DE GEVOLGEN
VAN
EEN EENIGE LEUGEN,
XOONEELSPEL.
mar het Hoogduitsch,
VAN
C. H. S P I E S 2.
Zedelyk Schouwtooneel, sde Deel, jde Stuk. _ Tc A M ST E LD A M,
I r
BYDEWED. J. D O l* L-3
in de Kalverftraat. I793*






DE GEVOLGEN
V A S
EEN EENIGE LEUGEN,
TOONEELSPEL*
Naar het Hoogduitsch,
VAN
C. H. S P I E s z-



f»ERSO0NEN.
Graaf van helborn, opperfle Juftitie-Rar.d. sopirA, zytie dochter.
Mynhr. lezer, voorheen koopman , oud 89jaar.
Mevrouw lezer, zyne echtgenoote, — 84
Majoor lezer, hun zoon, . — 62
De Koopman lezer, kleinzoon, — 42 ——
wilhelmine, ~) kinderen van den koopman
De Kadet lezer, j Lezer.
Mevrouw van klem, zyne zuster.
kar el, haar zoon.
Baron wildenhain.
Mynhr. sikni g.
van walden, Raadsheer.
De Koopman richter.
twee getuigen. een secretaris.
a n t o n , knecht van SiknigJ1 lysje, dienstmaagd van JVilhelmine.
een dienstmaagd.
een bediende van Helborn.
een onderschout, gerechtsdi enaaren en wachten.



lucht! af ijt flik!






DE GEVOLGEN
VAN
EEN EENIGE LEUGEN,
TOONEELSPEL.
EERSTE BEDRYF.
Een burgerlyke gemeubileerde kamer, met twee zy deuren; op de tafel een brandende kaan.
EERSTE T 010 NEE L,
s i k nI g , heen en weder wandelende.
Geld' elendig, doodelyk metaal! gy zyt dan alleen 's menfchen hoogfte doelwit, en kan Hechts alleen hen gelukkig maaken ? Ware verdienfte, zuivere onbevlekte levenswandel, ware deugd, wat zyn die zondergeld? Nullen, zonder ,voorzetzels( Wat haten zy hunnen bezitter'? Niets! volftrekt niets! Zy maken hem Hechts ongelukkiger; daarzy hem zyn ongeluk des te Merker doen voelen. (hy valt op een floel neder.-) Ach , myn hoop is te vergeefs! Van wSar zal myn oom het zo fpoedig balen? en zo hy het al bvéén brengen kaq, A 3 za\



$ DE GEVOLGEN vaneen eenigeLEU JEN, '
zal hy om een neef te helpen, zich van zyne gemak'xelyke hebbelykheden ontdoen? Neen! voorzeker niet!... Ik moet ditlyden verduren, wachten en blyven wachten,tot alles eensQags verandert!of totdatdefchoonheid van myn meisje esn ryker vind die my den buit ontvoert, en my voor altyd ongelukkig maakt... o VVilhelmine! uw bezit zou een hemel voor my zyn; en daarom kan ik dien op deze wareld niet hoper. (Men klopt.) Kom binnen!
TWEEDE T 0 O N E E L.
siknig, wilhelmine.
siknig haar te gemoet gaande. Hoe! myne Wilhelmine zelf komt my bezoeken?
wilhelmine.
Moet ik niet, als ik u heden nog zien wil? waarom zyt gy niet by ons gekomen?
siknig.
Ik heb myn Anton naar den postgezonden, en verwacht hem ieder oogenblik; in deze onrust, en in dit ongeduld, zoude ik een (leent gezelfchap zyn.
wil helmin f.
Ook een flecht minnaar? niet waar?
siknig.
Een even zo Hechte, ten minfle een zeer verftrooi' it van gedachten.
wil»



T O O N E E L S P E L. 7
wil helmin e.
Ook dan nog nis zy die gy bemin: zo gewillig, zo hmelvk ^aerne ieder onrust, ieder onaangenaam oogenlai met den beminden van haar hart wil deelen ? ten mm door troost, door vriendelyke lonken,.in een aangen?am toekomend leid, en zynfniartelyken toeftand minder pynlyk maakt? Met dit oogmerk kom ik by u; Huppelende liep iklangsde «raat, m*t langMam-üoop Ik de trappen op .. Daar gy zo lang weg Weeft, vreesde ik hetergftel o Karei! ik voel het, ik vo^lhetmaaral te levendigi de brief van uw oom knn ookmy tenuiterfte ongelukkig maken ! Langs den weg zocht ik honderd redenen van vertroosting, en vond 'er geen, ja zelfs niet dén eenige! Zo uw oom uw verzoek afdaat, dan kan ik wel met u fchreijen en klagen, maar u ver-
i,an ik niet. Het naar uw bezit hakende troosten, dat kan ik niti. nn
meisje zal alsdan troost van u verlangen! Karei! (hen i3 de handvattende.) Karei! hebt gy nog hoop?
si IC ni G.
Myn oom is vermogend, maar of hy my helpen zal, dat,..
wilhelmine.
Dat mt alleen aan Hem, die onze zuivere liefde Vent die het best weet hoe ongelukkig een weigerend antwoord ons maken zou. Hy Ml het hart van uw oom bewegen! Laat ons hopen, zo lang de hoop ons overblyft! de dervende-noopt nog op genezing, fchoonde doktor hem heeft opgegeven; waarom zouA 4 den



8 DE GEVOLGEN vaneen een-ge LEUGEN,
den wy, daar wy nog op een antwoord wachten, niet ook nog hopen?
siknig.
Maar zo het doodvonnis ons door myn oom word aangekondigd!
wilhelmine.
Dat zal, dat kan hy niet! kom met my.
siknig.
Ik bid u, verfchoon my, ik kan niet! zo Anton my een Jobsboodfchap brengt, dan heb ik alle onderfteuning nodig; maar zeker kom ik heden nog by u.
wilhelmine.
Achl ga met my!
siknig.
Dat is my onmooglykmyn onrust is te groot, zo Anton niet fpoedig komt, dan loop ik zelf naar den post.
wilhelmine.
Lieve jonge ! kon ik u deze ongerustheid vergel» den! beloonen met al de tederheid eener echtgenoote! Waart gy by ons gekomen , gy had by ons ook belooning gevonden: zedert een uur zit myn lieve vader aan de fchryftafel, en berekent, of hy, ingeval uw oom niets zend, de vier duizend guldens uit zyn negotie kan ligten; maar helaas! hy heeft bevonden, dat hy deze fom niet langer kan raisfen, dan ten hoogde een halfjaar, zonder zich aaa een zekeren val bloot te (lellen. Hadden niet zo veele huizen in Frankryk
ban»



t 0 0 N E E L S P fi L.
,,1-r bad myn vader daardoor geen
ovev de fom heen 6eltapt,om u tn my gelukk.g te z«
S1KM B.
God beloone hem zyn goeden wil!
WILH ELM'N E.
Morgen is fr* de negencm.gtigftc verjaardag van r-y„ overgrootvader! myn vader wenschte hartelyk, Z 0P dien dag getrouwd, of ten minde zekerver oo Te zien; het zoude, zegthy, een tooneel zyn.datmen l veele eeuwen niet beleven zal. Als uw oom nu Leef, dathy het geld u zenden wH,zo verfch^my vnderhet imusfehen, en wy zyn morgen..... Kaan ^aak! verheug u, wy zyn morgen bmd en brui, tlegom.
Nog kan ik my niet verheugen. Ik vrees! ikvreesl
WILEELMINK.
En ik hoop- Myn vader was dezen middag by den minister-, misfehien heden, doch morgen zeker, bc komt gy het decreet, dat gy als ftadskasuer met een |ttkomen van twaalfhonderd guldens, aangefteld zyt. Daarmede kunt gy ligt eene vrouw, die zo weinig nodig beeft, onderhouden.
SIKÏIIG.
è Zeker! zeker! Maar die borgtogt...
W 1L H E L M I N" E«
Die verwachten wy! Laat ons hopen!
A5 st£'



io DE GEVOLGEN vanrx:<benige LEUGEN,
s ! k 8 t g.
Hopen! hopen! tot dat eindelyk de ongelukkige brief aankomt, en dan met de hoop ,uitzigten,ampt en ach... myn lief meisje!... alles verdwynt.
wilhelh1ne,
Dat laatfte niet! Karei, dat laatlle niet! zo al het ergfte gebeuren mogt, zo denk dat wy nog niet voor eeuwig van flkaAJcY gefcheurd zyn; in een paar jaren zal zich de negotie van injn vader wel verbetereu, en hy zal ons dan zeker verddnigen.
siknig.
>Edele ziel! gy gelooft dat, omdat gy het hoopt! maar wanneer nu het tegendeel eens plaats heeft , wanneer uw vaders zaken achterwaardsgingen ; wanneer nu een ryke fchoonzoon alleen hem redden kan, en wanneer deze zich... Ach! maar ai te fpoedig vind zich zulk een .. zou die goede en gehoorzame Dochter, om haar vader te redden, .om haar ouden overgrootvader beter te ondeih mdcn, hem hare hand niet fchenken ? den armen Knrel niet vergeten? Niet..
w i l h e l m i n e.
Hou Karei! hou! dat zal, dat kan niet gefchieden! .ik word de uwe, en nooit die van een ander!., met deze handen eal ik werken, als myn vader ongelukkig word! werken, dat my het bioed uitdehandenfpringr, maar myn hand aan een ander dan aan u te fchenken , dat kan, dat zal hy nooit van my vergen, en uu, vaa "■'
wel'



T O O N E E L S F E L. " wel! totopeengenoegJyWderzien! (menkloptaan H dur,) daar word geklopt, als het de taieiW* der ware!
siknig. Kom binnen! kom binnen!
DERDE T O O N E E L,
de vorige» , een meisje.
het meisje, met een brief in de hand. Heb ik niet de eer... woont hierniet de... (vtrfchrtk ken) vrouw Berger?
siknig.
Een trap Looger, myn kind!
het meisje.
Ik bid u om verfchoning!
VIERDE TO O N E E L.
siknig, wil helmin e. wilhelm ine.
Karei' zou... laat ik u eens aanzien, (zy neemt het licht van de tafel en ziet hem aan.) Gy zyt bleek, £/ zyt ontfteld!..
siknig.
Moöglyk! al ware het Hechts om uw vermoeden.
wi



12 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
WI LHE LMINE.
Kent gy dit meisje?... zo zy u eens gezocht hadl zy hield een briefin de hand! Zy verfchrikte toen zy my zag. Karei! heb medelyden! geef my geen grond tot mistrouwen! Laat dit in myn harr geen wortelfchieten! die is te vreeslyk! heb medelyden; verontfchuldig ui
SIKNIG.
Lief en zot meisje! kunt gy zo iets van my denken of gisfen ? gaf ik u daar ooit reden toe?
W I L H E L M IN E.
Geen! geen!..'. Zo veelte verfchriklyker ware het voor my, zo gy een huichelaar kost zyn! Waarom wift gy niet met my naar huis gaan?
SIKNIG.
Omdat ik myn Anton verwacht.
WIL H E L M IN E.
Of, dit meisje!... „ Woont hier niet de. ..?" vraag, de zy, en zo ras zy my ontdekte, veranderde zy haar vraag.
SIKNIG.
Wilhelmine! is dit u ernst '
WILHSlMim.
ó God! ja! ik bid u, fiel my gerust, lieve Karei! zie, hfte ik fldder! uwe liefde was alles voor my. Ik leefde Hechts in en door u! ik zou derven, zo men u aan my ontrukte.
SIK-



T O ONEELSPE L,
13
SIKNIG.
Lief, waardig meisje ! gy vreest zonder grond; ik kende die briefbrengfter niet en heb haar nooit gezien; dat kan ik u verzekeren by alles wat my heilig is, by myne onovcrwinlyke liefde voor ui
WILHELM TNE.
Durf ik 'net geloven? (liefkozende.) Kan ik het geloven?
■ SIKNIG.
Ja, Wilhelmine! Ja, te twyfelen aan myne liefde ware eene pynigende belediging voor my.
WILHELMINE.
6, Word niet boos ; kyf niet met de bezitfter van uw hart !
SIKNIG.
Ik moet, zo gy nog langer ten koste van myn eer, op de goedheid van myn hart zondigen wilt.
WILH E I. M I N E.
Neen! neen! (_sy omhelst hem) Karei! vergeef het my: ik zou r. y bezondigen lau,>er aan uwe liefde te twyfelen: doch vergeef het een verliefde die zich als eene verlatene befchouwd?; ó Karei! de ftaat van zulk een verlatene moet verfehriklyk zyn. Dit ongeluk moet het drukkenst in de natuur wezen. Beroofd van alle hoop, van alle uitzigten, alleen, verlaten, in duisternis omdwalen, geen troost, geen balzem voor het bloedend hart! Met openarmen omlopende , hem dien men bemint zuchtende te zoeken en niet te vinden!... ik
yze.



H DE GEVOLGEN vaneemeenige LEÜCiEN,
yze, — lieve Karei! verlaat my niet! ik zou dat niet kunnen verdragen; ik zou tot den Hemel om wraak roepen, — om wraak... ó! God neen, Oinzegen,om vergiffenis en ontferming voor den ftrafwaardigen!
siknig
Beminnelyk meisje! gy zyt ylhoofdig, kunt gy my waarachtig verdenken?
wiliielmins.
Neen, neen! ik bezit u! en gy bemint my; ik ween niet over u, maar overmy, over het verlatene meisje, dat ik in dit oogenbiik zajj knielen voor den troon des Hemels, willende ou wraak roepen, daar haar liet hart op eenmaal ontzonk, toen zy daarin op nieuw de Item der liefde hoorde en om zegen bad.
SIKNIG.
Lieve, onvergelykelyke geestdryffter!
w i l ii e l m i n e.
Ja, dat ben ik, die geestdryvery volgt my overal; maar, Kirel! altyd om u. (levendig en vrolyi.) Als ik alleen in de laan wandel, befchouw ik alle grooteen kleine, alle oude en jonge heeren ; hoe zy my voorby "huppelen, voortltompelen, en begluren, leder van hen zie ik dan aan als myn man, en vraag aan myn hart: zond gy met dien of dezen als echtgenoote kunnen leven? Neen, neen! is altyd het antwoord. Maar als Karei dan komt om my aftehalen, en met rasfe f_hreden naar my toeè'ilt, met zoekende oogen overal rondziet, eu ik dan iu die ftreelende verwachting, dat hy
my



TOONERLSPEL. 15
»iy teruond zal vinden, myn hart nog eenmaal vrefff' ' nu', deze dan? ö, hoe fpoedig zegt het dan, ja,ja, ja I en ik vlieg hem te gemoet.
s i i k i g.
Engel! beminlyk meisje!
wilhelmike.
En als ik dan weder in myn kamer zit, en np uwe komst wachte,.dan verbeel ik my dikwyls reeds.uw vrouw te zyn, en fpring over een vak van tien ea meer jaren heen; zit als een moedertje een kousje te breien... Karei, lach niet! ik fchaatn my byna u alles
te vertellen! Mynekinderen fpelen en huppelen om
my heen; daar heb ik myn kleine Karei, een WilheL mientje ,ecn Amaliaatje ! voordien maak ik een nokpaardje, voor de ander een pop! blyfc gy dan lang weg , dan vragen de kleinen my; zou vader niet haast t'huis komen? ja! kinderen!fpoedig, en troost my zelve , terwyl ik de kleinen fchyn te troosten!.. zo gy dan, buiten myn verwachting, al te lang uitblyft , ó dan word ik treurig,... dan verbeeid ik my dat u een ongeluk is overgekomen, ja zelfs dat gy dood zyt...
siknig.
Hou op, myn lief! hou op.., Kom, wy zullen naar uw' vader gaan.
w i L II e l m I n e.
Neen! gy zult hier blyven, om uw' Anton af te wachten.
SIK-



i6 DE GEVOLGENvaneenesnigeLEUGEM,
siknig.
Ik wil u verzeilen-
wilhelmine.
Zo gymy lief hebt, blyf dan hier. Ikbenuditbewys van myn vertrouwen verfchuldigd, en gy inoec my hierin genoegen geven.
siknig.
Myn eer vordert...
wilhelmine.
De eer komt hier niet te pas, maar de liefde. Ik heb u beledigd, en geen voldoening kan heden plaats hebben, dan u alleen te laten.
siknig., •
Maar gy zoud daarna kunnen denken.. .
wilhelmine.
Denken ? denkt gy dan dat ik my van uwe zyde zou wegrukken, als ik in flaat ware van u te verdenken?.. Verfchoon toch myne wilde, myne verwarde taal... Ik durf die fnaar niet weder roereu, of ik voel eene trilling in myne nerven, in myneharsfens, en ik zou weder ylhoofdig worden , intusfchen goeden avond!., wy zien elknnder nog weder.
siknig.
Voorzeker! als gij niet flapen gaat.
WILHELMINE.
Ik flapen! deze nacht flaap ik voorzeker niet, van droefheid flaap ik niet, wanneer gy een weigerend antwoord ontfangt..'. Van blydfchap niet, als onze wenfchen vervuld worden. Goede nacht, Karei! zo ik u
één-



TOONEELSPEL. ij
Éénmaal bezit, dan wil ik n bewaken, ik zal aannharigen als een klits, en wil wel eens zien wie my van u Zal losrukken.
V T F D E T 0 0 N E E L.
SIKNIG.
Neen, zonder haar is voor my het leven niets.... het moet veranderen, of ik (la op't punt!. . (dautwri gekloft.') Kon binnen;
ZESDE T O O NE E L.
SIKNIG , EEN MEISJE. II E T MEISJE.
Heb ik de eer met den Heer Siknig te fprekeri?
SIKNIG.
Ja, wat gelieft ü?
HET MEISJE.
Ik heb Hechts iets ovenegeven. {Zj geeft hem een Brief.)
SIKNIG.
Aan my? van wien?... zo ik mynietbedrieg.waart
gy zo even ook hier?
.HET MEISJE.
Ja, maar ik had een ftrerig bevelugnntsch alleen den brief'te overhandigen, daarom heb ik gewacht tot dia Juffer vertrokken was.
J "B SIK-



18 DE GEVOLGEN van een eemige LEUGEN,
SIKNIG.
Maar van vvien?
het meisje.
Dat zal de inhoud u doen zien.
siknig.
Moet 'er antwoord op wezen?
het meisje.
Neen. Uwdienaresfe, mynheer!
ZEVENDE T 0 O N E E L.
s i k Ni g , het opfchrift en zegel beziende.
„ Aan den Heer Karei Siknig." De hand van"
een vrouw!... zou Wilhelmine my willen beproeven ? zou zy... en ftrak (peelde zy de onnozele by de verichynig van het meisje! neen , zy weet niets van dezen
brief! maar ik had hem niet behooren aantene-
men... (hy opent den Brief en flaat verbaasd, dien inziende.) een, twee, drie, vier, vyf... ieder van dui. zend!... vyfduizend Guldens in Bankpapier! onmoog» lyk ! en inderdaad aan my? (hy beziet nog eens het op ■ jchrift) dit is zekerlyk een misdag!., ha! hier is tocti ook een Brief, (hy leest.) „ Toen, door een aller ouverwachtst toeval,de geliefdde van myn hartmyont. ,, rukt wierd, toen ik my van hem fcheuren moest, in de onzekerheid of ik hem ooit zoude weder zien, toen beloofde ik, in de grootheid mynerfmarte, een „ paar hopeloze gelieven gelukkig temaken, wanneer
„ hy



TOONEÈLSPEL. tg
45 hy weder de myne zoude worden,en ik rn zyne armen, als vrouw, myne dagen kon doorbrengen. De ' Hemel heeft myn wensch, - misfehien om de be" lofte wille, verhoord; ik naaste my deze belofte " £e vervullen. Door een gelukkig toeval vernam ik " heden, dat gy de fchoone Wilhelmine Lezer vurig Z beminde, en dat gy van dit goede mèis c op het teey, dertte wierd bemind; uwe vereniging word zoikhoh re» door niets verhinderd , dan dat gy vier duizend " Guldens voor gevorderden borgtogt nodig had, om " het flw toegelegde ampt te aanvaarden ; en uw vrouw ' eerlyk te onderhouden. Gy hebt waarfchynlykgeen " hoop deze fom van uwe vrienden te bekomen, en M zyt deswegens in gevaar ampt en mei-je te verliezen. „ Uier zyn de vierduizend Guldens voor den Borgtogt » en tevens duizend Guldens tot verdere noodwendig ", heden... onderneem niet om my daarvoor t? bedan-' ken; ik vervul myne belofte, en ben u veel meer dank fchuldig, naardien ik myne belofte zo fehoort kan voldoen. Gy kent de waereld, en weet dat zy ,', zelfs in de fchuldelooste bedryven gewoon i? erg„ denkend te wezen. Gy zult dus uwe dankbaarheid ',' die gy my waant fchuldig te zy.), volledig voldoen, wanneer gy dit alles, zelfs uw lief meisje, verzwygt, ,' en aan allen zegt, dat gy dat geld van uwe vrienden bekomen hebt; ik bid u, ik fmeek u daarom! het „ zou mooglyk kunnen zyn dat de omftandigheden, die ik nodig achte u mede te deelen, my byesnige B 2 s»Pef-



20 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
„ perfoonen bekend zonden maken, en dit wilde ik niet „ om alles wat in de waereld is. Myn beminde is ten „ hoogde achterdenkend, ongegronde minney ver rukte „ my reeds eens van hem af, en uwe te groote open„ hartigheid zou my op nieuw ongelukkig kunnen „ maaken. Dus, zo gy myn gefchenk op prys ftelt, „ zogy wnarlyk dankbaar wilt zyn, zo verbrand dezen „ brief, en doe geen onderzoek naar myn naam,ofmy„ ne wooning; ik reize morgen vroeg myn geliefden te „ gemoet , en zal niet weder in de ftadkeeren , dan na
„ eenige maanden." Goede Hemel ! zou dit
waarheid zyn! ik zou dan zo gelukkig worden! ik had een ampt! ik kan... ik mag Wilhelminatrouwen! Ede* le grootmoedige ziel! God vergelde hetu! ik kan dit niet. Gy deed een groote daad, gy hebt twee menfchen onuitfpreeklyk gelukkig gemaakt! wees het dubbe! in de armen van uw minnaar. Gy verdient een heilryk lot!., ja, ik zal getrouw volbrengen, wat gy begeert: uw brief hoe onfchatbaar voormy, zy vernietigd, Oy verbiana het papier.) Gy hebt gelyk, hevige Liefde is achterdochtig; dit bewees my Wilhelmine. Wanneer uw geliefde ookzo bevalligylhoofdigis, dan moet ik vooral het diepfte ftilzwygen bewaren! wee my , zo ik flechts een uwer dagen vergiftigde ! ^zwygen wil ik tegen al wat leeft,zelfs tegen myn Wilhelmine... myn oom zal my dat geld gezonden hebbeiu
JGT-



TOONEELSPEL. 21 AGTSTE T O O N E E L.
SIKNIG, ANTON. ANTON.
Eindelyk is de pest aangekomen, ik moest bidden en fineeken dat men het Paket nog opende en den brie. gaf, hy is dikker als gewoonlyk; Qod geevedat den inhoud tropstlyk zy! (Jty geeft hem den brief)
SIKNIG.
Ik dank u! ik hoop! ik hoop! vlieg fchielyk naar Lezer, en zie of zy nog op zyn.
ANTON.
Wilt gy vooraf niet lezen , op dat ik de brenger van een goede boodfehap zyn moge?
SIKNIG.
Dit wil ik liefst zelfs zyn, goede Anton!
ANTON.
Dat wil ik wel gelooven; maar ik en myns gelyken hebben ook gevoel, ik ben een arme drommel, maar ik gaf'ergaarn drie dukaten om, als ik Hechtsmogtzien, hoe de goede juffer Wilhelmine zich zou verheugen , hoe zy u om den hals zou vallen; hoe... lieve Hemel! het moet toch verwonderlyk fchoon zyn, die echte, jchte waare liefde! was ik ook maar zo gelukkigdayk zulk een meisje had...
SIKNIG.
Dat wensen ik u van harten; maar ga nu !
B 3 AM-



22 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
anton.
Ik heb ook zo iets op 't fpoor-..
siknig.
Op een anderen tyd, Anton, ga!
anton.
- Matrr , a!s Juffer Wiltielmine ray nu eens vraagt, wat in den brief ftaat?
siknig.
Zeg dan maar dat gy het niet weet.
anton.
Goed! maar...
siknig.
Nog beter, zeg niets van den brief, maar zie of ze nog op zyn.
anton, in het heen gaan. Dat zal my zwaar vallen.
NEGENDE T O O N E E L.
siknig.
Als myn oom my nu het geld zend, dan zend ik het hem terug... (h "pent den briefen leest.) Vier bladzyde vol verontfchuldigingen, en eindelykniets... hoe ongelukkig had gy my, eenige oogenblikken geleden,gemaakt! hoe onverfchillig zyt gy my thans! dochgyzyt my nog tot iets goed, tot volvoering van myne fchuldeloo» ze Leugen, Qiy legt de Bankpapieren in den briefen {leekt die in zyn zak), maar zo zy den brief eens verlang.



