ZEELANDS
CHRONYI-
iLMANACH, 1790.



C? VERKLAAR ING ^3 '
IDER j TITELPLAAT. | Mereuur behift, iets goeds te hooren I Wat ty_popmanfchap voor tyding heeft? 1 , Die pakt en merkt, de Krap en Kooren, ! f Produdten", die Ons 2eeland geeft, I i De Zeevaart hier voor aan gereten, I I Met Graadboog, in de eene hand, I S Toont ook een Kaart, nstafgemeeten. | J VanZeelandsftroomen,Kreek,enLand. 1 Vertsvangft, die met Tuigen Netten, ?5 [
fAls eerft, uit Zee gekoomen is, £f \ Win die met Voordeel, uit te zetten, 1 Brengt fchuiren vol gelaên metVisch. Gevange omtrent de Zeeuwfe ftranden.
En flroomen, daar men in 't verfchiet, Na deeïe en vergeleegen Landen,
!Noch veele Kielen, dobberen ziet. ; Dit was 't begin van Zeelands luiftcr, Voorheen een arme Visfchers-Buurt ! Wier woon was, Hutten laag en duifter, ' Maar nu bevolkt, bebouw d.bemuurd. ! Praait 'tLand,met7.es voornaameSteden. ij. Wier wapenfchild , hangt aan een trits, fi Naar Rang, 200 als die Stem bekleedcn , In Zeelands Staat, wiens 't bovenfte *s'S
4& &ft»^"^aa»^gB7.Birir r£S i§F f









9ZEELANDSJ
C H R O N Y K-
AL.MA NACH,
voor 't Jaar 1790.
Bevattende eene Befchryving der 1
Provincie Zeeland, yandeszelfs I
Opkomfi tot op deezen te- i genwoordigen Tyd.
Ten diende der Jeugd, |
i gefield in I
5 VRAAGEN en ANTWOORDEN, % Voorzien met al het noodige, be- ?ï boorendetoteenen Almanach. | Als mede yeele Byzonderheden, fe- | trekking hebbende tot de Provincie Ij
Z E E L A N Dg
TV MIDDELBURG, ir§ By P. GILLISSEN en ZOON, Hf | MDCCLXXXX. &
$ Met Privilegie.



T E E K E N S.
f * Dit Starretje bcteekent de Geil bootte, of Opkomft, of het begin ( J[ eener Perfoon of Zaake. % + Dit Kruisje beteekent den dood, || of bet einde van een Perfoon of f Zaak.
| \ Dit Kruisje verkeerd gezet, be| tcckeud een geweldige, dood.



g^ga—u—^^^^^^^^
fZb De vier Getyden des Jaars 1790. Jfl
j De Lente begint den 20 Maait.
De Zomer - - - - 2oJuny. I De Herfft ... - 22 September [| I De Winter - - - - 21 December ji
In dit Jaar 1790 zyn: \ De Zonne - Cirkel. - - - - 7 j|
I Het Gulden - Getal. - - - - |
I De Epacta. ------ 14 j|
lil De Zondags - Letter. - - • C*
!; De Vleefchtyd 6 Weeken, m ' en 1 Dag.
Septuagefima den 31 January. ij Vajlen-Avond den 16 February f [ Paasschen den 4 April. I Hemelvaart den 13 Mey. j Pinxteren den 23 Mey. ! I Advent. den 28 November '
De Qiiatertempers. IJ Febr. 24, 26, 27. I Sept.T5,17, if? PgjMey 26, 28,^9. I Dec.i5317, i3^|



^ January Louwmaand 31 Dagen. £\\ i Maan gaat doer denMstidïanöi U. M.
Volle Maan, Vrydag den r, I 's vooriaidd, ten 7 Uur, 14 Min, 1 i.vï. 't Bisdom van Utreelu * I 722. 12-42 i
2 Za. Republiek van Zvvitfèrland * I
1308. 13-38 I
3 Zo. Splnola vertrekt uit de Ne- 1
derlanden 1628. 14-32 I
4 Ma. Verbond van Vr., Engel, en I
N:d.:rl.geteek. 1717. 15-24 tl
5 Di. Elifeb. Petfouwna, Keizerin M
van Ruslant f 1762. 16-15 |§i $ 6 Wo. Antonius Panormitaf 1471. TOl 1 17- 6 «
7 Do. Dionyfius Koning v.Portugal f
1325. 17-57
CLaatfte Quamer, Vrydag den 8, j 's morgens ten 2 Lur, 20 Min- .
8 Vr. Cocbin door de Neder!, in ]
genomen 1633. 18-49 j
J j 9 Za. Joannes , : Keurvorst van J 'Brandenburg j- 1499, 19-43 ! 10 Zo. Gcrardus Neömagüs j. 1542. (
fj 2°'3Sè



I
J



: Jaaiiair en Tel)ruarr«



January Louwmaand 31 Dagen. Maan gaat door den Meridiaan. U-M. iJ*
11 Ma. Halberilad door de Franfch. j|
ingenomen 1753. 21-33 j|
12 Di. F. A. de Toledo, Hertog van I
Alva f 1582. 22-27. i
13 Wo. Pieter Rabus f 1702. 23-19 [I ;
14 Do. Fredrik V. Koning v. Dene- £
marken f np66. o- 4 ï
/S^Nieuwe Maan, Vrydag den 15, I nJP1 's voormiddags ten 8 Uur. 10 I Min.
15 Vr. Bremen door de Franfcben A
ingenomen 1758. o- 9 ||
16 Za. Lodewyk I. word Koning van S
Spanie 1724. 0-57 {§
17 Zo. P. C. Bokkenberg f 1617. [|
- 1-42 |
18 Ma. Oorlogsverkl. van Spanje I
aan Engeland 1762. 2 25 ï
19 Di. Prins Willem L en andere door |
Alva ingedaagd 1568 3- 7 | Zon in Aquaria s, op ten 8, § onder ten 4 Uur en.
20 Wo. Aartshertog Matthias Gouv. I
der Nederl/1578. 3- 49 «k
< Qn A 4 &



|0 January Louwmaand 31 Dagen- £ 1 w Maan gaat door den Meridiaan- Ü.M. « I 21 Do. Nicol.VerkoIjef 1746. 4- 31
I 22 Vr. Gulik door de Spaanfche
veroverd 162 c 5- 14
I'^Eerfte Quart. , Z:iturdag den 23, JP'svoormidd. ten 10Uur. 59.Min. 23 Za. Philips geeft Alkmaar zyn Rechten weder 1455 5- 58 24 Zo. Philip Graaf van Buren na Spanjcn gevoerd '568. 6-45 25 Ma. Alcairö door de Turken ver-
§overd 1517. 7-35 < 1
86 Di. zwaare Aardbeeving te Lis- « fabon 153T. 8-27 11
127 Wo. Anna, Gemalin van Koning f Ferdinand f 1547. 9-22 J 28 Do. Zecflag rusfghen Tromp en Blaak 1652". 10-18 Ij 29 Vr. H. K. Poot * 1689. 11*14 IJ 0^Volle Maan, Zaturdag den 30,
II 's avonds ten 7 Uur. 30 Min. Ij 30 Za. Karei I. Koning v. Engeland 1 onthalst 1649. 12-10 Ij 31 Zo. Toeleg derSpanjaard. opAar^ denburg ontdekt 1641. 13- 5^



gftffi—^—g^g&gp—■—
T^February Sprokkelmaand 28 Dagen.tt U Maan gaat door den Meridiaan. U»M. *f [ 1 Ma. Kruidtoorén te Hoorn gefprongen 1703. 14- o
2 Di. F. van Beaumond, Baron des
Ad:ets f 1586. 14-52
3 Wo. De Ia Haye in 'sGiaven-
hage f 1774. 15.46
4 Do. Het Hof van Brusfel ver¬
brand 1731. 16-40
5 Vr. Vrede tusf. den Keizer en
Frankryk gefJooten 1679.
Ö j- ' 17-34 i
| /^Laatfte Quartier, Zaturdag den |; ' ^U" 6, 's voormiddags ten 11 Uur. $ 14 Min.
6 Za. Scheeps-ftryd van O. I. C.
Schepen met de Zeeroover Angria 1754. 18-29
7 Zo. In de Ooftindifche Geweften
eene Aardbeving 1674.19-24
8 Ma. Gevegt tusf. J. Evertze en
A. Collaart 1636. 20-18
9 Di. Rhynberk gaat by verdrag
over aan de Pruisfen 1703 . 21-10 s
3 A < «



Y^February Sprokkelmaand 28 Dagen. £ «3 Maan gaat door den Meridiaan. U.M. 1
10 Wo. Prins Wencefluis word
Keurvorft van ïrier 1768.'
22- o
11 Do. Aanflag op Hoorn mislukt 1
1479. 22-48
12 Vr. Adolf Fredrik Koning van
Zweeden f I77i« 23-34
13 Za. Ferdinand Iï. Roomich Kei¬
zer f 1637- o- 3
§€ikNieuwe Maan , Zondag den P 14, 's morgens ten o Uur. 5 * Min. ■ *fï 14 Zo. de Kardinaal O. de Colignyl <
Ii57r. 0-18 15 Ma. Willem George Fredrik van Orange * 1774. ï- 2
16 Di. Maximiliaan van Ooftenryk,
IRoomfch Koning 1486- 1-43 17 Wo. Marfeille door de Franfchen veroverd 1596. 2-25 1 18 Do. M. Luther f 1546. 3- 8
Zon in Pifces, op ten 7, onder ten 1L 5 Uuren. ^



"^Febnsary Sprokkelmaand^ Darren <J"3 l Maan gaat door deu Meridiaan, Ü.M. »
19 Vr. Savoye tot een Hertogdom
verheven 1416. 3-52 j
20 Za, Willem IïL bedankt voor de
Souverainiteit van Gelderland. 1675. 4.S7
21 Zo. de Schans Krimpen door de J
Piins ingenomen 1576. 5-25 1
3Eerfte Quartier, MWdag den 22, 's voormiddags ten 6 Uur. 22 Min. j,
I 22 Ma. Pausjuliusde.il. f 1513. i> - 23 Di. Nieuwe Beurs te Antwerpen f| ' verbrand 1583. 6-15 * |
24 Wo. Koning Karei H. zonder j
pracèt begraven 1685. 7- 8
25 Do. Vrede tusfchen Rusland en
de- Porte afgekondigd 1740. I 8- 2
26 Vr. H. de Groot in de befcher- I
ming van Vrank. T623. 9-53 |
27 Za. Thienen onverwagt ingeqpr I
men 1646. to 49
28 Zo. Martinus Bucerus f i55r.
L ""424



S%3'*§
Maart Lentemaand 31 Dagen, » Maan gaat door den Meridiaan. U.M. « Volle Maan , Maandag den 1, 'svoormidd ten 6 Uur 8 Min.
1 Ma. Graaf Aibert v. Bcyeren aan¬
vaart de Regeer. 1358. 12 40
2 Di. Floris, 8fte Graaf van Hol¬
land f 1122. 13-36
3 Wo. Groningen gaat over aan
Spanje 1580. 14-32
4 Do. H ro Sibersmaf 1728. ij-28
5 Vr. Prins v Nasf. VVylburg, trouwt
(\ met Carolina 1760. 16-25 it
|| 6 Nymegen by verdrag aaii f| W Soanie 15S4. 17-21 11
/^Laatfte Quartier, Zondag den 7, ^l»- 'savonds ten 9 Uur. 51 Min.
7 Zo. Paus Innocentius de XIII. t
1724. 18-18
8 Ma. P ins Willem de V. ^1748.
9 Di. Maarten Schenk veroverd
Werlo 1586. 20- x
10 Wo. Henriette de Coligni 11653-
20-50
11 Do. 't Cafteel op 't Vreeburg be-
gonnen 1673. 2I"37§9



MaarJ; en itoriL






IE| Maart Lentemaand 31 Dagen. g^J x$Maan gaat door den Meridiaan U.M* ö
Ij f2 Vr. Frans van Mieris f 1681,22-22 13 Za. Eerfte heimlyke aanflag van Willem I. verlor 1565.23- 5
11 I4 Zo. D. van Hoogftraaten * 1658. _ 23-47 /É|kNieuweMaan, Maandag den 15, • Iflgj/ 's avonds ten 7 Uur, 1 Min. I IS Ma. JacobusSadeloves * 1478 o- 2 I 16 Di. Een Spaanlcbe Kraak verovert door de Zeeuwen 1602 0-29
117 Wo. Willem van der Zaan 4-1669. . > 18 Do. Hevige brand van den berg i Vefuvius 1730 1 56
19 Vr. Onze Vrede met den Bisfchop van Munfter 1666. 2-41
IZon in Artes, op en onder ten 6 Uuren.
120 Za. Henrik IV. Koning van Engeland f 1413- 3-27 21 Zo. Paus Benediétus XIII. f
Ë5 I73°-
§2 fi^-i r^^jg^s^ass^lg



Maan Lentemaand 31 Dagen. sj? Maan gaat door den Meridiaan. U.M, 22 Ma. Don J.m neemt de Raden van Vries!, gevangen f579. 5- 7
13|jEel•fte Quartier, Dihgsdag derf W 23, 'savonds ten 9 UW57 Min. 23 Di. Ferdinand III. Roomfch Keizer t I657. 6- o 24 Wo. Landing der Franfehen in Schotland mislukt 1723. 6-52 25 Do. Oproer te Bourdeaux 1675. 7-46 26 Vr. '-t Kameel van Lnyk in handen der Franfehen 1675. 8-40 27 Za. de Franfehen voor Bergen op Zoom 1747. 9-34
28 Zo. Eleonora fot Koning, van
Zweden gekroond 1719.10-29
29 Ma. Hooge Oveiheid aan Willem
I. opgedragen 1580. 11-25 |5rï^Vo]le Maan, Dingsdag den 30, 1-*/ 's namiddags ten 3 Uur34Min.
30 Di. Louifa Landgravin vanHesfen-
Darmftad f 1774. 12 22
31 Wo. Aardbeeving te Lisfabon
1701. 13-19^



|JJ ^/>r?7 Grasmaand 30 Dagen. £\ Maan gaat door den Meridiaan. UM. *f
1 Do. Hertog van Alva's Jaargeit f)
begonnen 1567. 14-27 I
2 Vr. zwaaren Brand in 't Ryk van |
Japan 1657. 15-16 j
3 Za, Jofephus tot Roomfch Ko- I
ning gekroond 1754. 16-15 II
4 Zo. Vrouw Jacoba van Beyeren [g
belegert'Haarlem 1426.17-n I
5 Ma. Onze Vrede met Cromwe] I
geflooten 1654 i£- 4 ffi
CLaatfte Quart., Dingsd. den 6, m 's voorm. ten 10 Uur. 17 Min. g
6 Di. Gerard Brandt de Jonge * §
1657. 18-55
7 Wo. Paus Clemens de XII. *
1652» 19-43
8 Do, Petrus Kirftenius f 1640.
20-28
9 Vr.Maximiliaanl. word Roomfch
Koning 1486. 21-11 j
10 Za. G. G. Titius t 1714. 21-54 I
11 Zo. J. van Egmond komt met
Soldaten in Noord-Holland '49». 22.35^



|0 April Grasmaand $o Dagen * g\ y Maan gaat door den Meridiaan. & 12. Ma Iperen gaat aan den Hertog || vanParma overi584- 23-19 I
13 Di. Philips van Bourgondie wint j
Zevenbergen 1427. o- 2
#Nieuwe Maan, Woensdag den 14, 's namiddags ten o Uur. 38 Min.
14 Wo. Clemens V. word Paus van
Rome 1305. 0 5
15 Do. Karei XI. Koning van Zwee-
j L den f 1697. ©-47 J
ff 16 Vr. Jan Luiken * 1640. ï-33 \ f» 17 Za. Hertog Jan van Braband t v 1427. 2-21
18 Zo. Pr. Willem II-krygt deSuc-
cesfie als Stadh. 1631. 3 i*
19 Ma. Schenkefchansinde- mageder
Staaten 1636. 4" 2
Zon in Taurus, op ten 5S onder un 7 Uuren.
20 Di. Gelderl., Utrecht, Overysfel » in de Unie herüeld 1674. 4- 54 <
sT$ ^



Grasmaand 30 Dagen. g% l Maan gaat door den Meridiaan U.M. £*
21 Wo. 12 Jaaiïg belland tusfcben I
ons en Spanje 1609 5-46 I ^i|Eerfi:e Quartier, Donderdag den | >JP 22, 's vuorm. ten 9 Uur. 18 Min. I
22 Do. Vlucht van Koning Karei II. j
na Brugge 1656. d-38 I
23 Vr. Zvvaaren brand te Utrecht f
1279. 7-30 li
24 Za. Komft v. Maximil. v. Ooften - ff
ryk te Rotterdam. 1478. 8-22 | I 25 Zo. W. K. H. Frifo Stadhouder X van Zeeland 1747. 9-15 ||
» 26 Ma. Oproer te Antw. 1567.10-10 S
27 Di. Philips de Stoute f 1404.
11- 7
28 Wo. Eed van die van Mesfina
aan Vrankryk 1675. 12-5 ^O^Vol e Maan , Donderdag den 29, 's morgens ten o Uur. 5 Min.
29 Do. Fredrik Wilhelm Keurvorft
v.Brandenburgh 11680.13- 5
30 Vr. Commercie Tradtaat met
Aders 1Ó70. 14- 6 &
5 B $



Mey Bloeimaand'31 Dagen. £"3 *f Maan gaat door den Meridiaan U.M.
1 Za. Pr. Jan Willem Frifo trouwt
met Louifa 1709. 15-3
2 Zo. Chriftiann I. Koning van De¬
nemarken f 1481. 16- o
3 Ma. Olivafche Vrede 1660.16-53
4 Di. L. A. de Noaillts f 'I729-
17-42 j
5 Wo. Jofephus word Roomfch
Keizer 1705. 18-30
CLaatfteQuartier, Donderdag den i 6, 's morg. ten o Uur, 23 Min. & SÉ 6 Do. Leeuwe in Braband door p ï' de Franfehen ingenomen *
ï 1674. 19-14
I 1 Vr. Johannes XV. Bisfchop van I Rome f 996. 19-58
| 8 Za. Bernard Picjrt f 1733.
20-39
I 9 Zo Onderhandelingen te Ryswyk begonnen 1697. 21-21
110 Ma. Maria Koningin van Engeland * 1662. 22- 4 11 Di. Prins Fredrik Hendrik betè1^ gert Rhynbeik 1633, 22"47^j









| ^ Mey Bloeimaand31 Dapen. ' Maan gaat door den Meridiaan. U.M.
12 Wo. Onze Alliantie met Keizer Ij
Leopold 1689. 23-34 i
13 Do. Theodi.rirë I. Bisfchop van 1
Rome f 649. ^Nieuwe Maan, Vrydag den 14, I Hüi^iy 'smorgens ten 4 Uur. 49Min. I
14 Vr. Ripnerda's ongenade in i
: Spanje 1726. 0-21 |
ij Za. Paus Joaiines de Ecnentwm- § rigfte f 1277. Ij 7 16 Zo,, Renner Anslof 1.569. 2- 2 £ • 17 Ma.' Cafharina Keizerin Van Rus- !f f land | 1727. 2.53 3
18 Di.. R., Hogerbeets' ter eeuwige I
gevangenis 1619. 3^ |
19 Wo. Ganganelli word Paus'van I
Rome 17,'9. 4-|e |
20 Do. Piacaten tegen de Remon- I i _ ftrant. bekragtigd 1627. 5-2-7 1 I Zon iiuGcmhii, op ten 4, o«J<?/- 1
te» 8 Vuren. I ^jta^erftc Quartier, Vrydag den 21, 1 's naiihiddags ten 5 Uur. L21 Vr. Johan tiubner f 1731. <j.l8 g,
^ B 2 jVJ



! Mey Bloeimaand $i Dagen. QL ' Maan gaat door den Meridiaan. U-M2a*Za^ Zwaaren Brand op 't Dorp |
Siryen 1759. . 7" 9 'i
«7 Zo. Ant.a Maiia Vincentms t II
1730. 8- 3 j
04 Ma. ifte Nedtrd Herv. Gemeente I
te A'mftérdaftJ Ï578. 8-55 j| 25 Di. Hertric d'Albret Koning van jï Navarre t 1SS5- 9"5° I
05 Wo. Kavel v'afi Bourgondien zvn I
eiscb ontzegd 1574- IC-48 n | 27 Do. Oorlpgs Verklaring van de A j l Keut voift van Keulen aan den ||
l Staat 1672. 11-47 V\
/f^Volle Maan, Vrydag den 28, | 'svoormiddags ten 8 Uur, 29 I i Min. , J
j 28 Vr. Jan de Onverzaagde Hert. v. | Bourgondië * 1371- 12-46 I 29 Za Steen aan de Beurs van I Ainftei'dam 1608. 13 44 !l ' 30 Zo. Hieronimus van Praag cc I j ,( Oon'ftaius verbr. 1416.14-40 tl i
l -1 Ma. Gtaaf Willem de Zesde f jl I



O Jithy Zomermaand 30 Dagen. S% | Maan gaat door den Meridiaan. U.M. *f
1 Di. M. de Haan Gouverneur van j
Indien f 1729. 16-21
2 Wo. Ernft Cafimir, Grave van
Nasfjiu f 1632. 17- 1 j
3 Do. Maximi'iaanHenrik vanBeye-
ren f 1688. 17-51
CLaatfte Quartier, Vrydag den 4,'snamidd.ten4Uur, 5 Min.
4 Vr. J. Catz, Raadpenfionaris van
Holland 1635. 18-34 | 5 Za. Namen gaat over aan de i 1
Fianfchen 1692. 19-16 jff ) 6 Zo. Luxemburg in handen der %
Franlchen 1684. 20- o 3
7 Ma. Willem de Derde , Graaf »
van Holland 3337. 20-42 1
8 Di. Ludovicus Ariofto f 1533. %
2I-2Ö
9 Wo. Jefuiten uit Bohemen ge¬
bannen 1618. 22-13 i
10 Do. Benedxüus Pictet f 1724. j
23- •
11 Vr. Maximiliiian Emanuël, Keur-
L voift v.Beyeren* IC62. 23-52 J c
5 r 3 O
SC»1 ' <aw3frs—



4$ ^^—^mf^^v—^€^ %\
TT\ Juny Zomermaand 30 Dagen. $,V % Mkn saat door den Meridiaan. UVM. ff I ^»c<,Nieuwe Maan, Zaturdag den i j I T2, 'savonds ten 6 Uur, 24 II J Min.
I 12 Za. Nieuw Wagcningen tot een B ,,i>tad verheven 1263. o- 2 i li 13 Zo. Admiraal Kortenaar i 1665. |[
0-46 -ij
1 14 Ma. Zoon van Henrik TL tot I Mederegent van Engeland I gekroond itto. i-37 b
jk 15 Di. Philips de Goede, Hert. v. & Bourgondie f 1467. 2-29 ff W 16 \V#. Louïi'a Eli lab th Dochter ® I van Philips II. f 1742. 3"*1 Bj
| 17 Do. Mabomet (gewaande ProI feet ) t 631. • 4"ri
I 18 Vr. G. P..Scb?.geu t i6t6. 5- 2 I -^Eerfte Quartier, Zaturdag den f 4^ *9» 's avonds ten 10 Uur. 19 I Min.
I 19 Za. C- de Witt (deHuward) * 1 » 1623. 5-52 | 20 Zo. Gornichem voor den Prins X ingenomen 1571. ■ 6-43.fi,
IJ ^



fa Juny Zomermaand 30 Dastn. f\ Maan gaardoof den Meridiaan. U.M, 4
Zon in Cancer, op ten 3 Uurcn 48 Min. onder ten 8 Uurén, ' 17 Min.
21 Ma. Hr. vanBiggekerken te Mid¬
delburg onthoofd T433. 7-36
22 Di. Pauslnrocent. V. \ 127Ó. 8-31.
23 Wo. Bisfchorj van Munller neemt
Zwol 1672. 9-28
24 Do Zwaarcn Brand te Weenen
1759- 10-26 ■|i 25 Vr. MaiiaTherefia word Koningin i . « van Hongarien 1741. u-24 ff
w l^Vo'le Maan' Zaturdag den 26, ۤ | Vi^ 's namiddags ten 5 Uur, 12 M;ik j 26 Za. de Domkerk te Utrecht ingewyd t022. 12-21 j 27 Zo. Kaap Breton door de EngelI fchen ingenomen 1745. 13-15
I 28 Ma. Kamerik word een HertogJ < dom 1510. 14- 6
I 29 Di. Douay door Prins Eugenius I verovert 1710. M"54
" II 30 Wo. De Praagfche Vrede gefloten
' ^aassfri uSffi



?"\ July Hooymaandzi Dagen. J Maan gaat door den Meridiaan. U.M. 01
1 Do. Zieiikzee weer aan Spanjen
1576. 16-22
2 Vr. Maaftricht in handen der
Franfehen 1673. 17- 5
3 Za. Embden door Lodewyk XV.
ingenomen 1753- 7-48
CLaatfte Quartier, Zondag den 4, 's voormiddags ten 9 Uur-
4 Zo. Slag op de Maze tusfehen de
Hoekfche en Kabeljauwfche fL I35t« ï8-3t & I
ff 5 Ma. Pr. FredrikHenrikvvordRidd. H w ' van de Koufeb. 1627. 19-15 W ' 6 Di. Koning Eduard de Zesde f I 1553. 20- o I
1 Wo. Benediélus X. Paus van I Rome t 1304. 20-49 I
8' Do. Paus Eugenius de Derde -j- I 1153. 21-39 I
9 Vr. Auguftus III. Kg. van Poolen I neemt Dantztgi734. 22-31 jj 10 Za. Henrik II. Koning van Vrank- H ryk t 1559. 23*24 f|
r> 11 Zo. Peter Alexöwits Ifte Keizer ja van Rusland* 1672. o- 3ul|









| ££s=
,0 yüly Hoóymaand 3r Dagen. f Maan gaat door den Meridiaan. U.M. w
©Nieuwe Maan, Maandag den 12 , 's morg.ten 5 Uur 31 Min. 12 Ma. Laurens Corfini word Paus j van Rome 1730. 0-17 I i 13 Di Vrede tusfchen Spanje en Savoje geteekend 1713. 1-10 14 Wo. Matthias tot Roomfch Keizer verkooren 1612. 2-2 1 15 Do. de Geallieerde Vloot Bomb.
v St. Martin de Ré 1096. 2-53 • i 16 Vr. Staats vertoog over de Souver. . 1 van Holland 1578, 3-45 « ' 17 Za. Mr, S. van Slingeland Raad- ^ penf. v. Holland 1727. 4-36
18 Zo. Veldflag tegen de Franfehen
1705. 5.28
3Ecifte QuartiersMaand, den 19, 'smorgens ten 2 Uur, 50Min.
19 Ma. Indemniteit voor de Leden v.
Holland 1063. 6-22 ]
! 20 Di. Kampen geelt zich aan den I
Staat over 1578. 7-17 • 21 Wo. Karei de Stoute word Graaf
van Hoiland 1467. 8-15 ss 5 B 5 gf



