Z A A K E N VAN STAAT en OORLOG.   Z A A K E N VAN STAAT en OORLOG, betreffende de VEREENIGDE NEDERLANDEN; zedert het begin van het jaar MDCCLXXX. AGTSTE DEEL. te AMSTERDAM, bï JOHANNES ALLART. M O CC X ft   L Y S T van alle de stukken, welke In dit agtste deel geplaatst 7. y n. Bylage Lift, A. Zynde eene ampele Concept-Inftructie voor den Raad ter Admiraliteit der Ver- . eenigde Nederlanden, ingerigt naar het voorgeflaagen Plan van bellier. . bl. x Onder deeze Bylage zyn begreepen de volgende Stukken: Schema van de volgende Concept - Inftru&ie. . . g De Instructie voor de Leden van den Raad, begreepen in eene Publikatie van de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. . . bl. 15 Concept-instructie voor den Raad en Advokaat-Fiskaal by den Raad ter Admiraliteit der Vereenigde Nederlanden. bl. 60 CoNcErT - instructie voor den Secretaris Cen Griffier) van den Raad ter Admiraliteit der Vereenigde Nederlanden. • • • • • bl. 67 * 3 Pao-.  vi LYST der STUKKEN. Pro-memoria, ofte Bylage van de Concept-Inftruerie voor den Raad ter Admiraliteit, houdende eenige PoincTren, welke, onder anderen, als Ingrediënten zouden kunnen worden geinfereert in de Refolutie van Haar Hoog Mog. waar by de vyf Collegien ter Admiraliteit tot één Lighaam zouden moeten worden gebragt. bl. 72 Bylage LHt. B. Zynde het Provifioneel Rapport van de Commisile , ter Vergadering van Haar Hoog Mogende uitgebragt op den 13 April 1787, over de inrigting van het Corps van dc Artillerie. bl. 76 Bylage Litt. C. Concept-Reglement op de Militaire Jurisdictie voor de Landen van de Generaliteit. . . • bl. 81 Eerfie Hoofdfluk. Generaale Pointen. . . . bl. 83 "Tweede Hoofdfluk. Van Crimineeïe zaaken. . . . . bl. 86 Berde Hoofdfluk. Van Civile zaaken — den flaat van een Militair Pevfoon, zig in Militairen dienst bevindende — het Voorwerp van de Civile A&ien , -- de Policie — de Financien en lmpofitien : bl. 96 By-  L y S T des. STUKKEN. vn Bylage Litt. D. Misfive van de Gecommitteerden uit de refpecdve Collegien ter Admiraliteit deezer Landen, in dato 's Hage den 5 October Ï786» in antwoord op eene Misfive van de voorfz. Commisfie, met eenige Vraag- Pointen over het beftiér, en andere zaaken, de Admiraliteit concerneerende; —<• nevens eene Memorie van de Heeren Vice - Admiraals beynst en zoutman, over eene nieuwe en betere inrigting van 's Lahds Zeemagt, . bl. 111 Bylage Litt. E. Misfive van de bovengemelde Gecommitteerden, in dato 's Hage den 18 April 1788 , in antwoord als boven ; raakende de Maand-Cedullen van 't Bootsvolk, - de Percenten der Schryvers — en de Voorziening omtrent de Plunjes van 'c Volk. . bl. 169 Bylage Litt. F* Misfive en Memorie van de zelfden , in antwoord als boven, in dato 's Hage, den 5 en 6 Octobei 1786'; raakende den Ophef van de Middelen te Water. . 174 Bylage Litt. G. i. Loco. Extract uit eene Misfive van 't Collegie ter Admiraliteit op de Maze, in dato 3 Maart 1789 , houdende Confideratien over de vermindering der kosten van Equipagie van ƒ 40 -0-0 tot op ƒ'36-0-0 per kop 's maand ; en van die van Aan* 4 bouw  vni LYST der. STUKKEN. bouw met 20 per Cent, in zommige Pétitien. . . . bl. 237 2. Loco. Misfive van het Collegie ter Admiraliteit te Amfterdam, in dato 3 Juny 1789, raakende het zelfde fubject ; beneevens uitvoerige Tabellen. . bl. 241 CLXI1I. Notulen der Krygsraad gehouden, in dato 9 September 1782. . bl. 263 CLXIV. Propositie van Zyne- Hoogheid den Prinfe van Oranje en Nasfau, in het Befogne met Gedeputeerden van Hun Hoog Mogenden , betreffende het niet uitloopen van 's Lands Vloot. Gedaan in dato 12 September 1782. . bl. 266 CLXV. Resolutie der Stad.Alkmaar, omtrent de Propoiitie der Stad Leiden , raakende de werkeloosheid van 's Lands Zeemagt. Ingebragt ter Vergaderinge .van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 13 September 1782. • • • bl. 270 CLXVI. Generaliteits Rapport op de Misfive van het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland , raakende het te gemoet komen in de kosten tot reparatie van het Dok en de Haven te Vlisfingen., en het maaken van een droog Dok. Ingebragt ter Vergadering  LYST der STUKKEN. Ir ring van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 13 September 1782. . bl. 276 CLXVII. Notulen der Krygsraad, gehouden aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog de Admiraal - Generaal ter Reede van Texel, in dato 15 September 1782. bl, 279 CLXVIII. Missive van Prefident en Raaden van den Hove van Holland, aan Hun Ed. Gr. Mogende, over het voorzien, by een Plakaat, tegen de injurieufe en oproerige Libellen , Gefchriften en Prenten. Ingebragt in dato 18 September 1782. bL-283 CLXIX. Extract uit het Register der Refolutien van de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden ; raakende het toeleggen van Penfioenen aan de Gouverneurs, Commandeurs, GrootMajoors , en verdere Bedienden van den Etat- Majoor der Steden en Plaatzen van de geweezene Barrière. In dato 19 September 1782. . . b]. 28r8 CLXX. Rapport wegens de gemeenfchappelyke Krygsverrigtingen met Frankryk ; nevens een voorflag aangaande het beraamen van voorwaarden van Vrede, en om den Raadpenilonaris te gelastigen om te fpreeken met den Franfchen Gezant over een Commercie Traéraat tusfchen de bei* 5 de  x LYST der STUKKEN. de Mogendheeen, Ingebragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 20 September 1782. bl. 297 CLXXI. Missive van den Vice-Admiraal hartzinck. , aan de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden ; behelzende redenen van onkunde der Sterkte en Manoeuvres der Vyandlyke Vloot aan 's Lands Kusten; nevens de Bylagen. In dato 22 September 1782. bl. 299 CLXXIT. Resolutie van de Heeren Staaten van Vriesland, om het vaaren van de Engelfche Paquetbooten, geduurende den Oorlog , te verbieden, en dezelve als Vyanden te behandelen. In dato 27 September 1782. . . bl. 303 CLXXIII. Advis van Gecommitteerde Raadert van het Zuider en Noorder Quurtier , op het verzoek van Reprefentant en Bewindhebberen der Westindifche Maatfchappye ter Prefidiaale Kamer Amfterdam, om eene Subfidie of Geldleening van ten minfte een Millioen Guldens. Ingebragt in dato 27 September 178a. , bl. 305 CLXXIV. Resolutie van Hun Ed. Gr. Mogende de Heeren Staaten van Holland en Westfries-  LYST der STUKKEN, xi friesland, op de Propofitie der Stad Leiden , omtren de oorzaaken der Werkeloosheid en het onderzoeken van de redenen daar van; nevens het benoemen van eene Commisfie daar omtrent aan Zyne Hoogheid als Admiraal deezer Provincie. Genomen en uitgebragt in dato 27 September 1782. . . bl. 313 CLXXV. Resolutie van Hun Hoog Mogende, tot het in dienst ftellen van kleine fnel zeilende Vaartuigen in 's Lands Zeegaten, om de Kusten te verkondfchappen. In dato 30 September 1782. bl. 324 CL XXVI. Propositie , wegens den toekomenden aanbouw van 's Lands Schepen op een evengelyken voet , ten aanzien van de Conftruftie , Verdeeling , Equipagie en verdere byzonderheden. Ingebragt ter Vergaderinge van Hun Hoog Mogenden , in dato 30 September 1782. bl. 326 CLXXVII. Requesten van Burgers en Ingezeetenen van Zwolle , aan Burgemeesters , Schepenen en Raaden, en aan de Gezwoorene Gemeente dier Stad, over het affchaffen der Drostendiensten. In dato 30 September 1782. . . bl. 333 CLXXV1II. Protest van Jonkheer van de ca- PELLEN tot de marsch. bl. 336' CLXX1X.  xii LYST der STUKKEN. CLXXIX. Request van Schout, Burgemeefters en Schepenen, van Maasfluis, aan de Hee^ ren Staaten van Holland en Westfriesland, om Schaêvergoeding van de lasten en kosten van het ingelegerd Kr-ygsvolk. bl. 341 ZA A*  BYLAGE Litt- A. ZYNDE EEN J CONCEPT - INSTRUCTIE VOOR DEN RAAD TER ADMIRALITEIT DER VEREENIGDE NEDERLANDEN. VIII. dbeè. A £AA-   ZAAKEN VAN STAAT en OORLOG. Schema van de volgende Concept.lnftruftie. By het formeeren van die Concept, heeft men beflendig on« der het oog gehad de voornaamfte InUru&ien , voortyds op het S uk van de Admiraliteit gemaakt, en ook jiog eenige andere Inttructien ; te weeten: üe Indruftfen voor de fubalterne Te vinden Ooot rc*. Collegien van de Raaden in de Ver- «atb.5 deel, pag. 35l eenigde Provircien, in dato 19 January T5R5. en die van \y February 1586. ibidem, 4 deel, p»», We^e beide overéénftemmen , zyn- 18*7* de alleenlyk het 13 Art. van de Jaaifte in twee gefputst. Inflruftie, waar naar de Gecom- ibidem, 5 deel, p»g. mitteenle Raaden van de Admirali- 4«« teit in Holland zig zullen heaben te reguleeren, in dato 1 November 1585. Inftruaie van Haar Hoog Mo gende voor Prins Maurits, 19 Maart 1587. At In,  4 ZAAKENVAN Te v:nden in het in- Inftruftie voor Prins Maurits, als KÏÏ^ÏÏ** Adnnraal-Generaal, en het Colfegie van ituperintendentie van de Admiaaliteit, 22 April 15S9. IWdem» Inftruclie voor de particuliere Cak legien van de Admiraliteit, (te weeten, vier) 22 April 1589, in tiet Rucueil der InftrucHe voor de vyf CoMegien Zee-zaaksn. ter Admiraliteit, (eynde de laaifte) en dienende tot een bafis, 13 Augustus 1597.. Groot Piacaatboek, inftruólien voor den Raad van 5 deel, pag. 28. q Ibidem , 4 deel, pag. ouate , tas. 18 Augustus 1584. 18 July 1651. Groot piacaatboek, 4 inftruftie voor de Ger.eralir.eits deel, paS. 134- Reekenkamer, 30 September 1651. ïnftruflie voor de particuliere Commisüe-Vaarders, &c. 12 january 1781. en verfcheide andere Refolutien en Stukken meer. En men heeft getragt dezelven te combineeren met de prasfente tyds« omftandigheeden, en met het Plan, het welk door de Comrnisfie in deezen is voorgedragen , en waar van deeze Concept-Inltruétie een gedeel« te uitmaakt. Men is , zoo veel doenlyfc, bezorgd geweest, (hoewel zulks niet altyd heeft kunnen gefehiedeii) dat al*  STAAT EN OORLOG. ƒ alle de Artikelen, dezelfde tak van werkzaamheid raakende, by malkanderen zouden Worden gevonden; het welk in geene der voorgaande Inftruflien is geobferveerd, — en by ieder Artikel heeft men op de kant aangetekend, tot welk Artikel van de voorgaande Inftrufties het zelve relatie heeft; — hier en daar met een korte marginaale note , waarom men van dezeiven is afgeweeKen t, ■men heeft ook aangeteekend de Re» folutien , waar uit fommige andere Artikelen, of gedeeltens van Artike. len, zyn genomen. De Inftrueties voof de Ministers van den Raad heeft men afgezonderd van die van den Raad zelve, om daar door al meede de poinclen beeter uit elkandtren te houden» Aan het einde heeft men gevoegd een Pro Memon'a, houdende eenige pointen , welken, van een tem. poreel efFed: zynde, niet gevoege. lyk in een generaale Inftruftie hebben kunnen worden geinfereerd , maar, in allen gevalle , eenige der Ingrediënten zouden moeten uirmaaken van de Refolutie van Haar Hoog Mogende, waar by de inrigting vail een generaal Departement van de Admiraliteit zou mogen worden gearrelleerd. — En laatftelyk , heeft men aan het einde yin dit Schemappgeteekend de Articulen van de Inftruclie van den jaare 1597, waar van men gemeend heeft geen gebruik te kunnen of te mogen maaken. A 3 Ten  6 ZAAKEN VAN Ten gevolge van rlie ïffie zig 7uUen mo« jen te abl'enteeren. — Wanneer te vergaderen. — P.aefiiie. —•» Frrme van Deliberatie. — Staakirjg van Stemmen. 5. Mogen geen zaaken afdoen, als by de meefte Leden prjefent in loco. — Geen Refulutie te retracteeren , except &c. — Goed Register te doen houden. 6. Op wat zaaken het eerst te delibe- reeren. —— In wat gevallen de Raaden zig de Deliberatien zullen onthouden. 7. Mogen niet extraordinair vergade.» ren, except &c. 8. Zullen advifeeren op eer en pligr. 9. Form der Depêches en Refolutien. Ar*  STAAT EN OORLOG. 7 Artikel 10. Welke zaaken zy zig niet mogen aanmaatigetf. „ • Vervolgens zullen de Artikelen 1 r tot 23 incluis in zig bevutten al h t geene betrekkclyk is tot den Oorlog te Water, en dus als een tweede hoofddeel kunnen worden geconfide» reerd. — gefpecifkeert als volgt. Artikel u. Concesfie van het beleid over Aan* bouw en Equipage. 12. Over het verleeeen en afdanken der Schepen. —— Ménage in het equipeeren. 13» Geene toerustinge ter Zee te gedoo* gen buiten hun kennis. 14. Equipage-meefters aan te (lellen, en agt op hun te geeven. l§. Ampt van de Equipage-meefters. 16. Aanftelling van Conftructeurs Gene. raai, &c. •17. Hóe te handelen met bekwaame op» gelegde Schepen. 18. Hoe met onbekwaaflie. 19. Ordre op de inkoopen van Hout en andere Materiaalen, en op de afgiften van dien. . ■ Prjecau» tie tegens de misbruiken — &c. tto. Monflering van het Bootsvolk. SI. Ordre te obferveeren by de betaa» ling der Soldyen. A 4 Con*  I ZAAKEN VAN Artikel 22. Concesfie van de Judicature over het Volk te Warer : —» frem over Buiten , Prinzen en Zee» Rooveryen. 93. Wie niet ter Vrybuit mogen reeden. Daar ra volgen van Artikel 34 tnt Art. ; 8 ïncluis, al het geene re« beeil tot de behandeling van ten t.r. Prinzen Goederen ; -de Procedures daaromtrent ; dtrze/ver Repartitie} en wat executie de Decretttn van den Raad hebben, die i-i peoteend heeft alle onder een Capitte] tc kunnen brengen, en dus een der Je hufddeel zouden kunnen tnrmaaket) , volgens, de fpecificatie hier na volgende. Artikel «i Waar de Buiten moeten worden in* 4" gebragt. 25, 26, 27, 28. Ordre op de ingebragte Prinzen , en derzelver be« zwaaringe. 29» 50, 31, 32. Ordre op het houden der Procedures. 33. Wat te obferveeren , wanneer daar omtrent ten definitive gedelibe* reerd word , en quasftie is van den Thiende van den Admiraal; — op wiens naam de Sententien te liaan. 34. De Raaden mogen geen Rapport. geld hebben.  STAAT EN OORLOG. e Artikel 3J. Ménage by het inventarireeTen en verkoopen van Prinzen. — Daggelden, Leges, Vacatiën. 36. Binnen wat tyd de Vendumeefrer zvn Reekeningen zal inleeveren. — LUt lluiten van dezelven. 37. Repartitie van de Prinzen en Prin¬ zen Goederen. — Thiende van den Aimiraal. «"—• Portie van het Land, &c. 38. De Decreeten van den Raad heb¬ ben reëele executie , zonder appel. —— Item over revifien. De volgende Artikelen, te wee. ten van Art. 39 tot Art. 46 incluis, behelzende al bet geene betrekking heeft tot de Middelen te Water en de beheering van dien ; en zouden dus een vierde hmddeel kunnen uitmaaken, gefpecificeerd als volgt. Artikel 39. Cyncesfie der Inkomften van de Middelen te Water. 40. Confignatie der Penningen in han¬ den van den Ontfanger-Generaal. — Kunnen Ordonnantie daar op liaan. 41. De Oilkieren der Convoyen tot hun pligt te houden. 42,. Judicature over fraudes en overtreedingen. ■ 43. , Summiere Maandftaten der refpeéHve Comptoiren. A 5 Ar-  •lo 2AAICEN VAN Artikel 44. Over het fluiten der. Reekeninferi vin de refpeclive Comptoiren. -„ Re-sisters te houden der Ordon« nantien. 45' Propofitiën té doen tot verbetering der Middelen en van de Com. mercie. / ifi. Register te houden op de Boeken der Convoyen tn Licenten. De overige Artikelen , van Art. 47 tot j4 of laatfte j tot geene der Voorfz. boofddeelen gevoegelyk hebbende knnnen worden gebragt, als Zynde yarii argumenti, zouden te zamen een vyfde hoofddeel van dee2e Inftn.ftie kunnen uiimaaken; wederom gelpecificeert, als volgt. Artikel 47. Zullen voor ieder jaar een Memorie overbrengen van het geen tot de Marine, boven de ordinaris Jnkomfren, nog zal moeten worden belteed. 48. Examen der Ordonnantiën van den Raad ter Admiraliteit. 49. Welke Amptenaaren de Raad zal aanftellen. jo. Tot welke Ampte» zy zullen Nominatie formeren. 51. Zullen zorgen, dat de Eed aan de Generaliteit en aan den AdmiraalGeneraal door de Officieren en het Volk te Water worde geprefteerd. Ga.  STAAT EN OORLOG. U Artikel 52. Gagien der Raaden. — Vacature. 53* Eed. 54* Referve tot interpretatie en verandexing van deeze lnttrtiftie. Hter op voleen'nu de Concept-Tnfrrndtien voor den Raad en AdvocaatFiscaal van den Raad . en die vojr den Secretaris en Griffier, waar toe gerefereerd word. In de Pro Memoria, daar op volgende ; en waar van hier boven is gefprooken , heeft men aangeroerd de hier na volgende pointen; ï. Hoe de Raad ter Admiraliteit alle zaa. ken, thans onder de beheering der vyf Collegien zynde, zal overneemen. , 3. Voorziening om alle ordres , van tyd t<">t tyd aan de vyf Collegien gegeeven , van applicatie te doen zyn op den Raad ter Admiraliteit. 3. R;f)lutie, om den Raad ter Almirali.' teit alle de geuegotieerde Ctpitaalen van de vyf Collegien te doen overneemen, en zoo ook de verdere Lasten. — en ook derzeiver baaien. 4. Ordre om een Smt en Inventaris te formeeren van alle Scnep^n, enz., Maga« zynen, enz., wélken van de vyf Collegien overgenomen worden. Men zal hier nu laaten volgen een aanftipping der Artikelen van de In. ftructie van tien jaare IJ97, waar van  ±* Z A A KEN VAN van men geen gebruikgemaakt heéfr. = Te weeten: Art. i?. Houdende eene voorzie, mngc op ingebraete Prinzen; .. — onnoodig geoordeeld, uit hoofde der precauties tn de Concept-Initruclie op dit lubjecT: vermeld. Art. 24. Waar by aan de Kapitemen te Water , en de Commilèn Generaal in fommige gevallen gepermitteerd word Buit-Goederen te koopen. Men ziet geen zwaa- righeid , om het zelve in alle gevallen te accordeeren , en dus behoefd 'er geene exceptie. Art* 25. Waar by de beveiliging van de Zee , en de bezectinge van Kusten en Stroomen aan de Collegien word bevoolen. - Men is van begrip geweest, dat dit Art. niet gefchikt was naar de tegenswoordi- fe Conftitutie van zaaken; vermids et vermelde in dat Artikel buiten kennis van Haar Hoog Mogende zoude mogen worden gedaan ; en dus eene te breede magt geeven aan de Admiraliteit, en collifie veroorzaaken tusfchen dezelve en Haar Hoog Mog. en den Admiraal-Generaal ; daar en boven is het zedert lange buiten gebruik ; — en ook onnodig, vermids de Hooge Regeering nevens den Heere Admiraal/ Generaal altoos genoeg by der hand zyn , om dien aangaande de nodige ordres te geeven. Dat gedeelte van Art. 27 , het welk  STAAT EN OORLOG. iS welk fpreekt , otn het kort van een Collegie te fuppleeren door Let plus van een ander. —— Deeze voorzie, ning is mogelyk nooit in gebruik geweest; daar en boven moet zy vervallen door de nieuwe inrigting van één Departement ofte Raad. Art. 28. Waar by aan de Collegien gepermitteerd word in cas van nood te ligten i2coo gulder,, op de Convoyen, voor zes maanden ••Zoodanige resfource zoude thans zeer gering zyn; -- voor het overige behooren geene GeJd-ligtingen te geichieden buiten confent van Haar Hoog Mogende. Art. 29. Houdende eene voorzie, ninge omtrent het verbodemen oer Goederen van en naar Vyanden Landen. ... Is geheel obfoleet. Art. 34. Raakende het houden der Reekeningen van de Contrarolleurs.-Die Reekeningen komen niet meer te pas , vermids op veele Comptoiren geene Contrarolleurs meer zyn. Art. 56. Raakende de nominatie en aanftelling van de Kapiteinen ter Zee. — Men heeft geconfidereerd , dat dit Artikel, zoo als het legt, buiten gebruik is. — Daar toe heeft denkelyk het Slot de gelegendheid gegeeven ; ■-- maar wie is ook beter, als de Admiraal-Generaal, in ftaat, om de Militaire capaciteiten van Officiers te beoordeelen ? — • Wie is, minder als Hy, onderhevig, om perlbneel belang gehoor te gee-  14 ZAAKENVAN geeven . in het doen van avance." mentrn? -— Overmids deeze Inftructie dan niet gemaakt is voor den AJmiraal Generaal, zoo kan dit ArtiKil fonder eenig inconvenient weg. gflaaren worden. ..• Z e daar en boven Hiar Hoog Mie. Rcfolutie van 16 Maatt 1626, waar by zvre Excellentie geauthirifeerl word om Kipiteinen ter Zee te eligeeren , zonder nominatie der Collegien. En laat/lelyk de Art. 73, 74 , 75 en 76 in de luftructie voor den Advocaat-Fiscaal ; raakende het doen van de Reekeningen van de C-illec» teurs en C mtrarol'enrs, •- alle welken men , als bu'ten gebruik zynde, gemeend heeft voor onnooiig te mogen aanzien; en al her welke daar en boven virtualiter fubintreerd in de generaale verplien'ng voor den Raad , (inlrri'ctie At. 41 en 53J om alle de Amptenaars , onder hun bedwang ftaande , tot hun pligt te honden. De  STAAT EN OORLOG. jj De Staaten Generaal der F'.reenigde Nederlanden. Alzoo de Heeren Staaten van de refpective Provinciën, co advis en by R.aade van Zyne Hoog» heid den Hooggebooren Heere, Willem, Prince van Orange en Nasfati, Erf - Stadhouder , Erf Kapitein- en Admiraal-Generaal der Vereenigde Nederlanden, enz. met gemeen confent hebben goedgevonden , dat tot beeter beleid en beltier van den Oorlog te Water, met al wat daar van dependeerd ; mitsgaders tot betrag- , ting van meerder ménage , en tot den eerpaarigen ophef van de Middelen te Water , de refpective Collegien ter Admiraliteit , gelyk die thans zyn gezeeten op de Maze, te Amfterdam, te Middelburgen Westvriesland en het Noorder-Kwartier, en in Vriesland, op huiden over .... maanden, zouden worden gelicentieerd en gemortificeerd; — en, tot bereiking van de voorfz. eindens , één Collegie , ofte Raad ter Admiraliteit , in derzelver plaatfe zoude worden opgerigt alhier in den Hage, aan wien , onder Zyne Hoogheid, als Admiraal-Generaal, de zorge en beheering van alle de voorfz, zaaken van de Zee, met den gantfchen aankleeven van dien, zouden worden toebetrouwd en aanbevolen: zoo is 't, dat Hooggemelde Heeren Staaten Generaal, op advis en by Raade , en met confent als boven , voor den bovengemelden Raad ter Admiraliteit, op huiden hebben ge.  15 ZAAKEN VAN geformeerd en gearrefteerd de In. ftruétie , hier na volgende geïnfereerd. Artikel i. Owrgenoomen uit aiie Zyne Hoogheid, den Hooggebo. de oude Inflructicn, en r.n lTppi-p Prl»™ «,.,„ n uit den aarc der zaaken. rHeefe, \rI"Ce van Orange en spreekt men hier van Waslau, als Admiraal-Generaal der ieuendmttn , zoo heeft Vereenigde Nederlanden, en H io<»st~ES5&k^*?^ wettige Descendenten, Aimoest zyn van de ïaatfte viraals • Generaal in der tyd , zal ztte van Guaramie. zyn het Hoofd van den Raad ter •t&'El&i*'1*** der Vereenigde Neder. tiant-s.dmiraai.- D0ghet üm > — .en Hj deszelfs abfentie, de Anicui ii hier generaal geene, die door den voorfz. Heere gduid, aangezien den Admiraal - Generaal zal zyn gecom- AdmiiaaJ Generaal de • » t J n keuze toekomt, om zig ™'tteerd , om hem te reprafentee. do<»r een civii of Miii- ren , en welke overzulks in den tair Ferfoon te doen re- voorfz. Raad alsdan zal prafidee. jinelciueerea. ren Art. 2. De voorfz. Raad ter Admiraliteit zal bsftaan uit zestien Raaden, waar van twee zullen worden gecommitteerd by de Heeren Staaten - Gene. raai op de praefei tatie van de Heeren Staaten van de Provincie van Gelderland. — Vier op die van de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland ; — twee op die van de fireren Staaten van Zeeland ; twe-' np die van de Heeren Staaten van Utrecht; — twee op die van de Heeren Staaten van Vriesland; — twee op die van de Heeren Staaten van Overysfel; ... en twee op die van de Heeren Staaten van Stad en Laa«  STAAT EN OORLOG. 17 Lande; mits dat alle dezelven ÉóT£;$&$$ Staaten Generaal aangenaam zullen AprU ,58o. zyn; --- en zullen genoemd worden DE GECOMMITTEERDE RAADEN TER ADMIRALITEIT DER VEREENIGDE NEDERLANDEN- — En behoudens, dat Eh Movim Sc conde voorfz. Raaden elkander niet zul. form ]en mogen beftaan m conianguini. I58o> teit rot jn den vierden graade , en En \an die van 1397. in affiniteit tot in den derden graade, na de computatie der Keizerlyke Regten. Art. 3. By den voorfz. Raad ter Admiraliteit zal worden gefteld een Raad en Advocaat-Fiscaal, een OntfangerGeneraal' , een Secretaris , en 'een Griffier , op de Gagien en Inrtruc- Gtijfisr» Nieuw, tien refpectivelyk, als aan het einde deezes ftaan geinfereerd. Art. 4. De voorfz. Raad en Advocaat- VergcIyki Art 48 mFiscaal, Ontfanger-Gt-neranl, Secre. ™em Arricul 3 Mr. taris en Gt'ffi r, zullen haare vaste coii. superimcndant. woonplaats huu.ien, ter plaatfe daar item Art. 47 en 49 de voorfz. Raad refideerd; — en lnftrzullen zig uit de voorfz. plaats niet mogen begeeven , zonder confent van' den Heer Admiraal-Generaal, ofte, by deszelfs abfentie , van zvnen Reptaefentant in der tyd; ofte, by abfentie van dien, van den Heer Prsfideerende in den Raad. En zullen van de Raaden , wel- NB. Haar Hoog Mog. ken in den Raad ter Admiraliteit u^Tr^l^n de refpective Provintie , zullen we-de Raaden, die uit anzen gecommitteerd, ten minften één dere Provinciën komen VIII. DEEL. B Uit °P Zes WCekcn 111 b"  13 ZAAKENVAN jaar, en van drie wee- uit iedere Provintie , by den andeken voor die binnen de ,„„ j ' nrJ . U Provincie woonen. - Ien »,ter Pla«tfe der Refidentie van Met eenige anderen prat-v«" den voorfz. Raad, aanwezig cautien dienaangaande, moeten zyn , en zy zullen in de ,ïA2E" Vanb°ni,,S voorfz- Refidentie haare vaste woonplaats houden. Het voorfz, Art. 48 Da voorfz. Raad zal, zoo veel eenigzints gealtereerd, noodig , dagelyks vergaderen , uitgenoomen op de Zondagen ofte Biddagen ; ten ware zaaken van veel aangelegenheid zouden moeten worden verhandeld , waar van den uitN (tel nadeelig voor den Lande zoude zyn; in welk geval de voorfz. Raaden _ niet van den anderen zullen fcheiden, voor en al eer zulks, zoo veel in hun is, zal zyn gedaan. In den voorfz. Raad zal, voori behoudens het Opper-prasfidie van den Heere Admiraal-Generaal, ofte van zynen Reprsefentant, by weeke, gereekend van den middernagt» waar meede de Zondag begint, tot den middernagt na den Saturdag daar aan volgende , ieder der Raaden , naar den rang der refpe&ive Provinciën, ofte der Kwartieren ofte Steden in dezelven , prafideeren ; alle zaaken , welken in deliberatie worden gebragt, in behoorlyke omvraage brengen, en de conclufie by meerderheid van Hemmen formeeren. — Witim. En zoo wanneer by het colligeeren der Hemmen, dezelven wierden bevonden te ftaaken: zoo zal, in zoodanig geval, het poincl gebragt worden ter kennisfe van den HeereA.dmiraal- Generaal , om tusfchen de ftaakende Remmen te decideeren. ~ Art.  STAAT EN OORLÓG. t9 Art. j. In den voorfz. Raad zullen geene Meest conform Art. zaaken mogen worden afgedaan , 51 Inftru<;iie '59-. dan in de tegenswoordigheid van her. meerendeel van de Raaden, die ter plaatfe prefent zullen zyn, ten min- ften van Provinciën; en zul- De inftr. 1S97 zegd len geene difinitive Sententien mogen 1mt' beiluiten; dan ten overftaan van.... der voorfz. Raaden ——« En wan- Dito Iaftr. zegt vtf. neer een zaak eens zal zyn gerefolVeerd, zal dezelve niet mogen worden geretracteerd, dan ter prasfentie Uit Art. 9 inilr.Coif. Van aile de geenen, die over de eer- Su?« fte Refolutie zullen zyn geweest; ten ware om goede en gewigtige redenen by de prafente Raaden eenpaarig anders wierd goedgevonden. Voorts zullen de voorfz. Raaden , zoo veel in hun is, bezorgen, dat Conform Art. Ss inftr. by den Secretaris pertinente aantee-1589. kening worde gehouden van alle de En Art. 52"nfir.i597. Befoignes, Refolutien en Depêches, •»'"*«■ die dagdyks voorvallen , en afgehandeld zullen worden, zoo definitivelyk als anderzints ; ofte by den Griffier, indien de Secretaris abfent ware, ofte in eenige andere Befoignes beezig; en in gevalle beide ter zaake voorfz, abfent zouden mogen zyn, zullen de Raaden voorfz. dezelve by een uit den hunnen laaten houden; —» en zal de praefideerende Raad alle dagen , by het beginnen vari de Vergadering , de extenfie van xle Refolutien, by de laatstvoorgaande Vergadering genomen, door den Secretaris aoen re- ♦ fumeeren ; ten einde moge worden gezien , of dezelven , volgens de £ » mee<  20 20 ZAAKENVAN ireening van den Raad, wel en behoorïyk zyn geëxcendeerd , om alzoo geregiftreerd te worden ; —. en zullen geene Refolutien, niet geregiftreerd zynde , mogen worden geëxecuteerdArt. rj. Conform Art. 58 inftr. Voor en al eer eenige particulie- 1597. re zaaken zullen mogen worden 1589-"1 An' 56 Intlr'voorrgebragt, zullen de meest-im- En Art. 8 inftr. Colt. portante Gemeene-Lands zaaken eerst sup. moeten worden voorgenoomen en afgehandeld. — £n indien eenige zaaken voorkomen, die iemand van den Raade zoude mogen raaken , direftelyk of indireftelyk, zoo met opzigte tot haare Perfoonen , als van de zoodanigen , welken hun in conianguiniteit of affiniteit, als in Art. 2. hier boven is bepaald, be- ftaan , zoo zullen zy daar in niet mogen advifeeren; nogte op het in- ftrueeren , delibereeren ofte beflui- ten van dien prefent zyn; maar zig uit de Raad-kamer begeeven , en daar buiten blyven, geduurende de °f *c-> nit Art- Deliberatie en Refolutie op de voorfz. mor. c.011. sup. zaake . op pffine yan nulUteit yan de genomene Refolutie, Art. 7. tS^Xr^ï De Raaden voorfz. zullen niet exEn Art. 31 inftruftie ttaordinair mogen vergaderen en reRaad van staate 1651. fölveeren op eenige zaake van im* portantie, ten zy op voorgaande infinuatie daar van gedaan van we. gens den Heere Admiraal-Generaal, zynen Reprafentant, ofte den Pra:- li-  STAAT EN OORLOG. ai Art. 9. Alle Commisfien, Ordonnantiën, zamengetteid uit Art. Inftructlen , Brieven en Depêches 11 In(lr: Coll< sup. zullen gemaakt en geëxpedieerd wor-,5^" UIt Art- 59 Inftr* den op den naam van de Gecom- zié ook Art. *4 inftr. mitteerde Raaden ter Admiraliteit Raad van staate 1584. der Vereenigde Nederlanden , ende geparapheerd door den Raad Praefideerende , —• en by abfentie van deezen, door een der Raaden , die over de Refolutie zal zyn geweest; en daar na geteekend door den Secretaris , ofte in zyne abfentie , door den Griffier; — en de Depêches , Zegel vereisfchende, zullen verzegeld worden met het Zegel van den Raad. fideerenden Raad, aan alle de Raaden, die ter plaatfe zullen zyn. Art. 8. De voorfz. Raaden zullen met een opregte genegendheid tot den dienst van den Lande, en ter zyde Rellende alle particuliere affeftien, ieder in het byzonder, in het opinseren, opentlyk, duidelyk, en refolutelyk verklaaren , het geene* hem op zyn eere , pligt ende confcientie , het raadi:aamite zal dunken; —- hetzy zig conformeerende met de opinie van anderen, indien hy van hetzelfde advis is, ofte zoo het hem best dunken zal, om anderen redenen en confideratien. Art. 9. Alle Commisfien, Ordonnantiën, Inftrufftien, Brieven en Depêches zullen gemaakt en geëxpedieerd worden op den naam van de Gecommitteerde Raaden ter Admiraliteit J der Vereenigde Nederlanden , ende geparapheerd door den Raad Praefideerende , ——■ en by abfentie van deezen, door een der Raaden , die over de Refolutie zal zyn geweest; en daar na geteekend door den Secretaris , ofte in zyne abfentie , door den Griffier; ——. en de Depêches , Zegel vereisfchende, zullen verzegeld worden met het Zegel van den Raad. £ 3 Art. Zamengefteld uit de Art. 5 en 7 van de Inftr. Coll. Sup. Zamengefteld uit Art. II Inftr. Coll. Sup. En uit Art. 59 Inftr. 597- Zie ook Art. 24 Inftr. Laad van Staate 1584. i  sa ZAAKENVAN Art. ia, OvergenoomenuitArt. De Raaden voorfz. zullen zig niat 28 inftr. Coii. Sup. mogen onderwinden eenige zaakenden Oorlog te Lande., de Politie ofte Justitie, buiten her geene hun by deeze Inftructie is coegeftaan , raakende; maar zullen dezelven moeten renvoyeeren aan de Staaten Generaal , Raad van Staate, Staaten van de refpective Proviuiien of hun. ne Gecommitteerde Raaden, den Magiftraat der Steden , Hove Provintiaal ofte Hoogen Raad refpefti- „, m„ velyk, ofte waar zulks ook elders foude. moSen gloren. — En zulCuii sup. met uitisting len niets vermogen te doen ofte te van den Admiraal-Ge-attenteeren , het (welk de Privile- rtaStS»^^". V*iLed». Tractaaten, Conniet gemaakt is. tracten , Urdonnantien , Handves¬ ten , Decreeten en Costumen der * voorfz. Landen in het generaal, of- zie ook Art. e inftr. te van eenige Provintien, Stad ofte Raad van staate 1651. Lid derzelver , in het particulier, prarfudiciabel zou mogen zyn. Arr. 11. Coll. sup. het hewmd van den Heere Admi¬ raal-Generaal , hebben het beleid en de directie van dén bouw en toerustinge van 's Lands Scheepen van Oorlog, als meede van de Equipagien en Manfchappen , ofte Volk van Oorloge , waar meede dezelve Scheepen zullen worden bezet. ™°u%i>' En nademaal. door het brengen van de voormaalige Collegien ter Admiraliteit tot één Lighaam, onze Refolutie van jp Juny 1633 is geko-  STAAT EN OORLOG. «$ komen te vervallen; als waar by de voorfz, Collegien , met opzigt tot de betaling , op de refpeftive Provintien waren geadfigneerd : mitsgaders ook de verdeeling in zesdens in Equipagie en Aanbouw, waar van het toenmalig gebruik den grond tot het neemen van de voorfz. Refolutie heeft verftrekt, en ook zeedert is geöbferveerd: Zoo zullen de Raaden voorfz. nogthans bezorgen, dat , in de diftributie van de onderfcheiden takken van werkzaamheid, uit de voorfz. Bouw , Toerustinge en Equipage refulteercnde, zoo vee] mogelyk, in het oog worde gehouden , dat de meergemelde verdeeling van zesdens, in effcfte , in de Kwartieren, waar dezelve tot dus verre heeft plaats gehad, blyve ftand grypen ; voor zoo veel zulks met principes van goed beftier immers overéénkomftig zal mogen zyn. Art. 12. En om daar in ten meesten dien- VcrgeiyktArt.a4i»ftr. fte van den Lande te handelen, zul- "J». len de voorfz. Raaden altyd vaste En An' 26Inftr' correspondentie houden met de Heeren Staaten Generaal en Admiraal-Generaal, zig ftiptelyk gedraagende naar de Ordres en Refolutien, welke hun van wegens dezelven zullen toekomen , zoo wel in het equipeeren en toerusten, als het verdeden, het verleggen en het afdanken of opleggen der Scheepen van Oorlog; ten ware de nood niet : .zoude mogen toelaaten de voorfz. B 4 Re-  *+ ZAAKEN VAN Refolutien daar toe af te wagten • mits in zoodanig geval de voorfz. Heeren Staaten Generaal en Admiraal-Generaal daar van daadelyk keuris geevende,met de redenen, waarom zulks alzoo zoude mogen zvn Overgenoomen mteen o-edann. -» Fn smllon „~ • gedeelte v«n het Art. 20 " ZUllen voorrs z™?r inftr. coii. sup. vulclig 111 agt neemen , dat dcEqui- pagien, mitsgaders de Behoefrens en Ammunitie van Oorlog, met d" meefte ménage en profyte van den Lande, worden gedaan, gekogt ende bewaard. Art. 13. Cedceiteiyk uit Art. En ten einde alle uitrmrinffe ter «s na*. coii. sup. Zee , Equipagien ten Oorlogef met vergeiykt de Art. 5 tf hoorlyke orrire en authoriteitzoni der inftr. 1589 cn 1507. den vvorden m 1-et werk gefield , en overal een goeden en eenpaarigen voet daar omirentgeö >!èrveerd: zoo zullen de Raaden voorfz. niet gedoogen, dat eenige toerustinge van particuliere Scheepen , ter Kaap of' ten Oorloge geëquipeerd, in de een of anderen Kwartieren vandcnLan. de worde aangenomen ofte afgedankt ; ofte eenige Vlote ofte tiiftrumente van Oorloge gemaakf ofte in Zee gezonden, zonder bevoorens daar toe de toeftemming, au- «« * M 9«,n^:&£i Commisfie van den sie Art. 47 van de in- "-ere Admiraal-Generaal , met de ftruftie voor de Commis- attaché van die van den voorfz. Raa- Taenuaarvd,e,r8,dcdat° " ^e ter Ad™»'aliteit, te hebben ontj y 17B1. fangen . en voons mec fubnjisfie van de Keeders en Bevelhebberen en Volk van zoodanige particuliere Kaap-Scheepen ofte Commisfie.Vaarders, aan de kennis, dispofitie, en judi-  STAAT EN OORLOG. 15 judicature van den Raad ter Admiraliteit ; mitsgaders aan alle zoodanige Reglementen , Inftruciien ofte Artikelen , op het voorfz. Stuk bereids gemaakt ofte nog te maaken, De iaatfle inftr. op het als tot meelten dienfte van den Lan- ftuk der coramiiQe-Vaarde is, of zou mogen worden geoor- %\!s van den 12 deeld te behooren. Art. 14. En op dat de Equipagien, die by Vergeiykt Art. 38 en den Landen zullen worden gedaan, 4° Inftr- 1597. met al het geene daar van depert- mftTis^voor^e^ deerd, ten minden kosten bezorgd, coii. en den Lande by goede en getrouwe * opzigt niet verkort en worde : zullen de Raaden vooifz. met voorkennis en goedvinden van den Heere Admiraal-Generaal, een Opper-, en zoo veel meerdere Équipage-meelters aanftellen , en tot alzulke plaatfen , als tot volkomen bedieningen van den navolgenden Artikel vervat, nodig,' en den Lande dienftig zal wezen. —- En alzoo aan de getrouwigheid , naarftigheid en goed devoir van de voorfz. Équipage-meelters, den Lande zeer veel is gelegen, zullen de Raaden voorfz. agt neemen , dat dezelven hunne Officien, met alle zorgvuldigheid, naarftigheid en getrouwigheid , volgens derzelver InRruftie bereids gemaakt, ofte nog te maaken, bedienen; — en indien zy eenig gebrek daar in zouden bevinden , in de beste maniere daar in terftond voorzien. B $ Art.  26 ZAAKEN VAN Arr. ij. Conform Art. 30 Inftr. W^n-o-o r is97. n We'kers voorfz. Equipage-mee. item Art. 38 inftr. 'ters-Ampt en Officie ekentlyk zal 158,1 wezen> de Schepen van'Oorloge te bezorgen van al het geene zy" nodig zullen mogen hebben; —L 0p den koop, timmeringe en Equipage derzei ver goede en getrouwe agr te neemen , dat het Land in zyne Conditiën voldaan , en niet in de dag. gelden verkort moge worden: «. al het Gefchut, Wapenen en Materiaalen ter Equipage van den Oorlog dienende , wel en getrouwelyk te onderhouden en te bewaaren, en van de uitleevering van dien te verantwoorden; en voorts alles te bezorgen , dat de uitrustinge van de Lquipagie te Water verder zoude mogen vereisfchen; — voorts meede te huuren en beftellen alzulke Schepen , als tot vervoeringe van eenige Soldaaten, of tot het een of ander Exploict. van Oorloge nodig zou mogen wezen , en dezelven , des noods, van vivres te voorzien; in voegen zulks hun door den voorfz Raad ter Admiraliteit zal mogen worl den geordonneerd: zig vervolgens in Zig vewtem &e. by. a,lles gedraagende naar derzelyer Ingevoegd, ltruclie reeds gemaakt ofte nog te maaken. Art. 16. iw««w. En aangezien den Lande al mee¬ de grootelyks is gelegen , dat de Conftriiftie van 's Lands Schepen van Oorlog, in alle de Kwartieren van de Geünieerde Landen, gefchied- de  STAAT EN OORLOG. »7 de op eene eerpaarige wyze; *—— en dat de verbeteringen, welken zig van tyd tot tyd in de kunst zouden mogen opdoen , behoorlyk gaade geflagen , en, daar het gefchieden kan , tot de voorfz. Conltrudtie worden geappliceerd : zoo zullen de voorfz. De aanfteiiing van een Raaden, met voorkennisfe en op Conftru ae«Genval goedvinden van den Heere Admiraal- ve™sds °npde commLoel Generaal, (tellen een bekwaam Perfoon tot Opper-Conftruóèeur-Gene. raai ; benevens een of twee , of, des noods , meprder Conftrudteurs onder hem, tot alzuiken plaatfe, als ten meeften oorbaar van den Lande zou mogen worden bevonden re behooren ; — en zullen de Raaden voorfz, gehouden zyn, uiterlyk binnen twee maanden na de inltelling van den voorfz. Raad ter Admiraliteit , een Concept lnftruöie voor den voorfz. Opper C inltruéteurGeneraal en verdere Conftructeurs onder hem te formeeren , en dezelve aan Zyne Hoogheid , als Admiraal - Generaal , aan te bieden , otn zyne goede meeninge daar op te yerftaan , en de meergemelde Inftruclie dien conform te arrelteeren. Art. 17. Wanneer eenige van 's Lands Conform Art. 4c.inrtr. Schepen ofte Vaartuigen van Oorlug , welke nog goed en bekwaam zyn , om ten Oorloge te kannen worden gebruikt, zullen moeten worden afgedankt ofte opgelegd : zoo zullen de Raaden voorfz. door de gemelde Equipagie-meefters moeten doen bezorgen , dat dezelve Sche-  tï ZAAKEN VAN Schepen, met al het Gefchut, Gewant , Zeilen , Ankers, Kabels en Gereedlchappen daar toe dienende , in goede repaiaie , elke Scheepsbehoeftens afzonderlyk, by malkander gehouden en bewaard worden, zoo veel mogelyk ; om in een fubiet oikomenden nood, terftond te kunnen worden gebruikt. Art. 18. Vcrgciykt Art. 41 Inftr. Wanneer eenige Schepen onbe- '5En Art. 42 inftr. is9r.Ewafm om me,er ten Oorloge gebruikt te worden , zullen moeten worden opgelegd : zoo zullen de voorfz. Rnaden dezelve Schepen terftond doen beneficeeren; het zy met Men heeft hier weg^"]™11 j" het Openbaar door den feiaatcn, dat de verkoop Venriumeelter, ofte, by gebrek van s.fude moeten ge/Meden dien, door een ander bekwaam Per» Z LT&'^rXJ0^> Pmet al,e de Gereedfchappen men begrypi, dat 'er tot de fcquipagie niet meer nutzynprecauties genoeg by den de , te doen verkoopen : ofte met verkooD.kunnen gebruikt dezelven te doen lloopen: naarmaa- worden; zonder een , c y^f^", naai maa. Commiiüe van tweeLe-J* liet een of ander, met het grooiden, die zig zoo weinig (te profyt van den Lande, meest uit d.n Raad moeten ver- overeenkom (tig door de voorfz Ra», jryderen, als maar «-^ M ^j^. len van de Penningen daar van komende, den Ontfanger-Generaal ter naafter reekeninge doen verantwoorden. Art. 19. Wiuw. En ten einde alle Inkoopen van Hout en andere Bouw-materiaalen, Cefteld in plaats van (iefrhnr ff rm'/J C^u».™ u A;t. 42 en43mftr. .589. VVu ,d,' ScherP, Hennep, tn van Art, 43 en 44 or anaere Behoeltens voor den Bouw, inftr. u9/- uitrustinge of equipeering van 's Lands  STAAT EN OORLOG, £0 Lands Schepen vereischt, met de meefte zorge, ménage en eenpaarigheid worden gedaan, en daartoe Maar, zoo veel zulks de beste gelegenheden waargenomen : £^^^1 zullen de voorlz. Raaden bezorgen, den> accordeerendemec dat de Opper-Equipagiemeefter , met het Regiement voor »s de hulpe en adfiftentie van de re- Lands Werf te Amfterfpeclive Onder - Equipagiemeefters, am' die in allen opzigte aan denzelven zullen wezen gefubordonneerd , zal zorge draagen , om alle de voorfz. Inkoopen , onder aggréatie van die van den voorfz. Raad, aan te gaan en te fluiten; en ,. zoo nodig mogt worden geoordeeld , om de benoodigde Goederen , ofte een gedeelte van dezelve, by publicque aanbeüeeding aan te koopen, de Conditiën van Aanbefteeding daar van opmaaken , en aan de voorfz. Raaden ter goedkeuring overgeeven; — en Voorts meede bezorgen, dat de Ma* gazynen en Ammunitie-huizen, van alles , naar vereisen van zaaken , blyven voorzien, en daar toe aan den voorfz. Raad, van tyd tot tyd, de nodige voorltellen doen; — met verderen last aan de voorfz. Opper-Equipagiemeefter, om van alle d-n voorfz. Ammunitien , welken ingekogt worden , of in voorraad zyn , goed en pertinent Register te houden, en door de overige Equipagiemeefters te doen houden , om dienvolgens de Equipagiemeefters van de uitleeveringen van dien, welken , zoo ménageus als mogelyk , zullen moeten worden gedaan , na behooren , te kunnen doen verantwoorden. En om zoo veel mogelyk alle abui-  Ü ZAAKENVAN abuizen en de misbruiken dien aan', gaande te verhoeden, zoo zullen de Raaden voorfz. , van tyd tot tyd en wanneer zulks dienftig zal wor. den geoordeeld , zonder daar toe nogthans eenen vasten en bepaalden tyd te houden , twee uit den hunnen committeeren , geadfilteerd met een der Ministers uit den Raad : welken zig naar de Kwartieren , daar het nodig zal worden gereekend zullen begeeven , om met alle de vereischte zarge en attentie naar te gaan, te examineeren en op te nee. men den ftaat en de dtreéïie van Magazynen, Arfenaaien , Werven, en wat dies meer is, en van hunne bevinding aan den voorfz. Raad rapport te doen., — En het zal aan die van den voorfz. Raad, deszelfs Ministers ofte Bediendens, niet geoorloofd zyn, eenig part ofte deel te hebben, aan eenige leverantie van Hout , Kruid , Scherp , Ge. lchut, Wapenen ofte andere Goederen, hoe ook genaamd. VergelyktArt. 45 Inftr. * t 1589. en Alt. 46 Inftr. *m; 2°' 1'97> De Raaden voorfz. zullen meede De finftr. van 1597 zoo veel in hun zal zyn, bezor' zegd: dat de monftering gcn dat 's Lands Rapitei'nen ter Zee zal gefchieden by eenige T, ', . vitden Collegie, maar in ilUn V0\ van Volk Op derzel- hoe verre zulks door de ver onderhebbende Schepen mogen praayk in een pure Ce-hebben; en zullen dezelven tot dat remome heeft gedege- o;n,4- „ j„ ■ , nereerd, laat men daar; einded°°r Zoodanig bekwaam en — maar men begrypt, gelclllkt rerfoon , en ZOp dlkwyls dat de monftering, zon- als zulks nodig Z3l Worden ffeoor- der de pra;rentie van een fi.-ij Ano„ 2, a r6 of meerder van de Raa-de.eld ' d0en Hionftereil , ofte ten den, door een of ander nnnuen de revue van hun Boots* «equaüfkeerd i'erfoon, volk doen neemen, en daar naar de Or-  STAAT EN OORLOG. 3ï Ordonnantie van de Mondkost ver- kan worden verrigt;mo. leenen. En indien eenige zie- ?^be" t00re,en viag- ke of gekwetfte Bootsgezellen aan T%?m«%SÏÏ& Land mogten zyn gebragt, en al- Militaire details ïn de daar op kosten van het Land ge» sr00te Zeepiaatfen zou cureerd , of anders by haar zelf *~ worden «ecbarmogten worden onderhouden; zullen de Mondkosten voor de zoodanigen worden ingehouden, voor den tyd , dat zy van de Schepen zouden mogen zvn geweest, en zal het kostgeld aan Land worden verftrekr. Art. *i. Zullen voorts, by het doen van Gefield in plaats vaa eenige betaalinge van Soldye aan het het 46 Art. inftr. 1389, Bootsvolk, het zy in het aannee- ™ van * Art- Inftrmen , afdanken , of ondertusfchen, bezorgen, dat een bekwaam Perfoon, door hun daar toe geauthorifeerd, daar by tegenswoordig zy, omernftiglyk toe te zien , dat nogte het Land, nogte het voorfz. Bootsvolk , in dezelve niet mogen worden verkort. v Art. 22. En ten einde alle goede ordre , Vergeiykt de Art. 3 discipline en toeverzigt worden ge- der ülflr* Ij8> en 'Wobferveerd omtrent het Volk te Water en hun bedryf op de Zee: zoo zullen de Raaden voorfz. hebben kennisfe en judicature over alle Buiten en Prinzen, die door de Schepen van Oorlog deezer Landen , ofte door Schepen by Particulieren uitgerust, en op Commisfie van den Heere Admiraal-Generaal uitgevaaien , zullen worden agterhaald en in-  3i ZAAKENVAN ingebragt; mitsgaders van al. je queftien en gefchillen, die tusfchen eenige van de voorfz. Schepen zouden mogen ryzen van alle misbruiken en misdaaden. die bv eenige van dien zouden mozen worden gecommitteerd; ais Sok over de geenen , die van eenige Zeerooveryen zullen worden betigt ofte agterhaald; om over alle de Delicten, binnen Scheeps boord geperpetreerd door een Krygsraad recht re doen doen en om voorts overalle de voorfz. Perfoonen en zaaken te wyzen , als zy , vermogens de PJacaaten en Ordonnantiën, bereids gemaakt ofte nogte maaken , van regtswegen zouden vinden te behooren.— Des dat de Deliclen, buiten Scheepsboord gepleegd , en niet wezeiide 5'llllair? Seftiaft mogen worden by de Magiftraaten , Officieren en Tu' iticieren van de Steden ofte Plaat- len , in welkers Jurisdiöie dezelve geperpetreerd, ofte de Delinqnanten gevonden zullen worden. Art. s3. TJit de Art. 7 der Inftr. De Reprajfeiltant van den Ween-* röS^lf^^e^? ^ voorfz. rS Lande. den ter Admiraliteit, nogte de Mi- rusters van den voorfz. Raade ; de Vendumeefters nogte de Bediendens V3n de AdmiralReit, en generaalyk, geene Officieren of Krygsluiden ter Zee, zullen mogen op Vrybuit reeden nogte part of deel daar in te op p»«. etc. 5 e„' zonder exPres confent van uit Art. 67 inftr. 1589 de -Heeren Staaten Generaal ; op tn Art. 69 inftr. 1597. poene van te verbeuren haaren Staat ea  STAAT EN OORLOG. 33 en Officie; erHe voorts op verbeurte van alle het geene zy tot zoo. danige Rbeedery zouden hebben bekostigd , ofte tot haaren baate zoude mogen zyn ingekomen. Art. 24.. Alle Schepen van Oorloge , zoo Vergeiykt de Art. 6 in dienst van den Lande , als op der inftr. 1539 en 1597 Comtnisfle ofte Vrybuit uitvaaren.meest confurmde, en eenige Buiten ofte Piinzen hebbende bekomen , zullen gehouden zyn , dezelven in een der Steden ofte Havenen deezer Landen , daar zulks hun best gelegen zal ko 'er een penaliteit op men , in te brengen; ten ware zy de non obfervatie van by Onweder, Tegenwinden, ofte ^erfl' wiercl gefta" den Vyand daar in wierden verhinderd. Art, 25. De Raaden voorfz. zullen op alle Conform »«. Havenen, daar eenige Schepen vai 1 **■*»; »an de' A".8der „ , iv \r 1 - • _i beideInftr. 1589 en 1597. Oorlog ofte Vrybuit uitvaaren, al s y 3y/ le g»ede ordre (tellen , dat zoo haast eenige Prinzen ingekomen zullen zyn, dezelven by eenigen, fpeciaalyk by hun te committeeren , wel en getrouwelyk mogen worden bewaard.• Art. 26, Waar na zy, zonder uitftel, een Vergeiykt de Art. 9 der Vendumeefters van de Admira-d5e^.Inftr- van «%> » liteit zullen committeeren en fchikken, om ten overftaan van den Secretaris ofte Griffier , ofte van een of twee Clercquen uit de Secreta- VUL deel. C ry,  34 ZAAKEN VAN ry, alle goede ordre te Rellen, dat de Goederen daar in wezende wel en zorgvuldig bewaard, en van het geene doeneJyk, Inventaris gemaakt, ofte anders, in Koffers, Tonnen of Pakken wezende, toegezegeld worden, zoo als zulks het gevoeglykst zal kunnen gefchieden ; —— wel. ke zonder verzuim in handen van den Raad en Advocaat-Fiscaal zullen overbrengen alle de Scheeps-papieren , Charte - Partyen , Brieven , en anderzints by den voorfz. Schepen weezende;ten einde de voorfz. Advocaat-Fiscaal uit dezelven, en het geen van, de Schippers en Bootsgezellen , by examinatie onder Eede, zou kunnen worden vernomen, zoude mogen procedeeren tot préparatoire Informaüen , om fchritte. lyk in den Raad te worden overgebragt , ten einde m bevind van zaaken daar in verder te doen , als zoude moeten behooren. Art. 27. Verg-iykt de Art. 10 En_ zullen voorts geene der voorfz. ** inftr. is89 en ispr. Goederen gelost mogen worden dan in prefentie van den voorfz. Secretaris , Griffier ofte Clerquen : welke gehouden zullen zyn pertinente Inventaris te maaken van al bet geene gelost zal worden , met goede en duidelyke Declaratie van alfe Waaren en Koopmanlchappen daar in zynde; met uitdrukking van de foorten, nummers of merken, waar meede geteekend, en van het geene verders tot Declaratie van dezelven zou mogen dienen; welken Inventaris  STAAT EN OORLOG. 35 taris zy gehouden zullen zyn aan den Raad over te brengen, zoo haast dezelve gemaakt is ; —— en zullen de voorfz. Goederen in een welverzekerd Pakhuis worden gelegd ; zoo dat zy niet in het minfte gedemanueerd , veranderd ofte verfteeken worden. Art. a8. En indien eenige gereede Pennin- conform mumis wagen, Paarlen, Gefteenten, Kleino-taniis met en '597. munt of ongemunt, of eenige andere kostelyke Goederen , voor Prinzen en Buit ingebragt zouden mogen worden, zullen al hetzelve terltond toezegelen, en zonder uitftel, alle die van den Raade daar over geroepen zynde, ten minden in de praMentie van het meerendeel van dien, overtellen , weegen en pertinenten Inventaris en Declaratie daar van maaken ; welken zy te famen gehouden zullen zyn te onderteekenen ; en zullen de voorfz. Paarlen, Gefteenten , Kleinodiën , of ander Goud of Zilver, gemunt of ongemunt, of iets diergelyks kostelyks, het welke vervreemdinge fubfedt zoude zyn, toegezegeld, onaer behoorlyk Recppis , leeveren en beftellen ten Huize en Comproire van den Ontvanger- Generaal van de Admiraliteit; welke aldaar zullen blyven berusten tot de definitie der zaake, omme daar van gedaan te worden, als naar behooren. C 2 Art.  36 ZAAKENVAN Ar . a\ conform m,uth mu- Na rapnort van den voorfz. Se- tandts met de Art 13 ;rc r ' , der beide initr. i539 en "etans, Griffier ofte Clerq van de 1597- Secretary, zal voorts, des noods, tot nader en fcherper Informarie en Eoqueste worden geprocedeerd, het zy voor het geheele Collegie van den Raad , ofte voor eenigen daar toe uit den Raad te depnteeren; of anderzints zal de verdere Ënqueste mogen opgehouden worden , tot dat Partyen nader zullen wezen gehoord ; zoo als zulks by de meeste Hemmen oirbaarlykst zal worden bevonden. Art. 30. IViVsi». Vervolgens zal ten eerden Recht- Genomen uit,en eon- dage (Voor zoo verre de voorfz. teM^^No"?"?"", ode Prinzen-Goederen door -vemb. 17*1. s Lands Schepen mogten zyn vero¬ verd en opgebragt) door den Advocaat Fiscaal van den Raad Ratiotie Officii; en, (voor zoo verre de voorlz. veroveringe mogte zyn ge. fchied door Schepen van Particulieren, met Commisfie van den Admiraal-Generaal voorzien} door denzelven Advocaat-Fiscaal Ratione Oficii, en de Reeders en Boekhouders van zoodanige Schepen , als Gevoegdens , van den Raad ter Admiraliteit worden verzogt authorifatie om by Edifte te c'iteeren allen en een iegelyk, welke zoude willen komen tot reclame ofte befchutte van de voorfz. Prinzen en Prinzen- Goederen; en, ingevalle van contumacie , zullen de verdere Citatien ten dien einde worden gedaan  STAAT EN OORLOG. 37 daan van veertien tot veertien dagen ; ten ware, uit hoofde van de evi fentie der zaake , genoegzaam wierden geoordeeld te doen procedeeren van agt tot agt dagen. —— En, by het verleenen van het vierde default ex fuperaburiddntt'j zal tefFens worden gedisponeerd op dén overgeleeverden Imendirh ; en de voorfz. Prinzen en Prinzen Goederen zullen worden geadjudice -rd aan de geenen die daar toe gerechtigd zullen worden bevonden. Art. 31. Nuuu. Te voorfz. Prinzen en Prinzen- Maar volgens iet voorGoederen zullen vervolgens, zoo Jfhrift'an dePze!vfHaar 1 , , , n . Hoog Mog. Relol. van kort mogelyk na het afloopen der - Novemb. 1781. Procecures Ten zelfs ook voor dien tyd , zoo riikwyls uit hoofde van bedrtflykbei i der Goederen of om andere reeden'n, een vroegere verkoop mogt worden toegcjaaten) worden verkogt; onder conditie dat van alle de ingelaaden' Koopmanfc' ap. pen, niet alleen de Provintiaale lasten, by aldien 'er eenige verfchuldigd mogten zyn,maar ookVL^nds inkomende Rechten, zoo van Convoy a^s anderzints , zullen moeten / worden voldaan volgens de Placaaten en de Ordres op den ophef van de Middelen te Water geëmaneerd ofre nog te cmaneeren; . en, voor zoo verre de ingebragte Goederen , by de voorfz. Ordres en Placaaten niet bekend, of verboden, NB. de Refoi. van 9 mogten zyn , zal het Convoy-geld Nov' ^si definieerd daar van tegens drie guldens van A^anT het honderd van de waarde derzei- inttr. van 1597, weik C 3 ven Aru een der Aiticulea  33 ZAAKEN VAN der inftruflie van den Ven worden bereekend en voldaan. war^trVo";-- Zoo zullen ook boven de Koopte letten ftaan by de for-penningen nog worden befprooken matie of revifie van de tot rantfoen twaalf grooten van elk ïedte™ de Vcndu"Pond Vlaams, en dezelven twaalf grooten verdeeld, zoo als zulks nader zal worden gedefinieerd. Ait. 3,. Hoofdzakeiyk , con- En op dat alle zaaken te beter [Z.T5C8VenA;597?dergeëXPedieerd e» in ReSte« geVOr' derd mogen worden, zullen de voorlz. Raaden ten zeiven einde fpeciaaiyk destit.eeren en toeëigenen vaste dagen ter weeke; op welke dagen de gefchillen en differenten , tusfcheii' Partyen op de zaaken ter Admiraliteit vallende, zullen worden afgedaan , ten ware de dienst van de gemeene zaak anderzints mogte komen te vorderen, Art. 33. Hoofdzaakeiyk, con- Zoo wanneer ten definitivs gedeform met de Art. i7,iibereerd zal worden, om te deci- 18 en 19 der beide Inftr. . „ . „ . » „ 1589 en 1597. deeren eenige zaaken van Bu ten en Prinzen-Goederen , in dewelken de gerechtigheid van den Tienden-Penning aan den Admiraal-Generaalzoude competeeren, zullen dezelve zaaken befioten en gedefinieerd worden by die van den voorfz. Raad alléén, ten minlten vyf in getale; ende zulks in abfentie van den AdmiraalGeneraal ofte van zynen Repraifentant. En zoo wanneer eenige Zee-Roovers , of andere Vyanden van den Lande ingebragt zullen wezen, zal de  STAAT EN OORLOG. 30 de voorfz. Reprsefentant, zoo veel mogelyk , op alle Rechtdagen van dezelven , hem prtefent vinden ; en inzonderheid wanneer de Sententie deiinitivelyk zal worden gegeeven ; mitsgaders op de pronunciatie vsn alle definitive Sententien van importantie, raakende ingebragte Prinzen ; — en zullen alle dezelve Sententiën gepronuntieerd worden op den naame van den Admiraal-Generaal en van den Raad ter Admiraliteit der Vereenigde Nederlanden. Art. 34. De voorfz. Raaden zullen nog conform de Art. 20 onder benaaining van Rapport-gel- der beide Inftr. 1589 ei den, nogte anders van extraordina» 'W. ris Befoignes , Partyen ietwes mogen afeisfchen , nogte neemen in eeniger maniere ; maar zig te vreeden houden met derzelver Gagien. Art. sj. By het inventarifeeren , het be- Nieuw. * kwaam en te gelde maaken van ee-, Maar volgens het voornige Prinzen en Prinzen-Goederen, Sg? ZlfZ^Z zal alle mogelyke ménage worden vember 17.1. betragt; zonder dat uit hoofde van vorige Refolutien , ordres ofte gebruiken , hoe ook genaamd, tot lasten van het provenue dier Prinzen of Prinzen Goederen , zal mogen worden gebragt eenigerhande gratificatie, meerder dan de nodige Daggelden ofte Leges voor de Suppoosten of andere particuliere Perfooneu. —— Maar zullen uit het onzuiver provenu van de voorfz. Goederen, C 4 be-  4° ZAAKENVAN behalven de Proces-kosfen, Nitul. en Sententie-geHén , mitsga Iers de Vacatiën der Minifters of andere Perloonen, buiten de Plaats der R?. fidentie van den Raai, by aldien zulks zou mogen hebben plaats gehad, eeniglyk en alleen mogen worden vooraf betaald zoodanige kosten, als nodig zyn geweest tot confervatie, inventarifatie of verkoop van voorfz. Goederen, mitsgaders de Declaratie wegens extraordinaire moeitens en vacatiën van den Vendumeeffer; — mits met het fchryven der Reekening , het opmaaken der Repartien, Buit-Rollen ofte anderzmts , boven het geen hem uit de Rantzoen-Penningen is toegelegd, niet meerder bedraagen, dan uiterlyk één per cent van het zuiver en detlbaar provenu. Art. 30". conform met de Art. Insgelyks zullen de voorfz. Raa. 21 der beide inftr 1589 den , zoo wanneer eenige verkooen 159'^en ook met het „• ' - _ D • ,-v-"'sc vci&ou- laaifte gedeelte van de P"1^ van Bu,c - Goederen zal zyn Art. 16 van dito. gedaan , gedenken en bevorderen ItemArt.22inftr 1519.dat de Vendumeefter daar van. ten r&^^^**fl* binnen den tyd van !.. ? inftr. v.m 1597 zegt vier. , zyne Reekening overleevere tien dagen, maar die ter- ten Bureele van den Raad Rn »oïne^,n«w.tkortBe-5ullen dealve confereeren ^ den Inventaris van de Goederen , in den Raad overgeleeverd, en onderzoeken of alle de Partyen van de Goederen, daar in vermH f, verkogt ' zyn, en in de voorfz. Reekeninaen gebragt; — en indien zy bevonden , eenige daar van niet gereekend te zyn, zullen van dezelve Goederen  STAAT EN OORLOG. +i ren notitie houden , en in quireeren , waar die gebleven zyn ; om die tot profyt gebragt te wordeH van den geenen zulks behooren zal. «—- En de voorfz. Reekeninge in de vereischte ordre bevonden wordende . zullen zy dezelve terftond in den Raad, ofte anders, naar gelegendheid van zaaken , by eenigen uit den haaren fluiten. Art. T7, Vergelykt Art. 12 Inftr. 1597- Waar na zal geprocedeerd wor- _TO ,„ ' , , F r , j- ,, NH. Wanneer men dit oen tot het maaken der verdeeling Art> Tergriytt met Art. ofte repartitie van het zuiver over 3.2 van de inftr. 1597 > fchot van de Prinzen of Prinzen zoo pi men vinden,dat G, . . . i„ ,r hetzelve veel meer geex- oederen, en ieder volgens deszeli.s tendeert ;s. _ Maar het g> rechte aandeel, in de maniere hier is nodig geweest, om na volgende: tot klaarheid te brengen een zaak, waar omtrent . 1 de practvk veel geva- Dat VOOr eerst en Vooral , rieert heeft. — By voor- van het zuiver en deelbaar over beeld, welke portie het fchot eener Prinze of Prinzen,Z^T^T^t Goederen , (op wat lengte otLand5 „ameiyk, of die breedte de voorfz. Prinze mog-van den Admiraal? het te zyn gemaakt, en het zy de-7^ een merkeiyk ver- , j ,n , . j o i. fclnl uitm.iakt. zelve door 's Lands Schepen Men moet zig herin. van Oorloge, ofte door Parti-neren , dat het Art. si culieren opCommisfie uitgevaa-van de inftr. 1597,geïnren mogte zyn veroverd) het^^^S gerechte Tiende [gedeelte zalen dat daar by aan den worden afgetrokken ten behoe- Admiraal is toegelegd ve van den Heere Generaal; de Schepen van iog, Gefchut en Ammu- Oorloge, Gefchut en Ammuni-niüe uitgezonderd.) getie van Oorlog uitgezonderd ,maa^ > ,, 111 r Tropicum tanen; en een welke geen deel van het vooriz. dertiglte vin dit0 Prin. Ticilda Zullen uitmaakeil. zen , semaakt aan de an¬ dere zyde van denzslvca ^ Dat '^r°2'"" ' enc'e zu^s  4* ZAAKEN VAN zynt Excellentie'; Per- t\.f „,„ , , j /con , ,n tot dat and.r, /Jat van h« geese als dan zt>u wct*en geotdvmterd, zal °verblyvcn , vyf zesde ge— masr daar by word deeltens zullen worden affe- + t&£g2Z g»» Yoor, 4Gerechtigheid ken uoor of««aftrek van 11 net Land ofte de gemeene d> Gerechtigheid van het zaak, wanneer de Prinze za.I SeWeWe0^ 5 JJ jJE*"* d™[ Oor. zcu aulls eerst moeten Te?