TOONEELSPEL. 23
fcngden te lezen!., zo nieuwsgierig zyn zy niet.^» )Jden ftok nccn^ Ut moet n*arhaar toe. * mynblydfchap niet langer alleen genieten. O G d God' WUhelmine de myne, de myne! & trekken maar ttjfi ftaan.) Maar Bankpapieren van h er, kan ik niet wel van Kasfel ontfangen ... w^ maakt één enkele leugen niet al verlegenheid .. (Ajr ZZk zich.) *V> oom heeft my een wisfel overge-, maakt, waarvoor ik morgen geld ontfange, w. en zv Lm zien, dan heb ik hem flnta vergeten, dat kan gaan. (#3 wil vertrekken.')
TIENDE T O O NE E L.
siknïc, de majoor lezer. de majoor.
Ga csbma roeden avond! is de Post oeden avond, Siknig, goeaui
aangekomen ?
siknig.
de majoor. En een Brief ontfangen?
siknig.
Ja, ontfangen.
de majoor.
En? . ik zie 't aan uw neus! Neen.brave jon?e ! ^ kunt uw blydfchap niet verbergen ?... niet waar, , S hebt Geld ontfangen? r> B 4



24 DE GEVOLGEN vakeen eenige LEUGEN,
siknig.
Ja, ja! ó, ik ben gelukkig! myn oom heeft my een wisfel van vyf duizend gulden gezonden, vier duizend voorden Borgtogt en duizend voor verdere benodigdheden , ik wilde naar u toe gaan , om myne biydfchap met Wilhelmineen u allen te deelen. ;nü>l jqmswu 8tmbl»j}£^£fi|löiWti ni
Nu dan, klaar is alles! klaar is alles! dat doet my in de ziel goed .' zie , jonge lief .' gedurende myn gcheele leven heeft het my nooit gefpeten, datikmet tpaarzaam was, dat ik altyd, jaar in jaar uit, alles fchoon opmaakte; maar nu heeft het my leed gedaan, ik wilde u zo gaarne gelukkig zien, en wist niet hoe ik dit zoude aanleggen. Zo uw oom u niet geholpen had, ik ware', God weet het by al de Jooden rond geloopen, en had hen gaarne de helft van myn Traftement verpand, om urne: de andere helft gelukkig te rn.aaii.en.
sik mg.
Hartelyk üfenk voor. uw goeden wil! maar lieve Majoor1 willen wy niet naar Wilhelmine gaan? zij weet nog niets,..
DE MAJOOR.
Terftond, terOond! ik wil maar een weinig uitrusten,- daar moet ik by wezen.' ik moet toezien! ha, alzo morgen, op den negenentagtigften verjaardag van den ouden overgrootvader , word de bruiloft zyner kicikirideren gevierd! ha, dat zal my eerst een feest «oom Ib est • rlV->§321 telcT éb oo U>J >
51



T O O N E E L S P E L. «5 Morgen, myn bruiloft! lieve majoor!
de ma] oor.
Ta j* uw bruiloft! daar zal geen mensch my van afbrengen, uw patent als ftads ontfanger is ook al geleed, daarin ftaat duideiyk gefchreven, dat gy terftond by de uittelling van vier duizend Guldeus uwamptkunt aanvaarden, ik heb den Minister zo lang geplaagd tot dat hy my de papieren gaf; ik heb die zo even aan* IIhelmhe gegeven ; zy leest en herleest, en laat meenjg traan daarop vallen.
SIKNIG.
O beste Majoor! fpoedig dan, fpoedig! Wilhelmine (ebreu!
de majoor.
Ten eerfte, maar verheug u vooraf, morgen, jonge lief! morgen is de bruiloft.
siknig.
Zo ik myn wensch kan verkrygen, dan nog heden: maar morgen is het niet wel mooglyk.
de majoor.
Niet! laat my daar voorzorgen, zoiets te befchikken valt, of in den haak te brengen, zp zend maar om den ouden Majoor! ik ga niet van deplaats voor ik alles heb verkreegeu wat ik wil. Ware ik niet hier geweest dan zoud gy ten minfte nog agt dagen op uw -anfte'ling moeten wachten. Morgen voor agt uur moet uw trouw verlof op de Tafel leggen, ja, al moest ik zelfs B 5 l!icr



26 DE GEVOLGEN vaneen eenige LEUGEN,
hier om by den Vorst gaan; maar dat is niet nodig,om den ouden man op zyn geboortedag het vermaak te ge. ven, zou men voorzeker deoinitandighedenverkorten; verlaat u op my , het gaat!... het is alles in orde.
ELFDE T O O N E E L.
de voorioee, wilhelmine.
wilhelmine, buiten adem. Anton zeide my - dat gy een brief van uw oom ontfangen hebt! ik vloog ichielyk hier naartoe... om te hooren...
d f. m a j o o r .
„ Ofik een Bruid ben 5" niet waar? (tegen Siknig.} gtü, geen woord! (.tot IVilheUninc )Kom hier, Wiropje, kom hier! zie me eens aan, lach eens beter .. liereer I verheug u, gyzyt de Bruid !
w i l h e l m i n e.
Karei, is het waar? durf ik het geloven?
sik n i o.
Gy moogt, gy kunt!... myn oom heeft my gelukkig gemaakt.
de majoor.
Heeft geld gezonden; morgen is de Bruiloft.
wilhelmine.
O Karei' is het waar, is het mooglyk? (zy valt hem m den hals.) Maar gy verheugt u niet! is het welwaar ?
s ik-



TOONEELSPEL. 27
<;.t.HarM»itt<»V nsb yd rrio loid Waar? bedrog ware hier verfchriklyk!... maar myn blydfchap is te groot,- ik weet geen woorden...
-: wtJ.H.St3MIN&>"! - {OI *|0 I/ Jf'.f.U.'t
Is het beter met my gelegen?(zy omarmen elkanderO
de majoor. Daar hebben wy 't nu ! ik heb't wel gedacht, dat als zy by elkander kwamen, 'er geen verftandig woord meer zou te l'preken zyn.
wilhelmine, (valt den Majoor op den hals.) Ach! lieve oud oom' gy hebt zo dikwyls myne tranen gezien; zo dikwyls gedeeld in myne zorgen; gy lubt my zo dikwyls met medelyden getroost: neem nu ook deel aan myne blydfchap.
de majoor.
Als ofik ditnietreeds deed? Oik verheugmy hartlyk! lk _ ik — ga van myn lyf, kleine vleister! ik geloof gy zond my zo week maken als een kind! reeds tranen myn de oogen als een wyf! 'er ffipert weinig aan , of ik zet 'er my toe om een deuntje te huilen.
S1KKIC.
Dit is een bewys van uw voortrefl'elyk hart.
DE MAJOOR.
Een feboon foort van eer, hart voor een foldaat! de duivel ook! ik heb wel andere tooneelen zonder aandoening bygevvoond! die oude Philofoof had gelyk : leed en fchrik, zeide hy, fluiten het hart, maar de blydfchap opent het, eWfcMaW den man tot een kind.



aS DE GE VOLGEN van een eenige LEUG7,N,
Ha, ha, ha! het is my zo wonderlyk? ik durf u niei aanzien , of de tranen liaan my in de oogeu!.. maar omhelst elkander, kuscht zo veel gy wilt, ik wilhetaanzien, a! zou ik luidkeels weenen!.. Het is my by dit geyoel zo wel, zo, zo... nu toe, nu toe! een iiefbe» minnelyk meisje is toch een fehoone vertooning ! Die geen vrouw neemt, moet veel, ja wel vee} genoegen pntberen.
siknig.
Volg ons na!
df..majoor.
Gehoorzame dienaar! die raad kptnt te laat, ik heb pen fraaije fpiegel t'huis, die my alle dagen zegt, dat ik rimpels en gryze hairen heb, ik wil toezien, en daarby denken: oude gek! gy had het ook zo goed kunnen hebben!
siknig, tot Tl 11 'lelininc.
Weet gy, dat oom wil, dat wy morgen onze bruiloft zullen vieren?
wiliielmine, flaat hem zagt op den mond.
Spotter!
be majoor.
Neen,neen! dit is geenfpot! het is myn waren ernst: morgen ochtend om agt uur, zo als ik gezegd heb, legt de toeftemmmg op de tafel, dan gaan wy alle byde oudelui wenfchen hen geluk, en ftellen als bruid en bruidegom u aan hen voor!' dat zal vreugd over vreugde zyn! dan begint de optogt u*ar de kerk, ikalsbezorger
van



jOONEELSPEL. &
Van 't oantfcha feest, voer den hoop aan, Trompenen, Pauken vooruit! Na my volgt de overgrootvader en de overgrootmoeder, danuwvader;...waaromheefthy zva ouderen en uw moeder laaten derven? dan komt het verliefde paar en dan volgt kredi en plebi , totinHagen febeering achter aanl... als dan oud en jong onder el» kander loopt, te famen dringt, gaapt en over dit zeldzame feest juicht, dan marcheer ik immer vooruit, en zeg by my zeiven (heen en weder marcheerende) du feest heeft de oude Majoor u bezorgd! (by iedere fiap een voord) de oude Majoor... heeft het gedaan... < de!., heeft... gedaan!... heeft gedaanI...
siknig.
Die lieve goede man!
wilhelmine.
6! Gun hem deze aartige gril, ik weet by ondervinding, hoe gelukkig die ons maakt.
TWAALFDE T 0 O N E E L,
de vorigen, anton.
anton, tegen Siknig. IVfynheer Lezer laat u zyn compliment maaken, en uverzoeken....
de ma joop*
By hem te komen? niet waar? hy zal gaarn den in-' houd van den brief weeten; op 'c oögenblik zal hy die
wee



30 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
weeten! Allons, marsch! naar hem toe!... Die brave 'vader verdient het! gy moet hem van die blydfchap nut langer beroven.
ii k n i o.
Ja, kom, Wilhelmine , kom ! naar hem toe , naar hem toe.
wilhelmine.
6 , Dat zal een vreugde, dat zal een blydfchap voor hem zyn!
DERTIENDE T O O N E E L.
de majoor, anton.
anton, de Majoor naloopende» II eer overfte wachtmeester!
de majoor.
Wat wilt gy ?
anton.
Het is waar, ik ben flechts een knecht.
de majoor.
Verder!
anton.
Ik heb liefde voor myn heer! ik heb een hart dat irt Zyn lot deelt; dat zich gaarn verheugen zou, zo ik flechts zeker wist!., zoud gy my nie; kunnen zegger. ?.. het is, God weet het! geen nieuwsgierigheid!.. zegmy, durf ik my verheugen? — heeft zyn oom geld gezonden?
ma-



T O O Ar E E L S P E L.
T O O N E E L S P E L. 31
de majoor.
Hy heeft het gezonden!
anton, uitgelaten van blydfchap. Hy.. • heeft het gezonden ?
de majoor.
ja, brave jonge! lach na! Verheug u, hyheefthet gezonden, morgen... lach nog eens van gantfcner harten] morgen is de bruiloft!
a n ton.
Bruiloft! ojé, als dat zo is! ojé! ojé!
de ma|oor.
Oje, ojé, het is mooglvk! en om dat gy zo braaf zyt, en uw heer zo lief hebt, zo zult gy ook deel aan het'feest hebben, dat ik bezorgd heb! gy zult by den optogtnaarde kerk achter het paar gaan , en de trouwringen en kransfen op een fchotel nadragen, en als gy°dan, in de volheid van uw hart, een paar trantrt daar op'laat druppelen, zo zullen zy in de krans heerlykcr blinken dan diamanten! want, brave Anton! dit zyn kleinodiën die geen monarch met geld koopen kan, die hy, gelyk aan den minften zyuer onderdanen, alleen verwerven kan door brave daden, fchik nop, jonge! ftryk uuit. (deftig.) Morgen om negen uuren begint de optogt.
rEEï-



32 DE GEVOLGEN van een eenigè LEUGEN;
VEERTIENDE T 0 O N E E Li *
anton , daarna l Y s j e. anton, /tfs^r door de kamer en fchikt alles in orde;
Ojé, ojé; nog eens ojé! ó lieve, lieve Hemel! ik weet byna niet, wat ik van blydfchap doe, hoe ik het met my zeiven nellen zal, myn Heer is gelukkig, hy is gelukkig! en de goede Juffer Wilhelmine ook, myn heer Lezer is ook gelukkig en de oude Heer, en de oude Mevrouw, allen zyn ze gelukkig!.. en .. en! Bruiloft! ik de kransfen dragen! hemel! ik ben dronken van blydfchap! Dat is een paar! zulk een vrouw! die beminnen, die zo verliefd kyken, die lachen kan dat het door merg en beenen dringt! ojé! ojè! als ik ook zulk een vrouw kreeg, ik ftierf van blydfchapI lysje, gluurt door de deur. Mynheer Anton! mynheer Anton!
anton, omziende.
Wat is't?
lysje, tinnen komende, Is myn Juffer niet hier ?
anton.
Neen, neen, reeds weg! maar morgén, Lysje ,' morgen!
lysje.
Weet gy niet, wat de oom gefchreven heeft?
an-



TOONEELSPEL.
33
ANTON.
Wel ja, ik! ik weet alles! zyn oom;... ojé! ojé? zyn oom, dat moet een man wezen, zo als 'er maar weinig in de waereld zynt
LYSJE.
Heeft hy dan geld gezonden?
A NTO N.
Geld! geld! baar geld! maar morgen, Lysje! morgen! ojé! ojé!en nog eens ojé!
LYSJE.
Wat is 't morgen?
ANTON.
Morgen! ó goede Hemel! mcrgen! om negenunr, denk eens, om negen uur reeds!..
LYSJE.
Nu, wat dan?
ANTON.
Wacht maar! wacht! morgen dan... dan... ik ben uitgelaten van vreugde, als ik 'er flechts aan denk! morgen om negen uur trouwen zy.
LYSJE.
Trouwen ? — hy is gek van blydfchap!
ANTON.
Neen, neen ! de Majoor heeft het my gezegd...,en ik., verbeeld ueens!.. ojé! ojé! ik zal achter, recht achter het paar gaan, en op een grootefchoteldekransfen en ringen dragen, en daarna moet ik daarby gedu. rig huilen.
C LTS-



3 {. DE GEVOLGEN van een eenige LELT SEN,
lysje .
Dat zal een treurige bruiloft zyn.
anton.
Ja, dat fpreekt van zelfs : myne tranen zyn kleinodiën, die geen monarch fa de waereld bezit! ja, ja , lach maar, het is daarom waarheid, de majoor heeft het gezegd.
lysje.
Gckfcheren ter zyde, Anton! morgen, reedsBruiloft ? j
anton.
Ja, morgen, zo waar ik een eerlyke kaerel ben! lysje.
Dat isbyna niet mooglyk , want de geboden zyn nog niet gegaan?
anton.
Mooglyk, of niet! de geboden gegaan, of niet! morgen is 't bruiloft, en ik draag de kransfen , en huil daarop.
lysje.
Mogt het waar zyn!
ANTON.
Waar! waar! daarop kunt gy u verlaten.
lysje.
Ja-, door den verlofbrief is alles mooglyk. Nu ik verheug my van harten! Maar, lieve Anton ! kuntgy u nog herinneren, wat voor eeriigen tyd ,de héerSiknigen juffer Wilheimïnë onder het wandelen tot ons zeiden?
A N"



TOONEÉLSPEL.
SS
AXTO N.
Zeiden? wat zeiden zy dan?
Dat weet gy niet meer? ik weet het ndg zéér we!, zo wy gelukkig worden, zo zult gy het ook zyn! ja; voegde juffer Wilhelmine daarby , dat zult gy zeker zyn!..
ANTON.
Ja, ja, dat is waar, dat hebben zy gezegd, maaf..i
LYSJE,
Maar? maar?
ANTON.
Ja, maar! ik weet niet, of wy met elkander gelukkig zyn zouden.
L YS j F.
Niet, Anton? bemin ik u niet van ganifcherharten?
ANTON-
Dat is waar, gy bemint my, maar niet... niet zo i zo als ik wel bemind wilde zyn, niet zo als Juffer Wilhelmine mynheer bemint.
LYSJE.
Wat zegt gy ?
ANTON.
Gy zyt zo, zo... koud, gy kunt ü waarlyk niet eens van harte vefheJgen; gy meent bet wel goed met my, maar gy»béj.inf my zo inneilyk niet, zo..zo..ik k-n u y zo n» uitdrukken, maar ik weet wel hoe G 2 »



36* DE GEVOLGEN vaneekeenigeLEUGEN,
ik het meen, het laat zich zo niet zeggen, maar wei gevoelen.
lysje.
Ik verfta u niet.
ANTON.
Dat kan wel : zie my, by voorbeeld, eens aan, zo als Juffer Wilhelmine altyd mynheer aanziet, weet gy , zo als zy onlangs, met de hand in elkander, onder de Lindeboomen zaten, en een uur lang elkander aanzagen, zonder een woord te fpreken !... zie my flechts één minuut zo aan?
LYsJE.
O, dat kan ik ook!
ANTON.'
Ja, kunt gy dat?
lysje.
Terftond zult gy 't zien, maar wy moeten gaan zitten-.
ANTON.
Recht zo, zitten moeten wy! (zy gaan by elkander zitten.
lysje. Nu, eeef my uw hand?
ANTON.
Daar is zy.
lysje, ziet kern fchalkachtig en met verliefde
oogen aan. Is het zo goad?
AK.t



TOONEELSPEL. 37
a n t o n.
Neen! neen! ik voel 'er niets van.
lysje.
Nu wacht wat, het zal wel komen. (Zy ziet hem t: der aan, neemt van tyd tot tyd zyn hand en drukt die aan haar hart.)
anton, ziet haar in 'teerst onverfchillig aan, Jchynt meer en meer gevoelig, en begint te lagchen.
He,he! (fitte) he,he , he! (ftilte) o]él ojélCjli/te) hou op! hou op! ja, ja gy kunt het! gy kunt het ook, drommelfche Hex! gy!
lysje.
Zietgy? ziet gy nu ?
anton.
la, ja! gy hebt het getroffen! zo moet gy my altyd aanzien, als wy getrouwd zyn. Nu nog eene vraag : kunt gy my ook zo te gemoet loopen, my ook zo teder ontfangen , als Juffer Wilhelmine myn Heerontfangt, als hy lang is uitgebleven, en eindelyk weder komt ?
lysje.
Dat kan ik ook!
anton.
Dat zullen wy proberen: ga daar aan de Tafel zitten , nu zal ik doen, of ik in kom.
lysje.
»t Is goed! (zy Saat zitten) gy meet daarin gaan.
C 3 (1



38 DE GEVOLGEN van eeneenigs LEUGEN, (zy wyst naar de linker zydeurJopAzt ik u ten eerften, ^ien kan
ANTON.
Goed , goed ! (hy vertrekt )
lysje, zit met haar arm onder het hoofd , en ziet zeer bedroefd.
FTFTIENDE T O O N E E L.
de voorioen, siknig» de M ftJOOP.
lysje, iemant horende inkomen, fpringt,in de mening dat het Anton is. fchielyk op, en vliegt Siknig om den hals.
QlVlynAnton! myn Anton! anton, Jpringt uit het Kabinet en omarmt in die»
zelfden waan den Majoor. 0 Myn Lysje! myn Lysje ! nu heb ik u wedert
SIKNIG.
Wat is dat? wat moet dat?
de majoor. Kaerel! zyt gy gek?
anton! tredgn befchaami terug.
lys jej
de majoor. Wat moet dit beduidal?
i ysjf.
Wy... wy wildeu maar eens zien...
an,-



T O O N E E L S P E L.\ 39
anton.
Wy.- wy wilden ons een weinig vrolykma^ea.
DE MAJOOF.
En in die haast ziet gy my voor Lysje aan? waarncluig, daar boort verduiveld veel verbeelding toe ! onLuïcbenvrolyk vrolyk zultgy .,«. knieren maar heden«taMI Morgen, Anton, morgen,..! ons geen bank, geen tafel te hoog zyn! maar omvroZ te zyn moet men reeht uitgcfhp» hebben; om d«e reden beveel ik uw fleer heden aan uw zorg, en .iel a by hem als zyn fcldld vacht: gy zult hem niet meer laten uitgaan, behooriyk helpen uitkleden, en naar bed brengen. Hebt gy my verdaan?
AST ON.
Zeer wel, Mynheer!
DE MAJOOR.
Neen' neen! in ernst, lieve Siknig! gy moeten flapen! zo ik 'er niet was, dan hokte gy zeker de gebeelenachtby elkander-, en morgen,als alles vrolyk en ^geruimdmoetwezen, dan kost gy allenuwoogenme open honden. Nietwaar, jonge lief! gy gaat naar bed ? siknig.
Als ik maar flapen k'n?
DE MAJOOR.
Zo gy niet kunt flapen , doe als of gy flaapt! want „Lust toch uif. morgen zult gy my niet eerder we?er z en dan met de toefiemming in mynznk: zotkme, vroeg genoeg kom, dan kunt gy maar vooruit gaan, om C 4



