeterd is geweest, en hoe dat Reglement alle voorige nog overgeblevene denkbeelden van vrywilligheid, en alle nog overige voorrechten en aangenaamheden der Schuttery , heeft weggenomen, en een lastig Militair Reglement, zonder eenig wezentlyk nut, heeft in de plaats gezet. Het is eene notoire zekerheid , dat de Haarlemfche Schuttery, zoo als zy tegenwoordig is ingericht, niets tot verdediging van Stad of Vaderland kan uitvoeren, en het is vry wat meer dan een loutere vrees, dat alle poogingen, welke door tegenwoordig dienende welgezinde Oül." eieren der Schuttery, tot meerder oeffening hunner Vaandels, zyn aangewend, vruchtloos zullen uitvallen, en al het gene men in de laatfte jaaren nog mogt gevorderd zyn, met *er tyd geheel in onbruik geraaken. Om die zelve reden, welke in andere Steden , zoo wel als in deze, heeft plaats gehad, zyn van tyd tot tyd by. zondere Exercitie - Genootschappen of Vrycorpfen ontftaan, het welk in de daad niets anders waren dan even diergelyke vrywillige asfociatien van byzondere Perfoonen , als welke in vroegere eeuwen tot het befraan der Doelens aanleiding hebben gegeven, ea weike zich faamen verbonden, om den Wapenhandel in meerdere volmaaktheid te leeren, om daar door in ftaat te zyn,, wanne-r de nood  204 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Zo is 'c, dat de Heeren Burgemeesteren, Schepenen en Vioedfchaopen , op aanzoek van den I Krygsraad, en na voorgaande rype deliberatie, goedgevonden en verftaan hebben , mee te niet doe- nood het vorderde, Stad en Vaderland van wezenlyk nut te zyn. Reeds in het jaar 1734 zyn in deze Stad de fpooren van een diergelyke asfociatie te vinden , welke van tyd tot tyd is aangewakkerd, en waar uit eindelyk het, federt 16 jaaren , fubfisteerend Vrycorps of Genoorfchao van Wapenhandel, onder de zinfpreuk: Pro Aris et Focis, is gefproten. Het is eene alleszins bewysbaarë zaak, dat dit ten a len tyden het gevolg zal zyn , zoo wanneer eene Schuttery niet op een goeden, en op eenen aan de Burgery behaaglyken, voet is ingericht. En het behoeft daar en tegen zeer weinig betoog, dat, in welke Stad de Schuttery op dien voet is gebracht, dat bet groote oogmerk van defenfiedaar mede bereikt is,zoodaanig, dat alle Perfoonen, welke uit principe zich in den Wapenhandel oefFenen , genoegzaame gelegenheid hebben om zich daar mede bezig te houden, en waar in dezeive teffens ingericht is op eene wyze, welke Burgers van eenen vryen Staat betaamt; dat in zoodaanige Stad geen particulier Exercitie-Genootfchap langen tyd in Hand zal blyven. Daar nu in beide deze opzichten het tegenwoordig Reglement der Haarlemfche Schuttery zoo zeer defectueus is, behoeft men zich niet niet te verwonderen, dat het Genootfchap van Wapenhandel in deze Stad, waar in anderszins zoodaanige redenen niet exfteeirlen, welke in andere Steden dezelve noodzaakelyk hebben gemaakt, tot zoo groot een aantal is aangewasfen. Het is uit die oirzaak, dat de Commisfie, welke door : den Krygsraad dezer Stad benoemd is, om een Plan van Reforme der Schuttery te beraamen, in ferieufe aanmerking genomen heeft den florifanten toeftand van het zelve Genootfchap, en den loflyken yuer van deszelfs Leden, om tot het algemeen welzyn mede te werken, en dat zy gemeend heeft , dat thans het tydftip geboren is , om de Schuttery dszer Stad zoodaanig te hervormen, dat zy aan gantsch  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 205 doening vin alle voorige Ordonnantiën omtrent deZt • ais Schuttery, en fpeciaal van de bovenge. ir le generaale Ordonnantie van den 29 Maart 17 ,z, op nieuws te ordonueeren en te ftatueeren , ge-. gantsch Nederland , en byzonder aan de Provincie Holland ten voorbeeld zal kunnen ftrekken. De ongelukkige tyden , waar in de Republiek thans ver» feert, toonen aan, wat 'er gebeuien kan, wanneer bezol. digde Kiygsknechten, door ftoute Hoofden aangevoerd, gewelddaadig beflisfen. Niets, volltrekt niets, is 'er, het welk de fchroomlyke onheilen, die hier uit noodzaakelyk voortvloeien, in ftaat is om voor te komen, dan eene welgewapende en weldenkende Burgery. Dit algemeen, en zoo juist aangenomen, denkbeeld zal echter nimmer volkomen kunnen bereikt worden, indien men, by het invoeren van deze reforme, niet zorgvuldig in het oog houd de beide opgenoemde defecten der tegen, woordige Ordonnantie te redresfeeren, en de twee daar tegen overgeftelde poincten, zoo veel mooglyk, zoekt te bereiken. I. Om de Burgeryen tegens Militairen beftand te doen syn; dat is, om dezelve zoo naby mooglyk op denzelven voet, en dezelve inrichting, te brengen als thansby de Militie plaats heeft. II. Om die Perfoonen, welke het defenfie-wezsn der Stad uïtmaaken,door de inrichting zelve aan te lokken, om vry. willig, en met genoegen, zich aan die fchikking te onder, werpen, welke zy zei ven, als vrye Lieden, tot befcberming van hun Huis, Stad en Vaderland, noodzaakelyk moeten keuren. Het fpreekt van zelve, dat, om deze hervorming te bereiken, het noodzaakelyk is, dat de tegenwoordige dienstdoende Opper- en Onder-OfEcieren en Schutters van hun ééd en dienst worden ontflagen, met dien verftande, dat de geheele voorige inrichting moet gehouden worden als nooit gefubfisteerd te hebban. Men heeft echter niet ten oogmerk, om aan de gediend hebbende Officieren die aangenaamheden te ontnemen, welke aan hun voorigen rang verknocht zyn geweest, om die  fic6 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot gelyk geordonneerd en geftatueerd worden by dezen, de Poinccen en Artikelen hier na volgende, met last aan een iegelyk, dien zulks aargaat. alle dezelve te achtervolgen, en te doen acntervolgen, op de boeten en poenen daar by bepaald. Ka. die reden zouden alle de gewezen en tegenwoordige Leden van den Krygsraad, en de thans dienende Officieren en Onder-Officieren dien vrydom aan de Poorten behooren te houden, weken zy in hunne respe&ive qualiteiten hebben bezeten. Om nu verder tot zoodaanig een Plan te komen , al? men begrypt met den tegenwoordigen toeftand onzer Stad, zeer in getal van welhebbende Burgers verfchinencie met dien daar zy over 50 jaaren in was, overeenkomft g zyn,zoude men de Schuttery in het vervolg laater beftaan uit drie Batailjons elk van 554 Mannen, en een Compagnie Artilleristen van 150 Mannen. En dewyl het in deze tyden van de uiterfte noodzaake* lykheid is allen mooglyken fpoed met deze invoering te. maaken, en het thans fubfisteererd Genootfchap een welgeoeffend en welgezind Corps uitmaakt , komt het den Gecommitteerden voor, dat het eene alleszins heilzaame zaak zoude zyn, dit Corps , zoo als bet zelve nu is geconftitueerd, aan te nemen tot een der drie Lighaamen of Schutteryen , welke het deferfie-wezen der Stad in het vervolg zullen uitmaaken; en dat daar benevens nog twee Corpfen wierden opgericht onder den naam van de Schutteryen van de Cloveniers en van St. joris, by welke het Genootfchap, onder den naam van de Schuttery Pro Arit fcf Focis, het derde zoude zyn, en tusfchen welken de rang alle jaaren zoude verwisfelen. Met dien verflande, dat gemelde drie Schutteryen egaa. Ie voorrechten en prsrogativen zouden hebben, en gezamentlyk fuccedeeren in alle de rechten, aan den tegenwoordigen Krygsraad en Schuttery gecompeteerd hebbende, en dat zy ook op gelyke wyze in het vervolg zouden worden beftierd, en aan de hier na te melden nieuwe algemeene Ordonnantie onderworpen zyn; offchoon men, ten aanzien van het voorfz. Genootfchap, eenige weinige differentien in opzicht der Officieren, welke by het zelve plaats  de Gebeurtenis/en in T787 enz. voorgevallen. 207 Kapittel I. De Jïerkte en verdeeling der Schuttrry en der* zeiver Vergaderplaatzen. Art. I. Het algemeene lighaam van de Schuttery dezer Stad zal voortaan beftaan uit drie byzondere Corp. plaats hebben, in den beginne zoude dienen te laten fiib. fisteeren. De Gecommitteerden houden zich verzekerd, dat het gemelde Genootfchap zich zeer gaarne op dezen voet ten dienfte der Stad en Burgery zal willen laten engageeren. Zy refereeren zich voorts tot de hier geannexeerde Or^ donnantie-, in welker faamenftelling zy zich alle moeito hebben gegeven, om dezelve te vestigen op den breeden grondflag van billykheid en egaliteit, en door het in acht nemen van die rechten, welke aan vry geboren Burgers toekomen, het tweede van de hier voor gemelde hoofdoogmerken te bereiken. Maar alzoo derzelver gronden in verfcheiden opzichten Zeer verfchilien van het gene tot nu toe in deze Stad heefc plaats gehad, achten zy zich verplicht, tot meerder ver» ftand van een en ander, hunne redenen en oogmerken na. der te detailleeren. Dit verfchil beftaat voornaamelyk: I. In hec-invoeren van een permanenten Krygsraad, en de verkiezing van derzelver Officieren. II. In het niet verdeelen der Schutteryen in Wyken of Vaandels. III. In het affchaffen der Nachtwachten, en het maaken van een nieuwe inrichting des aangaande. IV In het invoeren van een jaarlykfche Contributie van de dienstdoende Officieren en Schutters. Omtrent het eerfte poincl gelooven zy weinige woorden te zullen behoeven, om aan te toonen, dat het drie jaarige afgaan van den Krygsraad in alle opzichten ten uiterfte nadeelig is geweest, en zy vertrouwen, dat de verkiezing van nieuwe Officieren, welke zy hebben geoirdeeld dat van rechtswege aan de Schuttery zelve competeerde, op die wyzen, zoo als. by de nieuwe Ordonnantie bepaald is, de  2ö8 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot CorpfeD, iederéén Batailjon uitmaakende, naame* ]yk de Schuttery van de Cloveniers, de Schuttery van Sr. Joris} en de ïchuctery onder het deviS Pro Aris et Focis, nevens een Compagnie Artilleristen. ir. denadeelen, die anders de permanence zoude hebben,weg zal nemen. Het merkelyk verval in verfcheidene Wyken dezer Stad, en de daar uit noodzaakelyk voortvloeiende ongelykheid der respective Vaandels, waar var men nu reeds de nadeelen zoo zichtbaar befpeurt, dat men tot een nieuwe verdeeling zou moeten overgaan, zelf? indien men niet tot een daadelyke reforme zonde willen befluiten.en het voorbeeld in de Stad Rotterdam gepeven, zyn oirzaak, dat zy het verdeelen der Schuttery door de geheele Stad, als een doenlyke en zeer heilzasme 2ank opgeven; waar toe ook buiten dat het aannemen van het Genootfchap, het gene beftaat uit Perfoonen door de geheele Stad verfpreid, eenige noodzaakelykheid zoude geven. Aargaande de Nachtwacht behooren inzonderheid twee zaaken in het oog gehouden te worden, naamelyk: 1. In hoe verre dezelve, zoo als zy tot nu gehouden is, eenigszins heeft gediend tot bewaaring van de publieke zekerheid. 2. Dat het bewaaren der Sleutels en de beheering der Poorten een voorrecht der Schuttery is. Omtrent het eerfte pon £1 'cbroomer Gecommitteerden geenszins openlvk te declareeren: dat de gewoone Nachtwachten (in tyden van rust) niets het mififte hebben gecontribueerd tot meerdere bewaaring der algemeene veiligheid • waar in door andere maatregelen , die eene goede Policie aan de hand geeft , in deze Stad genoegzaam is> voorzien. Dat, zoi'de zy eenigszins daar toe dienen, zy geheel anders behoorde te zyn ingericht, en daar toe vooral in treir moest gebracht worden het doen van geregelde en fterke Pstrouiljes, waar toe, bet welk van zelfs fpreekt, in tyden van rust geen de minfte noodzaakelykheid is. Dat zy derhalven gelooven gefundeerd te zyn, om de Nachtwachten in ordinaire tyden te verklaaren voor een nutteloos bezwaar voor de Schuttery, en dus voor iets het welk  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 200 I'. Pe nnp zal tv-urtlings tusfchen gemelde drie §chua ryen jaarlylrs op primo May des middags ten 12 uur.-n verwisfeten. IU. ieder Batailjon zal verdeeld zyn in een G-e- na. welk met zeer veel reden afgefcruFt' kon worden; en zy durven hier nog by voege- .-dat het houden der JNachtwich. ten zeer veel heeft gecontribueerd, om meer gegoede Bur. gers tot het doen van uitkoop te engageeren, en dus nutteloos voor het hghaam en eigenlyse oogmerk der Schutterv te worden. Het is daarom dat zy in de meergemelde geprojecteerde Ordonnantie hebben geiteH, dat dit voortaan zoude gedaan worden door loontrekkende Manfchap, eiken nacht door een Corporaal en tien Man, weke daar voor zouden genieten de Corporaal I2. duivers, en de Gemeenen ló ttui vers. behal ven den onzekeren ontvang voor het openen der Pooi ten 's nachts, en om den reenden nacht de wacht zouden moeten waarnemen; welke Manfchap in drie parten aan ieder der drie Batailjons zoude geaffecteerd zyn, en diar en boven r.og zoude dienen tot Flambouwdragers bv de Brandwachte" des nachts, en tor afzetting van het Veil en Schildwachten by de Afvuuringen als anderszins. Dit za| dan een object ui'maaken van eene jaarlykfche uitgave van ƒ 2144: behal ven nog het gene voor het vuur en licht zal noodig zyn; eene fomme zoo confiderabel, dat vvev«"".i £uuucu gei.isireera nebben de i^u.antien van den Krvesraad daar m<.H(» tv ko-*„,„.,.„„ " »"""BI , 1I.UICI1 i» met her :weede hier vnnropm,-i,io „„;„.cv u-jj ^_/? dereeid, dat naune'vk de Rnru-pt-ir w ua, „„ .i„. ci„.. tels van de Stads Poorten altoos heeft aangezien a's eere r>f*ro2?.me haar toehe Ikerlyk niet ónverfcrf'illig zoude zyn, om dezelve des nachts Sn handen Van d ■ ProrHarS tp laat-nn . .„„ ~ j„.. bbfolutelvk Sonde moe'en overgaan 'indien men de Nachtkracht met of door de $rh..»ers zeiven, of door loontrekkende Lieden, liet w;arnemen. ierwyi deze Manfchap gêheel zoude (taan onder ééd en ordres van den Krygsraad, gelooven zy. dat het Pririle£ie van de be.vaarinf dpr Kvér» Joüisfeèren! XV. Order de Schuttery zullen niet betrekkelyk Mn de S-ads Onder -^chout, de Stedehouder \ap Kennemerland, de Binnenvaders uit de relpective Godshuizen, en de Cipier van he' Gevangen* huis, als mi de de Joodfche Natie, de Dienaars van den Hoofd Officier, m van de BaiJjuwen van Kenrerrerland, Brederode en Blois, alh Livrey. of Dc mesiicqne Bedienden, de Gealimenteerden, m alle «.oodaardg^n, wier onvermogen aan dt; Krygsraad ten genoegen zal komen te bly- XVI. .A 11e Perfoonen, die uit hoofde van eenig Anr- nf BedieDitii e, ineen i'er voorige Artikelen Vermeid, van de Schuttery, het zy ten vollen of vor.r een tyd , zyn vrygt Held, zullen na het ex* pireeren van hun An bt of Bedieninge onder de Schuttety betrekkelyk zyn, en, wanneer zy reeds leden derzelver geweest zyn, in hunne voorige q >alkeit en. op hun rarg invallen, doch dewyl het "oude kunnen gi beuren, dat door de aaofteHinge van verfc&tide leden der Schutterye tot Posten of Bedieningen, die een temporairen vrvdrvn geven» de Schuttery incompleet, en var Officia i en er (Inder-X'fFc'erer ontbloot wiprd, zal, 700 dra V mand tot zoodaanig Ambt of Bedieninge bevore 1 : wo-dr, en hy vap den vrydom 'laar aan ver. kno^t gelji ft g< hruik ie maaken, een ander op geiykc wyze ais by vacatures plaats beeft* en binnen den  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 217 den by Art. t ver.vuld heb■ien, als fupernumerair zal geeonfi K reerJ v„rden, (zonder echter daarom van dt n dienst $$axcufeöf4 te -yn) tot zoo lange hy by de eerfte vacature ia het Bataiijon invalt. Kapittel III. Van de Kr)g taaden en Qmvoca'ien. ( XVII, De Krygsraad zal beftaan in een groote en kleine Krygsr.iai. XVIK. De groore Krvgsraad zal beftaan uit alle de Officieren der 3 Batailjöns boven den rang .,in Vaandrig, en uit d: n Kapitein en Luitena.t der Artillerie, zullende de Collonel vai hec Batai'jon , het geen voor dat jaar den rangen Brandwacht heefc, prasfldeeren, en by de (temming geobf rve, ro worden, dac na den pra3Üdeerend'jn Collonel die van het Batailjon, het geen het volge de jaar den rang zal hebben, advifeerc, en dan de Co lonel dié Met voorige jaar geprajfi leerd heeft; de Mij vors ftemmen op gel\k'j wyze; vervolgens d • Kapke'in van. de Artillerie; voorts de overige Kapiteinen; rjani de Luitenant van de Artillerie, en vervolgens die; der drie Bitailjons, alles in gelyke maoiere omtrent de Collonellen bepaald is. XIX Geen Officier zal lid van den Krygsraad kunnen zyn, ten zy hy den oiuerdom van -11 jaar gepa'feerd zy. XK He groote K-ypsraad zal viermaal 's jaars vergaderen op den Doelen , en wel Qt> den derden Vrydag io Maart, Juny, Septenr er en December, als mede nog tweemaal tor het aannemen en beéédigen van nieuwe Schuttersy als 4e derde Vrydag O ; in  218 Verzameling van Stukken betrekkelyk tfft in Oftober en January, ten zy de prasfldeerende Collonel of de kleine krygsraad zulks om byzondere redenen tusfchen tyds mogt noodzaakelyk oirdeelen. .. XXI. By den zeiven zal fungeeren een Fiskaal, die den rang zal hebben na Collonellen, doch alleenlyk compareeren wanneer hy gerequireerd wordt, of iets heeft voor te dragen; en voorts een Secretaris, die rang als jongfte Luitenant, en alleenlyk een advifeerende ftem, zal hebben. XXII. De Fiskaal zal by meerderheid van Itemmen door den grooten Krygsraad uit de Burgery aangefteld worden, en den hier navolgenden Eed in handen van Heeren Burgemeesteren afleggen. „ Dat zweere ik Fiskaal van de Schuttery der ,, Stad Haarlem, dat ik zal onderdanig zyn de Ed. Groot Mogende Heeren Staaten van Holland en „ West - Friesland , reprsefenteerende de Hooge ,, Overheid dezer Landen, mitsgaders Burgemeesteren, die van den Gerechte en van de Vroed„ fchap, dezer Stad; dat ik de Ordonnantie op de Schuttery naar myn vermogen zal handhaaven, en de Contraventeurs derzelve zonder aanzien ,, des Perfoons zal Calangeeren, mitsgaders de ,, boetens daar op gefteld invorderen, en behoorlyk verantwoorden, en voorts alles doen, wat een gefchikt en getrouw Fiskaal fchuldig is tq ,, doen." . ,,. , „ XXIII. De benoeming en aanftelhng van den Secretaris, die te gelyk Rentmeester zal wezen, zal gefchieden door den grooten Krygsraad by meerderheid van ftemmen, op een jaarlyks trattement van 200 guldens. XXIV. De Secretaris zal als Rentmeester eene behoorlyke Borgtogt, ter bepaaling van den grooten Krygsraad, moeten ftellen, en den volgenden Eed in handen van den grooten Krygsraad afleg- ^etl" Dat zweere ik Secretaris en Rentmeester van , den Krygsraad der Stad Haarlem, dat ik zal on■ ., der-  éi Gebwrtettisftn in 1787 enz. voorgevallen. 219 )i derdanig zyn de Ed. Groot Mogende Heeren ,, Staaten van Holland en We.