— $3%
P,>/y. Hooymaand $i Dagen. J< Maan gaatdoor den Meridiaan; U.M. '
22 Do. Mtmfter gaat over kan Lo-
devvyk XV. 1759. 1 9-14 Zo» ?« Leo, op ten 4, o«^èr ten . & Uuryen..
23 Vr. Cornelis Tromp word Luiten.
Admiraal 1665. 10- 6
24 Za. Velddagby Dinan 1712. n- 1
25 Zo. Huweiyk van Philips II. met
Koningin Maria 1554. n-53 l^!kVolle Maan, Miandagden 26, I h 's 'Tiorg. ten 3 Uur, 19 Min. J H 26 Ma de Stad Bender door de Rus- % . fr feu ingenomen 1770»'' 12-43 1
27 Di. Baron van Buddcnbrock in
Zweeden onth 1743.'.' 13-30
28 Wo. Schenkcnfchans door de
Spanj." ingenom. 1635 .14-15
29 Do. ifte Zitting op het Nieuw
Stadhuis te Amfterdam 1655. 1 14-58
30 Vr. Jacob Baron van Randwvk
t 1725. 15-41 | 31 Za. Eerfte Preek buiten.Amfterjj^ dam. 1566. l6~24^j
■ sQfl



Auguflus (Xogfimaand Dagen, oj Z2 Maat) gaat door den Meridiaan. U.M. ét j i Zo. Hevige veldflas. by Warburg j 1760. , 17- 7,;
j | 2 Ma. Sonchio in banden der Ve-
L neiiaanen 1686. 17-52 I
' /^Laatfté Quartier, Dingsdag den j M> 3 morgen? ten 2Uur. 33 Min. j 3 Di. Lodewyk lil. Koning van Vrankryk f 882. 18-39 4 Wo. T. de Witt's ontflag als 1 Raadpenfionaris 1672. 19-28 j
ik 5 Do. Het Eeuwig Edict * 1667. S \
l l 6 Vr. Orde der Teflriten in Viank- jj*
Ivernietigd 1762. 21-it 1
7 Za. Aeri'cbut voorde Staaten in- 1
genomen 1578. 22- 4 I
8 Zo. M . Trompa Zeegevecht voor |
Katwyk 1652. ' 22-58 I
9 Ma. Doctor Blackwell te Stok- I
| holm onthalst 1747. 23-52 |
i^jNieuweMaan, Dingsdagden 10, j
>llöF 's namiddags ten 2 Uur. 58 Min. I
j 10 Di. ,Zeeflag by Scheveningen I



ÏT3 Auguftus Oogiïtmand 31 Dagen. £*' Maan gaat door de Meridiaan. U.M. *f ir VVo. Jonkheer Frans van Brederode f 1490. G-46
12 Do. H. Zwaardekróon, Gouvcr- 1
ncur van Indien f 1728. 1-39 j
13 Vr. Hevige Scheepsftryd by Mal- ,
Jaga 1704. 2-32 j
14 Za. Willem I. accepteert de I
Graallyke Regeer. 1582.3-26
15 Zo. Inbuld. van Albert vanOolten-
ryk te Brusfel 1598. 4-19 1 { ft 16 Ma. Keurvorst van Beyeren ver- jk i| laat Augsburg 1704. 5-15 ||
<r ^kEerfte Quartier, Dingsdag den 17, w nJP 's voormidd. ten 7 Uur. 59 Mm. 9'
17 Di. Opkomft van Amfterdam * jl
1585. 6-ll jl
18 VVo. Alcxander VI. Paus van |
Rome f 1503. 7-8 1
19 Do. Maria trouwt met Maximil. I
van Ooftenryk 1477. 8- 4 II
20 Vr. Bloedige Veldflag by Sarra- ï
. gosfa 1710 8-5 S I
21 Za. Weisfenburg door den Turk jj
verovert 1521. 9'5°^]



f«) Auguflus Oogfimaand 31 Dagen. <?\ ï M»; n gaat door den Meridiaan. U.M. w
22 Zo. Beeldftormery te Gent «n jl
Mecbelen 1566. 10-40 j Zon in Virgo, op ten 5 onder ten j [ 7 Uur. j
23 Ma. Acte van Margariet tot toe¬
lating der Preken 1566. 11-28 /es>|Volle Maan, Dingsdag den 24, \~J 's namiddags ten 3 Uur. 50 Min.
24 Di. Willem Fredrik van Orange*
1772- 12-14 L 25 Wo. F. Schenk , laatfte Bisfchop A J van Utrecht t 1580. 12-58. 5?
p 26 Do. Auihony Leeuwenhoek f ft|
172'i- 13-41
27 Vr. Paus Sixtus den Vyfdcn f
159° 14-24
28 Za. Hugo de Groot, in'sHagein
hechtenis 1618. 15-8
29 Zo. Bremei. in handen derFian-
fchen 1757- 15-53
30 Ma. Verbond met Spanje 1673.
16-39
31 Di ifte Predikanten bevestigd in
^ Amfterdam 1578. 17-26 H



SzpemberHerfftmaandio Dagen, C*% s3 Mam gaat door den Meridiaan. U.M. » /^Laatftc Quartier »Woensdag den % , 's avonds ten 7 Uur. 40 Min.
1 Wo. Venlo tot een Stad gemaakt
1343* 18-15
2 Do. Scheepsvloot van Spanje by-
na vernield 1588. 19- 6 1 3 Vr. Jofephus f.Koning v.Portugal
zwaar gekwetst 1758. i9-"s8 4 Za. Overwinning der Fianfche op | de Duitfchers 1692. 20-5,1.
§5 'Zo. Pn'ns Maurits verovert Gil- l\ lick i6zg. 21-44 f|
6 Ma. Leeuwaarden hervormd 1560. w 22-38 f
7 Di. Turin ontzet door Prins Eugenius 1706. 23-32 ijè^Nieuwe Maan, Woensdag den 8, 'savonds ten 11 Uur. 48 Min. 8. Wo.. Jöfcpb Hall in Engeland f iós8. c- 1
9 Do. Mentz verovert door.den Keizer TÓ89. 0-27 j
10 Vr. Willem III. verandert de Ma- j; giftraat van Delft 1Ó72. I_23^



I Septemlber «1 Octobp.rTl






September Herfjhnaand 30 Delgen. £ ■ Maan gaat dooi'den Meridiaan. U.M. ê
11 Za.'Jacob Zwinger f 1610. 2-19 ; 12 Zo.: Ontzet van Weenen door de '* Poolen 1683. 3-17 T3 Ma. Leipzig door de Pruisfchcn , ingenomen 1759. 4-14
14 Di.' Leïcefter f I58S. 5-11 ''^Eexfte Quartier, Woensdag den \&t 15, 's namiddags ten 3 Uur. 8
Min,
15 Wo. Praag door Fredrik de llï.
f , ingenom. 1744. : 6-8 2
; 16 Do.'. Phibppus Koning van Na- f ' ^ varre f 1343. ?. 3 ^
17 vr. Pliiijpsbiiig door den Keizer ingenomen 1676. 7- 56 iS Za, Francois II. word Koning van Vrankryk 1559. 8-46 i 19 Zo. Willem VI. Landgraaf van Hèsfen - Kasfel f 1663.
9- 34
• 20 Ma. Sicco van Göslinga f 1731.
10- 20
Zon in Libra, op en onder ten 6. u Uuren. j



September Herfftmaand 30 Dag%n. » Maan gaai door den Meridiaan. TJ,M. fc!
21 Di. Laatfte zorg van Willem I. j
voor Enkhuizen 1583. 11- 4
22 Wo. George III. word Koning van |
Engeland 1761. II_47, j
0W\Volle "Maan , Donderdag den' 23, 's voormiddags ten 7 Uur. 15 Min.
23 Do. Hooge Watervloed in Zee- I
land 1170. 12- 1
24 Vr. F. van Baden Bisfchop van
§Utrecht t 1517. 13-14 <1
25 Za. Retour van Admiraal Piet p Hein met deVoot 1627.13-58 S
26 Zo. Giaaf Willem IV. by Stavo- j
ren onthoofd 1345. 14-43
27 Ma. Kandia door de Turken ver¬
overt 1669. 15-30 I
28 Di. Onze Haringv. op de Kust I
van Engeland toeftaan 1295. I 16-18 |
29 Wo. Willem Borccl f 1668. I
I'- 7
' 30 Do. St. Vcnnnt door de Ceal-
lieerden verovert 1710.I7*57^|



Qclober Wynmaand 31 Hagen. C\ I Maan gaat door den Meridiaan! U M a /^Laatfte Quart., Vrydag den i, \>i/s voormidd. ten 11 Uur, 46 Min.
1 Vr. Keiz.Kar.denVL*i685iG 48
2 Za. Hulptraétaat met Engel, tegen
Spanje. 158?. ï9.4o
3 Zo. Catharina H. word Keizerin
van Rusland 1762. 20-33
4 Ma. ToamiiWesfeliusf 1489 21-26
5 Di. Philips van Bourgondie woïd
Hert. v. Btab. 1430. 22-19 f 1 6 Wo. Hooge School te Douayiuge- Jl wyd ï5ó2. 23-14 ||
1 7 Do. Overvvinn. van Don Jan op de « Turken 1571- ' o- 1 J I /ÉlBkNieuwe Maan, Vrydag den 8, I .■"iSgP 's voormidd. ten 8Uur, 50Mm, ! o Vr. Vrouw Jacoba van Beieren j- 1
0-11 J
; 9 Za. Acte van Cromwcl! voor de 8 Scheepv. y, Engl. 1652.1- 9 f
1 to Zo. Diedenhoven door de Fran- | Ichen ingenomen 1643. 2- 8 I
111 Ma. I.. ontdekking van Amerika I doorCoinmbus 1492. 3- 8 e C KA
Cu , 11 mujiiim ii.ySjg



Otföbër Wynmaand 31 Hagen, Maan gaat door den Meridiaan U.M- * ï2 Di. Dirk Janfzoon Graswinkel t
1666. 4- 7 J
13 Wo. Keizer Lodewyk de Vierde f |
11347- 5- 5 |
14 Do-Buitengewoon Ebbe enVloed in de Theems 1656". 6- o |
H '-ül1Eer^e Quaitier » Vryda§ dcn I5 » ! I nJP 'smorgensten iUur, ioMin. j 1 15 Vr. M uil Tofepha Aartshertogin £ van Ooftenryk f 6-52
16 Za. Inval van Haddik inde Voor- 4 || 1 fteden van Berlin 1757. 7-41 f
17 Zo, Negende Keurvorftendom tot '1
ftandsebragt 1692. 8-27 '
18 Ma. Pr. Willem III. verkl.J.W. ,
Frifoals Erfgen 1695. 9-15 j
19 Di. J. Arminius f 1609. 9-54 1 { 20 Wo* Urbanus IV. Paus van Rome j
t 1264. 10-37 : I 21 Do Schrikkelyken brand te Haarlem J576. 11-20
Zon in Scorpio , op ten 7, onder
&ten 5 Uuren.



, Oitober 'Wynmaand 31 Dagen. ' | Maan gaat door den Meridiaan,, U-M.« 22 Vr. Bank van Leeninge- te M;d- II delb. opgerigt 1636. 12- 4 8 j |mVolle Maan, Zarurdag den 23 , jl y&J 's morg. ten 1 Uur, 7 Min. I! ! 23 Za. Oldenzeel geeft zich aan Mau- I rits over 1597. I2-40 1
24 Zo. Onze Manufacturen verboden 1
in Vrankryk 1648. i3-34 [I
25 Ma. Jacob Hop f 1725. i4-2l I ! 26 Di. Leicefterfche Landverraders JS ) te Leid. onthoofd T587.15- 9 X j 27 Wo. Albertus V. Hertog van ff
Ooftenryk f 1439- 16- o § 23 Do. Anna Lvanowna, Keiferinv. K
Rusland f I74°» 16-48 f . 29 Vr. Osman de III. Keizer der I
Turked f 1757. 17-33 II ; 30 Za. Vrede tusf. den Keizer en fï
Vrankryk 1697. 18-28 f ' /g*Laatfte Quartier, Zondag den 31, | Aj^ 's morg. ten 1 Uur, 44 Min.' if !3i Zo. Ons eerfle Verbond met f
Vrankryk tegenSpahje 1501. J
| n 39-iSt4
| C 2 st\j



M ^^Mm<L*.~*<ë%&* .-rg yf
IW^Novembcr Slachtmaand 30 Daaw.QV Maan gaar door den Meridiaan.. U.M. » 1 Ma Gerric Pieterfe Schagen * 1573. 20-9 2 Di. Magareta Godewyks | 1677.
21- 2 1
| 3 Wo. De Stad Utrecht gedagvaard ; I voor Alva 1559» 21-56 1
I 4 Do. Fredrik V. word Koning van 1
I ' Bohemen 1619. _ 22-52 j f 5 Vr. Zwaare Springvloed in Hollen Zeeland 1530. 23-50 | I
II 4jlkN"euwe Maan, Zaturdagden 6, & » E|gP *s avonds ten 6 Uur. 35 Min. ff fp ö Za. Joannes IV. Koning van Por- ? f 5 tug'il f 1656. o-»i ; | 7 Zo. Willebordus, Aartsbisfchop ]
van Utrecht f 736. 0-51: '] !! 8 Ma. Kg. Philips IV. trouwt met j
IAnna Maria 1649. 1-53 9 Di. Intrede van Prins Willem dc ] V. en Primes in 'stïage ] 1767. 2-53 10 Wo. Jacob Cats * 1577. 3.50 j ir Do. Verfchrikkelyke bvand te Ko- j ningsbergen '1764. 4"45^|



^November Slachtmaand 30 Dapjn,^ .•''Maan grint door den Meridiaan. U.M.
12 Vr. Maria van Oofterwyk \ 1693-
5:36
-^^.Ecrfte Quartier, Zaturdag den nJP 13» 'snamiddags ten 3 Uur, ' 18 Min.
13 Za. Adolp van Nasfau \ 1608.
6-23 :
14 Zo. Maurits krygt de titel van !
Prins van Orange 1585. 7- 8 ! I 15 Ma. Achmet de I. Keizer der j k j Turken f1617. 7-53 ^
I 16 Di. Landouw- veroveit door de j f Franfehen 1703. S-36*
17 Wo. Jacob Zeeus f 1718. 9-17
18 Do. 'Tweede Gioote Vergadering
derVII.Provincie 1716.10- o
19 Vr, Franc van Borsfelen f T41°-
10-44 ,
20 Za. Refident Wicqueforc ter
eeuwige gevangenis ?t<T>— 5
11- 29
é£p%Volle Maan , Zondag o -1 2r, 'savonds ten 7 Uur, 57
5 C 3



-.j. w
FjNovember Slachtmaand 30 DagenJ » MaangaatdoordenMeridipan, U.M I 21 Zo. Gciafius I. Bisfchop van
I „ .Rome t 496". I2-IÓ
« Zon in Sagittarias , op ten 8, Ofl<r/<?r 4 JJuTen.
22 Ma. EifftadhouderfchapErflyk in
_ 1 de Vrouwel. linie 1747. 13- 4
23 Di. Gron. en Friesl. Staatsgezind.
ÏS7<5. 13-53.
24 Wo. Alvas beeld aan de kaak te
Groningen 1576. 34-42
§25 Do. Adrïaan Vetli Raadpenf. van Zeeland f 1663. 15-32 25 Vr. JoannesFrcinshemius* 1608.
w
16-21
27 Za. W. van Oursboorn, Gouverneur van indien fl720,T7-10 i 28 Zo. Frederika Louifa Wilbelmina * 1770- 18- o
€Laatfre Quartiei", Maandag den 29., 'suamidd-teni Uur25 Min
29 Ma. ClemcnslV.PausvanRomef
1268. 18-48
30 Di. ifteLanddagteRy.sfel gehoud. door Hertog Philips 1431. 19-38,



t^Novemlier en December,,






K^December Wintermaand 31 Dagen <Ol } Maan gaar door den Meridiaan* U.M- Sjf 1 VVo, Joannes Oecolampadius f I53I- 20-31. ft Do. Alex. 'iFarnefe Hertog van Panna f 1592, '21-27
3 Vr. Uirica Ele: nora Koningin vaii
Zweden f 1741. 22 25
4 Za. H ioae Watervloeden Neder¬
land T665. 23-24
5 Zo. Joanna, 2ofte Gravin van
_ Vlaanderen \ 1244. 0- 4 \ ^Ü^Nieuwe Maan, Maandag den 6, 11 i nÈSF 's tnergens ten 5 Uur 9 Min. ff
6 Ma. PrincesElifab word Keizerin w
van Rusland 1741. 0-25
7 Di. Frcdtik Willem Hertog van
Brandenburg trouwt met Louifa T646 1-25
8 Wo. Karei Ratrelief te Londen
onthalsd 1746. 2-22
9 Do Paus Clemems de Negeedcf
«669. 3-18
10 Vr. Willem van Lamoignon f
1677. 4- 6
^11 Za Korn.vanZomereirj-1649.4"54^



JT^December Wintermaand 31 Dagen.f? » Maan gaat door den Meridiaan. U.M. Ij!
12 Zo.'Babilon ingenom. dr. Keizer
, Amnratii IV. T63?,. '5-39 ^Eerfte Quart., Maandag den 13, sj#'s voormidd. ten 9 Uur.'4. Min.
13 Ma. Willem IV. Eifgouvern. der
Gencr. Land. 1748. 6-22
114 Di. Zuiderzee * 1285. 7- 4 15 Wo. Joan van Broekhuizen "f 1707- 7-46 16 Do. Maria Anna, Vorstin van
§Honharië f 1744. 8-30 A 17 Vr. Henrik VI. word Koning van H Viankryk 1431. 9-15 W
IB 18 Za. Antonius de Minard-J- 1559. 10- 1 19 Zo. slag bv Dreux HÖ2- 10-48
!2o Ma. G. Ueihst Gouverneur van I l Indien f1615. n-37 j !
Zon in Caprfcfirnus, op ten 8Uur,8 Min , onder ten 3 Uur, 52 Min. madKt alhier den 'korften dag. 0jhVolle Maan, Dingsdag den %z/ 21, 's namiddags ten 1 Uur.
& 58Min-



\~$f)eestnher Wintermaand 31 Dap-en.tt \ MsWngaat door den Miridiaan. (JM. #
21 Di. Maxim, van Beihmae , Hertog
van Solly f 1641. 12-27
22 Wo. Afzonderl. Conferentie van
d'AvatixmetAmft.t683 13-17
23 Do. Maxim van Egmondt, Graaf
vanBuurenf 154S. 14-6 ! 24 Vr. Zwaaren Brand te Gotten-
burg 1745. 14-55 25 Za. Kersdag. Watervloed in
Holland 1717, 15-44 k 26 Zo. Henrikdell. Prins van Con- l\
dé f 1646. 16-32 ff
f 27 Ma. Vrouw Stephana van Ros- f 1
fum f 1603. 17-22
CLaatfie Quartier, Dingsdagden 28 's avonds ten nLur, 28 Min.
28 Di. Academie in Holland aangera¬
den dr.Will.deI.1574.18-12
29 W. Haarburg hernomen dr.Gener.
Hardcnberg 1757. 19- 4
30 Do. Coeverden door de Vriefen
verovert 1672. 19-58
31 Vr. Catharina van Portugal Ko-
i ningin v. Engel, f 1705.20-45 Ai
W C 5 fy
feO ' ■ «aas. ' "i ^0



"pSL .... ^%p}~,mr ^*
) ZONNE - TAFEL, — ' Aanwyzende den Op-en Ondergang der ZON« , bereekend op Potus Hoogte der Stad Middelburg , geleegen op fi Graden ji Minuten Jo Seconden 1799.
"ingen aer i'agen. l^ag. 'em.op 'sAv ond. Uur Min Uur Min.
january. 5 8- 2 3-58 10 7-58 4- 2 15 7-52 4- 8 20 7-46 4-14 2.5 7"39 4-22 30 7--31 J4-3C
February. 5 7—21 f 4—40 ïo 7—12 4—49 [5 7- 3 4"58 20 6-53 5- 7 ï5 6-44 5-17 '8 6-36 5-24
Maart. 5 [6-261 5-35 :o 6—16 5--45 ! 5 6- 6 5--55T o 5—56 6— 5 j: 5 5-46 6-15 : o 5-37 6-24 f;
*^-ri ii 1 i- 1 ui 'Tinf
Korten der Dagen. Dag 'sm op '«Ar ond Uur Min Uur Min.
5 3~48 j 8-12
10 3-51 8- 8
15 3-56 8- 3
20 4-- 2 7—5-7
25 4- 9 7-50 I
30\ 4-16 7-43 i
Auguftus. 2 5 4-26 7-33 ] 10 4-34 7-25 I 15 4-43 7-16 20 4-52 7- 7 j 25 5- I 6-58 j 30 5--11 6-48
September. jl 5 / 5-22 Ó-37 ! ro 5--32 6-27 J [5 5-42 6-17 I :o 5-51 Ó-- 8 'I !5 6- 1 5-58 i [o I 6--11 5--43^4 « JCA \öi



te?
^ ZONNE-TAFEL, /-* 'g* Aanwytende den Op- en Ondergangder ZON, 9,3 IJ bereekend op PoiiTs Hoogte der Stad M(d- i| ï delburg , geleegen op 51 Graaden yt Minu» ij I ten jo Seconden t 78Q- I
Langen der Dagen | Dag 'sm op s'Av ond. j Uur.Min. Uur.Min.
April. 5 5-25 6-36 10 5-15 6-46 15 5.. 6 6-55 20 4-56 7- 5
.[25 4-47 7-14
| 30 4-38 7-23
11 Mey.
( 5 [4-29 7-32 10 4—21 7--40 15 4--I3 7-48
J 20 4- 6 7-55 25 4- o 8- 1 30 3-3'4 8- 6
, Juny.
5 13-49 8--II I 10I3-4Ó 8-14
15 3-44 8--16 | 1 2o| 3-43 8-17 ! 325 3-43 8-17 ^3oJ3-45 I8--15J'
Korten der Dagen. I
Dag 'sm op 'sAr ond. I
Uur.Min. Uur.Min. jl
October1. i
5 6-21 5—3S f
10 6--31 5-28 Ij
15 6-41 5-19 I
20 6—50 5-- 9 j|
25 7-- o 5— o II
30 7-- 9 4-50 ja
November. éj 5 /7--19 4-40 f 10 7-28 4-31 Ij 15 7"3ö 4-23 I 20 7—44 4—16 I 25 7-5C 4- 9 j 30'7-56 4- 3 I
December. 5 3- 1 f 3—59 ij 10 8- 5 3-55 jl ï5 8- 7 [3-53 I 20 8- 8 (3-52 ;l 25 8-- 7 3-53 JÉ jo 8- 6 3-55tJ



fazON- en MAANS-VERPUISÏlv^; & TJINGRN in r Jaar t790. |j In dit Jaar zullen 'cr 6 Verduifteringcn jl zyn , namelyk vier "aan de Zon I en twee aan de jAaan. . De Eerfie zal zyn aan de Zon , den 14 i Apri|, onzigtbaar by ons. Conjundie J ou. 4j'. 41"
De Tweede zal zyn aan de Ma™ , den I t8 April, 'r begin 's avonds ten 10Uur. | af Min. 16 Second., 't midden 's nagrs i ten ia Uur. 11 Min, 3oSecond. en 't einde op den 19 April,'s morgens ten 1 ! 1 Uur 56 Min. 31 Second de grootheid !■ W 20°. j' over de Zuidzyde, fcj De Derde za) zyn aan de Zon, den 14 g •! Mey , onzigtbaar by ons. Conjunflie J ! 4U. 50' 17". 's morgens. I De Vierde zal zyn aandcZo/i, den 8 j I pdtober , onzigtbaar by ons. ConI jundie 8u. 50'. aa". 's morgens
IDe Vyfde zal zyn aan de Maan, den »% 1 Odober , 't begin 's avonds ten 11 Uur. j 11 Min., 't midden den 13 dito's mor» j gens ten 1 Uur. 8 Min. 9 Second. en |
I't einde's morgens ten 3 Uur. f Min. | 1.0 Second; de grootheid '8°, ji. over J de Noordzyde 1 De Zet de zal zyn aan de Zon, den 6 j Jh November onzigtbaar by ons. Con-J V jundie 6u. 34'- 46". <Ü



ÏJ WATER-GETYDEN, ^
k3 By Nieuwe- of Volle Maan , is het Hoog- * * 1 Water of Vloed, op de volgende Plaatfcn: 11
Iiur, Arnemuiden. . 1 Axel 3 Amfterdam. . 3 Antwerpen. . 6 Brouwershaven. 1 Biervliet. ... 3 I Banken, Vlaamfe. 3 I Bergen-op-2oom. 4 Brie], (den) . . 3 |l Brusfel. ... 7 U Bos, (Ouden) . 6
g Cales 10
S Duins, ( in ) . 1 Delfshaven. . . 3 Dordregt. ... 3 Duinkerke. . . n Doeveren. . . ij
I Enkhuyzen. . 12
II Embden. . . 19 Goeree. ... 1 Goes. .... j
II Gouda. ... 6 Gent. .... 10 Groningen. . . u
xen tyae van ytjBrt.er Maan !i het Laag f " Water, op de voornoemde Plaatfen , ten zy bv ? t Storm of zommige Winden. &k 6 D Q
Uur. I Hoofdentusfchede3 I Helvoetfluis. . 3 1
""•ft. • . . ï I Lillo. ..... 5 jl
Middelburg . . 1 I Maas (voor de) 2 I Neufen. . . . 4 jl
Niepoort. . . 11 jl Ooftende. . . 12 I Pleimuide. . . e | Rotterdam . . 4 Jl Sluisïnvlaandere. 1 §5 Schengen. . . . 2 SS
Saardam. , . | . lp Steenbergen.' '. I \ Tholen. ; . . \ j Tonge(0 enN.) 3 I Texels Reede. . 9 f Vlisfinge. . , , , 1 Veere. . ... \\
Vlie, (voor'jt)' 7 f VVillemilad.. . .
Zierikzee, ... 2 2yp. : j



f?
~[ DE TWAALF
.HEMEL-TE EKENS
T Ram. V Stier, n Tweelingen. 25 Kreeft.
IQ. Leeuw, ttj? Maagd. =Qs Balans. Ut . Scorpiöen. Schutter. Steenbok. Waterman. X Visfen.