4o DE GEVOLGEN van een efnigeLEUGEN,
de oude luiden geluk te werifchen, maar fpreek geen woord van de bruiloft, voor dat ik kom ! Ik wil voor myn moeite ook beloond zyn, en deel nemen in de blydfchap van de ouden. Goeden nacht , jonge lief! heden nog, denk daarom, heden nog alleen, maar morgen in hare armen! (legen Lysje.) Gy zyt hier van geen uuc, marsch, vocruit! Anton, gy weet uw order!
ZESTIENDE T O O N E E L.
siknig, anton.
anton, met een faaprok en pantofels. Belieft gy mynheer?.. .
siknig.
Neen, neen ! ik kan niet flapen.
a n t O n.
Dat wil ik wel geloven, 't gaat my ook zo, ik weet van blydfchap niet wat ik doen zal. Myn lieve mynheer Siknig! duizend zegeningen en geluk, duizend...
s i K n i G.
Genoeg, lieve Anton! genoeg! (ter zyde.) ó, dit bruifchend gevoel der vreugde , der blydfchap 1 deze brandenïe begeerte , daaraan te denken is 2waar uit te houden. Zy is nu de myne! nu zeker de myne! een der bevalligheden, een Engel! en nog meer dan dit, en toch de myne! Ik zou flapen ! flapen? hoe zoude ik dit kunnen? Is myn kamer zelf
my



r O O N E E L S P .E L. 41
mv niet te eng i in myn bed zou ik verdikken! ik gelukkig,
"oen de goede oude men onze handen te famen voegde , e„ met een fchittercnd gevoel tot my zeide: myne dochr is de uwe!... en dit nHes doorn, edele onbekende' door u, die niet eenmaal dank verlangt, waarvan
met myne wenken en door gebaarden doen weten hoe o itf reeklyk gelukkig gy my , myne Wi.heimine « fa a gantfche familie gemankt hebt! Alles verheugt zich alles juicht, en gy wilt geen getuige van die blyd ehapzyn^.gvmoet altyd weidaden ge aan en Jolt ontfangen hebben, anders zond gy voelen 0* fmarelyk het is, dankbaar te willen zyn,en het met te kunnen. (-< ee«igftih»W« ) Z, ™?B
vroeg af te reizen... dan ware het toch mooglyk te ontdekken-wie'zy is! dan warehet toch mooglykhaarm vvoorby ryden ten minfte door een ftom compliment blyk van dlnk te geven. Hoe dit best gedaan... een kleinigheid : ik heb Hechts aan alle poorten te vragen., w5e het openen betleld heeft, en dan verneem ikallesl „ng, naam; ten minfte ik weet dan voor wie ik ka* bidden! zo gaat het! zo gaat het!
A K T ö K.
Myn lieve mynheer Siknig ! gy wilt dan niet tebed
gaan? ^
Neen! * V Inde open lucht, ik wil wandelen, C 5 uier'



42 DE GEVOLGEN vaneen eenige LEUGEN,
nier, of daar naar toe' gy, ga naarheden flaap voor iny, tegen den morgen kom ik t'huis.
anton.
Zo het u gevalt, dan zal ik mede gaan? ik kan even zo min flapen dan gy.
siknig.
Gy moet hier blyven: Lezer zou nog eens kunnen hier zenden, zeg dan dat ik flaap.
anton.
Zeer wel.
siknig.
Verftaat gy my ? niemant moet weten dat ik uitge* gaan ben.
A n t o n.
Wees niet bezorgd, mynheer!
siknig, ter zyde. Danken! danken wil ik, dan zal ik beter zyn, ten minne iigter.
anton, leid hem met de kaan aan de deur-.
Einde van het eerfle Bedryf.
TWEE •



T O O N E E L S P E I. 43 TWEEDE BEDRYF.
Het Toneel verbeeld eer. burgerde kamer, met vcrfcheidene deuren. EERSTE TOON E E L. De Koopman lezer, Mevrouw vah klem ,
wilhelmine, siknig, KadetLEZER** a-
rei tornen in door de groote deur; allen zyn ze fierlyk gekleed, Mevr. v. Klem alleen in nachtgewaad. Koopm. lezer, die Mevrouw r. Klem binnen leid. I kan u myn blydfchap niet genoeg uitdrukken, lieve zuster' door u hier te zien ! ik ben verzekerd, dat het de goede oude luiden nog meer zal verheugen, wan. aeer'zy ons zo allen o n zich verzameld zien.
Mevr. v. k l e m. Deswegens, en voorname ntlyk om myn kleinen Karei aantebieden , deze reden fcheen my toereikende genoeg om zo vroeg opteflann
Koopm. LEZI R. Is de Ma;oor reeds by u geweest?
Mevr. v. ie l e m. Ja voorzeker! verbeeld ii eens, om vyf uur klopte die ruwe' man reeds aan myn flaapkamer; eindelyk deed de meid hem open, en op 't oogenWik moest ik hem voor myn bed laten komen, gy kunt denken hoe of ik gefchrikt «ai. wat ik a! verwachtte, ik dacht wonderen



44 DE GEVOLGEN vaneen e n'ge LEUJEN,
te zullen horen ; en vernam niets dan daaglykfche gebeurtenisfeu. Mynheer Siknig ! Juffer Wilhelmine ! ik wensen u geluk!
siknig.
Wy danken u eerbiedig, en zouden, volgens onzen pligt, onze opwachting reeds gemaakt hebben, zo wy hadden kunnen vermoeden , dat uwe genade heden zo vroeg zoude opdaan.
Mevr. v. k i. em.
Gy zyt reeds verontfchuldigd ; wanneer men zyne verpligting erkent, zyne misdagen inziet, zo volgt by my, zonder bedenken, terllond verfchoning!
Koopm. lezer.
Lieve zuster" laten wy den tyd niet verfpillen: de ouden luiden konden komen, en onsovervallen,plaatst u allen naar rang en ouderdom (hy fchikt hen allen op den achtergrond in orde), het heeft reeds agt uur geflagen , langer flipen zy doorgaans niet. (Hy neemt Mevrouw van Klem by de hand.) Zuster! gy plaatst n nevens my, en ik, als de oudfte,vooraan.
Mevr. v. rlkm, haar hand los rukkende.
Gy wilt toch niet dat ik my met u in één rei zal Hellen , en zo daardaan als een Boerenwyf, die den gedrengen Heer opperamptman in de antichambre afwacht! (zy zet zich vooraan op een 'hel.)
Koopm. lezer.
Zo als het u behaagt, zuster! zo als het u behaagt, maar heden moeien wy nietuvisten; ik verbeelde my da:
het



TOONEELSPEL. 45
het de oude luiden meer verheugen zou als zy alle hunne nakomelingen , met een opflag van een oog, overzien kunnen.
Mevr. v. klem. Dat zullen zy buitendien wel, en weten ieder naar zyne verdienden te eeren: ik ben van de goede oude luiden overtuigd, zy zullen onderfcheid weten te maken, tusfchen... (hoestende') en tusfchen...
Koopm. lezer. Zeg wat gy wilt, gy zult my heden niet boos maken; als de Majoor maar kwam!
Mevr, v. klem.
Waar is hydan?
Koopm. lezer. Hy haalt den Trouwbrief.
Mevr. v. klem. Wat, het verlor om te mogen trouwen ? ik bid u broeder ! laat deze zotte gedachten varen ! ik hield het voor een gekken inval van den Majoor en geloofde het niet... om Godswil! wat zal de waereld hiervan zeggen?
Koopm. i, e z e r. Wat zou die dan zeggen ?
Mevr v. klem. Wat? myn Hemel! kunt gy dat niet begrypen? men zal aanmerkingen maken, men zal vragen, en de vraag beantwoorden?
Koopm. lezer. En eindelyk zien, dat men te vergeefs gevraagd heeft. Wie kan het alle menfchen van pas maken?
Mevr.



4<J DE GEVOLGEN vaneeneenige LEUGEN^ Mevr. v. k£em. Zo de heer Siknig van Adel was, zou ikhetmynog laten wel gevallen ; want by deze is het ftille trouwen reeds voor lang in de mode; maar by u veronderfteh het altyd een zekere nöodzaaklykheid !... maar broed-r! als uw Burgerlyke eer u zo onverfchillig is , eo fpaar my ten minfte , en de familie van myn zaligen gemaal.
Koopm. tiïzo. Zo als wy hier gezamentlyk (laan , hebben wy u nog geen aasje van uwe fiér ontnomen, en door dit hnwlyk zult gy zekerlvk geen greintje Hechter worden,- anders ga naar uw huis,dan hinderen wy eikanderen niet; Mevr. v. k l e m. Ik geloof gy meent, gy denkt, gy onderftaat u..
wi lh el mine.
Lieve Vader! genadige Tante! nu, heden! heden.;
Mevr. v k l e m. Nu, als bruid, moet non u geen verzoek afflaau. (tegen Lezer.) Broeder! ik vergeef het u.
Koopm. l i r. Ik u ook, dus heeft onze twist een einde. Ik wil my heden over niets ergeren,Wilhelmine! weesnietbevreesd , ik erger my nier.
Mevr v. klem. Myntje! kom hier, gy maakt heden een recht vrolyk Bruidsgezict.
wil-



TOONËELSPEL. 47
wilhelmine.
Zoude ik niet vrolyk zyn, daar...
Mevr. v. klem. Nu, ia! maar een weinig te vroeg... Gy maakt [my
nu met geweld oü.1! om 's Hemels wille! ik kan
het niet begrypen , hoe het mooglyk is dat ik misfchien over een jaar oud Tante zal zyn! ztdk een vertooning is in de waereld nog niet gezien.
Koopm. lezer. Hoe overdreven zyt gy weder. Wel hoe! alles wel Ingezien, ko<t gy, wanneer gy als een meisie van agttien of twintig jaren getrouwd Waart, op denatuuriyk. fte wyze grootmoeder zyn , en nu uw kleinkinderen op uw fchoot wiegen.
Mevr. v, k l e m. Wat zegt gy? ik grootmoeder! met dit gelaat, met deze oogenl ik grootmoeder Zyn! gy, onnatuurlyke broeder! gy ! — gy zyt gek! Ik! eene Dame van myné jaren, grootmoeder!
Koopm. lezer. Waarom niet? moet ik het dan bewyzen? Anno 1748, dat getuigt uw doopceel, zyt gy geboren !.. Mevr. v. klem, de handen aan de oor en houdende. Ik hoor niets! ik hoor niets!
Koopm, lezer. Dan horen het anderen. Anno 43 zyt gy geboren. Waart gy nu op uw agttiende jaar getrouwd, en Had gy uwe dochter op dezelfde jaren een man gegeven ,
dan



aS DS GEVOLGEN van eèneesige LEUGEN,
dan kost gy nu meteen kleinzoon aan de huid wande», len, die zo groot was als uw Karei. De rekening is coreft, en het bewys mathematisch,- dus valt hieraan niets te wederfpreken ,en ik ben niet gek.
Mevr. v. klem. Neen! dat is niet uitteftaan! dat is niet uittehouden ! eene Dame zo te prostitueren*.
Koopm. lezer.
Speel zo mild niet met uw Dame, of ik begin uw mans gedacht optetellen, en dan zou het erger worden. Mevr. v. ie l e m.
Wat! wilt gy u ook aan dezen vergrypen? was myn man niet van ouden Adel ? zyn zyne voorvaderen niet reeds ondc Ferdinand den tweeden geadeld geworden? kom, Karei, kom !ik moet my voor verdere Burgeriyke Impertinentiën bewaren. Wy zullen wel ,eens weder< komen.
w i l ii e l m i n e.
Genadige Tante!., (zy wenkt Siknig.)
siknig.
Ik bid uwe genade'te blyven. Wanneer ook de doopceel uw Heer Broeder al zo iets bewyzen konden , zo zouden zy gelogendraft worden, door uw lief, bloozend en jeugdig aangezigt.
Mevr. v. klJsm. Zie, zie eens, (zich omkerende) Monjteur Siknig kan ook galant worden J Hy heeft voorzeker de waereld
ge-



fOONÈELSPEL. 49
gezien. Kinderen! u ten gevalle wil ik hier blyven i maar, broeder! geen impertinentiën meer.
Koopm. lezer. Goed zo, ik zal my in acht nemen, wegens de bruiloft Wil ik my in.acht nemen. Men moetmy, zottenkaerell wat ten goede houden; ik kan niet vleien, den hmche'aar uithangen, niet liegen,en dat zytgy in uwe Dames
waereld gewoon... Gy blyft toch heden by ons en Verzeld ons by de ptegtigheid ?
Mevr. v. klem. Ik? ik? zo iets zult gy van my niet vergen. Denk nan myn karakter, aan myn ftand.
Koopm. lezer* Hierby zou ik gelaten blyveu?
Mevr. v. klem. En wanneer ik ook u ten gevallehieral wilde blyven, ik ben dengantfchendagverzeid: ten negen uurenkomt de Baron tot my ; om twee uuren ryde ik met hem naar Mevrouw de Gemalin van den Hofraad van Alteren, om daar te Dineren; om zes uuren is het Salet by Mevrouw van Aiberslcven ; ik kom heden bezwaarlyk voor twaalf uuren naar huis.
Koopm. lezer. En ;s u _ doch ik wil niet twisten... hm,hm„ doe wat gy wilt.
Mevr. v. k l e m. Onder ons, broeder! gy kunt u tot een nieuwe gratulatie bereid houden.
I) Koopm.



50 DE GEVOLGEN vaneen eenige LEUGEN,
Koopm. lezer. Eenegratulatie, hoe zo?
Mevr. v. klem. Het fchynt dat de Hemel my verkoren heeft om uwe familie eer, aanzien en roem toetebrengen: het is ligt mooglyk dat ik met den Baron een huwlyk aanga.. Koopm. lezer. De Baron? welke Baron?
Mevr. v. klem. De Baron Wildenhain.
Koopm. lezer. Zo! is dat een Baron?
Mevr. v. klem. Welk een vraag!
Koopm. lezer. Overtollig is die zeker niet! Men vind hedendaags Zo veel graven en baronnen, dat men echten vaisch niet meer onderfcheiden kan; en men zich gedurig genoodzaakt vind om te vragen: is hy het waarlyk, of noemt by zich zo? Ieder deugniet, ieder landlooper komt tot ons, geeft zich voor een ongelukkigen graaf of baron uit , en leven ten koste onzer ligtgelovigheid. Die kaerels komen my voor als de muggen, die in koelen regen en fchaduwe by hoopen voor den dag komen ,cn by zonnefchyn verdwynen. Lieve Zuster! dit moet u niet boos maken, het is flechts een algemeene aanmerking. Mevr. v. klem. MonjieurSiknig! gy kent den heer Baron, hy woont
by



fOÖNÈELSPÈL <i
by U in huis; zeg zelf, word hy niet daaglyks van den voomaamften adel bezocht?
siknig.
■ ra hnu en moet u oprecht bekennen Ik ben weinig te huis, en muc r
dat ik'er niet op heb gelet.
Koopm. lezer. Neen' neen! eere die eere toekomt! de Heer Baron moet aan het hof en by de ministers veel invloed heb . ben • want ik zie, lieve Siknig! nu en dan hem vroeg bezoeken; dan grimmelt het in het voorhuis van dien heer van fuplianten: fchoenmaker, fnyder, galanteriewinkelier, zadelmaker, alles door elkander ; allen houden 7Y een memoriaal in de hand, en wachten op het Levé van zyne Hoog-vry heerlyke genade.
Mevr. v. klem. Ha" ha! ha! armhartige fpotter! ik weet waar gy heen Wilt: zyne wisfels zyn eenigen tyd uitgebleven , heden of morgen zullen die Zeker aankomen, en dan zal hy u allen befchamen.
Koopm. lezer. Dus morgen! onlangs las ik voor een herberg: mrten eet hier ieder om niet; maar die voor alle gasten tewenschte morgen, zal niet ligt verfchynen. Mevr. v. klemCene verdere fpotternyën, bid iku; ik ken zekere lieden by wien het nog kort geleden hard hield met de
betali"S- D i Koopm.



5S DE GE VOLGEN van een eenige LEUGE N',
Koopm. lezer. Deze zekere lieden waren door andere onzekere lieden voor dertig duizend guldens bedrogen; maar zy betaalden ieder eeriyk ; zy zyn zekerlyk armer dan te voren, maar zy hebben ook geen penning op hunne concientie , en hopen, door's Hemels zegen, alles weder te boven te komen. Verftaat gy het, Madame! verftaat sy 't ?
Mevr. v. klem, O, volkomen! en ik zal wel haast met betrekkingtot den heer baron het zelfde kunnen zeggen.
Koopm. lezer. Nii, dan hoop ik u van harten geluk te wenfchen,
TWEEDE T O O N E E L.
de voor i gen , de majoor. de majoor.
Daar ben ik, kinderen! en hyfafa ! en heb de pasty in myn zak... Maar, ik ben warm, verduiveki warm! ik moet zitten.
wilhelmine, tiaar hem toelopende. Lieve oom!
SIKNIG.
Beste heer, Majoor!
de majoor.
Ababa! gy kunt niet wachten! nu, nu! Laat my
eerst



TOONEELSPEL. 53
eerst adem halen, gy zult terftond geholpen wordui. (Hy kaalt papieren uit zyn zak en geeft 'er een a.in Siknig.) Daar, daar! Ten tien uuren gaat het op ee» trouwen.
siknig, met verrukking. Vader! oom! Wilhelmine! Ik, ik!... ziet, leest.
wilhelm ine.
Karei! ftraks, ftraks voor altyd de myne!
de majoor.
Hoe heerlyk word my dat rennen en draven betaald! hoe goed doet hetmy, die lieve kinderen twee dagen vroeger gelukkig gemaakt te hebben! Nu, vader ! hoe gevoelt gy 11? zyt gy ook niet verheugd? Koopm. lezer.
Voorzeker, lieve oom, voorzeker! dat zal heden een dag zyn zo als ik nog geen beleefd heb!
de majoor.
Slapen de oude luiden nog?
Koopm. lezer. Waarfchynlyk, want wy hebben nog geen van hen vernomen.
de majoor.
Dan ben ik dubbel verheugd, dat ik zo ten rechten tyd gekomen ben. Kinderen, kinderen! dat zal een feest zyn!... (tegen Mevr. v. Klem.) Ho, nicht! gy ook reeds hier? daar ben ik bly om. Zo dra de geluk wenfching voorby is, ry dan gezwind naar huis, en D 3 kom



54 DE GEVOLGEN vaneen eenicsLEUGEN,
kom u in uwen grootten glans vertoonen: heden eischs de gelegenheid u in volle flatie voor te doen.
Mevr. v. klem, lacht fpotachtig.
de majoor.
Ziet, kinderen! het verlof kreeg ik terftond, maar die verbruide Ceel hier, maakte my gehaspel : eerst moest ik naar den Commisfaris van politie ■, deze verzond my naar den prefident, en deze had de handen vol met het onderzoek naar een diefflal; maar ik drong aan, en verkreeg dit briefje.
Koopm. i,ezer,
Welk briefje?
de majoor.
Ja,vraag maar, vraag maar! dat was een heerlyke.een Goddelyke inval van my! Kinderen! ik ben van daag recht in myn Element, zo dat ik haast fpringen en dans, fen zoa, als een knaap van zestien jaren ! ha , heerKa-r det! zyt gy hier ook? Karei, heden zullen wy vrolyfe *ynl
k a d e t.
In dit vooruitzigt verheug ik my, ik wil den gant» fchen dag en nacht door dansfen!
de majoor,
Ik ook! ik ook.'
wilhelmine,
Maar, lieve oom ! het briefje?
de majoor.
Ja;, het briefje, het briefje! ha! ha! dat za! een gejuich



TOONEELSPEL. 55
}Bich zyn! hoort nu toe! ^ '<«0 »,Van een de Politie direftie word hier mede, wegens byzondere aangevoerde, gelukkige omdandighedenvr.n den heer Stads kasfler Karei Siknig, toegedaan, nu
komt het, nu komt het, luistert alle toe! toegedaan zich by zyne aandaande trouwplegtighe.d te mogen bedienen van Turks muzyk, naar en van de kerk,
", langs de draten te marcheeren!
allen»
Met Turks muzyk?
de majoor.
Ta ja, met Turks muzyk! 't is reeds bedeld, by de drie'regimenten! dat zal een geraas maken, dat zal daveren!
Mevr. v. klem. Met Turks muzyk? ik zink in de aarde van fchaamte. ik retireer uit de ftad en koom in veertien dagen niet weder te voorfchyu.
Koopm. lezer en wilhelmine. Lieve oom! dat zal niet gaan.
wilhelmine.
De gantfche dad zal te famen lopen.
siknig.
En het gedrang zal te groot worden.
k adet.
Ik zal wel plaats maken.
de majoor.
Recht zo! gy marcheert vooruit, maakt plaats , en D 4 twin-



5<5 DE GEVOLGEN vanee*eenige LEUGEN,
twintig man van myn Grenadiers zullen genoeg zyn, om u voor al het gedrang te beveiligen, zorgt maar "iet; wat ik onderneem , dat yoer ik ook uit; Turks muzyk moet vooruit en volgen.
Mevr. v. klem. Maar, oom! bedenk toch...
de majoor.
Wat is daarby te bedenken? zulk een feest komt niet alle dagen: verbeeld u eens, de overgrootvader, de overgrootmoeder nog in leven ! en juist op den geboortedag van den eerden, de trouwdag van zyn klein» dochter! Als zulk een feest geerjTurks muzyk waardig is, zo weet ik waarlyk niet, waartoe de lieve God die dan gefchapen heeft.
wilhelmine.
Maar de menfchen...
siknig.
Laat oom begaan, zulk een feest verontfchuldigt alles.
dk majoor, tegen Mevr. v. Klem. En gy, nicht! gy moest u daar over niet ophouden: in uw geheelen leeftyd, vind gy zo een brillante gelegenheid niet weder om u voortedoeu. Weet gy wat? gy zult met my gaan, ik zal u geleiden.
Mevr. v. klem, Ik, ik medegaan? gy my geleiden? om 's Heme's wil! heeft men ooit iets diergelyks gehoord? ik mede gaan? met Turks muzyk voor en achter over de tiraat?
de



T O O X E EL S P E L. 57 de Hemel beware my zelfs voor de bloote gedachte» l
de m* j ook.
Ook goed! blyf dan t'buksl wy behoeven zulk een voorname Dame niet: wy hebben u daal by niet nodig. Mevr. v. klem. Ik zoude ri( t mede gaan, al wilde men my ook ge. heel Europa fchenken ; myn ecniglte troost is, dat grootpapa en eiootmrma hierin niet zullen Hemmen.
de maJoop, haar na ff rekende. Grootpapa en grootmama zullen daar zeker in Hemmen.
Koopm. l ez rh.
Gewis, gewis! want alles wel bezien, heeft oom. gelyk: waarom «zouden wy de fiad niet mogen doen weten dat onze kinderen .rouwen! zyt niet bezorgd, het zal opzien verwekken, maar de menfchen zullen wegens dit voorval juichen.
d e m a ] o o r.
Ja, juichen zullen zy en vrolyk zyn, vivat! door alle ftraten roepen; ik ga vooruit en denk: dat is myn werk! die vreugd heb ik ulieden bezorgd.
Koopm. lezer. St., ft., ftil, hoort gy niet, daar is beweging in de kamer , de oude luiden komen , zo ras zy gezeten zyn, treden wy toe , de Majoor vooruit en zo volgt alles naar den ouderdom.
Mevr. v. klem. Verfchoon mv, myn kleine Karei moetdeeerftezyn ;
D 5 de



58 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
de goede grootpapa weet nog naauwlyks dat hy fpra. ken kan.
de majoor.
Dat zal een blydfchap zyn, als hy ziet dat de kleine jonge zyn mond open en toe kan doen.
Mevr. v. klem. Zeker zal het hem meer verheugen dan de bruiloft mat de Turkfche muzyk.
Koopm. lezer. Stil, zy komen! zy komen!
DERDE T O O N E E L.
be voricen, Mynheer en Mevrouw lezer, beide gebukt, maar met levendigheid, Mynh. Lezer leid zyn vrouw aan zyn linker arm.
Mynh. lezer.
"Vrouw! vrouw! wie had ons dat op onze Bruiloft kunnen voorfpellen, dat wy na vyfenzestig jaar nog uit onze (kapkamer zouden komen, en ons over onze geboorte verheugen! had gy het wel kunnen gelooven ? Mevr. lezer. Neen, zeker niet! maar nog minder, dat ik in myn vierentagtigfte jaar , nog een man van negenentagtig jaar hartelyk zou liefhebben.
Mynh. lezer. Zie toch, zie toch !gy word op uw ouden dag nog galant!