-1-Friesland, als rej, piffifenteerende de Hooge Overheid dezer Lan» j, den, voorts Burgemeesteren , die van den Ge,, rechre en van de Vroedfchap , dezer Stad; dat ik ftip'elyk zal nakomen alle bevelen, weike my van wegens den Krygsraad zu'leo worden gegeven, en dat ik alle het gene in de Ordomvj- tie „ op de Schuttery, betrekkelyk myn post, is gefta,, tueerd, getrouwelyk zal nakomen, en aües doen 't welk een getrouw Secretaris en Rentmeester fchuldig is te doen. XXV. In den grooten Krygsraad zal worden behandeld het gene concerneert de nakoming dezer Ordonnantie en de corfetvatie van de goede o--ie, en generaallyk alles, wat het werk der Schu'tery betreft; op al het welk met meerderheid van fh tn« mer> zal worden g*refolveerd, en ir>geval.'e de flvmmen mogten fteken, zal de prajfidet rende Collonel, of by abfeotie de volgende Officier in rang, een concludeerende ftem hebben; en zal het gene aldus gerefolveerd is «xa&elyk moeten worden geobferveerd en nagekomen. XXVI. Voorts zullen by denzelvtn worden afIgedaan de zaaken, welke, door middel van provocatie van de decifien des kleinen Krygsraads, daar aan zullen gebragt worden; blyvende hetnogrhacs een iegelyk vry van de gewvsden van dezen Krygsraad aan de Heeren van den Gerechte te apo'Heeren., mits het appel binnen driemaal vier- en- twintig uuren by den Secretau* aangeteekeed , <°n voorts volgens de gewoone manier van procedeeren vervolgd wo'de. XXVIf. Ook zal dezelve kennis nemen van alle ongeregeldheden, waar tegen by deze O-donnantie niet mogt zyn voorzien, mitsgaders va, prigewoone orgehoorzaamheid en moedwil, voor zoo verre dit alles den Schutterlyken dienst of discipline concerneert; al het welke, raar gclegr- heid van zaaken, door gemelden grooten Krygsraad zal w..r-  220 Verzameling yan Stukken betrekkelyk- tot worden geftraft en gecorrigeerd, uiterlyk tot Ont«' ifchuttering toe. XXVIII. De kleine Krygsraad zal beftaan uit 2 Collonellen, 2 Majoors, 6 Kapiteinen en 6 Lui' tenants uit de 3 Bataiijons, en een Kapitein of Luitenant der Artillerie, nevens den Secretaris, vaa welke Officieren jaarlyks de helft zal afgaan, en uit de refpe&ive Bataiijons en Compagnie Artillerie door een gelyk getal,, volgens tourbeurten, by ieder Corps te benoemen, geremplaceerd worden. XXIX. Deze kleine Krygsraad zal regulier vergaderen op den eerften Vrydag in iedere maand, des namiddags ten vier uuren, en voorts zoo dikwils en op zoodaanigen tyd, als de prasfideerende Collonel, of by deszelfs abfentie hec naastvolgend Lid, zal goedvinden denzelven te beleggen, waar toe het prasfideerend Lid ook zal gehouden zyn,, wanneer hem zulks door één of meer Officieren der, Schuttery verzogt wordt. XXX. Omtrent de (temming, zal in dezen Krygs. raad dezelfde regel geobferveerd worden, als in den grooten Krygsraad, XXXI. Aan dit Collegie zal de directie; over de Finantien van den Krygsraad, gezamenlyk met den Secretaris als Rentmeester, gedemandeerd worden. XXXII. Ook zullen de Onderluitenants der Artillerie, Vaandrigs, Adjudanten en Onder-Officieren, door dezen Krygsraad, of eene Commisfie van twee Leden uit denzelven, geadfisteerd door den Secretaris, beéédigd worden. XXXIII. By dezen kleinen Krygsraad zullen worden afgedaan alle zaaken van Contraventie dezer Ordonnantie, ter inftantie van den Fiskaal, als, Eisfcher, en fpeciaal ook alle diffcrenten, die over het betaalen van Poortgeld zouden kunnen ont-, ftaan. XXXIV. Als Provoost zal fungeeren, en daar toe aangefteld worden, de Castelein van den Doelen, welke twee posten in het vervoig altyd zullen gecombineerd blyven. XXXV.  dt Geleurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 221 XXXV. Een befchuldigde, drie dagen te voeren door den Provoost gedagvaard zynde, en voor den Krygsraad niet compareerende, zal tegen denzei ven verleend worden het eerfte default, en voor het profyt van dien eene tweede dagvaarding, en, zoo hy op de tweede dagvaarding niet compareert, zal tegen hem verleend worden het tweede default, en tevens de zaak by den Krygsraad gedecideerd worden. XXXVI. Voor het eerfte default zal aan den Krygsraad betaald worden 12 ftuivers, en voor het tweede 24 ftuivers. . XXXVII. Indien iemand door ziekte of ander belet verhinderd wordt te compareeren, en daar van behoorlyk bewys geefc, zal geen default verleend, maar de zaak tot den naastvolgenden Krygsraad gedateerd worden. . XXXVIII. Die, na defenfie gedaan te hebben» gecondemneerd is, en zich met de uitipraak bezwaard rekent, zal daar van mogen provoceeren aan den grooten Krygsraad, doch zal niet te min de boete, benevens de gevallene kosten, binnen driemaal 24 uuren in handen van den Secretaris van den Krygsraad moeten configneeren, of by faute van dien zal deszelfs Appél gehouden worden yoor vervallen. XXXIX. In alle zaaken, zoo voor den grooten • als kleinen Krygsraad, zal worden geprocedeerd do plano zonder figuur van Proces, en zonder admisfie van Praétifyns. XL. De Fiskaal zal verplicht zyn te zorgen, dat de bekeuringenen boetens, uit hoofde dezer Ordonnantie te doen, door den Provoost behoorlyk worden ingevorderd, en de onwilligen, als mede de gecondemneerden by de refpeétive Krygsraaden, door den Provoost paratelyk mogen doen executeeren; 'en wel tegen Jonggezellen, nog zynde in het huisgezin van hunne Ouders, op het goed van de Ouders. XLI. De Fiskaal zal ia allen gevalle niet ten  222 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot z*ner profyte, maar ten vrvdeele van des K>ve;sraa js kasfe ageeren, er alles aan den Rentm' ester verantwoorde!?, doch daar en tegen zulten zoodaanige gemaakte koster, welke hv niet van elders kan repeteerët , aan hem uit dezelve Krvgsraads kasfe, ter taxi'ie en moderatie van den kleinen Krygsraad , g> rrftitueeri en goedgedaan worden. X' II. l/e Secretaris zal behoorlyk aanteekening mot'er houder var cu handelirgen der rrfpeGve Kr\ ^'aadt r , alle Berichten en Memorien opftclIer ei in mde fchryven, ( op\en of Extracten van Refolutien of mdere Stukkei, formeeren en authentifeereD, en vonts alles ftellen en fchryven, wat ten dienfte van de Schuttery zal Doodig zyn, en h< m van wegen den Krygsraad zal geordonneerd worden. XI III. Ook zal hy alle Boeken, Chartres, Papten n e n Documenten , tot den Krygsraa 1 of Schuttery hehoorer.de, in een welgefloten Kas of Kist moeten be^aaren, en van dezelve formeeren een exadb n Inventaris, volgens welken, by overlyden of afftand van den Secretaris, dezelve aan zyn Succesf- ur zullen moeten worden overgeleverd. XLIV. Hv zal gene der gemelde Stukken ten gebruile mogen geven, dan aan Leden van den grcoun K^ygsrsad, welke echter zullen verplicht zyr, et n behoorlyk met naam- en dagteekei iüg gemunietrd rerverfaal te geven, 't welk in de plaats van her celeerde ' ruk zal gelegd, en niet, dan tegen riftitutie van het zelve, te rug gegeven worden, zullende niemand eenig Stuk langer dan uiterlyk agt achtereenvolgende dagen mogen onder zich houden, op verbeurte van drie guldens voor ieder dag. fil XLV. Hy zal alle ordinaire en extra ordinaire Vergaderingen van den grooten en kleinen Krygsraad moeten bywoonen, doch by ziekte of ander wettig belet zullen de Notulen door één der prse» fente Leden, by meerderheid daar toe te noemen, moeten gehouden worden. XL VI-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen, 223 XLVI. Als Rentmeester zal hy verplicht zyn, alle Penningen té ontvangen, Quitamien tepasleeren, en de noodige betaalingen te doen op ordonnantie van den kleinen Krygsraad, geteekend door twee Leden daar toe van wegens dezelve benoemd; voorts zal hy jaarlyks op den ordinairen grootec Krygsraad in Maart, ten overftaan van de Sergeanten der Schuttery, rekening en verantwoording doen van zyn Adminiftratie, met exhibitie van alle de daar toe fpetteerende bewyzen, welke rekening door den grooten Krygsraad geëxamiaeerd, geapprobeerd en getekend zynde, by de Papieren van den Krygsraad zal moeten bewaard, en een dubbeld, op gelyke wyze geteekend, aan den Rendant ter zyner decharge ter hand gefteld worden, zullende vervolgens deze gedaane rekening aan de refpeöive Bataiijons en Compagnie Artillerie, daar toe geconvoceerd zynde, worden voorgelezen» en voorts geduurende agt dagen, des middags van 12 tot 2 uuren, op den Doelen voor alle de Leden der Schuttery ter vifie en examinatie leggen. XLVII. Behalven de hier voorgemelde Krygsraaden, zal het den Collonellen of commandeerende Officieren der Bataiijons en Compagnie Artillerie vryftaan, hunne Officieren, of wel hun geheele Batailjon, of een of meer Compagnien van het zeLj ve, zoo menigmaal te convoceeren, als zy tot het (formeeren van Nominaden, doen van Electien, of om andere gewigtige redenen noodzaakelyk zullen oirdeelen, by welke convocatien de oudfte Luiteunant, of eenig ander Officier door den Collonel daar toe te verzoeken, als Secretaris zal fungeeren, en jvan al het voorvallende behoorlyk Notulen heulden. XLV1II. Ingevalle eenig Officier op de bovenigemelde Krygsraaden of Convocatien, mits dezelve ten minften daags te vooren aangezegd worgden, abfent blyft, zal hy vervallen in eene boete ivan 20 ftuivers, en die te laat komen of te vroeg heen gaan 11 ftuiveis, ten ware zy om noodzaa» ke-  224 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Jcelyke 'be^ghédèï) uit de Stad moesten wr?en, of ziek waren, of om o -ivermydelv k belet abfenr ble* v< n, - Tamboer of P\per uit ieder Compagnie, inde Wyk, die met het ■ ommer van de Compagnie over erft mt, ("ter welken eirde de Stad in drie hoofddeelen, ieder weer in vyf minder deelen ofWyken, zal verdeeld worden J eene generaale omfchryvinge gefchieden, bv welke t x ictelyk de naamen , qualireiten , bedieningen, kostwinningen, woonplaatfen en jaaren , van alle de Minsperfoonen boven de 18 en beneden de 55 jaar"n - oud,  de Vebeurtenisfén ïn 1787 enz. voorgevallen. 22j oud, in die Wyk woonachtig', zullen opgehOmèa en aangeteekend worden -s uit welke differente Lysten door de 15 Officieren die de ómfchryvinge ge» daan hebben, met adfistentie van den Secretaris, een generaale Recruteer-Lyst van alle de tot dé Schuttery gequalificeerde Perfoonen zal gemaakt worden > waar toe zy den tweeden Vrydag in O&ober od den Doelen On de KrucxrasHs t™»r 7nli<.r, k.»_ een komen , om vervolgens Hoor Ao T^kn^. nC Pypers, ieder in zyn Wyk, alle de Perfoonen, die zich op gemelde Recruteer-Lyst bevinden, tegens de groote aanneming, die wezen zal den derdeü Vrydag in Oftober, voor den grooten Krygsraad te doen dagvaarden; op Welke groote aanneming de Kapiteinen, na alvoorens eene exa&e Lyst van het getal der Manfchappen, die in hunne Compagnie ontbreken ingeleverd te hebben> by toerbeurten, uit de gedagvaarde Perfoonen, telkens een Man tot Schutter zullen kiezen en aannemen» tot zoo lange alle de Compagnien compleet zyn$ zullende uit de overblyvende, die* hoewel niet tot Schutters aangefteld, echter daadelyk den Schutters-ééd in handen van dén grooten Krygsraad afleggen zullen, en het Wachtgeld, waar van fa het zesde Kapittel zal gefproken worden, even als de dienstdoende Schutters gehouden Zyn te betaa-. len, op den derden Vrydag in January eene dier. trelyke aanneming gefchieden, doch zullen als dar\ illeen die geenen gedagvaard worden , die tot Schutters zullen aangefteld worden. i juli 1. ue uoopsgezmoen, en de zoodaanigen, flie volgens Kapittel II, des begeerende, van dê bchutterv Zvn S'eëxcilfeern'. znllpn 1 in#ów*.iló jenègen zyn Schutterlyke diénften te Verrichten * tich ten allen tyde, mits zy de Exercitiën, vol* rens het oirdeel van den Majoor van het Bataiijons, :undig zyn, aaö een der Compagnien $ daar vacatu- ito iju , jvauucu aanuieuen , en na oen ocnutters :ed, net zy Corporeel öf met Waare wóórden id ilaatfe van êédej afgelegd te hebbetij doorben  S26 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot kleinen Krygsraad by dezelve geplaatst worden. J LIV. De Grenadiers zullen door het Lot geko- ■ zen worden, uit zoodaanige Perfoonen reeds Schut. . ters zynde, zich vrywillig aangevende, en niet: beneden de vyf voet en zes duim Rhynlandsch lang ; zynde, als door de Staf- en Grenadier-Officiereni van het Batailjon daar toe gefchikt geoirdeeld worden; deze aanftelling zal gefchieden terftond nas het aflopen der Zomer-Exercitiën, en voor de: groote aanneming in Oótober._ LV. De Grenadiers zullen jaarlyks voor het ge., bruik der Nimfen betaalen twintig ftuivers, enj voor de fchaadens, die aan dezelve buiten de Exer. citien komen, moeten inftaan ; ook ze niet mogen| dragen, dan wanneer hun zulks door den Commandeerenden Officier van hun Batailjon word aangezegd: zullende hetnogthans den zoodaanigen, diei: verkiezen zich van eigen Mutfen te voorzien, vry; ftaan, dezelve, tegen betaaling van den inkoopprys, van de Commisfarisfen over de Geweer-kamer vani| hun Batailjon over te nemen. LVI. De Kadets zullen ten minftcn 15 jaaren: oud moeten zyn, den Schutters-ééd afleggen, en: zich ten allen tyde, mits de Exercitiën kundig zyn-| de, aan een der Compagnien na hun goedvinden] kunr.en aandienen, en door den Krygsraad by deJ zelve geplaatst worden , doch zullen geen ftem tod het formeeren van Nominatien of Eleöien kunnen! uitbrengen, dan na dat zy 18 jaar gepasfeerd zyn. LVI1. Tot Artilleristen zullen by voorkeur zoo-\ daanige gekoozen worden, als zich vrywillig aan-| bieden, en door de Officieren daar toe gefchiktj geoirdeeld worden. „,,''. LVIII. Die tot Schutters aangefteld wordenJ zullen gehouden zyn , terftond na hunne aanftelling, den hier navolgenden Schutters-ééd, in handen van den grooten Krygsraad af te leggen: „ Dat zweere ik dat ik zal onderdaanig zyn de Ed. Groot Mogen* de Heeren Staaten van Holland en West-Fries^ s, land*  , de Stad en Burgery in het byzönder, contrarie „ zal wezen, met al myn Vermogen zal tegen» n gaan, en, des geordonneerd, met lyf eUgOedzal %% helpen wederftaan en afkeerèn 5 en indien de >, nood het vorderde^ dat men zoude moeten bui« „ ten Haarlem trekken, waar Heeren Burgemees. j>, teren ofce een derzelver my zullen voorgaan „ s, ik henlieden zal volgen." Waar na aan ieder derzelven een Schutters BiU jet, mitsgaders een Copy van den ééd, en een geïiommerde Koperen Penning zal ter hand gefield kvorden, zullende het Nommer van gemelde Penning, gelyk ook van het Geweer, en van de Wapenrusting , op het Schutters Biljet genöteercS, rvorden, Kapittel V. Over de aanftelling van Opper- en Onder% Officieren, Tamboers en Pypers. LIX. Alle posten van Officier of Onderofficier rallen binnen 14 dagen, na dat dezelve zyn kó. men te vaceeren, moeten vervuld, 'en de, nieuw langeïlelde by den eerstvolgenden kleinen Krygsraad ; of, als de beéédiging by Heeren Bürgemeesiferen gefchieden moet, binnen een week na dè pnftelling, beéédigd worden. . U LX. Tot de posten van Officier óf Oèdèr-ÓH3? 2 tief  »28 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot cier zal niemand bevorderd worden dan die genegen is dezelve aan te nemen, doch eenmaal aangenomen hebbende, daar van niet kunnen ontflagen worden, dan om notabele lighaams gebreken, of om zoodaanige gewigtige redenen als by den grooten Krygsraad valabel zullen geoirdeeld worden. LXÏ. De Charge van Qpper-Officier zal zyn ad vitam, of tot den ouderdom van 50 jaar, ten ware iemand, na 12 jaar als zoodaanig gediend te hebben , zyn ontflag verzogt, 't geen hem als dan door den grooten Krygsraad zal geaccordeerd worden,mits, even als alle tot de Schuttery gequalihxeerde Perfoonen, jaarlyks, tot den ouderdom van jj jaar toe, betaalende vier guldens. LXI1. De post van Onder-Officier zal zyn tot den ouderdom van 55 jaar, doch zal iemand, des verzoekende, wanneer hy 50 jaar gepasfeerd is, en zulks aan den grooten Krygsraad door voldoen- j de bewyzen doet blyken, van den dienst ontflagen . worden, mits even als alle tot de Schuttery gequaÏMceerden jaarlyks, tot den ouderdom van jjjaar : toe, betaalende vier guldens. L'XIII. De verkiezing en aanftelling zal zyn als volgt: by vacature van een Sergeants, of Corpotaals-plaatze , zullen alle de Onder-Officieren en' Schutters der Compagnie door den Tamboer of 'Pyper, op order van den Luitenant, en met voorkennis van den Kapitein en Collonel van het Batailjon , ten minften tweemaal 24. uuren tevoorenop: den Doelen geconvoceerd worden; wanneer door de prsfente Schutters eene Nominatie van vier Perfoonen uit de meest gegoedde , aanzienlykfte en: minst afhangelyke, Perfoonen van het Batailjon zal: gemaakt worden; welke Nominatie door de Luitenant en prsefente Onder Officieren op twee zal verminderd , en aan den Kapitein ter electie geprajfenteerd worden. LXIV- In gevalle de Stemmen, by het formee« ren van deze of andere Nominatien of Èlecfien.i mogten fteken, zal het lot decideeren. LXV»  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 229 LXV. De Vaandrigs zullen by meerdeiheid van Aemmen, door de Ópper-Officieren van hec Batailjon waar in de vacature is, gekoozen worden, en* den ouderdom van 16 jaaren moeten bereikc hebben. LXVI. By vacature van een Kapiteins, of Luite. nants-plaatze, zullen de Officieren van het Batailjon, en Onder-Officieren van de Compagnie, waar in de vacature is, door den Commandeerenden Officier van hec Batailjon, ten minften 24 uuren te vooren, geconvoceerd worden, en eene nominatie van twee Perfoonen, uit het lighaam der dienstdoende of dienst gedaan hebbende Leden der Schuttery,formeeren, uit welke nominatie, na dat iezelve aan Heeren Burgemeesteren ter approbatie geprsfenteerd, en door Hun Ed. Groot Achtb. geipprobeerd zal zyn, vervolgens de Schutters der Compagnie, waar in de nieuwe Officier zal moeten aienen, daar toe insgelyks geconvoceerd zynde, lie eledtie zullen moeten doen met befloten biljetten, ten overflaan vandeOpper-Officieren van het Batailjon, zullende de biljetten door twee Officieen, door den Collonel daar toe verzogt, geopend vorden, welke Officieren,op hun woord,aan niepand zullen openbaaren, wie voor of tegen den teëiigeerden Kapitein of Luitenant geftemd hebken; de in diervoege geëligeerde Perfoon, zal voorts lan Heeren Burgemeesteren ter aanftelling worden oorgedragen. LXVII. By de vervulling van den post van Ma. Dor, zullen de Officieren van het Batailjon, waar 1 de vacature is, uit de Kapiteinen der geheele chuttery twee Perfoonen nomineeren, de alzoo enomineerde aan het zelve Batailjon daar toe geonvoceerd voorftellen, en vervolgens aan Heeen Burgemeesteren ter approbatie prsfenteeren; ullende voorts uit zoodaanig geapprobeerd tweeal door de Officieren van het gemelde Batailjon Ie eleftie gefchieden. LXVIII. De Collonellen zullen op gelyke wyze ut de Leden der Ed. Achtbaars Vroedfchap, MaP 3 joors  S30: Verzameling van Stukken betrekkelyk tot joors of Kapiteinen der Schuttery» genomineerd, voorgefteld, ter approbatie voorgedragen, en geëligeerd worden; doch zullen geen regeerende Burgemeesteren of Hoofd-Oificier te gelyk Collonellen kunnen wezen. LXIX. DeNominatien en Eledtien tot Kapitein, Luitenant, Onder-Luitenants, en Onder-Officieren; der Artillerie, zullen op gelyke wyze gefchieden als die der Kapiteinen, Luitenants en Onder-Officieren der drie Bataiijons. LXX. De Adjudant of Adjudanten zullen op een vast jaarlyks tradtement, by den grooten Krygsraad te bepaalen, met meerderheid van (temmen , door denzelven grooten Krygsraad aangefteld en beéédigd worden, en den rang hebben van oud» flen Sergeant. LX XL De Adjudant zal verplicht zyn, by alle Exercitiën, 't zy van het geheele Batailjon of varj derzelver byzondere Compagnien, ook by Wapen» fchouwing en Monftering van de Bataiijons, en; der wakende Schutters, tegenwoordig te zyn, den: post van Adjudant behoorlyk waarnemen, ea alle1 zoodaanige ordres obedieeren, als hem door den' commandeerenden Officier der Bataiijons of Compagnien worden gegeven. LXXII. Hy zal gehouden zyn in de refpective Bataiijons, de nieuw aangekomen Schutters behoorlyk in den Wapenhandel, endiverfeMarfchen, te onderwyzen, en hun niet eerder van die lesfen mogen pntfiaah, voor dat hy dezelve bekwaam oirdeelt, om met de overige Manfchap mede te exerceeren, in welken gevalle hy dezelve in hunne volkomen Wapening, aan den commandeerenden Officier der refpeótive Compagnien, ter approbatie' zal piffifenteeren. LXXIII. Ook zal hy ten minften tweemaal ss weeks , of zoo veel meerder als hem zulks door den commandeerenden Officier van het Batailjon, het geen de Brandwacht heefc, zou mogen gelast gorden, d&s avonds ten io uuren op de IS acht»' wacht  ie Gebeurtenis/en in 1787 «riz. voorgevallen. 