!p aan WY ZING £J
der ff
'JAARMARKTEN,
KERMISSEN, PAARDEN- en ! , BEESTE-MARKTEN, in de voornaam fte
STEDEN en DORPEN3 j
DER ||
PROVINCIE ZEELAND, I voor het Jaar 1790. (\
1 IN HET EILAND WALCHEREN. 9
Jmemuiden. Jaarm. February 14.
. Jmemuiden. Kermis 2 Vinxterdag.
Aagtekerk. Kermis Juny 24.
Abeele. Kermis July 7.
i Brigdamme. Kermis Juny 18.
t Domburg Kermis Juny 25.
: Middelburg. Kermis July 22.
Middelburg. Beeftem. November 6.
t Ooflkappellt, Kermis Juny y.
^ ' D 2 Souburg.'^



P JAARMARKTEN, enz. Th 5o«j«fg. Kermis 3 T'mxterdag. Sj*j 1 5W;t. Kermis J«/y I
Ij Scroesk'rU. Kermis September 1. I
1^ Kermis J«/y ?.
j Vlïsfingen. Kermis July *i. Vlhfengen. Beeftem. November 7. I I tfeftkappetle. Kermis Ja/y ï I
(SCHOUWEN en BUIVEEANIX j Brouwershaven. Kermis Jwny 7. I ' iJyo««^mi&fl'!j«».Paardem. Janv i«. I; «j Jargï. Kermis Juny 14. I
« Bruynisfe. Paardem.^wg. 19. te llaamflede. Kermis Juny 11. ^ Haam/lede. Beeftem. Oflober *f. Nieuwerkerk. Kermis 3 Vinxterdag.
inDuiveland. Nieuwerkerk Kermis Juny 18.
in Schouwen. Noordwelle. Kermis July j. Oofterland. Kermis july 1. Renesfe. Kermis July Zierik^ee. Jaar-en Paardem. Maart 13. Zierik%et. Kermis September 6. Zierikiee. Beeftem. Ofl.3« Nov.6.1^ I
ft 2 U I D-g



P JAARMARKTEN, enz. ^ff ZUID-BEVELAND. ™ I sllr.Arendsk. Beeftem. Sov. i. Dónderd. J Borsfelen. Beeftem. Nov.i Saturdag.
Baarland. Beeftem. Vov.i.Donderd.
Cloetinge. Kermis April lo.
Driewegen. Beeftem. Nov.\.Maandag.
Ellcwoutsdyk. Beeftem. Nov i.Donderd. j
Goei. Paardem. Maartz. Dingsd.
Goes. Beeftem. Mey i.Dingsdag.
Goet. Kermis Augujfut 26.
Goes. Beeftem. tfev.$ «4 Dingt-
f dagen. J »
; 'sGravenpolder.Beeftem. Xov.i Donderd. |& 1 Heinkensiand. Kermis 2 Vinxterdag ifó
llninkens^and. Beeftem. Jiov.i. Saturdag. jl | 'slJ'r.Hendriks. Kermis April 10. |
's Heerenhoek. Beeftem. No-u.i jYoensdag. jf l l^ra^bendyke. Beeftem. Nou. 1.Donderdag'. If l Kruningen, Kermis #W</. ««St r,»" | i Kruningen. Beeftem. Nou. ,. pfoensdag. 1 Ter Nf*/è. Kermis Woensd.voorS Jan ITerNisfe. Pzardem.Woensd.voorS.Jan ' 1 tVemeldingt. Beeftem. Nou. 1 Zaturdag. ! Yer/ke. Beeftem. Z^f/fe Woensdag in September.
I T> 3 NOORD-O



0 ^===«^=-^^
g$ JAARMARKTEN. Q
INOORD-BEVELAND. Xolynsplaat. Kermis July 10.
IHortgeene. Kermis Augujiut ij. LAND van TIIOLEN. I St. Anneland. Kermis Auguflus 14. I St.jAaartetiidyJfc.Jaarm. OHober 7. Oud Vosmaar. Kermis Sacramentsdag. BS Jji). Oudeland*. Kermis September 11. C t f Poortvliet. Kermis September if. !' ' j S;«J Tholcn. Kermis September 1. \ Stavenisfe. Kermis September 1*.
Ij Scherpenisfe. Kermis ide Vinxterdag. LAND van FLAKKE. ij Sommelsdyk. Kermis September n.
JaarlykfcheS



$.tgg ' .-'^ekbhé-l—iceg $g
^ Jaarlykfche Veranderingen der («TJ S MAGJSTRAATS - REGEERING. » MIDDELBURG. Den 31 JWy woj'dt de Nominatie I gemaakt, en ter Verkiezing uit de voorgeftelde Perfoonen , aan den Prins Erfftadhouder toesezonden. Z I ERIK Z EE. l Den 26 December worden byBurge* meefter en Schepenen, de twee Buiv gemeefters voor het volgende Jaar , verkooren; en in de Maand 'Mey \ \ wordt by Heeren Raaden, een No- I > t minatic gemaakt van Schepenen, en |£ y ter Verkiezing eezonden, als boven. \ ' G Ö E S. Den 24. Juny, de Nominatiegemaakt.
T II O L E N. Den 13 Mey, de Nominatie gemaakt.
VLISSINGEN. Den 15 April, de Nominatiegemaakt. VEER E. Den 10 December, de Nominatie f, ! gemaakt: wordende ook deeze alle I ter Verkiezing aan den Prins Erf- I } ftadhouder gezonden. JL ^ D 4 VA-£J
feQa *m&* ttSig



j^V ACANT IE N,
voor de refpcBive Rechtbanken
in den Jaare 1790.
MIDDELBURG.
Beg. den 2} Dec. 17S9. Eind. 12 Jan. 1790Beg.den JiMaajt 1793. Eind 13 April, •ag. den ; 9 Mey. Eind. 1 juny
Beg. den 21 July. Eind. 7 Septerab.
Beg. den xi Decerab. Eind. 11 Jan. 1791.
V% ZIERIK2EE.
W Beg. den 23 Dec. 1789. Eind 13 Jan. t'S»! Beg. den 3iMaarti7po-Eind. 21 April. I Beg den 27 May. Eind. 9 juny.
! B-g den 26 july. Eind. 13 Septemb.
J Beg. den z% Decemb. Eind. 11 Jan. 1; 91.
GOES.
Beg. den ti Dec. 1789 Eind 11 Jan. J790.
Bfg den 10 Maait 1790. Eind. 9 Apri'.
Beg. den 21 Mey. Eind. 4juny.
.Beg. den 26 Ju'y. Eind. c Septemb. l' l;eS- den ao Desemt. Eindf 9 jan, 179'• V5- VACANTIEN,



^^faaggw^!^—i—
\V A C A N T I E N,Jj
yoor r/<? refpective Rechtbanken in den Jaare 1789.
T H O L E ' N. i
Beg. den ao Dec. 1789. Eind. 10 jan. 1790. |
Beg. den ia Febr. 1793. Eind. ai Febx. I
Beg. den *6 Maart. Eind. 1* April. I
Beg. den 21 M^y.. Eind. 6 Juny I
Beg. den 31 july. Eind. 6 Septemb. I
VLISSINGEN. I Beg. den 2 a Dec. 1789. Eind. ia Jan.1789. g Beg. den 12 Febr. 1790. Eind 16 February 5) Beg. den 30 Maart Eind i? April Beg. den 18 Mey. Eind. ijuny. Beg. den 24 July. Eind. 4 Septemb.
V E E R- E. .Beg. den aj Doe. 1789. Eind. 6 Jan. 1790. Beg. den ia Febr. 1790 Eind 22 February Beg. den a April. Eind. 16 April. Beg. den 1 July. Eind. 14 July.
Beg. den a7 July. Eind. joAuguiluSt
* D f Aanwy\tng*



^ AANWYZINGE ^'
jl DER
j H O O G T Y D E N.
|| van den Jaare 1759 tot 180a.
Jaaren
1790. '
1791. jz 1792'<J 1793.
I794-' 1795.
11796. 1797.' I798v, 17991800.
Fajlen-A.
16 Febr. 8 Maart.
23 Febr. 12 Febr.
4 Maart.
17 Febr. 8 Febr.
28 Febr< 20 Febr. 4 Febr.
24 Febr.
Paasfch.
4 April 24 April
8 April 31 Maart 20 April
5 April 17 Maart d6 April '8. April &4 Maart [2 April
Pinxter. j
23 Mey. I 12Juny. | 27 Mey. «j 19 Mey. é§
8Juny.
24 Mey. I 15 Mey. I j
4Juny. 27 Mey. j j 12 Mey. Jf 3r Mey. f



\p ~*sx&* —«n "5ft
l1" Order op het Luyden der Poert - Klokken te TH [a" MIDDELBURG. #
Ii t»e ï'oorten worden des Avonds foor goed I II gefloten en de Bruggen opgehaald , van i Oc- jl I tober tot ji Maart ten 9 Uur» 4 van I Apn! {L w tot jo Sept ten 10 Uure j tot soo lang kan ,P| X> ieder Perfoon voor een Stuyver binnen komen. 'J
fa***?» *ji JF
s morgens uiij 1 jan. half 7 1 Febr- 6 21 Dito. half 6 16 Maart. 5 1 April, half 5 1 Mey, Juny en
July.' 4 1 Aug. half 5 1 Sept. 5
115 Dito. half q 22 Oclob. 6 1 Nov. half 7 1 Dec, half 7 NB. By het Openen en Sluiten dei Poorten wordt ook ''deBoom of Ketting aan de Haven gen 1 pet"? #èfh)tï
■ .ïvonas uur. 1
■ Jan. qu. over4 I 15Dito. q. voor 5 jl
1 Febr. 5 11
15 Dito q. over 5 I
1 Maart. 6 I 15 Dito- q.over6 11
1 April. q. voor7 I 15 Dito. q. over7 I
i Mey. 8 jl
1^ Dito. q. over 8 »
1 Jun &Jul. hf .9 ja
1 Aug. 8 b
15Dito. half 8 II
1 Sept. 7 I
15 Dito. half 7 I
iOct. 6 i
15 Dito. half 6 jl
1 Nov. 5 I
poDrto. half 5 |



fJOpenen en Sluiteji der Poorten teg T ZIERIKZEE.
De Land-Poorten.
|| s Morgens Uur.
IJanuary. 5
February. 5
Maart. 4
April. 4
Mey-Aug. 3
Septemb. 4
öctobcr. 4
November. 5
December. 5
V . De Hoofd of Zee-Poort.
Is Morgens Uur.
January. 6
February. 5
IMaart. 5
April. ' 4
Mey-Aug. 3
1 September. 4
I October. 4
f November. 6
M December. 6
Openen^J
'ƒ Avonds Uur.
fanunry. 8
February. 9
Maart. 9
April. 9
Mey-Aug. 10 (September. 9 ,
(Ocïober. 9
(November. 8
December. 8 \
s Avonds Uur.
January, 8
February. 8
Maart'. 9
April. 9
Mey-Aug. 10
September. 9
Oclober. 9
November. 8
December. 8 !



(^Openen en Sluiten der Poorten te £5 GOES. „
ue Foorten woraen aes Avonas ■ voor goed geflooten. Van den eerj ften April tot den eerften Oétober ten ii Uure; van den eerften October tot den eerften April ten 10
1 Uure. «
2 Openen^J
's Morgens Uur. : i January. 6 i February. 5 i Maart. 4 i April. half 4 Mey, juny en
July- 3 1 Aug. half 4 1 September. 4 I Oét.ober. 5
\ 1 Nov. en Dec. 6
I
NB. By het Ope-
i nen en Sluiten der Poor ten, wordt ook 1 de Boom aan de . Haven geflooten.
's Avonds Uur. 1 January. 5 1 February. 6 1 Maart. 7
16 Dito. half 8 1 April. 8 Mey, Juny en July. 9 1 Aug. half 9
16 Dito. 8 .
1 Sept. half 8 ||
16 Dito. 7 Q
1 Oétob. half 7 ||
16 Dito. 6 I
1 Nov. half 6 I 1 Dec. 5 I



- ■ «rog*— .issffi
jjjüpenen en Sluiten der Poorten te J, THOLEN.
IOp deezc bovenftaande Uuren worden de | Poorten voor goed geflooten; alleen de Wateri Poort , blyft des Avonds open tot 10 Uure, yt die dan ook voor goed fluit.
Order \
, a&è
'jMorgens Uur.
i January. 7
1 Febr. half 7 15 Dito. 6
'1 Maart, half 6 15 Dito. 5
1 April, half 5 15 Dito. 4
i Mey. half 4
§iS Dito. 3 1 Juny en July. 3 1 Aug. 'half 4 | 15 Dito. 4 1 Sept. half 5 15 Dito. 5 1 Oetob. half 6 15 Dito. 6 1 Nov. half 7 15 Dito. 7 1 December. 7)
Avonds Uur.
1 January. 4
1 Febr. halfs 15 Dito. '5
1 Maart, half 6 15 Dito. 6
1 April, half 7 15 Dito. 7
1 Mey. ha]f8 15 Dito. g '1 Juny en July. 9 '
1 Auguftüs. 8 i 15 Dito. half 8
1 Septemb. 7 15 Dito. half 7
1 Oétober. 6 15 Dito. half 6
1 Novemb. 5 15 Dito. half 5
1 December. 4



& TTtT»! imii pÖJ|
~i Order «p het Luyden der Pook - Klox ter» y VLISSINGEN. ' *A
•— * n uiutii uu nïuuas voor ™« ge« ■
floren , van i Oft. tot 31 Maart ten 9 Uurej | van 1 April tot 30 Sept. ren 10 Uure, tot jï ; soolang kan ieder Perfooa voor een Stuyver „ binnen komen. Order Uf
s morgens Luidt geen Poort-Klok, wordende de Poor■ zen omtrent Zonne - Opgang geopend.
\ \
s Avonds Uur. . 1 Jan. qu.ovei-A. 15-Dito.qu.voors
iFebr. 5 15 Dito. qu.over.5
1 Maart. 5 15 Dito. qU.over 6
i April.qu.vooi 7 iSDito. qu.ovei'7
1 Mey. g |
tsDito. qu.over8 11
ijun.&jul. hf.9 §
1 Aug. 3 si
15 Dito. halfs ;
1 Sept. 7 15 Dito. half7
1 Oétober. 6 15 Dito. half 6
1 Noe. ' 5 20 Dito. , half 5 Dcc. 4



§1? ffi ■'■ LLM—lillg^3 ™
r^Orderop het Lüvden der Poort-Klok^ ^ te VEE R E. ft!
's Morgens Uur, i January. g
15 Febr. half g 1 Maart. 4 1 April, half 4 1 Mey. 3 Juny en July. 3 1 'Aug. 'half 4 1 Sept. 4 1 Oct. half 5
Nov. en Dec. 5
De Poorten worden des Avonds voor goed geflooten, ten 10 Uure.
'j Avonds Uur.
1january. 5 15 Febr. half 6
1 Maart. 6 15 Dito. half 7
1 April 7 15 Dito half 8
i Mey 8 15 Dito. halfo
Juny en July I1.9
1 Auguflus. 8 15 Dito. half 8
1 Septemb. 7 15 Dito. half'7
1 October. 6 15 Dito. half 6
1 Nov. en Dec. 5



SPÈCIE-TAFELEN »
V.\ N ZEE U W S C H E
HALVE RYXDAALDERS, |
tot4 Schcll. 5 Gr. of iGL 6St. 8P. van i tot 40 Stuks.
QUART RYXDAALDERS, !
tot 2 Sch.2| Gr. of 13 St. en 4 Pen. J van 1 tot 40 Stuks.
. AGTSTE RYXDAALDERS, i l
toii Sch. i£ Gr. of 6 St. en ioPen. y van 1 tot 40 Stuks.
f t y
Alk Uitgereekend Ij \<£.{$. %. en Guld. étlt<ém
A



I Dceze SPECIE-TAFELEN
jl zyn zoo naauwkeurig Gecorrigeerd, f| dat 'er geen Cyfler-Fout in gevon- [ Y den wordt: waar van de Gebruikers' li kunnen verzekerd zyn.



73 SPECIE- TAFEL Ó »l van ze;euwsche U
jj HALVE RYXDAALDERS, | tot4Sch.5Gr.of1Gl.6St.8Pen. |
Iuitgereekend by '4 rt 8 4 G!.St.P. ï
1 halve R. 4 5 1 6 8
f 2 1 8 10 2 13
J f ,13 3 . 319 8
,1 5 1 2 1 612 8 j|
| 6 l 6 6 7 in H
[j 7 1 10 11 9 5 8»
u 8 1 15 4 1012 j
9—- 1 19 9 ïïiS 8 1
10 242 13 5
ei 2 8 7 ,14 ii 8
12 2 13 , 15 18
13 * 2 17 5 17 4 s
- 14 3 i' 10 18 n
15 3 i 6. 3 1917 8
!Ö — 3 10 8 21 4 j
17 ' 3 15 i 22 10 8
( js 3 6 2317! JL
Pj A 2 Zeeu\vJche>5



y^Zeeuwfchc Halve Rvxdaalders V tot4Sch.5Gr.of1Gl.6St.8Pen. ||
I HalveR. % GI. St. P. 1]
IS 19 4 3 11 2* 3 8 , |
ioC ■ 1 4 8 4 26 10'——
21 1 4 12 9 27 16 j 8
23 ! 5 1 7 30 91 8
24 ■ 5 6 3i 16
2* 5 1° 5 33 2 8
26 5 14 10 3A Q ——
§o7 , 5 19 3 35 15 8 -L
29 ; 681 38 8 S «!
30 1 6 12 6 39 15
31 6 16 n 41 18
'32 ' 7 ï 4 42 8 —-
33 ~ 7 5 9 43 14 8
3.; 7 10 2 45 1
35 7 14 7 46 7 8
36- — 7 19 47 14 —
37 ~— 835 49 8 fl
38 8 7 10 50 7 —— I
39 i 8 12 3 51 17 8 I
l 4o 1 8 16 8] 53 j—I
13 SPECIE-®
jjjjiQl n,f 11111^5^» m sSsjj



i$ SPE CIE-TAFEL pi
va n zeeuwsche $
QUAPvT RYXDAALDERS, ■ tot 2 Schell. af Gr. of 13 St. 4 Pen. Uit<?ereekend by
1 6 % Gl.ScP.
iquartR. ( 2 2£ 13 4
2 !—: a 5 i 1 | 6| 8
3 • ' 0 7§, 1 19112
4- —- 810 2 13-— <
9' it i Z 6\ 4 1
6 13 3T 3 i9j 8 1
7 r-5 5§i * 1211* f£
8 - 17 8 I 5 6 W
9 co tb| fï 19; 4
110 1 > 21. 6 12I 8
in 1 4 3ï 7 5| 12
112- ï 6 6r 7 19
1 13 i 8 81 ó 12' 4
1 14, 1 *° 11 9 5 8
115, ,— 1 13 i§ 9 18.12
16 i 15 4 to 12——
17 1 17 6§j 11 5 4
i 18 1 19 9 I xi i8| 8 JL
5 A 3 Zeeuwfchc^J



anZeeuwfbheQuart Ryxoaalders » tot 2 Sch. 2$ Gr. of 13 St. 4 Pen.
| QuartR.def? % Gl.St.P.
,| IO 2 1 12 11 12
i 20 242 13 5 —
I 21 2 6 4J 13 18 4
j 22 2 8 7 14 n 8
23 2 tc 91 r;. 4 12
24 2 13 — 15 i8
25 2 15 2' ió 11 4
26 2 I? 5 1748
g 27 2 10 71 17 17 ' i»
ff 28 3 1 IO 18 11
\ f 29 3 4 > j 19 4 4
: 3° 3 <5 3 19 17 8
31 3 8 5i 20 10 12
32 3 te 8 21 1
33 3 r2 io| 21 17 4
34 3 r5 1 j 22 10 8
35 3 17 3| 23 . 12
36 3 19 o~ 23 17
37 4 1 8| 24 10 4
j 38 4 3 ii j 25 3 3
m 39 4 6 i§ 25 ió 12
t?4o 4 8 4 | 26 10 ;
ag< pa» &



f3^^^=^2gte
& SPECIE-TAFEL £j
^ VAN ZEEUWS CHE j?
; AGSTE RYXDAALDERS, Ij tot i Sch. 14 Gr. of ö St. 10 Pen. I
Uitaereekend by
^ f? & gi.s.p.
iAgfteR. 1 — 6 ro g
a — 2 2j — ra 4 jj
3 33$ — 19 14 $
4 4 5 1 0 8 !|
5 5 6£ i Ï3 2 jl
| 6 . ö 7i j I9 12 ?!
I 7 ! 7 8$ v 6 6®
\ 3 g ro 2 13 :
9 9 • o 19 xo j
•10 ■ ui 3 6 4 j |
II.. 12 l\ 3 12 t4 j
!2 . 13 3 3 £9 8 j
13 r4 4$ 4 -0 2 j !
14 j 15 5k 4 12 12 1
15 16 61 4 19 6 ,
jö • 17 8 5 6 -
[ 17 ; 18 9k 5 *2 10 «
^xg j.9 io| 5 r9 4gJ



ÊSZeeuwrcIie Agste ÏIyxdaalders,^ I tot ïSch. i* Gr. of <5St. ioPen. *A
I § GI.S.P. II
« i - 114 6 5 I4
j 20 ~ '| 12 1 6 Ï2 - 8
21 13 2$ <5 10 2
22 ■ i 4 3* 7 5 12
123 154? r 12 is n
24 166 t 19 —
25 1 7 7* 8 5 10
' I «5 1 8 8| 8 12 4 j'
§27 ï 9 9# 8 18 14 I
g 28 — 1 10 n 9 5 8 §
| 29 1 12 J 9 12 2 t|»
«0- J 1 13 x| 9 18 12 |'
3?" ■ 1 14 2| 10 5 6 [1
32— 1 15 4 10 12 —
33— - 1 16 5f 10 IS 10
34— . 1 17 61 11 5 4
35— -—1 i 18 y% 11 IX i4 3Ö' 1 ï9 9 11 18 8
37- 2-10* 12 5 2
38— J 2 i nl 12 n I2 I
I? 39- 234 12 18 6 &
fèv 242 13 5 -O
t^Uzr ' iiji^wiiii aS^gf



g*ffi - -a»- ,j gg^
^SPEC !E-TAFEL«
ij? VAN KLEENE ZEEüWSCHE $
' GELD-SPECIEN,
Als een bygevoegd Payement tot den
ZEEUWSCHEN RYXDAALDER. Uitgerekend by
& & Gl.S.P.
ijjxyxci. is 9 i2(t9io I
| i| ii { 3 6 4 |
.r« 12 li 3 12 14 1
i x| 13 3 3 19 8 S
t i| 14 4? 4 6 2é
*| 15 5§ 4 x2 12
ij _ Ió ó| 4 19 6
2| j 18 9f 5 12 ro
2| . i9 iof 5 19 4
2| . j _ „| ó 5 r4
2§ . 1 2 1 6 12 8
2f i 3 4 6 19 2
2| i 4 3i ? 5 12
2j i 5 4f 7 12 6
37 — i 7 74 8 510
, 3? —I i ' 8 8iJ 8J12 4 I
A 5 SPECIE-Ql



ÖsPECIE-TAFEL van kleeneCJ j Zeeujvsche GELD - SPECIËN. ff
£ % G1.S.P. I
1|3f ilyxd. is i 9 9|i 8 18 i4 3Ï I IO ii 9 5 8 ■f j 12 } 9 12 2 3Ï I 13 9jlS l2 3? i 14 2| 10 5 6 4tf 1 16 5? 10 18 1° 4i- 1 17 oi 11 5 4 4- 1 1 xg 7| ir IT X4 I : 1 ï i9 9 1118 Sil 4f 1 2 iui 12 5 2 M 44 2 1 /ii 12 11 12 f ' 4i 2 - I 12 18 6 ' 55- 2 5 13 11 10 5 | — 2 c 4i 13 18 4 St 2 7 5l 14 4 14 St 2 8 7 14 n 8 5l i 2 9 14 18 2 ■ 5v i 10 9§ 15 4 12 1 5g 2 II .'o|; JJ fl 6 I c| 2 'J if' 10 4 IO (-1 2 r5 2i 16 » 4 <3|4 _ 2 ic 3i 16 17 I4^| C>^««»^^ I&ffi



^«aaa^igta- agfll
^SPECIE-TAFEL van kleenê&J Zeeüwsche GELD-SPECIËN. |
^ S % G1.S.P. 1
I6£Ryxd. u t 17I 5 ] 17! 4 . «
ó| 2 181 d| xrUll 2
ó| 2 19i 7§ ';i7ii7|l2
tl 3 --J 8| U8j 4.| 6
I 7? 3 18 i7-U°
7^ 3 41 i ?r9 4 4
Ij 7I 3 5 i| W 10 *4
S 75_ 3 6 3 , (I917, 8J:
|7|: 3 7 4f 4 2S
3 74 3 8 5$ '20 io' i2g
f 7f 3 9 6\ .20 17 6 f
8i 3 ti $i [21 10 10
184' 3 £2j.lo§ !e21 17) 4
8$ . i I3;ïil 22, 3-!i4
8f 3 ïsj I !22!IO» 3
I S| 3 ïój 2\ 22 17! 2
I 8| 3 i7| 3* 23! 3 12
F S£ 3 lg| 4* 23 10 6
I 9| _ 4 -- 7* 24 3 10
■ 9J— 4 ü Ö |*4 10 4
j|J 9I ■ 4 2I 9* 12416 14 I
|V}9£ ^44 3!II i 353 31 8Jj
■



{^SPECIE-TAFEL van kleene^ ¥ Zeeuvvsciie GELD - SPECIËN.4»)
de g % gi.s.p.
I
N0TITIE(3
9»Kyxa.is 4 5 f. [25 10 2 || |
, gl. 4 6 ji 25 16 12 » I
9f ■ 4 7 2| 2f 3 6 li
j lor ■ 4 9 5| 26 rö 10 [1
ï0| 4 10 2? 3 4 f
I0? 4 11 7? 27 9 14 I
I0x 4 I2 ? 27 16 8 I
1 iofr > 4 13 ioi 28 3 2 f
? io| 4 |i4'ii^ ,28 9 12 ih 1
| I0f 1 4 iiói | 28 16' 6 § !
f 91



'^NOTITIE van 't 'KLEINZIJGEL.rt
^? //(?/ Zeg Hvoor dt' Minuten van Huur- w C" dutten en Pagt-ContraSlen van Huizen,, Landen enz., te bjtaalen b-y de Huurders, naar het beloop van de Huur, volgens een of meerder Jaaren. Gl. St. Beneden de 50 Gl., Zeg. van fo - 2 50GI. en daar bov. Zeg. van fo- 4 100 Gl. en daar bov. Zeg. van fo - 6 200 Gl. en daar bov. Zeg. van fo -12
t4oo Gl. en daar bov. Zeg. van f 1 - o 600 Gl. en daar bov. Zeg. van fi - 10 , 1 Te Zegels voor beloop van grooter ' % Sommen , te vinden in Art. 38. van 5 f 1 de Ordonnantie.
Voor de Pagt-Ccelen van Lenden, loopt het Zege] niet bov. de 3 Gl., mits j voor een Terniyn van 7 Jaaren ; anders te vermeerderen voor eiken Tcrmyn.
De Verhuurders moeten een Duplicaat hebben van 6 St., zoo de Huur 1 100 Gl. of daar bov. bedraagt, anders , Vfin 2 of 4 Stuiv. 9 zoo als de Min. zyn.
Tot Continuatie van Huur of & O vergift e , van een fedeelte van & lydmi, is een Nieuw Zegel noodig. l£j
m



r^notitie van 't kleinzegel.$
s| Rekeningen van Boedels, Gildens of t | andere Gemeene/ldminiftratiën,van Reederyën van Scheepen en Compag-' I nief :happen van Negotie, te Bczege-
§|len: wanneer den Ontfang bedraagt. 100gl en daar bov. Zeg. van fo - 8 SooGLen daar bov. Zeg. van fo - 18 ocoGl. en daar bov. Zeg. van ƒ i - 4 1000gi. en daarbov.-2eg.van ƒ 1 -16 I De Zegels voor grootere Sommen 1 bepaald in Art. 39 van de Ördonnant. 1 De Dupücaaten voor de Geïntres- i. feerdeus, volftaan met een vierde § van bet Zegel der Rekeningen, mits % niet beneden de 4 Stuivers. I Alle Rekeningen, Declaratlen, of f! de Quitantien, dienende in plaats van I Rekeningen, aan Debiteuren, bin- ï nen of buiten 's Lands, wanneer 50 Gulden en daar boven beurangen, j een Zegel van 4 Stuivers. . ;|
Rekeningen met de Ordonnanlien \ tot betaalingcn, aan de Ooft- oïlVeft- ; 1 Comp. te bezeg., wanneer bedraagt, f
ê5oGl.endaarbov. Zeg.v.4en 8St. &! 300gl en daar bov. Zeg.v. 4 en iaSt.^i



^=^--=====^^W*i^- ---'J- !l--s»!/,-^
^NOTITIE van 't KLÈINZEGEL. óooGl. en daar bov. Zeg.v. 4 en fóSt. 1000GI. en daar bov. Zeg.v. 4 eri 2oS.t. 2000G]. en daar bov. Zeg.v. 4 en 24S1:. 3000GI. en daar bov. Zeg.v. 4 en 3óSt. 4000GI. en daar bov. Zeg.v. 4 en 4SSt. 6000GI. en daar bov. Zeg.v. 4 en óoSt. Contraclen, Koop-Condilien, Befftekken of Aanneemingen van Werken enz., volgens den Inhoud der Sommen. GL St.
Beneden de 300 Gl. Zeg. van fo - 8 tj 300 Gl. en daar bov. Zeg. van*/"o -12 r 600 Gl. en daar bov. Zeg. van fo -16 ' _ En zoo vervolgens, naar Aanwy- ' zing van de vorenjftaande dus £ geteckende tweede Colom.
Onde-rhandfche-Borgtogten; Volmachten , Verklaaringen of Attejlatieh; voorts alderhande AStens of Contraclen, geen bepaalde Somme inhoudende, moeten zyn op een Zegel van 8 Stuivers.
Biljetten van Verkoop of Verhuurïnge van Huizen, Pakhuizen, Zolders , Kamers enz.} moeten zyn op leen Ordinair Zegel van 2 Stuivers. £ fo^mmr~&®j^ 4 11



{^NOTITIE van 't KLElNZÊGEL.gJ
t? en by elke Veranderingc der Be- ''ff
i1kendmaakingen vernieuwd worden. Tot Tranfportm van Obligatien, op het Land enz., een Zegel te gebruiken van 2 Stuivers voor eïke honderd-Ponden Vlaams, en wor- \ den de Quitantien van gekogte Oldi- i gatlen , ten aanzien van 't Zegel voor Tranfportèn gehouden. Tot alle Begravenisfen, zoo in de Steden als ten platten Lande word |gi vereifcht, een Zegel van 30 Stuivers, i> doch voor die, welke op 't Qjiohier, w van het Familie-Geld, zyn aange- j geflagen op "f 500 - o moet zyn een I Zegel van f 3 - o - op 1000 een . I van ƒ 6 - o - o. j
? En met iedere Verhooginge van 1 ƒ 500 - o - o cene vermeerdering I van ƒ 3 - o - o. I
Tot Onderhandfche Obligatien, I droog e Wis fels , of Asfignaticn, als I i \ ook Qiiitantien van Huishuur, be-j|| CJhoort geen Zegel. Zd



! ZEELANDS 1
chronykI
r i
j VERÈORT.
O F
DER T 1E NDE DEEL.






