D I
DRAGONDERS
EN DE
BENEDICTYNER NONNEN.






D E
DRAGONDERS
en de
BENEDICTYNER NONNEN a B L T S P E L,
gevolgd naar het fransche van
P IG A U L T-LE-BRUNi
door
M. G. ENGELMAN*
fe A M S T E L D A M , HENDRIK vanKESTEREN. 1799.






D e algemeene goedkeuring, met welke dit fluitje van dtn verdier.jlelyken pigaült-Le-bkün ontfangen is; de toejuiching die hetzelve, zo in Parys, als binnen deeze fiad, alwaar het herhaalde reizen ten Franfchen tooneele is gevoerdt, ten deele valt, gepaard 'met de herhaalde aanfpooringen van ecnige vrienden, Liefhebbers van het Nederduitsch tooneel, deeden my geen oogenblik aarzelen, om myne Landgenooten een» vertaaling aan te bieden van een fiuk, hetwelk, zo ik met goede gronden vertrouw , op onze nationaalen Schouwburg niet ongt~ lukkig zal zyn, indien men het de eer waardig keurde om, als een* der hersfenvruchten van den Schryver van Karei en Karolina , eenig voordeel aan dat ge/licht toetebrengen.
De veranderingen die ik gemeent heb te moeten maaken, zul' len de leezers, die het oorfpronklyke met myne overzetting gelieven te vergelyken, van zelfs in de oogen vallen, ik heb dezelve dus niet aangeteekent, zy zyn ook, om de waarheid te zeggen, van weinig waarde.
E.
Amft. 12 Dtcemb.



PER80NAADJEN.
een kolonel der dragonders.
een kapitein, Neef van den Kolonel.
een kwartiermeester. een officier. pe abdis. klara» "\ agnes. f
\Nonnen in het BenediSt-jner Klootte».
josephine. I geertrui d. J
ZWYGENDE.
nonnen. dragonders.
liet tooneel is u Furnes, in een BenediByner Klooster; aan de rechte zyde nes tooneels, op den voorgrond, ziet men een tuinhuis met een deur en een raam met groote ruiten naast dezelve; aan de linker zyde is een muur, boven -welke de gevels der huizen, in de aan het klooster belendende jiraat ftaandi, ziet uitjleeken; in het verfchiet ziet men een' andere muur, benevens tene ouderwetfche Kapel; voor dezelve fiaan d: beelden van St. Martin en de Duivel. St, Martin is te paard, met het gezicht naar de danfchouwers ge. iecrd; ie Duirel ft.tat een wei/lig vaarwaards, by het kruis yfq het $tstï<l.



D E
DRAGONDERS
EN DE
BENEDICTYNER NONNEN, B L T S P E L.
EERSTE TOONEEL.
JOSEPHINE, AGNES, , j'oSEPHlNE.
Ach! zuster Agnes.
AGNES.
Ach! lieve Jofephine!
j OSEPHIN E.
Welk een' zeden bederf!
AGNES.
Welk eene ongodsdienftigheid I
A 4 ]*



« DE DRAGONDERS en de NONNEN,
josephine.
Zult gy 'er niet door verleid worden ?
a g n e s.
En gy ook niet?
josephine.
Ik beu tegens alle verleiding beveiligd.
a g n e s.
Myne Godsvrucht heeft den toets doorgeftaan.
josephine.
De menfchen kunnen doen wat zy willen. —
a g n e s.
Maar zullen de fchaapen niet van de kudde ver ivy deren
josephine.
De valfirik is kunftig; de waereld is aanloklyk.
a g n e s.
Zeg liever gevaarlyk.
josephine.
Dat is my bekend, zuster! Niemand weet dat beter als ik
a g n e s.
Ik ook, zuster, ik ook.
josephine.
Dus zal het fchynfchoon dat men ons aanbiedt ons niet van den goeden weg kunnen afbrengen?
a gn es.
Nooit, zuster, nooit; Hoe, zou men dan ,omdat de Franfchen binnen Furnes getrokken zyn, hunne grondftellingen moeten aanneemen , die ons vergunnen dit huis te verlaaten? En het is to: de Echtgenooten des Hemels, dat tueg deeze taal voert! TiVEï.-



B L T S P É L. 9
T WE E D E TOONEEL.
josephine, agnes, k la ra» klara.
Ha ! Ik ben verrukt u hieraantetreffen! ik hebzoo eve» aangenaarae berichten vernomen.
acnes tegen josephine. Wat is zy uitgelaatenl
josephine.
Zy is nog aan de waereld verkleefdt.
klara.
Gy weet, zusters, dat de deuren geopend zyn.
josephine.
En dat er niemand zal uitgaan.
klara.
Verfchoou my, zuster; ik vertrek, myn befluit is ge» noomen.
agnes.
En uwe geloften zuster?
klara.
ik deed die op myn zestiende jaar.
josephine.
Zyn zy daarom minder onverbreeklyk?
klara.
Zie daar, ik kwam hier zonder te weeten hoe; zeedert A 5 twe*



ro DE DRAGONDERS en de NONNEN,
mee janren verveel ik niy, en ik zal met groot vermaak in de waereld te rug koeren.
acne s.
O, de waereld is vol van de Godlooze begrippen deezcr eeuw.
JOSEPHINE.
Gy gaat verlooren, onherftelbaar verlooren, zuster Klara.
KLARA.
Dat is myn znak.
AGNES.
Ome liefdaadighcid. —
KLAS A.
Gaat te ver'.
j o s f. p ii i n n. Wat zal Mevrouw c!e Alidis zeggen?
K L A R A.
Alles wat zy wil.
a G n E f.
Welk een ongeregeldheid 1
josephine.
De booze geest hc.pt haar het hojfd op ho!.
Iv t, A s A.
Gy moogt alles zeggen wat gy wilt; Ik ga been, A G N e s.
Wat is Je jeugd tocli te beklaagen!
KLARA.
Niet zoo zeer, zusters, als gy wel denkt.



Sr L t 8 P £ L. it
J OSÉPHIN E.
Haar loopbaan is met doornen beftrooidt.
KLARA.
Een weinig gezond verltnnd verwyderc de doornen , en doet niets dnn bloemen plukken.
AGNES.
Gezond verftand... Het verltand dat een klooster verlaat...
KLARA.
Waar het door alles elk ogenblikbeledigd wordt, eu waar de belagchelyklte flaverny...
JOSEPHINE.
Wat zegt gy, zuster? ZeJert veertig iaaren dat zuster Agnes en ik het zelve bewoonen...
KLARA. j
Welnu, zusters, blyf dan hier.
AGNES.
Het is ook ons voorneemen, zuster, wy zyn niet ligt vaardig.
KLARA.
Dat geloof ik.
JOSEPHINE.
En wat zal een arm weeskind als gy in de waereld verrichten?
KLARA,
Een beminlyk man gelukkig maaken.
J O SEP tfl N E.
O Schande!
AG-



12 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
agnes.
6 Gruwel!
klara.
Oude kinderfprookjes!
J O s e P ii i n e.
Gy begint op een zeer hooge toon te fpreeken, zuster.
klara.
Verreboon my! Zusters, maar in waarheid, ik ben buiten my zelve van vrenjrde De gedachte van vry te zyn verrukt my; myn ziel opent zich voor de hoop op eeu beftaan dat ik no r niet ken, doch dat ik verfraai door de hckoorlykheden die 'er myne verbeelding aan byzet, en dat... en dat...
agnes.
Mynheer de Bisfchop zal u wel tot reden brengen.
k l a r a.
Hy zorge flechts dat de Franfchen het hem niet doen.
josephine.
Men zal u uw plicht leeren kennen.
klara.
Ik ken niets als de wet.
a g n k s.
Indien men deeze jonge froutmoedige laat begaan,zal zy ai onze zusters bederven.
J o s e p f-t i n e. Wy moeten haar by mevrouw de Abdis aanklaageu.
ag n e s.
Ce geest onzer orde verplicht *cr ons toe.
K la.



mé
S L T S PEL. 13
KLARA, in verrukking. Ik zal u voorkomen zuster, met de vryheidsmutsop het hoofd, en het Decreet in de handt.
DERDE TOONEEL.
JÖSEPHINE, AGNES. AGNES.
D e Godsvrucht is weg, zuster, zy beftaat niet meer.
JOSEPHINE.
Men had wel gelyk toen men ons aanhoudend voor de nieuwe wysbegeerte waarfchouwde.
AGNES.
De wysgeeren zyn geesfelroeden des Hemels! VIERDE TOONEEL.
JOSEPHINE, GEERTRUI D, AGNES. GEERTRUI D.
Zusters,zusters,ikbenwanhoopig,geërgerd!Men zeton ze Bisfchop af; men gaat tot de verkiezing van een nieuwe Prelaat over, en men laat hier een Regiment Dragonders blyven; een Regiment Dragonders, zusters, om hen die Ken muitelingen noemt te bedwingen.
J OSEPHINE.
Eén Regiment Dragonders, zuster Agnes!
AG-