™™pe* , e» y^/^/y Jllaats neemen , na aftrek v-'n <*tn Lnn/ie uitgerust ' ~ -. van hu Rcciu vanher en allééttlyk één vyfde gedeelte, Dié Afte van i April wanneer 'de Prinze zoude zyn i6oz is vervolgens geïn- veroverd door Schepen, by Par- terprcteerd by Refoi.20 ticuliere uitgerust en op'Com- oen (U ti.rte tosgeiegt vieneraai intgevaaren. let geheel ; zinder Z'JZtgZrStvt , Dat h« »a van leralüeit, bes vot-h-eea VOOrlZ, i leilde van dtn tiende en een de< tigfi» Admiraal - Generaal en van" de t*rt ,efPea,ve zui ver- voorfz. Gerechtigheid van het 'r-tnderdwoidcx. Hetwelk T a "«"'gW» v<»i' ">-L het Art. 22 in xocLand ' zal overblyven , zal re wederom fchyw om worden overgegeeven aan de «e flooteu. geenen, aan wien hetzelve zal concêsce gedJn is voör geadJ"diceert, wanneer de de rerfoon van zyn Ex- «loze zal zyn gemaakt door ceiientie, en tot dat an- particuliere Schepen, op Com- ders zon weezen geor- niisf,e uitgevaaren I •—— om donneerct ; is niet ge- , by«*«»i-u ' Om Weeken, dat daar om- vervolgens door de Reeders en trent iets anders is geor- Geintereslëerdens in de voorfz domieerd ; wetiaiven Commisfie. Reederv , vol^ns men recht hceli die Con- n tl t- V ' yen^ens cetöe aan tc merken als Goltlime , ofte volgens hunlie- nog vigeerende, — Cn der byzoiidere Contracten, te op dit argument, is ge- worden verdeeld. bouwd bet gedeelte van dit Art. , het welk de j, portie van den Admiraal ^n dat , met Opzigte der Prin. concerneerd. - Aiieen- zen en Prinzen - Goederen , door 's lyk heeft men de voor-T <,,1rU 1781, m deezen opzigte  44 ZAAKEN VAN \M% £ Jy ook zullen worden gebragt vreike Jaar^e Refolutie °e L.uit-Admiraal, onder wieng aan de Advocaat - l is- Vloot of Efquader zoodanio- caals , uit de Prinzen, Schin ofVinrtni/,. fOOOaillg by 's Lands schepcnge- ?p, JJ vaaitmg zoude mogen maakt,een aandeel word ?ehOOren , tegens 4O0 guldciS toegeftaan, na rato dat s maands, het zy dezelv Luit» ™ ^"'''Kapireinen in Admiraal by het eevept teonn* Maandgelden komen te wnnrrlirr tcveSc tegens- genieien, en verder niet. WOOrdlg ZOU mogen zyn geweest, - Terwyi het genieten olte met '•> «*• de Vice-Admiraal particuliere Scheepen, ^ Cflt tÊSens 250 guldens, gemaakt, by de voorfz. voor. 200 verre naamefyk de verRefoiutie in advis word overing ter hunner pnefentie ^zeer men hier SchePeD «"^r hunnè gevnigd Sr de voorfz ordres » g^chied zoude mogen Refoi. van 9Nov.i78i, zyn mitsgaders de Advocaat» 7oo begrypt n,en teflens, fiscaal van den Raad ter Ad. S"de X SK; fH*$ tegens ioo du aandeel in de Buiten ƒ roa»nds, en 5° gU> ven bereids lucratif ge- "e"s Per maand; en de overige iioeg zouden zyn , en Officieren, Onder-Officieren en anderdeels, om de por- verder Folk van Oorloge tesens tie van de Veroveraars Upt m™,™, u ° legens t« beseficeercn. net montant hunner wezentlyke boldy.penmngen per maand. Dat voorts, wanneer de Heeren Staaten Generaal hiernamaals zouden mogen goedvinden , om op het voorbeeld van het geen wel eens invroegere tyden is gefchied , tot encoulaeement, de Gerechtigheid van het Land aap de Veroveraars af te Haan die zelve Geregtigheid op de hier bovengemelde wyze zal worden gerepartitieerd ; na dat in alle gevallen de portie van den Admiraal van het geheel zuiver en deelbaar p-0. verm eener Prinze zal wezen afgetrokken , gelyk zulks aan het hoofd van deezen Artikel is vermeld. Art,  STAAT EN OORLOG. vs Art. 38. ' Alle Tv! and amen ten , Provifien , Appointementen , Sententien en Or-1 dannantitn, die by de Raaden vooifz. ■ volgens den last en inhoud van dee» f ze Inftructie , zullen worden ver- > leend, gegeeven, gemaakt, en ge-] arrefteerd : zullen volkomen effect 1 forteeren en reëel of- metter daad ter executie worden gelteld, naar haar form en inhoud, by de Deur wanrders of Exploicteurs daar toe te committeeren ; zonder dat hem iemand daar van zal mogen beroepen of beklaagen aan eenige andere Rechters ; het zy by appel, reformatie of anderzints ; behoudelyk nogthans , dat in Civiele zaaken , welkers belang zal excedeeren de fomme van (*) guldens, revifie of propofitie van erreur aan de Heeren Staaten Generaal, binnen 's jaars , zal mogen worden verzogt; weike Heeren Staaten (door de voorfz. Raaden fommierlyk geïnformeerd wezende) zullen committeeren ... . Rechtsgeleerden , of andere bekwaame Perfoonen , om als Ad)*uncT--Revifeurs, met die van den voorfz. Raad het Proces te revideeren, en daar in te fententieeren, oi de Penningen, van de Goederen gekomen, den Gecondemneerden zullen behooren gereftitueerd te worden , of niet; en zal de Revident gehouden zyn zoo veele Penninger te configneeren, als de voorfz. Raaden , naar de grootheid van het Pro' ees, voor hunne Vacatiën en die var de voorfz. Adjuncten , zullen arbitreeren nodig te wezen. Art Vereelykt" de £rt. 5"> nttr. 1589 en 1597. De Inftr, van 1597 , egt dat de revifie zat evraagt worden van de itaateii-Genera'al , ofte an oen /idmiraal-Gtntaal , — dan dit laatlle leeft men uit deeze» \riicul gelasten , vernits zulks in dien tyd !;ig op een omftandigïeid, welke tegfeüswodrdig niet meer plaats heeft, namelyk, dat de Staaten - Generaal niet permanent waren vergaderd, — daar en boren ziet men niet, hoe de Admiraal - Generaal, naar de tegenswoordige praétyk, Revifeurs zouie noemen. C*) De Inftr. van 1597 ' zegt £00 guldms. De Inftr van 1597 zegel zeeve» , dog volgens het tegenswoordig gebruik worden 'er egt benoemd.  *6 ZAAKEN VAN Vergelykt Art. 10 van *_t de Inftr. voor de Adm. AIlm 3P- jn Holland van i Nov. » 15S5 en van 19 Febr. En op dat de Raaden voorfz IShem Art. 25 en a6 middd ?°feü ™J&> hebben , om' Inftr. 1589. a' geene voorlz. is , te kunnen En Art. 27 en 37 in- eilectueeren: zoo zullen alle de Pen 24Inft, Raad ÏT^UefZ^ F GeU°ieerde Lanvan staate itfsi. den zullen procedeeren van de Con. Aiie fpruitende uit voyen en Licenten, ofte confiscaHm Hoos Mogende Re-tien en muitten ter oorzaak* van folutien van uen 4 Apr 1 ,-iipn • rr,;,o„„j„ vdn en 23 Oftober i58s. „en ' mi«gaders over Buiten en 1'nnzen, te Water inkomende , of Men heeft uit dit Art. vallende , blyven geöiVrnd en ne. gelaaten het zenden van Hpffineerri tnt™„„i S ! , S den Staat der Convoyen °"™eerd r°t VC1 val van de kosten cn Licenten aan de staa-van den Oorlog te Water, met den ten-Generaai, het welk aankleeven van dien, en tot dat ein. waarfchynlyk, in deou-Hp wnrdpn d-pAUU 1 j' de mftruflies is gebragt, Ta w ord™ m handen van om dat de reekening aan ae" yoorlz. Kalde, gelyk dezelven deSraaten Generaal wierd gelteld worden mits deezen • zonder gedaan maar thans ze-dat de voorfz. Penningen tot eenise derd onheuglyke tydcn onj~_- ™.ut„ ,, 5 ccuigc in onbruik is geraakt; andere zaaken Zldlen mogen worden en ook niet meer no gediverteerd. dig is zederd de inftel- ling van de Reekenka- a t mer, aan welke de ree- 4°« keningen van den Ont- fanger-Generaal jaarlyks En om alle confnfien in deezen ter verantwoording moe-te vrwknmpn uc"cu ten worden toegezon- ^v°°komtn * en om te gevoegly. den, als per volgende Ker orü,e op de betaalinge van de Artikel 40. voorfz. lasten van den Oorlog te Water, met bet geene danr van de- ^Verge.ykt Art. 35 in- pendeert, te kunnen houden ; zoo Én Art'. s61nftr.i597. ZAmlen de Penningen , inkomen. de van de voorfz. Convoyen en Li. centen , Confiscatieu en Mulften mitsgaders van de voorfz. Buiten Prinzen en Piinzen -Goederen , by de refpecTivê Ontvangers en Convoymeefiets worden overgebragt en be. taald in banden van den OntvangerGeneraal van den voorfz. Raad ter Admiraliteit; behoudens dat de voorfz. par-  STAAT EN OORLOG. 47 particuliere Ontvangers en Convoymeefters zullen mogen worden geauthoril'eerd, om uit de Penningen van hun ontvangst te betaalen zoodanige Tractementen, als op derzelver refpective Comptoiren zouden mogen vallen , mits daar van aan den voorfz, Ontvanger-Generaal behoorlyke verantwoording doende ; welke Ontvanger Generaal gehouden zal zyn van al het voorfchreevene te verantwoorden , in conformiteit van de Inftructie voor denzelven gemaakt of nog te maaken. -—- En zullen de Raaden voorfz., op dezelve Penningen mogen ordonneeren betaald te worden de lasten , vallende op den Oorlog te Water, welke voorfz. Ordonnantiën aan den voorfz. Ontvanger-Generaal, in deszelfs Reekening zullen worden geleeden, daar en alzoo het behooren zal, en in voegen zulks zou mogen worden geordonneerd. Art. 41. Zullen voorts meede naarftig toe- Vergelykt Art. 8 Tnftr. ziet neemen en bezorgen , dat zoo x^v- «85, en toFebr. s, 1 -r , 1 '5*6 voor de Holland- wel de Commilen-Generaal, als an- fche Admiraliteiten, dere particuliere Commifen en Be- item Art. 30 inftr. dienden van de Convoyen en Licen- is89ten, zig draagen en reguleeren naarSuArt' 2' ftr' Co"' de Iuftructien , Lysten en Ordon- En Art. 31 iuitr.^. nantien, hun refpeétive gegeeven of nog te geeven: — en dat in den ophef van de voorfz. Convoyen en Licenten overal een gelyken en eenpaarigen voet worde onderhouden; mitsgaders dat het Placaat op de voorfz» Convoyen en Licenten, gemaakt  48 ZAAKENVAN maakt of nog te maaken , in alle zyne pointen en leden ftrift lvk as- tervolgd worde; en ind/en * bevonden, dat by eenden der voorfz. Officieren gebrek ofte wandevoir plaats had, en dat dezelven ziVrier TJitgelaaten zyne lx- kweeren n * r uu*. n nleC eeiientie, om de reede- 'vWC=ien naar oehooren : zullen zy nen geaiiegeerd by Art. aezeiven aanltonds voor haar ont38, daar en boven zou bieden , om de oorzaak van dien rede Admiraal - Generaal verftaan d fa vonr7j' naar de tegenswuordige r. ' : 1 Ll- voorzien. ->- Conftitutïe van zaaken, un 200 ZY het zelve niet kunnen nauweiyks kunnen wor-remedieereu, zullen terltond daar van ^'droi^^^^S^1™ Generaal ad vertreflende. teeren.» °mme daar in te worden voorzien. Vergelykt Art.24 Inftr. Art. 42. 1589 En Art. 30 Inftr. 1597- rr„ trsy j„t . , fof dat einde zullen die van Van het (lot van dit den voorfz. Raade kennis en berigt Art. heeft men afgeiaa- hebben over alle qua:ftien en ge- ten de C aufule , zender rr.\.-.nn„ j- cu gc- \e«ig verdrag of,e eo*po- 'ch'"en » d e binnen de geünieerde fi,ie daar mer te maa- L,anden zullen komen te ryzen ter ken , 0/ te gedeegen dat zaake van de frauden en óvertree- ^fltie^VdeTlat^f"' Z0° ^ het Pl3Caat ™ ge in gebruik zyn; - Ordonnantie op de Convoyen en Liniet ügieiyk zouden kun- centen , als teaens alle andere Ph- nen worden afgefchaft, caaren op het zelve fubieft'eeërna— en door des kundi- . , r v *u"jn.r gceujd- gen voor nodig worden neera ofte "og te emaneeren ; alle gehouden. welke zy de plano en fummierfak zullen hebben te decideeren, en ui■ ten met Sententie condeninatoir ofte abfolutoir, geljk zy naar inhoude van de voorfz. Placaaten zullen be. vinden te behooren. Art. 43. vergelyktArt.jï inftr. En om te beter van het devoir 15^nArt.32inftr.,597. T de voorfz Officieren, over de Convoyen en Licenten gefield , te zyn  STAAT EN OORLOG. 49 zyn verzekerd , zullen zy den Advocaat-Fiscaal in de gewoonte brengen en houden , dat by , volgens zvn last en Inftruftie, alle maan- Het afgeeven vanrumden tor hem gekryge de fummiere j^^d-s^nh Maand-Staaten van de Comptoiren, doende, fummierlyk inhoudende al het geene op dezelve Comptoiren zoude mogen zyn ontvangen , of anders opgeteekend. . . VergeIyktArt.3iInflr. •Art. 44. ,58o> En Art. 33 Inftr, 1497. De voorfz. Raaden zullen gehou- — den wezen, om éénmaal in het jaar, De inftr. van 159? ofte zoo dik wils zy zulks anderzints ft™ckt van het exami- uuc 'uu ui&wiia *-y neerea der Reekeningen noodig zouden mogen ooraeelen ■> alle maand j het- tegens- met adfiftentie van den Advocaat- woordig gebrengt mede Fiscaal, alle de Reekeningen van de j£« i-iy^ge. Comptoiren, onder hun gezag Itaan- voldof;ilde ge0ordeeid. de , te hooren , examineeren , met de Lvsten en genoomene P>iljetten Men heeft de Commien Acquiten te confronteren, &%»SSÏJ&& VOOrtS te fluiten ; en ZUllen tot het men begrypt , dat het zelve einde de Commifen- Generaal voor den Advocaat-Fisvan de refpeftive Kwartieren by U^STS^S^ ontbieden , om daar over gezament- en dat daar en boven ]yk en over de zwaarigheeden, wel- geen gefciiikter Perfooken op het Stuk van de ^^^cZ^^Z Reekeningen zouden mogen ontttaan, ria]. cen Ampt; aan welk te worden gehoord. men zyne verloorene De Raaden voorfz. zullen daar te- aaiviteit behoorde we- R. „ • j„„„ u^.i der te geeven, om het» egister doen hou-zelve waar)yk'van nut den van alle Ordonnantiën , die by te doen zyn. hun daar op gedepecheerd zouden — mogen worden om daar by m&J££3tt£ len tyde den Staat van derzelver ra=n uit dit Art, geiM. Comptoiren te kunnen weeten. ten, vermits dieAmpietiaaren op verfcheiden Comptoiren niet meer voorhanden zyn , en mogelyk geheel gemist zouden kunnen worden. Ei Raaien voorfz. de. Conform Art. 3S Inftr. 1597. VlU. deel. D Art.  ZAAKENVAN Art. 45, En aangezien de Inkomfren, pro. cedeerende van de Convoyen en Licenten, aan de Raaden voorfz. zyn ter hand gefield, niet alléén om daar uit te vinden de kosten tot verval van den Oorlog te Water; maar ook telTens , om door eene eenpaarige adminifrratie de voorfz. Inkomften te beneficeeren, wanneer zulks zal kunnen gefcbieden zonder krenkinge of bezwaarnisfe van den Koophandel : zoo worden de voorfz. Raaden by deezen gelast en geauthorifeerd, om, met adfiftentie van de Commifen-Gerteraal, ernffiglyk gade liaande de veranderingen en verbeteringen, welken, ten voordeele van de gemeenezaak, in de Lysten der Convoyen en Licenten, bereids gemaakt ofte nog te maaken, zonder merkelyke krenkinge van de Neering, Koophandel en Navigatie , zouden kunnen worden geïntroduceerd : —— welke middelen ook zouden kunnen en behooren te worden in het werk gefield , om den verloop en de diverfie van de Neering en Koopvaart deezer Landen te verhoeden : dien aangaande, met by voeging van hunne confideratien en advis , zoodanige voorRellen aan de Heeren Staaten Generaal te mogen doen , als zy tot bereiking van de voorfz. heilzaame oogmerken, van tyd tot tyd , zouden meenen te behooren ; ■ alles ten einde de voorfz. confideratien en advis een onderwerp van deliberatie by de voorfz. Heeren Staaten Generaal , en den Staaten der refpedtive Provinciën geworden zyn-  STAAT EN OORLOG. jr ivuupiiuiiuei ; ca ecu cwue iciicijh daar door zoude worden te wege gebragt , dat, op zekere en ontegenzegbaare gronden, de waarde van deezen ofte geenen tak van Commercie; het belang van den Lande by het al of niet verleenen van Vrydommen; en de importantie der Ne. gotie met het eene Ryk ofte Natie beven de andere , gewisfelyk zou kunnen worden afgemeeten. Art. 47. En vermits de ondervinding van veele jaaren herwaards heeft geleerd, dat de voorfz. Inkomften van de Convoyen en Licenten niet toereikende zyn, om uit dezelven te vinden alle de kosten van den Oorlog te Water, met den aankleeven van D 2 dien; zynde, daar op vervolgens zoodanig zou kunnen worden gerefolveerd , als tot meeften nutte van de algemeene zaak zou mogen worden geoordeeld te behooren. Art. 46. En ten einde zig daar toe te beter in ftaat te (lellen , zullen de Raaden voorfz. bezorgen , dat een pertinent Register worde geformeerd en gehouden op de Boeken der Convoyen en Licenten , wegens de inkomende en uitgaande Goederen ; ten einde daar uit, door den tyd, zoo na mogelyk, met een optlag van het oog , zou kunnen blyken van den aanwasch of vermindering van deezen ofte geenen tak van den t7- 1 1-1 . - -_ ' ... ar ".. Dit Art, is gefield in de plaats van Art. iS der Inftr. 15S9 en 159?. Men heeft gemeend, dat dit Art. moest vloeyen uit de inrigting die de Commisffe in haar Rapport voor de Admiraliteit heeft voorgefiagen ; daar door zou de waare ftaat van het gantfch*  52 ZAAKEN VAN werk van de Zee telkei jaare aan deBondgenoo ten bekend raaken; voor al, wanneer men deezi Memode of Petitie ver volgens combineerd me de verantwoording, dii de Admiraliteit telkei jaare van de uitgefcboo te Penningen zal moe ten geeven, volgens he Art. 40 hier 'boven. Spreekt men aan he einde van dit Art. van eet Petitie: zoo ftryd zulk: niet met h(tRapport var de Commisfïe, waar ir gezegd word, dat dooi het brengen van eenposi op den Staat van Oorlog alle t'etitien zouden ver vallen , — het ziet hiei op Oorlogstyden; waai van extraordinaris Equipagicn, en dus ook extraordinaris Confenten, het gevolg moeten zyn. Nieuw. Vergelykt Art. 55 Inftr. 1589. Art. 57 Inftr. 1597» Zie Art. 21 Inflr Raad van Staaten 1651. Zie ook Rcfol. Raad van Sta.te van 10 Nov. 1Ó5I- Men heeft dc lnftruclie met dit Art. geïimplieerd; — en de pracryk , in dit Art, befchreeven , is overecnkomftig met het tegenwoordig gebruik met opzigt tot de Ordonnantiën van den Raad van Staaten. Die praetyk leeverd een goeden grond van verantwoording. 'dien: zoo zullen de voorfz, Raaden ;gehouden zyn, voor het uiteinde ;van ieder jaar, aan de Heeren Staaten Generaal over te brengen een ; Memorie calculatief, houdende, zoo ,na mogelyk zulks zou kunnen gefchieden , den ftaat en de begroo;ting van zoodanige fomme, met het employ van dien , welke boven de Inkomften der Convoyen en Licen: ten , ofte anderen , tot de eindens en in ftandhouding van 's Lands magt ter Zee , voor het daar op volgend jaar, zullen moeten worden geëmployeerd ; ten einde de Heeren Staaten van de refpective ',Provinciën daar in, het zy met het brengen van dezelve fomme op den jaariykfchen Staat van Oorlog, het zy *by Petititie , zouden kunnen voorzien. Art. 48. Alle Ordonnantiën van betaalingen zullen geteekend worden by drie van de voorfz. Raaden , wezende van verfcheide Provinciën , en by den Secretaris; ofte by abfentie van dien, by den Griffier van den Raad; en geene Ordonnantiën van b'e'aa. lingen zullen van waarde worden gehouden, dan die geteekend zullen zyn als boven, met de Notule van Regiftratd Folio Tal: daar op gelteld. Des dat bevorens by de Declaratien , waar voor Ordonnantie word gevraagd, zullen worden gevoegd alie de Behoeftens , Bellekken en andere Befcheiden, tot de Ordonnantiën behoorende , en tot  STAAT EN OORLOG. 53 tot welker zaaken dezelven worden verleend ; ten einde dezelven alzoo mogen worden gezonden aan de Generaiiteits- Reekenkamer, om in de. zelve ook geëxamineerd en gevifiteerd, of, naamelyk, het Land wel gehouden zy in de Partyen , waai van de Ordonnantiën fpreeken; ende vervolgens van daar weder naai den Raad ter Admiraliteit gezonden, en aldaar de Ordonnantie als dan verleend, gedepêcheerd, en laatftelyk wederom in de GeneraliteitsReekenkamer gezonden , om te worden geregiftreerd; — zonder al het welke de Ontfanger-Generaal van den Raad ter Admiraliteit geene betaaling zal mogen doen, op poene van royeering. Art. 49. De voorfz. Raaden zullen Hellen en committeeren, boven de Equipagiemeefters, den Conftructeur-Generaal en de Onder-Conltrufteurs , waar van in de Articulen 14 en 16 deezer Inftructie bereids is gefprooken; de Vendumeefters , de Deurwaarders 1 daar zulks behoord ; de Bodens en alle de Bediendens tot dei zei ver Vergadering behoorende ; mitsgaders ook de Cherchers in de refpeétive Kwartieren , zoo wanneer dezelven zullen komen te vaceeren. Art. 50. ■ En zoo wanneer de plaatfen van Advocaat-Fiscaal , Omfanger-Gene xaal, van den Secretaris ofte Grif. D 3 fiers Genomen uit Art. 54 Inflr. 1597 ; dog eenigzints gcamplieerd. By de Inftr. van 1597. gefchied de aanftcJling der Cherchers met advis van den CommisGeneraal ; _ maar , voorzoo veef men heeft kunnen geinformeerd worden, is zulks zederd lange in onbruik. — Vergelykt Art. 54 Inflr1589.  54 ZAAKENVAN Contrarsllturs; — zoo die blyven. Nieuw. Getrokken uit Art. 16 Inftr. Raad van Staate 1584 , en uit Art. 27 van die van 1651vtntatis muiandis. Men heeft gemeend, dat al het Volk te Water de» Eed aan de Generaliteiten aan den Admiraal-Generaal behoord te prsefteeren. vergelykt Art. 29 in- Da Gagien van de Raaden wordern £Iaa«° ter dispofnie van de Art: 53 inftr. 1597. reipective Provintien t waar uit de. zei. fier; van de Ontfangers ofte Contrarolleurs , zullen komen te vaceeren; zullen de voorfz. Raaden twee andere bekwaame Perfoonen nomineereii, en die aan de Heeren Staaten Generaal prefenteeren , om een daar van te kiezen en te committeeren. Art. 51. De voorfz. Raaden zullen bezorgen, dat alle Admiraals , Vice-Admiraals, Schouten-by-Nacht, Kapiteinen en verdere Officieren ter Zee, mitsgaders al het Volk te Water, zullen zweeren en belooven, de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden , die by de Unie en handhi'Udinge van de Gereformeerde Religie zullen blyven, gehouw en getrouw te wezen, en dezelven, onder het gebied van Zyne Hoogheid , als Admiraal-Generaal, getrouwelyk te dienen; — en dat zy-lieden den voorfz. Heeren Staaten Generaal'zullen obedieeren, volgens het Formulier van den Eed voor het Volk te Water, reeds gearrefteerd ofte nog te arrefteeren; — en dat zy boven dien ook zullen beloven en zweeren, de bevelen van den AdmiraalGeneraal , en voorts alle andere Hoofden , over hen-lieden te ftellen , te gehoorzaamen naar behooren. Art. 52.  STAAT EN OORLOG. 55 zeiven gezonden worden, en waar meede zy zig zullen moeten te vreede houden , zonder dat zy eenige extraordinaris kosten tot laste van den Lande zullen mogen brengen, uitgenomen de Reis- en Dag-gelden, wanneer zy in Commisfien, buiten de plaatfe der Refidentie van den Raad, zullen wezen geëmployeerd, volgens de Reglementen , die daar op zullen worden gemaakt. En als een van de voorfz. Raaden mogt komen te overlyden, ofte zynen Staat te verlaaten, zal by de Provintie, waar uit hy gezonden is, een ander bekwaam Perfoon , den Staaten-Generaal aangenaam wezende , genomineerd , en by de StaatenGeneraal gecommitteerd worden. Art. 53. ' De Raaden voorfz. zullen ten aanvang van hunnen dienst, zig by Eede zuiveren, dat zy, om denzelven dienst te bekomen , geen Geld ofte Gelds-waarde, ofte iets anders, hoedanig het ook zoude mogen wezen , hebben gegeeven ofte beloofd; dire&elyk of indirectelyk , ofte in eenige maniere , bedektelyk of onbedektelyk; — ende voorts beloven en zweeren in handen van de Heeren Staaten Generaal, ofte derzeiver Gedeputeerden, te wezen gehouw en getrouw de hooggemelde Staaten Generaal van de Provintien, die in de Unie, en by de handhoudinge van de Waare Christelyke Gereformeerde Religie zullen blyven; en dezelve Heeren Staaten GeD 4 " ne- Welke men niet gevolgd heeft, als niet meer toepasfelyk. Maar men heeft gemeend te kunnen volgen het Art 44 Inflr. Raad van Staate 1651 , waar meede heteerftc gedeeite van dit Art. accor- deerd. Zulks was ook al, op dien voet, door Holland ter Generaliteit voorgeflageu op den 27 Febr. ióoi. Ên als Bc. Uit Art. 30 Inflr. Coll. Sup. Vergelykt Art. 58 Inftr. 1589. EnArt. 60 Inftr, 1597. Dit Art. is zamengefteld uit Art. 32 Inftr, Coll. Sup. Art. 51 Inür. Raad van Staate 1651. En Refol. Hoog Mogende 8 Aug 1687 Alle eenigzints geamplieerd en getterkt.  ZAAKEN V A N Dal zy zig (ic., tot het woord cenniventit : uit Haar Hoog Mogende Refoluue van 8 Aug. i63?. neraal én den Heere Admiraal-Generaal, conform hunnen last en Inltruclie , zullen refpefteeren en gehoorzaamen, naar behooren; ~— en zullen by Eede reuuntieeren aan alle particuliere Correfpondentien , het zy met de Provintien , Steden of pnva;e cn particuliere Perfoonen , voor zob veel het zelve den Gemeenenbeste hinderlyk mogte wezen ; — en dat zy, zonder faveur ofteaanzien te neemen op de Provintien , Kwartieren , Steden ofte Perfoonen , waar uit zy zyn gebo. ren ofte verkoren , of daar zy zullen rendeeren , ofte het particulier profyt van dezelven , ofte van iemand andeis ; ende alleenlyk voor oogen hebbende de Eere Gods en de welvaart en confervatie der voorfz. Landen ende de gemeene zaaken: alle zaaken hunnen last raakende dingeeren zullen , en een iegelyk recht en juftitie zullen doen en ad. nnniftreeren, als naar behooren , agtervolgends de Placaattn en de Ordonnantiën, gemaakt of nog te maaken ; — mitsgaders alle de Amp. tenaaren, Officieren en Bediendens, onder hun bewind ofte bedwang Kaande, met alle zorgvuldigheid en. de naarfhgheid, ordonneeren en bedwingen, hun meede naar de voorfz. llacaaten, Ordonnantiën en hunlui. der Jnftruclien te reguleeren; - . dat zy zig niet zullen reguleeren ofte in eenigen deele obtempereeren aan eenige bevelen , oppofiue, reliltentie of anderzints, wat het ook zoude mogen wezen, die hun zou. de mogen worden gegeeven, of gedaan,  STAAT EN OORLOG. 57 daan, by , of van wegen de Heeren Staaten van eenige Provintien, óf de Magiftraaten van eenige Steden, afzonderlyk zonder Refolutie van Haar Hoog Mogende, of contrarie aan het Placaat en Ordonnantie op den ophef der Middelen te Water; maar van de voorfz, beveelen , oppofitie , refiftentie, of wat het ook zoude mogen wezen, aanftonds kennisfe te zullen geeven aan Haar Hoog Mog. , [en aan Zyne Hoogheid] en dien onverminderd ,' en niet tegenftaande de voorfz. bevelen , of oppofitie, refiftentie , of anderzints, hun , voor zoo veel in hun is , praecifelyk te zullen gedragen naar het voorfz. Placaat en Ordonnantie, zonder eenige disfimulatie ofte conniventie. —— Dat zy voorts niet zullen ontdekken , nogte reveleeren eenige Cornmunicatien , Deliberatien ofte Refolutien, in den Raade vallende , die behooren fecreet gehouden te worden; — dat zy niet ten dienften zullen wezen van iemand, nogte ontfangen en genieten eenige Penfioenen van dezelven, nogte eenige giften en prefenten , by den Waereldlyken Rechter verboden; —— dat zy niet zullen rheeden in eenige Schepen, ten vrybuit vaarende, nogte ook koopen of doen koopen eenige Buit-Goederen ehooren. Art. 5. In alle Krygsraaden, welken door Syne Hoogheid, den Heere Admiaal-Generaal zouden mogen woren benoemd over eenige Officieren fte Krygsluiden ter Zee, welke zig 1 zaaken van dienst, of uit hoofde an ontfangene ordres, zoo van de leeren Staaten-Generaal, ofte den .aad ter Admiraliteit , zoude mo. en hebben te buiten gegaan ; zal et recht van de hooge OverigM waargenomen worden door den aorfz. Advocaat-Fiscaal, zoo dikrerf de voorfz. Krygsraaden gehou:n zullen worden ter plaatfe daar 6 Raad refideerd; en, zoo elïrs , naar deszelfs convenientie ; ;s , dat zoo wanneer de gemeene iake hem niet zoude toelaten zig liten de reiidentie van den Raad , tot  STAAT EN OORLOG, 03, tot het bywoonen van zoodanige Krygsraad , te begeeven , door den Raad ter Admiraliteit, als dan daar toe een ander bekwaam Rechtsgeleerde , met communicatie van den voorrz. Fifcaal , zal worden be. noemd en gecommitteerd , die daar in het Officie-Fiscaal zouden kunnen vervangen: —— en zullen gehouden zyn tegens de Befchuldigdens te procedeeren volgens de Or. donnantien en Placaaten van den Lande, bereids gemaakt ofte nog te maaken. Art. 6. En om te beter verzeekerd te zyn van het devoir van de Officieren 1 over de Convoyen en Licenten gefteld, zal de voorfz. Advocaat-Fiscaal zorge draagen ; dat hy alle maanden tot hem gekryge de fummiere Maandftaaten van de Comptoiren, ftaande onder het gezag van den Raad; fummierlyk inhoudende al het geene op dezelve Comptoiren zoude mogen zyn ontfangen of anders opgeteekend; ten einde, wanneer de Raaden ter Admiraliteit, volgens het 44 Articul van de Inftruclie voor den Raad, zouden mogen nodig oordeelen te vaceeren tot het hooren, examineeren en fluiten van de Reekeningen van de refpective Comptoiren, de voorfz. Advocaat-Fiscaal behoorlyk onderzoeke, of eenige fauten in de voorfz. Reekeningen , ofte fraudes daar omtrent zouden mogen zyn begaan, om dezelve te doen redresfeeren , en des noods Vergelykt Art. 72 Inftr. 597.' Zie Art. 43 en 44, van leeze Concept - lnftruce.  ö4 ZAAKEN VAN noods te calangeeren naar behoó. ren. Vergelykt Art. 70 Inflr. 1589. En Art, 77 Inftrudtie 159?. Vergelykt Art. 79 Inftr. 1597- Art. 7. Alle zaaken de Admiraliteit,mitsgaders de Contraventien van dePlacaaten of Convoyen en Licenten raakende , zullen by den voorfz. Advocaat. Fiscaal gtïoftrueerd , geïnftitueerd, en ten uiteinde beleid , vervolgd en bedingd worden ; en tot dat einde zal de gemelde Advocaat-Fiscaal van de Commifen-Generaal ontfangen d,e Informatien , verificatien en de Stukken van het geene by dezelve Commifen-Generaal en de Cherchers zal wezen agterhaald, welken onder den Advocaat-Fiscaal zullen blyven berusten. Art. 8. De Gagien van den voorfz. Advocaat Fiscaal zullen zyn van guldens in het Jaar, welke hem by quartiere van drie tot drie Maanden , door den Ontfanger-Generaal, op Ordonnantie van den Raad zullen worden betaald; en zal daar en boven genieten zoodanig aandeel in alle confiscatien, mulcïen en poenen, die ter oorzaake van de Contraventien der Ordonnantiën , InItruftien en Placaaten op het ftuk van de Convoyen en Licenten gemaakt, zullen worden gedecreteerd, als by Haar Hoog Mogende Refolutien op dat Ruk bereids is , of iog zoude mogen worden geftatu:erd , —— en welk aandeel geno. men  STAAT EN OORLOG. 6"$ men zal worden na dat eerst de gedaane kosten zullen worden afgetrokken. Art. q. En zal boven het voorfchreeve Arnpc van Raad en Advocaat - Fiscaal, geen ander Ampt ofte Bedieninge , hoe ook genaamd , mogen bezitten; en zal by het aanvaarden van eenig ander Ampt ofte Bedieninge, Steedelyk , Provintiaal, ofte van Generaliteitswege , gehouden worden , metter daad zelve, het voorfz. Ampt van Advocaat-Fiscaal te hebben verlaaten , en daar toe vervolgens niet verders worden geadmitteerd. — Hy zal voorts zyne vaste Woonplaatfe hebben ter plaatfe daar de Raad refideerd, en goed en pertinent Boek houden van alle zaaken; ——— hy zal zig ook uit de voorfz. Plaats niet mogen begeeven , zonder confent van den Heere Admiraal-Generaal; ofte by deszelfs abfentie , van zynen Reprjefentant in der tyd; ofte by abfentie of non-aanweezigheid van dien , van den HeerPrsefideerende in den Raad. — En by abfentie van den voorfz. Advocaat-Fiscaal, zal deszelfs Bediening door den Secretaris van den Raad worden waargenomen. Art. 10. De voorfz. Advocaat-Fiscaal zal voorts Eed doen, als voor de Raaden ter Admiraliteit by het 53 Articul van derzelver Inftruclie is ge- VIII. deel. E or. \tfieu-ar. Vergelykt Art. 71 Inftr. 1589. En Art. 78 Inftrwfti» 1597. Zie Art. 4 van deeze Concent-In ftrucSie. Vergelykt Art. 73 Inftr. [589. En Art. So Inftructie 1597.  66 ZAAKENVAN or'onneerd; in alles mutatis mtt» tandis ; en in plaatfe van-Recht en Juftitte te zullen doen en admini* Jirceren Oe L-.v--.. «» *'<7» AduiiraHtdt -hél'Wr®0»®f® - jïUsgaders de InfltruéHe VOQI dgl?-3§§id ter Admiraliteit, vvo; tbo aangaat; even al* of al het^ilSS^r» deeze zyne Inftructie van woord tot woord ltond geïnfèreerd, en vervolgens alles te doen , het welk een goed en getrouw Advocaat-Fiscaal van de Admiraliteit toellaat en be. hoord te doen. (Onder ftond) Accordeerd met de Minute. (Was get.) b. p. van lelyveld. Secret. Con.  STAAT EN OORLOG. c> T\e Secretaris hy den voorfz. Raad ter Admiraliteit zal naarftig zorge draagen, om alle Stukken, Munimenten en Papieren, den Lande aangaande , mitsgaders van den Procesfen, die in den Raade by den Litiganten gediend en overgelegt zullen worden, wel en getromvelyk te bewaaren , in goede ordre , en elk verfcheiden van den anderen te houden in de Griffie van den Raade; op dat, zoo wanneer men met eenige van dien te doen mag hebben , dezelve terftond by der hand mogen zyn. <■ ■ ■ ■ Eu zal meede naarftig bezorgen, dat van alle on» ze Refolutien , Ordres , Placaaten, Ordonnantiën enz., welke door ons aan de refpedtive Collegien ter Admiraliteit tot dus verre zyn gezonden of aanbevolen geweest, en voor zoo verre dezelven niet zouden mogen zyn vervallen ofte ingetrokken, een pertinent Register worde gemaakt , volgens het Voorfchrift van onz^'Refolutie , op huiden gearre- ftéerd. En zal ook van alle B^foignes van importantie , als van Commisfien, .[nftructien, Placaaten, Refolutien , Ordonnantiën als ander■ ziuts , goede en pertinente Notitie en distinctie Registers houden. E * Art. Concept - Infirutlie voor den Secretaris (en Griffier') van den Raad ter Admiraliteit der Vereenigde Nederlan» den. Art. r. (of Griffier.") Conform Art. 59 Inffr. 1589, voor de 4 Coll, en Art. 61 inftr, 1597. En zal metle Se. nieat». Men vóelt, dat dit een zeer moeielyk werk z*l weezen , — maar , men zal ook bekennen, zeer nuttig, en haast onontbeerlyk, indien de vyf Collegien ter Admiraliteit tot éen Ligchaam wierden gebragt. En zal èok Se. conform Art. 63 Inftruélie 1589 en Art. 65 Inltrucue 159?.  68 ZAAKENVAN Conform, Art. 61 Inftrudtie 15S9. en Art. 63 Inftr. 1597. Conform Arr. 60 In- frrmftie 1589 en Are. 62 Inftr. 1597. Alt. 2. Zal voorts ter befremder uure altyds maaken de eerfte te zyn in (ie Vergaderinge , ende de laatfte die fcheide ; en zal gehouden zyn zig wel en getrouwelyk te gedraagen , naar uirwyzens deezer Inltructie, en van die van den voorfz. Raad ter Admiraliteit in alle Poincten hem eenigzints aangaande , en daar hy eenige vorderinge in kan doen. ..Zal van dage tot dage van alle Refolutien , die in den Raade genoomen zullen worden , goede, pertinente en regtvaardige Notitie houden , met aanteekening der prsefente Leden , die daar over geweest zullen zyn; — ende en zal geene Refolutien aanteekenen op het vermannen van eenen of den anderen, ten zy alvoorens behoorlyke Omvraage daar over zy gedaan , ende dat by de meefte ftemmen zulks gerefolveerd zy. Art. 3. Zal bezorgen , dat alle Depêches uit de voorfz. Refolutien vallende, terftond , en zoo haast eenigzints mogelyk word , zonder uitflel gedaan, geparapheerd, geteekend, en daar dezelven behooren, uitgezonden worden ; — behoudelyk , dat hy geene derzelver en zal ur zenden, zonder bevorens in den Raad gezien en geleezen te zyn; ten ware in noodzake, in welken gevalle zullen dezelven op de Paraphure van den in der tyds prafideerende, uitge-  STAAT EN OORLOG. 69 gezonden mogen worden , zonder voorgaande Refumtie in den Raade. Art. 4. Zal meede alle particuliere Sollicitanten , eenige Refolutie verkreegen hebbende , terftonds afvaardigen , en niet lange laten naloopen bm tiaare Depêches ; en zal hem van dezelve Depêche te vreede houden met den taux daar op gefteld , of als nog te Rellen , die hy Parthyen gehouden word te verklaaren, zonder denzelven meerder af te neemen, direclelyk, of indirectelyk. Art. 5. Zal zig voorts in alle ftilligbeid, gehoorzaamheid en getrouwigheid dragen jegens die van den Raade; zig onthoudende in het minde te ontdekken , of reveleeren het geene in den voorfz. Raade gepasfeerd, of by iemand geproponeerd zal mogen zyn; en zig voorts in zyn Ampt getrouwelyk kwyten, doende en effectueerende alle het geene hem bevoolen en betrouwd zal zyn, in de beste forme en maniere , gelyk het zelve ten meeften dienften en profyte van den Lande zal kunnen gefchieden. Art. 6. De Gagien van den voorfz. Secretaris zullen zyn van 1 Guldens in het jaar ; welken hem 1 van drie tot drie maanden betaald E 3 zul. Conform Art. 62 Inftr. 13S9. en Art. 64 Inftr. 1597. Conform het eerfte gedeelte van den Art. 64 Inftr. 1589. en Art. 66 tnftrudtie 1597. Conform Art. 64 Inftr. SS9- Art. 66 Inftruftie. 597-  7° ZAAKEN VAN fflittV. Cof Gtiffitr,'} Conform Art, 65 Inftr. ÏS89. en Art. 67 Inftr. zullen worden door den Ontfanger. Generaal van den Raad ter Adraïralitt-it op de Ordonnantiën van den voorfz. Raad; en zal daar en boven genieten zoodanige Emolumenten en Leges, als, gezien het Advis van den voorfz. Raade, by den StaatenGeneraal, denzelven zal worden toegelegd, ten aanfchouw van de zaa. ken, die zullen voorvallen , om zig eens voor al daar na te reguleeren. Art. 7. En zal boven het voorfz. Ampt van Secretaris by den Raad ter Admiraliteit , geen ander Ampt ofte Bedieninge, boe ook genaamt, mogen bezitten ; en zal , by het aanvaarden van eenig ander Ampt ofte Bedieninge, Steedelyk, Provinciaal ofte van Generaliteits-wege, gehouden worden metter daad zelve het voorfz. Ampt van Secretaris te hebben verhaten , en daar toe vervolgens niet verders worden geadmitteerd. ■ Hy zal voorts zyne vaste wonnplaatfe houden ter plaatfe der Refidentie van den Raad, en zig uit dezelve niet mogen abfenteeren , zonder voorgaand confent, gelyk by den 4 Art. van de Inftructie van den voorfz. Raad zulks is geftatueerd. Art. 8. De voorfz. Secretaris zal doen gelyken Eed , als voor die van den voorfz. Raade is geordonneerd, en in alles mutatis mutandis; —■ en voorts  STAAT EN OORLOG. 71 voorts zweeren en beloven van deeze zyne Inltructie te zullen agtervolgen, mitsgaders de Inftruct'e voor -die van den Raade voorfz., voor zoo veel hem aangaat , even a!s of al het zelve in deeze zyne Inftruo tie van woord tot woord ftond ge- ïnfereerd. — 'En vervolgens , van alles te doen, dat een goed en getrouw .Secretaris fchuldig is en behoord te doen. (Onder ftond) Accordeerd met de Minute. (Was get.) B. P. VAN LELYVELD, Secret. E 4 Pro  72 ZAAKEN VAN Pro Memoria, ofte Bylage van de Concept- Inflruiiie voor den Raad ter Admiraliteit , houdende eenige PoinSten\ welken , onder anderen , als Ingrediënten zouden kunnen worden geinf'ereerd in de Refolutie van Haar hoog Mog. waar by de vyf Collegien ter Admiraliteit tot één Lighaam zouden moeten worden gebragt. Waar op gedelibereerd, &c. 17» n aangezien al het voorfchree. _j vtne de refpeftive Collegien ter Admiraliteit zullen moeten worden en blyven gelicentieerd en gemortificeert uiteriyk . . maanden na dato van het neemen van deeze Refolutie, of zoo veel eerder als zulks zal kunnfn gefcbieden : zoo zal de Raad ter Admiraliteit der Vereenigde Nederlanden worden aangcfchreeven , gclyk dezelve aangefclireeven word by deezen, om, met postpofitie van alle andere min importante zaaken, te bezorgen , dat het bellier en de beheering van alle de zaaken, zonder uitzondering, welken aan de in voegen voorfz. te licentieeren' Collegien ter Admiraliteit , by de InftructJe van den 13 Augustus 1597 waren gedemandeerd, tot denzelven Raad ter Admiraliteit worden overgebragt uiterlyk binnen den tyd van voorfz. .... maanden, of zoo veel eerder als zulks gevoegelyk zal kunnen gefchieden; — en dat dienvolgens  STAAT EN OORLOG. 73 gens alle de vereischte Aanfchryvingen nan de Ondeihoorigen van de voorfz. Collegien ten dien effrcte worden gedaan , ■— met verderen last om te bezorgen , dat alle Papieren , Documenten , Registers , A'xhiven, en war dies meer is , in goede en perfecte ordre . naar de Plaatfe der Refidentie van den voorfz. Raad , van ieder der gemelde Collegien afzonderlyk worden getransporteerd en bewaard, om ten allen tyde te kunnen dienen daar en zoo het behoord. Dat voorts, nademaal by de vernietiging van de voorfz. Collegien ter Admiraliteit, en de oprigting van éénen enkelen Raad ter Admiraliteit voor de Vereenigde Nederlanden , het geenzints de meening is, om eenige verandering in de Refolutien ofte Ordres op de zaaken van de Zee tot hier toe genomen ofte gelteld , te introduceeren : nemaar , dat alle Refolutien , Ordres, Placaaten , Ordonnantiën , enz., waar van de zorge, ofte de executie aan de voorfz. Collegien tot dus verrs is aanbevoolen geweest, zullen blyven in haar geheel, voor zoo verre dezelven niet zouden mogen zyn ingetrokken: Zoo zal de voorfchreeve Raad ter Admiraliteit zig naar den inhoude van alle dezelven hebben te gedraagen, even eens als of alle dezelven aan den voorfz. Raad ter Admiraliteit waren toegezonden geweest , of in deeze Haar Hoog Mog. Refolutie op nieuw ftonden geinfereerd. ■ En ten einde al E 5 het  ?4 ZAAKEN VAN Dit zal zeker een zeei moéielyk werk'zyn, maai liet fcliynt niet wel te kunnen worden ontbeerd, by een nieuwe inrigting van de Zee-zaaken ; — daar door zoude, als het ware , een nieuwe Epoque geboren worden , en waar van veel nut te trekken zyn zou. Meede ontwerping van deeze pointen, heeft men op het oog gehad , dat haar [loog Mug., en de Bordgenooten, by eene nieuwe Ep&que nuk behoorden te ontvangen een precifen ftaat van het ganticlie Wezen van de Admiraliteit, by het beginnen van die Epoque; en die by fuecesfive beöordeelingen van de adminiftratie zoude dienen als een Itrmimi a l 1 ( { ( 2 I Z c E r I | li u 'net voorfchreevene met meerder regulariteit z >ude mogen voortgaan , zal .ie voorfz, Raad ter Admiraliteit bezorgen, dat van alle de voorfz. Refolutien, Ordres, Placaaten, Ordonnantiën , enz. welken niet zouden mogen 'zyn vervallen ofte ingetrokken, een pertinent Register worde geformeerd als naar behooren. Dat zoo ook alle de Penningen , by de meergemelde Collegien ter Admiraliteit, op authorifatie van Haar Hoog Mogende , op Interest ?ejigt, zullen moeten worden overiebragt tot lasten van den voorfz. Raad ter Admiraliteit ; voor zoo /erre dezelve Penningen nog niet souden zyn geremboinfeerd; . :n tot dat einde zal de voorfz. Raad er Admiraliteit gehouden zyn de [ateresfen daar op verfchuldigd, aan le houders der Obügatien , op de ;evvoone tyden te doen uitreiken , nitsgaders de rembourfementen , tye, dat die zullen mogen worden ;edaan ; zorge dragende , dat van leeze dispolitie, by Publicatie , of nderzints, aan de Geimeresfeeretfs kennis worde gegeeven tot derelver naiigc. Dat gelykelyk de Baaten en de raïtenfién van de voorfz. Collegien uilen overgaan ten behoeven van en 'voorfz, Rr.ad ter Admiraliteit; iet Jast aan denzelven , om de in. h'g en de betaaürig van gemelde laaien en Pianeniien te agtervolen; mitsgaders ook zoodanige Penragen, als de refpective Provintien it hoofde van gtpu-efteerde dienften,  STAAT EN OORl OG. 75 ften , zoo van Equipagie , Aan- J bouw , ofte anderzints , aan de voorfz. Collegien alsnog fchuldig zouden mogen zyn ; met verderen last , om van alle de voorfz. Baa. ten en Praetenfien een praecifen ftaat te formeeren , en aan Haar Hoog Mogende te praefenteeren. Dat de voorfz. Raad ter Admira- vergelykt Art. 44 inliteit al verder zal worden aange- ftruétie 1789. fchreeven, omheen Staat en Inven- 4 En Att. 45 Inttrudie taris te doen formeeren , en aau 597" Haar Hoog Mogende over te lee« veren van alle Schepen, Fiegatten, ofte Vaartuigen van Oorlog , Jachten , Schuiten , enz,, de gemeene zaak toekomende, welke in den bedryve der voorfz. refpective Collegien ter Admiraliteit zyn geleegen , ofte in Zee zyn dienende", met al het geene daar toe gehoord ; mitsgaders een Staat en Inventaris van de Magazynen, Arfenaalen en Am. munitie van Oorlog, welke dezelve, uit kragte van deeze Haar Hoog Mogende Refolutie, van de refpective Admiraliteits-Collegien zouden mogen overneemen. - (Onder Hond) Accordeerd met de Minute. . (Was get.) E. P. VAN LELYVELD. Secret.' Litt.  f* ZAAKENVAN Litt. B. BYLAGE. HOOG ÏMOGENDE HEEREN! •p\e Heer vnn Lynden en verdere Gecommitteerdens tot de perfoneele Commisfie van het Defenfie. Weezen hebben ter Vergaderinge gerapporteerr. Dat zoo dra de voorfz. Commisfie in activiteit was gebragt, zy Heeren Gecommitteerdens, volgens 't rigtinoer van Haar Hoog Mog. Refolutie van 4 May 178?, hunne Befbgnes hadden begonnen met een onderzolk van den Staat, waar in zig de verfchillende objecten welke het generaale Defenfie- Weezen van de Rep ,bl ek zoo te Water als te Lande, uitmaakende, zyn b vin iee£,d,Verteind-e by Z°°danis onderzoek blykende , welke defecten zig omtrent dezelve opdeeden / als dan door hun Gecommitteerdens zoude kunnen worden se. dagt op, en geadvifeert nopens de redresfen. welke in het een en ander, tot bevestiging van de fecuriteit van den Staat, zouden behooren gemaakt te worden n. , uy, ,Heeren Gecommitteerdens daar by wel aan Ronds hebben begreepen, dat 'er tusfchen de meelte 200 n.et alle die objecten zig een naauw verband nn' doet, byzjnder meede uit hoofde, dat dezelve behooren gefchikt te worden naar de Finantieele vermogens van het Bondgenootschap in het generaal, en van ieder der bondgenooten in het byzouder, en dat dan ook om die reeden zy Heeren Gecommitteerdens zig gaarne zu len bevlyf-igen , om by derzei ver finaal Rapport een volleedig Plan aan Haar Hoog Mog. te luppedireeren het welk alle de voorfz. objecten zal compfèlSee! ren ; dan dat , wanneer zy Heeren Gecommitteerdens nagaan de uitgeftrektheid van de Pointen, daar toe behoorende, de noodzakelykheid, dat, om te kom en komen tot eene bepaaling der gemelde Finantieele vermogens, de perfoneele Commisfie tot het nader reguleeren der Proviuaale Quotes tot eene zeekere hooffe zai moeten gevordert zyn, en andere reedenen en om- ftan-  STAAT EN OORLOG. 77 ftandigheeden, welke Haar Hoog Mog. yan zelve zuljen penetreeren, zy Gecommitteerdens zig niet konneu weerhouden van te vreezen , dat eer en alvorens zy zig tot het doen van dusdanig generaal Rapport in ftaat zullen bevinden, nog een geruimer tyd zal verloopen , dan hunne iever en begeerte, om het Defenfie-Weezen op folide gronden bevestigt te zien , hun anderzints wel zouden doen wenfchen. Dat deeze confidentie en het verlangen , om mtusfchen, zoo veel mogelyk, met vrugt werkzaam te zyn , hun Gecommitteerdens dan ook heeft doen vallen m het begrip; dat het niet zoude kunnen geagt worden met het zoo eve/igemelde principe en oogmerk van een aaneengefchakeld Plan ftrydig, maar in tegendeel overeenkomftig den aart der zaake, de algemeene belangen en de intentie der hooge Bondgenooten te zyn , wanneer zy Gecommitteerdens , in den loop van derzei ver onderzoek eenige zaaken aantreffende, welke eene prompte voorziening vorderen, of voor eenige in allen gevallen nuttige redresfen fusceptibel zyn , dezelve en de middelen, daar toe dienende, onder het oog en ter deliberatie der Bondgenooten by een provifioneel Rapport zouden brengen. Dat, gelyk zy Heeren Gecommitteerdens dusdanige Pointen van presfance hebbende ontmoet in hun onderzoek nopens de Marine van den Staat, dan ook deswegens de nodige voordragt hadden gedaan, waar van zy het fucces en de conclufie met verlangen te gemoet zagen , en by deeze geleegenheid aan de attentie der Bondgenooten op nieuws wilden aanbevolen hebben , zoo ook zy Gecommitteerdens meenden , dat zelfde voetfpoor te moeten volgen, omtrent zaaken , de Defenfie te Lande concerneerende , welke meer afzonderlyk fchynen te kunnen behandeld worden , en waar omtrent eene voorziening en redres niet alleen gevoeg]yk, maar zelfs met voordeel van 's Lands Kas dadelyk zoude konnen plaats hebben. Dat van dien aart aan hun Heeren Gecommitteerdens was voorgekomen het Corps Artilleristen in dienst van den Staat, als het welke, hoe zeer buiten conteftatie voor het defenfief Syfihema deezer Republiek van het grootfte aanbelang zynde , zy Gecommitteerdens, by  73 ZAAKEN VAN by het nagaan van deszelfs jegenswoordi-e iurigting en confhrutie en by examinatie der Memoricn , |eioegd by de Misfive van den Raad van Staate van den S April dés gepasfeerden jaars, en welke Misfive me de Bylagcn by Haar H.og Mog. Refolutie var, dén VÓ? graden dag aan hun Gecommitteerdens is toegezonden geweest, hadden bevonden te zyn niet alleen op eene gantsch onzeekere en gebrekkige voet, maar ook, naar ,d'en, " fdvf n°S See«e, verandering heeft ondergaan , na dat de onlusten met Zyne Kcizerlykc Majefleit zyft int den weg geruimd , zeef kostbaar, naar maate van het nut en den dienst , welke daar van , zoo als het thans geconlhtueerd is „kan getrokken worden. Dat mitsdien de aangeleegenheid van den dienst van de Artillerie aan de eene zyde , en aan den andere! kant de tegenwoordige gebrekkige gefteldheid van dat Corps , en het. daar uit noodwendig moetende volgen K'LTkS ^ h" Zudve' hun Gecommitteerd!" had doen befluiten, óm hunne Befognes over een Plan tot verbeetering dadelyk voort te zetten , en waar toe zy nog te meer genoopt waren geworden , door dien zy meenden te konnen voorzien, dat, hoedanig ook het zelve Plan zoude mogen uitvallen, daar door altoos eene Kpargne , boven het geen het zelve Corps aftueel kost, zoude gevonden worden; iets, waar vin zy zig verbeelden , dat het de Bondgenooten niet anders dan welgevallig zoude konnen zyn , zoo dra mogelyk genot te hebben. Dat het Relultaat van de Befognes van hun Gecommitteerdens op deeze materie dan ook was geweest dat zy zig thans in ftaat bevonden, om aan Haar Hooi Mog., en daar door aan de hooge Bondgenooten, voor te dragen, op welken voet zy zouden vermeenen, dat het Corps Artilleristen zoude behooren gebragt en in tyd yan Vreede gehouden te worden , ten dien einde overleggende een Plan , waar uit deszelfs fterkte zoo wel over het geheel, als van de refpeétive Compaenien, als meede het getal der Staf- en verdere Officieren mitsgaders de betaaling van alle dezelven, en het mon! tant der gezaamentlyke kosten , zoodanig dillioftelyk kan nagezïen worden , dat zy Gecommitteerdens vermeenen , zig daar toe , zonder verdere explicatie , te kon-  STAAT EN OORLOG. 79 konnen refereeren , en alleen tot meerdere aanpryzing van het zelve en betoog, dat men daar by heeft betragt te remedieeren aan de defecten , waar aan het Corps thans laboreert, met een woord zullen remar. queeren. Dat het Corps volgens het zelve in tyd van Vreede zoude worden gebragt op 1282 Hoofden, (als zynde de intentie , dat voor het vervolg de aftrek der 5 Man per Compaguie voor het Land zoude cesfeeren) eene fterkte, welke , door het in het oog houden der meede menage van den Lande , wel niet hoger heeft konnen gebragt worden, dog welke echter genoegzaam kan geoordeeld worden , om het zelve , in geval van nood, immediaat van dienst te doen zyn , en om boven dien, zoo dra de omftandigheeden zulks vorderen, het zelve fpoedig, en op eene min kostbaare wyze mee eenige weinige Onder-Officieren, en voor het overige met Gemeenen te konnen augmenteeren , en die omftandigheeden wederom cesfeerende , zonder benadeeling van het Corps, op den vorigen voet van Vreede te reduceeren. Dat boven dien niet alleen door eene proportioneele verbetering der Tractementen en Soldyen , aan de Officieren en Gemeenen een goed en ruimer beftaan word gegeeven, en de eerde in daat gedeld, om zig in hun Metier behoorlyk te evertueeren, en bekwaam te maaken, maar dat ook gezorgt is', dat worde weggenomen de traagheid in de avancementen der Officieren, en in tegendeel, door het faciüteeren van dezelve, de emulatie, zoo hoogstnodig in een Corps van induftrie, opgewekt en aangemoedigt, vooral wanneer, gelyk behoord, de avancementen niet zoo zeer naar ancieniteit alleen , als wel meede naar maate der verdienden en bekwaamheeden plaats hebben. Dat zy Gecommitteerdens boven dien hebben geconfidereert, dat het van groote nuttigheid zoude zyn , wanneer door het oprigten van twee Compagnien oude Artilleristen geleegenheid wierd gegeeven, om daar by te plaatzen zoodanige Officieren en Gameenen, welke door derzelver ouderdom of caduciteit tot den ordïnairen dienst niet zoo zeer gefchikt meer konnen geagt worden, dog welke egter voor den dienst van net Land  80 ZAAKEN VAN zen alwaa? 5e vSïï£\^f^*^ wierden ; waar door niet alleen her r ' geecaPl?ye«t nige minder bekwaam geworden fubffi? VanJd"sdaden ontlast, derzelver kflóS n e GZZt* ^ gewonnen , maar ook de fcheuringeder ter bezetting van zoodanige kJcindefe pStaTW*11 * ke yk nadeel van den dienst veelal zoudenS„'„ mGr* gekomen worden ; en dat ZWj^1 voorHeeren Gecommitteerdens tol 1^ f feeden zv dusdanige CoolpJ^li'ïJ^-WjW twe£ meend te moeten advifeeren ! heb.be,n ver" nevens te voegen het Plan 'wn r L> dicn ^ hi« te , inrigting'en koitbWhdd ™t ë« odSÏ*' ^ ook kan gezien worden. « op,JaS van het Dat zy Heeren Gecommitteerdens tot her An. deezen voordragt zynde gepermoveerr J? U VM tuiging, dat den dienst van heT S vn2^ dj °Ver" langer werde gedraald met de S£ inJ^ee'nPn S* het welk zy moeren herhaalen hJ u ■ e£n'Corps, ftema deeJr Rcpubö^^ en door de befchouwing, dat daadooraan 1%^' cie een ogenblikkelyk foulaas kan 2 ? de Finanzig dan ook mogen'vleien, dat wTnnïr t0e&™& » en ander word agt gegeeven en ! °P dlt eei1 king genomen , dat f rfy ïdien by t* fB W de perfoneele Commisfien , het zy uit hZfl T Hl' nancieele vermogens, het zy we4s de der Fl" paalene uitgeftrektheid van- het Frorier of ft", te ^ geheele Armée , of uit eenige andere oorïLl^ der worden geoordeeld, dat het zelve Pan eS ' moP ring zonde moeten ondergaan ? zonder inconvenienten vatbaar is, dat ?ll alles geconfidereert zynde, bv Haar u\^ëfön zy' dic de hooge Bondgenooten 'geen zwar/i^ M?gende en worden, het zelve te amplefteeren ÏÏ? Z" gemaakc Hoog Mogende door dit ttZ^p Tnrees ftS" wyze te appuyeeren , en de Bondp-enn^f ^ agttge openen van fpoedige en vruHtba^ het meede werken\ J einde hefzclve fu&V^ duiie werde gebragt. aaadeiyk ter eon. Con-  Concept-Plan tot verbeetering van het Corps Artilleristen deezer Republiek , het zal blyven beftaan een Corps en onder eene Chef, edog daarom verdeelt in twee Regimenten ieder van twee Battaillons, en ieder Battaillon van zes Compagnien Sterkte. Jaarlykfche Trao tementen in tyd van ta tyd In tyd c - . _ , „ , ,Vreede voor het van van Staf van net Corps bejlaat uit gmtfche Corps. 3orlog. Vreede. i i Chef van het gantfche Corps —— —— f 3500 o o 1 1 Collonel Commandant —— ■ —— 1800 o o 4 4 Lieutenants Collonels, ieder a • ƒ 960 o o —— 3840 o o 4 4 Majors _——. . ,. 720 o o —— 2880 o o 10 10 Hoofd-Officieren — —■—- ■ - - 12020 o o 2 2 Adjudanten, ieder a 1 600 o o - 1200 o o 24 Compagnien beflaande ieder uit Jaarlyks 1 1 Capitein effectief ■ _ f 1825 o o 1 1 Capitein Commandant of tweede Kapitein — 800 o o 1 ï Premier Lieutenant ■ ——- 700 o o 1 1 Ordinair Lieutenant ■ ■ 610 o o 2 2 Onder-Lieutenants, ieder a - f ju o o 1022 o 0 1 1 Eerfte Bombardier • — - - 260 o o r 1 Cadet Bombardier — — - - 23c o o 6 5 Borbardier Sergeanten, ieder a - 219 o o 1095 o o 8 6 Corporaals ■ > — 173 7 8 1040 5 o 94 70 Canonniers waar onder 2 Tam- bours, ieder a 136 17 8 9581 5 o 2 2 Timmerlieden - — 155 28 310 5 o 1 1 Smit Cannonier - - — — - - 155 2 3 1 1 Wielemaker Cannonier . — - - 155 2 8 1 1 Frater ■ — - - 260 o o 1 1 Sollicitcur — - *~ - - 136 17 8 122 95 Hoofden eene Compagnie -. — - •- ƒ18180 17 8 2928 2280 Hoofden voorde £4 Compagnien- — - - — - • ƒ436341 o o 2930 2282 Hoofden met de Staf, en dus zoude het gantfche Corps kosten - — - - — - - ' 449561 o o 8060 Hoofden actueele fterkte van het Corps na aftrek van vyf Man voor het Land ingehouden, en kost — - - — - - Jf^±2-1 De Epargne zoude derhalven be- 1 dragen — - - — • ' f 689<57 2 .8   Wan tot oprigting van twee Compagnien oude Artilleristen , tot bezetdnge van kleine Guarnizoenen. ■ Xractementew. I DeCo^mcn zullen betan. — ______ o 32 dagen. 42 dagen. I 365 dagen, tH 1 r^ïrlin —~ f 80 0 0 ƒ 105 0 o ƒ 912 101 0 SS Lieutenant 60 o 0 78 15 0 684 7 8 1 Ordinair Lieutenant 50 0 0 65 12 8 570 6 4 ionder-Lieutenants -r/ 4o|ofo 8000 10500 912 10 o 5 Bombardiers 15 0 o 75 0 0 9$ 812 855 9 * «rorooraals i2'10 0 s5 0 0 3* 16 4 285 3 * ^c2K*» u| 1 0 594 0 0 77912 8 6775 6 4 iSolliciteur 1 «— l2 1 - - lil 1 67Hoofden ééne Compagnie f 975 _o j> ƒ 1279 is|,." J_ H i Hoofden de twee Compagnien ƒ 1950 0 o/ 2559! 7I 8 ƒ22242 3 Ia (Onder ftond) Accordeert met het Rapport, door da Commisfie ter Vergadering van Haar Hoog Mog. op den 13 April 1787 ■ttitgebragt. (Was get.) s. p. vak lelyveld^   BYLAGE. Lit C. CONCEPT-REGLEMENT OP DE MILITAIRE JURISDICTIE. VOOR DE LANDEN V A N D E GENERALITEIT. [ VIII. DKEL. F Etr*   STAAT EN OORLOG. 83 Eerfte Hoofdfluk generale Pointen Arr. 1. "T~Nat dit Reglement geformeerd word , onverminderd en onverkort alle zoodanige Capitulatien, als de Republiek met eenige vreem de Mogendheeden, omt rent het overneemen van eenige Troupes , ten dienfte van den Staat, reeds moa;t hebben gemaakt, of nog zoude mogen maken ; en waar in iels omtrent de jurisdictie over dezelven mogte influeeren. —«— Art. 2. Dat voor Militaire Perfoonen , welke voor den Militairen Rchter te recht moeten ftaan , zullen worden gehouden Officieren van hogeren of minderen Rang, zonder on. derfcheid , het zy dezelven aétueel dien.st doen, het zy van den dienst gedispenfeert, of by de Arm.ée geplaatst zyn ; — Ondei-Officieren, en Gemeenen die in actueelen dienst ZVr) • - - daar onder meede begreepen de Recruten wettig aangenomen , en welke haare volle Gage tr- kken ; voorts R- giments- Piedikanten of Predikers, Piqueurs, Doétoren, Orper- en Onder-Chirurgyns en Mufikanten; mitsgaders at Vrouwen en Kinderen van alle dt F 2 gt- Men heeft gemeend van dit Reglement te moeten uitzonderen de Troupes, welken in den dienst van den Staat zouden overgaan , met een Capitulatie , waar in iets omirent de Jurisdictie over dezelven zoude influeeren ; aangezien Capitulatien op haar zeiven Contracten zyn ; obligatoir over en wedei. De definitie der Perfienen, welke tot de cos», nitie van den Mihi dren Rechter geliooren is vooral noodzakclvk. Heeft men onder dit getal gebragt de Officieren , die van den dienst ttdispenfeet d, efte by de Armee geplaatst r.ya , zoo is dit jjefchied, om dat men de zoodaanigen niet kan aanmerken als Lieden, die alle betrekking tot den dierst hebben gea'iandonneerd.ofte den Militairen Hand verlasten, aangezieu zy veelmalen, hunne Compagnien hebben mogen behouden. Omtrent de andere Perfoonen , in dit Art. opgenoemd, kan geen Z'vaarïgheid ontdaan, overmids alle dezelven on-  94 ZAAKEN VAN rniddelyk tot het GuarTiiKoen , het Regiment, ofte tot een Militair Mant Perfoon, moeten worden gereekend te behooren; — terwyl de elanfule over km volgen der Guarnizoenen , ofre het intvooHun , ten genoege aa»diudjin weike^evallgn, zy niet onder Militaire Perfopiien moeten resfortetreu. Gepenfcneerde Officiers heeft men aan de cognitie van den Militairen Rechter in dit Art. onttrokken, om dat zy alle relatie tot den dienst hebben opgegeeven. En aangezien de goede fubo>d'natie en discipline een der Hoofdreedenen is, waarom men de Militie aan den .Militairen Rechter fubjefreerd, zoo heeft men dezelve OflïCiers, benevens de andere Perfonen, in vosgen voorfz in dit Art. opgenoemd , als in geenen deele met den Militairen ftand geconnecteerd mogen aanmerken. Hoe zeer geene Lieden in de Generaliteits-Landen op haar 18 Jaar meerderjaarig zyn, heeft men nogthans gemeend, tot voordeel van de Recruteering, welke van dag tot dag difficcielder word zulks zóó te kunnen bepaalcn; — terwyl in het Alt. voorzien is tegens engagemoi.:oc van jongere Lieden, buiten con(kat. Art. genoemde Militaire Perfonen, voor zoo verre dezelven het Guarnizuen van hunne Mans en Vaders volgen ; gelyk meede derzei ver Dienstboden, voor zoo verre dezelven by hun dadelyk inwoonen. . Art. 3. Dat derhalven voor den Militairen Rechter niet aanfpreekelyk zullen zyn Officieren weike gepenfio. leerd zyn , of Appointée's, nog Dienstboden van Militairen, welken liet by dezelven inwoonen ; nog Weduwen en Weezen van Militaire Perfoonen, nog eenige anderen loegenaamd , 'dan die hier vooreu Ait. 2 genoemd zyn. «—• Art. 4. Dat alle engagementen tot den Miliiairen dienst van jonge Lieden beneeden de iSjaaren, zonder confent van Ouders of Voogden aan. gegaan, zullen zyn nul en van gee* ner waarde.  STAAT EN OORLOG. 85 Art. j. Dat wanneer over het aanneemen en engageeren van een Burgerlyk Perfoon, tüsfchen zoo een Perfoon of deszelfs Ouders, Voogden of Bloedverwanten , of anderen , en den geenen welke mogt fustineeren hem aangenomen te hebben , ofte voor wien men mogte fustineeren dezelven aangenomen te zyn , disput mogte voorvallen , de cognitie daar over alleen zal ftaan aan den Politicquen Rechter, namentlyk de Hoofd-Officieren en Gerichten in de Heerlykheeden ten platte Lande , voorts de Magiftraaten in de Steeden, dewelke gehouden zullen zyn , zulks de plano en zonder form van Proces, af te doen. en te definiee» F 3 Twee» De meening van dit Art. (temt over één met het generale denkbeeld, dat Perfoonen, geen Militair zynde, ofte tot den Militairen itand niet gehorende, aan den Militairen Rechter niet fubjeCt kunnen zyn ; daar* om kan de Militaire Rechter niet competent zyn over een Perfoon , waar van het nog niet beflist is, of hy Militair zy, ja dan neen. Men heeft nogthans gemeend, dat, om alle langweiligheid voor te komen, de qutestien op dit ftuk reizende , dt plano behoorden te worden afgedaan.  16 ZAAKEN VA N Dit Artikel behoefd geene opheh.ering, aangezien zonder dien alle üibordinatie zoude verloren gaan. Voor het overige behoord , gclyk zulks in het Artikel is befchreeven, tot conffateering , wat cigenitik een Militair delia zy, dat de Deiinfimnt wczendlyk een /■t'itair Perfoon zy.eti o^t h t delict begaan zy iegens MimgttTê ordre r en ducifline van Oorlog, — Aangezien, tot bevordeiirg van de goedé discipline, alleflnts behoord, düt slle ton mime Delicten, door Militairen in Guamifoens-Plaaifen begaan , l.'aan ter cognitie var den Militairen Ri chter: zoo volj.i her ook, dat aan denzelvc n Rech ter de middelen behoren te worticn gegeven, om Tweede Hoofdfluk van C;/ininccle zaaken. Art. i. T**Vt aan den Militairen Rechter \.J privativé zal gehooren de bedding van al het, geere tot onder» louding van eene goede disc'pime :n behoorlyke fubordmaiie pndei het Volk van Oorlog is (trekkende, .11 lus relatie tot de Militie , als Miitie heeft; —. en ten gevolge v.in hen de privativé cogBirle over na» atigfyeid en overtreeding in togten n wagten; overgegaan a;m den Vy:nd, defertie van Compagnien, of >vetloop v.in de eene Compagnie mder de an.iere, zonder Paspoort; m in het sent raai , over alle Exrtsfen en Uel'tfb-n, den Militairen Jieust coi errneerende, en die gebast kunnen en behooren te wor. ien order bet getal van pure Miitaire Delicten , die, namentlyk, üoot Perfoonen, in sctueelen Miiitajren dienst zynde,worden begaan, tesgens Militaire ordres en discipline van Oorlog. —«— Art. 2. Dat insgelyks aan den Militairen Rechter zal gehooren de Judicature en erkentenisfe over alle Excesfen en Delicten, bekend onderden naam van gemeene Delicten, zonder ondeifcheid van wat aart of natuur die mogen zyn begaan door Militairrr» Perfoonen , ofichcon ook aan , .of omtrent Borgeiyke Perfoonen , of ha*»  STAAT EN OORLOG. 