Q CHRONYK VERKORT. I33J&J Zeelands Chronyk verkort,
EXTRAC T ui( de.Refolufien 1 van Wet en Raad der Stad I Middelburg»
Een 19. Mey 1787.
j s na deliberatie goedgevonden te | 1 dec'areere:i, dac hun Edele Achr. g ? bare gezien hebbende het bericht, A ; uit naam van Deken en Beledersvan 3 f de Schutterye- de 'Edele Busfe aan % " hun Edele Achtbare toegezonden f met het Privilegie van Keizer Karei ] den Vyfden daar by gevoegd, niet j kunnen nalaten ten ftejfkften hunne j verwondering te kennen te geven, zoo wel over de onlangs by gemelde j Schuttery genomene ReioJutie om ingevolge zeker by hun op den 8 j Juny 1785. gcarrelteerd Reglement, f met de weekelykfche Exercitiën I voort te gaan, en zulks niet tegei* 1 ' Tttta ftaanctó*J



ShtrsS ZEEUN^DS £|
«wande hun, door de Heeren Regee- m rende Burgemeefteren was te kennen I gegeeven,' dat . diergelykc Exercitiën I in de tegftnvoÖrHige tyds omftatidig- I heden, 'gelegenheid tot Combuflie Ij zonden kunnen geven, als voorna- 1 I melyk over verfcheide vreemde en 1 i binnen tóe Stad nooit gehoorde Tl uitdrukkingen en fuftenuén by het I voerfz. Bericht aangevoerd. jl; Als voor eerfl: dat de Leden der | JL voornoemde Schuttery hadden geve- ü ff folveerd, zich onder de Burgerwach- | ten niet te bègèvèn, maar ingevolge <j|
Ihnnne Schutierlvke verplichting in i cas van Combuflie of Tumult, zich I binnen den Schuttershove te zullen laten vinden. Ten tweeden: dat zy den rang I pretenderen boven de Burger Wach- i ten, en nimmer in dezelve hebben fl 1 kunnen worden ingelyft; maar fepa3 raat van dezelve verbonden waren, | om langs alle mogclvke wegen en j £ middelen den Welvaart, Eere, Vepvi FU zek.r-$



CHR ONYK^RKORT^istoCT
« zckerdheid en Fortificatie der Stad » te bezorgen en te bandhaven, en li . T.n derde: datzy niet gezind zyn, f zigio dcezen aan eenePolitique Re- i iorane te onderwerpen; maar zig in dat geval genoodzaakt vinden, daar H | tegen zoodanige middelen by de hand f te neemen. als zy tot maintien van 8 hun recht zouden nodig oordeelen- » . Dat, óm mor het laatlte te be- I ginnen, luin Edele Achtbare liefst jf ) wi len verrtouwen, dat dezelve uit- k | drukkingen toe te fchryven zyn, ff W aan een al te groote vooringenomen- W [ heid voor een pretens recht, en dat j de Leden van de Schuttery voornoemd , by nader inzien van deeze z;ak, geen zwarigheid zullen maken, I ; zich als iïille en gehoorzame Inge- j zetcnen te gedragen; althans dat hun j Edele Achtbare zoo lang het Roer i , der Regeering aan hun word loever- <■ trouwd, zullen voortgaan met het I noemen van zoodanige maatregulen, j als zy tot bevordering van de eer, « * Tttt.I rust'$



ZEELANDS f£J
« rust en. welvaart hunner goede Bur- m ■ géry, ingemjoede zullen nodig ach- i ! ren, en waar van zy, met een ieder , ten ii.eenen dage, voor den Opper- \
I' den-Rechter,,verantwoording zullen j verfcbuldigt zyn, |:!
Dat hun Edele Achtbare op dee- j [ zen grond zynde voortgegaan, niet ! de verciscbte oplettenheid hebhen i , geè'xantfneerd.-, al het gene tot de J | voorfz. fuftenuën eenigzints relatie \f $j bid, en zich thans onbezwaard vin- dj § don , om alle dezelve te verklaren , || W :ils geheel onwettig en ongegrond, W als zynde daartoe, noch uit de pn- j mitive inftellinge van deeze Schut'tery, noch uit het Privilegie van ; Keizer Karei den Vyfden, noch uit
1de Regifters. van hun Edele Achtbare, j noch uit het geavanceerde by het voornoemde Bericht, en nogh veel | } minder uit de gezonde reden of gos: | ;de o der, het allerminfte bewys by te brengen, en dat hun Edele Acht-.] » bare dienvolgens de Leden van de j
voor-^i



^ CHRONYK VERKORT. 1341 75 ï voornoemde Schuttery zoo in 't aigemeen, als ieder in het byzonder gelasten, zich ten allen tyde by wettige oproepinge nevens hunne Mede- | burgeren en Ingezetenen tot de Bur- I j , ger Compagm'en deezer Stad te vervoegen , zonder pretenfie te maken j van als een feparaat Corps te moe- I ten ageeren, veel min, dat aan hun den rang boven de Burger Compaguien competeeren zoude, maar lie- I I ver indachtig te zyn, aan het gene Jk ; uit naam van meergemelde Leden by ff ' zeker Bericht in den Jaare 1774. ingedient, aan hun Edele Achtbare f wierd onder 't oog gebracht „ dat f I „ hunEdele Achtbare overtuigd moe- I „ ten zyn dat de oprichting dier I , „ Hoven, zoo hier als elders, vry [ „ andere gronden en oorzaaken heb- [ „ ben gehad, welke door de ver- [ : „ andering der tyden ook in derzei- f i „ ver omstandigheden van oorzaak I ; „ en gedaante verandert zyn.
Dat hun Ed. Achtbare des niet- & 5 Tttt 4 'tegen-^3



f1^1342 ZEELANDS | 'tegenftaande altoos volvaardig zul- É?,< lenzyn, om de Schuttery voornoemd bv bare inftitutie en verkregene Privilegiën te mainétineren, en dien volgens ook gezind zyn om de Le den derzelve te laaten voortgaan in die Exercitiën, die by derzelver primitive inftelling, de voorname bezigheid vin vyftigPcrfonen (tot welk getal het meer gezegde Privilegie zich borneerde) fchynt te hebben 1 i \ uitgemaakt en beftaan hebben , in ib ,|
5 het fchieten na de Papegaay, en den ff j 1 f Doel met de Busfe, tféindier dat er- ts I
gens een woord w>rd gefproken van j Exercitiën in den Wapenhandel, of andere Militaire evolutien.
Dat derhal ^en deeze Exercitiën niet zynde by de hand genomen of S voort gezet, op grond van eenig > Privilegie of leclufief recht, het gene j tot zulke éibdétts zoude verleend I -?yn. hun Ed Achtbare deswegens dezelve bedenkenlykheden foveren, i j die hun hebben aangezet, om by jal
6 Pabli-GI!



J) CHflONYK VERKORT.
* Publicatie vsu'1 den 24 FelvuaTy dee- <z zes Ta rs, hunne goede Butgery te vennanen, om zich, in de tegenwoordige tyds omftand gh&en te ootho ïdcn, van bv eenkömften, ! die te veel door hunnen aart en w i'fkzaarriWëïd van ordinaire Burgerlyke Gezell'chappen ondei fcbeiden 'zyn, of met den naam 'van Excercitic Genoodfchappen beftempeid worden , hoedanig de voornoemde Schut-
)j tefy, fcbooty zonder dezelve benaa- i t
I ming, zoude moeten worden aange- ||
r merkt. S Dat hun Edele Achtbare nogmaals I den inhoud der voerfchreve Publica- I tie ten vollen inhrererende \tertrou- f wen, dut de F.eden der voornoemde I S hctteiy, uit overtuiging vön het I abafive van hunne Hellingen én pre- I
i ten{kn,'zig ook na den inhoud van I dezelve zuilen gedragen, vair hunne I gewone Mllhai e Exercitiën afzien, I en daar door uit 'den weg ruimen, I de menigvuldige bedenkingen, die «
5 Tttt 5 tegen(|jf
feOs ««a «2sff



f^i344 ZEELANDS » tegen he^ oogmerk van dezelve Exer- & I citiën, (om afzonderlyk te kunnen I I ageren ) uit naam van alle de Leden I I van den Burgerkrygsraad dezer Stad, j|
Iby Requelle aan hun Edele Acht- j| bare zyn onder het oog gebracht. jl Terwyl hun Edele Achtbare by jj ontftentenisfe hier van , dezelve ij | zullen aartzien als Ingezeetenen, die I hunne wettige Overheid ongehoor- I zaam zyn, en zorg dragen, dat te- i gen dezelve, als zodanige zal wor- & den geprocedeert. || Referveerende Hun Edele Acht- '} bare wyders derzelver Deliberatien, over de extenfie van het voorengenoemde Privilegie, door de Leden der Schuttery, eigener Authoriteit, zoowel ten aanzien der vermeerdering van het getal der Leden, boven het geen by het Privilegie was be- i paakl H als met opzicht tot het maken van nieuwe Reglementen. ] En zal Extraéi deezer Refolutie i Werden Gedepecheqrd aan die van « 3 de£j'



jjtffi m^S^^.^^^^
CHRONYK VERKORT, I^jj
Ide Schuttery om te dienen tot der- *j$ zeiver informatie en naaricht. Accordeert met yoorfz, I Refoluiie.
(Was getekend} j M. G E E N E.
Vraag. Hoe waren de Schutters I te Middelburg by plechtige gelegen- 4[ | heden uitgedost? |f. ' Antw. Dit kan best blyken, uit ^f? de order die daarop door den Ma- I ! giftraat deezer Stad werd gefield, by zekere afkondiging van den 30 der Bloeimaand 1566. en den 17 dier zelve Ma md 1567. Roerends Sacraments ende Ommegankdagen, hoe men als dan in ordene gaan zal. Waarin onder anderen gezegd word. : Den Baillu, Burgemeeftercn'Schene; nen en Raedt dezer Stede van MidI delburg, lasten ende ordonneeren, \ 3 allecJ



fómt zeelAnds £y
» alle Cleerdiagers van de drie Schut- *j* terien doezer Stede,' te wetene van li de Gilden van St Jöoris, St. Se- I | baftiaan, en de Golovenicrs, n^emonden vuytgeftekcn dan P roncn Gepriviligeerd , naervuywyfen't ver- I bot, te gaene in de Procesfie van den H. Sacramente elcx met heure Balneten en de Tabbaerden, ende J onder dezelve Palneren een Panfce- | I 'e; ende op den Omfnèg'ank dacfi, i
§zullen insgelyks gaan in 'r harnas, 1 ij met zyn gfchut n. er ouder Couihi- |sj me, zonder daer vanyemand te ver- ^ draegen, ende voorts dat hem vuyt I zaecke van disièn nyemant en ab- ] fentere vuyter voorfz. Stede; Ende | dit al op de verbeurte van V Schcll. I te verbeuren tegen den f leere, ende andere V. Sehelli tot behoef van 't Gilde, daarzulckeoveriiorigcSchutter tfflia es; Ende voort op de B ;ete van twee duizend Zeeuw che geba .ken Steenen, tot prouffyte deler
& Waarin *9



W ■ *Ok —cws== - ■■■ »pj yg£
f$ COR.ONYK VERKORT. 1347 £1 ï] Waarin beft ian de V'>or- 6f
I naamfte voorrechten die deeze Schut- jl I tevyen alhier werkelyk genooten i I hebben?
Idntw. Voorzeker hier in dat zy, I even als gefchiedde omtrent derge- I lyke Confrerien.: in de andere Ste- 1
Iden van Zeeland vnormanls ge/.a- || mentlyk met die van Retborica ge- I raadpleègd wierden in zaken Stads jl en Lnnds oirbaar betreffende zon jj als zulks niet alleen bevestigd word, A door het Algemeene Getuigenis van ff. Boxhorn en latere echte GefchiedSchryvers , maar zoo als zulks ' uit de oude Archyven overvloedig blyken kan,' onder veelvuldige andere gevallen wierden zy , blykens I het Regifter ten Raade van den 18 I van Sprokkelmaand 1574. geraadpleegd, nopens de overgaaf dezer j Stad Middelburg.
En dit gefehiede niet alleen ten tydcder Graafivke Redering, maar 3 ftLook naa dat deeze Stad reeds aanjk y den-'j
m& m^'******£2ï§



f^—«Üg gg.jg
C^1348 ZEELANDS 61 ' den Prince van Orangc was ovetge- 9J gaan. De Heer ''sGravezande, roond jl in zyne meergemelde Tweede Eeuw- I gedachtenis pag. 431. dat de Nieuwe Jj Regering die door den Prins veran- jj dert was, de drie Schutteryen, den I 22 van Lentemaand 1574- bevel gaf jj' om Gemachtigden ten Stadhuize te II zenden, met volftrekten laft, c-mbe- I neevens Burgemeefleren Schepenen Ij en Raad over een te komen, wegens S
f'sPrincen eisch, over de gemeene m Redémtie , of Vrykopinge : En vol- ff gens de Bylaag F. achter P. Paulus, Sf 'Recht tot het oprichten eenerHooge- ff fchoolis den 5 van Bloeymaand 1575. I behalven uit naam der Redering II I van Middelburg, ook uit naam der jj drie Schutteryen en Rethorica, re- II prefentcerende het gantfche Corpus Ij der voorfz. Stede, het antwoord I ' aan Commisfarisfcn van den Koning n van Spanjen overgegeeven. Men I vind ook nog dat de Schutteryen al- jl
&hier Gedagvaart wierden op een voor- & ftelgj



3 CMRONYK VERKORT. 1349 £J * Hel van den Prins van Orange van ^ den 20 Mey 1575. tot het Stedelyk II guarandeeren van zekeren verkoop I eener Rente gefprooten uit de Gee- j| Helyke Goederen, cn dat zv daarop I een weigerende Advis hebben in- f gebracht. Eindelyk wierden zelfs I de drie Schutteryen in Hooymaand jl van den Jaare 1702. en dus nog in I deeze Eeuw, door den MagiHraat jl deezer Stad opgeroepen, om eerie j \ verandering in de Regeering aldaar Ol \ te helpen maaken; waar van de ff Stemlyften nog in de Schutteryen W deezer Stad voorhanden zyn. jl
VAN DE HANDWERK- EN I
neeringdoende i|
GILDENS. jl
Vraag. Hoe is het met de overige || Gildons, die in Middelburg geves- jï tlgd zyn , gelegen ? I
Anhv. Van alle deeze Gildensde If byzonderheden optegeeven, zoude fk 1 al&|



11350 ZEELANDS fiT al te verre rreenej) leiden, en een f& uitgeftrekr werk beflmn, akezeer buiten het beryk van dit bellek; j evenwel j daar bet zyne nuttigheid heeft, de 'ngezetenen eener Stad, ] een denkbeeld te geeven, vffl de ■ ' inrichting der voornaamfte deezer | Corpora, die zoo veel invloed heb- ] ben, op de Gerjeflykheden der fa ] menwooning, willen wy ons gaarne ■ over dezelve uitlaaten, zoo ver wy | gk toegang ; hebben kunnen bekomen, $1 «.tot. derzelver;oirfpronkelyke Voor- fj' W rechtsbrievert, Ordonnantiën, en vj1 j andere echte befcheiden , zonder ons 3 [. nochtans nopens dezelve, aan eeni- | I gen ouderlingen ranst, van OuderI dom of voortreffelykheid, te kun- |
Inen binden, of ook te willen inftaan ' voor veranderingen, dobrtyd enge- | ' vvoónte in gevoerd. Eene zaak noch- 1 I tans kan men, des noods, als een I Algemeen vercischte, over alle dee| ze GÜdens doen opmerken ; namentro lyk, dat alle derzelver Leden Gilde-^ 5$ broeders $



P CHRONYK VERKORT. i3Ji'% » broeders , Vrymeeüers , Poortersij [ deezer Stad zyn moeten.
Vraag. Wat is u bewust van bet I | Metfelaars en Schaliedekkers Gilde I elhier? ™ 4«fw>. Olfchoon het zelve, voor- I zeker van zeer vroege tyden, bin- | nen deeze Stad heeft in bloey ge- ] weest, zoo is nochtans de Ordon- ! nantie, aan dit Gilde door den Ma- | , giftraat verleend, niet ouder dan van \ )k den 14 der Wintermaand 1675. en & | het is daar uit, en uit eenige nadere ff j? Amphatien dat beide deeze Ambach- « ten, alhier, haare inrichtingen en 1? wetten ontleenen; mogende nie- | mand, volgens het 2de Artykel de- I zer Ordonnancie, eenig Metzei of I Scha'idekkers en Lootgteterswerk I aanneemen, of in daggeld, als ! I meefter ter uitvoer brengen, dan f | zoo verre hy iu dit Gilde zyn Proef 3 gedaan hebbe, en Vrymeefter zy. | I 0 ty^'g- Daar het Metfelaars en j ^Schaliedekkers Ambacht dus onder & V v V v e> $■



rV352 ZEELANDS Q |/'een zelve Ordonnancie tn Gilde he«
II grepen is, zyn dan deeze Ambach- I j! J 'ten zelve, ook tot een gclraolten, en vermengd ? j j
Antw. Het tegendeel blykt, uit I | I het 13de Art. deezer Ordonnancie., alwaar gezegd word, dat de Schaliedekkers zich niet zullen onderwinden, met den Ambacbte van de Metfelaars., noch de Metfelaars met I den Ambachte van de Schaliedekkers, •
1op de Boete van een pond Vlaams, J ten profyte van 't Gilde. Vraag. Wat is de Proef of bet' Mee1lerfl.uk van een Vrymeefter Met1'plaar ? Aniw Het manken van een Spoel I eener Schouw of Schoorfteen, hoog ; tusfehen de onderfte en opperfte : Lyst vyf voeten, zoo als dat be- hoord, mitsgaders de boog van een 1 Poort met eenllrik, cn eenboogjen 1 over een kruiskazyn; volgens het jt 3de Art.
Vraag. ,



^Q-a:^^^^.»
Ö CHRONYK VERKORT. 135-*4 I ^«**g> Wat is de Proef van een*iJ \ Meefter Schaliedekker? f: [ /feftj'. Het maaken van een ftrik f ! Goot, met twee a drie vérlöodde f Lagen, en zyn Haaken te flaan naar |: den eisch van ' 't Werk, zonder I iemands toedoen , of wc] een platte m i noord te fluiten, mede naar den S eisch van het wérk; volgens Art. 4. Vraag. Mag iemand, in het maa1 ken van zyn Proef, niet wat gebolj pen worden ? j '
. Aaiw. Neen, op de Boete van fi 4 vier Ponden Vlaams , te verbeuren tj& I by den helper en die geholpen word, ST en het afbfeeken van Zoodanig een fl Proefwerk; zelfs mag niemand by f ! het bewerken van de Proef tegen- I 1 vvoordig weezen, dan den Deken en flf 1 de Proefmeefters-, alles volgens de f Ampliarie van den 1 van'Slacht- 1 1 maand 168 r. | Vraag moet tjeeze proeven jj |J)eoordeelcTi ? || Antw. Hier toe zyn by ieder dee- i ? V v v v 2 zerg}



mitü zeelands a
sl zer twee Ambachten, twee Keur of 1 1! ProeCrneefisrs .. naamcntlyk twee voor | 'de Metfelaars en twee voor de SchaI liedekkcrs, by de Wet aange-fteld , lf en di arcoe Beëedigd , blykens do | I Ordor.nancie Art. 5. Ook wóftl de J
I Proef teti ovcriiaan van den Deken |
II opgenomen-
1 i',a:^. Mag m het opueemcn der | Proeven niet cenige. oogluiking plaats 1 hebben?
li Jtit\r. Hief tcfpn is opzcttclyk ; 6 voerzien, by liet du-de Artykel der j |s Ampüatie, van den 9 der Sprokkel- * jff maand 176'c. als mode by den inI hoad van den lied, dewelke , 1 eft:ns deeze zelfde Ampliatic, door I de Proefmeefters, en den by het f onneemen der Proef Adfiilerenden | Deken van het Gilde, mout gedaan m worden-
1 Vraag. Wat wórd 'er vercischt, Ij alvorens iemand tot het deen der 1 Proef, en als Vrymeefter word toe I gelaaten? A



*3 CHRONYK VERKORT. nRSjJi I /ra?w. Die word bepaald by hcz*M 1 ifTc ^ Anvkel d;r meergemelde'Am- I I pliattë vair 176.0. nanientlyk ;■ vol- I | pens hetzelve m~g niemand tot her § I doen der Proeve worden geadmit- I I teerd', ren zy dezelve 'd<j>ör een Vrv- I | meefler, aan dén Deken van het Gil- I
!de yy aangegeven, als Leerjongen, g of als Leerknecht, en'zondanig op I het Gildenboek bekend ftaa;'aisrne I de dat by, den, tyd van vier achter jg een volgende Jaaren, indeczcStad, m Ws Leerjongen of als Leerknecht ?| . heeft gewerkt: zulks dat de Dekens w j daar van doe b'lvken,'door een be- J» j -hoorlyk bezegeld Certificaat;, by het I j -Gildcn'iu bewaringe te hou len." ■ Vraag. Is , ■omtrent buiten woo- » nende,: in dcezenopzichte, nog iets jj anders bepaald?
Anhy, Het 2de Artykel der ge- § -zegde Ampiiatie van dea Jaare T7fo. I 'Wik-da?v omtrent, dat iémand.bui- Ij ' ten de Stad woonenrie, in eene plaats I i daar deezen ftcii als P'roefdoenue. f* 9 Vvvv 3 oitj



g$l355 ZEELANDS ft T* of niet als Proefdoende bekend is, ' en zich gaarne in deezen Gilde willende vrymaaken, z d gehouden weezen, alvorens Geadmitteerd te worden, aan het Gilde een behourlyk Certificaat te bezorgen, waarby, zoo van zyne bekwaamheid, in 't Ambacht waarin by Vrymeefter worden wil, als van zyn goed gedrag kome te blyken: waarop hy tot het I doen der Proef mag worden tpeger |& laaten. Doch de Deken zulks niet« *| voldoende voorkomende, of den « <T Perfoon om andere redenen niet in- ' ftaat oordeelende, om tot het doen der Proef toegelaaten te worden, moet by zulks terftond ter kennisfe brengen, van haar Edel Achtbare, ten einde daar in zoodanig worde geöordeelt, als ten meefteü nutte, en naar gelegenheid van tyden en zaaken, ten besten van de Stad zal . geöordeelt worden noodzaakeJyk te zyn.
f$ Vraag. Wat kosten loopenop het | £> doenxj1



CHRONYK VERKORT. 1357^5 » doen deezer Proef, en verder op het fcf j vry worden in het Gilde? jl i Antw. De Proefdoencr moet aan I l ieder der beide Keur ol Proefmeefters 1 I van zyn Ambacht, voor het opneemen jl van ieder Proefltuk betaalen4Schell. | j Vlaams eens gevensgekl; hy moet | j bekostigen alle de Materialen tot I j zyn Proefflukken veteischt; en wy- I j ders betaald hy ver het vry vvor- I I den met onderfcheiding tewecten: £ |i van buiten Bewestenfchelde geboren \ M zynde (£ i - io-o dog binnen maar f| V een pond Vlaams, en een Vryrnee- $ | (Iers Zoon niet meer dan ioSchell | Ij Nog betaald hy voor zyn Penning I I 5 Schellingen, en voor zyn jaargeld I K 8 Schellingen, 4 grooten Vlaams, (f I Welke Penningen worden verdeelt jl
I tusfehen den Deken, de Beleders, I
II den knaap van het Gilde, en den || | Armen; alles volgens het 5 en 6de II n Artykel der Ordonnancie. Evenwel | II leest men in het sde Artykel van de I
| « Ordonnancie van den Knaape van dit JL & Vvvv'4 Gilde :£J



2^1353 ZEELANDS ^ » Gilde : dat de Deken en de twee jj Pioefmeefters van ieder Proef die gemaakt word, genieten zullen ieder zeventien Schellingen vier grooten | Vlaams ; gelyke ook de Knaap van ieder Proefdoende Perfoon, waar voor hy de Leden daar by benodigd | Dagvaarden , en de benodigde Ge- I rcedfchappen over en weder brengen moet. I Vraag. Mag een Vrymeefter zoo
fveel Knechts of Gezellen aannecmen A als hy begeerd? p Antw. Naar het 7de Artykel der ffi Ordonnancie, mag hy niét meer dan vyf Knechts en een Leerjongen aanneemen : doch eisch t zyn zaak meer- I der Volk, zal hy 'ar zoo veel meer mogen in 't werk ftellen, als hem goed zal dunken; mits hy, voor ieder derzelve, Jaarlyks tien Schel- | lingeta Vlaams, ten behoeve van het j Gilde betale. Vraag. Hoe moet de Meefter zich j j
Cl gedragen in het aanneemen en afdan- m $ken van Werkvolk ? AntwKJX