J4 BE DRAGONDERS en de NONNEN,
agnes.
Een Regiment Dragonders, zuster Jofephine.
geertrui d.
Ja, zusters, hier Dragonders, daarNationaaleGuardes...
josephine.
En hoe wil onze Directeur, dat in het midden van dit alles, wy arme Dochters...
geertrui d.
Hyis de vriend der ongeloovigen. Ily werfteene Kom. pagnie.
agnes.
Eene Kompagnie, dat is onmooglyk!
geertrui!).
Zedert gisteren , en wy weeien 'er niets af!
josephine.
Ik heb altoos aan die man getwyfelr.
agnes.
Ik ook. Hy heeft altoos, hoe deugdzaam hy ook is, veel van de verdraagzaamheid gehouden.
josephine.
Eu van de vrye oefening aller Godsdienften.
agnes.
Zyn dit niet alle onrechtzinnige gevoelens?
josephine.
Zonder twyfel; Hy moet volgends de plicht van zyn ambt...
agnes.
De voorrechten der kerke verdeedigen...
jo-



B L T S. P E L. 15
josephine.
En die der Geestlykheid ook, zuster Agnes.
agnes.
Dat wilde ik juist zeggen , zuster Jofephine. (regen Geertruidf) En zyn aan Mevrouw de Abdis de poogingen der Godloosheid bekent?
geer trui d.
Ik ging haar alles zeggen, toen ik u hier heb aangetroffen.
josephine.
Het gevaar is dringende, wy moeten'er mevrouw kennis van geeven.
agnes.
Zy zal die ligtvaardige hoofden,die door debooze geest verflrooid zyn, wel beteugelen ; koom, zuster, koom. j 0 s e p h 1n e. Laat ons de Heilige Benediftus verdeedigen.
agnes.
En de goede orde handhaaven.
VT F D E TOONEEL.
gee rtru id.
(Op het einde van deeze allectifpraak verfi/iynen de Kapitein en de Kwartiermeester boven op de muur.
6 "X^at zyn deeze zusters waardige vrouwe»! de ydetheden der waereld treffen hun niet, zy beminnen hunnen
ftantt



16 DE DRAGONDERS en Ce NONNEN", ftand, zy zullen volharden en ik zal hun trachten natevolgen; want waar zou ik het beter vinden ? Ik, arm , zonder vrienden , zonder begaafdheden en zonder vooruitzicht, ben in een heilig huis geraakt, waar my niets ontbreekt , en waarin de ongodsdienstigheid geen Hongersnood zal veroorzaaken; maar ik wil toch eerst zien wat van dit alles worden zal. (Zy vertrekt.')
ZESDE TOONEEL.
be kapitein, de kwartiermeester,
boven op de muur.
de kwartiermeester.
*Jy ziet wel, Kapitein, dat daar niets buitengewoons te zieu is.
de kapitein.
Buitengewoons, neen; maar deeze boschjes belooven veel. (hy klimt af.)
de kwartiermeester.
Hoe, jiwrbleu, klimt gy af?
de kapitein.
Dragonders wyken nooit, (ziende dat den Kwartier, meester aarzelt.) Wel nu volg my oude Krygskameraad, deeze expeditie zou de eerfte zyn in welke wy niet byel. ik ander waaren.
de kwartiermeester.
Kapitein, gy weet niet wat gy doet, of de duivel k aal my.
de



B l T S P E L. 17
de kapite n
Maak u over niets verlegen.
de KWARTi-f meester, van de muur klimmende. Een vrouwen klooster te beklimmen!
de kapitein. Ik doe het niet met een kwaad oogmerk.
d " KWARTIERMEESTER.
Zich aan vervolgingen blootteflellen...
DE KAPI T K i ft.
En van wie? de zwarigheden vuuren myaari, het ge, vaar bekoord my. Ik heb eenige uuren te verliezen, eri kom die hier doorbrengen.
DE KWARTIER MEESTER.
Uw onbefuisdheid zal een Hecht einde neemerf,
Dü KAPITEIN.
Gy preekt zonder ophoud n.
Dt KWARTIERMEESTER.
Maar, helaas! altoos te vergeefsch.
de kapitein.
Verfchoon my, in dat geval van uwe aanmerkingen.
DE KWARTIERMEESTER.
Gy Tpreekt'er zeer op uw gemak over; ik heb u van uw kindsheid af gekent, en ftel belang in alles wat u betreft,- gy begaat dwaasheden; ik volg, om u het pleegen vangrooter te beletten ; nu zyn wy, in fpyt van myne ver. toogen hier ; wat zullen wy thans doen ?
DE KAPITEIN.
Beminnen, kameraad, beminnen.
B b4



18 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
de kwartiermeester.
Wilt gy dat ik ook beminnen zal ?
de kapitein.
Wel zonder twyfel. Ikzalhiereene fchoone onbedachtzaame ontmoeten, die verdriet in liet Kloosterleven heeft j zy zal my zien , my beminnen en my volgen. Gy zult eene eerwaardige zuster vinden, die gy de dagen haarer jeugd zult herinneren, en wy zullen alle vier gelukkig zyn.
de kwartiermeester.
En als men tegenftand biedt ?
de kapitein.
Dan zullen wy geweld gebruiken.
de kwartiermeester.
Dit zal opfchuddingmaaken, de Nonnen zullen fehreetiwen, de klokken kleppen, de Dragonders komen, ons betrappen , gevangen neemen...
de kapitein.
Om ons eindelyk los te Iaaten.
de kwartiermeester.
Uw oom vergeeft u alle uwe buitenfpoorighedcu, en gy mi bruikt zyn goedheid. Nooit heeft eeu Kapitein minder o:nz?g voor zyn Kolonel gehadt.
de kapitein.
De Neeven zyn tot het pleegen van Zotheden, en de
o >ms om die te vergeeven, gefchapen.
de kwartiermeester.
Uw befluit is dan
be



B . L T S P E L. 19
de kapitein.
ik weet niet wat ik wil, nog wat ik doen zal; de omftandigheden zullen myn befluit bepaaleu,
ZEVENDE TOONEEL.
de VOSfO'N , agnes m josephine, komen 0?
het Tooneel, zy zyn in een ernfiig ge/prei met elkander, en zien de Dragonders niet.
de kwartiermeester.
'Wel nü,bepaalhetdan. Zie daar twee van de Dames. Het voegt u hun eenige zoetheden te zeggen.
de kapitein, na beide te hebben aangezien. Kameraad , ik was nimmer zoo weinig welfprekend als nü.
de kwarttfr meester.
Deeze oude vrouwen zullen u verftandig maaken.
de k ap r te in.
Neen, patbleul Wat er vóór is , moet erdóór! kom , aan, moedig, al was het maar voor de eer van ons Cörps.
de kwartiermeester.
Hoe, is 't ernst, wilt gy ze aanfpreeken ?
de kapitein.
Waarlyk ernst.
de kwartiermeester.
Zoo als gy wilt, ik zal ondertusfchen een wandeling door dfceze bosclijes doen* als ik eenebekoorlyke zuster B 2 ont-



=0 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
ontmoet, die het kloosterleeven moede is, dan zal ik 'er haar fchielyk uithelpen.
(Hy vertrekt langs de linkerzyde van het Tooneel.)
A GTS TE TOONEEL.
josephine, agnes, de kapitein. de kapitein.
h moet een ernftige en geheimvolle toon aanneemen orü my te doen verftaan.
Josepiiine, de Kapitein ziende. ó Hemel!
agnes.
Een man!
josephine.
Een Officier! aan welke gevaaren is men in deeze vervloekte eeu w blootgefteld ?
agnes.
Hy heeft echter een zedig voorkomen.
t>e kapitein.
Verfchoon my , Dames...
m .. t0s epHi»e, minder ftuursck. Welk een vleyendé fpraak.'
acnes, meer vrlendeM. *cl: eene bekoor.yke geftalte! watis net jammer M deeze fchoone jongeling geen Monnik bi
J °



B L 7 S P E L. 21
josephine.
Zullen wy om hulp roepen, zuster Agnes?
agnes.
Ik kan niet.
josephine.
Ik ook niet, zuster.
na kapitein, zich tusfchen heiden plaatzcnde. Wat deert u , Dames? Heb ik u doen verfchrikken?
josephine.
Maar, mynheer... uwe komst.
d e kapitein.
Verwonderd u dunkt my?
agnes.
Verwonderen? ja ontroerd ons.
de kapitein.
En is echter zeer natuurlyk; de deuren waaren gedooten, ik heb dus de muur moeten overfpringen.
josephin e.
Die Godlooze guit! Heeft niemand u gezien?
de kapitein.
Volftrekt niemand.
agnes.
Hy is nog al voorzichtig.
j osephine.
Maar wat is uw oogmerk, mynheer?
de kapitein.
Ik wil u van naby bewonderen.
B 3 as<



s2 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
agnes
Bewonderen! Heeft myn heer dan van ons hoorc. fpreeken?
de kapitein»
Ho! Dames, uwe deugd is de geheele waereld door bekent.
josephine.
Onze deugd is bekent, hoort gy wel, zuster?
agnes.
En dat wel in de waereld? welkeen eer voor dir gelUchtl
t)e kapitein.
Ja Dames, uwe deugd is twintig mylen in 't rond ver Baard, en hetftreelt my u dit in perfoon te kunnen zeggen..
josephine.
Hy is een uitverkoorne, zuster.
a g n e S.
Hy heeft inderdaad een voorkomen van Godsvrucht.
de kapitein, op een ernftigé toon. Ik heb nimmer de jeugd bemind. Zy is thanj w dorven.
agnes.
Gy heb wel gelyk, myn zoon-
de kapitein, ziet heiden [lei k aan. Zoo ik ooit eene vrouw neem , wil ik datzy verftandig en tot rype jaaren gekomen zy.
JOSEPHINE.
Hoe gegrond.'



