51 14






Z E L M I R E.






Z E L M I R E,
TREURSPEL.
GEVOLGD NAAR HET FR AN SC HE VAN DEN HEERE
DE BELLOY.
Abjlulit hunc tandem Rufini pctna tamultum Abfslvitque Deos.
Te AMSTELDA M, ty J. HELDERS en A. MARS, 1798. Met Privilegie.






T0EWT1NG
AAN DEN HEERE
J ACOB van STAMHORST,
BEMINNAAR EN OEFENAAR DER DICHTKUNST.
fteeds de fchoone Poëzy By haar Meceenen blyde ontfangen , Wier oordeel, van vooroordeel vry Hen yvren doet voor haar belangen, Waar vind zy echter meerder gunst Dan by een' Oelhaar zelv' van haar verheven kunst.
In die bewustheid durft zy 'c waagen
U, stamhorst! Febus echte Zoon! Een vrucht haars arbeids op te draagen;
U, wien reeds tweemaal de eerekroon Wierd door Melpomené gefchonken , (ken. Toen gy den Schouwburg deed met dichtjuweelen pron-
A 3 Zy



Zy leid een weergaêlooze Vrouw, Verdrukt door bange tegenfpoeden,
Zelmire, wierontfchatbre trouw Het heerlykft' blinkt in 't hevigft' woeden Der Kroonzu cht, die haar' Stam verraad, Op 't hooge Treurtooneel in 't Nederduitsch gewaad.
Zy wyd die Baak van deugdwaardeering,
Dat achtbaar wonder der Natuur, Der Huwlyksliefde en Vaderëering,
Bezield door zeldzaam heldenvuur, Dat waardig voorwerp van ontferming Aan uwe heuschheid toe, gerust op uw befcherming.
Zelmire ftoort zich aan geen fmaad, Waarmefi de Nyd haar durft belpringen;
Aan geen Anthenors, die uit haat 'Haar poogen haaren roem te ontwringen ; Die, met een loosvermomd gezicht, Het licht misgunnen en zelf fchuw zyn voor het licht.
Uw Naam zal haar ten fchild verftrekken,
En, zo in druk als zegepraal, Vcor d'aanval van den laster dekken;
Des vreest ze onheusch noch bitsch onthaal,
Maar zal den Amftellaaren leeren ,A
Qdeeren.
Hoe hoog men Gade en Kroost en Ouders moet waar. OEFENING BESCHAAFT DE KUNSTEN.
VOOR-



VOORBERICHT.
Waarfchynlyk zal het den meesten Dtcht- en Schouwburgminnaaren bekend zyn dat reeds voor drie jaaren eene Navolging der zelmire door den Heere de belloy in Vrankryk ten to*neele gevoerd, in onze taaie gedrukt is; en veekn van hen zullen mooglyk denken dat wy van gedachten waaren die Navolging zodanig te kunnen verbeteren als de oude berymingen van PornPejus en Horatius wezenlyk door Dichters van onze eeuwe verbeterd zyn. Doch opdat men tegen die Vertaaling en ons oogmerk geene nadeelige denkbeeld den opvatten, of onheufche aanmerkingen verfprei*n hRhhen wv in dit Voorbericht recht-
fireeks de oorzaak willen melden, die ons tot deeze nieuwe Navolging der zelmire heeft aange-
ZÉtDe F/el-Ed: Heeren Regenten van het Weesen Oudemannenhius, en uit dien hoofde tevens Regenten van den Schouwburg, ons in den jaare 1764 te kennen gegeeven hebbende dat hun WelEd. gaarne wenschten eene Vertaaling van dit Treurfpel, ten voordeele der twee genoemde GodsA 4 hlii'



huizen, uit handen van one Kunst genootfchap te zien, hebben wy, het Jluk der moeite wel waardig oordeelende, niet willen nalaaten aan dien wensch te voldoen, en hunne Wel-Eds: vriendelyke uitnoodiging met eene daadelyke toefiemming te beantwoorden. fVy hoopen dat onze arbeid den Armen tot nut en den Lcezer en Aanfchouwer tot genoegen zal Jlrekken.



Geen exemplaaren zullen voor echt gehouden worden, dan die welken door den Secretaris van den Schouwburg der Bataaffche Republiek, te Amjlerdam, getekend zyn.



PERSOONEN.
polidoor, Koning van Lesbos.
zelmire, Dochter vau Polidoor.
ilus, Trojaansch Prins, Echtgenoot vvn Zeimirt.
ANthenor, Prins van den bloede der Koningen van Lesbos.
rhamnes, Opperbevelhebber der Lesbiaanfche Leger, benden.
ema, Vertrouwde van Zelmire. euriales. Trojaansch Krygsöverfle. een trac1sche.SOLDAAT.
Priesters, Burgers en Soldaaten van Lesbos.
Trojaanfche en Thracifche Soldaaten.
Het TOONEEL is te LESBOS,
En verbeeld een genoegzaame uitgeft rekt hei tl van grond, ter wederzyde met Boomen, en verders met Ro'fen, aan den oever der Zee, by de ftad Mitylene. Aan de eene zyde vertoont zich een Tempel t tegen ever welke de weg naar de Stad ligt; en in 't verfchiet ziet men een Graftombe.



ZELMIRE,
TREURSPEL.
EERSTE BEDRYF. EERSTE T O O N E E L.
ZELMIRE, EMA.
ZELMIRE, Erna volgende, die naar den
kant des Tempels vlied. (klagten 1
Waarde Ema! gy ontvlucht me? ik volg u; hoor myn Ach! laat myn' traanenvloed uw grimmigheid verzachten 1 Hoor uw Prinfes!
EMA.
, Kan ik u hooren zonder fchrik? Ontaarde Koningstelg!
ZELMIRE. Bedaar een oogenblik. Myn' Broeders Vadermoord is door de Goón gewroken... EMA.
Het heeft zyn wreedheid aan uw' byftand niet ontbroken: Zyn wanbedryf en dood zyn me, op myn komst, gemeld. Maar, beef! dewyl zyn val u 't zelfde lot voorfpek. Slaa toe, ó Goden!
(Zy doet nog eenige fchreden naar den Tempel.) ZELMIRE, haar wederhoudende.
Blyf! ken my te recht, Verblinde! ó Gy, die, fints myn jeugd, zo teder my beminde! Achtgy dithart, waarin ge uw deus;d vond, uwetrotiw, Zo eerloos, dat het zich met moord bezoedlea zou?
' Met



ia Z E L M I R £,
(Met eene zachte flem, en rondom ziende ) Ach! verr' van 't middel tot myns Vaders val ce firekken lien ik het, die hem 't woên myns Broeders wist te ónt-
Hoel Polidoor.... ™A' ^ekken'
zelmire. Hy leefc.
ema.
Myn vorst!... Wat grootsch befïaan'
p A ■ AT Z e l mi r e. («Ul!
Bedwing uw drift: uw vreugd jaagt me angsten fiddeïing Eén woord baart zyn bederf... Wat dorst ik u ontvouwen? Meiaas! myn beevend hart doemt reeds zyn dwaas ver-
, , ■ , ema. (trouwen.
Zelmire! vreest ge my?
zelmire. ó Ja, in dit geval, Vergeeft my, vreeze ik u, myne Ema! ja 't heelal. Ik ?ou u, zo ge my niet moest tot hulp verftrekke'n Ondanks uw trouw, 't verblyf myns Vaders nooit ontdekken:
Maar 'k waakte alléén vergeefs voor zyn behoudenis: Ik merk te klaar dat my uw byftand noodig is.
Zie, bydeez'Tempel, daar uw afkeer my deed weenen , Dit ruime grafgewelf, niet verr' van Mitylenen, Omringd van menig rots, die 't woên der zee weêrftaat, En oud cipresfenloof, der dooden droef fieraad. Daar eert men de asfchen nog van Lesbos Opperheeren. Daar moet myn Vader't lichc, offchoon hy leeft ontbeeren. ó Heidenfchimmen, die hy allen (treeft voorby! Uw Zoon verzelt u reeds, fchoon hy nog leevend zy. Cyfpaartzyn'ouderdom, van '.smoorders woede ontheven, 'c Verblyf der dooden is een vryburg voor zyn leven.
e ma.
Door welk een wonder hebt gy 't moorders rot misleid, En elk doen denken dat uw woeste onmenschlykheid ..?
z el»



TREURSPEL. 13
ZELMIRE.
'k Zal, in dit eenzaam oord, u die verborgenheden, Die myne vadermin vernuftig wist te fmeden, Vertrouwen, en een reeks van wondren u ontleén, Die zeifs het Godendom myn' Vader fchuldig fcheen. Uw teerheid groeije als ik de myne u af zal malen: Ik wil u, ongeveinsd, myn hartsgeheim verhaalen.
't Lot, dat te Samos u een' tyd vertoeven deed, j3raot Lesbos, verr' van u, terwyl in 't doodlykst leed; Als'llus, myn gemaal, door Trots, uit deeze (treeken Te rug ontboón wierd, om zyn Vaderland te wreeken: Zyn afzyn, 't wreed begin van onzen tegenfpoed, Gaf fnooden Azor en zyn' aanhang nieuwen moed. Die Boos wicht, door de Goon ten Broeder my gegee ven, Dorst roekloos dingen naar zyn Vaders troon en leeven; In 't wanbedryf volleerd door hen, wier fnood gedrag Zich (treek met grooter (laat, by d'omkeer van 't gezag. Vergramde Polidoor wilde op dien Staatsverrader De rechten wreeken van natuur en kroon te gader: Doch 't vaderlyk gemoed, alleen geftreng uit nood, Had hem wel (traf bereid, maar eischte nooit zyn' dood. Die trotfche, wien het heir gelyk een* afgod eerde, Terwyl 't, door zyn beleid, drie jaaren triomfeerde, Die God van 't wuft Gemeen, die . in zyn Vaderftad, Een' heiftand moede was, dien hy onwaard bezat, Had reeds de Thraciërs met hem doen faamenfpannen, Die fints tot moord gehuurd, ons handlen als tirannen, Als vrekke ontè'erders van 's Lands zeden, ons verraêu, Schoon zy betaald zyn om getrouw ons vóór te liaan. Arglistige Azor had elks hart in t kwaad gewikkeld. Hy veinsde dat de Vorst, door argwaan aangeprikkeld, Hem wilde opofferen aan zyn woede en grimmigheid; Dat reeds vergif of (taal was tot zyn' val bereid. Zyn Volk rukte, op die maare, in Mitylenes wallen: Hier wierd ik met myn' Zoon en Vader overvallen, En moest, op 't wreedst' gedreigd met grooter ramp en Myn' rouw en tederheid verkroppen in myn hart. (fmart,
& r-i i\.



14 ZELMIRE,
EMA.
Rampzalig Koning! dorst, in alle uwe ongelukken, Uw eigen Telg de kroon uw achtbaar hoofd ontrukken? Ziedaar den fchandprys van d'ondankbren Onderzaat Voor dertig jaaren deugd en zorgen voor den Staat!
Tégen Zelmire. Kost gy ten minden niet, voor een* gevangen Vader De woede ontwaapnen van dien fnooden Ryksverrader?
ZELMIRE.
Neen ; door myn droef geween wierd hy nog meer verhardt 'k Moest hem misleiden, toen hy doof was voor myn fmart. rgeVm Wy doen een' Dooswicht recht wanneer wy hem belaaMyn vadermin deed my een' nutte aenflag waageu. Ik (temde in Azors woede; ik prees zyn fnood beftaan: Dus kwam ik d'uitfiag vóór van zyne grnweldaên. Elk (tervling, 't zy oprecht, of vol van boezemvlekken Waant zyns gelyken Iteeds in anderen te ontdekken: Dus dacht my Azor zo ontaard te zyn als hy. 'k Ontwrong hem een cntwerp'tgeen hy verborg voor my. De wreedaart, die den Vorst zyn vryheid had ontnomen, Wilde in het heimlyk hem door honger om doen komen.
EMA.
Goón!
ZELMIRE.
In den hoogden nood keerde ik het misdryf af. 'k Vond een' Soldaat die tot den Burgt my toegang gaf: Doch, wreed door zwakheid, trouw door laffe pligtbe*
tooning,
Ontnam hy mydefpys, die'k aanbragt voor den Koning: 'k Tree echter in: ik vind hem liggen op den grond, (mond. Het doodzweet breekt hem uit, de droefheid fluit zyn* Ik druk hem in myn' arm : hy, moedloos, fchier bezweken , Zieltoogde, zuchtte, weende, en kon bynanietfpreeken.
'k Gaf toen Natuur gehoor: zy wilde dat myn trouw, Tot haar nog grooter roem , haar wet veriindren zou. De grootfte ontftelïenis zal nimmer haar doen zwichten.
Na-



T R E U R S P E L.
15
Natuur kan wondren in den hoogden nood verrichten. *k' Heb, met myn borst, den melk, het voedfel voor myn* RHn'droeven Vader tut verkwikking aangeboün: (Zoon, Myn wanhoop, zyn gevaar, de traanen die myn wangen Afvloeiden, dwongen hem die achtbre hulp teontfangen.
EMA.
Zelmire! ik ftaa verrukt door onverwachte vreugd. Duld dat ik U omhelze, en juiche om uwe deugd. Verwondring, tederheid, ontroering, mededoogen, 't Perst all' een' traanenvloed vanbiydfchapuitmynoogen.
ZELMIRE.
Een Thrsciër wierd zelfs ontroerd op dat gezicht. Zyn komst verraste my in 't oefnen van myn' pligt: (ken, Maar 't onbeweeglyks' hart, wanneer 't Natuur hoort fpreIs, eer men 't denkt, vermurwd, en op haar ftem bezweken. Hy fcheen als door den God, die me aanblies , overmand, En bood me, om myne deugd verbaasd, taks onderftand. Myn Vader, door zyn hulp den kerker zyude ontvloden, Vond tot zyn veiligheid een fchuilplaats hier by dooden. Dit was nog niet genoeg: 'k moest Azor, eer hy 'twist. Van dit geliefde pand verwydren door myn list. Ik moest zyn wreedheid aan een ander oord bepaalen, En ging hem zelf de vlucht myns Vaders't eerst' verhaalen. Ik veinsde dat de Vorst, door vrienden ftout gefchaakt, In Ceres Tempel was in veiligheid geraakt, Alwaar Cloamhes, die den Koning hoog waardeerde, Met weinig Krygsvolk zich nog wezentlyk verweerde. Goón! wie voorzag die nieuwe en wreede gruweldaön? Men brengt,van allen kant ontftokeu toortfen aan, En woedende Azor doet, door eervergeten handen, Dat groot, dat trotsch gebouw tot puin en asch verbranden. Heett een ontmeuscht gemoed ooiteerbied voorde Goón? Maar dees geheiligde asch, waar in die fnoode Zoon (wen. De naare grafplaats van zyn' Koning waant te aanfchouKon myn godvrucnte list het best verborgen houêu.
EMA.