87. Jianre Goederen of Faratlie"; en offcioon opk Borgerlyke Perfoonen daar in meede begreepen of gemengd zyn ; wel verftaande . wanneer de voorfz. Uel'clen en Excesfen door de'Militairen Perfoonen zyn gecommitteerd, ter plaatfe , alwaar dezelven in Guarnizoen leggen , of wel gecmtonneerd zyn, ofte gecampeerd ftaan; —- of ook wanneer dezelven in eene plaats, alwaar Troupes van den Sraat in Guarnizoen leg gen , begaan worden door Militaire Perfoonen , hoe zeer niet tot hel zelve Guarnizoen behoorende, maat zig in die plaats , het zy met tei Woon , het zy met Verlof ophoudende , öf wel anderzints bevindende. Art. 3. Dog dat , wanneer de voorfz commune Delicten of Excesfen wor den begaan door Militaire Perfoo. nen, in een Stad alwaar geen Tron pes van den Staat in Guarnizoer leggen, of op het platte Land; d< cognitie en judicature daar over za Haan aan den Borgerlyken Rechter, in materie crimineel competent; wel ke echter, wanneer hy een Militaii Perfoon mogt hebben doen in de tentie neemen of appraehendeeren als dan verpligt zal zyn , daar var aan den Commandeerende Officie van het Regiment, waar toe dezel ven behoord , tot zyn informati kennis te geeven; hoedanig' kennisgeeving meede zal moeten ge fchieden , na dat den Delinquan zvn Vonnis zal hebben bekomen. F 4 Da die judicature uitteoeffenen ; — 't welk niet in die maate het geval zoude kunnen zyn. indien telkens , wanneer in Guarnizoens-Plaatfen , Borgerlyke ferfonen in zoodanige Deliéten zouden zyn geconcerneerd. — Het is dan om die reden , dat men in dit en het volgend Artikel de diltinélie gemaakt heelt tusfen de Deliften , gepleegd binnen of buiten die Plaa fen , alwaar Ouarnifoenen zyn. Dit Artikel expliceerd zig door de remarque op het voorgaande. — In het tweede Lid van 1 dien, heeft men dienftig geoordeeld ter keuze van den Borgerlyken Rechter te laten , om den Delinquant te Hellen onder de judicature van den Militairen Rechter; om dat men begrypt , dat in zommige gevallen de draf - oefFemng daar door kan worden geïccelereerd. i C - ■ 'l ' -  88 ZAAKENVAN Dit Artiker is in dezer voegen ingerigt, om den Delinquant eene fpoedige ftraffe te doen erlangen. — Ook ziet men niet, hoe een Militair, in een Stad, alwaar geen Guarnifoen is , of op het platte X.and,eenDelict hebbende begaan , en in zyn Guarnifoen te rug gekeerd zynde, door den Militairen Rechter aan den Borgerlyken zoude kunnen geéxtradeerd worden. Dat des niet te min aan gemelde Borgerlyken Rechter de vryheid word gelaaten, om , wanneer hy mogt bevinden , dat de Delicten of Excesien van dien aart waren, dat dezel. Ven gevoegelyker met een Militairen lhaf zouden kunnen gecorrigeerd worden , als dan, zoo een Delinquant in cas van apprehenfie, of, indien dezelve door de vlugt de apprehenfie mogt hebben verhinderd, de in. formatien , over het gepleegde fait ingewonnen , aan den Militairen Rechter ten fine van ftrafoeffening over te geeven ; zullende de Militaire Rechter in zoo een geval altyd verpligt weezen , om den Delinquant, wanneer hy ter plaatfe van het gepleegde Delict of Exces ge. appi ashendeerd mogt zyn geworden, te doen af haaien, en vervolgens ook aan den Politicquen Rechter kennis moeten geeven van de aan den Delinquant geïnfljgeerde ftraf, welke altoos prompt, en naar behooren zal moeten gefchieden. Art. 4. Dat wanneer een Militair Perfoon in een Stad alwaar geen Guarnizoen is , of op het platte Land , eenig Exces of DelicT: mogt hebben begaan , en door de vlugt zig de pour[uites van den Rechter dier Plaats onttrokken hebben, zoo dat hy weder in zyn Guarnizoen, of op eene Plaats alwaar Troupes zyn , is getomen , dezelven door den Militairen Rechter zal worden te recht ge« leid; ■— en zal derhalven in zooianig geval, de voornoemde Borger-  STAAT EN OORLOG. m eeflvke Rechter, de informatien tot laste van gemelde Militairen Delinquant zenden aan den Commandeerenden Officier van het Regiment, waar toe dezelve behoord; of zoo zulks onbekend mogt zyn, aan den Auditeur Militair van het naalte Guarnizoen , om daar op zoo mogelyk nader onderzoek te doen. Art. 5. Dat echter van het gegarneerde by het vorige derde Artikel, zullen zyn uitgezonderd Militairen , welkS met zoogenaamde VVerkpasfen uit zyn , als welken voor den Militairen Rechter van hun Guarnizoen zullen te recht Haan , over Delicten en Excesfen , door hun buiten de plaats van hun Guarnizoen bedreeven ; onverminderd echter dat dezelven door den Politicquen Rechter van de Plaats alwaar zy eenige Excesfen of Delicten mogten hebben begaan, op heeter daad geap pnehendeerd en agtervolgd zullet Kunnen en mogen worden omver volgens, geappraehendeerd zynde ïan den Militairen Rechter overge leevert te worden. — Art. 6. Dat ook in het generaal in zoo danige Delicten en Excesfen, welk ftaan ter beregting van den Mi Ut ai ren Rechter: de Politicque Juftiti niet alleen zal vermogen, maar zeil verpligt zyn, een Militair Perfoon welke zig daar aan mogt fchuldi p j mai Dit Artikel behoeft: geene uitlegging , als met de vorige in connexie ftaande. I . Men heeft gemeend, dat de Politique Rechter - niet behoord verhinderd • te worden in de apprep henfie van Militaire De- • linquanten , in voegen s als zulks in dit Artikel , ftaat vermeld ; — verg nüds daar door, aan den. l«  *0 'ZAAKEN VAN Sériën kant , de goedi tordre in de zamenlee Ving word bevorderd . — en dat, van den anderen kant ; daar door het Jaatfte geval alleen, annèer ,ulks is gefchièd in een aats , al vaar Troupes van den aat in Guarnizoen leggen] zullen lan ter cognitie en beregung van den  STAAT EN OORLOG. 91 den Militairen Rechter ; gelyk dan < lok , als daar van niet gevoeglyk , kunnende worden gefepar.erd , all> , p-ivare Aftien, nit zoodanige inju ■ fien voor den heleedigden refultee- • rende, voor denzelven Rechter geventileerd zullen worden. «• i Art. 9. Dat wanneer een Militair Perfoon , met woorden of daden een Borgerlyk Perfoon mogt injuneeren, .en zulks op een Ptaatsr, alwaar geen Guarnizoen gehouden word, dgzeJLt ve als dan zal moeten te rep ftian, voor dei. Politicqien Recirer; vooc denwelken dan o >k in zoo een geval de private actie tegens zoi een Mi'i air Perfoon - indien de beleed:gie mogt goedvinden die te inltl lueerep , zal moeten worden geven< tileerd; zullende de Miliraire Rectv ter des riet te min verpligt zyn. om, zoo wanneer b.lyken mogt, dai de Dader tegens Kryg*- Wetten ge han 'eld hadde , rienzelven naar ovei te récht te ftellen en :e ftraffen naai behooren- AllCs nogthans met dien verflan de, dat, wanneer een beleedigd Bor periyk Perfoon, in eenige byzonde re gevallen, en omftandigheeden mog vermeenen reedeuen te hebben, on zig over een ontfangene beleediginj van een Militair Perfoon te beklaa geu aan den Militairen Rechter : en aldaar met prseteiïtie van der Borgerlyken Rechter redres te zoe ken; daar toe de vryheid aan den ?elven niet zal weezen benomen, ei d oor in het laatfte geril oor te komen, dat een leleedigdellorgerlykPer'oon genoodzaakt zoude :yn den beleediger in :vn Guarnifoen, 'twelfe lomtyds verre af kan ;yn gelegen, te gaan optoeken ; ofte dat by nalatigheid van dien, de >eleediger ongeftraf t ïou» ie worden gelaten. I 1 I  fit ZAAKENVAN de Militaire Rechter, in zoo eert byzonder geval , dan ook bevoegd zal weezen, om zig de cognitie daar over aan te trekken ; alfchoon niet mogt blyken , dat de Dader tegen Krygs-Wetten gehandeld hadde. - Art. 10. Men heeft gemeend, Dat de befchouwing of vifite»rin raet op. liri'cauen Rechter zullen moeteu wor- 2igt,ot bevorensgepieegJlul4u ' \ de misdaaden , op hem deil geltratt. -■> - ,0„de gehad hebben. Art. i?. Dat , ter bevordering der Admi- .^g^g niftratie van de Juftitie, de Borger- zynde aUeeniyk ingerigt lvke Rechter , in Delicten of Ex tot bevordering van goeïyke is.ce.tnci , fnpAep. de ordre en Justitie m cesfen tot deszelfs cognitie ïpectee zamenleeviJng> rende, nodig hebbende het getuigenis of de confrontatie van Militaire Perfoonen zig op die plaats bevindende, de Militairen Perfoonen gehouden zullen zyn , voor den Borgerlyken Rechter , op deszelfs requiiitie , getuigenisfe der waarheid te geeven , of zig tot het doen der confrontatie voor denzelven te fifteeren; des dat wanneer zulks plaats mogt  n ZAAKENVAN mngt hebben omtrent Militairen van het Guarnizoen, of in Steeden , of Plaatfen met Troupes van den Staat bezet , daar van alvorens aan den Commandeerenden Officier zal moeten worden kennis geseeven ; ten einde door denzelven daar toe de nodige ordres gelteld te worden ; — dat ook daar tegen, wanneer de Mi. litaire Rechte* in Delicten of Ex. cesfen, tot deszelfs cognitie behoorende , noodig heeft jnformatien , geruigenis, of confrontaiie van Borgerlyke Perfoonen, zig meede op die plaats bevindende, de Militaire Rechter zig deswegens aan den Po» liticquen Rechter zal addresfeeren, en, met opgave der zaak, waartoe zulks zoude dienen, verzoeken, dat zoodanig Borgerlyk Perfoon of Perfoonen , gelast worden zig ten dien einde op zoodanigen tyd en plaats, als de Militaire Rechter convenabel zal oordeelen , voor hem te fifteeren, waar toe als dan door denPoliticquen Rechter de nodige ordres zullen worden gefield; — Terwyl, indien dezelve getuygenisfen van Borgerlyke of Militaire Perfoonen , zig elders ophoudende, over en weeder , mogten benodigt zyn, zulks by behoorlyke requifitoriaalen zal gefchieden; ten waare de confrontatie de overkomst eens getuygen noodzaakelyk maakte; in welk geval op behoorlyk gedaan verzoek daar toe over en weeder ordre zal worden gefield. —«— Art.  STAAT EN OORLOG. 9* van wilmanen , \ji -—refpondende kwam fchuldig te maaken. Der. Art. 13. Dat in géén geval , de Militaire Rechter zig de cognitie en judicature over Delicten of Excesfen , door Borgerlyke Perfoonen begaan , zal rtioogen aanmatigen, dan alléén in het Leeger, het zy campeerende , het zy op marsen; als wan neer aan cuzelven zal competeeren de cognitie en ftraf-oeffening over alle Delicten of Excesfen , begaan, niet alleen door Militaire Perfoonen, ■ maar ook door alle die geenen welken tot het Leeger behooren ; gfr lyk meede voor den Militairen Rech ter flrafbaar zal zyn een Borgerlyt Perfoon , welke zig aan het debau cheeren van Militairen mogt fchul dig maken, wanneer dezelve eei Vreemdeling en geen Ingezeete: deezer Landen is ; terwyl zulks 1 het generaal , zonder onderfchei tusfehen Vreemdeling of Borger e: lngezeetenen, zal plaats hebben om trent een ieder, die zig in eene be leeserde Stad aan het debaucheere In de gevallen en fltuatien , in dit Artikel opgenoemd , heeft men aan den Militairen Rechter eenej grotere macht moeten geeven, om daac door onvermydelyke confufie en desordre in het Leeger te voorkomen , en om den dienst van den Lande te bevorderen. •  V ZAAKENVAN Derde Hoofdfluk van Civile zaaken. Art. i. Het eerfte gedeelte var dit Artikel is conform de Artikel 5 , 6, 7 en 8, van de Inftruftie voot de Auditeurs Militair , by den Raad van Staate den 16 Juny 1600 geSrlelieerd. Men heeft gemeend aan de kennis van den Borgerlyken Rechter te moeten overlaten deadjudicade der Prinzen, gemaakt door Borgerlyke Perfonen , except in de gevallen aan het einde van dit Artikel gemeld , — aangezien een Leeger ofte beleegerde Plaats in allen opzigte aan Militaire directie , tot het meefte oirbaar van den Lande, behoord te worden overgclaaten. ^ i Dit Artikel is alleenlyk ingerigt, om te conftareeren, dat de Militaire Jurisdictie, voor zoo ver- ( re zy aan den Militairen . Rechter is afgefraan , is ! een gedelegeerd recht : ! ftandgrypende in de ge- , vallen , fpeciaal opge- j teld ; — terwyl in alle andere gevallen de Po- < liticque Rechter volgens den aart der zaake behoord te blyven cognoicecren. Dat wat de civile Jurisdictie betreft: in tyden van Oorlog , door den Militairen Rechter zal worden erkend over alle ingebragt wordende Prinzen en Buiten van den Vyand genomen, dewelke daar over aan Partliyen kort en onvertogen recht zal moeten laten wedervaren. Zoodanig nogthans , dat dit alleen te verdaan is yan Prinzen en Buiten door het Volk van O jrlog gemaakt en ingebragt wordende ; blyvende de judicature over zoodanige Prinzen en Buiten, welken door de Borgers, In- en Opgezeetenen, mogten worden gemaakt en ingebragt, aan den in die materie comsetenten ordinaris Rechter; ten waa-. e zulks voorviel in het Leeger, of n een beleegerde Plaats, wanneer ie judicature daar over word gelaen aan den Militairen Rechter, — Art. 2. _ Dat voorts , al het geene tot de :ivüe Jurisdictie gehoord , zoo wel n de Guarnifoens-Plaatfen, als daar miten , zal (taan, ter privativé co;nitie van den Politicquen Rechter, [itgezondert in de gevallen by dit kapittel gespecificeerd. — Art.  STAAT EN OORLOG. 97 VIII. deel. G Art. Art* 3" Dit Artikel is la het „»„ Concept-Reglement geinDat de byzondere voorwerpen van fereerd) 0m, in voorkomt sten tot de civile Jurisdictie ge- mende geVaii.n van beSoorï of kan gebit worto,^,^ zig bepaalen tot de vyf navolgende ^™aen, die »t de generale Pointen , als. civiiejurisdiftie beho- Voor eerst , bet geen betreft den ftaat van een Perfoon, zig m Militairen dienst bevindende. Ten tweeden , het geen concerneerd het objeét van een civile Actie. het zy die reëel, rerfoneel, of van een vermengde natuur mogt zyn. Ten derden, het geen de observantie van de Statuten en Ordonnantiën op het houden van een goede policie aangaat. —— Ten vierden , het geene tot de Financien en Imposten, zoo van het Land als van de Steeden , en de Actiën daar uit voortvloeiende, betrekkelyk is. en Ten vyfden, het geen concerneerd de faculteit om de Jacht te mogen exerceeren , met de Actiën , over het contravenieeren van de Reglementen , daar op geëmaneerd.  98 ZAAKEN VAN I. 1,3, 4 en s, kn n>en in 't eeneraal, Kt justificatie van dezelven , reinarqucereri, dar het alitzints billyk voorkomt , dat de ou. derlyke macht, met o,izlitc van de opgetelde zaken , niet behoord te cesflvren , d«r door, dat een Kind zi,; in den Militairen (land begeeft. En in 't generaal, omtrent deezen gantichen Ai eikel, kan men obferveeren , dar by aldicn alle deeze Pointen niet blyven onder het bedwang van de wetten van den Linde, en van den Politicquen Rechter, daar uit zeekerlyk veel confufie en wanorder in de gemeene zamenleeving , en in de handelingen, welken de Militairen niet kunnep ontgaan met üurgerlyke Perfoonen te pleegen , zal moeten ontliaan. Art. 4. Raakende den ffaat van een Milt. tair PerToon zig in Militairen dienst bevindende. Dat ten aanzien van den ftaat van een Perfoon, zig in Militairen dienst bevjfldanie, worden vastgefteld de navolgende pointen. r. Dat ten opzigten van de mondigheid of onmondigheid , een Militair Perfoon, dezelfde wetten, welke dit reguleeren, zal onderheevig zyn als een Bur. gerlyk Perfoon. a. Dat ten aanzien van die geenen , welke , nog onmondig zynde , zig tot den Militairen dienst gegeeven, dezelfde wetten , als waar onder zy gefteld waren, eer nog tot den dienst waren overgegaan, van operatie zullen weezen, en gevolgd moeten worden. - — 3- Dat een onmondig Militair Perfoon Vernam JEtatis willende verzoeken hetzelve zal moeten doen terPlaatfe, alwaar hy vóór het in dienst gaan gehoorde. +. Dat door zig in den Militairen dienst te engageeren , het zy met, of zonder, de wil van de Ouders , niemand zal worden gehouden voor geëmancipeerd; maar dat de ouderlyke magt zal bly-  STAAT EN OORLOG. n zig 111 den Militairen dienst h.i l>1e verbonden ; wordende in zo 1 een geval nogthans aan den Politicquen Rechter overgelaten, om tot Voogden of Curateuren ook Militaire Perfoonen , het zy alleen of met adjut ctie van Borgerlyke Perfoonen , te mogen aanltellen , en daar omtrent zulke pracautien, zoo nodig, in ieder voorkomend geval te neemen ,. en te bepaalen als het meest nuttig en dienftig zal oordeelen. 7. Dat de jaaren om de testameti' Ga ti  Joo ZAAKEN VAN Ad S, 9 en ii, —het grond-beginrizel, waar uit dit Reglement is beraamd , vastgehouden zynde , heeft men nogthans gemeend, dat de prxcautien omtrent de Huwelyken der Miliiairen in dit Artikel opge. nocmd , behoorden in achtgenomen te worden, om dat dezelve ((rekken kunnen tot onderhouding van goede discipline ; en ten einde de Ritmeeiters en Kapiteinen niet worden genoodzaakt , om gedurig, tegens haar wil en dank, en tot nadeel dikwyls van den dienst en bezwaar hunner Compagnien , getrouwde Perfoonen in hunne Compagnien te moeten tolereeren. ti faElio aftiva te bekomen , zoo veel het gereede betreft , zullen moeten worden gereekend , naar de wetten van de Plaats, alwaar iemand vóór dato van het in dienst gaan , behoorde; en ten aanzien van het' ongereede, naar de weiten van de Plaats , alwaar de Goederen geleegen zyn. 8. Dat een Militair Perfoon, tot een tweede Huwelyk willende overgaan, gehouden zal zyn de afgoedinge met zyne onmondige Kinderen , welke uit een wettig voorig Huwelyk mogt hebben, te doen voor den Po', liticquen Rechter, en zig voorts daar omtrent meede zal moeten reguleeren naar de wetten van de Plaats, alwaar dezelve,voor het overgaan tot, den Militairen dienst, gehoorde. O. Dat dit alles moet verdaan worden alleen zyn betrekking te hebben tot zoodanige Mili. taire Perfoonen, welke "inboorlingen zyn van deezen Staat ; terwyl , voor zoo veel betreft de Vreemdelingen , de zoodanige, welke buiten het volgen van haare Guarnizoenen, in een andere Plaats binnen de geunieerde Provinciën, 't Landfchap Drenthe , of de voorfz. Generaliteits Landen, haar domicilie mogten hebben verkoozen , ten aanzien van alle de voorgemelde pointen fubjedt zullen weezen  STAAT EN OORLOG. 10» zen de wetten en geregten van de Plaats haarer gekoozen domicilie. En zoo veel aangaat zulke Vreemdelingen, welke geen ander domicilie binnen de geünieerde Provinciën, 't Landfchap Drenthe , of de voorfz. Generaliters Landen, als de Plaats harer Guarnifoens, hebben, dezelven ten opzigten van alle de voorfz. pointen onderheevig zullen weezen de wetten en jurisdiclie van de Plaats, alwaar in Guarnizoen leggen. — r Zoodanig eeven wel, dat ten opzigte van zulke Vreemdelingen , welke , fchoon wel geen ander domicilie binnen de geu* nieerde Provinciën , het Landfchap Drenthe , of de voorfz. Generaliteits Landen , als de Plaats van haar Guarnizoen, hebben , of ook wel eenig domicilie in een andere Plaats hebben gekozen , egter eenige ongereede Goederen in de refpective Provinciën, het Landfchap Drenthe, ofte in de Landen van de Generaliteit mogten bevitten, dezelven ten aanzien van de testamenti fatïio activa zig zullen moeten reguleeren naar de wetten van de Plaats , alwaar die Goederen geleegen mogten zyn. — io. Dat de Militaire Vierfcharen zig zullen outhouden, om over alle de gemelde pointen , en die verders de habiliteit of inhabiliG 3 t«ic  302 ZAAKENVAN teit van een Militair Perfoon, om eenige handelingen , met betrekking tot de gemeene Societeit en zamenleeving , re kunnen pleegen , of niet pleegen, mogt concerneeren, eenig dispofnif te verleenen ; maar dat zy daar meede, mirsgaders met de erkentenisfe over al het geere^ het welk uit dien hoofde tusfchen parthyen litigieus mogt worden , zullen moeten laaten begaan de Politicquen Vierfchaaren , tot ieder zaak competent. , Des dat met opzigte tot het Haan over eenige Testamentaire Actens of Di.'pofuien in de Guarrizoenen , aan ieder Milttair Perfoon, welke Testament ofte Acte van uiterle wiile zal willen pasfeeren, zal vryfbnn, het ztve , naar zy^e keuze , te mogen doen , voor den Borgerlyken , ofte vóór den Militairen Rechter, ter plaatfe zyns Guarnizoens; mits in allen gevalle, de bepaalingen in deezen Artikel dien aangaande gemaakt , naar behooren worden geobferveerd. — II. Dat in het byzonder ook de Militaire Vierfcharen , zig , nog in het geheel , nog ten deele, zullen mogen bemoeien , met het matrimonieele ; maar dat deeze geheele materie , en dus zoo wel het geene concerneerd het contrabeeren van een Huwelyk ; als het disfolveeren of het  STAAT EN OORLOG. . i<=3 het fcpareeren van ret z Ue , met alle gevolgen en aaukkeven van dien * z~d blyven ten privativé cognitie en dispofirie van den in die materie compc. ter.ten P..liticquen Reclver Zoodanig ecbter, dat ten aanzien van bet contraheeren van een Huwelyk van een Militair Terfoon, de Politicque Rechter daar op zal behooren te letten, dat aan geene Militaire O.ider. Officieren of Gemeenen , worde toegelaten om zonder coufent van hunne Ritweefte'S of Kapiteinen , een Huwelyk aan te gaan: en de Predikanten of Q> Gerichten, de zoodanieeu zonder productie van bchoorlyk bewys dien aangaande, rdet zullen mogen in ondertrouw opneemen of proclameeren ; zullende zoodanige Militaire Perfoonen , welken daar tegens mogten handelen , deswegens door den Militairen Rechter mogen worden gecorrigeerd. 12 Dat ook alle Militaire Perfoo' Berj , een Huweïyk willende aangaan, verpligt zullen weezen , zig ten aanzien vau het opneemen in ondertrouw, het laten gaan der proclamatien , en folemnifeeren van haar Huwelyk , te gedragen na de wetten der Piaatfe hunnes Guarnizoens ; ofte ten platte Lande, in de voorfz. Landen van de Generaliteit gebruikelyk , zonder dat tot het verngten van G 4 eelu"  I04 ZAAKEN VAN Het is allezints reedelyk voorgekomen, dat, daar de AStor gewoonJyk het fxum van den Gedaagden moet volgen, een Borgerlyk Perfoon van zyn ordinaris Rech. ter niet afgetrokken worde. Aangezien dit volkomen pei-fonecl is, heeft men begreepen, dat de facultative keuze aan den Rcquirant kon worden gelaten. — eenige dier Ceremoniën, een Predikant of Prediker, welke z'g by het een of ander R,Kiment mogt bevinden , zal mogen worden geëmployeerd. — Art. 5. Het voorwerp van de civile A&icn concerneerende. I. Dat geen Borgerlyk Perfoon voor den Krygsraad in eenige zaaken zal mogen geroepen of aangefprooken worden, nog ook voor denzelven gedagvaard, om kundfchap der Waarheid te geiven ; zelfs zoodanig, dat wanneer een Borg»r)yk perfoon mogt vermeenen,ongehouden te zyn, tot het geeven van getuigenis of informatie voor den Militairen Rechter, ter zaake van Delicten of Excesfen , waar van de cognitie aan denzelven Militairen Rechter competeerd: [zoo als zulks Art. ia van het vorige Hoofdltuk is geftatueerd, en waar aan door deezen Artikel in geenen deele word gederogeerdj ïebeoordeeling daarvan, nameiyk , of hy daar toe zal moeten worden geconltringeerd, en die conftrainte zelve, zal ftaan aan den Politicquen Rechter. —- 2. Dat zoo iemand, zonder on« derfcheid of hy een Borgerlyk of Militair Perfoon zy, van een Militair Perioon moge requireeren  STAAT EN OORLOG. lo* ren getuigenis der w^eid £5*5 hv zulks zal mogen eislcnen , kennis -geeving aan don of VOO!" den Politicquen Rech- Commandeerenden Offi- ter, of voor den ^^'^£S^ Krygsraad; na maate hy zujus ciieerd pcrr00n, op zoo moet verkiezen; de welke dan e'emyd zig bp zyn post, ook relpeclive , indien disput M-fÈg^Jg* mogt ontltaan over de verpug- ]yk zou kjmu.n worden tinse of niet verpligtinge tot afgelost, of de citatie het* geeven van iM**^ &2CÏ1*JR over zal erkennen, cn veieiei gcIUU7 _ Weike pr»ook de getuigen afhooren , en cmüa j0rkenis-geeving, daar van certificaten doen aflee. niet ^Aê ^a^m^ Ud<" Mlli.neer zoodanig Müitair veren ; zullende zoo een JVl.li* p,rfüon lliec tot net tair Perfoon , in val voor den garnizoen behoord. Politicquen Rechter daar toe mogt worden gedagvaard, verpligt weezen , zig daar voor onweyeerlyk te fifteeren ; en , wanneer dezelven tot het Guarnizoen mogt gehooren, als dan daar van aan den Commandeerenden Ofiider van het zelve moeten worden kennisfe gegeeven, tot zyne informatie. — 3. Dat alle qntffien tusfehen Mi- °fö&+!g£ litairen, het zy van gelyke con ke Ijken aart , moeten ditie of van minderen of meer- nogtham ais pure Miii- j „ vonn- nndprlintr OVuTtair worden aangemerkt, deren rang , onuernng , o/<-r^ ^n d,n Miliïairen eenige afreekemngen van bol- Rechier overgClaten. dyen , Gages of Servies-gelden, genot of gemis van Montuur , of iets diergelyks j als niesde over Handgelden , en andere conditiën plaats hebbende by het reëngageeren van Soldaaten en andere gemeene Militairen , eer die den dienst nog werkelyk hebben verlaten, privativé voor G j den  ioo" ZAAKEN VAN den Militairen Rechter geventileerd , en door denzelven beUist zullen worden. Men heeft niet onreedelyk gevonden de keu2e te laten , als in dtt No., aangezien het gebeuren kan , dat de ■AStor meer gereedelyk door de Militairen Rechter aan het zyne kan geholpen worden , als door middel van eenordinair Proces door de Politicquen Rechter; — terwyl de Requirant , ■wanneer Borgerlyk Perloon is, en den Borgerlyken Rechter voorby gaat, aan zig zelve heeft te imputeeren , dat zig vrywillig aan den Mili. tairen Rechter onderWorpen hebbe. — Het is rec-delyk, en met de goede trouw overéénkomende , dat een contract worde naargekomen; — en dit ftrekt zelfs tot voordeel van 4. Dat iemand, het zy een Borgerlyk of Militair Perfoon, een pure perfoneele Adiie tot laste van een Militair Perfoon hebbende, uit wat oorzaak die ook mogt lpruiten , en die by daging ot citatie willende inftitueeren , zulks , of voor den Politicquen , of voor den Militairen Rechter, na maate hy zulks mogt verkiezen , zal mogen doen; dog zal een triumphante fententie, wanneer die uy oen Miiuairen Rechter geweezen mogt zyn, op geen effecten , van wat natuur die ook mogten weezen, gehoorende onder het bedwang van den Poh'ticquen Rechter . executabel zyn ; maar zal de executie by den Militairen Rechter alleen kunnen bekomen worden, door middel van gyzeling van des gecondemneerdens Perfoon en het inhouden van zyn Traktement , wanneer het in de banden of magt van de Militairen fuperieuren van den gecondemneerden zal zyn,gekomen, voor zoo veel het zelve executabel zal zyn. 5. Dat alle fubmisfien, in zaken, niet van de fpeciale co ra. peteutie van den Militairen Rechter zynde, aan de judicatu-  STAAT EN OORLOG. to? tm en executie van eeni.e P,- liticquen Vierfchaaren , in Con- )ini,en mf[ Borg*r*jike tracten of Inftrumemen , door rvrf.nen, we»e **m« van Militairen Erfgenaam zyn geworden, gedaan , effect zullen f.rteeren , gelyk dezelven • Pe-foonen ook in diervoegen zig verder aan zoodaane judica'ure en executie met elfect zullen mogen fubmitteeren. — 5 Dat zoo lano- de Tractemen- pit is aiiezims reede- D. ld"<- , ■ lyk; om dar. zoo tange ten , Gages , or Oeiaen , tui dic Pciinu,geri de hoofde van andere Ordonnan- macnt dcr Betaais-ffeqtien verfchuldigd , nog onder ren, of .nde«inH zyn de Betaals-lleeren, de refpe«.^^ASn! ve Ontvangers, Solliciteurs, ot de nietCorivéna5efvö6rDteclenrs der betalingen van komen, dat een Krygsde Militie mogten berusttnde zyn , en nog niet aan het Ke- niel zyn gekomen, eeeimenr, haare Hoofden of baa- „jge Aftcns van jurisre Ordres mogten zyn over. dictie komen te eserhandigt: dezelven ter zulkerceers;ufommen , als na de refpectve wetten gepermitteerd is, arrcstabel zullen weezen ; of met een anderen affe terende ingang rechtens bekommert zullen mogen worden voor dat Politicq Gerecht, hetwelk daar toe competent is, het zy dat zulks een Borgerlyk of Militair Perfoon zoude willen doen. — 1 Dat zoo eentee qtiEeflien Dit ïevd geen heden. 7'mogten ontftaan tusfchen de Mi-king, zoo de «r litairen en haare Solliciteurs or ?s> aan^ezien ordinarie Directeurs van de betaalinge der het ƒ„,„„ Rei gevolgd Militie over de Reekeningen word, en dus.de Soiu- IVlUltie , ovci " cil£urs cn Dircfteurs ,  ic8 ZAAKEN VAN welken geene Militaire Perfonen zyn, voorden PoliticquenRechter moeten geaftioneerd worden. Maar het zou meerder bedenking lyden , zoo wanneer de Solliciteur of Direfteur Aanlegger was. — Dan om ditpoint van betaaling niet in voegen voorfchreeven van den anderen te feparecren , is het best voorgekomen, de qnKstie te doen verhandelen voor den Politicquen Rechter, Dit No. ftaat in zamenhang met al het voorgaande , en fchynt geene verdere opheldering te vereisfchen. van dezelven So'b'citeurs of Direcleurs ; het zy dan, dat een Militair Aanlegger of verweerder mogt zyn , dezelven qux. ltien zullen worden verhandeld voor den Politicquen Rechter, daar en op zulke wyze als zulks behoord. 8' D.ar' zoo een Boedel van een Alilitair , het zy door het verJaaten van dezelve of repudia. tie van den Erfgenaam , defolaat of anderzints vacant mogt worden, de verzeegeling en beneenng van dien, met alle deszelfs aankleeven en gevolgen zal blyven aan den 'Politicquen Kxchter, om daar in, zoo wel als over de preferentie 0f concurrentie tusfehen de Crediteuren, na de wetten, ftatuten en gewoontens , welken in ieder plaats, alwaar de defolatie vau den Boedel valt , op dat Ruk zyn geëmaneerd en plaats hebben , te handelen ; gelyk 0ok wanneer een Erfgenaam van een Militair, het zy hy een Borgerlyk of Militair Perfoon mogt weezen , een Boedel of Erfenis, van een Militair heen gekomen , zoude willen ad'ieeren onaer beneficie van Inventaris, of tyd tot deliberatie verzoeken , dezelve in al het zeiven den Politicquen. Rechter zal moeten erkennen , en daar in al meede handelen zoo als de wetten, ftatuten en gewoontens van  STAAT EN OORLOG. 109 van ieder Plaats , in zulke geleegendheeden, vereisfchen. —- ?. Dat alle reëele Aétien gelyk ook die van een vermengde na- meede ; ais volkomen tuur 7V11 . participerende ZOO fteunende op de piïncilliut ij») f r_ , omtrent du Con- wel aan het perloneeie ais re * 'R ,emeM gedeve. ëele een Militair Perioon, net loppeerd. zy een Inboorling, het zy een Vreemde , raakende , voor den competenten Politicquen Rechter met cxclufie van den Ml. litairen Rechter, zullen moeten worden geïnltitueerd. Art. 6. Betreffende de Politie. Dat de Militaire Perfoonen '^J%^SSSSSm houden zullen zyn, al het geene tot van goede ordre berusde Policie behoord, en de Statuten ,ende, fchyot geen ver- Vv Y" wplltp Haar OO dere explicatie nod>g te en Ordonnantiën , welke riaar op * voor alle Borgers, In- en Opgezee» tenen zyn geëmaneerd, of nog mogten worden geëmaneerd , meede na te komen 5 en die contravenieerende voor de boetens, op zoodaane 1 coPtraventien ftaande , door de refneftive Officieren en Magiftraten of den geenen, welke daar toe gelteld zvn , executabel zullen weezen ; voorbehoudens nogthans aan de Ot- licieren en Magiftmen, de faculteit, om wanneer mogten bevinden , dat zoo' een Militair Contraventeur met in ftaat mogt weezen om de gefta- tueerde boeten te betaalen , denzelven als dan aan den Militairen Recn- ter over te geeven , om deswegens na  n° ZAAKEN VAN ra behooren geflraft te worden , waar omtrent ,„ Zü0 ee„ , » comwnm by tien Militairen RecS ter mogen worden gebruikt. Art. 7. Betreffende de Financien en Impofitien. Dit Artikel kan al we- Dat 7on vppi 1 dcrom geen bedenking-:.„,:' flVf aa"^a" ft aan den Politicquen Rechter, daar toe competent. (Onder ftond) Accordeerd met de Minute. (3Vas geteekend) B. P. VAN LELYVELD. Secret. BY-  JL12 ZAAKEN VAN BYLAGE. Litt. D. edet.e mogende heeren ! T"V Gecommitteerdens uit de refDer>;.rfl nJi ■ U Admiraliteit dezer Landen hldaen rfJCo1 <*'en ter fangen Uw Ed. fitoUhïïSUJ^S^T^ jongstleden, of zy hebben al aanftonds" over'enfom R.g den last en de atithorifaiie, 0p hen X 7h Hoog Mog. Refolutie van derf «»April dïl/ JZ " bedagt geweest op de middelen° om ffj0""' vrugt aan de requifitie van Uw Ed M J ? S me,C van die uicgeftreltheid, te knnnSVofe' * Jot dat einde hebben alle de Leden dl* m»i« poneerende onze Befoigne, , de voorlï.' S&SS copR lyk overgenomen, ten einde ons, yder voor ons zei ven geduurende hef toen op handen zyjReceS het welk .door ons bepaaldelyk met dat oo?Lrk was 'vïr zogt ,n Haat te l ellen, om in rype oveTwe.inï tene men de pnderfqbe.de Pointen in die MiTfv vervat en ons alzoo tot het houden van vruetbaar^ ïLr ' te kunnen bekwaamen. vrugtoaare Befotgnes Wy hebben vervolgens, by onze terugkomst alhier riod.g geoordeeld de Heeren Vice-Admiifal, R™,' Zoutman t. befcbryven, ten einde S vef firrn? tien en eluctdatien te horen op zoodanige PoinSn a s" wy in den loop van deze Befoisrnes ' meenen te zullen ontbeeren ; S dan deliberatie genomen zynde het eerfte Point in Uw Ede- le  STAAT EN OORLOG. 113 Ie Mogenden Misfive vervat , tendeerende tot de op. gave van „ de verbeteringen omtrent de direétië van 's ,, Lands Zeemacht in het generaal, welke wy zouden vermeenen, ten nutte van den Lande te kunnen en " te moeten worden geïntroduceert, zoo wei met op, zigt tot den voet, welke actueel plaats vind , als !j omtrent een nieuwe en betere voet,welken wyzou„ den vermenen te kunnen ingevoerd worden:" Zyn wy van gedagten geweest, dat, om in een zaak van dezen omvang met alle mogelyke preciesheid te werk te gaan, en om die Vraage naar behooren te kunnen beantwoorden, prealabel, en ftuk voor (tuk , behoorden te worden onderzogt deze Pointen. 1. Of, namelyk, in het a/gemeen, de refp. Collegien ter Admiraliteit op onderfcheiden Plaatfen, alwaar dezelve thans zyn geconftitueert, zouden behooren te blyven exifteeren, ja , dan neen ? Het is ons, Ed. Mogende Heeren, in de behandeling van deze generale quaestie , voorgekomen , dat de belangens van de Commercie, zoo na verkncgt met de exiftentie en het geluk van den Staat zelve , vorderden, dat 'er was en bleef een naauw verband tusfchen dezelve en 's Lands Macht ter Zee , dewelke gefchikt was, om dezelve Commercie en Vaart te beveiligen en te befchermen tegens alle buitenlandsch geweld. ——Dat het ook de voorzorg onzer Voorvaderen reeds fcheen te zyn geweest, om der Marine van den Staat tot Zetel te geven die Plaatfen, alwaar den Handel het meest was bloeyende ; tot welk einde AdmiraliteitsCollegien waren opgerigt in de Provincie van Holland; mitsgaders in de Provincie van Zeeland en van Vriesland , welken meer dan de andere Provinciën van dit Bondgenootfchap deelden in de algemeene Vaart en Handel; «— en dar, naar ons oordeel, dat Verband zoude werden verzwakt, wanneer alle de AdmiraliteitsCollegien gemortificeerr, en in derzelver plaats, hier ter Stede, een éénig Collegie, ofte Raad ter Admiraliteit wierde opgerigt ; <—- dat immers het oog van zoodanig Collegie, verder afgelegen van die Commer- VIII deel. H cieele  i'4 ZAAKEN VAN cieele voorwerpen en benodigdheden , dewelke thans onmiddelyk onder deszelfs bereik en oog zyn gebraT met dezelven niet zoo wel zouden kunnen bekend raaken , nogte ook zoo fpoedig in dezelve voorzien — D?t daarenboven de aart en in/telling der refpeVtive Collegien mede brengende , dat dezelven ook moeten zyn een Hof van Judicature over het werk der Convoyen en Licenten ; over de toekenning van Prinzen en Pnnzengoederen; over het Volk te Water en wat des meer is; en dat zy teffens moeften dienen tot een fupeneur toezigt op de beheering der Dokken, Werven , Magazynen, alle deze onderfcheyden oogmerken niet wel zouden kunnen worden bereikt door de vernietiging van alle dezelven, en de oprigting van dezen enkelen Raade. —— Om welke redenen wy vervolgens hebben moeten befluiten , dat de AdmiraliteitsCollegien, m het algemeen genoomen, niet wel konden worden weggenomen en gemortificeert, en tot een eerug Lighaam of Departement alhier in den Hage zouden kunnen worden gebragt. Ten tweeden; Dat, in gevalle, naar onze gedagten zoude worden begrepen.dat alle de voorfz. Collegien in genere niet wel zouden kunnen worden te niet gedaan, of'er eo ca/u onder dezelven eenige zyn , die tot welzyn van den Lande, dat lot zouden moeten ondergaan, en zoo Ja , welke en op welke wyze? of, hoedanig in allen gevallen de voorfz. Collegien zouden behooren te worden gemodificeert ? Wy hebben daar toe al wederom geen beter middel tot investigatie kunnen bedenken, dan eene vergelyking van de voordeelen en van de nadeelen en defecten dewelke zig in de exiftentie van yder der Collegien ter Admiraliteit opdeeden,en tot dat einde zullen Wy beginnen met Uw Ed. Mogenden voor te draagen Ons onderzoek omtrent het Collegie ter Admiraliteit op de Maze; of namelyk hetzelve Collegie , uit dat oo°punt befchouwd , een bekwaam département voor een gedeel-  STAAT EN OORLOG- i»5 deelte van de Militaire Mnrine van deezen St^afe^offlt uit te maaken, Ja, dan Neen. Collegie ter Admiraliteit op de Maze» Daar omtrent is het een ieder bekend , dat zoo wel te Rotterdam als te Hellevoetfluis zeer bekwaame Magazynen voor handen zyn, en Dokken tot legging.der Schepen in Vlot-water. — Hat op de Werf te Rotterdam drie, en des noods, vier Schepen te RelykkunÏÏ worden gebouwd j en de firuatie van die Werf en van die van de Oostindilche Compagnie m«m van dezelve , zoodanig is, dat het Werkvolk van geenen, zeer gemakkelyk op dezen , onder een en dezelfde directie*, kan worden geömployeerd; op dewelken nog daar en boven plaats is voor den bouw van één groot Schip , gelyk zulks in den laatften Oorlog met veeffucces is gepraftUeert. — Dat het gemak van dit alles nog word*vermeerderd door de nabyheid van verfcheide Hout-Zaagmolens, toebehoorende aan particuliere Kooplieden f en van den Admiraliteits Lynbaan, een der besten en bekwaamden, die men zoude kunnen wenfchen; — terwyl de Werf zelve van die uitceftrektheid is, dat men by denzelven eene meer dan toereikende voorraad Hout kan bergen; waar doormen ?\z in het geval bevind , van in goed-koepe tyden , zoodanigen Inkoop te doen, als men maar oegeerd tot eroot gerief van de Finantien van oen Linde ; te meer daar de voornoemde Werf door het zoete Rivierwater befproeid wordende , daar door die groote voorraad Houts aan geen bederf is blootgelteld; dat de gefteldheid van het Dok. zoodanig is , dat de Schepen daar uit niet naar elders behoeven te worden «drilt, gelyk zulks by eenige andere Collegien plaats heeft, met verlies van veel geld en tyds; -~ cac het voornoemde Collegie nooit komt te worden bezwaard met den aanbouw en het onderhoud van Umeelen , vermits deszelfs Fregatten , volkomentlyk te Rotterdam toegetuigd, en met derzelver volle Lqu:paden kunnen verzeilen naar Hellevoetfluis, en van daar naar Zee, zonder andere kosten, dan die van het loodlen.  Hó" ZAAIEN VAN Terwyl het nogthans waar is, dat daar omtrent zig met 'er tyd, door de opflikking by de Crabbe, eenbe zwarigheid zoude kunnen opdoen ; dan dat die zwaarigheid niet grootelyks te dugten fchynt, vermits de zig aldaar ophoopende Siibbe zeer wel door Menfchen arbeid, en eene te maaken verbeetering aan de Crabbe zelve , zoude weg te neemen zyn , en voor het vervolg voor te komen; waar toe ook reeds by Heeren Gecommitteerde Raaden van Holland en Westvriesland een Plan is geformeert, waar van de kosten flegts worden «calculeert op de, in dit opzigt geringe, fomme van ƒ 26000-0-0. By de opgetelde voordeelen van dat Collegie zullen wy nog voegen de groote faciliteit, die men te Rotterdam , uit hoofde van deszelfs fituatie, ondervind tot bekoming van al dat geene, dat tot équipement en bouw van Schepen word vereischt, en dat, met opzigte van den aanleg der Magazynen en Lootfen tot Hellevoetfluis , derzelver deugdelykheid over bekend en de fituatie van de Haven aldaar zoodanig is , dat Schepen , komende uit Zee , en eenige reparatie ontbeerende , aldaar direftelyk in het Dok vlot kunnen worden gebragt, gerepareerd, toegetuigd, en van alle Ammunitie van Oorlog als anderzints voorzien en vervolgens een open vaart vinden, 0111 weder zonder eenige belemmering te gaan naar Zee. — ■ - Waarby nog in aanmerking moet komen, dat de afdanking der Equipagien van die Schepen, die by derzelver terugkomst moeten worden afgedankt, alsdan daadelyk kan gefchieden, zonder door droogtens of Cameelen te worden opgehouden , waar door de onkosten der uitrusting zeer aanmerkelyk worden bezuinigd. Ondertusfchen zyn wy nogthans verpligt, om tegens die talryke voordeelen te moeten tegen over ftellen het nadeel , welk voor het Collegie op de Maze is gelegen in de gefteldheid van het Goereefche Gat; het welk, zeedert de opftopping van den zoogenaamden Hals zoodanig is , dat indien daar in niet word voorzien, alle doorgang voor grootere Schepen binnen weinige jaaren onmogelyk zal worden gemaakt; een defecl:, zoo wezentlyk , dat indien hetzelve door kunst en  STAAT EN OORLOG. t«f nonmr niet zou kunnen worden weggenomen . Wy Toortaan met het ^ 1 ™°' ' V Schepen van 3" Tt£ iTTFdcle Mostn* te kunnen inforare- verbeeterm? wel «uuden ^ Jleegenheid zoo veel portantie der zaake ; w"*"?.3"1*,,, de 0D<,erelde te grooter word, uit aanmerking ^v„n alle de °P~ PoHede te "Admiraliteit op de Maze; dan wy hebben Collegie ter *>dele Mogende niet te mo¬ teffens gemeend aan Uw ^ele log ^ ^ loorVdrSn 'ipr(eaelke°neTlo7zoo lange, dat het Goe; E^^S uekken -»to£g^$ landje , sena ö £ ^ c leet geé. ll^'^TnS^^e^et^ genomen, wy hebben moeten opmaaken, dat het mee opmplde Pollede een zeer bekwaam département voor Sn ded fr Marine van den Staat komt op te leeveren, en dienvolgende zoude kunnen blyven. ^  h3 zaakenvan Collegie ter Admiraliteit te Amflerdam. Vervolgens «komen tot hpr M»r. j i trent het Collegie ter A^tllZT 'J^at Z geconfidereerd zynde , dat aldaar rp^Z, ? ' nee,der dan vyf Schepen hj den tyd van twee haren kunnen worden gezonden naar Zee /door hoedanfi een SSÊÏÏbÏ f^AS mod^r" ntn verycttid. — dat by retour der Schepen oir 7pp dezelfde langweiügheid, dezelfde ongemX" ™de«\'de onkosten op meuw weeder wierden geboo en en oeze zelfs daar meede vergroot, dat op deSkn mende Schepen een bekwaam gedeelte Ldrefoedv" ve i qutpagten moeten blyven, tot dat de Schepen té Amllcroam gekomen,geheel kunnen worden afgedankt Wanneer zeggen wy dit alles by ons in cSiitïê genomen, en wanneer geen middelen va^ VerbeeterinJ fvdtn cJht ï" vandaan™'« altyd , of op alle Lr a' u » k3n WOrden geaaid; gelyk meede dat de Hout-Zaagmoolens vry verre van de Werf? zvn me Wnt-"rf tya_hfe*t omgezien naar eene bekwaame kgpUats voor Schepen , te weeten het Nieuwe wnelzeT^Jl t\ mm °?ï daar omtrent ni« re i„ o";!'- Vpp . ^epl" 3 daar leasen» als lietwaaIvJr IK 5 ~" d3t het in het Veer zelve moeiedaar en LTm'm]' en tie «««ten en oponthoud nog ^aar en boven worden vermeerdert door de reize der Sche,  STAAT EN OORLOG. "9 ohPoen van Texel naar hetzelve nieuwe Veer, en vi^ rerfa , en zulks zelden, zonder veel belemmering. II Dat het met het Nieuwe Diep by de Helder H iTters is geleegen, in zoo verre , dat hetzelve al beSas fchoon de Werken aldaar nog niet volkomen 5? voUooT, een ruime en veilige legplaats in VreedLstyden opleeverd voor Schepen ; dan het welk wy meede niet mogen ontkennen , zoodanig voor e nen Vvandeyken aanval, ofte Coup de mm»,tt *F?*£«* Seld dat wy niet gerust zouden durven adv feere n fj, aldaar , in tyden van Oorlog eenig aanzienlyk-deel Z f Lands Marine, met alle ^gevolgen en aan bWuen te laaten verblyven, —— en d^nvoi&euuc daar toe'de nodige kosten, die daar en boven zeenatnortant zouden moeten wezen, te doen. _ P n?r daar te^en nogthans van een anderen kant by onfzynde gecSnfidere&erd geworden, dat Amfterdam « \u Hnofdflad van de Commercie , en dat aldaar, zoo er Js de Commercieele belangens en operatien beEren te worden gecqmbineert met het Militaire Zee- „Si- - mitsgaders dat by het Collegie aldaar voor handen zyn Werven, Pakhuizen, Magazynen , welke aïniet zouden kunnen worden verplaatst zonIr Pnorme kosten: en dat de meerdere inkomften van» da Col Se , dan die van eenig ander , kunnen toefhieten om de zwaare dépenfes van deszelfs Équipementen te helpen draagen: Zoo hebben wy, met beS van dat alles, moeten benutten dat de zaaken aldaar zouden behooren te worden gelaaten op den ïner waar op zy zig thans bevinden, en men zig zouS beïïoreï tey vergenoegen met middelen utt te zoeken tot wegneeming, ofte ten minften, tot verbeete- ^^^SjS'v» aagten zyn, datden bouw van alle nieuwe Schepen te Amfterdam moest bh/ven gefchieden, met het geene daar aan vas is. K daf dan teffens de Dok tot eene convenabele diepte ten voorfz. einde zou behooren te worden gebragt, en da" voorts hier of daar een gefchikte plaats behoorde te worden uitgezogt, alwaar, als in een ander Hellevert, de Schep» konden worden opgelegt, gereedeH 4 ^  120 ZAAKENVAN S ^^^^^ JfiK voet , dog dewe kf z^IVVJT^ H°°fd is «4 tweede Hoofd komt fn een Hav^n 3 dMr bmnen het breed voor en agter refp 168 en o ' g *°J7 voet» ao voet; dat Jr'rVi* r ^ovoet> diep 18 a ^ aan het O >st einde^S VOet eï H.k d' '"^ 388 joude te beko*^ Linie te seh Ir knnm»,, „ j diaaar agt Schepen van sc|iK Runnen worden orjo-eypr _ volgens aan de Westzvde Z 1° f " Dat ver* Pekelharing-Haven. laK,* ? LVe te vinden is de één. en (iep ,9 v"f- * ^ dlJ? 3" voet door gende uit dLz? ÏÏ&s^ M°" opmaaken , dat men te S„li ¥ y zullen kminen de gantfche Zeem gt vaneen Staat'wir *! ' bergen, terwvl teffens lan,rc !t r,Wel zoude kunnen kwaame ge EneiSia gJ f ^ „een zeer b^ WinkeJs ^t^k^Z^?' Magfy«en<, ]e voordeelen nogthans alJaaT^I Teg-en' We!ke JocaJWIje zoude SS"*? legjinv Vann?err,r,COn^ Plaatje tusfchen de twee Hoofdei rit a fchulPa8"g tien voet; hebbende J^ v ïeGron'd L TV™ der" zestien a zeventien voet • d/n n 3 n,de d,ePtevan fchuuren of te werkezc Jde 2Vn WeJÏ we* te nen worden gebratrt If't ; y ' en de d,ePte kunSchepen van8 daa?* Zc ovëf & de groote hels , op Cameeën „«■ zoogenaamde Gam- moet'en worden ï br '".V" °T hec Vlaak «ouden beid der destmatie T' k' vermits de kort- Amfterdam T$en' moet er^knS - van die men van kunnen worden jïïSSSk ^ moeite ZOude rotlef llZP'zkZr^ tt ge-  STAAT EN OORLOG. 121 geheel de zaaken in den tegenwoordigen fiand zoude willen laaten , hetzelve Collegie niet gefchikt zoude kunnen worden gereekend tot een Departement van Marine. . ... Dan , dat hetzelve daar en tegen am. plecteerende de aangewezene middelen van verbetering, en daar door ophoudende de voorfz. fchroomelyke inconvenienten , het meergemelde Collegie te Amfterdam van het grootfte nut voor de Marine van den Staat zoude kunnen zyn , en mitsdien behooren te worden geconferveerd. Wy zouden daar meede als nu kunnen houden voor afgedaan het onderzoek , rouleerende over het voorfz.. Collegie ter Admiraliteit te Amfterdam; dan wy hebben gemeend ü Ed. Mog. nog met betrekking daartoe te moeten informeeren , dat de Heeren, uit betzelfde Collegie tot deeze Befoignes gecommitteerd, ons hebben verklaard daar omtrent te zyn vangedagten, „ dat ,, het Collegie van Amfterdam insgelyks zoude kun„ nen blyven, wanneer het Project, om het Dok van „ Amfterdam in een Dyk en Sluilèn te leggen, zoude „ kunnen worden ter uitvoer gebragt,en dus de Sche„ pen en Fregatten in vlot Water afliepen, en wierden ,, bewaard tot de aannadering van den tyd , tegens „ welken zy zouden worden in dienst gelteld, wan„ neer dezelve naar een Plaats by Zee zouden wor,, den overgebragt, om aldaar verder geëquipeerd en 1 gearmeerd te worden,en tot einde van dienst aldaar „ opgelegd en bewaard. „ Dat zy, omtrent de Propofitie, om Medenbltk tot „ een tweede Hellevoet aan te leggen , zouden reflec. , teeren , dat zekerlyk eenige der zwaarigheden, met dewelke derzelver Collegie heeft te worltelen , daar ,1 door zouden worden verminderd; doch datdiePiaats „ niet volleedig zou voldoen; voor eerst, om dat Me„ denblik, geduurende drie, vier a vyf maanden, door „ het Ys ongenaakbaar is ; ten tweede ', om dat de „ Schepen van Linie, op Cameelen, met volle Win„ den , en , gelyk ook de Fregatten, leedig over het „ Vlaak moeten worden gebragt; en ten derde , om „ dat, en die Schepen en Fregatten aldaar in het YVa„ ter, uit en in Kaagen moeten laaden en losfen, welHj „ ke  122 ZAAKENVAN „ ke beide omftandigheden zeer veel vertraagens ver „ oorzaaken. Terwyl zy ook onkundig zyn 0f " at P°?le1ftjc wen £ ^Preeken, over het gevaar van dien Punt „ van Holland; gelyk meede, 2. „ Met de Officieren van de Zee- en van de „ Land-Armée , over het gevaar van die fituatie „ tegens vyandelyke aanvallen, en om met dezel„ ven na te fpooren alle mogelyke middelen van „ artacque en defenfie , en dus de zekerheid te- ■ „ gens vyandelyk geweld te bepaalen; en om 3. „ Overeenkomftig die twee recherches te be- ?> paa.  STAAT EN OORLOG. 523 paaien het gebruik', dat van het Nieuwe Diep " voor de Marine van den Staat te maaken js. " De naast gelegene plaats tot berging , re- " paratie, en toetuiging der Schepen, en de mid" delen die daar toe moeten worden aangewend; " alles'met vergelyking van de omftandigheden " van' deze fituatie mee die van Medenblik , en " van de kosten tot beide die fituatien benoo- digd." Collegie ter Admiraliteit in West friesland en het Noorder-Kwartier. Wy zullen daar meede in de derde plaats overgaan tot het Collegie ter Admiraliteit in Westfnesland en het Noorderkwartier, alhoewel het zelve maar is het vierde in rang; doch, als meede aan de Zuider-Zee geWen "eele zaaken met dat van Amfterdam gemeen hebbende ; en omtrent het zelve kunnen wy niet ontveinzen , Edele Mogende Heeren! dat wy (leeds met verwondering hebben moeten aanzien, dat een Codede wiens inkomllen niet boven de ƒ 70000-0-0 sjaars hedra^en; eene fomma, naauwelyks toereikende tot onderhoud van de Raaden , Ministers en Bediendens van het zelve, al aanftonds verdeeld is in drie onderfchetden Departementen , tot Hoorn , tot Enckhuizen ende tot Medemblik ; dat in ieder derzelver Plaatfen voorhanden zyn Dokken , Werven, Magazynen , en in de rwee eerstgenoemde een Hof van Admiraliteit . alwaar van drie tot drie maanden vicisfun de Vergadering van den Raade word\gehouoen , in voegen dat een groot eedeelt- der Secretary van drie tot drie maanden heen en weder moet wordên gevoerd , door welke inngting d- meeile uitgaven worden verdubbeld , ja zelfs getnniiceerd : niettegenllaande. uit deszelfs inkomften niet knn worden gevonden , het onderhoud van Werven , > Dokken enz. , maar deeze door de Bondgenooten ook al moeten worden gedragen ; het welk nogthans niet zoude behooren te gefchieden; — om niet te zeggen, dat hier by in effect: nog komt een vierde Departement, te weeten in het Nieuwe-Veer, daar al meede eenige  ïU ZAAKEN VAN Schepen yan dit Collegie worden bewaard , en dus al. daar meede moeten worden gefoigneerd, het welkdonder onkosten niet wel kan gïfchieden. ' on een v°ofdo7nd1r^L-f" «^nfa ons een voldoende motif opleeveren , om aan TJ Fd Mogende te adv feeren. tegens de exifien°k va„ daVcot S ificeenrer-rV0!g7oH°m ^ geheel mortiriceeren, — doch, in gevalle men zoude moffen goedvinden om, wanneer de Havenen van Medem- blik niet konden worden geapproprieerd voor de lS- door de' vlterAdmiterAmfterdam • of deeze ^ Ti Adm,ral,te't met zoude mogen worden verlangd, alsdan het Collegie in het Noordtr-Kwartie? aldaar zonder verdeeling te vestigen; zouden Se. zeil van gedagten, dat het zelve aldaar geheel en al zoude behooren te worden geplaatst. — ZooZt l n'ze'sdfin denZ£e ^ ë™1 > " P'^ts van lie&t een zesde in den algemeenen aanbouw en Equiname voortaan alleen zoude hebben een twaalfde ?5ï' en zulks alleen van zes-en-dertigers en twintigers- als wanneer het Collegie, uit de ƒ40.0.0 per kop 1maand, welke het zelve in cas van Equipagiekonu te tSken eenigzints zoude kunnen vindln df Cen de^p™! tie van dezelve Schepen, en door het meerder emplov vat, Fregatten ,n Vreedens-tyd , dan wel van grootere S jr,/r°Tndeels,WOrden gededommageerdgvan de fchaade, door het verlies van een twaalfde in den Aan! bouw en Equ.pagie terwyl het zelve tellens zoude wezen ontheven van het bezwaar des onderhoud! van de groote Schepen , die anderzints tot deszeffe ïasïen moeten komen : wanneer vervolgens her overige een twaalfde zoude kunnen worden gerepartitieerd op de zyn bS fl.met d6n aanb0UW Va" groote SchV« Dan , in gevalle de fchikking omtrent Medemblik voor de Admiraliteit te Amfterdam mogt worden ged?^,,' z.o"den wy vervolgens van gedeg en zyn dat het Collegie m het Noorder-Kwartier, in voegen ïe J?»tZmu ,t£ M?dembl!k. zoude kunnen woS vanP de tgpeHheel 'Vl * B°°rn; m zuIks £e» aa™en van de goede en bekwaame Werf, Magazyn, Dok &c,  STAAT EN OORLOG. "5 &c. die aldaar voorhanden zyn ; mitsgaders dat de Vaan van daar met Fregatten van zes-en-dertig en twintig (tukken, zonder Kameelen, naar Texel kan gefchied'en, en dienvolgende ook daar , even als te Medemblik, deeze enorme kosten voor den Lande zouden kunnen worden gefpaard , het geen aan de bekrompen Finantien van dat Collegie vooral ten goede zoude komen. —— , , „ , Terwyl nogthans de Heeren, wegens het zelve Collesie tot deeze Befoignes gecommitteerd, hebben gemeend omtrent al het geallegeerde , betrekkelyk liet voorfz. Collegie te moeten perfifteeren , by het geene door hunlieder Collegie zelve aan ü Ed. Mog. by der. zei ver Misfive van den 13 Juny laatstleden, is geadvifeerd; en waar toe zy zig waren refereerende. —- Collegie. ter Admiraliteit in Friesland. Om dezelfde reeden, als zoo even omtrent het Collegie in Westvriesland en het Noorder-Kwartier gezegd is , zullen wy nu fpreeken van het Collegie ter Admiraliteit in Frieslaud, fchoon het laatfte in rang; en daar omtrent is by ons in confideratie genomen, dat de Schepen in deszelfs Dok, zonder eene jaarlykfche uitdieping, niet kunnen vlot leggen; — dat deszelfs Magazynen zelfs niet toereikend zyn tot berging van het een zesde gedeelte in de generaale uitrustingen ter 2ee • dat de Haven te Harlingen zeer moeie- lvk is in het in- en uitkomen , en door deszelfs pofitie doorgaans den Wind ontfangt van voren; —. dat deszelfs Voorland niet dieper dan twaalf a dertien voeten zynde, men al aanftonds by het uitkomen van de Haven genoodzaakt is de groote Schepen te brengen op Kameelen; — dat het daar en boven zeer bezwaarlyk. valt een groot Schip veilig naar i exel of het Vlie heenen te brengen, ter oorzaake van de fituatie van veele droogtens in dezelve pasfage, der domineerende Wes. telyke Winden in deeze Landen , mitsgaders der aanmetkelyke distantie van het traject; — en dat, boven dat alles, de Inkomften van dat Collegie, (de Subfidie bv conventie van ƒ 30000-0-0 daar onder gereekend,) geen  126 ZAAKENVAN Reen/gooooo.0 kunnen haaien. Om alle welke reedenen wy ons in confcientie verpikt zouden vin den, om U Edele Mogenden te advSn ?ot mort fi cat.e van dat Collége, al,, uit hoofde van d™« fcbreeve mconvementien, ongefchikt zynde, om te zvri een Departement van Militaire Marine. -L_ Terwvl nogthans ten einde de Provincie van Vriesland . die meede , uit hoofde van haare mindere ofte meerde e Commercie, draagt in de kosten van de algemeenuft! ÏÏÏÏf-n tCr Ztt\ n!f geheel en te beroven Van h vertier, veroorzaakt door den Zitplaats van een Col Iem ter Adm.ral.teit in deszelfs boezem; men tot Har Jingen zoude kunnen laaten een Werf,' onder het opz gt van des kundige Lieden, en aldaar laaten bouwen ,\ gedee te van Fregatten , van 40 , 36 en co sS ken, welke van tyd tot tyd geoordeeld "zouden worden te moeten worden aangebouwd ; ten ware men zoude" mogen pnefereeren en goedvinden , om het zelve Col. Jegie te brengen op 3 in den Aanbouw en EqmpaSe van ocheepen mids alleen beftaande in Scheeën van l w 5? S^Ukk^n' -gelyk 2ulks omtrent.het Collegie in het Noorder-Quartier boven door Ons is vooreefteld en waartoe wy Ons kortheids-halve zullen refereeren en hetzelve op dien voet te Harlingen te laten blyven' in die verwagting, dat de Heeren Staaten van Vriesland m dien gevalle het haare wel zullen gelieven te con' tnbueeren, om de voorfz. Haven en Dok in behoorlvken ftaat van diepte te brengen en te behouden. - Terwyl Wy hier nog, met opzigt van de beide Col. leg.en ter Admiraliteit in Westvriesland en Noorder. Quartier en ,n Vriesland moeten byvoegen, dat indien de fch.kkmgen omtrent die twee Collegien door Ons voorgeflagen , zouden mogen worden gegouteert, wv van gedagten zouden zyn, dat met de twee overfchietende T| parten van dezelve Collegien zouden behooren te woroer. «chargeert die Collegien, welkers financiee le omllajidigheeden van dien aart waren, dat dezelven behoorlyk m ftaat zoude kunnen worden geoordeelt om met het onderhoud en reparatie van de Scheenen ' in de voorlchreeve twee twaalfde parten begreepen * gevoeglyk te kunnen worden belast. ^ * Dee»  STAAT ÊN OORLOG.' ttf Deeze Edele Mogende Heeren, zyn Onze gedagten in het generaal omtrent het Collegie ter Admiraliteit in Vriesland ; Wy zullen nogthans hierby voegen , dat de Heeren, hier meede wegens hetzelve Collegie gecommitteert, by ons hebben gedeclareerd „ dat vermits op de gronden, by de befchouwing van de eerfte generale qusftie, gelegt, byzonder was aangedrongen op " de Nexas die 'er tusfchen de Admiraliteit en de " Commercie plaats moest hebben , en dat ook een departement ter Zee niet konde fubfifteeren , zonder " een fuperieure toezigt, zoo wegens de judicature " over de Rechten en Inkomften , als het huishoude" Wke van Dokken, Werven, Magazynen, enz., zy " Gecommitteerden niet konden zien, waarom, (zoo " al de toegekende gebreken, dèsneen, teHarlingen, " in die mate plaats hadden , en alléén geconfidereert " het aveu, dat Vriesland meede eene Commetcieeren" de Provincie is) men fubordftatelyk tot mortificatie " van het Collegie ter Admiraliteit in Vriesland , met " behoud alleen van een Werf, zoude behooren to " advifeeren; daar hetzelve, als meerder afgeleegen als " het département van Noord-Holland, noodwendig " eene fuperieure audtoriteit van directie van noden " heeft • dat verre dat de geallegeerde reedenen van bezwaar allezints zoodanig en onherftelbaar zou" den weezen, veel al by nader onderzoek en mfpec- " de het tegendeel zoude komen te blyken. Dat het zeeker is, dat het inkomen van de HaVen wel niet is de gemakkelykfte; dan dat het tef" fens waar is , dat met geen overbodige kosten zulks " te verbeeteren zoude weezen , gelyk apparentelyk " eerlang ftaat te gefchieden , om de bewuste Schee" pen Friesland en Stad en Lande uit te kunnen " brengen • terwyl de Binnenhaven van bekwaame groot" te en diepte is , zoo dat by bekwaame Getyen de " Scheepen volkomen in vlot water kunnen leggen ; " met dit avantage voor het Collegie , dat altoos ten " koste van een ander moet uitgefioot en gediept wor" den even als de groote havenbrug meede niet komt ten laste- van het Collegie. ■ Dat, wat aanging het Magazyn, als of hetzelve " „ te  128 ZAAKEN VAN „ te klein zoude zyn tot berging van f in de algemee„ ne Équipementen , hetzelve met geringe kosten , in j, vergelyking van de kosten tot onderhoud en verbee. ., tering by andere departementen , voldoende zoude „ kunnen worden gemaakt; terwyl de Werf thans mee„ de bekwaam was voor vier Scheepen met de nodige „ Loodfen ; een aantal Zaagmolens by de hand, be„ neevens een goede Lynbaan en bergplaats voor het Kanon. _ Dat dus alleen overbleef de metAmfter„ dam en Noord-Holland gelyk ftaande zwarigheid, „ omtrent het uit- en inbrengen der Scheepen ; dan „ dat zy Gecommitteerden vermeenden , dat uit hoof„ de der onlangs zoo merkelyk gekoomene verandering „ ten goede in het Vlie, waardoor het Zeegat een van de allerbeste van ons Land geworden is , om met „ favorabele winden nuttig te zyn, blykens eene daar„ van gemaakte Caarte; het departement in Vriesland, naar maate van het aandeel in de Petitiën , ofte in „ een vaste Post op den Staat van Oorlog, niet min„ der dan andere departementen zoude kunnen toe,, brengen tot in ftanthouding van 's Lands Navale ,, Magt; daar deszelfs min kostbaare directie en on„ derhoud , by een proportioneel aandeel in de toete,, ftaane gelden en aanbouw van Scheepen , een zee„ ker vooruitzigt geeft, omme , zonder ander behulp , „ uit deszelfs, (buiten eigen toedoen) prefente omftan» ,, digheid zig te redden , en den Lande van weezent5, lyk nut en dienst te kunnen weezen; waaromme zy „ dan ook tot geene vermindering van aandeel zouden ,, kunnen inftemmen , maar wel tot zoodanige verbee„ teringen , als ten deele worden vereischt, en waar,, toe de Provintie van Vriesland , even als die van „ Zeeland, in den haaren, billyker-wyze de hand zou„ de dienen te leenen. — Dat zy Gecommitteerden „ dierhalven bleeven infteeren , dat het Collegie in „ Vriesland zoude blyven op deszelfs tegenswoordigen „ voet van exiftentie, om de bovengemelde en andere „ reedenen , door het Collegie zelve breeder gedetail„ leerd in deszelfs Misfive, aan de Commisfie yan het „ Defenfie-weezen afgezonden." Co/.  