TOONEELS P F. L, 59
lont! ik rroet u voor dit compliment bedanken! (kj bied haar een Poel) myn tingel, ga zitten, ga zitten! Mevr. lezer, gaat zitten. Kom by my! {^omarmt hem met aandoening) Gy viert heden uw neger-entagtigiten verjaardag ! .duizend gelukken cn zegeningen daartoe! uw oude en getrouwe vrouw, die alle zorgen met u deelde, en die gy zo gaarne deelgenoot van alle uw blydfchap maakte , heeft deze nacht reeds den lieven God om uw verder beften» dig welzyn innerlyk gebeden; ó! laat my dit in uw byzyn herhaalen (op een knie gebogen); Goede Hemel! zegen myn man! vergeld hem by u, hetgeen hy voor my hier is geweest! laat my in zyne armen tot u overgaan! beloon hem voor alles! (de tranen vei hinderen haar voort te Jpreken.)
Mynh. lezer, ten flerkfle aangedaan. Stil, goede Anna ! Ril! gy ontroert u en my te fterk, denk dat wy zwak zyn, en de kinderen gelyken: ons zenuwgeftel kan dit niet meer uitftaan. (hy helpt haar op) Vrouw! al wierd ik zo jong cn fchoon als sikibiades, waarvan Siknig ons onlangs zo veel voorlas, en gy zo oud bleeft als gy thans zyt, ik zou toch geen andere vrouw nemen! neen, lieve Anna! ik nam geen andere! Ik liet die Cliceria, Lais, en hoe die fchoone vrouwen ook heeten, zitten, en verkoos u; want zo een vrouw als gy zyt, zyn 'er geen meer!... he, he, he! het is my zo wonderlyk; zo, zo vrolyk en zo droefgeestig te gelyk, ik kan u myn toefland niet befchry-
ven.,.



6o DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
ven... God zegene u, lieve vrouw! God zegene onze kinderen en kleinkinderen !
Mevr. lezer. Amen , amen! wat die lieve fchepfels wel heden doen ? doch wat vraag ik, aan u zullen zy denken,om uw geboortedag te vieren; zo het my mooglyk ware geweest, ik had ze allen om u verzameld! maar't isde excerceertyd,de Majoor en de Kadet kunnen dien niet verzuimen.
Mynh. lezer. Dat zoude my inderdaad aangenaam geweest zyn; maar gy hebt gelyk , dit kan heden niet; nu, den aanltaandeu winter, wanneer wy zo lang leven, dan zullen wy zien!
(Koopman Lezer wenkt zyn Zuster, deze geeft Karei een ruiker en leid hem voor.')
kakel geeft de ruiker aan den Heer Lezer, en zegt.
Duizendmaal geluk, lieve overgrootpapa!
Mynh. lezer. Wie is dat! he, myn Kareltje! gy ook hier? kar el.
Ja, overgrootpapa!
Mevr. lezer.
Ach, lieve kleine engel! overgrootpapa, zegt hy, kom hier, en kuscht my. Welk een groote ruiker bebr gy daar! laat my ruiken. Och, dat ruikt aangenaam! Adzi! adzi!
KA-



TOONEELSFEL. 61
k a r e l.
Bic is voor overgrootpapa.
Mevr. lezer. Ja, ja! daar grootpapa! ruik! mik! dnt heefi cie kleine Karei gebragt! cn hoe heet ik dan? wie ben ik^ k a r e l.
Overgrootmama!
Mevr. lezer. Hoor nu, hoor: overgrootmama! ach, gy lieve, kleine jonge 1 zyt gy zo alleen gekomen? Lieve zoon ! waar is uw moeder ?
kabel, naar den achtergrondwyzer.de. Daar! daar!
Mevr. lezer, omziende. Ach , lieve Hemel.' ja , ja, daar zyn ze allen! de Majoor, de Kadet ook! verheug u, vader! verheug u! alle uwe kinderen zyn by u.
Mynh. lezer. Is het mooglyk! is het mooglyk! (/111e treden te gelyk voorwaarts door elkander, men hoort alleen deze woorden , lieve vader ! besie grootvader ! dierbare overgrootvader ! duizend ■ maal geluk en zegen .')
Mevr. v. klem^ dringt door de met.igte heen. Mm cher grandpapa! ik gratuleere u van harte op uw geboortedag, en wensch even zo vurig, nog lang het geluk te hebben , dezen wensch dikwyls te kun-
nen



62 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
nen herhalen ! ik beveel uwe kleinkinderen in uwé pioteaie, en zal my geheel gelukkig achten.
Mynh. leze5
Ik dank u, lieve dochter' ik dank u... zyt gy fiu «He by elkander? alle?
Koopm. LEZEr*
Alle' wy wcnfchen u alle zegen en geluk op deze waereld! wy hebben alles aangewend om dezen blyden d.ig in uw gezelfehap te vieren : wy gevoelen dezen zegen, en hopen dat de Hemel ons die nog lang zal laten genieten. Wy fineeken hem, dat hy u nog lang... zeer lang ... (aandoening verhindert hem te vervolgen) ik ben niet in Haat, myn gevoel... myne blydfchap uittedrukken ! ik... ik! (hy berst in lianen uit) giootvader! het zyn tranen van vreugde!
de majoor.
Vader! goede, lieve vader! veel, veel geluk!.*, dikwyls... lang... myn hart is vol, maar't wil'er niet
u}t Vader! ik ben de eenigfte boom, onder die
welke gy plantte, die geene vruchten droeg, maar eerbied , Helde voor u des re meer... myn hart is geperst... ik kan onmooglyk uitdrukken wat ik gevoele! God late u nog lange by ons.
wilhelmin <e.^weenende. ó, Nog lang, zeer lang!
Mynh. lezer. Goede Hemel! gy hebt voor my bewaard wat gy dert rechtvaardigen beloofd hebt: gy hebt myn geflacht tot
in



TOONEELSPEL* 63
in het vierde gelid vermeerderd! bekroon deze liefde met uwen besten zegen. Waar zyt gy, lieve vrouw? (331 valt weenende in zyn arm). De Hemel loone ooku: gy hebt my deze kinderen voortgebragt en opgevoed. Kinderen! zo ik vóór haar fterve, zo verdubbel uwe liefde jegens haar: zy heeft dit aan u en my verdiend., en nu geen woord meer.... Gy zyt dan allen hier? (liy wischt zyn oogen af) wy zullen allen recht vrolyk zyn, de Hemel heeft my deze vreugd befchoren; ik wil die ook volop genieten! Moeder! dat zal een vro. lyke dag worden! ik zal muzikanten laten komen, en met u eens dansfen, he, he, he! het zal niet gaan, ik ben te veel ontroerd geworden. Gy ook hier, lieve Siknig'J dat verheugt my.' (Siknig wil /'preken ,) niet toch, niet toch! ik ken uw hart, ik weet wat gy my zeggen wilt. Alleen wenschte ik... doch met's Hemels hulpe kan zich alles ten beste fchikken. Wat nieuws is 'er in de ftad?
DE MAJOOR.
Nieuws, lieve vader! nieuws? ó, veel, zeer veel! ik ben nu in myn element! b!yde , heerlyke nieuwigheden! zie hier, beste vader! hier is nog een paar dat op uw zegen wacht.
Myn^>. LEZER.
ó, Dan zyn alle myne wenfenen vervuld!
DE MAJOOR.
Ja\ hartelyk geliefde vader! zy zyn vervuld! wy zullen heden dansfen. Siknig hesft zyn aanftellingreeds
be.



64 DE GEVOLGEN vaneene-n'gê LEUGEN,
bekomen, oom heeft geld gezonden, de borgtogt is voldaan, en., het beste komt nog, Vnder! en... , Mynh. Llz.eE, met levendigheid.
En nu gaan de zaken voort?
n e m a |,o,0h.
En...en nu r.iad eens, heden om tien uuren gaat het huwlyk voort van uw kleindochter ,alles ter uwerecre, beste vader! ja, gy kunt my op 't woord geloven , daar, daar,..- waar heb ik het tuin? Wilhelminel waar hebt gy het? daar is de trouwbricf.
Mynh. l e z i b.
Ach! dat is te veel blydfchap voor my oudemin! ik kan dit niet uitltaan , op myn negen -en-tagtigtlera geboortedag te bruiloft by myn achterkleindochter! ik word geheel en al kinds!., vrouw! lieve Anna! bedenk dit eens.
Mevr lezer. Ach, ik kan my ook niet bedwingen, lieve Hemel! myn Myntje! gy de bruid? heden uw trouwdagl
Mynh. lezer. Kinderen ! wanneer ik heden geen malle grappen doe , zo heb ik die in myn leven niet begaan!.. Ik zo.i wel opfpringen als een kind! Nu dan, Myntje de bruid! en de bruiloft op myn verjaardag! gy zult wtl in uMlte trouwen zo ris nu de mode is?.. dat is gantsch nietnaar myn zin; maar in de fchielykheid gaat het nut anders.
de majoor.
Anders moet het gaan, daarvoor heeft deMnjoir'ge.
zorgd:



T Ö ÖNEELSPEL. 65
zorgd: om tien uuren trekken wy met muzyk in da kerk.
Mynh. lezer. Dan ga ik ook me d
de majoor.
Voorzeker, voorzeker ! overgrootvader en overgrootmoeder moeten daarby zyn, dit is de hoofdzaak; Mevr. lezer. Maar wy moeten ons toch eerst aankleden? Mynh. Lezer.
Ja, Anna! ja!
Mevr. lezér. Hoe Iaat is het dan nu?
de majoor.
Het is reeds negen uuren gefiageri.
Mevr. lezer. Negen uuren? en gy zyt allen reeds gekleed, en ik ben nog in myn nachtgewaad. Och, lieve Hemel! myn Myntje de Bruid! ik weet niet wat ik aantrekken zal, om recht mooi te zyn, en 11 eer aan té döen... Myri bruidskleed wil ik aan hebben.
Mynh lezer. En ik myn brüigomskleed.
Mevr. lezer; Waar of myn brüidsmuts is, dat weet ik niet; ik moet alle doozen doorzoeken; ik weet niet wat ik doe., én fchocnen heb ik ook niet. Myntje! gy moet my helpen: he: word hoog tyd; haast n, ofik wórd niet E klaar.



65 DE GEVOLGEN vaneeneenigeLEUGEN,
klaar. Ik zal my opfchikken, ichoon! weet gy , mynheer Siknig! gelyk gy ons onlangs uit de Emile voorlaat, fchoon, ichoon! Kom, Myntje! gaan wy. (ay vertrekt met Wilhelmine.)
Mynh. lezer, zyn vrouw naroepende. Mie moet myn paruik poeijeren!
Mevr. lezer. Ja, ja, de paruik poeijeren.
Mynh. lezer. En myn kleed uitleggen.
Mevr. lezer. Ja, ja, het kleed, en de paruik!
Mevr. v. klem. Lieve grootpapa! de heer Majoor heeft den zotten inval gehad , van met Turkfche muzyk langs de flraat te willen trekken; laat toch...
Mynh. lezer. Wat? Turkfche muzyk , dat is allerliefst! daar zullen de menfchen naar ftaan gapen! nu dit maakt het feest volkomen! Wat zullen zy kyken! eerst op de Bruid en Bruidegom} dan zullen zy zeggen; kyk.kyk' de oude overgrootvader en overgrootmoeder! en dan flap ik daar heen als een jongeling, en links en rechts groetende, zal ik zeggen: ziet, die allen zyn myn kinderen, myn kleinkinderen, myn achter kleinkinderen! ó, Welk een blydfchap, welk een blydfchap! (tegen Siknig) niet waar , jonge, dit is alles door u? (tegen den koopman Lezer) en gy vooral, gy hebt haar my
ge-



ÏOONEEtSPEL. 67
gegeven!... maar ik moet my nu gaan kleden. (Siknig onderÏÏeunt hem) Ja, ja, lieve zoon! voer-my van. hier. dat zal gaauwer gaan (in V hepn gaan.) Turks muzyk! Turks muzyk !
Mevr, v klem.
En nu wasch ik myn handen. Ik heb alles gedaan om dit fpcétaitel voortekomeu. Wil men my niet horen, dan moet ik my en bon ordre retireren.
Koopm. l :. z e r.
Doe dit maar fpoedig, zuster! anders vergalt gy alle onze vreugde, en dwingt my u onaangenaamheden te zeggen, die gy voorlang verdiende. Ga, en verdryf den tyd met uw fpiegel en opfchik; laat u van jonge knapen bewieroken, en van zotten bewonderen. Beeld u in dat gy jong en fchoon zyt, dat uw man u zyn adelyk bloed ingeënt heeft , even als een D xSÊor de pokjesinent} bedenk dit alles, en wees gelukkig in uvva verbeelding.
DE MAJOOR.
Vixi' kan ik de eer hebben myn fchoone nicht naar beneden te geleiden?
Mevr. v. K l e m.
Neen! zulke lompheden... doch ik heb my lang ge» ftoeg geërgerd: Adieu lk wensch u veel vermaak by het gekkenfpel voor het janhagel.
Bi VIER.



6i DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN, VIERDE TO O NE E L.
de vorigen, de baron van wilden*
Hain.
de baron.
Ach, voila, myn genadige vrouw! ik heli u overal gezocht, oP de promenade, in den tuin, ja zelfs in de kerk! Mesfieurs, le votrel
Mevr. v. k l e m. Het doet my van harte leed.
de baron.
Ik ben ook waarlyk wel te beklagen, ik ben moede en afgemat; moede van omtezwerven, en afgemat van liartenangst. Ieder fchoone vrouw en Negligèè heb ik onder de oogen gekeken.
Mevr. v. klem.
Dan hebt gy gewis daar by geprofiteerd.
de baron.
O mon Dieu! op de gmufche promenade heb ik geen gezigt gevonden dat eenigzins naar het uwe gelykt. Mevr. v. klem, ter zjde. Die zoete vleijer!
■ df, maJouR, tegen Koopm. Lezen Een onbefchaarade knerel!
de baron.
Nog zou ik omdwalen, zo uw medelydeiide ka-
me-



TOONEELSPEI» 69
menier, die myn angst en vertvvyfeling zag, aan my niet verraden had waar ik u kon aantreffen.
Mevr. v. klem. Ik dank u hartelyk voor zo veel attentie.
de baron-
Ik zweer het u, de hevigfte nayver had my aangegrepen, en doen omdwalen, doch toen ik vernam dat gy zo vroeg uitgegaan waart, om den lieven pligt van een dochter te vervullen, en een ouden grootvader op zyn geboortedag geluk te wentellen, toen. ..toen voelde ik my van zulk een weldadig gevoel doordrongen, dat ik herwaarts vloog, om een man, die aan een zo fghoone Dame vermaagfchapt is, myn diep Re/peci te verzekeren. Waar vind ik hem? om ; iBmagiB n Mevr. v. klem.
Gy zyt al te goed, myn grootvader verdient die eere niet.
de majoor.
Hy verdient veel meer dan dit!
de baron,
Heb ik ook misfchien het vergenoegen, hem in dit gezelfchap aantetreffen ?
Mevr. v. klem.
Neen, hy kleed zich; (hem den Majoor aanbiedende) dit is myn oom; (op den Koopm. wyzcnde) dit is myn broeder.
E 3 D*



fo DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
de baron»
Ik acht my gelukkig hen te leeren kennen; en Cotf gram/ere u, myne heeren! dat gy het geluk heb:, vermaagfchapt te zyn aan eene zo fchoone en voortreffeïyke Dame.
de majoor. Mynheer! Ik ben een foldaat, en , by myn ziel.' ik kan die vleitaal niet lyden.
Koopm. lezer. Ik ben (lech.s een eerlyk burger, maar haat ook alie vleivry, en wil duizend tegen een verwedden, dat u dai compliment niet van harte gaat.
de barok, zonder hierop te antwoorden. Och, de lieve kleine Karei ook hier! zie, zie, hoe lief opgefchikt'! (ay zet zich en neemt het kind op dcq fchoot) hoe gaat het, lieve engel! hoe gaat het? Mevr. v. k l e m. Hy heeft heden zyn grootpapa gegratuleerd.
de BAKoN.
En heeft hy het wel gemaakt?
Mevr. v. klem. Kunt gy daar aan twyfelen ?
de baron.
Dan moet ik ook den engel beloonen, Mama! gy zult my wel vergunnen, dat ik ditmaal de plaats van vader beklede? (een goudbeurs uithalende) hou op, Karei! hou op: c~dn, twee, drie, (hy telt tot twaalf fiuk toe.)
Mevr.



TOONEELSPEL. 71
Mevr. v. klem, met drift. Ik bid u, mynheer Baron i ik bid u, wat zal het kind met al dat geld doen?
d 2 baron.
Wat hy 'er meé doen zal? daar meê fpelen, zich een paard koopen!
ka rel, opfpringende. Ja, een paard! een paard I
Mevr. v. klem. Gy hebt daar een verbazende goudbeurs, zyn uwe wisfels aangekomen?
de baron.
Ja, met dén post van gisteren omring iktienduizend gulden, dat genoeg is om te arangeren. Binnen agt dagen verwacht ik nog ééns zo veel.
Mevr. v. klem. Wel nu, broeder! wel nu!
Koopm. lezer. Ik wensch u van harte geluk !
Mevr. v klem. Het verheugt my, dat zekere luiden op de Overtuigendfïe wyze befchaamd gemaakt worden.
Koopm lezer. ó, Ik laat my gaarne op die wyze befchamen.
de baron, door de kamer wandelende, loopt den Kadet op het lyf. Uw dienaar, monfieur ƒ my dunkt ik heb u meer gezien.
E 4 de



72 DE GE VOLGEN van een eenige LEUGEN, *
de kadet.
Ja, ik heb dat geluk reeds gehad... in het koify-huis van Hofman.
de baron.
Ip het koifyhuis van Hofman?
de kadet.
Ja, is u dat vergeten? ik kwam juist binnen, toea gy de deur opende en my tegen 't lyf vloogt.
de baron.
Dat hebt gy mis.
* rit, ht'm (i'uv q'-f'tflrfnScAflfiW- '• Gyhad, geloof ik, geld verloren, en kost niet...
4ov «alle nom J oiiuid'W^^jJ'^ftrl
ó Ja, nu herinner ik my... doch dan zyt gy, zo ik bemerk, kwalyfc onderricht. Dat was een affaire a"hon: veur. q, Moijieur had ik toenmaals myn degen by my gehad, ik had 'et ten minde zes overhoop gedoken, cn ware voor myn geheel leven ongelukkig geweest. Myn eerlykheid bragt my in dit geval: ik zag valsch fpelen, en waarfchouwde den bedrogenen. Toen ging het fpel aan den gang. Ik... ik fpeei nooit Het is die zelve afaire, genadige vrouw! die ik het geluk had u reeds te verhalen. .
Mevr. v. klem. Ja, ja, ik ben daar. wel van onderricht.
de majoor.
Ma chere Niece! <k gratulere u van harte met deze VPonreffelyke Acquifitie! en...
Mevr.