i6 ZELMIRE,
E MA.
Dus word gy, daar hy u het leven is verpligt
Als de oorzaak van zyn' dood, door ieder valsch beticht.
Ach I laat my aan uw kniën een drift, die onrechtvaardig....
ZEUiine, haar opheffende Nu ze onrechtvaardig is, is zy te meer roemwaardig: Ik eerde een gramfchap, die my heimlyk ftorte in rouw. Uw haat gaf my terdond verzeekring van uw trouw, (ten:
Myn ramp heeft my ten prooije aan 'twreedde lotgelaaMyn grootde vreugd is hen te minnen die my haaten; En ik verfoei het Volk, welks laage ziel my acht, Om dat het waant dat ik myn' Vader heb gedacht.
Wil, op myn vooibeeld, in die dwaaling elk verderken. Tracht, nevens my, het heil uws Meesters uit te werken. De zon heeft driewerf reeds gepraald aan 's hemels trans, Sints hem dit duister graf verbergt voor haaren glans, En ik zyn' ouderdom bedekt kom onderfchraagen.
(Op den Tempel wyzende ) Met giften, die in fchyn den Goón zyn opgedraagen.
Bewaak deez' plaats rondom: de fehrik ontroert myn Nu 'k Azors oudergajig aan hem ontdekken moet. (bloed, 'k Zal, buiten 't asklig graf, dit voorval hem ontvouwen; Ten minden zal hy 't licht édn oogenblik aanfehouwen. Kom, nadren wy.
(Zy doet eenige fchreeden achterwaarts, houdende Erna by de hand ) E MA.
Gy beeft!
ZELMIRE, flilflaande.
Ach! zie, hoe fints het uur Van die irewyde daad, dat wonder der Natuur, Myn liefde en tederheid vergroot zvn voor myn' Vader. Ik voel op zyn gezicht, zyn' naam en dem te gader* Een zachte drift ontdaan in myn gefolterd hart. Myn bloed geheel ontroerd, mv» zinnen gantsch verward* Een nieuwe zucht, die tot zyn hulp my aan komtfpooren,
Maakt



TREURSPEL. 17
Maakt de infpraak der Natuur veel fterker dan te vooren. (Zy treed in de Graftombe ) EMAi heengaande. 6 Goón! die zelfs de deugd uw toorn doet ondergaan! Verdient ze, als zy u volgt, uw draf ten doel te daan T
TWEEDE T O O N E E L.
POLIDOOR, ZELMIRE.
POLIDOOR, uit de Graftombe komende, en onderfteund door Zelmire
M yn Dochter! onderdeun myne afgematte leden. Schraag, fchraag myn' ouderdom; bellier myn zwakke (Hy nadert langzaam.} (fchreden. Ik (laa myn fcheemrend oog vergeefs na ar 's hemels trans. Voor myn bedwelmd gezicht verbergt het licht zyn' dans: 'k Ontdek het eindlyk: 'k mag u nogmaals dank bewyzen. Ach ! 't leven is me een las:, waarvoor ik thans moet yzen. Neen 'k moet het minnen, wyl 't een gift is van uw deugd. Kan ik my immer wel herinren, zonder vterrrd, Het uur, waarin ik, door gebrek byna verflonden, Een tweede moeder in myn Dochter heb gevondent Ik zie in u veréénd , door 't voorbeeld dat gy geeft, De rechten, die Natuur altoos gefcheiden heeft. Zy, die ik 't leven gaf, en 't licht my heeft gefchonken, Zal (leeds myn teedre ziel in dubble liefde ontvonken. Welk een vertroostend heil, welk een onfchatboar zoet Stort uwe godvrucht uit op all' myn' tegenfpoed!
ZELMIRE.
Verdient zo kleen een dienst by u zo veel belooning? Weet dat die vadermin, die teedre pligtbetooning, Den naam van godsvruehtwaard'by elk die deugd bemint, Door keur het edelde is, daar ik vermaak in vind. Myn eerfte hulde is aan de Goón, wier gunst wy roemen: Maar'k zal myn' Vader deeds myn'God op aarde noemen.
1 ' Doet»



i8 ZELMIRE,
Doch fpaaren we onze vreugd tot beter*tyd, Mynheer! De Hemel vleit ons met een' blyden ommekeer: Wy zien zyn felle wraak reeds onzen wensch vóórkomen: 't Is uit met Azor.
polidoor.
Goón !
zelmire.
Men heeft hem 't licht benomen; Hem, met drie wonden, in zyn tent deez'nacht vermoord; En vruchtloos word als nog zyn moorder nagefpoord.
polidoor.
ó Goden! moet myn Zoon, myn hoop in vroeger dagen , My, nu hy derft, flechts zyn geboorte doen beklaagen? Ik zie in't eind van myn'Vervolger my bevryd ! (drydl... Maar, ach hy was myn Zoon!... Wat omkeer! welkeen Ach! kon ik denken, toen gy hem my gaaft voordeezen , Dat ik u voor zyn' dood daarna zou dankbaar weezen?
zelmire.
Zyn dood dreigt u elk uur met nieuwen tegenfpoed. Het Leger heeft hem wraak gezworen: 't is verwoed. Gy weet hoe hy van 't Volk alöm wierd aangebeden.
polidoor.
Wie was zo wel gevormd om 't hart des Volks te kneeden Als hy, wiens zacht gelaat de koelheid van 't beleid Steeds wist te paareu met het vuur der dapperheid; Met gaaven pronkende, die ons in helden dreelen, Doch, kwalyk aangelegd, de fnoodde gruwlen teelen; Hy wist de kunst, waardoor men 't edeld' hart verkracht. Ach! heeft een zelfde dam u beiden voortgebragt! (ken. Maar 't is nu tyd, Zelmire! om ons dit oord teonttrekzelmire. (ziet, Vergeefsch ontwerp, waarvan myn vrees niets goeds voorHet Krygsvolk is ontzind: braveer die wreedaarts niet. Zo ge u vertoonde aan 't Volk, dat Azor heeft gehuldigd , Wierd ge, als zyn moordenaar, door elk van hen befchulHunhaat zou v> aanen dat gy waarlyk had verricht (digd:
Het



TREURSPEL. 1$
Het yslyk gruwelftuk, waarmeé gy word beticht. De looze Booswicht, die, fims Azor is doordooten, 't Staatzuchtig doel verbergt van zyne «loekgenooten, Zal met den waan des Volks zyn voordeel doen, en , valsch, -Het feit, door hem verricht, u fchuiven op den h;;Is. •Zo de enkele argwaan , dien myn Broeder wist te kweeken, Het Volk in drift ontftak om zich op u te wreeken, Wat zou het niet bedaan , indien het waarlyk dacht Dat gy , fchier in hunn' arm , hem wreed had omaebragt? Myn Vader! laaten we ons dat groot gevaar onttrekken. Anthenor zal de kroon ten trouwen fchutsheer (trekken: Zy fchynt hem toegefchikt om zynen heldenaart. Ik acht hem a 11* den roem zyns eedlen damhuis waard', 'k Doe, voor myn' Zoon en my, thans afdand van deez* Staaten,
Door Azor ('nood bevlekt, door't Godendom verlaaten. Anthenor zal gewis my toeftaan dat ik by Myn' Kgaê my vervoege, en voer' myn' Zoon met my. 'k Zal onder 't aantal Volk, dat in dees tegenfpoeden Als balling my verzelt, u voor 'c gevaar behoeden.
POLIDOOR.
Maar gy, wier heldenmoed de deugd zo verr' doet gaan , Dat zelfs het Godendom daar voor verbaasd moet daan! Duld gy dat allen, die rechtvaardigheid betrachten, U medepligtig aan den moord uws Vaders achten?
ZELMIRE.
i Wat fchaad een kwande naam , als't hart de daad ontkent? In vrede met ons zelv', weêrdaan we all'wat o"s fchend; Daar anderzins een goede ons doet van fclirik verbleeken; Als 't hart in 't heimely k zyn vleitaal moet weêrfpreeken , My dunkt ik hoor gerucht. Zou iemand ons befpiênï
B a DER.



ao ZELMIRE,
DERDE T 0 0 N E E L.
polidoor, zelmire, ema.,
Mema. (liên, evrouw! 't fchynt dat van verr', by eenige OorlogsDe Legerhoofden met Anthenor ons genaaben.
zelmire , verbaasd. Vlucht, vlucht, IVIynheer! tree in.
(Zy verbergt Polidoor in de Graftombe )
VIERDE T O O N E E L.
zelmire, ema. e m a.
uwe ontroering ftaaken. Zy treeden tempelwaarts ; en 't Volk, naar allen fchyn, Herdenkt in 't einde dat 'er waarlyk Goden zyn. Dit 's van Anthenors deugd een grootsch, een heerlyk teezelmire. (ken. . Ik laat u hier: myn hart zou door myn aanzicht fpreeken: Myn oog zou my verraên. Blyf, Ema, volg uw' pligt. Slaa alles gade; en als Athenor heeft verricht AH' 't geene u kalmte baart, en my thans maakt verlegen, Zal ik hem fpreeken, en tot ons vertrek bevveegen.
Goón! dat myn Vader door uw goedheid zy bewaard! Spaart, fpaart uw evenbeeld op dees rampzalige aard'l Laat ons die groote gunst in onzen nood erlangen, Offchoon het waereldrond niet waard' is die te ontfangen! (Zy vertrekt, haar en weg nemende tusfchen den Tempel en de Graftombe.')
FT F-



TREURSPEL. n
V T F D E T O O N E E L.
anthenor, rhamnes, Legerhoofden, Lesbiaanfche en Thracifche Soldaaten; ema by den Tempel.
jf rhamnes, tegen Anthenor.
jtylyiiheer! 't roept alles u op deez' doorluchten troon. Anihenors deugd en (lam verwerven hem de kroon.
an thenor.
Gy, Lesbiaanfche Schaare en Thracifche Oorlogslieden, 'k Verlaat met frnart een' troon dien gymy aankomt biedenl Hoe zoet is 't als ons 'c Volk den fcepter waardig achtl Maar (laat het geeven van deez' troon in uwe magt? De Hemel fchenkt u in Zelmires Zoon een' Koning. Hem op te voeden voor zyn Volk, zy myn belooning: Een' goed', en deugdzaam' Vorst te vormen , zal veel meer Myn achting ryzen doen dan dat ik zelf regeer'. Treed allen temp-lwaarts om 't offervuur te ontfteeken. En voor uw' nieuwen Vorst de Goón om gunst te fmeeken. Ik volg u: maar 't is nut dat ik aan Rhamnes meld Wat achterdocht myn ziel om Azors moord bekneld: 'k Zal, zo myn yver u den daader aan kan brengen, Het bloed des Vorflen beuls haast met uw traanen mengen. (Zy treeden allen in den Tempel. Anthenor geeft Ema een teeken om te vertrekken.}
ZESDE T O O N E E L.
anthenor, rhamnes. _ rhamnes.
jMynheer! duld dat ik hier voor uw belangen pleit*. Myn yver tot uw heil verfchoont myn roekloosheid, Uw weigering verbaast me: ik kan 't u niet verzwygen. Uw recht, der Burgren (tem doet u ten rykstroon ftygen, Engy , gy ftaat dien af voor 't kroost van een' Trojaan! Eens vreemdelings zoon ontrukt u 't loon voor uwe daên! 'k Wist eertyds, naar my dacht, uw hartsgeheim te ontdek.
ken: B J Dat



3a ZELMIRE,
Dat hart fchynt niet gevormd om u't gebied te onttrekken, 'k Merk dut in uw ontwerp iets groots, iets heerlyks is. Verlicht my, bidde ik in dees diepe duisternis.
anthenor, ter zyde nadat hy Rhamnes een tee. ken gegeeven heeft om te zien of iemand hem befpied. Hy merkt myn list... Ik moet een' medeflander zoeken : Maar hy, üien ik verkies, mag wel die keur vervloeken.
Tegen Rhamnes. Ik zal u toonen dat ik me op uwe trouw verlaat. Gy fproot uit duister bloed en tracht naar hooger flaat: Uw roem, in 't kiezen van de middlen onverfchillig, Maakte u tot alles in uw' Meesters dienst gewillig, Dewyl het zelfbelang, bedekt met fchoon vernis, Alleen de waare deugd der hovelingen is. Ten doel aan de yverzucht van Azors trotfche vrinden, Zoud ge u reeds, zonder my, in ballingfchap bevinden. Ik was het, die voorlang u ftelde in ftaat en eer: Dus zyt gy niets, zo 'k diene; en alles, zo 'k regeer. 'kZal, op dees borgen, u myn oogmerk mededeelen. (len.
Ja , Rhamnes! fints myn jeugd kon my de (taatzucht (treeDen troon ontbeerend', fchoou geteeld uit Vorstlykbloed, Verduurde ik (leeds dien hoon in myn getergd gemoed. Ik kon door geen geweld ooit tot myn oogmerk komen, Dies moest het alles zyn door {taatslist ondernomen, 'k Heb Azors hart allengs tot woede en haat gebragt; Bewerkt dat door den Zoon de Vader wierd geflagt; En Azor zelv', dien ik vervoerd heb tot trouwloosheid, Vereende ik deezen nacht met de offers van zyn boosheid,
rhamnes.
Hoe! Gy?
anthenor.
ITy (leunde altoos op 's Krygsvolks hart en eed , En wierd nooit van zyn Wacht gevolgd, geiyk gy weer. Hy deed zyn legerplaa s, maar nooit zyn tent bewaaken, Daar was het dat myn hart, doorongeduldaan'tblaaken, Zich heeft naar vvensch verkoeld in zynmisdaadigbloed:
Maar



TREURSPEL. 23
Maar 'k hoorde 'c nadren van een bende: ik week met fpoed; En naauwlyks had ik tyd my aan haar oog te ontrekkeu. Ligt wist haar Azor, voor zyn' dood, myn'naam te ontdek. Die vrees alleen kan myn ontwerp verydlen; maar (ken. Om dat te ftaaven, heb ik reeds de middlen klaar.
'k Maak , door het weigren van het opperde vermogen, Elk, die my ooit beticht, vooral" verdacht van logen; En ïlus Zoon, nu Vorst, geleverd in myn hand. Strekt my, in 't minst' gevaar, een zeker onderpand. Ge aclu my te omzichtig om zyn' levensloop te rekken Tot hy zichzelven kenne, of vrees in my kan wekken. Hy ftrekk' my tot een borg in 't nypen van den nood: Maar 't uur van myne rust zy 't uur ook van zyn dood.
RH AM NES.
Zult gy Zelmire niet naar haar' Gemaal doen keeren , Een vreemde troon
ANTHENOR.
Zy moet in Pergamum regeeren. Haar Vader is geflagt door haar onzinnig woên. Een hart, my zo gelyk, zou hier myn' argwaan voén. 'k Zal weeten wat haar heeft tot deeze daad bewogen.... *k Wil, Rhamnes! u terftond tot hoofd van 't Heir verhooVoor eedier kieze ik u, wyl ik me op u verlaat, (gen. Befpeur, door deeze proef, wat u te wachten (laat... De Burgery en 't Heir doen reeds, in alle hoeken, Met hevig ongeduld, naar Azors moorder zoeken. Men toone een zelfde drift, en volgeinfchyn hun fpoor: Betichten wy daarmede een' Vriend van Polidoor. Laat ons (loutmoedig een' geringen llervling noemen, Wiens onfchuld weerloos zwicht', als wy ter draf hem doeMaar keer u't eerst', door list en fchrandre veiuzery, (men. Tot hen, die in zyn tent getreeden zyn, na my. Ik zelf, hen zoekende, moet my elks oog ontrekken, Een, min ontzien dan ik, zal hen het best ontdekken, 'k Verlaat me op uwe vlyt. Denk wat gy hier by wint. Indien 't misleid Gemeen my als voorheen bemint.
B 4 Dei