STAAT EN OORLOG. i«> Collegie ter Admiraliteit in Zeeland. Wy zullen nu in de laatfte plaats overgaan tot het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland, het derde in rang der Collegien ter Admiraliteit; en omtrent het zelve zullen wy kortelyk remarqueeren , dat deszelfs voornaamfte Haven, namelyk te Vlisfingen, is ondiep; — de Werf geen grooter bouw kan lyden, als van twea I drie Schepen te gelyk; — deszelfs tegenswoordige Magazynen niet toereikende tot berging der benodigdheeden , ter montant van deszelfs * in de algemeene uirustingen; — deszelfs ordinaris inkomften, (behalven dat geene , het welk dezelve van de Oostindifche Compagnie trekt) niet veel meerder dan ƒ 70000 0 o * f Roooo-o-o kunnen bereyken, en waarvan betaald zynde het onderhoud der Raaden , Ministers en Amptenaaren, enz., naauwelyks iets kan overfchieten tot onderhoud van Werf, Dokken of Magazynen ; zoo dat zulks al wederom, zal hetzelve behoorlyk gefchieden, komen moet tot laste der refpecYive Bondgenooten; — dat daar en boven de prasftatie van hetzelve Collegie jn de Èxtraordinaris Èquipagien ter Zee, zedert verfcheide jaaren herwaards, niet alleen is geweest ten uitterften gebrekkig, maar zelve van dien aart, dat dezelve in geenerley computatïe komen kan. Dat dit alles zamen genomen ons wel zoude noodzaken om te advifeeren tot extinctie van een Colle. Rie het welk , onder geene der bovengenoemde betrekkingen, kan worden gehouden voor een gefchikt en bekwaam departement voor den Oorlog ter Zee ; dan, dat daartegen nogthans over ftond , dat het Gat van Vlisfingen voornaamelyk zoo gelukkig is geconftitueert, dat de Schepen volkomentlyk gearmeerd, en met hoog, zoo wel als met laag Water, mitsgaders by tegen- zoo wel als vóór de Wind door te laveeren, door het zelve konden komen tot aan Vlbfingen ; —■ dat de Haven en het Dok in derzelver aart en natuur zoodanig zyn, dat zy door behulp der kunst en eenige kosten , ge. bragt konden worden tot zw zekeren trap van volkomenheid, in zoo verre, dat dezelven zouden dienen tot »en Bergplaats voor de grootfte Schepen, m cas van VIII. DEEL. I eene  no ZAAKEN VAN eene retraite in tyden van Oorlog, Z00 tot het recaJ reeren van befchadigde, als tot he't toetu gen of equipeeren van opgelegde Schepen; en conftftueereneen Militaire Zeehaven, welke nien vergeeSS iJS de gehcele Kust van Nederland zoude zoeken, ÏÏyk zulks blykt uit het rapport van de Heeren Reinst en Kmsbergen , van der Hoop en Steengragt op den 11 May ,783 aan Haar Hoog Mogende o^gêgeeven" 1 TT» Wl °US te" deezen kortheidshalf refèreeren, fendeffL.daar van aan üw Ed. Mogende aanbevel Wy zouden dienvolgende Uw Ed. Mog. omtrent het Collegte ter Admiraliteit in Zeeland advifelren, dat het! SSir0ï«e'iaf^em,elde reeden«i, van dien aart en utiliteit was, dat hetzelve overwaardig is, dat het bo» venpemelde rapport tot verbeetering van de Haven en het Dok van Vlisfingen, hoe eerder%oo beL ter con" 5E Z°^e ™odei' g-6bragt; in die verwagting nogthans , dat oe Provmtie van Zeeland, in dat geval het haare zal contribueeren , om de Werf, Magazvn h-enren^'dn^21" verders ^hoord, in'dien S te' b.engen , dat een voornaam gedeelte van de Zeemast van den Staat aldaar, in tyden van nood, wordende opgelegd , van het nodige zou kunnen worden voorden; m.tsgaders dat de Werf, en de verdere'direftie van de voorfz. Admiraliteit éénmaal voor altoos zullen worden gebragt op eene plaatfe, zonder zoodanige ver" deeling van Aanbouw en Equipagie, als thans tusfchen Vlisfingen), en het daartoe geheel ongefchikte Veere tot prayudirie van den Lande, ofte deszelfs gemeene' zaake plaats heeft. Omtrent welk laatfte poincl de alhier aanwezende Heer Gecommitteerde wegens het vooriz. Collegie , gemeend heeft te moeten remarqueeren , , dat hoezeer zulks het Finantie-wezen van dat „ Collegie aanmerkelyk zoude foulageeren : nogthans „ de conftitutie der Provincie geenzints zoude ïoelaa„ ten , dat onder anderen de Zeehaven vaii Veere „ voorzien van Werf, Dok en Arfenaal, en vóór wel' „ ke ,s een goede en veilige Rheede , en alwaar de „ uit- en t huis komende Schepen ailerfpoedigst uit- en „ m Zee konden vallen, geheel van Equipagie en Aan. „ bouw  STAAT EN OÖRLOG. I31 „ bouw wierd gedeftitueert. — Terwyl buiten dien i geene de minlte redenen van eenige locaale of na„ deelige veranderingen zig opdeeden, waarom men „ ten minfte de ligte Fregatten en Vaartuigen aldaar j, niet zoude blyven equipeeren. ■ Dat die Stad, L. reeds lange vóór de erectie van de Republiek, voor een der bekwaamde Zeehavenen, ter uitrusting niet „ alleen van Oorlogs-Schepen was geweest, maar zelfs „ een Admiraliteitshof aldaar een tyd lang hadde gere„ fideert; en dat dus , om de geallegeerde en meer ,, andere redenen , tot nut van 's Lands Marine , en a, zonder dat zulks tot bezwaar der Bondgenooten zou„ de kunnen ftrekken, de voorfchreeve Stad, zyn be„ dunkens, behoorde te blyven jouisfeeren van die wet„ tige Posfesfien , welke dezelve als een integreerend Lid van Staat , en contribueerende in de algemeene s, lasten, zyn competeerende" ——— terwyl dezelfde Heer wyders by ons heeft gedeclareerd, zig niet aan te trekken, het geene in voegen als bovengemeld, met opzigt van de prsftatie van het f- van hetzelve Collegie in de Extraordinaris Equipagien ter Zee is ter needergefteld. Wy hebben nu aan Uw Ed. Mogende voorgedragen, hoe dat, naar onze gedagten, de refpective Collegien ter Admiraliteit zouden behooren te worden gemodificeert, wanneer dezelven afzDnderlyk zouden moeten blyven fubfifteeren; en zullen vervolgens voortgaan met onze confideratien omtrent de meerder generaale directie, dewelke onzes bedunkens, door de refpective Collegien ter Admiraliteit, in voegen voorfz. gemodificeert, alsdan zoude behooren te worden gehouden ; waaromtrent wy van gedagten zyn, dat al aanltonds de i avolgende algemeene bepaalingen zouden behooren je woiden geïrresteert: I. Dat , in gevolgen de generaale Inftructie der refpective Collegien ter Admiraliteit van den jaare 1597, Art. 48, de Vergadering van den Raad, by ieder Collegie, zoo veel mogelyk dagelyks zoude moeten ltand grypen. —- II. Dat den refpective Advocaaten-Fiscaals zoude behooren te worden aanbevolen , om naar behooren ta I 2 vi-  13» ZAAKEN VAN vigif eren op de naarkoming der ordres en Refolutien van Haar Hoog Mogende, en van derzelver Collegien; en* de zulks niet alleen by de Collegien , tot dewelke zy gehooren; maar dat zy ook zouden hebben toe te zien, dat zulks van de Refolutien en Placaaten van Haar Hoog Mogende, behoorlyk by de andere Collegien refpectivelyk zoude worden geobferveerd; dat dezelven daartoe onder malkanderen zouden houden de noodige Correfpondentie; vervolgens, is het noodig, zulks brengende in de generaale Befoignes in den Hage, en voorcs , wanneer zulks aldaar niet zoude kunnen worden geapplaneeit, ter kennisfe van Haar Hoog Mogende. ■ III. Dat de bovengemelde generaale .Inftructie zoude worden geamplieert met een Articul, tendeerende , dat de Raaden, in de refpedttve Collegien fesfie hebbende, (daar zy het algemeene welzyn van den Lande fteeds in het oog dienen te hebben) alle Provintiaale ofte Stedelyke belangens zouden moeten afleggen. - Èn daarentegen dat zy alleen het algemeene interest en welzyn van den Lande zouden in confideratie neemen. —— IV. Dat, tot een kenteeken van een eenig Lighaam, door de refpective Collegien ook zoude moeten worden gevoerd het zelfde Wapen, en de zelfde Infignia. —— V. Dat aan alle de refpective Collegien indiltinctelyk zoude worden gepermitteerd de generaale Werving over alle de Steden van de Republiek; — en dezelve Werving door alle Officieren , daar toe geëmployeerd, eenpaariglyk zoude worden geëxerceerd , zonder onderfcheid van Resforten; zoo nogthans, dat de Officieren , met de Werving belast, zulks zouden doen met communicatie en onder het toezigt van het Collegie van het Resfort; — gelyk ook VI. Zoude behooren te worden bepaald, dat by alle Collegien zouden worden gegeeven dezelfde Aanritsgelden, Prasmien, Gages en Soldyen aan de Officie, ren , Onder-Officieren en Gemeenen ; zoodanig , dat wanneer fommige Collegien niet konden worden geholpen door de bepaalde Pismien, na daar van gegeevene ouverture in de generaale Befoignes in den Hage, daar  STAAT EN OORLOG. 133 daar in , zoo veel mogelyk , dezelven zouden worden te^r&tgbv°nieie'de Departementen ter Zee , de geJ oïdres! we ke den Officieren ofte Onder-Officere naa Zeegaande, zouden worden meede gegeeven' op een egalen voet zouden worden Rebragt. VIII Dat een algemeene Articul-Bnef voor ae disci«lin Müiuir ter Zee zoude moeten worden gearre. • «Var omtrent wy U Edele Mog. nogthans kun. SnlnVoTmeer, dat door Zyne Hoogheid eerstdaags S te wo de" 'voldaan, vermits Hoogstdezelve een Concept Xcül.Briéf, ten einde voorfz. zoude voor- drTxnDat bv alle de Collegien, in de te houdene K&aaen door de Officieren, eene egaale manier van vvMtennwdt worden vastgefteld et, geoblerveerd P X Da ten einde de Conftruftie van *s Lands aehe. ™ ppJ eiraalen voet te brengen en te conferveeiïf een CtonftffiteurSenera.1 zoude behooren te worS'Sevoerdaan wien de zorge over den aanbouw !n df Mntfche Marine zou worden aanbevolen ; en ïelke tef mi n om het iaar, met de refpefttve Equien Scheeps-Timmermans-Baazen, zoude Koo^^feSi? tot bepaaling der verbeteringen , deweïe in de kunst zig zouden mogen hebben opge- gne %neradatykvoorziening wierde gemaakt omrrent de Maand-Cedullen der Bootsgezellen op 's Lands ScheDen ten einde ook daar omtrent eene generaale o?dreP by'al e de Collegien zoude mogen Hand grypen ; SSadws omtrent den zoo drukkende interest van 40 Sn? dëwelken zy aan de Schryvers voor het op. Fchieten vanTenig geld of goederen moeten betaalan. Wv meenen? dat door het bepaalen van zoodanige ArSlen ovS het algemeen, zouden worden afgeftiee. dendie jnconvanenfen , dewelke zig thans dagelyks veLonen rSyl de refpeftive Admirahteits - DeparteSïen Sa'an zonder eenige generaalep verbmtenisfe,, en ïe In Se?e myanierePPmeer betrekking hebben tot de 13  134 ZAAKENVAN exiftentie van die refpe&ive Departementen in het bvzonder, dan wel tot de algemeene directie van het ai gemeene Zee-wezen, welke vooral bedoeld word in het eerfte poinct van Uw Ed. Mog. Misfive; waartoe wv alsnu zullen overgaan, en waar omtrent wy onze gedagten cordaatelyk, en zonder referve , alhier zullen open leggen, en aan U Ed. Mog. , naar onze beste kennisfe en weetenfchap , voordragen , zoodanige verbeteringen , als U Edele Mogende fchynen te nebben in het oog gehad, by het meergemelde eerfte poinct van Uw Ed. Mogende Misfive. Wy zouden dan van gevoelen zyn, Edele Mogende hlrgenèraS; ** V£rbetering van 's Land* Zeemagt in L Voor eerst en vooral by de refpective Bondgenooten behoorde te worden gerefolveerd , om een vaste Fest voor de Marine op den Staat van Oorlog te brengen, alzoo de ondervinding van vroegere en laatere tvoen overvloedig heeft geleerd, hoe traag en geclaufu. leerd de refpective Provinciën derzelver Confenten in de Petitiën voor de Zee hebben ingeleeverd; waar uit met anders heeft kunnen ontftaan, dan de grootfte onzekerheid by de Collegien, dewelke met den Aanbouw ofte Equipagie waren belast roet opzigte van de int en. tie van de Hooge Bondgenooten; en te gelyk eene gefundeerde fchroomelykheid omtrent de zekerheid d-r betaalwgen> en dien volgende van het doen van Eouipagien als anderzints ; al het welke niet heeft kunnen ftrekken dan tot grooten ondienst van den Lande- in voegen , dat men zig met regt moge verwonderen,'hoe de zaaken op dien voet zoo lang hebben kunnen worden ftaande gehouden ; en waar omtrent thans , zoo ooit, de attentie van de Hooge Bondgenooten behoord te worden opgewekt, en aan dezelve op het ernftigfte gerepraefenteerd , dat het anderzints beter ware het geheele Lighaam der Marine voor altoos vaarwel te zeggen, en de Ingezeetenen deezer Landen gejibereerd van het opbrengen der Penningen, vereischt tot het zoo gebrekkig in ftand houden van het zelve. II. Dat, hoe zeer uit de Inkomften van de'Collegien t«r Admiraliteit op de Maaze en te Amfterdam 3 mis* fchien  STAAT EN OORLOG. 135 fchïen eenigzints zoude kunnen worden gevonden het onderhoud van 's Lands Schepen van Oorlog, zulks nogthans zeker by de overige Cèllegien ter Admiraliteit geenzints het geval is ; en dat dienvolgende meede behoorde te worden gearrefteert, dat eene vaste post voor het onderhoud der Schepen , geëvenreedigt naar net getal voorhanden, alzoo op den Staat van Oorlog wierde gebragt, conform aan het daarvan ter Generaliteit uitgebragt Rapport, op den 24 December 1783, waartoe wy de vryheid neemen ons te refereeren. III. Dat insgelyks een vaste Post zoude behooren te worden bepaald op den Staat van Oorlog, waaruit om den tyd van 15 jaaren, by de refp. Collegien, zoude kunnen worden gedaan een zeekeren aanbouw,by voorbeeld, van één Schip van yder Charter; door welken langzaamen aanbouw 's Lands Marine behoorlyk zoude worden gehouden in ftaat, en daar door voorgekomen eene kostbaare Suppletie , dewelke zoude moeten plaats neemen, wanneer veele groote Schepen te gelyk in 't geval waren van te worden afgekeurd; gelyk de Republiek daarvan de kostbaare ondervinding heeft ge. had in den laatften Oorlog ; waarvan de geheugenisfe nog zoo versch moet [zyn by een yder , dat wy ons gedispenfeert mogen agten, om daarvan iets meerder te zeggen, - IV. En in de laatfte plaats, dat, naar onze gedagten, onder de voorfchreeve verbeteringen , meede vooill zoude behooren, dat 'er was een Middelpunt , alwaar alle de zaaken , de Marine betreffende, zig vereenig. den en met den Admiraal-Generaal konden worden afgehandeld ; zonder het welk men nooit zoude kunnen zeggen, dat eene generaale directie kön exifteeren, ofte dat de zware kosten voor het in ltand houden eener Zeemagt, op eene voldoende wyze, aan derzelver oogmerk konden beantwoorden. Het denkbeeld van zoodanig Middelpunct, Edele Mogende Heeren , is geene nieuwigheid ; maar quadreerd volkoomen met het geene onze Voorvaderen , by het ftigten van het Gemeenebest op hetzelfde Subject reeds hebben gedagt en gepra'cYifeerd; want het eene bekende zaak is, hoe de toenmaalige Bondgenoo, I 4 ten,  I3 eerfte hondert Luyta- nants - - • S°° 0 0 — ».. ■ ■■. tweede hondert dito- qoc o o • ■ «• ■ ' Mits alle dezelve Officieren hun domicilie zullen hebben ter plaatfe van het Collegie ofre Werven huns Resforts, ofre ten minde agt maanden in 't jaar aldaar zullen aanweezig zyn. En dat de derde hondert Luytenant zouden kunnen blyven op den tegenswoordigen voet , mits derzelver gages worden verhoogd tot ƒ 40-0-0 's maands , wanneer dezelve zyn in Zee, ofe dienst doende. ——- Omtrent welke drie laatfte Poinöen Wy U Edele Mogende verzoeken te remarqueeren, dat dezelve voor het grootfte gedeelte conform zyn aan de gedagten van de Heeren Vlag - Officieren , ten deezen door ons ge- VI. Hebben Wy gedagt aan U Edele Mogende te moeten advifeeren, ten einde by die Collegien, dewelke \ herideeren in de algemeene Equipagien , een vast Wagt Schip worde gehouden , waarop de Manfchappen, die doorgaande worden aangeworven, voor een gedeelte kunnen worden geplaatst, en alzoo gewoon gemaakt met den dienst, de leevens-wyze, en 't Scheeps-Voedfel; het welk dus in zeekere mate zoude ftrekken, tot een Kweekfchool voor 's Lands Zeemagt, en waardoor alsdan alle andere inftellingen van Corpfen de Marine, a's anderzints, zouden kunnen vervallen , en waar door het verloopen van dezelven en vooral van Onder. Officieren, zoude worden voorgekomen. ■ ~- En dat tot d t einde een vaste post op den Staat van Oorlog voor de gppes en onderhoud van 20 a 30 koppen op zoodanige Wagt-Scheepen zoude behooren te worden gebraer. —> VU. Dat onder de details van de algemeene directie men nog zou behooren te' reekenen he; opzigt over de Loodlen; en waaromtront Wy in confilerane moe en geven of dezelve Loodfen , terwyl derzelver aanftelK 2 ling  148 ZAAKENVAN ling zoude blyven gefchieden, gelyk zulks thans plaafs heeft, niet zouden kunnen worden gefubjecieert aan de directie, der refpective Collegien ter admiraliteit, als meer in de geleegenheid zynde , om te cognoscee. ren over hunne kunde, yver en naarfbgheid, en dezelven dagelyks door des kundigen te doen naargaan en bcöordeelen, • VIII. Dat voorts, jaarlyks, by ieder Collegie ter Ad. mivaliteit, zoude behooren te worden gecommitteert een Vlag-Officier, beneevens twee Capiteinen en een Ingenieur , ten fine van infpectie van de Rheeën en Zeegaten hunner resforten; met last om daarvan een gedétailleert Rapport aan derzelver Collegien te doen toe. komen , welke Rtpporten vervoiaens in de Haaglcha Befoignes zouden moeten worden gecommuniceert, ten einde aldaar zouden mogen worden gearrefteert zoodanige Adresfen ofte Propofitien aan de hooge Bondgenooten , zoo in het generaal , als aan deeze of geene Provinüe in 't byzonder , als men tot verbeetering van die Rheeën en Zeegaten , als dan zoude meenen te behooren. IX. Zouden Wy TJ Edele Mogende in conflderatie geeven, ten einde door de Bondgenooten eene bepaaling zoude mogen worden gemaakt, omtrent de teregtfteliing van de Ministers, fungeerende by de refpective Collegien ter Admiraliteit deezer Landen , zoo wanneer dezelve; in zaaken , haarluider Officie concerneerende, zouden mogen hebben misdaan; ten welken einde Wy van advile zouden zyn, dat de voorn. Ministers zouden behooren te ftaan, onder de judicature van de Collegien huns resforts ; ten ware eenig geval zoude exteren , waarin de Collegien niet zouden kunnen worden geconfidereert als volkomen onzydig ; in welk geval de Cognitie en Judicature over dezelve Ministers zouden moeten worden overgebragt tot deeze Befoignes, na dat dezelven zouden zyn gebragt op den voet, als hier vooren is aangewezen. — Waar door vervolgeus zoude komen te cesfeeren alle die onzekerheid , welke ten dezen tot dus verre heeft geëxteert omtrent de zekerheid van derzelver Rechtbank , en alle interminabele discusfien en langweiligheden, cafuquo, daarmede iusgelyks zouden worden voorgekomen. -—- En  STAAT EN OORLOG, 140 Fn dat men opfigt van de refpective Heeren Raaden in dezelve Collegien Sesfie hebbende, zoude behooren te worden verklaard , dat dejelven in zoodani. 2e gevallen zouden behooren te worden te jegt gelteld voor derzelver ordinaris en dagelykfchen Rechter Gelyk dir alles by eene Refolutie van de Heeren Stapten van Holland en Westvriebland van den 19 Februarv 1686, bereids is bepaald geworden. - en dat X In de laatfte plaats bv de Hooge Bondgenooten zoude hehooren te worden gerefolveerd ten einde Bewindhebberen van de Oost- en Westindifche Compagnien deezer Landen, mitsgaders Directeuren van Sunnamen en Berbice, zouden worden aauge'chreven, om van tyd tot tyd aan deeze Befoignes opening te geeven van den Militairen toeftand van de Etablisfementen in de voorla. Colonien van deezen Staat; op dat men daar door beter dan tot nu toe heeft kunnen gefchieden , in ftaat zoude worden gelteld , om te voorzien in dat geene, het welk van wegens 's Lands Zeemagt, tot asliltentie 'en defenfie van de voorfz. Colonien , zoo met toezending van Schepen van Oorlog, als anderzints, van tyd tot tyd zou behooren te worden gedaan. Hiermede Uw Edele Mogende hebbende gediend van Onze confideratien en advis op het eerfte Point, in Uw Ed Mogende Misfive vervat, zullen Wy, om te voldoen aan Uw Edele Mogenden verzoek, om , aangezien onder de opgegeeven Pointen misfchien het een of ander zoude kunnen zyn , 't welk een lang onderzoek vereischte, niet te willen fuperfedeeren, om aan Uw Ed. Mogende Onze Confideratien op de andere Pointen te doen toekomen, overgaan tot het 3de, 4de en jde Point van dezelve Misfive , als welke Pointen Wy hebben befchouwd, als zoodanig met malkanderen te zyn verknogt, dat Onze Confideratien op alle dezelven best in ééns aan Uw Ed. Mogende behoorden te worden voorgedragen; terwyl Wy gemeend hebben Ons onderzoek en confideratien op het tweede point, raakende de middelen tot vermeerdering der Inkomften en vermindering der uitgaven der refpeftive Collegien ter Admiraliteit, in eene afcondeilyke Memorie te moeten vervatten. K 3 vtitx  15° ZAAKENVAN Met opfigte dan van het derde Point , Edele Mogende Heeren „ hoe groot namelyk Wy zouden ver,, meenen dat 's Lands Zeemagt in tyd van Vreede „ zoude behooren te zyn ," zouden wy van gevoelen zyn, dat dezelve, om te voldoen aan de vereischteus tot eene toereykende protectie voor de Commercie en Navigatie dezer Landen, en om teffens te (trekken toe een folide bafis van een refpectabele magt ter Zee , in cas van opkomenden Oorlog; zoude behooren te'beflaan uit 40 Schepen van Linie ; (de Schepen van 54 Stuiken daaronder gerekend , mits deeze als Schepen van 60 Stukken wierden gtaimeert en bemant, en, des noods, tot dat einde in het vervolg, zouden worden gebouwd} te weeten, 20 / Schepen van j 74 Stuk: 10 — 64 — en 10 van zoodanige | OGers, en voorts uit 40 Fregatten, als: t2 | van 40 Stukken, waar onder drie a vier van twee Dekken , als eensdeels baeter gefchikt tot Convoy op fommige reyfen , en andersdeels van meerder defenfie in geval van Actie. 14 I van 30" I Stukken, en 14 I — 24 I ,\vaarfcy nog zouden dienen te worden gevoegd 10 a 12 li°te Vaartuigen, als: 0 2 Advis Jachten. 4 IWkken. 4 Hut kers, en a Cotters. Met vrylaating aan de refpective Collegien, om meerder Fregatten en ligte Vaartuygen te mogen aanbouwen, wanneer zulks uit derzelver midde'en zou kunnen worden gevonden ; ten einde te (trekken tot vermindering van Extraordinaire aanbouwen , welken in cas van nood zouden behooren te worden gedaan. , üw Edele Moaende zullen by eene vergelyking van deeztn ftaat van Mavale Magt met de opgave daar van, in de Copielyk hier nevensgaande Memorie van de Hee- ren  STAAT EN OORLOG. 151 ren Vice - Admiraals Reynst en Zoutman gedaan , wel aanftonds bemerken, dat Wy van die opgave zyn afgeweken; — dan , Ed. Mogende Heeren ! het is ons voorgekomen, dat die opgaave, uit hoofde van deszelfs kostbaarheid, niet zoude zyn te compasfeeren met de tot hiertoe gemanifefteerde, en voor zoo veel ons bekend is, probabele intentie van de Hooge Bondgenooten tot befteeding van zoodanig énorme kosten voor het'Li'haam* van de Zee, als welken al nog zouden moeten' worden befteed, in gevalle het getal van Schepen tot de quantiteit, door voorn Vlag-Officieren opgegeeven , zou moeten worden gebragt; — vooral, wanneer de voornaamfte objecten van deszelfs dienst met een minderen ftaat konden worden bereikt. — Terwyl in de vermindering van die opgave Ons onder anderen tot een grond heeft gediend deeze Confiieratie- dat de refpective Collegien ter Admiraliteit , met derzelver Werven en het gantfche aankleven van dien, ééns gebragt zynde in den ftaat, waar toe Wy hierboven nebben geadvifeert ; en daarby gearrefteert zynde een langzaamen aanbouw van een geheel Stel van Chartres van Schepen , over alle Departementen der Marine om de 15 faaren : daarioor zoude worden gelegd zoodanige grondllag van een fuffilante nla|t ter Zee , dat de nood, ofte een gepaste vreeze v n nood, zulks vorderende, daadelyk zoude kunnen worden gefuppleerc aan het geene thans zoude mogen worden geacht daaraan te deficiëeren. — Tot het voorfz. getal van Schepen zyn Wy nog te meerder gekomen , in confideratie, dat hetzelve getal behoorlyk zoude kunnen dienen, om daarmede in ty. den van Vreede , zoo wel d; Commercie en Navigatie als de Colonien van den Staat naar behooren te protegeeren. — En om dit tot een genoegzaam precies te brengen, hebben Wy in aanfchoujv genomen alle de Zeeën alwaar de Schepen der Ingezetenen dezer Landen 'ter Koopvaardy worden uitgerust, mitsgaders de posfe'sfien van den Stait m Oost en West; met inzigt om het em loy van een convenabele Zeemag. in alle die Zeeën te bepaalen; en wy durven Ons vleien , dat die voorziening, zoo zy behoorlyk word gehandnaaft , K 4 vol-  152 ZAAKENVAN voldoende zal worden hevonden aan alle de voorfchree. ve objecten. — Wy zullen daartoe als nu overgaan, en als een iubordmaat Point ter beantwoording van de voorfz. derde vraage van Uw Edel Mogende Misfive. in de II. tweede plaats aan Uw Ed. Mogende voordragen, dar ten einde voorfz. een jaarlyks Equipage van 40 Schepen zoude behooren te worden gearrefteert, naamelyk, b ' van 4 Schepen van 50 Stukken, 8 ■ ■■ 40 1° — ! 3<5 12 24 _ en 6 j— i2 Stukken, en dat de verdeeling daarvan zoude kunnen worden ingerigt, als volgt: 1. Een Esquader in de Middelandfche Zee, waarvan de.proteéte voor den Handel zig zoude uitftrekJ>en van den Archipel af tot aan de Straat van Gibraltar toe, entlaartoe zou behooren te beftaan uit * .1 Schip van 50 Stukken, 2 ~- 4o „ , 2 - ■ " . ■■ 20 «- 1 ■ en 1 ——.—- 10 Stukken, 2. Een Esquader in de Noordzee , welkers dienst zoude gaan van den Deurlo af tot san de Sond, en yan daar langs de Schotfche Kusten naar Hitland,' en vervolgens gar.tsch Schotland en Ierland om , het Canaai door, weder in de Noordzee , tot protectie van onze Commercie en Navigatie in de Noord- en Oostzee; de Haring- en andere Visfcheryen, de Commercie en Navigatie op Engeland en een gedeelte van Vrankryk, en met naame op Bourdeaux ; en tot dat einde insgelyks zoude behooren te beftaan uit 1 Schip van 50 Stukken , 2 '-' "" 36 "'■ " fn 1 Hoeker van 12 Stukken, S. Dat  STAAT EN OORLOG. 153 3. Dat tot Kruysfers op de Oostindifche Retourfchee» pen, zouden behooren te worden gebruikt 2 I Schepen van I 36 Stukken, en 2 I ' 20 ■ 4. Een Esquader voor de Oost indien , zig u'r (trekkende, met opzigr. van deszelfs dienst, van de CaV*  iH ZAAKENVAN De onkosten van deeze jaarlykfche Equipagie zonden bedragen de fomma van / 3808800:0:0, waarby nog gevoegd zynde één maand gratificatie voor yder Schip , ter Somma van ƒ 317000: 0:0, mitsgaders een Tafelgeld van ƒ1500:0:0 's maands , en een van ƒ 300:0:0 s maands, over het jaar te faamen bedraagende ƒ 21600-0-0 , eene fomme zoude uitmaaken van ƒ 4148000.0-0 sjaars, waartoe de Bondoenooten zouden behooren te worden verzogt, dat een vaste Post op den Staat van Oorlog zou behooren te worden gebragt, ten einde dezelve fomme met reëele futruslementen van Penningen op eene reguliere wyze zoude kunnen worden geprafteerd. * Daar meede zouden wy alsnu kunnen overgaan tot het vierde point, in Uw Édele Mogende Misfive vervat , namelyk : „ uit welke Charter van Schepen wy „ zouden begrypen, dat 's Lands Zeemagt zoude moe„ ten beftaan, om in geval van Oorlog, best gefchikt „ te zyn, om te kunnen dienen , en tegens Vyande„ lyke Schepen te kunnen worden geöppofeert?" dan wy zyn van begrip, dat het zelve, uit confideratie van het geene op het voorgaande point is gezegd, zoude kunnen worden gehouden voor afgedaan ; en dat dienvolgende 's Lands Zeemagt naar onze gedaPten zou moeten beftaan uit Schepen van 74, 64 en Co ftukken, mitsgaders uit Fregatten en eenige ligte Vaartuigen ; terwyl de Zeegaten deezer Landen geene keuze van Schepen, grooter dan die van 74 ftukken toelaaten. Tot beantwoording'van het vyfde Point, in Uw Edele Mogende Misfive vervat , „ of wy naarnelyk „ van oordeel zyn, dat 's Lands Navale Magt, in tyd „ van nood, op eene voordeelige wyze verfterKt zou„ de kunnen worden met Schepen, anderzints tot de „ Commercie gebeezigt wordende; het zy dat dezelve „ bleeven in de gewoone manier van bouwen, het zv „ dat den Staat goedvond door Pramiien of Subfidien „ te bevorderen , dat eenige dier Schepen, en wel „ voornaamentlyk die van de Oostindifche Compagnie „ zoodanig wierden gebouwd , dat dezelve by eenen „ on-  STAAT EN OORLOG. t£S on verhoopten Oorlog, van 's Lands weegen konden "worden geaxmeert, en onder behoorlyk dedommageil', meut der Eigenaaren, regen den Vyand , met hoop van fucces , geëmployeert V" -—• Zullen wy Uw Edele Mogende informeeren , dat onze gedagten daar omtrent volkomen overeenftemmen met die van de Heeren Vlag-Officieren, door ons op dat point ingenomen, en dat wy vervo'gens op dat ituk moeten remarqueeren, dat de Koopvaardyfchepen doorgaans te klein zyn. de om van eenige dcflnfie te kunnen zyn , en by derzelver Conftructie eeniglyk ingerigt tot berging van veele Koopgoederen en beheering met weinige Manfchap, in het geheel niet*zouden gefchikt zyn, om 's Lands Navale Magt eenige de minfte kragt by te zetten; — dan dat de Schepen , gebruikt wordende by de Oostindifche Compagnie, zoo dezelven gebragt wierden tot de iengte van 160 voeten , hun onderlte Battery wat hooger uit het Water voerden , en derzelver gedaante en Ligh'am wierd verandert om des te beter te kunnen zeilen , goede Schepen van 60 ftukken met 13 Poorten in ieder laag, voor 's Lands defenfie zouden uitlee veren. Waar meede wy voor afgedaan zullen houden de behandeling van de voorfz vier Pointen, en daar by alleeniyk nog twee generaale reflexien voeaen , die tot geene van dezelve Pointen bekwaamlyk hebben kunnen worden gebragt. De eerfte , naamelyk, dat zoo wanneer een Vloot ofte Esquader onder een Luitenant- of Vice-Admiraal in Zee zoude worfen gezonden , een Fiscaal en e^n Secretaris afzondcrlyk op'dezelve zoude behooren te worden geplaatst, en deeze twee potten niet in dezelfde Perfoon worien gecombineerc, gelyk zulks al veelmallen is gefchied. De tweede, dat éénmaal behoorde te worden uitgemaakt , aan wien de aanftellingv van Vlag-Officieren zoude competeeren , en of die aanftelling zal behooren te gefchieden op de Nominatie van de Collegien , al dan niet? — en voorts, da' omtrent de aanftelling der Capiteinen proecifelyk in oblervantie zoude worden gehouden het 56 Articul van de generaale Inftruüie van den jaare 1597. Al  "mmmmmmmmmmmmmmmmm 'j<5 zaakenvan Al by het aanvangen onzer Befoignes over deezs geheele materie , hebben wy niet uit het oog verlooren Kdele Mogende Heeren, het verzoek, by het flot van Uw Edele Mogende Misfive, aan ons gedaan, te weeten, om, van onzen kant op de drie laatfte pointen te verzoeken de confideratien van den AdmtraalUeneraal, en dezelve, nevens de onze, aan Uw Edele Moeende te doen toekomen. Wy hebben gemeend daar meede nogthans te moeten wagten , tot dat wy onze gedagten , zoo omtrent net eerlte als de voorfz. drie pointen tot een Precies zouden hebben gebragt, ten einde dezelve, nevens het te doene verzoek, aan Zyne Hoogheid, aanééngefchaKeid , te kunnen communiceeren ; in de veronderftel. ling, dat in een zaak van deezen omflag, en waar uit zoo veele, en zoo veel importante pointen van deliberatie moeiten refulteeren , het Zyne Hoogheid aangenaam zoude zyn, zoodanig pracies onder zyne oog"te zien gebrast; terwyl wy telTens van opdeel waren , dat daar door Uw Edele Mogende oo-merk, en, wy zullen daar by zeggen, het onze , om naamelyk met allen mogelyken fpoed daar in voort te gaan, het best zoude worden bevorderd. Wy hebben vervolgens wel het genoegen gehad, dat hooggemelde Zyne Hoogheid by een Mbfive in dato 30 Augustus laatsLleeden , de Heeren Fiscaals Paulus en vander Hoop, benevens de Vice-Admiraalen Reynst en Zoutman, en den Schout-by.jNagt van Ktnsbergen, heeft gelieven te kennen te geeven , dat Hoogstdezeb ve, alvoorens daar op te advifeeren, gaarne met welgemelde Heeren , als Leden van Hoogstdeszelfs Département van Marine, daar over wilde fpreeken, hun tot dat einde verzoekende , om in de toen aanftaande of dtar aan volgende week naar het Loo te komen: dat dezelven zig daar toe ook bereidvaardig hebben getoond, en aan het voorfz, verzoek daadelyk zouden hebben voldaan , doch dit de 00 dat tydftip ongelukkig opgekomene omftandigheeden van zaaken in de Provincie van Gelderland, hun diar in tot hier toe be. let hebben; terwyl wy ondenusfchen hebben gemeend, deeze onze confideratien en advis niet langer te mogen op.  STAAT EN OORLOG. 157 houden; maar dezelve éénmaal aan Uw Edele Mc opriouden, uia f , en vervolgens niet zul- Ettotei , om fZdn'er aan Zyn Hoogheids voorïemeldl Soek zal hebben kunnen worden voldaan , fn wy Hoogstdeszelfs confideratien en advis dienaan^nde z"len hebben ontvangen; dezelve met onze nadere eeda«en , indien wy die zouden mogen hebben, aan Uw Edele Mogende promptelyk te laaten toeko. mevVv wenfchea van harten , dat de deliberatien van Uw Lde Mogende, op alle de voorfz. ponnen> van Uw taeie mufe , k weezen, en dat al- een ge^enscht effeft znlten^ eer gerefpeéteerd , do" tnmmer op eenvasten en wel overlegden voet gedog nimmer op een aanz]en en main. conftuueert igeweest, en va e voornaam. SnZenUrvan ^eeTn "volkomen afhangt, eens Sndelyk ^ot eene weezendlyke Zeemagt, die men als fe ksTen Tnn'yvrige opbrengfelen van 's Lands goede InKte,hone'danig de gevolgen daar van ook zullen mo- «n wêezen, ioo verheugen wy ons, eenmaal gele- SeSdh«?d te hebben gehad f onze gedagten daar omtrent « moeen uiten - en ons alzoo voor het tegenwoorte mogen uiten de Bond> dig en weko™raJe^Seere; voor de ichrikbaarende, gen°?^n Üe 'een hnS vemyl van eene compleet» fooSng d ezen aanbande , by de eerfte gelegenvoorziening aeezc r gebooren worden ; ons ver- ïïert houdende dat Uw Edele Mogende , in allen JKH?^ de^elfs tederfte belangens zoo  JJS ZAAKENVAN Heeren Gedeputeerden tot de Perfoneele Commisfie van het Defenfie-Weezen overgegeeven, den f Ocl■>. ber 1786. r'-ÏAi. (Was get.) W. V. WASSENAAR. W. D. APPEL. P. PAULUS D.VANB0ET2BLAAR. J. HUYGHENS. J. C. VANDER HOOP WI( HEM SCHOREft, J. AF. A. VAN DER WILLIGE. P. HOÜTINGH. T. VANDIÏR RAMHOR.ST J. B, STRIK VAN UNSCHOTEN. B. NAUTA. (Lager iïond) Accordeerd met bet Origireel , geëxhibeert in de Commisfie. ' (Was get.) B. P. VAN LELYV4U5. Secret, Me-  STAAT EN OORLOG. 159 "Memorie van de Heeren Vice- Adimraals Reynst en Zout- man. Exhibitum 28 Juny ''. 1786. EDELE MOGENDE HEEREN! De Ondergeteekenden, Vice-Admiraals ten diende deezer Landen , sullende dienen van derzelver Cöufi'deratïen en Advis op de Poin&en, door U Ed. Mog. op voorleeden Vrydag aan dezelve ter hand ge. .field, hebben de Eer, ingevolge van dien , hunne ge« cjagcen U Edel Mogende by deezen te doen toekomen. — Pointen, door de Edele Mog. Heeren Gecommitteerden uit de refpective Collegien ter Admiraliteit, ep den 23 Juny 178Ö aan de Heeren Vice - Admiraals Reynst en Zoutman overgegeeven, om daar op te fuppediteeren der. zeiver fchriftelyke Confideratien en Advis. I. T Toe groot dezelve JLJ. zouden vermeenen, dat 's Lands Zeemagt in tyd van Vreede zoude behooren te zyn? II. Uit welke Charter van Scheepen dezelve zouden begrypen , dat 's Lands Zeemagt zoude moeten bedaan,om, ingeval van Oorlog, best gefchikt te zyn, om te kunnen die- nen Zy zouden namelyk op I het ifte p0im van ge. voelen zyn , dat 's Lands Zeemagt zoude behooren te beftaan uit 51 Scheepen van Linie, en 42 Fregatten , mitsgaders eenige AdvisJachten. Dat, tot beantwoording van het 2<*e Point, de Charters der Scheepen zouden dienen te zyn van 74, 64. en 54 ftukken Canon; wel verftaande dat deeze laatfte Charter, zoo dezelve in 'c ver-  160 ZAAKEN VAN nen, en tegens Vyandelyke Scheepen te kunnen worden gcöppofeert? Of vervolg konde verlengt wor* den tot i óo voet, ih tyd vaft Oorlog met 60 Stukken worde gearmeert, wanneer dezelve als Scheepen van Linie zouden kunnen worden ge- cönildereerr. Uat de bovengemelde 42 Fregatten zouden behooren te beftaan uit 12 van 40 Stukken ,15 a. 36en 15 a 24 Stukken; en dat onder die van 40 Stukken 'er drie a vier van twee dekken wierden bevonden; vermids dezelve daar door eensdeels in tyd van Actie , door het gebruik der onderfte Battery, van meerder defenfie zouden zyn, en zoodanige Charter andersdeels tot Convooy op fommige reizen van meerder nut word geoordeeld; — de Ondergeteekeuden hebben het getal van Fregatten zoo veels te grooter genoomen , om daar door by opkoomenden Oorlog aan de Commercie een gereede protectie tegens de Kaperyen te verfchaffen; en zyn vervolgens van gedagte , dat zoo daar nog eenige Advis-Jachten van 10 tot 16 a 18 Stukken (dog weinige Cotters, als minder gefchikt voor de meefte onzer Zeehavenen} wierden bygevoegd, dit getal Scheepen en Fregatten een genoegzaame en bekwaame Zeemagt voor de Republiek zou-  STAAT EN OORLOG. iói III. Of zy van oordeel zyn, dat's Lands Navale Magt, in tyd van nood, op eene voordeelige wyze verfterkt zoude kunnen wor. den met Scheepen , anderzints tot de Commercie gebeezigt wordende, 't zy dat dezelve bleeven inde gewoone manier van bouwen , 't zy dat den Staat goedvond doorPra;mien of Subfidien te bevorderen, dat eenige dier Scheepen, en wel voornamentlyk die van de Oostindifche Maatfchappv zoodanig wierden geVIII. deel. bouwd, zoude opleeveren ; in de veronderilelling nogthans , dat beboorlyke zorge zoude worden geiragen voor het onderhoud , en dat de van tyd tot tyd uitvallende Scheepen, door den aanbouw van nieuwe wierden geremplaceert ; en dat by de refpective AdmiraliteitsCollegien , altyd een genoegzaame voorraad van Bouw-Materialen voorhanden worde gehouden ; ten einde , by het uitbreeken van een Oorlog aanftonds extra zoude kunnen worden aangebouwd. — Zy hebben gemeend geen grooter Charters te mogen voorflaan , uit hoofde van de fituatie van onze Zeehavenen. Overgaande tot het 3de Point; zullen de Ondergeteekende kortelyk remarqueeren , dat de Koopvaardy - Scheepen , doorgaands te klein zynde , om van eenige defenfie te kunnen zyn, en by derzelver conIfructie eeniglyk tot berging van veele Koopgoederen, en beheering met weinige Manfchap , in 't geheel niet zouden gefchikt zyn, om 's Lands Navale Magt eenige de minfte kragt by te zetten.-— Dan, met opzigte der Scheepen, gebruikt wordende by de OostL in-  I6a ZAAKEN VAN bouwd , dat dezelve by eenen onverhoopten Oorlog, van 's Lands weegén konden worden geUrmeert, en onder behoorlyk dedommagement der Eisenaren , tegens den Vyand , met hoop van fucces, geëraployeert? IV. Om onderling derzelver gedagten te laaten gaan, over de bepaaling van zoodanige Zee - orders , de. welken door de refpecTri» ve Collegien ter Admiraliteit aan de refpeélive Officier»n,'s Lands Scheepen zullende commandee. ren, ofte op dezelve dienen , zouden kunnen worden metde gegeeven, by derzelver vertrek naar Zee. Hoe indifche Compagnie, zou. den dezelven , wanneer zy gebragt wierden tot de lengte van iöo voeten , hunne onderfte Battery wat hoger uit het water voerden, en derzelver gedaante en Lighaam wierd veranderd om dès te beter te kunnen zeilen , goede Scheepen van eo Stukken, met 13 poor. ten in yder laag , voor 's Lands defenfie uitleeve- Tot het 4de p0int . zu\. len de Ondergeteekende vooraf remarqueeren , dat het voorzeeker van het grootfte nut voor 's Lands Zeemagt en dienst zoude zyn , wanneer niet alleen de conftructie en uitrusting der Scheepen , de aanwerving en betaaling van 't Volk , by alle de Admiraliteits. Collegien op een eenparigen voet wierd gebragt maar dat ook teffens een generaale order by alle Collegien wierde ingevoerd, waarna de refpective Capiteinen , met opzigte van de order , op de Scheepen te houden , zig zouden kunnen gedraagen. —- De eerfte Ondergeteekende heeft een Concept van zoodani. ge generaale ordres, ingengt naar de Inftrudtien der Franfche en Engelfche Mannes, en zamengefteld uit de  STAAT EN OORLOG. jrtJj V. Hoe veele Zee-Capiteinen en Luitenanten de. zelve zouden vermeenen, dat by de refpective Collegien ter Admiraliteit , by aanhoudentheid zouden moeten worden ge. houden ? VI. Welke Traélementen aan de refpective Zee-Officieren , (de Luitenanten , tweede en derde Luitenanten daaronder begreepen) in tyd van Vree. de, volgens hun oordeel, zouden behooren te wor. den toegelegd? Of de Refolutien van Haar Hoog Mog. tot den Zeedienst betrekkelyk , en de ordres by het Collegie op de Maze , en by andere Collegien ter Admiraliteit van tyd tot tyd gegeeven, by zyn Retour uit de Middelandfcjü. Zee overgegeeven ; en hadde daarby gevoegd dat geene hy meende verders dienaangaande van dienst te kunnen weezen. — De Ondergeteekenden moeten vervolgens de vryheid neemen zig tot dat Concept te refereeren. Met opzigte tot het 5de Point zouden de Ondergeteekenden vermeenen , dat een getal van hondert Capiteinen en van drie hondert Luitenanten, over het geheel genoomen, voor 's Lands Zeemagt toereikende zoude zyn. Tot het 6de Point, behoeven zy U" Edel Mogende niet te herinneren , dat de Zee - Officieren , buiten employ zynde, hier te Lande weinig of geen beftaan hebben; en dat, wanneer ook al een jaarlykfche Equipagie plaats neemt, altoos een groot getal van dezelve buiten employ blyff. het welk veroorzaakt, dat zy naar andere middelen van beftaan moeten omzien, en zig ver volgends uit 's Lands L 2 dienst  1Ö4 ZAAKEN VAN dienst begeeven. i^— De Ondergeteekenden zouden daarom van advife zyn , dat om zulks voor te komen, en om zoo veel moogelyk Officieren , die anderzints bekwaam zyn, in 's Lands dienst te conferveeren , aan vyftig ordinaris Capiteins , wanneer zullen zyn buiten employ, zoude behooren te worden toegelegt, een jaarlyks Traclement van duizend guldens; de Vlag-Officieren , op ordinaris Tractement ftaande , onder dat getal begreepen; ■ en een jaarlyks Tractement van agt hondert guldens aan de Extraordinaris Capiteins. — Dat aan yder der hondert eerfte Luitenants voor een permanent Tradtement werde toegelegd ƒ 300-0-0 's jaars. — Aan ieder der honderd tweede Luitenants ƒ200-0-0 's jaars; en de honderd overigen op den gewoonen voet zouden kunnen blyven , mits dat derzelver Gages tot / 40-0 o 's maands wierden verhoogd, ten einde eenigzints zouden kunnen beftaan. Wanneer de Ondergeteekenden het getal der Luitenanten hebben gebragt op drie honderd , hebben dezelve niet gemeend, dat het zelve niet zoude kunnen worden vergroot; zy zyn Of in  STAAT EN OORLOG. T-65 VIL Of zy van oordeel zyn, dat het met den dienst van den Lande zoude overeenkomftig zyn, dat de thans plaats hebbende rangen der Marine, met eenige andere rangen als die van Commandeur , Capitein-Luitenant, ofte anderzints, zouden worden vermeerderd? in tegendeel van gedagten , dat meerder jonge Lieden zouden kunnen worden aangenomen , om naar derzelver merites te worden bevorderd ; daar toe zoude vervolgens de laatfte Ciasfis dienen , en dus buiten eenig bezwaar van 's Lands Finantien. En met betrekking van het laatfte of zeevende Point, zouden de Ondergeteekenden van advife zyn , dat, aangezien de ondervinding dagelyks leerd, dat een Officier meerder ontzag en fubordinatie betoond voor een Officier zyn fuperieur in rang , dan wel voor eenen denzelven rang met hem hebbende; weshalven men bevonden heeft, dat de vernietiging van den rang van Commandeurs of CapiteinLuitenants,zeer nadeelig is geweest voor de goede discipline ter Zee: de rang van Commandeur, onder de benaaming van Capitein-Luitenant, weder zoude behooren te worden ingevoerd; dat hun getal, over het geheel , op veertig zoude kun« nen worden bepaald, en aan dezelve, buiten en behalven hunne Gages, wanneer zyn dienst doende, zoude kunnen worden toegelegd een tractement van ƒ 400 -0-0 's jaars. L 3 De  J66 ZAAKEN VAN T>2 Oidergeteekenden hier meede aan de requifitie van ü Ed. Mog. , naar hunne vermogens , hebbende voldaan , zouden vervolgens deezen alsnu kunnen be. fluiten ; dan, vermits U Ed. Mog. hun hebben gelieven te kennen te geeven, dat gaarne ook derzelver gedagten zouden hooren , op het geene als betrekkelyk tot de voorfz. Pointen zouden mogen worden geoordeeld ; zoo neemen zy de vryheid aan Uw Ed. Mog. attentie en beter oordeel te 'fubmitteeren de volgende confideratien: Eerftelyk, of niet , om te pravenieeren het gebrek aan bekwaame Stuurlieden en Schippers , over het geheel genoomen . zoude kunnen worden toegelegd een traélement van ƒ 20-00 's maands, boven en behalven derzelver Gages , wanneer zy zyn in Zee ? het welk mogelyk veele zoude aanmoedigen om in 's Lands dienst te gaan. Ten tweeden; hoewel eenige bepaalingen bereids zyn gemaakt tot égaliteit in de conftruétie van 's Lands Schepen van Oorlog by de refpective Collegien ter Admiraliteit, zoo bewyst de ondervinding, dat daar meede het gewenschte oogmerk niet is bereikt ; nademaal de gedaante der Schepen, gelyk die by de Collegien worden gebouwd , van den anderen zeer verlchillende is, hoe keer ook de Conftructeurs derzelven de gemaakte bepaalingen van lengte, breedte enz. hebben in agt genomen. —— En aangezien ook eene verpligting op de Scheepstimmermans-Baazen , om naar de Mallen van voorige Confiiucteurs te bouwen, involveeren zoude deeze zwaarigheid , dat daar meede de konst niet word bevorderd , zoo zouden de Ondergeteekenden in confideratie geeven de creatie van een ConftruéleurGeneraal, aan wien het opzigt over den gantfchen aanbouw van 's Lands Marine zoude zyn aanbevolen. Ten derden, dat men , met opzigte tot het opleggen der Schepen, behoorde in agt te neemen, om van die Havenen gebruik te maaken, dewelke het best daar toe zyn gefchikt, en waar de Schepen met de meelle fpoed in gereedheid kunnen leggen om naar Zee te zeilen. «— Het zoude der moeite en kosten wel waardig zyn, om aan eenige Zeegaten meerder diepte, zoo mogelyk, te geeven, en die Havenen te verbeteren. Ten  STAAT EN OORLOG. 1Ö7 Ten vierden, eene fecuure berging der Schepen teeens het Ys, is een gebrek, waaraan eenige Havenen deezer Republiek laboreeren; het zoude van de grootte aaneelegendheid zyn, om middelen by der hand te reemen tof uitvinding van eene bekwaame plaats ten einde voorfchreeven; £ het nut van bet Nieuwe Diep bv de Helder, doet zig bereids gevoelen maar aldaar ontbreekt 1101, volgens het oordeel der Ondergeteekenden let gemak om de Schepen te kunnen kielen, en fee verfimmeringen aan dezelven te kunnen doen Het zoude te gevaarlyk zyn hetzelve tot groter_ eindens in ftaat te brengen , als te naby aan Zee , en.te rmzeker of wel in dien ftaat zal kunnen blyven. . Ten vyfden , dat de nuttigheid, om jaarlyks eenige Schepen in Zee te brengen, tot aankweeking yan Zeeheden en inftruöie van Officieren,, te wel bekend «, dat daarop "zoude behoeven te worden geinfteerd. — Dat he geduurig gebrek aan goede Conftapels zoude kunnen vfrholpen worden door de opngting van een Corps Artilleristen, invoegen dat dezelven zouden zyn verdeeld ofte verfpreid in alle de Steden, alwaar's Lands Werven voorhanden zyn , ten einde van dezelve nog eenie employ op die Werven zoude kunnen worden geïïfakt , en daar meede.de kosten van derzelver onderhoud in zekere maniere bezuinigd. Ten zesden, dat het te wenfchen ware, dat de aanwerving van Zee-Volk in alle de Steeden van de Republiek mogt worden gepermitteerd, en tefièns zorge «draaien, dat de Weduwen en Kinderen van die Man&en niet vervielen tot lasten der Diaconye dier reftective Plaatfen, maar uit een byzondere Kasfe , tot dewelke alle Zeelieden zouden fourneeren , wierden gealimenteerd. — In dat geval zoude door alle de Offi. ckren van de Admiraliteit op egaale Maandgelden en Prajmien behooren te worden geworven. En ten zevenden , zouden de Ondergetekenden in confidentie geeven , of niet geheel en al behoorde te worden te niet gedaan de ongehoorde Interest van veerdg ten honderd , door de Schry vers, bóven en behalven het profyt der Wisfel , van het Volk , voor het opfchieten van Geld, genomen wordende — en dat  168 ZAAKEN VAN daarentegen , wanneer het Volk deszelfs Gages genoot rn0;^e//k-°rting,' en,iywGeld te S°ed haddfn , feper! mitteerd wierd, dat de Vrouwen der Schepelingen od de Schepen aan Land , eenig gedeelte van het reeds verdiende Geld , onder toezigt der Capitefnen, zouden kunnen ontfangen.; als grootelyks moetende contribueeren tot verbetering van den ftaat van den Matroos, en van zyn Huisgezin. «wiruus, Gedaan in den Hage , en aan de Ed. Mog. Heeren r^>Tteerde? dC refpective Collegien ^r Admiraliteit deezer Landen overgegeeven deezen 28 Juny (Was get.) P. H. REYNST. j. a. ZOUTMAN. (Lager ftond) Accordeerd met het Origi. neel, geëxhibeert in de Commisfie, (Was get.) b. r. van lelyveld. Secret. BY-  STAAT EN OORLOG. «I BYLAGE. Litt. E. EDELE MOGENDE HEEREN! Hoe gaarne wy ook voldeeden van het oogmerk van U Edel Mogendens met het beraamen van een ffemeenfchappelyk Plan, of Stuk, omtrent het betaafen der Soldyen en Maandgelden en het werk der Schryvers aan Boord van 's Lands Scheepen : moeten wv met leedweezen betuigen , dat wy, even min als de Gecommitteerden, uit de Admiraliteits Collegien welken in de maand Mey van den afgeloopen jaaren over die zaak hebben gebefoigneerd , kans zien , een eenpaarige en gemeenfchappelyke voordragt aan UEdel Mogenden te doen. ., De principes waar op men zig by de onderlcheiden Collegien fundeerd , en meend werkzaam te moeten zvn zyn zoo verfchillende, dat 'er weinig apparentie is immer tot een eenpaarige conclufie en praftyk te ger'aaken ; terwyl daarenbooven de Collegien , welke hun Plans, hangende de deliberatien , inmiddels reeds hebben en train gebragt, van oordeel zyn; daar in als nu geene verandering te kunnen maaken, en den voet, waar aan de Manfchap zig heeft gewend,by continuatie te moeten volgen. Van ouds af hebben onze Voorvaderen, by alle de Collegien , den Zeeman, niet als na het afloopen van zyn dienst, dat is, de reis van zyn Schip, of zoo die te lang viel, een of andermaal tusfchen beide, als het de Collegien geleegen was, betaald, en aan hem een Maandbrief gegeeven ; waar op hy voor 25 percent of 3 van de 12 gulden voor af by zyn Cedulhouder, dat is de Man aan wien hy zyn Cedul verzettede of verL 5 pan-  m .ZAAKENVAN pande , zoo veel opnam , als hy voor zyn eerffe behoefte tot betaaling van gemaakte fchulden by ZVn Slaap-baas, en het. aanfchaften van zyn uitrusting 7o. dig had; terwyl hem aan Boord tot zyne yerverfchi™ eenig geld, onder beneficie van 40 percent, of het «? not van ia ftuivers voor de gulden, tot aankoon JLn een nienw Hemd Wambuis , Schoenen, "f andTr ge" deelte van zyn Kleeding, van Genever, Tabak en fn dere verfnaapering wierd verftrekt, welke vertrekking by de Admiraliteit op de Maaze nooit hooger ais tof i van de geheele Soldye mogt beloopen; zoo dat niemand uit dien hoofde met meerder als 8 percent van zyn geheele Soldy voor den Schryver konde word™ bezwaard; tot dat men naderhand, en wel in de jong? fte tyden , zienden dat het Volk zonder de nodige kleeding aan Boord kwam , heeft goedgevonden Lvsten vast te ftellen , wat een yder aan Boord moest brengen, en om de Ceculhouders te compelleeren om het volk met geen onvoorziene Kisten aan Boord te zenden, aan de Schryvers te permitteercn, by de aan komst van een Matroos, by manquement van behoor, lyke uitrusting , aan dezelven het manqueerende van de Lyst, tegens beneficie van 10 percent te mogen vertrekken ; tegens welk oud gebruik nimmer bv d» Zeeheden zelve , maar wel eens door de Officieren die van tyd tot tyd meer in het begrip zyn geraakt ' dat het Volk, zoo_ tot haare gezondheid als voor dé properheid der Equipagien, wel gekleed moest zvn is geklaagt , maar daar en tegens verre de meefren t liever dan hun tyd af te wagten , hebben verkoozen * hun geld voor af te ontvangen en zig de betaaling var! den Intrest te getroosten; daar-'er ook voorbeelden genoeg voor banden zyn, dat die geenen, die de zuinigheid wilden betragten , zonder eenige fchuld altoos by de Schryvers te hebben gecontracteerd, uit en thuis zyn gevaaren. Dan de yver , om een Interest, welk zoo énorm voorkomt, te verminderen, en particuliere huishoudelyke fchikkingen , hebben allereerst bv het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland eenige veranderine te weeg gebragt, en eindelyk de attentie van alle de Cob  STAAT EN OORLOG. 171 Collegien tot zig getrokken , en ook daar na doen ge. booren worden de Plans , welken aan U Edele Mugendens zyn voorgefteld, waar van dat van het Colle. gie ter Admiraliteit te Amfterdam , als de meefte overeenkomst hebbende met de leeningen der Militie te Lande , voor den Matroos wel het voordeeligfte, en uit dien hoofde wel het aanneemelykfte zoude voórkoomen , was het niet, dat buiten eenige politicque bedenkingen, als den uitvoer van aanzienelyke fommen gelds op Wisfels naar buiten 's Lands, de vermeerderde kosten voor de Collegien , . door de hoogere gages der Schryvers, de andere Collegien zig in de onjnogelykheid bevonden , die fchikking in tyden van Oorlog , wanneer de Zeedienst het meefte encouragement vordert, vol te houden; daar in zwaare Oorloogen de Marine een allerkostbaarst Articul is , en daarom altoos aan veele agterftallen onderheevig, terwyl derzelver geheelen dienst op extraordinaire Petitiën moet worden gedaan, daar de Armée te Lande,' van dewelke in Oorlog het immediate zyn of niet zyn van de Republiek afhangt, altoos meerder faveur moet vinden , en daarom de by de Provintien het eerst aan. handen zynde gelden abfordeerd, terwyl daar en booven de verdeeling der Marine onder de byzondere Collegien veel minder betrekking tot de Provintien uitleevert, als wanneer de Manfchap direct op de onderfcheiden Provintien zelve gerepartitieerd zyn. Daar het dus van het finantieel fyftema van de Republiek onaffcheidelyk is, dat het gebrek aan geld met deszelfs grootfte kragt op de Marine drukt, en men liever een der Collegien ter Admiraliteit aan discredit, als het 'er op aankomt, wil waagen , dan het credit van de Provintien zelve , of de Armée; kunnen de Collegien ter Admiraliteit , welke van minder inkoomen , dan dat van Amfterdam zyn voorzien, en zig dus by ongeleegentheid ook minder kunnen redden , het zy uit haar eigen, het zy door negotiatien, zig niet chargeeren met een Plan van betaaling, het wellc in deszelfs uitvoering zoo veel regulariteit vorderd, — Welke confideratien by de Admiraliteit op de Maaze zoo  173 ZAAKENVAN zoo veel te meerder dringen, om dat, als de andere Collegien die zig tog meenigvuldigmalen" kunnen en moeten onttrekken , zulks doen , het Collegie op de Maze altoos zyn volle contingent tot * en zeer dikwyls ook daar booven , dadelyk leeverd , waar voor de Vlooten , die anders , als men alleen op Amfterdam kon tellen, maar in een derde van het nodige getal zouden beftaan, ten minlten altoos uit | of de"helft v?" 'het_ geëischte getal Scheepen of gepetitioneerde blytt beftaan; en uit zoo veel meer als de andere Collegien van hun aandeel blyven prajfteeren. Maar het is 'er dan ook zoo verre van daan, dat de Collegien , en voor al dat op de Maaze , zig tot het neemen van arrangementen , orn betalingen by vaste termynen te doen, zoude kunnen leenen, dat het laatstgemelde in tegendeel, zelfs op dit ogenblik te midden in den Vreede, en , offchoon zwaarder dan eenig ander Collegie met Negotiatien belast , het ongenoegen heeft om zelfs de Soldyen over afgeloopen dienften die een jaar en meer oud zyn , onafbetaald te moeten laaten, en dagelyks klagten over non-betaaling te moeten hooren. Hoe zeer dan , nog het belang der Schrvvers, nog der JJediendens, dewelke by keuze de Amfterdamfche voet boven alle andere voor haar voordeel zouden verkiezen, in dezen behoeft te moveeren, moeten de Oidergefchreevene inlteeren, dat hunne Collegien niet worden gefield in eene huishouding , die zy oordeelen dat onuitvoerlyk is , en niet gaande kan worden gehouden , zonder dat teffens de gewoone voet van betaaling worde veranderd , . en de Collegien , zonder af te hangen van de fchaarsheid van Penningen , op eene generaale Kas worden geadfigneert, en aan die Kas, het zy door Navy-Bih, zoo als in Engeland , het zy 0Pae,e.n a"deren voet °y Negotiatie , worden in ftaat gelteld, de kosten der geordonneerde Equipagien . promptelyk te kunnen goedmaken en voldoen. Gedaan in den Hage, en door de Gecommitteerdens uit de refpeftive Collegien ter Admiraliteit deezer Landen , aan de Edele Mogende Heeren Gedeputeerdens tot  STAAT EN OORLOG. 173 tot de perfoneele Commisfie van het Defenfie-weezen, overgegeeven deezen 18 April 1788. (Was get.) D. V. BOETZELAAR. G. BEELDSNYD&R. EVERT CL2VER. A. BLOK. J. B. STRICK VAN LINSCHOTEN. J. C. VAN ALDER WERELD. C. M. VAN HAARSMA. W. MOSTERT. J. VANDER HEIM. J. C. VANDER HOOP. J, C. VANDER RAMHORST. J. VAN GROVESTINS. (Lager ftond) Accordeerd met het Origineel, geëxhibeerd in de Commisfie. (Was get.) B. P. VAN LELYVELD. B Y-  174 ZAAKENVAN BYLAGE. Litt. E. Misfive van de Gecommitteerdens uit de refpetlive Collegien ter Admi. raliteit, geadresfeert aan de Hee. ren Gedeputeerden tot de Perfoneele Commisfie van het Defenfie. weezen, firekkende tot geley van een Memorie, houdende een twee leedigen voorjlag tot verbeetering van de Middelen te Water. EDBLE MOGENDE HEEREN| De Gecommitteerden uit de refpecYive Collegien ter Admiraliteit deezer Landen hebben met alle mogelyke attentie naargezien en overwogen den inhoud der tweede Vrage , welke U Ed. Mog. aan de Ondergeteekenden hebben gelieven voor te houden by derzeiver Misfive van den 24 April 1786; en de Vrugt van de Befoignes der Ondergetekenden dien aangaande is geweest de ampele Memorie, welke zy de eer heb» ben hier nevens aan U Ed. Mog. te laaten toekomen: eene Memorie, waarin de Ondergetekenden by provifiê hebben gemeend aan U Ed. Mog. onvervankelyk, en zonder dat zy voor als nog willen gecenfeert worden de daar by voorgefiagen middelen in allen deele als' de hunne, waar van zy in 't vervolg, by nadere deliberatie , niet zouden mogen refiliëeren, per fe te amplecteeren ; in het generaal te moeten voorllaan tweederlei foort van wegen, waar langs de Ondergeteekenden , (zonder aan de prascife détails daar van als no°te wezen gehouden) zig verbeelden, dat aan het groot oogmerk der voorfz. vrage zoude kunnen worden voldaan; met verzoek, dat U Ed. Mog. de voorfz. voorfiagen , met het geene daartoe behoord, geëxamineert hebbende , gelieven te bepaalen , welke van dezelven twee wegen U Ed. Mog. zouden oordeelen, dat in dezen  STAAT EN OORLOG. 175 zen zoude behoren te worden geprsefereert, en ons derzeiver gedagten daar naa te laten toekomen ; ten einde de Ondergeteekenden als dan met alle mogelyke appli. catie hun werk zouden kunnen maken, om de geprefereerde Idéé behoorlyk in alle haare deelen uit te wer. ken , en vooral op te geven de nodige middelen en prajeautien , die tot executie van dezeive zouden behoren te worden in het werk gelteld; en alzoo nietgenoodzaakt zouden zyn, dubbele, en dus onnoodige, moeite te doen. — Terwyl de Ondergeteekenden zig inmiddels zullen tragten te bekwaamen,om yder in den haren op het een en ander alle mogelyke informatien te neemen, om alzoo op de eerfte requifitie vanUEd. Mog. de voorfz. Befoignes, wel geïnftrueerd, nader te kunnen by de hand neemen. Gedaan in den Hage &c. dezen 5 Oétober 1786. (Was get.) 1 W. V. WASSENAAR. D. VAN BOETZELAAR. W. C. H. VAN LYNDEN. A. VANDER WILLIGE. J. B. STRICK VAN LINSCHOTEN. W. D. APPEL. J. HUYGHENS. P. HOÜTINGH. P. PAULUS. j. C. VANDER HOOP. N. STEENGRACHT d'oOSTERLAND. J. VANDËR RAMHORST. E. NAUTA. (Lager ftond) Accordeert met het Origineel , geëxihibeert in de Commisfie. (Was get.) b. P. VAN LELYVELD. Secretaris. Me-  i7<5 ZAAKEN VAN Memorie van de Gecommitteerden uit de refpetïive Collegie ter Admiraliteit deezer Landen, met elkanderen onderling vergaderd in den Hage, ter beantwoording der tweede Fragc, door de perfoneele Commisfie uit de Hooge Bondge* nooten, aan dezelve Gecommitteer» den voorgefield , by hunner Ed. Mog. Misfive , in dato 24 April I78Ö. De Ondergeteekenden Gecommitteerden uit de refpective Collegien ter Admiraliteit, onderling vergaderd zynde , om derzelver deliberatien te vervolgen op de Misfive van de Heeren Gedeputeerden tot de perfoneele Commisfie van het Detenfie-weezen van den 24 April laatsüeeden , en opzettelyk op het tweede point in dezelve Misfive voorkomende, het welk by derzelver onlangs afgeloopene befoignes tot nadere deliberatie was gereferveert, namentlyk , „ tot investigatie van de' middelen , die dezelve zouden vertneenen, dat in het werk zouden kunnen en moeten ge„ field worden , om zonder nadeel of drukking der , Commercie , de inkomften der Marine in 't alge. meen te doen nccresceeren , en de uitgaven te doen verminderen; byzonder meede ten dien effecte, dat „ een beetere en prsecifere voet tot. eene generaale en „ egale heffing geintroduceert, en efficacieuslyk in agt ,, genomen zoude worden," hebben gemeend, dat in de voorfchreeven vrage wierden gevorderd zoodanige middelen, welken 1. Zouden kunnen dienen, om de inkomften der refpective Admiraliteits-Collegien in het algemeen te vermeerderen. — 2. Zoo nogthans , dat zulks zoude moeten gefchieden zonder nadeel en drukking der Commercie. 3. Waardoor de uitgaven en lasten der refpective Collegien zouden worden verminderd, en waar door 4' Zou-  STAAT EN OORLÓG. 4. Zoude worden geïntroduceerd een beter en preeciefe'r voet van heffing van de inkomende en uytgaande rechten, dan wel tot nu toe is gefchied ; ten einde alzoo eene egaale en eenparige Praétyk by alle de Kollesien zoude kunnen worden ingevoerd. —— Pointen. allemaal , die wel met weinige woorden zyn voorgemeld , dan die in derzelver aart, en toepasfing, zoo intricaet en van zoodanige importantie zyn, dat dezelven met veel meer gemak gedaan,dan wel beantwoord kunnen worden ; en welker beantwoording al eens gefchied zynde , zoo zy vreezen , even vrugteloos zyn zal, als in vorige tyden ; daar bereids meer dan twee Eeuwen zyn verloopen, zonder dat op de meenigvul. digen Advifen en propofuien , zoo van de refpective Collegien ter Admiraliteyt, ofte van derzelver Gecommitteerdens alhier, als op de inftantien der refpedtwe Bondgenoten tot nu toe iets voldoende des aangaande is vastgefteld , zoo dat Zy Gecommitteerden, moeten betuygen , dat zy deeze moeijelyke taak met weerzin ert verdriet op zig neemen. Dat zy Gecommitteerden ondertusfehen, om een begin te maken mee hunne confideratien op de voorfz. vra^e, ("dezelve geconfidereert zynde in dat point de ruë, waarin zy dezelve in voegen voorfz. gemeend hadden te moeten envifageeren); en ten einde met volkomen kennis van zaaken te oordeelen , welke midde« len tot alle de voorfz. eindens best zouden kunnen ftrekken , aan Hun Ed. Mog. kortelyk zouden voorhouden , in de eerfte plaats , het voornaamfte Van al her geene door de Voorouderen ofte Praodecésfeuren in oifieio , op het werk van de Convoyen en Licenten aan Hun Hoog Mog. was ge'advifeett en voorgedragen ; ofte met andere woorden , wat al omtrent het werk der middelen te water, zeedert het begin der Re. publicq, is voorgevallen, en wat daar omtrent nog tegenwoordig plaats heeft; ten einde daaruit,/» de tweede plaats , zoude kunnen worden naargegaan, welke van de vóorgeflagene middelen tot bereiking van hec bedoelde einde , zouden behooren te worden in het werk gelteld ; en welke is de tegenwoordige ftaat der deliberatien van de Bondgenoten op deze materie, ofte VIII. deel. M wel l  i7S •ZAAKEN VAN wel, in de derde plaats welke verdere of andere middelen daartoe aan Hun Edele Mog. zouden kunnen worden voorgedragen. ■ • — Dat het bekend is , dat al van de eerfte tyden van de Republicq af, de Convoyen en Licenten , ofte de belasting op de inkomende en uitgaande Waaren en Koopmanfchappen , zyn aangemerkt geworden als gemeene middelen, ftrekkende tot vervat der kosten, he. noodigd voor den Oorlog te Water, althans zedertden jare 1578 , doch dat teffens bekend is , dat de wyze van heffing van dezelve, van die zelfde tyden af, zoo onvolmaakt en ongelyk is gepractifeerd, dat men reeds by het Placaat van 20 July 1580. als de Ratio Legis moest opgeeven , dat dezelven tot nog toe zeer ongelyk geheven en ontfangen waren; dat men om die reden zelfs al in de jaren 1579, 1582, 1585 en 1584, zeer ernftig by de Bondgenoten fchynt bedagt geweest te zyn , om de voorfz. middelen te verpachten; doch zonder dat dezelve deliberatien eenig fucces ten gevolge hebben mogen hebben; tot dat vervolgens eerst op den 24 July 1584, 30 April 1585, en naderhand op den 17 November 1598 , onderfcheidene Placaten op dit werk zyn gearrefteerd , waar volgens dezelve gecollecteerd , en waarby dien aangaande eenige nieuwe bepalingen gemaakt zyn ; dog waardoor al wederom niet hebbende kunnen worden geëffectueerd eene generaale en egaale heffing derzelve middelen , verfcheidene deliberatien hebben plaats gehad, over een beter voet waar door dat but zoude kunnen worden bereikt- tot dat eerst by Placaat van den 28 July 163r , is gearrefteerd, dat de middelen te Water voor £ zouden worden verpacht, en voor $ zouden worden gecollecteerd • dan dat men wederom van die verpagting, welke ook alleen voor een jaar was gefchied , fcheen te hebben moeten afzien, door de tegenkanting, die dat werk, door de rigoureufe invordering van dezelve middelen voornamentlyk te Amfterdam, kwam te ondervinden Weshalven by Ekm Hoog Mog. op den 2 October 1653 , en 17 April i665, een Ampliatie Placaat op het voorfz. iubject, mitsgaders op de binnenlandfche Pasporten was gearrefteerd, na dat, in den jaare 1652, eene  STAAT EN OORLOG. 