T O O N E E L S P E 'Ë. fi
Mevr. v. klem. Mynheer Baron! wilt gy my naar huis begeleiden?
de baron. Van harte gaarne, genadige vrouw!
ïnamloH mv ziudyüoil J3ii r|I VTFDE T 0 0 N E E L.
'■■ i sj g^v jeb n ïi ,fiX Mevr. lezer, half gekleed.
Om 's Hemels wille! (25 loopt zo fnel als zy kan over het Tooneel) zo even is het my ingevallen , waar en wat zullen wy dan eten? Ik en myn man hebben van middag flechts een hoentje met groene erwten; hoe zal dat genoeg zyn voor zo veel menfehen? op een bruiloft moet alles volop zyn: ik moet t'huis blyven en klaiigheid maken. Koopm. lezer. Zorg toch niet, lieve grootmoeder! alles is bezorgd, zedert twee uuren is myn keukenmeid reeds met eenige anderen in de keuken bezig; wy zullen genoeg te eten
Mevr. lezer. Nu dat is goed. Gy hebt my, lieve zoon! uit een benaauwdheid gered; maar het tafelgoed moet il toch gereed leggen.
Koopm. lezer.
Alles zal bezorgd worden, lieve grootmoeder ! kleed 11 flechts.
Mevr. lezer. Alles bezorgd ! nu dat is goed: ik weet niet hoe my E 5 het



74 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
het hoofd (laat door blydfchap en bezigheden. (zy loop» voort en keert te rug) Maar wy moeten nog ontbyten, kinderen i wat wilt gy, thee, koffy, chocolade? zeg flechts'wat?
Koopm. lezer. Dit alles is ook reeds bezorgd; gy zyt heden gast in uw eigen huis; gy behoeft voor niets te zorgen. Mevr. lezer. Nu dat is goed, ik ben buiten dat vergeetachtig: de blydfchap maakt het my nog meer; ik zou gewis een verkeerde g'Stvrouvv wezen. Alles bezorgd! ontbyt, eten , tafelgoed, alles, alles.?... ja, aankleden, kin. deren! aankleden moetik my! hou het my ten beste, de vreugd maakt my kindsch. (zy vertrekt.)
Mevr. v. klem, die den Baron gedurig by den rok heeft getrokken, om met hem weg te gaan. Kom dan toch voort! hoort gy niet?
de baron.
Ik ben tot uw dienst, (ter zyae) Wie is zy toch?
Mevr. v. klem. Kom toch voort!
de baron.
Mesfieurs! ik heb de eer uw dienaar te zyn. (hy vertrekt niet Mevr. v. Klem.)
de majoor.
Het was tyd... myn geduld was ten einde! en toen hy die oude goede moeder zo befpottcnd aanzag, beving



T O O NE EL SPEL, ?5 ving my de lust het tooueel in het Koffy huis te herhalen.
Koopm. lezer. En ik kreeg een geweldige trekking in de vingeren: hy is vast een eerfte gelukzoeker.
de k \ d e t.
Hy is een' valfche fpeler! daarvoor is hy in alle Koffyhuizen bekend.
de majoor. Hy zal deze nacht ergens een dommen duivel die goudbeurs afgewonnen hebben, en nu vereelt by dat zyn wisfels aangekomen zyn.
Koopm. lezer. Let op, hy word myn zwager nog, en brengt al myn zusters goed door.
de majoor.
Dan gefchied haar recht: toen wy haar verzochten om borg te zyn voor den goeden Siknig, en wy haar alle zekerheid aanboden, toen had zygeenooren. Haar gefchied dubbel recht!
ZESDE TOONEEL.
de vorigen, anton gekapt en gekleed met
een pakje onder de arm.
de majoor. Zyt gy daar, Anton? hebt gy alles wel beftcid?
an-.



f6 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
anton.
Alles! zo ik maar door loutere blydfchap niet iets vergeten heb.
de majooe. Laat zien: is de Tnrkfche muzyk ook herteld? anton.
O jé! wie zou die vergeten! die is befteld. Dat... dat zal een vreugde zyn! alle mentenen zullen op de been komen.
de majoor.
Nietwaar, Anton! dat zal eersteen feest zyn! hebt gy de kransten?
anton.
Die heb ik, die heb ik!
de majoor.
En de ringen?
anton.
• mirfl ns baal nr.vnssnb TiTSmroTi nb^.i qo jjmw jjuu nj Die ook, die ook!
de majoop.
Zyt gy by de Dominé geweest?
anton. Ojé! neen, dat heb ik vergeten!
de majoor.
Niet? gy — maar Uil! ik ben zelf by hem geweest! gy zyt een brave jonge, gy hebtniets vergeten. Ga nu buiten, en als de Turkfche muzyk komt, zozeg het my.
!_ na-Jsff'j: . anton.
Goed,mynheer! ojé, dat zal heden een dag zyn!
ZE



TOONÈELSPEL.
17
ZEVENDE T O O N E E L.
Mynh. lezer, de majoor, Koopm. lezer* de kadet, siknig, fpoedig hierna Mevr. le^
zer, wilhelmine en lysje.
Mynh. lezer, ouderwet sch gekleed en door Siknig geleid.
Hier ben ik, kinderen! ftntelyk uitgedoseht! waar is myn vrouw? zeker nog niec gereed? die vrouwen hebbed altyd zo lang werk om haar optefchikkert. Ik zal by haar gaan, en haar voortdry ven; anders komt zy niet gereed, zie, hoe vlug ik ben; zo ligt als een veer. Ja, ik moet myn Vrouw halen, (tegen Siknig) gele! my, lieve zood j ik wensch dat uw kleinkinderen en achter kleinkinderen u ook nog eenmaal zo mogen eeren. O, zulk een dag weegt op tegen honderd dagen van leed en (mar* tel en Turks muzyk! (hy wil met Siknig vertrekken maar word door de komst van zyn vrouw met IVilhelmine en Lysje, tegengehouden, zyn vrouw is even onderwetsch gekleed als hy.) Ha, daar iszyj neemt haar onder den arm,) Ha, moederliet! hoe Is het met u? daar zyn wy nu! nu zyn wy in orde ! ik moet lagenen, als ik onze oude gezigten en klederen by die der jonge lui vergelyk, weet gy wat? da ar heb ik een heerlyke inval: Wilhelmine moet my geleiden , en Siknig myn oude vrouw ; dat z;üafltekens niet w;.ar?
o. rtobsd Ibs jsb ,èio $ -99dn\.« .teev
■ de



pt DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN j
de majoor.
ó, Heerlyk, heerlyk!
Mynh. lezer. Nietwaar? nietwaar? en die inval isvanmy, gyzyt alleen de gaauwe man niet, ik weet ook wat uittevindeiió de majoor, hem op den fchouder kloppende. Ja, ja ! vader; lang zult gy leven! de inval is gelukkig.
AGTST E T O O N E E L. de vorigen, anton. anton, met drift. D e Turkfche muzyk, de Turkfche muzyk komt!
de majoor.
Komt die?
ja, ja, zy is reeds daar! en menfchen, Hemel! hoé Veel volk ftaat'erreeds voorde deur!
Mytfh. lezer. Hoort gy , vrouw! veel volk, dat zal een gapen,, en een bewondering geven!
Mev lezer. Maar zeg my toch hoe ik 'er uitzie? ik heb myiu de kleren gegooid.
Mynh. lezer. ó voortreflèlyk! gy zyt fchooii, denk maar eens, gy
ge-



' TOONEELSPEL. ?9
gpvalt een oud man, hoe zult gy de jonge gezellen bevailen?
de MAJOOR.
Daar (laat het tien uuren; de muzyk isdaar, ik dacht dat wy nu gingen ?
Mynh. lezer. Ja, wygaan, kom, Myntje, kom' (7/v neemt haaf onder den arm,) hoe is het met u? Wel, recht wel?
W tl hel m i n E.
ó, lieve overgrootvader, ik bemin myn Siknig teder.
Mynh. l kze r. Dat is goed, dat is bil'yk ! en gy lieve Siknig?
siknig.
ik.... ik voel heden maar al te duidelyk dat ware
blydfchap vcrftommig baart.
DE majoor.
S;il, (lil nu! ik moet hier den optogt in orde fchikken, beneden kan gedrang komen, en dan lag myn gantsch plan in duigen.
Mynh. lezer. Ja, j a, orde moet Vr wezen!
de majoor*
Anton! hebt gy de kransfen?
anton»
Ja, ja!
lysje»
En ik draag de ringen.
Dl



tb DË GEVOLGEN vAneen eenige LEUGEN,
de majoor.
Ook goed. Nu, richt u! ik en de Kadet marfcheré* Voor op. Trek den fabel; gy zult uw wacht komman., deren, (tegen den Koopm. Lezer) Dan volgt gy, neef. en dan... onze oude vader met de bruid, dan Lysje met deringen, dan moeder met den bruidegom, en dan Anton met de kransfen. (Nadat hy hen alle geplaatst heeft) zie zo!
anton.
En ik huil boven de kransfen.
de majoor. Ja, Anton! hoe meer hoe beter.
anton.
Als ik maar kon: de vreugd laat het my niet toe, eri als ik de Turkfche muzyk hoor, zal het my onmooglyk zyn.
de majoor, zich aan het hóófd van den rei plaatfende. Nu trekken wy eenmaal de kamer om, én dan regelrecht de deur uit... geeft acht! marsch! (zy trekken eens den kamer rond.)
anton, maakt huilende trekken. Dat gaat niet! ik kan niet huilen: ik zal doen of ik huil, (De optogt midden in de'kamer zynde, roeptmyrheer Lezer) houd op, kinderen! houd op! byna had ik, door overmaat van blydfchap, het nodigde verseten: onze kinderen, het jonge paar te zegenen! kom
hier,



TOONEELSÏEL. ii
Uer, moeder! (tegen den Koopm. Lezer) vader! kom met uw dochter hier. (Het jonge paar knielt voor hem en hy ftiekt zyn handen over hen uit). Goeddoende Hemel! gy kent myn hart, maak myne kinderen gelukkig, fchenk hen een ouderdom als de myne is, en myn uit. zigt op een heilryk toekomend.
Koopm. lezer.
De Hemel vervulle dezen wensch. Siknig ! van nu af aan, myn lieve zoon! myne Wilhelmine is jen goed meisje: hou haar in waarde, bedroef haar nooit, en de zegen des Hemels zal met u zyn.
Mynh. lezer.
Nu naar de kerk.
NEGENDE T O 0 N E E L.
de vorigen, een gerechtsdienaar. de dienaar.
IVIet uw verlof, myne heeren! is hier ook een bedieti-
de van den heer Stads kasfier Siknig ?
anton.
Dat ben ik.
de dienaar.
Ik heb order om u.terftond by den heer preiïdent van 't gerecht te brengen.
anton.
My? rrïy?
F vt



82 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
de dienaak.
lts «eed 3J001* . ' isw dc
Ja, u, en dat wel zonder uitttel.
asto n.
Dnt is nu onmooglyk: als ik uit de kerk kom, zal ik terllond by hem komen.
de dienaar.
Myne heeren! het zou my leed doen geweld te moeten gebruiken: ik bid u, beveel voor my.
siknig.
Kan het geen uitttel lydeu ?
9nvm hooft »d bedienaar. Geen oogenblik.
s i k n t g.
Wat is 'er dan te doen ?
de dienaar» Dat is my onbekend.
siknig.
Nu, Anton, ga dan!
de majoor. Ga heen! als wy te rug komen,zult gy wel weder te huis zyn. Order moet ieder pareren,
anton.
Ik moet immers de kransfen dragen?
de majoor.
Lysje kan dat wel doen.
anton.
Ojé, ojé, nu kan ik huilen! die heer had ook het
ont-



TOONEELSPEt. 8j
öïitbod wel wat kunnen uitftellen, die groote hanst zat ook niet nodig zyn. 5» het heengaan met den dienaar') Ojé, ojé, nu kan ik weenen!
Mynh. i.tzer. Wat moet ik hier van denken ?
siknig.
Misfchien is'er iets gebeurd daar hy'bj was, en dac
. •' Toöï pjavsd .ii Lid si ;n3}iiuid3a ris? hy nu getuigen moet.
de majoor.
Dat is ligt mooglyk: het gerecht is altyd naauW tóeziende; met dat al is het verdrietig, het ftoort myne vreugd. De kaerel meende het zo wel; doch wat kan dat helpen? Marsch! buiten zullen wy onze vreugd weêr verlevendigen.
Einde van het Tweede Ucdryf.
■
■
' ,t!30?> •.. i isb
■



84 DE GEVOLGEN van een ei nige LEUGEN, DERDE BEDRYF.
Het Tooneel verbeeld de vorige kamer.
EERSTE TOONEEL.
Men boort van verre een Turks muzyk, het gejuich van het volk nadert, en houd eindelyk op.
Mynheer en Mevrouw lezer, de kadet, de Koopman lezer, de majoor, siknig, wilhelmine en lysje, treden binnen.
Mynh. lezer.
Daar zyn wy weder te huis. Dat wassen optogt! dat was een gejoel!., ik heb gehuild en gelagchens ik was droefgeestig en vrolyk tevens. Hier, lieve zoon! geef ik u uwe bruid over, thans uwe vrouw! leeft vergenoegd en gelukkig met elkander!
wilhelmine. Karei, Karei! nu de myne, nu voor altyd de myne! hoe dikwerf heb ik daarom den Hemel gebeden?.,. Hy heeft myn gebed verhoord!
siknig, haar omhelzende. De myne! ik kan voor ditmaal niet denken dan aari de woorden: de myne!
Mynh. l e 2er. Wat is dat hartelyk ! Kom hier, oude! laten wy ook
doeu



TOONEELSPEL. 85
doen zo als de jonge luiden, laat ik u eens recht hartelyk kusfchen.
Mevr. lkzer. Van gantfcher harte.
Mynh. lezer. Zie vrouw! het gaat zo niet als voor vyfenzestig jnren!
Mevr. lezer. Och! ik herinner my dit nog klaar. Toen wy uit de kerk te huis kwamen, trokt gy my aan hetvengfter, en drukte my aan uw hart dat ik fchreeuwen moest. ■Mynh. lezer. Nietwaar? toen was ik een andere kaerel! maar nu laten wy dit werkje over aan anderen, wy hebben het onze gedaan .. Anna! ik ben moê, die opichik is my tot last.
Mevr. lezer. My verveelt die ook.
Mynh. lezer. Kom, laten wy ons uitkleden; en zo wy wat lang mogten wegblyven... daar moet niemaut erg van denken.
Mevr. lezer, in het heengaan, *• Gy zyt nog die oude fpotter!
de majoor.
Daar gaan onze oude luiden luchtig en vrolyk, als of zy zeiven bruid en bruidegom waren; jonge lui!neemt hier een voorbeeld aan... Maar de drommel! ik beu F 3 ook



86 DE GEVOLGEN van een een:ge LEUGEN ,
gok moê en heb vry wat afgeloopen. Wat dunkt u, neef! als wy o:'s eens verwyderden, een pyp rookten, de verliefden wat alleen lipten, wat uitrustten, om daarna de vrc-'ykheid beter te hervatten ? ziet gy niet hoe zy daar liaan re ftreelen, en vader en oom van hier wenfcben? ja, lach maur, Wilhelmine! lach maar! ik weet wel dat gy ons gaarne van hier zaagt: onder ons gezegd, veriaat u op uw ouden oom: heden avond zal }k u onder den dans wegpakken, dat geen mensch zat weten waar gy geftoven pf gevlogen zyt: ha! dat verfta ik meesterlyk,
wilhelmine.
Oom! gy zyt toch geestig.
de majoor.
Nu,'kóm! vader! kom! wat ftaat gy daar te peinzen?
Koopm. lezeb. Ik dacht daar aan haar moeder! zy is volkomen haar evenbeeld: zy beminde my ook zo hartelyk...
de majoor.
Papa ! denk daar aan op een ander tyd : nu kom, inanch! heer Kadetiop dit tooneel by de jongelieden , fchiet gy over.. gy zult ons intusfehpn bedienen. (De Majoor vertrekt met Koopman Lezer en de Kade/.)
TWEE'



TOONEELSPEL. »7 TWEEDE TO O N E E L.
siknig, wilhelmine, de Raadsheer van walden, twee getuigen, een secretaris en een vreemde.
Wilhelmine en Siknig ftaan hand aan hand} hun gelaat drukt een inwendig genoegen uit.
de raadsheer.
Heb ik de eer niet met den heer Siknig te (preken?
siknig.
Ja, mynheer! Wat is 'er van uw dienst ?
de raadsheer.
Ik wenschte u eenige minuten alleen te (preken.
siknig.
Dit is myn vrouw.
de raadsheer.
Het doet my leed, mejuffer! maar ik moet u verzoe. ken ons een oogenblik alleen te laten.
■ n!9B)P6<c var xlnsb ! eqs'ï Met wien heb ik dan de eere te (preken ?
de raadsheer.
Met den Raad van Walden.
wilhelmine, verbaasd ter zyde, tegen Siknig.
Wat of by wil ? zal ik gaan?
F 4 sïK«



83 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
siknig.
Ja, ga, myn kind! waarfchynlyk zyn het amptszaken, die my wel eens meer van u zullen afroepen.
w'LHELlVriNE.
Uw dienaresfe, mynheeren.
BERDE I 0 0 N E E L.
siknig, de raadsheer van walden,
twee getuigen , een secretaris, Koopman richt<:r, daarna een dienaar van '/ Gerecht.
de raadsheer.
r
Jk bid u nogmaals om verfchooning, dat ik op zulk een* gewigtigen dng u moet lastig vallen, maar myn pligt...
siknig.
Belieft gy geen plaats te nemen ? (hy zet ftoelen.)
uk raadsheer.
Gy hebt hier zekeriyk pen en inkt' ha, daar ftant alles! (tegen den Secretaris') Ga zitten , en fchryf. (te. gen Siknig) Mynheer! ik ben afgezonden, om u over eenige poiuten te ondervragen.
s • k n ' g. Ik ben tot uw dienst, mynheer!
de raadsheer, tegen den Secretaris. Ad Trimum', (tegen Sik ig) uw naam?
SIKNi <••
Siknig. (de Secretaris fchryft de vragen en antwoorden.) %E



jOONEELShEL.
DE RAADSHEER.
Uw naam en toenaam?
SIKNIG.
Karei Hendrik Siknig.
DE RAADSHEER,
Gy zyt ontfanger?
SIKNIG.
Zedert gisteren.
DE RAADSHEER.
Uw ouderdom?
SIKNIG.
. Zevenentwintig jaren.
DE RAADSHEER.
Ik bid u, verfchoon my, het is zo het gebrujk,
SIKNIG
Dat weet ik, en ben nieuwsgierig waar dit alles toe dienen zal.
DE RAADSHEER.
Gy zyt getrouwd ?
SI K N I C.
Ja, zedert een half uur , met Wilhelmine Lezert dochter van een koopman , hier woonachtig.
de raadsheer, tegen den Secretaris.
Ad Secundum! (tegen Siknig') de oorzaak van myn ^omst zal u misfchien onbekend wezen?
SIKNr G.
Jk weet die niet! of het moest dan zyn wegens myn f 5 knecht,



$0 DE GEVOLGEN vki&ïö eenigeLEUGEN,
knecht, dien men voor een half uur gerechtelyk heeft laten halen!
de raadsheer.
Waart gy deze nacht'te huis?
s i k n i c.
Deze nacht? neen.
de raadsheer.
Hoe laat zyt gy uitgegaan, en hoe laat te hüis gekomen?
siknig.
Het zal ruim elf auren geweest zyn toen ik uitging, en ik kwam over driè'n te rug.
de raadsheer.
Waart gy verzcid door uw bedienden?
siknig.
Neen, deze bleef op myn bevel te huis.
de raadsheer.
■ By wien zyt gy de gantfehe nacht geweest?
siknig.
By wien? waar? overal en nergens! de blydfchnp, myn ampt en het verlangen om myn meisje te verkrygen, dreven my in de vrye lucht, ik liep langs grachten en ftraren.
d e raadsheer.
Hebt gy dien gantfchen tyd met niemant gefproken ? zyt gy niet ergens in een huis geweest?
sik-



TOONEELSPEL. r ff
'rvul ivloid j^iss wu llEdsS5yib®v tiara naib <Jrbsnjl Ja, ik fprak met eenige Officieren ,<Tieaan depoorten tde wacht hadden, wier namen ik niet weet. Ook ben )k in het Hofmanfche koffyhuis geweest.
de bjjbsuee8-
Iloe lang? en wanneer?
siknig.
Een kwartier; en omtrent twaalf uuren, ■
i) e k a ad sh e ep.
En' daarna?
s i k n i g.
Heb ik gewandeld.'
de raadsheer.
Zyt gy niet by dén Koopman Richter geweest ?
siknig. VJ5 msW
Neen.
de raad? heer.
Gy hebt dezen morgen vierduizend gulden aan Bankpapieren, voor uw borg jopdekamei gebragt, van wien hebt gy dit geld gekregen.?
SIKNIG. f. „■' ,
Dit geld... (eenigzfns verlegen') van myn oom.
de raadsheer.
De naam van uw oom, en waar woont hy ?
SIKNIG.
Hy heet Willem Siknig, en leeft ampteloos van zyn eigen vermogen , te Kasfel.
DE



ja DE GEVOLGEN van een bevice LEUGEN,,
de raadsheer
Op welk eene wyze heb: gy dat geld gekregen?
siknig.
Gisteren avond, met den Post.'
'de raadsheer.
In Wisfelbrieven of in Bankpapier?
siknig.
In... in Bankpapieren.
de raadsheer.
Uw <xom heeft u zekerlyk ten zelfden, tyde gefchreven,
siknig.
Ja. II a wj n»v 1.. »| 8«oa
de raadsheer.
Kunt gy u met dien brief zuiveren ?
siknig.
Waarom? en waarvan?
de raadsheer.
Ik verzoek u om een beflisfend antwoord.
siknig.
Thans... thans heb ik dien niet by my... ikherinnepmy... ik heb denzelven gisteren avond verfcheurd.
de raadsheer.
Hebt gy in uw nachtwandeling l.iarzen aan gehad?
siknig. de raadsheer.
Hef (.eeü gerechtsdienaar brengt een paar laarzen.)
Zyn



TOONEELSPEL 03
Zyn dit uw laarzen, en dezelfde die gy by uw wan. deliug hebt aan gehad '<
SIKNIG.
Ta , het zyn de myne, en waarfchynlyk... ja toch! het zyn dezelfde die ik aan had.
Door weik toeval zyn die met zo veel kalk bemorst ?
SIKNIG.
Dat weet ik niet, waarfchynlyk ben ik in de kalk getreden.
DE RAADSHEER.
Draagt gy ^e fleutel van uw kapkamer, die by het inkomen van uw logement is, altyd by u?
v.i"av$i*TWi* fim'b r.m n V3 aali Altyd (in zyn zak zoekende) ik heb die heden zelfs by my, (hy vertoont die.) Ik onderhoude eenige vogelen daarin, die ik daaglyks zelf voer, maar heden heb ll« die waarlyk vergeten.
DE RAADSHEER.
Is u niets van de diefllal bekent, die deze nacht iu't huis van den Koopman Richter plaats heeft gehad ?
SIKNIG.
My? my niet in het geringde.
DE i- A A D S H E E R.
Hebt gy dat kistje dat daar geflolen is niet gezien?
SIKNIG.
Ik! een kistje? hoe komt gy tot deze, beledigende vraag?
DE



p4 DE GEVOLGEN vaneenbenigeL-EÜGEft*
DE RUDSHEEü,
Zeer natiuirlyk'l het kistje is door een venglcr ges ftolen, waaronder kalk lag, waarin men verfcheidene voerftappen ontdekte j liet gerecht' ging deze voetftappen na ,■ welke hen naar uw kapkamer leidden, die wel ge'' floten was en in tegenwoordigheid van het gerecht geopend is. Men vond het kistje daarin, gebroken en ledig. Dasr gy nu de fleutel van die kamer alt,d by u draagt, dient gy toch te weten hoe dit ki.tje daar'in gekomen is.
SIKNIG.
In myn kamer? dat is onmooglyk, dat Js voor my onbegrypiyk!
jlïfl nncri ni na < ^f^jft^g'jt.' "
Ten minfte voor my zeer vreemd ! uW bediende heeft men reeds ondervraagd, gy bekrachtigt zyne verklaring-zo we! als zyne onfchuld! Mynheer Siknig! ik bidu, overleg alles wel ,... gy zyt deze nacht niet te' huis geweest, gy kunt nietbewyzen, waar gy geweest zyt; uw laarzen zyn met kalk bevlekt, men heeft het open gebroken kistje in uw kamer gevonden; hedert morgen hebt gy geld voor uw borgtogt op de kamer ge brngft, en gy kunt niet bewyzen van waar gy dat geld ontfangen hebt, bovendien beweert de eigenaar dat de door u .overgegeveue Bankpapieren de zynen in Hommers volmaakt gelyk zyn , ten minfte even zo nieuw en onverlieten als deze waren.., dit zyn gxooizGravamina \ het doet my leed, maar..;
sik-



TOONEELSPEL.
95
siknig.
Groote God! gy zult toch niet geloven?., alleen het denkbeeld doet my gruwen!.. ach , dat is aller verfchriklykst! (hy (laat op en trekt zyn zakdoek uit, en iets klinker. d$ valt op dei:grond, de gerechtsdienaar raapt het op.)
de raadsheer.
Geef hier ! (Jiy beziet het, en zegt daarna tekenden Secretaris.) Schryf voort! (tegen Siknig.} Hoe komt. dit in uw zak? q
SIKNIG.
Dit? (het beziende) d.t? (zich bezinnende) toen ik hedenmorgen uitging, trad ik daarop op de trappen, ik dacht dat het iemant verloren had, en in haast flak ik het by my.
de r a a dsheer.
liet is zilver! een (tuk van een beflag! (tegen den koop man Richter) mynheer! kent gy dit? , ovo , richter., het beziende.
Ja , zeker ken ik het! het is een Huk van het beflaj van myn kistje, juist het ftuk van hetfleutelgat: ziehier myn naam gegraveerd: J. R., ziet gy?
de raadsheer.
Waarlyk, dat is te veel! ik beklaag u! Nu ben ik genoodzaakt u anders te behandelen: gy moet uw3degeii afleggen.
vt» ' !Rt\W*09)0otb trWW/knoiew 9sab kIo OMaArev God! in welk eene verdenking, in welk een doolhóf
vind