231 wacht moeten prsefent zyn, de vifitatie doen der Geweeren , de Manfchappen in de behandeling derzelve onderwyzen, toezien dat alles in behoorlyke orde gefchiede, en niet eerder van de Wacht gaan, voor dat de fleutels der Poorten binnen zyn, terwyl hy 's ochtends, ingevalle 'er iets is voorvallen, of wel dire&elyfc indien de zaak van dat gewicht is, aan den commandeerenden Officier van het Batailjon, het geen de Brandwacht heeft, van zyne bevinding gehouden zal zyn rapport te doen, LXXIV. By alle gelegenheden , wanneer een Batailjon , 't zy by brand, beroerten of eenige plegtigheden, in de Wapenen moet komen, zal ihy by dat Batailjon moeten tegenwoordig zyn, en de orders uitvoeren, die hem door den comsmandeerenden Officier zullen worden gegeven; linsgelyks zal hy gehouden zyn, ingeval een der iBatailjons, of een Detachement uit dezelve, buicen ide Stad mogt trekken, mede te gaan, indien zulks [noodig mogt geoirdeeld worden, zullende hy, [wanneer de geheele Schuttery in de Wapenen J:omt, aan het Batailjon dat de rang heeft geaffec. iteerd zyn. LXXV. Hy zal gehouden zyn, by zyne aanIftelling, in handen van den grooten Krygsraad, af te leggen ~den gewoonen Schutters-éêd, met by,voeging van de volgende claufule: ,, Dat ik my voorts zal gedragen, aan het geL, ne in de generaale Ordonnantie op de Schuti„ tery ten mynen opzichte is geftatueerd, en al- les doen , het welk een getrouw Adjudant, u, mitsgaders een getrouw en gefchikt Burger de- zer Stad, gehouden is te doen." . LXXVI. De Sergeanten, Bombardiers en Cotporaals der Schuttery, zullen den Schutters-eéi by handtasting vernieuwen, i LXXVII. De Onder-Luitenants der Artillerie en iVaandrigs, zullen den Schutters-ééd doen in haniden van den kleinen Krygsraad. P 4 LXXV1IL  Verzameling van Stukken betrekkelyk tot LXXVIII. De Luitenants, Kapiteinen, Majoor», en Collonellen, zullen denzelven Schutters-ééd afleggen in handen van Heeren Burgemeesteren} en wel de Luitenants en Kapiteins, zonder eenige Uitlaating of verandering; doch de Collonellen, met uitlating der woorden: voorts Collonellen en alle over my gefielde Officieren dezer Schuttery; terwyl de. Majoors in plaats van de voorf?. woorden zullen zweeren: als mede de Collonellen dezer Schuttery. LXXIX. De Tamboer-Majoor zal aangefteld worden door den grooten Krygsraad, op een jaarlyks traflement van ƒ1.50. LXXX. De Batailjocs-Tamboers zullen op gelyke wyze uit de ordinaire Tamboers aangefteld worden, en, boven hun traüement als Tamboer, jgarhks extra genieten ƒ 6. LXXXI. De Tamboers en Pypers, zullen op voordragt der Officieren van het Batailjon, waar in de vacature is, door den grooten Krygsraad worden aangefteld, en genieten, de Tamboers een vast jaarjyks tiaöement van ƒ 75, en de Pypers ƒ 50. "LXXXIL De Tamboer-Majoor, mitsgaders de Tamboers en Pypers by den Krygsraad aangefteld ea beeédigd zynoe, en DenooriyKe -Acte van aanftelling bekomen hebbende, zullen den ééd van zuivering afleggen in handen van Heeren Burge¬ meesteren. LXXX1Ü. Ingevolge bet Art. 137. van des Brand, by deze Ordonnantie geftatueerd, zal de TamboerMajoor, ultimo April 's morgens ten 9 uuren, zich vervoegen ter huize van den Collonel of commandeerenden Officier van het Batailjon, het geen de Brandwacht moet hebben, om aldaar de noodige orders te vraagen, ten einde alle Opper- en OnderOfficieren en Schutters van dat Batailjon de Brand, w.cht te doen aanzeggen, 't welk ieder Tamboer en ryper dien zeirden aag aan alle de ocjiutters v;ar zyn Compagnie, zoo als dezelve op zyn rolle ftaan , zal moeten doen» LXXXIV,  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 233 LXXXIV. Daar en boven zal de Tamboer-Majoor, nevens alle de Tamboers en Pypers dergancfche Schuttery, gehouden zyn, jaarlyks op primo Miy aan de huizen van alle de Officieren der Schuttery, by Trommelflag de verandering der Brandwacht aan te zeggen. LXXXV. Wanneer by dag brand ontftaat,. zullen alle de Tamboers der geheele Schuttery, ieder m de Wyk die met het Nommer van zyn Compagnie overeenkomt, de Trom roeren, ten einde door deze generaale Trommelflag de Schutters van het Batailjon dat de Brandwacht heeft van den Brand te adyerteeren ; waar na de Tamboers van het Batailjon dat de Brandwacht heeft zich direct, na den Brand zullen begeven, except die der Grenadier-Compagnie op het Stadhuis, terwyl de Pypers van dat Batailjon, zoo dra zy eenige kennis van den Brand hebben bekomen, oogenblikkelyk zich, ter plaatze daar dezelve exteerc moeten vervoegen. LXXXVI. Ingeval by nacht Brand ontftaat, zullen zy op gelyke wyze, wanneer zy door de waaiende Schutters, of zoo veel eerder zy van den Brand zullen worden verwittigd, ieder in de Wyk; die met het Nommer van zyn Compagnie overeenkomt , de Trom roeren. LXXXVII. De Tamboers en Pypers van het Batailjon, het gene in rang volgt op het Batailjon dat de Brandwacht heeft, zullen, wanneer de Brand by nacht ontftaat, en twee uuren geduurd heeft, de Officieren van hun Batailjon moeten wekken, en zich voorts nevens de Tamboers en Pypers van het derde Batailjon, het zy dezelve by nacht of by dag ontftaat, wanneer ze drie uuren heefc aan- enouden, naar den Doelen begeven, om aldaar e ordre van hunne commArifWrpnri» nffioi»,„n qf te wachten. LXXXVIII. In gevallen van oproer en tumult, auhen de lamboer-Majoor, de Tamboers en Py? 5 pers  334- Verzameling van Stukken betrekkelyk tot pers der drie Bataiijons, zich exaftelyk moeten gedragen naar de ordres op het ftuk van oproer en. tumulten in de Ordonnantie bepaald, en alle zoodaanige nadere ordres, als hun door den commandeerenden Officier van het Batailjon zullen worden aegevrn. -' LXXXIX. Ook zullen zy zich exaöelyk gedragen naar de ordres op het ftuk van de Exercitie by deze Ordonnantie bepaald. XC. Zy zullen gehouden zyn, ingevalle zy zich buiten de Stad wilden begeven, den commandeerenden Officier van hun Batailjon hier toe confent te vragen, die hun zal renvoyeeren aan den Tamboer-Majoor, om in alle gevallen hunne posten te laten vervullen. XCI. De Tamboers en Pypers zullen op den eerften Maandag van ieder maand, van 3 tot 4 uuren, op den Doelen door den Tamboer-Majoor worden geëxerceerd, en verders onderwezen in de Exercitiën en Marfchen, van welke Exercitiën de Tamboer-Majoor telkens rapport zal doen aan den Majoor van het Batailjon, dat de Brandwacht heeft. XCII. Deze Tamboers en Pypers zullen zich hier van niet mogen excufeeren, dan om zeer gewichtige redenen, dewelke zy aan den commandeerenden Officier van hun Batailjon zullen moeten voordragen, en zich reguleeren naar de volgends XCI1I.' De Tamboer-Majoor abfent blyvende , zal verbeuren ƒ i-iOr Tamboers en Pypers 15 ftuivers. XCIV. Al wie na drie uuren komt, zal verbeuren 4 ftuivers, en na half 4 uuren als abfent zynde betaalen; die voor 4 uuren weg gaat, zal verbeuren 4 ftuivers, en die voor half vier uuren weggaat, zal in de boete van abfentie vervallen. XCV. Deze boetens zullen moeten betaald worden op den eerst volgenden Exercitie-dag, op verbeurte van 2 ftuivers, de tweede Exercitie op verbeur-  de Gtieurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 43^ beurte van 4 ftuivers, en zoo by verdubbeling; aullende deze boetens, als alle anderen, gaan ten voordeele der Krygsraads-Kasfe. XCVj% By vacature van een Tamboer-of Pypersplaatze, zal naauwkeurig achc worden gegeven op hunne bekwaamheden, ten welken einde de Sollicitanten, onder opzicht, van den Tamboer-Majoor, voor de Officieren van het Batailjon hun examen zullen moeten doen. XCVII. De Tamboers en Pypers zullen den Tamboer-Majoor in alle Exercitiën, verdere ondernchtingen, en zoodaanige ordres als hun door de Officieren van hun Batailjon worden gegeven, (tiptelyk gehoorzaamen, en, by faute van dien, na exigentie van zaaken worden geftraft. XCVIII. De Tamboer-Majoor , Timboers en Pypers, zullen in handen van den grooten Krygsraad afleggen den gewoonen Schutters.ééd, men by voeging van de volgende claufule: „ Dat ik my voorts zal gedragen aan het gene 3> in de Ordonnantie op de Schuttery ten mynen ,, opzichte is geftatueerd , en alles doen en laten, „ het gene een getrouw Tamboer-Majoor, Tam- boer of Pyper, midsgaders een getrouw en ge- fchikt Bnrger gehoudenis te doen " XCIX. De Muzykanten, die zich vrywillig tot den dienst der Schuttery aanbieden, en door den Krygsraad geaccepteerd worden, zullen rang hebben nevens de Sergeanten der Schuttery, op gelyken voet vrydom aan de Poorten genieten, en geenerhande contributie van wacht-geld of anderszins behoeven te betaalen; daar tegen zullen ?y enCo- ps eens 's weeks by de Zomer-Exercitien adfisteeren moeten, en zulks by ieder der respective Bataiijons by beurten, gelyk ook by alle Bataiijons Afvuuringen; en wanneer by de eene of andere gelegenheid eenig Batailjon in parade mogt opkomen; zullende by de gecombineerde Exercitiën en Afvuuring der drie Bataiijons, en by zoodaanige occafien, als de gantfebe Schuttery in parade onder dg wapenen mogt  s3<5 Verzameling van Stukken betrekkelyk tel mogt komen, het Corps Muzikanten aan het Batailjon, 't welk voor dat jaar den rang heeft, geaffecïeerd zyn. Kapittel VI. Over de Coniributien en Uitkoop. C. Daar, door het invoeren van deze nieuwe Ordonnantie, de Leden der Schuttery in ordinaire tyden bevryd zullen zyn van het waarnemen der NagtWacht, en van de onkosten daar uit fpruitende„ zal door ieder Lid der Schuttery, om goed te maaken de wacht-gelden voor de waakende Schutters, en de kosten die 'er tot het in ftand houden eener geregelde Wapenoeffening vereischt worden , by provifie, en tot dat de finantien van den Krygsraad zal toelaaten zulks te verminderen of anders daar omtrent te voorzien, jaarlyks, onder de benaaming van wacht-geld, in navolgende maniere gecontribueerd worden; door een Collonel . . . ƒ 30 — ■ Majoor . * . f 25 — — Kapitein . . . ƒ 20 — « Luitenant . . ƒ 15 -— . Onder-Luitenant ƒ 10 •—- Vaandrig . . . ƒ 10 — — Bombardier ■> en (. •ƒ 7——1— Sergeant . -V Corporaal ... ƒ 5 — Cadet ƒ 7 — —— Schutter of ...ƒ4Artillerist J van welk wacht-geld alle 3 maanden, te weten in de eerfte week van February, May, Augustus en No-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 237 November, door de Onder-Officleren en Schutters £ tegens behoorlyke quitantie aan een der Sergeanten hunner Compagnie, door den Kapitein daar toe te benoemen, zd moeten betaald worden, op verbeurte van 5 ftuivers voor ieder week dat gemelde Onder-Officiers of Schutters hier in nalatig blyven, zullende de Sergeant deze Penningen, voor het uiteinde der tweede week, aan den Kapitein van zyn Compagnie moeten verantwoorden, volgens een exacte Lyst; van welke Penningen de Kapitein op de eerstvolgende fesfie van den kleinen Krygsraad wederom verantwoording zal moeten doen aan den Rentmeester. —- De Opper-Officieren zullen derzelver Contributien voor het einde van December aan den Rentmeester, op eene boete van drie guldens voor ieder week, moeten voldoen. Cl. Dit wacht-geld, ter fomme van vier guldens 's jaars,zal insgelyks betaald worden door de wachtvrye Ambtenaaren, en alle zoodaanige Perfoonen, die, gequalificeerd zynde tot de Schutterye, op de Recruteer-Lyst gebracht zyn, zonder als nog tot Schutters aangenomen te zyn, volgens Artikel 5% dezer Ordonnantie; welke Penningen alle half jaaren door den Provoost zullen opgehaald worden. CII. Daar en boven zullen tot Donateurs en honoraire Leden der Schuttery geadmitteerd worden de Leden der Edele en Achtbaare Vroedfchap, benevens de Penfionarisfen en Secretarisfen, de Le. den welke bevoorens by de Schuttery als Officie, ren gediend hebben, zoodaanige Officieren als volgens Artikel 61 hun tyd hebben uitgediend, of om andere redenen honorabel ontflagen zyn, de Leeraaren der onderfcheiden Gezindheden, en eindelyk zoodaanige notabele Burgers, aan welken dit als een particulier honneur zal vergund worden, als mede tot Donatrices alle Vrouwen van eenig aanzien of van vermogen; zullende aan alle dezelven hier van een behoorlyk bewys door den Secretaris geteekend, en by alle de Afvuuringen der respedtive Schutteryen hier voor een gediscingueerde plaats  Verzameling van Stukken betrekkelyk tot gegeven worden, mids jaarlyks tot de onkosten def Schuttery naar goedvinden, doch niet minder dan. twee Ducaaten, contribueerende. ClII. Niemand, tot Schutter aangefteld wordende of Schutter zynde , zal vermogen uitkoop tè doen, dan van ƒ12:-:- tot ƒ 40:-:-ter arbitrage van den grooten Krygsraad, zullende de Opper- en Onder-Officieren , verkiezende uitkoop te doen , Daar evenredigheid betaalen, en ten opzichte der Opper-Officieren geobferveerd worden, dat zy ten minften/io betaalen, boven het gene zy volgens Artikel 100. jaarlyks hebben moeten contribueeren, zullende aan de gene die uitkoop doen, een bewys daar van , door den Secretaris geteekend, gegeven worden. CIV. De Doopsgezinden, welke niet verkiezen zich onder de Schutrery te laten employeeren, sullen naar ouder gewoonte jaarlyks ter arbitrage van den grooten Krygsraad contribueeren van ƒ 8 -: - ï tot ƒ 30-:-: en daar van insgelyks een biljet ontvangen door den Secretaris geteekend. CV. Het voornoemde uitkoop- en contribliants» feld zal ftrekken ten behoeve van des Krygsraads[asfe, en alle half jaaren ingevorderd worden doolden Provoost, telkers de gerechte helfte tegen» quitantie, om te verantwoorden aan den Rent. meester. CVI. De Uitkoopers zullen voortaan van alle Schutterlyke dienften bevryd zyn. Kapittel VII. Van de Nacht-WachU CVIÏ. De nieuw aan te ftellen Officieren ea Schutters, zullen voortaan van de Nacht-Wacht bevryd zyn, ten welken einde by ieder Batailjon zullen worden aangefteld 3 Corporaals, 3 Vice-Corpö. raals, en 27 loontrekkende Schutters, waar van ieder nacht 1 Corporaal, 1 Viee-Corporaal, en 9 Schutters  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 239 ters, by beurten, de Nacht-wacht zullen betrekken, die genieten zullen ieder Schutter en Vice-Corporaai io ftuivers, en de Corporaal 12 ftuivers, en gehouden zyn zich te gedragen naar het gene ia dit Reglement ten hunnen opzichte is bepaald,zul. lende de gemelde Vice-Corporaals, zonder eenigerhande distinctie, verplicht zyn alle dezelfde dien. Iten te doen als de overige waakende Schutters, en alleenlyk daar toe fpeciaal gequalificeerd zyn, om toe te zien, dat de Corporaals zich naar den inhoud dezer gedrage , midsgaders om , by faute van dien, hem in de geftatueerde boete te beftaan, en by deszelfs abfentie zyn post waar te nemen; terwyl dezelve Vice-Corporaals by vacatures toe Corporaals zullen bevorderd worden, indien zy zich. in den voorfz. post getrouw zullen gekweten hebben. CVIII. De verkiezing dezer wachtdoeo.de Schutl ters, die, wanneer zy den ouderdom van zestig | jaaren bereikt hebben, van den dienst zullen ont- ilagen worden, ten ware zy, om ziektens of infir! miteiten, daar toe eerder buiten ftaat mogten ge. i raaken, zal gefchieden by meerderheid van ftemI men der Officieren van het Batailjon, zullende zy deu Schutters-ééd afleggen in den kleinen Krygs! raad. CIX. Het zal den Corporaal, Vice-Corporaal en Schutters vryftaan, hunne wachten voor elkander te laten waarnemen, mids, ten opzichte van den Vice-Corporaal en Schutters, met voorkennis van 1 den Corporaal welke dien Dacht moet waaken, terwyl zy altyd zullen moeten zorgen dat hunne posten vervuld worden, op de boete van ƒ 1-10-: voor een Corporaal, en ƒ I -: -: voor een ViceCorporaal en Schutter, die dit Artikel zal overtreden hebben, en by herhaald verzuim, op pcene van casfatie. CX. De Corporaal, benevens de Vice-Corporaal en Schutters, zullen verplicht zyn voor 10 uuren op de Nacht-Wacht te zyn, op het oude Raadhuis,  JM.0 ' Verzameling van Stukken betrekkelyk tot huis, ten welken einde met den laatften flag vaa 10 uuren de rol door den Corporaal zal worden ge. lezen, zullende de Corporaal, by faUte van dién, verbeuren 8 ftuivers, en de Vice-Corporaal en ieder Schutter 4 ftuivers, die by het lezen van zyn naam niet prEefent is, welke boeten na het fpeelen van quartier over 10 uuren zullen verdubbelen, en na half elfde boete van a^fentie, in 't voorige Artikel vermeld , bedragen. CXI. Deze Corporaals en Schutters zullen met hunne wapenen , beftaande in een Geweer, Patroon» Tas, Sabel en Bandelier, welke hun ten gebruike door den Krygsraad zullen worden gegeven, in behoorlyke ordre moeten verfchynen, welke telkens na het lezen der rolle zullen worden geviüteerd , en voor ieder ftuk, dat 'er aan manqueert of niet in order is, verbeuren 6 ftuivers. CXII. De Corporaal, die de wacht heeft, zal gehouden zyn quartier vóór elf uuren te detacheeren naar ieder Hoofd-Poort twee Schutters (een Vice-Corporaal ook voor een Schutter gerekend) om toe te zien, dat de Poorten behoorlyk gefloten worden , dewelke ook de Bastert-Schut'ters zullen verzeilen, om de fleutels der Stads Poorten op de Wacht te brengen ; deze gedetacheerde Schutters zullen hun last op 't fpoedigfte moeten verrichten,zonder zich onder wegen op te houden', veel min in het een of ander, 't zy Herberg, 't zy particulier Huis, in te treden, op de boete van 12 ftuivers, voor ieder die overtuigd word zulks gedaan te hebben, en zullen, in allen gevalle, gehouden zyn om voor het fiaan van half twaalf uuren wederom met de fleutels op het oude Raadhuis te zyn, op de boete van 8 ftuivers, alles ten ware het laater openhouden der Poorten door de Heeren Burgemeesteren word gelast} in welk geval door den Stads Majoor daar van kennis zal worden gegeven aan den Corporaal van de Wacht,en zal alsdan mede, in voege voorfchreven,tegens den gefteldeö tyd, op het fluiten van dien,de noodige ordre moeten worden gefteld. CXIII.  dè Geleurtenisfen in 1787 enz, vóorgévaïlet. '24* CXIII. Na het lezen dei- rolle, en het doen der viütatie, zal de Corporaal diretl een Schildwacht aan de deur zetten, die de gantfche nacht door om het uur zal worden afgelost, zullende de twee Schutters, die op hun tourbeurt van Poorten vry zyn t het eerfte worden geëmployeerd. CXIV. Die op Schildwacht gefteld wordt, zal zuks moeten waarnemen met zyn eigen Geweer, zonder dat van een ander, tegen deszelfs wil, daar toe te mogen gebruiken, op een boete fan 6 flutvers. CXV. Zoó iemand op zyn Schildwacht zal bevonden worden te flapen. of dezelve te verzuimen, Zal verbeuren drie carolt guldens, en boven dien arbitrairlyk worden gecorrigeerd, midsgaders ook verbeuren zyn Geweer, zoo 't hem word afgenomen, mids hy het zelve met één gulden zal mogen los'fen. CXVI. En zoo iemand de Wacht met geweid wilde attaqueeren, of den Schildwacht te na komen* zal alzulke moedwillige op de Hoofdwacht worden gebracht, en daar van aan den Fiskaal kennis worden gegeven, om, ingevalle het een Schutter is, tegen hem naar gelegenheid van zaaken te ageeren, üiterlyk tót ontfchuttering toe, en om, ingevalle de Aggresfeur geen Schutter mogce zyn , ofce in. dien 'er door denzelven, al ware hv een Schutter, met 'er daad publiek geweld mogt gepleegd zyn, den Gevangen over te leveren aan den Heer Hoofdofficier dezer Stad, om tegen den zei ven voor den ordinairen Rechter te ageeren, Zoo als zal bevonden Worden te behooren; doch, indien de gene, die de Wacht attaqueerde, zich niet wilde gevao* gen geven, maar te weer ftellen, en daar door gekwetst, gegriefd of doodgeflagen wierd , zal de handdaadige daar over niet worden geftrafc , maar van het flut onfchuldig gehouden zyn; zullende iö aden gevalle immediaat kennisfe worden ge^evea aan den commandeerenden Officier van het Batail» jon, dat de Brand-Wacht heeft, XIX. Dssï, CXVlït  ■242 Verzameling van Stuiken betrekkelyk Ut CXVII. De Adjudant zal verplicht zyn ten min. ften tweemaal 's weeks, of zoo dikwils als hem door den commandeerenden Officier zal worden ge. last , insgelyks voor tien uuren aldaar te compa. reeren, en na het lezen der rolle de Geweeren vifiteeren, en de Schutters in 't Manuaal onderrichten. „ CXVIII. Het woord, door Burgemeesteren te geven, zal des avonds voor de klokke tien uuren, door den Stads Majoor, of, by deszelfs abfentie of belet, door iemand van zynenwegen, in een befloteo biljet gebracht worden op de Wacht, en aan den Adjudant, zoo hy daar praefent is, overgegeven worden, die het zelve den Corporaal zal communiceeren, en by abfentie van den Adjudant door den Corporaal worden geopend; doch, in geval om dringende redenen, een gedeelte der Schuttery de Nacht-Wacht mogt betrekken, zal het zelve aan den commandeerenden Officier van dat Detachement worden ter hand gefteld. CXIX. De Corporaal der wakende Schutters zal niet vermogen,dan by dringende noodzaaklykheid, het Woord aan één der Schutters te communiceeren, op een boete van 30 ftuivers. CXX Zoo wanneer iemand dronken or oelcnonken mogt zyn , zal hy verbeuren ééne Gulden, en boven dien naar maate van zyne dronkenichap met fusoenfie.en des noods met casfatie, worden gecorrigeerd, zullende direct hier van kennis worden geelven aan den commandeerenden Officier van t Batailjon, dat de Brand-Wacht heeft. CXXI. Ten einde de goede order op de Wacht des te beter onderhouden worde, zullen aldaar geenerhande traftementen voortaan gegeven, nochte ook eenige Wyn of fterke drank gebruikt mogen worden , op de boete van 30 Stuivers, te verbeu. ren by den genen die bevonden wordt dit Artikel overtreden te hebben. CXXH. Ook zal niemand, geduurende de Wacht, het zy een anders , 'tzy zyn eigen,Geweer mogen * los-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 243 Josfen.erj dus buiten nood eenig geraas maaken,op een hoete van 3 Guldens. CXXIII. De Vice-Corporaal en Schutters op de Wacht zynde, zullen gehouden zyn den Adjudant en Corporaal in alles betaamelyke gehoorzaamheid en achting tebewyzen, zonder dezelve te mogen wederïlreeven, veel min door onbehoorlyke woor* den of dreigementen te beledigen, op de boete van ƒ3:-: en boven dien door den grooten Krygsraad als wederhoorigen, naar gelegenheid van zaaken, en naar maate van de grootte van hun wanbedryf, zelfs door casfatie worden gecorrigeerd. CXXIV.Gelykookde Vice Corporaal en Schutters zullen gehouden zyn, in alle zedigheid en be. tamelykheid met elkander om te gaan, zonder te vloeken of te zweren, elkander onderling 't zy door dreigementen of fcheldwoorden te beledigen, op de boete van i2Stuivers, en daar en boven naar bevind van zaaken door den grooten Krygsraad te worden gecorrigeerd. CXXV. De fleutels der Poorten en fioomen zullen zyn onder bewaaring van den Corporaal, enten dien einde in een goede orde worden opgehangen in het Kasje daar toe gefchikt. CXXVI. Wanneer des morgens, de Poorten nog gefloten zynde, de Jaagfchuiten aankomen of af | vaaren , zullen de Schutters, welke by loting de Zyl- en Spaarwouder-Poorten hebben gefloten, ge: houden zyn met hunne wapenen by het openen dei zer Poorten te adfisteeren , en aldaar te blyven Zoo | lang de Poorten geopend zyn> en zullen zy zich I immediaat, na dat de Poorten weder gefloten zyn, i| moeten vervoegen onder den waakenden Corporaal, i zonder zich onder wegen op te houden, op de'boete in Art. 112. gemeld. CXXVIL Wanneer des nachts een Poert moet worden geopend, zal zulks ten fpoedigften moeten gefchieden, ten Welken einde de Corporaal de twee Schutters, die 's avonds die Poort hebben gefloten j «al afzenden j, dewelke direö:, na deiselve we^ ^ % der  444- Verzameling van Stukken betrekkelyk toi der gefloten te hebben, zullen moeten te rug keeren, en obferveeren 't gene in bovengemelde Artikel op dat ftuk is gezegd, waarvoor zy als van ouüs 24 ftuivers zullen genieten, dewelke onder de wjcht hebbende Corporaal en Schutters zullen worden verdeeld, en de Corporaal hier van 4 ftuivers, en de Schutters 2 ftuivers, genieten; doch zullen de Heeren van Stadswege in Commisfie zynde hier van geëxcufeerd zyn. CXXVlII De Corporaal zal 's ogtends, een quartier uur voor het luiden der Poortklok, doch riet eerder, dezelve Schutters, die 's avonds de Poorten hebben gefloten, detacheeren om dezelve m-t de naast daar aan gelegen kleine Poorten en Hekken te openen, en zullen de Schutters de fleutels ontvangen, en, de Poorten geopend hebbende, immediaat te rug komen, op een boete van 12 ftuivers, als wanneer de Corporaal de Manfchappen zal afdanken, voor welken tyd niemand de Wacht zal mogen afgaan, op pceae van voor geheel abfent gerekend te worden. CXXIX. Voor het afgaan der wacht zullen de Corporaal en Vice-Corporaal gehouden zyn, al het gene op de Wacht voorgevallen, is, alsmede zoo één der Schutters iets tegen deze Ordonnantie mogt hebben gedaan, in het Wachtboek met hunne onderteekening te noteeren; welk Wachtboek de Corporaal gehouden zal zyn 's middags voor één uur aap het huis van den Fiskaal te bezorgen, zullende, ingeval iemand volgens deze Ordonnantie in eenige boete mogt vervallen zyn, de Provoost door den Fiskaal gelast worden de boete op te haaien, en by weigering tegens den zeiven voor den Krygs-^ raad worden geprocedeerd, zoo als by deze Ordonnantie is bepaald. CXXX. Wanneer brand mogt ontftaan buiten één der Foorten binnen de jurisdictie dezer Stad, ofte by een der Poorten of Water-Poorten binnen deze Stad , zal de Corporaal die de wacht heeft terftond de 2 Schutters, die 's avonds die Puort, of de naast daar  de Gebeurtenis/en ïn 1787 enz. voorgevallen. 