179 eene nieuwe Lyst was geformeerd, waar naar de Rechten zouden moeten worden betaald. . ■ Pat daar door nogthans niet waren afgefneden ge. worden die moeyelykheden , dewelke op het ftuk der heffing van de voorfz. middelen tot dus verre hadden geëxifteerd , in voegen , dat men al wederom in den jaare 1686 wierd gebragt in de noodzakelykheid, om nieuwe middelen te beramen , tot wegruiming der ondervonden zwarigheden ; en vervolgens op den 4 Maart 1687 by Placaat de heffing van de helft der meerge; melde middelen by admodiatie heeft gemeend te moeten uitgeven; -— welke ftaat van zaaken, zoo door de tusfchenkomende Oorlogen tusfchen Vrankryk en dezen Staat , en den zoogenaamden Succesfie-Oorlog, als om meer andere redenen, lange hadde gefubfifteerd; tot dat eindelyk , na zeer langwylige en fchier ontelbaare deliberatien tot redres der defecten in de toen < vigerende adminilfratie dien aangaande, op den 22 November 1720 een Concept Placaat en Lyst aan Hun Hoog Mog. is overgegeven; het welk , na menigvuldige zwaarigheden , eindelyk op den 31 July 1725, door Hun Hoog Mog. is gearrefteert, volgens welken i nog tegenwoordig de voorfz. Rechten worden, ofzou- . den behoren te worden, geheven. Dat, hoe zeer het voorfz. Placaat en Lyst van alle i de voorgaanden merkelyk was verfchillende daarin, dat ' veele Waaren en Koopmanfchappen in hetzelve veel minder waren aangellaagen, hetzelve nogthans naauwlyks was gearrefteerd , en in train gebragt, of men 3 ondervond al wederom, dat aan een egaale heffing der 1 Rechten door alle de Landen en Plaatfen van de Rej publicq weinig de hand wierd gehouden; en dat ook • verfcheiden Articulen van hetzelve Placaat en van de; zelve Lyst vereischten te worden gereformeerd; gelyk i zulks blykt uit de Refolutie van de Heeren Staaten van ! Holland en West vriesland van den 4 October j 736, 1 waar in de verandering van verfcheiden Articulen word .] geproponeerd en aangedrongen ; en gelyk de daagelyk' fche ondervinding zcdert dien tyd maar al te klaarbly- kelyk heeft geleerd. Dat zy Gecommitteerden de attentie van Hun Ed. M a Mog.  ito ZAAKEN VAN Mog. niet zouden bezig houden met een verhaal van alle de Refolutien en Stukken van Staat , welken zedert den jaare 1725 , tot den dag van huiden waren genomen en voorhanden tot verbetering van deze of gene deelen in de heffing van de middelen te Water; want dat de Notulen van Hun Hoog Mog. en van de Heeren Staaten der- refpective Provinciën daar van fchier op ieder bladzyde getuigden; maar dat zy zig zouden vergenoegen met alleen aan te haaien de voornaamlte van dezelve Refolutien en Stukken , met opgave van derzelver voornaamften inhoud, ten einde, des noods, tot dezelven zoude kunnen worden gerecurreert ; en waar uit ook al overvloedig zouden coniferen de zwarigheden, welken zig, in de vereffening en bepaaling van deze omfiagtige materie , geduurende de laatst afgelopene zestig jaaren , hadden opgedaau, mitsgaders de middelen, die, tot wegneming van dezelven, zonder vrugt, waren aangewezen, en de noodzakelykheid, om eenmaal, overeenkomftig de intentie van de Heeren Gedeputeerden tot de Commisfie van het Defenfiewezen , en den aandrang der Bondgenoten , zoo dikwerf, geduurende die zestig, en meer dan honderd voorgaande jaaren, gemanifesteerd, deze falutaite zaak af te doen , en tot een gewenscht einde te brengen. Dat alle deze Stukken daarenboven zouden kunnen dienen, om aan Hun Ed. Mog. onder het oog te brengen het voornaamfte gedeelte der Historie der voorfz. middelen , als mede , om de gedagten van Hoogstdezelven te fixeeren met opzigte tot zoodanige middelen, als welken reeds waren voorgeflaagen geworden, en die, in zig bevattende de onderfcheidene en vrugtelooze tentamina , welken van tyd tot tyd waren "in het werk gefteld, om eenmaal eene egaale en rigtige practyk van de middelen te Water te effeétueeren, teffens zouden kunnen dienen om Hun Edele Mog. te overtuigen van de onaangenaame en weinig vrugt-belovende taak, die hun Gecommitteerden ten dezen was opgelegd. Dat Zy Gecommitteerden tot dat einde al aanftonds moeiten citeeren het rapport van de Commifen Gene- raai,  STAAT EN OORl-üG. ifti raai, wegens de Practyk van de middelen te Water, op den 11 Febrhary 1727 , ter Tafel van Hun Hoog Mog ingeleverd, houdende de defecten, die zig toen reeds in de heffing der middelen hadden opgedaan, en hunne confideratien tot redres daar van ; —— Hun Hoog Mog. Refolutie commisforiaal van den 7 Maart, genomen op het voorfz. Rapport; —— Het Generaliters Rapport van den 9 April 1727 , raakende de aanftelling van twee Commifen van Finantie en andere zaaken van Convoyen; ■—— Het Generaliteits Rapport van den 6 Juny 1727 op het bovengem. Rapport van de Commifen Generaai; » Het Berigt van de Advocaten Fiscaal van de refpective Collegien, en het Contra berigt van de Commifen Generaal, en derzelver nadere Memorie; Het Advis en de Confideratien van de Hollandfche Raaden en Minifters der Admiraliteits Collegien binnen de Provincie van Holland, tot bevordering van de egaale Practyk van de middelen te Water, in dato aoSeptember 1727; ——» De Refolutie van de Staaten van Gelderland van 30 April 1728, en den 3 May daar aan volgende ter Generaliteit gecommuniceert , raakende de fraudes in de heffing van de middelen te Water , met denunciatie van de voorn, middelen in fequeftratie te zullen ftellen in hooggem. Provincie, zoo daar in geen redres wierd gemaakt; Een nader Rapport, by Holland op den 27 Augustus 1728, uitgebragt, raakende het redres of beter en egaale Practyk van de middelen te Water; — tien Rapport op den 24 Febrüary en 23 Maart 1729, by Holland uitgebragt , nopens de fraudes door de Schuitevoerders te Amfterdam gepractifeerd; — Hun Hoog Mog. Refolutie commisforiaal van den 25 Maart 1729, op de Propofitie van Gelderland over de exemprie van Pasporten voor binnenlandfche Veer- of Marktfchuiteu; — Het Gineraliteits Rapport van den 29 Maart 1729, over de executie van het Placaat van den 31 July 1725-, en de Pointen. van bezwaar van de Provincie van Zeeland; — M 3 Hun  ZAAKEN VAN Hun Hoog Mog. Refolutie commisforiaal van den 12 November 1729 , genomen op de Propoiitie van de Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Gelderland, houdende naderen aandrang, tot redres der abuifen in de heffing van de middelen te Water; - Het Advis van de Gecommitteerden uit de refpective Kollegien ter Admiraliteit, op den 5 October 1731 aan de Heeren Hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Zee overgegeven, houdende verfcheiden pointen, die tot voorkoming van fraudes, eu tot beter executie van de Placaten in het ftuk van den ophef van de middelen te Water zouden nodig zyn , en kunnen dienen , buiten en behalven de veranderingen , die in het Placaat van den 31 July 1725 , en in de Lyste, ten zeiven dage gearrefieert , gemaaki zouden behoren te worden; — Mitsgaders het Advis van dezelve Gecommitteerden, op den 29 November 1732 overgegeven , houdende derzelver Remarques en Confideratien op het geheele Placaaten Lyste van den 31 July 1725, met aantekening van alle veranderingen, die zy tot een exacten enrigtigen ophef der middelen te Water daar in nodig hadden geoordeeld , met en benevens eene nieuwe Lyst, en met byvoeging , dat zy voorts zoodanige veranderingen hadden gemaakt , als zy in de Articulen, (laande agter de Lyst van den jaare 1725 , behelzende verfcheiden ordres op de executie van de Lyst en over den ophef van het extraordinaris Veilgeld, tot den dienst van den Lande hadden gemeend te worden gerequi» reerd; . Een Refolutie van de Staaten van Gelderland van den 20 October 1734 , houdende nadere inltantie tot redres in de abuizen in den ophef der middelen te Water, en nadere denunciatie, om die middelen, by ontftentenis van dat redres , te houden in fcqueftratie in die Provincie; « Het Generaliteits Rapport van den 10 December 1734 , uitgebragt op de Memorie van de Admiraliteit in Vriesland, over de fraudes, begaan wordende omtrent de middelen te Water. Het Rapport ,. by Holland uitgebragt op den 24 Maart  STAAT EN OORLOG. i«3 Maart 1735, op de laatstgemelde Refolu'ie van Gelderland , en op een Misfive van Hun Hoog Mog., raaiende het redres van de middelen te Water: De Refolutie van de Heeren Staaten van Gelderland, in dato den tg October 1735, °P den r4 November 1705, ter Vergadering van Hun Hoog Mog. ingebragt, raakende al meede den ophef van de middelen te Water; als meede het Advis van de Hollandfche Randen ?n Ministers, in dato 15 November 1736, particulierlyk met opzigte tot de voorfchreeve Refolutien; misgaders voorts de verdere Advifen, Rapporten en Refolutien, daar omtrent, zedert den jaare 1725, ter Vergadering van Hun Hoog Mog. fuccesfivelyk ingebragt; — Alle welke Advifen, Propofitien en Refolutien, boe notabel en interesfant fommigen van dezelven, en met name dat van den 5 Oftober 1731 en 29 November 1732 , ook mogten wezen , in deliberatie zyn gebleven by de refpective Bonugenooten , en geen ander effeft fchynen te hebben gehad , dan dat , na herhaalde inftantien van de Provincie van Gelderland en van andere Provintien, de Gecommitteerden uit de refpective Kolieken ter Admiraliteit , in gevolge van Hun Hoog Mog. Refolutie van den 11 April 1744 , opzettelyk alhier by den anderen gekomen zynde, om té overleggen , of, en wat menage tot verbetering van de Finantien der voorfchreeve Kollegien zoude kunnen worden betmgt , op den eerden Juny 1745 , Hun Hoog Mog. hebben gediend van een uitvoerig Advis , zoo over het generaal redres ia de adminiftratie en ophef van de middelen te Water , als over de pointen van menage ; en tót dat einde geconcipieerd en -overgelegd een nieuw Concept Placaat op den ophef van de Convoyen en Licenten, en van h^t Lastgeld op de Schepen ; een nieuwe Concept Lyste van inkomende en uitgaande Rechten , en een Cjncept-Reglement op de meeting der Schepen, &c; ter« wyl daarenboven van wegen de Gecommit erden uit de Collegien ter Admiraliteit, refideerende op de Maa/.e , te Amfterdam, in Westvriesland en den Noorder-Qa rtiere, en in Vriesland, nog was gediend van een Korte Memorie over het tehtehement in den ophef van M 4 de  lH Z A A KEN VAN de Middelen te Water in de Provincie van Zeeland , en met naame re Zierikzee. Welke Stukken aan Hun .Hoog Mog. geëxbiheerd zynde , door Hooesrdezelven Vervolgens waren gezonden aan de Heeren Staaten van os relpect ve Provtncen , met eene daar by gevoegde exbormoire Misfive, in dato I July i^s, om dezelve Muiten, hoe eerder zoo beter, in deliberatie te leggen , daar op te neemen,en te maaken zoodanige attentie en reflexie, als de gewigdgheid-van de materie, en de noodzaakelykhetd van het voorfz redres, en van ' de verbetering van de zoo zeer vervaliene Finantien van de refpective Collegien ter Admiraliteit , kwamen te vereischen ; en de Heeren Hooystderzelver Gedeputeerden ter Vergade.ing vt-n Hun Hoog Mog. dienaangaande zoodanig te infïrueeren, dat met onderlin e infchikking en toegeevendheid, ren fpoedigften , en ten besten van het gemeen , daar op gerefolveerd zoude mogen worden; dan al, wederom met geen ander gevolg, dan dat dit werk ls blyven leggen , en alle dp daar aan belieede oneindige moeite en arbeid zonder eenige vrugt iibynt te zyn geweest; tot dat Zyne Hoogheid, glor. ged., in den jaare 17^1, op de algemeene klagten der Kooplieden over "het verval der Commercie , mitsgaders over de heffing der voorfz. Middelen, zig het voorfz. werk met grooten yver heeft aangetrokken, en met de eerfte en ktmdigfte Commercianten deezer Landen hebbende gefprooken en gehandeld , zoo over de oorzaaken van her verval van de Commercie deezer Landen, als over de middelen, om dezelve te re.iiesfeeren, daaruit was geboren eene Verhandeling over den Koophandel van de llepublicq, behelzende zoodanige reflexien en idees , zoo over den roenmaaligen toefknd van den Koophandel van deezen Staat, als wel inzonderheid over de middelen, die tot redres van dezelven zouden moeten worden aangewend ; dat Hoogstdezelve het daar by niet had gelaaten , maar dezelve Verhandeling of Memorie vervolgens op den 25 Augustus 1751 in Perfoon aan Hun Hoog Mog. had gepraefenteerd; met byvoeging , dat ' dezelve Verhandeling of Memorie aan Zyne Hoogheid zoo wenlchelyk en voordeelig voor de Commercie zyn»  STAAT EN OORLOG. 185 zynde voorgekomen, en dezelve Verhandeling bevonden hebbende zoo wel gecalculeerd en uefc'nikt te zyn •na'tf de toenroaaiiae cönmuitiè van zaaken, dat Hopgstdezelve nier kunde nalaaten dezelve op het nadrukkelylie aan Hun Koog Mog. te recomraandeeren ; met inïtintie, dat Hun Hoog Mogende daar op ten fpoedislten geliefden te delibereereu , met een geest van córdaatheid , daar op zoodanige attentie en reflexien maakende , als de gewi nigheid van de .materie,, en de noodzaakelykheid va i het redres en van de verbetering van de z ;o zeer vervailene Commercie , zoo klaarblykelyk requireerden; vertrouwende, dat de Bondgenooten daar van geperfuadetrd, zig dienaangaande met den eerften ~,ou en' bekwaamen, om met postpofitte van alle byzoudere inzigten , alleenlyk beoogende het algemeen belang, daar op te neemen zoodanige heilzaame 'Refolutien , als daar toe zouden kunnen ftrekken ; als wa^r door aan Zyr.e Hoogheid de gewenschte preuves zouien worden gegeeven, dn deszelfs yver en attentie t«n best-n van hei gemeen in deezen geadhibeerd, Hun Hötig Mog. niet onaangenaam zouden zyn geweest: wenfehende Zyne Hoogheid , dat deeze deliberatien tot een goed en gelukkig edecl mogten worden gebragt, als confidereerende Hoogstdezelve deeze zaak van dat 'ïewgt, dat van de confermie en het hertel van de C m nercie , naast God , de^endeerde het behoud en het welzyn van den Staat; en dat Zyne Hoogheid daarom met reeden konde verwagten en hoopeti, dat, volgens zyne gedaane inltantien, met verwerping van alle vooroordeelen, dg inconvenienten en zwaangheeden, die zig hier in nog zouden mogen bevinden, niec alleen zouden worden uit den weg geruimd, maar ook tot weUyn van den S;aat ten fpoedigften zoude worden gerefolveerd , ten einde met het toen aanfiaande vporjaar de nieuwe fohikkingen ter executie mogten worden gebragt. . Dat de vooifz Memorie of Verhandeling over cie middelen ter verbetering van de Commercie van de Rcpublicq door wylen Zyne Hoogheid, glor. ged., aan Hun Hoog Mog. alzoo overgegeeven, ai aanttonds ten eevolse hadde gehad een Refolutie van de Heeren ; ó s M 5 Sua-  185 ZAAKEN VAN Staaten van Gelderland van den 22 Oftober van hetzelfde jaar, houdende verfcheidene remarques op de voorfz. Verhandeling, gelyk ook omtrent het geene in derzelver Provmtie, tot bereiking van het gèwenscht einde, zoude kunnen worden in het werk gefield ■ — mitsgaders eene Misfive van de Heeren Staaten'van Overysfel, gefchreeven aan Hun Hoog Mog. den 21 April 1752 , houdende de generaale 'klagten van de Commerceerende Ingezeetenen dier Proviniie, omtrent het verval van de Linnen-knopen, grove Laakenen en andere grove Wolle Manufacluuren &c., in dezelve; ten einde by de deliberatien over de voorfz. Propofitie van Zyne Hoogheid tot verbetering van de Commercie in de Republicq , daar op reflexie zoude worden gemaakt. En , in de voornaamffe plaats, het Pras-Advis van de Hollandfche Raaden en Ministers der Collegien t<»r Admiraliteit, refideerende in deeze Provintie , op den 28 April 1752, in een Befoigne by Holland uitgebragt, ingevolge Hun Ed. Groot Mog. Refolutie commisforiaal van den 28 Augustus 17«fi , by welk Advis de Gecommitteerden uit de voorfz. Collegien , met de Qoftellers van de meergemelde Verhandeling convenieerende, dat de Commercie deezer Landen ten uiterften was vervallen , en dat voor de herllélling van dezelve geene andere hulpmiddelen zouden kunnen worden uitgedagt, dan een ontlasting van dezelve van die lasten welke dezelve zoo oogenfchynelyk drukten, en dezel» ve uit deeze Landen kwamen te" verbannen ; dienvol. gende derzelver confideratien voornaamentlyk hadden geuit omtrent het middel van een gelimiteerd Portofranco , en een generaale verligting der Commercie t door een vry Tranfito ; gelyk hetzeive in de meergemelde Verhandeling was voorgefteld ; mitsgaders nopens de wyzèj hoe hetzelve voorgeflagen Plan ter executie zoude kunnen worden gebragt; en welke ordres daar toe beraamd zouden behooren te worden. Terwyl daaiby teffens was overgelegd een nieuw Project Placaat op den ophef van de Middelen re water , met en ber.evens een Concept van een Ordonnantie op het Tranfitoir , en een Project tot een nieuwe Lys-  STAAT EN OORLOG. 187 Lyste , mitsgaders een Reglement op de Yking der Schepen, gelyk het zelve reeds in den jaare 1726 was geconcipieerd , maar niet had kunnen worden gearrefteerd. Dat vervolgens nog op den 13 December 1752 , door de Hollandfche Raaden en Ministers in Holland, nader was geëxhibeerd en uitgebragt het Advis van de Hollandfche Gecommitteerden uit de Collegien ter Admiraliteit in die Provincie , opzigtelyk het leggen van Uitleggers door de refpective Admiraliteits Collegien in de Zeegaten van elkanders diftrift, zoo als hetzelve bereids op den 24 February 1729 aan Hun Ed. Groot Mog. was overgegeeven, ' Dat op het een en ander vervolgens dóór de Heeren Hun Ed. Groot Mog. Gecommitteerden tot de zaaken van de Commercie en Navigatie , op den 6 July 1753 » ter Vergadering is uitgebragt een zeer ampel Rapport; en dat het zelve ten gevolge heeft gehad de Refolutie van Hoogstgemelde Heeren Staaten , op den 28 September 1773 daar op genomen ; welke Refolutie, op den 2 Oclober daar aan volgende , ter Vergadennge van Hun Hoog Mog. zynde gecommuniceerd, hadde opgeleeverd een bazis voor de daarop gevolgde deliberatien van de refpective Bondgenooten, als meede van de Befoignes van de Gecommitteerden uit de refpective Collegien ter Admiraliteit ; met dewelke , ingevolge van Hun Hoog Mog. Refolutie commisforiaal van denzelven 2 October , en van meer andere Refolutien, tot uitftel van die Befoignes fuccesfivelyk genomen, op den 20 Maart 1754 een aanvang was gemaakt. Dat Haare Koninglyke Hoogheid de Princesfe Gouvernante , tot bevordering van de voorfz deliberatien en befoignes , by eene circulaire Misfive , in dato 9 Ociober "1753, geaddresfeerd aan de Heeren Staaten van de refpective Provintien , Hoogstdezelven hadde geëxhorteerd , om daar op te delibereeren met die attentie , welke de .importantie van de materie kwam te vereislchen; mitsgaders aan de refpective Collegien ter Admiraliteit deezer Landen, om derzelver Gedeputeerden , die door Hun Hoog Mog. herwaards waren be- fchree-  IÉ 8 ZAAKEN VAN fchreeven , om over dezelve materie te advifeeren j met genoegzaamen last en Inftructie te voorzien , om met rekkelykheid, toegeevendheid en postpofitie van alle eigen belang, alleen voor oogen houdende het welzyn van het Gemeenebesr , waar in dat van alle de Collegien begrepen was, tot het voorfz. heilzaam oo». merk , de concert met haare Koninglyke Hoogheid^, meede te werken. üat op het een en ander was gevolgd eene Refolutie van de Heeren Staaten van Gelderland van den 20 Oc ober 1753; Eene Refolutie van de Heeren Staaten van Zeeland van den 19 February 1754 , den 26 Maart daar aan volgende ter Generaliteit gecommuniceerd; De Refolu'ie van de Heeren Staaten van Utrecht van den 27 December 175^, insgelyks houdende hun Provinuaal Advis op de Propofitie van Zyne Hoogheid, en de Refolutie van Hoiland voornoemd; Het Advis van het Collegie ter Admiraliteit in VriesJard aan de Heeren Staaten van hooggemelde Prcvintie overgegeeven, in dato 28 November 1753, gegrond 00 de meergemelde Propofitie en Refolutie, inhoudende derzelver refiexien op de Lysten daarby overgelegd • De Refolutie van de Heeren Staaten van Stad e'n Lande van den 29 November 1753, meede genomen op hetzelve werk, en waar by de Gedeputeerden van gemelde S'aaten ter Generaliteit worden gelast, om met allen yver te helpen concurreeren tot de' deliberatien en de te houdene Befoignes ten deezen. Dat vervolgens, op den 20 Maart 1754, een aanvang is gemaakt met de Befoignes van de Gecommitteerden uit de refpective Collegien ter Admiraliteit alhier in dewelke de bovengemelde Refolutie van de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland tot een bazis van derzelver deliberatien is gelegd, en waarin met veel yver en grooten arbeid is voortgedaan, om dit geheele werk éénmaal tot een zeker pracies, en tot een gelukkig einde, te brengen. Dat in den beginne van dezelve Befoignes de Heeren Gecommitteerden uit het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland, zig grondende op de bovengemelde Refolu. tie  STAAT EN OORLOG. il? tip van derzelver Provincie , in zoo verre hadden gefriienen te differtren met de Heeren Gecommitteerden va„ de andere Collegien, dat dezelve dagten, dat de verbetering van de Commercie, door een vermindering lT de lasten , op dezelve gelegd , niet zoude kunnen worden te wege gebragt; dan, dat deeze differentiatie noinden gecommuniceerd zynde aan Haare Komnglyke Hoogheid , glor. ged. , hadden veroorzaakt dat van wegens Hoogstdezelve , tot vereffening van die mffeïenten in de Conferentien op dit (tuk was gefiippeïteeid Voorden een Memorie, houdende Hoogstderzeiver confideratien op de voorfz. differenten, en HaaÏVedagten omtrent de meergemelde Refolutie van Zeeland; waarna de voorfz. toenmalige Gecommitteerden, onderling voortgegaan zynde met derzelver befoignes, tot flot, ^ als een refultaat van dezelven, op den io December 1754, aan de Heeren Hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot'de Zaaken van de Zee hadden overgegeeven een zeer ampel en meest eenparig Adyis. Waar toe Zy Gecommitteerden de eere hadden zig kortheidshalve te refereeren. . Dat ondertusfchen dit geheele werk , tot hoe veel Haarheid en preciesheid hetzelve, vooral by het voortz. aatfte Advis en Bylagen, in alle deelen was gebragt, en hoe zeer hetzelve , ingevolge de pogingen van wylen Zyne Hoogheid , en Haare Koningl. Hoogheid nlor aed., en de inftantien van verfcheiden der Bondgenoten , met zoo veel moeite, tyd en arbeid zoo ver. re was gebragt, dat daar aan niets meer fcheen te ontbreeken dan de Sanctie der Bondgenoten: hetzelve nog; thans was blyven leggen, zonder dat 'er eenige Ftstu Sia voor handen waren , dat hetzelve met eenige oplevolade deliberatien was vereerd geworden; veelmin, om het zoo oogenfchynelyke verval der Commercie door de aangewezene hulpmiddelen te helpen verbeteren • ofte om ten minften alle de voorfz. moeite, tyd en arbeid van de Gecommitteerden uit de refpective Collegien ter Admiraliteit met eenig fucces te beloonen - even als of aan het voorfz. werk in het geheel niet'was gedagt. Ten ware men daar onder zoude willen rekenen de klagten, door de Provintien van Gel-  jyo ZAAKEN VAN deyland en Overysfel en het Landfchap Drenthe, in den jaare 1760, ter Generaliteit gedaan, over het misbruik omtrent het ftuk der binuenlandfche Pasporten- welke klagten , vooral vervat by de Refolutie der'Heeren Staaten van Geldeiiand, in dato 6 May 1760, com«isforiaal gemaakt zynde, met Gecommitteerden uitde refpective Collegien ter Admiraliteit, te wege hadden gebragt een Memorie van voorfz. Gecommitteerden in dato den 20 Juny 1760 ; tot welkers leclure zy zig al mede meenden te moeten gedraagen. Dat daar mede zynde afgehandelt al het gene, voor 200 veel hun Gecommitteerden bekend is dat eenige betrekking heeft tot de historiëele kennis van het werk der Convoyen en Licenten ; mitsgaders van de middelen, die men van tyd tot tyd heeft aan de hand gegeven tot beter en egaalder heffing van dezelven, teneinde daar door te confhteeren, in welken ftaat de deliberatien der refpective Bondgenoten op deeze geheele materie zyn gelaten; terwyl, hunnens wetens, daarop , na Dat dezelve Commifen, gelyk ook de voorlz. Klerken geen Koopmanfchap zouden mogen dryven; mitsgaders zig zorgvuldig zouden moeten wagten den ftaat van de Negocie van de particuliere Kooplieden , zoo als zy die uit de Convoyboeken of andere advertentien mogten bevinden , te reveleren, en dat daar op fpeciaal een periode in derzelver eed zou moeten influee- ie Dat de voorfz. Commifen zig ten eenemaal aan deeze functie zouden moeten overgeeven, zonder te mogen aanvaarden of behouden eenige andere bedieninge, het zy van de Generaliteit , van particuliere Provinciën . Steden, Corporatien, of ook eenige adminiftraN 4 » . ue  p 200 ZAAKEN VAN tie van Goederen, buiten het geen , waar toe zy naar regten gehouden zyn. ——— s En dat voorts, zoo veel aangaat het Tractement , Salaris van de Klerken , formulier van eed, en meer zaaken, tot opmaking van dit Project dienende, al het zelve zou moeten worden gereguleerd , wanneer het Profeet ingresiie zoude vinden. - Alles meest overeenkomitig de Propofitie van den Raadperifionans van Slingelandt , in de Notulen van Holland van 19 April 1726 , en het voorn. Generaliteits Rapport, in dato 9 April 1727. IV. Dat de Commiièn Generaal op het ernftigfte zouden behooren te worden gelast, prjecifelyk en naar de letter, naar te komen hunne Inftructie, en fpeciaalyk meede de zestiende en agttiende Articulen , mitsgaders Hun Hoog Mogende Refolutien van den 21 Maart 1667 , 8 October 1687 en 31 july 1725, hun obhgeerende , Hun Hoog Mog. en 'de Kollegien ter Admiraliteit te verwittigen van alle abuifen , zwarigheeden, contrarie bevelen, oppofitieu, refiltentien, en van alles, dat dienen kan tot voordeel, dienst en goede directie van de Convoyen en Licenten, zonder daar van te blyven in gebreke , op poene van privatie van hunne Ambten. ■ V. Dat daarenboven ten opzigte van de Commifen Generaal zou behooren te worden vastgefteld , dat, daar het verplaatfen der Commifen Generaal te vooren met zoo veel nut is gefchied , zulks al nog zoude behooren plaats te hebben, en dienvolgende de Commifen Generaal, agtervolgende het XI Articul van hunne Inftructie, hunne Refidentie van tyd tot tyd zouden moeten veranderen ; ofte , indien dezelve verplaatzing tegenwoordig geoordeeld zoude mogen worden aan te veelé zwarigheeden onderhevig te zyn, ofte dat de tegenwoordige Commifen Generaal geoordeeld wierden niet te kunnen worden verpligt tot het geen hierna zal worden gerequireerd, dat in dat geval vier of vyf Commifen Generaal up nieuw zouden behooren te worden aangefteld., boven de regenwoordigen , welke laatften dan zouden moeten uitfterven; welke nieuw aan te ftellui wouden moeten reyzen van Diffricttot Diftrict, volgens  STAAT EN OORLOG. 201 gens de Concept Inftructie voor dezelven, hier na vol- gend£: Art. 1. Dat de voorfchreeven Commifen Generaal zouden moeten zyn ervaaren Perfoonen in het ftuk van de Commercie, en niet geattacheerd aan een.Kollegie ter Admiraliteit in het particulier, maar hunne functie mogen en moeten exerceeren, generalyü en alomme in het Diftrict van alle de Kollegien. —— 2. Dat de functie van de voorfchreeven Commifen Generaal voornaamentlyk daar in zou beftaan, dat zy zig «actelvk zouden informeeren , of het Placaat en Lyst van de Convoyen en Licenten , met de verdere Refolutien en Ordres, daar toe fpecteerende, alomme op £en eenpaarigen voet worden gepractifeerd 5 en ot de refpective Officieren, en Bedienden zich ieder in het zyne naar behooren , en conform hunne Inftructie gedraagen , in het waarneemen van hunne functien , en foecialvk, of de Commifen ter recherche de recherche, aan hun toebevolen , met de vereyschte trouw en exactitude behartigen , en of zy met behoorlyke apphcazóó door het aanhaalen , als benaderen, van gefraudeerde of kwaalyk of te laag aangegeevene, Goederen, de fraudes tegengaan. —— 3' Dat indien de voorfchreeven Commifen Generaal bevonden , dat eenige van de Officieren of Bediendens van den Lande zig in hun pligt te buiten gingen, zoo verre, dat tegens hun geprocedeerd zoude kunnen worden zy de informatien daar van zouden moeten itellen in handen van den Advocaat Fiscaal van dat Kollegie, onder het welk de Delinquant resforteert, welke Advocaat Fiscaal gehouden zal wezen tegen denzelven Delinquant te procedeeren. N 5 4.  202 ZAAKEN VAN 4. Dat ingevalle de voorfchreeven Commifen Generaal mogten vinden ten lasten van eenige Commifen ter recherche fuspicien van ontrouw, maliverfatie, of nalastigheid , zonder dat zulks aan gemelde Commifen ter recherche naar regten volkomelyk kan werden bewezen , zy daar van kennisfe zouden moeten geven aan het Kollegie ter Admiraliteit, waar onder die Commifen resforteeren , met byvoeging van de redenen van hunne fufpicie , ten einde het zelve Kollegie die Commifen casfere , of verplaatfe, naar vereysch van zaaken. —— 5- Gelyk de voorfchreeven Commifen Generaal meede zouden gehouden zyn, aan de refpective Kollegien kennisfe te geven van zoodanige abuizen , als onder der. zeiver refpective Diftricten mogten ingeflopen zyn voor zoo verre die abuifen door de Kollegien zouden kunnen worden geredresfeerd. 6. Dat, by aldien aan de voorfz. Commifen Generaal mogten voorkomen zaken van groter importantie , zy gehouden zouden zyn, dezelve te brengen ter kennisfe van Hun Hoog Mogenden, aan welken zy meede kennisfe zouden moeten geven , ingevalle de abuizen, die zy aan de refpective Kollegien hadden aangegeven, niet naar behooren wierden geredresfeerd; om, ingevalle de Advocaaten Fiscaal nalaatig waren , om tegens de fchuldigen te procedeeren, daar omtrent de nodige ordre zoude kunnen worden gefteld. —- t* Dat de voorfchreeven Commifen Generaal in het byzonder meede zouden zyn gelast en geauthorifeerd uit kragte van nunne Inftructie , en zonder daartoe nodig te hebben andere, of nadere last, en authorifctie, tot het  STAAT EN OORLOG. 203 het doen van aanhalingen en benaderingen , over al, en in alle Diftriften van alle de Kollegten ter Admiraliteit . zonder eenige uitzonderinge , en fpecialyk ook tot het doen losfen der volladene Schepen en tot het openen der Goederen, en zulks;metgelyk regt, er«met gelvke magt, authoriteit en asfiftentie, als aan de Commifen Generaal competeert volgens hunne Inftructie, Si s mei dien verftande , dat de gefaifeerde Schepen , Schuyten, Karren, Wagens en Goederen zouden moeten werden gefteld ter judicature van dat Kollegie ter Admiraliteit, onder welkers Diftrift die gefaifeerd zyn. f. Dat dezelven de faculteit zouden hebben , om ten allen tyde. als zulks hun goeddunkt , te vifiteren alle de Comptoiren van de Convoyen en Licenten , en de Registers aldaar na te zien, en fpecialyk roeede de generaale Verklaringen , door de Officieren van de Uytlegers in de Zeegaten overgezonden , en dezelven te confronteeren tegen de Convoyboeken ter plaatfe van de festin*, zullende de Convoymeefters en Contrarolféurs ^ houden zyn , op derzelver requ.fitie aanftonds de voörf?. vifie te geeven, en verders ook alle zoodanige Extracten uit de voorfz. Registers , als zy zullen reauireeren, en zulks alles zonder eenig dilay, op een boete van zes honderd guldens , en arbitrale correftie tegen de weygerende, of dilayeerende. 9- Dat de Commifen ter recherche zouden gehouden zvn te gehoorzaamen en te executeeren de bevelen , die 'hun door iemand van de voorfz. Commifen Generaal tot vorderinge van 's Lands dienst, zouden worden 'gegeeven, op pcene van casfatie , of verplaatfing, naar gelegendheid van zaken. —— 13. Dat de voorfchreeven Commifen Generaal vry acces zou.  ■ *oi ZAAKENVAN zouden hebben tot alle Collegien ter Admiraliteit, om aldaar te remonltreeren alle zaaken , den ophef der Convoyen en Licenten concerneerende, die zy zouden oordeelen tot 's Lands nut te ftrekken. —— ii. Dat zy geene andere employen , noch bedieningen hoegenaamd geene uitgezonderd, zouden moogen hebben, of bekleeden, maar door het aanneemen, derzelver met de daad weezen vervallen van hun Ampt ; ook geene Negocie mogen doen , of daar in deel hebben, direét of indirect. . 12. Dat dezelven van tyd tot tyd aan malkander zouden moeten communiceeren al het geene hun omtrent de middelen te Water zou voorkomen van eenige con fkeratie te zyn, en met den anderen overleggen War tot weering van abuizen , welke mogten komen in te iluypen, of tot verbeetering van de middelen te Water zouden kunnen ftrekken, en van alles kennis eeven aan Hun Hoog Mog., 0f aan de Collegien ter Admi. rahteit, naar de natuure der zaaken. ■ Dat dezelven meede zouden asfifleeren in het onnee. men der Rekeningen van de refpective Ontvangers en Cotitrarolleurs der Convoyen en Licenten, en , indien zy , ten tyde van het opneemen derzelven , niet kunnen daartoe vaceren , dezelven naderhand naauwkeunV examineren; ten einde, dat zy daaruit zouden mogen zien, of de Lyste alomme egalyk word gepratfifeerd. - Dat de aanftellinge der voorfchreeven Commifen Generaal zou weezen buiten ptaejudicie der tegenwoordige Commifen Generaal, die alle, geduurende hun Teven, zou-  STAAT EN OORLOG. 205 zouden blyven jouïsferen van de volkomen exercitie van hunne functien. 15- Dat aan dezelven by dezen wel ftrictelyk , en op poene van casfatie en infamie, zoude worden verboden het ontfangen van eenige giften , of gaaven, en ipecialyk meede , dat zy nietwes , onder den naam van Leges , Expeditie-geld , of uit wat hoofde , of onder wat benaaminge zulks ook mogte zyn, zouden mogen vorderen, noch genieten, fchoon ongevorderd, van de Kooplieden, Schippers of anderen , het zy voor, het zy na, het affterven der tegenswoordige CommtlenGeneraal. 16. Dat een van de voorfchreeven vier of vyf Commifen-Generaal zyn vaste Woonplaats en gevvoone rehdentie zou houden, te Rotterdam, een te Amiterdam , een te Middelburg , een te Hoorn , en een te Harlingen; zoodanig nogthans , dat de voorfchreeven Commifen-Generaal zouden gehouden weezen , alle jaaren te doen elk een tour, of vifite, door alle de Diltridten of Kwartieren , resforteerende onder de refpective Collegien ter Admiraliteit, en zig zoo lang op te houden op ieder Plaats, als noodig zyn zal, tot het vifiteeren dér Comptoiren , en het doen van exact onderzoek op al het geen , dat vervat is in het bovenftaand tweede Articul; belteedende elk tot het doen van de voorfz. iaarlykfche tour , of vifite , buiten de Plaats van zyn gewoone reddende, den tyd van vier maanden , or honderd en twintig dagen, het zy in een of meer reizen ; en dezelve zoodanig fchikkende met gemeen overleg, dat zy niet te gelyk, maar fuccesfivelyk, den een na den ander, zig ten voorfchreeven einde zouden bevinden in de refpective Diftricten, en houdende pertinent verbaal, of dag-register, van hunne verrigting en wedervaaren , van Plaats tot Plaats,' op den eed , in het ftuk hunner Bediening gedaan.  2o6 ZAAKEN VAN 17- Dat de voorfchreeve vier of vyf Commifen-Generaal eenmaal in het jaar en namelyk tegen den eerden Maandag in de maand February, zig zouden laaien vin den hier in den Hage, ten einde , om te zaaman të confereeren hunne voorfchreeven verbaalen , 0f da», registers, en daar uit te formeeren een gemeene Me morie van rapport, en van de Poinften van deliberatie, daar uit refulteerende, om door hen gezaamentlvlt onderteekend, overgegeeven te worden aan Hun Hoo°Mogende, met byvoeging van hunne confideratien en van de noodige eclaircisfementen , mitsgaders van' het geen dat zy verder zouden hebben voor te draaien ten dienfte van den Lande, en tot bevordering^van den praaciefen en egaalen ophef der middelen te Water; wordende een halve maand van de vier maanden breeder gemeld in het voorenftaande zestiende Articul' gefteld voor de voorfchreeve jaarlykfche byeenkomst in den Hage. 18. Dat dezelven, boven het geene voorfz. is, nog ter zeiver tyd aan Hun Hoog Mogende zouden moeten overgeeven elk een Lyst, of Notitie, van de zaaken welke zy, geduurende het gepasfeerde jaar, zullen heb-' ben aangegeeven aan de refpeétive Fiscaals van de refpective Collegien. 19. En dat ten einde de voorfz. Commifen-Generaal zig behoorlyk zouden kwyten in het uitvoeren van den bovenftaanden last , en in het byzonder meede van de zestiende en zeventiende Articulen, dezelve zouden ge. nieten , boven en behalven het voordeel van de aanhaalingen en benaaderingen volgens het bovenltaande zevende Articul , elk een jaarlyks traétement van drie duizend guldens , uit de Kasfe van de Collegien, onder welkers resfort zy refpeétivelyk zullen heboen hunne vaste Woonplaats en Reddende : van weike drie dui-  STAAT EN OORLOG. a©7 duizend guldens eene fomme van agttien honderd guldens, zynde honderd twintigmaal vyftien guldens, niet zou betaald worden, als naar advenant van de dagen, welke dezelve Commifen-Generaal effectivelyk zullen hebben hefteed volgens hunne refpective verbaalen, of dag - registers, tot de voorfchreeven jaarlyks geordonneerde tour, of vifite, een halve maand gereekend onder de voorfchreeven honderd twintig dagen voor de jaarlykfche byeenkomst in den Hage ; zonder dat de voorfchreeven Commifen-Generaal boven het voorfchreeven Tractement van drie duizend guldens, te betaalen in maniere als boven , zouden mogen declareeren voor vacatiën , reis- of teerkosten , van de voorfchreeven jaarlykfche tour, of vifite, 20. En ten einde dat men zeekerheid zoude mogen hebben van de executie der voorfchreeven korting van vyftien gulden daags , en door dat middel het oogmerk der korting, zynde de prsecife naarkoming van de bovenftaande zestiende en zeventiende Articulen , zoude mogen bereikt worden, de gemeene Memorie van Rapport , jaarlyks aan Hun Hoog Mogende in de maand February of Maart over te geeven, volgens het bovenftaande zestiende Articul, zou moeten fpecifiquelyk inhouden het getal der dagen, welke elk der voorfchreeven Commifen-Generaal ten voorfchreeven einde gevaceerd heeft, en vervolgens daar van door Hun Hoog Mogende by aanfchryvens en toezending van Extract: uit het Rapport kennis gegeeven worden, zoo aan de Tefpective Collegien ter Admiraliteit, als aan de Generaliteits-Reekenkamer; met last, om zorg te draagen, elk zoo veel hun aangaat, dat de Tractementen der voorfchreeven Cómrailen-Generaal niet als met de kortingen, vervat in het Aanfchryven van Hun Hoog Mogende, betaald en in reekening geleeden worden. Gelyk meede ten zeiven einde Extract van dit Articul zou gezonden worden aan de refpective Ontfangers van de Collegien ter Admiraliteit. 6. Dat in alle Zeegaten, op zoodanige plaatfen, als naar  2o8 ZAAKEN VAN naar de confotutie derzelren , en van de Koopfteden daar omtrent geleegen, ftraks nader zal worden aangewezen , door de gezaamentlyke Collegien zouden behooren te worden- gelegd Uitleggers of andere Vaartuigen , bekwaam, om de inkomende -Schepen aan Boord te vaaren , welke van de inkomende Schip ers zouden vorderen en overneemen de generaale Verklaaringen die zy , ingevolge het honderd zesde Articul van het generaal Placaat, op de eerfte Wagt moeten overgee. Dat dit werk zoude kunnen worden gereguleerd overeenkomftig het Plan en Inftructie , daar van in Holland overgegeeven, in dato 20 September 1727, item op 27 Augustus 1728, en 24 February 1729, als meede by Hun Hoog Mogende op den 5 Oclober 1731, mitsga. ders nader aangedrongen in het Hollandsch Advis van 28 April 175a; nog nader op 13 December 1752 , als mede by het voorfchreeve Advis aan Hun Hoog Mogende van 19 December 1754. Dat ten dien einde in de Provincie van Holland en Westvriesland zoude nodig weezen. Een Vaartuig tusfchen Goerée en Hellevoetfluis. Een voor den Brielle. Twee iii Texel. Een in het Vlie. Dat naar de conftitutie van de Provincie van Zeeland dienftig geoordeeld zoude worden, dat aldaar drie Uitleggers wierden gelegd. Een in het Veerfche Gat. Een by Rammekens, en , Een omtrent Zierikzee. Dat in de Zeegaten van de Provinciën van Vriesland vereischt worden drie Uitleggers. Een in het Amelander Gat. Een op de Eems by Delfzyl, en ' Een in het Vrjefche Gat aan Schiermonnikoog, tusfchen Vriesland en Groningen. Dat, om van dezelve Uitleggers het gewenscht effect te hebben, nodig zoude wezen, dat die door het eene Collegie wierden 1 gelegd in het Diftrict van het andere Collegie. En dat ten dien einde best was voorgekomen de volgende fchikking: Dat  STAAT EN OORLOG. 2:9 Dat door het Collegie ter Admiraliteit op de Maaze een Uitlegger zoude worden gelegd in Texel , en een 'm Zeeland. Door het Collegie ter Admiraliteit tot Amfterdam, een in Goerée, en twee in Vriesland. Door het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland, een voor den Brielle, en een in'het Vlie. . Door het Colleeie ter Admiraliteit in Westvriesland en den Noorderquartiere , een in Zeeland, en een in Vriesland. Door het Collegie ter Admiraliteit in Vriesland, een in Texel, en een in Zeeland. Dat van de Collegien ter Admiraliteit zou behooren gereqttireerd te worden, om een begrootinge van onkosten van deeze Uitleggers op te maaken , als wanneer over de kosten tot het onderhoud van dezelve by Hun Hoog Mogende zou kunnen worden gedisponeerd. Dat, om de executie over al te doen gefchieden op een eenpaarigen voet , Hun Hoog Mogende, voor de Officieren, die dezelve Uitleggers zouden commandeeren, zouden behooren te arrefteeren de Inftruftie, hier na volgende : Art. 1. ' Dat voornoemde Commandeurs van alle Schepen , uit Zee inkomende, zouden afvorderen en overneemen de generaale Verldaaringen, die, in gevolge van Hun Hoog Mogende Placaat van den 31 July 1725 , in de Zeegaten overgegeeven moeten worden ; zullende tot meerder gemak en expeditie van de Schippers aan gemelde Commandeurs worden ter hand gelteld verfcheiden gedrukte Exempiaaren van het Formulier van de generaale Verklaaringe , in de Duitfche , Franfche en Engelfche Taaien, ten einde de gemelde Schippers zig daar van zouden kunnen bedienen. 2. Dat de voornoemde Commandeurs de Schippers zouVIII deel. O den  aio ZAAKEN VAM deii adverteeren, dat de generaale Verklaaringe, die by hun in de Zeegaten overgegeeven word J ter hunner aankomfte ter gedestineerde plaatfe met corporeelen Eede zou moeten worden gefterkt, 3- Dat aan de voornoemde Commandeurs zouden worden ter hand gelteld eenige gedrukte Exemplaaren , zoo in de Duitfche als Franfche en Engelfche Taaien, van- de Articulen, geëxtraheerd uit het gemelde Placaat van den 31 July 1725 , applicatie hebbende op de voorfchreeve generaale Verklaaringe, welke geëxtraheerde Articulen zy aan de Schippers, uit Zee inkomende zouden overgeven , zoo fpoedig als hun Commandeurs eenigzints doenlyk zou zyn, ten einde dezelve volgens Hun Hoog Mogende intentie geïnformeerd zouden wezen van de ordres, dienaangaande by het gemelde Placaat geftatueerd, althans daar van geene ignorantie zouden kunnen voorwenden. Dat, in gevalle de Schippers nalaatig mogten blyven , om de voorfchreeve generaale Verklaaringe , in gevolge van het 113 Articul van het meergemeld Plakaat, overtegeven binnen den tyd van vier en twintig uuren, na dat de Schepen ingekomen zouden zyn, of ook ingevalle dat eenig Schip of Schepen kwam of kwamen op te zeilen , zonder de voorfz. generaale Verklaringe alvorens te hebben overgegeeven , zy Commandeurs daar van aanlionds kennisfe zouden geeven aan den Advocaat-Fiskaal en Commis-Generaal van den Kwartiere , werwaards de Schepen gedestineerd zyn • en, ingevalle van twyffelagtigheid aan de Fiscaals erï Commifen-Generaal van alle Kwartieren, werwaards gemelde Schepen zouden kunnen zeilen, ten einde tegens dezelve Schippers, in conformité van het gemelde Plakaat, geprocedeert zonde mogen worden. --«. 'y.  STAAT EN OORLOG. mt 5' Dat, ingevalle de Schippers een dubbeld van hunne genei nale' Verklaringe aan de voorfz. Commandeurs mogten prefenteeren, zy Commandeurs hetzelve tegen het Principaal, het gene gemelde Schippers zullen overgeven , zouden moeten collationeeren , en op hetzelve dubbeld noteeren den dag van het overleveren van het principaal, en hetzelve alzoo onderteekenen. 6. Dat de voorfz. Commandeurs gehouden zouden zyn te formeeren een Register, waar inne zy alle de generaale Verklaringen, die aan hun zouden worden overgegeven, aanftonds zouden'boeken , of ten minften bezorgen , dat dezelve door de Schryvers , hier na te noemen , zouden geboekt worden , op pcene van verbeurte van drie maanden gagie en fuspenüe van hunne funftie, geduurende denzelven tyd; zullende zy Commandeurs van tyd tot tyd Copie van hetzelve Register toezenden aan den Fiscaal van dat Collegie ter Admiraliteit , in welkers Diltrift zy geposteerd zyn; gelyk zy Commandeurs ook gehouden zullen zyn , om telkens op de requifitie of aanlchryvinge van iemand van de Fiscaals van de andere Collegien ter Admiraliteit, of ook iemand van de Commifen-Generaal aan dezelven te geven zoodanige Extracten uit gemelde Register , als zy zullen requireeren, zonder zulks op eenigerhaude wyze te mogen weigeren of delaieeren, — 7- Dat de voorn. Commandeurs de voorfz. generaale Verklaringen, die aan hun zullen worden overgegeven, zonder uitftel direct zouden zenden naar het Comptoir van de plaatfe , waar heen de Schepen gedestilleerd zullen zyn ; ten welken einde zy Commandeurs de Schippers daartoe zullen houden, dat zy op de gene, raale Verklaringen, by hun overtegeven, ook uitdrukken de plaatfen, waarnaar toe zy gedestineerd zyn ; en O 2 W«  112 ZAAKEN VAN ingevalle de ingeladene Goederen naar verfcheide Plaatfen mogten wezen gedestineerd, gemelde Commandeurs zig zouden reguleeren naar Hun Hoog Mogende Refolutie van den 5 November 17:6, waarvan aan dezelven Copie zoude werden gegeeven. ——. 8. Dat by aldien de Kollegien ter Admiraliteit, onder ■welkers Diltrict zy Commandeurs geposteerd zouden werden , mogten goedvinden hun ook te employeeren tot het opligt, om voor te komen, dat geene uitgaande Schepen zonder behoorlyke klaringe in Zee liepen: zy Commandeurs, ingevalle de Commifen op de uiterfte wagt nalatig mogten zyn, op het gedaane fein van de Schippers, die uit deeze Landen in Zee zullen willen loopen, aftekomen, en gemelde Schippers zig deswegens aan hun Commandeurs komen te addresfeeren, de vifitatie van de Schepen , ingevolge van het 103 Artikel van meergemelde Plakaat, zouden moeten doen, de goederen tegen de Pasporten confereeren, en, alles wel en ordentelyk bevindende , de voorfchreeven Pasporten en andere Documenten intrekken , en daar tegen aan de voorfz. Schippers een Afte of Certificatie voor de voorfz. vifitatie verleenen ; zullende zy Commandeurs wyders in zoodanigen geval aanftonds by Misfive aan den Advocaat-Fiscaal van het Kollegie ter Admiraliteit, waar onder de nalatige Commis behoord, kennisfe geven van de Schippers, die zy op zoodanige manier zullen hebben geëxpedieerd. —- 9. Dat de voorfz. Commandeurs } fuspicie hebbende , dat op de generaale Verklaringen, door de Schippers overgegeven, eenige goederen mogten zyn verzwegen , of de eene Specie voor de andere aangegeeven , ot ook dat op eenige andere wyze gepoogd wierde aan de Placaten en ordres van den Lande te contravenieeren, de Schepen, waarop zy fuspicie hebben, naauA-keurig zullen vifiteeren , en, ingevalle zy Commandeurs by die  STAAT EN OORLOG. 2S3 d?e vifitatie eenige fraude bevinden, dat zy als dan de Schepen zullen aanhalen, en daarvan aanftonds kennisfe geeven aan den Advocaat-Fiscaal en Commis-Generaal van den Kwartiere, alwaar de zake komt voor te vallen, hun daar beneevens toezendende de informatien van de fraude, door hun bevonden; ten einde tegen de fchuldige Schippers , conform de ordres en Plakaten van den Lande, geprocedeerd mag worden. —>■ En dat, by zoo verre hetzelve zoude mogen gebeuren in een Zeegat, aan verfcheiden Kollegien gemeen, dat als dan door de Commandeurs, indien de fraudes gevonden werden op inkomende Schepen, aan den Advocaat Fiscaal en Commis-Generaal van het Kwartier, waar onder gelegen is de Plaats, waar naar toe zy gedestineerd zyn , en zoo het mogte gefchieden op uitgaande Schepen , aan die van het Kwartier , daar dezelve zullen zyn uitgevaren , de voorfz. kennisfe zal moeten worden gegeeven. Doch dat de voornoemde Commandeurs zullen permitteeren , dat , tot voorkoming van fchade voor de Eigenaars van de ingeladene goederen , de aangehaalde Scheepen mogen opzeilen naar de plaatfe hunner destinatie , na dat zy Commandeurs , alvorens een Wagt tot bewaring van de voorfchreeven Schepen daarop zullen hebben gelegt. En dat de voorfchreeven Commandeurs, eenige aanhalinge doende , genieten zullen dezelfde portie in de boeten, als de refpective Commifen, eenige aanhalinge doende, ingevolge van de Plakaten bereids gemaakt of nog te maaken, competeert, of competeeren zal. 10. Voorts dat de gemelde Commandeurs zig in het generaal zullen moeten reguleeren naar den inhoud van het meergemeld Placaat van den 31 July 1725, of van het gene naderhand gemaakt zou mogen worden, mitsgaders naar de Inftruérie van de Commifen ter recher» che, voor zoo veel die op hun betrekkelyk kan zyn ; en wyders omtrent de executie van hunne functie opvolgen de bevelen , die hun zullen worden gegeven O 3 door  214- ZAAKEN VAN door het Collegie ter Admiraliteit onder wiens Diftrirft. zy geposteert zullen zyn, in zoo verre die bevelen niet contrarieeren aan eenig Artikel van het voorfz. Plafcaat, met dien verltande nogthans, dar zy aan dat Kollegie ter Admiraliteit, door het welke zy aangelteld 'zvn, kennisfe zullen moeten geven van al het geen hun mogte voorkomen tot contraventie of afwykinge van het gemelde Plakaat te konnen ftrekken. li. Dat de voorfz. Commandeurs wyders alle Schippers met alle mogelyke vigilantie en fpoed zullen expediëeren , en niet vermogen van dezelven ietwes te vorderen of genieten , onder prsetext van Expeditie-geld, of onder wat andere benaming of praetext zulks zoude mogen wezen , op poene van casfatie met infamie en inhabiliteit en tien dubbelde verbeurte van het gene door hun tegens dezen Artikel zal wezen genooten. 12. Dat de voorfz. Commandeurs tot beter en piompter fxepeditie van zaken zullen werden voorzien ieder met een bekwaam Schryver , om hun in de executie van dezen last behoorlyk te asfifteeren. 13. 'Dat de voorfz. Commandeurs, gelyk ook de Schryvers, «iet zullen vermogen van de generaale verklaringen , door hun over te nemen , aan iemand ter weereld eenige kennisfe, vifie of Extract te geven , buiten de genen die zulks uit kragte deezer Inftructie competeert , op pcene van casfatie; waar op zy , gelyk ook op de praêcSfe naarkooming deezer Inftructie gehouden zullen zyn den Eed te doen. —— < 14. Dat c!e judicature over de voorfchreeven Commandeurs,  STAAT EN OORLOG arj deurs, hunne Schryvers en onderhoorig Scheepsvolk zal competeren aan dat Collegie ter Admiraliteit door jiet welk zy aan gefteld zullen zyn. «—. Vil. Dat, dewyl de executie der middelen te water voornamentlyk fteunt op de exaétitude der generaale Verklaringen , de ftraffe in het 116 Artikel van het Flacaat, geftatueerd tegen den Schipper en Stuurman, die een valfche verklaring doen , als geenzins geproportioneerd , abfolut behoorde te worden veranderd, i en, naar mate van de groote der fraude, verzwaard ; zoo, om daar door de Schippers daar van af te fchikken, als om de Commandeurs en Uitleggers te-rmimeren , om met te meer yver de fraudes te ontdekken, en dat daarom hetzelve Artikel behoorde te worden geftelt in deezer voegen; ——■— „ Dat de Schippers en Stuurlieden, die verzuimen „ zullen hunne generaale verklaringen ter plaatfe en „ binnen den tyd en gelegenheid , als hier voien re„ fpeclivelyk geordonneerd is, overtegeven, zullen ver. „ beuren eene boete van vyf honderd guldens; doch „ dat, ingevalle zy in de voorfchreeve generaale Ver„ klaringe eenige goederen komen te verzwygen, of „ de eene fpecie voor de andere aantegeven, dezelven 5, zullen verbeuren een boete van vyf honderd guldens „ ééns , en nog daar en hoven Zak, Vat, Tonne, ,, Mande, of diergelyke, die zy komen te verzwygen „ of verkeerdelyk op te geven : voor al hetwelke het „ Schip verbonden en executabel zal zyn, alles boven de arbitrale correctie naar gelegenheid van zaken."— Zoo als dit al mede is geproponeerd geworden by het voorfchreeve advis van 5 October 1731 en so September 1727. -— VIII. Dat om voor te komen het verpakken en verwisfelen der goederen , het geene te meermalen , tot verkorting van 's Lands regten in de Schepen word gedaan , het formulier van den Eed der Schippers en Stuurlieden, vervat in het 111 Artikel van het voor, fehreeve Plakaat , behoord te worden geamplieerd en geëxtendeert. —— Op de volgende wyze, „ Wy ondergefchreven Schipper en Stuurman jongst O 4 « „ met .  2l6 ZAAKEN VAN „ met ons onderhebbend Schip gekoomen van „ verklaren , dat wy geen andere of meer goederen „ waren of koopmanfchappen binnen de Zee»aten dee,, zer Vereenigde Nederlanden hebben gebragt, als die „ hier onder by onze generaale aangevinge zyn geëx„ presfeerd ; dat ook geen van onze ingelaaden' goederen zyn verpakt, veranderd, verwjsfeld of ver„ m-mderd in het geheel of ten deele, om daar door 's Lands Rechten te verkorten; gelyk wy ook be„ looven geen zoodanige verwisfeling , verandering „ verpakking of vermindering in het geheel of tendee' „ Je te zullen toelaaten of dulden; dat wy ook „ in dezelve generaale aangeeving alle degoederen haa„ re regte en waare benaaming hebben opgegeeven ; „ en generaalyk, dat in deeze aangeeving geen fraude „ is gepleegd, nogte eenige goederen zyn verzwegen , ,, of ondernomen en gepoogd, directelyk of indirecte„ lyk , 's Lands geregugheid te verkorten." Zoo als by het laatstgemelde Advis van 20 September 1727 reeds is voorgedragen. IX. Dat, tot verdere voorkoming van fraudes die gepleegd worden door het opgeeven der goederen'voor onbekend , dewyl die door het opflaan van zoodanige onbekende goederen in Magazynen niet kunnen worden voorgekomen , de Schippers gelegenheid genoeg hebbende om dezelve te veranderen , alvorens die in de Magazynen kunnen worden gebragt, behoorde te worden vastgefteld, dat, na verloop van zekeren tyd,lang genoeg , om daar van in andere Landen kennifde te geeven, geen Schipper zoude mogen in hebben, en op zyi e generaale Veiklaaring eenige goederen voor onbekend rpgeeven, op de verbeurte van honderd guldens voor iener onbekend Pak, Baal, Kist, Kas, Vat Tonne, Mande of diergelyke; en dat behoorde te worden vastge(le!d , dat voor dezelve boete het Schip verbonden en executabel zuude zyn, boven de arbirrale cor. rectie , naar gelegenheid van zaaken des wegens te infii^eeren. En dat dienvolgende , hetzelve in diervoegen geftatueetd wordeide, het 109 Artikel, te beginnen met de woorden , 200 rene die aan den Schipper en Stuur. man  STAAT EN OORLOG. 217 tnan kenbaar zullen zyn, tot den einde toe, als daar door vervallende, behoorde te worden gerooyeerd. — Conform aan de denkbeelden der Praedecesfeuren van hun Gecommitteerden , zoo als die in de beide laatfte Advifen bereids uitgedrukt en te vinden zyn. X. Dat hiertoe al meede en voornaamelyk zoude behooren te worden gebragt de yking der Schepen op eenen esaalen voet ; dan daar hier voren is gezegd , dat het Concept-Placaat, Lyst &c., in den jaare 1754. overgegeeven , zou kunnen worden gelegd tot een grondfiag , waar naar het werk van de Middelen te Water in het geheel zou dienen te worden gereguleerd, ingevalle men zou oordeelen het werk der Convoyen en Licenten in het generaal op den ouden voet te moeten laaten, en daar onder ook is gebragt een Concept. Reglement op de meeting der Schepen, hebben zy Gedeputeerden v rmeend, dat dit point ter deezer plaatfe kan worden gepasfeerd. XI. Dat, om te Amfterdam , zoo wel als elders, het 251 Artikel van het generaal Placaat exacter te doen executeeren , en met 'er daad te beletten, dat geene zoogenaamde Schuitevoerders en andere Perfoo* nen die nog met kleinder Schuitjes vaaren, de goederen door het tusfcheu beide komen van andere Vaartuigen , of ook door dreigementen , geweld en anderzints , door de Boomen aldaar brengen, zonder behoorlyke vifitatie, aan het Collegie ter Admiraliteit, te Amiterdam refideerende , zoude behooren te worden gelast, de Opzienders aan de Boomen zoodanig te verfterken , dat dezelve in ftaat mogen worden gefteld, om diergelyke onderneemingen met kragt tegen te gaan, en de Schuiten, die zonder vifitatie van de Commifen door de Boom komen te vaaren, te vervolgen, agterhaalen en aan te hou len , ten einde dat de goederen, alzoo de Stad ingevoerd , als hebbende notorié gecontravenieerd aan het 74 Artikel van het Placaat, geconfisqueerd mogen worden. Dat ook alle de Schuiten van de Schuitevoerders behoorden te worden genommerd op een wyze, dat niet ligt verandering in het nummer kan worden gemaakt, O 5 en  ai8 ZAAKEN VAN en dat geene andere, als genummerde Schuiten zouden mogen worden gebruikt. Dat geen van die Schuiten zouden mogen vaaren als met open Piesten. ü Dat ieder Schuitevoerder gehouden zou zyn in te flaan_voor.de fraudes en contraventien, als met zvn Schuiten worden gepleëgd. J En dat , om de refifientien van de Schuitevoerders voor te komen, behoorde te worden vastgefteld. da* ingevalle eenige goederen aan 's Lands Officieren en Commifen feitelyk mogten worden ontnomen, of aan hunne vifitatie onttrokken, die geene, die zig daaraan fchuldig gemaakt mogten hebben, boven de penaliteit, in het 2ji Artike gefield, nog zouden verbeuren de waarde der feitelyke ontnomene goederen, de waarde zoodanig te reekenen , ais die door het Collegie ter Admiraliteit zal worden gearbitreerd. Dat vvyders, órrihet bovengemelde kwaad te prtevenieeren , aan .het Collegie ter Admiraliteit te Amlterdam zoude behooren gerecommandeerd te worden- Eerftelyk , om met de Magütraat derzelver Stad te overleggen, of niet eenige Boomen voor dezelve Stad zouden kunnen tot het pasfeeren ;van Koopmans goederen aangewezen , en andere Boomen daar en teWn gefloten, worden. ö En, ten anderen,die voorziening te doen, eensdeels, dat door den Commis-Generaal aan de Commifen ter recherche telkens aangewezen mogen worden, op wat Boomen dezelve de wagt zullen moeten houden zoodanig nogthans , dat by gemelde Commis-Generaal de Wagten, ten minften tweemaal 's weeks, of zoo veel meerder, als hy dienftig zal vinden, worden veranderd , ten zy hy merkelyke reedenen hadde, om die langer te continueeren; met recommandatie, om daar m met alle reedelykheid, en alle behoorlyke oplettendheid voor s Lands dienst, te handelen, zoo hv het convenabelst zal oordeelen, en om te beletten dat van te voren geen vaste reekeninge kan worden gemaakt , wiens post het zal zyn op de refpeftive Boomen de wagt te houden; en, anderdeels, dat van dag tot dag door  STAAT EN OORLOG. 219 door een beëedigde Bediende van het Collegie de vifitatie of ronde gedaan zal worden over alle de B©o» men , om te zien of de Commifen en andere Opzienders zig op hunne posten bevinden en naar behooren; vigileeren; zullende de gemelde Bediende ieder dag een fchriftelyk Rapport van zyne bevinding aan den Fis. caal en Commis-Generaal moeten geeven. Dat, tot meerder pracautie tegen de fraudes in het pasfeeren der Boomen te Amfterdam, ook nog behoorde te worden gerefolveerd, dat aldaar geen Goederen zouden mogen worden gelost, als na-dat aan de Com-< mifen ter recherche , geposteerd op den Boom, gelegen naast aan het Schip , waaruit de loslïng zoude worden gedaan, de Los-Ceelen der te losfene Goederen zullen zyn gecxbibeerd , en by een van dezelve Commifen door zyn Naamteekening en het opdrukken van het merk , by het Collegie ter Admiraliteit te Amiterdam daartoe te beraamen, zal wezen gemunieerd. Dat , alvorens de exhibitie van de Los-Ceelen, en het afieekenen en merken van dezelven in voegen voorfz. zal zyn gedaan, geen Goederen zouden mogen worden gelost of over boord gezet, op de boete van drie honderd guldens eens ,. en boven dien 'van vyf en twintig guldens voor ieder gelost Pak, Vat, Baal, Kist &c, door den Schipper te verbeuren; dat de Schipper deswegens ook zal moeten inftaan voor zyn Stuurman en Bootsvolk, en dat het Schip zelf voor de voorfz. boete zou wezen verbonden en executabel; ——— dat de Schuitevoerders de Goederen , na de voorfz. exhibitie, aantekening en merking der Los-Cedullen, gelost heb', bende, dezelve zouden moeten brengen aan den Boom, alwaar de voorfz. exhibitie zou zyn gefchied, om by dezelve Commifen aldaar naar behooren te kunnen worden gerechercheerd. Voorts, dat de Commifen by de exhibitie der LosCeelen, daar op eenige fufpicie van fraude hebbende, zig begeeven zouden aan boord van het groot Schip, en aldaar dezelve Goederen viliteeren , en daar in eenige fraude vindende , de voorfz. Goederen zouden brengen ter Judicature van het Collegie. En dat alle de geenen , welke de voorfz. Commifen in  220 ZAAKENVAN in de uitvoering van de voorfz. vifitatie en recherche zouden willen beletten of verhinderen, zouden worden geftraft als feitelyke refiftentie begaan hebbende met de ftraf Art.... gemeld. XII. Dat , daar. het eene bekende zaak is , dat een groote reeden , die de Officieren en Commifen belet met gerustheid de gefraudeerde Goederen aan te haaien ofte te benaderen, is de feitelyke refiftentie en inlultes, waar aan zy, zelfs met pericul van hun leeven worden geëxponeerd; dat de vrees daar voor met reeden te grooter is, om dat die tot nog toe zyn gelaaten ongeftraft, en dat de proceduuren , voor de Collegien daar over gevallen , meer hebben uitgeleeverd een objecl: van befpotting en kleinachting, als een middel, om dezelve daar van af te fchrikken voor het toekomende. En dat by aldien men de beste ordres door belet en onmogelykheid van executie niet t'eenemaal vrugteloos wil maaken , daar tegen op het kragtigfte behoord te worden voorzien. Dat daar toe geen beter middel is te vinden dan de Collegien ter Admiraliteit te maintineeren by de magt en judicature, die hun , ingevolge van alle de oude ordres, op nieuws by het 202 en 201 Articul van het Placaat van 1725 is gegeeven. Dat het onmogelyk is, dat de Wetten kunnen worden geëxecuteerd , zonder dat daarby telfens gegeeven word de vereischte magt aan dezulken , welken met deeze executie van wegen den Souverain zyn belasten dat het op zig zelve eene ongelooilyke zaak moet voorkomen, aan den anderen kant te hooren ur^eeren op egaale en rigtige praüyk der middelen, op "belastingen ten voordeele van Fabricquen en 'Producten ■ en aan den anderen kant alles wat mogelyk is in den 'weete brengen , om de executie van het een en ander moeyelyk , ja , onmogelyk te maaken. Zoo als daarop alreeds ten fterklten is geurgeerd geworden by het voorfz. Advis van 20 September 1727 en 10 December 1754. XIII. Dat ten opzigte van het losfen der Goederen uit Schepen, Texel of het Vlie inkomende, als thans gelclnedende zonder de minfte toezigt of recherche, en daar  STAAT EN OORLOG. 