54 ZELMIRE,
Der Burgren achting moet my dus myn grootheid fchenken.
Geen nucter (laatslist wist ooit Dwingland uit te denken. Ik veins een'troon te ontvliên , daar ik met drift naar haak. 'kEer voor elks oog deGoón,fchoon ik ze in't hart verzaak, Gy ziet het Volk, het Hof en 't Heir in yver blaaken Om door liunn' lof myn' naam alöm beroemd te maaken. Men noemt my naauwiyks, of men (lelt myn deugd in 't Men rukk'deu blinddoek niet van hun misleid gezicht.(licht, 'k Bedroog den tydgenoot: 'k wil naar iets grooter trachten :
'k Wil dat dees dwaaling duur' door al de nagedachten; Dat elk in my befchouwe een' deugdzaam' Onderdaan, Wien 't lot ten troon verhief om zyn beroemd bellaan.
Dit grootsch ontwerp tracht ik met u hier uit te voeren. *t Belang bind ons aaneen met onverbreekbre fnoeren: Die God des Hovelings verbind u aan myn zy'. Die God der Koningen verzekert u van my.
(Anthenor treed in den Tempel.}
ZEVENDE T O O N E E L.
Hrhamnes, alleen. oe! is 't des Hemels wil dat hy ten troon zal (lygen? Zyn voorbeeld voert my weg; doet my verwonderd zwygen...
Zal ik thans zwichten voor de wroeging myns gemoeds ?... Baart ons de deugd in dees bcdorvcne eeuw iets goeds ? Wat vreugd heeft Polidoor van zyne deugd verkregen ?... Indien myn ziel tot rang, tot grootheid is genegen, Wilde ik die waard' zyn door eene eedle heldendaad... Neen; gruwlen baanen hier den weg tot eere en (laat. Laat ons myn' Meester in zyn vaste ontwerpen ftyven. Gy, Goden die hem kroont! dwingt my tot wanbedry ven. De mensch tracht die te ontvliên; maarachl voor't zwak gemoed.
Word hun gelukkig einde een rasverleidcnd zoet. Einde dei eerften bedryfs.
TWEE-



TREURSPEL. 25
TWEEDE BEDR.YF.
EERSTE T O O N E E L.
(Anthenor, de Legerhoofden, de Lesbiaanfche en Thraci' fche Soldaaten keer en uit den Tempel naar de Stad.}
ZELMIRE, EMA, POLIDOOR.
T ZELMIRE, tegen Ema.
'tls all' den Tempel uit en naar de Stad getoogen. 'k Sloeg (leeds op dit verblyf van verre oplettende oogen... Men me de ftraks den Vorst deez' grooten ommekeer. (Zy opent de Graftombe, en Ema gaat achter •het Too.
neel om toe te zien dat niemand hen overvalle.} Wy zyn hier veilig: gun me een wyl gehoor, Mynheer!
(Polidoor treedt uit de Graftombe.} Verneem wat hoop de vreugd doet in myn ziel herleeven. Anthenor, wiens verftand gy altoos hebt verheven, Al de achting waardig, die gy ooit hem hebt betoond, Verwierp den fcepter; wil myn'Zoon hier zien gekroond , Hoe vuurig zal zyu trouw zich (Iraks voor u verklaaren, Op 't horen dat myn liefde u 't leven wist te fpaarenl Myn Vader! vind gy goed dat ik aan zyn beleid Ons beider lot betrouwe, om zyn grootmoedigheid?
POLIDOOR.
ó Ja: men hoope op hem om onze elend' te (luiten, Hy heeft my 't eerde ontdekt uw' Broeders fpoorloos muiten;
Doch had zulks , tot myn' ramp, helaas! te laat verdaan. En zo hy federt, als een deugdzaam Onderdaan, Ligt zuchtende om myn'dood, myn'Zoon ten troon deed dygen, (ge». Moest hy zyn' nieuwen Vorst gehoorzaam zyn, en zwyGa , del myn leven in zyne eedle hand: vlieg heen.
B 5 Maar



s6 ZELMIRE,
Maar die gevaarlyke eer bewyz' men hem alléén. Schenkt hy uw' Zoon den Haf, hy zal uw'Vader fpaaren.
TWEEDE T O O N E E L.
polidoor, zelmire, ema.
Vem a. orst! die Soldaat, die u, in 't barnen der gevaaren De boeijens beeft ontrukt, door uw' Tiran gefmeed, Zoekt u in deeze tombe, en, klaagende om uw leed, Moet hy , gelyk hy zegt, u't naarst'bericht doen hooren.
polidoor.
Wat rampen, Hemel! heeft uw toorn my nogbefchoren ?
zelmire, driftig.
Hy nader' vry. De fchrik bedwelmt me in't nieuwgevaar.
(Erna geeft een teeken aan den Soldaat om toe te treeden, en gaat binnen, als hy uitkomt.)
DERDE T O O N E E L.
polidoor, zelmire, een thracische soldaat.
Dde soldaat, tegen Zelmire. (klaar, e Hemel, die me uw deugd getoond heeft middag Deed my een feit zien, dat geen ftervling zou gelooven. 'tls Azors vloekverwant, die't licht hein dorst ontrooven: Het is Anthenor zelf.
zelmire. Anthenor! polidoor^
Hy!
de soldaat.
Mynheer!
Gy weet wat fchrandre list, wat misveriland, weleer
Uw



TREURSPEL. 3.7
Uw vlucht bewimplend' voor uws vyands trotsch vermogen,
't Gedrag van uwe Wacht verfchoond heeft in zyne oogen. Sints, willende uw behoud niet (lellen aan 't geval, En Azors lyfftaffiers verzeilende overal, Wilde ik zyn gruwzaam hof tot in de grand befpieden. 'k Zocht, maatig yvrende, u te wisfer hulp te bieden; Tot dat ik eindlyk eens myn' wensch voldaan mogtzien, En uit dit oord met u naar Trojes wallen vlién.
'k Zocht Azor deezen nacht, om hem bericht te geeven Van d'uitflag eens bevels, door hem my voorgefchreven: lk vond hem, van zyn bed geworpen op den grond, Zich wendende in zyn bloed, en doodelyk gewond. ,,'k Eisch, (kermt hy ,) geene hulp in deeze doodsgevaa„Dan om myn deerlyk lot aan ieder te openbaaren. ("ren, „Dat de aarde een monsterdier leer' kennen van naby; „En myn gefchrift daarvan 't onfeilbaar teeken zy." Straks fchryft hy met een hand gederkt door zyne woede, Ten onbetwistbren blyke, een' brief met eigen bloede. ,,Vlucht, (zegt hy;) Ilus (laai, door eedlen toorn ontbloot, „Wreeke op Anthenor al myn gruwlen en myn' dood," Hy noemt u: 'kziedenangsthemtothetuiterst'brengen; Zyn traanen, als een beek, zich met zyn bloed vermengen. Ik meld hem uw behoud; en dat getrouw bericht Schetst nog een' draal van vreugd op zyn verbleekt gezicht. Dus was zyn einde; en ik, die alles had te vreezen, Ik vluchtte, om met zyn moord niet valsch beticht te POLIDOOR. (weezen. Myn Zoon! dit's dan de hand, die 't licht uws levens dooft! Anthenor heeft uw deugd en leven my ontroofd! (nen. Twee rampen, die me om dryd tot bittren rouw vermaaSchreit droevige oogen! frnelt in vaderlyke traanen! Z E LM IR E.
Goón! heeft Anthenor zo veel yslykheên bedacht! En ik, myn Vader, wilde u leevren in zyn magt?
po-



28 ZELMIRE.
POLIDOOR, tegen den Soldaat. Geeft my't gefchrift: ikwil'c, in'cbyzyn der Soldaaten, Op dat geziene door fchaamte en woede als uitgelaaten, Met de eene hand doen zien aan d'oorfprong van myn Mee de andre deezen dolk hem drukken in het hart. (fmart.
ZELMIRE.
Mynheer! bezadig u.
DE SOLDAAT.
Wat wilt ge u onderwinden? Gy zoud geflagt zyn, Vorst! eer gy gehoor kost vinden. Ik zelf, die telkens my omringd van moorders zag, Beducht die waard' gefchrift te brengen aan den dag, Ik heb 't voor de achterdocht van all* wat leeft verborgen , En zal het aan Zelmire in deezen nacht bezorgen. Weet ook dat Rhamnes, dat Anthenor, afgericht Op list, uw Vricndenfchaar' met deezen moord beticht. Men zegt dat ge oorzaak zyt van de Afgod deezer Volken, Dat Azor nederdaalde in de onderaardfche kolken ; Voorts dat ge, daar ge uw' Zoon van uit het graf beftryd, Uw (linkfche ontwerpen dus volvoerd hebt door den tyd. De Legerhoofden zelfs, die hem als heilig achten, Staan als om ftryd naar de eer om zynen beul te Aagten: En Rhamnes,'t Opperhoofd, door dapperheid beroemd , Is door de wetten tot dien wreeden dienst benoemd.
ZELMIRE.
Myn vader zou het hen aan list en moed ontbreeken Om u te dooden, eer hunne ondaad zy gebleken? Zy zullen u 't gefchrift ftraks rukken uit de hand. Men zal het moordziek Volk doen waanen dat dit pand; Met valfche trekken door 't bedrog is uitgevonden. Ik heb by Azor reeds, om u, myn' eed gefchonden. Elk zal gelooven dat ik Azor heb misleid, En, dienende uwe wraak, dien (lag heb voorbereid; Dat wy te faamen reeds voorlang dien aanflag fmeedden. Men zoeke een' veilger weg, met min verhaaste fchreden... Dat niets ons eerst ontwerp in zynen loop bepaal'!
Men



TREURSPEL. 29
I Men vluchte roet den brief naar IIus , myn Gemaal.
I Gy weet reeds dat die held, met glori overlasden, De vrede in Troje heeft herfteld door dappre daaden. Men wyke, enkoom' met hem, die nooit wierd overmand , De waarheid toonen met den blikfem in de hand.
POLIDOOR.
Maar hebben we in die vlucht geen' tegenftand te vreezen?
DE SOLDAAT.
Myn laage ftaat, een ramp, die fomtyds nut kan weezen, Helpt my u dekken voor des Dwinglands achterdocht. Mevrouw I de kielen, daar gy Azor om verzocht, Zyn vaardig, en gy zult, na morgen, hier niet beiden, 'k Volg u naar Troje , alwaar myn bende u zal geleiden, 't Schynt dat de Hemel, door't verwekken van dien fpoed , In onze ontwerpen zelfs uw haaters werken doet. Ach! gaf hy, door't verlies van myn verachtlyk leven, *c Welk door een braaven dood alleen kan zyn verheven, Dat ik, geringe flaaf, het roemryk werktuig waar' Om een' doorluchten Vorst te redden van 't gevaar!
VIERDE T O O N E E L.
POLIDOOR, ZELMIRE. ~rrr POLIDOOR.
W at eedle ziel, Zelmire! in zulk een' laaggeboren'! Wat les, die Koningen ongaarne willen hooren! Wat Vorst vernedert zich voor 't arm en flecht Gemeenf Gedenken we ooit aan hen in hun rampzaligheên? Zyn ooit onze oogen op hun duistren ftand geflaagenï Hun yver durft nogthans voor ons het uiterst wagen, En toont, verr' dat die fmaad by hem ftrafwaardigfchyn', Een menschlyk hart voor ons, als wy in lyden zyn.
Maar laat ge dus uw' Zoon, zo teder opgetogen, De vreugd myns ouderdoms, den wellust myner oogen , By onze rasfe vlucht ten prooije aan 't wreed gezag
Eens



30 ZELMIRE,
Eens Tygers, wien dit Volk zyn' Vorst betrouwd heeft? 'k Zou minder fiddren zo hy in bebloede holen, Ach! By 't Lybiaansch gediert', waar' voor elks oog verfcholen, Hoe! fpreeken liefde en pligt thans met de klaarde dem Tot u voor my alleen, en zwygen zy voor hem?
ZELMIRE.
Ach, zou myn vaderliefde, in zo veele ongelukken, De flerke neiging van een Moeder my ontrukken? Natuur befchonk my met het tederst' hart, Mynheer! Om 't in het zwaarst' verdriet te domplen, keer op keer. Wat wreede keur!... Ik zal myn'Zoon of u doen fneeven! Hier daat de rede Bil; hier moet het harte beeven. Myn Zoon is al myn lust: 'k aanbid myn' Egaè: maar Zyn ze al hun bloed u niet verfchuldigd, in 't gevaar? Myn leven is het uwe: ik heb 't u opgedragen. Zy moeten mede, als ik, voor u hun leven waagen: Dees is door eigen keur, die door geboorte uw Zoon: 't Voegt dus dat elk van ons u zyne erkentnis toon'. POLIDOOR.
Uw Zoon om my !...
ZELMIRE.
Hy !.. Eer hy't leven zou verliezen... Wat misdaad , groote Goón! moet ik in 't eind' verkiezen ?
POLIDOOR.
Zyn fchoone levenszon, nog naauwlyks opgegaan, Voor't nietig overfchot myns avonds af te daan! De hoop vau 't gantfche Ryk dus in de wieg te fmooren , Om my van't graf te ontdaan, my toch in 't kortbefchoren! Denk, daar Natuur op 't klaarst' haare infpraak u verleent, Dat ze al haar rechten tot behoud uws Zoons vereent. Ze ontduit zyn loopbaan pas: ik moet u haast begeven. Ach! voegt het Polidoor zyn telgen te overleeven?
ZELMIRE.
Wy worden beide, ó Vorst! door 't harteleed verblind. Hoe toch behouden wy dit ongelukkig kind? Zo die Tiran, als hy 't de rykskroon heeft gefchonken,
Slechts