245 daaraan gelegen Hoofd-Poort, hebben gefloten, zenden om dezelve te doen openen, die zichoo- fenblikkelyk weder naar de Wacht zullen moeten egeven, ten ware de commandeerende Officier van het Batailjon, dat de Brand Wacht heeft, hun aldaar mogt benoodigd hebben, wiens ordres zy in alle gevallen zullen moeten obferveeren. CXXXI. By alle gevallen van brand zal de Corporaal, zoo dra hy door de Brand Klok of anderszins hier van eenige kennis bekomen heeft, gehouden zyn, diredtelyk s Schutters te detacheeren,om door ieder van hun 3 Tamboers en 3 Pypers te doen oproepen, ten welken einde door den Corporaal by het verdeelen der posten uir de lyst der Tamboers en Pypers zullen worden opgegeven, die zy in geval van brand moeten oproepen. Eo op dat dit des te beter moge nagekomen worden, zal 'er altyd een behoorlyke lyst der Tamboers en Pypers, met de prteciefe bepaaling hunner woonplaatzen, op de Wacht moeten hangen; zullende de Adjudant moeten toezien, en zorg dragen, dat deze lyst te aller tyd exaót en in goede ordre bevonden worde. CXXXII. By tyden van brand zullen de wachtdoende Schutters ook tot Flambouw-Dragers worden geëmployeerd, en ten dien einde van Stadswegen met een flambouw aan hun huis voorzien worden, zullende de wachtdoende Vice-Corporaals en Schutters van het Batailjon dat de Brand Wacht heeft , wanneer 'er 's avonds na het luiden der Poortklok, of's nachts, brand ontftaat, zich oogenblikkelyk met hun Zyd-Geweer en aangeftoken Flambouw, doch de Corporaals met hunne Geweeren, na de brand begeven, except die Schutters , Vice-Corporaal en Corporaal, welke dien nacht de wacht hebben of moeten hebben , op verbeurte van zes ftuivers voor die een half uur, na dat de BrandKlok heeft begonnen te ftaan, en van één Gulden voor die een uur daar na, komt of abfent blyft, ten weiken einde zy by hun aankomen hun penning Q 3 . aan  $46 Verzameling van Stukken ietrekkelyk tot aan den Corporaal zullen geven, die denzelven aan den commandeerenden Officier van het Batailjon, dac de Brandwacht heeft, zal verantwoorden. CXXXIII. Tweemaal 's jaars zal over deze wakende Schutters wapenfchouw gefchieden, naamelyk eens in Juny , wanneer de groote Krygsraad vergaderd is, 's namiddags ten vier uuren , met hunne volle wapenrusting, en insgelyks in November met hun Zyd-Geweer en Flambouw; zullende zy , in geval het zelve niet in order bevonden wordt,naar exigentievan zaaken gecorrigeerd, en het gemis of defect aan Flambouwen en Wapenrusting door hun daar en boven moeten vergoed worden j tcrwyl zy , wanneer zy by deze Wapenfchouwing na 4 uuren compareeren 6 ftuivers, en in geval van abfentie één Gulden, verbeuren zullen. CXXXIV. Ook zullen zy,des gerequireerd wordende, by de Exercitiën en Afvuuringen der Bataiijons moeten compareeren, om aldaar de wacht te houden. Alle bovengemelde boetens zullen gaan ten voordeele van de Krygsraads-Kas. CXXXVI. Hoe zeer de Schuttery by dit Reglement van de Nacht-Wacht word vrygefteld, zal zy echter gehouden zyn, wanneer zulks noodig mogt geoirdeeld worden , en het hun van wegens den êmoten Krygsraad, of door den commandeerenden fficier van hun Batailjon, gelast word, in de wapenen te komen, en de Nacht-Wacht te betrekken. Kapittel VIII. Van den Brand. CXXXVII. Alle jaaren zal de Brand-Wacht onder de drie Bataiijons verwisfelen, en wel primo May 's middags ten 12 uuren, zoodaanig dat ieder Batailjen op zyn tour een jaar lang de Brandwacht zal hebben, ten welken einde de Tamboers »?n, Pypers van ieder der respe#iveBataiijons,alle  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 247 . Ie Officieren, Onder-Officieren en Schutters, daags te vooren van het ingaan der Bra-d-Wacht zullen adverteeren, en zulks op den eerften Mav nog nader door trommelflag bekend maaken , volgens Artikel 83 en 84. dezer Ordonnantie. CXXXVIII. Wanneer brand binnen deze Stad ofte vrydom van dien ontftaat, zal het Batailjon, dat de Brand-Wacht heefc, direct vergaderen by den brand, excepc de Grenadier-CompagEEL. K Of fa  258 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot of, wanneer iemand aan zyn kwetfuure komt te o. verlvden, of aanftonds in rencontre gedood mogte zvn aan de Weduwe of Kinderen van denzelven, van Stadswege worden toegevoegd eene zoodaaDiae remuneratie ofte dedommagement, als met de merites van het gene hy gedaan heeft, en naar zyne of deszelfs Weduwe of Kinderen omftandigneden, zal geoirdeeld worden meest overeen te komen en te behooren. , „ , • CLXXII. In tegendeel zullen alle zoodaanigen, die bv diergelyke voorvallen zich kwaadwillig, ongehoorzaam, of lafhartig betoonen, niet alleen frbitrairlyk, zelfs door ontfchuttenng, by den Krvasraad worden gecorrigeerd, maar ook, indien de omftandigheden van het wanbedryf zoo aggraveerende mogten zyn, dat dezelve zwaarder ftrarre vereischten, zal de Heer Fiskaal, met voorkennis van den Krygsraad, gehouden zyn om, gevoegd met den Heer Hoofd-Officier, zyne actie tegen de zoodaanigen te inftitueeren voor de Ed.. Achtb. Heeren van den Gerechte, en aldaar tegen dezel- , ve kwaadwilligen en ongehoorzaamen in diervoege. i te procedeeren, als bevonden zal worden te behooren ; zullende de Krygsraad vermogen, in zaaken van merkelyke zwaarigheid, ter haarer discretie en befcheidenheid, dezelve mede te renvoyeeren aan het welgemelde Collegie van de Heeren van den Gerechte dezer Stad. . Cl XXIII. En zullen ten tyde niet alleen, wanneer eei ig oproer en beweging ontftaat,maar zelfs met eenden grond geapprehendeeid word, zoo wel de Collonellen als verdere Leden van den Krygsraad en andere Officieren gehouden zyn , zoo veel mooglyk is*.in de Stad en by de hand te blyven,en.: niet da. om noodzaakelyke redenen , met kenusfe, en eoedvmden van Heeten Burgemeesteren, uit dei Staa vermogen te gaan, ten- einde in zoodaanige.; omftandigheden met een zoo veel mooglyk zal zynj vS edigen Krygsraad en prsfeote Officieren de t« ge., ne ordres zullen kunnen worden geëxecuteerd. CLXXIV.  is Geheurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 259 CLXXIV. Alle de voorfchreven boetens ingeval» le van oproer en tumulten verbeurd wordende, zullen even als alle anderen gaan ten voordeele der Krygsraads. Kasfe. CLXXV. Buiten de gevallen van brand, tumult of oproer, en exercitiën, zullen de Schutters, of eenige van dien, niet vermogen zich in de wapenen te begeven, maar gehouden zyn , daar toe af te wachten de ordres van hunnen Collonel of commandeerenden Officier, op pcene van daar over naar exigentie van zaaken op het Itrengfte te worden gecorrigeerd en geftrafc. En zullen de Commandeerende Officieren daar toe ook geene ordres mogen geven dan met confent van Heeren Burgemeesteren. CLXXVI. Van primo November tot uicimo December zullen de Opper-Officieren der drie Bataiijons gezamenlyk eens 's weeks, en wel op Woensdag middag van drie tot half vyf uuren, op den Doelen worden geëxerceerd, door de Majoors der rcs. peótive Bataiijons by toerbeurten; by welke exercitie niemand dan de Collonellen zullen worden ge. admitterd. CLXXVII. De Exercitiën der Officieren zullen beginnen met hun aan te wyzen een goed air onder de wapenen te hebben, dan zal men hen 't Manuaal en verdere handgreepen leeren, daar na 't marcheeren, zwenken, laaden,chargeeren en al 't gene dezelven noodig hebben te weten, om daar na hunne onderhebbende Manfchap wel te kunraen leeren. CLXXVIII. Van alles, in 't voorige Art. vermeld, wel onderricht zynde, zullen zy verder onderwezen worden in de handgreepen met het ge. weer, 't welk een Officier noodig heeft, als mede in het falueeren zoo wel ftaande als in den marsch, en fpeciaal ook de Vaandrigs in het falueeren met de Vaandels. CLXXIX. De Officieren zullen geduurende deze Exercitie alle attentie en oplettendheid moeten gebruiken, zullende ingevalle zy te laat komen R 2 tiea  aco Verzameling van Stukken betrekkelyk tot tien Stuivers, en hy abfentie één Gulden verbeu* ren. CLXXX. In geval iemand wegens ziekte, abfentie uit de Stad, of andere gewichtige redenen, wilde geëxecufeerd zyn, zal hy de reden van zyne abfentie aan den Majoor van zyn Batailjon, immers voor het aangaan der Exercitie, moeten opgeven» en, by gebreke van dien, vervallen in de boete van abfentie. CLXXXI. De Sergeanten der drie Bataiijons zullen insgelyks, van primo November tot ultimo December, eens 's weeks, gezamenlyk, en wel op zoodaanige dag en uur als nader bepaald zal worden , door den Adjudant worden geoefFend in alles wat Art. 177. voor de Officieren is gefteld ; ook zullen zy te laat komende 5 en één halve ftuivers, en by abfentie 10 ftuivers, verbeuren; waar van zy niet, dan om wettige redenen, zullen geëxcufeerd worden, dewelke zy, voor den tyd der Exercitie, behoorlyk aan den Majoor van hun Batailjou zullen moeten opgeven, of, by manquement van dien, vervallen in de boete van abfentie. CLXXXII. Van primo November tot ultimo April zal Compagnies gewyze worden geëxerceerd, en wel in dier voege, dat ieder Compagnie eens om de drie weeken zal exerceeren, op zoodaanigen tyd en plaats, als door den Krygsraad zal worden bepaald. CLXXXIII. By alle deze Compagnies-Exercitiën zullen alle officieren, Onder-Officieren en Schutters in hunne volle wapenrusting moeten verfchynen, en wel op dien tyd als door den Krygsraad zal worden bepaald , ten welken einde door een Sergeant, daar toe te benoemen, de rol zal worden gelezen : die na het lezen derzelve komen, of voor het eindigen der Exercitiën heen gaan, (ten war'- met approbatie van den commandeerenden Cfficier,) zullen verbeuren een Officier 6 ftuivers , een Sergeant 4 ftuivers, een Corporaal en Schutter 3 ftuivers; welke te verbeuren boetens  ie Geteurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 261 eens de oudfle Sergeant zal invorderen , en als dan aan den Kapitein verantwoorden, doch gehouden zyn , daags na de Exercitie, een lystje der abfent geweest zynde Perfoonen aan den Kapitein in te leveren; zullende niemand, dan om ziekte ep om noodzaakelyke reden uit de Stad zynde, hier van worden geëxcufeerd, terwyl hy in allen gevalle verplicht zal zyn deze reden aan den Kapitein op te geven, of by manquement in de voorfchreven boete vervallen. CLXXXIV. De Tamboers en Pypers zullen verplicht zyn te zorgen, dat het licht, en alles verder, in een behoorlyke orde is voor den bepaalden tyd der Exercitie van hunne Compagnie , terwyl zy insgelyks, na het eindigen derzelve, alles behoorlyk zullen moeten bergen CLXXXV. De Zomer-Exercitien zullen beginnen met den tweeden Diogsdag in May, wanneer ieder Batailjon eeas weeks zal exerceeren op het Exercitie-veld , tot dat het zelve zal hebben afgevuurd, en wet op zoodaanige dagen als de Officieren onderling zullen beraaraen , 's avonds ten zeven uuren, alwaar de Opper-Officieren in hunne uniform, als mede de Onder-Officieren en Schutters in hnnne volle wapening, zullen moeten compareeren : met het flaan van 7 uuren zullen de [rollen der vier Musquettier-Compagnien gelezen [worden, terwyl de Grenadier-Compagnie zoo veel | voor 7 uuren aan het huis van den Collonel zal ver1 gaderen, dat zy, aldaar de rol gelezen en de Manfchap in ordre gefteld hebbende, praecies met het flaaD van 7 uuren op het Exercitie veld kunnen zyn. CLXXXVI. Geduurende de Kermisweek zal geen ! Exercitie plaats hebben. CLXXXVII. In den tusfchentyd , tusfchen den iften Juny en den 2often July, zal ieder Batailjon eens vuuren, en tot dat einde een uur vroeger op het Exercitie-veld vergaderen; zullende hier van door den Collonel aan Heeren Burgemeesteren te vooren kennis worden gegeven. R 3 CLXXXVII.  zóz Verzameling van Stukken betrekkelyk tot CLXXXVIII Van den 2ollen July tot primo Augustus, zai ieder Batailjon eens afvuuren, ten welken einde zy 's middags ten drie uuren op hunne Vergaderplaats zullen byéén komen,en van daar in ordenaar het Exercitie-veld trekken, gelyk zy, na het eindigen derzelve , met fiaande Trom en vliegende Vaandels naar hunne Vergaderplaatzen zullen te rug keeren, en aldaar worden afgedankt. By deze Batailjons-Afvuuring zullen alle de Officieren, Onder-Officieren, Schutters, Tamboers en Pypers, in hunne volle kleeding en wapening moeten compareeren; van deze Batailjons-Afvuuringe zal door ieder Collonel van de Bataiijons te vooren aan Heeren Burgemeesteren kennis worden gegeven. CLXXXIX. In de maand van Augustus zullen de drie Bataiijons eens 's weeks te faamen exerceeren op zoodaanige tyd en dagen, als door den Krygsraad zal worden bepaald, geduurende welke maand zy eens met elkander zullen vuuren : alle welke Exercitiën door eene generaale Wapecfchouw en Afvuuring zullen worden befloten. OXC. Deze generaale Wapenfchouwing en AfVuuring van het geheele lighaam der Schuttery .zal gehouden worden in September op een dag, door de Heeren ïjurgemeesceren (voor wien deze Wapenfchouw en Afvuuring zal gefchieden) te verkiezer . zullende ten dien einde door den Krygsraad eenige bekwaame dagen worden voorgedragen, om uir de/elven een te bepaalen CXCI Op dezen dag zal de geheele Schuttery (op zoodaanigen tyd als door den Krygsraad nader zal worden bepaald,) op hunne Vergaderplaatzen byéén kom?c ; van waar zy, na het lezen der rollen en fchikken der Manfchap, in orde naar het Exercitie-veld zal trekken . en ook insgelyks na deze Afvuuring op haare Vergaderplaatzen te rug keeren , alwaar de Manfchappen zullen worden afgedankt. CXCII. By deze Wapenfchouwing en generaale Af-  de Gebeurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen, 26$ Afvuuring, welke met de meeste folemniteit zal worden gecelebreerd, zullen alle Officieren, Onder-Officieren, Schutters, Tamboers en Pypers in hunne volle monteering en wapening moeten compareeren. CXC1II. By de ordinaire Zomer-Exercitien zullen verbeuren: Een Opper-Officier ƒ 1 . : . : Een Sergeant ...ƒ:- 6 : Een Corporaal . . ƒ : - 4 ' Een Schutter 3 : By de BatailjonsAfvuuring zullen verbeuren: Een Opper-Officier ƒ 2 • : • : Een Sergeanc ... ƒ : .12 : Een Corporaal . . ƒ : - 8 : Een Schutter ...ƒ:• 6 : By de generaale Afvuuring en Wapenfchouw; Een Opper-Officier ƒ 6 • : ■ : Een Sergeant ...ƒ1.16 : Een Corporaal ...ƒ1- 4 : Een Schutter ....ƒ:-18 : die genen , welke op éen dezer bovengemelde Exercitiën na het lezen defM-rolle verfchynen, of, zonder permisfie van hun commandeerenden Officier, voor het eindigen derzelve heen gaan, zullen verbeuren de helft der boete van abfentie. CXCIV. Ter voorkoming van alle ongelukken, zullen by ieder der Exercitiën de Geweeren naauwkeurig worden gevifiteerd, en, zoo wanneer iemand met gelaaden Geweer mogt verfchynen, zal hy in de boete van drie Gulden vervallen. CXCV. Byde Exercitiën zal geen Schutter fcherpe Patroonen by zich mogen hebben, op verbeurte van zes Guldens, en, naar bevind van zaaken, arbitrairlyk geftraft wórden, en zullen de losfe Patroonen, die by de Exercitiën gebruikt worden, op 't Exercitie-veld worden uitgedeeld,en,ter onderfcheiding der fcherpen, met wit papier worden overtrokken. CXCVI. Wanneer by eenige Exercitiën gevuurd R 4 »  a64 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot is, zullen de Geweeren, die onder het exerceerea mogten geweigerd hebben, terftond, na het eindigen der manceuvres, op het Exercitie-veld worden afgetrokken, en de Patroonen, door de Schutters overgehouden, aan hunne Officieren ter hand gefteld, om aan den Krygsraad gerestitueerd te worden; zullende, by overtreding van het een of ander, in dit Artikel vervat, de ichuldige vervallen in een boete van drie Guldens. CXCV1I. De Onder-Officieren en Schutters zullen by alle voorgemelde Exercitiën het commando cn de correctie der Officieren exacteiyk, en zonder tegenfpreken, moeten opvolgen en nakomen, op verbeurte telkens van 12,ftuivers, of arbitraire correctie naar gelegenheid der zaaken. CXCVIII. Ook zullen de mindere Officieren de hoogere Officieren, by alle gelegenheden en in alle zaaken den Schutterlyken dienst betreffende, ftiptelyk, en zonder eenige tegenfpraak, moeten gehoorzaamen, op een boete van drie Guldens; en zich vooral zorgvuldig wachten van dezelve on behoorlyk toe te fpreken , op eene boete van zes Guldens, en zoodaanige verdere correctie,als naar «xigentie van zaaken by den kleinen Krygsraad zal bevonden worden te behooren. Dés zullen de genen , die mogten oirdeelen door hunne Officieren onbehoorlyk behandeld te zyn, zich daar over aan gemelden Krygsraad kunnen beklagen , welke dien aangaande zoodaanig zal disponeeren , als bevinden zal naar billykheid te behoorer. CXC1X. Niemand zal onder het exerceeren of marcheeren mogen lagchen, praaten, of geluid maaken , op verbeurte van tien ftuivers, noch ook terwyl hy onder de wapenen ftaat tabak rooken of kaauwen, of eenigen drank drinken, op boete van twaalf ftuivers. CC. Die by de Exercitie op de Wachten of by het doen van andere Schutterlyke dienften bevonden word dronken te zyn, zald'ie Guldens verbeuren. CC*  de Geheurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 265 CCI. De Recruuten, of nieuw aangenomen Schutters, zullen tweemaal 's weeks (op tyd en plaats nader te bepaalen,) door den Adjudant worden onderwezen in alle marfchen, exercitiën en laading, en verders al wat hy noodig heeft te weten , en zullen niet eerder by de Compagnie- of BataiijonsExercitiën worden toegelaten, dan wanneer zy ééns gevuurd zullen hebben, en vervolgens, door den Adjudant aan den commandeerenden Officier aangeprcefenteerd zynde, bekwaam zullen worden geoirdeeld ;zy zullen drie maanden tyd hebben, om zich hier in ce oeffenen; doch na gemelden tyd niet in ilaat geoirdeeld wordende, zullen zy niet by de Compagnie of Batailjon worden gevoegd; maar telkens wanneer dezelve moeten exerceeren , in de boete van abfentie vervallen. By deze Exercitiën te laat komende, zullen zy drie ftuivers, en by abfentie zes ftuivers, verbeuren. CCH. In geval onder de reeds dienst doende fchutters eenigen mogten zyn, die nog niet genoegzaam in het behandelen van hec Geweer waren geoeffend, en uit dien hoofde eenige meerdere on derrichtingen noodig hadden, zal 't den Kapitein van hunne Compagnie vryftaan hun, ter verdere bekwaammaaking, zoo dikwils als hy billyk en ge. fchikt zal oirdeelen, te laten onderwyzen. CCII. Dewyl in dit Reglement geen mentie is gemaakt van de Exercitiën der Artillerie, behoud de Krygsraad de faculteit, om hier omtrent zoodaanig Reglement te formeeren, als naar bevind van zaaken , en onder approbatie van de Heeren Raaden en Vroedfchappen, nader zal worden vastgefteld. Kapittel XI. Kleeding en Wapening. CCIV. De monteering der Opper-Officieren zal beftaan in een donker blaauwe lakenfe Rok met witte Voering, en verzilverde Knoopen en zilveren R 5 Nes-  266 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot' Nestel, een wit' lakenfe Vest en Broek met dito Knoopen; eeD Hoed, volgens een egaal model opgetoomd, met zilveren Lis en Knoop, zwarte Cocarde, rood met zilveren Troetels ; een zwarte Strop en witte Slopkousfen met ver/ilverde Knoopjes; geele lederen Handfchoenen; voorts een donker blaauwe lakenfe Overrok, met witte Voering en dito verzilverde Knoopen; een Houwdegen (zoo min kostbaar als mooglyk zal zyn,) en een Centuion met een verzilverd Slot voor 't lyf, en rood met zilveren Dragons; een Ringkraag, met Stads wapen, en een rood carmozyue Echarpe om 't lyf. In welke uniform, na den i May 1788, alle Opper-Officieren, zoo wel op de ordinaire als extraordinaire Krygsraaden en Convocatien der Officieren van het Batailjon, mids dezelve daags te vooren zyn aangezegd, als by de Batailjons-Exercicien en alle gelegenheden, dat de Schuttery, of eenig gedeelte van dien, mogt onder de wapenen komen , zullen gehouden zyn te compareeren, except by brand of oproer, op eene boete van elf ftuivers zoo eenig Officier hier in nalatig mogte blyven; wel te verftaan echter, dat by den Krygsraad, of andere gelegenheden, wanneer zy buiten dienst zyn, een Officier zonder Echarpe, Ringkraag of Slopkousfen, zal compareeren. CCV. De monteering der Sergeanten, Corporaals, Cadets, en Schutters, zal by meerderheid van Hemmen van de Sergeanten, Corporaals, Cadets en Schutters respeclivelyk by ieder Batailjon, onder approbatie der Opper Officieren van het zelve Batailjon , bepaald worden; doch zullen de Sergeants en Corporaals onder de wapenen zynde geen ftok mogen dragen. CCVI. De monteenng van den Tamboer-Majoor, Tamboers en Pypers, zal zoodaanig zyn, als nader by den grooten Krygsraad zal worden bepaald. CCVII. De monteering der Officieren, OnderOfficieren en verdere leden van het Corps Artillerie 1  de Gebeurtenis/en in 1787 enz, voorgevallen. 