221 daar door veel occafie gegeeven wordende tot fraudes ? jiet de Goederen te veranderen, verpakken, verwisfe]en of in fluiphoeken in te brengen, by zoodanige losfingen , en om de praecautien , vervat in Hun Hoog Mog. Refolutie van den 5 November 1726 , naar behooren te doen obferveeren , op alle Schepen, Texel of het Vlie inkomende, waarin Goederen zyn gelaaden , die gedeftineerd zyn naar een andere plaats, als waar na toe het Schip is gedeftineerd , zoo ras die hunne generaale Verklaringen op de uiterfte Wagt zullen hebben overgegeeven, behoord te werden gelegd een Waker , uitgezonderd als gemelde Goederen niet anders dan in Graanen , Vlas of Hennip mogten beftaan ; dat die Wakers, wanneer de Goederen uit het groote Schip werden overgezet in Ligters, op die Ligteis zouden moeten overgaan, en zorge draagen , dat alle de Goederen, die uit het groot Schip werden overgezet , zonder eenige verandering of vermindering ter pedeftineerde losplaatfe werden gebragt , en onder behoorlyke opfigt van de Commifen ter recherche aldaar gelost. — XIV. Dat tot de voorfz. losfing, als tot alle andere ligtingen uit de Zeefchepen, by het Plakaat onder zekere praecautien gepermitteert , in wat Kwartier zulks ook mogte zyn, geen andere Ligters zullen mogen werden gebruikt, als die geenen, waar van de Schippers, na behoorlyke authorifatie van de Magiftraat, waaronder zy behooren, verkregen te hebben, voor de Kollegien ter Admiraliteit, in welkers Diftricl: zy willen ligten, onder folemnelen Eede zullen hebben verklaard, dat zy alle Goederen, Waaren en Koopmanfchappen, die zy uit de Zeefchepen zullen overnemen, zullen brengen binnen de plaats van de deftinatie derzelver Goederen: dat zy niet zullen dulden, dat dezelve Goederen werden gelost , als na voorgaande permisfie en onder recherche van een van de Commifen ter recherche : dat zy ook niet zullen gedogen , dat de gemelde Goederen , geduurende den tyd , dat die in hunne Schuyten zullen wezen, werden verpakt of verwisfeld, verandert of verminderd in het geheel of ten deele: en generalyk , dat zy , voor zoo veel in hun is , zullen be-  2:2 ZAAKEN VAN beletten en tegenfiaan , al het geen mogte ftrekken , om 's Lands gerechtigheid omtrent de voorfchreeve Goederen te verkorten, direct of indirect. XV. Dat het eene bekende zaak zynde, dat zeer enorme fraudes gefchieden , in de aangeving der Goederen in de Provincie van Holland en"Westvriesland, fubject den Impost van de ronde Maat, en fpecialyk der Graanen , naardien by het 17 Art. van het Piakaat van 1687 de betaaling daarvan is gebragt en gelaaten aan de opgeving der gezwooren Meters: —— dat by het 143 en volgende Articulen van het Piakaat van 1725 daar in geen verandering is gemaakt, maar de opgeving der Meters wederom is gefteld tot de rigtfnoer, waar naar de betaaling van 's Lands regt op de Speciën, de ronde Maat fubject, moet gefchieden : en dat wyders by het 149 Art. van dat Piakaat, by meerder losfing dan aangeving, den Schipper en Koopman van allé pcenaliteit is vrygefteld onder de betaaling van het meerder. —— Dat derhalven de Kollegien in het vorderen van 's Lands gerechtigheid zig 'moeten gedraagen aan de opgave der Meters , en geen de minfte calange hebben irï cas van fraude, nog op den Schipper, noch op den Koopman, noch op de Meters ; en dat al het geen in het 143, 144 en 145 Art. van het Piakaat word gezegd omtrent den eed en opgave der Meters , mitsgaders omtrent de opgaave van den Collecteur van de ronde Maat, als die word gerequireerd, aan de Kollegien , nog op den een , nog op den anderen van de voorfz. Perfoonen, geeft eenige de minfte magt en au- thoriteit. Dat derhalven, tot voorkoming van de groote excescesfen en fraudes in de voorfchreeve Speciën , de ronde Maat fubject, die dagelyks in zwang gaan, behoorde te worden vastgefteld , dat de Collecteurs van de ronde Maat, aan de Advocaaten Fiscaal of Commifen Generaal weygerende de Viiie en Extracten van hunne Boeken , in het honderd vyf en veertigite Articul gemeld , verbeuren zullen een boete van duyzend guldens , en by de Heeren Gecommitteerde Raaden en Gedeputeerde Staaten -, op het eerfte verzoek van de voorfz.  STAAT EN OORLOG. 223 voorfz. Advocaaten Fiscaal en Commifen Generaal, zonder eenig dilay of uitftel, daartoe verder zullen werden geconftringeerd. ——- Ofte wel dat op de Comptoiren van de Convoyen en Licenten geen Loscedullen worden geëxpedieerd of uitgegeeven , tot het losfen van dezelve Speciën , als na dat op de voorfz. Comptoiren door den Schipper, Koopman of Cargadoor zal zyn geëxlnbeerd het ongineele Billet van de permisue tot losfen, of Los-Cedul, bv den Collecteur van de inkomende Granen aan den Schipper uitgegeeven , houdende de quantiteit der ïngelaaden Granen, Erwten, Boonen &c. Of eindelyk, het geen nog beter zou voorkomen, om dat het zelve het eenvoudigfte fchynd, „ dat voortaan de Collectenr van de ronde Maat. verphgt zou■ de wezen , om weeklyks de quantiteit , welke ge! meten, en aan zyn Comptoir is gedeclareerd, op te aeven ' en dat de Kooplieden de aangeving als voor *' uezen gedaan hebbende , en niet naar die der Meters, (gelyk tegenwoordig gefchied) de regten zou. den moeten betaalen." — Zoo als dit pok geadvifeerd is by de Hollandfche Raaden en Ministers, by derzelver voorfz. Advis van 28 April 1728. —• XVI Dat tot wering van alle inegaliteit en klagten over de expeditie gelden van de Bedienden van de Collegien ter Admiraliteit, dezelve generaal en op een vasten en eenpaarigen voet onder alle de resforten der önderfcheydene Collegien behoorden te worden geregu- l£ XVIlTÓTt vooral zou behooren te worden geëfec tueert , dat op gelyke wyze, als by Hun Hoog Mogende Refolutie van den 31 July 1725 « vastgefteld , de Heeren Staaten der refpective Provinciën Hunne Gecommitteerden of Gedeputeerde Raaden of otaaten , als ook de Magiftraten van de relpective Steden en Plaatfen, mitsgaders derzelver Officieren daartoe zouden gelieven te houden, dat dezelve zullen zweren cue van de Convoyen en Licenten in alle zaaken , hunne functie concernerende, de behulpzaame hand te bieden, en geenünts aan de Collegien ter Admiraliteit, 111 de exercitie van hunne functie, of aan de Officieren  124 ZAAKEN VAN van dezelve , in zaaken , concernerende de betaaling, van 's Lands regten, direct of in lirect , eenige de, minfte verhindering, oppofitie, refiftentie of anderfints. te doen of te laaten doen : en dat wyders alle de Magiftraten in de Steden der refpective Provinciën in het byzonder zouden mogen worden verpligt, om in den aanvang van derzelver bediening , en zulks telkens by verandering der Regeringen, te zweren, dat zy in zaaken , die nopens eenige verhinderingen, refi tentien , of iets anders, voor hun mogten worden gebragt, zonder eenige disfimulatie of conniventie, tegen de fchuldigen zullen doen procederen , volgens den letter van het Placaat, op den ophef der middelen geëmaneerd; en dat van deeze beloften aan Hun Hoog Mog. kennis en verzekering zoude moeten worden gegeeven. —— XVIII. Dat de Raden ter Admiraliteit , de Advocaten Fiscaals , Secretarisfen , Commifen Generaal , als meede de refpective Ontvangers en Contrarolleurs op denzelfden voet en onder gelyke comminatie , als by de voorfchreeven Refolutie van 31 July 1725 breder is vermeld, by eede tot praecife obfervantie van het vast te ftellen Piakaat, zouden behooren te worden geobligeerd. En, XIX. Dat eindelyk zou behooren te worden vastgefteld , dat geene Ministers van de Kollegien tet Admiraliteit , als meede geene Officieren van de Convoyen en Licenten , Ontvangers en Contrarolleurs uitgezondert, voortaan zullen mogen wezen Leden van de Regeringe. Dat zy Gecommitteerden van gedagten zyn, dat door de vastltelling van een nieuw Piakaat , Lyst , &c. in voegen voorfz. mitsgaders teffens door de voorfz. arrangementen en praecautien omtrent het werk der Convoyen en Licenten in het generaal , zeer veel zoude worden gecontribueerd tot eene egale en rigtige practyck van de voorfz. middelen ; en dat het een en ander, combinatim genomen , veronderfteld , dat dezelve middelen by in. en uitgaande regten zouden moeten blyven geheven worden, naar de gedagten van Hun Gecommitteerden , de eenige middelen zyn , om eenmaal tot dat gewenscht einde van een egale en rigtige prac-  STAAT EN OORLOG. 225 pratfyk te geraaken: —— ten minrten, dat ann Hun Gecommitteerden , na een aandagtige en ataftige befchouwing van dit geheel werk, geen andere of betere middelen zyn voorgekomen. — Dat hierby egter moet worden gevoegd, dat , gelyk het dadelyk'in train brengen van de voorfz. arrangementen en pracautien buiten twyffel eenige meerder uitgaven zoude vorderen , de voorfz. middelen alzoo, op zich zeiven genoomen, niet gezegd kunnen worden, zodaanig en van dien aart te zyn , dat dezelven de uitgaven' van de Kollegien op zich zeiven zouden verminderen ; en derhalven in zoo verre niet voldoen aan het oogmerk der gedaane vraage door welgemelde Commisfie tot het Defenfie-wezen. — Dan dat zy Gecommitteerden van gedagten zyn , dat de rigtiger of beter pracTyck van de voorfz. middelen aan die meerder uitgaaven zeer waarfchynlyk zoude te gemoed _komen; daar het nu niet is tegen te fpreken , dat 's Lands rechten op zeer verre na niet worden betaald en genoten ; en dat het werk der Convoyen en Licenten , over het algemeen genomen , ten hoogfien is gedeli. eerd; — om niet te zeggen , dat dezelve uitgaaven uit andere poindten van menage misfchien grooteudeels zouden kunnen worden gevonden. ——» Ad 13. — Dat zy Gecommitteerden ondertusfchen niet kunnen ontveinfen van gedagten te zyn , dat, al was het , dat het voorfz. Piakaat, Lyst, &c. wierden gearrefteerd , daar door aan den eenen kant niet genoegzaam zou worden te gemoed gekomen aan de omftandigheeden , waarin de "Commercie en Navigatie dezer Landen zig bevind , als welke zekerlyk zedert 1754 niet gezegd kan worden te zyn toegenomen ; en aan den andereu kant dit werk der Convoyen en Licenten niet gebragt tot die fimpliciteit, en dienvolgende ook niet, tot die mindere kostbaarheid, waar toe het zelve , naar hunne gedagten, gebragt behoord te worden; zal aan de eene zyde de Commercie en Navigatie het hoofd ooit opbeuren, en, ten anderen, de zoo lang gewenschte rigtige en egale praftyk op een meer onkostelyke manier worden bevorderd. «*- VIII. DEEL. P Dat  2I<5 ZAAKEN VAN Dat zy Gecommitteerden dit een en ander in den loop deezer Befoignes fteeds in het oog gehouden hebbende , en de voorfz. vraage in dien geest hebbende befchouwd, van opinie zyn, dat het geheele werk der Convoyen en Licenten grotendeels zoude kunnen en behooren te worden veranderd; en dat alzoo eindelyk de knoop zoude worden doorgehakt, welke hunne Prredecesfeuren , even zoo wel "als zy Gecommitteerden gevoeld hadden , doch tot welks doorfnyding zy niet geheel hadden durven adviferen , om redenen, die in de Advifen van de jaaren 1732, 1745, I752 en 1754. duidelyk te zien zyn. —. Dat, namelyk, uit de lecture van dezelve ftukken komt te blyken , dat men, reeds zeedert den jaare 1732, van gedagten is geweest, dat de Commercie en Navigatie, zoo veel mogelyk , behoorde te worden gefoulageerd —. uit hoofde van de confiderabele verandering, die de Commercie in Europa had ondergaan , en dat voor al onze Plakaten en Lysten dienaangaande behoorden te worden gemodelleerd naar die veranderde tyds-omftandigheeden; dat dit foulaas vooral behoorde plaats te hebben omtrent de uitgaande en tranfitoire goederen; en dat de belasting , die 'in allen gevalle, of op inkomende, of op uitgaande , of op tranfitoire goederen , voor zoo verre als zulks per rerum naturam mooglyk was , by de quantiteit, maat of gewigt zoude behooren te worden geheven. —* Dat men vervolgens al mede van die gedagten is geweest in den jaare 1745; dat dit al mede het begrip is geweest in den jaare 1751 , zoo van Zyne Hoogheid als van de Kooplieden, die over dat werk zyn geadvifeerd geweest ; mitsgaders van de Hollandfche Raden en Minifters in 1752, en zelfs van de gezamentlyke Gecommitteerdens in den jaare 1754 , by hunlieder Advis van den 19 December 1754; uitgenomen, dat men toen eenige meerdere zwarigheid vond, om te adviferen tot een generaal tranfito franco. —— Dat, zoo als gezegd is, de omftandigheeden der Commercie zeedert denzelven jaare 1754 niet alleen niet  STAAT EN OORLOG. 227 Hiet zyn verbeterd, maar dat het zeVer is, dat dezelve in veele opzigten merkelyk is verloopeu, en zelfs nog dnn-lyks verloopt ; dat daar omtrent geen twyff 1 ian overblyven , wanneer men in confiJeratie neemt, hoe zeer de Rusfen, de Deenen , Z-veden, Hamburgers , Oost-Vriezen en Vlamingen , zelfs zeedert den laatften Oorlog tusfchen Engeland, Vrankryk, Spanje, de Republiek en America, voor al door het varen onzer Kooplieden onder vreemde Vlag , in onzen Koophandel , als het ware , zyn ingetrokken, en voor als nog in de bezitting van denzelven, grootendeels, zyn gebleven : uitwyzende zulks de meenigvuldige Deenfche, Zweedfche en andere Vlaggen, die men alomme in de Middelandfche Zee , in Vrankryk en fchier in alle Zeehavens van Europa vindt: gelyk onder anderen kan blyken uit de Zondfche Lysten van het afgeloopen jaar 1785 , uit welken confteert , dat ih de Zond gepasfeerd en gerepasfeerd zyn de volgende Sche- 2535 Engelfche 2136 Zweedfche 1789 Deenfche 1571 Hollandfche 1358 Pruisfifche '170 Breemfche . 161 Dantzigfche 114 Rusfifche 110 Roftokfche 70 Lubekfche 66 Keyferlyke 61 Hamburgfche 25 Courlandfche 28 Portugefche at Franfche 20 Amerikaanfche Ij Spaanlche, en 4 Vanetiaanfche. 66 61 25 28 at 20 15 4 te zamen 10268 Schepen. P a Ter-  «28 ZAAKEN VAN Terwyl men die Lyst confronterende met die van vorige jaaren, zal bevinden , dat de Hollandfche Scheepsvaart verre de meerderheid had boven die van alle vreemde Natiën. «— Dat te Cadix onder anderen, in t785, 99 Deenfche ; 83 Zweedfche , en maar 47 Hollandfche Sche. pen zyn ingekomen; daar 'er in het jaar 1770nog 161 Hollandfche en maar 43 Deenfche en 57- Zweedfche binnen gekomen zyn. «—. ' Dat daar nog is by gekomen het toenemen der Commercie op Oftende. waar door men thans zeggen kan, dat de Republiek ten eenemaai heeft verlooren het/>vmfit van meest alle goederen, die weleer langs de Schelde, het Sas en het Zwin, mitsgaders langs de Maas, naar Braband, Vlaanderen, Luik, Gulik, Limburg! Luxemburg en zelfs naar Keulen en Neder-Duitschland wierden gevoerd; dat de Ooftenrykers zig in deeze posfesfie hebben weeten te ftellen, deels, door de Haven van Oftende op alle mogelyke wyze te verbee. teren ; door daar van daan confiderabele Steenwegen en Canalen aan te leggen naar de voornaamlte Steeden 111 Vlaanderen , en wederom van daar naar elders, en door de vooriz. tranfitoire goederen te laaten genieten een Porto franco. — En dat men het zeedert met name heeft zien gebeuren, dat alle goederen , die vooral uit Zeeland langs de Schelde naar Braband en Vlaanderen plegen te werden gevoerd, om van daar tranRt» elders heen te worden gebragt, thans alleen gaan over Oftende , gelyk ook die goederen , welken voor de Ooltenrykfche Nederlanden zelfs zyn gefchikt . 'ierwyl ook aan de voorfz. maatregelen buiten eenige» twyffel moet werden toegefchreeven de aanmerkelvke aanwasch der Vaart van Oftende op Cadix, Bilbao Nantes , Bayonne, en op verfcheidene Havens van Groot-Bnttannien en der Oostzee: welker goederen zv te voren van de Republiek moeiten haaien. — Dat hier in, zoo mooglyk, nog al meer verergering Haat toetekomen , zeedert dat Vrankryk het regt heeft gekreegen om de Haven van Dninkerke in beter ftaat te brengen , als welker vervallen toeltand tot hiertoe alleen heeft geëffectueerd , dat veele goederen niet derwaards  STAAT EN OORLOG. 229 waards zyn gebragt, om van daar regelre^tnaarVrankryk of naar zommige gedeeltens van de Ooftenrykfche Nederlanden te worden getransporteerd; maar dat dat voordeel , voor zoo verre als het langzamerhand niet door Oftende is geabforbeerd , nog aan de Republiek is gebleven. — Dat alzoo de uitkomst van zaaken ten klaarden heeft gedemonftreerd, dat het gene men by de deliberatien over de Propofitie van Zyn Hoogheid, glor. ged. zoo in 1753 als in 1754. , voornamelyk heeft willen vasti houden, prascife heeft geëffectueerd, dat al hetzelve is r verloren ; althans , dat het eene hiftorifche waarheid i is , dat niets is geconferveerd van het geen men oorI deelde te zullen behouden, en in welks totale ontlast ting men daarom zwarigheid gemaakt heeft toeteltemmen. Dat dit althans ten opzigte der tranfitoire goederen , I in voege voorfz. is aangetoond; en dat dit ten opzigI te der uitgaande goederen , die men by het Advis en I Lyst van 1754 gemeend heeft te moeten belast la1 ten , even gemakkelyk zoude kunnen worden beweeI zen. •— Dat men, by voorbeeld, by dat Advis en Lyst had i voorgeflagen een belasting op de uitgaande Meekrap. ] pen :, uit hoofde , dat dit een Product was van dit 3 Land, dat nergens zoo goed valt. Dog dat het gevolg daar van was .geweest , dat de 1 Duitfchers voornamelyk zig ook op de Mee-culture hebben beginnen toeteleggen; en wel dra aan Duitschland zelf, Engeland en Vrankryk, enz. confiderabele | quantiteiten Meekrappe hebben gefourneerd , en dat de onze daar door op een zeer laage Markt is verval- i len. —— Dat dit ook kan werden gezegd omtrent het zoogei naamde Hoepen-hout , en zelfs omtrent de groove of | ruuwe materiën , die in Fabricquen worden gebruikt; om dat de belasting daar van ook op het uitgaan, niet 1 anders heeft geëffectueert, dan dat de Vreemdelingen i dezelve thans even gemakkelyk krygen over Embden , | Hamburg, O.tende, Brugge, Gendt enz.: en de Rei publiek de verzending daarvan , gelyk teffens van anP 3 dere  533 ZAAKEN VAN dere Speciën , die daar mede al veel malen te gelyk plagten re werden verzonden, heeft verlooren. Dat hun Gecommitteerden-tot deeze verandering van het werk der Middelen ook nog deed inclineeren, om. dat de tegenwoordige voet van hefte-n, en zelfs die, welke men voorgellagen had by het voorfchreeve Piakaat en Lyst van 1754 in het algemeen genomen,nog was ingengt op den voet der voorgaande practyk,toen de Republiek fchier alleen meelter was van de Commercie der geheele Weereld ; terwyl deeze 'omftandigheeden thans geheel andeis zyn, en daar en tes,en d^a Natiën , welken zig zeedert op de Commercie hebben toegelegd, geheel nieuwe inrigtingen voor dezelve hebben gemaakt, alleen gefchikt, om dezelve op hetkragHgite te favotifeeren ; en wy integendeel grootendeels op den ouden voet zyn gebleven, ten minften nimmer zoo verre gekoomen , dat wy onze fchikkingen naar de ontftaane veranderingen in Eurora, aangaande het werk van Commercie , hebben durven accommodceren. — Dat Zy Gecommitteerden uit dien hoofde van begrip zouden wezen, en dat dit zou wezen hunne eerfte en piincipaale gedagte, dat, zal 'er ooit eene egaale en rigtige practyk van de middelen te water kunnen pla .ts hebben, waar door de Commercie niet word gedrukt . en welke practyk in haare executie niet koste, fyker zal vallen, dan de tegenwoordige, het werk der Convoyen en Licenten zouden behoren te worden gebragt op deeztn voet: — Dat ade inkóomende goederen, voor zoo verre zulks per rerum nuturam mooglyk is, zouden moeten betalen by de cuuutiteit, maat of gewigt; eg..dat de overige , die abfblat by de waarde zouden moeten worden gefteld, op vaste prylen moeten worden gewaardeerd, waar naar de regten eens vuor al zouden moeien worden berekend ; dat dezelve tot dat einde ter planfe van hunne reare deftinatie , alle zonder onderIcheid zouden behooren te worden gewogen, of genietten , of aewaardeerc, en daar volgends 's .Lands ■gerechtigheid betaald, Lat  STAAT EN OORLOG. 231 Dat daar en tegen alle uitgaande regten zouden behooren te worden afgefchafc. En dat voords een vry tranpto , zonder betaaling van eenige regten, aan alle tranfitoire goederen zoude worden verleend; uitgenomen aan comrebande Waren; zoo nogthans," dat een Koopman de keufe zoude hebben, om wanneer hem de praecau'ien , op den wederuitvoer van voorfz. goederen te ftellen,te gênant mogten wezen , de inkomende regten van zoodanige goederen te betalen. —— En dat eindelyk omtrent het een en ander zou behoren te worden geformeerd een nieuw Piakaat, Lyst, Reglementen, &c — Dat door dit middel op het inkomen fchier alle fraudes zouden worden voorgekomen, voor al, wanneer de pracautien, hier voren, Art. 1, 2, 4, 5, r>, 7, 8, 9, ï2, 13, 14, 15, *6> 17, 18 en 19, in het generaal opgegeeven, wierden geamplecteerd. Dat daar door zeer zeeker eene egaale en rigtige practyk zou worden geïntroduceerd; en dat men in dat geval al vry wat Officieren , misfehien zelfs geheele Comptoiren, zou kunnen misfen; ja, dat men zig zeifs verbeeld , dat het werk der binnenlandfche Pasporten in dat geval groot endeek zou kunnen worden verminderd. Dat hier door ook in eens zouden weezen afgefnee» den alle difficulteiten en bezwaaren van alle de LandProvintien over den uitvoer van derzelver Producten ; mitsgaders van de binnen Steden over den uitvoer van Manufactuuren en Traficquen; en dat daar door telfens zou worden bevorderd den uitvoer van allerhande Goederen naar buiten, — dat de vvaare Commercie is, en de eenige , die een Land gelukkig maaken kan en doen bloeyen. Dat men zig ook imagineerd , dat de inkomften der Admiraliteits-Collegien hier door niet zullen worden verminderd , als men in confideratie neemt % dat het niet onwaarfchynlyk is , dat het Land thans op zyn hoogst genomen geen vierde trekt van het geen het behoorde te trekken, en dat het vry waarfchynelyk is, dat de overfchietende drie vierde parten , wanneer deP 4 zei-  232 ZAAKEN VAN zeiven wierden betaald , meer dan genoegzaam zouden wezen, om te vergoeden her gemis van het geen thans op het uitgaan en tranfito word betaald. Dat dierhalven hier niet zoo zeer te pas komt de quseftie , waar uit zou behooren te worden gevonden hst kort, het welk" de Collegien door deeze inrbtinge van de middelen te Water cafu guo misfchien zouden kunnen hebben, waar over men zig in den jaare 1745, 1752 en J7j4 zoo zeer heeft bekommerd; en het welk in der daad het voornaam , zoo niet eenigfte , argument is geweest waarom men in die tyden vermeende niet te kunnen advifeeren tor zoodanige verandering, ais welke zy Gecommitteerden als nu oordeelen , aan Hun Edele Mogende te moeten proponeeren ; naar dien men zig in der daad verbeeld, dat de middelen te Water, op den voorfz- voet geheeven wordende, alzoo veel, zoo niet veel meer, over het generaal zullen o; brengen, dan tegenwoordig plaats heeft; te meer, daar het alsdan met grond kan worden verwagt, dat de Commercie en Navigatie deezer Landen in^het algemeen zal aanaroeyen , en daar door zelfs de inkomften moeten worden vermeerderd ; en , in allen gevalle f dat, zoo het een en ander al eens geen plaats hadde , en de Collegien daar door al eenig minder inkomen mogten hebhen , de voorfchreeve verandering daar ain niet zoude behooren te worden geaccrocheerd, als zonder welke de Commercie en Navigatie toch meer en meer zal diminueeren , en de Collegien daar door van zelfs geraaken tot dien ftaat van vermindering, om welken voer te komen men alsnu daar toe niet zou durven komen. Dat daar en boven, om dat gemis goed te maaken, en de Collegien daar door niet buiten ftaat te Hellen, om 's Lands Navale Magt van diensc te zyn , eenige' vaste posten op den Staat van Oorlog zouden moeten worden gebragt: waar toe zy Gecommitteerden by hun Advis op het eerlfe point van welgemelde Misfive van Hun Edele Mogende , bereids geadvifeert hebben , en waar door alle zwarigheid ten deezen zou worden weg. genomen; zonder welke , wanneer de zaaken moeren blyven op den tegenwooidigen voet, het naar de gedag-  STAAT EN OORLÓG. 'Q]3 dagten van hnn Gecommitteerden , uit de ondervinding van het voorleedene , meer dan waarfchynlyk voorkomt, dat 's Lands Na vale Magt, en dienvolgende ook de Commercie en Navigatie meer en meer zullen verloopen en naar elders verhuizen, en langs dien weg de middelen of inkomften van de Collegien even zeeker, als wel anders, meer en meer verminderen, en eindelyk ten eenemaal te niet geraaken. Dat ondertnsfchen tot verbeetering van de inkomften van de Collegien , en tot bevordering van de Nationaale Scheepvaart , naar de gedagten van bun Gecommitteerden, teffens zou behooren te worden in c >mideratie genomen , om alle vreemde Schepen te doen betaalen dubbeld Lasrgeld ; 'te meer, da3r 'er weinige Natiën zyn , by welken in deeze of geene belastingen (zelfs in de Vuur- en Baaken-gelden) geen onderfcheid word gemaakt, tusfchen vreemde en Nationaal e Schepen ; doch dat dan ook teffens praecautien zouden ba. hooren te worden genomen , dat andere Natiën niet onder onze Vlag kunnen vaaren; en dat dit wederom niet beeter fchynt te kunnen worden uitgewerkt, dan, by hec verkenen der Zeebrieven, even gelyke praecautien te neemen, als by het geeven van Turkfche*Pas'fen gefchïed; op dat geen Schipper onder Hollandfche Vlag vaaren kan , dan die klaar beweezen heeft, dan zyn Schip reëele Hollandfche Eigendom is. Dat het een bekende zaak is , dat, ter verkryging van Zeebrieven, een Schipper zig thans adresfeerd aan de Regeering zyner Plaats; dat hy daar enkel opgaaf doet van zyn en het Schips naam; waar hy Burger is; Op wat grootte zyn Schip by het Land gemeeten is ; en dan zweert in handen van het Gerecht , dat het Schip is toehehoorende aan Onderdaanen van de Republiek' ; zonder eenig bewys daar van over te leggen; en dat hier op die Zeebrieven worden verleend ; het Schip daar op navigeert , en alle de voorregten geniet der Natie, ——— Dat zulk een Eed dikwerf door den Schipper ter goeder trouwe kan worden gedaan; daar nogthans Uiclanders iu het zelve aandeel kunnen hebben. Dat die zoude kunnen worden voorgekomen, met f 5 op  234 ZAAKEN VAN op een bepaalden tyd een ander form van Zeebrieven in te voeren, al was het maar, dat dezelve door eene andere letter van de oude te herkennen waren en dat by het lig/en van nieuwe Zeebrieven , den Schipper met den Boekhouder te zaamen , of by abfentie van den Schipper , den Boekhouder met een der andere Reeders, in Perfoon, of by fpeciale Procuratie , bv Burgemeefteren of het Gerecht der Plaats, alwaar de ligting gefchied , moeiten inleeveren een behoorlyke Reedercedul, op Zegel gefchreeven en geteekend inhoudende Schip en Schippers naam , grootte van de by het Land gemeetene Lasten , Plaats der Bouwing en legging van het zelve, nevens de naamen en woon* plaatfen van de refpective Reeders , met opgaaf voor wat aandeel ieder daar in hsrideert, en eene zoodanige Reeder-Cedulle onder Eede door Schipper en Boekhouder , of Boekhouder en Reeder , zou worden bevestigt ; en- dat vervolgens door het Gerecht op dezel. ve Reeder-Cedulle zou worden gefteld , door wien voorfchreeve Eed zal weezen gedaan. Dat deeze Zeebrieven en Reeder-Cedul alsdan zouden behooren te worden gezonden by zoodanig Collegie ter Admiraliteit, onder welke het Schip resforteerd , om aldaar te worden genommerd en eeregiltreerd (alles ten minfte kosten mogelyk) het Zeegel der Admiraliteit op den Zeebnef gedrukt en geteekend; welke Reeder-Cedul by de voorfchreeve „'ïdmiialiteit alsdan zoude blyven berusten, op dat de Souverain altoos zoude kunnen onderzoeken , waar de Schepen t'huis hoorden inee. val een-ge malverfatie mogte plaats hebben ; als meede , op dat, indien by het invoeren van zoodanige nieuwe Zeebrie ven en Reeder-Cedullen by de refpective Admiraliteiten van alle de Zeefchepen Register ge. houden wierd , en tevens geordonneerd , dat by het blyven , afkeuren of verkoopen van een Schip , daar van kennis wierd gegeeven aan dezelve Collegien ter Admiraliteit, de Souverain altoos zou kunnen weten wat getal Nationaale Schepen onder Hoogstdeszelfs Vlag vaaren, en of daar in vermeerdering of vermindering plaats had; terwyl, tot voorxomiug van verdere misbruiken, nog zoude kunnen worden geftatueerd: Dat  I STAAT EN OORLOG. 23? Dat by bet ligten van nieuwe Zeebrieven, de ouden gguden moeten worden gereftitueerd. Dat de Zeebrieven maar voor zeekeren bepaalden tyd gouden goedgerekend worden, ten zy de Schepen uitJandig waren , en op den bepaalden tyd geen nieuwe konden verkrygen; en dat, hy verkoop van een \h>\landseh Schip, daar van zoude moeten kennis gegeeven worden aan het Collegie ter Admiraliteit, waar onder het zelve foneert, met te rug gave der Zeebrieven. Dat geen Zeebrieven zouden worden verleend aan Schippers, die te gelyk voor meerder, dan zeekere portie, het zy van een agtiïë of een vierde, Eigenaars waren van hun Schip; ten zy dat dezelven met hun Huisgezin drie agtereenvolgende jaaren Burgers deezer Republiek en binnen dezelve woonagtig waren geweest. Gelyk men tellens zoude kunnen vastftellen , dat Schippers , onder Nationaale Vlag vaarende , zouden moeten zyn Burgers deezer Republiek , en met hun Huisgezin binnen dezelve woonagtig weze-n. En dat het, tot dat einde, al meede niet ondienffig voorkomt, dat alle geboorene Nationaale Schippers, en in het generaal alle geboorene Zeevaarende Perfoonen, binnen deeze Republiek, met hun Huisgezin woonagtig, en thans onder vreemde Vlaggen vaarende, binnen een bepaalden tyd zouden te rug geroepen worden, op verbeurte van hunne Burgerregten en Privilegiën. Dat zy Gecomrriitteerdeu zig hier meede provifioneel meenende te mogen houden voor gedefungeerd , hier by nog alleen zullen voegen, dat by hun in geen confideratie is gekomen , om de invordering der middelen te Water te doen, by wege van vêrpagting of vau admodia.ie, gelyk als zulks wel eens in vroeger tyden is gepia&ifèerd ; daar het uic de Historie d e/.er Landen te meermaalen is gebleeken, dat de aarc en inborst der Ingezeetenen ten allen tyde ten boogden afkeerig is geweest vau dusdaanige heffing van eenige, hoe ook genaamde middelen, en de Pagters of Admodiateurs van dezelven , met de Natiouade haat door. gaans be'aaden zyn geweest. Om niet te zeggen, dat door zoodanige wy/.e van beffen geen geuoegzaame zeekerinad \vu;d gegeeven voor  33Ö ZAAKEN VAN voor een egaale of rigtige practyk op alle Plaatfen en omtrent alle Huizen van Commercie ; naar dien zulks dan te veel aan den Pagter en Admodiateur, die misfchien zyn reeden hebben kan, om deeze of geene meer of minder te favorifeeren , moet worden overgelaaten , het welk mogelyk al veel tot de voorfchreeve Nationaale averfie heeft gecontribueerd. (Lager ftondj Accordeerd met het Origineel, geëxhibeert in de Commisfie. (Was get,) B. P. VAN LEI.ÏVELD. Secret. BY-  STAAT EN OORLOG. 237 j BYLAGE Litt. G. 1. Loco. EDELE MOGENDE HEEREN l w v hebben &c. En wat het laatfte point aangaat, willen wy veel liever , dan daar omtrent iets te decideeren , aan her. oordeel van U Ed. Mog. zelve overlaaten , wat 'er is van de mogelykheid, dat wy zouden kunnen oordeelen met de betaaling van zes en dertig in de plaats van de veertig guldens per kop de kosten van de Equipage te kunnen hoeden, en geen gratificatie van nooden te hebben. Waar toe U Ed., Mog. zullen gelieven te confidereeren , hoe lang de Schepen , door de altoos voorrduurende fchaarsheid aan Zeevolk, althans verloop van lust tot 's Lands dienst in werving leggen, alvoorens hunne compleete Equipagien te hebben aangeworven, terwyl de Collegien ter Admiraliteit, volgens eene op zig zelve zeer nuttige fchikking , op den Eed aan den Lande gedaan,den dienst der Schepen niet eerder mogen reekenen te zyn ingegaan , als met den dag dat dezelve compleet zyn opgegeeven, en alle de Soldyen en Kostgelden tot die tyd toe uit hunne eige middelen moeten draagen , als meede hoe groot het aantal van kleine en ligt bemande Vaartuigen is geweest, waar meede onder anderen dit Collegie in de laatfte jaaren is belast, welke Vaartuigen meer flytage en rampen dan grootere en fterkere Schepen onderhevig zyn, terwyl men zeer ligt kan opmaaken, dat de kosten van derzelver toerusting , onderhoud en reparatie uit de twaalf guldens , die daar voor per Man in de zes en dertig guldens zyn gecalculeerd , op zestig en zeventig Kop, waar meede die bemand zyn, niet kunnen vallen; waar by nog in aanmerking diend te komen , dat de nieuw gearrefteerde ordre van bemanning door vermeerdering van Dek-Officieren, en vermindering van het getal der Soldaaten, zoo als ook de laatlte SoldyLysten door diverfe verhooging van Gages en de vermeerdering van uitrusting by het nieuwe Charterboek, alles tot bezwaar der Collegien ftrekt. Wan-  ï$3 ZAAKEN VAN W: mtirtf U Ed.. Moj. dan zullen- gelieven na te gaqn de lommen , welke wy nog uit hoofde van de loopende Equipagien zullen moeten betaalen, de aflosfing van agtien tonnen gouds door ons genegotieerd, welke uit de Penningen door de Provinciën aan ons op de geproponeerde aanbouw en Equipage te furneeren zal moeten gefchieden , en de hoogstnodige fuppletie, welke wy zullen moeten doen van den importante en onontbeerlyke voorraad van Hout, die by ons voor banden was by den aanvang van den Oorlog < doch thans geheel is^eabforbeerd," en welke door onzen Equipagemeester' op meer dan vier tonnen gouds is gecalculeerd , en zonder welke fuppletie het Collegie , het welk de voorfz. voorraad in den aanbouw heeft ingelfokeri , even zoo veel zoude zyn agteruit geteerd« zullen U Ed. Mog. zelve genoegzaam kunnen opmaaken , in hoe verre wy al of niet in Haat zyn , san onze liquide praetenfien op de Provinciën gedeeld telyk te renuntieeren : waar by wy, by aldien U Ed. Mog. thans niet reeds volleedig genoeg van onze huishouding en directie waren geïnformeerd, U Ed. Mogi nog zouden moeren rappelleeren , dat uit de vooifz. / 40-0-0 de reparatie der t'huiskomenda Schepen , die voor fommige zeer aanzienelyke lommen gelds beloopen , moeten vervallen , en onder anderen voor het Schip Wasfenaar alleen zes en tagtig a negentig duizend guldens hebben bedragen; en, om van alkn niet te fpreeken, voor het Schip Hercules, op niet minder dan zes en dertig duizend guldens worden gecalculeerd, wanneer nog de geheele last van het kostbaare dagelykfe onderhoud van de zwaare Marine, waar meede dit Collegie is bezwaard , en zonder welk onderhoud alle de kosten door de Unie aan de opkomst der Marine geimpendeerd, vrugteloos zyn hefteed, gelyk ook de drukkende intresten der Gelden ter zaake van de gedaane Equipagien genegotieerd , uit de ordinaris Inüomlten moeten worden gehoed ; terwyl het voorts peremptoir is , zoo uit het veifchil der pryfen van ai het nodige tot de uitrusting in de vorige Eeuw , als van de meerdere benodigdheeden in de tegenwoordige tyd boven die tyd , hei geen , onder anderen van de zwaare Touwen aileen , om in de I byzondere details 1 niet  STAAT EN OORLOG. 13? m'et te treeden, veïfchild van vyf Touwen tot zeven , dat nu niet te doen is , het geen toen.te doen was ; en was dit alles niet reeds meer dan voldoende , om U Ed. Mogende zelfs te doen opmaaken, dat wy met geen mogelykheid voor zes en dertig guldens per Man kunnen equipeeren , zouden wy 'er nog kunnen byvoegen, dat het onderfcheid zesr groot is, of'er, gelyk'ten tyde dier bepaaling, een akoosduurende activiteit of eene tusfchenpooiing en ftildand van Equipa e plaats heeft, daar in het eerfte geval het eene liet andere helpt, en 'er in het laatfte geval geen Fondren zyn tot onderhoud van de retourneerende Schepen, en die in het Dok liggen zonder employ, het welk thans het geval is, ten minften met opzigt tot alle de LinieSchepen, en dat de vroeger tyd heeft geleeraard , hoe fchielyk by een ftilftand van voortduurende Equipage de Schepen by gebrek van onderhouding weg waren, en zoo zulks in die tyd kon gaan , toen de panden min kostelyk waren , moeten dezelve thans daar tos te praecieus worden gehouden , en wel zoo veel te meer , naar maate men verre af is van de tyd , doe men kon advifeeren, dat geen Schepen in vreedenstyd nodig waren , om dat dezelve in Oorlog uit de Commercie genoegzaam konden gefuppleerd worden , -tyd, waar men in 1690 , doe de zes en dertig guldens zyn gefixeerd , zoo veel nader by was ; en dat eindeiyk, wanneer de Collegien te min betaald worden, het kort nimmer is te vinden , daar als 'er eenig overfchot is , het niet, gelyk by byzondere Aanneemers, vak in de zak van Particulieren , maar daar , alwaar het andere ichaadens goed maakt, en altoos tot dienst van het Land beheerd word, als 'er anderzints op de huishouding niet te zeggen valt , het welk een point van onderzoek op zig zelve, en ook tegenwoordig onder confideratie is. Waar meede hier van afftappende , moeten wy nog korrelyk beantwoorden de vraag , of het Hout na den Oorlog ingekogt niet met twintig per cent zoude kunnen worden verminderd: waar omtrent wy na ingenoome confideratien van onzen Mr. Scheeps- Timmerman U Ed. Mog! informeeren , dat wy op den geheelen aanbouw meerder hebben verlooren dun geproLteerd ; dat,  34o ZAAKEN VAN. dat, was bet niet, dat wy by het uitbreeken van den Oorlog eene zoo aanzienelyke voorraad van Hout voor handen hadden gehad , toereikende tot den aanbouw van twee Schepen en een Fregat van de grootfte capaciteit , wy de zaaken nimmer zouden hebben kunnen gaande houden, dat wy met onzen aanbouw zoo verre waren gevorderd , dat wy byna al ons Hout, geduurende de; hooge pryfen reeds hadden aangekogt, en dat de Fregatten in de Petitiën zoo modicq zyn gefield dat dezelve heden nog met geen voordeel kunnen worden aangebouwd, doch dat, offchoon het geen twintig per cent van het Hout kan bedragen , thans volgens de .calculatie van onzen Scheeps - Timmerman op den bouw; der grootfte Schepen , eenig avantagie voor ae Collegien zoude zyn. b Wy vertrouwen &c. Edele Mogende Heeren! zullen wy God^lma"d?ebïd' den ü Edele Mogende te willen houden in Zvne hei, lige befcherming. Uw Edel Mogende zeer Dienstbereide, Gefchreeven De Raaden ter Admiraliteit in Rotter- op de Maaze. dam den Was geparapheerd, 3 Maart w. orave van hogendorp 1789. (Onder ftond, Ter Ordonnantie van dezelve. (Wast get.} *j n „ J" VANDER. HEIM. (Lager ftond) Accordeerd, voor zoo veel het geëxtraheerde aangaat, met het Origineel, geëxhibeerd in de Commisfie. (Was get.) b. p. van lelyvuld. Secret. BY.  STAAT EN OORLOG. 041 BYLAGE. Litt. G. 2 Loco. EDELE MOGENDE HEEREN ! By onze vorige vnn den 7 November 1788 verzogten wy Uw Edel Mog. om uiiftel ter beantwoording van het tweede Lid van Uw Edel Mog. Misfive van i Augustus bevorens , het welk inhield een verlangen van onze confideratien op eene geopperde bedenking; „ of niet, daar de Petitiën zoo ten opzigte van de Equipage als van den aanbouw uit hoofde !; van gebrek aan Volk. en duurte van Materiaalen ge, duurende den Engelfche Oorlog , excetfief hoog ge,, lopen hebben, eenige kortinge voor zoo verre na „ het eindigen van den Oorlog geëquipeert en gebouwd is , zoude behooren plaats te hebben, en dus de Equipage wederom op den ouden voet van ƒ 35 per Kop, in plaats van ƒ 40 berekent, als meede lt de halve maand gratificatie in die tyd toegeftaan, 5 gekort; en met opzigt tot den aanbouw na gemelde „ tyd , vermits de aanmerkelyke daling van het Hout het zelve ook met 20 per cent verminderd.** In het eerfte gedeelte van die bedenking vinden wy drie Pointen, die eenige opheldering vereysfchen: X. Of door de apparent meerdere gelegendheid van Volk aan te werven , de kosten van Equipage niet zyn verminderd? a. Of zulks niet kan veroorzaakt worden door de betere pryfen van Materiaalen? 3. Of de halve maand gratificatie niet geheel zoude kunnen worden gekort? Tot opheldering van de twee eerfte Poincten, de meerdere faciliteit om Volk te erlangen, en de mindere pryfen van Materiaalen, kunnen wy eerbiedig voordragen: j. Dat wel is waar , de Maandgelden van de_ Matroofen , wederom van 16 ƒ op 11 en 12 ƒ zyn gebragt, en dat die vermeerdering van ƒ 4 aanïeyding heeft gegeeven tot de verhooging der Equipage kosten van ƒ 36 op ƒ 4°. Maar ™y meenen in ftaat te zyn te bewyfen, dat die ƒ4 zeer noodzaakelyk zyn tot vergoeding der kos- VIII. DEEL. Q len  94i ZAAKENVAN ten van het repareeren, tuygen, beladen en wapenen der Schepen, en wel door de opmerking. 2. Dat volgens de oorf ronkelyke aanleg f 11 zyn toegekend voor Maandgelden , terwyl aan Uw Edel Mog. uit de Byia^en A. zal blyken , dat de fom der Maandgelden , van een Schip van 70 Stuiken en een Fregat van 20 St, (de groote en kleynfte Charter) overtreffen de totale fom der voorfz. ƒ 12. 3. Dat volgens die zelfde fchikking ƒ ra zyn bepaald voor de Kostpenningen , terwyl wederom uk de Bylaag B. manifest zal worden , dat die totaale fom op de Equipagien van voorn. Schip en Fregat zeer na by komt , by het geen effec tive betaald word, welke efleétive betaaling maar by raaming is gecalculeerd, en aan zeer veel wisfelvalligheeden , avaryen en fchaadens is onderhevig. 4. Dat zoo dra een Schip in Equipage gebragt word , het Casque van dat Schip moet worden gerepareerd , waar toe Materiaalen en Arbeidsloon benodigd zyn , waar van geen Calculatie kan worden gemaakt, om de verfchillende Staaten der te huys komene Schepen, dat by voorbeeld het Schip Gelderland, na een Reis in Europa heeft veroorzaakt de kosten van - - - - I ƒ 28000 o o En Utrecht, na een reyfe na | en in de Indien - - | 46:00 c o En beyde nog benoodigd zullen hebben circa ƒ22000:0:0 eer zy weder in ftaat zyn gebragt. Dat vervolgens de Masten en Rondhouten moeten worden gerepareert en vernieuwd , gelyk onder anderen beyde voorn. Schepen omtrent een geheel nieuw Tuyg gecalculeerd word ƒ17000:0:0, en ook de meefte Schepen op nieuw moeten worden gekopert; het welk voor een Schip van 60 St. wel op ƒ 9000 mag blyven bepaald. Dat doorgaans de Schepen by toetakeling een geheel nieuw Touwerk benodigd hebben, en de verdere Goederen by de Bylaag C. vermeld , ge.  STAAT EN OORLOG. 245 gecalculeerd op ƒ 78026": 11: o en ƒ 34405: * 4 : o refpeftive. En dat laatftelyk de Schippers Behoefcens by de Byl. D. gebragt op ƒ 129200:0:0 en ƒ 31294:8:0. Deeze Calculatie der behoeftens is wel gemaakt volgens de eerfte pryfen , van koop en gereedmaaking ; maar wanneer Uw Ed. Mog. letten op de verfchillende foorten der Goed ren, zullen Uw Ed. Mog. ontwaar worden , dat behalven het Gefchut en Scherp, de mee (te Goederen of zyn gefchikt om dagelyks gebruykt te worden, of bederfelyk. Zoo dat gerustelyk de waarde der te huys komende Goederen moet worden gerekent op een £ te zyn verminderd. In de Bylaag E. is dan gebragt een vergely. king van het geen de Staat voor die kosten toekend , gerekend op de vorige ƒ 12 met de augmentatie van f 4 jegens de voorn. Calculatie der kosten , en Uw Ed. Mog. hebben de goedheid het Refultaat in agt te nemen, y. Moeten wy Uw Ed. Mog. voordragen , dat voor de aanwerving op de Petitie zyn, of worde gebragt, eene gratificatie van 2 maanden , en wel om deeze twee redenen. A. Om te gemoet te komen aan de voorfz. kosten benodigd tot het repareeren, en gereed maaken van Schepen. B. Om daar uit te vinden de kosten der Maandgelden en Kostpenningen geduurende den tyd van aanwerving tot de compleetheid, want volgens Refolutie van H. H. Mog. 23 Oétober 1778, is het tydftip van begin der Gelden die wy vraa. gen kunnen, gefixeerd op de voltalligheid; het Fregat de Hector by voorbeeld is laatftelyk tot de aanwerving van 100 Man bezig geweest van 1 Ottober 1788 tot 22 December, en tot de ver. dere van 3 January 1789 tot 15 April daaraanvolgende ; dus hebben de Maandgelden van de eerfte aanwerving tot onze privativé lasten gelopen 2 m. 22 d., en die van de tweede aanwerving boven de 100 Man 3 m. 12 d.: die der Kostpenningen van 23 Ottober 1788 tot 22 De- Q a cem-  *r4 ZAAKEN VAN cember zyn 2 m. over 100 Koppen, en vervolgens van de tweede aanneming 3 m. ia d. Het tweede gedeelte van voorfchreeve bedenking omtrent de kosten nodig tot den aanbouw van Schepen , en wel uit hoofde van de aanmerkelyke daling van het Hout , zyn wy in ftaat vry volledig, op te helderen. Wy hebben ons laaten geven zeer uitvoerige Lyften van het benodigde Hout voor Schepen van verfchillende Charters, en wel van Balken, Knien, Crommers , en blaauwe Planken, wy hebben dezelve zoo als zy benodigd zyn voor een Schip van 70 St. en een Fregat van 24 St., door een Makelaar tot de waarfchynelyke pryfen Bylaag F. by aankoop laaten calculeeren, en wy nemen de In 1' 3' vryheid ons tot die berekening en het declara. toir van den Makelaar te refereeren. Uw Ed. Mog. zullen uit dezelven opmerken, dat het benodigde Hout voor een Schip a 70 St. gecalculeert word op ƒ "243783 en van een Fregat ƒ 06220. En dus zeer aanmerkelyk en opbeurend vinden dat in 1771 voor Hout van een Schip van 70 Stukken gerekend is ƒ 2iccco, en voor een Fregat ƒ 61000. Gelyk aan Uw Ed. Mog. zal biyken uit het detail der fomma van ƒ 381000, en ƒ iop.'joo die in de fuppletoire Petitie van Oftober 17S1 is gebragt, Copielyk hier nevens gevoegd fub Littera G. vervolgens befluyten, dat ook dit gedeelte van de by Uw E/ Mog. geopperde bedenking v\ezentlyk en in faclo is'nagegaan en opgehelderf. En wanneer wy Uw Ed. Mog. verder voordragen dat de kosten van aanbouw wederom merkelyk vermeerderd zyu door de noodzakelykheid, waar in wy gebragt zyn , om niet alleen Metaale Roerftellen te gebruiken , maar ook Kopere Bouten in de Casques der Schepen te laaten liaan, om voor te komen de verfchrikkelyke en nadeelige Effecten, die de Kopere Huyd zoo noodzaakelyk voor de bezeildheid der Schepen, op het Yzerweik der Schepen doet, dan zullen Uw Edele Mogen» de onherroepelyk bevestigd blyven, dat de in 1781 ge. cal-  STAAT EN OORLOG. 245 ca'culeerde kosten meer clan toepasfelyk ook op de jeeensvvoordLe tyden zyn. Hier m;ede, f fidele Mogende Heeren, bevelen wy Uw Edele Moi gende in Godes heilige protectie. Uw Edel Mogende goede Vrienden, fAmfterdam De Gecommitteerde Raaden ter 3 Juny Admiraliteit. 1789. Geparapheert, G. EEELOSNYDER. (Onder ftond) Ter Ordonnantie van dezelve, e (Was get.) C. 8ACKER. CZé (Lager ftond) Accordeerd met het Origineel, geëxhibeert in de Commisfie. (Was get.} B. P, VAN LELTVKUO. Secretf Q 3 Litt; x  ï4« ZAAKEN VAN Litt. A. De Raad ontfant wegens Maandgelden voor een Schip van 70 St. met 550 Man Equipagie & ƒ 12-00 *s maands ƒ6600 0 0 in 16maanden. 105600 oio Voor 1 Fregat van 24 St. met 16c Man Equipagie a ƒ 12-0-0 's maands - | ƒ j^aofolo in i6maanden.| 30720)0)0 Litt. B. De Raad ontfant wegens Kostpenningen voor 1 Schip van 70 St. met 550 Man Equipagie a ƒ 12-0-0 's maands - | ƒ66001 oio iniómaanden.J 105600! ojo Voor 1 Fregat van 24 St. met 160 Man, Equipagie a ƒ 12-0-0 's maands - \f iQ2o|o|o inxömaanden.j 30720/0)0 De Raad betaalt voor Maandgelden , voor 1 Schip van 70 St. met 55° Man Equipagie 's maands { ƒ71711010 in 16 maanden.|ii4736|o| o Voor 1 Fregat van 24 St. met 160 Man Equigagie 's maands - I ƒ 2332I0I0 iniömaanden.' 37312)0(0 De Raad betaald voor 1 Schip van 70 St. met 550 Man Equipagie Kostpenningen ƒ5830 00 Ligtergelden 247 10 o Diverfche on kosten per Declaratie per maand . . 400 o o f 6477 io'o m 16 maanden. 103640 oj© Voor 1 Fregat van 24 St, met 160 Man Equipagie, Kostpenningen ƒ1696 o o Ligtergelden - 72 o o Diverfe onkosten perDeckv claratie's md. 120 00 ƒ 1888 0 o in 16 maanden. 30200 00 Litt.  staat en oorlog. S47 jjtr. C. Calculatie der nodige koeten tot het tuigen en gereed maken van Een Schip van 70 Stukken, en een Fregat van 24 Stukken. Touwwerk - - /4493Ö o 0 ƒ17056 o o No. 1. Blokwerk - - 94°° 0 o 5200 o 0 No. 2. Ankers • - 6306 o 0 2686 o o No. 3. Eyfere Ballast - - 11040 0 0 6240 0 0 No. 4. Klaarmaken en tuigen - 3118 2 0' 1784 12 0 No. 5. Tonnen, Boeyen en Putfen. - - - 87 12 0 45 16 0 No. 6. Goederen van Invent. - 3J38 17 0 I393 6 jj ƒ78026 11 ©ƒ34405 14 0 q 4 'i 9v*  2-»s ZAAKEN VAN L.C.i.Touwerk voor Schepen. 70 St. 20 St. Tot het (laan van de ondergaande Articulen als: Want Stagen , Schietgoed, lopend Touwerk, Strop- ' Enden,'t woelen der Masten , zwaare Touwen', Cabel - Touwen , Paarde- Lynen, Werp - Trosfen , Cabellargaas, Boeyreepcn, HTk C'iS '"-fdigt ~ 548 Schip fg 208 Schip $ t Schip jg op/ 82-0-0 - /4493Ó-0-o ƒ17050 0-0 Gercekend op de tegenwoordige Pryfen, als De Koningsberger Hennip - ƒ 84 0 0 De Riga - - 76 0 0 De.Petersburger - 66 0 0 Voor het Slaggeld - - 10 o o En voor de Lynen 'er onder begreepen « 15 0 0  STAAT EN OORLOG. 249 Litt. C. 2. Blokwerk. Voor Schepen van - 7° St- 20 St- Aan Blokken van differente groote in het Tuig , de juffers in het groot, Fokke-, Bel'aans .en Stengewand, als meede de Schalm-Juffers voor de Marlen , de laaften met het yzer Beflag, Metaale Bosfen, yzerè Nagels; tot verfcheide van de Blokken, de Blokken voor deGefchut-Poorten, het Yzer tot het beflaan van Stenge-, WindReeps- en Katteblokken, de Metaale Bosfen en Schyven van Schilpadden Kraanbalken &c. - ƒ9400-0-0 ƒ 5200-0-0 Litt. C. 3. Ankers. Voor Schepen - i 7°St. h 20 St. 5Z\vaareieder- 5500 ffi 5 Zwaare ieder - 2200 g a Werpen famen- 1500 2 Werpen - - 750 a/2oPr.ioofg- /5800 0 0 a/2oPr.iootg- ƒ 2350 o o 7 Stokken - . 506 0 0 Stokken - 336 o o ƒ6306 0 ƒ2686 0 0 Litt. C. 4. Eyfere Ballast h f 30 d'100 fg Voor Schepen van —- 70 St. 1 20 St. 92 Lasten. I 52 Lasten, ƒ 11040-0-0 / 6240-0-0 Q 5 Litt'  «5<= ZAAKENJAN Litt. C. 5. Het klaar maken der Tuygen Ffc. Voor Schepen van - - 70 St. ao St. Voor hetftroppen der Blok ken, het Schietgoed , . Stagen , en Wand klaar maken, met 30 Sjouwers, Commandeur en ViceCom- mandeur - 11 week. ƒ1729 4 0 7 week. ƒ1110 &0 Het toetuigen en Kiel klaar maken - 14 dagen. 366 10 0 6 dagen. 157 0 0 Het pompen geduurende't kielen nagt en dag gefteld op 10 dagen en 10 nagten 40 Man. 708 0 0 20 Man. 360 0 o Het op fy winden en weder op laten gaan de difcrente reyfen by malkanderen op twee dagenP, en dan genomen het Volk dat 'er nodig is 't Schip op de > Kiel te bren- r gen - - rSoMan. 314 8 o 90Man. 157 12 o j ƒ3118 a'oj ƒ1784 12(0 Litt.  STAAT EN OORLOG. «51 Litt. C. 6, Tonnen Boeyen en Puizen, Caj» Voor Schepen van 70 St. 24 St. Tonnen Boeyen - 4/15 ƒ60 0 0;4/ 8 ƒ32 o 0 Teerputzcn -12 ii 13006 i§ 900 Spoelputzen f 12 ióSt. 9 12 o 6 i6St. 4 16 o (ƒ87 12 0 I/45 16 o  «52 zaaken van Litt. C. 7. Calculatie van kosten van het geen tot den Inventaris der Schepen van- 70 en 24 Stukken behoord, voor zoo ver het departement van den Timmerman betreft. /u >3M 24 St. «f^+L'U > ~'iSr° -/Ti o o 22oDcelcntotdeGarneering 176' 0 0 100 80 o o 1 koeraen . . ao c 0 _ - 14 o o 1 Loole dito - . 20 0lo 14. o 1 Dito Boven - - l6 J0 _ 10 oj o 1 Roer-Mal . . 3 Ql0 a 8 Betings-Bo.uts - 4o 0 o _ 16 0 o 2 Tafels en vier Banken- 16 0 o — 14 o o 1 Nagthuys - - .400- i2 0 o 74 Windboomen - I53 0o ,2 38 g o 1 Barkas . . 700 o o L —. 0I 0 1 Chaloup - - 4oc o o _ 370 o o 1 Hollandfche dito - 350 o p — 350 o o 1 Laboerlot - - 275 0 0 _ Q Q 1 Groote Bramfteng - 80 0 o _ 60 c o 1 Voor dito - , - 70 o o - 50 o o 1 Groote Bram-Raa - 60 0 o — 40 0 o 1 Voor dito - - 50 o o — 30 o o x Sch.yfBlinde.Raa - 50 o o _ o °o o 1 Lrroot boven Bram-Raa 12 o o. 600 I Koven Kruys Raa - 700— 600 1 /oor bóven Bram-Raa 9 00 _ 5 o| o 3 Onder Leyzeils-Raas - 9 o o __ 4 4I o 5 Boven dito . dito - 13 l5 0 — 500 4 Bram dito . dito - 7 a o — 340 5 Boven LeyzeilsSpierèn 100 ó o — 42 10 o 1 Giuk voor de groote 7 Bezaan • - 30c 0 o _ 100 c 0 2 i rommelltokken - 22 0o 1100 1 Spoelpomp en toebe hooren - - 42 0 o _ 34 o 0 1 Spinwiel en toebehoo- ren " - 5oo-_ 500 ƒ3138 17 o — ƒ1393 6 o Cie.  STAAT EN OORLOG. nJ3 t%t. -D. i. ; : ■ Viering vah kosten over de Schippers, Confiapels en Scheeps-Corporaai's, en Timmermans Behoeftens, voor eert Schip van 70 Stukken. Voor een reis van zestien maanden. Schippers Behoeftens. Aan Rondhout - .ƒ178718 0 Zeylcn - - 14215 0 0 } Vaatwerk : - - 5141 c c Ylagwerk - - 1565 00 ■ . Slagverband - - 432 o o Nieuw Touwwerk ,- 5959 o . 0 | Blokwerk • • - q7g\ 5 o < ïzerwerk | - - 1000 16 & iioper-, Loot- en Blik- * werk - - 512 13 c' Divcrlc Goederen in 1 , zoorten - - 2160 5 0 f 33743. 16 o Confiapels Behoeftens. Aan Gefchut - - /47367j 4 c . Rondfcherp - - 79 64] o o. Langfcherp - - 745 12 cr Rolpaarden - - 4091 00 Buspulver - : - 22050 o o ; Laad-Gereedfchap en divers Houtwerk - 2661 18 c Yzerwerk - - 663 12 o : Koper-, Loot-en Blik- werk - ■• 556 13 0 Diverfe Goederen in zoorten - - 1700 o ei Nieuw Touwwerk - 335 6 ol Halffleete dito - 286 o o Blokwerk - - 85 2 o Gefchut, Nood- en Inhaal- Talus - - 2466 c o 1/90972 7 O Scheep s  *J4 ZAAKEN VAN Scheept Corporaah Be- f I i hoeftens. \ \ Aan Donderbosfen , Ge- ' weeren enPiftoolen ƒ 1738 o o Sabels enHouwdegens 270 o o Enterbylen en Pieken 115 o o Grenaat- en Patroontasfen , Cordonrie men en Port Epées 547 15 o Snaphaanen-enPiftool- kogels - - 134 2 o Patroonpapieren en Vuurfteenen - 25 13 o Trommels en Toebe- hooren - . 65 12 o Amaril en Boom Oly- 33 10 o Bank- en Handfchroeven en diverfe Materiaalen - - 246 15 o ' — ƒ 3176 7 o Timmermans Behoeftens. AanSpykers - - f 202 o o Huydkoper, dito Spykers en graauwPapier 383 o o Yzerwerk • - 38 12 o Diverfe Houdwaaren 604 2 o Werk, Pik, Mos en Kleinigheeden - 169 16 c ~~ / i397liof o ƒ1292901 oj 9 Cit*  STAAJT EN OORLOG. 255 Litt. D. 2. Cierin? van kosten over de Schippers, Con. flapels en Scheeps-Corporaals , e« Timmer, mans Behoeftens, iwr ff» jc/wp y«» 2$ Voor een reis van zestien maanden. Schippers Behoeftens. I I J Ajan Rondhout - - ƒ 434 6| o Zeyïen - - 6263 c o Vaatwerk - - 1581 c o Vlagwerk - - 1116 10 o Slagverband - - 288 o o Nieuw Touwwerk - 1824 o o Blokwerk - - 586 16 c Yzerwerk . - 543 14 0 Koper , Lood- en Blik- werk - . 363 15 o, JJivene Goederen m zoorten - - 1436 9 0 ^ a * 7 t> i r A4437 IO o Confiapels Behoeftens. Aan Gefchut - - ƒ 7816 o o Rondfcherp - - 954 10 o Langfcherp - - 143 16 0 Rolpaarden - - 877 o o Buskruyd - ■ 2406 o o Laad - Gereedfchap en Houtwerk - - 667 1 o Yzerwerk - - 203 7 0 Koper-, Loot- en Blik- werk - - 154 11 o Diverfe Goederen in zoorten - - 538 6 o Gefchut enlnhaal-Talus 546 o o Nieuw Touwwerk - 105 o c Halfïleeten dito - - 9c o o Blokwerk - - 29 10 0 V" -I- ƒ14531 1 o Scheept-  £5<5 ZAAKEN VAN Scheefs • Corporaah Behoef- \ tens. Aan Donderbosiën, Gewee- ren en Piftoolen - ƒ 848 o o Sabels en Houwdeegens 135 o o Enterbylen en Pieken - 55160 Grenaat-,Patroontasfen, Cordonriemen, &c. 269 iq o Snaphaan-' eri Piftool- ] kogels - - 60 o o Patroonpapier'errVuur- fteenen - J 13 15 o Trommels en Toebe; hooren - - 32. 16 o Amaril en Boom-Oly - 1720 1 Bank- Handfchroeven, Vylen, &c. - -; 160 19 o rL Li * f18 o ' 1 immermans Behoeftens. AairSpykers - - ƒ 122 5 o Huydkoper, Spykers en grauw Papier - 175 o o Yzerwerk - - 28 12 o . Diverfe Houtwaren • 320 T o Mosch, AVerk, Pik en Kleinigheeden - 87 1 o —/_732i9 o /~31294 8 o Voor 1  STAAT EN OORLOG; «57 Litt. E. i. Voor kosten van Equipagie word by den Raad ontfangen. 1 Voor i Schip van - 70 St. Van 550 Man a/16-0 o - ƒ 8800 0 o Iniömaandenj 14080000 Van 500 Man . a f 160-0 - ƒ 8000 c o Iniömaanden 12800000 Van 400 Man £1 ƒ iö'O-o - ƒ 6400I0I0 In 16 maanden jo24oojo|o ■ VEI. DEEL. R Litt. Voor Equipagie kosten word by den Raad geimpendeert. Voor 1 Schipj van 70 St. In 16 maanden ——■ ——— TouWerk - ƒ44936 0.0 Blokwerk - 940, ojo Ankers - 6306 op Eyfere Ballast 1104c op Klaarmaken en Tuygen 3118 2 0 Tonnen, Boeyen en Put- zen - - 87120 Goederen van j den Inventa- I ris - - 3i38 I7p Schippers behoeftens - 33743 JOjo Conftapels di to - - 90972 7 0 Scheeps Corporaalsdito- 3176 70 Timmermans I I dito - - 1397J10 o |/2073l6'n'o  958 ZAAKENVAN i Litt. E. 2. Voor kosten van Equipagie word by den Raad ontfangen. Voor i Fregat van - - 24 St. Van 160 Man a /'16-0 o f 2560 o o Ini6maanden 4^960 o o Van 150 Man &ƒ 16-0-0 - 240c < O In 16m.aan.den 38400 o o Voor Equipagie kosten word by den Raad geimpendeert. Voor 1 Fregat j van - - 20 St. in 16 maanden —— — Touwwerk - ƒ17056 o o Blokwerk - 5200 o o Ankers - 2686 o 0 E\fere Ballast 6240 o 0 Klaarmaken enTuygen- 1784 ia o Tonnen, Boe yen en Pu: zen - . 45 16 o Goederen van Inventaris - 1393 6 a Schippers behoeftens - 14437 10 o Confiapels dito - - 14531 r „ Scheeps Corporaalsdito- 1592 18 o Timmermans dito - - 73219 o /65700' 2] o  ILitt. F. I. é i f ( i Blaauwe Blanken voor em Schip]* 74 Stukken, Bkmm PMe>1 mr een Sch'ï * ™ Stukket!> Van tfduim. Tranfport. . , . . ƒ39425 o o 54 Voor Wegers in het ruim. Van $ dmm' i4 Voor^Balkweger voor 't Halfdek t ^ak en Loop- , 3a Voor de vulting tusfchen de Halfdeks-Balkweeger en! 14 Voorhouten oP de Bak, lloop!gang en half ? ,0 vStl^W^ Kogel-Bakken. t «Ptor^ 1 £ f *£S* -ken-Halfde, > vZc? forS^» en Hu, | * £ ^ * barkhouten. 46 Voor de Buitenhuid. J | „2 Voor è Ankeryoermg. 1 Voor de Bezaansruste. ; ■'■ - ' 3 Voor Lysten in de Vertuining. 40 '" ' ' " ' " ~ —— / 35 o of 5075 o 0 t*n _ *£i r Pan 3 duim. 15P . ■ ■ ..—■'! ƒ75 o o ƒ11925 00: * ^« a diL 1 ! : 4 Voor dt Middenfchotten in de Kogelbakken. yan 4 ium' \ ' „S Onder de Hek-Balk op 't Onderdek. 9 Voor de looze Kiel 4 Voor de Kluis-B°rden. 6 Binwïrden°P * *" *» * ^N8* ^ , ^ " Vooï £^ £ Kut. " Galj°en' ï Tegen de agterfteven. ]° °Pde <5> } Halfdek; xr 6 Voor de kromme Center. 1 " Binten onder de Lyften van de Vertmningen. 74 Voor Wegers in het Ruim. j< G 14 Joor de Onderdeks-Poorten. 110 Voor in het Onderdek. ! * ^oor de ?°vf£d?s dlto" 2 Voor Scheerftokken op 't Halfdek. I ! ? V°°r de WultT dlt0- 30 Voor Ribben voor de Koebrug Onder- en Boven- 62 ■ " -JL , dek. f 02 ' "~ — - • ' f25 o 0/1550 o o 10 Voor de vulting Tusfchendek en de Zetgang van 't " 1"~ Onderdek. - „ . , . ,., ,. 1/46050 o o 12 Voor de Zetgang Halfdek en Bak. m' S^V^ ** 2 ?H $C mef I 5 Voor de Ribben voor de Rooster - Luiken en Luiken ™Zlgihffinnen wel van de Balkjn af' tusfchen Deks. ^ j ^u^en gezaagd daar de Balkplaaten van gezaagd wor- 4 Voor de Pisbak onder de Kluisgaten. den* 280 Voor de Buitenhuid. 1 Voor de Zitting in de Hut. j 550 1 ' -' ——' 1 ~ ƒ50 o o ƒ27500 00 - i I V 39425 00 1 (Was get._) noos van amstel , Jacobs cornelisz. Makelaar,  1 , , , ,, feng ! dik / breed / t Knien bettooaiga voor een Schip h 74 Stukken, f ■■' voeten.) dm. dm. 1 Agter op de Knaap —— ——. —— 22a24 H n0\ 1 Voor op de Kiel tegen de Voortleven ■ .— — 20 I a2 2g 3 Voor Wurpen in het Hek -■- ■■ » - »« 18 20 I4 28 12 ^oor Buikftukken ■ ■ ' - ■■ ■ 20 24 15 26 62 Derde Zetters ■ ——■ —— 20 23 13 23 24 Voor de Draailpanten, < en in de agtergaten • . | 20 13 22 l 1 Voor een Slemphout . ■ - .1 - 20 „a 24 > 6 Voor-Wurp _ . jj ao i8 ■ 2 Voor-Hek • 14 25 2o 26 binnen 2 Tegen de Wulff-Balk —■ 1. ■ J_ 12 18 Wink.52 Tegen de Onderdekfe Balk in 't Ruim —. M 24 15 26 1 Voor het Fokkefpoor - . ,0 22 „a „a 18 Zitters op zy van de Kattefpooren - , —, 2"0 a. I5 a0- 2 Twillen in de Piek . ■ . ■», ■ . ,, .L 21 15 24 4 Banken in de Boeg onder 't Dek —« ,, —, L0 24 15 24 J 's53- /120 —- j/30360 o o U Tusfchendeks aan de Bovendeks-Balken ——. ■ Ia i4 10 i6~ 76 Aan de Halfdeks Baks-Balken en Loopgang . , I2 I4 8 14/ 12 Aan de Huts-Balken - - ,_ iC 11 7 13 ( 1 Voor de Vlaggeftoks ——. „- . ia .„ I3 ir5J — 70 —■ xooio o 1 Voor het Woelingknie I2 jj l3 . ^4 J |3'5- . ... 40 — 1400 o 0 4 Slooi-Kmen 21 u 2.-. •4 Voor de groote Regelingen —. , . 18 — 13 16 > 2 Voor Drukkers onder de Kraanbalken _ , ^ .„ 2i a4j I0* xr „ 100 — 1000 00 2 Voor Ruggeltakken agter op de Leeuw —— », o — n i2"l 38 Op de zes Rusten . —. . g $ g > 48. ^8 Voor Lysten op de Gaandery 8 I2 H 24J 20 960 o o 533 • I 'f45690 o o Zoo er een, vierde van 533 een Snee kan veelen, dat 'et twee plaa'en ' * [van gezaagd kunnen worden, zoude men genoeg hebben aan 408 Kniën. ' ' l BovenftaandeEike Knies,op verzoekvan den HoogEd; GdJt^EtoF* caal J. C. van der Hoop , naar myn beste weeten, en Pryscouxant, 20 naauwkeurig my mogelyk was berekend. Amfterdam den 14 Apnl 1789- (Was get.) ploos van amstel, Jacobs coRNUUz., Makelaar.  'Litt. F. i. \ lang j dik breed lil Balken benoodigd voor een Schip a 74 Stukken. voeten, dm. dm. I 4 Gezaagde voor de Kiel rn —-— — 52 a54 25 25 4 dt. dm. ƒ828 o o __ ƒ 3312 o o 0 Of vyf *—— —— .. 43 +5 25 25 687 o o — — 3435 0 o 4 Voor het Kolfum 1 ' — — — 4° 5° 15* 25 435 o o — — 1740 o o 28 Onder Deks ——■—■ • • - 36 4.8 16 18 —— 302 o o — — 8456 o o 10 Voor de Koebrug ■ " ■ * •" :.* 40 44 14 14 201 00 — — 2010 0 o a8 Boven Deks ——— * ,. 32 42 ui 14 148 o o — — 4144 0 o 1 Voor de Plegt • 34 — 12 12 124 o o — — 124 0 o 1 In het Galjoen — - - ■ . 24 L 10 11 - ■ 66 o o — — 66 0 o Ruig* Balken. ï Voor de Voortleven 11 ■ — —~— «-H 44 (5 25 28 2 dt. dm. 388 o o 388 0 o ï Voor de Agterlleyen $ —. - ■ ■ ■ 40 L 25 28 350 o o — — 350 0 o 1 Agter op de Kiel voor een Knoop —— 50 [5 25 25 . ■ ■ 406 00 — — 406 0 o 1 Voor twee Judas-Ooren _ -——- . ■ —-— 45 ~ 26 26 —— 380 o o — — 380 0 o 50 Voor Weegerplaaten ia; het Ruim ■ «„ ■ — . • - 40 50 24 24 - —■ 324 o o — — 16200 0 o 10 Voor Weegers van het Onderdek - — 40 p 26 28 409 00 — — 4090 0 o 14 Voor Lyfhouten en Setgang op het Onderdek . ,. , , -—,— 40 50 24 24 324 o o — — 4536 Q 0 10 Voor Weeger en Lyfhouten van het Bovendek •—~— ■ » «<- • 40 50 24 24 - 324 00 — — 3240 0 o 5 Voor de Setgang op kt Bovendek »■ ■ » — 4o J0 24 . 24 —— 324 o o — — 1620 0 o 4 Voor Speenen !' >•"•"• ■ - - 30 .32 24 24 ■ 223 00 — — 892 0 o 8 Voor Scheerftokken voor het Onder--ea Bovendek ■ -— 40 56' 24 24 ——- 345 o o — — 2760 0 o jo Voor Halfdeks en Bafebalken te -zaagen ■■■ > 30 40 24 26 • ■■ 273 o o — — 2730 0 o 5 Voor Visfers voor de drie Masten —. ... —j— 30 4o 24 28 294 o o — — 1470 0 o 4 Voor de Gang naast de. Lyfhouten tusfchen Deks —— 40 46 24 .. 24 «—<-. 31c o o — — 1240 0 o 5 Voor Carvielhouten voor Koebrug en de Dekken . 40 4o 24 24 —— 288 o o — — 1440 0 o 5 Voor Klosfen te zaagen tusfchen de Balken aan Boord ——- 40 40 24 24 ■1 288 00 — — 1440 0 o 1 Voor Lysten «gen de Loopgang-- 52 54 18 18 214 o o — — • 214 0 o 15 Voor de onderfte Banhouten . » 44 52 24 26 ■ 374 o o — — 5610 0 o 15 Voor de Gangen open onder de-Barkhouten « —,„ ■.,» 40 50 24 24 ■ "■ ' 324 00 — — 4860 0 o. 10 Voor de bovenfte Barkhouten ;•<< >*• ** _ 40 50 24 24 " "* 324 00 — — 3240 0 o 6 Voor de Lysten in de Vertuining en van agteren • 44 50 24 24 ■ 338 00 —- — 2028 o o 3 Voor de zes Rusten —— - j >« 36 40 24 28 ■ 319 00 ~~ — 957 o o sl6o 44 Overzeefche voor Bufkihikken —" .. " -—— 36 38 20 524 - 222 o o — —- 5328 0 o 6 Voor Stutten en Slytei ■■ ■ ——— ( —— 36 38 2o 24 '— 222 o o — — 1332 o o jqo Balken. ƒ ƒ 90038 o o Crommers- 670 35 0 o . { I I \ 1 Knies — , ASógol ^ a ) 1 / 11/ '-Wanfeen «-/ 46050 o o J ƒ248813 o o Bovenftaandt Eike Balken, op verzoek van den Hoog Ed. Geftr. Heere Fiscaal J. C. van der Hoop, naar myn beste weeten, en Pryscourant, zo naauwkeurig my mogelyk was berekend. Amfterdam 14 April 1789. (Was get.) PLOOS VAN AMSTEL , JACOBS CORNILISZ., Makelaar.  