PCHRONYK VERKORT. 135951 ^/z?w\ Hy mag geen Knechts noch f* Dienaars of Opperlieden van andere Meefters eeniger w^ze onder huuren, I' maar moet hen afvragen, of zv in der minne van hunnen voorgaanden: Meefter gefcheiden zyn ? volgens het [ iode Art., op de Boete van 10 SchelI- lingen. En als 'er Vrymeefters In 't Ambacht ledig gaan, mag hy geen vreemde Knechts aanneemen :-maar i moet de voorkeur geven, aan die ft Vrymeefters om by hem, voor het- Ai H zelve daggeld, als de vreemde || v Knechts te werken: Alles op eene w wederzydfche Boete, by het 21 Re Artykel der Ordonnancie bepaald. Wydcrs, als een Vrymeefter voor zyne Knechten geen werk heeft, of dezelve, uit anderen hfiofde, niet langer in zyn dienst begeerd te houden, moet hy dezelve acht da- a l gen te vooren behoorlVk waarRhon- | j wen. De Werklieden mogen ook 11 den Meefter naar goeddunken ver- f p1 laten: mits die van 't Metfelaars R £5 Vvvv 5 Am-Zd



P1560 ZEELANDS Q » Ambacht hem veertien dagen, en i de Schaliedekkers een Maand te vooren behoorlyk kennis geven: alles volgens het nde Artykel der Ord. nnancie.
Vraag. Wat zyn de verdienften van de Werklieden in deeze Ambachten ?
Anw. Ingevolge het 15de Artyk 1 der Ordonnancie, is het volle Daggeld Zomerloon van een Gezel 1 i of Knecht een Gulden, en des W'n- I « rers drie Schellingen; dat van een I \ 5 Metfelaars Diender of Opperman is % 111 den Zoomer veerden Stuivers, f en des Winters twee Schellingen; meer nog min mag betaald worden, j op de Boete van een pond Vlaams I telken reize. De Meelter mag, boven dit Daggeld, volgens het 33de "J I Artykel der Ordonnancie vier Stui- || vers voor ieder Knecht, en twee | Stuivers voor een Dienaar in Rekening brengen, aan die genen welke » hem te Werkftellen, en zulks uit { 15 aan-g
«aas»»



^ CHRONYK VERKORT. 1361,»
£ aanmerking der flytagie van zyn Ge-O reedfchsp, en 'c verfohot der Daggelden , die Iiy volgens de Am pita ie T van den ifte van Slachtmaand 1681 I gehouden is, aan zyn Weikvolk, I op de Boete van een Pond Vlaams, I promptelyk te voldoen, mits hy over I I hen geene billyke redenen van klagen hebbe; ter beöordeeling van Overdeken, Deken en Beleders. j Vraag. Hoe veel Schoft mag den
SI Meelïer en zyn Werkvolk dagelyks Jb t Arbeiden? g f /fntw. Volgens het 16de Artykel Hp word aan hem en zyn Volk vyf Schoft veroorloofd, ten ware die gene, welk eenig Werk in 'Daggeld of anderfints liet maaken, hetzelve anI ders had bedongen. Voorts moet || het Werkvolk den by het 15de Art. Ji bepaalden Zomer en Winter werkI tvd voldoen, of het verbeurd een I Schoft ten profyte van het Gilde. I Vraag. Moet een Werkgezel ook IM eenig Jaargeld aan het Gilde be- & 113 taaien? Antw.^Ji
teQa ■£t?a



^1362 ZEELANDS
JifsiW. Ja, volgens her asfie Artykel d«i*Ordonnancie, ieder 13 Stuivers : Echter mag een Gezel drie i dagen vry werken , maar niet langer, op de Boete van vi?!' Guldens, moetende de meefter hem ten dien einI de, by naamc, in gefchrifte, aan den Deken opgeeven."
Vraag. Zyn'er ook eenige hepaaj lingen nopens de Leerjongens ? J jl /fniw. Een Vrymeefter mag een jjj ft Leerjongen niet langer dan vier wee- » |f ken, of uiterlyk een maand beproe- | <r ven ,■ -voorts hem aangenomen heb- | bende, en zich van denzelvcn wil- jj lende ontdoen, of wel dat Ouders I en Voogden den Jongen den Meelïer 11 1 -wilden ontrekken, zuilen zy weder- II1 ! -zyds gehouden zyn, elkander drie jij Maanden te vooren behoorlyk te I, waaifchonwen, op de verbeurte van j|i j een - pond Vlaams, volgens bet 8lïe |[| Art. der Ordonnancie, vergeleken jl! j mer de Ampliatie van den eerfte van j ! F*, «Slachtmaand 11681. ij 1
*-> Vraag. ||



ff ga »^a^g~——
S ^CfïRONYK VERKORT- 1363 £| * Vraag. Winnen de Leerjongens
ook eenig daggeld?
^«éw* By het 9de Artykel der 1 ' Ordonnancie is bepaald, dat de j Leerjongens zullen genieten , het eerde Jaar 3* het tweede 10. het derde 12. en het vierde Jaar 20. grobteh Vlaams daags, of" zoo als Keurmeefters zeggen zullen.
Vraag. Moet de Leerjongen ook iets aan het Gilde betaalen ? h Aïi'av. Wanneer hy op het Am- * \ I bacilt komt, 'en zyne leerjaarcn f| Ir aanvangd , moet hy volgens het 22fle \ \ Aïtykêl der Ordonnancie betaalen, ten profyte van hetzelve, zes Schellingen Vlaams,' die hem tot afflag dienen in zyn vrvdomr.en welke Penningen de Meefïer den Leerjongen verfchiet, hetzelve kortende van bet gene hy Haat te verdienen. Armkinderen zyn hier omtrent vry.
Vraag. Moeten de Leerknechts en Leerjongens by het Gilde bekend <j Haan? «



[51364 ZEELANDS
« Antw. Volgens her ifte Artykel M \ der AmpKatie van den 9 van Sprok- I kelmaand 1760. moet ieder Vrymee- I fier, zoo zyne Leerjongens, als j I Lcerknechts, by den Deken bekend j maaken, telkens op de Boete van 5 Schellingen Vlaams ten profytc van Gilde; en de Deken zal aan \ ieder die op het Gildenbock word j bekend gefield, een Extraét door hem ondertekend, en gefebrevenop i
ft een Zegel van zes Stuivers, zoo ijk
H draa mogelyk, naa de bekendmaa- ff king afgeeven, mits daar voor ten SÏ
" profyte van 't Gilde worde betaald, !| twee Schellingen, het Zegel daar I onder begreepen.
IVraag Wat is 'er by de Ordon- I nancie nopens het aanneemen van [I Werken bepaald ? Antw. Het 17de Artykel zegd hier ]
Iomtrent woordelyk het volgende: j ,1 Niemand zal eenig tas of hoop- I „ werk aanneemen, ten zy hy vry \ PI „ in't Ambacht zv, en dat twee £j £2 „ WcrkeQ
ifeQn ft



r$ CHRONYK VERKORT. 1365^*
3 „ Werke teffens en niet meer: En by & „ aldien een Vrymeefter eenig Werk „ aanname, en niette Werk kwaa„ me, ten dage ajzoo hy beloofd „ hadde, en de befteeder daar over„ klagende ware, aan den Heer Qverdeken, Deken, en Beleders, zoo „ zullen zy mogen zyn werk te „ verbieden, tot den'tydtoc, hy „ den klager voldaan zal hebben, , „ op de Boete van twee Ponden , |k„ Vlaams, voor de eerfte, en del g „ tweede reyze vier Ponden Vlaams; f| ff „ en zal ook geen Vrymeefter eeni- ^ ,, ge onvrye Perfooneu eenig Werk 1 „ belleden, op gelyke Boete. " Voorts zegd bet 34fte Art. mede dat geen Vrymeefter Nieuwe Huizen, of ftukken nieuw Werk zal mogen aanneemen dan twee, en dezelve |j voldoen aleer hy eenig ander Werk zal mogen aanneemen, op de Boete als vooren, interdiceerende voorts een iegelyk, van de voorfz. Vryk meefters, op gelyke Boete, eenig zyn «



r^nóó ZEELANDS g
*S aangenomen Werk, aan een ander j voorts te befteedcn , ten vvaare voor alzulken prys als by het zelve aangenomen hadde, invoegen dat hy j daar aan geen profyt mag doen, en ; zulks ook gefch'tede, met het weeten en believen van den hefteder.
Vraag. Mag eenig Vrymeefter des anderen Vrymeetlers ontgonnen Werk aanvaarden?
Antw. Dit kan mede best blyken j i uit den woordelyken inhoud, van J K het 2ofte Artykel der Ordonnancie, j $ zeggende: „ Niemand van deczen <j I ., Ambachte zal zich bevorderen, j „ in eens anders WerK te komen, „ om hetzelve Werk te volbrengen, „ of de order van het zelve te ver „ anderen , ■ook voor niemands ka„ lant te kérken , het zy de Beftee., der , den Kalant, of die eenigI „ Wed; h Daageld oF anderfints | „ liet manken, 't zy kleen ol'groot, f „ den eerften Werkman betaale , op < Is „ de Boete van e£ 2 Vlaams voor



CHRONYK VERKORT. 1367*1 * „ de eerfte, en r£d. voor de twee-*H „ de reize, tenprofyte van 'tGilde: |
!■ „ Ten ware dat tnsfchen den be- 1 „ fteeder, den Kalantofdie eeni* I h werkje zy kleen of groot, in jl „ daggelden Af anderzims lieten 'I „ maaken, en den Werkman, eenig f
I„ dispuit ofte verfchil van importan- ff tie voorviel, en by den Heer Over- 8 „ deeken, Deken en Beledeis dui- 3 II „ fter, en mder onderzoek te ver- I fi „ eisfehen geoordeeld wierd ; als Jh M „ wanneer de voorfz. Boeten niet ff V „ zullen mogen worden afgevor- sw f >, dert. " » ö Vraag. Mag 'er geen aanneeming % P gefibieden van een geheel Huis of ij | Gebouw, met al het werk der on- I derfcheidene Ambachten daartoe be- !| horende?
1 Atmv. Hier tegen hebben hun | Edele Aclub. by eene opiettelyke \ \ Refolntie, op voordacht, en klacb- 'j i te van die Gijde, voor/.ien, eis uit- jf tdrukkelyk verboden, dat voorwan &



ZEELANDS
% wie hy zy, eenig ha ï.nverk zal heb- fc? I ben te onderneemen, dan zyn eigen I Ambacht, daar hy Vrymeefter in is; |
I op de Boete van 50 G'fli'oH Guldens, j| i
Ien daadelyk uit het werk te fcheiden. 11 Vraag. Is by deeze Ordonnancie | ook ietwes vastgefteld, ten opzichte j| |
II van den inkoop der Bouwftoffen 11 | door de Burgery en van de Schip- j Ij pers dezelve aanvoerende ?
Ij Anlw. Ja. het 14 Artykel zegd, jij <k dat een iegelyk Poorter of Poorte A\ £| resfe zynde, zal vermogen, kalk, H tffieen, plavuizen, < pannen , trtfs, fflj i fchalien enz. van buiten ie ontbie- S! f den, of ook binnen deeze Stad te jj f koopen, het zy om zelfs te gebrui- <j f ken. of omweder te verkopen, aan ij
idie het hun belieft, en zoo als het jj I | hun goeddunken zal ; zonder ge- j j J houden te weezen, daarvan kennis j j
(te geeven aan liet Metfelaars of j| Scbiedekkers Ambacht: doch zal jj j geen Schipper van buiten kalk mo- | gen opleggen, om te vemen, maar M\ *3 vvel^



i «Mg-
I, g£ CHRONYK VERKORT. 1369^5 ssj wel mogen uit pcnnewaarden in zyn & I Schip, en volgens het 6de Artykel [ |J van de Keure op bouwmaterialen II van den 26 van Wintermand i6o5. mag ook geen Schipper, komende met Steen, Plavuizen, Pannen enz. last gebroken hebbende, de reftanten of Maarten van dezelve over- j Jaden in andere Schepen, omme die in 't klein uit te venten. op de j I boete van <£ 2. vlaams. : H Fffciag. Hoe moeten zich de Vry- jl ! H mcefters by den inkoop van mate- ff «f rialen gedragen ? M jj Antw. Het 28 Artykel der Ordon- ' | nancie behelsd daar omtrent, dat I een Vrymeester gekocht hebbende, I kalk, tras, Reen, pannen, of eeni- ij Ij ge andere materialen, deezen Am- jl U bachten aangaande , in de haven f J leggende, en door eenige vreemde » fi Schippers omte venten hier gebracht \ jj zynde, za] gehouden weezen, den | Jl knaap aan alle Vrymeesters van het § B ambacht te zenden, cn haar te doen JL Xxxx 2 af.&J



#^1370 ZEELANDS
*^ vragen, óf zy in de gekochte male-' J rialeii Willen niededeelen, of niet; I en zal de voorfz. knaap gehouden I weezen, de penningen in te vorderen , van de genen die mede deelen willen ; welke de penningen van de gekochte goederen zullen moeten opbrengen, als dé knaap aan hen de ïvèto zal gedaan hebben, ten huize daar den Schipper weezen zal, ■ op de boete van e£ 4 Vlaams. Bejjj. houdende ieder Poorter deezer SceeH de zyn recht, van mede te mogen ^ deelen, zoo veel als tot zyn werk J behoeven zal; ten waare het albe-
Ireiris volmaakt mochte zyn. Wyders vergund het 3t artykel der Ordonnancie aan de VYymeesters het
Izelve recht, tot het ontbieden van bouwmaterialen-, als aan de Poorters by het 14 artykel, zoo als reeds geil meld is, word toegekend , zonder I daar van verplicht te zyn, aan het | Gilde kennis te geven; «f hetklopJi pen onderworpen te weezen ; met tV dien?



& —ffl ^w ,!3S!!ÏS^S
j p CHRONYK VERKORT, i^i.rf
' | dien ver'lande , dat zoodanig een # K Vrymeefter, alvorens dip materiaien jf | te ombieden, door den knaap : alle I fl GiJdebroeders moer laren vragen „' | j of .iemand op denzelven tyd', mede I I eemge van deeze materialen wilontff boden hebben-, op.de boete van'
I? cC 4 vlaams. Wo-dendc zy die . d.ïehieemen, insgelykV; hy dar arI tyicel door hpeten en poenen ver--' > plicht, tor het promptciyfc betalen; ■i% van hnn genomen aandeel: 't welk i H ook nog in het byzonder word aan- | f gedrongen, met de hocte van een V
I, pond vlaams. by cfe ampfarie van « den i van Slachtmaand rtfèr, reeds $ I meermaal gemeld. Eindelyk zoo |
(iemand van het ambacht, aan cèn li ander van het zelve Ambaclk, we[ gens gekochte materialen, ingebreeI ken bleef te betaalen, mag men denwel ven, volgens het 26 artykel der Ordonnantie, daar toe noodzaaken, : door hem alle werk, zoo binnen de" 13 Mad, als derzelver Jurisdictie te £ iwv Xxxx 3 ver-flf



jÖi372 ZEELANDS
\ verbieden, tot hy zal hebben vol-'al daan. Ij Vraag, Is in deeze ordonnancie 1 ook nog iets byzonders, aangaande I de kalk vastgcfleld ?
Antw. Artykel 30 zegd, dat de I gezworen kalkmeeters, nergens an- I ders onder de Gilde broedars eeni- | ge kalk mogen voeren, dan tot den j genen, waar het hun deor den knaap | J gelast word: op de boete van vyf j §2 Schell. Vlaams, ten zy die kalk, & *! door iemand van de Vrymgesters || ' f zelve, ontboden ware. Ook is 'er w eene Refolutie van den Magiflraat • . der Stad Middelburg van den 26 j der Wynmaand 1596. waar by bevolen word , dat de Kalkdragers zullen moeten gebruiken , goede bc- , kwame ongefcheurde zakken, waar in men ten vollen (louwen zal, vier ) achtendeelen balk, dezeh'e dan be- ; hoorlyk toebindende, op dat de kalk niet uitflorte, op de verbeurte van »» de zakken, en boven dien , van Ja rfs 'ticn^j[



r| _ CHRQNYK VERKOR !. i3-7$j£j *f ricn Schellingen van elke ongeonr- re
I loofde zak. Voorts word de knaap.
1 by het 29 artykel der Oidonnancie,
I van 't kloppen van elke gang kalk', ! daar de maate in koomt, ofhetzelve geheel uitgemeeten word of niet,
I toegelegd tmee grooteri: des word hy gehouden , hetzelve te kloppen, j zonder een ander in zyne Stede te ni' gen Rellen, op de boete vaneen 1 j pond vlaams: ten ware by ziekte g| of afweezigheid buiten de Stad, , 1 || ais wanneer hy een ander Vrymees- f| *' ter in zyne plaats zal mogen Rel- w
I Vraag. Is 'er ook eenige voor-
I ziening gedaan tegen flechte bouw-
1 ftüffen? I
| Amw. By de meer aangehaalde
I. Ampliatic van den Jaare i68i.word
f wel opzettelyk verboden, dat nie- |
I mand van deezen ambachte zal ver- 1
II mogen , te koopen of verkoopen , ! j eenige afgekeurde materialen , als
« Reen, pannen, plavuizen, huivet- jat !l> Xxxx 4 ters£J



j&GP1 mgra'
ÖT374 ZEELANDS. £y
Y t(^s of Suikerbakkers kalk, en ge- S* broken fchalien, die geen maatkun- ij ne'n baaien op dat de goede Inge- j zeienen niet mogen worden verkort, | f en bedrogen; op de verbeurte van jl c£ i vlaams, by die zich daar aan jj zoude' hebben fchuldig gemaakt, jj nochtans wórd by deeze zelfde am- i j pliarie, aan alle Ingezetenen de vry- j heid toegekend , tot het koppen , j i en naar hun goed dunken laatênver- j j $j werken van dergelyke materia'en ; J&s || mits zulks gefchieden voor derzei- ||| ver eigen rekening", zonder Collufi wil
imct iemand van dit Gilde, en zonder derzelver gekochte fteen aan andere te mogen uitpennewaarden , volgens het 3 art. der keure op de . B uiwinaterialeir, van den 26 van Wintermaand 1606. welke keure I wyders geheel en al is ingericht te- j gen gebrekkige Bouwftoffen, j Vraag. Worden de Bouwftoffen || tot deeze Ambachte behorende gekeurd? L



} CHRONYK VERKORT. I37s3 Antw. Ta , en daar toe zyn 'er w
'thans drie'Vrymeefters uit het Gil -
; de Keurmeesters van de kalk, tras ,
: gebakken Reen, pannen, plavuizen enz. welke Keurmeester gehouden zyn, den eed van getrouwheid te doen, in handen van Burgemeesters | en Schepen, en voor hun Salaïjs jj trekken van ieder' duizend Reen , I
i welke zy keuren, anderhalve groot. j ook van ieder duizend pannen en ! plavuizen, twee grooten vlaan\s:i|
; Des dat geene deezer Bouwmateria- |f len, het zy van binnen of van hui- t¥ ten Walcheren alhier aangebracht, f mogen verkocht worden, tefizyde- | zelve, door deeze Keurmeesters, j alvóorens behoorlyk zyn gekeurd, i| op de boete van twintig Schellingen vlaams . alles volgens de daar even aangehaalde Keure, van den 26 van Wintermaand 1606. Vraag. Onder welk bedwang leg
;gen de leden van dit Gilde, ten op-
Xxxx 5 zichte a
,QgT «Sg%Sr« gS^r



t£i376 ZEELANDS g
¥ zichte van de Riolen of waterloopen I deezer Scad,
f Antw. Het 32. artykel der ordonI nancie zegd, dat geen vrymeester
Iof haarlieder dienaars , eenige van j Stads Waterloopen zullen mogen be- j metfelen , of" ook eenige Privaten jj
!!daar over msaken, op flraffe van ge- 1 field te worden buiten het ambacht, | en op Correctie van de Stad: met J deezen verderen flrengen aan- jj drang , dat alzulke perfoon, hier te- jj gen gehandelt hebbende, daar naa, % m het voornoemde Ambacht, n/et tJ zal mogen werken . of vry worden; ,B ten ware hy denzelven vrydoin an- Jl dermaal van de Stad kochte, en zyn | proeve deede; wordendeten fljtte | hier by gevoegd , dat alle vrymees- | ters, en haare Dienaars, zich flip- u telyk zuilen moeten gedragen, naaf | den inhoud van het 18. 46. 87- en | 95. artykel, van de ordonnancie van Erfsclïciding. «. Vraag. ï
W ' t



| CHRONYK VERKORT. I377£l J-Vvztfg. Word in de Ordonnantie ^ ,ook iets aangaande die van ArnemuiIden bepaald?
Antw In bet 24 artykel word gef zegd, dat alle VrymeeRers te Arnemuiden,'zullen gehouden, binnen I Middelburg te betaalen , aan den I Deken , de Jaarpenningen van de « vreemde gezellen, altydopdenlaat{ Ren dag van Mey, of toe des Dekens 1 vermaaninge , zonder dat den Deken gehouden zal vveezen, daarom A te gaan op Arne-muide. Dan, dee- « zo en meer zaaken , betrekkelyk 5g 1 Arnemuiden, zyn thans geheel bui1 ten ufantie.
Vraag. Wat is 'er aangaande het ' begraven in dit Gilde, by de Ordonnantie vastgefteld?
Antw, Dat wanneer een Vrynnees, ter van het Ambacht, of zyne Huis«vrouw fterft, alle de Vrymeesters 'f zullen gehouden weezen, met het l lyk ter begrafenis te komen, mits [i daarvan hebbende de wete, door « $ dcnM



JH78 ZEELANDS
I* knaape; en zulks op de boete vam drie Schell. vier groot vlaams: tenwaare ziekte of andere merkeiyke nnodzaaklykheid. De Erfgenaamen i | van de geftorvene moeten , daar I voor, aan den knaap betaalen, drie e I guldens eens; En wydcrs, voor doodIj lehtifd van dezelve, aan het gilde?
voldoen twee Schellingen; alles'vol- j gen&s het 18 artykel der veclgcmell de Ordonnancie. Doch dit gezament? Jvk ter begroafenis gaan, fchynd door \ : den tvd, zoo by dit als bv de ande- I re Gildens geheel en al buiten ge- 1 bruik geraakt, hoewel het noch vee1c thans levende lieden heugen kan, dat zulks flantvastig pleeg te gel'chieden.
Praag* Zyn de Vrymeesters van dit Gilde, ten opzichte van het gene zy te vorderen hebben, bevoorrecht, I boven andere gewoone Schuldei flhers?
Antw. Voorzeker jaa : reeds in den Jaare 1664. wierd zulks als een |



) CHRONYK VERKORT. 1379 (van o'ïds genoten voorrecht van dit w t Güde, bv eene Refolutie van weten I i Raad bepaald, en aan hetzelve pre* l fêrentie verleend, voor ailenoodza- f j kelyke R-paratlen aan vaste pan1 den, by hen gedaan binnen' den tyd | van actuien maanden : maar by ReI fölutië hunner Edel Achtbaire van den ir der Sprokkelmaand 1679, 1'wierd deezen tyd van achtien maanden, tot op twee iaaren verlengd; j uithoofden , dat indien tyd, zoo als Jjb door het Gilden wierd in 't midden ff gebracht, de fchaar-heid van geld, % \ onder de ingezetenen, eene gmote jj 'vertraging in de betajuig veroo;- j] "zaak te.
Vraag. Beftaat 'er niet eene ze- \ 'keve overeenkomst , tusfehen het [
Metfelaars en Schippers Gilden ? J 1 Mtw. Ja, den 12 var. Slachtmaand j
1740. is tusfehen deeze beide, een | ^otariaal Contraéf. gefloten : waai* [ iby, onder andereu, de Metfelaars I ; fich verplichten, de Eeden van het & l albierJ-3



|^i38o ZEELANDS
*s alhier zynde Schippers Gilde te gej bruiken, tot het hcrwaard ovei voeren ven hunnen grooten en kleinen: ! fteen, van Lek, 'Waal en Ysfel, deK j groote fteen voor 28. en de kleine i ! voor II Mui vers het duizend: waartegen de Sthippcry van hier zich' verbind, geen Koophandel in fteen, plavuizen, pannen, witte tegeltjes, ^ kalk, tras, of eenig materiaal, by\ jiL dit ambacht verwerkt wordende, ff alhier te dryven ; alles wederzyds : §3 op eene boete van oC 25. vlaams. 1[ Vraag. Is 'er geen Troef, ofl jj Mecsterlhik op het Lootgietcn in jj het hvzonder bepaald? n Antye. i>y de Ordonnantie van het: II Gilde word van geen proef voor dat t
Ibedryf gewag gemaakt , maar by ; ' eene. Refolutie van den Magiftraat,, van den 19 der Grasmaand 1704. • Ji woïd dezelve van dien tyd af vast t jj gefield te zullen beftaan, in eene.; j rechtöpfiaaude Pomp, miss dat alle : $ de Vrymeesters Loodgieters , toen ff) alhier^



ff ^Sf!>^m^nm^jj3fm itu i ini&^^
j CHRONYK VERKORT. ï38r£l
alhier aanweezig, mede een derge- ft?
lyk Proefituk zouden maaken. Vraag. Ts, tegen het te werk Rel- jj
len van dit Gilde onvrye Lieden, IJ
niet nog onlangs eenige nieuwe voor- 1
zieninge gedaan? Autw. Ja, den 29 van Slachtmaand j
1777. is nog, door hun Edel Acht- 1
bare, nader vastgeReld, dat niet 1 alleen de onvrye perfooncn, binnen !
deeze Stad, of deszclfs j-echtsge- \ 1 bied werkende, maar ook die genen % 1welke hen te werk Rollen, telkens ||
verheuien zullen 20 Scftelfc vlaams, %
en het aldus gemaakte werk. Ge- ! Iduiig fchynd toch aan dit Gilde hier
omtiend redenen van bekommering te zyn gegeeven ; vooral in. den Jaare 1752. wierd hetzelve hierover in | een zwaar Proces., tegen den Schout { van Stads Ambachten gewikkeld, j vvyl het zich verzetten tegen zeke- j ren onviyen Perfoon, Piet er Gme, van Arnemuide, die onder gemelde Stads Ambachien werkte.- Dekens «
en(3



^^rSSS!!^^^^ ggi
O1382 ZEELANDS 1
cn BeJeders verloren de zaak alhier'r ter eerller inftaneie , dan .wonneriii hetzelve in appel voor den Hoogen-i I raad; werdende deezen Pieter Gene i f verweezen, in de boete van ,£ 5 - 2 -o 5 Echter liep dit geding op veele zwaa- re kollen voor'dit Gilde.
IVraag. Heeft dit Gilde eenige; kleinodiën, of gedenkllukken ? Antw. Zoo veel rnen weet, niet t H dan eenig zilver; als, een zilverenn & vergulden Kop, wegende 43 onzen n M 19 engels; een zilveren beker van 1 1? 20 oneen 4 engels ; een zilveren 1 Broodbord; nog een kleiner zilve-I ren Kelk* een zilveren Kan, Tabaks- • doos, Tabaks - Conioort, en meer 1 I ander Zilverwerk ^ deels in de vour- •
Igaande eeuw aangekocht, deels be- ■ ïtaaude uit gefcheuken tergedach-,tenis, van Dekens of Overdekens:; onder anderen, befchonk de Heerii Gverdéken Meinaart van Visvliet. hec Gilde* ten Jaare 1757, met eeni a zilveren Schenkbord , w^rop het i



h * CHRONYS VERKORT. 1383^
f wapen van het zelve gegraveerd w is.
Vraag. Is 'er nog iets byzonder opmerkclyks van den ouden tvd j dit Gilde betreffende f 9 dmw. In de oude Rekeningen van i de Jaaren 1538 tot 1572. Raat dit B Gilde bekend, als Dekens en Beleders, van dm Autaar, van onzer Liever Vrouwe achler die deu.e iot \ JVestmonJler. In de oude rekeninJk gen worden ook nog verfcheiden J 3 zielmisfen verantwoord , voor Key- 11 f zer Karei deV. van wegen, en voor vf rekening van dit Gilde gedaan. Ook g blykt daar uit dat hetzelve, zoo I J. door het laten maaken van nieuwe 1 1 bee'den, als onder werk aan de Au- i taren, veel heeft toegebracht tot 8 f herftel dei-fchadens, door de Beeld- I \ llormers veroorzaakt. Nog Raat I aantc.neiken, dat de Oudtie'beken- » i de Ordonnancie van die Gilde, is !{ van den Jaare ijo-5. Dan hetzelve I Lftek-wjftji in dat Jaar T502. een nieuw &
irv Yyyy pn-fit
3t' QL^^sssBssaMaOS!e^ixssxs=^==~^'S *s