S L T S P E L. 23
agnes.
Hae verftandig.
de kapitein.
Het is alleen in de kloosters dat men waarde zonder hoogmoed, zedigheid zonder gemaaktheid, en tederheid zonder trouwloosheid moet zoeken.
agnes.
i Welk een man!
josephine.
Elk woord dat hy fpreekt treft de ziel.
agnes.
Ja , de ziel, zuster.
de ka pitein.
Zedert dat de kloosters geopent zyn, belet my niets meer om een ontwerp, dat ik lang als harsfenfchimmig befchouwde uittevoeren, en zo een voordeeüg huwelyk.. josephine, ter zyde. Een voordeelig huwelyk!
agnes, ter zyde, Beminnelyk jongeling.
de kapitein,
En zoo een voordeelig huwelyk iemand behaaglyk kon voorkomen...
agnes, zacht. Vertrouw niet te veel op zuster Jofephine.
josephine, zacht. Vrees voor zuster Agnes.
B 4 ag-



«4 t>E DRAGONDERS en de NONNEN,
acnes, Z,acht.
Zy is baKrarrig.
josephine, zacht. Zy is kvvaadaartig.
abufs, zacht. Gy hebt dit immers niet tegens zuster Jofephine gezegt ?
de kap itein, zacht. Neen, zonder twyfel.
.10 phine, zacht. Het was immers niet van zuster Agnes dat gy hebt Ivoren fpreeken.
de kapitein, zacht.
Vooral niet.
agnes.
Wy hebben flecht gedaan, dat wy aan Mevrouw iets ge,, zegt hebben. De wysbegeerte fcaynt zo misdaadig niet te zyrj„
j o s e p ii i n e.
En deeze jonge wysgeer is wel gcichikt om 'er ons van te overtuigen.
agnes.
Het is gedaan. Ik geloof dat ik myn befluit gca»»en heb,
jose phi ne.
Ik ook.
agnes.
Ik wi! alles herroepen.
josephine»
Dat wil ik ook doen.
AS'



B L t S P E L. 25
a gnes.
Wel nu dan, zuster, keer'tot mevrouw terug.
josephine.
Hoe, ik alleen, zuster? onze belangens zyn gemeen.
agnes.
Nu, te zamen dan.
josephine.
Ja, te zamen.
agnes.
Tot ftraks, myn zoon!
josephine.
Tot heden avond, lisve jongen! (Zy vertrekken, en zien beurtelings naar den Kapitein om, die hun door teekenen beantwoordt.')
NEGENDE TOONEEL. de tAPiTE in, alleen.
Vf
A-ia, ha, ha! Leeve de Dragonders die de Nonnen be. keeren. Indien men, van nu tot heden avond myn outwerp niet in duigen fmyt, dan is het gantfche klooster, doormy voor de Republiek gewonnen.
■TIENDE TOONEEL. klara, fchielyk opkomende ,dekapitein.
klara.
* eI"w» zusters, had ik ongelyk toen ik u verhaalde dat B 5 bin-



20 DE DRAGONDERS en de NONNEN, binnen kort... {ophoudende') Een Officier! (Jer zyde) 6., wat is hy fchoon !
de kapiteinDat is een bekoorlyk lief meisje!
klara.
Wat ziet hy my aan!
de kapitein.
Het fireeld my, bevallige zuster, dat ik u heb aangei troffen. Ik ben een zendeling gelast om bekeeringen uittewerken, en ik zou my gelukkig achten u in den rang myner Profeliteu te mogen zien.
klara ; ter zyde.
Hy heeft venland. {overluid.) Men had een minder gevaarlyk Apostel kunnen verkiezen, maar het was on^,maklyk geweest om een' bemirilyker te vinden.
d e k K V itei n.
Ik verwachtte geeu kömpliment
klara.
Ook heb ik 'er u geen willen maaken.
de kapitein, wil haar hy de hand neemen. Bekoorlyk op myn eer!
klara.
Laat af,- gy vergeet dat een zendeling alleen tot de ziel jnoet fpreeken.
de kapitein* Het is hem echter vergunt ook het hart in zyn belang t;e trekken.
KLA-



B L T S P E L. 27
klara.
Dat kan we! zyn. Doch het myne fielt nog geen bet mlnfte belang in di: alles.
de kapitein.
Hoe ongevoelig!
klara.
Men is ongevoelig, omdat men mynheer niet opliet eerde gezicht aanbidt!
pe kapitein'
O, dat vorder ik niet.
klara.
Maar gy verwachte het toch een weinig, niet waar#;
de kapitein. Om u de waarheid te zeggen ik meende...
klara.
Dat gy flechts had te verfchynen om een bekeering uittevverken.
d e kapitein. De uwe komt my niet zeer gemaklyk voor.
klara.
Mynheer oordeelt juist.
de kapttein. Maar ik wanhoop niet.
klara.
Die wanhoop zou ook een weinig te voorbarig zyn,
de kapitein.
Bekoorlyk Nonnetje f
«LA-



26 DE DRAGONDERS en ra NONNEN,
klara.
Beminnelyke Dragonder!
de kapitein.
De OQgenblikken zyn kostelyk. Pooien wy elkander te verdaan,
klara,
Zeer gaarne. Spreek, ik luister.
de kapj, te i n.
Gy kunt wel denken dat de heilige Benedictus myhier niet gezonden heeft.
klara.
Dat is wel te begrypen, en voorts ?
de kapitein.
Dat ik hier niet eeuwig kan blyven.
klara.
Gy waart te beklagen zoo gy 'er eens aangedacht had,
l e kapitein.
Verveelt u het kloosterleven ?
KL AR a-
Doodelyk.
de k ap it ei y,
Dan moet gy my oogenbliklyk volgen.
klara.
Ik zal het klooster verlaaten, ja; maar oogenbliklyk, dat is een andere zaak.
de kapitein, op de muur wyzende.
Ik ben daarover gekomen, Wy zullen langs dezelfde weg vertrekken.
kla"



B L T S P È L. ip
klara.
Ik hou niet van ongemaklyke wegen, en uw Apostolisch voorneemen Helt my geenzins gerust.
de kapitein.
Myn voorneemen] Ik zweer u dat ik geene vormde, dic.j
klara.
Ik heb eenige gevormt die ik nimmerzallaaten vaaren.
de kapitein. Kan men, zonder onbefcheiden te zyn , vraagen,waar. in deeze voorneemens beftaan ?
klara.
Ik bemin het veinzen niet. Het kloosterleeven mishaagt my* dit kunt gy gerrtakiylt gisfen; ik heb befloten om in de waereld te rug te keeren, dit kunt gy wel denken; maar ik zal daar toe geene andere middelen, dan die door de welvoeglykheid gewettigd worden, beezigen, en my wel in acht neemen om met geen Dragonder het land rond te zwerven, en vooral niet met een Dragonder zo als gy. de kapitein, ter zyde.
Dat is de bekoorlyktte kweldrommel die ik ooit gezien heb.
klara, ter zyde. Ik kon geen gevaarlyker zendeling aantreffen. de kapitein.
Myne zuster ?
klara.
Myn Broeder?
DE



3o DE DRAGONDERS en de NONNEN ,
de kapitein.
Ik wilde u bekeeren, en ik geloof dat gy my bekeeren zult.
klara.
Gy wilt myn eigen liefde aantasten,-en ik verklaar die niet te bezitten.
r> e kapitein. Beminnelyk en geen eigenliefde! gy zyt een volmaakt meisje.
klara.
Gy keert tot uw doel te.ug... door een omweg, door nuttelooze liscen.
de kapitein.
Ik bedien my noch van listen noch omwegen. Myn hoofd loopt om, en ik geloof dat myn hart zoo fterk als myn gemoed aangedaan is.
k l a r a.
Uw toeftand is bekommerlyk! Gelukkig dat deeze kwaal niet lang zal duuren.
de kapitein. Wie heeft u dat gezegt ?
klara.
Het komt my zo vóorl
de kapitein. En zo gy u bedrogen had?
klara.
De overwinning zou al te roemrykzyn! Een overwin* Daaraan de voeten van een jong Nonnetje!
d e



B L T S P E L. J|
DE KAPITEIN.
Ha, gy fpot met my! Apropos: Ik was to: dus verr' vry los van leven.
KLARA.
Dat geloof ik.
DE KAPITEIN.
Maar ik laat alle dwaaze minnehandelingen vaaren, en wil my met geweld hervormen.
KLARA.
Én gy zegt dit op een toon die het tegendeel aanduidt.
DE KAPITEIN.
Gy moet niet op den toon maar op het hart letten.
K LAR A.
Luister,heer Dragonder, gy fpreekt totmy, ikgeefancwoord, en ben, dank zy myn dwaasheid, hier vry diep ingewikkeld. Ook zou dit gefprek my al te ver vervoe • ren, vaarwel.
DE KAPITEIN.
Een oo2enblik. Het is altyd tyd genoeg om tevertrek. ken, en welhaast zal 'er, misfchien , geen tyd meer weezen om zekere fchikkingen te maaken....
KLARA.
Schikkingen; die uitdrukking is fterk.
DE KAPITEIN.
En zoo dezelve met uw hart en zedigheid overeen»
Hemden ?
KLA RA,
Dat zal niet gsmakkelyk zyn.
Bi