'lang dik J breed « » Crommers benoodigd voor een Schip a 74 Stukken. mtttn. "dm. dm. I 1 Voor de Hekbalk ——. 1 Voor het Dekwurp «, „ 34a35 T14 28 4 dt. ƒ333 0 0 — — ƒ 333 0 0 . 1 Voor het eerfte Wurp ■ > - . " 3o "~ * 28 ' 3*3 00 — — 3I3 0 0 3 Voor Kalven in het Hek 28 "T J3 2J — 255 0 0 - - 255 0 o 1 Eshout voor twee Rantfoenliouteri ' ït , TL 26 2 dr' 135 0 0 ~ — 405 o o . 12 Voor Buikftukken , ' ~. 24 ^ ^ 25 190 0 0 —. _ 190 0 o "2 vZ eeSrsS5?en fe BuMukkcn 01!ÏHe W*¥™ ~ 3 S Te t Ut %) o° °0 - Z Tnl o° o 96 Voor tweede Sitters V. ' ' 18 20 15 20 142 0 o —• 4544 0 0 32 Voor derde. Sitters ' 20 %°, 144 20 —— 145 0 o — — 13920 0 o 60 Eshouten voor 96 Opftotten * *° 14 20 161 0 0 ~ ~ 5r52 0 o 24 Voor Keephouten tusfchen de Draaifpanten ZZL Z 3° \\ , H 2 dt* l8o ° ° Z Z 10800 0 - ° 12 Voor vyf Draayfpanten ' 3 23 158 0 0 — — 379a- 0 Q 8 Eshouten voor de Draaifpanten T 3° " 23 158 0 o — — x8o6l 0 ölKluishouten P ■ - : 20 3° 24 24 180 0 o - - I440 0 Q , 16, Eshouten tusfchen de Oorftutten en Kluis houten , 2J 30 ^ 28 254 0 o - ^ '0 0 , 3 Voor Wulfltutten ■ ZZZ ' 116 0 1760 0 0 4 Voor Stutten tusfchen de Wulf en agterfte Dbaifoaöt £ g 26 2f 0 o - - 750 0 0 4 Voor Kalven onder het onderfte Wuro 20 22 24 24 — 151 0 o — — 604 0 0 Q Voor Kattefpooren P . 14 16 24 24 108 0 o 432 0 0 . 20 Voor Steunders . ' 3° 34 18 28 4 dt. 4.04 00 — — 3630" 0 o 3 Voor Dekbanden en tusfchen Banden 22 14 16 a dt- 61 0 o I22o 0 o 2 Voor de Halfdeks en Hutsbalk die agter in de Wiüfllukken komt 7 3o ~* 283 0 o — — 849 0 o 3 Voor Hutsbalken & wayussn Komt. *~ . 2Ö- 3o 24 a8 23500 — , =- , 47o 0 0 14 Voor Hangers boven de onderdeks Poorten ■ 7 "~ 30 34 24 26 ——- 250 0 0 — — 750 0 o 8 Voor Kalven tusfchen de Inhoutén agter de Ruster 20 2 2 24 24 — *5» 0 0 — — 1118 0 0 2 Voor Kraanbalken : - 20 22 24 24 — 152 0 0 — — 1216 o 0 1 Voor het Kalf dat op den Kraanbalk komt -. *" ' 20 20 20 24 4 dt. 240 0 0 —- —. ■ 48o 0 . 0 3 Eshouten voor het Onderknie , ~' 20 24 20 24 ■ 264. o ol — — 264 o 0 2 Regelingen en Kluiten in het Galjoen " —-. " 20 30 24 30 450 o 0 — — 1350 0 o 4 Voor Inhouten in het Galjoen ,r ~ ~ 12 *4 *4 16 2 dt. 36 o o — — 72 0 0 » 1 Voor Beffen onder de Kluisgaten ■ ^ '~ 12 12 12 14 * 25 o 0 —• — 120 o o I 2 Voor Klompen op de Gaandery T .■—-— 14 — 23 26 1 105 o o — — 105 0 o 1 Voor twee Lyven voor twee Spillen - r " 10 ~ 14 *8 ' 31 0 o — — 62 0 o "~ 3° 3i 25 25 . 238 0 o ~ ~ 238 0 o Zo° 'er een vierde van de 400 een fneê kan veelen dat 'er twee Crom- ? 67035 0 0 mers Plaaten van gezaagd zouden kunnen worden , zoude men eenoea: heh- I ' " Jben aan 300 Krommers. ' ö W 0 1 l (Was getO ploos van amstil, jacobs cornelisz, Makelaar. vveeten, en Pryscourant, zo naauwkeurig my mogdyk was' Sb? ^89?^" ^  Litt. F. 3, ii. ' I I f l BJaauwe Planken voor ten Schip * a4 Sfukhn. \ Waatme Winket, voor een Schip è 24 Stukken, t l ' Fan 4i duim. Tranfport L .1/8iSo Q\ t Voor Wegers in het ruim. ! ,. r fan «f duim. \ t V oor Lyfhouten op het Onderdek. 16 /oor Wegers- in hst Ruim. i> Voor den Zetgang op het Onderdek. j FusfchendTeis in 1 Middepark 4 voor Scheerftokken op het Onderdek.. i 1 2 YToor Balkweger voor 't Halfdek en Bak x « V oor de Balkwegers voor 't. Bovendek. f v oor Lyfhouten op 't Halfdek en Bak 0 Voor Lyfhouten op het Bovendek. • 3 . voor de Voeten en Leiers voor dc Coinbuis » Voor den Zetgang op het Bovendek. J • oor Rooster-Luiken in de Kuil vr°0r 5cheerftokken op het Bovendek. 3 /-or Ribben voor- Bekken en Luiken : * Voor de Ryswaringop het Bovendek. I Yr00T ZittinS en-Borstbank in de CaMt 1 Voor twee Striemen in de Kuil. ( % Voor de Gang op 't Barkhout ' « , 00r de onderfte Barkhouten. 8 Voor de Gang ouder 't Barkhout ö Voor de bovenfte Barkhouten. —, 3 Voor dc Visfers voor de 3 Masten. 62 — * - -1 1 " / 35 o o ƒ 2170 j o o 0 . , ' i /7S. o o ƒ 6000. o * 5 Voor de boze Kiel. ^ 3 ^ ! *» 4 *fe 4J daa^ deBuikRukkeningeiaten worde, ; * X°?T We£ers J" het Ruim. J Achter tegen de Achterfteeven * Achter-Scheerftokken op het onderfte Dek. * Voor de Pomp, zo Schotten en Koelbakken in Vp „;™ 5 Voor den Vloer in de Combuis. 16 Voor de Vulling tusfchen Deks,ScnToTnBflflr^• « Op den bovenkant vau den Zetgang op 't Onderdek. ~ ■ ' en Z^™S- denBalkweger 4 Voor de Groote- en Fokke-Rusten. ^ Op den Zetgang op 't Bovendek / Voor Lysten op zy en agter. 8 Voor de Plantfiering op 't Boord Voor twee ScheerRokken en op 't Halfdek- 2 /oor dc R'tdekzels in de Kuil. 43 , . 3 7oorf dLHpTsba^ ~~ ~~' fJ? 1 Z fHl° 0 0 2 ^oor de Kluisborden. TrunsporteweQ r — . . sRjr ~~ r48 Voor de Buitenhuid. 7 0150 0 0 30 ioor de Breêgang en Vertuining. j , 1 V oor de Luiwagen, r 1 Voor de Bezaans-Rusten. 1 4 Xoor ** Roofterwerk op 't Halfdek en 't Galjoen. a Voor het holle Wulf en Poorten. ^J001* : j 2 Voor Ankervoering. i91 ' 4"~ ' f S1)' O ' o f 7275 O o I j NB' Pe PIa"ken van at en 2 duim die men noodfeheeft ' " ' " '/J?3PS °\ 0 ' 1 1 | i J | w™JeC^ WeI °P ?y van de Balkplaaten afgezatg*'' -v"-ul'*ul"t biaauwe Eike Planken op verzoek van d H u uaauwkaurig ffly mogelyk was berekend. Arnöcrdam 14 SeSt^p?^ Fiscaal Van der HooP> naar be** weeten, en Prys courant, zo (Was get.) *L00S VAN Amstkl, jacobs coRNtusz. Makelaar,.  v •- , ,. , ~ . lang f dik f breed ff f i Kntem benoodtgd voor een Schip a »4 Stukken, . /peten. ■ dm. dm. i Achter op.de Knap -- ____-— , Q _ r< , 1 Op de Kiel tegen de Voorfteven ? %° ,6 2fï 2 Voor Wurpen in het Hek , ____ 4 I3 loi 3 16 Voor Buikftukken 12 A :°* 2£ 36 Voor eerfte Zitten ~ . I+ 16 » 36 Voor derde Zitters _ 4 |° J3 j8 , 20 Voor de Draaifpanten, en in de achtergaten —; it 16 zii z8 ' 1 Voor eien Slemohout - «- - ,4 TC T/c To > 2 Voor kek-Kniel , ~ 4 £ \{ lö binnen 4 Voor Wurp dito , , \t TX A T(< ' Wmk.40 Tegen de Onderdeks Balken in 't Ruim ï_ „ I0" x Voor een Fokkefpoor , 4 ° ° f. . '2 Voor Tvvillen achterin de Piek 5 ^ I2 ZL \ 3 Voor Banden in de Boeg onder 't Dek . j4 1? l2 44 Tegen de Bovendeks-Balken Tusfchendeks . tt 0 7 K ?° ° ° ~ ^IÖ9° ° ° . 38 Tegen de HalfdekS en Baks-Balken > „ , ik tz) 1 Vlaggeftoks ____" » _? zo 111 ^ 20 Winkelknies aan de anderen Bovendeks-Balken _ J g 5 l0J 4 Speenkniëa r, ry e 25 0 0 »575 o o ■ —-— 12 ,14 :7 18 70 o o «■— 280 o o 6 Tegen het Bord op de Bak . -, , , < ^ 16 Voor Kruishouten ' . \ ^~ ? I 6 «1 22 — " *—;— > 7 0 8j 1 Voor een "Woelingknie , . ,r T0 l(i onN 15 c 0 '— 330 0 ° 4 Slooi-Kniëen __ ZZZ [r \7 „ Tn1 4; Voor de groote Regelingen . „ x IO jf ! ■ Voor Drukkers onder de Kraanbalken . j 0 xi 16 isj 2 Voor Ruggeftukken achter op den Leeuw . _ , 0 0 IO TT-* 70 °' °j • 770 °j * 24 Voor de zes Rusten , ' < «1 ^ _4 Voor Lysten op de Gaandery „ ' > £ 2£ £ ƒ -r~. . 15 O O — 450 O o 337 | ■ /~s] °(~ ™S 'Cr T, derd0 VM de 337 een Sneê kan veelen' dat 'er twéj plaaten van gezaagd kunnen worden, zoude men genoeg hebben aan 225 Kniëen. I BovenftaandeEike Knies,op verzoek van den HoogEd. Geftrengen HeereFiscaal J. C. van der Hoop , naar myn beste weeten, en Pryscourant,zo nauwkeurig my mogelyk was berekend. Amfterdam den 14 April 1789. (Was get.) PLOOS VAN AMSTEL, JACOBS CORNlLIiï., Makelaar.  |Litt. F. 4. W | brc£(1 . | , Cromiïirs ueuoodigd nor een Schij> è 24 Snikken. voeten, dm. dm.. r Voor een'Hekbalk 21*22 z.l| 24 2 dt. ƒ 73 0 o f 7« 0 0 1 Voor een Dekvvün Ip ao IX| 09 0 0 J 69 0 o 1 Voor een eerde Vvurp ió 17 n 25 55 0 o «00 3 Voor zes Kalven L] I2 22 £ 73 o o 2S o o 1 Eshout voor twee llantcoennoutert r.-—.-. T _. ^ 00 2r, M 10100 11 22 Voor BwkRukken ' Ifi 20 i4 20 _ 70 0 o ,4 ! J 20 voor 40 eerfte Ziiters ; Ió l8 ~ 2g _ 140 0 o — _ ^oo 0 0 S ?s ;6 s,ezfr — - n i - * — do* — ;• 28 Eshouten voor 76 Opftutten ——. __ J ,3 J r™ ' o n — — r3 • «? Voor 7es Wulfftiirten , " 4 „ 3 0 9 3332. 0 0 5 voor zes vvumuuien _ 20 22 22 22 121 0 o — — <,<$l n o 6 Voor drie Draaifpaten " — _ ji 22 22 o5 i0o o o — %A_ 6 Eshouten voor de drie Draaifpanten ■ ... r- 2o 22 aa . . 107 00 -— f ° ° 14! Keephouten tusfchen de Draaifpanten ■ 15. 22 20 óö . 88 o o — — 42 ° ° 6/Kluishouten — 22 24 23 2? r 0 c — — -olfi o 10'Eshouten tusfchen de Kluishouten en Oorftutten . _ 14*18 20 20 8c o 0 — — cIq ° „ 4 Voor Opftutten tusfchen het achterfte Draaifpant en de Wulffiuttcn - 16 18 22 ' o2 „ 0- 0 0 — o o o — — 190 0 o 7,Balk- en Strykweegers voor het Onderdek, ' l34 3^ ' "3 0 0 ~ Z 21 § 0 0 4 'Voor Speenen ,- 1 __Z 44 5° 23 af 304 o o &123 o o 5 Voor üalld=k5 en Baksbalkca te zaagen — ~ „ J. a* Ü ~ £ J ° Z Z ?2J ° J ƒ 9603 o O Crommers- 22,27 o o linies — 16095 o o Planken - 17595 o o ƒ 66220 o o ' - 1 I - Bovenftaande Eike Balken , op verzoek van den Hoog Ed.Geftr. Heere Fiscaal J. C. van der Hoop, naar myn beste weeten,en Prys courant, zo saauwkeurig my mogel>k was berekend. Amfterdam 14 April 1789. (Was get.) mos van AMsiJtL, jacoss C0RjaU9Stf Makelaar*  3 3 5 • O O O O O O O O O O O l.Geflr. Heere s courant, xo J 1789.  STAAT EN OORL.OG. t59 Litt. G. CALCULATIE. Waar op de Petitie van Aanbouw in October 1781 ichynt gecalculeert te zyn , voor zoo veel de Hollen aangaat. . TT ?o St. 20 St. Aan Hout . -j/ai-ooo o o\f 61000 0 0 Arbeidsloon - . 85000, o o 17500 0 0 Rondhoud - - 2o5oo 0 0 6500 0 Q Smit . . 3o5oo o o 75oo 0 o 5»pykers - - 13000 o 0 2. VAN Bi*AAM. Ej C. S rARIMGH. P. H. VAN PELT. G. A. VAN OVFRMEER. A. H. C. STAI'liNGH. F. A. MEURER. J. C. VANDER HOOP. P. H. REYNST. W. VAN BRAAM. J. J. VAN HOtfY. S. STAVORIMJS. G. V.HARENCARSPEL DECKER, F. R. C. CR. V. RECHTEREN. L M. VAN WELDEREN. P. J. THOOFT. L. ABERSON. J. L. EOSCII. Als Secretairis. w. six.  SEpt. STAAT EN OORLOG. 1782, 267 hebben geadfifteerd de Raden en Ministers van de Admiraliteir.en, die zig meede aldaar prefent vonden'. Ilc hebbe niet willen afzyn U Ed. Mug. de N>tulet van die Conferentie te communiceeren, en My tor den ver. deren breederen inhoud te refereren, U Ed. Mog, zaU len onder anderen uit dezelve zien , dat één Schip en vier Fregatten binnen korte dagen gereed zouden zyn, agt Schepen van linie binnen tien dagen, vier anderen eenige dagen naderhand, terwyl één Fregat gekield en één gerepareerd moest worden. Ik hebbe gerecommandeert, om de Schepen, zoo fpoedig moogiyk, gereed te maken, en niets te verzuimen om dezelve, hoe eerder hoe berer, Zee te kunnen doen kiezen ; en hebbe ook terwyl Ik tyding oinfing , dat verfcheiden E<rdeelen, om zyn onderhebbend Convoy re fauveren. Ik vege hier by de Copyen van de Misfwes, die ik, den «ften der voorleden Maand, aan den Vice Admiraal Pichot, Schout-by-Nagt Dedel en Kapitein van Gennip, hebbe doen afgaan, My aan derzelver breederen inhoud refererende. De tien dagen verltreken zynde , waar in aangenomen was dat de meefte Schepen gereed zouden zyn gemaakt, om wederom uit te zeilen, hebbe Ik aan den Vice-Admiraal Hartfiinek , *s Lands Schepen commanderende, gefchreven op den iften deezer eene Misfive , waar van ik de Copy aan U Ed, Mog. overhandige,My aan deszelfs inhoud insgelyks kortheidshalven referende, als meede aan het hier nevensgaande Origineele Antwoord van gemelden Vice-Admiraal van den aden deezer , de Copy myner Refcriptie, van den 3 September, en de a Mislives van meergemeiden Vice- Ad-  268 sept. ZAAKEN VAN 1782: Admiraal, van den 4den deezer , waar van de eerfte door den Luitenant Hartfinck, en de tweede door den Kapitein A. H. C. Staring, is overgebragt. Ik hebbe, op den sden deezer, by My verzogt de Heeren Raaden Fiscaals Bisdom , van de Admiraliteit op de Maze, en van der Hoop, van de Admiraliteit van Amfterdam , en de Vice-Admiraals Reynst en Zoutman, om met dezelve te Confuleren over het Antwoord,aan den Vice-Admiraal Hartfinck, te geven. Ik voege hier nevens de confideratien van gemelde Heeren , en de. Minitt van de Misfive, die ik aan den Vice-Admiraal Hartfinck hebbe afgezonden, door den Kapitein A. HC. Staring, den tfden deezer, wat na middernagt, zoo als ook de Copy van Myne Misfive aan den Schoutby-Nagt Dedel, van den yden deezer. Dienzelven dag ontfing ik uit de Maas een tyding van den Luitenant Smeer, welke Ik per Bode aan den Vice-Admiraal Hartfinck communiceerde. Ik voege hier nevens Copy der Misfive , die ik ter geleide van die tyding aan gemelden Vice-Admiraal hebbe laten afgaan. Den 7den arriveerde als Expresfe de Kapitein Graaf van Weideren , met de Misfive van den Vice-Admiraal Hartfinck, van den óden deezer, waar by U Ed. Mog. zullen vinden Copy van het befluit van den Krygsraad, van den 4den deezer. Na dat Ik dezelve Misfive ontfangen hadde, refolveerde Ik om een overftap naar 't Nieuwe Diep te doen, ten einde Krygsraad te kunnen doen houden in myn prefentie, en naar tydsomftandigheeden te refolveren, zoo als 's Lands dienst vereisfchen zoude. En hebbe den Kolonel Bentinck aan den Vice-Admiraal Hirtfinck gedepecheerd met de Misfive, waar van Ik U Ed. Mog. ook eene Copy hier nevens overhandige. Den gften deezer ontving Ik de hier nevensgaande Misfive van den Vice-Admiraal Haitfmck van den 7den deezer , in antwoord op myn tweede Misfive van den Oden deezen Ik ben van hier dien zeiven avond vertrokken, en den nacht doorgereisd hebbende, deede ik terftond by myne aankomst. jongstleden Maandag den 9den, aan de Helder een Krygsraad, convoceeren, beftaande uit alle de prefente Vlag-Officieren en Kapiteins, en waar by geasn fifteer^  SEPT. STAAT EN OORLOG; 1782; sö> iifteerd heeft de Heer Raad Fiskaal van der Hoop, van de Admiraliteit van Amfterdam, en hebbe gemeend aan U Ed. Mog. te moeten communiceeren de Notulen van het voorgevallene aldaar gehouden , als meede het Ad. vys van den Vice-Admiraal Zoutman, aan wien ik by myn retour zyne confideratie over de Advyzen van den Krygsraad gevraagd hebbe : U Ed. Mog. zullen daar uit zien , de eenpaarige gedagten van alle de gemelde Vlag-Officieren en Kapiteins. Ik hebbe zwaarigheid gemaakt om tegen deeze eenpaarige Advyzen te ordoniieeren het uitloopen van de Vloot , maar gemeend , om my te moeten vergenoegen met te gelasten, om alle de Schepen zoodanig van Water en Vicrualy voorzien te houden , dat zy in ftaat zouden blyven, om op de eerfte order , behoorlyk toegerust, te kunnen uitzeilen , en my naar U Ed. Mog. te moeten keeren, met verzoek , om door U Ed. Mog. van de intentie van Hun Hoog Mog. te worden geinformeerd , omtrent het uitzeilen van 's Lands Schepen , en te mogen verneemen of Hoogstdezelve goedvinden, dat, niettegenftaande de eenpaarige Advyzen van 's Lands ZeeOfficieren, de Schepen moeten uitloopen, hebbende ik reeds aan den Vice-Admiraal Hartfinck, in prefentie van de verdere Vlag-Officieren, gelast, om zoo dra hy tydingen, daar hy op ftaat maken kan , ontving van het vertrekken der Engelfche Vloot, die hier op de Kusten geweest is, en van het pasfeeren van dezelve voorby de Hoofden , zoo dat men rekenen kan , dat de Vloot van Mylord Howe vertrokken is, of op zyn vertrek ftaat naar Gibraltar , zonder nader order af te wagten, Zee te kiezen , my refereerende aan de verfcheiden orders, die ik hem gegeeven hadde , en byzonder aan myne Misfive van den iften, sden, (Jien en 7den deezer. f Ik hoop in deezen aan de intentie van Hun Hoog Mog. te hebben voldaan, en ben volvaardig, om zoodanige orders aan 's Lands Vloot, byzonder omtrent derzelver uitloopen naar Zee, toe te zenden, als Hun Hoog Mog. zullen gelieven goedtevinden, alles in gereedheid hebbende doen houden, om dezelve, zonder tydverzuim, te kunnen volvoeren, weer en wind dienende. CLXV.  «70 sept. ZAAKEN VAN i.-sï. CLXV. Refolutie der Stad Alkmaar, omtrent de Propofitie der Sta.! Lei-1 en, raa* kende de werkeloosheid van 's Lands Zeemagt. Ingebragt ter Vergade* rin^e van Hun Ed. Gr. Mogende, in dato 13 September 1782. T~\en 13 September 1782, wanneer de Propofitie van _L/ de Heeren Gedeputeerdens der Stad Lei len van den 31 July deszelven jaars , over de werkeloosheid enz;, ter Vergadering van Hun Ed. Groot Mog. in deliberatie gebragt wierd , hebben de H-eren Gedeputeerdens der Stad Alkmaar, over de gemelde Propofitie advifeerende, te kennen gegeeven, dat de Heeren hunne Principaalen , by derzelver deliberatie over detze Propofitie en over andere ftukken daai toe betrekkelyk, goedgevonden hadden hen Gedeputeerdens te gelasten en qualificeeren, om ter Vergadering van Hun Ed. Gr. Mog. te declareeren. Dat zy ("te weten hunnen gemelde Principaalen) zich , by deeze gelegenheid te bmnen gebragt hn 'den de vaardigheid en yver , met welke 's Lands Zaaken van Oorlog voorheen en byzonder tn de voorige Eeuw behandeld waren ; zoo dat men 's Lands Vlo at, wel« ke, na een nadeelig gevecht tegen de Engelfchen in di maand Junyi.665 binnen kwam , weder in Augustus van dat zelfde jaar in Zee zond; ja dat in het volgend jaar de Vloot, fchoon door een vierdaagsch gevegt, ook tegen de Engelfchen, in de maand Juny veel geleeden hebbende, 19 dagen na haare aankomst op den 4 July al weder uit liep; en vervolgens in het begin van Augustus deszelven jaars 1666 na een tweede gevecht ingevallen zynde, voor het einde dier zei ver maand, we. derom in ftaat gebragt was om Zee te kiezen; gelyfc ook de herhaalde onderneemingen in het jaar 1667, toen men den Britfchen Vyand in zyn eigen Landbezogt, en zyne Kusten in eene g%duurige vreeze voor eene landing hield, het uitzenden en verfterken der Vloot , in den jaare 1672 en 1673 tegen de vereenigde Engelfche en Fraa-  sept. STAAT EN OORLOG. 1782. 271 Franfche Vlooten , en ook gelyke herhaalde ondernee. mingen tegen de evengenoemde Vyanden , even als in den jaaren 165a en 1653 , de menigvuldige Zeedagen , en verdere voorzorgen teegen de Engelfchen, de Activiteit in de > directie van Zaaken , welken in die tyd plaats had, op het duidelykfte te kennen gaaven. En dat dezelve hunne Principaalen, de thans plaats gehad hebbende werkeloosheid daar meede vergelykende, geheel verdek! ftonden ,en met't grootfte ongenoegen en harten leed zagen , dat, daar deeze Republiek in het jaar 1780 op de onregtvaardiglte wyze door Engeland was aangevallen, vervolgens een van haare Oorlogsfcheepen , die hier en daar als verftrooit gevonden wierden , en in klein getal even voor de fchandelyke Ooriogs verklaaring der Engelfchen waren uitgeloopen , genoomen, een menigte haarei- Koopvaardyfcheepen, verra* delyk en geweldig in hunnen magt gelleept, en ook zommige van haare Colonien overmeefterd en geplunderd waren, echter zedert het begin van deezen tegen» woordigen Oorlog, tot nu toe niets tegen deezen wre. veligen Vyand van wegens deeze Republiek was uitgevoerd , dan dat in het voorleeden jaar, flechts een klein, en in dit jaar een grooter Esquader was in Zee geloopen, waar van het eerfte met roem , en het laat» fte zonder eenige eer behaald te hebben, kort daar op was binnen gekomen; en dat dit laatfte Esquader nog niet was uitgevaaren, dan na dat verfcheide uitgeruste Koopvaardyfcheepen , een geruime tyd lang op Convoy, en benevens de meefte 's Lands Scheepen in de Havens van deezen Staat werkeloos geleegen hadden; ja na dat zelfs onze eigene Oorlogfcheepen, door een geringe magt en kwalyk bemande Vloot van den Vyand waren ingeflooten, terwyl intusfchen zyne Koopvaardyfcheepen door weinige Oorlogfcheepen geleid hunne Reizen ongeftoord en gerust voortzetteden: zoo dat , daar men in 's Lands Gefcbiedenisfen van het jaar 1666 vind aangetekend , dat den Oorlog tusfchen GrootBrittanje en deezen Staat diestyds twee jaaren geduurd had , zonder dat Karei de tweede zich beroemen konde , eenig voordeel van belang op zyne Vyanden behaald  27a sept. ZAAKEN" VA ff i7g2. haald te hebben , thans, binnen de tyd van twee Jaaren een zoo Important verlies door deeze Republiek , en derzelver Commerciërende Ingezeetenen, ter oorzaake van den tegenwoordige Oorlog met Groot-Brittanje geleden was, dat tnen^ niet in (iaat was om het zelve te begrooten , daar m tusfchen nog genoegzaam geen voordeelen op dien Vyand behaald waren? Dat alle de evengemelde ongelegenheeden , naar het oordeel Van_ dezelve Heeren hunne Principaalen , in het minst niet aan de onwilligheid der Bondgenooten, (in het byzonder van Hun Ed. Gr. Mog. j om in dl Petitiën tot het doen der Equipagien te confenteeren , noch ook van de Ingezeetenen tot het opbrengen der geordoneerde belastingen, noch ook aan de moed, belyd, en welmenende yver van het meefte van's Lands Zeevolk konden worden toegefchreeven , daar het een ontegenfpreekelyke waarheid was , dat, gelyk de ge noegzaam algemeene wensch der Ingezeetenen deezer Republiek van het begin van deezen Oorlog af geweest was, dat de Koophandel en Scheepvaart mogten worden befchermt, en de Vyand kragtdadig te keer te gaan ook de Petitiën tot het in gereedheid brengen van 's Lands Zeemagt door de Provinciën, volva'ardig waren geaccordeerd, en het verhoogde Last- en Veilgeld door de Commercieerende Ingezeetenen, zelf al voor de openbaare rupture , by verdubbeling fchoon zonder vrugt betaald; en dat zoo 'er oyt een tyd was geweest in welke men van het beleid en den moed van ver^ fcheidene Zee-Officieren en derzelver manfchap een goe. de verwagting hebben mogt, het dan tegenwoordige was, daar de flag van den 5 Augustus , des voorleeden jaars op Doggersbank , over het geheel genoomen ombetwistbaar betoond hadt, dat dezelven zich niet alleen door de overmacht van den Vyand niet hadden laaten affchrikken, maar zelf des niet tegenftaande het Slagveld behouden konden: doch welk in heldenmoed beproefd Volk , hoe vol ook van yver en verlangen om den Vyand flag te leeveren, in de Havens of op de Reeön der Republiek tot noch toe als opgefiooten en buiten activiteit was gehouden , en daar door aan ziektens en defertie blootgefteld. > • Dat  sept. STAAT EN OORLOG. 1782. 273 Dat de Heeren hunne Principaalen hier by hadden opgemerkt, dat, daar Engeland te gelyk in eenzwaaren Oorlog met Frankryk , Spanje en Noord-America wasingewikkeld , en al zedert een geruimen tyd zyn vermogen daar aan had moeten ten kosten leggen, en daar de Republiek eerst met het einde van het jaar 1780 tot deezen Oorlog met Engeland gekomen was , en zoo inportante fommen dadel'yk door de Provinciën tot het voeren van deezen Oorlog waren ingewilligd ; de Vyand naar alle waarfchynlykheid , indien van deeze zyde met behoorlyke vigeur was en nog wierd te werk gegaan, tot het aanneemen van een voor de Republiek voordeelige Vreede zoude kunnen worden genoodzaakt; behalven dat ook zyne Majefteit van Frankryk , mee welke deeze Staat was overeengekomen om de Concert ter Zee te ageeren , in dezelve vinden zoude een nuttig en tevens refpeétabel Bondgenoot , doch welke nu tot zoo groote verachting gevallen was, dat zelfs zoo* danige Mogendheeden , welke voortyds in de vriendfchap met deeze voorheen zoo luifteryke Republiek belang (telden , zich thans tegen dezelve op eene voor haar vernederende wyze gedroegen. Dat dit alles , benevens het geen verders in de Pro* poütie van de Heeren Gedeputeerdens der Stad Leiden , als ook in de Misfive van de Heeren .Staaten van Zeeland, was opgegeeven, gevoegd by het fchau* delyke, dat 'er voor deeze Republiek ingeleegen was , dat derzelve Commercieerende Ingezeetenen , by manquement van genoegzaame befcherming hunner Scheepen van 's Lands weege , genoodzaakt waren hunnen toevlugt tot vreemde Mogendheeden te neemen, en onder derzelver Vlaggen veilig te vaaren , ook naar het inzien van meergemelde hunne Principaalen , niet an» ders dan aan de traage directie omtrent de Zeemagt van deeze Republiek konde worden toegefchreeven 5 welke directie en onbegrypelyke traagheid , niet als gepretendeerd, of als infimulatien van kwalyk geintentioneerde lieden kon worden genoemd of aangemerkt, daar dezelve niet alleen de geheele waereld in het oog liep, maar ook door verfcheide lieden van de Souve. rainiteit, deezer gelyk meede van andere Provinciën , VIII. deel. S «h  274 sept. ZAAKEN VAN i782. r\^k^T de Heeren Staaten van Zeeland, met verfch< lende benoemingen van zigtbaare onverfchoonlyke werkeloosheid , fcnandelyke werkeloosheid, ruineufe en llaapende traagheid , fchandelyke inactiviteit, onbegrvpeyke directie, zoo lang aangehouden hebbende werkeloosheid der Navale-Magt, als anderzints werd uitgedrukt. Daar echter indien men de naam des Allerhoo^flen over de wapenen van deezen Staat op goeden grond zoude kunnen aanroepen , gelyk daartoe bedeflonden waren ingericht, ook aan deeze zyde die middelen behoorden te worden in het werk gefield, op welke men zyne bytand konde en mochte inwachten. Dat de gemelde hunne Heeren Principaalen in de maand Juny des vooiieeden jaars , over het zelfde onderwerp van inactiviteit raadpleegende, op dien tvd ter bewaannge der inwendige rust, wel waren overgegaan om alle onderzoek omtrent de directie van het voor leedene daar te laaten ; en zich alleen te bepaalen om een fpoedige activiteit voor het vervolg uit te werken in die vaste hoop dat deeze zagtheid , een nuttig en aan hun oogmerk voldoende gevolg zoude gehad heb. beu ; doch dat zy hier in tot noch toe te leur sefHd zynde, met langer onverfchillig of bedaard konden zvti maar integendeel als ware liefhebbers van hun Vader' land met ontroering moeften zien , dat eene evengel lyke en nu zoo lang geduurd hebbende werkeloosheid der Zeemagt, welke zoo confiderabele invloed op de Veiligheid , Web-tand en Eer van de Republiek had, als nog wierd befpeurd, fchoon aan de eene zyde door de hooge Bondgenooten alles tot herftel en bewaaring van deeze dierbaare panden was in het werk gefteld en dat zy daarom nu niet alleen van begrip waren,'dar door de Souverainiteit der Provinciën de ware oorzaak deezer werkeloosheid behoorde te werden onderzocht , maar zelfs ten fterkften moeiten infteeren dat zulke middelen beraamd wierden , waar door dezelve op de efficacieufre wyze zouden kunnen wórden tegengegaan; dat daar toe aan dezelve als zeer gepast waren voorgekomen', de Inhoud der voorlz. Misfives van de Heeren Staaten van Zeeland, als ook byzonder in deeze Provincie de gemelde Propolitie der Stad Leiden, En  sept. STAAT EN OORLOG. ifSa. z:~ En dat zy Heeren Gedeputeerdens dien volgens gelast en gesuthorifeerd waren , om met herhaalde dankzegging aan de Regeering en Gedeputeerdens der evengenoemde Stad Leiden, voor derzelver welgepaste Propofitie , en daar by betoonde attentie en yver 'tot her. ftel van 's Lands" Welzyn , 'en met vasthouding der hier voor uitgedrukte lèntimenten van de Heeren hunne Principaalen , zoodanige maatregelen te helpen arrefteeren, als geoordeeld zouden worden, het meest te kunnen ftrekken tot onderzoek der oorzaaken van de gemelde inactiviteit, tot vigoureufe befcberming van deeze Republiek , en van dezelver Koophandel en Colonien , tot vestiging van haaren Vryen Zeevaart , tot herftel van haaren ouden roem en luifter, en dus ter wederverkryging van haare wezentlyke veiligheid, bloey en eer ; en ten einde dezelve voor haare Bondgenoot van nut, voor die en andere Mogendheeden refpedtabel, en voor haar Vyand gedugd zyn mocht, en dee. ze laatfte daar door gedrongen worden , om op voorwaarden, by de Republiek aaünemelyk,'den Vreede met denzelven aan te zoeken. Voorts hebben dezelve Heeren Gedeputeerdens van Alkmaar hier by gevoegd , dat zy , ingevolge de zoo evengemelde Authorifatie , zich met de Heeren Gedeputeerdens der Steeden Dordrecht en Haarlem by provifie conformeerden. 8 2 CLXVL  075 sept. ZAAKEN VAN 1782. CLXVI. Generaliteit Rapport op de Misfive'van het Collegie ter Admiraliteit in Zee. land, raakende het te gemoet komen in de kosten tot reparatie van het Dok en de Haven te Vlisfingen, en het maaken van een droog Dok. In. gebragt ter Vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende in dato 13 September 1782. De Raadpenfionaris heeft ter Vergadering gecommuniceert het Rapport den 29 der voorleeden maand ter Generaliteit uitgebragt , op een Misfive van het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland , ten einde tot het repareeren van het Dok te Vlisfingen, en het maaken van een droog Dok , geasfifteert te worden met vyfmaal honderd duizend guldens, breeder hier na ee. infereert. & Fiat infertio. Waar op gedelibereert, en Copie van het voorfchreeve Rapport verzogt zynde door de Heeren Gedepu. teerden der Stad Dordrecht , en de volgende Leden, om daar op te verdaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen , is de finaale Refolutie uitgefteld tot nadere deliberatie. Accordeert met de voorfz. Refolutien. Ex.  sept. STAAT EN OORLOG, 171*. 277 Extract uit het Register der Refolu. tien van de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Fereenigde Nederlanden. Jovis den 29 Augusty 1782. De Heeren Brantfen en andere Haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van de Zee, in gevolge en ter voldoeninge van derzelver Refolutie commisforiaal van den 18 July laatstleeden , geëxamineert hebbende eene Misfive van het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland, gefchreeven te Middelburg den 15 daar te vooren , houdende, dat de vervallene toeftand hunner Finantie aan hun verbood het maaken en repareeren van een allernuttigst werk, zoo voor hunne Marine, als voor die van de gantfche Republiek, namentlyk het Dok te Vlisfingen, het geen abfolut verdieping en befchoeying nodig hadde , terwyl door den deiecttueufen toeltand van het laatfte de grond uit de kanten wierd uitgelokt, en dus de ondiepte vermeerdert; waar by zoude komen , indien men een drooge Dok nodig oordeelde, dat dezelve die 'er nu was , behoorde te worden gerepareert. Dat de onkosten tot het een en ander excesfief voor hunne Kasfe waren , en dat , wyl zy van de onontbeerlyke nuttigheid en noodzaakelykheid daar van ge. perfuadeert waren , zy geen ander recours geweeten hadden , dan hun te wenden tot Hun Hoog Mog. , verzoekende de adfiftentie van Hun Hoog Mog., zullende zy , volgens de opgaaf van des kundigen ruim vyfmaal honderd duizend guldens, voor het een en ander behoeven , die , of by Petitie, of uit eenig ander Fonds , waar op zy ftaat konden maaken , gevonden zoude moeten worden , in hoop dat Hun Hoog Mog. geconvinceert zouden zyn van het nadeel dat de Mari. ne zoude lyden, zoo de gemelde Dok , welke nut regt voor een der beste van de Republiek gehouden * wierd tot berging van zwaare Schepen , kwame inutil te worden; terwyl zy ook niet dagten, dat 'er gefchikS 3 ter  278 sept, ZAAKEN VAN 178a. ter plaats was voor een droog Dok, dan te Vlisfingen, en men dat ook in de Republiek manqueerde. En daar op ingenomen hebbende de confideratien en het advis van de alhier aanweezende Gecommitteerdens uit de refpective Collegien ter Admiraliteit deezer Landen; hebben ter Vergaderinge gerapporteert, dat zy Heeren Gedeputeerden van advife zouden zyn , dat ter zaake van de groote nuttigheid van een droog Dok voor 's Lands Marine , en het onvermogen van het Collegie ter Admiraliteiten: in Zeeland , omme de importante kosten tot reparatie van de Dokken te VlSs* fingen gerequireert, te konnen fupporteeren , welgemelde Collegie zoude konnen worden geauthorifeert, omme provifioneel uit de Penningen tot het bouwen van een der Schepen van zeeventig Srukken , onder haar Resfort, op den 19 April 1779 en 3 October 1781 gepetitioneert , daar toe de benodigde kosten te mogen vinden; mits dat voorfz. reparatie terftond worde aangevangen, en met alle mogelyke acceleratie vervolgd; dat de Haven van Vlisfingen teffens werde gebragt in dien ftaat, dat de grootfte Schepen daar door konnen pasfeeren ; dat ook dezelve Dokken ten allen tyden dienen ten gerieve van alle des Lands Schepen zonder onderfcheid tot welke Collegie deezer Republiek zy mogten behooren , en dat na volbragte werk het prascife montant der geimpendeerde kosten met de Stukken daar toe betrekkelyk , aan hun Hoog Mog. worde overgezonden, ten einde alsdan zoodanig nader zoude konnen worden gedisponeert als bevonden zal worden te behooren. Waar op gedelibereert zvnde , hebben de Heeren Gedeputeerdens van de refpeflive Provinciën het voorfz. gerapporteerde Copielyk overgenomen , om in den haaien breeder gecommuniceert te worden. Accordeert met voorfz. Register, CLXVII,  sept. STAAT EN OORt-OG. 1782. ayo CLXVII. Notulen der Krygsraad, gehouden aan Boord van 's Lands Schip van Oorlog de Admiraal-Generaal ter Reede van Texel, op Zondag den 15 September 1782. THV Vice-Admiraal Hartfinck , alle de Vlag-Officie±_Jr ren, en Kapiteinen , ter Reede van Texel zich bevindende, in Krygsraad te zaamen geroepen hebbende , heeft aan dezelve doen voorleezen eene Misfive van Zyne Doorlugtige Hoogheid , gefchreeven 's Hage den 13 deezer, met deszelfs Bylaage, houdende als volgt: WEL EDELE GESTRENGE HEER! y\e Heer Ambasfadeur van Vrankryk heeft heeden J^JP aan den Heere Raadpenfionaris ter hand gefteld eene Misfive, waar van ik "U W. E. G. Copie toezende. Deeze tyding heeft zoo veel caraélers van authenticiteit , dat ik geen ogenblik balanceere om U W. E. G. aan te fchryven , om met de eerfte gunftige gelegenheid Zee te kiezen , ten ware U VV. E. G. door de informatien , die van elders zoude hebben kunnen bekoomen , gegronde reedenen hadde om te oordeelen, dat de informatie , in voorgemelde Misfive vervat , abufif was ; in welk geval ik verwagte, dat U W. E. G. met de by zig hebbende Vlag-Omeieren , daar over zal confereeren , en my toezenden een opgave der redenen waarom U W. E. G., en de bovengemelde Heeren vermeenen , dat die tyding onwaarfchynlyk is , en dus geen geloof meriteert; doch verzoeke U W. E. G. om zorge te draagen , dat^'s Lands Vloot zich niet laate binnen houden , zoo 'er geen fuperieure Vyand in de Noordzee is, en, met overleg van de by zich hebbende Vlag-Officieren zoodanige maatregiilen te neemen , als best zal oordeden tot protectie der commercieerende ingezeetenen, en byzonder van de Schepen die van Drontheim verwagt worden, en tot afbreuk van den Vyand, het zy door S 4 tö  *So skpt. ZAAKEN VAN 1782, te intercipieeren de Convoyen komende uit de' Oostzee!, het zy'door het doen van zoodanige andere Expeditie zh U W. E. G., met overleg van de bovengemelde Heeren, raadzaam zal oordeelen : voor het overige moet rj W. E. G. alle pracautien neemen , om s Dands Schepen aan geen echec te exponeeren; Ik refereere my aan myne Misfivens van den i, * ö en 7 deezer; en blyve met achting, wel edele gestrenge heer, U Wel Edele Geltrenge dienstwillige Dienaar. CWas get.) W. pr. v. orangr. BYLAGE. myn heer hertog. Ik verneeme dat de zestien Engelfche Schepen, twee Fregatten en twee Kotters, welke de Franfche gevangenen den 2 deezer alhier aangekomen, verhaalen gezien te hebben , koers zettende naar het Noorden. zoo als ik de eere gehad heb U daar van kennis tl geeven 0p den 6 deezer wederom op de Kust van Engeland zyn verfcheeneh , den fteven wendende naar het Kanaal. Ik ben met eerbied, enz. (Was get.) d'aiglemont. Gelyk ook meede een Rapport, het welk hem ViceAdmiraal uit het Vlie , door den Kapitein Nauwman was toegezonden in deezer voegen: Is door den Koopvaardyichipper, genaamt K. ü. 1. boers , by [deszells inkomen in het Vlie,  5BPT. STAAT EN OORLOG. 1782. 281 t ' gerapporteert, dat hy op den j deezer op de hoogte van bet Jutfche Rif, heett gepraait 17 Engelfche Oorlogichepen, benevens 2 Snaauwen, En vervolgens verzogt van het gevoelen van de Leden der Krygsraad, omtrent de bovengemelde Misfue van Zyn Doorlugtige Hoogheid geinformeert te zyn. Waar op de Vice-Admiraal Graave van Byland, en verders alle de Leden der Krygsraad, gelyk meede de Heer Praefident, met de volkomenfte eenpaarigheid , hebben geadvifeeit: Dat zylieden de beide bovengemelde Rapporten wel rypelyk overwoogen, en te zaamen vergeleeken hebbende , vermeenen , dat men uit het Rapport van den Koopvaardyfchipper Soers , gegronde reedenen heeft, om te oo^deelen , dat de informatien, in de Misfive van den Heer Ambasfadeur van Vrankryk vervat, abufief zyn, te meer , dewyl bet Rapport van den voornoemden Schipper ten uiterften gecircumftancieert is, en by het Engelsch Esquader niet alleen gezien, maar ook gepraait heeft , terwyl in de toegezondene tyding van Duinkerken door den Heere d'Aiglemont,alleenlyk gezegt word fapprens, dat is, ik verneeme; zonder dat die Heer eenige verdere omftandigheeden van den Perfoon door wien, of de manier, op dewelke hy die tyding heeft bekoomen, daar by heeft gevoegd; ja zelfs de Plaats van de Kust van Engeland, alwaar het Vyandlyk Escader gezien is, in de tyding niet bepaald word. Dat zylieden derhalven vertrouwen, dat de bygebragte reedenen in de verfchillende Krygsraaden van den 4 en 9 deezer , gelyk meede van den 24 Juny deezes jaars, nog in hunne volle kragt blyven fubiilteeren, en geenszins , het zy met de vereischte eerbied gezegt , door de tyding van den Heer d'Aiglemont gealtereert worden, nadien in de Notulen der Krygsraad van den 9 deezer , wel duidelyk bepaald word, dat men, al wil men onderftellen , dat het Engelsch Escader zuidwaards op is gezeik, altyd in gevaar blyft, van door hetzelve afgefneeden te worden , zoo lange men geen zekere tyding bekoomen heeft, dat het Engelsch Esca* der door de Hoofden is gezeild, het welk althans in het Rapport van den Heere d'Aiglemont niet word vermeld. S 5 Dat  aSa sept. ZAAKEN VAN 1782. Dat zylieden ook nog vertrouwen , dat alle deeze reedenen een nieuwe kragt bekoomen uit de narigten, dewelke men van het Drontheimfche Convoy heeft ontfangen, welke gegronde hoop geeven, dat hetzelve alreeds in een Neatraale Haven heeft geborgen, dewyl hetzelve, op den 7 deezer, wel 40 a 50 mylen westelyker, dan men onderllellen moet, dat de Engelfchen, tot dekking van hun Oostzeefche Convoy, zich be vinden, door de Smakfchipper Wouters is verhaten. Doch hebben te gelyk alle de Leden der Krygsraad eenpanglyk verklaard, dat, hoe zeer zy als eerlyke en cordate Ingezeetenen , wien het welzyn van hun Vaderland waarlyk ter harte gaat,om de zoo dikwilsaangehaalde reedenen, met een gerust geweeten, 'niet anders kunnen, nog mogen advifeeren, zylieden echter, als Officieren , met de opregtfte yver na het ogenblik verlangen , om finale orders te mogen ontfangen tot zoodanige eindens, als ten nutte van den Lande nodig geoordeeld zullen worden, op dat zy zig daar door van de alleronaangenaamfte fituatie voor Officieren , om namentlyk, de omftandigheeden niet veranderende, dagelyks dezelfde reedenen te moeten herhaalen, bevryd mogen zien, en te gelyk niet langer blootgefteld, om in Lasterfchriften, als Verraaders van hun Vaderland gebrandmerkt te worden. (Was get.) ANDRIES HARS1NCK. L. GR. VAN BYLAND. W. VAN BRAAM. j. H. VAN KINSBERGEN. J. J. VAN HOEY. j. p. v. BRAAM. J. SP. STAVORINUS. E. C. STAARINOH. F.R.CGR.VAN RECHTEREN. L. M. VAN WEGEREN. A. H. C. STAAR1NGH. p. j. T/HOOFT. F. A. MEURER. 1 L. ABERSON. J. L, BOSCH. Als Secretaris, w. six. CLXVIII.  sept. STAAT EN OORLOG. 1782. 283 CLXVIII. Misfive van Prefident en Raaden van den Hove van Holland, aan HunEd. Gr. Mogende, over het voorzien, by een Piakaat, tegen de injurieufe en oproerige Libellen , Gefchriften en > Prenten. Ingebragt in dato 18 September 1782. /"Vnfah*en een Misfive van de Praifident en Raaden V ) van den Hove, gefchreeven in den Hage den 10 deezer, waar by voordragen de kennis geeving door den Procureur Generaal van de thans plaats grypende Verregaande licentie in het maken en disfemineeren van injurieufe en oproerige Libellen en Prenten , tot het Huiven van welk kwaad hy weinig vrugt voorzag van de poogingen der Justitie zonder vernieuwde tusfehenkomst der authoriteit van Hun Edele Groot Mog.; vervattende dezelve Misfive vervolgens de reedenen, waarom het gemelde Hof vermeend had in confideratie te moeten geeven , of Hun Edele Groot Mog. niet zouden kunnen goedvinden tegen alle zoodanige Li« bellen , Gefchriften en Prenten een rigoureus Placaat te doen emaneeren ; welke Misfive hier na volgt gein. fereert. Fiat infertio. Waarop gedelibereert zynde , is goedgevonden en verftaan , dat de voorfz, Misfive zal worden geëxami. neert door de Heeren van de Ridderfchap en verdere Hun Edele Groot Mog. Gecommitteerden tot de zaaken van de Justitie, met Commisfarisfen van den Hove , en de Vergadering daar op gediend van derzelver confideratien en advis; en is dien onvermindert Copie daar van verzogt door de Heeren Gedeputeerden deiStad Dordrecht en alle de volgende Leden, om daar op te verftaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen, Accordeert met de voorfz. Refolutien. ede-  284 sept. ZAAKEN VAN ,78l, edele groot mogende heeren! Wy vinden ons verpligt U Edele Groot Mog.ernftige overweeging te verzoeken , omtrent een zaak , welke ons voorkomt te zyn van de uiterlte importantie. 1111 De Procureur Generaal heeft namelyk van tyd tot tyd ter onzer kennisfe gebragt de verregaande licentie, welke thans plaats grypt in het maaken en dtsfeminee. ren van injurieule en oproerige Libellen en Prenten, dog teffens niet onduidelyk te kennen gegeeven , dat hy weinig vrugt voorzag van de pogingen der Justitie om dit kwaad te finnen zonder vernieuwde tusfchenkomst van de authoriteir van ü Ed. Groot Mog.; en zeeker de licentie der drukpersfe is toe eene hoogte geklommen , welke men zig i„ een Gemeenebest, in het welk voor de handhaving der goede-ordre gewaakt word, te vooren naauwlyks had kunnen verbeelden Niet alleen worden door den druk gemeen gemaakt z'aa. ken welke voor het oog van het Publiek behoorden verborgen te blyven, maar de handelingen van de hooge Regering deezer Landen worden op eene zeer onbl hoorlyke wyze beoordeeld en getauxeert, de Vergadéring van U Ed, Groot Mog. en de onderfcheide Leden yan dien, de Regenten der byzondere Steden en alle die eenige directie in »s Lands zaaken hebben getraduceert en aan de befpotting van het Gemeen bloot gefteld , de Heer Erfftadhouder op eene nooit gehoorde wyze gehoond en befpot, terwyl de boosaardigheid ten deezen opz.gte zoo verre ga -t , dat men de y«lykfle vervloekingen op Zynen Doorlugtigen Perfoon wil toegepast hebben en dat men zelfs de gedagtenis van deszelfs Praadecesfeuren, met te rugftelling en verdraaiing van de goede dienden door dezelven aan den Lande voorheen beweezen, op het ondankbaard lacereert: ja men beftaat niet zelden in dit foort van Libellen de goede Ingezeetenen op de lterklte wyze tot oproer aan te hitfen , terwyl andere van dezelve Gefchriften , wel met meer uiterlyke bedaardheid en raiionnement dan doorgaans eigenlyke zoogenaamde Pas. quil»  sept. STAAT EN OORLOG. 1782. 285 quillen en Schotfchriften, opgefteld, dog daarom niet minder gevaarlyk te agten zyn ; en de onbefchaamdheid van de Schryvers van deeze en geene Nieuwspapieren gaat zoo verre , dat zy niet fchroomen het allerergfte foort van de voorfz. Libellen opentlyk aan te kondigen , en zelfs zomwylen als fraaye Stukjes aan te pryzen, terwyl derzelver ftoutheid om allerhande Staats en Stedelyke Refolutien en Propofkien in hunne Nieuwspapieren te plaatfen, en daar op de haatelykfte refl -xien te maaken, nevens alle de hier bovengemelde Gefchrifien en Libellen , niet weinig contribueert om tweedragt re verwekken, de gemoederen van eikanderen te verwyderen, en de Ingezeetenen tot oproer aan te zet en, en te gevaarlyker is, naar maate dezelve Nieuwspapieren meer algemeen geleezen worden. Wy zouden te kort doen aan de wysheid en het doorzigt van U Edele Groot Mog. by aldien wy de fchroomflyke gevolgen van deeze verregaande licentie in het breede dagten te moeten detailleeren ; U Edele Groot Mog. penetreeren van zelfs, dat dezelve daar beenen {trekt om openlyk aan den dag te leggen, een disrelpecï van de Justitie, eene vilipendie van U Edele Groot Mog. Placaten, en een renverfement van alle goede ordre, om aan de Ingezeetenen wantrouwen omtrent het beltier der Regeering te infpireeren , verwar, ringen :e veroorzaken en het zaad van verderfFdyke tweefpalt en oproerigheid tot onherftelbaar bederf van dit gemeenebest onder de Ingezeetenen te ltrooien. Dan hoe onbetamelyk en verderffelyk deeze licentie ook zy en met welken afkeer U Edele Groot Mog. dezelve befchouwen; dan nog egter vrezen wy dat by veelen, het verfoeilyk denkbeeld gevoed werd, dat aan deeze licentie thans ftraffeloos de vrye teugel, zoude mogen gevierd worden , ja , dat dezelve Itil^vvygende zoude worden geapprobeerd; een denkbeeld van zoo gevaarlyken invloed voor de belangens van de Justitie, en zoo beleedigend voor de eer van U Edele Groot Mog. dat wy , aan wien de handhaving van het gezag der Justitie , en de waakzaamheid voor de Hoogheid van den Souverain op het duurst is aanbevolen, voor U Edt.  *86 sept. ZAAKEN VAN 1782. Edele Groot Mog. niet verbergen mogen , dat bet ons voorkomt meer dan tyd te zyn, en dat U Edele Groot Mog. het aan de Justitie, aan de goede orde, aan de rust der Ingezeetenen, aan de eer van den Heer Erfftadhouder , en van hun , die verder met het bellier der zaaken , en de Regeeriege der Steden belast zyn ja aan zig zeiven verfchuldigc zyn, om, (in navolging van het geen by voorige gel'egenheeden-, wanneer foortgelyke misbruik der vryheid van fchryven en drukken zig meer dan naar gewoonte openbaarde, te meermaalen is gefchied.) door het op nieuws doen emaneeren yan een rigoureus Placaat tegen alle zoodanige LibelJen, Gelchriften en Prenten, Hoogstderzelver nitter'le mdignatie over dezelve te manifedeeren, en openiyk te doen blyken, dat U Ed. Groot Mog. verre afayn van met onverfchilhge Oogen aan te zien , dat de loffelyke dienften aan het Vaderland in vroegere tyden beweezen , met ondankbaarheid beloond , de Heer Erfdad. houder, die thans aan het bellier der zaaken is door lasterlyke pennen ten fmaad en (por van het Gemeen gefteld, de eer van andere Perfoonen en Regen (en, aan welke de directie der zaaken is toebetrouwt, met voei ten getreeden, en de Ingezeetenen tot oproer geinciteert worden. Dusdanig openiyk blyk van U Ed. Groot Mog. indignatie, zoude naar onze gedagten niet alleen kunnen ftrekken ter ïnteugeling van de voornoemde verregaande licentie , maar vooral meede om het wantrouwen het welk door de voornoemde Libellen, Gefchriften en Prenten onder de goede Ingezeetenen tegens die geene, aan welke het beftier der zaaken is gedemandeert, verwekt is , weg te neemen , en het is om deeze reedenen, dat wy gemeend hebben ons niet langer te mogen dispenfeeren van U Edele Groot Mog. met de eerbiedigde onderwerping, dog teffens met al den ernst, welke het gewigt der zaake vordert, in confideratie te geeven, of U Ed. Groot Mogende niet zouden kunnen goedvinden ten dien einde een Placaat te doen emaneeren, en daar by teffens , of by zoodanige andere middelen , als U Edele Groot Mog. , na derzelver hocg.e wysheid meest gepast zullen oordeelen, tegens  seft. STAAT EN OORLOG. 1782. 28/ gens de licentie der Nieuwspapieren eene eificacieufe voorziening te doen. Hier meede, Edele Groot Mogende Heeren, God Almagtisg bidden, U Edele Groot Mog. in eene langduurige en voorfpoedige Regeering te conferveeren. Gefchreeven in den Hage den 16 September 1782. (Onder ftond) U Edele Groot Mog. gansch Dienstwillige, De Prafident en Raaden over Holland, Zeeland en Vriesland. (Lager ftond) Ter Ordonnantie van dezelve. (Was get.) ADRIAAN BODT. CLXIX.  288 sept. ZAAKENVAN 1782* CLX1X. Extract uit het Register der Refolutien van de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Neder* landen; raakende het toeleggen van Penfioenen aan de Gouverneurs, Commandeurs , Groot-Majoors, en verdere Bedienden van den Etat - Majoor der Steden en Plaatzen van de geweezene Barrière. In dato 19 September 1782, De Heeren van Randwyk eh andere Haar Hoog Mog. Gedeputeerden tot de Militaire zaaken , nebbende in gevolge en ter voldoeninge van derzelver Refolutie commisforiaal van den 4 Juiry laatstleeden met en nevens eenige Heeren Gecommitteerdens uit den' Raad van Staate, geëxamineert de Requefte van de Gou. verneurs, Commandeurs en Groot - Majors, zoo voor hun zelve als vervangende de abfente Commandeurs Groot-Majors en verdere Bedienden van den Etat-Major der Steden en Plaatfen van de geweezene Barrière van den Staat deezer Landen, houdende, dat zy Supplianten door de bekomene hooge ordres tot het overgeeven en evacueeren van de voorfz. Barrière Steeden en Plaatfen , op eenmaal waren ontzet geworden van de revenues en inkomften van hunne refpective Posten , en veele van hun daar door waren gebragt in de uiterlie verlegendheid , ja fommigen tot armoede . indien zy niet door de goedgunfiigheid- van Haar Hoog Mog. wierden geholpen. Dat in het Particulier de geweezen Gouverneur der Stad Namen Hertell, zig in eene byzondere onaangenaame fituatie bevond , als Haar Hoog Mog. in confideratie zouden gelieven te nemen, dat hy zeedert den jaare 1757 , (na de retraite van den toenmaligsn Gouverneur der voorfz. Stad, den Generaal van Schwartzenberg , en de verplaatzir/g van den Generaal Major van Burjnania , als Groot-Major van Maallricht, en wan-  seft. STAAT EN OORLOG. 1782. 289 wanneer geene andere inkomften had als het Major of Lieutenant Collonels Traétement met eene Compagnie) genoegzaam alleen, als zynde beftendig moeten prefent blyven , alle de onvermydelyke kosten tot ophouding van de eer der Natie, aldaar in een Vreemd Land , had moeten dragen , uitgezonderd alleen de geringe tyd van 1757 tot 1760, die den Prince van Birkenfeld , aldaar als Gouverneur was geweest, en waar van nog moest worden afgereekend , dat meeften tyds abfent was ; hebbende in al den tyd dat in den Etat - Major te Namen was geplaatst geweest, zedert den jaare 1749 tot nu toe, geen Traktementen aan de refpeétive Charges door hem bekleed geweest, geannexeert, genoten, die te zamen gereekend eene fomme van ƒ 1523540-0 waren bedragende , en ook geene de minfte douceurs van den Lande , dan in drie reizen eene fomme van 9000 guldens , zynde het alleen geweest de zugt en liefde tot het Vaderland die hem hadden afgehouden van op zeer favorabele conditiën die hem wierden aangebooden in een Vreemden dienst over te gaan, en hoe fmertelyk het voor hem in zyne hogen Ouderdom van een en tagtig jaaren moest vallen , na den Lande twee en zestig jaaten als Officier trouw en eerlyk'te hebben gediend , op eenmaal alle die revenuës te verliezen, geene andere inkomlten hebbende dan die van het Regiment en Compagnie, welke te zamen geen behoorlyk middel van beftaan kwamen uit te leeveren : verzoekende de Supplianten derhalven, dat Haar Hoog Mog. hun, zoo wel als de verdere Bediendens van den EtatMajor der voornoemde Steden en Plaatfen van de geweezene Barrière, zoodanig dedommagement gelieven te accordeeren , als Haar Hoog Mog. naar derzelver equiteit zullen gelieven goed te vinden en oordeelen te behooren, naar maate van het verlies, dat zy komen te lyden; immers en in allen gevallen , tot zoo lange de Supplianten op eene convenable wyze, zouden zyn geremplaceert. En daar op ingenomen hebbende de confideratien en •het hoogwys Advis van Zyne Hoogheid , hebben ter Vergaderinge gerapporteert , dat zy Heeren Gedeputeerden en Gecommitteerdens uit den Raad van Staate VIII. peel. T in  290 sept. ZAAKEN VAN 1?82. in agting genomen hadden , eerfrelvk dat nf Ohr>™ aan de refpective Gouverneurs, Commandeurs Groot Majors en verdere Bediendens'van de?C&ajo^.; fa de' s^n %^erer«een,ployeerdeM van Tn Sta at * rL . e" PIaatfea van de geweezene Barrière met wel konnen worden toegelegt de volle fommeï door yder van dezelve opgegeeven, wegens verües van hunne Emolumenten , Traktementen , als aSzhus door de evacuatie van de Steden en Plaatfen aandewelke zy relpeclivelyk geattacheert geweest Zyn %. eeden , met te min allezints billyk , en met de digni wit yan den Staat overeenkom^ is', da? de gemelde Officieren en Bediendens , van welke veele SS tot Sfnd^Sbif"0211611 e" ^diftiSden St a gediend hebben, en welke alle door de gemelde eva. cuatie, geheel buiten hun toedoen, van file de voordeeleii, aan hunne gemelde Posten 'en Bedieningen v£knogt geweest, op eenmaal ontzet geworden zyi des. weegens eenigzints werden gededommageerd en 'te ge. moed gekomen, immers ter tyd en wvlen tnV j ff zelve elders geplaatst, en met LieningTn, Sniger maa* ten evenreedig aan die geene, welke zy'verïofen 5-" ben konnen worden gebeneficeert, en ten aanzit van welk dedommagement of toeleg het convenabels v,w gekomen is, dat het zelve kome te bffi fa taSï: fche Penfioenen aan yder van dezelve, ter tyd en wvl len voorfz. of anderzints hun leeven lang geduurende^ te accordeeren, ,n welker begrooting of bepaling , behoorlyke reflexie gemaakt is , zoo op het montant der opgegeeven voordeelen en emolumenten, bevoSs bv de opgemelde Perfoonen genoten, voor'zoo veSfnak\u C0"flderfie heb^n konnen genomen wor den , als op derzelver ouderdom , langduurigheid van dienst, of andere omftandigheeden en Haal ™l of dezelve al, ofte niet, inWlve'r GoS meuren of commandementen, geduurende den tyd, dat zv hun" ne refpective Posten en Bedieningen bekleed hfbbeS liunne ^IF™"**? ^ mksdien meer «f minder i^ hunne quahteiten yerpl.gt gelest zyn depenfes te maaken : en wyders m de tweede plaats gelet zynde dat buiten en behalven ue voorgemdde Gouvernems, Conï man-  sept. STAAT EN OORLOG» 17-30. soi mandeurs , Groot-Majors en verder Bediendens van den Etat-Major der meergemelde Steden en Plaatfen van de Barrière, welke zig alleen aan Haar Hoog Mog. geaddresfeert hebben , nog differente andere Perfoonen voor handen zyn , welke meede in differente qnalitei. ten in de voorfz. Steeden en Plaatfen van de Barrière geëmployeert zyn geweest, als Auditeurs , Commifen, Predikanten, Schoolmeefters, Provooften, Sluysmeefter en diergelyke, waar van de meede, behalven differente douceurs van wegens het Oodenrykfche Gouvernement , hunne Traktementen van 's Lands wegen genoten hebben , en betaalt zyn geworden , by omdentenis van de betaling van het fubfidie, by het Traktaat van Barrière gedipuleert, op ordonnantie van den Raad van Staate uit de ordinaris Kas van de Generaliteit, en dat alle dezelve meede van al hun inkomen , uit hoofde van hunne voorgemelde Bedieningen genooten , zig op eenmaal thans verdooken ziende, in de uiterde ongeleegendheid gebragt zyn , en veele zelfs tot armoede zouden moeten vei vallen, ten zy ook op derzelver fubjekt favorabel reguard genomen wierd, en dat mitsdien ook met betrekking tot dezelve het convenabellte is voorgekomen , in billykheid te reguleeren de douceur gelden of Penlioenen welk aan dezelve meede hun leeven lang geduurende , of tot zoo lang zy met geen andere Bedieningen gebeneficeert zullen weezen, zouden konnen toegelegt worden ; dat zy Heeren Gedeputeerden en Gecommitteerdens uit den Raad van Staate , vervolgens van advife zouden zyn , dat gearredeert behooren te worden de beide Lyden aan het einde deezes geinfereerd , en dat wyders behoord te worden vastgelteld , eerftelyk, dat de refpektive Perfoonen op dezelve vermeld, zoo veel mogelyk , by de eerst voorkomende occafien , met andere aequivalente bedieningen , en wel preferabel aan anderen , zullen worden gebeneficeert en voorzien, en dat ten dien einde Zyne Hoogheid , mitsgaders de Raad van Staate zullen worden verzogt, om de gemelde Perfoonen, by voorvallende vacature van foortgelyke Plaatfen of Be. dieningen , als bevoorens door dezelve bekleed zyn , voor gerecommandeert te willen houden. T 2. Dat  292 sept. ZAAKEN VAN 1782. Dat wyders tot tyd en wylen toe , dat de gemelde Perfoonen in voegen voorfz. van andere Plaatfen of Bedieningen voorzien zullen weezen, aan ieder van dezelve behoord te worden toegelegt, tot een jaarlyksch Pennoen, de fomme, nevens ieder van dezelve, op de voorfz. Lyften , hier na geinefeert , gefpecificeert, in te gaan met den dag, dat de refpective Steden of Plaatfen aan dewelke de gemelde Perfoonen in hunne qualiteiten zyn geattacheert geweest, van de Troupes van den Staat zyn geëvacueert geworden, en zulks op exhibitie van behoorlyke atteftatien de vita, jaarlyks aan den Raad van Staate nevens de daar toe nodige Requeften , over te leggen : «werdende de Raad van Staate verzogt, op de bepalinge van de voorfz. Pennoenen , in conformiteit van de meergemelde Lyften , de nodige ordres te ftellen , ten welken einde Extract van de Refolutie by Haar Hoog Mog. hier op te neemen , beneffens Copien van de voorfz. Lyften , aan dezelve behooren te worden toegezonden. En dat insgelyks Extract van dezelve te neemen Refolutie, mitsgaders Copie van de beide vooufz. Lyften, aan Hooggemelde Zyne Hoogheid behoord te worden toegezonden, ten fine daar by gemeld. Lyst  sbpt. STAAT EN OORLOG 1^2. 203 Lyst van de Gouverneurs, Commandeurs, Groot-Majors en mindere Officianten die by de evacuatie der Barrière Steden en Plaatfen hun» ne inkomften verhoren , en diesweegens dedommagement aan Haar Hoog Mog. of den Raad van Staate verzogt hebben, en aan welke, ter te gemoed koming aan hun verlies , zoo lang zullen leeven , of niet met andere Posten voorzien zullen zyn, zullen' worden toegelegt, de volgende Douceurs: Namen, de Stad. Aan de Lr. Generaal Hertel, geweeze Gouverneur van de Stad en het Kasteel - ƒ3200 o o Generaal Major Grofs, Commandeur van de Stad .... 1500 o o Collonel de Petit, Groot-Major van Ucf. vermits reeds Groot-Major van Geer truidenberg geworden is , dan welke Post veel minder rendeert als die, welke hy te Namen gequiteeit heeft , al. leen - - ... 250 o o !Capitein Cocq van Nerynen eerfte OnderMajor - - - - 400 o o Capt. Elgerfma, tweede Onder-Major - 300 o o Namen, het Kasteel. SGeneraal Major du Moulin , Comman- deur - . . . - 600 c o Lt. Collonel du Buy, Groot Major - 400 o o Lt. de Petit, Onder Major - - 300 o o Doornyk. Lt. Generaal de Famars, Commandeur - 3000 c o T 3 Ge-  294 sept. ZAAKEN VAN 1782* Generaal Major van Munfler , Majo' | Commandant - - - /iooo o o Capitein Arnoux, Onder Major - 650 c o Kersfeboom, Auditeur, en Directeur ér, Ontfanger van het Hospitaal - - 20c o o Yperen. Lt. Generaal vander Dusfen , Gouver- neur - ... iftoc o o Lt. Collonel Humbracht, Commandeur - 1500 o o Lt, Collonel Mackay, Groot Major ■ ioo- o o Capitein Hoecker, Onder Major - 400 o 0 Furnes. Lt. Generaal van Hardenbroek, Commandeur - - 20CO O o Lt. Collonel Rappard, Groot Major - 1200 o o 'dj Fort Knokke. Lt. Generaal van Rompesch , Comman. deur .... 60c o o Capitein Everdingen vander Nieupoort , Major en Commis - * - 200 o o Warneton. Capitein Trevifany, Major- » - 500 o o Dendermonde. Van Daaleny Auditeur. « - aoo o o Lyst  sept. STAAT EN OORLOG. 178a. 295 Lyst van de Perfoonen, die in haare qualiteiten by den Raad van Staate zyn betaald geworden uit het Suhfidie van de Barrière, en by ontflentenis van dien uit de or • dinaris Kasfa , en aan welke de navolgende Douceurs zullen worden toegelegt. Namen. H. vander Hoop , Commis van 's Lands Magazynen* - ƒ2000 c o . . Briatte, Franfche Predikant - 600 o o . . Raats, Nederduitfche Schoolmeester . - qoo o o „ . Porte, Franfche Schoolmeefter . 200 o o P. Willems, Sluysmeefter - - 150 o o P. A. Guillaume, Provoost • - 400 o o N. J. Rondeau, Infpecteur.der Werken - 120 o o doornyk. . . . Koocke, Nederduitsch Predikant- 600 o o . . du Lignon, Fransch Predikant - 600 o o . . Rpchemond, Nederduitfche School meefter .... 200 o o . . jouvinelle, Fransch Schoolmeefter - 200 o o . . Smit, Sluysmeefteer - - 300 o o . , Eypen, Provoost • • • 3C0 o o Yperen. . . Geufendam , Nederduitfche School meefter - - - - aco o o . . Paget, Fransch Schoolmeefter - 2:0 o o FlJRNES. . . vander Bruggen, Nederduitfche Predikant - - • - coo o o . . Herdes, Nederduitfche Schoolmeefter - ... . - 200 o o . . Larema, Provoost - - 3°o o o . . Winter, Portier - - - 200 o o . . Roth, Commis - - - 20J o o Knokke. . . Weever, Provoost - • - 300 0 o T 4 NJi.  sp6 SEP» ZAAKEN VAN 1782. NB, De Perfoonen op deeze twee Lyften niet vermeld, en welke ten tyde der Evacuatie van de Steeden en Plaatfen van de Barrière nogthans eenige Bedieningen in dezelve bekleed hebben, als van Predikant, Schoolmeefter, Auditeur, Provoost, &c. zyn alle , of reeds elders geplaatst, of overleeden. Waar op gedelibereert zynde, heeft Zyn Hoogheid ter Vergadering prefent zynde , den inhoud van het voorfz. Rapport op het fterkfte gerecommandeert, en verzogt, dat het zelve , zoo veel de conftitutie van de Regeeringe toeliet, ten fpoedigften mogt worden gebragt ter conclutie, op dat de voorfz. Gouverneurs Commandeurs , Groot Majors, en verdere Bedienden dewelke buiten haar fchuld en toedoen in een ome* lukkige fituatie waren geraakt, door gemis van hunne Traktementen en Emolumenten eenigzints gededommageert mogen worden ; verklaarende Zyn Hoogheid, dat het hem voorkwam, dat de fommen by het voorfz. Rapport aan ieder der voorfz. Perfoonen toegelegt , wel en te regt waren gecalculeert, en dus aan dezelve nog by nog afgedaan behoord te worden ; en hebben, de Heeren Gedeputeerden van de refpective Provinciën aangenomen zig op het voorfchreeve rapport nader te, gullen verklaaren. Accorddert met voorfz. Register, CLXX  sept. STAAT EN OORLOG. 1782. 