31384 ZEELANDS ^
I privilegie,; d t werd op verzoek van 1' 't Gilde in 't Jaar 1574. weder ver-,.
vnieuwd, gely : nogmaals A9. 1585. ,
-welke oruuiinancien , den grondllag , hebben gelegd van de tegenwoor-
i dige hier vorens zoo dikwerf aangehaald. • Deeze oudé Privilegiën en 1
-ordonnantiën worden, nog heden.
• ten dage, by her. Gilde bewaard.
Vraag. Waaruit bcftaat de Regeering en welk zyn de Officianten, , i van dit Gi'de ?
f Antw. De Regeering beRaat uit | 9 een Overd.ken, een Deken en drie j | B ïleders-. waarby komen twee Proefmeesters van de Metfelaars , en 1 twee van de Schaliedekkers en Loodgieters : de Ovetdeken is altoos een 1 Heer uit den Magiitraat. VoormaaJs i plegen zulke overdekens niet by de : Gildens te vveezen; dan men heeft; ! 'er by aauhoudenheid , den Magi- • Rraat om verzocht, en thans is zulks > eene blyvende en voortdurende gej^weotite. Voorts zyn 'er drie Keur- ■ j2 mees-S-
* VN



$ CHRONYK VERKORT.
meester der Materialen, waar van 'er I bjykens de Ampliatie van den 9 van Sprokkelmaand 1760 , voormaals, alleen twee by het Gilde plachten te weezen: maar w.lker scral alstoen tot drie is vermeerderd, om j ingeval 'ér tnsfehen twee Kcurmces- j tets, cenen tegenltitïd vau gevoeI lens plaats had , een 'jbbfflsffng te wege te brengen. Eindelyk word 1 dit Gilde bediend, door een Knaap , I die zyne bepaalde plichten en voor- JL I deelen heeft, volgens zyne jongfte g f ïnftructie van den 5 der Lentemaand M 1757 en ampliatie daarop, van den | 20 der zelve Lentemaand 1779. || Praag. Word den Hoofden • van jj *t Gilde eeni; gezag toegekend, en 1 ; genieten zy eenig voordeel?
Araw. By het 19 artykel der veel- I geroeide Ordonnancie word bepaald, I dat wanneer iemand van de gemee- jj . ne Giidebroeders, door order van I 1 den Heer Overdeken , Deken en I i Beleden- ontboden word, om met SL V Yyyy 2 hem^J



^1686 ZEEöANDS 5
hem te fpreeken, over zaaken hem 1
I in't byzonder, of het Ambacht in | 't gemeen aangaande, op zoodanige j plaatfen , als hem wegens den voornoemden Overdeeken en Beteders, door den Knaap zal worden aange-
[ zegd , by gehouden zal weezen , aldaar te verfcheinen; ingevalle denzei ven op de gezette plaats en uure
| niet kwa;mie, verbeurde drie Schellingen vier groten vlaams; ten proli fyte van het Gilde, welke boete door, 1 den Knaap zoude worden verbeurd, 1
' by aldien hy in gebreken gebleven < ware, de weete te doen. Voorts genieten de Hoofden van 't Gilde
. het voorrecht, dat zy volgens het 27 artykel der ordonnantie, niecgdden, of niet dragen; in eenige on-
I kosten. De knaap heeft dien zelf. den vrydom. Van de voordeden
!die de keur en Proefmeesters genieten, is elders gefprooken. Vraag. Is de Regeering van het \GM& op gezette tyden verplicht , ,



& CHRONYK VERKORT. 1387 1 Rekening en verflae te doen ,van haar bewind en adminiltratic?
Anhv. Ziet hier wonrdelyk, wat daaromtrent by het 2$ artykel der Ordonnantie Wó%d bepa;.Id: „ Item „ za! dt- Deken met zyne Belcders „ alle jaaren Rekening doen, van „ Zyne handelingen, altyd op den. „ lastrien Oétober i ten ware denzclven een Zondag , Bededag, „ oite eenigen anderen dag ware, I „ tot den Godsdiensr gedestilleerd ; : ,, en overleveren, aan"den nieuwen 1 „ Deken , als het gene ciat den Am. „ hachee zal megen aangaan; en zal ,, elke Gilde broeder terRond ge„ honden weezen , te betalen en „ opteleggen zyn deel, van 't gene „ men dan bevinden zal ten achter „ te. I-omen ; op poene'Van niet te j, mfigèn werken, ten tyd toe hy zyn „ Cmtingent betaald zal hebben. ., En indien hy .laar boven vroch-, te, ol'dcde w:rke:i, zal verbeuv, ren, te ken re^ze 5 Srhell. vlaams j
v y y y 3 ten |



j^f l
f>rs88 ZEELANDS f «j „ ten profyte van het Gilde." Voorts^ 1 word by bat 35 artykel gezegd., dat .11 indien den Deken op den voornoem<|j den tyd geen Rekening doet, hyals
Idan zal .veibeuren 20 Schelf vlaams :: de eene helft ten profyte van den 1 Heer Officier, en de andere helft ten profyte van de Stad, blyvende,. dien onvermindert, daar naa- gchou- ■ den ReKemng te doen- Het 36 artykel voegd bier by , dat deeze Rekening zal gedaan worden in tegen woordigheid van een Heer uit wet vr en Raad, zynde den Heer Overde-j ken, en zulks in een groot boek, , waar in van Jaar tot Jaar de Rekeningen achter den anderen kunnen: gezien .worden- lntusfchen is op': I voordra'cnt van.lïet'GHde, ten einde.
!dcn ryd'-.an het doen der Rekening J| als" wanneer ook de Jaarpenning verteerd worden, in een beterfai* foen ic hebben , dien dag vastge-' ftcld. op Woensdag voor den 22 gsi van Hoovmaand, volgens haar Edl t «5 Acht-:



»^a>LL
3 CHRONYK VERKORT. is8o£ï | Achtbare Reiblutie, van den 20 der f* Lentemaand 1779.
Vraag. Is 'er ook iets vastgeReld I nopens de verdeeling der Boetens? 3 | Antw. Ja, by het daar even gemelde 35 art. word geltatuëcrd, I dat alle de boetens zullen gaan in
Idric deelen, een derde ten profyte van den Heer Officier, zoo verre by hem ofte zyne dienaars, de executie gedaan word; het andere derde. ! j ten profyte deezer Steede : waar Van .» den Deken gehouden word , allé || U Jaaren , ten dage der Rekeninge, \ \ Verantwoording te doen ; en 'het ; overige derde deel, tot profyte van den anobachte.
Vraag. Welk middel van bedwang is 'er, tegen onwilligheid, in de richtige betaling der verbeurtens ? |
Antw. Dat, naar luid van het 37 artykel, de Deden met de Beleders geadfiReerd , zal vermogen, de ingebreeken hlyvende, het gereedfehap 3 van 't werk te halen, waar zulks a ó _ Yyy y 4 zoudc£*J



^1390 ZEELANDS » mogen zyn , en dat dezelve gereed- W I fchappen zullen blyven, onder den M voornoemden Deken en Beleders, ter ; tyd en wyle, Iiy de boete, en de | | koften daaromme gedaan, zal heb- | ben betaald, en zoo dezelve die j boeten en onkollen niet waardig wa- j ren; dat den zulken, binnen deeze f Stad of Jurisdictie, niet zal mogen l ■' werken, tot dat dè voormelde boelen en onkoften betaald zullen zyn j , | L Vraag. Wanneer en hoe word i J || de Regeering van dit Gilde veran- M
Antw- Volgens het 35 artvkel der jj Ordonnactie, moet dit gefchieden, ;j op den dag der Rekeningen hiervo- !| ren gemeld, en by meerderheid van \l\ Remmen der gerneene Gilde b roeder^ | gekozen worden, eenen nieuwen De- jj kenen beleders, op voorftellingvan §£
Iden Heer Overdeken, Deken en Be- M Ieders, uit het gebeele Gilde: te Ij weeten, van drie, waaruit een De- ij j^ken, en drie, waaruit een Beleder^



ffl — ^
^ CHRONYK VERKORT.
Igekozen word, blyvendeden afgaan- « den Deken beleder, en overleverende bet boek en de Ordonnantie, en alle andere dingen den Ambachte toebehorende. Thans echter word dj Regeeiing van dit Gilde om de twee Jaaren verandert, óp Woensj dag voor den 22 van Hooymaand, dag der Rekeninge, zoo als reeds gemeld is. Vraag. Heeft dit Gilde niet eene ] I vaste plaats \ tot deszelfs vergade- k ; ringe, zoo by het doen der Reke- ff ' ningen als andeifinis? 9 JjUw. Het zelve plag van ouds ,lf te vergaderen, tot het doen en aan- I horen der Rekening, in de St. Pie- ij ters Kerk, en van 't jaar 1630 tot jl j 1682. vergaderde hetzelve, ten d;en jj ' einde nog, in de nu zoo genrkmde « Nieuwe Kerk. Maar, vermits men jj dit deed voorkomen , als een gevolg J van de Roomfth Catholyke tydeiv, j getchiedde zulks zedert, ineen der j (Schutters Hoven alhier. (i LL yW 5 P-aag.^J



r^iS92 ZEELANDS 3 » Vraag. Is 'er niets vastgefteld tot £ bewaaring. der snede order in de Giide Vergaderingen ?
Antw. pa, by het 12 artykel der ordonnancie word verboden, elkander te mogen drygen , te flaan, het mes te trekken, te fchelden , of te lI beledigen ; op de boete van tien I Schellingen vlaams telken reize te verbeuren: ook is hier en daar, in latere inftellingen gezorgd, voor de ft behoorlyke achting { de Regenten < II van 't gilde toekomende. Sr Vraag. Mag het Metzelaars en Y Schaliedekkers Gilde , deszelfs Ordonnantiën eigener gezag ophelderen , of, in zyne» boezem andere inftellingen msaken ?
Afttv/. Die verbied het 38 Arrykel jiarer Ordonnancie zeggende | dat zoo dezelve eenige interpretatie behoefde, zulks zal gefchieden by I Burgemeefters Schepenen en Raar ! den, en anders niet; ook dat die ft van deezen Ambachte geene or- % P don-I



te»
P CHRONYK VERKORT. 1393 II ^' dannancien of ftatuten onder hen- j 11 ücden zullen maaken, zonder toe|j Remming van den Magiftraat; op 1 i j pcenc da* een ieder die daar over I Ij gegaan zoude mogen hebben, gecor- j • | rigcerd zal worden naar rechreu, ;l en vervallen in een boete van <£ 1. j Ij Vlaams. Trouwens, dergelyk vel- I bod fchynd een ftilzvvygende wet voor alle de Gildens re zyn, al[ waare hetzelve, in de onderfchci- jj
!den Ordonnantiën der G.!dens,|j$ niet woordelyk uitgedrukt. |$ Vraag. Wat fs 'er aangaance de w inftelling van het Tvmnnmans Gilde jj alhier aamemerken ? . Antw. Dit Ambacht, 't welk by ij ondeiTcheiding van de Scheepstim- i» j merlieden, hetlluistimmerliedenam- jj li bacht genoemd word , hebbende jj 1 van ouds alhier, g'elyk meo.t over- | j al, St. Jozeph tot deszelfs Patrooi},, jj ij was, blykcus oude brieven, by het j j Gilde voorhanden zynde, zoo nel jj A als dat der Metfelaars, reeds in den n t$ Jaare-J



^1394 ZEELANDS. "jnr ^ Jéare 1444. alhier in bloei. Men i
vind echter van geen vroeger Privi- 1 legie van dit Gilde gewag gemaakt, 1 als van den Jaare 1525. Dit is op- 1 gevolgd geweest , door een nader | Privilegie van het Jaar 1552. By 1 ' den aanvrng van de' Rcpnbiicknan- 9 I fche Regernng, zyn aan dit GRcfe fj ) nieuwe Brieven of Ordonnantiën | j verleend: als een, den 29. der 1 11 Herfstmaand 1576., en e< ne nadere, Ij (j§ welke ter Pnye alhier vvferd gepit- £ fk bliceerd , den 16 der B'oeimaard ■ Ij 1592. van n'le welke htwvsRuk- M j ken de' afTchrifren by d t Gilde wor- Ij! j den bewaart. Eindelyk verleende jj, 1 Hun Edele Achtbare, "den 23. van jjj | Herfstmaand 1618., aan het zelve I j eene nadere Ordonnancie, die ni"t Ijl ! eenige daar o>> gevolgde A'nnh'eticn ', B; de Wet en Regel van dit Gilde uit- |l mikrn.
Frccn. Waar in beflaat de Proef j van een Timmcrnan , die alhier jj ^Vjymecster worden wil f 'JA



f3f CHR.ONYK VERKORT. 1395^
j: /f;i?w, In het manken van vier & Proef- of Meesterftukken, te wee- f I ro i: i°. Een kruyskazyn, gekruys- I j fecrd met den fchave, en daar in f een wagenfehotten welfluitend Ven- I fier. 20. Een half Gebindt. 30. Het I j trekken van een Trap, in een hoek [ yan een Huis, daar geen trap ge- 1 rtaan heeft, en die de Proefmees- j ters aanwyzen, na dat de twee eerst- 1 genoemde Proefitukken gemaakt i \ zyn: zynde de P.oefdoenet" gehou- Jb f den, om den eerften Trap die ver- || *■ volgens door een Vrymeester is aan- y$
genomen te trekken , voor ctsn De~ i ken en Proefrneesters; duar naa dezelve te maaken, te'Jaaten vifitcei reu» en voorts te fielten, en te i laaten opneemen,, naar Oofttimen • i i En zal hy dit werk niet mogen doen, ! in een anders dag-geld. Eindelyk j ten 4°. Moet een '"Wenteltrap ge- I maakt worden, met twee Boreles"- j |es, voigens het 2. 3. 4. en 5. I ? Artykel van gemelde Ordonnantie: & | ^ wcfr-a
% ^s^^^^aa^^——^ ^



f^fó ZEELANDS lA wordende de zwaarte van bet bout al I tot de T appen, en en den eisch jij I van dit werk, over de voormelde Ij J ftukken, nader befchreven in het |j accoord by Refolutie van Hun E<1. \t Achtbare, van den 21. der Sprök- I kei maand t6z$. bekrachtigd.
Vraag. Waar ter pjaatle moeten « deeze Proef Rukken gewerkt worden ? I Jaiw. Naar den inhoud van het | 6. Artykel der Ordonnancie, ten |
§huize van een der Gecommitteerde 4| Proefmeesters, beurteling rond gaan- |j! de: of op zulk eene plaats, waar w men hem wyzen zal. De Trap moet by maken in het eerfte werk een's Vrymeesters, die denzelven aangenomen zal hebben ; welke Vrymeester zulks moet aandienen by Deken en Beleders, en het zelve moet gedogen, op de boete van tien Schellingen Vlaams; onder expres j verband, dat zoo de Proefdoener den Trap niet werkt, werkelyk ( dat jk is volgens de taal van de Ordon- j %y nancie,W



J5 CHRONYK VERKORT. 1397.^ & nancie , goed en deugdzaam) hy*»
I als dan zyn arbeid zal verliezen, T
II en de fcbade van den Vrymeester Jj !|| vergoeden; maar we! gewrocht heb- I
Ij bende, moet den Iqkomeïïng, door jl j den Vrymeester, zyn arbeid worden I [ betaald, alles ten pryze cn het zeg- j
Igen van gezworen viüteerders. j Vraag. Hoe lang mag een Inko- 2 meraan zoodanigen Trap beezig zyn ? jj Antw. Het groote ongeriePtwelk \ « de Vrymeesters, en diegeenenvoor K g wien zy werkten, door het talmen ff g der Proefdoeners difcwyls leden, is $f oorzaak geweest, dat, op voor- ff dracht van het Gilde, by Stads Re- Ij folutie van den 29. der Lentemaand I 1670. deezen tyd is bepaald: ha- Jl mentlyk aan een trap, hoe groot jj die over het kruis zyn mag, van j 25. tot 30. treden, den tyd vaivvier Jj eerstkomende weeken; van 30. tot jj 33 treden, vyf weeken; van38tot Jj 47. tredèn, zes weeken; en de jj Btraprèii van minder ofd meerer JL Y'-. tix-e-fJ



I^ffi »«33s&» «gt
C^t398 ZEELANDS $ l treeden , in zoodanigen tyd, als I Deken en Proefmeesters naar billykheid zullen vinden te behooren; al les op de boete van oC 5- Vlaams, ten profyte van 't Ambacht, en I boven dien 5 fj voor ieder dag, ctie I den Proefdöcner boven den geflelden tyd werkt; ten voordecle van s de arme perfoonen van 't Ambaciv;.
Vraag. Mag een Inkomer met' 3 ais Vrymeester werken, eer de geIk legen held om een Proefttap te maa-;S Itt ken zich opdoet? ff dntw. Volgens het 7. Artykel defl j Ordonnancie,. kan zoodanig een In- kamer, nu dat by de Proeven varai 't Kazyn en het half Gebint gemaakt heeft, als Vrymeester wer- • ï k«w; bv provifie niet meer. hfflijl I dende/dan twee knechten zondeïii j een joneTe :-.ook seen koop werk aanjj I neemeiule op d'é boete van ti'enj Schellingen, aiies ter tyd toe da^j1 {■ 'er een ' Trap te raaaken zal zyn : h als wanneer hy op ontbod van Def«S Ren;



ft, CHRONYK VERKORT. i39o£^ iL/ken en Beleders verplicht is, de- «* [I zelve te wrochten zoo als reeds is f f gemeld. En indien hy daaromtrend | in gebreken bleef, word hy in het
()Ambacht niet ontvangen , en dat : zonder terug gave van het geld, 't welk hy ten Inkomen zal gegeeveri hebben. Vraag. Wie zyn over het opneemen deezer Proeven geftefd? èn 1 aan wien Raat de opperfte beflisfmg ft daar over ? l i
g Antw. Dit verklaard het 5. Arty- ra fjf kei der Ordonnancie woordelyk , l aldus: „ welke proeve re vinteeren ff
Ii „ seordonneerd zullen zyn , de ge- I! ; „ zworen Vifiteermeestersdie de- j| „ zelve Proeve ontvangen zullen, | „ als Gevoegden of Gecommitteer- t | den van wegen het Collegie van f H „ Wette;' ende zoo verre tusfehen || I „ dc-Inkomende ende'voorfz. Proef- ||f „ meesti-rs ofte Vifireerders, cenigè-jf' Iij, qliefticvfeste, zal daar v an mogen jp, I;.,, rapport gedaan .worden., saqn.M &: ; Z z z z Coilegie^,



4j^Sjffi» ii—ui «ifltMt ffiMii'i.i.-w^»sll
^1400 ZEELANDS ' gtt ?g „ Collegie van Wette, om daar van M I „ geordonneert te worden naar beI „ hooren". Hier by komt nog in I aanmerking, Hun Ed. Achtbare ReI folutie van den 24. derHooymaand 1 jj 1660. waarhy geordonneerd word, j j dat den Deken voortaan als vierde |
!Proefmeester, by het doen der Proe- j ven moet tegenwoordig zyn : gelyk ook de Refolutie van Hun Ed. Achtb. van den 21. van Sprokkelmaand I 1665., waarby vastgefteld word,Aj ., dat tot de ïntpeéiie van 't Ma- ff „ teriaal der Proeven, voortaan maar W „ twee Perfoonen als vibrators zou- S | „ den occupeeren, ieder op een j j „ Schelling Vlaams*" Vraag Op wat wyze verbind zich 11 den inkomerrdcn Vrymeester Tam- | merman, aan het Gilde, en het ij Gilde aan den Vrymeester? Antw* De Inkomer doet een ge- jj Iofte van getrouwheid aan, en be- j vordering der belangens van het j Gilde, van zyn kant. Daar tegen, a geeftiSt
ffcfijff it 1 •m^^-ses^mssa^



t% CHRONYK VERKORT. 1401O SJ geeft hem de Deken een behooriyk ê I ondertekende Vrybrief, op Zege] I [Ij weike Vrybrief den Inkomer ver' | ijl plicht is, binnen drie weeken naa f J dat by is vry geworden, vertoond I ,1 te hebben aan den Zegelaar. J Vraag. Op wat kosten loopt het I ffl doen der Proeven, en het verder
1 XM }V9VÓCI) 'm het H»istimmermans i I Gilde? I
Antw. In het 8, Artykel der OrI donnancie word het Inkom - geld ge- J , * fteld, voor iemand the buiten Bep.vesten Schelde geboren is, op 20. & Schellingen ; en op de helft zo0 f; ' v^l. wor dien, welken binnen de | 1 i mm is geboren: doch dit is by f Stads- Refolucie van den 21 van 'f' Sprokkelmaand 1665. verandert, en libepaald voor een Vrymeesters-Zoon § op 10 Schellingen; voor iemand I binnen WesterR helde geboren 20 |f ' Schellingen, en die daar buiten se- I boren is, op 20 Guldens Voorn I ' worden de Salarisfcn voorde Proef- & Zzzy. 2 meester^



$5 ^^«mmm^^SS^' f
f31402 ZEELANDS fk
W meester en Deken by Hun Ed. jj Achtbare befluit van den 24 van Hooymaand 1060, en het daar even gemr'de van den Jaare 1665. be- j| paa'd ei belopen, met het betalen der Staidplaats- voor het werk, ge-
i v, one y k, zonder ongelukken op r£ 4
12 Viaams. De inkomende Vrymeesters betalen, om, alvorens de Ttappen-Proeven gedaan zyn, met twee K'ue'chts en een Leerjongen te «L mogen werken, 4 Guldtas; volgens Jj, 3g aecoord. Voor de Pel en 't Blalbcn |! f? mede 4 Guldens. De kosten van V B het Hout tot Het doen der Proeven,
!cn het aecoord 't welk thans gevvoneiyk voor het Trappenhontgehaakt „ word, mag men'te faamen wel op
I<£ 16 Vlaams rekenen; Hier by gevoegt het verteer, by de ouderfcheiden opneemingen, en de gewoone maaityd , die den Inkomer geeft, } worden deeze kosten, vooral,. in- | dien hét koopen van het Burgctrecht » daar by komt, op ruim hondertj (J> Ryks-|



"f.) CHRONYK VERKORT. 1403^5 :*| R}'ksdaalders, en wat voller geno- « j| men, zelfs op <£ 60 Vlaams be- [j \r, groot: Bv het inkomen betaald den IJ !1 nieuwen Vrymeester aan den Deken ffl
IS Scheliingen, voor den Diakony- JJ' Armen: En vervolgens twee Gul- H dens Jaarlvks , rot een Jaarpenning; 1 'Vraag. Mag een Vrymeester Tim- w nierman, zoo huiten als binnen de j Stad, en meer dan op eene Plaats, I ■ zyn Winkel of Werkhuis hebben ? ff A Antw. Volgens het 9. Artykel der jk 5 Ordonnancie moet Vrymeester, wo- f| f nende binnen deeze Stad, zyn Win- ff kei hebben binnen Stadsmuuren, en ook maar op eene plaats, op de boete van xo g Vlaams. Het eigen j zelve word by dit Artykel betrekkelyk gemaakt, op de Vrymeesters binnen Arnemuide: doch, zoo als gezegd is, wat Arnemuide betreft is buiten ufantie.
Vraag. Is een Meester Timmerman bepaald, in dag of tyd, om te werken of te laateri werken 1 &



^.^s-. ^ji^^^-gaag^
1^1404 ZEELANDS. Q4 Antw. By het 21. Artykel der Or- £ donnancie word gezegd, dat zoo wat een Vrymeester werkt op verboden d.igen, en men dat dat be- [ vind en getuigen kan, die zal ver- j beuren 3 Schell. 4 §, ten behoeven j van den gemeenen Armen; En in ' zekere overéénkomst van het Gilde, a, van den 28. der Lentemaand 1674Word bepaald, dat niemand van de w Meesters zyn Kneclit zal mogen ft laaten overwerken , ajs op de boete i O van twee Schellingen , van ieder f *!' Knecht Jaariyks, voor den A:u- | bachte.
Vraag. Zyn 'er ook eenïgs bepüalingen omtrent het aanneemen van Leerjongen;, gemaakt ?
Antw.'hy het li Artykel word gezegd, dat geen Vrymeester eenig Leerjongen zal mogen aanneemen, j minder dan voor drie Janc> „ hangende welken tyd, de Meester nier zalmogen hebben, meer dan eene A Leeejöngen. op de boete van 20. J t>Schell. Vlaams. ' VraagM



$ chronyk verkort. 1405^1
3 Vraag. MoeteenLeerjongenniets tl aan het Gilde betaalen, by het aangaan van zyne Lcerjaaren?
Antw. Volgens het 12. Artykel I der Ordonn. moet de Meester, voor j den jongen, Zoo binnen als buiten I J Bewesten Schelde geboren, betaa- ( fcn, tien Schell. Vlaams; en zulks binnen zes Weeken, naa dat hyhem || heeft aangenomen; op de boete van 1 i dubbel te betalen, wel verftaande, j h dat dit inkomgeld, als hy Vry- At | meester word , tot afflag ftrekt. ff 7 Wyders is by Hun Ed. Achtb, Re- W folutie van den 2r der Sprokkel- f maand 1665. vastgefteld , dat de I bovengemelde Contributie der Leer- { jongens zal worden opgehaald, door ff den Knaap; doch moet deeze na Ij i acht dagen verloop nogmaals daar- I om komen , word die' Contributie || tot 15 Schell. en ten derdemale, na 11 , vcrloon van andere agt dagen , moe- [ ytende wederkomen, tot 20. Schel- I Mingen Vlaams verhoogd; alles op « | parare Executie. Vraag.?!



if^Hoó ZEELANDS { si Vraag. Is ten dcezei niet eene: uitzondering , ten voordeele der r Kinderen van Vrymeesters? ■ -Antvj. Ja, zulks word uitdrukke-lyk by bet 11. Artykel der Ordon- ■ nancie bepaald, in deeze woorden:: „ Zoo wat Vrymeester die Kinde„ ren beeft, bet zy getrouwde ofte ! „ beftaande, die dat Ambacht van \ „ Timmeren zullen willen keren,. „ die zullen gebonden zyn, te gee- ■ „ ven als zy dat Ambacht beginnen i „ te leeren, een Schelling voor 't t „ Ambacht ende daar mede zullen I • [ zy vry zyn drie Jaaren lang; en "t einde der voorn, diie Jaaren, , „ zullen zy gehouden zyn te geven, , n geJyk ook alle andere onvrye Ge- ■ M „ zeilen , een Schelling en een Groot,. tot profyt van de arme Gilde „ broeders 's jaars, tot dat zy de „ Proeve zullen gemaakt hebben,, „ ende Vrymeester zyn van den voorfz. Ambachte: als dan zul- -i g§ ,, len de Vrymeesters-Kinderen <i &■ . i»5 nog('!