$5 DE GEVOLGEN vaneeneeotge LEUGEN,
vind ik my gcbragt.' (hy geeft zyn degen aan den gerechtsdienaar.)
de raadsheer.
Wilt gy uw zakken zélf uithalen, of...
siknio.
Ach, dat is te veel! mynheer! ik ben onfchuldig! noch nooit is de gedachte tot een diefïïal in myn ziel opgekomen: ik kan, ik zal my rechtvaardigen, ik bid u, geef my tyd? Bedenk...
de raadsheer.
Gy moet uw onfchuld niet door woorden, maar door daden bewyzen!... haal uw zakken uit, of ik ben gedwongen ...
siknig.
Neen... doch ja, ik moet my alles laten welgevallen; de waarfchynlykheid is geheel tegen my; raasj waarachtig! by God! ik ben onfchuldig! en dan, bedenk eens, myn eer is voor eeuwig gefchonden ! Myn vrouw zal daaronder bezwyken! en de fchrik zal myn ouders fpoedig in 't graf doen dalen!
de raadsheer.
Ik bid u voor het laatst, ik handel volgens myn pligt; ik moet zo handelen!.. Gerechtsdienaar! (deze nadert Siknig.)
siknig.
Niet nader ! noch nimmer heeft het gerecht de hand aan my geüagen, eu zal het uu ook niet doen ! Ik kan
myn



fOONEELSPEL. 97
myn zakken zelf uithalen. (Hy legt zyn fmiipdoos, zakdoek , jleutet, beurs, brieventasch en een brief op de tafel.) Meer heb ik niet.
t> e raadsheer.
Wat hebt gy daar in uw hand'?
S I K NI G.
Het is het portrait van myn vrouw... dit zal ik toch mogen behouden ?
de raadsheer.
Onmooglyk!
siknig.
Onmooglyk! zo (tast het toch aan my het te vernie tigen! (hy breekt het.) Het zal niet by het gerecht op tafel leggen, ter openbare befcliouwtng, om van hand tot hand te gaan, en ieder te doen zeggen: ziedaar de fchoone vrouw van den Dief!.. Ha, hoe grieft my die naam! en toch zal de gantfche (lad myzo noemen! Hemel! waardoor heb ik dit fchriklyk lot verdiend?
de raadsheer.
Wees bedaard! ik herhaal het nog eens: uitroeping gen baten hier niets, (tegen den Secretaris) brengalles in orde. (hy doorzoekt den Brieventasch en ziet den brief in.) Ha, hier is nog een bankpapier v.m duizend gulden! hebt gy die ook van uw oom ontfangen? sikni a.
Ik ontfing vyfduizend gulden. de raadsheer, na d*n brief gelezen te hebben. Om's Hemels wille! Siknig! gy zyt overtuigd, gy G zyt



p$, DE GEVOLGEN vaneen eenige LEUGEN,
zy. verloren) hier is de brief van uw oom: hy fchryft udathy geen geld zenden kan, en toch zegt gy dat van hem ontfangen te hebben.
»wbao39rf8.io m ,M#**V&*J u Üm jood' .Ook nog dit.
DE RAADf ii eer.
Beken iiever rondborflig? . Ikjfpreek nu, zelfs meer dan ik moest, als vriend, als mensch. Ontfchuïdig u door overmatige liefde, door dringende begeerte naar uw ampt; en geef dezen eerlyken man het overige terug: ten minfte kan dit uw ftnf verzagten.
i ,{,«099 «i-v; isd i-imr'^BaïMvf mtr %ooh sbsjj: Mynheer! geef my alles terug, en ik zelf wil fmec-
fceu dat mén.de gantfche zaak fmore.
nüi» ttood tasd AfV#«fi*8* W*ny* las blooa Dit is nu niet meer mooglyk.
siknig.
Het zal ook niet mooglyk zyn : breng my. in de gevangenis; ik ben bereid mede te gaan.
de raadsheer.
."tDBUHrrajtolno; ryU" laonrwroan nwn
Gy bekent dan de daad?
siknig.
Ik! bekennen dat ik een dief ben ?.. Mynheer! gy floot my een dolk in 't hart! ik ben geheel onfchuldig aan deze misdaad, dat weet God, die myn ziel kent, eu "my niet verlaten zal. Alle bewyzen zyn tegen my; ik ben van alle tegenbewyzen ontbloot j en ben echter zo onfchuldig als gy zyt mynheer! gy die my met een _ koel



* TOONEELSPEL. I 3 £
koel' opflag van medelyden aanziet, ën gaarne uw affchuw tegen een dief daardoor wil te kennen geven.
de raadsheer.'
Ik hoop gy zult u beter bedenken, en ons het onder, zoek niet lastiger maken. Beantwoord my flêcnts nog eene vrage: gy on'tfi'ng dit" geld'niet van uw oom ; van wien hebt gy het dan ontfangen ?
sikruc.' Ia :'"-,(""' •
Van een onbekende hand... Lach niet... deze lach beledigt de onfchuld, en zal u eens in den dag van rekenfchap voor het hoofd fpringen! Ikkanzekerïykmyn gezegde door niets bewyzen, maar het ware eenedolheid langer te zwygen, want het geld myn eer! riet geld het leven myner vrouw en dat van haar geilachtV zülki een moord zal myn weldoenfternret op haar hoofd willen Horten. Is zy waarlyk van hier gereistdnn fla my God by 5
de raadsheer.
Hebt ey nog iets tot uw verfchooning intebrengen?
nsas oi 'jbam bia^d nsd «i ;a maarts v
SIKNIG.
Niets! de Hemel moet my redden, men fchen kunnen het niet doen.
de raa dshepr.
Hoor dan het protocol, en onderteken het.
10 aoriM nao jij Jnao i nt ;llob nas vtp: s r k n i c.
Waartoe?... c.och ik onderfchryf het dr,n , de Raadsheer en de getuigen onder/chryven het, waarna. Sihiig vervolgt.) Thans bid 'ik u vóer'my weg, want tk moet 'toch in de gevangenis!
G ?, DB



léo DE GE VOEGEN van een eenige LEUGEN,
de raadsheer.
Ja; dat moet gy!
In de gevangenis! (in tranen.) Om daar myn trouwfeest te vieren. Ach,dat is vcrfchriklyk ! doch voer .ny Weg, eer iemand binnen komt: ik heb geen beu ys vo >r myn onfchuld;alle verdenking is tegen my, ook zy konden naar den (chyn oordeelen ook zy konden geloven... voer my weg , dat ik hen niet weder zie voor dat ik gerechtvaardige ben.
os raadsheer, tegen den Gerechtsdienaar.
Haal een wagen, (de dienaar- vertrekt)
jiioaTJnojiulljiu 099 asb rfbSWiMtf
Ik verander dit huis van blydfchap in een huis vai» weeklagte! Ik breng fchande over de gryze hairen der oude Heden. Waarde, beste heer I voer my weg eer zy komen!
de raadsheer, tegen den Secretaris.
Hebt gy alles genotcert9. verzegel dan dit alles. (Hem ter zy at trekkende) Ga dan tenlond naar zyne woning eh verzegel daar alles. Verftaat gy my ? (de \Secretaris volgt déze bevelen en vertrekt. Hy vervolgt tegen Siknig.) Ik bid u nogmaals
s t e n r g.
O, gy bid ve rgeefs! ik verdien deze behandeling riietj'dat zal n vroeg of laat blyken. Nu, voort! voort! vóór het gerecht! in de gevangenis! in de foltering ter doodJalleïii, voort! op dat ik hun klagten en hun
ang.



T O O N E E L S P E l. ■ 101
sngfilg gefchrei niet hore... op dat ik niet wanhopig worde eer myn onfchuld gebleken is.
VIERDE T O 0 N E E L.
be vorigen, wilhelmine #« «8 gerechtsdienaar.
wilhelmine, vrolyk en met levendigheid.
ÏVIyneheeren! ik bid u om verfchoor.bg; het is de bruid niet mooglyk het gezdfcbap van haar bruidegom langer te misfen. Al waren uwe bezigheden nog zo gewigtig, al betroffen zy zelfs den Staat, zo behoorde gy toch te bedenken, dat ik dezen dag een uitllukent recht op hem hebbe, dat ik tot geen prys zoude willen aflfaan.
de raadsheer, leid haar zagt te rug. Mejuffer! nog een oogenblik, wy hebben zo gedaan, nog eenige minuten.
wilhelmine. Die voor my uuren zuilen zyn! Neen, neen I ik laat ihy zo niet afzetten... (zy ontfpringt hem en loopt na iiknig). Karei! Karei! om Godswil, watdeerdu?
siknig, ziet haar fterk aan,.wil Jpreken, maar kan niet, hy wyst met de hand naar de deur, einaclyk valt hy haar om aen hals en zegt met een gf fmoorde ftem: Wilhelmine! Wilhelmine!
G 3 WIL'



V* DE GE-VOLGEN van een eenige LEUGEN,
wilhelmine.
Hemel! wat is hier voorgevallen?
sikniq, fcheurtzich van haar los; tegen den Raadsheer. Voort, voort! lucht, lucht! of ik dik! Chy fcL*urt zyn kamifool open.)
de gerechtsdienaar.
Baar is de wagen.
SIKNIG»
Nu ben ik bedaard, (hy keert zich na IFilhelmlne) God da u by! ik kan het niet doen. (hy fr.elt voort, en de Gerechtsdienaar vclgt hem.)
• ■ ■ • wilhelmine, vedcrhoud den Raadsheer
en de overige. Ik Iaat u niet gaan, myne heeren! voor dot ik weet wat hier is voorgevallenl ontferm u over my! ik del my het verfchriklykfte voor! helpt my uit myn angst! ik laat u niet los!
de raadsheer, zich van haar los rukkende. Mejuffer!... verfchoon my!... ik moet gaan... del •u gerust '! alles Kan zich nog ten besten fchikken. (hy vertrekt met de getuigen.).
wilhelmine, de Koopman Richter vast-
Vm siirnno Y3 t.S9io bastw ordende. 500,nno v Neen, neen! eerst moet gy my zeggen, waarhee* myn Siknig gevoerd word!-wat is met'hem gebeurd? wat heeft hy gedaan? ...
KIC ««



T O O N E E L S P £ ~:: m
richter.
Mejuffer! ik beklaag u.
W I L tl E I. M I K E.
Beklagen! ben ik te'beklagen ? waar is myn Karei? waar is myn man? ' ' " '
richter. to*\>*»i «r>
Uy is... Mejuffer, verlfcWöon my!... gy zult het door anderen wel horen! ik moet voort!
W I L H E*L M 1 N E.
Mani ik laat u niet los! (leep my waar heen gy wilt, ik verlaat u niet! Zyt nrec bekommert, zo ik door uw dralen onmagtig mogt worden!.. Myn bektemde handan zullen u zo veel te vaster houden! ik bid u, fpreek, fpreek! waar is myn man ?
richter. f0 rt m\ iï
Hy is... in de gevangenis.
wilhelmine- ,.j
Ia de gevangenis? neen, neen!... waarom?
„ui*,., „\ nv*<HUPTJtS% zahh* ao
Ik beklaag u in myn ziel! maar gy moet het.toch eenmaal weten! hy heeft deze nacht een kistje met geld
geftülen- WILHELMINE.
Onbarmhartige fpotter! floot M* *fe rftf),dat is onn ooglyk! 6, liegr zo wreed niet! gy ontrukt my
het leven. bichter. -■
Gave God dat het een leugen ware!De.helft«m G 4 tet



104 DE GEVOLGEN vaneen eenige LEUGEN,
het geflolene wilde ik gaarne daar om geven .... Ik moet voort! vaarwel, arme vrouw! en troost u! (>'/y vertrekt.')
wilhelmine alleen. 6 Neen! dat is onmooglyk...misfchien iets verfchriklyker'. . Ach, ik weetniet wat in my omgaat!... ó myn Karei!... ik ongelukkige!
VT F D E T O O N E E L.
tig laad 31 ' IstosH'T «rtragiss \x ■ -
"wilhet mine, de majoor, Koopman lrzer. Een Wjl daarna Mynh. en Mevr. lezer.
pr majoor.
2^eg my toch wat' hier te doen is ?
Koopiii. lezer. Wilhelmine! wat deert u?
wilhelmine. ó, Myn lieve vader! (la my by! help my!
Koopm. lez ek. Wat is 'er dan gebeurd? '
wilhelmine. Myn arme Karei.'... zy hebben hem... (ïn tranen vitbai stende) ó, vader! vader! ik ben'een verlatens vrouw!
de majoor.
Myn lieve kind! fpreek klaar!
wilhelmine.
Men heeft hem in de gevangenis gebragt!
DB



T O O A' E E L S F £■ E. ,. io>
Wie? wie? . , ...v „inn. bioov ïtfcai .
Koopm. lezer.
Siknig?
WILH ELMINÏ.
Ja, ja!... o,red hem!
d £ m A ] o o r.
Wat heeft hy dan gedaan?
wilhelmine.
Ik weet het niet., zy zeggen... Hemel! ik beef als ik 'er aan denk... zy zeggen... zy befcbuldigen hei» met een diefftal!
. de majoor.
Wat? wat? da: is niet mooglyk!
Koopm. 1. EZERi
Dat is niet mooglyk!... gertolen ï nog eens niet moog lyk! Wanneer is hy gevangen?
WILIIELAIINE.
Op dit oogenblik!
Mynheer en L\ievron\v Lezer komen met verbaasdheid binnen. Mynh. lezer. Zeg my toch, om's Hemels wille! ik zie met.myn vrouw uit het vengfter...
Mev. LEZER. En een wagen met dienders komt voor de deur!
Mynn. lezer. En zy nemen Siknig mede!... Wat heeft dit te beduiden? wat heeft hy gedaan?
Koopm.



ïoö DE GEVOLGLN vaneeneenigeLEUGEN,
• ■ Koopm. lezee.Dat weteu wy zo weinig als gy.
Mevr. lezer. Maar, hebben de dienders niets gezegd?
de majoor.
Wllfiefmirje was tlteen da»r, en wat zy zegt is onmooglyk!
. , , Mynh- lezer. . .
Het kan toch geen geheim zyn!... Ik dacht my dezen dag zo hartelyk te,yervrolyken. Ik leefde negenentagtig jaren en ik heb altyd gezien, dat na groote blydfchap grop,te droefheid volgt; maar voor ditmaal komt lje,t a^te onverwacht! (tegen den Majoor) Zoon! loop fchjjèiyk^iaar het ftr.dhuis, en zie of gy iets te weten kunt. komen.
• isdai tn»t! Led boO'fR^lt^^Jftï)
Ik ga mgt u; o , neem my meê ! my zal hy niets ver-
zwygen-ik wil zelf met hem fpreken: kora voort, voort!
Koopm. t. ez E u.
Neen, dochter! gy moet hier blyven.
*fo«n osst! m iktW hbi1 Hfc H warfnym , rbO .„Het.'s myn man! myn man!'
tb ïoobwav/ i'.il'ji'-i? SaW WMnW1* !9!ofl93*i!
ïk.vyii eerst de zaak onderzoeken, en daarna,Wilhel-
.K|ne! jaarna...
BpM .twew ifiadigtx looiln^rn rtsv lomir;! ob ro -m. I ftajici'ha n?qo t{n\i «r! wsb brov 09«i$*9h 9b sófl •



T O O N E F:L S F E /,. [Q >gg ZESDE TO O NEE L
DE VORICEN, *NTl)A
DE MAJOOR. .!> n9(]d9fj ,11
Dnar komt Anton ! die zal ons opheldering geven.
• ,*!;;f;b frj'iiïB ?£V/ Qnifrh3niivv
Waar is uw heer? Uvi>ora
ANTOÏi
Op hetftadhuis, mynheer Majoor! nu kan ik huilen!
wilhelmine.
Maar waarom? fpreek, lieve Anton! fpreek!
«sas gfficfö." 11 113 "9 " * Weet gy dan nog niets ? dan wenschte ik dat K hier niet gekomen was! doch waar zou ik loopert, om voor mynheer hulp te zoeken als by u? zo hy het gedaan heeft was het uit liefde tot u !... Gahtfche nachten bragt hy (laaploos door, tenvyl hy God bad hem te helpen. dat hy zyne Wilhelmine verkrygen zou. Mynh. lezer. Maar wat beeft hy dan toch gedaan?
Och, mynheer! veel, als het waar is. Deze nacht heeft iemand uit het huis Tan den Koopman Richter een kistje geftolen. Ond'er het vengfter, waardoor de dief inbrak , lag een kalkhoop , waarin meri voetfiap' pen zag. Het gerecht volgde deze flappen , die tot het huis en de kamer van mynheer zigtbaar waren. Men opende de deur,en vond daar het kistje opengebroken
ea



ioB DE GEVOLGEN vaxkseexic. LEUGEN,
en ledig. De verdenking viel nacuurlyk op my; men deed my halen, en vraagde my zo lang, tot dat ik eindelyk zeggen moest dat mynheer deze nacht niet tehuis was geweest, en dat hy ue fleutel van zyn kapkamer altyd in zyn zak had.
de majoor.
Uw heer was deze nacht niet te huis?
AM'0 Et
Neen, hy ging te elf uuren uit, en kwam niet voor half vier te rug.
Koopm. lezer. Waar is hy dan geweest ?
ak t o n.
Dat weet ik niet; maar toen hy te huis kwam waren zyn laarzen vol kalk, en dat heb ik voor het gerecht moeten zeggen.
Mevr. lez er. Om rs Hemel wil, lieve kinderen !
w i l helmin e.
Het is onmooglyk ! het is onmooglyk!
anton.
Hy leidebankpapieren op de tafel, en las daarin; maar dat heb ik niet gezeut om dat 'er nietna gevraagt wierd. Koopm. lezer, Dat was dan omtrent vier uuren?
anton.
He; was nog zo laat nier. .
Koopm.



JOONEELS P E L. io?
Koopm. lezer. En gisteren zeide hy ons, dat hy het geld in wi.sfeU geld ontvangen had; en ten vier uuren 's morgens is nog geen wisfelaar by de hand... ó Hemel! zo.by zich had laten verleiden!... ik moet gerust gefteld zyn of ongelukkig wezen! Kom Majoor! kt en wy| naar 't Stadhuis gaan.
de majoor.
Ja,laten wy gaan... Zo.'er iets aan de zaak is moeten wy toch raad fchaffen
WILH ELMIKÏi
Och, neemt my mede !
Koopm lszep. Lieve kind! dat kan niet;, wees .bedaard sa (blyf
hopen.-:. •. ,. .3 isb irs tMoi lov nasineï ov£
wilhelmine. „nag-uoi Zo gy hem fpreekt, fchets hem myn fcbriklykentoeftand. Zeg hem hoe lievig ik hem nog bemwne. Mynh. lezer. God geve ons een goede uitkomst. (Koopman Lezer en de Majoor vertrekken,),,, T M A
ZEVENDE T O O N E E L.
. .... «flBiVaS ntmie/io' j«b mo lïss'ja, «in darf isb Mynh. lezer, Mevr. lezer,wilhelmine,
anton.
SnsTHü i9iv jti'ai'ïnoanb ïsw ja(ï Mevr. lezer.
ees getroost lieve kind! nog is het niet zeker.
Mynh.



iio DE GEVOLGENvaneencenige LEUGEN,
Mynh. i, f z e n. Ailtori, hebt gy uw hert niet gezien ?
anton.
Ja, toen ik verhoord was, wierdikopgefloten; welhaast liet men my los, en toen zag ik mynheer voor de Balie liaan.
wilhelmine,
Hoe zag hy 'ér uit? fpraakt gy met hem?
anton.
Hemel! recht verwildert! ik fprak hem tweemaal aan, doch by floeggeen oogopmy ..en daarna., (hy weent.} Mynh. lezer. Welnu, en daarna?
a nto n.
Daarna kwam een diender, entoen. ..en toen floten zy hem in ketenen,
tril *t»ol)B«8 af. '^iiÜMïm.''': In kesenen? 6 God! ó God! Moeder, moeder! is nu nog mets zeker ?
.a isJJ .iiit-lA
anton.'
Toen voerde zy hem weg, en ik liep hier henen om by u hulp te zoeken.
Mynh. lezer, met groote droefheid. ■ Moeder! onze vreugd word verfchriklyk verkeerd in bitterheid! ö, ween niet! ween niet! zo gy nog tranen hebt, befpaardie, helaas! gy zult die nodig heb. ben. Ik kan niet weenen ; ik heb in myn leven meer droefheid dan vreugde;gehad; de bron der tranen isby
my



T O O N K. R L &. E E jv .. . . iix
my verdroogd... Zonder overtuiging flrtr.t men niemand in ketens! Arme, verblinde Siknig! uw noodlot.perst nog eene traan uit myne oogen.
?< -^^^t^^ioorirsv Ui nsoi < c{ Och, hy was altyd zo braaf, zp Godvruchtig!...
het is onmooglyk dat hy fchuldig is. Zie, lieve yader!
zo hy inderdaad fchuldig is, en ik hem redden kan,
wil ik gaarne voor hem .derven: hy beeft het „ui; liefde,
gedaan.
AG TS TE- T O O NE EL. de voaiGËN, Mevrouw V. klém,':#'uï • "
baron. WiUDlrtS Hl A11 N.
Mevr. v. klem, met de intètfiè'o^erihttièïd.
Zie daar nu een fcbo.onehj^orie.! ecu fc^pon.^efhkel! men kon het huwlyk niet te fpoedig .doen voortgaan! met Turkfche muzyk,moest het de gantfclte Had worden bekend gemaakt.' en nu is het gaande: nu zie mynheer de bruidegom als een overtuigde, dief in r.rreit. Mevr. lezer.
Overtuigd is hy toch nog niet?
• Mevr. v.KLEM.i)9;((iüSSlq|uriü d
Overtuigd cn bewezen: ik was zo even d<? vronw van Albersleven, toen de heer van Walden d ar kwam, die zelf hem heeft verhoord. Men heeft het g.„-bi„..ei:
kistje in zyn kapkamer gevonden. ' , .
iéêa -tdbon *jil> iTüsljfëttzsRkn ,sib iBBqbd ,jdari nwr
, . , .*LE?!'R*
Dat bewyst de misdaad nog met volkomen.. .
— . M- ••o-dob :b6n3S,9fc5«9lv«u» owdlaoit.
Meyr.
|'



U2 DE GEVOLGEN vaneenee^igeLEUGEN,
Mevr. v. klem. » Toen men hem vificeerde, vond men een Huk zilver befhg in een van zyne zakken.
Mevr. lezer. Hemelt in zyne zakken!
Mevr. v. k l e m. : Ja, ja,Th zyne zakken! ook heeft hy u allen gezegd dat hy het gehd van zyn oom ontfangen had?
Mynh. lezer. Ja, dat heeft hy gezegd.
Mevr. v. Sc l e m. En dat dit een leugen is, daarvan is hy overtuigd ge. worden, want men heeft den brief van zyn oom by hem gevonden , en deze fchryft uitdrukiyk, dat hy geen geld kon zenden.
Mynh. lezer. Zo dit alles waar is?
Mevr. v. k le m. Heer Baron! gy waart oorgetuige, en kunt alles bekrachtigen.
de baron. Het is, helaas! maar at te waar.
Mevr. v. klem. Ik dacht van fchaamte in de aarde te zinken. Ik vloog hier heen, Hechts ora te zien of die flag u niet allen getroffen heeft.
Mynh. lezer. Heeft hy het dan inderdaad bekend?
Mevr.