297 CLXX. Rapport wegens de gemeenfchappelyke Krygsverrigtingen met Frankryk ; nevens een voor/lag aangaande het heraamen van voorwaarden van Frede , en om den Raadpenfionaris te gelastigen om te fpreeken met den Franfchen Gezant over een Commercie TraStaat tusfchen de beide Mogendheden, Ingebragt ter Fergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogen* de, op Frydag den 20 September 1782. TTV Raadpenfionaris heeft ter Vergadering gerapporJL/ teert, dat de Heeren van de Ridderfcbap en verdere Hun Edele Gr. Mog. Gecommitteerden tot het groot Befogne , in gevolge en ter voldoening van Hun Edele Gr. Mog. Refolutie commisforiaal van den 17 der voorleede maand, hadden geëxamineert de Propo. fitie door de Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam , op fpeciaalen dast van de Heeren hunne Principaalen ten gemelden dage ter Vergadering gedaan, tendeerende tot continuatie van het Concert der KrygsOperatien met Vrankryk tegens Engeland voor de Campagne van het volgende jaar; als meede tot vernieuwing van het Commercie-Traétaat van het jaar 1739. En dat zy Heeren Gecommitteerden, met opzigt tot het eerfte lid, van advife waren; dat de zaak ter Generaliteit daar heen behoorde te werden gedingeert , dat by renovatie en ampliatie van Hun Hoog Mog. Refolutie van den 4 Maart deezes jaars, Zyn Hoogheid , als Admiraal Generaal van de Unie, moge worden verzogt, om op zoodanigen maniere als Hoogstdezelve convenabelst zal oordeelen , met het Hof van Vrankryk , ten fpoedigften te concerteeren de wyze, op welke de Operatien ter' Zee, van wederzyden, geduurende deezen Oorlog, zouden kunnen worden ingexigt , om den gemeenen Vyand de meefte afbreuk te T 5 doen,  293 sept. ZAAKEN VAN I782. doen, en tot het aangaan van de Vreede, op aquita- ble voorwaarden , te noodzaaken. Terwyl zy Heeren Gecommitteerden meenden tevens . aan Hum Edele Gr Mog. in bedenking te moeten gS. ven , of met by deeze zelfde gelegentheid door Hun Hoog Mog. zoude behooren te worden gerefolveert dat ook met het Hof van Vrankryk, des mogelvk werden geconcerteert en onderling gereguleert d! voor' waarden die dat Hof en de Republiek over en-wee. der by het maaken van den Vreede zuilen voorhallen en aandringen, en waar in zy eikanderen zullen fouteneeren. . En dat ZY Heeren Gecommitteerden voorts ten aanzien van het tweede lid der voorfz. Propofitie van gedagten waren, dat alvorens daar op finaal te refolvleren, de Raadpenfionaris door hun Edele Groot Mosbehoorde te werden gequalificeert, om aan den Heen Hertog de la Vauguyon, Ambasfadeur van Zyne Ma jefteit den Koning van Vrankryk, ouverture te geeven van het verlangen van Hun Edele Gr. Mog om ten einde de zoo gelukkig fubfiReerende liaifons tusfchen beide de Natiën nader toe te trekken, de geinterrum peerde Negociatien over een Commercie-Tr^aat tus" fchen de beide Mogentheeden, hoe eer zoo be-ter te reëntameeren , en dien aangaande door de interventie van gemelden Heer Ambasfadeur de dispofitie van het Hof van Vrankryk te fondeeren. Waarop gedelibereert, en Copie van het voorfz eerapj^eerde verzogt zynde door de Heeren van de Ria.: =/khap en Edelen , om hetzelve in de Ordre na. der te examineeren, en door de Heeren Gedeputeerden der Sleden Delft, Amfterdam, Rotterdam, Gorinchem? Schiedam , Alkmaar en de volgende Leden, om daar op te verftaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen, is de finale Refolutie uitgeltelt tot nadere de. liberatie. Accordeert met de voorfz. Refolutien. CLXXI.  sept. STAAT EN OORLOG. 1782. 299 CLXXL- Misfive van den Vice-Admiraal hartzinck , aan de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden ; behelzende redenen van onkunde der Sterkte en Mauceuvres der Vyandlyke Vloot aan 's Lands Kusten; nevens de Bylagen. In dato 22 September 1782. hoog mogende heeren! Gisteren ogtend heb ik my vereerd gevonden, met U Hoog Mog. zeer gerefpeéreerde Secrete aanfchryvinge en Revolutie van den 20 deezer, waar by het U Hoog Mog. behaagd heeft , van my aftevraagen, bericht wat by my ter voldoeninge aan de Ordre van Zyn Doorl. Hoogheid , om my au fuit te Hellen van de fterkte en Manoeuvres der Vyandelyke Scheepen op deeze Kusten, is in het werk gefteld, en waardoor het is toegekoomen, dat ik zoo lange na dat de voorfz. Scheepen westwaarts waaren gezeild, daarvan geen kennisfe heb gehad; en het is dien volgende in voldoening aan deeze Gerefpefteerde Ordre van U Hoog Mog. dat ik my de eer geef Hoogstdezelven by deezen met de vereischte Eerbied te informeeren. Dat ik direct, op Dingsdag den 3 deezer Maand zoo dra 'er in de namiddag Sein van Kykduin voor 13 Vyandelyke Oorlog Scheepen gedaan wierd, den Kapitein A, H. C. Staringh , benevens een myner Stuurlieden naar deeze hoogte heb gezonden, om te tragten eenige breedere Informatien van dit Vyandelyk Esquader te bekoomen , gelyk dan ook gemelde Kapitein my nog dien zelfden avond heeft gerapporteerd, dat hetzelve uit 16 zwaare Scheepen met drie kleine Vaartuigen beftond. Dat ik nog dien zeiven namiddag de Kapitein Vaillant, dewelke gelast was, met deszelfs Fregat de Dolphyn benevens het Fregat de Jafon, gevoerd by de Kapt.  300 sept. ZAAKEN VAN i782. Kap. Story, en de Kotter de Zeemeermin, gevoerd bv de Lieut. Haringman, op de Kusten te gaan kruisfen . mondeling geordonneert heb, in het gat van Texel met dezelve ten Anker te koomen, indien Soldaat en Zeemanfchap het toelieten, uit te zeilen en de Vyand zoo ra mogelyk te recognosceeren, het welk ook door gemelde Kapitein is uitgevoerd geworden , en waar door ift yan dezelve het volledigfte Rapport van desVyands fterkte heb bekoomen , na dat hy met zyn Detachemem , dezelfden ogtend van zyn uitzeilen was binnen gejaagd geworden ; nemende ik op het refpeftueufte de Vryheid hier nevens Copie van dat Rapport te voegen. Dat ik al wyders op Militaire Principes vertrouwen, de, dat het alleenlyk door de fnelzeilende Fregatten en Kotter was , dat ik goede berichten van den Vvand kon bekoomen , den Kapt. VaiUant nogmaals gelast heb , daar mede uit te zeilen , en op alle mogelvke wyze Rapport van den Vyand tragten te krygen gelyk dan ook dezelve in den ogtend van 5 September wederom is uitgeloopen en tot den 16 blyven kruisfen, my van tyd tot tyd,als de gelegendheidzich daar toe opdeed , Rapporten van deszelfs kruistogt toezendende , dewelke alleenlyk deeze informatien van het Vyandelyk Esquader ingehouden hebben, dat hetzelve op den 5 deezer voor Wyk gezien was geweest terwyl ik uit de Rapporten zoo van den Kapt. Story als van de Koopvaardy Schippers Brinkhorst en Sjers, welk laatfte Rapport my door den Kapt. Nauman uit het Vhe is toegezonden geweest, moest denken, dat het Vyandelyk Esquader Noordelyk was opgewerkt Ik neeme wederom de vryheid, Copie der gezegde Rapporten op het eerbiedigst hier nevens te voegen Eindelyk dat ik nog daarenbooven dagelyks eene der Loots Booten buiten Gaats heb gezonden, en doen kruisten met last, om alle mogelyke devoiren aantewenden, ten einde narigten van den Vyand te verkry- Doch dat het my niet heeft moogen gebeuren, niet tegenftaande alle deeze aangewende Militaire pogingen tyding van het vertrek van den Vyand Westwaarts te be-  «ept. STAAT EN OORLOG. 1782. 301 bekoomen, voor en al eer dezelve mydoor ZyneDoorl. Hoogheid is toegezonden geworden. Waarmeede verhopende aan de Geëerbiedigde Ordres van U Hoog Mog. te hebben voldaan, en met afbidding van des Hemels Genadige Zegen over U Hoog Mog. Regeeringe, ik my met de verfchuldigde Onderdanigheid onderteekenen. hoog" mogende heeren! Aan Boord van 's Lands Schip van Oor. log de Admiraal-Generaal, geankert ter Rheede van Texel den 22 September 1782. (Was get.) andries hartzikck. Raport van 's Lands Fregat Dolphyn y aan Zyne Exellentie den Heere hartzinck , Fice-Admiraal van Holland en Westvriesland. Woensdag den 4 September 1732. De Vyandelyke Vloot, welke voor de Hollandfche Wal is, beftaat uit twee Driedekkers en dertien andere Tweedeks Scheepen, waaronder duidelyk negen of tien zeventigers gezien heb, de overige Driemast Scheepen by dezelve zynde, zyn naar gedagten Fregatten , by dezelve zyn nog twee Kotters, zoo dat de geheele Vloot beftaat uit 18 Scheepen en twee Kotters , ik ben om te recognosceeren, zoo nadoenlyk aan dezelve geweest, circa een myl distantie, en een halve myl buiten den Uyter Ton , wanneer ik weer gewend heb, doen is 'er een Schip op my koomen jaa. gen , die tot op een kwart myl aan de Uyter Ton kwam , en op een kwart myl aan onze Fregatten , 't zelve was een Driedekker, ik heb raadzaam geoordeeld binnen te koomen, om niet in het geval te geraaken, van indien ik in 't gat ten Anker kwam, en zy met een  So2 sept. ZAAKEN VAN i782. een gedeelte Scheepen kwamen jaagen , hun de weg na binnen te moeten wyzen. 6 (Was get.) j. o. vaillant. (Onder ftond) Na gedaane Collatie is deeze bevonden, met deszelfs OrigineeIe te accorderen. (Was get.} w. six. Raport van den Ondergetekenden aan den Kapt. j. o. vaillant, Commanderende s Lands Fregat de Dolphyn . 8 September 1782. ' Heeden voormiddag zeilden ingevolgen deszelfs ordre twee Cof-Scheepen te gemoet, en verpraaide üezelve, komende de eene van Koningsbergen en den andere van Memel, dewelke my beide berichten dat zy gepasfeerde Donderdag , tusfchen het Jutfche Rif en de Sond, op de breedte van 50 Gr. hadden gezien dertien, (zoo zy vermeende) Hollandfche Oorlogfch.eepen, benevens nog een Brig , en een Kotter, welke onder N. O. ten O. laagen van hunne Groote wisten zy niets, wyl zy zeer verf, reid waren, dan den eerstgemelde zyde de Hollandfche Vlaggen van hem te hebben zien waaijen , verder hadden zy op hunne Reis geen andere Scheepen gerancontreert. Aan Boord van 's Lands Fregat Jazon, zeilende in de Noordzee Kykduin , Z. ten O. gegist 21 Mylen. (Was Get.) s. story. (Onder ftond) Na gedaane Collatie is deeze bevonden met zyn Origineel te accorderen. (Was getj w. six. De  sept. STAAT EN OORLOG. 1782. 303 De Schipper Juryen Brinkwolt, voerende het Smak. fchip Anna Margaretha, komende van ChristiaanZand in Noorweegen, Rapporteert, dat hy Schipper gezien heeft , 16 Engelfche Oorlogfcheepen , 8 Mylen Z. ten Oosten van de Hoek, de Holins in 't Schagerrak lagen Oostwaarts over N. 't Kattegat, op den 5 Sep. tember laastleeden , Donderdag , gemelden Schipper, heeft mede gebragt twee Pasfagiers wonende op Texel, dezelve verklaaren als dat het waaren , naar haar gedagten, 8 Fregatten en de rest Koopvaarders. (Was get.) J. DE GROOT. Na gedaane Collatie is deeze bevonden met zyn Origineel te accordeeren. (Was get.) W. SIX. CLXXII. Refolutie van de Heeren Staaten van Vriesland , om het vaaren van de Engelfche Paquetbooten, geduurende den Oorlog, te verbieden, en dezelve als Vyanden te behandelen, In dato 27 September 1782. HT^er Vergaderinge voorgedraagen zynde , dat de HeeX ren Staaten van Holland en Westvriesland by Hoogstderzelver Placaat van den 17 Augustus deezes Jaars efficacieufe middelen hadden beraamd, tot voorkoominge van Correspondentie uit deeze Republiek met het Ryk van Groot-Brittannien, hebben Hun Edel Mogen-  304 sept. ZAAKEN VAN 1782. genden , fchoon met het uiterfte genoegen zulks hadden vernomen, egter gemeent dat die middelen niet als ten deele aan het oogmerk zouden kunnen voldoen ; en Confidererende dat men in de tegenwoordige tjjdsomftandigheden niet te voorzigtig kan zyn, en alle wegen , waar door de Vyand van deezen Staat eenige kennis van het geene in deeze Republiek aangaat, zoude kunnen bekoomen , ten eenemaal moet affnyden , goedgevonden en verftaan, gelyk Hun Ed. Mog. goedvinden en verftaan by deezen, de Heeren Gecommitteerden wegens deeze Provincie ter Generaliteit te gelasten , om ter Vergadering van H. H. Mog. wegens hunne Principaalen te proponeeren, om het vaaren van de Engelfche Paquetbooten op de Haavens deezer Republiek ten eerften te verbieden , by pcene dat dezelve , indien na eene behoorlyke waarfchouwing hier wederom binnen komen , blyven leggen, of zig in Zee laaten vinden, als Vyanden geconfidereert en behandelt zullen worden. Aldus gerefolveert op het Landfchaps-Huis den 27 September 1782. (Was get.) a. j. v. smikia. CLXXIII. /  seÏ»t. STAAT EN OORLOC. 1782. 305 ' CLXXIII. Advis van Gecommitteerde Raaden van het Zuider en Noörder Quartier , op 'het verzoek van Reprefentant en Be* windhebberen der Westindifche Maatfchappye ter Prejidiaale Kamer Amfterdam , om eene Subfidie gf Geldleening van ten minfte een Millioen Guldens. Ingebragt in dato 27 Septemfcr'1782. Ts Keleezen het Advis van de Heeren GecommitteerI dl Raaden in den Haage en te Hoorn refideerende ' van heeden , hebbende , ingevolge en ter voldoening; van Hun Edele Groot Mogende Refolutie cotnmisforiaal van den 15 der voorige maand , geëxamineert de 'Misfive van de Reprefentant van Zyn Hoogheid en Bewindhebberen van de Westindifche Compagnie ter Prajfidiaale Kamer Amfterdam, gefchreeven aldaar den i• Ü ,.' Waaróp gedelibereert, en Copie van het voorfz. Advis verzogt zynde door de Heeren Gedeputeerden der Steden Dordrecht, Delft en de volgende Leden, om daar op te verftaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen , is de finaale Refolutie1 uitgeftelt tot nadere Deliberatie. Accordeert met de voorfz. Refolutien. ym. deel. v De  .cgo6 sept. ZAAK E N- V AM-.1782. De. Gecommitteerde,Raaden in den Hage en te Hoorn refideerende, ingevolge en ter voldoening ■ . van U 'Ed^ Groot Mqg.> Refolutie van^dwissder voo»■>. rigitlW8ftld, geëxamineert hebbende* de" Misfive van de , Repnelentant van Zyn, Hoogheid en Bewindhebberen van. de- Westindifche Compagnie ter Praïfidiaale Kamer AmfierdAm;,.,5,,vgeichreeven aldaar den 13 te vooren , waar» bv - de bezwaarde, en' noodlydende* ftaat van dezelve Compagnie voor U Edele Groot Mog. openleg. . gen,.; ffl ^p.iundam.ejit der reedenen en gronden , by dezelvè Mbfive gïde'tffllöer^^met allen ernst verzoeken, om uit hunne droevige toeïland ten allerfpcedig. - (knti. door yen fubfulie of ,geldle,ejnn,g- yap jten^minften .*en millioen gultiens ,gered .te, mogen worden: 'hebben vermeend ,• dat -het-onnodig zoude' zyn ,' 'dê gunftige "' eefl«jgdhe«j •.w -Lands V«*erjyke.,'zorge van U Edele Groot. Mog., tin, faveure.,van' deeze Maatfchappy,-door • .eejiig-nader 'betoog-yam-de kragti^e én kléniffiènd'e ree. denèn.., daar toe dienende ,\ verder „pp te' wekken en aan te.fpooren daar hei .aan, ü- Ed. Güoo't Mog. reeds tikt alken- behaagt beeft by Refolutie va?i den 16 January deeze? Jaars aan Reprefentant ,erjj Bejy'indhebberen voorfz. een fomma van .twe.e kondetd en vyftïg duizend guldens by leening uit 's Ljands Ras te., vergunnen ,, maar dat U Edele .Gro.ot Mog,. 'dü'ar. eh boven terftond by'bet inkoomen,.van .het vóoffz. hadér'Kad. dres zoodanige voorziening wel' hebben 'gelieven te doen , waar door , .onverminderd de jinaaje dlspofitie op de voorfz. verzögte geld!eenin'g,'aan de Verzoekers een fom van honderd duizend guldens By provffie is verftrekt geworden: De Gecommitteêfdë Raaden zullen derhalven de by. Zonder-e aandagt van. U Edele Groot Mog. alleen bepaalen tot de keuze der middelen, welke' meest' dien■ftig konnen zyn, om deeze noodlydende Compagnie in haare zoo drukkende omftandigheeden op de fpoedigfte en kragtdadigüe wyze te gemoed te' koomen : waar omtrent de Gecommitteerde Raaden dan hebben geconfïdereert, dat de verleegendheid, waar ui'Reprefentant en-Bewindhebberwuzig thans bevinden, in het byzonder daar uit is"ontdaan,' dat zy 'op dén 19 April deezes  ; £ppt. STAAT/ EN-,o,0^LQG. i2§f. ^7 ■ zes. j-.nrp,' :y«n Haar H.gog^ Mog, geobtinesrt hebbende . een authorifatie, tot het negotieeren yan. een fom San een . miltieer^ gulde; s , daar toe wel terftond de nofi, ge aan(laite,gemaakt, en dezelve Negotiatie by dé refpective. Kameren tegens den interest van 3 per.cento : opengeftel.t hebben ', dog, met dien qngelukkjgeri.' uh- ■ flag, dat; op,, deeze fchoon. door Hiar Hoog Mog. geguaiand.eerde. geld opneeming , by alle de refpective : Kameren .niet meerder dan .omtrent ƒ 63000 is inge- ■ •fchr.éeven» «B; . , Dat-,• om; vervolgens in die jefteldheti van zaaken deeze, vervalle, Negotiatie te doen herleeven en tot (tan.1 te - brengen , flegts twee middelen in aanmerking .konnen , koomen , ;als , namentlyk,, eene Provinciale guarantie, of, wel anders zoodanige "gunftige Refolutie van U Edtfje (ïroot-Mog. , waar door. het byna tótaal,'defect van ,deeze 'zoo ver ,te kort, fchietende NegpÜ'atie . werde gefuppieert en aangevult: dat het eerfte middel, .ter zaake yan het prreponderagt credit der Financiën Van deeze,'Provincie , boven die van de Generaliteit, buiten ,twyffej _van eene^kragtdadige invloed tot voortzetting, yan.-.deeze N=gotiatie zyn zoude, dog dar,'be: hal ven de bedenkingen, waar aan de interpotitie yan j h?t Provinciaal,,credit , , ten .behoeve, yan Collegien^en - Corporatien.r niet onder de imniediate en privativé fouverajniteit -yan—U.. Edele Gr. Mog. gehqorende, altoos geconfideert kan worden onderheevig te zyn, het/we*de middel,' als zynde van een; veel fpoediger uitwer.... king 3 .zoo jni{; ,d,ien hoofde, als ook. in andere ppzigten , de preferentie fchynt r.e;.mpefe,n.verdienen : weshalven de Gecommitteerde Raaden U Edele Gr. Mog. zullende dienen van derzelver confideratien en advis , onder het welbehagen van U Ed. Gr. Mog. van gedagten zouden zyn, dat aan de vobrfz. Reprafentant en Bewindhebberen, op de by Refolutie van Hun Hoog Mog. van den 19 April deezes jaars geauthorifeerde en geguarande«de Negotiatie , ter montant van een millioen guldens, voor en ten behoeve van de generaale Westindifche Compagnie deezer Landen, zoude konnen werden gefurneert en opgefchooten een capitale fomme van vyf honderd zeeven en tagtig duizend gulV a dens,  go8 sept. ZAAKEN VAN 1782; dens , uitmakende met de reeds aan gemelde Compag. nie by deeze Provincie verftrekte penningen, ter montant van drie honderd en vyf tig duizend guldens , en met de op de voorfz. Negotiatie ingefchréeve fom van drie en zestig duizend guldens , het' volle beloop der geld opneeming , waar toe dezelve Compagnie door Haar Hoog Mog. invoegen als boven , is geauthorifeert, en zulks tegens den Interest van drie ■ per cento in het jaar, zullende daar van door RéprEefehtant en Bewindhebberen voorfz. ten behoeve van den Lande, en ten laste van de generaale Westindifche Compagnie , een behoorlyke AcTfe Obligatoir werdén gepas* feerc , conform aan de teneur van zoodanige Obligatien , als van de meergemelde geld Negotiatien bereids uirgegeeven zyn, of, by reusfite van dezelve-, verder uitgegéeven zouden zyn geworden: terwyl de Gecommitteerde Raaden zig vleyén 'met de hoop, dat deeze Maatfchappye by de herftelling van de algemeene Vreede , en door het genot van de vtye Vaart en Handelop Noord-Ameriea , waar toe de weg'thans door het eerstdaags te fluitene Tradlaat van Commercie tusfchen de Republiek en de Vereenigde Staaten van die wyd uitgeftrekte Landen , zoo gelukkiglyfc gebaand is , in voordeeliger omftandigheden geraakende, en het hoofd van nieuws en met verdubbelde vermogens opbeurende, eerlang, in ftaat zal'zyn, om zig van de voorfz. fchuld naar behooren te kWyten. Edog refereren zig de Gecommitteerde Raaden niet te min tot de hoogwyze djspofitie van UEd.Gr.Mog. den 27 September 1782, VK9+  sept. STAAT EN OORLOG. 178a» 300 EDELE GRCOT MOGENDE HEEREN ! Na dat U Edele Groot Mog. by derzelver Refolutie van den 16 January"deezes jaars , gunftig hebben gelieven te disponeeren, op ons verzoek van den 8 derzelver maand , en ons, in gevolge van dien, ter leen te verftrekken eene fomma van f 250000-0-0, onder expresfe conditie nogtans , om dezelve fomma met den allereerften te rembourfeeren , zoo dra wy daar toe zouden zyn in (laat gefteld, door eene favorable Refolutie van Haar Hoog Mog. op ons te meermaalen gedaane Addresfcn aan Hoogsdezelve , omme uit 's Lands Kasfa met eene notable fomma van Penningen te worden voorzien , ofte wel ter bekoming van permisfte , omme onder Hoogstderzelver guarantie dé benodigde Penningen te negocieeren. Zoo hebben wy niet nagelaaten by herhaaling den droevigen toeftand van 's Compagnies Finantien ter kennisfe van Haar Hoog Mog. te brengen , en dat wy zonder U Edele Gr. Mog. provifioneele adfiftentie reeds tot dat uitterfte zouden zyn gekomen,, omme met alle betaalingen te fupercedeeren, het welk dan ook van die aandrang by de refpective Provinciën is geweest, dat dezelve eindelyk op den 19 April deezes jaars Reprefentant en Bewindhebberen hebben gequalificeert omme onder Hoogstderzelver guarantie te mogen negocieeren een millioen guldens. De voornoemde Refolutie bekomende, is terftond door de Vergadering van Tienen de noodige aanftal tot de voorfchreeve Negociatie gemaakt, en dezelve by de refpective Kameren tegens den Interest van drie per cent opengefteld. Wy vleiden ons dezelve eerlange voltallig te zullen zien, en daar door in ftaat te zullen zyn gefteld, aan U Edele Gr. Mog. de zoo gunftige ter leen verftrekte fomma van ƒ 2.50000-0-0 met den eerften te rembourfeeren. Dan, Ed. Gr. Mog. Heeren, wy zyn ten eenemaal in onze verwagting te leur gefteld , en moeten met leedweezen ondervinden , dat 's Compagnies credit, V 3 niet»  3io septV zaa k'é'N van' -" • niettegenftaande Haar Hoog Mog. guarantie reeds tot die laagte is-vervallen ,; "dat tot iieeden' en ■ wet hy alle de Karperen op de voorfz. Negociatie niet meerderjs _ ingefchreeven dan omtrent ƒ o^oco-o-o. HetWelk ons dus niet alleen verhindert'aan ons Engagement ter aflo'sfin'g der door U Ed. 'Gr; M>g. ter leen verftrekte Penningen, ta voldoen, maar ons wederom in de noodzaake"brengt, U Ed. Gr, Mog Va. derlyke adfiftentie op nieuw te imploreeren, door dien ' in dit ogenblik ''s . Compagnies fchulden reeds verre ' overtrefFeri het molitant van ' derzelver Kasfa , en 'er gèen 'het minde gegrol d vooruitzigt is; dat dezelve zoodanig zal vermeerderen, dat de Compagnie i;:-Haat zy hunne fchulden fe-vojdoen, veel min derzelver nóg ovirig. zynde Erabli'sfementen , zoo in Africa als America na behooren'"te onderhouden en te befcher• nu-n. ...... ■ ' ■ Want, Ed; Cr.. M ;gC Heeren, de veelvuldige'Traittes uit Curacao op de Compagnie alreeds gedaan, ter zaake vau bet geen tot v. rlterking en defelifie aldaar • is verrigt, de cnntinuéelë furnisfemehtèrria,anrd.e' directie, van Suriname de verzorging van 's Compagnies Etablisfémenren mt' tién 'Vaderlande; en' 's Compagnies hub.houdelyke onkosten',, hebben alle' de voorhanden geweest zynde Penningen- geheel geabforbeert. Wy verwagten ook' wede'róm eerstdaags met merkeljlké' forhmén uit Curac.rö te'werden betrokken. Aan S.urinameu zal meede.nog deezen jaare ten min- ' ft'eri eeifè fomma van'/iiöo'cco-o-o móéten werden gefourneert. ; De' verzorging zoo van Guinea,' als Curacao, (waar tóe rée^s 'by deéze Kamer1 aanftal is''geiiiaakt,-'en eenige, ^Engagementen zyn gecontracteert,- in verwagting ' van de nodige. Penningen uit de Negociatie te zullen bekomen')'zal dé Compagnie 'ook ribg-djt jaar, op veel grooter fomma komen'te -fta-an ; buiten .'én'behalven veéie 'andere' alhier 'ndódzarkRéiy'k'è ultgavciv- ;Pog- Ed.^Qr. Mog. Heeren, wy vinden, ons in de onmogefykhrid'de Penningen daar'toe té'vinden' Oï:zé' 'pogingen by Haaf'Hodg Mogende door ons ■ Zö.o dikwtif ter-bekoming:'.van' pecuiiieelé onderftand wo;  ariifc» STAAT EIST OORLOG. 1782. 311 aangewend, zyn. zoo als ü Ed. Gr. Mor. .te ,1 .vollen -. bewust' is-; scheel' eg al, vrugtelops geweest., . ( Wy hebben alleenlyk kunnen erlangen "de permishe tot liet Negocieeren van eeH miïïiben'guldens , onder Hoogstderzelver guarant'iey dan van bet effect van.dien zyn wy , zoo als hier voor is gemeld , tot hier toe geheel en al gefruftreerr. , .ten minften. vopr zoo verre zulks de Compagnie ïn deezén'kan te ftade komen Het is derhalven , Ed. Gr. Mog. Heeren , dat wy alleen op derzelver yadërlyke-zorgé vertrouwende, op het eerbiediglte, dog teilrris op .het ernftigfte derzelver kragtdadigé h'iilpe en oride'rftand voor de Compagnie moeten affmeekenten-eiiide derzelver Firianti^ 00 eene of andere^ dog egtef. fp'Öedige wyze , Wedden; te . gemoet gekomeriY' *'-u Want zonder eene efficaejeufe en fpoedige°t>nderüand gaat de Compagnie ,geneel en al te gronde. Wy moeten zonder dezelve 's Compagnies Bezittingen geheel en .al abandoneeren, en denzelven den Vyand ten prooye:bverlaatën. De vöornaamfte takken van Commercie deezer Landen vooral deezer Provincie , wiens Ingezeetenen boven'die der andere zoo merkelyk daar by zyn geinteresfeert ; en zoo groote voordeelen van de Westindi- i fchen handel, 200 in het generaal, als op de Colonien van de Republiek in het byzonder hebben genoten , . zullen geheel en al te niet loopen , en eindelyk eene totale ruïne van den Lande ten gevolge hebben. Wy vermeenen, Ed. Gr. Mog. Heeren, zoo nu,alsvoor de Posteriteit verantwoordelyk te zullen zyn, in- i dien wy niet dit alles onder het oordeelkundig oog ■! vanUEd. Gr. Mog. bragten , en den droevigen toeftand - der Compagnie voor dezelve open leiden, met ernftige Beede , om uit dezelve ten allerfpoedigfte te werden gered, door een Subfidie, ofte wel Geldleening, van ten minften een millioen guldens ; terwyl wy by ontftentenis van kragtdadigé adfiftentie, hoe ongaarne ook ■, genoodzaakt zouden zyn , de aan ons toevertrouwde directie over de Westindifche Compagnie en de Bezit- ! tingen van dezelve in handen van Haar Hoog Mog. i ovexrte,.geeven. . : uEXj V 4 Waar I'- .. >x * • \  31» 0tT. ZAAKENVAN ,7sK. Onderdanige Dienaaren, Den Réprafentant van Zyne Doorlugtige Hoogheid, en Bewindhebberen van de ge. „ odcroyeerde Westindifche . »ain Compagnie ter Praiidiaale den 13 Aug. Kamer Amfterdam. 178a. (Was get.) J. B. BICKER. A. H. LAMPSINS. LXXIV,  «ept. STAAT EN OORLOG. 1782.- 315 CLXXIV. Refolutie van Hun Ed. Gr. Mogende de Heeren Staaten vau Holland en West friesland, op de Propofitie der Stad Leiden, omtrent de oor zaaken ' der Werkeloosheid en het onderzoeken van de redenen daar van ; nevens het benoemen van eene Commisfie daar omtrent aan Zyne Hoogheid als Admiraal deezer Provincie. Genomen en uitgebragt in dato 27 Sep* ■fember 1782. By refumtie gedelibereert zynde over de Propofitie . door de Heeren Gedeputeerden der Stad Leiden , omtrent de oorzaaken der werkeloosheid , en tot onderzoek der redenen daar van, op den 31-July laatstleeden ter Vergadering gedaan , en breeder onder de Notulen van dien dag vermeld; en byzonder in agting genomen zynde, dat het oogmerk, zoo van welgemelde Heeren Gedeputeerden der Stad Leiden, als van de verdere Leden van Hun Ed. Gr. Mogende Vergadering, zig voor het tegenswoordige niet verder uitftrekt, dan om door het obtineeren der nodige ouvertures geelucideert te mogen worden omtrent verfcheide objecten, die hun zyn voorgekomen, eenige opheldering en explicatie nodig te hebben. Is goedgevonden en verftaan, dat van wegens Hun Ed. Gr. Mog. zullen worden gecommitteert, de Heeren de Gyfelaar, Penfionaris der Stad Dordrecht ; van Staveren, Raad en Penfionaris der Stad Leiden ; Visfcher , Penfionaris der Stad Amfterdam ; van Zuylen van Nyevelt, Secretaris der Stad Rotterdam; Merens, Secretaris der Stad Hoorn ; en den Heer Raadpenfionaris , zoo als gecommitteert werden by deeze , om, ter bereiking van het voorfz. oogmerk, met zyn Doorlugtige Hoogheid den Heer Erfftad houder , als Admiraal deezer Provincie , in conferentie te treeden over alle zoodanige objecten , het Zeeweezen in het generaal , en het bellier van den jegenswoordigen Oorlog V 5 ia  31*- 'sept. g M'A'lt E 'N- V A HA AT l J?gèj • in het byzoirder^etTeffende , als welgemelde -Heeren Gecommitteerden .zullen oordeelen ,. dat tpt wegneeming van alle duifterheid elucidatié nódig hebben ;' en om wyders by de voorfz. Conferentien met welge'melde Zyne Hoogheid ten voorfchreeven 'einde aan Hoogstdenzelven te verzoeken. ï Copie van alle de Ordres4, welke door Zyne . H00§beid, ih de qualiteit van Admiraal-Generaal, zeedert den,aanvang van deri tegenwoordigen Oorlog , van tyd tot tyd , zyn gegeeven geworden , aan de-Officieren , welke zoo in als buiten Europa eenig Commando hadden gehad over de Esquaders van den Staat; mitsgaders Copie van al het voorgevallene in de Zee - Krygsraaden zeedeïf T ' den voorfz'. tyd gehouden, met de -Rktfolutien daar ""in genomen , ailes voor zoo verre dezelve Ordres 1 en Zee-Krygsraadén1 mogten hebben gcrouleert over het protegeeren van de Commercie, het verdeedi'gcn van ' 's Lands Bezittingen 2 Sri het doen 'van afbreuk aan den Vyand. a Mitsgad'ers opening te vraageri, of en hbedaliig onderzoek 'er heeft plaats gevonden: om te ontdekken, aan wie het te attribueeren'zy , dat, na 1 dat het vertrek van den Heef Yórk'e 'kénnelyk was, de Schepen , gecommandeerf door de' Heeren Satink, Volbergen,'met het Compa'gméfchip 'gecomdeen door den Capitein van Proyen, niet promp-telyk zyn gewaarfchouwt, ten einde te prceveniee; ren, dat dezelve niet, gelyk nu gefchied is, da« delyk in handen van den Vyand 'vervielen? ' — 3 En voorts te onderzoeken naar de reedenen, A 'Waarom in het afgeloopen jaar 1781 de toén voor handen geweest zynde Oorlogfcheepen en Fregatten niet tydig zyn gecon fungeert, en 'in Zee gettoóken , om zoo de Óost> en Westindifdre -als alle andere/Schepen van. deezen Staat re pfotegeeren , en den Vyand in -de Noordzee alle' afbreuk'te dóen, zoo door he: belemmeren-van- zyn en -handel op de; Osstzee, als het öndeifcheppen'va'n zyne t'hdisko- men»  iM STAAT "EN OORLÓG. " 27f?2. ' J$h~ mende Groenland va'arders, als meede van de TiMn'Fportfcheepen. ,' die1 met' Troüppes uit Duiischland kwamen ^ byzorider toen .het be- ■ kend was,'dar een aantal "derzelve flegts onder hèf'geki'te van ernicb weinige fregatten langs de Kusten van deezen' S.aat naar Engeland pvsfcvn-'n zonde.» ? —«■'en'waarom ten tyde, 'dat het Estyiad. r iif'de rnaajirf van Augustus 1781" naar'de Oostzee 'fleevende.- het ' zelvj nièt"is 'vérftêrkt'.gexvbrVJen door de oche» pen 'gecommandeerr %qfk de K'ipitenten de ■ Bn'.yd/ van Kinkel en Raauws ? B Waai-aan'het moet worden toegekend, dat, daar mm eene Svölléédige toezegging gehad heeft, dat de'S;hepeh, welke op Doggersbank waren flttafg* geweest , 'zoo fpoedig mogelyk zouden worden gereparecrt, ten einde daar van met andere Schepen die voor handen waren de"'Convoyen naar de Oost- en Westindiën , als meede naar de Oostzee , te doen geleiden, men niets van die toezegging heeft zierPbevesfigen, maar de Koopvaardyfchepen, op die toezegging zig hebbende gereed ge' maakt', den gebeelen Winter door uit hoofde van het niet pralteer'e,n .van voorfz; toegezegde tot immenfe fchaadênS voor de Geiuteres1 feerdens , op gevaarl^k'e'Rh'eë'n'hebben moeten blyven leggen: En of, zoo men-de reeden -daar 'van mogt- zyn ontwaar geworden , daar tegen 'Voor het .'Vervólg'wel waren aangewend" die gepaste middelen, waar door men • diergelyke fataliteiten zoude kunnen prxve' nieerén , eti zeeker zyn , dat men of, zoo fpoedig als den Vyand, of, gelyk in voorige tyden, met de flaags geweest zynde Schepen weder Zee kan kiezen! En of 'er thans in het geval wanneer de Schepen geontramponeert uit Zee mogten binnen komen , bereids behoorlyk gezorgt is, dat 'er voorraad van Scheeps• ■ ' materiaalen in de refpective Havens van deeze Republiek gevonden word, en de nodige Ma- . ga-  3*« Sept. ZAAKEN VAN I7g2. & gazynen in derzelver Nabuurfchap aangelegt 3,'u . ?yn!> om , op het exempel van het gebeurde in den Oorlog van i66j en 1666 , de Oorlogschepen van den Staat by derzelver binnen vallen fpoedig en promptelyk te kunnen repareeren, van het nodige te voorzien , en naar ^ee te zenden, ter voorkoming dat een langduuriger oponthoud den dienst van den Lande kome te prejudicieeren ? ^ Waarom de Oorlogfchepen en Fregatten die ~ v £ jSelea Zooracr in de Middelandfche Z,ee hadden doorgebragt zonder den Vyand eenig hoe genaamd nadeel te hebben aangedaan, vooral , na dat de aan haar gegeevene Urdres niet meer konden werken , niet zyn opgezonden naar de posfesfien van den Staat in de Oost- of Westindiën, ter zoo hoognodige verfterking van den weerloozen Staat der i zaaken aldaar? — 0f waarom dezelve geen ordres gekreegen hebben om eerst de zes Oostindifche Retourfchepen , die zig nu nog uit gebrek aan Convoy vinden in de Haven van Cadix, van daar provifioneel naar een der Franfche Havens, en byzonder naar 1'Orient te geleiden, — en daar na de drie te Drontheim gelegen hebbende Oostindifche Schepen bv hun retour naar het Vaderland binnen de Havens deezer Landen te brengen? —. of waarom dezelve de Manfchappen van het Schip gecommandeert geweest zynde, door den Kal pitein Berghuis , verdeelt op de voorgemelde Oostindifche Schepen , by hun retour, niet hebben meedegebragt, ten einde op een of ander van s Lands Schepen te kunnen worden geplaatst ? D Waarom alle de in gereedheid zynde Oor. logfchepen en Fregatten uit de refpective Havens en Zeegaten van deeze Republiek , niet vroeg m dit voorjaar, eer en alvorens zi> eenig Vyandelyk Schip op de Kusten veitooude,, op eene bekwaame plaats, zoo als daar toe at  'MT. STAAT EN OORLOG. l?Sa.• 3lf toe voor heen gediend heeft, en nog nuttig gehouden word, het bekende Schoonevelt, waren geconjungeért geworden , om met Vereenigde Magt den Vyand van onzè Kusten en uit de Noord - Zee te houden ; de Oost- en Westindifche Schepen , voor zoo verre die bereids tot zulke drukkende kosten van deeze voor den Lande onmisbaare , en ten ondergang dreigende Compagnien zoo lang gewapend gereed gelegen hadden , tot op zeekere hoogte te geleiden, en onder behoorlyk Convoy vroegtydig naar de plaats hunner deftinatie te doen vertrekken ; en vervolgens op de Engelfche Koopvaardy-Vlooten , welke naar de Oost-Zee zoo aanhoudend fteevenden ot van daar te rug kwamen ; ' gelyk meede op de Transportfchepen tot het afhaalen der Duitfche Troupes beftemt, te kruisfen; de in zoo klein getal gevonden wordende Oorlogfchepen, welke dezelve hebben geconvöyeert, aan te 'tasten , immers zoo wanneer zulks gelyk daar- toe genoegzaame gelêgentheeden voor handen zyn geweest, met hoop ■ van fucces gefchieden konde , ja' zélve met weinig dis. dpparentie van reusfite te onderneemen ware geweest, wanneer' de hier voorengenoemde combinatie van dé Zeemagt deezer Republiek vroegtydig gefchied ware, als wanneer dezel' ' ve ook genoegzaam beftand zoude bevonden geworden zyn geweest, tegens een flegt bemande , met Zieken opgepropte , ,en daar by niet talryke Vyandelyke Vloot , zoo als die zig voor onze Kusten vertoond heeft? *E Waarom ten minften de in Texeben het Vlie gereed leggende Oorlogfchepen en Fregatten niet aanftonds uitgezeilt waren en den Vyand flag gelevert hadden zoo ras als een groot gedeelte van deszelfs Schepen wederom van voor onze Zeegaten vertrokken was , om tegen de Vereenigde Franfche en Spaaufche^, Vlooten gebruikt te worden?  3l;8 sept, A KEN V A N I?Sr, • •• F . Waarom; geduurende deezen Oorlog niet een goed, aantal ..Fsegatten en Kotters , waar van ■■^RBM^-Jgeno5g^?,n; v'opriien was, in . .. Zee -was, gehouden , om de ter-Kaap uitgerus= na -JaoO M Sqhej^te^dekken , de Vyandelyke Comsib STtsv a.ercie.f afbreult,(te:dflen.?..,en.onze' Kusten te•!'•" gens ^$$0008% en.^lïrooperyen onzer Vyau-.abao .-i.; d#n l%ïib^^i)igen ^'ftnTJdns.>QQtgekomen of J'ii 'belet:, dat.dezelve, in, bet -gezigt en maar even naMasi /•< ayn?"".* jsd joj ^qsdarttóózrri [ •H-: Waarom -'s, Eands,; yioot, of Ëscpiader , on- ! der .Commando van .den Vice-.Adtniraar Hartfinck in .de ■' afostwod ?b iü ,  { 310 sept. Z A A K E N V A N 1^2. T^Ve Heeren Gedeputeerden der Stad Delft YJp hebben, gedeclareejt, dat de , Heeren hunne Principaalen 'in "confide'ratie genomen hebbende fis« ik vojftrekte noodzak'elyklieid dat van deeze zaak zoo fpoedig doenlyk een .afkomst vrerde gemaakt , en dat alles behoorde te. worden -voor» gekomen, het welke eenigziiits .zoude kunnen s ftrekken tót vertraging van dit wérk, én inzonderheid dat'het-geven van ouvertures,en elucidatien. op de Pointeri ejp voorfïagen in de voorfz. Refolutie vervat doorJ"ge&ne "nieuwe incidenten mogt werden'.gefurchéëtt', . maar alles aange- i.t.'.V wendwat mogelyk,was , om de ^erequireerde ophelderingen 'en'explicatie' .ten pr'ompften te obtineren, en. teffens geqon.fidéreert hebbende, dat ïn aanmerking , van het~ Declaratoir door. Zyn Doorlugtige Hoogheid op den 14, Augustus ter Generaliteit gedaan, en her geadvifeerde van de Heeren van dé 'Ri'ddérfcnap by gèlegenheid der deliberatie» over de Propofitie van- de Heeren . Gedeputeerden der Stad Leiden , het zeer ligt zoude kunnen' gebeuren , dat Zyn Hoogheid in een.begrip'kwame ie vallen, dat Hóogstdezelve zig veipligt oordeelde, om dezelve ophelderingen en expl.icatien te moeten fhppediteren aan hetfecteet Bcfogne ter Generaliteit , en welk fentiment' occafie zoude kunnen, geven tot nieuwe en onaangéiiaame deliberatien, welke niet al- _j i6Q . deen een.geruime.n tyd zouden,kunnen duuren, *" '-'- '." waar waar door intusfehen de gemelde ouvertu» xei en eiucidatien by provifie zouden agter bly. ven , op de voorfz. gronden van gedagten waren geweest, dat wel van wegens Hun Edele ..... j ...■■Qrö>Qt Mog.'eenige Heeren "zouden behooren te werden gecommitteert, ten einde met Zyn Door„. lugt.ige Hoogheid den Heere Erfstadhouder, als <*?> ricV Admiraal dfcezer Provinoie in conferentie te tre' den, de intentie van Hun Edele.nGroet Mog. te c , kennen te geven, en aan Hóogstdezelve te ver¬ zoeken ên openirg te vragen van al het geene in de bovengemelde Refolutie breeder was om- fchree-  ëxrr. STAAT EN OORLOG. 1782? 321 fchreeven , en dat wyders dezelve conferentien afgeloopen zynde gemelde Heeren Gecommitteerd den behoorden te werden gelast, om daar van een volledig rapport, en zonder eenige agterhonding ter Tafel van Hun Edele Groot Moe Reiken hoog 5 voet 9 duim; pret 13 Poorter ; en gefchikt voor 24 of is Ponders in de Battery , 12 oi ft Ponders op het Halfdek, en refpeftivelyk 300 of 270Man Equipagie. De 40 , in twee Laagen 145 voeten lang, 42 voet n m ' l8 e" If;i VOet 1101 ; tusfchen ©éki onder de Balken hoog 6 voet en 3 duim; met 11 Poorten; dragende de onderfte Battery omtrent «.i voeten uit het Water ; en gefchikt voor 18 Ponders in de Oideriaag, 12 Ponders in de Bovenlaag, en 270 Man Equipagie, ^ De 36, 140 voeten lang, 37J voet wyd, 15Ï voet hol, tusfchen Deks onder de Balken hoog 5 voeten en 8 duim, met 13 Poorten; en gefchikt voor 12Ponders i» de Battery,6 Ponders op het Halfdek, en aso Mm Equipagie. 0 En de 20, 125I voeten lang, 34 voeten wyd, 12 voeten hol , tuslchen Deks onder de Balken boog a voet 7 duim, met 12 Poorten; gefchikt voor 8 Ponders in de Battery en 160 Man Equipagie. .Dat ten aanzien van de meeting zal worden geobferveert, dat de lengte moet worden genomen op het Dek van fponnmg tot fponning van de Onderbattery : de wydte binnen de Huid op het Onderdek, en de holte uit de fponning van de Kiel tot de bovenkant van de balk aan Boord ; en dat de hoogte der Batteryen zal moeten worden gereekent perpendiculair van de onderkant van de middelfte Poort der Onderlaag , en wantee» <;e Schepen van Vidualie voor den tyd van 6 maardrn, en ,11 tt het nodige Water zyn voorzien. Dat de Gefchmpoorten zullen moeten zyn voor 36 Ponoers, 3-2 duim hoog en 42 duim wyd , en derzelver Drtropcls 2 vouen 7 duim ; voor 24 Ponders 30 duim hoog en 59 du,m wyd, en derzelver Drempels» voet m 5 duim , voor 18 Ponders 28 duim hoog en 30 duim' wyd , en derzelver Drempels 2 voet en q gumi , voor- ia Vonders g duim hoog en 32 duim wyd,  «ept. STAAT EN OORLOG. I?8a. 3*9 wyd , en derrdver Dompels 2 voet en 2 duim, voor 8 Ponders 52 (Hum hoos en 28 duim wyd, en voor 6 Ponders 18 duim boog en 22 duim wyd. Dat voorts de faling of kromte der Dekken zal worden eenomen «Én § duim op de 3 voeten ; dat de afftaud van ie voorde Gefchutpoorten in de Onderlaag uit de "binnenlp mning vort een Schip van 70 Stukken wórden ü ti> men op jpT$ voet; voor een 60, op Rï? voet; vnor een jo, op 9 voet; en voor een 40, met twee Laaaen op 8 voet, en de aftand van de agterlte GeiciHi p.:ort int de bianenfponning op het Dek voor een 70, op i2Ti voet; voor een 60, op ii^? voet; voor'een 50, op li voet; en voor een 40, met twea Laagen op ioTf voet Uat de Koppen van het Roer zullen moeten doorgaan tot in de Cajuit , en zoo hoog dat daar in een tweede Roerpen kan worden gebruikt, dat de Halfdekken der 40 , en mindere Fregatten , zoo lang zu'len moeten worden gemaakt,. als mogelyk is; dat aan de Stukken daar op behoorlyk boord worde gegeeven, en dat de voorfz. Fregatten verder zoo laag geltrekt worden gemaakt, als volgens derzelver conltruclie maar eenigzints gefenieden kan. Dat het Bovenfchip op de hoogte van het Reehout nergens meerder zal mogen worden ingetrokken dan { van deszelfs wydte. - Dat de wydte voor in de Boeg op TJ gedeelte van de lengte op het Dek f zal moeten zyn deszelfs groottte wydte. Dat de hoogte van de Bak en van het Helfdek voor Schepen van 70 en 60 Stukken zal moeten worden gemaakt op 6X? voet , en voor die van 50 en 40 Stukken op 6 voeten; te reekenen van het Dek tot aan de onderkant der Balken Dat zoo ook de Hutten op Schepen van 70 en 60 Stukken zullen moeten hebben de hoogte van 6 voeten ; en op Schepen van 50 en 40 Stukken 5$ voet; te meeten aan Boord in het midden der Hut. Dat de Slooyknien van de Schag zoodanig zullen moeten ftaan, dat de Kluisgaten tusfchen dezelve inkomen , ten einde daar door dies te minder lekkagie te hebben. X 5 Dat  S3° se ft. ZAAKEN VAN i?8i. Dat de Schag zelve zal moeten-zyn T! van Scheeps lengte; te weeten van het onderzoek uit de Loodlime van het Dek naar buiten. Dat de Hekbalk. > zal moeten zyn van de groo'fte per voet3" P' ^ de Spiegels hanSende 4 duitn Dat wyders uit hoofde van de blykbaare nuttigheid . dat Schepen m Linie llaande het zelfde fignur onder Water hebben , ten einde egaal te kunnen manceuvreeren. Haar Hoog Mog. Gedeputeerden nader zullen worden verzogt, zoo als verzogt worden mits deezen, om door de Gecommitteerden uit de refpeftive Collegen ter Admiraliteit te doen vervaardigen behoorlyke Teekemngen en Mallen van Schepen van 70 , van 60 ea 50 Stukken , waar in fpeciaal ook al het hier vo. ren bepaalde moet worden geobferveert; ten einde dezelve te doen dienen tot eene vaste Cynofure in de conftructie van alle de Schepen van die Ciarters bv de Republiek , zonder dat daar van op eenigerhande ■wyze zal mogen worden afgegaan, ten zy in het geen tot verbeetenng van zoodanig Mal vooraf zoude zvn opgegeeven en by Haar Hoog Mog. in dier voegen geapprobeert. ° Dat met opzigt tot de vsrdteling, meede zal worden gearrefteert , dat in alle Schepen van Linie Walegangen worden gemaakt van voren tot agteren Dat de Campagnes worden verlengt tot'digt aan de Bezaansmast, en dat alle de Schepen van Linie, mits. gaders de Fregatten van 40 Stukken in eene Laag met vaste en breede Loopplanken, egaal met het Half! dek eu Bak, worden gemaakt. Dat verder omtrent de plaatsing van de Combuis beneeden of onder de Bak, het vaaren met een of twee Reekeningen, en met enkelde of dubbelde Spillen; het plaatfen van een of meerder Kruidkamers , en de veréere verdeeling van het Hol der Schepen, Haar Hoog Mog. Gedeputeerden meede zullen worden verzogt door Gecommitteerden uit de Collegien ter Admirali leit m te neemen de rapporten van de gezaamentlyke Officieren, dewelke geduurende deexen jaare in 's Lands Esquader rebben gedient; en vervolgens na ingenomen ad.  SEM. STAAT EN OORLOG, 1782. 331 advis van de Gecommitteerden uit de refpective Collegien ter Admiraliteit, te bepaalen eene zoodanige verdeeling, waar door eene behoorlyke ruimte aan de Batteryen worde gelaaten; de Touwen op de gevoeglykfte plaats vaaren; en voor het Slagverband eene gelchikte plaats worde gehouden. Dat wyders de Beftekken van het Ronthout , mitsgaders de zwaartens van het Wantflagen en verder Schietgoed zullen worden genomen overeenkomfbg de refpective Lyften hier agter gevoegt , fub N.> l en 9.; en dat , ten aanzien van de Marsfen de groote Marsfen van een 70, zullen moeten zyn 181 voetlang, en 2c§ voet breed; van een 60, 175 voet lang en a-j voet'breed; van een ro , lC» voet lang en 21* voer breed; van een 40, folutie gezonden worden aan de refpeclive Collegien ter Admiraliteit, om te ftrekken tot derzelver narigting. Accordeert met het voorfz. Register. CLXXVII. Requesten van Burgers en Ingezeetenen van Zwolle,aan Burgemeesters, Schepenen en Raaden, en aan de Gezwoor ene Gemeente dier Stad, over het affchaffen der Drostendienften. In dato 30 September 1782, WEL EDELE HOOO ACHTBAARS HEEREN 1 MYNE HEEREN1 Burgemeesteren , Schepenen en Raaden der Stad Zwolle. Geeven met alle eerbied te kennen de Ondergeteekende Burgers en Ingezeten deezer Stad, hoe zy met een aanhoudende en grievende fmerte moeten zien , dat nie;tegenftaande de pogingen, zoo wel door U Wel Ed. Hoog Achtb. als de Gezwoorene Gemeente deezer St!ad daar tegens nu reeds zoo lang aangewend,een zeer merkelyk gedeelte van de. goede Ingezeetenen , hunne prircipaale Mede-Burgers in eene foort vau Onwaardige Slaverny, onder de naam van Drostendienften blyft zugten , zelfs onder verbod van ooit wederom daarvan ontllag te mogen verzoeken, of ichoon reeds zedert lang onwederfpreekelyk beweezen is , dat alle zoortgelyke dienften , hoe genaamd, al van den Jaare 1635 met nieuwe Verpondingen op de Landeryen, en welke tot op den huidigen dag, ouafgebrooken,betaald worden , zyn afgekogt; ja zelfs dat een zeer notabel Lid der Ridderfchap, en teffens mede Ingezeeten deezer Stad de Baron van der Capellen tot den Poll, welke  334 sept. ZAAKEN VAN 1782. ke met veel yver de Vryheid dier arme en nuttigde Ingezeetenen van zyn Land op U Wel Ed. Hoog Achtb. voorbeeld, had willen voordaan, en tegen ee. ne Refolutie van de Meerderheid van Ridderfchap en Steeden doen gelden, zonder eenige Procedures, veel meer zonder eenige condemnatie over beledigingen of ongeoorloofde uitdrukkingen, nu byna vier jaaren buiten alle Vergadering, buiten activiteit, en dus buiten genot van zyn onbetwistbaar recht gehouden blyft, ondanks het uitdrukkelyk Protest van U Wel Ed. Hoog Achtb. en van andere Leden der Vergadering en niet tegendaande het Advys van eene notoire meerderheid van Stemmen voor een vriendelyke afdoening deezer onaangenaame zaak. Dat zy deeze behandeling niet anders kunnen aan^ Zien, dan een notoire en wederregtelyke inbreuk op de Oirfpronglyke Conditutie , ja eene tefie, ieder der Supplianten in perfoon aangedaan , terwyl toch maar één Lid der Maatfchappy buiten befchesming der Wet kan worden gedeld, alle de overige oogenblikkelyk in hetzelfde gevaar zyn, en dus hier mede alle veiligheid en vryheid, als verlooren moeten worden gehouden. Supplianten hebben daarom niet langer' willen uitftelien U Wel Ed. Hoog Achtb. hunne verpligting te betuigen voor Hoogstderzelver yver en waakzaamheid in het behartigen van de Rechten en belangens hunner Ingezeetenen, met plegtige verzekering , dat zy ten allen tyde bereid zullen zyn, om des noods, met ü Wel Ed. Hoog Achtb. goed en bloed voor derzelver behoudenis op te offeren , dog ook teffens erndig en ootmoedig te fmeeken. „ Dat het U Wel Ed. Hoog Achtb. moge behaagen daar in rustig voor te gaan en door alle mogelyke middelen te bewerken, dat niet alléén die gehaatte, wederregtelyke, en zoo zeer misbruikte Drostendienften ten lpoedigden en voor altoos afgefchafc en de Baron van de Capellen op de aandaande Landdag ter Vergadering van Ridderfchap en Steeden gereadmitteerd, maar dat ook het Recht der drie Steeden om met een of meerder Ridders de Conclufie ter Vergadering van Ridderfchap en Steeden te formeeren, ongefchonden moge worden gehandhaaft. 't Welk doende enz. WjEI,  «PT. STAAT EN OORLOG. 178a. 33* WEL EDELE ACHTflAARE HEEREN! MTNE HEERENJ De Leden der gezworene Gemeente der Stad Zwol. De ondergetekende Burgeren en Ingezeetenen deezer Stad in aanmerking neemende, dat door het wederregtelyk in train houden der zoogenaamde Drostendienften, •het feitelyk uitzetten van de Baron van de Capellen, uit der Staaten Vergadering en het betwisten van de aloude forme van concludeeren ter Vergadering van 'Ridderfchap en Steeden, de oirfpronglyke conftitutie verbroken en de veiligheid van ieder LidderMaatlcnappy vernietigd word , hebben het van hunnen pligt geoordeeld zig cp heden aan de Wel Ed. Hoog Achtb. Magifiraat deezer Stad te addresfeeren. En daar U Wel Ed. Achtb. uit hoofde dier zelfde conftitutie , in alles wat tot de wet geevende en dus ook tot de wet handhavende magt behoort, de Stem der Burgerye als derzelver Reprsfentanten uitbrengen en de Befchermheeren hunner rechten zyn niet alleen, maar ook in beide deeze hoedanigheden aan Eed en Plicht , zoo wel als aan de verwagting der Ingezeetenen, Reeds voldaan, en daar door de goedkeuring en het vertrouwen des Volks verkreegen hebben, vermeenen de ondergeteekendens het hunne niet min onvermydelyke pligt te zyn deeze hunne addresfe mede ter kennis en deliberatie van ü Wel Ed. Achtb. te breu- *CZy neemen dus de Vryheid een Copie daar van hier by over te geeven en U Wel Ed. Achtb. hunne hartelyke dankbetuigingen te doen, voor derzelver yverise pogingen tot het handhaven der Wetten en het voorftaan van de rechten eens Volks, welk altoos vaardig zal zyn U Wel Ed. Achtb. in de befcherming hunner Voorregten op alle manieren te ondeifteunen, en het welk U Wel Ed. Achtb. eerbiedigst verzoekt, daar in niet te willen verflaauwen , maar alle kragten in te fpannen ter wegneeming van den Ysfelyken Blaam , die thans op de Provincie van Overysfel, ia welks Re-  330 sept. Zaaken van i7jre, Regeering Zwol zoo veel deel heef, •ligt, dat daar een Regent, die met zoo veel yver voor de Kegten zyner Medeburgeren waakt , klagen kan, daar m buiten de beicherming der Wetten geftelt te worden. 't Welk doende enz. clxxviii. Protest van Jonkheer van de capellen TOr de marsch. edele mogende heeren ! Gehoord hebbende h°t Rapport, ingebragt by deezer Landfchaps gedecerneerde informeele C >ttt. misforiaale Befoigne (waar tegen ik myne gedaane Protesten blyve herhaalen, met referve van myne nadere aantekening in de recesfe deezes Kwartiers, tegen deeze gevaarlyke nieuwe wyze van delibereeren.) Zoo kan ik genoegzaam bemerken, dat de Refolutie deezer Provintie daar heenen zal ftrekken om te difficufeeren In de accesfie, tot het bewust, door haar Rusch Keizerlyke Majefieit, op 't gemoedigst, en menschlievendst, voorgeflaagen Plan, van een gewanende Neutraliteit ; waarom ik dan de Vryheid neeme, Uw Ed. Mog. myne meening over dit ontwerp voortedraagen, Ik wil bekennen Ed. Mog. Heeren, dat eene Refolutie van deeze Provintie om niet dadelyk tot het gezegde Plan van Alliantie toetetreeden my ten hoogften bedenkelyk voorkomt; en dat ik niet kan begrypen welke reedenen Uw Ed. Mog. kunnen weerhouden, om niet in deeze met de Provinrie van Holland te coöpereren. Het verwonderd my niet weinig, dat men thans daarin zoo veele zvvarigheeden vind, da-ir men zich wel zal herrinneren — de vreugde, welke men op de jongst afgelo'pene Landelyke Verg dering betoonde , toen die groutmoed,ge Caiharina de adedeezen Staat uitnodigde, om zulk een he Iz am oogmerk te helpen bevorderen. Men merkce den te rechtaan», dat het de Voorzienigheid behaague , door deeze onver-  szp-i. STAAT EN OORLOG. 1782. 337 verwagte aanbieding, deeze Republiek als uit een allerdreigendst gevaar te redden. En thans zal deeze Provintie kunnen goedvinden z'ch dat heilzaam oogmerk te onttrekken , even als of wy het eminent gevaar te booven waaren! — De Natie zal verbaasd ftaan, over dit befluit, Ed. Mogende Heeren! En indedaad men geeft redenen, om te foupconneren, of hier iets anders agter fchuilde: daar het zeer zeeker is dat die Natie, zich quafi met deeze fyngefponnen politike ,. en 't zy met eerbied gezegd, met de drogreedenen , in het Rapport vervat, niet zal te vreeden nellen, en geen genoegen neemen om ons te zien doen een pas, die op den duur niet dan ten hoogr fle nadeelig zyn kan. Daar het ondertusfchen buiten\ ■ twyfel is, dat die Natie regt heeft ons doen en laaten te beoordeelen! Het is een Volk, Ed. Mogende Heeren, dat bevoegd is te vragen: wat wederhoud dit gewest, om zich te voegen by het heilzaam en zoonoodig befluit der Heeren Staaten van Holland, als het eenigfte middel zynde, om onze Staat, en zyne vervallene Zeevaart, en Handel voor verderen ondergang te behoeden. Het Protest door Uw Ed. Mogende geopperd , zal nimmer voldoen. Te willen dat de Gewapende Neutraliteit onze Posfesfien in de vier waerelddeelen zou guarandeeren, is Chimericq;en om zulks afzonderlyk te eisfehen, is onnodig; — daar ons ten deezen opzichte door het Rusfifche Minifterie zulke voldoende Asfertien gedaan worden. Derhalven Ed.- Mog. Heeren ! welke eene furprife zal zulk een befluit eener Land-Provintie niet veroorzaaken, booven en behalven,dat het zeer vernederend en disgracieus is voor die ^uitmuntende Vrouw, aan wie het geheele Menschdom zulk eene heilzaame befchikking te danken heeft. Daarenbooven voorzie ik , dat in ingevalle Uw Ed. Mogende befluit by de Bondgenooten mogt doorgaan, dat God verhoede , deeze Republiek de gronden van haar vvelvaard zal zien verlooren gaan. Welk een hachlyk vooruitzicht Ed. Mog. Heeren! VIII DKEL. Y ZOU  338 sept. ZAAKEN VAN zou 'er dan geen kans zyn , dat Uw Ed, Mogende tot andere gedachten kwaamen? Alzr.o door onze Ministers Plenipotentiarisfen te Pe. tersburg genoegzaam te kennen gegeeven word, datby aldien deeze Republiek thans nieY accedeerd tot de geconcerteerde Gewapende Neutraliteit, zy daar van voor altoos zal verftooken blyven. Waar by nog komt dat het meer dan waarfchynlyk is , dat de meerderheid van het Bondgenootfchao zich met de Refolutie van de Provintie van Holland van den 19 deezer Maand zal voegen. Geene vreeze voor eenen verderffelyken Oorlog ten Lande, kan ons in dit geval weerhouden; en die voor eenen Oorlog met Engeland is ongegrond. Het is dat ryk niet onverfchillig , ods toe opentlyken Vyand te hebben , daar hetzelve onder voorwendzel van vriend» fchap, met ons kan handelen naar welgevallen, en ons d;iagelyks een willekeurige en zeer gevoelige overheerfing kan doen ondervinden. Hier by een ogenblik ftilftaahde, zal men haast niet durvên gelooven, dar men evenwel uit toegeevendheid voor Engeland kan difficulteeren, om in deeze zoonodige Mefures deel te neemen. Uwe Edele M. gende zyn bewust, welke Avantages onze zoo ver gc| ousfeerde en voor deeze Staat zoo ruïneufe Condescendance voor Engeland te weege brenge. Hier door word deeze Republiek op het honendfte beledigd. — Hier door zyn wy zoo'l ag gezonken, en dit a'les hebben wy ons zeiven te wyten. Evenwel, zoo het maar ernst is, zyn wy nog in ftaat om ons te redden, zelfs om onzen moed te koelen; by aldien Engeland kan goedvinden onze Posfesfien aan te randen; doch dat kan niet gefchieden, en wy kunnen ons niet beveiligen , dan door dadelyk een gewapende Neutraliteit te helpen uitwerken. Geene Mogendheid dan deeze is daar meer by gein» tere-feerd, en dan kan ook onze vervallene Handel en Zeevaard herfteld worden , en bewaard blyven voor verdere beledigingen en vexatien. Ons Gemenebest is op dit ogenblik in ftaat,deszelfs aan-  sept. STAAT EN OORLOG. 1782. ' 339 aanzien te doen herleeven. Byna vyftig wel Geëquï. peerde en bemande Oorlogfcheepen en Fregatten , die tot heeden inactief in onze Havenen blyven leggen, kunnen dan dadelyk Zee kiezen, om te voldoen aan het oogmerk, waar toe alle Ingezeetenen , zoo greetig het hunne hebben gecontribueerd. En hier door alleen kan onze welvaard herfteld en het Vaderland behouden worden. Ik verzoek Edele Mogende Heeren! dat van dit myn Advis, in de Kwartiers Recesfe moge mentie gemaakt worden: Protefteerende ik wyders tegen alle nadeelige gevolgen, welke uit een Declinatoir belluit van U W. Ed. Mogende, om zich met de Refolutie van de Provintie van Holland tot de Accesfie eener gewapende Neutraliteit te voegen, zouden kunnen proflueeren. CLXXIX. Request van Schout, Burgemeefters en Schepenen, van Maas/luis , aan de Heeren Staaten van Holland en Westfriesland , om Schaêvergoeding van de lasten en kosten van het itigele* "' gerd Krygsvolk. Geeven onderdaaniglyk te kennen Schout, Burge. meefteren en Scheepenen, eompofeerende de Wet van Maasfluis: Dat op den 27 January 17S1, op ordre van Zyne Doorlugtige Hoogheid den Heere Prince van Orange en Nasfau, binnen Maasfluis is gecantonneerd geworden het eerfte Battaillon van Zyne Hoogheids tweede Regiment Orange Nasfau: Dat de Supplianten , in overweeging neemende het ruïneus gevolg , dat zoodanig Cantonnement voor der Supplianten gemeente moest na zich fleepen, daar dezelve gemeente bereids door het gemis der Visvaart de eenige tak van beftaan , die te Maasfluis exfteerd op den Oever van haar bederf was gebragt, zig bereids op den 28 February 1781 by Request hebben ge3dresfeerd aan de Edele Mogende Heeren Gecommitteerde Y 2 Ra3,  340 sept. ZAAKEN VAN 178 a. Raaden van Uw Edele Groot Mogende , en danr by verzogt, dat de Supplfancen mogten worden gededommageerd van zoodanige kosten van Inquartiering als anderzins , ter zaaken van de Cantonneering óf Tnquartiering van het meergemelde Battaillon bereids waren ge» maakt, of nog gemaakt zouden worden : waar op den 17 Maart 1781 is gevolgd eene Refolutie , waar by, welgemelde Heeren Gecommitteerde Raaden hebben goedgevonden ten behoeve van de Supplianten, ter zaake van de Cantonneering van het Battaillon,'eene Ordonnantie op te doen maaken, ten einde aan dezelven te laaten genieten zoodanige Serviesgelden , als voor een Battaillon vau gelyke ftérkte iti de Steden binnen deeze Provintie genoten wierd, om daar meede te continueeren , zoo lang als herzelve Battaillon te Maasfluis gecantonneerd zoude blyven , terwyl by eene nadere Refolutie van den 6 April 1781 is verklaard, dat het voorfz. Serviesgeld aan de Supplianten alleen was toegeftaan om derzelver Dorps - Kasfe te onderftèunen in het dragen der lasten , welke uit de gewoone kosten van de Cantonneering moeften refulteeren , maar geenzins (zoo als daar by wordt gezegtJ om dezelve van die kosten te bevryden , en dat die Supplianten , onder het genot van hetzelve Serviesgeld, allezins verpligt bleeveir om , zoo wel de Officieren als de Gemeenen van het Battaillon , in hun Dorp gecantonneerd, op den gewoonen voet van Cantonneering, behoorlyk van Logement, Vuur, Licht, Zout en Zuur te voorzien. Dat de Supplianten in deeze fchikking van welgem. Heeren Gecommitteerde- Raaden geenzins zouden hebben berust, maar zich toen reeds aan Uw Edele Groot Mogenden hebben geadresfeerd gehad, indien niet de Supplianten, op voor hun genoegzame gronden , zich hadden verzekerd , dat zy op eene gepaste wyze van het meerdere bezwaar zouden worden ontlast. Dat ondertusfchen door de Supplianten , geduurende het gemelde Cantonnement der voorn. Trouppes, boven en behalven het geene by forme en onder den titul van zoogenaamd Serviesgeld, door welgemelde. Heeren Gecommitteerde Raaden, aan de Supplianten is ge-  sept, STAAT EN OORLOG. 1782. 34* gedaan betaalen, voor het Logement , Vuur, Licht, Zout en andere noodwendigheeden , is uitgefchooten eene Somma, furpasfeerende de magt der Dorps-Kas, die op zich zelve zoodanig was bezwaard, dat de Supplianten zich Eeds- en Pligtshalven hebben gedrongen gevonden om alle perfuafien te gebruiken, om voor het vervolg van dien drukkenden last bevryd te worden , een last, welke de Supplianten niet langer konden dragen , zoo zy niet moedwillig hun voorn. Dorp in onherftelbaare fchulden wilden'inwikkelen, 't geen des te ondragelyker was, gelyk niet Hechts de Haringvislchery , maar ook de Vischvaart in de Noordzee en op Ysland abfoluut ftilftond , en daar door alle die Handwerkslieden, dewelke hun beftaan in de voorn. Reederyen en derzelver Activiteit vonden, ledig moeiten loopen , en met geene mogelykheid op eenig middel van perfoneel omflag kan worden gedacht, en ook de conftititutie van het Dorp Maasfluis zoodanig zynde , dat deszelfs welvaart eeniglyk en alleen van de opkomst der Zeeën afhangelyk is, en deszelfs aanwas en bloey, te gelyk met de ftilftand der Visfcheryen moet ophouden, alzoo zeer weinige Ingezeetenen binnen Maasfluis jrevonden worden, dewelke geene directe connexie met de Visfcheryen hebben , en dezelve Ingezeetenen zich nergens anders meede kunnen geneeren, byzonder niet ' met de Landbouw , die hunne Nabuuren ten allen tyde een min of meer gelukkig beftaan bezorgen kan. Dat de Supplianten,' die dit alles op onderfcheidene tyden ter kennisfe van Zyne Doorluchtige Hoogheid, den Heere Prince van Orange en Nasfau , hebben gebragt , en eene nodige voorziening hebben geimploreerd, en daarin niet verder hebben gereusfeerd , als dat. andere Trouppes op eene min bezwaarende wyze zyn gezonden en aldaar nog gehouden worden, en dus men natumiyk diend te begrypen , dat de beveiliging en zekerheid van het gemeene Land geconfidereerd word daar door te worden bevorderd. Dat de Supplianten zich durven verzekerd houden , dat Uw Edele Groot Mogenden, begrypende , dat de voorfz. Trouppes binnen Maasfluis niet zyn gelegd alleen tot beveiliging van deeze Plaats, maar tot dekking Y 3 van  34a sept. ZAAK. VAN STAAT EN OORL. 1782. van het geheele Land , tegen onvoorziene aanvallen van den Vyand; en dat dus Uw Edele Groot MoS den zullen befeflen, het geheele Land verpS s om in het bezwaar het welk Maaslluis bereids hééft S drukt, en hetzelve zekerlyk zou doen te gronde gaan aan de Supplianten te gemoet te komen; In dat gelyk de Supplianten zich alleen door de toevallige onkosten, door het voorfz. Cantonnement meeftendeels ve oorzaakt; en verder door de langduurige ftilftand der hebbenTm" T*?'- ^P"* buiten ftaar bevonden «So^n £a? , ^"aire YerP°ndi«g^ over de Jaaren 1780 en I78X ten Comptoire Generaal op te brengen ten'ï 1°*,* ïen' 3? S^™<* mogen Terwïggegierd. 6 Verp°ndinSen aan hu" «ogen worden Weshalven zoo Wen de Supplianten 2;ch tot Uw Edele Groot Mogenden , ootmoediglyk verzoekende dat het Uw Edele Groot Mogenden V^iSTS behaagen , omme ter zaake voorfz. zoodanige voorzieDinge te doen, als Uw Edele Groot Mogenden naar derzelver gewoone aequiteit, ter fchadeloosftelling van het Dorp Maasfluis, zullen oordeelen te behooren" immers en ra allen gevalle aan de Supplianten te ver! leenen-remisfie der ordinaris Verpondingen over MaasHuis, over de Jaaren ,780 en ,781 , ten einde deze ve te employeeren om te betaalen de Schulden , door hun ter voorfz. Zaake gecontracteerd ; en om wydew hunne Dorps-Kasle weder te redintegreeren en inftS VOOS" °nUrem dC VerdSClUe Uit^aave te k™ 't Welk doende enz.  1