32 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
DE KAPITEIN.
Niets is gemaklyker. Gy verlast dit huis, gy keert it» de waereld te rug; wat zult gy doeu?
KLARA.
Ik weet het niet.
DE KAPITEIN.
Hebt gy bloedverwanten?
KLARA.
Helaas, neen.
DE K A P IT E r Ni
Een meisje van uw jaaren, kan niet alleen leeven. Zy moet aan iets verbonden zyn, en het huwelyk is het Znkerfte middel om de laster te doen zwygen; dat is genoeg voor de zedigheid: Gy moet een jong, vrolyk man hebben, die u alleen door tederheid verbind, die alleen door vermaaken heerscht; dat is genoeg voor het hart; ik zal die man zyn,- ik hef alle zwaarigheden op, en trouw u heden avond, dat is een gedaane zaak.
KLARA.
Gy zyt al te voortvarende.
DE KAPITEIN.
Onze oogenblikken zyn getelt, een militair moet ge. nieten, en wy moeten heden trouwen, om dat ik morgén kan doodgcfchoten worden.
KLARA.
Dat is een volmaakte fchikking.
DE K A F I T 11 N.
Niet waar?
KL \,



3 L T S P E L. h
KLARA,
Marr voor een grap té fterk, en te onverftandigom ernftig te zyn.
DE KAPITEIN.
Ik ben vrolyk in de liefde, maar dryf er de fpot niet mede; en wel verre dat het dolheid zou zyn u te beminnen, kom ik my zelve, hoe meer ik u zie, verfcandig er voor.
KLARA.
Dat is wel een allerzeldzaamstgeval!... maar bedenk toch dat wy elkander niet kennen...
DE KAPITEIN.
Ik geloof, integendeel, dat wy fterk met elkander bekend zyn.
KLARA.
Dat ik volftrekt niets bezit...
DE KAPITEIN.
En ik ook niet, ik ben in de uitgeftrekfte zin van het woord een Kapitein Sans Culottes.
KLARA.
En dat ik zoo onbedagt ben ..
DE KAPITEIN.
O, van die kant, zal ik u niets te verwyten hebben. Gy ziet dat wy reeds in veele gevallen overeenkomen; en indien de liefde die gy my inboezemd een van deeze jimphatieke trekken was' ..
KLARA.
Heer Kapitein, de liefde voor de vryheid is natuurlyk op myn jaaren," de hoop óp dezelve, heeft my zoo verC flrooid



34 DE DRAGONDERS en de NONNEN , ftrooid gemaakt, dat ik heden niet weet wat ik gedaan of gefproken heb. Wy hebben een gefprek gehad, dat niet gemeen was, en dat alleen door myn omftandigheid in de oogen der reden verfchooning kan vinden. W Ike gedachten gy ook van my hebt opgevat, welke uwe voorneemenj ook zyn mogen, ik verklaar dat ik u thans niets meer zal antwoorden, maar aan de fpreektralie verwachten : daar zal ik, in tegenwoordigheid van Mevrouw de Abdisfe , met die vrymocdigheid, die u in my bekend is,fpreekeni myn naam is Klara, denk daar aan, en neem een befluit.
(Zy vertrekt.') ELFDE TOONEEL.
de kapitein, alleen. Onbegryplyk lief meisje... die mengeling van lichtvaardigheid , bekoorlykheid en zedigheid is zoo zonderling... ja, ik zal haar trouwen, myn oom mag zeggen wat hy wil... ik dacht een onvergelykelyk wezen te zyn , maar zy draait my in alle opzichten den loef af en wy zullen een éénig p ,ar weezen.
TWAALFDE TOONEEL.
de kwartiermeester, geertruid, ruggelings met de handen in de zyde opkomende , de kapitein.
geertruid.
l^ieve hemel! wat wilt gy toch van [my?



J5 L T S P E L. t$
de kwartiermeester.
Vrede, zuster, vrede.
geertruid.
Vrede met een Dragonder!
de kwartiermeester.
Die Zoo flecht niet is als hy wel word afgefchetst.
geertruid.
Van eene gewyde Non eene Zoetelaarfter te willen maaken!
de kwartiermeestee.
En waarom niet?
geertruid.
En de heilige Benediétus en zyn heilige orde?
de kwartiermeester.
O. Daar lagch ik wat mede.
geertruid.
Nader my niet, of ik zal u de oogen uitkrabben,
de e apitein.
Beminnelyk lief karakter I
de kwartiermeester. Dit meisje is erger als een helleveeg.
geertruid.
Wie noemt gy meisje? wie noemt gy helleveeg?
de kwartiermeester.
Is hier iemand anders dan gy?
geer truid
Hier is noch meisje, noch helleveeg, en gy zyt eea onbefchofte vent.
Ca BS



36 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
de kwartiermeester.
'Zuster...
geertrui d.
Een Philistyn.
de kwartiermeester.
Li lieve...
geertruid.
Een Amalekiet.
de kwartiermeester.
Het is de duivel, die u bezielt.
de kapitein, lagchende. Ha, ha , ha,ha i
geertruid.
Lagch maar, héér Officier; lagen maar. Wat doet gy hier? Waarom ontheiligt gy dit huis? Hoe Zyt gy 'er' in gekomen, kinderen van beëlzebub?
de kwartiermeester.
Gy moet zoo veel gerucht niet maaken. Wy zullen vertrekken langs den weg die wy gekomen zyn.
geer truid.
Dat hoop ik.
de kwartiermeester. En men zal u en uwe grimasten daar plaatzen.
GEERTRUID.
Men maakt grimasfen om dat men deugdzaam is, Onwaardige, afvallige, Godverzaaker!
de kwartier meeste Ei
Oude gekkin, oude pylaarbytster.
geer-



B L T S P E L. 37
GEERTRUI Di
Oude! oude! Ik zal alle de zusters roepen, ik zal het klooster in rep en roer brengen,- ik ben oud, ik ben een meisje, ik ben een helleveeg! gy zult zien, gy zult zien. (Zy vertrekt.)
DERTIENDE TOONEEL.
DE KWARTIERMEESTER, DE KAPITEIN. DE KWARTIERMEESTER.
D
-l^eeze vrouw is raazende , zoo gy een Oostenryker waart.. .
DE KAPITEIN.
Oude kameraad, gy zyt niet gelukkig in de liefde.
DE KWARTIERMEESTER.
Eene oude totebel, die my langer als een uur tegenftand bood!
DE KAPITEIN.
Bedaartheid...
DE KWARTIERMEESTER.
En die my als een karre knecht behandelt.
DE KAPITEIN.
■ Dit nietsbeduidend ongeluk moet u niet mistroostig maaken, ik heb u groot nieuws te vertellen.
DE KWARTIERMEESTER.
Gy hebt goed praaten, ik heb ondertusfchen dit alles aan u te danken. Wat had ik in dit vervloekte huis re doen! Bedaardheid, bedaardheid! Moet een man als ik C 3 z ch



58 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
zich door zulk eene Pylaarbytfter ongeftraft laaten verne* deren! Ik wilde haar gelukkig maaken, voorhaarzorgen , en by het leger met een eerlyke broodwinningbegiftigen; om my te beloonen, wil zy my de oogen uitkrabben, gy Ziet dat koelbloedig aan , en predikt bedaardheid! Zie zoo, nu komen 'er drie te gelyk.
VEERTIENDE TOONEEL.
be vorigen, agnes, geertruid, jose'
{Geduurende dit Tooneel verhaald de Kapitein zyn wedervaaren aan den Kwartiermeester, zy lagchen met elkander ter zyde.
josephine.
Ja, zuster Geertruid, gy hebt ongelyk,
geer th d i d.
Hoe, heb ik ongelyk?
agnes,
Ja, volftrekt ongelyk.
geertruid.
Hoe, ik ontmoet hier twee mannen, twee lomperts, pn zou zwygen...
p H INE.
josephine.
De Geest van Liefdaadigheid vordert dit,
agnes.
Ook gebied het de liefde des naasten.
iEEIt-



B L Y S P E L. 39
GEERTRUID.
Noch de liefdaadigheid, noch de liefde des naasten moet hier in aanmerking komen, en dit geval moet ons metrsden gramftorig maaken.
AGNES.
Och, zuster Geertruid, wat hebt gy gezegt?
JOSEPHINE.
De gramfchap, vriendinne, is een grove zonde.
AGNES.
Die ten itrenglten verboden is.
GEERTRUID.
Maar hoe moet men dan met die Godlozen handelen ?
AGNES.
Men moet hen door zachtheid trachten te verbetwen.
JOSEPHINE.
En geduld met hen hebben.
AGNES.
Daar door de verdoolde fchaapen te recht brengen.
GEERTRUID.
Deeze oude lummel wilde eene zoetelaarfter van my maaken.
JOSEPHINE.
Wel nu, zuster, gy moet "er u aan onderwerpen.
AGNES.
Ja, door de geest der Boetvaardigheid.
JOSEPHINE.
De onderwerping moet een groote waarde voor u hebben.
C 4 GEER.