TREURSPEL. 31
Slechts door dat tooifel tracht zyn offer op te pronken, Zal dan uw dood myn telg min derven doen? ó Neen? Ik ken Anthenor; 'k zie door al zyn loosheid heen. Hy , vreezend* dat de tyd die gruwlen zal ontdekken, Wil tegen Ilus 't kind ten gyzelaar doen drekken. ó Ja! myn Zoon! hy zal u redden van den dood: Zyn wreed belang zal voor u waaken in deez' nood. Men zal, als Ilus keert, en't wraakzwaard gord op zyde, Den Dwingland zien gevloekt, wien 't Volk korts offers wydde;
En 't fchuldloos voorwerp van zyn laatde gruweldaên Zal dan door onze hulp zyn magt gewis ontgaan. Het daal, 't verraad, het vuur, 't mag alP ons opzet dy ven. Het goud, hier telkens 'tloon der fnoodde wanbedryven. Kan 't Volk misfchien wel ééns de deugd omhelzen doen. Kom, laaten we, in die hoop, ons naar myn' Egaêfpoên.
V T F D E T O O N E E L.
POLIDOOR, ZELMIRE, DE THRACISCHE SOLDAAT.
VDE SOLDAAT, erberg u voor het laatst': verbergu,'zonder beiden, 'k Zal wederkeeren, Vorst! om u aan boord te leiden.
Tegen Zelmire. Anthenor wilde u zien; maar Ema fprak hem aan, En heeft hem op den weg verlet in 't herwaarts gaan. Ik hoor hem reeds, mevrouw! vergun my hem te ontwyken. (Hy vlucht, en Polidoor verbergt zich in de Graftombe.')
zelmire. (ken! Ach! welk een nieuwe fchrik doet all' myn'moedbezwyMyn oog! ontveins voor hem myn woede en felle fmart. Verberg voor dat Gedrogt de ontroering van myn hart,
ZES'



32 ZELMIRE, ZESDE T O O N E E L.
zelmire, anthenor, ema, Wachten.
Manthenor. (fchaaren en wil door my, Mevrouw! den wensch der LegerEn 't oogmerk van het Volk u heden openbaaren. 'k Merk dat men u hier by deez' Tempel zoeken moet, Waar een te traag berouw u fteeds vertoeven doet. Gy tracht hier van de wraak der Goón te zyn ontheven ; Maar gy deed gruwlen die hun gunst te boven ftreeven. Uw dierbre Vader, dien ge arglistig hebt verraan , En onder 't gloeijend puin eens Tempels deed vergaan, Noopt uwe ziel tot rouw om onherftelbre treken, Waarvan een fchuldig Volk vergeefs u vry wil fpreken.
Ikmoest, toen Azorheerschteondanks my zelv', 't ont* Bewaaren, en ik floot het oog voor zyn gedrag: (zag Maar 'k zal, nu anderen zyn woede dorden ftralfen, Schoon ik zyn leven doem', zyn' dood thans wraak verfchaffen.
Wat aanbelangt den Prins, betrouwd aan myne vlyt, En onbewust dier fchand' dat gy zyn moeder zyt, Ik kan niet dulden dat uw byzyn, 't welk wy haaten, Een fchandlyk voorbeeld aan zyn jeugd geeve in dees Staaten.
Doe uw doemwaarde fchuld aan uw' Gemaal verftaan. De fchepen zyn gereed: gy zult op morgen gaan.
zelmire, verflagen. Met recht grieft me uw verwyt, zo bits als onrechtvaardig.
(JBaare fierheid hernemende.) Maar neen; een' Onderdaan acht ik geen antwoord waardig, 't Volk is myn Rechter niet, noch gy, wiens taal my fart: 'k Erken geen Rechters dan de Goón , myn' Gade en hart.
anthenor. Uw' Gade, zegt ge!.. Ik weet dat eene oprechte liefde, Door uwe valfche deugd, hem te ongelukkig griefde,
Hy



TREURSPEL. 53
Hy, vreemdling, en verlokt door fcbynbehoorlykheén, Was naauwlyks nog met u in 't echtverbond getreên, Wanneer zyn dapperheid, zo menig werf gebleken, Hem riep naar Troje, om daar zyns Vaders hoon te wreken. Maar als zyn teedre liefde, ons medelyden waard', In 't einde eens recht befeft met wie hy is gepaard, Zal hy, befchaamd, vergramd, uw'Vader wraak verfchafTen, En, dooruwfchandeontè'erd, u voor uw gruwlen lrraffen.
Z E L Ml R E.
'k Beef op dat denkbeeld! Ach! ligt zal zyn minnevuur Door een te wreed bericht gebluscht zyn in dat uur. Maar gy, wien Lesbos thans doet op den rykstroon ftygen, Bedien u van ons recht, nu *t bloed u 't doet verkrygen. Duit dat ik Ilus toorn verzoene, en aan zyn kniên Hem tevens, met myn' Zoon, myn traanen aan moog' bienl
ANTHENOR.
Die Zoon is onze Vorst, en van uw magt ontheven.
ZELMIRE-
't Volk zou hem, zo gy 't ftemde, aan Ilus wedergeven. Welk een geheim belang doet u een kroon verfmaên. Die thans grootmoedig u door ons word afgedaan ? Maar 'k zal van u, voor *t volk, my op myn beurt beklaagen. Ik durf met billyk recht om andre gunsten vraagen: Getrouwe Vrienden, die, geraakt door myn verdriet, Met my een andre kust.. .
anthenor.
Neen, neen ; verhoop dat nier. Het fnood beleid van hem , die Azors bloed deed.ftroomen , Nam ftraks dat tydftip waar, om onze wraak te ontkomen, 't Gevolg, de fchepen, die gefchikt zyn tot den togt, 't Zal alles door my zelv' op 't naauwst' zyn onderzocht.
ZELMIRE, ter zyde. Helaas! myn Vader!
ANTHENOR.
Hoe! wat fchrik doet u ontroeren? Tracht ge ons den Moordenaar in veiligheid te óntvoeren?
C zel<



34 ZELMIRE,
ZELMIRE.
Hóe gaarne zou myn hand, van magt, helaas! ontbloot, Op Azors moorder woên, ter wraak van zynen dood! Maar hy , hy leeft gerust, daar ik , van angst benepen.. ,.
ZEVENDE T O O N E E L.
ZELMIRE, ANTHENOR, EMA, RHAMNES,
met een groot gevolg van Thracifche en Lesbiaanaanfche Soldaaten, Wachten.
RHAMNES, uitkomende tusfchen de Tempel w> en de Graftombe.
VV y zien, naby den wal, zes Phryeiaanfche fchepen: Eenligteboot, Mynheer! fpoed heu vooruit naar't ftrand ; En aan den voet dier rots treed Ilus zelf aan land.
ANTHENOR.
Hoe Ilus?
ZELMIRE.
Ik herleef.
ANTHENOR.
Juist nu te rug te komen!
RHAMNES.
't Is pas twee maanden dat deez' togt wierd ondernomen. Doch 't is onmooglyk dat hem iemand hebb' verklaard Wat ramp hier, fints een week, zo veel verandring baart. Hy brand van yver om zyne Echtgenoot' te ontmoeten, Ik zie hem.
A G T S T E T O O N E E L.
ILUS, EURIALES, ZELMIRE, ANTHENOR, EMA, RHAMNES; Thracifche en Lesbiaanfche Soldaaten; Wachten.
WZ ZELM1RE» mar Vu* toefchietende. W aarde Prins!...
ILUS.



TREURSPEL. 35
ILUS, uitkomende tusfchen den Tempel en de Graftombe , en Zelmire omhelzende.
Duld dat ik aan de voeten Van 't voorwerp myner min myn hart en lauwren wy'! 't Verlangen dreef my voort: ik vloog myn Volkvoorbyv ZELMIRE, verjchrikt, ziende by Ilus niemand dan Eurialis. Hoe!.. fchier alleenl
ILUS.
Mevrouw! myn bende volgt my fpoedig, Om, maatig in getal, doch echter overvloedig, Een' Vorst u aan te biên, verwonnen door myn kling, Die 'k wenschte dat door u zyn vryheid weer ontfing. 'k Schenk liefst myn giften door de hand van myn Beminde.
Maargaan wyftraks,myn Lief! daar ik uw Vader vinde , Opdat ik in dat pand, hergeven aan myn trouw, De grysheid en de deugd myns Vaders weêr aanfchouw'... Maar hoe! gyzwygtl gy ftaat bedeesd , met fchreijende oogen...
ZELMIRE, verflagen, het oog flaande op Anthenor en de Wachten die hem omringen.
Ach!
ILUS.
Spreek.
ANTHENOR, ziende dat Zelmire geen antwoord geeft.
Mynheer! gy zyt in uwe hoop bedrogen. De Koning leeft niet meer. Gebonsd van Lesbos troon, Verbannen van zyn Volk, gedoemd door zynen Zoon, Ontkwam hy by 't altaar vergeefs der Wreedaarts handen. Des Overwinnaars haat deed zyn verblyf verbranden.
ILUS.
Wat hoor ik? groote Goón! wat vreesfelyk befluit! Nooit braakt de afgrond zo veel fchriks op 't aardrykuit. Laat ons, myne Egaê! dees gevloekte kust ontweken... Rampzalig Vader! 'k zal uw' dood op 't felfte wreeken.
r c 2 («Sr



39 ZELMIRE,
(Hy vat Zelmire by de hand,") 'k Zweer by Zelmire en by myn' echt, dat 's Moorders ftraf...
anthenor.
Wat eed! Gy vat de hand diezelf hem overgaf, ir. us.
Zelmire?... is't mooglyk?neen: gy lastert haar, Verraader!
anthenor.
Zy fpreek' dan zelf.
ilus.
Ze is't beeld der deugd , en zou haar' Vader Van 't licht berooven!
zelmire.
Prins! gy weet met wat onthaal,.. (Ter zyde.)
Goón! zo ik fpreek-, verlies ik Vader en Gemaal, Die, beide weerloos...
ilus.
Spreek s 'k wil dat geheim ontdekken. zelmire, ter zyde. De nood wyst my myn'pltgt: ik moet hier 't offer [Trekken. (Tegen Hm ")
Ja, wyl myn Vader of" myn Broeder 't levenslicht....
(Driftig en met nadruk.) 'k Zou heden nog beftaan al 't geen ik heb verricht.
ilus, uit fchrik terug deinzende. Vervloekte! Ontaarde! Snoode! of hoe zal ik u noemen? Durft ge, onbedeesd-, u op uw wreedheid nog beroemen? Zo zelfs uw Vader u naar 't leven had geflaan, Had ge, over 't yslyk feit met deernis aangedaan, Gewillig aan zyn woede u moeten overgeeven. 'k Had dan uw' dood befchreit; nu gruw ik van uw leven. Ik zweer ons huwlyk af, en vloek d'onzaalgen flond, Waarin uw valfche deugd myn hart aan 't uw' verbond. 'k Ontvlucht dit liiland: 'k gaa, u bannende uit myn zinnen, De misdaad boeten, die *k bedreef door u te minnen,
z e l-



TREURSPEL. 37
ZELMIRE» met drift. Mynheer! ach! wil voor't minst'...
(Verders zich wederhoudende, en met een gelaat, '/ welk iets geheims te kennen geeft.)
Uw' Zoon zien... ilus, zonder haar aan te zien.
Zwyg! Ik ftreef Terftond naar Azor, opdat hy my 't kind hergeev'.
ZELMIRE.
Ach, Ilus! Azor moest welhaast den rykstroon derven: Eene onbekende hand heeft hem dees nacht doen flerven.
ilus, tegen Zelmire. De Goón zyn billyk.. . Beef!
Tegen Anthenor,
Bezit gy hier den troon?
ANT HENOR,
ik? neen; uw Telg alleen heeft recht op deeze kroon.
ilus. (ten. Geenszins; zyn moeder dorst door gruwlen daarnaar trachMyn Zoon, myn dierbre Zoon, heeft niets van haar te In Ilium is 't Volk van deugdelyker aart. (wachten. Hy maake eerlang zich door myn lesfen hunner waard', Zou ik, als Vader, tot zyn' pligt hem kunnen maanen, Zo 'k Vorstenbeulen aan hem gaf tot Onderdaanen?
ANTHENOR.
Mynheer!...
ilus.
Het is genoeg. Anthenor hoorde my. Dat dan myn Zoon terftond my weêrgegeeven zy. Of'k zweer u dat myn wraak, met recht op't felst aan't En Troje en Azië zal voeren op dees ftranden ; (branden , Dat gy my weêr zult zien in dit afgryslyk oord, Verzeld van bloeddorst, roof,verwoestitig,brand en moord; Tot dat dit fnood gewest, waarin meer zielgebreken , Meer gruwlen heerfchen dan in 's afgrondsnaarlte ftreeken, Dit moordhol, 't welk den fchrik der liefde en der natuur C 3 "



38 ZELMIRE,
In 't daglicht heeft gebraakt, vernield zy door ons vuur.
Hy vertrekt. ANTHENOR, tegen Rhamnes. Ik volg hem van naby. Gaa, roep de legerfchaaren Byéén : men moet terftond dien hoon haar openbaaren. (Hy gaat binnen met alle de Wachten, en Rhamnes met de Soldaat en.~)
NEGENDE T O O N E E L.
ZELMIRE, EMA. "\T . ZELMIRE.
V lieg; volg myn' Echtgenoot; geef met omzichtigheid Hem heimlyk kennis van Anthenors loos beleid. Ik was alreeds voorlang die fnoode lastring moede.
Ema vertrekt. Hoe ftreelt, ó Ilus! my uw deugdelyke woede! Gy zult die vloekeu, als ge eerlang my trouw bevind. Hoe meer gy thans my doemt, hoe meer'k zal zyn bemind. Goón! wat befchermer wilde uw goedheid ons vergunnen!
Myn Vader zal naar Troje ons veilig volgen kunnen: *k Zal hem dit haatlyk oord ontrukken op de vloot, 'k Ben meer voor hem bezorgd dan voor myn' Echtgenoot. Wat drift met wond op wond ons harte ooit hevig griefde , De werking der natuur befchaamt de kracht der liefde.
Einde des Tweeden Ledryfs.
D E 11-



TREURSPEL. 39 DERDE J3EDRYF. EERSTE T O O N E E L.
„ ANTHENOR, alken. 0eSd*
I Zie dan vnn % grootschontwerp zo fchrander■„,„ge. Door Ilus weérkomst my 't gewenscht gevo , om-gd. Men levert hem zyn' Zoon vcrftoken vanreje ren Men waant hem door dte daad te llraffen , ^ dus te e6re 6 Troon! zo lang begeerd! dacht ik ««^««i U eenmaal op te treên, daar 'k a les om u^ deed? Zie ik me op d'eigen ftond het eenig pand o«treUen, &2SÏ du bloedig Ryk my toteen-borgkon ftrekVent 'k Zal altoos op deez' troon met angst zyn aangedaan . Eef L tem opueeg, wilde ik dien eerst v^t «oen ftian.
ir. rino onderricht van a myn fnoode langen,
A,f^"h'eeTtn zyn' Zoon , f^KSS^ Eens keert met al zyn magt, daar hy van wraakzuciu
Zvn rechïherèïsfchen komt, in de eerste drift verzaakt;
§.«vlucht Ik heen?.. ^^^mf^SÈ Dat Azor zelf my niet ontdekt heeft, voor ^»f»"ven? Dat die getuigen, die ik vrees, op "«uw ontrust, , Zich niet van Ilus komst bedienen aan dees kust?
(Ontroerd en met een bevende jtem,) Die voorgevoelens, die myn ziel met fchrik bezwaaren, Zyn 't zeker kenmerk van myn dreigende gevaaren... Om hen te keeren dient myn vlyt op nieuw befteed.
(Na een weinig ovcrweegtng.) De Prins is hier alleen: hy, in zyn dringend leed Genoopt om door de vlucht *#4&Wg&Ft Gaf reeds zyn krygsvolk last wéér mar de vloot te keeren... De moordzucht woed alom nog in dit bloedig oord... 'r Beledigd Volk is zelfs op Ilus fel geitoord. Zyn t od zou Lesbos cP het hoogst' behaaglyk weezen. C 4