tOÖNÈÉLSPEL. ii3
Mevr. v klem. Hoe zou hy het kunnen loogchenen, daar alles klaar' bewezen is? had men toch myn raad gevolgd, en zich to niet gehaast met dit huwlyk, dan ware misfchien alles nog te fchikken geweest , om ten minfte buited fchande te blyven. Nu is 'er geen helpen aan. Ik ga Voor eenige maanden op het land; beer Baron! gy zult my vergezellen?
d e baron.
Uwe, genade maakt my tot den gelukkigften fterveling!
Mevr. v. klem. Ik heb wel honderd maal gezegd, dat de pbjitonomie van dien man my niet geviel.
de baron.
Daar heeft mve genade gelyk in: ik heb dezen morgen nog dezelfde aanmerking gen.aakt: hy had zo iets fombers, iets achterhoudens in zyn gelaat, hem ontbrak een vrye, een openhnrtigen opflag-
(JVilhelmine fehreit en wil vertrekken.*) Mevr. lezer. Waar gaat gy heen kind? blyfhier.
wilhelmine,
Ik moet weg! ik voel my niet welf
Mevr. lezer. Blyfhier, blyf by my: wy zullen te zafflefl Weeuen,'
Mevr. v. klem. Ik beklaag dafrarme kind in myn ziel! Lieve grootpaH pal



i 14 DÉ GEVOLGEN Vasten eenige LEU' JËSf;
pa! ,gy behoorde terftond alles in het werk tc ftellcrf* om haar van dezen man te fcheiden.
j v/1 lh el mine.
Scheiden! ik my van "hem fcheiden! dat kan geen inenfchelyk geweld-• en de Hemel eischt dit niet van myn hart, zo by inderdaad fchuldig is, dan wierd hy het door al te fterke liefde tot my, en als de weiten hen (tranen, dan moet ilc hem daar voor belonen... Moet hy. .. ö, het is verfchriklyk hier aan te denken... Wi-rd hy tot den kruiwagen veroordeeld, dan zal ik hem zyn ketens helpen dragen; ik zal het zweet van zyn voorhöotd vegen; ik wfl hem verbergen voor de oogen van het volk . . 0, het zal een tooneel van medelyden^ van ontferming zyn voor aWen!
Mynh. lezer.
Myn lieve kind! het is zo ver'nog niet gekomen.
frJWj** «««*Yl de baron.
Het 2a! ook 'zö ver niet komen , zo 'er mooglykheidfoe is. Ik zelf Zal tot den Minister gaan. Ik ken hem , wêl is waar,niet van naby; maar zo myn aanzien,myn rang iets kan doen, verzeker ik u van myn byftandi Mevr. v. klem.
Hoeedel! hoe grootmoedig! mynheer Baron', ik zal ook tot hem ryden, en myu best doen, om ten minfte een opciïlyk fchifnddaal te weren. Wees intusfehen gerust, lieve nicht!
wili1elv.1be.
Ik wil ook tct hem gaan, \:egen mj*h. en mevr. te-
• "■■ ier)



T O O N E E L S P È L ' 115
zer) Gy moet my vergezellen: ik zal tusfchen u beiden haanj als een verlatene vrouw, zal ik myn handen tot hem uitlleken , en zo hy ooit man en vader is geweest, moet dit zyn hart week maker!.
NEGENDE T U O NEE Li
*E vorigen, Dl majoor, KoopUl. LEZER.
Koopm. lezer, in tranen op fPïlhètminï toetredende.
Ongelukkig kind! ik kan u uw man niet wederge,
ven!. b..... , !S isaaopj tm,lf& Msd ,*> ♦ ♦ diov nA as»
de majoor. ,,,<s animt9ljnc 08y
Met bedaardheid: denk aan haar leven*' Koopm. lezer.
Arme Wilhelmine! wat zult gy te lyden, wat zult gy doortellaan hebben! gy zult troost by uw vaderioefcen, en by heeft geen troost. dl ,zi soï
_ de majoor.
nvm nsv.ii i\ Wflfosrav tn'job ntd ttei 3** Mynh. lezer.
ó God! het is. dan waar? j9 soj_j
Mevr. lèzfr.
Tot nog toe had ik hoop,* maar nu... goede God!
hoe is het dan mooglyk!... is het dan wezenly k waar ?.
Koopm. lezer.
Ö, ja! maar al^e waar ! de bewyzea zyn te fprekende.
lt z Mynh.



ïi5 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
Mynh. lezer. Hebt gy hem dan zeiven gefproke'n?
de majoor.
Neen, hy zit zonder acces.
wilhelmine, uit een diep gepeins bekomende. My, my zal men toch by hem laten; my, zyu arme, zyn ongelukkige vrouw!
Mynh. lezer. ' Lieve kinderen! ons jammeren baat ons niets; wy moeten werkzaam zyn.
de majoor.
Zeg ons flechts wat'er gedaan moet worden ? om den armen jongen te redden, zoude ikmy zelveu ongelukkig maken; by God! ik zou geen middel ontzien.
Mevr. lezer, fchreijende.
Wie zal ons nu des avonds uit zulke fchoone boeken voorlezen?
rgndag isifl Mynh. lezer.
Ons blyft geen ander middel over dan dit: de Minister is een menschlievetid man; laten wy hem genade, ten minde verzagting vragen ; het geld kan op het oo. genblik worden weder gegeven.
Mevr v, ..ki. em.
Ja, dat is nog ver van daar: 'er moft nog duizend guldens in bankpapier zyu, nog vier honderd ducaten
Subaren geld, en dan nog'verfcbèidene kleinodiën.
Lisdwott) sftvm ndtfjivs aioo Mi aam ys • - > Mynh. l e z e r.
Dat moet tóch alles voor den'dag komen !
de



TOONEELS PEL. H7-
de baron.
Mistenten had hy heimeiyke fchulden, die hy van tyd tot tyd uitttelde, en die hy in den vroegen morgen betaalde.
Mynh. lezer. Des te beter , dan zullen 'er minder bezvvaarnisfen komen. Anna ! alles wat ik heb, myn huis, myn tuin, myn weinige
kostbaarheden , r.lles geef ik ten beste , als ik hem redden kan. In myn ouden dag wil ik gaarne bedelen, als flechts de arme verdoolde te helpen is.. Hy deed het uit liefde.
.. &r.;ai':Ajoo-r. , adosD >no Ik verpande gaarne myn gagie voor hem. .Voor een flooter daags wil ik als musquettier leven .„; commies brood eeten en water drinken, zo ik daardoor zyn lot verligten kan. ??b un erto ir.s oiW
Mynh. lezer. Welaan dan! misfehien is het nog niet gebragt voor de hoge criminele rechtbank; misfehien kan de Minister hem nog redden. Komt! tydverlies isfchadeiyk. Mevr. v. klem. Gy kunt u van myn koets bedienen, ik zal met dén
beer Baron te voet volgen.
jort isorn i3!_:tiysb ncv rav gort it jnb , sT Mynh. lezer. •.-.oh brabnoii I9iv fo.n ,nys T-jioBcpInnd nl atiobïü» Neen, ik ga te voet. De ftad was getuige myner
blydfchap, zy mag het ook zyn van myne droefheid.
{tegen mevr. v. Kleni) Kan uw Karei goed liefkozen ?
H 3 Mevr-



ixt DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEJf.
Mevr. v. klem. O, dat kan hy meesterlyk.
Mynh. lezer. Neem hem dan mede;het geftreel van een kind maakt dikwiis het manlykfte hart week.
Mevr. v. klem. Kom, lieve Myntjei kom, gy moet met kracht bidden.
wilhelmine. Eiddénl dat zal ik, dat een ftenen hart zou breken... (»»[nikken uitbarstende') als tranen my het fpreken nies; beletten.
Koopm. lezer. De Hemel'geve dat onzen gang niet vergeefs zv.
• -Einde van het Derde Bedryf.
jfös!it»*ff atoo ibiptficH iBtm ,09101199W) fl&J enaagiooCF
.««s\\?, iwy*t , a o o i * M sa 3?b»W isiq, rii3*d?BW flt»fl q>> iv:V"- • ? ><*sa.i „ikivM <ijza asb ai ioo x& aewi ie ,as:rt:•«'■'•■ Tyfaaaóo^
.K 1\ VIER-



TOONEELSPE LV VIERDE BE DRY F.
Het Tooneel verbeeld het gehoorvertrek van denMinister.
EERSTE. TOONEEL.
Mynheer Mevrouw en- Koopman lezer, de
majoor , wilhelmine , Mevr. v.kl-em , de baron, de kadet, karel, EJ5N bediende.
de majoor, tegen den bedienden, ^Jyn Excellentie zal, toch wel haast te, huis komen?
de bediende.
Terltond na de conferentie.
de majoor. En wanneer is die doorgaans geëindigd?
de bediende. Doorgaans ten twee uuren, maar fomtyds ook weieon uur later.
de majoor, tegen allen. Wy zullen toch op hem wachten, niet waar ?
Mynh. lezer. Voorzeker wachten, al kwam hy ook in den naciu H 4 te



Ï20 DE GEVOLGEN vaneen EENrcE LEUiEN,
te huis; maar geef my eenftoel, men kanmy m'etkwalyk nemen te zitten, myn beenen kunnen my niet tana meer dragen.
Mevr. lezer. Ik ben ook vermoeid, (zy ze/ten ziek) Myntje ! Iie. ve Myntje! gy fchreit geftadig, als de Minister komt zult gy niet kunnen fpreken.
Mevr. tv. klem, trekt den Baron ter zyde , en plaatst zich wet hem op een Canapé. Koopm. lezer. Hebt gy wel gezien hoe het volk met den vinger op öns wees? en gehoord hoe eenige hard opzeiden • dat is de vrouw van den dief, datishaar vader,en dat is de overgrootvader... o, Siknig! Siknig! gy hebt ons allen ongelukkig ggmaakt.
dem ajoop.
Maar hebt gy ook wel gehoord hoe anderen zeide : om zulk een Engel te bezitten zoude ik ook een 'dief worden !
«90 utt 8t Jdoartes rmtinnd ailvjaao-irmvno 700b nshi't wilhelmine.
Och, denken wy niet aan het geen de menfehen zeiden! erinner u liever zyn .jammerlyken toeftand: hy •zacht in dea kerker, en waar ik ga eii fta , zie ik zyne
„
■
oem nY«n vai i*»tev ny.ni assv: ïwï 3tv



TOON E É L 5 P E K m TWEEDE TOONEEU
de v0rigen, een bediende, ett tefflofd
daarna de minister met Koopin. richter, de minister, komt met Richter binnen.
Alles wel,myn lieve vriend! alles goed. Gy geeft my hierdoor een bevvys van uw goed hart; maar de wetten beoordelen de daden , niet de afzigten. (Hy wil in zyn Kabinet gaan.)
Mynh. lezer.
•Uw Eiwaeatleliidsain'Jf siod bus >rf?8 na Sza»w «
!9bMa»trJ ut<fc2?>» n5b nBV WB(W 9* Ontferm u over ons!
DE MINISTER,
Wat is 'er van uw begeerte ?
t . ....lin, «nrt JaooJsa Jaw: *®o va Jdsn «sM
de majoor.
Uw Exellentie! wy zyn de ongelukkige familie, dit heden door onverbreeklyke banden gehecht is aan den' Stads Rasfier Siknig. Zie hier zyn bedroefde , zyn ongelukkige vrouw! deze is haar vader, deze zyn haar eerwaardige overgrootouderen!.. alle brengen hier wél tranen maar geen woorden., heb deernis met ons! Mynh. Mevr. en Koopm. lezer, geknield. Uw Exellentie! heb raedelyden!
wilhelmine, zyn knien omarmende. Deernis! deernis! genade! ik ben een hulploze, een verlatene vrouw! wees myn vader, ge<?f my myn man H 5 we»



i2& DE GEVOLGEN vaneen eenige LEUGEN,
weder... de fpraak begeeft my,.. verhoor myn bede., ik ben geheel verlaten!
kakel, van zyn moeders zyde hopende, en aan de voeten van den Minister vallende.
ó, Ik bid, ik bid!...
de minister.
Staat op, (bat op! (hy heft de oude lieden op.) Eerwaardig paar! zet u nevens my. (Ily zelf zet hen twe? Jleelen.) .Neemt uw plaats.
Mynh. lezer. Wat hebben wy te hopen?
Mevr. lezer. ÏIydeedrhet uit liefde!
wilhelmine.
Tot my! tot my!... als ik hem niet redde, word ik krankzinnig!
de minister.
Bedaard, rrfyne vrienden !, bedaard ! !k heb my de gantfche zaak. flechts laten verhalen en heb nog niets van de acte gezien. Doch zo de bewyzen volledig en klaar zyn, dan moet hy de daad bekennen, en in datgeval, lpreek zelf, wat kan ik als dan doen?
de majoor.
Hem redden!
Mynh. lezer. Zich zyner ontfermen!
Koopm. Lezer. Zo 'er ieti aan de fom ontbreekt, wy willen alles vergoeden. Mevr,



JQQNEELSPE L\. »>.>
Mevr lezi:r. Ja, dat wiüen wy; al zouden wy ook alles verkoopen.
Mynh. lezer. Peet; hem niet over aan het criminele gerecht?
uk m ini ster.
Pat is reeds gefchied , en dat moest geweldeden.
Mynh. lezer. Dan zy God hem genadigI
wilhelmine, tegen den Minister. Ook gy, ook gy ! of hy is verloren.
r>e m i nistee. Arme vrouw! ik beklaag u in myn ziel! gave God ? dat ik u meer kon fchenken dan myn medélyd'en! maar |k ben flechts de arm dèr'wetten, ik moet hare bevelen volbrengen. Hoe kan ik' den misdadiger genade toeroepen, als de wetten hem veroordelen tot eene eeuwig durende gevangenis!
wilhelmine. Eeuwig, eeuwig !.. dat is dé 'waereld tot een hel maken!... hoe zal men tot de gerechtigheid toevlugt
nemen, als de rechters duivelen zyn, die mèt de eeu-
<} p'^öb nnb eIb mi ona 3rw tli9S i"-
wigheid fpelen ?
Koopm. lezer. , Verfchoon toch haar wanhoop.
de minister.
Ik vergeef de finnrte eener echtgenote nog veel meet
dan dit. , liasidjao Kr, ?fc ass im »' oS
Mynh,



1.2+ DE GEVOLGEN van een.eenige LEUGEN,
Mynhi lezer. Uw Exellentie verzagte voor 't minst zyn vonnisPEeti grysaart, die dezen dag nya negen-en-tagtigfte jaar be. reikt, fmeekt u daarom ! hy zai als fmarten en elende hem naar de Eeuwigheid helpen, by God deze weldaad gedenken.
DE minister.
Zyn vonnis verzagten* dat kan alleen de monarch doen. Ik geef u myn woord van eer dat ik zelf aan ^ynevoeten vallen cn om'verzagting voor hem zal fmeken; maar ik vrees, ik vrees, dat ook de grootfte verzagting 11 weinig zal baten. En genomen, datdegoedevorst, zich hier geheel mensch en vader betoont, en den tyd derftraffe tot op tien of zelfs op vjf jaren vermindere , za\ dan nog de arme ongelukkige met zo veel gevoel dit uithouden ? en gy, zult gy het einde van alle deze elende,, overleven?
Mynh. lezer. ó God! 6 lieve God! : ) iscb zc
r besaron,
. Uw Excellentie verfchoue my; ik ben een vreemd Cavalier, maar ik heb het geluk met deze dame bekend te zyn; ik beklaag mede deze arme ongelukkige fami* lie! ik bid dus voor den misdadigen. Men heeft my reeds van alle kanten het groormoedige hart van uwe Excellentie geroemd; ikvleije my ateo ctet ik geen ver» geeffche bede zai gedaan hebben.
h de



TOONLBLSrÈl» ti$
de ministee.
Mynheer Cavalier! (la uwe oogen ora u heen , over. al ziet gy de beeldtenis der uiterlte elende en ftwfgftf droefheid. Zo dit alles niets vermag om my van myn zwarenpligt af te brengen, wat zal dan een koel, een gewoonlyk compliment afdoen F
Mevr. v. klem.
Uwe Excellentie bevryde hem ten minfte van openbare fchande. Myn gemaal zaliger was met veele adelyke huizen hier vermaagfchapt...
üe^iBtSTEK. *' t«99WilHHI
Al ware hy een vorst, mevrouw! zo kan ik hierin, niets meer doen. Verfchoon my, ik moet ü verlaten. Schryf dit niet toe aan myn tè weinig, maar veeleer aan myn te veel gevoel. Als ik aan den oever van een water fta, en in het midden een memch met de dood zie worftelen, dien ik niet kan redden, dien ik geen hulp kan toebrengen , dan fpoéde ik my liever van de plaats, dan dat ik werkloos daar ftaan blyve, zyn roepen om hulp hoor, zyne angftige wenken zie, en hem toch geen hulp kan toebrengen... Gaat te zamen naar huis, ik zal doen al wat ik kan ! Gaat heen. (tegen koopman Richter, die achterwaarts gebleven is.) Kom, myn*. heer! Ik zal «juwe juweelen betalen.
wilhelmine, hem wederhoudende.
Neen! zo niet. Gy kunt voor eeuwig ftraffett, en ik kan voor eenwig beminnen! ontferming! ontferming!



iaö DE GEVOLGEN vaneen eenige LEUGEN; de minister, zich van haar ont(taande en' haar tot de overige leidende. Zorg voor haar, en ga met haar naar huis.
wilhelmine, door haar vader en de Majoor vastgehouden. Laat my los! (sy ontwörflelf- hen ) Voor zyn deur wil ik leggen, en kruipen, hy moet my toch hoorei» (zy werpt zith voor de deui- van zyn kabinet neder.') Mynh. llzer. Kom, vrouw! kom! God hoort en ziet onze droefheid overal, en hy alleen kau die verminderen. Kom, wy gaan naar huis.
de majoor. Och, dat grieft, als men gaarne helpen Wil eh niet kan! gaat gy naar huis, ik ga tot den Vorst! Gy allen zult ook audiëntie hebben of ik... ik zal niet langer dé
Maioor Lezer heten.
"IKV insrf ri3tn aoiuanol atrttsc iuu lijd, 119;» .t aim io
DERDE T O O K E E L.
.AIH'IOB
./ :sv/mo> de v0rigi£n', s.ophia. , ,(]ab ^
E o r tt i A, treed door de zydenr binnen, zy huppeldlangS het tooncel vaar het kabinet van den Minister, floot tegen IVilhcllnine, cit helpt haar ot>.
w at deert u? Wie zyt gy?
w ilhelmike.
Wie ik ben? de ongelukkiglte van alleongejukkigen, de yerlatendfte van alle veriatenen!
SÖ-



T O O N E E L S ? E L. li?
S0PH1A.
itemel! wat is u clan gebeurd?
wilhelmine, wanhopig. O, niets! niets ! in de oogen.van den train'.?™ rechter die daar binnen is, een geringe kleinigheid....Men heeft my myn man... Hebt gy ooit bemind?... ym jeb, sophia. ■
O ja.'...
wilhelmine.
En bemint gy nog?
n«rohtiimwv sik jisi/i99llc yr! na , rmvo bm
sophia.
, . ziüA lÉnn ruiBg yv<
Hartelyk en teder!
wilhelmine.
O, dan zult gy* dan moet gy my verdaan! ik was dezen morgen eene bruid, voor het heilig altaar, voor de oogen des Hemels en der menfchen, ontfing ik hem tot man, een half uur daarna fcheurde men hem van myne zyde, «n fleepte hem in de gevangenis.
sophia.
O, dat is verfchriklyk!... maar waarom? om wat?...
wilhelmine.
Ik was zyn hoogfte goed! zyu hemel! ik was zyi: alles! om my te bezitten, om zyn ampt te kunnen aanvaarden.... o Hemel!... Zyt gy de vrouw van den Sinister?
sornr.i.
aiiililiriaaaüai l iuv silsi^nlaanc sb ïnsd ;li 9ÏW Ik ben zyne dochter.



|2« DE GEVOLGEN van een benige LEUGEN; wilhelmine.
6, Dnn, dan moet gy my byftaan; het vrouwe'yke Iyden treft vronwelyke harten het fterktst: het manlyk iart is daar te eng toe, maar het vaderlyk har datis open tn wyd! Gy moet u myner ontfermen, gy moet als ktnd uw vader voor my fmeken... Zult gy het doen ?
sophia.
Gaarne en gewillig! Maar zeg my toch wie zyt gy ? hoe is uw naam?
WILHELMÏNEj
Voorheen heette ik Wilhelmine Lezer, heden...
SOPHIA.
Wilhelmine Lezer?
Koopm. lezer. Zy is myn dochter.
Mynh. lezer. Myn kleindochter.
sophia.
Wilhelmine Lezer? en uw man? hoe heet uw man? Koopm. lezer.
Siknig!
sothia. Siknig? de Stadskasfier?
Koopm. lezer.
Ja, dezelfde.
sophia, met fktlhefti En hoe kwam die in hechtenis?
Koopm. lezer. Hy beminde myne dochter onuitlpreek!yk; ik beloofde



'tÓONEELSPEL. 129
dèhaar aan hem, mits hy in ftaat ware haar te onderhouden; het Stadskasiiersampt was open; hy verzocht daarom , en verkreeg het; om het te aanvaarden ,moesc hy vierduizend guldens borg nellen.
SOP Hl a , ongeduldig.
En, en? verder! verder!
Koopm. LEZER,
Gisteren avond zeide hy ons, dat zyn oom hem' dat geid gezonden had; daar nu onze oude grootvader op heden verjaarde, maakte wy haas: met het huwlyk.. 6, die ongelukkige man ! (A31 fehreit.~)
SOPHIA.
Ik bid u , om al wat in de waereld is, vaar voort!
DE MAJOOR.
Dezen morgen huwden zy; kort.daarna nammenhem gevangen , en toen ontdekte men dat hy zich door al te (lerke liefde had laten verblinden, en in den vorigen nacht het geld van een Koopman had geflolen.
SOPHIA.
Geflolen? dat is onmooglyk!
DE MAJOOR.
Het is,helaas ! maar al te waar! men heeft den brief van zyn oom by hem gevonden , waarin deze fchryft , dat hy hem geen geld kon zenden, hy, evenwel zeide, dat hy het van zyn oom had ontfangen, voor hem is geen uitweg meer, men heeft hei kistje...
s 01'Hl A.
Hoé veel zou hy dan geflolen hebben?
I Dl.