IJ} CHR( >NYK VERKORT. 1407^ » ,', nog geeven, 1 een Schell. als voo- $ | „ ren, ende als dan zullen zy den jj f 55 Vrydom gebruiken , afs andere ij i! Vrymeesters".
j| ^ A^Y/^/r. Welk eene bepaaling is f| li 'er nopens het getal van Knechten jj jj of Gezellen,-en Leerjongens, dit: jj B een Vrymeester houden mag? jj Antw. Hy mag volgens'het 14. -jj'* Jj Artykel der Ordonnancie niet meer ij | houden dan vyf Knechten met een § || Léerfongbn, of zes Knechten zon- til U der Leerjongen: doch, binnen de» r Vryheid deczes- Stad, een nieuw hf Werk aangenomen hebbende , ft i welk hy met het gemelde getal fl Knechten niet machtig waare op te- I maaken, binnen den tyd by de aan- ü neeming bepaald, dan moet hv door J den Knaap zoo veel ledig aaande j Vrymeesters ontbieden, ais hy tot \* hetopmaaken van 't gemelde Wérk I behoeven zal; die dan zullen ge j 1 houden zyn, te werken, om een J Jl daggeld, zoo als zy met den ande- 4 r ^ Zzzz 5 rerjCl



^1408 ZEELANDS £ *f ren zullen kunnen overéénkomen; waar voor zy zullen verplicht zyn te werken, zoo als een Meester toebehoord, tot het voleindigen van* dat Werk toe, op de boete van 10 fj. Vlaams. Doch zoo 'er geen ledig gaande Meesters waren, mag hy zich voorzien van zoo veel Knechtén , en onvrye Gezellen , als hy | nodig zal hebben, tot volmaking van «i zyn gemelde aangenomen Werk, n zonder dezelve in eenig ander werk . j» te mogen (tellen : al'es op de. boete « f van io Schellingen Vlaams. Dan, 1 ' volgens de Coftume by het Gilde ! ingevoerd, word voor ieder Knecht, I dien een Vrymeester meerder houd, B dan by dit Artykel bepaald is, be-
Itaald een Gulden I Frarg. Hoe moet de Meester >: 7ich gedraascn, by het aanneemen ! van Knechts of Gezellen? Antw. Hy mag de Knechts van I andere Vrymeesters nier onderhuu-
r\ ven, met menr dag-geld, of eenig / j$ andere ;



73 CHRONYK VERKORT. 1409 K andere baate of profyt te geven: vol- w gens het gemelde 14 Art- derOr- § donnancie , op de Boete van 20 ff I Schell. Vlaams; en zoo cm Knecht | "| by een andere Meefter alhier ge- I werkt heeft, moet hy volgens het 16 Artykel, den vooigaanden MeeRer vragen, of hy hem ontflagen j I heeft ? Voorts is dé Meefter volgens het 17 Artykel gehouden, n^a dat I den aangenomen Knecht veertien da^ gen by hem zal gewerkt hebben, den & i Deken daar van kennis te geven, f| f Knecht zyn Gilden Geld aftelt orten* j en het zélve binnen 14 dagen aan ' I den Deken te betalen, op de Boete • van 5 Schellingen voor ioder Knecht. I Doch by Reiblurie van hun Ed. j Achtb. van den t van Hööymjtand ] 1679. is de aangifte, nopen-, aar.ge- | nomen Knechts , binnen de drie j dagen bepaald, op do voormelde I Vraag. Kunnen de Knechten ais i het hen behaagd, van den eeiien LMeeftcr naar den M de ren Overgaan? \



r^i4ro ZEELANDS fk »'•• itow. Ziet hier wat daar omtrént' Öj het 16 Art. der Ordonnancie woor-' I delyk zegd: „geen vrve of onviye j ! „ Gezellen, werkende inleen Mee- li! I fiers daggeld, zullen zich rongen Jj! I „ hefteden by eenen anderen Mee-.' j! j „ fter, zoo lang als hem zynen eer- jj' i ,, ften Meefter werk geven zal, en j|: j „ hem voor zyn loon betaalen wil; j „ ten zeggen van de Gezworens, jj| jj op poene, vanbinnen een maand, jjj jl 5, binnen de Vryhcid (deezer Stad) dij 23 „ niet te mogen wei ken. f| ff Vraag. Betaalen de Timmermans w 'P,Gezellen eene Jaarpenning? I Antw. In de Ordonnancie vind men j daaromtrent geen gewag gemaakt, S behalven het geene hier voren uit I j het ii Artykel is aangehaald; dat | '
namentlyk de Kinderen van de Vry- j [ meefters, naa het voleinden hunner j | Leerjaaren , gelykalle andere onvrye * • j Gezellen, eén Schell. en een groot j tot profyt der Arme Gilde Eroeders j j betalen". Echter betalen thans coftu- « ^ mier-£4,
f<gg: *—m&» ' -sS^i



^5 r^eSSBmm>mm^%Xgtm T,„
ö CHRONYK.VERKORT. i4nSF 8 mierlyk alle Timmermans Knechts
I telken Jaare, by de omicbryving, Ij IJ naa den zo Maarc, ieder 13 ftuivers, I
II Zalïs zoo zy voor den 20 Maart m 1
I't werk waaien gekomen, en over Ij bet vorige Jaar niet betaald hadden, Ij | moeten zy , binnen drie dagen , naa j 11 dat hunne Meefters hen by"*t Gilde L hebben' aangcgeeven, de gemelde F f 13 ftuivers voldoen. jj jj Vraag. Wie mag bier. ter Stede 8* I Timmerwerk ,■ in Daggeld oi'by Be- i I Reding doen', of aanneemen? ff f dnm. Niemand dan de Vrymee- % ' Rers, en dat op de Boete van 10 W' Schell Vlaams, telkenreize. als he- '{ vonden word, hiertegen gehandeld jj, te zyn ,- volgens het 1 Artykel der jl' Ofdonuantie : doch deeze Boete jj ■ fcbynd by Refolutie van haar Ed. Jj Achtb. van den, 21 van Sprokkel- jj1 maand 1605. verhoogd, op 20 Schei- !j Imgen Vlaums, zelfs mag geen Vry. jj meefter naar het 10 Artykel der Gr- ij rdonnancte, binnen deeze Stad en JL Ir* Vry.Q



ws »*3«
r^T4i2 ZEELANDS
%S Vryheid derzclve , eenig Werk aan- «
neeinen, gemeen met eenig onvry ;
Gezel; noch aan eenig onvry Gezel I eenigerhanden Werk hefteden, by i
Iden hoop of anderfints ; mede op de | Boete van 10 Schell Vlaams: mo- ! gende Geen onvry Gezel anders dan '
Iin Daggeld, by den Stonde ofby den j Jaare werken, op dezelve Boete, j En zy die onvrye Personen in 't j, werk Reilen, het zyin of buiten hun ik Huis, verbeuren zoo wel als dieon- Aj « viye, 20 Schellingen Vlaams, en || «r het werk dat den onvryen gemaakt öj heeft, volgens hun Ed. Achtb. Re- a: lolutie van den 10 van Hjrfttmaand ij
Vraag. Wat is 'ar verder om- jj trent «Ie aanneeming van Timmer- ij werk bepaald ?
■ Antw. Voor eerft, dat volgens het j gemelde 10 Artykel der Ürdonnan- j tie, zoo wat Werk een VrymeeRer jj ee-ril aanneemd, 't zy van den Poor- a
Ci ters of van den Buitenman, by ge- « 5 houden™},



£ CHRONYK VERKORT. 14^
I boudeuworn, liet eerfte aangenomen Werk te volmaaken, eer by in eenig ander Werk zal mogen treeden, op de Boete van 10 Schellingen; ofbv moet den Aanbefteder van dat eerft i aangenomen Werk te vreden Rellen. | Voorts mag volgens het 16 Artykel der Ordonnantie, geen Vrymeefter meer aanneemen, en onderhanden ! hebben, dan twee Nieuwe Werken l die by gehouden is te voleinden, eer J' i en alvorens hy in eenig ander Werk I I zal mogen treden; op de Boete van a • cC 2 Vlaams, en even wel het aan- !| !genomen Werk, het zy in Daggeld I of anderfints, te moeten derven jl Eindelyk mag niemand, volgens het 3 |* Artykel der Ordonnancie, eenig || Werk aanneemen, om verder te be- | ïfteden, aan een ander Vrymeefter- I ten ware tot zulken eigen zeiven 1 pryze, als hy zulks heeft aangeno- 1 imen; zonder beding van eenig voor- jl deel, en ten gebefte van deii Befte- I der,- op de Boete van 50 Guldens J - <s»s telken || XiU** 1 &£%8&*Bm—



r>i?T4 ZEELANDS. £ Wrüze. Ook rang geen Meefter Tim- |
1mei-man eenig werk buiten zyn Am- I badit aanneemen, op de Boete van Carolie Guldens: volgens hun Edel Achtbare befluit, op het verIj 70ek der Metfelaars den 26 der fVoevmannd 1618. genomen; welke bofluir bet 16 Artykel deezer Ordonnantie uitmaakt.: zelfs mag geen Vrymeefter Timmerman, in eenig verder Gilde, 't zy Maillemers or J Lmder. Vrv worden, volgens hun | $i Ed. Achth. Relblutievandan 10 van « (f* Herfstmaand 1757* , i
iprrttc'tr. ZVn 'er geen maatregelen { : be^all^ tegen het 'mak-en van Hecht i 1 vverk ? ; L' , j
I .^/«w. Het 15 Artykel der Or-:
Idonnaucie fpreekt bier omtrend , als -volgd : „ Indien eenige Perfoon zich !v';la,gde, dat eenig Vrymesfter 3 gi "'-by hein. zyn Knaoe, ofte ander I II "-'ouderhem,"zYii Werk miswroch|1 te en bevonden word, niet via*- \ I " ketyk (dat is niet naar behoorejr) j
r'-tóL pn bevonden word, niet wcr- \



^ CHRÖNYK VERKORT. imS
£ „ gewrocht te zyn, ofte volgens het é „ beftek, waarop hv het werk zal I „ aangenomen hebben, zal znlken | „ Meefter indien gevalle betalen, de „ Boete van 5 Schellingen, en de „ party al zyne koften, fcha^ü en „ interesfén, ende niettemin, naar I „ gelegenheid der zaake, Gtfufpen„ deerd te mogen worden , ter djfcre., tie van de Wet, \an de Excerci-
! „ tie van zyn Ambacht.
L t Vraag, Mag de eene Vrymeefter È
1111 des anders Werk treden ? g
f ^ iniW' Vo,§ens het 33 Artvke! der W Ordonnantie vermag hy zulks niet, f ten zy de Meefter die bet Werk » eerft onderhanden had, te vreden I gefteld of betaald waare: kunnende I anders de eerfte, naa gevraagde en \ bekomen toeftemming van denBur- I gemeefter, den andéren, het Werk I. waar hy ingetreden is, verbieden, If op de Boete van tien Schellingen, | te verbeuren , zoo dikwils iemand 1 ï bevonden word hier tegen gcbandelt & Cr A a a a a teOJ
te



,;4ï6 zeelands ',^5 'te hebben. Dit niet alleen, maar &f: volgens een verdrag , bereids den jfc.l a8 'van Lentemaand 1674. hy het m Gilde ontworpen, en by eene An- ||pofï'ille van den Magiftraat op zeker it venccjjk lchrift van dit Gilde,-den 13 1 deuGra&maand 1683. reeds ingebruik 1 g.bticliL, doch nu onlangs, den 12 j|' van llooymaand* 1788. by Stsds Re- j| fukuie bekrachtigd, mag geen Vry- | meefter voor een ander Vrymeefters jg K-rant werken,- voor en aleer Jiy 1 den laatstgenoemden^ zal gevraagd || hebben, of" hy betaalt zy, en den- G ze1 ven Gontentement zal genoten j hebben,' op de B'ete van <£ 2. Vlaams voor den Ambachten , en hem dat Werk te kunnen verbieden. |
P'racg' Wat is 'er omtrent hec Hout. als het werk materiaal van dit Gilde, by de Ordonnancie be- j pa.dd? " . ' I
Antw. i°. Niemand -mag alhier, Volgens, l^et 26 Art. der Ordonnancie Hout .vcikop'-n in het kléin, of uit 5 i penne-ffi



\ CHRONYK VERKORT, 1417^ i penncwaerden, dan zynde Poorter W (deezer Stéde, op de Boete van zo jj ! Schel!. Vlaams, en de vorbetnte van fl ! Bet Hout , 2U. Lieden $&jj Poorters jj zynde, die alhier Hout brengen,» moeten volgens het 27 Arrykcl der I Ordwunancie van a*!e Noo'-df'chc \va- I reu, zoo Deelen,'Kapraven, Spar- » ren, als andere kleine Balken, wel I imeer, maar niet minder Verkopen, I id;m by 't bondcrt. En van Balken, $ poo eiken ais vuuren, lang boven È i'tien ellen , niet minder dan met een ff idozynteffens: welke Verkoping moet «fgelcbieden, binnen den derden dag, f en dien tyd geëindigd Zyriire, ma- \ gen zy nog drie dagen blyven leg- I | gen, ten einde hunnen geheelen laft 8 |effens te Verkoopen, naa verloop | pn welke drie dagen , zy met hun- f Be onverkochte waar moeten vertrekken, op poene van verbeurte van I dezelve waar, een derde voor den pfficier, een derde voor 'c Ambacht, en een 'derde voor den Ar-' & Aaaaa 2 menQJ



wet* r _*u
JQ,4I8 ZEELANDS fi| « men deezer Stad. 30. Geen Noord- M II vaarders komende uit Zee, niet zyn- I | de Burgers of' Inwooners, mogen, I I volgens het 28 Art. hunne Goede- f| jl ren binnen acht dagen uitventen, jj | beneden het hondert, en dien tyd I | verloopen zynde mogen zy met min- I j, der Verkoopen, dan by bunheder | | geheele laft. Nog word by dit Ar- I I tykel vaftgefteld, het Verkopen van I fl 't Wa°enTchot niet minder dan by j, Jl het kwartier.' Eenig ander jby dit J; |? Artvkcl uitgedrukt klein Hout, met « » minder dan by »t hondert, item alle « Sommers, Luikfche en andere niet minder dan by her dozyn; alles op de Boete als voren. 40. Bepaald het 9 Artykel der Ordonnancie, dat Gildebroeders bv den anderen zynde, op eenige Verkooping van Hout, elkander aandeel zullen moeten geven, zoo zy zulks begeren, en betaling doende nelFens den anderen, op Sa Boete van 10 Schell. Vlaams. 1 En eindelyk ten 5°- bepaald dit J



»B» «g.» eeg%
|3 CHRONYK VERKORT. 1419^ j» zelve Artykel, dat ingevalle 'er we- ft J| te gedaan word, niemand voor en I al eer de uure der wete voorby zy, | zal mogen koopen: mede op de I Boete van 10 Schellingen, j Vraag. Mag het Timmerhout, overal, waar men zulks begeerd, geftapeld worden *
Antw Het 24. Artykel der Ordonnancie bepaald zulks in deezer 1 voege: „ Niemand van den Ami|„bai.hte, en andere zullen eenig X 1 „ hout leggen, dan op de seordon- || jr ., neerde plaatfen, op de Kaatje», W „ als anderfints ; en de Balken, { „ Sparren , Tailles en diergelyke ,. Houten, zal men gehouden zyn ,, te ftapelen, drie hoog op mal„ kanderen, en veertien, vyftien ,, k zestien Sommeren, on derge„ Jyke Houten , twee hoog op mal„ kanderen, langs den opflag, en „ niet dwars den opflag, op de hoeft te van 5 Schel!, zoo dik wils als ILm zy dit bevonden zullen zyn te j t y Aaaaa 3 „ doen:£J



'V ir-dpiri: wclverftaande, dat als de } I „ Magiftraat de eerde kennis beeft .; I „ de boete liet Ambacht niet con> | pjteeren zal*'.
Vraag. Mag niet eenig klein Timmerwerk gemaakt worden . door lieden niet vry in dit Gilde?
Mtw. Hier tegen is een uitdrukkelyk verbod,- in liet 29. Art. der ■ Ordonnantie, houdende, dat niemand wie hy zy, in het Timmermans GU-
fde niet vry weezende, zal mogen-i . maaken, Doodkisten, Kramen, Lad- • ders, Kloetdokken, Schuytftokken, < Kleerftokken, Hondekoten, Schragen, Bankken Aschbakken, en der. gelyke ft ikken , op de, boete van .. 20. Schell, Vlaams, en verbeurte van het werk : ook verbied dit Artykel, aan onvryen, alle werk, 't welk vastgemaakt word , het timmerwerk aangaande, op dezelve boete ; een derde voor den Armen, en het overige voor het Ambacht. . jk Voorts mogen, volgens het 30. Ar- i
tykelJ
CiM^f»



lim»t—
CHRONY'K VÉRKÓRJ. 'igtójj tykel, geen bouten Goten 'cp 'de |f koop gemaakn worden', dan door | die geene, welke in bet Htrrs-1 of I > Scheepstimmermans - Gilde vry zyn, j i op de verbeurte van die Goten, zoo zy, gemaakt en verkocht zyn- j de, achterhaald worden. i I I Vraag. Mag ook eenig gemaakt I Timmerwerk van buiten inkomen ? j Antw. Hier tegen is het 32 Artykel der Ordonnancie ingericht; : j & Verbiedende, aan wien hy zy, b'et"-.| , li brengen van eenig gewrocht, werk, ff I Sr het Timmerlieden Ambacht aan- % ! gaande , binnen deeze Stad en | Vryheid, om bier te ftellcn ofte | laaten {Treilen, alles op de verbeurte , van het7elve Werk , en van thien Schell. VI: am , de helft ten voordcele van den Armen, en de ander»helft voor 't Ambacht, Zoo dikwils 1 hier omtrent word overtreden : t enter met uitzondering van alzulk werk, V welk iemand zoude vön noden •fc! hebben, en darde Vry meestérs dee- « l.V Aaaaa 4 .^ro



0 (ga m*ssz&* tfg 58
{^1422 ZEELANDS
» zer Stad niet konden of wilden maa- ki ken; in welk geval den Burgemees- j tér daar van alvorens moet kennis j hebben. | Vraag. Heeft dit Gilde niet fom- | wylcn met die van bet Schrynwer- | kers Gilde verfchil gehad, over ze- ' I
iker Werk ? Antw. Ja : de Schrynwerkers don- 1 den in 't begrip, dat de Huistim- | merlieden geen Schouwmantels of ( platte Portalen mochten maken, gfc nog het gene aan de Kafynen be- || boord: dog de Magidraat verdond w
||by Refolutie van den eerden van ' Lentemaand 1653., dat die van het ' Timmerlieden Gilde zouden vermogen te volharden, in bet maakcn j van alzulk werk, mits. dat geene j Lympotten daar toe zouden worden ' gebruikt, noch ook Schrynwerkers { Knechts; welk een ander verdaan j wierd, die van bet Schrynwerkers Gilde privative te competeeren. Voorts wierd den 28 van Grasmaand O



^S3 ====^^==«^3^1
|3 CHRONYK VERK0RT. 1423^3 jsf maand 1703., door den Magiftraar, w H bekrachtigd, een aecoord tusfehen jj het Timmermans- en Schrynwerkers j II Gilde, waarby onder anderen, aan ! || de laatstgenoemde word toegeftaan, ij het maaken van Doodkisten en WaJj penkasfen; doch teffens aan deHulsj| timmerlieden vry gelaaten, het ge- 1 I biuik van den Lympot, aan vast| ftaande Huiswerk, zoo tot fieraad J als anderlints. Eindelyk wierd een j vry ernftig Rechtsgeding, tusfehen 1 > H deeze beide Gildens, by verdrag, || !|' met goedkeuring der Magiïtraat, den w I 28 van Wintermaand 1765. den bodem ingeflagen ; waarby aan het Huistimmermans Gilde word toegedaan , het maaken van vaste kasfen, l in muuren of tegen befebotten, tot affcheiding van Vertrekken dienende, mitsgaders het maaken van Raamen met Blinden, zelfs in fteenen Kafynen; en waarby nader word bekrachtigd, de bovengemelde overeenkomst van den Jaare 1703. « M A a a a a 5 Vraag



fiftfU ' ZEELANDS &
JreJ 'Vraag. Omwent welk Timmer-^ werk, b'gd 'er verbod van den Ma-' giftraat ?
<?7?w. Wegens vïfTche'ïderi werk aan 'sBeeren Stralen gelegen. A s 1 den 27 der Hooymaand 17TT. wierd niet alleen aan dit Gilde, maar ooi, aan de Metfelaars, Lootgieters en Schilders alhier , verboden eenige reparatie te doen, aan Huizen met 'j houten Gevels, zonder Authorilatie JU op pcene van daar voor niets te ino- { « gen rekenen, en een boete van 25 * sïr Guldens, teii voordeele van den ' j aanbrenger: Ook wierd den 9 van | Louwmaand 1739. aan het Timmer-" ■ "lieden Gilde verboden, het zetten van Stellingen of Hokken, en 't broeken aan de Straaten , zonder Verlof van een der Heeren Thesauriers'. Zoo is 'er ook nog een Re- j fokitie vaif den Ta. der Hooymaand 1783., tegen het Rellen én vernieuwen van Luilfeis, en van den 10. *3 der Hooymaand 1789., tegen het 15 repa |



0 CHRONYK VERKORT. 1425
» repueeren van Pothuizen, zonder n t ;eiïeminieg van Theiimriers.
•' PfMg. Heeft dit Gilde ook eenig recht van Preferentie?
Antw. Ja, by Haar Ed. Achtbare !
1 Refblutie van den 1. van Hooymaand 1079. >S op verzoek van dit Gilde aan het zelve toegedaan, het reohc' van preferentie, voor den twee faaren; dog alleen over bee!■■ hod:gC:
} reparatie; wordende-alle melioratie..| ||of vennakelykheden (dit is he&Bi g woord van de Refohme) drier'va 1 tt V uitgefloten. ^| | Praag. Worden by dit GildeBui- f
. {eiirimmeivieden toegelaten, cii op ■ we;k een voet?
Antw. Deeze ' kunnen z'di vol- i geus de Coltinnen,- hy het Gilde ingevoerd, by het Jaar vrv maaken, . orn, namentlyk, huiten de Stad te-
Imogen werken, betalende daar voor 3 25. Schellingen Jaadyks, en wel altoos een Jaar in voornai, ten einde *. het deswegens beiw&rfyke naioo-
1. it



mfês i3sg^« i f
^1426 ZEELANDS A
> I pen voortekomen ; zy betalen boven^' dien, voor hun Inkom - Geld , mede 25. Schellingen , en ftaan onder het I uitdrukkelyk verbod, van geen Werk j
!in de Stad te brengen, onder wat j voorwendzel zulks zoude mogen | weezen, op verlies van hunnen j Vrydom, en aanflag van het ingebrachte werk; waartoe zy zich, by belofte, en handtekening in het 1 Gildenboek, verbinden.
H NB. Jets derftelyks is ook Coftumier f by het Metfelaars Gilde. W
IVraag. Wat is 'er by het Ovcrlyden van een Gildenbroeder be- j
Ipaald, ter zyner Begraafenisfe ? Antw. In het 19. Artykel derOrdonnancie word gcze<rd, dat, by ■ zulk een fterfgival, Deken en Be. | i Ieders den Knaap zullen rond zenI d.;n, aan alle Vrymeesters, om den j I Dooden ter Aarde te helpen, en I ^wie, in de Stad zyt:de, hier aan in^p
Qbp.i 11 Maaat^wwMB s$



$ CHRONYK VERKORT. 1427 || * gebreeken blyft, verbeurd 15. ftui! vers. Voorte word by het 34. Artykel bepaald, dat, als een Gildenbroeder fterft, zyne Doodfchuld zal I moeten worden voldaan, tot 3 Schell. 4 Grooten, tot behoefte van het Gilde, en een Schelling voor den Knaap. Deeze Doodfchuld, word |I ook hetaald, by het Overlyden der I Huisvrouw van een Vrymeester; i edoch word by hetzelve Artykel ge- j| » zegd, dat de vier laatst ingekomen & t Vrymeesters den Dooden ter Aards || f zullen moeten dragen, op de boete Y ' van 5. Schellingen, ten ware den- { zelv-cn by anderen gedragen wierde.
Vraag. Genieten de Weduwen I der Vrymeesters by dit Gilde eenig voorrecht ?
Antw. Dnt zy volgens het 35. Artykel, het Timmerwerk by haar lieder Overleden Mannen begonnen, met zoo veel Knechten, als een Vrymeester zelve, mag laaten op- j \ maaken; doch daar na, vermag zy, S 5 > met ril



^ryfa<^
Ot423 ZEELANDS  ^ met niet meer dan twee Knechts te a Ij laten werken, en zulks voor haar li éigen' Rekening, en zonder die te j| mogen leenen^ of vour een ander | Meesref te hevryen., telkens op de f boete van to.'Schellingen. ' i 'i Vraa's. Hoe is de Regeering van I | dit Gilde firncn geftbldf' I Jtotïfi. Uit een Overdoken, zynde ,j ] een Lid uit de MagiRraat, voorts || iyn; 'er zes Leden van het Gilde, *| waar van altoos een als Deken, en K H twee als Beleders in functie, of si 'if Regeerend zyn : en bier by komen Q I drie door den MagiRraat aaugefteldè ] en beëedigde Proefmeesters, welJ j 1 ker Functie, en daar voor by hun ! genoten wordende Salaris, uit her )
II u- voren gemelde genoegzaam j j blykr. J J Vraag. Heeft dit Gilde geen Be- ]
f f Anl*,v. Het Gilde word bediend ! door den jonden Vrymeester, die t&. deszelfs- Knaap is , zonder iets daar & 't$ voocO



-"'^ESgbg nu.-ttBe^(p
Ö CHRONYK VERKORT. 1429^ I voor te genieten, en die zig daar» f' van niet mag verichonen: wordende f I donzeden Knaap, by ziekte ofaf- j f weezighek» buiten de Stad. vfcrvan- 1 ; gen door den vongen ionqften Vry- j £ meester, volgens het 3. A rykel der : Ordonnantie. j Vraag. Wanneer en hoe word dit Giide vermaakt ?
Antw. Altoos jaarlvksrp den 20. , der Lentemaand, zynde daags naa k St. >/*/>/;,. Patroon van dit Gilde. Ji bDc Re|erifen »van bet zelve, heb-ff t ben altóós van, te vooren ccn vry W drietal gemaakt, gtwoonelvk even- < ' wel, uit de oudeÉÜekens en Rele- J | ders van hetzelve • vvaaröp ten voori meiden dage geRcmd word, door I
het gcbeele Oi de, daar toe hy over I nachtlche wcete hy een geroepen. t Zoo dra de faarlykfebe Rekening door Deken en Beleders, ten aanhoren van de leden, gedran is. : Wordende die geene welke van het I Ldrietal de uieefte Remmen heeft Dc- JL



f^r^l ' ZEEDAND'S ken, de volgende Regeerende Eele-v* der, en die de minfte (temmenheeft blyft rustende,- wordende de afgegaane Deken eerfte Beledcr.