4o ZELMIRE,
'k Behou daardoor zyn' Zoon, 'k zal dan geen Troje vreezen.
In 't kort, 't is Ilus die me alleen te duchten (laat. Een misdaad, wel gedaagd , (moord al myn voorig kwaad.
Maar wie zal zich voor my in dat gevaar begeeven? Ach! dat een tydQip, als weleer by Azors foeeven, My diende, en zonder hulp hem bragt in myn geweld « Ik zie hy komt... Wat vreugd!, o Spyt! hy isverzeid'.. Ligt fcheiden ze... Zo hy alléén-biyft, zal hy (terven. t Noodlottig uur genaakt. g
(Hy verbergt zich tufchen dW^oomen.)
TWEEDE T O O N E E L.
ILUS en EURiales, aan de andere zyde van het Tooneel uitkomende.
H.US.
L/aat my den troost verwerven Dat myne wanhoop, daar ze uw hart tot deernis port, Haar klagt in vryheid in den fchoot der vrindichap Itort'l Gedrukt door al de elend', die my verteert van binnen, Verborg haar zwaar gewigt haar (Irengheid voor myn zin. nen;
En de eerste hitte van myn gramfchap deed myn hart Geheel gevoelloos zyn voor myn cmSraagbre (mart. Nu voele ik al te wel de wond dié my doet treuren, 'k Voel, door 't venyn der kwaal, die telkens openfcheuren. Door de onweêrdaanbre kracht der min wierd al de gloed Der (tantzucht uitgedoofd in myn misleid gemoed. Zelmire fchatte ik meer dan de eer der krygslaurieren; Haar Xchoouheid minder dan de deugden die haar (leren. Haar oog verwon my door eene onweêrlfaanbre kracht; Maar 'c was haar deugd alleen die 't hart boeide aan haar magt.
ó Schyrt



TREURSPEL. 4*
6 Schyoheil, 't welk myn ziel te veel Weid opgewogen » De waarheid opent thans myn lang verbysterde oogen. Ïwend myn Jezicht terug: het fchrikt wanneer 't haar
Ik kan nieTtwyfien, en, helaas! 'k begryp haar niet. 't Valt ha.d een dwaaling, die zo ftreelend s, te ontbeeren , Zo groot een liefde in zo veel haat te doen verkeeren, In hans in 't voorwerp't welk myn Godheid was op aard , Een fnood gedrogt te zien dat niets dan afchr.fc baart.
e u r ia l e s.
Mvnbeer ik twyfelde of men haar moest fchuldlg noemen: MÏat Sndlyk dorst Zelmire oP haare fcban.de roemen 1 Wy bloosden beide, toen het Volk in t algemeen Met zo veel drift by u haare oufchuld wilde ontleen, flaar prees om dat zy, door verwoedheid aangedreven I aar' dierbren Vader had aan 't Ryk ten prooi gegeeven. Kan 't zyn, ó Goden! dat die kunne, zacht van aart, Zo groot èen wreedheid ooit met haar befchroomdheid ilus. Qpaart. Als die befchroomde kunne op 't fpoor des pligts wil treeD- zachte neiging volgt, natuurlyk aan haar zeden, (den , Sin loutert zulk een kalmte, allengs door't hart verfpreid, De deugd van dag tot dag, door haare tederheid. Maar als dia mhizaame aart met moeite is afgezworen, Wanneer een vrouw zich ééns door 't ■»«^'«*& Dan , door de fpyt vervoerd om't roekeloos beftaan, (r.n, Neemt zy, met meerder kunst, ook meerder wreedheid aan Ach! fpoeden we ons tervlucht. Walkenhier'tklaagen euriales. (baatenj 'k Weet Ema's inzicht niet: maarzy, die langs de ftraaten Der ftad my volgde, en u in 't woest gedrang verloor, Verzoekt dat gy Zelmire in 't heimlyk geeft gehoor. ilus.
Wie? ik! dan maakte ik my aan haare misdaan fchuldlg. Ik wacht myn' Zoon hier, wees voor hem alleen zorgvuldiS' c Be-



4» Z E L M I R E,
Bevorder zyn vertrek; gaa heen
Luriales vertrekt naar de zyde, die tegen over den Tempel is.)
DERDE T O 0 N E E L.
ILUS, ANTHENOR. ILUS.
3 \ï:rch'
Ach! kon ik, voor uw oog verbergende uwe elendè 'k Moe" " SV,0°k UW Moede» «fnwlen k!„de, '
£vï¥ei.STJÏm r°em hs" fchande va» « weer'; Myn deugd verdubblen, tot herftelling van uwe eer.
a m t pl fege" een' der Mlaaren » Tempels.) avTHE NOR, ö^m^ & V0on. f j
««wm '5 reeds uit ons gezicht geweken,
d.00' ? S,ewicht v«n all' zyn- ramp bezweken, k Heb eindiyk 't oogenblik getroffen tot den flat Niets kan hem redden: dat hy llerv'! ° {Hy trekt zyn' pook, en heft zyn arm op, om Ilus te doorfleeken.)
VIERDE T O O N E E L.
ZELMIRE, ILUS, ANTHENOR.
ZELMIRE, tusfchen den Tempel en de Graftombe uitkomende, grypt met beide haare handen Anthenors arm, en ontweldigt hem zyn' pook.
r j .7 "Verrader! Ach!
(Anthenor met Zelmire wortelende, vat haare linkerkerhand. terwyl zy met haare rechterhand den pook vasthoud.
ILUS.



TREURSPEL. 43
ilus, hen in deeze geflalte gewaar wordende. Wat zie 'k?
ANTHENOR, na een weinig ftilzwygens.
Eenfnoode Vrouw, die, zo ik 't niet verhoedde, Gewis haar' Echtgenoot vermoord had in haar woede.
zelmire, verfchrikt. ó Hemel! Hemel! 'k derf!
(Zy bezwykt op de trappen des Tempels.')
ilus.
Afuryslyke euveldaad! Had dan haars Vaders bloed haar woede niet verzaad! Dit was dan 't onderwerp ,'t misdaadig doel dier fnoode , Waarom zy heimlyk tot een mondgefprek my noodde!
ANTHENOR, met een groote ontroering. Mynheer! dees aanflag baart ons billyk nieuwe fchroom. Myn wacht is hier naby; 'k wil dat die herwaarts koom'. (#y toont door zyne gebaarden een heimelyk voorneemen te hebben.")
V T F D E T O O N E E L.
ILUS, ZELMIRE.
Bilus. (trekken, ezwyk... Een doodlyke angst misvorwthaar wezensWie zou in haar gelaat een gruwelftuk ontdekken?
{Hy nadert Zelmire.) ó Minzaam, doch meteen wreedaardig Voorwerp! kom, Doorlloot my 't harte, of geef me uw' Vader wederom.
zelmire, by zichzelven komende. Wat naam! ö Goón! word ik van'tdaglichcnog befchenen? Gy leeft!
ILUS, driftig. Gy wilde my met Polidoor vereenen! De moord des Helds maakte u voor myne wraak beducht! Rechtaarde Zuster van den fnooden Azor! vlucht!
Ont-



44 ZELMIRE,
Ontwyk myn' toom!
zelmire, zich oprechtende.
Ach ! hoor!.. ilus, haar van zich weerende.
Wat durft gy u vermeeten * zelmire. Weet dat dees Tombe...
ZESDE T O O N E E L.
anthenor, ilus, zelmire, Thraciërs.
anthenor, fchielyk naderende en zich voegende tusfchen Ilus en Zelmire. ,
Dat men ftraks Zelmire keten'! Men fleep' haar naar den Burgt! houd alles wel bezet. Dat ieder, wie 't ook zy, de toegang zy belet.
il us.
Denk niet, Mynheer! dat ik de Ontrouwe vóór wil fpreeken. Maar 't voegt me, als haar' Gemaal, alleen dien hoon te wreeken.
'k Staa toe da: gy haar op den Burgt in boeijens fluit; Maar fpreek nog over haar geen verder vonnis uit.
anthenor. (ken. 'kTracht,door een'kleinen dienst myn magtniet uitte flrekIk kwam het misdryf voor: gy kunt de ftraf voltrekken.
zelmire, tegen Anthenor. Doemwaardig Huichelaar !..
Tegen Ilus.
Hy zelf viel op u aan: Myn arm weerhield zyn vuist, gereed om toe te (laan.
anthenor.
Wie? ik? Wat woede!.. Zou 't belang my hem doen vellen ? Goón! moet de laster nog haar' vadermoord verzellenl
Te-



TREURSPEL. 45
Tegen lias.
Ik, die het weiflend Volk, toen 'c my verhief ten troon., Gefterkt hebt in hun trouw, ter liefde van uw' Zoon, Zoude ik my tegen u thans waapnen als verraader!..
Tegen Zelmire. Vaar voort: befchuldig me ook als moorder van uw'vader. zelmire, willende fpreeken, doch zich bedwingende. Wat antwoord geeve ik hem? ,.
Tegen Ilus.
Roep hier uw Wacht terftond. Beef, zo ge een dierbaar pand , daar ge all' uw' lustin vond, Dat my nog waarder is, en 't welk de Goden haaten.
(Zy wend de oogen gduurig naar 't Graf. Ten prooije aan nieuwen ramp durft roekloos overlaaten ! Draag zorg dat Ema 't u deez' dag nog ftell' ter hand.
(Overftelpt van droefheid} Ach! laatmy nerven : vlucht! voer't met u van dit ftrand.
ilus, ter zyde. Hoe! grieft haar Zoon alleen haar thans hetangstigharte!
Tegen Anthenor. (fmarte. Men breng' haar uit myn oog: haar rouw vergroot myn anthenor, met Zelmire en de Wachten vertrekkende.
Men graav' den valftrik op, die nog verborgen ligt. (Zelmire heengaande, ziet met oplettendheid telkens om , of Anthenor by Ilus blyft,
ZEVENDE T 0 O N E E L.
^rry- ilus, alleen.
\V at poel van yslykheên , waarvoor myn rede zwicht! 't Verraad, wie 't ook belfond, is weérzyds zo affchuwlyk...
Bik roemt Anthenors deugd- Kon't zyn dat hy zogruwlyk Zich als myn Moorder?.. Neen, hyfehonkmynZoou den ftaf.
Maar



4* ZELMIRE,
Maar wat bedoelde toch Zelmire met dit Graf? Zy doeg haar fchreijend oog deeds derwaards; fcheenvol vreezen....
Ik wil oat doodsch verblyf doorzoeken ; 't kon ligt weezen Dateen van 't vloekgefpan...
(Hy nadert de Graftombe en houd ftand.)
Ach! mo?i ge in 's aardryks nacht Hier rusten, Polidoor! by uw sêlöud Gedacht! Ach! moet ik op uw asch een (Vlonder om doen komen! Wat vreugd waar 't, fchoon myn bloed moest by het zyne
(Iroomen!
Welaan!.. Wat vreemd gedruis!., Is't waarheid? of is *t Hoe! 't Graf onrfluit zich!.. (fchyn? (Hy flaat de hand aan zyn geweer.)
A G T S T E T O O N E E L.
POLIDOOR , ILUS.
POLIDOOR, de Graftombe openende.
'ris zyn dem : 't moet Ilus zyn. (Hy treed uit het Graf.) 't Is myn Verlosfc-r, dien des Hemels gunst zorgvuldig Behoed heeft. Ach, myn Zoon!
ILUS, verrukt door vreugd.
GoAn! 'k vind Zelmire onfchuldig. (Hy omhelst Polidoor.) Zie laar 't geheim verklaard van all' haar angst en vrees! Ziedaar bet dierbaar pand, waarop haar droefheid wees! Laat ons haar redden!,. Maar waar dwaalenmyn gedachten?
Is 't haar behoeden, als ge uw'dood hier hebt te wachten ? Gy zyt in meer gevaar dan zy; en zoud, verrast...
N E-



TREURSPEL. 47
NEGENDE T O O N E E L.
polidoor, ilus, euriales.
Dilus, tegen Euriales, terwyl hy nadert. oe myn Trojaanen ftraks ontfcheepen, volgmyn'last.
euriales.
Hoe! Polidoor!...
ilus, met de grootfte drift.
6 Ja! myn Vader is in 't leven; En zo'kaan de infpraak van myn hart geloof durft geeven, Is 't door Zelmires zorg. Maar 't misdryf en de dood Vervolgen hen; laat ons hen redden uit dien nood: En ook myn' Zoon.
euriales.
'k Had re^dshet Wigtin myn vermogen , Maar door Anthenor is 't myne armen weêr onttoogen. Hy volgde uwe Egaê, die in keetnen was gekneld. ,,'t Vertrek van't Trooifche Volk is (roept hy,) uitgefteld. ,, Ik heb verhinderd dat Zelmire uw' Prins deed fneeven. „Men moet my van dit feit eerst nader oopning geeven.
polidoor.
Wat nieuwe toeleg?.. Goón! Wat wil die ftoute taal?
ilus, met dezelve d'ift. Die veinsaart dacht my 't hart te grieven met zyn daal, En dorst ,doorhaarbelet, haar met dien moord bezwaaren. 'k Gaf hem geloof... Verfchoon me... ó Moed, nooit te evenaaren!
Uit overmaat van deugd zich maakende verdacht, Verklaarde ze opentlyk dat ze u had omgebragt. Wat hoon, wat fmaad verduurt ze! Ik zelf, ik dorsthaar doemen ,
Haar d'affchrik der Natuur, den hoon van 'tMenschdom polidoor. (noemen. Hoe! haar, myn Zoon! zy is rer 't wonder van en de eer.
In*