267 rie, zal ten meesten genoegen onderling bepaald] worden. De Wapening. CCVIII. De wapening der Officieren zal beftaan in een Houwdegen en Centuron met een flot voor 'c lyf. , Die der Sergeanten zal zyn een Geweer met Bajonet, nevens een Sabel, Port-épée en flot. Voorde Corporaals en Schutters in een Geweer» Bajonet en Schede, Patroontas en Bandelier, ne. vens een Sabel en Port - épée. CCIX. Aan ieder Onder - Officier en Schutter zal de wapen-rusting door den Krygsraad worden ter hand gefield, tegens een Recepisfe van den volgenden inhoud. Ik ondergeteekendeSchutter der Stad Haarlem, onder de Compagnie N°. . . van het Batailjon bekenne ontvangen te hebben uit handen van Commisfarisfen over de Geweerkamer der Schuttery een Geweer, Bajonet en Schede, Patroontas en Bandelier, nevens een Sabel en Portépée, gemerkt N°. . . om door my te worden bewaard, onderhouden en gebruikt, ingevolge het Reglement voor de gemelde Schuttery van den of volgens het gene nader mocht zyn of worden bepaald. Belovende ik het gemelde Reglement en verdere bepaalingen, en dus de ordres op de bewaaring, het onderhoud, gebruik en de te rug gave der Geweeren getrouwelyk te zullen nakomen. CCX. Ieder Schutter zal by het ontvangen zyner Wapenrusting daar voor betaalen zes Guldens, doch hier van zyn uitgezonderd alle die gene, welke ten tyde van het publiceeren van dit Reglement reeds  138 Verzameling vsn Stukken betrekkelyk tot reeds op de Naam-rollen der Schuttery flaan aangeteekend: doch wordt aan den Krygsraad overgelaten, om, wanneer de tegenwoordige Geweeren verlieten zullen zyn, daaromtrent nader te dispoaeeren. CCXI. Ieder Onder-Officier en Schutter, die, van een Wapenrusting voorzien zynde, naderhand uit de Schuttery word gedimitteerd of ontflagen, zal, binnen den tyd van acht dagen na zyne demisfie of ontflag, de gemelde Wapenrusting, tegen intrekking van zyne gegeven Recepisfe, moeten te rug bezorgen aan de Commisfarisfen der Geweeren, op verbeurte van drie guldens, ten behoeve der Krygsraads kasfe, en veertien dagen hier in nalaatig blyvende, eene fomma van zestien guldens tot fchadeloosflelling moeten betaalen. CCXII. De Weduwe, Erfgenaamen of Bewindhebbende in den boedel van een overleden OnderOfficier of Schutter, zullen, binnen 14 dagen na zyn overlyden, de Wapenrusting als boven moeten te rug bezorgen, of aiaders een evengelyke boete en fchaadeloosftelring betaalen. CCX1II. Ieder Onder-Officier en Schutter zal de door hem ontvangen Geweer of Wapenrustingen zorgvuldig, en op zyn eige kosten, in behoorlyke order moeten bewaaren, onderhouden of doen repareeren, maar, wanneer onder het exerceeren , of in andere funöie zynde, in tegenwoordigheid van Officieren of Onder-Officieren eenig defect aan dezelve veroirzaakt wordt, zal zoodaanig defect door den Krygsraad, ten kosten der Krygsraadskasfe, worden gerepareerd. CCXIV. Ieder zal het aan hem bezorgde Geweer of Wapenrusting by alle gelegenheden, daar het vereischt wordt, moeten gebruiken, en dezelve niet aan of van anderen mogen leenen, noch ook zich van ander Geweer of Wapenrusting, fchoon ook van het zelfde maakzel, bedienen mogen, alles op verbeurte van tien ftuivers, wegens ieder ftuk waar van het tegendeel bevonden wordt. CCXV.  de Gtbturtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 26S CCXV. Niemand tal de door hem ontvangene Geweer of Wapenrustingen mogen verkopen, veranderen of beleenen, op eene boete van drie guldens, en die gene, die in deze boete vervalt, zal verplicht zyn, om binnen den tyd van 24 uuren zyne geheele Wapenrusting in goede order aan den Kapitein van zyn Compagnie te verwonen, of anders boven de gemelde boete zestien guldens tot fchaadeloosftelling aan de Krygsraads-kasfe voor zyn Wapenrusting moeten voldoen. CCXVI. Ieder zal de door hem ontvangen Geweeren of Wapenrusting in het byzonder oolc zuiver van roesten vuiligheid moeten houden, en dezelve zoo dikwils ter vifitatie geven, als de Kapitein van zyn Compagnie zulks goedvindt, en zullen voor elke weigering der gemelde vifitatie twintig, en voor elk ftuk dat niet zindelyk of't welk defect bevonden wordt, tien ftuivers verbeurd worden. CCXVII. Niemand zal zyn ontvangen Geweer, noch Grenadiers hunne Mutfen, anders dan in de Exercitiën, of op bevel ^an den commandeerenden Officier van zyn Batailjon mogen gebruiken , op verbeurte van drie guldens, zoo dikwils als hy op het tegendeel betrapt of daar van overtuigd wordt. CCXVIII. De Vaandels zullen voortaan berusten ten huize van den Collonel of commandeerenden Officier van het Batailjon. CCXIX. Uit ieder Bataiijon zullen eenige Commisfarisfen over de Geweeren, fcherpe en looze Patroonen, en in het geheel alles wat tot de Wapening behoort, worden aangefteld by meerderheid van ftemmen der Officieren van het Batailjon, ons nevens een Officier uit ieder Batailjon een Collegie uit te imaKen, en zich nader houden aan hun te bepaalen Inftruótie. CCXX. De Krygsraad zal behoorlyk zorg dragen, dat de refpedtive Officieren, Onder-Officieren en Schutters, mitsgaders ook de waakende Schut»  ajro .Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Schutters, voor zoo veel dezelve concerneert, op de best mooglyke en minst kostbaare wys gelegen? heid hebben, om deze Ordonnantie, of zoodaanig gedeelte als hun byzonderen plicht betreft, machtig te worden, en geenerhande ignorantie deswegens te kunnen praïtexeeren. CCXXl. Indien over de meening en zin yan een of meerder Artikelen dezqr Ordonnantie bedenkingen mogten ontdaan, of dezelve geoirdeeld wierd eenige alteratie of ampli'atie noodig te hebben, zuilen die van den grooten Krygsraad daar toe aan de Heeren Raaden en Vroedfchappen verzoek doen, en ten dien einde aan Heeren Burgemeesteren overgeven een Concept van de interpretatien, alteratien of ampliatien, welke zy dienflig achten, waar omtrent Hun Ed. Achtb. yervolgens zullen disponeeren, zoo als bevonden zal worden te behooren. CCXXII. Alle zoodaanige nadere Refolutien, zullen op gelyke wys ter kennis van de Officieren, Onder-Officieren en.Schutters gebragt worden, als by Art., 22c. ten opzichte van deze Ordonnantie z^elve is bepaald. Aldus gearrefteerd by de Ed. Achtbaare Heeren Raaden en Vroedfchappen der Stad Haarlem, den 26 Maart 1787. In kennisfe van My, O. VAN SCHUYLENEUJRCH»  de Geheurtenisfen in 1787.enz. voorgevallen. 271 Nö» 1536". Extract uit het Register der Refolutien van de Ed. Achtb. Heeren Raaden en Vroedfchap' pen der Stad Haarlem, betrekkelyk het begeven van Ambten en Bedieningen. In dato den 27 November 1786. (*) De Heeren Raadea en Vroedfchappen der Stad Haarlem, in achting genomen hebbende: Dat, met opzicht tot de begeving der Burger1'yke Ambten en Officien binnen deze Stad, doorgaans wel gevorderd wordt, dat de verkrygers daar van moeten zyn Poorters, doch zonder dat ergens» gelyk ten aanzien der Vroedfchaps- en Schepensambten plaats heeft, is bepaald, hoe lang van te vooren dit Burger- en Poorterfchap, of ten miniïen eene daar mede eenigszins gelykftaande Burgcriyke jnwooning alhier moet hebben ftand gegrepen; waar door het niet zelden gebeurt, dat de gemelde ambten en officien in de handen der zulken komen, die niet alleen het Burger- of Poorterfchap met geen ander oogmerk, dan om met een poit vaavoordeel hegunftigd te worden, verzoeken, maar ook dikwerf a.lleenlyk van dat tydfiip af, huEne betrekking tot deze Stad, en tot het helpen dragen van derzelver lasten, ontleenen. Dat, qffchoon men niet kan ontkennen, dat in zoodaanige gevallen, en vooral, in derzelver vermeenigvuldiging , eene aanmerkelyke hardigheid voor geboren Burgers, eri voor hen, die jaaren lang als Ingezetenen eene betrekking tot deze Stad gehad hebben, gelegen is, nogthans, zoo lang in dezen geene algemeene bepaaling is gemaakt, deswegens geen gelyke voet te houden zal zyn ; dat het derhalven ter bevordering van' het welzyn van de goede Burgery en Ingezetenen alhier, en om (*) Dit Stuk, zoo wel als de zes hier op volgenden, alle tot de Stad Haarlem betrekkelyk, dachten wy tot com.. pleteering van de geplaatfte Stukken, N°. 1384— 1390, in het XVII. Deel van de /.e Verzameling gedrukt, hier gevoeglykeene plaats te kunnen geven.  17* Verzameling-vxn Stukken betrekkelyk te-t om een byzonder blyk van goedkeuring aan den dag te leggen, omtrent derzelver vreedzaam en loffelyk gedrag, niet ongepast zoude wezen, om op dit Stuk eene voorziening te doen, waar door voor 't vervolg de betrekking, welke gezeten Burgers, en de lasten der Burgery dragende Ingezetenen, natuurlyker wyze, boven Vreemden, op de Stedelyke voordeden hebben, meerder zou kunnen worden in 't oog gehouden, en, naar vereisen, van zaaken en omftandigheden, gehandhaafd. Dat wel, uit aanmerking van de gefteldheid en het beftaan dezer Stad, de te maaken voorziening niet kan of behoort gelegen te zyn in eene indiseintte bepaaling, om volfhekt alles, wat by de Stad als een ambt, officie, bediening of voorrecht gewoon is geconfereerd te worden, alleen aan geboren Burgers, of federt verfcheiden jaaren hier gedomicilieerd geweest zynde Ingezetenen, te geven. Doch dat echter de meesten derzelven, welken van dien aart zyn, dat ze een geheel of gedeeltelyk beflaan verfchaffen kunnen, by het maaken eener gefchikte bepaaling, behoorden in aanmerking genomen te worden; ten dien effecte in het byzonder, dat het grootfte en beste gedeelte dier Burgerlyke ambten en officien, waaromtrent men vooraf genoegzaam verzekerd kan wezen, dat men daar toe ten allen tyde de meest bekwaame en nuttigfte Perfoonen ook in deze Stad zelve zal aantreffen, voortaan (volgens Iysten, tot vermyding van alle onzekerheid en ongelyke behandeling in dezen, daar toe geformeerd) zouden dienen begeven te worden aan geboren Burgers, of aan de zülken, die met admisfie van Heeren Burgemeesteren, een zekeren tyd daadelyk en in Perfoon binnen de Stad gewoond, en dus in de Stedelyke lasten benevens Burgers gedragen hebben; zoo nogthans, dat, om den geboren en gezeten Burger boven al te favorifeeren, eene diftinctiezou behooren gemaakt te worden, met opzicht tot zoodaanige Inboorlingen  ie Geheurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 273 f£n' ,4diu\?oor Domesticquen te worden, zich Bn«lihebben V3nJhet draSeD va° die lasten der pen zyn' Mn gezeten Burgers onderwor- »rS,eJ>-nen' na.ryPe deliberatie, op de voorfz. £rnileD motlven> goedgevonden en verftaan te relo.yeeren, en tot een permanenten en algemee- ÏSeSPv T behandeling » arresteeren, gelyk gerefolveerd en gearresteerd word by dezen: „ïrw/n ' aw' dat alle Bür^tlyke ambten en bedieningen, ftaande ter collatie van Heeren BurgemeesLEnenf S«r-en Kerkmeesteren, Heeren Collonellen of Officieren van den Burger Krygsraad, of andere publieke Collegien of Perfoonef, en vermeld zynde op de lysten, daar van geformeerd, en hier nevens gevoegd ƒ«* N°. 1 en 2, voortaan hinnPn„gJgeVe,n «u"« «ogen worden aan Burger * ïk m./626 Stad, eDr derzelver Vryheid geboren, JL dAe 3an Ingezetenen, die, na verkrel «?n Acte van admisfie van Heeren Burgemeesteren, zich hier met 'er woon neêrgezet, en een tyd ang naar hunne omftandigheden in de Stedelyke lasten gedragen hebben. uci^c wZZtZe-eden' dat 3e gebofen Burgers, die uit krachte hier van tot de ambten en bedieningen, od de lyst N*. 1 geplaatst, aangefteld zullen&eS worden, ten tyde van zoodalnige aanftelling zullen moeten zyn, en ten minften twee jaaren geweest zyn, buiten eenige domesticque dienst of hvereybediemng, en daar en boven, ten tyde van de voorfz. aanftelling,ook daadelyk in de Stad zullen moeten woonen, zonder dat de zulken, die hun vast domicilie naar elders mogten overgebragt hebben, eerder tot eenige ambten weder admisfibel zullen zyn, dan na één jaar en zes Wecken op ™'n. d.e Stad of derzelver Vryheid te hebben d,eS n°ethan8» dat de Secretaris-ambHVrJu * ' 1 VermeId> ^ven dien ook zullen mogen begeven worden aan zoodaanige ge- X?X DKe'S VaQ dCZe Stad en derzelver Vryheid,  274 Verzameling van Stukken betrekkelyk tol welke, ten tyde der vacature van die posten, buiTen de Staa mogten gedomicilieerd zyn, en hun Burgerfchap alhier daar door anderszins verwoond en verloren hebben. ... Ten derden, dat de gevorderde inwooning van Vreemden binnen deze Stad of derzelver Vryheid, om tot de voorfz. voordeden toegelaten te kunnen worden, insgelyks zal moeten zyn buiten eenigen Sesticquen dienst, of livereybediening, en zich zd moeten uitftrekken tot een tyd van vier jaaren voo^zulken die binnen deze Provincie,, van zes iaareo die buiten de Provincie doch binnen de Republiek of de Colonien van den Staat, geboren ïvn, en van tien jaaren voor andere vreemde BuiïJnlanders; welke tyd van vier, zes en tien jaaren rXedlive echter maar tot op de helft zal behoeven vSd te worden, wanneer zulke Perfoonen met Inboorlingen dezer Stad of derzelver Vryheid, die binnen dezelve gedomicilieerd waren, zich daadelvk in *t Huwelyk verbonden vinden. 1 Ten vierden, dat, ten aanzien zoo wel van geboren Burgers als van Vreemden, volftrekt m c oog zal moeten worden gehouden, dat met1 betrekking de bevoegdheid, om de op de voorfz. lysten vermelde ambten en bedieningen te verkrygen of te bekleeden, voor geen inwoonende Ingezetenen eeconfldereerd zullen kunnen of mogen worden de luiken, die, elders een vaste woonplaats hebbende binnen deze Stad alleenlyk hun zoogenaamd vuur en licht houden; als het welk in geenenideeIe beantwoordt aan de in dezen vooral bedoe de verplichting, om de gemeenfchappelyke lasten va^de S adgèn Burgery^te helpendragen, terwyl Ichter onder deze laatfte bepaaling met begrepen zullen zyn jonge Lieden, die, nog geen huishouding hebbende^, alleenlyk tot voortzetting van qmdie bevordering van meerdere geoefendheid enkWdiS, of om zich in Kunften of WetenïchlZctf verder te bekwaamen, zich voor een ^d ffders Sudeu wUlen ophouden, als welken  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 275 zóó laDg zy in die fituatie blyven, in hun aangeboren fiurgerfchap, door een temporair afwezen, niet zullen worden benadeeld, en ten aanzien van het verkregen Burgerfchap, met het houden van vuur en licht zullen kunnen volftaan. Ten vyfden, dat fommige ambten of officien , en wel bepaaldelyk die genen, welke geplaatst zyn op de lyst fub Nc. 2 hier by gevoegd, ook zullen mogen begeven worden aan domesticque dienstboden, of livereybedienden, mits zynde geboren Burgers dezer Stad of van derzelver Vryheid, en binnen dezelve dienende, en anders geen. Ten zesden, dat alle andere ambten en bedieningen, op de twee gemelde lysten niet vermeld, uit hoofde dat dezelve, of byzondere bekwaamheid en geoeffendheid in Kunften en Wetenfchappen vereisl'chen, of om andere confideratien, niet ge. voeglyk daar by geplaatst kunnen worden, of van te weinig importantie 'zyn, zullen mogen begeven worden aan zoodaanige Perfoonen , het zy Vreemden, het zy Inboorlingen , welke daar toe gefchikt zullen worden geoirdeeld. Laatftelyk, ten zevenden, dat aan-den Heer, wegens deze Stad zitting hebbende in het Collegie van Heeren Gecommitteerde Raaden, zoo nu als Vervolgens, zal worden verzogt en gerecommandeerd s gelyk Verzogt en gereeommandéerd wordt by dezen, om zoo veel mooglyk zorg te dragen, dat in het begeven van een ambt binnen deze Stad van wege Heeren Gecommitteerde Raaden begeven wordende, zoodaanigen geprefereerd worden , welke als geboren of gezeten Burgers deZer Stad of derzelver Vryheid, tot de officien op de lyst N°. 1 vermeld) admisfibel zyn. En zal aan ieder der Leden dezer Vroedfchap, thans regeerende, en VervoIgens,.aan iéder nieuw aankomend Lid, als mede aan de Secretarisfen dezer Stad, Cópie van deze Refolutie, en vaö de lysten daar toe behoorende, gegeven worden, ora «ich m derzelver refpecttve digniteiten, cömrhiss 2 fiea i  276 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot fien en posten, by de begeving van eenige ambten of bedieningen, daar naar te reguleeren; gelyk mede Copie dezer en van de voorfz. lysten zal gegeven worden aan het Collegie van Heeren Kerkmeesteren, mitsgaders Heeren Collonellen en verdere Officieren van den Burger Krygsraad .dezer Stad, tot derzelver narichting. N°. i. ' Lyst van de Ambten en Bedieningen, welke voortaan alleenlyk zullen mogen gegeven worden aan de zoodaanigen, die binnen deze Stad of derzelver Vryheid geboren zyn, of aan de zulken, die een bepaalden tyd van jaaren binnen dezelve gedomicilieerd zyn geweest, mits in bei' de gevallen zich buiten eenigen domesticquen dienst of liverei- bediening bevindende. Aanteekenaars van de Veeren op Dordrecht, Delft, Leyden, Amfteldam, Gouda, Rotterdam, Alkmaar, 'sHage, Zeeland, Utrecht en 's Hertogenbosch. Bank van Leening (In de). Kasfier. Boekhouder. Onder-Kasfier. Derde Perfoon. Traplopers. Bodens (Gerechts-). , Bode van de kleine Bank van Juftitie. . van de Weeskamer. . van 't Geestelyk Comptoir. Boomfluiters. Brander van de Botervaten. « — Wyn- en Azynvaten. „ Biervaten, Melkvaten en Turfton- nen. „ . Brood-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 277 Broodwegers en Zoutzetters. Cipier van 't Gevangenhuis, Collecteurs van het Maandgeld. Commisfaris over de Notarisfen. ■ van de Leydfche Schuiten. ————— Atnfteldamfche Schuiten. ■ Nachtwerkers. ■ ■ Turfdragers. Koornmeters, Heffers en Dra- gers. Commisfarisfe of Penfteekfter van de Turftonfters. Conchergeresfe of Kasteleinesfe van het Stadhuis. Gragt- of Kaaimeester. Halfluiter. Havenmeester. Kastelein van den Doelen. Kasteleinesfe van het Prinfenhof. Klerken van de Secretary. Keurmeester van de Turf. Keurmeesters van de Eetbaare Waaren. Koetfier van de Lykkoets. Koster van de Groote Kerk. Jans Kerk. • Bakenesfer Kerk. Walfche Kerk. Majoor (Stads-). Makelaars in vaste Goederen. ■ Hop en Kooien. Lywaaten en Garens. " Graanen. Tabak. Merkers van de Doodkisten. Nooders ter Begrafenis. Noodhulpen van de Nooders ter Begrafenis. Notarisfen. Omroeper (Stads-). Opziender van het Werkvolk op den Amfteldam- ichen weg. Penfteeker van de Turfdragers. Poortiers van alle de Poorten. s 3 Pro  a7& Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Procureurs. Rekenkamer (Boekhouder van de). . . Adfiftent. ■ Klerken. Runmeeters. Schippers op Leyden, Amfteldam , Rottetdara, en 's Hage. i Secretarisfen van de Stad. Secretaris van de Weeskamer* . _—,—:__ kleine Bank van Juftitie. Stoelezetters in de Kerken. Tamboers (Opper-). . (Onder-). Taxeerfters. Timmerman (Stads-). Too.ienders op de Lantaarneik Turfwerkers (.Stads-). Varken-Schouwers, Wippers. Wyn werkers. Wynfleeper. Yker (Stads-). N°. 