j^^^^re*—L—
Qj ProyintiaalclmpoftenyanZeeland* i; Azyn. Betaalt per Stoop i Stuiv*.« Mocnvyn, en Zuuring-Azyn van j . buiten de Provincie. -. 2 Stuiv. . Berstïaal. Betaalt den 7. Kooppen. j PB ier Zceuvvfch, per Ton
Bet. voor Burgers 1 Gl. 4 St. Voor Tappers 3 Gl. 7§St. .BoKKfNG. van'buiten, Betaalt van dé ico ftuks. 3 Stuiv. :. Boter., van bu.ifcen de provincie, i Betaalt f Ton van 40$. 1 Guld. \ > Billet. 3 Stuiv. A\
ï.Brandewyn. Bet. per Stoop 8 Stuiv. ff | per Anker 6 Gl. 8 St. Bil liet 6 Sr.
zamen 6 Gl. 14 St. 1 Brandhout, van buiten de Prov.
Betaalt den 10. Kooppenn. . Gemaal Tarw,e, in de Stad de Zak 2 Gl. j
tenplattenLande.34St. jj
Rogge in dcStad de Zak iGl. | - ■■ ten platten Lande 1 ?St. jj Boekweit de Zak. • 8| St. U Garfle^Gort, de^GoefcheZak | 15 Stuiv, |
X deMidd.Zak 14St. jk
f B Billict per Zak 2St.£j



Provintiaale Impojlen, (j
Kooi.ex. Betaalt per SchaaJ. 3 Sr.::. Billiec tot loSchaalen toe. 2St. , Smits, de Hoed. 16 St. .
VVyn. Bet. per Stoop, voor Tappérm 5* Stuiv.'. Rentieren 12 Penn., zamen 5I Stuiv. . Betaalt per Anker 4GI. 14 Stuiv. . Bet. per Stoop voor Burg. 4§ Stuiv.. Rentieren i2Penn. zamen 5^ Stuiv/. i k Betaalt per Anker 4 Guld. 4 Stuiv. . ff Billet per Anker 3 St.j.
V Türp. Betaalt per Laft. 6 Guld., Billet. 8 St., Tabak. Betaalt per {£. 3 St. gekorven van buiten per ££. 6 St., Shuiftab. van buiten per f§. 6 St., Carotteri, per f§. 3 St..
, Zeep. Betaalt per Ton van 240 f§.
"ioGuld. 4 Sr. i. harde Zeep, perfg. 12Penn.!. Zout Betaalt per Zak. 4GI. 10 St. , Quotifatie van 4 Perfoonen
r[ ió Schell., waarvoor zy één 1
*5 Zak Zout mogen haaien. \
j«*t , ~ ^ 5



:3 Ordeophet Afvaarcn der Beurtfchepen "^t 15 Van .4
fj MIDDELBURG op ROTTERDAM, 'J VaarcnalleDagenVoordenmiddagafy j omtrent op die Uuren , gelyk de 1 oaderftaande TafelaanwviK 'I
Van ï April tot 30 Sept. op Nieuwe of : Volle Maan,'s Morgens, tenhalftollr.
1 Dag daar na quar¬
tier over 10 Ur.
2 Dagen daar na ten
ït Ur
, [l } Dagen daar na ten $ half ixUr.
■e 4 Dagen daar na ten j| half 6 Ur.
5 Dagen daar na ten
half" 7 Ur
6 Dagen daar na ten
half 8Ur.
7 Dagen daar naten
half 9Ur. Op Quartier Maan ten lialfc) Uuren. ij 1 Dagdaarnaq. ov.9 ! ïDag.daarnaten 10 j 3 Dag. daar na ten 6 ! 4 Dag.daarna q.vo.7 R 5 Dag. daar na half 8 öDag.daarnaq.ov.S
^an 1 OBober tot ji j| tfaarfop Nieuw-of J folie Maan,'s Mor- g jens, ton half loUr, I [ Dagdaar na quar- l tier over i o Ur. I iDag. daar na ten u j (Dag daarnahalfiz li $ Dagen niet varen, '1 Nü. Tenwaare dee^e :% invalt op een Dag, & ' wanneer de Am- X ' fterdamfcie Bode \ moet vertrekken. \ Vaart dan ten half 1 | ?Dag. daarnahalf'7 , 5 Dag. quart. over 7 j fDag. daarna ten 8 Op Quart. Maan ten 9 i iDagdaarnaq.v.io j 1 Dagen ten half 11 | 5 Dag. daar narenu i |Dag.daarna half7- • yDag. daarna q.ov.-» | SDag. daar na ten 3 & 7Dag.daarnaq.0y 9 ijl



a^Ordeophet Afvaren der Beurtfchcpen£: *** Van MIDDELBURG op Aardenburg alle Vrydagen. Arcndsk.CsIIr.) alle Donderdagen. Antwerpen al! e Dings.en ï rryd. Axel Blle'Dings.enVryd, Alkmaar al]e 3 h 4. Weeken.
Brusfel a-lleDond,ofDings. j
Bergen-op-Zoom alle Zond. Woensd. j
enVrydar-en. Borsfcle alle Dohd. afVryd. \
i Biervliet alle Dings.enVryd. J
s% Brcskcns slis Vrydagen. !;
Breda nWzlVocm dagen, oj
| BofcbCsHertögO aHë Vrydagen. 1 Bonimei ^VeertienDagen j
; Brugge alle Veertien Dagen
j Cortgene alle Donderdagen.
| Delft en den Haag alle Vrydagen.
IGorcura alle Vrydagen.
Goes tilt Maünd.en Zat.
j Gouda zY<QlVoe:;sd.enZat. Groningen pilo Zes Wecken.
Harfmgen alle Zes Weeken»
*[ Haarlem Zaturdageft. «
t$IIu!ft alle Vrydagen. Q



OOrde opliet Afvaren derT3emtichcpen<jp| F Van MIDDELBURG op
Yfcndyke alle Vry'dagen.
Leiden alle Dingsaqgen.
Leuven alle Zond. nfDings.
Mechelcn alle Zond.ofDings.
Maartensd. (St.) alle Vrydagen.
'N. of St. joosland all&Maand. en Don.
Nerifen nile Dings.en Vryd. .
Nimwegeii alle VeertienDagen
| Ooftende nUcVeertienDagen 1 >
I PhiKppirie alle Vrydagen. f|
f ïtótterdara. afle Dagen. ra
Schiedam alle 14 Dagen Vryd.
Sas van Gent tflefVoens.enZat.
Saandam alle 3 h 4 Weeken.
Sluis in Vlaand. alle Woens.enVryd.
Th nlen alle Dings.en Vryd.
Thiel alle VeertienDagen
ï Jtrecht alle Veertien Dagen
Zierikzee alle Zond. Woensd.
en Vrydagen.
' Zaamflag alle Vrydagen.
3 B 3 Orde$9



C^Oi'de op het Afvaren derBeurtfehep I' Van ZIERIKZEE op %
Amfterdam , op geen bepaalden ty 1. | Antwerpen, BrUsfelenMechel'en, op ij geen bcp. tyd. Bergen-op-Zoom, [j alle Dïngsd, en Zond. Breda, op I geen bep. tyd. Delft, den Haag, en j Lcydèn,zlkagt Dagen. Dord, alle Wi)ensd. Goes, alle Maand, en Zat. Midd., alle Dingsd., Bond. en Zat. Rotterdam en Schiedam, als Boven. Tholen, alle 14 Dagen. Vlisfingen, % alle Woensd. Veere, alle Woensd, |, g Van GOES op £ W Antwerpen alle Veertien Dage* f ■j Bergen-op-Zoom alle Donderdagen. Dord alle Woensdagen.
Delft en den Haag alle I4 'Dage Dond^ Gouda allei4Z)^;^;raJ. Haaii. en Amft. alle Veertien Dagen Leyden alle I4 DageWoens.
Middelburg alle Donderdagen* Rotterdam alle^ó^. en* Zat. Tholen alle Donderdagen.
j Vlisfingen alle Woensdagen.
& Veere aïïcDagen. ¥
tyZicrikzee alle Donderdagen. Q



I ffi ,—«gSftggu ^-BSg^
'SOrde op het Afvaren derBenrtfchepen^l Van THOLEN op f Middelburg . alle Zondagen ran den i April tot dcn^bStptemb. Woensd.. -en van ï 0$ober tot 31 Blaart ^Dingul. Bergen-op-Zoom alle Dingsdagen. Rotterdam alle Zat urdagen. Zierikzee alle Veertien Dagen
Dord alle Dingsdagenvan
> 15 February tot j |
; • 15 Novemb. van ||
* 16 Noyemb. tot ? |
lOJati. Zdturd. Van VLISSINGEN op Goes alle Zatnr dagen'.
Rotterdam alle Dings.en Vryd. Sluis in Vlaand. alle Maandagen. Zierikzee alle Vry'dagen.
Op andere plaatfen is geen bepaalden Dag, moetende hier .toe byzonder Bevragt of Afgehuurd worden, ook Vaart op alle uur van den Dag, .een Schuit over naa Brcskens of Land «, 'JvanCadzand. B 4 £j



Orde op het Afvaaren der BeurtSf* Scheepen van VEERE op HOL-
LAND of Elders, vaarcn opgeen IJ bepaalden tyd, alleen op GOES, I Zomer en Winter.
II Van Veere op Goes, opN.ofVolleMaan I 's Morg. ten 7 Ur. f 1 Dag daar na 8Ur. : iDagen half 9,Ur. 3 Dagen half 10 Ur. 4Dagen. 10 Ur, k 5 Dagen. 11 Ur. £~ 6 Dagen. 12 Ur.
ff op Quartier Maan.
| Namidd.ten 1 Ur. 1 Dag daarna iTJr. 2Dagen half 3 Ur. [ ,3Dagen'sMorgens ten half 4 Ur. j4Dagen. 4Ur. 5 Dagen. 5 Ur. |j 6 Dagen. 6Ur.
g; rsü. ut rasiagiers oetaalen in het I { 'V Voor-Onder of Ruym, ieder óStuyv. jf ' l^en in het Agter-Onder, i2Stuyrers^ ^
Van Goes op Veere. 1 1
opN.ofVolleMaan Namidd. ten zUr. 1 Dag daar na
; 'sMorg. ten 3 Ur.
i Dagen half 4Ur. ;
3 Dagen half y Ur. ' '
4 Dagen half 6Ur. 1
5 Dagen 6Ur. ffl
6 Dagen half 7UÏ ||
op Quartier Maan. ||
's Morg. ten 7 Ur. II: i Dag daar na 8Ur. Ij ? Dagen. oUr. !: i Dagen. 10 Ur. I 4 Dagen u Ur. |. fDngen 12 Ur. I öDag.-n'sMiddags ten 1 Ur. jl



C^Orde op het Ryden der Poft-Wagens<£5 I vailMlDDELB. Op Vl.ISSINGEN Cll Sz
van Vlissingen op Middelburg.
Jan. Febr. 'sMorg. 7 fltf 'sAv. 7 C/r. Maart April - - - 6 - - - - yUr. , Mey tot Aug. - - -.-5 - - - - 8Ur.
Sept. Öïïóh. - - - 6 7 Ur.
Nov. en Dec. - - - 7. r 7 C/r.
Betaalende de Pasfagiers als volgt: : .1 Perfoon 13 St. 4 Perfoon. 20 St, 2 Perfoon. 13 St. 5 Perfoon. 20 St. : $L 3 Perjbon. 15 St. 6 Perfoon. 24St. A £| Nog bet. ieder Perfoon xSt.Boomgeld. ||
tf Van. Middelburg op Veere, en
Ivan Veere op Middelburg. Van halt Maart tot half October. • l r-aft Middelburg 'sMorg. ten half 3 Ur. '
Irai!Midc!elburg''$Morz.tcn 9 Ur. Van Veer* ■■' 'sMorg. ten 11 Ur. Van Middelburg 'sMidd. ten 12 Ur.
IVan Middelburg Namiddag ten 2 Ur. VanMiddelburgNnmdd.tenlnlfs Ur. Van Middelburg^ Avonds ten ?Ur.
!& B5 OrdeïSf



Orde op het Ryden der Poft-Wagensgpj T van Middelburg op Veere en f van Veere op Middelburg.
jj Van half October tot kal£ Maart.
jj ^ Middelburg 'sMorg. ten half9 Ur. J! Van Veere 'sMorg.ten 11 Ur.
II VanMiddelburg-'sMidd.ten 12t/r. VanMjddeibtirg^&miAdagtexi aUr. I F<m Middelburg Namiddag te 11 4 gt ffc» Middelburg'sAvQüds ten 6 t/r. ft
1$ Betalende de Passagiers opBovengem. y
IPofl ■ Uuren. [ buiten de Pofl- Ur. 1 Perfoon 12 St.ji Perfoon '18 St. 2 Perf. ieder 8 St. '2 Perf. ieder 10 St. meerder als 2Perf.; 3 Perl", icd. 7I St. ieder-Perf. 6 St., meerder al§3Perf. 'ieder Perf. 6St.,
| Die 's Morgens Voor- en 's Avonds I naPoft-Uuren begeeren te Ryden, I moet 6 Stuyvers extra betaalen. '
Vertrek^



ra Vertrek en Aankpmft der Poften^J » van Middelburg op fe* Goes, ~| Tholen, Per Land-Pojl.
Holland, Vertrekt van het
Gelderland, Pofi-Compt. ZonGeneral. Land, dag en Woensdags Vriesland, <*''sAv. om 9 Uuren, j Óverysfel, ' kobmt aan Zon- J Engeland, dag en Donderdag [
Duitfchland, 's Morgens» [ Zwitzerland, I fa NoordfcheLand.J &
Jjf NB. Met de voorfz. Land-Poft, gf
gaande Brieven moet betaald worden op Engel., Schotland en Ierland, 3 St. Vriesland 6 St. franko Utrecht. Óverysfel 3 St. franko Dordrecht. Noordholland 5 St. franko Rotterdam. Zwitzerland 5 St. franko Rotterdam. Noordf.Land. 11 St.franko Hamburg. Duitfchland, moeten gefranqueerd werden,naar de gelegenheidder Piaatien, November, December, January & en February, betaald iSt. meerder]
V5 Vertrek^



?3Vertrek en Aankomft der Póften*!
van Middelburg, op ht j Frankryk, "] Vertrekt van het lil Brabaad, Po(l . Cpmptoir \ï{
l Vlaanderen, j nhigsd. en Vryd., I \ J Spanjen,]6ft.by ysMorgens vroeg, \ | Portugal, Jöft.by l koomt aan Maan- \ l Itahen, isft.by \'dag en Donderdag \ £ J ' j Namhidagi. l|
I Ook Vertrekken dagelyks Brieven, op I I Amfterdam, -» f A Pv.otterdam, ^ Over Rotterdam jL\ «-Dordrecht, ' ongcfranqaeerd. ||: Sj» 's Gravenhage. J »;
Ook .op geheel JJ'!
I Holland, 1 Ovoren frankotot II ! Gelderland, > Rotterdam moet, § jj Vriesland, • ystuyy.by; voorts j Overyótl, { na gelegenheid der ij
Duitfchland. J Plaatfen.
IVertrek- en Aankomft der Ordinaire j Koop mans-Boden, op I Amfterdam, vertrekt JVoensd. en Ztf- | tó>vf., koomt aan Dhigsd. en ^r^i X Vertrekt van/fe^?., Dmgsd.QnVr.ydjQ 1



j 1^Vertrekken Aankomft der Koópmans-^J Boden van Middelburg op j?
' C Vertrekt 's Woensd. J I || Zierikzee. < koomt aan Vry dags en I
I* Zatumags. jl Goes. »TVertrekt'''sMaandags j ikoomt aan Donderd. I Vüi$smGz&;$F&tr»allefag'sMid. j «■ koomt terug's Avonds II Veere. I Ver tr. alledag'''sMld. I «■ koomt tempos Avonds I Jl Delft f Vertrekt Vrydags. Jl 'V| en den ^ aan Zondags »
M Haag. tof"'sMaandags. M f Vertrekt om de 14 rfo- }y Dord. < gen Vrydags, koomt I . ; C tian 's Maandags.
Leiden. f Vertrekt Dingsdags, J *• koomt aan 'sWoensd. 1 C Vertrekt Dlngsdags I drugge, < /'«/^tydags. koomt aan I t Maand, en Donderd. I
. NB. Door de Bodems op Zierikzee I en Gow werden buiten hun Ver- I p. trekdagèh genoegzaam dagelyksBrie- « K>ven verzonden. VertrckQ
^Ga^g^i&^i



C^Vertrek en Aankomlt der Pollen^} * van Zierikzee op td Walcheren. ' Goes. Tholen.
Holland. per land-Poft. '
Gelderland. Vertrekt Zondag Óverysfel. en Woensdag des 1 Vriesland. Avonds. Groningen.
Generaliteits- Koomt aan, des Landen. )» Zondags 's.Mor- j ft Vlaanderen. 1 ge-ns en 'sWoen- M ff Braband. dags^s Avonds.
V Engeland. Sjjj
Vrankryk. In de Winter geT
Spanjcn. woonlyk Donder-
Portugal. dags 's Morgens.
Duitfchland.
Italiën.
Zwitzerland, enz.
Vertrek en Aankomft der Ordinaire • Koopmans-Boden, op
1 Vertrekt Zaturdag m Middelburg. b>cn D'mgsdag, koomt $ W*ï ) aan Vrydag en Zond.^È
fisa .- ^^ms^ 1



i Vertrek en Aarikomfl der Poften 73 van Goes op
1 /ter Land-Poft. Walcheren, f Vertrekt Woensdag Vlaanderen. >en Zaturdag, koomt Braband. V aan Donderdag en
' Zondag.
Holland.
Gelderland. Per Land-Poft. Óverysfel.
Vriesland. Vertrekt Woensdag
Groningen. [en Zondag 's Avonds ( Tholen. j om haff Tien Uaren. p [ Zierikzee. koomt in Goes aan |*
Generaliteits j alle Woensdagen en '
en verdere \ Zaturdagen.
Landen. J
Vertrek en Aankomft der Ordinaire Koop mans-Bode n, op
1 Vertrekt alle veertien Antwerpen. >Dagen 'j Woensdags, jköOmt'aan 's Maand. 5 Vertrekt Woensdag
Middelburg, y^ulerdag koomt
Caan Donderdag en & ? J Vrydag. £j
igH»«~M^~ I&ff



QVertrek en Aankomft der PoftenJ van Tholen op
Goes. Zierikzee.
Walcheren. Per Land-Poft. Holland.
Gelderland. Vertrekt Woensdag Óverysfel. Ten Zaturdag, koo-nt Vriesland, j aan Maandag en DonGeneraliteits derdag. Landen.
§Groningen, j , enz. J Vlaanderen, Deeze worden op ' Braband. ( hel Poft-Comptoir te Frankryk. > Middelburg of RotSpanjen, \ terdani gezonden. enz.
Vertrek der Ordinaire- of Koopmans-Boden, op
>alle Maandag. t. nr. falie Woensdag.
Berfoom P" >alle Donderdags . 1 zoom' \ alle Zaturdag. Met |^ ■* het openen der Poort.



«*S£&*—
Vertrek en Aankomft der PoftcnQj U' van Vli ss in gen op Ir Ij Zierikzee. *ï 3
I Goes. Per land-Poft. I Tholen. Vertrekt rille Zon- | Holland. dagen en Woensdagen jl . Gelderland. van het Poft - Comp- 11
1 Generaliteits toir, des Avonds om li
II Landen. ^8 Uuren, 's Winters J Engeland. f Uuren, koomt fl
J Düitfchland. aan'alle Zondagen en j|
SZwitferland. Donderdagen 'sMor- li .Noordfchc. o-^/zj. ga Landen. Braband. -\ Deeze worden op Frankryk. /het Poft-Comptoir te Spanjen. Middelburg gezon-
1Portugal. v den. Italiën. * Vertrek en Aankomft der Ordinaire Koop mans-Boden, op V Vertrekt alle dagen Middelburg. f 'rMiddags, koomt te rug 's Avonds. jL E VertrekQ
•MO»1 "



jVertrek en Aankomft der Poften^' van Vee re op ! Goes. ~|
Zierikzee. Per Land-Poft. Holland.
Gelderland, j Vertrekt alle Zonda- \ Óverysfel. \-gen en Woensdagen, ; Vriesland. j 'koomt aan alle Zon- fl| Groningen. dagen en Donderda- 111 Generaliteits I gen. Landen,enz.J ij Vlaanderen "1 Al Braband. j M Frankryk. I Deeze worden op <§ Spanjen. \het Poft - Comptolr Jj Portugal. I te Middelburg gezon- I Italiën, enz. ( den.
J jj Vertrek en Aankomft der Ordinaire jj Koop mans-B oden , op
\ Vertrekt alle Dagen jj Middelburg, i s Morgens , koomt I j rug J Avonds. jj
i «5



:gj R E G I vS T E R. £T|
i!i Getyden des Jaars. i Quatertempers. . 3 Almanach. 4 0/>- é« Ondergang. 5 z)<? Ectipfen. 6 IVatergetyden. 7 Hemel-Teckens. 8 Jaarmarkten en Kermisfen. 9 Magiflraats Verandering. » io Vacantiën voor Middelburg. it —- Zierït^.ee. I2 . GW. j [ I 14 ' — Vlisfingen. . Veere.
16 Aanwyzingen der Hoogtyden. r
17 Sluit en der Poot ten te Middelburg. I
18 > te Zierikzee. [
ig ^ qow>
20 te xholen.
21 ■ te Vlisfingen.
22 . ■ Veere.
23 Specie-Tafels van Halve, Qiiart en Agtfle Ryxdaalders. ~
E 2 24 Notitie^



ió -REGISTER. 0
\l 24 Notitie van '< Klein-Zegd. || f 25 Provinciaale Impoften van Zee- |
26 Zeelands Chronyk Verkort. \\ 27 Afvaar en der Beurt-Scheepen te | j[ Middelburg Zierié,- Zee, Go«, II Tholen, Vlisfingen en Veere.
I] 28 Ry$^ ^ Poft-tVagens op Vhsfmge en Veere. j 20 Afgac^ en Aankomen van Poflen j II Koopmans - Boden te Middel- «
la J«rg, Zierik-Zee3 Goes} Vl'u- m
WAATER-t



P R I P-I L E G I R. * ■ Dg STAATIVN van ZEELAND- AlVn dengenen, die dezen zullen zien ofte hooren feeëzcn 'al.iit ; doen te weeten dat wy ter Dotm edige Supplicatie door Ja n Dan e, ïirseren Inwomder, mitsgaders V;ymeefènn het Boekdrukkers, B .ekliindtrs en V-ekverknopers-Gilde, bin-en de S ad M'id. klbwg, aan ons gedaan, tcneindewy hem i.'ppliunt, zyne Erven of Rcchtverkrygende pliefdërt te v^rgumren, Oer oy of Privilegie, lm met Rchifie van alle anderen binnen den ymde van Zeelandte mogen Drukken, doen •rukkenen Verknopen, eenen Alm4!mach, fen Ty rel hebbende van Zeelands Chronyk nnidnach: , behelzende b. halven het geene p't een Ordina'reAlmanach behoort, nevens f Specie^TafelvarJ kleine Zeeu.wfcbp GeldMfeclëni Zeelands Chronyk Verkort, of } 1'chry vinge van de Provincie Zeeland m 't Hgemectij van deszelfs begin tot op den egenvvnordigcn tyd ; en zullende Janrlyks lervolgd worden met eene Befchryvinge van bder Stad, Eiland en Dorp in het byzondernet Aanteekemngcn van 's Lands Zegen en Onheilen, zoo van de gantfche Provincie , als fan iederEiland S ad of Dorp meer afzonderyk, met byvoeginge van het Merkwaardige u dezelve voorgevallen,, alles ten dienfte
van



PRIVILEGIE.
van de JèÜgd, gefield in Vraagen en Ant woorden, zoo als in diergelyke Gedruktti Almanakken voor den Jaaren 1777 en 1778 ï refpedivelyk reeds is vervat, en by vervolg nog zoude vervat worden, by wyze van Aimanach , of daar- na in zulk een Formaa te Drukken, doen Drukken en Uitgeevem als ten meefte nutte der Jeugd, ter keuzi; van den Suppliant zoude konnen (trekken; cn zulks voor eenige agterëenvolgendq Jaa< ren, en onder zoodanige Poenaliteicen tegei; deContraventenrs, als wy na de Omllau i digheden van Zaaken zullen oordeelcn ti behooren.
Zoo is het , datwy de Zaake cn bei voorfz. Verzoek overgemerkthebbende,eiuk geneegen weezeude ter Bede van denSuppliant, uit Onze Rechte Wetenfchap , Souvereine Macht en Autoriteit, denzelvei; Sunpliant , zyne Erven of Rechtverkry; gende Geconfenteerd , Geaccordeerd en Geöélroieerd hebben , Confenteeren Aecordeeren en Oékoieeren hem, zynu Erven of Rechtverkiygende by deeze. om geduurende den tyd van vyftjen agter, öénvolwnde jaaren , de voorzeide Zee lands Chronyk Aimanach in dier voeger ais zulks- by den Suppliant is verzogt, e»
hiei



P R I FIL E G IE. ier voorcn Uitgedrukt ftaat, binnen den >orfz, onzen Lande, alleen te mogen Druken, doen Drukken, Uitgeeven en Verkoos m 9 verbiedende daaromme allen en eén gelyk, dezelve ZeelandsCbronykAlmanacn 't geheel of ten deele te Drukken , na te rukken, te doen Nadrukken, te Verbanden, ofte Verkoopui of elders Nagedrukt * nncn denzelven onzen Lande te brengen, 'ttcgeeven, of te Verhandelen en Verkoo* n, op verbeurte van alzulke Nagedrukte, gebraste, Verhandelde ofVerkogte Exem3aren, op eene boete van Driehonderd uldens, daar en boven te verbeuren, te pliceeien ten behoeve van de Nederduitie-Annendier plaats, daardeaanhaalingeI gefchieden: Alles met dien verftande. t wy den Geöctroijeerden zyn Erven of iichtverkrygende , met deêzen Onzen :troye alleen willen Gratificecren, tot ihoeding van hunne fchade, door her idrukken van den voorzeide Zeelands ironyk en Aimanach, daar door in gecnen -le yerftaan den Inhoud van dien te dtorifeeren, ofte Advouëeren, en veef a dezelve onder Onze Protectie en Belerminge eenig meerder Crediet, Aanzie» Reputatie te geeven, nejiiaar den Geoctroiëerden3



P R UrlLtG T F. .troieerden, zyne Erven of Rccbtverk-y*'1 gcinde, in Cas daar in iets onbeboprh m zoude irflueiTun, al bet zelve ten b uireiV lafte zuilen gehouden weezen te' Verin woorden ; ten dien einde wei expró fély» begeei ende, dat by aldien zy deezen O «el Oélroie voor dcrzelvar Zeelands Gbronyfj Aimanach willen Rellen , daar van geeaJ gea'ibreviëerde of gecontraheerde inentte zullen mogen maakcn,iiema?rgehouden weezen, het zelve Ocboi in't g.dicc! en zonder eenige Omisfie daar voor te Dcukk^i ofte doen. drukken; En ten einde del Gcö$. oicerden deezen Onzen Confente eii Octioic mogen genieten als naar behoo-e "!, latten Wy allen en eencn iegclyken dién het aanga;n mag, dat zy den GeöcVoië:rdctï vanden Inhouden van deezen, doeulaatcilj gedoogen ruftelyk, vredelyken volkoment«j: iykgenietcn en gebruiken , cesfeerenJ'.* aiie bekt ter contrarie.
Gegeeven in 't Hof van Zeeland te Middelburg den 27 . Augujlus Zeventienhonderd- Acht-en-zcven tig.
( Onder ft ond')
Te» Ordonnantie van Hooggemelde Hee* 1 ï-en.Staaten.
(Was Geteekend')
Gt J. BLANKERT/