48 ZELMIRE,
Indien gy wist... Maar neen, men redde banre, Mynheer! Tegen Euriales, die daarop imfchen den Tempel en de Graftombe vertrekt, Can; wspen'tTrooifche Vbfk.
Tegen Ilus.
Laat ons den ftryd beramen.
TIENDE T O O N E E L.
POLIDOOR, ILUS, EMA.
\rrr EMA, komende van de zyde der Stad. W at wonderbaar geluk; ó Prinfen! voegt u t' faamen} Tegen Ilus,
Ik wilde u in het einde uw dwaaling klaar doen zien, En kwam hier om myn'' Vorst zyn' Wreeker aan te biin. De Hemel komt my voor. Nu uil één der Soldaaten, Die by de poort van Mars zich ftraks zal vinden laaten, *t Gefchrift u geeven , 't welk hem Azor ftervend' had Ter hand gelleld, en 't lot des gantfchen Staats bevat.
POLIDOOR.
Dit is 't onfeilbaar pand, dat haast ons zal herftellen ; De blikfem en de dood, die 't Monfter zullen vellen, 't Welk Azor ombragt, en in fchyn zyn wreek er is. Maar wat weêrvaart Zelmire in al haar droefenis?
EMA. (ken. De Burgt, niet verr' van 't Heir, moet haar ten kerker IfrekAnthenor doet zyn Volk de tenten weór betrekken. Hy keert naar Mirylene, en zyn geveinsd gelaat Vertoont een'doodfchen fchrik voor't ongehoord verraad. Hy wil aan 't Hof, daar 't Volk den troon hem heeft befchoren,
Den raad van Ilus, aan het hoofd der Grooten, hooren.
ILUS.
Dit daal geev' hem eerlang myn antwoord, en zyn loon. IIy zal befchaamd ftaan, als ik Azors fchrift hem toon.
Waar-



TR EURSPEL. 40
Waarde Ega! 'k vrees nu min dat hy uwbloed zal plengen. Hy durft in 't openbaar die misdaad niet volbrengen.
Tegen Polidoor. Gelooft ge, daar hy my hier ophoud tot myn' val, Dat hy, tot haar verderf ieen aanflag waagen zal? ó Neen; ik moet u 't eerfte onttrekken aan zyn woede.
Tegen Erna, die daarop vertrekt. Gaa heen ; zeg dien Soldaat dat hy zich ftrandwaarts fpoede
ELFDE T O O N E E L.
polidoor, ilus.
Zilus. al op myn vloot, Mynheer! u redden van 't gevaar. Ik keer terftond te rug met myne Vriendenfchaar', Ik wil eene Egaê, wier gedrag ik fchyn te wraaken, Verrasfen op den Burgt en haare keetnen flaaben; En ruk, als ik 't gefchrift der wraak vertoone in 'tlicht, Anthenor 't momtuig af, voor 's Volks misleid gezicht. polidoor.
Hoe! zou ik door de vlucht my dat gevaar onttrekken? Myn Dochter drong my aan myn' levensdraad te rekken: Zou ik, daar zy zich durft voor my ten offer bién. Een leven, *t geen ik haar verfchuldigd ben, ontzien? Neen; fchoon my de ouderdom reeds door zyn koude griefde, (de. Myn moed ontvonkt op nieuw door't vuur der kinderliefOndanks myn' zwakken geest en uitgeteerde magt, Houd zich myn hart in ftand, herneemt myn arm zyn kracht. Helaas! die teedre zorg om zyn gedacht te hoeden Kan zelfs den ftoutften moedin'tzwakfte fchepfel voeden. Natuur! ik leerde zulks van u en van myn Spruit. Wy ftreeven, tot uw' roem, uw weeten verr' vooruit. Voer uw Soldaaten aan: 'k wil me aan uw hoofd begeeven; Uwe Egaé redden, of kloekmoedig met haar fneeven.
D ilus.



5o ZELMIRE,
ILUS.
Gy doet my fiddren. Ach! gy (lelt al te onbedacht U zelv' ten prooije aan 't woên van haar barbaarfche Wacht. Gy zult, word gy herkend , u 't fpoor ten val zelf baanen.
POLIDOOR. Men kleede en wapen' my sis een' van uw Trcjaanen. 'k Begeer zulks: ftrydende aan u w zyde, ontbloot van (laat, Ben ik, ontroond Monarch, Hechts een gering Soldaat. Myn Dochter! door wat ramp ziet ge u om my beflrydenl Mya leven weegt de fmart niet op, die 't u doet lyden.
Einde des Derden Btdryfs,
VIER.



TREURSPEL. 51 VIERDE BEDRYF.
EERSTE T O O N E E L.
ZELMIRE, EMA, EURIALES, Trojaanfche Soldaaten, van den kant der Stad tmfchen de hoornen aankomende.
ZELMIRE. (fpoeds,
■Waar leid ge op 't aaklig ftrand my heen met zo veel Langs zo veel ftapels doon, langs zo veel beeken bloedsï
EURIALES.
Volg ons ter plaats, daar zich uw Vader houd verfcholen. Prins Ilus heeft ons dit nadrukkelyk bevolen. Uw Wacht, die hem vervolgt, door zyne list misleid, Liet my den toegang tot den Burgt in zekerheid. De eer is aan hem dat ik uw ketens heb verbroken. Kom nu, terwyl die Held, in eedlen moed ontdoken, Zich weêr een' doortocht aan den voet der wallen maakt, Alwaar zyn Telg word, by de poort van Mars, bewaakt, En hy dat laatfte pand rukt uit uw' Dwinglands handen, Ontwyk, op onze vloot, deeze akelige (branden. Gy vind daar Polidoor: men wederhoud zyn fchreén.
ZELMIRE.
Is hy op uwe vloot!.. 'k Vlieg aanftonds derwaarts heen. Myn Vader!... Ema! kom.. Wat kreet heb ik vernomen I
EURIALES.
Wat aantal Ruiters breid zich uit langs gindfcheboomen! Prins Ilus word omringd.
ZELMIRE'
Vlieg, ftraks tot zyn ontzet. Goon ! zou ik, tot zyn' val, zyn van den dood gered! (De Trojaanen vertrekken langs den zelfden weg, van waar zy gekomen zyn,)
D 2 T WE E.



ca ZELMIRE,
TWEED E TOONÊEL,
zelmire, ema.
zelmire, langs den zelfden weg by tusfchen'
Opoozing uitziende. (ven.i. ntdek van verre een' Itryd, die my de ziel doet beeHoe, Ema! zou de moed den Vyand reeds begeeven? Zie de aanval des Trojaans verydelt zyn beleid. Goón!. voegt u eindlyk aan de zy' der billykbeid! (heid. Mars zal zyn' byftand biên aan Temmers der trouwloosDe zegepalmen zyn te dikwyls 't loon der hoosheid. Kom , volg me... ó Hemel! 'k zie ons Volk, van allen kant Door nieuwe benden weer vcrftrooit.en overmand. Prins Ilus tracht vergeefs de zynen t'faam te rukken.... Myne oogen fchemeren door zo veele ongelukken.
(Zy valt in de armen van F.maf) (Een Trojaan keert te rug, dwars over het Toor.eel, houdende een gebroken zwaard in de hand: hy ziet met nadruk naar den kant vanwaar hy gekomen is, den rug naar Zelmire wendende, en zich naar het Graf fpoedende.-
ema.
Ach ! 'k zie dat een Trojaan, die niet fchynt overheerd. Met een gebroken zwaard op't fpoedigsc' grafwaarts keert.
zelmire, uitziende. Ik kan niet zien wie'tzy... Hy treed'er in... ó Goden? Is hier geen toevlucht voor rampzaalgen, dan by dooden? e m a.
Mevrouw! hy word vervolgd: zyn fchuilplaats is ontdekt.
zelmire.
Wat heil, dat Polidoor zich elders 't leed onttrekt!
D E R-



TREURSPEL. 53 DERDE T O O N E E L.
ZELMIRE, EMA, RHAMNES, Lesbiaatlfchc Soldaaten.
ZRHAMNES, na overal rond gezien te hebben. ihnire is eindlyk dan in myne magc eekomen , (men, Maar 't Trooifclie Legerhoofd heefc reeds de vlucht geno't Gaac vast dat hy myn wraak tracht op de vloot te ontgaan. Men fteek' den brand'er in: brengt aanftonds tooitfen aan. Gaat, haast u.
(Een gedeelte dei- Soldaaten vertrekken.") ZELMIRE, ter zyde. Welk een lot, myn Vader! dreigt u leven! Achl wil men u alom aan 't vuur dan overgeven!
Tégen Rhamnes. (vergiet. Zorg, Wreedairt! dat ge op nieuw geen fchuldloos bloed Het Krygshoofd, datgy zo:kt, week naar' de Afliepen niet* Ik heb hem tlraks gezien'.;;. Maar a'cht gy hem ftrafwaardig, Wanneer hy voor zyn'Vorst zich trouw betoont en vaardig? Geef hier geen voorbeeld, dat elk afichrikbaartenrouw: Dewyl der wréekren daal eerlang zulks volgen zou.
• •"' "• RÖAMr)ES': ■ ■ ' ■' " '■ ' Dat hy zich overgeev": hy moet zich kluistren'laaten. 't Is myn geVhilgêrte :'ilt'heb' Te'clït ortt :hetn' te haaten. Het fcbeen dat hy my zocht in 'rhevigscbvaaii'tsgevecht. Ik merkte dat zyn moed op my 't had toegelegd. Waar' hy een Lesbiaan , ik zbu1 Hem niet verfchoonen... Maar't is een Vreemdling, die zyft-'ÜPtlflsirrieat byltaud tootoonen. (zicht, Wy's my'zyn fchuilplnats aan': *k"wil, in:rhyns Volks geWel zwecren, miis dat hy myrt ke'teus drBage en zwicht', Dat ik myn handen nooit zal mét zyn bloed bevlekken, En 't recht der zegepraaT niet Vérder uit zal (trekken.
D 3 ZEI.-



Si ZELMIRE,
ZELMIRE.
Barbaar! ilc zou dan dien rampzaalgen , tot myn fchand'. . Ter zyde, tegen Ema, tnet de groot/ie drift, ziende de Soldaaten met toortfen terug komen. Maar, Hemel! 'k. zal terftond de fchepen zien in brand. Myn' Vader...
Tegen Rhamnes. 'k Gaa voor't heetft' der vlam, in myn vervoering, My werpen ..
RHAMNES, tegen twee Soldaaten, die Zelmire wederhouden. Datzy blyv'... Mevrouw! aan uw ontroering Bemerk ik dat hy op de vloot is.
(Hy wil vertrekken.} ZELMIRE, telkens door de Soldaaten wederhouden.
Neen; in 't Graf ... RHAMNES, zich ophoudende, tegen andere
Soldaaten. (ftra f!
Men rukk' hem ftraks daar uit! Hyzwichte, of vrees zyn (Zy treeden in de Graftombe.') ZELMIRE, ter zyde; zich op den voorgrond van het Tooneel begeevende. Myn Vader! zou ilc, met eens anders leed bewogen, Om zyne vryheid thans uw' ondergang gedoogen?... Maar hoe! vanwaar komt my die onverwachte fchrik? Wat wreede fiddring treft myn hart, op 't oogenblik?
VIERDE TOONEEL.
POLIDOOR, in een Trojaansch kleed; ZELMIRE, EMA, RHAMNES, Lesbiaanfche Soldaaten.
POLIDOOR, uit het Graf treedende, en zich met
Zzyn gebroken zwaard verweerende. il, Laffen! u die duur doen boeten: treed niet nader! ZELMIRE.
Wat hoore ik!
RHAM-.



TREURSPEL, 55
rhamnes, naar Polidoor kopende, en kent den arm vasthoudende. Geef me uw zwaard!
zelmire, mede toefchietende. Staa »
rhamnes, den Koning herkennende, wiens helm hem afgerukt word.
Polidoor.' zelmire.
Myn Vader!
polidoor, kaar in zyne armen ontfangende. Ach! myne liefde bragc ons beiden in deez' ftaat.
zelmire.
Ik ben 't, die u verried. Ziedaar de gruweldaad, Waarmee myn zuivere ziel (leeds wierd beticht voor dezen, Op 't oogenblik volvoerd door myn ontydig vreezen. Uw Beulen weeken reeds door 's Hemels wys bellier: Ik bragc hen, onbedacht, tot uw bederf wéér hier. Ik dacht dat ge op de vloot, gedreigd door's Vyands woepolidoor. (den,.. Ik veinsde, op Ilus raad, my derwaarts heen tefpoeden. Hy wilde my aldaar weérhpuden met geweld ; (fneld. Maar'k ben hem, eerhy'tmerkte, op'tfpoorweérnage. 'k Ben hem, in d'aan val van uw Wacht, te hulp gekomen. Ik hoorde dat de Burgt alreeds was ingenomen, En kom, terwyl ik my met andren werk verfchaf, Uw' Egaê volgende, u verwachten in dit graf. Dit daal verraad myn' arm...
zelmire.
'k Voel myn gefolterd harte Op ieder oogenblik geprangd door nieuwe fmarte. Hoe I wapende myn nood uw zwakke hand met kracht, Toen ik u in den drang van wreede Moorders bragt?
rhamnes.
Soldaaten! gaat hen aan Anthenor overgeeven.
Wy allen zyn misleid: 'k ben van myn woord ontheven.
d 4 zel-



55 ZELMIRE,
ZELMIRE, met drift, en naar Rhamnes kopende.
Soldaaten! Rhamnes! hoort; hoort myne reden aan! Ach! voegt het^U thans naar uw', Konings val te (laan? Gy, Lesbiaanen, tot menschlie venheid genegen! Hebt nog de wreedheid niet der Thracié'rs verkregen. Offchoon dit toomloos Vo(k uw trouw verbasterd heeft 'k Weet dat de menschlykhejd nog in uw harten leeft. ' Dat haar, in's Koning naam , de wroeging doe ontwaaken! Zyn wonderbaar behoud uit 's afgronds duistre kaaken , Zyn rampen, zyn gevaar, zyn.jaaren, wier gezicht' Den toorn ontwapent en tot achting zalfe yerpligc, 't Geween, de wanhoop van zyn Telg, fchier neryens veilig,
't Maakt alles voor uw trouw zyn hoofd,te meerder heilig, ö Rhamnes! hooger rang heeft uwe ziel gevleid; Maar 't misdryf wierd in u nog geeue hebb'lykheid. Anthenors voorbeeld, zyn doemwaard' geluk tot heden , Heeft u verleid, om pok zyn dwaalfpopr in,ie creeden. Wat loon ge ook, naar uw' wensch » van zyne gunst geniet, Zal 't onze minder zyn, zo ge ons uw' byltand Wed? Maak dat uw grootheid van haardekken worde ontheven. Verkryg door deugd al ',t geen u'r. misdryf plagt te geeven.
Ter zyde, zich, naar h aar en Vader wendende. Mynheer! hy word vermurwd.
Tegen Rhamnes.
Ik werp my voor u neèr. Herdenk aan uwen eed: vervul dien: wreek onze eer! Gy zwoertonsdatgy zoudmyn'Broeders Moorder dooden. ' t Is... Goón! 't Gedrogt verfchynt.
FT F-