3 Lyst van de Ambten en Bedieningen , wel. ke ook mogen begeven worden aan Domestieken en Liverei-Bedienden, mids zynde geboren Burgers dezer Stad, of derzelver vryheid. Aanplakker (Stads-). Appelkruiers. Appelmeetfters» Azynkruier. Baardragers. Basterdfchutter»» Eierdragers. Bierkruiers. Bierfleepers. Bo.  de Gebeurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 275 Boterkruiers. Brievenbeftelders op het Amfteldamfche Veer. Corporaals van de Nachtwacht. Gravenmaakers. Hooykeurders of Hooyftekers, Hooyweeger. Houttelders. Klokkeluider. Kerkbewaarder. Kerkveeger. Knecht van de Broodweegers. Knechts van de Schippers op Leyden. ■ —- op Amfteldam. Koopvrouwen van Fruiten. Koornmeters. Koornheffers. Koorndragers. Meter van de Kalk, Cement en Smids Kooien. Nachtwerkers Baazen. Penningmeesters. Schoonmaakfters van de Groote Kerk. Opftekers der Lantaarnen. Sleepers (Burger-)- — Koetfteeryders. ——— (Turf-) of Turfvoerders» — van Bruiden en Lyken» Turfdragers. Turftonfters. Volders der Lantaarnen. Werkers van de Zilverfmids- en Brouwers.kooIen. Zeepfleeper. Zoutfleeper. Accordeert met voorfz. Register, O. VAN SCHUYLENBÜRCH. S 4  a8o Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Ne. 1537' Rapport omtrent het Schouts-Reglement der ' Stad Haarlem, op den 13 Augustus. 1787 , ter Vergadering van de Heeren Raaden en Vrpedfchap* pen uitgebracht. De Penfionaris van de Kasteele heqft, uit naam en van wege de Heeren , by Refolutie dezer Vroedfchap, van den eerften der lopende maand , gecommitteerd tot de revifie van het Schouts - Reglement, op den 16 Augustus 1749 gearresteerd, aan de Heeren Raaden en Vroedfchappen gerapporteerd: < Dat zy Heeren Gecommitteerden, om. met de meeste naauwkeurigheid aan de op hun gedecerrseerde commisfie te voldoeD, gemeend hadden in aanmerking te moeten nemen ; Voor eerst: wat het recht is, 't welk deze Stad, of haare Regeering, op hetSchouts-ambt alhier zoude kunnen prstendeeren. Ten tweeden: of en in hoe verre het voorfz. Reglement van den jaare 1749 met het gemelde recht is overéén te brengen. En ten derden: hoedaanige fchikkingen daaromtrent thans nader zouden kunnen en behooren gemaakt te worden. . Dat, ten aanzien van het eerfte poivcl., zy Heeren Gecommitteerden ten vollen gecoBvinceerd waren, dat uit den aart van het Schouts-ambt,als ftrekken. de voornaamenlyk, om uit naam van Hun Ed. Groot Mogenden recht te vorderen, en dus de Hooge Overheid te reprsefenteeren, geen het minfte recht voor de Stad tot de aanftelling van den Heer Schout is af te leiden; en dat ook nimmer, het zy door de Graaven, het zy door de Staaten , het recht tot zoodaanige aanftelling aan de Stad, of uit gunfte, of by koop, of pandichap, gegeven of afgeftaan is. Dat wel de Stad daar in van ouds af veel invloed fchynt gehad te hebben, vermids uit zekeren brief van den 6 November 1480 blykt, dat Maximiliaan en  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 281 en Vrouw Maria van Bourgondien op de be. noeming en keus van de Stads Regeering den Schout hebben aangefteld; gelyk ook in later tyd de Regeering dezer Stad het in haare hand fcheen te hebben , om den genen , dien zy daar toe gefchikt vond en verkoos, tot Schout te doen aanftellen; uitwyzens eene Refolutie dezer Vroedfchap van den 3 July 1560, waar by men befloot, om, „ na. „ dien de Regeering misnoegd was over den Schout ,, Berkhout, naar een ander gefchikt Perfoon om i, te zien, en, die gevonden zynde, dezaaktecom- mitteeren den Burgemeesteren, om met hem tot ,, welvaard van de Stad en Burgery te overkomen, ,> en in zyn pacht in 't geheel of ten deel te baate ,» te komen". Doch, hoe zeer uit deze voorbeelden ook moge blyken de influentie der Stads Regeering op de aanltelling van den Schout alhier, dat nogthans daar uit niets pofitiefs tot betoog van eenig recht der Stad is af te leiden. Dat, al wat omtrent dit gewichtig ambt, als een recht der Stad, pofitief kan opgegeven worden, hier op neêrkomt: 1. Dat de Schout door de Graaven zelf, en dus nu door de Heeren Staaten, moet worden aanze. field. 6 Waar tegen wel in aanmerking komt, datdeHee. ren Staaten tegenwoordig alleenlyk maaken een Nommatie, waar uit de Stadhouder de eleclie doet, en zulks in gevolge eene Refolutie van Hun Ed. Groot Mogenden van den 25 February 1589 , waar by bepaald is : „ dat, onverminderd de authoriteit en ,t gerechtigheid van den Lande, van alle hooge „ Ambten en Officien, die in voortyden by den ,1 Prinfe van den Lande zyn geconfereerd, op de Nominatie van drie Perfoonen, die by de Staa. „ ten gedaan zal worden, by zyne Excellentie „ de electie zal worden gedaan, mids dat de brie„ ven van commisfie by de Staaten op haaren naa„ me verleend zullen worden". S 5 Doch  «82 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Doch dat zy Heeren Gecommitteerden hier omtreut moesten reflefteeren, dat deze Refolutie, ftritt genomen, alleenlyk behelst eene gunst voor zyne Excellentie, zynde eene perfooneele aanwyzing vaa Prins Maurits, en geenszins eene generaale dispo* fitie ten faveure van de Stadhouders in der tyd. — En dat daar en boven deze Refolutie niet kan worden uitgeftrekt tot zoodaanige gevallen , waar in byzondere Handvesten of Privilegiën eene andere behandeling van zaaken vorderen; 't geen het geval is waar in deze Stad fchynt te verfeeren , uit hooide an het Handvest van Hertog AlbreCht van den jaare 1380, waar by hy aan deze Stad en haare Poorters verklaart te geven al zulke puntten van recht, als daar in befchreven Jtaan; in den eerften, zegt hy. dat wi onfen Scout ende Scepenen te feiten bmn:r. Harlem nyemant bevelen noch machtich maecken en feilen; maer fullen die macht al oes aen ons felven houden, ende aen onfe nacomelinghen. — En ■> vermids hier mede aan de Stad, als een poinct van recht, gegeven wordt, dat zy haaren Schout van den Graaf zelf. of zyne Succesfeuren, en niet van een derden, ontvangen zou, dat derhalven geen Refolutie, door Gedeputeerden ter dagvaard, uit deference voor zyne Excellentie, genomen, het recht der Stad heeft kunnen vernietigen, of elufoir maaken; maar dat men het als nog moet aanmerken als een eerfte pointt van 't recht der Stad omtrent de aanftelling van den Schout, dat dezelve by de Heeren Staaten moet gefchieden. 2. Dat de Heer Schout verplicht is alhier zelf, in eigen Perfoon , het Schouts-ambt waar te nemen , zonder een Subftituit of Stedehouder in zyn plaa-s te mogen zetten; het geen de voornoemde Hertog Albrecht by Handvest van den 20 February 1390 bepaald heeft, belovende: dat hy ghenen Scout feiten en fou binnen defer Stede hi en fait felvemit fans felfs live bewaren. i 3. Dat by ziekte, of ander noodzaakelyk belet, van den Schout één der Heeren Burgemeesteren het  ét Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 283 liet Officie zal waarnemen; 'c gene vastgefteld is by 't Odroy van Philips den Sc hoon en, van den 8 July 1503; moetende, volgens het zelve, zoodaanige Heer Burgemeester, op het te kennen geven van den Heer Schout, door 't Gerecht daartoe gefteld , en telkens , als het nood is , beéédigd worden, 4. Dat, al wie tot Schout dezer Stad verkoren zal worden, alhier zal moeten woonachtig wezen tien jaer lanc onder één, ende oic Scot ende Scoude, ende alle ongheld gegheven hebben tien jaer lanc, als een poerter fculdich is te gkeven ; volgens 't Handvest vaa Hertog Albrecht van den 6 Juny 1394. 5. Dat, zoo wie Schout dezer Stad zal zyn, binnen dezelve gegoed moet wezen tot honderd ponden toe aan huis en aan erve, eer'hy Schout mag worden; het gene al mede by het zelve Handvest van den jaare 1391 expresfelyk geftatueerd is. 6. Dat de Stad bevoegd is', om, by de vacature van het Schoutsambt, een voorjlag te doen van drie Perfoonen aan de Heeren Staaten, ten einde daar uit één tot Schout geëiigeerd worde; kunnende de origine hier van gevonden worden in de Refolutie dezer Vroedfchap , van den 19 Juny 1604. Eindelyk 7. dat de Stad ook recht van zeggen heeft omtrent den Schout, voor zoo verre dezelve een Stedelyk Ambtenaar is, die geroepen word over het maaken van Keuren en Ordonnantiën, en door de Stad tot Hoofd-Executeur van alle dezelven word aangefteld, in welken opzichte hy van Stads wege zyn traclement geniet, en diverfe voorfchriften en ordres ontvangt. — Terwyl uit deze Stedelyke relatie van den Heer Schout, en in het byzonder uit de toelage van het tradtement, in welk één en ander de Stad niet dependeert van de dispo. fitieder Heeren Staaten, of der Graaflykheid, lig. telyk is op te maaken, dat, van alle tyden af, de influentie der Stad op de aanftelling van den Schout groot heeft moeten zyn. Dat in de zeven gemelde poinQ,eos soo veel Hee.  284 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Heeren Gecommitteerden hebben kunnen ontdekken, al het recht dezer Stad, omtrent het Schoutambt, ligt opgefloten, of daar uit is af te leiden. Dat, tot het gene uit de opgegevene pointten kan worden afgeleid, voornaamelyk behooren deze twee bepaalingen, naamelyk voor eerst, dat niemand dan een Vroedfchap Schout zal wezen;en, ten tweeden, dat niemand langer dan drie of zes jaaren het voorfz. Ambt bekleeden zal. Dat wel, wat het eerfte betreft, in fommige tyden het tegendeel begrepen is , in zoo verre, dac een Schout in de Vroedfchap zelfs niet mogt com. pareeren ; gelyk zoo den 10 Juny 1546 de toenmaalige Schout Wooter BEfltKSTEiN daar uit geweerd is; terwyl vervolgens Nicolaas Scyker, toen hy in den jaare 1604 Schout wierd , genoodzaakt is zyn Vroedfchapsplaats te verlaten, en op den eerllen September van 't zelfde jaar een ander in zyn plaats tot Vroedfchap verkozen is: zynde zelfs naderhand by eene expresfe Refolutie dezer Vroedfchap van den 12 January 1641 , als een generaale regel, gearresteerd, dat in al zulke gevallen altyd de Vroedfchapsplaats zou gehouden worden voor vacant, en met een ander worden aangevuld. Doch dat uit dit geallegeerde wel blykt, dat de beftelling over de Vroedfchap alhier, en de bepaaling wie al of niet voor een lid der Vroedfchap kon gehouden worden, door de Regeering dezer Stad als zuiver domesticq befchouwd en behandeld is; zonder dat daar uit nogthans is af te leiden de onbeftaanbaarheld van hec Schoutsambt met den post van Vroedfchap. Dat ook wel het geallegeerde aanleiding geeft om te remarqueeren: dat eene gepaste tydsbepaaling omtrent de waarneming van het Schoutsambc ten uitenten nuttig en noodzaakelyk was, zoo lang 'er niet gefixeerd was hoe lang één en dezelfde Perfoon achter den anderen het Schoutsambt zou mogen bekleeden; vermids hetgevaarlyk kon worden, wanceer iemand, die een geruimen tyd zulk een aan-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 285 aanzienlyk ambt in de Stad bekleed, en daardoor veele influencie en vermogen verkregen had, tevens participeerde in het policicq bellier van Lands en Stads zaaken; om welke reden het alleszins prudent en welberaaden was te bepaalen, dat, indien iemand Vroedfchap zynde Schout wierd, even daar door deszelfs Vroedfchapsplaacs zou komen-te vaceeren. Maar dat niet te min het gevaarlyke daar van cesfeert, zoo dra 'er een zekere korte tyd bepaald wordt, geduurende welken, en langer niet, iemand als Schout dezer Stad mag fungeeren; terwyl deze tydsbepaaling invallen gevalle van het uiterfte belang is, om het vermogen van den Heer Schout niet al te zeer te doen aangroeien. — Dan , welke tydsbepaaling niet met hoop van fucces en effedl door de Regeering dezer Stad gemaakt kan worden, ten zy men tevens arresteere zoodaanige fchikkingen, waar door geëffectueerd wordt, dac niemand dan een Vroedfchap Schout kan wezen. Dat uit dien hoofde by het Reglement omtrent het Schoutsambt, 't welk in den jaare 1667 (en niet jn 1670, zoo als in de deliberatien over deze materie in 1749 verkeerdelyk geasfumeerd is,) door de Heeren Raaden en Vroedfchappen is gearresteerd, deze bepaaling als eene generaale conditie voorkomt, dac niemand tot Schout zou genomineerd of voorgeflagen worden, dan die een lid van de Vroedfchap was. Iets, het gene validelyk kan worden vastgefleld, als eene verbindtenis tusfchen de Heeren Raaden en Vroedfchappen onderling, die het recht hebbende om, tot vervulling van 't vaceerend Schoutsambt, een voorflag van drie Perfoonen te formeeren, te faamen kunnen overéénkomen, en zich verbinden om tot dien voorflag niemand te Hemmen, dan leden dezer Vroedfchap. En wat het tweede, naamelyk de tydsbepaaling, betreft; dat wel daaromtrent in vroeger tyd geen vaste voet is gehouden , hebbende Albert van Raaphorst 40 jaaren, Wouter van BEKESTEiNen JNicolaas Süyker, ieder ió jaaren, Cornelis van Tey-  286 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot Tëylingen 21 jaaren, en JohAn Schatter 26 jairen, het gemeide ambt bekleed ; terwyl anderen llechts voor een korten tyd in de functie' van het zelve geweest zyn, zondèr dat men zich deswegens aan eenigen regel bond: blykende alleenlyk uit fommige uitdrukkingen in de comnrsfien van de respective Schouten, en in de Registers dezer Vroedfchap, dat het Schoutsambt voor meer of minder jaaren verpacht wierd, en dat, by expiratie der pachtjaaren, of eee ander fuccedeerde, of dezelfde Perfoon, door een nieuwe pacht aan te gaan, in zyn dienst continueerde. Dan, dat by het voorgemelde Reglement van den jaare 1667, voor de eerftemaal, een bepaaling gemaakt is. om den Schout te doen fungeeren drie jaaren^ of, in geval van continuatie, zes Jaaren, en langer'niet; -— het gene, fchoon niet eerder, toen Eogthahsc- validelyk en efficacieus bepaald konde worden; om dat te gelyker tyd wierd vastgefteld, dat niemand, dan een lid der Vroedfchap, Schout zou kunnen worden; en om dat de leden der Vroedfchap zich kunnen verbinden, om niet langer dan drie, of uiterlyk zes, jaaren het Schoutsambt te zullen bedienen. Dat zy Heeren Gecommitteerden vertrouwen uit het geavanceerde te mogen befluiten: dat in de gepramitteerde zeven poincten ligt opgefloten het recht, *r welk deze Stad omtrent het Schoutsambt alhier kan prsetendeeren J en dat uit de bevoegdheid der Vroedfchap, om een voorflag van drie Perfoonen te formeeren, tot electie van een Schout kan voortvloeien eene onderlinge verbindtenis;, om niemand, dan leden der Vroedfchap, tot dien post voor te flaan; terwyl al verder, zoo dra 'er lang; dien weg niemand, dan een Vroedfchap, Schout ka worden, ook op dat fundament de. leden onderling bepaalen en reguleeren kunnen, dat zy niet langei dan drie of zes jaaren aan den anderen het meerge. melde ambt bedienen zullen. Dat zy Heeren Gecommitteerden dit alles in 'toog hou-  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 287 houdende, als het tweede object van hun onderzoek, hadden nagegaan, of en in hoe verre het Reglement van den jaare 1749 met het bovengemelde is overéén te brengen. En dat deswegens direételyk in 't oog moest loo» pen hei hoofd van 't zelve Reglement, waar in bepaald wordt: dat van we ge de Vroedfchap een voorflag zal worden gedaan van drie Perfoonen, om, by de fleeren Staaten de nominatie formeelyk daar van gedaan zynde, by den Heer Stadhooder een daar uit tot Schout te worden GEër-icEERD; door welke byvoeging de Vroedfchap zou kunnen fchynen af te gaan van het recht in den jaare 1380 aan de Stad en haare Poorters gegeven, dat naamelyk niemand anders dan de Graven zelf, en dus nu de Staaten , alhier een Schout zouden aanftellen; terwyl, byaldien het overlaten van de Electie aan den Stadhouder met het recht der Stad al mogt zyn overeen te brengen, zulks ten minften niet door de Regeering dezer Stad behoort bepaald te worden, maar gelaten voor rekening van de Staaten. Dat daar en boven by 't voorfz. Reglement niet is gezorgd, dat niemand anders dan Leden Van de Vroedfchap op den voorflag zouden kunnen komen; wordende zulks, ingevolge het eerfte en tweede Artikel, teoeenemaal onbepaald gelaten; waar door de bepaaling van zekeren korten tyd tot de waarneming van het Schouts-ambt ligtelyk elufoir gemaakt kan worden, zoo dra iemand buiten de Vroedfchap Schout wordende, zich onverplicht rekent, om na verloop van drie of zes jaaren, daar van te defisteeren. ■ Maar dat voornaamenlyk in 't Reglement van 1749 grootelyks obfteert de inhoud van het 3de Artikel, volgens het welke de Heer Schout, ten aanzien van den tyd zyner bediening, geheel en al dependent wordt gemaakt van het goedvinden van den Heer Stadhouder, door te bepaalen, dat de Schout fungeer en zal drie javren, of zoo veel langer, ef korter, als zyne Hoogheid zal komen goed te vinden; — Ee-  288 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot -— Eene bepaaling, waar door niet alleen al de invloed dezer Stad op de verwisfeling, en dus op de aanftelling van den Schout wordt verbroken en elufoir gemaakt; maar waar door ook de dispofitle over dit ambt in effecte aan de Heeren Staaten wordt onttrokken, en dus door de Vroedfchap iets gereguleerd, en een daad gepleegd, waar toe de» zelve in geenen deele het vermogen had. —■ Behalven dat ook langs dien weg zou kunnen worden geëffectueerd, dat een Schout, buiten de Vroedfchap verkozen zynde, geduurende een onbepaalden tyd van jaaren bleef fungeeren, en de Stad wederom daar uit alle die onaangenaamheden en inconvenienten ondervond, waar van de gefchiedenis van vroegere tyden de droevige ondervinding heeft opgeleverd: in zoo verre, dat men éénmaal aan een Schout, die veele jaaren gefungeerd had, een penfioen van duizend guldens 's jaars, en aan zyn Zoon een Vroedfchapsplaats, byaccoord beloofden gegeven heeft, om van hem, als Schout, ontflagen te worden. — Ondertusfchen is het ook alzins notabel, dat in het Schouts-Reglement van den i September 1603, en dus in een tyd, toen zelfs Willem de derde Stadhouder was, gemaakt, niets diergelyks, als het voorfz. derde Artikel thans inhoudt, te vinden is, zynde deze nieuwigheid gereferveerd voor den jaare 1749. Dat derhalven zy Heeren Gecommitteerden, in achting nemende, dat dit één en ander notoirlyk is flrydende met het bovengemelde recht van de Stad, of ftrekkende, om aan dezelve dien invloed te benemen, welken de Regeering op het Schoutsambt te voren gehad heeft, en ook ten nutte dezer Stad en Burgery op het zelve behoort te hebben; uit dien hoofde van gedachten zouden zyn, dat het Reglement van den jaare 1749 behoorde veranderd, en meer met het belang en recht der Stad overeenkomftig gemaakt te worden. Dat Heeren Gecommitteerden tot dit einde ten derden onderzogt hadden, welke fchikkingea daarom-  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 289 ömtrent zouden kunnen en behooren gereguleerd te worden? en dat het hun was voorgekomen: Dat men geen bepaaling moest maaken j óm de Electie van den Schout te ftellen in handen van den Heer Stadhouder, maar zich alleenlyk behoorde te borneeren tot het doen van een voorflap van drie Perfoonen aan de Staaten, om daar uit de nominatie en electie van éénen tot Schout te bevorderen. 2. Dat men diende zorg te dragen, dat niemand anders dan Leden van de Vroedfchap op den voorflag tot Schout geplaatst konden worden. 