Ï30 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN',
de m a jo o R.
6, Veel! nog word'er veel gemist.
sophia.
Hoe veel heeft men by hem gevonden ?
de majoor. Vyf duizend guldens: vierduizend had hy*..
sophia.
Vyf duizend guldeus? en in welke munt? de majoor.
In Bankpapier.
sop iii a.
Van duizend guldens het ftuk ?
de majoor.
Ja, van duizend.
sophia.
ó, Om *s Hemels wille! Siknig is onfchuldig! hy heeft het niet geflolen, hy is onfchuldig! verheugt u, hy is onfchuldig! Ga met my naar myn Vader!., maar neen .wacht my hier; wacht my... Hemel! wat had ik Kunnen veroorzaken! ó! hy heeft zo getrouw vervuid!.. hy is onfchuldig, droogt uwe tranen! Ik weet, door liet hevig verlangen om u te overtuigen, niet wat ik doe! wacht toch, ik ben op het oogenblik wede'rhier. Hy is onfchuldig, onfchuldig! (Zy fnelt n het Kabinet van den Minister.
riER-



füONEELSPEL. 1&
VIERDE T O O N E E L.
de voricen, sophia, die af'én aanloopt.
Mynh. lezer.
Myn Anna! hoe bevind gy u? wat zegt uw hartu? Mevr. lezer. ó, het zegt my alles goeds! hy is onfchuldig! hy is het!
wilhelmine.
Onfchuldig, onfchuldig! gedurig klinkt my die Godlyke toon in de ooren: „ hy is onfchuldig".
• Kroop m. l e 2 e r.
Als dit mooglyk ware! ik begryp het niet! Heme! f zo gy ons dat wonder toefchikt, dan zyt'gy groot, dan zyt gy rechtvaerdig!
de majoor. ó, Zö de jonge onfchuldig is, als hy het is. ..Ikzal my niet te vroeg verheugen, maar... maar...
de kadet.
Oom, en zo wy heden nog dansten!
' frn 9wa isooj ï\\m\ 'n© ?< v
de majoor.
Ja,dansfen!.. voor Gods oog wil ik juichen en dan. ken. De blydfchap maakt my buiten myzelven. de baron, op zyn horologie ziende. Reeds twee uur; men zal my met het Dinê wachten.
Mevr. v. klem. Ik ben niet in (laat om daar te verfchynen, enbovea dien ook moet ik afwachten hoe of de zaak hier zal einl o dl-



Vgfe DE GEVOLGEN vaneen eenige LEUGEN",
digen. ïk gave met veel vermaak duizend guldens daarvoor, zo ik Hechts van de fchande bevryd ware.
sophia, aan de deur van V Kabinet. ' Wilt gy myn meisje eens roepen? zy heet Lotje, zyt' gerust, myne vrienden! gy zult zo terfiond alles wetea.
(Zy gaat we/ter in V Kabinet.) de kadet, houd den Majoor te rug, die L otje roe-
pen wil. Ik, ik lieve oudoom!
de majoor. Recht zo, gy hebt jongere beenen.
Mynh. lezer. Arma, lieve Anna! myn hoop wakkert hoe langs hoe meer!
Mevr. lezer. }* zeker! ik boude my reeds aan haar vast, zie toch hoe ik opgevrolykt ben. (Het meisje, door de Kadet geroepen , komt op het Tooneel en gaat in V Kabinet.)
dem a joor.
Wat dat meisje dnarby te doen heeft, kan ik nietbegry-pen.
Koopm. lezer. Voor my is alles als een droom! Hoe Is het met u, myn liave dochter?
wi liie lmi ne.
t>, Goed, goed! Ik hooreniet anders dm genade roepen; cn dit is voor myn hart zo wel!..
so-



TO'ONEELSPEL. 133
6 0 p hia, verheugd uit het Kabinet komende, houd
een papier in de hoogte cn roept. Victorie! victorie! ziet gy, dit papier brengt hem op *l oogenblik in uwe armen! (Zy vertrekt door een andere deur en komt fpoedig daarna weder, allen [preken door eikanderen men hoort niets dan de woorden:) Hy zal komen! hy komt! hy is vry ! hy is onfchuldig! wilhelmine, haar vader om den hals vallenae.
Vader, vaderI ik zal hem weder zien! ik ben geen ongelukkige dochter meer! ik ben gelukkig! gelukkig! sophia, by V inkomen. Daar ben ik! daar beu ik! bemoedig u, zyt vrolyk, iiy zal zo veifchynen, gered en onfchuldig: maar vooraf moet gy my alles vergeven. |19sm 9orf
de majoor.
Vergeven? hoe! daar wy
sophia. wsjqo <i s-od
Ja vergeven!... Ik alleen ben fchuldig aan zyn arrest en aan uw lyden! Gy flaat verbaasd? doch het is zo! Ik alleen ben de oorzaak van alles. Gisteren wierd my de gefchiedenis van den ongelukkigen Siknig verhaald, men fchilderde my zyne verlegenheid af, wegens dea b-orgtogt, en ook zyne liefde voor u. Ik had my, wegens eene gedane gelofte, voor lang voorgenomen , twee elkander minnenden gelukkig te maken, en?ond, zonder my te noemen, vyf duizend guldens, aan den braveil giknig, zo voor den borgtogt ais voorde onkosten weI 3 gen-S



134 DE- GEVOLGEN van een eenige LEUGEN, gens zyn huwelyk. Dan, ik bezwoer hem by zyne eer, by uwe liefde , niemant, wie hy ook zyn moge, zelfs, u niet, mevrouw, één enkel woord van myne daad ie melden; want ik wilde my door dit gering gefchenk in gene verdenking brengen, en-geen dankbetuiging ontfangen. De brave man voldeed getrouw aan myn verzoek, en moest welhaast fchriklyk hier vqor boeten, daar een der zeldzaamfte toevallen hem dezen nacht in, verdenking van een diefïïal bragt.
Koopm. lezep. •Maar het kistje is evenwel by hem gevonden!
sophia.
Dat alles moet zich verder opklaren. Zeker is hét, dathy de bankpapieren van my ontfmg. De nommers zyn my bekend, en als die overéénkomen, zo", lyd de ïaak geen twyfel.
Koopm. lezer. Zo dat wy ons dan met recht kunnen verheugen?
SOPHIA.
Verheugen, vrolyk zyn... Hemel ! ais ik aan de verfehriklyke gevolgen denk, dan beve ik! (tegen WiU helmhurj 'Kunt gy het my vergeven'?
wilhelmine.
Om 's Hemels wil, fpreek my van geen vergeven! Ik moet u danken, en myn geheel leven door danken; heden kan ik het niet: gy gaaft my myn man weder, en sondei' uw grootmoedig gefchenk....



tooneelspe'l. 135
SO PIIIA.
Zwyg daarvan, lieve vriendin! weeavrolyk. Gy zyc immers heden een bruid, cn ik ben 'er ook een; gy zult myn bruiloft mede by wonen.
DE BARON.
Ik moest toch in de daad.... (.tegen Mevr. v. Klem.) Met uw verlof, dat ik u voor een oogenblik moet verlaten.
Mevr. v. klem. Wacht nog een oogenblik, gy moet my naar huis geleiden. Elyf tot hy komt. Alles is my nog zo klaar niet.
rT f D e t 0 0 n e e l.
be vorigen, de minister, K00pffl*r i ch t e r»
de mi n 1 st er, in iet uitkomen tegen Richter. Verlaat u geheel en al opmy: het ftrengfte onderzoek zal door het gantfehe huis plaatshebben: üegehelezaak moet zich ontwikkelen, (tegen al de anderen.) Nu , myn lieve vrienden." Kom ik vrolyk tot u. De zwemmendedieikmet de dood zag kampen, heeft een fteunin hetwatergevondenihynadeitdenoever; ik wilhemmet uvol verlangen verwachten. 'Er zyn - nog eenige omHandigheden, die wel wat ontwikkeling vereifchen , maar ik ben verzekerd dat alles goed zal eindigen. Myn I 4 Ro~



ijó DE GEVOLGEN vaneen eenige LEUGEN,
Romaneske dochter had , door hare Delicatesfe ,byna een gantfche familie ongelukkig gemaakt, daar zy waande die hoogst gelukkig te maken. Eerwaardige grysaart! wees vrolyki (tegen Wilhelmine.) Mevrouw, hoe bevind gy u?
wilhelmine.
ó Mynheer! ik verlang... ik wacht op hem...
de majoor.
Ja, «uw Excellentie! het gaat my ook zo, Godweet het.' ik wil my gedurig verheugen, maar hier zit het my; hier!... ik zie onophoudelyk en treurig naar de deur.
s o P li IA.
Hy zal komen, en fpoedig komen.
Mevr. lezer. Ach, dat hy reeds hier ware! zonder hem is onze vreugd onvolmaakt.
Mynh. lezer. Goede Hemel ! als ik bedenk hoe hy my naar huis zal geleiden!., dan zal ik niet meer zó waggelend gaan. (findertusfchen fpreekt Richter in flilte wet den Mi' ■ nister, en wyst met den vinger op den Baioy.) de minister. Gelooft gy inderdaad ?.,
richter.
. Ik ben 'er byna van verzekerd... zo ik het van, naby kon bezien...



T O O N E E L S P E U .. itf de minister, tegen den Baron. En py .mynheer! daar ik u heden van een zo goede zyde heb leeren kennen, zyt .gy niet mede verblyd?
dk baron.
ó, Voorzeker! Hy ïs inderdaad een goede jonge. Voorlang kende ik hem van aanzien , want ik woon niet hem in één huis.
de minister. Ei, ei! in één huis... maar gy hebt daar een voorirellyken ring: zoude ik dien wel eens mogen zien? dé baron, hem den ring gevende. Ten uwen dienlie: het is een erfnis van myn vader.
de minister, den ring befchouwende. Schoon, fchoon! zuiver!.. Hoe is toch uw.naam?
de baron.
Baron Wildenhain.
de minister.
En van waar?
de baron.
Van Muufter, in Westphalen.
de minister.
Hebt gy ook een paspoort ?
de baron.
Neen: een man van myn Hand zal wel geer. paspoort nodig hebben ?
de minister.
Toch, toch! daar zyn zo vele reizende Baronnen en Cavaliers, dat men de ware van de valfche niet meer I 5 on-



133 DE GEVOLGEN van een eenige LEUGEN,
onderfcheiden kan. Gy kost gevaar loopen van hier of daar voor een gelukzoeker gehouden te worden, (tegen Richter.) Gy zyt een Juwelier, waardeer toch, uit klucht, dezen ring eens? hy is fchoon!
Mevr. v. k l e m. Ik kan uwe Excellentie verzekeren, dat de heer Ba* ron een ryk Cavalier is: hy heeft gisteren voor tienduizend guldens aan wisfeibrieven van huis bekomen. de minister. Gisteren? WisftTs v Wat waren dat voor wisfeibrieven ?
de baron, Richter (letkhebbende aangezien , ten uiter[le verfehrikt. Het waren... Franfcbe papieren.
de minister.
C-y hebt die waarfchynlyk reeds omgezet?
de baron, Richter gedurig aanziende. Ja, by .. by den Wislaar Bruner!
de mimister.
Gisteren, of eerst dezen morgen?
de baron.
Dezen morgen.
de minister',tegen eev. knecht.
Loop eens fehielyk naar den Wi.slaar Rruner. Ik Iaat bem vragen: of de Heer Baron Wildenhain dezen morgen voor tien duizend guldens Franfcbe papieren byhem heeft omgezet? fehielyk! (de biecht vertrekt.')
de baron.
Uwe Excellentie! ik wil niet hopen dat gy aan myne
woor-



T O O N E £ L S P E I- *p
woorden twyfelt; bovendien, ik ito hier voor geen rechtbank , en ben diergelyke bejegeningen ongewoon. Ik heb de eer uw dienaar te zyn! (hy wil vertrekken.)
de 11in18ïer.
ó, Wacht nog wat, gy zult toch zonder uw ring niet heen gaan.
Tl k bar 'l n.
Ik verzoek, my dien te rug te geven.
de minister, terwyl Richter hem den ring weder geeft, en met het hoofd knikt. Vanwaar-hebt gy dezen ring? .,
de baron.
Ik bid andermaal om verfchoning.
de minister, toornig.
Schurk! vanwaar hebt gy den ring? Het is geen erfnis van BW vader; dat is een leugen! (preek! hoe kwaal» gy aan dezen ring?
de r, a r o n.
Ik zal my ten eenigen tyde tegen.zul'e fchandelyka vragen weten te verdedigen, (hy wil'vei trekken.) de minister. Geen voet te verzetten! ik eisch een zuivere en ware bekentnis: van waar hebt gy dezen ring?
Mevr. v. klem. Om 's Hemels wille! uw Exellentie! by is een Baron! een Baron! ■•. sV) tdyioidal fl9X93.mojtegiH
de minister.
Hy is een bedrieger ! dit alleen zie ik in hem, en niet s;;ders. . ZES-



ï+o DE GLVOLGENva.neeneekigeLEUGEN, ZESDE 1 O O N E E L.
de vorige», een knecht. de knecht.
D e wislaar Bruner doet uw Exellentie onderdanig groeten, en hy heeft heden, noch ooit met een Baron Wildenhain Franfche papieren verwisfeld; hy kent diea beer niet eens.
de minister. .
Hoort gy het? van waar is de ring?
, J) E BARON.
Ik wil... ik moet het vryuit bekennen... Toen ik dezen morgen uitging, vond ik dien op de trap.
de minister.
Eed fchandelyke leugen ! die ring behoort aan dezen eeriyken man, öie dezen nacht befioleu wierd, zo het heette door Siknig , maar eigeutlyk door u. Beken het, óf ik zend om de wacht. (Hy wil vertrekken.)de baron, knielend.. Ik bid uw Exellentie om genade.
Mevr. v. kle m. Om 's Hemels wilie1...
de minister. Hebt gy het kistje geflolen ï
de baron. Ja, ja! ik bid om ontferming
de minister.
Hoe kwam dat in de kapkamer van Siknig?



TOOÏÏEELSPEL. J4f
de baron.
Ik wierp het door het vengfter dat op de trap is.
de mimister.
Ondeugends boef! voorzeker met een Godloos voornemen! Hoe kwam dat iluk beflag.in de zakvaaSiknig?
,.D|,• ■♦ftftff'jbeid yd ,n9J3ors Ik brak het kistje op de trap; misleiden is dit daar afgevallen, misfehien heeft hy het daar gevonden... genade! genade!
de minister.
Hoe zyn de laarzen van Siknig met zo veel kalk be* fmeerd?
de baron.
Dat weet ik niet: ik zag de kalk wel en ik mydde die.
de minister. Waar is het geld? waar zyn de overige juwelen? de baron.
In myn kamer, onder myn bed. Het geld heb ik hier. ffy geeft zyn gtudbeurs aan den Minister.)
de minister, tegen Richter-.
Zie daar , mynheer! (tegen de amilie van Lezer) Nu kunt gy u verheugen: uw Siknig is geheel onfchuldig.
Mevr. lezer. Ja, wy kunnen ons verheugen ! maar nu beklagen wy dien armen verdoolden mensch! Schenk hem uwe genade en zyn vryheid, uw Exellentie! hy z.il alles teruggeven, hy zal het nimmer weêr doen.
wil-



i4= DÈ GEVOLGEN van een eenige LEUGEN^
ini.HELMiNE en Mevr. v- klem. f>, Ontferm u toch zyner?
P ! MINISTER.
Neon, vergifnis wai'e hier een misdand ■ deze is een volmaakte bedrieger. Wie weet hoe veele medepligtigen hy heelt'' hoe veele familiën hy ongelukkig maakte? Wie zyt gy ? hoe is uw naam? want een Baron zyt gy niet.
DE BARON.
Myn naam is Riemer, en ik was weleer een frifeur.
Mevr. v. klem. Ee.nfn'fiitr ' Myntje! hebt gy niets voor my te ruiken >.... ik bevind my niet wel! eenfrifcur!
de minister.
He! (een bediende vcrfchynt) haal de wacht der politie , en zorg dat hy'intusfchen wel bewaakt word, hoort gy? (tegen den Baron') weg* uit myn gezigt!
de kadet.
Sta my toe, uw Exellentie! dat ik hem magbevvaken: by wilde onzen braven Siknig ongelukkig maken, by verdient zyn llraf daarvoor! (hy trekt zyn degen voor den Baron) Geef my uw degen ?
de baron geeft hem dien.
6, Genade! genade!
- - ' wil ■; rtüvaoo 11 i!ib zntrto. I h t
de kadet. '
Marsch[! voort! (hy vertrekt met hem.)
de majoor. Rechtjzo, jonge! de kaerel verdient het! hy waj
ge-



TOONEF. LSPEL. U$
getuige van onze diepe fmarte, en wicrd hierdoor niet aangedaan. Ah! zulk een booswicht verdient voorzeker (kaf
WILHELMINE.
Maar hy is ongelukkig.
RICHTER.
Mevrouw ! onfchuldig was ik de oorzaak van uw grievende fmart en bitter lyden! Toen ik daarna al de omltandigheden vernam berouwde my de naarfporing. Ik ben echtgenoot, ik ben vader, en weet en ken het «evoel van lyden. Zyn Exellentie zal getuigen, hoe gaarne ik de bekende fom had willen geven, zo ik Hechts
.uw man had kunnen redden! Hy is onfchuldig, en keert welhaast als^zodanig in uwe armen te rug. Sla nu
•ook myn verzoek niet af, neem dezen ring van my tot een gefchenk, niet als een vergoeding voor zo veel lyden, maar als een aandenken aan my.
WILHELMINE.
Ik bid u, mynheer!...
RICHTER.
Neem dit gefchenk van my aan, mevrouw! zyn Exellentie ! help my bidden.
DE MINISTER,
Schoone Wilhelmine! neem hem toch aan? ma ar vooraf moet ik hem als een Corpus dilicti nog van u afvragen.
WILHELMINE.
ó,Dan neem ik hem liever zo terflond aan, (zy neemt den ring) en Zo tuv Exellentie hem'daarna verlangt te
heb-



144- DE GEVOLGEN van een eenige LEüGÉ ft, 1
hebben, dan heb ik hem verloren. Hemel, zo ik den armen verdoolden hierdoor redden kon!
de minister.
Goede, fchuldelooze ziel! gy alleen zyt in Haat uwen man het uitgedanne leed te verzoeten.
wilhelmine, den i ing befchouwende, tegen Koopm. Richter. Ik zal, zo dikwyls ik dezen (leen befchouw, daarin myn armen man my in ketens verbeelden; maar gy zult daar allen by liaan, onophoudelyk werkzaam om zyn vrouw te troosten, en hem van zyne ketens te ontdaan. Mynh. lezer. Onze zoon blyft lang weg.
wi lii e l m ine.
Luister! ik hoor, geloof ik, zyn Hem.
Z E F E N_D E T O O N E E L.'
de vorigen, een bediehde, kort daar op siknig.
de bediende,"
Uwe Exellentie! de heer Siknig!...
de minister.
Hy kome! (de Bediende vertrekt.) allen, uitgenomen Mevrouw v. Klem, gaan hem aan de deur te gemoet.
siknig, by V inkomen. Myne Wilhelmine! myne vrienden! (allen dringen • zich



tOONÈELSPEL. 145
hïcli om hem henen , kusfchen en drukken hem.) Wy hebben u weder!.. Gy zyt de onze ! lieve, goede zoon! (dit hoort men alles onder elkander [preken.)
de MiKisiEit neemt Siknig hy de hana, tegen Wilhelmine, Hier geef ik u uwen man weder, vry en onfchuldig! noemt gy my nu ook nog zo wreed?
siknig.
Maar hoe? door wiens hulp beu ik bevryd? ben ik zonder verdenking?
de minister.
Dat alles zult gy hierna wel vernemen. Heden is het uw trouwdag, uw bruiloft; op dezen dag moet gy alles wat daar bulten is vergeten, en Hechts opgeruimd cn vrolyk zyn. Kom, myn vriend! ik verlang uwe bruiloft mede te vieren. Ik zal u naar huis vergezellen. Koopm. i,ezek.
Veel eer voor ons, uwe Excellentie!
w IIHII.MINE
Vooraf, myn Karei! moet gy uwe onbekends Wel-
doenfter leeren kennen. (zy Wyst op Sophia.) Hier is zy, dank haar!
s i tc n t g.
Hftnel! is het mooglyk! oox tïèze vreugde mag ik genieten?
sophia.
Stil, mynheer Siknig! itil! niet meer, fnapfleri
K Si*.



t.\6 DE GEVOLGEN vanëeneenige LEUGEN,
sik k1g.
ó, Dank,onuitfpreeklyken dank! zie toch eens: Dazen fchat (op Wilhelmine wyzende.) hebt gy my gegeven; den geheelen, voor my zo ongelnkkigen nacht, heb ik rondgedwaald om u, al was het ook inhetvoorby ryden door gebaarden flechts myn dank te betuigen,
SOPHIA.
Gerechte Hemel! zo was dan eigenlyk myn voorgewende reis,een voorwendzel dat my zo onfchuldig fcheen, alleen de oorzaak van uw veelvuldig lyden! o, nooit, nooit zal ik weer liegen!
siknig.
Ik ook niet ! om geen prys in de wnereld. Edn eenige Leuven had byna voor my de verfchriklykfte gevolgen gehad!
de minister,
Zegmy, myn lieve Siknig! hoe kwamen toch uwe laarzen met kalk bemorst ?,
siknig.
Dat weet ik niet. Ik dwaalde den gantfchen nacht rond, om myn onbekende wéldoenfter by haar afreizen, voor het minst nog te danken, even herinner ik mydat ik dezen morgen vroeg voor het huis van den Koopman Richter heb gedaan , en totopdeftoep week , dewyi 'er een ryt'uig voorby reed, waarin ik myn wéldoenfter meende te vinden ; toen ik daarin niet dan mansperfoo. Se« zag, ging ik zo terftcnd naar huis,
■DE



TOONEELSPEL. i\?
d e minister.
Wy kunnen nu l>egrypen hoe gy daar onvoorziens in getreden zyt, maar gy had dit bezwaarlyk kunnen bcwyzen. (tegen Sophia.-) Dochter ! daar gy de oorzaak van alles zyt, zult gy, tot ft rat" van uw misdryf, heden arm ann arm met den heer Siknig over de ftraat wandelen, en ik zelf zal dit aan uw Bruidegom fchryven.
SOPHIA.
Zo gy dit verkiest,papa!... Als gy al het hiervoorge. vallene daarby voegt, zal hy voorzeker daarover niet jaloers zyn.
de minister.
Ik zelf zal de bruid geleiden. Ik geloof, myn
lieve Siknig! dat wy aan de gantfche ftad uwe onfchuld doorniets beters kunnen b'ewyzen. Komt,vrienden! 'komt, heden moeten wy allen vrolyk zyn, en ik zie wel dat dit hier niet gaat. Ik kom dezen middag met myn dochter by u Ipyzen.
Mevr. lezer.
Maar, uwe Exellentie! Al het eeten zal verkookt, verbrand en .bedorven zyn.
de minister.
Zyt niet bezorgd, goede mama! wy zullen nog we! iets vinden dat ons fmaakt. Komt, vrienden! laatonsgaan.
(Hy reikt ïFilhehtiine den arm.) Mynh. lezer. En wy, myn lieve Anna! wy zullen volgen, onze
han>



I48 DE GEVOLGEN vaneen eenige LEÜGËtf,
handen opwaarts heffen, cn God voor de gelukkige om. wending danken.
Koopm. lezer, tegen Richter. En gy,mynheer! zyt immers ook onze gast?
richter.
Met veel vermaak.
Koopm. lezer.
Kom,zuster! kom, verheugu met ons ,• gyzultby ons ook eeii goed onthaal vinden. (Hy reikt Mevr. v. Klem den arm.)
Mevr. v. klem. o, Hemel! ik durf my uaauwlyks op de ftraat verte« nên... Die ongelukkige frifeur!
de majoob.
En ik — wat moet Ik doen? Ik Hijg te paard,
laat de Turkfche muzyk voor my heen gaan, en roep de gehele ftad door: Siknig is onfchuldig! hy is onfchuldig.
Einde van het vierde en laatfle Bedryf.