49 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
geertruid.
Jefus, Maria! deeze laai begryp ik niet.
agne s.
Bedenk toch dat deeze lieden de fterkfte zyn.
josephine.
En dat de zwakke duif de havik niet kan wederftteeyen.
geertruid.
Niet kan wederftreeven? Vraag maar aan die lagchebekken , of ik my niet verdedigt heb.
josephine.
Zuster Geertruid, gevoelt gy u fterk genoeg om de martelkroon ie verdienen 1
agnes.
En u tot een brand offer aantebieden?
GEERTRUI O.
O, ik wenschte dat deeze afgezant van den fatan mybeftond te martelen: by St. Ber.cdiclus, ik zou he.;n be groeten.
agnes.
Lieve zuster, onze ftaat ver,:unt ons zonder driftige vervoeringen te fpreeken. Vertrek, zo het u gelieft.
josephine.
Gaat heen, zuster, grat heen.
geertrui p.
Ik zal gaan; maar vertrouw hen niet te veel.
josephine.
Onze ondervinding moet u gerust Rellen.
AG;



B L T S P E L_. 4i
agnes.
En fprcek van dit voorval me: niemand.
josephine.
Ter vermyding van de fchande.
agnes.
Met niemand, ter vermyding van de fchande.
geertruid, vertrekkende. Ter vermyding van de fchande.
V T FT I E N D E TOONEEL.
agnes, de kapitein, josephine, de kwartiermeester.
josephine.
ïs deeze man u getrouw?
agnes.
Kan men zich in zyn' tegenwoordigheid verklaaren?
de kapitein, zacht.
Het is misfchien myn' beste vriend.
de kwartiermeester.
Kapitein, gy fchertst. Het geen gy my heden hebt doen verrichten, bewyst wel dat....
de kapitein.
Ja, kameraad, wy gaan te zamen door een vuur. In de liefde, laat ik u achter; maar wat wilt gy?
de kwartiermeester.
Dat is het voorrecht uwer jeugd.
C 5



42 DE DRAGONDERS en de NONNEN, agnes, ftil tcgem den kapitein, Gy weet wat gy my gezegd hebt?
DE KAPITE INé
Ik heb het niet vergeeten.
josephine, zacht. Ik herinner' my uw gefprek.
de kapitein.
Ik ook, mevrouw, ik ook!
josephine.
Luister, myn kind , gy kunt hier niet blyvcn.
agnes.
Neen, zonder twyfel. Zuster Geertruid is wel een goed meisje....
j osephin e.
Een braaf meisje, maar een' blinde yver kan ge. makkelyk een' onvoorzichtige (lap doen, en ons beider onheil berokkenen: voorzichtige moeder , gy hebt een Tuinhuis, daar moesten wy dit lieve kind en zyn makker in oplluiten.
agnes.
Gy hebt gelyk, daar zullen zy zeker zyn ; en als Geer. truid dan fnapt; als men ons ondervraagt, dan zyn ze, door onze vermaaningen., tot reden gebragt, de muur weder overgeklommen.
de kapitein, ter zyde.
En de bevallige fchooue, die my aan de fpreek-tralie verwacht?
Dl



B L T S P E L, 43
de kwartiermeester*
Maar, mevrouwen, eet men ook tot uwent/
josephine.
Of men ook eet? wel gy zyt hier in het beloofde land.
agnes, tegens den kapitein. Ik heb zulke lekkere , brooze befchukjes! Ik bak ze zelve, en zal u aanflonds eenige aanbieden.
josephine.
En gy zult my uw gevoelen over myne konfituuren zeggen.
de kwartiermeester.
Een fneedje ham, een flesje wyn....
agnes.
Dat zult gy hebben.
de kapitein.
Mevrouwen, gy bied my de bekoorlykfte flaverny aan: wy zullen echter vertrekken, en morgen....
josephine.
,Jk Hel my tegen uw vertrek.
agnes.
En ik ook.
de kapitein, ter zyde. Nu ben ik in myn' eigen netten gevangen; (jegens beide de Nonnen) Ik heb voor u eene ongeloofelyke eerbied, ik beef om u in gevaar te ftellen, en offer alles voor uwe zekerheid op. (hen beide aanziende?) Ik vertrek, maar om fchielyk terugtekeeren , morgeu ziet gy my weder,
BÉ



44 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
PE KWARTIERMEESTER.
Vaarwel dan Wyn, vaarwel dan ham. C Zy willen de muur beklimmen; men boort de trompet blaazen.)
josephine.
Wat zult gy doen, deeze (traat is vol krygsvolk.
de kapitein.
Zy heeft gclyk.
(Men boord wederom de trompet.) de kwartiermeester:. Men blaast te paarde, en wy zullen 'er niet verfchypen.
de kapitein.
Myn vriend, zo het eens om nittetrekken was.
de kwartiermeester.
Dat was om razend te worden.
agnes.
Gaa toch naar binnen, kleins twyfelaarr
de kapitein.
Ik wil weeten, Dames, waar aan my te houden; dit is meer als kortswyl.
josephine.
Ik zal de tuinman hier zenden oai....
de kapitein.
Hy befpiede het oogenblik dat wy veilig kunnen ontfaappen; hy moet oplettend zyn, want ons leven hangt 'er van af.
dk kwartiermeester.
Wy braveren het Arrest; maar de fchande....
DE



Ê L Y S P È L. 45
DE KAPITEIN.
Is iler Franfchen dood.
josephine.
Maar befluit toch, 'er is geen oogenblik te verliezen.
agnes.
Tree binnen, myn zoon.
josephine.
Vertoef hier niet langer, lieve kind.
de kwartiermeester, binnen gaande. Dat hebben wy aan uw gekheid te danken.
(Zy gaan in het tuinhuis.)
ZESTIENDE T O O N E E Li
AGNESj JOSEPHINE.
josephine, ter zyde.
J-k zal myn best doen om haar te verwydcren.
a g n e ', ter zyde Ik moet my van haar trachten te ontdoen. .
josephine.
Zuster, wy moeten onze gevangenen van eenig eeten voorzieri.
AGNES.
Zonder twyfel, zuster, daar moet gy voor zorgen.
j )«ephine.
Dat laat ik aan u over, uwe oplettendheid is my bekend.
agnes.
Ik maak (laat op de uwe.
TO.



46 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
josephine.
Zuster, gy zyt zomtyds verbaasd ftyfhoofdig.
agnes.
En gy wilt nooit toegeeven , zuster, (ter zyde) Ik moet haar myn vertrouwen fchenken, of het is nooit gedaan. josephine, ter zyde.
Ik zal haar alles ontdekken. Er zit anders niet op. (over' luid) Zuster, wy hebben alle onze zwakheden.
agnes.
Dat ongeluk is der menfchelyke natuur eigen.
josephine.
Dat zy die 'er zich van uitgezonderd waant, de eerde fteen werpe.
agnes.
Dat zal ik voorzeker niet doen,
josephine.
Noch ik, zuster.
agnes.
Wy hebben wel ftrengebeloften gedaan...
[josephine.
Maar in een ouderdom dat dezelve niets beteekelieti.
agnes.
Het klooster, de gehoorzaamheid...
jose phin e.
Kan 'er dóór.
\k g n e s.
Zelfs de armoede...
jo-



B L T S P E L. 47.
josephine.
Is verdraaglyk.
agnes.
Maar de gantfche verloogchening van ons zelve...
j o s R p ii i n e.
Is hard, zuster, is hard!
agnes,
Sinte Monika was gehuwd.
josephine.
En heeft ons de heilige Auguftiuus gefchonken. ZEVENTIENDE TOONEEL. de vorigen, klara, in 7 verfchiet.
agnes.
aarom zou men het voorbeeld van finte Monika niec navolgen?
josephine, Jchalkachtig. Ik ben 'er niet ver af om het te doen.
agnes.
In oprechtheid, zuster? ó, dat verrukt my; het is myn voorneemen ook.
josephine.
Dierbaare Agnes!
agnes.
Lieve Jofephine! (zy omhelzen elkander.)
josephine.
Hebt gy reeds een keuze gedaan?
ag'



■• 4? DE DRAGONDERS en de NONNEft,
agnes.
En gy, beste vriendin?
JO SEP [II NE.
Ik heb de bekoorlykfte man een onfchuldige neiging Ingeboezemd...
agnes.
Ik heb de eer aan een volmaakt jongeling tebehaageri;
JOSEPHINE.
Hy is zoo fchoon als een Aarts Engel.
AGNES.
En moedig als een Makkabëer.
josephine.
Zo llichtelyk in zyn Ipreeken...
AGNES.
Zo bekoorlyk in de uniforme!...
josEPHirvE, ter zyde, In de uniforme I (hard) Eindelyk het is...?
AGNES.
De jonge Kapitein die hier is opgefloten.
klara, ter zyde.
Opgfloten !
josephine. met bitterheid, 11a een ogenblik van
fchrik gezweegen te hebben. Waarlyk, zuster, gy bedriegt u.
a o n e s.
Vooral niet zuster, ik weet wel wat ik doe.
j os EPIIINE.
En ik weet zeker dat hy my beminde
A G-