3« Oat de tyd der waarneming van het Schoutsambt zou behooren beperkt te worden tot drie jaaren, of, in geval van continuatie, zes jaaren achter den anderen, en langer niet; zonder dat het al of niet continueeren van den Heer Schout, in deszelfs functie, na verloop der eerfte drie jaaren, van iemand anders dan van deze Vroedfchap zou behooren te dependeeren. Dat mitsdien in de drie gemelde opzichten wederom zou behooren te revivisceeren het SchoutsReglement van den jaare 1667; maar, dewyl ia het zelve eenige byzonderheden geömitteerd zyn* welke nogthans uit krachte van de hier boven geallegeerde Handvesten en Octroyen, of uit hoofdé i van Stedelyke fchikkingen , daar by dienden iü i t oog gehouden te worden; dat overzulks zy Heejren Gecommitteerden geconcipieerd hadden eed I geheel nieuw Schouts-Reglementhet welke zy by dezen aan Hun Ed. Achtb. prsfenteerden. En dat zy voorcs van advis zouden zyn, dat dit Concept-Reglement by deze Vroedfchap zou behooren te worden geapprobeerd en gearrefteefd. Reglement omtrent hei Schouts-ambt der Stad Haarlem. Art. L By vacature van het Schouts-ambt dèzèr Stad) zullen de Heeren Raaden en Vroedfchaps XIX. DsÈii T ptü  stoo Verzameling van Stukken betrekkelyk tot pen ten zekeren geprasfigeerden dage befchreven worden tot het maaken van een voorflag van drie Perfoonen, om daar uit by de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland de nominatie en electie van eenen tot Schout dezer Stad te bevorderen. II. Niemand, van wat conditie of qualiteithy zoude mogen zyn , zal töt het vaceerende Schoutsambt dezer Stad, noch in de Vergadering van de Heeren van de Vroedfchap, noch ter Vergadering van de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland, van wegens deze Stad, mogen worden voorgedragen, of genomineerd, of gerecommandeerd, dan die gene , die met 'er daad en effectivelyk Raad en Vroedfchap dezer Stad is; en die daar en boven tien jaaren achter den anderen binnen deze Stad daadelyk gewoond, en alhier fchot en lot en alle ongelden, die een Poorter fchuldig is te dragen, betaald heeft; zynde voorts gegoed en gequalificeerd volgens de Privilegiën en Handvesten dezer Stad. III. De Heeren Raaden en Vroedfchappen dezer Stad, welke by het maaken van den voorflag of nominatie tot het vaceerende Schout-ambt door de Vroedfchap zouden mogen worden voorby gegaar», en op den voorflag niet geplaatst, zullen niet vermogen door eenige follicitatien, rccommandatien, devoiren ofte anderszins, diredtelyk of indirectelyk in eeniger manieren te adfpireeren ofte trachten te bekomen eenige nominatie of electie tot het zelve ambt, by de Vergadering van de hooggemeide Heeren Staaten, of by iemand anders, wie hy ook zoude mogen wezen, maar zullen in tegendeel gehouden zyn te weigeren en van de hand te wyzen de collatie, die op hen buiten de voorflag of nominatie dezer Stad gedaan zou mogen worden. IV. De genen die tot het voorfz. ambt zal worden geëligeerd zal blyven Raad en Vroedfchap dezer Stad, en in de Vergadering van de Heeren van de Vroedfchap op zyn gewoonen rang fesfie en. ftem hebben, uitgenomen in zaaken, zyn officie raa-  de Gebeurtenisfen in 1787 enz. voorgevallen. 29* raakende, waaromtrent hy tot de deliberatien niet geadmitteerd zal worden, maar, wanneer deswegens iets voorkomt, verplicht zal zyn zich te ab'fenteeren. Ook zal hy geduurende den tyd vaa zyne bediening niet mogen geëmployeerd worden, nog zich laten emplpyeeren, noch van wege deze Stad, noch ook van wege den Staat, in eenige nieuwe dienflen of commisfien, de exercitie van zyn officie niet concerneerende. V. Die tot Schout wordt geëligeerd zal het ochouts-ambt in eigener Perfoon moeten bedienen en waarnemen, zonder een Subftituit of Stedehouder in deszelfs plaats te mogen zetten; zullende, ingeval van ziekte of ander noodzaakelyk belet> het officie inmiddels worden waargenomen door eén der Heeren regeerende Burgemeesteren, by de Heeren van den Gerechte daar toe te benoemen, en (ingevalle hy als Schout daadelyk zon moeten j ageeren) by dezelven ook te beéédigen. VI, Die tot Schout is geëligeerd zal hetSchouts-. ambt bedienen den tyd van drie achtereenvolgende jaaren, en de voorfs. drie jaaren geëxpireerd zynde, zal by de Heeren Raaden en Vroedfchappen geprocedeerd worden tot het doen van een nieuwen voorflag of nominatie van drie Perfoonen, om daar uit één tot Schout geëligeerd te worden; en ingevalle die gene, die 't voorfz. ambt den gemelden tyd van drie jaaren heefc bediend, den voor. flag of nominatie wederom komt te bereiken. ïn zull en gevalle zal hy in de bediening van "tScboutsambt voor den tyd van drie jaaren gehouden worpen voor gecontinueerd, zonder daar toe eeu'ge verdere electie van nooden te hebben ; maar indien by na 't expireeren van de voorfz. eerde drie ijaaren den voorflag of nominatie niet -wederom kan bereiken-, of dat hy de voorflag of nominatie bereikt, en dus het gemelde Sc:?outs-ambt den tyd van tweemaal drie jaaren bekleed zA heb. pen, in beide die gevallen zal hy gehouden fcyn, zonder eenig uitftel, het Schouts-ambt te T 9. ver*  592 Verzameling van Stukken letrekkêlyk tot verlaten, en weder open en vacant te ftellen, zonder naar eenige verdere continuatie of electie te mogen adfpireeren, ofte die trachten te bekomen door follicitatien, recommandaties, devoiren, of anderszins, direótelyk, of indirettelyk, in eemger manieren; en zal ook gehouden zyn te weigeren en van de hand te wyzen de continuatie of collatie, die aan ofte op hem gedaan zoude mogen worden, alzoo het de expresfe meening en intentie is, dat niemand het voorfz. Schouts-ambt langer zal mogen bedienen, dan den tyd van tweemaal drie jaaren aan den anderen. Vil. Die gene, die tot Schout wordt geëligeerd , zal worden geroepen over alle de Keuren, die de Heeren van den Gerechte zouden mogen goedvinden ten dienfte van de Stad te maaken. VIII. Hy zal zyn Hoofd en Principaal Executeur van alle Stads Keuren en Ordonnantiën, en de boeten, daar by geappliceerd aan de Executeurs van dezelve Keuren, zullen komen alleen ten zynen profyte ; doch de Commisfaris zal hebben de ééne helfte van de voorfz. profyten uit dezelve Keuren en Ordonnantiën ten behoeve van de Executeurs van dien deflueerende, voorzoo veel hy Cömmis. faris zelf de bekeuring komt te doen, en verder nochte anders niet;blyvende de wederhelft van dezelve profyten, echter ten behoeve van den Schout. IX. Alle de dienaars van de Juftitie, den Schout aireede toegevoegd ofte nog toe te voegen, zullen ftaan ter dispoficie en bevele van denzelven Schout, en de Commisfaris zal gehouden zyn tweemaal des daags denzelven Schout te komen aanfpreken, om van hem te verftaan , 't gene hy tot obfervantie van goede orde in de Stad zoude oirdeelen gedaan te mogen worden, en 't gene hem dienaangaande aanbevolen wordt te executeeren, en zal de Schout denzelven Commisfaris, tot executie van dezelve goede orde in de Stad, ordinaris door twee dienaars der Juftitie doen adfisteeren; zullende de Schout mede gehouden zyn twee van dezelve dienaars te ° zen*  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 293 zanden en doen blyven op den Raadhuize dezer Stad, zoo lang de Heeren Burgemeesteren, Schepenen, of Vioedfchappen, vergaderd zyn. X. De Schout zal gehouden wezen het contingent van den armen in alle boeten en breuken , zoo uit de Plakaaten van den Staat, als uit de Keuren en Ordonnantiën dezer Stad, direételyk ofindirec» telyk voqrtfpruitende, te ontvangen, eD hetzelve van zes tot zes maanden ten behoeve van dezelve armen te verantwoorden, en goed te doen. XI. Voorts zal de Schout gehouden zyn alle devoiren aan te wenden, om de Ingezetenen van deze Stad te houden in goede orde, alle Fielten, Vagabonden, Bedelaars, en andere diergelyke foorten van menfchen uit de Stad te weeren ;en zal ten dien einde door de gantiche Stad het oog laten gaan, en behoorlyke infpedfie nemen van alle fuspeóte plaatzen , daar zoodaanige foort van menfchen zich ophouden. XII. De Schout zal, na alvoorens verzocht en geobtineerd te hebben decreet van apprehenfie , het zelve decreet echter niet mogen ter executie leggen omtrent Burgers of Poorters dezer Stad, noch ook in huizen van Burgers, Poorters, of Inwoonêrs, dan met voorkennis van de Heeren Burgemeesteren; en daar benevens ten reguarde van de apprehenfien inde huizen van Burgers, Poorters, of Inwoonêrs, niet anders dan met adiïstentie van Schepenen; uitgenomen alleen in flagranti delittoy of op heeter daad iemand vervolgende, zoo over misdaaden aan den lyve ltrafbaar, als over fluikery en defraudatie van des gemeenen Lands middtden; zullende hy gehouden zyn alle apprehenfien , die anders voorgenomen zouden worden, met 'er daad te helpen weeren en beletten. XIII. De Schout zal gehouden zyn alle gevangenen binnen drie dagen te doen examineeren en ondervragen , en voorts tot derzelver condemnatie en abfolutie toe tegen dezelven voorc te procedeeren van drie sot drie dagen, ten ware by den Rech- T 3 ter,  i94 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot ter, tot wiens judicature de gevangene behoort» om redenen daar toe dienende, langer uitftel gegeven wierde, waar van hy by gefchrifce zal moeten doen blyken, en anderszins zal hem, ten reguarde van die gevangenen, waar van het kostgeld tot laste van de Stad zoude moeten komen, geen verder kostgeld worden goedgedaan. XIV. De Schout zal niet vermogen eenige gevangenen by hem, zoo op decreet van den Rechter als eigener authoriteit, geapprehendeerd, te ontflaan, zonder kennis en authorifatie van dat Collegie , door wien het decreet van apprebenfie is verleend, ofte voor wien de gevangene te recht zoude moeten ftaan. XV. De Schout zal niemand in Perfoon mogen dagvaarden zonder voorgaande informatien,en zonder dezelve informatien te hebben gecommuniceerd aan dat Collegie, voor het welk zoodaanige gedagvaarde zou moeten worden te recht gefteld; van welk Collegie hy ook tot de voorfz. perfooneele dagvaarding alvoorens authorifatie en confent zal moeten hebben geobtineerd. XVI. De Schout zal niet vermogen iemand binnen deze Stad te moeien over de oeftening van verscheiden Gezindheden of Religiën, welken alhier te Lande, en in deze Stad, worden geëxerceerd, za* der voorgaande kennisgeving en overleg met Heeren Burgemeesteren. XVIL De Schout zal niet bevoegd zyn om te komen rer kamere van Heeren Burgemeesteren, noch vac Heeren Schepenen, wanneer dezelve gefloten is, zonder admisfie van welgemelde Heeren Burgemeesteren en Schepenen; gelyk dezelve ook niet zal vermogen de k'ok te doen trekken tot het doen ce er publicatie', noch ook eenigerhande publicatie daadelyk te doen, dan met voorkennis en bewilligin? vai> Heeren Burgemeesteren. 'XVHI. De Schout zal van wege deze Stad genieten eene fomme van 'Cht honderd caroli guldens jaarhrkSj. conform de Refolutie van de Ed. Aehtbaare Hee-  it Gebeurtenis/en in 1787 enz. voor gevallen. 295 Heeren Raaden en Vroedfchappen dezer Stad, in derzelver Vergadering op den 31 Augustus 1700 genomen, tot eene wedde of jaarlyksch tractement, te betaalen alle halfjaar de gerechte helft; doch zal de betaaling van het zelve niet mogen worden gedaan, ten zy hy by quitantie toone, dat hy het contingent van den armen in de boeten en breuken uit de voorfz. Plakaaten, Keuren, Statuten en Ordonnantiën , proflueerende, heeft voldaan en betaald. XIX De Schout zal in handen van Heeren Burgemeesteren afleggen den hier na volgenden ééd: „ Dat zweere ik Schout van de Stad Haarlem te 3) wezen, de Staaten van Hollanden West-Fries„ land, de hooge en louvereine Overheid dezer „ Landen, gehouwen getrouw te wezen, derzel„ ver heerlykheid en rechten te ftyven en te fterken, de Stad Haarlem tot derzelver behoef en „ eere te houden en te bewaaren, en het welvaa„ ren van dezelve Stad te helpen bevorderen; ter „ Vierfchaare te zitten, recht en juftitie te doen s> eenen iegelyken, die des begeert en te doen 3, zal hebben » tot allen tyde, 't zy ééns of twee. „ werf ter weeke, als 't van nooden en behoef zal ,, zyn; metten Burgemeesteren en Schepenen der l, Stad Haarlem voorfz. de misdaadige Perfoonen „ te rechten of te corrigeeren respe&ivelyk naar s» gelegenheid en grootheid van. demisdaad; van de breukige Perfoonen de boeten te nemen naar „ inhoud der befehreven rechten of bevelen van het gemeene recht;der Stads Privilegiën, Hand,, vesten,Keuren,Costumen en Gewoonten,mids. „ gaders ook het Reglement, by de Heeren Raaden en Vroedfchappen omtrent het Schoutsambt gearresteerd op den . . . ., fcherpelyk en naarftiglyk te onderhouden, en te doen onderhouden, naar al myn vermogen; voorts ook,zoo veel zulks dit myn ambt aangaat, my te gedragen naar het Reglement op de Regeeriog dezer Stad, gearresteerd den . . . .; enin'cge„ neraal, zoo wel van wege de hooge Overheid, T 4 „ als  aoö Verzameling van Stukken betrekkelyk ffi „ als tot behoef en welvaaren van deze Stad, al „ te doen, dai. een goed en getrouw Rechter en „ Schout der Stad Haarlem fchuldig en gehouden „ is te doen; en dat en zal Ik niet laten, om lief „ noch om leed, om vriend roch om maag, om „ gunst noch om gaaf, noch om gtenerhande zaa9» ken". Zoo wanrlyk helpe my God Almachtig! N°. 1538. Dewys van qualificatie tol de bevoegdheid, om tot Kiezer of Gecon.initieerde uil de Burgery te Haarlem benoemd te kunnen worden. N woomnde m de Wyk De Ondergeteekende . . . jt .... zynde geboren Burger dezer Stad , of derzelver Vryheid, of geboren te .... en alh|er met admisfie van Heeren Burgemeesteren gewoond hebbende den tyd van . . jaaren, geeft op , ten bewyze zyner bevoegdheid , om tot Kiezer, of Gecommitteerden uit de Burgery, benoemd te worden, volgens het Regeericgs-Reglement, gearresteerd den 1787» volgens Titül V. art. 2, 3, 4, 5, 6, 7 , 8 en 9, wegens de Kiezers; en volgens Titil IV. art. 2, 7, 8 , 9 en 10 , wegens de Burger-Gecommitteerden. Ik betaale jaarlyks aan Verponding en iopfte Penn. &c. van myn Huis , door my zelf bewoond, volgens quitantie ƒ  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 2$j x Transport ƒ of, zoo het een Huur» huis is, ... . ƒ Jk drage jaarlyks voor de helft in de lasten van 't Huis, door my bewoond, ƒ ook wegens ongelden van Huizen in deze Stad, my in eigendom toebehoorende,en door my verliuurd wordende, voor het geheel ....ƒ dus voor de helft/ Nog wegens de 's Lands lasten in Holland en WestFriesland , van . . Huis .... in de Stad my toebehoorende , en daar verhuurd wordende, betaale ik 's jaars ƒ . , dus voor de helft/ fen Mergen Roedenüiog wegens Landeryen en Tuingronden in de Pro, . yincie Holland gelegen, my toebehoorende , en door my zelf gebruikt wordende, .... ƒ S r Nog wegens Landeryen en Tuingronden in Holland gelegen, door 'my in huur gebruikt wordende, voor de helft / ! — ■:—r Wegens Landeryen en Tuingronden, in Holland gelegen, my in eigendom toebehoorende, en door my ve?huurd wordende, voor het geheel . ƒ dus voor de helft ƒ T 5 Van  Verzameling van Stukken betrekkelyk tof Transport/ Van Obligatien, ten laste van Hofland en WestFriesland, my in eigendom toebehoorende, de ioofte en 2oofte Penning van .... ƒ • • • • / Myn huishouding beftaat uit . . Perfoonen, boven de 12jaaren; waar voor, by taxatie, wegens alle confumtive middelen, als van Brood, Grutters waren, Bier, Boter, Zout, Zeep, Fruit, en fterke Dranken , a 15 Guldens per Hoofd ƒ Voor ieder Kind, onder de ia jaaren, de helft, naamelyk/7-io-: dus voor . . Kind ƒ Voor KofFy- en Thee-geld ƒ Voor Heeren- en Redemtie-geld ♦ ƒ Voor Rytuigen-, Paarden, en Schuitegelden .... ƒ Wegens Impost van Wy. nen, h ƒ 5-7-2 Per anker ƒ Wegens 't Geflagt of Beestiaal, van ieder Gulden confumtie 4 en één halve Huivers ƒ Wegens .. Tonnen Turf, h 5 fluiv. per Ton ... ƒ Wegens .. Hoed Kooien, a ƒ n-12-: per Hoed .. ƒ Wegens . . Waag Koo len, è 1 v ftuiv. per Waag/ We-  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen.' 2,9$ Transport ƒ Wegens Brandhout, tegen 6 en één halve Huiver van ieder Gulden .... ƒ Te famen ƒ Elucidatien omtrent het voorenftaande Bewys. De genen, welke alle de voorfchevene posten niet verkiezen op te geven, kunnen voiftaaa met Hechts die in te vullen, waar door zy aantoonen, ten minften ƒ 50-: : te betaalen aan 's Lands en Stads lakten, en de anderen open te laten, vermids volgens het Reglement geen hooger fomnoodig is, om gequilificeerd te worden tot Gecommitteerden uit de Burgery. Onder de opgegevéne lasten worden alleenlyk zulke begrepen, die huisboudelyk gedragen worden, en dus niet uit hoofde van Fabricquen, Traficquen, Handwerken of Weeringen, of ter zaake van het houden van Herbergen; kunnende dus niet in aanmerking komende lascen, welke tot voortzettingen van zoodaanige affaires en kostwinningera gedragen worden, als by voorbeeld door Bakkers, Brouwers, Stookers, Grutters, Wynkopers, Logementhouders, Stalmeesters, Koks, Vleesehhou. wers, Grosfiers, Vettewaariers, Slagers, Verwers, Bleekers, en alle diergelyken. Tot opheldering der taxatie van ƒ 15-:-: per hoofd, wegens de confumptive middelen, dient geweten, dat men gerekend heeft, wegens Impost van Brood en Grutters waaren, jaarlyks ƒ7- : - : — één halve Ton Bier ƒ 1- 6-8 — één vierde Ton Boter ƒ2-:-: ;— Zout, Zeep, Azyn, Fruit, en Her- ke Drank ƒ 4-13-8 De  3oo Verzameling van ^tukken betrekkelyk tot j De genen , die geen ƒ 125-:-: jaarlyks betaalen aan Lands en Stads lasten, geven geen bewys in; maar worden, wanneer zy daar toe, volgens het Reglement Tu y.art. 4, bevoegd zyn, als Stemgerechtigden geconfidereerd, en in hun wyk tot het benoemen van Kiezers en Burger-Gecommitteerden opgeroepen, zoo als blykt uit het Regeerings-Reglement, Tit. IV. Art, 2, 7, 8, 9, 10. en TW. V. Art. 1 3V4, 5, 6, 7- 8, 9- Zie het X Vilde Deel dezer Verzameling, bl. 281, 282, ,^3, 291; 293» 294 en 295. Ns. 15 *9- Advertentie van Heeren Raaden en Vwed. fchapuen der Stad Haarlem, betrekkelyk het be. êédigen van het Stads Regeeiings Reglement. In dato den.21 Augustus 178.7. • De Heeren Raaden -en Vroedfchappen der Stad Haarlem, aan de goede Burgery van dezelve Stad-, doen, te wej;en: Alzoo het Reglement op de Regeering dezer Stad, het welk door ons op. den iiden Augustus laastleden, by publieke Advertentie, ter kennisfe van de Burgery gebragt is, geen de minfle oppofitie, noch by de Ingezetenen dezer Stad, noch by de Heeren Skaten van Holland en West-Friesland , de Hooge Overheid dezer Provincie , aan wien de hoofdzaaken van het zelve Reglement gecommuniceerd zyn, ontmoet heeft, maar in tegendeel door .het notabelile gedeelte van de Burgery alhier uitdruklyk goedgekeurd, en met de aggreatie van Hun Ed. Groot Mogenden, zoo verre die verzogf was, vereerd is; en alzoo derhalven het zelve Reglement thans wettiglyk en validelyk kan en ook openlyk en plegtig behoort te worden gearrefteerd en beéédigd. Zo is 't, dat wy.aan de goede Burgery dezer Stad adverteerën en" bekend maaken, dat het ar- refteer.en en beéédigen van het bovengemelde Re¬ gie-  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 501 glement zal gefchieden op Woensdag den 5den September eerstkomende, en dat daar toe geadmitteerd zal worden de geheele Burgery j zoo het ongewapende als het gewapende gedeelte vaa dezelve, zullende by die gelegenheid de Schuttery door hunne Officieren, en de ongewapende Burgers door hunne Geconftitueerden gereprafenteerd worden: en gelyk daar toe door een notabel aantal Burgers reeds geconftitueerd zyn, de rleeren Paul VAN LlENDER , PlETER KlAARENBEEK , daniël HUTTEMANS, BaRTHOLOMEUS TERZIER, ABRAHAM Vos, Jacobwz., Johannes Petros Koenen en Adriaan Loosjes, Pietersz.f zoo wordt ook aan de overige ongewapende Stemgerechtigden vry gelaten , om , in gevalle zy behalven de zeven reeds benoemde Geconftitueerden, nog eenige anderen, tot het arresteeren en beéédigen van 'c voorfz. Reglement , geliefden te conftitueeren, de behoorlyke qualificatien tot dat einde te pasfeeren, en dezelve op Maandag den 3den September eerstkomende des voormiddags ter Secretary dezer Stad te bezorgenj zullende de genen, welke later mogten inkomen, niet kunnen worden geadmitteerd. Aldus gearrefteerd by de Heeren Raaden en Vroedfchappen der Stad Haarlem, den 31 Augustus 1787. In kennisfe van my, (was get.) O. VAN ScHÜYLENBURCHi Eb ten zeiven dage, na voorgaande Klokkeflag, ter Puie van den Raadhuize derzelve Stad gepubliceerd, ten overftaan van de E. Heeren Mr. Isebrandus Johannes Faber van Riemsdyk, Hoofdofficier; Mr. Jacob Helmolt en Mr. Conrado Pestalozzi Camerling , Schepenen der gemelde Stad. By my, (was get.) C. A. Testart.  3oa Verzameling van Stukken betrekkelyk iot N0» i^4o. Waarfchouwing door de Heeren van den Gerechte der Stad Haarlem, betrekkelyk het bewaaren var. goede orde op den da? dat het Regeerirgs - Reglement ftaat ingevoerd en beééligd te worden. In dato den 3 September 1787. De Heeren van den Gerechte der Stad Haarlem, in achting nemende, dat het tot voorkoming van alle verwarringen, en tot bewaaring van de goede orde, noodig zal zyn zorg te dragen, dat op Woensdag den 5den September eerstkomende, de groote Markt alhier ruim en onbelemmerd gehouden ^orde ; waarfchouwen allen en een iegelyk by dezen , dat al wie ten zeiven dage zich des voormiddags aal willen begeven na eenige huizen of plaatfen, gelegen aan de groote Markt alhier, zich aldaar zal moeten bevinden des morgens voor negen uuren, zullende na dien tyd alle de toegangen na dezelve Markt bezet en gefloten worden; wordende voorts by dezen gelast, dat op den gemelden Woensdag, des morgens tusfchen negen en tien uuren, niemand in de Zylftraat zal mogen blyven ftilftaan, of zich ophouden, ten einde de toegang naar de groote Markt voor de Schuttery vry en onbelemmerd blyve. Aldus gedaan en gearrefteerd den 3 Septembeï 1787, prtefentde Heeren Cornelis Pieter Elout, Hoofd-Officier; Mr. Christoffel Jan van Dam, Mr. Gysbert Adriaan Patvn , Adolf Jan Heshuyzen en Mr. Adolf Heshuyzin, Burgemeesteren; Jean la CLé, Dr. Nicolaas van Wyk dï Vos, Mr. Jacob Helmolt , Abraham Catharinus VftNGELé Twent, Mr. Conrado Pestalozzi Camerling , Mr. Johan Herman de Lange en Jan Willem Druyvestein, Schepenen der Stad Haarlem. In kennisfe van my, (was^geu) C A. Testart.  de Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 303 En ten zeiven dage, na voorgaande Klokkefiag, ter Puie van den Raadhuize der gemelde Stad gepubliceerd, ten overftaan van de Heeren Cornelis Pieter Floot, Hoofd - Officier; Jean la CLé en Mr. Johan Herman de Lange , Schepenen der gemelde Stad. By my, (was get.) W. vam Sypïstetn. N*. 1541. Advertentie van Heeren Raaden en Vmti. Jchappen der Stad Haarlem, -vaar by aan de goede Burgery kennis wordt gegeven, dat het plechtig gearrejteerde en wedtrzydsch beéédigde Stads Regeerings Reglement, door Hun Ed. Groot Mogen, den de Heeren Staaten van Holland, is geannuU leerd en vernietigd; in dato den 22 OStober 1787. De Heeren Raaden en Vroedfchappen der Stad Haarlem, aan de goede Burgery van dezelve Stad, doen te weten s Alzóo Hun Edele Groot Mogenden de Heeren Staaten van Holland en West-Friesland, by derzelver Refolutie van den I7den dezer lopende maand-, hebben goedgevonden, om niet alleen in te trekken en buiten effect te ftellen de by derzelver Refolutie van den 25ften Augustus jongstleden verbeende aggreatie op ons voornemen, om, overeenkomftig het recht van deze Stad, voortaan de Electien van Burgemeesteren en Schepenen zelf te doen, maar ook het, na de voorfz. geobtineerdo aggreatie, op den 5den September door on« en de Burgery plechtig gearrefteerd en wederzyds beéédigd Regeerings-Reglement te houden voor geannulleerd en vernietigd. Zo is 't, dat wy daar van by dezen aan de goede Burgery dezer Stad kennis geven, om te dienen tot derzelver naricht. En ten einde dit aan een iegelyk kennelyk zy, zal  §c4 Verzameling van Stukken betrekkelyk Kt zal deze worden gepubliceerd efi geaffigeerd, daar1 men gewoon is zoodaanige Publicatie en affixie tè doen. Aldus gearrefteerd by de Heeren Raaden en Vroedfchappen der Stad Haarlem, den 22 October 1787. In kennisfe van my, 04ften daar aan volgende na voorgaande Klokkefiag ter Puie van den Raadhuize der gemelde Stad gepubliceerd, ten overftaan van de Heeren Cornelis Pietèr Elout, Hoofd-Officier; Mr^ Jan van Stïrum en Mr. Johan Herman deLange, Schepenen der gemelde Stad. In kennisfe van my, (was geti) C. A. Testart. H°, 15+2. Refolutie van Heeren Burgemeesteren en Regeerders der Stad Haarlem, betrekkelyk de ont. wapening der geheele Schuttery. In dato den 4 November 1787. Burgemeesteren en Regeerders der Stad Haarlem» In achting genomen hebbende , dat, ingevolge; Hun Ed. Groot Mogendens Refolutie van den 2often September jongstleden, en de daar op gevolgde aanfchryving van den ioden Odtober, by de Heereö Raaden en Vroedfchappen op den gemelden loden October gerffolveerd zynde; Hun Ed. Groot Achtb. te qualificeeren, om, ter voldoening aan het goedvinden van Hoogstgemelde Hun Ed. Groot Mogenden, de ontwapening der geheele Schuttery te effectueeren, en dat de voorfz» Refolutie van de Heeren ^aaden en Vroedfchappen in zoo verre is ter executie gelegd, dat de gevorderde  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen* 305 derde ontwapening daadelyk gefchied is, dandat3 offchoon by de Waarfchouwing, door de Heeren van den Gerechte pp den zoden October gedaan j, alle de Officieren, Onder-Officieren en Schutters, voor derzelver gedaane dienst bedankt, en ontflagen zyn geworden van den ééd, door Hun in hunne refpective qualiteiten gedaan , daar van tot nog toe aan dezelve geen legaal bewys is ter hand ge. fteld; — hebben na deliberatie, tot verdere exe» cutie van bovengemelde Hun Éd. Achtb. pefolutie , goedgevonden en verftaan,, alle de Heeren Officieren, Onder-Offi eieren en Schutters by dezen dank te zeggen, voor de door Hun in hunne refpective qualiteiteD aan deZeStad bewezene dienften, en dezelve voorts te ontflaan uit den èéddoor ieder hunner in zyne qualiteit gedaan, mitsgaders uit den dienst, waar tóe zy zich daar by Hadden verbonden. En is voorts goedgevonden, dat deze zal worden gedrukt, en aan elk der Officieren van de laatst gèfubiisteerd hebbende Schuttery een Exeniplaar ter hand gefteld, om te dienen tot derzelver informatie en naricht, en om voorts daar van op de voegzaamfte wyze aan de gewezene Schutters 'kennis té geven. Aftum ter Kame're dén 4 November "1787. In kennisfe van my, (was get.) D. yAW SeéuYiENBüRCïSb XIX. DeiL, $  306 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot N°. 1543. Misfive van Burgemeesteren en Regeerders der Stad Haarlem, aan Heeren Burgemeesteren en Regeerders der Stad Hoorn, betrekkelyk de Refolutie, op den \-jden Maart laatstleden ter Staats* vergadering van Holland genomen, over de onlusten in de laatstgemelde Stad voorgevallen. In dato den 29 Maart 1787. Gelyk het onlangs gebeurde in U Ed. Groot Achtb. Stad, en 't geen daaromtrent ter Vergadering van Hun Ed. Gr. Mog. voorgevallen is, ons, by 't rapport, dat wy daar van door de Heeren onze Gedeputeerden hebben ontvangen,reeds met de treffendfte aandoening had vervuld, zoo kunnen wy niet ontveinzen, deze fenfatie aanmerkelyk by ons verlevendigd te hebben gevonden, by de letture van U Ed. Groot Achtb. Misfive van den 24ften dezer maand, aan Heeren Burgemeesteren en Regeerders dezer Stad geaddresfeerd. Wy maaken geene zwaarigheid rondborflig te erkennen, dat de concurrentie van de Heeren onze Gedeputeerden tot Hun Ed. Gr. Mogenden Refolutie van den i7den Maart (*_) onze volkomen goedkeuriug heeft weggedragen, en dat die Refolutie door ons befchouwd is als volkomen gefchikt naar die omftandigheden , welke, met betrekking tot het gepasfeerde binnen Hoorn, ter Vergadering kenbaar waren geworden; terwyl wy echter U Ed. Groot Achtb. even fteilig kunnen verzekeren: dat het oogmerk, noch van de Heeren onze Gedeputeerden by 't helpen arresteeren der voorfz. Refo. linie, noch van ons by 't approbeeren van de hier in gehoudene conduite, geweest is, of nog is, om aan U Ed. Groot Achtb., of derzelver Stad, eenigen hoon of fmaad aan te doen. Met leedwezen hebben wy daarom gezien, dat U Ed. Groot Achtb. de evengemelde Refolutie in dat ongunflig Jicht befchouwen , en meenden dus verplicht te zyn, U Ed. Groot Achtb., ten min- '(*) Dezelve ftaat in ons tlll. Deel, W. 89, N°.  de Gebeurtenis/en 'in 1787 enz. voorgevallen. 307 minften met betrekking tot onze intentie, te des. abufeeren. Gaarne zouden wy dit ook doen ten aanzien van den inhoud der voorfz. Refolutie, doch meenen ons hier van te kunnen dispenfeeren, door eenvoudig U Ed. Groot Achtb. te.verzoeken, om derzelver circulaire Misfive tegen de gezegde Refolutie te vergelyken; alzoo wy ons verbeelden, dat, wanneer dit bedaard, en zonder vooringenomenheid, gefchied, dan de vermeende bezwaaren , uit die Refolutie getrokken, aanftonds merkelyk zullen worden verminderd, en zelfs ten eenemaal zullen verdwynen, na dac U Ed. Groot Achtb. volmondig erkennen, dat hier termini habiles zyn voor het doen van onderzoek door eene Commisfie uit het Hof van Juftitie. Wy meenen als nog, dat, zou 'er een onderzoek tot noodige elucidatie van den Souverein gefchieden, nimmer eenvoudiger, efficacieufer, en met minder afwyking van den ordinairen voet,van behandeling, kon gedaan worden, dan op die wyze, gelyk nu bepaald is; waarom wy ter goeder trouwe niet kunnen zien, dat de ingewikkelde infinuatie, als of hier gedelegeerde Rechters aange. fteld zouden zyn , in het allerminfte van applicatie kan wezen. Ondertusfchen declareeren wy cordaat, dat wy ten allen tyde bereid zyn en blyven zullen, orn de rechten van de nevens ons ftem in Staat hebbende Steden, en dus ook van de Stad van Hoorn , volyverig te, helpen voorftaan en maintineeren; doch wanneer wy ons op deze wyze uiten , willen wy echter geenszins verftaan worden een fysthéma te etablisfeeren, dat ook in buitengewoone omftandigheden alle ordinaire Stedelyke behandeling moet blyven plaats. grypen, zonder, daar., iets. toe pf. af te doen. Zoodaanig fysthéma toch zou > paar 'ons inzien, allerverderflykst wezen,,en den grcndflag legge'a tót dè fchaadelykftè verdeeldheden I V 2 sll  308 Verzameling van Stukken betrekkelyk tot als uitleverende de grootfte ruggefteun en aanmoediging voor een oproerig Gemeen, om, nazien, \ /y.van den wit en gezindheid, 't zy van t vermorr°n,zyner Regeering, te hebben meester gemaakt, vryelyk en zonder vrees in zyne oogmerken voort te gaan, vermids het dan niets te duchten zou hebben van eenige buitengewoone voor. zicoin T» VVy°verbeelden ons, dat U Ed. Groot Achtb. die in thefi met ons moeten eens zyn; en laten dan gaarne aan derzelver nadere overweging over, wat daar uit verder ten aanzien van die omftandigheden , waar op alleen Hun Ed. Groot Mogenden tot hier toe hebben kunnen bouwen, moest voortvloeien. ; . Wy zullen dit niet verder uithaalen, maar meenen genoeg geavanceerd te hebben, om U Edele Groot Achtb. te overtuigen, dat, zoo als wy de Zaak inzien, en zoo als dezelve actueel is gelinieerd, het ons in gemoede onmooglykis, om tot eene vernietiging van Hun Ed. Groot Mogenden Refolutie van den I7den dezer maand in 't geheel of ten deele te helpen befluiten. Niets anders ondertusfehen by dit alles op het oog hebbende, dan het herftel der rust binnen O Ed. Groot Achtb- Stad, en om even daar door den voortgang der oproerige desfeinen, die zich aldaar vertoond hebben, krachtdaadig te ftuiten ; zou het ons byzonder aangenaam zyn , indien U Ed. Groot Achtb., door het fecondeeren der genome, ne maatregelen, daar toe geliefden mede te wer- ^Het blykbaarnut, dat hier uit zoude voortvloeien , verplicht ons om het zelve op onze beurt aan U Ed. Groot Achtb. aan te pryzen, en teffens, om 't belang der zaak, daar toe een verzoek aan U Ed. Groot Achtb. te addresfeeren, alzoo wy ons verzekerd houden, dat 'er geen beter middel tot herftel van het noodig vertrouwen in de gemoederen vaa  ie Gebeurtenis/en in 1787 enz. voorgevallen. 309 van de braave Burgers kan worden in 't werk gefteld, dan. even dit; 'c welk dus aan U Ed. Grooc Achtb. niet onverfchillig kan of mag zyn. Voor het overige bidden wy God Almachtig, dat Hy U Ed. Groot Achtb. en derzelver Stad in Zyne heilige protectie neme, en de poogingen, tot ®ntdesking der waare fources van 't gepleegd oproer, zegenen wil; en noemen ons voorts met alle volvaardigheid, Edele Groot Achtb. Heeren! U Edele Groot Acmb. goede Vrienden, Haarlem den Burgemeesteren en Vroedfchap* 29 Maart 1787. pen der Stad Haarlem. (lager ftondt) Ter Ordonnantie van dezelven, (was get.y O. van Schuylenburch. (de fuperfcriptie was) Edele Groot Achtbaare Heeren! De Heeren Burgemeesteren en Re- '■ geer der s der Stad Hoorn, V 3 By  3ro By den Drukker dezés is onder anderen ook van de Pers gekomen, en alomme verzonden. EMILE, of Verhandeling over de Opvoeding, van JAN • JAQUES ROUSSEAU Burger van Geneve , uit het Fransch, met aanteekeningen van Resewitz, Ehlers, Villaume, Trapp, CAsms, Stuve en Heusinger uit het Hoogduitsch vertaald. Eerfte Stuk, in groot Oftavo. De prys is 30 ft. §taar van Regeering, Godsdienst, Geleerdheid en Konden :'in Groot-Britanje, omtrent het einde van de agttiende eeuw, door Dr. GEB. FRIED. ftUG. WENDEBORN, Hoogduitsch Predikant te Londen, 2 Deelen in groot 8vo. Uit het Hoogduitsch vertaald, en met kundige Aanmerkingen door den Heer Vertaaler vermeerderd. De prys van ieder Deel is 2 Guld. NB. Dit Werk, door de meeste zoo Hoogduitfche als Engelfche Tydfcbriften aangeprezen, als het beste dat 'er van dien aart het licht ziet, bevat eene zeer naauwkeurige en teffens naar waarheid ingerichte befchryving van al het merkwaardige dat Engeland, in de op den Tytel genoemde vakken betreft. Het eerfte Deel is verdeeld in de volgende twaalf Hoofdtakken. ' ' I. Hoofdstuk. Staatsgefteldheid. II. Hoofdstuk. Van den Koning. III. Hoofdstuk. Van het Hoogerhuis des Parlementss van den Adel, en van de Ridderorden. IV. Hoofdstuk. Van het Volk en van het Lagerhuis des'Parlements. V. Hoofdstuk. Aanmerkingen over de Engelfche Staatsgefteldheid. 1VI. Hoofdstuk. Van ds Land- en Zeemagt. vu.  REGISTER van BOEKEN. 311 VII. Hoofdstuk. Van de openbsare Belastingen en Schulden der Natie. VIII. Hoofdstuk. Over het onderhoud van de Armen. IX. Hocfdstuk. Over de Volkrykbeid van Engeland. X. Hoofdstuk. Koophandel. XI. Hoofdstuk. Van de Manufaktuuren en Fabrieken. XII. Hoofdstuk. Over den Sluikhandel op de Engelfche Kusten. In het tweede Ded, vindt men de volgende merkwaari dige Stoffen met de uiterfte naauwfceurigheid behandeld. I. Hoofdstuk. Van de Engelfche Regten , Geregtshoven en Regtspiegingen. II. Hoofdstuk. Over de wyze van Gerigt te houden. III. Hoofdstuk. Londen. IV. Hoofdstuk. Aanmerkingen over Londen. V. Hoofdstuk. Van de merkwaardigheden in Londea en deszelfs omtrek. VI. Hoofdstuk. Over het Karakter der Engelfcben. VII. Hoofdstuk. Onderrigting voor Vreemdelingen. NB. Het derde Deel is op de Pers, en zal nog in dit jaar worden uitgegeven. Twee Proeven, eene over de Regeerings-formen en de Plichten der Souvereinen, door Frederik den II, Koning van Pruisfen ; bevattende belangryke Anecdoten. ——— De tweede over den Aart, en de Grenspaalen der Militaire fubordinatie, onder de fpreuk: quo, quo fcelesti ruitis ? Deze belangryke Proeve; handelt 1. In 't algemeen over den aart en de bepaalingen der Krygsmans gehoorzaamheid. 2. V Verhandeling over denLevendigen Kalk, ' waar in derzelver verfchillende foorten werden befchreven, den aart en hoedaanighoden .iaar van ouderzogt j en aangetoond, op wat wyze dezelve het best zo wel tot Metzelwerk als Bemesten van Landeryen, te bereiden en te weik te ftellen, in groot Oftavo. 1 Guld. PAULI G. F. P. N. MERULjE J. C. Manier van Procedeeren , in de Provintten van Hollandt, Zeelandt en West-Friesland!, belangende Civile zaaken: getrouwelyk en met neerftigheid by een vergaderd uit alle Ordonnantiën, Privilegiën, Inftruüien, Misfiven, Men, Jwstülen, enz. tot dien einde in de honderd jaaren herwaards by de Hooge Overheid, of van wegen dezelve uitgegeven: alles met Civile en Canonyke Rechten, nevens der Rechtsgeleerder! zo nieuwe als oude meeningen bevestigd: eerst in den jaare 1705 met veele Aanmerkingen van voornaame geoeffende Praftizyns; en vervolgens met Aanteekeningen, de hedendaagfche Praftyk betreffende, vermeerdert door Mr. GERARD de HAAS. Mitsgaders nu op nieuw overgezien, verbetert, en confiderabel vermeerdert, door Mrs. DIDERICUS LULIUS en TOANNES van der LINDEN, Advocaaten voor de refpective Hoven van Juftitie in Holland. 2 Deelen in gr. 410. 12 Guld. 4 ft. Oude Friesfche Wetten met eene Nederduitfche vertaaling en ophelderende Aanteekeningen voorzien. Twee Stukken in gr. 4to. 4 Guld. 16 ft. ^  REGISTER van BOEKEN. Landrecht van Auerisfel tho famen gebracht vnde vthtgelecht, doer MELCHIOR WTNHOFF. Tweede druk. Met veele Taal-, Gefcbied-, Oudheidkundige en Rechtsgeleerde Aanteekeningen, benevens Registers, zoo van Zaaken als van Woorden, vermeerderd, door J. A. de CHALMOT. In gr. 8vo. 3 Guld. Nederlands Advysboek, inhoudende verfcbeidene Confultatien en Advyfen van voornaame Rechtsgeleerden in Nederland. By een verzamelt, met korte Hoofdflukken van de Materie voor ieder Advys, en met wydloopige Registers voorzien, door Mr. ISAAK «»n den BERG, Rechtsgeleerde. Tweede druk. Geheel verbeicid, vin veelvuldige Dmkveilen gezuiverd, en met notabele Advyfen vermeerdert, uuor j. A. D. C. 4 Deelen, in 410. 418 Guld. Overysfelsch Advysboek, behelzende merkwaardige, zoo Confultatoire als Decifoire Advyfen en Sententien, van veele voornaame Rechtsgeleerden in Overysfel. By een verzamelt, en met de noodige Registers voorzien door Mr. L. C. H. STRUBBERG , 3 Deelen in 41:0. de prys is 10 Guld. 16 ft. Register der Refolutien en Placaaten van Hun Edel Mogenden de Heeren Staaten van Friesland. Beginnende met het jaar 1570 en eindigende met 1780 ingefloten. Volgens orde van het Alphabeth. 2 Deelen in 410. 6 Guld. 12 ftuiv. J. W. RACER , Overysfelfche Gedenkftukken. Bevattende onder anderen de Opkomst en Samenftelling van de Provincie Overysfel, nevens verfcbeidene merkwaardigheden tot nabuurige Gewesten betrekkelyk. De voornaamfte Landbrieven en oude Landrechten van Overysfel. Aangaande de Dienstbaarheid der vrye en Hoorige Ingezetenen van Overysfel. Alles door een menigte echte Stukken der Oudheid opgehelderd. 6 Deelen in gr. 8vo. de prys is 11 GuW, 6, ft. Het zevende Deel is op de Pers. Ds-  3i6 REGISTER van BOEKEN". j. W. RACER, Almslofcbe Oudheden, 3 Stukken in gr. 8vo. De prys is 4 Guld. 16 ft. Dit Werk behelst verfcheidene merkwaardigheden omtrent de Heerlykheid Almelo; onder anderen: haaren oirfprong, als ook den oirfprong van het Stedeken Almelo en de gefteldheid van derzelver Stadrecht; den oud-eigendotn der Heeren van, Almelo van den grond dezer Heerlykheid ,• het recht dezer Heeren omtrent de wateren dezer Heerlykheid; het bewind derzelven over de wapening in bet Land en Stedeken aldaar; de dienften der Ingezetenen van het Landgericht van Almelo ten behoewf.■"°r> Jen Huize Almelo; en de Patrimo„;<=cte vryheid zo wel van de Ingezetenen dezer Heerlykheid als van den Hper ten opzichte van de Provincie van Overysfel, waar aan de Heerlykheid Almelo is verknocht. Met Byhgen, nevens een byvoegfel van eenige Stukken, als naamlyk eene Refolutie van de Heeren Staaten van Overysfel, van den 25 October 1785, cen Protest tegens dezelve Refolutie door de Yry vrouwe van Almelo, en eene aanfpraak daarover aan Burgemeesteren en Gemeentslieden van Almelo. Deductie voor de Heeren van de Ridderfchap van Overysfel , nopens de zaak van den Heer j. D. van der CAPELLEN tot den-POL en de Drosten Dienften. Gedrukt ingevolge Refolutie Hunner Edel Mogenden van den 2 September 1783, in groot Octavo, de prys is 2 Guld. Volkomen Neerlandsch KOOKKUNDIG WOORDENBOEK, voorgefteld in de Friejcïie Keukenmeid en verftandige Huishoudjier, Ieerende op een' eenvoudige, duidelyke, en tefFens fmaakelyke wyze, het bereiden van allerlei fpyzen zo wel in de Vasten als op andere tyden. Het braaden, ftooven en kooken van de verfcheidene foorten van Vleescli, Gevogelte, Visch en Groenten:, Soepen, Meelfpyzen, Pajleyen, Taarten en ander Gebak; voorts Confituuren, Banket enz. Wat 'er in de Slagttyd moet gedaan werden; het zouten, pekelen en rooken van Vleesch en Spsk; het maaken van Rolpens en allerlei foort van Worsten j het droogen en inleggen van veelerlei Groenten!  REGISTER, van BOEKEN. 317 tens en Vrugten voor den Winter. Nog om eene menigte aaugenaame Dranken en Liqueurs te vervaardigen. Beproefde Voorfchriften om Aalbefienwyn, Cyder of Appeldrank, Meede, enz. tc bereiden. Middelen om Bier langen tyd goed te bewaaren, en bet zuurgewordene en vuilfmaakende te verhelpen. De Beter 's Winters fmeudig te hebben, en de fterkfmaakende te verbeteren. Eindelyk, een beproefd middel, om roode Wyn en andere Vlakken met weinig moeite uit het Tafelgoed te krygen. Aiies uit meer dan een dertigjaarige ondervinding, by een verzHmeli , door Mejuffrouw CATHARINA ZIER1KHOVEN5 Twee Deelen in 8vo. 1 Onld.'S ft. Huismans Handboek, vooïspClo1,i in den Friefchen STAL' MEESTER en KOEYEN DOKTER. Hier (n wórden de onderfcheiden Rasfen der Paar* den befchreven, en de hoedaanigheden aangetoond die in een goed Paard vereischt worden. Hoe de Veulens te behandelen en op t& pasfen , en Hengften tot Ruinen te maaken. Van den leeftyd der Paarden, en derzelver ouderdom te leeren kennen, en wat men by 't koopen van Paarden dient in acht te neemen om niet bedroogen te worden. Van den Dektyd der Paarden en derzelver Stoeteryen. Van het Voederen, Onderhouden, Schoonmaaken en Beilaan der Paarden. Eene naauwkeurige befchryving van de Ziektens der Paarden, benevens de beste hulpmiddelen daar voor; waar by gevoegd is, eene uitmuntende Verhandeling over het Knbbebyten, benevens de oirfprong van dit ongemak, en de middelen om het te geneezen; insgelyks over den Droes. Van den Gang, Stap, Draf, Galop en Telgang enz. der Paarden. Van het Paardryden der Dames, en over den invloed van het Paardryden op de Gezondheid. Van het nut en gebruik der Paarden en derzelver deelen enz. Nog eene volkomene befchryving van de ziektens en ongemakken van het Rundvee, en de heste middelen om die te helpen en ie verbeteren. Eindelyk, eene volledige Verbandeling van de Dolle Hondsziekte, benevens onfeilbaare middelen om ate te geneezen. Tot nut en gebruik van alle Landlieden die Rundvee en Paarden houden, Paar. de-  <3ï8 REGISTER van BOEKEN. dekopers, Kdetziers, Stalmeesters, Pikeurs, Hengftehouders, Voerlieden, en alle de zoodaanige die eenige betrekking tot Paarden en Rundvee hebben, uit eene veeljaarige ondervindinge famengefleld door J. W. In 8vo. De prys is 14 ft,