TREURSPEL. 57
V T F D E T O O N E E L.
ANTHENOR, met een talryk gevolg van Thracifche Soldaaten; ILUS, EURIALES en cenige Tro. jaanen, allen geboeid; POLIDOOR, ZEL- ,
MIRE, EMA, RHAMNES, LesM-
aanfche Soldaaten.
., ANTHENOR, tegen Rhamnes.
J^jie Ilus, zie dien fnooden, Die tegen al myn zorg zich trotsch heeft aangekant , i Door onze Thraciërs heldhaftig overmand. (ken, Gy deed niet min : uw moed, die fteeds heeft uitgeblonVerwon het eerst'; heeft my Zelmire weêrgefcbonken.
RHAMNES
Mynheer! zo gy myn dienst vergelding waardig acht, Biede ik u grooter gift, die gy het minst' verwacht; Die zelfs by 't aanbod my doet fiddren en verbleeken. Zie deez' Trojaan.
(Hy toont hem Polidoor.}
ANTHENOR.
Kan't zyn!
ILUS.
Ik kan van fchrik naauw' fpreeken.
ANTHENOR.
Leeft Polidoorl
ILUS.
ö Goón 1
POLIDOOR.
Ja, 'k ben 't, dien gy verriet. Slaa de oogen néér, en beef, nu gy uw' Koning ziet. Gevoel de fchaamte en fpyt, die fchier alle oogenblikken Een' Moorder pyuigt, wien zyn Rechter doet verfchrikken.
D 5 'k Spreek



5* ZELMIRE,
SPre„e!ecavleiIerWinnaar' fCh°°n 'C g£,Uk m^ wens<* Gekroonde Boosheid vreest geboeide Onnozelheid. (Anthenor tracht hem met een onverzaagd wezen aan te zien.) Uw angst is met een' glimp van trotschheid overtoogen. kZ,e uw gelaat verbleekt, terwyl gy dreigt met de oogen.
A NTHenor, met eene gemaakte bedaardheid. Mynheer! war.rom zou ik bevreesd zyn of verftoord? De fcepjer is een last, die weinig mv bekoort. (den: Ik heb den rang verfmaad, dien ge eertyds mogt bekleeGy kunt, zo 't Lesbos duld, hier weêr ten zetel treeden. Maar k tvvyfel billyk of het wreekend Volk, to Toon Van Azor, ooit zyn' Beul zal vesten op zyn' troon.
,T . , driftig tegen zyn Gevolg. (ken Myn VnenJenl onze zorg was vruchtloos om te ontdelc-
ïT'r ZJLa a , " 6 VreUgd uws ,evens dorst onttrekken. Is t vreemd dat onze vlyt onnut was, keer op keer? Gy ziet hierPolidoor... Watvraagt, watzoektmenmeer?
tt . „ POLIDOOR.
Hoel Monster!..
ANTHENOR, ftoutmoedig. Alies knn «e uwmisdaad kenbaar maaken. Men zag u voor dien Zoon alreeds natuur verzaaken Wy hebben, tot zvn heil, uw list weêrftaan met kracht Engy, gy hebt Ichier in onze armen hem gedacht. (ken Wit valfche aanminnigheid, wat vond, die elk doet fchrik-' Kon , door zyn Zusters hand , hem in 't bederf verftrikken I /y dient zyn' toorn in fchyn; neemt deel in zynen nood. Ln dus misleid ze al 'i Ryk door uw' verdichten dood; lerwyl die jonge Held, op 't uiteind van zyn leven.
IVyzende op Polidoor. (fneeven. Den üooswicht waant ontzield, die zelf hem wreed doet
Tegen zyne Soldaaten. Nog meer: in 't tydftip zelfs, wanneer men hem vermoord. Land Ilus, door Zeimire ontboden, in dit oord.
Zy



TREURSPEL. 59
Zy veinzen beide dat ze elkander doodlvk haaten, De een vloeiu zvn wreede Gade, als dol en uitgelaaten, Daar dc ander haar' Gemaal door 't zwaard wil doen vergaan.
Hy zelf doet door myn Wacht haar ftraks in keetnen Haan. Ik, dien meti 't offer van dat yslyk fpel doet weezen, Ver weer hem,a!s ik dieu ondankbren 't meest moest vreezen. ó Lmge fchakel van de laffte onmenschlykheên, Om Azors wreekers en zyn Volk op 't hart te treên. 'k Wil, fnoode! dat het Volk u hoore, op myne klagten! Komt, ondergaat de draf, die 't misdryf heeft te wachten ; De foltring, die men u bereid heeft tot uw fchand'.
ZELMIRE.
Goón! blyft de donder thans nog werkloos in uw hand! Gy fpant met hem te faam': gy doet hem triomfeereu; En wilt gy nog dat de aarde uw heilig recht zal eeren!
ILUS, driftig. Hun recht verdedigd ons: het houd hunn' blikfemfchicht N0g in een digte wolk bedekt voor ons gezicht: Maar hun verborgen arm, alreeds omhoog geheven.
Met bedreiging wyzende op Anthenor. Verblind het offer, om 't een' wisfer flag te geeven. ó Slang! die telkens u in nieuwe bogten krult! Waan nooit dat ge ongeftraft hun wraak ontkomen zult. 'k Verwonder me om uw list, dietevensmydoetfchrikken, Het rasfe en zeekre fpel van uw gereede ftrikken. Maar beef in 't diepst' der nacht, waarin gy weet te vliên, Als ik u 'c yslyk licht der waarheid ftraks doe zien!
Zich bedwingende, en op de Thracïèrs wjzende. (pen. Neen, 'k zou vergeefs op hulp van fnoode VreemdenhooDie, handlende in verraad, aan u hun ziel verkoopen. Gy daagt my voor al 't Volk, opdat ik my verweer ! Ik daag u op myn beurt daar ook: beef zelf veeleer! Gy, dietnet Azorbeulde, en wreed hem bebtdoorftookenl
(Anthenor veinst de groot'{ie verwondering ) Gy ,die zyubloed wreekt,daar uw handen nog van rooken!
Kom,



6o ZELMIRE,
Kom, voel nu zélfs "den Hag, die uw misbruikte magt, ; Uw laffe kunstnary, ons hoofd had toegedacht!
anthenor. (dooven, Geveinsde! ik Azors Beul ? Wytme, om myn'roem te Ten minfte een misdaad ,' die men beter kan gelooven. Wierd immer inyn gezigt verblind door 't goud der kroon? Myn deugd flohd die reeds af ten nutte van uw' Zoon. Wat argwaan?'.. Waar zyn uw getuigen?.. Toon my na''ilus. • (der...
Kom, volg: dié'twyflïng'is uwe eetfte flraf, Verrader!
A n T HE n o li. Gy hoort het, Rhamnes! al die fmnadreên, zo vol gal, Zyn voorbedtiidfels van' een' aa.nflag tot myn' val. Ontdek en peil de bron, die, in dees'ftaa'tskrnkeelen, Hunne onbedachtzaamheid, huurt' trots,' met hoop kan
flreélen. " S« *-• ' " * '• <• '• • i
'k Zal by den muur m/tTVolk vergadren: gy, gaa heen, En ondervraag eerst zelf deés'Moörders, één' voor één'. Ik moét vooraf,' eèr'zy's Volks'vierfchaar noggenaaken , My daar vertoonen; haat hun misdryf kenbaar maaken. 'k Merk wat hunne uitvlucht, hun verborgen aanflag zy. Om dien te fluiten.. ; Hóór myn oogmerk: gaa met my. Gy, Thraciè'rs! zult'ftraks hen van elkander fcheiden. 'k Zal'hen heréénen', ais wy hen ter ftrafplaats leiden. Slagt,'dierbre Vrinden van Vorst Azor! flagt deez'dag Hen, van wier haat ge, alshy, verwachte een' zelfden -ilag..
(Uy vertrekt tiïct Rhamnes en een deel der Soldaat en-.y ■
ZESDE T O O N E E L.
zelmire, polidoor, ilus, ema, Wachten.
zelmire, tegeu Ilus, op haaven Vader
KWyzcnde. en al myn rampen ! dit gewaad had my bedrogen. Jk gaf myn' Vader zelve iti 's Dwingelands vermogen.
ilus.



TREURSPEL. 61
ilus.
6 Goón! ï ' ti 2
(Z)e Thaciërs grypen Ilus en Polidoor.) zelmire, Ae» beiden by de hand vattende. Myn dierbre Gade!.. Ach, Vader!.. Bittrefmart! Men rukt heu van my af... Hoe yslyk klopt my 't hart! Om hen te volgen lyd myn ziel de wreedfte plaagen.
(Men (leepthen weg, ondanks haar tegenjland.) Bloeddorftigen! ( .
ilus, zich van zyne Wachten ontflaande, en Zelmire omhelzende. Houd ftand!.. Myn Lief! myn welbehagen! polidoor, het zelfde van zyn' kant doende. 'k Omhels u audermaal... Vaarwel!
(Men leid hen beide weg,} , zelmire, vallende in de armen der Wachten, t die by haar gebleeven zyn.
'c Is dan gedaan. Ik zwicht voor myne elende en onbedacht beftaan. Het was onwillens, en doet me echter alles vreezen: Hoe zwaar moet dan de ftraf van een', die fchuld heeft, weezen?
(Men leid haar weg en Ema volgt haar.}
Einde des Vierden, Bedryfs.
V Y F-



<Sa ZELMIRE,
VYFDE BEDRYF. EERSTE T O O N E E L. [ILUS en EURIALES, geboeid; Wachten.
\rrf EURIALES.
W y worden dan voor dien bebioeden troon gedaagd, Waarvan 't verachtlyk Volk hun Koningen verjaagt! Waar is de hoop; die ons in 't leed was by gebleven?
ILUS.
Die laatfte hoop, helaas.' heeft ons geheel begeeven. Zelmire en Polidoor, ten prooije aan 's Vyands dolk, Zyn reeds ter dood gedoemd door 't loosverleide Volk. Anthenor wist hun woede op 't hevigst aan te kweeken. Zyn ftaatkunde, afgericht op list en fnoode treken, Legt dus, terwyl hy zelf de deugd fchynt voor te ftaan, Op ons de fchuld en ftraf van al zyn euveldaén. Het Thraciscsh Krygsvolk, welks trouwloosheid is voldongen . (gen. Heeft my met Rhamnes aan hun hoofd, in'theirbefpronDie laffe ontrukte my 't gefchrift, door 't welk in 't kort Het Volk ontdekken zou hoe 't fnood bedrogen word, Wyl Azor zelf daarin aan elk op 't klaarst' berichtte, Dat hy voorheen den Vorst uit muitzucht valsch betichte. Zyn' dood verwytende aan Anthenor, noemde by Dien fnooden de oorzaak van zyn woede en razerny; En dus die yslykheén ontdekkende allerwegen, Verzocht hy elk om wraak, en had die ook verkregen. Zelmire! Ach! moesten wy, gereed ter dood te gaan, Ons beider fchuldloos hart met wroeging nog belaên! 'k Hield u verdacht!.. Word me ooit dat fnood beftaan vergeeven?
En, tot nog grooter fmart, gy doet uw Vader fneeven!
EU-



TREURSPEL. 63
EURIALES.
Kan ze om een' misdag zich bezwaaren , dien zy wraakt?
ILUS.
Vergeeft men 't zich, wanneer men zelf zyn' ramp volmaakt? Haar onbevlekt gemoed pleit vruchtlo js in haar vuordeel: Offchoon haar rede zwygc, haar denkbeeld (Irykt het oordeel.
TWEEDE T O O N E E L.
ILUS, ANTHENOR, RHAMNES, EURIALES,
Wachten, Thacifche Soldaaten,
GA N T II E N O R. y, Thraciè'rsl bezet dees plaats aan allen kant. Gy zult het gantfche Volk verfchynen zien aan 't ftrand, Met die ontmenschten, die 't gedoemd heeft om te derven. Zo moog' Vorst Azors fchim door 't recht hier wraak ver'k Beveel met fiddering den toedel tot die draf. (werven. Tegen Ilus.
Gy, Phrygiaan, gaa heen, en wacht uw vonnis af. Myn eerrang zou my hier uw' Opperrechter inaaken; Maar 'k zal, by u verdacht, dien hoogenrangverzaaken. 'k Laat de uitfpraak over ons aan 't volk in 't algemeen. Hoe dreng ook 'c vonnis zy, wyt zulks u zelv' alléén. Zo gy me had vergund het meê te moogen vellen, Deed ligt de deernis my tot zachtheid overhellen: En 'k zal, na all' den hoon, door u my aangedaan, Inwendig zuchten, zo de wraak te verr' moge gaan. ILUS.
Neen; niets zal ooit den loop van zyne valschheid (luiten! De oprechtheid zelf zou zich niet anders kunnen uiten. Door alle uwe euveldaén heeft eindlyk uw gemoed De rust verkregen, die de deugd gevoelen doet. Maar, fnoode! beef! Zo de aard' het ysfelyk vermogen Van Rovers, door't geluk begu-idigt, moet gedongen. Ten minde eischt de wet van 't Noodlot, (die Tiran, Wiens blinde magt geenmensch zich ooit onttrekken kan.)
Dat,



64 ZELMIRE,
Dat, daar hun (lellingen welhaast zyn aangenomen, Door andre gruwelen hun gruwlen draf bekomen; Gy zult uw voorbeeld eens gevolgd zien, tot uw fchaê. Die laffen zullen, fphoon ze u dienen, als daarna Een andre Anthenor hen tot fnood verraad zal noopen, Aan hem hun razerny, gelyk aan u, verkoopen. Alle uws 'gelykehy dié ge in list eii fnoodheid nu Volleerd maakt, zullen haast die oefnen tegen u; Op 't onverwachtde u van den zetel nederdooten, En uw bebloede kruin van 't kroonfieraad ontblooten. Ik gaa, en wacht vol moeds het vonnis van myn draf. Schoon 't leven my voorheen het grootst' genoegen gaf, Nu maakt de Hemel dat my 't daglicht moet verveelen. Kan iets, waarin gy deelt, ooit onze zinnen (Ireelen? (Hy vertrekt met Euriales en eenige Wachten.)
DERDE T O O N E E L.
ANTHENOR, RHAMNES, Thracifche Soldaaten.
HANTHENOR. y zal niet derven ; neen; hét wigtig zelfbelang Van myn verkropten haat verhoed zyn' ondergang. Hy met de zyne blyve aan ons geweld ten prooije, Om hier my in te daan voor 'cwoen van 'twreekend Troje. Zelmire en Polidoor zyn reeds gedoemd ten val. Ik wil dat hun verderf zyn draf verdrekken zal, Terwyl ik droevig fchyn, om dat zy 't leven derven, Ben ik de onzichbre ziel van't Volk, dan hen doet derven. Dus blyft myn misdaad, die my onrust heeft verwekt, Met hen voor eeuwig in het duister graf bedekt. Geen rnensch zal na de wraak aan Azors bloed befchoren , Een misdaad , reeds geboec, ooit trachten na te fpooren.
Gy hebt my grooter dienst dan *k had verwacht, gedaan: Myn weldaêu zullen ook uw wensen' te boven gaan.
R H A M-