3 L T S P E L> 49
agnes.
Het isonmogelyk; want hy heeft my het tegendeel betuigd.
josephine.
Wat doet de eigenliefde u dwalen J
agnes.
Wat word gy door de uwe veblirtd!
j o sep hin e.
Begeert gy het, dan zal ik u overtuigen.
agnes.
6! daar tart ik u toe.
josephine.
Doe maar open, en laat den jongeling uitfpraak doen* (Klara lagcbt overluid.)
josephine.
Het is zuster Klara, zy heeft alles gehoordt
agnes, vertrekkende. Ik word rood tot in 't wit myner oogen.
josephine, vertrekkende. Myne ontroering is onuitfpreeklyk!
Klara neemt beide by de hand', en geleid haar tot op den voorgrond des tooneels. En uwe geloften, zusters, en de orde, en mevrouwde Abdis, en mynheer onze Bisfchop, ha, ha, ha, ha! (jfofephine en Agnes vertrekken onder een wederzydi brommen en kyveti.
D
ACHT-



5<9 DE DRAGONDERS en de NONNEN ,
ACHTTIENDE TOONEEL.
. Kr. ara, alken.
£~*oo is het met drie vierde gedeelten van het menichdom gelegen; toegeeflyk voor zich zclven, en beweeglyk voor anderen, bung voor kwaadfpreekers, en altoos gereed om kwaad te fpreeken;zich zeiven dingen veroorlo >vende die zy openlyk in anderen laaken .. Maar ben ik nu voor de eerfte maal aan het phihfopkeerenl Dit ogenblik is 'er wel gefchikr toe.... Uit het gefprek van die twee dames blykt dat myn jonge Kapitein haar beide behaagt, zoo veel te beter. Ik wil dat alle vrouwen verzot op hem worden • maar my dunkt dat hy haar wederzyds met zekere hoop gevleid heeft.... Zie, dat behaagt my niet, by Toorbeeld. Waar denk ik aan? Hy is joeg, vrolyk; hy zal zich ten haaren koste, voor tydverdryf, vermaakt hebben, dat is juist niet kwaad... De tyd viel hem lang. En dat waarom ? Was hy maar aan de fpreektralie gekomen, ik dacht alle oogenblikken geroepen te zullen worden ik ftoud op heete kooien, om dat ik hem bemin. 6! Ik bemin hem zoo ais men voorde eerde maal bemint. En my dunkt geraakt te zyn , dat hy niet even zo vurig is als ik hem, wenschte... als ik hem wenschre te maaken! Zie daar het woord' Ja, ik ben geraakt, zeer geraakt,en Ik zal hem .. Maar men moet eerst aan het noodzaaklykfte denken. Hy is hier opgeOote , en zyn regiment zal hem zoeken; men zal hem vinden, en nimmer gelooven



B L T S P E L. ST
dat hy hier voor reekening deezer dames is; als hy fpreekc zal ik bloozend Hameien, en met hem in verftandhouding fchynen te ftaan, en het vermoeden zyner Opperhoofden... Dit bekommert my. Waarom zich ook met deze twee zottinnen optehoudeu! Ik heb alleen ongelyk; ja, Ik heb ongelyk,- waarom haar in 't gezicht uitgelagchen? Hoe onvoorzichtig! ware ik verftandig geweest, dan had ik ftilletjes toegeluisterd, en zoo het geheim ontdekt.... Il{ moet hem echter vinden, maar waar zal ik hem zoeken? (231 loopt het tooneel rond, en roept met een''zachteftem.~) Kapitein! Kapitein !... Hy is in huis niet ingefloten, ten minfte denk ik hetniet.... ó dekwaade deugniet! — (zy leunt wet haar hoofd tegens het tuinhuis; zy hoest, en men hoest ook van binnen.') Ha, nu ben ik gerust!
de kapitein, van binnen. Zyt gy daar, mevrouwen?
klara.
Neen, mynheer, het zyn de mevrouwen niet.
de kapitein. Ha! bekoorlyke Klara ! doe open, bid ik U. klara.
Gy moest op zuster Agnes wachten.
de kapitein. Gy zyt hier, en wilt dat ik wachten zal.'
klara.
Gy zyt haar a! te dierbaar dan dat zy uw geduld zon
misbruiken.
Dj d%



5» DE DRAGONDERS en de NONNEN,
DE KAPITEIN.
Doe open, ik bezweer hec u.
KLARA.
Ik heb den flentel nier.
DE KAPITEIN.
Ik zal de deur open breeken.
KLARA.
Dat verbied ik u.
DE KAPITEIN.
Dan zal ik door het venglter klimmen. Maar het is van buiten gefloten.
KLARA.
Breek een ruit. (De Kapitein breekt een" ruit, opent dan het veng/Ier, en komt met den Kwartiermeester uit het tuinhuis.)
NEGENTIENDE TOONEEL.
DE KWARTIERMEESTER, D F- KAPITEIN,KLAR$. KLARA.
Mynh eer heeft zyn' vertrouweling.
DE KAPITEIN.
Ach ! myn dierbaare Klara !
DE KW ART IERMEES TÉ Rr
Waarachtig, zy is fchoon!
KLARA.
Welnu, mynheer, wat wilt gy?
ss



£ L T S P E L. 53
DE KAPITEIN.
Hoe, wat Ik wil? Kunt gy my dat vragen, daar gy weet....
KLARA.
Ha, gy wilt my fprookjes vertellen. Gy denkt een kind voor te hebben. Maar ik laat my niet aan den band ISi<den, dat zeg ik u.
I)E KAPITEIN.
De jufvrouw is knorrig.
KLARA.
De jufvrouw heeft'er zonder twyfel reden toe.
DE KAPITEIN.
Kan men haar die afvragen?
KLARA.
Onderneem niet my te verhooren.
DE KAPITEIN.
Zon een onfchuldig grapjen u minyverig maaken?
KLARA.
tit minyvrig! en van wie ?
DE KAPITEIN.
Wat weet ik het? misfehien van Agnes....
KLARA.
Ik kan noch van zuster Agnes, noch van zuster Jofephine , noch van iemant op de waereld minyverig zyn, mynheer. Ik ken my zelve en doe my recht.
DE KAPITEIN.
Zonder twyfel; maar...
D 3 IrLA'



44 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
kl ara.
Hoe! maar? Weet gy wel dat uw eigenliefde beledigend is? Er beftaat geen minyver zonder liefde, en dank zy den hemel, ik bemin u niet, en heb 'er ook geen de minfte lust toe.
de kapitein.
Gy fpreekt voor de vuisr.
klara.
Ik tracht gelyk te hebben, en als ik een befluit geneifnen heb , verander ik nooit. Dat is myn karakter.
de kw art ier mc est,er.
Eindelyk vind gy iemant tot wien gy fpreeken kunt.
de kapitein.
Ik ben aan deeze manier van fpreeken niet gewoon.
KLARA.
Gy zult 'er echter aan moeten gewennen.
de kapitein.
Is dat uw laaifte woord ?
klara.
Volftrekt.
de kapitein.
Welnu, Iaat ons dan van iets anders fpreeken.
klara.
Als 't u gelieft.
de kapit ein.
Gy hebt zonder twyfel de trompet gehoord?
k l a r a.
Wat meei?



B L T S P E L. 55
DE KAPITEIN.
Het regiment is buiten twyfel te paard?
KI A h A.
Integendeel, het regiment is te voet.
DE KAPITEIN.
Te voet! en wat moet het doen?
KL ARA.
Een bezoek in dit Klooster afleggen.
DE KAPITEIN.
Ha! ik herleef 1 Het zal dan met een maand arrest wel flopen.
DE KWARTIERMEESTER.
Aandoenlyk vooruitzicht!
DE KAPITEIN.
Ik zal my met myn* oom verzoenen.
DE KWARTIEK M ESTER.
Ja, als de maand uit is. Dat is troostryk.
K LARA.
Hebt gy een' oom by het regiment?
DE KWARTIERMEESTEP..
Kiemant, dan den Kolonel.
KLARA.
Ik beklaag hem van harte.
DE KAPITEIN.
Hemel! wat is een mau die verliefd is te beklaagen i
DE KWARTIERMEESTER.
Zie danr een groote waarheid, by.voorbeeld.
D 4 ds



5,5 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
de kapitein.
Gy zyt het die my ais een kind weet te leiden. Gyzyt de ondoorgrondelykfte vrouw...
klara.
U blyft niets over dan my te beledigen.
de kapitein'
Maar verklaar u dan ; want gy begint een gefehil -net my, dat niet gemeen is, en my zoo in de war helpt...
klara.
Ikmy verklaaren? Ik zai het doen. Wat doet gyhier? Waarom zyt gy 'er nog? liet is langer als een uur dat ik u gebood te vertrekken, en dat gy vertrokken moest zyn de kapitein, met levendigheid. En jk heb 'er gelegenheid toe gevonden.
(Men hoort een klok luiden.)
klara.
Hoort gy die klok? De zusters moeten byéénkomen; uw Kolonel komt. Denkt gy dat hy zal toegeeven ï Hebt gy lust om uw' oom hier aan te treffen? Wat zal hy van dit alles denken? dat het om my is dat gy in het klooster gekoomen zyt, dat ik het ben die u hier doet blyveo, dat ik eene eenvoudige floof, zonder overleg of oordeel ben* En gy bemint my, gy, man zonder gevoel, zonder wellevendheid, en tot de minde opoffering onbekwaam. de kapitein.
Ach! beminnelyke vriendin! ik meen in uw hart te kunnen leezeu. Maar ik heb een bekendtenis nodig, dat
dee-