TREURSPEL. 65
rhamnes.
Mynheer, geen hoop op lopn kan ooit myn ziel beleezen. 't Gelukken van myn zorg zal myn belooning weezen.
Maar vreest gy niet dat ligt het Volk, door dit aeval Vermurwd , de weeklagt van 't berouw verhooren zal? 'k Heb reeds de trouw gezien de onwillige eerbetooning, Waartoe elk word genoopt door 't kenmerk van een' Ko.
anthenor. (ning. Hy wierd te fel gehoond om niet te zyn gehaat. Men mint geen' Vorst meer, dien men tergde door verraad. Zy waanen door zyn' dood zyn gramfchap vóór te komen; Eens wreekers magt te ontgaan, die hen voor draf doet By hen is PolidooralseenTiran onttroond; (fchroomen. En Azor was tot Vorst in zyne plaats gekroond. Hun blinde liefde voor dien Prins kent paal noch perken, Waarin hen 't bygeloof doldriftig fchynt te Herken. Der Goden Tolken, door uw goud alreeds verleid; Het oud gebruik, vernieuwd door hunne listigheid. Waardoor ze in 't openbaar die fchandftraf, zonder beeven , Den valfchen eernaam van eene plegtig offer geeven; De wet, door welke aan 't Hoofd der Krygslién word geboón Der Vorflen moordenaars op 's Vorften graf te doón, 't Houd alles 't weidend Volk aan myn belang verbonden , 'tSterktall'hun woede.en bouwt myn heil op vaste gronden.
Dus legt men 't ligtverleide en laffe Volk aan band, 't Welk ,blyvende in den plooi dien't kreeg door onze hand. Als 't werktuig van den Held, die 't leid naar zyn behaagen , Steeds, met een' zwakken geest, ltoutmoedig 't all'durft waagen;
't Welk , in den naam des Staats, verleid word tot verraad , En, in den naam der Goón, een' Koningsmoord begaat.
Maar 'k zie de Burgers reeds eerbiedig herwaarts komen. Zo dra de Priester heeft zyn plaats by 't graf genomen, Aanvaard dan 't offermes, en flagt hen met elkaêr. Verzuim geen oogenblik.
(Hy /breekt verders in ftilte met Rhamnes.')
E VIER*



66 ZELMIRE»
VIERDE T O O N E E L.
anthenor,rhamnes, polidoor,
zelmire, ema, Thracifche Soldaaten, Gevolg van JVachten en Burgers.
(De Thraciërs fchikken zich langs het geboomte, aan de zyde der Stad; het Volk hy den Tempel, en de Soldaaten by de Graftombe.}
zelmire, de Graftombe aanziende.
D it, dit is dan 't altaar, Alwaar de Goden, thans befchcrmers der trouwloosheidr De onnozelheid ten prooije opöiTren aan de boosheid! Dit, ach, myn Vader! is het loon der deu::d in 't end'. De fmaad, de fchande is op haar droef gelaat geprent, 't Voorfpoedig wanbedryf bekleed zich met haar' luister, En zy, in fchaduw van het misdryf, blyft in't duister: Zy (ierft, en, ach! men (laat de fchraale gunst haar af, Dat haar doorluchte naam haar byblyv' tot in 't graf.
polidoor.
o Neen; verheven deugd behsald geen fchande op aarde: Zy juicht in 'c midden van haar beulen; kent haar waarde. De fchande valt alleen op de ondeugd, hoog van Haat; Op haar, die zonder fchrik haar hart nooit gadefiaat. ó Volken, door myn' dam met weldaên overlaaden ! Waarom wilt ge u in 't bloed van myne Dochter baaden? Voldoet uw' haat aan my, velt my voor 't outer neêr, Maar zend haar' Gade en Zoon met haar naar Troje weêr: Laat my nog éénmaal hem omhelzen vóór myn derven: 'k Zal van uw wreedheid dan nog eenig zoet verwerven.
anthenor.
ö Neen; Zelmire word met u ter dood gebragt; En 't lot van Ilus en zyn' Vriend daat in myn magt.
zel-



TREURSPEL. 67
ZELMIRE.
*k Ben Moeder, Dochter, Gade; ö ramp! die naamen tevens Zyn myne beulen , in het uiterde uur myns levensl
(Zy gaat wanhoopende heen en weder.) Tirannen van uw' Vorst! Moorddaadig Volk, dat fnood, Zelfs op 't gezag der wet, uw' Koning brengt ter dood! De vlek, u door dien moord voor eeuwig aangewreven, Zal 't erfdeel weezeu van den laatflen uwer neeven. Maar neen; dat Troje eerlang, gewapend tot myn wraak, Uw Steden omwroete, en tot ruime graven maak'! Dat pest en hongersnood, de fchrik der dervelingen, Met al de rampen van den oorlog u befpringen! Uw kroost zy, daar gy zelf op 't doodlykd' ligt gewond, Uit zyne wieg gefcheurd, verpletterd op den grond! De gloeijende afgrond jaag' de golven uit haar kolken, En zwelge uw Eiland in, tot fchrik van alle Volken! Op dat dit Monderdier verdelgd zy, 't welk de hoon , De grootde fchandvlek ls van 't Menschdom en de Goón! (De Priesters verfehynen en blyven op de trappen des Tempels ft aan.")
ANTHENOR.
't Is tyd, ó Rhamnes! die ontzinde drift te ftooren.
Volvoer de wraak, die aan de wetten is befchoren.
Aanvaard het daal, en ftort op'tGrafhetfchuldigbloed:
Dat is het offer, 't welk alleen de Goón voldoet. RHAMNES, het offermes aanneemende, V welk
de Opperpriester hem aanbied. (gen.
Ja, Burgers! 'k moet dien pligt, dien ftrengen pligt volbren-
't Gebied my alles hier 't misdaadig bloed te plengen.
'k Voldoe dus aaiuiw keur, 't gebruik , myn'eed en de eer. (Hy heft den arm op tegen Polidoor, terwyl Zelmire, die zich tusfchen beiden wil werpen, door eenige Soldaaten word tegengehouden: doch den volgende regel uitfpreekende, keert hy zich onverwachts om, en doorftoot Anthenor.)
Doemwaardig Moordenaar! dort voor uw' Koning neêr!
E 2 AN-



6'3 ZELMIRE,
anthenor, vallende in de armen eens Traciërs. Verrader!
(Het Folk, de Soldaaten en de Traciërs maaken eene beweeging om Rhamues aan te vallen; doch Houden (land, ziende dat de Priesters hen door teekens trachten te wederhouden, en dat Rhamnes een open Gefchrift vertoont. De voorige Thracifche Soldaat wedcihoud de andere Soldaaten van zyn Landaard.)
rhamnes, met het Gefchrift van Azor in de hand.
Priesterfchaar'! hy heeft alléén misdreven. Die fchrift zal u een blyk van al zyn gruwlen geeven.
zelmire.
Myn Vader! ach! kan't zyn?.. Wat heil, na zo veel hoon I
polidoor.
Myn waarde Rhamnes'.. ach, mvn Telg!
anthenor.
'k Sterf... Daarzyn Goón!
zelmire
Gy kent hen dan in 't eind', nu hen uw dood verdedigt, Div leven heeft te lang hunne eer en magt beledigd. Sterf, fnoode ! fterf in fchaamte, in woede, in fpy ten ftnart, Nu *t licht der waarheid fchynt in d'afgrond van uw hart! (Men brengt Anthenor weg.) rhamnes, met yver, tegen de Thraciërs. Hy wierd door 't Offer-zelf gedoemd, dat hy deed fneeven. Beefc, Volken! Azor heeft dit met zyn bloed gefchreven. (Hy leest.)
'k Sterf door Anthenors hand: hy is het, die myn jeugd Door valfche vriendfehap heeft verleid van 't fpoor der deugd:
Ik wierd tot vadermoord vervoerd door dien Verrader. Gy, door wier hulp ik tot myn doelwit ben geraakt, Mileisde Volken, die 'k misdadig heb gemaakt!
Deelt in myn wroegingen: beweent en Wreekt myn1 Vader!
(Met



TREURSPEL. 69
(Met vervoering, en den brief aan den Opperpriester overgeevende.) Hy is gewroken. Schreit, verraeetle Burgers! fchreit! Beweent met affchrik uw gevloekte fpoorloosheid! Ziet, daar ffy 't fpeekuig van twee fnooden moest ver> ftrekken,
Wat ramp het trotsch verzuim der wetten kon verwekkenf (Terwyl hy fpveekt, ontboeijen de Priesters Polidoor en Zelmire.) Gy, die het recht der Goón u ftout toeèïgnen dorst, En u tot Rechters zelfs verklaard hebt van uw' Vorst! Gy wilde aan een Gedrogt, in gruwlen lang bedreven, De oprechtte deugden zelf ontzind ten offer geeven; Een' Held, een' Vader, een' roemwaardig* Opperheer; Een' Koning die den troon en 'tmenschdom ftrekttoteer; Een Dochter... Goón! ze is 't eélfl'ge wrocht van uw ver.
mogen: (gen. Ge aanfchouwt, verrukt, in haar, uw beeldnis uit den hooZelmire .. Zou haar deugd u niet aan *t harte gaan?
PFyz'nde op den voorigen Soldaat. Dees Thraciër zag haar iets ongehoords beftaan: ö )a: toen op den Burgt haar Vader was gevangen, Deed haare godsvrucht hem de vreemdfte hulp erlangen, Hem reddend', daar hy ftierf van honger en van dorst, Door 't zuiver voedfel van haar deugdelyke borst: Het heerlykft' wonder, 't welk alle eeuwen zullen looven. Hier zegepraalt Natuur, en ftreeft zich zelf te boven.
Ik zie uw harten reeds bewogen door myn reên: De liefde en 't waar berouw vermengde hun geween. Onbuigbre Thraciërs! gy-zelf zyt ook bewogen. Ach! bloost niet! fchaamtunieto n zulk eenmededoogen! Door 't waar berouw ontëert een helden hart zich niet. Komt, Volken , die deez' dag uw heil bevestigd ziet! Erlangt vergiffenis van uwen Vorst: treed nader, En werpt met my u neêr voor een' toegeevend' Vader,
E 4 (Alle



po ZELMIRE, TREURSPEL.
(Alle de Soldaaten en 't Volk vallen, benevens Rhamnes, den Koning te voet.) polidoor., Rhamnes omhelzendj. Ach ! 'k derf vernoegd: 'k hervind uw harten: 't tlreelend Van deeze zegepraal heeft al myn leed vergoed. (zoet Wat Vader, hoe gehoond, zou zyn verdwaalde Zoonen, Wanneer de liefde hen te rug brengt, afkeer toonen?
zelmire, met drift. Maar, Rhamnes! myn Gemaal, myn Zoon, thans in gerhamnes. (vaar.... Ik heb voor hen gezorgd, Mevrouw! Uw vrees bedaar', Uw Egaa is ontboeid: hy zal... Ik zie hem komen.
LAATSTE T O O N E E L.
polidoor, zelmire, ema, rhamnes,
ilus, euriales, Priesters; Gevolg van Wachten, Thracifche Soldaaten en Burgers; Trojaanen.
Oilu s. uverwacht geluk! Wat maar* heb ik vernomen? Hoe! 'tMoiiiter...
zelmire.
't Leeft niet meer. Omhels hier Lesbos Held, Myn' Wreeker.
ilus, Rhamnes omhelzende. Die my weer in vryheid heeft herfteld.
zelmire.
'k Heb alles van zyn vlyt en wys beleid ontfangen, Kom, volg me, om 'tloon voor zulk eenfchoonberouw te polidoor. (erlangen, ó Goón! uw gunst bethaal' myn Dochter, dag aan dag! Haar weldaên zullen my niet lang meer ftreelen: ach! Neemt zelfs op u de zorg van myne dankbetooning: Zy vinde in 't hart baars Zoons haar grootlte deugdbelooniug!
EINDE.



NABERICHT.
Be Heer De Belloy heeft in 't flot van dit Treur, fpel aan zyne Lezers reden willen geeven waarom Rhamnes de zyde van Anthenor verlaten heeft, en tot zynen pliet wedergekeerd is; doch hy heeft onnodig geacht dtt verhaal te doen uiifpreken; oordeelcnde dat de Aanfctouwer ,net eene naauwkcurigheid, die zyne aandoening verflaauwt, even zo min gediend is als dezelve voor den Leezer behaag, lyk is, waarom wy goedgevonden hebben dat verhaal liever achter het Spel den Leezer en mede te deelen, dan tn het Stuk-zelf in te lasfchen. Zie hier dan de Vertaling des laatften Tooncels in zyn geheel.
ilus.
ó Onverwacht geluk! wat maar' heb ik vernomen? Hoe! 'tMonfter...
zelmire. 't Leeft niet meer. Omhelst hier Lesbos Held,
Myn' Wreeker.
ilus, Rhamnes omhelzende. Die my weêr in vryheid heeft herfteld.
zelmire.
6 Goón! na 't hevig leed, waaronder ik moest zwoegen , Verliest myn hart zich in een' Aroom van waar genoegen. Gy, Rhamnes, dien ik thans als 's Lands Verlosfer eerl Meld ons wat de oorzaak is van zulk een' ommekeer.
rhamnes.
Toen 'k my den Vorftenmoord, als reeds volvoerd, verbeeldde ,
En ge in de fchand', naa 't fcheen, van zulk een' gruwel deelde,
Trachtte ik, niets ziende dan voorfpoedige enveldaên, Git zucht tot grootheid, ook dat vloekfpoor in te Haan. Maar 't onverwacht geval van 's Konings wedervinding Deed me aarzien in'tbefluit, gevormd in myn verblinding. De vrees weêrhield my nog; wyl ik geen middel zag Om klaar Anthenors doel te brengen aan den dag.
Maar



Maar door *t gefchrift, dat ik Prins Ilus heb ontwroneen Wierd in myn wankle ziel terftond de ftryd voldone-n I Ik volgde de irfpraak van de Goón, wier mogendheid' I *t Weêrfpannig menschlyk hart weérhoud, bedwingt en!
'k Verleide, in fchyn, door goud, het Hoofd der Priesterfchaaren, Crcn En dorst hen myn befluit, tot's Dwinglands val, verklaal Ik moest Anthenor, die myn wraak ligt kon ontvliên Doorwonden, eer ik hem zyn gruwlen klaar deed zien. ' *k Heb zulks verricht. Wat heil, nu'i bloed van dien Ve'r. woeden
Myn misdaên uitwischt en mvn fchande kan vergoeden! Nu Vorsten Volk, elkaér hergeeven, thans verheugd My weêr zien keeren op bet glorifpoor der deugd!
ZELMIRE.
'k Heb alles van uw vlyc en wys beleid ontfangen. Kom, volg me, om 'tloon voor zi.lk een fchoon berouw te polidoor. (erlansen. O Goón! uw gunst bethaal' myn Dochter, dag aan dag! Haar weldaén zullen my niet lang meer tlreelen: ach! Neemt zelf op u de zorg van rnvne dankbetooning: Zy vinde in 't hart baars Zoons haar grootlte deugdbelooning!
EINDE.