B L T S P E L. 57
deeze my gerustdelle, en my blyf: niets om te begeeren over.
klara.
Wat zou. my het gevoelen van uw' oom, en dat van de geheele waereld kunnen fcheelen,, zoo ik u niet beminde? Ja, ik bemin u, en dat met al myn hart; maar ga nu, heen.
de kaftte in, op den muur fpringender Het regiment ttaat In dagorde op de draaf.
de kwartier meeste a. Nu zyn wy 'er aanig aan toe.
de kapitein. Verberg ons ergens, in den kelder, op den zolder, in uw cel....
klara.
En waar wilt gy dat ik u zal plaatfen ? de Dragonders komen overal. Ach,myn vrind! welk een tocdand! de kapitein.
Ik zal my achter Sint Martin verbergen. (ƒƒ} voegt zich achter dat beeld,)
de kwartiermeester.
En ik achter den duivel, niet waar?
de kapitein. Hé, kameraad! het onderfcheid tasfchen een' Dragonder en den duivel is niet te merken.
de -kwartier meest er.
Ik zal dan de duivel zyn. Welk eén behandeling wy D 5 ook



5$ DE DRAGONDERS en pe NONNEN,
ook moeten ondergaan, 200 hebben wy, parbku, toch niet geliclen.
klara, hen helpende. Een koddig geval! In een ander tydftip zou ik my te barsten la^chen.
de kwartier meester, zich achter het beeld van den duivel plaatfende. Kom aan! moedig op de koord.
de kapitein.
Onbeweeglyk op uw post.
k l a ra.
Nu is het goed, volmaakt goed, verwonderlyk! Maak geen de minfte beweeging. Ik voeg my by onïe dames, en zal, zoo het mooglyk is, geen het minfte aandeel in bet geen deezen avond voorvalt, fthyuen te ueemen.
TWINTIGSTE TOONEEL.
de kwartiermeester, de kapitein. de kwartiermeester.
Ik fpeel al een aardige rol... En ik heb niet gegeeien< de Kapitein. Heeft men honger als men bemint ?
de k w tt 1: 'f i e r m L e b t £ ft ,
Ik ben immers niet verliefd.
dI. kapitein En zuster Geertruid?
Pa



B L T S P E ■ L. _ 59
de kwartiermeester..
Dat de duivel haar haale!
de kapitein. Hy is dicht by u. Geef hein die kommisfie in perfoon,
de k w a r t i e r m e e s t er,
Stil, Ik hoor volk.
EEN EN.TWINTIGSTE TOONEEL.
de abdis, de kolonel, acnes, josephine,
klara, nonnen in het verfchiet aan de rechte zyde , dragonders mede in het verfchiet, aan de linker zyde des Tooneels.
de kolonel, tegen de Nonnen.
Ja, Bnrgeresfen! gy zult tot de waereldterugkeeren. De jongen onder u zullen dezelve helpen verfraaien j de ouden zullen ongetwyfeld door voorzichtigheid en oordeel bevvyzen dat de afzondering voor haar niet nutteloos is geweest; (tegen de Abdis.) 'Ziedaar een tuinhuis dat ik nog niet gezien heb.
agnes, ter zyde.
ó Hemel!
de abdis.
Het is eene dier kleine verblyfplaatfen in welke onz* zuster haare ledige uuren gaan flyten.
de kolonel.
Vergeef, dat ik rny ftiptclyk van myn' last moet kwyten.
Het



da DE DRAGONDERS en de NONNEN, Het is my by voorraad aangenaam bekend te kunnen maa.ken dat ik tot uwent noch wapenen, noch verdachte per. fjonetj ontdekte, en zelfs voor de zuiverheid uwer begrippen kan initaan. Laat deeze deur openen, bid ik u.
de abdis.
Zuster Agnes! hebt gy 't gehoord?
klara, ter zyde. Wat is zy onthutst! ha ! ik ben gewrooken.
agnes.
Mevrouw... ik weuschte... da: mynheer de Kolonei my geliefde te verfchoonen...
de kolonel.
Dat kan niet, burgeres!
agnes,
Dit huisje... bevat., niets dan beuzelingen tot myn gebruik en...
d r. kolonel, glimlachende. Stal u gerust, burgeres! ik ben befcheiden.
agnes, ter zyde. ÖRamp!.. (overluid.) Ten anderen... ikkom'erzei* den in; deeze deur fluit fleelit, en ik ben geen borg voor het geen 'er In kon zyn.
de, kolonel, aan de deur (tooiende. De deur fluit zeer goed, en deeze wederftand verbaast my. Doe open, Mevrouw, of ik zou gedwongen zyn, om, myns ondanks, andere middelen te moeten ge. bflüken,
6G'



B L T S P E L. 6X
acnes.
Hier is de ileutel; maar vergun my u een woord ie zeggen.
de kolonel.
Geen geheimen onder ons, zoo hetugelieft, mynplig: verbied dit my; treed binnen, kameraden.
josephine, ter zyde. Ik heb geen droppel bloed in myne aderen. agnes, ter zyde.
Ik ben dood.
de abdis.
Wat deert u, zusters, gy bekommert my. Zuster Agnes! zoud gy een onvoorzichtigheid begaan hebben? de kolonel, tegen de Abdis , zich aan haar rechterhand plaatfende. Niets, burgeres! en het ftreelt my; ik volvoer myn last op de aangenaamfte vvyze, nu ik u het recht, dat gy verdient, kan doen wedervaaren.
agnes, tegen Jofephine. Dat begryp ik niet.
josephine.
Het is een wonderwerk, zuster.
klara.
Dat door my uitgewerkt is.
TffT.E



62 DE DRAGONDERS en ds NONNEN*
TJVEE EN-TIF1NTIGSTE TOONEEL.
de vooeigen, een officier, tUSfCketl de Ab-
dis en den Kolonel trecdende.
de officier.
Ik heb uw'Neef in de Koffyhmzen énïn de herbergen gezocht, ik heb de Had doorgekruist, en niemant wist iliy eenig bericht van hem te geeven.
de abdis.
Zoekt gy een' neef!
de kolonel.
Wiens afzyn my bekommert, om w de waarheid te zeggen. Ily is gewoon dwaasheden te verrichten, maa* heeft toch nimmer zyn' plicht verzuimd.
de abdis.
Ily dient, ongetwyfeld, onder u?
de kolonel.
Hy is Kapitein by myn regiment. Het iseen bekoorlyk jongeling, die een uitmuntend hart bezit, beminlyk , verftandig, moedig, en meer gcoeiTend als men gewoonlyk op zyn jaaren is, maar onbegrypelyk wild en onbedachtzaam.
klara, ter zyde. Dat is hy trek voor trek.
de abdis.
Zyne hoedanigheden geeven hem aanfpraak op uwe toe. geeflvkheid.
de



B L T S P E 63
de kolonel.
Ook bemin ik hem met al myn hart, ondertusfchen zal ik , ais hy komt een leven maken...
(Geduurende dit Tooneel treed Getrtruid fc voorfchyn en werpt ziek voor de voeten van St. Martin neder.")
de abdis.
Pr of onna!
d f. kolonel. ó! Niets anders als dat, wat denkt gy? de jacren zullen het verftand aanbrengen , ik beken zelfs myn zwakheid. Welk oogmerk ik ook hebbe om hem te beftraiTen, welke reden ik 'er ook toe hebben kon, hy lagcht, hy vleit, hy vertelt, zyn vrolykheid ontwapent my, en zo ik niet gedwongen was om een ernftig gelaat aanteneemen , dan zou ik dikwils ei; over myn gewaande gramfchap en over zyn zeldzaam karakter hartelyk moeten lagchen. de kapitein, zich geduurende deeze woorden met moeite bedwongen hebbende, barst nu in lagchen vit, en Verfchynt.
GEERTRUID.
Mirakel, mirakel! fint Martin heef; en wol duide'yk, gelagcben.
d " officier.
Heeft fint Martin gelagchen?... parbleu\ het is de Ka. pitein en de oude Kwartiermeester, een kluchtige vei • tooning!
de kolonel, testen de Abdis. Wat zal ik nu doen? hy heeft alles gehoord.
de



04 DE DRAGONDERS en 32 NONNEN,
de ABDIf.
Vergiftlis fcbenken is de kortfte weg.
de kapitein. F Waarde oom ! gy hebt de waardigheid van uw karakter een weinig in de waagfchaal gefteld, maar ik zal Vr geep gebruik van maaken. Wy moeten elkander wettig beoorlogen, hl de vooronderflelling dat Ik niets hoorde. Wel aan, beoin, knor, kyf, fcheld my uit, en ik (ia 'er voor in dat gy ongelyk hebt.
de IC0LONE l.
Dat is een weinig te fterk, bewys het, burger.
de ka pi te I Ht
Daar wilde ik juist op komen. De krygsraadbeveelt dit huis te doorzoeken; men blaast de trompet, het regiment vergadert, en ey treed binnen: ik was reeds op myn post. ]k deed wateen geheel legernietzoü hebben kunnen doen, van dasir heb ik alles gehoord, van daar heh- ik de geheimfte gedachten doorgrond. Gy ziet, burger, dat myn gedienflige yver de overhand boven myn waarfchynlvkeonoplettendheid heeft, en dat de geftrengfte Kolonel my volftrekt niets kan verwyten.
de kolonel.
En wat heeft de yver, van welke gy met zoo veel ophef fpreekt, uitgewerkt?
de kapitein.
Niets belangryks voor de Republiek, dat is Waar , maar ik heb ontdekkingen gedaan die uw rust kunnen verzekeren.
v/.



Ê L T S P £ L. 65
de kolonel»
Én mag ik Weeten, burger, welke die ontdekkingen iyn?
De kapitein. Vooraf verzoek ik vergiffenis voor myn' oude kameraad» die niets misdeed dan dat hy zich door myne aanhoudende verzoeken liet overhaaien.
de kolonel.
Toegedaan.
de kapitein.
Niemand als myn vriendelyke oom kan zo edelmoedig handelen.
(My omhelst kern )
de kolonel.
Ter zaake, burger, ter zaake.
de kapitein.
Ik zal thans voor de eerfte maal van myn leeven verftandig fpreeken.
de abdis.
Hy is toch openhartig ook.
de kapitein.
Gy noemt my beminlyk enverflandig,dit zegt de geheeje waereldt ,• dapper, daar fteekt niets verdienflelyks in; wild, gy hebt gelyk, maar ik heb een goed hart en dat beteekent veel. Gy kunt, door een woord, een zedig, bedaard man van my maaken,
E ts



66 DE DRAGONDERS en de NONNEN,
DE kolonel.
Indien my zulk een herfchepping gelukt, dan moefik in alles flaagen,
DE KAPITEIN.
Gy zult u nog meer verwonderen. Ik dacht', (ja, ik heb gedacht,) en vroeg aan my zelfs: wat is een losbol? dat is een wezen, wiens verbeelding van voorwerp tot voorwerp vliegt, zonder zich by iets optehou.denj dat niets geniet, omdat zyn begeertens geen bepaald doelwit hebben; dat de icbaduw omhelst, cn het oorfprongklyke doet ontftiapperi; dat een ledig harten een berooid hoofd heeft: verltaat gy my wel?
de kolonel.
Ik verlies geen woord.
DE kapitein.
En ik deed 'er by: het geluk is in ons. Men moet, om het te verkrygen, zich fl?chts na het zelve fchikken, in plaats van het te misbruiken,- de wispeltuurigheid regens een' graantje gezond verftand verruilen; het hoofd niet volgen,maar hethartraadpleegen; een eenig meisjeernftig aankleeven, en niet met alle vrouwen van liefde fpreeken. Deze redekaveling fcheen my door het gezond verftand voorgefchreeven, en ik nam het befluit om te trouwen. josEPHiNE, ter zyde.
Hy is bekoorlyk.
AÖXEj, ter zyde.
Hy is aanbidlyk.



B L Y S P E L, 67
DE KOLONEL.
En het woord dat gy verwacht, is myn' toeftemming?
D E KAPITEIN.
Getroffen, burger.
DE KOLONEL.
Om my op eene vrouw te wreeken zou ik haarraaden om met u te trouwen.
DE KAPITEIN.
Maar bedenk toch dat gy den losboi beoorloogt, en hem met de veïftandige man niet moet verwarren. Verbeeld u uw Neef gehuwd met eene jonge, fchoone en vrolyke vrouw; verbeeld ü hem in zyn kleine huishou. ding, altoos teder en altoos bemind; verbeeld u, lieve oom, dat gy de winterkwartieren by ons betrekt, en dat eene bekoorlyke nicht op het verhaal van uwe krygsbedryven glimlagcht, Ik zie van hier het tafereel. Gy zit in een groote leuningftoel, uw voeten opeenyzeren ftoof verwarmende, myne vrouw naast u. Zy heeft een hand in de uwe, en ftreelt met de andere een kleine gauwdief die uw naam' poogt uitteftamelen. Een tedere wenk ontfnapt u van tyd tot tyd, en doordringt myn hart met een vertrouwlyk gevoel van zyn geluk. Gy geniet dit alles. Gy ondervind iets dat u onbekend was. Uw beftaan is verdubbeld, uw geluk is volmaakt, en aan my hebt gy het te danken,
de abdis.
Kolonel, deeze jongman is verftandiger ais gy denkr, E a pe



68 DE DRAGONDERS en de NONNEN ,
de kolonel.
Zyn tafreel bekoort my. Maar waar zult gy het nichtje vinden dat gy met zulke gunftige kleuren hebtafgefchetst? de kapitein, Klara by de hand neememle* Hier is zy.
agnes, vertrekkende, Wy zyn bedroogen.
josephine, vertrekkende. Verfoeilyk bedroogen.
de kolonel.
Het afbeeldzel was niet gevleid. Ik geloaf gaarne dat dit meisje u bekoort; maar zy moet my ook een weinig bekooren.
«
k l A r a.
Het geen thans gebeurt heb ik juist willen uermyden. Dat uw Neef zich hier bevind boezemt u misfchierj ongunitige denkbeelden van my in. Maar bedenk dat hy eerst gisteren in deeze ftad is aangekomen, en dat het geval alieen hem hier gebragt heeft.
de kolonel, tcgens de Abdis.
Burgeres, wie is ditbeminlyk meisje.
de abdis.
Een weeskind zonder vermoogen.
de kolonel.
Dat vraag ik u niet. Weleer trouwde men, in Frankryk, en elders, een naam of eenbruidfchat. Nu trouwen wy vrouwen, en bevinden 'er ons wel by. Haar karak. ter?
d e



B L T S P E L. *5o
de abdis.
Js de gelukkigfte mengeling van vrolykheid en verftand.
de kolonel. Welnu, wat zegt gy 'er van?
de abdis.
! Dat hy de eerfte niet zyn zal die door het huwelyk verftandig wierdr.
de kolonel. Datzyzo,- maar het huwelyk is zeer gevaarlyk in zyn beroep. (Tegens den kapitein.) Gy kunt (heuvelen, wat zult gy dan de kleine gauwdief nalaten?
de kapitein.
Zyne moeder om te vertroosten, en myn' voorbeeld em natevolgen.
de kolonel.
Gy wilt het dan?
de kapitein.
Myn befluit is onveranderlyk.
de kolonel.
En bemint zy u ook?
de kapitein.
Ik hoop ja.
de kolonel.
Dat is niet genoeg. Welaan, meisje lief, laat uw hart fpreeken.
kl ara.
Is myn ftilzwygen «iet reeds antwoord genoeg, myn' heer?
E 3 m



?0 DE DRAGONDERS en de NONNEN.
de kolonel.
Het is een gedaaue zaak. Ik geef de helft van mva? goed.
de kapitein.
Dierbaare oom!
3DE KOLONEL.
Dat is voor de Leuningftoel en de Stoof. Meer kar» ik aan het tafreel niet toebrengen. Het overige raakt u.
EINDE,



By den Boekhandelaar h. van resteren, In de Langebrugfteeg, te Amfterdatn , zyn de volgende Tooneelftukken gedrukt en te bekomen:
j. a. backer, De Moerbeziëaboom, ZangfpïU f •• 8:-
w. bingley , De Loteryb'riefjes, Blyfpel. - -: 6: -
j. d. e. buzaglo , De edele Hartstochten , of ie zonderlinge Ruiling, Blyfpel. . . . , - -: 3:. m. 6. engelman, Het Magnetismus, Blyfpel, naar ff. A. Ifland, met zyn Pourtr. - -: 8-:
—— De Dragonders en de Benedictyner Nonnen, Blyfpel, naar Pigault le Bruin • - : 8:-
p, g. witzen geysbeek, De Weduwe en liet Ryd-
paard, Blyfpel, naar Kotzebue, met zyn Pourtr. - 6:»— i i De verwarde Schaking, Bly¬
fpel, naar denzelven, met zyn Pourtr. adc Druk. - -:i2:-
■ De Bloedverwanten, Bly- '
fpel, van dito, met Pourtr. . . , - -: ia:Het Pourtrait van a. von kotzebue. . . - -: 4:-
Beiden apart, om voor hunne Werken te kunnen plautfenj. d. veer, , Doriman en Melanida , Tooneelfpel, met pl. - -: 8:~ De Snydcr en zyn Zoon, Blyfpel, ede Druk. . - -: 3 : Het Kransje, of Avondgezelfcbap naar de Mode, Too.
neelfpel. • , ■ • • • - -:it:-
Van alle deeze zyn nog eenige Excmpl. op gr. pap. voorhanden. Ook zyn by hem alle fooiten van oude en dagclyks uitkomende
nieuwe Tooneelfhikkeu te bekomen. Parodie, of boertige Weerklanken, op de tusfchenlpraak met Gysbrecht van Aemftel er. den Boode, waar in het verhaal betreffende bet omkomen en mishandelen van lüarisfe, op eene fnaakfche en geestige manier wordt voorgelleld, door hetbreekep xgv dcsïtlfs Pifpot. 3vt>. . . /■'•<['■•